Τεύχος 19 - Δεκέμβριος 2012 by CrashOnlineGR

EXOF CRASH T.19_Layout 1 14/12/2012 6:32 μ.μ. Page 1

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η Ελλάδα στη σκιά του Μιναρέ

ΤΕΥΧΟΣ 19 l δΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 l ΤΙΜΗ 4,50 € l ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟδΙΚΟ ΟΛΙΚΗΣ ΡΗΞΗΣ

ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΟΙ «ΦΙΛΟΙ» ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑδΑ

ΤΕΥΧΟΣ 19 l δΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013

Οι κοινές επιχειρήσεις BND και Siemens Οι και οι φάκελοι της Στάζι • Η παρακολούθηση • επαφές με την ΕΥΠ πολιτικών και επιχειρηματιών

ΕΠΑΝΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

Ποιοι και πόσα κέρδισαν από τον «Τιτανικό» του Γ. Παπανδρέου ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ

Πόσο κόστισε το διαζύγιο του Ανδρέα με τη Μαργαρίτα ΠΡΟΣΩΠΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΤΖ. ΠΙΤΕΛΑ, ΜΠ. ΚΙΣΛΙΝΓΚ, ΓΚ. ΠΑΛΑΣΤ, ΑNT. ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ, Ν. ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ, Γ. ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ, Μ. ΣΕΦΤΣΕΝΚΟ, Σ. ΡΟΪΖΙΝΓΚ, Θ. ΜΠΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

EXOF COSMOTE 15/12/2012 12:08 π.μ. Page 2

003_ELPE 14/12/2012 4:26 μ.μ. Page 1

004_HUMOR 14/12/2012 4:31 μ.μ. Page 1

ΔΝΤ

Σιγά, ρε παιδιά... Εγώ ποτέ δεν πλήρωνα για τα δώρα ΦΠΑ...

005_ETE 14/12/2012 4:34 μ.μ. Page 1

006_007_PERIEXOMENA 14/12/2012 10:07 μ.μ. Page 6

crash

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

10 Ρεπορτάζ

30 αποκάλυψη

Τα μυστικά ΣΧΕΔια ΣαΜαΡα Για ΤΡιΠΛΕΣ καΛΠΕΣ ΤΟ 2014

Τα ΜΥΣΤικA ΤΗΣ BND οι Γερμανοί κατάσκοποι και οι «φίλοι» τους στην Ελλάδα του Σπύρου Νάννου

του Μανώλη Κοττάκη

46 Συνέντευξη

16 αποκάλυψη ΠΟιΟι και ΠΟΣα

κΕΡΔιΖΟΥν

από τον «ΤιΤανικΟ» του ΠαΠανΔΡΕΟΥ

του Τάκη Καραμπέρου

Τζον Μπρέιντι κίσλινγκ

Ο ΤΣιΠΡαΣ δεν έχει ΤιΠΟΤα να ΠΡΟΣΦΕΡΕι όταν έρθει στην ΕΞΟΥΣια στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

56 αποκλειστικό Δήμητρα Παπανδρέου

ΞΕΦΥΛΛιΖΟνΤαΣ... ΤΟ ΔιαΖΥΓιΟ ΤΟΥ ανΔΡΕα ME TH ΜαΡΓαΡιΤα συνέντευξη στον Γιώργο Τράγκα

72 Συνέντευξη ΓκΡΕΓκ ΠαΛαΣΤ

«EΛΛΗνΕΣ, είστε νεκροί, απλώς δεν σας έχουν

θAψΕι ακOΜα» στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

Μηνιαίο Πολιτικό Περιοδικό Ολικής Ρήξης Ιδιοκτησία: ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Διευθυντής: Γιώργος Τράγκας Σύμβουλοι Έκδοσης: Γιώργος Χουδαλάκης, Δημήτρης Κωνσταντάρας Διευθυντής Σύνταξης: Σπύρος Νάννος Αρχισυνταξία: Μαρία Καρρά Οικονομικός Διευθυντής: Γιάννης Τράγκας Εμπορική Διεύθυνση: Μάρθα Τσιατά mtsiata@yahoo.gr Δημιουργικό-Παραγωγή: Κωνσταντίνος Παναγούλιας, Έφη Κοκκόρη Άκης Κουντουράκης Αρθρογράφοι: Διονύσης Χιόνης, Κωνσταντίνος Μίχαλος Συντακτική ομάδα: Σωτήρης Μπότσαρης, Ηλιάνα Τσαγκάρη, Κάτια Τσιμπλάκη, Γιώργος Διονυσόπουλος, Δημήτρης Ευαγγέλου, Τάκης Καραμπέρος Ειδικοί συνεργάτες: Μανώλης Κοττάκης, Γιώργος Ανδρουτσόπουλος, Δέσποινα Παπαγεωργίου, Κωνσταντίνα Ποδαρά, Ανταποκριτές: Λεύκος Χρήστου, Αργύρης Παναγόπουλος, Αλεξάντρ Λιάτσος Διόρθωση Κειμένων: Άγγελος Τσουκαλάς Αρχείο Φωτογραφιών: EUROKINISSI Α.Ε., AΠΕΙΡΟΝ Α.Ε. Φωτογράφος: STUDIO RASSIAS by Βαγγέλης Ρασσιάς Photo Editor: Μιχάλης Τσίτας Εκτύπωση: ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ Α.Ε.Β.Ε. Διεύθυνση: Κορίνθου 1 και Τατοΐου, Μεταμόρφωση Τηλέφωνο: 210-2839036, FAX: 210-2839038 e-mail: info@crashmag.gr 6 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ΦακΕΛ

ΕθνικΟαΣ

Τα ΒαΛκανια ΥΠΟ ΤΗν ΗΜιΣΕΛΗνΟ

Η ΕΛΛαΔα στη σκιά του ΜιναΡE

επιμέλεια: Γιώργος Χουδαλάκης, γράφουν: Κώστας Καραΐσκος, Γιάννης Κεϊσόγλου

108

Έρευνα Η ΤΡΟΪκα αΦOΠΛιΖΕι

τις Ένοπλες Δυνάμεις

του Γιώργου Διονυσόπουλου

132 Συνέντευξη νικΗΤαΣ κακΛαΜανΗΣ

ΜΕ 2 εκατ. ΔΡαΧΜΕΣ του αΒΕΡΩΦ μπήκα στην ΠΟΛιΤικΗ στον Γιώργο Ανδρουτσόπουλο

006_007_PERIEXOMENA 14/12/2012 10:07 μ.μ. Page 7

008_009_EDITORIAL 14/12/2012 10:11 μ.μ. Page 1

008_009_EDITORIAL 14/12/2012 10:11 μ.μ. Page 9

edito Χ

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΡΑΓΚΑ

Carpe Diem!

ρόνια πολλά και καλά. Ευτυχισμένο το 2013. Εφόσον κρατάτε αυτό το τεύχος στα χέρια σας, οι Μάγιας ήταν μεγάλοι… παραμυθατζήδες και σίγουρα ήθελαν να κάνουν πλάκα και να τρομάξουν τους ανθρώπους της εποχής μας. Η αντιστροφή των πόλων δεν έγινε, δεν είχαμε υπερ-ηφαιστειακές εκρήξεις, δεν μας έκαψε η ηλιακή καταιγίδα και ο πολιτισμένος κόσμος δεν κατακλύστηκε από θεόρατα τσουνάμια.

έχουμε κάνει σε αυτές τις περιοχές και το άρθρο του Σάββα Καλεντερίδη για το τι κυοφορείται και ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν για το μέλλον μας και την εδαφική ακεραιότητά μας. Έχω την αίσθηση ότι η αποκλειστική συνέντευξη με τον Αμερικανό πρώην διπλωμάτη (Α’ σύμβουλο της αμερικανικής πρεσβείας) και συγγραφέα Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ (γραμματέα των Δημοκρατικών στην Ελλάδα) εξηγεί πάρα πολλά που συνέβησαν στο παρελθόν και… προφητεύει διάφορα που θα δούμε στο μέλλον. Ένας άνθρωπος που έζησε μέσα στην αμερικανική πρεσβεία τις σχέσεις των Αμερικανών με τον Σημίτη, τον Γλιτώσαμε εμείς, αλλά γλίτωσε και η… παρέα της ΜέρΚαραμανλή και τον Γιώργο Παπανδρέου. Ένας διπλωκελ. Διασώθηκε και ο Τόμσεν μαζί με όλα τα «λευκά κομάτης που ίσως ξέρει τα περισσότερα για την τρομολάρα» της τρόικας, των Βρυξελλών και των Αθηνών. Πήκρατία, τη «17 Νοέμβρη» και την εξουδετέρωσή της. ραμε άλλα 52,4 δισ. δανεικά, κοιμόμαστε πλούσιοι και Λίαν αποκαλυπτική πιστεύω είναι και η συνέντευξη ξυπνάμε πειναλέοι. Η βιωσιμότητα του χρέους, δηλαδή η Θέλω να σας που μας έδωσε και ο διάσημος Αμερικανός συγγραφέας μπίζνα διαχείρισης του χρέους και η δουλεία των Ελλήευχαριστήσω για την και δημοσιογράφος-ερευνητής Γκρεγκ Πάλαστ, που νων συνεχίζεται, όπως και η ανθρωποφαγική κερδοσκοέχει κάνει εκτεταμένες έρευνες για την Goldman Sachs, πία σε βάρος του πληθυσμού της περιοχής. Διαβάστε σή- εμπιστοσύνη σας το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Ο Πάλαστ γνωρίζει μερα στο Crash το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ πώς εδώ στο Crash και πολλά για το ελληνικό ναυάγιο και αυτά που λέει στο και καιρό ορισμένα hedge fund τοποθετήθηκαν, προστο πρόσωπό μου. Crash έχουν ιδιαίτερη σημασία. βλέποντας την επαναγορά των ομολόγων. Ποιοι και πώς Σε δύσκολες και Τη χρονιά που φεύγει το Crash, τα θέματά του και η κέρδισαν εκατοντάδες εκατομμύρια, γνωρίζοντας εκ στάση που κράτησε απέναντι στη γερμανική κατοχή και των προτέρων ότι εκεί θα οδηγηθούμε για να αναχαιτι- δηλητηριώδεις μέρες στεί η έξοδος της χώρας μας από την Ευρωζώνη. Μη νιώθω ότι εξακολουθούμε στην ανθρωπιστική κρίση που ξέσπασε στην Ελλάδα προκάλεσε εντύπωση σε όλο τον κόσμο και βρήκε ένμου πείτε ότι δεν ήταν στο κόλπο κάποιοι από την Αθήνα έχουμε μια ισχυρότατη θερμους υποστηρικτές ακόμη και μέσα στη Γερμανία. να, τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και τη Γουόλ Στριτ. Ήταν εντυπωσιακό, ομολογουμένως, το εκτεταμένο Τι έρχεται με το 2013; Νομίζω ότι έχετε αντιληφθεί γέφυρα επικοινωνίας. ρεπορτάζ της έγκυρης γερμανικής «Die Welt», ότι μια όλοι πού το πάνε οι δυνάμεις κατοχής. Δηλαδή οι ΓερμαΓερμανίδα ψυχολόγος και ακτιβίστρια έσπευσε στο νοί, που δίνουν οδηγίες και συντονίζουν το κυβερνητικό Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης να καταθέσει έργο για τη ρευστοποίηση των περιουσιών όλων των Ελμήνυση (υπέρ της αγωγής του Crash) για την επίθεση που δέχεται ο ελληνιλήνων και την πλήρη εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών μας απέναντι στους δακός πληθυσμός στην υγεία του και τη διατροφή του λόγω του Μνημονίου. Ομονειστές. Η χώρα είναι ήδη προτεκτοράτο-αποικία του Βερολίνου. λογώ ότι με συγκίνηση δημοσιεύουμε σε αυτό το τεύχος συνέντευξη με τις Την επόμενη χρονιά, προκειμένου να συγκρατηθούν και τα κύματα οργής απόψεις της Γερμανίδας και του συζύγου της, που εξηγούν γιατί έσπευσαν στη των πολιτών, θα ποινικοποιηθεί ακόμα περισσότερο η ατμόσφαιρα που ζούμε Χάγη να στηρίξουν με πλήθος στοιχείων τη μήνυση του Crash. με βάση τις οδηγίες της τρόικας. Θα υπάρξουν μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο Κλείνοντας, θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά για την εμπιστοσύνη σας και κάθετη αύξηση της ανεργίας και των λουκέτων στις επιχειρήσεις. Πρέπει στο Crash και στο πρόσωπό μου. Σε δύσκολες και δηλητηριώδεις μέρες, κανα «καθαρίσουν» τα μερίδια αγοράς πριν από τις τοποθετήσεις των επενδυτών τά τις οποίες η κοινωνία διασπάται και η μια ομάδα στρέφεται εναντίον της και τις αποκρατικοποιήσεις έναντι πινακίου φακής. Όπως λέει και το δόγμα του άλλης, σε καιρούς που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την πολυδιάσπαση και σοκ: No jobs, no space, no choice. την έλλειψη εμπιστοσύνης στα δημόσια πρόσωπα και τα ΜΜΕ, νιώθω ότι Για να υλοποιηθεί, όμως, αυτή η φάση του Μνημονίου, απαιτείται ασφυκτιεξακολουθούμε να έχουμε μια ισχυρότατη γέφυρα επικοινωνίας. κός έλεγχος πάνω σε όλη την κοινωνία, στους αρμούς της κρατικής μηχανής Σας εύχομαι χρόνια πολλά, δύναμη και αντίσταση σε όσα φέρνει το Έτος του και στα ΜΜΕ. Διαβάστε στο Crash πώς δουλεύουν εδώ και πολλά χρόνια οι Φιδιού, το 2013. Μακάρι να δούμε καλύτερες ημέρες και ας είναι και όνειρο. γερμανικές μυστικές υπηρεσίες στην Αθήνα. Ποιοι συνεργάστηκαν μαζί Όμως δεν χρειάζεται να έχεις τελειώσει το Χάρβαρντ για να υπολογίσεις ότι τους, από πού αντλούσαν πληροφορίες, πώς διείσδυσαν στην κρατική μητα νούμερα δεν βγαίνουν και ότι αναπόφευκτα θα πολλαπλασιαστούν τα θύχανή, πώς «κρατούσαν» γερά πρωθυπουργούς, υπουργούς, δημοσιογράματα αυτού του κανιβαλισμού. Θέλω να πιστέψω ότι στο δεύτερο εξάμηνο του φους, στελέχη της κρατικής μηχανής και πώς δουλεύουν σήμερα πυρετω2013 θα ανακοπεί η ύφεση. Θέλω να πιστέψω ότι το 2014 θα έχουμε πλεονάδώς στην κατεχόμενη περιοχή, επιβάλλοντας την πολιτική της καγκελασματα, θα έχουμε επενδύσεις, θα έχουμε γκάζι, θα έχουμε πετρέλαια. Θέλω ρίας. Άλλωστε, διαβάζοντας και την έρευνα που έχουμε κάνει για την κατάνα πιστέψω, αλλά τα μαθηματικά που έμαθα στο 9ο Γυμνάσιο στην Πλατεία σταση στις Ένοπλες Δυνάμεις, καταλαβαίνει κανείς πού το πάνε οι ΓερμαΚουμουνδούρου δεν με αφήνουν να παρασυρθώ σε ψευδαισθήσεις. Όταν νοί και οι δανειστές... παίρνεις δανεικά... είναι δανεικά. Όσοι ανησυχούν για μελλοντική κοσοβοποίηση της Θράκης ή για τις επιδιώΧρόνια πολλά και ψηλά το κεφάλι! ξεις της Αλβανίας και των Σκοπίων, ας διαβάσουν προσεκτικά την έρευνα που

“

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

010_013 Kottakis 14/12/2012 8:41 μ.μ. Page 10

«Τσουνάμι» αλλαγών στο κράτος και τους θεσμούς

Τα μυστικά ΣΧΕΔΙΑ ΣΑΜΑΡΑ

ΓΙΑ ΤΡΙΠΛΕΣ ΚΑΛΠΕΣ ΤΟ 2014

του Μανώλη Κοττάκη

ποφασισμένος να αλλάξει ριζικά την άθλια εικόνα που επικρατεί σήμερα στην κοινή γνώμη για την πολιτική και τους πολιτικούς εμφανίζεται ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις που έχει με συνεργάτες του μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την εκταμίευση της δόσης. Όπως πληροφορείται το Crash, μέσα στους πολιτικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού μέσα στο 2013 είναι η ανάληψη μιας μεγάλης πολιτικής πρωτοβουλίας για την πραγματοποίηση σειράς αλλαγών στο Σύνταγμα και τους θεσμούς, είτε μέσα στο πλαίσιο των διατάξεων που ήδη ισχύουν είτε στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος (διαδικασία η οποία θα ανοίξει και επισήμως μετά τον Ιούνιο του 2013).

Ο πρωθυπουργός μειώνει τους βουλευτές σε 200, αυξάνει το εκλογικό σώμα με την ψήφο των αποδήμων, καθιερώνει τη λίστα και αλλάζει τους νόμους περί ευθύνης υπουργών και συνδικαλισμού

010_013 Kottakis 14/12/2012 8:41 μ.μ. Page 11

Στόχος του Μαξίμου, εφόσον η κυβέρνηση και η Ν.Δ. καταφέρουν να σταθούν όρθιες και περάσουν την πολιτική θύελλα που θα ξεσπάσει μέσα στο έτος που έρχεται, είναι να εμφανιστούν στους πολίτες την άνοιξη του 2014 και να ζητήσουν ανανέωση εντολής! Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, μάλιστα, το σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι είναι η πραγματοποίηση διπλών, ίσως και τριπλών εκλογών το 2014 –ευρωεκλογές, εθνικές, περιφερειακές– με στόχο τόσο την εξοικονόμηση χρημάτων όσο και την εκτόνωση της λαϊκής δυσφορίας στις κάλπες της Ευρώπης και της Αυτοδιοίκησης. Οι πληροφορίες που άρχισαν να φθάνουν μάλιστα από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι η Κομισιόν είναι θετική στις διπλές κάλπες την περίοδο εκείνη, καθώς και εκείνες κάνουν κινήσεις για να περιορίσουν το κόστος χρηματοδότησης των ευρωεκλογών με τη μείωση των προϋπολογισμών των ομάδων του Κοινοβουλίου.

Αλλαγές

Μείωση Στην κορυφή της ατζέντας των πολιτικών μεταρρυθμίσεων που σχεδιάζει ο κύριος Σαμαράς είναι η μείωση του αριθμού των βουλευτών από τρακόσιους σε διακόσιους, κάτι που για να συμβεί δεν χρειάζεται αλλαγή του Συντάγματος, αλλά ψήφιση του νόμου, ίσως και χωρίς αυξημένη πλειοψηφία. Και τούτο διότι το ίδιο το Σύνταγμα του 1975 προβλέπει ότι ο αριθμός των βουλευτικών εδρών μπορεί να ανέρχεται από διακόσιες μίνιμουμ σε τριακόσιες μάξιμουμ. Η μείωση του αριθμού των βουλευτών περιέχεται στην πρόταση της Ν.Δ. για την αναθεώρηση του Συντάγματος, αλλά το σημαντικότερο αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης που είχε ο πρωθυπουργός με συνεργάτες του πρό ημερών. « Δεν πάει άλλο. Αυτό πρέπει να αλλάξει», φέρεται να είπε όταν ενημερώθηκε και για απόρρητες έρευνες της κοινής γνώμης στις οποίες οι πολίτες ζητούν με εντυπωσιακά ποσοστά τη μείωση του κόστους της Δημοκρατίας. Την πρόταση για μείωση του αριθμού των βουλευτών υποστηρίζει ενθέρμως στο παρασκήνιο και ο συνταγματολόγος καθηγητής υπουργός Δημόσιας Διοίκησης Αντώ-

Eφόσον η κυβέρνηση και η Ν.Δ. καταφέρουν να σταθούν όρθιες περνώντας την πολιτική θύελλα που θα ξεσπάσει το 2013, στόχος του Σαμαρά είναι να εμφανιστεί στους πολίτες την Άνοιξη του 2014 και να ζητήσει ανανέωση εντολής!

▲ ▲

Η ατζέντα Σαμαρά και η εκκίνηση των σοβαρών διεργασιών για μεγάλες θεσμικές αλλαγές συνδέονται: με τον αριθμό των βουλευτών, τον νέο εκλογικό νόμο, την καθιέρωση της λίστας και το «σπάσιμο» των μεγάλων εκλογικών περιφερειών σε μικρότερες, την ψήφο των αποδήμων, τον νόμο περί ευθύνης υπουργών, την άρση των βουλευτικών ασυλιών, τον δραματικό περιορισμό των βουλευτικών προνομίων, την αλλαγή του Κανονισμού της Βουλής, την κατάργηση των συνδικαλιστικών προνομίων και την αλλαγή του άρθρου 29 του Συντάγματος για το καθεστώς λειτουργίας των κομμάτων. Η συγκεκριμένη ατζέντα Σαμαρά έχει δύο στόχους: έναν βραχυπρόθεσμο και έναν μακροπρόθεσμο. Ο βραχυπρόθεσμος συνδέεται με την ανάγκη της Κεντροδεξιάς να εμφανιστεί με νέο πρόσωπο, νέο όνομα και με ατζέντα που θα ξεφεύγει από τη μιζέρια του διλήμματος «μνημόνιο- αντιμνημόνιο» στις επόμενες εκλογές ,όποτε αυτές διεξαχθούν.

Ο μακροπρόθεσμος συνδέεται με τις διαπιστώσεις που έχει κάνει στην πράξη κατά την άσκηση των καθηκόντων του μέσα σε αυτό το πρώτο εξάμηνο ο πρωθυπουργός, ο οποίος αντιλαμβάνεται ότι πέραν της αποκατάστασης του κύρους της πολιτικής, το σύστημα πρέπει να αλλάξει κατά τρόπο που να μεταφερθεί και πρόσθετη εξουσία στο πρόσωπο του πρωθυπουργού. Τα πολιτικά παιχνίδια που παίζουν διάφοροι άσημοι και διάσημοι αστέρες του Κοινοβουλίου κατά την ψήφιση της νομοθεσίας για την οποία δεσμεύεται η χώρα απέναντι στους δανειστές πρέπει να σταματήσουν. Οι αλλαγές αυτές περνούν, λοιπόν, μέσα από μια ευρεία μεταβολή της σύνθεσης της Βουλής, του εκλογικού σώματος αλλά και του τρόπου ανάδειξης των βουλευτών, αρκετοί εκ των οποίων χρωστούν την εκλογή τους στα κανάλια της διαπλοκής.

010_013 Kottakis 14/12/2012 8:42 μ.μ. Page 12

crash

▲ ▲

νης Μανιτάκης. Η μείωση του αριθμού των βουλευτών σε συνδυασμό με την καθιέρωση της λίστας και την κατάργηση των τηλεοπτικών βουλευτών μέσω της κατάτμησης των μεγάλων εκλογικών περιφερειών εκτιμάται ότι θα αυξήσει το εύρος της επιρροής της εκτελεστικής εξουσίας μέσα σε συνθήκες γενικευμένης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης σε βάρος της νομοθετικής και ειδικώς του Κοινοβουλίου, που όρθωσε την τελευταία πενταετία μεγάλες αντιστάσεις στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Αντικειμενικά θα μειωθούν και οι κατά καιρούς διαφωνούντες βουλευτές, οι οποίοι θα αντιληφθούν ότι θα είναι αδύνατον να έχουν πολιτικό μέλλον μακριά από τα πολιτικά μαντριά. Η αλλαγή αυτή ενδιαφέρει όσο και αν δεν το ομολογεί και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα, που αντιμετωπίζει εσωτερικά προβλήματα με τις ανυπάκουες συνιστώσες του.

Διάλυση βαρονιών Για τον σκοπό αυτό μελετάται από την κυβέρνηση σοβαρά η υιοθέτηση μιας παραλλαγής του γερμανικού μοντέλου εκλογικού νόμου, που θα επιτρέπει την εκλογή 100 βουλευτών τουλάχιστον από λίστα μέσω εσωκομματικών διαδικασιών (γι’ αυτό θα αλλάξει ο νόμος περί λειτουργίας πολιτικών κομμάτων) και 200 βουλευτών από μονοεδρικές περιφέρειες. Πέραν των προφανώς ευεργετικών αποτελεσμάτων που θα υπάρξουν για τους πολίτες στα μεγάλα αστικά κέντρα (θα αυξηθεί ο βαθμός αντιπροσώπευσης ανά εκατό εκλογείς), ο κύριος Σαμαράς επιδιώκει με την ψήφιση του νόμου αυτού (η οποία βεβαίως δεν θα είναι περίπατος και θα εξαρτηθεί από το γενικότερο πολιτικό κλίμα που θα επικρατεί) να διαλύσει τις όποιες βαρονίες των μεγάλων εκλογικών περιφερειών και να ενισχύσει τον ρόλο των πολιτικών αρχηγών, ο οποίος σε πολλές φάσεις της κρίσης αμφισβητήθηκε. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η απόφασή του να διευρύνει το εκλογικό σώμα με την ψήφο των αποδήμων, καθώς εκτιμάται ότι έτσι η Κεντροαριστερή πλειοψηφία της μεταπολίτευσης θα αλλοιωθεί και θα αποκτήσει περισσότερο ευρωπαϊκό προσανατολισμό το εκλογικό σώμα. Για τον σκοπό αυτό προσφάτως συνεκλήθη η διακομματική Επιτροπή Αποδήμου Ελληνισμού της Βουλής, προκειμένου να σφυγμομετρήσει τις αντιδράσεις των κομμάτων ο υπουργός Εσωτερικών, Ευριπίδης Στυλιανίδης. Όπως όμως πληροφορείται το Crash, ο πρωθυπουργός και το στενό επιτελείο του δεν πετάνε τη σκούφια τους με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα για την καθιέρωση της απλής αναλογικής. Θέλουν να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, όχι όμως και το εκλογικό σύστημα κατανομής των εδρών. Και σε κάθε περίπτωση όχι πρός την κατεύθυνση που επδιώκουν οι εταίροι του. 12 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο εξ απορρήτων του Αντώνη Σαμαρά, Χρύσανθος Λαζαρίδης, διερωτήθηκε πρόσφατα αν το πολιτικό σύστημα είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει την πρόκληση της συνεργασίας με τα άκρα σε περίπτωση υιοθέτησης της απλής αναλογικής Ο λόγος είναι απλός: σε μια εποχή που οι τάσεις του εκλογικού σώματος προϊδεάζουν ότι οδηγούμαστε σε έναν νέο δικομματισμό με τη μορφή του διπολισμού Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν εγκληματικό πολιτικό λάθος να υιοθετηθεί ένα εκλογικό σύστημα που θα μονιμοποιεί τις κυβερνητικές συνεργασίες, θα απελευθερώνει θεσμοθετεί την ψήφο διαμαρτυρίας και θα απενοχοποιεί την ψήφο προς τα μικρότερα πολιτικά κόμματα. Ο εξ απορρήτων του κυρίου Σαμαρά, βουλευτής Επικρατείας Χρύσανθος Λαζαρίδης διερωτήθηκε μάλιστα προσφάτως αν το πολιτικό σύστημα είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει την πρόκληση της συνεργασίας με τα άκρα σε περίπτωση υιοθέτησης της απλής αναλογικής. Στην ατζέντα του πρωθυπουργού για το 2013, πέρα από την αριθμητική της Βουλής και του εκλογικού νόμου, είναι επίσης η πραγματοποίηση μεγάλων θεσμικών αλλαγών όπως: • Η αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών ώστε να αυξηθούν οι παραγραφές για υπουργικά αδικήματα που σήμερα είναι εξαιρετικά σύντομες ακόμη και για κακουργήματα

και δυσχεραίνουν κατά πολύ το έργο της Δικαιοσύνης. • Η θέσπιση ανώτατου χρονικού ορίου για τη θητεία του πρωθυπουργού, των περιφερειαρχών, των δημάρχων και των συνδικαλιστών προκειμένου να ανοίγει σε τακτά χρονικά διαστήματα η πολιτική επετηρίδα και να προχωρά με γοργούς ρυθμούς η ανανέωση. • Αλλαγή του νόμου περί συνδικαλισμού. Ήδη μελετάται η καθιέρωση του ιδιώνυμου αδικήματος που θα επισείει ποινές φυλάκισης έως και πέντε ετών για τους εργατοπατέρες εκείνους που καταλαμβάνουν συχνά κυβερνητικά κτίρια. • Στο τραπέζι είναι επίσης είναι η δραστική μείωση των συνδικαλιστικών αδειών, που δίνουν τη δυνατότητα σε εργαζομένους να απουσιάζουν για δεκαετίες από τα πόστα τους αμειβόμενοι κανονικά. Για τις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των συνδικάτων και των πανεπιστημίων λέγεται ότι έχει γίνει συζήτηση ενημερωτική και μεταξύ αξιωματούχων της ελληνικής κυβέρνησης και συνεργατών του γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιπμπλε.

Την πρόταση για μείωση του αριθμού των βουλευτών υποστηρίζει ενθέρμως στο παρασκήνιο και ο συνταγματολόγος καθηγητής υπουργός Δημόσιας Διοίκησης, Αντώνης Μανιτάκης

010_013 Kottakis 14/12/2012 8:42 μ.μ. Page 13

014_015 - 044_055 DISELIDO CHRISTMAS 14/12/2012 10:43 μ.μ. Page 1

2013 Χρόνια Πολλά

ον γύρο του κόσμου έκαναν τα εξώφυλλα του Crash της χρονιάς που εκπνέει. Φιλοτεχνημένα επάνω σε ιδέες που προσπαθούσαν να γραπώσουν τον ρυθμό μιας καλπάζουσας με ταχύτητα φωτός επικαιρότητας. Φιλοδοξούσαν να εκφράσουν το αίσθημα μιας χώρας σε περιδίνηση, αλλά και να δώσουν σαφές πολιτικό στίγμα και μήνυμα. Τα εξώφυλλά μας απέσπασαν εξαιρετικά σχόλια και προκάλεσαν ταυτόχρονα –πάνω από όλα την ίδια μας τη σκέψη. Τον Μάρτιο, με τη μάσκα των Anonymous σε μαύρο φόντο, προειδοποιούσαμε όσους έριχναν ολοένα και πιο βαθιά τη χώρα στο μνημονιακό μπουντρούμι: «Ξέρουμε, δεν ξεχνάμε, ερχόμαστε…». Τον Ιούλιο το Crash οδηγούσε τη Μέρκελ «σιδηροδέσμια» στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο

της Χάγης, ντυμένη με την πορτοκαλί φόρμα των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο. Δύο μήνες νωρίτερα, τον Μάιο, εν όψει ελληνικών εκλογών, η Αφροδίτη της Μήλου έδειχνε με τον... κατάλληλο τρόπο την περιφρόνησή της στη Γερμανίδα καγκελάριο, σε μια «απάντηση» στο γερμανικό Focus. Και τον Ιούνιο, στις επαναληπτικές εκλογές, κυκλοφορούσαμε με πρωτοσέλιδο το «σύνθημα»: «Βγάλτε τη γλώσσα στον φόβο». Και τα δύο αυτά εξώφυλλα εθεάθησαν σε παρμπρίζ αυτοκινήτων ψηφοφόρων που όδευαν προς την κάλπη… Αποχαιρετάμε μια χρονιά πολύ δύσκολη. Μια χρονιά που έμοιαζε με εφιάλτη χωρίς τέλος. Το 2012 φεύγει. Η Εποχή του Φόβου, όμως, μας κοιτά ακόμα κατάματα σαν άλλη ανακόντα. Το Crash ατενίζει το 2013 με την αγωνιστική αισιοδοξία ότι αυτή θα έχει καλύτερες ημέρες για όλους. Εμείς, πάντως, όπως και να ’χει, θα είμαστε κοντά σας για να καταγράφουμε και να αποκαλύπτουμε στις σελίδες μας τα «κακώς κείμενα». Χρόνια Πολλά. Μαζί, δυναμικά και το 2013!

014_015 - 044_055 DISELIDO CHRISTMAS 14/12/2012 10:43 μ.μ. Page 2

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:55 μ.μ. Page 16

Οι Έλληνες θα κληθούν να

ΠΟιΟι και ΠΟσΑ

ΚΕΡΔιΖΟΥν «ΤιΤΑνιΚΟ» από τον του ΠΑΠΑνΔΡΕΟΥ

H S A R C ΥΨΗ Λ Α Κ Ο Π Α

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:55 μ.μ. Page 17

πληρώσουν τις Porsche των νεαρών του σίτι…

του Τάκη Καραμπέρου

ε μία από τις καλύτερες μπίζνες της χρονιάς αποδείχθηκε η επαναγορά του ελληνικού χρέους για ορισμένα hedge funds (αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου), καθώς με χρηματοδότηση της Ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που στο τέλος θα πληρώσουν οι Έλληνες πολίτες, η Ελλάδα - για άλλη μια φορά- απέφερε σημαντικά κέρδη σε όσους είχαν αγοράσει ελληνικά ομόλογα σε χαμηλότατες τιμές. Το εκπληκτικό σε όλη αυτή την ιστορία είναι το γεγονός ότι ανάμεσα στα funds αυτά συμπεριλαμβάνονται ακόμα και επιθετικοί επενδυτές, που έχουν ήδη βάλει στο μάτι και μεγάλα φιλέτα από τις αποκρατικοποιήσεις, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση το fund Third Point που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον ακόμα και για τον ΟΠΑΠ. Τα περισσότερα από αυτά τα επενδυτικά σχήματα «όρνεα» κατάφεραν εδώ και μήνες να χτίζουν θέσεις στα ομόλογα-σκουπίδια της υπερχρεωμένης χώρας, στοιχηματίζοντας ορθώς ότι η τιμή τους θα αυξανόταν στον βαθμό που θα μειώνεται ο κίνδυνος ελληνικής εξόδου από το ευρώ.

▲ ▲

Με τα χρήματα που έβγαλαν από την επαναγορά των ελληνικών ομολόγων τα επιθετικά hedge funds βάζουν στο μάτι τώρα τα φιλέτα των αποκρατικοποιήσεων

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:56 μ.μ. Page 18

▲ ▲

Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι τα περισσότερα εξ αυτών έχουν εδώ και καιρό γίνει στόχος δριμείας κριτικής επειδή στοιχηματίζουν εναντίον ευρωπαϊκών χωρών σαν την Ελλάδα. Η τακτική τους αυτή ανάγκασε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαγορεύσει τις "γυμνές" ανοικτές πωλήσεις ασφαλίστρων κινδύνου (CDS), ενός επενδυτικού προϊόντος που διασφαλίζει τους αγοραστές ομολόγων έναντι της χρεοκοπίας του εκδότη. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι πως στην επαναγορά των ομολόγων εκτός από τις τράπεζες συμμετείχαν και ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία ήδη έχουν υποστεί σοβαρότατες περικοπές από τις περικοπές στα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου. Οι μόνοι κερδισμένοι είναι τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια, που ενώ στις αρχές Ιουνίου τοποθετήθηκαν στα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου στο 15% της ονομαστικής τους αξίας, τώρα τους προσφέρθηκε έως και το 40% της αξίας τους, καταφέρνοντας με αυτόν τον τρόπο να υπερδιπλασιάσουν «εδώ και τώρα» τα κεφάλαιά τους. Πρόκειται για ένα ακόμη δώρο σε πανίσχυρα κερδοσκοπικά κυκλώματα που εξυπηρετούνται σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος από την εποχή των δηλώσεων Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου για «διεφθαρμένη χώρα» και «οικονομικό Τιτανικό». Με κέρδη που ξεπερνούν σε περιπτώσεις το 140% μεγάλος, αλλά αδιευκρίνιστος ακόμα, αριθμός ξένων hedge funds δήλωσε συμμετοχή στον πλειστηριασμό, επιλέγοντας όμως να προσφέρουν τους πιο μακροπρόθεσμους τίτλους και να κρατήσουν τους πλησιέστερης ωρίμανσης ποντάροντας σε περεταίρω κέρδη. Είναι χαρακτηριστικό το ότι τα ελληνικά ομόλογα αποδεικνύονται στην επένδυση της χρονιάς, το γεγονός ότι οι όγκοι των συναλλαγών κορυφώθηκαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες πριν από το άνοιγμα των προσφορών καθώς άλλοι έσπευσαν να τοποθετηθούν και άλλοι να πουλήσουν, προεξοφλώντας τόσο την επαναγορά όσο και την ύπαρξη συνέχειας του ράλι και οπότε και την ύπαρξη νέου σημείου επωφελούς εξόδου στο όχι τόσο μακρινό μέλλον. Οι συμμετέχοντες – ο καθένας ξεχωριστά και χωρίς να έχει πληροφόρηση για τις τιμές που επέλεξαν οι υπόλοιποι- έθεσαν την τιμή στην οποία επιθυμούν να διαθέσουν τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους στο σχετικό βιβλίο προσφορών που άνοιξε στα πλαίσια της διαδικασίας ολλανδικού τύπου ή «Dutch auction». Το στοίχημα των hedge funds ότι η αρχική μέση τιμή των 28,1 λεπτών δεν θα προσέλκυε αρκετούς ομολογιούχος αποδείχθηκε σωστό.

Όπως και το στοίχημα που έπαιξαν εδώ και μήνες ότι οι τιμές των απαξιωμένων ελληνικών ομολόγων θα ανέβαιναν καθώς ο κίνδυνος εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ υποχωρούσε. Το ράλι των τιμών από το μετά PSI χαμηλό των 13,3 σεντς της 31ης Μαΐου για τη μέση τιμή και των 20 ομολόγων έως τα 32,10 που τελικά καθορίστηκε η πρώτη τιμή είναι της τάξης του 150%.

Τα hedge funds που κερδίζουν από τη μεγάλη ανατίμηση του ελληνικού χρέους περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων το Moore Capital Management LLC του Louis Bacon, Altana Wealth του Lee Robinson, το Appaloosa Management LP του David Tepper και το Fir Tree Partners Inc του Jeffrey Tannenbaum. Ακόμα περιλαμβάνουν το Third Point που δήλωσε πως τα

Στην επαναγορά των ομολόγων εκτός από τις τράπεζες συμμετείχαν και ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία ήδη έχουν υποστεί σοβαρότατες περικοπές από το κούρεμα στα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου

▲ ▲

18 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Σε δώρο στα πανίσχυρα κερδοσκοπικά κυκλώματα που εξυπηρετούνται σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος μετεξελίχθηκαν οι δηλώσεις Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου για «διεφθαρμένη χώρα» και «οικονομικό Τιτανικό»

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:56 μ.μ. Page 19

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:57 μ.μ. Page 20

Ανάμεσα στα hedge funds τα οποία κατάφεραν να βγουν κερδισμένα από την επαναγορά είναι το ελληνικό Dromeus Capital, που το εκπροσωπούν οι Ιάσων Μανωλόπουλος και Αχιλλέας Ρισβάς

▲ ▲

ελληνικά ομόλογα ήταν μια από τις καλύτερες επενδύσεις του φέτος. Η μέση τιμή κτήσης της θέσης του μέχρι και τον Σεπτέμβριο για το εν λόγω Fund ήταν τα 17 σεντς. Με πολλές και δημόσιες, κατευθυνόμενες κατά κάποιους, δηλώσεις σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και το Adelante Asset Management, που αποκάλυψε ότι αγόρασε ομόλογα ακόμα και στα 12,5 λεπτά και τα πούλησε ήδη με κέρδη 70% οπότε και ξαναμπήκε με νέες αγορές. Ο επικεφαλής του Julian Adams δήλωνε ότι μπορεί να έδινε κάποια από τα πιο μακροπρόθεσμα ομόλογα και να κρατούσε τα βραχυπρόθεσμα αφού θεωρεί ότι « σε καμία περίπτωση το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει και πως η επαναγορά έχει βάλει πάτο στις αποτιμήσεις». Εκ των πρωταγωνιστών και το Greylock Capital, που ανακοίνωσε μέσω του διαχειριστή του Hans Humes μεσούσης της διαδικασίας ότι θα κρατούσε τα πιο κοντινής λήξης χρεόγραφα και θα προσέφερε τα πιο «μακρινά», καθώς θεωρεί ότι είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για περεταίρω κέρδη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή του 10ετούς ελληνικού ομολόγου έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τα χαμηλά επίπεδα του περασμένου Μαΐου (13,3%), με τους επιτήδειους να έχουν αγοράσει κατά μέσον όρο χαμηλότερα από το 20% της αξίας. Οι πρώτες δειλές και αρχικά ριψοκίνδυνες αγορές ομολόγων είχαν ξεκινήσει από τον Μάρτιο, οπότε και είχε συμφωνηθεί η ανταλλαγή του χρέους (PSI). Ωστόσο, οι διαχειριστές επενδύσεων των hedge funds έγι20 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ναν ακόμη πιο επιθετικοί αγοραστές μετά τις εκλογές του Ιουνίου, οι οποίες ανέδειξαν ισχυρή φιλομνημονιακή κυβέρνηση, αλλά και τις μετέπειτα δεσμεύσεις του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι για κινήσεις στήριξης της Ευρωζώνης. Στη... μακρά λίστα των κερδοσκοπικών funds περιλαμβάνονται ακόμη και η Swordfish Research, οι εκπρόσωποι της οποίας είδαν σε γενικές γραμμές ως ιδιαίτερα θετική είδηση την απόφαση στο Eurogroup για την επαναγορά του ελληνικού χρέους στις τρέχουσες τιμές. Ανάμεσα στα hedge funds τα οποία κατάφεραν να βγουν κερδισμένα από την επαναγορά, ωστόσο, είναι και ένα ελληνικό που ακούει στο όνομα Dromeus Capital και το εκπροσωπούν οι κ. κ. Ιάσων Μανωλόπουλος και Αχιλλέας Ρισβάς. Το εν λόγω hedge fund ιδρύθηκε μόλις τον

Απρίλιο του 2008, δηλαδή στο διάστημα λίγο πριν το ξέσπασμα της κρίσης και αναφέρεται ως εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων. Σύμφωνα με το σκεπτικό η στρατηγική της εταιρείας επικεντρώνεται σε αναδυόμενες αγορές χρέους. Ελάχιστη επένδυση είναι τα 100,000 δολάρια και η προμήθεια της εταιρείας είναι 1,5% ενώ υπάρχει και προμήθεια υψηλής απόδοσης. Prime Broker (βασικός μεσίτης) της εταιρείας είναι η Credit Suisse, ενώ ως έδρα σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τύπου αναφέρονταν ο φορολογικός παράδεισος των νήσων Cayman. Όπως όλα σχεδόν τα επενδυτικά σχήματα αυτού του είδους πρόκειται επί της ουσίας για ένα fund με επενδύσεις υψηλού κινδύνου, που ξεκίνησε με στόχο να συγκεντρώσει κεφάλαια περίπου 35 εκατομμυρίων δολαρίων και στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2009 είχε 100 εκατ. δολάρια υπό διαχείριση. Ξεκίνησε στην Ελλάδα για «οικογενειακούς λόγους» σύμφω-

Ανάμεσα στα hedge funds τα οποία κατάφεραν να βγουν κερδισμένα από την επαναγορά, είναι και ένα ελληνικό που ακούει στο όνομα Dromeus Capital και το εκπροσωπούν οι κ. κ. Ιάσων Μανωλόπουλος και Αχιλλέας Ρισβάς

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:58 μ.μ. Page 21

H Μιράντα Ξαφά συνεργάζεται με την εταιρεία IJPARTNERS του Θόδωρου Μαργέλλου ται στο χαρτοφυλάκιο. Στα πρώτα χρόνια το μισό χαρτοφυλάκιο της εταιρείας απαρτιζόταν από επενδύσεις σε Ευρώπη, Αφρική και Μέση Ανατολή, το ένα πέμπτο στην Ασία και το 10% στη Λατινική Αμερική, ενώ το υπόλοιπο σε χώρες της G7. Η Dromeus επενδύει επιλεκτικά σε αναδυόμενες αγορές και μικρά ποσά επενδύει σε χρέογραφα με υψηλό beta. Σύμφωνα με τον κ. Μανωλόπουλο το μέλλον είναι στην Ασία. Μια από τις αγορές χρέους που φαίνεται να επένδυσαν είναι και η Ρωσία. Όπως εξάλλου παραδέχεται και ο ίδιος ο κ. Μανωλόπουλος σε συνεντεύξεις του, δίνει βάση στην εγχώρια πληροφόρηση από ανθρώπους που βρίσκονται στην χώρα της επένδυσής του και συγκεκριμένα στη Ελλάδα. Το δεύτερο ερώτημα που αβίαστα προκύπτει είναι τι είδους πληροφόρηση είχε το συγκεκριμένο fund και από ποιους. Ο κ. Μανωλόπουλος δεν

είναι ένα άγνωστο πρόσωπο στην ελληνική πραγματικότητα. Προεκλογικά μάλιστα έδωσε πολλές συνεντεύξεις με αναφορά στο βιβλίο του «Το επαχθές χρέος της Ελλάδας». Αξιοσημείωτο είναι ότι προβλέπει με ακριβή λεπτομέρεια καθετί που θα συμβεί πολλούς μήνες πριν συμβεί. Σε μια από αυτές στο Les Echos στις 13 Απριλίου 2012 για τις ελληνικές εκλογές, αφού ανέλυε την άποψη του ότι τα δύο μεγάλα κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ είναι η αιτία των προβλημάτων, κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η παρακολούθηση από την Ευρώπη θα πρέπει να είναι στενή ώστε να μη δώσει στους πολιτικούς τη δυνατότητα επιστροφής στο ελληνικό νόμισμα, που μπορεί να βλάψει τη χώρα. Πέρα ωστόσο από τις επιτυχείς προβλέψεις δεν λείπουν και οι συμπτώσεις για το συγκεκριμένο fund, το οποίο εισήλθε στην τοπι-

▲ ▲

να με τους υπευθύνους του και μεταφέρθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την περίοδο από την ανακοίνωση της επαναγοράς έως και την ολοκλήρωση της διαδικασίας της επαναγοράς ο κ. Αχιλλέας Ρισβάς, ο οποίος εμφανίζεται ως ο διευθύνων σύμβουλος του hedge fund, τη θεωρούσε ως «πολύ θετική εξέλιξη και ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός». Σημειώνεται ότι η Dromeus Capital αγόρασε ελληνικά ομόλογα σε τιμές 18-19 σεντς, άρα μπορεί κάποιος με ασφάλεια να πει ότι η συμμετοχή στη διαδικασία θα ήταν μια πολύ συμφέρουσα επένδυση για τους συμμετέχοντες στο συγκεκριμένο fund. Παραδοχή που αμέσως μας οδηγεί στο απλό ερώτημα. Ποιοι είναι αυτοί που συμμετέχουν στο ελληνικό αυτό επενδυτικό σχήμα και πόσα κατάφεραν να κερδίσουν; Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δύο στελέχη της εν λόγω εταιρείας έχουν μια μακρά εμπειρία στον χώρο αυτών των επενδύσεων. Ο κ. Ι. Μανωλόπουλος ήταν διευθύνων σύμβουλος της Trust Investment Bank της Ρωσίας και έχει εμπειρία όπως αναφέρεται σε αναδυόμενες αγορές. Ο κ. Ρισβάς ήταν επικεφαλής για τις αναδυόμενες αγορές στη Leman Brothers στο Λονδίνο και πριν ασχοληθεί με την επενδυτική Dromeus Capital δούλευε για τη Citigroup στη Μέση Ανατολή. Το hedge fund επενδύει σε αναδυόμενες αγορές χρέους και τοπικών νομισμάτων, καθώς και σε δημόσια και ιδιωτικά εταιρικά χρεόγραφα και μετοχές που περιλαμβάνον-

Οι μόνοι κερδισμένοι στην επαναγορά των ομολόγων είναι τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια, που αγοράζοντας στα 15 σεντς και πουλώντας στα 40 υπερδιπλασίασαν τα κεφάλαιά τους μέσα σε έξι μήνες Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 21

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:59 μ.μ. Page 22

▲ ▲

κή αγορά χρέους στην Ουκρανία τον Μάρτιο του 2009, όταν οι αποδόσεις ήταν πάνω από 60%. Στην Ουκρανία, ως γνωστόν, δραστηριοποιείται και ο Θόδωρος Μάργελλος, επιχειρηματίας με μεγάλη δραστηριότητα τον τελευταίο καιρό στην Ουκρανία και ένας από τους πλέον επιτυχημένους διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων στη Γαλλία, ένα γνωστό πρόσωπο για την ελληνική πραγματικότητα. Όταν επέστρεψε επιχειρηματικά στην Ελλάδα πριν από περίπου μια δεκαετία, φρόντισε να δώσει έναν «λονδρέζικο» αέρα στο εστιατόριο «48» στην Αρματολών και Κλεφτών πίσω από το γήπεδο της Αλεξάνδρας, στο οποίο είναι ιδιοκτήτης, (όπως εξάλλου και του εστιατορίου Le Grand Café στο Μουσείο Τεχνών της Ουκρανίας), ενώ πραγματοποίησε και μια απόπειρα να μπει στον Τύπο ως χρηματοδότης της City Press στα πρώτα της βήματα. Ωστόσο ο κ. Μαργέλλος είναι πιο γνωστός στην ελληνική πραγματικότητα, καθώς είναι ο άνθρωπος το όνομα του οποίου ενεπλάκη στην υπόθεση ελληνοποίησης του γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού, το οποίο προωθείτο προς πώληση μέσω της κρατικής εταιρείας ITCO σε χώρες της τότε ΕΟΚ προκειμένου να εισπραχτούν (από ποιους άραγε) οι κοινοτικές επιδοτήσεις. Μια υπόθεση η οποία μάλιστα είχε οδηγήσει τον τότε υφυπουργό Οικονομικών Αθανασόπουλο στην καρέκλα του Ειδικού Δικαστηρίου το 1989. Από τότε πέρασε πολύ καιρός και τα πράγματα για τον κ. Μαργέλλο άλλαξαν, όπως εξάλλου αποδείχθηκε στις 7 Δεκεμβρίου του 2010, όταν στο γαλλικό κανάλι Arte προβλήθηκε συνέντευξη του κ. Μαργέλλου όπου ο παρουσιαστής προσφώνησε τις δηλώσεις του ως ενός ανθρώπου «κοντινού» του Γ. Παπανδρέου και διαχειριστή αμοιβαίων κεφαλαίων, ο οποίος έκανε την περιουσία του διαπραγματευόμενος προϊόντα και συγκεκριμένα…. σιτηρά!!! Στις αρχές του Ιουνίου του 2011 ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου σε ένα από τα πολλά ταξίδια του στο εξωτερικό είχε βρεθεί ινκόγκνιτο στο Λονδίνο, όπου όμως απαθανατίστηκε να τρώει σούσι στο πανάκριβο ρεστοράν Zuma. Συνδαιτυμόνας του ήταν ο Θόδωρος (Ντόρης) Μαργέλλος. Οι γνωρίζοντες λένε ότι συνέχιζε να έχει ανοικτή επικοινωνία με τον Γιώργο Παπανδρέου όσο αυτός ήταν πρωθυπουργός, έχοντας ένα ρόλο άτυπου οικονομικού συμβούλου. Προσφάτως επανήλθε στην επικαιρότητα, όταν ο ανεξάρτητος βουλευτής Πάνος Καμμένος (19.05.2011) τον κατηγόρησε ότι ο ίδιος και η εταιρεία του αγόρασαν ασφάλιστρο κινδύνου επί ελληνικού ομολόγου, μέσω της εταιρείας IJPARTNERS στην οποία 22 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

συμμετέχει και η Μιράντα Ξαφά. Εδώ ωστόσο υπάρχει και μια δεύτερη σύμπτωση. Στην εν λόγω εταιρεία συμμετείχε και ο κύριος Χάρης Μάκκας, ο οποίος επίσης καταγγέλθηκε για παιχνίδια με τα CDS και ο ίδιος προσέφυγε στη δικαιοσύνη διαψεύδοντάς το κατηγορηματικά. Ο κ. Μάκκας έχει διοριστεί ως εκπρόσωπος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Τράπεζα Πειραιώς και μια από τις αρμοδιότητές του είναι και ο καθορισμός των τιμών για την επαναγορά των ομολόγων. Τυχαίο; Πολύ πιθανόν. Η αλήθεια πάντως είναι πως ο κύριος Μάκκας είναι ένας άνθρωπος των αγορών. Πρώην σύμβουλός του Πέτρου Δούκα και συμμετέχων στη Δράση του Στέφανου Μάνου στις πρόσφατες εκλογές, το όνομα του κ. Μάκκα δεν αναφέρεται πρώτη φορά στον ελληνικόΤύπο. Αντίθετα σε ένα άρθρο του “Βήματος” με τίτλο «Τα κοράκια της δραχμής - Οι αδίστακτοι πειρατές του Σίτι» το όνομα του κυρίου Μάκκα φιγουράριζε ως πρωταγωνιστής, στον τρόπο με τον

οποίο «πειρατές χωρίς σύνορα, κερδοσκόποι και “κοράκια” της χρηματαγοράς από το Λονδίνο ως τη Νέα Υόρκη και το Χονγκ Κονγκ πήραν γραμμή και άρχισαν να «παίζουν» στις οθόνες των υπολογιστών, «αδειάζοντας» ομόλογα και πουλώντας δραχμές, τις οποίες η Τράπεζα της Ελλάδος ήταν υποχρεωμένη να αγοράζει, προκειμένου να στηρίξει το εθνικό μας νόμισμα. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα «η γενικευμένη επίθεση εναντίον της χώρας, φαινόμενο συνηθισμένο στη σύγχρονη χρηματοοικονομία, καταδεικνύει την απόσταση ανάμεσα στον αμοραλισμό της παγκόσμιας αγοράς αξιών και στα «πραγματικά» μεγέθη των τοπικών οικονομιών. Τον λογαριασμό για τα επιτόκια - ασανσέρ, τις συναλλαγματικές εκροές και, σε τελική ανάλυση, τις Πόρσε των νεαρών του Σίτι θα κληθούν να πληρώσουν οι Έλληνες εργαζόμενοι και οι παραγωγικές τάξεις της χώρας, που έχουν καταβάλει ήδη αρκετές θυσίες για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας».

Με κέρδη που ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις το 140% τα ελληνικά ομόλογα αποδεικνύονται ως η επένδυση της χρονιάς γι’ αυτούς που «έχτιζαν» θέσεις στους τίτλουςσκουπίδια της υπερχρεωμένης Ελλάδας

016_023 Omologa_Reclama 14/12/2012 4:59 μ.μ. Page 23

024_029 pitella 14/12/2012 5:10 μ.μ. Page 24

CRASHΥΞΗ Ε Τ Ν Ε Ν Υ Σ

Ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού

Gianni Pittella Η σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική που εφαρμόζει η Γερμανίδα καγκελάριος δεν έχει μέλλον. Η ανάκαμψη δεν θα έρθει από τη μονόπλευρη λιτότητα, αλλά από τις παρεμβάσεις για τη στήριξη με στόχο την ανάπτυξη και την απασχόληση

”

024_029 pitella 14/12/2012 5:12 μ.μ. Page 25

Κοινοβουλίου μιλά αποκλειστικά στο CRASH

Η ΜΕΡΚΕΛ να αφήσει τις ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ

για μια γερμανική

” ”

ΕΥΡΩΠΗ

Συνέντευξη στον Αργύρη Παναγόπουλο

▲ ▲

Ιταλία μαζί με τη Γαλλία θα μπορούσαν να αποτελέσουν το αντίπαλον δέος στην πολιτική της Μέρκελ; Ο Τζιάνι Πιτέλα, ο πρώτος αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το θεωρεί εφικτό όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στο Crash μετά και τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη γείτονα χώρα με την παραίτηση του Μάριο Μόντι. Τονίζει ότι μια νίκη της ιταλικής Κεντροαριστεράς στις βουλευτικές εκλογές της άνοιξης θα στηρίξει έναν ιταλο-γαλλικό άξονα Μπερσάνι – Ολάντ, ενισχύοντας παράλληλα τις προοπτικές μιας νίκης των αντιπάλων της Μέρκελ στις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Σεπτέμβριο στη Γερμανία. Ο «Νότιος» Πιτέλα δεν έχει αυταπάτες για τις μεγάλες πολιτικές μάχες που θα πρέπει να δώσουν οι χώρες που αντιμετωπίζουν την κρίση χρέους για να διαφυλάξουν την κοινωνική τους συνοχή. Εκτιμά πως η νίκη της Κεντροαριστεράς στην Ιταλία θα ανοίξει μια νέα προοπτική συμμαχιών στην Ευρώπη και κυρίως στον Ευρωπαϊκό Νότο, με στόχο την ανάκαμψη και την απασχόληση.

024_029 pitella 14/12/2012 5:13 μ.μ. Page 26

Οφείλουμε να οικοδομήσουμε στην Ευρώπη ένα νέο πολιτικό και κοινωνικό παράδειγμα που να μη στηρίζεται στη λιτότητα, αλλά στην ανάπτυξη, στην κοινωνική συνοχή και στην εφικτή οικονομία

”

▲ ▲

Κατ’ αρχάς, ο Τζιάνι Πιτέλα αποτελεί έναν γνήσιο εκπρόσωπο του Ευρωπαϊκού Νότου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Γεννήθηκε στη Λαουρία της Μπασιλικάτα, στην επαρχία της φτωχής Λουκάνια της Νοτίου Ιταλίας. Την περιοχή που εκτοπίστηκε από τον φασισμό ο Πρίμο Λέβι και έγραψε το διάσημο «Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι». Σπούδασε ιατρική στη Νάπολη και είναι επισκέπτης καθηγητής σε βρετανικά πανεπιστήμια. Το πάθος του για την πολιτική τον οδήγησε σύντομα στο ιταλικό κοινοβούλιο και από το 1999 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου είναι πρώτος αντιπρόεδρος, συμμετέχοντας στη δύσκολη Επιτροπή Προϋπολογισμού. Είναι πρόεδρος της ομάδας εργασίας για την αναθεώρηση του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο 54χρονος Πιτέλα συμμετέχει στην Εθνική Διεύθυνση, το αντίστοιχο Εκτελεστικό Γραφείο του Iταλικού Δημοκρατικού Κόμματος, και στην ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ιταλική Κεντροαριστερά μετά το τέλος των προκριματικών εκλογών έχει πλέον τον Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι ως υποψήφιό της για τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, που θα διεξαχθούν την άνοιξη … «Η επιλογή του γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος, Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι, διαμέσου δημοκρατικών διαδικασιών που συμμετείχαν εκατομμύρια πολίτες ήταν η καλύτερη, γιατί έχει μια πλούσια εμπειρία ως περιφερειάρχης της Εμίλια Ρομάνια, μιας από τις καλύτερες περιφέρειες της χώρας στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο, όπως και μια 26 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πλούσια εμπειρία ως υπουργός των κυβερνήσεων της Κεντροαριστεράς. Την ιδία στιγμή αποτελεί τον καλύτερο πολιτικό που μπορεί να συσπειρώσει γύρω του τις απαραίτητες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις για να ξεπεράσει η χώρα την εποχή του Μπερλουσκόνι, που τόσο κακό έκανε στη χώρα μας. Θα πρέπει να δώσουμε μια σκληρή μάχη σε εξαιρετικά αντίξοες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες μεσούσης της κρίσης. Αυτή όμως είναι η πρόκληση των καιρών και όχι μόνο στην Ιταλία». Υπάρχει περίπτωση μετά τις εκλογές να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση τεχνοκρατών; «Τον Μπερσάνι τον ψήφισαν εκατομμύρια πολιτών για να διεκδικήσει την πρωθυπουργία στις εκλογές. Μπορεί να υπάρξουν προγραμματικές συγκλί-

σεις με ορισμένα σημαντικά στοιχεία της πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση Μόντι, αλλά είναι αδύνατον να έχουμε μια επανέκδοσή της. Είναι πολύ σημαντικό η πολιτική να αναλάβει τον ρόλο της, δηλαδή να οδηγεί τις ιστορικές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαδικασίες. Πρέπει να έχουμε μια πολιτική και πολιτικούς που να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Η έλλειψη, η απουσία της πολιτικής ή η κακή πολιτική οδηγούν τους «τεχνοκράτες» ή τους «χρηματοοικονομικοκράτες» να διαχειρίζονται τις ζωές των ανθρώπων. Δύο καταστάσεις που δεν έχουν τίποτα κοινό με τις δημοκρατικές διαδικασίες και την ίδια την ουσία της Δημοκρατίας». Η νίκη του Ολάντ στη Γαλλία τροφοδότησε πολλές ελπίδες για αλλαγή

024_029 pitella 14/12/2012 5:13 μ.μ. Page 27

Η έλλειψη, η απουσία της πολιτικής ή η κακή πολιτική οδηγούν τους «τεχνοκράτες» ή τους «χρηματοοικονομικοκράτες» να διαχειρίζονται τις ζωές των ανθρώπων. Δύο καταστάσεις που δεν έχουν τίποτα κοινό με τις δημοκρατικές διαδικασίες και την ίδια την ουσία της Δημοκρατίας της ευρωπαϊκής πολιτικής, κυρίως σε ό,τι αφορά την κρίση χρέους. Μια νίκη της Κεντροαριστεράς στην Ιταλία θα μπορούσε να μετατοπίσει τους άξονες της πολιτικής της Ευρωζώνης; Θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας άξονας Ολάντ – Μπερσάνι; «Εάν έχουμε μια νίκη της Κεντροαριστεράς στην Ιταλία, μου φαίνεται σχεδόν αυτονόητο ότι θα υπάρξει μια συνεννόηση ανάμεσα στον Ολάντ και τον Μπερσάνι. Ακόμη περισσότερο εκτιμώ ότι αυτή η συνεργασία θα επηρεάσει θετικά και τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το φθινόπωρο στη Γερμανία, ενισχύοντας και εκεί τη σοσιαλδημοκρατία και όλες τις προοδευτικές δυνάμεις που αγωνίζονται για να κερδίσουν τη Μέρκελ. Ένας ιταλογαλλικός πολιτικός άξονας με τον Ολάντ και το Μπερσάνι μπορεί να ξεκινήσει να οικοδομεί μια νέα πολιτική γεωγραφία στην Ευρώπη, με κύριο στοιχείο της την κυριαρχία των σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, δημοκρατικών, προοδευτικών και μεταρρυθμιστικών δυνάμεων. Οφείλουμε να οικοδομήσουμε στην Ευρώπη ένα νέο πολιτικό και κοινωνικό

παράδειγμα, που να μη στηρίζεται στη λιτότητα, αλλά στην ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και στην εφικτή οικονομία». Πώς θα μπορούσε να ερμηνευτεί η πολιτική αυτή στη Νότιο Ευρώπη; Θα πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή στην πολιτική που εφαρμόζεται στη Νότιο Ευρώπη. Μέχρι αυτή τη στιγμή απαιτούν από τις χώρες της Νοτίου Ευρώπης κλάμα και αίμα. Εφαρμόζεται μια πολιτική που λες και θέλει να τιμωρήσει τις χώρες. Μια πολιτική που δεν σκέφτεται τις κοινωνικές συνέπειές της. Είναι μια θεραπεία που προβλέπει μια υπερβολική και εξαιρετικά σκληρή οικονομική πολιτική. Στο επίκεντρο του προγράμματος των ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών και προοδευτικών δυνάμεων βρίσκονται η αρχή της αλληλεγγύης, της προώθησης της κοινωνικής συνοχής, της σύγκλισης μέσα από διαδικασίες που να προστατεύουν και να διασώζουν τα πιο ευαίσθητα και ευπαθή κομμάτια της ιταλικής κοινωνίας και των ευρωπαϊκών κοινωνιών».

▲ ▲

Ο Μπερσάνι αποτελεί τον καλύτερο πολιτικό που μπορεί να συσπειρώσει γύρω του τις απαραίτητες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις για να ξεπεράσει η χώρα την εποχή του Μπερλουσκόνι, που τόσο κακό έκανε στη χώρα μας

”

Μπορούμε να περιμένουμε ακόμη και θεσμικές αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Η Μέρκελ προσπαθεί να αντικαταστήσει τις συμφωνίες του Μάαστριχ και του Άμστερνταμ και εν μέρει τη Συνθήκη της Λισσαβώνας με ακόμη πιο σκληρές συνθήκες. Μπορεί να υπάρξει μια άλλη Ευρώπη από αυτή που ευαγγελίζεται η Άνγκελα Μέρκελ; «Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία. Εάν οι πολίτες μάς δώσουν τη δύναμη και την εντολή. Οι προγραμματικές αρχές των σοσιαλιστικών και προοδευτικών δυνάμεων στοχεύουν στη δημιουργία μιας ενωμένης Ευρώπης πάνω στις αρχές της πολιτικής και κοινωνικής σύγκλισης και συνοχής. Πρέπει να υπάρξει μια ασφάλεια στον έλεγχο των τραπεζών και του τι αυτές κάνουν. Πρέπει να επαναφέρουμε μια νέα ισορροπία ανάμεσα στις εξουσίες που έχει αποκτήσει ο χρηματοοικονομικός τομέας και στην πολιτική, δηλαδή ανάμεσα στο χρήμα και τη Δημοκρατία. Η δημιουργία ενός είδους Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης με μια κοινή οικονομική και φορολογική πολιτική θα αποτελέσει την απάντηση στην κρίση. Για να γίνει αυτό υπάρχει απόλυτη ανάγκη ενίσχυσης της Δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών, που θα δώσουν δύναμη σε αυτό το σχέδιο. Κανείς δεν μπορεί να κρύψει τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Εάν από τη μια πλευρά είναι εμφανές ότι δεν μπορούμε να συνεχίζουμε με τα μεγάλα ελλείμματα και χρέη, από την άλλη πλευρά είναι πλήρως κατανοητό ότι η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών δεν μπορεί να γίνει καταστρέφοντας τις κοινωνίες μας. Η Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 27

024_029 pitella 14/12/2012 5:13 μ.μ. Page 28

Είναι λάθος να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα χωρών όπως της Ελλάδας και της Ισπανίας ως προβλήματα που δεν αφορούν όλες τις χώρες-μέλη. Είναι υποχρέωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να φροντίσει ώστε η θεραπεία να μη σκοτώσει τον ασθενή ▲ ▲

Ευρώπη χρειάζεται μια βαθιά ανανέωση των δομών και των θεσμών της για να οδηγηθεί στην ανάπτυξη και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Η ΕΚΤ θα πρέπει να αποτελέσει την τράπεζα που θα προσφέρει τις τελευταίες ελπίδες δανεισμού στις χώρες που έχουν ανάγκη, αποτρέποντας την προσφυγή των ευρωπαϊκών χωρών σε άλλα κέντρα δανεισμού. Η σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική που εφαρμόζει η Γερμανίδα καγκελάριος δεν έχει μέλλον. Η ανάκαμψη δεν θα έρθει από τη μονόπλευρη λιτότητα, αλλά από τις παρεμβάσεις για τη στήριξη με στόχο την ανάπτυξη και την απασχόληση. Αποκτήσαμε μέσα από μια δραματική διαδρομή μια τεράστια εμπειρία τα τελευταία χρόνια και θα πρέπει να την αξιοποιήσουμε για να θεσμοθετήσουμε μια νέα Ευρώπη».

Η αντιπαράθεση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταφέρθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με αφορμή τον νέο κοινοτικό προϋπολογισμό … «Είναι αλήθεια ότι ο μόνος εκλεγμένος από τους πολίτες θεσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται σε αντιπαράθεση με ορισμένες σημαντικές χώρες της κοινότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να έχει έναν προϋπολογισμό 130 δισ. ευρώ, που ανέρχεται στα επίπεδα του προϋπολογισμού μιας μεγάλης ευρωπαϊκής πόλης. Ορισμένες πλούσιες χώρες, όπως η Βρετανία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία και η Αυστρία ζητούν μεγαλύτερες περικοπές για την περίοδο 2014-2020, κινδυνεύοντας να καταστρατηγήσουν ακόμη και την “Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το 2020”. Ίσως είναι καλύτερα να μην 28 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

υπάρξει καμία συμφωνία, παρά να έχουμε μια κακή συμφωνία. Στην Ιταλία και σε άλλες χώρες έχουμε την εκρηκτική άνοδο της ανεργίας, τις περικοπές στην Παιδεία και το κοινωνικό κράτος. Πρέπει να αποφύγουμε τις εθνικές λογικές και να σκεφτούμε ότι η Ευρώπη μπορεί να έχει ένα μέλλον ως σύνολο. Είναι λάθος να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα χωρών όπως της Ελλάδας και της Ισπανίας ως προβλήματα που δεν αφορούν όλες τις χώρες-μέλη. Είναι υποχρέωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να φροντίσει ώστε η θεραπεία να μη σκοτώσει τον ασθενή. Αντί για περικοπή του κοινοτικού προϋπολογισμού θα πρέπει να κινητοποιήσουμε όλες τις οικονομικές και υλικοτεχνικές δυνάμεις μας σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο για να στηρίξουμε την απασχόληση, κυρίως των νέων και των γυναικών, τη μείωση της δομικής ανεργίας, τη δημιουργία ποιοτικής εργασίας διαμέσου της αξιοποίησης του ανθρώπινου κεφαλαίου μας και να αυξήσουμε τις επενδύσεις για την Παιδεία και την έρευνα. Για να βγούμε από την κρίση πρέπει να έχουμε μια κοινή βιομηχανική πολιτική, κοινές επενδύσεις για τους στρατηγικούς τομείς, τις υποδομές, την ενέργεια, την άμυνα, το περιβάλλον, την υγεία, τις μεταφορές. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής είναι απαράδεκτες, γιατί δεν βοηθούν την πολιτική και κοινωνική συνοχή της Ευρώπης. Εάν επιβληθούν αυτές οι πολιτικές, θα έχουμε επιδείνωση της κρίσης και αύξηση της ύφεσης και της ανεργίας σε μια σειρά χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταλήξει μέσα στον Ιανουάριο σε μια άλλη πολιτική. Η Ευρώπη δεν μπορεί να γίνει μια φυλακή

”

που θα τιμωρεί τους Νότιους. Η Μέρκελ θα πρέπει να αφήσει τις αυταπάτες για μια γερμανική Ευρώπη, που θα έχει μια αμφιλεγόμενη ηγεμονία, και να βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής Γερμανίας που θα τεθεί στην υπηρεσία της Ευρώπης». Πιστεύετε ότι μια κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς στην Ιταλία θα έπαιρνε πρωτοβουλίες για τον Ευρωπαϊκό Νότο; «Είναι σε όλους προφανές ότι χωρίς μια κοινή τακτική και πολιτική δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κρίση, που έχει ξεπεράσει τα εθνικά όρια. Στην Ιταλία έχουμε πλήρη επίγνωση για τη δυναμική όχι μόνο της αποκαλούμενης κρίσης χρέους, αλλά και της γενικότερης κρίσης στη Μεσόγειο. Αμέσως μετά το τέλος των προκριματικών εκλογών ο Μπερσάνι τόνισε ότι η διεθνής πολιτική -και κυρίως αυτή με τις γειτονικές χώρες- θα αποτελέσει βασικό στοιχείο της πολιτικής της κυβέρνησης της Κεντροαριστεράς. Λίγες ώρες αργότερα αναχώρησε για τη Λιβύη, επιβεβαιώνοντας αυτήν την προτεραιότητα. Θα πρέπει να αναζητήσουμε κοινές δράσεις για να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση, δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για να μετατραπεί η Μεσόγειος σε μια θάλασσα ειρήνης και ευημερίας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να βλέπουμε στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου την ανεργία να εκτινάσσεται διαρκώς σε νέα επίπεδα-ρεκόρ και στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή να συνεχίζονται οι πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις που ενισχύουν την ανασφάλεια στην περιοχή και οδηγούν τμήματα των πληθυσμών σε φυγή.

024_029 pitella 14/12/2012 5:14 μ.μ. Page 29

030_043 BND 14/12/2012 11:23 μ.μ. Page 30

CRASHτικό π υ λ α κ ο Απ ζ ά τ ρ ο π ε Ρ

Πως η ομοσπονδιακή υπηρεσία πληροφοριών της

H BND δίνει λόγο στην καγκελαρία της Γερμανίας. H Άνγκελα Μέρκελ με τη σειρά της «αγοράζει» πληροφορίες που ετησίως της κοστίζουν 500 εκατ. ευρώ

Οι επαφές με την ΕΥΠ, η Siemens (το μάτι της BND) και ο ρόλος της στο φακέλωμα και την παρακολούθηση των Ελλήνων πολιτικών και επιχειρηματιών

Στο Διοικητικό Συμβούλιο της BND μετέχουν στελέχη από το βαθύ γερμανικό κράτος. Ο αντιπρόεδρος της υπηρεσίας, στενός φίλος του Βόλφανγκ Σόιμπλε

030_043 BND 14/12/2012 11:23 μ.μ. Page 31

Γερμανίας «γεννήθηκε» από τη CIA και απέκτησε όλο το αρχείο της ΣΤΑΖΙ

ΤΑοι Γερμανοί μυσΤικAκατάσκοποι Τησ BNDκαι οι «φίλοι» τους στην Ελλάδα

Γράφει ο Σπύρος Νάννος Πρέπει να έχεις τους δικούς σου «ανθρώπους», τα δικά σου «πιόνια», τους δικούς σου πράκτορες σε όλους τους αρμούς της κρατικής μηχανής. Χρειάζεσαι πλήθος πληροφοριών, παρακολούθηση επικίνδυνων πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων και οικονομικών παραγόντων και, φυσικά, την κατάλληλη χειραγώγηση των ΜΜΕ προκειμένου να υποστηριχθεί επικοινωνιακά η «αναγκαιότητα» ή το «αναπόφευκτο» της κατοχής στην περιοχή. Αυτό προϋποθέτει πολύχρονη διείσδυση και διάβρωση πολιτικών προσώπων –και όχι μόνο– με χρηματισμό ή υποστήριξη στην καριέρα τους. Για όλα αυτά φυσικά δουλεύουν οι μυστικές υπηρεσίες και οι πράκτορές τους. ▲ ▲

ια να ελέγχεις ένα προτεκτοράτο δεν αρκεί να τοποθετήσεις έναν ύπατο αρμοστή όπως ο κ. Ράιχενμπαχ ή έναν υφυπουργό δεύτερης κατηγορίας, που το παρατσούκλι είναι «Φούκτελος». Πρέπει να κρατάς γερά πολιτικούς, δημοσιογράφους, εκδότες, επιχειρηματίες και όλους εκείνους τους σημαντικούς παράγοντες που χρειάζεσαι για να επιβάλλεις απόλυτα και ασφυκτικά την πολιτική και τις εντολές σου στην κυβέρνηση της κατεχόμενης περιοχής. Για να την έχεις μαριονέτα δεν φτάνει μόνο να την εκβιάζεις με άμεση χρεοκοπία σε περίπτωση που κάποιοι αντιστέκονται στις διαταγές σου.

030_043 BND 14/12/2012 11:23 μ.μ. Page 32

Ο εκρηκτικός φάκελος του Σωκράτη Κόκκαλη, οι σχέσεις του Σπύρου Σημίτη με το βαθύ γερμανικό κράτος και η θητεία του στην κεφαλή της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας Συντάγματος (αδερφής της BND), ο ρόλος του αρχιπράκτορα Φόλκερ Γιουνγκ και οι σκληροί δίσκοι του Χριστοφοράκου

30 κΑυΤοι φΑκΕλοι με Έλληνες πράκτορες της στάζι έχουν παραδοθεί από την BND στην ΕυΠ

▲ ▲

Όπως αποκαλύπτει σήμερα το CRASH, η γερμανική μυστική υπηρεσία BND, εδώ και πολλά χρόνια (θα τολμούσαμε να πούμε από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, των Ταγμάτων Ασφαλείας, των δωσίλογων πρωθυπουργών και της υπόθεσης Μέρτεν) έχει άριστες διεισδύσεις, τόσο στον πολιτικό κόσμο όσο και στον δημοσιογραφικό και επιχειρηματικό. Η Siemens, μάλιστα, πρωταγωνιστούσε πάντα στις επαφές, δουλεύοντας σαν «μάτι» και αυτί των μυστικών υπηρεσιών του Βερολίνου. Ειδικότερα στην περίοδο της Μεταπολίτευσης, κι ενώ η Γερμανία ήταν κομμένη σε Ανατολική και Δυτική, τόσο η Ανατολικογερμανική Στάζι όσο και η BND στρατολόγησαν στην Αθήνα σημαντικές προσωπικότητες της πολιτικής σκηνής και του επιχειρηματικού κόσμου. Αξιοποιώντας τα μυστικά τους και τις αδυναμίες τους. Είναι ενδεικτικό ότι οι γιοι και οι απόγονοι των δωσίλογων της Κατοχής προσ-

λαμβάνονταν κατά προτεραιότητα σε όλες τις γερμανικές πολυεθνικές (π.χ. Χριστοφοράκος) και προωθούνταν σε διάφορες ισχυρές δημόσιες ή ιδιωτικές θέσεις. Το ίδιο, όμως, συνέβαινε και με γιους και απογόνους πρωταγωνιστών της Αντίστασης και της Αριστεράς, με τους οποίους ήρθε σε επαφή και στρατολόγησε το Ανατολικό Βερολίνο στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου (π.χ. Κόκκαλης). Κι εκεί αρχίζει το μυθιστορηματικό μπλέξιμο, αφού το βαθύ γερμανικό κράτος επιλέγει κάποια στιγμή τον καθηγητή Σπύρο Σημίτη ως προϊστάμενο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας Συντάγματος, αδελφής υπηρεσίας της BND. Η επιλογή Έλληνα για τέτοια θέση δείχνει ιδιαίτερη εύνοια της Καγκελαρίας. Και όταν ο αδελφός του προωθείται στην Ελλάδα, στη θέση του πρωθυπουργού μετά τον θάνατο του Ανδρέα, τα πράγματα αρχίζουν να συναρμολογούνται περισσότερο και να δίνουν μια ψηφιακή, πεντακάθαρη εικόνα της

γερμανικής διείσδυσης, που κατέληξε σε απόλυτο έλεγχο μιας μορφής προτεκτοράτου. Βέβαια, αν συνδέσεις τις αποκαλύψεις μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου (και την έφοδο των Δυτικών στα κτίρια της Στάζι) ότι το ΠΑΣΟΚ έπαιρνε 2% από τις προμήθειες ανάμεσα στις εταιρείες RFT και την Intracom, με απόφαση του τότε υφυπουργού της Λ.Δ. της Γερμανίας Γκέρχαρντ Μπάιλ, καταλαβαίνεις πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα μετά την ενοποίηση της Γερμανίας και σε ποιο βαθμό ελέγχου βρισκόμαστε σήμερα, επί εμφανούς και άνευ προσχημάτων γερμανικής κηδεμονίας. Λεπτομέρεια Α’: ο πατέρας του Κόκκαλη και ο πατέρας του Σημίτη, μαζί στις Κορυσχάδες, στην κυβέρνηση του βουνού, αφού πρώτα ο Σημίτης μετείχε της επιτροπής που ρύθμιζε την ισοτιμία του κατοχικού νομίσματος με τη χρυσή λίρα. Λεπτομέρεια Β’: Siemens και Intracom κατέβαλαν μαζί σε όλους τους διαγωνισμούς και επί των ημερών του Σημίτη

030_043 BND 14/12/2012 11:23 μ.μ. Page 33

οργίασαν σε κερδοφορία, αν και κάποια στιγμή φάνηκε να εκβιάζεται και να ταλαιπωρείται δικαστικά ο Κόκκαλης από τον πρωθυπουργό φίλο του…

Η σχέση BND-EYΠ

▲ ▲

Αλλά ας δούμε πώς λειτουργούν οι Γερμανοί κατάσκοποι στην Αθήνα της κατοχής του Μνημονίου. Η γερμανική μυστική υπηρεσία BND έχει αυξήσει τα τελευταία χρόνια τις επαφές και την ανταλλαγή πληροφοριών με την ΕΥΠ. Στόχος των Γερμανών, η αύξηση της επιρροής και του ελέγχου, τόσο στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών όσο και στους αξιωματικούς του Πενταγώνου. Π.χ., την αποστολή μεγαλύτερης επαφής και διείσδυσης στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχει αναλάβει ο τελευταίος Ακόλουθος Άμυνας (ΑΚΑΜ) της γερμανικής πρεσβείας που έχει τελειώσει τη δική μας Σχολή Πολέμου και μιλάει άπταιστα ελληνικά. Θεωρείται πολύ δραστήριος. Η

ομάδα του συνεργάζεται στενά με τα Γενικά Επιτελεία των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αποτελεί τον συνδετικό κρίκο με το γερμανικό Υπουργείο Άμυνας. Αυτός ενημερώνει την κυβέρνηση Μέρκελ για τα θέματα αμυντικής, στρατιωτικής και εξοπλιστικής πολιτικής των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα τελευταία χρόνια αρκετοί από τους συνδέσμους-πράκτορες της BND με την ΕΥΠ ήταν γυναίκες που μιλούσαν άπταιστα ελληνικά. Επί εποχής Ολυμπιακών Αγώνων, όπως ανέφεραν στο Crash στελέχη της ΕΥΠ, δούλευε στην Αθήνα ένα ζευγάρι πρακτόρων, που άφησε «καλές εντυπώσεις» στους αξιωματικούς της ΕΥΠ. Αργότερα εμφανίστηκε μια γυναίκα-σύνδεσμος με την ΕΥΠ, για την οποία ψιθύριζαν ότι ήταν «καβαλημένη», ιδιαίτερα απότομη και «εκτός πραγματικότητας». Οι πράκτορες της BND στην Αθήνα, που έρχονται σε επίσημες επαφές με την ΕΥΠ, συνεργάζονται και ανταλλάσσουν

Οι διεισδύσεις της BND στο πολιτικό σκηνικό της Αθήνας και κυρίως η παρακολούθηση και διάβρωση των πολιτικών μέσω Siemens περιγράφονται σε πολλές καταθέσεις στελεχών της εταιρείας αλλά και σε αλλεπάλληλα δημοσιεύματα του Der Spiegel. Το «δέσιμο» του Γιουνγκ με τον Κόκκαλη, τον Χριστοφοράκο και την BND αποδεικνύει πως οι Γερμανοί είχαν ασφυκτικό έλεγχο πάνω στα μέλη των ελληνικών κυβερνήσεων και πως έστηναν όλες τις δουλειές προωθώντας τα οικονομικά συμφέροντά τους

030_043 BND 14/12/2012 11:24 μ.μ. Page 34

Έγγραφo που αποδεικνύει πως το ψευδώνυμο «Κασκαντέ» ανήκει στον Σωκράτη Κόκκαλη

▲ ▲

πληροφορίες σε θέματα τρομοκρατίας. Τακτικά, εδώ και καιρό, ζητάνε πληροφορίες για στελέχη και μέλη της Χρυσής Αυγής, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ. Ενδιαφέρονται πολύ να μάθουν αν οι Χρυσαυγίτες διατηρούν επαφές με νεοναζιστικές οργανώσεις της Γερμανίας, αλλά ταυτόχρονα τους απασχολεί η Άκρα Αριστερά και η άνοδος του αντιμνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ. Οι ανταλλαγές επισκέψεων υψηλόβαθμων στελεχών της BND και της ΕΥΠ πύκνωσαν επί εποχής Κώστα Καραμανλή και ενώ η SIEMENS κατέγραφε στους σκληρούς δίσκους του Μιχάλη Χριστοφοράκου όλες τις κινήσεις (ακόμα και πόσο ουίσκι κατανάλωνε) του τότε πρωθυπουργού, της γυναίκας του, Νατάσας, και των στενών συνεργατών

του. Φυσικά, είχαμε και υποκλοπές, από άλλο κέντρο, εκτός Ελλάδος, στις ΗΠΑ. Θα πρέπει, όμως, να λάβουμε υπόψη μας ότι η τοποθέτηση του κοριού έγινε στον χώρο της ERICSSON, με την οποία συνεργαζόταν στενά η ΙΝΤΡΑΚΟΜ του Σωκράτη Κόκκαλη (εξαγωγή λογισμικού), που συμμετείχε σε όλους σχεδόν τους διαγωνισμούς μαζί με τη SIEMENS. Η γερμανική πολυεθνική, ο Σωκράτης Κόκκαλης και η δράση του Χριστοφοράκου, όπως αναφέρουν πηγές της ΕΥΠ, έπαιξαν σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην άντληση πληροφοριών από την BND για το Βερολίνο, αλλά και στη χειραγώγηση πολιτικών, τη στρατολόγηση δημοσιογράφων και επιχειρηματιών, τον έλεγχο αξιωματούχων της

Ο καθηγητής Πέτρος Κόκκαλης (σε κύκλο) στους Κορυσχάδες, στην Κυβέρνηση του Βουνού 34 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ελληνικής κρατικής μηχανής και, φυσικά, την προώθηση των οικονομικών συμφερόντων της Γερμανίας. Οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες επί σειρά ετών έκαναν «αξονική τομογραφία» όλους τους τομείς του κράτους και φακέλωναν όλα τα πρόσωπα του δημόσιου βίου της χώρας μας. Από τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή (υπόθεση Μέρτεν και αθώωση των εγκληματιών πολέμου) μέχρι τη σημερινή πολιτική ηγεσία. Αξιοποίησαν «αμαρτίες», «αδυναμίες», την απύθμενη βουλιμία ή τη δίψα για εξουσία ή τον έμφυτο… δωσιλογισμό! Η BND έχει «αδελφή» στη Γερμανία την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας Συντάγματος. Είναι όπως η CIA με το FBI ή το ΜI6 με το MI5. Ο

Ο Γεώργιος Σημίτης (σε κύκλο) με τον Άρη Βελουχιώτη στη Λαμία

030_043 BND 14/12/2012 11:24 μ.μ. Page 35

O καθηγητής Σπύρος Σημίτης, αδελφός του Κώστα Σημίτη, τοποθετήθηκε από το «βαθύ» γερμανικό κράτος επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας Συντάγματος Ο Μιχάλης Χριστοφοράκος κατέγραφε όλες τις κινήσεις του με πολιτικούς και επιχειρηματίες σε σκληρούς δίσκους κατά την θητεία του στην προεδρία της Siemens

καθηγητής Σπύρος Σημίτης, αδελφός του Κώστα Σημίτη, τοποθετήθηκε από το «βαθύ» γερμανικό κράτος επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας Συντάγματος! Δηλαδή, ένας Έλληνας θεωρήθηκε τόσο έμπιστος του γερμανικού κράτους, ώστε να διοριστεί επικεφαλής (υπερΔαφέρμος) της υπηρεσίας πληροφοριών, που συλλέγει όλα τα προσωπικά δεδομένα των Γερμανών -και όχι μόνο- και συνεργάζεται στενά με την BND. Εύλογα αντιλαμβάνεται κανείς τις στενές σχέσεις των αδελφών Σημίτη με το Βερολίνο και το γερμανικό πολιτικό κατεστημένο. Επί εποχής Σημίτη γιγαντώθηκε ο υπερδανεισμός της χώρας και στην κυριολεξία έκαναν ό,τι ήθελαν οι Γερμανοί στην Ελλάδα (Χόχτιφ, πώληση γερμένων υποβρυχίων, εξαγορά ΟΤΕ από την Deutsche Telecom κ.ά.). Ας μην ξεχνάμε ότι το deal με την Goldman Sachs προκειμένου να εισέλθουμε με πλαστά στοιχεία στην Ευρωζώνη και όσα ακολούθησαν, από τον αλόγιστο υπερδανει-

σμό της χώρας έως το πλήθος των οικονομικών σκανδάλων, οδήγησαν στη σημερινή γερμανική κατοχή. Ένα άλλο τεράστιο κεφάλαιο της διείσδυσης των Γερμανών στην Ελλάδα ήταν ο ρόλος του Σωκράτη Κόκκαλη, η σχέση του με τις μυστικές υπηρεσίες της Α. Γερμανίας και στη συνέχεια, μετά την πτώση του Τείχους, η απόλυτη συνεργασία Siemens-Intracom και η διαπλοκή με ΠΑΣΟΚ επί Παπανδρέου και αργότερα με τον Κώστα Σημίτη.

Ο Σωκράτης Κόκκαλης Όπως ανέφεραν στο Crash στελέχη της ΕΥΠ (παλαιά και νέα), δέκα χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την έφοδο της BND και της CIA στα αρχεία της ΣΤΑΖΙ, οι Γερμανοί της BND στην Αθήνα εμφανίστηκαν μια ωραία ημέρα στην ΕΥΠ, χωρίς τυμπανοκρουσίες και προαναγγελίες (γύρω στο 2000) και παρέδωσαν 30 φακέλους Ελλήνων πρακτόρων της ΣΤΑΖΙ. Ήταν φάκελοι που περιείχαν το πραγματικό όνομα του πράκτορα, το ψευδώνυμο, τη διάρκεια σχέσης του με τη μυστική υπηρεσία της Ανατολικής Γερμανίας, χωρίς όμως πρόσθετες λεπτομερείς πληροφορίες για τις αναφορές και τα μυστικά που είχε δώσει. Ο πρώτος και μεγαλύτερος φάκελος είχε απ’ έξω το όνομα του Σωκράτη Κόκκαλη και όλα τα ψευδώνυμα που χρησιμοποιούσε («Ρόκο», «Κασκαντέ» και «Κρόκους»). Την ίδια εποχή, όμως, διέρρεαν από το Βερολίνο έγγραφα του φακέλου σε ανταγωνιστές και αντιπάλους του Κόκκαλη στην Ελλάδα, που θα διοχέτευαν σε διάφορα δημοσιεύματα. Ο δεύτερος μεγάλο φάκελος που παρέδωσαν οι Γερμανοί της BND ανήκε σε έναν πασίγνωστο βετεράνο ανταποκριτή ελληνικού δημοσιογραφικού

▲ ▲

Το όνομα του Σπύρου Σημίτη συνδέθηκε –όπως έγραψε ο γερμανικός Τύπος– και με τις κινήσεις που έκανε στα άδυτα της περιβόητης Στάζι

συγκροτήματος που είχε εργαστεί στην αμερικανική πρωτεύουσα, στις Βρυξέλλες και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης. Οι υπόλοιποι φάκελοι ανήκαν σε μη επώνυμους Έλληνες επιχειρηματίες-επαγγελματίες. Για τον Κόκκαλη δεν υπήρξε καμία έκπληξη στην ΕΥΠ. Είχε εντοπιστεί αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση η συνεργασία του με τους Ανατολικογερμανούς. Και σήμερα για πρώτη φορά αποκαλύπτεται ότι είχε στρατολογηθεί από την ΕΥΠ και έδινε πληροφορίες και για τους Γερμανούς! Μάλιστα, όπως ανέφεραν παλαιοί αξιωματούχοι της ΕΥΠ στο Crash, κάποιες από τις πληροφορίες του, οικονομικής φύσεως, αξιοποιήθηκαν από τον κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή. Σύμφωνα με έγγραφα που περιέχει ο φάκελος που παρέδωσε η BND στην ΕΥΠ, αλλά και εκείνα που διέρρευσαν σε χέρια επιχειρηματικών αντιπάλων του και δημοσιεύτηκαν σε έντυπα των Αθηνών, ο Κόκκαλης στρατολογήθηκε από τη Στάζι στη δεκαετία του ’60, σύμφωνα με κατάθεση (11/3-/97) του στελέχους του Υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας Μπάουερ Ρούντολφ Ντίτμαρ. Ο Κόκκαλης έδινε τακτικά αναφορές και πληροφορίες για τον ειδικό ρόλο της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ, για τις σχέσεις της χώρας με τα Βαλκάνια και τους πολιτικούς συσχετισμούς μέσα στο ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου, καθώς και τις ισορροπίες μέσα στη Ν.Δ. Όπως κατέθεσε ο συγκεκριμένος μάρτυρας, οι Ανατολικογερμανοί εξασφάλιζαν από πρώτο χέρι πληροφορίες για όλα τα κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του ΚΚΕ, και φυσικά για τον ΟΤΕ. Από την άλλη πλευρά, όμως, εβοηθείτο στις επιχειρηματικές συναλλαγές του με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Ο Μπάουερ Ντίτμαρ περιγράφει τον Κόκκαλη ως ενεργό πληροφοριοδότη που μετέδιδε τις πληροφορίες τους και τα επόμενα χρόνια, κατά τη διάρκεια των επισκέψεών του στο Βερολίνο, ενώ υπήρχε αυστηρή απαγόρευση προσέγγισης του Κόκκαλη στην Ελλάδα, από τους πράκτορες τη Στάζι, ώστε να μην «καρφωθεί». Πράγμα, όμως, το οποίο είχε γίνει… Μάλιστα, σε άλλο έγγραφο εκείνης της εποχής, αναφέρεται ότι ο Κόκκαλης Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

030_043 BND 14/12/2012 11:28 μ.μ. Page 36

Ο Φόλκερ Γιούνγκ όταν αποχώρησε από τη Siemens έγινε μέλος του εποπτικού συμβουλίου της Intracom

▲ ▲

36 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

στο αρχείο η υπόθεση) ο μεγαλοεπιχειρηματίας και ιδρυτής της Intracom δεχόταν πιέσεις και εκβιασμούς από πολιτικούς, επιχειρηματικούς αντιπάλους και πρώην συντρόφους της Στάζι. Ενώ είχε λήξει ο Ψυχρός Πόλεμος και ουσιαστικά είχαν παραγραφεί όλα τα αδικήματα (κατασκοπείας, σε βάρος του ΝΑΤΟ, εσχάτης προδοσίας και άλλα). Η ομηρία, όμως, του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου, λόγω του φακελώματος από τις ενοποιημένες πλέον γερμανικές μυστικές υπηρεσίες, ήταν και είναι γεγονός. Στην αρχή, οι σχέσεις ανάμεσα στην Intracom και τη Siemens ήταν όχι απλώς εχθρικές, αλλά… πολεμικές! Αργότερα, όμως, έγιναν ιδανικές και σιγά σιγά -όπως θα δούμε παρακάτω- αδελφικές! Φυσικά,

δεν χρειάζεται να το ερμηνεύσουμε περισσότερο. Το ΠΑΣΟΚ αγαπούσε πολύ τον ευφυέστατο, ταλαντούχο και δεινό επιχειρηματία Κόκκαλη, που στην πράξη αποδεικνυόταν ότι δεν ήταν… μοναχοφαγάς. Όπως αναφέρουν παλαιά στελέχη της ΕΥΠ, το 19841985 πήραν σαφή εντολή από τον Ανδρέα Παπανδρέου να μην ενοχλείται πλέον ο Σωκράτης και να μην τον προσεγγίζουν οι άνθρωποι της υπηρεσίας. Αργότερα, επί των ημερών του φίλου του, του γερμανοτραφούς Σημίτη (του οποίου ο αδελφός υπηρέτησε στις μυστικές υπηρεσίες της Γερμανίας), η συνεργασία Siemens-Intracom έγινε πιο δυνατή, όπως και η παρουσία των Γερμανών στα τηλεπικοινωνιακά πράγματα –και όχι μόνο. Όμως, κάποια στιγμή η υπόθεση Στάζι ξεπάγωσε, ξανα-

Το ΠΑΣΟΚ αγαπούσε πολύ τον ευφυή, ταλαντούχο και δεινό επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη. Tο 1984 δόθηκε εντολή από τον Ανδρέα Παπανδρέου να μην τον ενοχλούν και να μην τον προσεγγίζουν πλέον άνθρωποι της ΕΥΠ

▲ ▲

«άφηνε» τις πληροφορίες του στο «Palasthotel» του Αν. Βερολίνου, ένα ξενοδοχείο όπου οι πράκτορες της Στάζι άφηναν τα σημειώματά τους, τα οποία παρελάμβανε η υπηρεσία. Μέσα στον φάκελο υπάρχει ακόμα κι ένα σημείωμα που άφησε εκεί στις 22 Απριλίου του 1985, στο οποίο αναφέρει ότι «τέλος Φεβρουαρίου ανατέθηκε στον υποδιοικητή του ΟΤΕ –Τόμπρα– ένα συμβόλαιο ύψους 500.000 δολαρίων για την προμήθεια χυμών πορτοκαλιού και γκρέιπφρουτ μέσω της εταιρείας Liberta». Αυτά τα στοιχεία του φακέλου έχουν αμφισβητηθεί έντονα από τον ίδιο τον Κόκκαλη και τους δικηγόρους του κατά τη διάρκεια της προανάκρισης το 2001-2002. Όταν, το 1989, κατέρρευσε το Τείχος και το καθεστώς στην Αν. Γερμανία, η BND και οι Αμερικανοί έστησαν μια διαδήλωση έξω από τα κτίρια της Στάζι και εισέβαλαν στο εσωτερικό τους, βάζοντας στο χέρι όλους τους φακέλους που αφορούσαν τους πράκτορες που δούλευαν σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Όλα τα στοιχεία αξιολογήθηκαν στις ΗΠΑ και το αρχείο -με κωδική ονομασία «Τριανταφυλλόξυλο»- έγινε η βάση των διώξεων που άσκησε η εισαγγελία Αθηνών το 2001 για μια σειρά πράξεων κατασκοπίας και δωροδοκίας. Μετά την τακτική ανάκριση, όμως, η υπόθεση μπήκε αρχείο. Έτσι, λοιπόν, έπεσαν όλα αυτά τα χαρτιά και οι σημειώσεις στα χέρια της BND και στη συνέχεια έφθασαν στην ΕΥΠ. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι για αρκετά χρόνια (που μπαινόβγαινε

Οι καταθέσεις-φωτιά των διαχειριστών των μαύρων ταμείων της Siemens για την δράση του Φόλκερ Γιουνγκ στην Ελλάδα και τη συνεργασία του με τον Σωκράτη Κόκκαλη

030_043 BND 14/12/2012 11:28 μ.μ. Page 37

030_043 BND 14/12/2012 11:28 μ.μ. Page 38

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

▲ ▲

ζεστάθηκε και ο επιχειρηματίας είχε σαφείς πληροφορίες ότι ο Σημίτης καλούσε τους αρμόδιους εισαγγελείς στο Μαξίμου και έδινε οδηγίες πώς θα χειριστούν την υπόθεσή του! Αυτό έγινε λίγο πριν φύγει οριστικά ο Πανταγιάς από το Μαξίμου με μοτοσικλέτα και έπειτα από ένα πρωτοσέλιδο δημοσίευμα στη «Χώρα» με τίτλο «Τι συμβαίνει στις σχέσεις Σημίτη-Κόκκαλη». Πάντως, ο Θεόδωρος Τσουκάτος στη συνέντευξή του στο «Crash» είχε υπογραμμίσει ότι ο Κόκκαλης είχε άμεση πρόσβαση με τον Σημίτη όλη την περίοδο που διακινούνταν μαύρες βαλίτσες της Siemens προς τα κόμματα. Άλλωστε, ο προϊστάμενος της επιτροπής του γερμανικού κοινοβουλίου που εξέταζε τα αρχεία της ΣΤΑΖΙ, Νόιμαν, είχε διαβεβαιώσει ότι υπάρχει το θέμα προμήθειας 2% προς το ΠΑΣΟΚ, αλλά και της ενίσχυσης άλλων αριστερών κομμάτων. Βέβαια, αν λάβει κανείς υπόψη του τις κοινωνικές γνωριμίες του Μιχάλη Χριστοφοράκου, αντιλαμβάνεται τι γινόταν μεταξύ Γερμανών και της δεξιάς πλευράς του πολιτικού κόσμου.

