De Linkse Socialist nr. 309

Page 1

België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 309  November 2011 s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

1% speculeert, gokt en incasseert superwinsten 99% zou hiervoor moeten betalen?

SAMEN STRIJDEN VOOR ONZE TOEKOMST! door

H

Nicolas Croes

et gebeurde op een week tijd: Dexia kreeg miljarden gemeenschapsmiddelen en ArcelorMittal kondigde aan dat de Luikse hoogovens zouden sluiten. Tegelijk werd gediscussieerd over het sociaaleconomische beleid van de volgende regering waarbij de Belgische werkgevers alvast aankondigden dat de vermindering van de werkloosheidsuitkeringen voor hen niet snel genoeg gaat. Dit systeem is ziek, ernstig ziek!

De afgelopen decennia hebben de traditionele partijen steeds meer cadeaus gegeven aan de patroons en de banken. Het argument was dat dit werk zou opleveren. De fiscale cadeaus, privatiseringen, soepele opstelling tegenover fiscale fraude,... hebben geleid tot tekorten voor 99% van de bevolking en extra winsten voor de 1% rijksten. De tekorten lopen verder op met bijna

ArcelorMittal Nationaliseer de staalsector! P4

200 treinen die worden geschrapt alsook een aantal buslijnen bij de Waalse vervoersmaatschappij TEC. De belastingsdiensten willen tegen 2015 de helft van haar 406 bureaus sluiten, eerder verdwenen er al 168 bureaus. De grote fraudeurs moeten zich alvast geen zorgen maken. De besparingstrein zal lelijk huis houden bij de werkenden en hun gezinnen.

De patroons en hun politici willen verder snoeien in onze pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, lonen en sociale zekerheid. De werkloosheidsuitkeringen zouden in de praktijk in de tijd beperkt worden en het bedrag van de uitkering gaat naar beneden. Nochtans zitten veel uitkeringen al onder de armoedegrens. Het is bovendien cynisch dat op een ogenblik van economische crisis en aangekondigde sociale bloedbaden zoals bij ArcelorMittal wordt gediscussieerd over het aanpakken van de werklozen. Ze zouden beter de werkloosheid aanpakken. Bij de minste suggestie dat er nog maar een beetje zou geraakt worden aan hun superwinsten, staan de patroons op hun achterste poten. Gerard Mestrallet van GDF Suez, waar Electrabel het erg

# Occupy: wereldwijd protest tegen kapitalisme P 12

lucratieve Belgische filiaal van is, kondigde aan dat het verhogen van de nucleaire rente ertoe zou leiden dat het bedrijf haar “beleid van investeringen, werkgelegenheid, vorming en liefdadigheid” zou herzien. Het maakt meteen duidelijk hoe ernstig we de stelling van superrijken zoals Davignon of Buffet moeten nemen als ze beweren dat ook zij een bijdrage willen leveren. De minderheid van speculanten speelt met onze toekomst. Ze kunnen zonder veel risico’s gokken en speculeren, bij verliezen komt de overheid tussen met gemeenschapsmiddelen om ze te redden. Deze minderheid van financiële aasgieren en patroons heeft vandaag de touwtjes in handen. De gevolgen zien we bij onder meer ArcelorMittal, Dexia of Electrabel. Zullen we toelaten

dat deze elite van superrijken blijft beslissen over ons leven? De gewone werkenden, gepensioneerden, jongeren, werklozen,... vormen de meerderheid van de bevolking. Wij creëren alle welvaart maar hebben er niets over te zeggen. De sleutelsectoren van de economie die cruciaal zijn in ons leven, moeten in onze handen komen zodat ze ten dienste staan van onze belangen. Verzet tegen iedere besparingsmaatregel is noodzakelijk. Doorheen dat verzet moeten we in het offensief gaan om de greep van de kapitalisten over ons leven ongedaan te maken. Dat kan door de financiële sector, staal, energie,... in publieke handen te plaatsen onder democratische controle van de bevolking.

Dexia: winsten voor privé, verliezen voor gemeenschap? P 8-9


binnenland

de

Linkse Socialist

Van politieke crisis naar besparingsregering

Ongenoegen in actie omzetten!

N

a anderhalf jaar politieke crisis ziet het er naar uit dat nu toch een regering zal worden gevormd. Na de communautaire akkoorden werd vollop gediscussieerd over de begroting en het sociaal-economische beleid. Komt er eindelijk een einde aan de jarenlange politieke crisis? We vroegen het aan Anja Deschoemacker.

‘Oef, een nieuwe regering’, denken velen. Komt er een einde aan de politieke crisis?

“Veel mensen zijn het aanhoudende geruzie van de traditionele politici inderdaad beu. Dit duurt ook al lang, eigenlijk sinds de verkiezing van Leterme in 2007. Na vier jaar hopen velen dat het vormen van een regering betekent dat de crisisperiode wordt afgesloten en dat we terugkeren naar de situatie die er voorheen was. “Dat is echter een illusie. De sociaal-economische context is gewijzigd. Velen kijken naar de oprukkende miserie in Griekenland en vrezen dat dit ook bij ons mogelijk is. De discussies over de begroting en de besparingen voorspellen weinig goed. Geleidelijk maakt het ‘oef-gevoel’ plaats voor een ‘oei-gevoel’.” Wat is er al duidelijk van de regeringsplannen?

“De besparingsfactuur is opgelopen tot 10 miljard. Het is een illusie te denken dat dit ‘pijnloos’ zal gebeuren zoals Leterme beweert. Er zijn nu al enorme tekorten in diverse sectoren. Er zal geen ruimte zijn om de bestaande onderfinanciering aan te pakken. In de plaats

daarvan komt er een verdere afbraak van de sociale uitgaven. “Als Leterme maatregelen aanhaalt die ‘pijnloos’ zouden zijn, heeft hij het onder meer over de groeinorm voor de uitgaven van de gezondheidszorg. Die groeinorm zou beperkt worden. Dat betekent dat de kosten voor de patiënten verder zullen oplopen, nu al draaien patiënten op voor een derde van de kosten. Het beperken van de groeinorm vertrekt niet van de bestaande behoeften. “De regering zal eerder besparen op onze behoeften dan op de enorme winsten van de farmaceutische sector. Als er nog maar wordt gesuggereerd dat de grote bedrijven ook moeten betalen, beginnen die meteen te dreigen. Kijk naar Electrabel dat bij het minste gerucht over een nucleaire taks dreigde om niet meer te investeren in ons land. Dergelijke chantage is de norm geworden en heeft ook effect bij de gevestigde partijen. “Het enige reële antwoord dat we daarop naar voor kunnen brengen, is wat de vakbonden bij Arcelor zeggen: we moeten de zaken zelf in handen nemen en nationaliseren. Er werd wel 4 miljard euro gevonden om Dexia over te kopen en 54 miljard aan overheidsgaranties. Maar voor de werkgelegenheid bij Arcelor zouden er geen middelen zijn? Als Dexia iets aantoont, is het dat er wel

Tekorten zullen communautaire crisis blijven aanwakkeren

Een besparingsbeleid betekent dat de communautaire tegenstellingen verder zullen worden verdiept. Er komt geen betaalbare huisvesting in de Brusselse Rand, er wordt niet geïnvesteerd in openbare diensten of in degelijk onderwijs. Als er over taalvereisten wordt gesproken, gaat het ook om voldoende opgeleid personeel. Besparen op onderwijs ondermijnt dat. In het beste geval zal de bestaande onderinfinanciering worden behouden. Mogelijk komen er hier en daar enkele druppels op een hete plaat, zoals met het akkoord voor de Vlaamse non-profit. Maar het effect daarvan is beperkt. De extra middelen voor de gehandicaptensector betekenen dat er in West-Vlaanderen welgeteld één extra plaats bijkomt. Dat zal de wachtlijst niet wegnemen. Zal Dexia ons niets kosten?

Begin oktober zei Leterme nog dat de ‘redding’ van Dexia ons niets zou kosten. Hij heeft het 10 dagen vol gehouden, want nadien klonk het dat een extra inspanning nodig is om de staatsschuld tegen 2014 onder de 90% van het BBP te krijgen. Immers, de overname van ‘systeembank’ Dexia bedreigt de kredietwaardigheid van ons land, en dus wordt gevreesd voor oplopende rentelasten met een negatieve impact op de begroting tot gevolg. Kortom, meer besparen is de boodschap!

Maar de communautaire crisis is dan toch opgelost. Is dat niet al een eerste stap?

“Welke stap is er gezet? De burgedegelijk geld is. “Een bemerking daarbij: een nationa- rij heeft een formule gevonden om te lisatie betekent voor ons uiteraard niet kunnen regeren, er is een akkoord over dat de overheid een sector in nood over- hoe de factuur van de crisis bij ons zal neemt, saneert en vervolgens voor een terecht komen. Zoals wij al sinds 2007 habbekrats aan de privé verkoopt. Wij stellen, gebeurt dit met een klassieke zijn voor een nationalisatie om aan de tripartite van de gevestigde partijen behoeften van de meerderheid van de die ten volle bereid zijn om de burgerij op alle vlakken te dienen. De kortstonbevolking tegemoet te komen en dus dige hoop dat N-VA dat ook zou doen, moet die bevolking het ook voor het onder meer omdat het economisch gezeggen hebben. Dat is iets anders dan zien voor een hard beleid staat, is volafspraken die in allerhande achterka- ledig verdwenen. mertjes worden gemaakt. “Ondanks de akkoorden rond commu“Voor het redden van bankiers zijn er nautaire thema’s blijven alle elementen middelen, maar niet voor de tekorten van de tegenstellingen nog aanwezig. waarmee wij worden geconfronteerd. De communautaire crisis is niet voorbij. Op een ogenblik dat zowel gebruikers als vakbonden protesteren tegen de verdere af bouw van de spoorwegen, waarbij duidelijk is dat het aanhoudende gebrek aan middelen zowel personeel als dienstverlening raakt, komt de voormalige spoorbaas Karel Vinck doodleuk verklaren dat er gemakkelijk 5.000 personeelsleden weg kunnen. Het verdedigen van het personeel is volgens hem niet meer van deze tijd. Eigenlijk zegt hij dat het kapitalisme zich geen degelijke openbare diensten kan veroorloven. Wij moeten de vraag stellen of wij ons dit systeem kunnen veroorloven.” Verwacht je dat er strijd zal ontwikkelen in ons land?

“België is, behalve de moeilijke communautaire constructie, niet anders dan de rest van Europa waar er massaal wordt geprotesteerd tegen het neoliberale beleid dat ons al 30 jaar in de greep houdt. Dat beleid zorgt ervoor dat 99% van de bevolking moet opdraaien voor de winsten van minder dan 1% van de bevolking. Er is een boordevolle emmer ongenoegen, ook in ons land. Het is wachten op een druppel die de emmer doet overlopen. “Er zijn heel wat elementen die daar aanleiding toe kunnen geven. Dexia of Arcelor bijvoorbeeld. De econoom Etienne de Callataÿ stelde dat de overname van Dexia het voor de regering moeilijker zal maken om de volledige besparingsfactuur naar de werkenden, werklozen,... door te schuiven. Het maakt duidelijk waar de prioriteiten van de politieke leiders liggen: voor de aandeelhouders en bankiers zijn er middelen, voor Arcelor of de tekorten die wij ondervinden niet. “Uiteraard kunnen we niet voorspellen

N-VA zal het communautaire potje op het vuur laten staan, FDF heeft zonder MR de handen vrij om te blijven ageren en de rondzendbrief-Peeters biedt daar voldoende mogelijkheden toe, na de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 zal de kwestie van de niet-benoemde burgemeesters in de Rand evenmin opgelost zijn. “Het enige dat een verder escaleren van de communautaire tegenstellingen kan stoppen, is een massaal en actief verzet van de arbeidersbeweging tegen de besparingen. Een dergelijk actief verzet zou maken dat de N-VA niet langer de agenda bepaalt. Het zou bovendien de natuurlijke solidariteit tussen werkenden doorheen het hele land op de voorgrond plaatsen. Uiteindelijk zal ook de uitkomst van de communautaire crisis worden beslist door de positie van de arbeidersbeweging.”

rond welk thema het protest tot uitbarsten zal komen, maar wel duidelijk is dat het ongenoegen zich aan het opstapelen is. Voorheen kwam dit ongenoegen vaak op een vervormde en passieve wijze tot uiting, bijvoorbeeld in een foert-stem tegen het establishment. Dat verklaart de snelle opmars van eerst VB, daarna LDD en nu N-VA. Het is een uitdrukking van ongenoegen tegenover de gevestigde partijen, zowel onder de gewone werkenden als onder niet-loontrekkenden zoals kleine zelfstandigen en vrije beroepen. Recordcijfers inzake faillissementen wijzen op sociale catastrofes. “Verschillende lagen hebben de traditionele partijen vaarwel gezegd. De drie traditionele partijen komen in Vlaanderen niet langer aan een meerderheid. De afkeer tegenover de gevestigde partijen is logisch, ze bieden geen oplossingen. Zolang de arbeidersbeweging geen eigen politieke uitdrukking opbouwt, zal er ruimte zijn voor vormen van foertstemmen. Het zal er op aankomen om van passief ongenoegen naar actief verzet te gaan, ook op politiek vlak.”


standpunt

www.socialisme.be November 2011

Edito Door Jan Vlegels, voorzitter LSP-Antwerpen

Traditionele partijen bestelen arbeiders en hun gezinnen

L

Waar blijft de partij die opkomt voor onze belangen?

eterme gaf het al aan: 2 à 3 miljard euro besparen op jaarbasis kan nog zonder dat ‘de mensen’ zwaar moeten inboeten op hun levensstandaard. Maar de 10 miljard euro die volgend jaar moet gevonden worden om het begrotingstekort terug te dringen tot 2,8% van het BBP, kan onmogelijk zonder een drastische aanval op de sociale verworvenheden. Stelen van de armen om aan de rijken te geven

Of bestaat er toch een andere weg? De bedrijven in ons land boekten in 2009 - een recessiejaar (!) - 94 miljard euro winst voor belasting, waar ze slechts 11 miljard euro vennootschapsbelasting op betaalden (11,8%). Zou daar niet nog wat ruimte zijn? Volgens de traditionele partijen alvast niet. Als er over een vermogensbelasting wordt gesproken, komt men vaak niet verder dan ‘niet uitvoerbaar wegens geen vermogenskadaster’. Als de onderhandelaars een ballonnetje oplaten over het opdrijven van de nucleaire taks tot 750 miljoen euro, dreigt broodheer GDF Suez-Electrabel met het stilleggen van alle investeringen in België. Bruno Tobback beweert

dat ‘iedereen’ de besparingen zal voelen. We denken echter dat de rijksten nauwelijks zullen inleveren. Kortom: de arbeiders en hun gezinnen betalen de rekening en de patroons blijven buiten schot. Al zeker 20 jaar horen we geen enkele van de traditionele partijen daar bezwaar tegen uiten. Waarom zouden we de immense belastingdruk van de bedrijven nog verder opdrijven? Straks vluchten ze nog weg! Neen, we kunnen beter nog wat knabbelen aan de uitkeringen van de potverterende werklozen, de loon- en arbeidsvoorwaarden van de werkenden aanpakken, en de pensioenen van de - grotendeels overtollige - ambtenaren onderuit halen. Die werklozen, werkenden en gepensioneerden kunnen nergens naar toe vluchten.

Elke dag worden we bestookt met soortgelijke argumenten, maar niemand die erop antwoordt. Als dit één ding aantoont, dan wel dat wij als gewone mensen geen partij meer hebben die opkomt voor onze rechten. Laat staan dat er een formatie is die zorgt voor een politieke vertaling van de strijd van de arbeiders van ArcelorMittal of de spoormannen en -vrouwen. LSP denkt dat zo’n partij, in combinatie met strijdbare vakbonden, broodnodig is indien we de sociale afbraak een halt willen toeroepen. Vandaar dat we van bij het begin betrokken waren bij Rood!, het initiatief met ex-sp.a’er Erik De Bruyn als woordvoerder, waarover we reeds meermaals bericht hebben in de Linkse Socialist. Rood! wil de basis leggen voor een nieuwe linkse partij in Vlaanderen - en bij uitbreiding in België - en kan via de bekendheid en het socialistisch profiel van haar kopman op heel wat interesse rekenen van syndicalisten, jongeren en arbeiders.

Rood! bevestigt potentieel. Zal het de verwachtingen inlossen?

Het feit dat Rood! werd opgenomen in de recente opiniepeiling van de Gazet van Antwerpen (GVA) in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen, duidt op haar politieke relevantie. Het resultaat van 1,1% die de peiling Rood! toedicht - zonder dat het reeds een noemenswaardige publieke campagne heeft gevoerd - wijst op het potentieel, maar tegelijk ook op de lange weg die het initiatief nog voor de boeg heeft. In dezelfde peiling is PVDA goed voor 2,5%, onvoldoende voor een zitje in de gemeenteraad. Voorlopig ziet het er naar uit dat PVDA de boot voor een electorale samenwerking op gelijkwaardige basis afhoudt. Dat is spijtig, een krachtenbundeling aangevuld met andere linkse activisten en syndicalisten zou een dynamiek kunnen creëren die de uitbouw van een links alternatief een stap(je) dichterbij kan brengen. De praktijk zal aantonen of Rood!

kan ontwikkelen tot een formatie die de basis kan leggen voor een nieuwe arbeiderspartij in België. Hiervoor is een oriëntatie op de arbeidersbeweging cruciaal. Als Rood! in strijdbewegingen tussenkomt met een programma dat vertrekt van de behoeften in de samenleving, de nodige middelen opeist en elke besparing afwijst, dan kan het een belangrijke politieke factor worden. Rood! kan democratische structuren creëren die het mogelijk maken voor strijdbare syndicalisten en andere activisten om op basis van ervaringen uit strijdbewegingen te discussiëren over programma en strategie. De logge, monolithische sociaaldemocratische partijmastodonten behoren tot het verleden. Bestaande politieke stromingen verdienen een plaats in nieuwe linkse formaties. LSP wil loyaal meebouwen aan Rood!, en tegelijkertijd met alle betrokken de discussie aangaan - zonder ultimatums te stellen - over de nood aan een programma dat breekt met het kapitalisme en opkomt voor een democratisch socialistische maatschappij.

