De natuur beleven

Op de website van MAK Blokweer vind je veel informatie over de organisatie en de afdeling Natuur en Milieu Educatie (NME). Er staan mooie woorden over het door willen geven van kennis, natuur en milieu met als doel bewustwording creëren. Maar hoe doen ze dat?

Piet Klein

Annemieke verhaalt vol passie hoe ze kinderen de natuur in de rietkreek, de tuinen, de weilanden en het bos wil laten ervaren door alle zintuigen te prikkelen. Wanneer kinderen leren hoe ze moeten kijken gaat er letterlijk een wereld voor ze open. De vormen en kleuren van het landschap dat door de seizoenen heen steeds wisselt, zijn prachtig. Een piepklein waterdiertje wordt met een vergrootglas een heus watermonster. Door te proeven en ruiken vallen hen plotseling dingen op. Munt proeft naar thee en bieslook ruikt naar ui. Een lammetje voelt zacht en de vacht van een moeder schaap is warm, stug en vettig. In de stilte luisteren naar de geluiden van de wind, het geruis van de bladeren of het getsjilp van een vogel. Er gebeurt iets magisch. Het is genieten wanneer kinderen zich verwonderen over al dit moois. Dat geldt trouwens ook voor de begeleidende leerkrachten en ouders.

Tineke geeft een voorbeeld hoe zij met een groepje leerlingen aan de slag gaat met het thema windenergie. Aan de hand van een probleemstelling wordt er door hen een ontwerp voor een molenwiek gemaakt en daadwerkelijk gebouwd, waarna er getest wordt of de windmolen werkt en zoveel energie oplevert dat het bijbehorende lampje gaat branden. Vervolgens worden hun bevindingen gepresenteerd aan de groepjes die met zonne-energie en aardwarmte aan de slag zijn gegaan.

Tineke vertelt dat naast het reguliere scholenprogramma, dat op een gezamenlijke website met Hertenkamp Enkhuizen en IVN West-Friesland voor scholen in heel West-Friesland wordt aangeboden, de afdeling NME ook duurzaamheidsprojecten zoals ‘Afval, leer en ruim op’, Schooldag van de Duurzaamheid en Expeditie Duurzaam organiseert voor de gemeentes Hoorn, Medemblik en Koggenland. Bij deze laatste projecten wordt de samenwerking opgezocht met externe organisaties als HHNK, HVC, een energieleverancier en lokale duurzame initiatieven.

Daarover sprak ik in het begin van het nieuwe jaar met Tineke Boender, één van de vaste medewerkers van de afdeling NME. Ik sprak ook met Annemieke Lindeman, vrijwilliger op deze afdeling. Op de afdeling NME werken, naast Tineke en Annemieke, nog vier vaste medewerkers en een vijftal vrijwilligers. Een opvallend detail is dat alle vrijwilligers oorspronkelijk uit het onderwijs komen en vele jaren verbonden zijn aan het MAK.

Wij zitten op de bovenverdieping van Bezoekerscentrum De Molshoop en kijken uit over het prachtige winterse landschap van het Natuurpark Blokweer. “Kijk om je heen, een mooiere werkomgeving kun je je eigenlijk niet wensen,” zeggen ze allebei bij het begin van ons gesprek.

Op deze manier heeft de afdeling NME in het afgelopen jaar met het scholenprogramma activiteiten verzorgd voor een kleine 10.000 leerlingen in heel West-Friesland. Basisscholen vormen hierbij de belangrijkste doelgroep met betrekking tot het onderwijs. Maar ook peuterscholen en het voortgezet onderwijs maken gebruik van het gevarieerde aanbod.

SG Copernicus in Hoorn heeft bijvoorbeeld in het najaar met alle tweede klassen de workshop ‘Eten uit de Natuur’ gevolgd, waarbij de leerlingen in het Natuurpark Blokweer op zoek gingen naar eetbare en medicinale planten. Na afloop werd er enthousiast een echte proeverij bereid van toastjes met onder andere zelfgemaakte kruidenboter en lekkere watermuntthee.

In haar werk als vrijwilliger waardeert Annemieke vooral de gemoedelijke werksfeer en de ontspannen samenwerking tussen vrijwilligers en vaste medewerkers, waarbij een ieder zijn kwaliteiten kan en mag laten zien.

Beiden vinden het heerlijk om buiten te werken met kinderen die genieten van de wisseling van de seizoenen. Natuurlijk gooit het weer dan wel eens roet in het eten. Zo sta je bij een heerlijk voorjaarzonnetje tussen het riet een verhaal te vertellen over de roerdomp, en het volgende moment probeer je in regen en kou de kinderen (en vooral de begeleiders) enthousiast bezig te houden. Maar ook dat maakt het werken bij het MAK leuk. Het is afwisselend en nooit saai.

Op de vraag welke gebeurtenissen bij het MAK haar het meest zijn bijgebleven, vertelt Tineke onder andere het verhaal over een klein Pools jongetje. Hij woonde net in Nederland en sprak de taal nog niet goed. Hij kwam stil en verlegen binnen bij de Kijkboerderij, maar begon te stralen toen hij een muisje mocht vast houden.

Dit is wat het MAK doet en wil betekenen voor kleine en grote mensen. Zelfs als je onze taal (nog) niet spreekt: beleef de natuur, verwonder je over wat er allemaal bloeit, groeit en leeft en geniet van al dit moois dat zo vanzelfsprekend lijkt.

Samenwerken met MAK Blokweer vinden wij erg leuk!

De kinderen zijn hier graag. Buiten spelen in de natuur, samen de dieren voeren, bij het waterleven kijken en in de natuurspeeltuin spelen: het kan hier allemaal. Wij zijn al 13 jaar superblij met de samenwerking met het MAK!

Allison Leijnse, Stichting Kinderopvang West-Friesland Onderdeel van SCIO groep voor opvang en onderwijs