Ο... σκληρός δίσκος Το CRASH έχει ήδη δημοσιεύσει εκτεταμένα αποσπάσματα από τον σκληρό δίσκο του πράκτορα της SIEMENS και της BND Μιχάλη Χριστοφοράκου, τα οποία κατέληγαν όλα στα κεντρικά γραφεία της BND στο Μόναχο και το Βερολίνο. Άλλωστε, ο πρώην πρόεδρος της BND Αουγκούστ Χάνινγκ αποκάλυψε στο περιοδικό Spiegel ότι ο Φόλκερ Γιουνγκ, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της SIEMENS Α.Ε. έως το 2003, δούλευε για τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες. Ο Γιουνγκ μετακόμισε στην ΙΝΤΡΑΚΟΜ στις 8 Δεκεμβρίου του 2003 αμέσως μετά τη συνταξιοδότησή του. Ήταν μπαλαντέρ μεταξύ Siemens, Intracom και BND. Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο της SIEMENS, ειδοποιήθηκε «αρμοδίως» και έφυγε εσπευσμένα στο εξωτερικό σαν… «κύριος», λίγο πριν εκδοθεί ένταλμα συλλήψεώς του. Στην Πάρο, όπως θυμούνται κάτοικοι του νησιού, προσγειωνόταν και έφευγε με ελικόπτερο. Εθεωρείτο μπον βιβέρ και κολλητός του Κόκκαλη. Φυσικά, κανένας πολιτικός και κανένα κόμμα (ούτε οι παριστάμενοι στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής) διανοήθηκαν να πιέσουν τον Κόκκαλη να μιλήσει για τις σχέσεις πολιτικών-Siemens, για τις μίζες και τα οικονομικά σκάνδαλα με τους Γερμανούς, που εξουσιάζουν πλέον την Ελλάδα. Διότι ο Κόκκαλης, όπως και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες, γνωρίζουν πολύ καλά τι έχει συμβεί σε όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, όλα τα πολιτικά παρασκήνια, τα γεγονότα του 90-93, πώς έπεσε ο Μητσοτάκης, τι έγινε στον χώρο των τηλεπικοινωνιών κ.ά. Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα (και αυτό υπογραμμίζεται από στελέχη της ΕΥΠ) η SIEMENS είναι τα αυτιά και τα μάτια της BND. Δεν είναι τυχαίο ότι υπήρξαν συνδικαλιστές του ΟΤΕ (που αγόραζε συνεχώς συστήματα και υπηρεσίες από τη Siemens), που κατήγγειλαν ότι η γραμμή ελέγχου του οργανισμού από τη γερμανική εταιρεία (ιδιαίτερα ύστερα από βλάβες) παρέμενε ανοιχτή, παρότι η βλάβη είχε αποκατασταθεί! Μπορούσαν έτσι οι Γερμανοί από 38 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Θερμή χειραψία Σημίτη - Κόκκαλη. Κάποια εποχή υπήρξαν έντονες τριβές μεταξύ τους απόσταση, μέσω της γραμμής σύνδεσης, να αποσπάσουν όσα στοιχεία ήθελαν. Τώρα, για να καταλάβετε τον βαθμό παρακολούθησης και ασφυκτικού ελέγχου από τους Γερμανούς: ο Γιουνγκ ήταν αρχιπράκτορας της BND και ταυτόχρονα πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. της Siemens Hellas, παράλληλα με τη θητεία του Μιχάλη Χριστοφοράκου ως διευθύνοντος συμβούλου. Αμφότεροι υψηλόβαθμοι πράκτορες των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες φρόντισαν έγκαιρα, με τις διασυνδέσεις τους στο επίσημο ελληνικό κράτος, να δραπετεύσουν και οι δύο σαν… κύριοι από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος»! Σύμφωνα με αφηγήσεις στελεχών της ΕΥΠ στο Crash, η BND εδώ και πολλά χρόνια διατηρεί καλές σχέσεις στην Αθήνα (έτσι τουλάχιστον εντοπίζεται… ) με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Από την εποχή της ΕΣΣΔ και της KGB. Επίσης, είχαν πάντα καλές παρτίδες με τους Ούγγρους. Παλαιότερα υπήρξε και αυτομόληση Ούγγρου πράκτορα στους Γερμανούς, παρουσία Ελλήνων πρακτόρων. Πάγωσαν κάπως οι επαφές με τους Ρώσους την περίοδο Γέλτσιν, αλλά αμέσως μετά την άνοδο του Πούτιν ξαναζεστάθηκαν. Αυτό εξηγείται από τη στενή οικονομική συνεργασία των δύο χωρών. Δεν είχαν και δεν έχουν ιδιαίτερα θερμές σχέσεις με την Intelligence Service, με τους πράκτορες του MI6 στην Αθήνα.

Το «μάτι» της BND, η SIEMENS! Όπως είχε αποκαλύψει το περιοδικό Spiegel

-και ποτέ δεν διαψεύστηκε από τη SIEMENS- η γερμανική πολυεθνική λειτουργούσε στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες ως μάτι των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών. Όπου έπαιρνε έργα στο εξωτερικό η SIEMENS υπήρχε μαζί της μάτι της BND. Και όπου η SIEMENS κολλούσε με άλλες εταιρείες στα πλαίσια της συνεργασίας ήταν και η ροή πληροφοριών προς το Βερολίνο. Προσέξτε τώρα: ο Γιουνγκ όπως προαναφέραμε ήταν στη Siemens από το 1991 και χρημάτισε ανώτατο στέλεχος της εταιρείας μέχρι το φθινόπωρο του 2003. Παράλληλα πέρασε και από τα συμβούλια της DAB bank AG και της MAN AG, ενώ ήταν ταυτόχρονα πρόεδρος της Siemens στη Ν. Αφρική και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό, αλλά και αυτά που διαρρέουν πλέον στελέχη της δικής μας ΕΥΠ, ήταν ο άνθρωπος που επέβλεπε τον πιο διεφθαρμένο τομέα, τις επικοινωνίες. Δηλαδή τη δυνατότητα υποκλοπών και ακροάσεων όλων των προσώπων που ενδιέφεραν τη BND και το Βερολίνο. Η Siemens ενεργούσε ανέκαθεν ως τεχνικός σύμβουλος του BND και ήταν προμηθεύτρια τεχνολογίας για κατασκοπεία, τόσο εντός της Γερμανίας όσο και εκτός των συνόρων στις γκρι ζώνες επιχειρήσεων των πρακτόρων. Μέσω των συμβάσεων και της τεχνολογίας Siemens, η συνεργαζόμενη στενά και με τη CIA (αφού γεννήθηκε από τους Αμερικανούς) έχει πρόσβαση σε ευαίσθητους τομείς επικοινωνιών

O πρώην αρχηγός της BND Αουγκούστ Χάνινγκ αποκάλυψε στο περιοδικό Spiegel πως ο Γιουνγκ, στέλεχος και μέλος του Δ.Σ. της Siemens, δούλευε για τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες!

030_043 BND 14/12/2012 11:28 μ.μ. Page 39

Το ζεύγος Καραμανλή παρακολουθούνταν στενά από Γερμανούς πράκτορες της BND και της Siemens. Εκατοντάδες reports στους σκληρούς δίσκους του Χριστοφοράκου και ασφάλειας σε πολλές χώρες στον κόσμο. Οι παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνδιαλέξεων (σε σταθερά και κινητά τηλέφωνα) αποτελούν ρουτίνα και η BND θεωρείται από τις καλύτερες υπηρεσίες διεθνώς στις υποκλοπές μέσω της τεχνολογίας Siemens! Σύμφωνα πάντα με το Spiegel, η δράση της υπηρεσίας πληροφοριών ήταν καθοριστική στις υποθέσεις απαγωγών Γερμανών πολιτών που μεταφέρθηκαν σε χώρες όπου επιτρέπονται τα βασανιστήρια. Στις παρακολουθήσεις Γερμανών δημοσιογράφων, στην υποστήριξη που προσέφερε στον πόλεμο του Ιράκ και στις πληροφορίες που προσφέρει από τις παρακολουθήσεις των ιδίως αραβικών χωρών. Οι ειδικοί σύνδεσμοι BND - Siemens διατηρούν γραφεία στη θυγατρική ICM Voice & Data Recording (Χόφμαν 51, Μόναχο), στο κτίριο της οποίας δεν έχουν πρόσβαση τα άλλα στελέχη της εταιρείας. Επαναλαμβάνουμε πως ο Φόλκερ Γιουνγκ,

κολλητός συνεργάτης του Σωκράτη Κόκκαλη, μέχρι τη συνταξιοδότησή του ήταν ο κορυφαίος σύνδεσμος της BND με τη Siemens. Για πολλούς μήνες οι Γερμανοί εισαγγελείς που ερευνούσαν το σκάνδαλο της Siemens δεν είχαν καλέσει τον κ. Γιουνγκ ούτε καν ως μάρτυρα, αν και το τμήμα των επικοινωνιών που επόπτευε βρισκόταν στο επίκεντρο της διαφθοράς. Μόλις στις 15 Μαΐου 2008 έγινε γνωστό ότι οι εισαγγελείς της Νυρεμβέργης και του Μονάχου εξετάζουν ως ύποπτο τον πανίσχυρο Φόλκερ Γιουνγκ για την ανάμειξή του σε υποθέσεις της Αργεντινής, Ρωσίας και Ελλάδας. Θυμίζουμε ωστόσο πως ο Μίχαελ Γιερκ Κουτσενρόιτερ, από τους… ταμίες της SIEMENS, στην κατάθεσή του είχε αναφέρει πως ο Φόλκερ Γιουνγκ είχε προσπαθήσει να «οδηγήσει» τη Siemens Τηλεβιομηχανική, το εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη, στην Intracom του Σωκράτη Κόκκαλη.

Ποια είναι η BND Αλήθεια, ποια είναι η BND, που πλέον έχει μπει για τα καλά στην ζωή μας; Κατ’ αρχάς, υπάγεται απευθείας στην Καγκελαρία ενώ τα χρήματα που διαχειρίζεται κάθε χρόνο αγγίζουν τα 500 εκατ. ευρώ! Η… επίσημη έδρα της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών σήμερα είναι στο Μόναχο, όμως οι διάφορες υπηρεσίες της σε όλη τη Γερμανία θα εγκατασταθούν στο Βερολίνο, σε ένα υπερσύγχρονο κτίριο που θα είναι έτοιμο προς χρήση το 2014. Στόχος της είναι κατ’ αρχάς η υποκλοπή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων αλλά και η παρακολούθηση διεθνών επικοινωνιών! Συγκεντρώνει ακόμα και αξιολογεί πληροφορίες σχετικά με τη διεθνή τρομοκρατία, τα όπλα μαζικής καταστροφής, την παράνομη μεταφορά… τεχνολογίας, το οργανωμένο έγκλημα, τη διακίνηση ναρκωτικών, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, την παράνομη μετανάστευση κ.λπ.. Ασχολείται όμως και με στρατιωτικά θέματα, καθώς συλλέγει στρατιωτικές πληροφορίες χωρών όπου ενδιαφέρεται η Γερμανία! Παράλληλα, «μαζεύει» πλούσιο υλικό από τον πολιτικό κόσμο της εκάστοτε χώρας… Δεν είναι

▲ ▲

Tο περιοδικό Spiegel αναφέρει πως η Siemens ήταν επί χρόνια… στο κρεβάτι με την BND, όπως προέκυψε από τις ανακρίσεις στη Γερμανία για το σκάνδαλο των «μαύρων ταμείων»

Όπως λέει χαρακτηριστικά στην κατάθεσή του, ο Γιουνγκ και ο Χριστοφοράκος πίεζαν για την πώληση του εργοστασίου στην Intracom, η οποία είχε ξεμείνει από τεχνολογικό συνεργάτη μετά το «διαζύγιο» με την Ericsson. Η Intracom έκανε παζάρια. Τελικά η πώληση ναυάγησε, γιατί κρίθηκε πως θα ζημιωνόταν η Siemens και ο Γιουνγκ έμεινε εκτεθειμένος… Ειδικότερα, το περιοδικό Spiegel αναφέρει χαρακτηριστικά πως η Siemens ήταν επί χρόνια… στο κρεβάτι με την BND, τη γερμανική υπηρεσία πληροφοριών, όπως προέκυψε από τις ανακρίσεις στη Γερμανία για το σκάνδαλο των «μαύρων ταμείων». Στην αγγλική ιστοσελίδα του γερμανικού περιοδικού σημειώθηκε χαρακτηριστικά ότι «η Siemens κατασκεύαζε για λογαριασμό της BND κάθε είδους προϊόν υψηλής τεχνολογίας, γι’ αυτό και λειτουργούσε ουσιαστικά σαν εσωτερικός προμηθευτής εξοπλισμού της υπηρεσίας. Παρείχε κινητά τηλέφωνα για ασφαλείς επικοινωνίες, αλλά και εξοπλισμό παρακολουθήσεων». Το χειρότερο, όμως, είναι ότι η Siemens φέρεται ότι παρείχε στην BND απομακρυσμένη πρόσβαση στα συστήματα υποκλοπών που εγκαθιστούσε σε τρίτες χώρες, ώστε ουσιαστικά η γερμανική υπηρεσία, που φημίζεται για τις στενές σχέσεις της και με τις αντίστοιχες αμερικανικές, να έχει πρόσβαση σε παρακολουθήσεις που γίνονταν σε τρίτες χώρες. Ύστερα από όλα αυτά (ήταν η πρώτη παρτίδα) αντιλαμβάνεστε τι γινόταν και τι γίνεται στον τομέα των παρακολουθήσεων και ιδιαίτερα αυτή την εποχή του Μνημονίου και της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. Βέβαια, κλείνοντας πρέπει να πούμε ότι δεν είναι λίγα τα ονόματα των Ελλήνων «παπαγάλων» της ενημέρωσης που έχουν εντοπιστεί να διαβαίνουν τακτικά το κατώφλι της γερμανικής πρεσβείας και να έχουν καλές επαφές με πρόσωπα που ανήκουν στα κλιμάκια της BND.

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

030_043 BND 14/12/2012 11:29 μ.μ. Page 40

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ Ο σημερινός πρόεδρος της BND Γκέρχαρντ Σίντλερ. Μεταξύ της ΕΥΠ και της BND υπάρχουν συχνά-πυκνά ανταλλαγές επισκέψεων αξιωματούχων

▲ ▲

τυχαίο πως σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, Γερμανοί που γνωρίζουν άπταιστα τα ελληνικά στέλνουν καθημερινά, κάθε βράδυ, σε ηλεκτρονική μορφή όλα όσα γράφονται και λέγονται για τη Γερμανία (ιδιαίτερα για τη Μέρκελ), ενώ ενημερώνουν όλες τις κινήσεις… ενδιαφέροντος σε σχέση με τους πολιτικούς στη χώρα μας. Παράλληλα, η BND παρακολουθεί στενά επιχειρηματίες αλλά και εφοπλιστές, όπως και τις επαφές τους με τους πολιτικούς σε σχέση με την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν οι εταιρείες τους σε σχήματα ώστε να μπουν δυναμικά στο παιχνίδι των αποκρατικοποιήσεων. Επίσης, «βλέπουν» διακριτικά και τις εταιρείες που είναι προς «πώληση» ή έτοιμες να «σκάσουν» και αυτό γίνεται μέσα από τη ροή πληροφοριών στο… τραπεζικό σύστημα. Πρόεδρος της BND είναι ο Γκέρχαρντ Σίντλερ, από την 1η Ιανουαρίου του 2012. Γεννημένος την 4η του Οκτώβρη του 1952, είναι παντρεμένος και έχει μία κόρη. Έχει διατελέσει Επίκουρος Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Άμυνας, επικεφαλής του τμήματος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Προστασία του Συντάγματος, επικεφαλής της Διεύθυνσης για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας αλλά και προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δημόσιας Ασφάλειας της Γενικής Διεύθυνσης. Δίπλα του (αντιπρόεδρος) είναι ο Δρ Αντρέας Γκέζα, ο οποίος σημειωτέον θεωρείται από τους πιο στενούς συνεργάτες –διαχρονικά–του Βόλφανγκ Σόιμπλε! Τη θέση του αντιπροέδρου κατέχει από το 2010, ενώ η δράση του πάντα ήταν στο… εξωτερικό, αφού ως διπλωμάτης έχει ταξιδέψει παντού και γνωρίζει πολλά όσον αφορά τις εκάστοτε πολιτικές της Γερμανίας απέναντι σε άλλες χώρες. Εξάλλου, αντιπρόεδρος για το τμήμα… Στρατιωτικών Υποθέσεων είναι ο υποστράτηγος Νόρμπερτ Στίερ με πλούσια στρατιωτική δράση. Μεταξύ άλλων έχει διατελέσει ειδικός σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες, ενώ διορίστηκε στρατιωτικός ακόλουθος στη γερμανική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον! Διατηρεί τη θέση του αντιπροέδρου Στρατιωτικών Υποθέσεων από το 2010. Τέλος, αντιπρόεδρος για την Ασφάλεια είναι ο Βέρνερ Όμπερ, γεννημένος το 1948. Θεωρείται ο «κατάσκοπος» της BND, αφού το 2002 ήταν επικεφαλής της Διεύθυνσης για την ασφάλεια και την αντικατασκοπεία. Παράλληλα θεωρείται ο άνθρωπος που ελέγχει –με εντολή της Καγκελαρίας– τα οικονομικά και χάρη σε αυτόν ο ετήσιος προϋπολογισμός για τις δράσεις της BND έχουν αυξητικό χαρακτήρα. Τη συγκεκριμένη θέση την κατέχει από το 2008. Αξίζει να σημειωθεί πως οι Γερμανοί της BND εκπαιδεύουν σήμερα τους… κατασκόπους τους με μεθόδους που παραπέμπουν στους… Σπαρτιάτες, όπως άλλωστε αναφέρεται χαρακτηριστικά στο επίσημο site και στην κατηγορία «προϊόντα» μάθησης! Επίσης, μέσα από το site η BND ζητάει… συνεργάτες, ωστόσο οι Έλληνες που ψάχνουν δουλειά στη Γερμανία δεν έχουν καμία… τύχη, αφού, όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, «…παρακαλείστε να σημειώσετε ότι μόνο οι Γερμανοί πολίτες 40 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην BND»… Εάν θελήσετε μάλιστα να την επισκεφτείτε, ξεχάστε το, αφού, όπως επίσης τονίζεται στο site, «...λόγω της ασφάλειας και τους λόγους απορρήτου, είναι δυστυχώς αδύνατο σήμερα να επισκεφτείτε την έδρα μας».

BND made in… CIA! Η BND γεννήθηκε από τα σπλάχνα της… CIA, έχοντας επικεφαλής τον «υπερκατάσκοπο του Χίτλερ», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει, Ράινχαρντ Γκέλεν! Τον άνθρωπο των ΝΑΖΙ, των SS, τον συνταγματάρχη της Βέρμαχτ, εκείνον που θέλησε να εκμεταλλευτεί η Αμερική, με το αζημίωτο φυσικά, καθώς πληρώνοντας την… ελευθερία του, κατάφεραν οι ΗΠΑ να αντιπαρατεθούν σφόδρα με τη Σοβιετική Ένωση, κόντρα που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και οδήγησε στην κατάρρευση της τελευταίας το 1991. Πιο συγκεκριμένα, ο Ράινχαρντ Γκέλεν ήταν επικεφαλής μιας υπηρεσίας του γερμανικού

στρατού (Ξένες Στρατιές Ανατολικά), που είχε την αποστολή να συλλέγει πληροφορίες σχετικά με τον Κόκκινο Στρατό και το Ανατολικό Μέτωπο. Όταν άρχισε να καταλαβαίνει ότι ο Κόκκινος Στρατός της Σοβιετικής Ένωσης ήταν πολύ ισχυρότερος από ό,τι ήθελαν να παραδεχτούν ο Χίτλερ και το επιτελείο του, άρχισε να αποφεύγει να παραδίνει όλες τις αναφορές και τα στοιχεία που περνούσαν από τα χέρια του στους ανωτέρους του στο Βερολίνο. Στα χέρια του είχε, λοιπόν, τις πληροφορίες εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων κρατουμένων, τις οποίες είχε αντλήσει με τις γνωστές ναζιστικές μεθόδους της βίαιης ανάκρισης και των βασανιστηρίων. Βλέποντας το τέλος του Τρίτου Ράιχ να πλησιάζει, ο Γκέλεν αποφάσισε ότι οι πληροφορίες που είχε στα χέρια του για τη Σοβιετική Ένωση ήταν ένα δυνατό διαπραγματευτικό χαρτί, που δεν υπήρχε κανένας λόγος να το «κάψει» στους Γερμανούς ανωτέρους του, αφού μπορούσε να το χρησιμοποιήσει για να κερδίσει μια συμφωνία με τους Αμερικανούς. Τι έκανε; Διέταξε τους υφισταμένους του να φωτο-

030_043 BND 14/12/2012 11:29 μ.μ. Page 41

Aντιπρόεδρος της BND είναι ο Δρ Αντρέας Γκέζα, ο οποίος σημειωτέον θεωρείται από τους πιο στενούς συνεργάτες –διαχρονικά– του σημερινού υπουργού Οικονομικών, Φόλφανγκ Σόιμπλε

Έκαψαν τα αρχεία της ΣΤΑΖΙ για τους… Ναζί!

ρια του το χαρτί των θαμμένων βαρελιών με τα μικροφίλμ, άρχισε να διαπραγματεύεται με τους Αμερικανούς. Τους εξήγησε ότι μέσα στα βαρέλια υπήρχαν χάρτες που έδειχναν τις θέσεις του ρωσικού στρατού και τις οχυρωματικές θέσεις της Ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας, και περιείχαν επίσης εσωτερικά μυστικά της σοβιετικής κυβέρνησης, ακόμη και γερμανικά μυστικά που είχε συλλέξει ο ίδιος. Οι σημαντικές πληροφορίες του Γκέλεν θα έδιναν στους Αμερικανούς το στρατηγικό προβάδισμα στην Ευρώπη για πολλές από τις δεκαετίες που θα ακολουθούσαν και θα ήταν πολύτιμες σε περίπτωση που οι ΗΠΑ θα έρχονταν κάποτε σε σύγκρουση με τη Σοβιετική Ένωση, κάτι που ο Γκέλεν είχε αρκετή εξυπνάδα για να προβλέψει ό,τι ήταν μοιραίο να γίνει. Όλα αυτά θα τα είχαν στα χέρια τους, τους υποσχέθηκε, με «μοναδικό όρο» να τον θεωρήσουν σύμμαχο και συνεργάτη τους! Και το πέτυχε! Ο Γκέλεν, μάλιστα, έγινε μέλος των αμερικανικών υπηρεσιών και ιδρυτικός σύμβουλος της νε-

Η BND, ως γνωστόν, κατάφερε να «ανακάμψει» δυναμικά μετά την πτώση της «ανταγωνίστριας» ΣΤΑΖΙ! Μάλιστα, όπως αποδείχθηκε, την απορρόφησε αποκτώντας παράλληλα το απίστευτο αρχείο της, καίγοντας όμως αρχεία υπαλλήλων της που συμμετείχαν στα ναζιστικά SS και στην Γκεστάπο! Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα πως η BND επιβεβαίωσε την απώλεια, χαρακτηρίζοντάς τη «λυπηρή και ενοχλητική». Ωστόσο την επιβεβαίωσε. Πάντως, τέσσερις ανεξάρτητοι Ευρωπαίοι ιστορικοί συνεχίζουν και σήμερα να ερευνούν τις σχέσεις της BND με τους Ναζί. Και λένε ότι κάποια από τα έγγραφα που λείπουν αφορούν σοβαρότατα εγκλήματα πολέμου. Σύμφωνα με την BND, τα κατεστραμμένα αρχεία αφορούσαν περίπου το 2% των αρχείων που ερευνούν οι σύγχρονοι ιστορικοί. Και καταστράφηκαν επειδή δεν θεωρήθηκε ότι άξιζαν να διατηρηθούν... Όσον αφορά τη ΣΤΑΖΙ, το γνωστό σε όλους «Υπουργείο Κρατικής Ασφαλείας» της Ανατολικής Γερμανίας, από τις 8 Φεβρουαρίου του 1950 (όταν ιδρύθηκε) ανέπτυξε σταδιακά ένα τεράστιο δίκτυο επισήμων υπαλλήλων και πληροφοριοδοτών, οι οποίοι κατασκόπευαν και αρχειοθετούσαν κάθε πτυχή της ζωής εκατομμυρίων πολιτών της χώρας. Με την κατάρρευση του καθεστώτος έγινε γνωστό ότι οι επίσημοι υπάλληλοι της Στάζι ανέρχονταν σε περίπου 91.000, οι ανεπίσημοι πληρο-

▲ ▲

γραφήσουν μυστικά ολόκληρη την τεράστια βιβλιοθήκη των πληροφοριών που είχε συλλέξει από τους Ρώσους και να μεταφερθούν όλες οι φωτογραφίες σε μικροφίλμ. Τα χιλιάδες μικροφίλμ τα έκλεισαν στη συνέχεια σε ειδικά αδιάβροχα ατσάλινα βαρέλια, τα οποία μεταφέρθηκαν κάτω από απόλυτη μυστικότητα στις Αυστριακές Άλπεις, σε τοποθεσίες που γνώριζαν μονάχα ο Γκέλεν και επιλεγμένοι έμπιστοί του αξιωματικοί. Όταν το 1945, τις τελευταίες μέρες του πολέμου, ο Κόκκινος Στρατός πλησίασε επικίνδυνα στο Βερολίνο από τα ανατολικά, ο Γκέλεν φρόντισε να βρεθεί όσο το δυνατόν πιο δυτικά, στις τοποθεσίες όπου κινούνταν ο αμερικανικός στρατός. Εκεί «συνελήφθη» (στην πραγματικότητα παραδόθηκε μόνος του) από τον αμερικανικό στρατό, κάνοντας όσο το δυνατό πιο φανερό με τη στάση του και τη στολή του ότι ήταν ένας σημαντικός αξιωματικός του γερμανικού στρατού που γνώριζε πολλές πληροφορίες. Όταν τον οδήγησαν στην ανάκριση, χειρίστηκε την κατάσταση επιδέξια. Έχοντας στα χέ-

οσύστατης CIA, που φτιάχτηκε το 1947. Εν συνεχεία άρχισε να ταξιδεύει υπό κάλυψη στη Δυτική Γερμανία, όπου δημιούργησε ένα πανίσχυρο δίκτυο πρακτόρων, το οποίο βασιζόταν σε πρώην μέλη της Γκεστάπο και των Ες Ες! Το 1956 η CIA βοήθησε τον Γκέλεν να δημιουργήσει την BND (Bundesnachrichtendienst), την επίσημη Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών της Δυτικής Γερμανίας, η οποία έγινε το κυριότερο εργαλείο συλλογής πληροφοριών των ΗΠΑ από την Ανατολική Ευρώπη. Όμως η κατάσταση από εκείνη την εποχή και έπειτα έγινε πολύ περίπλοκη στην Ευρώπη. Ενδεικτικά σκεφτείτε ότι είναι διαπιστωμένο ότι το 90% των πρακτόρων της BND στην Ανατολική Ευρώπη ήταν διπλοί πράκτορες της ΣΤΑΖΙ…

ΦΩΤΟ 1: Η CIA κατάφερε να εκμεταλευτεί τον Ράινχαρντ Γκέλεν, με το αζημίωτο φυσικά, καθώς πληρώνοντας την… ελευθερία του, κατάφεραν οι ΗΠΑ να αντιπαρατεθούν σφόδρα με τη Σοβιετική Ένωση, κόντρα που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και οδήγησε στην κατάρρευση της τελευταίας το 1991. ΦΩΤΟ 2,3,4: Με την κατάρρευση του καθεστώτος, έγινε γνωστό ότι οι επίσημοι υπάλληλοι της Στάζι ανέρχονταν σε περίπου 91.000, οι ανεπίσημοι πληροφοριοδότες σε πάνω από 300.000, ενώ οι φάκελοι έφταναν τα δέκα εκατομμύρια. Εκτός της κατασκοπείας των πολιτών της χώρας, το έργο της περιελάμβανε κατασκοπεία δυτικών κρατών και ιδίως της Δυτικής Γερμανίας

030_043 BND 14/12/2012 11:29 μ.μ. Page 42

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Σύμφωνα με τις καταθέσεις του Σίκατσεκ (φωτό), ο Γιουνγκ είχε προσπαθήσει να «οδηγήσει» τη Siemens Τηλεβιομηχανική (το εργοστάσιο της οποίας ήταν στη Θεσσαλονίκη) στην Intracom του Σωκράτη Κόκκαλη

▲ ▲

φοριοδότες σε πάνω από 300.000, ενώ οι φάκελοι έφταναν τα δέκα εκατομμύρια. Εκτός της κατασκοπείας των πολιτών της χώρας, το έργο της περιελάμβανε κατασκοπεία δυτικών κρατών και ιδίως της Δυτικής Γερμανίας, την οποία επιχειρούσε να αποσταθεροποιήσει μέσω της ενίσχυσης της RAF.Το έργο της περιελάμβανε ακόμα ανακρίσεις και βασανισμούς κρατουμένων. Φυσικά, οι Δυτικογερμανοί γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα μέσα στη Στάζι. Γνώριζαν επίσης και τον πλούτο σε εμπειρίες αλλά και αρχεία των επί 30 χρόνια αντιπάλων τους. Έμαθαν σχεδόν αμέσως ότι 2-3 εβδομάδες πριν από την κατάρρευση του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας (1989-1990) υπάλληλοι της Στάζι κατέστρεφαν αρχεία με καταστροφείς εγγράφων και με τα χέρια. Έτσι άρχισε η «μεγάλη προσέγγιση». Το 1995 η γερμανική κυβέρνηση ξεκίνησε την επανασυναρμολόγηση των εγγράφων αυτών, τα οποία είχαν «βρεθεί» σε 16.000 σακούλες (περί τα 33 εκατομμύρια σελίδες). Το τεράστιο έργο της ταξινόμησης και της επεξεργασίας αυτών των φακέλων ανατέθηκε από την κυβέρνηση της Βόννης στον υπερκομματικό πρώην ιερωμένο του Ροστόκ και αγωνιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Γιοακίμ Γκάουκ. Η γνωστή ως «Υπηρεσία Γκάουκ» στελεχώθηκε με 300 άτομα, μεταξύ των οποίων και πρώην υπάλληλοι της Στάζι. Στην πορεία, το 2002, κάποια αρχεία που είχαν «αποκτηθεί» από τη CIA επιστράφηκαν στη Γερμανία. Ήταν τότε που ανακοινώθηκε ότι είχε ολοκληρωθεί η ανασύνθεση εγγράφων από… 300 σακούλες. Δεν έγινε ποτέ γνωστό πόσες «σακούλες» αρχείων της Στάζι και της BND είχαν καταστραφεί –με την αγαστή συνεργασία και των δύο υπηρεσιών. Τα «Αρχεία της Στάζι» αποτέλεσαν κεντρικό ζήτημα στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα σε όλη την Ευρώπη και, φυσικά, στην Ελλάδα. Η έκταση των αρχείων της για τα ελληνικά πράγματα είναι απίστευτα μεγάλη και μόνο οι εκθέσεις, οι αναφορές ή οι παρακολουθήσεις για τις εγχώριες τρομοκρατικές οργανώσεις και τα μέλη τους χρονολογούνται τουλάχιστον από την ημερομηνία γέννησης της «17 Nοέμβρη», με αποκορύφωμα το λεπτομερές «φακέλωμα» του EΛA και άλλων επτά εγχώριων οργανώσεων μέχρι και την πτώση του Τείχους. Άλλο τμήμα των ίδιων αρχείων περιλαμβάνει τις εκθέσεις των πρακτόρων και συνεργατών της για τα πολιτικοοικονομικά θέματα, με διείσδυση μέχρι και στο γραφείο του Έλληνα πρωθυπουργού A. Παπανδρέου (π.χ. έγγραφο 10/6/1985). Τα διαβόητα αρχεία της Στάζι, με ελληνικό… χρώμα, αφορούν πάμπολλες πτυχές της ελληνικής πραγματικότητας. Έλληνες πολιτικοί, διπλωμάτες, μετανάστες, Έλληνες πράκτορες της Στάζι, επιχειρηματίες και μαύρες bussiness της τέως Ανατολικής Γερμανίας, ημεδαποί και αλλοδαποί τρομοκράτες και οι οργανώσεις τους είναι καταγεγραμμένοι στα αρχεία, τα οποία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισαν να «χτίζονται» στο Ανατολικό Βερολίνο με απίστευτη επιμέλεια. Σήμερα, πάντως, είναι σε πλήρη έκταση η εφαρμογή του προγράμματος «E-Puzzler», δηλαδή συναρμολογούνται όλα τα χαρτάκια που καταστράφηκαν από «χέρια», ώστε βεβαίως να δοθούν περισσότερες πληροφορίες για πολλούς και για πολλά 42 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

γεγονότα διαφόρων εποχών, ακόμα και στη χώρα μας. Μάλιστα, όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες σύνθεσης του παζλ θα αποκαλυφθούν πολλές από τις βρώμικες δραστηριότητες περίπου 175.000 ανεπίσημων συνεργατών της Στάζι, αλλά και αυτές των περίπου 17 εκατ. ατόμων που βρίσκονταν υπό μυστική παρακολούθηση. Πάντως, για να καταλάβει κανείς την έκταση των αρχείων της ΣΤΑΖΙ, φανταστείτε να τοποθετηθούν δίπλα-δίπλα φάκελοι από την Αθήνα έως την… Αράχοβα! Και αυτό είναι το υλικό που διεσώθη! Ειδικότερα, στα αρχεία έχουν διασωθεί: 1. 111 χιλιόμετρα φάκελοι από τις παρακολουθήσεις της Μυστικής Αστυνομίας. 2. 47 χιλιόμετρα φάκελοι περασμένοι σε φιλμ. 3. 15.000 κοντέινερ με σχισμένα έγγραφα προς αποκατάσταση. 4. 1,4 εκατομμύρια φωτογραφικά ντοκουμέντα. 5. 2.705 φιλμ και βιντεοταινίες. 6. 31.000 μαγνητοταινίες.

Η BND και στην Κύπρο! Είναι γνωστό πως η BND, επειδή ενδιαφέρεται για τις «επιχειρήσεις» της Γερμανίας στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ψάχνει και ενημερώνει κατάλληλα την Άνγκελα Μέρκελ. Και αυτό έκανε στην περίπτωση της Κύπρου, πρόσφατα, βάζοντας στο στόχαστρο τους Ρώσους (έχουν άλλωστε πολλά στοιχεία)! Και αυτό γιατί, όπως

υποστήριξαν στη Γερμανίδα καγκελάριο, εφόσον η Ευρωζώνη στηρίξει οικονομικά τη Μεγαλόνησο, θα ευνοηθούν, όπως υπογραμμίζουν, οι Ρώσοι που «ξεπλένουν» χρήματα στο νησί! Αυτό, άλλωστε, επισημάνθηκε από το περιοδικό Der Spiegel, φέροντας στο φως της δημοσιότητας απόρρητη έκθεση της BND , σύμφωνα με την οποία οι Ρώσοι κάτοχοι λογαριασμών με μαύρο χρήμα σε κυπριακές τράπεζες θα βγουν κερδισμένοι από μια ενδεχόμενη οικονομική στήριξη της Κύπρου από την Ευρωζώνη! Αναφέρεται, δε, με ακρίβεια πως οι ρωσικές καταθέσεις μαύρου χρήματος σε Τράπεζες της Κύπρου ανέρχονται σε 26 δις. δολάρια! Επίσης αναφέρουν –χωρίς… ονόματα– πως περίπου 80 Ρώσοι ολιγάρχες έχουν αποκτήσει μέσω της κυπριακής υπηκοότητας την ελευθερία εγκατάστασης σε ολόκληρη την Ε.Ε. «Το ξέπλυμα διευκολύνεται για παράδειγμα με τη χορήγηση της κυπριακής υπηκοότητας σε πλούσιους Ρώσους», αναφέρεται στην έκθεση της BND σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό. Και καταλήγει: «Η Κύπρος παρέχει ακόμα αρκετές δυνατότητες για ξέπλυμα χρήματος…».

Η δράση της BND στο εξωτερικό… Η BND απασχόλησε ιδιαίτερα τα ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο, όταν από τις ΗΠΑ τονιζόταν πως η επίθεση στο Ιράκ ήταν αποτέλεσμα και έρευνας των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, κάτι που εξόργισε τον

Der Spiegel: «Σε απόρρητη έκθεσή της με αποδέκτη την καγκελαρία, η BND αποκάλυπτε ότι στην Κύπρο διακινούνται μαύρα κεφάλαια από Ρώσους... ολιγάρχες»

030_043 BND 14/12/2012 11:29 μ.μ. Page 43

τότε επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας πληροφοριών Αουγκούστ Χάνινγκ. Σε συνέντευξή του (στη Welt amSonntag) είχε αναφέρει πως οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες που διαβίβαζαν μη επαληθευμένα στοιχεία για το Ιράκ περί εργαστηρίων και παραγωγής βιολογικών όπλων, έγιναν αντιληπτά ως αξιόπιστες πηγές από τις ΗΠΑ για να δικαιολογήσουν την εισβολή τους… Πάντως, η BND έδωσε κανονικά το «παρών» στο Ιράκ, καθώς, όπως έγραψε ο Τύπος εκείνης της εποχής, Γερμανοί πράκτορες βρέθηκαν στη Βαγδάτη, δίνοντας στους Αμερικανούς συντεταγμένες συγκεκριμένων στόχων για βομβαρδισμούς… ακριβείας! Ήταν επίσης παρόντες σε ανακρίσεις που πραγματοποιούσαν Αμερικανοί σε φυλακές της Συρίας, μάλιστα το Der Spiegel έγραψε πως στελέχη της BND ανέκριναν Ιρακινό Κούρδο σε φυλακή της Σουλαϊμανίγια στο Βόρειο Ιράκ! Επίσης, η BND «πρωταγωνίστησε» και στο Κοσσυφοπέδιο, καθώς τρεις πράκτορές της συνελήφθησαν με την κατηγορία σχεδιασμού βομβιστικής επίθεσης κατά του γραφείου του ειδικού απεσταλμένου της Ε.Ε. στην Πρίστινα. Μάλιστα, η εφημερίδα Kölner Stadt-Anzeiger είχε γράψει τα εξής: «Η εισαγγελία στην Πρίστινα πιστεύει ότι οι Γερμανοί πράκτορες επεδίωξαν την αναταραχή, έτσι ώστε η κυβέρνηση να υποκύπτει ευκολότερα στις επιταγές της Δύσης. Ανεξάρτητα, όμως, από το ποιοι

Η BND συμμετείχε ενεργά στον πόλεμο του ΙΡΑΚ με πράκτορες αν και επισήμως το διέψευσε κρύβονται πίσω από τη βομβιστική ενέργεια, το νεοσύστατο κράτος δεν έχει ανάγκη από εμπρηστές». Πρόσφατα (τον Αύγουστο), τέλος, η BND προκάλεσε σάλο στη γερμανική… Βουλή, καθώς τα δημοσιεύματα αυξήθηκαν σχετικά με την ύπαρξη γερμανικού πλοίου συλλογής πληροφοριών στις ακτές της Συρίας προκειμένου να συλλέξει πληροφορίες και να τις μεταβιβάσει στον λεγόμενο Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Είναι χαρακτηριστικό πως ο βουλευτής των Πρασίνων Κρίστιαν Στρόμ-

πελ είπε ότι αναμένει εξηγήσεις για την αποστολή από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες ενός πολεμικού πλοίου για να κατασκοπεύσει τις δραστηριότητες εντός της Συρίας. Απείλησε, μάλιστα, ότι θα ζητήσει έλεγχο των μυστικών υπηρεσιών της Γερμανίας-BND από την αρμόδια επιτροπή. Να σημειωθεί πως στον γερμανικό Τύπο αναφέρθηκε ότι η συλλογή πληροφοριών από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες είναι προς εξυπηρέτηση των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Τουρκίας…

014_015 - 044_055 DISELIDO CHRISTMAS 14/12/2012 10:17 μ.μ. Page 3

Το τέρας των Αθηνών και η πεντάμορφη του Βερολίνου

To «τέρας των Αθηνών» ήταν για όλο το γερμανικό Τύπο το 2012 ο Γιώργος Τράγκας. Απασχόλησε πολλές φορές τα πρωτοσέλιδα της «Bild», τις σελίδες του Der Spiegel και της «Welt» και το γερμανικό διαδίκτυο. Γερμανικά κανάλια, όπως το ZDF και το RTL. Ελβετικά, γαλλικά και ιταλικά Μέσα Ενημέρωσης, όπως το RAI 3, τον φιλοξένησαν στις ειδήσεις και σε εκπομπές τους. Κάποιοι πικρόχολα έγραψαν για το ακριβό αυτοκίνητό του (το περίφημο γερμανικό τζιπ) και ότι έκλεινε ραντεβού με τους δημοσιογράφους σε πολυτελή ξενοδοχεία των Βορείων Προαστίων. Επίσης υπήρξαν δημοσιεύματα για τα πρόστιμα-φωτιά που του επέβαλε το ΕΣΡ. Ωστόσο, όλοι ανεξαιρέτως οι δημοσιογράφοι, και ειδικά οι Γερμανοί, που βρέθηκαν τακτικά σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές του, τηρησαν τη δεοντολογία και μετέφεραν με ακρίβεια τις απόψεις του χωρίς να τις αλλοιώσουν ή να τις κακο-

014_015 - 044_055 DISELIDO CHRISTMAS 14/12/2012 10:18 μ.μ. Page 4

ποιήσουν. Αντίθετα, στην Αθήνα, τόσο τα κρατικά κανάλια όσο και τα Mega-λα απέφυγαν να αναπαράγουν τα πρωτοσέλιδα του γερμανικού και λοιπού ευρωπαϊκού Τύπου με τον Γιώργο Τράγκα και το Crash… Άλλωστε από τα μνημονιακά κανάλια δεν υπήρξε ποτέ πρόσκληση προς τον δημοσιογράφο. Τη χρονιά που πέρασε πολλαπλασιάστηκαν τα διεθνή Μέσα Ενημέ-

ρωσης που ανακάλυψαν το CRASH και τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του. Τα εξώφυλλα με τη Μέρκελ και ειδικά εκείνο της μήνυσης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έκαναν τον γύρο του κόσμου. Η ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήθηκε στην πατρίδα μας από το Μνημόνιο φωτίστηκε περισσότερο χάρη στο CRASH και τις αποκαλύψεις του.

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:12 μ.μ. Page 46

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ CRASH

Ο Αμερικανός πρώην διπλωμάτης και συγγραφέας

Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ

Ο ΤΣΙΠΡΑΣ δεν έχει ΤΙΠΟΤΑ να ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ

όταν έρθει στην ΕΞΟΥΣΙΑ

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

▲ ▲

ι όμως, αυτή η χώρα έχει κάτι μαγικό, σκεφτόμουν καθώς κατηφόριζα εκείνο το χειμωνιάτικο πρωί του Δεκέμβρη στα φιδόσχημα δρομάκια της Πλάκας. Τι κι αν έχει κακοφορμίσει από εποχές σκληρές; Τι κι αν ταλανίζεται από παθογένειες αιώνων, με ρίζες στην εποχή των κοτζαμπάσηδων; Όταν βγαίνει ο ήλιος, μπορείς να βγάλεις από τη ναφθαλίνη την αισιοδοξία σου, να την πιάσεις απ’ τα μαλλιά και να πορευτείς μαζί της ξανά. Έστω για λίγο. Εκεί, λοιπόν, στην Πλάκα, την Ατλαντίδα μιας παρελθούσας και σίγουρα πιο καλαίσθητης εποχής ήταν το ραντεβού με τον Αμερικανό πρώην διπλωμάτη, συγγραφέα και γραμματέα των Δημοκρατικών στην Ελλάδα, Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ. Μια μπουκαμβίλια αγκάλιαζε τον εξωτερικό τοίχο του κτιρίου που στεγάζει το μικρό διαμέρισμα όπου διαμένει ο κ. Κίσλινγκ όταν βρίσκεται στην Αθήνα. «Διαλέξατε την πιο όμορφη γειτονιά», του λέω καθώς με υποδέχεται. «Είναι πάντα ωραίο να βλέπεις την Ακρόπολη», σχολιάζει. Ακόμα περισσότερο ίσως για κάποιον που έχει σπουδάσει αρχαία ιστορία και αρχαιολογία, όπως εκείνος.

Tο deal Σημίτη-Goldman Sachs ήταν μία ακριβή συμφωνία. Δεν είχε σχέση η αμερικανική κυβέρνηση. Εάν είχαμε ερωτηθεί, θα τους λέγαμε πως ήταν κακή ιδέα

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:13 μ.μ. Page 47

μιλάει για τα πολιτικά παρασκήνια και τη «17 Ν» Ο Παπανδρέου φιλοσοφικά δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ που κληρονόμησε από τον πατέρα του. Διέπραξε πολιτική αυτοκτονία χωρίς τελικά να «σωθεί» η Ελλάδα

”

Οι δεσμοί του με τη χώρα μας σφυρηλατήθηκαν κυρίως το διάστημα που υπηρετούσε ως διπλωμάτης στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα. Στην Ελλάδα, θα μου πει, υπάρχουν μερικοί «υπέροχοι, ιδεαλιστές άνθρωποι». Και με αυτούς επιλέγει να συναναστρέφεται. Μπορεί να είναι ιδεαλιστής ένας πρώην διπλωμάτης; «Προσπαθώ», θα μου πει. «Το άλλο είναι πολύ καταθλιπτικό». Γελά κάπως πικρά. Ίσως γιατί γνωρίζει τόσα, έχοντας ζήσει το σύστημα από μέσα. Τον θυμόμουν από τότε που είχε προβεί σε μια ενέργεια-χαστούκι για την κυβέρνηση Μπους: ήταν το 2003 όταν ο Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ παραιτήθηκε από τη θέση του διπλωμάτη στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση των ΗΠΑ να εισβάλουν στον Ιράκ. Η επιστολή, η οποία πρωτοδημοσιεύτηκε στους «New York Times», έκανε αίσθηση διεθνώς. «Νομίζω ότι είναι η μοναδική μεγάλη απόφαση στη ζωή μου που ακόμα νιώθω ότι ήταν σωστή», θα μου πει όταν το ρωτώ αν ποτέ μετάνιωσε γιατί άφησε μια καριέρα που πολλοί θα ζήλευαν. «Με πήγε ένα σκαλί κάτω οικονομικά, αλλά η ελευθερία που έχω πλέον να λέω αυτό που σκέφτομαι είναι πολυτέλεια την οποία ελάχιστοι διαθέτουν και προσπαθώ να την αξιοποιήσω τα μέγιστα». Πριν παραιτηθεί είχε σχολιαστεί και μια άλλη επιστολή του (22/9/01): εκείνη με αφορμή δημοσίευμα του «Ιού» της «Ελευθεροτυπίας», όπου υποστήριζε, μεταξύ άλλων, ότι «μια ομάδα σαν αυτή του Οσάμα Μπιν Λάντεν, την οποία δεν χρηματοδοτήσαμε ούτε εκπαιδεύσαμε (σ.σ.: οι ΗΠΑ) δεν είναι δημιούργημά μας».

Υπόθεση 17 Νοέμβρη

Έχοντας υπηρετήσει είκοσι χρόνια ως διπλωμάτης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, το Μαρόκο, την Αρμενία, την Ουάσινγκτον και την Ελλάδα, και σήμερα πλέον συγγραφέας, ο κ. Κίσλινγκ έχει να πει πολλά. Το 2002, ένα χρόνο πριν παραιτηθεί, έγινε κάτι που έχει περάσει πλέον στην ιστορία: επί κυβερνήσεως Σημίτη εξαρθρώθηκε η τρομοκρατική οργάνωση 17 Νοέμβρη. Ο συνομιλητής μου πρόκειται μάλιστα να εκδώσει βιβλίο με θέμα την οργάνωση αυτή.

▲ ▲

O Καραμανλής άφησε τους Έλληνες να πιστεύουν ότι τα ελληνικά προβλήματα θα έλυνε κάποιος Ρώσος σωτήρας. Τόσο ο ίδιος όσο και η Μόσχα γνώριζαν ότι αυτό δεν ήταν αλήθεια

Του λέω ότι ο εισαγγελέας Γιάννης Διώτης υποστήριξε σε συνέντευξή του στο Crash πως φάκελοι για πρόσωπα φερόμενα ως εμπλεκόμενα στη 17 Νοέμβρη είχαν αρχειοθετηθεί πολύ πριν από τη σύλληψη. «Τότε γιατί αυτή άργησε τόσο;» τον ρωτώ. Ξαφνιάζεται. Ρωτά πού και πότε το είπε αυτό ο Διώτης. «Είναι αλήθεια», μου λέει, «ότι υπήρχαν φάκελοι για αρκετά, αλλά όχι για όλα τα πρόσωπα που συνελήφθησαν. Από

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:13 μ.μ. Page 48

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

όσο, όμως, γνωρίζω, δεν υπήρχαν στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προσαχθεί κάποιος σε δίκη, μέχρι που ο Σάββας Ξηρός αυτοανατινάχτηκε το 2002… Αν υπάρχει κάτι που δεν μας το λέει… δεν άφησε ίχνη στο αρχείο. Θα ήμουν πολύ δύσπιστος». Οπότε δεν υπήρχαν ουσιαστικά αποδείξεις για να στοιχειοθετηθεί κατηγορία… «Πολλοί μπορούν να θεωρηθούν πιθανοί ύποπτοι, αλλά [έτσι] είμαστε όλοι ύποπτοι…».

Άρα, υπήρχαν μόνο σε ενδείξεις. «Ναι. Ανήκουν [σ.σ.: αυτοί για τους οποίους υπήρχαν φάκελοι] σε συγκεκριμένη πολιτική σφαίρα. Και φυσικά άνθρωποι για τους οποίους γνώριζαν ή νόμιζαν ότι γνώριζαν τα περισσότερα είναι εκείνοι που κατέληξαν να αθωωθούν. Για παράδειγμα, ο Γιάννης Σερίφης». Του ζητώ να προσδιορίσει το «συγκεκριμένη πολιτική σφαίρα». Δεν μου απαντά άμεσα, αλλά αναφέρεται στο ότι ιδεολογικά η 17 Νοέμβρη αντλούσε στοιχεία από τον μαοϊσμό, τον μαρξισμό-λενινισμό, «οπότε πίστευαν σε μια βίαιη επανάσταση ως μέσο αλλαγής μιας διεφθαρμένης κοινωνίας. Στη συνέχεια, υιοθέτησαν νεότερες ιδέες, από τη μετα-κομμουνιστική αριστερά, λίγο οικολογία...» . Ο κ. Διώτης επίσης είπε στο Crash ότι τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα φοβούνταν ότι εάν εξάρθρωναν τη 17 Νοέμβρη, θα έπεφταν πάνω σε κάποιον δικό τους… Είχαν οι Αμερικανοί κάποια σχετική πληροφορία; «Δεν γνωρίζω τι είχε στα χέρια της η CIA. Δεν το μοιραζόταν με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Είχαν γνωστοποιήσει κάποια πράγματα στον πρέσβη, αλλά ο πρέσβης δεν τα γνωστοποίησε σε εμάς». Από την έρευνά σας τι προέκυψε; «Από όσο έχω διαπιστώσει, σε σχέση με όλα τα ονόματα που κάποιοι μού έδωσαν ή που κυκλοφόρησαν, είναι ξεκάθαρο ότι όλων των ειδών οι πληροφοριοδότες πήγαιναν στη CIA, στους Βρετανούς, στην ΕΥΠ, στην ΕΛ.ΑΣ. και έλεγαν “αυτός είναι μέλος της 17 Νοέμβρη”».

Θα μου πει ότι οι περισσότεροι από αυτούς ήταν τρελοί και άλλοι απατεώνες, που προσπαθούσαν να βγάλουν χρήματα σαν εμπιστευτικοί πληροφοριοδότες. Και ότι έλεγαν ιστορίες για τις οποίες η CIA θα διαπίστωνε αργότερα ότι ήταν εντελώς αβάσιμες. Του επισημαίνω ότι στο βιβλίο του «Μαθήματα Διπλωματίας» αναφέρει ότι του είχαν «ψιθυρίσει» στο αυτί το όνομα αξιωματούχου του ΠΑΣΟΚ ως εμπλεκόμενου. Χαμογελάει. «Ναι», μου λέει. «Όλοι θεωρούσαν ότι ο Λαλιώτης ήταν σύνδεσμος μεταξύ ΠΑΣΟΚ και 17 Νοέμβρη. Εγώ δεν βρήκα κανένα στοιχείο». Θεωρεί ότι δεν υπάρχει βάση για οποιαδήποτε σύνδεση ΠΑΣΟΚ-17 Νοέμβρη. 48 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

23 Δεκεμβρίου 1975: Η τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» δολοφονεί τον σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα, Ρίτσαρντ Γουέλς, με τρεις σφαίρες σχεδόν εξ επαφής Ο εισαγγελέας Διώτης μάς είπε ότι δεν βρίσκεται σήμερα στη φυλακή όλη η 17 Νοέμβρη. Κι εσείς, σε πρόσφατη συνέντευξή σας, αναφέρατε ότι ελληνική κυβέρνηση και Αμερικανοί απλώς εκμεταλλεύτηκαν τα πολιτικά οφέλη από την υπόθεση της 17 Νοέμβρη και την έκλεισαν εν όψει Ολυμπιακών. Υπάρχει περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση να είχε κάνει συμφωνία με τους τρομοκράτες ότι οι συλλήψεις θα είναι περιορισμένες και μετά η υπόθεση θα κλείσει;

Οι περισσότεροι από όσους «έδιναν» στη CIA και την ΕΥΠ ονόματα για δήθεν μέλη της 17 Νοέμβρη ή ήταν τρελοί ή αποσκοπούσαν στο κέρδος

«Μια εκ των προτέρων συμφωνία, όχι. Εντελώς αδύνατον». Θα συμπληρώσει, όμως, ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο θα μπορούσαν να έχουν υπογράψει τις γνωστές δηλώσεις τους οι Σάββας και Χριστόδουλος Ξηρός και οι υπόλοιποι είναι ότι κάτι τους προσφέρθηκε σε αντάλλαγμα. «Το κάνω αυτό στο βιβλίο μου και πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός πώς το λέω, γιατί το ότι ο Σάββας προστάτευε κάποιους δεν σημαίνει ότι αυτοί ήταν απαραίτητα ένοχοι. Όλοι είναι αθώοι μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Γνωρίζουμε ότι λείπουν μέλη της 17 Νοέμβρη, γιατί έχουμε τα οικονομικά τους αρχεία που μας λένε ακριβώς πόσα μέλη ήταν. Και τα μέλη που αναγνωρίστηκαν δεν συμπίπτουν με αυτή την ιστορία. Οπότε, το προφανές ερώτημα είναι: “Είναι σημαντικοί σήμερα, είναι επικίνδυνοι;”. Και η απάντηση είναι: “ Ήταν σημαντικοί, αλλά δεν είναι επικίνδυνοι”». Τον ρωτώ αν γνώριζε η πρεσβεία ότι ο Δημήτρης Κουφοντίνας θα παραδινόταν και αν γι’ αυτό υπήρχε η... προαναγγελία στο «Βήμα της Κυριακής» από την πρεσβεία. «Εγώ δεν είχα στοιχεία. Και όσοι γνώριζα έμοιαζαν το ίδιο έκπληκτοι με εμένα». Και το δημοσίευμα; «Όλοι βγάζουν το ψωμί τους παρουσιαζόμενοι ως εξυπνότεροι και καλύτερα πληροφορημένοι απ’ ό,τι είναι… Θυμάμαι τις ιστορίες ότι

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:14 μ.μ. Page 49

Ο Μπρέιντι Κίσλινγκ (δεξιά) έχει υπηρετήσει είκοσι χρόνια ως διπλωμάτης των ΗΠΑ, εκτός από την Ελλάδα, στο Ισραήλ, το Μαρόκο, την Αρμενία και την Ουάσινγκτον. Εδώ, σε συνάντηση στην οποία συμμετείχε και ο Γιασέρ Αραφάτ κρύβαμε τον Κουφοντίνα στην πρεσβεία. Τρελά πράγματα…». Θα απορρίψει μετά βδελυγμίας ότι υπάρχει το ελάχιστο ίχνος αλήθειας στην άποψη ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες ήταν πίσω από την οργάνωση. «Αυτό είναι εντελώς ανόητο. Ότι η Αμερικανοί, η CIA, θα δολοφονούσε το προσωπικό της, κάποιους από τους οποίους σέβονταν πολύ, παλιούς γνωστούς από το Χάρβαρντ… Αποκλείεται», μου λέει. Η τελευταία λέξη είναι στα ελληνικά - και τονισμένη. «Ακόμα και η 17 Νοέμβρη, που κατηγόρησε τους Αμερικανούς ότι βρίσκονταν πίσω από κάποιες βόμβες το 1984, δεν μπόρεσε να παρουσιάσει εύλογο λόγο γιατί θα το κάναμε αυτό. Η ιδέα ότι θα ανατινάζαμε σνακ μπαρ για να ρίξουμε τον Παπανδρέου είναι ανόητη. Είναι το είδος της παιδικής ανωριμότητας που υπάρχει στον ελληνικό δημόσιο διάλογο και οι πολιτικοί ενθαρρύνουν…». Του λέω κάτι που σαφώς ήδη γνωρίζει, ότι ο αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα έχει τις ρίζες του σε γεγονότα όπως η συμφωνία της Γιάλτας, η Αμερικανική Αποστολή για Βοήθεια στην Ελλάδα (AMAG), ο ελληνικός Εμφύλιος… Εξανίσταται: «Ναι, η ιδέα ότι η Ελλάδα είναι πεδίο μοχθηρών δυνάμεων… Άρα, δεν έχει σημασία τι πράττεις, γιατί τα νήματα τα κινούν άλλοι. Οπότε μπορείς να χαλαρώσεις και να κλέψεις ό,τι μπορείς…».

Προφανώς, ο μόνος λόγος για να υπογράψουν τις δηλώσεις οι συλληφθέντες της 17 Νοέμβρη ήταν ότι τους προσφέρθηκε κάποιο αντάλλαγμα

«Ο Αντρέας ήταν πικρόχολος με τους Αμερικανούς»

Θα επιχειρήσω να επιστρέψω στο παρόν, γιατί το κουβάρι ξετυλίχτηκε αρκετά πίσω. Γνωρίζει πολύ καλά την Ελλάδα. Θέλω να μάθω τη γνώμη του για μερικές από σημαντικές πολιτικές φυσιογνωμίες. Κώστας Καραμανλής. Πιστεύετε ότι προώθησε «περισσότερο από όσο έπρεπε» τις ελληνορωσικές σχέσεις; «Η κριτική μου θα επικεντρωνόταν μόνο στο ότι άφησε τους ανθρώπους να πιστέψουν ότι τα ελληνικά προβλήματα θα έλυνε κάποιος Ρώσος σωτήρας. Γνώριζε ότι δεν ήταν αλήθεια. Και οι Ρώσοι γνώριζαν ότι δεν ήταν αλήθεια». Ερμηνεύτηκε από αρκετούς ως μια προσπάθεια να διαφοροποιήσει τις ελληνικές εισαγωγές ενέργειας. «Ήταν μια οικονομική συμφωνία που

▲ ▲

Η 17 Νοέμβρη ήταν η ίδια οργάνωση πριν και μετά τον φόνο του Ρίτσαρντ Γουέλς; «Τουλάχιστον ένα μέλος ήταν το ίδιο. Αλλά εί-

ναι ξεκάθαρο ότι η 17 Νοέμβρη στην αρχή ήταν μια μικρή ομάδα ανθρώπων που συστάθηκε για δράσεις που αρνούνταν να αναλάβουν ομάδες όπως ο ΕΛΑ. Ένας ενδιαφέρον τακτικός και πολιτικός διάλογος υπάρχει μεταξύ του ΕΛΑ και της 17 Νοέμβρη και υπάρχουν ενδείξεις ότι επικαλύπτονται μεταξύ τους, αλλά είναι άνθρωποι με διαφορετική φιλοσοφία και προσωπικές πικρίες μεταξύ τους. Οπότε, η 17 Νοέμβρη στην πράξη έπαψε να υπάρχει στο τέλος του ’70 και ξαναγεννήθηκε, ας πούμε, το 1983... Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες».

Γράφατε στην «Athens News» (6 Μαΐου 2009) ότι «αν και δεν διαθέτετε δημοσκοπικά ευρήματα, ωστόσο ανέκδοτα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι περισσότεροι Έλληνες πάνω από 30 χρόνων κάποτε αναρωτιούνται “πού είναι η τρομοκρατική οργάνωση 17 Νοέμβρη όταν τη χρειαζόμαστε;”» Λοιπόν, σήμερα δεν υπάρχει 17 Νοέμβρη ούτε ανάλογη τρομοκρατική δράση στην Ελλάδα. Θεωρείτε ότι «νοσταλγούν» οι Έλληνες στις μέρες μας τη 17 Νοέμβρη «όχι επειδή αγαπούν το αίμα, αλλά επειδή νιώθουν ότι η αδικία έχει διευρυνθεί;» (δικά σας λόγια). «Είναι αρκετά παράξενο, αλλά όχι. Και είναι παράξενο γιατί αυτό που συμβαίνει τώρα είναι σχετικά άδικο, αλλά δεν πρόκειται για το ίδιο είδος αδικίας που υπήρχε προ κρίσης. Τότε ήταν ξεκάθαρο ότι μερικοί άπληστοι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το διεφθαρμένο σύστημα προς όφελός τους. Τώρα, πραγματικά όλοι υποφέρουν και εκείνο που τους ενδιαφέρει κοιτάζοντας το μέλλον είναι πώς θα πληρώσουν το εκκαθαριστικό τους. Η 17 Νοέμβρη δεν έχει απάντηση σε αυτό το ερώτημα, τώρα που το ζήτημα είναι η οικονομική επιβίωση και η χώρα είναι φτωχή και αρκετά φοβισμένη… Σίγουρα ο αναρχικός Επαναστατικός Αγώνας δεν έχει μαζική αποδοχή». Η κουβέντα έρχεται στις ιδεολογίες. Θεωρεί ότι «η πιο επικίνδυνη είναι το πολιτικό ισλάμ». Φταίνε οι θρησκείες; Ή ο τρόπος που τις ερμηνεύουν οι άνθρωποι ανάλογα με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες; «Και τα δύο», μου λέει. «Ο θεός των Χριστιανών στις δυτικές κοινωνίες είναι σχετικά ήπιος», μου λέει. Μα, υπήρξαν οι Σταυροφορίες! Και πιο πρόσφατα, το Ιράκ και το Αφγανιστάν… «Δεν το λέγαμε αυτό Σταυροφορία», αντιτείνει. Και συμπληρώνει ότι ο (καθολικός) θεός των Σταυροφοριών ήταν σκληρός γιατί αντανακλούσε μια σκληρή κοινωνία...

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 49

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:14 μ.μ. Page 50

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

έδινε κάποια μέτρια οφέλη μακροπρόθεσμα, αλλά δεν θα έσωζε την Ελλάδα». Θα συμπληρώσει ότι αυτό τον παραπέμπει σε μια ελληνική ψύχωση. Μου αναφέρει το γαλλικό, το αγγλικό και το ρωσικό κόμμα, κι αργότερα το βρετανικό και το αμερικανικό. Θεωρεί ότι επρόκειτο απλώς για προσπάθειες των Ελλήνων να κερδίσουν την εύνοια και την υποστήριξη των ξένων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι τέτοιο (θα) συνέβαινε κιόλας. «Ξέρετε, χρειάζονται χρήματα για να σώσεις μια χώρα, κεφάλαια. Πόσα είναι πρόθυμος να ξοδέψει ο κόσμος για την Ελλάδα; Εξαρτάται από τις συνθήκες. Στον Ψυχρό Πόλεμο, για ένα σύντομο διάστημα οι ΗΠΑ ήταν πρόθυμες να ξοδέψουν δισεκατομμύρια για να σώσουν την Ελλάδα από τον κομμουνιστικό κίνδυνο». Οι σφαίρες επιρροής, το σχέδιο Μάρσαλ… «Ναι, οι ΗΠΑ είχαν μια πραγματικά διαχωρισμένη πολιτική, γιατί οι περισσότεροι από εκείνους που εφάρμοζαν το Σχέδιο Μάρσαλ ήταν Δημοκρατικοί του Ρούσβελτ, του “New Deal”, πολύ φιλελεύθεροι, αλλά εργάζονταν σε μια χώρα που ουσιαστικά οι υπερσυντηρητικοί είχαν νικήσει τους κομμουνιστές, οπότε η αμερικανική παρουσία ήταν στην πραγματικότητα πιο προοδευτική από το ελληνικό κράτος, κάτι το οποίο συχνά ξεχνιέται. Υπήρχε αμοιβαία χειραγώγηση ελληνικής κυβέρνησης-Αμερικανών» συμπληρώνει. Γιώργος Παπανδρέου: σε τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας που δημοσίευσαν τα Wikileaks εμφανίζεται ως «πρόθυμος» να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ. Αποδείχθηκε πραγματικά πρόθυμος; «Πιστεύω ότι είναι πολύ καλός άνθρωπος», θα μου πει. «Και ήταν εξαιρετικός υπουργός Εξωτερικών, γιατί κατάλαβε ότι η Ελλάδα δεν είχε πολλά διαπραγματευτικά χαρτιά. Ήτανπρακτικός, προσανατολισμένος στη λύση και στο να κάνει το καλύτερο για να κερδίσει τον σεβασμό και την καλή διάθεση των συμμάχων. Δεν διαπιστώνω να παραχώρησε κάτι συγκεκριμένο, αλλά ακολούθησε συνετή πολιτική, για παράδειγμα στην ανασυγκρότηση των Βαλκανίων».

Κι έπειτα… «Ως πρωθυπουργός κληρονόμησε μια οικονομική κατάσταση την οποία ήταν αδύνατον να διαχειριστεί. Φιλοσοφικά, δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ που κληρονόμησε από τον πατέρα του. Αλλά, ως δημοκράτης ηγέτης, προσπάθησε να συμβιβάσει αυτό που ήθελαν οι Έλληνες ψηφοφόροι με αυτό που ήταν εφικτό. Ήταν πολύ καλός, πολύ ήπιος… Να σώσει την Ελλάδα, θα σήμαινε να διαπράξει πολιτική αυτοκτονία και να καταστρέψει το κόμμα του». Βέβαια μου λέει, όταν τελικά αναγκάστηκε να το κάνει η Ελλάδα τελικά δεν σώθηκε... Δεν είμαι σίγουρος ότι θα υπήρχε κάποιος τόσο γενναίος για να κάνει αυτό που χρειαζόταν. Και σίγουρα ο Καραμανλής πα50 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο Κίσλινγκ θεωρεί ότι ο Αντρέας «ήταν πικρόχολος με τους Αμερικανούς, παρόλο που τον έσωσαν», ενώ για τον Σημίτη θα πει ότι είχε προβλέψει την καταστροφή από το ‘90 ρακολουθούσε τη χώρα του να βυθίζεται σε οικονομική πυριτιδαποθήκη και δεν έκανε προσπάθεια. Παραιτήθηκε και επέστρεψε στο να παρακολουθεί τηλεόραση ή ό,τι άλλο κάνει». Κατατάσσει τον Γ. Παπανδρέου στους θιασώτες του σκανδιναβικού μοντέλου. «Όχι του νεοφιλελεύθερου;» «Όχι», απαντά. «Ο νεοφιλελευθερισμός είναι μπαμπούλας… Υπάρχουν λίγοι θιασώτες και με μικρή πολιτική επιρροή... Είναι ένα ρητορικό σχήμα που χρησιμοποιείται από την Αριστερά για δαιμονοποίηση»… Απέχουμε πάντως από το σκανδιναβικό μοντέλο. Αναφέρω στον κ. Κίσλινγκ ότι υπάρχουν «κενά» στην ιστορία του πώς ο Γ. Παπανδρέου μάς πήγε στο ΔΝΤ. Θα μου απαντήσει ότι η τρόικα ήταν η μόνη λύση για χρηματοδότηση. «Δυστυχώς, βέβαια, το ΔΝΤ έχει τις δικές του ιδεολογικές παρωπίδες - και ο Παπανδρέου το ήξερε αυτό».

Ο Τσίπρας νομίζει ότι αν μένει ασαφής και δεν δεσμεύεται σε συγκεκριμένες πολιτικές, μπορεί να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός

Μου λέει ότι το ΔΝΤ δεν είναι μονολιθικός θεσμός και ότι συμπεριλαμβάνει φιλελεύθερους, νεοφιλελεύθερους, προοδευτικούς... «Πιθανόν και σταλινικούς!», προσθέτει χαριτολογώντας. «Αν κρίνουμε από τις μεθόδους επιβολής των όρων, μπορεί», σχολιάζω. Και ο Αντρέας; Ήταν τόσο αντιαμερικανός όσο ήθελε να εμφανίζεται; «Ο Αντρέας Παπανδρέου ήταν ένα σύνθετος χαρακτήρας. Είχε αυτή την ανάγκη να γοητεύει τους ανθρώπους. Η σκέψη του προσαρμοζόταν στο περιβάλλον και τους εκάστοτε στόχους του. Στην αρχή ήταν ένας προοδευτικός ιδεαλιστής. Και στις ΗΠΑ είχε φίλους κάποιους στοχαστές οικονομολόγους, που πίστευαν στην πρόοδο της ανθρωπότητας και πίστευαν ότι η διοίκηση Κένεντι, για παράδειγμα, μπορούσε να γίνει ο φάρος της προοδευτικής διανόησης. Και, δυστυχώς, ο Κένεντι τους απογοήτευσε. Δεν ενδιαφερόταν τόσο για οικονομικά ζητήματα. Ήταν ανταγωνιστικός αντικομμουνιστής. Έπειτα, ο Παπανδρέου θεώρησε ότι οι ΗΠΑ πρόδωσαν την Ελλάδα με τα γεγονότα του Ιουλίου του 1965 και τη χούντα των συνταγματαρχών. Δεν πίστευε πραγματικά ότι οι ΗΠΑ ήταν υπεύθυνες για τη χούντα, αλλά ότι η στάση των ΗΠΑ της άνοιξε τον δρόμο. Εάν οι Αμερικανοί είχαν παίξει τον ρόλο που έπρεπε, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί». Δηλαδή... «Ο Ανδρέας ήταν λίγο πικρόχολος και μετά, στην εξορία. Παρόλο που οι ΗΠΑ τον βοήθησαν να σωθεί και να διαφύγει από την Ελλάδα, δεν ήταν ιδιαίτερα ευγνώμων γι’ αυτό. Έβλεπε τους συνταγματάρχες να ανεβαίνουν στο κρεβάτι με τις ΗΠΑ και τις ΗΠΑ να τους καλοδέχονται, που ήταν λάθος. Έπειτα, στην εξορία, ριζοσπαστικο-

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:14 μ.μ. Page 51

Ο Καραμανλής παρακολουθούσε τη χώρα του να βυθίζεται σε οικονομική πυριτιδαποθήκη και δεν έκανε τίποτα. Παραιτήθηκε και επέστρεψε στο να παρακολουθεί τηλεόραση ή ό,τι άλλο κάνει

Ο Γ. Παπανδρέου σύμφωνα με τον Κίσλινγκ επέλεξε το ΔΝΤ για τη χρηματοδότηση, μολονότι ήξερε τις ιδεολογικές παρωπίδες του Οργανισμού ποιήθηκε περισσότερο. Κι όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, βρήκε μια χώρα όπου είχε απήχηση μια πολύ πιο έντονη ρητορική - και τη χρησιμοποίησε. Ήταν όμως και πρακτικός. Είχε πει στον Πάγκαλο, για παράδειγμα: “Μας ψήφισαν για να λέμε ό,τι λέμε, όχι για να το κάνουμε κιόλας”».

πρόβλημα είναι ότι δεν έχει τίποτε να προσφέρει όταν θα έρθει στην εξουσία και δεν τον βλέπω να εξελίσσεται και να γίνεται πρακτικός την επόμενη μέρα που θα αναλάβει…».

Πώς βλέπετε τη μεγάλη άνοδο ενός αριστερού κόμματος, του ΣΥΡΙΖΑ; Ανατρέχει στην εποχή (γύρω στο ’90-’91) που, όπως μου αναφέρει, ως νεαρός διπλωμάτης διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Συνασπισμό και απολάμβανε τις συζητήσεις με τον Κωνσταντόπουλο και τον Κύρκο, τον οποίο σεβόταν πολύ. «Αυτοί ήταν οι Ευρωπαίοι αριστεροί διανοούμενοι ουμανιστές… Εκείνο που με θλίβει είναι πως αυτή η γενιά μοιάζει να έχει χαθεί μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ και να έχει αντικατασταθεί από ανθρώπους πολύ λιγότερο έξυπνους και πολύ λιγότερο ρεαλιστές. Και, δυστυχώς, τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με την ιστορική ευκαιρία. Ο Τσίπρας νομίζει ότι αν μένει ασαφής σε αυτά που λέει και δεν δεσμευτεί σε συγκεκριμένες πολιτικές, μπορεί να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας και ότι αυτό θα είναι η ιστορική νίκη της Αριστεράς από το 1917 ή κάτι τέτοιο (γελά). Αλλά το

Τώρα που τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν άλλη διαφθορά να μοιράσουν, βγαίνουν στο προσκήνιο όλοι οι τρελοί. Η Χρυσή Αυγή είναι ντροπιαστικό φαινόμενο

”

Συμφωνείτε; «Η συνωμοσία είναι ανόητη. Οι τραπεζίτες δεν ενοχλούνται από το κράτος πρόνοιας». Και δεν υπαγορεύουν, μου λέει, στους Έλληνες πώς θα διαχειριστούν τα χρήματα... Μου επισημαίνει ότι ο Σημίτης, ήδη από το 1998 με άρθρο του στο «Βήμα», είχε προειδοποιήσει ότι εάν η Ελλάδα δεν ξεκινήσει άμεσα τις μεταρρυθμίσεις, θα καταστραφεί». Αλλά, «ακόμα και όταν ήρθε στην εξουσία, το βρήκε αδύνατον να κάνει αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Οπότε, ορθά είχε προβλέψει την καταστροφή από τότε». Μήπως, όμως, ο Σημίτης ξεκίνησε την καταστροφή με το «μαγείρεμα» των στοιχείων του ελλείμματος με τη συνέργια της Goldman Sachs; Ένα «ψέμα» που

▲ ▲

Σήμερα συντελείται πάλι μια μεγάλη αλλαγή στην ελληνική πολιτική σκηνή. Σε ποιο στοιχείο της θα εστιάζατε; «Τώρα που τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν άλλη διαφθορά να μοιράσουν, οπότε δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος να υπάρχουν, βγαίνουν στο προσκήνιο όλοι οι τρελοί. Η Χρυσή Αυγή είναι ντροπιαστικό φαινόμενο. Αλλά μέρος του πληθυσμού έχει τόσο βρεφοποιηθεί από τα πολιτικά κόμματα, που δεν βλέπει πρόβλημα σε μια ομάδα Ναζί που χαιρετούν χιτλερικά δημοσίως. Είναι τρομακτικό».

Τι είναι τελικά ρεαλιστικό, όμως; Γιατί κυβέρνηση και τρόικα μας λένε ότι η ρεαλιστική είναι η πολιτική τους, που έχει φέρει την εξαθλίωση… Φιλοσοφικό το ερώτημα. «Είναι ένα απόλυτα έγκυρο ερώτημα. Γι’ αυτό αποφεύγω να μιλάω για τα ελληνικά θέματα, γιατί δεν έχω προτάσεις και η κριτική είναι εύκολη… Πρέπει να μεταρρυθμιστεί το προφανώς μη λειτουργικό ελληνικό κράτος, και δυστυχώς δεν πιστεύω ότι αυτό μπορεί να γίνει από μέσα». Προτείνει να αναμορφωθεί και το νομικό σύστημα, γιατί «υπάρχουν πολλοί νόμοι και συχνά αντικρουόμενοι».

Υιοθετείτε εκείνη την αφήγηση που θέλει τους Έλληνες να διαδηλώνουν γιατί ζούσαν σε μια ψεύτικη ευμάρεια με δανεικά που τώρα τελείωσαν; «Εν πολλοίς είναι αλήθεια, αλλά δεν είναι χρήσιμη αυτή η θεώρηση». Μου λέει ότι ανέκαθεν η Ελλάδα ήταν φτωχή και ότι η ψευδαίσθηση της ευμάρειας προωθούνταν από τους πολιτικούς όλα αυτά τα χρόνια. «Και φυσικά είναι πολλοί οι ένοχοι για τα γεγονός ότι η Γερμανία ήθελε την Ελλάδα να αγοράζει γερμανικά προϊόντα παρά να τα παράγει η ίδια». Η ιστορία έχει γυρίσματα, σκέφτομαι. Κάποτε ο επικεφαλής της αμερικανικής αποστολής στην Ελλάδα για την εφαρμογή του σχεδιού Μάρσαλ είχε δικαίωμα βέτο στον ελληνικό προϋπολογισμό, όπως γράφουν. Του μεταφέρω την άποψη ότι το σχήμα του αλόγιστου δανεισμού χρησιμοποιήθηκε ως όχημα για την αποδόμηση του ευρωπαϊκού κράτους πρόνοιας και των εργασιακών δικαιωμάτων.

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 51

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:15 μ.μ. Page 52

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

υποθήκευσε το μέλλον μιας ολόκληρης χώρας; « Ήταν μια ακριβή συμφωνία που μετέθεσε μια κρίση, ενώ δεν έπρεπε να το έχει κάνει… Από όσο μπορώ να γνωρίζω, η πρεσβεία δεν ήξερε τίποτε. Η ιδέα της συνωμοσίας…». Δεν αναφέρομαι σε μια συνωμοσία, αλλά σε συγκεκριμένα στοιχεία. «Ναι, ήταν εμπορική συμφωνία και η αμερικανική κυβέρνηση δεν ήταν μέρος της. Εάν είχε ζητηθεί η συμβουλή της αμερικανικής κυβέρνησης, νομίζω πως θα τους είχε πει ότι είναι κακή ιδέα. Από την άλλη, η Goldman Sachs είχε τέτοια πρόσβαση στον Λευκό Οίκο. Ποιος ξέρει τι γνώριζαν. Αλλά εμείς δεν το γνωρίζαμε». Συντάσσεστε με τη «λύση» της Σχολής του Σικάγο; Το ρωτώ, γιατί στις προηγούμενες ελληνικές εκλογές υποστηρίξατε με άρθρο σας τον Στέφανο Μάνο… «Η βασική μου φιλοσοφία είναι πως σε μια ολοκληρωτική κοινωνία είμαι φιλελεύθερος και σε μια αναρχική κοινωνία είμαι κρατιστής», μου απαντά. Για να προσθέσει ότι το κράτος πρέπει να περιορίζεται όταν γίνεται τεράστιο και δυσλειτουργικό. «Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο πλούτος της είναι οι φυσικές της ομορφιές, η ιστορία της και ταλαντούχοι άνθρωποί της που μαθαίνουν πολλές γλώσσες και μπορούν να είναι πολύ γοητευτικοί. Η Ελλάδα για μένα είναι κατ’ αρχάς τουριστική χώρα». Θα συμπληρώσει όμως ότι οι συμπληγάδες της ελληνικής γραφειοκρατίας δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη τουρισμού όπως ο εκπαιδευτικός. Πάντως, δεν νομίζω ότι υπάρχει ένας Έλληνας που, ακόμα και πριν από την κρίση, θα απαντούσε αρνητικά στο ερώτημα αν πρέπει να αλλάξει το ελληνικό κράτος. Να αλλάξουμε, ναι, αλλά είμαστε στη σωστή κατεύθυνση; Διαβάζοντας την επιστολή παραίτησής σας από τη θέση του διπλωμάτη, σκέφτηκα ότι είστε άνθρωπος που σας απασχολεί το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης. Θεωρείτε ότι αυτό που γίνεται στην Ελλάδα είναι σε συμφωνία με τα ανθρώπινα δικαιώματα; Γιατί πολλοί Έλληνες θεωρούν ότι τους έχει επιβληθεί ένα είδος συλλογικής τιμωρίας, ότι το κενό δικαιοσύνης μεγαλώνει και την ίδια στιγμή το κράτος δεν μεταρρυθμίζεται, αλλά καταρρέει. «Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο πώς ορίζουμε την έννοια της δικαιοσύνης. Πρώτα απ’ όλα, πιστεύω στους νόμους. Πρέπει να είναι λίγοι και να εφαρμόζονται. Για παράδειγμα, το κόκκινο φανάρι στις διασταυρώσεις σώζει ζωές. Όλοι πρέπει να το σέβονται. Και πιστεύω και στην ανθρώπινη ελευθερία». Αναφέρεστε σε νόμους: το ελληνικό Σύνταγμα έχει καταλυθεί από το Μνημόνιο. 52 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

«Το Κογκρέσο περιόρισε τη χρηματοδότηση προς το ΔΝΤ. Οι Ρεπουμπλικανοί θέλουν να βεβαιωθούν ότι ο Ομπάμα δεν θα σημειώσει νίκες εξωτερικής πολιτικής» «Η Ελλάδα έχει πάρα πολλούς νόμους και πολλές απόπειρες να διασφαλίσει κοινωνικά αγαθά για τα οποία δεν μπορεί να πληρώσει. Για παράδειγμα, ο νόμος λέει ότι ένα κτίριο είναι διατηρητέο και δεν μπορεί να κατεδαφιστεί, πρέπει να συντηρηθεί. Αλλά αφού το ελληνικό κράτος δεν έχει τα κονδύλια για να το συντηρήσει ούτε και έξυπνες ιδέες για να το χρηματοδοτήσει, υπάρχουν ολόκληρες περιοχές όπου οι πολίτες περιμένουν, προσεύχονται, για ένα σεισμό, ώστε να καταρρεύσει το κτίριο». Η ερώτησή μου αφορούσε στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η ΕΛ.ΑΣ. σήμερα διοικείται πολύ άσχημα. Βλέπω αστυνομικούς χωρίς διακριτικά, ακόμα και με μάσκες του σκι. Αυτοί θα πρέπει να απολύονται

«Το δικαίωμα στη ζωή, ναι. Θεωρώ ότι το ελληνικό κράτος έχει υποχρέωση να κρατήσει τους πολίτες του ζωντανούς και να τους δώσει τη δυνατότητα να βγάλουν τα προς το ζην. Αλλά η ιδέα ότι χρωστά σε όλους μια δουλειά...» Ο Μπρέιντι Κίσλινγκ μού επισημαίνει ότι «οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν ως υποχρέωση του κράτους το να παρέχει θέσεις εργασίας για όλους». Ναι αλλά ο Ομπάμα στο εσωτερικό ακολουθεί μια πολύ διαφορετική πολιτική από εκείνη που εφαρμόζουν στην Ελλάδα το ΔΝΤ και η τρόικα... Πιο κεϋνσιανή. Έτσι δεν είναι; «Είναι ευκολότερο να ξοδεύεις χρήματα στις ΗΠΑ από το να τα ξοδεύεις για ξένους. Για παράδειγμα...». Και αυτό συμβαίνει τη στιγμή που το χρέος των ΗΠΑ είναι τρισεκατομμύρια... «Το Κογκρέσο ξεκαθάρισε ότι δεν θα ενέκρινε οι ΗΠΑ να συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό του ΔΝΤ για να σώσουν την Ελλάδα». Θα φωτίσει μια σημαντική πλευρά: « Ένας από τους στόχους των Ρεπουμπλικανών είναι να βεβαιωθούν ότι ο Ομπάμα δεν θα σημειώσει νίκες στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, τις οποίες θα μπορεί να παρουσιάζει στους πολίτες. Και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να θυσιάσουν εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ, θα το κάνουν. Κι οι Έλληνες το έχουν κάνει συχνά επίσης...».

046_053 Kiesling-8sel 14/12/2012 6:15 μ.μ. Page 53

Θα συμπληρώσει ότι πρέπει ο σεβασμός αστυνομίας-πολιτών να είναι αμοιβαίος.

«Η παλιά γενιά του ΣΥΝ, του Κωνσταντόπουλου και του Κύρκου, έχει αντικατασταθεί από πολύ λιγότερο ρεαλιστές», λέει στη δημοσιογράφο του Crash Δέσποινα Παπαγεωργίου Θεωρείτε πιθανή μια εμφύλια σύγκρουση εδώ; Θα μου απαντήσει ότι ίσως κάνει λάθος, αλλά δεν νιώθει τέτοιο κίνδυνο. «Δεν πιστεύω ότι οι Έλληνες γενικά πιστεύουν στη χρησιμότητα της βίας... Θέλουν να τιμωρήσουν τους πολιτικούς. Αλλά δεν βλέπω το επίπεδο μίσους που υπήρχε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, όταν οι άνθρωποι είχαν χωρίσει τη χώρα σε καταπιεστές και καταπιεζόμενους». Υπάρχει, όμως, και η Χρυσή Αυγή: «Εύχομαι να γνώριζα πώς αντιμετωπίζει κανείς τη Χρυσή Αυγή». Πάντως, «όταν παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους, πρέπει να συλλαμβάνονται και να φυλακίζονται. Από την άλλη πλευρά, είναι λανθασμένη η ιδέα ότι πρέπει να αφήσουμε τη Χρυσή Αυγή και τους αναρχικούς να λύσουν τις διαφορές τους στους δρόμους της Αθήνας, για το αν οι μετανάστες, ας πούμε, πρέπει να έχουν δικαιώματα»... Ποια η γνώμη σας για την Ελληνική Αστυνομία; «Είναι εντελώς λανθασμένο το ότι η αστυνομία συλλαμβάνει οποιονδήποτε έχει μελαψό δέρμα, τον βάζει σε ένα βρώμικο κελί, τον αφήνει νηστικό για 24 ώρες και μετά τον στέλνει σε κάποιο στρατόπεδο... Ο καθένας στο έδαφός σας είναι ανθρώπινο ον και δικαιούται να τον αντιμετωπίζουν με αξιοπρέπεια. Την ίδια στιγμή η Ελλάδα είναι φτωχή χώρα και έχει το δικαίωμα να κλείσει τα σύνορά της... Υπάρχουν ισορροπίες σε αυτό που ακόμα δεν έχουν επιτευχθεί. Η Ελληνική Αστυνομία σήμερα διοικείται πολύ άσχημα.

Θεωρώ ότι είναι αισχρό. Για παράδειγμα: βλέπει κανείς αστυνομικούς χωρίς τα διακριτικά τους, χωρίς όνομα, χωρίς τίποτα! Ανώνυμους! Μερικοί φοράνε ακόμα και μάσκες. Είδα τους Ειδικούς Φρουρούς στη μέση της Βασιλίσσης Σοφίας να φορούν μάσκες του σκι! Αυτοί πρέπει να απολύονται. Αμέσως. Ο αστυνομικός είναι δημόσιος υπάλληλος. Αντιπροσωπεύει το κράτος, με όνομα και αριθμό, και είναι υπόλογος απέναντι στον νόμο για τις πράξεις του. Και αν φορά μάσκα του σκι, είναι σαν να λέει δεν είμαι υπόλογος απέναντι στον νόμο. Και αν δεν είναι υπόλογος απέναντι στον νόμο, δεν δικαιούται να εργάζεται για το ελληνικό κράτος!»

Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί στην εξωτερική πολιτική διαφέρουν στο στιλ. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας συνεχίζεται, απλώς δεν τον λένε έτσι

Καθώς η συζήτηση οδεύει προς το τέλος της, θέλω να τον ρωτήσω αν θεωρεί ότι έχει κυλήσει νερό στο αυλάκι της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από τότε που παραιτήθηκε. Η απάντησή του είναι αιφνιδιαστικά ειλικρινής: «Η μεγάλη διαφορά στην εξωτερική πολιτική έγκειται στο στιλ». Θεωρεί την πρώτη προεδρία Μπους τζούνιορ (2001-2004) «απόλυτη καταστροφή» και τη δεύτερη, λίγο μικρότερη. «Ο Ομπάμα δεν έκανε σημαντικές αλλαγές. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας συνεχίζεται, απλώς δεν τον αποκαλούν πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Ωστόσο, οι ίδιες συχνά λανθασμένες τακτικές συνεχίζουν να εφαρμόζονται». Ο Μπρέιντι Κίσλινγκ θεωρεί ότι η διοίκηση Μπους είχε πολλούς που προσπαθούσαν να το παίξουν σκληροί: «Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, όπου ήταν απολύτως εμφανές τι θα έκανε η Ελλάδα, γι’ αυτό και ο Μπους ανέβαλε το ζήτημα. Αλλά είχε κάποιους ανόητους στην υπηρεσία του, που προσπαθούσαν να είναι macho... ». Αντίθετα, θα μου πει: «η διοίκηση Ομπάμα δεν είναι συγκρουσιακή, ακόμα και εκεί που θα έπρεπε να είμαστε περισσότερο. Το στιλ είναι καλύτερο. Είναι πολύ πιο διπλωματική, πολύ πιο υπομονετική... Πάντως, διαφωνώ πλήρως με την ιδέα ότι μπορείς να πολεμήσεις την τρομοκρατία ανατινάσσοντας ανθρώπους με βόμβες. Δεν νομίζω ότι λειτουργεί. Επίσης, οι ΗΠΑ ανέκαθεν ήταν εναντίον των δολοφονιών σε ξένο έδαφος ανά τον κόσμο. Δεν έπρεπε να το έχουμε αλλάξει αυτό, πρέπει να επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν. Και είμαστε πολύ συγχωρητικοί με τον Νετανιάχου και το Λικούντ. Αυτός είναι ο λόγος που θα δυσκολευόμουν πάρα πολύ να υποστηρίξω τη Χίλαρι Κλίντον για πρόεδρο. Είναι καλή υπουργός Εξωτερικών, αλλά σε αυτό το θέμα εξακολουθεί να είναι εντελώς αδύναμη». Αφού η διοίκηση Ομπάμα δεν είναι συγκρουσιακή, μπορούμε να ελπίζουμε ότι δεν θα υπάρξει επέμβαση στο Ιράν; «Σίγουρα το αμερικανικό Πεντάγωνο δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο, η CIA δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Μόνο μια χούφτα ανθρώπων το επιθυμεί...» Η συζήτηση ολοκληρώνεται κάπου εδώ. Η γάτα του Μπρέιντι Κίσλινγκ γαλήνια, κουλουριασμένη σε ένα χαλάκι δίπλα στο σώμα του καλοριφέρ, παραμένει ασάλευτη στη θέση της όλη αυτή την ώρα - σιωπηλή ωτακουστής ή απλώς παραδομένη στην προσωπική της απόλαυση. Στον «έξω» από αυτήν «κόσμο», η Αθήνα θυμάται τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Είναι 6 του Δεκέμβρη. Και τα γιορτινά λαμπιόνια έχουν ήδη ανάψει, προσπαθώντας μάταια να κρύψουν τους ανέστιους της ζωής, που έγιναν πάλι «επίκαιροι» «ένεκα του πνεύματος των εορτών»... Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 53

054_055 ARTHRO MIXALOS 14/12/2012 6:45 μ.μ. Page 54

ΑΡΘΡΟ

crash

Κωνσταντίνος Μίχαλος Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών

Η φορολογία ως εργαλείο ανάπτυξης

φορολογία είναι ένα πεδίο στο οποίο δοκιμάζεται ο ρόλος κάθε σύγχρονου δημοκρατικού κράτους. Δοκιμάζεται η ικανότητά του να διασφαλίσει κανόνες ισονομίας, δικαιοσύνης και ισότιμης συνεισφοράς στα δημόσια οικονομικά. Δοκιμάζεται η ικανότητά του να ενθαρρύνει την παραγωγή εθνικού πλούτου. Να στηρίξει την ανάπτυξη και να αξιοποιήσει τους καρπούς της προς όφελος της κοινωνίας. Και οι δύο αυτές λειτουργίες αποτελούν σήμερα ύψιστης σημασίας ζητούμενα για τη χώρα μας και για την προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Σε μια εποχή κατά την οποία οι πολίτες αισθάνονται απογοήτευση και οργή για τη δραματική υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου, η Πολιτεία οφείλει να δώσει ένα θετικό και σαφές μήνυμα. Να θεσμοθετήσει ένα φορολογικό σύστημα το οποίο θα είναι πραγματικά δίκαιο, λειτουργικό και αποτελεσματικό. Ένα σύστημα που θα στηρίζεται στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και όχι στην εξόντωση των συνεπών φορολογούμενων πολιτών και επιχειρήσεων. Και, βεβαίως, σε μια εποχή κατά την οποία η χώρα χρειάζεται άμεσα νέες επενδύσεις και θέσεις εργασίας, η Πολιτεία οφείλει να παρέχει ένα βιώσιμο, σταθερό και ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις. Με ανταγωνιστικούς συντελεστές, με μικρό διαχειριστικό κόστος και με συγκεκριμένα κίνητρα για την προσέλκυση κεφαλαίων σε τομείς και κλάδους στρατηγικής σημασίας. Δυστυχώς, το νέο φορολογικό απέχει αρκετά από αυτές τις προδιαγραφές. Για μια ακόμη φορά βλέπουμε να κυριαρχεί η στείρα εισπρακτική λογική. Η λογική της ισοπέδωσης και της «τιμωρίας» όσων δηλώνουν με ειλικρίνεια τα εισοδήματά τους. Βλέπουμε να συνεχίζεται, εν πολλοίς, μια φορολογική προσέγγιση που εξαντλεί τις αντοχές της κοινωνίας και εντείνει την ύφεση, εξουδετερώ-

νοντας ουσιαστικά το όποιο αναμενόμενο όφελος σε δημοσιονομικό επίπεδο. Ως εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας, αλλά και θεσμοθετημένοι σύμβουλοι της Πολιτείας, έχουμε καταθέσει επανειλημμένως τις προτάσεις μας για ένα σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό φορολογικό σύστημα. Πρόκειται για προτάσεις οι οποίες ανταποκρίνονται στις άμεσες αλλά και στις μελλοντικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας. Πρώτη είναι η καθιέρωση ενιαίου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για τις επιχειρήσεις, που δεν θα ξεπερνά το 20%. Έχου-

“

εξαγωγές και ο τουρισμός, η απαλλαγή της φορολόγησης μέρους των κερδών σε ποσοστό 40% για επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μέχρι 2 εκατ. ευρώ, όταν τα κέρδη αυτά χρησιμοποιούνται για αγορά μηχανολογικού και τεχνολογικού εξοπλισμού κ.λπ. Ταυτόχρονα, βέβαια, απαιτούνται και δράσεις όσον αφορά τα θέματα φορολογικής νομοθεσίας και ελέγχου. Είναι αναγκαία η δημιουργία Κώδικα Φορολογικών Υποχρεώσεων, Ελέγχου και Κυρώσεων, ώστε να συγκεντρωθούν σε ενιαίο κείμενο μια σειρά από διατάξεις που βρίσκονται σήμερα διάσπαρτες σε διάφορους νόμους. Εκ των ων ουκ άνευ είναι η άμεση κατάργηση του αναχρονιστικού Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Σε προτεραιότητα θα πρέπει να μπει η δημιουργία Σώματος Φορολογικών Ελεγκτών, στο οποίο θα προΐσταται κοινής αποδοχής τεχνοκράτης με ρόλο Ειδικού Γραμματέα. Τέλος, πρέπει να υπάρξει πρόταση της Ελλάδας προς τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο να εκδοθεί οδηγία η οποία θα προβλέπει την υποχρέωση γνωστοποίησης των πραγματικών ιδιοκτητών των offshore εταιρειών στις φορολογικές αρχές των κρατών–μελών, εφόσον αυτές συνεργάζονται με εταιρείες που έχουν την έδρα τους σε κράτη–μέλη της Ε.Ε. Ειδικά ως προς τη φορολόγηση των επιχειρήσεων αυτό που ζητούμε είναι μια νέα αντίληψη. Μια αντίληψη μακριά από λαϊκίστικα στερεότυπα και ιδεοληψίες. Στόχος μας δεν είναι να εξασφαλίσουμε χαριστικές ρυθμίσεις. Αλλά προϋποθέσεις επιβίωσης και ανάπτυξης. Οι επιχειρήσεις συνεισφέρουν και θα συνεισφέρουν ακόμη περισσότερο στα δημόσια έσοδα, αν καταφέρουν να παραμείνουν στη ζωή και δεν βάλουν λουκέτο. Τα δημόσια έσοδα θα ωφεληθούν αν κινητοποιηθούν νέες επενδύσεις, αν δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Και όχι αν οδηγηθούν στη μετανάστευση ακόμα και οι υφιστάμενες επιχειρήσεις. Αυτό που ζητούμε από το κράτος και από την εκάστοτε κυβέρνηση είναι να πάψει να αντιμετωπίζει την επιχειρηματικότητα ως εχθρό.

Στόχος μας δεν είναι να εξασφαλίσουμε χαριστικές ρυθμίσεις, αλλά προϋποθέσεις επιβίωσης και ανάπτυξης

54 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

με τονίσει επανειλημμένως ότι η Ελλάδα ανταγωνίζεται γειτονικές της χώρες, με βασικό συντελεστή εταιρικού φόρου 10%. Και δεν έχει ελπίδα να προσελκύσει νέες επενδύσεις –ούτε καν να διατηρήσει τις υφιστάμενες– όσο διατηρεί τον αντίστοιχο συντελεστή σε τριπλάσιο και πλέον ποσοστό. Και, βέβαια, απαιτούνται και άλλες σημαντικές ρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα η μείωση της προκαταβολής φόρου κερδών σε 50% από 80% που είναι σήμερα, η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, η διατήρηση στο 5% της φορολογίας που αφορά τη μεταβίβαση επιχειρήσεων σε τρίτους, υπαλλήλους και συγγενείς, η άρση των φορολογικών αντικινήτρων για την ανέγερση και αγορά κατοικίας, καθώς και για τα ακίνητα που χρησιμοποιούνται για επαγγελματικές ή βιοτεχνικές δραστηριότητες, η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε δυναμικούς κλάδους όπως η ενέργεια, οι

054_055 ARTHRO MIXALOS 14/12/2012 6:45 μ.μ. Page 55

056_069 LIANH 14/12/2012 11:41 μ.μ. Page 56

CRASHΤΙΚΗ ΙΣ Ε Λ Κ Ο Π A ΕΥΞΗ Τ Ν Ε Ν Υ Σ

Η Δήμητρα Παπανδρέου αφηγείται όλο το «Πολλές φορές μού είπε να κλείσω το μαγνητόφωνο. Μιλούσε ακατάπαυστα με ονόματα και πλήθος λεπτομερειών. Στο «Χέρφιλντ» μού είχε ξαναδώσει συνέντευξη. Εγώ έφαγα ξύλο και έχασα όλες μου τις δουλειές στην Αθήνα. Εκείνη παντρεύτηκε τον Παπανδρέου και έγινε παντοδύναμη. Τώρα δεν έκλεισα το μαγνητόφωνο, αλλά και δεν παραβίασα το off the record. Πού ξέρεις όμως; Αύριο μπορεί να συμφωνήσουμε στην έκδοση ενός βιβλίου που να τα λέει όλα...»

ο θρίλερ για τις τραπεζικές καταθέσεις της Μαργαρίτας Παπανδρέου ξαναπροβάλλεται στις τηλεοπτικές οθόνες και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων με αφορμή τη λίστα Λαγκάρντ. Οι ισχυρισμοί ότι ο λογαριασμός της νύφης, συζύγου και μητέρας πρωθυπουργού στην HSBC είχε γεμίσει από το αντίτιμο που κατέβαλε ο Ανδρέας Παπανδρέου για να λυθούν τα δεσμά του γάμου με τη Μαργαρίτα δεν επιβεβαιώνονται. Οι πρώτες σκηνές, όμως, της οριστικής ρήξης του πρωθυπουργικού τότε ζεύγους Παπανδρέου που αποκαλύπτει το CRASH δείχνουν ότι το οικονομικό θα έπαιζε τον ρόλο του στη δρομολόγηση ενός ιστορικού διαζυγίου.

▲ ▲

Συνέντευξη στον Γιώργο Τράγκα

Γ. Τράγκας

ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ.. ΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ

056_069 LIANH 14/12/2012 11:42 μ.μ. Page 57

«παζάρι» που οδήγησε στον γάμο της με τον Παπανδρέου «Τι γάμος και κουραφέξαλα, αφού ούτε εγώ ούτε αυτός έχουμε διαζύγιο», είπε η Δήμητρα στον Γ. Τράγκα, όταν τη συνάντησε στη ρεσεψιόν του «Grosvenor House», στο Λονδίνο. Και πρόσθεσε: «Εγώ δεν πρόκειται να απαντήσω ποτέ σε όσα λέει η Μαργαρίτα...» Εκείνη την ημέρα ο Ανδέας έδωσε εντολή να ανακοινωθεί το διαζύγιο

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ME TH ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ

056_069 LIANH 14/12/2012 11:43 μ.μ. Page 58

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Το Λονδίνο υποδέχονταν τους Ευρωπαίους ηγέτες για τη Σύνοδο Κορυφής στις 5 Δεκεμβρίου του 1986. Η ελληνική αποστολή είχε καταλύσει λίγα χιλιόμετρα από το συνεδριακό κέντρο Queen Elizabeth II. Στην προεδρική σουίτα του «Grosvenor House» ο Ανδρέας Παπανδρέου ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει την οικοδέσποινα Μάργκαρετ Θάτσερ. Ένα άλλο όμως «κρυφό» επεισόδιο είναι αυτό που θα σημαδέψει εκείνη την ημέρα τη ζωή και τη μετέπειτα πορεία του τότε πρωθυπουργού. Ένα επεισόδιο ανάμεσα σ’ αυτόν και τη σύζυγό του, Μαργαρίτα. Παραμονές της Συνόδου και ο Αντρίκος Παπανδρέου, φοιτητής τότε στο Λονδίνο, εμφανίζεται στην προεδρική σουίτα και ζητάει από τον πατέρα του χαρτζιλίκι. Ο Ανδρέας τού λέει να ζητήσει χρήματα απ’ τη μητέρα του, αφού έχει ήδη φροντίσει να της αφήσει ένα σημαντικό ποσό. Η Μαργαρίτα, όμως, τον διαψεύδει, λέγοντας με σπαστά ελληνικά: «Εσύ τρελός, ποια χρήματα;». Όσοι γνωρίζουν πώς αντιδρούσε ο Παπανδρέου όταν τον διέψευδαν, μπορούν να υποθέσουν τι ακολούθησε. Ο θυμός του τότε πρωθυπουργού είναι ασυγκράτητος και η οργή του ξεσπάει στα έπιπλα. Εγκαταλείπει την προεδρική σουίτα. Είναι η τελευταία φορά που επικοινωνεί με τη Μαργαρίτα. Λίγα λεπτά αργότερα χτυπάει την πόρτα ενός δωματίου λίγα πατώματα πιο κάτω. Συνοδεύεται από δύο Έλληνες και τρεις Βρετανούς αστυνομικούς. Στο δωμάτιο φιλοξενείται μια νεαρή αεροσυνοδός της Ολυμπιακής. Η εντυπωσιακή Δήμητρα Λιάνη ανοίγει την πόρτα και αποδέχεται την πρόταση του Ανδρέα Παπανδρέου να περάσει εκεί τη νύχτα του. Η πόρτα κλείνει και αφήνει πίσω έναν γάμο που είχε ουσιαστικά τελειώσει. Αυτά μου τα αφηγήθηκε τώρα η Δήμητρα ΛιάνηΠαπανδρέου, όταν την επισκέφθηκα στο καινούργιο σπίτι της για να πάρω τη συνέντευξη. Μια μονοκατοικία που δεν έχει καμία σχέση με τη βίλα της Αγράμπελης και με όσα έζησε ως κυρία του παντοδύναμου μια ολόκληρη εποχή Ανδρέα Παπανδρέου. Κάποια στιγμή η τύχη τα έφερε και γνωριστήκαμε μια βροχερή μέρα, στο Λονδίνο, στο πολυτελές ξενοδοχείο «Grosvenor House», όπου είχε καταλύσει η πολυμελής συνοδεία του άρρωστου Ανδρέα, που νοσηλευόταν πρώτα στο «St Thomas Hospital» και μετά στο «Χέρφιλντ», στα χέρια του διάσημου Γιακούμπ. Τότε της «άρπαξα» μια μαγνητοφωνημένη συνέντευξη που προκάλεσε σάλο στην Αθήνα. Γιατί, μεταξύ άλλων, τη ρώτησα αν πρόκειται να ανακοινωθεί ο γάμος της με τον Ανδρέα Παπανδρέου κι εκείνη μου απάντησε: «Τι γάμος και κουραφέξαλα, αφού ούτε αυτός ούτε εγώ έχουμε διαζύγιο». Εκείνη την ημέρα η Δήμητρα βγήκε χέρι χέρι με τον Ανδρέα στο προαύλιο. Την επόμενη έγινε σάλος με τη συνέντευξη που μου έδωσε και το βράδυ της ίδιας ημέρας ανακοινώθηκε επίσημα στην Αθήνα ότι μόλις επιστρέψει ο Ανδρέας θα πάρει διαζύγιο και θα παντρευτεί την κ. Λιάνη. Για να πάρεις όμως διαζύγιο και μάλιστα άμεσα, πρέπει να υπάρχει και η συναίνεση της άλλης πλευράς. Και πάντα υπάρχει μια οικονομική πτυχή στο όλο θέμα. Σε δραχμές, ευρώ ή δολάρια, δεν έχει και πολλή σημασία. Εγώ, πάντως, εκεί, στο «Χέρφιλντ», τη μεθεπόμενη ημέρα δέχθηκα

μπουνιές και κλοτσιές από τον γραμματέα του πρωθυπουργού έξω από το νοσοκομείο, με απέλυσαν από όλες μου τις δουλειές στην Αθήνα ως… «τεμπέλη», «αργόσχολο», και φυσικά… ως αντίπαλο του καθεστώτος Παπανδρέου. Ο γάμος ακολούθησε το διαζύγιο. Η Δήμητρα έζησε στιγμές δόξας. Μετά τον θάνατο του Ανδρέα περιέπεσε –ως συνήθως συμβαίνει– σε δυσμένεια και περιθωριοποίηση και να που τώρα μου έδωσε μια συνέντευξη πολύ επίκαιρη, αφού το «πανάκριβο», όπως φαίνεται, διαζύγιο ήταν πάλι στην επικαιρότητα. Έγινε μεγάλη κουβέντα τον τελευταίο καιρό ότι το διαζύγιο του Ανδρέα είχε συγκεκριμένους όρους, τους οποίους αναφέρεις και στο βιβλίο σου. Ο Χαρδαβέλας στο Newsbomb έγραψε ότι η Μαργαρίτα πήρε 500 εκατομμύ-

Για το διαζύγιο ξέρω ότι ο Ανδρέας διαπραγματεύτηκε ένα μεγάλο ποσό που ικανοποιήθηκε στο εξωτερικό, αλλά και μια θέση του Γιώργου στην πολιτική σκηνή

ρια δραχμές και έβαλε όρο –μεταξύ άλλων– να υπουργοποιηθεί ο Γιώργος. Είχες κουβεντιάσει με τον Ανδρέα ποιοι ήταν οι άλλοι όροι; «Οι όροι που είχε βάλει ήταν να πάει ο Νίκος στην Ευρωβουλή και ο Κατσανέβας να είναι βουλευτής, γιατί ήταν παντρεμένη η Σοφία ακόμα μαζί του». Αυτά ήταν γραπτά σε ιδιωτικό συμφωνητικό; «Σε γράμμα που μετέφερε ο Νίκος». Ο Νίκος το έφερε στον πατέρα του να το υπογράψει; «Να συμφωνήσει, θα έλεγα. Τώρα, για τα οικονομικά που μου λες, εγώ δεν τα είδα ποτέ». Δεν σου είπε ποτέ ο Ανδρέας ότι αυτά ήταν τα λεφτά που δώσαμε; «Δεν μπήκα ποτέ σε λεπτομέρειες». Εσύ κράτησες αντίγραφο αυτής της συμφωνίας; «Όχι, δεν μπήκα εγώ ποτέ σε τέτοιου είδους συζητήσεις. Είναι ένα λεπτό σημείο. Δεν θέλω να αναφέρω συγκεκριμένα, αλλά διαπραγματεύτηκε ένα μεγάλο οικονομικό ποσό, το οποίο ικανοποιήθηκε στο εξωτερικό, και το να πρωταγωνιστεί ο Γιώργος στην πολιτική σκηνή». Να γίνει υπουργός δηλαδή; «Τότε, για την ακρίβεια, ήθελε να πάει στη θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου. Είχε πέσει μάλιστα όλη η οικογένεια επάνω μου να το κάνω εγώ αυτό. Αλλά έβαλε τον Παπουτσή».

▲ ▲

58 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Η ιστορική φωτογραφία στο «Χέρφιλντ». Για πρώτη φορά χέρι-χέρι η Δήμητρα με τον Παπανδρέου μπροστά στους δημοσιογράφους. Το πρωί της ίδιας ημέρας έδωσε μια συνέντευξη στον Γ. Τράγκα η οποία και... δρομολόγησε το διαζύγιο

056_069 LIANH 14/12/2012 11:43 μ.μ. Page 59

056_069 LIANH 14/12/2012 11:44 μ.μ. Page 60

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Ποιος είχε πέσει επάνω σου; «Ο Νίκος και ο Αντρίκος». Πόσο κράτησε αυτό το παζάρι για να υπογραφεί το ιδιωτικό συμφωνητικό; «Αρκετό καιρό». Θέλω να μου θυμίσεις κάτι, για να τα βάλουμε σε μία ιστορική σειρά πλέον. Εμείς οι δυο συναντιόμαστε στο «Grosvenor House». Σου λέω: «Ο Μαρούδας θα ανακοινώσει τον γάμο σου τώρα». Γυρίζεις και μου λες: «Τι γάμος και κουραφέξαλα, αφού ούτε αυτός ούτε εγώ έχουμε διαζύγιο». Το θυμάσαι; Στη reception του « Grosvenor House»… «Ναι, καλά. Βέβαια, με είχε απ’ έξω από όλα αυτά». Ναι. Εκείνη την ώρα δεν έχεις διαζύγιο. Μάλιστα, εκείνη την ημέρα βγαίνεις μαζί με τον πρώην άνδρα σου, χέρι-χέρι. Είναι η περίφημη φωτογραφία που φαίνομαι αριστερά εγώ την ώρα που βγαίνεις. Εκείνη την ημέρα ή την επόμενη αποφασίζει ο Ανδρέας να ζητήσει διαζύγιο; Γιατί ανακοινώνεται από τη Γραμματεία εδώ ότι …μόλις επιστρέψει ο κύριος πρωθυπουργός, θα είναι η μέλλουσα σύζυγος η κυρία Λιάνη». Εκείνη την ημέρα, σού μίλησε για το διαζύγιο; «Όχι».

Γιατί; «Θα σου πω γιατί. Ο Γιακούμπ εκείνη την εβδομάδα έχει διατάξει “θέλω ο ασθενής μου να μη δει κανέναν άλλον, παρά μόνο τη Δήμητρα”. Απαγορεύει, λοιπόν, την είσοδο στους πάντες. Παιδιά, σκυλιά, Κοκόλες, υπουργούς... Ζιάγκες. Γιατί περνάει μία απόλυτα ήσυχη, πολύ ρομαντική και τρυφερή περίοδο. Ο ίδιος έλεγε, δε, ότι “τη νύχτα της εγχείρησής μου πέρασα το ωραιότερο βράδυ της ζωής μου”».

λεζάντα: “Η μέλλουσα κυρία Παπανδρέου”»... Την επόμενη ημέρα της δικής μας συνέντευξης στον «Ελεύθερο Τύπο» τον απομονώνουν από τους δημοσιογράφους και τον πάνε στην πίσω αυλή… «Ναι». Εκεί σου κάνει κουβέντα για το ότι θα ζητήσει διαζύγιο το βράδυ; «Τίποτα. Το είπε στον Μαρούδα κρυφά».

Ο Ανδρέας μού έλεγε ότι είχε χωρίσει από κλίνης με τη Μαργαρίτα πολλά χρόνια πριν με γνωρίσει. Στο διαζύγιο υπάρχουν καταθέσεις ότι ήταν σε πλήρη διάσταση από το 1984 60 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Γνωριστήκατε στο ταξίδι στην Ινδία. Πότε κάνατε δεσμό; «Στις 30 Απρίλη του ‘86». Στο διαζύγιο ο Ζιάγκας και η Κοκόλα –διάβασα τις μαρτυρίες στη δικογραφία– καταθέτουν ότι από το ‘84, δύο χρόνια πριν σε γνωρίσει, είχε χωρίσει τη Μαργαρίτα και έμενε σε άλλο δωμάτιο... «Ναι. Αυτό μου το έλεγε. “Εγώ έχω χωρίσει από κλίνης πολλά χρόνια με τη Μαργαρίτα”».

▲ ▲

Απαγόρευση στους πάντες; «Ναι, με κοιτάνε όλοι με “ύφος”. Καταλαβαίνεις τι γίνεται, ενώ έχει γραφτεί και η περίφημη

Η Δήμητρα Λιάνη αρνήθηκε να απαντήσει στις κατά καιρούς δηλώσεις της Μαργαρίτας, ούτε όταν είπε «η ιστορία θα γράψει ποιοι ευθύνονται για την κατάσταση του Ανδρέα Παπανδρέου»

056_069 LIANH 14/12/2012 11:44 μ.μ. Page 61

056_069 LIANH 14/12/2012 11:45 μ.μ. Page 62

«Τι γάμος και κουραφέξαλα, αφού ούτε εγώ ούτε αυτός έχουμε διαζύγιο». Η συνέντευξη της Δήμητρας στο «Χέρφιλντ», στο Λονδίνο, η οποία προκάλεσε σάλο και ξεκίνησε το παζάρι για το διαζύγιο του Ανδρέα Παπανδρέου με τη Μαργαρίτα Αυτό βοήθησε για να βγει το διαζύγιο νωρίτερα... Πότε ξεκινάει το διαζύγιο; «Στο “Χέρφιλντ”. Το ‘88».

▲ ▲

στον Αντρέα ήταν να τον βγάλεις τρελό. Ε, και σηκωθήκανε καρέκλες, πέσανε τραπέζια... στην προεδρική σουίτα επάνω».

Ο Ανδρέας ανακουφίστηκε που πήρε το διαζύγιο; Ποια ήταν η αντίδρασή του; Θυμάσαι; «Θα σου περιγράψω μια νύχτα που ήταν και η τελευταία που είδε τη Μαργαρίτα και θα καταλάβεις… Είμαστε στο Λονδίνο. Εγώ είμαι ακόμα αεροσυνοδός και έχει μάθει η Μαργαρίτα –η οποία δεν είναι στο αεροπλάνο, είναι στο εξωτερικό– ότι κάτι τρέχει με εμένα και τον Παπανδρέου. Έχουν έρθει η Σοφία και διάφορα πιτσιρίκια κ.λπ., με έχουν αποκλείσει και εμφανίζεται στο Λονδίνο η Μαργαρίτα».

Μεγάλο επεισόδιο δηλαδή. «Εγώ είχα ένα απλό δωματιάκι, ό,τι έχει ένα πλήρωμα, μία αεροσυνοδός. Ξαφνικά, χτυπάει η πόρτα, ανοίγω, εν τω μέσω της νυκτός, βλέπω τον πρωθυπουργό της Ελλάδας (χτυπάει η καρδιά

Αυτό πότε συνέβη; «Σε μία Σύνοδο Κορυφής. Ένα βράδυ, επειδή ήταν και πολύ γαλαντόμος, προφανώς πρέπει να της έχει αφήσει κάποια χρήματα και της είπε: “Αυτά, Μαργαρίτα, είναι δικά σου και αυτά είναι για το παιδί”, που σπούδαζε τότε εκεί, τον Αντρίκο. Την άλλη μέρα πάει ο Αντρίκος και ζητάει χρήματα από τον πατέρα του. Ο Ανδρέας τού απάντα: “Παιδί μου, άφησα στη μητέρα σας χθες”. Του λέει λοιπόν ο Αντρίκος: “Η μαμά λέει ότι δεν μας άφησες”. Φωνάζει, λοιπόν, τη Μαργαρίτα και της λέει: “ Έλα εδώ, Μαργαρίτα, δεν σου άφησα χθες χρήματα”; “Εσύ τρελός, όχι λεφτά”, απαντά με τα σπαστά της ελληνικά η Μαργαρίτα. Το χειρότερο που μπορούσες να κάνεις 62 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ξαφνικά χτυπάει η πόρτα στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Ανοίγω εν τω μέσω της νυκτός. Βλέπω τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και μου λέει: «Μήπως θα μπορούσα να μείνω εδώ;»

μου) με δύο αστυνομικούς Έλληνες και τρεις Εγγλέζους και μου λέει “Μήπως θα μπορούσα να μείνω εδώ;”. Βρίσκεται εν εξάλλω καταστάσει. Μπαίνει μέσα. Τον ρωτάω: “Τι συμβαίνει;”, μου λέει “«άσ’ τα. Μπορώ να περάσω;”. Λέω: Βεβαίως, σε παρακαλώ, πέρνα. Μου λέει “έγινε επάνω μάχη, διότι με έβγαλε τρελό. Της άφησα ό,τι χρήματα είχα”. Νομίζω ότι είχε πάρει και από τον Κάρολο τον Παπούλια ό,τι χρήματα είχε και δεν είχε «…και αυτή μου έλεγε ότι δεν της άφησα τίποτα, και μου το κάνει επίτηδες και δεν είναι η πρώτη φορά, μου το είχε ξανακάνει αυτό. Στο Καστρί”. Μάλιστα, ο Ανδρέας φώναξε και την Αγγέλα και τον Ζιάγκα εκεί και τους τα έλεγε όλα αυτά πάρα πολύ θυμωμένος. Δύο με τρεις ώρες καθίσαμε στο δωμάτιο κουβεντιάζοντας. Ήταν εξοργισμένος, πραγματικά εξοργισμένος. Ήταν η τελευταία φορά που είδε και τη Μαργαρίτα. Δεν θέλησε ποτέ να την ξαναδεί στη ζωή του». Και δεν την ξαναείδε ποτέ; «Ποτέ. Δεν μπορώ να θυμηθώ πότε τον ξαναείδα έτσι εξοργισμένο. Ίσως μόνο άλλη μία φορά, ένα βράδυ με τον Γιώργο στο Μαξίμου, όταν ο Γιώργος ήταν υφυπουργός Απόδημου Ελληνισμού για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ήταν σκηνή απείρου κάλλους, με τον Ανδρέα να του φωνάζει: “Ποιας κυβέρνησης υπουργός είσαι, βρε, ξέρεις;”. Θυμάμαι αυτή τη συζήτηση. Και βέβαια, η Αγγέλα και ο

056_069 LIANH 14/12/2012 11:45 μ.μ. Page 63

Ο Ζιάγκας επιτέθηκε στον Γ. Τράγκα με αφορμή την ανταπόκρισή του ότι παρεμποδίζει την ομαλή επικοινωνία με τους γιατρούς του Ανδρέα. Στην πραγματικότητα η έκρηξη προκλήθηκε από τη συνέντευξη της Δήμητρας Ζιάγκας ήταν με το μέρος του Ανδρέα, που τότε ήταν δυνατός και δεν υπήρχε η περίπτωση να είναι με το μέρους του Γιώργου. Γιατί, ξέρεις, αυτοί οι άνθρωποι περνάνε με ευκολία στο απέναντι στρατόπεδο… Μόλις εξελέγη ο Γιώργος πρωθυπουργός, πρωταγωνιστούσε η Αγγέλα, απ’ ό,τι έμαθα»... Πάμε πίσω στο «Χέρφιλντ». Ο Παπανδρέου ζητάει διαζύγιο και ακούγονται όλα αυτά ότι «η μέλλουσα κυρία Παπανδρέου θα είναι η κυρία Λιάνη». Τις προηγούμενες ημέρες, όμως, έχουμε μιλήσει οι δυο μας -αν θυμάσαι- και σε ρωτάω: Καλά, η Μαργαρίτα κάνει συνεχώς δηλώσεις. Έχει πει ότι «η ιστορία θα γράψει ποιοι ευθύνονται για την κατάσταση του Ανδρέα Παπανδρέου». Γυρίζεις και μου λες, αμέσως: «Εγώ δεν πρόκειται ποτέ να απαντήσω στη Μαργαρίτα». Αλήθεια, εσύ ποτέ δεν μίλησες με τη Μαργαρίτα; Δεν της απάντησες; «Ποτέ».

Δηλαδή, άτομα από το περιβάλλον του αξιοποίησαν το γεγονός ότι ήταν πρωθυπουργός για… χρήματα; «Πλούτισαν». Αλήθεια, ξέρεις αν η Μαργαρίτα είχε επιχειρήσεις στην Αμερική; «Δεν έχω υπόψη μου κάτι». Ο Ανδρέας σού είχε αναφέρει ποτέ ότι είχε περιουσιακά στοιχεία στην Αμερική; «Ποτέ, όχι». Ως οικογένεια; «Όχι. Ποτέ δεν είχα ακούσει κάτι και δεν νομίζω, δηλαδή, ότι υπήρχε επί των ημερών του κάτι τέτοιο».

▲ ▲

Ούτε λίγο ούτε πολύ, εμμέσως πλην σαφώς, η Μαργαρίτα έλεγε δηλαδή ότι εσύ και άλλοι ευθύνεστε για τα ιατρικά του Ανδρέα. Δεν της απάντησες ποτέ, ε; «Όχι. Μου έλεγε ο Ανδρέας “άσ’ τα αυτά”. Ποτέ δεν θέλησα να απαντήσω, αλλά και ποτέ δεν με άφηνε να απαντήσω σε τέτοιου είδους θέματα».

Επειδή μιλάμε για το διαζύγιο, ο Ανδρέας δεν ήταν άνθρωπος των χρημάτων. Το περιβάλλον του ήταν; «Ο ίδιος ήταν μάλλον ο άνθρωπος που είχε τη χειρότερη σχέση με το χρήμα. Το περιβάλλον του όμως ήταν πολύ… των χρημάτων».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

056_069 LIANH 14/12/2012 11:46 μ.μ. Page 64

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Από την οικογένειά του, εσύ με ποιον είχες τη μεγαλύτερη σύγκρουση; Ποιος έδειχνε απέναντί σου τη μεγαλύτερη εχθρική διάθεση; «Εχθρική διάθεση προς εμένα; Όλοι».

Και ο Γιώργος και ο Νίκος και ο Ανδρέας και οι πάντες; «Ο Ανδρέας έλεγε -και το λέω γιατί το έλεγε ενώπιον πολλών συνδαιτυμόνων και πολλά βράδια- κάτι που του είχε πει ο πατέρας του, ο Γεώργιος Παπανδρέου όταν τα παιδιά του ήταν ακόμη μικρά. “Ο Γιώργος έχει μία σκοτεινή πλευρά. Ο Νίκος είναι σαν τον Ανταίο. Όπως ο Ανταίος ακουμπάει τη γη και αντλεί δύναμη, έτσι ο Νίκος ακουμπάει τη Μαργαρίτα και αντλεί δύναμη, είναι Μαργαρίτα. Η Σοφία όταν πάει 16 ετών βρες της εσύ έναν γαμπρό, γιατί θα αποτύχει πλήρως στη ζωή της, είναι ανίκανη να κάνει επιλογή, προσωπική επιλογή”. Πράγμα το οποίο και έγινε, αφού θεωρούσε τον Κατσανέβα ως μία προσωπική αποτυχία».

Η Δήμητρα Παπανδρέου αποκαλύπτει ότι στο πρώτο βιβλίο της δεν γράφτηκαν όλες οι αλήθειες, γιατί δεν έπρεπε να ειπωθούν. Όμως υπόσχεται ότι στη δεύτερη φάση θα αποκαλύψει τα πάντα

Ο Αντρίκος; Είναι σιωπηλός. Είναι αθόρυβος. «Για τον Αντρίκο έλεγε: “Ο Αντρίκος είναι ο bon viveur της οικογένειας, μην τον φοβάσαι”. Και όντως έτσι κι έγινε. Ο bon viveur της οικογένειας». Δεν σε ενόχλησε ποτέ ο Αντρίκος; «Όχι, απλώς τις τελευταίες ημέρες του πατέρα του μπήκαν με τον Νίκο μέσα στο σπίτι, στην Αγράμπελης, έβγαλε ο Νίκος τη ζώνη του και τη γύρναγε»… Μπροστά σου; «Δείχνοντάς μου ότι κατά κάποιον τρόπο θα με μαστίγωνε, όχι μεταφορικά, ουσιαστικά, ότι θα με δείρει. Σκεφτόμουνα τι έχω να περάσω δηλαδή από αυτούς. Ξέρεις, όταν ο άλλος δεν μπορεί να σε υπερασπιστεί. Ήταν άνανδρο αυτό που έκανε. Σε όλη μου τη ζωή προσπάθησαν να αποδείξουν ότι εγώ θα ήμουν μία ανάξια σύζυγος. Ε, δεν το κατόρθωσαν, δεν τους βγήκε αυτό το πράγμα. Τι να κάνουμε τώρα;». Ειπώθηκε κατά καιρούς ότι εσύ εξουσίαζες το Μαξίμου, ότι είχες τον έλεγχο λόγω της ασθένειας του Παπανδρέου. Έλεγαν οι εφημερίδες ότι «η Λιάνη κυβερνάει, δεν κυβερνάει ο Ανδρέας». Ότι τον εξουσίαζες δηλαδή γιατί ήταν άρρωστος. Είχες πραγματικά τεράστια δύναμη; Είχες τέτοιον έλεγχο μέσα στο Μαξίμου; «Ήθελαν να μειώσουν τον Ανδρέα, ο οποίος πήρε εκείνη την εποχή τις σημαντικότερες αποφάσεις. Να σου πω κάτι; Βρήκα μία ημέρα μία φωτογραφία που είμαι με ένα αυστηρό κουστούμι γκρι-ριγέ και είμαι με τον Halbrook. Εκείνη την εποχή είχε γραφτεί εδώ ότι τον υποδέχτηκα με baby doll (!) Και το έγραψε και ο ίδιος. Τώρα από εκεί και πέρα τι να πεις;».

64 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

λος. Και ήταν και για εμένα έκπληξη όλο αυτό. Ήταν ένας άλλος Τσοχατζόπουλος μέχρι την τελευταία στιγμή. Σε διαβεβαιώνω πως κι εγώ έπεσα από τα σύννεφα. Δεν είχε εκδηλωθεί τίποτα τότε. Μέχρι τη στιγμή που έφυγε ο Ανδρέας δεν υπήρχε δηλαδή ψήγμα υποψίας».

Εσύ γιατί πιστεύεις ότι το έγραψε ο Halbrook; «Γιατί ήθελαν να αποδείξουν ότι ο Ανδρέας δεν είχε σώας τας φρένας του και ότι ήταν ένας πολιτικός του οποίου οι αποφάσεις ήταν άκυρες… Μέχρι και τη Στάη την άκουγα να λέει ότι “η εξωτερική πολιτική έγινε με baby doll”, Τώρα, εντάξει, δεν μπορείς να τα αντιμετωπίσεις όλα αυτά».

Τον Σημίτη δεν τον υποπτευόταν τι ρόλο έπαιζε με τον αδελφό έξω κ.λπ.; «Ναι. Αυτό βέβαια. Πάντα έλεγε ότι “ο Σημίτης είναι πράκτορας ξένων συμφερόντων και ότι ο αδελφός του είναι ο άνθρωπος των μυστικών υπηρεσιών των Γερμανών”».

Ο Ανδρέας, ένας τόσο μεγάλος πρωθυπουργός, ας πούμε τον Τσοχατζόπουλο τον είχε πάρει είδηση τι ρόλο παίζει; «Κατ’ αρχάς, τότε ήταν ένας άλλος Τσοχατζόπου-

Τις τελευταίες ημέρες του Αντρέα ο Νίκος ήρθε στην Αγράμπελης, έβγαλε τη ζώνη του και τη γύρναγε, δείχνοντάς μου ότι... θα με δείρει. Ήταν άνανδρο αυτό που έκανε

Γι’ αυτό δεν τον ήθελε και στο «Ωνάσειο» τον Σημίτη; «Ναι, φώναξε τον Λαλιώτη μέσα και του είπε “ένα πράγμα θα σου πω. Μπορείς να ψηφίσεις ό,τι θέλεις, μπορείς να πάρεις όποια απόφαση θέλεις βεβαίως, ένα πράγμα όμως θα σου πω. Μην αφήσετε το κόμμα να πέσει στα χέρια του Σημίτη”». Εσένα τι άλλο σού έλεγε, Δήμητρα, για τον Σημίτη; «Για τον Σημίτη έλεγε ότι ήταν κακός άνθρωπος, κακός καθηγητής και ότι δεν ήταν ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό και όταν άκουγα τη λέξη συνιδρυτής τα “έπαιρνα’. Και γι’ αυτό για εμένα τελείωσε το ΠΑΣΟΚ με τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου. Πολιτικός του αντίπαλος ήταν ο Σημίτης. Παιχνίδι παίχτηκε τότε επί Λαμπράκη με το δείπνο των τεσσάρων. Το ΠΑΣΟΚ πήγε αλλού. Αργότερα κάλεσαν τον Γιώργο, του έδωσαν το δαχτυλίδι με την παρέμβαση τότε και του αείμνηστου Λαμπράκη. Γιατί έβλεπε το οικονομικο-εκδοτικό κατεστημένο, που είχε συμφέροντα στην κυβέρνηση τότε, ότι ο Σημίτης είχε απώλειες πάνω από 11% τότε, που ήταν μεγάλη απώλεια για το ΠΑΣΟΚ.

▲ ▲

Ποιος το έγραψε, ο ίδιος; «Ο Halbrook».

Στο βιβλίο του; «Ναι. Έτσι λέγεται, εγώ δεν το διάβασα. Από εκεί και πέρα δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις τη λάσπη και τη χυδαιολογία, κατάλαβες; Λοιπόν, εγώ τώρα να τους βγάλω τη φωτογραφία; Γιατί αυτά είναι αποδείξεις. Την έχω αυτή τη φωτογραφία».

056_069 LIANH 14/12/2012 11:46 μ.μ. Page 65

056_069 LIANH 14/12/2012 11:46 μ.μ. Page 66

O Αντρέας πάντα έλεγε ότι ο Σημίτης είναι πράκτορας ξένων συμφερόντων και ότι ο αδελφός του είναι άνθρωπος των μυστικών υπηρεσιών των Γερμανών

”

▲ ▲

Τότε βρήκαν το τρικ για να καθυστερήσει να βρεθεί ο νέος Ανδρέας και έτσι λοιπόν βρέθηκε ο νέος Ανδρέας. Ξεγέλασαν για λίγο τον κόσμο». Τον Λαλιώτη τον εμπιστευόταν ο Ανδρέας; «Αυτή η σχέση πέρασε αρκετές διακυμάνσεις, πέρασε τα κάτω της και τα πάνω της. Σε αυτό κλήθηκα και εγώ να παίξω ρόλο, δηλαδή με έπιαναν τα παιδιά από το κόμμα -όταν δεν μιλούσα- ο Γιώργος ο Παναγιωτακόπουλος και ο Λάμπρου. “Σε παρακαλώ, δεν γίνονται εκλογές χωρίς τον Λαλιώτη, κάνε κάτι, σώσε μας” και τότε επενέβαινα εγώ: έλα να κάνουμε κάτι με τον Λαλιώτη, γιατί υπήρχαν εποχές που τον είχε πειράξει η στάση του Λαλιώτη».

«Κοίταξε να δεις, δεν είχε κακή σχέση. Είχαμε βρεθεί, χωρίς να έχει ιδιαίτερη σχέση ποτέ. Τον Κόκαλη “τον πήγαινε”, ήταν από τους “ευνοηθέντες” γενικώς, σε αντίθεση με τον Βαρδή, τον οποίο εκτιμούσε πολύ για το ήθος και την οικογένεια»… Αλλά δεν τον βοήθησε. «Όχι. Αλλά ως οικογένεια την εκτιμούσε την οικογένεια Βαρδινογιάννη». Για πες μου τώρα κάτι άλλο. Όταν βγήκε το διαζύγιο οι άνθρωποι από το περιβάλλον Παπανδρέου ήρθαν κοντά σου; «Όσο ήμουν σύζυγος, ναι, βέβαια».

Τι τον πείραζε πιο πολύ δηλαδή; «Τον πείραζε η αποστασιοποίηση στα δύσκολα. Ο Λαλιώτης την έκανε στα δύσκολα. Για παράδειγμα το ‘89».

Όταν πέθανε; « Έγινε αυτό που γράφει αυτή εδώ η επιγραφή. “Ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος”. Σωκράτης, 2.500 χρόνια πριν».

Τι σου έλεγε ο αείμνηστος για τους εκδότες το ‘89; Για τον Λαμπράκη, για τον Ψυχάρη… «Ο Λαμπράκης είχε πει μία φορά στον Ανδρέα “Σε θαυμάζω και σε μισώ ταυτόχρονα”. Αυτό ήταν μια σχέση θαυμασμού και μίσους από τότε που ο Λαμπράκης αναγκάστηκε να τον φωνάξει, τότε που θα του έκαιγαν τα γραφεία, τον έβγαλε στο μπαλκόνι και ήταν από κάτω έτοιμοι να του κάψουν τα γραφεία με την αποστασία. Και ανέβασε τον Ανδρέα στο μπαλκόνι και τα γλίτωσε τελευταία στιγμή τα γραφεία, στη Χρήστου Λαδά, τότε».

Κρατάς ακόμα μυστικά από τη σχέση σου με τον Ανδρέα;

Με τον Μπόμπολα είχε καλές σχέσεις; «Όχι. Η παραδοσιακή του σχέση ήταν με “Τα Νέα”. Με το “ Έθνος” δεν είχε ποτέ. Πάντα έλεγε: “Δήμητρα, δεν πρέπει να χάσουμε ποτέ ‘’Τα Νέα’’. Με τον Καραπαναγιώτη είχε καλή σχέση. Όχι όμως με “Το Βήμα”». Τελικά για πες μου κάτι, με τους καναλάρχες, τον Αλαφούζο και τους άλλους; Σχετικά καλές πρέπει να ήταν… 66 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Η σχέση του Ανδρέα με τον Λαλιώτη είχε τα πάνω της και τα κάτω της. Τον πείραζε που «την έκανε» στα δύσκολα. Για παράδειγμα το 1989

«Κοίταξε, το πρώτο βιβλίο γράφτηκε και δεν γράφτηκαν όλες οι αλήθειες, γιατί δεν έπρεπε να ειπωθούν. Νομίζω ότι στη δεύτερη φάση θα ειπωθούν πιο σκληρά πράγματα, όπως είναι στην πραγματικότητα. Τότε ήταν ο Σημίτης στην παντοδυναμία του». Ποια η σχέση σου με τον Κάρολο Παπούλια; Ο Ανδρέας τον είχε βοηθήσει, ήταν φίλος του. Όσο ήταν πρωθυπουργός ερχόταν συχνά στο σπίτι σας… Έτσι; Τώρα σε παίρνει κανένα τηλέφωνο για χρόνια πολλά –ας πούμε; «Όχι. Τότε ναι, μετά τον θάνατο του Ανδρέα τον είδα αρκετές φορές. Πήγα, τον είδα όμως στο Προεδρικό Μέγαρο, είχε μία συγκινησιακή, έτσι, κατάσταση, αλλά… Τον είδα πριν γίνει δεύτερη φορά Πρόεδρος». Εσύ ζήτησες το ραντεβού; «Ναι, εγώ ζήτησα να τον δω και είπε “βεβαίως”». Όσο ήταν ο Γιώργος πρωθυπουργός είχες καμία σκιά διώξεων επάνω σου; «Κατ’ αρχάς, εξαφανίστηκα από τα Μέσα Ενημέρωσης». Δεν σε ξαναζήτησαν ποτέ. «Όχι. Έπεσε γραμμή Ραγκούση να εξαφανιστώ τότε». Ο Ραγκούσης είχε δώσει την εντολή; Ναι, που την είχε πάρει από τον Γιώργο για να εξαφανιστώ από τα Μέσα Ενημέρωσης σε πολιτικές εκπομπές». Σε πολιτικές. Ο Βαγγέλης ο Βενιζέλος σού έκανε κανένα τηλέφωνο; «Ποτέ. Ζήτησα να τον συγχαρώ τότε με την εκλογή του και να του πω δύο πράγματα, αλλά δεν βγήκε ποτέ στο τηλέφωνο». *Η ηχογραφημένη συνέντευξη στο Crash ήταν 11.500 λέξεις. Χρησιμοποιήσαμε 3.500.

056_069 LIANH 14/12/2012 11:46 μ.μ. Page 67

Ξεχασμένη από «ευεργετηθέντες» και «φίλους», βιώνει οικονομική ασφυξία

ΣΤΟ ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΧΕΣΗΣ

εξαιρέσεις-χάθηκαν μαζί με την ισχύ που πήρε μαζί του φεύγοντας για πάντα ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η άλλοτε πανίσχυρη Δήμητρα μάθαινε από πρώτο χέρι ότι Δρυός πεσούσης πας ανήρ –αλλά και γυνή- ξυλεύεται.

Η σύνταξη χηρείας στα… δύο Παρά το ότι είχαν διακινηθεί εκατομμύρια από το Μάξιμου την εποχή που η Δήμητρα ήταν

Η δεινή οικονομική θέση της κ. Παπανδρέου την ανάγκασε να προσφύγει σε δανεισμό, με αποτέλεσμα σήμερα τα χρέη της σε τράπεζες και εφορία να αγγίζουν τα 2 εκατ. ευρώ!

«παντοδύναμη», η ίδια φαίνεται ότι δεν κατάφερε να δημιουργήσει -όπως πολλοί πρωτοκλασάτοι του ΠΑΣΟΚ- κανένα «κομπόδεμα». Η πολιτική σύνταξη χηρείας, ξεπερνώντας τότε τις 2.000 ευρώ, θα επαρκούσε να ζήσει αξιοπρεπώς κάποιος. Όμως στην περίπτωση της σύνταξης Παπανδρέου, τη μισή δικαιούται η Σουηδή Νίμπλουμ, η έκτος γάμου κόρη του Ανδρέα, η οποία δικαιώθηκε σε σχετική της προσφυγή στο δικαστήριο. Το εκκαθαριστικό της Δήμητρας Παπανδρέου που έχει στη διάθεσή του το Crash αποκαλύπτει ότι εισπράττει μηνιαίως 966 ευρώ, τα οποία μάλιστα μειώθηκαν σε 934 μετά την παρακράτηση για αχρεωστήτως καταβληθέντων. Επιπλέον, η σύνταξη που ως καθηγητής πανεπιστήμιου θα ελάμβανε ο Παπανδρέου, ύψους 400 δολαρίων, πηγαίνει στη Μαργαρίτα Παπανδρέου, και όχι στη Δήμητρα, επειδή η καναδική νομοθεσία προβλέπει ότι η σύνταξη χηρείας χορηγείται στη μητέρα των τέκνων και όχι στην τελευταία σύζυγο. Το γεγονός αυτό της έχει στερήσει ασφαλώς ένα επιπλέον εισόδημα.

▲ ▲

την οδό Αγράμπελης, στη ροζ βίλα ή στο κατά Ευάγγελο Γιαννόπουλο «κωλόσπιτο» δεν υπάρχει τίποτα που να θυμίζει τις… δόξες του παρελθόντος. Η εποχή που φιλοξενούσε τον ηγέτη του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργό της χώρας Ανδρέα Παπανδρέου και στα σαλόνια του μπαινόβγαινε όλο το ισχυρό εγχώριο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Τη θέση της διάσημης πολυτελούς βίλας έχουν πάρει πλέον έξι μεζονέτες, κάποιες από αυτές, ημιτελείς. Δόθηκαν αντιπαροχή αφού η χήρα Παπανδρέου δεν μπορούσε να σηκώσει οικονομικά το βάρος της συντήρησής της. Την κατασκευή της πρωθυπουργικής κατοικίας είχαν χρηματοδοτήσει φίλοι του τότε πρωθυπουργού. «Ευεργετηθέντες», που ευεργετούσαν σε ανταπόδοση, προσφέροντας στον πρωθυπουργό την οικονομική τους βοήθεια, ώστε να ανακτήσει την ελευθερίας του από την Μαργαρίτα και να οικοδομήσει μία νέα αρχή με την Δήμητρα Λιάνη Παπανδρέου. Οι φίλοι όμως- με ελάχιστες

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

056_069 LIANH 14/12/2012 11:47 μ.μ. Page 68

Οι ημιτελείς μεζονέτες στο οικόπεδο της παλαιάς βίλας της Αγράμπελης. Δεξιά τα κατασχετήρια που φτάνουν πλέον βροχή στο νοικιασμένο σπίτι που διαμένει η Δήμητρα

▲ ▲

Η δύσκολη οικονομική θέση στην οποία βρέθηκε η κ. Παπανδρέου την ανάγκασε μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του Ανδρέα να προχωρήσει στην παραχώρηση της γνωστής βίλας με αντιπαροχή, ώστε να αποκτήσει εκμεταλλεύσιμη ακίνητη περιουσία. Είχε συμφωνήσει μάλιστα ότι από τις έξι μεζονέτες που θα κατασκευάζονταν, η ίδια θα είχε την κυριότητα των τριών. Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, τη μια μεζονέτα θα την πωλούσε αμέσως, την άλλη θα την ενοικίαζε και στην τρίτη θα κατοικούσε. Στην πορεία ωστόσο, διαπίστωσε ότι το κτίσμα ήταν πολύ μεγάλο για τις ανάγκες της, οπότε αποφάσισε ότι για τη διαμονή της θα νοίκιαζε μια μικρότερη κατοικία. Σε εκείνη την φάση, θεώρησε δεδομένο ότι τα έσοδα από την πώληση και εκμετάλλευση των ακινήτων θα ήταν αρκετά, ώστε μαζί με την εργασία που πίστευε ότι θα βρει, θα μπορούσε χωρίς δυσκολία να αντεπεξέλθει στο μηνιαίο ενοίκιο των 3 χιλιάδων ευρώ. Όμως αφενός δεν ολοκληρώθηκαν όλες οι οικοδομές, αφετέρου καμία δεν πουλήθηκε ή πολύ περισσότερο δεν ενοικιάστηκε. Η κ. Παπανδρέου αναγκάστηκε να προσφύγει σε δανεισμό, υποθηκεύοντας τα προσδοκώμενα έσοδα, με αποτέλεσμα, σήμερα, να έχει χρέη που φθάνουν τα 2 εκατομμύρια ευρώ! Ποσό 1,5 εκατ. ευρώ, αποτέλεσμα τραπεζικού δανεισμού, είναι μοιρασμένο σε τρεις τράπεζες, ενώ χρωστά και 400.000 ευρώ, στην εφορία, ποσό που προέκυψε κατόπιν προσαυξήσεων εξαιτίας προστίμου που της επιβλήθηκε – την εποχή του Σημίτη- επειδή δεν μπορούσε να δικαιολογήσει το πόθεν έσχες της . Προσπάθησε πολύ, να πουλήσει μια από τις μεζονέτες, προκειμένου να πάρει μία οικονομική ανάσα και να αποτρέψει τον πλειστηριασμό που εν τω μεταξύ της είχε κοινοποιηθεί λόγω αδυναμίας εξυπηρέτησης του ενοικίου της. Με μία αγορά ακινήτων όμως «παγωμένη», εν μέσω κρίσης τα ακριβά ακίνητα πολλών τετραγωνικών παραμένουν στα αζήτητα. Έτσι η Δήμητρα βρίσκεται 68 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

σήμερα «στριμωγμένη», με πολλές υποχρεώσεις και ελάχιστα εισοδήματα.

Η κατάσχεση της περιουσίας Ορισμένοι άνθρωποι που παραμένουν κοντά της πιστεύουν ότι πίσω από την αδυναμία πώλησης των ακινήτων βρίσκεται η οικογένεια Παπανδρέου, που εξακολουθεί να εχθρεύεται τη Δήμητρα βάζοντας εμπόδια σε ό,τι επιχειρεί η χήρα του πρώην πρωθυπουργού. Η αλήθεια είναι και ότι τα ΜΜΕ στα οποία η Δήμητρα πίστευε ότι θα βρει εργασία, δεν άνοιξαν τις πόρτες τους να της προσφέρουν επαγγελματική αποκατάσταση. Η ίδια βρήκε για λίγο ραδιοφωνική στέγη στο διαδικτυακό ραδιόφωνο της Ζούγκλας, αλλά με μια εκπομπή του Σαββατοκύριακου δεν θα μπορούσε να έχει σοβαρά έσοδα. Οι συνολικές αμοιβές της έφθασαν τα 1.200 ευρώ. Το Crash έχει στη διάθεσή του κατασχετήριο της ακίνητης περιουσίας της κ. Παπανδρέου έναντι ποσού 46.269,24 ευρώ. Το οφειλόμενο ποσό αντιπροσωπεύει ενοίκια -υπερβαίνουν πλέον το δωδεκάμηνο- τα οποία δεν έχει καταβάλει η Δήμητρα στην ιδιοκτήτρια της κατοικίας που είναι η ΧΕΝ (Χριστιανική Ένωση). Το κατασχετήριο που εκδόθηκε αφορά την ακίνητη περιουσία της οδού Αγράμπελης, όπου και θυροκολλήθηκε και ο πλειστηριασμός που πρό-

κειται να πραγματοποιηθεί στο Ειρηνοδικείο Αμαρουσίου στις 16 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με την έρευνά μας, η οικονομική στενότητα της χήρας του πρώην πρωθυπουργού είναι τέτοια που το οφειλόμενο ποσό μοιάζει για τα σημερινά της δεδομένα εξαιρετικά δύσκολο να συγκεντρωθεί. Πληροφορηθήκαμε μάλιστα ότι τον Αύγουστο είχε κοπεί λόγω απλήρωτου λογαριασμού και το νερό στη μεζονέτα που ενοικιάζει. Για την επανασύνδεση χρειάστηκε ένα ποσό περίπου 5.000 ευρώ που συγκεντρώθηκε από την πώληση ασημικών και λοιπών τιμαλφών αντικειμένων. Η κατάσταση μοιάζει μη αναστρέψιμη, αν και μέχρι σήμερα η Δήμητρα Παπανδρέου έχει καταφέρει και σε άλλες δύσκολες στιγμές να επιβιώσει οικονομικά, βρίσκοντας αρωγή από ισχυρή οικονομικά οικογένεια, η οποία μάλιστα δεν ανήκει σε αυτές που ευνοήθηκαν τον καιρό της παντοδυναμίας της. Για τους ευνοημένους κατά τον καιρό της «βασιλείας» της, ισχύει το Σωκρατικόν «ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος» το οποίο έχει η ίδια αναρτήσει και σε σχετική επιγραφή στο γραφείο της. Να το βλέπει και να «θυμάται»….

Τη σύνταξη χηρείας που λαμβάνει τη μοιράζεται με την εκτός γάμου κόρη του Ανδρέα, Νιμπλούμ, έπειτα από δικαστική δικαίωση της τελευταίας

056_069 LIANH 14/12/2012 11:47 μ.μ. Page 69

070_071 citroen 14/12/2012 11:14 μ.μ. Page 70

070_071 citroen 14/12/2012 11:14 μ.μ. Page 71

072_079 Palast 14/12/2012 11:10 μ.μ. Page 72

CRASH

η Ξ Υ ε Τ ν ε ςΥν

Eλληνες, “είστε νεκροί, απλώς ΓκΡεΓκ ΠαλαςΤ

δεν σας έχουν

θAψει ακOμα Θ

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

▲ ▲

α μπορούσε να έχει ξεπηδήσει από το σελιλόιντ, από τις μπομπίνες ενός φιλμ νουάρ –ένας Ηρακλής Πουαρό από μυθιστόρημα της Αγκάθα Κρίστι. Ή από κάποιο τεκνικολόρ –στον ρόλο του εμμονικού με τη δουλειά του δημοσιογράφου που ενσάρκωνε ο Τζακ Λέμον στην «Πρώτη Σελίδα». Χρησιμοποιεί τις μεθόδους των ντετέκτιβ: ελίσσεται περπατώντας ανάλαφρα σε «απαγορευμένα» δωμάτια, σε σκοτεινές προκυμαίες όπου κλείνονται μυστικές συμφωνίες, σε τόπους που μυρίζει ακόμα –φρέσκο- το αίμα από το «έγκλημα». Όπως αυτό που θεωρεί ότι έγινε με τους Έλληνες, αφού κάποιοι διέδωσαν το βολικό ψέμα ότι πρόκειται «για ένα μάτσο τεμπέληδες που πίνουν ούζο, φτύνουν κουκούτσια ελιάς και παίρνουν σύνταξη όταν είναι ακόμα έφηβοι». Ο διάσημος δημοσιογράφος-ερευνητής Γκρεγκ Πάλαστ είναι από εκείνους που συλλέγουν, αθόρυβα και μεθοδικά, στοιχεία -ψιθύρους, απόρρητα έγγραφα, ύποπτες κινήσεις- και κατόπιν χάνονται σαν σκιές μέσα στη νύχτα για να συναρμολογήσουν το παζλ τους και να κάνουν την αλήθεια να λάμψει. «Δεν είναι τυχαίο ότι στη διαμάχη σας με τα επενδυτικά “γεράκια” σάς αντιπροσωπεύει η ίδια εταιρεία που αντιπροσώπευε την Αργεντινή», λέει σήμερα. Φορά σχεδόν πάντα εκείνο το χαρακτηριστικό του καπέλο, σαν δανεισμένο από κάποια μακρινή εποχή. Και λατρεύει τους ανασηκωμένους γιακάδες και τις γκρίζες καμπαρντίνες. Κι όμως, ο Πάλαστ κάθε άλλο παρά «γραφικός» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί… 72 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

”

Αν το ασφάλιστρο κινδύνου δεν είχε εκτοξευτεί εξαιτίας της απάτης της Goldman Sachs, σήμερα η Ελλάδα θα είχε πλεόνασμα!

072_079 Palast 14/12/2012 11:10 μ.μ. Page 73

Ο «απαγορευμένος» στις ΗΠΑ διάσημος δημοσιογράφος, ερευνητής και συγγραφέας, «αποσκιρτήσας» μαθητής του Μίλτον Φρίντμαν, μιλά για το «μεγάλο κόλπο»

Το βιβλίο του «Το Πικνίκ των Ορνέων»

Γεγονότα όπως ο εμπρησμός της τράπεζας στην Ελλάδα διευκολύνουν την επιβολή των όρων του ΔΝΤ γιατί προκαλούν τύψεις

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 74

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Είναι από τους πλέον καταξιωμένους του είδους. Έχει ένα εντελώς ιδιαίτερο προσωπικό στιλ. Μάλιστα, το είδος της έρευνας που διεξάγει απαγορεύτηκε στις ΗΠΑ με τον Πατριωτικό Νόμο του Μπους. Έτσι, καίτοι διατηρεί ως έδρα τη Νέα Υόρκη, σήμερα συνεργάζεται με το βρετανικό BBC για τη φημισμένη εκπομπή «Newsnight», καθώς και με την επίσης βρετανική εφημερίδα «Observer». Η πένα του Πάλαστ, όμως, έχει τρέξει και χιλιόμετρα επάνω στο χαρτί, καταγράφοντας συγκλονιστικές πληροφορίες για οικονομικά και πολιτικά «εγκλήματα», στα οποία ο σύγχρονος αυτός Σέρλοκ Χολμς ειδικεύεται. Είναι ορκισμένος πολέμιος της ασυδοσίας των πολυεθνικών εταιρειών, αλλά και της πολιτικής ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας. Έχει ασχοληθεί με θέματα εκλογικής και πολιτικής απάτης, αλλά έχει εργαστεί και ως… «πράκτορας» για λογαριασμό εργατικών συνδικάτων. Ξεφυλλίζοντας τα βιβλία του, ξεδιπλώνεται σκηνικό αμερικανικού κατασκοπικού μυθιστορήματος. Τέτοιο είναι το συγγραφικό ύφος του Πάλαστ. Αν το ανομολόγητο όνειρό του όταν σπούδαζε οικονομικά σε κάποια από τα πιο φημισμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ (του Λος Άντζελες, του Μπέρκλεϊ και του Σικάγο) ήταν να γίνει κατάσκοπος, τότε σίγουρα κατά κάποιο τρόπο τα κατάφερε... Με τις αποκαλύψεις του, έρχεται αναπόφευκτα σε σύγκρουση με μεγάλα συμφέροντα. Τον ρωτώ αν δέχεται απειλές για τη ζωή του. «Συνέχεια», μου απάντησε. «Αλλά, τελικά, είμαι ακόμα εδώ, με όλα τα μέλη μου ακέραια. Ανησυχώ περισσότερο για τις πηγές και τους πληροφοριοδότες μου...». Από μικρός ο Παλάστ ήταν «αντιδραστικός». Ήθελε να μη μένει σε αυτό που «φαίνεται». «Βασικά, μου έλιωναν το μυαλό κι έπρεπε να σώσω τον εαυτό μου», είχε πει για την περίοδο που ήταν μαθητής και έστρωνε πρόωρα τον δρόμο του για ανώτερες σπουδές. Κι έπειτα, στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, θα συναντούσε τον «πατέρα» της περίφημης πλέον Σχολής του Σικάγο και του νεοφιλελεύθερου δόγματος: τον «πολύ» Μίλτον Φρίντμαν. Ο Φρίντμαν υπήρξε καθηγητής του Πάλαστ. Ο Πάλαστ, όμως, κατέληξε αυτογκόλ του Φρίντμαν, καθώς η δημοσιογραφική έρευνα του πρώτου αποκαλύπτει ό,τι «σάπιο» υπάρχει στο βασίλειο του νεοφιλελευθερισμού. Τον ρωτώ για τον Φρίντμαν. Και πώς συνέβη κι εκείνος ξεστράτισε τόσο από τα διδάγματά του… «Εξαρχής είχα καταλάβει ότι ο Φρίντμαν ήταν τόσο εκπληκτικά έξυπνος όσο και διαβρωτικά κακός», λέει. «Μου είχε πει ότι η Ροδεσία ήταν “το μοναδικό δημοκρατικό έθνος στην Αφρική”, παρόλο που μόνο οι λευκοί είχαν εκεί δικαίωμα ψήφου. Δεν απάντησα, γιατί εργαζόμουν κεκαλυμμένα για τα συνδικάτα των Εργατών Ατσαλιού και Ηλεκτρισμού του Σικάγο. Η δουλειά μου ήταν να μάθω από αυτόν, να τον κατασκοπεύω. Παρ’ όλα αυτά, εκείνος πήρε περισσότερα από μένα, παρά εγώ από αυτόν. Πώς; Αυτό μπορείτε να το διαβάσετε στο βιβλίο μου “Το Πικνίκ των Ορνέων”»... Και επιβεβαιώνει για μία ακόμα φορά ότι το σασπένς είναι ο αέρας που αναπνέει… Ο Πάλαστ έχει γράψει πολλά βιβλία, όπως το «Δημοκρατία σε Τιμή Ευκαιρίας», το «Οπλισμένο Τρελοκομείο» και το «Πικνίκ των Ορνέων». Το τελευταίο θα κυκλοφορήσει σύντομα και στη χώρα μας. 74 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο Γιώργος Παπανδρέου, μέσω του αρθρογράφου Τόμας Φρίντμαν, διεμήνυσε στην παγκόσμια οικονομική ελίτ ότι λατρεύει να καταπίνει το «φάρμακο» του ΔΝΤ

Το ελληνικό «έγκλημα» της Goldman Sachs Στο «Πικνίκ των Ορνέων» αναφέρεται λεπτομερώς για τα «επενδυτικά όρνεα» και για το οικονομικό έγκλημα από την κατάρρευση της Lehman... Στο βιβλίο σας αναφέρεστε εκτενώς στην Goldman Sachs και την «απάτη» της σχετικά με την Ελλάδα. Έχετε επίσης περιγράψει την Ελλάδα σαν «τόπο εγκλήματος». «Η Ελλάδα είναι τόπος εγκλήματος», επιμένει. «Οι Έλληνες πολίτες είναι θύματα μιας νοθείας, μιας απάτης. Όλα ξεκίνησαν γύρω στο 2002, όταν η Goldman Sachs αγόρασε κρυφά 2,3 δισ. σε χρέος της ελληνικής κυβέρνησης (ομόλογα), τα μετέτρεψε όλα σε γεν και δολάρια κι έπειτα τα πούλησε ξανά στην Ελλάδα. Το ελληνικό ταμείο είχε μεγάλο κέρδος, μερικά δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά δεν ήταν κέρδος. Ήταν ξεκάθαρα φτιαχτό, μια λογιστική απάτη, ένα παιχνίδι που κανονίστηκε εκ των προτέρων με το ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών. Μέσα, όμως, από αυτήν την εκπληκτική απάτη, η ελληνική κυβέρνηση

Η παγκόσμια ελίτ ενοχοποιεί τα θύματα, γιατί δεν μπορείς να πείσεις τα θύματα να πληρώσουν, εκτός αν αποδεχθούν πως φταίνε σε κάτι

μπόρεσε να προσποιηθεί ότι το έλλειμμά της σπάνια ξεπέρασε το 3% του ΑΕΠ, δηλαδή το όριο που τίθεται για παραμονή στην Ευρωζώνη». Ανοίγει παρένθεση: «Η απάτη δεν είναι φτηνή: η Goldman χρέωσε την Ελλάδα πάνω από 250 εκατ. δολάρια προμήθεια για να διεξάγει αυτό το συγκεκριμένο κόλπο!». Έπειτα, όταν ανέλαβε ο Γιώργος Παπανδρέου, «άνοιξαν τα βιβλία και το πραγματικό χρέος δεν μπορούσε πια να κρυφτεί. Οι επενδυτές εξεμάνησαν κι άρχισαν να απαιτούν υψηλότερα επιτόκια για να δανείσουν περισσότερα χρήματα ώστε να μειωθεί το χρέος. Πανικόβλητοι, έσπευσαν να αγοράσουν εγγυήσεις ασφαλίστρων κινδύνου (CDS) εναντίον τού να αθετήσει η Ελλάδα την αποπληρωμή των ομολόγων. Η τιμή της εγγύησης ομολόγων-αθέτησης πληρωμών, γνωστή ως spread, πήρε την ανηφόρα». Και συμπληρώνει: «Παρεμπιπτόντως, ποιος έβγαλε έναν κόσμο λεφτά, πουλώντας εγγυήσεις CDS; Η Goldman»… Πόσο επηρέασαν τα spread τον κατήφορο της ελληνικής οικονομίας; «Αυτές οι επιπλέον πληρωμές τόκων, τα spread, ισοδυναμούν με ΟΛΟ (σσ: δική του έμφαση) το έλλειμμα της Ελλάδας από το 2010. Τα “ασφάλιστρα κινδύνου” που εκτόξευαν τα επιτόκια έγιναν μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, ένα σπιράλ καταστροφής. Όσο πιο υψηλά τα επιτόκια τόσο λιγότερες οι πιθανότητες να πληρωθούν, άρα τόσο πιο υψηλό το ασφάλιστρο κινδύνου… Στις ΗΠΑ όταν αποκρύπτεις τέτοιες συναλλαγές, τότε έχεις διαπράξει πολιτικό και ποινικό αδίκημα. Μπορεί να πας φυλακή. γιατί εξαπατάς κατόχους ομολόγων που δεν είναι στο παιχνίδι. Αλλά τα πραγματικά θύματα στο έγκλημα της Goldman είναι οι Έλληνες πολίτες, που πρέπει να πληρώσουν το κόστος των συνεπειών του εγκλήματος. Στις ΗΠΑ τα θύματα έχουν το δικαίωμα να μηνύσουν τις τράπεζες που τους προκαλούν ζημιά μέσω απάτης. Την τελευταία πενταετία οι αμερικανικές τράπεζες, περιλαμβανομένης της Goldman, έχουν

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 75

πληρώσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόστιμα και αποζημιώσεις για παρόμοια θέματα».

δρόμους, ενώ γευμάτιζε με την πιο διακεκριμένη «φωνή» της οικονομικής ελίτ. Έναν άλλον Φρίντμαν. Τον Τόμας αυτή τη φορά. Αρθρογράφο των «New York Times».

Είναι, λοιπόν, μια στρατηγική το «ρίξε το φταίξιμο στα θύματα». Φαίνεται πως την ακολουθεί και η τρόικα. Γιατί πιστεύετε ότι εξακολουθούν να πείθουν τόσο; «Όπως είπε και ο μέχρι πρότινος επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας Μέρβιν Κινγκ, “το κόστος αυτής της οικονομικής κρίσης επωμίζονται αθώοι άνθρωποι, που σίγουρα δεν την προκάλεσαν. Αλλά δεν μπορείς να βάλεις τους αθώους να πληρώσουν, εκτός αν αποδεχθούν ότι κάπως φταίνε: τα προσωπικά σου λάθη, όχι τα λάθη των αχαλίνωτων τραπεζιτών”». Υπενθυμίζει, ότι πρόσφατα ο Κινγκ αντικαταστάθηκε από πρώην στέλεχος της Goldman Sachs (σ.σ.: τον Μαρκ Κάρνεϊ)… Θα κρατήσω λίγο ακόμα τη συζήτηση στην εποχή όταν η Ελλάδα έμπαινε στο ΔΝΤ. Έτσι κι αλλιώς πρόκειται για «έγκλημα» που δεν έχει εξιχνιαστεί ακόμα και είναι άγνωστο πότε θα εξιχνιαστεί, αφού πρόσφατα η πρόταση σύστασης Εξεταστικής Επιτροπής για το Μνημόνιο απορρίφθηκε από την ελληνική Βουλή. Εκείνους, λοιπόν, τους μοιραίους μήνες, οι Έλληνες πολίτες που σέρνονταν σε Μνημόνιο, ήδη διαδήλωναν στους δρόμους. Ήταν Μάιος του 2010. Ο Γιώργος Παπανδρέου άκουγε τις φωνές που υψώνονταν από τους ποτισμένους με χημικά αθηναϊκούς

Πόσο σημαντικό ήταν εκείνο το γεύμα Παπανδρέου-Φρίντμαν; «Ο Φρίντμαν είναι η δημόσια φωνή της οικονομικής ελίτ. Ως “δημοσιογράφος” έχει κερδίσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια, ζει σε ένα από τα μεγαλύτερα σπίτια στην Αμερική (και είναι ΜΕΓΑΛΟ) και πληρώνεται από τράπεζες και πολυεθνικές, των οποίων τη γραμμή ακολουθεί στα άρθρα του όπου ξιφουλκεί υπέρ της ελεύθερης αγοράς και προωθεί την ενοχοποίηση των θυμάτων. Ο Παπανδρέου, περισσότερο Αμερικανός παρά Έλληνας, αντιλαμβάνεται τον μοναδικό ρόλο του Φρίντμαν. Μέσω της μεγάλη επιρροής της στήλης του Φρίντμαν στους “New York Times”, έπρεπε να ανακοινώσει δημόσια στην πολιτική και οικονομική ελίτ ότι ΛΑΤΡΕΥΕΙ να καταπίνει το “φάρμακο” της περικοπής θέσεων εργασίας και της περικοπής συντάξεων. Έπρεπε να συμφωνήσει δημόσια με τη δήλωση Φρίντμαν (στη στήλη του για το γεύμα με τον Παπανδρέου) ότι “το να περικόψει τους μισθούς στον δημόσιο τομέα, να παγώσει τα επιδόματα, να περικόψει θέσεις εργασίας, να εξαλείψει μια σειρά δικαιωμάτων κοινωνικής πρόνοιας και να τσεκουρώσει προγράμματα όπως κατασκευής σχολικών κτιρίων” θα κατέληγε σε μια υπέροχη “αναγέννηση” και

▲ ▲

Μια αφήγηση θέλει τους Έλληνες -και πλέον τους Ισπανούς, τους Πορτογάλους κ.λπ.- να είναι τεμπέληδες και να ζουν με δανεικά μια επίπλαστη ευμάρεια. Πώς θα το σχολιάζατε; «Η επίσημη ιστορία έχει ως εξής: η ελληνική οικονομία καταρρέει γιατί ένα μάτσο τεμπέληδες Έλληνες που πίνουν ούζο, φτύνουν κουκούτσια ελιάς και αρνούνται να εργαστούν σε πλήρες ωράριο, παίρνουν σύνταξη όταν είναι ακόμα έφηβοι και λαμβάνουν συντάξεις επιπέδου πασάδων. Ταυτόχρονα, έχουν επιδοθεί σε σπατάλη σε κοινωνικές παροχές με δανεικά. Τώρα που ο λογαριασμός λήγει και οι Έλληνες πρέπει να πληρώσουν με υψηλότερους φόρους και με περικοπές στο παχύ, μεγάλο κοινωνικό τους κράτος, διαδηλώνουν, ουρλιάζουν στους δρόμους, σπάνε παράθυρα και καίνε τράπεζες. Φυσικά, αυτό είναι ψέμα. Ιστορικά, οι Έλληνες εργάζονται περισσότερες ώρες από τους Γερμανούς, ενώ αμείβονται χαμηλότερα από αυτούς. Η κυβέρνηση δανείστηκε για να αντισταθμίσει τα σοκ στην ελληνική οικονομία που προκλήθηκαν από την οικονομική κατάρρευση των αμερικανικών και ευρωπαϊκών οικονομιών που έπληξαν τους δύο πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό και την αγορά ακινήτων. Και είναι γεγονός ότι, εάν δεν υπήρχε το ασφάλιστρο κινδύνου για το ελληνικό χρέος, που εκτοξεύτηκε εξαιτίας της απάτης της Goldman, η Ελ-

λάδα θα είχε ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ. Οι Έλληνες είναι λιτοί για τα παγκόσμια δεδομένα, αλλά είναι σημαντικό να κατηγορούμε τα θύματα για την κατάρρευση του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος»…

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 76

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

μια “επανάσταση των πολιτών”. Οπότε, είπε στον Φρίντμαν ότι η κρίση ήταν μια θετική ευκαιρία για την Ελλάδα για να απωλέσει τους φοβερούς της τρόπους».

Και αυτά, ενώ ήδη υπήρχε κοινωνική αντίδραση. Ο Νομπελίστας οικονομολόγος Τζ. Στίγκλιτς γράφει για το «φαινόμενο ΔΝΤ», την κοινωνική αναταραχή που προκαλούν οι πολιτικές του ΔΝΤ όπου εφαρμόζονται. Mπορεί να προκαλείται σκοπίμως; Αν ναι, γιατί; «Έχω συζητήσει εκτενώς το “φαινόμενο ΔΝΤ” με τον Στίγκλιτς. Χρησιμοποιούσε συνήθως τον όρο “εξεγέρσεις ΔΝΤ” - τα βίαια επεισόδια που το ΔΝΤ ξέρει ότι θα ξεσπάσουν μετά την επιβολή των όρων. Η πρόβλεψη υπάρχει ακόμα και σε κάποια εμπιστευτικά έγγραφα σχεδιασμού του ΔΝΤ. Η βία ενός οργισμένου πλήθους (όπως ο εμπρησμός της τράπεζας στην Αθήνα) προκαλεί τύψεις και διευκολύνει την επιβολή των όρων του ΔΝΤ. Οι συζητήσεις μου με τον Στίγκλιτς, που απολύθηκε από επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, ήταν ελαφρώς πιο αμβλυμένες από τα γραπτά του, για καλό λόγο (αλλά με άφησε να τις ηχογραφήσω τις συζητήσεις». Ο συνομιλητής μου επισημαίνει ότι τα έγγραφα του ΔΝΤ που αναφέρει περιήλθαν στην κατοχή του από άλλες πηγές, «όχι από τον δρα Στίγκλιτς, που απλώς επιβεβαίωσε τη γνησιότητά τους». Πρόσφατα σημειώθηκε κόντρα ΔΝΤ-Γερμανίας. Πώς θα την ερμηνεύατε; «Υπάρχουν διαφωνίες στις ελίτ. Δεν αντιπροσωπεύουν μονολιθικά συμφέροντα. Το ΔΝΤ θέλει η Ελλάδα να επιβιώσει, αλλά ως χώρα με χαμηλούς μισθούς. Οι Γερμανοί δεν έχουν τελειώσει ακόμα με την εξαγορά ελληνικής περιουσίας και χρειάζονται τους κατακρημνιζόμενους ελληνικούς μισθούς ως όπλο για να αφοπλίσουν τα γερμανικά συνδικάτα». Γιατί τρόικα και ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζουν μια οικονομική πολιτική που έχει χαρακτηριστεί από πολλούς αποτυχημένη; «Οι πολιτικές αυτές ΔΕΝ είναι αποτυχημένες. Μπορεί να θεωρείτε “αποτυχία” τις μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, τις περικοπές σε κρατικές υπηρεσίες, συντάξεις και μισθούς, γιατί σας ενδιαφέρει ότι ο κόσμος υποφέρει. Δεν είναι όμως αυτός ο σκοπός της συγκεκριμένης πολιτικής. Ο σκοπός, όπως λέει ο Τόμας Φρίντμαν, είναι η “επανάσταση” στην οικονομία, ένας τρόπος να δρομολογηθεί η αναγκαία, μόνιμη αλλαγή στην ελληνική οικονομία, από το κράτος πρόνοιας στην ελεύθερη αγορά με τον έλεγχο και την ιδιοκτησία να επιστρέφουν στον ιδιωτικό τομέα. Σε αυτό, η πολιτική είναι πολύ επιτυχημένη». Πώς θα εξηγούσατε ότι τα «θύματα» αυτού του «εγκλήματος» -όπως λέτε- οι Έλληνες πολίτες, δύο χρόνια μετά την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου, ψήφισαν ξανά σε ικανή πλειοψηφία τα κόμματα που το υπέγραψαν; «Φόβος και παγίδευση», θα μου απαντήσει. «Το είδα και στη Βρετανία της Θάτσερ, στις ΗΠΑ του Ρέιγκαν, στον Ισημερινό, στην Αργεντινή, όπου και τα δύο 76 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο δημοσιογράφος - ερευνητής, αναφερόμενος στην Goldman Sachs και ειδικά για τη χώρα μας λέει πως οι Έλληνες ήταν θύματα μιας νοθείας, μιας απάτης μεγάλα κόμματα αποδέχθηκαν –χωρίς διαφωνίατις “θεραπείες” της ελεύθερης αγοράς για την οικονομική κατάρρευση. Λένε στον κόσμο ότι η αντίσταση θα οδηγήσει σε ακόμα χειρότερες καταστάσεις, ότι η χώρα θα αποκοπεί από το παγκόσμιο εμπόριο και τον χρηματοοικονομικό τομέα. Και ότι θα επέλθουν ερείπια και δυστυχία. Στην Αργεντινή, στον Ισημερινό (και κατά κάποιο τρόπο στην Αμερική), “αντιφρονούντες” ηγέτες πήραν την εξουσία και έσωσαν αυτές τις χώρες. Όταν έγραψα το “Πικνίκ των Ορνέων”, το 2010, το ποσοστό της ανεργίας στην Ελλάδα ήταν στο 14%. Οι κυβερνήσεις αγόρασαν όσο όσο τη θεραπεία της ελεύθερης αγοράς, παρά τις προειδοποιήσεις των νομπελιστών οικονομολόγων Στίγκλιτς και Κρούγκμαν. Η “θεραπεία” αυτή διπλασίασε τα ποσοστά ανεργίας και επέτεινε την οικονομική καταστροφή. Οι γιατροί του Μεσαίωνα θέλουν ο ασθενής να αιμορραγήσει περισσότερο. Και τα δυο κόμματά σας (σ.σ.: που υπέγραψαν τα Μνημόνια) συμφωνούν ότι θα πεθάνετε, εκτός κι αν αιμορραγήσει περισσότερο η οικονομία. Λοιπόν, φίλοι μου, είστε ήδη νεκροί, απλώς δεν έχετε ακόμα ταφεί». Η άποψη του Πάλαστ έχει ειδική βαρύτητα. Έχει

Ο Μαντέλ (Σχολή του Σικάγο) μού είχε πει ότι το ευρώ επινοήθηκε για να καταστρέψει τα συνδικάτα και το κράτος πρόνοιας. Ότι είναι ταξικός πόλεμος με άλλα μέσα

διεξάγει εκτεταμένη έρευνα για την πολιτική ΔΝΤΠαγκόσμιας Τράπεζας, Μέρος της δημοσιεύει στο βιβλίο του «Δημοκρατία σε Τιμή Ευκαιρίας». Είμαστε, λοιπόν, «ήδη νεκροί». Ήταν όμως το «έγκλημα» προσχεδιασμένο; «Όχι», μου λέει. Λαγκάρντ, Μαντέλ και Φρίντμαν δεν είναι «κακοί», απλώς «θιασώτες της φιλοσοφίας του Τζόζεφ Σουμπέτερ, ότι η “δημιουργική καταστροφή” της οικονομικής τάξης, αν και επώδυνη βραχυπρόθεσμα, θα οδηγήσει έπειτα σε μια πιο αποδοτική οικονομία και σε πιο χαρούμενες χώρες». Ρόμπερτ Μαντέλ. Ο «πνευματικός πατέρας» του ευρώ. Και αυτός της Σχολής του Σικάγο. Είχε εξηγήσει κατ’ ιδίαν στον Πάλαστ ότι η νομισματική ένωση είναι ταξικός πόλεμος με άλλα μέσα. Ταξικός πόλεμος, όμως, υπάρχει και σε χώρες που έχουν το εθνικό τους νόμισμα (ΗΠΑ, Βρετανία κ.λπ.). Άρα, φταίει μόνο το ευρώ για την κατάργηση του κράτους πρόνοιας; «Ναι, ο ταξικός πόλεμος είναι η ανθρώπινη κατάσταση. Το ερώτημα είναι το αποτέλεσμα αυτής της πάλης», θα μου απαντήσει. Οι ΗΠΑ, υποστηρίζει, τύπωσαν μαζικά χρήμα, για να διατηρήσουν τα επιδόματα στις συντάξεις και την αγοραστική δύναμη. Και η Βρετανία υπό τον Γκ. Μπράουν τη γλίτωσε γιατί έμεινε έξω από το ευρώ, «παρόλο που η τωρινή κυβέρνηση των Συντηρητικών προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τη “θεραπεία λιτότητας” της Ευρωζώνης με καταστροφικά αποτελέσματα». Και συμπληρώνει: «Ο Μαντέλ μού είπε ότι η επινόηση του ευρώ ήταν το μέσο για να καταστραφούν η δύναμη των συνδικάτων, το κράτος πρόνοιας και η ρύθμιση στις επιχειρήσεις. Το μέσον ήταν η αφαίρεση κάθε δημοσιονομικής και νομισματικής ισχύος από τους εκλεγμένους αξιωματούχους. Δημοκρατία και αγορές δεν μπορούν να παντρευτούν».

Πώς οι ΗΠΑ εξήγαγαν την κρίση Με ένα παχύ φάκελο να παραφουσκώνει τη διπλωματική του τσάντα, ο Αμερικανός αναπληρωτής υπ. Οικονομικών πήγαινε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Εκεί θα υποχρέωνε τους πρέσβεις

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 77

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 78

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

152 χωρών-μελών να υπογράψουν έναν νόμο παρόμοιο με τη Συμφωνία για τις Οικονομικές Υπηρεσίες (FSA) που ίσχυε στις ΗΠΑ. Αυτός θα επέτρεπε την εξαγωγή αμερικανικών «τοξικών προϊόντων» στις χώρες αυτές. Δεν είχαν επιλογή, αν ήθελαν να συνεχίσουν το εμπόριο με τις ΗΠΑ. «Μερικές φορές οι άνθρωποι πρέπει να φάνε περιττώματα. Αλλά κανείς δεν τα παραγγέλνει. Ο σερβιτόρος πρέπει να τους βάλει το πιστόλι στον κρόταφο»: έτσι περιγράφει ο Πάλαστ το «deal». Το πρόσωπο με τον χαρτοφύλακα δεν ήταν άλλος από τον Τίμοθι Γκάιθνερ. Που σήμερα είναι υπ. Οικονομικών της κυβέρνησης Ομπάμα… Τον Μάιο του 2010 θα ερχόταν το τέλος του παιχνιδιού και για την Ελλάδα. Αναφέρω στον Πάλαστ το όνομα του Γκάιθνερ. Πώς γίνεται ο Ομπάμα στο εσωτερικό να εφαρμόζει έστω ψήγματα κεϊνσιανισμού και την ίδια στιγμή να έχει υπουργό τον Γκάιθνερ - με ρόλο κάθε άλλο παρά «αθώο» σε όλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης; Τον ρωτώ πώς μπορεί αυτό να επηρεάσει την ελληνική υπόθεση. «Η Αμερική έλυσε μερικώς την οικονομική της κρίση, κάνοντας ακριβώς το αντίθετο από την Ελλάδα», θα μου πει. Και θα εξηγήσει: «Σκοπίμως συντηρεί ελλείμματα τρισ. δολαρίων, δανειζόμενη μαζικά, δανείζοντας υπερβολικά σε τράπεζες και βιομηχανία, κρατικοποιώντας τη μεγαλύτερη βιομηχανία μας (αυτοκινήτων) και δίδοντάς της ενίσχυση 87 δισ. δολαρίων (παρόμοια ενέργεια με της Κίνας). Είχε αποτέλεσμα: μείωσε το κόστος δανεισμού σε λιγότερο του 1%. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει περισσότερα, όπως η Κίνα». Οι πολιτική που «εξάγει», όμως, δεν φαίνεται να είναι κεϊνσιανή… Ο Πάλαστ θα μου επιβεβαιώσει ότι η οικονομική πολιτική της Δύσης είναι διαχρονική....

«Επειδή γνωρίζω κάποιους αξιωματούχους του Υπ. Οικονομικών, σας λέω πως ό,τι είναι καλό για τις ΗΠΑ δεν επιτρέπεται για τις χώρες που προορίζονται μόνο για να μας παρέχουν φτηνές διακοπές». Μια από αυτές, φυσικά, και η Ελλάδα. Η οποία σήμερα διαπραγματεύεται το «κούρεμα» του χρέους της. Η Αργεντινή, που μετά τη χρεοκοπία της είχε προχωρήσει σε αναδιάρθρωση, μονομερώς όμως, σήμερα σύρεται (πάλι) στα δικαστήρια από τα «επενδυτικά ταμεία-όρνεα». Αν αυτά κερδίσουν, αντιμετωπίζει χρεοκοπία. Τα ταμεία αυτά αγοράζουν το χρέος υπερχρεωμένων ή πτωχευμένωνς χωρών, σε εξευτελιστική τιμή, και έπειτα επιδιώκουν να τους επιστραφεί άμεσα ποσό που αντιστοιχεί στην αρχική (ονομαστική) αξία του χρέους συν τους τόκους, σύροντας τη χρεωμένη χώρα στα δικαστήρια! Ο Πάλαστ έχει ερευνήσει σε βάθος την υπόθεση. Τον ρωτώ: Αν η Ελλάδα διαγράψει μέρος του χρέους της (όπως η Αργεντινή και ο Ισημερινός), ενδέχεται να απειληθεί στο μέλλον από τα «όρνεα»; «Ο Πολ το “Γεράκι” Σίνγκερ (σ.σ.: ο “πνευματικός πατέρας” των “ορνέων”) γονάτισε το Περού και το Κονγκό –για το κέρδος του. Έχει απειλήσει να καταστρέψει την Αργεντινή, εκτός αν του πληρώσει δισε78 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο Πάλαστ έχει παρουσιάσει την έρευνά του για την Ελλάδα σε διεθνή ΜΜΕ. «Είναι τόπος εγκλήματος. Τα πραγματικά θύματα είναι οι Έλληνες πολίτες που καλούνται να πληρώσουν το έγκλημα Goldman Sachs-ελληνικής κυβέρνησης», θα πει στο Crash κατομμύρια για τα παλαιά του ομόλογα. Το αμερικανικό κορυφαίο επιχειρηματικό περιοδικό “Fortune” έγραψε ότι “οι αμείλικτες τακτικές του Σίνγκερ έχουν ρίξει τη σκιά τους και στην αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο ότι η νομική εταιρεία που αντιπροσωπεύει την Ελλάδα (Cleary Gottlieb Steen & Hamilton) είναι εκείνη που επίσης αντιπροσωπεύει την Αργεντινή στη διαμάχη της με (το fund του Σίνγκερ) την Elliot, To fund αυτό τρομάζει θανάσιμα τους Έλληνες”, λέει ένας επενδυτής που βρίσκεται κοντά στις ελληνικές διαπραγματεύσεις”. Γι’ αυτόν το λόγο το fund του Σίνγκερ κι άλλο ένα, μόνο αυτά από όλους τους επενδυτές, πληρώθηκαν πλήρως από την ελληνική κυβέρνηση» .

«Επιστρέψτε στη δραχμή» Τα «γεράκια» τα έχουμε λοιπόν προς το παρόν ταΐσει, από ό,τι πληροφορούμαι… Το πρόβλημα όμως παραμένει. Ο Πάλαστ έχει και λαμπρές σπουδές στα Οικονομικά. Τον ρωτώ λοιπόν ποια λύση θα πρότεινε για την Ελλάδα. Είναι επιφυλακτικός: «Αποφεύγω να δίνω εύκολες συμβουλές. Θα συνιστούσα, όμως, να ακολουθήσετε τα παραδείγματα της Αργεντινής και του Ισημερινού. Επιστρέψτε στη δραχμή και κηρύξτε το χρέος αποπληρωτέο με ισοτιμία δραχμής-ευρώ

Ο Γκρεγκ Πάλαστ δεν δίνει συμβουλές, τονίζει όμως πως η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στη δραχμή και να κηρύξει το χρέος αποπληρωτέο με ισοτιμία δραχμής ευρώ ένα προς ένα

1:1. Αποπληρώστε έτσι όλο το δημόσιο χρέος. Μετά, αφήστε την αγορά να ρυθμίσει την ισοτιμία. Σταματήστε τις ιδιωτικοποιήσεις άμεσα ή, όπως την Αργεντινή, φορολογήστε τις ιδιωτικοποιημένες βιομηχανίες για να πάρετε τα υπερκέρδη των αγοραστών (στην περίπτωση δημόσιων αγαθών όπως το νερό, ρυθμίστε τιμή και υπηρεσίες). Παρέχετε ρευστότητα, μέσω κρατικών και συνεταιριστικών τραπεζών, για να συνεχιστεί η επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως έκανε ο Λούλα στη Βραζιλία κατά τη διάρκεια της δικής τους κρίσης ΔΝΤ/χρέους. Ξεκινήστε ή επανεκκινήστε δημόσια έργα, όπως έγινε στις ΗΠΑ, πληρώνοντας σε δραχμές. Απαγορεύστε τη μεταβίβαση όλων των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν μετατραπεί σε ευρώ, για την προμήθεια εισαγόμενων αγαθών». Και συμβουλεύει τους Έλληνες: «Να είστε προετοιμασμένοι, γιατί βραχυπρόθεσμα τα πράγματα θα είναι επώδυνα (κάτι που συμβαίνει με το πρόγραμμα ΔΝΤ έτσι κι αλλιώς) – αλλά και γιατί θα δεχθείτε απειλές από τράπεζες, κυβερνήσεις και –το πιο τρομακτικό- από την ελληνική ελίτ που έχει επωφεληθεί από την κρίση. Η λίστα των χωρών που αντιστάθηκαν, από την Αργεντινή και τη Βραζιλία μέχρι τη Μαλαισία (σ.σ.: από τις λίγες χώρες που αρνήθηκαν τη συνταγή του ΔΝΤ) και τον Ισημερινό, εγγυάται ότι υπάρχει ιστορικό προηγούμενο. Αυτά τα φτωχοποιημένα λόγω προβλήματος χρέους έθνη, είναι τώρα πιστωτές και οι ισχυρές (πλέον) οικονομίες τους σώζουν τον πλανήτη». Ο Πάλαστ, αν και επαγγελματικά ασχολείται με μια κυνική πραγματικότητα, η οποία ξεπερνά κάθε φαντασία, έχει συγγράψει και σενάρια για διαφορετικό τέλος στο μυθιστόρημα «Ο Χάρι Πότερ και οι Κλήροι του Θανάτου». Ωστόσο, ακόμα και ο κακός μάγος Βόλντεμορντ φαίνεται να ωχριά μπροστά στα εγκληματικά «ταχυδακτυλουργικά» που εφαρμόζονται τώρα πλέον και στην Ευρώπη. Κι αν υπάρχει ένα «μαγικό ραβδί» -μια πρόταση που θα φέρει τη λύση- αυτό σίγουρα βρίσκεται μακριά από το «μεταλλαγμένο» Χόγκουαρντς της Σχολής του Σικάγο… Για αποσπάσματα από την ηλεκτρονική έκδοση του βιβλίου «Το Πικνίκ των Ορνέων», επισκεφθείτε: http://www.youtube.com/watch?v=d4RWOmDKC3k

072_079 Palast 14/12/2012 11:11 μ.μ. Page 79

080_095 thraki 14/12/2012 10:54 μ.μ. Page 80

CRASH Σ ΦΑΚΕΛΟΑ ΕΘΝΙΚ Το Τουρκικό Προξενείο της Κομοτηνής είναι μια υπηρεσία με περίπου 20 άτομα προσωπικό, με 20 εκατ. ευρώ προϋπολογισμό και με 3.500 περίπου αμοιβόμενους

080_095 thraki 14/12/2012 10:55 μ.μ. Page 81

ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΥΠΟ ΤΗΝ ΗΜΙΣΕΛΗΝΟ

Η ΕΛΛΑδΑ στη σκιά

του ΜΙΝΑρE

Επιμέλεια: Γιώργος Χουδαλάκης

λέξη Βαλκάνια προέρχεται από το τουρκικό «Μπαλκάν», που σημαίνει όρος. Οι αλυτρωτικές τάσεις που έχουν τεχνητά μεγεθυνθεί συνιστούν ένα πρόβλημα που παίρνει διαστάσεις «βουνού». Οι Τούρκοι κυρίως, αλλά και οι Αλβανοί, καλλιεργούν συστηματικά ανθελληνικά αισθήματα σε μειονοτικούς πληθυσμούς που δεν έχουν απαραίτητα τουρκική προέλευση. Την ίδια στιγμή που το επίσημο κράτος μοιάζει να έχει πέσει σε παράλυση λόγω οικονομικής αδυναμίας, οι γείτονες χρηματοδοτούν γενναιόδωρα όποιον λειτουργεί εναντίον της πατρίδας και τάσσονται υπέρ της Τουρκίας. Έχοντας πετύχει αρχικά μέσω των μουφτήδων τον έλεγχο των μουσουλμανικών πληθυσμών, τους χειραγωγούν και πολιτικά, κατορθώνοντας να εκλέγουν όσους υποψηφίους δηλώνουν Τούρκοι. Η στόχευσή τους γίνεται όλο και πιο φανερή, με τις σημαίες της «Ανεξάρτητης Θράκης» να αποτελούν μαζί με τις τουρκικές το φόντο όπου φωτογραφίζονται οι μειονοτικοί βουλευτές. Η δράση τους έχει ήδη ξεφύγει από τα πλαίσια της Θράκης και εξαπλώνονται, ρίχνοντας όλο και περισσότερο γκρι στο γαλάζιο του Αιγαίου. Στο μέτωπο της Ηπείρου οι αλυτρωτικές φωνές περί Τσαμουριάς δεν ακούγονται πια μόνο από ακραία στοιχεία, αλλά από τον ίδιο τον Μπερίσα. Η ματαίωση του ταξιδιού του ΥΠΕΞ αποδεικνύει τη διάσταση που σταδιακά παίρνει το πρόβλημα. Το παζλ συμπληρώνουν οι Σκοπιανοί με την εμμονή τους στο όνομα Μακεδονία, ενώ και η ρευστότητα στις αραβικές χώρες στην ευρύτερη γειτονιά μας έχει οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές των ισορροπιών. Από αυτές τις αλλαγές η πιο προφανής είναι η αναβάθμιση της Τουρκίας σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο. Οι άσπονδοι γείτονες έχουν βαλθεί να αποδείξουν ότι ο χαρακτηρισμός «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης» εξακολουθεί να ισχύει και η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι, δικαιώνοντας τον Νίκο Εγγονόπουλο: «Τι ζητάς; Εδώ δεν είναι παίξε γέλασε: εδώ είναι Μπαλκάνια». ▲ ▲

Η υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών στη Θράκη αποψιλώθηκε από προσωπικό, στέγνωσε από κονδύλια και απαξιώθηκε από την κεντρική υπηρεσία. Μέχρι και ο μοναδικός του μεταφραστής συνταξιοδοτήθηκε και δεν αντικαταστάθηκε!

