له “ام القرا”ی وه‌زاره‌ته‌كان ده‌بێ عه‌قڵ بكڕن ئیسالمی نوێژكردن حه‌رامه 13 8
9
41
شه‌ممه 2010/7/24 ( )20الپه‌ڕ‌ه نرخ ( )1000دیناره رۆژنامه‌یه‌کی سياسى گشتییه ،هه‌فتانه کۆمپانیای سولى تێلیگراف ده‌ریده‌کات
له‌پشتی حکومه‌ته‌و ه بازرگانی بهجگهرهوه ده‌کرێت
ه�������ون�������ه‌ری پ �هی��ك �ه‌رت��اش��ی ل�ه‌ك��وردس��ت��ان��دا چ�����ه‌ق�����ی�����وه، چ��ون��ك�ه “ك��ه‌س رێ�����ز ل����ه‌ك����اری پ���هی���ك���ه‌رت���اش���ی ناگرێت”
w w w. d e s t u r. n e t
11
بارزانیو پارتی له‌به‌رهه‌م ساڵح توڕه‌ن ی هه‌ورامی ی نه‌وت هی به‌رپرسانن ،له‌وان ه به‌رهه‌م ساڵح‌و ئاشت پااڵوگه‌كان تایبه‌ت به‌ده‌ستوور مه‌سعود بارزانیو پارتی گومانده‌كه‌ن به‌رهه‌م ساڵح زانیارییه‌كانی له‌باره‌ی قاچاخچێتی نه‌وته‌وه به‌رۆژنامه‌ی نیویۆرك تایمز داب��ێ��ت ،ل �ه‌وه‌ش توڕه‌ن كه‌ئاماژه‌ی به‌فرۆشتنی نه‌وت به‌ڕێگه‌ی قاچاخ له‌سنووره‌كانی هه‌رێمه‌وه داوه. سه‌رچاوه‌كان دهڵێن باڵوكردنه‌وه‌ی راپۆرته‌كه‌ی نیویۆرك تایمز له‌باره‌ی ن��اردن��ه‌ده‌ره‌وه‌ی ن �ه‌وت له‌هه‌رێمی كوردستانهوه به‌قاچاخ بۆ ئێران، پارتی نیگه‌رانكردووه ،به‌تایبه‌ت ئ�هو زانیارییانه‌ی له‌راپۆرته‌كه‌دا له‌زاری سه‌رچاوه‌یه‌كی بااڵی هه‌رێمی ك��وردس��ت��ان �هوه ب�ڵاوك��راوه‌ت��هوه، چونكه پارتی گومانی ئهوه ده‌كات، كه‌به‌رهه‌م ساڵح ئهو زانیارییانه‌ی
ب��ۆ ده‌س��ت��وور وت��ی “د .ب�هره�ه‌م سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێم چوار پااڵوگه‌ی له‌كه‌ركوكدا هه‌یه ،بۆیه ت��ه‌واوی خزمه‌تگوزاری له‌شه‌قام‌و گڵۆپكاری‌‌و روون��اك��یو هێماكانی هاتوچۆی بۆ دابینكراوه ،له‌كاتێكدا لهناو گه‌ڕه‌كه پێشكه‌وتووه‌كانی كه‌ركوكیشدا ئهو خزمه‌تگوزاریانه ئه‌نجامنه‌دراوه”. ل �ه‌الی �ه‌ك �ی ت���ره‌وه پ��ااڵوگ�هی�ه‌ك�ی ن���ه‌وت ل��ه‌ب��ه‌رده‌ق��اره‌م��ان ههیهو 2ب��ی��ری ن��ه‌وت��ی��ش ل��هه��ه‌ری��ه‌ك له‌گونده‌كانی كوپه‌له‌و ئه‌اڵقولی نزیك به‌رده‌قاره‌مان لێدراون ،به‌پێی زانیارییه به‌رده‌سته‌كان ،ئهم پااڵوگه‌و بیره نه‌وتانه‌ی به‌رده‌قاره‌مان‌و ئهو دوو گونده هی ئاشتی هه‌ورامین.
