Economy Today - August 2023

Page 1

TEΥΧΟΣ 86 / ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023 / €2,50 ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ ΣΤΟΊΧΗΜ Ά ΤΟΥ ΦΘ Ί ΝΟΠΏΡΟΥ Κ ΆΊ Ο Ί ΠΡΟΟΠΤ Ί Κ Ε Σ ΤΟΥ Δ Ί Κ Ά ΣΤΗΡΊΟΥ Τ Ώ Ν ΜΕΔ Η ΕΚΕΧΕΙΡ Ι Α ΤΩΝ ΕΚΠΟΙ Η ΣΕΩΝ ΑΘΗΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΔΊΕΘΝΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΗΣ ΆΝΏΤΕΡΗΣ ΕΚΠΆΊΔΕΥΣΗΣ Ο ΧΡ Ο ΝΟΣ ΑΠΟΚΑΛ Υ ΠΤΕΤΑΙ Η ΊΣΤΟΡΊΆ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥ ΡΟΛΟΓΊΟΥ

ΤΕΥΧΟΣ 86 / ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

FOCUS

12 COVER STORY: Εκποιήσεις σε εκεχειρία και το στοίχημα του φθινοπώρου

- Τάσος Γιασεμίδης: Ένα ζήτημα με παρελθόν

- Θα βοηθήσει το Δικαστήριο Εκποιήσεων το

πρόβλημα των ΜΕΔ;

- Στέλιος Πλατής: Ο 10ετής εφιάλτης, οι ευθύνες της πολιτείας και η λύση για τις εκποιήσεις

- Γιάννης Τελώνης: Το ειδικό δικαστήριο θα έχει καταλυτική επίδραση

- Κυριάκος Ε. Γεωργίου: Ενός ατόπου δοθέντος μύρια έπονται

30 Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ανώτερη Εκπαίδευση

- Αθηνά Μιχαηλίδου: Αναβάθμιση και διεθνοποίηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

- Frederick University: Στρατηγικός στόχος η διεθνοποίηση του πανεπιστημίου - University of Nicosia: Καταταγμένο ανάμεσα στα κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως 56 Μεγαλώνει ο ανταγωνισμός στην αγορά του Στοιχήματος - Αφιέρωμα στις μεγάλες στοιχηματικές εταιρείες

8 Συνάντηση στο γραφείο με τον Νίκο Βαρδουνιώτη

42 Γιάννης Μουρουζίδης: Αδήριτη ανάγκη η συνεχής αναβάθμιση γνώσεων και δεξιοτήτων

46 Οι νέες τάσεις στον τουρισμό και οι προκλήσεις της Κύπρου

50 Energame: Η Κύπρος αναδεικνύεται ως το ιδανικό επιχειρηματικό περιβάλλον

66 Ο χρόνος αποκαλύπτεται: Η μαγευτική ιστορία του κόσμου του ρολογιού

72 Οι στόχοι και οι σχεδιασμοί της νέας Στεγαστικής Πολιτικής

76 Αυξήθηκαν κατά 20% οι τιμές των ενοικίων των κατοικιών

80 Η νέα οικονομική πραγματικότητα με φτωχότερους Ευρωπαίους

86 Η οικονομία μηδενικών αποβλήτων περνά από την Τοπική Αυτοδιοίκηση

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

4 EDITORIAL

5 EI-KONOMIA

6 MARKETWATCH

104 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

106 ΙΣΤΟΡΙΑ ενός brand

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

98 Τα πιο ακριβά συλλεκτικά αντικείμενα στον κόσμο

100 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: Οι πρώτοι «σκαπανείς»

EconomyToday 3
ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
26 66 30 56 14

ΕDITORIAL Η

Κύπρος παραμένει στις πρώτες θέσεις της

λίστας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος ως προς το ΑΕΠ, κάτι που υποδεικνύει ότι οι επιχειρήσεις

και τα νοικοκυριά μας παραμένουν υπερχρε-

ωμένα. Το ψηλό ιδιωτικό χρέος αποτελεί έναν πολλαπλό

κίνδυνο για την κυπριακή οικονομία, επειδή προφανώς

ενέχει τον κίνδυνο της μη ικανότητας αποπληρωμής των

χρεών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, αφήνοντας

ανοικτό το ενδεχόμενο να χάσουν τις περιουσίες τους ή να βάλουν λουκέτο αντιστοίχως. Σημαντικό απότοκο, όμως, της υπερχρεωμένης κυπριακής κοινωνίας είναι το δεδομένο της διάχυσης του χρέους, πέραν των χρεωμένων δανειοληπτών και στην υπόλοιπη κοινωνία, καθιστώντας τη χρηματοδότηση των υπολοίπων δυσκολότερη. Για να εξηγούμαι, τα μεγάλα επίπεδα χρέους αποτρέπουν τους πιστωτές να χρηματοδοτήσουν ακόμα και άτομα που είναι έτοιμα να προβούν σε υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα ή ορθολογική αγορά ενός ακινήτου, λόγω του ευρύτερου πιστωτικού κινδύνου. Συνεπώς, το ογκώδες ιδιωτικό χρέος λειτουργεί σαν τροχοπέδη για την οικονομική δραστηριότητα των ίδιων των πολιτών και της κυπριακής οικονομίας. Το ξεφόρτωμα των ΜΕΔ −το πιο

προβληματικό κομμάτι του συνό-

λου του ιδιωτικού χρέους− από

τις τράπεζες σε ιδιωτικές εταιρείες

κατά τα τελευταία χρόνια δεν αναι-

ρεί το πρόβλημα υπερδανεισμού

των πολιτών της Κυπριακής Δη-

μοκρατίας που υπήρχε κατά τα

προηγούμενα έτη. Οι τελευταίες εξελίξεις εντός και εκτός

Βουλής δείχνουν ότι είμαστε ακόμη μακριά από μια λύση

στο ζήτημα ενώ δεν είναι σαφές αν όντως έχουμε καταφέρει να αντιληφθούμε το πραγματικό διακύβευμα. Δηλαδή, η

πολιτική απόφαση που πρέπει εν τέλει να ληφθεί πρέπει να

εξασφαλίζει από τη μια τη βιωσιμότητα των τραπεζών, των

πιστωτών και την αξιοπιστία της χώρας και από την άλλη ότι

θα μπορούν οι πολίτες να έχουν τις κατοικίες, τις επιχειρή-

σεις τους, καθιστώντας τους ικανούς να ασκούν οικονομική

δραστηριότητα στον τόπο τους. Οι πολιτικές αποφάσεις

θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα λάθη τόσο των τραπεζών

όσο και των δανειοληπτών. Ας μην ξεχνάμε, βέβαια, ιδίως

καθώς διανύουμε τις μαύρες επετείους για τον τόπο, πως

το βασικότερο χρέος της πολιτείας είναι η διασφάλιση ότι

οι πολίτες του κράτους μπορούν να ζουν αξιοπρεπώς, μπο-

ρούν να δραστηριοποιούνται οικονομικά και ότι προστατεύ-

εται το δικαίωμά τους για στέγη. Η σχέση των ανθρώπων με τη γη τους δεν πρέπει να θυσιαστεί και να αμφισβητηθεί

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ

Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή

και γωνία Λεωφόρου

Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580

Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ:

Ξένιος Μεσαρίτης

ART DIRECTOR:

Ελένη Νικολάου

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ:

Έμιλυ Μιντή, Άγγελος Αγγελοδήμου, Έλενα Καλυφόμματου, Χάρις Βωβού, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Άννα

Κριθαρίδου, Μαρίνος Παυλικκάς, Τζολίν Κωνσταντινίδου, Μαρία Νότη ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ:

Τάσος Γιασεμίδης, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Αριστείδης Τριμιντής, Στέλιος Πλατής, Γιάννης Τελώνης ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ SALES EXECUTIVE: Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com

22580491

CLIENT SERVICE: Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com

22580487

MARKETING EXECUTIVE: Κλέλια Γιασεμίδου

CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ ΙΔΡΥΤΗΣ: Κώστας Ν. Χατζηκωστής

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Χρύσανθος Τσουρούλλης ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Proteas Press Ltd ΔΙΑΝΟΜΗ: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

4 EconomyToday ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ TEΥΧΟΣ 86 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023 €2,50 ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ ΣΤΟΊΧΗΜΆ ΤΟΥ ΦΘ ΝΟΠΏΡΟΥ ΚΆΊ Ο ΠΡΟΟΠΤ ΚΕΣ ΤΟΥ Δ ΚΆΣΤΗΡΊΟΥ ΤΏΝ ΜΕΔ Η ΕΚΕΧΕΙΡ Ι Α ΤΩΝ ΕΚΠΟΙ Η ΣΕΩΝ ΑΘΗΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ
για καμιά ενδεχόμενη αρνητική διεθνή αξιολόγηση ούτε και καμιά τεχνική πρόφαση.
ΧΡΕΙΆΖΟΝΤ Ά Ι ΙΣΟΡΡΟΠ Ι ΕΣ

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2023: €217,6 ΕΚ. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022:€185,1 ΕΚ.

ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ

ΑΔΕΙΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022: 2.511

+5,4%

ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2023: 132.828 ΤΟΝΟΙ ΠΡΟΜΉΘΕΙΕΣ

Η ΓΛΏΣΣΑ ΤΏΝ ΑΡΙΘΜΏΝ
5 EconomyToday EI-KONOMIA +22,7% ΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2023: 456.985 ΑΦΙΞΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2022: 372.324 ΑΦΙΞΕΙΣ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 34,8% (159.061) ΙΣΡΑΗΛ 10,2% (46.402) ΠΟΛΩΝΙΑ 6,6% (30.293) ΣΟΥΗΔΙΑ 5,0% (22.724) ΕΛΛΑΔΑ 4,5% (20.722) +2,8% ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2023
ΑΔΕΙΕΣ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2023:
ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ
-6,4%
2.351
+17,6% ΤΑ
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΣΕ ΑΕΡΟΠΛ Α ΝΑ (8,6%), ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΒΑΡ ΕΟΣ ΜΑΖΟΥ Τ (66,4%), ΑΣΦΑ ΛΤΟΥ (50,3%), ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Κ ΙΝ ΉΣΉΣ (12,2%), ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ (9,8%), ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΘΕ ΡΜΑΝΣΉΣ (9,1%) ΒΕΝΖΙΝ ΉΣ (7,6%) ΠΡΟΜΉΘΕΙΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΣΕ ΠΛΟΙΑ (-27,3%) ΠΩΛΉΣΕΙΣ Κ Ή ΡΟΖΙΝ ΉΣ (-49,5%) ΕΛΑΦΡΟΥ ΜΑΖΟΥ Τ (-3,2%)

MARKET WATCH

5+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΚΟΥΡΙΔΗΣ

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης

διόρισε τον Δημήτρη Σκουρίδη στη θέση του επικεφαλής

επιστήμονα για την Έρευνα, την Καινοτομία και την Τεχνολογία. Ο επικεφαλής επιστήμονας προεδρεύει, ex officio, του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Προεδρίας, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης προέβη στον διορισμό λαμβάνοντας υπόψη την προτεραιότητα που αποδίδει η κυβέρνηση στην έρευνα, στην καινοτομία και στην ψηφιακή μετάβαση.

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι ο ρόλος του επικεφαλής επιστήμονα έχει διευρυνθεί ούτως ώστε να καλύπτει, πέρα από την έρευνα και την καινοτομία και θέματα τεχνολογίας

και πως μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής επιστήμονας αναλαμβάνει συμβουλευτικό ρόλο στη διασφάλιση της επιτάχυνσης

προς τους στόχους της ψηφιακής Ευρώπης του 2030 και λειτουργεί ως καταλύτης για την υλοποίησή της.

ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΚΚ Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), στο πλαίσιο της θεσμοθέτησης της ετήσιας βράβευσης φοιτητών και φοιτητριών των Πανεπιστημίων της Κύπρου απένειμε κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 20222023, δύο χρηματικά βραβεία, συνολικού ύψους €1.000. Αποτίοντας φόρο τιμής στον πρώτο προέδρο της ΕΚΚ, τα βραβεία απονεμήθηκαν εις μνήμην του αείμνηστου Φρίξου Σορόκκου,

ο οποίος έθεσε τα θεμέλια για τη δημιουργία της εποπτικής Αρχής που σήμερα έχει υπό την εποπτεία της πέραν των 830 οντοτήτων. Οι δύο βραβευθέντες, οι οποίοι έλαβαν χρηματικό βραβείο €500 έκαστος, είναι η φοιτήτρια του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) κα Παναγιώτα Ντέλη και ο φοιτητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, κ. Άρης Σιόκρη. Τα χρηματικά βραβεία επέδωσε εκ μέρους της ΕΚΚ, η λειτουργός Α, κα Έλενα Καρκώτη.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ #HBVOLUNTEERSCHALLENGE

Δυναμική ήταν και φέτος η συμμετοχή των μελών του προσωπικού της Ελληνικής Τράπεζας στην εκστρατεία #HBVolunteersChallenge.

Η εκστρατεία #HBVolunteersChallenge ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2022 με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού (05/12) και ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2023. Όλες οι Διευθύνσεις/Μονάδες της Τράπεζας κλήθηκαν, μέσω του #HBVolunteersChallenge, να οργανώσουν τη δική τους δραστηριότητα, ενθαρρύνοντας την εθελοντική συμβολή του προσωπικού στη συνολική ευημερία της κοινωνίας. Το συνολικό ποσό που συγκεντρώθηκε μέσα από την εκστρατεία ξεπέρασε τις €8.000.

Πέραν των εθελοντικών και φιλανθρωπικών δράσεων που οργανώνει όλο τον χρόνο η Ελληνική Τράπεζα, το

#HBVolunteersChallenge έχει πλέον καθιερωθεί ως ετή-

σιος θεσμός, προωθώντας το πνεύμα του αλτρουισμού και

της προσφοράς. Ήδη, τις περασμένες δύο χρονιές για το

#HBVolunteersChallenge 2020 και 2021 η Ελληνική Τράπεζα έγινε ο πρώτος Οργανισμός που τιμήθηκε για την προσφορά του στο πλαίσιο της Παγκύπριας Εβδομάδας Εθελοντισμού από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

6 EconomyToday
1 3 2

Η ΚΥΠΡΟΣ ΩΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Οι σημαντικότερες γεωπολιτικές και επενδυτικές εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του Annual New York – Eastern Mediterranean Business Summit του Economist, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουλίου 2023 στη Νέα Υόρκη, με πλατινένιο χορηγό την PwC Κύπρου. Στο Συνέδριο που φέτος έφερε τον τίτλο «A new momentum for geopolitics and investment - Cyprus-Greece-Israel» συμμετείχαν

εξέχουσες προσωπικότητες από το πολιτικό και επιχειρηματικό σκηνικό των

ΗΠΑ, της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, ανάμεσά τους, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης (με βιντεοσκοπημένο μήνυμα), ο υπουργός

Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ηροδότου. Ο διευθύνων σύμβουλος της PwC Κύπρου, Φίλιππος Σώσειλος, κατά τη διάρκεια της παρέμβασής του στη συζήτηση με τίτλο «Investing for resilient growth in the Eastern Mediterranean: In need of an ambitious strategy», τόνισε τις μεγάλες προοπτικές που έχει η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως επενδυτικός προορισμός και ειδικά η Κύπρος. Επιπρόσθετα, ο Ανδρέας Γιασεμίδης clients & markets leader της PwC Κύπρου και πρόεδρος του Cyprus Investment Funds Association (CIFA) που συμμετείχε επίσης ως ομιλητής στο συνέδριο, αναφέρθηκε στη σημαντική ανάπτυξη του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο και στο γεγονός πως τα κυπριακά Επενδυτικά Ταμεία μπορούν να αποτελέσουν ιδανικές δομές για επενδύσεις στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή.

Την Co-CEO της Tototheo Maritime, Δέσποινα Παναγιώτου Θεοδοσίου επέλεξε η Κύπρος ως υποψήφια για το πρώτο «Βραβείο Ισότητας των Φύλων» του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).

Σύμφωνα με ανακοίνωση, την υποψηφιότητα τής κ. Θεοδοσίου για το 2024 ΙΜΟ General Equality Award υπέβαλε η υφυπουργός Ναυτιλίας Μαρίνα Χατζημανώλη. Η καθιέρωση τού εν λόγω βραβείου, προστίθεται, έγινε στο πλαίσιο της 128ης Συνόδου του Συμβουλίου, προκειμένου να αναγνωριστούν διεθνώς τα άτομα εκείνα, ανεξαρτήτως φύλου, τα οποία, είτε με την προσωπική τους ιδιότητα, είτε ως εκπρόσωποι φορέων, έχουν συμβάλει σημαντικά στην προώθηση της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών στον ναυτιλιακό τομέα. Η Δέσποινα Παναγιώτου Θεοδοσίου είναι Co-CEO του Ομίλου Tototheo Maritime, είναι πρόεδρος του Δ.Σ. της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), διετέλεσε πρόεδρος της WISTA International (Οκτώβριο του 2017-Οκτώβριο 2022) και είναι μέλος σε διάφορα Διοικητικά Συμβούλια, όπως του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΟΕΒ και στο ΕΒΕ Λεμεσού.

Το 2020 εκλέχθηκε μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ανωνύμων Εταιρειών και Επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και επικεφαλής της επιτροπής του Συνδέσμου στον τομέα ναυτιλιακών, ενώ έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τις 100 προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή στην παγκόσμια ναυτιλία, από τη διεθνή ναυτιλιακή έκδοση Lloyd’s List, για 5 συνεχόμενα έτη από το 2017. Επίσης, το 2019 έλαβε το βραβείο «International Personality of the Year» στα Lloyd’s List Greek Shipping Awards που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στην Αθήνα.

Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ CFA SOCIETY CYPRUS

Το νέο διοικητικό συμβούλιο του εξέλεξε ο διεθνώς βραβευμένος Σύνδεσμος Χρηματοοικονομικών Αναλυτών Κύπρου (CFA Society Cyprus), κατά τη διάρκεια της

γενικής συνέλευσης των μελών του, που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου 2023. Σύμφωνα με ανακοίνωση, το νέο διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από 7 μέλη, με πολυετή πείρα στον χρηματοοικονομικό τομέα. Πρόεδρος εξελέγη ο Ανδρέας Κλεάνθους, ο οποίος

πήρε τη σκυτάλη από τον Άλκη Χατζηττοφή και αντιπρόεδρος ο Κωνσταντίνος Κουρούγιαννης. Το

διοικητικό συμβούλιο συμπληρώνουν η Νάταλι Φιλίππου (γραμματέας), ο Evgeny Tarakanov (ταμίας)

και οι Μαρί Λουρουτζιάτη, Αδάμος Χατζηαντωνίου και Νίκος Ποταμάρης (μέλη). Αναλαμβάνοντας

τα καθήκοντά του, το νέο διοικητικό συμβούλιο του CFA Society

Cyprus ανέφερε ότι: «Ως μέλη του

νέου διοικητικού συμβουλίου θα

συνεισφέρουμε με την ποικιλόμορ-

φη γνώση και εξειδίκευσή μας στη

συνεχιζόμενη ενίσχυση και ανέλιξη

του συνδέσμου μας».

EconomyToday 7
4
ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΓΙΑ ΒΡΑΒΕΙΟ
Η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
6 5

ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ

«Το αύριο δεν μας φοβίζει, μας κάνει να το περιμένουμε με ακόμα περισσότερη λαχτάρα

και με μεγαλύτερο κίνητρο».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

WHOIS WHO

Η

νόδρομος για ένα έργο του

κορυφή είναι μο-

βεληνεκούς και της δυναμικής της

Μαρίνας Αγίας Νάπας» υπο-

γραμμίζει σε συνέντευξή του στο

περιοδικό Εconomy Today o

digital marketing supervisor της

Μαρίνας Αγίας Νάπας, Νίκος

Βαρδουνιώτης. Συναντήσαμε τον

κ. Βαρδουνιώτη στο γραφείο του,

στη Μαρίνα Αγίας Νάπας. Εκεί, μας

ξενάγησε στο εμβληματικό έργο, το

σήμα κατατεθέν πλέον της επαρχίας Αμμοχώστου. Έναν προορισμό,

που όπως μας τονίζει εμφαντικά, «στοχεύουμε να «μπει στο μυαλό του καταναλωτή» ως προορισμός

φιλικός για μια ευρεία ομάδα ενδιαφερόμενων και όχι ως προορισμός

για λίγους και εκλεκτούς.

Τι περιλαμβάνει το τυπικό πρόγραμμα μιας μέρας στο γραφείο;

Για αρχή καφές και συζήτηση γενικού ενδιαφέροντος με την ομάδα του μάρκετινγκ. Ιεροτελεστία για να πάει καλά η ημέρα! Στη συνέχεια οργάνωση των ατομικών και κατ’ επέκταση των ομαδικών υποχρεώσεων, follow-up των δραστηριοτήτων της προηγουμένης εργάσιμης, καθώς και συντονισμό των ημερήσιων συναντήσεων. Μια μέρα μαζί μας θα σας φανεί… μήνας. Λόγω των διαφορετικών πυλώνων του έργου και των δραστηριοτήτων της εταιρείας η μέρα μας συνδυάζει μαρίνα και ελλιμενισμό σκαφών, εμπορική ζώνη, real estate, events και σίγουρα top level branding.

Πολύ διαφορετικά μεταξύ τους στην προσέγγιση, όμως πολύ κοντά όταν μιλάμε και αναφερόμαστε σε ένα έργο της δυναμικής και του βεληνεκούς της Μαρίνας Αγίας Νάπας.

Ως digital marketing supervisor ενός μεγαλεπήβολου έργου, όπως η Μαρίνα Αγίας Νάπας, ποιες προκλήσεις καλείστε να διαχειριστείτε;

Ο Νίκος Βαρδουνιώτης δραστηριοποιεί-

ται στον κλάδο του μάρκετινγκ και της

επικοινωνίας για περισσότερα από 10

χρόνια. Διαθέτει πτυχίο μηχανικού και

μεταπτυχιακού τίτλου στη διοίκηση επι-

χειρήσεων με μάρκετινγκ από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Κύπρου. Το 2023

ολοκληρώνει τον δεύτερο μεταπτυχιακό

του τίτλο στο μάνατζμεντ από το Cyprus International Institute of Management.

Είναι πιστοποιημένος επαγγελματίας Δη-

Η μετά COVID-19 εποχή έχει αλλάξει κατά πολύ τις συνήθειές μας. Ως εκ τούτου καλεστήκαμε να προσαρμοστούμε και να προσαρμόσουμε τις δράσεις μας και τις δραστηριότητές μας σύμφωνα με τα νέα δεδομένα. Η τεχνολογία και οι εφαρμογές της συνέβαλαν αισθητά και σημαντικά προς την κατεύθυνση αυτή, ενώ τα ψηφιακά κανάλια και μέσα διατήρησαν την επικοινωνία σε ένα σημαντικά υψηλό επίπεδο. Πόσο μάλλον σε περίοδο που περνούσαμε ώρες στο σπίτι και μακριά από τις συνηθισμένες μας - έως τότε, δραστηριότητες. Θα αναφερθώ σε κάτι που το έχω δηλώσει και στο παρελθόν. Η Μαρίνα Αγίας Νάπας πρέπει να θεωρείται ένα σημαντικό «όπλο» - ας μου επιτραπεί η έκφραση - στη φαρέτρα του ανθρώπινου δυναμικού της. Το ίδιο ισχύει και για το τμήμα μάρκετινγκ. Οι προκλήσεις ήταν και παραμένουν αρκετές, με τις πιο σημαντικές να πρέπει να θεωρούνται η διατήρηση της εμβληματικής Μαρίνας Αγίας Νάπας στην κορυφή. Μια ακόμα πρόκληση είναι να «μπει στο μυαλό του καταναλωτή» ως προορισμός φιλικός για μια ευρεία ομάδα ενδιαφερόμενων και

μοσίων Σχέσεων (LCCI) καθώς και

στο Digital Marketing (CDMP) του Digital Marketing Institute. Είναι μέλος του Chartered Institute of Marketing καθώς

και του Chartered Institute of Public Relations. Στο παρελθόν έχει εργα-

στεί για Οργανισμούς όπως το Cyprus International Institute of Management και τον Δήμο Παραλιμνίου. Από τον

Σεπτέμβριο του 2019 εργάζεται στο τμήμα μάρκετινγκ της Μαρίνας Αγίας Νάπας.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
8 EconomyToday «

ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ Μ Έ ΝΑ 5

ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΒΙΒΛΙΟ: Ο Αλχημιστής

ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΑΙΝΙΑ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΘΑΥΜΑΖΩ: Ο πατέρας μου. Δεν είναι πλέον μαζί μου, του οφείλω όμως πολλά ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΘΑ ΗΘΈΛΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΩ:

Ό,τι και να είναι αυτό, θα έρθει η κατάλληλη στιγμή ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΈΝ ΑΠΟΧΩΡΙΖΟΜΑΙ ΠΟΤΈ: Το κινητό μου

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

όχι ως προορισμός για λίγους και εκλεκτούς όπως κατά διαστήματα φτάνει στα αφτιά μας. Τόσο η Διοίκηση όσο και το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας έχουν επανειλημμένα αποδείξει με πράξεις, όπως διοργανώσεις εκδηλώσεων, ότι η Μαρίνα Αγίας Νάπας είναι ένα άκρως φιλικό περιβάλλον για διαφορετικές ομάδες επισκεπτών.

Η εποχικότητα με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η περιοχή είναι επίσης ένα θέμα που προσωπικά θεωρώ θα χρειαστεί δουλειά και προσπάθεια τόσο ενδοεταιρικά όσο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και όχι μόνο.

Ποιο είναι το προσωπικό σας στοίχημα στη Μαρίνα Αγίας Νάπας; Ποιους στόχους θέλετε να πετύχετε;

Οι στόχοι διακρίνονται σε βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους. Ξεκινώντας από το πλάνο μάρκετινγκ και το επικοινωνιακό για τον επόμενο μήνα μέχρι την εξέλιξη του έργου σε δύο χρόνια. Το έργο αλλάζει από μέρα σε μέρα, εξελίσσεται και μαζί με αυτό οφείλουμε να εξελισσόμαστε κι εμείς. Και η εξέλιξη δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ήρθε ή θα έρθει από αψεγάδιαστη πορεία και αποφάσεις. Η κορυφή είναι μονόδρομος για ένα έργο του βεληνεκούς και της δυναμικής της Μαρίνας Αγίας Νάπας. Οφείλουμε να

είμαστε συνεπείς και με ομαδική δουλειά και συντεταγμένη πορεία

να στοχεύουμε πάντα την κορυφή. Εχθρός του καλού το καλύτερο. Το αύριο δεν μας φοβίζει, μας κάνει να το περιμένουμε με ακόμα περισσότερη λαχτάρα και με μεγαλύτερο κίνητρο. Ως εκ τούτου, η αποτελεσματική επικοινωνία, προβολή και προώθηση του έργου σε όλα τα επίπεδα και κανάλια είναι ένα στοίχημα σημαντικό. Από την αντίθετη πλευρά, δεν σας κρύβω ότι η προσωπική και η επαγγελμα-

τική εξέλιξη σε ένα τόσο γρήγορα μεταβαλλόμενο περιβάλλον με πολλές προκλήσεις και εναλλαγές, αν και δεν αποτελεί αυτοσκοπός, είναι μέρος της εξελικτικής διαδικασίας.

Ποιους στρατηγικούς

στόχους έχετε θέσει για το 2023;

Το 2023 είναι μια σημαντική

χρονιά τόσο για εμάς στη Μαρίνα Αγίας Νάπας όσο και ευρύτερα

για τη μητρική Ora Developers. Κι αυτό γιατί και για τις δύο εταιρεί-

ες είναι χρονιά με παραδόσειςορόσημα. Η παράδοση του ανατολικού πύργου, του πρώτου περιστρεφόμενου πύργου στην Κύπρο και ανάμεσα στα 34 περιστρεφόμενα κτήρια παγκοσμίως θα λάβει χώρα το επόμενο διάστημα. Επίσης, από τον Μάιο, η εμπορική ζώνη της μαρίνας λειτουργεί με τις περισσότερες επιλογές διασκέδασης, ψυχαγωγίας και αγορών. Συνολικά 20 καταστήματα, χώροι εστίασης και

ψυχαγωγίας είναι διαθέσιμα στο κοινό.

Πόσο σας ικανοποιεί η τουριστική κίνηση στη Μαρίνα Αγίας Νάπας;

Η αλήθεια είναι ότι οι προβλέψεις και τα νούμερα που καλεστήκαμε

να αξιολογήσουμε στην αρχή της χρονιάς έδειχναν μια αυξημένη τάση, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, αυτή μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιωθεί. Το ανέφερα και πιο πάνω ότι εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τα πλάνα μας, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε το κατάλληλο έδαφος ή αν θέλετε τον προθάλαμο για την επίτευξη των υψηλότερων επιπέδων επισκεψιμότητας στη μαρίνα. Το καταφέραμε το καλοκαίρι του 2022, να είστε βέβαιοι ότι θα το πραγματοποιήσουμε και φέτος.

Ποιοι σταθμοί καθόρισαν την επαγγελματική σας πορεία; Πιστεύω στο ρητό «είμαστε οι άνθρωποι που έχουμε κατά καιρούς γνωρίσει». Νομίζω η ολοκλήρωση του πρώτου μου μεταπτυχιακού στη Διοίκηση Επιχειρήσεων με οδήγησε σε μια εις βάθος αναζήτηση του επιχειρείν και κυρίως του μάρκετινγκ. Η συναναστροφή με επαγγελματίες και συνεργάτες του κλάδου επίσης έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν σημαντικό ρόλο τόσο σε προσωπικό όσο και επαγγελματικό επίπεδο. Το μάρκετινγκ είναι ένα ταξίδι το οποίο γίνεται πιο όμορφο όταν έχεις συνοδοιπόρους που μπορούν να αφουγκραστούν τις ανησυχίες σου και να μοιραστείς μαζί τους τις σκέψεις/ανησυχίες σου.

Ποιες νέες συνήθειες έχετε αποκτήσει στον εργασιακό σας τομέα μετά την Covid-19 εποχή;

Αν και νομίζω πως σιγά σιγά οι περισσότερες έχουν παρέλθει, θεωρώ πως τρεις θα μείνουν για πάντα. Online meetings, εργασία

εξ αποστάσεως και μια συσκευασία με απολυμαντικό υγρό σε κάθε γραφείο.

10 EconomyToday
ΜΟΤΟ ΜΟΥ
ΤΟ
«Στη ζωή δεν παίρνεις αυτό που αξίζεις αλλά αυτό που διεκδικείς». Πρέπει
να μάθουμε να διεκδικούμε. Ευσυνείδητα και υπεύθυνα πάντα.
THE ULTIMATE CORPORATE SPORT FESTIVAL OPEN SPORTS 2023 21-22 OCTOBER LIMASSOL FOR MORE INFO CONTACT opensports@diasmedia.com opensports.com.cy by

Η ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΟΙΗΣΕΩΝ

COVER STORY
ΣΤΟΙΧΗΜΑ
ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ
ΚΑΙ ΤΟ
ΤΟΥ

Ητελευταία πράξη της ολομέλειας της

Βουλής των Αντιπροσώπων, πριν από

το κλείσιμο των εργασιών της για τις

θερινές διακοπές, σφράγισε άτυπα την

έναρξη μιας περιόδου εκεχειρίας για

τις εκποιήσεις. Το πολύκροτο αυτό θέμα παραμένει ανοικτό μέχρι νεοτέρας, δεδομένης της εξαγγελίας

της κυβέρνησης για προώθηση ολοκληρωμένης λύσης

για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Το φθινόπωρο το

κεφάλαιο εκποιήσεις αναμένεται να βρεθεί και πάλι

στο προσκήνιο των συζητήσεων και η κυβέρνηση θα

κληθεί να ανοίξει τα χαρτιά της.

ΤΙ ΈΔΩΣΑΝ ΤΡΑΠΈΖΈΣ ΚΑΙ

ΈΤΑΙΡΈΙΈΣ ΔΙΑΧΈΙΡΙΣΗΣ

Την παρούσα στιγμή υπάρχουν περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, με το 90% να βρίσκεται στα χαρτοφυλάκια των εταιρειών εξαγοράς

πιστώσεων και το υπόλοιπο 10% στις τράπεζες. Στο πλαίσιο της «θερινής εκεχειρίας» οι τράπεζες και οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων προχώρησαν στην παγοποίηση των εκποιήσεων πρώτων κατοικιών αξίας μέχρι €350.000 έως τον Οκτώβριο. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Themis που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων

στην Κύπρο η οποία είχε καλέσει τους δανειολήπτες

με ΜΕΔ που εξασφαλίζονται από την πρώτη κατοικία

μέχρι €350.000 να επιβεβαιώσουν με τη συνδρομή

λογιστικού γραφείου το οφειλόμενο ποσό και τον υπο-

λογισμό των επιτοκίων τους, κόστος που αναλάμβανε

να καλύψει. Σύμφωνα με πληροφορίες μας λιγότεροι

από 30 δανειολήπτες έχουν σπεύσει να αξιοποιήσουν

αυτό το εργαλείο, ενώ το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας

περιλαμβάνει ΜΕΔ €1,5 δισ. τα οποία αντιστοιχούν σε

πρώτες κατοικίες αξίας €251.000 - €350.000 και

άλλα €700 εκατ. ΜΕΔ, που αφορούν πρώτες κατοικίες αξίας μέχρι €250.000.

ΤΟ ΣΧΈΔΙΟ ΈΝΟΙΚΙΟ ΈΝΑΝΤΙ ΔΟΣΗΣ

Μετρώντας αντίστροφα για την έναρξη του Σχεδίου Ενοίκιο έναντι Δόσης οι μνήμες γυρίζουν πίσω στην περίοδο της εξαγγελίας του Εστία. Όταν ανακοινωνόταν

το Σχέδιο Εστία οι προσδοκίες για αξιοποίησή του αποδείχθηκαν πολύ καλές για να είναι αληθινές εξ ου και κατέρρευσαν πολύ γρήγορα όταν οι αυτοεργοδοτούμενοι αποφάσισαν κατά τα φαινόμενα να μην αποκαλύψουν το σύνολο των περιουσιακών τους στοιχείων έστω κι αν «ρίσκαραν» την κύριά τους κατοικία. Αυτός θεωρείται άλλωστε και ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η συμμετοχή στο Εστία κινήθηκε σε χαμηλές πτήσεις.

Στο διά ταύτα, το Σχέδιο Ενοίκιο έναντι Δόσης, το οποίο θα αναλάβει ως φορέας υλοποίησης η ΚΕΔΙΠΕΣ, είναι προσανατολισμένο να καλύψει τους ευάλωτους

δανειολήπτες που απορρίφθηκαν ως μη βιώσιμοι

από τα Σχέδια Εστία

ρίξουμε μια ματιά στις εκτιμήσεις της ΚΕΔΙΠΕΣ για τη δυνητική περίμετρο του νέου Σχεδίου θα δούμε ότι οι κύριες κατοικίες που δύνανται να ενταχθούν στο Σχέδιο δεν υπερβαίνουν τις 2.500. Οι μισές κύριες κατοικίες θα προέρχονται από το χαρτοφυλάκιο των ΜΕΔ που κατέχουν τράπεζες και εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και οι άλλες μισές από το δικό της χαρτοφυλάκιο, που αφορά ΜΕΔ της πρώην Συνεργατικής. Στο σενάριο υποβολής αίτησης και έγκρισης για συμμετοχή στο νέο Σχέδιο, οι αριθμοί αυτοί μειώνονται καθώς η

ΚΕΔΙΠΕΣ υπολογίζει ότι θα συμμετέχουν τελικά 800 κύριες κατοικίες.

ΚΈΡΔΙΣΑΝ ΧΡΟΝΟ

Η προώθηση του Σχεδίου Ενοίκιο έναντι Δόσης και οι παραχωρήσεις τραπεζών και εταιρειών εξαγοράς

πιστώσεων δίνουν πολύτιμο χρόνο στον Μάκη Κεραυνό και στους επιτελείς του στο Υπουργείο Οικονομικών να επεξεργαστούν το ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων, που έχουν υποσχεθεί. Το ορόσημο για τη λήξη της εκεχειρίας είναι η 31η Οκτωβρίου οπότε και εκπνέει η αναστολή των εκποιήσεων πρώτων κατοικιών μέχρι €350.000, που εφαρμόζουν εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και τράπεζες. Η κυβέρνηση καλείται να αξιοποιήσει στο έπακρον τον χρόνο που μεσολαβεί διαφορετικά ενδέχεται να βρεθεί και πάλι στην άβολη θέση να διαφωνεί ακόμη και με τα κόμματα που τη στηρίζουν.

Η ΟΥΣΙΑ ΠΟΥ ΔΈΝ ΑΓΓΙΖΈΙ

ΚΑΝΈΙΣ

Η ύπαρξη πλαισίου εκποιήσεων είναι σημαντική, αλλά

δεν αρκεί από μόνη της να λύσει το πρόβλημα. Χρειάζεται

οι νόμοι να εφαρμόζονται και χρειάζεται η δικαιοσύνη

να απονέμεται γρήγορα. Οτιδήποτε άλλο μόνο στη διαιώνιση προβλημάτων συμβάλλει και αυτό συμβαίνει με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα τελευταία δέκα χρόνια. Εάν εστιάσουμε στην οικονομική αξία της ταχύτητας στην απονομή δικαιοσύνης τότε θα διαπιστώσουμε ότι έχει βαρύνουσα σημασία για την προσέλκυση σοβαρών επενδύσεων, που έχει τόση πολλή ανάγκη η κυπριακή οικονομία για μια σειρά από λόγους, που δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε. Εάν εστιάσουμε στο οικονομικό κόστος της απουσίας ταχύτητας στην απονομή δικαιοσύνης τότε θα διαπιστώσουμε ότι έχει στοιχίσει στον Κύπριο φορολογούμενο μερικά δισεκατομμύρια ευρώ. Είναι ακόμη νωπές οι μνήμες από την κατάρρευση του Συνεργατισμού, η οποία επισπεύθηκε όταν οι ευρωπαίοι επόπτες μηδένισαν την αξία των εξασφαλίσεων σημαντικού μέρους του προβληματικού του δανειακού χαρτοφυλακίου. Γιατί το έκαναν; Επειδή έκριναν ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να τις ρευστοποιήσει για να εισπράξει τα δάνεια που παραχώρησε και δεν αποπληρώνονταν για πολλά χρόνια. Όσοι λοιπόν διατείνονται ότι το πρόβλημα είναι πλέον εκτός τραπεζικού συστήματος και άρα δεν επηρεάζει τότε μάλλον περί άλλων τυρβάζουν και σίγουρα αγνοούν βασικές παραμέτρους της λειτουργίας μιας οικονομίας.

EconomyToday 13
κι
καθώς
οι οποίοι προέκυψαν στη μετά Σχεδίου Εστία εποχή. Αν
Οικία,
και ευάλωτους

ΖΉΤΉΜΑ ΜΕ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

Τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχουν έντονες συζητήσεις για το θέμα της νομοθετικής ρύθμισης της αναστολής των εκποιήσεων. Υπενθυμίζεται

ότι πέρσι για συγκεκριμένες κατηγορίες δανείων η αναστολή είχε εγκριθεί και στο τέλος

υιοθετηθεί με τη σύμφωνο γνώμη της τότε κυβέρνησης, μετακυλίοντας ουσιαστικά την επίλυση του θέματος στα χέρια της νέας κυβέρνησης.

ΟΙ ΔΎΟ ΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΤΟΎ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

Αν εξετάσουμε διαχρονικά το ζήτημα μπορούμε να χωρίσουμε το πλαίσιο των εκποιήσεων σε δύο περιόδους. Στην

προ τρόικας εποχή, κατά την οποία ουσιαστικά η ανάκτηση

του χρέους από τα τραπεζικά ιδρύματα ήταν εξαιρετικά δύσκολη μέχρι αδύνατη, δίνοντας την ευκαιρία σε πολλούς δανειολήπτες να κρυφτούν πίσω από το πλαίσιο και να μην αποπληρώνουν στρατηγικά τα δάνεια τους.

Η δεύτερη περίοδος αφορά στα μέτρα που επιβλήθηκαν από το μνημόνιο και αφορούσαν ένα καινούργιο πλαίσιο εκποιήσεων, δίδοντας το δικαίωμα στα τραπεζικά ιδρύματα να προχωρούν γρηγορότερα σε πλειστηριασμούς (υιοθετήθηκαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί) και την ψήφιση σε νόμο της δυνατότητας πώλησης / μεταφοράς δανειακών χαρτοφυλακίων από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε εταιρείες διαχείρισης.

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΙ

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑ ΧΩΡΙΣΤΕΙ ΣΕ ΔΥΟ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ, ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΠΡΙΝ ΤΟ 2013 ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013

ΕΙΜΑΣΤΕ Η ΜΟΝΗ ΧΏΡΑ ΜΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΕΣ;

Σίγουρα κάποιος θα αναρωτηθεί αν είμαστε η μόνη χώρα που εφαρμόζει τέτοιες νομοθεσίες και η απάντηση είναι όχι. Όλοι θα θυμόμαστε την περίοδο της κρίσης των στεγαστικών δανείων στην Ισπανία όπου άνθρωποι ξεσπιτώνονταν επειδή δεν μπορούσαν να πληρώσουν τις δόσεις τους. Η συγκεκριμένη χώρα είχε το ίδιο σχεδόν πρόβλημα υπερδανεισμού όπως στην Κύπρο, διότι υπήρξε μια περίοδος ασυγκράτητης πιστωτικής επέκτασης.

Γιατί το ζήτημα είναι τόσο σημαντικό στην Κύπρο; Η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στην περίοδο πριν την εφαρμογή της νέας οδηγίας για παραχώρηση δανείων που επιβάλλει στα τραπεζικά ιδρύματα τη διασφάλιση της δυνατότητας αποπληρωμής του δανειολήπτη κατά την περίοδο αξιολόγησης του δανείου. Πριν τη συγκεκριμένη οδηγία είχε παρατηρηθεί μια αλόγιστη πιστωτική επέκταση με την παραχώρηση αμφιβόλου ποιότητας δανείων και την επένδυση σε υψηλού ρίσκου ομολόγων. Αυτό γινόταν, αν κάποιος ανατρέξει σε παλιότερες εποχές, μέσα από την αυξημένη ρευστότητα που είχαν αντλήσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παραχωρώντας καταθετικά

επιτόκια πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρώπης.

14 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ COVER STORY
ΤΟΥ ΤΆΣΟΥ ΓΙΆΣΕΜΙΔΗ
ΕΚΠΟΙΉΣΕΙΣ: ΕΝΑ

ΟΙ

ΚΑΚΈΣ

ΣΥΝΉΘΈΙΈΣ

ΤΟΥ ΠΑΡΈΛΘΟΝΤΟΣ

Ήταν η εποχή που κάποιοι είχαν γίνει ξαφνικά επαγγελματίες στη δανειοδότηση σε ελβετικό φράγκο, το να μπεις εγγυητής του «παρέα» ή του συνάδελφου ήταν κάτι πολύ απλό χωρίς ουσιαστικά ο εγγυητής να αντιλαμβάνεται

τους κινδύνους και η περίοδος που αν είχε κάποιος ένα ακίνητο γινόταν μια εκτίμηση και δινόταν το δάνειο χωρίς ουσιαστικά να διασφαλίζεται η δυνατότητα αποπληρωμής.

Στις περιπτώσεις δε, που ο δανειολήπτης αδυνατούσε να

αποπληρώσει το χρέος γινόταν νέα υψηλότερη εκτίμηση και νέος υψηλότερος δανεισμός καλύπτοντας τις καθυστερήσεις.

Αν η ερώτηση είναι ποιος ευθύνεται για αυτή της εξέλιξη, η απάντηση θα είναι ότι, εποπτική αρχή, τραπεζικά ιδρύματα και δανειολήπτες είναι συνυπεύθυνοι. Θεωρητικά μετά την εφαρμογή των νέων οδηγιών για δανειοδοτήσεις υπήρξε αξιολόγηση των δυνατοτήτων κάθε δανειολήπτη να ανταποκριθεί στις δόσεις του, οπότε δεν αναμένεται σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εκτός κι αν δεν έχει εκτιμηθεί σωστά ο επιτοκιακός

κίνδυνος με τις συνεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οπότε, το υψηλό ποσοστό ιδιωτικού χρέους, άσχετα αν έχει

αποξενωθεί σε μεγάλο βαθμό από τους ισολογισμούς των τραπεζικών ιδρυμάτων, παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα για την κοινωνία η οποία θεωρεί το πλαίσιο των εκποιήσεων ιδιαίτερα σημαντικό. Ειδικά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, δανειολήπτες που ήταν σωστοί, κινδυνεύουν να χάσουν την κατοικία τους.

ΠΑΖΛ

ΓΙΑ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΛΥΤΈΣ

Για να επιλύσεις ένα πρόβλημα πρέπει να βάλεις τα δεδομένα κάτω και να τα αναλύσεις (σίγουρα σε ένα άρθρο δεν μπορείς να καλύψεις τα πάντα αλλά θα δούμε τα βασικά). Η παραχώρηση δανεισμού γίνεται μέσα από τα κεφάλαια των καταθετών και τα τραπεζικά ιδρύματα, αποτελούν ιδιωτικές εταιρείες με μετόχους.

Όμως έχουν ρόλο να διαδραματίσουν στην κοινωνία όπως και υποχρέωση να παρέχουν μέσα από ένα πλαίσιο διαφάνειας (προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η μια από τις προτάσεις νόμου που υπερψηφίστηκαν) όλα τα στοιχεία που αφορούν στο δάνειο (όσο δύσκολο κι αν είναι στις περιπτώσεις τις οποίες το δάνειο δόθηκε από τη Λαϊκή) και να συζητούν εποικοδομητικά πιθανές λύσεις αναδιάρθρωσης (ειδικά στις περιπτώσεις που το δάνειο είναι πλήρως εξασφαλισμένο να μη θεωρούν εύκολη λύση την εκποίηση εφόσον θα ανακτήσουν ολόκληρο το ποσό του δανείου). Τα ίδια αφορούν και τις εταιρείες διαχείρισης. Επειδή η συζήτηση που γίνεται στη δημόσια σφαίρα αφορά στις ευάλωτες ομάδες και την κύρια κατοικία, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σωστά όλοι οι δανειολήπτες πρέπει να έχουν πλήρη ενημέρωση για το δάνειο και ενδεχομένως θα ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση η υιοθέτηση ενός μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών παρόμοιου με αυτού στην Ελλάδα. Για δάνεια μέχρι ενός ποσού που αφορούν κύρια κατοικία, προωθείται η θέσπιση του δικαστηρίου ειδικής δικαιοδοσίας.

Από εκεί και πέρα πρέπει να είναι ξεκάθαρο σε όλα τα τραπεζικά ιδρύματα ποιος θεωρείται στρατηγικός κακοπληρωτής και ποιος όχι. Ο διαχωρισμός υπάρχει, πρέπει να καταγραφεί και ενδεχομένως να υπάρξει κάποιος μηχανισμός συνεννόησης μεταξύ τραπεζικών ιδρυμάτων και εταιρειών διαχείρισης. Σε άλλες χώρες υπάρχει μητρώο πιστωτικού προφίλ των πελατών των τραπεζών κεντρικά. Γίνεται αντιληπτό ότι ένας μη βιώσιμος δανειολήπτης, σε τρεις μήνες δεν θα αλλάξουν τα δεδομένα του, οπότε στις περιπτώσεις που απαιτείται θα πρέπει να υπάρξει κοινωνική αρωγή μέσα από τα σχέδια της κυβέρνησης και τη στεγαστική της πολιτική. Όλοι θα πρέπει να εργαστούν ώστε να βρεθεί μια ολιστική λύση στο πρόβλημα, το οποίο θα συνεχίζει να υπάρχει όσο υφίστανται πολλά από τα δάνεια που κακώς

δόθηκαν από την αρχή.