080_095 thraki 14/12/2012 10:55 μ.μ. Page 82

crash

φακελοσ εθνικα

▲ ▲

ΘρΑΚΗ:

ΟΣΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΕρΕΤΖΕ Γραφει ο Κώστας Καραΐσκος διευθυντής της εφημερίδας «Αντιφωνητής» της Κομοτηνής

προκλητική δράση του Τουρκικού Προξενείου στη Θράκη βρίσκει την Ελλάδα να απαντά στην τουρκική επέλαση με την εγκατάλειψη της τοπικής, ήδη απαξιωμένης, Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. Στη ροή χρήματος από την πλευρά της Τουρκίας η Ελλάδα δεν αντιπαραβάλλει ούτε έναν μεταφραστή. Οι υπάλληλοι της υπηρεσίας συνταξιοδοτούνται και δεν αντικαθίστανται, ενώ οι διπλωμάτες αρνούνται να υπηρετήσουν στην περιοχή. Την ίδια ώρα η Τουρκία χρηματοδοτεί μουφτήδες, τουρκικά σχολειά αλλά και εγκάθετους που απειλούν και χαρακτηρίζουν προδότη όποιον από τη μειονότητα δεν ακολουθεί τις εντολές τους. Οι υποχωρήσεις από την πλευρά των ελληνικών κυβερνήσεων έχουν ενθαρρύνει τα πιο ακραία στοιχεία που προβάλλουν «ανύπαρκτα» για την Αθήνα ζητήματα, όπως αυτά μιας ανεξάρτητης Θράκης. Όσοι προσβλέπουν σε μια προσδεδεμένη στην Τουρκία Θράκη έχουν ήδη επιβάλει τον τουρκισμό σε μεγάλο μέρος των Πομάκων και των Ατσίγγανων. Οι πιο ακραίοι φαίνεται πως σταδιακά επικρατούν, έχοντας αποκτήσει πολιτική, θρησκευτική και πνευματική εκπροσώπηση και ήδη επεκτείνουν τη δράση τους στο Αιγαίο... Μουσουλμάνοι ή Τούρκοι, Δυτική ή ελληνική Θράκη, ψευτομουφτήδες ή εκλεγμένοι μουφτήδες, Πομακοχώρια ή χωριά του ορεινού όγκου; Κι επίσης, δίγλωσσα ή μονόγλωσσα νηπιαγωγεία, μειονοτικά ή δημόσια σχολεία, πολυπολιτισμικότητα ή εθνοκεντρικότητα; Μια διελκυνστίδα με τα δύο σύνοικα στοιχεία, χριστιανούς και μουσουλμάνους, να έχουν πολλά που τους χωρίζουν, αλλά έχουν την ίδια πατρίδα, και που μέχρι σήμερα κατάφερναν να ζουν κατά κανόνα ειρηνικά. Στον συνολικό πληθυσμό της ελληνικής Θράκης περίπου το 1/3 είναι μουσουλμάνοι, με τον κύριο όγκο τους στον Νομό Ροδόπης, όπου αποτελούν ήδη πλειονότητα. Σημαντικός αριθμός υπάρχει στην Ξάνθη, ενώ στον Νομό Έβρου το ποσοστό μου82 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

σουλμάνων κατοίκων είναι μικρό. Στο σύνολο των περίπου 120.000 μουσουλμάνων, αν οι μισοί είναι όντως Τούρκοι στην καταγωγή, οι υπόλοιποι είναι Πομάκοι και Ρομά (Τσιγγάνοι). Επίσης, σε θρησκευτικό επίπεδο, από τη σουνιτική πλειονότητα εξαιρούνται κάποια ελάχιστα αλεβίτικα χωριά στα όρια των Νομών Ροδόπης και Έβρου.

Μουσουλμανική Τριεθνής Τουρκόφωνοι, Πομάκοι, Ατσίγγανοι Το ερώτημα πώς πρέπει να ονομάζεται η μειονότητα το θέτουν μόνον οι πράκτορες της Άγκυρας. Δεν υπάρχει κανένας απλός μουσουλμάνος, κάτοικος της Θράκης, που να ασχολείται με τέτοια ψευδοπροβλήματα, παρ’ εκτός κι αν ανήκει στον «στρατό» των 3.500 ανθρώπων που κάθε μήνα παίρνουν το παραδάκι της μητέρας πατρίδας. Η Συνθήκη της Λωζάννης μιλά για μουσουλμανική μειονότητα και αυτό με επιμονή τότε της Τουρκίας, η οποία θεωρούσε ότι αυτός ο όρος εξυπηρετούσε τα συμφέροντά της. Φυσικά, κανείς δεν απαγορεύει σε οποιονδήποτε μουσουλμάνο να αυτοπροσδιορίζεται ως «Τούρκος», χωρίς αυτό να ση-

Δεν υπάρχει απλός μουσουλμάνος της Θράκης που να ασχολείται με ψευδοπροβλήματα, εκτός κι αν ανήκει στον «στρατό» των 3.500 ανθρώπων που μισθοδοτούνται από τη μητέρα πατρίδα

Η Τουρκία επιχειρεί με προκάλυμμα τον θρησκευτικό φερετζέ να εκτουρκίσει τους Πομάκους και τους Ρομά της Θράκης μαίνει αποδοχή ενός συνολικού εθνοτικού προσδιορισμού του πληθυσμού, που τσουβαλιάζει τους πάντες κάτω από το τούρκικο μπαϊράκι. Η ελληνική θέση αναγνωρίζει «μουσουλμανική μειονότητα» και αφήνει τους εθνοτικούς χαρακτηρισμούς στην ατομική προαίρεση του καθενός. Οι Πομάκοι είναι σλαβόφωνοι ορεσίβιοι μουσουλμάνοι, που μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες απέφευγαν και την επιμειξία με τους τουρκικής καταγωγής ομοθρήσκούς τους. Διέθεταν κάτι το «εξωτικό» που τράβηξε τις κάμερες στην ορεινή Ξάνθη. Γίνανε εκπομπές, προκλήθηκε φασαρία, υπήρξαν αντιδράσεις, στο τέλος ξεφούσκωσε το πράγμα. Σήμερα μεγάλη μερίδα έχει μετοικήσει στις πόλεις και στα καμποχώρια, τα φανατικότερα στοιχεία της μειονότητας έχουν πομακική καταγωγή, η πομάκικη γλώσσα -παρ’ ότι άρχισε να γράφεται δειλά-δειλά πριν από 20 χρόνια- παραμένει στα αζήτητα, το δε ελληνικό κράτος συνεχίζει να αγνοεί τη σύνολη πολιτισμική διαφορετικότητα των Πομάκων. Η τρομοκρατία των τουρκοφρόνων, που έφτασε μέχρι τις δημόσιες προγραφές και την ανάρτηση των μελών πομάκικου συλλόγου στα τζαμιά, έφερε αποτελέσματα. Το κράτος έμεινε απαθές και φτάσαμε στο σημείο να εγκαλούν την Ελλάδα στα διεθνή φόρα πως δεν φροντίζει την πολιτιστική κληρονομιά αυτών των ανθρώπων! Το Πομακικό έχει υπερκαταναλωθεί προπαγανδιστικά, αλλά καμία απολύτως πρόοδο δεν βλέπουμε χρόνια τώρα. Σταμάτησαν πια οι συλλογικές πρωτοβουλίες (4ο Σώμα Στρατού, «Μηχανική Α.Ε.», Θρακική Εταιρεία, ΠΑΚΕΘΡΑ…) και μένουν κάποιοι μεμονωμένοι ιδιώτες να δίνουν τον προσωπικό τους αγώνα. Τα ίδια ισχύουν και στον χώρο των Ρομά, οι οποίοι έχουν και τη μεγαλύτερη δημογραφική δύναμη στη Θράκη. Η συνειδησιακή τους ρευστότητα συνδέεται με την άθλια οικονομική τους κατάσταση και

080_095 thraki 14/12/2012 10:56 μ.μ. Page 83

Μουφτήδες και Ιμάμηδες αποτελούν τον κύριο φορέα της τουρκικής προπαγάνδας στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης τους καθιστά εύκολο άστοχο. Η ελληνική πολιτεία θα μπορούσε να παρέμβει και με στοιχειώδη μέτρα να αποτρέψει τον εκτουρκισμό τους. Όμως, επί δεκαετίες το εγχείρημα της καταγραφής και της παρέμβασης στον χώρο ήταν το προσωπικό στοίχημα ενός και μόνον ανθρώπου, του ερευνητή Αντώνη Λιάπη, και αργότερα του σωματείου που ίδρυσε (Θρακική Εταιρεία). Μόνο πριν από λίγα χρόνια στηρίχθηκαν από την πολιτεία οι μουσουλμάνοι Τσιγγάνοι –κι αυτό πλημμελώς, αναποτελεσματικά και δίχως συνέχεια. Δεν έλειψαν κι όσοι προσπάθησαν μέσα από την υπόθεση αυτή να κερδίσουν χρήματα ή ψήφους. Χαρακτηριστικότερη η περίπτωση των στεγαστικών δανείων που δημιούργησαν συνοικισμούς–φαντάσματα σε χωριά της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κάτι σαν σκηνικό για ταινία! Ποτέ δεν μάθαμε πού κατέληξε η εισαγγελική έρευνα που είχε διαταχθεί για το κραυγαλέο σκάνδαλο.

Ο ρόλος των μουφτήδων

Οι Τούρκοι διεκδικούν στη Θράκη να εκλέγουν τους μουφτήδες τους, κάτι που δεν συμβαίνει πουθενά: ούτε σε καμία μουσουλμανική χώρα ούτε και στην ίδια την Τουρκία

Προξενείο εναντίον Μπιλάλ Ενδεικτική η περίπτωση του Πομάκου ιμάμη Μπιλάλ στον Σώστη της Ροδόπης που αποκάλυψε ο «Αντιφωνητής». Ο ίδιος παρέμενε πιστός στον νόμιμο μουφτή Μέτσο Τζεμαλή. Η περσινή ανανέωση της θητείας του με την ψήφο του χωριού απέδειξε την αγάπη και εκτίμηση των πιστών. Τοτε μπήκαν μπροστά τα μεγάλα μέσα. Ο χωρικός (Μ.Χ.) ξεκίνησε να τον προβοκάρει σε κάθε ευκαιρία και να τον εγκαλεί δημοσίως ως «πράκτορα του κράτους», «ελληνογραμμένο», «εχθρό της Τουρκίας» και άλλα ωραία. Όταν τελικά ο Μπιλάλ τον μήνυσε, επενέβη ο μηχανισμός του Προξενείου και με επικεφαλής τον ίδιον τον πρόξενο (!) προσπάθησε να τον προσελκύσει στο σινάφι του Σερίφ ή να αποσύρει τη μήνυση. Ο ιμάμης κλήθηκε στο Τουρκικό Προξενείο για «συστάσεις», οι οποίες δεν έπιασαν όμως τόπο. Ο πρόξενος Ιλχάν Σενέρ επισκέφθηκε το χωριό καταγωγής του ιμάμη, την Πάχνη, ψάχνοντας τρόπο να τον επηρρεάσει και την επομένη πήγε στο τέμενος του Σώστη. Μετά την προσευχή, μαζί με τους κολαούζους του έμεινε επί ώρες να πιέζει τον ιμάμη να μην προχωρήσει δικαστικώς (ο φόβος τους, βέβαια, δεν ήταν η τυχόν καταδίκη του δράστη, αλλά η αποκάλυψη της όλης ιστορίας και του παρακρατικού μηχανισμού). Ο Μπιλάλ αρνήθηκε, αλλά μη αντέχοντας την πίεση από τον οικογενειακό του κύκλο, τελικά παραιτήθηκε κι έφυγε από τον Σώστη. Στην παραίτησή του περιέγραψε με κάθε λεπτομέρεια τη μαφιόζικη αντιμετώπιση που του επιφύλαξαν. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: ο γιος του προβοκάτορα Μ.Χ. εργάζεται στο Τουρκικό Προξενείο της Ρόδου! Το θέμα έφτασε στη Βουλή, το Υπουργείο Εξωτερικών προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας στην Άγκυρα για τη συμπεριφορά του διπλωμάτη της, αλλά ώς εκεί…

▲ ▲

Σε μία θρησκευτική μειονότητα ο επικεφαλής των πιστών έχει κορυφαίο ρόλο. Το αν οι δύο μουφτείες (Ροδόπης και Ξάνθης) θα επανδρώνονται με πραγματικούς θρησκευτικούς λειτουργούς ή με μασκαρεμένους πράκτορες (ΜΙΤατζήδες) έχει πρωτεύουσα σημασία για τις εξελίξεις στην περιοχή. Η Ελλάδα αναγνωρίζει τους μουφτήδες Τζεμαλή και Σινίκογλου που έχει νόμιμα διορίσει. Η Τουρκία διεκδικεί στη Θράκη από την Ελλάδα το δικαίωμα (για λογαριασμό των μειονοτικών) να εκλέγουν τους μουφτήδες τους, κάτι που δεν συμβαίνει πουθενά: ούτε σε καμμία μουσουλμανική χώρα ούτε και στην ίδια την Τουρκία. Μάλιστα, όταν κάποια στιγμή ρωτήθηκε στη Θράκη Τούρκος επίσημος για την αντίφαση αυτή, απάντησε πως η χώρα του «φοβάται τον ισλαμικό φονταμενταλισμό», γι’ αυτό και

διατηρεί τον έλεγχο των μουφτειών. Ενώ η Ελλάδα δεν έχει μάλλον τίποτε να φοβηθεί από την απώλεια αυτού του ελέγχου! Η νομιμότητα των μουφτήδων κρίθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 1999. Εκεί ο Ιμπράμ Σερίφ κέρδισε το δικαίωμα να αυτοαποκαλείται «μουφτής Κομοτηνής», εφόσον υπάρχει μερίδα πιστών που τον αποδέχεται ως τέτοιον. Με τον ίδιο τρόπο ο «σεσημασμένος φασίστας» Αχμέτ Μετέ παρουσιάζεται παντού ως «μουφτής Ξάνθης» ή «εκλεγμένος μουφτής Ξάνθης». Το πρόβλημα της παράλληλης ύπαρξης των μουφτήδων πήρε διαστάσεις, με τον έλεγχο των κατά τόπους ιμάμηδων να έχει πέρασει στα χέρια της Τουρκίας, σε ποσοστά άνω του 90%, ιδίως στην Ξάνθη.

Η Άγκυρα εξασφάλισε τον έλεγχο αυτών των ανθρώπων με το χρήμα, την τρομοκρατία και την ανυπαρξία του ελληνικού κράτους. Παραδοσιακά κάθε μουσουλμανικό χωριό μαζεύει κάποια χρήματα (π.χ. 50 - 100 ευρώ από κάθε οικογένεια ετησίως) και μ’ αυτά πληρώνει τον ιμάμη του. Καθώς όμως αυτά κατά κανόνα δεν επαρκούν, έρχεται το Τουρκικό Προξενείο και πληρώνει 1.000 ευρώ τον μήνα σε κάθε ιμάμη που έχει πάρει το «χαρτί» από τον τουρκομουφτή (ο οποίος κρατάει και τη… μίζα του!), ότι ανήκει στο ασκέρι του. Πρόσθετη είναι η αμοιβή 450 ευρώ για όσους κάνουν και «κατηχητικό» τα απογεύματα στα παιδιά (τα λεγόμενα Κοράν Κουρσού). Τώρα τι είδους κατήχηση γίνεται εκεί, είναι ένα θέμα που σηκώνει πολλή συζήτηση… Στις περιπτώσεις που το χρήμα δεν λειτουργεί ασκούνται ψυχολογική βία και τρομοκρατία. Οι περισσότεροι ιμάμηδες συντάσσονται με τους Σερίφ – Μετέ, γιατί αυτό επιβάλλεται από τον περίγυρο ή από πιέσεις (αν χρειαστεί) κάποιων χωρικών οι οποίοι μπορούν εύκολα να μεταστρέψουν την κοινή γνώμη κατά το δοκούν. Όποιος εμμένει στη νομιμοφροσύνη προς το ελληνικό κράτος κινδυνεύει να βρεθεί ανά πάσα στιγμή χωρίς δουλειά, αφού το συμβούλιο του χωριού μπορεί να τον αντικαταστήσει.

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

080_095 thraki 14/12/2012 10:56 μ.μ. Page 84

Προύσσα, Σάββατο 1/12/2012. Ο βουλευτής Ροδόπης Αχμέτ Χατζηοσμάν φωτογραφίζεται μπροστά σε σημαίες της Τουρκίας και της ανεξάρτητης Δ. Θράκης με τον πρόεδρο του τοπικού παραρτήματος Σουκρού Κιοσέ («Αντιφωνητής», 16-2-2012). Ανάλογη φωτογραφία του Τσετίν Μάντατζη οδήγησε στο να μην είναι ξανά υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ. Ποιο θα είναι άραγε το μέλλον του Αχμέτ Χατζηοσμάν;

▲ ▲

Η Ελλάς απουσιάζει

Πέρα από κάποια διαβήματα, όμως, η Ελλάδα απουσιάζει. Πώς αντιμετωπίζει τη διακίνηση τόσου μαύρου χρήματος; Πώς υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μουσουλμάνων πολιτών, οι οποίοι μπαίνουν στο στόχαστρο των παρακρατικών μηχανισμών μιας άλλης χώρας; Για κάποια χρόνια προσπάθησε να εξισορροπήσει το χρήμα της Τουρκίας με απόρρητα κονδύλια του ΥΠΕΞ. Τα χρήματα όμως ήταν λίγα, η διαδικασία αναξιοπρεπής και η συνέπειά της… ελληνική. Μία ελπιδοφόρα νομοθετική πρωτοβουλία που πήγε να ρυθμίσει προ πενταετίας το θέμα, διορίζοντας 240 ιμάμηδες στη Θράκη με εννιάμηνες ανανεώσιμες συμβάσεις, πήγε άπατη, λόγω μικροκομματικών σκοπιμοτήτων και των αντιδράσεων κάποιων διπλοπρακτόρων που βρέθηκαν σε καίριες θέσεις. Κι όχι μόνο δεν βελτίωσε την κατάσταση, αλλά κατέστρεψε κυριολεκτικά (υλικά και ηθικά) τους ανθρώπους που εκτέθηκαν υπέρ της νομιμότητας. Ο νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ και η Ελλάδα ρεζιλεύτηκε με τρόπο πρωτοφανή. Στην Αθήνα, φυσικά, κανένας δεν πήρε είδηση τα όσα συνέβησαν…

Η μειονοτική εκπαίδευση

84 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Κατήχηση στον τουρκισμό Για να επιτευχθεί ο πλήρης εκτουρκισμός των παιδιών παραδίδονται και μαθήματα Κορανίου (Κοράν κουρσού) σε κατηχητικά από έμμισθους ιεροκήρυκες του Προξενείου στα περισσότερα τεμένη

Οι τουρκόφωνοι έφτασαν μέχρι τις δημόσιες προγραφές και την ανάρτηση των μελών πομάκικου συλλόγου στα τζαμιά. Η τρομοκρατία έφερε αποτελέσματα

της Θράκης. Το εγχειρίδιο που χρησιμοποιείται είναι αποκαλυπτικό, αφού ξεκινάει με φωτογραφία του… Κεμάλ και με τον εθνικό ύμνο της Τουρκίας! Το τι διδάσκεται σ’ αυτά τα «κρυφά σχολειά» αναδεικνύεται από τα Χατίμ (τελετές αποφοίτησης). Σύμφωνα με όσα δημοσίευσε ο «Αντιφωνητής» στο Εύλαλο της Ξάνθης στις 26-9-2010, με παρόντες τους Μετέ, τον Μάντατζη κ.ά., ένα παιδάκι διαβάζει: Ο παππούς των προγόνων σου, ο πατέρας της γενιάς σου / Ω γενναίο Τουρκικό έθνος, Οι στρατιές σου πολλές φορές δοξάστηκαν στον κόσμο/ Τουρκικό έθνος, Τουρκικό έθνος / Αγάπα με πάθος το έθνος σου, Κατέστρεψε τους εχθρούς του. Σε άλλο χάτιμ (Εχίνος, 27-6-2008), ενώπιον του Τούρκου Προξένου, του δημάρχου Μύκης, του Μετέ, του Μάντατζη και άλλων απαγγέλεται: Εγώ σε αγαπώ πολύ / ωραία μου Τουρκία /Με σένα θα κλάψω /με σένα θα γελάσω /Την ημισέλινο σημαία σου / θα υψώσω στο πιο ψηλό σημείο /Αν χρειαστεί για σένα /με χαρά να πεθάνω / Είμαι ερωτευμένος μαζί σου ωραία Τουρκία (…) Και άλλο κοριτσάκι προειδοποιεί όσους δηλώνουν Πομάκοι κι όχι Τούρκοι: «Ο λαός της Θράκης δεν σηκώνει ποτέ την προδοσία /Αν υπάρχει κάποιος που δεν την αγαπά ας την εγκαταλείψει /Αυτή η χώρα είναι δική μας, η Θράκη είναι δική μας /Αυτοί που είναι από την πόλη, από το χωριό, από τα Βαλκάνια και από τα βουνά /είναι όλοι αδέλφια μεταξύ τους / Αχ αυτή η θλίψη της διχόνοιας! /Να ξέρετε η Θράκη είναι δική μας /Ε, προδότες μην εξαντλείτε την υπομονή μας

Η πολιτική έκφραση Ο πολιτικός κόσμος ασχολείται με τα μειονοτικά κατά τις προεκλογικές περιόδους και έχοντας στον νου τις χιλιάδες ψήφους των μουσουλμάνων. Τα τελευταία χρόνια η μειονοτική προτίμηση για το ΠΑΣΟΚ ήταν ξεκάθαρη, ενώ η επιφύλαξη για τη Ν.Δ. μεγάλωσε με τον Σαμαρά. Τα ποσοστά της Ν.Δ. στις τελευταίες εκλογές σε μουσουλμανικά χωριά,

▲ ▲

Βασικό παράγοντα διαμόρφωσης της κοινής γνώμης στα μειονοτικά χωριά αποτελούν οι δάσκαλοι. Η πρόβλεψη της Συνθήκης της Λωζάννης για εκπαίδευση στη μητρική γλώσσα, με τη Μορφωτική Συμφωνία του 1951 και (κυρίως) με τα Μορφωτικά Πρωτόκολλα του 1968 προβλέπει σχολεία που διδάσκουν τα μισά μαθήματα στα ελληνικά και τα μισά στα τουρκικά. Τα τουρκόγλωσσα βιβλία έρχονται από την Άγκυρα και εγκρίνονται από την Αθήνα, με δασκάλους που προέρχονται κυρίως από την Ειδική Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης (η οποία ήδη καταργήθηκε). Λειτουργούν περιπου 190 τέτοια σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και από ένα Γυμνάσιο – Λύκειο σε Κομοτηνή και Ξάνθη για να παράγουν μαθητές με ελάχιστη γνώση της ελληνικής γλώσσας. Πρόκειται για σύστημα που απορρέει από το οθωμανικό σύστημα των «μιλλέτ» και το οποίο κρατάει τον μαθητόκοσμο της μουσουλμανικής κοινωνίας σε ένα γκέτο.

Η πολιτεία όχι μόνο δεν προχωράει προς την κατάργησή του, αλλά τρέχει ένα 15ετές (!) πρόγραμμα για τη «βελτίωσή» του (Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων υπό τις καθ. Α. Φραγκουδάκη – Θ. Δραγώνα) και δεν αποκλύει την επέκτασή του στην προσχολική εκπαίδευση! Η ίδρυση δίγλωσσων νηπιαγωγείων (όπου πέραν της ελληνικής γλώσσας εννοείται ότι θα προβλέπεται μόνο η τουρκική, ακόμα και για τα πομακόπαιδα!) είναι το πάγιο αίτημα της μειονοτικής ηγεσίας τα τελευταία χρόνια και μπήκε σε φάση παροξυσμού τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν 22 γονείς από τον Εχίνο της Ξάνθης προσπάθησαν να εκβιάσουν την εγγραφή των παιδιών τους στο σχολείο, κάτι που απετράπη κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.

080_095 thraki 14/12/2012 10:56 μ.μ. Page 85

080_095 thraki 14/12/2012 10:56 μ.μ. Page 86

crash

φακελοσ εθνικα Το Τουρκικό Προξενείο χρηματοδοτεί τα φανατικά στοιχεία που υποστηρίζουν τη δημιουργία της ανεξάρτητης Δυτικής Θράκης

▲ ▲

στη Ροδόπη λ.χ., οι (μειονοτικοί και πλειονοτικοί) υποψήφιοί της πήραν κάτω από…4%! Το ποιος καθορίζει το εκλογικό αποτέλεσμα το λένε ενίοτε ακόμα και μουσουλμάνοι πολιτευτές, σαν τον Ξανθιώτη γιατρό και υποψήφιο του ΠΑΣΟΚ Μπαράν Μπουρχάν. Στις εκλογές του περασμένου Μαΐου έχασε την έδρα για ελάχιστες ψήφους και δήλωσε: «Δεν μπόρεσα να σπάσω τη γραμμή του Προξενείου που ήταν υπέρ του Χουσεΐν Ζεϊμπέκ αρχικά και μετά του Χατζημεμίς Τουρκές. Μόνο όταν κατάλαβαν ότι η Μπακογιάννη δεν θα μπει στη Βουλή κατηύθυναν όλες τις ψήφους στον Ζεϊμπέκ. Ήταν εμφανές, συνεχώς τους πρόβαλλε ο τουρκόφωνος Τύπος… Η μειονότητα στη μεγάλη της πλειοψηφία άγεται και φέρεται από το Τουρκικό Προξενείο (...). Αυτοί δεν με στήριξαν γιατί δεν τους προσκυνάω… Γιατί δεν τους ζήτησα την άδεια να είμαι υποψήφιος. Γι’ αυτό και με πολέμησαν όλοι…» (εφ. «Εμπρός», 10-5-12). Απόδειξη της τουρκικής επιρροής, η φωτογράφιση του βουλευτή Ροδόπης Αχμέτ Χατζηοσμάν (Προύσσα, Σάββατο 1/12/2012) μπροστά σε σημαίες της Τουρκίας και της… ανεξάρτητης Δ. Θράκης, στον τοπικό Σύλλογο Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης, μαζί με τον πρόεδρο του παραρτήματος Σουκρού Κιοσέ. Ανάλογη φωτογραφία του Τσετίν Μάντατζη είχε δημοσιεύσει ο «Αντιφωνητής» (16/2/2012) όταν και ετέθη θέμα διαγραφής του από το ΠΑΣΟΚ και διερράγησαν οι σχέσεις του με το κόμμα που τον φιλοξενούσε (τελικά δεν τον ξανακατέβασε στην Ξάνθη). Άγνωστο ακόμα το πώς θα αντιμετωπίσει ο κ. Βενιζέλος τον Χατζηοσμάν. Σήμερα η Ροδόπη έχει 2 μειονοτικούς βουλευτές (σε σύνολο τριών), τον Αχμέτ Χατζηοσμάν με το ΠΑΣΟΚ και τον Αϊχάν Καραγιουσούφ του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στην Ξάνθη ο ΣΥΡΙΖΑ εξέλεξε τον Χουσεΐν Ζεϊμπέκ. Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση η Ροδόπη έχει 2 στους 4 δημάρχους μουσουλμάνους, τον Ισμέτ Καδή του Ιάσμου (που παριστάνει και τον πρόεδρο της άτυπης Ανώτατης Συμβουλευτικής Επιτροπής) και τον Ιμπραήμ Σερίφ της Φιλύρας (που δεν χάνει κανένα αλυτρωτικό–σωβινιστικό χάπενινγκ των τουρκοφρόνων, δώθε ή κείθε των συνόρων).

Η ΕΟΖ μάς έλειπε…

86 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Το επιτελικό κέντρο Όλο αυτό το σύστημα και τα παρακλάδια του (τις εβδομαδιαίες τουρκόφωνες εφημερίδες, τους δεκάδες μειονοτικούς συλλόγους, τη μεθοδική οικονομική διείσδυση) καθοδηγεί το Τουρκικό Προξενείο της Κομοτηνής. Μια υπηρεσία με 20 περίπου άτομα προσωπικό, με 20 εκατομμύρια ευρώ προϋπολογισμό και με 3.500 περίπου μισθοδοτούμενους. Πιθανό κλείσιμο του προξενείου θα δημιουργούσε «παρατράγουδα», αλλά ίσως οδηγούσε σε σημαντικό εθνικό όφελος. Η τοπική πρωτοβουλία proxeneio-stop.org έθεσε με

Η προώθηση της ΕΟΖ γίνεται από ένα περίεργο «Οικονομικό Φόρουμ Θράκης» («προβατόσχημο» το χαρακτήρισε ο Αλεξανδρουπόλεως Μητρ. Άνθιμος) και διαθέτει υψηλότατες γερμανικές άκρες

τόλμη και επιχειρήματα το ζήτημα επί τάπητος, με εκδηλώσεις και συλλογή υπογραφών, διαδικτυακά και μη. Σήμερα όμως δεν «κινδυνεύει» το Προξενείο, αλλά το… αντίβαρό του που ίδρυσε η ελληνική πολιτεία στη δεκαετία του ’30: το γραφείο του Υπουργείου Εξωτερικών στη Θράκη! Αποψιλώθηκε από προσωπικό, στέγνωσε από κονδύλια και απαξιώθηκε από την κεντρική υπηρεσία. Μέχρι και ο μοναδικός του μεταφραστής συνταξιοδοτήθηκε και δεν αντικαταστάθηκε!

Μνημόσυνα και Οθωμανοί ήρωες Σε μια προσπάθεια εισαγόμενου εθνικισμού η επισήμως διαλυμένη «Τουρκική Ένωση Ξάνθης» διοργάνωσε στις 11 Νοεμβρίου 2011 (προσευχή) για τους… 24 Τούρκους στρατιώτες που είχαν σκοτωθεί στο Χάκκαρι, πολεμώντας τους Κούρδους αντάρτες του ΡΚΚ! Στο Σουνέ τζαμί της πόλης δίπλα στον Τούρκο Πρόξενο στάθηκαν ο τότε βουλευτής Τσετίν Μάντατζη, ο αντιπεριφερειάρχης Ιρφάν Ουζούν και άλλοι τοπικοί μειονοτικοί παράγοντες. Η μόνη αντίδραση προήλθε από φίλους του «Αντιφωνητή», που με δίγλωσσα φέιγ βολάν κάλεσαν τον μουσουλμανικό κόσμο να αποκρούσει τον εισαγόμενο φανατισμό. Τιμές αποδίδονται και στους Οθωμανούς εισβολείς στη Θράκη. Στο ύψωμα «κουρμπάν τεπέ» κοντά στη Δαρμένη πραγματοποιήθηκε εκδήλωση υπέρ 9 «ακιντζιλάρ» (επιδρομείς) που σκοτώθηκαν, λένε, εκεί. Επίσης, στη Χλόη πριν από 3,5 χρόνια ο τότε Πρόξενος Μουσταφά Σάρνιτς κάλεσε τους χωρικούς να τιμούν τους 40 Οθωμανούς που πρώτοι σκοτώθηκαν κατά την κατάκτηση τής Θράκης τον 14ο αιώνα! Κι αν εκείνοι ήθελαν να στήσουν ένα μνημείο, αυτός θα τους «βοηθούσε». Καθιέρωσε έτσι κάθε Ιούνιο μια επέτειο που λέγεται «40 Κουρμπάνια» κι εφέτος δίπλα του είχε και τους τρεις βασικούς μουσουλμάνους πολιτευτές του νομού: τον Αχμέτ Χατζηοσμάν (ΠΑΣΟΚ), τον Ιλχάν Αχμέτ (ΔΗΜΑΡ) και τον Αϊχάν Καραγιουσούφ (ΣΥΡΙΖΑ). Μάλιστα, στον ανακαινισμένο αλεβίτικο τεκέ της γειτονικής Ρούσσας, η είσοδος φέρει πλέον τον τίτλο «Πύλη των 40»!

▲ ▲

Και σαν να μην έφταναν όλα τ’ άλλα, ήρθε και η πρόταση για την ίδρυση Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) στην περιοχή. Η πρόταση υπόσχεται «ανάπτυξη» με την εγκατάσταση μεγάλων εξαγωγικών επιχειρήσεων σε ειδικό περιβάλλον, ευνοϊκό από νομικής, φορολογικής και διοικητικής απόψεως. Το τοπίο είναι ακόμη θολό, αλλά κάθε λόγος για «ειδικό καθεστώς» στη Θράκη, σε οποιοδήποτε επίπεδο, γεννά υποψίες για παρασκηνιακούς σχεδιασμούς. Πόσω μάλλον όταν όλη η προώθηση του σχεδίου γίνεται από ένα περίεργο «Οικονομικό Φόρουμ Θράκης» («προβατόσχημο» το χαρακτήρισε στην καταλυτική παρέμβασή του ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος τον περασμένο Ιούλιο) της κ. Κατερίνας Καραγιάννη, που πρόσφατα εγκαταστάθηκε στην Αλεξανδρούπολη και διαθέτει υψηλότατες γερμανικές άκρες. Το γενικότερο χάλι της Ελλάδας, η πρώτη διατύπωση της πρότασης από τον Ευριπίδη Στυλιανίδη και η ένθερμη υποστήριξή της από το τουρκικό Προξενείο Κομοτηνής κάνουν

τους φόβους βάσιμους. Τους διατύπωσε και η Ομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών κι Εμπόρων της Περιφέρειας σε επιστολή των 5 προέδρων της πέρυσι (2-11-2011), αλλά στην Ελλάδα των Μνημονίων οι κυβερνητικές αποφάσεις δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τέτοιες λεπτομέρειες…

080_095 thraki 14/12/2012 10:57 μ.μ. Page 87

080_095 thraki 14/12/2012 10:57 μ.μ. Page 88

crash

φακελοσ εθνικα

▲ ▲

ΑΙΓΑΙΟ:

ΟΙ ΤΟΥρΚΟΙ «ΓΚρΙΖΑρΟΥΝ» ΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΛΟΓΩ ΠΕΤρΕΛΑΙΟΥ

η νύχτα της 31ης Ιανουαρίου του 1996 η Ελλάδα συνειδητοποιούσε με την ήττα στα Ίμια ότι οι Τούρκοι έριχναν τόνους γκρίζας αμφισβήτησης στο γαλάζιο του Αιγαίου. Αν και η Τουρκία σε καθημερινή βάση μάς υπενθυμίζει με παραβιάσεις εναερίου χώρου ότι αμφισβητεί την κυριότητα ακόμα και κατοικημένων ελληνικών νησιών (Αρκοί, Ψέριμος, Φούρνοι, Ζουράφα, Οινούσσες, Φαρμακονήσι, Γυαλί και άλλα), η επίσημη Ελλάδα, ασκώντας την πολιτική του «ζεϊμπέκικου», παραμύθιαζε τους πολίτες με δήθεν ελληνοτουρκικές φιλίες και συνεργασίες. Για να γίνει κατανοητό γιατί οι Τούρκοι αμφισβητούν την κυριότητα των νησιών στήνοντας μειονοτικό ζήτημα και στο Αιγαίο, θα πρέπει κάποιος να προσπεράσει μονοδιάστατες εθνικιστικές προσεγγίσεις και να συνυπολογίσει τα τεράστια συμφέροντα που κρύβονται στον βυθό του Αιγαίου.

Την Παρασκευή 28 Απριλίου του 2012, εν μέσω προεκλογικής περιόδου και πολιτικής αστάθειας στη μνημονιακή Ελλάδα, στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως δημοσιεύονται χάρτες με θαλάσσιες περιοχές εντός της ελληνικής ΑΟΖ νότια της Ρόδου και του Καστελόριζου, οι οποίες παραχωρούνται προς έρευνα και εκμετάλλευση στην τουρκική εταιρεία πετρελαίου TPAO. Το καταρρέον ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν έδωσε τη δέουσα προσοχή. Η μελετημένη τουρκική κίνηση αποτελούσε μια ακόμη συνέχεια της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης που ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου του 1973, όταν στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως δημοσιεύτηκαν χάρτες θαλασσίων περιοχών στα βορειοδυτικά της Μυτιλήνης τις οποίες η Άγκυρα παραχωρούσε προς έρευνα και εκμετάλλευση στην τουρκική εταιρεία πετρελαίου ΤΡΑΟ. Ήταν η πρώτη έμπρακτη αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας/ κυριαρχίας στο Αιγαίο από την Τουρ88 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

κία. Οι Τούρκοι επανέρχονται καταγράφοντας τις διεκδικήσεις τους επί της ελληνικής ΑΟΖ νότια της Ρόδου και του Καστελόριζου. Δηλαδή εκεί όπου σήμερα, μετά την ανακάλυψη τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, εξελίσσεται ένα τεράστιας σημασίας γεωπολιτικό παιχνίδι…

«Η απόρρητη ιστορία του Αιγαίου» Είχε προηγηθεί η έμπρακτη αμφισβήτηση της περιοχής που βρίσκεται λίγο έξω από τα χωρικά ύδατα της Θάσου. Περιοχή που αδιαμφισβήτητα βρίσκεται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με άκρως απόρρητα αμερικανικά έγγραφα, τα οποία ήρθαν στα χέρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών το διάστημα 1991- 1993, στην περιοχή υπάρχει ποσότητα περίπου ενός δισεκατομμύριου (1.000.000.000) βαρελιών πετρελαίου. Το τεράστιο αυτό κοίτασμα δεν αξιοποιείται από την Ελλάδα, καθώς οι Τούρκοι απειλούν ακόμα και με πόλεμο, αμφισβητώντας την κυριότητα του οικοπέδου. Οι Αμερικανοί από τότε προωθούν ένα σχέδιο συνεκμετάλλευσης θέτοντας, τελικά, ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου υπό τον έλεγχό τους, πουλών-

Οι Αμερικανοί εκτιμούν ότι στη Θάσο υπάρχουν 1.000.000.000 βαρέλια πετρελαίου. Με τιμές 1990 θα απέφεραν στην Ελλάδα 10 δισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχούσε στο μισό χρέος μας!

Οι Τούρκοι απαιτούν τη συνεκμετάλλευση των πετρελαίων του Αιγαίου. Στην περίπτωση της Θάσου απείλησαν ακόμα και με πόλεμο τας ταυτόχρονα την εξοπλιστική τους πραμάτεια και στους δύο αντιμαχόμενους, οι οποίοι ξοδεύουν μέχρι χρεοκοπίας. Τα απόρρητα έγγραφα ήταν το προϊόν μιας επιτυχημένης (!) ελληνικής κατασκοπευτικής δραστηριότητας εις βάρος των ΗΠΑ, την οποία μάλιστα ο κατάσκοπος Στίβεν Λάλας πλήρωσε με δεκαπέντε χρόνια εγκλεισμού σε αμερικανικές φυλακές και παρουσιάζονται αυτούσια και για πρώτη φορά από τις εκδόσεις «Το Ποντίκι» στο βιβλίο «H απόρρητη ιστορία του Αιγαίου».

Το σχέδιο συνεκμετάλλευσης Στα μέσα Απριλίου του 1991 ο τότε Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα (Μ. Sotirhos) συναντάται με τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και του παρουσιάζει το σχέδιο της Ουάσινγκτον για την ελληνοτουρκική (συν)εκμετάλλευση των πετρελαίων του Αιγαίου. Το αμερικανικό σχέδιο βασίζονταν στη βεβαιότητα ότι στα 8 μίλια ανατολικά από τις ακτές της Θάσου υπάρχουν 1.000.000.000 βαρέλια πετρελαίου, το οποίο με τιμές 1990 θα απέφερε έσοδα στην Ελλάδα 10.000.000.000 δολάρια, ποσό που τότε αντιστοιχούσε στο μισό ελληνικό χρέος! Συγκεκριμένα, η αναφορά της Αμερικανικής Πρεσβείας με Αριθμ. 1890/21.4.91 αναφέρει: Κατά την επίσκεψή του στις 16 Απριλίου 1991 στον πρωθυπουργό Μητσοτάκη, ο πρέσβης Σωτήρχος έθιξε το θέμα δυνατότητας μίας ελληνο-τουρκικής συμφωνίας που θα επέτρεπε την εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού (seabed) του Αιγαίου, σύμφωνα με τις οδηγίες σας. Ο Μητσοτάκης έδωσε πράσινο φως να θίξουμε την ιδέα με έναν αθόρυβο, ουδέτερο τρόπο (inaquiet, neutralway) στην τουρκική κυβέρνηση στην

080_095 thraki 14/12/2012 10:57 μ.μ. Page 89

«Θρακική μετάσταση» στα δωδεκάνησα

Άγκυρα. Πρότεινε (he suggested) τη διερεύνηση για επίτευξη (exploring the feasibility) μιας συμφωνίας που θα επέτρεπε και στις δύο χώρες την εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού (seabed) του Αιγαίου σε «μη αμφισβητούμενες περιοχές» («non-disputed areas») σαν ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης (as a confidence building measure). Ένα Σύμφωνο Μη Επιθέσεως1 (a Non Aggression Pact), βασισμένο προσεκτικά στο status quo του Αιγαίου, θα αποτελούσε ένα άλλο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Σε άλλο σημείο της αναφοράς ο Σωτήρχος υποστηρίζει ότι μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης θα μπορούσε αποδώσει οφέλη για την Ελλάδα και εκτιμά ότι ο Μητσοτάκης θα μπορούσε να υπογράψει τέτοιες συμφωνίες κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Άγκυρα. αλλά και τις ξένες εταιρείες που θα αναλάμβαναν τη δουλειά και περιγράφει την αντίδραση του Μητσοτάκη όταν ακούει ότι η Ελλάδα θα εισέπραττε έως και 10 δισεκατομμύρια: ο πρωθυπουργός άρχισε να παίζει τις χάντρες του κομπολογιού του (μία συνήθεια που προσέξαμε ότι έχει όταν μιλάει για πράγματα ουσιώδη – a trait we have notice dο when is talking substance).Στην ίδια έκθεση φέρεται ότι η αμερικανική πλευρά ζήτησε τη γνώμη του πρωθυπουργού πάνω στην ιδέα της συνεκμετάλλευσης και προσφέρθηκε να ενημερώσει (ιδιωτικώς) την τουρκική πλευρά.

Στο βιβλίο «Η Απόρρητη ιστορία του Αιγαίου» ανάμεσα σε άλλα ντοκουμέντα περιέχεται η πρόβλεψη -5 χρόνια πριν συμβεί- για τη σύγκρουση στα Ίμια. Τα ζητήματα που αναφέρονται εξακολουθούν

Σημείωση: Tο παραπάνω κείμενο διατυπώθηκε χρησιμοποιώντας αποσπάσματα από το βιβλίο «Η απόρρητη ιστορία του Αιγαίου» του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΛΑΚΑ.

▲ ▲

Το «παιχνίδι» σήμερα

να βρίσκονται στο επίκεντρο της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, γύρω από τη διαχείριση των ενεργειακών πόρων όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τα γεγονότα σε συνδυασμό με τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι τίποτε δεν συνέβη τυχαία. Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι οι διαδικασίες για τη δημιουργία του δημόσιου φορέα, ο οποίος ανέλαβε τις έρευνες για πετρέλαιο στη Δυτική Ελλάδα, εξελίχθηκαν ταυτόχρονα με τις διαδικασίες για τη δημιουργία του ταμείου πώλησης της δημόσια περιουσίας αλλά και του ταμείου στο οποίο θα συγκεντρώνονται σημαντικότατοι δημόσιοι πόροι ώστε να διατίθενται κατά απόλυτη προτεραιότητα για την εξυπηρέτηση του χρέους. Δεν είναι τυχαίο και ότι το Αιγαίο και η θάλασσα νότια του Καστελόριζου έχουν αποκλειστεί από τις έρευνες, ως επιβεβαίωση του ότι η Τουρκία έχει καταφέρει να μετατρέψει de facto αυτές τις περιοχές σε γκρίζες ζώνες. Τα ενδεχόμενα ενεργειακά της κοιτάσματα φαντάζουν ως ιδανικές εμπράγματες εγγυήσεις, τις οποίες διεκδικούν οι κάθε λογής πιστωτές της. Οι δανειακές συμβάσεις έκτος της ανθρωπιστικής κρίσης που έχουν δημιουργήσει προβλέπουν και την εκχώρηση κάθε είδους κυριαρχίας στους δανειστές της χώρας και την υποθήκευση κάθε πηγής σημερινών και μελλοντικών εσόδων και πλουτοπαραγωγικών πηγών. Οι δανειστές γνωρίζουν ότι το Αιγαίο δεν ανήκει στα ψάρια του, αλλά σε αυτόν που μπορεί να το υπερασπιστεί.

Στις 8 Νοεμβρίου οι Τούρκοι πράκτορες κορύφωσαν τη δράση τους και στη Ρόδο. Ο νομίμως διορισμένος από τη βακουφική επιτροπή Ρόδου ιμάμης Καρααλή την ώρα που τελούσε τα καθήκοντά του στο τζαμί δέχτηκε επίθεση από Τούρκο πολίτη ονόματι Σουνουσί Μισιρλίογλου. Η Αστυνομία συνέλαβε τον Σουνουσί. Παράλληλα συνέλαβε και τον Ιλτέρ Μέτσο, ο οποίος σύμφωνα με τον τουρκόφωνο τύπο της Θράκης είναι ο απεσταλμένος του Αχμέτ Μετέ στο νησί. Και οι δύο καταδικάστηκαν σε 21 μήνες φυλάκιση. Ο Μέτσο βρέθηκε στο νησί έπειτα από πρόσκληση του Πολιτιστικού Συλλόγου Μουσουλμάνων Ρόδου «Η Αδελφοσύνη», όπου θα ασκεί «αμισθί» τα καθήκοντα του ιμάμη. Ο νυν βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χουσεΐν Ζεϊμπέκ έχει επαφέςκαι στηρίζει το έργο του Μέτσο. Η τουρκική «Ζαμάν» έγραφε (3/8/2011) για το «έργο» του Μέτσο: «Οι νέοι δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τα μαθήματα γλώσσας που παραδίδονται από τον ιμάμη Ιλτέρ Μέτσο, που τοποθετήθηκε εκεί από τη μουφτεία Ξάνθης. Ο δάσκαλος Ιλτέρ έχει 50 μαθητές και τους χειμερινούς μήνες οργανώνει και μαθήματα τουρκικών - οθωμανικών για τους γονείς των παιδιών». Και όλα αυτά… αμισθί! Και ποιος είναι ο Σουνουσί Μισιρλίογλου; Τούρκος πολίτης, κάτοχος πράσινου διαβατηρίου, που έρχεται και στη Θράκη για συναφείς υποθέσεις (στη φωτογραφία με τον γιο του θανόντα βουλευτή Αχμέτ Σαδίκ). Το θέμα της Δωδεκανήσου εμφανίστηκε το 2010 με την έκθεση Γκρος για λογαριασμό του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης της «τουρκικής κοινότητας». Λίγους μήνες μετά επισκέφτηκε «ιδιωτικά» τη Ρόδο ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου και τον Οκτώβριο του 2011 άνοιξε η τουρκική τράπεζα Ζιραάτ υποκατάστημά της στο νησί. Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

080_095 thraki 14/12/2012 10:57 μ.μ. Page 90

crash

φακελοσ εθνικα

▲ ▲

ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΒΑΝΙΑ

ΤΣΑΜΟΥρΙΑ: ΑΝΥΠΑρΚΤΟ ΖΗΤΗΜΑ, ΥΠΑρΚΤΟ ΠρΟΒΛΗΜΑ Γράφει ο Γιάννης Κεϊσόγλου

δήλωση Μπερίσα ότι τα αλβανικά σύνορα εκτείνονται μέχρι την Πρέβεζα προκάλεσε τη ματαίωση της επίσκεψης του Έλληνα ΥΠΕΞ, αλλά με μια διπλωματική διαμαρτυρία δεν ματαιώνεται ο μεγαλοϊδεατισμός των Αλβανών. Μπορεί η πάγια ελληνική θέση να είναι ότι τα περί Τσαμουριάς συνιστούν ένα ανύπαρκτο ζήτημα, αυτό όμως δεν διαγράφει ένα πρόβλημα που παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Η «Μεγάλη Αλβανία» θα αποτελέσει το επόμενο μεγάλο αγκάθι στα εθνικά μας θέματα.

90 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Αλβανικό φρένο στο «πετρέλαιο» Πρόσφατα ζήτησαν η Ελλάδα να μην κάνει έρευνες πετρελαίου στο Ιόνιο, ενώ σε δηλώσεις του ο αρχηγός του κόμματος, Shpetim Idrizi (Σπετίμ Ιντρίζι), κάλεσε την αλβανική κυβέρνηση να αντιδράσει.Πολλοί είδαν πίσω από αυτή την κίνηση τουρκικό δάκτυλο, που ολοκλήρωνε έναν σχεδιασμό για τη ματαίωση του ελληνικού προγράμματος εξόρυξης υδρογονανθράκων. Υποστηρικτές της διακοπής των ερευνών, ο αρχηγός του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Έντι Ράμα, και ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης, Εντμόν Παναρίτι. Στο μεταξύ, η εθνικιστική οργάνωση «Ερυθρόμορφη Συμμαχία», παρακλάδι των Τσάμηδων, έστειλε εθελοντές

Οι Αλβανοί εθνικιστές, στοχεύοντας την ελληνική μειονότητα, ζήτησαν όσοι δηλώσουν ψευδώς άλλη εθνικότητα να πληρώσουν υψηλά πρόστιμα και να δικαστούν

στους Αγίους Σαράντα για να ελέγξουν τα σύνορα της Αλβανίας με την Ελλάδα! Αν και η γραμμή που ακολουθεί το PDIU δεν είναι καθόλου ήπια οι «σκληροί», με ηγέτη τον Artur Dojaka, ίδρυσαν νέο πολιτικό φορέα με την ονομασία «Τσάμικο Κίνημα», με στόχο την αναγέννηση του τσάμικου κινήματος και την ανάκτηση των χαμένων δικαιωμάτων.Με μια ακραία κίνηση ζήτησαν από την αλβανική κυβέρνηση στην πρόσφατη απογραφή πληθυσμού της χώρας όσοι «δηλώσουν ψευδώς άλλη εθνικότητα πλην της αλβανικής να υποχρεωθούν στην καταβολή υψηλότατων προστίμων και να δικαστούν μετά και τον έλεγχο των στοιχείων από τα αλβανικά ληξιαρχεία». Η ανθελληνική κίνηση είχε στόχο την ελληνικότητα της Χιμάρας. Αν και ο πληθυσμός του μεγαλύτερου τουριστικού προορισμού της Αλβανίας είναι σε ποσοστό που ξεπερνά το 90% ελληνικής καταγωγής, ωστόσο δεν αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση μειονοτική περιοχή. Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο των Τιράνων πήρε ομόφωνη απόφαση για τη μετονομασία της πλατείας «Ali Demi» σε «Sheshi Camëria» (Πλατεία Τσαμουριάς). Την ίδια στιγμή σε συνέντευξή του στην αλβανική τηλεόραση ο πρόεδρος του κόμματος των Τσάμηδων, Shpetim Idrizi, δήλωσε πως το αλβανικό κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει ψήφισμα για το «τσάμικο ζήτημα» μέσα στον Δεκέμβριο και προειδοποίησε την Ελλάδα πως θα καταφύγει στο δικαστήριο του

▲ ▲

Η οργάνωση «Τσαμουριά» εγείρει μόνιμα θέμα «επιστροφής στην πατρίδα» ή «αποζημίωσης των δημευμένων περιουσιών των Τσάμηδων στην Ελλάδα». Περιστασιακά θέτει θέμα και η αλβανική κυβέρνηση, άλλοτε επίσημα και άλλοτε υποστηρίζοντας αυτές τις παράλογες αξιώσεις στο παρασκήνιο, υποκύπτοντας στις πιέσεις της οργάνωσης για εσωτερικούς της κομματικούς λόγους. Οι Τσάμηδες δραστηριοποιούνται έντονα στο εξωτερικό και κυρίως στην Αμερική, μετασχημάτισαν την οργάνωση στο πολιτικό «Κόμμα Δικαιοσύνης, Ένταξης και Ενότητας», το PDIU, με έντονα εθνικιστικά χαρακτηριστικά. Οι προκλήσεις τους βρίσκουν θερμή υποστήριξη από μερίδα του αλβανικού τύπου, που δεν χάνει την ευκαιρία να κατηγορήσει την Ελλάδα ακόμη και για αντιδημοκρατική συμπεριφορά. Η 27η Ιουνίου ανακηρύχθηκε το 1994 με ομόφωνη απόφαση της αλβανικής βουλής «Ημέρα γενοκτονίας των Τσάμηδων από τους Έλληνες». Κάθε χρόνο αυτή την ημέρα οργανώνεται πορεία διαμαρτυρίας έως τη Θεσπρωτία και συνήθως υπερπροβάλλεται από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Το 2003, κατά την επίσκεψη του προέδρου Παπούλια, οι Τσάμηδες οργάνωσαν συγκέντρωση ζητώντας «την επιστροφή και αποκατάστασή τους στην Ελλάδα», οδηγώντας στην ακύρωση της συνάντησης με τον Αλβανό πρόεδρο Μωυσίου.

080_095 thraki 14/12/2012 10:57 μ.μ. Page 91

Η Θέση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών

Η ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας υπήρχε πάντα στο μυαλό των γειτόνων. Πρόσφατα και ο Σαλί Μπερίσα δήλωσε πως τα αλβανικά σύνορα φτάνουν στην Πρέβεζα

Στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθούν την έξαρση του εθνικισμού στα Βαλκάνια, εστιάζοντας στις πρόσφατες δηλώσεις Μπερίσα περί Μεγάλης Αλβανίας, η οποία περιλαμβάνει εδάφη όλων των γειτονικών της χωρών και της Ελλάδας, αλλά και την επιθετική ρητορική που έχει υιοθετήσει ο Γκρουέφσκι στα Σκόπια. Οι Έλληνες διπλωμάτες εκτιμούν ότι η κατάσταση αυτή θα δημιουργήσει εμπόδια στην ευρωπαϊκή πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και στην προοπτική πλήρους ένταξής τους στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ όσον αφορά την ΠΓΔΜ, ενώ συγχρόνως θα καθυστερήσει και την αναβάθμιση της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας σε χώρες «πρώτης ταχύτητας», ως μέλη και του Schengen και της ΟΝΕ. Οι ελληνικές θέσεις ίσως ενδυναμώθηκαν μετά το πρόσφατο Eurogroup, ενώ στην ελληνική φαρέτρα συμπεριλαμβάνεται και η ελληνική προεδρία του πρώτου εξαμήνου του 2014, που θα επιτρέψει μια ενεργότερη συμμετοχή στις αποφάσεις από την αρχή του 2013 και για τον επόμενο ενάμιση χρόνο. Την ίδια στιγμή, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε.-Τουρκίας λιμνάζουν, λόγω μη προσαρμογής της Άγκυρας στις υποχρεώσεις της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, στο «Πρωτόκολλο της Άγκυρας», αλλά και του παγώματος των διαπραγματεύσεων με ευθύνη της Τουρκίας κατά τη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας το δεύτερο εξάμηνο του 2012. Οι πρόσφατες μάλιστα ενέργειες της γειτονικής χώρας στη Δυτική Θράκη δημιουργούν μια νέα εστία έντασης στις διμερείς σχέσεις Ελλαδας-Τουρκίας. Το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε εγρήγορση εν όψει των νέων ισορροπιών στην περιοχή, με την προσοχή να είναι στραμμένη στην Αίγυπτο, στο νέο status της Παλαιστίνης αλλά και τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τουρκίας σε αυτό το νέο σκηνικό.

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

080_095 thraki 14/12/2012 10:58 μ.μ. Page 92

Οι σχέσεις Τουρκίας και Αλβανίας είναι πολύ στενές. Ο Σαλί Μπερίσα φροντίζει συνεχώς να τονίζει τους ισχυρούς δεσμούς αίματος που έχουν οι Αλβανοί με τους Τούρκους. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βοηθά εμπράκτως για την ανάπτυξη, την ευημερία και τη σταθερότητα της Αλβανίας που ονειρεύεται ο Μπερίσα

▲ ▲

Στρασβούργου για μαζική καταπάτηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, απαιτώντας δημόσια συγγνώμη από την Ελλάδα και επιστροφή της γης των προγόνων τους. Τσάμηδες επιχειρηματίες έδειξαν ενδιαφέρον για τρία νησάκια στα Σύβοτα (Μαύρον Όρος, Αγ. Νικόλαος, Μπέλα Βάρκα) αν προχωρούσε στην ενοικίασή τους η ελληνική κύβερνηση.Η πιθανή παραχώρηση σε Τσάμηδες επιχειρηματίες θα ταυτοποιούσε κατ’ αυτούς με τη βούλα του ελληνικού κράτους την τσάμικη εκ Θεσπρωτίας καταγωγή τους και θα ερμηνεύονταν ως επιστροφή στη γη των προγόνων τους, την οποία διακαώς επιθυμούν, ως νικητών και τροπαιούχων. Η επίσκεψη έπειτα από 8 χρόνια του Αλβανού ΥΠΕΞ στην Αθήνα παρουσιάστηκε από τα ΜΜΕ ως μεγάλη νίκη του κ. Παναρίτι, που φέρεται να έθεσε το τσάμικο ζήτημα και της επιστροφής των περιουσιών. Η Αθήνα έκανε λόγω απλώς για«παραγωγική και εποικοδομητική συνάντηση».

Απελευθερωτικός στρατός και δολιοφθορές Όσο προβάλλεται η πολιτική δράση των Τσάμηδων άλλο τόσο αποσιωπάτε από τα αλβανικά ΜΜΕ το ένοπλο τμήμα τους, ο UCC, ο αποκαλούμενος απελευθερωτικός στρατός της Τσαμουριάς, (Ushtria Clirimtare e Camerise). Πολλοί ένοπλοι έχουν φωτογραφηθεί με το σήμα του UCC, που είναι όπως λέγεται οργανωμένος στα πρότυπα του UCK, του απελευ92 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

θερωτικού στρατού του Κοσόβου.Τα συνθήματα που γράφονται στην περιοχή της Θεσπρωτίας υπέρ της απελευθέρωσης της Τσαμουριάς φέρουν μονίμως την υπογραφή UCC. Αυτό που κινητοποίησε τις ελληνικές αρχές ήταν οι εκρήξεις που σημειώθηκαν το 2002 στην περιοχή της Λωρίδας Σαγιάδας στον τελευταίο πυλώνα της ΔΕΗ με αριθμό 267. Από αυτόν τον πυλώνα το καλώδιο βυθιζόταν στη θάλασσα και έφτανε στην Ιταλία. Ήταν ένα έργο πολλών εκατομμυρίων δρχ.

Ο πρόεδρος των Τσάμηδων προειδοποίησε την Ελλάδα πως θα καταφύγει στο δικαστήριο του Στρασβούργου για μαζική καταπάτηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και απαίτησε δημόσια συγγνώμη

που αφορούσε την ενεργειακή σύνδεση της Ελλάδας με την Ιταλία, το έργο επρόκειτο να εγκαινιαστεί από τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό και τον Ιταλό ομόλογό του. Οι δύο εκρήξεις, όμως, που σημειώθηκαν στη βάση του πυλώνα ακύρωσαν τα εγκαίνια, ενώ την ίδια στιγμή Αστυνομία, ΕΥΠ και Στρατός αναζητούσαν τους ηθικούς αυτουργούς της δολιοφθοράς. Ένα ακόμη περιστατικό, το οποίο είχε κριθεί ιδιαιτέρως σοβαρό, ήταν και αυτό της επίθεσης σε λεωφορείο της Αστυνομίας και πάλι στα ελληνοαλβανικά σύνορα το 1998. Τότε άγνωστοι άνοιξαν πυρ κατά του λεωφορείου, ευτυχώς χωρίς να τραυματισθεί κανείς από τους επιβαίνοντες. Οι έρευνες τότε στράφηκαν κατά κύριο λόγο και αποδόθηκαν σε χτύπημα του UCC. Τον περασμένο Αύγουστο ομάδα Αλβανών εισέβαλε στο σπίτι 27χρονου Έλληνα στη Λέσβο και τον ξυλοκόπησε βάναυσα, εξαιτίας ενός σχολίου που έκανε σε βίντεο που αναρτήθηκε στο YouTube και παρουσίαζε έξι Αλβανούς να πυροβολούν την ελληνική σημαία την οποία και έκαψαν. Στο πλαίσιο του αλβανικού μεγαλοϊδεατισμού περιλαμβάνονται τα σενάρια για ίδρυση κόμματος από τον Οδυσσεά Τσενάι –αν και διαψεύστηκε- αλλά και τα τραγούδια για τη Μεγάλη Αλβανία, τα οποία ακούστηκαν κατά την εκδήλωση του σοσιαλιστικού κόμματος του Έντι Ράμα στην Αθήνα. Στοιχεία που δείχνουν ότι το ζήτημα των Τσάμηδων διαρκώς θα ανεβαίνει στην ατζέντα των γειτόνων.

080_095 thraki 14/12/2012 10:58 μ.μ. Page 93

080_095 thraki 14/12/2012 10:58 μ.μ. Page 94

crash

αΡθΡο

ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΕΝΤΕρΙδΗΣ

Από την Αλεξανδρέττα στην Κερύνεια και μετά στη Θράκη

Συνθήκη του Κάρλοβιτς, που για λογαριασμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την υπέγραψε ο αρχιδιερμηνέας της Υψηλής Πύλης, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, στις 26 Ιανουαρίου 1699 στην ομώνυμη σερβική πόλη, έχει τεράστια ψυχολογική σημασία για τους Τούρκους πολιτικούς διανοούμενους, αφού αποτελεί την απαρχή της απώλειας εδαφών για τη μέχρι τότε ακμάζουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Έκτοτε, οι Οθωμανοί για έναν αιώνα χάνουν συνεχώς εδάφη, για να αρχίσει η φάση της διάλυσης της άλλοτε κραταιάς αυτοκρατορίας, διάλυση που ξεκίνησε το 1792, με τη Συμφωνία του Γιάς, και ολοκληρώθηκε το 1923 με την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας. Μετά την ίδρυση του νέου τουρκικού κράτους, οι «ιδεαλιστές» Τούρκοι πολιτικοί διανοούμενοι άρχισαν να επεξεργάζονται την ιδέα της παλινόρθωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με όρους 20ού αιώνα. Βασικά εργαλεία που θα βοηθούσαν στην πραγματοποίηση αυτής της ιδέας, οι τουρκικές και οι μουσουλμανικές μειονότητες που κατοικούν στις περιοχέςστόχους της επεκτατικής πολιτικής της Άγκυρας. Ο πρώτος στόχος της Τουρκίας ήταν το σαντζάκιο της Αλεξανδρέττας, που είχε αποκτήσει ειδικό καθεστώς αυτονομίας από το 1921 και τελούσε υπό την προστασία της Γαλλίας. Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη με άριστο τρόπο την εμφάνιση του Χίτλερ και της ναζιστικής απειλής στην Ευρώπη, κατάφερε να πετύχει τη συναίνεση της Γαλλίας για την προσάρτηση του σαντζακίου της Αλεξανδρέττας, χρησιμοποιώντας ως στρατηγικό εργαλείο την τουρκική κοινότητα του σαντζακίου, που, σημειωτέον, ήταν μειονότητα. Στις 30 Ιουνίου 1939, αφού είχε προηγηθεί ένα κίβδηλο δημοψήφισμα, το σαντζάκιο της Αλεξανδρέττας, που έγινε πλέον νομός Χατάυ, αποτελούσε το πρώτο έδαφος που επανακατακτούσαν οι Τούρκοι μετά την υπογραφή της συν-

θήκης του Κάρλοβιτς, το 1699. Νομάρχης στο Χατάυ τοποθετήθηκε ο βουλευτής Σιουκρού Σοκμένσουερ, ο οποίος είχε συντονίσει τον διωγμό των Εβραίων της Ανατολικής Θράκης το 1934. Αμέσως μετά, εντός του έτους 1940, 47.000 κάτοικοι του σανταζακίου της Αλεξανδρέττας εγκατέλειψαν τις οικίες τους και κατέφυγαν στον Λίβανο και στη Συρία, από τους οποίους οι 26.500 ήταν Αρμένιοι, οι 11.500 Έλληνες, οι 6.000 Άραβες και οι 3.000 Νουσαϊρί (Άραβες αλεβίτες). Ο επόμενος σταθμός της «μεγάλης επιστροφής» των Τούρκων έμελλε να είναι η Κύπρος. Και στην περίπτωση της Μεγαλονήσου η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε τη γεωπολιτική συγκυρία και, χρησιμοποιώντας ως στρατηγικό εργαλείο την τουρκοκυπριακή κοινότητα, που αποτελούσε το 18% του συνολικού πληθυσμού (στο σαντζάκιο της Αλεξανδρέττας αποτελούσε το 29% του συνολικού πληθυσμού), κατόρθωσε να καταλάβει το 38% του

“

στους κόλπους της μειονότητας, κατάφερε να πετύχει τη δημιουργία θυλάκων πάνω στους οποίους στηριζόταν το αρχικό σχέδιο της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας, που θα καθιστούσε ες αεί την Κύπρο υποχείριο του «διεθνούς παράγοντα», δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα στην Άγκυρα να διεκδικεί τον έλεγχο ολόκληρου του νησιού. Εν τω μεταξύ, όσο διαρκούσε αυτή η διαδικασία, η Τουρκία ξεκαθάρισε με τον πιο βάρβαρο τρόπο τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, με πιο καίριους σταθμούς στο δρομολόγιο αυτής της νέας εθνοκάθαρσης τα γεγονότα της 5-6ης Σεπτεμβρίου του 1955 και τις απελάσεις δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων της Πόλης το 1964. Το έργο των «ιδεαλιστών» της Άγκυρας ολοκληρώθηκε με την εισβολή και κατοχή του 38% της Κύπρου, της οποίας την πόρτα άνοιξε διάπλατα το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Η Κύπρος παραμένει διαμελισμένη και η Τουρκία προχωρά κανονικά στην ενσωμάτωση και στην προσάρτηση των κατεχομένων στα εδάφη της, ενώ, μέσω σχεδίων τύπου Ανάν, διεκδικεί τον έλεγχο όλου του νησιού και διά αυτού ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. Όσο διαρκούσαν οι διαπραγματεύσεις που καθόριζαν τις λεπτομέρειες για την αναγκαστική ανταλλαγή των πληθυσμών, πριν από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης (1923), η ελληνική πλευρά ζήτησε την εξαίρεση της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης, με το σκεπτικό της προστασίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το 1924 ο ελληνικός πληθυσμός της ευρύτερης Κωνσταντινουπόλεως υπολογιζόταν σε 298.000 άτομα, ενώ το 1927, τρία χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, η ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινουπόλεως περιοριζόταν περίπου στα 100.000 άτομα, συν άλλες 26.000 Έλληνες πολίτες (εγκατεστημένοι-εταμπλί). Να σημειωθεί ότι της ανταλλαγής εξαιρέθηκαν και οι περίπου επτά χιλιάδες Έλληνες της Ίμβρου και της Τενέδου, ελληνικότατα νησιά που δόθηκαν στην Τουρκία για την... ασφάλεια των Στενών! Αντιστοίχως, εξαιρέθηκαν της ανταλλαγής των πληθυσμών 86.000 μουσουλμάνοι, το 40% των οποίων τουρκόφωνοι, το 40% σλαβόφωνοι (Πομάκοι) και οι υπόλοιποι Ρομά.

Πρώτα έπρεπε να ολοκληρωθεί η εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Πόλης, της Ίμβρου και της Τενέδου και μετά να ακολουθήσουν ο εκτουρκισμός και η οργάνωση της μειονότητας σε παρακρατική και παραστρατιωτική βάση

94 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

κυπριακού εδάφους, το οποίο παραμένει μέχρι σήμερα υπό τουρκική κατοχή. Στην περίπτωση της Κύπρου η Άγκυρα, σε συνεργασία με τον αγγλικό και τον αμερικανικό παράγοντα, οργάνωσε κατάλληλα σε παραστρατιωτική και παρακρατική βάση και μετέτρεψε μια δίγλωσση μουσουλμανική μειονότητα, με έντονα στοιχεία της ελληνικής της καταγωγής, σε τουρκοκυπριακή κοινότητα, η οποία σταδιακά μετατράπηκε σε μια από τις δυο ισότιμες κοινότητες του νησιού, με προστάτιδα δύναμη την Τουρκία. Χρησιμοποιώντας τους παρακρατικούς και παραστρατιωτικούς μηχανισμούς που συγκρότησε

080_095 thraki 14/12/2012 10:58 μ.μ. Page 95

Το στρατηγικό λάθος των Ελλήνων διπλωματών και πολιτικών που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις ήταν το γεγονός ότι δέχτηκαν να παραμείνουν στην Ελλάδα μουσουλμανικοί πληθυσμοί που κατοικούσαν κυρίως σε αγροτικές και ορεινές περιοχές, που είναι σκληροτράχηλοι και είναι δύσκολο να αποχωριστούν τον τόπο τους, σε αντίθεση με τους Έλληνες της Πόλης, που ήταν αστικοί πληθυσμοί και πολύ εύκολο να ξεριζωθούν, όπως και εκείνοι της Ίμβρου και της Τενέδου, λόγω του ότι κατοικούσαν στον απολύτως ελεγχόμενο και απομονωμένο χώρο των νησιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες της Πόλης, της Ίμβρου και της Τενέδου να αριθμούν σήμερα λιγότερα από δύο χιλιάδες άτομα, ενώ οι 85.000 μουσουλμάνοι της Θράκης, τουρκόφωνοι, σλαβόφωνοι και Ρομά, έχουν γίνει 120.000 Τούρκοι. Και όλα αυτά δεν έγιναν τυχαία. Έγιναν με στρατηγική.Πρώτα έπρεπε να ολοκληρωθεί η εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Πόλης, της Ίμβρου και της Τενέδου και μετά να ακολουθήσουν ο εκτουρκισμός και η οργάνωση της μειονότητας σε παρακρατική και παραστρατιωτική βάση. Ο εκτουρκισμός έγινε και συνεχίζει να γίνεται με τη συμμετοχή και με τα χρήματα του ίδιου του ελληνικού κράτους. Ενώ το άρθρο 40 της Συνθήκης της Λωζάννης αναγνωρίζει στα μέλη των κοινοτήτων το δικαίωμα να ιδρύουν τα δικά τους εκπαιδευτήρια και σχολεία, να κάνουν ελεύθερη χρήση της μητρικής τους γλώσσας μέσα σε αυτά, και ενώ με το άρθρο 41 η Ελλάδα θα έπρεπε να διδάσκει μόνο στα δημοτικά τα τουρκικά στους τουρκόφωνους, τα πομακικά στους Πομάκους και τη ρομανί. Όμως η μόνη γλώσσα που τελικά χρησιμοποιήθηκε ήταν η τουρκική. Πώς έγινε αυτό; Στη

γλώσσα της θρησκείας τους. Δηλαδή, έχουμε υποχρέωση να διδάσκουμε στα μουσουλμανόπουλα τη γλώσσα του Κορανίου, την αραβική. Όμως, επειδή η παρουσία των σλαβόφωνων Πομάκων στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, με βάση τη νατοϊκή λογική, θεωρήθηκε απειλή, αφού, θεωρητικά, η γλώσσα βοηθούσε την επέκταση της επιρροής των Βουλγάρων και άρα της κομμουνιστικής απειλής σε νατοϊκό έδαφος, η Ελλάδα δέ-

“

ρας, εκτός από το σύστημα παιδείας που υποστηρίζεται και από άτομα που διατηρούν στενούς δεσμούς με το τουρκικό Γενικό Επιτελείο και το βαθύ κράτος, είναι οι ιμάμηδες και οι ψευδομουφτήδες, που ελέγχονται απολύτως από το προξενείο και ασκούν επιρροή διά της θρησκείας στη μειονότητα, τα τουρκόφωνα ΜΜΕ και οι δημοσιογράφοι που τα υπηρετούν και οι κάθε λογής σύλλογοι, που φυτρώνουν σαν μανιτάρια στους τρεις νομούς που κατοικεί μουσουλμανική μειονότητα. Τέλος, το παζλ της παρακρατικής οργάνωσης της μειονότητας συμπληρώνουν οι σύλλογοι των Δυτικοθρακιωτών στην Τουρκία, όπου έχει αποδειχτεί με ντοκουμέντα η καθοδήγησή τους από υψηλόβαθμα στελέχη της ένοπλης τρομοκρατικής οργάνωσης «Εργενεκόν», και οι σύλλογοι που δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, οι οποίοι καθοδηγούνται από τα κατά τόπους τουρκικά προξενεία και έχουν αναλάβει εργολαβικά το έργο δυσφήμησης της χώρας μας. Αφήσαμε τελευταίο το ζήτημα της οργάνωσης της μειονότητας σε παραστρατιωτική βάση. Ενώ ήταν από καιρό γνωστό ότι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας στρατολογούνται από τις παραστρατιωτικές οργανώσεις του τουρκικού βαθέος κράτους, κάτι που επαληθεύθηκε με τη συμμετοχή ενός Έλληνα μουσουλμάνου της Θράκης στην ομάδα της Τουρκικής Ταξιαρχίας Εκδίκησης που αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Ακίν Μπιρντάλ, πρόεδρο της Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και με τη συμμετοχή του εκ των ηγετικών στελεχών της «Εργενεκόν», στρατηγού Βελή Κιουτσιούκ, στο Διοικητικό Συμβούλιο του περιοδικού «Trakya'n n Sesi», που εκδίδουν οι Δυτικοθρακιώτες στην Τουρκία, το ζήτημα της στρατολόγησης και της συγκρότησης ομάδων παραστρατιωτικών παίρνει άλλες διαστάσεις με την αλλαγή του επιχειρησιακού δόγματος των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, που φαίνεται ότι μετατοπίζεται προς τη Θράκη, χωρίς, φυσικά, να εγκαταλείπονται οι πάγιοι στόχοι της Άγκυρας στο Αιγαίο. Συμπερασματικά, όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση Ερντογάν δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη Θράκη και φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει στο τρίτο επεκτατικό της βήμα, μετά την Αλεξανδρέττα και την Κύπρο. Το θέμα είναι κατά πόσο είναι διατεθειμένη η Ελλάδα να αντισταθεί και να ανατρέψει το ρου των γεγονότων, αρχίζοντας από το ξήλωμα των μηχανισμών του προξενείου, που, επαναλαμβάνουμε, δεν είναι διπλωματική αποστολή, αλλά παράρτημα του τουρκικού Γενικού Επιτελείου. Θα βρουν οι πολιτικοί μας το θάρρος να δουν την αλήθεια κατάματα και να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους; Οψόμεθα…

Βήμα προς βήμα βαδίζουμε προς την τουρκοποίηση και γκετοποίηση της μειονότητας, η οποία μετατρέπεται σε στρατηγικό όπλο στα χέρια των επιτελών της Άγκυρας για την επόμενη φάση επέκτασης της Τουρκίας στην Κύπρο χτηκε τον εκτουρκισμό των Πομάκων, υπογράφοντας σχετικά εκπαιδευτικά πρωτόκολλα με την Τουρκία το 1951 και το 1968. Έκτοτε, με την τουρκική παιδεία να ρίχνει βαριά τη σκιά της πάνω από τη μουσουλμανική μειονότητα και το τουρκικό προξενείο να παίζει έναν επιτελικό ρόλο, αντί για την ενσωμάτωση, βήμα προς βήμα βαδίζουμε προς την τουρκοποίηση και γκετοποίηση της μειονότητας, η οποία ταυτόχρονα μετατρέπεται σε στρατηγικό όπλο στα χέρια των επιτελών της Άγκυρας για την επόμενη φάση επέκτασης της Τουρκίας, μετά την Αλεξανδρέττα και την Κύπρο. Άλλα πολύτιμα εργαλεία στα χέρια της Άγκυ-

* Ο Σάββας Καλεντερίδης πρωταγωνίστησε στην υπόθεση Οτσαλάν. Υπηρέτησε στην ΕΥΠ και ήταν επικεφαλής του δικτύου της στην εγγύς Ανατολή. Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:36 μ.μ. Page 96

”

CRASHΥΞΗ Ο άνθρωπος που έπαιξε κορώνα - γράμματα τη ζωή του ΣΥΝΕΝΤΕ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ

ΘΕΛΟΥΝ

ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ μου,

δεν θα τους κάνω

ΤΗ ΧΑΡΗ

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Ποδαρά

▲ ▲

ντώνης Ρουπακιώτης. Ένας υπουργός που δείχνει να μη χωράει στα στενά ρούχα της πολιτικής. Ένας δικηγόρος που δείχνει να ζορίζεται και με τους δικαστές, παρότι έχει θητεύσει περίπου 50 χρόνια στις δικαστικές αίθουσες. Είναι ο ίδιος άνθρωπος που ενώ χαρακτήριζε αντισυνταγματικές τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, «κατάπιε», όπως ο ίδιος είπε, «την απρέπεια και υπέγραψε το σύνολο των ρυθμίσεων». Είναι ο νομικός που ενώ διαθέτει μεγάλη εμπειρία στο Εργατικό Δίκαιο, υπέγραψε όλα όσα το κατεδαφίζουν. Ο Αντώνης Ρουπακιώτης δεν είναι ένας συνηθισμένος υπουργός. Δεν έχει αποφασίσει ή δεν θέλει να ζυγίζει, να φιλτράρει και να κρύβει τα λόγια του. Μιλά ανοιχτά και σχεδόν πάντα από καρδιάς.

”

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:37 μ.μ. Page 97

στο Υπουργείο αποκαλύπτει...

Δεν προλαβαίνω να διαβάσω τα σχόλια ότι αποκεφαλίζομαι, πού να έχω χρόνο να διαβάσω και βιβλίο

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 98

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Θέλω να ολοκληρώσω τις θεσμικές αλλαγές. Αδιαφορώ για τους κακοπροαίρετους χαρακτηρισμούς και τις επιθέσεις. Όσο θα είμαι εδώ θα είμαι υπουργός. Tελεία και παύλα.

”

▲ ▲

Είναι ο άνθρωπος που πριν από λίγους μήνες είδε το φιλμ της ζωής του να περνά από μπροστά του, ήρθε πρόσωπο με πρόσωπο με τον θάνατο και, παρ’ όλα τα προβλήματα υγείας, τα δύο πολύωρα χειρουργεία στα οποία υποχρεώθηκε δεν σκέφτηκε ούτε μια στιγμή να γυρίσει στην ασφάλεια του σπιτιού του. Αποφάσισε να επιστρέψει στην άγρια πολιτική αρένα μόνο και μόνο γιατί ο στόχος του είναι πάνω από αυτόν. Θέλει πεισματικά να ολοκληρώσει τις θεσμικές αλλαγές που έχει προγραμματίσει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Και θα το κάνει.

Ρωτήστε τους αρμόδιους και αν σαν πουν ότι θέλουν να φύγω, θα το κάνω την επόμενη μέρα

Όσο είμαι εδώ θα είμαι υπουργός

Η συνάντηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης έγινε στο υπουργικό γραφείο του, στην οδό Μεσογείων, μεσημέρι Δευτέρας. Με εμφανή τα σημάδια που άφησε πάνω του η περιπέτεια με την υγεία του, είδαμε να μας υποδέχεται ένας ευγενικός, χαμογελαστός και θετικός άνθρωπος. Αργότερα θα μας εκμυστηρευτεί ότι παρά την περιπέτεια με την υγεία του, αποφάσισε να μείνει στο Υπουργείο γιατί, όπως υποστηρίζει, «είχα την πίστη ότι θα καταφέρουμε τις μεταρρυθμίσεις. Είναι ένας οργασμός αυτός και δεν ήθελα να λείπω από αυτόν τον οργασμό που γίνεται εδώ στο Υπουργείο». Όταν η συζήτηση έρχεται στο πλήθος των αρνητικών δημοσιευμάτων που συνοδεύουν την υπουργική του θητεία το χαμόγελο χάνεται. «Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης οδηγήθηκα από την προσωπική μου ανάγκη να μετρήσω τα τελευταία βήματά μου στον δημόσιο χώρο. Ήρθα να δοκιμαστώ αδιαφορώντας για τους κακοπροαίρετους χαρακτηρισμούς και τις επιθέσεις. Όσο θα είμαι εδώ, θα είμαι υπουργός».

Η πρόκληση Ρουπακιώτη

98 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ποιοι θέλουν να σας βγάλουν από τη μέση, κύριε υπουργέ; «Δεν θα ασχοληθώ με αυτό. Θα πω μόνο πως στο υπουργικό συμβούλιο τέλη Νοεμβρίου ο πρωθυπουργός έκανε εύφημη μνεία στον υπουργό Αντώνη Ρουπακιώτη, γιατί παραγνώρισε τους κινδύνους από την ασθένειά του και μέχρι αυτοθυσίας συμμετείχε στις πολλαπλές ενέργειες για να αντιμετωπίσουμε την κρίση. Δεν επιθυμώ να επικαλεστώ την εύφημο μνεία

”

του πρωθυπουργού ως βεβαίωση για τον χρόνο παραμονής μου». Η εικόνα που έχουμε εμείς, πάντως, για σας είναι ότι είστε το μαύρο πρόβατο της κυβέρνησης. Πως παραμένετε στο Υπουργείο όχι για τη δουλειά σας, αλλά λόγω των πιέσεων που ασκεί ο Φώτης Κουβέλης για λογαριασμό σας. «Ο Φώτης Κουβέλης στηρίζοντας το έργο μου στηρίζει και μένα. Διαφορετικά κανένα κόμμα δεν θα αποδεχόταν την αποτυχία ενός υπουργού. Θα ήθελα να παρακαλέσω να ζητήσετε επίσημη δήλωση από οποιονδήποτε υπεύθυνο κυβερνητικό παράγοντα, καταλαβαίνεται τι λέω, και να ρωτήσετε αν θέλει να αποχωρήσω. Αν σας δηλώσει ναι, θα αποχωρήσω την επόμενη ημέρα».

Η πολιτική και τα χτυπήματα κάτω από τη μέση Ο Αντώνης Ρουπακιώτης λέει ότι δεν είναι κλασικός πολιτικός και δεν ενδιαφέρεται να θέσει υποψηφιότητα σε επόμενες εκλογές. Μας θυμίζει ωστόσο με νόημα ότι όταν του έγινε η πρόταση για υπουργοποίηση στην κυβέρνηση Σαμαρά

▲ ▲

Η συζήτηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης ξεκινά με ερωτήσεις που αφορούν στις μεταρρυθμίσεις που «τρέχει» στον τομέα ευθύνης του, όμως μοιραία η συζήτηση ξεγλιστρά και ζουμάρει στον άνθρωπο, στις αγωνίες και τις απογοητεύσεις του. Τον ρωτάμε πώς έπειτα από τα δύο πολύωρα χειρουργεία που έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή του αποφάσισε να μείνει στο Υπουργείο.

«Υπήρξαν άνθρωποι -και κυρίως οι δικοί μουπου μου είπαν ότι διαπράττω μια τρέλα. Ωστόσο εγώ ήθελα να ολοκληρώσω σε πολύ σύντομο χρόνο αυτά που αρχίσαμε και αυτά που προγραμματίζαμε. Προσπαθούμε ασταμάτητα παρότι καθημερινά όχι λίγοι με θεωρούν αποκεφαλισμένο, εκπαραθυρωμένο, αποδιωγμένο και αποσχηματισμένο. Παρ’ όλα αυτά, εγώ προχωρώ», επισημαίνει. . Γιατί θέλετε να ολοκληρώσετε ταχύτατα τις αλλαγές; Έχετε ενδείξεις ότι οι μέρες σας στο Υπουργείο είναι μετρημένες; «Δεν σας κάνει εντύπωση ότι αυτό δεν παρεμποδίζει τη δραστηριότητά μου στο Υπουργείο»;

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 99

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 100

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Περάσαμε τέτοιες κακουχίες, φτάσαμε στον πάτο, πάμε κάτι να πετύχουμε και αντί να ενισχύσουμε αυτήν την τριμερή προσπάθεια, ο καημός είναι πώς να φάμε τον Ρουπακιώτη; Ε, φάτε τον. Τι θα κερδίσετε;

”

▲ ▲

έβαλε τους δικούς του όρους πριν πει το μεγάλο ναι. «Τιμώ αναμφισβήτητα την επιλογή και, παρότι είναι γνωστό ότι μου προσφέρθηκαν, και δεν το λέω από αλαζονεία, Υπουργεία όπως το Εργασίας ή το Διοικητικής Μεταρρύθμισης, εγώ είπα ότι ή πάω στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ή πάω στο δικηγορικό μου γραφείο. Ήξερα σε μεγάλο βαθμό και τις δυσκολίες και τις αντιπαλότητες. Ήξερα τι μπορεί να συμβεί για να με πολεμήσουνε». Σας στενοχωρεί όμως «Ξέρετε εσείς κανέναν άνθρωπο που να μην τον στεναχωρούσε; Κυρίως με πονάει γιατί δεν αλλάζει ποιότητα η πολιτική ζωή. Περάσαμε τέτοιες κακουχίες, φτάσαμε στον πάτο, πάμε κάτι να προσπαθήσουμε και αντί να ενισχύσουμε αυτήν την τριμερή προσπάθεια, ο καημός είναι πώς να φάμε τον Ρουπακιώτη. Ε, φάτε τον. Τι θα κερδίσετε»;

Η καθημερινότητα του υπουργού και τα γκεμπελικά ψέματα Η συζήτηση με τον Αντώνη Ρουπακιώτη μάς έκανε αρκετές φορές να μπερδευτούμε. Ήταν στιγμές που κοιτώντας τον υπουργό, έβλεπες έναν άνθρωπο δυνατό και αποφασισμένο να φτάσει μέχρι τέλους, να κάνει όνειρα, ένιωθες το βλέμμα του να παιγνιδίζει από ενθουσιασμό σαν μικρό παιδί. Ένα δευτερόλεπτο αργότερα ο κόμπος στη φωνή του σε προειδοποιούσε ότι το σκηνικό αλλάζει. Βυθιζόταν στην υπουργική του πολυθρόνα σαν από βαριά κούραση ή βαριά απογοήτευση, έπιανε το κεφάλι με τα δυο του χέρια για να πιέσει τον εαυτό του, να βρει τις κατάλληλες λέξεις και να μην κάνει λάθος στη διατύπωση και παρεξηγηθεί ξανά. Πόσο έχει αλλάξει η ζωή σας από τότε που αναλάβατε το Υπουργείο Δικαιοσύνης; Ποια είναι η καθημερινότητά σας;

Ο Κουβέλης με τον στενό του φίλο Ρουπακιώτη όταν ήταν υπηρεσιακός υπουργός Εργασίας «Δεν είναι η εργασία μας εδώ που μας απασχολεί εμένα και τους συνεργάτες μου. Είναι η απογοήτευση που νιώθουμε όταν για κάποιους λόγους φτάνουμε δύσκολα σε ένα αποτέλεσμα». Διαβάζετε; «Δεν προλαβαίνω να διαβάσω τα σχόλια ότι αποκεφαλίζομαι, πού να έχω χρόνο να διαβάσω και βιβλίο». Τους φίλους σας τους βλέπετε; «Πάρα πολύ δύσκολα και μου λείπουν». Άρα, εσείς τώρα ζείτε μια άλλη ζωή. Έχετε στερήσει χρόνο από την οικογένειά σας, έχετε χάσει την επαφή με τους φίλους σας και δεν διαβάζετε; Εδώ ξημεροβραδιάζεστε; «Όχι. Αυτές που μου λείπουν πολύ είναι οι εγγονές μου». Όταν διαβάζετε κάτι αρνητικό για σας στεναχωριέστε; Νευριάζετε; «Εκείνο που με στενοχωρεί είναι ότι γράφονται ψέματα. Δεν υπερβάλλω, γράφονται γκεμπελικά ψέματα». Άρα ενοχλείστε από τα δημοσιεύματα «Να σας πω γιατί με ενοχλεί; Γιατί λέω αν είμαστε σε ένα επίπεδο Δημοκρατίας και μέσα σ’ αυτή λειτουργεί και ο Τύπος και κάποιοι θέλουν να εκπαραθυρώσουν έναν υπουργό για να ωφελήσουν κάποιον επίδοξο γράφοντας γκεμπελικά ψέματα, αυτό δεν είναι ανησυχητικό για το επίπεδο και τη λειτουργία της Δημοκρατίας μας;».

100 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Η σχέση Ρουπακιώτη - Κουβέλη Το όνομα του προέδρου της ΔΗΜΑΡ, Φώτη Κουβέλη, αναφέρθηκε τρείς ή τέσσερις φορές στη συζήτησή μας με τον υπουργό. Η εικόνα και εδώ έχει κενά. Αν δεν υπήρχε ο Φώτης Κουβέλης και σας πρότεινε υπουργοποίηση ένα τρικοματικό σχήμα με την ίδια ιδεολογικο-πολιτική σύνθεση αλλά χωρίς τον Κουβέλη, θα δεχόσασταν; «Με δυσκολία έφτασα και τώρα στο Υπουργείο. Αν απέρριψα προτάσεις για πολύ μεγαλύτερα Υπουργεία, γίνεται αντιληπτό ότι δέχθηκα κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες να έρθω στο Υπουργείο Δικαιοσύνης». Έπαιξε ρόλο το συναίσθημα, η φιλία σας με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ; «Εγώ συνεργάζομαι με όλους. Ωστόσο αντιλαμβάνεστε ότι η αναφορά σε συγκεκριμένους ανθρώπους, πολιτικούς ή και φίλους, δίνει μια μεγαλύτερη ελπίδα για ολοκλήρωση του έργου και αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που ανέλαβα το Υπουργείο Δικαιοσύνης». Απώλειες προσωπικές είχατε; Χάσατε φίλους μετά την υπουργοποίησή σας; «Δεν ξέρω αν έχασα. Είναι αλήθεια όμως ότι υπήρξαν φίλοι που είπαν “γιατί εσύ εκεί”»; Τον κ. Κουβέλη, όμως, τον φέρατε σε δύσκολη θέση με τις δηλώσεις σας εναντίον των δανειστών. «Δεν το ξέρω αν τον έφερα σε δύσκολη θέση.

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 101

Είναι τυχαίες, αθώες όλες αυτές οι αποφυλακίσεις; Δεν έχετε ακούσει τίποτα για κυκλώματα που δρουν εντός και εκτός των φυλακών; Για επιτήδειους που αφήνουν στο συρτάρι τους φακέλους με στόχο την παρέλευση του 18μήνου; «Δεν μπορώ να απαντήσω καταφατικά στην ερώτησή σας, γιατί δεν έχει υποπέσει στην αντίληψή μου ή δεν έχει καταγγελθεί. Ωστόσο σε μια πρώτη συνεργασία που είχαμε με τους αρμόδιους εισαγγελείς προσπαθούμε να εντοπίσουμε μία προς μία μεγάλες υποθέσεις αδιακρίτως σε ποιον αφορούν, ώστε χωρίς να παραβιάσουμε δικονομικά δικαιώματα να προωθηθούν. Είναι το δεύτερο σημείο που δεσμεύομαι».

Ο υπουργός Δικαιοσύνης στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό κατά την ορκωμοσία της κυβέρνησης Αναμφισβήτητα το ότι επικοινωνώ και συζητώ με τον πρόεδρο και προσωπικό μου φίλο Φώτη Κουβέλη σημαίνει πως και εγώ το έχω ανάγκη και εκείνος. Δεν κατάλαβα γιατί έγινε τόσος θόρυβος. Είπα πως οι δανειστές ζητάνε αίμα και μας πάτησαν στον λαιμό και κάποιοι νόμισαν ότι είπα κάτι τρομερό». Γιατί τις κάνατε αυτές τις δηλώσεις; «Έκανα αυτές τις δηλώσεις γιατί ήθελα να δείξω ότι παρότι όλοι οι υπουργοί και ο πρωθυπουργός εργάστηκαν πολύ, η επιβολή ήταν τόσο ισχυρή ώστε δεν είχαμε τις δυνατότητες για αλλαγές». Ναι, αλλά αυτό δείχνει ότι υπάρχουν παραφωνίες στην κυβέρνηση. «Να σας θυμίσω ότι η τρικομματική κυβέρνηση δεν είναι κυβέρνηση πολιτικής ταύτισης, ούτε κυβέρνηση ιδεολογικής συνάφειας. Από τη στιγμή που συνυπάρχουν υπουργοί με διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές αναφορές, είναι επόμενο να υλοποιούνται και οι αποχρώσεις των πολιτικών και ιδεολογικών απόψεων που εκφράζουν».