دابێت به‌نیویۆرك تایمز ،به‌و هۆیهوه پارتی له‌به‌رهه‌م ساڵح توڕه‌یه. سه‌رچاوه‌یه‌كی باوه‌ڕپێكراو ،وتی “پارتی گومانی لهوه هه‌یه كه‌به‌رهه‌م ساڵح ئهو زانیارییانه‌ی به‌قازانجی حسێن شه‌هرستانی دابێته نیویۆرك تایمز ،چونكه ئه‌ویش له‌باشوورو ن���اوه‌ڕاس���ت ك��ارئ��اس��ان �ی ب��ۆ ئهو كۆمپانیایانه كردووه ،كه له‌به‌رهه‌م ساڵحه‌وه نزیكن”. به‌پێی به‌دواداچوونێكی رۆژنامه‌ی ده‌ستوور ده‌ركه‌وتووه ،كه‌به‌شێكی زۆری ئهو نه‌وته‌ی ره‌وان �هی ئێران ده‌ك��رێ��ت‌و ئ��هو كۆمپانیایانه‌شی ئ�هو ك��اره ده‌ك��ه‌ن ،له‌الیه‌ن چهند به‌رپرسێكه‌وه سه‌رپه‌رشتی ده‌كرێن. كۆمپانیای شیرین هی كوڕه‌كانی س��االری حه‌مه ئاغایه كه‌ده‌كاته برای مه‌سعود بارزانییه ،كۆمپانیای نه‌وتی ره‌ش داده‌نرێت ،كه له‌به‌رهه‌م خاڵی نێچیرڤان بارزانی ،كۆمپانیای ق �هی��وان به‌یه‌كێك له‌گه‌وره‌ترین ساڵحی سه‌رۆكی حكومهتهوه نزیكه .راپۆرتێكی ورد له‌الپه‌ڕه ()14دا ئه‌ربیل ستیل هی نیهاد بارزانی كۆمپانیاكان ی ب���واری فرۆشتنی سه‌رچاوه‌یه‌كی ئاگادار له‌لێدوانێكدا ده‌خوێنیته‌و ه
“به‌منزیکان ه ناوی په‌رله‌مانتارێک :لێپێچینه‌و ه له‌گه‌ڵ فایلداره‌كان باڵوده‌كه‌مه‌وه” سه‌رۆکی حکومه‌تدا ده‌که‌ین
محه‌مه‌دی حاجی مه‌حمود :واز له‌سكرتێریی حیزبه‌كه‌م ده‌هێنم
زریان جه‌وهه‌ر محه‌مه‌دی حاجی مه‌حمود سكرتێری ح��ی��زب��ی س��ۆس��ی��ال��ی��س��ت دی��م��وك��رات��ی ك��وردس��ت��ان ،ئ��ام��اژه ب��هوه ده‌دات كه له‌كۆنگره‌ی حیزبه‌كه‌یدا واز له‌سكرتێریی ده‌ه��ێ��ن��ێ�ت‌و خ��ۆی هه‌ڵنابژێرێته‌وه، بڕیاریشداو‌ه به‌منزیكانه‌و رۆژان ه له‌سایتی سورێنه‌و‌ه كه‌سایتێكی تایبه‌ت به‌خۆیه‌تی، ناوی فایلداره‌كان باڵوبكاته‌وه. له‌لێدوانێكی تایبه‌تدا بۆ ده‌ستوور سكرتێری حیزبی سۆسیالیست رایگه‌یاند ك ه له‌مه‌ودوا فایلی فایلداره‌كان باڵوده‌كاته‌وه‌‌و وت ی
“له‌كۆنگره‌ی حیزبه‌كه‌شمدا ك ه له‌مانگی 12ده‌به‌سترێت ،خۆم هه‌ڵنابژێرمه‌وه‌‌و سه‌رقاڵی هه‌ندێك كاری تایبه‌تی خۆم ده‌بم”. م��ح�ه‌م�ه‌دی حاجی مه‌حمود ل�ه‌ب��اره ی هه‌ڵبژاردنی كاتی باڵوكردنه‌وه ی فایله‌كان، وت ی “بههۆی ب��ارودۆخ��ی سیاسییه‌وه، كاتی باڵوكردنه‌وه‌یم تائه‌مكاته دواخست، بههۆی ئه‌وه‌شی ك �ه‌ژم��اره ی فایله‌كان زۆرن‌و هه‌موویان تایبه‌ت نین به‌شتێك، كاته‌كه‌ی بۆ ئێستا دواخرا”. ناوبراو وتی “فایلداره‌كان كه‌سایه‌تی ج��ۆراوج��ۆری تێدا هه‌یه ،ههر له‌مه‌الی مزگه‌وته‌وه بیگره تاكو سكرتێرو شێخی ته‌كیه‌و چایچی‌و ده‌یانیتر”. سكرتێری سۆسیالیست وتی “ئه‌وانه‌ی خیانه‌تیان له‌نیشتمانی خۆیان كردووه، كه‌سانی ترسنۆكن ،بۆی ه ناتوانن هیچ بكه‌ن ،له‌فایلداره‌كان بێمنه‌تم”. ل �ه‌ب��اره‌ی ه��ۆك��اری ب�ڵاوك��ردن �ه‌وه‌ی ئهو ف��ای�لان�ه ،ئ��ام��اژه‌ی ب���ه‌وه‌دا كه‌ده‌بێت سنوورێك بۆ ئه‌وانه دابنرێت ،نابێت چیتر چاك‌و خراپ له‌كوردستان تێكه‌ڵببێت، وتی “ئاماده‌شم بچم ه ب��ه‌رده‌م دادگ�او بیسه‌لمێنم”. هه‌روه‌ها وتی "له‌مه‌ودوا رۆژانه له‌سایتی سورێن یه‌ك له‌دوای یه‌ك ناوی فایلداره‌كان باڵوده‌كه‌مه‌وه".
