10/4/13
3:31 PM
1
Φωτογραφίες: αρχείο ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ , Νίκος Δεσύλλας, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, Μάκης Παυλίδης, Αχιλλέας Σαββόπουλος
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
Ένα ταξίδι στην Καβάλα είναι ένας … ανταποδοτικός προορισμός!
09/2011
Είναι εναλλαγή χρωμάτων και συναισθημάτων, κεφιού και γεύσεων…είναι ζωντάνια κι ανθρώπινη επικοινωνία, πολιτισμός και δημιουργία… Είναι αποχαιρετισμός στην μονοτονία. Ένα ταξίδι στην Καβάλα είναι ένας προορισμός που… σε ταξιδεύει!
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:31 PM
2
ΚΑΒΑΛΑ: Προορισμός που σε ταξιδεύει Ένα ταξίδι στην Καβάλα είναι ένας …ανταποδοτικός προορισμός! Είναι χαλάρωση και… αισθητική απόλαυση, αίσθηση πληρότητας και ηρεμίας. Είναι εναλλαγή χρωμάτων και συναισθημάτων, κεφιού και γεύσεων…είναι ζωντάνια κι ανθρώπινη επικοινωνία, πολιτισμός και δημιουργία… Είναι αποχαιρετισμός στην μονοτονία. Ένα ταξίδι στην Καβάλα είναι ένας προορισμός που… σε ταξιδεύει!
Παλιά πόλη "Παναγία" με Φρούριο (κέντρο), παλιά τείχη της πόλης, Ιμαρέτ (δεξιά, με τρούλους) και εκκλησία της Παναγίας (πάνω δεξιά, στη μύτη της χερσονήσου) 3
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:31 PM
4
Ανακαλύπτοντας την παλιά πόλη
Εντός των Τειχών
Πρόκειται για ένα ταξίδι στο χρόνο, μια μοναδική εμπειρία που αξίζει να ζήσετε. Πριν ξεκινήσετε H παλιά πόλη τη νύχτα με φωταγωγημένο το Φρούριο
τη γνωριμία σας με την παλιά πόλη της Καβάλας - που λέγεται και συνοικία της Παναγίας - σταματήστε για λίγο και απολαύστε τη μαγική αμφιθεατρική εικόνα, το Φρούριο, το Ιμαρέτ, τα πλακόστρωτα, τα πανέμορφα νεοκλασικά κτίρια, το παιχνίδι του ήλιου με τη θάλασσα, τις παραλίες και το Φάρο. Και μετά, αρχίστε βήμα-βήμα, την περιπλάνηση:
Το Ιμαρέτ Ανηφορίζοντας τα στενά σοκάκια, φθάνει κανείς στο Ιμαρέτ. Το μεγάλο συγκρότημα της τελευταίας Οθωμανικής περιόδου, κλασικό δείγμα Ισλαμικής αρχιτεκτονικής, το μόνο που σώθηκε σχεδόν ακέραιο. Κτίσθηκε μεταξύ 1817-1821 από τον ιδρυτή της τελευταίας Αιγυπτιακής δυναστείας, Μεχμέτ Αλή. Λειτούργησε ως μουσουλμανικό ιεροδιδασκαλείο – οικοτροφείο και ως “πτωχοκομείο” για όλους τους άπορους της πόλης ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Από το 2004 λειτουργεί ως πολυτελής ξενοδοχειακή μονάδα.
Το Κονάκι του Μεχμέτ Αλή Αφού κάνετε μια μικρή στάση – που συνήθως γίνεται μεγάλη - για ολόφρεσκα θαλασσινά και μεζεδάκια στις γραφικές ταβερνούλες, μπορείτε να συνεχίσετε. Λίγο πιο κάτω, κομβικό σημείο στην παλιά πόλη, είναι η πλατεία του Μεχμέτ Αλή. Στα αριστερά, βρίσκεται το σπίτι – το κονάκι του Μεχμέτ Αλή - ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα αρχοντικά της Παναγίας και μπροστά το μπρούτζινο άγαλμά του, καβαλάρης, έργο του Έλληνα γλύπτη Δημητριάδη. Το κονάκι του Μεχμέτ Αλή λειτουργεί ως χώρος πολιτισμού και ψυχαγωγίας.
Στον μεντρεσέ φιλοξενείται σήμερα, ο εξωραϊστικόςπολιτιστικός σύλλογος της συνοικίας και ένα από τα δημοτικά ιατρεία του Δήμου Καβάλας.
Το Φρούριο της Καβάλας Το φρούριο της Καβάλας προβάλει στην κορυφή του λόφου – βράχου και ξεχωρίζει υπερήφανο, παντοτινός υπερασπιστής της πόλης. Τα τείχη του με τις πολεμίστρες και ο κεντρικός κυλινδρικός πύργος που προεξέχει δίνει μορφή στο Κάστρο. Το φρούριο είναι χτισμένο, στο μεγαλύτερο μέρος του, κατά το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνα πάνω στα ερείπια της Βυζαντινής Ακρόπολης. Ο εσωτερικός περίβολος περιέκλειε όλους τους απαραίτητους χώρους για την άμυνά του. Τη δεξαμενή του νερού, την αποθήκη πυρομαχικών και τροφίμων, τα καταλύματα της φρουράς. Σήμερα, αποτελεί χώρο ξεκούρασης και περιπάτων για τους επισκέπτες και τους κατοίκους της, με υπαίθριο θέατρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις και υπαίθριο αναψυκτήριο. Από αριστερά: Το εσωτερικό του Ιμαρέτ / Οι "Καμάρες" (υδραγωγείο) / Χαρακτηριστικά σπίτια στην παλιά πόλη / Μια άποψη από το Φρούριο που διακρίνεται τμήμα του τείχους, το “Συγκρότημα Χαλήλ Μπέη” στο κέντρο και η εκκλησία της Παναγίας στα δεξιά
Ο φάρος στη μύτη της 'Παναγίας", άλλο ένα τοπόσημο της παλιάς πόλης
Ο Ιερός Ναός της Παναγίας κι ο Φάρος
Οι Καμάρες
Και μετά την πλατεία, ένας από τους πιο όμορφους ναούς της Καβάλας, με την μαγευτικότερη θέα, ο Ιερός Ναός της Παναγίας κι ο Φάρος στο τέλος της χερσονήσου της Παλιάς πόλης, για να χαρείτε τη θέα την ώρα που ο ήλιος και η μέρα φεύγει, αποχαιρετώντας αρχιτεκτονικές κόσμων διαφορετικών σε αρμονία συνδυασμών.
Τελευταίο αλλά και πιο…διάσημο ιστορικό μνημείο, αναπόσπαστο κομμάτι της Παλιάς πόλης είναι οι Καμάρες. Πρόκειται για το εντυπωσιακότερο τμήμα ενός εκτεταμένου συστήματος ύδρευσης που κατασκευάστηκε υπό του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς για να υδροδοτήσει τον άνυδρο βράχο της χερσονήσου Παναγίας. Το μεγαλοπρεπές δημιούργημα μήκους 280μ. που αποτελείται από 60 αψίδες τεσσάρων διαφορετικών μεγεθών, είναι χτισμένο γύρω στο 1530, πιθανώς επάνω στα "ίχνη" του "μακρού τείχους", που είχε χτίσει ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος. Οι Καμάρες λειτουργούσαν ως υδραγωγείο που έφερνε νερό στην πόλη, από μια πηγή που βρισκόταν κοντά στο σημερινό χωριό Παλιά Καβάλα.
Το “Συγκρότημα Χαλίλ Μπέη”
Άποψη του Συγκροτήματος “Χαλίλ Μπέη”, ή αλλιώς η “Παλιά Μουσική”, όπως την λένε οι ίδιοι οι Καβαλιώτες 4
Ανεβαίνοντας για το Κάστρο απο την οδό Μεχμέτ Αλή συναντάτε το “Συγκρότημα Χαλίλ Μπέη” που περιλαμβάνει το τέμενος του Χαλίλ Μπέη των αρχών του 20ου αι., παλαιότερο μιναρέ ίσως του 16ου αι. και μεντρεσέ. Το τέμενος είναι κτισμένο επάνω στα θεμέλια παλαιοχριστιανικής βασιλικής.
5
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:31 PM
6
Aμέσως
μετά τις Καμάρες, η επιστροφή στο παρόν. Η Καβάλα του σήμερα, δυναμική, φιλική και ανθρώπινη.
