Das Mag - Najaar 2023

DE NIEUWE ROMAN VAN BREGJE HOFSTEDE

Dit is het omslag met een buikband. Op de volgende spread zie je het omslag zonder de buikband.

Zeeziek word ik hiervan, het klotst en golft maar, zulke hoge golven heb ik nog nooit

meegemaakt, o daar komt er eeeeeeh eeh eh

Alsof

Alsof

Alsof de oceaan aan mijn bloed trekt en mijn ingewanden meesleurt in het springtij.

De Atlantische Oceaan, niet de Stille.

Over eerder werk van Bregje Hofstede:

‘Een ongeëvenaard trefzekere stijl.’

JURYRAPPORT LIBRIS LITERATUUR PRIJS 2019

‘Bregje Hofstede behoort tot de nieuwe lichting Grote Nederlandse schrijvers.’

DWDD BOEKENPANEL

‘De noodzaak voel je op elke bladzijde.’

DE STANDAARD

‘Hofstede schrijft heerlijk ongeremd en lichamelijk, en schudt zo het etiket “jonge belofte” moeiteloos van zich af.’

HUMO

Een vrouw staat op het punt van bevallen. Onder de druk van intense pijn versmelten haar heden en verleden tot een meeslepende ervaring. Na de geboorte van haar kind blijft ze met één grote vraag zitten: hoe ga je verder nadat je even buiten de werkelijkheid bent gevallen?

Dit is geen boek over een bevalling, maar een bezoek aan wat verborgen ligt achter de luiken van tijd, ruimte en perceptie.

Van een bevroren rugbyveld tot middeleeuwse mystici, van overrompelende seks tot het innerlijke leven van een wortelkiem – Bregje Hofstede weeft het in deze roman allemaal aan elkaar. Oersoep is geschreven in een taal die schittert van humor en woede – een boek met een speelse dynamiek dat de vraag probeert te beantwoorden wat er past in het godvormig gat.

Die gele velden, is dat mosterd voor het in een potje zit? Bruin en zuur en korrelig en moet je hier zien, de wind zit erin, de zon zit erin, het brult omhoog uit de aarde.

Bregje Hofstede is schrijver en activist. Haar vorige roman Drift stond op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs. Ze is medeoprichter van feministisch platform De Bovengrondse en van Stichting Nationaal Heksenmonument, en lid van Extinction Rebellion. Voor De Correspondent schrijft ze over nieuwe profeten.

Op de weg naar het huis van mijn vader miste ik een afslag en moest mijn geliefde even huilen. Ik wist niet wat ik moest zeggen. Ik ben bang dat zij op een bepaalde manier volledig doorhad hoe het leven soms is als je met iemand bent die een oprecht verlangen naar het zijn op Hompelvoet probeert te bewerkstelligen.

Ik dacht terug aan die keer bij ons thuis toen mijn moeder de gehaktballen op tafel had gezet en ze moest huilen en we ook niet wisten wat we moesten zeggen. Ik dacht: ik begrijp het allemaal veel beter nu. Veel beter.

Het is, besef ik nu, terwijl ik dit schrijf, misschien lastig vol te houden dat het verlangen op Hompelvoet te zijn iets goeds is, of iets dat enkel goed is. Er zitten misschien ook nadelen aan. Maar je moet je bedenken dat de weg naar waar verlangen soms gewoon op praktische bezwaren stuit.

De verworvenheden, of hoe je iemand wordt die ernaar verlangt op het eiland Hompelvoet te zijn doet wat het belooft: het helpt je iemand te worden die ernaar verlangt op het eiland Hompelvoet te zijn. Hompelvoet ligt in het Grevelingenmeer, tussen Zuid-Holland en Zeeland, en is behalve een eiland misschien ook een metafoor.

Jan van Tienen zocht lang naar zijn stem, zijn verhaal, zijn zelfvertrouwen, zijn doel in het leven. Nu neemt hij de lezer mee langs zijn blunders, emotionele hoogtepunten en diepe vernederingen, langs zijn omwegen en fascinaties.

Zo wordt terloops de vraag beantwoord waarom de bamikegel van snackbar Jelle zo groot is, wordt druk gezocht naar de bedenker van Dr. Oetkers Ristorante Pizza Mozzarella en leidt een kapot toetsenbord naar een landbouwbedrijf in de buurt van Oude-Tonge en een diep inzicht in de duistere aard van humor. Vol branie en dan weer uiterst kwetsbaar loodst ras-melancholicus Jan van Tienen je door zijn leven en zijn hoofd. Als lezer kan en wil je maar één ding doen: meegaan.

