De Linkse Socialist 346 - zomer 2015

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 346 

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

zomer 2015

strijd  solidariteit  socialisme

Nieuw actieplan in oktober:

Besparingen stoppen door een alternatief uit te bouwen

H

et massale sociaal verzet in het najaar en de winter van 2014 was historisch. Het actieplan van de vakbonden rijkte een methode aan om de voornaamste tegenkracht in de maatschappij, de werkende klasse, te beginnen mobiliseren en organiseren tegen de besparingen en de regering-Michel I. De grootste zwakte was die van de afwezigheid van een voldoende sterk politiek alternatief. door

Stéphane Delcros

Die afwezigheid was een van de redenen waarom er na de algemene staking van 15 december geen vervolg kwam en de regering in het zadel kon blijven.

Ondanks al hun beperkingen tonen formaties als Podemos in Spanje en Syriza in Griekenland dat het anders kan, dat links de besparingspartijen de laan kan uitsturen en zelf aan zet kan komen.

Ook voor ons verzet in België tegen de aanvallen op onze levensstandaard is zo’n politiek alternatief essentieel.

De verkiezingsresultaten in Spanje en Griekenland tonen in welke mate gezocht wordt naar een alternatief (zie ook pagina’s 10 en 11). Maar ook hier stelt de vraag zich heel concreet vandaag. Is er wel een alternatief op het besparingsbeleid? Hebben ook linkse regeringen

Ivago in Gent: strijd loont!

P5

Het is nog maar een beperkte uitdrukking van het potentieel voor een links alternatief. Volgens peilingen zijn 85% van de Belgen voorstander van een belasting op de grote vermogens. Toch wil de regering met de tax shift opnieuw de werkenden laten betalen, zowel direct met bijvoorbeeld BTW-verhogingen, als indirect met een afbouw van geen andere keuze dan de wetten van de inkomsten voor de gemeenschap het kapitalisme te volgen? (zie ook pagina 3). Dit biedt heel wat Is onze strijd wel de moeite waard ruimte voor een links antwoord, zeker als het leidt tot een nieuwe regering (al ook voor de PVDA, die zich sterk profidan niet onder leiding van de PS) dat leerde op de eis van een miljonairstaks. hetzelfde asociale beleid als de voor- Maar door inhoudelijke beperkingen, bije decennia voert? (zie ook pagina zowel inzake methode als politieke 2). Zonder een partij dat breekt met benadering en programma – in het het besparingsbeleid en er een soci- bijzonder ten aanzien van stromingen alistisch beleid voor in de plaats zet, links van de PVDA, kan die partij niet dreigt de ontgoocheling de beweging de enige vertegenwoordiger van het of toch minstens een deel ervan te ver- potentieel ter linkerzijde zijn (zie ook zwakken. pagina’s 8 en 9).

In de afgelopen periode ging de PVDA De Linkse Socialistische Partij (LSP) vooruit in de verkiezingen en was deze pleit voor een breed politiek verlenglinkse partij sterker aanwezig in de stuk van de werkenden en hun gezinnen. media. Dit is een uitdrukking van die Een politiek instrument dat niet louter zoektocht naar een andere politiek door op verkiezingen is gericht. We hebben een groeiende laag van de bevolking. niet alleen nood aan verkozenen en opi-

Het is niet de schuld van de gewone Grieken!

P 11

niestukken in de gevestigde media. We hebben ook en vooral nood aan discussie over onze strategie van strijd, over hoe we een krachtsverhouding kunnen opbouwen waarmee we een einde kunnen maken aan de huidige logica van aanvallen op onze levensstandaard.

Door collectief deze discussie te voeren en ervaringen op te doen, kan het bewustzijn groeien dat we doorheen gezamenlijke strijd tot echte verandering kunnen komen.

Dit werk van bewustmaking, organisatie van strijd en het naar voor schuiven van een programma om een andere samenleving op te bouwen, is van groot belang. Het is iets wat LSP als onderdeel van een internationale organisatie, het CWI (Committee for a Workers’ International), wereldwijd probeert te doen. Zo speelde de Socialist Party een actieve rol in het referendum voor het homohuwelijk in Ierland (zie pagina 6) en staat Socialist Alternative, onder meer rond onze verkozene Kshama Sawant in Seattle, vooraan in de strijd voor een hoger minimumloon in de VS (zie pagina 7).

Een strijdpartij is nodig. Een partij die gebruik maakt van alle mogelijkheden, waaronder verkiezingen, gericht op bewustmaking en de opbouw van een krachtsverhouding aan de basis, op straat, op de werkvloer, in de scholen, ... We hebben nood aan een brede partij die verschillende stromingen onder de werkenden en jongeren kan verenigen op basis van respect voor elkaars eigenheid. Dit politieke instrument en verlengstuk kan verschillende ervaringen van strijd verenigen en versterken met een gedurfd politiek programma dat vanuit de dagelijkse strijd stappen zet om te komen tot een breuk met het kapitalisme en de opbouw van een socialistische samenleving (zie pagina’s 8 en 9).

Laat ons de nationale betoging op 7 oktober, exact een jaar na het aantreden van de regering van de rijken, aangrijpen als beginpunt van een nieuw actieplan waarmee we de rechtse regering doen vallen en waarmee we stappen zetten in de opbouw van een echt politiek alternatief.

DOSSIER. Hoe links versterken?

P 7-10

binnenland

de

Linkse Socialist

Hoe iedereen een leefbaar inkomen garanderen?

Met de voorstanders van een basisinkomen delen we het idee dat iedereen een degelijk inkomen moet genieten.

Maar wij stellen voor om dat te bekomen door een strijd voor hogere lonen en uitkeringen. In de VS staan we mee vooraan in de strijd voor een inveroing van een minimumloon van 15 dollar per uur. In Seattle slaagden we erin om deze eis ook grotendeels af te dwingen op basis van een massale campagne (zie ook pagina 7).

Z

owat 15% van de Belgen leeft in armoede, veel jongeren worden veroordeeld tot nepjobs (eigenlijk tot neplonen voor echte jobs), ... Tegelijk waren er nog nooit zoveel miljonairs in ons land. De vraag naar een herverdeling van de rijkdom werpt zich dan ook op en leidt tot discussies over verschillende voorstellen.

Zo is er heel wat steun voor een onvoorwaardelijk basisinkomen.

reden waarom de ongelijkheid zo sterk toeneemt. Een rechtse voorstander van een basisinkomen, zoals de voormalige minister-president van de Duitse deelstaat Thüringen, stelt voor om het inkomen op 420 euro vast te leggen. Niet bepaald een leefbaar inkomen dus. Maar zelfs een hoger bedrag wordt snel ondermijnd door stijgende prijzen. Door de lonen van werkenden schijnbaar deels los te koppelen van hun arbeid, wordt bovendien het sterkste argument voor loonsverhogingen (het opeisen van ons deel van wat we geproduceerd hebben) Het klinkt interessant: elke maand ondermijnd. De neoliberale mythe van een vast bedrag betalen aan iedereen, de onbetaalbaarheid zal dan luider dan of die nu werkt of niet. Als het bedrag ooit klinken. dan nog eens een pak boven de huidige Dat leidt tot de tweede vraag, die van armoedegrens ligt, zou het voor veel de financiering van het stelsel. Toen gepensioneerden, alleenstaande ouders, het voorstel van een basisinkomen desinterimmers of werklozen een serieuze tijds door huidig Vld-politicus en rijke stap vooruit zijn. Maar er zitten ook ad- ondernemer Roland Duchâtelet in ons ders onder het gras. land naar voor werd gebracht, werden Ten eerste moeten we ons afvragen bijvoorbeeld hogere BTW-tarieven naar hoeveel dit basisinkomen zou bedra- voor geschoven. Natuurlijk zijn er ook gen en wie daarover beslist. Vandaag voorstellen om de middelen bij de rijken worden beslissingen genomen vanuit de te zoeken, bijvoorbeeld met een vermonoden van de grote bedrijven. Dat is de gensbelasting. Dat vereist een krachts-

verhouding. Op het eerste gezicht kan een universeel basisinkomen de eenheid tussen werkenden en werklozen versterken, iedereen vertrekt immers van dezelfde basis. Maar de maatregel verandert niets aan de fundamentele reden voor de werkloosheid, met name het tekort aan jobs. Terwijl sommigen zich kapot werken, zoeken anderen vruchteloos naar werk. Een basisinkomen zou voeding geven aan de argumentatie dat werklozen zelf voor hun situatie gekozen hebben en zich wentelen in hun hangmatten. Het zou geen opstap naar eenheid in strijd zijn.

Een derde probleem is het gevolg voor de loonvorming van werkenden. Een basisinkomen kan aangewend worden om komaf te maken met de arbeids- en loonsvoorwaarden van alle werkenden.

Door een deel van het inkomen niet langer als loon betaald door de werkgever te beschouwen, wordt een enorme loonsubsidie ingevoerd waarvan de financiering onder het kapitalisme steeds een strijdtoneel zal zijn (zie hierboven).

Werkgevers zullen bovendien steeds proberen om het loon boven het basis-

inkomen te beperken, net zoals ze nu onze lonen naar beneden drukken met indexsprongen, steeds meer flexibiliteit en bijhorende productiviteit. Het basisinkomen zal daarbij als argument ingeroepen worden tegen loonsverhogingen en dit terwijl het bedrag van het basisinkomen zelf onderdeel is van strijd tussen de werkenden en hun gezinnen aan de ene kant en de kapitalisten aan de andere. Het maskeert het uitgangspunt van het kapitalistisch productieproces, met name dat alle waarde het resultaat is van onze arbeid.

Het idee van een basisinkomen heeft de verdienste dat de discussie over een leefbaar inkomen wordt gevoerd. Onder het huidige systeem heeft de kleine laag van superrijken geen enkel belang bij een leefbaar inkomen voor de meerderheid van de bevolking. Ongelijkheid zit ingebakken in dit systeem en kan niet met kunstgrepen uitgeschakeld worden.

Zonder publiek bezit van de productiemiddelen kan de gemeenschap geen controle uitoefenen op de aanwending van de bestaande middelen en rijkdom.

Betekent dit dat we dan maar moe-

ten wachten op een ander systeem om tot een leefbaar inkomen te komen?

Zeker niet. Er zijn heel wat eisen voor een onmiddellijke vooruitgang van onze levensstandaard. Socialisten komen op voor een kortere werkweek om het beschikbare werk te verdelen, een 30-urenweek zonder loonverlies en met verlaging van de werkdruk. We komen op voor loonsverhogingen en pleiten voor een algemeen minimumloon van 15 euro per uur. Het minimumpensioen met omhoog tot 1500 euro per maand, werkloosheidsuitkeringen moeten minstens 1200 euro per maand bedragen.

Met deze eisen kunnen we een leefbaar inkomen voor iedereen afdwingen zonder de oorzaken voor ongelijkheid te maskeren. Het is bovendien een programma gebaseerd op de positie van de werkenden in het productieproces. Dat is noodzakelijk omdat de arbeidersbeweging de kracht is die in staat is om fundamentele verandering te bekomen door strijd tegen diegenen die een groeiende groep van de bevolking veroordelen tot ellende en armoede.

Kan de PS als een feniks uit zijn as herrijzen?

D

e sociaaldemocratie in België, maar ook in de rest van Europa, kent een historische crisis. Dat is wat PS-kopstuk Paul Magnette zelf zegt in de aanhef op zijn boek ‘La gauche ne meurt jamais’.

Voor de PS valt het moeilijk om voor het eerst sinds 1988 federaal in de oppositie te zitten. De partij wordt langs rechts aangevallen door de regering en langs links is er kritiek van de PTB (PVDA) en een deel van het FGTB (ABVV). Een recente peiling van Ipsos zet de PS nog op 27% in Wallonië en 19% in Brussel (1). door

Cécile (Luik)

Het boek van Magnette past in het kader van de “werven van ideeën” waarmee de PS zich wil heruitvinden en antwoorden op de interne kritieken (2). Volgens Di Rupo moet deze operatie “het woord aan de militanten” laten, maar het doel is vooral om interne kritiek te stoppen.

Magnette stelt dat de sociaaldemocratie nood heeft aan een “terugkeer van de grote ideeën”. De PS is volgens hem geen voorstander van de derde weg noch van een centrumkoers. De linkerzijde moet volgens Magnette de rechterzijde niet achternalopen, maar evenmin in de val van het radicalisme trappen. Hij valt de Franstalige PVDA frontaal aan en verwijt die partij links populistisch te zijn en simplistische slogans te hanteren. Dat is nogal kort door de bocht als antwoord op de linkerzijde en de groeiende vragen over de kapitalistische productiewijze.

“Hoe kunnen we linkse ideeën ingang laten vinden?”, vraagt Magnette. Hij stelt dat de economische context niet gunstig is voor de progressieve ideeën van het socialisme zoals gelijkheid, fiscale rechtvaardigheid of collectieve arbeidsduurvermindering. Dat het be-

leid van de PS de afgelopen decennia heeft bijgedragen aan die economische context, wordt uiteraard niet vermeld. De burgemeester van Charleroi verklaart ook dat “het niet mogelijk is om de strijd tegen discriminatie te voeren zonder in te gaan tegen de inherent ongelijke sociale orde waaruit deze ontstaat” (3). Hoe verbindt hij dit met de strenge regels tegen bedelaars in Charleroi en zelfs een volledig zondags verbod op bedelarij? (4) Of moeten we de woorden van Magnette los zien van zijn daden? Dit voorbeeld toont meteen het verschil tussen “ideeën”, een discours en een ernstig politiek programma dat een krachtsverhouding uitbouwt om vooruitgang te realiseren.

Het boek biedt geen antwoorden op de crisis van de sociaaldemocratie, het bevestigt deze net.

Een pittig detail: toen het boek op 28 mei werd voorgesteld, waren er tegelijk een duizendtal betogers in Namen tegen de besparingen op de Waalse publieke sector. “Ook waar Magnette het voor het zeggen heeft, is er een besparingsbeleid”, stelde een betoger vast. Onder deze betogers zal het boek van Magnette wellicht weinig succes kennen.

Voetnoten

(1) http://www.rtbf.be/info/belgique/detail_

sondage-le-ps-fait-la-grimace-le-mr-sourit-et-maggie-de-block-rit?id=8896349 (2) http://www.lalibre.be/actu/politique-belge/di-rupo-assure-que-le-ps-se-portebien-54e9dad135701001a1df5084 (3) Magnette, La Gauche ne Meurt Jamais, p.44 (4) http://www.lesoir.be/250915/article/actualite/regions/hainaut/2013-05-28/charleroi-mendiants-devront-changer-commune-tous-jours

SP.a: niet enkel de voorzitter was het probleem...

Wordt de SP.a met John Crombez nu helemaal anders? Wij denken niet dat de crisis van de SP.a vooral een persoonskwestie is. In plaats van een verdediging van de belangen van de werkenden en hun gezinnen, wordt gekozen voor een perceptiepolitiek die door spin doctors is uitgetekend. De reden daarvoor is dat er inhoudelijk amper verschil is met de neoliberalen. Of heeft een lezer van deze krant al iets progressief opgemerkt aan de pensioenretoriek van Frank Vandenbroucke? Bij elk asociaal voorstel in de stad Antwerpen kan het rechtse stadsbestuur naar het vorige verwijzen. Dan is het niet verwonderlijk dat de Antwerpse SP.a niet uitblinkt in haar nieuwe oppositierol. Het fundamentele probleem van de SP.a en de hele sociaaldemocratie in Europa is het omarmen van de marktlogica.

ons onze standpunt mening

www.socialisme.be zomer 2015

Van nationale betoging op 7 oktober het beginpunt van nieuw actieplan maken!

Betoging op 6 november 2014. Foto door Laurent

D

EDITO

T im LSP-B ru ssel door

at deze patronale provocatieregering vroeg of laat nieuwe strijdbewegingen zou uitlokken, stond in de sterren geschreven.

Maar sinds kort is er ook een concrete datum. Op 7 oktober 2015, exact een jaar na het aantreden van deze regering van de rijken, komt er een nationale betoging van de vakbonden tegen het asociale besparingsbeleid. Het zal er nu op aan komen om van die betoging een succes te maken.

Dan kan deze betoging het begin vormen van een nieuwe beweging met als inzet de val van de regering en het besparingsbeleid.

de succesvolle strijdbeweging eind 2014, met als afsluiter de grote nationale staking van 15 december 2014, liet de vakbondsleiding na het werk af te maken. De beweging was een succes geweest en had het potentieel om de regering te doen vallen.

Een probleem was dat de traditionele politieke partners van de vakbondsleiding geen alternatief aan te bieden hadden. Een tripartite, al dan niet onder leiding van Di Rupo, zou misschien de scherpste kantjes van het besparingsbeleid afvijlen, maar ondertussen wel gewoon verder besparen. Zo’n regering zou meteen met strijd geconfronteerd worden. Opkomen voor een echt alternatief op de besparingen zat er niet in voor onze vakbondsleiding. En dus “De groten lijken slechts groot om- werd er getreuzeld, getalmd en geaardat wij op onze knieën zitten, laat ons zeld tot het moment voorbij was. opstaan.” Het beroemde citaat van de Dat kan tot een zekere demoralisaIerse vakbondsleider James Larkin be- tie leiden, maar er zijn tegelijk heel schrijft de situatie waarin de Belgische wat ervaringen opgedaan in de grootarbeidersklasse is terechtgekomen. Na ste stakingsbeweging sinds decennia.

Terwijl de rijken nog nooit zo rijk waren

Tax shift doet de werkenden betalen

D

e eis voor een tax shift werd aanvankelijk door de arbeidersbeweging naar voor geschoven. Het speelde in op de breed gedragen roep om ook de rijksten een steentje te laten bijdragen. De afkeer tegen de groeiende ongelijkheid deed de steun voor een vermogensbelasting in ons land oplopen tot 85% van de bevolking. De regering en de werkgevers hebben het idee van een tax shift echter gerecupereerd en omgevormd tot iets anders: geen transfer meer van rijk naar arm, maar omgekeerd. door

Geert Cool

Bij het ter perse gaan van deze krant is er nog geen akkoord in de regering.

Maar de grote lijnen zijn wel al bekend.

Zo wordt met enthousiasme gekeken naar het Nederlandse voorbeeld. Onder meer met een BTW-verhoging wordt er een lastenverlaging van 4 tot 5 miljard euro voorgesteld. Het betekent dat alle Nederlanders meer moeten betalen voor de goederen die ze kopen. Verder wil de Nederlandse regering fors bezuinigen op de middelen voor de gemeenten die zelf maar moeten zien waar ze meer inkomsten of minder uitgaven realiseren.