Arco: het failliet van het ‘ethisch bankieren’

Grafittikunst door Banksy met een terechte vraag. et idee dat de leden van coöperatieve instellingen het beleid bepalen en hierdoor de nadruk kunnen leggen op ethische doelstellingen, is krachtig doorprikt door de Dexia-crisis. Dexia is niet zomaar een bank die onderuit schoof, het was de bank van de overheden en de christelijke arbeidersbeweging.

H

De opsplitsing van Dexia en het waardeverlies van de aandelen van deze bank hebben verregaande gevolgen voor de groep Arco. Dat is de coöperatieve holding van de christelijke arbeidersbeweging. Naar eigen zeggen staat de groep voor het verdedigen en beheren van de financieel-economische belangen van de leden en dit “op een duurzame wijze en met grote zorg voor bedrijfseconomische, sociale, ecologische en ethische aspecten”. Arco telt zowat 800.000 vennoten en controleerde 13% van Dexia. De groep Arco stelde dat het bij financiële operaties steeds kijkt naar “de belangen van het personeel, de klanten en de samenleving in het algemeen”. Nu de speculatiezeepbel bij Dexia tot barsten is gekomen, klinkt dit cynisch. Met Arco is de christelijke arbeidersbeweging evenzeer mee gestapt in de neoliberale logica van gokken en speculeren om op korte termijn winsten te boeken. Dat beleid werd mee uitgetekend door voorzitter Dehaene die ook in de hoek van het ACW wordt gesitueerd. Arco komt voort uit het Landelijk Verbond van Christelijke Coöperaties (LVCC) dat in 1935 werd opgezet. Francine Swiggers, voorzitter van het directiecomité van Arco, is tevens de nationale schatbewaarder van het ACW. Arco is een overblijfsel van de coöperaties uit de jaren 1930. De socialistische coöperatieve ‘Bank van de Arbeid’ ging in 1934 ten onder in de toenmalige financiële stormen als gevolg van de kapitalistische crisis. Het LVCC overleefde en werd Arco. Veel ACW-leden kwamen via de bank Bacob uiteindelijk bij Dexia terecht. Binnen de christelijke arbeidersvleugel was dat een evidentie. Wie spaargeld bij Bacob had, werd

al snel gevraagd om een aandeel van Arco te kopen in ruil voor een jaarlijks dividend en een aantal praktische voordelen (onder meer rechtshulp, maar ook bijvoorbeeld korting op tickets voor pakweg de Efteling). Dit aandeel werd voorgesteld als een veilige belegging, een investering in de toekomst. Nu moest de regering met een staatswaarborg tussenkomen omdat de beleggingen van Arco toch niet zo veilig waren. Wat er ‘sociaal’ of ‘ethisch’ is aan de betrokkenheid bij de speculatie van Dexia is evenmin duidelijk. De 800.000 leden van Arco zijn bedrogen. Er komt vanuit de ACW-hoek geen evaluatie van hoe het coöperatieve ‘ethisch bankieren’ speculatief casinobankieren werd. ACW-topman Patrick Develtere, tevens bestuurder bij Dexia, legt de verantwoordelijkheid voor de problemen bij de Amerikaanse recessie: “De bank heeft de tijd niet gekregen om de fouten uit het verleden recht te trekken. De oorzaak ligt in de Amerikaanse ziekte. Terwijl de bank de gevolgen daarvan nog aan het wegwerken was, werd ze getroffen door de Europese schuldencrisis”. Develtere is niet van plan om op te stappen als bestuurder bij Dexia: “Wij streven nog altijd naar een duurzame langetermijnrelatie met Dexia”. Ondanks de staatsgarantie voor de leden van Arco voelen vele ACW’ers zich in de zak gezet door het beleid dat mee door hun leiding werd gesteund. Het falen van dat beleid is niet louter aan de ‘Amerikaanse ziekte’ toe te schrijven, maar aan het volledig meestappen in de neoliberale ideologie van kortetermijnwinsten door speculatie. Daar moet de leiding van de christelijke arbeidersbeweging mee breken.

ZO GEZEGD Toen Francine Swiggers in 2007 aan het hoofd van Arco kwam te staan, werd ze geïnterviewd door de krant La Libre. Daarin verklaarde Swiggers dat ze “geen revolutionaire veranderingen wilde” en dat ze “voor continuïteit pleitte”. “Maar ik kan niet zeggen dat onze huidige strategie voor eeuwig geldig is.” De strategie van Arco heeft inderdaad niet ‘eeuwig’ stand kunnen houden... In de zomereditie van deze krant hebben we al verwezen naar een verklaring van het ratingbureau Moody’s. Gezien de ontwikkelingen bij Dexia willen we deze uitspraak nog eens bovenhalen: “Dexia is de nagel aan de doodskist van België en kan mogelijk het einde van de eurozone betekenen.”


syndicaal

de

Linkse Socialist

ArcelorMittal wil de warme fase in Luik definitief sluiten

Nationalisatie van de staalsector onder arbeiderscontrole! dossier door

H

Nicolas Croes

et kwam in het Luikse aan als een donderslag bij heldere hemel. ArcelorMittal kondigde aan dat het de warme fase definitief wil sluiten. Jarenlang werden de arbeiders van het bedrijf heen en weer geslingerd tussen beloftes en ontgoochelingen. Nu dreigen ze bij het afval te worden gezet. Het gaat om duizend jobs (581 vaste jobs en bijna 400 interimmers) die direct worden geraakt en bovendien nog een pak meer op indirecte wijze. De toekomst van de koude fase is evenmin zeker. Hoe kunnen we de tewerkstelling redden?

Sinds het failliet van Forges de Clabecq in 1997 hebben alle metallos wel al gehoord dat de staalsector in ons land geen toekomst heeft. Dat refrein werd de afgelopen tien jaar systematisch gebruikt om enorme toegevingen af te dwingen in de vorm van een toegenomen flexibiliteit en bij ArcelorMittal een loonstop sinds 2009. Het enige wat daarmee werd gered, waren de winsten van de multinational. Het is met dezelfde argumentatie dat jarenlang tal van fiscale voordelen werden aangeboden, onder meer met de beruchte notionele intrestaftrek, waardoor de middelen voor de gemeenschap worden ondermijnd. De cijfers zijn onthutsend. Het officiële belastingtarief op bedrijfswinsten in ons land bedraagt 33,99%. Het financiële filiaal van ArcelorMittal (ArcelorMittal Finance and Services Belgium) maakte vorig jaar 1,394 miljard euro winst, maar betaalde geen cent belastingen. In hetzelfde jaar maakte ArcelorMittalBelgium, het bedrijf dat de industriële activiteit in ons land overkoepelt, een winst van 59 miljoen euro. Daarop werd 42.000 euro belastingen betaald. ArcelorMittal Upstream, waarvan de sluiting werd aangekondigd, maakte 35 miljoen euro winst en betaalde daar 936 euro belastingen op. De fiscale voordelen zouden goed zijn voor de werkgelegenheid, maar daar merken we niet veel van… Nationaliseren?

Het gemeenschappelijk vakbondsfront bij ArcelorMittal heeft off icieel aan formateur Elio Di Rupo gevraagd om de Luikse staalsector te nationaliseren. “De overheid vond op een weekend tijd 4 miljard euro om de speculanten en aandeelhouders van Dexia te red-

den, waarom zouden ze nu geen miljard vinden om de warme fase te redden?”, luidt het. Didier Van Caillie, professor bedrijfseconomie aan de Luikse universiteit, noemt het “een idee dat minstens moet worden bestudeerd”. Hij benadrukt wel dat een nationalisatie slechts “tijdelijk” mag zijn om het bedrijf nadien opnieuw aan de privé over te dragen. Dat lijkt ook de redenering van bepaalde vakbondsverantwoordelijken te zijn. Fabrice Jacquemart van FBTB Métal Luik-Luxemburg stelde: “Ons idee is dat we terug moeten naar de situatie van de jaren 1980 en 1990, voor de verkoop aan Usinor. Met name een sterke betrokkenheid van de Waalse regering in afwachting dat een andere industriële overnemer wordt gevonden”. Waals minister van Economie JeanClaude Marcourt (PS) – die zich ooit zonder ironie antikapitalist durfde te noemen – was er snel bij om te verklaren dat een nationalisatie onmogelijk is omdat dit niet “de taak van de Waalse regio” zou zijn en bovendien niet mag “van de Europese Unie”. Het kabinet van Marcourt laat uitschijnen dat de enige manier om de warme fase te redden, bestaat uit een overname door een industriële operator. Dat betekent dat ervan uitgegaan wordt dat ArcelorMittal de productiemiddelen zomaar zal afstaan. Dat is verre van gegarandeerd. Richtlijnen van de Europese Unie zijn blijkbaar enkel soepel als het om de belangen van het patronaat en de banken gaat. Toen verschillende banken vanaf 2008 in de problemen kwamen, werd er geen bezwaar gemaakt tegen nationalisaties door lidstaten. Toen ging het uiteraard om het redden van de bankiers. Nu het gaat om het redden van de werkgelegenheid zou een nationalisatie niet mogen. Het nationaliseren van de staalsector om deze te beheren zoals pakweg de NMBS, waarbij evenzeer een commerciële winstlogica wordt gehanteerd, zal evenmin een blijvende oplossing bieden..

hier niet alleen om de directe werkgelegenheid, maar ook de onderaannemers en de lokale gemeenten (Seraing is voor 5 miljoen van haar begroting van 90 miljoen euro afhankelijk van ArcelorMittal, in Oupeye gaat het om 3,7 miljoen) alsook de openbare diensten. Zo is 70% van het rangeerstation van Kinkempois af hankelijk van de staalsector. De activiteiten van dit rangeerstation zouden misschien niet sterk geraakt worden door de sluiting van de warme fase, maar gezien de onzekere toekomst van de koude fase is ook de toekomst van dit rangeerstation onzeker. Een cruciale sector als de staal mag niet aan de inhaligheid van de privé worden overgelaten. Dat leidt enkel tot sociale drama’s. De jongerenwerkloosheid in Seraing bedraagt nu al 35%... Verschillende economen bevestigen dat de impact van de staalsector op de regio een overname van de productiemiddelen door de overheid rechtvaardigt. Maar waarom zou de overheid het bedrijf overkopen? De gemeenschap is al voldoende geplunderd door ArcelorMittal en andere bedrijven in de sector. Bovenop de riante fiscale cadeaus werden tientallen miljoenen euro’s aan CO2-quota betaald, investeerde het Waalse Gewest 20 miljoen euro in wetenschappelijk onderzoek voor ArcelorMittal,… In feite zouden we dat geld moeten terugeisen van ArcelorMittal in plaats van te betalen voor de productiemiddelen. Wereldwijd komen arbeiders en jongeren in actie tegen het systeem dat enkel ten dienste van de winsten staat. Ze bezetten pleinen et organiseren hun acties met regelmatige algemene vergaderingen. Bij ArcelorMittal is het noodzakelijk om te strijden voor de nationalisatie van de volledige sector en dit zonder enige schadeloosstelling en onder democratische controle van de arbeiders en de gemeenschap. De metallos kennen hun bedrijf door en door en zijn in staat om er zelf op democratische wijze collectief de leiding van op te nemen. Waarom geen eerste stap in die richting zetten door het Jobs redden, niet de bedrijf te bezetten en een democratisch winsten! strijdcomité op te zetten met regelmatige algemene vergaderingen. Op die Als we het laten afhangen van een manier zouden we van bezettingen van eventuele overnemer, wordt de werk- pleinen gaan naar het overnemen van de gelegenheid opnieuw overgelaten aan productiemiddelen die aan de gemeende winsthonger van de privé. Het gaat schap en de arbeiders toebehoren.

Zenuwslopende jaren voor de arbeiders De staalsector kent een lange geschiedenis in de Waalse regio. Het minste dat kan worden gezegd, is dat de afgelopen tien jaar bewogen waren.

Kort na de fusie van Usinor (Frankrijk), Arbed (Luxemburg) en Aceralia (Spanje) tot Arcelor in 2001 werd een besparingsplan van 700 miljoen euro aangekondigd. Er kwam ook snel een bevriezing van alle investeringen. Begin 2003 kondigde Arcelor de sluiting van de warme fase in het Luikse aan. De betoging tegen de sluiting, in het centrum van Luik, telde maar liefst 50.000 deelnemers. Dat was meteen de grootste arbeidersbetoging in Luik sinds de ‘Staking van de eeuw’ van 1961. Er volgden twee betogingen in het Groothertogdom Luxemburg (waar de sociale zetel van Arcelor is gevestigd) die werden gekenmerkt door een harde politierepressie. Er werd een sociaal akkoord gesloten waarin de sluiting van de hoogoven HF6 van Seraing werd voorzien tegen 2005. In juni 2006 werd Arcelor overgenomen door Mittal. De sluiting van de warme fase werd bevestigd en nadien leek het alsof de beslissing opnieuw werd bekeken, wat effectief gebeurde in 2007. Er werd een eerste datum van hervatting bepaald in november 2007. Deze datum werd uitgesteld door een probleem met de CO2-quota (het Waalse Gewest zou uiteindelijk enkele miljoenen op tafel leggen om de CO2-quota te betalen). Op 21 januari 2008 was er een algemene staking in de Luikse staalsector. Op 27 februari werd de hoogoven HF6 effectief opnieuw opgestart. In oktober van dat jaar kondigde ArcelorMittal aan dat de hoogoven “drie maanden” stil zou liggen. Sindsdien heeft de hoogoven HF6 niet meer gefunctioneerd. In 2009 werd de tweede hoogoven, HFB, stilgelegd. Hierna werd de hoogoven nog een jaar gebruikt om op 1 augustus op waakstand te worden geplaatst. Vervolgens kwam de aankondiging van de definitieve sluiting.

Naar een internationale strijd

In Luxemburg werd de informaticadienst al gedelokaliseerd. ArcelorMittal kondigde bovendien aan dat de staalgieterij “tijdelijk” wordt gesloten alsook de twee walserijen van Schifflange. Zowat 600 metallos werden in een “herklasseringscel” ondergebracht. Hiernaast verdwenen tal van jobs bij onderaannemers. In Frankrijk is de site van Gandrange al langer gesloten en wordt nu de site van Florange-Hayange met sluiting bedreigd. Hierdoor staan 1.100 vaste jobs en 400 interimcontracten op de helling. Ook elders in Europa worden vestigingen bedreigd en worden de arbeidsvoorwaarden onder vuur genomen. Warme en koude fase

De ‘warme fase’ of ook nog de ‘vloeibare fase’ omvat de twee hoogovens HF6 en HFB, het voorbereiden van het staal, het gieten in Chertal en de accu’s van de hoogovens. De koude fase is de tweede fase van de productie waarbij stalen platen worden omgezet in afgewerkte producten. De vakbonden pleiten steeds voor het behoud van een “geïntegreerde” staalsector. Vandaag is de koude fase niet direct bedreigd, maar alles wijst op donkere wolken boven de toekomst van ArcelorMittal in ons land.


syndicaal

www.socialisme.be November 2011

Weg met het besparingsplan bij de NMBS!

I

n oktober besliste de Raad van Bestuur van de NMBS groep over het besparingsplan van de directie van de vervoersmaatschappij NMBS. Het voorstel om 302 treinen af te schaffen en 36 stopplaatsen niet langer te bedienen werd afgezwakt tot het schrappen van 170 binnenlandse treinen en een onderzoek naar de stopplaatsen. Dit zal leiden tot jobverlies bij het rijdend personeel. Daarnaast verdwijnen een 200-tal jobs bij de loketten, wordt een derde van het personeel in de administratie niet vervangen en verdwijnen er 650 voltijdse posten in de ateliers. Alles samen staan zowat 900 statutaire jobs op de helling.

De directie stelde dat 222 treinen hun energiekost niet opbrengen. Daar moet bij gezegd worden dat er een zeer nadelig energiecontract werd gesloten, wat de NMBS 10 miljoen euro teveel kost. Het spoor is een melkkoe voor de private winsten van Suez geworden. Het schrappen van 170 treinen treft zowat 2.800 reizigers. Nadien volgen 23 grensoverschrijdende treinen. Dit treft vooral pendelaars die in shiften werken en geen alternatief hebben. Het komt bovenop wat de reizigers de afgelopen periode al te slikken kregen qua vertragingen en afgeschafte treinen. De directie wil bovendien reizigers die op de trein een ticket kopen 7 euro extra laten betalen, wat als een ‘pestmaatregel’ wordt ervaren. Het zal het geweld op treinbegeleiders alvast niet verminderen, in de eerste helft van dit jaar waren er al 15% meer gevallen van ernstige agressie dan een jaar geleden. De dienstverlening wordt afgebouwd door treinen te schrappen, door te besparen in de ateliers (wat onvermijdelijk zal leiden tot nog gebrekkiger materieel en bijhorende vertragingen) maar

ook door de loketten af te bouwen. De NMBS bestelde nieuwe verkoopautomaten. Zelfs al werken ze beter dan de huidige, dan nog kan je een mens niet volledig vervangen door een machine. Een automaat beantwoordt geen vragen. Je tot een loketbediende wenden zal in de toekomst trouwens wellicht ook meer kosten, net als bij het kopen van een ticket op de trein. In het internationale reizigersverkeer, een markt die al ‘vrijgemaakt’ werd, betaal je tot 7 euro meer aan de loketten. Behalve dat de sluiting van loketten nefast is voor de dienstverlening, zal het wegnemen van de zichtbare aanwezigheid van spoorwegpersoneel leiden tot stations zonder enige vorm van sociale controle. Rudi Thomaes van het VBO roept de regeringsonderhandelaars op 910,6 miljoen euro te besparen bij de NMBS groep. Tot 16.000 man wil hij bij pensionering niet vervangen. Ex-spoorbaas Karel Vinck houdt het op 5.000 jobs minder. Nu al kampen vele beroepscategorieën met een personeelstekort. Bovendien wil het VBO nog meer activiteiten in handen zien van onderaannemers.

