Deloitte Branchegroep Retail September 2012
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige levensmiddelendetailhandel Consumentenonderzoek / Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige levensmiddelendetailhandel
Deloitte Branchegroep Retail September 2012
Consumentenonderzoek 2012
Inhoud
Inleiding
5
1. Branchegegevens en brancheontwikkelingen 1.1 Maatschappelijke ontwikkelingen 1.2 Ontwikkelingen consumentengedrag 1.3 Brancheontwikkelingen
7 7 9 11
2. De uitkomsten 2.1 Samenvatting 2.2 Uitkomsten van 109 levensmiddelenbedrijven 2.3 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie minder dan € 75.000 per week 2.4 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 75.000 tot € 150.000 per week 2.5 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 150.000 tot € 225.000 2.6 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van meer dan € 225.000 2.7 Wat verwachten onze deelnemende bedrijven?
15 15 19 23 27 31 36 40
3. Enkele kerncijfers sinds 1990
45
4. Toelichting en bronvermelding
47
5. Deloitte en de levensmiddelendetailhandel
49
4
Inleiding De Branchegroep Retail van Deloitte presenteert met veel genoegen haar jaarlijks onderzoek naar de autonome ontwikkelingen in de zelfstandige levensmiddelendetailhandel. De consument heeft meer uitgegeven bij de supermarkt maar zijn focus op de prijs verhindert een herstel van de marge. De aanhoudende crisis heeft ook in de levensmiddelenbranche haar effect. Het volume is heel beperkt gedaald. Hoe die consument denkt en handelt, blijkt uit ons consumentenonderzoek van juni 2012 separaat opgenomen in dit rapport. In het navolgende rapport Bedrijfsvergelijking Levensmiddelendetailhandel 2012, vergelijken wij de resultaten van 109 supermarkten voor de jaren 2010, en 2011. De detaillisten zien hun resultaat stijgen, vooral door de gerealiseerde omzetstijging en een consequente kostenbeheersing. In deze rapportage worden vier omzetklassen onderkend, met een interval van € 75.000. De klasse met de hoogste gemiddelde weekomzet is de klasse met een gemiddelde weekomzet boven € 225.000. De cijfers 2011 maken duidelijk dat er grote verschillen bestaan tussen de onderkende omzetklassen en dat de kleinere supermarkten het onverkort moeilijk hebben. De verschillen nemen toe, de marge van de grote supermarkten verbetert, terwijl deze als gevolg van de omzetdaling bij de kleine supermarkt afneemt. Meer dan ooit geldt: hoe groter de winkel, hoe hoger de winst. Voordat we in hoofdstuk 2 van dit rapport ingaan op de vergelijkende cijfers en de verwachtingen van de ondernemers (peiling juli 2012), wordt in hoofdstuk 1 van dit rapport ingegaan op de brancheontwikkelingen. In hoofdstuk 3 geven wij een overzicht van de ontwikkelingen in de periode 1990 tot en met 2011. De overname door Jumbo van C1000 en de verkoop van ruim 130 winkels aan Albert Heijn en Coop hebben het levensmiddelenlandschap veranderd. Veel ondernemers en hun supermarkten zullen met deze veranderingen geconfronteerd worden. Onze branchegroep is met haar ervaring en kennis uitstekend in staat ondernemers te adviseren bij deze veranderingen. De branchegroep Retail van Deloitte is verheugd u de editie 2012 van de Bedrijfsvergelijking Levensmiddelendetailhandel en de belangrijkste uitkomsten van ons in juni 2012 gehouden consumentenonderzoek te kunnen aanbieden. Wij zijn benieuwd naar uw reacties. Desgewenst bespreken wij de gerapporteerde bevindingen graag met u. Hiervoor kunt u altijd terecht bij het secretariaat van onze branchegroep. Zie contactgegevens op pagina 48. Paul Op Heij Branchegroep Retail September 2012
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
5
6
1. Branchegegevens en brancheontwikkelingen 1.1 Maatschappelijke ontwikkelingen Stagnatie bevolkingsgroei De Nederlandse bevolkingsteller van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) staat per 1 januari 2012 op 16.726.000 inwoners. In 2011 werden 180.000 kinderen geboren. Er overleden 136.000 mensen. In totaal vestigden zich 160.000 immigranten en verlieten 134.000 mensen Nederland. Per saldo nam de totale bevolking toe met 70.000 (2010: 89.000 mensen). De verwachting is dat de bevolkingsgroei van Nederland de komende jaren verder zal afnemen, vanaf 2040 zelfs met een absolute afname van het aantal inwoners. Bevolking in Nederland Jaar Inwoners (x 1.000)
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2040
2050
2060
16.306
16.575
16.926
17.209
17.470
17.674
17.836
17.781
17.745
Aandeel 65+ (%)
14,0
15,3
17,8
19,8
21,8
23,8
26,0
25,1
24,9
Aandeel niet westerse allochtonen (%)
10,4
11,2
12,1
12,9
13,7
14,4
15,9
17,4
18,4
(Bron: CBS)
Huishoudens (in 1.000-en) 2005
2010
2015
2020
2025
2030
2040
2050
2060
7.091
7.386
7.689
7.959
8.194
8.357
8.478
8.481
8.437
Eenpersoons huishoudens (in %)
34,5
36,1
37,1
38,2
39,5
40,7
42,7
43,8
43,9
Personen per huishouden
2,30
2,24
2,20
2,16
2,13
2,11
2,10
2,10
2,10
Aantal huishoudens (x 1.000)
(Bron: CBS)
Bevolkingssamenstelling Het aantal niet-westerse allochtonen groeit tot een verwacht aandeel van ca. 18,4% van de totale Nederlandse bevolking in 2060. Momenteel kan de verdeling van de Nederlandse bevolking als volgt weergegeven worden: Westerse allochtonen 9% Marokko 2% Niet westerse allochtonen
Autochtonen 79%
12%
Suriname 2%
Turkije 3% Overige
(Voormalige) Ned. Antillen en Aruba1%
4%
Ongeveer 37,7% van alle niet westerse allochtonen, 731.000 personen, leeft in de vier grootste gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) waar zij circa een derde deel van de bevolking uitmaken. Buiten de vier grote steden is hun bevolkingsaandeel circa 8%.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
7
Deze wijzigingen in de samenstelling van de Nederlandse bevolking zullen uiteraard hun uitwerking hebben op de Nederlandse supermarkten. Assortimenten en inrichting zullen moeten worden afgestemd op de consument van morgen. Die consument is in 2050 in één van de vier gevallen boven de 65 en op één van de zes gevallen van niet-westerse afkomst. % Niet Westerse Allochtonen
Verwachte inwonersaantallen Zuid-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Zeeland
Utrecht
Utrecht
Overijssel
Overijssel
Noord-Holland
Noord-Holland
2040
Noord-Brabant
Noord-Brabant
2030
Limburg
Limburg
2020
Groningen
Groningen
Gelderland
Gelderland
Friesland
Friesland
Flevoland
Flevoland
Drenthe
Drenthe 0
5
10 15 20 25 30 35 40
2010
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
2.4
2.5
x 100.000 Gemiddelde omvang per huishouden
% 65 jaar en ouder Zuid-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Zeeland
Utrecht
Utrecht
Overijssel
Overijssel
Noord-Holland
Noord-Holland
Noord-Brabant
Noord-Brabant
Limburg
Limburg
Groningen
Groningen
Gelderland
Gelderland
Friesland
Friesland
Flevoland
Flevoland
Drenthe
Drenthe 5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
2
2.1
2.2
2.3
(Bron: CBS)
Ontwikkelingen per provincie In de hiervoor genoemde trends zijn er grote verschillen per provincie. Hieronder worden de belangrijkste ontwikkelingen tussen 2010 en 2040 per provincie grafisch weergegeven.
8
1.2 Ontwikkelingen consumentengedrag Consumptieve bestedingen Op 1 januari 2012 werden in Nederland 16.726.000 inwoners geteld. In 2011 hebben deze inwoners samen ruim 40,6 miljard euro aan voeding- en genotsmiddelen besteed in supermarkten en speciaalzaken. Dat is € 2.427 per inwoner ofwel € 46,68 per week. Een gemiddeld huishouden bestond in 2011 uit 2,20 personen en dat betekent een gemiddelde wekelijkse besteding per huishouden aan voeding- en genotsmiddelen in de supermarkt of speciaalzaak van € 102,70. Hiervan wordt weer ongeveer 82,2% ofwel € 84,41 per huishouden (€ 38,37 per inwoner) in de supermarkt besteed. Dit bedrag aan wekelijkse supermarktbesteding ligt in 2011 ongeveer 2,1% hoger dan in 2010. De groei van 2,1% bestaat uit een prijscomponent van 2,2% en een volumecomponent van 0,1% negatief (Bron: CBS).
Tendensen gedurende decennia • Het marktaandeel voeding- en genotsmiddelen van de detailhandel neemt doorgaans af ten gunste van overige kanalen zoals benzinestations, horeca, bedrijfsrestaurants, instellingen, scholen, sportkantines, evenementen, etc.. Aan deze opmars lijkt de huidige economische recessie een voorlopig einde te hebben gemaakt. • Binnen de detailhandel winnen de supermarkten ieder jaar van de speciaalzaken. • De gemiddelde verkoop oppervlakte van supermarkten neemt ieder jaar toe. Particuliere consumptie In absolute zin blijft er sprake van een stijging van het aandeel van voeding- en genotsmiddelen. De omzet van supermarkten stijgt nog steeds.
Totale particuliere consumptie
Aandeel supermarkten en speciaalzaak totaal
Aandeel supermarkten
Aandeel speciaalzaak
(x 1 mld.)
(x 1 mld.)
(x 1 mld.)
(x 1 mld.)