De rechtse regering bij ons wil de ‘patronale bijdragen’ (bijdragen aan de sociale zekerheid) verlagen. Dit betekent dat een deel van ons indirecte loon, het deel dat naar de gemeenschap doorvloeit, vermindert. Op missie in Japan kondigde Kris Peeters begin mei al aan dat de tax shift de loonkost “aanzienlijk” zou doen dalen. Waar de op-

brengst van de tax shift naartoe gaat, is dus al duidelijk. De werkgevers zullen enkele miljarden cadeau krijgen.

En dat bovenop onder meer de fiscale geschenken, zoals in Japan ook door Kris Peeters werd erkend. “Als jullie verder kijken dan het nominale tarief en inzoomen op het echte belastingtarief, dan zullen jullie zien dat België een van de meest competitieve landen is”, verklaarde hij er.

Om de bedrijven een cadeau te doen, zal de regering middelen bij ons zoeken. Er wordt net als in Nederland onder meer naar de BTW gekeken, een bijzonder asociale taks zonder progressief karakter. Daarnaast zal er ongetwijfeld verder bespaard worden op de sociale zekerheid. Zo wordt de tax shift een instrument om ons kaal te plukken.

Kortom, de regering wil dat de werkenden betalen zodat de ‘concurrentiepositie’ (lees: de winsten) van de bedrijven erop vooruitgaat.

De voorbije jaren nam de ongelijkheid ook in ons land toe. Er zijn in ons land zeven mensen met een fortuin (vastgoed inbegrepen) van meer dan een

half miljard dollar. Ruim 20.000 mensen – of 0,2% van de bevolking – zijn goed voor een fortuin van elk meer dan 5 miljoen dollar (4,4 miljoen euro).

Het gaat om mensen als de families die ABInbev bezitten of Albert Frère. Zij zullen voordeel halen uit de tax shift.

Want hoe rijker zij worden, hoe concurrentiëler onze economie zou zijn.

Nochtans wordt algemeen aangenomen dat de groeiende ongelijkheid zowel politiek als economisch problematisch is. Zelfs medewerkers van het IMF erkennen in een nota (die geen officieel IMF-standpunt is) dat het neoliberale uitgangspunt dat rijkdom aan de top zou neerdruppelen op de rest van de samenleving verkeerd is en dat de groeiende ongelijkheid tot crisis leidt. Het rapport moet zelfs vaststellen dat technologische vooruitgang vandaag verdere groei afremt omdat het leidt tot meer ongelijkheid. Het brengt de IMF-medewerkers ertoe om te pleiten voor meer progressieve belastingen. Het weerhoudt het IMF er echter niet van om Griekenland het mes op de keel te zetten en een beleid te voeren dat zelfs door de eigen medewerkers wordt verworpen.

Het kapitalisme is een flexibel systeem als het aankomt op de verdediging van de belangen van de superrijken. De vaagheid in de vakbondseis voor een tax shift werd aangegrepen om het van elke progressieve inhoud te ontdoen en er een nieuwe besparingsoperatie van te maken. Om deze regering van de rijken te stoppen, is er een krachtsverhouding nodig waarmee we stappen zetten naar een andere samenleving, een socialistische samenleving gericht op de behoeften en noden van de meerderheid van de bevolking.

Denk maar aan de rol van een opbouwend actieplan. Door begin september een militantenconcentratie te organiseren, zou de mobilisatie naar 7 oktober efficiënt kunnen voorbereid worden. Het mobilisatiemateriaal kan dan massaal verspreid worden onder de militanten en er kunnen ervaringen uitgewisseld worden over hoe we de mobilisatie kunnen versterken.

Zo was het opvallend dat de acties in die bedrijven en instellingen waar gewerkt werd met personeelsvergaderingen en een doorgedreven sensibilisering veel sterker stonden dan elders. Van 7 oktober kunnen we een massabetoging maken die mogelijk nog groter wordt dan de betoging van 6 november 2014.

We moeten nu ook al voorbij 7 oktober kijken. Om het potentieel van de betoging volledig te benutten, moet ze het startschot zijn voor een nieuwe beweging die uiteindelijk uitmondt in een nieuwe nationale staking. Door verdere

acties en duidelijke eisen met de basismilitanten te bediscussiëren kunnen we de beweging versterken.

Enkel zo kunnen we de regering doen vallen, zoals eind 2014 bijna het geval was. Doordat de vakbondsleiding weigerde het laatste kleine duwtje te geven, kon de regering zich herorganiseren en verdergaan met haar asociaal beleid. Er kwam een indexsprong, nieuwe aanvallen op de uitkeringen en de openbare diensten en de tax shift werd omgevormd van een instrument om eindelijk de rijksten ook te laten bijdragen aan de maatschappij naar een manier om nieuwe cadeaus uit de delen aan de patroons, betaald door nieuwe lasten voor de meerderheid van de bevolking.

Steun voor dat soort asociaal beleid is er nauwelijks. Laat ons de betoging van 7 oktober aangrijpen om een nieuwe beweging op te starten die bij brede lagen van de bevolking het vertrouwen herstelt dat deze regering en het besparingsbeleid kunnen gestopt worden!

ZO GEZEGD Verboden te staken!

Bert Schelfout van Jong Open Vld en dus ook van de Werkbond pleitte in Knack voor een afbouw van het stakingsrecht. Dat recht “ondergraaft de slagkracht van politici om besluiten te nemen in het algemeen belang die indruisen tegen particuliere belangen van bijvoorbeeld ambtenaren.” Hij pleit voor een minimale dienstverlening bij stakingen en stelt dat dit “los staat van enig politiek discours.”

Stakingen zouden veel weg hebben van “een dictatuur van een minderheid die haar persoonlijke belangen boven die van de gemeenschap plaatst.” Als liberalen over democratie prediken, werkende let op uw democratische rechten! Het recht op collectieve actie willen de liberalen aan banden leggen, net om de belangen van een kleine minderheid superrijken nog beter te verdedigen. Met medewerking van hun politieke vrienden leggen de 1% rijksten hun persoonlijke belangen op aan de rest van de gemeenschap. Dat is inderdaad een dictatuur van een minderheid.

Geheime akkoorden

Toch wel opmerkelijk: de (vorige) regering sloot een geheim akkoord met Electrabel en EDF waarin die de garantie krijgen dat Tihange 1 tot 2025 open blijft. Als de reactor sneller sluit, moet de Belgische gemeenschap de “reële economische schade” vergoeden. Electrabel en EDF moeten volgens het akkoord hun winst met de gemeenschap delen, maar dan wel enkel nadat ze de exploitatiekosten en moderniseringsinvesteringen terugverdiend hebben en nog eens een winstmarge van 9,3% gerealiseerd hebben. Geheime akkoorden om de belangen van de grote bedrijven en hun winsten te dienen, zijn geen uitzondering. Geheime akkoorden om onze levensstandaard te verbeteren, zijn er daarentegen niet. De Russische revolutionair Leon Trotski wist in 1917 al waarom dat zo is: “De geheime diplomatie is een noodzakelijk instrument van de bezittende minderheid die verplicht is de meerderheid te bedriegen teneinde deze te onderwerpen aan haar belangen.”

openbaar vervoer

de

Linkse Socialist

Spoor: stop de afbouw en liberalisering met gezamenlijke strijd van personeel en reizigers

V

olgens spoorbaas Jo Cornu doet de NMBS te weinig voor te veel geld. Ondanks berichten over dure hotel- en restaurantrekeningen van toplui heeft Cornu het niet over de verspilling aan de top van de NMBS, maar onder meer over de prijzen voor reizigers en de lonen voor personeel. Met ‘flexibele’ ticketprijzen (lees: meer betalen tijdens de spits), ‘flexibele’ arbeidsvoorwaarden (lees: minder verdienen en gemakkelijker op straat gezet worden na een loopbaan vol onmogelijke werkuren) en een hertekening van de structuur, wordt een volledige liberalisering beoogd.

particuliere taxibedrijf Uber zouden “geïndividualiseerd openbaar vervoer” aanbieden.

Mobiliteit wordt een steeds groter proNeen, momenteel worden de files gebleem. De files worden jaar na jaar lan- subsidieerd en worden er plannen geger, het aantal incidenten met vrachtwa- smeed voor een verdere afbouw van gens en andere ongevallen neemt toe. het openbaar vervoer. De besparingsHoe kunnen we vermijden dat de wegen operaties bij De Lijn zorgden voor een volledig dichtslibben? Een forse inves- daling van het aantal passagiers met 3% tering in openbaar vervoer lijkt een evi- tussen 2011 en 2015. Bij de NMBS is dent antwoord. Het is een maatregel die er voorlopig nog een stijging, in 2014 goed is voor de mobiliteit, het milieu met 0,8% een pak minder dan de stij- Het lichtend pad van de liberalisering is voor personeel en gebruikers het verkeerde spoor. en de leefbaarheid van de steden. Door ging van het aantal bedrijfswagens het openbaar vervoer gratis te maken, met 3,6%. Bij de NMBS waren er de wordt een opgedreven productiviteit kent meer betalen tijdens de spits. (denk maar aan de poging om HR Rail wordt de toegankelijkheid bovendien afgelopen tien jaar snel stijgende prij- geëist met meer f lexibiliteit (onder Dit is slechts een greep uit alle bespa- te ondermijnen) of de verschillen tussen groter. Is dit niet haalbaar? De 4 miljard zen (+50% inkomsten van reizigers) en meer het optrekken van de maximale ringsplannen die neerkomen op minder het personeel benadrukt (zowel tussen euro die de regering jaarlijks uitgeeft een dienstverlening aangeboden door arbeidstijd), het opdrijven van de ar- dienstverlening tegen hogere prijzen bonden als tussen personeelsgroepen), aan het subsidiëren van bedrijfswagens 10% minder personeel dat het met 13% beidstijd (onder meer door het schrap- voor gebruikers en meer flexibiliteit zal geen stap vooruit betekenen. volstaat ruimschoots om het openbaar minder locomotieven moest doen. (3) In pen van verlofdagen) en het gemakke- voor het krimpende personeelsbestand.

Dat mobiliteit een gevoelig thema vervoer gratis te maken. vergelijking met honderd jaar geleden lijker maken van ontslag (personeel met Het gebrek aan investeringen in mate- is, zagen we de afgelopen jaren met Toch is dit niet waar de neoliberalen telt het spoornet een derde minder kilo- minder dan 35 jaar dienst dat professio- rieel, personeel en dienstverlening gaat de Antwerpse actiegroepen tegen de aan denken. Het aantal bedrijfswa- meters en er is een groeiende concentra- neel ongeschikt is of wiens betrekking wel gepaard met investeringen in de in- Oosterweelverbinding of recent met gens nam op vijf jaar tijd met 16% toe tie van reizigers op de grote lijnen. Ook afgeschaft is, wil de directie met een frastructuur, een van de winstgevende het protest van reizigers tegen het ontot 650.000. Individueel wegverkeer bij de NMBS wordt een afbouw van de jaar verloning en outplacementbegelei- delen die bij een privatisering gemak- derbenutten van het station Gentbrugge. wordt gesubsidieerd en daar mag niet dienstverlening georganiseerd. ding aan de deur kunnen zetten). kelijk kan doorverkocht worden?

Het beste antwoord op de groeiende aan geraakt worden, verklaarde schaHet document werd afgeschoten, maar De liberalisering en privatisering mobiliteitsproblemen is gratis en deduwpremier De Wever. Vlaams minis- Algemene anval op de grote lijnen werden nadien bevestigd is het uiteindelijke doel van de hele gelijk openbaar vervoer. De vakbonter Ben Weyts pleit dan maar voor een personeel én reizigers in door publieke verklaringen van spoor- operatie. Is dit om de kosten voor de den kunnen een centrale kracht in een kilometerheffing voor personenwagens. de maak baas Cornu, concrete besparingsplan- overheid te beperken? Als we naar het campagne hiervoor vormen. Het zou (1) Deze heffing kan aangepast worden nen en ‘conclusies’ die uit een vergelij- Britse voorbeeld kijken, stellen we vast een mogelijkheid bieden om af te stapnaargelang de uren en de plaats waar Er zit een zware aanval op het perso- king met vier gelijkaardige spoorlanden dat dit niet het geval is. De privatise- pen van de geleidelijke afbouw en de gereden wordt. Andreas Tirez van de neel van de NMBS in de pijplijn. Een getrokken worden. ring in 1994 leidde er tot veel hogere defensieve antwoorden op de aanvallen denktank Liberales schrijft onder de afgeschoten vertrouwelijk document Vanaf 1 juli sluiten de loketten in nog ticketprijzen (tot het dubbele, waarom op het personeel. titel “De overheid gokt te zwaar op de ‘Bouwstenen voor een Protocol van so- eens 33 stations. Voor Cornu moeten werden deze niet opgenomen in de verGratis en degelijk openbaar vervoer trein” dat de overheid niet zoveel in ciaal akkoord’ dat wij konden inzien, er op lokale lijnen niet altijd treinbege- gelijkende studie die de directie liet uit- zou een enorme stap vooruit zijn inzake spoorverkeer moet investeren. (2) De brengt de grote lijnen. Als voorberei- leiders ingezet worden. Het personeel voeren?), minder dienstverlening en... mobiliteit en milieu. Het botst evenwel komst van zelfrijdende auto’s en het ding op een volledige liberalisering in de werkplaatsen zou flexibeler moe- een hogere overheidsbijdrage. Nu krij- op de winsthonger van de grote bedrijten worden. De personeelsadministratie gen de private bedrijven dubbel zoveel ven die ook op de mobiliteitsmarkt hun zou fors afgeslankt moeten worden. Dat als wat de overheidsdotatie voor de pri- greep en hun winsten willen vergroten.

Er zit een zware aanval op het personeel de dienst HR Rail niet betrokken is bij vatisering was! Het enige doel van de Haal onze mobiliteit uit handen van de van de NMBS in de pijplijn. Een afgeschoten het maken van de plannen is veelzeg- hele liberaliseringsoperatie is het ope- grote bedrijven en de regering die de vertrouwelijk document “Bouwstenen voor gend. De treinbestuurders zouden nog nen van de spoormarkt voor bedrijven meest rendabele delen van het openbaar een Protocol van sociaal akkoord” dat wij flexibeler moeten werken. In het hoger die er winsten boeken op de kap van vervoer aan deze bedrijven wil overdragenoemde document wordt gesproken personeel en reizigers. gen! Strijden voor degelijk openbaar konden inzien, brengt de grote lijnen over noodzakelijke aanwervingen “op vervoer gaat in tegen de logica van het basis van de werkgelegenheidsevolutie” Personeel en reizigers kapitalisme, wij koppelen dit dan ook van de voorbije jaren en niet gericht op samen in actie aan een socialistisch alternatief. het eerder voorziene personeelskader.

Vorig jaar zakte het personeelsbestand De plannen die stilaan duidelijk worvoor het eerst onder de 20.000 (4). De den, moeten met verzet beantwoord vakbonden hebben het over een af- worden. We mogen ons niet laten ver- Voetnoten bouw met ongeveer 2.700 jobs of een delen tussen beroepsgroepen of tussen (1) “Met beton alleen los je niets op”, intersociaal bloedbad dat even groot is als personeel en reizigers. De antistakingsview met Ben Weyts, De Tijd 16 mei 2015 de sluiting van Opel Antwerpen enkele propaganda kan het beste beantwoord (2) “De overheid gokt te zwaar op de trein”, jaren terug. worden met een offensieve campagne opiniestuk in De Tijd van 4 juni 2015 En verder zouden de tarieven voor van onderuit waarmee duidelijk wordt (3) Zie: “Test-Aankoop vergist zich: afbouw NMBS is probleem, niet verzet ertegen”, de gebruikers fors moeten stijgen. Uit gemaakt dat personeel en reizigers dehttp://www.socialisme.be/nl/23775 en de de vergelijkende studie (‘benchmark’) zelfde belangen hebben. Dat kan door verwijzingen bij dat artikel trekt Cornu de conclusie dat de inkom- een strijdbare opstelling van vakbon(4) Het gaat om 19.927 voltijdse equisten uit ticketverkoop te laag zijn. Hij den die het ongenoegen omzetten in valenten, zie: http://www.hln.be/ pleit er niet voor om de prijzen in een acties gericht op het eenmaken van hln/nl/957/Binnenland/article/dekeer met een derde te laten stijgen, maar personeel en reizigers. Een strategie die tail/2271048/2015/03/31/NMBS-boektwil een “ flexibeler prijzenbeleid” met louter op onderhandelen gericht is en afwinst-maar-blijft-schulden-opstapelenmeer “commerciële vrijheid”. Het bete- gestemd is op de machtsstrijd aan de top tot-3-2-miljard-euro.dhtml.

Openbaar vervoer als alternatief op files

Treinbestuurders in actie

Het Autonoom Syndicaat voor Treinbestuurders (ASTB) voerde eind mei een stakingsactie die opgevolgd werd door een groeiend aantal treinbestuurders, ook in depots waar ASTB voorheen niet aanwezig was. De staking van ASTB werd net zoals bij elke andere spooractie door de regering en de gevestigde media aangegrepen om te pleiten voor minimale dienstverlening.

Jammer genoeg kwam er geen weerwoord van de grote vakbonden, terwijl elke beperking van het stakingsrecht het volledige personeel zou treffen. Het zou acties voor een maximale dienstverlening aan banden leggen, acties mogen dan enkel indien niemand het merkt.

De eisen van ASTB spelen in op terecht ongenoegen, zelfs indien de bond de wrevel ten onrechte beperkt tot de beroepsgroep van de treinbestuurders.

Ook treinbegeleiders, seingevers en andere spoormannen en -vrouwen kennen ondraaglijke werkritmes en worden niet naar waarde geschat.

Bij de voorbereiding en organisatie van een liberalisering is het opdelen en tegen elkaar opzetten van personeel een alomgekende strategie. De verschillende statuten en contracten voor goederenmachinisten zijn daar vandaag een voorbeeld van. We mogen ons daar niet aan laten vangen. Het ongenoegen verenigen met respect voor elkaars eigenheid en beroepstrots en koppelen aan offensieve acties, is wat het personeel zal versterken in de confrontatie met een directie die op ramkoers gaat tegen personeel en dienstverlening.