Εκτός των τειχών
Το Κέντρο Πληροφόρησης Επισκεπτών, στην κεντρική πλατεία
Πόλη ζωντανή που ζει και αναπνέει στους ρυθμούς της ιστορίας της, του παρόντος και της προοπτικής της. Το πιο ανεπτυγμένο αστικό κέντρο της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Με ένα μεγάλο λιμάνι και μια εξίσου μεγάλη μαρίνα, που σε συνδυασμό με το λιμάνι της Νέας Περάμου και τη μαρίνα της Νέας Ηρακλείτσας, αποτελεί εκτός των άλλων και ένα από τα σημαντικότερα αλιευτικά κέντρα της χώρας. Μια από τις μεγαλύτερες ιχθυόσκαλες της Μεσογείου, απ' όπου διακινούνται εμπορεύματα στις εσωτερικές και διεθνείς αγορές. Και βέβαια, ένας ξεχωριστός τουριστικός προορισμός, που ικανοποιεί και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη! Πόλη δραστήρια, που συνδυάζει τους ρυθμούς της μεγαλούπολης με μια απόλυτα χαλαρωτική διάθεση κάθε στιγμή! Κάτω στο λιμάνι, ιδανικό για προορισμό κρουαζιέρας, η Καβάλα ζει στους ρυθμούς της αγοράς, της δουλειάς και σιγά – σιγά όσο περνά η ώρα, της χαλάρωσης. Στα υπαίθρια καφενεία και τα κεντράκια με το ούζο και τους μεζέδες. Στη θέα της Χερσονήσου της Παναγίας με το Κάστρο και την Παλιά Πόλη. Στις μικρές βόλτες στο λιμενοβραχίονα που αράζουν τα τουριστικά σκάφη, στις συνεχόμενες παραλίες με τα μικρά χωριουδάκια. Στα εμπορικά της πόλης, στα στενά του Αγ. Νικολάου δίπλα στη κεντρική πλατεία, τα εμπορικά μαγαζάκια δίνουν χρώμα άλλης εποχής. Τα σύγχρονα και μεγάλα εμπορικά καταστήματα βρίσκονται από την άλλη μεριά ανάμεσα στις οδούς Ομονοίας και Βενιζέλου. Τις δύο αυτές αγορές «ενώνει» το σύγχρονο κτίριο της Δημοτικής Αγοράς. Εδώ γίνονται τα καθημερινά ψώνια κυρίως στα είδη διατροφής. Καθαριότητα, ποικιλία και φρεσκάδα τα χαρακτηριστικά της.
Τμήμα της προσφυγικής συνοικίας της Αγ. Βαρβάρας, ή αλλιώς "Πεντακόσια", από ψηλά
Στις γειτονιές, στον Αη Γιάννη, τη συνοικία-καρδιά της πόλης, με τα παλιά αρχοντικά και την ομώνυμη εκκλησία. Κι ακόμη στην οδό Κύπρου με τα μοναδικής αρχιτεκτονικής νεοκλασικά κτίρια. Στις άλλες γειτονιές, την Κηπούπολη, το Βύρωνα, τα Ποταμούδια, τον Προφήτη Ηλία, την Καλλιθέα. Όλες με μικρά όμορφα σπίτια με τις αυλές, τους κήπους και τις στέγες με τα κεραμίδια. Κάπου στις γειτονιές, στα μαγαζιά ή στο λιμάνι θα σας κεράσουν ούζο με μεζέ ή το γλυκό σας. Εκεί θα γνωριστείτε και με τους κατοίκους μιας πόλης ελληνικά όμορφης και φιλόξενης. Η Καβάλα από το βουνό. Πρωταγωνιστούν οι "Καμάρες", η παλιά πόλη με το Φρούριο και η Θάσος στο βάθος 6
Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗ Κτίστηκε τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, ως καπναποθήκη Τούρκου καπνεμπόρου. Αποτελεί παράδειγμα οθωμανικού νεοκλασικισμού (ψευδοκίονες, κιονόκρανα, γείσα) με χρήση και στοιχείων μπαρόκ, όπως η επιβλητική επίστεψη της στέγης, με τα τέσσερα στέμματα. Σήμερα, ανακαινισμένη, η καπναποθήκη φιλοξενεί ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Η ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ Κτισμένη το 1888-1892, παρουσιάζει μεικτά αρχιτεκτονικά στοιχεία με νεοκλασική επίδραση. Χρησιμοποιήθηκε ως Γαλλικό προξενείο.
ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ Adolf Wix Το κτίριο οικοδομήθηκε το 1899 από το γερμανό βαρώνο Adolf Wix για να χρησιμεύσει ως έδρα των εμπορικών δραστηριοτήτων του και ως οικία. Σήμερα στεγάζει υπηρεσίες του Δήμου Καβάλας.
ΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ Το κτίριο, μικρογραφία Ουγγρικού πύργου, κτίσθηκε περίπου το 1895 από τον Ούγγρο καπνέμπορο Pierre Hrzog.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΛΕΣΧΗ Το κτίριο της Μεγάλης Λέσχης κτίσθηκε το 1909, από τη “Φιλόπτωχο Αδελφότητα Κυριών” και χρησιμοποιείτο για οργάνωση κοσμικών και άλλων κοινωνικών εκδηλώσεων. Στη νεοκλασική του μορφή παρατηρούνται αρκετά στοιχεία αρχαιοελληνικής παράδοσης.
ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΟΚΟΥ Σήμερα στεγάζει την Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Χτίστηκε το 1879 από τον καπνέμπορο Δ.Τόκου. Λειτούργησε ως προξενείο ενώ στέγασε το Δημαρχείο της πόλης από την απελευθέρωση της Καβάλας μέχρι το 1937.
ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ Αποτελεί το αρχαιότερο από τα σπίτια που χτίστηκαν πριν το 1864 στην Καβάλα. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως Τράπεζα ενώ από το 1987 ανήκει στο Δήμο Καβάλας και στεγάζει το Δημοτικό Ωδείο. Έχει έντονο νεοκλασικό χαρακτήρα, με εντυπωσιακά αετώματα στη στέγη, τους κίονες και το γλυπτό διάκοσμο.
Χαρακτηριστική ακτή της Καβάλας 7
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:31 PM
8
Καβάλα: Ακολουθώντας τα ίχνη
ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ Το Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας Η ιστορία του αρχίζει το 1934, όταν και σχηματίζεται η πρώτη αρχαιολογική συλλογή της Καβάλας. Στη διάρκεια της γερμανοβουλγαρικής κατοχής το Μουσείο λεηλατείται και πολλές αρχαιότητες φυγαδεύονται ή καταστρέφονται. Κτισμένο δίπλα στο πάρκο Φαλήρου και στο αριστερό άκρο του λιμανιού, το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα στην Ελλάδα.
Η Παλαιοχριστιανική Βασιλική Β' που δεσπόζει στον Αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
(επιμέλεια κειμένου: Λυκουρίνος Κυριάκος, Ιστορικός)
H
διαδρομή της Kαβάλας μέσα στην ιστορία ακολουθεί τη μοίρα των ιστορικών πόλεων. Για πρώτη φορά τη συναντάμε τον 7ο αιώνα π.X. με το όνομα «Nεάπολις», αποικία των Θάσιων, στη συνέχεια ισχυρή ανεξάρτητη πόλη και αργότερα μέλος της μεγάλης Aθηναϊκής Συμμαχίας. Tον καιρό της κυριαρχίας των Mακεδόνων, ο βασιλιάς Φίλιππος – πατέρας του M. Aλεξάνδρου – την αποσπά από την Aθήνα και γίνεται το επίνειο της ισχυρής πόλης των Φιλίππων. Την εποχή των Ρωμαίων είναι σημαντικό λιμάνι και πολυσύχναστος σταθμός στην Εγνατία οδό. Εδώ αποβιβάστηκε το 49 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος για να βρεθεί στους Φιλίππους και να ιδρύσει την πρώτη χριστιανική εκκλησία της Ευρώπης. Εις ανάμνηση αυτού του γεγονότος τον 7ο ή 8ο αιώνα μετονομάστηκε σε «Χριστούπολις» και σ’ όλη τη βυζαντινή περίοδο το κάστρο της διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για την άμυνα του βυζαντινού κράτους.
