11 minute read
Bretagne
8x zomers Bretagne
Kleine dorpen, grote luchten
Advertisement
Bretagne is woest en ruig. Maar ook lief en vertederend. Op zoek naar de verschillende gezichten van de streek reist Hans Avontuur er kriskras doorheen. Van schattige dorpen met oesters als ontbijt tot dramatische kliffen waar de rotsen bijna loodrecht in zee storten.
TEKST & FOTO'S HANS AVONTUUR
2 7 8
1
BRETAGNE
1Brocéliande & La Gacilly
TOVEREN MET KRUIDEN EN PLANTEN
Op weg naar het geboortedorp van Yves Rocher, grondlegger van het gelijknamige bedrijf voor plantaardige cosmetica en verzorgingsproducten, golft het landschap vriendelijk voor me uit. Na de snelwegkilometers zijn de boerenweggetjes een verademing. Ze voeren door weilanden, velden en het Fôret de la Brocéliande, een sprookjesbos op z’n Bretons. Het dichte woud staat vol stokoude bomen en is een dankbare plek voor mythes en legenden. De bekendste dateert van de 12de eeuw en gaat over de tovenaar Merlijn – van koning Arthur – en de fee Viviane. Ze worden verliefd en Merlijn accepteert dat zijn geliefde hem opsluit in een magische cirkel. In het woud vind je tal van herinneringen aan de legende zoals de vermeende tombe van Merlijn en het kasteel waar Viviane geboren werd. Het zijn deze bossen die ook een belangrijke rol speelden in het leven en werk van Yves Rocher. Hier liggen letterlijk de wortels voor zijn liefde voor de natuur. In 1959 begon de visionair zijn bedrijf in een schuurtje in La Gacilly, een charmant dorp dat zijn belangrijkste zoon en voormalige burgemeester eert met onder meer een museum en botanische tuin. Wandelend door het groen komt het besef dat Yves Rocher, die heilig geloofde in natuurlijke producten, zijn tijd ver vooruit was. maisonyvesrocher.fr broceliande-vacances.com 2 Sainte-Barbe & Quiberon
DOOR DORP EN BRANDING
Met de zilte lucht van de zee in de neus fiets ik over de paden en duinen aan de Baie de Quiberon. De dorpen zijn er klein, de luchten groot. Onderweg ontdek ik bij toeval SainteBarbe, een gehucht dat mijn favoriete plekje in deze omgeving wordt. De huizen zijn gebouwd van robuuste stenen die de elementen al eeuwenlang weerstaan. En toch... toch zie je in dat stoere gezicht ook iets vriendelijks. Met dank aan de witte ramen, deuren en luiken én aan de tuinen vol kleurrijke bloemen. Een deel van het kleine dorp is met oog voor detail gerenoveerd, een deel is nog altijd wat in verval. In de 18de eeuw is hier een veldslag geleverd tussen de Republikeinen en Royalisten. Nu ademen de straten en stegen een intense rust. Ik volg de Rue de la Plage naar zee. Vanaf de duintop kijk ik uit over het uitgestrekte duinlandschap en de donkere zee die helderblauw kleurt zodra de zonnestralen door het wolkendek breken. Links ligt het schiereiland Quiberon dat met een dun streepje zand aan het land vastligt. Rechts wacht het twintig kilometer lange zandstrand. Schoenen uit en wandelen door de branding! baiedequiberon.bzh
3Concarneau
OVER VERSE VIS EN EEN PRINSES
De weg nadert de haven van Concarneau. Alle elementen van het stadje komen hier bij elkaar: zee, charme, historie en visserij. Bij het oprijden van de kade is er meteen zicht op de grote tonijnschepen die tot aan de Afrikaanse kusten varen. Parkeren en lopen. Langs de huizen die elkaar verdringen voor zeezicht en dan de brug over naar de Ville Close, het oude ommuurde Concarneau. Muzikanten verwelkomen bezoekers met opzwepende zeemansliederen, onderbroken door het krijsen van de meeuwen. Binnen de verdedigingsmuren – je kunt er overheen lopen – voelt het nog altijd veilig en beschut. Zelfs de strakke wind dringt er niet door tot de smalle straatjes. Het is lastig te zeggen waardoor het nou precies komt, maar soms kom je op een plek die ‘helemaal goed voelt’. In Concarneau heeft het in elk geval te maken met de fijne mix van een ruwe visserijstad en een gezellige badplaats met stranden op loopafstand van het centrum. En dan is er ook nog het Château de Keriolet, stammend uit de Middeleeuwen en eind 19de eeuw modieus opgeknapt door de Russische prinses Zénaïde Narischkine voor haar jonge Franse echtgenoot. tourismeconcarneau.fr 4 Pointe du Raz
SPEKTAKELSTUK
In de vroege ochtend rijd ik vanuit Concarneau naar het westen. Onderweg passeer ik een prachtig Bretons kruisbeeld bij de kerk van het gehucht Saint-Germain. Eerdere kruisbeelden waren mooi en eenvoudig, deze is weelderig gedecoreerd. De meeste werden tijdens en na de pestepidemie van eind 16de eeuw opgericht. Bij gebrek aan medische kennis en social distancing was hulp van boven de enige hoop. Ik rijd verder naar het westen en de wereld wordt leger en ruiger. De weg loopt dood op een parkeerplaats met bezoekerscentrum. Een wandelpad voert naar de Pointe du Raz. Het natuurgeweld bouwt de spanning zorgvuldig op. Aanvankelijk is het vooral de stormachtige wind die indruk maakt, maar dan volgt een geleidelijke afdaling die plots ophoudt. De laatste restjes landmassa storten zich vanaf zeventig meter hoogte in de afgrond. Beneden beuken de golven met oerkracht op de kust. Lopen, afdalen, klimmen en kijken. Naar de afgrond, de horizon en de twee vuurtorens die elk eenzaam op hun eigen eilandje staan. Ze moeten ervoor zorgen dat de schepen deze verraderlijke punt ontlopen. pointeduraz.com
Vorige pagina’s: Telgruc-sur-Mer en het plaatsje Cancale.