Station Antwerpen-Berchem. Foto: Liesbeth

op de werkvloer

www.socialisme.be zomer 2015

Stop de dreigende privatisering van de afvalophaling en -verwerking

Staking bij Ivago toont dat strijd loont!

O

p dinsdagochtend 26 mei legden de werknemers van de Gentse afvalophaling spontaan het werk neer. Het zat hen - om het zacht uit te drukken - hoog. In de media doken verhalen op over de asociale manier waarop de directie tekeerging tegen het personeel. De dreiging met het ontslag van een 58-jarige collega, die twee jaar voor zijn pensioen zonder recht op uitkering op straat zou komen te staan, was de spreekwoordelijke druppel. Alle opgestapelde frustratie werd omgezet in een vastberaden staking. door

Bart Vandersteene

Uiteindelijk werd het werk hervat met pen genomen. Het probleem van het een compromis: de personeelsmanager sluikstorten kan niet los gezien worden is weg. Het evaluatiesysteem wordt her- van dit beleid. zien met inspraak van de vakbonden.

Wat ooit een publieke dienst was, staat Er komt gestructureerd maandelijks klaar om privaat uitgebaat te kunnen sociaal overleg en het dreigend ontslag worden. Het management van IVAGO voor de 58-jarige werknemer wordt niet was nu al aangeduid door de private uitgevoerd. Maar de operationele ma- partner. Vanaf 2019 mogen er volgens nager blijft in dienst, weliswaar in een een Europese richtlijn geen gemengde andere functie. Voor veel stakers was intercommunales, met een publieke en dit geen echte oplossing voor het pro- private partner zoals IVAGO, meer bebleem, eerder een verschuiving ervan. staan en moet dus de keuze gemaakt tusWaakzaamheid zal daarom noodzake- sen een volwaardige publieke intercomlijk blijven. munale of een volledige privatisering.

De bevolking van Gent zal tussen Privatisering maakt 2010 en 2020 met 7% gestegen zijn, maar het aantal personeelsleden bij koopwaar van een openbare IVAGO blijft bevroren op het niveau dienst van 2010. Meer bezoekers en toeristen In 1994 werd IVAGO opgericht als in- worden naar de stad aangetrokken, o.a. tercommunale (Gent en Destelbergen) dankzij de vele evenementen. Maar met een private poot. De privé-inves- middelen voor meer personeel zijn er teerder kreeg de garantie op een mooi niet. Dus is er maar één oplossing: de jaarlijks rendement in ruil voor kapi- huidige werknemers nog harder laten taalinvesteringen. De private partners werken. De personeelsmanager leek gehebben grote financiële belangen in de knipt voor deze asociale job, maar had afvalindustrie. Afval is big business niet op de solidaire en vastberaden regeworden en dat is nogmaals duidelijk actie van het personeel gerekend. gebleken in het Gentse afvalbeleid en in de bedrijfscultuur van IVAGO. Termont probeert staking De afgelopen 20 jaar werd de werk- te breken druk stelselmatig opgedreven en de dienstverlening afgebouwd. Het grofNa enkele dagen staking beweerde vuil wordt enkel nog op bestelling af- burgemeester Termont de bevolking al gehaald, papier en glas slechts maan- te moeten beschermen tegen mogelijke delijks, vuilniszakken kosten meer dan epidemieën. Toch was het vooral de een klein brood. Binnenkort wordt elk middenstand die werd bediend. Hadden bezoek aan een containerpark betalend, hij en het voltallige stadsbestuur resodaarvoor zijn alle voorbereidende stap- luut de kant van de stakers gekozen dan

Na afloop van de staking werd de brede steun van de bevolking bevestigd in berichten op de vuilniszakken.

Foto: LSP Gent was de staking na enkele dagen al voor- langrijke steun krijgt vanuit de publieke lidariteit te organiseren. Ze namen ook bij geweest. Maar blijkbaar wogen de opinie, vormt een kracht die moeilijk het initiatief tot een facebookpagina om belangen van de privépartner en haar te stoppen is. Een belangrijke les voor de solidariteit een gezicht te geven en management bij aanvang harder door toekomstige strijdbewegingen! nieuws van de staking te verspreiden dan die van het personeel.

LSP-vakbondsmilitanten uit omlig- (https://www.facebook.com/solidairgende bedrijven hebben zich dagelijks metdeivagowerknemers).

Staking van onderuit ingezet om het piket te versterken en soopgebouwd

De staking was niet gepland, maar er waren niet veel woorden nodig om iedereen aan de poort te krijgen.

Vanaf dan was er geen weg meer terug.

Dankzij de netwerken die vorig jaar werden opgebouwd in de strijd tegen de besparingsregering, werd solidariteit georganiseerd bij omliggende bedrijven en werkplaatsen.

Opvallend was ook de steun vanuit de publieke opinie. Veel mensen accepteren niet dat in deze samenleving werkenden die een cruciale rol vervullen, zoals het ophalen en verwerken van het huishoudelijk afval, behandeld worden als vuil. Terwijl anderen, bankiers, speculanten, rijken, die onze samenleving in een crisis stortten permanent beloond worden.

Een vastberaden en verenigde groep werknemers die kan rekenen op solidariteit van collega-syndicalisten en be-

LSP Gent heeft de eisen van de stakers gesteund en schuift volgende programmapunten voor een effectief afvalbeleid naar voor: ● afvalophaling moet opnieuw in publieke handen komen, in een dienst onder democratische controle en beheer van de werknemers; ● het herinvoeren van de goedkope (0,20 euro) vuilniszakken.

Wanneer geen dividenden meer moeten worden uitgekeerd aan private aandeelhouders is dit perfect mogelijk; ● een vuilniskorf op elke hoek van de straat. Zo organiseren we onze leefomgeving op een manier dat afval snel een geschikte bestemming kan vinden; ● een gratis en vlot toegankelijk containerpark in elke wijk waar snel en degelijk kan worden gesorteerd, ook door mensen die niet goed te been zijn of niet over een auto beschikken; ● een cultuur van afvalpreventie installeren zodat de hoeveelheid afval drastisch kan verminderen. Zo’n politiek kan slechts effectief zijn wanneer de gemeenschap controle uitoefent over de productie en daarin het winstprincipe inruilt voor duurzaamheid.

Zorgsector. Meer van ons is beter voor iedereen!

N

a jaren van besparingen op de zorg en de sociale zekerheid in het algemeen, is er volgens de neoliberalen ruimte om nog verder te gaan. Nu al kreunt het personeel in de sector onder het gebrek aan collega’s en middelen. De sector wordt overgeleverd aan de private sector, denk maar aan de groeiende markt van de ouderenzorg, of aan vrijwillige liefdadigheid zoals bijvoorbeeld de mantelzorg. Met de slogan “Meer van ons is beter voor iedereen” pleiten wij voor meer personeel op de werkvloer en verzetten we ons tegen de commercialisering en privatisering van de zorg.

Zorg wordt voor steeds meer mensen onbetaalbaar. Voor een plaats in een rusthuis heb je bijvoorbeeld een serieus spaarpotje nodig. Een gemiddelde basisprijs bedraagt nu 1.500 euro per maand, een stijging met 20% op vijf jaar tijd. Een gemiddeld pensioen in ons land bedraagt 1.200 euro. Een manager van het commerciële rusthuisbedrijf Armonea: “Bij ons ligt de gemiddelde dagprijs op 60 euro per dag, oftewel 1.800 euro per maand. Maar je moet die cijfers in perspectief zien: een bewoner woont gemiddeld 582 dagen in een woonzorgcentrum. De eindfactuur bedraagt dus zo’n 35.000 euro. Trek daar het pensioen en het pensioensparen vanaf en een bewoner komt

nog zo’n 15.000 euro tekort. De meeste Belgen beschikken over een vermogen dat beduidend groter is. Driekwart beschikt over een huis, dat velen verhuren. Daardoor is het rusthuis voor de meesten wel betaalbaar.” (De Tijd 3 juni) De bewoners worden gepluimd, het personeel komt handen te kort. Orpea, een speler op de markt van de rusthuizen, zette in Frankrijk duur betaalde spionnen in om de vakbondsactiviteiten in het oog te houden en personeelsleden te verklikken.

In ons land telt Orpea ondertussen al meer dan 60 vestigingen.

Op 19 juni was er een actie van het personeel in de non/social profit. Het potentieel van een nieuwe ‘witte woede’ is reëel. De vorige ‘witte woede’ ligt ondertussen tien jaar achter ons. Dat was een beweging van opbouwende acties die de volledige sector verenigden en in actie brachten. Strijd is ook nu nodig. Het ongenoegen doorheen de sector is immers groot. Dit leidde eerder tot een grote betrokkenheid bij de stakingsacties tegen de regering van de rijken in het najaar van 2014. De roep naar echte acties is groot. Gezien de enorme diversiteit van de non/social profit zal het wel degelijk een diepgaande denkoefening vergen om voor elke organisatievorm een zo efficiënt mogelijke actiemethode uit te dokteren. Maar een ernstig actieplan is nodig, zoniet dreigen personeel en gebruikers van de sector er verder op achteruit te gaan.

Meer over de acties in de sector: polsslagnonprofit.blogspot.be

sociaal thema

de

Linkse Socialist

Ierland: Massale meerderheid voor homohuwelijk

E

en referendum over gelijke toegang tot het huwelijk voor koppels van hetzelfde geslacht haalde een overweldigende meerderheid aan ja-stemmers in Ierland. Het leidde tot volksfeesten in Dublin en andere steden. Na decennia van strijd voor gelijke rechten was dit een belangrijke stap vooruit.

de Ierse staat bij het establishment moet gezocht worden, niet bij de gewone mensen. De Anti-Austerity Alliance was de enige politieke kracht die met de regenboogvlag campagne voerde en met politieke slogans als “Discriminatie schaadt levens.” Labour hield het op een neutrale affiche met de slogan: “Iedereen gelijk behandelen.”

Minister van Gezondheidszorg Leo Varadkar beschreef het referendum als een ‘sociale revolutie’. Er is inderdaad een belangrijke verandering, maar Varadkar suggereert meteen ook dat gelijkheid nu gerealiseerd is. De roep naar

verandering die bleek in het referendum zal echter niet verdwijnen. Er blijven nog veel elementen van discriminatie bestaan, zo blijft het voor homo’s en lesbiennes niet mogelijk om bloed te geven of om les te geven in een katholieke school. Het lot van transgenders wordt gemakshalve aan de kant geschoven door de regering. De strijd is dus nog niet gestreden en bovendien ging het bij veel ja-stemmers om veel meer dan wettelijke rechten, er wordt ingegaan tegen het conservatieve karakter van de Ierse staat.

Na het referendum is er een hernieuwd debat over andere thema’s, zoals het wettelijk verbod op abortus dat in het 8ste amendement op de grondwet staat.

Een peiling gaf aan dat 56% voorstander is van het afvoeren van dat 8ste amendement, slechts 19% is daartegen.

Ondanks drama’s zoals de dood van Savita Halapannavar, een jonge vrouw die overleed door complicaties bij een geboorte nadat een abortus ondanks de voorziene medische complicaties bij een bevalling werd geweigerd, ondernam het politieke establishment niets. Het argument was telkens dat de bevolking daar ‘niet rijp’ voor was. Dat argument is nu wel heel krachtig weerlegd. Als zowel Labour als Sinn Fein, nadat ze in het parlement meermaals tegen het voorstel om het 8ste amendement in te trekken stemden, nu oproepen om abortus mogelijk te maken, dan is dat het gevolg van druk van onderuit. Druk van onderuit kan ook rond abortusrechten een succesvol referendum afdwingen.

Ten slotte moeten we opmerken dat de samenleving vandaag bijzonder ongelijk is op heel wat vlakken, onder meer sociaal en economisch. Een systeem gebaseerd op ongelijkheid tussen arm en rijk zal nooit volledige gelijkheid bieden.

Er is nood aan een beweging die ingaat tegen iedere vorm van onderdrukking en ongelijkheid. Dat kan door ons te baseren op solidariteit van de werkende bevolking, vrouwen, LGBTQI-mensen, migranten, ... Er is nood aan een socialistische samenleving gebaseerd op gelijkheid en solidariteit waarbij de rijkdom en de macht uit de handen van een bevoorrechte kleine laag wordt gehaald zodat de bron voor homofobie, racisme, seksisme en onderdrukking in het algemeen wordt weggenomen.

ring was het vanzelfsprekend dat deze van de voetbalsport gaat ten koste van populaire sport die miljoenen suppor- de gewone fans. Het is een weerspieters telt gebruikt werd om de winsten geling van wat in de samenleving in op te krikken. De toegangsprijzen ste- het algemeen gebeurt met een kleine gen, er kwamen onderhandelingen over toplaag – het aantal miljardairs verdure televisie- en sponsorcontracten. dubbelde sinds het begin van de ecoHet voetbalspel werd afgestemd op een nomische crisis. De inhaligheid van wereldwijde markt. de kapitalisten verpest steeds meer de Hierdoor kwam de sport steeds meer sport op zich. in handen van de superrijken en machVeel supporters zijn blij met de tigen die topclubs opkopen zonder er Amerikaanse en Zwitserse onderzoebanden mee te hebben. De club wordt ken naar de corruptie bij de “maFiFa”. opgekocht voor persoonlijk plezier en Maar we kunnen niet op die onderzoevooral om er winst te maken. De cor- ken vertrouwen om de voetbalsport teruptie en enorme rijkdom aan de top rug op te eisen.

Het is veelzeggend dat de corruptie en het smeergeld een streep door de Wereldbeker van 2022 in Quatar dreigen te trekken, terwijl de wraakroepende stijgende dodendtol onder migrantenarbeiders dat niet deed. Als het tornooi in Quatar doorgaat, zullen er naar schatting 62 doden gevallen zijn voor elke wedstrijd in het tornooi.

De realiteit is dat geld onder het kapitalisme meer waard is dan mensenlevens. Gewone supporters zullen de volkse sport uit de handen van de grote bedrijven moeten halen en de sport terug zelf opeisen.

door Conor Payne, Socialist Party (Ierland)

De omvang van de ja-stem was indrukwekkend. Het wijst op een grote verandering in de wijze waarop de samenleving naar LGBTQI-mensen (lesbiennes, gays, biseksuelen, transseksuelen, queers en interseksuelen) kijkt.

Tot 1993 stond homoseksualiteit hier nog in de strafwet. En nu stemde 62,1% voor het homohuwelijk bij een opkomst van 60,5%, de hoogste opkomst in een referendum sinds 20 jaar. Zelfs op het platteland werd ‘ja’ gestemd. In amper één district was er een meerderheid die neen stemde. De ja-stem was het sterkst onder jongeren, vrouwen en in arbeidersbuurten.

In de aanloop naar het referendum was er een grote betrokkenheid, vooral jongeren speelden een rol in de grote overwinning. Zowat 66.000 voornamelijk jonge mensen lieten zich registreren om in het referendum te kunnen kiezen.

Maar liefst 96% van deze nieuwe kiezers kwamen ook effectief stemmen. Tot 50.000 Ieren die in het buitenland wonen, reisden naar hun land van herkomst om ‘ja’ te stemmen. Tienduizenden maakten een bewust statement door ja-badges te dragen. Dit was een sociale beweging – de tweede grote sociale beweging in Ierland op amper een jaar tijd samen met de revolte tegen de waterbelasting die nog steeds aanhoudt.

Tijdens de campagne probeerde het neen-kamp het referendum voor te stellen als een project van een ‘liberale elite’.

Minister van Gelijke Kansen Aodhan O’Riordain (Labour) suggereerde zelfs dat kiezers die kwaad zijn omwille van de waterbelasting wel eens ‘neen’ zouden stemmen. De vele clichés over de gewone werkende mensen werden overtuigend weerlegd. In buurten als Dublin

Conservatieve establishment loopt een blauwtje Coolock (88%), Jobstown (87%), Cherry Het was een antwoord op de achtergeOrchard (90%) en andere arbeiderswij- bleven visie van het neen-kamp. Op de ken waar de campagne tegen de water- zondag voor het referendum werd een belasting sterk staat, werden de hoogste brief van de bisschoppen met een opja-resultaten behaald. Dezelfde mensen roep om ‘neen’ te stemmen voorgelezen die het verzet tegen de waterbelasting in alle kerken. Bisschop Kevin Doran mobiliseren, steunden hun LGBTQI- verklaarde dat mensen van hetzelfde vrienden, familieleden en buren en geslacht met kinderen daarom nog geen kwamen op voor gelijkheid en sociale ouders zijn. Het resultaat van het refeverandering. rendum wijst op een snelle aftakeling Dat koppels van hetzelfde geslacht van de autoriteit van de Kerk. kunnen trouwen, is een stap vooruit.

De omvang van de overwinning weerMaar de stemming ging over meer. Het legt ook de mythe van de passieve conwas een bevestiging van een treven servatieve meerderheid. Het maakt duinaar gelijkheid voor LGBTQI-mensen. delijk dat het conservatieve karakter van

Let’s Kick FIFA out of football

– de smerigheid komt uit alle poriën van het systeem

F

IFA-topman Sepp Blatter is uiteindelijk toch opgestapt. Hij zegt dat hij zal aanblijven tot een congres een opvolger verkiest. Hij ontkent iedere betrokkenheid bij de corruptieschandalen, maar Blatter slaagt er evenmin in om uit te leggen waarom hij de grote sommen smeergeld van de FIFA de afgelopen jaren niet opmerkte. door

Suzanne Beishon

“Corruptie is alomtegenwoordig, gebeurt stelselmatig en dit zowel in het buitenland als hier in de VS”, verklaarde de Amerikaanse procureur-generaal Loretta Lynch. Toch was de wereld niet zozeer geschokt door de beschuldigingen tegen de 14 hooggeplaatste voetbalbobo’s maar wel door het feit dat er eindelijk tegen opgetreden werd.

De afgelopen decennia zou er minstens 150 miljoen dollar aan smeergeld betaald zijn aan twee generaties van toplui die hun posities zouden misbruikt hebben om “miljoenen dollars aan smeergeld en wederdiensten” binnen te rijven, stelde Lynch.

“En het heeft een veelheid aan slachtoffers schade toegebracht, van jongerenliga’s en ontwikkelende landen die voordeel moesten halen uit de inkomsten uit de commerciële rechten van deze organisaties, tot de supporters thuis en doorheen de wereld wier steun aan het spel die rechten waardevol maakt.”

Naast de arrestaties en de scherpe

veroordeling door de FBI werd bekend dat Zwitserland een afzonderlijk strafonderzoek start naar de toekenning van de Wereldbekers van 2018 en 2022 aan Rusland en Quatar.

