Vrijheid! voor smienten

Duizenden smienten die jaarlijks in de Krimpenerwaard overwinteren zijn vanaf nu niet meer ‘vogelvrij’. De NVWK heeft zich de afgelopen jaren mede sterk gemaakt tegen afschot van de smienten, de vogel uit ons logo. Wereldwijd en ook in de Krimpenerwaard zijn hun aantallen de afgelopen decennia drastisch afgenomen, zo blijkt uit de tellingen. Klimaatverandering zorgt nauwelijks voor verschuiving,West-Nederland blijft de belangrijkste plaats voor overwintering van de smient. Oorzaken liggen mogelijk in de broedgebieden. Dat neemt uiteraard niet weg dat tijdens hun winterverblijf schieten op vogels waarvan de populatie onder druk staat, redelijkerwijs niet kan worden verantwoord. Waar er over de afgelopen 30 jaar gemiddeld in de drukste smientmaanden november, december en januari resp. 24.546, 28.050 en 29.418 in de Krimpenerwaard werden geteld, waren dat er over de afgelopen 5 jaar nog maar 17.384, 17.819 en 25.614. Begin deze eeuw waren aantallen van 50.000 smienten zelfs heel gewoon. Foto: Peter Stam

Raad van state bevestigt verbod op afschot smienten in Zuid-Holland

www.vogelbescherming.nl/actueel, 8 april 2021

P E R S B E R I C H T

De Raad van State heeft op 7 april uitspraak gedaan in het hoger beroep over het Faunabeheerplan Smient in Zuid-Holland. De Faunabeheereenheid Zuid-Holland en het college van gedeputeerde staten van de provincie waren in hoger beroep gegaan tegen een eerdere uitspraak van de rechter die in 2019 afschot van 6500 smienten per jaar verbood. Zij zijn in het ongelijk gesteld.

Dit is goed nieuws en de apotheose van een moeizaam proces om deze prachtige eend te beschermen tegen afschot. De provincie Zuid-Holland besloot namelijk al in november 2017 het doden van smienten toe te staan, vanwege de schade die de eenden aan de landbouw toe zouden brengen. Ruim 10.000 mensen stuurden protestmails naar provinciale staten tegen het geplande afschot. De bestuursrechter oordeelde destijds dat het afschieten van de smienten de slinkende populatie verder in gevaar kan brengen. In afwachting van de beslissing van de provincie op de bezwaren van de natuurorganisaties, waaronder Vogelbescherming en de Natuur- en Milieufederatie Zuid-Holland werd afschot verboden.

Afname 30%

Nadat de provincie de bezwaren van de natuurorganisaties ongegrond had verklaard, zijn de natuurorganisaties in beroep gegaan bij de rechtbank. In december 2019 bepaalde de rechtbank daarop dat er geen smienten mochten worden afgeschoten. Volgens de rechtbank ontbrak nog steeds een goed beeld van de invloed van het afschot op de staat van instandhouding van de smient. Die staat van instandhouding wordt door Sovon Vogelonderzoek Nederland als (matig) ongunstig beoordeeld. Sinds de jaren ‘90 van de vorige eeuw is het aantal smienten met 30% afgenomen. Omdat het grootste deel van de Europese populatie in Nederland overwintert, hebben we bovendien een grote internationale verantwoordelijkheid voor de smient.

Tegen de uitspraak in 2019 gingen echter de Faunabeheereenheid Zuid-Holland en het College van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland in hoger beroep bij de Raad van State. De Raad van State bevestigt nu het oordeel van de rechtbank in 2019, dat onvoldoende aannemelijk is gemaakt dat de staat van instandhouding van de smient niet zal verslechteren en dat het besluit tot goedkeuring van het faunabeheerplan onvoldoende is gemotiveerd. De natuurorganisaties hebben tevens aangegeven dat onvoldoende is aangetoond dat de aanwezigheid van smienten tot schade aan de landbouw leidt.