Als maatschappij moet je de discussie voeren over hoe je het vervoer van zowel goederen als personen wilt organiseren. Ongeacht de keuze, moeten daar middelen tegenover staan. Openbare dienstverlening en winstbejag zijn onverenigbaar. Het huidige wanbeleid kost ons veel geld. Vorig jaar werd 210 miljoen euro weggegooid aan externe consultancy. Met de ervaring aanwezig onder het eigen personeel gebeurt te weinig. De splitsing, moeder van vele problemen, kost jaarlijks 100 miljoen euro aan bijkomende directies en administraties. Voor de tweede ‘redding’ van Dexia is meteen publiek geld voorhanden in de vorm van een staatsborg voor een ‘bad bank’. De private winsten worden gevrijwaard terwijl spoorwegpersoneel en gebruikers kunnen creperen. Wij staan voor een samenleving die andere keuzes maakt. Daartoe moeten we het verzet tegen de huidige besparingsplannen organiseren. Niet door gewoon eens stoom af te laten, maar door een actieplan opgesteld door de basis waarin alle ongenoegen bij het spoorpersoneel en de reizigers wordt verenigd.

De actieblog Libre Parcours draait op volle toeren. In de eerste weken van oktober brachten we vier verschillende pamfletten uit. Libre Parcours was bij alle acties van de partij. Daarnaast heeft onze internetaanwezigheid een stap vooruit gezet, onze blog is een heuse website geworden en dit op www.libreparcours.net

101-centra willen meer personeel en snel! Het personeel van verschillende 101centrales voerde de afgelopen weken acties voor meer personeel. De werkdruk is onhoudbaar en ondermijnt de goede dienstverlening. De calltakers nemen het niet dat het personeelstekort leidt tot een groot aantal overuren. Bij de stakingsacties wordt de politie ingezet om de noodoproepen aan te nemen. Op de acties zijn de boodschappen duidelijk: “Wij willen meer personeel! Geen uitstel meer!” En verder: “Meer personeel in de meldkamers voor een goede dienstverlening”. De liberale minister van Binnenlandse Zaken, Annemie Turtelboom, wil echter niet ingaan op de eisen van het personeel. Een bijkomend discussiepunt is het behoud van de rechten van het personeel bij de overgang van de gemeente naar Binnenlandse Zaken. Het tekort aan middelen voor de 101-

centrales is niet alleen nefast voor het personeel, maar ook voor al wie gebruik moet maken van deze centrale. Bij noodoproepen is het van cruciaal belang dat deze snel en goed worden behandeld. Het personeel eist dat er snel aan de eisen wordt tegemoet gekomen, zoniet zullen verdere en nieuwe acties volgen. De goede aanwezigheid op de piketten geeft aan dat er een grote actiebereidheid is. De jarenlange politiek van cadeaus aan de rijken en grote bedrijven, gekoppeld aan de economische crisis van het systeem, maken dat bij verschillende openbare diensten de grenzen van wat voor het personeel draaglijk is, meer en meer werden overschreden. Met een nieuwe besparingsregering in het vooruitzicht moet de arbeidersbeweging zich voorbereiden via informatiecampagnes en verenigde actie om onze levensstandaard te verdedigen.

Met de winstlogica binnenkort 10.000 extra vrachtwagens per dag op de weg? Het personeel van het goederenvervoer wordt gevraagd om voor de NV Logistics te werken. Daarmee wordt de deur opengezet voor een volledige privatisering. Terwijl Dexia wordt genationaliseerd, wordt met het goederenverkeer een omgekeerde richting uitgegaan. Alsof het vervoer van goederen over het spoor geen kerntaak van de overheid is. Zullen we het goederentransport beperken tot de meest winstgevende elementen ervan en de rest overlaten aan transport over de weg? Het verspreid goederentransport (wagons van verschillende klanten) houdt dagelijks zowat 10.000 vrachtwagens van de weg, maar dit komt nu onder vuur te liggen. Dat is slecht voor het milieu en voor de files, naast de onvermijdelijke negatieve gevolgen voor het personeel. Maar bij de NMBS is dat niet van tel. Daar wordt enkel naar directe winsten gekeken. De directie houdt informatiesessies waarbij het personeel kennis kan maken met de arbeids- en loonsvoorwaarden bij Logistics NV. Er wordt aan het personeel gevraagd om voor die NV te werken. Een echte keuze heeft het personeel niet: de NV zal het goederenverkeer volledig overnemen. Om collectief protest te vermijden, wordt geprobeerd om de werknemers onder druk te zetten om individueel te tekenen en op termijn afstand

te doen van het statutair karakter in ruil voor een contractuele verhouding. Aanvankelijk zou het statutaire karakter blijven door middel van een dubieuze (en wellicht onwettelijke) vorm van ‘detachering’ waarbij de NV statutair personeel huurt om hen contractueel tewerk te stellen. Het is evident dat dit een opstapje is naar een volledig contractueel statuut. Er wordt onder het personeel gevreesd dat een nieuwe fase van de recessie Logistics NV meteen in de problemen kan brengen, met mogelijk een dreigend faillissement en overname van de meest winstgevende delen door een buitenlandse groep. Er moet geen tekeningetje bij gemaakt worden om te weten wat dit voor de arbeidsvoorwaarden zou betekenen. Nu wordt de druk op de individuele personeelsleden gelegd. Dat gebeurt door middel van chantage: niet tekenen staat gelijk met het verliezen van het werk dat momenteel wordt uitgeoefend. Wie niet tekent, zou elders binnen de NMBS-groep terecht kunnen maar kan niet langer dezelfde job uitoefenen. De NV Logistics kan niet om het bestaande personeel van het goederentransport heen, nieuwe contractuele bestuurders opleiden is duur en vraagt veel tijd. De bestuurders moeten dat aangrijpen om collectief het behoud van het statuut te bepleiten en daarvoor te strijden.


sociaal

de

Linkse Socialist

Vraag van de maand

Hoe kunnen de 99% armsten de touwtjes in handen nemen?

D

e roep naar verandering klinkt steeds luider. Terwijl de 1% rijksten verder gokken en speculeren, komt er protest van de 99% anderen. De rijksten worden zelfs in tijden van crisis en besparingen rijker. De rest van de bevolking geeft steeds meer steun aan acties zoals ‘# Occupy Wall Street’ die regelrecht ingaan tegen de dictatuur van speculanten en bankiers. D e v a s t s t el l i n g d a t ‘z ij’ a l s machthebbers maar met 1% zijn terwijl wij met 99% zijn, is belangrijk omdat

het de scheefgetrokken verhoudingen acties, maar met jongeren alleen zullen Dat moet ook op politiek vlak gebeuren. in de samenleving duidelijk maakt. we er niet komen. De actievoerders die Vandaag hebben we amper een politieke Anderzijds werpt het ook de vraag op nu op straat komen tegen de dictatuur stem, er is geen brede open formatie waarom we met onze 99% eigenlijk van de markten moeten zich richten waarin de verontwaardiging een eigen niets te zeggen hebben en vooral: op de arbeiders om de potentiële uitdrukking vindt. We begrijpen de hoe kunnen we daar verandering in kracht van de 99% te organiseren afkeer van veel indignados tegenover brengen? en ook te laten voelen waar het pijn de gevestigde politici en hun ‘partijen’ Wij denken dat de kracht die in doet: in de por temonnee van de die eigenlijk kiesmachines zijn. Maar staat is om verandering te bekomen kapitalisten. Stakingsacties worden dat mag er ons niet van weerhouden de arbeidersbeweging is. Het zijn in de media gemakkelijk afgedaan als om zelf een politiek instrument uit te de werkenden die het hele systeem ‘overlast’. De campagne van media en bouwen, LSP wil daar een bijdrage toe draaiende houden, die alles produceren traditionele politici tegen stakingen leveren en komt daarom met politiek en die dus ook het systeem plat kunnen heeft alles te maken met het feit dat materiaal tussen op de acties. leggen. Wat kunnen die topmanagers deze actiemethode de kapitalisten We denken dat er een brede formatie en speculanten aanvangen zonder onze pijn doet. Het zet de winsten immers nodig is met verschillende stromingen arbeid en dus zonder reële productie? onder druk. en ideeën, maar daarnaast is ook een Jongeren kunnen een actieve rol Om de kracht van de 99% te kunnen revolutionaire partij zoals LSP nodig. spelen in het opzetten van dynamische gebruiken, moeten we die organiseren. Met een brede formatie kunnen een

Anti-abortusactivisten in het offensief. Verzet is nodig!

R

uim 20 jaar nadat abortus uit het strafrecht werd gehaald, komen oude tegenstanders daarvan terug naar voor. Aan verschillende centra voor hulpverlening bij ongewenste zwangerschap en abortus duiken sinds enige tijd activisten van de zogenaamde ‘St-Niklaasgroep’ op die protesteren tegen het recht op abortus. Vrouwen die naar deze centra trekken, worden aangesproken met pamfletten en schokkende beelden.

In Luik, Gent, Oostende en Antwerpen en mogelijk ook elders zijn er regelmatig acties van de ‘St-Niklaasgroep’, een voor het overige bijzonder obscure organisatie waarvan amper iets geweten is. De groep noemt zich naar St-Niklaas omdat dit de heilige van de kinderen is en voor de anti-abortusactivisten ook van de niet-geboren kinderen. Gezien de agressiviteit van de acties, het professionele materiaal en de coördinatie met acties in verschillende steden kan het bijna niet anders of er zit een georganiseerde kracht achter. Eerder waren er gelijkaardige acties De afgelopen jaren was er ook in ons van ext reem rechts ( Voor post en land een hernieuwde opmars van een NSV) en nationaal proberen religieus militante katholieke conservatieve geïnspireerde conservatieven acties rechterzijde die onder meer betogingen tegen abortus op te zetten. organiseert. Eind maart is er traditioneel De St-Niklaasgroep trekt naar de een anti-abortusbetoging die verkeer- abortuscentra met grote foto’s van een delijk een ‘mars voor het leven’ wordt dode foetus. Alle vrouwen die naar genoemd. Deze betoging krijgt de het centrum gaan, krijgen een pamflet expliciete steun van zowel extreemrechts waarin wordt uitgehaald naar abortus. als het katholieke establishment rond Zelfs na een verkrachting is abortus aartsbisschop Léonard. voor deze activisten onaanvaardbaar,

er wordt volgens hen meer schade toegebracht door de abortus dan door de verkrachting. Abortus zou dus erger zijn dan verkrachting. De actievoerders zijn nooit met veel, maar ze beweren wel dat ze de meerderheid van de bevolking vertegenwoordigen en dat die meerderheid niet wil dat gemeenschapsmiddelen worden besteed aan het begeleiden van vrouwen die abor t us laten plegen of voor het uitvoeren van deze abortus. Wat moeten vrouwen of jonge meisjes die het moeilijk hebben niet denken als ze bij een bezoek aan een centrum met deze hysterische zeloten worden geconfronteerd? Wat met een vrouw die eerst het slachtoffer werd van een verkrachting, dat emotioneel nog niet verwerkt heeft en vervolgens nog eens voor moordenaar van een foetus wordt uitgescholden? Abortus is sowieso een moeilijke beslissing voor iedere vrouw. De beslissing wordt vaak ingegeven door financiële problemen of het gebrek aan toekomstperspectieven voor een kind. Wij verdedigen het recht op abortus als een recht op vrije keuze: de vrouw moet baas zijn over eigen buik. Tegelijk komen we op voor maatregelen opdat vrouwen niet omwille van financiële redenen tot abortus moeten overgaan en gaan we in tegen het feit dat de samenleving alle verantwoordelijkheden voor kinderen op de kap van de moeder afschuift. Verder moet er een antwoord komen op het tekort aan middelen voor hulpverlening bij abortus. De ter ug keer van anti-abor t usactivisten moet beantwoord worden met actief verzet. Op 25 maart is er een nieuwe ‘mars voor het leven’ waartegen we samen met anderen een actie willen organiseren. Dat kan een vertrekpunt zijn voor een campagne die het recht op vrije keuze verdedigt en daarmee ingaat tegen de internationale terugkeer van religieus rechts.

aantal tradities van strijd en solidariteit opnieuw worden gevestigd. Een revolutionaire partij is nodig om daar mee richting aan te geven zodat we niet alleen weten waartegen we opkomen, maar ook weten welk alternatief er is en hoe we dat kunnen bekomen. Als we het systeem willen bestrijden, is het nodig om ons te organiseren zodat we collectief en democratisch de discussie kunnen voeren over onze acties, hoe we deze verder kunnen uitbouwen en welk alternatief we naar voor kunnen schuiven. Als we dat niet doen, zullen de 1% machtigsten steeds opnieuw proberen om ons voor hun kar te spannen.

KORT Net Brussel in actie

T

oen de regeringsonderhandelaars het statuut van het personeel van Net Brussel wilden uithollen door ze als onderdeel van het akkoord over de hervorming van Brussel over te hevelen van het gewest naar de gemeenten, trokken de arbeiders woedend de straat op. Voor de 540 personeelsleden zou dit immers een verlies van € 150 per maand kunnen betekenen. Bovendien vrezen ze voor privatisering.

ACOD en ACLVB erkenden in allerijl de actie met een stakingsaanzegging, maar het was niet hun initiatief. De arbeiders beslisten het ophalen van huisvuil te staken en hielden centrale kruispunten bezet. Vuilnis werd in brand gestoken. De invalswegen slibden dicht. De arbeiders trokken naar het gebouw van de Brusselse regering en bekogelden het met eieren en stenen. Urenlang werd het centrum van Brussel geblokkeerd. De actie haalde de hele dag het nationale nieuws. “Hoe moeten we het dan doen? Moeten we doodleuk een beetje wandelen, een picknickje doen of zo. We moeten tonen dat we kwaad zijn. Het zijn geen kinderen die hier op straat staan”, vertelde een arbeider op TV Brussel. Dit illustreert hoe snel het kan gaan. Bij Net Brussel werken trouwens zowel Nederlandstaligen als Franstaligen, Belgen en allochtonen. De bevoegde Brusselse staatssecretaris, Emir Kir, liet snel weten dat het statuut gegarandeerd blijft en privatisering niet op de agenda staat.

Ineos in Feluy.

Stakingsrecht aan banden gelegd

D

e arbeiders van het chemiebedrijf Ineos in Feluy (Henegouwen) gingen op 14 oktober staking om te protesteren tegen de impasse bij de onderhandelingen over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst.

De vakbonden klagen aan dat 46 arbeiders vervolgens de politie bij hen thuis over de vloer kregen. Dat gebeurde soms midden in de nacht. ABVVdelegee Thierry Allard reageert geschokt: “Dit is nooit gezien. Het zijn maatregelen die vierkant ingaan tegen het stakingsrecht. De politie zat de arbeiders op de huid en er werd hen gezegd dat ze een gevangenisstraf riskeerden als ze niet ingingen op de opeising.” De directie had het over veiligheidsmaatregelen die het opeisen van arbeiders noodzakelijk maakten. De vakbonden stelden dat de arbeiders alle nodige veiligheidsmaatregelen in acht hadden genomen en dit nog voor de staking begon. Voor de Raad van State werd de directie in het ongelijk gesteld. Dit incident komt er na verschillende inbreuken op de syndicale vrijheden. Er werden delegees aan de deur gezet bij onder meer BRC en Clariant, waar de afdankingen na strijd gedeeltelijk werden ingetrokken. Maar het patronaat blijft in het offensief gaan tegen de syndicale rechten. Er is nood aan een ernstige en offensieve mobilisatie voor de bescherming van de delegees en de syndicale rechten.


socialisme

www.socialisme.be November 2011

Strijd voor positieve hervormingen koppelen aan strijd voor socialisme

D

e term “hervormingen” wordt vandaag te pas en te onpas gebruikt. Overal ter wereld kondigen regeringen “hervormingen” aan. Het onderwijssysteem wordt hervormd, de pensioenen moeten worden hervormd, de staat, het belastingsysteem, de werkloosheiduitkeringen, het welvaartsysteem, …

“Beste 1%, we vielen een tijd in slaap, net wakker, hoogachtend, de 99%”

De Occupy Wall Street beweging heeft, in navolging van de Indignados uit Zuid-Europa, de revolutionairen in Tunesië en Egypte, iets wakker gemaakt in de samenleving. Sinds de val van de Muur werden we overstelpt met propaganda dat de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal verdwenen was. Er werd gesproken over een win-win politiek, sociale partners en volkskapitalisme. Politiek werd dit vertaald in de redenering dat geven aan de rijken de hele samenleving ten goede zou komen. De impact van deze politiek probeerde men te verdoezelen door de opbouw van schulden. Maar ontsnappen aan de realiteit is vandaag niet meer mogelijk. De 99% worden zich stap voor stap terug bewust dat hun belangen fundamenteel tegengesteld zijn aan die van de 1%.