Het nieuws kwam aan de vooravond van het 65e Wereldcongres van de FIFA en de voorzittersverkiezingen.

Supporters doorheen de wereld waren opgelucht dat de schijnbaar ongenaakbare positie van de organisatie dan toch onder vuur kwam te liggen.

De FIFA probeerde het positief voor te stellen en sprak van een heksenjacht waar de FIFA het slachtoffer van was.

Tijdens de herverkiezing van Blatter voor een vijfde termijn, amper enkele dagen voor zijn ontslag, beweerde hij dat hij sinds zijn eerste voorzitterschap in 1998 werkte aan het opkuisen van het voetbal. Blijkbaar zonder veel succes.

Moeten we echt verbaasd zijn van de corruptie in het toporgaan van deze lucratieve sport? Sinds de opkomst van de neoliberale deregulering en globalise-

Hoe links versterken? thema

www.socialisme.be zomer 2015

Groeiende mogelijkheden voor een sterke en strijdbare linkerzijde in de VS

D

e afgelopen maanden waren er opmerkelijke politieke ontwikkelingen in de VS. In de nasleep van de Occupybeweging slaagde Socialist Alternative, onze Amerikaanse zusterorganisatie, erin om voor het eerst in decennia een socialist te laten verkiezen in de gemeenteraad van een grote stad. Kshama Sawant werd in november 2013 met meer dan 95.000 stemmen een van de negen gemeenteraadsleden in Seattle. Zes maanden later werd Seattle de eerste grote stad die het minimumloon verhoogde naar 15 dollar per uur.

In november moet Sawant herkozen worden. door

Bart Vandersteene

Er ontwikkelt zich ook een belangrijke met deze campagne de basis te leggen beweging tegen klimaatverandering. voor een nieuwe brede linkse partij.

Er is een algemene verschuiving naar Helaas koos hij ervoor om mee te dingen Tegelijk starten ook de voorberei- meer progressieve opinies, zo is er een naar de nominatie van de Democratische dingen voor de presidentsverkiezin- sterke toename van de steun voor het Partij. Daar moet hij het opnemen tegen gen. Vooral de kandidatuur van Bernie homohuwelijk. In de groeiende golf de gedoodverfde kandidaat van het esSanders is opmerkelijk. Ondertussen van sociale strijd zien we de contou- tablishment, Hillary Clinton. De eergaan de discussies over onder meer ren van een nieuw opkomende linker- ste weken van de campagne van Bernie de inkomensongelijkheid maar ook zijde in de VS. Sanders tonen dat er een enorme ruimhet racisme en het geweld tegen zwarte is voor de ideeën waar hij voor staat. ten door.

Bernie Sanders pleit voor Zo komt hij op voor een nationaal miHet thema van ongelijkheid is centraal ‘politieke revolutie’ nimumloon van 15 dollar per uur, een komen te staan in de Amerikaanse poalgemene publieke gezondheidszorg, litiek. Op 15 april was er de voorlopig De kandidatuur van de onafhankelij- gratis hoger onderwijs, verzet tegen de grootste actiedag in de beweging voor ke senator Bernie Sanders geeft daar TPP (Trans-Pacific Partnership) en de een hoger minimumloon van 15 dol- deels uitdrukking aan. Deze campagne Keystone XL pipeline, … lar per uur. Deze beweging spreekt roept op tot een politieke revolutie om De campagne werd al financieel getot de verbeelding van een steeds gro- de beslissingen uit handen van de oli- steund door 200.000 Amerikanen die tere groep. garchie, de miljardairs en big business elk gemiddeld 50 dollar gaven. Bernie In alle uithoeken van de VS zijn er te halen. Sanders noemt zichzelf een so- Sanders weigert giften van grote beacties van de beweging Black Lives cialist en overwoog al langer om aan de drijven en is daarmee een uitzondeMatter, met het grote aantal gevallen verkiezingen deel te nemen. Socialist ring in de nationale politiek. Maar van racistisch geweld kan deze bewe- Alternative pleitte ervoor dat Sanders liefst 300.000 mensen gaven zich op ging op elk moment terug opflakkeren. als onafhankelijke zou deelnemen om om actief te worden in de campagne.

Alle ingrediënten voor massaal verzet aanwezig

En ook in de peilingen doet hij het goed. In de staat Wisconsin haalde hij 41% van de stemmen in een peiling op een Conventie van de Democraten.

In New Hampshire, een van de staten waar de voorverkiezingen (primaries) begin 2016 van start gaan, staat Bernie Sanders op 32% in de peilingen tegenover 41% voor Clinton. Eind mei stond hij nog maar op 13%.

Bernie Sanders zegt terecht dat een president alleen niet veel kan veranderen en dat er een beweging van miljoenen geëngageerde Amerikanen nodig is om verandering af te dwingen. Socialist Alternative is het daarmee eens, maar denkt dat Sanders er het verkeerde vehikel voor gebruikt.

Onder Obama werd bevestigd dat de Democraten met handen en voeten gebonden zijn aan de belangen van Wall Street en de rijke elite. Of het nu gaat om buitenlandse oorlogen, ongelijkheid, democratische rechten, racisme of mi-

lieu, telkens was Obama een vertegenwoordiger van de elite. Het heeft geleid tot enorme teleurstelling bij tientallen miljoenen Amerikanen die eerder met enthousiasme en hoop op verandering voor Obama kozen.

Wellicht zal Bernie Sanders de voorverkiezingen bij de Democraten verliezen, de leiding heeft er immers de nodige methoden om gevaarlijke kandidaten aan de kant te schuiven. Socialist Alternative stelt dat Sanders zich hierna niet bij de kandidatuur van Clinton moet neerleggen, maar als onafhankelijke presidentskandidaat in de arena moet stappen. De publieke opinie is er rijp voor. In peilingen geven 50 tot 60% van de Amerikanen aan dat er een nieuwe partij nodig is. Bernie Sanders kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Tenzij hij ervoor kiest om de schapen terug naar de stal van de Democraten te brengen en het potentieel overboord gooit.

Seattle: campagne gestart om Kshama Sawant herkozen te krijgen

Kshama Sawant moet na twee jaar al herkozen worden. In een peiling begin dit jaar kreeg ze een gunstige beoordeling van 61% van de kiezers, het hoogste percentage van alle gemeenteraadsleden in Seattle. Hoe waarschijnlijk is het dat Kshama zal worden herkozen?

INTERVIEW

M e t P hil ip L ocker v e r a ntwoorde lijke van de c a mpa gne

wat mogelijk is. Dat is een reden te meer voor beide partijen van de big business, zowel Democraten als Republikeinen, om de herverkiezing van Kshama te stoppen. Ze willen dit in de kiem smoren voor het navolging krijgt. De inzet is dus hoog.

“Onze tegenstanders erkennen net zoals ons dat een herverkiezing van Kshama een historische overwinning voor links zou zijn die bovendien de ontwikkeling van meer onafhankelijke linkse campagnes zal “Ik ben ervan overtuigd dat Kshama zal worden her- stimuleren. Voor de burgemeester en de lokale Kamer kozen. Er zijn de sterke resultaten die ze kan voorleg- van Koophandel is de verkiezing in het district waar gen en er is de strijd die ze voerde voor het winnen Kshama opkomt de eerste prioriteit. Ze zijn geslepen van echte verbeteringen voor de werkende mensen genoeg om een uitgekiende strategie te hanteren. Er in Seattle. Maar dit mag geen reden zijn om op onze werd niet gezocht naar een openlijke pro-business lauweren te rusten. Onze tegenstanders en de lokale kandidaat, maar naar iemand die al langer gekend elite zullen een zware tegencampagne opzetten. Het is als activist in de burgerrechtenbeweging. Pamela belang van deze verkiezing valt niet te onderschat- Banks wordt voorgesteld als progressieve kandidaat. ten, net omwille van wat we konden realiseren met Maar het is tegelijk wel een pion in handen van het die ene zetel. We toonden aan dat het mogelijk is om establishment wiens belangen ze duidelijk verdedigt onafhankelijk van de grote partijen op te komen voor in deze campagne.” een politiek die vertrekt van de belangen van de werWelke zijn de belangrijkste thema’s voor de kende bevolking.

“Met de positie van Kshama Sawant tonen we aan gewone bevolking in deze verkiezing?

“Het grootste probleem is de crisis van betaalbar wonen. Seattle kent de snelste groei van de huurprijzen van alle grote steden in de VS. Er is nauwelijks iemand in Seattle die geen buur of vriend heeft die een “economische uithuiszetting” heeft meegemaakt. Wat we daarmee bedoelen is een quasi verplichte verhuis omdat de huur van de ene dag op de andere met 50% of zelfs 100% werd opgetrokken.

“Uiteraard hebben de grote vastgoedeigenaars en de projectontwikkelaars een grote zeg in het stadhuis.

Ze kregen jarenlang cadeaus en speciale gunsten.

Kshama voert campagne met een gedurfd en ambitieus programma voor betaalbare huisvesting. Zo eist de campagne de invoering van een huurberscherming (waarbij de huurprijzen niet boven de inflatie kunnen stijgen) en nieuwe belastingen voor projectontwikkelaars zodat die bijdragen aan de middelen voor de bouw van betaalbare huisvesting. Er zijn ook voorstellen om de rechten van huurders te versterken.”

Meer over de VS vind je op de website van Socialist Alternative: www.socialistalternative.org

thema Hoe links versterken?

de

Linkse Socialist

Het “Overgangsprogramma”: na 77 jaar relevanter dan ooit

Om het besparingsbeleid te stoppen, moeten we vechten voor een nieuw systeem

H

et “Overgangsprogramma” is een tekst die door Leon Trotski werd geschreven in 1938. Dat is 77 jaar geleden. Het zou dus waanzin zijn om programma-eisen uit deze tekst rechtstreeks over te plaatsen naar de hedendaagse context. Nochtans zijn er heel wat gelijkenissen te trekken tussen de periode waarin Trotski dit werk schreef en de periode die we vandaag doormaken. Hoewel lang niet alle concrete eisen uit Trotski’s overgangsprogramma hun relevantie vandaag bewaren, blijven het werk en de ideeën die erin vervat zitten een uitstekende gids en leidraad voor socialisten en marxisten.

Bij ons verkrijgbaar: “Het Overgangsprogramma” van Leon Trotski. Het boek kost 8 euro, verzendingskosten inbegrepen. Bestel het door 8 euro over te schijven op BE 48 0013 9075 9627 van Socialist Press met vermelding “Overgangsprogramma”

Door Jarmo Van Regemorter Vandaag beleven we een periode van crisis zoals de meesten van ons nooit eerder meemaakten.

Overheden overal ter wereld zitten met enorme schuldenbergen omdat ze de gecrashte banken “nationaliseerden” (d.w.z. ze nationaliseerden de verliezen, waardoor de gemeenschap voor de speculatie van een kleine elite aan de top moet opdraaien) en waanzinnige bedragen in de economie injecteerden in de hoop ze zo terug op gang te krijgen. Overal ter wereld wordt de arbeidersklasse, de werkende bevolking, gedwongen de crisis te betalen door middel van loonverlies, afbouw van sociale voorzieningen en een totale ontmanteling van de welvaartsstaat.

krachten van de wanhoop onder de massa’s gebruik gemaakt om regimes aan te stellen die het kapitaal met brute kracht verdedigden tegen de organisaties en de belangen van de werkende bevolking. Uiteindelijk zou de wereldbrand van de Tweede Wereldoorlog nodig zijn om de productiekrachten opnieuw aan te zwengelen; iets dat Trotski tegen 1938 al als een onvermijdelijke ontwikkeling omschreef. In deze situatie stond de arbeidersklasse uitermate zwak. Volgens Trotski was het een situatie “waarin elke ernstige eis van de arbeidersklasse en zelfs elke progressieve eis van de kleinburgerij onvermijdelijk de grenzen van het kapitalistische eigendom en de burgerlijke staat overschrijdt.”

Historische en hedendaagse Dat is een zeer belangrijke parallel met de situcontext atie vandaag. Ook nu stoot elke eis tot een correctere of eerlijkere verdeling van de welvaart op het Deze situatie lijkt erg op de maatschappelijke idee dat “iedereen de broeksriem moet aantrekcontext in 1938. In een periode van diepe crisis - ken.” Het is echter enkel de arbeidersklasse die de de Grote Depressie - werd de arbeidersklasse ge- broeksriem aantrekt: de 1% superrijken - die de dwongen de prijs te betalen in de vorm van een crisis veroorzaakten - zagen hun rijkdom sinds het algehele teloorgang van hun levensstandaard. In begin van de crisis alleen maar toenemen. sommige Europese landen hadden fascistische Vandaag komen steeds grotere lagen van de wer-

kende bevolking tegen dit dogma in opstand. Een half jaar geleden ontspon zich in België het grootste en meest indrukwekkende syndicale actieplan van de afgelopen decennia. Dat was in de jaren ‘30 niet anders, met nog een gigantische stakingsgolf in ons land in 1936. Maar op het moment dat de arbeidersklasse de strijd aanging, verviel haar leiding (de op dat moment reusachtige sociaaldemocratische partijen, maar ook de stalinistische communistische partijen die met handen en voeten aan de USSR-bureaucratie gebonden waren) in een hemeltergend conservatieve houding. Op het moment dat de massa’s in beweging kwamen, weigerden zij een revolutionaire strategie te overwegen. De sociaaldemocratie hield vast aan een “minimumprogramma” (eisen om de levensstandaard van de arbeidersklasse te verbeteren, voor zo ver het aanvaardbaar bleef voor de burgerij) en een “maximumprogramma” (het idee van een socialistische toekomst die niet geconcretiseerd mocht worden, maar enkel ceremonieel beleden op zon- en feestdagen). De stalinistische bureaucratie in de Sovjet-Unie zag, van haar kant, meer heil in vriendschappelijke relaties met de zoge-

naamd “democratische landen” dan in allianties met buitenlandse arbeiders om tot een socialistische samenleving te komen.

Trotski verwoordde het kort en bondig: “de huidige crisis van de mensheid valt terug te brengen op de crisis van de leiding van de arbeidersbeweging.” Als de mensheid geen perspectief zag op een betere toekomst, had ze dat te danken aan het cynisme van de leiders van die laag in de samenleving die een dergelijke toekomst tot stand kon brengen: de arbeidersklasse.

Vandaag, 70 jaar later, is er heel wat veranderd.

De stalinistische partijen zijn als invloedrijke politieke factoren van het toneel verdwenen; de sociaaldemocratische partijen zijn schimmen van zichzelf geworden, kozen resoluut de kant van het neoliberale besparingsbeleid en zagen hun steun in de samenleving smelten als sneeuw voor de zon. Het fundamentele probleem van de arbeidersklasse - nog steeds de motor voor vooruitgang en verandering - is niet alleen het conservatisme van haar leiding, maar ook het gebrek aan massaorganisaties die haar belangen politiek opnemen en verdedigen.

Hoe de weg bereiden naar een andere samenleving?

D

e problemen waarmee de samenleving vandaag geconfronteerd wordt - groeiende permanente werkloosheid, een dreigende milieucatastrofe, daling van de levensstandaard, extreme ongelijkheid, ...

- kunnen niet binnen de grenzen van het kapitalistische systeem opgelost worden.

Daarvoor is een andere samenleving nodig. Dat is voor LSP een democratisch socialistische samenleving.

Wie naar een dergelijke samenleving streeft kan zich niet beperken tot minimumeisen. Wij zijn uiteraard voorstander van een miljonairstaks.

Jammer genoeg weten we dat miljonairs achterpoortjes genoeg zullen vinden om zich aan de taks te onttrekken. Natuurlijk willen wij een democratischer en breder onderwijs. Maar we beseffen ook dat de enorme investeringen die we daarvoor nodig hebben, nooit uitgevoerd zullen worden door kapitalistische regeringen. En het spreekt voor zich dat wij er niet tegen zijn dat mensen inspraak krijgen door bindende referenda; toch beseffen we dat zulke referenda in de huidige samenleving geen beslissingsmacht aan de bevolking zullen geven over thema’s die de kapitalistische eigendomsverhoudingen zouden kunnen raken.

Nieuwe linkse formaties steken vandaag overal de kop op. Socialisten wereldwijd houden Syriza in Griekenland en Podemos in Spanje met argusogen in de gaten. We zien echter keer op keer dat formaties die op zoek gaan naar wat aanvaardbaar is voor het kapitalisme, binnen de kortste keren op de grenzen van hun eigen programma botsen.

Om in Griekenland een fors investeringsplan in sociale voorzieningen, jobcreatie en pensioenen te lanceren, moet je natuurlijk de dictaten van de trojka naast je neerleggen. Dat is voor het kapitalisme onaanvaardbaar. Zolang je het echter niet doet, zul je vroeg of laat geconfronteerd worden met de beperkingen van de hervormingen die je wel kan doorvoeren.

Bovendien ondervinden we vandaag maar al te goed wat verwezenlijkingen in het kapitalisme betekenen. De 8-urige werkdag was ooit een enorme stap vooruit voor de arbeidersklasse en zou aangetoond hebben dat fundamentele verandering wél mogelijk is binnen de krijtlijnen van dit systeem.

Ga vandaag maar eens na wie er in jouw familie

of vriendenkring werkelijk 8 uur of minder per dag werkt onder een voltijds contract. Via de indexsprong, de aanval op onze pensioenen, jarenlange besparingen in onderwijs en gezondheidszorg, wordt waar onze grootouders voor gevochten hebben, ons vandaag weer afgenomen.

Uiteraard zijn wij als socialisten voorstander van elke verbetering in de levensomstandigheden van de werkende bevolking. Maar we moeten er steeds aan toevoegen dat het verzekeren van deze verworvenheden een andere samenleving vereist.

Deze samenleving vereist ook een ander type strijd: niet om de verdeling van de koek, maar om de controle over de koek.

Welke overgangseisen in 2015?

Om dagdagelijkse eisen ter verbetering van onze levensstandaard te koppelen aan de strijd voor een rechtvaardige samenleving, baseren we ons nog altijd op Trotski’s overgangsprogramma. Trotski stelde dat elke eis die een revolutionaire organisatie naar voor brengt, de link moet maken met het eindstreven van onze politieke activiteit: een

socialistische samenleving.