Jan van Tienen (1985) groeide op in het Zeeuwse Tholen maar woont inmiddels alweer zo lang in Amsterdam dat hij het contact met de bron wel zo'n beetje kwijt is. Eerder schreef hij Er is niets wat hier nog blijft (2015). Hij was hoofdredacteur van Vice, is redacteur bij De Speld, publiceerde op De Internet Gids, De Correspondent, Vrij Nederland en de VPRO Gids, al is het contact met die laatste twee media helaas wel flink verwaterd.

Na haar scheiding, die noch haar ex noch zijzelf hadden gewild, gaat Fen Verstappen koortsachtig op zoek naar een passende definitie van liefde. Hoe kun je van elkaar houden en elkaar toch kwijtraken? Hoe moet je het een volgende keer dan wél doen, om de boel bij elkaar te houden? En – het belangrijkste misschien wel – hoe geef je vorm aan een relatie, nadat je besloten hebt niet meer samen verder te gaan?

De eend en de haas is een roman over liefdevol geweld en vernietigende mildheid, over helende taal en moordende stiltes, en over het even louterende als onthutsende besef dat relaties nooit beginnen bij het begin, en nooit eindigen bij het einde.

Fen Verstappen schrijft over ouderschap, relaties en vrouw-zijn in de traditie van Rachel Cusk en Deborah Levy – persoonlijk maar universeel, onomwonden maar mysterieus.

‘Een precisiebombardement, een nauwkeurig mikken om het grootste levensraadsel zo luchtig en plechtig te benaderen als het verdient.’

MARJA PRUIS IN DE

GROENE AMSTERDAMMER

‘Doeschka Meijsing schreef in VN over Rituelen van Cees Nooteboom dat de stijl “een loodzware luchtigheid” was – een compliment. Aan die karakterisering moest ik vaak denken bij Moeder af.’ A.F.Th. VAN DER HEIJDEN

‘Een parel van een debuut.’

‘Het gebeurt niet vaak dat een debuut een zó gerijpte indruk maakt als Moeder af van Fen Verstappen.’

TZUM

‘Verstappen heeft haar materiaal strak in de hand, zowel verhaaltechnisch als stilistisch.’

TROUW

‘Uitermate delicaat en uitgepuurd. Tilt torenhoog uit boven de gemiddelde psychologische roman.’

Fen Verstappen (1981) is schrijver en columnist. Ze debuteerde in 2019 met het bewierookte boek Moeder af, dat momenteel in Duitsland een vlucht neemt.

‘Verstappen weet het ongelooflijke tot leven te brengen.’

DIE TAGESZEITUNG

Lezers over deze Goodreads-lieveling (4.36 gemiddeld):

‘Jarman is tegengif voor alles. Elke keer dat ik het boek opensloeg zag ik iets dat me inspireerde of hoop gaf.’

JOANNA

‘Ik heb nog nooit zo’n boek gelezen zoals dit, dat heen en weer schiet als het leven, met uitweidingen die steeds wanhopiger en tragischer worden wanneer hij in het ziekenhuis belandt en die een toevluchtsoord vormen waar hij het onvermijdelijke nog niet onder ogen hoeft te zien. In het ziekenhuis liggen en doodgaan, en dan niets liever willen dan in je tuin werken. Ik wilde het niet uitlezen, want dat zou betekenen dat hij er niet meer zou zijn.’

HANNAH

‘Dit is het ware leven, dit betekent het om kunstenaar, paria en rebel te zijn.’

THOMAS

‘Zo subtiel, mooi en ontroerend; sommige passages brachten me helemaal van mijn stuk. Zou wat mij betreft verplichte kost moeten zijn.’

BONNIE

‘ VRIJDAG 9 FEBRUARI. VANDAAG SCHIJNT DE ZON ONWERKELIJK INTENS, AFGETEKEND ALS EEN STRAATHOEK OP EEN DE CHIRICO, MESSCHERP CLAIR-OBSCUR. DE KROKUSSEN FEL ALS FAKKELS TUSSEN HET GRIND.’

Uit: Moderne natuur

Toen Prospect Cottage tijdens de pandemie verkocht dreigde te worden, haalde het Britse Art Fund via een crowdfunding bijna vier miljoen pond op om de tuin en het huisje te conserveren en open te stellen voor publiek. Nu is het een geliefd bedevaartsoord voor kunst- en tuinliefhebbers van over de hele wereld.