2005
250
34
27
7
2006
255
35
28
7
2007
264
37
29
8
2008
271
39
31
8
2009
262
39
32
7
2010
268
40
33
7
2011
271
41
34
7
Jaar
(Bron: CBS)
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
9
Totale particuliere consumptie (%)
Aandeel supermarkten en speciaalzaak totaal (%)
Aandeel supermarkten (%)
Aandeel speciaalzaak (%)
2005
100
13,6
10,8
2,8
2006
100
13,7
11,0
2,7
2007
100
14,0
11,0
3,0
2008
100
14,4
11,4
3,0
2009
100
14,8
12,2
2,7
2010
100
14,9
12,2
2,7
2011
100
15,1
12,5
2,5
Jaar
(Bron: CBS)
De inflatie van de totale consumptie bedroeg in 2011 gemiddeld 1,5%. Er was sprake van een volumeafname van de consumptie van 0,6% zodat de totale waarde van de consumptie met 0,9% toenam. Toename totale consumptie Consumptie in volume (%)
Inflatie (%)
Consumptie in waarde (%)
2005
Jaar
1,1
2,1
3,2
2006
-0,2
2,1
1,9
2007
2
1,8
3,8
2008
1,1
1,2
2,3
2009
-2,8
-0,4
-3,2
2010
0,9
1,4
2,3
2011
-0,6
1,5
0,9
(Bron: CBS)
In de supermarkten was sprake van een volumedaling van 0,1% en een prijsstijging van 2,2% waardoor de totale omzet met 2,1% toenam tot 33,4 miljard euro. Historie supermarktomzetten (in mld â‚Ź) Historie supermarktomzetten (in mld â‚Ź) 32.7 31.1
33.4
31.8
29.0 27.8 26.6
2005 (Bron: CBS)
10
2006
2007
2008
2009 (op basis van 52 weken)
2010
2011
1.3 Brancheontwikkelingen Het aantal supermarkten daalt de laatste jaren gestaag. De daling bij de kleine supermarkten/winkels wordt deels gecompenseerd door de groei in het aantal grote supermarkten. Hierdoor is per saldo het totaal aantal m2 verkoopvloeroppervlakte gestegen. Voor 2015 verwacht men dat het aantal supermarkten is gedaald tot circa 4.300. Deze daling zal vooral plaatsvinden bij de kleine supermarkten/winkels.
Hypermarkten > 2500 m2
Totaal
Filialen
Zelfstandige franchisers
2012 Zelfstandige franchisers
Filialen
Totaal
Filialen
Totaal
Filialen
2011 Zelfstandige franchisers
2010 Zelfstandige franchisers
2009
Totaal
Verkoopvloeroppervlakte
Aantal winkels
63
54
9
63
54
9
64
55
9
64
55
9
Grote supermarkten 1000-2500 m2
1.289
837
452
1.334
865
469
1.388
898
490
1.421
913
508
Supermarkten 700-1000 m2
1.121
662
459
1.100
644
456
1.085
641
444
1.072
640
432
867
501
366
844
488
356
795
460
335
767
445
322
Kleine supermarkten 400-700 m2 Kleine winkels < 400 m2
1.133
395
738
1.124
420
704
1.120
447
673
1.115
471
644
Totaal
4.473
2.449
2.024
4.465
2.471
1.994
4.452
2.501
1.951
4.439
2.524
1.915
(Bron: Levensmiddelenkrant Supermarktgids)
Vloeroppervlakte De gemiddelde verkoopvloeroppervlakte (VVO) is in Nederland fors toegenomen evenals de totale vloeroppervlakte. Het aantal m2 VVO per 1000 inwoners blijft stijgen. Â
Verkoopvloeroppervlakte t.o.v. inwonersaantallen 2009
Gemiddelde vloerproductiviteit in â&#x201A;Ź/m per jaar Gemiddeld VVO Aantal supermarkten Totaal aantal m2 VVO Aantal inwoners x 1.000 Aantal m2 VVO per 1.000 inwoners
2010
2011
2012
2015
2
8.684
8.861
8.962
9.141
819
826
836
843
9.500 920
4.473
4.465
4.452
4.439
4.300
3.664.637
3.686.963
3.721.714
3.740.351
3.956.000
16.486
16.575
16.664
16.726
16.941
222,3
222,4
223,3
223,6
233,5
(Bron: Levensmiddelenkrant Supermarktgids)
Conclusie Het aantal vaste punten is met 13 afgenomen. De filiaalbedrijven zagen een toename van 23 en de zelfstandige ondernemers een afname van 36. Het totale aantal m2 nam toe met 18.637 m2. Het aantal winkels neemt af, de gemiddelde verkoopvloeroppervlakte neemt toe. Van 836 m2 in 2011 naar 843 m2 in 2012.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
11
Winkelformule/inkoopcentrales, commerciële organisaties en hun formules
Aantal zelfstandige franchise ondernemers
Aantal filialen
Rijdende winkel
Albert Heijn
Albert Heijn*
Gem. VVO
Marktaandeel filialen
Marktaandeel zelfstandigen
Totaal marktaandeel
35,8
24,2
11,6
35,8
548
302
1.270
AH To Go
16
36
165
Albert Heijn XL
31
3.560
* Inclusief de over te nemen winkels van Jumbo en C1000
Bijeen
C1000* Jumbo
162
289
1.030
129
1.770
17,5
8,5
8,5
5,0
4,0
9
31,0
0,7
0,3
1
* Exclusief de winkels welke verkocht worden aan Albert Heijn en Coop
Superunie
Boon Beheer B.V. Agrimarkt
5
MCD
17
MCD Alledag
16
6
1.760
1.004
429
Bonimarkten
0,7
Bonimarkten
37
0,7
1.000
COOP Supermarkten COOP Supermarkten*
1,4 107
Coop Compact SuperCoop
32
Neutraal
66
3,0
784
57
389
4
1.083
42
250
* Eind april neemt Coop 52 C1000 winkels over
Deen Supermarkten Deen
4,4
2,1 62
2,1
1.030
Detailconsult Groep
4,2
4,2
Dekamarkt
86
1.100
Dirk van den Broek
52
1.170
Bas van der Heijden
27
1.030
Digros
16
970
Sligro Golff/Emté
12
2,0 98
30
1.083
0,7
2,7
Winkelformule/inkoopcentrales, commerciële organisaties en hun formules
Aantal zelfstandige franchise ondernemers
Aantal filialen
Rijdende winkel
Gem. VVO
Marktaandeel filialen
Hoogvliet Hoogvliet
Marktaandeel zelfstandigen
Totaal marktaandeel
2,0 62
2,0
1.320
Jan Linders Jan Linders
1,2 56
1,2
1.050
Nettorama distributie Nettorama
1,4 29
1,4
1.184
Plus Retail
6,0
Plus
261
929
6,0
Spar Holding
2,5
Spar
2,5
268
391
9
240
Attent/Super op vakantie
104
250
Attent/Super op vakantie
51
218
Spar City Store
Poiesz Supermarkten Poiesz
1,1 62
1,1
831
Vomar voordeelmarkt Vomar Discounters
1,7 56
1,7
1.570
14,7
Aldi
495
500
7,9
7,9
Lidl
357
700
6,8
6,8
Van Tol B.V.
1
1
Troefmarkt
98
250
Dagwinkel
19
280
Rijdende winkels van Nederland
148
25
Springer & Partners
132
25
Buurtwinkels
198
150
Recreatiemarkten
107
200
TOTAAL
2.419
2.086
280
62,4
37,6
100,0
(Bron: Reed Business Information, marktaandelen: raming Deloitte)
Het verschil tussen diverse overzichten wordt veroorzaakt door de verschillende bronnen en hun tijdstippen van publicatie.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
13
Ontwikkeling marktaandelen per zelfstandigen 38 37 36 35 2009 34
2010 2011
33
2012 32 31 30 Marktaandeel zelfstandigen
Ontwikkeling marktaandelen per inkoopcentrale 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Albert Heijn
Superunie
Bijeen
Aldi
LIDL
2009
2011
Vanaf 1 januari 2010 koopt Jumbo samen met
2010
2012
C1000 in middels de inkoopcombinatie Bijeen. Tot 2010 kocht Jumbo in via Superunie.
14
2. De uitkomsten 2.1 Samenvatting In 2011 en de eerste helft van 2012 waren er diverse nieuwe ontwikkelingen in de supermarktenbranche. Jumbo was in 2011 druk in de weer met de ombouw van de Super de Boer winkels. De laatste van de Super de Boer winkels zijn inmiddels omgebouwd of gesloten. Jumbo heeft inmiddels ook C1000 overgenomen. PLUS zit volop in het Briljant-ombouw traject en ook Spar investeert stevig in herkenbare moderne winkels. Hier en daar wordt gesaneerd maar er worden ook nieuwe winkels geopend. Kortom, er gebeurt van alles: en over het algemeen wordt de branche er niet slechter van. Recessie of niet: de omzetten van onze zelfstandigen groeien méér dan de markt. Dit zien we ieder jaar opnieuw, ook in 2011. Een gemiddelde omzettoename van 3,7% mag in deze tijden gezien worden. De steeds ruimere toepassing van de zondagsopening zal daarbij van positieve invloed zijn. Elk jaar blijkt dat algemeen gesteld kan worden: hoe hoger de gemiddelde weekomzet, hoe hoger de nettowinst. In de categorie boven de € 225.000 gemiddelde bruto-weekomzet bedraagt het gemiddelde netto rendement 2,9% ofwel anderhalf keer de gemiddelde netto-omzet per week. De categorie vanaf € 150.000 tot € 225.000 toont een gemiddeld netto rendement van 2,7%.
Bij de bedrijven tot € 150.000 is de winstgevendheid aanzienlijk lager dan de bedrijven met een weekomzet groter dan € 150.000. Hier is een netto rendement van ca. € 30.000 het resultaat, dit is ongeveer 1,0% van de netto-omzet. Hierbij dient opgemerkt te worden dat bij de kleinste groep de gepresenteerde cijfers zijn zonder rekening te houden met een ondernemersloon en de berekende gemiddelde nettowinst ad € 26.455 tevens het ondernemersinkomen vormt. Bij alle andere categorieën én het totaaloverzicht hebben wij een ondernemersloon verwerkt daar waar deze niet was opgenomen van € 40.000 per fulltime ondernemer. Concreet betekent dit in de vergelijking dat de categorie met de laagste omzet een gemiddeld ondernemersinkomen ad € 26.455 behaalt en dat de groep met een omzet van gemiddeld € 75.000 tot € 150.000 een gemiddeld rendement scoort van € 32.196 plus daar bovenop minimaal € 40.000 ondernemersloon indien niet hoger intern vastgesteld. Deze correctie in de resultaatberekening hebben wij gemaakt om eventuele verschillen in rechtsvorm van de onderneming te corrigeren en de cijfers vergelijkbaar te maken. Bij de groep met een omzet tot € 75.000 daalt de gemiddelde weekomzet gemiddeld met 1,2%. De middengroepen vertonen een hogere procentuele winstgroei dan de groep met de hoogste gemiddelde bruto-weekomzet.