Van hervormingen naar contrahervormingen

In de context van de afgelopen jaren betekenen deze, van bovenaf aangekondigde, “hervormingen” vooral verslechteringen en besparingen voor werkenden, jongeren, en gepensioneerden. De term “hervormingen” werd ontvreemd van zijn oorspronkelijke betekenis. In de jaren 1970 betekenden “hervormingen” in het onderwijs dat het gratis werd gemaakt en dat er een betere toegang kwam voor jongeren uit arbeidersfamilies. Vandaag betekent het de verhoging van het inschrijvingsgeld. Vroegere hervormingen op de werkvloer korten de werkweek in, van 6 naar 5 dagen, van 48 naar 40 uur, van 40 naar 38 uur. Vandaag betekenen ‘hervormingen’ terug langer werken en op latere leeftijd met pensioen. In de plaats van hervormingen krijgen we contrahervormingen. Daarom richten heel wat strijdbewegingen zich vandaag tegen de aangekondigde “hervormingen” en nemen ze een defensief karakter aan, voor het behoud van wat we in het verleden hebben bekomen. Positieve verbeteringen lijken niet meer realiseerbaar, het gaat er vooral om het slechtste te voorkomen. De tijden zijn veranderd

Betaald verlof, sociale zekerheid, eindejaarspremie, 40-urenweek, democratisch onderwijs, ouderschapsverlof,… zijn hervormingen die het leven van de meerderheid van bevolking verbeterden. Vanaf het einde van de 19de eeuw organiseerden honderdduizenden zich in partijen die het idee verdedigden dat we via een opeenvolging van hervormingen zouden komen tot een rechtvaardige samenleving. Het moest en zou “Vooruit” gaan, vooruit voor de werkende klasse en de jongeren. Dit discours vond ingang tegen de achtergrond van economische groei (onder meer in de periode na de wereldoorlogen) en ontwikkeling (in de ontwikkelde kapitalistische landen).

Rosa Luxemburg

Welk programma voor verandering?

Vandaag blijkt dat de positieve hervormingen van tijdelijke aard waren, gebonden aan een bepaalde context.

De kapitalistische klasse kon daardoor gemakkelijker toegevingen doen. De verhoogde uitbuiting in de koloniale wereld zorgde er soms voor dat hervormingen hier niet in eerste instantie ten koste gingen van de winsten van de kapitalisten. Maar ook de protesten van de massa’s, de stakingen voor verbeteringen en het bestaan van een ander maatschappijmodel in Oost-Europa, deed de patroons soms dik tegen hun goesting toegeven op bepaalde eisen. De sociaaldemocratische partijen konden verdedigen dat je door geleidelijke, maar permanente hervormingen, het kapitalisme kon overkomen en tot een socialistische samenleving komen. Voor velen leek de praktijk ook materiële bewijzen op tafel te leggen. Het argument dat elke generatie een belangrijke stap vooruit zette en het beter had dan de vorige was het ultieme bewijs dat het reformisme resultaten opleverde. Vandaag blijkt dat de positieve hervormingen van tijdelijke aard waren, gebonden aan een bepaalde context. Het kapitalisme kent geen doorlopende, onbeperkte groei. Vanwege de tegenstellingen in het kapitalisme; de concurrentie en het streven naar winstmaximalisatie zullen crisis en groei elkaar afwisselen. De periodes van crisis volgen elkaar sneller op. De periodes van groei worden korter en minder sterk. Dit beperkt de ruimte voor hervormingen. Het idee dat je in het kader van de kapitalistische tegenstellingen kon overgaan tot een socialistische samenleving zonder de fundamentele eigenschappen van de economie radicaal te veranderen noemde Rosa Luxemburg, de Duitse revolutionaire en socialiste, een illusie. In 1900 schreef Luxemburg de tekst ‘Sociale Hervorming en Revolutie’ waarin ze ingaat tegen de reformistische pleitbezorgers en argumenteert voor een sociaaldemocratie met een revolutionaire benadering. “De sociaaldemocratie wil tot de socialistische verdeling komen door de kapitalistische productiewijze op te heffen, terwijl Bernstein precies omgekeerd te werk gaat: hij wil de kapitalistische verdeling bestrijden en hoopt langs die weg geleidelijk tot de socialistische productiewijze te komen.” We zitten midden in één van de diepste crisissen van het kapitalisme. Van positieve hervormingen en een geleidelijke weg naar een socialistische samenleving is geen sprake meer. Op Europees niveau regent het aanvallen op de levensstandaard van de bevolking. De jongerenwerkloosheid in de Europese Unie ligt al op 20,9%, Spanje is koploper met 46,2%.

Zijn hervormingen nog mogelijk?

Het Britse magazine The Economist schreef onder de titel “Rage against the machine” op 22 oktober dat de Europese sociaaldemocratie zijn kiezers voordelen beloofd heeft die de maatschappij zich vandaag niet langer kan veroorloven. Dit werpt de vraag op of er nog ruimte is voor positieve hervormingen en hoe we die kunnen bekomen? Volgens The Economist is de sociaaldemocratie schuldig omdat ze voordelen beloofde die de maatschappij zich niet zou kunnen veroorloven. De sociaaldemocratie staat nochtans vooraan in het ondermijnen van de toekomst van de komende generaties. Het zijn in de sociaaldemocraten in Griekenland die de werkende klasse en de bevolking onverstoorbaar de adem afsnijden, ondanks 12 algemene stakingen en massaprotesten. In landen als Griekenland lijkt het vandaag onmogelijk om positieve hervormingen door te voeren zonder revolutionaire verandering. De sociaaldemocratie, PASOK in Griekenland, Zapatero van de PSOE in Spanje en Socrates in Portugal voeren de dictaten van het IMF, de EU, de ECB en de eigen kapitalisten gedwee uit. Daarom is het vandaag belangrijk de strijd op twee fronten te voeren. De concrete mobilisatie op straat en het ondersteunen van het hernieuwde ideologische debat over alternatieven op dit vernietigende systeem.

Een beleid van het minste kwaad heeft zijn grenzen bereikt en heeft ons in deze crisis gebracht. Het minste kwaad betekent een frontale aanval op de 99% om de positie van de 1% te vrijwaren.

In Noord-Afrika en het MiddenOosten gingen verschillende regimes over tot hervormingen om tegemoet te komen aan de eisen van de manifestanten om zo hun eigen vel te redden. In de Westerse wereld pleiten kapitalisten voor een tijdelijke vermogensbelasting. Niet omdat dit de budgetproblemen kan oplossen maar in een poging om de legitimiteit van hun systeem in stand te houden. Deze voorbeelden tonen aan hoe positieve hervormingen meestal niet meer zijn dan een bijproduct van een revolutionair proces of van een revolutionaire dreiging. Het wordt dringend tijd om het kapitalisme zelf uit te dagen, om de 99% te wapenen met een programma dat de strijd voor positieve hervormingen stimuleert en dit in het kader van een strijd voor socialisme. Een beleid van het minste kwaad heeft zijn grenzen bereikt en heeft ons in deze crisis gebracht. Het minste kwaad betekent nog steeds een frontale aanval op de 99% om de positie van de 1% te vrijwaren. Linkse socialisten staan niet aan de zijlijn van de strijd te roepen dat enkel een socialistische samenleving redding kan bieden. We steunen elke strijd voor positieve verandering. We steunen de eisen van de vakbonden dat er niet geraakt mag worden aan de sociale zekerheid, aan ons pensioen en de index. We eisen dat de energie- en bankensector in publieke handen komt. We eisen dat de samenleving ten dienste staat van de 99%. Maar tegelijkertijd argumenteren we ook dat we die eisen kracht moeten bijzetten door op straat te komen, het werk neer te leggen en ze zo af te dwingen. We argumenteren dat indien de kapitalisten niet bereid zijn hun privileges af te staan het aan de werkende klasse is om de fabrieken en machines over te nemen en te deze beherrn onder controle van de werkende mensen zelf. Tweede Dag van het Socialisme

Op 29 oktober vindt in de Gentse Vooruit de Tweede Dag van het Socialisme plaats. Een van de discussies op deze dag handelt over ‘Hoe strijden voor hervormingen en voor socialisme?’ met Tanja Niemeier als spreker naast Erik De Bruyn en Stijn Oosterlinck. LSP neemt deel aan de werking van de Ronde Tafel van Socialisten en vindt het nuttig dat discussie en debat over socialisme terug op de agenda wordt geplaatst. Deze krant komt vlak voor deze Dag van het Socialisme van de drukker, een verslag van de dag kan je nadien op onze website vinden: socialisme.be.


dossier

de

Linkse Socialist

Dexia: de gewone man/vrouw betaalt voor de winsten van de privé

Voor een definitieve nationalisatie van Dexia als stap naar een volledige publieke financiële sector

D

dossier door

Bart Vandersteene, woordvoerder LSP

exia Bank België is nu in handen van de Belgische staat. Ook Frankrijk neemt een deel van Dexia over en de rest verdwijnt in een ‘bad bank’. Begin oktober werden ook de Deense Max Bank en de Griekse Protonbank door de overheid overgenomen. De koortsige interventies van de overheden wijzen op een enorme zenuwachtigheid in de Europese politieke en economische kringen. Sommigen stellen dat er nood is aan een gecoördineerde Europese interventie om de bankensector met een injectie van 200 miljard euro belastingsgeld overeind te trekken.

De Belgische overheid vond begin oktober op een weekend tijd 4 miljard euro om Dexia Bank België over te nemen. Volgens premier Leterme en minister Reynders zal dit de belastingbetaler niets kosten: Dexia betaalt meteen een premie van 270 miljoen euro voor de waarborg voor de restbank, terwijl de jaarlijkse rentelast voor de lening van 4 miljard 160 miljoen zou bedragen. Er wordt gemakshalve aan voorbijgegaan dat die geleende 4 miljard wel moet worden afbetaald. Hiernaast engageerde de regering de gemeenschap tot een waarborg van 54 miljard euro voor de ‘bad bank’. Dat komt overeen met 15% van het Belgische bbp of zowat 5.000 euro per Belg. Waarom bestaat er geen staatswaarborg voor betaalbaar wonen, gratis en degelijk onderwijs, betaalbare gezondheidszorg? Waarom worden de wachtlijsten in de zorg niet op een weekend weg gewerkt door er de nodige middelen voor te voorzien? Om de bankiers en speculanten te redden vinden de politici moeiteloos een ‘weekend politieke moed’. Voor de tekorten waarmee de rest van de samenleving wordt geconfronteerd, zijn er geen middelen.

Verliezen voor de gemeenschap

De beslissing om Dexia op te splitsen heeft verregaande gevolgen. Dat blijkt enkel al uit de lijst van grote aandeelhouders: * Arco, de holding van de christelijke arbeidersbeweging, controleert 13% van de aandelen * de Gemeentelijke Holding heeft 14% in handen * verzekeraar Ethias is goed voor 5% * de gewestregeringen hebben 5,7% en de federale regering eveneens 5,7%

Niet enkel de grote private aandeelhouders moeten een waardeverlies incasseren, ook alle niveaus van de overheid en de holding van de christelijke arbeidersbeweging betalen een zware prijs voor het meestappen in de neoliberale ideologie. Het waardeverlies voor de federale regering en de gewestregeringen loopt op tot 2 miljard euro. Voor de 800.000 vennoten van Arco zou een oplossing worden uitgewerkt die overeenkomt met de staatswaarborg voor de

Het Griekse scenario inzake huisvesting: een sloppenwijk in de buurt van Athene spaargelden op spaarrekeningen. Het verlies van de Gemeentelijke Holding leidt in theorie tot een faillissement. Mogelijk zullen de gewesten en de federale regering inspringen. Maar voor de gemeenten betekent het alvast een financiële aderlating. Er zijn de dividenden die wegvallen (in 2008 goed voor 8,5 miljoen euro in Antwerpen) alsook het waardeverlies dat moet worden geboekt. Momenteel waardeert de Gemeentelijke Holding haar Dexiaaandelen nog op 8,26 euro, terwijl de waarde op de beurs is gezakt tot minder dan 1 euro. De gemeenschap zal een hoge prijs betalen, alleen is nog niet duidelijk welk niveau welk deel voor zijn rekening zal nemen. Tenslotte heeft de regering de gemeenschap ook geëngageerd voor 54 miljard euro in de ‘bad bank’. Als daar iets fout loopt – de naam alleen wijst op het grote risico – komt de gemeenschap tussen. Onder de 200 miljard euro activa in deze ‘bad bank’ zit voor 12 miljard euro aan Zuid-Europese overheidsobligaties en 7,7 miljard euro rommelkredieten. Econoom Van de Cloot: “Als er alleen maar goede brokken zouden in zitten, waarom was de staatsgarantie dan nodig?” De ratingkantoren zullen er vlug bij zijn om de kredietwaardigheid van België te verlagen nu een hoop onzekere kredieten door een staatsgarantie worden ondersteund. Het verhaal dat de gemeenschap aan een ‘bad bank’ zal verdienen, wordt in economische kringen niet ernstig genomen

jouw schuld niet was.” Het kapitalisme brengt inderdaad het slechtste in de mens naar boven. Zou De Foer bij een In De Morgen noemt de culinaire spe- Grieks scenario in ons land mea culpa cialist Yves Desmet de waarborgen voor slaan omdat zijn krant de herverkiezing de ‘bad bank’ een enorme gok: “Als van de gevestigde politici steeds in de het fout afloopt, dan zadelt deze re- hand heeft gewerkt? gering de volgende generatie op met een vergelijkbare schuldslavernij als Wie volgt na Dexia? die in Griekenland of Ierland. Het is een gigantische gok om te nemen, het Dexia heeft de dans geopend in deze is niet meer of niet minder dan het op tweede fase van de financiële crisis. het spel zetten van een toekomst.” Een Velen zagen het van ver aankomen, Grieks scenario in België als gevolg van maar de verantwoordelijken deden het uiteenspatten van een zeepbel van alsof ze alles onder controle hadden. speculatie en krediet, dat is waartoe Dehaene zegt nu dat Dexia eerder een de ‘bad bank’ ons kan brengen. Even hedgefunds was, maar verklaarde enter herinnering wat dit Griekse scena- kele maanden geleden nog dat er geen rio concreet betekent: een verdubbeling vuiltje aan de lucht was. van de werkloosheid, het gemiddelde De staatswaarborg voor de bad bank inkomen van een Grieks gezin is de af- van Dexia (in ons land goed voor 15% gelopen vier jaar met 50% afgenomen, van het bbp) is nog maar een begin. tal van nieuwe belastingen, de afschaf- Wat indien straks ook andere banken fing van schoolboeken omdat deze on- volgen? betaalbaar zijn, 200.000 ambtenaren Het IMF schatte, voor de Dexia-epiafgedankt,… sode, dat er 200 miljard euro nodig is Cynische journalisten leggen de ver- om de bankensector te beschermen teantwoordelijkheid voor dat Griekse gen de gevolgen van de schuldencrisis scenario bij de Grieken zelf. Steven De in de Eurozone. Hoeveel er nodig is Foer van De Standaard Weekblad op wanneer na Griekenland ook Portugal, 7 oktober: “Dat geweld, dat arrogant Italië en Spanje in de problemen komen, protest tegen de internationale instel- kan niemand echt schatten. Maar alles lingen, die vermoorde onschuld; alsof lijkt erop te wijzen dat we daar binhet hen allemaal slechts overkomen is. nenkort wel een beeld op zullen krij(…) Natuurlijk slaat het nergens op ja- gen. Hoeveel gemeenschapsgeld is men renlang corrupte politici te herverkie- bereid te besteden om het vel, de rijkzen en mee te profiteren van zwartwerk, dom en de machtspositie van de grote vriendjespolitiek, ambtenaritis en wan- aandeelhouders en speculanten van de beleid, en dat achteraf te huilen dat het financiële sector te redden?

‘Bad bank’ als opstap naar Grieks scenario?


dossier

www.socialisme.be November 2011

Een socialistisch alternatief

De volledige en definitieve nationalisatie van Dexia als eerste stap naar een financiële sector in publieke handen en in democratisch beheer.

