Verslag Stage MMKA by Deviate Media

Verslag Stage MMKA Door Karlijn Keizer en Pascal Gerritsen - december 2010

Na de motivatie is ook de tekening zelf een uitdaging op zoâ&#x20AC;&#x2122;n wankel klembord

Overleg over waar de laaste inspiratie moet worden getekend

Ook het enorme schilderij wordt goed besproken door de ijverige leeringen

Ook tijdens het tekenen blijven de leerlingen met leuke ideeĂŤn komen

INHOUD HET PLAN VAN VORIG JAAR & AANPASSINGEN HET PLAN VAN VORIG JAAR 4 AANPASSINGEN 5 DE LES 6 TIJDSPLANNING 8 RANDVOORWAARDEN 9 BENODIGDHEDEN 10 ORGANISATIE EN TAAKVERDELING 11 PANORMA GELDER BALKON 12 EVALUATIE OPDRACHT 14 IN DE KLAS 14 HET MUSEUM 15 NA HET MUSEUM 16 LERAREN 16 LOGBOEK 17 BIJLAGEN vanaf 18

Eén van de originele eindewerkstukken met allerlei elementen uit de tentoonstelling

HET PLAN VAN VORIG JAAR & AANPASSINGEN HET PLAN VAN VORIG JAAR Voor het bezoek In de les voor het bezoek aan het MMKA ontvangen de leerlingen een stencil waarop zij moeten invullen welke van de 2/3 exposities zij gaan bezoeken. Deze keuze maken zij aan de hand van een tweetal schilderijen per expositie, die worden geprojecteerd in de klas. Aan het eind van deze voorbereidende les neemt de docent de blaadjes met naam voorzien in. 5 minuten Tijdens het bezoek De leerlingen gaan of met hun docent mee naar de gekozen expositie of met ons. Eerst mag er vrij worden rondgekeken. Daarna worden de keuzestencils uitgedeeld waarop de leerlingen hun twee (of meer) favoriete schilderijen beschrijven (compositie, kleurgebruik, realisme e.d.). Daarna mogen de leerlingen proberen om de volgens hen mooiste beeldaspecten in één tekening te verwerken. Dit kunnen ze in het museum doen, maar ook thuis verder afmaken (stencil meenemen is eigen verantwoordelijkheid). Om het makkelijker te maken mogen de leerlingen een camera meenemen en foto’s maken van de schilderijen zodat zij thuis nog verder kunnen gaan. 45 minuten

Evaluatie in de les In de les na het bezoek aan het MMKA mogen de leerlingen kort hun gemaakte tekening toelichten. Op deze manier krijgen de verschillende groepjes toch nog een beetje van elkaars expositie te zien. 15 minuten

AANPASSINGEN Voor het bezoek Toen we in het museum waren om de exposities uit te kiezen, kwamen we erachter dat de expositie in de koepel en de vaste collectie daaromheen heen dicht bij elkaar lagen. Dit maakte het erg geschikte exposities voor deze opdracht. Aangezien het maar 8 leerlingen per keer waren, leek het ons geen probleem om met 2 exposities te werken, die dicht bij elkaar lagen. Zo zitten ze niet te veel verspreid en kunnen we ze dus goed in de gaten houden, maar kunnen ze toch voldoende zelf kiezen welke kunstwerken ze willen gebruiken. We wilden voor de keuze inderdaad gebruik maken van een presentatie en vonden dat we daardoor wel meer dan twee schilderijen per expositie konden laten zien. De leerlingen kunnen hun keuze hierdoor nog beter maken. Ook hebben we ervoor gekozen om ĂŠĂŠn blaadje rond te laten gaan met daarop alle namen en groepjes bij elkaar. Dit zorgt voor een beter overzicht voor ons. We wilden hiervoor 10 minuten van de les voordat we naar het museum gaan gebruiken. Tijdens het bezoek De opdracht in het museum zou 45 minuten gaan duren. Hierom hebben we ervoor gekozen om de opdracht in tweetallen te doen, zodat deze zeker op tijd afkomt. Het lijkt ons saai en overbodig om te veel tijd te besteden aan het schrijven over de kunstwerken, dus hebben we besloten om sneller aan de slag te gaan en daarom het schrijven te beperken tot schrijven over de gekozen onder