Netto bedrijfswinst naar omzetklasse (in euro en procenten) 2011 Consumentenomzet per week
2010
index
€
%
€
%
2010=100
Minder dan 75.000
26.455
1,5
37.168
2,0
71,2
75.000–150.000*
32.196
0,6
12.305
0,2
261,7
150.000–225.000*
246.311
2,7
176.601
2,2
139,5
Meer dan 225.000*
423.394
2,9
404.393
2,8
104,7
Gemiddelde
160.658
2,0
142.838
1,9
112,5
*) Bij V.O.F. of eenmanszaak is ter vergelijking rekening gehouden met een ondernemersbeloning van minimaal € 40.000 per ondernemer FTE. In de categorie minder dan € 75.000 is geen rekening gehouden met een ondernemersbeloning.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
15
De categorie met de kleinste omzetten werd geconfronteerd met een omzetdaling. Gemiddeld 1,2%. De andere categorieën lieten omzetgroei zien. Gemiddeld was er 3,7% omzetgroei. Rekening houdend met de landelijke prijsstijging bij Supermarkten van 2,2% laten de zelfstandige detaillisten een mooie volumestijging zien van 1,5%! Omzetontwikkeling naar omzetklasse 2011
2010
index
€
€
2010=100
Consumentenomzet per week Minder dan 75.000
37.300
37.745
98,8
75.000–150.000
119.283
113.311
105,3
150.000–225.000
189.576
182.082
104,1
Meer dan 225.000
302.751
293.238
103,2
Gemiddelde
164.197
158.339
103,7
De brutomarge in de diverse omzetklasse (in euro en procenten) 2011 Consumentenomzet per week Minder dan 75.000
€
%
2010
index
€
%
2010=100
360.828
19,9
365.310
19,9
98,8
75.000–150.000
1.081.620
18,7
1.025.028
18,6
105,5
150.000–225.000
1.801.459
19,6
1.720.628
19,5
104,7
Meer dan 225.000
2.864.648
19,5
2.765.547
19,5
103,6
Gemiddelde
1.543.251
19,4
1.482.497
19,3
104,1
De hiervoor getoonde brutowinststijging van 4,1% ligt hoger dan de gemiddelde stijging van de bedrijfskosten. De stijging van de bedrijfskosten bedraagt 3,2% en loopt uiteen van 0,7% in de groep van € 150.000 tot € 225.000 gemiddelde consumentenweekomzet tot 3,6% in de groep van € 75.000 tot € 150.000 gemiddelde weekomzet. Totale bedrijfskosten naar omzetklasse Consumentenomzet per week Minder dan 75.000
2011
2010
index
€
€
2010=100
334.373
328.142
101.9
75.000–150.000
1.049.424
1012.723
103,6
150.000–225.000
1.555.148
1.544.027
100,7
Meer dan 225.000
2.441.254
1.362.154
103,4
Gemiddelde
1.382.593
1.339.666
103,2
16
De personeelskosten vormen de grootste kostenpost. Veranderende wetgeving en CAO aanpassingen belemmeren de mogelijkheden tot besparing. Er is sprake van een stagnerende productiviteit per uur en een vrijwel gelijkblijvend kostprijsuurloon in 2011. Personeelskosten naar omzetklasse (in euro en procenten) 2010
index
€
2011 %
€
%
2010=100
Minder dan 75.000
157.113
8,7
155.102
8,4
101,3
75.000–150.000*
572.749
9,9
545.610
9,9
105,0
Consumentenomzet per week
150.000–225.000*
912.841
9,9
896.601
10,2
101,8
Meer dan 225.000*
1.475.743
10,1
1.402.160
9,9
105,2
804.310
10,1
767.698
10,0
104,8
Gemiddelde
*)Bij een V.O.F. of eenmanszaak is ter vergelijking rekening gehouden met een ondernemersbeloning van minimaal € 40.000 per ondernemer FTE. In de categorie minder dan € 75.000 is geen rekening gehouden met een ondernemersbeloning.
Huisvestingskosten De kosten voor huisvesting zijn in totaliteit gestegen ten opzichte van voorgaand jaar. De gemiddelde huurprijs is met 3,2% gestegen ten opzichte van 2010. Deze stijging wordt gedeeltelijk gecompenseerd door procentueel lagere energielasten, verzekeringen en een daling van de overige huisvestingskosten. Verkoopkosten De verkoopkosten zijn zowel ten opzichte van vorig jaar als in verhouding tot de netto-omzet gedaald. Een groot gedeelte van de reclameactiviteiten wordt geregeld op formule-niveau. Deze kosten worden doorberekend middels een mediafee of verrekend in de formulefee. De ondernemer vult dit aan met lokale activiteiten. In totaal bedroegen de verkoopkosten in 2011 1,0% (2010: 1,2%).
Algemene kosten Algemene kosten zijn relatief vaste kosten. Hoe hoger de omzet hoe lager de procentuele vaste kosten. De groep met de laagste omzetten scoort een algemeen kostenpercentage van 2,8% (2010: 2,4%). De groep met de grootste omzetten toont een percentage van 1,1% (1,0%). Gemiddeld scoren onze 109 supermarkten zowel in 2011 als in 2010 1,3%. Afschrijvingen De afschrijvingen variëren van 0,9% voor de groep met een gemiddelde weekomzet boven € 225.000 tot 1,3% voor de groep tot € 75.000. Ook hier geldt dat vaste kosten bij kleinere bedrijven relatief zwaar drukken.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
17
Rente De rentelast is in deze bedrijfsvergelijking opgenomen door een percentage van 4% te nemen over het gemiddeld geïnvesteerd eigen en lang vreemd vermogen. In 2011 lag dit gemiddeld geïnvesteerd vermogen en de daarbij behorende rente 11,5% boven het bedrag van het jaar 2010. Relatief bedraagt deze post in beide jaren 0,3%. Omzet per openingsuur (in euro's) Consumentenomzet per week Minder dan 75.000
2011
2010
index
€
€
2010=100
592
619
101,2
75.000–150.000
1.570
1.531
102,5
150.000–225.000
2.462
2.461
100,0
Meer dan 225.000
3.784
3.712
101,9
Gemiddelde
2.249
2.230
100,9
De winkels gaan steeds langer open: gemiddeld 73 uur per week tegen gemiddeld 71 uur per week in 2010. Een toename van gemiddeld 2,8%. In combinatie met een gestegen omzet per openingsuur van 0,9% leidt dit tot een gemiddelde consumentenomzetstijging van 3,7%. In de hoofdstukken 2.2 tot en met 2.6 treft u de uitkomsten van deze bedrijfsvergelijking aan, zowel van de hele groep als van de afzonderlijke omzetklassen.
18
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
19
2.2 Uitkomsten van 109 levensmiddelenbedrijven Exploitatieoverzicht van 109 levensmiddelenbedrijven 2010
Index
€
2011 %
€
%
2010=100
8.538.252
107,2
8.233.633
107,2
103,7
574.292
7,2
554.472
7,2
103,6
Netto-omzet
7.963.960
100,0
7.679.161
100,0
103,7
Inkoopwaarde
6.519.632
81,9
6.287.853
81,9
103,7
1.444.328
18,1
1.391.308
18,1
103,8
98.923
1,2
91.189
1,2
108,5
Bruto winst
1.543.251
19,4
1.482.497
19,3
104,1
Bedrijfskosten
1.382.593
17,4
1.339.666
17,4
103,2
160.658
2,0
142.831
1,9
112,5
779.459
9,8
743.632
9,7
104,8
Consumentenomzet Omzetbelasting
Overige opbrengsten
Netto bedrijfswinst Personeelskosten Kostprijs loon Overige personeelskosten
24.851
0,3
24.066
0,3
103,2
804.310
10,1
767.698
10,0
104,8
185.000
2,3
179.227
2,3
103,2
Afschrijvingen verbouwing huurpanden
37.165
0,5
35.222
0,5
105,5
Energiekosten
47.167
0,6
47.875
0,6
98,5 98,7
Totaal Huisvestingskosten Huur pand
Verzekeringen
9.070
0,1
9.193
0,1
11.106
0,1
12.224
0,2
90,9
289.508
3,6
283.741
3,7
102,0
Reclame en winkelverzorging
59.915
0,8
64.529
0,8
92,8
Verpakkingsmateriaal
23.496
0,3
24.525
0,3
95,8
Totaal
83.411
1,0
89.054
1,2
93,7
Kosten vervoermiddelen
8.805
0,1
7.930
0,1
111,0
Telefoon en porti
5.040
0,1
4.958
0,1
101,7 116,4
Overige huisvestingskosten Totaal Verkoopkosten
Algemene kosten
Heffingen en vakbelangen
3.695
0,0
3.175
0,0
Interne administratie en automatisering
11.881
0,1
12.256
0,2
96,9
Accountants- en advieskosten
23.651
0,3
21.514
0,3
109,9
Onderhoud en huur inventaris
29.731
0,4
30.642
0,4
97,0
Diversen
19.390
0,2
16.547
0,2
117,2
102.193
1,3
97.022
1,3
105,3
Afschrijvingen bedrijfsmiddelen
77.245
1,0
78.892
1,0
97,9
Gecalculeerde rente
25.926
0,3
23.259
0,3
111,5
103.171
1,3
102.151
1,3
101,0
1.382.593
17,3
1.339.666
17,4
103,2
Totaal Afschrijving en rente
Totaal Totale bedrijfskosten
20
Balans van 109 levensmiddelenbedrijven Balans per
31.12.2011 €
31.12.2010
Index
€
2010=100
Activa Materiële vaste activa Bouwvoorzieningen
187.132
203.565
Inventaris
186.163
202.954
91,7
17.028
16.015
106,3
Vervoermiddelen
390.323
91,9
422.534
92,4
Financiële vaste activa Waarborgsommen
134.091
Vorderingen op lange termijn
130.215
131.635
101,9
84.949 264.306
153,3 216.584
122,0
Vlottende activa Voorraden
218.353