Zo brengen wij vandaag de eis van een 30-urige werkweek naar voor. Niet omdat we denken dat hiermee alle problemen opgelost zouden zijn, wel omdat het een opstap kan betekenen naar een maatschappelijke discussie over de flexibilisering en enorme werkdruk. Vandaar uit kan gediscussieerd worden over een samenlevingsmodel waarin het beschikbare werk en de beschikbare welvaart correct verdeeld worden.

De steunpilaren van het kapitalisme zijn voor ons geen heilige huisjes. Bij het opstellen van ons programma vertrekken wij vanuit de concrete noden van de arbeidersklasse, net zoals de traditionele partijen van de concrete noden van de burgerij uitgaan. Privé-eigendom van de productiemiddelen in de samenleving vormt vandaag de grootste hindernis voor vooruitgang en een betere toekomst. Wie zijn job verloor bij Ford Genk, kan - terecht - niet begrijpen dat een dergelijke fabriek geen toekomst zou kunnen hebben, enkel en alleen omdat elders ter wereld goedkopere arbeidskrachten bestaan, die aan een hogere uitbuitingsgraad tewerkgesteld kunnen worden. Wij eisen dat een

dergelijke fabriek genationaliseerd wordt onder arbeiderscontrole en -beheer.

Bindende referenda kunnen mensen bewust maken van bepaalde thema’s, maar stellen hen niet in staat om controle over de productiewijze in onze samenleving uit te oefenen. Daarvoor zijn democratisch verkozen en permanent afzetbare vertegenwoordigers nodig. Zulke vertegenwoordigers moeten hetzelfde loon krijgen als de geschoolde arbeiders die ze vertegenwoordigen - wiens brood men eet, diens woord men spreekt.

Amper 85 superrijken bezitten evenveel als de armste helft van de wereldbevolking. Een honderdtal grote bedrijven controleert het grootste deel van de wereldhandel. We moeten die bedrijven onder democratische controle van de gemeenschap plaatsen. In eerste instantie moet het bankgeheim opgeheven worden, zodat de arbeidersklasse kan zien wat er met de door haar geproduceerde rijkdom gebeurt. Het zou ons toelaten om te breken met het besparingsbeleid.

Wanneer op 15 december de grootste staking in België plaatsvond, was dat uiteraard om de regering weg te staken. Geen enkele linkse organisatie kwam met een ordewoord dat op die evidentie verder bouwde. Geen enkele, behalve LSP. Wij kwamen naar voor met de slogan “Michel I én het hele besparingsbeleid wegstaken.” Een nieuwe tripartite na Michel I zou immers geen fundamentele veranderingen teweeg brengen. Om dat te bekomen, zou een voortzetting van de strijd na de val van de regering noodzakelijk zijn. Maar het moment ging verloren.

De noodzaak aan nieuwe massaorganisaties voor de arbeidersklasse stelt zich vandaag op een acute manier. De eerste stappen in de richting van zo’n organisaties zien we onder meer in het zuiden van Europa, maar de ontwikkeling ervan verloopt uiteraard niet rechtlijnig. Aan ons om ervoor te zorgen dat ze niet verzanden in compromissen met de burgerij die hun bestaansreden en steun ondermijnen.

Als we ons vandaag nog steeds op het Overgangsprogramma baseren, is dit omdat het een gids voor revolutionaire actie is. Lezers van onze krant weten dat ze ons te allen tijde in de vuurlinie van de strijd zullen tegenkomen bij het verdedigen en opeisen van onze rechten. Dat doen we in functie en ter ondersteuning van fundamentele verandering in de vorm van een democratisch socialistische maatschappij.

Hoe links versterken? thema

www.socialisme.be Zomer 2015 zomer 2015

H

et boek “De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen” brengt het standpunt van de linkse PVDA over enkele belangrijke programmapunten.

Het is een vlot leesbaar boekje dat sommige eisen bevattelijk uitlegt. Maar voorstellen in de richting van fundamentele maatschappijverandering staan er niet in. door

Dat het invoeren van een vermogensbelasting tot een kapitaalvlucht kan leiden, doen Peter Mertens en co-auteur Marco Van Hees af met de stelling dat het effect ervan naar Frans voorbeeld verwaarloosbaar zou zijn. Nochtans wil de PVDA met de Belgische miljonairstaks dubbel zoveel ophalen als de opbrengst van de Franse vermogensbelasting en dat in een economie die slechts een vijfde van de Franse groot is.

Geert Cool

Eisen als de 30-urenweek, een vermogensbelasting voor de allerrijksten of meer sociale huisvesting zijn van groot belang. Maar om deze af te dwingen, botsen we meteen op de beperkingen van het huidige systeem.

De auteurs van dit boek doen alle moeite om aan te tonen dat hun eisen aanvaardbaar zijn. Niet zozeer voor de meerderheid van de bevolking, maar wel binnen het huidige systeem. Socialisme is dan ook niet een van de acht “briljante ideeën” in dit boek. Meer nog, er wordt niet over socialisme gesproken. Bij het voorbeeld van het grote aantal sociale woningen in Wenen wordt zelfs uitdrukkelijk gesteld: “Wenen is geen socialistisch eiland in neoliberaal Europa.” (p. 67) De afgelopen jaren werden we geconfronteerd met steeds meer tegenhervormingen: afbraak van verworvenheden uit het verleden. Is dit omdat het aan goede ideeën voor hervormingen ontbrak? Zeker niet.

Maar in de context van een kapitalisme in crisis is het afdwingen van zelfs beperkte hervormingen niet evident.

Het volstaat niet om goede ideeën met goede argumenten naar voor te brengen. Dat ondervond ook de nieuwe Griekse regering die sterke argumenten heeft om met het besparingsbeleid te breken. Maar het establishment heeft er geen oren naar, het voert immers een klassenstrijd in het belang van de allerrijksten. Een klassenoorlog beantwoorden met ‘goede argumenten’ lukt niet. Er moet ook aangegeven worden hoe we onze eisen kunnen afdwingen en bijgevolg ook hoe we een einde kunnen maken aan het kapitalisme. Het belang van bewegingen en strijd komt niet aan bod in het boek, er wordt zelfs gesuggereerd dat heel wat hervormingen via verkiezingen werden bekomen.

Dit boek beperkt zich tot een ‘minimumprogramma’, eisen om het dagelijkse leven te verbeteren. Marxisten stellen dat er geen muur kan geplaatst worden tussen minimumeisen en een programma van maatschappijverandering. Een overgangsprogramma maakt een brug tussen wat logisch en noodzakelijk is voor de meerderheid van de bevolking en de breuk met het kapitalisme die nodig is om deze eisen blijvend af te dwingen.

Beperkte toegevingen onder druk van strijd zijn mogelijk onder het kapitalisme, maar dergelijke verworvenheden zijn steeds tijdelijk. Dat merken we vandaag in een tijdperk van crisis en harde aanvallen op onze levensstandaard. Het kapitalisme sociaal beheren, is niet mogelijk.

De terechte eis van een miljonairstaks, een vermogensbelasting voor de allerrijksten, heeft aan kracht gewonnen als gevolg van de verontwaardiging door de groeiende kloof tussen arm en rijk met een kleine laag van extreme rijken. Dat het invoeren van een vermogensbelasting tot een kapitaalvlucht kan leiden, doen Peter Mertens en coauteur Marco Van Hees af met de stelling dat het effect ervan naar Frans voorbeeld verwaarloosbaar zou zijn (p. 29). Nochtans wil de PVDA met de Belgische miljonairstaks dubbel zoveel ophalen als de opbrengst van de Franse vermogensbelasting en dat in een economie die slechts een vijfde van de Franse groot is. Om een miljonairstaks te kunnen invoeren, is een opheffing van het bank-

Welke ideeën om de samenleving te veranderen? geheim nodig naast een sluitend vermogenskadaster en de mogelijkheid om te onteigenen. Een staatsmonopolie op buitenlandse handel onder democratische controle van de arbeidersklasse, met onder meer kapitaalcontrole, kan een kapitaalvlucht vermijden. Het biedt een antwoord op pogingen van de kapitalistische klasse om ‘hun’ geld weg te halen.

Ook de eis van een 30-urenweek wint aan belang door de opgedreven productiviteit en de technologische ontwikkelingen waardoor een 40-urenweek niet meer nodig en ook niet meer haalbaar is voor steeds meer mensen. Vandaag werken we gemiddeld 31 uur per week, maar door allerhande stelsels van deeltijdse arbeid en flexibele contracten betalen we zelf voor deze arbeidsduurvermindering met lagere lonen. De technologische vooruitgang wordt vandaag niet gebruikt ten dienste van de gemeenschap, maar om de winsten op te drijven. Het maakt een daling van de arbeidstijd mogelijk, maar vandaag leidt dit enkel tot meer werkloosheid. De auteurs verwijzen naar Oscar Wilde die stelde dat “iedereen zou profiteren van intelligente machines als ze ‘het bezit van allen’ zouden zijn.” (p. 51). Het vormt meteen de enige suggestie in het boek om tot andere bezitsverhoudingen in de samenleving te komen. Wij zijn het volledig eens met de noodzaak aan een maatschappijverandering om een geslaagde arbeidsduurvermindering met loonbehoud en vermindering van de werkdruk te kunnen doorvoeren.

Ook andere eisen in het boek worden niet open getrokken tot de nood aan meer fundamentele maatschappijverandering. Rond onderwijs wordt gepleit voor een bredere school die meer gericht is op de jongeren, maar wordt niet geëist dat er

hierover. Een energiesector die volledig in publieke handen is, zou nochtans een belangrijkste stap vooruit kunnen betekenen. Er wordt gepleit voor “duurzaam openbaar vervoer”, maar dit wordt niet gekoppeld aan de eis van gratis openbaar vervoer.

Een massaal plan van publieke investeringen in onderwijs, gezondheidszorg, energie en sociale huisvesting is noodzakelijk. Dat gaat regelrecht in tegen de belangen van de 1% rijksten die het vandaag voor het zeggen hebben.

Het hoofdstuk over racisme is spijtig genoeg beperkt tot het idee van de praktijktest en een gelijkheidsinspectie. Zal dit de voedingsbodem voor racisme wegnemen? Zal dit een einde maken aan de discriminatie in onderwijs of op de arbeidsmarkt?

Een wettelijk verbod op discriminatie is natuurlijk positief, maar racisme kan enkel bestreden worden met een programma dat opkomt voor werk, huisvesting, beter onderwijs, ...

Inzake democratie blijft de PVDA steken op een voorstel voor een bindend referendum. Onder het kapitalisme wordt een groot deel van ons leven gecontroleerd door de belangen van de grote bedrijven. Daar kunnen we geen einde aan maken indien we de sleutelsectoren van de economie niet in publieke handen nemen. Wat we als gemeenschap niet bezitten, kunnen we ook niet controleren. Democratie los zien van het kapitalistisch systeem en van de productiemiddelen, is te beperkt. Ook het opbouwen van massabewegingen van verzet tegen het asociale beleid met democratische betrokkenheid van onderuit in de organisatie en opbouw van onze strijd, is geen element dat in het hoofdstuk over democratie naar voor komt. Nochtans is dat essentieel om een krachtsverhouding te kunnen uitbouwen waarmee we de

meer publieke middelen komen. Rond gezond- roep naar verandering in acties kunnen omzetten heidszorg wordt de afschaffing van het remgeld waarmee we een einde maken aan het kapitalisme voorgesteld, maar lezen we niets over de nood aan en overgaan tot een socialistische omvorming van een nationale gezondheidsdienst met bijvoorbeeld de samenleving. Doorheen de democratische orook de nationalisatie van de farmaceutische sec- ganisatie en betrokkenheid bij onze strijd worden tor om geneesmiddelen betaalbaar te maken. Er meteen ook de fundamenten gelegd voor een dewordt gepleit voor meer sociale woningen, maar mocratischer stelsel waarin we het effectief voor niet voor een wettelijke beperking van de huur- het zeggen hebben. prijzen tot een percentage van het inkomen. De Goede ideeën zijn nuttig, maar we moeten een eis voor publieke stedelijke energiebedrijven is stap verder gaan en aangeven hoe we op basis van een stap vooruit op het vroegere PVDA-voorstel massabewegingen onze eisen kunnen afdwingen rond energie dat beperkt was tot een verlaging en hoe we hiermee de basis leggen voor een efvan de BTW tot 6%. Er wordt gesuggereerd dat fectieve verandering van de samenleving. Die anmisschien meer nodig is dan publieke stedelijke dere samenleving is voor ons een democratisch energiebedrijven, maar het boek blijft op de vlakte socialisme.

10

Hoe links versterken?

de

Linkse Socialist

Naar een nieuw front van verzet tegen het besparingsbeleid?

Linkse eenheidslijsten aan de macht in grote Spaanse steden

I

n Barcelona, Madrid en andere belangrijke Spaanse steden zijn er na de gemeenteraadsverkiezingen burgemeesters verkozen op linkse eenheidslijsten. De vele mobilisaties van de werkenden en sociale bewegingen de afgelopen jaren – met de beweging van indignado’s in 2011 en drie algemene 24-urenstakingen in 2012 en 2013 – kregen een politieke vertaling in de lokale verkiezingen van 24 mei. door

Marisa (Brussel)

De politieke crisis van het Spaanse kapitalisme wordt dieper. Het establishment zal het moeilijk hebben om de situatie onder controle te houden en het besparingsbeleid met aanvallen op de levensstandaard gewoon verder te zetten. Voor de werkenden en jongeren stellen er zich nieuwe mogelijkheden en kan dit het begin van een nieuwe periode van strijd zijn.

Sinds het einde van de dictatuur van Franco in de jaren 1970 werd het Spaanse politieke stelsel gedomineerd door tweede grote partijen: de conservatieve PP en de sociaaldemocratische PSOE. Geen van beide partijen aarzelde om hard te besparen, onder meer op onderwijs en gezondheidszorg, of om de arbeidswet af te zwakken en de pensioenen naar beneden te halen. De levensstandaard van de werkenden en hun gezinnen ging er sterk op achteruit.

Waar de twee grote partijen voorheen goed waren voor 80% van de stemmen, haalden ze nu samen 52%. Vooral de PP kreeg harde klappen en verloor de macht in een aantal bastions. In alle regio’s waar de PP een absolute meerderheid had, ging deze verloren. Ook de PSOE verloor fors.

In de regionale verkiezingen haalde Podemos goede resultaten en werd het doorgaans de derde politieke formatie.

Izquierda Unida (Verenigd Links) verloor zijn verkozenen in 4 van de 8 regionale parlementen waar het voorheen in vertegenwoordigd was. Tegelijk was er een brede steun voor alternatieve linkse lijsten bij de gemeenteraadsverkiezingen. In Barcelona, Madrid, A Coruña, Cadiz, Zaragoza en andere belangrijke steden werden stadsbesturen gevormd rond linkse eenheidslijsten.

Linkse eenheidslijsten

Deze lijsten waren allianties van linkse partijen en activisten van sociale bewegingen. Het waren eenheidsfronten rond linkse krachten als Podemos, Izquierda Unida (of toch minstens de linkerzijde van IU), linkse ecologisten en soms linkse nationalisten zoals de CUP in Catalonië of Anova in Galicië. Er werd ook aan deelgenomen door strijdbare syndicalisten, activisten tegen uithuiszettingen, antiracistische militanten, ...

Zelfs indien deze lijsten vaak met Podemos geassocieerd worden, hebben ze een onafhankelijk profiel. Deze lijsten werden gezien als vertegenwoordigers van een links verzet tegen het besparingsbeleid.

Met deze lijsten werd een politiek vacuüm ingevuld dat opengelaten werd door de traditionele arbeidersorganisaties. De linkse lijsten trokken ook nieuwe activisten uit sociale bewegingen aan. Doorgaans waren de programma’s van de lijsten gericht tegen de besparingen, voor een democratische audit van de gemeentelijke schulden, voor toegang tot water en energie voor de armsten, voor een stopzetting van de uithuiszettingen en ook andere eisen van de arbeidersbeweging en sociale bewegingen in strijd.

Het was duidelijk dat de linkse eenheidslijsten op lokaal niveau betere resultaten haalden dan Podemos dat alleen opkwam op regionaal vlak. Het meest duidelijke voorbeeld hiervan is Madrid. De linkse eenheidslijst ‘Ahora Madrid’ was goed voor 230.000 stemmen (31,85%) terwijl Podemos in dezelfde kiesomschrijving 17,73% haalde voor de regionale verkiezingen.

Een beleid op basis van behoeften: het voorbeeld van Liverpool 1983-1987

Geen traditionele politica. Centraal op de foto Ada Colau, de nieuwe burgemeester van Barcelona, tijdens een eerdere protestactie tegen een uithuiszetting.

Coalities of linkse minderheidsbesturen?

Ondanks de schitterende overwinningen heeft geen enkele linkse eenheidslijst een absolute meerderheid.

Dat versterkt de instabiliteit tegen de achtergrond van een erg versnipperd politiek landschap. De vraag die zich nu stelt voor de nieuwe lokale linkse besturen is hoe ze een beleid kunnen voeren gericht op de belangen van de meerderheid van de bevolking terwijl ze zelf in de gemeenteraden een minderheid vormen. In een aantal plaatsen leidt dit tot discussies over coalities met andere partijen, waaronder de PSOE. Voor Socialismo Revolucionario (SR, de Spaanse zusterorganisatie van LSP) moet deze discussie vertrekken van het programma en de vraag hoe een beleid kan gevoerd worden dat een einde maakt aan de besparingen.

De coalitie van Izquierda Unida en de PSOE in de autonome regio Andalusië in het zuiden van Spanje bracht een besparingsbeleid aan een trager ritme. Izquierda Unida werd daar zwaar voor afgestraft in de verkiezingen in Andalusië. Aangezien de PSOE een beleid ten dienste van de heersende klasse voert, is het niet mogelijk om met deze partij een gezamenlijk bestuur te voeren dat de belangen van de meerderheid van de bevolking dient.

Socialismo Revolucionario is dan ook voorstander van linkse minderheidsbesturen met enkel die krachten die echt ingaan tegen de besparingen en die zich baseren op mobilisatie om dit af te dwingen.

Wat kan een links bestuur doen?

De linkse eenheidslijst ‘Barcelona en Comú’ gaf steun aan de staking van onbepaalde duur van het personeel van telecombedrijf Movistar dat voor betere arbeidsvoorwaarden opkwam. Dit voorbeeld is belangrijk en toont de mogelijkheden voor een links bestuur om strijd van werkenden en jongeren in het centrum van het debat te plaatsen en te versterken. Zowel in Madrid als in Barcelona maakten de linkse eenheidslijsten van het stoppen van uithuiszettingen een prioriteit. Ze moeten erkennen dat het in het huidige wettelijke kader niet mogelijk is om alle uithuiszettingen te stoppen.

Het klopt dat de lokale besturen niet zomaar alle uithuiszettingen kunnen stoppen. Daarvoor moeten ze beroep doen op mobilisatie en moeten ze actieve steun zoeken in de samenleving om een krachtsverhouding mee op te bouwen. Dat kan bijvoorbeeld met campagnes om steden uit te roepen tot ‘zones zonder uithuiszettingen’, een beleid waarbij banken die tot uithuiszettingen overgaan worden geboycot en dit vooral door de mobilisatie van een massale steun onder de bevolking. Dit kan de andere autoriteiten en de lokale politie ertoe dwingen om de uitvoering van uithuiszettingen te schorsen. De publieke druk en massale burgerlijke ongehoorzaamheid maken dat de linkse besturen sterk staan tegen eventuele juridische betwistingen.

Het probleem beperkt zich evenwel niet tot het stopzetten van de uithuis-

zettingen. Er is ook nood aan betaalbare huisvesting. Een massaal plan van publieke investeringen in sociale huisvesting kan een antwoord bieden op de tekorten en kan de huurprijzen naar beneden trekken. Dat vereist een confrontatie met de besparingen die door de nationale regering van de PP worden opgelegd en met de ‘wet op de begrotingsstabiliteit’ die tekorten op lokaal vlak verbiedt. Om te kunnen investeren in de creatie van jobs en een betere levensstandaard voor de meerderheid van de bevolking, kunnen de regels voor de lokale begroting niet gevolgd worden en moet de afbetaling van de gemeentelijke schulden gestopt worden. Door te mobiliseren en te organiseren, kunnen de besparingspartijen tot toegevingen gedwongen worden.

Indien dit voorbeeld in verschillende steden en dorpen gevolgd wordt, kan het de basis leggen voor een front van verzet dat ingaat tegen de beperkingen en de besparingen van de nationale en de regionale regeringen. Op dezelfde wijze weigeren 19 Griekse lokale besturen om een wet door te voeren waarmee duizenden jobs in de gemeenten en openbare diensten zouden verdwijnen. Een nationaal netwerk van rebelse steden kan de basis vormen voor een nationaal eenheidsfront van onderuit, met onder meer Podemos en Izquierda Unida. Zo’n front zou de strijd kunnen aangaan voor een linkse regering na de parlementsverkiezingen van dit najaar om een einde te maken aan de besparingen en aanvallen op de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking.

Betoging om het stadsbestuur van Liverpool te ondersteunen in 1985. Foto door Dave Sinclair Een gemeentebestuur kan breken met de besparingslogica. Dat werd in Liverpool in de jaren 1980 aangetoond. De Labour-meerderheid stond toen onder invloed van Militant, de voorloper van de Socialist Party. Labour haalde een meerderheid met de belofte om de door Thatcher en haar regering opgelegde harde besparingen op lokaal vlak te stoppen en integendeel te vertrekken van de noden en behoeften van de meerderheid van de bevolking. Dit werd ook afgedwongen, onder meer door de grote mobilisaties van het stadsbestuur en de arbeidersbeweging. Zo was er in maart 1984 een 24-urenstaking van 30.000 personeelsleden van de stad en een betoging met 50.000 aanwezigen om de begroting van het stadsbestuur te steunen. Het bestuur ging over tot de bouw van sociale woningen en andere voorzieningen, dit leidde zelfs tot de creatie van 6.500 jobs in de private bouwsector. Omdat het socialistische bestuur van Liverpool alleen bleef staan en ook niet gesteund werd door de leiding van Labour, kon de rechtse regering een tegenoffensief voorbereiden en werd het bestuur ondemocratisch afgezet.

Campagne van de eenheidslijst ‘Ahora Madrid’ met de slogan: “Madrid, hoofdstad van de verandering”.

internationaal

www.socialisme.be zomer 2015

11

Het zijn niet de schulden van de gewone Grieken, zij moeten er niet voor opdraaien!

B

ij het ter perse gaan van deze krant waren de spanningen tussen het Europese establishment en de Griekse regering onder leiding van Syriza eens te meer te snijden. De beruchte besparingsalliantie van het IMF, de Europese Centrale Bank en de Europese Commissie eist nieuwe aanvallen op de levensvoorwaarden van de Griekse bevolking. Die zou ‘boven zijn stand’ geleefd hebben. Dat terwijl er een humanitaire en economische ramp plaatsvindt in het land. door

Baptiste (Henegouwen)

Deze nieuwe confrontatie was onvermijdelijk. Het eerste gedeeltelijke akkoord tussen de ‘instellingen’ en de pas gevormde Griekse regering onder leiding van Syriza in februari 2015 had vooral als doel om tijd te winnen. Toen werd beslist om de zogenaamde ‘steun’ aan Griekenland, in feite aan de hoofdzakelijk Franse en Duitse banken die op Griekse schulden speculeerden, nog enkele maanden overeind te houden. Dit gaf Syriza een zekere marge om enkele beperkte hervormingen door te voeren.

Maar de kwestie van de schulden kwam natuurlijk gewoon terug op tafel.

Voor eind juni moest 1,6 miljard gevonden worden voor een schuld aan het IMF om toegang te krijgen tot de beloofde steun van 7,2 miljard euro. Die som stemt overeen met wat Griekenland in de zomermaanden moet terugbetalen aan de instellingen. De trojka stelt voorwaarden zoals nieuwe besparingen, een verhoging van de BTW en een nieuwe aanval op de pensioenen.

Breken met het besparingsbeleid!

De Griekse bevolking is de eindeloze aanvallen op de levensstandaard beu.

De roep naar een breuk met de neoliberale agenda van economische plunderingen en sociale ellende weerklinkt luid. Dat is waarom de verkiezingsbeloften van Syriza zoveel succes kenden bij de kiezers en hoop op verandering teweegbrachten. De realisatie van deze al bij al beperkte hervormingen (zoals het terugkomen op een reeks privatiseringen en afdankingen, verhogingen van lonen en uitkeringen, stopzetting van uithuiszettingen, ...) vereist een breuk met de terugbetaling van de publieke schulden.

De publieke schulden zijn opgelopen tot 310 miljard euro of 175% van

het BBP. Dat is onmogelijk terug te betalen. Enkel nog maar de intresten op deze schulden afbetalen, zet de publieke middelen en de levensstandaard van de bevolking al danig onder druk dat de economische gevolgen ervan de recessie en dus het gewicht van de publieke schulden erger maken. Vijf jaar geleden bedroeg die schuld 120% van het BBP, na alle besparingen van de afgelopen jaren is het 175%. Het is een vicieuze cirkel. De institutionele schuldeisers zijn goed voor het grootste deel van de Griekse publieke schulden. Ze weten heel goed dat de betaling van de schulden onmogelijk is.

Het Europese establishment gebruikt de schulden als een lijfrente. Het toont hoe uitzichtloos dit systeem is. Bij gebrek aan een degelijk toekomstperspectief voor de komende generaties eisen de kapitalisten als rioolratten zelfs de laatste restjes reeds afgeknabbelde stukjes vlees.

Het spook van een “Grexit’

Het kapitalisme laat geen derde weg toe. Ofwel breken Tsipras en zijn regering met het besparingsbeleid, de schulden en de schuldeisers, ofwel eten ze uit de hand van de neoliberale haaien en laten ze de gepensioneerden, werkenden, jongeren en toekomstige generaties hiervoor betalen met ellendige levensvoorwaarden. Zelfs een programma van linkse hervormingen, zoals de verkiezingsbeloften in het programma van Thessaloniki, kan niet doorgevoerd worden zonder te breken met de logica van besparingen en terugbetaling van schulden.

Indien Griekenland de schulden niet betaalt, kan dit leiden tot een Grexit waarbij het land uit de eurozone wordt gezet en een eigen munt moet invoeren. Hoewel sommige Europese leiders

– ‘onze’ minister Van Overtveldt op kop delijk akkoord is. De elite in Europa kan – verklaren dat de scenario’s voor een daarbij rekenen op alle traditionele ideGrexit klaar liggen, betekent dit niet ologische instrumenten die de neokolodat dit door het establishment gewenst niale arrogantie tegenover Griekenland wordt. Er zijn financiële onzekerheden, versterken, van de slaafse volgelingen in de praktijk wordt er dan erkend dat in de grote media tot de denktanks. de Griekse schuld niet zal terugbetaald worden wat een gevaarlijk precedent Keep calm and smash zou zijn voor andere leden van de eu- capitalism rozone. Maar er is ook de enorme politieke nederlaag voor het establishment, De schulden niet betalen en uit de het zou niet alleen het falen van het be- Eurozone stappen, zal niet volstaan sparingsbeleid bevoor een verbetevestigen maar ook ring van de situHet gebrek aan een belangrijke in- voorbereiding van de atie van de meerternationale instel- Griekse bevolking op derheid van de ling ten val brengen G r iek se bevolen een einde stellen de klassenoorlog van king. Een eigen het establishment, aan alle illusies over mu nt invoeren een Europese inteom ze meteen te verzwakt de positie gratie onder het kadevalueren, betevan Syriza. Het pitalisme. ondermijnt de hoop op kent dat spaargeld Dat is waarom alle minder waard is verandering. regeringsleiders in en import duurEuropa de st rijd der wordt. Zolang aangaan en zoveel mogelijk druk op de touwtjes van de economie in private Tsipras en zijn regering zetten om toe- handen blijven, kunnen de kapitalisgevingen te doen en een nieuw akkoord ten elke vorm van sabotage toepassen. te sluiten, zelfs indien het maar een tij- Meer algemeen wordt geen enkel fun-

damenteel economisch probleem opgelost met een Grexit.

De Griekse regering staat met de rug tegen de muur. Het gebrek aan voorbereiding van de Griekse bevolking op de klassenoorlog van het establishment, verzwakt de positie van Syriza. Het ondermijnt de hoop op verandering. Er is nochtans een alternatief mogelijk. De weigering om de publieke schulden af te betalen moet gepaard gaan met een kapitaalcontrole en staatsmonopolie op de buitenlandse handel alsook de nationalisatie van de sleutelsectoren onder democratische controle van de gemeenschap. De bevolking moet actief gemobiliseerd worden met algemene vergaderingen in de wijken, op de werkplaatsen en een oproep tot solidariteit van de werkende bevolking doorheen Europa. Enkel dan is echte verandering mogelijk en kunnen de productie en distributie van de rijkdom georganiseerd worden in functie van de behoeften en niet van de winsten en de financiële dreigementen. socialisme.be /nl /tag/griekenland

Historische verkiezing voor linkerzijde in Turkije – zwaarste nederlaag voor AKP in 13 jaar

O

p 7 juni werd het politieke landschap in Turkije dooreengeschud. De heersende rechtse en conservatieve islamistische AKP (Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling) van president Erdogan leed een grotere nederlaag dan voorspeld. De partij verloor 2,6 miljoen stemmen en 69 zetels. ingekorte versie van een artikel door Michael Gehmacher (SLP Oostenrijk) en militanten van Sosyalist Alternatif (onze Turkse zusterorganisatie)

De lin kse, pro-Koerdische ‘Democratische Partij van het Volk’ (HDP) haalde 13%. Dat is boven de kiesdrempel van 10% die na de militaire staatsgreep van 1980 werd ingevoerd om Koerdische en radicale linkse partijen uit het parlement te houden.

In de Koerdische regio’s in het ZuidOosten van het land waren er spontane feesten om de historische doorbraak van HDP te vieren. Voor het eerst in tische reactionaire elite. Ook de eerste Turks nationalisme en deed de AKP af aan verandering in met een toenemende de Turkse geschiedenis komt een pro- openlijk homoseksuele parlementskan- als ‘verraders’ omwille van het vredes- werkloosheidsgraad en stijgende prijKoerdische partij met een fractie in het didaat in de Turkse geschiedenis was proces met de Koerden. Maar tegelijk zen zonder dat de lonen volgen. Samen parlement. Onder de verkozenen veel een enorme stap. speelde extreemrechts ook een sociaal met de hardere aanvallen op democrativrouwen, vertegenwoordigers van soDeze verkiezingen werden geken- populistische kaart, onder meer met sche rechten en de autoritaire elementen ciale en politieke bewegingen en acti- merkt door een groeiende polarisering. een pleidooi voor een verhoging van van het regime (met aanvallen op vakvisten van verschillende minderheden. De extreemrechtse nationalisten van het minimumloon. bondsrechten, arrestaties van kritische Hun aanwezigheid in het parlement is de MHP gingen vooruit van 13% tot Waar de AKP voorheen kon teren op journalisten en activisten, controle op een slag in het gezicht van de nationalis- meer dan 16%. De MHP speelde in op de economische groei, komt daar stil- sociale media, ...) ondermijnde dit de

electorale basis van de AKP. De partij van Erdogan verloor zijn meerderheid in het parlement. Ofwel komt er een coalitie ofwel volgen vervroegde verkiezingen.

De overwinning van de HDP is opmerkelijk en biedt nieuwe mogelijkheden voor links en al wie opkomt voor een betere samenleving. De Koerdische BDP, de politieke vleugel van de verboden PKK, blijft een dominante kracht binnen de partij. Maar de HDP trok veel Turkse kiezers aan die ontgoocheld zijn in de AKP of de oppositie van de ‘Kemalistische’ CHP. De HDP komt op voor een betere gezondheidszorg, een sterker publiek onderwijs, een verhoging van het minimumloon, een arbeidsduurvermindering tot 35 uur per week zonder loonverlies en andere belangrijke eisen. De partijleiders benadrukten vage ideeën zoals dat van een ‘democratische doorbraak.’ De leiding van HDP is verre van homogeen. De partij kan uitgroeien tot een nieuwe arbeiderspartij, maar ze kan ook een vage eerder liberale partij naar het model van veel groene partijen in Europa worden.

Met een duidelijk politiek antwoord op de crisis van het kapitalisme en sterke banden met strijdbare vakbonden en sociale bewegingen, kan de HDP aansluiting vinden bij de arbeidersstrijd.

Democratische en transparante structuren kunnen het overblijvende wantrouwen bij Turkse werkenden afbouwen.

Linkse Socialist 12 recensies Derde seizoen van House of Cards. De harde wereld van de politiek de

I

n maart 2015 kwam House of Cards terug met een derde seizoen.

In vergelijking met de eerste twee seizoenen wordt dubbel zoveel artistieke kwaliteit gebracht, maar slechts de helft aan kritiek op het politieke stelsel. recensie door

Christian Theodore

Veel van de verhaallijnen die de serie zo populair maakten in de eerste twee seizoenen zijn nu verdwenen. De online reacties van kijkers bevestigen dit. In het derde seizoen wordt toegespitst op een karakterdrama met een veel kleiner universum dat grotendeels beperkt is tot Frank en Claire. Die slagen er echter niet in om alle andere interessante personages uit de reeks te overschaduwen.

House of Cards is erg populair en brengt dan ook veel reacties van kijkers teweeg. Geliefde anti-helden zoals Walter White, Don Draper en Tony Soprano hebben de weg voorbereid voor Frank Underwood in House of Cards. Zijn machiavellistische ‘charme’ komt hard aan. Door samen met Frank Underwood door de harde wereld van de Amerikaanse politiek te stappen, groeit echter een band. Het is een smeerlap maar toch groeit er een sympathie.

Het inherente cynisme van House of Cards – en het feit dat dit door brede lagen wordt opgepikt – is op heel wat vlakken een uitdrukking van de niet ingeloste verwachtingen van de “hoopen-verandering” van president Obama.

Maar het succes is ook toe te schrijven

aan de bredere context van economische onrust, breed wantrouwen in het politieke stelsel en een opleving van sociaal protest sinds Occupy. House of Cards toont erg concreet aan dat de Amerikaanse kijkers zaten te wachten op een tegengewicht voor de naïeve volgzame opstelling van The West Wing in het vorige decennium.

House of Cards gaat over de ruwe en brutale ambitie van twee mensen en hun uitgekookte vastberadenheid om hun doel ten alle prijze te bereiken. Frank en Claire zijn niet bezig met het oplossen van ernstige politieke en sociale thema’s waar ze vanuit hun machtspositie over kunnen oordelen. Ze gebruiken die thema’s op opportunistische wijze om meer politiek gewicht en macht te verwerven. Voor zover beiden vrienden hebben, zijn dat slechts pionnen in het machtsspel.

De wereld die in House of Cards wordt beschreven, is voorspelbaar patriarchaal, homofoob en impliciet racistisch. Dit ven vervaldatum. Frank moet zijn niet- mogelijk zelfs politieke satire in. Maar te bedoelingen van een minderheid van is natuurlijk hoe Hollywood verhalen heteroseksuele verlangens strikt in de het blijft een reeks met een erg eenvou- machtige mensen. Alsof het geen onbrengt, maar het is deels ook een cor- kast houden. dige boodschap: de macht is vandaag in derdeel is van hoe het volledige systeem recte beschrijving van hoe het er in de Het cynisme druipt ervan af. Dit maakt handen van slechte mannen en vrouwen. functioneert. House of Cards is bijzonhoogste machtskringen aan toe gaat. dat House of Cards goed past in deze pe- Al de goede elementen van democratie der leuk om te zien, maar progressief is Kleurlingen blijken volledig inwissel- riode van diepe ontgoocheling in alle ge- en sociale verhoudingen worden onder- het niet. Daarvoor zijn de boodschap en baar te zijn en hebben een welomschre- vestigde instellingen. Sommigen zien er worpen aan het eigenbelang en de slech- de kritiek te beperkt.

De revolutie volgens Russell Brand

D

e Britse komiek en acteur Russell Brand komt doorgaans vooral in de ‘boekskes’ aan bod. Maar Brand aarzelt niet om ook standpunten over de actualiteit te brengen en daarin blijkt hij soms erg kritisch te zijn.

Zijn boek ‘Revolutie’ was een succes in Groot-Brittannië en verschijnt begin juli ook in het Nederlands.

Toen Brand verklaarde dat hij nog nooit had gestemd, leidde dit tot een breed debat. Brand probeerde uit te leggen dat om de vijf jaar een bolletje kleuren niet democratisch is en dat er meer nodig is, een revolutie.

Hij kon niet antwoorden op hoe zo’n revolutie er moet uitzien en ging aan het werk. Het boek ‘Revolutie’ is daar het resultaat van.