‘Een van de meest verbluffende boeken die ik ooit heb gelezen. Het bevat zoveel vreugde en levensgenot, maar gaat ook over verlies, dood, ziekte en queerness. En al die thema’s zijn verweven met zijn liefde voor tuinieren.’

DANIEL

‘Uit de dagboekfragmenten spreekt oprechte woede over de homofobie en demonisering van mensen met aids door de toenmalige sensatiepers. In expressieve kleuren en weelderige texturen, doorsneden met rauwe, krachtige uitspraken, schildert hij taferelen waar de passie en emotie vanaf spatten.’

ESTELLE

SCHRIJVER VAN DE EENZAME STAD

HANS ULRICH OBRIST

ARTISTIEK DIRECTEUR

VAN DE SERPENTINE GALLERY

BBC GARDENERS’

Nadat hij in 1986 met hiv werd gediagnosticeerd, verhuisde de Britse filmmaker en schrijver Derek Jarman naar een stuk land met een houten huisje aan de kust van Kent. De houten muren schilderde Jarman pikzwart, de felgele kozijnen liet hij intact, en in de kiezels rond het huis onder de rook van de kerncentrale van Dungeness begon hij aan zijn droomtuin.

Niet alles wat Jarman plantte overleefde de felle wind en het opspattende zeewater, maar toch bloeide er genoeg op en ontstond er in de woestenij een tuin van indrukwekkende schoonheid. In zijn dagboeken vertelt Jarman hoe hij, met voor- en tegenspoed, de tuin aanlegt waar hij zijn hele leven al naar verlangde, en blikt hij terug op zijn leven: zijn kindertijd, zijn leven als jonge homo in de jaren zestig, en zijn florissante kunstenaarscarrière.

Tot zijn dood in 1994 bleef Jarman zijn dagen in Dungeness tegen de klippen op vastleggen. Moderne natuur – nu voor het eerst in Nederlandse vertaling – is een prachtig, indringend dagboek over een tuin aan de rand van het bestaan.

Derek Jarman (1942-1994) was een Britse schrijver, kunstenaar en avant-gardistisch filmmaker. Hij bleef zich fel inzetten voor homorechten en was kritisch op de Britse politiek tot zijn aan aidsgerelateerde overlijden in 1994. Zijn werk, maar in het bijzonder Prospect Cottage – Jarmans houten huis omringd door een in kiezels opgetrokken bloemenzee aan de kust van Kent – blijft kunstenaars en kunstliefhebbers over de hele wereld inspireren.

over de vertalers:

Henny Corver (1952) vertaalde werk van onder anderen Annie Dillard, Stephen Fry, Olivia Laing, Howard Jacobson en Natalie Haynes.

Nico Groen (1965) vertaalde werk van onder anderen Nick Hornby, Robert Macfarlane, Helen Macdonald, Zadie Smith, Frans de Waal en Sarah Waters.

‘Het mooiste en meest furieuze boek aller tijden.’

OLIVIA LAING

‘Een essentieel – urgent –boek voor de 21e eeuw.’

‘Een inspirerend dagboek van een goed geleefd leven.’

WORLD

‘HET KAPITALISME IS EEN BLOEDBAD. MAAR WIJ LEVEN, EN WIJ KUNNEN EEN EIND MAKEN AAN HET KAPITALISME.’

Uit: Geld als water

Lezersreacties:

‘Dit is in alle opzichten een fantastisch boekje. Het klinkt grauw en deprimerend, maar Nordenhof schrijft met verrassende taalbeelden en een wild inzicht in hoe haar personages denken. Doordat het allemaal zo verdomd goed geschreven is, wordt het niet alleen maar grauw en deprimerend, maar afwisselend grappig, poëtisch, verrassend, soms bijna griezelig, en de personages worden niet gereduceerd tot alleen maar pure ellende, er is ook ruimte voor wilde, allesverlindende liefde en de vrijheid.’

THOMAS, DENEMARKEN

‘Ongelooflijke taal, vloeiend en grillig op precies de juiste plaatsen. Voor het eerst sinds lange tijd wilde ik zinnen in een boek onderstrepen.’

AGNES, ZWEDEN

‘In één keer uitgelezen, ik kwam snel en gemakkelijk in de roman zonder dat mijn aandacht een moment verslapte. Het was echt een mooi boek, een boek dat zijn personages teder koestert, Nordenhof wilde ze echt recht doen.’

LINN, ZWEDEN

‘Wacht met smart op nog zes boeken!’