205.131
Vorderingen op korte termijn
188.807
160.118
117,9
Liquide middelen
299.308
268.495
111,5
Totaal Activa
106,4
706.468
633.744
111,5
1.361.097
1.272.862
106,9
Passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren
422.063
395.435
106,7
Te betalen posten
290.880
295.964
98,3
Totaal passiva
712.943
691.399
103,1
Eigen/vreemd lang vermogen
648.154
581.463
111,5
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
21
Kengetallen van 109 levensmiddelenbedrijven
2011
2010
Index 2010=100
1. Arbeidsprestaties Netto-omzet per werkzame FTE Netto-omzet per â&#x201A;Ź personeelskosten
274.619
276.229
99,4
9,90
10,00
99,0
Netto-omzet per gewerkt uur
172
174
98,9
Bruto-omzet per gewerkt uur
185
186
99,5
Brutowinst per werkzame FTE
53.216
53.327
99,8
1,92
1,93
99,5
33
34
97,1
Brutowinst per â&#x201A;Ź personeelskosten Brutowinst per gewerkt uur Personeelskosten in % van de brutowinst
52,12
51,78
100,7
29.462
29.414
100,2
17,41
17,38
100,2
Netto-omzet per m2 VVO per jaar
8.656
8.347
103,7
Bruto omzet per m VVO per jaar
9.281
8.950
103,7
153
148
103,4
Personeelskosten per betaalde FTE Gemiddelde kostprijs uurloon 2. Vloerprestaties 2
Huur per m2 BVO per jaar Energie per m BVO per jaar 2
Gemiddelde voorraad per m2 VVO
39
39
100,0
230
223
103,1
0,99
0,92
107,6
3. Financieel Liquiditeit current ratio Liquiditeit quick ratio Krediettermijn crediteuren in dagen
0,68
0,62
109,7
22,04
21,41
102,9
103,0
4. Overige kengetallen 18,22
17,69
Omloopsnelheid van de gemiddelde voorraad
Gemiddelde besteding per klant
31
31
100,0
Opslagduur van de voorraad in dagen
12
12
100,0
Openingsuren per week
73
71
102,8
Aantal gewerkte uren per openingsuur
12
12
100,0
Aantal m2 VVO per werkzame FTE Consumentenomzet per openingsuur
22
32
33
97,0
2.249
2.230
100,9
Basisgegevens van 109 levensmiddelenbedrijven
2011
2010
Index
â&#x201A;Ź
â&#x201A;Ź
2010=100
Consumentenomzet
8.538.252
8.233.633
103,7
Netto-omzet
7.963.960
7.679.161
103,7
Inkoopwaarde
6.519.632
6.287.853
103,7
Brutowinst
1.543.251
1.482.497
104,1
Personeelskosten
804.310
767.698
104,8
Huur pand
185.000
179.227
103,2
47.167
47.875
98,5
Vlottende activa
706.468
633.744
111,5
Kortlopende schulden
712.943
691.399
103,1
Eindvoorraad
218.353
205.131
106,4
27,3
26,1
104,6
Energiekosten
Aantal FTE betaald Aantal FTE onbetaald Totaal FTE Aantal gewerkte uren BVO VVO
1,7
1,7
100,0
29,0
27,8
104,3
46.192
44.161
104,6
1.213
1.213
100,0
920
920
100,0
Aantal klanten per week
9.010
8.951
100,7
Openingsuren per week
73
71
102,8
Crediteuren eindsaldo Inkoopwaarde incl. BTW Gemiddelde consumentenweekomzet Gemiddeld resultaat per week Aantal weken
422.063
395.435
106,7
6.989.772
6.741.866
103,7
164.197
158.339
103,7
3.090
2.747
112,5
52
52
100,0
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
23
2.3 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie minder dan € 75.000 per week Exploitatieoverzicht van 23 levensmiddelenbedrijven Consumentenomzet Omzetbelasting
2011
2010
Index
€
€
2010=100
1.939.589
106,8
1.962.739
106,9
98,8
123.755
6,8
126.093
6,9
98,1
100,0 1.836.646
Netto-omzet
1.815.834
100,0
98,9
Inkoopwaarde
1.488.100
82,0
1.502.371
81,8
99,1
327.734
18,0
334.275
18,2
98,0
Overige opbrengsten
33.094
1,8
31.035
1,7
106,6
Bruto winst
360.828
19,9
365.310
19,9
98,8
Bedrijfskosten
334.373
18,4
328.142
17,9
101,9
26.455
1,5
37.168
2,0
71,2
153.274
8,4
151.430
8,2
101,2
Netto bedrijfswinst Personeelskosten Kostprijs loon Overige personeelskosten
3.839
0,2
3.671
0,2
104,5
157.113
8,7
155.101
8,4
101,3
Huur pand
39.602
2,2
38.921
2,1
101,7
Afschrijvingen verbouwing huurpanden
10.478
0,6
10.315
0,6
101,6
Energiekosten
20.207
1,1
21.253
1,2
95,1
Verzekeringen
3.821
0,2
4.322
0,2
88,4
Overige huisvestingskosten
4.599
0,3
4.292
0,2
107,2
78.707
4,3
79.103
4,3
99,5
16.675
0,9
16.567
0,9
100,7
4.327
0,2
4.373
0,2
98,9
21.002
1,2
20.940
1,1
100,3
Kosten vervoermiddelen
5.773
0,3
4.873
0,3
118,5
Telefoon en porti
3.120
0,2
3.616
0,2
86,3
Heffingen en vakbelangen
1.981
0,1
1.945
0,1
101,9
Interne administratie en automatisering
4.146
0,2
2.824
0,2
146,8
Accountants- en advieskosten
14.891
0,8
13.418
0,7
111,0
Onderhoud en huur inventaris
16.013
0,9
14.419
0,8
111,1
Totaal Huisvestingskosten
Totaal Verkoopkosten Reclame en winkelverzorging Verpakkingsmateriaal Totaal Algemene kosten
Diversen Totaal
4.860
0,3
2.781
0,2
174,8
50.784
2,8
43.876
2,4
115,7
21.864
1,2
24.740
1,3
88,4
Afschrijving en rente Afschrijvingen bedrijfsmiddelen Gecalculeerde rente Totaal Totale bedrijfskosten
24
4.903
0,3
4.382
0,2
111,9
26.767
1,5
29.122
1,6
91,9
334.373
18,4
328.142
17,9
101,9
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie minder dan € 75.000 per week Balans van 23 levensmiddelenbedrijven Balans per
31.12.2011
31.12.2010
Index
€
€
2010=100
Activa Materiële vaste activa Bouwvoorzieningen
40.634
46.206
87,9
Inventaris
50.828
37.570
135,3
Vervoermiddelen
6.368
7.278 97.830
87,5 91.054
107,4
Financiële vaste activa Waarborgsommen
23.291
24.030
96,9
Vorderingen op lange termijn
58.045
51.053
113,7
81.336
75.083
108,3
Vlottende activa Voorraden
89.555
92.252
97,1
Vorderingen op korte termijn
55.142
39.857
138,3
Liquide middelen
36.717
43.809
83,8
Totaal Activa
181.414
175.918
103,1
360.580
342.055
105,4
Passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren
125.281
120.056
Te betalen posten
112.712
112.450
104,4 100,2
Totaal passiva
237.993
232.506
102,4
Eigen/vreemd lang vermogen
122.587
109.549
111,9
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
25
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie minder dan € 75.000 per week Kengetallen van 23 levensmiddelenbedrijven
2011
2010
Index 2010=100
1. Arbeidsprestaties Netto-omzet per werkzame FTE
224.177
223.981
100,1
Netto-omzet per € personeelskosten
11,56
11,84
97,6
Netto-omzet per gewerkt uur
168
164
102,4
Bruto-omzet per gewerkt uur
179
176
101,7
Brutowinst per werkzame FTE
44.547
44.550
100,0
Brutowinst per € personeelskosten
2,30
2,36
97,5
Brutowinst per gewerkt uur
33
33
100,0
Personeelskosten in % van de brutowinst
43,54
42,46
102,5
Personeelskosten per betaalde FTE
24.549
23.500
104,5
Gemiddelde kostprijs uurloon
14,51
13,89
104,5
Netto-omzet per m2 VVO per jaar
4.243
4.291
98,9
Bruto omzet per m VVO per jaar
4.532
4.586
98,8
Huur per m2 BVO per jaar
70
69
101,4
Energie per m2 BVO per jaar
36
38
94,7
212
216
98,1
Liquiditeit current ratio
0,76
0,76
100,0
Liquiditeit quick ratio
0,39
0,36
108,3
Krediettermijn crediteuren in dagen
28,77
27,29
105,4
Gemiddelde besteding per klant
13,99
13,82
101,2
Omloopsnelheid van de gemiddelde voorraad
16
16
100,0
Opslagduur van de voorraad in dagen
22
22
100,0
Openingsuren per week
63
61
103,3
Aantal gewerkte uren per openingsuur
3
4
75,0
Aantal m VVO per werkzame FTE
53
52
101,9
Consumentenomzet per openingsuur
592
619
95,6
2. Vloerprestaties 2
Gemiddelde voorraad per m VVO 2
3. Financieel
4. Overige kengetallen
2
26
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie minder dan € 75.000 per week Basisgegevens van 23 levensmiddelenbedrijven
2011
2010
Index
€
€
2010=100
Consumentenomzet
1.939.589
1.962.739
98,8
Netto-omzet
1.815.834
1.836.646
98,9
Inkoopwaarde
1.488.100
1.502.371
99,1
Brutowinst
360.828
365.310
98,8
Personeelskosten
157.113
155.101
101,3
Huur pand
39.602
38.921
101,7
Energiekosten
20.207
21.253
95,1
Vlottende activa
181.414
175.918
103,1
Kortlopende schulden
237.993
232.506
102,4
89.555
92.252
97,1
Aantal FTE betaald
6,4
6,6
97,0
Aantal FTE onbetaald
1,7
1,6
106,3
Eindvoorraad
Totaal FTE
8,1
8,2
98,8
10.829
11.167
97,0
BVO
566
566
100,0
VVO
428
428
100,0
Aantal klanten per week
2.667
2.732
97,6
Openingsuren per week
63
61
103,3
125.281
120.056
104,4
1.589.519
1.605.515
99,0
37.300
37.745
98,8
509
715
71,2
52