Οποιαδήποτε σχέδια αποφασίζονται όπως π.χ. το ΕΣΤΙΑ ή το ενοίκιο αντί δόσης, θα πρέπει να εφαρμοστούν με σύντομες και αποδοτικές διαδικασίες, με την εφαρμογή της τεχνολογίας. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης

εφαρμογής του πλαισίου ΕΣΤΙΑ, ο όγκος των εγγράφων που έπρεπε να προσκομιστούν και η δυσκολία εξεύρεσης τους ήταν τέτοια που αρκετοί δανειολήπτες δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν. Από την άλλη πρέπει να γίνεται ξεκάθαρο ότι όποιος δανειολήπτης αποκρύβει στοιχεία είτε για τα εισοδήματα είτε για τα περιουσιακά του στοιχεία, θα πρέπει να απορρίπτεται αμέσως.

EconomyToday 15

ΘΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΜΕΔ,

ΤΟ

«ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ EΚΠΟΙΗΣΕΩΝ»;

Εδώ και μία δεκαετία συζητείται το μεγάλο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων που ταλανίζει την κυπριακή οικονομία και κοινωνία, χωρίς καμία λύση στο ζήτημα. Από τον Ιούνιο με αφορμή την επίμαχη πρόταση των 33 βουλευτών, για πάγωμα της εκποίησης μέσω δικαστικού διατάγματος, προκειμένου να διαπιστωθεί το οφειλόμενο ποσό ή και ύπαρξη υπερχρεώσεων, άνοιξε και πάλι (στα σοβαρά αυτή τη φορά» η συζήτηση γύρω από το θέμα. Όλες οι πολιτικές δυνάμεις πίεζαν και πιέζουν, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή και να τύχουν στήριξη οι δανειολήπτες που αδυνατούν πραγματικά να πληρώσουν. Τον Σεπτέμβρη, λοιπόν οι Επιτροπές Νομικών και Οικονομικών θα εξετάσουν το νομοσχέδιο για το «Δικαστήριο Εκποιήσεων», και το «Economy Today» ζήτησε τις απόψεις οικονομολόγων, νομικών και των δανειοληπτών, κατά πόσο θα δώσει λύση στο ζήτημα το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

ΤΗΣ ΈΛΈΝΑΣ ΚΑΛΥΦΌΜΜΑΤΌΥ

COVER STORY
16 EconomyToday

Στα χέρια της κυβέρνησης και της Βουλής είναι η

«καυτή πατάτα» των ΜΕΔ και των εκποιήσεων.

Από Σεπτέμβρη, όλοι θα πρέπει να εγκύψουν

στο πρόβλημα και να δώσουν ολιστική λύση

και όχι ασπιρίνη, για το καλό της οικονομίας

και της κοινωνίας. Το πρώτο μέτρο που θα συζητηθεί στη

Βουλή είναι το «Δικαστήριο Εκποιήσεων». Το συγκεκριμένο

νομοσχέδιο, σύμφωνα με τους εμπλεκομένους, είναι ένα μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν είναι η λύση

στα φλέγοντα ζητήματα των «κόκκινων δανείων» και των εκποιήσεων. Ο μόνος τρόπος για να βοηθήσει όπως υποστηρίζουν είναι να γίνει ένας συνδυασμός με άλλα μέτρα για τα ΜΕΔ, καθώς μόνο του δεν λύνει το πρόβλημα. Και αυτό διότι, στην Κύπρο παρατηρείται απίστευτη καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης.

ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Ο οικονομολόγος, Στέλιος Πλατής, μιλώντας στο ΕΤ, προτείνει μεταξύ άλλων, «ο δανειολήπτης να έχει τη δυνατότητα προσφυγής σε δεσμευτική μορφή επιδιαιτησίας -όχι υφιστάμενο δικαστήριο/ δικαστές- με διαδικασίες εξπρές, να διασφαλίζεται η πλήρης διαφάνεια στον υπολογισμό της πραγματικής οφειλής να καταργεί ή/και να διορθώνει (σε υφιστάμενα δάνεια) καταχρηστικές ρήτρες». Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος, Γιάννης Τελώνης, υποστηρίζει πως, «για να επιτύχει όμως η πρόταση, τίθενται κατά την άποψή μου κάποιες προϋποθέσεις

που μεταξύ άλλων είναι η χρονικά σύντομη λειτουργία του θεσμού του Δικαστηρίου και η σύντομη εκδίκαση υποθέσεων, ώστε να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη και η εγκυρότητα του θεσμού». Εάν επιτύχει λοιπόν το Δικαστήριο όπως αναφέρει ο κ. Τελώνης, «θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες των

άλλων σχεδίων που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό της κυβέρνησης αφού θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και η κουλτούρα του «περίμενε κάτι καλύτερο».

ΑΔΙΚΟ

Οι δανειολήπτες, δηλώνουν απογοητευμένοι από το νομοσχέδιο, καθώς σύμφωνα με τη διευθύντρια του ΣΥΠΡΟΔΑΤ (Σύνδεσμος Προστασίας Δανειοληπτών), Τζένη Παπαχαραλάμπους, υπάρχουν επιφυλάξεις τόσο για την συνταγματικότητά του. Ο Σύνδεσμος προβληματίζεται και για τον περιορισμό που έχει για το ποιος δανειολήπτης δικαιούται να προσφεύγει. Όπως αναφέρει η κ. Παπαχαραλάμπους, «θα πρέπει όλοι να αναρωτηθούν/προβληματιστούν πού είναι το δικαίωμα του Δανειολήπτη, ο οποίος για παράδειγμα, για χρόνια ήταν συνεπής στις δόσεις του, με Κύρια Κατοικία αξίας €380.000 - €400.000 και λόγω διαφόρων προβλημάτων που μπορεί να παρουσιάστηκαν τα τελευταία 2-3 χρόνια, δεν μπόρεσε να πληρώνει τις δόσεις, αυτός ο Δανειολήπτης γιατί ΔΕΝ

έχει το δικαίωμα προσφυγής στο Ειδικό Δικαστήριο, ποια εξουσία μπορεί να του το στερήσει;»

ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ ΠΟΡΩΝ

Μιλώντας στο Εconomy Τoday, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λευκωσίας, Μιχάλης Βορκάς, ανέφερε πως, «από την προτεινόμενη τροποποίηση του Περί Δικαστηρίων Νόμου

για σύσταση ειδικής δικαιοδοσίας εντός των Επαρχιακών

Ο ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΗΣ

Δικαστηρίων, δεν προκύπτουν ασφαλή συμπεράσματα ως προς την αποτελεσματικότητά της για επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν στην οικονομία και τους πολίτες από τις ΜΕΧ». Τόνισε ότι, «θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε συνολικά τα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση και η Βουλή για άμβλυνση των υφιστάμενων προβλημάτων». Αναφορικά με τη σύσταση ειδικής δικαιοδοσίας εντός των Επαρχιακών Δικαστηρίων, όπως είπε, «θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε

ποια θα είναι η προσέγγιση του Ανώτατου Δικαστηρίου επί

του θέματος, το οποίο και θα αποφασίσει τον αριθμό των δικαστών που θα στελεχώσουν την υπό σύσταση ειδική δικαιοδοσία». Περαιτέρω, πρόσθεσε πως, «για τη σωστή και ομαλή λειτουργία αυτής της ειδικής δικαιοδοσίας θα πρέπει να τύχουν εκπαίδευσης οι δικαστές που θα στελεχώσουν

το ειδικό δικαστήριο ανά επαρχία με σκοπό την εξειδίκευσή

18 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
COVER STORY
τους, η οποία επίσης θα επιταχύνει τις δικαστικές διαδικασίες. Είναι δεδομένο ότι θα πρέπει οι υποθέσεις αυτές να τύχουν ειδικού χειρισμού λόγω της επίπτωσης που έχουν τόσο στην κοινωνία όσο και στην οικονομία». Σημαντικό ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία των Δικαστηρίων, σημείωσε πως «θα πρέπει να γίνει σωστή εξισορρόπηση των πόρων που θα διατεθούν στην εν λόγω ειδική δικαιοδοσία ούτως ώστε να μην είναι εις βάρος της εκδίκασης άλλων υποθέσεων, που ΝΑ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΣΕ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΕΠΙΔΙΑΙΤΗΣΙΑΣ -ΟΧΙ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ/ ΔΙΚΑΣΤΕΣΜΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΞΠΡΕΣ

επίσης εκκρεμούν ενώπιον των Δικαστηρίων».

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ…

Στην αιτιολογική έκθεση επισημαίνεται ότι το νομοσχέδιο συμπληρώνει μέτρα που ήδη λήφθηκαν, όπως την προώθηση κυβερνητικών σχεδίων για την προστασία της κύριας κατοικίας, για επίτευξη του στόχου της μείωσης των ΜΕΧ. Με την ψήφιση της ρύθμισης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η επίτευξη της ταχείας εκδίκασης υποθέσεων χρηματοπιστωτικών διαφορών θα εναπόκειται σε σημαντικό βαθμό σε

μέτρα που θα λάβει η δικαστική εξουσία, όπως την περίληψη επαρκούς αριθμού δικαστών στην ειδική δικαιοδοσία και την υποχρέωση εξειδικευμένης εκπαίδευσης επαρχιακού δικαστή στον οποίο θα ανατίθενται υποθέσεις της ειδικής δικαιοδοσίας από τη Σχολή Δικαστών, όπως προστίθεται. Στο νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνεται πρόνοια για τον χρόνο κατά τον οποίο θα εκδικάζονται οι συγκεκριμένες υποθέσεις, καθώς κάτι τέτοιο θα θεωρείτο αντισυνταγματική παρέμβαση στη δικαστική εξουσία. Παράλληλα, δεν περιλαμβάνεται πρόνοια για αναστολή της εκποίησης κατά τη διάρκεια εκδίκασης της υπόθεσης, καθώς κάτι τέτοιο η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα προκαλούσε αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα.

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ

Το νομοσχέδιο με τίτλο: «Ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2023», αποσκοπεί στη ρύθμιση της εκδίκασης των διαφορών που προκύπτουν μεταξύ δανειολήπτη/εγγυητή/παρόχου εξασφάλισης, με πιστωτή, αναφορικά με πιστωτική διευκόλυνση που εξασφαλίζεται με κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350 χιλιάδων. Σημειώνεται ότι με οδηγίες του Ανώτατου Δικαστηρίου, προέδρος Επαρχιακού Δικαστηρίου, μπορεί να ορίσει, αριθμό δικαστών, οι οποίοι να εκδικάζουν τις σχετικές υποθέσεις διαφοράς που προκύπτουν μεταξύ δανειολήπτη/εγγυητή/παρόχου εξασφάλισης με πιστωτή (τράπεζα /εταιρεία εξαγοράς), αναφορικά με το χρεωστικό υπόλοιπο της πιστωτικής διευκόλυνσης, που εξασφαλίζεται με κύρια κατοικία εκτιμημένης αξίας μέχρι €350 χιλ. η οποία παρουσιάζει καθυστέρηση ή υπέρβαση και η οποία έχει τερματισθεί.

Επίσης θα μπορεί να εκδικάζει και υποθέσεις οποιασδήποτε άλλης διαφοράς μεταξύ των δύο πλευρών, που αφορά την εν λόγω πιστωτική διευκόλυνση, τις συναφείς εγγυήσεις ή/και εξασφαλίσεις. Δηλαδή, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου που προωθήθηκε στη Βουλή, περιλαμβάνονται οι διαφορές που αφορούν πιστωτική διευκόλυνση η οποία εξασφαλίζεται με κύρια κατοικία εκτιμημένης αξίας μέχρι €350 χιλ., σε σχέση με υπερχρεώσεις ή/και καταχρηστικές ρήτρες. Ειδικότερα σημειώνεται ότι στο νομοσχέδιο εμπίπτουν διαφορές για πιστωτικές διευκολύνσεις που εξασφαλίζονται με κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350 χιλ., σύμφωνα με εκτίμηση που διενεργείται από εκτιμητή μέλος του ΕΤΕΚ. Επίσης, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι εκκρεμούσες ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου υποθέσεις, των οποίων η ακρόαση δεν έχει αρχίσει, διαβιβάζονται προς συνέχιση της δικαστικής διαδικασίας και έκδοση απόφασης. Σημειώνεται ότι απώτερος σκοπός της ρύθμισης της εκδίκασης των συγκεκριμένων υποθέσεων, στο πλαίσιο των Επαρχιακών Δικαστηρίων, είναι η συμβολή στην επίτευξη περαιτέρω μείωσης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ), διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα δικαιώματα των δανειοληπτών, με σημαντικά οφέλη για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομία.

EconomyToday 19
ΠΡΟΝΟΙΕΣ

Ο ΔΕΚΑΕΤΉΣ

ΕΦΙΑΛΤΉΣ, ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΉΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ Ή ΛΥΣΉ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΙΉΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΔΡΑ ΣΤΈΛΙΟΥ ΠΛΑΤΉ Διδάκτωρα Χρηματοοικονομικών και Μακροοικονομίας του Πανεπιστημίου του Cambridge

Ηπληγή που άνοιξε με την προβλέψιμη τραπεζική κρίση του 2012-13 και μεγάλωσε με το αχρείαστο και καταστροφικό κούρεμα καταθέσεων, είχε ως συνέπεια τη ραγδαία διόγκωση των Μη-Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ). Κάτι που έχει πλέον κακοφορμίσει σε βαθμό επικίνδυνο. Η αδυναμία της Πολιτείας για δέκα ολόκληρα χρόνια να βρει την κατάλληλη θεραπεία σε ένα πρόβλημα που η ίδια ουσιαστικά δημιούργησε με τις αποφάσεις και την κωλυσιεργία της, έχει ως αποτέλεσμα σήμερα χιλιάδες κυπριακά νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να βρίσκονται στο μέσο μιας εφιαλτικής κατάστασης.

Ας συλλογιστούμε μόνο πόσο ψυχοφθόρο και επίπονο είναι για κάθε οικογένεια που λαμβάνει την επιστολή για εκποίηση της οικίας της, χωρίς ουσιαστικά να έχει εναλλακτικές επιλογές ή μια κάποια διέξοδο. Και εδώ μιλάμε για χιλιάδες οικογένειες που επηρεάζονται. Οικογένειες που η Πολιτεία για δέκα χρόνια άφησε ξεκρέμαστες.

Η ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ 2013 Και επειδή ακούμε (δυστυχώς) τους κυβερνώντες να προσπαθούν να κυβερνήσουν δέκα χρόνια μετά με όρους 2013, επισείοντας τη δαμόκλειο σπάθη της χρεοκοπίας και της διασάλευσης της χρηματοπιστωτι-

κής σταθερότητας, ας θυμηθούμε το 2012 – τότε που προειδοποιούσαμε σε κάθε ευκαιρία για τον επερχόμενο κίνδυνο. Το 2012, λοιπόν είχαμε ένα σχετικά τεράστιο τραπεζικό κλάδο με περιουσιακά στοιχεία 143 δις ευρώ και δάνεια όσο και καταθέσεις περίπου 70 δις – σε σύγκριση με 25 δις και 50 δις αντίστοιχα σήμερα. Τα δε μη-εξυπηρετούμενα δάνεια με βάση τον ορισμό των 90 ημερών, τότε ήταν μόλις 11,7 δις ευρώ στον τραπεζικό τομέα και 2,1 δις στον Συνεργατισμό – ένα ομολογουμένως μικρό ποσοστό σε σχέση με σήμερα. Και τότε οι (καλύτεροι στον κόσμο, κατά την πολιτική μας ηγεσία) τραπεζίτες μας επένδυσαν στα ελληνικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά δίχως ουσιαστικό

έλεγχο από την Πολιτεία (βλέπε Κεντρική Τράπεζα Κύπρου). Και οι ευθύνες της Πολιτείας συνεχίζονται, αφού η κυβέρνησή μας δεν πέτυχε την παραμικρή στήριξη από την Ε.Ε. όταν κουρεύονταν τα ελληνικά ομόλογα στα οποία είχαμε επενδύσει, σπρώχνοντας έτσι τις δυο μεγαλύτερες τράπεζες μας στον γκρεμό.

20 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ COVER STORY

Για να πάρει τη σκυτάλη η επόμενη κυβέρνηση, που με βλέμμα στα δικά τους επαγγελματικά συμφέροντα (σύμφωνα με τους πλέον στενούς συνεργάτες του ίδιου του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας), πρότειναν καθολικό κούρεμα καταθέσεων για να καταλήξουμε στο τραγικό κούρεμα ανασφάλιστων καταθέσεων σε Λαϊκή και Τράπεζα Κύπρου. Ήταν εκείνη την περίοδο που εκτινάχθηκε και το πρόβλημα με τα ΜΕΔ. Και (όπως προειδοποιούσαμε τότε) είναι λογικό, αφού αφαιρείς σχεδόν τα μισά περιουσιακά στοιχεία από το σύστημα για να καλύψεις ζημιές από τις επενδύσεις στα ελληνικά ομόλογα αλλά και τις κακές διαπραγματεύσεις που αφορούσαν στην άμεση αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ζημιών από ΜΕΔ στο σύστημα. Και αυτά, ενώ εκατοντάδες εκατομμύρια μη-εξυπηρετούμενων δανείων που αφορούσαν σε μεγάλες επιχειρήσεις, αναδιαρθρώθηκαν ή/και μειώθηκαν μέσα από διαπραγματεύσεις την περίοδο 2013-2016. Κάτι που δεν ίσχυσε προφανώς για την πρώτη κατοικία ή/

ΤΟ 2012

Ο ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ ΕΙΧΕ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΥΜΑΙΝΟΝΤΑΝ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΟΥ 70 ΔΙΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ 25 ΔΙΣ

ΚΑΙ 50 ΔΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΣΗΜΕΡΑ

και τη μικρή επιχειρηματική στέγη. Τουναντίον, αυτά φορτώθηκαν το πρόβλημα που πια έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Αφού τα συνολικά ΜΕΔ σήμερα ανέρχονται

πια σε πέραν των 24 δις ευρώ (με το 90% περίπου να βρίσκεται στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων). Για σκοπούς σύγκρισης υπενθυμίζω ότι τα συνολικά δάνεια από το τραπεζικό σύστημα είναι σήμερα περίπου 25 δις.

Η ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΩΝ

Και δεν έφτανε αυτό, η Πολιτεία άφησε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο που επιτρέπει μια επιθετική, σε ορισμένες περιπτώσεις, συμπεριφορά εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων και τραπεζικών ιδρυμάτων σε βάρος των δανειοληπτών. Εδώ ο διοικητής της Κεντρικής παραδέχθηκε ότι έχουν διαπιστωθεί μαζικές παραβάσεις του κώδικα συμπεριφοράς της τράπεζας. Ενώ η Πολιτεία δεν ήταν ποτέ πρόθυμη να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος – τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Και

EconomyToday 21

πώς να το κάνει άλλωστε, όταν ένα μεγάλο μέρος των βουλευτών μας ήταν στις λίστες μη-εξυπηρετούμενων

δανείων που είδαν το φως της δημοσιότητας;

Από την άλλη, δεν είναι και δουλειά των τραπεζών ή

των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων να στηρίξουν τους δανειολήπτες, ούτε να εφαρμόσουν κοινωνική πολιτική.

Δουλειά τους είναι να λειτουργούν ως διαμεσολαβητές

και καταλύτες της οικονομικής δραστηριότητας και

να μεγιστοποιούν το κέρδος για τους μετόχους τους.

Σημειώνω επίσης ότι σε ένα υγιές τραπεζικό σύστημα, το εργαλείο της εκποίησης είναι απολύτως απαραίτητο.

Αφού η ενυπόθηκη εξασφάλιση αποτελεί την κύρια βάση της δανειοδότησης. Και τυχόν μόνιμη ή θεσμικά υποστηριζόμενη αδυναμία ή/και καθυστέρηση εκποίησης της πρώτης κατοικίας θα απέκοπτε την πρόσβαση της μεσαίας τάξης και των χαμηλών εισοδηματικά στρωμάτων σε χρηματοδότηση για απόκτηση στέγης. Εδώ λοιπόν που έφτασαν τα πράγματα, δέκα χρόνια μετά το αχρείαστο κούρεμα και την υπερμεγέθυνση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, είναι η Πολιτεία που οφείλει να λάβει ριζικές και άμεσες λύσεις. Και η παραπομπή υποθέσεων στη δικαιοσύνη μέσα από τα λεγόμενα «Ειδικά Δικαστήρια» δεν μπορεί να αποτελεί λύση. Όλοι γνωρίζουμε, άλλωστε, πώς λειτουργεί το κυπριακό σύστημα δικαιοσύνης όπου μια υπόθεση χρειάζεται έξι, πολλές φορές και δέκα χρόνια, για να εκδικαστεί. Κάτι που αναντίλεκτα θα τύχει εκμετάλλευσης από στρατηγικούς κακοπληρωτές, αλλά πιο σημαντικά, ανάλογη θεσμικά υποστηριζόμενη καθυστέρηση εκποίησης της πρώτης κατοικίας θα αποκόψει τη μεσαία τάξη και τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα από πηγές φτηνότερης χρηματοδότησης, αφού η κατοικία τους – το μεγαλύτερο περιουσιακό τους στοιχείο – δεν θα μετρά ως ενυπόθηκη εξασφάλιση με βάση τις σύγχρονες μεθόδους υπολογισμού κεφαλαίων των τραπεζικών ιδρυμάτων.

ΌΧΙ ΑΣΠΙΡΙΝΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΓΗ

ΑΛΛΑ ΡΙΖΙΚΈΣ ΛΎΣΈΙΣ Γι’ αυτό, χαιρετίζω την υιοθέτηση των προτροπών μας για αναστολή των εκποιήσεων, μέχρι να κατατεθεί ολοκληρωμένο πλαίσιο για λύση του θέματος των εκκρεμούντων κόκκινων δανείων που αφορούν στην πρώτη κατοικία. Πλαίσιο το οποίο πρέπει να έχει τουλάχιστον τα εξής χαρακτηριστικά:

• Ο δανειολήπτης να έχει τη δυνατότητα προσφυγής σε δεσμευτική μορφή επιδιαιτησίας (όχι υφιστάμενο δικαστήριο/δικαστές) με διαδικασίες εξπρές.

• Να διασφαλίζεται η πλήρης διαφάνεια στον υπολογισμό της πραγματικής οφειλής.

• Να καταργεί ή/και να διορθώνει (σε υφιστάμενα δάνεια) καταχρηστικές ρήτρες.

• Να ρυθμίζει το θέμα της δίκαιης τιμής του ακινήτου σε περίπτωση εκποίησης, δίχως να δημιουργεί πρόβλημα

ΔΕΝ ΕΊΝΑΊ ΚΑΊ ΔΟΥΛΕΊΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Ή ΤΩΝ ΕΤΑΊΡΕΊΩΝ ΕΞΑΓΟΡΑΣ ΠΊΣΤΩΣΕΩΝ ΝΑ ΣΤΗΡΊΞΟΥΝ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΊΟΛΗΠΤΕΣ, ΟΥΤΕ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΝ ΚΟΊΝΩΝΊΚΗ ΠΟΛΊΤΊΚΗ

κεφαλαίων στον τραπεζικό τομέα (εκτός αν αφορά σε έκτακτα και μη-επαναβαλλόμενα μέτρα).

• Να παρέχει πρόσβαση σε ευάλωτες ομάδες δανειοληπτών σε ουσιαστικά σχέδια στήριξης με γρήγορες διαδικασίες.

• Τέλος, να παρέχει ως έκτακτο και μη-επαναλαμβανόμενο μέτρο σε σχέση μόνο με χρονίζουσες περιπτώσεις τη δυνατότητα σημαντικής αναδιάρθρωσης και κουρέματος δανείων με κοινωνικούς όρους. Το σχετικό μέγεθος των δανείων αυτών δεν θα αποτελέσει σήμερα τεράστιο πρόβλημα στο σύστημα, δεδομένων των τιμών απόκτησης ή/και καταγραφής σήμερα των σχετικών δανείων.

Και ας είναι προσωρινά κάποια μέτρα ή/και εκπτώσεις, με σκοπό να επιλυθεί το πρόβλημα και να γίνει μια νέα αρχή. Οτιδήποτε λιγότερο θα είναι απλά ασπιρίνη για

μια πληγή που χρονίζει εδώ και μια δεκαετία. Και αυτοί που δημιούργησαν το πρόβλημα, αντί να κωλυσιεργούν, έχουν την ευθύνη να βρουν και την οριστική θεραπεία. Ο λόγος και η ευθύνη ανήκουν σε κυβέρνηση και Βουλή.

22 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ COVER STORY

ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΉΡΙΟ

ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΉ ΕΠΙΔΡΑΣΉ

Η κυβερνητική πρόταση για την αντιμετώπιση του θέματος των ΜΕΔ /εκποιήσεων και η σημασία της δημιουργίας του ειδικού δικαστηρίου για τις εκποιήσεις

ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΤΕΛΏΝΗ Οικονομολόγου

Μια από τις προτάσεις που περιλαμβάνο-

νται στον σχεδιασμό της κυβέρνησης

για αντιμετώπιση των εκποιήσεων

πρώτης κατοικίας αφορά τη δημιουργία

ειδικού δικαστηρίου που θα επιλαμβά-

νεται αυτών των υποθέσεων.

Εκτιμώ ότι εάν η πρόταση εγκριθεί και υλοποιηθεί

τάχιστα - που είναι και το ζητούμενο- θα έχει καταλυτική επίδραση στην αντιμετώπιση μεγάλου μέρους του προβλήματος.

ΤΑ ΤΡΊΑ ΚΟΊΝΑ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΊΣΤΊΚΑ

Όλα τα ΜΕΔ που έχουν ως υποθήκη την κύρια κατοι-

κία έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά που συνθέτουν το πρόβλημα:

- Τη διακρίβωση / επιβεβαίωση του οφειλόμενου

ποσού θέμα που προκύπτει από κακές πρακτικές

του παρελθόντος από την πλευρά των δανειστών, με

συνέπεια τη διόγκωση του οφειλόμενου ποσού.

- Την αξία του υποθηκευμένου κτήματος και κατά πόσο

ο τρόπος καθορισμού της στη δανειακή σύμβαση

είναι δίκαιος.

- Την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη ώστε

να διακριβωθεί κατά πόσο η εκποίηση ως μέσο

αποπληρωμής της οφειλής αποτελεί τη μοναδική διέξοδο.

Τα τρία αυτά σημεία εξαντλούν κατά την άποψή μου και ικανοποιούν το δικαίωμα του δανειστή για δίκαιη

μεταχείριση. Ταυτόχρονα και οι δανειστές απολαμβάνουν το βασικό δικαίωμα της προστασίας μιας έννομης σύμβασης και την τήρηση των όρων της. Τέλος με τη σωστή λειτουργία της δικαστικής

πολιτεία θα είναι πλέον σε θέση να εξετάσει στοχευμένα την παροχή κοινωνικής στήριξης εκεί όπου αυτή κρίνεται αναγκαία σε αντιδιαστολή με γενικευμένα

μέτρα που οδηγούν σε κακή χρήση του δημόσιου χρήματος.

Για να επιτύχει όμως η πρόταση τίθενται κατά την άπο-

ψή μου τέσσερις προϋποθέσεις:

1. Τη χρονικά σύντομη λειτουργία του θεσμού.

2. Τη σύντομη εκδίκαση υποθέσεων ώστε να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη και η εγκυρότητα του θεσμού.

3. Έχοντας υπόψη ότι πολλά από τα υποκείμενα γεγονότα είναι ταυτόσημα σε αρκετές περιπτώσεις η γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων με διάφορα υποκείμενα γεγονότα θα δημιουργήσει δεδικασμένο το οποίο θα συντομέψει την εκδίκαση των επόμενων υποθέσεων.

4. Τέλος διαδικασία ως ένδικο μέσο πρέπει να καταστεί όσον τον δυνατό γίνεται οριστική αφού ένα ανεξέλεγκτο δικαίωμα προσφυγής σε εφετείο θα οδηγήσει τη διαδικασία σε αχρηστία.

Αναπόφευκτα αποφάσεις του δικαστηρίου θα οδη-

γήσουν σε εκποιήσεις. Στο σημείο αυτό υπεισέρχεται

και ο ρόλος της πολιτείας ως κοινωνικό κράτος για τη

στέγαση και στήριξη των ασθενέστερων οικονομικά

πολιτών που θα χάσουν την κατοικία τους.

Εκτιμώ επίσης ότι η επιτυχής λειτουργία του δικα-

στηρίου θα επιταχύνει τις διαδικασίες των άλλων

σχεδίων που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό της

κυβέρνησης αφού θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά

EconomyToday 23 COVER STORY
διαδικασίας η
ΝΑ ΤΕΘΟΎΝ ΤΕΣΣΕΡΊΣ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΊΣ
και η
τού «περίμενε κάτι καλύτερο» που δυστυχώς έχει εμπεδωθεί τα τελευταία χρόνια. ΤΟ
ΘΑ
κουλτούρα

ΚΛΕΙΔΙ Η ΆΜΕΣΗ

ΕΚΔΙΚΆΣΗ

ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

H άμεση ανάγκη μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης και το νομοσχέδιο

ΤΗΣ ΤΖΈΝΗΣ ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Διευθύντρια ΣΥ.ΠΡΟ.ΔΑ.Τ

ναντίλεκτα το θέμα των εκποιήσεων

εδώ και μία δεκαετία δεν έχει συζη -

τηθεί επί της ουσίας για την επίλυσή τους. Το τελευταίο διάστημα κατατέθηκαν νομοσχέδια και προτάσεις νόμου για να βοηθήσουν στο μεγάλο αυτό πρόβλημα. Αναφορικά με την επίμαχη πρόταση της πλειοψηφίας των βουλευτών, την οποία και στηρίξαμε που είχε σαν βάση το αναφαίρετο δικαίωμα τού κάθε Δανειολήπτη να προσφεύγει στη δικαιοσύνη χωρίς όρια ποσών ή αξίας ακινήτων, αλλά τονίσαμε τον συνδυασμό του νομοσχεδίου αυτού με το νομοσχέδιο για τα Ειδικά Δικαστήρια για όλες τις ομάδες των Δανειοληπτών, για όλα τα ακίνητα και για όλες τις ενεργές υποθέσεις που βρίσκονται σήμερα σε εκκρεμοδικία. Δυστυχώς το νομοσχέδιο για την Ειδική Δικαιοδοσία στα Δικαστήρια, που πρότεινε η κυβέρνηση και για το οποίο έχουμε τις επιφυλάξεις μας για τη συνταγματικότητά του, δεν ήταν παρά μόνο μία μεγάλη απογοήτευση τόσο για μας, όσο και για τους Δανειολήπτες μας που αντιπροσωπεύουμε, βοηθούμε και στηρίζουμε, αφού αναφέρεται ρητά, μόνο σε συγκεκριμένη μερίδα δανειοληπτών με κύρια κατοικία αξίας κάτω των 350.000 ευρώ μόνον.

ΤΟ ΔΙΚΑ Ι ΩΜΑ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟ -

ΛΉΠΤ Ή Π Ε ΡΑΝ ΤΩΝ €350.000

Θα πρέπει όλοι να αναρωτηθούν/προβληματιστούν πού είναι το δικαίωμα του Δανειολήπτη, ο οποίος για παράδειγμα, για χρόνια ήταν συνεπής στις δόσεις του,

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ ΝΑ

ΠΡΟΣΦΥΓΟΥΝ

ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

ΕΙΝΑΙ ΙΕΡΟ

με κύρια κατοικία αξίας €380.000 -€400.000 και λόγω διαφόρων προβλημάτων που μπορεί να παρουσιάστηκαν τα τελευταία 2-3 χρόνια, δεν μπόρεσε να πληρώνει τις δόσεις, αυτός ο Δανειολήπτης γιατί ΔΕΝ έχει το δικαίωμα προσφυγής στο Ειδικό Δικαστήριο, ποια εξουσία μπορεί να του το στερήσει. Ακόμη και ο Δανειολήπτης που κινδυνεύει η Επαγγελματική του Στέγη, η οποιοδήποτε άλλο ακίνητό του, από τη λαίλαπα των υπερχρεώσεων των Τραπεζών και των Εταιρειών Εξαγοράς & Διαχείρισης και με κίνδυνο να οδηγείται το ακίνητο αυτό σε πλειστηριασμό, σίγουρα η ΔΙΑΚΡΙΣΗ αυτή δεν μπορεί να είναι δίκαιη και συνταγματική και ο κάθε Δανειολήπτης δικαιωματικά επιζητά αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης που δυστυχώς σήμερα ΔΕΝ την έχει.

Σήμερα οι Δανειολήπτες μας, παραμένουν απροστάτευτοι, κινδυνεύουν να χάσουν τις περιουσίες τους, ιδιαίτερα την κύρια κατοικία τους και την επαγγελματική τους στέγη, αφού οι εκποιήσεις προχωρούν

24 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
για τα ειδικά δικαστήρια.
COVER STORY Α

καθημερινά ακάθεκτες. Το δικαίωμα σε όλους τους Δανειολήπτες να προσφύγουν στο Δικαστήριο, θέτοντας θέμα υπερχρεώσεων και το θέμα ύπαρξης καταχρηστικών ρητρών είναι ιερό, προβλέπεται από το Σύνταγμά μας και τις Διεθνείς Συμβάσεις που μας δεσμεύουν.

Η ΤΑΧΎΤΗΤΑ ΑΠΟΝΟΜ Η Σ ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗΣ

Πέραν των πιο πάνω, παρατηρούμε ότι η Κύπρος σύμφωνα με οικονομικές αναλύσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, είναι στο πιο χαμηλό επίπεδο, όσον αφορά την ταχύτητα της απονομής της Δικαιοσύνης.

Αυτό που τονίζουμε είναι ότι αν η Πολιτεία μπορούσε να διορθώσει εδώ και χρόνια τα προβλήματα της δικαιοσύνης, με μία μεταρρύθμιση, όπου η δικαιοσύνη να μπορεί να κινείται γρήγορα, το Δικαστήριο να βγάζει απόφαση το αργότερο σε 6 -12 μήνες,

η οποία απόφαση να είναι τεχνικά σωστή, αφού εδώ εμπίπτει το θέμα εκπαίδευσης των δικαστών σε χρηματοοικονομικούς/ οικονομικούς όρους (καταχρηστικές ρήτρες κ.ά) οι Δανειολήπτες που απειλούνται με πλειστηριασμό του οποιουδήποτε ακινήτου τους, θα μπορούσαν να προσφύγουν στο Δικαστήριο για να διεκδικήσουν το δίκαιό τους, την εξεύρεση των καταχρηστικών ρητρών, εξεύρεση του νόμιμα οφειλόμενου ποσού, αμφισβήτηση της νομιμότητας της σύμβασης, με αποτέλεσμα στη συνέχεια να μπορεί να επιτευχθεί δικαίως μία βιώσιμη αναδιάρθρωση η τελική διευθέτηση με την τράπεζα ή Εταιρεία Εξαγοράς & Διαχείρισης που βρίσκεται

το δάνειό τους.

Εν κατακλείδι με μία καθ’ όλα δίκαιη μεταχείριση και γρήγορη εκδίκαση τής κάθε υπόθεσης στο Δικαστήριο αυτό, όχι μόνο οι Δανειολήπτες αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες και οι Εταιρείες Εξαγοράς & Διαχείρισης

θεωρούμε ότι θα ήταν πλήρως ικανοποιημένες.

EconomyToday 25

Έχουν περάσει δέκα χρόνια από τον μοιραίο Μάρτιο του 2013 και την καταστροφή η οποία ακολούθησε., όμως οι συνέπειές της

συνεχίζουν να μας ταλαιπωρούν. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με εαυτούς και αλλήλους.

Η διεθνής συγκυρία και η χρηματοπιστωτική κρίση συνέτεινε στην επίσπευση της καταστροφής που ήταν ορατή, όμως η ευθύνη γι’ αυτήν μας ανήκει ατομικά και συλλογικά. Ευθυνόμαστε γιατί φανήκαμε άπληστοι, καλομάθαμε στο εύκολο κέρδος και γιατί ανεχόμαστε ανίκανους και διεφθαρμένους ηγέτες. Το Μνημόνιο Συναντίληψης που υπογράψαμε με τους διεθνείς δανειστές, έμπορους των εθνών και εταίρους μας ήταν/είναι εγκληματικά καταστροφικό και περιλάβανε τιμωρητικά μέτρα (punitive measures τα αποκαλούν οι οικονομολόγοι).

ΤΟ «ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΕΙΡΑΜΑ»

Η αρνητική εξέλιξη του «Κυπριακού Πειράματος» όπως έχει ονομασθεί ίσως να έσωσε άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε. από παρόμοια τύχη. Ευτυχώς, είμαστε πεισματάρηδες, εργατικοί και νοικοκύρηδες και έτσι γλυτώσαμε από τα χειρότερα και την αλληλεγγύη των εταίρων μας. Η συμφωνία με τους εταίρους περιλάβανε: (α) Αύξηση των δανειακών αναγκών, των οποίων οι ίδιοι είχαν καθορίσει το ύψος εξ αρχής και πριν την αξιολόγηση της PIMCO, από €17 δις σε €23 δις μέσα στο μεσοδιάστημα μεταξύ της 1ης και της 2ης συνάντησης του Eurogroup.

(β) Το ποσό που θα μπορούσε να απορροφήσει η Κύπρος στα €10 δις. Τελικά απορρόφησε ένα ποσό της τάξης των €7 δις. Ως αποτέλεσμα η Κύπρος κλήθηκε να συνεισφέρει €13 δις για τη διάσωσή της.

(γ) Την απομείωση / «κλοπή» ανεξασφάλιστων καταθέσεων της τάξης των €4,25 δις από τη Λαϊκή Τράπεζα και €3,806 δις από την Τράπεζα Κύπρου και την απομείωση αξιογράφων ύψους €1,4 δις των δύο τραπεζών.

(δ) Την εκκαθάριση της Λαϊκής Τράπεζας της οποίας η τελική εκκαθάριση ακόμη εκκρεμεί.

(ε) Την προβληματική αναδιάρθρωση της Τράπεζας Κύπρου.

(δ) Την απερίσκεπτη διάθεση εθνικού πλούτου με την

πώληση των εργασιών των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, η αξία των οποίων εκτιμήθηκε από την ΕΚΤ στα €8,5 δις. Μετά την τελική εκκαθάριση η Τράπεζα Κύπρου εισέπραξε ένα ποσό της τάξης των €500 εκατ.. (ε) Τη ριζική και αμφιλεγόμενη αναδόμηση του τραπεζικού συστήματος, με πολλαπλάσια κεφάλαια από το δυσμενέστερο σενάριο της PIMCO, η οποία εξακολουθεί να κρατά τις τράπεζες και την οικονομία σε ομηρία. Στο μεταξύ η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα μέσα από σκάνδαλα

και κακοδιαχείριση έχει

26 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ COVER STORY
εκκαθαρίσει, με το υγιές μέρος Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΚΑΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΥΝΕΤΕΙΝΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΠΕΥΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΟΡΑΤΗ, ΟΜΩΣ Η ΕΥΘΥΝΗ ΓΙ’ ΑΥΤΗΝ ΜΑΣ ΑΝΗΚΕΙ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ
ΚΥΡΙΆΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτης Γνώσης
ΕΝΌΣ ΑΤΌΠΌΥ ΔΌΘΕΝΤΌΣ ΜΥΡΙΑ ΕΠΌΝΤΑΙ

των εργασιών να καταλήγει στην Ελληνική Τράπεζα και το υπόλοιπο να καταλήγει σε εταιρεία αναδιάρθρωσης δανείων έναντι πινακίου φακής. Την εφαρμογή του μνημονίου ακολούθησε πρωτόγνωρη φτώχεια και εξαθλίωση, κοινοτικά συσσίτια και παντοπωλεία, εξασθένηση της μεσαίας αστικής τάξης και μετάπτωση μέρους της στη φτώχεια και στην ανέχεια. Το κράτος αδυνατούσε να καλύψει βασικές ανάγκες μεγάλου μέρους του πληθυσμού που βρέθηκε στη δίνη της καταστροφής. Το κενό κάλυψαν η Εκκλησία, οι μη κυβερνητικές φιλανθρωπικές Οργανώσεις και οι Κύπριοι πολίτες.

Η ΚΡΊΣΗ ΕΜΠΊΣΤΟΣΎΝΗΣ

ΚΑΊ ΟΊ ΒΕΒΊΑΣΜΕΝΕΣ ΣΎΓΧΩΝΕΎΣΕΊΣ

Η τραπεζική στηρίζεται πάνω σε κάποια βασικά αξιώματα

όπως (α) εμπιστοσύνη μεταξύ τράπεζας και καταθετών και (β) εμπιστοσύνη μεταξύ τράπεζας και δανειοληπτών.

Όταν η εμπιστοσύνη χαθεί η τράπεζα ή το τραπεζικό σύστημα χάνεται. Αυτό συνέβη στην Κύπρο την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης με αποκορύφωμα την υπογραφή του εγκληματικά καταστροφικού Μνημονίου Συναντίληψης με τους Διεθνείς Εμπόρους των Εθνών τον Μάρτιο 2013 .

Ο πρώτιστος ρόλος της τράπεζας είναι να προστατεύσει τα χρήματα των καταθετών και με τη σώφρονα παραχώρηση δανείων να δημιουργήσει πρόσθετη αξία για την ίδια την τράπεζα και την οικονομία και πλούτο για τους μετόχους.

Η εμπορική τραπεζική πρέπει να είναι ανιαρή (banking is boring) σταθερή και προβλέψιμη. Η επενδυτική τραπεζική είναι «sexy» υπόσχεται υψηλά κέρδη για αυτούς

που είναι έτοιμοι να αποδεχτούν υψηλούς κινδύνους.

Οι δύο δεν πρέπει να συνυπάρχουν κάτω από την ίδια στέγη σε καμιά περίπτωση. Κάτι τέτοιο είναι συνταγή για καταστροφή και συνήθως απαγορεύεται διά ροπάλου .

Με τη διπλή αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος η Τράπεζα Κύπρου απορρόφησε τη Λαϊκή Τράπεζα και σε κατοπινό στάδιο η Ελληνική Τράπεζα τον Συνεργατισμό.

Και οι δύο συγχωνεύσεις δεν έγιναν με τους καλύτερους δυνατούς όρους και προϋποθέσεις. Έγιναν υπό το καθεστώς βεβιασμένης και υποχρεωτικής συγχώνευσης / εξαγοράς. Σε καμιά περίπτωση δεν υπήρχε επαρκής χρόνος για την επιβεβλημένη διαδικασία δέουσας επιμέλειας (due dilligence). Εν μια νυχτί οι δύο τράπεζες φορτώθηκαν τις καταθέσεις, δάνεια, προσωπικό και δίχτυο καταστημάτων των δύο υπό εξαγορά τραπεζών. Στις καλύτερες των περιπτώσεων αυτές οι εξαγορές / συγχωνεύσεις εμπεριέχουν μεγάλο κίνδυνο αποτυχίας, ο οποίος μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της νέας τράπεζας. Τα προβλήματα είναι πολλά από τη διαφορετική κουλτούρα, τα διαφορετικά συστήματα και διαδικασίες, στη σύγκρουση σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ στελεχών.

Στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν ακόμη τρία σοβαρά προβλήματα (α) κακό δανειακό χαρτοφυλάκιο ( που οδήγησε στην καταστροφή). (β) υπεράριθμο προσωπικό και (γ) υπερβολικός αριθμός καταστημάτων εξυπηρέτησης τα οποία οι τράπεζες θα πρέπει να διαχειριστούν με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο. Οι λύσεις είναι εύκολες και γνωστές αλλά δύσκολο να επιβληθούν. Η πώληση δανείων καθαρίζει τον ισολογισμό αλλά μειώνει και την αξία του κεφαλαίου των επενδυτών. Το υπεράριθμο προσωπικό και δίχτυο καταστημάτων μειώνει την κερδοφορία.

Η βέλτιστη λύση θα ήταν το κράτος να δημιουργήσει

και να λειτουργήσει την «Κακή Τράπεζα» η οποία θα

απορροφούσε τις ΜΕΧ (Μη Εξυπηρετούμενες Χορηγήσεις). Δυστυχώς δεν προκρίθηκε αυτή η λύση την οποία

EconomyToday 27

επέλεξε η Ιρλανδία και έτσι δημιουργήθηκαν οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων (ΕΕΠ) με ξένους μετόχους και κανένα ενδιαφέρον για την τοπική κοινωνία και οικονομία. Αργότερα με την απορρόφηση του υγιούς μέρους του Συνεργατισμού δημιουργήθηκε η Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ (ΚΕΔΙΠΕΣ) ιδιωτική Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, 100% θυγατρική της Συνεργατικής Εταιρείας Διαχείρισης

Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ (ΣΕΔΙΠΕΣ).

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΉΜΕΡΑ

Δυστυχώς δεν υπάρχουν άλλες επιλογές σε μια περίοδο δύσκολης οικονομικής συγκυρίας. Η δραματική αύξηση

του πληθωρισμού αναγκάζει την Ευρωπαϊκή Κεντρική

Τράπεζα να μειώσει την ανάπτυξη με τη στοχευμένη

αύξηση του βασικού της επιτοκίου και τη μείωση της ρευστότητας μέσω της πώλησης ομολόγων. Η αύξηση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ έχει οδηγήσει στην αύξηση του κόστους δανεισμού, των κερδών των τραπεζών και των ΜΕΧ. Η δανειοδότηση στηρίζεται σε δύο άξονες: (α) πηγή αποπληρωμής και (β) εξασφάλιση. Εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι στα προηγούμενα έτη αυτές οι δύο παράμετροι δεν είχαν εκτιμηθεί σωστά στην πλειονότητα των δανείων. Η υπερβολική ρευστότητα οδηγεί τις τράπεζες σε παράτολμο δανεισμό και αυτό συνέβη στα έτη πριν από την καταστροφή του 2013. Η καταστροφή του 2013 αποστέρησε πόρους από την οικονομία οι οποίοι θα μπορούσαν να διοχετευθούν στην προσπάθεια αποπληρωμής δανειακών υποχρεώσεων.

Η απομείωση καταθέσεων το 2013 πέραν από την καταστροφή στην οικονομία έφερε και μια πιο μακροχρόνια επίπτωση. Χάθηκε η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα. Η δραματική αύξηση στις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις οφείλεται σε δύο παράγοντες: (α) την απώλεια της εμπιστοσύνης (β) τη μείωση των διαθέσιμων πόρων για αποπληρωμή λόγω της απομείωσης και της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων. Εκεί όπου δεν υπάρχει πηγή αποπληρωμής η τράπεζα θα πρέπει να προχωρήσει με εκποίηση της υποθήκης και έτσι ενός κακού μύρια έπονται.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΚΤΚ, οι συνολικές χορηγήσεις στις 31/12/2022 ανέρχονταν σε €24.361 εκ., από €26.973 εκ. το τέλος του 2021. Από αυτές, €2.307 εκ. ήταν μη εξυπηρετούμενες, παρουσιάζοντας μείωση από τα €2.963 εκ. που εκκρεμούσαν ως ΜΕΧ στο τέλος του 2021. Επιπλέον, αναδιαρθρώθηκαν δάνεια ύψους €2.733 εκ., που αποτελούν το 11,2% των συνολικών χορηγήσεων, από τα οποία €1.018 εκ. παραμένουν μη εξυπηρετούμενα.