MOA, ZWEDEN

‘Ik heb het in een paar uur uitgelezen en was diepbedroefd. Eén advies – als je kunt, lees het dan in één keer om de draad van het werk niet te verliezen, om de emotie niet te onderbreken. Het was zooo sterk. Dat is wat me schokte.’

DAR, LITOUWEN

Geld als water is een meedogenloze en soms duister grappige roman over het geweld dat kapitalisme teweegbrengt. In een ingenieuze stijl en met briljante helderheid laat Asta Oliva Nordenhof zien hoe geld de koers van een persoonlijk leven bepaalt – in dit geval de turbulente levens van Maggie en haar man Kurt.

Kurt en Maggie ontmoetten elkaar op een dronken avondje uit in Odense. Sindsdien proberen ze zo goed mogelijk samen te leven en te ontsnappen aan hun voormalige levens in armoede. Als het busbedrijf van Kurt winstgevend wordt, droomt hij ervan zijn spaargeld in iets groots te investeren. Een vriend wijst hem op een project rond een passagiersveerboot die tussen Denemarken en Noorwegen zal varen, de Scandinavian Star.

Geld als water is het ambitieuze begin van een ambitieus romanproject: Nordenhof ziet het boek als de aftrap van een septologie, waarvan elk deel verband houdt met de brand op de Scandinavian Star in 1990. Een tragedie, waarbij 159 mensen om het leven kwamen, die de Deense gemoederen nog steeds bezighoudt en waarvoor steeds meer bewijs is dat de brand werd gesticht vanwege verzekeringsfraude.

Asta Olivia Nordenhof (1988) is een van de belangrijkste en meest onderscheidende stemmen van de Deense letteren. Ze brak in 2013 door met een dichtbundel waarin ze openlijk schreef over haar mentale problemen, haar jeugd in een kwetsbaar gezin en haar tijd als sekswerker – de bundel werd een verkoopsucces en geldt als inspiratiebron voor een hele generatie jonge Deense schrijvers en dichters.

Geld als water leverde haar de PO Enquistprijs en de European Union Prize for Literature op en stond op de shortlist voor de Literatuurprijs van de Noordse Raad. De vertaalrechten zijn aan dertien landen verkocht.

over de vertaler: Michal van Zelm (1981) vertaalde werk van onder anderen Josefine Klougart en Søren Kierkegaard. Eerder ontving hij de Amy van Markenprijs.

‘Hoe schrijf je een sociaal-realistische, politieke roman over het kapitalisme in de 21e eeuw? Zo doe je dat!’

‘Ongelooflijk goed. Nordenhof schrijft zo meelevend en levendig en tegelijkertijd zo zonder sentiment over mensen aan de rand van de verzorgingsstaat.’

INFORMATION

‘Nordenhof componeert romans met een elastische en vibrerende, bijna arrogante soevereiniteit: ze zweeft over het water en duikt de diepte in als een turbo-vliegende vis.’

Brankele Frank (1987) studeerde neurobiologie in Amsterdam, Londen en Parijs. Ze schreef eerder voor Hard//hoofd, nrc.next en Vrij Nederland, gaf les aan de UvA, werkte als strategieconsultant bij McKinsey & Company en zat in het managementteam van artis.

Ken je die van de neurobioloog met een burnout die daar een boek over ging schrijven? Inderdaad, die belandde in een tweede burnout. Waarom je dit boek dan nog serieus zou nemen? Het schijnt dat een tandarts zelf veel gaatjes heeft, de kinderen van psychiaters volkomen mesjogge zijn, en ’t bij de loodgieter thuis lekt.

Neurobioloog, ervaringsdeskundige en voormalig consultant Brankele Frank kreeg overspannenheidsklachten, net als ongeveer 1,3 miljoen mensen in Nederland. Dat zijn één op de zes werkenden – een aantal dat de afgelopen jaren gestaag stijgt, zeker ook onder jongeren. Omdat de medische wereld geen antwoord had op de vraag wat er precies aan de hand was, besloot ze zichzelf te onderwerpen aan de onderzoeksmethodes waarin ze getraind was: 1) wat zag de neurobioloog in haar hersenen gebeuren? en 2) hoe zou ze dit als consultant kunnen oplossen? Haar zoektocht naar antwoorden leidt haar naar wetenschappers, therapeuten, de wereld van emoties, collega-burnouters en haar eigen hersenpan. En naar de feilbaarheid van ons wetenschappelijke denken zelf.