52
100,0
Aantal gewerkte uren
Crediteuren eindsaldo Inkoopwaarde incl. BTW Gemiddelde consumentenweekomzet Gemiddeld resultaat per week Aantal weken
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
27
2.4 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 75.000 tot € 150.000 per week Exploitatieoverzicht van 33 levensmiddelenbedrijven 2010
Index
€
2011 %
€
%
2010=100
6.202.709
107,1
5.892.168
107,2
105,3
412.717
7,1
393.518
7,2
104,9
Netto-omzet
5.789.992
100,0
5.498.650
100,0
105,3
Inkoopwaarde
4.788.263
82,7
4.543.957
82,6
105,4
1.001.729
17,3
954.693
17,4
104,9
79.891
1,4
70.335
1,3
113,6
Bruto winst
1.081.620
18,7
1.025.028
18,6
105,5
Bedrijfskosten
1.049.424
18,1
1.012.723
18,4
103,6
32.196
0,6
12.305
0,2
261,7
552.952
9,6
528.535
9,6
104,6
19.797
0,3
17.075
0,3
115,9
572.749
9,9
545.610
9,9
105,0
152.246
2,6
145.329
2,6
104,8
Afschrijvingen verbouwing huurpanden
27.029
0,5
23.835
0,4
113,4
Energiekosten
42.896
0,7
43.689
0,8
98,2
Verzekeringen
7.006
0,1
7.272
0,1
96,3
Overige huisvestingskosten
9.342
0,2
8.304
0,2
112,5
238.519
4,1
228.429
4,2
104,4
Reclame en winkelverzorging
54.463
0,9
56.517
1,0
96,4
Verpakkingsmateriaal
16.371
0,3
17.392
0,3
94,1
Totaal
70.834
1,2
73.909
1,3
95,8
Kosten vervoermiddelen
9.045
0,2
6.973
0,1
129,7
Telefoon en porti
4.652
0,1
4.288
0,1
108,5
Heffingen en vakbelangen
3.136
0,1
2.497
0,0
125,6
Interne administratie en automatisering
8.840
0,2
9.394
0,2
94,1
Accountants- en advieskosten
22.434
0,4
18.525
0,3
121,1
Onderhoud en huur inventaris
23.533
0,4
28.584
0,5
82,3
Diversen
18.420
0,3
16.008
0,3
115,1
Totaal
90.060
1,6
86.269
1,6
104,4
Consumentenomzet Omzetbelasting
Overige opbrengsten
Netto bedrijfswinst Personeelskosten Kostprijs loon Overige personeelskosten Totaal Huisvestingskosten Huur pand
Totaal Verkoopkosten
Algemene kosten
Afschrijving en rente Afschrijvingen bedrijfsmiddelen
57.699
1,0
57.801
1,1
99,8
Gecalculeerde rente
19.563
0,3
20.705
0,4
94,5
Totaal
77.262
1,3
78.506
1,4
98,4
1.049.424
18,1
1.012.723
18,4
103,6
Totale bedrijfskosten
28
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 75.000 tot € 150.000 per week Balans van 33 levensmiddelenbedrijven Balans per
31.12.2011
31.12.2010
Index
€
€
2010=100
Activa Materiële vaste activa Bouwvoorzieningen
127.437
142.187
89,6
Inventaris
129.586
161.853
80,1
Vervoermiddelen
18.464
17.860 275.487
103,4 321.900
85,6
Financiële vaste activa Waarborgsommen
130.156
Vorderingen op lange termijn
155.068
119.426
109,0
159.866 285.224
97,0 279.292
102,1
Vlottende activa Voorraden
192.727
179.595
107,3
Vorderingen op korte termijn
164.996
128.838
128,1
Liquide middelen
179.141
Totaal Activa
173.320
103,4
536.864
481.753
111,4
1.097.575
1.082.945
101,4
Passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren
289.597
272.536
106,3
Te betalen posten
318.894
292.775
108,9
Totaal passiva
608.491
565.311
107,6
Eigen/vreemd lang vermogen
489.084
517.634
94,5
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
29
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 75.000 tot € 150.000 per week Kengetallen van 33 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index 2010=100
1. Arbeidsprestaties Netto-omzet per werkzame FTE Netto-omzet per € personeelskosten
271.831
259.370
104,8
10,11
10,08
100,3
Netto-omzet per gewerkt uur
174
165
105,5
Bruto-omzet per gewerkt uur
186
177
105,1
Brutowinst per werkzame FTE
50.780
48.350
105,0
1,89
1,88
100,5
Brutowinst per € personeelskosten Brutowinst per gewerkt uur
32
31
103,2
52,95
53,23
99,5
29.074
27.696
105,0
17,18
16,37
104,9
Netto-omzet per m2 VVO per jaar
6.528
6.199
105,3
Bruto omzet per m VVO per jaar
6.993
6.643
105,3
131
126
104,0
Personeelskosten in % van de brutowinst Personeelskosten per betaalde FTE Gemiddelde kostprijs uurloon 2. Vloerprestaties 2
Huur per m2 BVO per jaar Energie per m BVO per jaar
37
38
97,4
210
202
104,0
Liquiditeit current ratio
0,88
0,85
103,5
Liquiditeit quick ratio
0,57
0,53
107,5
20,61
20,43
100,9
2
Gemiddelde voorraad per m2 VVO 3. Financieel
Krediettermijn crediteuren in dagen 4. Overige kengetallen Gemiddelde besteding per klant
14,90
14,63
101,8
Omloopsnelheid van de gemiddelde voorraad
26
25
104,0
Opslagduur van de voorraad in dagen
14
14
100,0
Openingsuren per week
76
74
102,7
Aantal gewerkte uren per openingsuur Aantal m2 VVO per werkzame FTE Consumentenomzet per openingsuur
30
8
9
88,9
42
42
100,0
1.570
1.531
102,5
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 75.000 tot € 150.000 per week Basisgegevens van 33 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index
€
€
2010=100
Consumentenomzet
6.202.709
5.892.168
105,3
Netto-omzet
5.789.992
5.498.650
105,3
Inkoopwaarde
4.788.263
4.543.957
105,4
Brutowinst
1.081.620
1.025.028
105,5
Personeelskosten
572.749
545.610
105,0
Huur pand
152.246
145.329
104,8
42.896
43.689
98,2
Vlottende activa
536.864
481.753
111,4
Kortlopende schulden
608.491
565.311
107,6
Eindvoorraad
192.727
179.595
107,3
19,7
19,7
100,0
Energiekosten
Aantal FTE betaald Aantal FTE onbetaald
1,6
1,5
106,7
21,3
21,2
100,5
33.332
33.332
100,0
BVO
1.158
1.158
100,0
VVO
887
887
100,0
Aantal klanten per week
8.006
7.746
103,4
Openingsuren per week
76
74
102,7
Totaal FTE Aantal gewerkte uren
Crediteuren eindsaldo Inkoopwaarde incl. BTW Gemiddelde consumentenweekomzet Gemiddeld resultaat per week Aantal weken
289.597
272.536
106,3
5.129.576
4.869.151
105,3
119.283
113.311
105,3
619
237
261,7
52
52
98,1
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
31
2.5 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 150.000 tot € 225.000 Exploitatieoverzicht van 26 levensmiddelenbedrijven 2011 Consumentenomzet Omzetbelasting
2010
Index
€
%
€
%
2010=100
9.857.968
107,2
9.468.270
107,2
104,1
661.273
7,2
638.699
7,2
103,5
Netto-omzet
9.196.695
100,0
8.829.571
100,0
104,2
Inkoopwaarde
7.521.703
81,8
7.236.468
82,0
103,9
1.674.992
18,2
1.593.103
18,0
105,1
Overige opbrengsten
126.467
1,4
127.525
1,4
99,2
Bruto winst
1.801.459
19,6
1.720.628
19,5
104,7
Bedrijfskosten
1.555.148
16,9
1.544.027
17,5
100,7
246.311
2,7
176.601
2,0
139,5
887.455
9,6
869.342
9,8
102,1
Netto bedrijfswinst Personeelskosten Kostprijs loon Overige personeelskosten
25.386
0,3
27.259
0,3
93,1
912.841
9,9
896.601
10,2
101,8
197.204
2,1
196.344
2,2
100,4
Afschrijvingen verbouwing huurpanden
43.211
0,5
43.495
0,5
99,3
Energiekosten
53.741
0,6
55.226
0,6
97,3
Totaal Huisvestingskosten Huur pand
Verzekeringen
7.768
0,1
9.261
0,1
83,9
14.245
0,2
13.798
0,2
103,2
316.169
3,4
318.124
3,6
99,4
Reclame en winkelverzorging
63.507
0,7
63.790
0,7
99,6
Verpakkingsmateriaal
26.637
0,3
27.794
0,3
95,8
Totaal
90.144
1,0
91.584
1,0
98,4
Kosten vervoermiddelen
7.825
0,1
7.538
0,1
103,8
Telefoon en porti
5.523
0,1
4.953
0,1
111,5
Heffingen en vakbelangen
4.007
0,0
3.210
0,0
124,8
Interne administratie en automatisering
13.710
0,1
15.348
0,2
89,3
Accountants- en advieskosten
23.532
0,3
24.186
0,3
97,3
Onderhoud en huur inventaris
32.730
0,4
33.736
0,4
97,0
Overige huisvestingskosten Totaal Verkoopkosten
Algemene kosten
Diversen Totaal
17.134
0,2
18.380
0,2
93,2
104.461
1,1
107.351
1,2
97,3
100.537
1,1
101.518
1,1
99,0
Afschrijving en rente Afschrijvingen bedrijfsmiddelen Gecalculeerde rente Totaal Totale bedrijfskosten
32
30.996
0,3
28.849
0,3
107,4
131.533
1,4
130.367
1,5
100,9
1.555.148
16,9
1.544.027
17,5
100,7
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 150.000 tot € 225.000 Balans van 26 levensmiddelenbedrijven Balans per
31.12.2011
31.12.2010
Index
€
€
2010=100
Activa Materiële vaste activa Bouwvoorzieningen
232.797
242.871
95,9
Inventaris
236.680
259.333
91,3
Vervoermiddelen
17.109
18.569 486.586
92,1 520.773
93,4
Financiële vaste activa Waarborgsommen Vorderingen op lange termijn