Τετράγωνο πήλινο πλακίδιο με ανάγλυφα κωμικά και τραγικά προσωπεία ανδρών και γυναικών (Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας)
8
Το 1391 καταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς και καταστρέφεται. Η πόλη με το νέο όνομα «Καβάλα» ανασυγκροτείται το 16ο αιώνα. Περί το 1530 ενισχύεται με νέα αμυντικά έργα (κάστρο και τείχη), στη θέση παλιού τειχίσματος υψώνεται το εντυπωσιακό Υδραγωγείου (Καμάρες) και η πόλη επεκτείνεται έξω από τα αρχαία και βυζαντινά τείχη της. Το 18ο αιώνα το λιμάνι της αποκτά σημασία για το ευρωπαϊκό εμπόριο ως διαμετακομιστικός σταθμός. Από το 1864 η πόλη επεκτείνεται «εκτός των τειχών της» και μέχρι τις αρχές του 20ού αι. γνωρίζει μεγάλη πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξη, χάρη στο εμπόριο του καπνού. Με τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13 τελειώνει η οθωμανική κυριαρχία πέντε αιώνων. Τον Οκτώβριο του 1912 η Καβάλα καταλαμβάνεται από τους Βουλγάρους, όμως στις 26 Ιουνίου του 1913 το Θωρηκτό Αβέρωφ καταπλέει στον όρμο της Καβάλας και απελευθερώνει την πόλη. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 εγκαθίστανται στην Καβάλα περίπου 30.000 πρόσφυγες, η πόλη αναπτύσσεται και πρωταγωνιστεί στους κοινωνικούς και εργατικούς αγώνες. Δέχεται όμως και ισχυρά πλήγματα κατά την περίοδο της Κατοχής (194144) και της εμφύλιας αντιπαράθεσης. Πολλά και σημαντικά “αποτυπώματα” της ιστορικής διαδρομής της Καβάλας αξίζει να τα γνωρίσετε στους διαφορετικούς μουσειακούς χώρους της πόλης.
Μεταξύ των ευρημάτων υπάρχουν αντικείμενα από πέτρα και πηλό της νεολιθικής περιόδου καθώς και της εποχής του χαλκού, τα ευρήματα του συνοικισμού Ντικιλί Τας και άλλων προϊστορικών οικισμών. Το μεγαλύτερο μέρος του μουσείου καταλαμβάνει η νέα έκθεση με τίτλο «Νεάπολις – Χριστούπολις – Καβάλα» με θέμα τη διαχρονική παρουσία της πόλης, από την αρχαιότητα ως σήμερα, μέσα από τα μνημεία της. Εκτίθενται μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη του ναού της Αθηνάς Παρθένου (ιωνικά κιονόκρανα κ.ά.), αρχαϊκά και κλασικά ειδώλια, μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία, νομίσματα και γλυπτά. Σημαντικά ακόμα είναι τα ευρήματα από την Αρχαία Αμφίπολη.
Το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Διαθέτει και λειτουργεί Τμήματα Ιστορικού Αρχείου, Εθνογραφικής Συλλογής, Εικαστικής Συλλογής, Φυσικής Ιστορίας, Βιβλιοθήκης, Μουσειακής Αγωγής με αντίστοιχα εκθέματα. Το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο Ελλήνων της Καππαδοκίας Βρίσκεται στη Νέα Καρβάλη και περιλαμβάνει εκθέματα των Ελλήνων της Καππαδοκίας όπως βαρύτιμες φορεσιές, χαλιά της φημισμένης Καππαδοκικής Σχολής, αγιογραφίες, κοσμήματα και κεντήματα κ.α. Το μουσείο βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως το καλύτερο μουσείο της Ευρώπης για τη χρονιά του 1997.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων Το Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων κτίστηκε, τη δεκαετία του 1960. Το κτίριο διαθέτει δύο ενότητες εκθεσιακών χώρων για μόνιμη παρουσίαση των ευρημάτων από τις ανασκαφές της αρχαίας πόλης. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζεται αρχαιολογικό (επιγραφές, γλυπτά, αγγεία, νομίσματα, κοσμήματα), ιστορικό και εποπτικό υλικό της πόλης των Φιλίππων και της περιοχής της από τους προϊστορικούς χρόνους ως το τέλος της ρωμαϊκής αρχαιότητας. Στη δεύτερη παρουσιάζεται η χριστιανική πόλη (επιγραφές, αρχιτεκτονικά μέλη, ψηφιδωτά, αγγεία, νομίσματα) από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια της ακμής ως την συρρίκνωσή της τον 7ο αιώνα μ.Χ. και ως την οριστική ερήμωσή της στα τέλη του 14ου αιώνα μετά την τουρκική κατάκτηση.
Έκθεμα (Μουσείο Καπνού Καβάλας)
Το Μουσείο Καπνού Είναι το μοναδικό θεματικό Μουσείο Καπνού σε όλη την Ευρώπη. Ένα σύγχρονο βιομηχανικό και βιωματικό μουσείο με πλούτο εκθεμάτων και αρχειακού υλικού (1870 κ.ε.) που καλεί τον επισκέπτη να κάνει ένα ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο του «ανατολικού καπνού», όταν η Καβάλα στις αρχές του 20ου αιώνα υπήρξε στον ελληνικό χώρο το μεγαλύτερο κέντρο εμπορικής επεξεργασίας και εξαγωγών καπνού σε όλο τον κόσμο. Επίστεψη μεγάλης επιτήμβιας στήλης, με επάλληλες σειρές γλυπτών φύλλων ακάνθου και ανθεμίου (Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας)
Μια ενδιαφέρουσα συλλογή ειδώλειων των ελληνιστικών χρόνων (Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας) 9
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:31 PM
10
Ο Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων σε όλη του την μεγαλοπρέπεια. Διακρίνονται αριστερά η Παλιαοχριστινική Β', στο κέντρο το Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων και δεξιά το Αρχαίο Θέατρο
Φίλιπποι. Η συνάντηση τριών κόσμων
Τα ερείπια της Παλαιοχριστιανικής Β', στον Αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων
Oι Φίλιπποι, υπήρξαν μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας. Η περιοχή των Φιλίππων, κατοικήθηκε από την νεολιθική εποχή, γεγονός που πιστοποιεί ο συνοικισμός Ντικιλί Τας με ευρήματα του 5000 π.Χ., που βρέθηκε δύο χιλιόμετρα ανατολικά της. Κρηνίδες αρχικά, παίρνουν το τελικό όνομά τους, από το βασιλιά Φίλιππο το Β’, πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου. Μεγάλο και σπουδαίο κέντρο λόγω της εύφορης γης και των μεταλλείων χρυσού, ακμάζει τον 4o και τον 3o αιώνα π.Χ. αλλά και στη Ρωμαϊκή εποχή.
10
Όμως το ιδιαίτερο “αποτύπωμά” του στην ιστορία αφήνουν δύο διαφορετικά αλλά πολύ σημαντικά γεγονότα. Το 42 π.Χ. γίνεται εδώ, η περίφημη μάχη των Φιλίππων ανάμεσα σε δύο μεγάλες ρωμαϊκές στρατιές, στους συγκλητικούς που δολοφόνησαν τον Ιούλιο Καίσαρα και τους διαδόχους του. Το 49 μ.Χ., ο Απόστολος Παύλος ιδρύει εδώ στους Φιλίππους την πρώτη Χριστιανική Εκκλησία επί ευρωπαϊκού εδάφους, βαπτίζοντας και την πρώτη Ευρωπαία Χριστιανή, τη Λυδία και την οικογένειά της στον ποταμό Ζυγάκτη. Σήμερα, Λυδία λέγεται το μικρό χωριό δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων.
Αρχαιολογικός Χώρος – Αρχαίο Θέατρο Ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων βρίσκεται σε απόσταση 17χιλ. από την Καβάλα. Οι ανασκαφές φέρνουν ακόμη στο φως, σημαντικά ευρήματα όπως τμήμα της Εγνατίας οδού, τα ερείπια της Ρωμαϊκής Αγοράς, τη «φυλακή» του Απόστολου Παύλου, τις Παλαιοχριστιανικές εκκλησίες και, βέβαια, το ονομαστό Αρχαίο Θέατρο. Παρά τις πολλές αλλαγές που υπέστει το Θέατρο στους αιώνες της ιστορικής διαδρομής του, παραμένει ολοζώντανο. Φιλοξενεί κάθε χρόνο το “Φεστιβάλ Φιλίππων”, όπως και στα αρχαία χρόνια τις παραστάσεις των μεγάλων ποιητών.
