CROSSBILL GUIDES FOUNDATION

Dit boek is het product van de non-profitorganisatie Stichting Crossbill Guides. Met de publicatie van ecologische natuurreisgidsen willen wij meer mensen enthousiasmeren voor natuur en draagvlak creëren voor natuurbescherming. De Nederlandse natuur is uniek en haar bescherming verdient onze permanente zorg. Met dit boek willen we laten zien wat de natuur van de WeerribbenWieden en omgeving zo bijzonder maakt. En natuurlijk hoe je dit zelf ‘in het veld’ kunt ervaren!

Voor meer informatie, ga naar www.crossbillguides.org.

Over Deze Gids

Voor je ligt de Crossbill Guide Weerribben-Wieden, door onszelf met enige bravoure dé natuurgids genoemd. Hij is speciaal geschreven voor mensen voor wie de natuur meer is dan een levend decor; voor mensen die in de natuur iets willen ontdekken, meemaken, beleven. Als dat voor jou geldt, dan zit je met dit boek goed. Dat ‘iets’ vullen we vervolgens zo breed mogelijk in. Van vogels, planten en vlinders kijken tot wild observeren en het ‘lezen’ van het landschap. Van het wildernisgevoel tot natuurbeleving met kinderen – het is ons doel om een zo compleet mogelijke gids voor natuurliefhebbers te maken, zowel voor actieve buitenmensen als voor de comfortminnende leunstoelreiziger. Met andere woorden: dit boek geeft je zowel achtergronden en mooie foto’s en illustraties als concrete routebeschrijvingen en praktische tips over hoe, wanneer en waar je flora en fauna vindt. Volgens Crossbill Guides draait het daarbij altijd om de context. Die maakt het interessant en daarmee kun je de natuur op waarde schatten. Daarom hebben we ook onze naam Crossbill Guides gekozen. Als er één vogel is wiens uiterlijk schreeuwt om context, dan is het wel de kruisbek (Crossbill in het Engels). De vreemd gedraaide snavel (zie ons logo) lijkt in eerste instantie misvormd. Het is echter een zeer handige, specialistische aanpassing aan het voedsel van de kruisbek. De snavel fungeert als een soort tang waarmee de vogel de lamellen van dennenkegels openwrikt om de zaden eruit te eten. Meerdere soorten dennenappels betekent ook meerdere soorten kruisbekken. En doordat dennenbomen het ene jaar veel en het andere jaar weinig kegels dragen, zwerven de Europese kruisbekken over het continent, op zoek naar de plekken met de beste dennenappeloogst. Vandaar dat je ze soms veel en soms weinig tegenkomt in het naaldbos.

Dit is het soort informatie dat we graag willen bieden in de Crossbill Guides. Door de context te geven, zie je ook waarom de laagveenmoerassen, rivieruiterwaarden, randmeren, beekdalen en dekzanden van het Nationaal Park Weerribben-Wieden en omgeving zo bijzonder en beschermingswaardig zijn.

Gelukkig zijn er mensen die dit doen – al die gebieden beschermen en beheren. Hoewel er verschillen zijn in de benadering van natuurbeheer en -behoud is de kern van al die natuurorganisaties hetzelfde: het in stand houden en waar mogelijk herstellen of uitbreiden van de bijzondere natuur en het bijzondere landschap. In deze gids willen we ook laten zien wat deze organisaties voor de natuur en daarmee voor ons doen. Ze verdienen de steun van iedereen, zodat we vandaag, morgen en alle dagen die volgen, onze wandelschoenen aan kunnen trekken en de schoonheid van het Nationaal Park kunnen ervaren.

Leeswijzer

Dit boek bestaat uit vier delen die door de verschillend gekleurde zijbalken op de pagina’s gemakkelijk van elkaar te onderscheiden zijn. De eerste twee delen over het landschap en de flora en fauna, zijn beschrijvend. De laatste twee zijn praktisch: routes en toeristische informatie. Het landschapsgedeelte beschrijft de verschillende ecosystemen, de geologische en historische ontstaansgeschiedenis van het Nationaal Park Weerribben-Wieden en zijn omgeving, de natuurbescherming en de processen die de natuur bedreigen. Centraal in dit onderdeel van het boek staat de landschapstekening van pagina 22-23, die aangeeft waar in het gebied de verschillende landschappen te vinden zijn en hoe ze zich tot elkaar verhouden. Hierbij hebben we ons niet gehouden aan de strikte grens van het Nationaal Park, maar hebben een royaal gebied eromheen meegenomen. Omliggende laagveengebieden als de Olde Maten, Rottige Meente, Lindevallei en Easterskar horen bij het laagveengebied zelf. Daarnaast hebben we ook de IJsseldelta en de randmeren erbij betrokken, de bossen in het oostelijk deel van de Noordoostpolder, de heuvelruggen van Vollenhove en Steenwijk en het zand- en keileemgebied van het Holtingerveld.

Het flora- en faunagedeelte laat zich lezen als een catalogus van het leven: de zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën en ongewervelden en de flora.

Het kerndeel van dit boek is de routesectie. Het grote aanbod van wandel-, fiets en kanoroutes is in deze gids teruggebracht tot de 25 mooiste routes, waarvan de landschappelijke bijzonderheden uitgebreid beschreven worden, inclusief de zoogdieren, vogels, reptielen, vlinders en libellen die je onderweg tegenkomt.

De mooiste routes – is dat niet wat subjectief? Tot op zekere hoogte wel, maar niet helemaal. Onder ‘mooiste’ verstaan we de plekken waar de landschappen het meest intact zijn en waar zeldzame plant- en diersoorten te vinden zijn.

Afhankelijk van het type landschap is er gekozen voor wandel- dan wel fietsroutes. Als de fiets het verkozen transportmiddel is, dan zijn er afstappunten beschreven met korte wandelingetjes die je naar de beste plekken voeren. Om wandel- en fietsroutes goed uit elkaar te houden, zijn wandelingen consequent met een rode lijn ingetekend en fietsroutes met een blauwe. Waar mogelijk zijn de routes lekker lang gemaakt, zodat je een volle dag onder de pannen kunt zijn. Kunt – het hoeft niet. Waar het padenstelsel het toeliet, zijn verkortingen aangegeven, zodat je de route ook op kunt delen in enkele korte trajecten.

Tot slot vind je in het laatste gedeelte vooral veel praktische informatie over natuur en natuurbeleving in en om het Nationaal Park. Van vervoer tot duurzaam toerisme en van verblijfsaccommodatie tot natuurbeleving met kinderen. Kortom, met deze gids in de hand ben je klaar voor het veld!