Το sex… πάει φυλακή είναι θλιβερή. Όσο για την επιτάχυνση της δίκης, θα χρειαστεί μεγάλος αγώνας». Οι δικαστές παραιτούνται ο ένας μετά τον άλλον. Τι θα κάνετε; «Δεν μας λείπουν δικαστές. Μας λείπουν δικαστικοί υπάλληλοι, αλλά υπάρχει και κάτι άλλο… Είναι παρατηρημένο ότι ένας αριθμός δικαστών εκδίδει αποφάσεις με καθυστέρηση. Και ο έλεγχος που γίνεται σε αυτούς τους δικαστές από τα αρμόδια όργανα δεν είναι αξιόπιστος. Είτε απαλλάσσονται είτε τους επιβάλλεται ελάχιστη ποινή. Αυτό δεσμεύομαι ότι θα αλλάξει. Πρέπει σε ένα μέρος του δικαστικού σώματος να ενισχυθεί η υπευθυνότητα, να εργαστούν περισσότερο και να αντιληφθούν ότι ένα μέρος της αξιοπιστίας του δικαστικού συστήματος είναι να εκδίδονται και οι αποφάσεις γρήγορα». Με το 18μηνο, κύριε υπουργέ, τι θα γίνει; «Μπορώ να δεσμευτώ ότι θα γίνουν πολύ γρήγορα όλες οι αναγκαίες ενέργειες σε συνεργασία με τους αρμόδιους εισαγγελείς και δικαστές ώστε να μην υπάρχουν στο μέλλον περιστατικά αποφυλάκισης υποδίκων μετά την πάροδο του 18μήνου».

Οι προειδοποιήσεις στους δικαστές

Κάποιοι δικαστές καθυστερούν την έκδοση των αποφάσεων και ο έλεγχος που τους γίνεται από τα αρμόδια όργανα δεν είναι αξιόπιστος. Αυτό θα αλλάξει

Σε ποιες ακριβώς φυλακές θα γίνει αυτό; Σε αυτές που οι κρατούμενοι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον; Ή μήπως θα συνευρίσκονται ερωτικά δημοσίως; «Ας αρχίσουμε κάποτε. Ήδη στη φυλακή Χανίων που θα εγκαινιαστεί σύντομα έχει προβλεφθεί και υπάρχει χώρος ερωτικής συνεύρεσης. Αυτό σημαίνει ότι θα αξιοποιήσουμε και άλλους χώρους φυλακών, όσοι είναι εφικτό να αξιοποιηθούν, έτσι ώστε να μη μείνει το μέτρο μόνο στη φυλακή Χανίων, γιατί δεν θα προλαβαίνουμε να δεχόμαστε τις αιτήσεις». Στις φυλακές του Μαλανδρίνου που είναι σχετικά σύγχρονες οι δομές υπάρχει τέτοιος χώρος ερωτικής συνεύρεσης κρατουμένων; «Όχι, δεν υπήρξε πρόβλεψη, αλλά χωρίς να είναι η μοναδική επιλογή μας σε ό,τι αφορά τον σωφρονιστικό κώδικα, εμείς θα διερευνήσουμε τις δυνατότητες σε όλες τις φυλακές της χώρας, έτσι ώστε να υπάρχουν και όροι ισότητας και ίσης μεταχείρισης των κρατουμένων».

▲ ▲

Η συζήτηση με τον υπουργό συνεχίστηκε με θέματα που αφορούν τη Δικαιοσύνη. Εδώ δείχνει να έχει μεγαλύτερη αισιοδοξία, αλλά είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις του και εξαιρετικά φειδωλός σε δεσμεύσεις. Χαρακτηρίζει θλιβερή την κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές φυλακές και προειδοποιεί τους δικαστές που καθυστερούν στην έκδοση αποφάσεων ότι δεν θα συνεχίσουν για πολύ να βρίσκονται στο απυρόβλητο. Το τρίπτυχο φυλακές – αποσυμφόρηση – γρήγορη δίκη είναι το μεγάλο στοίχημα του Υπουργείου διαχρονικά. Τι θα κάνει; «Φυλακές - αποσυμφόρηση ΝΑΙ. Γρήγορη δίκη ΟΧΙ», μας λέει και αιτιολογεί πως με τις ρυθμίσεις που έχουν δρομολογηθεί «θα δοθεί η δυνατότητα σε έναν ικανό αριθμό κρατουμένων είτε να αποφυλακίζονται είτε να μετάγονται σε αγροτικές φυλακές ώστε να υπάρχει αποσυμφόρηση. Η κατάσταση σήμερα στις ελληνικές φυλακές πλην εξαιρέσεων

Αίσθηση και ποικίλα σχόλια προκάλεσε πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Δικαιοσύνης στις φυλακές Κορυδαλλού. Εμφανίστηκε ότι επέλεξε να συνομιλήσει ειδικά και μόνο με τους καταδικασθέντες για συμμετοχή στη «17Ν». Η πραγματικότητα του Αντώνη Ρουπακιώτη είναι, όπως μας λέει, ότι «επισκέφθηκα όλα τα κελιά, τα πήρα στη σειρά, μίλησα με όλους και μίλησα και με αυτούς, όμως δεν μίλησα μόνο με αυτούς». Όταν μιλά για την εμπειρία του από τις επισκέψεις στις φυλακές η συγκίνησή του είναι έκδηλη, τα μάτια του υγραίνονται διακριτικά. Μας μιλάει για τις νέες κοπέλες που εκτίουν την ποινή τους μαζί με τα παιδιά τους, τους ναρκομανείς και τις αλλαγές που θέλει να κάνει στον νόμο για τα ναρκωτικά. Νιώθει καλά με τον εαυτό του για τον «σύγχρονο» όπως λέει σωφρονιστικό κώδικα και είναι έτοιμος και εισάγει νόμιμα από την πόρτα το sex στις ελληνικές φυλακές. «Εκεί εντάχθηκαν ρυθμίσεις που δεν υπήρχαν στην Ελλάδα και αφορούν στα δικαιώματα των κρατουμένων. Μεταξύ αυτών θα λειτουργεί και χώρος ερωτικής συνεύρεσης των κρατουμένων, με τους ή τις συντρόφους τους, ρύθμιση που ισχύει σε πολλές άλλες χώρες».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 101

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 102

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Μέχρι να γίνει αυτό τι θα ισχύει; Οι τρόφιμοι στον Κορυδαλλό τι θα κάνουν για παράδειγμα; Θα ταξιδεύουν στα Χανιά για να συνευρεθούν ερωτικά με τη σύζυγό τους; «Όχι, όχι. Δεν γίνονται όλα σε μία μέρα».

Σας έχουν χαρακτηρίσει «συνδικαλιστή υπουργό» και πολλά άλλα. Δεν φοβάστε ότι με το μέτρο για την ερωτική συνεύρεση των κρατουμένων που θεσπίζετε θα σας χλευάσουν εκ νέου; «Ε, αφού με χαρακτήρισαν υπουργό δικαστών και δικηγόρων, ας με χαρακτηρίσουν και υπουργό συνευρισκομένων ερωτικά κρατουμένων. Εδώ ήρθα να δοκιμαστώ αδιαφορώντας για κακοπροαίρετους χαρακτηρισμούς και επιθέσεις».

Να τεθεί η Χρυσή Αυγή εκτός νόμου;

Χρυσή Αυγή, κύριε Υπουργέ. Τι λέτε; Πώς τοποθετήστε στις προτάσεις που ακούγονται και προτρέπουν την πολιτεία να θέσει εκτός νόμου το συγκεκριμένο κόμμα; «Το Σύνταγμα δεν δίνει τη δυνατότητα να τεθεί εκτός νόμου ο όποιος πολιτικός σχηματισμός. Πιστεύω ότι και αν υποτεθεί, που δεν το δέχομαι, ότι τεθεί η Χρυσή Αυγή εκτός νόμου, θα παρουσιαστεί στις επόμενες εκλογές με άλλη επωνυμία και με τον ισχυρισμό που θα προβάλει, του κατατρεγμένου, θα αυξήσει τα ποσοστά της». Τι πρέπει να γίνει; «Είναι παρατηρημένο ιστορικά ότι αν δεν αναζητήσεις και δεν αντιμετωπίσεις τις αιτίες για τις οποίες δημιουργούνται τέτοια κόμματα επικίνδυνα για τη Δημοκρατία, όπως είναι η Χρυσή Αυγή, και αν δεν πολεμήσεις τις αιτίες με αυστηροποίηση των διατάξεων, με σκλήρυνση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της, δεν κάνεις τίποτα». Τους θεωρείτε επικίνδυνους; «Ναι. Σήμερα έχουμε έναν κίνδυνο. Κίνδυνο για τους κανόνες δικαίου, για την κοινωνική μας συνοχή, για τον πολιτισμό μας και αυτός ο κίνδυνος ακούει στο όνομα Χρυσή Αυγή. Η Χρυσή Αυγή δεν είναι μια τυχαία περίπτωση, είναι μια ιδιαιτέρως επικίνδυνη περίπτωση, ένας επικίνδυνος σχηματισμός για τη Δημοκρατία». Πώς θα το αντιμετωπίσετε; Ο κόσμος τους ενθαρρύνει, τους πιστεύει. «Ναι, έτσι είναι, δυστυχώς. Όπου υπάρχει παρανομία μελών, στελεχών ή βουλευτών εκεί ο νόμος πρέπει να λειτουργήσει. Υπάρχει ένα πολύ σημαντικό νομικό κείμενο του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, του κ.Τέντε, ο οποίος αναφέρει τις δυνατότητες που έχει το κράτος να παρεμποδίζει τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής να παρανομούν. Άρα, με βάση τον νόμο, μπορούμε να αναζητούμε και αν υπάρχουν να τιμωρούνται τα αδικήματα που τυχόν διαπράττουν μέλη, στελέχη αλλά και βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Πέραν αυτών, οτιδήποτε άλλο θα ήταν επικίνδυνο».

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αντώνης Ρουπακιώτης, με τη συντάκτρια του Crash Κωνσταντίνα Ποδαρά

Η ατιμωρισία Η χώρα έφτασε στην καταστροφή και κανείς δεν τιμωρείται γι’ αυτό ή δεν φαίνεται ότι θα υπάρξει τιμωρία. Δεν έχει κανείς ευθύνες για ό,τι έχει συμβεί; «Είναι βαθύτατα υπεύθυνοι όσοι τα τελευταία 30 χρόνια οδήγησαν την οικονομία και την κοινωνία στην κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα. Διέπραξαν τεράστια πολιτικά λάθη. Ωστόσο η ατιμωρησία για την εποχή μας, μιλώντας για το σήμερα, δεν επιβεβαιώνεται επαρκώς, αφού στις φυλακές δεν είναι λίγοι οι λεγόμενοι επώνυμοι που κρατούνται και θα δικαστούν». Ναι, αλλά έχουν πάλι προνομιακές συνθήκες κράτησης. Ακούμε για τα φιλέτα της κυρίας Βίκυς Σταμάτη, τα delivery με τα χαβιάρια και τους σολωμούς. Αυτά αναφέρει ο Τύπος. Είναι ψέματα; «Έχω τη γνώμη ότι ίσως πιο αξιόπιστος είναι ο υπουργός Δικαιοσύνης, χωρίς να λέω ότι μόνο εγώ μιλώ αξιόπιστα».

Η Χρυσή Αυγή είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη περίπτωση, είναι ένας επικίνδυνος σχηματισμός για τη Δημοκρατία, αλλά έχουμε το νομικό οπλοστάσιο για να την αντιμετωπίσουμε

102 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Γιατί, δεν υπάρχουν delivery; Δεν παραγγέλνουν ; «Ε, λοιπόν, σας λέω ότι ο κανονισμός των φυλακών προβλέπει τη δυνατότητα ανάλογα με τις οικονομικές δυνάμεις του καθενός να καταναλώνει χρήματα μέσω της φυλακής και να παραγγέλλνει για την τροφοδοσία του. Αυτό κάνουν -αν κάνουνκάποιοι που έχουν τις οικονομικές δυνατότητες σήμερα στις φυλακές. Σας βεβαιώνω ότι είναι σε εφαρμογή κανονισμού αυτό». Με τον Ράιχενμπαχ πώς τα πάτε; «Με την task force επικοινωνούμε πάρα πολύ καλά. Όμως, παρά τις παρεμβάσεις της στην τρόικα τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να συνομιλούμε με όλους, να μην αφήνουμε ούτε ένα πόντο που να μη διεκδικούμε για το συμφέρον της κοινωνίας και του λαού. Αυτό θελήσαμε να κάνουμε στην επικοινωνία μας και με την τρόικα και με τον Ράιχενμπαχ. Παρ’ όλα αυτά, ας ελπίσουμε πως ό,τι έγινε, έγινε και ότι θα μπούμε σύντομα σε μια διαδικασία ανάπτυξης, με τελευταία όμως αναφορά να μην επιτρέψουμε σε δυνάμεις να αμφισβητήσουν ή να προκαλέσουν ρωγμές στους δημοκρατικούς θεσμούς και τα ανθρώπινα δικαιώματα». Ήρθατε τετ α τετ με τέτοιον κίνδυνο; «Ό,τι είπα, τίποτε άλλο». Ποια είναι η πρόβλεψή σας για το 2013; «Η κοινωνία μας δυστυχεί. Ζει στην ανέχεια και δεν έχει μεγάλες αντοχές. Ελπίζω τελειώνοντας αυτή η διαδικασία των δόσεων να ξεκινήσει μια αναπτυξιακή προσπάθεια και για να βρουν δουλειά άνεργοι και για να μπορέσει να πιστέψει η κοινωνία ότι η κυβέρνηση οδηγεί τη χώρα στην ανάπτυξη και την έξοδο από την ύφεση. Το 2013 θα είναι μεν δύσκολο, αλλά εάν ξεκινήσει η αναπτυξιακή προσπάθεια, οι πολίτες θα αρχίσουν να ελπίζουν».

096_103 roupakiotis 14/12/2012 10:38 μ.μ. Page 103

104_107 NTORA 14/12/2012 5:48 μ.μ. Page 104

CRASH Ο ΠΑΡΑΣΚΗΝΙ

Προβληματισμοί, διαφοροποιήσεις και σχέδια για το μέλλον

Η NΤΟΡΑ είναι παρούσα αλλά και... ΦΡΟΝΙΜΗ

γράφει ο Γιώργος Χουδαλάκης

πειδή με βλέπεις ατάραχο, μη νομίζεις πως δεν κάνω τίποτα». Η φράση αποδίδεται στον Κομφούκιο και εκφράζει την πολιτική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ντόρα Μπακογιάννη. Ιδιαίτερα επιλεκτική στις δημόσιες εν Ελλάδι εμφανίσεις της μετά την επιστροφή της στη Νέα Δημοκρατία, φαίνεται να διδάχθηκε από την πολιτική της περιπέτεια και σαν καλή μαθήτρια επιδεικνύει διαγωγή κοσμιοτάτη. Η Ντόρα διατηρεί υψηλό προφίλ στο εξωτερικό, συναντώντας σημαντικούς διεθνείς παίκτες και μια δήλωσή της αποτελεί είδηση από τη Γερμανία έως την Τουρκία, που γίνεται ακόμα και πρωτοσέλιδο . Αν και διατηρεί αντιρρήσεις κυρίως για τους χειρισμούς στα εθνικά και την ταχύτητα των μεταρρυθμίσεων, κρατάει χαμηλό προφίλ στο εσωτερικό, αν και δεν είναι λίγα αυτά που την ενοχλούν. Όσοι ερμηνεύουν τη σιωπή της ως απόσυρση μάλλον υποτιμούν το πολιτικό DNA της. Δεν πρόκειται για απόσυρση, αλλά για ανασύνταξη...

Έχοντας υποστεί μια ήττα στις εσωκομματικές εκλογές της Ν.Δ., μια διαγραφή μετ’ επιστροφής και κυρίως την πρόσφατη απώλεια της μητέρας της, η Ντόρα Μπακογιάννη δεν είναι στα καλύτερά της. Το στρατηγείο της διαθέτει «πλούσια» θέα στην Ακρόπολη, αλλά λιτή διακόσμηση. Στην πλάτη του γραφείου της, αριστερά και δεξιά δεσπόζουν δέκα ασπρόμαυρες φωτογραφίες προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Πιο κοντά στη θέση εργασίας της πρώην υπουργού Εξωτερικών, αυτή του Νίκου Καζαντζάκη. Η Ντόρα πρέπει να εμπνέεται από το «Η 104 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει», του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα. Το παρόν μπορεί να μοιάζει μίνιμαλ για το πολιτικό της μέγεθος, όμως η θέα προς το πολιτικό μέλλον είναι απεριόριστη. Το επιτελείο της αποτελείται από όσους της έμειναν πιστοί, έπειτα από μια επώδυνη, αναγκαστική πολιτική προσγείωση κατά την πτήση της προς την προεδρεία της Ν.Δ. Η ίδια -εκπαιδευμένη από παιδί δίπλα στον Μητσοτάκη- ξεπέρασε μάλλον στωικά την αφιλία, θεωρώντας την ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής. Χρειάστηκε όμως ένα εξάμηνο για να συμβιβαστεί με την απώλεια της Μαρίκας και, όπως λένε οι πιο κοντινοί της άνθρωποι, τίποτα δεν είναι πια ίδιο. Τίποτε δεν είναι πια ίδιο και για το πολιτικό σκηνικό. Η κ. Μπακογιάννη φέρεται να εκτιμά ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας συνολικής αναδιάταξης των κομματικών σχηματισμών. Οι εκλογές, όμως, σύμφωνα με στενούς συνεργάτες της, είναι μακριά. Η έλλειψη εναλλακτικής επιλογής για σχηματισμό κυβέρνησης φιλοευρωπαϊκής κατεύθυνσης έπειτα από εκλογές, ίσως ωθήσει αυτή τη Βουλή να φτάσει μέχρι το τέλος της τετραετίας. Η πορεία, όμως, δεν θα είναι χωρίς εμπόδια και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να υπάρξουν κυβερνητικές κρίσεις, που μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις τύπου Παπαδήμου. Στον στενό κύκλο των συνεργατών της θεωρούν πιθανόν να προκύψουν και άλλα κυβερνητικά σχήματα, αλλά πάντα στηριζόμενα από την παρούσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι κοινωνικές πιέσεις ήδη έχουν οδηγήσει σε ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών και στο επιτελείο της Ντόρας εκτιμούν ότι οι ανεξάρτητοι βουλευτές θα αυξηθούν και δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να αποτελούν ακόμα και το τρίτο κόμμα της Βουλής. Οι κομματικές ζυμώσεις έχουν ήδη ξεκινή-

Είναι πιθανόν να προκύψουν και άλλα κυβερνητικά σχήματα, αλλά πάντα στηριζόμενα στην παρούσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία που μάλλον θα εξαντλήσει την τετραετία

104_107 NTORA 14/12/2012 5:49 μ.μ. Page 105

▲ ▲

σει, τα πολιτικά «φλερτ» δίνουν και παίρνουν, αλλά συνεργάτες της κ. Μπακογιάννη εκτιμούν ότι θα είναι εξαιρετικά αδύναμο ένα κόμμα που θα έχει ως μόνο κοινό παρανομαστή την ευρωπαϊκή κατεύθυνση. Ένα πολιτικό μόρφωμα στο οποίο διαρκώς θα συγκρούονται ιδεολογικά στο εσωτερικό του, στελέχη που θα εκτείνονται από την παραδοσιακή Δεξιά μέχρι την Ανανεωτική Αριστερά. Σε αυτό το σκηνικό η κ. Μπακογιάννη στοχεύει να είναι παρούσα αν και, όπως ξεκαθάριζαν συνεργάτες της, για την Ντόρα «παρούσα» δεν σημαίνει ότι δεν θα κάτσει φρόνιμα, αλλά ότι θα δώσει το εκατό τοις εκατό της ψυχής της. Από την άλλη, το γεγονός ότι δεν προχωρά σε δημόσιες διαφοροποιήσεις δεν σημαίνει ότι είναι ευχαριστημένη με όσα συμβαίνουν. Πιστή σε πάγιες πολιτικές θέσεις, εξακολουθεί να θεωρεί ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν προχωρούν και θεωρεί ότι οι ιδιωτικοποιήσεις που θα έπρεπε να τρέχουν σκοντάφτουν στα γνωστά εμπόδια. Το θέμα της γραφειοκρατίας φαίνεται ότι η Ντόρα το θέτει σε πρώτη προτεραιότητα. Πρόκειται για ζήτημα κατ’ εξοχήν πολιτικό, που δεν συνδέεται άμεσα με τη χρηματοδότηση. Η ίδια φέρεται να υποστηρίζει στον στενό της κύκλο ότι «η γραφειοκρατία είναι ένα πρόβλημα που δεν λύνεται. Η γραφειοκρατία κόβεται», δίνοντας έτσι και ένα στίγμα μεγαλύτερης αποφασιστικότητας στην εφαρμογή πολιτικών που μέχρι σήμερα εξαγγέλλονται, ψηφίζονται, αλλά μένουν στα χαρτιά. Όπως μας έλεγε άμεσος συνεργάτης της, πιστεύει ότι «καλύτερα να μου πουν ότι έκανα τρία λάθη παρά ότι δεν έκανα τίποτα». Για την Ντόρα η δημιουργία θέσεων εργασίας αποτελεί μονόδρομο και πρώτη προτεραιότητα. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις φέρνει ως παράδειγμα την COSCO. Σε όσους αντιλέγουν στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, επισείοντας τις χαμηλές αμοιβές και τα ευέλικτα ωράρια, η πρώην υπουργός υποστηρίζει ότι ναι μεν θα υπάρχει κινητικότητα στην εργασία, αλλά σταδιακά οι αμοιβές θα ανεβούν. Υποστηρίζει, δε, ότι αν αυτά είχαν εφαρμοστεί την εποχή που τα υποστήριζε ο Μητσοτάκης, δεν θα είχαμε φθάσει σε αυτήν την κατάσταση και ότι σήμερα οι αμοιβές θα ήταν καλύτερες. Ψηλά στην ατζέντα Μπακογιάννη για την επανεκκίνηση της οικονομίας βρίσκεται και το φορολογικό. Σύμφωνα με τους συνεργάτες της, η Ντόρα επιμένει στην πάγια θέση της ότι η κατεύθυνση θα έπρεπε να είναι η δημιουργία επενδυτικού περιβάλλοντος, κάτι που είχε ένθερμα υποστηρίξει και κατά την υπουργική της θητεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρουν από το περιβάλλον της κ. Μπακογιάννη, η κόντρα που είχε με τον Όλι Ρεν όταν εκείνος εξέφραζε αντιρρήσεις για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, όταν του είπε «ρε συ, Όλι, αυτό που κάνατε εσείς στη Φινλανδία γιατί να μην μπορεί να το κάνει η Ελλάδα;». Η πρότασή της ήταν και παραμένει σύμφωνα με το περιβάλλον της η επιβολή ενός ενιαίου φόρου «flat tax» 20% στις επιχειρήσεις, κάτι που προφανώς απέχει από τις κυβερνητικές επιλογές που για μία ακόμη φορά εγκλωβίστηκαν στη φοροαφαίμαξη των συνήθων υποζυγίων. Στο επιτελείο της πρώην υπουργού εκτιμούν ότι η μέχρι σήμερα στάση της και οι πολιτικές της επιλογές έχουν δικαιωθεί και υπενθυμίζουν και όσα η ίδια και δημόσια υποστήριξε: «Δεν αποχώρησα, Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

105

104_107 NTORA 14/12/2012 5:49 μ.μ. Page 106

crash

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

▲ ▲

αλλά διαγράφηκα γιατί ψήφισα τις διαρθρωτικές αλλαγές του Μνημονίου, ενώ καταψήφισα τις οριζόντιες περικοπές». Αυτή η πολιτική δικαίωση, συνεπικουρούμενη και από την υπέρ του Μνημονίου αλλαγή στάσης της ηγεσίας της Ν.Δ., αποτελούν ένα πολιτικό κεφάλαιο-παρακαταθήκη για το μέλλον. Πολλοί αποδίδουν την «επικοινωνιακή αργία» την οποία έχει επιλέξει η κ. Μπακογιάννη και στο ότι η ίδια θα έπρεπε δημόσια να υπενθυμίζει τη δική της στάση, κάτι που δεν θα ωφελούσε απαραίτητα την κυβέρνηση. Η εικόνα του κόμματος έχει ήδη τρωθεί από δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών και πρώην στελεχών, που κατηγορούν τη Ν.Δ. ακόμα και για συνεργασία με τους γκαϊλάουτερ. Ότι και η κ. Μπακογιάννη δήλωσε πως ήταν η τελευταία φορά που ψήφισε οριζόντια μέτρα δεν της δίνει την ευχέρεια υπεράσπισης αντιλαϊκών επιλογών. Εξάλλου, η επιστροφή της Ντόρας στη Ν.Δ. δεν σημαίνει και μια πλήρη αποκατάσταση σχέσεων με την ηγεσία. Η σχέση με τον πρόεδρο του κόμματος μοιάζει -μερικώς αποκατεστημένη-, αλλά δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «θερμή». Αυτό ίσως εξηγεί σε έναν βαθμό και τη μη αξιοποίησή της στις διεθνείς επαφές, εκεί που αδιαμφισβήτητα η πρώην υπουργός Εξωτερικών θα μπορούσε να έχει έναν πιο ενεργό ρόλο.

Ντόρα, η διεθνής... Στο επιτελείο της κ. Μπακογιάννη δεν έχουν σταματήσει να ασχολούνται με την πορεία των εθνικών θεμάτων και η ανησυχία για την πορεία τους είναι έκδηλη. Η ίδια η πρώην υπουργός φέρεται να είναι απογοητευμένη με την αρνητική εξέλιξη της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αλβανία. Η υπόθεση ναυάγησε αφού πρώτα είχε υπογραφεί συμφωνία και από τις δύο χώρες. Όπως μας ανέφερε στενός της συνεργάτης, η Ντόρα και το επιτελείο του Υπουργείου Εξωτερικών δούλεψαν πολύ τη συγκεκριμένη συμφωνία και τη θεωρούσε «PIECE of art» και πιλότο για την εξέλιξη της υπόθεσης ΑΟΖ. Η ακύρωση από την πλευρά των γειτόνων της συμφωνίας εξηγείται από την έξαρση του εθνικισμού και πιθανώς την τουρκική παρέμβαση, αλλά, όπως μας πληροφόρησε το στενό της περιβάλλον, η πρώην υπουργός «δεν μπορεί να κατανοήσει γιατί το Υπουργείο Εξωτερικών δεν έθεσε καν νομικό θέμα για την αθέτηση μιας υπογεγραμμένης συμφωνίας». Στο μέτωπο της Αλβανίας η κ. Μπακογιάννη εκτιμά ότι υπάρχουν αρκετά πολιτικά όπλα στην ελληνική φαρέτρα, που μέχρι στιγμής δεν αξιοποιούνται ικανοποιητικά από το ΥΠΕΞ, όπως η συμβολή μας στη γειτονική οικονομία μέσω του μεγάλου αριθμού Αλβανών μεταναστών που ζουν στη χώρα μας. Για τις πρόσφατες δηλώσεις Μπερίσα, ότι τα σύνορα της Αλβανίας φθάνουν στην Πρέβεζα, το σχόλιο που μας μεταφέρθηκε ήταν ότι γνωρίζουμε χρόνια τις απόψεις του γι’ αυτό και χρειάζεται διαρκής παρακολούθηση. Συνολικά, όμως, η υπόθεση ΑΟΖ φαίνεται να έχει βαλτώσει και λόγω αδράνειας ή έλλειψης έμπρακτου ενδιαφέροντος από την ελληνική πλευρά αλλά και των αλλαγών στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στην Αίγυπτο και τη Λιβύη. Από την άλλη πλευρά, στο στρατηγείο της κ.Μπακογιάννη κάθε άλλο παρά αισιόδοξοι είναι για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Έχουν σημειώσει την αυ-

Η Ντόρα πιστεύει ότι ο Μητσοτάκης εξακολουθεί να είναι το κορυφαίο μυαλό της χώρας και τον συμβουλεύεται τακτικά ξημένη αυτοπεποίθηση με την οποία προσέρχονται οι Τούρκοι στις όποιες συνομιλίες και τον εξαιρετικά αναβαθμισμένο ρόλο τους στη διεθνή σκακιέρα. Η Ντόρα επισκέπτεται τακτικά την Τουρκία, φιλοξενείται στα Μέσα Ενημέρωσης και γίνεται πρωτοσέλιδο στη γείτονα. Οι επαφές της διατηρούνται σε πολύ υψηλό επίπεδο και γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη αξία η εκτίμηση που μας μετέφεραν συνεργάτες της. «Για τους Τούρκους έχει τελειώσει το θέμα μιας ενωμένης Κύπρου».

Η Ντόρα των media

Η «μιντιακή πέραση» της κ.Μπακογιάννη εξακολουθεί να υφίσταται και στη Γερμανία. Πρόσφατα εμφανίστηκε σε δύο μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα (ARD και ZDF) και, μιλώντας στη γλώσσα τους και χρησιμοποιώντας μάλιστα ένα ιδιωματισμό, δήλωσε πως «θέλω να ξέρει το γερμανικό καφενείο πως όχι μόνο δεν έχει πληρώσει ούτε ευρώ για την Ελλάδα, αλλά έχει κερδίσει εξήντα δισ.». Κατά τους συνεργάτες της πρώην υπουργού, η δήλωσή της έκανε αίσθηση και βοήθησε όσους τάσσονται υπέρ της Ελλάδας να υποστηρίξουν το ίδιο. Σύμφωνα με το περιβάλλον της, η κ. Μπακογιάννη εκτιμά ότι η Ευρώπη αυτή την περίοδο έχει πιάσει πάτο. Απαντά όμως στους Ευρωσκεπτικιστές ότι η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει ότι έτσι λειτουργούν τα πράγματα και είναι ή του ύψους ή του βάθους. Υπέρμαχος της λογικής ότι η Ευρώπη είναι μονόδρομος όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλους, εκτιμά ότι κατά την επόμενη δεκαετία θα ενισχυθεί η ενοποίηση, θα εκχωρηθούν κάποιες εξουσίες, αλλά ότι δεν πρόκειται να επηρεάσουν ζητήματά κυριαρχίας. Το βέτο στα εθνικά δεν πρόκειται να καταργηθεί δήλωνε κατηγορηματικά στενός συνεργάτης της. Για τη γερμανική κυριαρχία επί των υπολοίπων Ευρωπαίων, η πρώην υπουργός φέρεται να πιστεύει ότι όπως συνέβαινε πάντα, η γηραιά ήπειρος πορεύεται με «ατμομηχανές», αλλά ότι οι Γερμανοί συνειδητοποιούν ότι όταν για παράδειγμα γίνονται δεκτοί στην Κίνα, τους υποδέχονται ως τους leader του ευρώ και ότι δεν θα ήταν το ίδιο αν απλώς εκπροσωπούσαν το μάρκο. Τα ταξίδια μπορεί να μην έχουν τελειωμό, τα πιο

106 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πρόσφατα σε Ντουμπάι και Νέα Υόρκη, αλλά κατά τον τελευταίο δύσκολο για την κ. Μπακογιάννη χρόνο φαίνεται ότι ο πιο λυτρωτικός προορισμός είναι η Κρήτη. Εκεί, σύμφωνα με όσα μας λένε οι συνεργάτες της, δεν υπάρχουν τα πολιτικά πάνω και κάτω. Οι άνθρωποι τη στηρίζουν και ίσως γι’ αυτό και όταν ΡΩΤΑΤΑΙ για το νησί μιλάει με πάθος και με ατζέντα καθημερινότητας. Έχει βάλει στόχο, μας έλεγαν, να πείσει για τη δημιουργία ενός ενιαίου παρθένου κρητικού ελαιόλαδου που θα παράγεται απ’ όλους, θα συσκευάζεται και θα πωλείται με τιμή ανάλογη της κορυφαίας ποιότητάς του και όχι χύμα για να αναμειγνύεται με κατώτερης ποιότητας και να πουλιέται κοψοχρονιά. Η Ντόρα έχει κάνει συνειδητές επιλογές, αλλά πολλές από αυτές δεν τις έχουν βγει. «Έχω πληρώσει μεγάλο κόστος», φαίνεται να εκμυστηρεύεται στους συνεργάτες της και ίσως να είναι φυσικό αυτή την περίοδο που ανασυγκροτεί τις δυνάμεις της να επιστρέφει σε παραδοσιακές αξίες. Οι φημολογούμενες κόντρες με τον αδελφό της, Κυριάκο, πρέπει να έχουν αμιγώς πολιτικό χαρακτήρα. Πρόκειται για δύο διαφορετικούς πολιτικούς και μάλιστα δύο διαφορετικών γενεών, αλλά, όπως μας έλεγαν πολύ κοντινοί της άνθρωποι, άλλο αυτό και άλλο η αδελφική τους σχέση. Εξάλλου, κάνεις δεν μπορεί να προσπεράσει ότι εκτός από πολιτικά τέκνα, είναι και οι δύο παιδιά του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Η Ντόρα απευθύνεται συχνά στον πρώην πρωθυπουργό, για τον οποίο εξακολουθεί να πιστεύει ότι αποτελεί αξεπέραστο πολιτικό μυαλό. Η Ντόρα Μπακογιάννη έχει μπροστά της ένα δύσκολο εγχείρημα. Το στοίχημα της επιστροφής στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής. Πρόκειται για μια αχαρτογράφητη διαδρομή. Oι αστάθμιστοι παράγοντες θα παίξουν καθοριστικό ρόλο. Η ίδια αποτελεί μόνο ένα κομμάτι σε ένα υπό διαμόρφωση παζλ. Το πού θα μπουν τα κομμάτια δεν εξαρτάται μόνο από την ίδια. Μπροστά στα άγνωστα πολιτικά νερά η Ντόρα δεν έχει άλλη επιλογή από το να βουτήξει. Στη βουτιά θα τη συνοδεύουν η εμπειρία αλλά και οι δέκα επιλεγμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες λαμπρών μυαλών, οι οποίες κοσμούν το γραφείο. Ανάμεσά τους και ο Ελύτης, που σε τέτοιες περιπτώσεις έλεγε «ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα».

104_107 NTORA 14/12/2012 5:50 μ.μ. Page 107

108_117 Military 14/12/2012 8:22 μ.μ. Page 108

Α Ν Υ Ε Ρ Ε ΥΝΑΜΕΙΣ

Δ Σ Ε Λ Π Ο Ν Ε

Την ώρα που η Ελλάδα για μία ακόμη χρονιά μειώνει τις αμυντικές της δαπάνες η Τουρκία τις αυξάνει. Αυτονόητα η υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο τίθεται υπό αμφισβήτηση

108_117 Military 14/12/2012 8:22 μ.μ. Page 109

Οι περικοπές του Μνημονίου παραλύουν την Εθνική Άμυνα

Η ΤΡΟΪΚΑ ΑΦOΠΛΙΖΕΙ

τις Ένοπλες Δυνάμεις

του Γιώργου Διονυσόπουλου

▲ ▲

ταν πριν από δυόμιση περίπου μήνες ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος, από του βήματος της Βουλής ανέφερε πως «ο Γερμανός κατακτητής, όταν πάτησε το πόδι του στη χώρα, το πρώτο που φρόντισε να κάνει ήταν να διαλύσει τις Ένοπλες Δυνάμεις, γιατί ακριβώς αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα της κρατικής οντότητας και της εθνικής κυριαρχίας», ελάχιστοι ήταν αυτοί που φαντάζονταν το πόσο γρήγορα θα υλοποιούνταν οι σχεδιασμοί απαξίωσης αρχικά των στελεχών του στρατεύματος και εντέλει της ίδιας της άμυνας της χώρας. Έχοντας σήμερα, σε σχέση με το 2009, μειωθεί κατά 68,18% η δαπάνη για τους εξοπλισμούς, κατά 43,45% οι λειτουργικές δαπάνες των Κλάδων και κατά 37% περίπου οι δαπάνες για τις αμοιβές όσων υπηρετούν στις Ένοπλές δυνάμεις, όλοι αντιλαμβάνονται πως τα πάντα στον αμυντικό τομέα της χώρας λειτουργούν στα όριά τους, ίσως ακόμη και κάτω από αυτά. Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν αδιαμφισβήτητα οι κατά καιρούς κρατούντες την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, οι μόνοι που, παρά τις συνεχείς περικοπές, εξακολουθούν να ισχυρίζονται πως η επιχειρησιακή κατάσταση των Ε.Δ όχι μόνο δεν έχει πληγεί, αλλά έχει βελτιωθεί κιόλας! Αρκεί κανείς να ανατρέξει στις σχετικές δηλώσεις τους.

108_117 Military 14/12/2012 8:22 μ.μ. Page 110

crash

ΕΡΕΥΝΑ

▲ ▲

Τα δεδομένα στις Ε.Δ. τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αλλάξει. Τη θέση της απόλυτης χλιδής, των εξοπλιστικών πάρτι και των large αμυντικών προϋπολογισμών των αρχών της δεκαετίας του 2000 έχουν πάρει πλέον η απόλυτη ένδεια, το «πάγωμα» κάθε είδους προμήθειας και ένας αμυντικός προϋπολογισμός που παραπέμπει περισσότερο σε χώρα της Κεντρικής Ευρώπης και λιγότερο σε ένα κράτος, εδάφη του οποίου διεκδικούν όλοι σχεδόν οι γείτονές του. «Υπήρχαν εποχές που το φαγητό που φορτώνονταν στο υπουργικό αεροσκάφος για τρεις ώρες ταξίδι κόστιζε περισσότερο και από τα καύσιμα», σημείωνε μέλος του προσωπικού που υπηρετούσε στο 35 θέσεων Ebraer που μετέφερε την υπουργική κουστωδία σε εκείνες τις αλήστου μνήμης εποχές. Εποχές οι οποίες πέρασαν μάλλον ανεπιστρεπτί, δίνοντας τη θέση τους σε δίσεκτα χρόνια. Αρκεί κανείς να δει τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας μας για το 2013 και εν συνεχεία να τον συγκρίνει με εκείνον της Τουρκίας, για να μπορέσει να καταλάβει το μέγεθος του κινδύνου που διατρέχει η εδαφική της ακεραιότητα. Τραγική ειρωνεία, και οι δύο προϋπολογισμοί ανακοινώθηκαν σχεδόν την ίδια ημέρα πριν από τέσσερις περίπου εβδομάδες. Από τη μια πλευρά η Ελλάδα μειώνει για μία ακόμη φορά τις αμυντικές της δαπάνες και από την άλλη η Τουρκία τις αυξάνει κατά 12%, δημιουργώντας εύλογο προβληματισμό ως προς την υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο. Από τα 6,2 δισ. ευρώ που ήταν ο ελληνικός αμυντικός προϋπολογισμός το 2008, έφτασε να μειωθεί στο μισό, λίγο πάνω από τα 3,5 δισ. ευρώ στις αρχές του 2012. Το «βαρέλι», όμως, εκτός από τον τομέα της οικονομίας, δείχνει να μην πιάνει «πάτο» ούτε και στον ευαίσθητο χώρο της άμυνας. Το 2013 οι αμυντικές δαπάνες της χώρας θα περικοπούν για μία ακόμη φορά κατά ακόμη μισό δισ. ευρώ. Κάτι που σημαίνει πως για το επόμενο έτος ο αμυντικός προϋπολογισμός θα είναι μειωμένος κατά 14,3% σε σχέση με το 2012, έχοντας το αρνητικό ρεκόρ να είναι ο μικρότερος κεντρικός προϋπολογισμός του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας που έχει καταρτισθεί κατά την τελευταία 20ετία. Είναι περίπου αυτονόητο πως τα όρια του αμυντικού προϋπολογισμού για το 2013 εξαντλούνται στη συντήρηση του υπάρχοντος δυναμικού, έμψυχου και υλικού, των Ενόπλων Δυνάμεων, αφορώντας αποκλειστικά και μόνο στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την υλοποίηση παλαιοτέρων εξοπλιστικών προγραμμάτων και προμηθειών ανταλλακτικών και λοιπών υλικών συντήρησης εξοπλισμού. Για να εξοικονομηθεί άλλωστε το παραπάνω μισό δισ. ευρώ απαιτήθηκε καταρχήν η μείωση, κατά 80 εκατ. ευρώ των λειτουργικών εξόδων των Ενόπλων Δυνάμεων με μέτρα όπως: κλείσιμο 55 στρατοπέδων και 15-19 κέντρων νεοσυλλέκτων, απόσυρση 47 αεροσκαφών, απόσυρση 11 πλοίων, μείωση κατά 30% του αριθμού των νεοσυλλέκτων στις παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και 10-15% του αριθμού 110 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

των ανωτέρων αξιωματικών. Απαιτήθηκαν επίσης ακυρώσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 104 εκατ. ευρώ, καθώς και ένα «κούρεμα» συνολικού ύψους 333 εκατ. ευρώ, το οποίο πρόκειται να υποστούν μια σειρά από υπάρχοντα εξοπλιστικά προγράμματα. Και όλα αυτά, όπως αρέσκονται να δηλώνουν οι αρμόδιοι «χωρίς να θίγεται το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων».

αυτά έχουν κάνει αρκετούς επιτελείς στο Πεντάγωνο να ανησυχούν. Και όχι άδικα. Η υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο αυτονόητα τίθεται περίπου υπό αίρεση. Τα σημαντικά προβλήματα που έχει προκαλέσει η οικονομική κρίση στην προμήθεια καυσίμων και ανταλλακτικών και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων είναι εμφανή. Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ένταξη

Δίνουν άδειες στους φαντάρους γιατί δεν έχουν λεφτά να τους ταΐσουν! Ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο Από την άλλη πλευρά η Τουρκία, αυξάνοντας τον αμυντικό της προϋπολογισμό για το 2013 στις 20,3 εκατ. λίρες, κατάφερε να τον κάνει τον δεύτερο μεγαλύτερο του ΝΑΤΟ, ύστερα από εκείνον των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι προοπτικές, σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, είναι μάλιστα ως οικονομικό μέγεθος να κινηθεί ανοδικά και για τα επόμενα χρόνια, σημειώνοντας αύξηση κατά 9,7% το 2014 και 9% το 2015. Μέσα σε τρία χρόνια, δηλαδή, από το 2013 έως και το 2015, οι αμυντικές δαπάνες της Τουρκίας θα γνωρίσουν συνολική αύξηση κατά 30%. Όλα

νέων και καλοπληρωμένων οπλικών συστημάτων στην ενεργό υπηρεσία, προβληματική. Ενδεικτικά να σημειώσουμε προς αυτή την κατεύθυνση τις καθυστερήσεις στην προμήθεια βλημάτων για τα 170 άρματα μάχης Leopard 2A6 HEL, τα προβλήματα στις παραδόσεις των σύγχρονων υποβρυχίων Type 214 που ακόμη κατασκευάζονται στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Η αργοπορία στην παράδοση των εναπομενουσών πυραυλακάτων τύπου «Super Vita» από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Η δυστοκία που υπάρχει ως προς τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών τύπου MEKO. Η αργοπορία στην ένταξη των με-

108_117 Military 14/12/2012 8:23 μ.μ. Page 111

Δραματικές περικοπές

Μεταρρυθμιστική μελέτη

Αναμφισβήτητα, όμως, από τους μεγάλους χαμένους της οικονομικής κρίσης ήταν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ένας μεγάλος αριθμός των οποίων, μαζί με τις οικογένειές τους, βρέθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη να βιώνουν συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης και ανέχειας. Πρόκειται για ανθρώπους που εί-

Η οικονομική κρίση, όμως, δεν έπληξε μόνο το εισόδημα των στρατιωτικών, αλλά φέρνει ευρείες αλλαγές και στη νέα δομή των Ενόπλων Δυνάμεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα πρόκειται να κατατεθεί σχετικό σχέδιο νόμου που θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, αλλαγές στον

ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΣΤΙΣ Ε.Δ.

w w w w

80 εκατ. ευρώ μείωση στα λειτουργικά έξοδα των Ε.Δ. ΚΛΕΙΝΟΥΝ: 55 στρατόπεδα και 15-19 κέντρα νεοσυλλέκτων. ΑΠΟΣΥΡΟΝΤΑΙ: 47 αεροσκάφη και 11 πλοία.

ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ: 30% ο αριθμός των νεοσυλλέκτων και 10-15% ο αριθμός των ανωτέρων αξιωματικών.

ΑΚΥΡΩΝΟΝΤΑΙ: εξοπλιστικά προγράμματα ύψους 104 εκατ. ευρώ.

ΚΟΥΡΕΜΑ: 333 εκατ. ευρώ στα υπάρχοντα εξοπλιστικά προγράμματα.

ταφορικών ελικοπτέρων ΝΗ-90 στον Ε.Σ. είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που καταδεικνύουν ότι εάν δεν ληφθούν εγκαίρως μέτρα, η χώρα μας ενδέχεται να βρεθεί άσχημα στριμωγμένη στο Αιγαίο.

Από το κακό στο χειρότερο Χάρη σε αυτές τις γενναίες μειώσεις των αμυντικών μας δαπανών οι πολιτικές ηγεσίες της χώρα μας, υιοθετώντας στο σύνολό τους και χωρίς ίχνος διαπραγμάτευσης τις επιταγές της τρόικας, κατάφεραν μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα να αλλάξουν τα πάντα στο εσωτερικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Εννοείται βεβαίως προς το χειρότερο, κάτι που το ξέρουν ίσως καλύτερα απ’ όλους οι διοικητές των ακριτικών μονάδων της χώρας. Οι κινήσεις των οχημάτων είναι ελάχιστες, καθώς τα καύσιμα επαρκούν μόλις και μετά βίας για να καλύψουν βασικές ανάγκες των στρατοπέδων, όπως η μεταφορά των ωνίων και η λειτουργία των μηχανών προκειμένου να μην κολλήσουν. «Πώς μπορείς με τους μόλις 50 τόνους καύσιμα που σου δίνουν να βγάλεις πέρα ολόκληρη χρονιά, όταν έχει πάνω από συνολικά 200 ενεργοβόρα οχήματα στη μονάδα σου; Τι να πρωτοκάνεις με αυτήν την ποσότητα, να συμμετέχεις σε ασκήσεις ή να καλύψεις πάγιες ανάγκες της μονάδας σου όπως είναι η θέρμανση; Πρόκειται για μια ποσότητα που μόλις και μετά βίας επαρκεί για να καλύψει τους 8 πρώτους μήνες του έτους. Για τους υπόλοιπους φροντίζει το ελληνικό

▲ ▲

δαιμόνιο», αναφέρει σχετικά διοικητής σε ακριτική μονάδα. Και πραγματικά είναι το ελληνικό δαιμόνιο και φιλότιμο που αυτή τη δύσκολη οικονομικά συγκυρία κρατάει όρθιες τις Ε.Δ. Διοικητές που κινούνται στα όρια της παρανομίας, αυξάνοντας τις τιμές στις τυρόπιτες και στα άλλα είδη που πουλιούνται στα κυλικεία των μονάδων προκειμένου να εξοικονομήσουν κάποια επιπλέον χρήματα για να αλλάξουν π.χ. τις λάμπες που κάηκαν ή να βελτιώσουν την περίφραξη του στρατοπέδου τους. Ασκήσεις που παραπέμπουν περισσότερο στην αρχαία Σπάρτη και λιγότερο στη σημερινή εποχή, όπως π.χ. η κατάληξη της καθιερωμένης πορείας των στρατιωτών να γίνεται στο πεδίο βολής, ώστε ταυτόχρονα με την αντοχή στον ποδαρόδρομο να εκπαιδεύονται και στα όπλα. Η εξοικονόμηση χρημάτων από τις μερίδες φαγητού των φαντάρων και η άτυπη αύξηση των ημερών αδείας που λαμβάνουν προκειμένου να σιτίζονται εκτός στρατοπέδου, είναι μερικοί μόνο από τους τρόπους που έχουν ανακαλύψει οι Έλληνες αξιωματικοί προκειμένου «να τα φέρουν βόλτα».

δαν ξαφνικά να εξανεμίζεται το μισό σχεδόν εισόδημά τους, με αποτέλεσμα όχι μόνο να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, αλλά να μην μπορούν να συντηρηθούν ούτε και οι ίδιοι. Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις όπου καταλύματα σε θέρετρα των Ενόπλων Δυνάμεων που χρησιμοποιούνταν μόνο κατά τους θερινούς μήνες αποδόθηκαν σε στελέχη του στρατεύματος, που κατά κύριο λόγο αντιμετωπίζουν σημαντικό πρόβλημα με την εξυπηρέτηση των δανείων τους. Και πώς άλλωστε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, όταν η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας κατά γράμμα τις επιταγές του δεύτερου Μνημονίου για τα ειδικά μισθολόγια και παρά τις σχετικές δεσμεύσεις των αρμόδιων υπουργών, ανάγκασε τους στρατιωτικούς να δουν, για πέμπτη συνεχή φορά μέσα σε μόλις τρία χρόνια, το εισόδημά τους να συρρικνώνεται μεσοσταθμιστικά από 7% έως 15% ανάλογα με τον βαθμό τους. Ήταν η χαριστική βολή. « Ήδη από το 2009 η δαπάνη για τις αμοιβές όσων υπηρετούν στις Ένοπλές Δυνάμεις έχει μειωθεί περίπου κατά 37%, ενώ έπειτα και από τις νέες μειώσεις το συγκεκριμένο ποσοστό, εάν σε αυτό συνυπολογιστούν η επικείμενη κατάργηση τόσο των πάγιων οδοιπορικών όσο και των μισθολογικών ωριμάνσεων, αναμένεται να εκτοξευθεί στο 55%», αναφέρει σχετικά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Υποστήριξης Μελών Ε.Δ. κ. Ανέστης Τσουκαράκης, προσθέτοντας παράλληλα πως σύμφωνα με τη διάρθρωση των μηνιαίων αποδοχών ανά Υπουργείο και έπειτα από σχετικό υπολογισμό των επιδομάτων «οι μηνιαίες (βασικές) αμοιβές του νεοεισερχόμενου στρατιωτικού είναι από τις χαμηλότερες των δημοσίων υπαλλήλων και μάλιστα δυσανάλογα μικρές για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζεται (24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο, χωρίς υπερωριακή αποζημίωση υπηρεσιών, βαρδιών, ασκήσεων, μεταθέσεις, αποσπάσεις, ενοίκια οικιών κ.λπ.)». Με βάση τα παραπάνω η προσφυγή του ΣΥΣΜΕΔ στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτημα να κηρυχθούν αντισυνταγματικές οι σχετικές με τις περικοπές στο μισθολόγιο των στρατιωτικών υπουργικές αποφάσεις ήταν μάλλον αναμενόμενη. «Οι αποδοχές μας θα είναι μικρότερες από το 2013 και εν συνεχεία το 2014, λόγω της κατάργησης των Δώρων και των πάγιων οδοιπορικών από το επόμενο έτος, αλλά και του νέου μισθολογίου που θα θεσπιστεί από το μεθεπόμενο, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός προβλέπει μειώσεις ακόμη 88 εκατ. ευρώ», καταλήγει ο κ. Τσουκαράκης.

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

111

108_117 Military 14/12/2012 8:23 μ.μ. Page 112

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Παναγιωτόπουλος, θέλει να ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά στους εξοπλισμούς και στο σχέδιο μεταρρύθμισης των Ενόπλων Δυνάμεων. Θα προωθηθεί ρύθμιση ώστε η τελική απόφαση να λαμβάνεται από τα Γενικά Επιτελεία των Ε.Δ.

▲ ▲

τομέα των προμηθειών, την κατάργηση ολόκληρων στρατιωτικών σχηματισμών και τη συγχώνευση άλλων, καθώς επίσης και την απόσυρση μεγάλων αλλά πεπαλαιωμένων μονάδων μάχης, όπως φρεγάτες και αεροσκάφη. Σύντομα, μάλιστα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας πρόκειται να καταθέσει τις σχετικές προτάσεις των Γενικών Επιτελείων στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής προκειμένου εν συνέχεια να πάνε προς έγκριση στο ΚΥΣΕΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες κύκλοι του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έχουν επεξεργαστεί ένα ευρύ σχέδιο μεταρρύθμισης των Ε.Δ,, εντός του οποίου εμπεριέχονται και άλλα ζητήματα, όπως π.χ. η εκλογή των Αρχηγών Γενικών Επιτελείων. Με βάση τη συγκεκριμένη μελέτη προτείνεται η ανάδειξή τους να γίνεται μέσα από μία κεκλεισμένων των θυρών συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, προκειμένου αφενός να εξασφαλίζεται ακόμη καλύτερα η αξιοκρατία, αφετέρου οι αρχηγοί να μπορούν να απολαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερης εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο, ενισχύοντας έτσι τη θεσμικότητά τους, μακριά από πολιτικά παιχνίδια και πιέσεις του παρασκηνίου. Η θητεία του αρχηγού θα μπορεί να ανανεώνεται για ακόμη ένα χρόνο, πάλι όμως κατόπιν σχετικής απόφασης της συγκεκριμένης Επιτροπής της Βουλής. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται επίσης και τα όσα προβλέπει η συγκεκριμένη μελέτη όσον αφορά στη θεσμική αναγνώριση των προσώπων των Αρχηγών Γενικών Επιτελείων ως «φυσικής ηγεσίας» των Ενόπλων Δυνάμεων στο πρότυπο της Ελληνικής Αστυνομίας. Πρόκειται για θέμα το οποίο κρύβει πολλές παραμέτρους, με ποιο σημαντική εκείνη που θέλει την υλοποίησή του να αποτελεί ένα καίριο χτύ112 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πημα ενάντια στην κομματοκρατία και το ρουσφέτι στις Ένοπλες Δυνάμεις. Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο, η πολιτική ηγεσία θα ασχολείται μόνο με την πολιτική καθοδήγηση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, χαράσσοντας απλώς το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινούνται η αμυντική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της χώρας. Από κει και πέρα βασικοί υπεύθυνοι για την ομαλή λειτουργία του στρατεύματος, τα επιχειρησιακά ζητήματα, τις μετακινήσεις των στελεχών αλλά και για κάθε θέμα που θα αφορά στον τρόπο υλοποίησης της αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων θα είναι οι Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων, ο καθένας στο κομμάτι που αφορά στον Κλάδο του υπό τον συντονισμό του αρχηγού ΓΕΕΘΑ.

Στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επεξεργάζονται με κλειστές πόρτες σχέδιο μεταρρύθμισης των Ενόπλων Δυνάμεων για την εκλογή των αρχηγών Γενικών Επιτελείων

Μισθολογική αυτονομία και εξοπλιστικές προμήθειες

Εξίσου σημαντικά είναι όμως τα όσα προβλέπει η μελέτη και για το μισθολόγιο των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, για το οποίο προτείνει την επιβολή ενός καθεστώτος αυτονόμησής του και αποκοπής του από τα όσα ισχύουν για τα Σώματα Ασφαλείας, δεδομένου του διαφορετικού προσανατολισμού που έχουν οι δύο θεσμοί. Ανάλογες αλλαγές φιλοδοξεί όμως να φέρει η συγκεκριμένη μελέτη και στον τομέα της προμήθειας των εξοπλιστικών προγραμμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Ποιο συγκεκριμένα, μέσω της μελέτης τονίζεται η αναγκαιότητα αλλαγής του υπάρχοντος καθεστώτος ακόμη και σε επίπεδο συμβολισμών. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται σε οποιαδήποτε θεσμικό κείμενο αναφέρεται η φράση ότι απαιτείται η «σύμφωνη γνώμη και πρόταση των Γενικών Επιτελείων» για τα εξοπλιστικά, να μετατραπεί ώστε να απαιτείται πλέον «απόφαση των Γενικών Επιτελείων». Με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται πως θα πάψει να υπάρχει ο μεγάλος φόβος που συνήθως διακατέχει την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, μήπως βρεθεί κατηγορούμενη για τις υπογραφές της κάτω από προμήθειες μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων, με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να επιλέγεται συνειδητά η αδράνεια έναντι της ανάγκης ενίσχυσης των Ε.Δ, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την άμυνα της χώρας. Μέσω της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης οι ευθύνες για τις προμήθειες εξοπλιστικών προγραμμάτων δεν θα βαρύνουν μόνο τους πολιτικούς προϊσταμένους των Ε.Δ, αλλά και την στρατιωτική ηγεσία, από τη στιγμή που η τελευταία θα είναι συνυπεύθυνη για κάθε απόφαση προς μια τέτοια κατεύθυνση.

108_117 Military 14/12/2012 8:24 μ.μ. Page 113

O Αντιστράτηγος ε.α. και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, Παντελής Μαυροδόπουλος

Οι περικοπές

ΑΠΕΙΛΟΥΝ

την Εθνική κυριαρχία O Αντιναύαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού και Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού, Σπυρίδων Περβαινάς

Συνέντευξη στον Σωτήρη Μπότσαρη

δύναμη ψυχής και οι θυσίες των αξιωματικών και των υπαξιωματικών κρατούν ζωντανές τις Ένοπλες Δυνάμεις, διότι οι κυβερνώντες έχουν εγκαταλείψει και έχουν αποδυναμώσει στο έπακρον τον ελληνικό στρατό. Τα παραπάνω λόγια αποτυπώνουν στο μέγιστο την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Και δεν ακούγονται από κάποιον πολιτικάντη από το βήμα της Βουλής ή από το βήμα κάποιου συνεδρίου προκειμένου να αποσπάσει ψήφους από τους αξιωματικούς και θετικά σχόλια από τους πολίτες. Ακούγονται από τα χείλη πολύπειρων ανώτατων αξιωματικών που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη διαφύλαξη του πολυτιμότερου αγαθού για τον άνθρωπο, της ελευθερίας. ▲ ▲

O Επισμηναγός ε.α. και Διευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας, Γεώργιος Κασσαβέτης

Πικρές αλήθειες από τα χείλη ανώτατων αξιωματικών που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη διαφύλαξη της εδαφικής μας ακεραιότητας

108_117 Military 14/12/2012 8:24 μ.μ. Page 114

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Τις δραματικές συνθήκες που επικρατούν στις Ένοπλες Δυνάμεις περιέγραψαν μιλώντας στο Crash τρεις πρώην ανώτατοι αξιωματικοί. Ο λόγος για τους επικεφαλής των τριών Ενώσεων Αποστράτων των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, που για πρώτη φορά, όπως οι ίδιοι τόνισαν, βρέθηκαν σε μια αίθουσα μαζί, προκειμένου να μιλήσουν για τα προβλήματα που υφίστανται στο στράτευμα από τις συνεχείς περικοπές. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Πολεμικού Ναυτικού, Αντιναύαρχος ε.α., Σπυρίδων Περβαινάς, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού Ξηράς, Αντιστράτηγος ε.α. Παντελής Μαυροδόπουλος και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Πολεμικής Αεροπορίας, Επισμηναγός ε.α., Γεώργιος Κασσαβέτης, ένωσαν τις φωνές τους, επισημαίνοντας με έμφαση τις δύσκολες στιγμές που περνούν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Όπως τόνισαν και οι τρεις, όσο λαμβάνονται αποφάσεις για μεγαλύτερες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και στις αμυντικές δαπάνες, οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας θα αποδυναμώνονται, γεγονός που θα έχει αντίκτυπο στη αποτρεπτική τους ικανότητα. Τα όσα μάς είπαν οι εκπρόσωποι των αποστράτων καταγράφουν την πραγματικότητα στο ακέραιο, καθώς έχουν άμεση επαφή με τους εν ενεργεία ανώτατους αξιωματικούς των Ε.Δ. της χώρας, τους οποίους μάλιστα και εκπροσωπούν, καθώς, όπως είναι γνωστό, δεν επιτρέπεται η συνδικαλιστική δράση στον ελληνικό στρατό.

«Οι πλοίαρχοι αγοράζουν μόνοι τους ανταλλακτικά για να κινηθούν τα πλοία»

ον λόγο στη συζήτηση που κάναμε με τους τρεις πολύπειρους στρατιωτικούς έλαβε πρώτος ο Αντιναύαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού και Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού, Σπυρίδων Περβαινάς, ο οποίος μας φιλοξένησε στο γραφείο του, στο κτίριο της Ένωσης Ναυτικού. Όπως τόνισε με έμφαση, το Πολεμικό Ναυτικό αντιμετωπίζει σωρεία προβλημάτων, σε σημείο μάλιστα, που καθίσταται οριακή η εύρυθμη λειτουργία του. «Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα και αυτά που πρόκειται να ληφθούν θίγουν το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων», υπογράμμισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε με νόημα ότι τα όσα διαδραματίζονται δείχνουν ότι «η τρόικα μας λέει ότι δεν πρέπει να έχουμε στρατό». Πλήττεται το αξιόμαχο των Ε.Δ. με τις συνεχείς περικοπές; «Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα και αυτά που πρόκειται να ληφθούν θίγουν το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων. Πιστεύουμε, όμως, ότι το φρόνημα των υπηρετούντων στις Ένοπλες Δυνάμεις είναι πολύ υψηλό. Αν κληθούν να πολεμήσουν και να αποτρέψουν τον οποιονδήποτε εχθρό, θα το κάνουν 114 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Γι’ αυτό θέλουμε να βεβαιώσουμε τον ελληνικό λαό. Η τρόικα και οι σύμμαχοι είχαν ηθική και νομική υποχρέωση, πριν ζητήσουν αυτές τις τεράστιες περικοπές από την Εθνική Άμυνα, να εγγυηθούν τα σύνορα της Ελλάδας. Δεν είναι δυνατόν να βγαίνουν η Γερμανία και οι άλλες χώρες της Ε.Ε. και να ζητούν από την Ελλάδα να περιορίσει το στρατό της, την στιγμή που δεν της εξασφαλίζουν την άμυνά της. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που αντιμετωπίζει πραγματική απειλή». Λόγω της λιτότητας μένουμε πίσω σε σύγχρονα οπλικά συστήματα; «Αν λάβουμε υπόψη μας ότι οι αντίπαλοί μας εξοπλίζονται δαπανώντας τεράστια ποσά και με ταχύτατους ρυθμούς, η χώρα μας υστερεί απέναντί τους. Μόνο η Τουρκία θα δαπανήσει για εξοπλιστικά προγράμματα 10 δισ. ευρώ την επόμενη πενταετία». Πώς αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ε.Δ. τις μειώσεις στους μισθούς; «Οι μειώσεις που έχουν γίνει στα στελέχη των Ε.Δ., όπως είπε και ο Αρχηγός ΓΕΝ, είναι δυσβάστακτες και δυσανάλογες. Αυτή τη στιγμή ο Αρχηγός του

Δεν υπάρχουν καύσιμα, με αποτέλεσμα τα πολεμικά πλοία να μη βγαίνουν συχνά για ασκήσεις στο Αιγαίο

Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας παίρνει όσα και ένας πρωτοδίκης. Λαμβάνει μόλις 1.800 ευρώ μεικτά, συν κάποια επιδόματα». Πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι τα μέτρα τα επιβάλλει η Γερμανία προκειμένου, αυτή τη φορά, μέσω της οικονομίας, να επιβληθεί στην Ευρώπη. Εσείς τι λέτε; «Αυτό που λέτε δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα. Λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κάποιοι κορυφαίοι ναζί δήλωναν ότι η Γερμανία δεν έχει τελειώσει και πως σύντομα θα δημιουργηθεί το 4ο Ράιχ, το οποίο θα έρθει μέσω της οικονομίας». Αυτή τη στιγμή που μιλάμε τα πολεμικά μας πλοία είναι στο ίδιο επίπεδο με εκείνο των αντιπάλων μας; Είναι το ίδιο αξιόμαχα όπως ήταν στο πρόσφατο παρελθόν; «Όπως ήταν πριν από 4-5 χρόνια δεν είναι σήμερα ο στόλος. Και αυτό διότι εμείς έχουμε μείνει στάσιμοι στην ανάπτυξη και οι αντίπαλοί μας φτιάχνουν συνεχώς νέες μονάδες (πλοία). Αλλά θέλω να τονίσω ότι τις μάχες δεν τις κερδίζουν τα κανόνια, τις μάχες τις κερδίζουν οι άνθρωποι. Και την τεχνολογία οι άνθρωποι τη χειρίζονται». Ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα τα όσα ακούγονται περί μεγάλων ελλείψεων σε καύσιμα, γεγονός που καθηλώνει στους ναυστάθμους τα πολεμικά πλοία; Φυσικά. Δεν υπάρχουν γενικά καύσιμα και τα πλοία δεν βγαίνουν συχνά στο Αιγαίο για ασκήσεις. Δεν θέλω να πω περισσότερα… ». Ποια είναι η κατάσταση όσον αφορά στα υποβρύχια που γέρνουν; «Κατ’ αρχάς το Παπανικολής δεν γέρνει πλέον και είναι ένα πολύ αξιόμαχο υποβρύχιο, από τα καλύτερα υποβρύχια που κυκλοφορούν. Δυστυχώς, όμως, τα άλλα τρία υποβρύχια, αν και έχουμε πληρώσει το 80% με 90% της αξίας τους, θα τα χάσουμε. Έχουν εγ-

108_117 Military 14/12/2012 8:25 μ.μ. Page 115

Ενέργεια σχεδόν τα πάντα. Επομένως, οι Γερμανοί αποσκοπούν στο οικόπεδο και στα καλά που διαθέτει το εν λόγω οικόπεδο. Τους αρέσει το οικόπεδο, αλλά δεν τους αρέσουν οι Έλληνες, αυτό είναι το πρόβλημα. Γι’ αυτό μας οδηγούν σε οικονομικό μαρασμό».

καταληφθεί στην τύχη τους και σκουριάζουν. Και τα τρία υποβρύχια που έχουν απομείνει βρίσκονται ένα βήμα πριν την παράδοσή τους. Χρειάζονται κάποιες δοκιμές και ρυθμίσεις για να πέσουν στη θάλασσα και αυτές δεν γίνονται. Με αποτέλεσμα τα υποβρύχια να σαπίζουν. Είναι απίστευτο, αλλά απόλυτα αληθινό. Να σημειωθεί ότι το κάθε υποβρύχιο κοστίζει περίπου 500 εκατ. ευρώ. Είναι από τα καλύτερα υποβρύχια στον κόσμο και τώρα κατασκευάζουν ίδια και οι Τούρκοι. Σήμερα τα υποβρύχια που έχει ο στόλος μας είναι του 1971, 40 ετών υποβρύχια, δηλαδή με τα διεθνή πρότυπα είναι για παλιοσίδερα και κάποια που κατασκευάστηκαν στα τέλη του 1980. Τα εν λόγω υποβρύχια τα κρατάνε με τα δόντια τα πληρώματα, αλλά πρέπει να βρεθεί λύση για τα καινούργια υποβρύχια. Οι Τούρκοι κατασκευάζουν τα υποβρύχια και τα πλοία τους σε στρατιωτικά ναυπηγεία και όχι σε ιδιωτικά». Στα πλοία του πολεμικού στόλου επικρατεί η ίδια κατάσταση; «Θα σας πω ένα παράδειγμα. Είχα πάει επίσκεψη σε μια φρεγάτα και ένας ανώτατος αξιωματικός μού λέει ότι αυτό το καράβι ήταν να το παροπλίσουν διότι δεν είχαν ανταλλακτικά. Ευτυχώς, όμως, ο κυβερνήτης του πλοίου, πήγε μόνος του, χωρίς καμία εντολή και βρήκε στην εγχώρια αγορά όλα τα ανταλλακτικά και το πλοίο ταξιδεύει ακόμη. Η ελληνική καρδιά και δύναμη ψυχής κινούν τις Ένοπλες Δυνάμεις».

«Εγκληματίας κατά της χώρας όποιος καταργήσει την υποχρεωτική θητεία»

Πώς σχολιάζετε την πρόταση της τρόικας να καταργηθεί η υποχρεωτική θητεία στις Ε.Δ.; «Δεν μπορώ να το πιστέψω ούτε για αστείο πως μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Και όποιος το αποδεχθεί θα είναι εγκληματίας κατά της χώρας μας. Η πατρίδα μας δεν μπορεί να διατηρήσει ισχυρή άμυνα αν δεν έχει κληρωτή θητεία. Οι κληρωτοί είναι η ουσία κάθε στρατού, γιατί από αυτούς προέρχονται και οι έφεδροι και καμία χώρα στον κόσμο δεν πολεμά μόνο με τους επαγγελματίες στρατιώτες. Φοβάμαι πολύ ότι αυτές οι ενέργειες γίνονται σκόπιμα από την τρόικα, για άλλους σκοπούς πέρα από το οικονομικό κομμάτι». Πολλοί είναι εκείνοι που λένε ότι η Γερμανία κινεί τα νήματα και επιθυμεί τη φτώχεια και τον μαρασμό της Ελλάδας για να βάλει στο χέρι ολόκληρη τη χώρα. Εσείς τι λέτε; «Η Γερμανία είναι μια χώρα που τα έχει όλα, πλην ενέργεια. Ενέργεια έχει η Ελλάδα. Έχει ορυκτό πλούτο όπως χρυσάφι, Άργιλο, Μόλυβδο, Αλουμίνιο, Χαλκό, άνθρακες, πετρέλαια, Φυσικό Αέριο, Αιολική

Όποιος υπογράψει την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας στις Ε.Δ. θα είναι εγκληματίας κατά της χώρας

Ακούγεται όλο και πιο έντονα ότι τελικός στόχος κάποιων κύκλων είναι ο διαμελισμός της Ελλάδας. Ποια είναι η άποψή σας; «Θεωρώ ότι σε αυτόν τον κόσμο που ζούμε τίποτα δεν αποκλείεται. Ποιος θα μπορούσε να πει πριν από μερικά χρόνια ότι η Ελλάδα θα βρισκόταν στη σημερινή κατάσταση. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι για να αντιμετωπίσουμε κάθε ενδεχόμενο. Ο λαός πρέπει να είναι έτοιμος, επιβάλλεται να γνωρίζει τι συμβαίνει για να προετοιμαστεί». Η συνεχιζόμενη λιτότητα επηρεάζει και κατά πόσο τις Ένοπλες Δυνάμεις; «Η μαχητική ικανότητα ενός στρατού εξαρτάται άμεσα από τα εφόδια που διαθέτει, όπως πυρομαχικά, ανταλλακτικά, καύσιμα, τρόφιμα. Μην ξεχνάμε ότι σε περίπτωση πολεμική σύγκρουσης όλα θα εξαρτηθούν τις δύο πρώτες ημέρες από την αεροπορία. Δεν μπορεί η Πολεμική Αεροπορία της χώρας μας να παιχτεί στα ζάρια…». Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί μεταξύ των αξιωματικών και των υπαξιωματικών μετά τις μεγάλες περικοπές στους μισθούς; «Κατ’ αρχάς έχει δοθεί εντολή όλοι όσοι θέλουν από τους αξιωματικούς και υπαξιωματικούς να τρώνε μέσα στα στρατόπεδα. Αλλά αυτό δεν λύνει τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ε.Δ. Κάποιοι από τους υπαξιωματικούς, που βρίσκονται στα σύνορα, προσπαθούν να ζήσουν με 600 ευρώ και πολλοί από αυτούς έχουν οικογένεια και παιδιά». Πώς μπορεί κάποιος που βρίσκεται στα σύνορα να συντηρήσει την οικογένειά του, ειδικά αν έχει παιδιά, με 600 ευρώ; «Συντηρούνται από τους παππούδες και τις πενιχρές συντάξεις που παίρνουν. Έτσι δου-

▲ ▲

τη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Αντιστράτηγος ε.α. και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, Παντελής Μαυροδόπουλος κάνοντας λόγο για «δυνάμεις» που θέλουν σκόπιμα να αποδυναμώσουν τον ελληνικό στρατό! Όπως σημείωσε, δεν είναι τυχαία τα σκληρά μέτρα που λαμβάνονται κατά των Ε.Δ., υπογραμμίζοντας

ότι στους Γερμανούς αρέσει το οικόπεδο, που λέγεται Ελλάδα, αλλά δεν τους αρέσουν οι Έλληνες…

Βλέπουμε ότι οι γείτονές μας έχουν αυξήσει τις προκλήσεις τους απέναντι στη χώρα μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, ο οποίος είπε ευθέως ότι η αλβανική επικράτεια φτάνει μέχρι και την Πρέβεζα; «Ενδεχομένως να έχουμε και πάλι ενεργοποίηση του λεγόμενου Ισλαμικού τόξου, γύρω από τη χώρα μας. Είχε καταγραφεί σαν σχέδιο τα προηγούμενα χρόνια και ενδεχομένως να έχει τεθεί και πάλι σε ισχύ λόγω της αδυναμίας που παρουσιάζει η χώρα μας. Πολλοί θεωρούν, φίλοι και εχθροί, ότι μαζί με την οικονομία η Ελλάδα περνά κρίση και στις Ένοπλες Δυνάμεις. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν όμως, οι πάντες, είναι ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας, μπορεί να έχουν υποβαθμιστεί λιγάκι, αλλά μπορούν να αποτρέψουν την οποιαδήποτε απειλή αποτελεσματικά».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

115

108_117 Military 14/12/2012 8:25 μ.μ. Page 116

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

λεύει σήμερα η ελληνική οικογένεια. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, είναι αδιέξοδη, δεν οδηγεί πουθενά. Και αυτό, διότι δεν είναι μόνο ότι κόβουν από όπου μπορούν, αλλά βάζουν και όσους φόρους μπορούν. Μας έχουν ισοπεδώσει. Και η αλήθεια είναι ότι ο ελληνικός λαός έχει ματώσει, δυστυχώς, όμως, χωρίς αντίκρισμα. Εάν αυτά που μας κόβανε πιάνανε τόπο, ο κόσμος θα βοηθούσε. Αυτό όμως δεν γίνεται. Έρχονται απόστρατοι και μας ζητάνε χρήματα για να μη χάσουν το σπίτι τους». Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα στην πολιτική ηγεσία της χώρας μας; «Το μήνυμα προς την πολιτική ηγεσία είναι ότι φτάνει μέχρι εδώ, δεν μπορεί να απαξιωθούν περισσότερο οι Ένοπλες Δυνάμεις της πατρίδας μας. Πρέπει να αντιληφθούν οι κυβερνώντες ότι η χώρα μας επιβάλλεται να διαθέτει ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις. Η τρικομματική κυβέρνηση πρέπει να αντιδράσει στο θέμα του στρατεύματος. Και πλέον φαίνεται καθαρά, ότι ούτε τα μέλη της κυβέρνησης πιστεύουν ότι τα μέτρα θα αποδώσουν και απλώς έχουν παραδοθεί στις εντολές των ξένων. Να δημιουργηθεί άμεσα Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, με τη συμμετοχή και στρατιωτικών». Ποιο είναι το σχόλιό σας για τις μίζες και την κατασπατάληση δημοσίου χρήματος στην αγορά πολεμικού υλικού; «Είναι δυνατόν να μιλάνε για εξοπλιστικά και μίζες οι πολιτικοί μας; Το σίγουρο είναι πως δεν έγινε τυχαία μετά το 1996, επί Σημίτη, η Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών. Μόλις δημιουργήθηκε έπεσαν οι μίζες του αιώνα. Πριν,που τα Γενικά Επιτελεία αποφάσιζαν για τα εξοπλιστικά προγράμματα δεν υπήρχαν μίζες».

«Δεν υπάρχουν καύσιμα για πτήσεις, οι πιλότοι είναι πολύ απογοητευμένοι»

ια απαξίωση της Πολεμικής Αεροπορίας λόγω έλλειψης στοιχειωδών μέσων έκανε λόγο ο Επισμηναγός ε.α. και Διευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας, Γεώργιος Κασσαβέτης. «Οι πιλότοι είναι πολύ απογοητευμένοι, διότι δεν φτάνει που τους κόβουν τους μισθούς, δεν υπάρχουν καύσιμα και ανταλλακτικά και έχουν περιοριστεί οι ώρες πτήσεις», σημείωσε. Παράλληλα, εξαπέλυσε επίθεση στη Γερμανία, για την πολιτική της αφαίμαξης που εφαρμόζει κατά της Ελλάδας λέγοντας ξεκάθαρα πως οι Γερμανοί μάς έχουν αφαιρέσει τα περισσότερα κυριαρχικά δικαιώματα. Πιστεύετε ότι η Γερμανία σκόπιμα προσπαθεί να αποδυναμώσει τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας; «Η Γερμανία πάντα διατηρούσε καλές σχέσεις με την Τουρκία. Το αλληθώρισμα της Γερμανίας προς την Τουρκία δεν είναι σημερινό. Οι Γερμανοί έχουν παραδοσιακή φιλία με τους Τούρκους. Από τον προπερασμένο αιώνα οι Τούρκοι βρίσκονταν στο πλευ116 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ρό των Γερμανών και έχουν πολεμήσει και μαζί στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο». Πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι η Γερμανία σήμερα, με τα οικονομικά μέτρα που επιβάλλει, παίρνει την εκδίκησή της για τις καταστροφές που υπέστη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ποια είναι η άποψή σας; «Οι Γερμανοί δεν επιζητούν να κατακτήσουν εδάφη διά των όπλων. Αλλά είναι γνωστό πως υπάρχουν δύο τρόποι για να κατακτήσεις ένα κράτος, με το δόρυ και με το χρέος. Επομένως, οι Γερμανοί αυτή τη στιγμή επιζητούν να κατακτήσουν μέσω της οικονομίας χώρες και ήδη το έχουν καταφέρει. Αυτό έχει γίνει και με την Ελλάδα, όπου οι Γερμανοί έχουν αφαιρέσει τα περισσότερα κυριαρχικά δικαιώματα. Και αυτό που λέγεται ότι οι Γερμανοί ασκούν την ίδια πολιτική στην Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, με αυτή που εφαρμόζουν στην Ελλάδα, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η Ελλάδα είναι μια διαφορετική περίπτωση, καθώς η χώρα μας περιβάλλεται από εχθρούς, που συνεχώς απειλούν και διεκδικούν. Επομένως, οι επιπτώσεις της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζουν οι Γερμανοί στην Ελλάδα είναι τελείως διαφορετικές από ότι σε άλλες χώρες». Πιστεύετε ότι σήμερα η Ελλάδα έχει χάσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα; «Φυσικά και τα έχει χάσει. Δεν είναι τυχαίο που βλέπουμε τον Μπερίσα, που ηγείται ενός αδύναμου κράτους, να προβαίνει σε τόσο προκλητικές δηλώ-

Η έλλειψη στα ανταλλακτικά και στα καύσιμα έχει περιορίσει τις πτήσεις των μαχητικών μας

σεις κατά της χώρας μας. Αυτό σημαίνει ότι θεωρεί πως η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ αδύναμη θέση τόσο από οικονομικής άποψης όσο από στρατιωτικής. Εξάλλου, όπως λένε έγκριτοι διπλωμάτες, για να κάνεις εξωτερική πολιτική, επιβάλλεται να διαθέτεις δύο βασικές προϋποθέσεις: Ισχυρό Στρατό και ισχυρή οικονομία. Σήμερα η Ελλάδα δεν διαθέτει τίποτα από τα δύο. Η χώρα μας σήμερα είναι αλήθεια ότι έχει χάσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα». Η πολεμική μας Αεροπορία σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα; Εγώ θα το πω ωμά, η διαθεσιμότητα έχει πέσει πάρα πολύ χαμηλά, διότι δεν υπάρχουν χρήματα, λόγω των τεράστιων περικοπών που έχουν γίνει, για να αγοράσουμε ανταλλακτικά. Η έλλειψη ανταλλακτικών, μαζί με την οικονομία στα καύσιμα έχουν οδηγήσει στον περιορισμό των πτήσεων των μαχητικών μας. Και θέλω να επισημάνω ότι ένας χειριστής είναι σαν τον ποδοσφαιριστή, εάν δεν κάνει προπόνηση δεν μπορεί να είναι αξιόμαχος. Εάν ο χειριστής δεν πετάει, δεν μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα». Τι σας λένε οι εν ενεργεία πιλότοι της Πολεμικής μας Αεροπορίας αναφορικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν; Οι πιλότοι είναι απογοητευμένοι διότι δεν υπάρχει ίση μεταχείριση. Εάν οι θυσίες ήταν δίκαιες σε όλα τα στρώματα των Ελλήνων πολιτών, δεν θα υπήρχαν αντιδράσεις. Κάποιοι όμως μένουν στο απυρόβλητο και κόβουν από τους πιλότους μας, που κάθε ημέρα διακινδυνεύουν τις ζωές τους για την ακεραιότητα της πατρίδας. Ας έκοβαν περισσότερα από τους μισθούς των βουλευτών και από το τεράστιο, σε αριθμό, υπουργικό συμβούλιο που έχουμε. Πόσα χρήματα παίρνουν σήμερα οι πιλότοι με περίπου δέκα χρόνια προϋπηρεσίας; «Λαμβάνουν καθαρά περίπου 1.500 ευρώ, συν κάποια πτητικά και όπως αντιλαμβάνεστε, τα χρήματα είναι ελάχιστα μπροστά στις υπηρεσίες που προσφέρουν».

108_117 Military 14/12/2012 8:25 μ.μ. Page 117

118-119 YGEIA 14/12/2012 11:53 μ.μ. Page 70

118-119 YGEIA 14/12/2012 11:53 μ.μ. Page 71

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:55 μ.μ. Page 120

CRASεHυξη Συνέντ

Ο συνταγματολόγος προβλέπει ότι ο λαός θα

Γιώργος Κασιμάτης

“

Δεν υπάρχει

ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ. Είμαστε χώρα ΥΠΟ ΚΑΤΟΧΗ

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:55 μ.μ. Page 121

αναδείξει νέα ηγεσία που δεν θα υποδουλώνει τη χώρα Η δύναμη της Ελλάδας είναι ο πλούτος της που τον επιβουλεύονται οι δανειστές μας, γι’ αυτό μας τον δέσμευσαν παράνομα

”

Ο Σαμαράς είναι «κολλημένος» με τους Γερμανούς. Η Μέρκελ θέλει μερίδιο στην ενέργεια, αλλά αυτό δεν αρέσει καθόλου στις ΗΠΑ

Συνέντευξη στον Δημήτρη Κωνσταντάρα

εννημένος στα Κύθηρα, το συγγραφικό του έργο ανέρχεται σε εκατοντάδες επιστημονικών μελετών και δημοσιευμάτων στον Τύπο για το κράτος, τη Δημοκρατία και την πολιτική. Σήμερα ο Γιώργος Κασιμάτης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, πρώην πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων, ιδρυτικό μέλος και επ. αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Συνταγματικού Δικαίου, αγωνίζεται για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, της ανεξαρτησίας της χώρας και των δικαιωμάτων του λαού της που επλήγησαν. Και πιστεύει ότι το μόνο πράγμα που μπορεί να σώσει την Ελλάδα είναι… να βρεθεί μια κυβέρνηση! Σε περσινή συνέντευξή του στο CRASH είχε πει: «Το πολίτευμα δεν λειτουργεί, οι εγγυήσεις του Συντάγματος έχουν καταλυθεί, η εθνική κυριαρχία και η δημόσια περιουσία έχουν δεσμευθεί ολοκληρωτικά, τα δικαιώματα των πολιτών ποδοπατούνται με μανία». Ενάμιση χρόνο μετά, ο Γιώργος Κασιμάτης δεν βαυκαλίζεται. «Είμαστε χώρα υπό κατοχή. Δεν υπάρχει αμφιβολία», μου λέει ορθά-κοφτά. Μιλάμε γενικά για την κατάσταση στην Ευρώπη. «Νομίζω ότι το πρόβλημα διάστασης μεταξύ Γερμανίας και Αμερικής δεν είναι παροδικό ούτε ασήμαντο. Δεν τελειώνει εδώ. Η Αμερική, με το ΔΝΤ, θέλει να παρεμποδίσει την εξέλιξη της ευρωπαϊκής ισχύος, πολλώ δε μάλλον με κηδεμόνα τη Γερμανία. Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία έδειξε τελευταία ότι έχει φιλοδοξίες να μπει και στο ενεργειακό της Μεσογείου και γενικότερα στο παγκόσμιο ενεργειακό παιχνίδι. Μην ξεχνάμε ότι προχώρησε πρόσφατα σε συμφωνία με τη Ρωσία για την κατασκευή αγωγού αερίου προς την Ευρώπη, κάτι που δυσαρέστησε τις ΗΠΑ. Η Γερμανία, επομένως, δεν ενδιαφέρεται μόνο για τις χερσαίες επενδύσεις στην Ελλάδα, που ίσως είχαν αποδεχτεί ή συμφωνήσει οι ΗΠΑ. Δεν θέλει να μείνει η ΑΟΖ στην απόλυτη επιρροή των Αμερικανών. Η Μέρκελ έχει σαφώς εκδηλώσει το ενδιαφέρον της να γίνει παράγοντας στον χώρο της ενέργειας».

▲ ▲

Μα πώς θα το κατορθώσει, όταν η ίδια δεν έχει ανοίγματα στη θάλασσα, στη Μεσόγειο τουλάχιστον; «Αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Γι’ αυτό κάνει τη σκέψη μετά τον αγωγό από τη Ρωσία να πάρει και κάποιο οικόπεδο της ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδας. Αυτό δεν αρέσει καθόλου στους Αμερικανούς. Γι’ αυτό διαβλέπω αναζήτηση από τους Αμερικανούς άλλης πολιτικής δύναμης στην Ελλάδα που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Ο Σαμαράς σήμερα είναι “κολλημένος” στη Γερμανία. Η Ν.Δ. είναι στον δρόμο της πολιτικής φθοράς και το ΠΑΔεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

121

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:56 μ.μ. Page 122

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

ΣΟΚ παρουσιάζει σημάδια διάλυσης. Όλα αυτά εξηγούν, λογικά, τις φημολογούμενες επαφές των ΗΠΑ με τον Τσίπρα και την εμφανή συντηρικοποίηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η εξέλιξη πρέπει να παρακολουθηθεί με προσοχή». Μα, τα πρώτα σχόλια είναι ότι οι εταίροι μας μάς… διέσωσαν. « Καλά, αυτό είναι η επιφάνεια του ψεύδους. Το χρέος παραμένει μη βιώσιμο και επαχθέστατο. Όπως έχει αποκαλυφθεί σήμερα, το ΔΝΤ είχε επισημάνει στον τότε πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου, ότι δεν πρέπει να προχωρήσει στον δανεισμό που έκανε τον Μάη του 2010. Παρ’ όλα αυτά προχώρησε και υποδούλωσε τη χώρα. Είδαμε πόσο επέμεινε η κα Λαγκάρντ στη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και στο βαθύ “κούρεμα”, με παρόντα τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος αντί να το εκμεταλλευθεί κατάλληλα το αντιμετώπισε ως ξένο ζήτημα μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ! ». Δηλαδή μας έχουν υποδουλώσει; «Βεβαίως! 100%. Είμαστε χώρα υπό κατοχή. Δεν υπάρχει αμφιβολία». Πέρυσι μας είπατε ότι η Ελλάδα ήταν σε χειρότερη υποτέλεια από προτεκτοράτο. « Ακριβώς! Μακάρι να ‘μασταν προτεκτοράτο. Δεν θα είχαμε μεν εθνική κυριαρχία, αλλά θα είχαμε προστασία. Εμείς δεν έχουμε καμιά προστασία απέναντι σε ξένες δυνάμεις που μας επιβουλεύονται. Στο προτεκτοράτο, για παράδειγμα, δεν μπορούσε να επιτεθεί ποτέ μια ξένη δύναμη. Για εμάς δεν υπάρχει εγγύηση των συνόρων».

Συνεπώς, σήμερα είμαστε ακόμα χειρότερα. « Είμαστε σε χειρότερη κατάσταση. Είμαστε κάτω από ένα καθεστώς που δεν υπήρχε παλιά για τα “δανειζόμενα κράτη”. Μαζί με το δάνειο, μας δέσμευσαν ολοκληρωτικά τη δημοσιονομική μας πολιτική και ολόκληρη την οικονομική πολιτική. Μας δέσμευσαν με τα δύο Μνημόνια το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, δηλαδή όλα τα οικονομικά δικαιώματα του κράτους. Με αυτή τη δέσμευση, η Ελλάδα δεν μπορεί στην ουσία να προβεί σε καμιά οικονομική συμφωνία με άλλα κράτη. Αυτό γίνεται για πρώτη φορά στην Ευρώπη και, όσο μπορώ να γνωρίζω, σε ολόκληρο τον κόσμο από τότε που έχουμε διεθνές δίκαιο. Γι’ αυτό πρόκειται για πείραμα, στο οποίο η Ελλάδα είναι πειραματόζωο. Οι δανειστές ξέρουν πολύ καλά ότι αυτός ο δανεισμός είναι αντίθετος προς το διεθνές δίκαιο και ότι απαγορεύεται. Ξέρουν ότι παγίως έχει νομολογηθεί από τα αρμόδια διεθνή δικαστήρια ότι ένα χρέος κατά το μέρος που είναι “επαχθές”, κατά το μέρος, δηλαδή, που παρεμποδίζει την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του λαού και την εθνική του άμυνα, είναι ανίσχυρο και δεν πρέπει να καταβληθεί στους δανειστές. Αλλά χρειάζεται κυβέρνηση για να προβάλει αυτά στους δανειστές». Πώς έγινε «επαχθές» το χρέος; Από τα επιτόκια δανεισμού μόνο; 122 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Με τον Μίκη Θεοδωράκη όταν ιδρύθηκε η «Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών» « Όχι ακριβώς. “Επαχθές” είναι το μέρος του συνολικού χρέους που ξεπερνά τις δυνάμεις του κράτους να το εκπληρώσει χωρίς να παραβιάσει τις βασικές ανάγκες του λαού του. Χωρίς, δηλαδή, να παραβιάσει την αξιόπρεπη διαβίωση, την Παιδεία, την Υγεία, την κοινωνική ασφάλιση, την απασχόληση κ.ά. Επίσης, δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο η ασφάλεια και η άμυνα του κράτους. Βεβαίως, στο μέγεθος του χρέους υπολογίζονται και τα αισχροκερδή επιτόκια που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα στο πλαίσιο της... ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Ο υπολογισμός του “επαχθούς χρέους” γίνεται με λογιστικό έλεγχο, αν διαφωνούν οι δανειστές. Αυτά όλα απο-

Εάν ήμασταν προτεκτοράτο, δεν θα είχαμε μεν εθνική κυριαρχία, αλλά θα είχαμε τουλάχιστον προστασία. Εμάς δεν μας προστατεύει κανείς. Δεν υπάρχει εγγύηση συνόρων

τελούν δικαιώματα προστασίας της εθνικής κυριαρχίας που τα διασφαλίζει το διεθνές δίκαιο». Συνεπώς, για να γίνεται αυτό που γίνεται σήμερα, σημαίνει ότι εμείς το έχουμε δεχτεί; «Βεβαίως, οι κυβερνήσεις μας το έχουν αποδεχθεί και το έχουν υπογράψει. Οι συμφωνίες, όμως, είναι άκυρες και ανυπόστατες. Αυτές οι υπογραφές δεν έχουν καμιά ισχύ, αφού είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Οι συμφωνίες δανεισμού της Ελλάδας δεν είναι μόνο ανίσχυρες ως προς το μέρος του δανείου που είναι “επαχθές”. Είναι ανίσχυρες και γιατί παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Ε.Ε. και το Σύνταγμα. Έτσι, η Ελλάδα έχει πολλές νομικές βάσεις να ζητήσει τη ριζική αναδιάρθρωση του χρέους και τον περιορισμό του στο νόμιμο ύψος και με νομικούς όρους». Δηλαδή, κάπου έχει δίκιο σ’ αυτά που λέει ο Τσίπρας; «Βεβαίως, είναι η σωστή γραμμή. Και του Καμμένου το κόμμα αυτό λέει. Ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του, ελπίζει και εύχεται να γίνει. Θα το δείξει η πράξη». Να ανατρέψουν όλη αυτή την κατάσταση ερχόμενοι σε μια νέα διαπραγμάτευση εξ αρχής ή αρνούμενοι το επαχθές χρέος; «Από τη στιγμή που είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να τηρήσουμε κάποιες δεοντολογικές αρχές. Νομίζω ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η εξής σειρά: πρώτη κίνηση είναι η στάση πληρωμών των δόσεων αποπληρωμής του χρέους. Αυτό δεν έχει καμιά σχέση με κήρυξη πτώχευσης. Άλλωστε και τώρα είμαστε πλήρως χρεοκοπημένοι,

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:56 μ.μ. Page 123

τη φιλομνημονιακή τους στάση. Είναι η ίδια στάση που ακολουθούν όλοι οι φορείς που νέμονται την εξουσία. Ολόκληρο το μνημονιακό σύστημα. Γιατί η ηγεσία της είναι -προφανώς- κατευθυνόμενη από όλο το σύστημα το μνημονιακό. Όπως και τα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης, που ποτέ δεν παρουσίασαν τις δυνατότητες που έχει η Ελλάδα να απαλλαγεί από τον ζυγό. Ο Τύπος, δυστυχώς, από όπλο της Δημοκρατίας έγινε όπλο της άνομης εξουσίας και της υποδούλωσης. Γι’ αυτό εσείς και άλλα έντυπα, μικρά κανάλια και ραδιοφωνικοί σταθμοί προσφέρετε πολλά στην ελευθερία και στην Ελλάδα».

Με την Αλέκα Παπαρήγα στην ΕΣΗΕΑ χωρίς να έχουμε κηρυχθεί επισήμως. Συγχρόνως με τη στάση πληρωμών των δόσεων –προσέξτε: στάση, όχι παύση πληρωμών– η κυβέρνηση θα ζητήσει από τους δανειστές να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσουν με την Ελλάδα την αντικατάσταση των Μνημονίων με νέα σύμβαση αναδιάρθρωσης του χρέους, ώστε να μείνει μόνο το νόμιμο μέρος του συνολικού δανεισμού, με εύλογο επιτόκιο και με νόμιμους όρους». Ακούγεται πολύ εύκολο. Να φύγει ο Σαμαράς, να έρθει μια άλλη κυβέρνηση και να κάνει στάση πληρωμών. «Βεβαίως. Αλλά οι δανειστές, που μέχρι σήμερα παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Ε.Ε., μπορεί να αρνηθούν την πρόταση αναδιάρθρωσης και να παρανομήσουν άλλη μια φορά, σταματώντας να μας καταβάλλουν τις δόσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι έτοιμη να επιμείνει. Οι δανειστές δεν μπορούν κερδίσουν δικαστικά. Πρέπει να καταλάβουμε ότι όλα όσα έχουν συμφωνηθεί και έχουν εφαρμοστεί είναι ανυπόστατα και ανίσχυρα. Οι διεθνείς συμβάσεις δεν κυρώθηκαν από τη Βουλή σύμφωνα με το Σύνταγμα και το Διεθνές Δίκαιο. Είναι, λοιπόν, ανίσχυρες. Όλες οι περικοπές μισθών και συντάξεων και όλες οι παραβιάσεις των κοινωνικών δικαιωμάτων είναι παράνομες και ανίσχυρες».