Allemaal medeplichtig

Wie zijn de vertegenwoordigers van de gemeenschap die ons zogezegd vertegenwoordigd hebben in de raad van bestuur van Dexia? Een overzicht van enkele medeplichtigen. De voorzitter van de raad van bestuur is Jean-Luc Dehaene, tevens Europees parlementslid van CD&V. Francis Vermeiren trekt naast zijn wedde als VLD-burgemeester van Zaventem 46.000 euro per jaar als voorzitter van de Gemeentelijke Holding en een gelijkaardig bedrag als bestuurder van Dexia. Verschillende politici hebben deel uitgemaakt van het bestuur van Dexia. Onder hen ook Europees president Herman Van Rompuy. Doorheen de jaren zaten volgende politici in de raad van bestuur van Dexia: * SP.a: Frank Beke, Patrick Janssens, Jean Vandecasteele, Geert Bervoets * Open VLD: Louis Bril, Francis Vermeiren, Patrick Lachaert, Karel De Gucht, Rik Daems, Jaak Gabriëls * CD&V: Wivina Demeester, Herman Van Rompuy, Tony Van Parys, Luc Martens, Jef Gabriëls, Stefaan Declerck * PS: Marc Deconinck, Elio Di Rupo, * cdH: Benoît Drèze, Jean-Jacques Viseur * MR: Antoine Duquesne, Serge Kubla. Winnaars en verliezers

D

e eerste bank die volledig in handen is gekomen van de staat is een feit. Minister Reynders stelt dat deze best een aantal jaren in overheidshanden blijft. In De Standaard komt op dat vlak tegengas van redacteur Guy Tegenbos:“bankieren is geen kerntaak van de overheid”. Het veilig bewaren van spaargeld en dit benutten om leningen te verschaffen aan wie bijvoorbeeld wil investeren in de aankoop van woning of aan de overheid om te investeren in publieke werken, dat zou dus geen kerntaak van de overheid zijn?

chestreerde faillissement van Sabena waarna de privé met de hapklare brok Brussels Airlines kon gaan lopen. De volledige financiële sector moet uit de handen van de privé worden gehaald zodat ze een maatschappelijk nuttige rol kan spelen. Van Dexia een publieke bank maken, mag slechts een eerste opstap zijn om de volledige sector uit de handen van de speculanten te halen. Maar zolang de staat ten dienste staat van de belangen van de kapitalistische elite, zal ze geen dergelijke politiek voeren in die delen van de economie die ze in eigendom heeft. Om te kunnen ontsnappen aan de logica en de drijfveer van de vrije markt, moet een bank of Het bank- en kredietwezen is te be- elke andere onderneming of sector in langrijk om over te laten aan aasgieren publieke handen ook onder democratidie uit zijn op snelle winsten. Het klopt sche controle van de werkenden staan. dat dit niet wordt opgelost door (ex-)politici aan te stellen om exact hetzelfde te doen. Tegenbos schrijft: “Zelfs als de Wie beheert een publieke overheid haar bestuurders de opdracht bank of bankensector? geeft om ‘objectief te bankieren’, zal er altijd de verleiding zijn tegelijk andere Hoe kunnen we vermijden dat het beeerbiedwaardige of minder eerbied- heer van banken terug in kapitalistisch waardige doelen na te streven.” vaarwater terecht komt met managers Een bank in overheidshanden bete- wiens taak erin bestaat om snelle winkent inderdaad niet automatisch dat sten en bonussen binnen te halen? Wij deze functioneert ten dienste van de pleiten ervoor om het beheer in handen meerderheid van de bevolking. Vele te plaatsen van een verkozen comité diensten en bedrijven in overheidshan- van vertegenwoordigers van de werkden zijn de afgelopen decennia gebruikt nemers, de klanten en de arbeidersgeals springplank naar de privésector. Ze meenschap in het algemeen. Deze verwerden opgezadeld met nutteloze aan- kozenen mogen geen enkel privilege kopen, met politiek wanbeleid en een overhouden aan de uitoefening van hun agenda waar het dienen van een eli- functie, werknemers moeten vrijgesteld te centraal stond. Denk maar aan het worden om deze taak op te nemen, vermismanagement en het waterhoofd tegenwoordigers van de overheden woraan de top van de NMBS. Of het geor- den daar al vergoed.

Maar het is niet enkel een kwestie van een nieuwe structuur. Een nationalisatie van Dexia en de volledige financiële sector moet onderdeel zijn van de opbouw van een andere samenleving waarin niet de winsten van een minderheid centraal staan, maar de behoeften van de meerderheid. Dat is niet wat de ‘vertegenwoordigers’ van de gemeenschap de afgelopen jaren hebben verdedigd binnen Dexia. Neen, ze zijn bewust meegestapt in de neoliberale illusie dat de risico’s werden beperkt door ze te spreiden. En om deze leugens mee kracht bij te zetten werden ze rijkelijk beloond. Hierdoor was het onduidelijk of ze vertegenwoordigers van de gemeenschap bij Dexia waren, of vertegenwoordigers van Dexia bij de gemeenschap. Geen enkele ‘publieke’ vertegenwoordiger binnen Dexia – en het zijn niet van de minste, ook de Europese president Van Rompuy zit in dit selecte groepje – heeft gewaarschuwd voor de gevaren in de sector. Zullen deze politici zich vandaag beperken tot een nationalisatie van Dexia om de rotzooi naar de gemeenschap door te schuiven en met de goede brokken de winsthonger van de privé verder aan te wakkeren? Eens de financiële sector in publieke handen is, mag ze niet op hetzelfde spoor komen als vroegere banken waar de overheden de belangrijkste aandeelhouders waren en die volledig in de logica van het kapitalisme werkten. De sector moet onder directe controle en beheer van de werknemers en klanten staan. Dit moet toelaten om erover te waken dat de bank- en kredietsector een maatschappelijk nuttige rol speelt.

Wij eisen en stellen voor dat: •

Alle politieke vertegenwoordigers in het bestuur van Dexia hun vergoedingen van de laatste 10 jaar terugstorten

Alle bonussen voor managers, zoals Mariani, teruggevorderd worden

Dexia definitief in publieke handen komt

Op basis van een publieke audit onder arbeiderscontrole wordt bepaald welke aandelen-en effectenhouders recht hebben op een billijke vergoeding namens de gemeenschap

De boeken van alle banken worden geopend

De volledige sector in publieke handen wordt gebracht

Het beheer van deze sector en de controle hierop gebeurt door een verkozen comité bestaande uit verkozen vertegenwoordigers van de werknemers, de klanten en de werkende gemeenschap in het algemeen

Wordt gebroken met het kapitalisme dat zijn failliet steeds meer aantoont en wordt begonnen met de opbouw van een socialistisch alternatief waarin de behoeften en noden van de meerderheid van de bevolking centraal staan.

Ondanks het vele gemeenschapsgeld dat de banken in 2008 werd toegestopt, bleef dezelfde graaicultuur schering in inslag. Speculatie en topbonussen vormden de norm. Manager Mariani was in 2009 goed voor 1,95 miljoen euro en kreeg in 2010 bovenop zijn vaste loon van 1 miljoen euro een pensioensnoepje van 200.000 euro en een bonus van 600.000 euro. De man had ongetwijfeld hard gewerkt? Uit zijn hotelrekening – bij het Brusselse vijfsterrenhotel ‘Amigo’ – blijkt dat Dexia gemiddeld twee keer per week 185 euro moest betalen voor een overnachting van de topman. Ongetwijfeld zullen Mariani en Dehaene nu met een riante opzegpremie het gezonken schip verlaten. De politici willen nu de ravage van de aasgieren opruimen met gemeenschapsgeld. Het puin wordt zorgvuldig gesorteerd in een ‘toxisch’ (lees: verlieslatend) deel voor de gemeenschap en een winstgevend deel dat nadien terug aan dezelfde aasgieren kan worden uitgedeeld. Terwijl de speculanten worden gered, zullen wij de factuur gepresenteerd krijgen via besparingen in de sociale zekerheid, gezondheidzorg, sociale en openbare diensten, onderwijs,... De grote aandeelhouders hebben jarenlang rijkelijk dividenden geïncasseerd en hebben zich bewust als parasieten gedragen. Hun handlangers in de media en de politiek hebben de publieke opinie voorgelogen en sommigen verleid om met hun beetje spaargeld mee te doen aan het feest. Dat wordt nu aangegrepen om te stellen dat iedereen verantwoordelijk is, ook de goede huisvader die zich liet misleiden door de massale propagandacampagne. De verantwoordelijken voor de speculatie, de grote aandeelhouders en managers, hoeven geen enkele schadevergoeding te ontvangen als ze door het publiek worden onteigend. Voor kleine aandeelhouders kan een vergoeding worden voorzien op basis van bewezen noden – wie had gehoopt om de lage pensioenen in ons land aan te vullen met de opbrengst van een paar aandelen willen we uiteraard niet nog dieper in de put te duwen. Ook moeten de spaargelden en leningen van gewone werkende gezinnen gegarandeerd worden. De holding Arco wordt best ontbonden met schadeloosstelling voor de 800.000 vennoten die het slachtoffer werden van de deelname van het management van Arco aan het Dexia-casino. Dehaene: politicus of zakenman, of is dat hetzelfde?

Yves Leterme versprak zich toen hij het op de radio had over de ex-politicus Dehaene. Het Vilvoordse kopstuk van CD&V is nog steeds Europees parlementslid, goed voor een maandloon van 6.080 euro en tot 4.500 euro onkosten en reisvergoedingen. Als voorzitter van Dexia kreeg Dehaene een vergoeding van 88.000 euro per jaar (zonder premies en bonussen). In de Raad van Bestuur van Inbev incasseert hij 79.000 euro, bij Umicore 33.000 euro, bij Lotus 17.500 per jaar,... Bij de Fifa zou hij volgens sommigen 70.000 euro per jaar krijgen. Het bedrag werd onlangs verdubbeld wegens de hoge werkdruk. Deze inkomsten alleen zijn goed voor ongeveer 30.000 euro per maand. Het terugbetalen van de vergoedingen die hij bij Dexia kreeg, zou dan ook geen probleem mogen vormen. Jean Luc Dehaene behoort officieel tot de ACW-vleugel van CD&V. Denken de ACW’ers (met inbegrip van de Arco-vennoten) dat de belangen van de werkende bevolking worden verdedigd door dit soort vertegenwoordigers? Had een openbare bank ons kunnen redden van deze crisis?

Het is een illusie te denken dat een openbare bank die niet meedeed aan risicovolle beleggingen zich had kunnen rechthouden in de periode voor 2008. Deze illusie, die ook een ingang vond ter linkerzijde, gaat ervan uit dat een bank die een intrest van 2% beloofde op spaargelden zou kunnen concurreren met banken die 4 tot 6% beloofden, weliswaar op basis van grote onderliggende risico’s. Indien er een openbare bank had bestaan, was dit een eilandje te midden van een zee van kapitalistische logica waarvan de speculatieve golven het eiland hadden overspoeld. Wie zou tegen het propagandabombardement van media en experts in en tegen de aanlokkelijke voorgespiegelde opbrengsten in, bij deze openbare bank zijn gebleven? De druk zou er al snel groot zijn om ook bij deze openbare bank volledig mee te stappen in de logica van speculatie. Dat is waarom het Gemeentekrediet en de ASLK werden opgedoekt om door de privésector te worden overgenomen. De openbare banken bleken niet afdoende als antwoord op de neoliberale financiële speculatiegolf.


10

internationaal

de

Linkse Socialist

Interview met Donna Litzou van Xekinima

Grieken hebben geen andere keuze dan verzet tegen aanval op hun levensstandaard

I

door

Thomas (Namen)

n oktober organiseerden we verschillende meetings over het verzet tegen de besparingen in Europa. Een van de sprekers daarbij was Donna Litzou van Xekinima, onze Griekse zusterorganisatie. We spraken met Donna over wat de besparingen betekenen voor de gewone Grieken en over het verzet. ● Griekenland zit in een impasse. Kan je wat meer vertellen over de sociale crisis in het land?

“Iedereen zegt dat Griekenland boven haar stand heeft geleefd. De crisis wordt in de media voorgesteld als het gevolg van de Zuid-Europese onachtzaamheid en zelfs luiheid. Maar de Grieken werken samen met de Portugezen het langst in heel Europa en dat terwijl ze ook het armste zijn.

“Om een voorbeeld te geven. In de horeca krijg je voor 10 uur werken per dag ongeveer 25 tot 30 euro. Tenminste als je in het zwart wordt betaald, voor officieel werk neemt het af tot 15 euro per dag. De prijzen zijn echter gelijkaardig als die in pakweg Londen. Dan weet je dat rondkomen met het gemiddelde loon van 520 euro per maand niet gemakkelijk is. Je komt niet veel verder dan een poging om te overleven. “De werkloosheid treft de jongeren heel hard. Maar liefst 47% van de jongeren zit zonder werk. Met de besparingen om de schulden af te betalen, ziet het er niet naar uit dat daar verandering in zal komen. Er worden integendeel nog grotere aanvallen op de levensstandaard voorbereid. Dat gebeurt vooral in de publieke sector waar de reële inkomens volgens studies al met 40% zijn afgenomen. “Om de besparingen die de trojka eist te realiseren, moeten er nog maar eens extra belastingen worden ingevoerd en wordt een op de drie ambtenaar aan de deur gezet. Op termijn wordt de volledige publieke sector geprivatiseerd: openbaar vervoer, gezondheidszorg, onderwijs,... Het gaat om scholen waar er al onvoldoende personeel is naast gebrekkige infrastructuur en een tekort aan schoolmateriaal.” ● Tegen deze sociale voorwaarden werd al meermaals geprotesteerd. Er waren maar liefst 12 algemene stakingen. Er was ook de beweging van ‘misnoegden’ naar het voorbeeld van de Spaanse indignados en er is de invloed van de revolutionaire ontwikkelingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. We zagen overal ter wereld acties, hoe komt de woede tot uiting in Griekenland? “Er waren inderdaad al 12 algemene stakingen, waarvan zelfs twee van 48 uur. Er zijn elke dag betogingen en stakingsposten. De woede doorheen

het land is enorm en geleidelijk aan groeit het besef dat we ons moeten organiseren om samen te strijden. De niet-betalingscampagne is een erg belangrijke beweging. Mensen weigeren om tol op de autowegen te betalen of om te betalen voor het openbaar vervoer en de gezondheidszorg. Er zijn ook langdurige stakingsacties, de buschauffeurs in Athene hebben drie maanden lang gestaakt. “Dit verzet leidt meteen tot de v a s t s t el l i n g d a t e r t we e g r o t e problemen zijn. Ten eerste zien we dat de vakbondsleiding de regering niet frontaal wil aanvallen. De leiding is verbonden met de sociaaldemocratische regeringspartij PASOK. Deze banden vormen een rem op de strijd en zorgen ervoor dat de arbeiders bij gebrek aan duidelijke ordewoorden aan hun lot worden overgelaten. Ten tweede hebben de twee grote linkse partijen, de Communistische Partij en de alliantie Syriza, de kans niet gegrepen om een leidinggevende rol te spelen in de strijd door deze te verenigen rond een programma van strijd. “Er is bijvoorbeeld een Griekse vakbond waarvan de leiding nauw verbonden is met de Communistische Partij (KKE). De centrale boodschap van die vakbondsleiders is beperkt t ot de oproe p om voor

de KKE te stemmen om zo tot een zorgde er voor d at de beweg i ng andere politiek te komen. Dat staat politiek gezien een antikapitalistisch haaks op de geschiedenis van de en internationalistisch profiel kreeg. arbeidersbeweging die haar rechten De slogans van de eerste acties, zoals steeds heeft afgedwongen door in ‘Leve Griekenland, weg met Merkel’, actie te komen en de straat op te maakten plaats voor slogans tegen trekken. De KKE keert zich ook tegen racisme of ‘Wij betalen de schulden de jonge ‘misnoegden’, de indignados niet, wij betalen niet voor de crisis’. vormen voor hen een ‘kleinburgerlijke’ “De media richten alle aandacht op beweging en daarmee is de kous af.” geïsoleerde incidenten. Als er een miljoen betogers zijn, volstaat het dat er ● Hoe ste rk sta a n d e Gr ie k se tien relschoppers zijn om alle aandacht indignados? daarop te vestigen. Alle elementen van de gevestigde orde in het land proberen “Er is zoals elders een sterke afkeer de gewone bevolking weg te houden van de politieke partijen. We moeten van actief protest. Maar dat lukt niet. daar gevoelig voor zijn. Het is logisch “De Grieken beseffen steeds meer dat dat er een afkeer is van de gevestigde het volledige systeem fout in elkaar partijen zoals PASOK en de Nieuwe zit. De harde besparingen die ons Democratie (ND, de belangrijkste worden opgedrongen gaan niet naar rechtse partij). Die partijen hebben ons investeringen, maar naar de afbetaling immers tot deze crisissituatie gebracht. van de enorme schuldenberg. Dat Maar geen enkele grote linkse partij betekent dat de situatie binnen de logica komt met alternatieven. van dit systeem totaal hopeloos is. “Er is ja m mer genoeg ook een “Het komt er nu op a an om de antivakbondsgevoel aanwezig. We bewegingen onderling met elkaar te moeten aan de jonge activisten uitleggen verbinden en structuren van strijd op te dat vakbonden een belangrijke rol zetten met comités in de bedrijven, aan kunnen spelen en dat een onderscheid de universiteiten en in de wijken. We moet worden gemaakt tussen de basis moeten deze comités lokaal, regionaal die eveneens hard gebukt gaat onder het en nationaal verbinden. Dat zou leiden besparingsbeleid en aan de andere kant tot een situatie van dubbelmacht waarbij een leiding die nauwe banden heeft met we over onze eigen instrumenten de gevestigde politiek. beschikken om komaf te maken aan “Toen de beweging in mei begon, waren de gevestigde orde en een nieuw er nationalistische elementen aanwezig. systeem te vestigen in de vorm van De tussenkomst van linkse militanten arbeidersdemocratie.”