Εκτός από μοναδική εμπειρία, η περιήγηση στους Φιλίππους, είναι ταυτόχρονα ένα σπάνιο “ραντεβού” με την ιστορία: εδώ συναντιούνται τρεις κόσμοι. Ο αρχαίος Ελληνικός, ο Ρωμαϊκός και ο Βυζαντινός – Χριστιανικός. Ένας τεράστιος ιστορικός πλούτος! Προϊστορικός οικισμός Σε απόσταση 2χιλ. από τον αρχαιολογικό χώρο, βρίσκεται ο προϊστορικός οικισμός “Ντικιλί Τας”. Με πλούσια ευρήματα και αποδείξεις έντονης συνεχούς οργανωμένης ανθρώπινης ζωής από τις αρχές της Νεολιθικής περιόδου (5500 πΧ) μέχρι την εποχή του Χαλκού (1000 πΧ) και τα βυζαντινά χρόνια, ο οικισμός αποτελεί για τον επισκέπτη, άλλο ένα ταξίδι στο χρόνο! 11
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
12
Βιώνοντας τους τόπους της πίστης Από αριστερά: Ο υπαίθριος χώρος όπου και σήμερα βαπτίζονται πιστοί στον Ζυγάκτη ποταμό, στο σημείο όπου ο Απ. Παύλος βάφτισε την πρώτη Ευρωπαία Χριστιανή, τη Λυδία) / Σύγχρονη βάφτιση στο Ζυγάκτη ποταμό / Το βαπτιστήριο της Αγ. Λυδίας / Τα βιτρώ του βαπτιστηρίου / Ένας ζωντανός χώρος πίστης από τον Απ. Παύλο μέχρι σήμερα
Η συγκίνηση δεν είναι μικρότερη στον Ιερό Ναό της Νέας Καρβάλης, όπου βρίσκονται τα άγια λείψανα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου ή στο Πολύστυλο όπου φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Πέντε Μαρτύρων, Ευστράτιου, Αυξέντιου, Μαρδάριου, Ευγένιου και Ορέστη. Στην ευρύτερη περιοχή του Παγγαίου Όρους, διάσπαρτα μοναστήρια διαμορφώνουν την εικόνα ενός απέραντου τόπου προσκυνήματος, με πρώτα στη σειρά την επιβλητική Εικοσιφοίνισσα, καθώς και τα μοναστήρια Αγίου Παντελεήμονα, Υπαπαντής του Χριστού Παναγίας Παγγαιώτισσας, Άξιον Εστί, Αγίου Δημητρίου, Θείας Αναλήψεως. Κι ακόμη: Το μοναστήρι του Αρχάγγελου Μιχαήλ στη Θάσο. Η ιερά μονή του Άγιου Απ.Σίλα σε ένα από τα υψώματα έξω από την Καβάλα, αγκαλιασμένη από πανύψηλα πεύκα.
Το ονομαστό Μοναστήρι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Νικητών στα Όρη της Λεκάνης. Μέσα στην πόλη της Καβάλας μπορείτε να εκδηλώσετε την πίστη σας σε μια σειρά ναούς όπως: Ο καθεδρικός ναός του – πολιούχου της ΚαβάλαςΆγιου Παύλου, με την εξωτερική μεγαλοπρέπεια και τις εσωτερικές αγιογραφίες της Αναγέννησης, ζωγραφισμένες περίτεχνα από μοναχούς του Αγίου Όρους. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, και πίσω της το μνημείο του Αποστόλου Παύλου, στο σημείο όπου πρωτοπάτησε το πόδι του στην Ευρώπη. Ο Άγιος Ιωάννης, η πρώτη εκτός των τειχών εκκλησία, χτισμένη το 1867. Ο ναός του Προφήτη Ηλία, σκαλωμένος στο βράχο, που έχεις την αίσθηση πως σε φέρνει πιο κοντά στο Θεό.
Από αριστερά: Οι τρούλοι της Ι.Μ. Παναγίας Εικοσιφοίνισσας στο Παγγαίου / Προσκύνημα στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας / Ολόλευκο εκκλησάκι σε μια κορυφή του Παγγαίου
H Καβάλα είναι …το κάλεσμα των προσκυνητών, μια διαρκής “ιερή συγκίνηση” καθώς οι θρησκευτικές εμπειρίες διαδέχονται η μία την άλλη. Ελευθερώνοντας λίγο τη φαντασία σας, ίσως διακρίνετε τον εαυτό σας ανάμεσα σε εκείνους, στο ακροατήριο που παρακολουθεί με κατάνυξη το πρώτο χριστιανικό κήρυγμα στην Ευρώπη από τον Απόστολο Παύλο. Πατώντας στην ίδια γη, μπορεί να αισθανθείτε υπερήφανοι που “ζείτε” την πρώτη βάπτιση Ευρωπαίας Χριστιανής, της Λυδίας, στο βαπτιστήριο…
Το Μνημείο του Απ. Παύλου στο πλάι της εκκλησίας του Αγ. Νικόλαου, κοντά στο λιμάνι 12
13
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
14
Το καλοκαίρι στα καλύτερά του! Από αριστερά: Η οργανωμένη παραλία και το σύγχρονο κάμπινγκ του Μπάτη / Περίπατος δίπλα στη θάλασσα, στην αμμουδιά της “Τόσκα” / Παιχνίδια με το κύμα
Πριν καν πλησιάσετε τις ακτές και τις παραλίες της Καβάλας θα εντυπωσιαστείτε από το χρώμα τους. Όταν φτάσετε, θα παραδοθείτε στη μοναδικότητά τους! Αμμώδεις πεντακάθαρες οργανωμένες παραλίες με καταγάλανα νερά που ξεκινούν μέσα από την πόλη και εκτείνονται σε ακτίνα 80 χιλιομέτρων γύρω της. Μια πρόσκληση διαρκείας για ατέλειωτες βουτιές στο γαλάζιο ή αλλιώς …το καλοκαίρι στα καλύτερά του! “Σε απόσταση αναπνοής” Οι ακρογιαλιές της Καβάλας αρχίζουν μέσα από την ίδια την πόλη και αποκαλύπτουν τα …προσόντα τους μέσα σε 5 – 6 μόλις χιλιόμετρα. Όλες πεντακάθαρες με τη γαλάζια σημαία της Ευρώπης. Καθεμία με τη δική της αυθεντική, δροσερή προσωπικότητα. Χαρείτε τις όλες: Η Καλαμίτσα, 2 χλμ απο το κέντρο, οργανωμένη και φιλόξενη, για μπάνιο αλλά και …κοιλιακούς στις κοντινές ψαροταβέρνες. Ιδανική για λάτρεις των μικρών αποστάσεων. Ο Μπάτης, στο επόμενο χιλιόμετρο. Παραλία με κάμπινγκ, οργανωμένη, η οποία διαθέτει ντους, καμπίνες, εστιατόριο, μπαρ, και …δεινούς ρακετίστες. Η Τόσκα, στα 4 χλμ, από τις πιο γνωστές παραλίες, με ήσυχη πλαζ, καθαρή θάλασσα και εστιατόριο.
“Με κατεύθυνση δυτικά” Σε λίγο πιο μακρινές αποστάσεις, οι επιλογές πολλαπλασιάζονται. Πάντα παραλιακά και με συνεχόμενες ακρογιαλιές: Η Νέα Ηρακλείτσα, στα 13 χλμ. φυσικά όμορφη και γραφική, με πράσινο, μεγάλη ακτή και απολαυστική θάλασσα, αναψυκτήρια και κάμπινγκ αλλά και …νόστιμες ταβέρνες. Η Νέα Πέραμος, στα 16χλμ. συναγωνίζεται σε ομορφιά τα πιο διάσημα τουριστικά μέρη της Ελλάδας, αφού διαθέτει εκπληκτικές παραλίες, μοναδικές ταβέρνες με το καλύτερο ψάρι της περιοχής.
Λευκή άμμος και πράσινα, πεντακάθαρα νερά στις μαγευτικές παραλίες των “Αμμολόφων” 14
Δυτικά της Περάμου, βρίσκονται οι εξωτικές παραλίες των Αμμολόφων. Η ψιλή άμμος σε συνδυασμό με την κρυστάλλινη και ρηχή θάλασσα δημιουργούν ένα τοπίο μαγευτικό, που δύσκολα συναντιέται.
Το Παλιό, στα 6 χλμ. γραφικό θέρετρο, που συνδυάζει την ομορφιά του βουνού και της θάλασσας, ιδιαίτερα δημοφιλές στις πόλεις των γειτονικών νομών. Περιγιάλι. Στην ανατολική είσοδο της πόλης, 2 χλμ. από το κέντρο. Ακτή του Δήμου Καβάλας, μερικώς οργανωμένη και με ελεύθερη είσοδο, βραβευμένη από το 2009 με τη Γαλάζια Σημαία. Αστική συγκοινωνία Νο2 και Νο3. Σε διάφορα σημεία της ακτής λειτουργούν ψαροταβέρνες για γαστρονομικές απολαύσεις. Ραψάνη. “Παιδί της πόλης” σχεδόν στο κέντρο, για όσους δεν μπορούν να απομακρυνθούν από την πόλη. Ακτή του Δήμου Καβάλας, οργανωμένη και βραβευμένη από το 2009 με τη Γαλάζια Σημαία. Η είσοδος είναι ελεύθερη και μπορεί κανείς να φτάσει με τα λεωφορεία Νο1, Νο4, Νο5, Νο8 και Νο10. Στην ακτή λειτουργούν μία ταβέρνα και αναψυκτήρια.