174.563
179.163
97,4
3.857
1.068
361,1
178.420
180.231
99,0
Vlottende activa Voorraden
242.266
228.288
106,1
Vorderingen op korte termijn
197.394
173.341
113,9
Liquide middelen
396.047
Totaal Activa
279.865
141,5
835.707
681.494
122,6
1.500.713
1.382.498
108,6
Passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren
435.541
381.932
114,0
Te betalen posten
290.266
279.335
103,9
Totaal passiva
725.807
661.267
109,8
Eigen/vreemd lang vermogen
774.906
721.231
107,4
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
33
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 150.000 tot € 225.000 Kengetallen van 26 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index
285.612
282.999
100,9
1. Arbeidsprestaties Netto-omzet per werkzame FTE Netto-omzet per € personeelskosten
10,07
9,85
102,2
Netto-omzet per gewerkt uur
169
167
101,2
Bruto-omzet per gewerkt uur
181
179
101,1
Brutowinst per werkzame FTE
55.946
55.148
101,4
1,97
1,92
102,6
Brutowinst per € personeelskosten Brutowinst per gewerkt uur
33
33
100,0
50,67
52,11
97,2
28.349
28.737
98,6
16,75
16,98
98,6
Netto-omzet per m2 VVO per jaar
9.280
8.910
104,2
Bruto omzet per m VVO per jaar
9.947
9.554
104,1
153
152
100,7
Personeelskosten in % van de brutowinst Personeelskosten per betaalde FTE Gemiddelde kostprijs uurloon 2. Vloerprestaties 2
Huur per m2 BVO per jaar Energie per m2 BVO per jaar
42
43
97,7
237
230
103,0
Liquiditeit current ratio
1,15
1,03
Liquiditeit quick ratio
0,69
111,7
0,82 19,72
17,96
17,73
17,04
104,0
32
32
100,0
Gemiddelde voorraad per m2 VVO 3. Financieel
Krediettermijn crediteuren in dagen
118,8 109,8
4. Overige kengetallen Gemiddelde besteding per klant Omloopsnelheid van de gemiddelde voorraad Opslagduur van de voorraad in dagen
11
12
91,7
Openingsuren per week
77
74
104,1
Aantal gewerkte uren per openingsuur
14
14
100,0
Aantal m2 VVO per werkzame FTE
31
32
96,9
2.462
2.461
100,0
Consumentenomzet per openingsuur
34
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van € 150.000 tot € 225.000 Basisgegevens van 26 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index
€
€
2010=100
Consumentenomzet
9.857.968
9.468.270
104,1
Netto-omzet
9.196.695
8.829.571
104,2
Inkoopwaarde
7.521.703
7.236.468
103,9
Brutowinst
1.801.459
1.720.628
104,7
Personeelskosten
912.841
896.601
101,8
Huur pand
197.204
196.344
100,4
53.741
55.226
97,3
Vlottende activa
835.707
681.494
122,6
Kortlopende schulden
725.807
661.267
109,8
Eindvoorraad
242.266
228.288
106,1
32,2
31,2
103,2
0,0
0,0
100,0
Energiekosten
Aantal FTE betaald Aantal FTE onbetaald Totaal FTE
32,2
31,2
103,2
54.482
52.790
103,2
BVO
1.292
1.292
100,0
VVO
991
991
100,0
Aantal klanten per week
10.693
10.686
100,1
Openingsuren per week
77
74
104,1
Aantal gewerkte uren
Crediteuren eindsaldo Inkoopwaarde incl. BTW Gemiddelde consumentenweekomzet Gemiddeld resultaat per week Aantal weken
435.541
381.932
114,0
8.062.538
7.759.928
103,9
189.576
182.082
104,1
4.737
3.396
139,5
52
52
100,0
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
35
2.6 Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van meer dan € 225.000 Exploitatieoverzicht van 27 levensmiddelenbedrijven 2010
index
€
2011 %
€
%
2009=100
15.743.049
107,3
15.248.385
107,3
103,2
1.071.802
7,3
1.035.000
7,3
103,6
Netto-omzet
14.671.247
100,0
14.213.385
100,0
103,2
Inkoopwaarde
11.956.915
81,5
11.582.321
81,5
103,2
2.714.332
18,5
2.631.064
18,5
103,2
150.316
1,0
134.483
0,9
111,8
Consumentenomzet Omzetbelasting
Overige opbrengsten Bruto winst Bedrijfskosten Netto bedrijfswinst
490.480
19,5
2.765.547
19,5
103,6
2.441.254
16,6
2.361.154
16,6
103,4
423.394
2,9
404.393
2,8
104,7
1.427.332
9,7
1.355.251
9,5
105,3
48.411
0,3
46.909
0,3
103,2
1.475.743
10,1
1.402.160
9,9
105,2
Personeelskosten Kostprijs loon Overige personeelskosten Totaal Huisvestingskosten 325.154
2,2
317.153
2,2
102,5
Afschrijvingen verbouwing huurpanden
62.715
0,4
60.254
0,4
104,1
Energiekosten
69.023
0,5
68.589
0,5
100,6
Verzekeringen
17.625
0,1
15.657
0,1
112,6
Overige huisvestingskosten
15.963
0,1
21.967
0,2
72,7
490.480
3,3
483.620
3,4
101,4
99.797
0,7
114.964
0,8
86,8
Huur pand
Totaal Verkoopkosten Reclame en winkelverzorging Verpakkingsmateriaal Totaal
43.380
0,3
45.022
0,3
96,4
143.177
1,0
159.986
1,1
89,5
11.702
0,1
12.045
0,1
97,2
6.689
0,0
6.874
0,0
97,3 110,2
Algemene kosten Kosten vervoermiddelen Telefoon en porti
5.512
0,0
5.004
0,0
Interne administratie en automatisering
19.356
0,1
20.371
0,1
95,0
Accountants- en advieskosten
32.960
0,2
29.774
0,2
110,7
Onderhoud en huur inventaris
46.103
0,3
43.998
0,3
104,8
Diversen
35.042
0,2
27.197
0,2
128,8
157.364
1,1
145.263
1,0
108,3
125.881
0,9
129.010
0,9
97,6
Heffingen en vakbelangen
Totaal Afschrijving en rente Afschrijvingen bedrijfsmiddelen Gecalculeerde rente Totaal Totale bedrijfskosten
36
48.609
0,3
41.115
0,3
118,2
174.490
1,2
170.125
1,2
102,6
2.441.254
16,6
2.361.154
16,6
103,4
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van meer dan € 225.000 Balans van 27 levensmiddelenbedrijven Balans per
31.12.2011
31.12.2010
Index
€
€
2010=100
Activa Materiële vaste activa Bouwvoorzieningen
340.877
362.603
94,0
Inventaris
316.938
339.782
93,3
Vervoermiddelen
30.181
20.390 687.996
148,0 722.775
95,2
Financiële vaste activa Waarborgsommen
288.392
243.285
118,5
Vorderingen op lange termijn
235.076
143.310
164,0
523.467
386.595
135,4
Vlottende activa Voorraden
336.364
310.200
108,4
Vorderingen op korte termijn
323.504
288.063
112,3
Liquide middelen
576.710
Totaal Activa
565.271
102,0
1.236.579
1.163.534
106,3
2.448.042
2.272.904
107,7
Passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren
823.800
772.833
106,6
Te betalen posten
409.005
472.201
86,6
Totaal passiva
1.232.806
1.245.034
99,0
Eigen/vreemd lang vermogen
1.215.236
1.027.870
118,2
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
37
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van meer dan € 225.000 Kengetallen van 27 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index
285.989
300.558
95,2
Netto-omzet per € personeelskosten
9,94
10,14
98,0
Netto-omzet per gewerkt uur
169
178
94,9
Bruto-omzet per gewerkt uur
181
191
94,8
Brutowinst per werkzame FTE
55.841
58.481
95,5
1,94
1,97
98,5
1. Arbeidsprestaties Netto-omzet per werkzame FTE
Brutowinst per € personeelskosten Brutowinst per gewerkt uur
33
35
94,3
51,52
50,70
101,6
28.767
29.650
97,0
17,00
17,52
97,0
Netto-omzet per m2 VVO per jaar
11.039
10.695
103,2
Bruto omzet per m VVO per jaar
11.846
11.474
103,2
183
179
102,2
39
39
100,0
243
233
104,1
Personeelskosten in % van de brutowinst Personeelskosten per betaalde FTE Gemiddelde kostprijs uurloon 2. Vloerprestaties 2
Huur per m2 BVO per jaar Energie per m BVO per jaar 2
Gemiddelde voorraad per m2 VVO 3. Financieel Liquiditeit current ratio
1,00
0,93
107,5
Liquiditeit quick ratio
0,73
0,69
105,8
23,44
22,70
103,3
18,96
18,24
103,9
37
37
100,0
Krediettermijn crediteuren in dagen 4. Overige kengetallen Gemiddelde besteding per klant Omloopsnelheid van de gemiddelde voorraad Opslagduur van de voorraad in dagen
10
10
100,0
Openingsuren per week
80
79
101,3
Aantal gewerkte uren per openingsuur
21
19
110,5
Aantal m2 VVO per werkzame FTE
26
28
92,9
3.784
3.712
101,9
Consumentenomzet per openingsuur
38
Uitkomsten van bedrijven in de omzetcategorie van meer dan € 225.000 Basisgegevens van 27 levensmiddelenbedrijven 2011
2010
Index
€
€
2010=100
Consumentenomzet
15.743.049
15.248.385
103,2
Netto-omzet
14.671.247
14.213.385
103,2
Inkoopwaarde
11.956.915
11.582.321
103,2
Brutowinst
2.864.648
2.765.547
103,6
Personeelskosten
1.475.743
1.402.160
105,2
325.154
317.153
102,5
69.023
68.589
100,6
Huur pand Energiekosten Vlottende activa
1.236.578
1.163.534
106,3
Kortlopende schulden
