Wandelen langs de Estérel

De rode rotsen Vue sur mer van de Estérel

Of je er nu doorheen wandelt, het uitzicht bewondert vanaf een strandbedje of er met de auto langsrijdt: de schoonheid van het Estérel-gebergte tussen Mandelieu-La-Napoule en Saint-Raphaël is onvergetelijk.

TEKST PAUL SMIT FOTO’S PAUL SMIT & MICK PALARCZYK

Boven: de tuin van het kasteel van La Napoule. Rechts: tijdens de kustwandeling van Boulouris naar Cap du Dramont kom je veel planten tegen die uit villatuinen zijn ontsnapt.

Rechterpagina: de Corniche d’Or, de weg langs de kust van de Estérel, van bovenaf. Het mooiste stuk van de Côte d’Azur? Volgens velen is dat het Estérel- gebergte. We besluiten het daarom wandelend te gaan ontdekken in een rustig tempo met veel (zwem- en lunch)pauzes. De eerste route: rond Cap du Dramont. We beginnen met een makkelijke strandwandeling vanaf het stationnetje van badplaats Boulouris, naast Saint-Raphaël. Langs de zonnebaders lopen we over het Sentier des Douaniers van Saint-Raphaël naar Agay. In de verte zien we de Dramont al liggen. D’armont betekent kleine bult in het Provençaals en precies dat is wat we hiervandaan zien: een rode bult op zijn eigen schiereiland. Als we het te warm krijgen, duiken we het water in. Dan lopen we weer verder, totdat er nauwelijks meer ruimte overblijft tussen de zee en de muren die de villatuinen omgeven. We kunnen erlangs, maar op een winderige dag hadden we vanwege de hoge golven dit stukje over de weg moeten lopen.

ESTÉREL

Gouden eiland

Daarna begint het mooiste stuk van de wandeling, over de Dramont zelf. Hiervandaan zie je ook het Île d’Or: een rood eilandje met een hoge toren erop, een intrigerend gezicht. Ook het verhaal van Île d’Or is intrigerend. In 1897 veilt de staat het voor slechts 280 francs aan Léon Sergent, de vice-consul van Engeland, die het in 1909 weer verliest bij een spelletje kaarten. Dokter Auguste Lutaud, de nieuwe eigenaar, laat vervolgens een Saraceense toren van vier etages optrekken uit het lokale gesteente en roept zich uit tot Koning Augustus de Eerste van het Gouden Eiland. Hij laat munten slaan, postzegels drukken en een volkslied componeren. Het kroningsfeest, waarbij het dochtertje van een van de steenhouwers geëerd wordt als mascotte van het eiland, is grandioos en ook in de jaren daarna zijn de feesten niet van de lucht. Daarbij krijgen de genodigden meestal een belangrijke ministeriële post toebedeeld. De Eerste Wereldoorlog laat de rijkdom in Europa verdampen en het is afgelopen met de pret op het Île d’Or. Maar niet met het koninkrijk; pas in 1925 sterft de koning. ›

EEN BEETJE GEOLOGIE

Ooit zat Corsica vast aan de Provence. Het grootste deel van de Estérel is op dat eiland terechtgekomen, nadat het door geologische processen was losgebroken en afgedreven. De ‘achtergebleven’ Estérel, waar de Cap du Dramont het spectaculairste deel van vormt, is een vulkanisch gebied. Hier stroomde zo’n 280 miljoen jaar geleden taaie magma uit breuken in de aardkorst omhoog en stolde tot een okerrood gesteente, dat geologen ryoliet noemen. Het is die kleur die de Estérel zo bijzonder maakt. Tel daar de vorm van de pieken bij op - erosieresten van de lava: steil, vol kloven en breuken, maar afgerond, als suikertaarten - en je hebt een landschap dat je niet snel vergeet.

Boven: vanaf de zuidpunt van Cap du Dramont heb je een mooi uitzicht. Op de achtergrond de imposante Rocher de la Cathédrale. Onder: het jachthaventje van Théoule-sur-Mer.

Rechterpagina: onderweg naar de Pic du Cap Roux reikt het uitzicht via Anthéor en Cap du Dramont tot Cap Camarat. Zijn as wordt over de rode rotsen uitgestrooid. In 1944 doorboort een granaat de derde etage van de toren tijdens de geallieerde invasie op het strand van Dramont, maar François Bureau, oud-officier van de marine die het eiland in 1961 koopt, laat het restaureren. Hij gaat er zelfs wonen – om in 1994 te verdrinken tijdens zijn dagelijkse rondje zwemmen-om-het-eiland. Nu wonen zijn nazaten er en als de vlag uithangt zijn ze thuis. Uiteindelijk valt de avond. Terwijl de zon zakt en de rode rotsen roder kleuren dan ooit, vaart een jacht naar het eiland en legt aan. Even later wappert een vlag op de toren. Niet de maansikkel-met-ster van koning Augustus de Eerste – het was tenslotte een Saracenentoren – maar een vrolijk bleu-blancrouge.