Και μετά στην παραλιακή οδό: Κατασκηνώσεις, Ακτή Ελαιοχωρίου, Ακτή Μυρτοφύτου, Ακτή Φωλιάς, Αλμύρα, Σαρακήνα, Κάρυανη, Ακτή Οφρυνίου, ελκυστικές παραλίες με λεπτή άμμο και πεντακάθαρα νερά. Κι ακόμη, η φημισμένη Κεραμωτή, 40 χιλιόμετρα ανατολικά. Ένα εξωτικό τοπίο, στις εκβολές του ποταμού Νέστου, μια μικρή χερσόνησος που εισχωρεί στη θάλασσα, ένα νησί του Ειρηνικού στη Μεσόγειο!
Το καλοκαίρι αξίζει στην Καβάλα! Απολαύστε πανέμορφες ακτές, χαλαρώσετε σε αμμουδερές παραλίες και δροσιστείτε στα καταγάλανα νερά τους.
15
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
16
Το καλοκαίρι στα καλύτερά του!
Καλοκαίρι στην παραλία “Αμμόγλωσσα", στην Κεραμωτή Καβάλας 16
17
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
18
Τα μονοπάτια της Φύσης
Το μονοπάτι της Παλιάς Καβάλας (απο αριστερά): Ενα ξύλινο γεφυράκι πάνω από τα κρυστάλλινα νερά / Περίπατος κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια / Καταρράκτης
Τα μονοπάτια του Παγγαίου
Το περιαστικό δάσος της Καβάλας
Μια σειρά από μαγευτικές διαδρομές στο χρυσοφόρο βουνό της αρχαιότητας, τα Μονοπάτια της Αυλής, της Μεσορόπης, της Νικήσιανης, της Εικοσιφοίνισσας κ.α., άλλοτε με ιστορικά σημεία αναφοράς και άλλοτε με άφθονα νερά, μικρούς καταρράκτες και λίμνες, για μοναδικές περιπλανήσεις και έντονες συγκινήσεις.
Το περιαστικό δάσος περιβάλλει την πόλη από τη βόρεια πλευρά της. Εκτείνεται από τον Άγιο Σίλα και το Κωνστάντιο οικοτροφείο, μέχρι την περιοχή της Χωράφας και του Αγίου Αθανασίου. Πέρα από την αισθητική και την περιβαλλοντική του ωφέλεια προσφέρει στους κατοίκους και τους επισκέπτες της Καβάλας τη δυνατότητα της εύκολης και γρήγορης πρόσβασης σε χώρους άθλησης και αναψυχής.
Ενα από τα πέντε πέτρινα γεφύρια του "Δρόμου του Νερού"
Όσο πιο κοντά πλησιάζεις έναν τόπο τόσο περισσότερο ανακαλύπτεις τις κρυμμένες του ομορφιές. Αυτός ο κανόνας ισχύει και για τα μονοπάτια στην ευρύτερη περιοχή της Καβάλας.
Μονοπάτι Παλιάς Καβάλας
Ο “Δρόμος του Νερού” – Το μονοπάτι της Παλιάς Καβάλας Πρόκειται για τα σημαντικότερα μονοπάτια της Καβάλας. Μια μοναδική διαδρομή που χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το μονοπάτι του “Δρόμου του Νερού” Το μονοπάτι, μήκους 10,5χιλ., ξεκινάει από τη συνοικία του Αγίου Κωνσταντίνου. Περνώντας μέσα από δέντρα, χωράφια και πάνω από 5 πέτρινα γεφύρια καταλήγει στο χωριό της Παλιάς Καβάλας. Στο πρώτο μισό του ακολουθεί τη διαδρομή του νερού που υδροδοτούσε την πόλη στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Συχνά, ελίσσεται μαζί με το παλιό σκεπασμένο αυλάκι που οδηγούσε το νερό που πηγάζει από την “Μάνα του νερού” στο εντυπωσιακό υδραγωγείο, «τις Καμάρες». Το μονοπάτι θεωρείται σημαντικό καθώς συνδυάζει με μοναδικό τρόπο, ιστορικά, πολιτισμικά, αισθητικά και περιβαλλοντικά στοιχεία.
Το μονοπάτι της Παλιάς Καβάλας Το περιβαλλοντικό μονοπάτι έχει ως αφετηρία το χωριό της Παλιάς Καβάλας. Καταλήγει μετά απο 3 χιλ. στην είσοδο του χωριού Ζυγός, μέσα από μια διαδρομή ιδιαίτερου φυσικού κάλους, γεμάτη από αισθητικούς αιφνιδιασμούς! Τα αιωνόβια πλατάνια με τους κισσούς, τα κρυστάλλινα νερά των πηγών και ο εντυπωσιακός καταρράκτης με τις δύο καταγάλανες βάθρες του, δημιουργούν την αίσθηση μίας μικρής “ζούγκλας”. Ο νερόμυλος και η νεροτριβή, οι σπηλιές και τα απόκρημνα βράχια, η φύση και η μοναδική χλωρίδα γοητεύουν τον επισκέπτη κάθε εποχή του χρόνου!
Ενα ακόμη πέτρινο γεφύρι μέσα στη φύση, στη ρεματιά του οικισμού Λεύκη 18
19
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
20
Εξερευνήσεις
Σπήλαια Αλιστράτης και Μααρά (Πηγών Αγγίτη) Μια διπλή ανεπανάληπτη εμπειρία που αξίζει να ζήσετε. Πρόκειται για δύο σπήλαια που ανήκουν στο δίκτυο σπηλαίων του ποταμού Αγγίτη. Στα στενά του Νέστου
Μονοπάτι στα στενά του Νέστου
Παγγαίο όρος
Τα νερά του ποταμού Νέστου ταξιδεύουν προς το Δελτα, δημιουργώντας εικόνες ξεχωριστής ομορφιάς
Η
Καβάλα δεν είναι μόνο
ένας μαγικός προορισμός. Είναι και μια ιδανική αφετηρία για συναρπαστικές εξορμήσεις και εξερευνήσεις.
Νέστος - Δέλτα - Στενά Δεν απαιτούνται ειδικές συστάσεις. Πρόκειται για μια εκπληκτική διαδρομή που θα σας μαγέψει. Ο Νέστος βρίσκεται στην Ανατολική πλευρά της Καβάλας. Έχει τις πηγές του στη Βουλγαρία και χύνεται στο Αιγαίο δημιουργώντας ένα φυσικό παράδεισο με έξι λιμνοθάλασσες, το μεγάλο υδροχαρές δάσος του ΚοτζάΟρμάν και μια ειδυλλιακή κοιλάδα (τα Στενά του Νέστου) σε μήκος 27 χιλιομέτρων. Οι καταπράσινες όχθες, η γαλάζια θάλασσα και οι σχηματισμοί των ρευμάτων, είναι το μοναδικό σκηνικό που δημιούργησε η φύση. Άγρια ζώα και διάφορα πτηνά, βρίσκουν καταφύγιο στο Δέλτα του
Νέστου, το οποίο αποτελεί παγκόσμιο σταθμό των αποδημητικών. Στα ορεινά όρια του Νομού Καβάλας με το Νομό Ξάνθης, βρίσκονται τα Στενά του Νέστου, ένα αληθινό μνημείο της φύσης, Πανύψηλα δέντρα, σπηλιές στα βράχια, παραλίες με άμμο και άγρια ζώα, συνθέτουν το σκηνικό που κάθε μέτρο γίνεται όλο και πιο όμορφο. Τα Στενά του Νέστου προσφέρονται για περίπατο, για μακρινή πεζοπορία, αλλά και για extreme sports που διοργανώνουν γραφεία που βρίσκονται στο χωριό Τοξότες.
Νέστος, Δέλτα, Στενά. Εδώ μπορείτε να νοιώσετε με όλες τις αισθήσεις την ομορφιά της ζωής, να κάνετε κανό και καγιάκ, ορειβασία στους απότομους βράχους ή να συνεχίσετε την περιπλάνησή σας στα ορεινά χωριά της Λεκάνης (Λεκάνη, Κεχρόκαμπος, Δύσβατο, Πλαταμώνας, Παλαιά Καβάλα). Διαδρομές εκπληκτικές χειμώνα καλοκαίρι με διαρκείς εναλλαγές τοπίων και χρωμάτων. Χωριουδάκια πανέμορφα για μικρές στάσεις, με βρύσες και πλατάνια, καφενεδάκια και ατέλειωτες ιστορίες από γλυκύτατους παπούδες.