werpen en een beschrijving over het eigen werk. Ook leek het ons te ingewikkeld voor de eerste klas om al meteen de compositie en kleurgebruik e.d. van een kunstwerk in hun eigen tekening te verwerken. Daarom hebben we ervoor gekozen om ze voorwerpen te laten kiezen uit de kunstwerken. Dit is makkelijker, want deze kunnen ze gewoon natekenen en ze hoeven geen rekening te houden met bijv. de compositie bij hun eigen tekening. Dit is erg goed binnen de tijd te doen waardoor mee naar huis nemen en het meenemen van cameraâ&#x20AC;&#x2122;s overbodig wordt. Evaluatie in de les Aangezien de evaluatie, ook door mevrouw Bakker, er leuk gevonden werd, hebben we besloten om deze erin te houden. We hebben besloten om dan weer een presentatie te houden, zodat de leerlingen niet zelf hoeven te onthouden welke kunstwerken ze gebruikt hebben e.d. Voor de rest was verdere verandering niet nodig. De leerlingen lichten hun werk toe m.b.v. een presentatie die wij hebben gemaakt, zodat hun klasgenoten er ook nog wat van zien.

DE LES INHOUD We hebben besloten om onze opdracht in te delen in drie delen. In het eerste deel laten we de leerlingen een presentatie zien van de exposities waarbij ze de opdracht uit kunnen voeren, we laten ze tweetallen maken en samen een keuze maken tussen de twee exposities. Dit doen we de laatste les voordat we met de leerlingen naar het museum gaan. Het tweede deel is het museumbezoek zelf. In het museum maken de leerlingen de opdracht in 45 minuten na een korte uitleg. Het derde deel is een afsluiting van de opdracht. We geven de leerlingen de gelegenheid om aan de hand van een door ons gemaakte presentatie hun tekeningen aan hun klasgenoten te laten zien, zodat deze kunnen zien wat ze gemaakt hebben. Deel 1 De les voordat de leerlingen naar het museum gaan laten we ze alvast kiezen bij welke expositie ze de opdracht willen maken: de vaste collectie met schilderkunst of de tijdelijke collectie in de koepel met cartoons en strips. We hebben een presentatie gemaakt waarin van beide collecties enkele foto’s te zien zijn, zodat ze een beetje een idee krijgen wat de collecties inhouden. Vervolgens laten we een formulier de klas rond gaan met daarop: groepje (groep 1 of groep 3, voor ons dus de eerste of de tweede groep van die dag), namen tweetal en de gekozen expositie. Ook delen we de lesbrieven uit waarop staat wat de opdracht is, welke tijden voor hen belangrijk zijn en wat ze mee moeten nemen.

Deel 2 Op de dag dat we naar het museum gaan fietsen we vanaf de fietseningang mee naar het museum. Als iedereen zijn jas en tas heeft opgeruimd, nemen we ze mee naar boven. Hier zijn namelijk beide collecties; in de koepel de cartoons en daaromheen de vaste collectie. Ze kiezen hieruit eerst per tweetal drie kunstwerken. Van deze kunstwerken kiezen ze per kunstwerk één voorwerp of een deel van een voorwerp. Dit kan bijvoorbeeld een hoedje, een huisje, een beestje, of juist een heel poppetje zijn. Deze drie voorwerpen verwerken ze samen met hun eigen fantasie in een tekening. De tekening kunnen ze maken op een klembord met tekenpapier. De voorwerpen moeten wel een logisch verband met elkaar hebben, door het toevoegen van eigen voorwerpen. Per tweetal wordt een tekening gemaakt, omdat twee tekeningen in 45 minuten waarschijnlijk te veel is. Als de tekening af is, schrijven ze op het lijntjespapier welke kunstwerken ze hebben gebruikt en wat er op hun tekening te zien is. Na afloop nemen wij de tekeningen en het lijntjespapier in. Deel 3 De eerste les na het museumbezoek nemen wij een presentatie mee met daarin per groepje hun tekening en de kunstwerken die ze gebruikt hebben. Elk groepje heeft een paar minuten waarin ze kort kunnen vertellen welk voorwerp ze van welk kunstwerk gekozen hebben en wat daar het resultaat van is. Ook nemen wij de tekeningen mee en delen deze uit, zodat ze hem mee kunnen nemen.

