PC 318.02 GEZINSZORG
N OV 2 014
Woordje van de Nationaal Secretaris Beste vriendinnen en vrienden, Met de Nieuwsflash gezinszorg willen wij jullie, de leden van ACV, op de hoogte houden over het reilen en zeilen in de gezinszorg. In deze editie kunnen jullie vooreerst een bijdrage lezen over wat de nieuwe Vlaamse regering van plan is met de sector waarin jullie werken. Daarnaast geven we jullie de resultaten weer van de enquĂŞte die we voerden over flexibel werken. We danken iedereen die de tijd genomen heeft om hieraan mee te werken. Ten slotte willen we jullie ook informeren over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst die werd afgesloten over vorming voor werknemers in de gezinszorg. Veel leesplezier! Bart Vannetelbosch
INHOUD Wat heeft de Vlaamse regering in petto voor de gezinszorg ? 1-2 Nieuwe cao Vorming
3
EnquĂŞte flexibel werken
4
Volg ons op Facebook
Wat heeft de Vlaamse regering in petto voor de gezinszorg ? VEEL ZUURS, EEN BEETJE ZOETS EN VOORAL VEEL MIST De Vlaamse regering is begin september van start gegaan. Jo Vandeurzen is opnieuw minister van welzijn, volksgezondheid en gezin en dus bevoegd voor de gezinszorg. In het regeerakkoord en de toespraak van minister-president Bourgeois, de zogenaamde septemberverklaring, tekenen zich al de eerste lijnen af van wat het toekomstige beleid zal inhouden voor de gezinszorg. > vervolg op pagina 2
http://www.facebook.com/ acvvoedingendiensten
CONTACTEER ONS
We blijven tot uw beschikking om uw vragen te beantwoorden. Aarzel niet ons te contacteren in uw regio. > zie adressen op p. 2
CONTACTEER ONS AALST Hopmarkt, 45 053/73.45.38 ANTWERPEN Aalmoezenierstraat 14-16 03/222.70.70 BRUGGE Oude Burg, 17 050/44.41.61 BRUSSEL Kartuizersstraat 70B 02/500.28.80 GENT Poel, 7 09/265.43.41 IEPER St.-Jacobsstraat, 34 059/34.26.36 KORTRIJK P. Kennedypark, 16D 056/23.55.55 LEUVEN Martelarenlaan 8 3010 Kessel-Lo 016/21.94.60 HASSELT Mgr. Broekxplein, 6 011/29.09.52 MECHELEN Onder den Toren, 4A 015/71.85.50 OOSTENDE Dr. L. Colensstraat, 7 059/55.25.57 ROESELARE H. Horriestraat, 31 051/26.55.22 ST.-NIKLAAS H. Heymanplein, 7 03/765.23.50 TURNHOUT Korte Begijnenstraat, 20 014/44.61.45
Wat heeft de Vlaamse regering in petto voor de gezinszorg ? ZUURS
ZOETS Laten wij beginnen met het goede nieuws. Het regeerprogramma kent een belangrijke rol toe aan de thuiszorg om een antwoord te bieden op de groeiende nood aan zorg in de maatschappij. De sector gezinszorg blijft dus een belangrijke plaats innemen in de Vlaamse zorg. Het regeerakkoord spreekt zich ook uit over de afbakening van poetsdiensten ten opzichte van de dienstencheques : • Poetsdiensten en dienstencheques zijn onderscheiden systemen die elkaar aanvullen en dienstencheques zijn in eerste instantie bedoeld voor de combinatie gezin-arbeid. • Zorgbehoevenden moeten beroep kunnen doen op poetsdiensten en er moet een uitbreiding komen van het aantal uren van de poetsdiensten (groeipad); • Men krijgt toegang tot een poetsdienst na een objectieve beoordeling (inschaling); • Er wordt niet gesnoeid in de dienstencheques. Dit lijkt voor een deel aan te sluiten bij ons standpunt, dat wij hebben opgesteld samen met militanten van de sector. Maar hoe de minister dit concreet in praktijk gaat brengen en welke middelen hiervoor voorzien worden, wordt volledig in het midden gelaten.
De Vlaamse regering wil gaan naar één systeem van thematisch zorgverlof en wil de niet-thematische verloven laten uitdoven. Daarmee lijkt de aanval te zijn ingezet op de Vlaamse aanmoedigingspremies in de non-profit en meer bepaald op de landingsbanen. Ook de vorige regering ondernam al pogingen om hierin te snoeien. Hoewel het regeerakkoord vaag verwijst naar een groeipad voor de gezinszorg, wordt dit al doorkruist door de septemberverklaring die stelt dat dit groeipad in 2015 met 12,9 miljoen zal afgeremd worden om te besparen. Het beleid dat de regering wil voeren inzake welzijn is sterk vraaggestuurd en richt zich ook op een vraaggestuurde financiering. De patiënt krijgt financiële ondersteuning en kan in ruil daarvoor diensten en zorg aankopen. Het regeerakkoord heeft geen oog voor de gevolgen hiervan voor patiënt en personeel. Dit model houdt extra gevaren in dat commerciële initiatieven in de zorg zouden uitbreiden. Het regeerakkoord bevat geen enkele maatregel die winst bant uit zorg en welzijn. Het regeerakkoord rept ook met geen woord over het personeel in de non-profit: niets over de nood aan bijkomende werkkrachten, niets over werkbaar werk en loopbanbeleid en niets over een vijfde intersectoraal akkoord voor de non-profit, dat in 2016 van start zou moeten gaan.