Jongerenmars voor werk van Jarrow naar Londen Thomas B (Gent)

Een aantal nationale vakbonden steunen de campagne ‘Youth Fight for Jobs’, maar de grootste vakbond (Unison) aast de mars van de doet dit niet. Het ontbreekt nog vaak indignados vanuit Spanje naar aan een duidelijk antwoord vanuit de Brussel, is er ook in Grootarbeidersbeweging. Dit leidt tot sponBrittannië een mars: de Jarrow tane uitbarstingen van woede en onMarch, van Jarrow naar Londen. macht, denk maar aan de rellen van afDeze mars wordt georganiseerd gelopen zomer. door de campagne Youth Fight for Onder druk van de basis komt er op 30 Jobs en is gericht tegen de enorme november een algemene staking in de jongerenwerkloosheid. De mars openbare sector. De actie is gericht tegen verwijst naar een optocht van 200 de aanvallen op de pensioenen, maar het werklozen 75 jaar geleden. De kan uitgroeien tot een kristallisatiepunt betoging vertrok op 1 oktober in van alle protest tegen de besparingen op Jarrow in het noorden van Engeland zowel nationaal als lokaal niveau. Het en komt op 5 november in Londen nationale beleid van Conservatieven en aan. Liberalen krijgt lokaal navolging in het beleid van alle gevestigde partijen. Dat De jongerenmars voor werk vanuit maakt meteen duidelijk dat de sociaaldeJarrow komt er op een ogenblik dat de mocraten van Labour geen bondgenoot Britse jongerenwerkloosheid over het zijn in de strijd tegen de besparingen. miljoen is gegaan. Dat cijfer omvat nog De staking 30 november kan een van niet de halftijds tewerkgestelden of de de grootste uit de Britse geschiedenis nepstatuten (als de 0-uren contracten). worden met miljoenen deelnemers. Na De Britse overheid heeft geen oplossing deze actie in de publieke sector moet het om de werkloosheid of de problemen die verzet verder georganiseerd worden om dit veroorzaakt op te lossen. Integendeel de regering ten val te brengen en te boumaken ze het nog erger door honder- wen aan een alternatief links van de geden jobs in de publieke sector te sane- vestigde partijen. ren, wie wel werk heeft langer te laten werken en wie geen werk heeft gratis te http://www.jarrowmarch11.com laten werken. door

N


internationaal

www.socialisme.be November 2011

S

door

11

Olivier (Luik)

inds 17 september bezetten jongeren, werkenden en activisten een plein vlakbij de beurs van Wall Street. De actie is gericht tegen de dictatuur van de banken en de patroons. De centrale slogan van de bezetters is “Wij zijn de 99% die de inhaligheid en de corruptie van de overige 1% niet langer aanvaarden”. De referentiepunten van de beweging waren van meet af aan duidelijk: de massabewegingen in Spanje, Griekenland, Tunesië en Egypte. Op 24 september was er een eerste betoging met een duizendtal deelnemers en een repressieve aanpak door de politie. Dat hield de beweging niet tegen, integendeel!

#Occupy Wall Street. Verontwaardiging in de VS Sindsdien was er een groeiende aan- wereld en van Wall Street. dacht voor de acties van # Occupy Wall Street en er kwamen gelijkaardige acties in tal van steden doorheen het hele Enorme uitdagingen land. Duizenden Amerikanen hebben zich bij het protest aangesloten. Ook de De beweging staat voor enorme obvakbonden betuigden hun steun en be- stakels en uitdagingen. Er moet geanttoogden zij-aan-zij met de “verontwaar- woord worden op de recuperatie door digden van Wall Street” en elders. prokapitalistische personaliteiten. Er Het ongenoegen is al langer aanwe- zijn in diverse steden ook problemen zig onder brede lagen van de bevolking. met repressie die wordt ingezet om de Het zag er lange tijd naar uit dat enkel aandacht van het protest af te leiden. de erg reactionaire rechterzijde van de Dat kennen we bij ons ook: de media Tea Party daar uitdrukking aan zou geven. Maar sinds het begin van dit jaar kwam er een andere stem op de voorHet beslissende elegrond. Er was de massabeweging in ment in het verjagen Wisconsin tegen de aanval op de syndicale rechten en tegen de besparingen. van de dictators Die beweging maakte duidelijk dat het was de betrokkenkrediet dat Obama onder de bevolking heid van de arbeigenoot stilaan op is. De woede tegendersklasse. Het is over het prokapitalistische beleid zocht geen toeval dat stilaan naar een publieke expressie. De snelheid waarmee #Occupy Wall Street zowel Moebarak kon ontwikkelen, is daar een uitdrukals Ben Ali ten val king van. kwamen tijdens een Net zoals in Spanje waren veel vakalgemene staking in bondsleiders verrast door deze bewehun land. ging. De vakbondsleiding liet bij de acties in Wisconsin na om de strijd ernstig te organiseren om tot een overwinning te komen. Maar het protest is niet zomaar gestopt. Ook de politici waren hadden meer oog voor de vernielingen verrast. Sommigen keerden zich tegen in het intussen al twee jaar leegstaande de beweging. Zo is er de Republikeinse gebouw van de HUB dan voor het propresidentskandidaat Herman Cain die test van de indignados zelf. verklaarde: “Leg de schuld niet bij De repressie houdt de beweging niet Wall Street of de grote banken als je tegen, de activisten zoeken naar methogeen werk hebt of niet rijk bent. Het is den om brede lagen actief te betrekken uitsluitend je eigen schuld”. Anderen in de strijd. Dat kan het beste met duibeseffen de brede steun voor de bewe- delijke eisen rond werk, huisvesting, ging en proberen het protest dan maar de verdediging van openbare diensten te recupereren. Het is in dat kader dat zoals onderwijs en gezondheidszorg,... de ‘steun’ van president Obama of van De algemene vergaderingen zijn uitsteandere toplui van de Democraten moet kende momenten om over dergelijke eiworden gezien. De Republikeinen en sen te discussiËren en om de strijd zelf Democraten zijn twee kanten van een- te organiseren. zelfde medaille, die van de financiële In verschillende steden, zoals in New

York, sluiten de vakbonden zich in meerdere of mindere mate aan bij de beweging. Een oriëntatie op de georganiseerde arbeidersbeweging is een goede zaak. We begrijpen de afkeer tegenover delen van de vakbondsleiding, maar aan de basis is er een strijdvaardigheid. Veel activisten denken dat in Egypte en Tunesië de dictators zijn gevlucht omwille van de pleinbezettingen. Dat klopt tot op zekere hoogte, de pleinbezettingen maakten een bredere beweging los. Het beslissende element in het verjagen van de dictators was de betrokkenheid van de arbeidersklasse. Het is geen toeval dat zowel Moebarak als Ben Ali ten val kwamen tijdens een

algemene staking in hun land. het parlement zijn om de besparingen te De bezettingen moeten verder uit- bespreken). Dat zou een goede stap zijn gebouwd worden, ook op de scholen, om tot grotere acties te komen. Socialist de werkplaatsen en in de wijken. Met Alternative stelt ook voor om vanuit de massale week-end betogingen tegen de beweging eigen kandidaten naar voor te besparingen op de sociale diensten en brengen bij de verkiezingen van 2012. voor een programma van werk, tegen Kandidaten uit de arbeidersbeweging de oorlog, voor besparingen op het de- die zich uitspreken tegen het kapitafensiebudget, voor de verdediging van lisme en tegen het beleid van de twee syndicale en democratische rechten,... partijen van Wall Street, zouden een is het mogelijk om brede lagen actief te aanzet kunnen geven om te bouwen betrekken. Voor velen zal dit een eerste aan een nieuwe partij van de 99%, een politieke activiteit zijn. massale arbeiderspartij. Dat is de enige Onze Amerikaanse zusterorganisatie manier waarop we kunnen vermijden Socialist Alternative stelt ook voor om dat de beweging wordt gerecupereerd deze basis te bouwen aan een nationale en waarmee we een nog grotere respons actieweek eind november (tussen 16 en kunnen krijgen. 23 november zal er een bijeenkomst van

België - Kazachstan: Syndicale rechten buitenspel

A

an de interland van de Rode Duivels tegen Kazachstan op 7 oktober voerden we campagne om te protesteren tegen de repressie van het Kazachse regime tegen stakende oliearbeiders in het westelijke deel van dat land. Er werd een pamflet verdeeld en een spandoek ontrold.

Eerder waren enkele woordvoer- gens ‘ophitsing’. ders van stakende oliearbeiders in Het land beschikt over de elfde grootKazachstan in ons land te gast. Ze ste reserve van olie en gas ter wereld. trokken naar het Europees Parlement In 2009 werden zowat 1,5 miljoen vavoor een hoorzitting georganiseerd ten olie opgepompt. Er zijn lucratieve door de Ierse verkozene Paul Murphy akkoorden waarbij Chevron, Exxon (Socialist Party, fractie GUE/NGL). Ze Mobil, het Russische Lukoil, Total en brachten het verhaal van de oliearbei- het Italiaanse Eni met de beste brokders in het westen van Kazachstan die ken gaan lopen. staken voor degelijke lonen en arbeidsBij de verkoop van de olie- en gasvoorwaarden. sector is de familie van president De ‘sociale dialoog’ wordt er met in- Nazarbajev pas echt rijk geworden. timidatie, dreigsms’jes en zelfs bru- De partij van de president is de enige taal geweld gevoerd. Een vakbonds- in het parlement, zelf is hij al 20 jaar militant werd vermoord, de 18-jarige aan de macht en wordt hij telkens met dochter van een andere militant werd meer dan 90% ‘herverkozen’. Het ververkracht en vermoord. De advocate jaardagsfeest van zijn dochter mocht 5 van de oliearbeiders werd zelf veroor- miljoen dollar kosten. Voor zijn eigen deeld tot zes jaar gevangenisstraf we- verjaardagsfeest afgelopen zomer wilde

hij de Britse zanger Sting laten optreden. Die weigerde uit solidariteit met de stakende oliearbeiders en voegde de daad bij het woord door een bijdrage in het stakersfonds te storten. Een dictatoriaal regime dat met de regelmaat van de klok tegenstanders enkele weken in de gevangenis stopt, stakers fysiek aanvalt, onafhankelijke media het zwijgen oplegt en geen enkele oppositie duldt, dat was een ideale voorzitter voor de Organisatie van Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) in 2010. Geen enkele van de 56 lidstaten van de OVSE had daar opmerkingen bij. Na meer dan vier maanden blijven de oliearbeiders voort staken. Hun syndicale rechten maar ook hun recht op een menswaardig leven worden hen ontnomen. Ze hebben eigen onafhankelijke vakbonden opgezet en een brede sociaOp 7 oktober voerden we actie aan de interland België-Kazachstan. Militanten listische beweging. De angst om in actie die een pamflet verspreidden, werden opgepakt. Ook de activisten die spandoe- te komen, is verdwenen. ken ontrolden in het stadion werden berispt.


12

recensie

de

Linkse Socialist

Het spook van de vergrijzing verdreven Geert Cool

gaan spelen? Hoe kunnen we dan exacte vooruitzichten hebben voor hoe de economische situatie er binnen 50 jaar ilbert De Swert is het zal uitzien. voormalige hoofd van M a a r z el f s d e c ijfe r s v a n d e de ACV-studiedienst. Vergrijzingscommissie relativeren het Het boek ‘Het pensioenspook’ ‘vergrijzingsprobleem’. Volgens deze bevat een aantal belangrijke cijfers zijn er vandaag voor alle 100 argumenten en cijfers in de werkenden 139 niet-werkenden, dat discussie over pensioenen. Met de aantal zou toenemen tot 144 in 2030 standpunten van de auteur zijn we en 152 in 2060. Dat is een stijging met het zeker niet altijd eens, hij blijft amper 8%. De sociale zekerheid zou tehet Generatiepact verdedigen, laat gen 2030 12,9 miljard euro extra nodig uitschijnen dat de problemen van hebben, of 3,8% van het huidige bbp. armoede onder gepensioneerden Tegen 2060 wordt dat 19,1 miljard of worden overdreven en hij 5,6% van het huidige bbp. Dat betekent pleit voor een 40-jaar durende dat ieder jaar 380 miljoen euro extra loopbaan waarmee eigenlijk de nodig is of 0,11% van het bbp. Dat repensioenleeftijd van 65 jaar wordt lativeert het probleem, maar de auteur losgelaten. wijst er terecht op dat het niet mogelijk is om exacte voorspellingen te doen voor 2030 of 2060. Waar wel betrouwbare cijfers over beschikbaar zijn, is over de toename van de productiviteit de afgelopen jaren alsook over andere factoren zoals de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling en de gemiddelde leeftijd. Een argument dat door de voorstanders van een hogere pensioenleeftijd en lagere wettelijke pensioenen steevast over het hoofd wordt gezien, is dat van de toenemende arbeidsproductiviteit. We leven misschien langer, maar in de periode dat we werken produceren we ook een pak meer. Op een goede 20 jaar tijd produceren we de helft meer. Met een productiviteitsstijging van 1,5% per jaar, verdubbelt de productiviteit tegen 2060. De tweede en derde pensioenpijlers zijn nog bijzonder beperkt tegenover het wettelijk pensioen, maar het is een sluipende privatisering. De afgelopen Op 13 oktober hielden de gepensioneerden van het Waalse ABVV een geslaagde jaren waren er amper loonsverhogingen meeting in Ciney met een duizendtal aanwezigen. Op de foto een tussenkomst en werd steeds meer gegrepen naar stelvanuit de zaal door Gustave Dache, auteur van het boek ‘De revolutionaire en sels als pensioenfondsen, ecocheques, opstandige algemene staking van 1960-61’, een boek dat nog steeds verkrijgbaar maaltijdcheques,… als compensaties die niet aan de sociale zekerheid bijis bij de redactie. door

G

De Swert schreef eerder onder meer het boek ’70 grijze leugens’ waarin hij brandhout maakte van diegenen die een vergrijzingscatastrofe voorspelden. In dit boek gaat hij verder op dit thema in. De Swert heeft een vlotte pen en maakt er een zaak van om ter plaatse nieuwe termen en woordspelingen uit te vinden. Hierdoor dreigt de vorm het soms op de inhoud te halen, de gepensioneerde ACV’er moet dringend ook fictie gaan schrijven. Rond een aantal cruciale argumenten in het pensioendebat brengt De Swert argumenten en cijfers aan. Hij stelt terecht vast dat het niet mogelijk is om exacte voorspellingen over een termijn van 25, laat staat 50 jaar te maken. Wie had 25 jaar geleden kunnen voorspellen dat internet een dergelijke rol zou

dragen maar in feite wel loon zijn. De Swert verwijst naar sociaal secretariaat SD Worx dat 32 verschillende stelsels telde. Een aanvullend pensioen via een fonds is doorgaans nog beperkt qua omvang. Het bevat ook ernstige risico’s bij financiële turbulentie. De verliezen van de pensioenfondsen in de OESO-landen waren in de financiële crisis van 2008 immens: de beleggingen verloren gemiddeld 24,1% van hun waarde. Ierland was een uitschieter met 37,5%. In ons land zijn aanvullende pensioenen slechts goed voor 14% van de pensioenen. De fiscale voordelen kosten de gemeenschap 1 tot 3% van het bbp. Terecht stelt De Swert dat de vraag naar middelen er ook een is naar de

“In 1980 WERKTEN Franse werknemers 72 uren in een jaar voor de aandeelhouders, nu 189 uren”

lijk wordt. Er zijn echter ook een aantal pijnpunten in het boek van De Swert. Zo lijkt hij het bestaan van armoede onder gepensioneerden te minimaliseren. De cijfers van Jos Berghman noemt hij overdreven. De Leuvense prof becijferde dat het gemiddelde rustpensioen van een werknemer in 2007 1.030 euro per maand bedroeg. Maar liefst 21,6% van de 65-plussers heeft een armoederisico. De Swert doet dit af als een gemiddelde dat niets zegt en bovendien zouden de laatste regeringen de laagste pensioenen voldoende hebben opgetrokken en nog eens welvaartsvast gemaakt hebben. De Swert haalt het aan om het Generatiepact nog eens te verdedigen. Opvallend is dat hij het standpunt van de vrienden van Okra blijkbaar niet volgt. Die betoogden in september nog tegen de lage pensioenen, de armoede onder gepensioneerden en een aanpassing van het welvaartsmechanisme dat “onvoldoende is”. Een tweede probleem is dat De Swert in zijn boek in de praktijk pleit voor het loslaten van de pensioenleeftijd van 65 jaar en dat wil vervangen door een loopbaanvereiste van 40 jaar. Waarom doet een vakbondsman voorstellen over hoe onze rechten worden afgebouwd? Verder houdt De Swert er in zijn boek geen rekening mee dat een langdurige recessie mogelijk is. Wat zou dit betekenen voor alle bestaande stelsels en sociale verhoudingen? Statistieken zullen die vraag niet beantwoorden, het zal afhangen van de strijd tussen arbeid en kapitaal. Dat element van strijd ontbreekt in het boek, maar het boek biedt wel een aantal interessante argumenten in onze strijd voor een menswaardig pensioen voor iedereen.

verhouding tussen arbeid en kapitaal. Hij haalt Franse cijfers aan: in 1980 waren dividenden goed voor 4,2% van de loonmassa, in 2008 was dat 12,9%. “Anders gezegd: Franse werknemers werkten toen 72 uren in een jaar voor de aandeelhouders, nu 189 uren”. De afgelopen jaren is er steeds minder aan sociale zekerheid besteed: in 1980 ging 20,7% van het bbp naar sociale zekerheid, sinds 1990 is dat nog 18 tot 19%. Om tot een herverdeling van de middelen te komen, stelt De Swert voor om de stijgende productiviteit aan te grijpen om de sociale zekerheid meer middelen te bezorgen en om de arbeidstijd “Het pensioenspook” van Gilbert De te verminderen (een 4-dagenweek) zo- Swert is uitgegeven bij EPO en kost dat een volledige tewerkstelling moge- 18,50 euro

Groenten uit Balen – de film

B

ij het ter perse gaan van dit blad was de verfilming van ‘Groenten uit Balen’, het bekende toneelstuk van Walter Van den Broeck, nog net niet uit. Toch willen we onze lezers attent maken op deze film van Frank Van Mechelen met onder meer Stany Crets,Koen De Bouw, Axel Daeselaeire, Lucas Van den Eynde en Clara Cleymans. Het handelt immers over de belangrijke wilde staking in de Vieille Montagne in 1971.