Uiteindelijk is het niet zo verlopen als we gepland hadden. Vlak van te voren is de vaste collectie weggehaald. Daarom hebben alle leerlingen kunstwerken van de collectie uit de koepel gebruikt. Hierdoor was de les van te voren de tweede keer ook niet nodig. Ook hebben we deel 3 de tweede keer weggelaten, omdat we een afsluiting meer dan 2 weken na het museumbezoek geen nut meer vonden hebben en de leerlingen er waarschijnlijk ook geen zin meer in zouden hebben.

EĂŠn van de exposerende kunstenaars kwam langs en was erg geĂŻnteresseerd in de tekeningen.

Hij trakteerde de leerlingen zelfs met een echte handtekening op hun eindwerkstuk.

TIJDSPLANNING EERSTE KEER

TWEEDE KEER

Maandag 1 november: 10 min – keuze tweetallen en expositie na uitleg tijdens de les

Dinsdag 16 november: Zie dinsdag 2 november

Dinsdag 2 november: 11:45 - vertrek van school, fietsen parkeren bij het museumcafé 12:00 - start opdracht in het museum

Bij de tweede keer dat we naar het museum gingen, was de expositie ook niet aanwezig, dus was het overbodig om van te voren de klassen langs te gaan met onze presentatie. Na het museumbezoek was enkele lessen geen mogelijkheid om langs te gaan. Wanneer we de mogelijk wel hadden, vonden we dat het museumbezoek al te lang geleden was om het nog nut te laten hebben.

De opdracht: 10 min – keuze schilderijen en de bijbehorende voorwerpen (één per kunstwerk) 25 min - maken tekening, per tweetal één tekening 10 min – korte toelichting keuze en verwerking schilderijen opschrijven 15 min – eventuele terugreis naar school Donderdag 4 november: 5 min per groepje – toelichting tekening aan klasgenoten m.b.v. door ons gemaakte presentatie We hebben onze planning voor de tweede keer moeten wijzigen, aangezien een van de twee exposities niet meer aanwezig zou zijn, wanneer wij naar het museum gingen. De enige verandering voor de eerste keer is dat ze alleen nog maar de voorwerpen hoeven te kiezen.

Sommigen waren echter meer in bewegend beeld dan in de opdracht geïnteresseerd

RANDVOORWAARDEN DEEL EEN

DEEL DRIE

We moeten allereerst aan de desbetreffende lerares vragen of we langs mogen komen. We moeten ook zorgen dat we foto’s van beide exposities hebben en deze in een presentatie hebben verwerkt. Deze presentatie maken we op www.prezi.com dus we hebben geen usb-stick o.i.d. nodig. We moeten ook zorgen dat de lesbrief af en uitgeprint is. Verder hoeven we alleen de benodigdheden mee te nemen.

Voor het laatste deel moeten we weer een presentatie maken. Dit keer met de tekeningen en de foto’s van de gebruikte kunstwerken. Ook deze presentatie wordt op www.prezi.com gemaakt. Hierbij gebruiken we wat de leerlingen op het lijntjespapier hebben opgeschreven. De tekeningen nemen we mee naar de les om uit de delen.

DEEL TWEE Omdat Karlijn in Didam woont heeft zij een leenfiets van school nodig. Dit moet maximaal één dag van tevoren geregeld zijn en om deze op te halen moet ze iets eerder uit de les. Ook moeten de klemborden van tevoren aangevraagd worden en is het handig om het papier van tevoren al over de klemborden te verdelen. Verder hoeven we alleen de benodigdheden mee te nemen. In het museum moeten we foto’s maken voor ons verslag en voor de presentatie voor deel 3. De tekeningen moeten we innemen, zodat de leerlingen deze niet kunnen beschadigen of kwijtraken.