Δυτικά της Καβάλας το Παγγαίο, το χρυσοφόρο όρος, στο οποίο έζησε ο Ορφέας και είχε το ιερό του ο θεός Διόνυσος. Ένας καταπράσινος παράδεισος πνιγμένος στα έλατα, τα πεύκα και σε όλων των ειδών τα δασώδη δέντρα, ιδανικός για τους λάτρεις του βουνού, για ημερήσιες ή πολυήμερες εκδρομές. Σήμερα, έχει ασφαλτοστρωμένο δρόμο μέχρι την κορυφή του όπου υπάρχει ορειβατικό καταφύγιο. Το Παγγαίο όμως είναι διάσπαρτο και από μονές με σπουδαία ιστορία, όπως η Μονή Εικοσιφοίνισσας που θεωρείται λίκνο της Ορθοδοξίας.
Προϊστορικές βραχογραφίες στους Φιλίππους
ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΑΓΓΙΤΗ (ΜΑΑΡΑΣ) βρίσκεται στην περιοχή των Κοκκινογείων στην Προσοτσάνη της Δράμας, σε μια απόσταση περίπου 60 χμ. από την Καβάλα. Ανακαλύφθηκε το 1978 από ομάδα Ελλήνων και Γάλλων σπηλαιολόγων. Η οροφή του είναι γεμάτη σταλακτίτες, ορισμένοι έχουν διάμετρο 2 μ. και φτάνουν έως την επιφάνεια του νερού. Τα χρώματά τους είναι καταπληκτικά και οφείλονται στην ύπαρξη μεταλλευμάτων (μαγγάνιο, σίδηρος, χαλκός κ.ά.). ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ βρίσκεται στα ανατολικά του Νομού Σερρών στα όρια με τον Νομό Δράμας και απέχει από την Καβάλα περίπου 65 χμ. Θεωρείται ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα της Ελλάδος, πιθανόν και της Ευρώπης, όπου η φύση θέλησε να δείξει τη μεγαλύτερη δύναμη της δημιουργίας στολισμών και σχηματισμών. Ο προθάλαμος του σπηλαίου είναι μια ωραία αίθουσα ύψους 8μ. Από την αίθουσα αυτή ξεκινούν διάφορες στοές με μεγάλο ύψος και πλουσιότατο διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Στο εσωτερικό του σπηλαίου Μααρά, στις Πηγές του Αγγίτη
Βραχογραφίες των οικισμών Φιλίππων και Κρυονερίου Οι βραχογραφίες που χαράξαν στο γρανίτη και στον ασβεστόλιθο οι προϊστορικοί κάτοικοι του Παγγαίου, είναι ίσως οι πλουσιότερες και σημαντικότερες στην Ελλάδα, Αποτυπώνουν μοναδικά τη ζωή και το πνεύμα των ανθρώπων της εποχής του Χαλκού και του Σιδήρου, σε πλήθος λιτών πανέμορφων παραστάσεων κυνηγίου, θηραμάτων, ανθρώπων, όπλων και πολέμου. Οι βραχογραφίες εντοπίζονται κυρίως σε 2 θέσεις: στους Φιλίππους και στο οικισμό Κρυονέρι, στους πρόποδες του όρους Λεκάνη.
Κοπάδια πουλιών στις εκβολές του Νέστου 20
21
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
22
Θάσος: Ένα σμαράγδι δίπλα σας
Το λιμάνι και το κτίριο του "Καλογερικού", όπου στεγάζεται το Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης του Λιμένα
Καταπράσινη αλλά και καταγάλανη. Πλούσια βλάστηση αλλά και καθαρά κρυστάλλινα νερά. Κολπίσκοι, δαντελωτές ακρογιαλιές αλλά και άγρια βράχια και απόκρυφες σπηλιές. Αναψυχή αλλά και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Παραδοσιακός τρόπος ζωής αλλά και μοντέρνα καταστήματα και νυχτερινή ζωή. Ένα νησί που τα έχει όλα και ταυτόχρονα είναι τόσο κοντά! Το σμαραγδένιο νησί κερδίζει εύκολα τις εντυπώσεις των επισκεπτών, κάνοντας τη φήμη του να απλώνεται σε όλο τον κόσμο και την ομορφιά του να γίνεται πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης για πολλούς δημιουργούς. Πλούσια δάση από πεύκα, μαυρόπευκα και έλατα, αλλά και εκτάσεις με καλλιεργημένα λιόδεντρα καλύπτουν όλη την επιφάνεια του και τα γραφικά χωριουδάκια
Μπάνιο στην παραλία της Αλυκής στη Θάσο, δίπλα στα ερείπια των αρχαίων μεταλλείων και των παλαιοχριστινικών βασιλικών 22
Θάσος και σμαραγδένια, πεντακάθαρα νερά, δύο έννοιες ταυτόσημες
αποκαλύπτονταιτο ένα μετά το άλλο. Όμορφες παραλίες με χαρακτηριστικά ονόματα: Μακρύαμμος, Αρχάγγελος, Πευκάρι, Ποτός, Αλυκή, Κοίνυρα, Χρυσή Αμμουδιά, Ραχώνι…. Το νησί είναι από τα λίγα στην Ελλάδα που διαθέτει περιμετρική οδό και δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να κάνει το γύρο του, θαυμάζοντας όλα τα παραθαλάσσια χωριά αλλά και τις πιο απομακρυσμένες παραλίες. Μόλις 75 λεπτά από την Καβάλα και σε μισό χρόνο αν φύγουμε από την Κεραμωτή, η Θάσος είναι ο μοναδικός προορισμός που συνδυάζει όλα όσα θα μπορούσατε να ζητήσετε να χωρέσουν σε μια τέλεια ημερήσια απόδραση –εκδρομή!
Το γυναικείο Μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ 23
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:32 PM
24
Πιάστε λιμάνι! Κρουαζιέρα Σε έναν αγαπημένο πόλο έλξης όπως η Καβάλα, οι …”εισβολείς” έρχονται από στεριά, αέρα και θάλασσα! Γιατί, η Καβάλα και ως θαλάσσιος τουριστικός προορισμός διαθέτει πολλά περισσότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα από άλλες αντίστοιχες πόλεις – λιμάνια. Πλεονεκτήματα που αυξάνονται μέσα από την ανάπτυξη αυτόνομων μορφών κρουαζιέρας αλλά και την ένταξη σε κοινά προγράμματα με άλλες πόλεις προορισμούς. Έτσι, επιλέγοντας κάποια από τις κρουαζιέρες που υλοποιούνται στην ανατολική Μεσόγειο, έχετε τη δυνατότητα να γνωρίσετε την πόλη της Καβάλας και τα αξιοθέατά της, να επισκεφθείτε τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, καθώς το λιμάνι της Καβάλας αποτελεί έναν από τους ενδιάμεσους σταθμούς των κρουαζιερόπλοιων.
Άλλωστε η Καβάλα, θεωρείται αγαπημένη στάση και των εκδρομέων που ακολουθούν “τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου”.
24
25
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:33 PM
26
Η τέχνη του πνεύματος
Παιχνίδια στο Φρούριο της Καβάλας
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ
Ως ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια - απο την αρχαιότητα ακόμη- η Καβάλα, εξελίχθηκε σε μια ανοιχτή πόλη, δέκτης πολλών και διαφορετικών φυλών και πολιτισμών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ξεχωριστού ψηφιδωτού, με στοιχεία πολιτισμού που έχουν ρίζες στην Ευρώπη αλλά και στην Ανατολή, συνθέτοντας ένα μοναδικό μίγμα!