Και γιατί την... έκρυψαν τη γνωμοδότηση; «Θα πρέπει τις ηγεσίες τους να ρωτήσετε γι’ αυτή

Η υπογραφή των Μνημονίων από τις κυβερνήσεις μας δεν έχει καμιά ισχύ. Οι συμφωνίες είναι ανίσχυρες, γιατί το δάνειο είναι «επαχθές» και παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο

Μα… θέλουμε να πάμε στην αγκαλιά κάποιου άλλου; «Μιλάω για στρατηγική που αποβλέπει πάντοτε στη νίκη. Αναμφίβολα, η θέση μας είναι στην Ευρώπη, όπως είναι όλων των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες όμως ασκούν πολιτική ανεξάρτητου κράτους. Η θέση μας, όμως, στην Ευρώπη δεν είναι θέση δούλου της Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να ξέρει ότι η Ελλάδα απαιτεί σεβασμό της εθνικής της κυριαρχίας και σεβασμό των δικαιωμάτων του λαού της. Απαιτεί την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομιμότητας. Ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική σημαίνει ακόμη ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ξέρει ποιες συνέπειες θα υποστεί επιδιώκοντας την υποδούλωσή μας και την άλωση της περιουσίας μας. Ξέρετε ότι σήμερα δεν έχουμε τίποτε δικό μας; Ξέρετε ότι δεν μπορεί η Ελλάδα να συνάψει καμιά οικονομική συμφωνία με άλλο κράτος; Ότι δεν μπορούμε ούτε να επικαλεσθούμε τα δικαιώματα προστασίας της εθνικής κυριαρχίας και τις ασυλίες των παγκόσμιας σημασίας μνημείων μας; Η παράδοση όλης της Ελλάδας έχει, στην ουσία, υπογραφεί».

▲ ▲

Τα Μνημόνια δηλαδή είναι παράνομα; «Ναι. Είναι παράνομα. Όχι μόνο σύμφωνα με το Σύνταγμά μας. Σύφωνα και με το Διεθνές Δίκαιο και με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Πρέπει να κυρωθούν. Το Συμβούλιο Επικρατείας, υπό τον πρόεδρο, τον μετέπειτα πρωθυπουργό, τον κ. Πικραμμένο, προσπά-

θησε να τα νομιμοποιήσει όλα με την απόφασή του, παραβιάζοντας σοβαρά το υπερκείμενο δίκαιο. Το αρμόδιο όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα κοινωνικά δικαιώματα γνωμοδότησε πρόσφατα ότι οι περικοπές των μισθών και συντάξεων είναι παράνομες. Συνταγματικά δικαστήρια άλλων χωρών έκριναν αντισυνταγματικές παρόμοιες περικοπές. Όλα αυτά, ενώ θα έπρεπε η ΑΔΕΔΥ και η ΓΣΕΕ να τα κάνουν σημαία, τα έκρυψαν στην ουσία τους. Τα έβαλαν στο συρτάρι».

«Βλέπετε» μια νέα ηγεσία; «Ε, κάποτε θα υπάρξει. Αν δεν αναδυθεί από τις σημερινές πολιτικές δυνάμεις, ο λαός θα γεννήσει τη νέα πολιτική ηγεσία που θα πει το μεγάλο ΟΧΙ στην υποδούλωση της χώρας. Η συντριπτική πλειονότητα του λαού δεν εμπιστεύεται τις σημερινές δυνάμεις της συμπολίτευσης και δεν έχει πεισθεί ακόμη ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης μπορούν. Η λύση υπάρχει και περιμένει. Η δύναμη της Ελλάδας είναι μεγάλη. Έχει πλούτο, που επιβουλεύονται οι δανειστές μας και οι δυνάμεις που κρύβονται πίσω από αυτούς. Αλλά ο πλούτος αυτός αποτελεί και πανίσχυρο όπλο. Γι’ αυτό μας τον δέσμευσαν, έστω και παράνομα. Η ελληνική οικονομία είναι, επίσης, τόσο πολύ στενά δεμένη με το ευρωπαϊκό και ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, που δεν επιτρέπει την ανεξέλεγκτη πτώχευση της χώρας και την πρόκληση επικίνδυνου συστημικού γεγονότος. Η αδυσώπητη διαμάχη των μεγάλων δυνάμεων για επέκταση της επιρροής τους -και μάλιστα σε χώρες με πολύ σημαντικό ορυκτό και υποθαλάσσιο πλούτο- είναι επίσης ένα ισχυρό όπλο. Όλα αυτά χρειάζονται πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και αίσθημα πολιτικής ευθύνης απέναντι στον ελληνικό λαό. Καμιά από τις μεγάλες δυνάμεις δεν θα δεχτεί να συμπεριφερθεί έτσι ώστε η χώρα μας να πέσει στην αγκαλιά άλλων δυνάμεων».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

123

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:56 μ.μ. Page 124

Τα μεγάλα ΜΜΕ δεν μιλούν για την απαλλαγή της χώρας από το Μνημόνιο. Ο Τύπος από όπλο της Δημοκρατίας έγινε όπλο άνομης εξουσίας και υποδούλωσης Ο Γιώργος Κασιμάτης ανοίγει τα χαρτιά του στον Δημήτρη Κωνσταντάρα

▲ ▲

Και όλα αυτά που ακούσαμε ως πανηγυρισμούς περί της χορήγησης των 43 δισ.; «Όλα αυτά τα δισ. αυξάνουν τον υπερδανεισμό της χώρας, αυξάνουν τη μη βιωσιμότητα του χρέους. Αυξάνουν την “επάχθεια” του χρέους. Αυξάνουν την υποδούλωση της Ελλάδας. Είναι ανάγκη να απαλλαγούμε από τα δεσμά των παράνομων Μνημονίων, για να γλιτώσει η Ελλάδα από την υποτέλεια, την παρακμή και τη μιζέρια πολλών δεκαετιών και γενεών». Γι’ αυτά όλα που υποστηρίζετε είπατε ότι δεν σας αφήνουν να μιλήσετε; «Ασφαλώς, κανείς υπόλογος δεν θέλει να τα ακούσει. Ούτε τα διατεταγμένα και επίστρατα ΜΜΕ. Για πείτε σ’ ένα μεγάλο κανάλι να βγάλει στον αέρα κάποιον να καταγγείλει αυτά ή να προτείνει λύσεις εκτός Μνημονίων. Τα εθνικά συμφέροντα και κάθε τι εθνικό έχουν, δυστυχώς, σβηστεί από τον χάρτη της επικοινωνίας. Όπως έχει σβηστεί και ολόκληρη η εξωτερική πολιτική της χώρας». Όσον αφορά τις αποκρατικοποιήσεις, δεν ωφελούν; «Αυτό το λένε μόνο οι νεοφιλελεύθεροι –και από αυτούς οι ημιμαθείς νεοφιλελεύθεροι. Και τους λέω ημιμαθείς, γιατί δεν έχουν καταλάβει ότι υποστηρίζουν τον νεοφιλελευθερισμό του αδηφάγου και παρασιτικού χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, που κατέστρεψε τον παραδοσιακό νεοφιλελευθερισμό της πραγματικής οικονομίας με όλες τις αρχές του. Όσον αφορά την ωφέλεια των αποκρατικοποιήσεων, βλέπουμε ότι όταν ξεπουλάνε δημόσιες επιχειρήσεις κερδοφόρες, ποτέ δεν μας έδειξαν κάποια οικονομική μελέτη, από την οποία να προκύπτει πόσο ζημιώνεται ή ωφελείται η Ελλάδα. Κι όμως, τις ξεπουλάνε σε ανεξέλεγκτες τιμές για να ικανοποιήσουν την εισπρακτική αδηφαγία των δανειστών μας». Θεωρείτε νεοφιλελεύθερο τον Σαμαρά; «Όλο το σύστημα της σύγχρονης διακυβέρνησης είναι ακραιφνώς νεοφιλελεύθερο και υπέρ του νέου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού που απειλεί τον κόσμο και τον πολιτισμό». 124 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

”

Ο Κουβέλης δεν είναι. «Ο Κουβέλης είναι νεοφιλελεύθερος στην πράξη, αφού αποδέχεται τη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Κορυφαία ονόματα της διεθνούς πολιτικής και οικονομικής επιστήμης το έχουν επισημάνει: ότι ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της σύγχρονης διακυβέρνησης των σύγχρονων καπιταλιστικών κρατών ασκεί νεοφιλελεύθερη πολιτική. Οι μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί που κατευθύνουν τις οικονομίες του πλανήτη (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κ.ά.) επιβάλλουν με τα καταστατικά τους και με συνθήκες από την πρώτη μεταπολεμική περίοδο τον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό και καπιταλισμό». Πώς μπορει να γίνει αξιόπιστος ο ΣΥΡΙΖΑ; «Βασικά θα πρέπει να έχει πρόγραμμα πειστικό: α) αποδέσμευσης από τα δεσμά των Μνημονίων, β) πολυδιάστατης εξωτερικής εθνικής πολιτικής (που σήμερα λείπει εντελώς) και γ) αναπτυξιακής πολιτικής αστικού κράτους (που επίσης λείπει). Και τα τρία αυτά χρειάζονται για κάθε αξιόπιστη και ρεαλιστική πολιτική». Δεν υπήρξε κάποιος πολιτικός αρχηγός που σας έχει ακούσει να σας έχει ζητήσει μια βοήθεια, μια συμβουλή;

Ο Κουβέλης είναι νεοφιλελεύθερος στην πράξη, αφού αποδέχεται τη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αυτοκαταστρέφεται συνειδητά ως παράταξη

« Όχι. Η πολιτική σήμερα δεν είναι, δυστυχώς, γνώση. Ούτε στηρίζεται σε πολιτικό ήθος που έχει συνειδητό στόχο το κοινωνικό συμφέρον και το εθνικό συμφέρον του σύγχρονου εθνικού κράτους ως κοινωνικής και πολιτισμικής ταυτότητας λαού. Η πολιτική δεν είναι πια εκείνη του Αριστοτέλη, που είχε σκοπό το συμφέρον της πολιτικής κοινωνίας. Η πολιτική σήμερα είναι γραμμές με αρχές μακιαβελικές. Είναι στυγνή και απάνθρωπη μέθοδος επιβολής εξουσίας». Και ο λαός; Πώς είναι δυνατόν να μάθει την πραγματικότητα; Τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν; Τους τρόπους που κρύβονται; «Δεν υπάρχει τρόπος βοήθειας από το σύστημα. Πρέπει μόνοι μας να αγωνιζόμαστε στο σκοτάδι. Γι’ αυτό χρειάζονται περιοδικά σαν το δικό σας και μικροί τηλεοπτικοί σταθμοί, που συμβάλλουν στην ενημέρωση του λαού». Η σημερινή κατάσταση θα καταρρεύσει από μόνη της; «Συνήθως έτσι γίνεται. Καταρρέουν οι παρηκμασμένες πολιτικές καταστάσεις. Θα πρέπει, όμως, να περιμένουμε τη γέννα του λαού. Ιστορικά, πάντοτε ο λαός δίνει τη νέα πολιτική γενιά. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι και πολιτικοί που σήμερα ζουν. Και για να κλείσω, θα ήθελα να επισημάνω τους τρεις απαραίτητους όρους που και οι τρεις μαζί απαιτούνται για την πραγματική επιτυχία απαλλαγής από τη δουλεία. Ο πρώτος είναι η απαλλαγή από τα δεσμά των Μνημονίων και των πράξεων εφαρμογής τους. Ο δεύτερος είναι η ανεξάρτητη όσο σήμερα μπορεί να γίνει- και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Ο τρίτος είναι αξιόπιστο και άμεσης εφαρμογής αποτελεσματικό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του κρατικού μηχανισμού -με αρχή από τις κρίσιμες για την ανάπτυξη υπηρεσίες του- και ρεαλιστικό πρόγραμμα ανάπτυξης με αιχμή την αξιοποίηση του εθνικού πλούτου. Αν δεν εκπληρωθούν και οι τρεις όροι μαζί, κανένας δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα για τον ελληνικό λαό».

120-125 Kasimatis-NeoKeimenoΤ 14/12/2012 9:56 μ.μ. Page 125

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:01 μ.μ. Page 126

CRASH Η λίστα των νεοαστέγων μεγαλώνει. Συναντήσαμε τα Ρεπορτάζ Η κρίση εξαθλιώνει οικογενειάρχες, σκοτώνει τα όνειρα νέων ανθρώπων και ποδοπατά την αξιοπρέπεια των νοικοκυραίων

Σπίτι τους... ο δΡOμοΣ

Από το ένα ξημέρωμα στο άλλο βρέθηκαν άστεγοι χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος. Σήμερα, στην Ελλάδα της κατοχής, ξεπερνούν τους 20.000!

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:02 μ.μ. Page 127

πρόσωπα πίσω από τους αριθμούς... Ζουν κάτω από γέφυρες, σε εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, σε στοές, ακόμη και στα νεκροταφεία. Οι πιο τυχεροί φιλοξενούνται στον ξενώνα της «Κλίμακας»

της Ηλιάνας Τσαγκάρη Φωτογραφίες: Βαγγέλης Ρασσιάς

έχρι «χθες» είχαν ένα σπιτικό. Ένα πιάτο φαΐ στην κατσαρόλα. Ορισμένοι απ’ αυτούς είχαν οικογένεια και παιδιά. Νοικοκυραίοι. Δούλευαν σκληρά, πλήρωναν με κόπο δάνεια, ενοίκια, χαράτσια. Ίσα που τα έβγαζαν πέρα. Μετά, ήρθε η ανεργία και τους χτύπησε την πόρτα. Έψαξαν με μανία για μία δουλειά. Οτιδήποτε θα μπορούσε να βάλει φαγητό στο τραπέζι τους. Όμως, η κρίση δεν τους άφησε πολλά περιθώρια. Μέρα με τη μέρα ο αριθμός των ανέργων-απολυμένων μεγάλωνε. Το ίδιο και αυτός των ανέργων-πρώην αυτοαπασχολούμενων. Η ελπίδα σιγά-σιγά έσβηνε και μαζί της και η αξιοπρέπειά τους. Τώρα πλέον το σπίτι τους είναι ο δρόμος. Η «αφιλόξενη» Αθήνα. Ακούμε σχεδόν καθημερινά για τη λίστα των αστέγων που μεγαλώνει.

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:02 μ.μ. Page 128

crash

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

▲ ▲

Διαβάζουμε και στις εφημερίδες ότι το «προφίλ» των νεοαστέγων άλλαξε. Είναι -λέει- πλέον άνθρωποι μορφωμένοι, επιχειρηματίες που έπεσαν έξω, ακόμη και πρώην κάτοικοι των βορείων προαστίων. Θύματα μιας κρίσης που πετά στον δρόμο οικογενειάρχες, εξαθλιώνει νοικοκυραίους, σκοτώνει όνειρα νέων ανθρώπων. Ακούμε πολλά, αλλά δεν τα βλέπουμε όλα. Η εικόνα της Αθήνας με ανθρώπους σωριασμένους καταγής, όπου να ‘ναι, κουλουριασμένους για να προστατευτούν από το κρύο και τη βροχή, μας θλίβει, μας εξοργίζει. Ζουν κάτω από γέφυρες, σε εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, σε στοές, σε πιλοτές πολυκατοικιών, ακόμη και στα νεκροταφεία. Οι πιο τυχεροί φιλοξενούνται στον ξενώνα της «Κλίμακας». Εκεί βρέθηκα και εγώ πριν από μερικές ημέρες, για να συναντήσω τα πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τους αριθμούς. Τους είδα, αλλά δεν τόλμησα να τους κοιτάξω στα μάτια. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας οι περισσότεροι, φοβισμένοι, ντροπαλοί, δεν θέλησαν να δημοσιοποιηθούν τα πρόσωπά τους. Δέχτηκαν να μου μιλήσουν ωστόσο. Μου είπαν τις ιστορίες τους. Πρόσωπα σκυφτά, θλιμμένα, απογοητευμένα. Η απελπισία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους. Οργίστηκα. Ντράπηκα. Ένιωσα μία γροθιά στο στομάχι. Ακούγοντας τις ιστορίες τους, κατάλαβα πόσο «εύκολο» είναι να βρεθεί κανείς σήμερα στη θέση αυτών των ανθρώπων. Δεν είναι «άλλοι». Είναι «σαν κι εμένα». Μα φυσικά, αφού οι άστεγοι υπολογίζεται ότι πλέον έχουν ξεπεράσει τις 20.000…

Κύριος Ανδρέας: δεν σκέφτεσαι τίποτα. Μόνο φοβάσαι αν θα επιβιώσεις Ημέρα, Πέμπτη. Πήγα στο κέντρο στήριξης αστέγων «Κλίμακα». Στην αυλή ενός διωρόφου κτιρίου στην Κωνσταντινουπόλεως, κόσμος πολύς. Ήταν η ημέρα που οι άστεγοι κάνουν το μπάνιο τους. Τίποτε

Μαζί με τον κ. Ανδρέα πήγαμε στη γέφυρα του Ρουφ για να μου δείξει το «σπίτι» του. Μια μικρή γειτονιά από ανήμπορους ανθρώπους έχει δημιουργηθεί εκεί δεν με προετοίμασε για την αλήθεια που θα βίωνα. Περιμένοντας να μιλήσω με την κοινωνική λειτουργό της «Κλίμακας», την κ. Χασιώτη, συνάντησα τον κ. Ανδρέα. 51 ετών, δούλευε στον Δήμο Περιστερίου ως κηπουρός. Ένα ατύχημα τον σταμάτησε από τα καθήκοντά του και έπειτα η φωτιά που έκαψε ολοσχερώς το σπίτι του τον οδήγησε στον δρόμο. Ύστερα από κάποιο διάστημα περιπλάνησης στα νοσοκομεία, στους δρόμους και τα παγκάκια της Αθήνας εγκαταστάθηκε κάτω από τη γέφυρα του Ρουφ. Τον ρώτησα αν μπορεί να θυμηθεί τις σκέψεις της

Γιώργος Κουτσίδης: Σε λίγο δεν θα αρκούν οι μερίδες στα συσσίτια για όλο τον κόσμο που πεινάει Βγαίνω έξω, χρειάζομαι καθαρό αέρα. Κατευθύνθηκα προς το σαλόνι. Εκεί βρήκα τον Γιώργο Κουτσίδη, έναν άνθρωπο της διπλανής πόρτας, ο οποίος δέχτηκε να μου πει την ιστορία του. «Είμαι 41 χρόνων. Δεν έχω κάνει κάτι κακό. Δεν έκλεψα, ούτε σκότωσα. Είμαι άνεργος και μένω σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο. Έρχομαι εδώ κατά τη διάρκεια της ημέρας για να καλύπτω τις καθημερινές μου ανάγκες. Και για το φαγητό πηγαίνω στα συσσίτια της εκκλησίας. Είμαι από την Ήπειρο και ήρθα στην Αθήνα για ένα καλύτερο μέλλον. Δούλευα σε μια εταιρεία ως σεκιούριτι. Είχα τη ζωή μου και το σπίτι μου και όλα πήγαιναν καλά. Όταν όμως βγήκαν οι νόμοι που πληρώνουν τους νέους με πολύ λίγα λεφτά με έδιωξαν. Έψαξα παντού. Πουθενά δουλειά. Δύο-τρία μεροκάματα δεν είναι ικανά για να συντηρηθείς. Έχω κοιμηθεί στα παγκάκια του Θησείου ουκ ολίγες φορές. Με κλέψανε και μου πήραν τα χαρτιά μου. Η αστυνομία δεν μου έδωσε καμία σημασία…». Μιλήσαμε για αρκετή ώρα με τον Γιώργο. Μου μίλησε για τους φόβους του. «Όταν είσαι έξω δεν σκέφτεσαι τίποτα. Δεν κάνεις τον απολογισμό της ζωής σου. Δεν προλαβαίνεις. Σκέφτεσαι την επιβίωση. Πού θα φας και πού θα βρεις να μείνεις το βράδυ. Αυτό που φοβάμαι είναι ότι μέρα με τη μέρα αυξάνονται οι άνθρωποι στα συσσίτια και σε λίγο δεν θα φτάνουν. Θα έρθει κάποια στιγμή που δεν θα μπορεί κανείς, ούτε η εκκλησία, να ανταποκριθεί στη φτώχεια του κόσμου. Προς το παρόν έχουμε φαγητό, κάνω τον σταυρό μου να μην αρρωστήσω». 128 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πρώτης νύχτας. «Δεν σκέφτεσαι τίποτα. Μόνο φοβάσαι. Φοβάσαι συνέχεια ότι κάτι θα σου συμβεί ανά πάσα στιγμή. Σκέφτεσαι μόνο πώς θα επιβιώσεις, όχι πώς θα ζήσεις, αλλά πώς θα επιβιώσεις». Πήγαμε μαζί στη γέφυρα του Ρουφ για να μου δείξει το «σπίτι» του. Διαπίστωσα ότι δεν είναι μόνος. Μια μικρή γειτονιά από ανθρώπους ανήμπορους έχει δημιουργηθεί εκεί. Κουβέρτες απλωμένες, γκαζάκια για το φως τους και μικροαντικείμενα καθημερινής χρήσης. Στα πιο ψηλά σημεία, στοιβαγμένη η περιουσία τους. Κάποια ρούχα, πετσέτες και

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:03 μ.μ. Page 129

«Αυτή η εικόνα των βασανισμένων ανθρώπων δεν συνηθίζεται όσος καιρός και αν περάσει», μου εξηγεί η κοινωνική λειτουργός της «Κλίμακας», κυρία Χασιώτη

Πατήρ Ανδρέας: «Δεν είναι λύση τα συσσίτια. Ο κόσμος δουλειά θέλει» Την επόμενη ημέρα πήγα πάλι στο κέντρο της πόλης, στο συσσίτιο του Δήμου Αθηναίων που είναι στις 12 και της Εκκλησίας στις 3. Πόσος κόσμος και λαός, δεν το βάζετε με τον νου σας. Ο πάτερας Ανδρέας Λάμπρου με περιμένει. Στην ουρά είδα να στέκονται πρώην επιχειρηματίες, αρχιτέκτονες, προγραμματιστές, άνθρωποι με άπειρα πτυχία για να πάρουν ένα πιάτο φαΐ. Νέοι, γέροι, μικρά παιδιά. «Δεν έχετε δει τίποτα. Έχετε δει ποτέ παιδάκι να καίγονται τα χέρια του από το φαγητό που δίνουμε και να μην το αφήνει κάτω, γιατί αν του πέσει, ξέρει ότι δεν έχει άλλο; Έχετε δει μάνα που μόλις σαράν-

τισε να έρχεται εδώ με το μωρό και τον άνδρα της για συσσίτιο; Σ’ αυτό το ζευγάρι δώσαμε, αντί για δύο, τρεις μερίδες, αλλά το παιδί τι θα φάει, γιουβαρλάκια; Δεν είναι η λύση τα συσσίτια. Ο κόσμος δεν θέλει συσσίτια, δουλειά θέλει», μου λέει ο πατήρ Ανδρέας. Την κουβέντα συμπληρώνει ο πατέρας Παναγιώτης: «Δεν μπορεί να το χωρέσει ανθρώπου νους αυτό που γίνεται εδώ. Όλοι πι-

στεύουν ότι αυτοί που έρχονται εδώ είναι περιθωριακοί… Θα σας πω όμως ένα περιστατικό για να καταλάβετε. Μια μέρα εδώ στο συσσίτιο με πλησίασε κάποιος και δεν τον γνώρισα. Μετά μου είπε ότι με είχε φωνάξει στον Φλοίσβο το 1997 για να του κάνω αγιασμό στο σκάφος των 17 μέτρων που είχε. Μεγάλος και τρανός επιχειρηματίας. Και είναι εδώ σχεδόν κάθε μέρα και παίρνει συσσίτιο...

▲ ▲

τα απομεινάρια μιας άλλης ζωής. Φωτογραφίες και αντικείμενα. Όχι πολλά πράγματα, μόνο τα απαραίτητα, για να είναι βολική η ενδεχόμενη μετακίνησή τους. Ο κ. Ανδρέας και οι υπόλοιποι διάλεξαν αυτό το μέρος για να μείνουν, προκειμένου να είναι κοντά στο κέντρο στήριξης αστέγων και να μπορούν να εξυπηρετούν τις ανάγκες τους, πλύσιμο ρούχων, μπάνιο και φαγητό. «Δυστυχώς οι κλίνες είναι πλήρεις και δεν μπορούμε να φιλοξενηθούμε στον ξενώνα της «Κλίμακας», αλλά ούτε και κάπου αλλού. Λόγω πληρότητας, υπάρχει μεγάλη λίστα αναμονής»! Επιστρέφουμε στην «Κλίμακα». Το σοκ από τις εικόνες είναι ισχυρό. Εκτός από τους ανθρώπους που κάθονται εκεί στα τραπεζάκια, σχεδόν κάθε λεπτό που περνάει έρχεται κόσμος για να ζητήσει τρόφιμα και ρούχα. Δεν το πιστεύω. Δεν μπορώ να το πιστέψω. Συναντώ την κοινωνική λειτουργό, η οποία μου εξηγεί ότι οι άνθρωποι που πηγαίνουν εκεί δεν είναι πια μόνο οι αλκοολικοί, οι ναρκομανείς, οι ψυχικά διαταραγμένοι και άτομα με παραβατική και αποκλίνουσα συμπεριφορά στους δρόμους. Είναι οι «νεόπτωχοι», οι «νεοάστεγοι». Άνθρωποι μορφωμένοι, οι οποίοι λόγω της ανεργίας, της ανατροπής της ζωής τους, της εργασίας τους, των δανείων και των υποχρεώσεων που έχουν να πληρώσουν δεν κατάφεραν να κρατήσουν τα σπίτια τους.

Κα Μαργαρίτα:

«Σας παρακαλώ, ένα πακέτο μακαρόνια για να φάει η οικογένειά μου» Μέσα στο κτίριο της «Κλίμακας» μία εθελόντρια τρέχει πάνω κάτω συνέχεια. Μία κυρία στέκεται στην πόρτα με τα μάτια χαμηλωμένα. Δεν μπορεί να κρύψει την ντροπή της. «Σας παρακαλώ, εάν μπορείτε να μου δώσετε ένα πακέτο μακαρόνια, γιατί δεν έχω να δώσω κάτι στην οικογένειά μου να φάει». Σοκάρομαι. Προσπαθώ να παρακολουθήσω την εξέλιξη του διαλόγου, αλλά δεν θέλω να γίνω αδιάκριτη. Τώρα ντρέπομαι εγώ. Η κοινωνική λειτουργός τής ζητά ευγενικά να περιμένει. «Όσο θέλετε», απαντάει αυτή και συμπληρώνει «μπορείτε αν έχετε να μου δώσετε και ένα παντελόνι γιατί κρυώνω». Την πλησιάζω δειλά και τη ρωτώ εάν θέλει να μου μιλήσει. «Μαργαρίτα με λένε. Έχασα τη δουλειά μου και εγώ και ο άνδρας μου, ενώ και η κόρη μου είναι άνεργη. Μας έκαναν έξωση από το σπίτι και προς το παρόν μας φιλοξενεί η αδελφή μου, αλλά και αυτοί περνάνε δύσκολα. Χθες δεν είχαμε τίποτα να φάμε. Δεν άντεξα άλλο και ήρθα από τα Πατήσια εδώ. Λίγα μακαρόνια αν μου δώσουν, θα είμαι ευχαριστημένη». Η κοινωνική λειτουργός που στέκεται απέναντί μου κουνά με νόημα το κεφάλι της. «Αυτή η εικόνα δεν συνηθίζεται όσος καιρός και αν περάσει», μου εξηγεί. «Τις προάλλες ήρθε εδώ ένα άστεγο ζευγάρι με ένα παιδάκι 8 μηνών. Κοιμούνται έξω στην Πλατεία Αμερικής. Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να κάνω τίποτα γι’ αυτούς, όχι γιατί δεν θέλω, αλλά γιατί δεν υπάρχει άλλος χώρος. Αυτό το ζευγάρι, λοιπόν, μαζί με το παιδί τους κοιμάται στον δρόμο. Και αν υποθέσουμε ότι εξασφαλίζουν από τα συσσίτια ένα πιάτο φαγητό, αναγκάζονται να λιώσουν την τροφή- αν γίνεται- για να μη μείνει νηστικό το βρέφος». Η πόρτα ανοίγει και η κ. Χασιώτη κρατάει μια τσάντα με τα απαραίτητα για την κ. Μαργαρίτα. Ένα χαμόγελο ευγνωμοσύνης και ανακούφισης φωτίζει το σκυθρωπό πρόσωπό της, αφού για σήμερα τουλάχιστον εξασφάλισε φαγητό…

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

129

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:03 μ.μ. Page 130

crash

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Καπετάν Σπύρος:

«Το πρώτο βράδυ “παγώνεις’’. Δεν σκέφτεσαι τίποτα. Σιγά-σιγά, όμως, συνηθίζεις. Απίστευτο, όμως το συνηθίζεις» Βλέπω έναν κύριο πιο πέρα να κάθεται και να , λογαριασμούς. Τίποτα δεν ομολογεί πάνω κάνει του ότι είναι άστεγος. Τον πλησιάζω. Ο κ. Σπύρος θέλει να μου μιλήσει, αλλά δεν θέλει να φωτογραφηθεί. Ήταν καπετάνιος, πολλά χρόνια στα κύματα και στην αλμύρα. Είναι 61 ετών και έμεινε άνεργος πριν από μερικά χρόνια, γιατί στα καράβια θέλουν νέους με λίγα λεφτά. Αρχικά χρησιμοποίησε τις οικονομίες του για να κάνει επιχείρηση. Δανείστηκε. Μετά τα χρέη έγιναν πολλά, ήρθε και η κρίση και αναγκάστηκε να πουλήσει το σπίτι του. «Βρέθηκα στον δρόμο. Έψαχνα δουλειά. Τίποτα. Τα χρήματα τελείωσαν και έφτασα στα παγκάκια στο Ζάππειο. Το πρώτο βράδυ “παγώνεις”. Δεν σκέφτεσαι τίποτα. Το μυαλό σταματάει γιατί έχεις βρεθεί στο μηδέν. Τρελαίνεσαι. Πρέπει να περάσει πολύς καιρός για να συνέλθεις ψυχολογικά. Είσαι στο κενό και το μόνο που σκέφτεσαι είναι το επόμενο λεπτό. Έτρωγα το μεσημέρι και σκεφτόμουν πώς θα βρω να φάω το βράδυ και πού θα κοιμηθώ. Και το κακό είναι πως τελματώνεις, σκέφτεσαι

▲ ▲

Έτσι όπως πάνε τα πράγματα δεν είναι δύσκολο να βρεθείς σε αυτή την ουρά».

Κύριος Αθανάσιος Πλιάτσικας: Υπήρξαν μέρες που τα εγγόνια μου έμειναν νηστικά» Η ουρά, ατελείωτη, το συσσίτιο διαρκεί ώρες. Πλησιάζω έναν κύριο που κρατάει τρεις μερίδες. Ο κ. Αθανάσιος Πλάτσικας είναι 59 ετών, σπούδασε στη σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων στην Ελλάδα και πήρε υποτροφία στη Γαλλία. Μιλάει δύο γλώσσες και έχει εργαστεί και στην Ιταλία και στη Γερμανία. Είναι περισσότερο από ένα χρόνο στα συσσίτια, αφού το εστιατόριο που διατηρούσε δεν πήγαινε καλά και παρ’ όλες τις προσπάθειες που έκανε για να το αναστήσει δεν τα κατάφερε. Το μόνο που κατάφερε ήταν να χρεωθεί. Λόγω προβλημάτων υγείας λάμβανε για δύο χρόνια μια αναπηρική σύνταξη 390 ευρώ, αλλά κόπηκε και αυτή, αφού το ποσοστό αναπηρίας άλλαξε. Τώρα δεν έχει κανένα εισόδημα ούτε για τα βασικά, του έκοψαν το ρεύμα στο σπίτι που έχει στα Κάτω Πατήσια και ζει στο σκοτάδι. «Ζω χωρίς ρεύμα και δεν μπορώ ούτε να κάνω ένα μπάνιο εκεί. Για ζέστη, ούτε συζήτηση. Πηγαίνω σε φίλους και συγγενείς για τις προσωπικές μου ανάγκες. Η ανεργία χτύπησε και τον έναν από τους γιους μου, η νύφη μου παίρνει 400 ευρώ και τα 300 τα δίνει για ενοίκιο. Παίρνω φαγητό από το συσσίτιο της εκκλησίας και για τα εγγόνια μου. Τώρα που ο κόσμος έχει αυξηθεί στα συσσίτια από τις 5 μερίδες που έπαιρνα μου τις έκαναν τρεις, ίσα – ίσα για τα παιδιά και μερικές 130 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

μόνο για την επιβίωση και σιγά σιγά συνηθίζεις. Απίστευτο, κι όμως συνηθίζεις». Αναστενάζει και συνεχίζει «Μετά έμαθα από άλλους αστέγους πού τρώνε και πού εξυπηρετούνται οι ανάγκες. Ήρθα εδώ στην «Κλίμακα» και με βοήθησαν πάρα πολύ. Μου έβγαλαν βιβλιάριο απορίας και μου βρήκαν ξενώνα για να μείνω. Ταυτόχρονα έψαχνα για δουλειά, αλλά τίποτα…

φορές δεν παίρνω ούτε τόσες και γυρίζω σπίτι και η εγγόνα μου η Σπυριδούλα κοιτάζει τη σακούλα και μου λέει: «Πάλι με άδεια χέρια ήρθες, παππού»; Υπήρξαν ημέρες που τα παιδιά έμειναν νηστικά. Για μένα δεν με νοιάζει ,αλλά δεν θέλω να πεινάνε τα εγγόνια μου».

Κυρία Γεωργία: «Δεν έχω να πληρώσω ούτε την κηδεία του γιου μου» Μια γυναίκα κάθεται σε μια άκρη. Μόλις έχει πάρει τη σακούλα με το φαγητό της. Λίγο κρέας με ρύζι και ψωμί. Το ακουμπάει στο πεζουλάκι δίπλα της. Το βλέμμα της είναι χαμένο. Κοιτάζει, αλλά δεν βλέπει τίποτα. Την παρατηρώ να κλαίει συνέχεια. Θέλω να την πλησιάσω, αλλά ντρέπομαι. Τόσος πόνος. Πάω και κάθομαι δίπλα της. Μου πιάνει το χέρι και με κοιτάζει μες στα μάτια. Παγωμένη, τη ρωτάω το όνομά της. «Γεωργία με λένε». Προσπαθώ να της πιάσω την κουβέντα μήπως και σταματήσει να κλαίει. Μάταιος κόπος. Μου μιλούσε με τα μάτια γεμάτα δάκρυα. «Μένω στην Κοκκινιά απέναντι από το εργοστάσιο Έλσα. Έχασα τη δουλειά μου πριν από έναν χρόνο. Τότε ήταν άρρωστος και ο γιος μου. Μου ζήτησαν 18.000 ευρώ για να τον χειρουργήσουν, αλλά εγώ δεν τα είχα και η πρόνοια δεν κάλυπτε το ποσό. Έχασα το παλικάρι μου πριν από μία εβδομάδα. Ούτε την κηδεία δεν έχω ξεπληρώσει. Ψάχνω μια δουλειά, γιατί ο ιδιοκτήτης μου μού κάνει έξωση από το σπίτι. Θα τρελαθώ, δεν ξέρω τι να κάνω. Η γειτονιά με ντύνει, τα παπούτσια μου τρυπήσανε, τα πόδια μου είναι μούσκεμα». Η ουρά τελειώνει σιγά-σιγά, κάποιοι όμως δεν

Βοηθάω εθελοντικά εδώ, γιατί δεν μπορώ να κάθομαι, έμαθα να δουλεύω». Ο κ. Σπύρος ελπίζει ακόμα. Του λείπουν 20 μήνες ένσημα για να συμπληρώσει και να πάρει σύνταξη και να πάψει να είναι άστεγος. «Ό,τι δουλειά να ‘ναι», μου λέει, «θα κάνω τα πάντα αν μπορεί κάποιος να μου προσφέρει μια δουλειά». Αυτό είναι το όνειρό του για το μέλλον.

απομακρύνονται. Θα μείνουν εκεί περιμένοντας το επόμενο συσσίτιο προκειμένου να συμπληρώσουν τις μερίδες που έχει ανάγκη η οικογένειά τους.

«Μόλις σκοτεινιάσει πηγαίνω και κρύβομαι στο νεκροταφείο. Εκεί δεν σε ενοχλεί κανείς» Φεύγω. Περπατώντας στον δρόμο για το σπίτι μου, συναντώ μια γιαγιά να προχωράει αργά. Κουβαλάει διάφορα πράγματα. «Πού πας, γιαγιά, να σε βοηθήσω;», της λέω. «Όχι, παιδί μου, ευχαριστώ. Πάω στο νεκροταφείο, εκεί μένω». Μένω στήλη άλατος. «Είμαι μόνη μου. Δεν μου φτάνουν τα χρήματα για ενοίκιο και έτσι έμεινα στον δρόμο. Όμως από παντού σε διώχνουν. Πήγα και εγώ και κρύβομαι στο νεκροταφείο. Μόλις σκοτεινιάσει και κλείσουν οι πόρτες δεν σε ενοχλεί κανείς. Την ημέρα κατεβαίνω εδώ για να πάρω το φαγητό μου. Μετά γυρίζω στο νεκροταφείο και για να περάσει η ώρα μου περιποιούμαι τους τάφους αυτών που τους έχουν ξεχάσει… Κάποιοι μου δίνουν και κάτι για να ανάβω τα καντήλια. Γεια σου, κορίτσι μου, καλή τύχη να έχεις». Δεν ξέρω πόση ώρα έμεινα ακίνητη. Το μυαλό μου προσπαθούσε να επεξεργαστεί τις πληροφορίες που δέχτηκε. Αδύνατον. Τη σκληρή πραγματικότητα άλλο να την ακούς και άλλο να τη βλέπεις μπροστά σου. Όμως συμβαίνει. Και κάθε μέρα γίνεται χειρότερη, αφού εκατοντάδες ελληνικές οικογένειες βυθίζονται στην εξαθλίωση και η λίστα των νεόπτωχων και νεοαστέγων μεγαλώνει… Ο ρυθμός που αυξάνεται η φτώχεια είναι βίαιος, όπως θα είναι και οι αντιδράσεις του κόσμου αν συνεχιστεί…

126_131 ASTEGOI TELIKO 14/12/2012 6:03 μ.μ. Page 131

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:46 μ.μ. Page 132

CRASH Η Ξ Υ Ε Τ Ν Ε Ν ΣΥ

Ακόμα και αν δεν υπήρχα, θα έπρεπε να με είχε «εφεύρει» ο Αντώνης και να με χρησιμοποιούσε σαν «αμορτισέρ» της δυσφορίας του ελληνικού λαού

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 133

”

ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ

ΜΕ 2 εκατ. ΔΡΑΧΜΕΣ του ΑΒΕΡΩΦ μπήκα στην ΠΟΛΙΤΙΚΗ Συνέντευξη στον Γιώργο Ανδρουτσόπουλο

«O

”

ποιος βγαίνει από το μαντρί τον τρώει ο λύκος», υποστήριζε ο Ευάγγελος Αβέρωφ, πολιτικός μέντορας του Νικήτα Κακλαμάνη. Ο πρώην δήμαρχος δεν τον άκουσε και ακολούθησε το 1993 τον Αντώνη Σαμαρά στην περιπέτεια της Πολιτικής Άνοιξης. Η αρχικά στενή πολιτική φιλία των δύο ανδρών δεν άντεξε τις πολιτικές φουρτούνες και το 1997 ο Κακλαμάνης εγκατέλειψε την ΠΟΛ.ΑΝ. Από τότε η σχέση των δύο ανδρών εξακολουθεί να περνάει από χίλια μύρια κύματα. Σήμερα ο πρώην υπουργός θεωρεί ότι η Ν.Δ. του Σαμαρά δεν τήρησε τις προεκλογικές δεσμεύσεις της και γι’ αυτό ζητάει συγγνώμη από τους ψηφοφόρους του. Πιστεύει ότι θα πρέπει να κάνουν τραγικά λάθη τα αστικά κόμματα για να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση και θεωρεί τον Αλέξη Τσίπρα πολιτικό με ημερομηνία λήξης, «επιλεγμένο να παίξει έναν ρόλο». Όσο για το μαντρί της Ν.Δ., υποστηρίζει ότι πρέπει να ξαναγίνει μεγάλο και γι’ αυτό χρειάζεται επανένωση της Κεντροδεξιάς, ενώ αδιαφορεί για το ποιος θα είναι επικεφαλής. Ο Νικήτας Κακλαμάνης δεν κρύβει τη νοσταλγία του όμως και για τον Δήμο Αθηναίων, που φαίνεται να αποτελεί και τον μελλοντικό του στόχο. Όσο για το πολιτικό του παρόν, στέλνει μήνυμα στον «τσοπάνη», δηλώνοντας ότι είναι τόσο χρήσιμος, που αν δεν υπήρχε ήδη, θα έπρεπε ο Αντώνης Σαμαράς να τον «εφεύρει» και να τον χρησιμοποιεί σαν «αμορτισέρ» στη δυσφορία του κόσμου για αποφάσεις που λαμβάνονται.

▲ ▲

Ο Καραμανλής «ανετράπη» για τα «ΟΧΙ» που είπε στα Σκόπια, στο Κόσοβο και στο Σχέδιο Ανάν, αλλά και για τις συμφωνίες με τη Ρωσία, όταν θέλησε να κάνει τον τόπο μας ενεργειακά αυτάρκη

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 134

Ο Νικήτας Κακλαμάνης με τον πολιτικό του «πατέρα», Ευάγγελο Αβέρωφ, το 1989 στο «Χίλτον», την ώρα που του δίνει τον φάκελο με τα δύο εκατομμύρια δραχμές για τα έξοδα της πρώτης του προεκλογικής εκστρατείας

▲ ▲

134 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Για τον Αλέξη τον Τσίπρα παρατηρεί ότι «έχει ωριμάσει και έχει αλλάξει», αλλά «δεν θα γίνει πρωθυπουργός», εκτός «αν γίνουν τραγικά λάθη από τα αστικά κόμματα». Εκτιμά πως δεν υπάρχει περίπτωση συνεργασίας του Πάνου Καμμένου με τον ΣΥΡΙΖΑ και υποστηρίζει ότι αν καταπολεμηθεί η ανεργία, «το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής θα σβήσει». Ο Νικήτας Κακλαμάνης φλερτάρει ανοιχτά με τον Δήμο της Αθήνας και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να τον διεκδικήσει ξανά, αφού όπως λέει «σε καμιά περίπτωση δεν έχει φύγει από το μυαλό μου η Αθήνα». Χαρακτηρίζει, δε, «ατυχές αποτέλεσμα για την πόλη και τους πολίτες» την εκλογή Καμίνη, αφού όπως σημειώνει «επί δύο χρόνια οι Αθηναίοι αναζητούν

Όλα τα οφείλω στον αείμνηστο Ευάγγελο Αβέρωφ, τον πολιτικό μου πατέρα, ο οποίος ήταν και ο «ηθικός αυτουργός» για την κάθοδό μου στην πολιτική

τον δήμαρχό τους, τον κ. Καμίνη δεν τον βρίσκουν πουθενά». Για πρώτη φορά έπειτα από πολύ καιρό μιλά για τη θητεία του στο Υπουργείο Υγείας και για το «έλλειμμα» που παρέδωσε στους διαδόχους του, ενώ αποκαλύπτει επίσης ότι ως υπουργός Υγείας κατέγραψε όλη την ακίνητη περιουσία του Υπουργείου, την οποία και παρέδωσε στον κ. Λυκουρέντζο και στον κ. Στουρνάρα, στο πλαίσιο της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. «Ακόμη, όμως, δεν ενημερώθηκα για το τι έχει απογίνει». Με τον Αντώνη Σαμαρά παραμένουν οι σχέσεις σας, όπως λένε κάποιοι, «ψυχρές»; Θυμάμαι ότι δεν «είδε με καλό μάτι» την υποψηφιότητά σου στη θέση του νέου γραμματέα του κόμματος. «Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Στήριξε τον ανθυποψήφιό μου. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Είτε άμεσα είτε έμμεσα, με τους συνεργάτες που είχε στη Λεωφόρο Συγγρού και στο Μέγαρο Μαξίμου. Η διαφωνία μου με τον Αντώνη δεν είναι καινούργια. Ξεκίνησε από το Συνέδριο της ΠΟΛ.ΑΝ. το 1997, όταν διαφώνησα με την επικρατούσα άποψη, μέσα στο κόμμα, ότι είναι ένα κεντρώο κόμμα. Είχα πει τότε ότι ο κεντρώος χώρος είναι κατειλημμένος και ο μόνος χώρος που έμενε πολιτικά «άστεγος» ήταν η παραδοσιακή Δεξιά. Είναι πολιτικές οι διαφωνίες μου και υπάρχουν

▲ ▲

Ο Νικήτας Κακλαμάνης αναπολεί το παρελθόν και εξομολογείται στο Crash ότι η πολιτική του σταδιοδρομία ξεκίνησε από ένα «φακελάκι» που είχε μέσα δύο εκατομμύρια δραχμές. Δεν πήρε το «φακελάκι» ως γιατρός. Του το έδωσε το 1989 ο Αβέρωφ για τα έξοδα της πρώτης του προεκλογικής εκστρατείας. Χαρακτηρίζει τον Κώστα Καραμανλή διαχρονική «εγγύηση της ιδεολογίας και της ενότητας της παράταξης» και υποστηρίζει πως «ανετράπη» για τα «ΟΧΙ» που είπε στα εθνικά θέματα και τις επαφές με τη Ρωσία για τους υδρογονάνθρακες στο Καστελόριζο. Δηλώνει πως δεν μετανιώνει που ακολούθησε τον Αντώνη Σαμαρά το 1993 στην Πολιτική Άνοιξη και αιτιολογεί την επιλογή του «κυρίως για τις θέσεις του στα εθνικά θέματα». Απευθύνεται στην κυβέρνηση και λέει για το φορολογικό νομοσχέδιο πως στην πρώτη του εκδοχή «είναι σαν να το έγραψαν άνθρωποι που ζουν σε μιαν άλλη χώρα και να το έστειλαν εδώ με e-mail». Η σχέση του Νικήτα Κακλαμάνη με τον πρωθυπουργό κουβαλά αρκετές ρωγμές από το παρελθόν, αλλά τραυματίστηκε για άλλη μια φορά τον περασμένο Αύγουστο, όταν ο Νικήτας Κακλαμάνης διεκδίκησε τη θέση του Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής της Ν.Δ., θέση την οποία έχασε από τον Μανώλη Κεφαλογιάννη. Όταν τον ρωτάμε για τη στάση του Αντώνη Σαμαρά μάς απαντά ότι στην πραγματικότητα «ο Αντώνης στήριξε τον ανθυποψήφιό του».

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 135

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 136

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

και τώρα. Σε ένα μεγάλο κόμμα πρέπει να υπάρχουν και οι άνθρωποι οι οποίοι να λειτουργούν με τις ιδέες τους σαν “αμορτισέρ” της δυσφορίας που νιώθει ο ελληνικός λαός για αποφάσεις που λαμβάνονται. Πιστεύω ότι και αν δεν υπήρχα, θα έπρεπε να με είχε «”εφεύρει” ο Αντώνης και να με χρησιμοποιούσε μ’ αυτόν τον τρόπο». Μετάνιωσες καθόλου για την αποχώρησή σου από τη Ν.Δ. και την προσχώρησή σου, το 1993, στην ΠΟΛ.ΑΝ.; « Έχω μετανιώσει στη ζωή μου μόνο για πράγματα που δεν έχω κάνει κι όχι γι’ αυτά που έχω κάνει. Τότε ακολούθησα τον Αντώνη Σαμαρά κυρίως για τις θέσεις του στα εθνικά θέματα. Και γι’ αυτό στεναχωριέμαι τώρα που δεν ακούω ούτε τον ίδιο ούτε την κυβέρνηση να μιλούν γι’ αυτά. Με αυτό, λοιπόν, το σκεπτικό, δεν μετάνιωσα. Βέβαια, θυμάμαι και τα ωραία της ΠΟΛ.ΑΝ. και τις αρχές της και τη Διακήρυξή της, όμως το ερώτημα σήμερα είναι πόσοι απ’ αυτούς που είναι πέριξ του Αντώνη και ήταν στην ΠΟΛ.ΑΝ. τα θυμούνται»!

Ήσουν το 1964 στην ΕΡΕ, εντάχθηκες το 1974 στη Ν.Δ., αλλά πώς έγινες ή ποιος σε παρακίνησε να κατέβεις στην πολιτική το 1989, λίγες μέρες μάλιστα μετά την εκλογή σου ως επίκουρος καθηγητής Ογκολογίας και Ακτινοθεραπείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών; «Όλα τα οφείλω στον αείμνηστο Ευάγγελο Αβέρωφ, τον πολιτικό μου πατέρα, ο οποίος ήταν και ο “ηθικός αυτουργός” για την κάθοδό μου στην πολιτική. Στην είσοδο του “Χίλτον”, στην παρθενική μου ομιλία στις εκλογές του Νοεμβρίου 1989, όταν τον υποδέχτηκα μου έδωσε έναν φάκελο και μου είπε να τον διαβάσω όταν πάω σπίτι μου. Όταν άνοιξα τον φάκελο είδα μέσα μια επιστολή με “οδηγίες” με το τι πρέπει να προσέχει ένας πολιτικός. Ήταν οκτώ “οδηγίες”, τις οποίες όσες φορές δεν τις ακολούθησα έκανα κακό του κεφαλιού μου κι όσες φορές τις ακολούθησα κέρδισα. Μόνο που στον ίδιο φάκελο υπήρχαν μέσα και 2 εκατομμύρια δραχμές. Ήταν ένα απίστευτο ποσό για εκείνη την εποχή, τα χρήματα αυτά έφταναν όχι μόνο για εκείνον τον προεκλογικό αγώνα, αλλά και για τον επόμενο, του Απριλίου του 1990,όταν και μπήκα τελικά στη Βουλή και η Ν.Δ. έγινε κυβέρνηση με τον Μητσοτάκη πρωθυπουργό. Αυτός ήταν ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Άνθρωπος παρεξηγημένος, με φοβερές ευαισθησίες, με παιδεία με την ευρύτερη έννοια και όχι μόνο των πτυχίων και ένας από τους πιο θερμούς πατριώτες που συνάντησα ποτέ στη ζωή μου». Δηλώνεις ότι ο Κώστας Καραμανλής αποτελεί μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για τη χώρα. Πιστεύεις ότι θα μπορούσε να επανακάμψει στο πηδάλιο της Κεντροδεξιάς; «Πάρα πολλοί “αυτοβαπτίζονται” εκπρόσω136 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο Αντώνης Σαμαράς με τον Νικήτα Κακλαμάνη την ώρα που επισφραγίζουν τη συμφωνία για την κοινή τους πορεία στην Πολιτική Άνοιξη. Στη συνέχεια, βέβαια, η σχέση τους πέρασε από σαράντα κύματα ποι του Καραμανλή και κάνουν διάφορες δηλώσεις, που οι περισσότερες δεν έχουν καμιά σχέση μ’ αυτά που λέει ο Καραμανλής στους ανθρώπους που τον επισκέπτονται και συζητούν μαζί του. Ποτέ δεν έκρυψα ότι είμαι ένας απ’ αυτούς. Μπορεί να έχω πάρα πολλά ελαττώματα, αλλά δεν είμαι αχάριστος. Ο Κώστας Καραμανλής αποτελεί και θα αποτελεί εγγύηση της ιδεολογίας, των αρχών και της ενότητας της παράταξης. Έχει αποδείξει με την παρουσία του σε όλες τις κρίσιμες και δύσκολες ψηφοφορίες ότι στηρίζει και την κυβέρνηση και τον Αντώνη Σαμαρά. Τώρα τι σκέφτεται για το μέλλον; Δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του σε κανέναν. Αυτή είναι η αλήθεια. Το δεύτερο που θέλω να σου πω για τον Καραμανλή, για το οποίο ο ίδιος μίλησε λίγο, αλλά εσείς στο Crash το γράψατε,

Είπα κάποτε στον Τσίπρα: «Έχεις επιλεγεί, ενδεχομένως χωρίς και να το ξέρεις, για να παίξεις ρόλο, αλλά πρόσεξε, γιατί οι επιλεγμένοι έχουν ημερομηνία λήξεως»!

είναι ότι έχασε μεν τις εκλογές το 2009, αλλά στην ουσία “ανετράπη”. Και ανετράπη για τα τρία σημαντικά ”όχι” που είχε πει για τα Σκόπια, το Κόσοβο, το Σχέδιο Ανάν και για το ένα μεγάλο “ναι” που είπε όταν θέλησε να κάνει τον τόπο μας αυτάρκη σ’ ό,τι αφορά την ενέργεια. Είτε με τις συμφωνίες με τη Ρωσία είτε γιατί ήταν ο πρώτος που μίλησε για τους υδρογονάνθρακες στο Καστελόριζο, όπου εκεί κι αν είναι το μεγάλο κοίτασμα». Σε κατηγορούν ότι κάνεις μεγάλη φασαρία για κάποια θέματα και στο τέλος πας στη Βουλή και τα ψηφίζεις, όπως το Μνημόνιο. Τι συμβαίνει; «Κατ’ αρχάς, υπενθυμίζω ότι για το Μνημόνιο είχα θέσει ορισμένες “κόκκινες γραμμές”. Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, το ένα ήταν το πενθήμερο, το οποίο δεν πέρασε, και το άλλο ήταν οι αποζημιώσεις, που πέρασαν πολύ βελτιωμένες σε σχέση με την αρχική τους διατύπωση. Βγήκα και είπα και στη Βουλή και στα ΜΜΕ ότι δεν έχουν καμιά σχέση τα μέτρα που αναγκαζόμαστε να ψηφίσουμε μ’ αυτά που σας έλεγα προεκλογικά. Αυτά που έλεγα ήταν θέσεις του κόμματος και μάλιστα διατυπωμένες από τον αρχηγό του κόμματος. Και είπα λυπούμαι που νιώθετε ότι σας κορόιδεψα. Από την άλλη, όμως, διακυβεύονταν δύο πράγματα. Το ένα ήταν η παραμονή μας στο ευρώ και την Ευρωζώνη και το δεύτερο είναι ότι μέχρι και αυτή τη στιγμή που μιλάμε –εύχομαι κι ελπίζω να μετε-

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 137

Ο Νικήτας Κακλαμάνης διατηρεί έως σήμερα πολύ καλή σχέση με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, με τον οποίο συνομιλούν τακτικά ξελιχθούμε σε ένα σοβαρό κόμμα– δεν υπήρχε, Γιώργο, σοβαρή εναλλακτική πρόταση και λύση. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκείνης της εποχής, με αυτά που έλεγε διά του αρχηγού του, ήταν εκτός τόπου και χρόνου και αυτό ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο για τον τόπο». Η πτωτική πορεία του ΠΑΣΟΚ θα συμπαρασύρει ή όχι τη Ν.Δ.; «Κατ’ αρχάς, στεναχωριέμαι μ’ αυτά που συμβαίνουν στο ΠΑΣΟΚ, γιατί πρέπει να υπάρξει και να διατηρηθεί, καθώς είναι ένα αστικό κόμμα. Θεωρώ ότι το ΠΑΣΟΚ είναι σταθεροποιητικός παράγοντας του αστικού κοινοβουλευτικού καθεστώτος και πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Ακριβώς, λοιπόν, επειδή δεν θέλω να έχει η Ν.Δ. την τύχη του ΠΑΣΟΚ, αντιδρώ και εγώ και άλλοι συνάδελφοι σε πολλά από αυτά που διαβάζουμε, όπως για παράδειγμα το φορολογικό νομοσχέδιο. Η φορολογία που ακούμε ότι θα επιβληθεί στα παιδιά, σε μισθωτούς και επιχειρήσεις, δεν έχει σχέση με την ιδεολογία της παράταξης και δεν έχει και καμιά εφαρμογή. Είναι σαν να το έγραψαν το φορολογικό άνθρωποι που ζουν σε μιαν άλλη χώρα και δεν καταλαβαίνουν την ελληνική κοινωνία. Το έγραψαν και το έστειλαν με e-mail. Αν ήταν να σωζόταν η πατρίδα ακόμη και εγώ να μην ψήφιζα, τότε δεν θα ψήφιζα το φορολογικό νομοσχέδιο».

Όμως, κάποιοι υποστηρίζουν ότι με τη ραγδαία δημοσκοπική άνοδο της Χρυσής Αυγής μόνο μια πιθανή υποψηφιότητα του Μάκη Βορίδη για τον Δήμο Αθηναίων θα μπορούσε να ανακόψει την πορεία της στις δημοτικές εκλογές. Συμμερίζεσαι αυτήν την άποψη; «Ο Μάκης Βορίδης είναι ένας εκλεκτός συνάδελφος. Επομένως, ουδείς μπορεί να του πει να μην είναι κι αυτός υποψήφιος, εάν φυσικά το επιθυμεί. Ταυτόχρονα, όμως, βλέπω ότι κάνει μεγάλη προσπάθεια να απογαλακτιστεί από το παρελθόν. Το κυριότερο, όμως, Γιώργο μου, εί-

Στενοχωριέμαι μ’ αυτά που συμβαίνουν στο ΠΑΣΟΚ. Θεωρώ ότι πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Αντιδρώ όπως και άλλοι συνάδελφοι γιατί δεν θέλω να έχει η Ν.Δ. την ίδια τύχη

ναι πως ο υποψήφιος που θα κατέβει σ’ αυτές τις εκλογές με χρίσμα κόμματος έχει χάσει από χέρι! Οι εποχές που στους μεγάλους δήμους έβγαιναν μονοκομματικοί δήμαρχοι έχει πια τελειώσει. Πιθανότητες επιτυχίας έχει μόνο όποιος μπορέσει να συσπειρώσει όσο το δυνατόν περισσότερα κομμάτια της ευρύτερης Κεντροδεξιάς. Γιατί είναι άλλο το επίσημο κόμμα της Χρυσής Αυγής και άλλο οι 500 χιλιάδες Έλληνες που την ψήφισαν. Δεν είναι και οι 500 χιλιάδες υποστηρικτές αυτής της ιδεολογίας. Αυτό είναι ξεκάθαρο». Ένα τμήμα της παράταξής σας «στεγάζεται» ήδη σήμερα στους Ανεξάρτητους Έλληνες. Θα μπορούσε στο μέλλον να επανακάμψει ή το βλέπεις να συμπράττει σε κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ; «Όχι. Δεν πρόκειται να γίνει ποτέ τέτοια σύμπραξη Καμμένου - ΣΥΡΙΖΑ. Η εκτίμησή μου είναι ότι ακόμα και αν ο Πάνος Καμμένος το θελήσει, τα δύο τρίτα των βουλευτών δεν θα τον ακολουθήσουν σε μια τέτοια απόφαση. Εκτιμώ, όμως, ότι ούτε και ο Πάνος μπορεί να πάρει τέτοια απόφαση. Είναι τόσες οι άλλες διαφορές, ιδιαίτερα στα εθνικά θέματα, που δεν μπορεί να γίνει αυτό. Αντίθετα, εκτιμώ, επειδή μιλάω με όλους τους συναδέλφους μου και με τον Πάνο Καμμένο, ότι πρέπει να προλειάνουμε το έδαφος να ξαναενωθεί η Κεντροδεξιά. Να ξαναγίνει η μεγάλη παράταξη και αδιαφορώ για το ποιος θα είναι επικεφαλής». Ο Αλέξης Τσίπρας θα γίνει πρωθυπουργός; «Επειδή τον Αλέξη τον Τσίπρα τον έζησα στον Δήμο Αθηναίων, οφείλω να πω ότι, εντάξει, έχει ωριμάσει και έχει αλλάξει.

▲ ▲

Δεν είναι εντυπωσιακό, σε μια περίοδο που η Ν.Δ. έχει στην ηγεσία της έναν αποκαλούμενο «σκληρό δεξιό», η Χρυσή Αυγή να «αλωνίζει» στον πολιτικό σας χώρο; « Η άποψή μου είναι ότι όσο θα κυριαρχεί στην ελληνική κοινωνία η ανεργία, η Χρυσή Αυγή δύσκολα θα αντιμετωπιστεί. Τα μεγάλα πο-

σοστά της, για όποιον παρατήρησε τα εκλογικά αποτελέσματα, δεν τα πήρε στο Κολωνάκι, αλλά στο Πέραμα. Τα πήρε σε περιοχές που πλήττονταν από την ανεργία και τη φτώχεια, σε συνδυασμό βεβαίως με το μεταναστευτικό και τη μάστιγα της λαθρομετανάστευσης. Λοιπόν. Μπορεί να καταπολεμηθεί η ανεργία; Αν ναι, τότε θα δεις ότι το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής θα σβήσει».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

137

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:47 μ.μ. Page 138

Όταν φτάσεις σε μια ηλικία και έχεις μάθει να ζεις μόνος, τότε είναι πολύ δύσκολο να βάλεις «συγκάτοικο»

”

Ο Νικήτας Κακλαμάνης με τον συντάκτη του Crash Γιώργο Ανδρουτσόπουλο, στο πολιτικό γραφείο του βουλευτή της Ν.Δ.

▲ ▲

Του είχα πει κάποτε, γελώντας, ότι εμένα δεν με ξεγελάς. Έχεις επιλεγεί για να παίξεις ρόλο, αλλά πρόσεξε, γιατί όπως και όλοι οι άλλοι στο παρελθόν -επιλεγμένοι- είχαν ημερομηνία λήξεως, μην πάθεις κι εσύ το ίδιο. Και άλλο είναι να έχεις ημερομηνία λήξεως όταν είσαι 60 και άλλο όταν είσαι 35! Η εκτίμησή μου είναι ότι μόνο αν γίνουν τραγικά λάθη από τα αστικά κόμματα, μπορεί να δει κανείς τον Τσίπρα πρωθυπουργό. Τώρα, το πόσο θα μείνει στη θέση είναι μια άλλη ιστορία».

Έχεις σκεφτεί να σηκώσεις εσύ το φορτίο της εκπροσώπησης της σύγχρονης Λαϊκής Δεξιάς; «Η Λαϊκή Δεξιά είναι ιδεολογία και σημαία μου και ποτέ δεν το έκρυψα και ούτε το κρύβω. Είναι η Δεξιά που λέει ότι η παράταξη δεν έχει μόνο εφοπλιστές και βιομήχανους, αλλά έχει μικρομεσαίους επιχειρηματίες, εργαζόμενους, εργάτες, γεωργούς. Δεν είναι ώρα για να δημιουργούμε ομάδες και φράξιες μέσα στη Ν.Δ. Ούτε είναι η ώρα για οποιονδήποτε από εμάς να θέλει να εκφράσει έμμετρες ή άμετρες προσωπικές φιλοδοξίες. Είναι άλλο “κλείνω τις πόρτες” και δεν δέχομαι κανέναν και άλλο οι φήμες για τη δημιουργία νέου φιλοευρωπαϊκού κόμματος. Αυτό με βρίσκει αντίθετο, γιατί η Ν.Δ. είναι το κατ’ εξοχήν φιλοευρωπαϊκό κόμμα. Όπως είμαι και αντίθετος που αλλάξαμε το έμβλημα της Ν.Δ. Ένα κόμμα και μια παράταξη που δεν σέβεται την ιστορία του δεν έχει ούτε παρόν ούτε μέλλον». Τι θα ήθελες για το πολιτικό σου μέλλον; Μία ακόμη θητεία στον Δήμο Αθηναίων ή τη θέση μιας ισχυρής έκφρασης μέσα στη Ν.Δ.; « Έμεινα στον Δήμο Αθηναίων ως επικεφαλής της αντιπολίτευσης. Μετά το ατυχές αποτέλεσμα και για την πόλη και για τους πολίτες, που επί δύο χρόνια οι Αθηναίοι αναζητούν τον δήμαρχό τους, τον κ. Καμίνη, και δεν τον βρί138 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

σκουν, ξέρεις ότι παρέμεινα στον Δήμο για να τιμήσω αυτό το 48,5% που με τίμησε και γιατί αγαπώ την πόλη μου. Στις δημοτικές εκλογές δεν είχα ιδιαίτερη κομματική υποστήριξη. Εκλογές για την Αυτοδιοίκηση θα έχουμε τον Οκτώβριο του 2014. Αυτή τη στιγμή προτεραιότητά μου είναι να κάνω ό,τι μπορώ, ως βουλευτής της κυβερνώσας παράταξης για να ελαχιστοποιήσω τα λάθη της κυβέρνησης και να μεγιστοποιήσω τα θετικά της. Σε καμιά, όμως, περίπτωση δεν έχει φύγει μέσα από το μυαλό μου η Αθήνα και την κατάλληλη στιγμή και, αφού αξιολογήσω ορισμένα πράγματα, θα δημοσιοποιήσω και τις αποφάσεις μου». Με την εμπειρία σου ως πρώην υπουργός Υγείας πιστεύεις ότι μπορεί κάποτε να βγει από την «εντατική» αυτός ο πολύπαθος τομέας; «Ξέρεις, Γιώργο, ότι η Υγεία δεν μπορεί να βγει από την “εντατική” πατώντας ένα κουμπί. Πρέπει να πατήσουμε πολλά κουμπιά! Αλλά πρέπει να τολμήσεις να τα πατήσεις. Όταν ανέλαβα, παρέλαβα χρέη στα νοσοκομεία 2,4 δισ. ευρώ. Στις 6 Φεβρουαρίου του 2006, όταν αποχώρησα για να διεκδικήσω τον Δήμο Αθηναίων, παρέδωσα νοσοκομεία με χρέη 212 εκατ. ευρώ. Σε πείσμα και θλίψη πολλών, επί των ημερών μου καταργήθηκαν τα ράντζα, βάζοντας χέρι στους μεγαλογιατρούς των νο-

Όσο κυριαρχεί στην ελληνική κοινωνία η ανεργία το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής δύσκολα θα αντιμετωπιστεί

σοκομείων, που τα χρησιμοποιούσαν σαν προσωπικές τους κλινικές! Δεν έσωσα την Υγεία. Δεν έκανα θαύματα, αλλά είχε αρχίσει να μπαίνει το νερό στ’ αυλάκι. Χρειάζεται θάρρος να συνεχίσεις για να μη φράξεις το αυλάκι. Και, το πιο σημαντικό, αν και τη δουλειά αυτή δεν την αξιοποίησε κανένας από τους διαδόχους μου, είναι ότι είχαμε καταγράψει όλη την ακίνητη περιουσία του Υπουργείου Υγείας, η οποία ήταν τεράστια. Την ενέγραψα στο Υποθηκοφυλακείο, για να την κατοχυρώσω από καταπατήσεις, και το Υπουργείο Οικονομικών μού είχε κάνει μια πρόχειρη εκτίμηση, όπου ανέβαζε την αξία της σε 3 με 4 δισ. ευρώ. Είχα, μάλιστα, φτιάξει ένα σχέδιο νόμου, που δημιουργούσαμε μια εταιρεία real estate, με μια μετοχή που ανήκε στο Υπουργείο Υγείας, για να αξιοποιηθεί αυτή η περιουσία. Αυτή την πεντάτομη εργασία την παρέδωσα και στον κ. Λυκουρέντζο και στον κ. Στουρνάρα, στο πλαίσιο της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Ακόμη, όμως, δεν ενημερώθηκα για το τι μπορεί συμβαίνει». Επαγγελματικά πετυχημένος, οικονομικά ανεξάρτητος, τι μεσολάβησε και δεν έκανες δική σου οικογένεια; «Ο γιατρός δικά του χρήματα ξεκινά να βγάζει από τα 40 του και μετά. Αν, λοιπόν, δεν έχεις, πρώτον, οικονομικό background, αυτό το θέμα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Το δεύτερο είναι ότι όταν φτάσεις πια σε μια τέτοια ηλικία κι έχεις μάθει να ζεις μόνος σου, τότε είναι πάρα πολύ δύσκολο να βάλεις “συγκάτοικο”. Και το τρίτο είναι ότι ήμουν παθιασμένος με την πολιτική και ήξερα ότι δεν πρόκειται να ανταποκριθώ στο πρότυπο μιας ελληνικής τυπικής οικογένειας. Βέβαια, μέχρι κάποια ηλικία, το να μην έχεις δική σου οικογένεια είναι μια χαρά, αλλά μετά τα 50 νιώθεις τη μοναξιά από την έλλειψη δικής σου οικογένειας, άσχετα αν περιτριγυρίζεσαι από πάρα πολύ κόσμο».

132_139 kaklamanis_New 14/12/2012 7:48 μ.μ. Page 139

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:24 μ.μ. Page 140

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Αποκλειστική συνέντευξη της Γερμανίδας ψυχολόγου και του συζύγου της, οι οποίοι προσέφυγαν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, υποστηρίζοντας τη μήνυση του Crash 140 crash Δεκεμβριος 2012

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:25 μ.μ. Page 141

Δυο ΓερμανοΙ στο πλευρο τησ ελλαΔασ καΙ του Crash

Σάρα Λουτσία Χάζελ Ρόιζινγκ & Φόλκερ Ρόιζινγκ

καταΓΓελουν τη ΓενοκτονΙα τΩν ελληνΩν «Θεωρούμε ότι οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν στην Υγεία και την πρόσβαση στην τροφή του ελληνικού πληθυσμού συνιστούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

αλληλεγγύη πάντα έχτιζε γέφυρες ανάμεσα σε ανθρώπους και λαούς, εκεί που ο ανταγωνισμός και η μικρόνοια προσπαθούσαν μανιωδώς να τις γκρεμίσουν. Η αλληλεγγύη, μάλιστα, είναι ακόμα πιο συγκινητική όταν έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις. Έτσι, ο Γιώργος Τράγκας και όλη η συντακτική ομάδα του Crash εκπλαγήκαμε ευχάριστα όταν μάθαμε ότι μια Γερμανίδα έφτασε μέχρι τη Χάγη για να προσφύγει μόνη της στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, συμπληρωματικά και προς υποστήριξη της προσφυγής του Crash και εστιάζοντας στις επιπτώσεις του Μνημονίου στην υγεία των Ελλήνων.

▲ ▲

Η Σάρα Λουτσία Χάζελ Ρόιζινγκ έφθασε στη Χάγη για να καταθέσει τη σχετική μήνυση, που αποτελεί την πιο πρόσφατη δράση σε έναν αγώνα που έχουν ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια με τον σύζυγό της, Φόλκερ

Ρόιζινγκ. Στο πρώτο τηλεφώνημα δεν κατάφερα να της μεταφέρω με σαφήνεια το αίτημά μας: η Σάρα Λουτσία Χάσελ Ρόσινγκ δεν μιλά αγγλικά. Αντιλήφθηκα, όμως, ότι επιθυμούσε να ξανακαλέσω το απόγευμα για να συνομιλήσω με τον αγγλομαθή σύζυγό της. Πράγματι, «Γερμανός» στο τηλεφωνικό ραντεβού, ο Φόλκερ Ρόισινγκ σήκωσε το ακουστικό τη συμφωνημένη ώρα. Δέχθηκαν πρόθυμα και οι δύο να δώσουν συνέντευξη στο Crash. Με ενδιαφέρον που ήταν πραγματικά συγκινητικό, ο κ. Ρόιζινγκ ήταν χείμαρρος ήδη από το «τηλεφώνημα γνωριμίας». «Δεν σας ηχογραφώ», του λέω. Πού να φανταστώ πόσα θα πληροφορούμουν εξαρχής… «Ασχολούμαστε, η γυναίκα μου κι εγώ, με αυτή την υπόθεση δύο χρόνια τώρα. Είναι πλέον κομμάτι της ζωής μας», θα μου πει. Ευτυχώς που υπάρχουν κάποιοι σε αυτόν τον πλανήτη ταγμένοι να υπηρετούν ανώτερα ιδανικά, γιατί αλλιώς η ανθρωπότητα θα ήταν ένα πολύ πιο σκοτεινό μέρος για να ζει κανείς. Θα μου πει ότι η σύζυγός του -την οποία απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός να κρατά τον φάκελο με την προσφυγή υπέρ της Ελλάδας έξω από τη Χάγηαντιμετωπίζει και αυτή κάποιο πρόβλημα υγείας. «Δεν είναι σοβαρό», θα μου πει. «Αλλά μπορεί να γίνει σοβαρό αν δεν λαμβάνει τη φαρμακευτική της αγωγή». Ένας λόγος να αντιλαμβάνεται καλύτερα τη σοβαρότητα του προβλήματος στην Ελλάδα. Οι Ρόιζινγκ θα μου πουν ότι εστίασαν «στη μεγάλη έκταση και τη συστηματική φύση της επίθεσης εναντίον του ελληνικού συστή-

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:25 μ.μ. Page 142

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

ματος Υγείας» και ότι «υποδεικνύουν πού μπορούν να εντοπιστούν οι υπαίτιοι». Θεωρούν ότι «η ανθρωπιστική καταστροφή στο ελληνικό σύστημα Υγείας είναι το αποτέλεσμα των συνθηκών του Φεβρουαρίου του 2012. Στην Ελλάδα υπήρχε πείνα ήδη από το 2009, αλλά το φαινόμενο επιδεινώθηκε από μερικά πακέτα μέτρων. Στο σημείο αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο να εντοπίσουμε πού πρέπει να αποδοθούν ευθύνες».

«Πώς μάθατε για την προσφυγή του κ. Τράγκα και του Crash στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο;» θα ρωτήσω. «Γιατί αποφασίσατε να τη στηρίξετε;» «Πληροφορηθήκαμε για την αγωγή από σχετικά άρθρα στο Hellas Frappe (σ.σ.: διαδικτυακό περιοδικό της ελληνικής ομογένειας) και την εφημερίδα “Handelsblatt”. Τη στηρίζουμε γιατί είμαστε πεπεισμένοι ότι οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν στην Υγεία και στην πρόσβαση σε τροφή του ελληνικού πληθυσμού είναι τόσο κατάφωρες, που συνιστούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σύμφωνα με το Άρθρο 7, παρ. 1lit k του Καταστατικού της Ρώμης. Αυτό μας έδειξε ότι πρέπει να δράσουμε».

142 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ριοποιηθεί ως ακτιβιστές για την ειρήνη και κατά των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών. Το 2009 δημιουργήσαμε τον ιστότοπό μας, το “Unser Politikblog” και είμαστε μεταξύ των πρώτων μπλόγκερ που μεταδίδουμε τις εξελίξεις από το Συνταγματικό Δικαστήριο». Δραστηριοποιούνται, όμως, και μέσα από πολιτικούς φορείς: «Από το 2000 έως το 2012 ήμασταν μέλη του ΟικολογικούΔημοκρατικού Κόμματος και πρόσφατα μεταπηδήσαμε στο Κόμμα των Πειρατών». Οι Ρόιζινγκ ξεκίνησαν να ασχολούνται με την υπόθεση «στις 21 Μαΐου 2010», θα μου πουν. Εστίασαν αφενός στους διάφορους «μηχανισμούς» της Ε.Ε. και προσπάθησαν να αναδείξουν ότι έχουν δημιουργηθεί για τις τράπεζες, αφετέρου στο να καταδείξουν τις επιζήμιες κοινωνικά πρακτικές του ΔΝΤ. «Καταθέσαμε τη μήνυση εναντίον της πρώτης εκδοχής του γερμανικού νόμου για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις 29 Μαΐου 2010 και εναντίον της δεύτερης εκδοχής στις 6 Απριλίου 2012. Το πλέον εκτενές κείμενο καταγγελίας με τις υπόλοιπες έξι

Το θαρραλέο βήμα του κ. Τράγκα και των συνεργατών του κατέδειξε ξεκάθαρα την ανθρωπιστική καταστροφή στον τομέα της Υγείας στην Ελλάδα

μηνύσεις (718 σελίδες!) κατατέθηκε στις 30 Ιουνίου 2012. Επισκεφθήκαμε δύο φορές το Ομοσπονδιακό Αρχείο για να μάθουμε περισσότερα για το Άρθρο 1, Παρ. 2 του Βασικού Νόμου και για την έκταση των πιθανών δημοψηφισμάτων στη βάση του άρθρου 20, παρ. 2 του Βασικού Νόμου». Είναι σημαντικό, μου λένε, να αναφερθούν οι συγκεκριμένοι νόμοι και τα άρθρα που αφορούν στην υπόθεση. Αναμφισβήτητα. Ανέτρεξαν σε αναρίθμητα έγγραφα της Ε.Ε. «για να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς που συνδέονται με το άρθρο 136, παρ. 3 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε. Κι ακόμα μελετήσαμε βιβλία, δημοσιεύματα στα ΜΜΕ, μελέτες, Μνημόνια Κατανόησης κ.λπ., για να αποδείξουμε αφενός ότι όλοι αυτοί οι μηχανισμοί έχουν φτιαχτεί για τις τράπεζες, αφετέρου τι σημαίνει η “πρακτική” του ΔΝΤ. Οι μηνύσεις μας έχουν αρχειοθετηθεί με τους αριθμούς 2 BvR 710/12 και 2 BvR 1445/12». Δεν δέχθηκαν απειλές κατά τη διάρκεια όλης αυτής της μαραθώνιας προσπάθειας. Αντιμετώπισαν «μόνο περίεργους ανθρώπους που προσπάθησαν να μας αποσπάσουν από τη συνταγματική μας καταγγελία», θα μου πουν. Έχει ενδιαφέρον το σημείο στο οποίο διαφοροποιούνται από την οπτική της προσφυγής του Crash: «Καταθέσαμε μήνυση κατά αγνώστων, γιατί θεωρούμε ότι ο αριθμός των υπόπτων ως υπαιτίων είναι πολύ μεγαλύτερος από πέντε πρόσωπα», λένε. Υποθέτω ότι η διαφοροποίησή σε σχέση με την προσφυγή του κ. Τράγκα και του περιοδικού μας εντοπίζεται στο εξής σημείο της δικής σας προσφυγής: «Ως Γερμανίδα, θεωρώ σημαντικό για μένα ότι είναι ζήτημα δικαιοσύνης να διερευνηθεί επίσης ποιος βαθμός ευθύνης από εκείνη που οι Έλληνες που προσέφυγαν αποδίδουν στη Γερμανίδα καγκελάριο και τον Γερμανό ομοσπονδιακό υπουργό Οικονομικών μπορεί επίσης να

▲ ▲

Εκπλαγήκαμε ευχάριστα, πόσω μάλλον που μια τέτοια ενέργεια ήρθε από Γερμανούς πολίτες –αφού στη Γερμανία αρκετοί πιστεύουν ότι οι Έλληνες είναι υπαίτιοι για την κατάστασή τους. Πώς αποφασίσετε να προσφύγετε; «Το θαρραλέο βήμα του κ. Τράγκα και των συναδέλφων του φώτισε την υπόθεση. Κατέδειξε ξεκάθαρα την ανθρωπιστική καταστροφή στον τομέα της Υγείας στην Ελλάδα. Έχουμε καταθέσει με την αγωγή μας και έγγραφα της Ε.Ε., που αποδεικνύουν τη μεγάλη έκταση και τη συστηματική φύση της επίθεσης εναντίον του ελληνικού συστήματος Υγείας». Η Σάρα Λουτσία Χάζελ Ρόιζινγκ, αυτοαπασχολούμενη ψυχολόγος στο Βούπερταλ της Γερμανίας, και ο Φόλκερ Ρόισινγκ, δημόσιος υπάλληλος, δεν είναι χθεσινοί στον ακτιβισμό. Το 2000 η Σάρα δραστηριοποιήθηκε για τα δικαιώματα των ασθενών μιας μειονότητας. «Υπό αυτό το πρίσμα, ο σύζυγός μου κι εγώ συνεισφέραμε σημαντικά σε δύο παράλληλες εκθέσεις μιας γερμανικής ΜΚΟ για τα δικαιώματα των ασθενών, οι οποίες αφορούσαν στην παραβίαση της Συνθήκης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Γυναικών (CEDAW) και της Κοινωνικής Συνθήκης του ΟΗΕ. Παρουσιάσαμε κιόλας την υπόθεση στις αρμόδιες για αυτές τις δύο συνθήκες επιτροπές του ΟΗΕ. Το 2008 καταθέσαμε συνταγματική καταγγελία κατά του νόμου που συναινούσε στη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Το 2010 και 2012 προχωρήσαμε σε συνταγματική καταγγελία για τον StabMechG (τον γερμανικό νόμο για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας / EFSF), για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο και για “μικρή τροποποίηση συνθήκης” (αρθρο 136, παρ. 3 Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε.). Έχουμε δραστη-

Η μηνυτήρια αναφορά της Σάρα Ρόιζινγκ στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:25 μ.μ. Page 143

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:25 μ.μ. Page 144

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

αποδοθεί απευθείας σε συγκεκριμένες τράπεζες». Θα θέλατε να μας το σχολιάσετε; «Ο δρ Γιοργκ Άσμουσεν, πρώην υπάλληλος της Goldman Sachs, υπηρέτησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Υπουργείο Οικονομικών. Εκεί συμβούλευε τον δρα Σόιμπλε, καθώς και τον προηγούμενο από αυτόν υπουργό Οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ. Ο Γιόσεφ Άκερμαν (πρώην επικεφαλής της Deutsche Bank και σήμερα ακόμα συμμετέχων στη διεθνή ένωση τραπεζιτών, το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο/IIF και στην προπαρασκευαστική επιτροπή της μυστικής Λέσχης Μπίλντερμπεργκ) υπήρξε επισήμως ειδικός σύμβουλος της καγκελαρίου μας, Άγκελα Μέρκελ, στη Σύνοδο τον Ιούλιο του 2011. Στο συνέδριο της Μπίλντερμπεργκ, τον Ιούνιο του 2011 στο Σεν Μόριτς, αντιπρόσωποι μεγάλων τραπεζών είχαν την ευκαιρία να ενημερώσουν πολιτικούς για τα συμφέροντά τους, απουσία κοινού. Σε αυτό συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, η Κριστίν Λαγκάρντ, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο Τζορτζ Όσμπορν, ο Τζούλιο Τρεμόντι, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, ο Χοακίν Αλμούνια, ο Νέελι Κρόες, ο Μάριο Μόντι και ο Πέερ Στάινμπρουκ. Πρέπει να διερευνηθεί εάν και σε ποιο βαθμό οι λομπίστες και οι πολιτικοί τους σύμβουλοι από τον τραπεζικό τομέα συνέβαλαν στο υπερβολικό των δανειακών όρων».

Πιστεύετε, λοιπόν, ότι η Γερμανίδα καγκελάριος και άλλοι δημόσιοι αξιωματούχοι, εναντίον των οποίων στρέφεται η προσφυγή του Crash, ακολουθούν τις εντολές τραπεζιτών; «Οι πολιτικοί που δεν διαθέτουν δικό τους πολιτικό όραμα συχνά ακολουθούν απερίσκεπτα τη γνώμη των “ειδικών” προκειμένου να πάρουν λίγη από τη λάμψη τους, χωρίς να εξετάζουν τα προσωπικά τους συμφέροντα», θα μου πει η κ. Ρόιζινγκ. Εδώ και μια δεκαετία είναι μέλος σε πολιτικά κόμματα και η εμπειρία της αυτό την έχει διδάξει, θα μου πει. Πριν αποφασίσουν να προσφύγουν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, είχαν έρθει σε επαφή με μέρος του πολιτικού κόσμου στη Γερμανία σχετικά με το θέμα: με το Οικολογικό-Δημοκρατικό Κόμμα, το Κόμμα των Πειρατών, το Αριστερό Κόμμα και τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους. «Τα συγκεκριμένα κόμματα τάσσονται όλα εναντίον του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), αλλά ταυτίστηκαν περισσότερο με τις καταγγελίες της ΜΚΟ “Περισσότερη Δημοκρατία”», θα μου πουν. Και τα ΜΜΕ πώς σας αντιμετώπισαν; «Πολλοί μπλόγκερ σε Γερμανία, Ιταλία και Ελλάδα δημοσίευσαν σχετικά άρθρα, ενώ εμφανιστήκαμε σε τηλεοπτικά ρεπορτάζ στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Η εφημερίδα “Die Welt” παρουσίασε την υπόθεση και ο σταθμός Radio Utopie φιλοξένησε εκτενή ραδιοφωνική συνέντευξη με τον σύζυγό μου», θα μου πει η κ. Ρόιζινγκ. Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο ότι αυτοί οι δύο άνθρωποι αφιέρωσαν τόσο χρόνο και επένδυσαν τόσες δυνάμεις σε μια ενέργεια αλληλεγ144 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Το γερμανικό Σύνταγμα υποχρεώνει όλους τους Γερμανούς να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρήνη. Βοηθώ έναν λαό όταν μπορώ

”

γύης για έναν ξένο λαό. Αναφέρουν στην αγωγή τους: «Οι Έλληνες επελέγησαν μόνο ως τα πρώτα θύματα. Οι Γερμανοί, όπως και όλοι οι πολίτες της Ευρωζώνης, θα ακολουθήσουν αργότερα, με τη θέσπιση του Άρθρου 136, παρ. 3 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε.». Τους ζητώ να μου εξηγήσουν λίγο αυτό το σημείο. «Η πρώτη πρόταση του άρθρου 136, παρ. 3 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε. προβλέπει διαρκώς νέους μηχανισμούς για την “οικονομική σταθερότητα” του οικονομικού τομέα. Ο όρος “σταθερότητα της Ευρωζώνης ως σύνολο” λειτουργεί μεταφορικά, επιδιώκοντας να δημιουργήσει την εντύπωση ότι αφορά στο ευρώ. Οι ήδη γνωστοί μηχανισμοί που συνδέονται με το άρθρο 136, παρ. 3 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε. είναι η “Στήριξη της Ελλάδας”, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), καθώς και οι μηχανισμοί για την “οικονομική διακυβέρνηση” (αυστηροποιημένη Συνθήκη για της Σταθερότητα και την Ανάπτυξη, η διαδικασία ρύθμισης και δημοσιονομικής επιτήρησης). Ο ESM περιλαμβάνει ακόμα και μια διαδικασία αφερεγγυότητας των κρατών, μέσω των όρων συλλογικής δράσης, σύμφωνα με τους οποίους οι ιδιώτες δανειστές των κρατών μπορούν να δημιουργήσουν όρους επιπρόσθετους σε αυτούς της τρόικα. Το άρθρο 136, παρ.3 s. 2 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ε.Ε. είναι το πλέον προβληματικό, γιατί υπαγορεύει σε όλους αυτούς τους μηχανισμούς να προωθήσουν όρους τόσο αυστηρούς όσο και εκείνοι του ΔΝΤ (όπως αναφέρεται σε δήλωση του Συμβουλίου του ECOFIN, στις 10 Μαΐου 2010). Σε 40 σελίδες της συνταγματικής προσφυγής μας της 6ης Απριλίου 2012 και της 30ης Ιουνίου 2012 αναλύουμε την κοινωνική καταστροφή που τα προγράμματα του ΔΝΤ έχουν επιφέρει στις χώρες που εφαρμόστηκαν. Στην Ελλάδα μπορείτε να το αποδείξετε με επίσημα έγγραφα πολύ πιο εύκολα

Ο Φόλκερ Ρόιζινγκ στην αίθουσα συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από πολλές άλλες χώρες που εφάρμοσαν αυτά τα προγράμματα νωρίτερα». Αναρωτιέμαι αν όλος αυτός ο αγώνας μπορεί να αφορμάται και από κάποια συναισθηματική σύνδεση των Ρόιζινγκ με την Ελλάδα. Την έχουν επισκεφθεί ποτέ; «Επισκεπτόμουν την Ελλάδα συχνά από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 μέχρι τις αρχές του ‘80. Το 1996 πήγα στην Κρήτη, προσκεκλημένη ενός πλοίου που διεξήγε έρευνα για τα δελφίνια», θα μου πει η Σάρα Ρόιζινγκ. «Πιστεύω βαθιά στα παγκόσμια ανθρώπινα δικαιώματα. Το άρθρο 1, παρ. 2 του Βασικού Νόμου του γερμανικού Συντάγματος υποχρεώνει όλους τους Γερμανούς να σέβονται τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρήνη – και προστατεύεται από τη ρήτρα εγγύησης του άρθρου 79, παρ. 3 του Βασικού Νόμου. Είμαι υπερήφανη για τον γερμανικό Βασικό Νόμο. Εάν ένας λαός υποφέρει και μπορώ να βοηθήσω, τότε βοηθώ». Η τελευταία της φράση, έμπλεη αλτρουισμού, εγκυμονεί την ελπίδα ότι κάποτε η ανθρωπότητα ίσως μπορέσει να εστιάσει στα ουσιώδη. Κάπως έτσι κλείνει η συζήτηση με το ζευγάρι των Γερμανών ακτιβιστών. Μου έχει κάνει τρομερή εντύπωση ότι με ευχαριστούν συνέχεια για το ενδιαφέρον. «Μα, εμείς πρέπει να σας ευχαριστήσουμε. Για την έμπρακτη αλληλεγγύη σας», επαναλαμβάνω έκπληκτη. Δεν συναντάς πολύ συχνά τέτοιους ανθρώπους. Προφανώς, βλέπουν την προσφυγή τους ως (και είναι) προσπάθεια υπεράσπισης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Και, άρα, ως χρέος. Το μόνο χρέος που απελευθερώνει…

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Μπορείτε να υπογράψετε το κείμενο (διαβάστε το στα αγγλικά, στη διεύθυνση http://netzwerkvolksentscheid.de/wp-content/uploads /2012/06/Solidarisierungsschreiben-englisch.pdf ) προς υποστήριξη της προσφυγής της Σάρα Λουτσία Χάζελ Ρόιζινγκ υπέρ της Ελλάδας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στη διεύθυνση: http://netzwerkvolksentscheid.de/esm-klage/ Διαβάστε το κείμενο της προσφυγής στα αγγλικά: https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZG VmYXVsdGRvbWFpbnxidWVyZ2VycmVjaHRlbWVuc2NoZ W5yZWNodGV8Z3g6NTBmYzQ5ZGUxMjhlMmYzNA

140_145 Hassel-German-NEW 14/12/2012 10:25 μ.μ. Page 145

146_147 ARTHRO CHIONIS 14/12/2012 8:08 μ.μ. Page 146

crash

ΑΡΘΡΟ

Διονύσης Χιόνης Ο Διονύσης Χιόνης είναι

καθηγητής Οικονομικών ΔΠΘ

Η ανάπτυξη που περιμένουμε

από τις υπηρεσίες, τον χρηματοπιστωτικό τομέα, τη βιομηχανία και τις κατασκευές (διάγραμμα). Επομένως, μοιραία η ανάπτυξη τα επόμενα ελικά πρέπει να είναι πολύ καλά αποδιοργανωθεί ο παραγωγικός της μηχανισμός; χρόνια θα περάσει μέσω αυτών των κλάδων*. εδραιωμένα αλλά και αρκετά δημοφιΔεν γνωρίζω άλλο παράδειγμα χώρας όπου το Η ελληνική οικονομία, εξαιτίας του χαμηλού λή η προκατάληψη και τα στερεότυπα 7% της ύφεσης να το μεταβάλει σε +1 σε χρονισυντελεστή αποταμίευσης και του μικρού σχετικά με την ανάπτυξη στην Ελλάδα κό διάστημα ενός ή δύο ετών. Το αντίθετο, θα ανοίγματός της στο διεθνές εμπόριο, αντιμετωκαι ιδιαίτερα στο πολιτικό σύστημα. Μόνο με μπορούσα να αναφέρω πολλά παραδείγματα πίζει μεγαλύτερο πρόβλημα παραγωγικής προτην επίκληση αυτών των προκαταλήψεων μποχωρών που κινηθήκαν μεταξύ -7 και -2 για μια σαρμογής σε σχέση με άλλες χώρες, κάνοντας ρώ να εξηγήσω τις συνεχείς προσταγές για την δεκαετία. παράλληλα δυσκολότερη την προσπάθεια ανάανάπτυξη που ακολουθούν τις γενικές αναφοΚαι για γίνω πιο συγκεκριμένος, η ανάπτυξη καμψης. Παράλληλα, οι τομείς παραγωγής, οι ρές περί τέλους της κρίσης. Το στερεότυπο δεν θα γίνει επειδή μια πολυεθνική εταιρεία οποίοι συντέλεσαν στη μέχρι πρότινος ανάκαμψη, προέρχεται από το γεγονός ότι ακόμα σήμερα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις αποθήκες χαρακτηρίζονται από χαμηλό βαθμό προστιθέμετο πολιτικό σύστημα θεωρείται ως ο αποκλειστην Ελλάδα. Ο παραγωγικός μηχανισμός της ελνης αξίας. Ανακύπτει, λοιπόν, το σημαντικό ερώστικός χρήστης και διανομέας των αναπτυξιαληνικής οικονομίας, όπως και κάθε οικονομίας τημα ποιοι θα είναι εκείνοι οι κλάδοι που θα κών δυνατοτήτων της μπορέσουν να συνεισφέχώρας. Αυτό είναι ρουν στη διαμόρφωση αποτέλεσμα συνήτης προστιθέμενης αξίας Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία κατά κλάδο της ελληνικής οικονομίας 2000-2010 θειας πολλών δεκαι θα προκαλέσουν την καετιών. Τις προανάπτυξη το επόμενο ηγούμενες δεκαετίες χρονικό διάστημα. Μέχρι το πολιτικό σύστημα σήμερα αποκλειστική μέέλεγχε βασικές πηριμνα της οικονομικής γές ανάπτυξης όπως πολιτικής είναι η κατά το το πρόγραμμα δημοδυνατό εφαρμογή του σίων επενδύσεων, τα Μνημονίου. Με αυτόν τον κοινοτικά προγράμτρόπο έχει εγκλωβιστεί ματα, τις μισθολογιη δημόσια συζήτηση κές αυξήσεις στον στην υλοποίηση των σχεδημόσιο και στον τικών μέτρων και στη Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος ιδιωτικό τομέα, την διαχείριση του επικείμεπροσφορά χρήματος, νου κοινωνικού κόστους. τον καθορισμό των επιτοκίων. Από τα παραπάνω στον κόσμο, έχει συγκεκριμένη δομή. Και η δομή Αν δώσουμε βαρύτητα όχι τόσο στο τι έγινε στο τίποτα πλέον δεν φαίνεται να ελέγχει είτε γιατί αυτή είναι ένα σύνολο παραγωγικών κλάδων. Η παρελθόν και μας οδήγησε σ’ αυτήν την κατάσταδεν υφίστανται πλέον ως πηγή ανάπτυξης (πρόανάπτυξη προέρχεται αν και όταν ενεργοποιση αλλά γιατί έγινε, τότε θα πρέπει να δώσουμε γραμμα επενδύσεων) είτε γιατί έχει εκχωρηθεί ηθούν αυτοί οι κλάδοι και παράγουν τελικά και περισσότερη προσοχή στο θέμα ανάπτυξης. Σε σε αλλοδαπά όργανα (ΕΚΤ, κυκλοφορία χρήμαενδιάμεσα αγαθά. Eπενδύσεις θα πραγματοποιοποιαδήποτε άλλη περίπτωση η εφαρμογή του τος και καθορισμός επιτοκίων) ή γιατί η αλλαγή ηθούν όταν διαπιστώσουν ότι για την παραγωγή Μνημονίου μπορεί να επιφέρει μια πρόσκαιρη του θεσμικού πλαισίου έχει περιορίσει τον παδεν επαρκούν τα μηχανήματα και τα λοιπά πάγια. δημοσιονομική σταθεροποίηση και ορισμένες ρεμβατικό ρόλο του κράτους (ατομικές συμβάΌμοια, νέες θέσεις εργασίας θα προκύψουν αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά όχι την σεις εργασίας ). όταν οι ήδη απασχολούμενοι δεν επαρκούν για αναπτυξιακή διαδικασία που εγγυάται ένα καΔεν προβληματίζεται κανείς γιατί οι εκπρόσωτην παραγωγή και τότε θα αναζητηθούν νέοι. λύτερο μέλλον. Έτσι η ανάπτυξη θα μένει μόνο ποι των επιχειρηματικών και επαγγελματικών Χρειάζεται για άλλη μια φορά να αναφέρω ότι το στις ανακοινώσεις. φορέων δεν μιλούν για ανάπτυξη; Δεν έχω ακού75% της ελληνικής προστιθέμενης αξίας στην ελσει τον τελευταίο καιρό τον Μίχαλο ή τον Δα*Τα τελευταία χρόνια έγινε μια προσπάθεια να ληνική οικονομία παράγεται από συγκεκριμέσκαλόπουλο να μιλούν για την επερχόμενη προστεθεί στο παραγωγικό κύκλωμα της ανάνους τομείς. Στο παραπάνω διάγραμμα διαφαίνεανάπτυξη. Για ποιο λόγο; Μα, φυσικά, αυτοί ξέπτυξης και ο κλάδος των ανανεώσιμων πηγών ται η συμβολή κάθε παραγωγικού κλάδου στον ρουν ότι η ανάπτυξη είναι ακόμα μακριά. Και πώς ενέργειας, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται κάνουμε ό,τι σχηματισμό του ΑΕΠ. Την τελευταία δεκαετία η θα μπορούσε να είναι διαφορετικά για μια χώρα μπορούμε να ακυρώσουμε την αναπτυξιακή του ανάπτυξη προήλθε κυρίως από τον κλάδο του χονπου πλήττεται από μια πρωτοφανή ύφεση και έχει συμμετοχή. δρικού και λιανικού εμπορίου, ακολουθούμενος

146 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

146_147 ARTHRO CHIONIS 14/12/2012 8:08 μ.μ. Page 147

148_151 kypros_syndikalistes 14/12/2012 8:02 μ.μ. Page 148

CRASH ΘΕΜΑ

Τρεις εκπρόσωποι συνδικαλιστικών κινημάτων

Η ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΦΟΡΩΝ

φέρνει κινητοποιήσεις

στην Κύπρο

148 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

148_151 kypros_syndikalistes 14/12/2012 8:03 μ.μ. Page 149

στην Κύπρο ανοίγουν τα χαρτιά τους

Οι ηγεσίες των συντεχνιών «ακονίζουν τα μαχαίρια» για το ύψος της επιβολής φόρων, των περικοπών μισθών, επιδομάτων κι άλλων κοινωνικών παροχών…

α δάκρυα του Δημήτρη Χριστόφια συζητήθηκαν όταν ανακοίνωνε την ένταξη της Κύπρου στο Μνημόνιο. Η συγκίνησή του, ωστόσο, αποτελεί την απαρχή των… κινητοποιήσεων στη Μεγαλόνησο, καθώς η καταιγίδα φόρων που έρχεται έχει ερεθίσει τους συνδικαλιστές, οι οποίοι είναι αποφασισμένοι να κατέβουν στους δρόμους και να διαδηλώσουν εναντίον της τρόικας. Είναι πλέον πασιφανές πως η πρωτοφανής, για τα εργασιακά δεδομένα της Μεγαλονήσου, «ανεκτικότητα» του συνδικαλιστικού κινήματος σε όλη τη διάρκεια των σκληρών διαπραγματεύσεων της κυπριακής κυβέρνησης με το κλιμάκιο της τρόικας και των διαρροών σε σχέση με περικοπές και αποκοπές μισθών και επιδομάτων, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα, έχει ημερομηνία λήξης. Αυτό άλλωστε αναφέρουν με δηλώσεις τους στο CRASH ο γραμματέας της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΠΕΟ), Πάμπης Κυρίτσης, ο γενικός γραμματέας της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου (ΣΕΚ), Νίκος Μωυσέως, αλλά και ο γραμματέας της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ), Γλαύκος Χατζηπέτρου. Η επόμενη μέρα της καταρχήν συμφωνίας με τους πιστωτές της Κύπρου βρήκε τις ηγεσίες των συντεχνιών να «ακονίζουν τα μαχαίρια», καθώς το σκηνικό σε σχέση με το ύψος της επιβολής φόρων, των περικοπών και αποκοπών μισθών και επιδομάτων κι άλλων κοινωνικών παροχών τώρα ξεκαθαρίζει. Είναι ενδεικτική η συνεδριακή απόφαση της ΠΕΟ, μίας εκ των δύο μεγαλύτερων συνδικαλιστικών οργανώσεων του ιδιωτικού τομέα στην Κύπρο, (προσκείμενη στο κυβερνών ΑΚΕΛ) ότι «τίποτε από αυτά που περιλαμβάνει το Μνημόνιο δεν δεσμεύει την οργάνωση». Θέση η οποία, πολιτικά τουλάχιστον, προμηνύει έντονες εργατικές διεκδικήσεις και κινητοποιήσεις μετά τις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 2013, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ΑΚΕΛ μάλλον δεν θα είναι στο σχήμα της νέας διακυβέρνησης της χώρας.