بۆیان ده‌رك �ه‌وت��ووه كه كه‌موكورت ی فه‌رمان خێاڵنی زۆر له‌الیه‌نی ئیداری‌‌و كه‌ره‌سته‌كانی س �ه‌الم �ه‌ت �ی ه �هی �ه ل�ه‌ئ��وت��ێ��ل�ه‌ك�ه‌داو له‌پێداویستییه‌كانی په‌رله‌مانتارێكی گۆڕان رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌موكورتیش ك���ه‌رووداوه‌ك���هی ئوتێل سۆما ئهوه ئاگركوژێنه‌وه‌دا هه‌بووه ،وتی “ئێمه‌ش ده‌ه��ێ��ن��ێ��ت ك��ه‌س��هرۆك��ی حكومه‌ت راپۆرتی خۆمان داوه به‌سه‌رۆكایه‌تی ب��ۆ پ��ه‌رل��ه‌م��ان بانگهێشتبكرێت‌و پ��ه‌رل��ه‌م��ان‌و داوای س���زای توندی ل��ێ��پ��رس��ی��ن�ه‌وه‌ی ل �ه‌گ �ه‌ڵ��دا بكرێت ،ئهو ك �ه‌س‌و الیه‌نانه‌مان ك��ردووه كه راشیگه‌یاند ئه‌گه‌ر رێنماییه‌كان بۆ كه‌مته‌رخه‌میان كردووه له‌دروستكردن‌و ئوتێل‌و باڵه‌خانه‌كان جێبه‌جێنه‌كرێن ،پێدانی مۆڵه‌تی ئوتێله‌كه‌دا”. ئ�ه‌وا سه‌رۆكی حكومه‌ت بانگهێشتی نه‌ریمان وتی “ئێمه چاودێری كاری په‌رله‌مان ده‌كه‌ن. لیژنه‌كان ده‌ك �هی �ن‌و ئ�ه‌گ�ه‌ر به‌پێی ی ه لیژن ی ندام ه ئ بدوڵاڵ نه‌ریمان عه رێنماییه‌كان ك �ه‌م��وك��ورت �ی بیناو ن���اوخ���ۆی پ���ه‌رل���ه‌م���ان‌و س��هرۆك��ی ئوتێله‌كانی تر رێكوپێك نه‌كه‌ن ،ئه‌وا ئ �هو لیژنه‌یه‌ی ك�ه له‌په‌رله‌مان بۆ وهك لیژنه‌كه‌ی خۆمان داواده‌ك�هی��ن لێكۆڵینه‌وه‌كردن له‌رووداوه‌كه‌ی ئۆتێل س���هرۆك���ی ح���ك���وم���هتو وه‌زی�����ره سۆما پێكهێنراوه ،له‌لێدوانێكیدا بۆ په‌یوه‌ندیداره‌كان بانگهێشتی په‌رله‌مان ده‌ستوور ،ئاماژه‌ی به‌وه‌دا كه له‌ئه‌نجامی بكرێن‌و لێپرسینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا لێكۆڵینه‌وه‌كانیان ل��هو رووداوه ،بكرێت”.
ئهو ئه‌ندامه‌ی لیژنه‌ی ناوخۆی په‌رله‌مان وت��ی “كاره‌ساته‌كه‌ی ئوتێل سۆما، ئهوه ده‌هێنێت كه‌سه‌رۆكی حكومه‌ت بهێنرێته په‌رله‌مان‌و لێپرسینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدا بكرێت ،له‌به‌رئه‌وه‌ی كه‌سه‌رۆكی حكومه‌ت راس��ت�ه‌وخ��ۆ به‌رپرسیاره له‌ژیان‌و سه‌المه‌تی هاوواڵتیان ،بهاڵم له‌په‌رله‌ماندا بۆ ئ �ه‌وه‌ی به‌رپرسێك بهێنینه پ�ه‌رل�ه‌م��ان‌و لێپرسینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدا بكه‌ین ،پێویستمان به‌ده‌نگی زۆرینه‌ی ئه‌ندامانی په‌رله‌مان ههیهو له‌مه‌شدا هاوڕێیانی یهكێتیو پارتی ده‌نگ به‌وه‌ناده‌ن‌و به‌مه‌ش ئهو ئه‌گه‌ره الوازده‌ب��ێ��ت كه‌بتوانین به‌رپرسێكی بااڵی وه‌كو سه‌رۆكی حكومه‌ت بهێنینه ب���ه‌رده‌م پ�ه‌رل�ه‌م��ان‌و لێپرسینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدا بكه‌ین”. ڕاپ��ۆرت��ێ��ک ل �ه الپ���ه‌ڕه (4و )5دا بخوێنه‌ره‌وه
بههۆی په‌یڕه‌وكردنی دوو سیستمی خوێندن له‌ساڵی داهاتوودا ،ئه‌گه‌ری دروستبوونی گرفتی گه‌ور ه ده‌كرێت