BESLUIT : NOG VEEL MIST Hoewel er wat positieve zaken in het regeerakkoord worden vermeld, staat er heel wat in dat ons zorgen baart. Concrete maatregelen en cijfers zijn er bovendien nauwelijks. Wij proberen de komende maanden meer duidelijkheid te krijgen en houden jullie op de hoogte zodat wij gepast kunnen reageren.
NATIONAAL SECRETARIAAT (BRUSSEL) Kartuizersstraat, 70 02/500.28.11
-2-
Nieuw akkoord vorming We hebben een nieuw sectoraal akkoord kunnen afsluiten over de vorming. In dit akkoord worden afspraken gemaakt over vorming voor de jaren 2014 en 2015.
Wat ook al in het vroegere akkord stond, wordt hernomen. Er moet een opleidingsplan opgemaakt worden in elke dienst, in overleg tussen werkgevers en werknemers. De verschillende functies moeten hierin voldoende aan bod komen, en voor de logistieke hulpen moet er gemiddeld minimum 10 uur vorming per jaar georganiseerd worden. Op aandringen van ACV Voeding en Diensten zijn er nu ook goede afspraken gemaakt over het volgen van de verkorte opleidingen voor verzorgenden tot zorgkundige.
1. V erzorgenden die op vraag van de werkgever de opleiding tot zorgkundige volgen, om bijvoorbeeld ingeschakeld te worden in een project, kunnen deze opleiding geheel kosteloos en binnen arbeidstijd (vormingstijd = arbeidstijd) volgen. Onder vormingstijd wordt verstaan de zogenaamde contacturen + stage-uren. 2. D e werkgevers engageren zich om in samenwerking met VDAB verkorte opleidingen van 275 uren te organiseren. In 2014 zijn hiervoor 230 plaatsen voorzien, in 2015 zijn er 460 plaatsen. Gezien het om VDABopleidingen gaat zijn deze enkel beschikbaar voor “onvrijwillig deeltijds tewerkgestelden”. 3. D e werknemers die niet in aanmerking komen voor de VDAB-opleidingen, kunnen een opleiding volgen in een centrum voor volwassenonderwijs (avondschool). Gespreid over de 2 jaar (2014 – 2015) betalen de werkgevers aan 200 werknemers de helft van het inschrijvingsgeld terug. Werknemers moeten zich wel engageren om na het volbrengen
van de opleiding nog minstens 2 jaar in dienst te blijven. Het volgen van deze opleidingen mag de continuïteit van de dienstverlening niet verstoren. De werkgever kan hierdoor een vraag van de werknemer laten uitstellen, waardoor de werknemer op een wachtlijst komt. Het is aan het sociaal overleg in de diensten om voorrangsregels af te spreken (anciënniteit, werkbaarheid voor oudere werknemers, stabiliteit tewerkstelling, loting,…). Tijdens de besprekingen over dit akkoord is ook de duidelijke afspraak gemaakt met alle werkgevers dat wanneer er projecten worden opgestart waar zorgkundigen voor nodig zijn iedereen kans heeft om hiervoor in aanmerking te komen. Dus ook verzorgenden die nog geen zorgkundige zijn krijgen evengoed de kans om in zo een project te stappen en zullen dan voorafgaand de verkorte opleiding kunnen volgen. In de loop van 2015 zullen wij met de werkgevers evalueren of het aantal beschikbare opleidingsplaatsen beantwoordt aan het aantal kandidaten zodat wij dit voor de volgende jaren kunnen bijsturen.
Onderstaand schema vat de verschillende mogelijkheden samen: Doelgroep
Opleidingstijd
Opleidingskost
Eigen tijd
Ten laste van de werkgever
Verzorgenden die op vraag van hun werkgever de kwalificatie van zorgkundige behalen (om bijvoorbeeld te kunnen worden ingeschakeld in een project)
Arbeidstijd
Ten laste van de werkgever
Verzorgenden die niet in aanmerking komen om een verkort traject tot zorgkundige te volgen met middelen van de VDAB en die op eigen initiatief de opleiding volgen in een van de opleidingscentra van de sector
Eigen tijd
Ten laste van de werkgever
Eigen tijd
Tussenkomst van de werkgever voor 200 werknemers gespreid over 2 jaar voor de helft van het inschrijvingsgeld.
Verzorgenden die de kwalificatie van zorgkundige behalen en in aanmerking komen om het verkort traject tot zorgkundige te volgen met middelen van de VDAB
Verzorgenden die niet in aanmerking komen om een verkort traject tot zorgkundige te volgen met middelen van de VDAB en die op eigen initiatief de opleiding volgen in een Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO)
Voor de opleidingen gevolgd in eigen tijd kan de werknemer Betaald Educatief Verlof aanvragen indien hij/zij daarvoor in aanmerking komt. Een deel van het inschrijvingsgeld kan in vele gevallen ook betaald worden met opleidingscheques.
-3-
Enquête flexibel werken
Er werd gepeild naar wat de werknemers denken over “flexibiliteit”. Zijn de werkneemsters in de gezinszorg bereid om flexibeler te werken? Wat denken ze over werken op zaterdag of op zondag? Wat met avondwerk? Hoe lang op voorhand wil men verwittigd worden over nieuwe uurroosters?,… Dit zijn allemaal zaken waar werkgevers met de vakbonden over willen praten, zowel in de diensten zelf, als op het niveau van de hele sector. Redenen waarom ze hierover willen spreken zijn in de eerste plaats de vraag van de zorgbehoevenden die hulp willen wanneer zij die het meeste nodig hebben. Het is ook zo dat er vandaag ook al heel flexibel gewerkt wordt, soms zonder al te veel duidelijke afspraken. Vandaar dat het nodig is om wat nu al gebeurt ook goed te omkaderen. Met de resultaten in de hand (zie kader hiernaast) zijn wij goed voorbereid om deze gesprekken te voeren, nu weten we hoe de leden van ACV Voeding en Diensten hierover denken.
ALGEMEEN
RESULTATEN
We stuurden de enquête op naar meer de 2.700 werkneemsters, we ontvingen 709 antwoorden. Dat is iets meer dan 25%, wat zeer goed is. We kregen antwoorden van leden uit 12 verschillende diensten. 85% van de deelnemers werken als verzorgende, 10% werkt als huishoudhulp, de overige hebben een andere functie. CONCLUSIE We stellen vast dat er bij de werkneemster in de sector een draagvlak is om in te gaan op aan een aantal terechte vragen naar meer flexibiliteit. Heel wat werknemers blijken begrip te hebben voor de nood aan een zekere flexibiliteit die gepaard gaat met werken in de zorg.
•
p de eerste O algemene vraag “wil je flexibel werken” antwoordde slechts 30% neen. 70% is wel bereid tot flexibel werken. Maar, 54% wil dit wel enkel doen voor de zogenaamde ADL-taken.
•
op de 3 deeltijdse werkne2 mers is bereid om soms eens extra uren te werken. 8 op de 10 wil die uren liefst terug compenseren in tijd, 2 op 10 wil compensatie in geld.
•
an zij die voltijds werken wil V 6 op de 10 liefst geen extra uren werken boven hun voltijds uurrooster. 4 op de 10 zou dit wel zien zitten.
•
op de 10 werkneemsters wil 6 liever niet ’s avonds werken, de overige 4 op de 10 wil dit wel doen.
•
W erken in onderbroken dienst, bijvoorbeeld enkele uren ’s morgens en enkele uren ’s avonds wil 8 op 10 niet doen.
•
werkneemsters p de 10 zou 7 er geen problemen mee hebben om soms in blokken van langer dan 4 uur na elkaar te werken. Ongeveer de helft wil ook werken in korte blokken van minder dan 3 uren.
•
I ets meer dan de helft wil wel in het weekend werken, de meesten onder hen zijn zelfs bereid tot avondwerk in het weekend.
•
werknemer op 5 vindt het 1 kunnen om voor dringende gevallen pas 24 uur op voorhand opgeroepen te worden. De meeste werknemers wil toch vroeger op voorhand verwittigd worden.
HOE VERDER? De besprekingen zullen nu verder gevoerd worden op het niveau van de sector, in het paritair comité. Hier zal een kader uitgewerkt worden waarbinnen de diensten eigen accenten kunnen leggen. Wij zullen bij die onderhandelingen rekening houden met de bekommernissen die uit de enquête naar voor kwamen. Dank aan iedereen die meewerkte aan deze enquête. Wij houden jullie op de hoogte van het verder verloop van de onderhandelingen.
TIJDSKREDIET EN LANDINGSBANEN IN GEVAAR ! De nieuwe federale regering Michel I wil ingrijpen in de bestaande regelingen van tijdskrediet en landingsbanen. Zo willen ze onder meer de leeftijdsvoorwaarde voor de landingsbanen optrekken tot 60 jaar! Hoe? Wat? Wanneer? Is allemaal nog onzeker. ACV zal er alles aan doen om de regering te doen afzien van haar plannen. We houden jullie in elk geval verder op de hoogte.
-4-
Verantwoordelijke uitgever: Bart Vannetelbosch - Kartuizersstraat 70, 1000 Brussel
Vóór de zomervakantie heeft ACV Voeding en Diensten een grote enquête gehouden bij haar leden in de sector gezinszorg. Leden van Familiehulp en Familiezorg West-Vlaanderen werden niet bevraagd, zij kregen vroeger al een gelijkaardige enquête.