«Δεν δεσμευόμαστε» Ο γ.γ. της ΠΕΟ, Πάμπης Κυρίτσης, μιλώντας στο Crash και έχοντας στα χέρια πρόσφατη συνεδριακή απόφαση του κινήματός του, επισήμανε πως «δεν χωρεί αμφιβολία ότι το συνδικαλιστικό κίνημα του τόπου βρέθηκε κατά κάποιον τρόπο στον τοίχο. Τα περιθώρια αντίδρασης στο παρόν στάδιο είναι περιορισμένα, παρά το γεγονός πως ως οργανώσεις των εργαζομένων επιδιώξαμε και καταφέραμε με παρεμβάσεις μας, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με την τρόικα, να θέσουμε κόκκινες γραμμές, όπως η διατήρηση του θεσμού της ΑΤΑ, τη μη κατάργηση του 13ου μισθού και τη διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος των Ημικρατικών Οργανισμών». Συμπλήρωσε, δε, πως «αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να βάλει φρένο στις διεκ-

▲ ▲

Η πρωτοφανής, για τα εργασιακά δεδομένα της Μεγαλονήσου, «ανεκτικότητα» του συνδικαλιστικού κινήματος σε όλη τη διάρκεια των σκληρών διαπραγματεύσεων της κυπριακής κυβέρνησης με το κλιμάκιο της τρόικας τελείωσε…

ΚΥΠΡΟΣ, ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΛΕΦΚΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

148_151 kypros_syndikalistes 14/12/2012 8:03 μ.μ. Page 150

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

δικήσεις των εργαζομένων. Όταν και εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν, όλα όσα δεν έχουν τη δική μας συγκατάθεση θα τα αμφισβητήσουμε και θα διεκδικήσουμε την αποκατάστασή τους». Κληθείς να απαντήσει πότε θα γίνει κάτι τέτοιο, ο κ. Κυρίτσης εξήγησε ότι «στο παρόν στάδιο το συνδικαλιστικό κίνημα είναι υποχρεωμένο να κρατήσει άμυνα. Έχουμε επίγνωση των πραγματικοτήτων, αλλά δεν πρόκειται να σηκώσουμε τα χέρια ψηλά και να αφήσουμε να μας καταβάλουν η απογοήτευση και η απελπισία». Εξήγησε στη συνέχεια ότι κάτω από φυσιολογικές συνθήκες δεν υπήρξε καμία πιθανότητα τα συνδικάτα να ανεχτούν αφαιμάξεις κεκτημένων, που ήταν αποτέλεσμα πολυετών εργατικών αγώνων. Υπέδειξε ότι για την ΠΕΟ προτεραιότητα είναι «η προστασία της οργάνωσης και των συλλογικών μας συμβάσεων, η μάχη ενάντια στην ανεργία και η επικέντρωση στην αλληλεγγύη και την προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, με προτεραιότητα στη νέα γενιά».

«Όλο το βάρος στην εργατική τάξη» Ο γενικός γραμματέας της ΣΕΚ, Νίκος Μωυσέως, του οποίου η συντεχνία εκπροσωπεί τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στους οργανισμούς ημιδημόσιας υπηρεσίας, τονίζει ότι «το τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με την τρόικα και το περιεχόμενο των μέτρων που απορρέουν από το Μνημόνιο μεταφέρουν όλο το βάρος στους ώμους των πολιτών». Σε δηλώσεις του στο Crash ο κ. Μωυσέως, του οποίου η συνδικαλιστική οργάνωση είναι μέλος των ευρωπαϊκών συνδικάτων ETUC, επισημαίνει εμφαντικά ότι οι Κύπριοι εργαζόμενοι επωμίζονται σήμερα τις αυθαιρεσίες, κατά την έκφρασή του, των τραπεζών και τα λάθη των κυβερνώντων. Σημειώνει ότι κεκτημένα που ήταν αποτέλεσμα πολύχρονων αγώνων της εργατικής τάξης θυσιάζονται στον βωμό της προσπάθειας ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας. «Δεν είναι οι εργαζόμενοι που ευθύνονται για τα δημοσιονομικά ελλείμματα και για τα ρευστοτικά προβλήματα των τραπεζών», υπέδειξε ο γ.γ. της ΣΕΚ, σημειώνοντας ότι «πέραν των μειώσεων στους μισθούς, το κλίμα στην αγορά εργασίας ολοένα και χειροτερεύει, καθώς ο αριθμός των ανέργων στην Κύπρο έφθασε στις περίπου 40 χιλιάδες, που αντιστοιχεί σε ποσοστό στο 11%, πολύ πέραν από την ανεργία που είχε σημειωθεί μετά την τουρκική εισβολή του 1974». Τονίζει ότι τα μέτρα που επιβάλλονται με βάση το Μνημόνιο είναι πολύ σκληρά για τον Κύπριο εργαζόμενο, καθώς, όπως εξηγεί, οι επιπτώσεις κινούνται και στα κοινωνικά ταμεία, όπως είναι το ΤΚΑ, και στη γενικότερη κοινωνική πολιτική του κράτους και τις κοινωνικές παροχές που λειτουργούσαν μέχρι σήμερα στον τόπο μας». «Μας ανησυχεί», πρόσθεσε, «αν αυτά τα μέτρα θα δώσουν τη λύση στην οικονομία μας ή αν θα μας οδηγήσουν σε βαθύτερη ύφεση και μεγαλύτερη ανεργία. Δυστυχώς, απουσιάζουν μέτρα ανάπτυξης και απασχόλησης. Είναι ασφαλώς μια δύσκολη ιστορική στιγμή που περνούν ο τόπος και η οικονο150 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Οι κ.κ. Κυρίτσης, Μωυσέως και Χατζηπέτρου καλούν τα συνδικάτα να αντιδράσουν στην υπογραφή του Μνημονίου στην Κύπρο

μία. Χρειάζεται νηφαλιότητα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια». Ο γ.γ. της ΣΕΚ ανέφερε ακόμη ότι οι κοινωνικές παροχές έχουν μειωθεί κατά 110 εκατ. ευρώ και διερωτήθηκε ποια κριτήρια λήφθηκαν υπόψη. Ο κ. Μωϋσέως είπε ότι «δεν θεωρούμε ότι η υπογραφή Μνημονίου της Κυπριακής Δημοκρατίας με την τρόικα σημαίνει κατ’ επέκταση μια συμφωνία του Συνδικαλιστικού Κινήματος. Αυτό το θέμα είναι ξεκάθαρο», σημείωσε. Αναφερόμενος εξάλλου στη συμφωνία για την ΑΤΑ, ο κ. Μωυσέως σημείωσε ότι τα δύο σημεία που έχουν συμφωνηθεί με την τρόικα είναι η παροχή της ΑΤΑ για μία φορά τον χρόνο και όταν υπάρχει ύφεση να μην παραχωρείται. «Ωστόσο ο θεσμός έχει τροποποιηθεί προς το χειρότερο, καθώς η παραχώρησή της θα δίδεται κατά 50% μειωμένη. Παγιοποιείται στον δημόσιο και

Ν. Μωυσέως: Δεν θεωρούμε ότι η υπογραφή Μνημονίου με την τρόικα σημαίνει κατ’ επέκταση μια συμφωνία του Συνδικαλιστικού Κινήματος στον τόπο μας

ευρύτερο δημόσιο τομέα μέχρι το 2016», διευκρινίζει ο γ.γ. της ΣΕΚ. Καλεί την κυβέρνηση να προωθήσει τον κοινωνικό διάλογο στη διαδικασία εφαρμογής προνοιών του Μνημονίου που αφορούν στους εργαζόμενους και καλεί τον εργοδοτικό κόσμο να σεβαστεί τις συλλογικές συμβάσεις, να διαφυλάξει την εργατική ειρήνη και να συμβάλει θετικά στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. «Η ΣΕΚ», τονίζει ο κ. Μωυσέως, «θα αντιδράσει έντονα σε τυχόν ξεπούλημα εθνικού πλούτου, με ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών» και υπενθύμισε ότι «οι εργαζόμενοι στους ημικρατικούς οργανισμούς δεν πρόκειται να αποδεχθούν αφαίμαξη των ταμείων συντάξεών τους μετά και την πρόθεση της κυβέρνησης να εξασφαλίσει νέο δανεισμό από τα ταμεία αυτά. Είναι οι κόποι και τα αποθέματα των εργαζομένων έπειτα από 30 και πλέον χρόνια εργασίας και δεν θα παραχωρηθούν για δανεισμό χωρίς ισχυρές εγγυήσεις προς την οποιαδήποτε κυβέρνηση», αναφέρει κατηγορηματικά ο γ.γ. της ΣΕΚ.

«Σφαγιαστικά τα μέτρα» Σφαγιαστικά για τον δημόσιο υπάλληλο χαρακτηρίζει τα μέτρα της τρόικας ο γ.γ. της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ), ο Γλαύκος Χατζηπέτρου. Θεωρεί ότι τα μέτρα είναι ετεροβαρή για τη δημοσιοϋπαλληλική τάξη, ενώ κάποια άλλα μέτρα, όπως υποστηρίζει, έχουν και το στοιχείο της σκοπιμότητας. «Όλα τα μέτρα στοχεύουν τον δημόσιο υπάλληλο», τονίζει ο Γλαύκος Χατζηπέτρου και σημειώνει ότι η ΠΑΣΥΔΥ «έχει προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο για μία σειρά μέτρων που έχουν ληφθεί και οι οποίες για τους νομικούς συμβούλους της οργάνωσης είναι αντισυνταγματικές». Ο γ.γ. της ΠΑΣΥΔΥ εκτιμά ότι με βάση τις νέες περικοπές και αποκοπές από τους μισθούς, συντάξεις και τα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων, το πο-

148_151 kypros_syndikalistes 14/12/2012 8:03 μ.μ. Page 151

Π. Κυρίτσης: Δεν πρόκειται να σηκώσουμε τα χέρια ψηλά. Τα συνδικάτα δεν θα ανεχτούν αφαιμάξεις κεκτημένων, που ήταν αποτέλεσμα πολυετών εργατικών αγώνων σοστό που αφαιρείται από τις αποδοχές τους ανέρχεται πολύ πέραν του 15%. «Η ουσία» σημειώνει, «είναι ότι αυτή η εξέλιξη ανατρέπει το βιοτικό επίπεδο των δημοσίων υπαλλήλων και τους προγραμματισμούς της δημόσιας τάξης, ενώ θα έχει επιπτώσεις και στην αγορά. Εμείς δεν είπαμε ποτέ ότι δεν θέλουμε να πληρώσουμε. Η απαίτησή μας ήταν τα μέτρα να είναι δίκαια, όπως προβλέπει και το Σύνταγμα. Δηλαδή ο καθένας να συνεισφέρει ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες». Σημείωσε ότι «υπό τις περιστάσεις δεν υπήρχε τρόπος να αποφευχθεί η ένταξη στον μηχανισμό στήριξης», μία εξέλιξη, όπως σημείωσε, «που αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για τον τόπο μας». Κληθείς να απαντήσει εάν η συντεχνία θα αντιδράσει δυναμικά, ο κ. Χατζηπέτρου είπε: «Το θέμα των απεργιακών κινητοποιήσεων αφήστε το σε μας. Ασφαλώς δεν θα πούμε μπράβο, διότι έχουν σφαγιαστεί οι μισθοί μας».

Τα έχουν με τις τράπεζες Και οι τρείς μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις εκτιμούν ότι τα δεινά στην κυπριακή οικονομία συσσωρεύτηκαν εξαιτίας των προβλημάτων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο γ.γ. της ΠΑΣΥΔΥ μάς υπενθυμίζει ότι η οργάνωσή του είχε προειδοποιήσει σε ανύποπτο χρόνο για τα κακώς κείμενα στον τραπεζικό τομέα. «Αν ο αδυσώπητος ανταγωνισμός των δύο μεγάλων τραπεζών, Κύπρου και Λαϊκής, δεν υπήρχε, τότε η αλόγιστη έκθεση στα ελληνικά ομόλογα και σε επισφαλή δάνεια στον ελλαδικό χώρο θα μπορούσαν να αποφευχθούν», αναφέρει ο κ. Χατζηπέτρου και προσθέτει: «Σήμερα τη νύφη καλείται να πληρώσει οΚύπριος εργαζόμενος, κυρίως ο δημόσιος και ο ημιδημόσιος υπάλληλος. Αν δεν υπήρχε το πρόβλημα στις τράπεζες, τα δημοσιονομικά ελλείμματα θα ήταν διαχειρίσιμα», είπε ο κ. Χατζηπέτρου.

Επίσπευση ερευνών… Την ίδια ώρα ογ.γ. της ΣΕΚ καλεί την κυβέρνηση να ζητήσει επίσπευση των ερευνών που γίνονται για τις τράπεζες με στόχο, όπως υπογραμμίζει, «να αποδοθούν ευθύνες εκεί όπου ανήκουν, να ενισχύσει τον εποπτικό ρόλο του κράτους σ’ όλα τα επίπεδα και να εφαρμόσει πολιτικές χρηστής διοίκησης και απόλυτης διαφάνειας στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος». Η ΠΕΟ, σύμφωνα με τον γ.γ. της οργάνωσης, Πάμπη Κυρίτση, ξεκαθαρίζει ότι «ο βασικός λόγος για τον οποίο η Κύπρος αξιολογήθηκε ως πιστοληπτικά αναξιόπιστη -και αποκλείστηκε από την όποια δυνατότητα δανεισμού με λογικά επιτόκια από τις λεγόμενες ελεύθερες αγορές χρήματος- είναι η έκθεση των μεγάλων κυπριακών τραπεζών στην ελληνική οικονομία, καθώς και οι αλόγιστες επενδύσεις σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου».

Γλαύκος Χατζηπέτρου: Το θέμα των απεργιακών κινητοποιήσεων αφήστε το σε μας. Ασφαλώς δεν θα πούμε μπράβο, διότι έχουν σφαγιαστεί οι μισθοί μας

Σημειώνει ότι «γι’ αυτή την εξέλιξη υπάρχουν βέβαια ευθύνες συγκεκριμένες, όσων αλόγιστα συνέβαλαν στο να εκτεθεί το τραπεζικό σύστημα με αυτόν τον τρόπο, κυνηγώντας την κερδοσκοπία και επιδιώκοντας τα τεράστια μπόνους μέσα από το φούσκωμα των λογαριασμών», προσθέτοντας ότι υπάρχουν ευθύνες «και των μηχανισμών ελέγχου και εποπτείας, οι οποίοι αποδείχτηκαν ανίκανοι να παίξουν τον ρόλο τους». Η ΣΕΚ από την πλευρά της καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει σε διπλωματική εκστρατεία προς την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προς τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών για να πεισθούν ότι η αναχρηματοδότηση των Τραπεζών πρέπει να διαχωριστεί από το δημόσιο χρέος και να ενταχθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

«Κατηγορώ» κατά εργοδοτών Οι ηγεσίες των δύο μεγάλων συνδικαλιστικών οργανώσεων του ιδιωτικού τομέα, ΣΕΚ και ΠΕΟ, επικρίνουν την εργοδοτική τάξη ότι εκμεταλλευόμενη το Μνημόνιο, προωθεί την τακτική και πρακτική της αθέμιτης και παράνομης φτηνής εργατικής δύναμης, καθώς και καταστρατήγηση των συμβάσεων των εργασιακών σχέσεων. «Η πρακτική αυτή θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε κοινωνική έκρηξη μεγάλων διαστάσεων», δηλώνει ο γ.γ. της ΠΕΟ και προσθέτει ότι «πρώτη και βασική ευθύνη γι’ αυτήν την κατάσταση φέρνουν οι εργοδότες και οι σύνδεσμοί τους, οι οποίοι δυστυχώς δεν αίρονται στο ύψος των περιστάσεων». «Γνωρίζουν καλά να κάμνουν διαλέξεις και να νουθετούν πατερναλιστικά τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα τους για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται υπεύθυνα αυτές τις δύσκολες στιγμές. Οι ίδιοι όμως καταδεικνύουν συνεχώς ότι επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν και την κρίση και την τρόικα για να εξασφαλίσουν πλεονεκτήματα απέναντι στους εργαζόμενους και τις Συντεχνίες», υποστηρίζει ο κ. Κυρίτσης. Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

151

152_153 ARTHRO XOUDALAKIS_NewOK 14/12/2012 7:33 μ.μ. Page 152

ΑΡΘΡΟ

crash

Ευρωλαϊκισμός και προδοσία Έγκλημα και τιμωρία γράφει ο Γιώργος Χουδαλάκης

ατά το πρώτο Μνημόνιο, όποιοι κή ή οικονομική ομάδα, αφού οι περισσότεαμφισβητούσαν την αποτελεροι είχαν ήδη διασυρθεί και δεν είχαν τίποτα σματικότητα του προγράμματος πια να χάσουν. Ο εχθρός του Μνημονίου θεωή ισχυρίζονταν ότι τα νούμερα ρείτο πια αντιευρωπαϊστής και άνηκε σε κάδεν βγαίνουν λοιδορούνταν από τους τεποιο σκοτεινό «λόμπι της δραχμής». Το ίδιο χνοκράτες -που έπαιζαν τα spread στα δάτο ευρώ έπαψε να είναι νόμισμα. Έγινε ένα χτυλα- και κατηγορούνταν από πεφωτισμέτοτέμ και οι εικονολάτρες του ευρώ μετενους δημοσιογράφους ότι με τις απόψεις ξελίχθηκαν σε ιεροεξεταστές. Όλα τα επιτους βλάπτουν τη χώρα. Όποιος υπεράσπιχειρήματα που αποδομούσαν τα Μνημόνια ζε δικαιώματα που χάνονταν ήταν συνεργός είτε πολιτικά είτε οικονομικά- κατακεραυνώσυντεχνιών και αρωγός ενός ένοχου κόνονταν με έναν διαρκώς επαναλαμβανόμενο σμου που ευθύνονταν για τα χάλια της οικοισχυρισμό: θέλετε να γυρίσουμε στη δραχμή. νομίας. Όποιος θεωρούσε θεμελιώδες το Η έξισωση, απλή. Ευρώπη=EURO και EUδικαίωμα της εργασίας ήταν λαϊκιστής, φίRO=Μνημόνια. Η προπαγάνδα είχε περάσει λος των απεχθών ταξιτζήδων ή δάκτυλος σε στάδιο αγκιτάτσιας(χειραγώγιση μέσω των προνομιούχων φαρμακοποιών. Κάθε ψυχολογικού επηρεασμού). Οι αγκιτάτορες εβδομάδα στο στόχαστρο των Ηρακλειδών πάντα βρίσκανε ένα αγκίστρι για να πιάσουνε του Μνημονίου βρισκόταν αυτός που είχε το ψάρι. Το αγκίστρι στην περίπτωσή μας λεφθάσει η σειρά του να φτωχύνει. Οι εργολά- Το ίδιο το ευρώ έπαψε να είναι γόταν ευρώ και στο δίχτυ του έπιανε ένα μεγάβοι της επικοινωνίας ανακάλυπταν τον δαί- νόμισμα. Έγινε ένα «τοτέμ» λο μέρος του λαού. Μόνο που, όπως συμβαίνει μονα της εβδομάδας και ενεργοποιούσαν και οι... εικονολάτρες του ευρώ με τα δολώματα, καταλαβαίνεις ότι παγιδεύέναν μισαλλόδοξο κοινωνικό αυτοματισμό. μόνο όταν τσιμπήσεις. Η εφαρμογή της μετεξελίχθηκαν σε ιεροεξεταστές τηκες Όλοι εναντίον όλων. πολιτικής που τόσο ένθερμους υποστηρικτές Οι ιδιωτικοί εναντίον του Δημοσίου, οι επιείχε βρει στο πολιτικό, οικονομικό και μιντιακό βάτες εναντίον των οδηγών, οι ήδη άνεργοι εναντίον των ακόμη εργαζομένων. καθεστώς είχε ήδη κατορθώσει να καταστρέψει την εξίσωση Ευρώπη=EURO. Η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού επικράτησε απόλυτα στη χώρα του «φιλότιΗ Ευρώπη δεν ήταν πια εδώ. Εδώ έμεινε μόνο το EURO=Μνημόνια και τα μου», δικαιώνοντας τον Μπρεχτ: «Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους δεν Μνημόνια παρέπεμπαν στον τρίτο κόσμο. Τα συσσίτια και η ανεργία, η ύφεδιαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Όταν ήρθαν για τους κομμουνιση και τα λουκέτα αποτελούσαν τη νέα πραγματικότητα. Οι μεσσίες της μνηστές δεν φώναξα, γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. Όταν καταδίωξαν τους μονιακής αλληλεγγύης αναγκάζονταν να παραδεχθούν αυτό που χωρίς περιΤσιγγάνους, ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν Τσιγγάνος. Όταν ο Χίτλερ στροφές έλεγαν οι Γερμανοί. Η αλληλεγγύη ήταν ιδιαιτέρως κερδοφόρα για φυλάκιζε ομοφυλόφιλους δεν αντέδρασα, γιατί δεν ήμουν ομοφυλόφιλος. τους δανειστές και πάντα έναντι αντιπαροχής. Αντιπαροχή την τιμή της οποίας Μετά ήρθαν να συλλάβουν εμένα, αλλά δεν υπήρχε πια κανείς να αντισταθα μάθουμε στην επόμενη πράξη της παράστασης. Η φτωχοποίηση των Ελθεί μαζί μου». Οι προπαγανδιστές ακολουθούσαν ευλαβικά τη γραμμή «όλοι λήνων οδηγούσε σε διάλυση και οι τιμές της πλούσιας σε ασημικά και μαζί τα φάγαμε», πριν ακόμα διατυπωθεί από τον τιμητή αντιπρόεδρο της κυυδρογονάνθρακες Ελλάδας είναι τιμές διάλυσης. Η ρήση του επάρχου Ράιβέρνησης, Θεόδωρο Πάγκαλο. χενπμαχ ότι «οι επενδυτές θα έρθουν όταν πιάσουμε πάτο» τώρα δικαιώνεΌσοι τολμούσαν να θίξουν ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, βαφτίζονταν ται. Οι θαυματουργές μεταρρυθμίσεις συμπυκνώνονται στο πωλούνται όλα, συνωμοσιολόγοι. Χειρότεροι όλων ήταν για την πολιτική και δημοσιογραόσο-όσο. Με τις σημερινές τιμές το ταμείο στο οποίο θα συγκεντρώνονται όλα φική νομενκλατούρα όσοι ισχυρίζονταν ότι χρειαζόμασταν το κούρεμα του τα έσοδα του ελληνικού κράτους για την εξυπηρέτηση του χρέους δεν πρόκειχρέους. Αυτοί κατηγορούνταν ως μειοδότες και εγκαλούνταν στην τάξη, ται να γεμίσει ούτε με τα πετρέλαια ολόκληρης της Μεσογείου. Το βαρέλι δεν από «πραγματικούς πατριώτες» όπως ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Ο γεμίζει επειδή δεν έχει πάτο. Η απώλεια της εθνικής κυριαρχίας είναι ο πάαξεπέραστος υπουργός Οικονομικών, ο μόνος στην ιστορία των ναυαγίων που τος του βαρελιού που λείπει. Όσο η χώρα θεωρεί ότι το ευρώ είναι υπέρτεσυναγωνίζεται τον «Τιτανικό». Όμως, όσο και αν ισχύει το γκεμπελικό «πες, ρη αξία από την ανεξαρτησία της, τα δισεκατομμύρια που χρωστάμε δεν πες, κάτι θα μείνει», γρήγορα η χώρα ξέμεινε από λεφτά. Τα διεθνή δίκτυα πρόκειται να εξοφληθούν. Χειρότερο όλων, όμως, είναι ένα άλλο χρέος που επιβεβαίωναν την προφητεία του Κώστα Τριπολίτη «έβγαλε βρώμα η ιστοδεν εκπληρώνεται. Αυτό που με δυο κουβέντες είχε προσδιορίσει ο Κύπριος ρία ότι ξοφλήσαμε, είμαστε λέει το παρατράγουδο στα ωραία άσματα». Το πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος: «Παρέλαβα χώρα, δεν θα παραδώσω κοιεδώ λόμπι του Μνημονίου, όμως, δεν δικαίωνε τον επόμενο στίχο του Ανεμονότητα». Μια φράση που προσδιορίζει και το ποιος είναι ο εθνικός μειοδότης λογίου: «Επιτέλους, σκασμός οι ρήτορες, πολύ μιλήσαμε, στο εξής θα παίστη σύγχρονη Ελλάδα. Είναι ο ευρωλαϊκισμός που μετέτρεψε μια χώρα σε ζουμε σ’ αυτόν τον θίασο μόνο ως φαντάσματα». Οι μνημονιακοί ρήτορες προτεκτοράτο για να κρατήσει το ευρώ. εξακολουθούσαν να μιλούν έχοντας μετακινηθεί από τη γραμμή «το ΜνημόΥΓ.: «Ελέγχοντας το πετρέλαιο, ελέγχεις τα κράτη, ελέγχοντας την τρονιο είναι ευτυχία», στο οχυρό το «Μνημόνιο είναι μονόδρομος». Οι προπαφή, ελέγχεις τους λαούς» (Χένρι Κίσινγκερ). Στην Ελλάδα η πείνα ήταν γανδιστές γνώριζαν πως ο εχθρός δεν μπορούσε να είναι πια κάποια κοινωνιπροϋπόθεση ελέγχου όλων των ασημικών. 152 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

152_153 ARTHRO XOUDALAKIS_NewOK 14/12/2012 7:33 μ.μ. Page 105

154_157 Russia_Seftsenko 14/12/2012 7:28 μ.μ. Page 154

CRASHυξη Συνέντε

O επικεφαλής του «Ρωσικού Κέντρου Στρατηγικών

Μaξίμ Σεφτσένκο

Η ΜΟΣχα δεν αΓνΟεΙ ΤΗν αΘΗνα

για χάρη των Βρυξελλών

Συνέντευξη στον Αλεξάντρ Λιάτσος

▲ ▲

πό την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι την Εθνική Αντίσταση η Ελλάδα έστρεφε τα μάτια προς τη Ρωσία προσδοκώντας βοήθεια. Το τελευταίο διάστημα εκείνοι που στρέφουν το βλέμμα τους προς τη Μόσχα πολλαπλασιάζονται. Είναι κυρίως επιχειρηματίες από τον χώρο του τουρισμού, των εξαγωγών, των ακινήτων, αλλά και άνεργοι που αναζητούν απασχόληση! Οι Ελληνορωσικές σχέσεις είναι διαχρονικές (θρησκεία, κουλτούρα, ιστορία) και θα μπορούσαν να επεκταθούν στο οικονομικο-επιχειρηματικό επίπεδο. Όμως η Ρωσία δεν είναι πια η «αρκούδα του βορρά». Επιλέγει πώς θα χειριστεί τις διμερείς σχέσεις της, συνυπολογίζοντας τις στρατηγικές συμμαχίες που χτίζει με τη Γερμανία και την ισορροπία που πρέπει να διατηρήσει με την Τουρκία. Για τη σχέση της Ρωσίας με την Ελλάδα αλλά και τη θέση της ενεργειακής υπερδύναμης στον παγκόσμιο χάρτη μιλάει στο CRASH o Μαξίμ Σεφτσένκο, επικεφαλής του Ρωσικού Κέντρου Στρατηγικών Ερευνών, Θρησκείας και Πολιτικής στον Σύγχρονο Κόσμο».

154_157 Russia_Seftsenko 14/12/2012 7:29 μ.μ. Page 155

Ερευνών, Θρησκείας και Πολιτικής στον Σύγχρονο Κόσμο» Η Ρωσία διαθέτει αυτό που δεν έχει η Ε.Ε. με εξαίρεση μόνο τη Νορβηγία, δηλαδή τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, συνεπώς και τεράστιες δυνατότητες να τροφοδοτεί τον προϋπολογισμό της και να κλείνει τρύπες

Η απαγκίστρωση του ευρώ από το δολάριο ενισχύει τη θέση της Γερμανίας, γεγονός που δεν αρέσει σε πολλούς. Η εξάρτηση από το δολάριο επίσης δεν αρέσει σε κανέναν

154_157 Russia_Seftsenko 14/12/2012 7:29 μ.μ. Page 156

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Η Ρωσία, σε αντίθεση με την Ευρώπη, συνδέεται πολύ λιγότερο με τους οικονομικούς μηχανισμούς ρύθμισης, έτσι από τη φύση της η κρίση δεν εμφανίζεται με την οξύτητα που ταλανίζει την Ευρώπη. Πολύ μικρότερα στρώματα εξαρτώνται από τις τράπεζες, αφού στη Ρωσία ο δανεισμός δεν είναι πολύ αναπτυγμένος. Και, βέβαια, η Ρωσία διαθέτει αυτό που δεν έχει η Ε.Ε. με εξαίρεση μόνο τη Νορβηγία. Τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, συνεπώς και τεράστιες δυνατότητες να τροφοδοτεί τον προϋπολογισμό της και να κλείνει τρύπες που έχει προκαλέσει η κρίση. «Η Ρωσία βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση, που διαφέρει όμως από την κρίση στην Ευρώπη. Έχει αχανείς εκτάσεις και τα μεγάλα έργα υποδομών που γίνονται σε όλους τους τομείς, ενεργειακό, κοινωνικό, πληροφοριακό κ.ά. έχουν τεράστιο κόστος. Στον σοσιαλισμό τα κόστη αυτά ήταν πιο χαμηλά, ο σοσιαλισμός ήταν μάλλον ένα πιο συμφέρον σύστημα αξιών για μια τεράστια χώρα, για τη λύση τέτοιων έργων και την ανάπτυξη της κοινωνίας συνολικά. Το απαρνηθήκαμε, ζούμε πλέον στον καπιταλισμό, τα κόστη είναι υψηλά και έτσι ζούμε σε μια χρόνια κρίση», αναφέρει ο πολιτικός αναλυτής. Είναι πολλοί από την Ελλάδα που προσβλέπουν στη Ρωσία για βοήθεια. Οι δανειστές, όμως, επιδιώκουν να εμποδίσουν την ελληνορωσική συνεργασία, κρατώντας έτσι τη χώρα σε ομηρία. Η Γερμανία π.χ. αποτελεί τον μεγαλύτερο οικονομικό και εμπορικό εταίρο της Ρωσίας... «Υπάρχουν δύο επίπεδα σχέσεων με την Ευρώπη. Η Μόσχα έχει σχέσεις, φορμαλιστικά, με τις Βρυξέλλες, αλλά και ντεφάκτο με το Βερολίνο και το Παρίσι... Είναι καθαρό ότι η πολιτική της Ε.Ε. διαμορφώνεται στον άξονα Βερολίνο-Παρίσι και εν μέρει, ίσως, στο Λονδίνο... Όλα τα θέματα στρατηγικής η Μόσχα μπορεί να τα λύσει εκεί. Αυτοί είναι οι βασικοί αιμοδότες της Ε.Ε. Ωστόσο, η Ρωσία πάντα είχε και θα εξακολουθήσει να έχει διμερείς σχέσεις με χώρες-μέλη ή όχι της Ε.Ε. όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Σερβία, η Ισπανία, με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, με την Πολωνία... Αυτή η διπλή προσέγγιση εκνευρίζει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών, οι οποίοι επιθυμούν οι σχέσεις της Μόσχας με την Αθήνα, ας πούμε, να γίνονται μέσω... Βρυξελλών. Οι σχέσεις με την Ελλάδα είναι σχέσεις αιώνων, έχουν βαθιές πνευματικές ρίζες και η Μόσχα δεν είναι διατεθειμένη να τις αγνοήσει για χάρη κάποιων στις Βρυξέλλες». Ο κ. Σεφτσένκο εκτιμά ότι «η ευρωγραφειοκρατεία είναι ιδιαίτερα ευρωατλαντική, προσανατολισμένη στις σχέσεις με τις ΗΠΑ… Ενώ σε σχέση με το ότι τον τόνο στην Ευρωζώνη τον δίνει η Γερμανία και ότι το ευρώ τείνει να 156 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Οι ρωσικές ενεργειακές προτάσεις για αγωγούς πολιτικά θορυβούν πολλούς στην Ευρώπη, οικονομικά όμως είναι έργα πολύ κερδοφόρες

μετατραπεί περισσότερο σε γερμανικό μάρκο, εκτιμά ότι υπάρχουν δύο διαμορφωμένες τάσεις. Αν είναι καθαρά ευρωνόμισμα που στηρίζεται στο βιομηχανικό δυναμικό της, τότε τείνει να μετατραπεί σε μάρκο, αφού η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που αισθάνεται βιομηχανικά ανεξάρτητη στην Ευρωζώνη. Η τάση είναι πολύ ισχυρή. Τίθεται όμως το ερώτημα αν οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης θα ήθελαν να εξαρτώνται τόσο ισχυρά από το ΒερολίνοΠαρίσι. Μήπως αυτό θα οδηγούσε σε κάποια νέα Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του γερμανι-

Είναι ακόμα υπό διαμόρφωση το οικοδόμημα σχέσεων ΜόσχαςΒερολίνου, ώστε το Κρεμλίνο να περάσει μια γραμμή στήριξης κάποιων ελληνικών αιτημάτων έναντι της Γερμανίας

κού έθνους ή κάτι ανάλογο; Κόντρα στην τάση αυτή υπάρχει η άλλη, το ευρώ εξαρτάται από τους μονεταριστικούς οργανισμούς. Αλλά τότε, αφού το βασικό διεθνές νόμισμα παραμένει το δολάριο (οι πληρωμές σε ενεργειακούς πόρους γίνονται με αυτό), αναδεικνύεται η πτυχή της εξάρτησης του ευρώ από το δολάριο... Και τι έχουμε; Πρώτον, απαγκίστρωση του ευρώ από το δολάριο ενισχύει τη θέση της Γερμανίας, γεγονός που δεν αρέσει σε πολλούς... Δεύτερον, η εξάρτηση από το δολάριο η οποία, επίσης, δεν αρέσει σε κανέναν». Ο Μαξίμ Σεφτσένκο πιστεύει πως μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύονται για τη Ρωσία μεγάλες δυνατότητες πολιτικοδιπλωματικής μεσολάβησης. Η Μόσχα δεν προτείνει κάποιον «τρίτο» δρόμο, αφού είναι αδιανόητο να θεωρήσει κανείς ότι η Ευρώπη θα ξεφύγει από αρχές στις οποίες βάδιζε επί δεκαετίες (αυτές του ευρωατλαντισμού), μπορεί όμως να εξελιχθεί σε ένα χωριστό πολιτικο-οικονομικό κέντρο. Προς αυτό είναι φυσικό να τείνουν χώρες των Βαλκανίων, της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης... Ανάμεσά τους κυρίως η Πολωνία για την οποία, παρά τις όποιες φοβίες έναντι της Ρωσίας, ο συνομιλητής μας θεωρεί πως το συμφέρον της είναι να συνεργάζεται πιο στενά με αυτή παρά με τη Δυτική Ευρώπη. Εκεί, η Βαρσοβία αντιμετωπίζει κυρίως γραφειοκρατικά εμπόδια που περιορίζουν την ανάπτυξη της οικονομίας της, ενώ στη Ρωσία η αγορά είναι πιο ανοικτή, πιο ελεύθερη... Ο Μ. Σεφτσένκο, καλός γνώστης της ελληνι-

154_157 Russia_Seftsenko 14/12/2012 7:29 μ.μ. Page 157

οι σφοδρές αντιδράσεις στην προσπάθεια της ρωσικής ΓΚΑΖΠΡΟΜ να αποκτήσει τη ΔΕΠΑ, προέρχονται από το αμερικανοκεντρικό λόμπι, που, όπως λέει ο Μ.Σεφτσένκο, «όχι έτσι απλά, αλλά γιατί αυτό θα συνέβαλλε στην ενίσχυση του ευρωκεντρικού βιομηχανικού λόμπι... Οι στόχοι ευρωατλαντιστών και ευρωκεντριστών είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι και γίνονται ολοφάνεροι σε συνθήκες κρίσης».

«Η ειρήνη της Ρωσίας με την Τουρκία αποτελεί στρατηγικό στόχο μας», λέει ο Σεφτσένκο

κής ιστορίας, θυμίζει πως «αμέσως μετά τον πόλεμο οι Έλληνες πολιτικοί είχαν σαφή αμερικανοκεντρική πολιτική. Από την άλλη πλευρά, στις δεκαετίες ύπαρξης της βασιλείας η Ελλάδα ήταν δεμένη στο γερμανικό άρμα... Ταυτόχρονα διατήρησε πάντα σχέσεις με τη Ρωσία, κυρίως πολιτικές και θρησκευτικές». Βασικός στόχος της Μόσχας είναι η σύσφιξη των σχέσεων με το Βερολίνο. Είναι φανερό πως η γερμανική βιομηχανία μπορεί να αναπτύσσεται στηριζόμενη στις σταθερές ενεργειακές συμφωνίες με τη Ρωσία. Σε διαφορετική περίπτωση θα αναγκαστούν να αγοράζουν πιο ακριβή ενέργεια και έτσι θα χάνει το ευρώ. Οι ρωσικές ενεργειακές προτάσεις για αγωγούς πολιτικά θορυβούν πολλούς στην Ευρώπη, οικονομικά όμως είναι έργα πολύ κερδοφόρα για την Ευρώπη. Όσο πιο πολύ η Γερμανία δένεται οικονομικά με τη Ρωσία όλο και πιο πολύ θα απομακρύνεται από την ευρωατλαντική πολιτική. Ο Ρώσος αναλυτής εκτιμά πως όσον αφορά την Ελλάδα, τον Νότο της Ευρώπης, συνολικά «παίζει ρόλο ο γερμανικός ορθολογισμός... Ο γερμανικός Τύπος κατηγορεί Έλληνες, Ιταλούς, Ισπανούς και Πορτογάλους ως ανοργάνωτους, τεμπέληδες, γλεντζέδες που κάνουν άστατη ζωή! Αλλά τι να γίνει; Έλληνες και Γερμανοί είναι τελείως διαφορετικοί λαοί και δεν πρόκειται να "μπολιάσει" ποτέ κανείς την ίδια κουλτούρα διαβίωσης». Στην Ελλάδα, λέει, πάντα αντιπάλευαν δύο τάσεις. Η μια έτεινε προς την Αμερική, η άλλη προς την Ευρώπη. «Εκτιμώ πως οι ευρωκεντρι-

κές δυνάμεις στην Ελλάδα είναι πολύ αδύναμες, έτσι εμφανίζεται η οξύτατη κόντρα με το Βερολίνο. Η Μόσχα θα μπορούσε σε αυτό να παίξει ρόλο μεσάζοντα. Αλλά είναι ακόμα υπό διαμόρφωση το οικοδόμημα σχέσεων Μόσχας-Βερολίνου, ώστε να μπορεί το Κρεμλίνο να παλέψει για να περάσει μια γραμμή στήριξης κάποιων ελληνικών αιτημάτων έναντι της Γερμανίας. Αν και εγώ προσωπικά πιστεύω πως είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να έχει πιστό και στενό σύμμαχο την Ελλάδα». Αναφορικά με αυτό γίνεται φανερό πως και

Η Τουρκία αποτελεί τον δεύτερο, μετά τη Γερμανία, εμπορικό εταίρο της Ρωσίας. Το εμπορικό ισοζύγιό της είναι υποδεέστερο από αυτό της Ρωσίας με την Ε.Ε. -πλην Γερμανίαςσυνολικά!

Η σχέση της Μόσχας με την Άγκυρα δεν μπορεί να μην ενδιαφέρει την Αθήνα. Η Τουρκία αποτελεί τον δεύτερο, μετά τη Γερμανία, εμπορικό εταίρο της Ρωσίας. Το εμπορικό ισοζύγιο των δύο χωρών είναι κατά λίγο υποδεέστερο από αυτό της Ρωσίας με την Ε.Ε. -πλην Γερμανίας- συνολικά! Δεν υπάρχει άλλη χώρα, εκτός από την Τουρκία, με την οποία η Ρωσία έχει στόχο να φτάσει το διμερές ισοζύγιο εμπορικών ανταλλαγών από τα 34 δισ. δολάρια, σήμερα, στα 100 δισ. μέσα στην επόμενη τριετία! «Η ειρήνη με την Τουρκία αποτελεί στρατηγικό στόχο μας», λέει ο Σεφτσένκο. Και συνεχίζει: «ανάμεσά μας βρίσκεται ο Καύκασος, περιοχή που αποτελεί πεδίο διενέξεων. Και οι δύο εργαζόμαστε ώστε τα συμφέροντά μας να μη συγκρούονται στον Καύκασο. Στην Τουρκία ζει μεγάλο τμήμα της τσετσένικης, της τσερκέσικης διασποράς και άλλων εθνοτήτων του ρωσικού Βόρειου Καυκάσου. Η διμερής σχέση με την Άγκυρα στηρίζεται πάνω στον καθαρό ρεαλισμό. Όμως, με την Ελλάδα οι σχέσεις είναι πιο βαθιές, σχέσεις ομοθρησκείας, πνευματικές που δεν διέπονται από "ξερό" ρεαλισμό». Στο θέμα της Συρίας, όμως, Μόσχα και Άγκυρα ήρθαν σε κόντρα... «Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης Πούτιν στην Άγκυρα είμαι σίγουρος πως στον ρωσοτουρκικό διάλογο υπήρχε το στοιχείο της μελλοντικής Συρίας. Για τη Ρωσία έχει μεγάλη σημασία ότι η Δαμασκός, η Συρία συνολικά, έχει μεγάλο τμήμα χριστιανικού πληθυσμού. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε ώστε διάφορες ριζοσπαστικές ομάδες να απειλούν ένα σημαντικό τμήμα του συριακού πληθυσμού. Έχουμε πολλά ανησυχητικά σημάδια ότι απειλείται η ζωή και Σύρων ορθοδόξων, καθολικών και Αρμενίων, οι οποίοι στήριξαν την εξουσία του προέδρου Άσαντ. Μου κάνει εντύπωση που η Ελλάδα δεν παίρνει θέση επ’ αυτού. Θα έπρεπε... Το Πατριαρχείο Αντιοχείας είναι ένα από τα πιο σημαντικά στη Βόρεια Αφρική. Πρόσφατα απεδήμησε ο Πατριάρχης Ιγνάτιος, μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ορθοδοξίας των καιρών μας. Κατανοώ, ίσως, πως αυτή την περίοδο δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί με το θέμα... Στη Συρία θα έπρεπε να είχε λόγο. Αν στη Συρία κυριαρχήσει ένα φονταμενταλιστικό ισλαμικό κίνημα, αν η Δαμασκός, η οποία πάντα ήταν πόλη διαπολιτισμικού διαλόγου, πέσει στα χέρια εξτρεμιστών, αυτό θα έχει συνέπειες και για την Ελλάδα». Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

157

158_161 poe_ote_valassopoulos 14/12/2012 8:50 μ.μ. Page 158

CRASHυΞΗ συνενΤε στον Σωτήρη Μπότσαρη

ε θέσεις μάχης παραμένουν οχυρωμένοι οι εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν μέχρι τελικής πτώσης τις κινητοποιήσεις τους. Προειδοποιούν την κυβέρνηση ότι αν εμμείνει στις απολύσεις, «θα μπει λουκέτο στους δήμους όλης της χώρας», ενώ δεν δεσμεύονται ούτε για τα όρια ούτε για την έκταση που μπορεί να πάρει αυτή η διαμάχη, αφού δηλώνουν πως «αν κάποιοι το επιδιώξουν, θα χυθεί ακόμη και αίμα». Είναι σε ανοιχτή σύγκρουση με τους Γιώργο Καμίνη και Γιάννη Μπουτάρη, έχουν ανοίξει μέτωπο με την τρόικα και είναι σε πόλεμο με τους Γερμανούς, ειδικά μετά τη δήλωση του Γερμανού υφυπουργού Εργασίας, Χανς Γιοακίμ Φούχτελ, ότι «τη δουλειά που κάνουν στην Γερμανία χίλιοι εργαζόμενοι, στην Ελλάδα την κάνουν τρεις χιλιάδες». Επιστρατεύουν κάθε μέσο. Ντύνονται με ναζιστικές στολές και φορούν αγκυλωτούς σταυρούς στις διαδηλώσεις τους για να στείλουν το μήνυμα στην κυβέρνηση και την τρόικα πως «οι απολύσεις δεν θα περάσουν». Μιλούν «για γερμανική κατοχή» και ξεκαθαρίζουν ότι «δεν θα σκύψουν το κεφάλι στη γερμανική μπότα». Το Crash βρέθηκε κοντά τους και η συζήτηση με τον πρόεδρό τους, Θέμη Μπαλασόπουλο, ήταν άκρως αποκαλυπτική. «Με την πρώτη απόλυση εργαζομένου οι Δήμοι θα πάνε σε γενικό μπλακ άουτ, θα κλείσουν επ΄ αόριστον», διαμηνύει ο πρόεδρος της ΠΟΕ - ΟΤΑ. Ο Θέμης Μπαλασόπουλος απειλεί εμμέσως πλην σαφώς με βουνά σκουπιδιών στους δρόμους όλης της χώρας, προειδοποιεί ότι «θα γίνει της Κερατέας», καταγγέλλει ονομαστικά μεγάλα συμφέρονται που διαγκωνίζονται για το «φιλέτο των σκουπιδιών» και αποδίδει «υπερβάλλοντα ζήλο» στον Γιάννη Σγουρό για τις ενέργειές fast track που προωθεί σε συνεργασία με την κυβέρνηση για την κατασκευή των εργοστασίων διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική. Ποιος είναι ο αριθμός των εργαζομένων στους δήμους όλης της χώρας και πόσοι προβλέπετε ότι θα απολυθούν; «Εργάζονται περίπου 70.000 άτομα. Με την περίφημη διαθεσιμότητα, που συνεπάγεται αυτόματα απόλυση, θα φύγουν φέτος περίπου 2.000 χιλιάδες άτομα. Το 2013, όμως, οι διαθεσιμότητες θα ξεπεράσουν τις 10.000 και έπεται και συνέχεια. Θα μας διώξουν σχεδόν όλους. Αυτό πρέπει να το αντιληφθούν όλοι οι εργαζόμενοι». Πόσο καιρό θα συνεχίσετε; Δεν φαίνεται να αποδίδουν οι κινητοποιήσεις. «Έχουμε ξεκαθαρίσει προς πάσα κατεύθυνση, 158 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Δεν θα

σκYψουμε το κεφάλι στην ΓερμανικH

μπότα

”

Μεγάλες μπίζνες με τα σκουπίδια καταγγέλλει στο Crash ο πρόεδρος της ΠΟΕ-ΟΤΑ και προειδοποιεί ότι θα πνιγεί η Ελλάδα στο σκουπίδι αν απολυθεί έστω και ένας εργαζόμενος στους Δήμους

158_161 poe_ote_valassopoulos 14/12/2012 8:50 μ.μ. Page 159

ότι έστω και μία απόλυση να υπάρξει, θα γενικεύσουμε τις κινητοποιήσεις. Θα πάμε σε γενικό μπλάκ άουτ στους δήμους, δεν πρόκειται να αφήσουμε ούτε έναν συνάδελφο να χάσει τη δουλειά του. Δεν θα λειτουργεί απολύτως τίποτα, από την αποκομιδή των σκουπιδιών μέχρι και την τελευταία εργασία. Θα κλείσουν όλοι οι δήμοι στην πρώτη απόλυση εργαζομένου. Δεν τους φοβόμαστε. Θα αντισταθούμε, δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω. Έτσι και αλλιώς, με την πολιτική που ασκείται θα κλείσουν οριστικά οι δήμοι. Δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά». Μέχρι πού θα φτάσετε δηλαδή; Θα χυθεί αίμα; «Ελπίζω πως όχι, αλλά αν συνεχιστούν τα σκληρά μέτρα, δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα. Ο κόσμος δεν αντέχει άλλο. Υπάρχουν συνάδελφοί μας που παίρνουν 200 ευρώ τον μήνα. Αυτούς απειλούν να βγάλουν σε διαθεσιμότητα για να παίρνουν 150 ευρώ τον μήνα. Ας έρθει ο κ. Στουρνάρας και ο κ. Μανιτάκης να μας πουν πώς ζει μια οικογένεια με 150 ευρώ». Οι δήμαρχοι τι σας λένε; «Οι αιρετοί στο κομμάτι της διαθεσιμότητας μέχρι στιγμής κρατάνε θετική στάση. Όχι όλοι όμως». Ποιοι δήμαρχοι σας πολεμούν; «Ο Καμίνης και ο Μπουτάρης. Θεωρώ ότι αυτοί οι δυο αποτελούν τον Δούρειο Ίππο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης». Τι εννοείτε; Είναι πολύ «βαρύ» αυτό που λέτε… «Είναι η αλήθεια. Και ο Καμίνης και ο Μπουτάρης με τη συμπεριφορά τους, με την παρέμβασή τους, τη δήθεν απολιτίκ στάση τους, η οποία όμως είναι πολύ βαθιά πολιτική, μας πολεμούν». Γιατί σας πολεμούν; «Υπάρχουν πολλά χρήματα και επιχειρηματικά συμφέροντα πίσω από τις κινήσεις τους. Εμείς λέμε ανοιχτά ότι ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης λειτουργεί σαν επιχειρηματίας και όχι ως δήμαρχος. Η προσπάθειά του είναι να εκχωρήσει σε ιδιώτες την καθαριότητα και γι’ αυτό κάνει και συχνά ταξιδάκια στη Γερμανία...».

Ποια είναι τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που λέτε και ποιος είναι ο τομέας που έχει τα περισσότερα λεφτά;

▲ ▲

Θέμης μπαλασόπουλος

Οι δήμαρχοι στους οποίους αναφέρεστε δεν είναι εντεταγμένοι σε κομματικούς μηχανισμούς, είναι συνεργαζόμενοι, έχουν αριστερές καταβολές και προτάθηκαν ως αδιάφθοροι. «Αυτά να φοβάστε! Ο κ. Καμίνης δεν έχει προσφέρει τίποτα στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην Αθήνα. Αν ήταν πράγματι αριστερός, θα λειτουργούσε υπέρ του πολίτη. Αντιθέτως, κάνει ό,τι λέει η κυβέρνηση, λες και δεν εκλέχθηκε από τον κόσμο. Αν είναι να λέει σε όλα ναι, τότε ας διόριζε η κυβέρνηση κάποιους μάνατζερ για να υλοποιήσουν την πολιτική της».

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

159

158_161 poe_ote_valassopoulos 14/12/2012 8:51 μ.μ. Page 160

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

«Το φιλέτο είναι τα σκουπίδια. Δεν είναι μόνο η αποκομιδή. Την έχουν χωρίσει σε δύο κομμάτια. Κάποιοι έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους στην αποκομιδή, αλλά το μεγάλο φιλέτο είναι η διαχείριση των απορριμμάτων και τα εργοστάσια». Δηλαδή όλη η ιστορία γίνεται για να ελεγχθούν οι ΧΥΤΑ, οι ΧΥΤΗ κ.λπ. «Ναι, ναι, τα εργοστάσια, οι ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων, που λέμε εμείς. Εκεί, “παίζουν” και τα μεγάλα ονόματα, όπως ο Μπόμπολας, ο Κόκκαλης, ο Λασκαρίδης, ο Κοπελούζος κ.λπ. Μόνο στην Αττική προωθούν την κατασκευή τεσσάρων εργοστασίων. Ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιάννης Σγουρός, δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο για την κατασκευή αυτών των εργοστασίων. Δεν μας λένε όμως τι θα πληρώσει ο πολίτης όταν πάρουν οι ιδιώτες την αποκομιδή και τη διαχείριση των σκουπιδιών». Τα έχουν παραχωρήσει και σε ποιους; «Αυτή τη στιγμή προχωράνε οι διαδικασίες. Εκτός από τους Έλληνες επιχειρηματίες υπάρχουν συμφέροντα και εκτός συνόρων. Αυτό φαίνεται και από τις επισκέψεις του κ. Φούχτελ στους δήμους όλο το προηγούμενο διάστημα. Είναι γνωστό το ενδιαφέρον των Γερμανών για τη διαχείριση των απορριμμάτων». Δεν υπάρχουν αντιδράσεις γι’ αυτά που μας περιγράφετε από την αντιπολίτευση; Από την κεντροαριστερή πτέρυγα της τρικομματικής κυβέρνησης συνεργασίας; Από βουλευτές; «Τίποτα! Τώρα θέλουν τη σωτηρία της χώρας. Τη σωτηρία των αφεντικών τους, τη σωτηρία των μεγάλων εκδοτικών συμφερόντων, των επιχειρηματικών συμφερόντων. Αυτή είναι η χώρα γι’ αυτούς. Ο ελληνικός λαός δεν υπάρχει. Δεν είναι τυχαίο ότι τα ποσοστά τους διαρκώς κατρακυλούν. Το ΠΑΣΟΚ που ανήκα μέχρι το 2010, σε λίγο καιρό θα καταγράφει αρνητικό ποσοστό. Θα βρίσκεται στο μείον οκτώ».

Εξοργιστήκατε με τη δήλωση του Γερμανού υφυπουργού Εργασίας, Χανς Γιόακιμ Φούχτελ, ότι 1.000 Γερμανοί εργάζονται όσο 3.000 Έλληνες. «Είναι εξοργιστικό να σου λένε πως θα χάσεις τη δουλειά σου. Αυτό εννοούσε με τη δήλωσή του που πήγε να μαζέψει μετά. Εννοούσε ότι τουλάχιστον ο ένας από τους τρεις εργαζόμενους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα μείνει χωρίς δουλειά. Αφαιρούν τεράστιους πόρους από την τοπική αυτοδιοίκηση, γεγονός που θα οδηγήσει στο λουκέτο τις περισσότερες υπηρεσίες των δήμων». Ξέφυγε όμως η κατάσταση, την πλήρωσε αδίκως ο πρόξενος. «Ναι, ήταν μια παρεξήγηση. Ο πρόξενος βρέθηκε τη λάθος ώρα στο λάθος σημείο. Όμως να ξέρετε ότι μετά τις δηλώσεις Φούχτελ οι συνάδελφοί μου έρχονται στις διαδηλώσεις με οργή. Η πολιτική της Γερμανίας είναι εχθρική απέναντι στη χώρα μας. Έχουν κερδοσκοπήσει και έχουν ρημάξει τα πάντα. Εμείς 160 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Μπουτάρης, με τον υφυπουργό Εργασίας της Γερμανίας, κ. Φούχτελ τους αποκαλούμε κατακτητές. Σήμερα οι βόμβες που πέφτουν είναι οικονομικές. Υπάρχουν χιλιάδες νεκροί από αυτοκτονίες, οι οποίες αποσιωπούνται από το κατεστημένο και τα μεγάλα συμφέροντα του τόπου. Όσο είμαστε ζωντανοί, θα αντιδρούμε και θα αντισταθούμε στη γερμανική μπότα που θα καταστρέψει το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας». Η ημέρα που επέλεξε το Crash να επισκεφθεί τους εργαζόμενους στους δήμους ήταν μια από τις πολλές ημέρες κινητοποίησης που μετρούν. Θελήσαμε να μιλήσουμε εκτός από τον συνδικαλιστή και με απλούς εργαζόμενους για να σας μεταφέρουμε την ψυχολογία και τις διαθέσεις του κλάδου. Μια με λέξη η ατμόσφαιρα που εισπράξαμε είναι εκρηκτική. Ο Ευθύμιος Χριστόδουλος εργάζεται στον Δήμο Αγίου Δημητρίου και είναι ένας από τους εργαζομένους που σε κινητοποίηση του κλάδου έβαλε μια χιτλερική στολή και κατέβηκε στο Σύνταγμα για να δείξει την απόγνωσή του. «Έχει μειωθεί ο μισθός μου κατά 60%. Έχω οικογένεια και ένα παιδί και η γυναί-

Ο Μπουτάρης λειτουργεί σαν επιχειρηματίας και όχι ως δήμαρχος. Προσπαθεί να εκχωρήσει σε ιδιώτες την καθαριότητα και γι’ αυτό κάνει και συχνά ταξιδάκια στη Γερμανία…

κα μου είναι τρείς μήνες απλήρωτη. Σκέφτομαι να μεταναστεύσω. Πούλησα το αυτοκίνητό μου για να επιβιώσω. Μιλάμε για γερμανική κατοχή. Μέχρι τώρα οι Γερμανοί μάς τα έπαιρναν μέσω SIEMENS, με λαδώματα πολιτικών, και τώρα έρχονται να τα πάρουν από τους εργαζόμενους», ξεσπά και προσθέτει: «Κάποιοι μεγκα-λο δημοσιογράφοι, όπως οι κύριοι Χασαπόπουλος και Αναγνωστάκης, μας βρίζουν στοχευμένα για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των αφεντικών τους, όπως του κ. Μπόμπολα». Ο Ιωάννης Κριαράς είναι 63 ετών και εργάζεται στον Δήμο Παλαιού Φαλήρου. Τρέμει στην ιδέα ότι μπορεί να χάσει τη δουλειά του σε αυτή την ηλικία και διαμαρτύρεται για τον μισθό του. «Παίρνω 730 ευρώ τον μήνα, αλλά με την ακρίβεια που υπάρχει πώς να τα βγάλω πέρα; Είναι ντροπή τους που μας έφεραν σε αυτή την κατάσταση, δεν μπορούμε να αγοράσουμε ούτε ένα πακέτο μακαρόνια. Έσβησε η Ελλάδα, τα παιδιά μας φεύγουν στο εξωτερικό με την πολιτική του αριστερού Κουβέλη και των άλλων της συγκυβέρνησης. Φορολογούν ακόμη και τα παιδιά, τι να τους πεις;». Ο Δημήτρης Καραχάλιος εργάζεται στον Δήμο του Αιγάλεω και ανήκει στην κατηγορία των γονέων που, όπως δηλώνει, έφτασε στο σημείο να μην έχει να δώσει στο παιδί του χρήματα ούτε για ένα κουλούρι. «Παίρνω 638 ευρώ τον μήνα. Η γυναίκα μου δεν δουλεύει. Τα προβλήματα είναι ήδη πάρα πολλά. Μας έσπρωξαν να πάρουμε δάνεια και τώρα μας κόβουν τους μισθούς και μας απειλούν με απόλυση για να μας πάρουν τα σπίτια. Γιατί δεν κόβουν κάτι από τα δάνεια»; Ο Διονύσης Σαββόπουλος είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΕ - ΟΤΑκαι είναι αποφασισμένος για όλα. Ξεκαθαρίζει ότι η μάχη των εργαζομένων με την κυβέρνηση θα είναι μέχρις εσχάτων. «Δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω και δεν πρόκειται να ανεχθούμε καμία εποπτεία. Θα πάμε σε γενικευμένες κινητοποιήσεις και καταλήψεις μέχρι να βρούμε το δίκιο μας. Θα γίνει της Κερατέας, κανείς από εμάς δεν θα κάνει πίσω. Όλα μπορούν να συμβούν, ακόμη και να χυθεί αίμα».

158_161 poe_ote_valassopoulos 14/12/2012 8:51 Îź.Îź. Page 161

162_167 kinezos 14/12/2012 7:19 μ.μ. Page 162

CRASH ΔΙΕΘΝΗ Επαναστάτης κομμουνιστής που γεννήθηκε στα πούπουλα, μεγάλωσε σε κρεβάτι με ψύλλους και έγινε ο νέος ηγέτης της Κίνας

Πώς ο Σι Τζινπίνγκ oραματίζεται τη δική του «Απαγορευμένη Πόλη»

ΜΕΓΙΣΤΑΝΑΣ πρόεδρος αξίας 346 εκατ. δολαρίων

162_167 kinezos 14/12/2012 7:20 μ.μ. Page 163

της Κάτιας Τσιμπλάκη

▲ ▲

νέος πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ (Xi Jinping), αναλαμβάνει τα ηνία της αυτοκρατορίας με τη δεύτερη πιο ισχυρή οικονομία του κόσμου, που έχει όμως πήλινα πόδια… Διαφθορά, ανομοιογένεια στην ανάπτυξη των αστικών και των αγροτικών περιοχών, έλλειψη δημοκρατίας στη λειτουργία του κράτους, έντονες κοινωνικές αντιδράσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αμφισβήτηση των κομματικών αξιωματούχων μπορούν με ένα άγγιγμα να συνθλίψουν τα πήλινα πόδια του γίγαντα και να προκαλέσουν ντόμινο αρνητικών επιδράσεων από την εξωτερική πολιτική έως και την ανάπτυξη της χώρας. Εθνικιστής; Φιλοδυτικός; Εξωστρεφής; Ο νέος αυτοκράτορας της Κίνας, ο 59χρονος Σι Τζινπίνγκ, παραμένει αινιγματική πολιτική φυσιογνωμία και δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το εάν και σε ποιους τομείς θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις την Κίνα. Θα δημιουργήσει μια σύγχρονη «Απαγορευμένη Πόλη», όπου ιδεολογικά φυλακισμένος θα απαρνηθεί τη φιλελευθεροποίηση και τις ξένες επενδύσεις ή θα υιοθετήσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης - όπως είχε επισημάνει ο προκάτοχός του σε μια από τις τελευταίες του ομιλίες-, απελευθερώνοντας ταυτόχρονα τις τραπεζικές συναλλαγές και αγορές;

Η άγνωστη κόρη του Κινέζου προέδρου που σπουδάζει με ψευδώνυμο στις ΗΠΑ

162_167 kinezos 14/12/2012 7:20 μ.μ. Page 164

crash

ΔΙΕΘΝΗ

▲ ▲

Η μόνη διαβεβαίωση που έχει δώσει μέχρι στιγμής είναι ότι θα καταπολεμήσει τη διαφθορά και θα κάνει καλύτερη τη ζωή του μέσου Κινέζου. «Το πρόβλημα είναι με τα μέλη του κόμματος και τα διεφθαρμένα στελέχη που δωροδοκούνται, που έχουν χάσει την επαφή με τον λαό και δίνουν έμφαση στην τυπικότητα και τη γραφειοκρατία. Πρέπει να αντιμετωπιστούν με μεγάλες προσπάθειες. Όλο το κόμμα πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση», επεσήμανε στην ομιλία του μόλις ανέλαβε τα ηνία της χώρας του για τα επόμενα δέκα χρόνια . Ο Χου Ζιντάο, παραδίδοντας τα σκήπτρα στον Σι Τζινπίνγκ, κατά το 18ο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ), απηύθυνε έκκληση προς τον διάδοχό του «να νοικοκυρέψει» την Κίνα: «Εάν αποτύχουμε να διαχειριστούμε σωστά το θέμα της διαφθοράς, μπορεί να αποβεί μοιραίο για το Κόμμα. Ακόμη και να προκαλέσει την κατάρρευσή του και την κατάρρευση του Κράτους». Ο νέος πρόεδρος της Κίνας είχε μέχρι πρότινος ένα ένοχο… αμερικανικό μυστικό. Η 20χρονη κόρη του Σι Μίντζε (Xi Mingze) σπουδάζει στο Χάρβαρντ με το ψευδώνυμο Xiao Muzi, με το οποίο μάλιστα είχε ανοίξει και λογαριασμό στο Facebook! To γεγονός προκάλεσε δυσαρέσκεια σε πολλούς, καθώς το ερμήνευσαν ως έλλειψη εμπιστοσύνης του νέου Κινέζου προέδρου στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας του και παράλληλα ως αναγνώριση των αντίστοιχων της καπιταλιστικής Αμερικής. Η αποκάλυψη των μυστικών σπουδών της κόρης του Σι Τζινπίνγκ ανέσυρε μνήμες και δημιούργησε φήμες και για το πώς ο ίδιος έκανε τη δική του διατριβή, καθώς πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι προϊόν αντιγραφής, αν όχι ολόκληρης, τουλάχιστον μεγάλο τμήμα αυτής. Ο Σι Τζινπίνγκ ανήκει από τα γεννοφάσκια του στην κομμουνιστική ελίτ, αφού σε αντίθεση με εκατομμύρια συμπολίτες του είχε υπηρέτες, απολάμβανε εκλεκτά εδέσματα και ελεύθερες μετακινήσεις. Το πρακτορείο Bloomberg αποκάλυψε το περασμένο καλοκαίρι ότι η περιουσία του αποτιμάται στα 376 εκατομμύρια δολάρια. Είδηση η οποία δεν μεταδόθηκε ποτέ από τα κινεζικά ΜΜΕ, τα οποία υφίστανται λογοκρισία. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και με τα σκάνδαλα διαφθοράς που έχουν ξεσπάσει στην ηγεσία του κινεζικού κράτους και της κομματικής μηχανής, τα οποία δειλά δειλά αποκαλύπτουν οι bloggers. Ο νέος Κινέζος πρόεδρος θα υπερασπιστεί τον αλόγιστο και σε πολλές περιπτώσεις σκανδαλώδη πλουτισμό των ερυθρών… πριγκίπων ή θα προχωρήσει σε κινήσεις για να βελτιώσει τη ζωή των 700 εκατομμυρίων εκπροσώπων της μεσαίας τάξης στην Κίνα; Οι «κόκκινοι καπιταλιστές» της Κίνας που μπορούν να χαρακτηριστούν ως πολυεκατομμυριούχοι ανέρχονται στο 1 εκατομμύριο και σχεδόν 600 είναι οι δισεκατομμυριούχοι. Ο Σι Τζινπίνγκ, μιλώντας στους δημοσιογράφους τον περασμένο Νοέμβρη, είπε λίγο πολύ ότι θα ακολουθήσει σοσιαλιστική πολιτική με κινεζικά χαρα-

κτηριστικά. Θα κάνει δηλαδή βήματα το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας προς το… κέντρο ή το κέντρο θα μετακινηθεί προς τα αριστερά; Προς το παρόν, πάντως, η μόνη ορατή αλλαγή στο ΚΚΚ είναι ότι μειώθηκαν τα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου από εννέα σε έξι με ό,τι και αν αυτό σημαίνει. Οι Λι Κεγιάνγκ, Ζανγκ Ντεγιάνγκ, Γιου Ζεγκσένγκ, Λιου Γιουνσάν, Ουάνγκ Κισάν και Ζανγκ Γκάο Λι είναι τα νέα μέλη της ηγεσίας του ΚΚΚ. Ο δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος που θα οριστεί και πρωθυπουργός είναι ο Λι Κετσιάνγκ. Η κίνηση να μειωθούν τα ηγετικά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι αμφιλεγόμενη. Ερμηνεύεται ως προσπάθεια δημιουργίας αφενός ενός ισχυρού πυρήνα, που θα είναι ευέλικτος και άρα θα μπορεί να λαμβάνει πιο εύκολα αποφάσεις για να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, και, αφετέρου, ενός συγκεντρωτικού σχήματος με αυξημένες αρμοδιότητες. Ο Σι, πάντως, παράλληλα με την ηγεσία του ΚΚΚ και της αχανούς Κίνας πήρε «πακέτο» και την προεδρία της πανίσχυρης Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, από την οποία αποχωρεί ο Χου Ζιντάο. Επίσης, γίνεται Πρόεδρος της Κεντρικής Κομματικής Σχολής, το πρώτο μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου CPC (του de facto κορυφαίου οργάνου εξουσίας στην Κίνα), καθώς και πρόεδρος

της Κρατικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η παρακαταθήκη που λαμβάνει από τον προκάτοχό του, Χου Ζιντάο, ως πέμπτος ηγέτης του ΚΚΚ, είναι βαριά. Παραλαμβάνει μια Κίνα που πλέον είναι η δεύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο και, παρά την έντονη κρίση που βίωσε το 2008, σημειώνει ξέφρενους ρυθμούς ανάπτυξης που μόνο σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας θα μπορούσαν να σημειώσουν οι δυτικές χώρες. Επίσης, η Κίνα έχει το μεγαλύτερο απόθεμα συναλλάγματος, ενώ ο μέσος Κινέζος είναι κατά τρεις φορές πιο πλούσιος σε σχέση με την περασμένη δεκαετία. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Σι Τζινπίνγκ θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις μόνο στην οικονομία, ενώ στα εσωτερικά προβλήματα «θα κάνει τον Κινέζο», καθώς εμφανίζεται αρκετά συντηρητικός. Υπερασπίζεται «την ιστορική και εθνική υπερηφάνεια» της Κίνας στην περιοχή του Ειρηνικού, θα συνεχίσει να ανταγωνίζεται σε επιρροή τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη (την πρώτη σε μέγεθος αγορά για τις κινεζικές εξαγωγές), βλέποντας ότι το εξαγωγικό μοντέλο της χώρας του έχει φτάσει στα όριά του, αναμένεται να συνεχίσει να ασκεί πιέσεις για να επιλύσει την κρίση χρέους. Ο Σι Τζινπίνγκ γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου 1953 και είναι το τρίτο παιδί του Σι Τσονγκτσούν (Xi

Η Κίνα σήμερα διαθέτει το μεγαλύτερο απόθεμα συναλλάγματος, ενώ ο μέσος Κινέζος είναι κατά τρεις φορές πιο πλούσιος σε σχέση με την περασμένη δεκαετία

▲ ▲

164 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Ο Σι Τζινπίνγκ από την πρώτη στιγμή της θητείας του φρόντισε να αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο, Μπάρακ Ομπάμα

162_167 kinezos 14/12/2012 7:20 μ.μ. Page 165

162_167 kinezos 14/12/2012 7:21 μ.μ. Page 166

Η Πενγκ Λιγιουάν, σύζυγος του νέου ηγέτη της Κίνας, είναι λαϊκή τραγουδίστρια με ιδιαίτερα καλή φήμη

Η εικοσάχρονη κόρη, Σι Μίντζε σπουδάζει στο Χάρβαρντ με το ψευδώνυμο Ξιάο Μούτσι, με το οποίο μάλιστα έχει ανοίξει και λογαριασμό στο Facebook

▲ ▲

Zhongxun) και της Κι Σιν (Qi Xin). Σε νεαρή ηλικία, την περίοδο που ο πατέρας του ήταν φυλακισμένος από τα τάγματα του Μάο, της «Πολιστιστικής Επανάστασης» (το κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο που έλαβε χώρα στην Κίνα τη δεκαετία 1966-1976 κατά τη διάρκεια του οποίου καταγγέλθηκαν συλλήβδην κομματικά στελέχη, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, στρατιωτικοί και καλλιτέχνες ως αντεπαναστάτες), εστάλη στην επαρχία Σαανσί για να μάθει τις αγροτικές δουλειές. Έμεινε αρκετά χρόνια μακριά από την οικογένειά του και, όπως εξομολογήθηκε αργότερα, κοιμόταν σε ένα στρώμα με ψύλλους. Ήταν δεινός παλαιστής και κέρδιζε στους επαρχιακούς αγώνες τους χωρικούς. Σύντομα έγινε γνωστός και για τη μυϊκή του δύναμη, καθώς κουβαλούσε για ολόκληρα μίλια στην πλάτη του τσουβάλια με ρύζι. Το όνομά του σημαίνει «αυτός που χρησιμοποιεί πρακτικές για να μάθει και για να επικοινωνεί με τον κόσμο», ερμηνεία που όπως λένε αρκετά κινέζικα ΜΜΕ ταιριάζει απόλυτα με το επικοινωνιακό προφίλ που έχει καλλιεργήσει. «Αυτή ήταν και η πιο δύσκολη περίοδο της ζωής μου», είπε αναφερόμενος στην περίοδο που ο επαναστάτης στρατηγός πατέρας του Σι Τσονγκτσούν (1913-2002) συνελήφθη και φυλακίστηκε. Παρά τις διώξεις που υπέστη ο πατέρας του, ο Σι ουδέποτε απόταξε τον Κομμουνισμό. Αντίθετα, την περίοδο που ο Σι Τσονγκτσούν βρισκόταν στη φυλακή έκανε συνεχώς αιτήσεις στο κομμουνιστικό κόμμα προκειμένου να γίνει δεκτός. Τελικά τα κατάφερε και έγινε μέλος του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος το 1974. Ένα χρόνο αργότερα έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχούα του Πεκίνου όπου σπούδασε χημικός μηχανικός. Όταν τελείωσε η «Πολιτιστική Επανάσταση», ο 166 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πατέρας του Σι Τζινπίνγκ αποκαταστάθηκε και απεστάλη για να κυβερνήσει την επαρχία Γκουανγκντόνγκ. Τρία χρόνια μετά, το 1979, ο Σι Τζινπίνγκ διορίστηκε σύμβουλος του υπουργού Αμύνης Γκενγκ Μπιάο, ο οποίος ήταν προσωπικός φίλος και σύντροφος του πατέρα του. Επίσης εργάστηκε ως γραμματέας στη Γενική Γραμματεία του Κόμματος Τα χρόνια που ακολούθησαν η πορεία του ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη και παρά το γεγονός ότι ο ίδιος το αρνείτο, το όνομα του ήρωα πατέρα του έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πολιτική του ανέλιξη. Έγινε κομματικός ηγέτης της επαρχίας Χέμπει, της Ζέιανγκ, της Φουτσιάν της Σανγκάης (μετά την απόλυση του Τσεν Λιανγκιού) και το 2007 έγινε μέλος της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου και αντιπρόεδρος του ΚΚΚ το 2008. Ο νέος πρόεδρος της Κίνας έχει παντρευτεί δύο φορές. Ελάχιστες πληροφορίες είναι γνωστές για την πρώτη σύζυγό του. Η δεύτερη σύζυγός του, η Πενγκ Λίγιουαν (Peng Liyuan), είναι λαϊκή τραγουδίστρια (τραγουδά στρατιωτικά άσματα) και

στρατιωτικός. Για πολλά χρόνια ήταν πιο γνωστή από τον σύζυγό της, ενώ λόγω των κομματικών / στρατιωτικών / καλλιτεχνικών υποχρεώσεών του το ζευγάρι έμενε για αρκετό καιρό χωριστά. Η Πενγκ έμενε στο Πεκίνο και ταξίδευε στον Καναδά και στην Αμερική, ενώ ο σύζυγός της στις επαρχίες που ήταν επικεφαλής. Η Πενγκ έγινε μέλος του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού το 1980, από όπου ξεκίνησε ως απλή στρατιώτης και σήμερα κατέχει τον βαθμό του αντιστράτηγου. Γνωρίστηκαν μέσα από κοινή παρέα και ο γάμος τους ήταν προϊόν συνοικεσίου και καλών προϋποθέσεων που συγκέντρωναν οι δύο νέοι για να συνάψουν επιτυχημένο γάμο. Οι γονείς της Πενγκ δέχθηκαν με ικανοποίηση το επαναστατικό «παρελθόν» του Σι Τζινπίνγκ και στα μάτια του αναγνώρισαν έναν ανερχόμενο πολιτικό. Η Πενγκ ήταν εκείνη που ανέλαβε το 2008, μόλις ο Σι έγινε ο δεύτερος τη τάξη στο Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, να προετοιμάσει το έδαφος και να φτιάξει το προφίλ του επερχόμενου -τότε- Κινέζου προέδρου. Έκτοτε οι κοινές εμφανίσεις του ζευγαριού άρχισαν να είναι πιο συχνές.

Ο Σι Τζινπίνγκ ανήκει από τα γεννοφάσκια του στην κομμουνιστική ελίτ, αφού σε αντίθεση με εκατομμύρια συμπολίτες του είχε υπηρέτες, απολάμβανε εκλεκτά εδέσματα και ελεύθερες μετακινήσεις

162_167 kinezos 14/12/2012 7:21 μ.μ. Page 167

168_173 poison 14/12/2012 7:06 μ.μ. Page 168

H S A R C ΘΕΜΑ

Από τους τους ύποπτους θανάαι του Οζάλ κ ς του Αραφάτ έως τις απόπειρε λάι υ Δα δολοφονίας το γέτη Λάμα, του η του της Χαμάς και νκο έ Βίκτορα Γιουσ

168_173 poison 14/12/2012 7:07 μ.μ. Page 169

Ραδιενεργά υλικά και δηλητήρια

ΑΟΡΑΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ για «ενοχλητικούς»

πολιτικούς

«Θεαματικές» οι δολοφονίες με ομπρέλα-όπλο του Βούλγαρου αντιφρονούντα Γκεόργκι Mαρκόφ και του Ρώσου πρώην πράκτορα Αλεξάντερ Λιτβινένκο με πολώνιο 210

λεσματικά εργαλεία εξόντωσης των πολιτικών αντιπάλων. Ο Δαλάι Λάμα κατήγγειλε πριν από λίγους μήνες ότι οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες ετοιμάζουν σχέδιο εξόντωσής του με δηλητήριο, ενώ πριν από λίγες εβδομάδες επετράπη η δολοφονία με δηλητηρίαση του προέδρου του Μπενίν, Thomas Boni Yayi. Ο Ουκρανός Βίκτωρ Γιούσενκο μολύνθηκε με διοξίνη, με εμφανή ακόμη και σήμερα τα σημάδια αλλοίωσης των χαρακτηριστικών του προσώπου του. Ο Ρώσος πρώην πράκτορας Αλεξάντερ Λιτβινένκο δολοφονήθηκε το 2006 με πολώνιο 210 και το 1978 ο Βούλγαρος αντιφρονούντας

Γκεόργκι Mαρκόφ με ομπρέλα-όπλο που εκτόξευσε στη γάμπα του πλατινένιο σφαιρίδιο με ρητίνη. Στρυχνίνη, ένα δηλητήριο που χρησιμοποιείται ευρέως για την εξόντωση των τρωκτικών, ήταν σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τοξικολογικής εξέτασης η αιτία θανάτου του πρώην προέδρου της Τουρκίας Τουργκούτ Οζάλ. Τα ευρήματα της εξέτασης που έγινε μετά την εκταφή της σορού του έδειξαν ότι το δηλητήριο στρυχνίνη παρέλυσε το αναπνευστικό του σύστημα και λόγω της αναπνευστικής ανεπάρκειας που προκάλεσε για περίπου 20 λεπτά εξέπνευσε από καρδιακή προσβολή.

▲ ▲

ο δηλητήριο, το πιο ύπουλο φονικό όπλο με… διαχρονική αξία, η χρήση του οποίου έχει υφάνει τις πιο υποχθόνιες ιστορίες δολοφονιών, έρχεται πάλι στο προσκήνιο μετά τις ενδείξεις ότι ο Τουργκούτ Οζάλ και ο Γιάσερ Αραφάτ έπεσαν θύματα δηλητηριασμού. Το μυστικό όπλο των μυστικών υπηρεσιών που χρησιμοποιείτο για την εξόντωση των πολιτικών αντιπάλων φαινόταν ότι είχε περάσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, όμως οι πρόσφατες δολοφονίες αποδεικνύουν ότι ακόμη και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο χρήσιμα και αποτε-

της Κάτιας Τσιμπλάκη

168_173 poison 14/12/2012 7:07 μ.μ. Page 170

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

Το κουβάρι του νήματος του θανάτου του Οζάλ άρχισε να ξετυλίγει έκθεση του Συμβουλίου Κρατικού Ελέγχου που χαρακτήρισε «ύποπτο» τον θάνατό του. Το Συμβούλιο άρχισε να ερευνά τα αίτια θανάτου του Τούρκου πρώην προέδρου μετά τις συνεχείς εκκλήσεις της οικογένειάς του, που τα τελευταία δύο χρόνια υποστήριζε ότι είχε δολοφονηθεί. Τελικά, ο τάφος του Οζάλ άνοιξε, με εντολή του Εισαγγελέα της Άγκυρας, στις 2 Οκτωβρίου του 2012, δεκαεννέα χρόνια μετά τον θάνατό του. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση, η στρυχνίνη τού χορηγήθηκε μέσω φαγητού ή ποτού και ήταν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ποιος, όμως, ήταν ο λόγος της δολοφονίας του; Ο Οζάλ ήταν κουρδικής καταγωγής και κατέβαλε προσπάθειες κατά τα τέσσερα χρόνια της προεδρίας του (1989 – 1993) για την επίλυση του κουρδικού μέσω συνομιλιών και διαπραγματεύσεων. «Άρωμα» μυστικών υπηρεσιών έχει ο θάνατος του Παλαιστίνιου ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ, καθώς η σύζυγός του, Σούχα, υποστήριζε εξ αρχής ότι έπεσε θύμα δολοφονίας. Παρά το ότι ο Παλαιστίνιος ηγέτης ήταν 75 ετών, τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του η υγεία του παρουσίαζε ραγδαία επιδείνωση και οι άνθρωποι που βρίσκονταν στο πλευρό του υποστήριζαν ότι είχε δηλητηριαστεί. Έλεγαν μάλιστα και ότι δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν, καθώς το σπίτι του είχε περικυκλωθεί από ισραηλινά στρατεύματα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο θάνατος του Παλαιστίνιου ηγέτη προήλθε από δηλητηρίαση, έργο της Μοσάντ, της μυστικής υπηρεσίας των Ισραηλινών. «Ο θάνατος του Γιάσερ Αραφάτ το 2004 οφείλεται σε δηλητηρίαση από πολώνιο», είχε αναφέρει σε ρεπορτάζ του το Al Jazzera τον περασμένο Ιούλιο. «Για εμένα δεν ήταν έκπληξη», είπε ο Ισραηλινός συγγραφέας και ακτιβιστής Ούρι Αβνέρι. «Από την πρώτη κιόλας μέρα ήμουν σίγουρος ότι τον Αραφάτ είχε δηλητηριάσει ο Αριέλ Σαρόν. «Προϊόν μυθοπλασίας» χαρακτηρίζουν από την πλευρά τους οι ισραηλινές αρχές τα σενάρια περί δολοφονίας του Αραφάτ. Αυτήν την περίοδο τρεις ομάδες επιστημόνων κάνουν παράλληλες έρευνες για τα αίτια θανάτου του Αραφάτ και τα αποτελέσματά τους αναμένεται να τα παρουσιάσουν σε λίγους μήνες. Ο τάφος πάντως του Παλαιστίνιου ηγέτη μετά τη λήψη δειγμάτων σφραγίσθηκε και φρουρείται με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας Αξίζει να σημειωθεί ότι ελβετικό επιστημονικό ινστιτούτο που εξέτασε τα προσωπικά του αντικείμενα, που έδωσε η σύζυγός του, Σούχα, διαπίστωσε ότι ο Παλαιστίνιος ηγέτης είχε δηλητηριαστεί με πολώνιο 210. Πρόκειται για θανατηφόρα ραδιενεργή ουσία, η οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανιχνευτεί και μέχρι την εποχή του θανάτου του Αραφάτ χρησιμοποιείτο κυρίως σε εργαστηριακές εφαρμογές. Το πολώνιο μέσω του αίματος διασκορπίζεται στον οργανισμό, καταστρέφοντας τα κύτταρα των βασικών οργάνων αλλά και μεγάλο αριθμό εγκεφαλικών κυττάρων. Ειδικότερα, το πολώνιο 210 είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο ραδιενεργό 170 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

ΠΡΙΝ

Ο Ρώσος πρώην πράκτορας Αλεξάντερ Λιτβινένκο δολοφονήθηκε το 2006 με πολώνιο 210

και πολύ τοξικό στοιχείο που ανακάλυψε η Μαρία Κιουρί. Παράγεται ως επί το πλείστον σε ένα εργαστήριο στην Ντούμπνα κοντά στη Μόσχα. Κάθε χρόνο παράγονται παγκοσμίως περίπου 100 γραμμάρια, τα 88 από τα οποία στη Ρωσία. Το δηλητήριο ήταν το πιο ισχυρό όπλο της Μοσάντ για την εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς Καλέντ Μισάλ. Στο Αμμάν το 1997 δύο Ισραηλινοί πράκτορες ψέκασαν στο αυτί του ηγέτη της Χαμάς με «levofentanyl», ουσία η οποία προκαλεί τον θάνατο ύστερα από λίγες μέρες. Η απόπειρα δολοφονίας αποκαλύφθηκε μετά τη σύλληψή τους. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο βασιλιάς Χουσεΐν έστειλε τελεσίγραφο στη Μοσάντ να του χορηγήσει το αντίδοτο, η οποία αρχικά αρνήθηκε. Στο θέμα παρενέβει και ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, ο οποίος ζήτησε επιτακτικά να δοθεί το αντίδοτο στον ηγέτη της Χαμάς. Όπερ και εγένετο. Λίγους μήνες αργότερα, οι ιορδανικές αρχές απελευθέρωσαν τους πράκτορες της Μοσάντ σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του σεΐχη Αχμεντ Γιασίν, ιδρυτή και «πνευματικού ηγέτη» της

Χαμάς, ο οποίος εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης σε ισραηλινή φυλακή. Σύμφωνα με τις αρχές του Ντουμπάι, ο Mahmoud Abdel Rauf al-Mabhouh, υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς, έπεσε νεκρός από ένεση με «succinylcholine», η οποία προκαλεί παράλυση και στη συνέχεια ασφυξία. Με την ίδια ουσία δολοφονήθηκε το 2006 από τον σύζυγό της και η διευθύντρια των οικονομικών της πολιτείας της Νεβάδα, Kathy Augustine. Διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Βρετανίας και Ρωσίας προκάλεσε η δολοφονία του Αλεξάντερ Λιτβινένκο από πολώνιο 210, που ανέσυρε μνήμες από την περίοδο του «Ψυχρού Πολέμου». Ο Λιτβινένκο, συγγραφέας, πράκτορας της KGB και της μετέπειτα Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) είχε κατηγορήσει αρχικά τον Γιέλτσιν και μετέπειτα τον Πούτιν ότι διοργάνωναν τις δολοφονίες των πολιτικών τους αντιπάλων μέσω των μυστικών υπηρεσιών. Μετά την απόλυσή του από την FSB (με εντολή του Πούτιν) συνελήφθη αρκετές φορές από τη ρωσική αστυνομία και τον Νοέμβριο του 2000 έφτασε στο Λονδίνο, ζήτησε πολιτικό άσυλο, το οποίο του δόθηκε έντεκα μήνες μετά. Τον Οκτώβριο του 2006 απέκτησε την αγγλική υπηκοότητα. Την 1η Νοεμβρίου, κατά τη διάρκεια γεύματος ή από εισπνοή, δηλητηριάσθηκε με πολώνιο 210. Ο ίδιος κατάλαβε αμέσως ότι είχε πέσει θύμα δηλητηρίασης και υπεβλήθη σε πλύσεις στομάχου με μαγγάνιο, γεγονός που καθυστέρησε την επίδραση του πολωνίου 210 στον οργανισμό του. Την υπόθεση της δηλητηρίασής του ανέλαβε η αντιτρομοκρατική υπηρεσία της Σκότλαντ Γιαρντ, η οποία είχε τοποθετήσει και φρουρούς έξω από το δωμάτιο που νοσηλευόταν. Η φωτογραφία που δημοσιοποιήθηκε, με τον Λιτβινένκο παραμορφωμένο στον θάλαμο της εντατικής λίγες μέρες πριν από τον θάνατό

168_173 poison 14/12/2012 7:07 μ.μ. Page 171

ΙΟΥΛΙΟΣ 2004 του, έγινε πρωτοσέλιδο στα ΜΜΕ όλου του κόσμου. Ο Αλέξ Λιτβινένκο πέθανε από ανακοπή καρδιάς στις 23 Νοεμβρίου 2006. Από τη στιγμή που δημοσιοποιήθηκε η δηλητηρίαση του Ρώσου πρώην πράκτορα σήμανε συναγερμό στη βρετανική κυβέρνηση και το θέμα ανέλαβε να χειρισθεί η COBRA, η επιτροπή χειρισμού επειγόντων περιστατικών της βρετανικής κυβέρνησης. O Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγόρησε τη βρετανική ηγεσία ότι πολιτικοποιούσε την υπόθεση. Τον Ιούλιο του 2007 η βρετανική κυβέρνηση απέλασε τέσσερις Ρώσους διπλωμάτες και σταμάτησε την έκδοση βίζας σε Ρώσους αξιωματούχους. Η Ρωσία απάντησε με την απέλαση τεσσάρων Βρετανών διπλωματών και παρομοίως σταμάτησε τις ενέργειες για έκδοση βίζας σε Βρετανούς αξιωματούχους. Επίσης, οδήγησε στο κλείσιμο των παραρτημάτων του Βρετανικού Συμβουλίου στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη. Ακόμη και ο Ίαν Φλέμινγκ, ο πατέρας του θρυλικού Τζέιμς Μπόντ, θα ζήλευε το σενάριο της δολο-

φονίας του Bούλγαρου αντιφρονούντα Γκεόργκι Mαρκόφ. Ο Bούλγαρος δημοσιογράφος του BBC , της Deutsche Welle και του Radio Free Europe δολοφονήθηκε στο νότιο άκρο της γέφυρας Γουότερλου, στις 7 Σεπτέμβριου 1978, με ένα μυστικό όπλο της KGB. Μία ομπρέλα-όπλο που εκτόξευσε στη γάμπα του Μαρκόφ ένα μικροσκοπικό πλατινένιο σφαιρίδιο με φυτικό δηλητήριο ρητίνη. Ο Μαρκόφ εξέπνευσε λίγες ώρες αργότερα. Μετά τον θάνατό του οι γιατροί ανέσυραν από τον μηρό του μια σφαιρική μεταλλική κάψουλα σε μέγεθος κεφαλιού καρφίτσας, που όπως υπολόγισαν περιείχε 0,2 μιλιγκράμ, ίχνη δηλαδή, δηλητηριώδους ρητίνης. Λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του ο Μαρκόφ είχε εξομολογηθεί ότι είχε δεχθεί προειδοποιητικά τηλεφωνήματα. Άγνωστος του έλεγε να προσέχει τι τρώει και τι αγγίζει, καθώς επρόκειτο να γίνει απόπειρα δολοφονίας εναντίον του με δηλητήριο. Ύποπτος για τη δολοφονία του θεωρείται ο «πράκτορας Πικαντίλι» της βουλγαρικής μυστικής υπηρεσίας Darzhavna Sigurnost (DS). Ο κατά κόσμον

Φραντσέσκο Τζουλίνο είχε συλληφθεί το 1970 για εμπόριο ναρκωτικών και από τότε στρατολογήθηκε στην DS. Όπως όλα δείχνουν, είχε αναλάβει να διαχειριστεί την υπόθεση με το κωδικό όνομα «skitnik», δηλαδή αλήτης, που δεν ήταν άλλη από το να κλείσει το στόμα στο Μαρκόφ. Μετά το 1990 δύο Ρώσοι αποστάτες, ο Όλεγκ Καλούγκιν και ο Όλεγκ Γκορντιέφσκι, έδωσαν μία νέα διάσταση στη δολοφονία του Μαρκόφ, λέγοντας ότι με εντολή του Ζίβκοφ (του τότε δικτάτορα της Βουγλαρίας) είχαν εμπλακεί και οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Οι Ευρωπαίοι εγκληματολόγοι που είχαν εξετάσει την ομπρέλα αποφάνθηκαν ότι ήταν ένα τόσο εξελιγμένο όπλο, που θα μπορούσε να είχε κατασκευάσει και χρησιμοποιήσει η κρατική KGB. Για την ιστορία, πάντως, αναφέρουμε ότι αρχικά ο Μαρκόφ ήταν συνδαιτυμόνας του Ζίβκοφ, με τον οποίο ήρθε σε ρήξη όταν του ζήτησε να υπηρετήσει το καθεστώς του μέσα από τα θεατρικά και συγγραφικά του έργα. Οι βουλγαρικές αρχές τον διέγραψαν από την Ένωση Βουλγάρων Συγγραφέων, πολλά έργα του λογοκρίθηκαν και απαγορεύθηκαν και καταδικάστηκε ερήμην σε εξήμισι χρόνια φυλακή για την «απόδρασή» του το 1969 στο Λονδίνο. «Πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι», ήταν το ρητό που εφήρμοσαν το 2004, σύμφωνα με ενδείξεις, οι πολιτικοί αντίπαλοι του τότε προεδρικού υποψηφίου και μετέπειτα προέδρου της Ουκρανίας Bίκτωρ Γιούσενκο. Εξετάσεις στο αίμα και στα κύτταρα του Γιούσκενο έδειξαν ότι υπήρχε η διοξίνη και μάλιστα στην πιο βλαβερή της μορφή που περιέχεται στο υλικό «Agent Orange», το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ από τις αμερικανικές δυνάμεις για την καταστροφή των δασών. Σύμφωνα με τους γιατρούς του νοσοκομείου Ρουντολφίνερχαους της Βιέννης, όπου ο

▲ ▲

Η KGB δολοφόνησε τον Μαρκόφ με όπλο-ομπρέλα, εκτοξεύοντας στη γάμπα του πλατινένιο σφαιρίδιο με ρητίνη

ΣΗΜΕΡΑ

Ο Γιούσενκο έχει δηλώσει δημοσίως ότι η δηλητηρίασή του ήταν απόπειρα δολοφονίας του από τους πολιτικούς αντιπάλους του, άποψη την οποία δεν έχουν επιβεβαιώσει οι ουκρανικές αρχές

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

171

168_173 poison 14/12/2012 7:07 μ.μ. Page 172

Το δηλητήριο ήταν το πιο ισχυρό πολιτικό όπλο της Μοσάντ για την εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς Καλέντ Μισάλ Ο ηγέτης του Μπενίν, Thomas Boni Yayi

▲ ▲

Γιούσενκο υπεβλήθη σε εξετάσεις, η δηλητηρίαση αυτή, θα μπορούσε να του είχε προκαλέσει θάνατο. Τόνιζαν μάλιστα ότι ενδεχομένως να πρόκειται για προμελετημένη ενέργεια, καθώς δηλητηριάσθηκε με ένα γραμμάριο διοξινών. Ο Γιούσενκο έχει δηλώσει δημόσια ότι η δηλητηρίασή του ήταν απόπειρα δολοφονίας του από τους πολιτικούς του αντιπάλους, άποψη την οποία δεν έχουν επιβεβαιώσει οι ουκρανικές αρχές. Για την ιστορία, πάντως, αναφέρουμε ότι οι σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες είχαν το στρατηγείο των μυστικών τους όπλων στο εργαστήριο παρασκευής δηλητηρίων με την κωδική ονομασία «ο θάλαμος». Πειραματόζωα ήταν οι φυλακισμένοι από τα Γκούλαγκ, δηλαδή οι εχθροί του λαού, προκειμένου να βρεθεί μια ουσία άγευστη και άοσμη που δεν θα μπορούσε να ανιχνευθεί μετά τον θάνατο. Σε αυτούς δοκιμάσθηκε για πρώτη φορά το δηλητήριο φυσικό αέριο μουστάρδας, η ricin (πρωτεΐνη που βγαίνει από το καστορέλαιο), digitoxin (καρδιακή γλυκοσίδη της φύσης). Μετρ των πειραμάτων με δηλητήριο σε ανθρώπους ήταν ο Mairanovsky και ο Pavel Sudoplatov, υπό την επίβλεψη των οποίων δημιουργήθηκε το C-2. Οι άνθρωποι που το είχαν λάβει είτε ως φάρμακο είτε μέσω τροφής πέθαιναν σε 15 λεπτά και μάλιστα με… φυσικό τρόπο, καθώς η αναπνοή τους εξασθενούσε γρήγορα. Πειράματα με δηλητήριο σε ανθρώπους υπάρχουν μαρτυρίες ότι έγιναν όχι μόνο από τους Ναζί, αλλά και στους κρατούμενους της κυβέρνησης της Βόρειας Κορέας, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν ολόκληρες οικογένειες για να διαπιστώσουν τις επιπτώσεις των δηλητηρίων σε άτομα διαφορετικής ηλικίας. Η Kwon Hyok, μια πρώην κρατούμενη και αρχηγός ασφάλειας στο στρατόπεδο 22, περιγράφει ότι τα εργαστήρια ήταν εφοδιασμένα με δηλητηριώδη αέρια και με φυσικό αέριο για να προκαλούν ασφυξία, ενώ γίνονταν και πειράματα αίματος. Οι θάνατοι με δηλητήριο έχουν άρωμα Ανατολής, είτε πρόκειται για τις χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ είτε για την Άπω Ανατολή. Η διεθνής κοινή γνώμη συγκλονίστηκε όταν τον περασμένο Μάιο ο 172 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ -που βρίσκεται υπό κινεζική κατοχή- Δαλάι Λάμα, δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα «Sunday Telegraph» ότι οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες σχεδιάζουν να τον σκοτώσουν. Υποστήριξε μάλιστα ότι «εκπαιδεύουν γυναίκες πράκτορες με δηλητήριο στα μαλλιά και τα ρούχα τους, ώστε να πουν ότι είναι άρρωστες, να ζητήσουν την ευλογία μου και να αγγίξουν το χέρι μου». Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σχέσεις του Πεκίνου με το Θιβέτ (που κυβερνάται από την Κίνα από το 1950) ακροβατούν σε τεντωμένο σχοινί. Οι κινεζικές αρχές έχουν κατηγορήσει επανειλημμένως εξόριστους Θιβετιανούς και τον Δαλάι Λάμα ότι υπονομεύουν την εξουσία τους. Δεν έχει ακόμη στεγνώσει το μελάνι της είδησης που ήλθε από το Μπενίν, ότι τρία άτομα συνελήφθησαν τον περασμένο Οκτώβριο ως ύποπτοι για απόπειρα δολοφονίας κατά του προέδρου Thomas Boni Yayi. Σύμφωνα με τις Αρχές της αφρικανικής χώρας, συνελήφθησαν ο πρώην υπουργός Εμπορίου, ο προσωπικός του γιατρός και ο ανηψιός του, οι οποίοι σχεδίαζαν να τον δολοφονήσουν με δηλητήριο. Στους συλληφθέντες έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για εγκληματική συνωμοσία και για απόπειρα δολοφονίας του προέδρου Thomas Boni Yayi. Υπενθιμίζεται ότι ο ηγέτης του Μπενίν είχε επιζήσει το 2007 από ενέδρα ενόπλων, οι οποίοι επιτέθηκαν σε αυτοκινητοπομπή που τον μετέφερε σε συγκέντρωση κατά την προεκλογική εκστρατεία.

Ιστορίες και δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων των ΗΠΑ με δηλητήριο επεξεργάστηκαν και στη CIA. Εκτός από τις σχετικά πρόσφατες πληροφορίες ότι το παραισθησιογόνο LSD αναπτύχθηκε στα εργαστήρια της CIA, επανέρχονται στο προσκήνιο τα παλαιότερα σενάρια περί σχεδίων δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο. Τη δεκαετία του ’60 οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες σχεδίαζαν να εμποτίσουν τα αγαπημένα πούρα του Κουβανού ηγέτη με παραισθησιογόνο ουσία. Επίσης, επεξεργάζονταν σχέδιο εμποτισμού των υποδημάτων του με ένα υλικό αγιογραφίας, το θάλιο, το οποίο προκαλεί μεταξύ άλλων και τριχόπτωση. Το πρωτοπαλίκαρο του Αλ Καπόνε, ο Σαλβατόρε Τζιουνκάνο ή Σαμ Τζιανκάνα ή Μόμο, είχε προτείνει να εμβαπτισθούν τα πούρα ή ακόμη και η στολή καταδύσεων του Κάστρο με δηλητήριο. Σύμφωνα με αμερικανικές εφημερίδες, η CIA τού είχε προσφέρει 150.000 δολάρια για να δολοφονήσει τον Κάστρο. Εκείνος απάντησε ότι θα αναλάμβανε μετά χαράς την αποστολή, αλλά το χρηματικό αντίτιμο που του προσέφεραν τον προσέβαλε: «Εμείς και η CIA είμαστε οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Ο Κάστρο ήδη είχε κάνει πολύ μεγάλο κακό στην Οικογένεια, κλείνοντας τα καζίνο της στην Αβάνα». Η θεαματική και μαφιόζικη απόπειρα δολοφονίας του Κάστρο με δηλητήριο από τον Μόμο έμεινε στα σκαριά λόγω της εισβολής στον Κόλπο των Χοίρων.

Το πολώνιο 210 είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο ραδιενεργό και πολύ τοξικό στοιχείο, το οποίο ανακάλυψε η Μαρία Κιουρί. Παράγεται ως επί το πλείστον σε ένα εργαστήριο στην Ντούμπνα κοντά στη Μόσχα

168_173 poison 14/12/2012 7:07 μ.μ. Page 173

174_179 Xamas 14/12/2012 6:56 μ.μ. Page 174

174_179 Xamas 14/12/2012 6:57 μ.μ. Page 175

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ:

ΟΙ ΣΑΛΠΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΗΧΟΥΝ ΑΣΤΑΜΑΤΗΤΑ Η Χαμάς δυναμώνει έναντι της Φατάχ εντός των Παλαιστινίων. Όλο το παρασκήνιο του πολέμου στη Γάζα

του Δημήτρη Ευαγγέλου

▲ ▲

πό τον καιρό της Παλαιάς Διαθήκης και του Ιησού του Ναυή οι σάλπιγγες του πολέμου δεν έπαψαν ποτέ να ηχούν. Σε μια πολύπαθη περιοχή, αυτή που εμείς οι Χριστιανοί ονομάζουμε Άγιους Τόπους, δηλαδή στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη όπου γεννήθηκε, περπάτησε και δίδαξε ο Χριστός τα περί ειρήνης στην ανθρωπότητα. Την παρούσα περίοδο οι εκρήξεις στην περιοχή αυτή και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή είναι αλλεπάλληλες, με κίνδυνο να συμπαρασύρουν στον όλεθρο ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο, ο οποίος βρίσκεται στο έλεος της οικονομικής κρίσης, των κάθε λογής πολέμαρχων και του μεγάλου ελλείμματος Δημοκρατίας και ανθρώπινων αξιών.

174_179 Xamas 14/12/2012 6:57 μ.μ. Page 176

crash

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

▲ ▲

Ο Πόλεμος των Οκτώ Ημερών

Στις 15 Νοεμβρίου δύο πύραυλοι FAJR-5 εκτοξεύτηκαν από την περιοχή της Γάζας και έπεσαν κοντά στο Τελ Αβίβ, ο ένας στην περιοχή του δημαρχείου και ο άλλος στο νερό έξω από το προάστιο Μπατ Γιαμ. Χαμάς και Ισλαμική Τζιχάντ ανέλαβαν την ευθύνη για την εκτόξευση αυτών των πυραύλων. Πριν από τη ρίψη των συγκεκριμένων βλημάτων είχε προηγηθεί ένα κύμα μικρότερων ρουκετών. Η συνέπεια αυτής της πράξης ήταν να ξεκινήσουν οι Ισραηλινοί μια σειρά 12ωρων αεροπορικών επιθέσεων στη Λωρίδα της Γάζας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 15 Παλαιστίνιοι και να τραυματισθούν δεκάδες άλλοι. Κατά τη διάρκεια των αεροπορικών επιθέσεων επλήγησαν περισσότεροι από 200 στόχοι. Με τους πυραύλους FAJR-5 σημειώνεται ότι το κεντρικό Ισραήλ υπέστη για πρώτη φορά τέτοιου είδους επίθεση από τότε που ο Σαντάμ Χουσεΐν είχε εκτοξεύσει εναντίον του τους πυραύλους SCUD. Στις οκτώ ημέρες των εχθροπραξιών στη Γάζα προκλήθηκε πανικός στους άμαχους πληθυσμούς εκατέρωθεν και οργίαζαν οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις για μεγάλης κλίμακας χερσαία επίθεση του ισραηλινού στρατού, κάτι που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Η επίθεση στο Σουδάν Ο πόλεμος των 8 ημερών στη Γάζα δεν ξεκίνησε εν αιθρία. Όλες οι πληροφορίες δείχνουν ότι οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν από τη νύχτα της 23ης Οκτωβρίου στο Χαρτούμ του Σουδάν. Γύρω στις 11 εκείνη τη νύχτα το εργοστάσιο παραγωγής και αποθήκευσης όπλων Γιαρμούκ στην περιοχή της σουδανικής πρωτεύουσας δέχθηκε αεροπορική επίθεση, πιθανότατα από ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη (αν και το Ισραήλ δεν το παραδέχθηκε ποτέ). Στο συγκεκριμένο εργοστάσιο κατασκευαζόταν και ήταν αποθηκευμένος οπλισμός σε μεγάλες ποσότητες. Επρόκειτο για αντιαρματικές κατευθυνόμενες ρουκέτες, αντιαεροπορικούς φορητούς πυραύλους αλλά και πυραύλους μακρού βεληνεκούς FAJR-5, που όπως αποδείχθηκε είναι ικανοί να πλήξουν από τη Γάζα το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Ήδη από τις αρχές Οκτωβρίου η Χαμάς έπληττε περιοχές του Ισραήλ με όλμους και ρουκέτες μικρού βεληνεκούς. Δύο ήταν τα κύρια κύματα αυτών των επιθέσεων, στις 8-10 Οκτωβρίου και στις 2224 του ίδιου μήνα. Στις 14 Νοεμβρίου σε μια «χειρουργική» αεροπορική επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα σκοτώθηκε ο στρατιωτικός διοικητής της Χαμάς, Ααχμάτ Τζαμπάρι, που θεωρείται αρχιτέκτονας του πυραυλικού προγράμματος FAJR. O Τζαμπάρι, με στενότατες σχέσεις και συνεργασία με το Ιράν, βρισκόταν ήδη από καιρό στο στόχαστρο των Ισραηλινών και η απώλειά του στερεί από την Τεχεράνη έναν πολύ ισχυρό κρίκο στην αντιπαλότητα με το Ισραήλ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των δυτικών μυστικών υπηρεσιών, οι ρουκέτες, οι όλμοι και οι πύραυλοι που κατασκευάζονταν στο Σουδάν από Ιρανούς μεταφέ176 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Τουλάχιστον 15 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν ύστερα από ρίψη πυραύλων από τους Ισραηλινούς στη Λωρίδα της Γάζας

ρονταν στη Γάζα από τη Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ, από διάφορα τούνελ και περάσματα στη μεθόριο με την Αίγυπτο.

Η εκεχειρία Στις 18 Νοεμβρίου υπήρξε παύση στις εχθροπραξίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, με όλες τις ενδείξεις ότι ο πόλεμος εισήλθε στη φάση κάποιων διαπραγματεύσεων. Φάνηκε καθαρά ότι αμφότερες οι πλευρές ήθελαν να αποφύγουν τη χερσαία σύγκρουση. Οι Ισραηλινοί είχαν να αντιμετωπίσουν το τεράστιο κόστος μιας εισβολής στη Γάζα αλλά και τον κίνδυνο να έχουν μια αποτυχία όπως αυτή της επιχείρησης CAST LEAD το 2008. Οι Παλαιστίνιοι από την πλευρά τους ήθελαν να διατηρήσουν μερικούς πυραύλους FAJR-5 στο οπλοστάσιό τους για να απειλούν μελλοντικά το Ισραήλ και ιδίως τον διάδρομο Τελ Αβίβ-Ιερουσαλήμ.Σε

Οι Ισραηλινοί δεν εισέβαλαν στη Γάζα λόγω του τεράστιου οικονομικού κόστους αλλά και του κινδύνου της αποτυχίας, όπως αυτή της επιχείρησης CASTLE-AD το 2008

μια χερσαία σύγκρουση οι πύραυλοι θα καταστρέφονταν, καθώς το Ισραήλ γνώριζε όλες τις τοποθεσίες, υπόγειες και μη, στις οποίες βρίσκονταν τα συγκεκριμένα όπλα. Στις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις που έγιναν για την επίτευξη μιας εκεχειρίας σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι ΗΠΑ με την υπουργό Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, και η Αίγυπτος με μια συγκεκριμένη πρόταση κατάπαυσης του πυρός. Στις 21 Νοεμβρίου η Χίλαρι Κλίντον και ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Μοχάμεντ Καμέλ Αμρ, ανακοίνωσαν τη συμφωνία για εκεχειρία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Ισραήλ συμφώνησε στο ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός μόνο όταν ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, υποσχέθηκε ότι θα πάνε στην περιοχή του Σινά αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις ως τμήμα μιας δύναμης επιτήρησης της εκεχειρίας. Η ανάπτυξη των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή του Σινά είναι σημαντική για τρεις λόγους: Α) Θα πληγούν σε μεγάλο βαθμό τα συμφέροντα του Ιράν σε ό,τι αφορά στη λαθραία διακίνηση όπλων και πυραύλων προς την περιοχή της Γάζας. Β) Ο νέος πρόεδρος της Αιγύπτου, με την εγκατάσταση Αμερικανών στο Σινά για την προστασία του Ισραήλ, αναγνωρίζει ουσιαστικά την ισχύ της ειρηνευτικής συμφωνίας που είχαν υπογράψει Αίγυπτος και Ισραήλ το 1979. Γ) Στη φάση αυτής της σύμπραξης ΗΠΑ-Αιγύπτου-Ισραήλ η Χαμάς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι νίκησε στην τελευταία ένοπλη αναμέτρηση και να απαιτήσει να αρθεί ο ισραηλινός αποκλεισμός της Γάζας.

Η πραγματική σημασία του πολέμου στη Γάζα Μια πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία-ανάλυση για την πραγματική σημασία του πολέμου των 8 ημερών έρχεται από διάφορες υπηρεσίες πληροφοριών της Μέσης Ανατολής. Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, «οι εχθροπραξίες μεταξύ

174_179 Xamas 14/12/2012 6:57 μ.μ. Page 177

Οι Παλαιστίνιοι διατηρούν μερικούς πυραύλους FAJR-5 στο οπλοστάσιό τους για να απειλούν μελλοντικά το Ισραήλ και ιδίως τον διάδρομο Τελ Αβίβ-Ιερουσαλήμ κού τρομοκρατικού χτυπήματος. Νέα κλιμάκωση αναμένεται στη Συρία, ενώ ακόμα είναι άγνωστο πού θα οδηγηθεί η αντιπαλότητα των φιλελεύθερων και των μη μουσουλμάνων με τη μουσουλμανική αδελφότητα του προέδρου Μόσρι στην Αίγυπτο, πεδία όπου το Ιράν παίζει με χίλιους δύο τρόπους.

Οι κινήσεις του Ιράν Το Ιράν πάντως στο ίδιο διάστημα με τον πόλεμο στη Γάζα και στις επόμενες ημέρες δεν έμεινε άπραγο από στρατιωτικής πλευράς. Στις 30 Νοεμβρίου ιρανικά και πακιστανικά πολεμικά πλοία σχεδίαζαν να συναντηθούν στο Πορτ Σουδάν. Υπήρξαν πληροφορίες ότι το πακιστανικό πλοίο «SHASHMIR» μετέφερε υλικό σχετικό με πυρηνικές δραστηριότητες, το οποίο θα παραλάμβαναν δύο ιρανικά πολεμικά που πέρασαν από την Ερυθρά Θάλασσα. Το ραντεβού ακυρώθηκε όταν οι ΗΠΑ απείλησαν παρασκηνιακά την Τεχεράνη ότι θα διακόψουν κάθε προσπάθεια για απευθείας διάλογο επί των πυρηνικών. Πάντως στις 29 Νοεμβρίου ο Αμερικανός επιτετραμένος στη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) είχε θέσει την 1η Μαρτίου του 2013 ως τελευταία προθεσμία για το Ιράν να υπάρξει πρόοδος, αλλιώς –όπως είπε- οι ΗΠΑ θα προσφύγουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε σχέση με το προσκήνιο και το παρασκήνιο μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν αξίζουν να σημειωθούν οι τελευταίες πληροφορίες των υπηρεσιών των χωρών της Δύσης, πληροφορίες που αφορούν στο κλείσιμο του πυρηνικού σταθμού του Μπουσέχρ στο Ιράν υπό τον φόβο μιας έκρηξης. Σύμφωνα με τις προαναφερθείσες πληροφορίες, Ρώσοι επιστήμονες και τεχνικοί-μηχανικοί έσπευσαν στο Μπουσέχρ από την 1η Δεκεμβρίου, όταν διαπιστώθηκε η δυσλειτουργία του πυρηνικού σταθμού. Η αποστολή αυτή έγινε όταν ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν ενημερώθηκε για κίνδυνο έκρηξης στο Μπουσέχρ. Οι Ρώσοι εκτιμούν

ότι μια τέτοια έκρηξη θα είχε ως αποτέλεσμα 1.000.000 νεκρούς στο Ιράν και εκατοντάδες χιλιάδες μολυσμένους με ραδιενέργεια στα Εμιράτα του Κόλπου. Ο κίνδυνος ήταν τέτοιος που ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να διέταξε και ομάδες ειδικών αναγκών να πάνε στο Ιράν και να ετοιμάσουν υποδομές υποδοχής για μεγάλες ομάδες αντιμετώπισης πυρηνικών καταστροφών. Δύο είναι σύμφωνα με τις προαναφερόμενες πληροφορίες οι αιτίες για τον σάλο στο Μπουσέχρ. 1) Εξωτερικά αντικείμενα να έπεσαν μέσα στην καρδιά του αντιδραστήρα έπειτα από σαμποτάζ. 2) Ο ιός STUXNET που χτύπησε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν πριν από δύο χρόνια να επέστρεψε και να προσέβαλε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή του αντιδραστήρα.

Η απόφαση του ΟΗΕ Ένα από τα γεγονότα που ακολούθησαν τον πόλεμο των 8 ημερών είναι και η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για αναβάθμιση του στάτους των Παλαιστινίων. Τη νύχτα της 29ης Νοεμβρίου η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε με μεγάλη πλειοψηφία να αναβαθμιστεί η Παλαιστίνη ως κράτος παρατηρητής μη μέλος του ΟΗΕ, στα σύνορα του 1967. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, προσπάθησε να υποβαθμίσει την κίνηση αυτή, χαρακτηρίζοντάς την χωρίς ουσία. Ωστόσο το γεγονός που μένει είναι ότι αυτό το κράτος και αυτά τα σύνορα κατεγράφησαν στα επίσημα έγραφα του ΟΗΕ, χωρίς να έχει σημασία ποια παλαιστινιακή κυβέρνηση είναι στην εξουσία, η Φατάχ του Αμπάς που κυβερνά τη Δυτική Όχθη από τη Ραμάλα ή η Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Και το Ισραήλ έχει τώρα έναν επιπλέον πονοκέφαλο, σχετικά με το εάν οι Παλαιστίνιοι αποφασίσουν να απευθυνθούν στο Διεθνές Δικαστήριο Εγκλημάτων Πολέμου της Χάγης. Μέχρι τώρα οι Παλαιστίνιοι κρατούν μια διακριτική στάση, αλλά

▲ ▲

Ισραήλ και Χαμάς ήταν το προπέτασμα για τις πραγματικές αιτίες της σύγκρουσης. Τον πόλεμο αυτόν τον είχαν σχεδιάσει οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ, του Κατάρ και των ΗΠΑ, με στόχο να ακυρώσουν πλήρως τις στρατιωτικές σχέσεις που καλλιεργεί το Ιράν με τη Χαμάς πριν αυτές μετατρέψουν τη Λωρίδα της Γάζας σε ένα ορμητήριο του Ιράν προς την Αίγυπτο. Το σχέδιο της Ουάσινγκτον είναι να μπορέσει να ασχοληθεί με τη Συρία χωρίς την ενόχληση του Ιράν. ΗΠΑ και Ισραήλ φαίνεται ότι έχουν συμφωνήσει με τη νόμιμη φωνή των Παλαιστινίων στο να αλλάξει η Χαμάς, καθώς η εποχή του Αμπάς και της Φατάχ φαίνεται να τελειώνει. Επίσης, ένας από τους στόχους όσων σχεδίασαν τον μίνι πόλεμο των 8 ημερών είναι να δοθεί ένα σκληρό μάθημα στο Ιράν για το ποια τύχη περιμένει τους Άραβες συμμάχους της. Η Χεζμπολάχ είναι βέβαιο ότι παρακολούθησε τι συνέβη στη Χαμάς και έλαβε μια προειδοποίηση για το τι θα συμβεί εάν ο ηγέτης της, Μαχμούτ Νασράλα, εξαπολύσει τους πυραύλους με τους οποίους τον εφοδίασε το Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Εφόσον, λοιπόν, οι επιχειρήσεις των 8 ημερών πέτυχαν τους προαναφερθέντες στόχους, δεν ήταν ανάγκη πλέον για χερσαία στρατιωτική επέμβαση. Επίσης, ένα στοιχείο αξιοπρόσεκτο είναι ότι το αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα του Ισραήλ, IRON DOME, κατάφερε και εξουδετέρωσε περισσότερους από 1.000 πυραύλους και ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από τη Γάζα. Ο χρόνος θα δείξει εάν τα πράγματα είναι όντως έτσι, αν το Ισραήλ αρχίσει να χαλαρώνει τον αποκλεισμό της Γάζας και αν αρχίσουν να εισρέουν στη Λωρίδα οικονομικές ενισχύσεις από το Κατάρ και άλλες χώρες». Πάντως το Ιράν δεν πρόκειται να αφήσει έτσι τα πράγματα και να χάσει εύκολα τη Γάζα. Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Ισραήλ περιμένουν μια απάντηση από την Τεχεράνη, του είδους ενός στρατιωτι-

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

177

174_179 Xamas 14/12/2012 6:58 μ.μ. Page 178

Οι Παλαιστίνιοι συνδύαζαν πάντα τη διπλωματία τους με ενέργειες που το Ισραήλ χαρακτήριζε τρομοκρατικές. Ο ίδιος ο Αραφάτ είχε οργανώσει διάφορες τέτοιες ενέργειες σε κάθε περίοδο ειρηνευτικών συνομιλιών

▲ ▲

η υπόθεση της πιθανής δολοφονίας του Γιασέρ Αραφάτ με δηλητήριο, την οποία έχουν ανοίξει, δείχνει τον δρόμο για τη Χάγη. Οι Παλαιστίνιοι εδώ και αρκετό καιρό υποπτεύονται ότι το Ισραήλ δηλητηρίασε το φαγητό του Αραφάτ όταν εκείνος είχε κλειστεί στη Ραμάλα στην πολιορκία του 2002. Η υπόθεση Αραφάτ επηρέασε πάντως την ψήφο του ΟΗΕ με δύο τρόπους: 1) Οι Παλαιστίνιοι συνδύαζαν πάντα τη διπλωματία τους με ενέργειες που το Ισραήλ χαρακτήριζε τρομοκρατικές. Ο ίδιος ο Αραφάτ είχε οργανώσει διάφορες τέτοιες ενέργειες σε κάθε περίοδο ειρηνευτικών συνομιλιών. Και τώρα η Χαμάς βάδισε στα ίδια χνάρια, ανατινάζοντας ένα λεωφορείο στο Τελ Αβίβ, με αποτέλεσμα να τραυματισθούν 30 άνθρωποι. Η έκρηξη αυτή έδωσε στη Χαμάς το πάτημα να δεχθεί στις 21 Νοεμβρίου στο Κάιρο την εκεχειρία που έβαζε τέλος στον πόλεμο των 8 ημερών. 2) Σε σύγκριση με τη Χαμάς ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Αμπού Αμπάς (77χρόνων) φαίνεται ως μια «φθίνουσα δύναμη» που χρησιμοποιεί τώρα τον ΟΗΕ και την υπόθεση Αραφάτ για να δείξει ότι διαθέτει ισχύ, την ώρα που σύμφωνα με το παλαιστινιακό Σύνταγμα η θητεία του έπρεπε να έχει τελειώσει το 2009. Το ίδιο ισχύει και για το Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο που εξελέγη το 2006 σε μια ψηφοφορία που έδωσε στη Χαμάς την πλειοψηφία. Από τότε ο Αμπάς διέκοψε τη λειτουργία αυτού του Συμβουλίου και ενώ κάθε τόσο γίνονται συζητήσεις για εκλογές, αυτές δεν ορίζονται ποτέ. Η διακυβέρνηση Αμπάς διατηρεί την εξουσία στη Δυτική Όχθη με 7 ταξιαρχίες ειδικών δυνάμεων που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ. Πολλά ερωτήματα έχουν ήδη εγερθεί για το πού πηγαίνουν τα πολλά εκατομμύρια δολάρια με τα οποία χρηματοδοτείται η Φατάχ από διάφορες αραβικές χώρες, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Με την από178 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

φαση αναβάθμισης του παλαιστινιακού στάτους η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, από την πλευρά της, επιχειρεί να ανακτήσει τη δική της χαμένη αξιοπιστία στα διεθνή δρώμενα. Τώρα ο Παλαιστίνιος πρέσβης στον ΟΗΕ θα αποκτήσει μεγαλύτερο γραφείο στη Νέα Υόρκη, αλλά στη Ραμάλα τίποτα δεν άλλαξε μόλις κόπασαν οι σύντομες θριαμβικές εκδηλώσεις και το πραγματικό βάρος του Παλαιστινιακού δείχνει να μεταφέρεται στη Γάζα. Στις 8 Δεκεμβρίου ακολούθησε τα βήματα του εμίρη του Κατάρ και διάφορων υπουργών Εξωτερικών αραβικών κρατών και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισκεπτόμενος τη Γάζα και συνοδευόμενος από τον εξόριστο ηγέτη της Χαμάς, τον Χαλίντ Μεσάαλ. Την ίδια ώρα καμιά επίσκεψη ηγέτη ή υπουργού κάποιας χώρας δεν καταγράφεται στη Ραμάλα, με τα γεγονότα να δείχνουν ότι η Χαμάς είναι εκείνη που προ-

Το Ιράν δεν θέλει να χάσει τη Γάζα. ΗΠΑ, Αίγυπτος και Ισραήλ περιμένουν «απάντηση» από την Τεχεράνη με στρατιωτικό τρομοκρατικό χτύπημα

ωθείται για μέλος του Σουνιτικού Μουσουλμανικού Άξονα στη Μέση Ανατολή.

Οι εξελίξεις στη Συρία

Μόλις «μπαλώθηκαν» τα πράγματα στη Γάζα άρχισαν πάλι να τρέχουν οι εξελίξεις στη Συρία. Από τη νύχτα της 3ης Δεκεμβρίου οι στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Τουρκίας και της Ιορδανίας τέθηκαν σε ετοιμότητα για δράση κατά του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, σε περίπτωση που η Δαμασκός διέταζε μονάδες χημικού πολέμου να ενεργήσουν εναντίον των αντικαθεστωτικών και πολιτικών στόχων στη Συρία. Από το Σαββατο 1η Νοεμβρίου άρχισαν να κυκλοφορούν πληροφορίες για κινητικότητα στις εγκαταστάσεις που είναι αποθηκευμένα τα χημικά της Συρίας. Οι ΗΠΑ διά στόματος Ομπάμα και Κλίντον τόνισαν ότι μια τέτοια κίνηση από πλευράς Δαμασκού υπερβαίνει την κόκκινη γραμμή και είναι απαράδεκτη. Απέναντι από τις ακτές της Συρίας αγκυροβόλησε το πλοίο USS IWO ZIMA με μια αμφίβια μονάδα 2.500 πεζοναυτών. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και η ρωσική δύναμη ταχείας επέμβασης της Μαύρης Θάλασσας με χιλιάδες πεζοναύτες. Το επόμενο διάστημα κρίνεται ως πολύ κρίσιμο για τη Συρία, με το ΝΑΤΟ να δίνει ήδη το «πράσινο φως» για εγκατάσταση συστοιχιών πυραυλικών συστημάτων PATRIOT στη μεθόριο Συρίας-Τουρκίας. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποίησε τις ΗΠΑ να μην ενεργήσουν βεβιασμένα όπως έκαναν στη Λιβύη, με αποτέλεσμα να καταλήξουν να θρηνούν στον πρεσβευτή τους στη Βεγγάζη. Πάντως, μέχρι πρότινος όλα έδειχναν προς μια κλιμάκωση στη Συρία και μια πιο γοργή λειτουργία της κλεψύδρας που μετρά τον χρόνο μιας ενδεχόμενης αναμέτρησης με το Ιράν.

174_179 Xamas 14/12/2012 6:58 μ.μ. Page 179

180_183 DAIMONIO NEW-2 14/12/2012 6:51 μ.μ. Page 180

CRASHΝΙΟ Ο Μ Ι Α Δ Ο Τ ΗΣ Λ Υ Φ Σ ΤΗ

ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ ΚΑΛΑΓΚΟΣ

Ο «γιατρός των φτωχών»

Ο Έλληνας καρδιοχειρουργός που έχει σώσει 12.000 άπορα παιδιά Μία εβδομάδα κάθε μήνα ταξιδεύει μαζί με την ομάδα του σε διάφορες χώρες του Τρίτου Κόσμου για να χειρουργήσει δωρεάν άπορα παιδιά

της Μαρίας Αδαμοπούλου

Αυξέντιος Καλαγκός είναι Διευθυντής της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής της Γενεύης HUG (Hopitaux Universitaires de Genève) και ιδρυτής του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «Coeurs pour tous» για τον Τρίτο Κόσμο. Είναι ένας σύγχρονος ιεραπόστολος της ιατρικής, του οποίου η ζωή δεν έχει και μεγάλες διαφορές από αυτή της γνωστής σε όλους μας Μητέρας Τερέζας. Είναι ο οικουμενικός Έλληνας που τυπικά ζει στη Γενεύη, αλλά στην πραγματικότητα μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στην Ελβετία και τις πιο ξεχασμένες και υποβαθμισμένες γωνιές του πλανήτη, αφού για τουλάχιστον μία εβδομάδα κάθε μήνα ταξιδεύει μαζί με την ομάδα του σε διάφορες χώρες του Τρίτου Κόσμου για να χειρουργήσει δωρεάν άπορα παιδιά. Ο 49χρονος «μάγος» της παιδοχειρουργικής μόλις επέστρεψε από το Αφγανιστάν όπου ήταν όλο το προηγούμενο δεκαήερο και μέχρι τις 18 του μήνα. Είναι βραβευμένος από διεθνείς οργανισμούς και ιδρύματα, είναι παγκοσμίως γνωστός, αλλά παραμένει ταπεινός, προσηλωμένος στο καθήκον του και κυρίως παραμένει Άνθρωπος. Ο «γιατρός των φτωχών» είναι εφευρέτης της πατέντας «Kalangos Ring», ένα πρωτοποριακό «δαχτυλίδι» που τοποθετείται στην παιδική καρδιά για την επιδιόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας και με αυτό από το 2005 έως σήμερα σώθηκαν περισσότερα από δώδεκα χιλιάδες παιδιά. Χειρουργεί με τη ομάδα του στις πιο αντίξοες συνθήκες και δεν λέει ποτέ ΟΧΙ όταν πρόκειται να σώσει μια ζωή. Παιδιά από την Ινδία, το Μαρόκο, την Αλγερία, τη Μοζαμβίκη, το Κιργιστάν, τη Μαδαγασκάρη, την Μποτσουάνα, που άλλοι γιατροί τα είχαν ξεγραμμένα, που ούτε οι γονείς τους δεν πίστευαν ότι είχαν κάποια ελπίδα επιβίωσης κέρδισαν ξανά

180_183 DAIMONIO NEW-2 14/12/2012 6:52 μ.μ. Page 181

Αναλαμβάνει τις πιο δύσκολες περιπτώσεις και σχεδόν πάντα τα καταφέρνει το δικαίωμα για μια φυσιολογική ζωή, χάρη στον «φύλακα Άγγελό» τους, τον Δρ Καλαγκό. Εκτός από τις χώρες του Τρίτου Κόσμου έχει ταξιδέψει και έχει σώσει παιδικές ζωές και σε άλλες χώρες όπως είναι η Γεωργία και η Σερβία, εκπαιδεύοντας ταυτόχρονα γιατρούς αυτών των χωρών στη μέθοδό του. Τα τελευταία χρόνια χειρουργεί και στην Κύπρο.

Ποιος είναι

τόσο πολύ το συγκεκριμένο γεγονός, που πήγα στον πατέρα μου, που ήταν επίσης γιατρός, και του ανακοίνωσα ότι ήθελα να γίνω καρδιοχειρουργός. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συγκίνηση που αισθάνθηκα εκείνη τη μέρα, όταν ανακάλυψα τον προορισμό της ζωής μου. Αργότερα, όταν εκπαιδευόμουν στο Παρίσι, αποφάσισα να ασχοληθώ ειδικά με την καρδιοχειρουργική παίδων. Τότε ανακάλυψα ότι υπήρχε μεγάλο πεδίο ανθρωπιστικής δράσης στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ο παιδικός πληθυσμός δεν έχει καμία πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα που έχει ανάγκη».

γιανοί γιατροί και νοσηλευτές εκπαιδεύτηκαν επί ένα χρόνο στη Γενεύη. Ακολούθησαν: Μαυρίκιος, Ερυθραία, Μαρόκο, Καζαμπλάνκα, Αίγυπτος, Αλγερία, Ινδία, Βενεζουέλα, Mαδαγασκάρη. Στη Mοζαμβίκη το ίδρυμα δρα σε συνεργασία με τον αγγλικό σύλλογο του Mαγκντί Γιακούμπ «Η αλυσίδα της ελπίδας». Tο «Coeurs pour tous», που μέχρι σήμερα έχει δώσει «καινούργια ζωή» σε τουλάχιστον 12.000 παιδιά, χρηματοδοτείται από δωρεές και από τα έσοδα της πατέντας «Kalangos ring». Κάθε χρόνο απαιτούνται για τις δραστηριότητες πάνω από τρία εκατομμύρια ευρώ.

Η επίσημη αρχή της φιλανθρωπικής του δράσης

Βιώματα και πρότυπα του «ιεραπόστολου» γιατρού

Τον Ιούνιο του 1998 δημιούργησε το φιλανθρωπικό ίδρυμα «Coeurs pour tous» (Καρδιές για όλους), με στόχο να βοηθήσει τους ξεχασμένους αυτού του κόσμου. Βασικός σκοπός του ιδρύματος είναι να χειρουργούνται δωρεάν άπορα παιδιά στις χώρες, κυρίως, του Τρίτου Κόσμου, καθώς και η δημιουργία νοσηλευτικών υποδομών αλλά και η εκπαίδευση στην καρδιοχειρουργική του ιατρικού δυναμικού αυτών των χωρών. Το εγχείρημα ξεκίνησε από τη Γεωργία, όπου και στήθηκε η πρώτη παιδοκαρδιοχειρουργική κλινική στην Tιφλίδα. Στη συνέχεια εστάλη ο απαραίτητος εξοπλισμός, ενώ Γεωρ-

Ο γιατρός με τη «μεγάλη καρδιά» δουλεύει δεκαοκτώ ώρες την ημέρα και δεν κοιτάει ποτέ το ρολόι του, όπως ακριβώς και ο δάσκαλός του, ο ακούραστος Μαγκντί Γιακούμπ, που έκανε δύο ή και τρία χειρουργεία την ημέρα και είχε την αντοχή να συνεχίζει και μετά τις δέκα το βράδυ εξετάζοντας ασθενείς στο ιατρείο του. «Όταν είμαι σε φιλανθρωπικές αποστολές είμαι ικανός να χειρουργήσω περίπου πενήντα περιστατικά μέσα σε δέκα μέρες, για να αυξήσω τον αριθμό των παιδιών που περιμένουν μήνες και χρόνια να υποβληθούν σε επέμβαση. «Υπερβαίνω τις δυνάμεις μου», δηλώνει ο

▲ ▲

Ο Αυξέντιος Καλαγκός γεννήθηκε από Έλληνες γονείς στην Πόλη. Στα 23 του χρόνια (1984) αποφοίτησε από την Αμερικανική Ιατρική Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Ειδικεύτηκε στη χειρουργική στο Λονδίνο και απόκτησε εξειδίκευση στην καρδιοχειρουργική παιδιών και νεογνών ύστερα από επιπλέον πέντε χρόνια σπουδών στο Παρίσι και τις ΗΠΑ. Έγινε τακτικός καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Γενεύης μόλις στα 40 του χρόνια. Μαθήτευσε κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών δίπλα σε σπουδαίους δασκάλους, όπως ο Μαγκντί Γιακούμπ και ο Αλέν Καρπαντιέ. Ο ίδιος δηλώνει ότι από την ηλικία των επτά χρόνων, ένα πρωινό του Δεκεμβρίου του 1967, όταν διάβαζε στην πρώτη σελίδα των εφημερίδων το επίτευγμα του καθηγητή Barnard, ο οποίος πραγματοποίησε την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς, του γεννήθηκε η ιδέα να γίνει γιατρός. «Με εντυπωσίασε

Ο «γιατρός των φτωχών» χειρουργεί κάτω από αντίξοες συνθήκες με ανταμοιβή ένα χαμόγελο

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013 crash

181

180_183 DAIMONIO NEW-2 14/12/2012 6:52 μ.μ. Page 182

crash

▲ ▲

Δρ Καλαγκός σε συνέντευξή του. Τρώει λίγο, προσέχει τη διατροφή του και το αγαπημένο του φαγητό από την Κωνσταντινούπολη είναι το ιμάμ μπαϊλντί, που το απολαμβάνει μόνον όταν έρχεται στις θείες του στην Αθήνα τις οποίες υπεραγαπά. Δεν καπνίζει, δεν προλαβαίνει να γυμναστεί και δεν έχει τον χρόνο που πραγματικά θα ήθελε να αφιερώσει στους δυο γιους του, Κωνσταντίνο και Αλέξανδρο, που του λείπουν. Μοιράζει τον χρόνο των διακοπών του ανάμεσα στην Ελλάδα που λατρεύει, ταξιδεύει στην Ιταλία, στη Βερόνα για να ακούσει όπερα, και καταλήγει στο ηφαίστειο της Αίτνας. «Έχει μεγάλη ενέργεια, βγάζει συνέχεια καπνό... Και μου αρέσει να το παρατηρώ. Μένω σε ένα ξενοδοχείο απέναντι ακριβώς και τη νύχτα ο καπνός δημιουργεί ένα λευκό πανόραμα που είναι καταπληκτικό! Όταν βλέπεις τον καπνό, αισθάνεσαι τη δύναμη της γης. Και την αντιλογία του συμπαντικού κόσμου, που δεν έχει σύνορα, με τον οριοθετημένο ατομικό μας κόσμο». Όταν αισθάνεται την ανάγκη να δραπετεύσει από την επιστήμη του παίρνει τα τετράδιά του και γράφει τις σκέψεις του στα γαλλικά. «Στο Παρίσι είχα τον χρόνο να διαβάσω φιλοσοφία, ο Σαρτρ μού αρέσει -ο διάβολος είναι οι άλλοι. Δεν πιστεύω στη λεγόμενη κρίση ή καταδίκη μετά τον θάνατο. Ο Θεός είναι αγάπη, δεν είναι εκεί για να μας περάσει από έλεγχο, ο έλεγχος είναι εδώ». Έχει πρότυπο τον πατέρα του που ήταν παθολόγος, αρχίατρος του παιδικού νοσοκομείου Μπαλουκλί στην Κωνσταντινούπολη. «Ως παιδί τον έβλεπα να φροντίζει τους φτωχούς: δύο φορές την εβδομάδα έβλεπε ασθενείς χωρίς να τους παίρνει χρήματα, ενώ έδινε χρήματα σε πολλούς από αυτούς για να αγοράσουν τα φάρμακά τους. Η προσφορά του αναγνωρίστηκε μετά τον θάνατό του από την τουρκική πολιτεία, που αποφάσισε να δώσει το όνομά του σε έναν δρόμο του Αγίου Στεφάνου, όπου είχαμε μια μονοκατοικία και έκανε εκεί το ιατρείο του. Ο πατέρας μου ήταν ο πρώτος πολίτης ελληνικής καταγωγής του οποίου η προσφορά αναγνωρίστηκε από το τουρκικό κράτος». Πρόσφατα αναπαλαίωσε το πατρικό του σπίτι στον Άγιο Στέφανο. «Θέλω να κρατήσω ζωντανή τη μνήμη του και να δείξω στα παιδιά μου ποιος ήταν ο παππούς τους». Η φράση του πατέρα που τον ακολουθεί και τον οδηγεί σε όλη του τη ζωή είναι «σκοπός σου να μην είναι τα χρήματα, αλλά τα έργα. Και να μη γυρνάς την πλάτη σου στις ανάγκες των άλλων». Τα παιδικά του χρόνια έχουν άρωμα κανέλας, αφού μεγάλωσε στην Πόλη, και αυτή η μυρωδιά ήταν η αγαπημένη της μητέρας του, την οποία την έχασε πολύ νωρίς. «Ακόμη και σήμερα το γραφείο μου, τώρα, μυρίζει κανέλα. Με ηρεμεί», λέει με νοσταλγία. Και η Ελλάδα; «Είναι η πατρίδα μητέρα, εκεί βρίσκω τις ρίζες μου, την οικογένειά μου, την ταυτότητά μου. Είμαι υπερήφανος που είμαι Έλληνας», λέει ο Δρ Καλανγκός, που διατηρεί στενούς δεσμούς με τη χώρα μας.

Δυσκολίες και στιγμές αδυναμίας… Μιλώντας για τις δυσκολίες που συνάντησε ο «γιατρός της ανθρωπιάς», θυμάται ένα περιστατικό στη Μοζαμβίκη που τον έχει σημαδέψει : «Έρ182 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Η φράση του πατέρα του που τον ακολουθεί και τον οδηγεί σε όλη του τη ζωή είναι «σκοπός σου να μην είναι τα χρήματα, αλλά τα έργα. Και να μη γυρνάς την πλάτη σου στις ανάγκες των άλλων» χεται όμως κάποια στιγμή στη ζωή, που όλοι οι άνθρωποι νιώθουν πως κάποια πράγματα είναι υπεράνω των δυνάμεών τους. Θυμάμαι, είχα χειρουργήσει ένα δύσκολο περιστατικό στη Μοζαμβίκη. Ένα παιδί τριών ετών με καρδιακή ανεπάρκεια, που πέθανε τρεις ημέρες μετά την επέμβαση και ενώ νοσηλευόταν στην εντατική μονάδα. Όταν πήγα να συζητήσω τις αιτίες του θανάτου με τη μητέρα του, έμαθα έκπληκτος ότι αυτή η γυναίκα ήταν έγκυος 7 μηνών και μόλις πριν από δύο μήνες είχε χάσει και τον σύζυγό της. Είχε, λοιπόν, πουλήσει τα πάντα για να μπορέσει να μεταφέρει το άρρωστο παιδί της από το χωριό στην πρωτεύουσα, στο ιατρικό μας κέντρο. Το κλάμα και ο πόνος αυτής της γυναίκας που δεν είχε χρήματα ούτε για να θάψει το παιδί της με έκαναν να καταλάβω, με τον πιο σκληρό τρόπο, τι σημαίνει ζωή. Της έδωσα αμέσως όλα μου τα χρήματα, όλο μου τον μισθό και ζήτησα από τον διευθυντή του ιατρικού κέντρου να

Kάθε φορά που χειρουργώ επικαλούμαι τον Θεό. Αμέσως μετά, όταν όλα πάνε καλά, σε κάθε ευκαιρία θαυμάζω το έργο Του. Ναι, πιστεύω στον Θεό

της δώσει δουλειά στο μαγειρείο της μονάδας, όπως και έγινε. Σήμερα είναι ευτυχισμένη. Αυτές είναι οι συνθήκες στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, που μου δίνουν την εντύπωση πως ορισμένα πράγματα εξακολουθούν να είναι υπεράνω των δυνάμεών μου, όμως ποτέ δεν λυγίζω».

Πιστεύει στον Θεό και δεν φοβάται τον θάνατο Είναι σφοδρός πολέμιος του θανάτου και κάθε φορά που τον συναντά στα χειρουργικά τραπέζια παλεύει με πείσμα να τον νικήσει, αλλά δεν τον φοβάται. «Με τον θάνατο έχω μια φιλική σχέση», εξομολογείται. Είναι εγγονός ιερέα και πιστεύει βαθιά στον Θεό. «Κάθε φορά που χειρουργώ επικαλούμαι τον Θεό. Αμέσως μετά, όταν όλα πάνε καλά, σε κάθε ευκαιρία θαυμάζω το έργο του Θεού. Ναι, πιστεύω στον Θεό». Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του 49χρονου γιατρού είναι η φιλανθρωπική του δράση, η ανιδιοτελής προσφορά του σε χιλιάδες φτωχά παιδιά ανά τον κόσμο με μια και μόνη ανταμοιβή, το χαμόγελό τους. Ο καλός Σαμαρείτης των φτωχών δεν σταματά μπροστά σε τίποτα, είναι αποφασισμένος για όλα. Τρέχει από την μια άκρη της γης στην άλλη με μια και μόνη αγωνία. Να σώσει όσες περισσότερες ζωές μπορεί. Δεν τον ενοχλούν οι συνθήκες και δεν τον επηρεάζουν οι κακουχίες. Λέει στους φίλους του ότι αν δεν είχε οικογένεια, θα άφηνε με μεγάλη ευκολία και την έδρα του στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και τη διευθυντική του θέση στο νοσοκομείο και θα αφοσιωνόταν στην ανθρωπιστική αποστολή του. «Οι χώρες όπως η Ελβετία δεν με έχουν ανάγκη. Αν αφήσω την έδρα μου, κάποιος άλλος θα πάρει τη θέση μου. Σ' εκείνα, όμως, τα μέρη η παρουσία μας έχει μεγάλη σημασία. Κανείς δεν μπορεί να το καταλάβει, εάν δεν το ζήσει».

180_183 DAIMONIO NEW-2 14/12/2012 6:52 μ.μ. Page 183

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:30 μ.μ. Page 184

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:31 μ.μ. Page 185

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

«Εθνικοί πρωταθλητές» και πολυεθνικοί «φιλέλληνες» δίνουν το σύνθημα της ανάκαμψης για τη χώρα

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:31 μ.μ. Page 186

Η ανάκαμψη για την Ελλάδα περνάει μέσα από τη στήριξη των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών. Ελληνικές εταιρείες αλλά και αρκετές πολυεθνικές συνεχίζουν τα επενδυτικά τους προγράμματα, στηρίζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας

186 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

εκφράζουν η Unilever (Ελαΐς, Έβγα), η σοκολατοβιομηχανία Kraft Foods, οι γαλακτοβιομηχανίες Nestle και Danone, οι μεγάλες ζυθοποιίες Αθηναϊκή (Heineken, Amstel) και Μύθος (Carlsberg, Heninger, Kaiser), η Delhaize (ΑΒ Βασιλόπουλος), η Pepsico ( Ήβη, Lipton, Pepsi), η Philip Morris (Παπαστράτος) κ.ά. Στον πετρελαϊκό κλάδο, ο πλήρης έλεγχος έχει περάσει σε ελληνικά... χέρια ύστερα από την «αποχώρηση» των πολυεθνικών BP και Shell. Έτσι, στη διύλιση κυριαρχούν οι όμιλοι Λάτση (Ελληνικά Πετρέλαια) και Βαρδινογιάννη (Motor Oil). Ο πρώτος ελέγχει στην εμπορία την ΕΚΟ και την BP, ενώ ο δεύτερος τις Shell, Avin και Cyclon. Από τις υπόλοιπες ισχυρές ελληνικές εταιρείες εμπορίας ξεχωρίζουν η Aegean Oil του Δημήτρη Μελισσανίδη, η Jetoil της οικογένειας Μαμιδάκη, η Revoil της οικογένειας Ρούσσου, η Elinoil του κ. Κυνηγού και η ΕΤΕΚΑ του Γιώργου Σπανού. Στη... βαριά βιομηχανία ξεχωρίζει ασφαλώς ο όμιλος Βιοχάλκο (Χαλκόρ, Σιδενόρ, Σωλ. Κορίνθου, ΕΤΕΜ, Ελβάλ, Ελληνικά Καλώδια), ο όμιλος Μυτιληναίου (με τη θυγατρική του Μέτκα), η τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν, η S&B, η Αλουμύλ Μυλωνάς, οι βιομηχανίες Πλαστικών (Θράκης και Κρήτης) και Μαρμάρου (Κυριακίδης, Ικτίνος) κ.ά. Στον κατασκευαστικό κλάδο, τρεις είναι οι ισχυροί ελληνικοί όμιλοι οι οποίοι έχουν καταφέρει να σταθούν... όρθιοι παρά τη μεγάλη κρί-

ση που ταλαιπωρεί τη χώρα τα τελευταία χρόνια, χάρη κυρίως στις δραστηριότητές τους και σε άλλους τομείς, αλλά και στην ανάληψη έργων στο εξωτερικό. Πρόκειται για την Ελλάκτωρ, τη ΓΕΚ Τέρνα και την J&P Άβαξ. Στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών, οι ελληνικές εταιρείες πρωταγωνιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόκειται για τον Νηρέα, τη Σελόντα, τη Δίας Ιχθ/γιες, την Ελληνικές Ιχθ/γιες, το Γαλαξίδι και την Ανδρομέδα. Στο λιανεμπόριο, με τα «εθνικά χρώματα» ξεχωρίζουν η Jumbo (στα παιχνίδια και τα είδη οικιακής χρήσης), η Folli Follie (στα κοσμήματα), καθώς και οι Public, Πλαίσιο και Ηλεκτρονική στον κλάδο των ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών ειδών. Από τις πολυεθνικές, εξακολουθούν να στηρίζουν την ελληνική οικονομία εταιρείες όπως είναι οι γερμανικές Praktiker, Lidl και Media Markt, η γαλλική Leroy Merlin, οι σουηδικές IKEA (μέσω της Fourlis Holdings) και H&M, η ισπανική Zara, η βρετανική Dixons (Κωτσόβολος) κ.ά. Τέλος, στα είδη προσωπικής υγιεινής και φροντίδας, αξιοσημείωτη από ελληνικής πλευράς είναι η παρουσία της Σαράντης, της Παπουτσάνης, της Apivita, της Κορρές και της Power Health, ενώ από τις πολυεθνικές, εμπιστοσύνη στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να εκφράζουν – διατηρώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας – η Procter & Gamble, η Colgate-Palmolive, η σουηδική SCA (Zewasoft, TENA) κ.ά.

▲ ▲

διαδικασία ανάκαμψης της Ελλάδας περνάει μόνο μέσα από τη στήριξη των εγχώριων προϊόντων και υπηρεσιών. Οι ελληνικές εταιρείες που «ηγούνται» των κλάδων τους αλλά και αρκετές πολυεθνικές οι οποίες έχουν επιλέξει να... παραμείνουν στη χώρα μας, παρά το υψηλό ρίσκο που εξακολουθεί να υπάρχει λόγω των τεράστιων δημοσιονομικών βαρών, όχι μόνο συνεχίζουν τα επενδυτικά τους προγράμματα στηρίζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά παράλληλα προχωρούν και σε κινήσεις που είναι προς όφελος των καταναλωτών. Ξεκινώντας από τη Βιομηχανία, και ειδικότερα στα Τρόφιμα-Ποτά, ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων οι περιπτώσεις της Vivartia (Δέλτα, Μπάρμπα Στάθης, Goody’s, Flocafe) η οποία ανήκει στον όμιλο MIG, των γαλακτοβιομηχανιών Φάγε, Όλυμπος, Μεβγάλ, Κρι Κρι κ.ά., των αλλαντοβιομηχανιών Νίκας, Υφαντής και Creta Farm, της σοκολατοβιομηχανίας ΙΟΝ, των βιομηχανιών μπισκότων και φρυγανιών Παπαδοπούλου και Elbisco, της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, της Chipita, των βιομηχανιών ποτοποιίας Coca-Cola 3E, Έψα, Λουξ κ.ά., της αλευροβιομηχανίας Μύλοι Λούλη, της ελαιουργίας Μινέρβα, των σούπερ-μάρκετ Μαρινόπουλος, Σκλαβενίτης, Βερόπουλος, Μασούτης κ.ά. Από τις πολυεθνικές, εμπιστοσύνη ότι η χώρα μας θα καταφέρει να βγει από το αδιέξοδο

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:31 μ.μ. Page 187

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 188

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 189

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 190

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

▲ ▲

Επιχειρήσεις με... ούγια ελληνική

l Μαρινόπουλος – Carrefour

ματα με την επωνυμία ΟΚ. Επενδύοντας συνεχώς σε νέες αγορές, η Μαρινόπουλος αναπτύσσει σημαντική δραστηριότητα και εκτός συνόρων, καθώς διαθέτει 16 καταστήματα στην Κύπρο, 11 στη Βουλγαρία, 1 υπερ-

μάρκετ στην Αλβανία και ένα στην ΠΓΔΜ. Συνδράμοντας καταλυτικά στην εγχώρια καινοτομία και παραγωγικότητα, η Μαρινόπουλος απασχολεί ένα ανθρώπινο δυναμικό 13.500 εργαζομένων και διατηρεί πολυετείς

συνεργασίες με περισσότερους από 2.000 Έλληνες παραγωγούς, διαθέτοντας μέσα από τα καταστήματά της προϊόντα ελληνικής προέλευσης σε ποσοστό 96%. Στο μεταξύ, η εταιρεία

▲ ▲

Η Μαρινόπουλος είναι η μεγαλύτερη αμιγώς ελληνική λιανεμπορική αλυσίδα, που εδώ και 50 χρόνια πρωταγωνιστεί στην εγχώρια αγορά. Η εταιρεία ίδρυσε το πρώτο ελληνικό σούπερ μάρκετ το 1962 και έκτοτε διατηρεί μια μόνιμη σχέση αφοσίωσης με τους Έλληνες καταναλωτές, εξυπηρετώντας τους με ποιότητα, υπευθυνότητα και συνέπεια μέσα από τα καταστήματά της σε όλη την Ελλάδα. Το 2012, η Μαρινόπουλος κατέστη αποκλειστική δικαιοδόχος των σημάτων Carrefour σε Ελλάδα, Κύπρο και Βαλκάνια μέσω της δικαιόχρησης (franchise). Το δίκτυο της εταιρείας αριθμεί σήμερα 800 καταστήματα πανελλαδικά: 35 καταστήματα με την επωνυμία Carrefour, 276 Carrefour Μαρινόπουλος, 255 Carrefour Express, 99 Smile και 95 καταστή-

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 191

Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

crash 191

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 192

crash

▲ ▲

συνεχίζει τη διαδρομή της στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Προγράμματος Καινοτομίας Ελληνικού Προϊόντος, μια δράση που ξεκίνησε φέτος το καλοκαίρι και φιλοδοξεί να αναδείξει τον πλούτο και τη μοναδικότητα των προϊόντων της ελληνικής γης. Με αυτή την πρωτοποριακή ενέργεια, η εταιρεία επιθυμεί να μεταφέρει το μήνυμα της έμπρακτης υποστήριξης στα ελληνικά προϊόντα, τα οποία ήδη κυριαρχούν στα ράφια της. «Μέσω των συγκεκριμένων ενεργειών φιλοδοξούμε να αναδείξουμε τα μοναδικά χαρακτηριστικά των ελληνικών προϊόντων καθώς και τους παραγωγούς που τα καλλιεργούν. Συγχρόνως ενημερώνουμε τους καταναλωτές για την προέλευση και την ποιότητά τους. Τα ελληνικά προϊόντα είναι για εμάς ιδιαίτερα, γιατί περιέχουν τη γεύση και το άρωμα της ελληνικής γης, το μεράκι και τον κόπο των Ελλήνων παραγωγών που, κόντρα στις αντιξοότητες της εποχής, εργάζονται με αφοσίωση και αγάπη», τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Μαρινόπουλος, κ. Jerome Loubere. Επόμενοι σταθμοί του Προγράμματος Καινοτομίας είναι το Ηράκλειο Κρήτης, η Δυτική Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα Ιωάννινα.

l Όμιλος Πάνου Γερμανού Ο όμιλος εταιρειών Πάνου Γερμανού (Olympia Develop-

ment), με 32 χρόνια επιχειρηματικής παρουσίας στην Ελλάδα και 19 χρόνια συνεχούς ανάπτυξης στη διεθνή αγορά, έχει σταθερό στόχο να δημιουργεί αξίες όπου δραστηριοποιείται. Με δυναμικό management, επιτυχημένη πορεία στρατηγικών συνεργασιών και 4.500 θέσεις εργασίας σε Ελλάδα και εξωτερικό, αποτελεί σήμερα έναν από τους κυρίαρχους ελληνικούς ομίλους. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται στον κλάδο του retail μέσω των αλυσίδων Public και Multirama, και τις online εταιρίες GETITNOW.gr & meand-

κληρωθεί στο τέλος του α΄ εξαμήνου του 2013, και αφορά την ανακύκλωση υλικών μπαταριών.

l Μύλοι Λούλη Ένα ακόμη βήμα ισχυροποίησης της θέσης της στην ελληνική αγορά αλλά και στήριξης της ελληνικής οικονομίας πραγματοποίησε η Μύλοι Λούλη, εγκαινιάζοντας τη νέα μονάδα παραγωγής της στο Κερατσίνι, μια επένδυση της τάξης των 10 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας, κ. Νίκο Λούλη, με την υλοποίηση αυτής της νέας αυτοχρηματοδοτούμενης επένδυσης ύψους 10 εκατ. ευρώ, η εταιρεία ισχυροποιεί ακόμα περισσότερο τη θέση της στην ελληνική αγορά, καθώς δημιουργεί έναν μύλο στην καρδιά της πρωτεύουσας με δυνατότητα απευθείας φορτοεκφόρτωσης των δημητριακών από το λιμάνι. Παράλληλα, η επένδυση αυτή θα συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής και του μεριδίου αγοράς, στην ανάπτυξη των εξαγωγών, αλλά και στη συμπίεση του κοστολογίου. Σημειώνεται ότι η εταιρεία σήμερα παράγει 120 διαφορετικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων low branded προϊόντα και πολλά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

▲ ▲

home.gr. Παράλληλα έχει παρουσία και στον κλάδο του χονδρεμπορίου τεχνολογίας μέσω της εταιρείας διανομής WestNet Distribution. Μέσω της ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT ΑΒΕΕ (εταιρεία άμεσα συνδεδεμένη στο μέτοχο) η επιχειρηματικότητα του ομίλου εκτείνεται και στον τομέα της βιομηχανίας και του κλάδου ενεργειακών προϊόντων. Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT εξάγει το 98% του παραγόμενου προϊόντος της σε 100 χώρες και προμηθεύει το πολεμικό ναυτικό 25 ξένων κρατών. Πριν από μερικές εβδομάδες, η Olympia Development, ενάντια στο αντίξοο οικονομικό κλίμα, έδωσε αδιαπραγμάτευτη ψήφο εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής αγοράς, αποφασίζοντας να προχωρήσει σε επένδυση -μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου- ύψους 100 εκατ. ευρώ. Η κίνηση αυτή στοχεύει στην ενδυνάμωση και την περαιτέρω ενίσχυση του retail κλάδου της Olympia Development, (Public, Multirama και Getitnow). Τέλος, ο όμιλος υλοποιεί νέα παραγωγική επένδυση στην Ξάνθη, έδρα της βιομηχανίας Sunlight ύψους 25-30 εκατ. ευρώ, η οποία αναμένεται να ολο-

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:32 μ.μ. Page 193

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:33 μ.μ. Page 194

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

της Αυστραλίας. Τα νέα προϊόντα, τυρί, βιολογικά προϊόντα, βελτιώνουν το εξαγωγικό καλάθι της εταιρείας, με στόχο οι εξαγωγές να ανέλθουν σταδιακά στα επόμενα χρόνια στο 15% του συνολικού κύκλου εργασιών.

l Ολυμπιακή Ζυθοποιία

▲ ▲

l Μινέρβα Η εταιρεία τροφίμων Μινέρβα συνεχίζει την επενδυτική της δράση, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για συνεχή επέκταση των δραστηριοτήτων της στην ευρύτερη αγορά τροφίμων, και μάλιστα σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο για τη χώρα, που χαρακτηρίζεται και από συγκράτηση επιχειρηματικών σχεδίων. Στόχος της εταιρείας είναι, πέραν της ελληνικής αγοράς, και η ενίσχυση της εικόνας των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό. H Μινέρβα προμηθεύει με ελληνικό ελαιόλαδο 42 χώρες, από την Κεντρική Αμερική και την Βόρεια Ευρώπη έως την Ασία και την αγορά

Εντός του 2012, το επενδυτικό πλάνο των 4 εκατ. ευρώ, της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας υλοποιήθηκε πλήρως, όπως είχε προγραμματιστεί. Οι επενδύσεις αυτές αφορούσαν σε προσθήκες στον εξοπλισμό παραγωγής, για την παραγωγή του νέου προϊόντος της εταιρείας (FIX Dark) και σε υλικά ανάπτυξης των πωλήσεων στα τελικά σημεία κατανάλωσης. Για το 2013, η εταιρεία θα υλοποιήσει νέες επενδύσεις, άνω των 7 εκατ. ευρώ.Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία ξεκίνησε την εξαγωγική της δραστηριότητα τον Ιανουάριο του 2012, πετυχαίνοντας μέσα σε ένα χρόνο τη διάθεση της FIX Hellas σε 14 δυναμικές αγορές του εξωτερικού και συγκεκριμένα σε: Αγγλία, Αυστραλία, Αυστρία, Αλβανία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Παναμά, Σουηδία και Φινλανδία. Για το 2013, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία στοχεύει στην ενδυνάμωση της δραστηριότητάς της στις υπάρχουσες αγορές, καθώς και στη δυναμική της είσοδο στην αγορά της Κύπρου, στις αρχές του 2013.

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:33 μ.μ. Page 195

▲ ▲

«Μένουμε Ελλάδα» l Unilever Hellas (Ελαΐς)

γωγές υπολογίζεται σε 30 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 8% του συνολικού της τζίρου, ο οποίος το 2011 αυξήθηκε 2,4% και ανήλθε στα 547 εκατ. ευρώ. Αποτελεί τον μεγαλύτερο προμηθευτή των σούπερ μάρκετ σε αξία πωλήσεων. Έχει συνεργασία με 740 Έλληνες προμηθευτές, απασχολεί 770 μόνιμους εργαζομένους (815 με τους εποχιακούς), ενώ διακινεί συνολικά 26 κατηγορίες προϊόντων (1.600 κωδικούς). Διαθέτει 3 εργοστάσια παραγωγής.

Την τελευταία τετραετία η εταιρεία πραγματοποίησε επενδύσεις συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ στη χώρα μας. Τελευταία επένδυση είναι η η δημιουργία του Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής στο Σχηματάρι, συνολικού ύψους 11 εκατ. ευρώ.

l Αθηναϊκή Ζυθοποιία Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής και εμπορίας μπίρας στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1963 από μια

▲ ▲

Ο αγγλοολλανδικός κολοσσός στη βιομηχανία τροφίμων και ειδών νοικοκυριού, που δραστηριοποιείται στη χώρα μας μέσω της θυγατρικής του, ΕΛΑΪΣ - Unilever Hellas, αποφάσισε να παράγει στα εργοστάσιά της στην Ελλάδα 110 διαφορετικά προϊόντα, κωδικούς που μέχρι πρότινος παράγονταν από άλλες μονάδες της σε διαφορετικές χώρες. Ειδικότερα, η «ΕΛΑΪΣ - Unilever Hellas» θα παράγει στη χώρα μας καλλυντικά, είδη προσωπικής υγιεινής και απορρυπαντικά από συνεργαζόμενες με την εταιρεία επιχειρήσεις. Θα μεταφέρει μέρος της παραγωγής της από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία και η διαδικασία της «μετακόμισης» θα έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2013. Ηδη έχουν κλειστεί συμφωνίες με τρίτες εταιρείες, όπως με τις βιομηχανίες ΦΑΜΑΡ και «Παπουτσά-

νης» για την παραγωγή των σαπουνιών LUX και άλλων προϊόντων προσωπικής υγιεινής. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Unilever Hellas, Σπύρο Δεσύλλα, τα 110 προϊόντα που θα παράγονται στη χώρα μας είναι για την κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών της ελληνικής αγοράς, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται και οι εισαγωγές. Σκοπός είναι ο τζίρος που πραγματοποιεί η εταιρεία από τα προϊόντα που παράγονται στην ελληνική αγορά να ανέλθει το 2013 στο 60%. Σημειώνεται ότι το ποσοστό της στην αγορά των τροφίμων φτάνει το 70%. Η «ΕΛΑΪΣ - Unilever Hellas» εξάγει από τη χώρα μας προϊόντα σε 17 κράτη: Καναδά, ΗΠΑ, Βενεζουέλα, Αίγυπτο, Νότιο Αφρική, Ιρλανδία, Αγγλία, Δανία, Βέλγιο, Γερμανία, Αλβανία, Κύπρο, Ρωσία, Αυστραλία, Λιθουανία, Σερβία και Αλβανία. Ο τζίρος της από τις εξα-

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:34 μ.μ. Page 196

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

▲ ▲

ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών και σήμερα αποτελεί μέλος του Ομίλου Heineken N.V. Παράγει στην Ελλάδα τις μπίρες Amstel, Amstel Pulse, Amstel Premium Pilsener, Amstel Bock, Heineken, ΑΛΦΑ, Fischer, ΒΙΟΣ 5 και το φυσικό μεταλλικό νερό ΙΟΛΗ στα τέσσερα εργοστάσιά της σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Λαμία. Ταυτόχρονα, εισάγει περισσότερες από 17 μάρκες μπίρας, ενώ εξάγει τα προϊόντα της σε 17 χώρες ανά τον κόσμο. Η απάντηση της εταιρείας στην κρίση που βιώνει η χώρα μας είναι το σλόγκαν «μένουμε Ελλάδα» και ότι συνεχίζει το επενδυτικό της πρόγραμμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία 14 χρόνια έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις μισού δισ. ευρώ, ενώ τη διετία 2010-2011 επένδυσε κεφάλαια ύψους 37,6 εκατ. ευρώ. Ο νέος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας κ. Ζωούλλης Μηνάς υπογράμμισε ότι « εδώ και 50 χρόνια είμαστε εδώ, αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας, και σκοπός μας είναι να παραμείνουμε για τουλάχιστον άλλα τόσα. Είμαστε εδώ για την ανάπτυξη, για την απασχόληση, για την υποστήριξη της ελληνικής κοινωνίας». Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία διατηρεί 4 εργοστάσια παραγωγής σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Λαμία απασχολώντας 1.050 εργαζο-

μένους. Αναφορικά με τις εξαγωγές, το 2012 αυτές ανέρχονται περίπου στο 10% της συνολικής παραγωγής της εταιρείας, με τον στόχο της διοίκησης για το 2013 να μπαίνει στο 20%. Συγκεκριμένα εξετάζει την είσοδό της σε νέες αγορές όπως είναι αυτές της Αιθιοπίας, της Κύπρου, της Αλβανίας και της Μέσης Ανατολής. Ακόμη, στο πλαίσιο της σχέσης με την κοινωνία και τις τοπικές κοινότητες, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία έχει να επιδείξει έντονη συνεισφορά. Πρόσφατα η εταιρεία, με το μήνυμα ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΛΑ ξεκίνησε το πρώτο συστηματικό Πρόγραμμα Εθελοντισμού, ανταποκρινόμενη ενεργά στις ανάγκες των πολιτών των Τοπικών Κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιείται. Ο Μηνάς Μαυρικάκης, διευθυντής Επικοινωνίας & Εταιρικών Σχέσεων, υποστηρίζει σχετικά με τη νέα δράση της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας ότι «σε μία κρίσιμη χρονι-

κή συγκυρία για τη χώρα μας, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τρεις φορείς που προσφέρουν ουσιαστικό έργο στις Κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Όλοι εμείς, που ανήκουμε στη μεγάλη οικογένεια της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, είμαστε εδώ, ειδικά τώρα που ο τόπος μας μάς χρειάζεται όλους».

l Nestle Ισχυρές αντιστάσεις σε μια αγορά η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται σε βαθιά ύφεση επέδειξε στο εννεάμηνο η Nestlé στην Ελλάδα. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο Laurent Dereux, διευθύνων σύμβουλος της Nestlé Ελλάς, σημείωσε ότι «τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Ελλάδα, όπου λειτουργούμε τέσσερα εργοστάσια και απασχολούμε πάνω από 1.000 μόνιμους εργαζομένους. Είμαστε εδώ και χάρη στο συντονισμό, τον επαγγελματισμό και την αφοσίωση αυτών των ανθρώπων αποδεικνύουμε ότι μπορεί να υπάρξει βιώσιμη

ανάπτυξη ακόμη και σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Εργαζόμαστε με υπευθυνότητα και όραμα και στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την ελληνική οικογένεια με κάθε τρόπο: με τα προϊόντα, τη λειτουργία μας και τις κοινωνικές μας δράσεις». Αναφορικά με τις επενδύσεις σημειώνεται ότι υλοποιείται σταθερά το φετινό πρόγραμμα ύψους 9 εκατ. ευρώ.

l Praktiker Την περασμένη άνοιξη η Praktiker εγκαινίασε το 14ο κατάστημά της στην Αλεξανδρούπολη, το οποίο βρίσκεται κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης. Σε μία περίοδο που χαρακτηρίζεται από δυσχερείς οικονομικές συνθήκες, η επένδυση της Praktiker έχει προστιθέμενη αξία, με πολλαπλά οφέλη όπως για παράδειγμα η δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας που καλύπτουν τις ανάγκες του καταστήματος και άλλων για τις υποστηρικτικές του λειτουργίες. Με το νέο της κατάστημα, συνολικής έκτασης 3.500 τ.μ., η Praktiker Hellas συνεχίζει με συνέπεια το αναπτυξιακό της πλάνο και παράλληλα έρχεται να συμβάλει στην τόνωση του ανταγωνισμού και στην ικανοποίηση των αναγκών του καταναλωτικού κοινού για φθηνά και ποιοτικά προϊόντα σε μεγάλη ποικιλία επιλογών.

l Lidl Hellas ▲ ▲

Επενδύσεις ύψους 100 εκατ. ευρώ προγραμματίζει για την επόμενη τριετία η Lidl

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:34 μ.μ. Page 197

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:34 μ.μ. Page 198

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

▲ ▲ Hellas, κεφάλαια τα οποία θα κατευθυνθούν στην επέκταση και την ανακαίνιση του δικτύου των καταστημάτων της και των αποθηκευτικών της εγκαταστάσεων. Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται κατά βάση από επενδυτική επιφυλακτικότητα, κλείσιμο εργοστασίων και μετεγκαταστάσεις στο εξωτερικό, η Lidl Hellas θέλει όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, μέσω των δραστηριοτήτων της, να προσφέρει ασφάλεια προγραμματισμού στους περισσότερους από 1.500 Έλληνες προμηθευτές της και στις 50.000 ελληνικές οικογένειες που βρίσκονται πίσω από αυτούς

l Philip Morris (Παπαστράτος) Η Παπαστράτος προχώρησε σε επένδυση ύψους 3 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση νέας γραμμής παραγωγής λεπτοκομμένου καπνού για «στριφτά» τσιγάρα στις εγκαταστάσεις της στον Ασπρόπυργο. Η νέα γραμμή παραγωγής είναι μία από τις πλέον προηγμένες τεχνολογικά σε όλη την Ευρώπη και θα εξυπηρετεί κατά κύριο λόγο τις ανάγκες της Παπαστράτος στην ελληνική αγορά για τον λεπτοκομμένο καπνό Marlboro και πιθανόν σε μελλοντικό χρόνο τις εξαγωγικές δραστηριότητές της.

l Μύθος Ζυθοποιία Την υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος συνεχίζει η εταιρεία Μύθος Ζυθοποιία, έχοντας ως στόχο τη διεύρυνση του μεριδίου που κατέχει στην αγορά της μπίρας. Σύμφωνα με τον νέο διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Αλέξανδρο Καραφυλλίδη, η Μύθος επενδύει στην Ελλάδα με την αύξηση της εγχώριας παραγωγής που συνεπάγεται αύξηση των θέσεων εργασίας, την προώθηση των προϊόντων της στο εξωτερικό, την ενίσχυση της πολιτικής των προσφορών και των προωθητικών ενεργειών, ενώ παράλληλα διερευνά πιθανές συνεργασίες με επιχειρήσεις του κλάδου, έχοντας ως στόχο την ενδυνάμωση της επιχείρησης παρά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον της χώρας. Η εταιρεία εστιάζει το ενδιαφέρον της στην επέκταση των εξαγωγών των προϊόντων της σε αγορές που υπάρχουν περιθώρια αλλά και ευκαιρίες ανάπτυξης για τα ελληνικά προϊόντα όπως η Γερμανία, η Αυστραλία, η Αγγλία και οι ΗΠΑ. Σημειώνεται ότι η μπίρα Μύθος εξάγεται ήδη σε 40 χώρες, ενώ ποσοστό 15% του τζίρου της εταιρείας προέρχεται από τις εξαγωγές.

198 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

Οινοποιία Μ

εγάλη είναι η δυναμική και οι προοπτικές του κλάδου των ελληνικών τροφίμων και ποτών, ο οποίος μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έξοδο της χώρας μας από την κρίση. Η υψηλή διαθεσιμότητα ποιοτικών πρώτων υλών και παραγωγικής διαδικασίας παραγωγής, όσο και ο μεγάλος αριθμός των επιχειρήσεων -οι οποίες με πάθος και αγάπη για τη δουλειά τους, συμμετέχουν στην ανάπτυξη, παραγωγή και επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων και τη διανομή τους σε όλον τον κόσμο - αποτελούν τα… εχέγγυα για την ανοδική πορεία των ελληνικών προϊόντων. Ένας από τους κλάδους ο οποίος έχει ιδιαίτερη παράδοση, αλλά, το κυριότερο, σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, είναι αυτός της οινοποιίας. Η αμπελουργική παράδοση στην Ελλάδα είναι τόσο παλιά όσο και η… Μυθολογία της. Το κρασί που πρόσφερε ο Οδυσσέας στον Πολύφημο για να τον μεθύσει παράγεται ακόμη και σήμερα στους αμπελώνες της Μαρώνειας γης, αποδεικνύοντας ότι οι μύθοι συνδέουν το παρελθόν με το παρόν και επιβεβαιώνοντας ότι η ιστορία του αμπελιού και της οινοποιίας είναι τόσο παλιά αλλά και τόσο μεθυστική… σαν το παλιό καλό κρασί. Οι Έλληνες παραγωγοί προσπαθούν αρκετά χρόνια τώρα με μόχθο, γνώση και μεράκι να φτιάξουν καλύτερα προϊόντα, κάτι το οποίο αποτυπώνεται και στις σημαντικές επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην παραγωγή εμφιαλωμένου

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:34 μ.μ. Page 199

Ένας από τους κλάδους με ιδιαίτερη παράδοση και σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, ο οποίος μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έξοδο της χώρας μας από την κρίση

▲ ▲

κρασιού. Και όλα δείχνουν ότι το πετυχαίνουν. Και αν δεν αρκεί μόνο ένα ποτήρι από τα σύγχρονα ελληνικά κρασιά για να μας πείσει για αυτό, οι διακρίσεις που κερδίζουν σε διεθνείς διαγωνισμούς μπορούν να το επιβεβαιώσουν. Και μαζί με τα προϊόντα και η συνολική εικόνα της ελληνικής οινοποιίας έχει αλλάξει και εξελίσσεται διαρκώς. Αδιάψευστος μάρτυρας είναι το πλήθος των επισκέψιμων οινοποιείων που μπορεί κανείς να συναντήσει σε όλη την Ελλάδα, γνωρίζοντας από κοντά σε σύγχρονες εγκαταστάσεις τα βήματα που ακολουθεί το προϊόν της αμπέλου για να φτάσει στο ποτήρι μας. Κτήματα γνωστά όπως αυτά του Μπουτάρη, του Σπυρόπουλου, του Γεροβασιλείου, του Λαζαρίδη, του Παλυβού, του Χατζημιχάλη, του Παπαγιαννάκου και πολλών άλλων οινοποιών έχουν χαρίσει σε εκατομμύρια καταναλωτές σε όλο τον κόσμο, πολύ υψηλής ποιότητας κρασιά. Το κρασί κάθε τόπου διατηρεί τα χαρακτηριστικά εκείνα που το κάνουν να ξεχωρίζει και είναι διεθνώς αποδεκτό πλέον ότι τα αμπελοτόπια της Ελλάδας έχουν να επιδείξουν μοναδικές στον κόσμο ελληνικές ποικιλίες σταφυλιού. Το ταξίδι στα αμπελοτόπια της ελληνικής γης και τα προϊόντα της είναι συναρπαστικό με μοναδικά χαρακτηριστικά: Οι τανίνες των ρωμαλέων κρασιών της Νάουσας στη Μακεδονία από Ξινόμαυρο, το βελούδο του ερυθρού Αγιωργίτικου της Νεμέας, η δροσιστική οξύτητα του Ασύρτικου της Σαντορίνης, η γλύκα της Μαλβαζίας Σητείας από την Κρήτη- σε μια απευθείας αναφορά στα ξακουστά

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:34 μ.μ. Page 200

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

▲ ▲

κρασιά του Μεσαίωνα- αλλά και ο πλούτος του Λιάτικου που δεν έχει να ζηλέψει από τα καλά δείγματα γραφής του ερυθρού Ρωμέικου. Η αιγαιοπελαγίτικη Μανδηλαριά, το αρωματικό Μοσχοφίλερο και η Μαλαγουζιά, το παιχνιδιάρικο Αθήρι από τα Δωδεκάνησα, η έντονη μύτη του Μοσχάτου Σάμου και Λήμνου δεν χρειάζονται συστάσεις όπως και η ντίβα Μαυροδάφνη που μοσχοβολά σταφίδα. Ο δρόμος που έχουμε βαδίσει από τη ρετσίνα -οινικό ορόσημο μιας εποχήςέως τα εμφιαλωμένα ελληνικά κρασιά από τις γηγενείς ποικιλίες Ασύρτικο, Μοσχοφίλερο, τις ερυθρές Ξινόμαυρο και Αγιωργίτικο αλλά και τις διεθνείς Chardonnay και Pinot Noir, είναι μεγάλος και αναγνωρίσιμος πλέον σε διεθνές επίπεδο.

Η εικόνα του κλάδου Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Hellastat, η οικονομική ύφεση και η περιορισμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών επηρέασε αρνητικά την εγχώρια αγορά κρασιού το 2011. Εκπρόσωποι του κλάδου εκτιμούν ότι η αγορά υπέστη υποχώρηση σε όρους όγκου κατά 15%-18%, με τις πωλήσεις στον τομέα της εστίασης να έχουν μειωθεί κατά 25% λόγω των

200 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

σημαντικών περικοπών για κατανάλωση φαγητού / ποτού εκτός οικίας. Ειδικότερα, η εγχώρια κατανάλωση οίνου, την αμπελοοινική περίοδο 2010/11 διαμορφώθηκε σε 3,16 εκάτ. εκατόλιτρα, μειωμένη κατά 2,8% έναντι της προηγούμενης περιόδου. Μεγαλύτερες απώλειες εμφανίζουν τα ακριβότερα premium κρασιά, ενώ παρατηρείται στροφή των καταναλωτών στο χύμα κρασί, το οποίο τιμολογείται φθηνότερα έναντι των επώνυμων προϊόντων, αλλά και στη μπίρα. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το 2011 η συνολική παραγωγή οίνου στη χώρα μας διαμορφώθηκε σε 2,75 εκάτ. εκατόλιτρα, έχοντας υποχωρήσει κατά 11,3% σε σχέση με το 2010. Η φθίνουσα παραγωγική δραστηριότητα του κλάδου επιβεβαιώνεται και από τον σχετικό δείκτη παραγωγής της ΕΛΣΤΑΤ (-12,3% για τη περίοδο 2011/2010). Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις αμπελιών στη χώρα μας συνεχώς μειώνονται, λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου εισοδήματος των αμπελουργών και της πολιτικής εκριζώσεων που εφαρμόζει η Ε.Ε. Τέλος, σημειώνεται ότι οι εξαγωγές οίνου μειώθηκαν το 2011 κατά 12% στα 339,49 χιλ. εκατόλιτρα ενώ οι εισαγωγές παρουσίασαν σημαντική άνοδο 89%.

185_201_afieroma_epixeiriseis 14/12/2012 5:35 μ.μ. Page 201

202_ARTHRO KONSTANTARAS 14/12/2012 5:39 μ.μ. Page 178

crash

ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ

«Η Ελλάδα είναι πιο διεφθαρμένη από την Κολομβία» του Δημήτρη Κωνσταντάρα

ο ότι στην Ελλάδα υπήρχε και κτήριζε την Ελλάδα ως μια από τις πιο διευπάρχει διαφθορά σε διάφορα φθαρμένες χώρες του κόσμου, στο ίδιο επίπεδα είναι γεγονός. Το ότι η επίπεδο με την Κολομβία των καρτέλ της ΜΚΟ «Διεθνής Διαφάνεια» ( πακοκαΐνης. Χωρίς να μπαίνω στη διαδικασία ράρτημα ομότιτλης διεθνούς οργάνωτης «κόντρας» ανάμεσα στην εφημερίδα και σης) πρόσφατα ενημέρωσε τον κόσμο την οργάνωση, ομολογώ ότι εντυπωσιάστηολόκληρο ότι η Ελλάδα είναι πρώτη σε κα μαθαίνοντας ότι η έρευνα είχε γίνει από διαφθορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια «Ιδιωτική Εταιρεία Ερευνών» με τη διαεπίσης γεγονός. Αλλά γεγονός είναι και δικασία των… ερωτήσεων σε πολίτες! ότι η ΜΚΟ αυτή χρηματοδοτείται από τον Η ΜΚΟ, δηλαδή, δημοσιοποίησε διεκρατικό προϋπολογισμό της πτωχής, θνώς –και μάλιστα με περισσή υπερηφάπτωχότατης χώρας μας με τους πτωχούς, νεια– ένα μη επιστημονικό, αυθαίρετο, πτωχότατους, εξαπατημένους, αγνοημέπρόχειρο συμπέρασμα που κατεξευτέλιζε νους πολίτες με 300.000 ευρώ ετησίως. τη βαρέως πάσχουσα και νοσούσα ΕλλάΑυτά είναι γνωστά. Τι δεν είναι γνωστό; δα, παρουσιάζοντάς την ως «Κολομβία της Ότι η οργάνωση αυτή που έχει «μοναδιΕυρώπης». κό στόχο την καταπολέμηση της διαφθοράς Η ΜΚΟ «Διεθνής Διαφάνεια» Πώς; Βασιζόμενη σε ευρήματα επιπέδου και την καθιέρωση χρηστής διοίκησης», που δημοσιοποίησε διεθνώς ένα μη επιστημονικό, «έρευνας αγοράς» για το απορρυπαντικό που έχει Καταστατικό από το 1996, Κώδικες Δεπροτιμά η νοικοκυρά. Χωρίς επιστημονική αυθαίρετο, πρόχειρο συμπέρασμα που οντολογίας και Συμπεριφοράς των Μελών, διερεύνηση, χωρίς συμπεράσματα, χωρίς Διοικητικό Συμβούλιο, Γενική Συνέλευση, κατεξευτέλιζε τη βαρέως πάσχουσα συγκριτικά ευρήματα, χωρίς εξειδικευμένα Εξελεγκτική Επιτροπή, Εθνική Συμβουλευτιερωτηματολόγια, χωρίς προμελέτη, χωρίς και νοσούσα Ελλάδα, παρουσιάζοντάς την κή Επιτροπή, μέλη, γραφεία στην Αθήνα και ιστορικά παραδείγματα, χωρίς υποσημειτη Θεσσαλονίκη, εξέχουσες προσωπικότη- ως «Κολομβία της Ευρώπης» ώσεις, χωρίς πανεπιστημιακά τεκμηριωμένα τες που μετέχουν στις δραστηριότητές της, στοιχεία, παίρνοντας απλώς τη γνώμη κάποιδεν έχει ούτε ερευνητική μεθοδολογία ούτε τεχνογνωσία για να διεξαγάγει τις ων «τυχαίων» πολιτών που δημιουργούσαν κάποιου είδους «δημοσκοπικά στοέρευνές της και τις αναθέτει σε ιδιωτικές εταιρείες. χευμένη ομάδα». Σαν κι αυτές που κάνουν πολιτικές δημοσκοπήσεις, έρευνες αγοράς ή Η Διεθνής Διαφάνεια δεν διερευνά το πρόβλημα. Απλώς καταγράφει τις έρευνες τηλεθέασης. Και τα αποτελέσματα αυτών των «καρα-τσεκαρισμέεντυπώσεις, τις απόψεις, τις γνώμες των πολιτών κάθε χώρας. Και επί του νων ερευνών» τα δημοσιοποιούν. Λες και … προκαλούν τους «φίλους» μας προκειμένου, στη σημερινή δυστυχούσα Ελλάδα των χιλίων σκανδάλων και να μας δώσουν το τελειωτικό χτύπημα. Μα ακόμα κι αν τα ευρήματα των πλη«σκανδάλων» ( κατά το δοκούν) και των χιλίων ιδιοτελών συγκαλύψεων, της πορωμένων από το υστέρημα του Έλληνα ερευνών ήταν σωστά και επιστημονιλιτικής αστάθειας, της κομματικής αντιπαράθεσης, της απαξίωσης του Κοινοκώς τεκμηριωμένα, έπρεπε να δοθούν στη διεθνή δημοσιότητα και όχι στην βουλίου και της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, της ξαφνικής και μυστηριώελληνική κυβέρνηση –που χρηματοδοτεί τη ΜΚΟ–, μήπως και προλάβουμε δους για τον απλό πολίτη φτώχειας, των οριζόντιων περικοπών, της κοινωνικής να «σώσουμε» κάτι; αδικίας, της εκτελεστικής ανικανότητας, της διαβρωμένης Δημόσιας Διοίκησης, Σύμφωνα, λοιπόν, με την τελευταία έρευνα, η Ελλάδα είναι πρώτη σε διαφθοαντί να αρχίσει έστω μια σοβαρή, επιστημονική, ιστορικά αποδεικνυόμενη έρευρά στην Ευρώπη . Πώς κάνει τις έρευνές της και ποια είναι η μέθοδός της να εξάνα για τις ευθύνες της κατάπτωσης, μετατρέψαμε τη λέξη «διαφθορά» σε τίτλο γει συμπεράσματα; Χρησιμοποιεί τον «Δείκτη Αντίληψης για τη Διαφθορά (Corαπορρυπαντικού και ρωτήσαμε τον κόσμο ποιο προτιμά. ruption Perceptions Index)», ο οποίος κατατάσσει τα κράτη του κόσμου σύμφωΣε μια χώρα όπου οι ανάλογα καλοπληρωμένες έρευνες για το ποιος είναι ο να με τον βαθμό στον οποίο η διαφθορά θεωρείται ότι υπάρχει μεταξύ των κρατιπιο κατάλληλος για πρωθυπουργός καταλήγουν στο πλειοψηφικό συμπέρακών αξιωματούχων και των πολιτικών». σμα «Κανένας», η Διεθνής Διαφάνεια, για να δικαιολογήσει την ύπαρξή της, Προσέξατε; «Θεωρείται ότι υπάρχει». Όχι «αποδεικνύεται». Όχι «προκύρώτησε τους οργισμένους, πληγωμένους, φτωχοποιημένους, θυμωμένους, πτει από συγκεκριμένα στοιχεία». Όχι «συνάγεται λόγω των δεδομένων». αδικημένους πολίτες αν υπάρχει διαφθορά. Απλώς… «προκύπτει». Πώς ; Μα, από την έρευνα των ιδιωτικών εταιρειών. Τα ευρήματα έκαναν τον γύρο του κόσμου. Η καταταλαιπωρημένη Ελλάδα των Πριν από λίγες εβδομάδες η εφημερίδα «Το ΒΗΜΑ» ισχυρίστηκε ότι «τα τεχιλίων προβλημάτων αποδείχθηκε «μίασμα» και «μητέρα όλων των κακών». Ό, τι λευταία χρόνια η έρευνα ανετίθετο σε συγκεκριμένη εταιρεία. Προσφάτως η ακριβώς χρειαζόταν για να ληφθεί η απόφαση να βληθεί με βόμβες νετρονίου για Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς, προκειμένου να επιλέξει εταιρεία, προκήρυξε διαγωνα μη… μολύνει τους γείτονές της. νισμό στον οποίο προσήλθαν τέσσερις εταιρείες, μεταξύ των οποίων και η μόνιμη Και –όπως έγραφαν τα «ΝΕΑ» και συμφωνώ– «οι διαχειριστές του παραρανάδοχος των τελευταίων ετών». Και για να μην μπούμε πολύ στην καρδιά των τήματος της Διεθνούς Διαφάνειας στην Αθήνα, έμπλεοι ενθουσιασμού για το καταγγελιών –που άλλωστε αμφισβητήθηκαν και διαψεύστηκαν από την οργάκατόρθωμά τους, μπορούν να δηλώσουν ότι δεν αρκούν οι χρηματοδοτικοί νωση- η εφημερίδα έθετε εν αμφιβόλω τα κριτήρια με τα οποία η οργάνωση ανέπόροι που τους προσφέρει το ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών για το θεάρεθετε τη διενέργεια των ερευνών στην ίδια εταιρεία. στο έργο τους». Στις 5 Δεκεμβρίου η Διεθνής Διαφάνεια παρουσίασε έρευνα που χαραΠαιδιά, τα ‘χουμε χάσει όλοι ΕΝΤΕΛΩΣ;

202 crash Δεκέμβριος 2012 - Ιανουάριος 2013

OPISTHOFYLOY_ESWTERIKH _AMSTEL 15/12/2012 12:10 π.μ. Page 1

OPISTHOF_PATSEAS 15/12/2012 12:12 π.μ. Page 2