Οι συνολικές συσσωρευμένες προβλέψεις για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα ανέρχονται σε €1.206 εκ., με τα €1.096 εκ. να αφορούν ΜΕΧ. Οι συνολικές σωρευμένες προβλέψεις για ΜΕΧ σε σχέση με τις συνολικές μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις βρίσκονταν στις 31/12/2022 στο 47,5%, από 42,7% που βρίσκονταν στο τέλος του 2021. Από τις συνολικές χορηγήσεις €24.361 εκ., τα

€10.594 εκ. αφορούν χορηγήσεις νοικοκυριών και τα €12.050 εκ. χορηγήσεις μη χρηματοδοτικών εταιρειών, από τις οποίες τα €8.565 εκ. αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ποσοστό ΜΕΧ στα νοικοκυριά κυμαίνεται στο 12,1% και στις μη χρηματοδοτικές εταιρείες στο 8%, ενώ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυμαίνεται στο 9,7%. Δεν υπάρχουν ασφαλείς πληροφορίες ως προς τις ΜΕΧ που έχουν πωληθεί σε εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων (ΕΕΠ) αλλά σύμφωνα με στοιχεία της ΚΤΚ για το 2022 αυτές ανέρχονται σε €19,2 δις. Επίσης ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, σε συνέντευξή του τον Μάρτιο του 2023 εκτίμησε ότι τα δάνεια που βρίσκονται τώρα στις τράπεζες δεν υπερβαίνουν το 10% των ΜΕΔ, ενώ το 90% είναι στις ΕΕΠ. Συνολικά η εκτίμηση είναι ότι τα ΜΕΧ που έχουν πωληθεί σε ΕΕΠ είναι της τάξης των € 20 δις και € 2,3 δις αυτές που παραμένουν στο τραπεζικό σύστημα για ένα σύνολο € 22,3 δις ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσό ως αριθμός και ως ποσοστό για το μέγεθος τους τραπεζικού συστήματος.

28 EconomyToday
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
COVER STORY

ΟΙ ΆΤΣΆΛΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ

ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ

Η φαρσοκωμωδία στη Βουλή των Αντιπροσώπων στα

μέσα Ιουλίου σχετίζεται ακριβώς με αυτά τα νούμερα.

Αφορά βεβαίως και το επίπεδο της ηγεσίας και τα παίγνια

στα οποία αρέσκεται, την αδράνεια της κυβέρνησης και

την υπερβολική

καθυστέρηση ανταπόκρισης του διευθυ-

ντηρίου των Βρυξελλών. Για ακόμη μια φορά χρειάστηκε

οι νούσιμοι να αφήσουν στην άκρη τις πολιτικές διαφορές

τους και να συνεργαστούν για το καλό της χώρας.

Σε περίπτωση μαζικών αναστολών εκποιήσεων το ρυθμιστικό περιβάλλον θα υποχρέωνε τις τράπεζες να λάβουν προβλέψεις ίσες με το 100% των ΜΕΔ, δηλαδή €1,1 δισ. όταν τα κεφάλαιά τους είναι €3,2 δισ. Ανάλογα θα έπρεπε να κινηθούν και οι ΕΕΠ. Με τέτοια κίνηση θα επέβαλε τη μείωση του αξιόχρεου της Κυπριακής Δημοκρατίας και των κυπριακών τραπεζών από τους διεθνείς Οργανισμούς αξι-

ολόγησης και κατ΄ επέκταση του κόστους δανεισμού τους. Η πρόταση νόμου των 33 βουλευτών και κομμάτων προ-

έβλεπε το δικαίωμα των δανειοληπτών να προσφεύγουν στο Δικαστήριο για ενυπόθηκα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, για τα οποία θεωρούν ότι υπάρχουν υπερχρεώσεις και καταχρηστικές ρήτρες από τις τράπεζες ώστε να υπάρχει πρώτα απόφαση από το Δικαστήριο και μετά εκποίηση. Aκόμη και η συζήτηση για τη δυνατότητα των πολιτών να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη όταν νιώθουν ότι αδικούνται

δεν θα έπρεπε να γίνεται πόσο δε μάλλον να αποστερείται

μέσω νομοθεσίας. Δυστυχώς, όμως, επιβάλλεται εκ των

πραγμάτων. Το δικαστικό σύστημα δεν θα μπορούσε να

αντέξει το βάρος μεγάλου αριθμού προσφυγών.

Η ΜΕΤΆΡΡΎΘΜΙΣΗ

ΤΗΣ ΔΙΚΆΙΟΣΎΝΗΣ

ΕΙΝΆΙ ΆΔΗΡΙΤΗ ΆΝΆΓΚΗ

Σχολιάζει ο φίλτατος Μάριος Κληρίδης ικανός τραπεζίτης

και οικονομολόγος, «Αν η πολιτεία μπορούσε να διορθώσει

τα προβλήματα της δικαιοσύνης δεν θα υπήρχε πρόβλημα στους δανειολήπτες, στην περίπτωση που αισθάνονταν αδικημένοι από την τράπεζα τους, να πάνε στο δικαστήριο και σε δύο μήνες να έχουν τη δικαστική απόφαση. Υπάρχει η πιθανότητα κατάχρησης των δικαιωμάτων των δανειοληπτών», όταν για παράδειγμα αναμένεις 10 χρόνια για μια δικαστική απόφαση». Αυτή η καθυστέρηση αγγίζει τα όρια της αρνησιδικίας, Justice delayed is justice denied. Επίσης, πρότεινε την ανάγκη ύπαρξης μηχανισμών επιδιαιτησίας για εξωδικαστικές αποφάσεις «ως ενός τρόπου πιο γρήγορης απονομής δικαιοσύνης

και πολλές φορές με πολύ πιο χαμηλό κόστος». Αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει στα πρότυπα των δικαστηρίων επίλυσης μικροδιαφορών ( Small Claims Courts) τα οποία λειτουργούν σε προηγμένες κοινωνίες.

H μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης αφορά θέμα το οποίο εκκρεμεί από το Μνημόνιο Συναντίληψης και παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες του Ανωτάτου Δικαστηρίου και των υπουργών Δικαιοσύνης Ιωνά Νικολάου και Άννας Κουκκίδου-Προκοπίου, εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Κύπρος βρίσκεται πολύ χαμηλά στο θέμα της ταχύτητας απονομής δικαιοσύνης και αυτό ταλαιπωρεί όλους τους εμπλεκόμενους ακόμη και εταιρείες που δεν μπορούν έγκαιρα να τακτοποιήσουν τις διαφορές τους. Εξυπηρετεί βεβαίως αυτούς που παρανομούν και τους δικηγόρους που χρεώνουν τους πελάτες τους για τις εμφανίσεις ενώπιον των δικαστηρίων. Η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης, η αναποτελεσματική δημόσια υπηρεσία, η διαπλοκή και διαφθορά αποτελούν θεσμικές αδυναμίες, ταλανίζουν την κυπριακή οικονομία και αποστερούν απαραίτητες ξένες επενδύσεις.

Οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας δικαιούνται και αξίζουν μιας καλύτερης, έντιμης και ικανής ηγεσίας η

οποία θα εγκύψει στα προβλήματα που ταλανίζουν τη

χώρα και θα δώσει λύσεις για να βελτιωθεί η ευημερία και η αίσθηση ισονομίας και ασφάλειας των πολιτών.

Y.Γ. Για σκοπούς διαφάνειας και πλήρους πληροφόρησης

EconomyToday 29
θα πρέπει να επαναλάβω ότι υπηρέτησα για 14 χρόνια στα διοικητικά συμβούλια δύο κυπριακών τραπεζών. ΟΙ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ/ΛΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ/ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΏΤΕΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ραγδαία ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης συνεπάγεται με σημαντικά οικονομικά και κοινωνικά οφέ -

λη για τον τόπο μας. Είναι γεγονός ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα της Κύπρου μεγαλώνει τόσο σε αριθμό πανεπιστημίων και Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης όσο και σε αριθμό εγχώριων και ξένων φοιτητών καθώς και νέων προγραμμάτων σπουδών.

Κάθε χρόνο τα κυπριακά πανεπιστήμια διακρίνονται και ξεχωρίζουν στις διεθνείς κατατάξεις και ανταγωνίζονται επάξια άλλα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Προσφέρουν πληθώρα σπουδαστικών επιλογών διασφαλίζοντας την ποιότητα, παρέχουν ένα υψηλό επίπεδο υπηρεσιών, σύγ -

χρονες και μοντέρνες εγκαταστάσεις. Προάγουν την Έρευνα, την Καινοτομία και τη Βιωσιμότητα και προς την κατεύθυνση αυτή έχουν να επιδείξουν σημαντικό έργο.

Με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς ανα μένεται από πλευράς κυβέρνησης να δοθεί μεγα λύτερη έμφαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί η υπουργός Παιδείας Αθλητισμού και Νεολαίας δρ μάς παρουσιάζει το πλάνο του υπουργείου σχετικά με την αναβάθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και τον στόχο για διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.

Επιπρόσθετα, στο αφιέρωμα παρουσιάζουμε δύο μεγάλα πανεπιστήμια της χώρας μας, το Πανεπι στήμιο Λευκωσίας και το Πανεπιστήμιο Frederick.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ
30 EconomyToday
Η
Σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η
κυβέρνηση για αναβάθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Ημετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό

κέντρο εκπαίδευσης, έρευνας και

καινοτομίας και η διεθνοποίηση της Ανώτερης Εκπαίδευσης

αποτελούν μέρος του στρατηγικού μας σχεδιασμού και για

τον σκοπό αυτό αναπτύσσουμε

δράσεις, αναφέρει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Εconomy

Today η υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού δρ

Αθηνά Μιχαηλίδου. Σχολιάζοντας τη ραγδαία ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης η κ.

Μιχαηλίδου τονίζει πως «η εν λόγω ανάπτυξη συνεισφέρει θετικά

μας». Προσθέτει ακόμα πως το Υπουργείο Παιδείας θα στοχεύσει στην ποιότητα των προγραμμάτων και στην αναβάθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ υπογραμμίζει μεταξύ άλλων πως «η διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας αποτελεί βασική μας προτεραιότητα και για τον σκοπό αυτό βρίσκεται σε τροχιά υλοποίησης έργο της ΔΑΕ του ΥΠΑΝ που έχει λάβει χρηματοδότηση ύψους €1,5 εκατ. στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».

Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

στην Κύπρο έχει ραγδαία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Τι σημαίνει αυτό για τη χώρα μας; Ποια δηλαδή

η συμβολή του τομέα της

Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην οικονομική αλλά και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου;

Η Ανώτερη Εκπαίδευση στην Κύπρο έχει αναπτυχθεί με

ΑΥΤΌ ΣΤΌ ΌΠΌΙΌ ΘΑ

ΣΤΌΧΕΥΣΌΥΜΕ ΕΙΝΑΙ

Η ΠΌΙΌΤΗΤΑ ΤΩΝ

ΠΡΌΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΚΑΙ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ

ΤΗΣ ΤΡΙΤΌΒΑΘΜΙΑΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΌΝ

ΤΌΠΌ ΜΑΣ, ΓΙ’ ΑΥΤΌ ΚΑΙ

ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΞΑΓΓΕΛΘΕΙ

ΔΙΑΛΌΓΌΣ ΜΕ ΌΛΌΥΣ

ΤΌΥΣ ΦΌΡΕΙΣ ΤΌ

ΦΘΙΝΌΠΩΡΌ ΓΙΑ ΤΌ ΘΕΜΑ ΑΥΤΌ

εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια και τόσο ξένοι όσο και Κύπριοι επενδυτές έχουν επιλέξει να επενδύσουν στην Ανώτερη Εκπαίδευση της Κύπρου. Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο έχουμε 12 πανεπιστήμια εγγεγραμμένα στο Μητρώο Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και πέραν των 40 Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Χαρτογράφησης του Πεδίου της Ανώτερης Εκπαίδευσης που διεξάγει σε ετήσια βάση η Διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης (ΔΑΕ) του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ), από το σύνολο των 54.235 φοιτητών/τριών που σπούδαζαν στα ΙΑΕ της Κύπρου, κατά το εαρινό εξάμηνο του προηγούμενου ακαδημαϊκού έτους, 23.812 είναι Κύπριοι πολίτες (ποσοστό 43,91%), 21.611 είναι πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών (39,85%), ενώ 8.812

32 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
στην οικονομία του τόπου
φθινόπωρο
να
με τους αρμόδιους φορείς. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Το
αναμένεται
αρχίσει ο διάλογος

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Το Πανεπιστήμιο Frederick είναι το πρώτο ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου που πέτυχε

συμμετοχή στο δίκτυο «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια» τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί ως τα πανεπιστήμια του μέλλοντος.

αποτελεί στρατηγικό στόχο και προς αυτό συμβάλλει σημαντικά η συμμετοχή του σε διεθνείς κατατάξεις.

Τι περιλαμβάνει το αναπτυξια-

κό πλάνο του Πανεπιστημίου Frederick;

Ηεπόμενη πενταετία

θα αποτελέσει ένα

νέο ορόσημο για το Πανεπιστήμιο

Frederick το οποίο έχει ξεκινήσει ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό πλάνο. Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Today ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Frederick, καθηγητής Γιώργος Δημοσθένους «η σημαντικότερη αναπτυξιακή δραστηριότητα είναι η δημιουργία της πρώτης Ιατρικής Σχολής στη Λεμεσό, κάτι που προγραμματίζουμε το 2026». Το αναπτυξιακό πλάνο του πανεπιστημίου περιλαμβάνει ακόμα την ανέγερση φοιτητικών εστιών για το 2024-2025, προσθέτει ο κ. Δημοσθένους. Μιλώντας μας για τις σημαντικές επιτυχίες του πανεπιστημίου και τις υψηλές διεθνείς διακρίσεις ο καθηγητής Γιώργος Δημοσθένους τονίζει ακόμα ότι η διεθνοποίηση του πανεπιστημίου

Το Πανεπιστήμιο Frederick έχει ξεκινήσει ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό πλάνο για την επόμενη πενταετία. Ήδη μας έχει παραδοθεί και λειτουργεί η πρώτη φάση επέκτασης των κτηριακών εγκαταστάσεων του πανεπιστημίου στη Λεμεσό που φιλοξενεί ερευνητικά και διδακτικά εργαστήρια, αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα εκδηλώσεων και τη νέα σύγχρονη βιβλιοθήκη του campus. Υλοποιούμε το σχέδιο αναβάθμισης των διδακτικών αιθουσών τόσο στη Λευκωσία όσο και στη Λεμεσό για να στηρίζουν τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας και δημιουργούμε σημαντικό αριθμό νέων εργαστηρίων στη Μηχανική και στις Επιστήμες Υγείας, αναβαθμίζοντας παράλληλα το ενεργειακό αποτύπωμά μας. Περιμένουμε άμεσα την έκδοση των απαραίτητων αδειών ώστε να ξεκινήσουμε την ανέγερση των πρώτων φοιτητικών μας εστιών στη Λευκωσία που θα παραδοθούν για την ακαδημαϊκή χρονιά

ΤΟ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΛΑΝΟ

ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΣΧΟΛΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ

ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΏΝ ΕΣΤΙΏΝ

2024-25.

Βέβαια, η σημαντικότερη αναπτυξιακή δραστηριότητα είναι η δημιουργία της πρώτης Ιατρικής Σχολής στη Λεμεσό, κάτι που προγραμματίζουμε να γίνει το 2026.

ΦΟΙΤΗΤΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ποια είναι η προσέγγιση του πανεπιστημίου σε ό,τι αφορά τον τρόπο διδασκαλίας και μάθησης και ποιες νέες καινοτομίες εφαρμόζετε;

Η προσέγγισή μας στον τρόπο διδασκαλίας και μάθησης είναι φοιτητοκεντρική, όπως και ολόκληρη η φιλοσοφία μας. Από τη χαμηλή αναλογία φοιτητών/τριών ανά διδάσκοντα, μέχρι τη συμμετοχική και βιωματική μάθηση, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούμε έχουν σκοπό να εμπλέξουν τους φοιτητές και τις φοιτήτριες περισσότερο στη μάθηση, ώστε να μην είναι απλά παθητικοί δέκτες αλλά να έχουν μια ολιστική μαθησιακή εμπειρία.

34 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Η
ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ

Σημαντικός στόχος είναι, ακόμη, η επαφή με τον επιχειρηματικό

κόσμο και η εξοικείωση των

φοιτητών/τριών με τις πραγματικές απαιτήσεις και συνθήκες στον

χώρο εργασίας. Ανάμεσα στις δράσεις που έχουμε αναπτύξει

για τη διασύνδεσή μας με τον

επιχειρηματικό κόσμο, είναι η δημιουργία του Frederick University Living Lab (FULL). Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα που συνδυάζει τη συμμετοχική και βιωματική μάθηση μέσω πρότζεκτ που υλοποιούνται από φοιτητές/τριες, σε συνεργασία με την κοινωνία και τις επιχειρήσεις. Όπως αναφέραμε πιο πάνω, όλα αυτά υποστηρίζονται με τις αναγκαίες αναβαθμίσεις των υποδομών που συνδυάζουν τη δυνατότητα ομαδικής μάθησης και τη χρήση της τεχνολογίας.

Με ποιους τρόπους το πανεπιστήμιο στηρίζει τους

φοιτητές του;

Το πανεπιστήμιό μας δίκαια

είναι γνωστό για το ότι θέτει στο

επίκεντρο των πολιτικών του τους

φοιτητές και τις φοιτήτριες του. Γι’

αυτό έχουν αναπτυχθεί υπηρεσίες

που τους στηρίζουν πριν, κατά τη

διάρκεια και μετά τις σπουδές τους. Το πανεπιστήμιο διαθέτει Συμβουλευτικό Κέντρο, που προσφέρει δραστηριότητες που προάγουν την

ψυχική υγεία και την ευεξία, αλλά και συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη. Επιπλέον, για κάθε φοιτητή/τρια ορίζεται Ακαδημαϊκός/ή Σύμβουλος για ακαδημαϊκή καθοδήγηση και στήριξη σε προσωπικό επίπεδο. Στο πανεπιστήμιο λειτουργεί και το Κέντρο Φροντιστηριακής Στήριξης (Peer Tutoring Center), όπου φοιτητές/τριες με άριστη ακαδημαϊκή επίδοση εργοδοτούνται για να προσφέρουν δωρεάν ακαδημαϊκή στήριξή στους/ στις συμφοιτητές/τριές τους. Επίσης, το Γραφείο Σταδιοδρομίας και το Γραφείο Διασύνδεσης του πανεπιστημίου συνδέουν τους φοιτητές/τριες και απόφοιτους/ες με εργοδότες από όλους τους τομείς. Για την προώθηση της κοινωνι-

ΣΤΑ TIMES HIGHER EDUCATION IMPACT RANKINGS 2023, ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΣΟΥΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΑΠΟ

ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΙΣ

ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΟΗΕ, ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

FREDERICK

ΚΑΤΑΤΑΧΘΗΚΕ ΣΤΑ

ΠΡΩΤΑ 201-300 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ

ΤΗΝ ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

κοποίησης των φοιτητών/τριών, λειτουργούν φοιτητικοί όμιλοι και αθλητικές ομάδες. Οι φοιτητές/ τριες έχουν επίσης την ευκαιρία να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά ταξίδια ή να παρακολουθήσουν ένα εξάμηνο ή ακαδημαϊκό έτος σε συνεργαζόμενο πανεπιστήμιο του εξωτερικού, με επιχορήγηση μέσω του προγράμματος Erasmus+. Οι εμπειρίες που αποκτούνται από τέτοιες δραστηριότητες είναι μοναδικές και ανεκτίμητες. ΥΨΗΛΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ FREDERICK

Ποια είναι τα σημαντικότερα επιτεύγματα του πανεπιστημίου και σε ποιους τομείς έχετε διακριθεί; Στρατηγικός στόχος του πανεπιστημίου είναι η διεθνοποίησή του και προς αυτό σημαντικά συμβάλλει η συμμετοχή του σε διεθνείς κατατάξεις πανεπιστημίων. Ως παράδειγμα, αναφέρω ότι στα Times Higher Education Impact Rankings 2023, που κατατάσσουν πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο ανάλογα με τις επιδόσεις τους σε σχέση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, το Πανεπιστήμιο Frederick κατατάχθηκε στα πρώτα 201-300 πανεπιστήμια, λαμβάνοντας την υψηλότερη βαθμολογία από όλα τα πανεπιστήμια που συμμετείχαν από την Κύπρο και την Ελλάδα. Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η επιτυχία του σε σχέση με τον Στόχο που αφορά την Ποιοτική Εκπαίδευση, αφού κατατάχθηκε στην 44η θέση παγκοσμίως καθώς και το 100ο παγκόσμια πανεπιστήμιο για τον στόχο της καθαρής ενέργειας. Ακόμα ένα σημαντικό επίτευγμα είναι το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Frederick είναι μέλος του EU-CONEXUS, μιας συμμαχίας ευρωπαϊκών πανεπιστημίων που εστιάζει στην ευφυή αειφόρο παράκτια οικιστική ανάπτυξη. Πρόκειται για ένα από τα έργα που έχουν επιλεγεί για χρηματοδότηση από

την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο τη δημιουργία δικτύων πανεπιστημίων, τα οποία θα επιτρέπουν την απόκτηση τίτλου σπουδών με συνδυασμό σπουδών σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια». Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί πως αυτά είναι τα πανεπιστήμια του μέλλοντος. Το Πανεπιστήμιο Frederick είναι το πρώτο ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου που πέτυχε πλήρη ένταξη σε ένα από αυτά τα δίκτυα το οποίο ήδη έχει να επιδείξει σημαντικές επιτυχίες όπως εξασφάλιση χρηματοδότησης από το Erasmus Mundus Joint Masters και μόλις πρόσφατα χρηματοδότηση του έργου EU CONEXUS ENABLES με 5 εκ. ευρώ στο πολύ ανταγωνιστικό πρόγραμμα WIDERA HORIZON EUROPE.

Το Πανεπιστήμιο Frederick έχει να επιδείξει και έναν από τους καλύτερους δείκτες παραγωγής επιστημονικής γνώσης στη χώρα μας όπως φαίνεται από αξιόπιστες αναλύσεις. Επιστήμονες του πανεπιστημίου υλοποιούν έναν πολύ μεγάλο αριθμό ερευνητικών έργων, σε ένα ευρύ φάσμα τομέων που εξασφαλίστηκαν μέσα από άκρως ανταγωνιστικές διαδικασίες, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στα 16 χρόνια που λειτουργούμε ως πανεπιστήμιο, ερευνητές μας συμμετέχουν σε 350 ερευνητικά έργα με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 170 εκ. ευρώ, σε συνεργασία με 310 ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια του εξωτερικού, από συνολικά 61 χώρες. Στα πρόσφατα επιτεύγματα του πανεπιστημίου συμπεριλαμβάνεται και η ανάληψη της Έδρας UNESCO για τη Διά Βίου Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων, μια παγκόσμια επιτυχία που ανοίγει προοπτικές περαιτέρω ερευνητικής δραστηριοποίησης, αλλά και το έργο που επιτελείται για να καταστεί το πανεπιστήμιο μας Κέντρο Αριστείας στον τομέα της τεχνολογίας και διαδικτυακής μάθησης.

EconomyToday 35

5 ΣΧΟΛΕΣ80 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Ποιες σχολές υπάρχουν στο πανεπιστήμιο, ποιοι κλάδοι σπουδών και ποια νέα προγράμματα θα εγκαινιάσετε με

τη νέα χρονιά;

Στο πανεπιστήμιο προσφέρονται

πέραν των 80 προγραμμάτων

σπουδών, τα οποία έχουν σχεδιαστεί με βάση τις ανάγκες της

αγοράς, ανανεώνονται διαρκώς και

εμπλουτίζονται με νέα μαθήματα, ώστε οι απόφοιτοι/τες να βρίσκονται πάντα στο προσκήνιο των εξελίξεων. Τα μεταπτυχιακά προγράμματα, τα περισσότερα από τα οποία είναι μοναδικά στην Κύπρο, παρέχουν ευκαιρίες εξειδίκευσης που δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον εργασίας. Το πανεπιστήμιο έχει επίσης αναπτύξει ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πλαίσιο για την προσφορά

εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών με βάση διεθνή πρότυπα.

Στο πανεπιστήμιο λειτουργούν πέντε σχολές.

• Η μοναδική Πολυτεχνική σχολή σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο στην Κύπρο, η οποία έχει μακράν ιστορία και παράδοση στον χώρο της Μηχανικής. Μέσα από τα τέσσερα πιστοποιημένα Τμήματα καλύπτει όλους σχεδόν τους κλάδους της Μηχανικής Επιστήμης. Προσφέρει προγράμματα σπουδών στους βασικούς τομείς της Μηχανικής και Πληροφορικής, πενταετές δίπλωμα-Integrated Master Αρχιτεκτονικής και μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα. Όλα τα προγράμματα της σχολής είναι αναγνωρισμένα από το ΕΤΕΚ.

• Η σχολή Επιστημών Υγείας με το μοναδικό Τμήμα Φαρμακευτικής

στην Κύπρο, το επιτυχημένο Τμήμα Νοσηλευτικής και την επικείμενη

δημιουργία νέου, καινοτόμου Τμήματος Επιστημών Ζωής και Υγείας, προσφέρει πτυχιακά προγράμματα στους τομείς της Φαρμακευτικής, της Νοσηλευτικής, της Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. Από τον Σεπτέμβριο αρχίζει τη λειτουργία του νέο πρόγραμμα Φυσικοθεραπείας στη Λεμεσό.

Τα μεταπτυχιακά προγράμματα της σχολής καλύπτουν τους τομείς της Φαρμακευτικής και της Νοσηλευτικής ενώ προσφέρεται και Διδακτορικό πρόγραμμα στη Φαρμακευτική.

• Στη σχολή Νομικής και Διοίκησης Επιχειρήσεων λειτουργεί το πρώτο πρόγραμμα Ναυτιλιακών Σπουδών στην Κύπρο, καθώς και προγράμματα Νομικής, Διοίκησης Επιχειρήσεων και Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών. Επίσης, προσφέρονται μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στους τομείς της Νομικής, της Διοίκησης και της

Ναυτιλίας, καθώς και διδακτορικά προγράμματα στη Διοίκηση και στη Νομική.

• Η σχολή Τεχνών, Επικοινωνίας και Πολιτισμικών Σπουδών πρωτοστατεί έχοντας τη μεγαλύτερη κοινότητα αποφοίτων στον τομέα του design στην Κύπρο. Παρέχει το πρώτο πρόγραμμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Επικοινωνίας στην Κύπρο, καθώς και διάφορα προγράμματα Τεχνών (Visual Communication, Fashion Design, Interior Design). Προσφέρει επίσης μεταπτυχιακό και διδακτορικό πρόγραμμα.

• Τέλος, στη σχολή Επιστημών της Αγωγής και Κοινωνικών Επιστημών προσφέρονται προγράμματα στην Προδημοτική και Δημοτική Εκπαίδευση, στην Κοινωνική Εργασία και στην Ψυχολογία. Επίσης προσφέρονται μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σπουδών.

36 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Join the Journey

Ακαδημαϊκή αριστεία και υψηλού επιπέδου έρευνα

80+ προγράμματα σπουδών σε τομείς αιχμής Λειτουργία σε δύο πόλεις, Λευκωσία και Λεμεσό Πολυτεχνική Σχολή

ΠΤΥΧΙΑ

- Αρχιτέκτονας Μηχανικός (5ετές - Integrated Master)

- Πολιτικός Μηχανικός

- Ηλεκτρολόγος Μηχανικός - Μηχανολόγος Μηχανικός - Μηχανολόγος Μηχανικός Οχημάτων - Πληροφορική

- Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

- Έξυπνα Συστήματα και Συστήματα Διαδικτύου

- Αειφόρα Ενεργειακά Συστήματα

- Δομοστατική Μηχανική

- Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

- Σχεδιασμός στην Κατασκευαστική

Μηχανολογία

- Συντήρηση & Αποκατάσταση

Ιστορικών Κατασκευών & Μνημείων

- Ναυτική Μηχανική & Διοίκηση

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ

- Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

- Μηχανολόγος Μηχανικός

- Πολιτικός Μηχανικός

- Πληροφορική

- Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

- Αρχιτεκτονική

Σχολή Επιστημών Υγείας

ΠΤΥΧΙΑ

- Φαρμακευτική

(5ετές - Integrated Master)

- Νοσηλευτική

- Επιστήμη Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού

- Φυσικοθεραπεία

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

- Προηγμένη Κοσμητολογία και

Φυσικά Προϊόντα Υγείας

- Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας - Προηγμένη Φροντίδα Υγείας ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ

- Επιστήμες Υγείας - Φαρμακευτική

Σχολή Νομικής & Διοίκησης Επιχειρήσεων

ΠΤΥΧΙΑ

- Λογιστική και Χρηματοοικονομικά

- Διοίκηση Επιχειρήσεων

- Ναυτιλιακές Σπουδές

- Νομική ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

- Διοίκηση Επιχειρήσεων (MBA)

- Διεθνές Εμπόριο και Ναυτιλιακή Διοίκηση

- Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας

- Ναυτικό Δίκαιο και Ναυτιλιακή Διοίκηση

- Ναυτική Μηχανική και Διοίκηση

- Δημόσιο Δίκαιο ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ

- Διοίκηση

- Νομική

Σχολή Επιστημών της Αγωγής & Κοινωνικών Επιστημών

ΠΤΥΧΙΑ

- Δημοτική Εκπαίδευση

- Προδημοτική Εκπαίδευση

- Κοινωνική Εργασία

- Ψυχολογία ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

- Κοινωνική Εργασία και Κοινωνική Διοίκηση

- Επιστήμες της Αγωγής: Αναλυτικά Προγράμματα και Διδασκαλία

- Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη και Κοινωνική Αλλαγή

- Ειδική Εκπαίδευση

- Εκπαίδευση Eνηλίκων

- Διοίκηση και Ηγεσία Σχολικών Μονάδων ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ

- Κοινωνική Εργασία, Κοινωνική Πολιτική και Διοίκηση

- Εκπαίδευση

#1 IN CYPRUS AND GREECE IN QUALITY EDUCATION #44

201- 300 TOP IN THE WORLD

#194

IN THE GENERAL RANKING AMONG 2068 UNIVERSITIES FROM ALL OVER THE WORLD

Σχολή Τεχνών, Επικοινωνίας & Πολιτισμικών Σπουδών

ΠΤΥΧΙΑ

- Οπτική Επικοινωνία

_Κατεύθυνση Γραφιστική και

Ψηφιακά Μέσα

_Κατεύθυνση Φιλμ και Ψηφιακά Μέσα

- Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων

- Σχεδιασμός Μόδας και Δημιουργία Εικόνας

- Δημοσιογραφία και Μέσα Επικοινωνίας

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ

- Οπτικές Τέχνες

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟ

- Τέχνη και Σχεδιασμός

Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

ΠΤΥΧΙΟ

- Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

- Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ)

- Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) με Εξειδίκευση στη Δημόσια Διοίκηση και Πολιτική

- Διεθνές Εμπόριο και Ναυτιλιακή Διοίκηση

- Ναυτικό Δίκαιο και Ναυτιλιακή Διοίκηση

- Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας

- Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη και Κοινωνική Αλλαγή

- Διοίκηση και Ηγεσία Σχολικών Μονάδων

- Επιστήμες της Αγωγής: Αναλυτικά Προγράμματα και Διδασκαλία

- Ειδική Εκπαίδευση

- Εκπαίδευση Ενηλίκων

- Κοινοτική Φροντίδα Υγείας

- Ευρωπαϊκό Δίκαιο*

- Έξυπνα Συστήματα και Συστήματα Διαδικτύου

- Διαπολιτισμικές Σπουδές και

η Ελληνική ως 2η/Ξένη Γλώσσα**

- Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιστορικών Κατασκευών και Μνημείων

* Διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών σε συνεργασία με το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. ** Διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Λευκωσία: Τηλ.: +357 22 394394 | Λεμεσός: Τηλ.: +357 25 730975 | Γραφείο Αθήνας: Τηλ:+30 210 3311288 www.frederick.ac.cy / email: adminfo@frederick.ac.cy |

EconomyToday 37

ΑΝΑΜΈΣΑ ΣΤΑ ΚΟΡΥΦΑΊΑ ΠΑΝΈΠΊΣΤΉΜΊΑ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ

Η κατάταξη THE World University Rankings 2023 το τοποθετεί ανάμεσα στα 501-600 καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως, 157ο καλύτερο στην ΕΕ, 2ο στην Κύπρο και 4ο σε Κύπρο και Ελλάδα μαζί

Rankings 2023. Αναλυτικά, τα αποτελέσματα της εν λόγω κατάταξης κατατάσσουν το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας ανάμεσα στα 501-600 καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως, ενώ τοποθετείται 157ο καλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 2ο στην Κύπρο και 4ο σε Κύπρο και Ελλάδα μαζί.

Education (THE) World University Rankings by Subject 2023 ενισχύουν τη θέση του Πανεπιστημίου Λευκωσίας διεθνώς στον τομέα των Επιχειρήσεων και Οικονομικών και στον τομέα της Εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας κατατάσσεται μεταξύ των 151–175 καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως στον τομέα των Επιχειρήσεων και Οικονομικών και μεταξύ των 176–200 καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως στον τομέα της Εκπαίδευσης. Κατ’ αναλογία, η κατάταξη τοποθετεί, για άλλη μια φορά, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας ως το 1o πανεπιστήμιο σε Κύπρο και Ελλάδα, και 35ο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στον τομέα των Επιχειρήσεων και Οικονομικών. Στον τομέα της Εκπαίδευσης, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας τοποθετείται ως το 1ο πανεπιστήμιο σε Κύπρο και Ελλάδα (μαζί με το Πανεπιστήμιο Κύπρου) και 40ο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

7 Μ Ε ΛΗ ΔΕΠ ΑΝ Α ΜΕΣΑ ΣΤ ΌΎ Σ

ΚΌ ΡΎΦΑ ΙΌΎ Σ

ΕΠΙΣΤ Η Μ Ό ΝΕΣ

ΠΑΓΚΌ ΣΜ Ι ΩΣ

στημονικού τους πεδίου, με βάση

την κατάταξη η οποία δημοσιεύτηκε

από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Stanford στις ΗΠΑ.

ΑΦΕΤΗΡ Ι Α ΓΙΑ

ΕΠΙΤ Ύ ΧΗΜ Ε ΝΗ

ΔΙΕΘΝ Η

ΣΤΑΔΙ Ό ΔΡ Ό Μ Ι Α

Το πανεπιστήμιο εργάζεται ώστε να αναπτύξει αμοιβαία επωφελείς

σχέσεις με τους εταίρους του και

να δημιουργήσει διασυνδέσεις

ανάμεσα σε φοιτητές, αποφοίτους, καθηγητές και τη βιομηχανία. Με αυτό τον τρόπο, οι φοιτητές και οι απόφοιτοί του έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν πραγματική γνώση και εμπειρία από την τριβή τους με την εργασιακή ζωή, ώστε να προετοιμαστούν για μια επιτυχημένη σταδιοδρομία στην ανταγωνιστική αγορά εργασίας μετά τις σπουδές τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 94% των αποφοίτων του πανεπιστημίου εργοδοτούνται εντός 18 μηνών από την ολοκλήρωση των σπουδών τους, ενώ τα ποσοστά εργοδότησης των αποφοίτων κάθε σχολής ξεχωριστά ξεπερνούν το 89%.

Π Ό Σ Ό ΣΤΑ ΕΡΓΌ ΔΌΤΗΣΗΣ

Το Πανεπιστήμιο

Λευκωσίας (UNIC)

είναι ένα από τα κορυφαία ερευνητικά

πανεπιστήμια στην

ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Προσφέρει περισσότερα από 100

συμβατικά (διά ζώσης και εξ αποστάσεως) προγράμματα σπουδών, προπτυχιακού, μεταπτυχιακού και

διδακτορικού επιπέδου και φιλοξενεί φοιτητές από περισσότερες

από 100 χώρες.

Το επίπεδο της εκπαίδευσης

που παρέχει το πανεπιστήμιο αντανακλάται στις επιτυχίες του στις κύριες παγκόσμιες κατατάξεις πανεπιστημίων, καθώς κατατάσσεται στο 2% των καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως, σύμφωνα με το Times Higher Εducation (THE) World University

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌ

ΠΛΕ Ό Ν Ε ΚΤΗΜΑ ΣΕ 5 ΔΙΑΦ Ό ΡΕΤΙΚΌΎΣ

Τ Ό ΜΕ Ι Σ

Tα αποτελέσματα της ετήσιας κατάταξης του Times Higher

Επτά (7) μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) του Πανεπιστημίου Λευκωσίας συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των κορυφαίων 100.000 επιστημόνων παγκοσμίως και στο 2% των κορυφαίων ερευνητών του επι-

ΑΝ Α ΣΧ Ό Λ Η

• Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών και Κοινωνικών Επιστημών: 89,3%

• Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων: 92,8%

• Σχολή Επιστημών Αγωγής:

38 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΚΑΤΑΤΑΓΜΈΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΜΈΑΣ ΚΎΠΡΟΣ Κ Ύ ΠΡΟΣ ΚΑΙ Έ ΛΛΑΔΑ ΈΎ ΡΩΠΑΪΚΗ Έ ΝΩΣΗ ΚΟΣΜΟΣ Έ ΠΙΧ Έ ΙΡ Η Σ Έ ΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ Ω Ν 1 1 35 151-175 Έ ΚΠΑ Ι Δ ΈΎ ΣΗΣ 1* 1* 40 176-200 Ψ Ύ ΧΟΛΟΓ Ι ΑΣ 2 2 69 251-300 ΚΛΙΝΙΚ Η Σ ΚΑΙ Ύ Γ ΈΙ ΑΣ 2 6 142 501-600 ΚΟΙΝΩΝΙΚ Ω Ν Έ ΠΙΣΤΗΜ Ω Ν 3 6 132 501-600 * ΜΑΖΊ ΜΕ ΤΟ ΠΑΝΕΠΊΣΤΉΜΊΟ ΚΎΠΡΟΎ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΠΑΝ Έ ΠΙΣΤΗΜ Ι ΟΎ Λ ΈΎ ΚΩΣ Ι ΑΣ ΣΤΗ Λ Ι ΣΤΑ THE WUR BY SUBJECT 2023
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ

94,3%

• Σχολή Επιστημών και Μηχανικής: 93,0%

• Σχολή Επιστημών και Υγείας: 94,4%

• Νομική Σχολή: 95,7%

• Ιατρική Σχολή: 99,9%* (*σωρευτικό ποσοστό περιόδου 2015-2022)

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΣ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ

Με ιστορικό σχεδόν μίας δεκαετί-

ας ως το κορυφαίο πανεπιστήμιο

στον τομέα των κρυπτονομι-

σμάτων και στις αποκεντρω-

μένες τεχνολογίες καθολικού (blockchain), το Πανεπιστήμιο

Λευκωσίας υπήρξε το πρώτο διεθνώς που προσέφερε πρόγραμμα στα κρυπτονομίσματα, το 2014. Στο πλαίσιο αυτό, έχει ήδη εκπαιδεύσει περισσότερους από 100,000 φοιτητές και φοιτήτριες σε μαθήματα ακαδημαϊκής ή επαγγελματικής κατάρτισης στον τομέα, ενώ μέσω του Institute For the Future (IFF) φιλοξενεί τη μεγαλύτερη ομάδα καθηγητών και ερευνητικού προσωπικού παγκοσμίως, που επικεντρώνεται στα κρυπτοστοιχεία και την τεχνο-

λογία blockchain. Παράλληλα, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας ηγείται ως ακαδημαϊκός επικεφαλής στο Παρατηρητήριο και Φόρουμ της Ε.Ε. για το Blockchain (EUBOF), μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της τεχνολογίας blockchain εντός της Ε.Ε.. Το Τμήμα Ψηφιακής Καινοτομίας και το IFF του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, υλοποιούν επίσης την πρωτοβουλία ανάπτυξης του ανοικτού metaverse (μετασύμπαντος), με την ονομασία UNIC Open Metaverse Initiative. Η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ζητήματα, καθώς και στα ζητήματα χάραξης πολιτικής που σχετίζονται με ανοιχτά και αποκεντρωμένα (decentralized) συστήματα και πρότυπα για το metaverse.

Στοιχεία Επικοινωνίας Λεωφ. Μακεδονίτισσας 46, CY-2417, T.Θ. 24005, CY-1700, Λευκωσία Τηλ. (κεντρικό): 22841500 Τηλ. (εγγραφές): 22841528

E-mail: admissions@unic.ac.cy

unic.ac.cy

unic.ac.cy/el/fall2023

ΚΟ ΣΜΟ Μ Έ ΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ (MSC) ΣΤΟ METAVERSE Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας ανακοίνωσε πρόσφατα την έναρξη του πρώτου στον κόσμο μεταπτυχιακού (MSc) στο Metaverse. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό μεταπτυχιακό πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί ώστε να εξοπλίσει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για σταδιοδρομία στον σχεδιασμό και τη διαχείριση του metaverse.

Το μεταπτυχιακό στο Metaverse είναι ένα πλήρως διαπιστευμένο, διεπιστημονικό πρόγραμμα που προσφέρεται διαδικτυακά, καλύπτοντας τις ανάγκες δημιουργών, προγραμματιστών, αρχιτεκτόνων, κοινωνικών επιστημόνων, οικονομικών επαγγελματιών, πολιτικών παραγόντων και άλλων ατόμων που ενδιαφέρονται να διαμορφώσουν το μέλλον του metaverse.

Το πρόγραμμα σπουδών του μεταπτυχιακού περιλαμβάνει το κορυφαίο MOOC NFTs and the Metaverse του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, το

οποίο παραδίδεται on-chain και μέσα στο metaverse από διδάσκοντες στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και τον Punk 6529 – έναν στοχαστή με βαθιά επιρροή στα NFTs και το metaverse και έναν από τους μεγαλύτερους συλλέκτες NFT στην κόσμο – μαζί με μια εντυπωσιακή ομάδα επισκεπτών ομιλητών, συμπεριλαμβανομένων των Balaji Srinivasan, Fred Wilson, Chris Dixon και Beeple. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώτη παράδοση του μαθήματος, τον Οκτώβριο του 2022, προσέλκυσε περισσότερους από 20.000 διαδικτυακούς φοιτητές. Για την περαιτέρω υποστήριξη των φοιτητών στην επιδίωξη των εκπαιδευτικών τους φιλοδοξιών, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας ανακοίνωσε επίσης ένα πρόγραμμα υποτροφιών αξίας €300.000 ετησίως. Οι υποτροφίες θα παρέχουν οικονομική βοήθεια σε εξαιρετικούς υποψηφίους, επιτρέποντάς τους να παρακολουθήσουν το μεταπτυχιακό στο Metaverse χωρίς οικονομικούς περιορισμούς. Οι εγγραφές στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Metaverse για τον Σεπτέμβριο του 2023 έχουν ήδη αρχίσει.

EconomyToday 39
ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΣΤΟΝ

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΟ ΑΞΙΚ ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ

ΚΑΙ 200 ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΨΑΧΝΟΥΝ ΣΠΙΤΙ

Το μεγάλο όφελος για την τουριστική βιομηχανία

της Πάφου είναι ότι θα μπορεί να καλύψει

εργασιακές ανάγκες αξιοποιώντας τους φοιτητές και τους αποφοίτους.

όλο μεσίτη ανέλαβε

για ακόμη μια φορά το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) ώστε να

βρει στους νέους φοιτητές χώρο

διαμονής κατά τη διάρκεια των

σπουδών τους, μετά τη μετα-

φορά του Ανωτέρου Ξενοδοχειακού Ινστιτούτου Κύπρου (ΑΞΙΚ) στην Πάφο. Το ΤΕΠΑΚ δημοσίευσε αγγελία για εύρεση διαμερισμάτων στην πόλη, ώστε να στεγαστούν οι φοιτητές της Σχολής Διοίκησης Τουρισμού, Φιλοξενίας και Επιχειρηματικότητας από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά που ξεκινά τον Σεπτέμβρη. Συγκεκριμένα, το Γραφείο Στέγασης της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Ευημερίας (ΥΣΦΕ) του Πανεπιστημίου ζήτησε για το πρώτο δεκαπενθή

μερο του Σεπτέμβρη, διαμερίσματα σε καλή κατάσταση, από στούντιο μέχρι τριών υπνοδωματίων, τα οποία κατά προτίμηση να βρίσκονται σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων από το κτήριο της Σχολής (οδό Αμπελοκήπων και Παναγίας Παντάνασσας).

Σημειώνεται ότι διαμερίσματα

που βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση έγιναν επίσης δεκτά, αλλά προτεραιότητα δόθηκαν σε εκείνα που βρίσκονται πιο κοντά στη Σχολή.

ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΈΙΣ

ΣΤΈΓΑΣΗΣ

Κατά προτίμηση τα διαμερίσματα

πρέπει να διαθέτουν, σε καλή κατάσταση, βασική επίπλωση και οικιακό εξοπλισμό, όπως ατομικό κρεβάτι σε κάθε υπνοδωμάτιο, ερμάρι, γραφείο, καρέκλα γραφείου, καναπέ, πολυθρόνες στο καθιστικό, τραπέζι και καρέκλες κουζίνας, φούρνο και εστία, ψυγείο και σύστημα κλιματισμού. Δεκτά έγιναν και διαμερίσματα

ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ

ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΡΙΠΟΥ

40 ΚΛΙΝΕΣ ΚΑΙ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ

ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΕ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

χωρίς βασική επίπλωση, είναι όμως απαραίτητο να διαθέτουν εστία, φούρνο, ψυγείο και σύστημα κλιματισμού, προστίθεται. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι, η περίοδος ενοικίασης θα έχει διάρκεια ένα χρόνο με δικαίωμα ανανέωσης για ένα συν ένα χρόνο, δηλαδή σύνολο τρία χρόνια. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα σύναψης δεκάμηνων συμβολαίων, από Σεπτέμβριο έως Ιούνιο, κάθε χρόνο, αν αυτό συμφωνηθεί μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή. Η ενοικίαση θα γίνει από τους φοιτητές και το σχετικό συμβόλαιο ενοικίασης θα υπογραφεί από τους φοιτητές. Όπως διευκρινίζεται, ο ρόλος του Γραφείου Στέγασης της ΥΣΦΕ είναι μεσολαβητικός και υποβοηθητικός.

ΣΤΈΛΈΧΩΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Μιλώντας στο Economy Today

ο προϊστάμενος της Υπηρεσί-

40 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΧΑΡΙΣ ΒΩΒΟΥ
Ρ
-

ας Σπουδών και Φοιτητικής

Μέριμνας του ΤΕΠΑΚ Βασίλης

Πρωτοπαπάς, για το πόσοι φοιτητές θα σπουδάζουν από

τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά, οι

οποίοι θα χρειαστούν στέγαση

στην Πάφο, ανέφερε πως «υπο -

λογίζουμε αρχικά ότι θα έχουν

200 φοιτητές στα τρία έτη

σπουδών και ότι η πλειοψηφία

θα χρειαστεί να ενοικιάζει κατά -

λυμα στην Πάφο. Ένας αριθμός

φοιτητών θα είναι Παφίτες. Οι

αριθμοί αυτοί με την πάροδο

του χρόνου θα αυξηθούν».

Αναφορικά με τις αιτήσεις που

έχουν υποβάλει οι ιδιοκτήτες

κατοικιών, σημειώνει ότι «μέχρι

στιγμής έχουμε έναν αριθμό

που καλύπτει περίπου 40

κλίνες, αναμένουμε να αυξηθεί

αλλά παράλληλα είμαστε σε συνεννόηση με τον ΠΑΣΥΞΕ

Πάφου ώστε να μας βοηθή -

σουν με τη φιλοξενία αριθμού φοιτητών σε ξενοδοχεία». Όσον αφορά στο πού κυμαίνονται τα

ενοίκια των σπιτιών για τους φοιτητές στην Πάφο, αναφέρει ότι είναι «υψηλότερα από ό,τι αναμέναμε. Θα ήθελα όμως να δω που βρισκόμαστε όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Δυστυχώς το στεγαστικό και το υψηλό του κόστος είναι πλέον πρόβλημα που επηρεάζει όλες τις πόλεις».

Ερωτηθείς για το πόσες ειδικότητες σπουδών θα προσφέρονται από τον Σεπτέμβριο στους φοιτητές, απαντά ότι «σε αρχικό στάδιο θα έχουμε τα δύο προγράμματα που ήδη προσφέρει το ΑΞΙΚ, δηλαδή τις Μαγειρικές Τέχνες και την Ξενοδοχειακή και Τουριστική Διεύθυνση». Σε

ερώτηση ποιος είναι ο συσχετισμός του ΑΞΙΚ με την επισιτιστική βιομηχανία και τον τουρισμό στην Κύπρο, απαντά ότι «τα προγράμματα είναι σχεδιασμένα

για να προετοιμάζουν τους

φοιτητές για άμεση εργοδότηση

και ανέλιξη σε εποπτικό και με -

σο-διευθυντικό επίπεδο σε ένα μεγάλο φάσμα επαγγελμάτων της ξενοδοχειακής, επισιτιστικής και ευρύτερης τουριστικής βιομηχανίας. Προσφέρουν ολοκληρωμένη επαγγελματική εκπαίδευση και ευρεία πρακτική κατάρτιση, η οποία αποτελεί εχέγγυο επιτυχίας στο εντεινόμενα ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον. Ταυτόχρονα τα προγράμματα επιτρέπουν τη συνέχιση των σπουδών στην Κύπρο και το εξωτερικό και προάγουν τη Διά Βίου Μάθηση και επαγγελματική ανέλιξη».

ΟΙ Λ Ο ΓΟΙ

ΜΕΤΑΦΟΡΑ Σ Ερωτηθείς γιατί πάρθηκε η απόφαση μεταφοράς του ΑΞΙΚ στην Πάφο κάτω από την ομπρέλα του ΤΕΠΑΚ, απαντά

ότι «ήταν μια κοινή απόφαση της πολιτείας και του ΤΕΠΑΚ. Το ΑΞΙΚ έγινε οργανικό κομμάτι του πανεπιστημίου με στόχο να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί περαιτέρω. Η Πάφος επιλέγηκε διότι είναι μια δυναμικά εξελισσόμενη πόλη με πολύ αναπτυγμένες υποδομές φιλοξενίας και τουρισμού. Μια πόλη που αγκαλιάζει και στηρίζει έμπρακτα και με ενθουσιασμό το όλο εγχείρημα». Κληθείς να σχολιάσει πώς η μεταφορά της έδρας του ΑΞΙΚ στην Πάφο αναμένεται να επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και τον τουρισμό, αναφέρει ότι «η Πάφος έχει ήδη σημαντική τουριστική και οικονομική ανάπτυξη. Η παρουσία της Σχολής του ΤΕΠΑΚ, καθώς και άλλων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, θα δώσει στην πόλη νεανικό πληθυσμό με όλα τα θετικά που αυτό συνεπάγεται. Ως προς το ΑΞΙΚ, το μεγάλο όφελος για την τουριστική βιομηχανία της Πάφου είναι ότι θα μπορεί να καλύψει εργασιακές ανάγκες αξιοποιώντας τους φοιτητές αλλά, κυρίως, τους αποφοί -

τους μας. Αντίστοιχο όφελος

θα έχουν και οι φοιτητές μας, που θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν πρακτική άσκηση και μετά να εργοδοτηθούν αν το επιθυμούν σε υψηλής ποιότητας ξενοδοχειακές μονάδες».

Η ΙΣΤΟΡ Ι Α ΚΑΙ ΟΙ ΣΤ ΟΧΟΙ Όπως αναφέρει ο κ. Πρωτοπαπάς, το Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο Κύπρου τάχθηκε να υπηρετεί τις ανάγκες της ξενοδοχειακής βιομηχανίας σε άρτια καταρτισμένο προσωπικό. Αποτελεί τη συνέχεια της Κεντρικής Ξενοδοχειακής Σχολής Κύπρου που ιδρύθηκε το 1965 και του Ινστιτούτου Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Τεχνών (ΙΞΕΤ) που τη διαδέχθηκε, το οποίο ιδρύθηκε το 1969 ως Κοινό Σχέδιο της Κυβερνήσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Προγράμματος Αναπτύξεως των Ηνωμένων Εθνών και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας. Σημειώνει ότι τα δύο ιδρύματα, Κεντρική Ξενοδοχειακή Σχολή και ΙΞΕΤ λειτούργησαν παράλληλα μέχρι τον Απρίλη του 1971, όταν το πρώτο συγχωνεύτηκε στο δεύτερο. Από τον Μάιο του 1993 το Ινστιτούτο, με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Κυπριακής Δημοκρατίας αναβαθμίστηκε σε Τριτοβάθμιο Εκπαιδευτικό ΄Ιδρυμα Ξενοδοχειακής και Επισιτιστικής Εκπαίδευσης και μετονομάστηκε σε Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο Κύπρου. Όπως εξηγεί, από τον Σεπτέμβριο 2012, το ΑΞΙΚ προσφέρει νέα αναβαθμισμένα προγράμματα σπουδών στις Μαγειρικές Τέχνες (ελληνική και αγγλική γλώσσα) και στην Ξενοδοχειακή και Τουριστική Διεύθυνση (αγγλική γλώσσα). Στις 27 Μαρτίου 2019 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την υπαγωγή του ΑΞΙΚ στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού από την 1η Ιανουαρίου 2020.

EconomyToday 41

ΑΔΗΡΙΤΗ ΑΝΑΓΚΗ Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

Η Κύπρος διαθέτει ένα ικανό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο, προσφέροντάς του τα κατάλληλα εφόδια, όπως είναι η διά βίου μάθηση, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνεχώς μεταβαλλόμενες προκλήσεις στην οικονομία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ

ΤΟ 2032, ΠΕΡΊΠΟΥ

Η«συνεχής αναβάθμιση γνώσεων και δεξιοτήτων και η διά βίου μάθηση είναι πλέον αδήριτη ανάγκη», υπογραμμίζει σε συνέντευξή του, στο περιοδικό Economy Today , ο γενικός διευθυντής της ΑνΑΔ Γιάννης Μουρουζίδης , ο οποίος μάς παρουσιάζει ενδιαφέροντα στοιχεία για τις τάσεις απασχόλησης στην οικονομική δραστηριότητα τη δεκαετία 2022-2032. Παράλληλα ο κ. Μουρουζίδης καλεί τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στο ανθρώπινο δυναμικό και να αξιοποιήσουν τα σχέδια της ΑνΑΔ. Όπως υπογραμμίζει, «η Κύπρος διαθέτει ένα ικανό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο, προσφέροντάς του τα κατάλληλα εφόδια, όπως είναι η διά βίου μάθηση, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνεχώς μεταβαλλόμενες προκλήσεις στην οικονομία».

6 ΣΤΟΥΣ 10 ΘΑ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΤΡΊΤΟΒΑΘΜΊΑ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ,

1 ΣΤΟΥΣ 3 ΘΑ ΕΧΕΊ

ΜΕΧΡΊ ΜΕΤΑΛΥΚΕΊΑΚΗ

ΜΗ ΤΡΊΤΟΒΑΘΜΊΑ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΚΑΊ

1 ΣΤΟΥΣ 10 ΘΑ ΕΧΕΊ ΜΕΧΡΊ ΚΑΤΏΤΕΡΗ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΊΑ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ

Η αγορά εργασίας μεταβάλλεται με ταχύτατους ρυθμούς. Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η μελλοντική εικόνα στην αγορά εργασίας της Κύπρου και ποιες ανάγκες θα προκύπτουν; Η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (ΑνΑΔ) παρακολουθεί σε συστηματική βάση τις διαχρονικές τάσεις απασχόλησης και προβαίνει σε προβλέψεις για τη μελλοντική κατάσταση στην κυπριακή αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, ολοκλήρωσε, τον Δεκέμβριο 2022, τη μελέτη «Προβλέψεις ζήτησης και προσφοράς εργατικού δυναμικού στην κυπριακή οικονομία 2022-2032», η οποία, για πρώτη φορά, περιλαμβάνει προβλέψεις και για την προσφορά εργατικού δυναμικού.

Η μελέτη προβλέπει ότι η συνολική απασχόληση, κατά την περίοδο 2022-2032, θα εμφανίσει ανοδική τάση. Μέσα στη δεκαετία αυτή, οι απασχολούμενοι θα σημειώσουν αριθμητική αύξηση 52.577 ατόμων και ποσοστιαία αύξηση 12,1%.

Η ετήσια συνολική ζήτηση εργατικού δυναμι -

κού την περίοδο 2022-2032, θα ανέλθει στις 11.666 άτομα με τον ετήσιο ρυθμό να φτάνει στο 2,5%. Οι αναπτυξιακές ανάγκες απασχόλησης, δηλαδή οι νέες θέσεις εργασίας, προβλέπεται

42 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ότι θα ανέρχονται στις 5.258 άτομα ή 1,1% τον

χρόνο και θα είναι χαμηλότερες από τις ανάγκες

απασχόλησης λόγω αποχωρήσεων οι οποίες θα

ανέρχονται στις 6.408 άτομα ή 1,4% τον χρόνο.

Άναφορικά με τις προβλέψεις προσφοράς εργατι -

κού δυναμικού, ο συνολικός οικονομικά ενεργός

πληθυσμός 15-64 χρονών, την περίοδο 20222032, θα παρουσιάσει αυξητική τάση. Μέσα στη δεκαετία αυτή, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός

15-64 χρονών θα σημειώσει αριθμητική αύξηση

41.489 ατόμων και ποσοστιαία αύξηση 9,1%. Ή πλειονότητα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού

15+ χρονών εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να κατέχει τριτοβάθμια εκπαίδευση, σημειώνοντας παράλλη -

λα μεγάλη αύξηση την περίοδο 2022-2032. Ως

αποτέλεσμα, το 2032, περίπου 6 στους 10 θα κατέχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση, 1 στους 3 θα έχει

μέχρι μεταλυκειακή μη τριτοβάθμια εκπαίδευση

και 1 στους 10 θα έχει μέχρι κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ποιες είναι οι προβλεπόμενες τάσεις στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και τα επαγγέλματα στην αγορά εργασίας της Κύπρου;

Ή συντριπτική πλειονότητα των απασχολουμέ -

νων θα εξακολουθήσει να συγκεντρώνεται στον τριτογενή τομέα, εμφανίζοντας μεγάλη αύξηση. Ως αποτέλεσμα, 8 στους 10 απασχολουμένους θα απασχολούνται στον τριτογενή τομέα, αυξάνοντας έτσι την εξάρτηση της κυπριακής οικονομίας από τις υπηρεσίες.

Οι 10 τομείς οικονομικής δραστηριότητας που προβλέπεται να παρουσιάσουν τις μεγαλύτερες

συνολικές ανάγκες απασχόλησης την περίοδο 2022-2032, είναι:

• Λιανικό εμπόριο (1.175 άτο μα ή 2,5% τον χρόνο)

• Εκπαίδευση (1.108 άτομα ή 3,0% τον χρόνο)

• Υγεία και κοινωνική μέριμνα (1.038 άτομα ή 4,0% τον χρόνο)

• Κατασκευές (854 άτομα ή 2,1% τον χρόνο)

• Δημόσια διοίκηση και άμυνα (782 άτομα ή 1,9% τον χρόνο)

• Εστιατόρια (710 άτομα ή 3,8% τον χρόνο)

• Χονδρικό εμπόριο (565 άτομα ή 2,4% τον χρόνο)

• Ξενοδοχεία (466 άτομα ή 3,6% τον χρόνο)

• Νομικές και λογιστικές δραστηριότητες (456 άτομα ή 2,2% τον χρόνο)

• Πληροφορική (371 άτομα ή 4,0% τον χρόνο)

Οι μισοί περίπου απασχολούμενοι θα εργάζονται

σε επαγγέλματα μέσου επιπέδου (επαγγέλματα

2022-2032*

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ +12,1% (52.577 ΆΤΟΜΆ) ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ 11.666 ΆΤΟΜΆ (ΕΤΉΣΙΟΣ ΡΥΘΜΟΣ 2,5%)

ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1,1% ΤΟ ΧΡΟΝΟ (5.258 ΆΤΟΜΆ)

ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1,4% ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ (6.408 ΆΤΟΜΆ)

*Προβλέψεις ζήτησης και προσφοράς εργατικού δυναμικού στην κυπριακή οικονομία 2022-2032 (Δεκέμβριος 2022)

που χρειάζονται δευτεροβάθμια εκπαίδευση), ενώ 4 στους 10 απασχολουμένους θα εργάζονται σε επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου (επαγγέλματα που απαιτούν τριτοβάθμια εκπαίδευση).

Σημειώνω ότι η Άν Ά Δ έχει αναπτύξει διαδικτυακό εργαλείο, μέσω του οποίου παρέχονται, για

κάθε ένα επάγγελμα ξεχωριστά, η περιγραφή του

καθώς και οι γνώσεις και δεξιότητες που απαιτεί

το συγκεκριμένο επάγγελμα, οι προβλέψεις για την απασχόληση και τις ανάγκες απασχόλησης, ενώ παρουσιάζονται και ιστορικά στοιχεία για την εγγεγραμμένη ανεργία του επαγγέλματος την περίοδο 2017-2022.

Από τον Σεπτέμβριο πολλοί νέοι φοιτητές/ τριες θα περάσουν το κατώφλι του πανεπιστημίου. Πόσο σημαντικό εφόδιο είναι οι σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για

την αγορά εργασίας και ποιος ο ρόλος των δεξιοτήτων;

Οι σημαντικές και ραγδαίες αλλαγές στο περιεχόμενο των επαγγελμάτων, οι οποίες κυρίως προέρχονται από την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας, την αυξανόμενη χρήση των νέων τεχνολογιών, η οποία οδηγεί σε αυτοματοποίηση εργασιών, καθώς και τις νέες μορφές εργασίας δημιουργούν σημαντικές προκλήσεις στην αγορά εργασίας και καθιστούν αδήριτη ανάγκη τη συνεχή αναβάθμιση των γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων των ατόμων μέσα από δραστηριότητες διά βίου μάθησης.

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, τα 2/3 περίπου των παιδιών που εισέρχονται στην εκπαίδευση, δηλαδή που είναι τώρα έξι χρονών, θα εργάζονται σε επαγγέλματα που σήμερα δεν υπάρχουν, το 1/3 των βασικών δεξιοτήτων θα αλλάξουν τα επόμενα λίγα χρόνια, ενώ 4 στους 10 εργαζομένους άλλαξαν πρόσφατα τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούν στον εργασιακό χώρο. Ή ολοκλήρωση των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί σημαντικό εφόδιο για ένταξη των αποφοίτων

στην αγορά εργασίας, αλλά είναι σίγουρο ότι οι

γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούν τα άτομα

αυτά μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα δεν επαρ -

κούν για ολόκληρο τον εργασιακό τους βίο. Τα

άτομα πρέπει να αποκτούν, σε συνεχή βάση, όλες

εκείνες τις γνώσεις και δεξιότητες που χρειάζονται οι επιχειρήσεις ώστε να παραμείνουν στην απασχόληση. Σημειώνεται ωστόσο ότι, οι αναγκαίες

γνώσεις και δεξιότητες δεν αφορούν αποκλειστικά

σε αυτές που απαιτεί το κάθε επάγγελμα, αλλά και σε σημαντικές οριζόντιες δεξιότητες όπως είναι η ευελιξία, προσαρμοστικότητα, επικοινωνία, κριτική σκέψη, επίλυση σύνθετων προβλημάτων, οι ψηφιακές δεξιότητες, η ικανότητα μάθησης, ομαδικότητα, δημιουργικότητα, ανάληψη πρωτοβουλίας και διαχείριση χρόνου.

EconomyToday 43

Ποια η σημασία της διά βίου μάθησης για εργαζόμενους και μη; Με ποιο τρόπο η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου ενισχύει τη διά βίου μάθηση; Βρισκόμαστε σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού

και ραγδαίων εξελίξεων στην οικονομία και την

αγορά εργασίας λόγω της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, του ψηφιακού μετασχηματισμού, των δημογραφικών αλλαγών με τη γήρανση του πληθυσμού, των περιβαλλοντικών προκλήσεων, των γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων από τον συνεχιζόμενο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας καθώς και των πληθωριστικών πιέσεων και υψηλών επιτοκίων. Ί διαίτερα για τους ανέργους, η προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας είναι απαραίτητη για την αποφυγή μακροχρόνιας παραμονής στην ανεργία ή στην αδράνεια και για την παραγωγική ενσωμάτωσή

τους στον κόσμο της εργασίας.

Ώ ς εκ τούτου, η απόκτηση των απαραίτητων γνώσεων και δεξιοτήτων μέσα από δραστηριότητες διά βίου μάθησης, αποτελεί καθοριστικό

παράγοντα επιτυχίας για την επαγγελματική και προσωπική ανέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού, ενσωματώνοντας, μεταξύ άλλων, στοιχεία όπως η πρακτική άσκηση και η απόκτηση εργασιακής πείρας. Πρόσθετα, η συμμετοχή του ανθρώπινου

δυναμικού σε δραστηριότητες διά βίου μάθησης συμβάλλει στη βελτίωση της παραγωγικότητας και

την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων μας.

Η ΑνΑΔ, ως ο αρμόδιος φορέας για την προώθη -

ση της επαγγελματικής κατάρτισης στην Κύπρο, έχει αναπτύξει ένα σύγχρονο και ευέλικτο σύστημα κατάρτισης, το οποίο προσαρμόζεται στις ραγδαίες εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, λειτουργεί ένα σημαντικό φάσμα δραστηριοτήτων που προσφέρουν τη δυνατότητα τόσο στους εργοδοτουμένους όσο και στους ανέργους να αποκτήσουν νέες γνώσεις και δεξιότητες και να αναβαθμίσουν υφιστάμενες γνώσεις και δεξιότητες σε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, αλλά και να πιστοποιήσουν τα επαγγελματικά προσόντα τους. Οι επιχειρήσεις και οι Οργανισμοί της Κύπρου οφείλουν να επενδύσουν στη συνεχή αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού τους, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες της ΑνΑΔ. Πρόσθετα, τα ίδια τα άτομα πρέπει να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης συνειδητοποιώντας την ανάγκη για διά βίου μάθηση, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά στην αγορά εργασίας και κατά συνέπεια να συνεχίσουν να απασχολούνται.

Θέλω επίσης να αναφέρω ότι, με σκοπό την περαιτέρω τόνωση της διά βίου μάθησης και αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση όρισε τους δώδεκα μήνες από την 9η Μαΐου 2023 μέχρι την 8η Μαΐου 2024

ως το «Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων». Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προχώρησε στην ετοιμασία Σχεδίου Δράσης με τίτλο «Σύγχρονη Επαγγελματική Ανάπτυξη για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση», το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 31 Μαΐου 2023. Το Σχέδιο Δράσης επικεντρώνεται στην προώθηση του πράσινου, ψηφιακού, ποιοτικού και ασφαλούς επαγγελματισμού και βασίζεται σε τρείς πυλώνες: (α) Ανάπτυξη σύγχρονης επαγγελματικής κουλτούρας, (β) Παροχή κοινωνικά στοχευμένης επαγγελματικής μάθησης και (γ) Προώθηση της επαγγελματικής εξειδίκευσης και πιστοποίησης.

Ως ΑνΑΔ ποια προγράμματα έχετε σε εξέλιξη

για το τρέχον έτος και ποια νέα σχέδια προγραμματίζετε μέσα στο επόμενο διάστημα;

ΑΝΕΡΓΟΙ-ΑΔΡΑΝΕΙΣ

ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ:

Με στόχο την ένταξη των ανέργων και αδρανών στην απασχόληση, η ΑνΑΔ εφαρμόζει τις ακόλουθες δράσεις:

• Σχέδιο Στελέχωσης Επιχειρή σεων με αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

• Σχέδιο Κατάρτισης μακροχρόνια ανέργων σε Επιχειρήσεις/Οργανισμούς

• Προγράμματα Κατάρτισης ανέργων

• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης –Συνήθη: Συμμετοχή ανέργων

ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ:

Τα Σχέδια της ΑνΑΔ, τα οποία μπορούν να αξιο -

ποιηθούν από απασχολουμένους με την έγκριση των εργοδοτών τους, είναι τα ακόλουθα:

• Μονοεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης

στην Κύπρο

• Μονοεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης στο Εξωτερικό

• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης –Συνήθη

• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης –Ζωτικής Σημασίας

Πρόσθετα, η ΑνΑΔ λειτουργεί το Σύστημα Επαγ -

γελματικών Προσόντων (ΣΕΠ), μέσω του οποίου

παρέχεται η δυνατότητα σε όσα άτομα το επιθυμούν να αξιολογήσουν τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητές τους στη βάση ενός Προτύπου, ανεξάρτητα του τρόπου απόκτησής τους, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ή/και συνθήκες προσομοίωσης, με σκοπό την πιστοποίηση των επαγγελματικών τους προσόντων. Το ΣΕΠ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (CyQF) της Κύπρου, το οποίο έχει συσχετιστεί με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF).

44 EconomyToday ΑΝΑΝΤΊΛΕΚΤΑ, Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΊΑΚΗΣ ΟΊΚΟΝΟΜΊΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΑΣΊΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΚΑΊ ΤΟΝ ΨΗΦΊΑΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΊΣΜΟ, ΚΑΘΏΣ ΚΑΊ Η ΣΗΜΑΝΤΊΚΗ ΑΠΗΧΗΣΗ ΠΟΥ ΕΧΕΊ ΑΠΟΚΤΗΣΕΊ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΟΝΊΑ ΣΤΊΣ ΕΠΊΧΕΊΡΗΣΕΊΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ Η ΕΝΝΟΊΑ ΤΗΣ ΠΕΡΊΒΑΛΛΟΝΤΊΚΗΣ, ΚΟΊΝΏΝΊΚΗΣ ΚΑΊ ΕΤΑΊΡΊΚΗΣ ΔΊΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
– ESG) ΔΗΜΊΟΥΡΓΟΥΝ ΣΥΝΕΧΏΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΣΟ ΣΕ ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΊΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΟΣΟ ΚΑΊ ΣΕ ΝΕΕΣ ΔΕΞΊΟΤΗΤΕΣ
(ENVIRONMENTAL, SOCIAL AND GOVERNANCE
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Επισημαίνεται ότι, η πλειονότητα των Σχεδίων της ΑνΑΔ λήγουν τέλος του 2023 και βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο αξιολόγησης και επανασχεδιασμού τους, ώστε να εμπλουτιστούν και να βελτιωθούν. Για τον σκοπό αυτό, έχει διεξαχθεί και δημόσια διαβούλευση, με στόχο να δοθεί ευκαιρία σε κάθε ενδιαφερόμενο να διατυπώσει σχόλια ή/ και εισηγήσεις για βελτίωση των Σχεδίων και των Οδηγών Πολιτικής και Διαδικασιών.

ΤΕΣΣΕΡΑ ΝΕΑ ΕΡΓΑ

Παράλληλα, η ΑνΑΔ προωθεί την υλοποίηση των

ακόλουθων τεσσάρων νέων έργων, τα οποία έχουν περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026 (ΣΑΑ) με χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – NextGenerationEU:

• Προγράμματα κατάρ τισης για απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων (για απασχολουμένους και ανέργους)

• Προγράμματα κατάρτισης για απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη οικονομία (για απασχολουμένους και ανέργους) • Προγράμματα κατάρτισης για απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη γαλάζια οικονομία (για απασχολουμένους και ανέργους) • Προγράμματα κατάρτισης για απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας (για ανέργους)

Πρόσθετα, προωθείται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ακόλουθων δύο νέων έργων, τα

οποία έχουν περιληφθεί στο Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ» 2021-2027, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ και την ΑνΑΔ:

• Ατομικοί Λογαριασμοί Μάθησης (ΑΛΜ)

• Προγράμματα κατάρτισης για νέους ηλικίας

15-29 ετών που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΝΕΕΤs) για απόκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ο στόχος για Βιώσιμη Ανάπτυξη, η εφαρμογή των κριτηρίων ESG, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση έχουν δημιουργήσει νέες ανάγκες στην αγορά εργασίας. Θεωρείτε ότι υπάρχει το ανάλογο ανθρώπινο δυναμικό, με τις ανάλογες γνώσεις και δεξιότητες ώστε οι επιχειρήσεις για παράδειγμα, να ανταποκρίνονται επαρκώς σε αυτές τις νέες ανάγκες; Αναντίλεκτα, η στροφή της κυπριακής οικονομίας προς την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς και η σημαντική απήχηση που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια στις επιχειρήσεις του τόπου η έννοια της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης

(Environmental, Social and Governance – ESG)

δημιουργούν συνεχώς ανάγκες τόσο σε νέες θέσεις εργασίας όσο και σε νέες δεξιότητες.

Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί τον σημαντικότερο πόρο της οικονομίας μας. Η όσον το δυνατό καλύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, από τις επιχειρήσεις και τους Οργανισμούς στην Κύπρο, οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητάς τους και ενδυναμώνει τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Θεωρώ ότι η Κύπρος διαθέτει ένα ικανό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο, προσφέροντάς του τα κατάλληλα εφόδια, όπως είναι η διά βίου μάθηση, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνεχώς μεταβαλλόμενες προκλήσεις στην οικονομία. Να σημειώσω εδώ ότι περίπου το 70% των αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο συνεχίζει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα, η συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού σε δραστηριότητες διά βίου μάθησης, η οποία έχει καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του, παρουσιάζει διαχρονικά ανοδική τάση.

Επί του προκειμένου, θα ήθελα να επισημάνω ότι, ένας από τους τρεις εθνικούς στόχους που αφορά στο Σχέδιο Δράσης της Ε.Ε. για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, είναι όπως μέχρι το 2030, τουλάχιστον το 61% όλων των ενηλίκων ηλικίας 25-64 χρονών στην Κύπρο να συμμετέχουν σε δραστηριότητες μάθησης κάθε χρόνο.

EconomyToday 45

ΟΙ ΝΈΈΣ ΤΆΣΈΙΣ

ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

ΚΆΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΉΣΈΙΣ ΤΉΣ ΚΥΠΡΟΥ

Από την πανδημία, στην εικονική πραγματικότητα. Οι νέες αναζητήσεις των τουριστών και οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Κύπρος στη μετά Covid εποχή. ΤΟΥ ΜΑΡΊΝΟΥ ΠΑΥΛΊΚΚΑ

ΘΕΜΑ

Ηπανδημία του COVID-19 παρά τις μεγάλες αλλαγές που έχει επιφέρει στην καθημερινότητά μας, έχει προκαλέσει και τεράστιες αλλαγές σε ολόκληρη την τουριστική βιομηχανία. Η μετά την πανδημία εποχή

για τον τουρισμό, έχει δημιουργήσει αφενός τεράστιες

ευκαιρίες αλλά αφετέρου και σωρεία προβλημάτων στο παρεχόμενο προϊόν. Ο νέος τρόπος με τον οποίο οι ταξιδιώτες επιλέγουν τους προορισμούς τους, η νέα ψηφιακή εποχή που έχουν δημιουργήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εσχάτως το metaverse, ο υπερ-τουρισμός, οι συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στον τομέα του τουρισμού σε συνδυασμό με τον πολύ μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας που χάθηκαν εν μέσω πανδημίας, η ολοένα μεγαλύτερη ανάγκη για αειφόρο τουρισμό, καθώς και οι κλυδωνισμοί στην παγκόσμια οικονομία εξαιτίας του πολέμου στην

Ουκρανία, όλα αυτά έχουν αλλάξει ολότελα ολόκληρη

τη βιομηχανία του ταξιδιού και της φιλοξενίας. Το

θέμα είναι εάν η χώρα μας καθώς και οι παράγοντες

της βιομηχανίας είναι έτοιμοι να αποδεχθούν και να

εφαρμόσουν αυτές τις νέες αλλαγές ή αν θα διακινδυνεύσουν να αποτελέσουν μία παρωχημένη κατηγορία στην ολοένα εναλλασσόμενη και γοργά αναπτυσσόμενη βαριά βιομηχανία του τουρισμού.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ

ΠΡΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ

Σύμφωνα με το πιο πρόσφατο βαρόμετρο του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού, η επιστροφή στην κανονικότητα μετά την πανδημία για την τουριστική βιομηχανία, καθώς και οι αλλαγές οι οποίες σημειώνονται στον τομέα, είναι ήδη εμφανείς. Ήδη οι τουριστικές αφίξεις έχουν φτάσει στο 80% της προ της πανδημίας εποχής για το πρώτο τέταρτο του έτους και 20% λιγότερες σε σχέση με τα επίπεδα του 2019. Η φετινή χρονιά συγκριτικά με ολόκληρο το 2022 έχει σημειώσει 66% ανάκτηση των ταξιδιωτικών ροών, με την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή να έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα προσέλκυσης τουρισμού. Ο τουρισμός παγκόσμια σημείωσε αύξηση κατά 86% το πρώτο τέταρτο του 2023 συγκριτικά με την περσινή περίοδο, ενώ 235 εκατομμύρια τουρίστες έχουν ταξιδέψει ανά το παγκόσμιο τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Όσον αφορά στις περιοχές τις οποίες οι ταξιδιώτες προτιμούν να επισκέπτονται, η Μέση Ανατολή είδε τη μεγαλύτερη αύξηση ροών και είναι η πρώτη περιοχή η οποία έχει ανακτήσει τις προ της πανδημίας τουριστικές ροές μέχρι τον Απρίλιο. Η Ευρώπη από την πλευρά της, έφθασε στο 90% της ανάκτησης των τουριστικών επισκέψεων κατά το πρώτο τετράμηνο, η Αφρική το 88%, η Αμερικανική Ήπειρος το 85% ενώ η Ασία το 54%.

Το Βαρόμετρο του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Μάιο κατέδειξε ότι το 70% των επαγγελματιών του κλάδου πιστεύει ότι σημαντικότερος παράγοντας για την ανάκαμψη της

EconomyToday 47

βιομηχανίας είναι το οικονομικό περιβάλλον, 62% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι η ανάκαμψη εξαρτάται

από το υψηλότερο κόστος μετακίνησης και διαμονής, το 31% απάντησε ότι σημαντικότερος παράγοντας είναι οι

περιορισμοί στα ταξίδια, το 25% επισήμανε τον πόλεμο

στην Ουκρανία, το 23% τόνισε την ύπαρξη χαμηλής εμπιστοσύνης από πλευράς του καταναλωτή, το 21% υποστήριξε ότι κύριος παράγοντας είναι η συμφόρηση που παρατηρείται στα αεροδρόμια, σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις ή και ακυρώσεις πτήσεων, το 18% κατέδειξε ως παράγοντα την έλλειψη προσωπικού, ενώ μόλις το 8% αναφέρθηκε στον παράγοντα πανδημία. Από την άλλη, χαρακτηριστικό της υπό ανάκαμψη εικόνας που παρατηρείται κατά τη φετινή χρονιά είναι το γεγονός ότι όταν οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν

στο πότε υπολογίζουν ότι θα επιτευχθεί η επιστροφή

σε προ της πανδημίας επίπεδα για τον τουρισμό στη

χώρα τους, η πλειοψηφία, δηλαδή το 38%, απάντησε

ότι αυτό θα γίνει το 2024. Το 11% απάντησε ότι ήδη

έχουν επιτευχθεί οι αριθμοί, το 28% ότι η ανάκαμψη

θα επέλθει μέχρι το τέλος του 2023 και το 23% βλέπει

ότι η ανάκαμψη θα είναι εφικτή το 2025 ή αργότερα.

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, οι αφίξεις περιηγητών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 δείχνουν μια πολύ αισιόδοξη εικόνα ως προς την ανάκαμψη του

τουρισμού καθώς βρισκόμαστε μόλις 17.333 αφίξεις πίσω σε σχέση με το 2019. Συγκεκριμένα, το πρώτο εξάμηνο του 2023 έχουν καταγραφεί 1.613.690 αφίξεις σε σχέση με 1.631.023 το 2019. Πάντως ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι τη μεγαλύτερη συμβολή στην ανάκαμψη είχε η χειμερινή και εαρινή περίοδος και δη το πρώτο τετράμηνο του έτους παρά η καλοκαιρινή περίοδος, κάτι που καταδεικνύει και ώθηση προς την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Συγκεκριμένα, από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Απρίλιο της φετινής χρονιάς καταγράφηκαν 736.629 αφίξεις τουριστών, σε σχέση με 686.603 κατά το 2019. Ο Ιούνιος ήταν κατά πολύ μειωμένος σε σχέση με τα προ της πανδημίας επίπεδα, αφού καταγράφηκαν 456.985

αφίξεις περιηγητών σε σχέση με 509.662 τον ίδιο μήνα του 2019.

Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει η σημαντικότερη αγορά με ανεπαίσθητες απώλειες, ενώ η απώλεια της ρωσικής αγοράς φαίνεται να αναπληρώνεται σταδιακά με αυξήσεις ροών από χώρες όπως η Πολωνία, η Γερμανία και η Ελλάδα, ενώ Ισραήλ και Σουηδία φαίνεται να έχουν σταθεροποιήσει τις αφίξεις σε επίπεδα 2019. Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τουρισμού (European Travel Commission), που έχει δημοσιευτεί αυτό τον μήνα, επισημαίνει, παράλληλα, ότι προορισμοί

οι οποίοι είχαν μεγάλη εξάρτηση από τη ρωσική αγορά, όπως η Φινλανδία, η Λετονία και η Κύπρος, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των κυρώσεων στις πτήσεις που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία, με την Τουρκία να έχει μετατραπεί στον πιο δημοφιλή προορισμό για τους Ρώσους τουρίστες.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ,

ΑΥΞΗΣΗ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΤΟ “BLEISURE” Η “WORKCATIONS” Η “FLEXCATIONS”, ΤΑ ΥΒΡΙΔΙΚΑ, ΔΗΛΑΔΗ, ΜΟΝΤΕΛΑ ΤΑΞΙΔΙΟΥ ΜΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΕΙΤΕ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΖΟΥΝ ΕΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΕ ΔΙΑΚΟΠΕΣ, ΕΙΤΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΜΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ, ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥΣ

Πάντως η έκθεση του ETC, καταγράφοντας τα στατιστικά των πτήσεων σε σχέση με το 2019, καταδεικνύει ότι η Κύπρος βρίσκεται στην πρώτη θέση από όλες τις χώρες της Ευρώπης όσον αφορά την αύξηση πτήσεων σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο (2019), με την Ελλάδα να βρίσκεται στη δεύτερη θέση και τη Σερβία στην τρίτη.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

Η έκθεση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Τουρισμού (WTTC) που εκδόθηκε κατά τη δεύτερη χρονιά της πανδημίας, κατέδειξε τις νέες τάσεις που θα επικρατήσουν τα επόμενα χρόνια στα ταξίδια και στην τουριστική κίνηση, επισημαίνοντας ότι αν και τα ταξίδια ανακάμπτουν, εντούτοις οι προορισμοί πρέπει να αποκτήσουν μία πιο βιώσιμη ταυτότητα. Μία εκ των τάσεων που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας, κυρίως, της πανδημίας είναι η αύξηση του ενδιαφέροντος για εξερεύνηση μη δημοφιλών προορισμών καθώς και της φύσης γενικότερα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μεγάλο μέρος των ταξιδιωτών έχουν αφοσιωθεί περισσότερο στη βιωσιμότητα, κάτι το οποίο φαίνεται να αναζητούν στα ταξίδια τους. Παράλληλα, το lockdown φαίνεται να προκάλεσε περισσότερο ενδιαφέρον στην ευεξία και γενικότερα στην υγεία, ωθώντας τους καταναλωτές να αναζητούν περαιτέρω εμπειρίες ευεξίας.

Κατά το τέλος της πανδημίας η πρώτη τάση που είχε διαμορφωθεί κυρίως λόγω της ανάγκης του ανθρώπου

για ταξίδια, ήταν οι εγχώριες διακοπές. Ωστόσο, καθώς

αυτό σταδιακά φαίνεται να διαφοροποιείται με ολοένα και περισσότερα ταξίδια στο εξωτερικό και επιστροφή στην κανονικότητα, η τάση η οποία φαίνεται να παρατηρείται σύμφωνα και με το WTTC είναι οι διαμονές για περισσότερες ημέρες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, ενώ το 2019 η μέση διάρκεια ταξιδιού ήταν 9,22 ημέρες, από το 2021 πάνω από το 52% των ταξιδιωτών δήλωσαν προτίμηση για μεγαλύτερη διαμονή με έναν στους τέσσερις (26%) να δείχνουν προτίμηση σε περισσότερες από δέκα ημέρες διανυκτέρευσης. Παράλληλα, αύξηση φαίνεται να καταγράφει και το «Bleisure» ή «Workcations» ή «Flexcations», τα υβριδικά, δηλαδή, μοντέλα ταξιδιού με πολλούς είτε να συνδυάζουν ένα επαγγελματικό ταξίδι με διακοπές, είτε ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως, να έχουν την ευκαιρία να εργάζονται από τον προορισμό της επιλογής τους.

Η έκθεση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Τουρισμού είχε καταδείξει ότι οι αβέβαιοι και συνεχώς μεταβαλλόμενοι ταξιδιωτικοί προορισμοί είχαν ως αποτέλεσμα να διαφοροποιήσουν και τις συνήθειες των ταξιδιωτών όσον αφορά τις κρατήσεις, αφού όλο και λιγότεροι φαίνεται να είναι πρόθυμοι να κάνουν κράτηση μήνες νωρίτερα, ενώ αναζητούν όλο και περισσότερο ευέλικτες κρατήσεις. Ως αποτέλεσμα, αεροπορικές εταιρείες, ξενοδοχεία και άλλοι ταξιδιωτικοί πάροχοι αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν τις πολιτικές ακύρωσής τους ούτως ώστε να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις των καταναλωτών. Σε μία μελέτη που δημοσιεύθηκε

48 EconomyToday ΘΕΜΑ

το 2022 και την οποία επικαλείται το WTTC, το 76%

των ταξιδιωτών δήλωσαν ότι προτιμούν να κάνουν

κράτηση σε ξενοδοχείο με ευέλικτη πολιτική ακύρωσης

και επιστροφής χρημάτων. Το ίδιο ισχύει και για τις

πτήσεις με το 58% των ερωτηθέντων σε παγκόσμια

έρευνα του Skyscanner να δηλώνει ότι προτιμά την

κράτηση πτήσεων με ευέλικτη πολιτική ακύρωσης ή

αλλαγής ημερομηνιών. Όσον αφορά στην Ευρώπη, 89% των ταξιδιωτών σε Ισπανία, 84% σε Ηνωμένο

Βασίλειο και 87% σε Γαλλία ανέφεραν ότι οι ευέλικτες

πολιτικές ακύρωσης, επανακράτησης ή επιστροφής

χρημάτων είναι σημαντικότερες τώρα απ’ ό,τι πριν την περίοδο της πανδημίας. Οι σύγχρονοι ταξιδιώτες φαίνεται να αναζητούν περισσότερο την περιπέτεια, τις ανακαλύψεις καθώς και μια φυσιολατρία στην τάση των ταξιδιωτικών προορισμών που επιλέγουν. Η έκθεση του WTTC επισημαίνει ότι 40% των ταξιδιωτών επιλέγει να εξερευνήσει άγνωστους προορισμούς. Αποτελέσματα έρευνας του 2021 υπογραμμίζει ότι οι Ευρωπαίοι με βραχυπρόθεσμο

ταξιδιωτικό σχεδιασμό, παρουσιάζουν μεγαλύτερη

προτίμηση σε φυσικούς ή παράκτιους προορισμούς

με την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ελλάδα και την Κροατία να παραμένουν αγαπημένοι προορισμοί.

Ο ΥΠΕΡ-ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

Αυτό το οποίο φαίνεται, πάντως, να κυριαρχεί τα επόμενα χρόνια στις τάσεις του τουρισμού είναι η στροφή

των ταξιδιωτών σε λιγότερο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Η τάση αυτή φαίνεται να επιτείνεται περισσότερο λόγω του υπερ-τουρισμού που αντιμετωπίζουν τα ήδη δημοφιλή τουριστικά θέρετρα, κυρίως της Ευρώπης και περισσότερο των ελληνικών νησιών. Ο υπερ-τουρισμός οδήγησε σε ολοένα και περισσότερες υποδομές που να μπορούν να φιλοξενούν τους επισκέπτες, χωρίς όμως αυτό να συνάδει τις περισσότερες φορές με την ταυτότητα του προορισμού. Αυτό οδηγεί σε μαζικοποίηση του τουριστικού ρεύματος και στροφή των εν δυνάμει επισκεπτών σε άλλους, λιγότερο μαζικούς, περισσότερο οικονομικούς και φιλικότερους προς το περιβάλλον προορισμούς. Σε μελέτη των καθηγητών Hanyouang Go και Myunghwa Kang του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2023, διατυπώνεται η άποψη ότι όχι μόνο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία συμβάλλουν κατά πολύ στον τρόπο με τον οποίο ο επισκέπτης επιλέγει

ή και βιώνει τον προορισμό του, αλλά και η ίδια η εικονική πραγματικότητα και το Metaverse είναι ικανά να συμβάλουν με τον τρόπο τους στην αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη. Στη μελέτη τους η οποία στηρίχθηκε στις εκθέσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού, στις τάσεις των αναζητήσεων του Google καθώς και σε βιβλιογραφία σχετική με την εικονική πραγματικότητα, επισημαίνεται ότι το Metaverse θα μπορούσε να συμβάλει καταλυτικά στην επέκταση του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος και να υποστηρίξει τον αειφόρο τουρισμό.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

ΓΙΑ

ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Συμπερασματικά, αξίζει να αναφερθεί ότι η μετά την πανδημία εποχή, έχει επαναφέρει τον τουρισμό σε πλήρη κανονικότητα, με την Κύπρο όμως να αντιμετωπίζει σειρά προκλήσεων οι οποίες αν δεν αξιοποιηθούν με τον σωστό τρόπο θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη σταδιακή υποβάθμιση του νησιού ως προορισμός ή να ωθήσει τους επαγγελματίες του κλάδου να αντιληφθούν τη νέα πραγματικότητα και την αναγκαιότητα για εφαρμογή και υιοθέτηση των νέων τάσεων. Είναι προφανές ότι η αειφορία στον τουρισμό δεν προέρχεται ούτε από υποβαθμισμένης ποιότητας γαστρονομικά προϊόντα, κέντρα αναψυχής και ξενοδοχειακές μονάδες, ούτε από την ηχορύπανση, την οπτική ρύπανση, της κακής ποιότητας μέσα μαζικής μεταφοράς ή και τα επικίνδυνα όπως αποδείχθηκε οχήματα ενοικιάσεως τα οποία χρησιμοποιεί μερίδα τουριστών για τις μετακινήσεις τους. Η αναβάθμιση ή έστω η συγκράτηση του τουριστικού ρεύματος και η διατήρηση και η αύξηση των ποσοστών αφίξεων εξαρτάται βέβαια σε μεγάλο βαθμό από τη συνδεσιμότητα της χώρας μας, αλλά αυτό αποτελεί δευτερεύουσα παράμετρο κατά την επιλογή του προορισμού από τον ξένο ταξιδιώτη. Αυτό το οποίο υποστηρίζει η πλειονότητα των επαγγελματιών του κλάδου είναι ότι η Κύπρος υστερεί σε υποδομές, σε ανάδειξη του πολιτιστικού και φυσικού της πλούτου, σε παροχή προϊόντων τα οποία ωθούν τη βιωσιμότητα και την ποιότητα και στην αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών και την καλύτερη εκπαίδευση του προσωπικού. Αυτές τις προκλήσεις οφείλει η χώρα μας να αντιμετωπίσει και μαζί με αυτές να υιοθετήσει και τις νέες τάσεις οι οποίες θα δώσουν την ευκαιρία να μετατραπεί σε ποιοτικό, αειφόρο και ολόχρονο τουριστικό προορισμό.

ENERGAME: Η ΚΎΠΡΟΣ ΑΝΑΔΕΙΚΝΎΕΤΑΙ

ΩΣ ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΟ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΣΥΝΈΝΤΈΥΞΗ ΣΤΟΝ ΞΈΝΙΟ ΜΈΣΑΡΙΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΈΣ: ΣΤΈΦΑΝΟΣ ΣΤΈΦΑΝΟΥ

HEnergame, μία νεοσύστατη εταιρεία, μπαίνει δυναμικά στον χάρτη του οικοσυστήματος τεχνολογίας στην Κύπρο, με ένα μεγαλεπήβολο πλάνο που έχει ως στόχο να ενώσει την 30χρονη τεχνογνωσία, τις επενδυτικές ευκαιρίες, τα περιουσιακά στοιχεία και τους πελάτες. Ο διευθύνων σύμβουλος της Energame Maksym Liashko μιλά αποκλειστικά στο Περιοδικό Economy Today για το πώς προέκυψε η ανάγκη ίδρυσης της Energame

και το όραμα για μια εταιρεία που θα λειτουργεί ως συμβουλευτικός κόμβος για διαφορετικούς πελάτες

στον τομέα του iGaming. Ο Maksym Liashko αναλύει το ιστορικό για το πώς ένας από τους πελάτες τους, η Parimatch Ουκρανίας, υπάχθηκε κάτω από καθεστώς κυρώσεων από την Ουκρανία αποκαλύπτοντας την αντίθεση τού γεγονότος, που την ίδια ώρα που δέχεσαι τα εύσημα για τη συμβολή στην ουκρανική αντίσταση, να κατηγορείσαι για συσχετισμούς με τη Ρωσία. Μιλώντας στο Economy Today απορρίπτει τους ισχυρισμούς τού αρμόδιου γραφείου κυρώσεων της Ουκρανίας και εξηγεί πώς θα απεμπλακεί η

Parimatch Ουκρανίας από αυτή την άδικη και άβολη κατάσταση. Στη συνέχεια ο Maksym Liashko εξηγεί γιατί επέλεξαν την Κύπρο ως βάση για την Energame

και ποια είναι τα πλεονεκτήματα που καθιστούν την Κύπρο ως ένα ελκυστικό επενδυτικό προορισμό.

Ποια η σημασία της ίδρυσης της Energame και ποιος είναι ο ρόλος και η δυνητική συμβολή

της νέας εταιρείας στην επιτυχία και την ανάπτυξη του ομίλου εταιρειών της Parimatch; Δημιουργήσαμε την εταιρεία πέρυσι και η λειτουργία της ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου του 2023. Η δημιουργία αυτής της εταιρείας έχει τεράστια σημασία για εμάς, καθώς μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε τη

ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΤΗ ΝΙΏΘΟΎΜΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΑΝ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ, ΚΑΘΙΣΤΏΝΤΑΣ ΤΗΝ ΏΣ ΤΕΛΕΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

ΤΗΣ ENERGAME

συνδυασμένη τεχνογνωσία πέραν των 30 χρόνων στην iGaming βιομηχανία, που περιλαμβάνει λειτουργίες τόσο B2C (Επιχείρηση σε Καταναλωτή) όσο και B2B (Επιχείρηση σε Επιχείρηση). Πρωταρχικός μας στόχος είναι να χρησιμοποιήσουμε τη συσσωρευμένη εμπειρία μας και τα περιουσιακά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, προς όφελος των εταιρειών των πελατών μας με σκοπό να δημιουργήσουμε συνέργειες που θα είναι επωφελείς για όλους τους εμπλεκομένους. Αυτή η προοπτική έχει τεράστια σημασία για εμάς.

Συν τοις άλλοις, φιλοδοξούμε να προσφέρουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες σε άλλες εταιρείες παρέχοντας καθοδήγηση σε διάφορους πελάτες πέρα από τον άμεσο κύκλο μας. Για να γίνει αυτό, οραματιστήκαμε μια ξεχωριστή εταιρεία που θα λειτουργούσε ως

συμβουλευτικός κόμβος για διαφορετικούς πελάτες. Ουσιαστικά, η Energame διέπεται από τη βασική αρχή της ενοποίησης της τεχνογνωσίας, των περιουσιακών στοιχείων και των πελατών για τη δημιουργία επιτυχημένων εγχειρημάτων. Ανυπομονούμε να ευδοκιμήσουμε σε αυτόν τον δυναμικό κλάδο, μοιραζόμενοι τις γνώσεις μας και προσφέροντας πολύτιμες λύσεις σε όσους αναζητούν την καθοδήγησή μας. Επιπλέον, ενθαρρύνουμε τους κύριους πελάτες μας να αποκτήσουν παρουσία στην Κύπρο, εκσυγχρονίζοντας περαιτέρω τις εδώ προσπάθειές

50 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

μας και διασφαλίζοντας ταχεία πρόοδο στα έργα μας.

Είναι ένα κάπως σπάνιο εγχείρημα, η μετά -

βαση από τη βιομηχανία του iGaming που εδραιώθηκε η Parimatch στον τομέα των συμβουλευτικών υπηρεσιών και διαχείρισης

περιουσιακών στοιχείων. Πώς μπορείτε να

δείτε ότι θα πετύχετε στην καινούρια διαδρομή αυτής της νεοσύστατης εταιρείας; Κατά τη φάση ανάπτυξης του ομίλου της Parimatch, αρχίσαμε να βλέπουμε τις προοπτικές σε πολυάριθμες συμφωνίες συγχωνεύσεων και εξαγορών – εξαγοράζοντας διαφορετικές εταιρείες και αποκτώντας το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Πριν προβούμε σε οποιαδήποτε πράξη, σαφέστατα πραγματοποιούσαμε μια διεξοδική διαδικασία δέουσας επιμέλειας. Πριν από αρκετά χρόνια, κατά τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας για την εύρεση κατάλληλων επενδυτικών στόχων, αποκτήσαμε εκτενείς γνώσεις και διαμορφώσαμε τις δικές μας απόψεις για διάφορους

πιθανούς στόχους, αξιολογώντας τα δυνατά τους σημεία, τις αδυναμίες και τις ευκαιρίες βελτίωσης. Παρόλο που δεν πραγματοποιήθηκαν συμφωνίες συγχωνεύσεων και εξαγορών κατά τη διάρκεια

αυτής της περιόδου, οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων που θεωρήσαμε ως πιθανούς στόχους έλαβαν υπόψη τις συμβουλές μας για μείωση των τιμών και ενίσχυση της αξίας τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι όσοι υλοποίησαν τις προτάσεις μας κατέγραψαν αξιοσημείωτη ανάπτυξη.

Αυτή η συνειδητοποίηση μάς έκανε να καταλάβουμε ότι παρέχουμε κατά λάθος δωρεάν τεχνογνωσία σε αυτές τις εταιρείες ενώ λειτουργούσαμε αποκλειστικά ως συμβουλευτική εταιρεία. Κατά συνέπεια, επαναξιολογήσαμε την προσέγγισή μας και αποφασίσαμε να εξελίξουμε το επιχειρηματικό μας μοντέλο. Τώρα, προσφέρουμε ολοκληρωμένες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων ελεγκτικών υπηρεσιών, υποστήριξης καθημερινών λειτουργιών, παροχής συμβουλών για στρατηγικές αποφάσεις, βοήθειας στις προσπάθειες μάρκετινγκ και άλλες στρατηγικές δραστηριότητας για τις επιχειρήσεις. Προσεγγίζουμε πιθανούς πελάτες προτείνοντας να αναλύσουμε την εταιρεία τους και να επιδείξουμε την ικανότητά μας να επιφέρουμε θετικές αλλαγές μέσω προσαρμογών στις στρατηγικές ή τις τακτικές τους λειτουργίες. Προχωρούμε με αποφασιστικότητα για να υλοποιήσουμε τους στόχους κάθε πρότζεκτ που αναλαμβάνουμε. Καθώς προχω-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΌΣΌ ΣΕ ΕΠΊΠΕΔΌ ΊΔΊΌΚΤΗΣΊΑΚΌΎ ΚΑΘΕΣΤΏΤΌΣ ΌΣΌ ΚΑΊ ΣΕ ΛΕΊΤΌΎΡΓΊΚΌ ΕΠΊΠΕΔΌ, ΔΕΝ ΎΠΑΡΧΌΎΝ ΔΊΑΣΎΝΔΕΣΕΊΣ ΜΕ ΤΗ ΡΏΣΊΑ

ρούσαμε με αυτές τις υπηρεσίες, έγινε φανερό ότι ήταν απαραίτητη μια επιπλέον εταιρεία, η Energame, ώστε να διαχειρίζεται και να συνεργάζεται με τους πελάτες και τα περιουσιακά τους στοιχεία.

Άρα λίγο πολύ χρησιμοποιήσατε τις συσσωρευ-

μένες γνώσεις από την ίδρυση της Parimatch

το 1994 και με την Energame προσπαθείτε να διοχετεύσετε την εμπειρία σας στην αγορά; Σαφέστατα αλλά πρέπει να τονίσουμε ότι εκτός από

τη λειτουργία και τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων των πελατών μας, επεκτείνουμε τις υπηρε-

σίες μας σε άλλες εταιρείες που σχετίζονται με εμάς. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η Energame λειτουργεί κυρίως ως σύμβουλος διαχείρισης και όχι ως εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Το πελατολόγιο μας αποτελείται από διάφορες οντότητες από τον κλάδο του iGaming. Για παράδειγμα, παρέχουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες διαχείρισης σε εταιρείες όπως η Parimatch Cyprus, η οποία είναι ένας από τους πελάτες μας. Επιπλέον, προσφέρουμε την τεχνογνωσία μας για να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη της επωνυμίας της Parimatch, μια ξεχωριστή πτυχή των υπηρεσιών μας. Επιπλέον, συνεργαζόμαστε με εταιρείες τεχνολογίας που δραστηριοποιούνται στον τομέα του iGaming σε διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες, παρέχοντας προσαρμοσμένες συμβουλευτικές λύσεις ανάλογα με τις συγκεκριμένες ανάγκες

τους, είτε πρόκειται για πλατφόρμες, λογισμικό ή

άλλες τεχνικές πτυχές. Διαθέτουμε την ικανότητα

να λειτουργούμε αποτελεσματικά και να βοηθάμε

αυτές τις διαφορετικές οντότητες στις αντίστοιχες προσπάθειές τους.

Σχετικά τώρα με το κεφάλαιο κυρώσεις. Τέσ-

σερις μήνες έχουν περάσει από την εφαρμογή των κυρώσεων από την ουκρανική κυβέρνηση

στην Parimatch Ukraine. Ποια είναι η τρέχου -

σα κατάσταση αυτών των κυρώσεων και των δεσμευμένων κεφαλαίων;

Όσον αφορά τις κυρώσεις, είναι λυπηρό να συζητάμε

αυτήν την κατάσταση. Ωστόσο, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι από τον Μάρτιο του 2023, η Parimatch Ukraine, μια εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ουκρανία, αντιμετωπίζει προκλήσεις

λόγω της επιβολής κυρώσεων. Ως αποτέλεσμα, τα

κεφάλαια και οι λειτουργίες της Ουκρανικής εταιρείας και των Ουκρανών πολιτών της έχουν μπλοκαριστεί.

Από την πρώτη κιόλας μέρα κλείσαμε τον ιστότοπο στην Ουκρανία για να επιδείξουμε τη συμμόρφωσή μας με τη νομοθεσία και τον σεβασμό στις αποφάσεις

που λήφθηκαν. Επίσης, όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί στην Ουκρανία έχουν παγώσει, καθώς δίνουμε προτεραιότητα στην τήρηση των κανονισμών, παρόλο που δεν συμφωνούμε μαζί τους. Έκτοτε, επεξεργαζόμαστε επιμελώς διάφορες στρατηγικές και σχέδια, παρόλο που πιστεύουμε ότι αυτή η απόφαση είναι αδικαιολόγητη, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό ότι η

ENERGAME

Η Energame είναι μια εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και επενδυτικών συμβουλών που ειδικεύεται στη διαδικτυακή ψυχαγωγία. Η εταιρεία διαχειρίζεται την ανάπτυξη και στρατηγική ενός ποικίλου φάσματος πελατών στον τομέα του iGaming, που περιλαμβάνει τομείς αθλητικών στοιχημάτων, τυχερών παιχνιδιών, cybersport, αθλημάτων φαντασίας, ηλεκτρονικών πλατφόρμων και παραγωγής περιεχομένου παγκοσμίως.

Η Energame προσφέρει μια ολοκληρωμένη σειρά υπηρεσιών διαχείρισης τόσο σε εταιρείες iGaming που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο όσο και σε ώριμες εταιρείες, καθώς και σε επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες σε αυτόν τον κλάδο.

Parimatch Ουκρανίας είναι ρωσική εταιρεία ή έχει

διασυνδέσεις με τη Ρωσία. Αποσύραμε το franchise και αποσυνδέσαμε το brand της Parimatch από τη

Ρωσία κατά τον πρώτο μήνα της ρωσικής εισβολής

στην Ουκρανία και μπορούμε να το τεκμηριώσουμε

αυτό το γεγονός με πολυάριθμα έγγραφα και νομικές γνωμοδοτήσεις από έγκριτες διεθνείς νομικές και τεχνικές εταιρείες. Προετοιμαζόμαστε να αντιμετωπίζουμε αυτό το θέμα για να το στείλουμε στην Αρχή που έλαβε αυτή την απόφαση.

Το έργο των ξένων εκπροσώπων επηρεάστηκε λιγότερο από τις επιβληθείσες κυρώσεις. Οι επιχειρησιακές δραστηριότητες, για παράδειγμα, στο έδαφος

της Κύπρου παρέμειναν, η συνεργασία με εταίρους

στη Μεγάλη Βρετανία και στην αφρικανική ήπειρο παρέμεινε. Και είμαστε ευγνώμονες στις αρχές και τους ρυθμιστικούς φορείς σε αυτές τις χώρες που έλαβαν τις δικές τους αποφάσεις με βάση τις πληροφορίες που τους παρέχονται.

Άρα θα στείλετε τα τεκμήρια που έχετε στις

ουκρανικές Αρχές. Πώς εξηγείτε αυτό το περι -

στατικό με τις κυρώσεις; Είναι λόγω γραφει -

οκρατίας; Ποιος είναι ακριβώς ο λόγος; Πώς σχολιάζετε την αντίφαση ότι υποστηρίζετε την άμυνα της Ουκρανίας από την έναρξη του πολέμου και πριν από μερικούς μήνες σας έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την ίδια χώρα; Η ουκρανική Αρχή, ιδιαίτερα η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας, βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών μας να αποδείξουμε την απουσία οποιωνδήποτε διασυνδέσεων με τη Ρωσία. Τόσο σε επίπεδο ιδιοκτησιακού καθεστώτος όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, δεν υπάρχουν τέτοιες διασυνδέσεις. Παρόλα αυτά, βρισκόμαστε σε μια ασυνήθιστη κατάσταση όπου, αφενός, έχουμε λάβει αναγνώριση και βραβεία από τον πρόεδρο της Ουκρανίας για τη βοήθειά μας στη χώρα. Από την άλλη πλευρά, έχουμε υποστεί κυρώσεις που επιβλήθηκαν από το ίδιο έθνος. Έχουμε συνεισφέρει μια σημαντική δωρεά 14 εκατομμυρίων ευρώ στην ουκρανική κυβέρνηση από το 2022. Ωστόσο, αναγνωρίζουμε και σεβόμαστε τον μηχανισμό κυρώσεων. Σε περιόδους πολέμου, μια χώρα πρέπει να χρησιμοποιεί όλα τα διαθέσιμα μέτρα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της, είτε σε διεθνές είτε σε τοπικό επίπεδο. Η χώρα κάνει ό,τι μπορεί για να αμυνθεί και οι κυρώσεις παίζουν ρόλο σε αυτές τις προσπάθειες. Ωστόσο, ο συνεχιζόμενος πόλεμος διαταράσσει τις κανονικές διαδικασίες, οδηγώντας συχνά σε λανθασμένες κρίσεις. Προηγουμένως, η λήψη κυρώσεων μπορεί να απαιτούσε πολλαπλές γνώμες από διάφορες Αρχές, αλλά σε περιόδους πολέμου, αρκεί μια και μόνο γνώμη. Αυτό το παράδειγμα δείχνει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πιθανά τα λάθη.

Στην περίπτωση της Parimatch Ukraine, πιστεύουμε ότι μια τέτοια απόφαση είναι αποτέλεσμα ενός λάθους

EconomyToday 53
στον μηχανισμό κυρώσεων. Ωστόσο, αναγνωρίζουμε τη συνολική σημασία της χρήσης τέτοιων μηχανισμών
ΣΧΕΤΙΚΆ ΜΕ ΤΗΝ

για την προστασία των συμφερόντων του έθνους. Μπορεί να συμβούν λάθη, αλλά η αφοσίωση της χώρας στη διασφάλιση της κυριαρχίας της παραμένει πρωταρχικής σημασίας.

Πού θα αποταθείτε και ποια είναι η διαδικασία που επιλέξατε για να ανατραπεί το καθεστώς των ουκρανικών κυρώσεων; Λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου, είναι μεγάλη πρόκληση να εξακριβωθεί η πιο αποτελεσματική

προσέγγιση για την υπεράσπιση της φήμης της Parimatch Ukraine και την τροποποίηση της λίστας κυρώσεων. Στην ουσία, υπάρχουν τρεις κύριοι μηχανισμοί που πρέπει να επιδιωχθούν: η παροχή αποδεικτικών στοιχείων για την αμφισβήτηση των κυρώσεων, η αναζήτηση των αρμόδιων Αρχών που θα αποδεχτούν τα τεκμήρια που θα παραθέσουμε και η διενέργεια ενός προληπτικού διαλόγου για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Ετοιμάζουμε επιμελώς όλα τα απαιτούμενα έγγραφα για να παρουσιάσουμε την υπόθεσή μας και θα κάνουμε έκκληση για επανεξέταση της απόφασης για το καθεστώς κυρώσεων. Στις 25 Ιουλίου, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskyy, ανέθεσε στον Πρωθυπουργό της Ουκρανίας, Denys Shmyhal, μαζί με τη Διυπηρεσιακή Ομάδα Εργασίας για την Εφαρμογή της Πολιτικής Κρατικών Κυρώσεων, να πραγματοποιήσουν μια ανεξάρτητη έρευνα επαναξιολογώντας τους λόγους για την επιβολή του Ουκρανικό καθεστώς κυρώσεων σε εταιρείες Parimatch. Πρώτα θα συνεργαστούμε πλήρως με τις αρχές και θα παρέχουμε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται από τις Ουκρανικές αρχές, η δεύτερη οδός είναι τα τοπικά δικαστήρια της Ουκρανίας ενώ αν δεν υπάρχει αποτέλεσμα θα απευθυνθούμε

στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Σκοπός μας, ωστόσο είναι να χρησιμοποιήσουμε όλους τους τοπικούς μηχανισμούς της Ουκρανίας για να διασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας.

Υπάρχει πιθανότητα στο εγγύς μέλλον η Ευρώπη να υιοθετήσει τις ουκρανικές κυρώσεις κατά της Parimatch; Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι δεν πρόκειται να υιοθετηθούν αλλού ανάλογες κυρώσεις κατά εταιρειών μας. Όταν εξετάζουμε τις διαφορές στη νομοθεσία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, μπορούμε να δούμε σημαντικές διαφορές. Η επιβολή κυρώσεων σε αυτές τις δικαιοδοσίες απαιτεί από την Επιτροπή Κυρώσεων να παρέχει έγκυρες αιτιολογήσεις, με σαφή κατάλογο των λόγων για τέτοιες ενέργειες. Σε συνεργασία μας με τις Αρχές επιβολής κυρώσεων, παρουσιάσαμε επιμελώς όλα τα απαραίτητα έγγραφα και μέσω αυτής της δέσμευσης, κατέστη προφανές ότι δεν υπάρχει λόγος για κυρώσεις. Έχουμε μια ειδική ομάδα νομικών γνωμοδοτήσεων που αξιολογεί διεξοδικά την κατάσταση σε διάφορες δικαιοδοσίες, συμπεριλαμβανομένων των Βρυξελλών, του Ηνωμέ-

νου Βασιλείου, των ΗΠΑ και άλλων και τα ευρήματά

της δείχνουν σταθερά ότι δεν υπάρχει λόγος να συμπεριληφθούμε σε οποιουσδήποτε καταλόγους

κυρώσεων είτε στην Ε.Ε., στις ΗΠΑ ή στο Ηνωμένο

Βασίλειο. Επιπλέον, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν υπάρχουν οποιεσδήποτε διασυνδέσεις με ρωσικές οντότητες.

Πόσα άτομα εργάζονται για την Energame αυτή τη στιγμή στην Κύπρο και ποιες είναι οι εθνικότητές τους; Επί του παρόντος, υπάρχουν περισσότεροι από 150 εργαζόμενοι που συνδέονται με την Energame, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται για τους πελάτες μας και παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες. Έχουν εγκατασταθεί όχι μόνο στη Λεμεσό αλλά και στη Λάρνακα και τη Λευκωσία, μαζί με τις οικογένειές τους. Περίπου το 50% αυτών των εργαζομένων είναι Ουκρανοί, ενώ το υπόλοιπο 50% είναι Κύπριοι.

Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ενθαρρύνουμε τους πελάτες μας και τις εταιρείες που εξυπηρετούμε να εξετάσουν το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης μέρους του εργατικού δυναμικού τους στην Κύπρο. Το νησί υφίσταται σημαντικές θετικές αλλαγές στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα. Επιπλέον, υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός Ουκρανών που επιθυμούν να εργαστούν εδώ. Η διευκόλυνση της απασχόλησής τους στην Κύπρο θα ήταν επωφελής για την τοπική οικονομία, καθώς μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και την παραγωγικότητα της περιοχής αντί να θεωρούνται ως προσωρινοί πρόσφυγες από την Ουκρανία. Προσπαθούμε ενεργά να υποστηρίξουμε αυτήν την πρωτοβουλία διερευνώντας ευκαιρίες για τη δημιουργία νέων εταιρειών και τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών απασχόλησης σε τοπικό επίπεδο.

Γιατί λοιπόν επιλέξατε την Κύπρο για την ίδρυση της Energame;

Η Κύπρος αναδείχθηκε ως η ιδανική έδρα για την Energame λόγω διαφόρων παραγόντων. Αναμφίβολα, το ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και το φορολογικό καθεστώς παρείχαν πρόσθετα πλεονεκτήματα. Επιπλέον, η Κύπρος είναι δημοφιλής προορισμός για επενδύσεις, προσελκύοντας πολλές κορυφαίες εταιρείες. Ωστόσο, ο πρωταρχικός λόγος για την επιλογή της Κύπρου ήταν ότι τα βασικά μέλη της ομάδας μας διέμεναν εδώ για περισσότερα από πέντε χρόνια. Ήταν φυσικό βήμα για εμάς να ιδρύσουμε τη νέα μας εταιρεία σε ένα μέρος που ήδη γνωρίζουμε το περιβάλλον, τους ανθρώπους και νιώθουμε μέρος της τοπικής επιχειρηματικής κοινότητας. Την Κύπρο τη νιώθουμε πραγματικά σαν το σπίτι μας, καθιστώντας την ως τέλεια επιλογή για τα κεντρικά γραφεία της Energame.

Γενικότερα ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι που

54 EconomyToday
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Η
ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ, ΩΣΤΟΣΟ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΤΟ ΤΙ ΘΑ ΠΡΑΞΟΥΝ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ
καθιστούν την Κύπρο ως ελκυστικό προορισμό
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

για τις εταιρείες;

Οι πελάτες έχουν διάφορους λόγους για να επιλέξουν

την Κύπρο ως την προτιμώμενη τοποθεσία τους. Ένας

σοβαρός λόγος είναι η ευκολία ένταξης των εργα -

ζομένων στο οικοσύστημα της χώρας. Ένας άλλος

βασικός παράγοντας είναι το ευνοϊκό φορολογικό

καθεστώς που προσφέρει η Κύπρος. Ωστόσο, ο πιο

σημαντικός λόγος είναι η απρόσκοπτη ενσωμάτωση

σε πολλαπλά οικοσυστήματα. Η Κύπρος λειτουργεί ως

κόμβος όχι μόνο για τη βιομηχανία του iGaming αλλά

και για πολλές εταιρείες τεχνολογίας και καινοτομίας.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι επιχειρήσεις μπορούν να βρουν εξειδικευμένες λύσεις για να καλύψουν τις συγκεκριμένες ανάγκες τους. Επιπλέον, η Κύπρος παρέχει άφθονες επενδυτικές ευκαιρίες, που διευκολύνονται και από τους μηχανισμούς άντλησης επενδυτικών κεφαλαίων. Αυτό δημιουργεί δυνατότητες εξασφάλισης χρηματοδοτήσεων για πιθανά έργα ή συνεργαζόμενες επιχειρήσεις. Επιπλέον, η στρατηγική γεωγραφική θέση της Κύπρου είναι μεγάλο πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις. Η κεντρική τοποθεσία προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε διάφορους προορισμούς, καθιστώντας τα ταξίδια στο Ντουμπάι ή το Λονδίνο εξαιρετικά βολικά για επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Πιστεύετε ότι αυτό το τεχνολογικό οικοσύστημα μπορεί να γίνει μεγαλύτερο στην Κύπρο; Η δυναμική ανάπτυξης είναι εμφανής, ωστόσο εξαρτάται το τι θα πράξουν οι Τοπικές Αρχές για να προστατεύσουν αυτόν τον τομέα. Ένα σταθερό νομοθετικό περιβάλλον είναι πρωταρχικής σημασίας για να ευδοκιμήσουν οι εταιρείες τεχνολογίας. Η προστασία του οικοσυστήματος και των συναφών επιχειρήσεων αποτελεί βασική προτεραιότητα. Ο εντοπισμός

πιο παραγωγικών περιοχών μπορεί να τονώσει περαιτέρω την ανάπτυξη. Η Κύπρος προσφέρει ένα εξαιρετικό περιβάλλον για την ίδρυση εταιρειών, τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και την αποτελεσματική συνεργασία με τις τράπεζες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί η ανάγκη για τροποποιήσεις και αναβαθμίσεις στο δικαστικό σύστημα για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία των συμφερόντων, τόσο σε ιδιωτικές συμφωνίες όσο και στην καθημερινότητα στις δικαστικές αίθουσες στην Κύπρο.Επιπλέον, ενώ τα διάφορα Προγράμματα που δίνουν κίνητρα επενδύσεων ή παραχωρούν άδειες παραμονής στοχεύουν κυρίως εταιρείες τεχνολογίας, το χαρτοφυλάκιό μας περιλαμβάνει μη τεχνολογικές οντότητες όπως εταιρείες μάρκετινγκ. Η επέκταση των πλεονεκτημάτων ώστε να συμπεριλάβει όλες τις επιχειρηματικές εταιρείες που είναι στην Κύπρο θα ήταν επωφελής. Είναι αξιέπαινο για μια χώρα να προστατεύει τους χώρους εργασίας και τις βιομηχανίες της. Ωστόσο, η υπερβολική παρεμβατικότητα πρέπει να αποφεύγεται. Η επίτευξη της σωστής ισορροπίας μεταξύ της προστασίας και της ικανότητας της αγοράς να λειτουργεί ελεύθερα με χώρο για πρωτοβουλίες ενθαρρύνει ένα δυναμικό επιχειρηματικό περιβάλλον.

Βλέπουμε ότι γενικότερα η Parimatch προβαίνει σε δραστηριότητες αρκετού είδους Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Η Energame θα συνεχίσει αυτή την παράδοση; Η διατήρηση των αρχών που μας καθοδήγησαν όλα αυτά τα χρόνια είναι υψίστης σημασίας να συνεχισθούν. Οι δραστηριότητές μας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Ουκρανία έχουν επικεντρωθεί στην ενίσχυση του αθλητισμού και στην υποστήριξη διαφόρων αθλητικών πρωτοβουλιών. Αυτές τις ίδιες αρχές φέρνουμε και στην Κύπρο, όπου συμμετέχουμε ενεργά σε δραστηριότητες με παιδιά και αθλητές. Αυτές οι πρωτοβουλίες αποτελούν σημαντικό μέρος της δέσμευσής μας για τέτοιου είδους δράσεις στην Κύπρο.

Επιπλέον, στοχεύουμε να εμπλέκουμε τους πελάτες μας σε αυτά τα έργα ΕΚΕ, ενθαρρύνοντας τις επιχειρήσεις να αναλάβουν την ευθύνη για σημαντικά θέματα, όχι μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Συμμετέχοντας ενεργά σε έργα ΕΚΕ στην Κύπρο, στοχεύουμε να δείξουμε ότι οι επιχειρήσεις είναι πρόθυμες να συμβάλουν σε θετικές αλλαγές στις κοινότητές τους και να είναι κοινωνικά υπεύθυνες.

EconomyToday 55

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ

Ο

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΟΣ

Δυναμική πορεία και περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης διαπιστώνει η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2023.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ
56 EconomyToday

Περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης

για την αγορά του στοιχήματος στην Κύπρο καταγράφουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία

της Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων

για τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου

τριμήνου του 2023. Σύμφωνα με την Εθνική

Αρχή Στοιχημάτων, «ο τομέας του στοιχήματος συνεχίζει να διαγράφει δυναμική πορεία για

άλλο ένα τρίμηνο με προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α’ ΤΡΙΜΗΝΟΥ Σύμφωνα με την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων, «τα μικτά έσοδα στοιχήματος αποδεκτών Κλάσης Α’ (επίγειο στοίχημα) και Κλάσης Β’ (διαδικτυακό στοίχημα) ανήλθαν στα €267.620.865, σημειώνοντας αύξηση 21% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022 (€221,051,623) και αύξηση 53% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2021 (€174.534.349).

Από το σύνολο των εσόδων των αποδεκτών, τα €76.677.996 αφορούν στους αποδέκτες

Κλάσης Α’, ενώ τα €190.942.870 αφορούν

στους αποδέκτες Κλάσης Β’. Τα μικτά έσοδα

αποδεκτών Κλάσης Α’ σημείωσαν αύξηση της

τάξης του 15% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο

του 2022 και σημαντική αύξηση ύψους 144%

συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2021. Τα

μικτά έσοδα αποδεκτών της Κλάσης Β’, κατά το

πρώτο τρίμηνο του 2023, κατέγραψαν αύξηση

σε ποσοστό 24%, σε σύγκριση με την αντίστοι-

χη τριμηνία του 2022 και 33% σε σχέση με το

αντίστοιχο τρίμηνο του 2021.

Σταθερά ανοδική ήταν και η πορεία των κερδών

των παικτών Κλάσης Α’ και Β’, αφού ανήλθαν

στα €234.285.825, καταγράφοντας αύξηση

της τάξης του 22% σε σχέση με την αντίστοιχη

περίοδο κατά το 2022 και 54% σε σχέση με το

πρώτο τρίμηνο του 2021. Αξίζει να σημειωθεί

ότι, το μεγαλύτερο μερίδιο των κερδών και

συγκεκριμένα ποσό ύψους €172.548.482

αφορούσαν και αυτό το τρίμηνο στους παίκτες Κλάσης Β’».

ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΟΣ

«Σε ό,τι αφορά τις αποδοχές στοιχήματος Κλάσης Α’ και Β’ ανήλθαν στα €33.335.040, καταγράφοντας αύξηση κατά 13%, σε σύγκριση

με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους (€29.537.577). Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, οι αποδοχές στοιχήματος Κλάσης Α’ ανήλθαν στα €14.940.652

σημειώνοντας αύξηση ύψους 6% σε σχέση με την αντίστοιχη τριμηνία του 2022, ενώ οι αποδοχές στοιχήματος Κλάσης Β’ ανήλθαν στα €18.394.388, ποσό κατά 19% μεγαλύτερο σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Ο

συνολικός αριθμός υποστατικών Κλάσης Α’ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 μειώθηκε κατά ένα υποστατικό συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ειδικότερα, τα αδειοδοτημένα υποστατικά ανέρχονται στα 489 παγκύπρια. Την πρωτοκαθεδρία έχει η Λευκωσία με 169 υποστατικά και ακολουθούν η Λεμεσός με 141 υποστατικά, η Λάρνακα με 87 υποστατικά, η Πάφος με 54 υποστατικά και η Αμμόχωστος, με 38 υποστατικά.

Σε ό,τι αφορά ακυρώσεις ή αποσύρσεις αδειών, καταγράφηκε σημαντική μείωση της τάξης του 63%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022. Οι εργοδοτούμενοι στα αδειοδοτημένα υποστατικά ανέρχονται στους 1364, καταγράφοντας μείωση της τάξης του 1%, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Ο αριθμός παράνομων ιστοσελίδων σε φραγή αυξήθηκε σημαντικά και συγκεκριμένα κατά 11% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2022. Συνολικά, 491 παράνομες ιστοσελίδες προστέθηκαν στη σχετική λίστα από το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Σημειώνεται ότι, η λίστα με τις παράνομες ιστοσελίδες παροχής υπηρεσιών στοιχήματος αποτελείται από 17.831 ιστοσελίδες».

Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, τέσσερις στοιχηματικές εταιρείες οι BookieCo, Megabet Plus, Stoiximan και Parimatch μάς παρουσιάζουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν, μάς μιλούν για τα μελλοντικά τους σχέδια καθώς και για τις δράσεις που αναλαμβάνουν στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Αναφέρονται ακόμα στη σημασία και στη μεγάλη έμφαση που δίνουν σε ό,τι αφορά το Ασφαλές και το Υπεύθυνο Παιχνίδι ενώ ανάμεσα σε άλλα ενδιαφέροντα σκιαγραφούν το προφίλ του Κύπριου παίκτη, παρουσιάζουν τις πιο δημοφιλή κατηγορίες στοιχημάτων, καθώς και άλλες από τις τάσεις που επικρατούν στην αγορά του στοιχήματος.

EconomyToday 57
ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΜΕΝΑ ΥΠΟΣΤΑΤΙΚΑ (ΚΛΑΣΗΣ Α΄) 489 ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ 169 ΛΕΥΚΩΣΙΑ 141 ΛΕΜΕΣΟΣ 87 ΛΑΡΝΑΚΑ 54 ΠΑΦΟΣ 38 ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ 1364 (ΣΥΝΟΛΙΚΑ) ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

Η «BOOKIECO»

ΗΡΘΕ ΓΙΑ ΝΑ

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ

Ελίζα Νικολάου: «Ως εταιρεία, έχουμε ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και η στρατηγική της εταιρείας μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κοινωνική ευθύνη».

ιλοδοξούμε

σύντομα

να είμαστε

ηγέτης στην επίγεια

στοιχηματική αγορά» αναφέρει η marketing manager της «BookieCo» Betting Stores Ltd

Ελίζα Νικολάου. Παρουσιάζοντας

τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που

προσφέρει η εταιρεία η κα Νικολάου σημειώνει μεταξύ άλλων ότι το σημαντικότερό τους πλεονέκτημα

είναι η πρωτοποριακή μορφή των καταστημάτων τους. Τέλος, αναφερόμενη στις δράσεις ΕΚΕ της «BookieCo» επισημαίνει ότι η εταιρεία διασφαλίζει το υπεύθυνο στοίχημα, ενώ αναπτύσσει δραστηριότητες και σε άλλους σημαντικούς πυλώνες.

Ποια είναι η BookieCo, πότε δημιουργήθηκε και ποιους στόχους έχετε θέσει;

Η «BookieCo» είναι η νέα στοιχημα-

τική εταιρεία που ήρθε για να πρωταγωνιστήσει στην κυπριακή αγορά. Δημιουργήθηκε από ειδικούς με

πάνω από 20 χρόνια επιτυχίας στον διεθνή στοιχηματικό τομέα. Μέσα σε ένα χρόνο λειτουργίας, αριθμεί πάνω από 37 υποκαταστήματα σε

όλη την Κύπρο και φιλοδοξεί σύντομα να είναι ο ηγέτης στην επίγεια στοιχηματική αγορά.

Η «BookieCo» αδειοδοτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 από την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων. Ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Μάιο του 2022 και μέχρι σήμερα εργοδοτεί πάνω από 60 άτομα παγκύπρια.

O τζίρος που διακινείται στα υποκαταστήματά της είναι διαρκώς αυξανόμενος, έχοντας ήδη αγγίξει τα €2 εκατ. μηνιαίως. Το πολύ υψηλό ποσοστό κέρδους στους καταναλωτές σε κάθε απόδοση (margin), είναι και το κύριο μυστικό μάρκετινγκ που έκανε ανάρπαστο το προϊόν μας και ώθησε με εμπιστοσύνη χιλιάδες έμπειρα άτομα της στοιχηματικής βιομηχανίας να εμπιστεύονται να στοιχηματίζουν σε τακτική βάση στα καταστήματα μας. Ο σχεδιασμός της αλυσίδας των καταστημάτων «Bookieco» είναι η τελειοποίηση και η αναβάθμιση στα καταστήματα της επίγειας στοιχηματικής βιομηχανίας. Ο εξειδικευμένος σχεδιασμός, προσφέρει πολυτέλεια και ποιότητα στην εξυπηρέτηση των πελατών μας. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε την πιο πλήρη στοιχηματική εμπειρία, με σεβασμό στις σύγχρονες ανάγκες

Η “BOOKIECO”

ΣΕ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΑΡΙΘΜΕΙ

ΠΑΝΩ ΑΠΟ 37

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΚΑΙ ΦΙΛΟΔΟΞΕΙ

ΣΥΝΤΟΜΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

Ο

ΗΓΕΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΓΕΙΑ

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ακόμα και του πλέον απαιτητικού πελάτη. Τη φιλοσοφία αυτή υπηρετεί και το σαφέστατα αναβαθμισμένο προϊόν, με τις πλέον δυνατές και καινοτόμες προσφορές προς τους παίκτες, τις ψηλότερες δυνατές αποδόσεις αλλά και το πλουσιότερο δυνατό σε αριθμό αγώνων πρόγραμμα στην αγορά. Μέλημά μας είναι να σεβόμαστε καθώς και να προστατεύουμε τον καταναλωτή γι’ αυτό και στηρίζουμε έμπρακτα το υπεύθυνο στοίχημα, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες και τους κανονισμούς της Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων Κύπρου.

Που παρατηρείται η μεγαλύτερη στοιχηματική δραστηριότητα στην Κύπρο; Το ενδιαφέρον του Κύπριου παίκτη περιστρέφεται στις παραδοσιακές του συμπάθειες. Στις προτιμήσεις πρώτη θέση έχει το κυπριακό πρωτάθλημα 1ης κατηγορίας και ακολουθεί από κοντά η Αγγλική Πρέμιερ Λιγκ, μαζί με τις μεγάλες ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις. Το ενδιαφέρον προσελκύουν προφανώς και το ελληνικό πρωτάθλημα, το γερμανικό και οι αγώνες των κορυφαίων ομάδων στην Ιταλία και στην Ισπανία.

58 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ «
Φ
ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Ποιο είναι το προφίλ του μέ-

σου παίκτη στην Κύπρο; Η πανδημία του κορωνοϊού (Covid-19) έπληξε καίρια την αγορά

του επίγειου στοιχήματος και ώθησε

μια μεγάλη μερίδα πελατών 20 –40, να εξοικειωθεί με το διαδίκτυο, παραγνωρίζοντας τους όποιους

κινδύνους αυτό εγκυμονεί κυρίως

σε θέματα κοινωνικής απομόνωσης

αλλά και εξάρτησης. Ως αποτέλεσμα

αυτού του φαινομένου, ο μέσος

Κύπριος παίκτης του επίγειου

στοιχήματος είναι πλέον ηλικίας

45+, μέσης οικονομικής επιφάνειας.

Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες

παρατηρείται μια σημαντική στροφή

και της κατηγορίας 20 – 40 ετών

προς το επίγειο στοίχημα, επαναφέροντας σταδιακά τον παραδοσιακό

χαρακτήρα της διασκέδασης και της κοινωνικής συνεύρεσης στα πρακτορεία.

Ποιες καινοτομίες έχετε εισάγει ως στοιχηματική εταιρεία

και ποια εύχρηστα εργαλεία διαθέτετε προς όφελος των

παικτών;

Πλην της σύγχρονης και πρωτοποριακής μορφής των πρακτορείων μας, που εξασφαλίζει την καλύτερη

δυνατή στοιχηματική εμπειρία στον

πελάτη, η εταιρεία μας προσφέρει ήδη πρωτοποριακά στοιχηματικά εργαλεία, όπως το BookieBuilder όπου ο παίκτης μπορεί να συνθέσει από μόνος του όλες τις προσφερόμενες

ανά παιχνίδι επιλογές, στον συνδυασμό που ο ίδιος επιθυμεί. Ταυτόχρονα, όσο περισσότερες είναι οι εύστοχες επιλογές του σε ένα δελτίο, τόσο μεγαλύτερο είναι το επιπλέον κέρδος σε σχέση με την κανονική πολλαπλασιαζόμενη τιμή, ενώ υπάρχουν και καθορισμένες μέρες ή/και περίοδοι όπου όλα τα βασικά είδη στοιχήματος προσφέρονται σε τιμές που υπερβαίνουν κατά πολύ ακόμα και αυτές της παγκόσμιας αγοράς. Με τις πολύ υποσχόμενες προσφορές, ο πελάτης στην «BookieCo» έχει τη δυνατότητα να κερδίσει πιθανόν πέραν του 25% επιπλέον έναντι του ανταγωνισμού. Η θερμή αγκαλιά της αγοράς ως προς το προϊόν μας είναι το στοιχείο που μας ενδυναμώνει και μας ενθαρρύνει να ανεβάσουμε κι άλλο τις τιμές των αποδόσεων και να επιστρέψουμε μεγαλύτερα κέρδη στους πελάτες μας.

Με ποιο τρόπο προωθείτε και διασφαλίζετε το υπεύθυνο στοίχημα; Μόνο και μόνο η παρουσία αντιπροσώπων, που στην «BookieCo» επιλέγονται με υπευθυνότητα και προσοχή, εγγυάται την εξασφάλιση όλων εκείνων των ικανών και απαραίτητων συνθηκών ότι στα υποκαταστήματά μας, τηρείται στο ακέραιο κάθε πρόνοια για τον υπεύθυνο στοιχηματισμό. Αντικείμενο που ούτως ή άλλως αποτελεί και το συντριπτικό πλεονέκτημα του

επίγειου δικτύου σε σχέση με το σαφώς πιο ανεξέλεγκτο και δύσκολο να εποπτευθεί διαδίκτυο.

Ποιες δράσεις εταιρικής υπευ-

θυνότητας έχετε εγκαινιάσει

και σε ποιους πυλώνες; Ως εταιρεία, έχουμε ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και η στρατηγική της εταιρείας μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κοινωνική ευθύνη, όσον αφορά το σύνολο, τους υπαλλήλους της εταιρείας μας, τους πελάτες μας καθώς και το περιβάλλον. Στην «BookieCo» πιστεύουμε πως το ανθρώπινο δυναμικό μίας επιχείρησης αποτελεί την κινητήρια δύναμη της συνολικής επιτυχίας της, γι’ αυτό και επενδύουμε στη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού μας καθώς και των αντιπροσώπων μας. Προωθούμε δίκαιες πρακτικές απασχόλησης, παρέχοντας ασφαλείς και υγιείς συνθήκες εργασίας, ευέλικτα προγράμματα εργασίας και ευκαιρίες ανάπτυξης καριέρας. Γνωρίζοντας

τον κίνδυνο που συνδέονται οι δραστηριότητες της επιχείρησής μας, προωθούμε τον υγιή τρόπο παιχνιδιού και την προστασία των παικτών. Στην «BookieCo» αναλαμβάνουμε δράσεις που στοχεύουν στη βελτίωση των κοινοτήτων όπου δραστηριοποιούμαστε και όχι μόνο. Στηρίζουμε τον αθλητισμό με έμφαση στις τοπικές αθλητικές και γυναικείες ομάδες, που συνήθως παραμελούνται και δεν τυγχάνουν αντίστοιχης αναγνώρισης και στήριξης. Ως εταιρεία έχουμε λάβει μέτρα για τη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος, την προώθηση της ανακύκλωσης, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και νερού, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών σε όλες τις πτυχές της λειτουργίας της εταιρείας.

Πόσο επηρεάζουν την αγορά οι υποθέσεις με τα στημένα παιχνίδια; Τα «στημένα» παιχνίδια δυστυχώς δεν είναι ένα καινούργιο πρόβλημα που απασχολεί τον χώρο του στοιχήματος. Υπάρχουν σίγουρα ενδείξεις πως το πρόβλημα αυτό έχει τα τελευταία χρόνια διογκωθεί, κυρίως λόγω της εύκολης διακίνησης της πληροφορίας μέσω διαδικτύου αλλά και λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που αύξησε αναπόφευκτα την τάση εύκολου «πλουτισμού». Τα «στημένα παιχνίδια» είναι μια μάστιγα για την καταπολέμηση της οποίας, εταιρεία και πελάτες είναι στο ίδιο στρατόπεδο. Όσο μειώνονται τα φαινόμενα αυτά, η εταιρεία δύναται να προσφέρει όλο και περισσότερες επιλογές στους πελάτες της, αναβαθμίζοντας το προϊόν της.

EconomyToday 59

Ακολουθούμε μια omni-channel στρατηγική, που μας έχει κατατάξει στην πρώτη θέση της βιομηχανίας στην Κύπρο κερδίζοντας ευρεία αναγνώριση ως το κορυφαίο brand στο νησί.

Για περισσότερα

από 30 χρόνια, η Megabet Plus διαπρέπει στην Κύπρο. Ξεκινώντας ως αλυσίδα μικρών πρακτορείων στοιχημάτων, επεκτάθηκε ρα -

γδαία σε όλες τις πόλεις και τα χωριά του νησιού, κερδίζοντας

την εμπιστοσύνη του κυπριακού κοινού και προσφέροντας

μια ευχάριστη εμπειρία και ένα τεράστιο φάσμα διοργανώσεων και υπηρεσιών. Σήμερα,

η Megabet Plus είναι ένας μοντέρνος όμιλος στοιχήματος, που παρέχει ένα απαράμιλλο

φάσμα διοργανώσεων και αγορών τόσο στα πάνω από 200 φυσικά σημεία, όσο και στο διαδίκτυο, ακολουθώντας μια omni-channel στρατηγική, που την έχει κατατάξει στην πρώτη θέση της βιομηχανίας

στην Κύπρο.

Η αφοσιωμένη ομάδα μας, με

περισσότερους από 450 υπαλ -

λήλους, κυρίως Κύπριους, εξυπηρετεί στα κεντρικά γραφεία

και στα καταστήματα στοιχημά -

των Megabet Plus. Τηρούμε τη δέσμευσή μας να προσφέρουμε

κορυφαίες υπηρεσίες αθλητικού

στοιχήματος και ψυχαγωγίας σε κάθε γωνιά της χώρας, κερδίζοντας ευρεία αναγνώριση ως το κορυφαίο brand στο νησί.

ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗ

ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Η Megabet Plus έχει ριζώσει στις καρδιές και το μυαλό των παικτών της Κύπρου, μέσω μιας μοναδικής και πολυδιάστατης εμπειρίας παιχνιδιού, συνδυάζοντας τόσο την online πλατφόρμα μας όσο και τα φυσικά καταστήματά μας. Είτε οι παίκτες επιλέγουν την ευκολία του online παιχνιδιού, είτε απολαμβάνουν τα φυσικά μας καταστήματα, η Megabet Plus είναι αφοσιωμένη στην παροχή άριστης εξυπηρέτησης και εμπειρίας. Προσφέρουμε μια εντυπωσιακή και πλούσια γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών, όπως ειδικές αγορές για όλα τα παιχνίδια και τα αθλήματα, ζωντανό στοίχημα, τόσο online όσο και offline, cashout και πολλές άλλες ειδικές προσφορές για τους παίκτες. Προσφέρουμε περισσότερες από 50,000 επιλογές παιχνιδιών και διοργανώσεων τον μήνα, οι οποίες είναι οι πιο πολλές, που μπορεί να βρει κανείς, με διαφορά! Βάσει της εποχής, το τένις, το μπάσκετ, το κρίκετ και η επιτραπέζια αντισφαίριση είναι

πολύ δημοφιλή!

Επιπλέον, προσφέρουμε επιλογές

Η Megabet Plus βραβεύτηκε για τις ενέργειες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ

ΜΙΑ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ

ΚΑΙ ΠΛΟΥΣΙΑ ΓΚΑΜΑ

ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ

ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΟΠΩΣ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ

ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

ΚΑΙ ΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ, ΖΩΝΤΑΝΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, ΤΟΣΟ ONLINE ΟΣΟ ΚΑΙ

OFFLINE, CASHOUT

ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΑΛΛΕΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΙΚΤΕΣ

eGaming, UFC, Formula 1, καλαθόσφαιρα, κρίκετ και βελάκια, όμως πάντα αναζητούμε να εισάγουμε περισσότερες επιλογές παιχνιδιών από όλο τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί πως ήμασταν οι πρώτοι στην αγορά με πληθώρα προϊόντων και τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται στις μεγαλύτερες αγορές σε όλο τον κόσμο και εξακολουθούμε να αναζητούμε το καλύτερο για να το φέρουμε στο νησί.

ΠΕΛΑΤΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ήμασταν από τους πρώτους στην Κύπρο που προσφέραμε μια ολοκληρωμένη online και offline πλατφόρμα, παρέχοντας μια μοναδική εμπειρία για τους παίκτες, είτε αποφασίσουν να επισκεφθούν ένα φυσικό κατάστημά μας, είτε μέσω της ηλεκτρονικής μας πλατφόρμας. Ακολουθούμε μια πελατοκεντρική προσέγγιση και προσφέρουμε στους παίκτες μας πολλά διαφορετικά εργαλεία προς όφελός τους, όπως μια εντυπωσιακή σειρά μπόνους, cash-out και πολλές προσφορές για να βελτιώσουμε την εμπειρία τους.

60 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΜΑΣ Η ΠΑΡΟΧΗ ΚΟΡΥΦΑΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΟΣ
ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

ΑΣΦΑΛΕΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Μέρος των δράσεων και των προτεραιοτήτων μας είναι η διασφάλι-

ση του Ασφαλούς Παιχνιδιού. Ως Οργανισμός, η Megabet Plus είναι πλήρως αφοσιωμένη στην προώθηση και εφαρμογή του Ασφαλούς Παιχνιδιού και έχει εφαρμόσει πρακτικές, στις υπηρεσίες

παιχνιδιών μας, που επιτρέπουν στους παίκτες να στοιχηματίζουν

υπεύθυνα. Μέσω της εξαιρετικής

σχέσης μας με τη ρυθμιστική αρχή, την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων, έχουμε θέσει και εφαρμόσει πολύ αυστηρές διαδικασίες και κατευθυντήριες γραμμές για να διασφαλίσουμε μια ασφαλέστερη εμπειρία παιχνιδιού για τους παίκτες.

Οι παίκτες μπορούν και ενθαρρύνονται, να θέτουν όρια στη στοιχηματική τους δραστηριότητα είτε καθημερινά, είτε εβδομαδιαία είτε ακόμη και μηνιαία. Μπορούν να δουν το ιστορικό στοιχημάτων τους και μπορούν ακόμη και να χρησιμοποιήσουν ένα εργαλείο αυτοαξιολόγησης που διατίθεται στην ηλεκτρονική μας πλατφόρμα για να καθορίσουν εάν έχουν προβληματική συμπεριφορά όσον αφορά το στοίχημα. Διασφαλί-

ζουμε επίσης ότι προσφέρουμε περιοδικά τακτικά σεμινάρια και εκπαιδευτικές εκστρατείες με όλους τους ενδιαφερόμενους, ούτως ώστε να μπορούμε να ανταλλάζουμε πληροφορίες, κανονισμούς και πρακτικές για το Ασφαλέστερο Παιχνίδι, με συχνό και έγκαιρο τρόπο.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΚΕ

Ως κυπριακή εταιρεία, η Megabet Plus έχει δεσμευτεί να προσφέρει στην κοινωνία μέσω ενός εκτεταμένου Προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Διεξάγουμε εκστρατείες αιμοδοσίας ετησίως σε όλα τα πρακτορεία στοιχημάτων μας, συμμετέχουμε σε πρωτοβουλίες καθαρισμού χώρων στις πιο δραστήριες περιοχές μας και διατηρούμε μια σχέση και ένα δίκτυο φιλανθρωπικών οργανώσεων στις οποίες προσφέρουμε τακτικά. Παράλληλα, οι δραστηριότητές μας παρέχουν εισόδημα σε 500 οικογένειες στην Κύπρο και συνεργαζόμαστε σχεδόν αποκλειστικά με Κύπριους προμηθευτές και εταιρείες. Μόνο δύο από τους συνεργάτες μας δεν εδρεύουν στην Κύπρο, αλλά αυτό οφείλεται

αποκλειστικά στο γεγονός ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία που χρειαζόμαστε δεν είναι προς το παρόν διαθέσιμη από καμία τοπική εταιρεία. Διαφορετικά, προτιμούμε να συνεργαζόμαστε με ντόπιους προμηθευτές - αυτό πιστεύουμε ότι είναι η πιο υπεύθυνη ενέργεια που προβαίνουμε ως εταιρεία για να δώσουμε πίσω στην Κύπρο, στο σύνολό της.

Η Megabet Plus είναι μια πραγματικά κυπριακή εταιρεία, αποτελούμενη εξ ολοκλήρου από Κύπριους. Ακόμη και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός μας, κ. Dominique Laconico, θεωρεί τον εαυτό του «υιοθετημένο» Κύπριο και το έχει δηλώσει πολλές φορές. Είμαστε πολύ περήφανοι που δίνουμε πίσω στην κυπριακή κοινωνία, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη μας, με αυτόν τον μικρό αλλά βαρυσήμαντο τρόπο, που μας αγκάλιασαν και μας θεωρούν δικούς τους όλα αυτά τα χρόνια! Παραμένουμε συνεχώς μπροστά, υιοθετώντας βέλτιστες πρακτικές από κορυφαίες παγκόσμιες εταιρείες και συμμετέχοντας ενεργά σε μεγάλες εκθέσεις παιχνιδιών και τεχνολογίας, τοποθετώντας τους εαυτούς μας στο βάθρο των καινο-

τόμων και ηγετών της αγοράς στην Κύπρο. Υπερασπιζόμαστε την εκπαίδευση και την κατάρτιση καθώς ό,τι μαθαίνουμε από την παγκόσμια βιομηχανία το φέρνουμε πίσω στην Κύπρο και διασφαλίζουμε ότι εκπαιδεύουμε διαρκώς την ομάδα μας να χρησιμοποιεί τις βέλτιστες πρακτικές, είτε πρόκειται για την ασφάλεια, είτε για άλλες πτυχές της βιομηχανίας.

TOP 5

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

1.

2.

PREMIER LEAGUE

SERIE A

3. PRIMERA DIVISION

4. WORLD CUP 2022

5.

CHAMPIONS LEAGUE

EconomyToday 61
Τα στελέχη της Megabet Plus, με επικεφαλής τον CEO, Dominique Laconico δίνουν το παρών σε όλες τις μεγάλες εκθέσεις για Gaming σε όλο τον κόσμο Η Megabet Plus πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως Great Place to Work®

H PARIMATCH ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΜΕ ΒΆΣΗ ΤΗΝ ΚΆΙΝΟΤΟΜΙΆ ΤΗΣ ΨΗΦΙΆΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Βασικές αρχές της εταιρείας είναι η ασφάλεια και η νομιμότητα σε όλο το φάσμα λειτουργίας του Ογανισμού και η πλήρης εφαρμογή των κανόνων Υπεύθυνου Παιχνιδιού.

ΗParimatch γεννήθηκε το 1996, στην Ουκρανία, όπου και έκανε τα πρώτα της

βήματα στον χώρο του στοιχήματος. Στην πορεία του χρόνου, εξελίχθηκε σε ένα διεθνές brand που σήμερα δραστηριοποιείται

σε χώρες του CIS, της Ασίας, της Αφρικής και της Ευρώπης, ενώ συγχρόνως μελετά συνεχώς την

είσοδό της σε καινούργιες αγορές. Στην Κύπρο, η Parimatch δραστηριοποιείται από τον

Οκτώβριο του 2017 μέσω της

ιστοσελίδας www.parimatch.

com.cy και της εταιρείας PARITECH (CY) LIMITED που κατέχει

τη σχετική άδεια από την Εθνική

Αρχή Στοιχημάτων Κύπρου.

Βασικές αρχές της εταιρείας

είναι η ασφάλεια και η νομιμότη-

τα σε όλο το φάσμα λειτουργίας

του Οργανισμού και η πλήρης

εφαρμογή των κανόνων Υπεύθυνου Παιχνιδιού της Εθνικής

Αρχής Στοιχημάτων. Αξίζει να

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΠΛΗΘΩΡΑ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΣΕ ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΑ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ.

ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΥΨΗΛΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΠΟΥ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΒΡΙΣΚΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΤΡΟΠΟΥΣ

ΝΑ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΚΑΙ

ΝΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΕΙ

ΤΗΝ ΓΚΑΜΑ ΤΗΣ, ΜΕ ΝΕΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΙΚΤΕΣ

τονίσουμε πως η εταιρεία έχει συνδέσει το όνομά της με σημα-

ντικές χορηγίες προς ορισμένους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της χώρας (ΑΕΛ, ΑΠΟΕΛ και Άρης Λεμεσού), αλλά και διεθνώς (Τσέλσι, Γιουβέντους, Λέστερ και Έβερτον).

Οι εγγεγραμμένοι χρήστες

του Parimatch brand διεθνώς ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια με 650.000 στοιχήματα να πραγματοποιούνται καθημερινά.

Ο όμιλος εργοδοτεί περισσότερους από 1.600 υπαλλήλους σε γραφεία σε όλο τον κόσμο και στην Κύπρο έχει παρουσία σε Λευκωσία και Λεμεσό. H Parimatch λειτουργεί με βάση την καινοτομία της ψηφιακής εποχής και συνεχώς αναπτύσσεται και βελτιώνει την ποιότητα εμπειρίας των πελατών της, την οποία απολαμβάνουν περισσότεροι από 2,6 εκατομμύρια χρήστες σε τέσσερις ηπείρους.

ΠΛΗΘΩΡΑ

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΕΠΙΛΟΓΩΝ

Η εταιρεία προσφέρει πληθώρα στοιχηματικών επιλογών (ίσως τις περισσότερες από κάθε άλλη στοιχηματική εταιρεία στην Κύπρο) σε αγορές ανά το παγκόσμιο. Λόγω του υψηλού ανταγωνισμού που υπάρχει στην Κύπρο, η εταιρεία μας βρίσκει συνεχώς τρόπους να εξελίσσεται

και να εμπλουτίζει την ήδη σπουδαία γκάμα της, με νέες επιλογές

και προσφορές για τους παίκτες

μας. Μεγάλη έμφαση δίνεται στο

κομμάτι των ESPORTS, όπου και παρατηρείται μια ραγδαία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.

Η ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΗ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Νούμερο 1 στοιχηματική επιλογή είναι το Ποδόσφαιρο όπως

και στις περισσότερες χώρες, ενώ στις ανερχόμενες επιλογές συγκαταλέγεται το E-Sports, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει ραγδαία ανάπτυξη στην κυπριακή αγορά. Οι Κύπριοι αρέσκονται επίσης να στοιχηματίζουν σε παιχνίδια καλαθόσφαιρας Ευρωλίγκα και ΝΒΑ, καθώς και στο Τένις που επίσης τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει αυξημένη στοιχηματική δραστηριότητα. Την πεντάδα συμπληρώνει το Volley ενώ σε πολύ καλά επίπεδα βρίσκεται και η αγορά του Πινγκ – Πονγκ.

ΠΡΟΦΙΛ ΠΑΙΚΤΩΝ

Ο μέσος Κύπριος παίκτης αντιλαμβάνεται την ενασχόληση με το στοίχημα ως διασκέδαση. Πάντα θα υπάρχουν και οι περιπτώσεις στις οποίες κάποιοι παίκτες θα στοιχηματίσουν μεγάλα ποσά, αλλά ως εταιρεία διασφαλίζουμε να υπάρχουν πρόνοιες για την προστασία αυτού όπως και κάθε παίκτη. Ηλικιακά, είναι γύρω στα 30 και ευκατάστατος. Είναι γνώστης και υποστηρικτής του αθλητισμού και φαίνεται να διατηρεί μια υγιή σχέση με αυτό.

Ως στοιχηματική εταιρεία διαθέτουμε μια μεγάλη ομάδα υποστήριξης πελατών, η οποία είναι διαθέσιμη 24 ώρες. Διαθέτουμε επίσης ελκυστικές προσφορές για νέους και υφιστάμενους πελάτες. Έχουμε διασφαλίσει ότι οι αποδόσεις που προσφέρουμε στη σελίδα μας είναι από τις πιο ψηλές στην αγορά. Επίσης η κινητή εφαρμογή τηλεφώνου που παρέχουμε είναι το πιο εύχρηστο εργαλείο για μια απόλυτη εμπειρία μέσω του φιλικού προς τον χρήστη λογισμικού. Περαιτέρω, η δυνατότητα για άμεση ανάληψη είναι σίγουρα ένας πολύ καλός

62 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΕΥΧΡΗΣΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

λόγος για τον οποίο κάποιος

θα ήθελε να είναι χρήστης της

εφαρμογής μας.

ΥΠΕΥΘΥΝΟ

ΣΤΟΙΧΗΜΑ

Το υπεύθυνο στοίχημα είναι ίσως

το πιο σημαντικό βήμα προόδου

που έχει κάνει η εταιρεία τα τε-

λευταία 2 χρόνια. Σε συνεργασία

με την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων,

η οποία έχει βοηθήσει πολύ τις στοιχηματικές εταιρείες έτσι

ώστε να δημιουργηθούν Κανο-

νισμοί οι οποίοι πρέπει και οφείλουμε να ακολουθούμε, έχουμε προχωρήσει σε σεμινάρια για το προσωπικό της εταιρείας έτσι

ώστε να αναγνωρίζεται ένας

παίκτης ο οποίος έχει ξεφύγει και να του παρέχονται οι ανάλογες

συμβουλές και παροτρύνσεις για να αποφεύγονται οι καταχρήσεις.

Περισσότερα για το Ασφαλές

Παιχνίδι μπορείτε να βρείτε στην

σελίδα μας https://parimatch. com.cy/safergambling

ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΚΕ

Η εταιρεία μας έχει συνάψει χορηγίες με διάφορους Οργα-

νισμούς όπως η Εθνική Παραο-

λυμπιακή Επιτροπή της Κύπρου

για τη στήριξη των αθλητών

μας, αλλά και με το Πανεπιστή-

μιο Λευκωσίας για χορήγηση

συγκεκριμένων προγραμμάτων

σε φοιτητές. Σκοπός μας είναι η

υγιής ανάπτυξη και εξέλιξη του

χώρου του αθλητισμού μέσω

όλων των διόδων όπως και η

σωστή ενημέρωση για θέματα

Ασφαλούς Παιχνιδιού.

Επίσης, οι υποθέσεις με τα

στημένα παιχνίδια είναι κάτι που

μας ανησυχεί και παρακολουθού-

με στενά τις εξελίξεις. Είμαστε

συνεχώς σε επικοινωνία με την

Εθνική Αρχή Στοιχημάτων η

οποία μας ενημερώνει άμεσα

όταν υπάρχει ύποπτος αγώνας,

έτσι ώστε να σταματήσουμε

να παρέχουμε τον συγκεκριμένο αγώνα σε μια προσπάθεια διασφάλισης της αξιοπιστίας μας

προς τους πελάτες μας. Είναι ένα

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΣ

ΕΊΝΑΊ Η ΥΓΊΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΊ ΕΞΕΛΊΞΗ

ΤΟΥ ΧΏΡΟΥ ΤΟΥ

ΑΘΛΗΤΊΣΜΟΥ ΜΕΣΏ ΟΛΏΝ ΤΏΝ ΔΊΟΔΏΝ, ΟΠΏΣ ΚΑΊ Η ΣΏΣΤΗ ΕΝΗΜΕΡΏΣΗ ΓΊΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ

ΠΑΊΧΝΊΔΊΟΥ

φαινόμενο που υφίσταται και σε άλλες χώρες για το οποίο οι αρμόδιες αρχές σε συνεργασία με τις Στοιχηματικές Εταιρείες προσπαθούν να βρουν λύσεις για καταπολέμηση αυτού. Τέλος, στην Parimatch λαμβάνουμε πολύ σοβαρά τον ρόλο μας περί προστασίας τόσο των προσωπικών δεδομένων όσο και των διαδικασιών περί Anti Money Laundering (AML). Το προσωπικό μας είναι άρτια καταρτισμένο και λαμβάνει διά βίου μάθηση τόσο σε θέματα GDPR όσο και AML παρακολουθώντας αρκετά σεμινάρια για να είναι πάντα επικαιροποιημένες οι

υπηρεσίες μας.

Η Parimatch μάλιστα πρωτοπορεί για μία ακόμη φορά σε θέματα εκπαίδευσης προσωπικού, αφού το τμήμα πρώτης γραμμής της εταιρείας μας (Τμήμα Εξυπηρέτησης Πελατών) έχει λάβει πιστοποίηση AML Officer από την αρμόδια αρχή της CySec. Παράλληλα, χρησιμοποιώντας συστήματα υψηλής τεχνολογίας παρέχουμε στο προσωπικό μας όλα τα απαραίτητα εφόδια για τη σωστή επεξεργασία και αποθήκευση των προσωπικών δεδομένων, έχοντας πάντα ως πρώτιστο μέλημα την ασφάλεια του πελάτη μας.

EconomyToday 63

ΗΓΕΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΟ ΟNLINE ΣΤΟΙΧΗΜΑ

Χάρη στις αμέτρητες επιλογές, τις μοναδικές προσφορές και την ανεπανάληπτη εμπειρία

που παρέχει στους παίκτες, η Stoiximan πρωταγωνιστεί στην αγορά σε Κύπρο και Ελλάδα.

ΗStoiximan ιδρύθηκε το 2012 και από την πρώτη μέρα λειτουργίας της σε Ελλάδα και Κύπρο καθιερώθηκε ως η κορυφαία εταιρεία online στοιχημάτων, πρωταγωνιστώντας χάρη στις αμέτρητες επιλογές, τις μοναδικές προσφορές και την ανεπανάληπτη

εμπειρία που παρέχει στους παίκτες. Η Stoiximan είναι μέλος της Kaizen Gaming, μιας από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες GameTech στην Ευρώπη. Σήμερα δραστηριοποιείται σε 13 χώρες μέσα από δύο brands: Betano (Πορτογαλία, Ρουμανία, Γερμανία, Βραζιλία, Χιλή, Βουλγαρία)

και Stoiximan (Ελλάδα, Κύπρος)

και απασχολεί περισσότερους

από 2.000 εργαζόμενους σε 4 ηπείρους».

ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΓΚΑΜΑ

ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ

Ήδη, η Stoiximan παρέχει

διοργάνωση, προσφέρει ειδικά στοιχήματα σε όλους τους αγώνες και του κυπριακού πρωταθλήματος, ενώ έχει προσθέσει τα ιδιαίτερα δημοφιλή eSports που δίνουν τη δυνατότητα στους παίκτες να στοιχηματίσουν σε δημοφιλή παιχνίδια όπως το CounterStrike, το League of Legends και άλλα Games.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Η Kaizen Gaming είναι από τις μεγαλύτερες GameTech εταιρείες στην Ευρώπη και ως μέλος του ομίλου, η Stoiximan έχει λανσάρει πολλές καινοτομίες για να προσφέρει την καλύτερη δυνατή εμπειρία στους παίκτες. Οι παίκτες μπορούν να απολαύσουν τα μεγαλύτερα ματς σε live streaming, μπορούν να επιλέξουν το πολύ δημοφιλές Bet Builder, που σου δίνει τις δυνατότητες να επιλέξεις πολλές αγορές σε έναν αγώνα και έχουν ζωντανή ενημέρωση για τα xGoals προκειμένου να γίνει ακόμη πιο σωστή η πρόβλεψή τους. Πρόσφατα λανσάραμε

τα Stoiximan Replays για να

μπορούν εύκολα και γρήγορα οι

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ

ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΓΚΑΜΑ

ΑΓΟΡΏΝ ΣΕ ΚΑΘΕ

ΑΘΛΗΜΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΔΙΟΡΓΑΝΏΣΗ, Η STOIXIMAN

ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΙΔΙΚΑ

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ ΣΕ

ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΓΏΝΕΣ

ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ

ΠΡΏΤΑΘΛΗΜΑΤΟΣ, ΕΝΏ

ΕΧΕΙ ΠΡΟΣΘΕΣΕΙ ΤΑ

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ESPORTS ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ

ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ

ΣΤΟΥΣ ΠΑΙΚΤΕΣ ΝΑ

ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΣΟΥΝ ΣΕ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

ΟΠΏΣ ΤΟ COUNTERSTRIKE, ΤΟ LEAGUE OF LEGENDS ΚΑΙ ΑΛΛΑ

GAMES

παίκτες να δουν πώς μπήκαν τα γκολ στα ματς που τους ενδιαφέρουν! Μάλιστα, προσθέσαμε και τη δυνατότητα του Apple Pay για μία ακόμη επιλογή για τους παίκτες.

ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟ

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η Stoiximan δεσμεύεται να υιοθετεί πρακτικές Ασφαλούς Στοιχηματισμού, όπως επίσης και να υποστηρίζει την ενημέρωση σχετικά με τον προβληματικό στοιχηματισμό και τη βελτίωση των συνθηκών πρόληψης, παρέμβασης και θεραπείας. Η Πολιτική Ασφαλούς Στοιχηματισμού της Stoiximan δηλώνει τη δέσμευσή της σχετικά με την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων του προβληματικού στοιχηματισμού, όπως και να προωθήσει πρακτικές Ασφαλούς Στοιχηματισμού. Προκειμένου να βοηθήσουμε τους πελάτες μας ως προς τον Ασφαλή Στοιχηματισμό, έχουμε διασφαλίσει το γεγονός ότι όλο το προσωπικό μας εκπαιδεύεται σχετικά με την ενημέρωση για τον Ασφαλή Στοιχηματισμό και παράλληλα προσφέρουμε τις ακόλουθες πληροφορίες και δυνατότητες στην ιστοσελίδα μας:

64 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
μοναδικές στοιχηματικές επιλογές στους παίκτες, καθώς μπορούν να επιλέξουν χιλιάδες αγορές σε κάθε αθλητικό και όχι μόνο γεγονός. Πέρα από την τεράστια γκάμα αγορών σε κάθε άθλημα και κάθε
ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ
ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

• Όρια Στοιχηματισμού/ Απωλειών/ Καταθέσεων οριζόμενα από τους πελάτες.

• Επιλογή Προσωρινού Κλεισίματος και Αυτο-Αποκλεισμού οριζόμενα από τους πελάτες.

• Σύνδεσμοι για Οργανώσεις παροχής βοήθειας (GamCare, Gambling Therapy, ΚΕΘΕΑ ΑΛΦΑ, Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου).

• Πληροφορίες για ενημέρωση και αυτο-προστασία.

• Πληροφορίες και εργαλεία για την προστασία των ανηλίκων. Όσον αφορά τα χρηματικά όρια, υπάρχει η δυνατότητα να ορίσεις Ημερήσια/ Εβδομαδιαία/ Μηνιαία και Ετήσια Όρια Στοιχηματισμού/ Απωλειών/ Καταθέσεων. Τα Όρια Στοιχηματισμού/ Απωλειών/ Καταθέσεων μπορούν να οριστούν στην ενότητα Λογαριασμός>Προφίλ>Προστασία Παίκτη. Περισσότερες πληροφορίες για το πώς η Stoiximan διασφαλίζει το υπεύθυνο στοίχημα υπάρχουν στο: https://www. stoiximan.com.cy/arthro/asfalisstoiximatismos/278095/ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΚΕ

Η ευθύνη μας απέναντι στην κοινωνία επεκτείνεται και σε άλλους πυλώνες. Από την πρώτη μέρα λειτουργίας μας στην Κύπρο έχουμε υποστηρίξει αθλητικές

διοργανώσεις, ομάδες και πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο

την ανταπόδοση στην κοινωνία. Η

Stoiximan είναι μεγάλος χορηγός

του Απόλλωνα και του ΑΠΟΕΛ, έχει σταθερή και μακροχρόνια συνεργασία με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ποδοσφαιριστών, ενώ

από το 2017 είναι στο πλευρό του Radisson Blu Διεθνούς Μαραθωνίου Λάρνακας, βοηθώντας να γιγαντωθεί η διοργάνωση και να καθιερωθεί σαν αθλητικός θεσμός. Παράλληλα, προσφέρει σταθερά σε ευπαθείς ομάδες και φιλανθρωπικές Οργανώσεις, όπως στον Ερυθρό Σταυρό Λεμεσού, ενώ στην περίοδο της καραντίνας συνεισέφερε στον

ΟΚΥπΥ με υλικό πρώτης ανάγκης για τον Οργανισμό.

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ

Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ

Θεωρούμε τη συμμόρφωση με τον νόμο περί προστασίας προσωπικών δεδομένων (GDPR) μια διαδικασία συνεχούς βελτίωσης, γι’ αυτό υιοθετούμε μία ολιστική προσέγγιση για τη διασφάλιση του απορρήτου των πελατών μας. Αποστολή μας είναι να παρέχουμε ένα προστατευμένο περιβάλλον, ώστε οι χρήστες μας να απολαμβάνουν τις υπηρεσίες μας, ενώ νιώθουν ότι τα δεδομένα τους παραμένουν ασφαλή. Για τον λόγο αυτό, εφαρμόζουμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα τεχνικών μέτρων σε κάθε βήμα επεξεργασίας δεδομένων και είμαστε απολύτως διαφανείς, με σαφείς πολιτικές απορρήτου που περιγράφουν στους χρήστες μας το εύρος και τον τρόπο χρήσης των δεδομένων που συλλέγουμε. Επίσης, έχουμε δημιουργήσει ένα σύγχρονο περιβάλλον διεπαφής σε κάθε ιστοσελίδα και εφαρμογή μας, το οποίο επιτρέπει στους χρήστες να έχουν τον έλεγχο των δεδομένων τους και να ασκούν τα δικαιώματά τους.

Εντός του Οργανισμού μας, φροντίζουμε συνεχώς να προσφέρονται προγράμματα ευαισθητοποίησης των εργαζομένων μας με τις

πιο πρόσφατες πρακτικές για την ασφαλή επεξεργασία και προστασία των δεδομένων. Ταυτόχρονα, η έμπειρη ομάδα που πλαισιώνει τον υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων διασφαλίζει ότι οι πρακτικές μας ευθυγραμμίζονται

με τις νομοθετικές απαιτήσεις του GDPR και διενεργεί τακτικά ελέγχους και αξιολογήσεις για τον εντοπισμό και τον μετριασμό

πιθανών κινδύνων. Με την τήρηση αυτών των αρχών έχουμε κατορθώσει να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη και μακροχρόνιες σχέσεις με τους πελάτες μας και αποδεικνύουμε τη δέσμευσή μας στη διατήρηση των υψηλότερων προτύπων προστασίας δεδομένων στην αγορά που λειτουργούμε!

TOP 5

1. PREMIER LEAGUE

2. NBA

3. SERIE A

4. LA LIGA

5. CHAMPIONS LEAGUE

EconomyToday 65
ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ο ΧΡΟΝΟΣ

ο ρολόι σαν αξεσουάρ, εργαλείο, κόσμημα

και σύμβολο κύρους, άντεξε στον χρόνο

εξελίχθηκε και αναβαθμίστηκε και σήμερα κατέχει ένα τεράστιο κομμάτι της καταναλωτικής πίτας των ειδών πολυτελείας και όχι μόνον. Μπορείς να το συναντήσεις στο χέρι ενός μικρού παιδιού που δεν ξέρει να διαβάζει την ώρα, στο χέρι της εργαζόμενης και της σταρ, στο χέρι ενός ηλικιωμένου και ενός πολυεκατομμυριούχου.

1. Μηχανικό ρολόι (κουρδιστό): τροφοδοτείται από ένα ελατήριο. Κουρδίζοντας το από την κορώνα, το ελατήριο συσπειρώνεται και αυτό με τη σειρά του απελευθερώνει ενέργεια σε μια σειρά από γρανάζια.

2. Αυτόματο ρολόι: είναι η αναβαθμισμένη έκδοση του μηχανικού ρολογιού, είναι εφοδιασμένο με ρότορα, ο οποίος με την κίνηση του βραχίονα παράγει ενέργεια η οποία αποθηκεύεται και μεταδίδεται μέσω ενός συστήματος τροχών.

3. Ρολόι μπαταρίας (quartz): λειτουργεί με τη χρήση του δονητικού ορυκτού που ονομάζετε χαλαζίας και τροφοδοτείται με μπαταρία.

4. Ψηφιακό: λειτουργεί με μπαταρία και έχει οθόνες υγρών κρυστάλλων.

ΤΑ ΡΟΛΟΓΙΑ

ΧΕΙΡΟΣ ΕΓΙΝΑΝ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΏΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΜΕ ΤΟΝ CONSTANT GIRARD ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΙ 2.000 ΡΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΞΙΏΜΑΤΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ

Υπάρχουν διάφορες άλλες υποκατηγορίες. Ο κατα -

ναλωτής πλέον μπορεί να διαλέξει διάφορα είδη ρολογιών:

• Αναλογικό ή Ψηφιακό

• Χρονογράφο ή Καταδυτικό

• Χειροποίητο ή Ειδικού κοινού

• Έξυπνο ή Απλό

• Ελβετικό ή Άλλο

H ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΔΙΑΔΡΟΜΉ ΚΑΙ

ΤΑ Σ Ή ΜΑΝΤΙΚ Α ΟΡ Ο Σ Ή ΜΑ

Η Gallet θεωρείται η πρώτη ωρολογοποιία που

υπήρξε και ιδρύθηκε το 1466, ενώ ακολούθησε

η Jean Richard το 1681. Ο 18ος αιώνας ήταν

ορόσημο γιατί ιδρύθηκαν ιστορικοί Οίκοι όπως

η Blancpain το 1735, η Vacheron Constantin το 1755 και η Girard-Perregaux το 1791. Οι πρώτες ωρολογοποιίες κατασκεύαζαν ρολόγια τσέπης αρχικά για τους βασιλείς και την ελίτ και μετέπειτα για ένα διευρυμένο κοινό αλλά δεν συνήθιζαν να βάζουν το όνομά τους πάνω στις δημιουργίες τους. Οι απόψεις διίσταται για το πρώτο ρολόι χειρός παγκοσμίως, κάποιοι ισχυριζονται πως δημιουργήθηκε για τη βασίλισσα την Νάπολης Caroline Murat το 1810 από τον Abraham-Lois Breguet και άλλα για τη βασίλισσα Ελισάβετ Α’ από τον Ρόμπερτ Ντάντλεϊ το 1571. Τα

ρολόγια χειρός έγιναν δημοφιλή στα τέλη του 19ου

66 EconomyToday ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΤΡΙΜΙΝΤΗ Διευθυντή της Istos Global Ltd
ΜΑΓΕΎΤΙΚΗ
ΚΟΣΜΟΎ
ΡΟΛΟΓΙΟΎ Τ
ΑΠΟΚΑΛΎΠΤΕΤΑΙ: Η
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΎ
ΤΟΎ

αιώνα κατά τη διάρκεια του πολέμου, αφού το 1880

ο Constant Girard κατασκεύασε 2.000 ρολόγια για τους αξιωματικούς του ναυτικού.

Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα μπήκαν σημαντικά τεχνολογικά ορόσημα που τελειοποίησαν τους μηχανισμούς και την κομψότητα των ρολογιών:

• Cartier Santos – 1910: ήταν πιθανότατα το

πρώτο ανδρικό ρολόι χειρός που κατασκευάστηκε ποτέ.

• Χρονογράφος Breitling – 1915: ήταν ο πρώτος χρονογράφος που μπορούσε να φορεθεί στον καρπό, θέτοντας έτσι ένα νέο πρότυπο στην ακρίβεια για τα ρολόγια χειρός.

• Η Rolex ιδρύθηκε το 1919: ο Hans Wilsdorf μετονομάζει την εταιρεία του σε «Rolex» και αλλάζει για πάντα τον κόσμο της ωρολογοποιίας.

• Cartier Tank – 1919: Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το Cartier Tank, ήταν εμπνευσμένο από τις ερπύστριες των αρμάτων. • Εφευρέθηκε ο μηχανισμός περιέλιξης (Winding Mechanism) – 1926: Ο Βρετανός ωρολογοποιός John Harwood θα σχεδίαζε την

ΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΑΚΡΙΒΟ

ΡΟΛΟΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ

ΝΑ ΖΗΤΟΎΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

ΕΙΔΙΚΏΝ ΚΑΘΏΣ ΚΑΙ ΤΑ

ΑΝΑΛΟΓΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ

ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ

πρώτη αυτόματη κίνηση ρότορα περιέλιξης για την εταιρεία ρολογιών Fortis, η οποία εξακολουθεί να

λειτουργεί σήμερα.

• Το Oyster – 1926: Μετά τον Α’ Παγκόσμιο

Πόλεμο τα ρολόγια χειρός είχαν αρχίσει να γίνονται αποδεκτά αξεσουάρ για τους άνδρες, αλλά το μεγαλύτερο μειονέκτημά τους ήταν ακόμα η

ευαισθησία τους στη σκόνη και την υγρασία που εισχωρούν στη θήκη και καταστρέφουν τις κινήσεις. Η ανάπτυξη της αδιάβροχης θήκης Oyster

από τον Hans Wilsdorf περιλάβανε ένα σύστημα βιδώματος της στεφάνης, της πλάτης, της θήκης

και της περιέλιξης της κορώνας σε ένα κεντρικό τμήμα, σχηματίζοντας ένα σφραγισμένο σύνολο.

Ήταν η εφεύρεση που άλλαξε τα πάντα. Τα ρολόγια χειρός ήταν πλέον σκληρά, ανθεκτικά εργαλεία και όχι απλά διακοσμητικά.

• LeCoultre & Cie και Jaeger Reverso – 1931: Δύο μεγάλοι παραγωγοί ρολογιών, η LeCoultre & Cie και η Jaeger θα συνεργαστούν για την παραγωγή του πρώτου ρολογιού με συρόμενη θήκη. Οι

δύο εταιρείες θα συγχωνευθούν αργότερα και θα

λειτουργήσουν με το όνομα LeCoultre στο μέλλον.

ΑΡΘΡΟ
« «

ΑΝ ΣΥΓΚΡΊΝΟΥΜΕ

ΤΊΣ ΤΊΜΕΣ

ΠΩΛΗΣΗΣ, ΤΩΝ

ΚΟΡΥΦΑΊΩΝ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ

ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΊΕΣ

ΤΟΥ 1950 – 1970, ΟΊ ΣΗΜΕΡΊΝΕΣ

ΤΊΜΕΣ ΕΊΝΑΊ ΠΕΝΤΕ

ΜΕ ΔΕΚΑ ΦΟΡΕΣ

ΠΊΟ ΑΚΡΊΒΕΣ

• Perpetual – 1933: Ο Emile Borer, επικεφαλής

της έρευνας στον μακροχρόνιο συνεργάτη της Rolex, Aegler, ανέπτυξε το σχέδιο του Harwood, αντικαθιστώντας το ημικυκλικό βάρος του με έναν

μονοκατευθυντικό ρότορα που περιστρέφεται

πλήρως 360°. Παρείχε συνεχή τάση στο κύριο

ελατήριο και βελτιώθηκε σημαντικά η ακρίβεια

χρονομέτρησης και σήμαινε ότι τα ρολόγια χειρός

μπορούσαν να συνεχίσουν να λειτουργούν μόνο

με την κίνηση του χεριού του χρήστη. Ήταν η και -

νοτομία που σφράγισε την τελική νίκη έναντι του

ρολογιού τσέπης, καθώς τα κομμάτια που φορού -

νταν στο σώμα δεν θα είχαν ποτέ αρκετή κίνηση

για να οδηγήσουν τον μηχανισμό. Τα πρώτα Rolex

Perpetuals κυκλοφόρησαν το 1933, με το μέγεθος

των εσωτερικών διαμετρημάτων που απαιτούσαν

πλάτη με θόλο για να τα χωρέσουν, με αποτέλεσμα

να βαφτιστούν Bubblebacks.

• Παρουσιάζεται το First Pilot’s Watch – 1936:

Η IWC κατέχει από καιρό μια ιδιαίτερη θέση στην

ιστορία της ωρολογοποιίας, όταν η μάρκα παρου -

σίασε με επιτυχία το ρολόι του πρώτου πιλότου

στο ευρύ κοινό.

• Blancpain Fifty Fathoms – 1953: Εάν το επι -

χείρημα για το ποιο ήταν το πρώτο ρολόι χειρός

συζητείται έντονα, δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με

το ποιο είναι το πρώτο ρολόι κατάδυσης. Η Rolex συνεργαζόταν με την Panerai τη δεκαετία του 1930 για την παραγωγή του Radiomir, ρολογιών

αρκετά ανθεκτικών για χρήση από τους δύτες των

ειδικών δυνάμεων του ιταλικού ναυτικού, τη Regia

Marina. Και η Omega είχε λανσάρει το Marine της

το 1932, το πρώτο ρολόι που δοκιμάστηκε ειδικά

για χρήση σε σημαντικό βάθος. Ωστόσο, το στοιχείο

που σήμερα καθορίζει περισσότερο τι κάνει ένα

καταδυτικό ρολόι, η περιστρεφόμενη στεφάνη,

έκανε το ντεμπούτο του το 1953 στο Blancpain Fifty Fathoms. Αναπτύχθηκε σε συνδυασμό με τους επίλεκτους κολυμβητές μάχης του Γαλλικού

Ναυτικού και τον διοικητή τους Bob Maloubier, το Fifty Fathoms είναι γενικά αποδεκτό ως το πρώτο σύγχρονο καταδυτικό ρολόι, ξεπερνώντας το Rolex Submariner στη διάκριση για μερικούς μήνες.

• Παρουσιάζονται οι πρώτοι αυτόματοι χρονογράφοι – 1969: Αρκετές δεκαετίες μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η ιστορία της ωρολογοποιίας γράφεται ξανά όταν αυτόματες χρονογραφικές κινήσεις εισάγονται στα ρολόγια

από εταιρείες όπως η Seiko και η Zenith.

• Ρολόι μπαταρίας (quartz) – 1969: Η ιαπωνική

εταιρεία Seiko σημείωσε τη δεύτερη ανακάλυψη της

χρονιάς, όταν κυκλοφόρησε το Astron, το πρώτο με-

γάλης κλίμακας ρολόι χαλαζία (quartz) παραγωγής.

Τα ακριβή, σε ένα βαθμό, παραδοσιακά ελατήρια και

τα γρανάζια δεν θα μπορούσαν ποτέ να μιμηθούν τη

νέα τεχνολογία που αιχμαλώτισε τη φαντασία της

εποχής και ακολούθησε μια χιονοστιβάδα φθηνών

ρολογιών χαλαζία χαμηλής συντήρησης από την

Άπω Ανατολή και τις ΗΠΑ που εξαφάνισε τα δύο

τρίτα των καλύτερων και μεγαλύτερων ελβετικών

Οίκων, μεταξύ αυτών και τη Zenith.

• Omega Speedmaster – 1969: Το ρολόι συνόδευε τις διαστημικές αποστολές που ταξίδεψαν στο φεγγάρι στο Apollo 11.

• Pulsar – 1970: Σαν να μην είχαν αρκετά προβλήματα τα παραδοσιακά ρολόγια εκείνη την εποχή, ο Hamilton κυκλοφόρησε το πρώτο ψηφιακό ρολόι το 1970. Το Pulsar Time Computer δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο πριν, χωρίς δείκτες και καντράν, απλώς μια κενή οθόνη που άναβε με κόκκινα ψηφία LED μόλις ο χρήστης πάτησε το κουμπί στη θήκη του σε σχήμα μαξιλαριού. Αν και ήταν

τεράστια επιτυχία εκείνη την εποχή, ακόμα και που κοσμούσε τον καρπό του Τζέιμς Μποντ στην

έξοδό του Live and Let Die το 1973, η τεχνο -

λογία σύντομα αντικαταστάθηκε από τα ρολόγια

με οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD), τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν το πρότυπο για τα ψηφιακά ρολόγια σήμερα.

• Η Audemars Piguet παρουσιάζει το Royal Oak Watch – 1972: Η εταιρεία όχι μόνο θα

εξασφάλιζε τον εαυτό της οικονομικά με αυτό το ρολόι, αλλά επίσης θα επαναπροσδιόριζε για πάντα το τι ήταν αποδεκτό όσον αφορά το στυλ των ανδρικών ρολογιών χειρός.

• Η Swatch Group ιδρύθηκε το 1983: Δύο

προβληματικές ελβετικές εταιρείες ρολογιών θα συγχωνευθούν και θα γίνουν ο όμιλος Swatch, ο οποίος κατάφερε να κάνει τα ελβετικά ρολόγια προσιτά στους καθημερινούς ανθρώπους για πρώτη φορά στην ιστορία.

• Η άνοδος του Smartwatch – 1994: Το να εντοπίσουμε ποιο ήταν το πρώτο Smartwatch είναι, όπως το πρώτο ρολόι κατάδυσης, ένας άλλος χώρος που εμπνέει μεγάλη συζήτηση—διαφορετικό είδος, ίδιο επιχείρημα. Το 1994 παρουσιάστηκε η συνεργασία Timex/Microsoft, το Datalink. Με δυνατότητα λήψης πληροφοριών από υπολογιστή, θα μπορούσε επίσης να παρέχει ειδοποιήσεις και να αποθηκεύει ημερομηνίες. Ήταν ο πρόδρομος ενός ολοένα και πιο εξελιγμένου αριθμού διαδόχων από μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της τεχνολογίας αιχμής, όπως η Seiko, η Sony και η Garmin, που έφεραν όλες τις δικές τους ερμηνείες για την έννοια του wearable.

• Η Rolex λανσάρει ένα νέο κοσμογράφο

Daytona – 2000: Καθώς γινόταν η νέα χιλιετία, η Rolex παρουσίασε ένα νέο ρολόι Cosmograph Daytona. Περιείχε μια νέα κίνηση, το 4130, το οποίο θα εξασφάλιζε ότι όλα τα μηχανικά ρολόγια Rolex είχαν κινήσεις που παράγονται από την ίδια την εταιρεία.

• IWatch – 2015: Η Apple κυκλοφόρησε το iWatch (αργότερα το Apple Watch) και γρήγορα έγινε ηγέτης της αγοράς, εγκαινιάζοντας τον τελευταίο πονοκέφαλο για τους παραδοσιακούς κατασκευαστές. Μετά από ένα σχετικά αργό ξεκίνημα, η κυκλοφορία της τρίτης γενιάς το 2017 σηματοδότησε την πρώτη φορά που οι εξαγωγές του Apple Watch ξεπέρασαν αυτές των ελβετικών ρολογιών.

EconomyToday 69

ΟΙ Λ Ο ΓΟΙ ΠΟΥ ΑΥ ΞΗΣΑΝ

ΤΙΣ ΤΙΜΈΣ ΤΩΝ ΡΟΛΟΓΙ Ω Ν

Αυτά είναι τα πιο σημαντικά ορόσημα στην ιστορία

του ρολογιού χειρός. Η ιστορία είναι σημαντική για

να καταλάβουμε τις τάσεις των τιμών και τις αντι -

δράσεις των κατασκευαστών και των καταναλωτών.

Η επανάσταση του quartz μεταξύ 1970 – 1988

ταρακούνησε τους ελβετικούς κολοσσούς, με αποτέλεσμα η εργοδότηση στον κλάδο να μειωθεί από 90.000 σε 28.000 υπαλλήλους.

Η Θ Έ ΩΡ Ι Α ΤΗΣ «ΥΨΗΛ Η Σ ΩΡΟΛΟΓΟΠΟΙ Ι ΑΣ»

Μετά από αυτή την επανάσταση οι ελβετικοί κολοσσοί επανατοποθετήθηκαν με τον όρο «υψηλή ωρολογοποιία» αφού μπροστά στον φτηνό ανταγωνισμό

χρειάζονταν έναν τρόπο να ξεχωρίσουν. Επικεντρώθηκαν σε υψηλής ποιότητας, χειροποίητα προϊόντα

και διέθεσαν στην αγορά τα ελβετικά ρολόγια ως είδη πολυτελείας αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τις τιμές τους. Σ’ αυτό τον σχεδιασμό μάρκετινγκ η λειτουργικότητα δεν ήταν πλέον ο πρωταρχικός τους στόχος, αφού προφανώς υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαβάσεις την ώρα, αλλά προώθησαν το αίσθημα της απόλαυσης, του κύρους, της κληρονομιάς και της αποκλειστικότητας.

Με τον καιρό, όμως, οι Ελβετοί κατασκευαστές αντιμετώπισαν προβλήματα. Δεδομένου ότι ο καθένας μπορούσε να ονομάσει τα ρολόγια του υψηλή ωρολογοποιία, ο όρος είχε αρχίσει να χάνει το νόημά του. Για να καταπολεμηθεί αυτό, οι ωρολογοποιοί άρχισαν να δημιουργούν βιομηχανικούς ομίλους και να εκδίδουν τις δικές τους πιστοποιήσεις, αλλά αυτό

οδήγησε σε άλλα ζητήματα. Για παράδειγμα, η υψηλή ωρολογοποιία σήμαινε κάτι διαφορετικό ανάλογα με την περιοχή της Ελβετίας στην οποία βρισκόταν ο κατασκευαστής.

Για να λύσουν αυτό το νέο πρόβλημα, το 2005, αρκετοί Ελβετοί ωρολογοποιοί ίδρυσαν το Fondation de la Haute Horlogerie (FHH). Το 2017, το FHH δημοσίευσε μια λευκή βίβλο που περιγράφει λεπτομερώς τις απαιτήσεις για μια μάρκα που πρέπει να θεωρείται υψηλή ωρολογοποιία. Ονόμασαν επίσης 64 ωρολογοποιούς, συμπεριλαμβανομένων μακροχρόνιων εμπορικών σημάτων καθώς και νεοεισερχόμενων και μικροκατασκευαστές που πληρούσαν τις απαιτήσεις. Αυτές οι απαιτήσεις περιλαμβάνουν μια ορισμένη ποσότητα εσωτερικής παραγωγής, χειροποίητα εξαρτήματα, σύνθετες κινήσεις και διακοσμητικά χαρακτηριστικά. Σημαντική βαρύτητα δίνεται και σε όποιες καινοτομίες δημιουργούνται

από την ωρολογοποιία. Αυτό επιτρέπει στις νεότερες μάρκες να κερδίσουν τον πολυπόθητο χαρακτηρισμό υψηλής ωρολογοποιίας, υπό την προϋπόθεση ότι συνεισφέρουν κάτι σημαντικό στον τομέα. Λάβετε υπόψη ότι αυτή η ονομασία ισχύει για έναν κατασκευαστή στο σύνολό του και όχι για ένα συγκεκριμένο ρολόι. Έτσι, ένας κατασκευαστής υψηλής ωρολογο -

ποιίας μπορεί ακόμα να παράγει πιο απλά, λιγότερο

περίτεχνα ρολόγια.

Η στρατηγική εξελίχθηκε με την είσοδο των έξυπνων ρολογιών και του Apple Watch. Οι ελβετικοί κολοσσοί άρχισαν να προσφέρουν ρολόγια περιορισμένης

έκδοσης με διάφορα σχέδια και χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, με την καινοτομία και με την προσθήκη πολύτιμων σπάνιων στοιχείων όπως ένα διαμάντι, το ζαφείρι, ο χρυσός ή το ρουμπίνι στο ρολόι στόχευσαν στους πολύ πλούσιους.

Εφαρμόζοντας τις πιο πάνω στρατηγικές οι εταιρείες αύξησαν και το κόστος τους. Εκτός από το κόστος των υλικών και κατασκευής που αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο λόγω της χρήσης σπάνιων υλικών και της έλλειψης τεχνιτών, αυξάνεται κατ’ επέκταση και το κόστος μάρκετινγκ. Η καινοτομία αυξάνει το κόστος

έρευνας και ανάπτυξης. Το αίσθημα της εμπειρίας

που θέλουν να σου προσφέρουν μέσω πολυτελών καταστημάτων αυξάνουν το κόστος διανομής.

ΠΈΝΤ Έ Μ Έ ΔΈΚΑ ΦΟΡΈΣ

ΠΙΟ ΑΚΡΙΒ Α Σ Η Μ Έ ΡΑ

ΤΑ ΡΟΛ Ο ΓΙΑ

Αν συγκρίνουμε τις τιμές πώλησης, αναπροσαρμο -

σμένες με τον πληθωρισμό, των κλασικών μοντέλων

των κορυφαίων κατασκευαστών τις δεκαετίες του 1950 – 1970, οι σημερινές τιμές είναι πέντε με

δέκα φορές πιο ακριβές. Μπορεί σχεδιαστικά να μην έχει μεγάλη διαφορά από το αρχικό μοντέλο ωστόσο, τα νέα μοντέλα είναι τεχνολογικά ανώτερα και τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι πολύ πιο ακριβά και ανθεκτικά.

Ακόμα ένα στοιχείο που αύξησε τις τιμές, είναι η αύξηση της αγοράς μεταχειρισμένων ρολογιών. Αυτό έγινε κατορθωτό με τις διαδικτυακές πλατφόρμες πώλησης όπου άτομα και εταιρείες από ολόκληρο τον κόσμο μπορούν να συμβληθούν και να πουλήσουν μεταχειρισμένα ή αφόρητα ρολόγια. Επίσης η είσοδος των λιστών αναμονής σε πολλές από τις γνωστές μάρκες έκανε πολλούς δυνητικούς αγοραστές να κάνουν στροφή στα μεταχειρισμένα. Επιπρόσθετα οι τιμές αυξήθηκαν λόγω της αύξηση της ζήτησης από μερίδα των Millenials μεσαίων εισοδημάτων που αναζητούν σύμβολα κύρους και νέων της Generation Z που είχαν κέρδη από τη διάδοση των κρυπτονομισμάτων και αναζητούν να τοποθετηθούν. Τέλος, η αύξηση της ζήτησης και η μεγάλες αυξήσεις στις τιμές οδήγησε πολλούς να τοποθετηθούν σε ρολόγια με σκοπό την επένδυση, είτε καιροσκοπικά είτε με μακροχρόνιο ορίζοντα, αφού οι αποδόσεις συγκεκριμένων μοντέλων ξεπερνούσαν σε πολλές περιπτώσεις τις αποδόσεις των μετοχών και αυτό οδήγησε σε περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚ Α ΣΤΟΙΧ ΈΙ Α

Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς πολυτελών ρολογιών υπολογίστηκε σε US$42,21 δισεκατομμύρια

το 2022 και αναμένεται να φτάσει τα US$45,00

δισεκατομμύρια το 2023. O σύνθετος ετήσιος ρυθ -

μός ανάπτυξης (CAGR) από το 2023 έως το 2030 αναμένεται να είναι 5,0% και το μέγεθός της να

70 EconomyToday ΑΡΘΡΟ
ΤΟΥΣ
ΚΟΛΟΣΣΟΥΣ, ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Η ΕΡΓΟΔΟΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΝΑ ΜΕΙΩΘΕΙ ΑΠΟ 90.000 ΣΕ 28.000 ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ QUARTZ ΓΥΡΩ ΣΤΟ 1970 ΤΑΡΑΚΟΥΝΗΣΕ
ΕΛΒΕΤΙΚΟΥΣ

1. PATEK PHILIPPE GRANDMASTER CHIME REF. 6300A-010

US$31.19 ΈΚΑΤ., 2019, CHRISTIE’S

2. PATEK PHILIPPE HENRY GRAVES SUPERCOMPLICATION REF. 198.385

US$24 ΈΚΑΤ., 2014, SOTHEBY’S

ανέλθει σε US$62,25 δισεκατομμύρια το 2030.

Η Ασία κυριαρχεί και στην αγορά πολυτελών ρολο -

γιών με μερίδιο 49,0% το 2022. Αυτό οφείλεται στη ραγδαία μεταβαλλόμενη συμπεριφορά των

καταναλωτών και στην αύξηση του διαθέσιμου εισο -

δήματος των καταναλωτών, κυρίως σε αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα και η Ιαπωνία. Με βάση τα προϊόντα, η παγκόσμια βιομηχανία έχει περαιτέρω κατηγοριοποιηθεί στην αγορά ηλεκτρονικών και μηχανικών/αυτόματων ρολογιών. Τα ηλεκτρονικά ρολόγια κυριαρχεί στην παγκόσμια βιομηχανία το 2022 και αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο μερίδιο άνω του 62,9% των συνολικών εσόδων το ίδιο έτος και είναι πιθανό να επεκταθεί περαιτέρω με σταθερό CAGR διατηρώντας την ηγετική του θέση σε όλη την περίοδο πρόβλεψης. Βασικές εταιρείες επεκτείνουν τις προσφορές προϊόντων τους σε έξυπνα ρολόγια εξοπλισμένα με προηγμένες λειτουργίες, όπως μετρητές καρδιακών παλμών, δυνατότητες GPS και παρακολούθηση πολλαπλών αθλημάτων. Επιπλέον, πωλητές, όπως η Apple Inc., προσφέρουν μια επιλογή προσαρμοσμένων ρολογιών που επιτρέπουν στους καταναλωτές να επιλέξουν χρώμα, υλικό και χαρακτηριστικά. Από την άλλη πλευρά, το μηχανικά/αυτόματα ρολόγια αναμένεται να επεκταθεί με τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης από το 2022 στο

3. ROLEX «PAUL NEWMAN» DAYTONA REF. 6239

US$17.75 ΈΚΑΤ., 2017, PHILLIPS

4. PATEK PHILIPPE STAINLESS STEEL REF. 1518

US$11.137 ΈΚΑΤ., 2016, PHILLIPS

5. PATEK PHILIPPE «PRINCE MOHAMMED TEWLIK A. TOUSSOU» REF. 1518

US$9,570 ΈΚΑΤ., 2021, SOTHEBY’S

2030. Ένας μεγάλος πληθυσμός της επιχειρηματικής

τάξης προτιμά αυτόν τον τύπο πολυτελών ρολογιών, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δήλωση στυλ και στάτους. Η χρήση κεραμικών επικαλύψεων τιτανίου μαζί με επιστρώσεις PVD ενισχύει τη διάρκεια ζωής των μηχανικών ρολογιών πολυτελείας.

ΤΕΛΙΚΆ ΠΌΤΕ Ε Ν Ά Ρ Ό ΛΌΙ

ΘΕΩΡΕ Ι ΤΆ Ι Ά ΚΡΙΒΌ Κ Ά Ι

ΠΌΤΕ ΥΠΕΡΤΙΜΗΜ Ε Ν Ό ; Τεχνικά, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο όρων όταν πρόκειται για ρολόγια πολυτελείας. «Ακριβό» σημαίνει ότι κάτι κοστίζει πολύ, αλλά οι λόγοι είναι δικαιολογημένοι. «Υπερτιμημένο», από την άλλη πλευρά, σημαίνει ότι το κόστος είναι υπερβολικό. Με την πρόσβαση που έχουμε όλοι στην πληροφόρηση, ο καθένας μπορεί να αποφασίσει πιο ρολόι είναι το κατάλληλο με βάση το γούστο του, τα θέλω του, τις ανάγκες του και την οικονομική του δυνατότητα. Καλό είναι αν πρόκειται για ακριβό ρολόι να ζητούμε την βοήθεια ειδικών καθώς και τα ανάλογα πιστοποιητικά γνησιότητας. Επίσης αν πρόκειται για μεταχειρισμένα ρολόγια, σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψιν είναι η συντήρηση και η επισκευή. Από εκεί και πέρα, περί ορέξεως ουκ εστίν

EconomyToday 71
φιλονικία! Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΛΙΣΤΩΝ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΝΩΣΤΕΣ ΜΑΡΚΕΣ ΕΚΑΝΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΔΥΝΗΤΙΚΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣΤΕΣ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ
ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΑ
ΤΑ 5 ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΑ ΡΟΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΠΟΥΛΉΘΉΚΑΝ ΠΟΤΈ ΣΈ ΔΉΜΟΠΡΑΣΙΑ

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ

ΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ

ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Πώς προχωρεί η κυβέρνηση στη διαδικασία καταρτισμού της νέας στεγαστικής πολιτικής και ποιοι είναι οι στόχοι της. Μιλώντας στο Economy Today, η κ. Πατρίνα Ταραμίδου, αναφέρθηκε στο θέμα αυτό, καθώς επίσης

και σε άλλα παρεμφερή ζητήματα όπως είναι η συνεργασία δημόσιου

και ιδιωτικού τομέα, η αναβάθμιση του Κτηματολογίου, καθώς και στο ενδεχόμενο φούσκας στην αγορά ακινήτων

ΤΟΥ ΆΓΓΕΛΟΥ ΆΓΓΕΛΟΔΉΜΟΥ

ΘΕΜΑ

μεσαία αμειβόμενες οικογένειες σε προσιτές τιμές.

Σαφώς και είναι σημαντικό στο πιο πάνω πλαίσιο να

αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία και η εμπειρία του ΚΟΑΓ

και να αξιολογηθούν σενάρια εμπλοκής/αξιοποίησής

του στην προσπάθεια που καταβάλλεται για εύρεση

καινοτόμων λύσεων, ειδικότερα για το θέμα της προσιτής στέγασης.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ ΔΗΜΌΣ ΊΌΥ –

Ί Δ Ί ΩΤ Ί ΚΌΥ Τ Ό Μ Ε Α

Το ενδεχόμενο συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και

ιδιωτικού τομέα με στόχο την καλύτερη δυνατή

υλοποίηση της νέας στεγαστικής πολιτικής ήταν το επόμενο θέμα που θέσαμε ενώπιον της κ. Ταραμίδου. Ρωτήσαμε λοιπόν κατά πόσο υπάρχει πρόθεση για συνεργασία ή μεγαλύτερη εμπλοκή στους σχεδιασμούς, του ιδιωτικού τομέα και αν ναι πώς αυτό ενδεχομένως να γίνει; Η ενεργοποίηση του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος θα είναι σε θέση, με στοχευμένα πολεοδομικά, φορολογικά ή άλλα κίνητρα, να συνδράμει στην αύξηση του διαθέσιμου κτηριακού αποθέματος, αποτελεί ένα από τα σενάρια που είναι υπό επεξεργασία, ανέφερε η κ. Ταραμίδου. Για να προσθέσει ότι μέσα από τα μοντέλα σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, τα οποία στο παρόν στάδιο αξιολογούνται ως προς τη δυνατότητα αξιοποίησής τους με σκοπό να παραχθούν κατοικίες με αποδοτικότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο, δυνατό να εξυπηρετείται, όχι μόνο ο τομέας της στέγασης, αλλά και άλλοι σημαντικοί τομείς της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας

της χώρας μας.

ΚΤΗΜΑΤ Ό ΛΌΓ ΊΌ ΚΑ Ί Ξ Ε Ν ΌΊ ΕΠΕΝΔΥΤ Ε Σ

Για να γίνουν πράξη οι σχεδιασμοί, εκτός από τη

θέληση χρειάζονται και λειτουργικές υπηρεσίες και ιδιαίτερα ένας δυνατός κρατικός μηχανισμός. Το Κτηματολόγιο αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στην όλη προσπάθεια και όχι μόνο. Με την τεχνολογική αναβάθμιση και τη μείωση της γραφειοκρατίας, η χώρα μας καθίσταται ελκυστικότερη για προσέλκυση ξένων επενδυτών στον κλάδο των ακινήτων. Είναι γεγονός λοιπόν, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα από το Κτηματολόγιο όσον αφορά στην τεχνολογική του αναβάθμιση, ωστόσο υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια για αναβάθμιση και μείωση της γραφειοκρατίας όπως και σε άλλες κρατικές υπηρεσίες όπως είναι η Πολεοδομία. Ρωτήσαμε την κ. Ταραμίδου Ποια είναι τα σχέδια για μείωση της γραφειοκρατίας, κάτι που θα συμβάλει και στην προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδυτών; Απαντώντας ανέφερε: Στόχος του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (ΤΚΧ) είναι η περαιτέρω προώθηση και αναβάθμιση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Με σκοπό τη μείωση της γραφειοκρατίας και έχοντας ως στόχο την περαιτέρω αναβάθμιση

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ, ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΜΕΙΩΣΗ

της ποιότητας εξυπηρέτησης των πολιτών, το ΤΚΧ προωθεί τρόπους ανασχεδιασμού και απλοποίησης των διαδικασιών του.

Ενδεικτική είναι η εισαγωγή εναλλακτικών τρόπων υποβολής αίτησης και παραλαβής εγγράφων καθώς και η επικείμενη έναρξη υλοποίησης της δυνατότητας ηλεκτρονικής εγγραφής υποθηκών από τους ίδιους τους Ενυπόθηκους Δανειστές. Επιπρόσθετα, με την εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής σχετικά με τον τρόπο ελέγχου εγκυρότητας εισερχόμενων εγγράφων υπογεγραμμένων με ηλεκτρονική υπογραφή, τόσο από την επικράτεια της Δημοκρατίας, όσο και από άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξάνεται η αποδοτικότητα, εξοικονομείται χρόνος και διασφαλίζεται η ασφάλεια των εγγράφων.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης, η ριζική αναβάθμιση

που έγινε για το γεωγραφικό μέρος του Συστήματος

Πληροφοριών Γης (ΣΠΓ), καθώς και η δρομολόγηση

διαδικασιών αναβάθμισης του Νομικού και Εκτιμητικού μέρους του ΣΠΓ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί, μεταξύ άλλων, για εξαγωγή δεδομένων για διαμόρφωση πολιτικών.

Το ΤΚΧ έχει καταφέρει με την ολοκλήρωση τής διαδικασίας μεταβίβασης να εκδίδεται άμεσα και ο τίτλος ιδιοκτησίας στο όνομα του δικαιούχου προσώπου, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και με θετικό αντίκτυπο στην προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδυτών, ενώ δρομολογείται και νέα απλοποιημένη διαδικασία για την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας στους οριζόντιους και κάθετους διαχωρισμούς για νέα οικόπεδα και μονάδες με την οποία θα επιτυγχάνεται η έκδοση των τίτλων σε περίπου 3 μήνες.

Το ΤΚΧ, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συμβάλλει στην ετοιμασία της νομοθεσίας του Αστικού Αναδασμού καθώς και στην μελλοντική εφαρμογή του σε συνεργασία με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ), το οποίο θα βοηθήσει σε μία πιο ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, αφού θα δίνεται η δυνατότητα να απεγκλωβίζονται οικιστικά τεμάχια, τα οποία σήμερα είναι περίκλειστα ή δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να διατεθούν στην ελεύθερη αγορά.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, περιλαμβάνεται μεταρρύθμιση

που αφορά στην ψήφιση και εφαρμογή του περί της

Διευκόλυνσης των Έργων Στρατηγικής Ανάπτυξης

Νόμου, ο οποίος στοχεύει στη στήριξη και προσέλκυση

Στρατηγικών Αναπτύξεων στην Κύπρο, αφού προνοεί την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και την έγκαιρη έκδοση πολεοδομικών αδειών και αδειών

οικοδομής. Με την ψήφισή του σε Νόμο, προβλέπεται

η δημιουργία «Τομέα Στρατηγικών Αναπτύξεων» στο ΤΠΟ. Η μηχανογράφηση αποτελεί μία από τις κυρίαρχες προτεραιότητες και του ΤΠΟ για όλους ανεξαίρετα τους Τομείς. Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης Μηχα-

74 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΤΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ, ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΥΤΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΦΟΥΣΚΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

νογράφησης του Τμήματος έχει τεθεί σε λειτουργία, μεταξύ άλλων, το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα «Ιππόδαμος» με στόχο τον σταδιακό ψηφιακό μετασχηματισμό όλων των λειτουργιών του ΤΠΟ αλλά και της διαχείρισης των Αδειών Οικοδομής από τις Επαρχιακές Διοικήσεις. Το σύστημα «Ιππόδαμος» αποτελεί «σταθμό» στη βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών του Τμήματος, τη μείωση των καθυστερήσεων και της γραφειοκρατίας και αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ίδιας της οικονομίας. Η ψηφιοποίηση οδήγησε επιπλέον στον εκσυγχρονισμό του συστήματος αδειοδότησης με την εισαγωγή νέων ρυθμίσεων και απάλειψη αχρείαστων ή επαναλαμβανόμενων ενεργειών.

ΤΟ ΕΝΔΕΧ Ο ΜΕΝΟ ΦΟΎΣΚΑΣ

Σε μια συζήτηση για τον κλάδο των ακινήτων αναπόφευκτα η κουβέντα θα πάει και στο ενδεχόμενο φούσκας, τη στιγμή μάλιστα που οι τιμές σε ορισμένες περιοχές έχουν καταστεί απλησίαστες. Μάλιστα, πρόσφατα τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσο και το ΔΝΤ ήχησαν καμπανάκι για το ενδεχόμενο φούσκας στην αγορά ακινήτων διεθνώς. Ρωτήσαμε λοιπόν την κ. Ταραμίδου πόσο ανησυχεί να εμφανι -

στεί ένα φαινόμενο φούσκας στην κυπριακή αγορά και τι μέτρα μπορεί να λάβει η κυβέρνηση για να το αποτρέψει;

Όπως ανέφερε, από τη μια, η επιβράδυνση της οικονομίας των τελευταίων μηνών, αναμένεται να συνεχιστεί λόγω του πληθωρισμού και των ψηλών επιτοκίων που επηρεάζουν αρνητικά τις επενδύσεις και δυσκολεύουν το δανεισμό και την εξυπηρέτηση των υφιστάμενων δανείων, παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν και την αγορά ακινήτων. Από την άλλη, η αύξηση του κόστους κατασκευής και ο πληθωρισμός, αναπόφευκτα, ωθούν τις τιμές και τα ενοίκια προς τα πάνω, ιδιαίτερα σε κάποιες περιοχές (π.χ. Λεμεσό), με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα με την εξεύρεση προσιτής στέγης. Με την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να στηριχθούν οι επενδύσεις και ο κατασκευαστικός τομέας, ενώ ο τουριστικός τομέας αναμένεται να συνεχίσει τη σταθερή του πορεία. Ο στόχος της κυβέρνησης για μείωση του πληθωρισμού σε βάθος χρόνου, αναμένεται να βοηθήσει στη σταδιακή μείωση των επιτοκίων και στη συγκράτηση των τιμών, περιορίζοντας με τον τρόπο αυτό τη δημιουργία φούσκας στον τομέα των ακινήτων.

EconomyToday 75

ΑΥΞΉΘΉΚΑΝ

ΚΑΤΑ ΠΕΡΊΠΟΥ 20%

οι τιμές των

ενοικίων

κατοικιών

στη Λεμεσό και ακολουθεί η Λευκωσία, η Λάρνακα και

Με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζονται οι αυξήσεις των ενοικίων κα-

τοικιών σε όλη την Κύπρο. Όπως

αναφέρουν στο Economy Today επαγγελματίες του χώρου οι τιμές

των ενοικίων παγκύπρια καταγράφουν κατά μέσο όρο αύξηση της τάξης του 10 - 20%. Γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη για παροχή κινήτρων από το κράτος ώστε να αντιμετωπιστεί αυτό το διαχρονικό πρόβλημα. Αποτέλεσμα της αυξητικής

τάσης είναι ο αποκλεισμός των Κυπρίων ενοικιαστών από συγκεκριμένες περιοχές της χώρας.

ΑΠΟΚΛΕΊΟΥΝ

ΤΟΥΣ ΚΥΠΡΊΟΥΣ

Όπως εξηγεί στο Economy Today ο διευθυντής

της FOX Smart Estate Agency και πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ) Γιώργος Μουσκίδης, τον τελευταίο χρόνο οι αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων κυμαίνονται

σε ποσοστό της τάξης 10 - 20%. Όπως εξηγεί, «η Λεμεσός κρατάει τα σκήπτρα στην ακρίβεια, με τα πιο ακριβά ενοίκια να είναι στις παραθαλάσσιες κατοικίες, ενώ δεν υπάρχει κάποιος κανόνας που αυξάνεται η τιμή για τα ακίνητα που βρίσκονται πιο κοντά στη θάλασσα». Σύμφωνα με τον κ. Μουσκίδη, «τα ενοίκια για τον μέσο Κύπριο έχουν αυξηθεί, καθώς ένα καινούργιο μονάρι για νεαρά άτομα, το οποίο είναι το πιο περιζήτητο είδος,

ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ

έχει αυξηθεί ακόμα περισσότερο, φθάνοντας

περίπου στα 700 - 800 ευρώ τον μήνα σε καλές περιοχές». Ενδεικτικά το επιπλωμένο δυάρι σε καλές περιοχές κυμαίνεται από 900 - 1.100

ευρώ τον μήνα και το τριάρι από 1.250 (110 τ.μ.) έως 1.800 (140 τ.μ.) ευρώ μηνιαίως. Οι τιμές στα μεταχειρισμένα κυμαίνονται αναλόγως της ηλικίας και της κατάστασης της κατοικίας, διευκρινίζει. Ερωτηθείς για το αν υπάρχουν

περιοχές στις οποίες δεν θα μπορούν να μείνουν οι Κύπριοι λόγω της ακρίβειας των ενοικίων, απαντά ότι «ήδη στα παραθαλάσσια στη Λεμεσό δεν μένουν Κύπριοι, εκτός από όσους έχουν ιδιοκτησία ή αποτελούν το 5% των πλουσίων. Οι πρώτες γραμμές αποκλείουν τους Κύπριους».

Γι’ αυτό τον λόγο το «κράτος θα πρέπει να γίνει αρωγός προς τους συμπολίτες, παρέχοντας πα-

κέτα με επίδομα ενοικίου με βάση τις τρέχουσες τιμές της αγοράς», προσθέτει.

ΠΡΟΤΕΡΑΊΟΤΗΤΑ

ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ

Όπως αναφέρει στο Economy Today ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εκτιμητών Πόλυς Κουρουσίδης, η

αύξηση των ενοικίων σε Λευκωσία και Λάρνακα

ανέρχεται περίπου στο 10%, στη Λεμεσό είναι

πέραν του 25%, ενώ στην Πάφο αναμένεται να

φανεί τον Σεπτέμβριο λόγω των νέων φοιτητών

που θα

76 EconomyToday ΘΕΜΑ
προσεγγίσουν την πόλη μετά τη μεταφο-
ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΕΤΗΣΙΑ ΑΎΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΩΝ ΠΕΡΙΠΟΎ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΎ 17% ΣΤΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ 20% ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ Οι μεγαλύτερες αυξήσεις
καταγράφονται
η Πάφος.
ενοικίων

ρά ανωτέρων Σχολών στην περιοχή. Σύμφωνα με τον κ. Κουρουσίδη είναι πιθανό στην Πάφο η

αύξηση να ανέλθει στο 10% και να καλυφθεί η

ζήτηση των φοιτητών για εννέα μήνες, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Μάιο, καθώς τον χειμώνα δημιουργούνται κενά στις μισθώσεις

αφού δεν υπάρχουν διαθέσιμες βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις τουριστών μέσω airbnb. Σύμφωνα με τον κ. Κουρουσίδη, σε όλο το παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού και στην περιοχή της Γερμασόγειας ενοικιάζουν ξένοι εργαζόμενοι με υψηλούς μισθούς. Αντίθετα στη Λάρνακα υπάρχει μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης και δεν έχει πολλούς φοιτητές. Όπως τονίζει ο κ. Κουρουσίδης, «κάθε χρόνο συζητάμε το ίδιο πρόβλημα και θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για να αυξηθεί η διαθεσιμότητα των διαμερισμάτων». Κληθείς να σχολιάσει ποια θα μπορούσαν να είναι τα κίνητρα αναφέρει ότι θα ήταν «κίνητρα για επένδυση με σκοπό την ενοικίαση». Ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι η ταχύτερη, από 2 - 3 έτη, έκδοση πολεοδομικής άδειας στα κέντρα των πόλεων της Λεμεσού και της Λευκωσίας. «Να δοθεί προτεραιότητα στα κέντρα των πόλεων». Επίσης, έκδοση πολεοδομικής άδειας σε πολυκατοικίες μόνο για ενοικίαση, δηλαδή μην επιτρέπεται να πωληθεί το διαμέρισμα και να μπορεί να αποπληρωθεί σε ορίζοντα 10 ετών. «Έχει τρόπους και έχει γραφειοκρατία», καταλήγει.

ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΕΡΙΞ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ

ΠΑΡΑΤΗΡΟΎΝΤΑΙ

ΎΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ, ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΠΡΟΤΙΜΟΎΝ ΞΕΝΟΙ

ΕΠΕΝΔΎΤΕΣ

ΠΛΗΘΏΡΑ ΖΗΤΗΣΗΣ

Όπως αναφέρει στο Economy Today ο ιδιοκτήτης της εταιρείας G&P Lazarou Πέτρος Λαζάρου, η αύξηση των ενοικίων ανέρχεται στα 100 ευρώ φέτος σε σχέση με πέρυσι και στα 200 ευρώ σε σχέση με πρόπερσι. Ενδεικτικά, στην Έγκωμη τα ενοίκια σε μονάρια πολυτελείας, δηλαδή καινούργια και επιπλωμένα, κυμαίνονται από 600 - 700, σε δυάρια από 800 - 900 και σε τριάρια από 1.000 ευρώ και άνω, ενώ στην Αγλαντζιά κυμαίνεται από 500 - 550 το μονάρι και από 600 - 700 το δυάρι. Σύμφωνα με τον κ. Λάζάρου, «υπάρχει λογική στην αύξηση των ενοικίων καθώς καταγράφεται αύξηση στις τιμές των υλικών, στον πληθωρισμό και στον αριθμό των φοιτητών». Όπως εξηγεί η προσφορά καθορίζει τη ζήτηση και στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχει λίγη προσφορά και μεγάλη ζήτηση. Την ίδια ώρα αναφέρει ότι υπάρχει χώρος για ανέγερση νέων διαμερισμάτων στην Έγκωμη και στην Αγλαντζιά, ενώ φοιτητές προσελκύουν και τα Λατσιά και ο Στρόβολος, με τις τιμές των ενοικίων να είναι περίπου 50 - 100 ευρώ πιο φθηνά μηνιαίως. «Οι αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων πηγαίνουν αλυσιδωτά λόγω της προσφοράς και της ζήτησης. Στη Λεμεσό όλα καταγράφουν τεράστια ανάπτυξη και πάντα χτίζεται κάτι δίπλα σε κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα γύρω από τη Μαρίνα. Η αυξημένη

EconomyToday 77

ζήτηση δείχνει ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί στην περιοχή γύρω από το ΤΕΠΑΚ, σε όλη την παραλιακή, με το μονάρι να ανέρχεται στα 1.500 ευρώ και το δυάρι στις 2.500 ευρώ». Όπως εξηγεί, στη Λευκωσία νοικιάζουν περισσότεροι ντόπιοι, ενώ στα παράλια

κυρίως ξένοι από όλο τον κόσμο, κυρίως από το Ισραήλ, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τις Αραβικές χώρες. Όπως τονίζει ο κ. Λαζάρου, η Λάρνακα πήρε την ανιούσα, κυρίως από τους Λιβανέζους και Ισραηλινούς ενοικιαστές, καταγράφοντας απότομη αύξηση ενοικίων μεταξύ 200 και 300 ευρώ, κοστολογώντας για παράδειγμα ένα μονάρι από 500 σε 800 ευρώ τον μήνα. «Η μεγαλύτερη ζήτηση καταγράφεται σε Πάφο και Λεμεσό, όχι μόνο στο παραλιακό μέτωπο αλλά και σε 5 χλμ μακριά από τη θάλασσα και ακολουθεί η Λάρνακα και η Λευκωσία». Πληθώρα ζήτησης σημειώνεται και στην Πάφο, όπου είναι δύσκολα να βρεις κατοικία για ενοικίαση λόγω των μισθώσεων που υπάρχουν μέσω της ιστοσελίδας airbnb, αφού ενοικιάζοντάς τα σαν τουριστικά καταλύματα οι ιδιοκτήτες κερδίζουν περισσότερα χρήματα τον μήνα, ενοικιάζοντάς τα για παράδειγμα 100 ευρώ την ημέρα αντί για 1.200 ευρώ τον μήνα. Βέβαια η ζήτηση των τουριστικών καταλυμάτων υπάρχει μόνο την καλοκαιρινή περίοδο, όπου δεν επιλέγουν τις μακροχρόνιες, σταθερές ενοικιάσεις, προσθέτει.

ΤΙΜΈΣ

Από την πλευρά τους, ο CEO της Synergy Real Estate, Χριστόδουλος Κυριάκου, ο υπεύθυνος Ενοικιάσεων Αντρέας Αντρέου και ο υπεύθυνος Πωλήσεων Παναγιώτης Τόφας, μιλώντας στο Economy Today δίνουν τις απαντήσεις για τον παλμό των ενοικίων στην αγορά. Ερωτηθέντες για το πού κυμαίνεται η αύξηση των ενοικίων κατοικιών τους τελευταίους μήνες, διευκρινίζουν ότι «η αύξηση τον ενοικίων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως για παράδειγμα στην αύξηση των τραπεζικών επιτοκίων. Σημαντικό ρόλο

έπαιξε και ο πόλεμος στην Ουκρανία, που από τη μία ανέβασε το κατασκευαστικό κόστος και από την άλλη, έφερε στην Κύπρο μεταναστευτικό κύμα με αποτέλεσμα σε διάφορες περιοχές του νησιού να παρατηρείται υψηλή ζήτηση ακινήτων, την οποία η μειωμένη προσφορά δεν δύναται να καλύψει», συμπληρώνουν.

«Σε ετήσια βάση δηλαδή από το 1ο τρίμηνο του

2022 μέχρι το 1ο τρίμηνο του 2023, στη Λευκωσία σημειώθηκε μια αύξηση της τάξεως του 15%

περίπου σε διαμερίσματα και περίπου 11% σε σπίτια.

Στη Λεμεσό, παρατηρείται μια αύξηση περίπου της

τάξης του 17% στα διαμερίσματα και 20% στα

σπίτια. Στην επαρχία Λάρνακας, η αύξηση κυμάνθηκε

στο 12% στα διαμερίσματα και στο 6% στα σπίτια.

Στην επαρχία Πάφου, η αύξηση ανέρχεται σε 35%

περίπου για διαμερίσματα και για σπίτια περίπου

20%. Στην ελεύθερη Αμμόχωστο, παρατηρείται μια

αύξηση της τάξης του 17% για διαμερίσματα και για

σπίτια περίπου 4%. Αύξηση παρατηρείται και στις τουριστικές/ παραθεριστικές κατοικίες σχεδόν σε όλες τις επαρχίες, όπου Παγκυπρίως, κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 20% για τουριστικά διαμερίσματα και περίπου 15% για τουριστικές οικίες».

Αναφορικά με το πόσο κοστίζει κατά μέσο όρο ένα μονάρι, δυάρι και τριάρι σε Λεμεσό, Λευκωσία, Λάρνακα και Πάφο, τονίζουν ότι «ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε κάποιες τιμές ενοικίασης αλλά να τονιστεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι τιμές μπορεί να είναι υψηλότερες, ανάλογα με τις παροχές τους, τη χρονολογία κατασκευής, τα τετραγωνικά, την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και φυσικά την τοποθεσία τους. Οι διακυμάνσεις είναι μεγαλύτερες στις παραθαλάσσιες περιοχές -κυρίως στη Λεμεσό και Λάρνακα- ενώ στη Λευκωσία βλέπουμε ακόμη υψηλότερες τιμές στο κέντρο και κοντά στα πανεπιστήμια», προσθέτουν.

«Στη Λεμεσό, οι τιμές για ένα διαμέρισμα ενός

υπνοδωματίου ξεκινούν από €800 - €900, από

78 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΈΝΟΙΚΙΩΝ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΟΝΑΡΙ ΔΥΑ ΡΙ ΤΡΙΑΡΙ ΛΕΜΕΣΟΣ 800-900 € 1.200-1.300 € 1.700-1.800 € ΛΕΥΚΩΣΙΑ 500-600 € 700-800 € 900-1.000 € ΛΑΡΝΑΚΑ 500-600 € 700-800 € 900-1.000 € ΠΑΦΟΣ 400-500 € 600-700 € 800-900 € ΠΗΓΗ: SYNERGY REAL ESTATE ΕΝΔΕΙΚΤΙΚ Ε Σ ΤΙΜ Ε Σ ΕΝΟΙΚ Ι ΑΣΗΣ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜ ΑΤΩΝ

€1.200 - €1.300 για δύο υπνοδωμάτια και από

€1.700 - €1.800 για τριάρια. Να υπογραμμίσουμε

βεβαίως ότι σε αυτές τις ενδεικτικές τιμές δεν συμπεριλαμβάνονται διαμερίσματα που βρίσκονται στους «πύργους», όπου εκεί οι τιμές βρίσκονται σε εντελώς διαφορετικά επίπεδα. Τώρα, όσον αφορά στη Λευκωσία, οι τιμές για ένα μονάρι διαμέρισμα ξεκινούν από €500 - €600, για δυάρια από €700 - €800 και για

τριάρια από €900 - €1.000. Αντίστοιχα, στη Λάρνακα οι τιμές για διαμερίσματα του ενός υπνοδωματίου

αρχίζουν από €500-€600, από €700 - €800 για δύο υπνοδωμάτια και από €900 - €.1000 για τρία υπνοδωμάτια. Από την άλλη, στην Πάφο οι τιμές για

ένα μονάρι διαμέρισμα ξεκινούν από €400 - €500, από €600 - €700 στα δυάρια και από €800€900 στα τριάρια».

Όπως εξηγούν, «στις περιοχές πέριξ των κέντρων των πόλεων, διαχρονικά παρατηρούνται υψηλότερες

τιμές, με αποτέλεσμα να τις προτιμούν ξένοι επενδυτές, ενώ ακριβώς λόγω αυξημένου κόστους, αρκετοί ντόπιοι τις αποφεύγουν – αναλόγως βεβαίως και των οικονομικών δεδομένων του κάθε ενδιαφερόμενου.

Στη Λεμεσό, υπάρχει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον

από ξένους για ακίνητα κοντά στον παραλιακό δρόμο

και το κέντρο της πόλης, όπου υπάρχουν αναπτύξεις

πολύ υψηλού επιπέδου κατασκευής. Στις συγκεκρι-

μένες περιοχές, τα ενοίκια είναι απλησίαστα για την πλειοψηφία του κόσμου».

ΦΟΙΤΗΤΙΚΆ ΣΠΙΤΙΆ

Αναφορικά με το πού κυμαίνονται οι τιμές στα φοιτητικά σπίτια, σημειώνουν ότι «υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των φοιτητικών κατοικιών, όπως η τοποθεσία, η απόσταση από το πανεπιστήμιο, η κατάσταση του διαμερίσματος, η ποιότητα της μονάδας και της οικοδομής. Επιπλέον, οι τιμές μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή, την προσφορά και τη ζήτηση, καθώς και τις ανέσεις και τις παροχές που προσφέρονται. Εδώ θα ήταν συνετό να αναφέρουμε ότι τα φοιτητικά καταλύματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, ως εξής: • Φοιτητικές εστίες οι οποίες αποτελούνται από δεκάδες δωμάτια που προορίζονται για φοιτητές, ως επί το πλείστον κυμαίνονται από 20 μέχρι 26 τ.μ. σε εμβαδόν και διαθέτουν μικρή κουζίνα και τουαλέτα – μπάνιο. Συνήθως, στην τιμή περιλαμβάνονται το ρεύμα, το νερό, διαδίκτυο, τηλεόραση, κ.ά. Οι τιμές ενοικίασης τέτοιου είδους δωματίων, κυμαίνονται από 500 μέχρι 700 ευρώ το μήνα. • Ανεξάρτητες μονάδες / διαμερίσματα σε πολυκατοικίες, όπου ο φοιτητής θα κάνει ξεχωριστό ενοικιαστήριο συμβόλαιο με τον ιδιοκτήτη και θα έχει όλες τις υποχρεώσεις και οφέλη μιας ανεξάρτητης κατοικίας.

Συνήθως, οι φοιτητές ψάχνουν για στούντιο ή μονά-

ρια πλήρως επιπλωμένα, κοντά στα πανεπιστήμια. Για

τέτοιου είδους διαμερίσματα, στη δυτική Λευκωσία όπου βρίσκεται το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και το

Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ €550 - €800. Στην περιοχή της Αγλαντζιάς όπου

βρίσκεται το Πανεπιστήμιο Κύπρου, οι τιμές είναι στα €500 μέχρι €700 και στην περιοχή του Πανεπιστη-

μίου Frederick περίπου €500 - €600. Γύρω από το

ΤΕΠΑΚ στη Λεμεσό, τα ενοίκια ξεκινούν από €600

μέχρι €800, ενώ στην περιοχή όπου βρίσκεται το

UClan Cyprus στην Πύλα, οι τιμές κυμαίνονται από €400 έως €500».

ΠΡΟΦΙΛ ΕΝΟΙΚΙΆΣΤΏΝ

Κληθέντες να σχολιάσουν ποιο είναι το προφίλ των ενοικιαστών, σημειώνουν ότι στην Κύπρο, η ενοικίαση απευθύνεται σε διάφορες ομάδες ανθρώπων, με την μερίδα του λέοντος να αποτελείται από νεαρά άτομα όπως φοιτητές και νέους εργαζόμενους. Όπως

εξηγούν, αυτό οφείλεται στην ανάγκη για προσωρινή και οικονομική διαμονή κατά τη διάρκεια των σπουδών ή της αρχικής επαγγελματικής εγκατάστασης. Επίσης, η ενοικίαση διαμερισμάτων ενδιαφέρει νεαρά ζευγάρια αλλά και οικογένειες, οι οποίες όμως συχνά αναζητούν κατοικίες μεγαλύτερου μεγέθους ή με περισσότερα υπνοδωμάτια για κάλυψη των αναγκών τους.

«Παράλληλα, σημειώνεται μεγάλη αύξηση της ζήτησης για ενοικιαζόμενα καταλύματα και από αλλοδαπούς εργαζόμενους, που μετακομίζουν στην Κύπρο για επαγγελματικούς λόγους κυρίως στις επαρχίες Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου. Αυτοί οι εργαζόμενοι ενδέχεται να αναζητούν επιπλωμένα διαμερίσματα ή σπίτια για μίσθωση σε μεσοπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βάση, καθώς συχνά προτιμούν να μην επενδύσουν σε ιδιόκτητη κατοικία. Τέλος, ενοικιαστές μπορεί να αποτελούν και άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν μια κατοικία και προτιμούν να ενοικιάσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».

EconomyToday 79
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΥΡΓΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΝΤΕΛΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ΝΈΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ με φτωχότερους τους Έυρωπαίους

Οι Ευρωπαίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια νέα οικονομική πραγματικότητα, την οποία δεν έχουν

βιώσει εδώ και δεκαετίες. Η ζωή

σε μια ήπειρο που επί μακρόν

ζήλευαν οι ξένοι χάνει γρήγορα τη λάμψη της, καθώς οι Ευρωπαίοι βλέπουν την αγοραστική

τους δύναμη να συρρικνώνεται. Επιβεβαιώνο -

ντας το ότι ακούγεται όλο και συχνότερα τον

τελευταίο χρόνο λόγω του ψηλού πληθωρι -

σμού οι πολίτες της γηραιάς ηπείρου γίνονται ολοένα και φτωχότεροι.

ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΑΛΛ Α ΑΝΗΣΥΧΗ -

ΤΙΚ Α ΣΗΜ Α ΔΙΑ ΤΗΣ ΚΡ Ι ΣΗΣ

Οι Γάλλοι τρώνε λιγότερο φουά γκρα και πίνουν λιγότερο κόκκινο κρασί. Οι Ισπανοί κά -

νουν οικονομία στο ελαιόλαδο. Στους Φινλανδούς γίνονται παραινέσεις να χρησιμοποιούν τις σάουνες τις ημέρες που οι άνεμοι είναι δυνατοί, όταν η ενέργεια είναι λιγότερο ακριβή. Σε ολόκληρη τη Γερμανία, η κατανάλωση κρέατος και γάλακτος έχει μειωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών και η αγορά των βιολογικών τροφίμων που κάποτε ανθούσε έχει καταρρεύσει. Ο υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, Αντόλφο Ούρσο, συγκάλεσε μια σύσκεψη κρίσης τον Μάιο για τις τιμές των ζυμαρικών, της βασικής αγαπημένης τροφής της χώρας, βασικού, αφού αυξήθηκαν περισσότερο από το διπλάσιο του εθνικού πληθωρισμού.

Με τις καταναλωτικές δαπάνες σε ελεύθερη

πτώση, η Ευρώπη εισήλθε σε ύφεση στις αρχές

Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ

ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ

του έτους, ενισχύοντας την αίσθηση της επανάληψης της οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής παρακμής που ξεκίνησε στις αρχές του αιώνα. Η σημερινή ζοφερή εικόνα της Ευρώπης έχει αρχίσει να σκιαγραφείται εδώ και πολύ καιρό. Ο γηράσκων πληθυσμός με προτίμηση στον ελεύθερο χρόνο και την εργασιακή ασφάλεια έναντι των αποδοχών προκάλεσε χρόνια ισχνής οικονομικής και παραγωγικής ανάπτυξης. Στη συνέχεια, ήρθε το διπλό χτύπημα της πανδημίας και του παρατεταμένου πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Με τις αναταράξεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων να εκτινάσσονται, ανέδειξαν παθογένειες που κυοφορούνταν για δεκαετίες.

Οι αντιδράσεις των κυβερνήσεων επιδείνωσαν το πρόβλημα. Για να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας, κατεύθυναν τις επιδοτήσεις τους κυρίως στους εργοδότες, αφήνοντας τους καταναλωτές χωρίς αποταμιεύσεις όταν ήρθε το σοκ των ανατιμήσεων. Οι Αμερικανοί, αντίθετα, επωφελήθηκαν από τη φθηνή ενέργεια και τις κρατικές ενισχύσεις που κατευθύνονταν κυρίως στους πολίτες για να συνεχίσουν να ξοδεύουν. Στο παρελθόν, η τρομερή εξαγωγική βιομηχανία της Γηραιάς Ηπείρου θα μπορούσε να είχε βοηθήσει. Όμως η υποτονική ανάκαμψη της Κίνας, μια κρίσιμη αγορά για την Ευρώπη, υπονομεύει αυτόν τον πυλώνα ανάπτυξης. Το υψηλό ενεργειακό κόστος και ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός σε επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1970 αμβλύνουν το πλεονέκτημα των τιμών των μεταποιητών στις διεθνείς αγορές και συντρίβουν τις κάποτε αρμονικές εργασιακές σχέσεις στην Ευρώπη. Καθώς το παγκόσμιο εμπόριο παρουσιάζεται υποτονικό, η μεγάλη εξάρτηση της Ευρώπης

από τις εξαγωγές -οι οποίες αντιπροσωπεύουν

80 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΖΟΛΙΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ
ΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΘΟΥΝ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΤΩΧΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΝΑ ΠΙΕΖΟΥΝ ΓΙΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ

περίπου το 50% του ΑΕΠ της ευρωζώνης έναντι 10% των ΗΠΑ- μετατρέπεται σε αδυναμία. ΠΈΦΤ Έ Ι Η ΙΔΙΩΤΙΚ Η ΚΑΤΑΝ Α ΛΩΣΗ ΣΤΗΝ

Έ ΥΡ Ω ΠΗ

Η ιδιωτική κατανάλωση έχει μειωθεί κατά περίπου 1% στην ευρωζώνη από το τέλος του 2019, μετά την προσαρμογή στον πληθωρισμό σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Στις ΗΠΑ, όπου τα νοικοκυριά απολαμβάνουν μια ισχυρή αγορά εργασίας και εισοδήματα που αυξάνονται, η κατανάλωση ενισχύεται κατά σχεδόν 9%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσωπεύει πλέον περίπου το 18% του συνόλου των παγκόσμιων καταναλωτικών δαπανών, έναντι 28% της Αμερική. Πριν από δεκαπέντε χρόνια, η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το ένα τέταρτο περίπου του συνόλου αυτού.

Προσαρμοσμένοι για τον πληθωρισμό και την αγοραστική δύναμη, οι μισθοί έχουν μειωθεί κατά περίπου 3% από το 2019 στη Γερμανία,

Ο ΓΗΡΑΣΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΜΕ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΡΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕ ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΧΝΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ

κατά 3,5% στην Ιταλία και την Ισπανία και κατά 6% στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι πραγματικοί μισθοί στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά περίπου 6% την ίδια περίοδο.

Ο πόνος φτάνει μέχρι τις μεσαίες τάξεις. Στις Βρυξέλλες, μια από τις πλουσιότερες πόλεις της Ευρώπης, δάσκαλοι και νοσοκόμες στήθηκαν στην ουρά ένα βράδυ για να παραλάβουν τρόφιμα σε μισή τιμή από το πίσω μέρος ενός φορτηγού, σύμφωνα με ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ της Wall Street Journal. Η εταιρεία Happy Hours Market συλλέγει τρόφιμα κοντά στην ημερομηνία λήξης τους από τα σούπερ μάρκετ και τα διαφημίζει μέσω μιας εφαρμογής. Οι πελάτες μπορούν να παραγγείλουν νωρίς το απόγευμα και να παραλάβουν τα τρόφιμα σε μειωμένη τιμή το βράδυ.

«Κάποιοι πελάτες μου λένε ότι εξαιτίας σας

μπορώ να τρώω κρέας δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα», δήλωσε ο Pierre van Hede, ο οποίος μοιράζει κιβώτια με είδη παντοπωλείου.

Ο Karim Bouazza, ένας 33χρονος νοσοκό -

μος που προμηθεύεται κρέας και ψάρια στη

μισή τιμή για τη σύζυγο και τα δύο παιδιά του,

EconomyToday 81

παραπονέθηκε ότι ο πληθωρισμός σημαίνει ότι «πρέπει σχεδόν να κάνεις δεύτερη δουλειά για να πληρώσεις τα πάντα». Παρόμοιες υπηρεσίες έχουν ξεφυτρώσει αρκετές, οι οποίες προωθούνται ως ένας τρόπος μείωσης της σπατάλης τροφίμων και εξοικονόμησης χρημάτων. Η TooGoodToGo, μια εταιρεία που ιδρύθηκε στη Δανία το 2015 και πουλάει τρόφιμα που περισσεύουν από καταστήματα λιανικής πώλησης και εστιατόρια, έχει 76 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες σε όλη την Ευρώπη, αριθμός περίπου τριπλάσιος με αυτόν στο τέλος του 2020. Στη Γερμανία, η Sirplus, μια startup που δημιουργήθηκε το 2017, προσφέρει στο ηλεκτρονικό της κατάστημα «διασωθέντα» τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων που έχουν περάσει την ημερομηνία λήξης τους. Το ίδιο και η Motatos, που δημιουργήθηκε στη Σουηδία το 2014 και έχει πλέον παρουσία στη Φινλανδία, τη Γερμανία, τη Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι δαπάνες για είδη παντοπωλείου υψηλής ποιότητας έχουν καταρρεύσει. Οι Γερμανοί κατανάλωσαν

52 κιλά κρέατος ανά άτομο το 2022, περίπου 8% λιγότερο από το προηγούμενο έτος και το χαμηλότερο επίπεδο από τότε κρατούνται αρχεία το 1989.

Ενώ ένα μέρος αντανακλά τις κοινωνικές ανησυχί -

ες για την υγιεινή διατροφή και την καλή διαβίωση

των ζώων, οι ειδικοί λένε ότι η τάση αυτή επιτα -

χύνθηκε από τις τιμές του κρέατος που αυξήθηκαν

έως και 30% τους τελευταίους μήνες. Οι Γερμανοί

ανταλλάσσουν επίσης κρέατα όπως το μοσχαρίσιο

κρέας με λιγότερο ακριβά, όπως τα πουλερικά, σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Κέντρο Πλη -

ροφοριών για τη Γεωργία.

Ο Thomas Wolff, προμηθευτής βιολογικών

τροφίμων κοντά στη Φρανκφούρτη, δή -

λωσε ότι οι πωλήσεις του μειώθηκαν έως

και 30% πέρυσι, καθώς ο πληθωρισμός

αυξήθηκε ραγδαία. Ο Wolff είχε προσλάβει

33 άτομα νωρίτερα κατά τη διάρκεια της

πανδημίας για να αντιμετωπίσει την έντονη

ζήτηση για τα ακριβοπληρωμένα οικολογικά τρόφιμα, αλλά έκτοτε τους έχει απολύσει όλους. Η Ronja Ebeling, μια 26χρονη σύμβουλος και συγγραφέας με έδρα το Αμβούργο, δήλωσε ότι αποταμιεύει περίπου το ένα τέταρτο του εισοδήματός της, εν μέρει επειδή ανησυχεί για το αν θα έχει αρκετά χρήματα για τη συνταξιοδότησή της. Ξοδεύει ελάχιστα σε ρούχα ή μακιγιάζ και μοιράζεται ένα αυτοκίνητο με τον πατέρα του συντρόφου της. H έντονη διαφορά ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Οι αδύναμες δαπάνες και οι φτωχές δημογραφικές προοπτικές καθιστούν την Ευρώπη λιγότερο ελκυστική για επιχειρήσεις που κυμαίνονται από τον γίγαντα των καταναλωτικών αγαθών Procter & Gamble έως την αυτοκρατορία πολυτελών ειδών LVMH, οι οποίες αποκτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο των πωλήσεών τους στη

ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΕΧΟΥΝ ΜΕΙΩΘΕΙ

Βόρεια Αμερική.

«Ο Αμερικανός καταναλωτής έχει περισσότερες

αντοχές από ό,τι στην Ευρώπη», δήλωσε τον Απρίλιο ο επικεφαλής του οικονομικού τμήματος της Unilever, Graeme Pitkethly.

Η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύχθηκε περί -

που 6% τα τελευταία 15 χρόνια, μετρούμενη σε

δολάρια, σε σύγκριση με 82% των ΗΠΑ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Κάτι που έχει φέρει τη μέση χώρα της Ε.Ε. κατά κεφαλήν φτωχότερη από κάθε πολιτεία των ΗΠΑ, εκτός από το Αϊντάχο και το Μισισιπή, σύμφωνα

με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διεθνούς

Πολιτικής Οικονομίας, μιας ανεξάρτητης δεξαμενής

σκέψης με έδρα τις Βρυξέλλες. Αν συνεχιστεί η

τρέχουσα τάση, μέχρι το 2035 το χάσμα μεταξύ

της κατά κεφαλήν οικονομικής παραγωγής στις

ΗΠΑ και την Ε.Ε. θα είναι τόσο μεγάλο όσο αυτό μεταξύ της Ιαπωνίας και του Ισημερινού σήμερα, αναφέρει η έκθεση. Στο νησί της Μαγιόρκα, οι επιχειρήσεις πιέζουν για περισσότερες πτήσεις προς

τις ΗΠΑ, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των Αμερικανών τουριστών που ξοδεύουν ελεύθερα, δήλωσε η Maria Frontera, πρόεδρος της επιτροπής τουρι -

σμού του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Μαγιόρκα.