De één beschrijft het schilderij, de ander schrijft het op. De samenwerking van de tweetallen verliep erg goed.

BENODIGDHEDEN EERSTE KEER

TWEEDE KEER

Maandag 1 november:

Dinsdag 16 november:

Wij meenemen: • Beamer in het tekenlokaal • Presentatie met de foto’s van de exposities • Lesbrieven (16 keer) • Pen en papier om de groepjes en de gekozen expositie te noteren

Wij meenemen: • Hetzelfde als op dinsdag 2 november • 8 lesbrieven (1 per tweetal) i.p.v. de extra lesbrieven Leerlingen meenemen • Hetzelfde als op dinsdag 2 november

Dinsdag 2 november: Wij meenemen: • Teken- en lijntjespapier (8 keer) • klemborden (4 keer) • Extra lesbrieven voor de leerlingen die deze vergeten zijn (4 keer) Leerlingen meenemen: • Potlood en gum • Lesbrief met de opdracht Donderdag 4 november: Wij meenemen: • Foto’s die gebruikt zijn op Teletop • Tekeningen en blaadje met toelichting

Klembord, lijntjespapier en er kan gekozen en gemotiveerd worden.

ORGANISATIE EN TAAKVERDELING DEEL EEN

DEEL DRIE

Allereerst leggen we uit dat we komen om naar het museum te gaan en dat wij een opdracht voor hun hebben voorbereid en dat ze daarvoor moeten kiezen tussen twee exposities. We laten eerst de presentatie in zijn geheel zien en laten dan pas het blaadje rondgaan waarop ze hun groepje e.d. moeten invullen. Onderwel delen we de lesbrieven uit, één per leerling die met ons meegaat. Karlijn: toelichten opdracht en presentatie en daarna rond laten gaan blaadje Pascal: maken en bedienen presentatie en uitdelen lesbrieven.

We verwerken de tekeningen en kunstwerken in een presentatie waarin elk tweetal een eigen deel heeft. Deze gebruiken we tijdens de les. We vertellen dan eerst wat de bedoeling is voor deze les. Als de tekening van het betreffende groepje op de muur verschijnt mag één van het tweetal de tekening toelichten. Ze hoeven hierbij niet te gaan staan o.i.d., want dit zullen velen eng of vervelend vinden. Als alle tekeningen aan de beurt zijn geweest delen we de tekeningen uit, zodat ze deze mee naar huis kunnen nemen.

DEEL TWEE Eerst leggen we de opdracht nog een keer uit, hoewel de meeste hem op de lesbrief gelezen zullen hebben. Onder de uitleg worden de klemborden zo nodig gereed gemaakt en eventueel nog extra lesbrieven, potloden en gummen klaargelegd. Daarna vragen we of er nog vragen zijn en beantwoorden deze zo nodig. Als de leerlingen eenmaal aan het werk zijn lopen we rond om zo nodig nog vragen te beantwoorden en in de gaten te houden of het werk vordert en of ze het gaan redden binnen de tijd. Desnoods spreken we ze aan op een gebrek aan samenwerking, tijdsverdeling etc. Karlijn: uitleg en beantwoorden vragen Pascal: gereedmaken benodigdheden en beantwoorden vragen. Leerlingen maken zelf ook foto’s van de grappige poppenserie

EVALUATIE: opdracht

EVALUATIE: in de klas

EERSTE KEER We waren erg teleurgesteld dat de vaste collectie op het laatste moment plotseling weggehaald was. Later waren we hier echter wel blij mee. Het bleek dat de cartoons de leerlingen erg aanspraken en dat het wel prettig was dat de leerlingen allemaal in ĂŠĂŠn ruimte waren. We denken dat deze collectie ook veel geschikter was voor jonge kinderen dan de vaste collectie. We hebben ook meerdere keren van de leerlingen teruggehoord dat ze het grappige en leuke kunstwerken vonden. Achteraf pakte deze plotselinge verandering dus erg goed uit.