In een heldere, grappige, ontroerende, onderzoekende toon behandelt Frank deze zogenaamd typisch moderne ziekte. Ze houdt een even wetenschappelijk als persoonlijk pleidooi om de vervreemding van ons lichaam tegen te gaan door ons emotionele bewustzijn te ontwikkelen.

Scan de QR-code voor een video die Brankele maakte voor Vrij Nederland en al meer dan 20.000 keer bekeken is.

© Seye Cadmus

FEMINISTISCHE HORROR VAN EEN TOPTRIO

Yael van der Wouden is schrijver en docent. Haar essay, over de Nederlandse identiteit en Joods-zijn, ‘On (Not) Reading Anne Frank’, werd genoemd in The Best American Essays. De Nederlandse vertaling verscheen in De Gids. Haar debuutroman The Safekeep werd nog voor verschijning aan veertien landen verkocht. Deze verschijnt in het voorjaar van 2024 bij Uitgeverij Chaos.

Daphne Huisden, Simone Atangana Bekono en Yael van der Wouden hebben al eerder laten zien dat ze waanzinnige werelden kunnen bouwen, maar wat gebeurt er als die pennen, en werelden, bij elkaar komen?

Simone Atangana Bekono (1991) debuteerde met Confrontaties, waarmee zij de Hebban Debuutprijs en de Anton Wachterprijs won en ze op de shortlist van de Libris Literatuurprijs en De Bronzen Uil stond. In 2022 verscheen de novelle Zo hoog de zon stond, dat de longlist van de Libris Literatuur Prijs bereikte.

Wanneer het klooster in het Rode Kruisgebouw de deuren sluit, stapt een demon de muren binnen voor een welverdiende vakantie. Toch wordt de rust verstoord en klopt er iemand aan. Voor de deur staat een non, vastberaden om haar ziel te verkopen. Dit is niet de enige keer dat demonen worden aangeroepen en jaren later is het weer raak. In de hoogtijdagen van Leonardo DiCaprio’s roem staat er een getormenteerde tiener op de stoep en ook in een futuristische toekomst weet iemand toch weer de weg naar deze voordeur te vinden. De drie personages kloppen bij een demon aan omdat ze iets verlangen, maar na het inwilligen van hun wensen verliezen ze iets. Eén verliest haar ziel, één verliest haar hart, en één verliest haar hoofd.

Daphne Huisden (1988) debuteerde in 2010 met de roman Alles is altijd fictie, die genomineerd werd voor de Academica Literatuurprijs en die door Wim Brands werd opgenomen in de bloemlezing De Nederlandse literatuur van de 21ste eeuw. In 2013 verscheen Dit blijft tussen ons, genomineerd voor de Halewijnprijs. In 2021 kwam haar derde roman Charlatans uit.

Het indrukwekkende drietal is op uitnodiging van Tilt Festival (Tilburg) en Uitgeverij Chaos op residentie in het Rode Kruisgebouw geweest, waar ze als opdracht het genre ‘feministische horror’ meekregen. Vlucht/Dans/Vis zal tijdens het Tilt Festival op 23 september 2023 worden gepresenteerd.

Bijna acht jaar na de verpletterende verschijning van Het smelt (winnaar Boekhandelsprijs, shortlist Libris Literatuur Prijs) is er dan eindelijk de film. Het regiedebuut van Veerle Baetens werd direct geselecteerd voor het Sundance Film Festival, waar Rosa Marchant (de jonge Eva) de Special Jury Award voor beste acteerprestatie won.

Vanaf 25 oktober 2023 in alle Belgische en Nederlandse bioscopen.

Lize Spit (1988) groeide op in de Antwerpse Kempen en woont sinds 2005 in Brussel. In 2016 verscheen haar debuutroman Het smelt, waarvan meer dan 200.000 exemplaren werden verkocht. Er volgden vertalingen in zestien landen. Haar tweede – volgens nrc ‘onweglegbare’ – roman verscheen in 2020: Ik ben er niet. In 2023 was ze de gevierde auteur van het Boekenweekgeschenk De eerlijke vinder.

Scan de QR-code voor de trailer.

©

Vince Aaron Segers

Cody Hochstenbach In schaamte kun je niet wonen

Bregje Hofstede Oersoep

Derek Jarman Moderne natuur

Lisanne van Sadelhoff We zullen doorgaan

Brankele Frank Over de kop

Vincent Van Meenen 0xBlixa

Lize Spit Het smelt

Fen Verstappen De eend en de haas

Maud Vanhauwaert Tosca

Jan van Tienen De verworvenheden

Asta Olivia Nordenhof Geld als water