Η διατήρηση των παραδόσεων, κάνουν την Καβάλα μία από τις πιο ζωντανές πόλεις. Πόντιοι, Μικρασιάτες, Θρακιώτες και Σαρακατσάνοι, "χαρίζουν" τη δική τους πολύτιμη κληρονομιά που με τόση ευλάβεια μετέφεραν οι πρόγονοί τους στο πέρασμα των χρόνων. Τα έθιμα, αφορούν κυρίως τις μεγάλες γιορτές της Ορθοδοξίας, όπως τα Χριστούγεννα και την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αλλά και εκείνα που υπάρχουν για το γάμο ή τις παραμονές των γιορτών πολλών Αγίων, όπως του Αι- Γιάννη κλπ. Ονομαστό είναι το έθιμο «Αράπηδες» που αναβιώνει στην Νικήσιανη Παγγαίου στις αρχές κάθε χρόνου, του Αι-Γιαννιού. Κι ακόμη, τα Σάγια στη Νέα Καρβάλη (5 Ιανουαρίου) για το διώξιμο των Καλικάντζαρων και το παμπάλαιο έθιμο της αναπαράστασης του Ποντιακού Γάμου στο Ζυγό της Καβάλας την Κυριακή του Θωμά
Παραδοσιακοί χοροί στο Δημοτικό Κήπο, μπρόστα από το Δημαρχείο
26
Λίγο πρίν ξεκινήσει άλλη μία παράσταση του “Φεστιβάλ Φιλίππων”, στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ Στο χώρο των γραμμάτων και των τεχνών αλλά και του αθλητισμού η περιοχή “γέννησε” κατά την αρχαιότητα, σημαντικές προσωπικότητες όπως : Ο ιστορικός Μαρσύας που καταγόταν από τους Φιλίππους. Ο ολυμπιονίκης Λάμπου ο Φιλιππήσιος – νικητής τεθρίππων. Από τη Θάσο κατάγονταν ο εφευρέτης της παρωδίας Ηγήμων, ο σοφιστής και ρήτορας Στησίμβροτος, ο συγγραφέας Ανδροσθένης που ακολούθησε το Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του κατά της Ασίας, ο Θεαγένης ένας από τους σημαντικότερους αθλητές στο παγκράτιο κατά την αρχαιότητα.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Φεστιβάλ Φιλίππων Κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός, το δεύτερο παλαιότερο Φεστιβάλ της χώρας, μετά το Φεστιβάλ της Επιδαύρου. Από το 1957 που πραγματοποιείται στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων, προσελκύει χιλιάδες Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Πρόκειται για μια μεγάλη γιορτή των τεχνών και του πολιτισμού, που δίνει την ευκαιρία στους θεατές ν’ απολαύσουν αξιόλογες παραστάσεις αρχαίου δράματος και μουσικοχορευτικά δρώμενα.
Φεστιβάλ Κλασσικής Μουσικής “Γ.Α. Παπαϊωάννου” Ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2000 και πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Δήμου Καβάλας και του Δημοτικού Ωδείου. Στις μουσικές εκδηλώσεις και τα σεμινάρια, που πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι, δόθηκε το όνομα του καβαλιώτη συνθέτη και δάσκαλου Γ.Α. Παπαϊωάννου τιμώντας τη συνολική προσφορά του στην τέχνη.
”Ελευθέρια” Καβάλας Σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται κυρίως το δεύτερο 15νθήμερο του Ιουνίου, στα πλαίσια του εορτασμού της απελευθέρωσης της Καβάλας (26 Ιουνίου 1913) και κορυφώνεται με την γιορτή του πολιούχου της πόλης Αποστόλου Παύλου. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στους υπαίθριους χώρους του Κάστρου, της πλατείας Ελευθερίας και σε άλλες περιοχές της πόλης.
Διεθνές Λαογραφικό Φεστιβάλ «Ήλιος και Πέτρα» Ένα υπέροχο θέαμα γεμάτο από ήχους και χρώματα, χορό, μουσική, παραδοσιακή κουζίνα, ήθη, έθιμα και παραδόσεις, πρωτόγνωρα για τα Ελληνικά δεδομένα, που διοργανώνεται πάνω από δύο 10ετίες κατά τον μήνα Ιούλιο, από τη Στέγη Πολιτισμού Νέας Καρβάλης.
27
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:33 PM
28
Ο τουρισμός που θεραπεύει
Η ζωή μας βόλτες κάνει Καφέ στην οδό Κύπρου, με φόντο τα νεοκλασικά και το Δημαρχείο
Καφέ στο εμπορικό κέντρο της πόλης Απολαμβάνοντας την ξενοιασιά σε παραδοσιακό καφενείο της παλιάς πόλης
Τα καλύτερα φάρμακα παρά- Λασπόλουτρα Κρηνίδων γονται στο «αειφόρο εργαστήρι της φύσης» που με θαυμαστή ακρίβεια τα παρασκευάζει χιλιάδες χρόνια τώρα, φροντίζοντας την υγεία των ανθρώπων με τη χρήση του θεραπευτικού πηλού και του ιαματικού νερού. Ο επισκέπτης της Καβάλας έχει πρόσβαση και σε αυτά!
Τα Λασπόλουτρα Κρηνίδων βρίσκονται στους Φιλίππους και είναι πολύ κοντά στο Βαπτιστήριο της Αγίας Λυδίας. Θεωρούνται ίσως τα σημαντικότερα λουτρά πηλοθεραπείας στην Ελλάδα. Είναι πια πασίγνωστη, η μοναδική θεραπευτική ιδιότητα του πηλού και των ιαματικών νερών για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας αλλά και
Αριστερά: Απολαμβάνοντας τις θεραπευτικές ιδιότητες ενός λασπόλουτρου, στο Πηλοθεραπευτήριο των Κρηνίδων Σύγχρονη υδροθεραπεία (επάνω φωτογραφία) στο αναπαλαιωμένο μεταβυζαντινό λουτρό, στο χώρο του Πηλοθεραπευτηρίου (δεξιά φωτογραφία)
28
για αισθητικούς λόγους αφού ο πηλός λειτουργεί και σαν καλλυντικό. Η θεραπεία του πηλοθεραπευτηρίου, βασίζεται στη χρήση «ώριμου» πηλού. Οι εκπληκτικές ιδιότητες του πηλού είναι γνωστές από τα τέλη του περασμένου αιώνα, όπως φαίνεται από την ύπαρξη παλαιού κτίσματος που σώζεται κοντά στα λουτρά.
Καβάλα σημαίνει πολύ περπάτημα και περιήγηση στα αμέτρητα σοκάκια που το καθένα κρύβει τη δική του, μικρή ιστορία. Ψάξτε ένα ένα τα παραδοσιακά μαγαζάκια της αγοράς του Αγίου Νικολάου, ανακαλύψτε μυρωδιές και χρώματα του παρελθόντος στην παλιά πόλη και γευθείτε λιχουδιές εκλεκτές στα ταβερνάκια του κεντρικού πλακόστρωτου δρόμου. Αφήστε τα γραφικά δρομάκια να σας οδηγήσουν στο Κάστρο και δείτε πανοραμικές απόψεις της πόλης της Καβάλας. Ανεβαίνοντας στο κάστρο, θα "σκαλώσετε" σε αμέτρητες ταβέρνες και ουζερί που το κάθε ένα έχει κάτι να σας πεί! Δοκιμάστε ποικιλίες κρεατικών, εξαιρετικά μεζεδάκια και πρωτότυπες σπεσιαλιτέ. Επιλέξτε κάποιο ποτό ή κρασί ή μπύρα και συνδυάστε το με καλή ελληνική μουσική ή με ροκ καταστάσεις ή απλά απολαύστε τη θέα με ένα καφεδάκι ή το ποτό που προτιμάτε. Αξίζει πραγματικά τον κόπο να συνεχίσετε την βόλτα σας λίγα μέτρα παραπέρα, στο Φάρο της Παναγίας για να απολαύσετε είτε την Πανσέληνο, είτε το Ηλιοβασίλεμα, το θέαμα μαγεύει...
Αυτονόητο είναι πως το 2ο μεγαλύτερο λιμάνι της Βόρειας Ελλάδας, είναι ξακουστό για τα ολόφρεσκα ψάρια και τα θαλασσινά που καθημερινά φέρνουν στα τραπέζια μας τα καΐκια και οι τράτες των ντόπιων ιχθυοπαραγωγών. Γευστικές επιλογές που μπορείτε να απολαύσετε επιτόπου στις ψαροταβέρνες και τα ουζερί και στο γραφικό ψαρολίμανο στην περιοχή των πρώην Σφαγείων. Όπου και αν γυρίσεις να κοιτάξεις, βρίσκεις την επόμενή σου επιλογή. Οι νεολαίοι της πόλης διασκεδάζουν στις αναπαλαιωμένες καπναποθήκες που μεταμορφώθηκαν σε κλαμπ, μπαράκια ή συναυλιακούς χώρους. Αν πάλι αυτά δεν σας εκφράζουν, ξεδώστε στα μπουζουξίδικα και λικνιστείτε με ρυθμούς ελληνικούς και πολλή ζωντανή μουσική, στα παραδοσιακά ρεμπετάδικα της πόλης. Καλό ξημέρωμα! Τέλος, οι πιστοί των παραδοσιακών …ψητών γεύσεων επιβάλλεται να κινηθούν και έξω από την πόλη για να “τιμήσουν” τις πασίγνωστες ταβέρνες με τα ψητά κρέατα στα χωριά Παλιά Καβάλα και Κρυονέρι. Αα! Θα ήταν μεγάλη παράλειψη, να βρεθείτε στην Καβάλα και να μην δοκιμάσετε το τοπικό τσίπουρο, που μαζί με αυτό του Βόλου και του Τυρνάβου, είναι η κορυφή της δημιουργίας!