TWEEDE KEER De tweede keer was de collectie nog steeds weg. Omdat deze collectie de vorige keer zo goed bevallen was, hebben we besloten om geen andere tweede collectie uit te zoeken om zo de leerlingen uit te laten kiezen. Wel was het jammer dat we niet echt een inleiding meer konden houden. Het had te weinig zin om alleen naar hun toe te gaan om de kinderen tweetallen te laten maken en aangezien ook de leraren hun de informatie hebben gegeven die ze nodig hadden qua tijden e.d. vonden wij het onnodig om nog langs te komen. Toch is het jammer dat ze hierdoor niet al van te voren de opdracht door hebben kunnen lezen. hier hebben we echter geen nadeel van gehad. Alle leerlingen snapten de opdracht snel en er was ook voldoende gelegenheid om de vragen, die er altijd zijn, te beantwoorden.

Het is jammer dat het achteraf voor niets was dat we de klassen van te voren zijn langs geweest. Het was echter niet helemaal voor niets; in het museum merkten we dat de binnenkomst en het indelen van de groepen e.d. de eerste keer beter verliep dan de tweede keer. De eerste keer wist iedereen al precies bij wie ze in het groepje zaten en wie met ons mee moest en wie hun groepsgenootjes en tweetallen waren, omdat dit de dag van te voren al heel duidelijk was verteld bij het maken van de tweetallen. We konden hierdoor sneller beginnen met de opdracht en dat beviel natuurlijk goed. We hebben de tweede keer verder geen nadeel ervaren aan het feit dat we niet de les voor het museumbezoek langs zijn geweest. Alhoewel dit uiteindelijk voor niet bleek te zijn, is het wel goed geweest dat we langs zijn geweest. Het briefje waarop de groepjes, tweetallen en expositie geschreven moest worden gaf wat onrust. De presentatie was toen al klaar, dus de leerlingen die niet met ons mee zouden gaan die begonnen weer te praten, waardoor de leerlingen voor wie de uitleg over het briefje wel belangrijk was het niet goed meer konden verstaan. Uiteindelijk heeft iedereen wel een tweetal naar zijn of haar zin gevonden en het briefje ingevuld.

EVALUATIE: het museum EERSTE KEER

TWEEDE KEER

De middagen in het museum verliepen erg goed. De eerste keer hebben we echter geen vragenrondje gehouden na de eerste uitleg, hierdoor waren er nog behoorlijk wat vragen na de uitleg. Wij hadden echter verwacht dat de lesbrief en de uitleg voldoende zouden zijn maar blijkbaar was het wel nodig om na de uitleg nog een vragenrondje te houden. Het bleek ook nodig bij sommige groepjes om ze een beetje aan te sporend tussendoor. Dit was natuurlijk geen probleem, we hebben gewoon goed in de gaten gehouden of iedereen het zou gaan redden binnen de tijd en dit is dan ook gelukt. Op een gegeven moment liet een jongen zijn partner al het werk doen. We hebben hem hierop aangesproken en dit heeft geholpen. Zolang je het maar in de gaten bleef houden verliep de samenwerking goed en iedereen had het dan ook op tijd af. Je zag dat de leerlingen leuk overlegden. Sommige groepjes kozen ervoor om één voor één een poppetje te tekenen, sommigen gaven elkaar aanwijzingen en sommige tekenden tegelijkertijd: iedereen had een creatieve samenwerking. Ook onze eigen samenwerking bleek goed te werken, net als in de lessen . We kregen nog een leuke verrassing: de maker van een van de kunstwerken was toevallig in het museum en heeft aan alle leerlingen een handtekening gegeven, wat ze heel erg leuk vonden natuurlijk!

De tweede keer hebben we de uitleg wat uitgebreid: we hebben de leerlingen na de uitleg meteen vragen laten stellen voordat ze begonnen. Dit bleek een succes, want toen ze eenmaal aan het werk waren werden minder vragen gesteld. Ook heeft Pascal aan degene, die geïnteresseerd waren wat verteld over het grote kunstwerk. Hierin bleek bijna iedereen geïnteresseerd te zijn. Ook dit keer was de tijd genoeg en werkten ze allemaal leuk samen.