Bloemenwandeling

Kom je vanaf Cannes naar de Dramont dan kleurt het landschap vanaf Théoule rood. Logeer je toevallig in Théoule, dan loont het de moeite voor dag en dauw op te staan. Want geen andere plek in de Estérel biedt een mooier zicht op de aanbrekende dageraad dan de Pointe de l’Aiguille, de kaap die de Baai van Cannes in het zuidwesten afsluit. De zon komt op boven Cap d’Antibes en klimt dan boven-

langs de eilanden Sainte-Marguerite en SaintHonorat. Je kunt het schouwspel vanaf het kiezelstrand gadeslaan, tussen rode rotspunten aan de ene kant en aan de andere de Grotte de Gardanne, een natuurlijke boog waar de golven doorheen slaan. De wandeling vanuit Théoule naar dat strand is een plezierige promenade langs zee. Dat smaakt naar meer: we willen die eilanden beter zien en wel van bovenaf. Je kunt de wandeling erheen beginnen aan zee bij Cap Roux, de rode kaap, maar dat is een hele tippel. De meeste mensen starten bij de Parking de la Sainte-Baume, met de auto te bereiken vanaf Agay, dan zijn er minder hoogtemeters te overbruggen. Het is een wandeling vol bloemen. Bij de Cistus albidus, een zonneroos, zou je zweren dat de vijf centimeter grote roze bloemen van crêpepapier zijn. Spectaculair is ook de witte affodil, met haar meer dan een meter hoge bloemenaren. Maar het ›

Bij de Cistus albidus, een zonneroos, zou je zweren dat de vijf centimeter grote roze bloemen van crêpepapier zijn

mooist van allemaal vind ik de judasbomen, die hier en daar geïsoleerd tussen de kurkeiken staan, uitbundig purperroze bloeiend. Voor we de top bereiken, lopen we eerst naar de Grotte de la Sainte Baume. Hier vond leerlingkluizenaar Honoratus rond het jaar 400 de eenzaamheid waarnaar hij op zoek was, in een holte onder de top van weer zo'n oranjerode taart van ryoliet. Over de laatste bocht in het pad ernaartoe staat nog een oude poort overeind; net een decor uit een avonturenfilm. Honoratus was een Gallo-Romein, opgegroeid bij gegoede ouders in de laatste jaren van het Romeinse Rijk. Als adolescent besloot hij christen te worden, gefascineerd als hij was door de eerste christelijke kluizenaars in Egypte, waarvan de geschriften op dat moment het westen bereikten. Hij vertrok naar de Oriënt, maar onderweg stierf zijn meereizende broer, waarna hij omdraaide en in de Provence verzeild raakte. Zijn eerste poging tot een kluizenaarsleven deed hij aan de mooie baai van Agay, maar die plek functioneerde niet, want al snel wilden mensen zijn volgeling worden. Om zijn fans te ontvluchten trok hij zich terug in de grot waarin wij nu schaduw zoeken. Maar zelfs daar werd hij niet met rust gelaten. Dus besloot hij zich totaal af te zonderen: op het onbewoonde eiland in de baai van Cannes, dat tegenwoordig zijn naam draagt: Île de Saint-Honorat. Als we terugkeren van de grot en weer onder de poort door lopen, begrijpen we waarom: als een kader omlijst de boog het zicht op precies dat eiland. Honoratus had er elke dag op uitgekeken! Zoals filmsterren weten, zijn fans hardnekkig. Ook die van deze kluizenaar. Uiteindelijk legde hij zich erbij neer en liet de aanreizenden blijven. Het mondde uit in een van de vroegste kloosters van West-Europa. En het bijzondere is: op Saint-Honorat wonen 1600 jaar na dato nog altijd uitsluitend monniken.

Zoals filmsterren weten, zijn fans hardnekkig. Ook die van de kluizenaar Honoratus. Uiteindelijk legde hij zich erbij neer en liet de aanreizenden blijven

Vergezicht

De Pic du Cap Roux is het hoogste punt van onze wandeling: 445 meter. We zijn zo’n 260 meter gestegen sinds de parking. Als de mistral nu woei, dan zouden we in de schoongeveegde lucht nog een ander eiland zien liggen: Corsica. Maar het uitzicht van vandaag mag er ook zijn: een panorama van de kaap van Bordighera in Italië tot aan de Golf van Saint-Tropez. De trillende knieën zijn vergeten. We kijken naar het mooiste vergezicht van de Estérel. Linkerpagina: verstopt baaitje bij Cap du Dramont met zicht op het Île d’Or.

Hieronder: het kasteel van La Napoule.

Volgende pagina: het terras van de salon de thé van het kasteel van La Napoule.

AANRADER! AUTOROUTE CORNICHE D’OR

Je kunt niet alleen aangenaam wandelen langs de kust van de Estérel, maar ook schitterend met de auto toeren over de Corniche d’Or. Het is alsof je zweeft op de grens van de azuren zee en de zalmrode rotsen. Een project om de weg te verbreden en recht te trekken is gelukkig nooit doorgegaan. De route is maar 30 kilometer lang, tussen Théoule-sur-Mer en Saint-Raphaël, maar lijkt veel langer door de vele bochten en uitzichten. En door de pauzes die je onvermijdelijk inlast, al is het maar voor een duik in een van de vele ‘criques’.

Tips & adressen

Afstand

Utrecht - Agay: 1308 kilometer

Wandelingen

Mooi rondje: 1,5 uur vanuit Théoule: randoxygene.departement06.fr/ littoral/circuit-de-l-aiguille-9363 Wandeling Boulouris station - Cap du Dramont. Eerste deel: visorando.com/randonnee-sentierlittoral-entre-sant-raphael-et (maar niet vanuit Saint-Raphaël maar vanuit Boulouris, punt 4 op het kaartje). Tweede deel Tour du Dramont: visorando.com/randonnee-tourdu-dramont Wandeling Pic du Cap Roux: circuits.esterel-cotedazur. com/itineraire/randonnee-letour-du-cap-roux-788257

Zien & doen

In de heuvels achter Théoule staat een twaalf meter hoge Zwarte Madonna. Ze staat recht tegenover haar evenbeeld Notre-Dame d’Afrique in Algiers, aan de overkant van de Middellandse Zee. Het beeld is opgedragen aan de Franse kolonisten die halsoverkop moesten vertrekken tijdens de Algerijnse bevrijdingsoorlog.

Erg leuk om te bezoeken is het Château de la Napoule met zijn mooie tuinen. Het kasteel was van het echtpaar Henry (beeldhouwer) en Marie (architecte) Clews. Zij kochten het in 1918, restaureerden het en vierden er legendarische feesten. Er is een rondleiding door de kamers met bizarre beelden van Henry (grappig: de zure hoofden van vervelende kennissen zoals de ‘God of Spiders’, met samengeknepen mond).

Logeren

La Villa Mauresque (Boulouris) Mooie tuin met zeezicht, zwembad met volop schaduw. Bij het begin van de kustwandeling naar Cap du Dramont, waar ook een stationnetje is. Vanaf €201 per nacht. villa-mauresque.com

B&B Villa Mélodie (Cap du Dramont) Als je naast Cap du Dramont wilt overnachten, de mooiste kaap van de Estérel, kun je niet om Villa Mélodie heen. Een beetje ouderwets, maar er wordt perfect voor je gezorgd door gastvrouw Francesca. Een strand in een prachtig baaitje ligt op honderd meter. Vanaf €66 per nacht. villa-melodie.com/?lang=en

Le Relais d’Agay (Agay) Een no-nonsense hotel in positieve zin, met een heel goede prijs-kwaliteitverhouding, direct aan de Baai van Agay, met alleen de weg ertussen. Toch is het ’s nachts rustig. Vanaf €81 per nacht. relaisdagay.com

Hôtel Miramar (Théoule-sur-Mer) Heerlijk luxe spahotel pal aan zee met zwembad en privéstrand. Vanaf €270 per nacht. miramar-beachspa.tiara-hotels.com

Eten & drinken langs de routes

Urban Beach (Boulouris) Aan het beginpunt van de kustwandeling van Boulouris naar Cap du Dramont. Zicht op de jachthaven, verse vis, goede ambiance. urban-beach.fr

L'Épuisette (Boulouris) Direct aan zee langs het kustpad, bekend om z’n heerlijke cocktails. lepuisetteplage.fr

Tiki Plage (Cap du Dramont) Op het strand, aan het eind van het rondje om de kaap. Betere strandtentmaaltijden. letiki-plage.fr

Le Charivari (Agay) Niet ver van Cap du Dramont ligt de ruime baai van Agay, met een uitnodigend strand. Probeer een plekje in de achtertuin te bemachtigen, want dan geniet je met zicht op de baai van de uitstekende cuisine. facebook.com/ Le-Charivari-2090684757818872

Snack La Cabane Chez Monique (Le Trayas) Veel betere keuken dan wat je van een ‘snack’ verwacht, wat de beste prijs-kwaliteitverhouding van de Estérel oplevert. Direct aan de Corniche d’Or, de fraaie kustroute van de Estérel. facebook.com/ La-Cabane-907290282666726

Restaurant L’Aiguille (Théoule-sur-Mer) De wandeling vanaf Théoule over de strandpromenade naar de Pointe de l’Aiguille is een must. Kort voor het doel kom je vanzelf langs dit restaurant aan het strand (maar absoluut wel reserveren). Uitstekende keuken, mooi uitzicht, moeilijk te overtreffen. laiguille-restaurant-plage.fr

Info

Estérel-kust: saint-raphael. com/en/discover/the-sea

Natuurreservaat van de Pointe de l’Aiguille: departement06.fr/les-parcs/ parc-de-la-pointede-l-aiguille-2082

Kasteel van La Napoule: chateau-lanapoule.com

Pas-de-Calais

Noord-Franse charme dichtbij

Een veelzijdig stukje Noord-Frankrijk!

Ken je Pas-de-Calais? Dit veelzijdige departement in Noord-Frankrijk is een prachtige dichtbij-bestemming! Je bent er in 3 uur rijden vanuit Utrecht. Vlak over de Belgische grens ontdek je een rustige streek met typisch Franse charme en indrukwekkende landschappen. Natuur waarin je kunt verdwalen, van de stranden en de krijtkliffen langs de Opaalkust tot het lieflijke platteland en polderlandschap in het binnenland. Sprankelende cultuur is er in kleine, knusse steden als Boulognesur-Mer, Arras, Saint-Omer en Béthune. En ook in het geweldige museum Louvre-Lens en de Unesco-locaties in de vroegere mijnstreek… Waar je ook je hart verliest, één ding is zeker: deze streek zal je op veel manieren verrassen!

OPAALKUST

Mooie badplaatsen, krijtrotsen en pure natuur

Pas-de-Calais is een strand- en uitwaaibestemming bij uitstek! Je kunt watersporten, wandelen, fietsen en zonnen op de kilometerslange zandstranden van de Opaalkust. Prachtige natuur wordt afgewisseld door sfeervolle badplaatsen als Wimereux, Wissant en Le Touquet. Wat dacht je van een verfrissende wandeling over de GR120 langs de adembenemende kliffen van Les Deux Caps?

LA VÉLOMARITIME

Fietsen langs de kust

La Vélomaritime is het Franse deel van EuroVelo4, een fi etsroute van Roscoff naar Kiev met legendarische landschappen en plaatsen, zoals de Opaalkust, de Baai van de Somme, de kliffen van Étretat, de invasiestranden, de Mont Saint-Michel en de Roze Granietkust. Ideaal voor liefhebbers van nieuwe uitdagingen! In Pas-de-Calais kun je bijna 100 kilometer van deze route langs de schitterende Opaalkust fi etsen. De route zal vanaf zomer 2021 geheel worden bewegwijzerd. lavelomaritime.nl

Via de website kun je de kaart EuroVelo 4 ‘Baai van de Somme, de Opaalkust en de Belgische kust’ bestellen of downloaden. www.pas-de-calais.toerisme.com

EV4 © Emmanuel-Berthier

ROND HET LOUVRE-LENS

Bruisende cultuur en geschiedenis

Noord-Frankrijk bruist van de cultuur en geschiedenis! Arras en Béthune schitteren door hun monumentale pleinen, art deco en eeuwenoude belforten. In museum Louvre-Lens wandel je door vijf eeuwen kunstgeschiedenis en mijnbergen zijn omgetoverd tot mooie wandel- en natuurgebieden. En alles is uniek, vindt ook Unesco!

VALLEIEN & ‘LA CAMPAGNE’

Ontspannen in uniek landschap

In het binnenland biedt Pas-de-Calais al net zulke prachtige verrassingen als aan de kust! Liefhebbers van rust en natuur genieten hier van de mooie wandelingen door velden, bossen en coulisselandschap. Wat je zeker niet mag missen is het beeldschone vestingplaatsje Montreuil-surMer, het unieke polderlandschap rondom cultuurstad Saint-Omer en het fi etsknooppuntennetwerk rond de Leie. Laat je inspireren met deze gids van ruim 50 pagina’s boordevol informatie over bezienswaardigheden, fi etsen en wandelen, natuurtips, familie-doe-tips en praktische informatie. Gratis bestellen of downloaden kan via www.pas-de-calais-toerisme.com