Deze pagina, boven: Raz, aanleggen of doorrijden? Daaronder: mooi decor op het schiereiland.
Linkerpagina: sfeervolle straatbeelden van La Gacilly en Concarneau.
5Locronan
NET ALS IN DE FILM
Het is heerlijk zwerven door Finistère, zoals de meest westelijke punt van Bretagne wordt genoemd. Ik passeer de stevige havenstad Douarnenez en nader het onaangetaste Locronan. In de zomer kan het er druk zijn met dagjesmensen, daarbuiten heerst de rust en stap je er honderd jaar terug in de tijd. Het dorpje is zó goed bewaard gebleven en gerenoveerd dat het is gebruikt als decor voor films als ‘Tess’, ‘Chouans’ en ‘Un long dimanche de fiançailles’. De meeste bezoekers haasten zich naar het fraaie plein en de kerk om de bezienswaardigheden af te vinken, maar voor Locronan kun je beter de tijd nemen. Ik zoek de rustige plekken op, ga zitten op een stenen bankje en wandel over een zandpad aan de rand van het dorp. Stukje bij beetje gaat de charme van deze plek onder mijn huid zitten. Ooit floreerde het plaatsje dankzij de fabricage van zeilen voor de Bretonse vissersvloot. De welvaart van toen is af te lezen aan de relatief rijke gevels van patriciërshuizen, hôtel de ville en kerk. Uitwaaien doe ik later aan de baai van Telgruc-sur-Mer, die bij eb compleet droogvalt en wordt gebruikt door badgasten en strandzeilers. locronan-tourisme.bzh
6Meneham & Keremma ROTSEN EN PÊCHE À PIED
De doorsteek naar de noordkust gaat vlot. De plaatsnamen onderweg zijn nu typisch Bretons, een taal die meer op het Welsh dan op het Frans lijkt. De trots op het eigen karakter zit diep. In de taal, de bouwkunst én gebruiken. Parijs is ver weg. Altijd zo geweest. In Bretagne doppen ze liever hun eigen boontjes. Beroemd is de opstand van de Bonnets Rouges (Rode Baretten) in 1675. Toen koning Lodewijk XIV de belastingen verhoogde om zijn oorlog tegen, jawel, Nederland te financieren, kwam het volk in verzet. Zo onverzettelijk als het volk is ook het wachtershuisje van Meneham. Het is verankerd in de kenmerkende ronde rotsen die hier verspreid door de omgeving liggen, op de rand van zee, strand en land. Ze zorgden voor beschutting voor de douaniers, vissers en boeren die er woonden. Zelfs in het nieuwe, iets verderop gelegen Meneham is het onderscheid tussen rotsen en huizen soms moeilijk te maken. Ook de kust is prachtig met witte zandstranden, verstilde baaien en het duinenlandschap van Keremma. Als ik een hoge top beklim, moet ik mijn best doen om de zee te zien. Het is eb en dan trekt het water zich kilometers ver terug. Op de drooggevallen zeebodem zoeken tientallen locals met emmers, harken, stokken en schepnetten naar zeevruchten. Het is een populaire bezigheid die ze pêche à pied noemen. Volgens een oude dame vind je er de lekkerste garnalen, krabbetjes, kokkels en oesters van de wereld. Ik krijg er trek van en rijd naar mijn hotel in Saint-Pol-de-Léon. meneham.bzh
Linksboven: Meneham aan de kust. Onder: schelpdieren zoeken in de drooggevallen baai van Keremma.
Linkerpagina: dorpstafereel in Le Faou in Finistère.
Cap Fréhel. Kunstschilder aan het werk in Saint-Malo.
Rechterpagina: klassieke blauw-witte strandtenten in Dinard.