Karlijn legt de opdracht uit terwijl Pascal de klemborden voor de tweede groep klaarmaakt.

EVALUATIE: na het museum EVALUATIE: leraren MENEER VAN HEUSDEN De leerlingen waren een beetje verlegen, maar toen ze een beetje op stoom waren kwamen de leukste verhalen naar voren over hun werk en de reacties van de klasgenoten waren ook erg leuk. Er was geen lange uitleg nodig, maar blijkbaar was deze uitleg wel duidelijk, want er zijn geen vragen meer geweest. We hebben ze ook de gelegenheid gegeven om hun werk mee naar huis te nemen en op ĂŠĂŠn tekening na hebben ze dit allemaal gedaan!

Zowel de keuze als het uiteindelijke resultaat zijn belangrijk in de opdracht.

Meneer Van Heusden vond dat de interactie tussen ons en de leerlingen erg goed was. Hij vond wel dat we iets vaker hadden moeten vragen naar hun belevenis, wat zij van de opdracht en de tentoonstelling vonden. Hij vond de opdracht wel heel erg leuk. Hij kon zich nog herinneren hoe vroeger zijn uitjes naar musea waren en vond dit programma veel leuker, omdat de leerlingen zelf ook wat mochten doen. Hij zag het ook als voordeel dat de leerlingen in tweetallen mochten werken en dat ze hierdoor meer dan genoeg tijd hadden. Hij had echter wel het gevoel dat er in het begin wat onduidelijkheid was over de opdracht. We zijn met meneer Van Heusden eens dat er in het begin wat onduidelijkheid was over de opdracht. Daarom hebben we de tweede keer ook de gelegenheid gegeven om vragen te stellen meteen na de uitleg. We had juist wel het gevoel dat we veel hebben rondgelopen en met de leerlingen hebben gepraat en hieruit bleek duidelijk dat ze het een leuke opdracht vonden. We hebben voor ons gevoel dus wel genoeg gevraagd naar hun belevenis.

LOGBOEK MEVROUW BAKKER Mevrouw bakker vond net als meneer Van Heusden dat we nog meer interactie hadden kunnen hebben tussen ons en de leerlingen. Ze was ook bang dat het werken in tweetallen eerder een belemmering zou zijn en dat niet iedereen dan tegelijk bezig kon zijn en dat een tweeluik o.i.d. misschien beter was geweest. Ze vond de opdracht wel erg leuk en heel geschikt voor een eerste klas. Ook zij vond dat de tijd meer dan genoeg was. We snappen eerlijk gezegd niet zo goed waarom beide leraren graag wat meer interactie had gezien. We hebben continu rondgelopen, vragen beantwoord, geholpen en gevraagd over hoe het ging. We hebben zelfs nog heel bewust gevraagd of er vragen waren na de uitleg ĂŠn tussendoor. Het werken in tweetallen heeft altijd voor en nadelen, maar we waren bang dat de opdracht te lang zou zijn om individueel te maken en dit is natuurlijk altijd minder gezellig. Op deze manier konden de leerlingen die even niet bezig waren de expositie ook nog gewoon bezichtigen.

Wanneer Wat Wie Minuten 21-09-10 In les stageopdracht evalueren samen 20 15-10-10 Opdracht vorig jaar aanpassen samen 30 16-10-10 Voorbereidend bezoek museum samen 70 25-10-10 Lesbrief definitief maken en mailen Karlijn 45 25-10-10 Presentatie klas maken Pascal 25 01-11-10 Opdracht uitleggen in klas samen 20 02-11-10 Bezoek MMKA (+voorbereiden) samen 150 08-11-10 Evaluatiepresentatie maken Pascal 45 08-11-10 Evaluatie in les samen 20 16-11-10 Bezoek MMKA (+voorbereiden) samen 150 13-12-10 Tekst opdrachten tot verslag verwerken Karlijn 90 13-12-10 Evaluatie schrijven Pascal 45 14-12-10 Verslag afmaken (Karlijn meeste tekst Karlijn 300 Pascal fotoâ&#x20AC;&#x2122;s en opmaak) Pascal 240

BIJLAGEN