33ο δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης 2012 Χρήστος Σαμαντζόπουλος, εκπαιδευτικός
Η εποχή των ανταλλαγών… Οι αμφορείς ήταν αγγεία με τα οποία οι αρχαίοι Έλληνες μετέφεραν συνήθως κρασί ή λάδι με τα εμπορικά τους καράβια.
Οι πρώτες κοινωνίες των ανθρώπων δεν γνώριζαν ούτε χρησιμοποιούσαν το νόμισμα. Τα πράγματα τότε ήταν πολύ πιο απλά. Αν σου άρεσε κάτι και δεν το είχες, θα μπορούσες ίσως να το ανταλλάξεις με κάτι άλλο που είχες εσύ. Αυτό δεν κάνουν και πολλά παιδιά σήμερα; Ανταλλάζουν αυτοκόλλητα, παιχνίδια και ό,τι άλλο μπορούμε να φανταστούμε! Οι ανταλλαγές προϊόντων διευκολύνανε παλιότερα τους ανθρώπους και έτσι ανταλλάζανε μεταξύ τους γεωργικά προϊόντα, λάδι, κρασί, ζώα, δέρματα, κεραμικά και πολλά ακόμη είδη.
Αγοράζοντας με βόδια… «Οδυσσεύς και Ευρύκλεια», έργο του Christian G. Heyne
Αντιπραγματισμός (ανταλλαγή προϊόντων) Από τον Όμηρο μαθαίνουμε πως ο πατέρας του Οδυσσέα, ο Λαέρτης, αγόρασε την Ευρύκλεια, όταν ήταν κοπελίτσα και την αντάλλαξε για 20 βόδια. Ο Λαέρτης της είχε εκτίμηση και μεγάλη εμπιστοσύνη, και έτσι της ανέθεσε την ανατροφή του γιου του, του Οδυσσέα. Άρα μπορούμε να πούμε πως η ανταλλαγή που έκανε αγοράζοντάς την ήταν πολύ συμφέρουσα!
Τα μέταλλα και οι σούβλες… Μία δραχμή ισοδυναμούσε με 6 οβελούς!
Μπεεε
Τα μέταλλα χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο συναλλαγής αρχικά σε κομμάτια ακατέργαστα και στη συνέχεια σε ράβδους, ορθογώνια κομμάτια ή σούβλες! Ναι, καλά ακούσατε! Ο οβελός, δηλαδή η σιδερένια σούβλα, ήταν αντικείμενο συναλλαγής που χρησίμευε στο σούβλισμα του αρνιού (οβελία). Έξι οβελούς μπορούσε να κρατήσει ένας ενήλικος και η αξία τους ήταν μια δραχμή (από το ρήμα δράττω, που σημαίνει αρπάζω) (δράττομαι = πιάνω σφικτά).
Τα τάλαντα ήταν ένα άλλο μέσο συναλλαγής. Αυτά ήταν πλάκες μετάλλου σε σχήμα βολικό για τη μεταφορά. Η λέξη αυτή έχει παραμείνει έως σήμερα και τη χρησιμοποιούμε με διάφορες σημασίες.
Τα τάλαντα… Χάλκινο τάλαντο από τις Μυκήνες
Π.χ. τάλαντο = φυσικό χάρισμα, ταλέντο ταλαντούχος = αυτός που έχει πολλά ταλέντα
Ζυγίσεις και ζυγοί… Χρυσή ζυγαριά που βρέθηκε στις Μυκήνες
Η χρήση των μετάλλων στις εμπορικές συναλλαγές έγινε με τον καιρό πολύ συνηθισμένη, γιατί τα μέταλλα ήταν πιο ανθεκτικά, έπιαναν λιγότερο χώρο και μπορούσαν να κοπούν σε μικρότερα κομμάτια που εύκολα θα μπορούσαν να ζυγιστούν. Έτσι, αντί να πηγαίνεις να αγοράσεις προϊόντα και να κουβαλάς μαζί σου ολόκληρο κοπάδι από ζώα, ήταν πολύ πιο εύκολο να έχεις μεταλλικά αντικείμενα που μπορούν να ζυγιστούν εύκολα!
Το νόμισμα… Το 700 π.Χ οι Λυδοί – κάτοικοι της Λυδίας στη Μ. Ασία- άρχισαν να κατασκευάζουν στρογγυλά νομίσματα σαν αυτό εδώ που απεικονίζει ένα λιοντάρι και έναν τράγο!
Τα πρώτα νομίσματα κόπηκαν στο βασίλειο της Λυδίας και στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, στην Ιωνία. Χρυσός και άργυρος (ασήμι) ήταν τα μέταλλα που χρησιμοποιήθηκαν για να φτιαχτούν αυτά τα νομίσματα. Είναι και τα δύο πολύτιμα μέταλλα, με χαρακτηριστική λάμψη. Τα νομίσματα αυτά είχαν μικρό μέγεθος και ήταν τυποποιημένα, είχαν δηλαδή συγκεκριμένο σχήμα και βάρος. Έτσι, λοιπόν, ήταν εύκολα αναγνωρίσιμα από όλους.
Οι χελώνες της Αίγινας… Αργυρός στατήρας Αίγινας, 550 π.Χ. Στη μια πλευρά εικονίζεται μια θαλάσσια χελώνα και στην άλλη πλευρά ένα έγκοιλο τετράγωνο, δηλαδή ένα τετράγωνο σε βαθούλωμα. Τα νομίσματα αυτά ήταν γνωστά και ως χελώνες!
Νομίσματα κόπηκαν σε πολλές ακόμα πόλεις – κράτη της αρχαίας Ελλάδας. Η Αίγινα, νησί του Σαρωνικού, δίπλα στην Αθήνα, κυκλοφόρησε το δικό της αργυρό νόμισμα γύρω στο 600 π.Χ. Εικόνιζε μια θαλάσσια χελώνα, που ήταν το σύμβολο της πόλης. Στη συνέχεια, με την πάροδο του χρόνου, η χρήση του νομίσματος γενικεύτηκε και νομίσματα άρχισαν να κόβουν και οι άλλες ελληνικές πόλεις – κράτη.
Τα παιδιά φτιάχνουν νομίσματα… Τα παιδιά της τάξης μας στο μάθημα των Τεχνικών έφτιαξαν τα δικά τους νομίσματα!
Τα παιδιά φτιάχνουν νομίσματα… Τα παιδιά της τάξης μας στο μάθημα των Τεχνικών έφτιαξαν τα δικά τους νομίσματα!