7Cap Fréhel
HEIDEVELDEN EN RUIGE KLIFFEN
Rijden door het achterland van NoordwestBretagne. In de kleine dorpen zijn de huizen van natuursteen even mooi als melancholiek. Winkeltjes zijn gesloten, hun namen op de gevel een herinnering aan een bruisend verleden. Koffiestop in Pontrieux, dat wel levendig is. De uitbater van het dorpscafé begroet me uitbundig en serveert de noisette aan een formica tafeltje. Het is een komen en gaan van dorpelingen. De meesten drinken vlug een koffie aan de bar, anderen komen vooral voor een praatje. Eenmaal buiten verraadt de aanwakkerende wind dat de kust nadert. Reisdoel is Cap Fréhel, helemaal op het puntje van een schiereiland. De weg erheen is eindeloos mooi met de laatste kilometers voortdurend zicht op de ruige kliffen, heidevelden, baaien en witte stranden. Ik loop naar de vuurtoren, zoek een plaatsje uit de wind en laat de omgeving op me inwerken. Bij helder weer kun je de Kanaaleilanden zien. dinan-capfrehel.com
8Dinard & Saint-Malo
IN HET SPOOR VAN PICASSO
Terwijl het grote publiek naar de vestingstad Saint-Malo gaat, word ik aan de andere kant van de baai verliefd op Dinard. Deze badplaats kwam eind 19de eeuw tot bloei toen welgestelde Parijzenaren en andere notabelen er vakantievilla’s lieten bouwen. Het was mode om allerlei bouwstijlen met elkaar te combineren. Alles kon en mocht in de architecture balnéaire. Zolang het resultaat maar indrukwekkend, lichtvoetig en mooier was dan bij de buurman. De meeste villa’s staan nog altijd te glanzen in het heldere licht van de Bretonse kust. Een enkele is zelfs te bezoeken, zoals Villa Les Roches Brunes dat met een droomuitzicht op de hoek van een klif balanceert. Ik wandel over een pad op de grens van land en water. Soms houden vlonders mijn voeten droog. Een aantal hotels uit de begintijd, zoals Le Royal Émeraude (1892) en Le Grand Hôtel Dinard (1858), ontvangt onveranderd gasten. Deze zijn in goed gezelschap, want beroemdheden als Winston Churchill, Pablo Picasso en Victor Hugo gingen hen voor. In het laatste middaglicht steek ik over naar Saint-Malo. Vanaf de stadsmuren zie ik hoe de zon in zee zakt. Vanuit de straatjes beneden klinken flarden muziek. Ik daal de trappen af voor een lange lome avond. En morgenvroeg naar het iets verderop gelegen Cancale voor ontbijt met oesters en zeezicht. saint-malo-tourisme.com
Tips & adressen
Reizen
Vertrekpunt Paimpont ligt op ongeveer 850 kilometer rijden vanaf Utrecht. De beschreven toertocht is, afhankelijk van de uitstapjes die je maakt, zo’n 800 kilometer lang. Bretagne is veel uitgestrekter dan je denkt.
Logeren
Hôtel Kermoor, Concarneau Een gezellig kleinschalig hotel in maritieme sfeer. Van patrijspoorten tot gelakt hout. En het mooist van alles: eersteklas zeezicht. hotel-kermor.com Hôtel de France, Saint-Pol-de-Léon Stijlvol en modern hotel in het hart van een charmant stadje. De winkels, cafés en restaurants liggen op loopafstand. Fijn om na een dag uit te rusten in de tuin. hotel-saint-pol.fr
Château de Bonabry, Hillion Chambres d’hôtes in een 15deeeuws kasteel van de burggraaf en –gravin Du Fou de Kerdaniel. Vijf gastenkamers (en een gîte), allemaal anders. Geen pronkpaleis, maar een gastvrij adres met bijzondere eigenaren. bonabry.fr Royal Emeraude, Dinard Fraai hotel uit de glorietijd van Dinard, eind 19de eeuw. Heerlijk gelegen in het hart van de stad met een vleugje allure van toen. Er zijn 47 kamers, waarvan een aantal met zeezicht. royalemeraudedinard.com
Eten & drinken
Le Cargo, Telgruc-sur-Mer Deze hippe strandbar in Telgruc is bekend om zijn apéro met zeevruchten. Leuke plek ook voor de lunch. Verderop in de baai ligt Tidi: minder hip, hetzelfde mooie uitzicht op zee. L’Amiral, Concarneau Als je trek krijgt in een plateau de fruits de mer royal is dit het juiste adres. Aan de kade, tegenover de Ville Close. restaurant-amiral.com Au Pilleur d’Épaves, Cléden-Cap-Sizun Tikje toeristisch, maar wat zit je er leuk aan de picknicktafels in het gras terwijl er een zachte zeebries voorbij waait. De plek voor een eenvoudige maaltijd met een streekbier erbij. Tel. +33298531845
La Pomme d’Api, Saint-Pol-de-Léon Chef-kok Jérémie le Calvez, goed voor een Michelinster, staat achter het fornuis van dit restaurant in een 17de-eeuws gebouw waar eigentijds en traditioneel samenkomen. Adres voor een gastronomische avond. aubergelapommedapi.com Oestermarkt, Cancale In het plaatsje Cancale, de oesterhoofdstad van Frankrijk, is dagelijks een markt met verse oesters op de kade, direct aan zee. Naar goed plaatselijk gebruik haal je er ’s ochtends een plateautje om dat zittend aan zee op te eten.
Informatie
tourismebretagne.com france.fr
