Brief NVWK

Gemeente Krimpenerwaard

Aan het college van burgemeester en wethouders en aan de gemeenteraad Datum Berkenwoude, 22 augustus 2022 Betreft Aanpak stikstofproblematiek, aandacht voor natuurperspectief

Geacht college, geachte voorzitter en leden van de gemeenteraad,

Het nieuws en het landschap staan vol met uitingen over de aanpak van de stikstofproblematiek. Minder opvallend dan de rijen op de kop gezette nationale vlaggen is diezelfde problematiek al veel langer zichtbaar in onze natuur. Met het stikstofplan van het kabinet en daarbij de beruchte stikstofreductiekaart, en met het niet bieden van een duidelijk perspectief stond het spel op de wagen. En ja, ook wij, voorvechters voor natuur en landschap in de Krimpenerwaard, begrijpen maar al te goed dat de boeren zich gepakt voelen. Maar…

Ontwikkelingen in de Krimpenerwaard

Het valt ons op dat boeren en gemeente momenteel uitsluitend reageren vanuit landbouwperspectief. Het woord extensiveren alleen al, is vloeken in de kerk hier in de Krimpenerwaard. Boeren voeren actie: de omgezaagde wilgen, de omgekeerde vlaggen. In de publiciteit toonde de gemeente begrip en treedt nauwelijks op. De gemeente stuurde een brief naar de provincie met het verzoek de reductiedoelen drastisch bij te stellen. Ondertussen bedreigden boeren of hun sympathisanten medewerkers van het Zuid-Hollands Landschap, ging er een zeer boze brief naar de raad over ‘verban het ZHL uit de Krimpenerwaard’, en zijn er boze en agressieve reacties op sociale media op uitingen van de natuurbeschermers die begrip tonen voor de zorg van de boeren, maar ook aandacht vragen voor het natuurperspectief. En recent verspreidde een groep boeren gelieerd aan Farmers Defence Force en Agractie een folder onder bewoners in grote delen van de Krimpenerwaard met misleidende en ronduit leugenachtige informatie over de bijdrage van landbouw aan de stikstofproblematiek. Wij vinden dat dit niet zo kan doorgaan en vragen de gemeente hierin nu haar verantwoordelijkheid te nemen.

Polarisatie en negatieve uitstraling, en geen strategie of plan

De acties van de boeren met de sterke symboolwerking van omgekeerde vlaggen geven hen een gevoel van ‘samen sterk, niemand die ons wat doet’. Dus de gedachte erachter begrijpen we. Maar we steunen het niet. Want het psychologisch effect van die vlaggen veroorzaakt maatschappelijk risico en schade. Welke koers neemt de opgebouwde emotie onder de boeren als de vlaggen straks gestreken worden? Terwijl van een strategie of plan geen sprake is? Bovendien veroorzaken de omgekeerde vlaggen ergernis bij velen en werken daardoor polarisatie in de hand. Bestaande samenwerking tussen agrarische en natuurorganisaties staat onder druk. Ons beeld is ook dat onze mooie Krimpenerwaard nu voornamelijk negatief in het nieuws is.

Neem uw verantwoordelijkheid en organiseer overleg tussen agrarische en natuurorganisaties

Vroeg of laat zal er toch echt een plan moeten komen voor landbouwtransitie in de Krimpenerwaard. Wij zien nu geen concrete initiatieven van gemeente en boeren daarin. Tegelijk liggen er goede voorstellen van experts. Meest recent en zeer interessant is dat van de initiatiefgroep Regie op ruimte, met hun rapport ‘Toekomst zoekt boer’ (https://transitiecoalitievoedsel.nl/toekomstzoektboer/). Leden van de initiatiefgroep zijn Alex Datema (voorzitter Boerennatuur, de koepel van de Agrarische Collectieven, met hart en verstand voor boer én natuur), Jan-Willem Erisman (de bekende hoogleraar stikstof), Cees Veerman (inderdaad, hij) en Krijn Poppe (bekend landbouweconoom en adviseur van de Europese Commissie). Het rapport biedt geen blauwdruk en vanuit natuurperspectief hebben we wel vragen. Maar voorstellen als deze kunnen gebruikt worden als start voor het broodnodige regiogesprek.

Helaas bestaat er geen regulier overleg tussen de besturen van de agrarische en natuurorganisaties voor de Krimpenerwaard als geheel. Uitzondering is het Natuurbeheercollectief voor beheer van de 2250 ha NNN-gebied. We hebben het echter over een problematiek die alle partijen in de Krimpenerwaard raakt. We oogsten nu polarisatie terwijl we kánsen kunnen oogsten. Steun uitspreken voor de boeren is OK, maar niet genoeg. Steun uitspreken en er effectief invulling aan geven is óók de opdracht van de gemeente. Wij vinden dat de gemeente, als bestuurder voor álle partijen in de Krimpenerwaard in het organiseren ervan de lead moet nemen. Om de volgende redenen. Wij hebben behoefte aan duidelijkheid over hoe de gemeente naast het boerenbelang, het natuurbelang en de belangen van burgers en bedrijven ziet in de stikstofdiscussie. De Omgevingswet vraagt van overheden om problemen integraal aan te pakken. Het rijk en de provincie bereiden gebiedsprocessen voor waarin de problematiek van waterkwaliteit, natuur, klimaat en stikstof in samenhang moet worden aangepakt. Een structureel overleg van gemeente, natuur- en agrarische organisaties in de Krimpenerwaard biedt de mogelijkheid ons hier op voor te bereiden. Wij dringen erop aan dat de gemeente deze kans pakt, en uiteraard zijn wij graag bereid deze brief toe te lichten.

Persbericht

De NVWK brengt op korte termijn een persbericht met een strekking vergelijkbaar met deze brief, waarin we nadrukkelijk aandacht vragen voor het natuurperspectief en de verantwoordelijkheid die boeren en gemeente hier in hebben.

Met vriendelijke groet, Frans van der Storm, secretaris NVWK en Jaap Graveland, voorzitter NVWK D