29
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
10/4/13
3:33 PM
30
Οι πασίγνωστοι παραδοσιακοί κουραμπιέδες Ν. Καρβάλης
Καβάλα. Η γεύση της, σας ακολουθεί! Όπου κι αν πάτε οι … αναμνήσεις και οι γεύσεις της Καβάλας θα σας ακολουθούν. Γι’ αυτό, φροντίστε να πάρετε μαζί σας μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα του τόπου όπως: • Οι ασυναγώνιστοι κουραμπιέδες Ν. Καρβάλης με ολόκληρο αμύγδαλο και τα γλυκά ταψιού. • Το καρυδάκι γλυκό και όλα τα γλυκά κουταλιού από τη Θάσο. • Το κρασί, το τσίπουρο και το ουζάκι απο την Ν. Πέραμο, το Μυρτόφυτο και την Χρυσούπολη αντίστοιχα.
• Τα υφαντά και τα κεραμικά απο τη Θάσο, τις αγιογραφίες απο την Καβάλα. • Μέλι και ελιές από τη Θάσο
Και μην ξεχνάτε! Ο νομός Καβάλας είναι σημαντικός και για την παραγωγή κρασιών, αφού διαθέτει 23 οινοποιεία και παράγονται πάνω από 99 ετικέτες κρασιών. Από αυτές, οι 70 είναι «Τοπικοί Οίνοι Παγγαίου».
Που θα μείνετε ΚΑΒΑΛΑ (πόλη):
ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ Άγιος Σύλλας 65500 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 240070-1 Φαξ: +30 2510 245368 info@hotel-philoxenia.gr www.hotel-philoxenia.gr
NEA KARVALI:
ΩΚΕΑΝΙΣ Ερυθρού Σταυρού 32 65403 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 221981-5 Φαξ: +30 2510 225270 info@oceaniskavala.gr www.oceaniskavala.gr
ΠΑΡΑΛΙΑ 64006 Νέα Καρβάλη Καβάλα Tηλ.: +30 2510 316241 Φαχ: +30 2510 316367 info@hotelparalia.gr www.hotelparalia.gr
ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ Ελευθ. Βενιζέλου 17 65302 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 223541, +30 2510 223543 Φαξ: +30 2510 223543 hotel-acropolis@hotmail.com www.in2.gr/hotelacropolis.html
ΠΑΛΗΟ:
AIROTEL GALAXY Ελευθερίου Βενιζέλου 27 65403 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 224812 Φαξ: +30 2510 226754 info@airotel.gr www.airotel.gr ΕΓΝΑΤΙΑ 7ης Μεραρχίας 139 65403 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 600250 Φαξ: +30 2510 245396 info@egnatiahotel.gr www.egnatiahotel.gr
ΕΥΡΩΠΗ Ειρήνης Αθηναίας 20 65404 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 241227 Φαξ: +30 2510 241187 info@hoteleuropa-kavala.gr www.hoteleuropa-kavala.gr
TOSCA BEACH 65110 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 244765-8 Φαξ: +30 2510 243986 info@tosca.gr www.tosca.gr
ΝΕΦΕΛΗ Ερυθρού Σταυρού 48 65403 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 227441-4 Φαξ: +30 2510 227440 info@nefeli.com.gr www.nefeli.com.gr
ΙMAΡET 'AA' Θεοδώρου Πουλίδου 30-32 65110 Καβάλα Τηλ.: +30 2510 620151 Φαξ: +30 2510 620156 info@imaret.gr www.imaret.gr ΛΟΥΣΗ Ακτή Καλαμίτσας 65404 Καβάλα Τηλ.: +30 2510 600060 Φαξ: +30 2510 600080 info@lucyhotel.gr www.lucyhotel.gr
ΕΣΠΕΡΙΑ Ερυθρού Σταυρού 44 65403 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 229621-5 Φαξ: +30 2510 220621 esperiakav@otenet.gr www.esperiakavala.gr
30
Αλβανός Γεώργιος (AΛΒΑΝΟΣ) 2 Ανθεμίου 35 65201 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 221781 Φαξ: +30 2510 22841 info@kavalarooms.gr www.kavalarooms.gr
ΑΚΟΝΤΙΣΜΑ 64006 Νέα Καρβάλη Καβάλα Tηλ.: +30 2510 316790 Φαξ: +30 2510 316192 www.akontisma.gr
AMAΛIA Σεφέρη 59 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 442292-3 Φαξ: +30 2510 442294 hotelamalia@europe.com www.amaliahotel.eu AKTΗ Μελίνας Μερκούρη 119 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 441485 Φαξ: +30 2510 441485 beachhotelakti@yahoo.com www.hotelakti.eu ΠΟΡΤΟ ΠΑΛΗΟ Μελίνας Μερκούρη 32 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 441605 Φαξ: +30 2510 441605 info@portopaliohotel.gr www.portopaliohotel.gr ΒΙΛΑ ΡΟΜΑΝΤΙΚΑ Μελίνας Μερκούρη 397 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 441201, +30 2510 441902 Φαξ: +30 2510 442782 info@villaromantica.gr www.villaromantica.gr
ΔΗMOΣ Μελίνας Μερκούρη 142 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 441148 Φαξ: +30 2510 441148 HAUS ELENA 3 (Αρναούτογλου Άννα) Λουδέμη 16 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 441117 Φαξ: +30 2510 441117 info@paliovillas.gr VILLA NICKOLAS 3 (Χαϊδαρίδης Μαυρουδής) Μελίνας Μερκούρη 44 65500 Παληό, ΚαβάλαTηλ.: +30 2510 441129, +30 2510 441356 Φαξ: +30 2510 441660 info@villanickolas.gr VILLA STELLA 3 (Μεντίδης Γεώργιος) Νίκου Καζαντζάκη 30 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 442605 Φαξ: +30 2510 442605 villastella@hotmail.com www.villastella.gr Σιδηροπούλου Σοφία 1 Καρόλου Κούν 24 65500 Παληό, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 326610
ΦΙΛΙΠΠΟΙ: ΦΙΛΙΠΠΕΙΟ Αιόλου 1, 64003 Κρηνίδες, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 517777 +30 2510 516500 Φαξ: +30 2510 518115 info@philippeio.gr www.philippeio.gr
ΛYΔIA 64003 Λυδία, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 516203, +30 2510 516960-1 Φαξ: +30 2510 517930 info@hotel-lydia.gr www.hotel-lydia.gr ΓΙΑΝΝΗΣ 64003 Λασπόλουτρα Κρηνίδων, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 516450 Φαξ: +30 2510 517361 info@yannis.gr www.yannis.gr ΚΤΗΜΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 64003 Κρυονέρι, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 611313 Φαξ: +30 2510 611313 sales@ktimapapadopoulou.gr www.ktimapapadopoulou.com ΑΝΕSΤIS STUDIOS 3 Συγγιρίδης Ανέστης 64003 Λυδία, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 517067 Φαξ: +30 2510 517067 studio@laspoloutra.gr www.laspoloutra.com
CAMPING: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Νέα Καρβάλη 64006 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 316240 Φαξ: +30 2510 316240 camping.alexandros@yahoo.gr www.campingalexandros.com ΜΠΑΤΗΣ Καβάλα - Παληό 65500 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 245918 Φαξ: +30 2510 245690 info@batis-sa.gr www.batis-sa.gr ΠΗΛΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΚΡΗΝΙΔΩΝ Κρηνίδες, 64003 Καβάλα Tηλ.: +30 2510 516162 Φαξ: +30 2510 518088 info@pilotherapia.gr www.pilotherapia.gr
Καλαϊτζόγλου Γιάννης 3 64003 Κρηνίδες, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 517405 Φαξ: +30 2510 517405 ΚΩΣΤΑΣ - ΔΕΣΠΟΙΝΑ 3 (Μουστακλή Δέσποινα) 64003 Λυδία, Καβάλα Tηλ.: +30 2510 517641 Κιν.: +30 6956 429897 info@lydiarooms.gr www.lydiarooms.gr
Ξενοδοχεία & Επιπλωμένα Διαμερίσματα Ενοικιαζόμενα Δωμάτια – Διαμερίσματα Τουριστικές Επιπλωμένες Κατοικίες
3:33 PM
32
Φωτογραφίες: αρχείο “ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ”, Νίκος Δεσύλλας, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, Μάκης Παυλίδης, Αχιλλέας Σαββόπουλος
10/4/13
10/2013
dimofeleia_entipo_GR4:20,5x29
ΔΗΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ "ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ" Ομονοίας 117, 654 03 Καβάλα, τηλ.: 2510 831388, 831358, φαξ: 2510 831378
tourism@kavalagreece.gr www.kavalagreece.gr www.castle-kavala.gr
www.pilotherapia.gr
Επιμέλεια: Δ/νση Πολιτιστικού Τουρισμού & Επικοινωνίας “ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ”