Univers
Adrian Frutiger
Adrian Frutiger
Univers Univers Univers Univers Univers Univers
projekt i skład: Diana Woch Wydział Grafiki, rok I użyte fonty: Univers Pracownia Liternictwa i Typografii, ASP w Krakowie 2014 prowadzący: prof. Wojciech Regulski
Spis treści 6
Autor
8
Geneza
10
Charakterystyka
12
Katalog
16
Zastosowanie
6
Autor Adrian Frutiger urodził się w 1928 roku w Uterseen, w Szwajcarii. Po odbyciu edukacji w kierunku kompozytorstwa kontynuował naukę projektowania graficznego i typografii w Zurich School of Art and Crafts, od 1949 do 1951 roku. W 1952 roku udał się do Paryża i pracował jako projektant typografii i menager artystyczny dla Deberny&Peignot. Jego pierwsze projekty krojów to: Phoebus (1953), Ondine (1954) oraz Meridien (1955), które powstały w kooperacji z Photon/Lumitype. Frutger zaprojektował jedne z pierwszych krojów dla kompozycji fotograficznych. Ustanowił swoją pozycję międzynarodową jako projektant fontów dzięki bezszeryfowemu krojowi Univers zaprojektowanemu na potrzeby filmu w 1957 roku. Razem z Bruno Pfäffli i André Gürtlerem, w roku 1961, założył własne studio projektowe w Arcueil, niedaleko Paryża. Przez 10 lat był również profesorem w Ecole Estienne i 8 lat w Ecole Nationale Supérieure des Arts Décoratifs Paryżu.
Dodatkowo, poza projektowaniem fontów, Frutiger był konsultantem firmy IBM. We wczesnych latach ‘70 zaprojektował krój pisma dla Paryskiego lotniska Charles de Gaulle, który został wydany w 1977 roku przez Linotype. Podczas swojej kariery zdobył wiele nagród, min.: 1986, the Gutenberg Prize of the City of Mainz (Niemcy) 1987, Medal of the Type Directors Club of New York (USA) 1993, Officier de l’Ordre des Arts et des Lettres (Francja) 1993, Grand Prix National des Arts Graphiques (Francja)
8
Geneza Univers, zaprojektowany w 1956 roku i wydany przez Deberny&Peignot w 1957, jest neo-groteskowym, bezszeryfowym krojem, który zawiera optycznie identyczne grubości oraz wysokie minuskuły dla poprawy czytelności. Ten font zyskał na popularności dzięki dużej liczbie odmian w tej rodzinie. W czasie gdy był projektowany zawierał 21 wariantów i był pierwszą rodziną krojów, której wariacje nazywane były numerycznie zamiast słownie. Dziś istnieje 27 dostępnych odmian tego fontu. Univers jest bardzo zróżnicowaną rodziną, która dobrze wygląda zarówno w dużych nagłówkach i tytułach jak i w mniejszych rozmiarach. W 1997 roku Frutiger przerobił całą rodzinę czcionek w kooperacji z Linotype tworząc Linotype Univers, który zawiera 63 wariacje kroju. Podczas pracy nad poprawianiem fontu, Univers zyskał nowe extrema, takie jak: Ultra Light czy Extended Heavy. System numeryczny również został rozszerzony o 3 wersje cyfr.
Dodatkowo, do nowo powstałych grubości fontu, krój został cyfrowo interpolowany tak, aby szerokości liter skalowały się równomiernie wraz ze zmianą wielkości. Dla fontów o określonej grubości, wysokości górnej oraz środkowej linii pisma i wydłużenia, są równe.
10
Charakterystyka Univers jest fontem bezszeryfowym, z grupy neo-groteskowych, która zawiera Folio oraz Neue Haas Grotesk (nazwany później Helvetica). Te trzy kroje bywają ze sobą mylone ponieważ każdy z nich oparty jest na Akzindez-Grotesku z 1898 roku. Różne grubości i warianty w tej rodzinie nazywane są w większości przy użyciu cyfr, zamiast słownie – system ten od tego czasu był używany przez Frutigera w innych projektach. Obecnie, rodzina kroju Univers zawiera 44 odmiany i 16 unikalnych szerokości, ciężkości oraz kombinacji. 20 fontów jest kursywą, 8 posiada znaki z Centralnej Europy i 8 zawiera Cyrylicę. Mimo dużego wachlarza szerokości, symbol „@” nie skaluje się.
W minuskułach, litera „a” jest dwupoziomowa, a litera „i” posiada kwadratową kropkę. W majuskułach, litera „A” ma poziomo ścięty górny element.
A ai Univers, 300pkt
12
Katalog ABCDEFGHIJKLM NOPRSTUWXYZ ĄĆĘŁŃÓŚŻ Ź abcdefghijklm noprstuwxyz ąćęłńóśżź 012 3 4 5 6 7 8 9
`!^ & * ( ) _ += [ ] \ ; ’, . / }|: ”< >? ÀÁÂÃÄÅÆÇÈÉÊËÌÍÏÎÐÑÒÓ ÔÕÖ×ØÙÚÛÜÝÞßàáâãäåæ çèéêëìíîïðñòóôõö÷øùúûüý þÿĀāĂăĈĉĊċČčĎďĐđĒēĔĕĖ ėĚěĜĝĞğĠġĢģĤĥĦħĨĩĪīĬĭĮį İıIJijĴĵĶķĹĺĻļĽľĿŀŅņŇňŌōŎŏ ŐőŒœŔŕŖŗŘřŜŝŞşŠšŤť ŦŧŨũ ŪūŬŭŮůŰűŲųŴ ŵŶ ŷ Ÿ Ž žƒȘ șȚ ț ˆ ˇ ˘ ˙ ˚˛˜ ˝ – — ‘ ’ ‚ “ ” „ † ‡ • … ‰ ‹ › ⁄ €™− ~@#$%
Altered States Altered States Altered States Altered States Altered States
68pkt
60pkt
48pkt
36pkt
30pkt
Altered States
18pkt
Altered States
12pkt
Altered States
8pkt
68pkt
60pkt
48pkt
36pkt
30pkt
Altered States Altered States Altered States Altered States Altered States
18pkt
Altered States
12pkt
Altered States
8pkt
Altered States
16
Zastosowanie Univers cieszył się dużą popularnością w latach ‘60 i ‘70, ponieważ używany był przez dużą liczbę korporacji. Z jego zmodyfikowanej wersji korzystają Szwajcarskie Linie Lotnicze (Swiss International Air Lines, które wcześniej posługiwały się Futurą), Munich Re Group (który również jego stosuje spersonalizowaną wersję) oraz Deutsch Bank na całym świecie. General Electric używał go od 1986 do 2004 roku, zanim zamienił go na GE Inspira. Firma Apple Inc. korzystała z niego jako jeden z wariantów liter na swoich klawiaturach, zanim zastąpiła go VAG Rounded w sierpniu 2007 roku, wraz z przedstawieniem nowych klawiatur i nowego iMac’a (ich notebooki zawierały go już od 1999 roku). Montrealskie metro, BART, lotnisko we Frankfurcie oraz system dróg w Disney World także używają tego fontu. Niektóre, ale nie wszystkie okręgi w Londynie, używają Univers Bold Condensed na tabliczkach z nazwami ulic. Królewska Armia Lotnicza, w 2006 roku, zaadaptowała krój Univers na potrzeby wszystkich materiałów promocyjnych oraz na potrzeby nowego logo. Również w 2006 roku, Biuro Sprawiedliwego Handlu posłużyło się tym krojem w wielkości 12 punktów, aby osoby niedowidzące mogły czytać ich publikacje.
Ten krój jest również stosowany w szkolnych sprawdzianach w Wielkiej Brytanii, ze względu na oczywiste różnice pomiędzy znakami jak np. pomiędzy l oraz 1, co zapobiega pomyłkom. Univers był stosowany przez rząd NRD w latach ‘80 w materiałach propagandowych, zwłaszcza podczas 40 rocznicy powstania państwa. George W. Bush używał Universu w swoim logo podczas kampanii w 2000 i 2004 roku. Od początku 2009 roku, CNN Domestic oraz CNN International zaadaptowały kilka wariantów tego fontu.
18
Matthew Lew, Ticketmaster Ticket Redesign
Lippincot, New eBay Logo
20
Dave Eggers, How Music Works by David Byrne
Bible Study Books, 1970/71
U