Zowat 1500 arbeiders van de zink- Maar dankzij hun vastberaden opstelfabriek Vieille Montagne (nadien op- len werd een overwinning geboekt. gegaan in Union Minière en uiteinde- De loonsverhoging werd afgedwonlijk Nyrstar) gingen in staking voor 10 gen, maar de arbeiders hadden vooral frank loonopslag. Het was een wilde hun zelfvertrouwen en besef van hun staking die niet door de bonden werd kracht gewonnen. gesteund. Na negen lange weken haalNadien schreef Walter Van den den ze hun slag binnen. De staking Broeck, een lokale leraar Nederlands leidde tot een golf van solidariteit ge- en collega van Jef Sleeckx (die op desteund door strijdbare militanten door- zelfde school geschiedenis gaf), een toheen het hele land. In de staking speel- neelstuk over de dramatische gebeurtede de lokale leraar Jef Sleeckx een rol, nissen: ‘Groenten uit Balen’. Hierdoor het leverde hem zijn reputatie van een werd een belangrijk stuk arbeidersgestrijdbare socialist op. schiedenis voor de volgende generaties In het conflict werden alle mogelij- bewaard. We hopen dat ook de film ke middelen ingezet tegen de stakers. daar een bijdrage toe zal leveren.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van

diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be November 2011

Regionale LSP-congressen

Enkel socialisme kan ons een toekomst bieden! Door Els Deschoemacker, nationaal organisator

O

veral bereiden onze afdelingen zich voor op regionale congressen van de districten waarin onze afdelingen zijn gegroepeerd. De inzet is niet te onderschatten. Het besef dat de twee jaar die voor ons liggen er fundamenteel anders zullen uitzien dan de afgelopen twee jaar begint door te dringen.

Het vertrouwen in het kapitalisme is diep geschonden. Twee jaar geleden was er nog de de illusie dat de miljarden die in de banken en de economie gepompt werden, de normale gang van zaken van voordien zouden terugbrengen en dat de crisis een tijdelijk gegeven was. Deze illusie werd sinds deze zomer ontkracht met een nieuwe vertraging van de economie en een nieuwe banken-, krediet- en schuldencrisis. De crisis dwingt steeds meer mensen om de straat op te gaan ter verdediging van job, inkomen, recht op onderwijs, gezondheidszorg of pensioen. De revoluties in het Midden-Oosten en Noord-Afrika dwongen dictators om te vertrekken en versterkten het zelfvertrouwen van jongeren en arbeiders om wereldwijd hun recht op een toekomst op te eisen. Het begon voor de zomer met de jonge indignados in Spanje die navolging kregen in Portugal, Griekenland, Israël,... om na de zomer op te duiken in Wall Street en sinds 15 oktober is het nog meer een internationale beweging. Ook in ons land kwamen indignados op straat en is er de Occupybeweging. Kenmerkend bij deze protesten is het diepe wantrouwen en verzet tegen de winstlogica van dit systeem. Er is een groeiend besef dat de belangen van de grote meerderheid, de 99%, moeten wijken voor die van een kleine minderheid, de 1%. Dat leidt tot de roep naar echte democratie en de bereidheid om daarvoor te vechten in plaats van passief toe te kijken. Onze vorige nationale en districtcongressen hebben gewezen op de onvermijdelijkheid van de ontwikkeling van een dergelijk type van periode. De crisis leidt in eerste instantie tot een schok en een zekere verlamming. Maar op een bepaald ogenblik staat nieuwe strijd

onvermijdelijk op de agenda. Op onze regionale congressen willen we d e le d e n e n de afdelingen Het vorige regionale congres van het district Oost- en Westvoorbereiden Vlaanderen. op een periode waarin het er op zal aankomen om binnen de be- maar ook met een programma dat echte weging een socialistisch programma verandering kan realiseren en gericht is te verdedigen alsook de noodzaak van op het bereiken van de bredere arbeizowel een brede arbeiderspartij als een dersbeweging. revolutionaire partij. Nu zijn het nog In aanloop naar de regionale congressteeds vooral jongeren die betrokken sen nemen LSP-leden de tijd om te diszijn in de strijd. Maar ze zullen spoedig cussiëren over de veranderingen in de gevolgd worden door de werkende klas- objectieve situatie. De zware aanvalse. Dat is de groep in de maatschappij len zullen op zwaar verzet botsen. Dat die door haar positie een meer beslis- zal de noodzaak om ons te organiseren sende rol kan spelen in de strijd voor scherper stellen. Dit wil niet zeggen een ander type maatschappij. dat alle moeilijkheden en complicaties Wellicht zal er in de eerste fase van meteen zullen verdwijnen, maar wel strijd nog veel verwarring bestaan. Het dat partijen die opkomen voor maatidee dat een partij nodig is om tot de- schappijverandering meer gehoor zulmocratische besluitvorming te komen len vinden. alsook tot een programma en een maatLSP groeide in de jaren 1990 van een schappijmodel dat antwoorden biedt op groep van een dertigtal overtuigde mide verzuchtingen en noden en dat hier- litanten naar een organisatie met een toe een oriëntatie op de arbeidersbewe- 100-tal leden rond de eeuwwisseling. ging nodig is, zal niet onmiddellijk als Sindsdien zijn we verdriedubbeld tot evident worden aanzien. een kleine partij met een 300-tal actieve De rol van de voormalige socialisti- leden. Alle momenten van snelle groei sche en communistische partijen heeft deden zich voor op ogenblikken dat er daar een grote verantwoordelijkheid in. in de samenleving bewegingen waren. Socialisme werd door hen ernstig gedis- Dat is de fase waar we nu naar toe gaan, crediteerd. De geloofwaardigheid van we zitten er zelfs al een beetje in. De reeen socialistisch alternatief zal staan of gionale congressen moeten ons voorbevallen met een ernstige analyse van en reiden op een nieuwe periode van snelle vooral een alternatief op deze stromin- groei en daar de middelen toe aanreiken gen uit het verleden. in de vorm van analyse, programma en We willen ons de komende jaren op methode van opbouw. een actieve manier richten op die jonOm maatschappijverandering te realigeren en arbeiders die in actie gaan, en seren, moeten we bouwen aan een partij dit niet alleen met een actieprogramma als LSP. Werk daaraan mee, neem vandat aansluit bij de noden van vandaag, daag nog contact op om lid te worden!

Agenda - wo. 3 november. Antwerpen. 19u30 R 0.10 (Rodestraat). 38 jaar na Chili’s 9/11: arbeiders en jongeren massaal in verzet. Met Pablo, ALS-lid met Chileense roots en een spreker van Colectivo Zudaka - wo. 3 nov. Gent. 19u30. Therminal, vergaderzaal 2. ALS-vergadering: Historisch materialisme & de positie van de vrouw in de samenleving - Di 8 nov. Gent. 19u30. Blandijn aud. C. Meeting over Rood!: boekvoorstelling “De terugkeer van de dwarsliggers”door Erik De Bruyn. - Wo. 16 nov. Antwerpen. 19u30. Rodestraat R0.10 (stadscampus). Debat. Kapitalisme in crisis: welk antwoord van links? Met als sprekers: Meryem Almaci (Groen), Erik De Bruyn (Rood), Peter Mertens (PVDA) en Bart Vandersteene (LSP). Ook sp.a is gevraagd. - za.-zo. 26-27 november. Regionale congressen van LSP - 3 december: Klimaatmanifestatie - 28 januari: lanceringsconferentie van Rood! in Antwerpen - 8 maart 2012: anti-NSV betoging in Leuven - 25 maart 2012: protest tegen anti-abortus betoging in Brussel

Waarom ik lid werd van LSP “Ik heb mij aangesloten bij LSP omdat ik actief wil meewerken aan het opbouwen van een sociaal en democratisch alternatief op het huidige politieke en economische systeem. “Momenteel wordt onze leefwereld, zowel op sociaal als ecologisch vlak, ten behoeve van een zeer kleine minderheid, aan een record tempo afgebroken. Voor mij toont de huidige economische crisis en de onmacht van staatsleiders om deze op te lossen, duidelijk aan dat het kapitalisme muurvast zit en dat het de meerderheid van de bevolking niet meer ten goede komt. “Het kapitalisme biedt in mijn ogen ook geen enkele realistische oplossing voor de enorme ecologische uitdagingen die ons als mensheid te wachten staan. Het is vijf voor twaalf en toch blijven politici wereldwijd problemen als klimaatverandering op de lange baan schuiven. Deze problemen kunnen enkel verholpen worden door dringende samenwerking op internationaal vlak, iets wat ondenkbaar is in een economisch systeem dat onderlinge concurrentie en persoonlijke winsten aanmoedigt. “Daarom vind ik het noodzakelijk dat als we op zoek willen gaan naar langdurige oplossing voor al deze problemen, er dringend verandering moet komen in de manier waarop er aan politiek gedaan wordt en de manier waarop onze economie werkt.” Tycho, Antwerpen

LSP in actie LSP was in oktober op tal van acties aanwezig. Van het protest van de indignados tot syndicale acties en onder jongeren met geslaagde meetings. Hiernaast alvast een foto vanop de betoging van de indignados in Brussel op 15 oktober. Op die betoging verkochten we 84 exemplaren van ons maandblad.

Jongeren op zoek naar een alternatief

O

nze jongerenwerking draait op volle toeren. In de studentensteden hielden we geslaagde startactiviteiten en meetings. Opvallend daarbij is de groeiende interesse in discussie over een alternatief op het kapitalisme. Antikapitalisme wordt steeds meer aanvaard en de discussies gaan al snel over hoe een socialistisch alternatief er kan uitzien.

Niet enkel in studentensteden met een zekere traditie van linkse organisaties, maar ook elders trokken de meetings van de Actief Linkse Studenten heel wat volk. In Gent werd onmiddellijk bij aanvang van het academiejaar een meeting gehouden met 56 aanwezigen. Aan de ULB waren er 36 aanwezigen. In Leuven en Luik telkens ongeveer 25. Uitschieter was Antwerpen waar enkele weken campagne werd gevoerd, wat resulteerde in een meeting met maar liefst 71 aanwezigen. Elders waren er kleinere bijeenkomsten. De thema’s van onze eerste meetings waren ‘Marx is back’ en het Europese verzet tegen de besparingen met Donna Litzou (Griekenland) en Clara Aguila (Spanje) als sprekers. De groeiende honger naar ideeën en politieke discussie blijkt ook in de acties van de ‘verontwaardigden’, de indignados. We kwamen op de betoging in Brussel tussen met een stevige dele-

13

Strijdfonds: steun LSP In het derde kwartaal behaalden we 91% van onze doelstelling om 12.000 euro financiële steun onder sympathisanten en leden op te halen met onze campagnes. De afdelingen Namen en Brussel haalden hun volledige doelstelling, de afdelingen Gent strandden op 99% en ook Leuven, Keerbergen ,Charleroi en Antwerpen eindigden boven of rond de 90%. In het laatste kwartaal willen we uiteraard onze volledige doelstelling behalen, zodat we de nodige middelen hebben om te bouwen aan het broodnodige socialistische alternatief. Wil je ons ook steunen? Stort dan op 001-2260393-78 van LSP. Of neem een doorlopende opdracht. Hieronder de cijfers van het derde kwartaal.

Antwerpen: 71 aanwezigen op ALS-meeting onder de titel “Marx is back” gatie waaronder ook heel wat nieuwe den niet dat extreemrechts zomaar kan jonge ALS’ers. We zullen de komende betogen door een studentenstad en orweken verder politieke discussies voe- ganiseren het verzet daartegen. Deze ren en tegelijk ook deelnemen aan ac- campagne is meteen een goede geleties, onder meer van de arbeiders van genheid om discussie te voeren over ArcelorMittal. Op 17 november organi- hoe we extreemrechts en racisme het seren we in het kader van de internatio- beste kunnen bestrijden. nale dag van de student diverse lokale activiteiten. Meer info over de campagnes en actiDaarnaast starten we nu al onze cam- viteiten van de Actief Linkse Studenten pagne naar de anti-NSV betoging van en Scholieren vind je op www.ac8 maart 2012 in Leuven. We aanvaar- tieflinks.be.

Bxl-W.Brab.: 2240 € Vl. Brab-Limb: 1114 € O en W Vlaanderen: 2704 € Hen.-Namen: 713 € Antwerpen: 1163 € Luik-Lux: 432 € Nationaal: 2.469 €

102% 89% 87% 84% 75% 35% 137%

TOTAAL: 10.885,24 €

92%

Contact / Abonnementen

Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: 001-3907596-27


14

jongeren

de

Extreemrechts nodigt Hongaarse fasciste uit aan Gentse universiteit

D

e NSV (Nationalistische Studentenvereniging) is de officieuze studentengroep van het Vlaams Belang. Om extreemrechtse jongeren aan te trekken, komt de groep al eens wat radicaler uit de hoek. Dit jaar lijkt de werking van NSV zich vooral in Gent af te spelen, waar al jarenlang discussie is over de al dan niet erkenning als officiële studentenorganisatie. Wij hebben ons daar steeds tegen verzet, een erkenning is een open uitnodiging om geweld en racisme openlijk en met middelen van de gemeenschap te organiseren. Dat bleek ook begin oktober in Gent. De NSV nodigde een Hongaarse fasciste uit om te spreken in een zaal van de Gentse universiteit. Krisztina Morvai is lid van Jobbik, een neofascistische partij die gekend staat voor homofobie, antisemitisme, racisme en openlijk geweld tegen de Roma in Hongarije. Niet alleen is de partij zelf aangebrand vanwege discriminerende standpunten en uitspraken, ze heeft ook een eigen illegale paramilitaire militie, de Hongaarse Garde. De Hongaarse Garde kwam meermaals in opspraak wegens gewelddadige en gewapende raids op Joodse wijken en Roma waarbij verschillende doden vielen. Zij dragen onder andere symbolen en vlaggen van de fascisKrisztina Morvai

tische Hongaarse Pijlkruisers. Onder het Pijlkruisersbewind werden honderdduizenden Hongaarse Joden afgevoerd naar concentratiekampen. In totaal kwamen 600.000 Hongaarse Joden om het leven. De Hongaarse Garde is verboden als privémilitie, maar blijft activiteiten organiseren. Een parlementslid van Jobbik legde de eed in het parlement af in een uniform van de Hongaarse Garde. Krisztine Morvai is geen onbesproken figuur. Ze is Europarlementariër voor Jobbik en een notoir antisemiet. Enkele van haar recente uitspraken: “Wij zouden blij zijn als die zogenaamde trotse Hongaarse Joden gewoon weer met hun kleine, besneden piemeltjes gingen spelen”, of nog: “Ik adviseer de liberaal-bolsjewistische zionisten na te denken over waar naartoe te vluchten en waar zich te verstoppen”. In haar verkiezingscampagne bij de vorige verkiezingen benadrukte Jobbik dat de problemen van het Hongaarse volk terug gaan op zigeunercriminaliteit en

het beleid van de Joods-kapitalistische wereldorde. Een verkiezingsspot van Jobbik werd door de Hongaarse openbare omroep geweigerd omdat Roma erin werden omschreven als “criminelen” en “parasieten”. Dat volstond voor de NSV om Morvai uit te nodigen om aan de Gentse universiteit te spreken. Willen ze inspiratie opdoen bij het fysieke geweld van de Hongaarse Garde? De afgelopen jaren probeerde de NSV zich meermaals voor te doen als een normale aanvaardbare politieke studentenvereniging, maar steeds opnieuw laat ze zich opmerken door uitschuivers. Gaat de Gentse universiteit ermee akkoord dat haar infrastructuur wordt gebruikt om een racistische antisemitische spreker die banden heeft met een gewelddadige privémilitie extreemrechtse jongeren te laten ophitsen? In dat geval kan evengoed meteen een uitnodiging naar Anders Breivik worden gestuurd. De Gentse NSV’ers hebben diens e-mailadres, onder de Belgische

Linkse Socialist

correspondenten die het manifest van Breivik ontvingen zaten immers nogal wat Gentse NSV’ers. Het is positief dat de erkenning van de NSV aan de Gentse universiteit is ingetrokken. Dat gebeurde nadat 1.300 studenten op straat kwamen tegen de NSV en de erkenning van deze groepering. Na het drama in Oslo afgelopen zomer hopen we dat de universiteit geen ruimte laat voor een boodschap van racistisch geweld. De Actief Linkse Studenten vroegen tevergeefs aan de rector en het bestuurscollege om niet toe te laten dat de haatmeeting van 11 oktober in een zaal van de universiteit doorging. We omschreven dit als een open uitnodiging aan fascistische knokploegen om politieke tegenstanders aan te pakken. Om de druk hoog te blijven houden, willen we verder het verzet tegen extreemrechts organiseren. Begin maart is er in Leuven de anti-NSV betoging. We roepen op om nu al de campagne voor die betoging op te starten.

Studentenverkiezingen aan de ULB. ALS werkt mee aan linkse eenheidslijst Inschrijven aan de ULB is geen lachertje... door

O

door

Julien, ULB

p 5 december kunnen de studenten van de ULB hun vertegenwoordigers verkiezen. Die vertegenwoordigers zetelen in het BEA (Bureau Etudiant Administrateur). Samen met andere linkse studentengroepen, waaronder FGTB-ULB (de recent opgezette studentengroep van de vakbond ABVV), vormt ALS een linkse eenheidslijst. Daarmee willen we een sociaal programma naar voor schuiven dat vertrekt van de noden van de studenten en het personeel. Door aan de verkiezingen deel te nemen, willen we ook een beter beeld krijgen op het beleid van de universiteit.