Waar de video’s van Brand scherp en to the point zijn, is het boek soms moeilijk om lezen. Brand erkent zijn politieke beperkingen en laat veel ruimte voor interviews met activisten van Occupy, Julian Assange of Thomas Piketty. Hun ideeën worden als

mogelijke antwoorden naar voor gebracht, maar het blijft vaag en soms tegenstrijdig.

Voor echte antwoorden op de vraag waarom een revolutie nodig is, vormt dit boek hoogstens een vertrektpunt. De beperkingen van het kapitalisme worden aangeklaagd, maar voor een manifest tot verandering is meer nodig.

Ongetwijfeld spelen ook de persoonlijke rijkdom en de sterrenstatus van Brand een rol. Het maakt dat de auteur niet het vertrouwen heeft om antwoorden te bieden. Hij wil de goede zaak steunen, maar durft geen concrete voorstellen doen. Bij de parlementsverkiezingen ging hij zelfs over tot steun aan Miliband en Labour.

Toch is het boek relevant. Het is een bijwijlen hilarische kritiek op het kapitalisme die leidt tot de noodzaak van verandering. Het boek heeft het over gebeurtenissen waar de werkende bevolking een belangrijke rol in speelde en raakt de kwestie van revolutie aan.

Het is wellicht het grappigste boek over revolutie, maar daarom niet het meest leerrijke.

“De nieuwe heilige oorlog”. Patrick Cockburn over de opkomst van IS

J

ournalist Patrick Cockburn is een autoriteit inzake het Midden-Oosten. Zijn boek ‘De nieuwe heilige oorlog’ brengt het verhaal van de opmars van Islamitische Staat (IS). De conclusie van het boek is pertinent: “IS is het product van oorlog”.

De beweging “hanteert een giftig maar krachtig mengsel van extreem-religieuze overtuigingen en militaire vaardigheden dat het resultaat is van de oorlog in Irak sinds de Amerikaanse invasie in 2003 en de oorlog in Syrië sinds 2011.”

In het boek gaat Cockburn in op verschillende factoren die de opmars van IS mogelijk maakten. Hij overdrijft het belang van de export van het wahabisme uit Saoedi-Arabië, maar stelt elders terecht vast dat IS in Irak door veel soennieten getolereerd wordt uit vrees voor nog ergere wraakacties van het door sjiieten gedomineerde regime in Bagdad.

De barbarij van IS wordt bij ons aangegrepen voor een propagandacampagne om ons te overtuigen van het nut van verdere buitenlandse interventies, terwijl deze beweging net ontstaan is door de ellende aangebracht door dergelijke interventies. Het falen van de Amerikaanse strategie is een rode draad door het boek. “De oorlog tegen het terrorisme, waaraan honderden miljarden dollars zijn uitgegeven en waarvoor burgerlijke vrijheden zijn beknot, is jammerlijk mislukt.”

Al Qaeda en afsplitsingen zijn vandaag een pak sterker dan in september 2001.

Wie meer wil weten over IS en de oorlogen in Irak en Syrië kan niet aan dit boek voorbij.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart.

Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid.

De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan.

Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten.

Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen.

Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is.

De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit.

Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van

diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering.

32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs.

Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede.

De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen.

Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen.

Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden.

De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak.

Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten.

Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid).

Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Revolutie

arbeidersregering.

Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt.

Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond.

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Voor socialisme en internationalisme

Arbeidersdemocratie

LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land.

Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

partijnieuws

www.socialisme.be zomer 2015

Agenda

Campagnes tegen racisme en seksisme, maar ook tegen klimaatverandering

Deze zomer vind je de Actief Linkse Studenten op de festivals

D

our, Esperanzah, Pukkelpop, ... De Actief Linkse Studenten (ALS) zullen deze zomer op een tiental festivals aanwezig zijn. Dit zal gebeuren met campagnes tegen de klimaatverandering, tegen TTIP, tegen racisme, tegen seksisme en tegen het besparingsbeleid. door

meetings met Europarlementslid van Podemos

naar Parijs om het systeem te veranderen in plaats van het klimaat!

Eind mei organiseerden we twee meetings met een Europarlementslid van Podemos. In Gent waren er een 70-tal aanwezigen, in Charleroi waren het er 75. In Charleroi werd ook gesproken door een vertegenwoordiger van Syriza en door Jean-François Tamellini van het ABVV. Hieronder een foto van de meeting in Charleroi.

Onze antiracistische stand op Dour vorig jaar.

In Gent organiseerden scholieren zitacties, betogingen en een staking tegen de besparingen in het onderwijs en tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld.

Deze Gentse scholieren liepen samen met tal van jongerenorganisaties vooraan in de grote betoging met 150.000 aanwezigen op 6 november.

Het gebrek aan een strategie van de vakbondsleidingen na de geslaagde nationale staking van 15 december zorgde ervoor dat het beleid van sociale afbraak kon doorgaan. Ook jongeren liggen in de vuurlijn. Met een massale werkloosheid, verhoging van de pensioenleeftijd wordt het nog moeilijker om werk te v i nden. En dan hebben we het nog n iet ove r d e kwaliteit van de jobs d ie er wel zijn.

Er worden nu al stappen gezet om het m i n i mu m loon voor jongeren te verlagen. Er zijn al de interimjobs en andere onzekere contracten, maar nu wil deze regering van de rijken de arbeidsomstandigheden van jongeren nog verder naar beneden halen zodat bedrijven over flexibele en volgzame arbeidskrachten beschikken die zo slecht betaald worden dat ze geen toekomst kunnen Jongeren in strijd voor een uitbouwen.

ALS zal jongeren mobiliseren om satoekomst! men met de werkenden deel te nemen Tijdens het actieplan van de vakbon- aan de grote vakbondsbetoging van 7 den eind 2014 deden de jongeren mee. oktober. We verdedigen het idee van

Sweater en T-shirt van ALS

D

e nieuwe T-shirts en sweaters van de Actief Linkse Studenten zijn aangekomen. Als het wat kouder is, komt een sweater natuurlijk van pas. Op zomerse ogenblikken is het ALS t-shirt ideaal. Hiermee kan je jezel het hele jaar door outen als een actieve linkse jongere.

Een t-shirt kost 12 euro, een sweater 25 euro. Beiden zijn te verkrijgen op het zomerkamp begin juli. Ze kunnen ook besteld worden via je lokale ALS-verantwoordelijke. Of per post, maar dan rekenen we 3 euro extra aan voor verzendingskosten. Check onze webshop op socialismbe.tictail.com.

• 1-6 juli: zomerkamp ALS en LSP (zie actieflinks. be) • Woe 8 juli. Antwerpen. Open vergadering: System change, not climate change. 19u30 café Multatuli • 19-24 juli: internationale zomerschool van het CWI • 7 oktober: nationale vakbondsbetoging tegen de rechtse regering • 15 oktober: actie tegen de EU-top in Brussel • 20-22 november: nationaal congres LSP • 29 november: betoging tijdens de Klimaattop in Parijs

LSP in actie

Boris Malarme

Deze zomer zal de strijd voor ons milieu en onze planeet een belangrijke plaats in ons politiek werk innemen.

De uitstoot van koolstofgassen blijft wereldwijd toenemen. De gevolgen voor het milieu en het klimaat worden erger.

Eind november en begin december iser in Parijs een nieuwe klimaattop van de VN. Bij de vorige editie van deze klimaattop waren er meer dan 300.000 betogers in de straten van New York. Op meer dan twintig klimaattoppen sinds die in Rio in 1992 werden de gevaren herhaald, maar nooit werd ingegaan tegen het systeem waar de multinationals beslissen over wat geproduceerd wordt en hoe dit gebeurt. De situatie is er de afgelopen decennia enkel op achteruitgegaan. En het einde is nog niet in zicht. De Europese leiders voeren onderhandelingen met de Amerikaanse autoriteiten om de grootste vrijhandelszone ter wereld op te zetten met het TTIP. Dit akkoord zou leiden tot meer “deregulering”, lees: het terugdringen van sociale en ecologische beperkingen om de weg vrij te maken voor een complexloze winsthonger op korte termijn.

De werkenden, landbouwers of het milieu moeten daar maar voor opdraaien.

ALS neemt deel aan de omcirkeling van de Europese Top van 15 oktober.

Deze actie wordt georganiseerd door de alliantie D19-20 en is gericht tegen het TTIP. ALS neemt ook deel aan de ambitieuze doelstelling om 10.000 Belgen te mobiliseren voor de grote klimaatbetoging in Parijs op 29 november.

13

een gedurfd actieplan om meteen na de zomervakantie de strijd te organiseren om de regering van de rijken weg te krijgen.

Stop racisme, stop seksisme. Ze willen ons verdelen om beter te heersen. Neen aan het besparingsbeleid

Dit is de slogan op onze traditionele sticker voor de zomercampagne. Voor De Wever is racisme relatief of een excuus om persoonlijk falen te verbergen.

Voor hem zijn de slachtoffers van racisme verantwoordelijk voor dit fenomeen. Hij haalde in het bijzonder hard uit naar de Amazigh (Berbers). Zijn strategie, en hij is zeker niet de enige die er gebruik van maakt, is het versterken van vooroordelen om verschillende lagen van de bevolking tegen elkaar op te zetten en zo de aandacht van zijn asociale beleid af te leiden. Ook het dagelijkse seksisme blijft een belangrijk thema. Soms wordt seksisme als bijna ‘natuurlijk’ gezien omdat het zo alomtegenwoordig is. De stortvloed aan reacties op #wijoverdrijvenniet wees op de omvang van het probleem van dagdagelijks seksisme.

ALS wil de problemen bij hun wortels aanpakken: de sociale tekorten en de winsthonger creëren een voedingsbodem waarop racisme, seksisme en homofobie kunnen groeien.

Ons zomerkamp begin juli, met meer dan 80 ingeschrevenen, zal een uitstekende voorbereiding vormen voor onze campagnes. Volg ons niet vanop de zijlijn, maar neem actief deel en sluit je aan om samen te strijden tegen het kapitalisme! www.actieflinks.be

Succesvolle abonnementscampagne Van februari tot en met mei wilden we 120 nieuwe abonnementen op deze krant maken. Door het aantal abonnementen verder de hoogte in te stuwen, leggen we de basis voor een versterking van onze socialistische media (deze krant, maar ook onder meer onze dagelijks geactualiseerde website socialisme.be). Met de abonnementscampagne werd tegelijk de traditie gevestigd om niet alleen losse exemplaren van onze krant te verkopen, maar sneller naar een abonnement te vragen.

Het resultaat was bijzonder goed. We overtroffen onze doelstelling en kwamen aan 129 nieuwe abonnementen op vier maanden. De komende maanden zullen we proberen om de verspreiding van onze krant verder te vergroten.

Ben je overtuigd van de nood aan alternatieve media zoals deze krant en onze website? Wil je niet alleen alternatieve media maar ook standpunten en voorstellen om de strijd vooruit te helpen en dit door betrokkenen vanop de eerste rij? Dan is ‘De Linkse Socialist’ uw krant en dringt een abonnement zich op. Stort op BE 48 0013 9075 9627 van ‘Socialist Press’ (gewoon abonnement: 20 euro, steun: 30 of meer, of een doorlopende opdracht van maandelijks minstens 2 euro).

Strijdfonds: steun LSP In het tweede kwartaal van 2015 haalden we onze doelstelling om 11.000 euro financiële steun op te halen met campagnes en onder sympathisanten. Dit was onder meer mogelijk door een geslaagde campagne voor meigroeten in deze krant. LSP is financieel volledig afhankelijk van leden en sympathisanten. ‘Wiens brood men eet, diens woord men spreekt’, luidt het spreekwoord. Om onze campagnes en deze krant mogelijk te maken, vragen we de lezers om steun. Grote geldschieters hebben we niet, maar vele kleintjes maken een groot. Doe een bijdrage aan ons strijdfonds, bijvoorbeeld in de vorm van een maandelijkse bijdrage. Vanaf 2 euro per maand sturen we ook onze krant op. Stort op BE69 0012 2603 9378 van LSP met vermelding ‘steun’.

Hieronder de cijfers voor het tweede kwartaal (april, mei en juni).

Luik-Lux: 1.740 € Bxl-W.Brab: 3.113 € Henegouwen-Namen: 1.131 € Vl Brab-Limburg: 785 € O en W Vlaanderen: 2.409 € Antwerpen: 1.135 € Nationaal: 743 €

176% 141% 113% 79% 78% 67% 74%

TOTAAL: 11.056,07 €

101%

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press

14

milieu

de

Linkse Socialist

Ecologie: tegen de kapitalistische verspilling, socialistische planning Enkele cijfers:

I

n een reactie op de studies van het Internationaal Klimaatpanel (IPCC) verklaarde de algemeen secretaris van de Verenigde Naties Ban Ki-moon: “Binnenkort is het te laat (...) Onze consumptiepatronen zijn niet verenigbaar met de gezondheid van de planeet.” De economische en politieke elite bekijkt het probleem van het milieu vaak enkel langs de kant van de consumptie. Dat is een handige methode om iedereen op gelijke voet verantwoordelijk te stellen voor de problemen. De echte inzet van de discussie bevindt zich nochtans op het vlak van de productie. En dus stelt de vraag wie de productiemiddelen in handen heeft. door

Nicolas Croes

Het klopt dat er elk jaar meer en meer nieuwe producten op de markt komen en dat de inwoners van de rijke landen overtuigd worden om oude producten weg te gooien. De energie die nodig is voor het maken van die producten, bijvoorbeeld in China, is een van de redenen waarom de vraag naar energie zo sterk is toegenomen. Maar de vraag naar energie is niet gewoon een kwestie van “westers egoïsme”. Het is het productiesysteem dat we vandaag kennen dat leidt tot een uitputting van natuurlijke grondstoffen (bodem, water, ...), een opeenstapeling van afval die niet verwerkt wordt omdat dit te duur is en een enorme verspilling van energie en bodemrijkdommen. Denk maar aan de absurde logistieke operaties waarbij goederen enkel worden vervoerd omwille van economisch rendement.

De Franse journalist Hervé Kempf heeft zich na de kernramp in Tsjernobyl in 1986 gespecialiseerd in berichtgeving over milieu. Hij stelt: “Als we de milieukwestie van dichterbij bekijken, moeten we vaststellen dat het huidige economische systeem niet alleen de problemen niet oplost, maar ze erger maakt. Het huidige systeem is het kapi-

• 1 op de 8 overlijdens in de wereld is verbonden met luchtvervuiling (volgens een studie van de Wereldgezondheidsorganisatie in maart 2014) • 180.000 miljoen ton giftig afval van mijnbedrijven komt jaarlijks in rivieren, meren en oceanen terecht (planetoscope.com) • Gemiddeld zijn er 55 kleinschalige of grootschalige olierampen per dag in de VS, dat zijn er 20.000 per jaar (planetoscope. com) • 5 miljard ton vervuild water komt elk jaar in de zee terecht vanop schepen of rechtstreeks vanuit bedrijven (planetoscope.com) • Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterven jaarlijks 3,4 miljoen mensen als gevolg van watervervuiling • In 2013 moesten 22 miljoen mensen vluchten als gevolg van klimaatredenen (zogenaamde “klimaatvluchtelingen”), aldus een studie van de Noorse vluchtelingenraad. In 2010 werd een voorlopig record van 42,4 miljoen vluchtelingen bereikt.

Ons programma

talisme. Een consequente berichtgeving over milieu leidt dus tot vragen over het economisch systeem.” (1) Het is niet mogelijk om de consumptiewijze los te zien van de productiewijze.

Een systeem gebaseerd op de winsten kan enkel leiden tot een productie van middelmatige kwaliteit en pak afval.

Die logica wordt ondersteund door een onmogelijk levensritme binnen deze samenleving, het dagelijkse reclamebombardement, ...

tegelijk een goed geweten kan kopen.

Onder het socialisme kan de rijkdom die uit onze arbeid voortkomt, ingezet worden om de mogelijkheden op massale schaal toe te passen.

Een democratische planning van de productie zou vooral ook een einde stellen aan de verspilling en de vervuiling waarvoor het kapitalisme en de concurrentielogica van dit systeem verantwoordelijk zijn. Het zou mogelijk worden om massaal te investeren in onderzoek naar ecologische alternaWaarom socialisme? tieven. Een democratische planning is nodig om te bepalen wat de behoeften Socialisme betekent in de eerste plaats en noden van de bevolking zijn, maar dat de productie afgestemd wordt op ook om wetenschappers en specialisten de reële behoeften van de bevolking te betrekken. Heel wat bestaande mogeen dit via een democratische planning. lijkheden worden nog niet benut omdat Die behoeften omvatten ook het over- ze niet meteen rendabel zijn of omdat leven van de mensheid, er is dus nood het onderzoek ernaar over onvoldoende aan een ecologische planning. Enkel al middelen beschikt. de bestaande ideeën en mogelijkheden optimaal benutten, zou tot een grote vooruitgang leiden. Denk maar aan passiefhuizen, recyclage, hernieuwbare (1) Point Chaud – Il faut sortir du capienergie, versterking van openbaar vertalisme (http://www.ledevoir.com/ voer, ... Vandaag zijn veel ecologische environnement/actualites-sur-l-enmogelijkheden enkel toegankelijk voor vironnement/388166/il-faut-sortir-du-cawie voldoende middelen heeft en zich pitalisme).

• Voor het gebruik van hernieuwbare energie en publieke investeringen in de verdere ontwikkeling van hernieuwbare energie en een plan om de koolstofuitstoot te beperken.

• Voor publiek gefinancierd wetenschappelijk beleid ontdaan van de concurrentie- en winstlogica.

• Voor een massale uitbreiding van het openbaar vervoer, in het bijzonder het spoorverkeer, om de vervuiling omwille van wegverkeer (zowel personenals goederenverkeer) drastisch te beperken.

• Voor een publiek plan om alle gebouwen te isoleren, wijk per wijk!

• Ondersteuning van strijd van mensen in laag gelegen gebieden (in het bijzonder in Zuidoost-Azië en de Stille Oceaan) die door de klimaatverandering tot migratie en ellende veroordeeld worden.

• Voor een gezamenlijke mobilisatie van de organisaties van werkenden, inheemse bevolkingen en milieu-activisten tegen rampzalige ontwikkelingsprojecten (ontginning van teerzand, plantages die enkel op ‘biobrandstoffen’ gericht zijn, …)

• Voor de nationalisatie van de energiesector, zowel de productie als de distributie moeten volledig in publieke handen komen onder democratische controle en beheer van het personeel en de gebruikers, zodat de gemeenschap over de middelen beschikt om zo snel mogelijk de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen volledig af te bouwen.