1.232.805
1.245.034
99,0
336.364
310.200
108,4
51,3
47,3
108,5
0,0
0,0
100,0
51,3
47,3
108,5
86.800
80.015
108,5
Eindvoorraad Aantal FTE betaald Aantal FTE onbetaald Totaal FTE Aantal gewerkte uren BVO
1.776
1.776
100,0
VVO
1.329
1.329
100,0
Aantal klanten per week
15.969
16.073
99,4
Openingsuren per week
80
79
101,3
Crediteuren eindsaldo Inkoopwaarde incl. BTW Gemiddelde consumentenweekomzet Gemiddeld resultaat per week Aantal weken
823.800
772.833
106,6
12.830.423
12.425.730
103,3
302.751
293.238
103,2
8.142
7.777
104,7
52
52
100,0
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
39
2.7 Wat verwachten onze deelnemende bedrijven? Nettowinst De groep ondernemers met een omzet tussen € 75.000 en € 150.000 per week heeft de meest positieve verwachting van de nettowinst, 53% verwacht een toename en slechts 17,6% een afname. Gemiddeld verwacht het overgrote deel (40,5%) een toename van de nettowinst. Verwachting van de ontwikkeling van de nettowinst: Consumentenomzet
Afname
Gelijk
Toename
%
%
%
< 75
21,1
42,1
36,8
75–150
17,6
29,4
53,0
150–225
42,3
23,1
34,6
>225
41,7
16,7
41,6
Gemiddelde
31,1
28,4
40,5
x € 1.000
Per saldo verwachten onze ondernemers een nettowinststijging van 2%. Dat zou betekenen dat het gemiddelde winstniveau zou toenemen van € 160.658 in 2011 naar € 163.371 in 2012. Loonkosten In de omzetcategorie tot en met € 75.000 gaat het overgrote deel uit van gelijkblijvende loonkosten, terwijl in alle andere categorieën de meeste ondernemers een toename verwachten. Slechts 12,2% verwacht gemiddeld een daling van de loonkosten. Verwachtingen van de ontwikkeling van de loonkosten naar omzetklasse: Consumentenomzet x € 1.000
Afname
Gelijk
Toename
%
%
%
15,8
47,4
36,8
75–150
5,9
41,2
52,9
150–225
11,5
34,6
53,9
>225
16,7
25,0
58,3
Gemiddelde
12,2
37,8
50,0
< 75
De deelnemende ondernemers verwachten een gemiddelde loonkostenstijging van 3,3%. Consumentenomzet Gemiddeld verwacht 55,4% van de deelnemers een omzetstijging en 24,3% een omzetdaling. De twee middelste categorieën hebben veruit de meest positieve omzetverwachting. Verwachting van de ontwikkeling van de consumentenomzet: Consumentenomzet
Afname
Gelijk
Toename
%
%
%
< 75
26,4
36,8
36,8
75–150
17,6
11,8
70,6
150–225
19,2
19,2
61,6
>225
41,7
8,4
50,0
Gemiddelde
24,3
20,3
55,4
x € 1.000
40
Volgens alle ingevulde verwachtingen zal de omzet in 2012 ten opzichte van 2011 met 4,0% stijgen. In 2011 is een omzetgroei gerealiseerd van 3,7%. Brutomarge In tegenstelling tot bij de omzetverwachtingen zijn de ondernemers in de middelste twee categorieën minder positief over de ontwikkeling van de brutomarge. Het overgrote deel verwacht een afname, in de tweede categorie geldt dit zelfs voor 52,9% van de ondernemers. Gemiddeld genomen verwacht 36,6% een afname en 29,6% een toename. In de categorie vanaf € 225.000 verwacht 58,3% een gelijkblijvende marge en slechts 8,3% een daling. Verwachting van de ontwikkeling van de brutomarge: Consumentenomzet x € 1.000
Afname
Gelijk
Toename
%
%
%
< 75
26,3
47,4
26,3
75–150
52,9
17,6
29,5
150–225
46,2
23,1
30,7
8,3
58,3
33,4
36,6
33,8
29,6
>225 Gemiddelde
Per saldo verwachten onze ondernemers een daling van de marge van 0,4% van de netto-omzet. Productassortiment Het assortiment is een van de belangrijkste mogelijkheden tot het creëren van onderscheidend vermogen. Consumenten waarderen een uitgebreid assortiment, waardoor veranderingen constant noodzakelijk zijn. Het assortiment wordt voornamelijk uitgebreid met biologische-, duurzame-, verse, en kant-en-klaar producten. Ook artikelen met een gezondheidsclaim scoren hoog. Daarnaast worden de kruidenierswaren jaarlijks verder uitgebreid en aangepast op de behoeften van de klanten. In de categorie overig werd voornamelijk gekozen voor streekproducten. Dit zijn vaak biologische en duurzame producten die bovendien extra aanspreken omdat ze uit de eigen regio komen.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
41
Hieronder is aangegeven hoeveel procent van de ondernemers voornemens is het assortiment van een bepaalde omzetgroep uit te breiden. Omzetgroep
< 75k
75–150k
150–225k
> 225
Gemiddeld
%
%
%
%
%
36,8
29,4
30,8
41,7
33,8
0,0
0,0
11,5
16,7
6,8
Biologisch
42,1
29,4
46,2
41,7
40,5
Duurzaam
26,3
52,9
50,0
50,0
44,6
Vers
42,1
41,2
42,3
50,0
43,2
Diepvries
5,3
17,6
19,2
16,7
14,9
Non food
10,5
17,6
19,2
16,7
16,2
Kant-en-klaar Allochtoon
Slijterij
5,3
5,9
7,7
8,3
6,8
Drogisterij
21,1
5,9
15,4
8,3
13,5
Cosmetica
0,0
5,9
11,5
16,7
8,1
Opname stomerij
0,0
0,0
7,7
8,3
4,1
Artikelen met een gezondheidsclaim
15,8
17,6
30,8
25,0
23,0
Kruidenierswaren
42,1
35,3
23,1
25,0
31,1
0,0
0,0
3,8
0
1,4
Overig
Investeringen De investeringsbereidheid bij de deelnemende supermarktondernemers ligt voor 2012 op 68,9%. In 2013 is dit een stuk lager en daalt het percentage naar 47,4%. Over meerdere jaren bezien is de investeringsbereidheid bij alle omzetcategorieën hoog. Investeren in 2012 en volgende jaren: Consumentenomzet
Ja
Ja
Ja
2012
2013
t/m 2016
%
%
%
< 75
68,4
47,4
36,8
75–150
70,6
23,5
70,6
150–225
73,1
46,2
65,4
> 225
58,3
58,3
58,3
Gemiddelde
68,9
43,2
58,1
x € 1.000
De ondernemers verwachten in 2012 gemiddeld zo’n € 270.000 te investeren. Voor het volgend jaar is dat gemiddeld € 378.000 en voor de jaren 2014 tot en met 2016 verwacht men in deze periode gemiddeld € 503.000 te investeren.
42
Zelfscanning Van alle ondervraagde ondernemers maakt gemiddeld 13,7% gebruik van zelfscanning. Indien zelfscanning aanwezig is, wordt dit gemiddeld bij de helft van het aantal kassa’s gebruikt. In de laagste omzetcategorie wordt door geen enkele ondernemer gebruik gemaakt van zelfscanning, in de twee grootste categorieën is deze faciliteit in een kwart van de supermarkten aanwezig. Consumentenomzet
Ja
Nee
Aantal Kassa’s
Kassa’s Zelfscan
x € 1.000
%
%
< 75
0,0
75–150
5,9
100,0
3
0
94,1
5
3
150–225 > 225
23,1
76,9
6
4
25,0
75,0
8
4
Gemiddelde
13,7
86,3
6
3
Online bestellen Een kwart van de ondernemers biedt klanten de mogelijkheid om online de boodschappen te bestellen en deze vervolgens te laten bezorgen of af te halen. Bij de supermarkten met een gemiddelde weekomzet van meer dan € 150.000 ligt dit percentage slechts rond de 16%. Van de ondernemers die momenteel nog geen gebruik maken hiervan is 66,7% wel voornemens om dit in de toekomst in te voeren.
Consumentenomzet x € 1.000
Ja
Nee
Van plan in toekomst
%
%
%
< 75
22,2
77,8
80,0
75–150
47,1
52,9
40,0
150–225
15,4
84,6
63,6
> 225
16,7
83,3
80,0
Gemiddelde
24,7
75,3
66,7
Momenteel wordt 2,7% van de omzet gegenereerd door online bestellingen, de verwachting van de deelnemende ondernemers is dat dit in 2015 6,8% zal zijn. Verwachtingen ondernemerschap Van de deelnemende ondernemers heeft 93,1% de overtuiging dat ze over vijf jaar nog supermarktondernemer zijn. Bij de groepen met een gemiddelde weekomzet lager dan € 75.000 per week en hoger dan € 225.000 per week denkt geen enkele ondernemer aan stoppen.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
43
Alle ondervraagde ondernemers gaan er van uit dat hun supermarkt over vijf jaar nog bestaat Verwacht u over vijf jaar nog supermarktondernemer te zijn? Consumentenomzet
Ja
x € 1.000
Nee
%
%
100,0
0,0
75–150
82,4
17,6
150–225
92,3
7,7
100,0
0,0
93,1
6,9
Ja
Nee
< 75
> 225 Gemiddelde Verwacht u dat uw supermarkt over 5 jaar nog bestaat? Consumentenomzet x € 1.000
%
%
< 75
100,0
0,0
75–150
100,0
0,0
150–225
100,0
0,0
> 225
100,0
0,0
Gemiddelde
100,0
0,0
16,4% van de ondernemers verwacht in de komende 5 jaar te reloceren. Voor supermarktondernemers met een weekomzet tussen € 75.000 en € 225.000 zijn de percentages het hoogst. In de groep met een gemiddelde weekomzet boven € 225.000 worden geen relocaties verwacht in de komende vijf jaar.