De afgelopen jaren gaven de vertegenwoordigers van het BEA steeds meer toe aan de druk van de directie. Ze stemden steeds opnieuw in met neoliberale maatregelen zoals de privatisering van de restaurants en de terreinen, verhoging van de prijzen,... De studentenvertegenwoordigers van de lijst “Priorité Etudiante” (ondersteund door Comac) haalden de vorige keer een meerderheid. Deze vertegenwoordigers aanvaardden zelfs het ontslag van twee personeelsleden en restrictieve maatregelen op de studentenkoten waardoor studenten na drie jaar uit hun kot kunnen worden gezet, alsof ze dan plots wel voldoende middelen hebben om een kot op de private markt te betalen. Voor de studentenkoten zijn criteria ingevoerd om prioriteit te geven aan wie geen jaar heeft moeten overdoen of wie

het jongste is. Voor ALS is dat onaanvaardbaar. Er is een programma opgesteld rond vijf centrale punten: gratis en degelijk onderwijs voor iedereen, meer publieke middelen voor onderwijs: 7% van het bbp, voor een plan om degelijke publieke koten te bouwen, democratisering van het onderwijs en tegen alle besparingen. We willen ons antibesparingsprogramma de komende periode verder uitwerken. Dat zal noodzakelijk zijn, in het zuiden van Europa is de trojka (IMF, EU, ECB) de universiteiten al onder vuur aan het nemen. Ongetwijfeld zal ons land ook volgen. Met de campagne voor de studentenverkiezingen willen we studenten en personeel verenigen om het verzet sterker te kunnen voeren.

Clément, ULB

De directie van de ULB had een uitstekend idee: een nieuw project om de inschrijvingen vlotter te laten verlopen. Het project kreeg de naam ‘Smiley’. Het resultaat was bedroevend: lange wachtrijen aan de inschrijvingsdienst die slecht functioneerde, gefrustreerd personeel en tal van administratieve fouten. Moest het geen 10 miljoen euro gekost hebben en niet zoveel frustratie gecreëerd hebben, dan hadden we eens goed kunnen lachen met deze ‘Smiley’. Ook na de inschrijving blijven er veel administratieve problemen. Studenten die geen kinderbijslag krijgen omdat niet alle nodige documenten op de juiste plaats zijn bezorgd, studenten die geen duidelijk antwoord kregen op de vraag of ze een kot konden betrekken, niet-Europese studenten die plots extra moeten betalen en daar niet tegen in beroep kunnen gaan, studenten die normaal een toelage krijgen voor hun vervoerskosten die dit niet meer krijgen,... Kortom, chaos alom. Na een oproep van de strijdbare studenten van het ABVV (FGTB) werden acties opgezet. Er was op 29 september een vergadering van studenten waar een actie werd aangekondigd en een eisenplatform werd besproken. De actie voor de raad van bestuur van 3 oktober leidde ertoe dat een aantal administratieve fouten al werden recht gezet. Op 18 oktober was er een ontmoeting met de voorzitter van de raad van bestuur. Een aantal problemen werden ontkend door de universiteit, maar er werden ook toegevingen bekomen.

Zo werd de uiterste inschrijvingsdatum uitgesteld en mag er voortaan een getuige mee als een student wordt ondervraagd over zijn/haar sociale situatie. Dat volstaat niet om een einde te maken aan alle problemen. Maar met de acties en de campagne maken we duidelijk dat collectief verzet resultaat oplevert.

men worden gegeven. Concreet ging het om lessen voor de studenten communicatie en politieke en sociale wetenschappen. Zowel studenten als personeel protesteerden tegen deze maatregel. De studenten verklaarden dat direct contact met de professoren en andere studenten noodzakelijk is. Niet dat er in een overvolle aula veel contact met de professor is, maar door de studentoch geen internetten via het internet les te laten vollessen in Leuven gen wordt die mogelijkheid volledig overboord gegooid. Het protest tegen Het voorstel van de KULeuven om de maatregel leidde tot de intrekking de overbezetting van de aula’s op te ervan. vangen door een deel van de studenWij pleiten voor kleinere lessen om ten de les via internet te laten volgen, interactie tussen professoren en stuwordt na protest terug ingetrokken. denten mogelijk te maken. Dat vereist Voor een aantal lessen zijn er geen echter een grote investering in meer voldoende grote aula’s. Dat komt mee middelen voor het onderwijs. Zoniet door een groeiend aantal studenten zullen voorstellen als internetlessen in maar ook door het feit dat bepaalde de toekomst opnieuw opduiken. lessen aan verschillende richtingen sa-


jongeren

www.socialisme.be November 2011

15

Wereldwijd protest tegen de dictatuur van bankiers en patroons door

O

Boris Malarme

p 15 oktober waren er wereldwijd miljoenen betogers. Er waren acties in 981 steden in 85 landen. In Brussel waren er zowat 10.000 betogers na een oproep van de indignados, de verontwaardigden. Deze beweging van revolte tegen de gevolgen van de kapitalistische crisis ontwikkelt vooral onder jongeren.

Zwitserland

Zweden

Zuid Korea

VS, Washington

VS, Times Square

Taiwan

Het begon met protestacties in Spanje, waar 40% van de jongeren werkloos is, en verspreidde zich vervolgens via onder meer de bezetting van Wall Street tot een wereldwijde beweging. Na 15 oktober volgden oproepen om lokale bezettingsacties te houden in onder meer Antwerpen, Gent, Brussel en Leuven. Onder de slogan “Occupy the world” circuleert ook het idee van een wereldwijde actiedag op 11 november. Welke acties er exact zullen komen, valt niet te voorspellen. Maar dat er nog acties zullen komen, staat wel vast. In mei voerden een 400-tal Spaanse jongeren in Brussel actie voor de Spaanse ambassade. Ze wilden daarmee de protesten in Spanje ondersteunen. Op 19 juni volgde een betoging met een 1.000-tal deelnemers die van het Flageyplein naar het Europees Parlement trokken om duidelijk te maken dat de gevestigde politici ons niet vertegenwoordigen. Op 8 oktober kwam een mars van Spaanse indignados in Brussel aan. De strijdbaarheid van de betogers werd niet gestopt door de politie die tussenkwam om het tentenkamp aan Koekelberg op te doeken. De politie hoopte wellicht om geweld te provoceren zodat de beweging nadien gecriminaliseerd kon worden. De betogers reageerden met slogans als: “de politie aan onze kant”, “ook jullie worden geraakt door de besparingen”,... Vervolgens was er politiegeweld tegen

een Griekse betoger. Het geweld werd worden gegeven. gefilmd en schokte vele televisiekijDe delegatie van de Actief Linkse kers. In de week voor de betoging van Studenten en Scholieren, aangevuld 15 oktober waren er tal van discussies met LSP, trok samen op met de kaen debatten, telkens in drie talen, over meraden van Rood, de nieuwe beweonder meer de strijd in Griekenland, ging waar LSP aan meewerkt. Het was hervorming of revolutie,… Op die de- een strijdbare en uitgebreide delegabatten waren er telkens enkele honder- tie die onder meer opviel met slogans den aanwezigen. In de aanloop naar 15 in solidariteit met de arbeiders van oktober was al duidelijk dat de betoging ArcelorMittal. Die slogans werden door een succes zou worden. heel wat betogers overgenomen. De bijeenkomst van indignados enkele dagen 10.000 betogers in Brussel na de betoging besloot om te mobiliseren naar de betoging tegen de sluiting De dagen voor de betoging luidde het bij de indignados nog dat een betoging van de warme fase van ArcelorMittal van twee tot drie duizend deelnemers in Luik. De beweging van indignados, van de een succes zou zijn. Er bleken echter veel meer betogers te zijn: wellicht zo’n zogenaamde ‘verloren generatie’ van 10.000. Dat succes is een uitdrukking werklozen en jongeren met onzekere van het groeiend besef dat de kapita- tijdelijke jobs, haalt haar inspiratie bij listen en hun politici geen enkele op- de massale revolutionaire bewegingen lossing hebben voor de crisis van hun in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. systeem en dat ze ons enkel een misera- De pleinbezettingen, de algemene verbele toekomst kunnen aanbieden. gaderingen waar iedereen kan deelOok tijdens de betoging bleek de steun nemen aan de debatten en de massale van bredere lagen van de bevolking. De protestacties jagen de patroons, banbetoging bleef maar aangroeien, onder kiers en hun politici schrik aan. Ze zijn meer toen door de Maritieme wijk van Molenbeek werd getrokken. Dat is een vooral bang dat het jongerenprotest de wijk waar 60% van de jongeren zonder arbeidersbeweging ertoe aanzet om werk zit. Aan het De Brouckèreplein ook in actie te komen. De stakingsacwas er een groot spandoek “Wij beta- ties in Tunesië en Egypte toonden aan len hun schulden niet”. De betoging hoe een massale betrokkenheid van de trok ook langs de zetel van Dexia, waar arbeidersbeweging de kracht vormt werd geprotesteerd tegen het feit dat ge- waarmee de dictatuur van de elite kan meenschapsmiddelen aan de bankiers worden gebroken.

‘Marx is back’ op de universiteiten

Puerto Rico

Roemenië

De Actief Linkse Studenten hielden zet tegen de besparingen. Daarop werd grijpen om een socialistische samenlegeslaagde startmeetings. Aan zes uni- gesproken door Donna, een Griekse ving uit te bouwen en anderzijds een versiteiten hielden we een startmeeting studente die lid is van Xekinima (de discussie over hoe we die ideeën kunonder de titel “Marx is back”. Dat Marx Griekse zusterorganisatie van LSP), nen concretiseren doorheen strijd, heeft effectief terug is, bleek uit de interesse. en Clara, een Spaanse studente die ac- tientallen jongeren geënthousiasmeerd Er waren meer dan 220 aaanwezigen op tief deelnam aan de bezetting van de en aangezet om ALS-lid te worden. Op deze meetings. Het toont de radicalise- indignad@s op het Catalunya-plein in ring en de toename van een antikapita- Barcelona. Op de vier meetings waren die basis kunnen we het actieve verzet tegen de komende besparingen versterlistisch bewustzijn onder de jongeren er samen zowat 150 aanwezigen. die ook zoeken naar een alternatief op De combinatie van beide meetings ken. Organiseer je in de strijd tegen dit het kapitalisme. met enerzijds een inleiding op de idee- systeem waarin enkel de winsten van Aan vier universiteiten was er ook een ën en de methode van het marxisme de 1% rijksten van tel zijn. Sluit je aan tweede meeting over het Europese ver- om de kapitalistische crisis beter te be- bij ALS!

Japan

Duitsland

Nooit geziene milieuramp in Nieuw-Zeeland

Groot-Brittannië

Australië

Frankrijk

Bosnië

L Portugal

Nederland

Canada

Filipijnen

Spanje

Chili

angs Tauranga, het noordelijke eiland van Nieuw-Zeeland, wordt de situatie van een lekkend containerschip steeds erger. De hoeveelheid olie die in de zee terecht komt neemt met het uur toe.

Het ging om een Liberiaans containerschip dat in de problemen kwam in de buurt van een toeristische baai. Het schip Rena strandde op zowat 22 kilometer van de kust. De lekkende olie leidt tot heel wat schade op zee en de smurrie heeft ook al de kust bereikt. De kapitein van het schip werd opgepakt omdat hij het schip in gevaar had gebracht. Hij moet zich voor een rechtbank in Tauranga verantwoorden. Hij staat onder politiebewaking omdat anders wordt gevreesd dat de inwoners van het eiland het recht in eigen handen zouden nemen. De rechters hebben alvast de media verboden om de foto of de naam van de kapitein te publiceren. Milieuminister Nick Smith verklaarde in de krant ‘New Zealand Herald’ dat de hoeveelheid olie die lekte toenam naarmate het schip langer gestrand lag. De

eerste dagen kwam er zowat 20 ton in de zee terecht, maar dat liep al snel op tot 350 ton. Een deel daarvan komt nu op de stranden terecht. Dat gebeurt langs een groot kustgebied, er is olie langs een strook van wel 100 kilometer. Volgens de milieuminister zal er nog wekenlang olie aanspoelen. De minister roept de bevolking op om geduld te hebben, de opruimactie kan weken duren en ondertussen is het beter om niet naar het strand te gaan wegens het gevaar voor de gezondheid. Er is een team van 500 mensen ter plaatse gestuurd om de opruimactie te organiseren. Dat verloopt moeizaam omdat het weer erg slecht is. Het slechte weer maakte ook het wegpompen van de olie uit het containerschip moeilijk. Het schip vervoerde zowat 1300 ton, er wordt maximaal 3 tot 4 ton per uur uit weggehaald.

De gevolgen zullen lang voelbaar blijven, ook 22 jaar na de ramp met de Exxon Valdez zijn de gevolgen ervan in Alaska niet volledig verdwenen. Het schip Rena werd gebruikt door de grootste containervervoerder ter wereld MSC. De ramp werpt heel wat vragen op: waarom vaarde het schip uit tijdens dergelijk slecht weer, waarom kwam het zo dicht bij de kust, hoe zat het met de veiligheid van dit schip,... De Rena was een oud containerschip dat niet aan alle voorwaarden voldeed, maar vandaag is het mogelijk dat dergelijke onveilige schepen worden gebruikt. Dat gebeurde in dit geval door het Griekse schip onder Liberiaanse vlag te laten varen en dit met goedkoop Filipijns personeel. Het International Seafarers’ Action Centre (ISAC), een vakbond van Filipijns bootpersoneel verklaarde: “Het was niet verrassend dat dit schip vroeg of laat een dergelijk ongeval zou kennen.”


de Linkse

Socialist

socialisme.be Ben

€2

STEUN: € 5

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 309  November 2011

je de dagelijkse stroom van

desinformatie in de traditionele media beu?

Wil je ook een andere Neem

kant van het nieuws horen?

dan een abonnement op dit blad en volg onze dagelijkse website socialisme.be.

s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

17 november: dag VAN DE (ARME) STUDENT

Recht op hoger onderwijs onder vuur

Hoger onderwijs op weg naar commerciële diplomafabriek?

B

ij het begin van het academiejaar stonden de media vol met onheilsberichten over het hoger onderwijs. Te weinig personeel voor het aantal studenten, te weinig infrastructuur. In Leuven wou men het tekort aan infrastructuur oplossen door studenten beurtelings naar de les te laten komen en thuis op de PC de les te volgen. Na protest werd dit plan opgeborgen. Andere instellingen gebruiken bouwvallen om toch maar over voldoende ruimte te beschikken. Zo kan het niet blijven duren.

Er zijn maar twee mogelijkheden: be- twee van hun economen dat het optreksparen of meer middelen voor onder- ken van het inschrijvingsgeld noodzawijs op alle niveaus. In 1980 werd 7% kelijk is, maar dat een “paradigma- en van het Bruto Nationaal Product geïn- mentaliteitsverandering best in etappes vesteerd in onderwijs, vandaag is dit verloopt”. De betaling van dit inschrijnog slechts 5,5%. Maar in de huidige vingsgeld mag desnoods wachten tot de sfeer van crisis waarbij we “allemaal student begint te werken. Een minder zullen moeten besparen”, is men volop bemiddelde student zal dus afstuderen bezig de geesten te masseren om bin- met een rugzakje van enkele tienduinenkort ook in het hoger onderwijs te zenden euro’s aan schulden, tenzij de besparen. ouders die op tafel hebben gelegd.

De voorzitter van de Leuvense associatie heeft het ei van Columbus gevonden. Oosterlinck, de ex-rector van de KUL, pleit voor de verhoging (verdubbeling) van het inschrijvingsgeld. Daarmee zou Vlaanderen dezelfde weg opgaan als onze buurlanden waar Sinds 1997 is het aantal hogeschool- het inschrijvingsgeld jaar na jaar stijgt studenten met 25.000 gestegen van en in Engeland ondertussen tot 13.000 67.044 naar 92.122 ofwel een stijging euro en in Nederland tot 7.000 euro opmet 37%. Het personeel nam met 11% loopt. Anderen pleiten ervoor om het toe. Aan de universiteiten steeg de stu- aantal studenten te beperken. dentenpopulatie in diezelfde periode met 29% en het onderwijzend korps De geesten voorbereiden op radicale met 3%. Alleen al in de hogescholen verandering is de taak van bijvoorbeeld zijn 1200 extra personeelsleden nodig de neoliberale denktank Itinera. In een om de groei op te vangen. opiniestuk op 23 september schrijven

In Chili gaan sinds maanden honderdduizenden jongeren de straat op om het recht op onderwijs af te dwingen. In Groot Brittannië werd vorig jaar hard geprotesteerd tegen de verhoging van de inschrijvingsgelden. Op 17 november, de internationale dag van de student, zullen enkele eerste acties plaatsvinden om te protesteren tegen de afbouw van het democratisch karakter van het hoger onderwijs. Voor ons onderwijs en onze toekomst zullen we moeten strijden!

www.actieflinks.be

“Het is wraakroepend als je bekijkt hoe ons hoger onderwijs de laatste 20 jaar is geëvolueerd. Sluipende besparingen hebben de kwaliteit aangetast. Meer en meer diensten werden afgebouwd of geprivatiseerd. Een studentenkamer van de universiteit wordt nu verhuurd aan marktprijzen (284 euro per maand voor nietbeursgerechtigde studenten). Ondertussen wordt wetenschappelijk onderzoek meer en meer bepaald door commerciële belangen. “Het wordt tijd dat studenten, personeel en allen die belang hebben bij een toegankelijk en kwaliteitsvol hoger onderwijs tot actie overgaan. Onderwijs moet ten dienste van de ontwikkeling van het individu en ten voordele van de gemeenschap. De ALS willen met een actie op 17 november oproepen tot het opstarten van een beweging in de spirit van de Occupy protesten.” Simon Van Damme, verkozen vertegenwoordiger van de (ALS) Actief Linkse Studenten in de Sociale Raad van de UGent


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.