• Voor de nationalisatie van sleutelsectoren van de economie (financiewezen, staal, voeding, ...) onder democratische controle en beheer van de werkenden zodat een democratische en ecologisch verantwoorde planning mogelijk wordt.

• Voor een grootschalige reconversie van de defensie-industrie in een sector gericht op de ondersteuning van wind- en zonne-energie.

• De chaos van de markteconomie en de winsthonger zijn rampzalig voor het milieu, de democratische rechten en sociale rechten. Voor een geplande economie die democratisch wordt gecontroleerd door de gemeenschap: voor een democratisch en modern socialisme!

Establishment in het nauw rond TTIP?

S

inds bijna twee jaar zijn er onderhandelingen bezig tussen de VS en de EU voor het trans-Atlantisch partnerschap voor handel en investeringen (TTIP). Het doel is de creatie van de grootste vrijhandelszone ter wereld. Die omvat meer dan 40% van het wereldwijde BBP en ongeveer 820 miljoen consumenten. Voor de werkende bevolking zou zo’n vrijhandelszone een enorme druk zetten op de arbeidsvoorwaarden. Dat zou gebeuren door ons sterker met elkaar te laten concurreren, maar ook door de al weinig efficiënte regels die ons milieu en onze gezondheid beschermen verder uit te hollen. De multinationals van hun kant hopen hiermee hun recordwinsten verder op te drijven. door

Jeroen Demuynck

Ondanks de geheimhouding over de de onderhandelingen - de EU stelde een 30-jarig verbod in om de onderhandelingsdocumenten te publiceren - werd TTIP van meet af aan sterk gecontesteerd door activisten en door de arbeidersbeweging. Het Europese burgerinitiatief tegen het TTIP, onder andere gesteund door het ACV, werd al meer dan 2,2 miljoen keer getekend. Over de hele wereld werden protesten georganiseerd. Tijdens de internationale actiedag tegen TTIP op 18 april waren er 230 acties in 170 steden, waaronder een betoging met meer dan 2.000 deelnemers in Brussel.

De aanhoudende acties missen hun effect niet en de eerste breuken binnen het establishment worden zichtbaar. In de VS verloor Obama zowel in de Senaat als het Huis van Afgevaardigden stemmingen over de ‘Trade Promotion Authority act’. Deze

wet moest Obama extra macht geven om TTIP erdoor te krijgen. De belangrijkste reden voor deze nederlaag was massale druk van onderuit, onder andere georganiseerd door de vakbondsfederatie AFL-CIO. In de speech waarin ze haar kandidatuur voor de presidentiële verkiezingen bekend maakte, repte Hillary Clinton met geen woord over TTIP. TTIP steunen past immers niet in het imago dat ze wil creëren. In het Europees Parlement werd zelfs het debat over TTIP afgevoerd wegens te controversieel.

Delen van het establishment komen onder druk te staan. Eerder dan oprechte tegenstanders te zijn van neoliberale vrijhandel - velen keurden bijvoorbeeld een soortgelijk akkoord met Canada genoeg, dit hele rotte akkoord moet van (CETA) al goed - zwichten ze voor druk tafel! Om dat te doen kunnen we best de van onderuit. Nu moet dan ook het mo- beweging tegen TTIP versterken door ment zijn om de druk verder op te voe- ze te linken aan het wereldwijde verzet ren. De ‘scherpe kantjes afveilen’ is niet tegen de besparingspolitiek. Enkel via

massale mobilisaties kunnen we dit akkoord stoppen en kunnen we ook een politiek alternatief op vrijhandel, besparingen, neoliberalisme en kapitalisme ontwikkelen.

Meer over TTIP en het verzet ertegen: http://www.socialisme.be/nl/ tag/ttip

jongeren

www.socialisme.be zomer 2015

Racisme en extreemrechts zijn niet verdwenen

15

Fascistisch geweld beantwoorden met massamobilisatie!

M

ensen-zonder-papieren die actie voeren tegen het asociale asielbeleid werden tijdens een van hun betogingen aan het Europees Parlement op 26 mei geïntimideerd door enkele extreemrechtse militanten. Die wilden de provocatie een week later herhalen, maar waren ondanks een nationale mobilisatie met amper 15. Gefrustreerd schopten ze dan maar een dakloze in elkaar.

Deze militanten van de neonazistische groepering Nation, dat rond voormalige Vlaams Belangers als Rob ‘Klop’ Verreycken ook een Vlaamse afdeling heeft opgezet, beweren antikapitalistisch te zijn, maar richten zich in de eerste plaats tegen de zwaksten in de samenleving: mensen-zonder-papieren en daklozen. door

Nicolas M (Brussel)

Het geweld mag dan al uitgaan van riek en acties zijn gericht op het verdeeen marginale groepering zonder enige len van de werkenden en hun gezinnen. steun in de samenleving, dat betekent Denk maar aan het protest tegen het honiet dat het gevaar van extreemrechts mohuwelijk, tegen abortus of nog tegen en van fascistisch geweld beperkt is. migranten met betogingen van Pegida Bij de laatste Europese verkiezingen in Duitsland. Ook in ons land waren er haalde extreemrechts bijna 100 ze- soortgelijke acties. tels in het Europees Parlement. Recent De economische crisis en het bespawerd ook een fractie in dat parlement ringsbeleid bieden een vruchtbare voegevormd wat het FN (Frankrijk), PVV dingsbodem voor racisten en extreem(Nederland), Vlaams Belang en co 17,5 rechts. Die gebruiken het ongenoegen miljoen euro extra oplevert voor racis- om verdeeldheid te versterken en ze tische propaganda. richten zich daarbij tegen de zwaksten.

En het kan nog erger. Het Griekse Deze verdeeldheid vormt een obstaGouden Dageraad haalde bij de laat- kel voor de broodnodige eengemaakte ste parlementsverkiezingen begin dit strijd tegen het establishment en tegen jaar bijna 7% en 17 verkozenen, on- het kapitalisme. danks een proces tegen een groot deel van de partijleiding en het dodelijke Mobilisatie en een geweld waar onder meer de antifascis- alternatief tische rapper Pavlos Fyssas het slachtoffer van werd. Indien Syriza de belof- Als we extreemrechts negeren en geten niet waarmaakt, dreigt de openlijk woon laten doen, dan zal het telkens een neonazistische Gouden Dageraad nog stap verder gaan. We moeten reageren sterker te worden. door hen te isoleren. Dat kan het beste op basis van mobilisatie waarmee we Inspelen op verdeeldheid aantonen dat het verzet tegen racisme en tegen extreemrechts geweld veel versterkt de belangen van sterker staat en dat er geen of amper het establishment maatschappelijke steun voor hun geExtreemrechts mag zich dan wel als weld is. Ook tegen racisme is dat het anti-establishment voordoen, de reto- beste antwoord. De mobilisaties tegen

Betoging op 6 juni tegen extreemrechts geweld. Foto: PPICS Pegida in Duitsland dwongen deze heid. Onder meer door vervreemding beweging in het defensief en konden versterkt de crisis van dit systeem asovermijden dat het een verdere uitbrei- ciaal gedrag zoals geweld. Collectieve ding kende. strijd is het beste antwoord op het beMobilisatie is belangrijk maar geen sparingsbeleid, verdeeldheid, racisme eindpunt. Het is een uitstekende metho- en alle perverse gevolgen van het syde om stappen te zetten in de uitbouw steem in crisis. Met onze antifascistivan een alternatief op het kapitalisme. sche campagne Blokbuster dragen we Een systeem dat gebaseerd is op groei- bij aan het organiseren en versterken ende ongelijkheid en onderdrukking van mobilisaties. Tegelijk verdedigen zal nooit in staat zijn om verdeeldheid we een socialistisch alternatief op de zoals racisme, seksisme of homofobie kapitalistische chaos. te stoppen. Integendeel biedt het een voedingsbodem voor meer verdeeldwww.blokbuster.be

Collectieve strijd is het beste antwoord op het besparingsbeleid, verdeeldheid, racisme en alle perverse gevolgen van het systeem in crisis.

Seksisme en festivals. Niet altijd een feest!

I

n de zomer staan tal van festivals op de agenda. Het ontbreekt niet aan feestjes en sociale activiteiten. Dat is natuurlijk heel plezant, maar we moeten opmerken dat er maar al te vaak sprake is van een weinig bedekt seksisme. door

Emily (Namen)

Op sociale media of op straat is het niet uitzonderlijk om op openlijk seksistische affiches voor feestjes te botsen. Een vraag die daarbij opduikt: wat is het verband tussen het evenement en de affiche? Vaak is er geen. Blote vrouwen op een affiche dienen enkel om de aandacht te vestigen en inkomsten te realiseren. Er duiken ook feestjes op met bedenkelijke namen, denk maar aan een studentenfeest eind juni onder de noemer ‘F*** me, I’m student” (1).

Iedereen moet de kledij kunnen dragen die hij of zij wenst en naargelang de eigen wensen seksueel actief zijn met respect voor zijn of haar partner(s), maar de seksuele toespelingen dreigen al te vaak het gevoel van verplichting of zelfs fysieke dwang op te wekken.

Gelukkig is niet alle promotie voor evenementen gebaseerd op seksisme in de vorm van een hyperseksualisering.

Maar er is wel vaak seksisme aanwezig. Op de festivals maken zowel groepen als sponsers er vaak gebruik van.

Voor artiesten is de vervreemding soms zo sterk dat seksisme als de enige manier wordt gezien om erkend te worden of wordt het voorgesteld als een vrije keuze. Dat doet niets af van het belang van een klassensamenleving die het lichaam van vrouwen tot koopwaar maakt waarbij vrouwen ondergeschikt zijn. Sponsers aarzelen niet om seksisme te gebruiken om meer te verkopen. Jonge meisjes die er goed uitzien, liefst van het type Barbie-pop, worden ingezet om verfrissing aan te bieden als het te warm is of voor een massage tussen twee optredens. Het lichaam van deze vrouwen wordt gebruikt als marketinginstrument om ook het aangeboden product als sexy in de markt

te zetten en bijhorende omzet te realiseren. Niet toevallig proberen ook pornosites hun intrede te doen als sponsers van festivals of voetbalclubs. Dit alles versterkt de stereotypen en het beeld van vrouwen als objecten of zelfs als seksuele speeltjes.

Samen ingaan tegen de verkrachtingscultuur

Seksisme en hyperseksualisering hebben gevolgen. Met feestjes onder de noemer “F** me, I’m student” is het niet verwonderlijk dat er soms onduidelijkheid is over wanneer er ingestemd wordt met seksuele betrekkingen. Er is een toenemende onduidelijkheid, zowel bij mannen als vrouwen. Vervreemd door een samenleving waar alles en iedereen tot koopwaar wordt omgevormd, denken sommigen dat een minirok bijvoorbeeld betekent “ik ben beschikbaar”, zelfs indien de persoon in kwestie een tegenovergesteld signaal geeft (of niet de tijd had om iets te zeggen).

Als een meisje danst en alcohol drinkt, wordt ze vaak seksueel lastig gevallen. Er wordt dan al gauw gezegd dat dit uitgelokt werd of dat het gewenst was. We mogen niet aanvaarden dat de slachtoffers verantwoordelijk gesteld worden voor onaanvaardbare agressie!

We mogen niet aanvaarden dat agressie gebanaliseerd wordt! Het is niet omdat seksueel geweld (lastig gevallen worden, losse handjes, verkrachtingen, ...) vaak voorkomt – 46% van alle Belgen (mannen en vrouwen) is naar schatting ooit het slachtoffer van seksueel geweld – dat het minder erg is. Toch minimaliseren 24,4% van de vrouwen

die slachtoffer van ernstig seksueel Kapitalisme versterkt nen beheren. Door ons van het kapitageweld werden uiteindelijk wat er ge- seksisme lisme te ontdoen, kunnen we de materibeurde (2). Dat is niet verrassend in een ële basis leggen om een einde te maken context waar geweld binnen het gezin De entertainmentindustrie en ook de aan het seksisme. Dat is een strijd van niet langer als een prioriteit van de po- sponsers hebben als doel om zoveel mo- lange adem die we onder meer voelitie wordt gezien (3) omwille van een gelijk geld binnen te halen voor de grote ren tijdens campagnes op de festivals tekort aan middelen. aandeelhouders. Voor hen stelt het ge- deze zomer.

De kwestie van wederzijdse instem- bruik van het lichaam van vrouwen als ming moet sereen besproken worden, seksobject of als marketinginstrument (1) Een feest op 21 juni in Braine-l-Alleud met 24.000 genodigden en 5.000 aanwezigen bijvoorbeeld in lessen over seksuele geen enkel probleem. Om seksisme te volgens Facebook : https://www.facebook. voorlichting. Als iemand neen zegt, is stoppen, moeten we een einde maken com/events/882311141791458/ dat neen zelfs indien eerder iets anders aan de winsthonger die aan de basis van (2) Amnesty International: http://www.amwerd gezegd of als dit frustrerend over- het kapitalisme ligt. nesty.be/doc/agir-2099/nos-campagnes/lekomt, bijvoorbeeld in een relatie binnen We moeten de controle op de enterviol-en-belgique/article/belgique-1-femmeeen koppel. Als alcohol of drugs ie- tainmentindustrie en de sleutelsectoren sur-4-violee-par mand verhinderen om duidelijk te zeg- van de economie met de gemeenschap ( 3) h t t p : // w w w. l a l i b r e . b e / a c t u / b e l gen wat hij of zij wil, moet dit sowieso in handen nemen, zodat het personeel gique/la-violence-conjugale-fait-debat5543ba5235704bb01c115073 als een neen beschouwd worden. en de gebruikers ze democratisch kun-

socialisme.be

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 346  zomer 2015 strijd  solidariteit  socialisme

“ShellNo!”. Onder die slogan voeren activisten campagne tegen de plannen van oliemultinational Shell om vanuit de haven van Seattle van start te gaan met een uitgebreid programma van olieboringen in het Noordpoolgebied nabij Alaska. Deze boringen zijn een bedreiging voor het milieu.

Onder meer met kayaks wordt in de haven van Seattle geprotesteerd. Socialist Alternative ondersteunt dit verzet.

Lees meer over de VS op pagina 7.

Lees ook: ‘Ecologie. Tegen de kapitalistische verspilling, socialistische planning’ op pagina 14

V

an 30 november tot 15 december is er een nieuwe klimaatconferentie van de Verenigde Naties, deze keer in Parijs. Het is de 21ste conferentie van de ondertekenaars van het Klimaatverdrag (COP-21) en de 11e conferentie van de ondertekenaars van het Kyotoprotocol (CRP-11). Aan grote internationale bijeenkomsten rond dit thema heeft het dus niet ontbroken... Maar het resultaat ervan blijft wel heel beperkt. Hoe kunnen we uit de impasse geraken?

IPCC waarschuwt: het is “vijf voor twaalf” voor het klimaat

Op de verschillende betogingen tijdens de Klimaattop in Parijs wil de Klimaatcoalitie 10.000 Belgen mobiliseren. Wij gaan mee naar Parijs, voer mee met ons campagne!

Deze waarschuwing van het I nt e rgouve r ne me nt e el Pa nel ove r Klimaatverandering (IPCC) dateert ondertussen al van 2013. Deze organisatie van de VN die de risico’s van klimaatverandering onderzoekt, stelde in datzelfde jaar vast dat de CO²-concentratie voor het eerst het niveau van 400 ppm (deeljes per miljoen) had overschreden. Sindsdien werd er overigens niet veel meer vernomen van de zogenaamde klimaatsceptici die de zegden dat er geen klimaatverandering zou zijn of die de rol van menselijke activiteiten hierin ontkenden.

Wereldwijd neemt de bezorgdheid over het klimaat en de snelle aftakeling van ons milieu toe. De Franse specialist Pierre Radanne merkt hierover op: “Die erkenning van de milieucrisis is een nieuw fenomeen in vergelijking met tien jaar geleden.” Dat de klimaatsceptici naar de achtergrond verdwenen zijn, wijst op “een wereldwijd begrip van het onderwerp.”

De sensibilisering heeft dus rasse schreden vooruit gezet. Maar dat volstaat niet om tot verandering te komen.

steun dit maandblad

De verantwoordelijkheid van grote bedrijven

Het rapport “A Climate of Secrecy” van de door Oxfam opgezette campagne “Behind the Brands” geeft aan dat de tien grootste voedingsbedrijven ter wereld, de zogenaamde Big Ten (1), samen goed zijn voor 50% meer CO²-uitstoot dan een land als België. Nog volgens Oxfam kunnen deze bedrijven hun uitstoot gemakkelijk met 80 van de 260 miljoen ton afbouwen.

Dat zou evenveel effect hebben als het volledig uitschakelen van elk autoverkeer in Los Angeles, Peking, Londen en New York! De wereldwijde voedingsindustrie is goed voor een kwart van alle CO²-uitstoot en deze neemt toe omwille van het extremer wordende klimaat (vernietigende cyclonen, overstromingen, ...).

Onderzoek van Richard Heede dat eind 2013 verscheen in het wetenschappelijke magazine ‘Climate Change’ toont aan dat 63% van de totale wereldwijde koolstofuitstoot sinds het begin van de industriële revolutie (tussen 1751 en 2010) veroorzaakt werd door amper 90 bedrijven. De helft van die uitstoot kwam er na 1986. Met uitzondering van zeven cementbedrijven gaat het om energiebedrijven die steen-

: BE48 0013 9075 9627 op naam van

Socialist Press

kool, olie en gas produceren waaronder de grote spelers in die sector zoals Chevron, ExxonMobil, BP en Shell.

Een andere samenleving is nodig!

De verschillende kapitalistische regeringen kibbelen onder elkaar om de belangen van hun bedrijven te verdedigen. De grote bedrijven slagen erin om de hele wereld te chanteren. Dat verklaart waarom de vele klimaatconferenties sinds die in Rio in 1992 zo weinig effect hadden.

Om tot echte verandering te komen en te vermijden dat we in de gevarenzone van een globale opwarming met twee graden celsius komen, zullen we die grote bedrijven moeten aanpakken. Onze consumptiegewoonten veranderen, zal niet volstaan.

We zullen de sleutelsectoren van de economie, zoals energie of voeding, uit de dictatuur van de markten en de kapitalistische winsthonger moeten halen.

(1) Het gaat om Kellogg, General Mills, Coca-Cola, Danone, Mars, Nestlé, PepsiCo, Unilever, Associated British Foods en Mondelez International.