Verwacht u dat uw supermarkt over 5 jaar nog op dezelfde plek is gevestigd? Consumentenomzet
Ja
Nee
x € 1.000
%
%
< 75
88,9
11,1
75–150
76,5
23,5
150–225
76,9
23,1
> 225 Gemiddelde
44
100,0
0,0
83,6
16,4
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
45
3. Enkele kerncijfers sinds 1990 In de navolgende tabel is in één oogopslag de ontwikkeling weergegeven van: • aantal bedrijven • omzet • brutowinst • personeelskosten • nettowinst De brutowinst is vrij stabiel. Dat geldt ook voor de nettowinst. Personeelskosten nemen sinds 2003 weer procentueel toe. De overige kosten zijn sinds 2002 met bijna een derde gedaald. Het aantal zelfstandige supermarkten blijft een dalende tendens vertonen. Jaar*
Aantal zelfstandige supermarkten
Omzetstijging per week t.o.v. vorig jaar in %
Bruto-marge Totale kosten in % in %
Personeelskosten in %
Overige kosten in %
Nettowinst in %
1990
6.173
5,8
17,7
14,1
6,2
7,9
3,6
1991
6.000
6,0
17,8
14,7
6,7
8,0
3,1
1992
5.793
5,7
18,4
15,3
7,5
7,8
3,1
1993
5.130
0,8
19,1
16,5
7,9
8,6
2,6
1994
5.069
2,5
18,6
16,3
7,7
8,5
2,3
1995
4.959
2,5
18,6
16,2
7,8
8,4
2,4
1996
4.194
2,3
19,2
16,8
7,7
9,1
2,4
1997
4.141
5,2
19,3
16,4
8,2
8,2
2,9
1998
3.905
7,3
19,3
16,7
8,5
8,2
2,6
1999
3.722
7,4
20,1
17,5
8,5
8,2
2,6
2000
3.332
8,1
20,2
19,3
9,3
10,0
0,9
2001
3.157
7,5
20,5
19,3
9,2
10,1
1,2
2002
2.823
7,4
21,7
19,9
9,3
10,6
1,6
2003
2.590
3,1
21,3
19,7
9,5
10,2
1,6
2004
2.522
-0,1
20,3
18,8
9,5
9,3
1,5
2005
2.594
2,7
20,2
18,6
9,3
9,3
1,6
2006
2.489
5,9
20,2
17,7
9,3
8,4
2,5
2007
2.427
7,8
20,7
17,8
9,6
8,2
2,9
2008
2.092
8,1
20,0
17,7
9,7
8,0
2,3
2009
2.024
3,1
19,5
17,5
9,7
7,8
2,0
2010
1.994
3,5
19,3
17,4
10,0
7,4
1,9
2011
1.951
3,7
19,4
17,4
10,1
7,3
2,0
* op basis van 52 weken
46
Wat vooral opvalt in de bovenstaande tabel is de afname van het aantal zelfstandige supermarkten. Daartegenover realiseren de resterende zelfstandige supermarkten jaarlijks (met uitzondering van 2004) een omzetstijging. Hieronder wordt grafisch de ontwikkeling van de omzet, personeelskosten, overige kosten en nettowinst van de gehele markt van zelfstandige supermarkten weergegeven ten opzichte van de ontwikkeling per gemiddelde vestiging.
Omzetontwikkeling
Personeelskosten 1400
1400
1200
1200 1000
800
800
600
600
400
400
200
200 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
0
Markt
0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Index 1990 = 100
1000
Per zelfstandige supermarkt
1400
1400
1200
1200
1000
1000
800
800
600
600
400
400
200
200
0
0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Netto-winst
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Overige kosten
De grote afwijking wordt veroorzaakt door de schaalvergroting per supermarkt, mede voortvloeiend uit de daling van het aantal supermarkten.
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
47
4. Toelichting en bronvermelding Netto-omzet Dit is de consumentenomzet verminderd met omzetbelasting en koopzegelkorting. Opbrengsten uit nevenactiviteiten, bijvoorbeeld opbrengst postagentschap en dergelijke, bleven buiten beschouwing. Brutowinst De brutowinst wordt berekend door de nettoomzet te verminderen met de inkoopwaarde van de goederen waartoe ook gerekend worden de kosten die inkoopverenigingen in rekening brengen zoals franchise fee, opslag en distributiekosten. Ook bonussen, commerciële bijdragen en exploitatiebijdragen worden tot de brutowinst gerekend. Bijdragen die te maken hebben met leveringsrecht zijn hierin niet meegenomen. Kostprijs loon Onder deze post vallen lonen, salarissen, vakantiegeld, gratificaties, sociale lasten, pensioenpremies en personeelsverzekeringen. Ontvangen ziekengelden en dergelijke alsook subsidies op loonkosten zijn in mindering gebracht. In de categorie met een gemiddelde weekomzet tot en met € 75.000 is in de analyse geen rekening gehouden met ondernemersbeloning en is een eventueel betaalde managementvergoeding (in geval van een besloten vennootschap) niet meegenomen. In alle andere categorieën vallen de managementvergoedingen onder de post lonen en is voor eenmanszaken en vennootschappen onder firma uitgegaan van een ondernemersbeloning conform fictief loon. In de samenvatting van alle waarnemingen is voor alle niet-rechtspersonen uitgegaan van een ondernemersbeloning conform fictief loon. Overige personeelskosten Hier zijn geboekt: opleidingskosten, reiskosten, kosten bedrijfskleding, consumpties, geschenken, kantinekosten en dergelijke. Personeelskosten die betrekking hebben op nevenactiviteiten bleven buiten beschouwing. Huur pand Hier zijn slechts waarnemingen verwerkt waar sprake is van een echte huursituatie.
48
Verzekeringen Hieronder zijn de kosten voor verzekering van inventaris, machines, voorraden en aansprakelijkheid gerangschikt. Overige huisvestigingskosten Deze post omvat de onroerendzaakbelasting en dergelijke alsook kleine reparaties, onderhoud van het bedrijfsgedeelte en het ledigen van de vuilcontainer. Reclame en huisvestigingskosten Zowel folders als advertentiekosten zijn hier verantwoord, evenals de kosten van winkelverzorging, winkelweekacties en dergelijke. Kosten vervoermiddelen Deze post omvat brandstofgebruik, verzekeringen, onderhoud, reparatie, wegenbelasting en leasekosten, dit alles eventueel na aftrek van de aan privé toe te rekenen kosten. Onderhoud en huur inventaris Hieronder valt de huur van inventaris, machines en computers, en alle de daarmee samenhangende onderhoudskosten en automatiseringskosten. Afschrijving bedrijfsmiddelen Deze post omvat de afschrijving op machines, inventaris en vervoermiddelen. Gecalculeerde rente Over het eigen en lang vreemd vermogen is zowel in 2011 als in 2010 4% rente gecalculeerd. Toelichting op de balansposten Onroerende zaken en goodwill zijn buiten beschouwing gelaten. Bouwvoorzieningen Deze post betreft verbouwingen in gehuurde panden. Vorderingen op lange termijn Waarborgsommen die gestort werden in verband met huur en dergelijke, alsook deelname in en spaarrekeningen bij inkoopverenigingen zijn op deze rekening geboekt.
Vorderingen op korte termijn Deze post omvat debiteurenvorderingen, te vorderen bonuskortingen, vooruitbetaalde posten en direct opeisbare vorderingen. Liquide middelen Betreft kasgeld, gelden onderweg en tegoeden bij banken. Te betalen posten Vooruit ontvangen baten, te betalen posten, rekeningcourant schulden aan bestuurders en overige binnen een jaar te betalen posten zijn hier verantwoord. Eigen en lang vreemd vermogen Dit vermogen is berekend door de som van de activa te verminderen met de kortlopende schulden. Aantal werkzame personen Het aantal werkzame personen is berekend door het aantal niet-betaalde en het aantal betaalde krachten, beide herleid op krachten met een volledige werktijd, op te tellen.
Gemiddelde kostprijs uurloon Dit is het totaal van de personeelskosten gedeeld door het aantal gewerkte uren (exclusief ondernemer). Aantal m2 verkoopvloeroppervlakte (VVO) Dit betreft de voor het publiek toegankelijke ruimte. Afrondingsverschillen In verband met afronding op gehele getallen of op 1 of 2 decimalen kunnen in de verticale tellingen kleine afrondingsverschillen voorkomen. Bronvermelding Bij de totstandkoming van deze editie van de Bedrijfsvergelijking Levensmiddelendetailhandel baseerden wij ons op interne gegevens van Deloitte alsmede op de volgende externe bronnen: • CBS • Marktonderzoeksbureau GfK • Levensmiddelenkrant Supermarktgids • Nielsen • Reed Business Information
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
49
5. Deloitte en de levensmiddelendetailhandel Deloitte heeft een leidende positie in de financieelzakelijke dienstverlening in de levensmiddelenbranche. Een belangrijk onderdeel daarvan vormt de detailhandel. Tal van commerciĂŤle organisaties en ondernemers in deze bedrijfstak maken gebruik van de uitgebreide kennis en ervaring van Deloitte.
organisatie zijn wij in staat een hoogwaardig product te leveren aan onze cliĂŤnten. De diensten aan detaillisten worden geleverd vanuit een aantal kantoren met gespecialiseerde staf.
De kennis en ervaring van de branche worden gebundeld in de Branchegroep Retail. De branchegroep bestaat uit de disciplines accountancy, belastingadvies, consultancy en financieel advies. Door de branchegerichte werkwijze van onze
Vestiging
Contact persoon
Deloitte Branchegroep Retail Postbus 1864 6201 BW Maastricht-Airport
Paul Op Heij RA voorzitter branchegroep 06 5585 3633
Secretariaat: Jolanda Gulpen Tel: 088 288 1663 Fax: 088 288 9902
Hub Verhoef AA 06 5585 3639
Tot stand gekomen m.m.v.: Annelien Huisman-Schaaf AA 06 1201 1603
Bas Smeets AA 06 1201 1579
Peter Lutgens AA 06 2127 2928
Deloitte Branchegroep Retail Postbus 270 1800 AG Alkmaar
Petra BeliĂŤn RA 06-5585 3786
Deloitte Branchegroep Retail Postbus 30265 6803 AG Arnhem
Fons Tuerlings AA 06 5585 3472
Deloitte Branchegroep Retail Postbus7056 4330 GB Middelburg
Wilco Dingemanse 06-1201 1536
Deloitte Branchegroep Retail Postbus 2031 3000 CA Rotterdam
Sander Hulst AA 06 1100 2267
Deloitte Consumer Business Postbus 58190 1040 HD Amsterdam
50
Deloitte is geassocieerd lid van de Nederlandse Franchise Vereniging en founder van Franchise University Nederland. Deloitte is eveneens lid van het Vakcentrum. Voor meer informatie over de dienstverlening van de Branchegroep Retail kunt u contact opnemen met een van de volgende gespecialiseerde kantoren:
Drs. Erik Nanninga RA Industry Leader Consumer Business 06 5585 3772
Bedrijfsvergelijking 2012 Zelfstandige Levensmiddelendetailhandel
51
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and deep local expertise to help clients succeed wherever they operate. Deloitte’s approximately 195.000 professionals are committed to becoming the standard of excellence. This publication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this publication. © 2012 Deloitte The Netherlands