Οι Αμερικανοί ξοδεύουν κατά μέσο όρο περίπου 260 ευρώ την ημέρα σε ξενοδοχεία σε σύγκριση με λιγότερα από 180 ευρώ για τους Ευρωπαίους.

«Φέτος είδαμε μια μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά των Ευρωπαίων λόγω της οικονομικής κατάστασης που αντιμετωπίζουμε», δήλωσε η Frontera, η οποία ταξίδεψε πρόσφατα στο Μαϊάμι για να μάθει πώς να εξυπηρετεί καλύτερα τους Αμερικανούς πελάτες. Η αδύναμη ανάπτυξη και η αύξηση των επιτοκίων επιβαρύνουν τις ευρωπαϊκές χώρες με ενισχυμένη πρόνοια με καλές υγειονομικές υπηρεσίες και συντάξεις. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις διαπιστώνουν ότι οι παλιές συνταγές για την επίλυση του προβλήματος είτε καθίστανται απλησίαστες είτε έχουν πάψει να λειτουργούν. Περισσότερα από 750 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις και άλλες μορφές ελάφρυνσης έχουν δοθεί στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις για να αντισταθμίσουν το υψηλότερο κόστος ενέργειας -κάτι που, όπως λένε οι οικονομολόγοι, τροφοδοτεί τον ίδιο τον πληθωρισμό, ακυρώνοντας τον σκοπό των επι -

δοτήσεων. Οι περικοπές των δημόσιων δαπανών μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση έπληξαν τα κρατικά χρηματοδοτούμενα υγειονομικά συστήματα της Ευρώπης, ιδίως το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο Vivek Trivedi, ένας 31χρονος αναισθησιολόγος που ζει στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, κερδίζει πε -

ρίπου 51.000 λίρες Αγγλίας ετησίως για 48ωρη

εβδομαδιαία εργασία. Ο πληθωρισμός, ο οποίος

είναι περίπου 10% ή υψηλότερος στο Ηνωμένο

82 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΟΥ 3% ΑΠΟ ΤΟ 2019 ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΚΑΤΑ 3,5% ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ, ΚΑΤΑ 6% ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΩ ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΣΤΙΣ ΗΠΑ ΑΥΞΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ 6%

Βασίλειο εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, διαβρώνει τον μηνιαίο προϋπολογισμό του, όπως λέει. Ο ίδιος αναφέρει ότι ψωνίζει τα είδη διατροφής σε εκπτωτικά καταστήματα και ξοδεύει λιγότερα σε γεύματα έξω. Ορισμένοι συνάδελφοί του έκλεισαν εντελώς τη θέρμανσή τους τους τελευταίους μήνες, ανησυχώντας ότι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν

το απότομα υψηλότερο κόστος, όπως προσθέτει.

Η Noa Cohen, μια 28χρονη ειδικός σε θέματα δημοσίων σχέσεων στο Λονδίνο, λέει ότι θα μπορούσε να τετραπλασιάσει τον μισθό της στην ίδια θέση εργασίας αξιοποιώντας το αμερικανικό της διαβατήριο για να μετακομίσει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η Cohen πήρε πρόσφατα μια αύξηση 10% στον μισθό της μετά από αλλαγή εργασίας, όμως η αύξηση αντισταθμίσθηκε εντελώς από τον πληθωρισμό. Όπως επισημαίνει, οι φίλοι της καταψύχουν τα ωάριά τους επειδή δεν μπορούν να αποκτήσουν σύντομα παιδιά, με την ελπίδα ότι θα έχουν αρκετά χρήματα στο μέλλον. «Μοιάζει με μόνιμο πάγωμα του βιοτικού επιπέδου», λέει. Ο Huw Pill, επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας, προειδοποίησε τον Απρίλιο τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου ότι πρέπει να αποδεχθούν ότι είναι φτωχότεροι και να σταματήσουν να πιέζουν για υψηλότερους μισθούς. «Ναι, είμαστε όλοι σε χειρότερη θέση», είχε παραδεχθεί , λέγοντας ότι η προσπάθεια αντιστάθμισης της αύξησης των τιμών με υψηλότερους μισθούς το

μόνο που θα πετύχαινε θα ήταν μόνο να τροφοδο -

τεί περισσότερο τον πληθωρισμό.

Με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες και με δεδομένη την αύξηση του κόστους δανεισμού, οι οικονομολόγοι αναμένουν αύξηση των φόρων, εντείνοντας την πίεση στους καταναλωτές. Οι φόροι στην Ευρώπη είναι ήδη υψηλοί σε σχέση με εκείνους σε άλλες πλούσιες χώρες και ισοδυναμούν με περίπου 4045% του ΑΕΠ έναντι 27% στις ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί εργαζόμενοι παίρνουν σχεδόν τα τρία τέταρτα

του μισθού τους, συμπεριλαμβανομένων των

φόρων εισοδήματος και των φόρων κοινωνικής

ασφάλισης, ενώ οι Γάλλοι και οι Γερμανοί εργαζόμενοι κρατούν μόλις το ήμισυ.

Η ΑΎΞΗΣΗ ΤΩΝ Σ Ύ ΝΔΙΚ ΑΤΩΝ

ΚΑΙ Η ΑΛΛΑΓ Η ΤΩΝ «ΘΈΛΩ»

Η φτωχοποίηση της Ευρώπης έχει ενισχύσει τις τάξεις των εργατικών συνδικάτων, τα οποία συγκεντρώνουν δεκάδες χιλιάδες μέλη σε όλη την ήπειρο, αντιστρέφοντας την πτωτική τάση δεκαετιών. Η περισσότερη συνδικαλιστική οργάνωση μπορεί να μη μεταφράζεται σε γεμάτες τσέπες για τα μέλη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί προωθούν την προτίμηση των εργαζομένων για περισσότερο ελεύθερο χρόνο έναντι των υψηλότερων αμοιβών, ακόμη και σε έναν κόσμο με ελλείψεις δεξιοτήτων. Το IG Metall, το μεγαλύτερο συνδικάτο της Γερμα -

νίας, ζητά τετραήμερη εβδομάδα εργασίας στα σημερινά επίπεδα μισθών και όχι αύξηση μισθών για τους εργάτες στα μεταλλεία της χώρας ενόψει των διαπραγματεύσεων για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις τον Νοέμβριο. Οι αξιωματούχοι λένε ότι η μικρότερη εβδομάδα θα βελτιώσει την υγεία και την ποιότητα ζωής των εργαζομένων, ενώ ταυτόχρονα θα καταστήσει τον κλάδο πιο ελκυστικό για τους νεότερους εργαζόμενους.

Σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι στον κλάδο της υγείας στη Γερμανία επιλέγουν να εργάζονται περίπου 30 ώρες την εβδομάδα αντί για πλήρες ωράριο, αντανακλώντας τις σκληρές συνθήκες εργασίας, δήλωσε ο Frank Werneke, πρόεδρος του συνδικάτου United Services Trade Union της χώρας, το οποίο έχει προσθέσει περίπου 110.000 νέα μέλη τους τελευταίους μήνες, η μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων 22 ετών. Ο Kristian Kallio, ένας προγραμματιστής παιχνιδιών στη βόρεια Φινλανδία, αποφάσισε πρόσφατα να μειώσει την εβδομάδα

εργασίας του κατά το ένα πέμπτο σε 30 ώρες με

αντάλλαγμα μια μείωση μισθού κατά 10%. Τώρα

κερδίζει περίπου 2.500 ευρώ το μήνα. «Ποιος δεν θα ήθελε να δουλεύει λιγότερες ώρες;», αναρωτιέ -

ται ο Kallio. Περίπου το ένα τρίτο των συναδέλφων

του έκανε την ίδια συμφωνία, αν και τα στελέχη εργάζονται με πλήρες ωράριο, όπως σημειώνει ο προϊστάμενος του Kallio, Jaakko Kylmäoja.

Ο Kallio εργάζεται πλέον από τις 10 π.μ. έως τις 4.30 μ.μ. Χρησιμοποιεί τον επιπλέον ελεύθερο χρόνο του για χόμπι, για να φτιάχνει καλό φαγητό και να κάνει μεγάλες βόλτες με το ποδήλατο. «Δεν βλέπω μια πραγματικότητα όπου θα επέστρεφα σε κανονικό ωράριο εργασίας», τονίζει. Ο Igor Chaykovskiy, ένας 34χρονος εργαζόμενος στον τομέα της πληροφορικής στο Παρίσι, εντάχθηκε σε συνδικάτο νωρίτερα φέτος για να διεκδικήσει καλύτερες αμοιβές και συνθήκες εργασίας. Πρόσφατα έλαβε αύξηση μισθού 3,5%, περίπου το μισό του πληθωρισμού. Πιστεύει ότι το συνδικάτο θα δώσει στους εργαζόμενους μεγαλύτερη επιρροή για να πιέσουν τους διευθυντές. Παρόλα αυτά, το θέμα δεν είναι μόνο ο μισθός. «Ίσως λένε ότι δεν

έχετε αύξηση μισθού, έχετε δωρεάν μαθήματα αθλητισμού ή μουσικής», όπως αναφέρει.

Στο εργοστάσιο αυτοκινήτων της Stellantis στο Μέλφι της νότιας Ιταλίας, οι εργαζόμενοι απα -

σχολούνται εδώ και χρόνια με λιγότερες ώρες το

τελευταίο διάστημα λόγω της δυσκολίας προμή -

θειας πρώτων υλών και του υψηλού ενεργειακού κόστους, δήλωσε ο Marko Lomio, συνδικαλιστής

της Ιταλικής Ένωσης Μεταλλουργών. Οι ώρες

εργασίας μειώθηκαν πρόσφατα κατά 30% περίπου και οι μισθοί μειώθηκαν αναλογικά.

«Μεταξύ του υψηλού πληθωρισμού και του

αυξανόμενου κόστους ενέργειας για τους εργα -

ζόμενους», δήλωσε ο Lomio, «είναι δύσκολο να επωμιστούν όλα τα οικογενειακά έξοδα».

EconomyToday 83

ΤΟΥ ΦΊΛΊΠΠΟΥ ΣΏΣΕΊΛΟΥ Διευθύνοντα συμβούλου της PwC Κύπρου

Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη κάθε χώρας. Ειδικά για μικρές χώρες με περιορισμένους πόρους, όπως η Κύπρος, οι ΑΞΕ μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομική ανθεκτικότητα της χώρας. Συμβάλλουν στην προσέλκυση

κεφαλαίων και στην πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, ωθώντας έτσι και τις εγχώριες επιχειρήσεις να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους. Οι ΑΞΕ οδηγούν επίσης στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, ευκαιριών απασχόλησης και αυξημένων φορολογικών εσόδων. Επιπλέον, διευκολύνουν τη μεταφορά προηγμένων τεχνολογιών, εμπειρογνωμοσύνης και βέλτιστων πρακτικών, καθώς και την εισδοχή ταλέντων υψηλής εξειδίκευσης. Η εισαγωγή της τεχνολογίας που έχουμε δει στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια, έχει ενισχύσει τις τοπικές δυνατότητες, έχει βελτιώσει την παραγωγικότητα και έχει ενισχύσει την καινοτομία και την έρευνα.

ΚΑΘΏΣ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΚΑΘΎΣΤΕΡΟΎΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΎ ΘΑ ΔΙΕΎΚΟΛΎΝΟΎΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΚΟΡΥΦΑΊΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤ Ί ΚΟ Σ

ΠΡΟΟΡ Ί ΣΜ Ο Σ Η Κ Υ ΠΡΟΣ

Η Κύπρος προσελκύει ξένες επενδύσεις λόγω του ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντός της, της στρατηγικής της θέσης, του σύγχρονου

νομικού πλαισίου και του υψηλού επιπέδου

ζωής που διαθέτει αλλά και φυσικά λόγω του γεγονότος ότι είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την όγδοη έκδοση του «Greenfield FDI Performance Index» της FDI Intelligence, η Κύπρος διατηρεί τη θέση της ως ένας από τους κορυφαίους επενδυτικούς προορισμούς, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση στην Αναδυόμενη Ευρώπη και την 11η θέση παγκοσμίως.

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις καθίστανται

ολοένα και πιο σημαντικό συστατικό στην προσπάθεια για την επίτευξη μιας μακροπρόθεσμης και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και των στόχων του σχεδίου «Όραμα 2035». Στην PwC υποστηρίζουμε με πάθος το «Όραμα 2035», ώστε η Κύπρος να συγκαταλέγεται στις καλύτερες χώρες στον κόσμο για να ζεις, να εργάζεσαι και να επιχειρείς.

Τα τελευταία χρόνια αρκετές διεθνείς εταιρείες

84 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΑΓΚΑΛΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ
ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ, ξεκλειδώνουμε αναπτυξιακή δυναμική

που έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητές τους στην Κύπρο, έχουν αναπτύξει ισχυρή υπόσταση, έχουν μετεγκαταστήσει εξειδικευμένο προσωπικό και έχουν συμμετάσχει σε τοπικές δράσεις. Έτσι, δημιουργούνται νέες δομές σε διάφορους τομείς, από νεοφυείς επιχειρήσεις μέχρι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι. Είναι ενθαρρυντικό επίσης πως δημιουργείται ένα δυναμικό οικοσύστημα με προοπτική αυτό να αποτελέσει έναν επιταχυντικό και πολλαπλασιαστικό παράγοντα ανάπτυξης.

ΑΠΌ ΤΙΣ ΚΎΡΙΕΣ ΠΡ Ό ΤΕΡΑΙΌΤΗΤ Ε Σ ΜΑΣ ΩΣ PWC Αναμφίβολα, ζούμε στην εποχή των επιταχυνόμενων mega-trends και η προσέλκυση επενδύσεων που θα βοηθήσουν τη χώρα μας να ακολουθήσει τις διεθνείς εξελίξεις είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον. Η προσέλκυση νέων επενδύσεων στην Κύπρο αποτελεί μια από τις κύριες προτεραιότητές μας στην PwC και γι’ αυτό προωθούμε συνεχώς τα πλεονεκτήματα της χώρας μας ως ένα αξιόπιστο, διεθνές επιχειρηματικό κέντρο. Αξιοποιώντας την παγκόσμια τεχνογνωσία και το δίκτυο μας, έχουμε αναλάβει διάφορες πρωτοβουλίες για

ΕΧΟΥΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ

ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ, ΕΧΟΥΝ ΒΕΛΤΙΏΣΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΏΓΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ

ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

την εισαγωγή σημαντικών μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την ελκυστικότητα της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού.

Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες στους διεθνείς επενδυτές για την εμπιστοσύνη που επιδεικνύουν στην κυπριακή οικονομία, αλλά και στο ότι διαβλέπουν τις δυνατότητες της χώρας για ανάπτυξη και μετασχηματισμό. Από τη στιγμή που αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν στην Κύπρο, θα πρέπει οι πράξεις και η εμπιστοσύνη τους να αποτελέσουν έμπνευση για μας, ώστε να προωθήσουμε το μετασχηματισμό της οικονομίας μας και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις

με πολύ μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και ταχύτητα.

ΠΑΡΑΜ Ε Ν ΌΎ Ν ΑΚΌΜΗ

ΑΡΚΕΤ Ε Σ ΠΡ Ό ΚΛ Η ΣΕΙΣ

Πολλές είναι οι προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν έτσι ώστε η χώρα μας να γίνει ακόμη πιο ελκυστική. Στις προκλήσεις συγκαταλέγεται βεβαίως και η γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν όλοι όσοι θέλουν να ιδρύσουν μια επιχείρηση στην Κύπρο και η οποία αποτελεί ένα διαχρονικό ζήτημα που ταλαιπωρεί τους ξένους επενδυτές και τις εγχώριες εταιρείες. Το εγκεκριμένο από την Ε.Ε. «Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» περιλαμβάνει σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Θα είναι πολύ κρίμα αν δεν καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε πλήρως το σχέδιο (με τις οποίες επικαιροποιήσεις του) και δεν εφαρμόσουμε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να μειώσουμε τη γραφειοκρατία, να εισαγάγουμε το κατάλληλο ψηφιακό αποτύπωμα και να προσελκύσουμε ιδιωτικές επενδύσεις. Καθώς η παγκόσμια οικονομία γίνεται ολοένα και πιο ψηφιακή, δεν μπορούμε να καθυστερούμε τις αλλαγές που θα διευκολύνουν τις επιχειρηματικές διαδικασίες.

Οι ΑΞΕ και οι επενδυτές που τις υποστηρίζουν προέρχονται από κάθε περιοχή του κόσμου και η τεχνογνωσία τους αφορά πολλούς διαφορετικούς τομείς. Αποτελούν την πιο μεγάλη απόδειξη ότι η οικονομία της χώρας μας είναι ανθεκτική και έχει εξαιρετικές προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης. Αναμφίβολα, αποτελούν μέρος μιας αναβαθμισμένης Κύπρου, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων πηγών εσόδων στο πλαίσιο ενός βιώσιμου οικονομικού μοντέλου. Πρέπει λοιπόν όλοι μας, ιδιωτικός και δημόσιος τομέας, αλλά και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, να λειτουργήσουμε ως ένα ενιαίο οικοσύστημα για το γενικότερο καλό της οικονομίας και την ευημερία της κοινωνίας μας.

EconomyToday 85

Η OΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΜΗΔΕΝΙΚΏΝ ΑΠΟΒΛΗΤΏΝ ΠΕΡΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ

ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Πώς οι μεγαλύτεροι δήμοι της Λευκωσίας δρομολογούν την εφαρμογή του Προγράμματος «Πληρώνω Όσο Πετώ». Η επίτροπος Περιβάλλοντος εξηγεί τα χρονοδιαγράμματα και τους στόχους του Προγράμματος που βρίσκεται προ των πυλών.

ΤΗΣ ΜΑΡΊΑΣ ΝΌΤΗ Φοιτήτρια Δημοσιογραφίας

Ηδιαχείριση των αποβλήτων είναι μια πρόκληση που αντιμετωπίζει η Κυπριακή Δημοκρατία, με τα δημοτικά απόβλητα που παράγονται τον χρόνο ανά κάτοικο να είναι σε υψηλά επίπεδα, ενώ τα ποσοστά ανακύκλωσης είναι συγκριτικά χαμηλά σε σχέση με τους υψηλούς στόχους της Ε.Ε..

Τον Ιούλιο του 2022 το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος παρουσίασε την εκπόνηση ενός Σχεδίου Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων (ΣΔΔΑ), για την εξαετία 2022-2028, με σκοπό τη μετατόπιση του κέντρου βάρους, από την ταφή των αποβλήτων, στην αποδοτική αξιοποίησή τους ως πόρο. Μέρος του σχεδίου αυτού είναι η καθιέρωση της διαλογής στην πηγή, η χωριστή συλλογή των δημοτικών αποβλήτων και η εγκαθίδρυση του συστήματος «Πληρώνω Όσο Πετώ (ΠΟΠ)». Στην πράξη η Ολιστική Διαχείριση Αποβλήτων (ΟΔΑ) σημαίνει πως καταργείται το σταθερό, ετήσιο τέλος αποκομιδής σκυβάλων και πλέον ο κάθε πολίτης θα χρεώνεται μόνο με τον όγκο των σκυβάλων που παράγει, μέσω της αγοράς ειδικής προπληρωμένης σακούλας. Δηλαδή θα χρεώνεται μόνο για τα απόβλητα που δεν μπορεί να μειώσει, να επαναχρησιμοποιήσει, να κομποστοποιήσει και να ανακυκλώσει.

EconomyToday 87

Η επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Μαρία Παναγιώ

του δήλωσε, πως τον Ιούνιο του 2024 ξεκινά

η εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω

Όσο Πετώ», σε όλους τους δήμους και τις

κοινότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με

αφορμή αυτή τη δήλωση πραγματοποιή-

θηκε μια μικρή έρευνα σε πέντε μεγάλους

δήμους της επαρχίας Λευκωσίας σχετικά με

τις δράσεις, τις ενέργειες αλλά και τα κίνητρα

που προτίθενται να δώσουν στους δημότες

τους, ούτως ώστε να προετοιμάσουν το έδαφος

για την ομαλή μετάβαση στη νέα πραγματικότητα του συστήματος ΠΟΠ. Ο Δήμος Αγλαντζιάς είναι ο πρώτος δήμος που έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή το σύστημα ΠΟΠ και ο δήμαρχός της κ. Ανδρέας Κωνσταντίνου επισημαίνει μεταξύ άλλων πως με την εφαρμογή του ΠΟΠ υπάρχει τεράστια μείωση των σκυβάλων που καταλήγουν τελικά στη χωματερή. Σύμφωνα με τις μετρήσεις η μείωση αυτή ανέρχεται σε πεντακόσια λιγότερα σκυβαλοφόρα τον χρόνο, ενώ η μεγαλύτερη επιτυχία του προγράμματος ήταν η αλλαγή στη νοοτροπία των δημοτών. Ο δήμαρχος Λευκωσίας κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, υπογράμμισε μεταξύ άλλων την υιοθέτηση δράσεων

με σκοπό τη σταδιακή προσαρμογή των δημοτών στα

νέα δεδομένα, ως ένα μέρος της συνεχούς διαδικασίας

και της στενής συνεργασίας μεταξύ δήμου, δημοτών και κράτους, αλλά και την απαραίτητη εξεύρεση πόρων, ώστε

να παρέχονται στους δημότες οι διευκολύνσεις και η

σωστή ενημέρωση. Η δήμαρχος Λακατάμιας κ. Φωτούλα Χατζήπαπα στάθηκε στο γεγονός πως η εφαρμογή νέων προγραμμάτων συνήθως φέρνει κάποιες δυσκολίες, τις οποίες όμως είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν, έθεσε ως στόχο τη δημιουργία περιβαλλοντικής κουλτούρας ενώ θεωρεί πως το οικονομικό όφελος είναι ένα καλό κίνητρο για τους δημότες. Ο δήμαρχος Στροβόλου κ. Παπαχαραλάμπους δίνει σημασία στις δράσεις που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση των δημοτών και όσον αφορά τα νέα έργα του Δήμου Στροβόλου φροντίζει να εντάσσονται σ’ αυτά πρόνοιες κυκλικής οικονομίας, αλλά και συστήματα έξυπνης πόλης που θα βοηθήσουν στη συνέχεια με την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων. Ο δήμαρχος Λατσιών κ. Πιταρράς έθεσε ως προτεραιότητα την εφαρμογή πολιτικών που σέβονται το περιβάλλον και συμβάλλουν στη διατήρηση ενός καθαρού δήμου, όπου οι δημότες θα διαβιούν σε σύγχρονες, αλλά πρωτίστως υγιείς και ευχάριστες συνθήκες. Επίσης τόνισε πως ο στόχος στον οποίο επενδύει ο δήμος είναι η δημιουργία περιβαλλοντικής κουλτούρας στα παιδιά.

ΥΠΆΡΧΕΙ ΌΡΆΜΆ,

ΆΚΌΛΌΥΘΌΥΝ ΔΡΆΣΕΙΣ

Η επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Μαρία Παναγιώτου μοιράζεται μέσα από τις σελίδες του Economy Today, το όραμα, το πάθος και τις δράσεις, που σκοπεύουν στην προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, τόσο στην Επαρχία Λευκωσίας,

88 EconomyToday ΘΕΜΑ

ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΦΟΡΟΎΝ

ΚΑΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΎΝ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ

ΎΓΕΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ, ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ

ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΘΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

αλλά και σε ολόκληρη την Κύπρο. Χαρακτηριστικά, τόνισε τη σημασία της ενημέρωσης για τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων, τις δράσεις και τις ενέργειες που υλοποιούνται από το Γραφείο της, καθώς και την πρόοδο που σημειώνεται στην εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω Όσο Πετώ» (ΠΟΠ). Ο πιο σημαντικός ρόλος που έχει αναλάβει το Γραφείο Περιβάλλοντος έγκειται στην προστασία του περιβάλλοντος και ο βασικότερος στόχος που αναμένουν να επιτευχθεί είναι η διασφάλιση μιας αειφόρου και ισορροπημένης ανάπτυξης. «Η σωστή διαχείριση των αποβλήτων που αποτελεί μια θεμελιώδη πτυχή για τη διατήρηση του περιβάλλοντος και την προαγωγή της βιωσιμότητας. Καθημερινά αντιμετωπίζουμε περιβαλλοντικές προκλήσεις και είναι απαραίτητο να αντιδράσουμε με συντονισμένες και συνεπείς πρωτοβουλίες. Ως Γραφείο Επιτρόπου Περιβάλλοντος, δεσμευόμαστε να προωθήσουμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση των αποβλήτων, ακολουθώντας και στηρίζοντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας». Η συνεργασία, η ενημέρωση και η εκπαίδευση είναι οι πυλώνες που θα στηρίξουν το πρόγραμμα ΠΟΠ. Η κ. Παναγιώτου δηλώνει πως η υλοποίηση του προγράμματος βρίσκεται προ των πυλών, ενώ τα πρώτα βήματα ήδη έγιναν. Το Γραφείο Περιβάλλοντος έχει αναλάβει μια σειρά από δράσεις και πρωτοβουλίες για την προώθηση

της βιώσιμης διαχείρισης των αποβλήτων. Μέσω συνεργασιών με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στηρίζουμε και προωθούμε εκστρατείες ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης για τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων. Παρέχουμε, επίσης, τις απόψεις και τις γνώσεις μας, στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ανάπτυξη και υλοποίηση προγραμμάτων συλλογής και επαναχρησιμοποίησης των αποβλήτων.

ΥΠ’ ΑΤΜΌΝ ΌΛΌΙ ΌΙ ΑΡΜΌΔΙΌΙ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΌΓΗ

Το σημαντικότερο όλων, είναι, πως όλοι οι αρμόδιοι βρίσκονται υπ’ ατμόν, για την πραγματοποίηση του συστήματος. Η επίτροπος τόνισε πως, ως μέρος του «Πληρώνω Όσο Πετώ», που προγραμματίζεται να ενταχθεί παγκύπρια τον Ιούνιο του 2024, διεξάγουμε διαβουλεύσεις με τις Τοπικές Αρχές και τις κοινότητες και αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους. Στοχεύουμε στην ένταξη ενός καινοτόμου

συστήματος το οποίο θα είναι προς όφελος ολόκληρης

της κοινωνίας, αλλά παράλληλα θα εξασφαλίζει και τη

βιωσιμότητα των Τοπικών Αρχών. Επιδίωξή μας είναι να

εργαστούμε για να διασφαλίσουμε την ομαλή υλοποίηση του προγράμματος σε όλη την Κύπρο. Το σύστημα «Πληρώνω Όσο Πετώ», βασίζεται στον όγκο των αποβλήτων που παράγονται από κάθε νοικοκυριό, προωθώντας έτσι τη μείωσή τους, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωσή τους.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΌΝΤΙΚΌΙ ΣΤΌΧΌΙ

Οι δράσεις του Γραφείου Περιβάλλοντος δεν σταματούν στην ολιστική διαχείριση των αποβλήτων αλλά στοχεύουν επισταμένα στην προστασία του περιβάλλοντος και έχουν ως προτεραιότητα το μέλλον ολόκληρης της Κύπρου. Επιπλέον, το Γραφείο επιδίδεται σε έρευνες και μελέτες για τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο περιβάλλον και προωθεί πρωτοβουλίες για τη μείωση της ρύπανσης και τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, του νερού και του εδάφους. Βασικές επιδιώξεις τους είναι επίσης η προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επιπρόσθετα, συνεργάζονται με ακαδημαϊκά ιδρύματα και Οργανισμούς για την ανταλλαγή γνώσεων και την υιοθέτηση καλύτερων πρακτικών στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας. Τέλος το γραφείο θεωρεί σημαντική την ενίσχυση της συνεργασίας και τον συντονισμό μεταξύ των ενδιαφερομένων φορέων και της κοινότητας για την επίτευξη κοινών περιβαλλοντικών στόχων.

Η κ. Παναγιώτου επεσήμανε τις πιο σημαντικές δραστηριότητες, λέγοντας πως πέραν της διαχείρισης των

EconomyToday 89

Ο ΔΗΜΟΣ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΕΙΝΑΙ

ΗΔΗ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΕΤΟΣ ΠΛΗΡΟΥΣ

ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

«ΟΛΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ»

αποβλήτων, το Γραφείο μας έχει αναλάβει πολλές άλλες δράσεις για την προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος. Έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση και προστασία της βιοποικιλότητας και των φυσικών οικοσυστημάτων, μέσω της διεξαγωγής προγραμμάτων

ενίσχυσης και προστασίας των οικοτόπων. Επίσης, έχουμε προωθήσει την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση για θέματα περιβάλλοντος, προσφέροντας προγράμματα εκπαίδευσης και εκπαιδευτικό υλικό. Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα που αξίζει να αναφέρουμε είναι η κοινή πρωτοβουλία μαζί με την Πρώτη Κυρία, Φιλίππα Καρσερά Χριστοδουλίδη, για μετατροπή τoυ Προεδρικού Μεγάρου σε κτήριο «Zero Waste to Landfill» (Μη παραγωγή Απορριμμάτων) και η έναρξη της υλοποίησης της κοινής δράσης του Γραφείου Επιτρόπου Περιβάλλοντος και του Τμήματος Δασών, για ολιστική διαχείριση νερού στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Παιδαγωγικής Ακαδημίας. Η επίτροπος ανέφερε επίσης την πρωτοβουλία για μετατροπή του Προεδρικού σε κτήριο Zero Waste to Landfill, που άρχισε να υλοποιείται στις 24 Απριλίου 2023. Στο εν λόγω εγχείρημα όλες οι ροές αποβλήτων έχουν τύχει ορθολογιστικής διαχείρισης με 100% επαλήθευση πως δεν κατέληξαν στις χωματερές, αλλά επαναχρησιμοποιήθηκαν ή ανακυκλώθηκαν σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις. Μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, το Προεδρικό συμβάλλει στη διατήρηση των πόρων και στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματός του και την ίδια στιγμή αποτελεί έμπρακτο παράδειγμα αναβάθμισης και προστασίας του περιβάλλοντος στη χώρα μας. Ενώ για το έργο της ολιστικής διαχείρισης νερού στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Παιδαγωγικής Ακαδημίας, είπε πως, στοχεύει στο να αναδείξει το Πάρκο ως πρότυπο σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του νερού, αφού είναι το πρώτο πάρκο αυτού του μεγέθους στο οποίο θα υλοποιηθεί ένα τέτοιο έργο. Το έργο κοστολογείται στις €225.000 και θα υλοποιηθεί από τα κονδύλια του Τμήματος Δασών με συγχρηματοδότηση από την Mastercard σε συνεργασία με την Ελληνική Τράπεζα. Το έργο ξεκίνησε την 1 Ιουνίου 2023 και θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2024.

ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ ΠΟΥ ΣΤΈΛΝΈΙ Ή ΈΠΙΤΡΟΠΟΣ ΠΈΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Ένα καταληκτικό μήνυμα που η κ. Παναγιώτου θέλησε να στείλει στους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι το ακόλουθο: «Σε ολόκληρη τη διάρκεια της εντολής μου ως επίτροπος

Περιβάλλοντος, θα συνεχίσουμε να προωθούμε την αναβάθμιση και προστασία του περιβάλλοντος, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών. Ενθαρρύνω τον κάθε πολίτη να συμμετάσχει και να συνεργαστεί μαζί μας

σε αυτήν την προσπάθεια. Μόνο μέσω της συλλογικής δράσης μπορούμε να επιτύχουμε πραγματική αλλαγή και να διασφαλίσουμε ένα περιβάλλον υγιές και βιώσιμο για τις μελλοντικές γενιές. Η ολιστική διαχείριση των αποβλήτων και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν προτεραιότητες για το μέλλον ολόκληρης της Κύπρου. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε αποφασιστικά για την επίτευξη αυτών των στόχων, συνεργαζόμενοι με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς».

ΤΟ «ΠΛΉΡΏΝΏ

ΟΣΟ ΠΈΤΏ»

ΉΔΉ ΑΡΧΙΣΈ

ΣΤΉΝ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑ

Το ζωντανό παράδειγμα της εφαρμογής του προγράμματος ΠΟΠ δεν αφήνει καμιά αμφιβολία ότι το σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί

και είναι λειτουργικό.

Ο Δήμος Αγλαντζιάς είναι ήδη στο τρίτο έτος πλήρους εφαρμογής του προγράμματος «ολιστικής διαχείρισης αποβλήτων (ΟΔΑ)». Το πρόγραμμα

αυτό είναι μια ορθολογιστική μέθοδος διαχείρισης

αποβλήτων που σκοπό έχει να συνδέσει την παραγωγή αποβλήτων με τη χρέωση για τα σκύβαλα.

Ο δήμαρχος Αγλαντζιάς κ. Ανδρέας Κωνσταντίνου, σε συνέντευξή του στο Economy Today, ανέφερε πως η υλοποίηση αυτού του προγράμματος ήταν ένα μεγαλεπήβολο

έργο, οι υπηρεσίες του δήμου κατέβαλαν και συνεχίζουν να καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες καθημερινά, επειδή η πράξη είναι πάντα δυσκολότερη της θεωρίας και εκτός

από το πρακτικό μέρος, έπρεπε όπως είπε να παλέψουν

και για την αλλαγή στη νοοτροπία των δημοτών.

90 EconomyToday ΘΕΜΑ

«Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΗ»

Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή συνέχισε ο κ. Κωνσταντίνου και να τονίσουμε για όσους δεν γνωρίζουν

περί τίνος πρόκειται, με την εφαρμογή του προγράμματος

ΟΔΑ καταργείται το σταθερό, ετήσιο τέλος αποκομιδής

σκυβάλων και πλέον ο κάθε δημότης χρεώνεται μόνο με

τον όγκο των σκυβάλων που παράγει μέσω της αγοράς

ειδικής προπληρωμένης σακούλας. Δηλαδή ο δημότης

χρεώνεται μόνο για τα απόβλητα που δεν μπορεί να μειώσει, να επαναχρησιμοποιήσει, να κομποστοποιήσει και να ανακυκλώσει. Στόχος είναι οι δημότες να περιορίσουν σημαντικά το κόστος των απορριμμάτων που πλήρωναν έως τώρα. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος δόθηκαν, όπως είπε εφτά επιλογές. PMD, Γυαλί, Χαρτί, Ανακύκλωση Ογκωδών Αντικειμένων, Κομποστοποίηση, Πράσινων από κήπους (επέφερε μείωση 50% στα έξοδα για καθα

ρισμό οικοπέδων όπου πετούσαν πιο πριν τα κλαδέματα

οι δημότες), PAYT (οτιδήποτε δεν μπαίνει στα υπόλοιπα ρεύματα). Επίσης με την ενημέρωση που παρέχει ο δήμος υπάρχει αισθητή αύξηση στις επισκέψεις των δημοτών στα Πράσινα Σημεία.

ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΙΛΟΥΝ

ΑΠΟ ΜΟΝΟΙ ΤΟΥΣ

Η εφαρμογή του προγράμματος έφερε στην επιφάνεια

αρκετές δυσκολίες όπως ήταν αναμενόμενο, συνέχισε ο

δήμαρχος. Οι περισσότερες από αυτές έχουν επιλυθεί και τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά.

Μετρήσεις που γίνονται καθημερινά από τους σκυβαλοσυλλέκτες δείχνουν πως το 98,7% των οικιών της Αγλαντζιάς συμμορφώνονται με το πρόγραμμα ενώ περίπου 55 υποστατικά δεν συμμορφώνονται. Στις πολυκατοικίες

υπάρχει μια συμμόρφωση 93% ενώ 58 πολυκατοικίες

δεν είναι πλήρως συμμορφωμένες. Πώς μεταφράζεται η

μη συμμόρφωση, μας εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνου πως όταν

γίνεται η συλλογή των σκυβάλων, μας ενημερώνουν μέσω

της πλατφόρμας ότι μέσα στον κάδο υπάρχει άλλο χρώμα

σακούλα και έτσι σημειώνεται πως η πολυκατοικία αυτή

δεν είναι πλήρως συμμορφωμένη με το πρόγραμμα. Αυτό

που αξίζει να αναφέρω είναι πως στην Αγλαντζιά έχουμε

περίπου 11.500 υποστατικά, δηλαδή, περίπου 5.500

σημεία συλλογής και αυτά που δεν συμμορφώνονται

είναι περίπου 100. Επομένως η ουσία είναι πως υπάρχει τεράστια μείωση των σκυβάλων.

Η ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣΚΟΠΟΣ

Στα θετικά στοιχεία της εφαρμογής του προγράμματος

προσμετράται η τεχνογνωσία που αναπτύχθηκε όλα

αυτά τα χρόνια για την επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν, η οποία θα βοηθήσει τους επόμενους

δήμους που θα προχωρήσουν στην εφαρμογή να μην αντιμετωπίσουν τα ίδια. Αναφορικά με τα υποστατικά που δεν συμμορφώνονται, ο δήμαρχος είπε χαρακτηριστικά

πως φυσικά και μας προβληματίζουν αυτά τα 100 σημεία. Ο δήμος και εγώ προσωπικά δεν επαναπαυόμαστε. Παίρνουμε διάφορα μέτρα για να βρεθούν λύσεις. Τα συνεργεία του δήμου κάνουν ταυτοποίηση, ελέγχους και ακολούθως προκύπτουν και εξώδικα που είναι του

ύψους των 200 ευρώ για οικιακά υποστατικά και 500 ευρώ για εμπορικά υποστατικά, τα οποία εκδίδονται από το τμήμα περιβάλλοντος. Για το 2022 έχουν εκδοθεί περίπου 100 εξώδικα.

Το εξώδικο είναι ένα έκτακτο μέτρο που στοχεύει κυρίως στην ενημέρωση ή ακόμη και στην επιβολή της αγοράς

EconomyToday 91
-

των ειδικών σακουλιών από τα σημεία πώλησης που υπάρχουν σε αρκετά σημεία στην Αγλαντζιά. Ένα πρόβλημα που αναζητά ακόμη λύση όπως επισημαίνει ο κ. Κωνσταντίνου, είναι οι δημότες που πετάνε τα σκουπίδια τους σε άλλους δήμους. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν δύο τύποι δημοτών. Οι φοιτητές και όσοι πολίτες νιώθουν την ανάγκη να εξαπατήσουν τον δήμο τους.

ΟΙ ΔΎΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

ΤΩΝ «ΠΑΡΑΒΑΤΩΝ»

Σχετικά με την πρώτη κατηγορία και λόγω του γεγονότος

πως πολλοί φοιτητές έρχονται από άλλες πόλεις και πιθανόν να μη γνωρίζουν τη διαδικασία που ακολουθείται,

ο

Δήμος Αγλαντζιάς συμμετέχει στην ημερίδα γνωριμίας που γίνεται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, με περίπτερο για σκοπούς ενημέρωσης και στέλνει email σε όλους τους φοιτητές σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο. Αναφορικά με τη δεύτερη κατηγορία δημοτών, αυτούς που θέλουν να εξαπατήσουν τον δήμο, ο κ. Κωνσταντίνου ανέφερε ότι, είναι γνωστό και μετρήσιμο το ποσοστό των δημοτών που κάνουν αυτή την καταδικαστέα ενέργεια.

Θεωρούμε όμως πως η καθυστέρηση των γειτονικών δήμων να εφαρμόσουν αυτό το πρόγραμμα επιδεινώνει την εφαρμογή του προγράμματος στον δήμο μας. Επομένως αυτή η καθυστέρηση δίνει την ευκαιρία σε αυτούς που θέλουν να εξαπατήσουν το δήμο τους να το πράξουν. Ο δήμαρχος Αγλαντζιάς σημείωσε ότι μετά από ενημέρωση που υπήρξε από τους γειτονικούς δήμους, το 2022 παρατηρήθηκε αύξηση των σκυβάλων τους. Βάσει των μετρήσεων υπολογίζεται ότι το 10% της μείωσης σκυβάλων στον Δήμο Αγλαντζιάς κατέληξαν σε γειτονικούς δήμους. Αυτό το ποσοστό που μεταφράζεται σε 350 τόνους περίπου που αντιστοιχεί σε 50 σκυβαλοφόρα. Παρόλα αυτά η Αγλαντζιά έχει εξοικονομήσει συνολικά 500 σκυβαλοφόρα, που κανονικά θα κατέληγαν στη χωματερή κάθε χρόνο. Επομένως θεωρούν πως όταν όλοι οι δήμοι προχωρήσουν το 2024 με την εφαρμογή του προγράμματος ΠΟΠ, αυτό το πρόβλημα θα λυθεί.

ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟΎΣ ΔΗΜΟΤΕΣ Ο κ. Κωνσταντίνου σημείωσε ότι οι δημότες έχουν αγκαλιάσει το σύστημα και βλέπουν το οικονομικό

92 EconomyToday ΘΕΜΑ
όφελός τους Κ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗΣ: ΤΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ, ΟΣΟ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΘΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΟΣΟ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΘΑ ΠΛΗΡΩΝΕΙ

και πλέον ακόμη και τα παιδάκια του δήμου γνωρίζουν πώς να διαχωρίζουν τα απορρίμματα. Επίσης δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει το Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, «που στέκεται αρωγός σε αυτή την προσπάθεια

και χρηματοδοτεί ένα μεγάλο μέρος, για να μπορέσει

ο δήμος να αντεπεξέλθει».

ΔΉΜΟΣ ΛΕΥΚΩΣΊΑΣ:

Ή ΟΡΘΟΛΟΓΊΚΉ ΔΊΑΧΕΊΡΊΣΉ

ΑΠΟΒΛΉΤΩΝ

ΕΊΝΑΊ ΠΡΟΤΕΡΑΊΟΤΉΤΑ

Ο δήμαρχος κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης δήλωσε στο Economy Today

πως ο δρόμος για την υλοποίηση του προγράμματος είναι μακρύς και πολυ

επίπεδος και απαιτεί την εμπλοκή πολλών

φορέων και όχι μόνο των Τοπικών Αρχών.

Στον δήμο μας γίνονται αρκετές προσπάθειες προς τη

συγκεκριμένη κατεύθυνση, όμως υπάρχουν σημαντικές

εκκρεμότητες σε επίπεδο εθνικού σχεδιασμού όπως:

• Η δημιουργία μονάδων για τη διαχείριση οργανικών αποβλήτων.

• Η δημιουργία κέντρων επαναχρησιμοποίησης.

• Η ενίσχυση του συστήματος διαλογής στην πηγή.

• Η χρήση ψηφιακά έξυπνων εργαλείων.

Υιοθετούμε δράσεις που σκοπό έχουν τη σταδιακή προσαρμογή των δημοτών. Όμως αυτό αποτελεί μία συνεχή διαδικασία που προϋποθέτει τη στενή συνεργασία μεταξύ δήμου, δημοτών και κράτους, καθώς και επάρκεια πόρων, ώστε να παρέχονται στους δημότες οι απαραίτητες διευκολύνσεις και ενημέρωση.

Δράσεις Δήμου Λευκωσίας

Ο Δήμος Λευκωσίας έως τώρα είχε συμμετοχή στο ευρωπαϊκό έργο «Urban Waste», στο έργο «Life – IP CYzero WASTE» και στο πρόγραμμα «Πληρώνω ΌΩσο Πετώ», ως επικεφαλής της ομάδας των συνεργαζόμενων Τοπικών Αρχών.

Επίσης στον Δήμο Λευκωσίας λειτουργεί και τα Σαββατοκύριακα προσωρινό Πράσινο Σημείο στο οποίο οι δημότες έχουν την ευκαιρία να μεταφέρουν όλα τα ρεύματα οικιακών αποβλήτων που παράγουν, τα οποία συλλέγονται δωρεάν. Φέτος, θα πραγματοποιηθούν και δύο πανδημοτικές εκστρατείες δωρεάν συλλογής κλαδευμάτων και ογκωδών αντικειμένων. Επιπλέον, ο δήμος διαθέτει συνεργείο συλλογής ογκωδών αντικειμένων που εξυπηρετεί το κοινό καθημερινά κατόπιν χρέωσης και συλλέγει κλαδεύματα, χόρτα, γρασίδι αφού αυτά τοποθετηθούν σε ειδικές χάρτινες σακούλες. Ο δήμαρχος δεν παρέλειψε να αναφέρει πως είναι σε συνεχή διαβούλευση με τον Δήμο Αγλαντζιάς ώστε να ενημερώνονται τόσο για τα θετικά όσο και για τα αρνητικά από τη δική τους προσπάθεια, ώστε να διαμορφώσουν ανάλογη πορεία. Όμως εξέφρασε

EconomyToday 93
ΔΗΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ PMD 2022 PMD 2021 PMD 2022 Vs 2021 ΧΑΡΤΙ 2022 ΧΑΡΤΙ 2021 ΧΑΡΤΙ 2022 Vs 2021 ΓΥΑΛΙ 2022 ΓΥΑΛΙ 2021 ΓΥΑΛΙ 2022 Vs 2021 ΑΓΛΑΝΤΖΙ Α Σ 20,783 37,23 36,72 1,40 16,76 17,06 -1,78 9,28 10,33 -10,19 ΛΑΚΑΤΑ ΜΙΑΣ 40,101 18,62 18,76 -0,77 10,33 11,09 -6,85 4,68 4,82 -2,99 ΛΑΤΣΙΏΝ 16,774 18,55 20,07 -7,56 12,20 12,55 -2,78 6,00 5,37 11,73 ΛΕΥΚ Ώ Σ Ι ΑΣ 55,014 16,13 15,53 3,90 12,97 13,71 -5,38 12,72 10,61 19,83 ΣΤΡΟΒ ΟΛΟΥ 67,904 21,25 20,16 5,40 10,12 11,18 -9,55 6,15 6,43 -4,36 ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ (ΚΙΛ Α ΑΝ Α Κ ΑΤΟΙΚΟ) ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤ Ώ ΝΤ Ώ Ν ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΑΠΟ ΠΟΡΤΑ ΣΕ ΠΟΡΤΑ ΕΠΑΡΧΙΑ
ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός

για το έργο αυτό είναι 25 εκατομμύρια ευρώ για όλες

τις Τοπικές Αρχές. Ποσόν το οποίο δεν επαρκεί για την

κάλυψη των αναγκών. Ο δήμος προβαίνει σε συνεχείς

παραστάσεις για την αύξησή του, ενώ το χρονοδιάγραμ-

μα υλοποίησης έχει θεσπιστεί με σχετικό κανονισμό με

ορόσημο τον Ιούνιο του 2024.

Νέοι στόχοι και κίνητρα

Σχετικά με την ανακύκλωση στόχος του Δήμου Λευκωσίας

είναι η συνεχής εκτροπή των ανακυκλώσιμων υλικών για

αξιοποίηση και η μείωση της ποσότητας των υλικών που

δεν διαχωρίζονται. Για το έτος 2023 καθιέρωσαν στην

εντός των τειχών πόλη καθημερινή συλλογή χαρτιού, με δική τους χρηματοδότηση και με ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Το κίνητρο για τα νοικοκυριά δήλωσε ο δήμαρχος, θα είναι οικονομικό, όσο λιγότερα απόβλητα θα παράγει κάποιος τόσο λιγότερα χρήματα θα πληρώνει και ταυτόχρονα θα συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αειφορία που είναι το πιο σημαντικό.

Η ΛΑΚΑΤΑΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΗ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Ο Δήμος Λακατάμιας θεωρεί αναγκαία την περαιτέρω ενημέρωση, με στόχο την ομαλή προσαρμογή των δημοτών του, στις νέες πολιτικές και δηλώνει πως είναι σε συνεχή επικοινωνία με το Τμήμα Περιβάλλοντος. Δυσκολίες, αναμένεται να παρουσιαστούν όπως γίνεται συνήθως με την εφαρμογή νέων προγραμμάτων, αλλά

ο δήμος είναι έτοιμος να τις αντιμετωπίσει, δήλωσε η

δήμαρχος κ. Φωτούλα Χατζήπαπα.

Συμμετοχή σε δράσεις

Ο Δήμος Λακατάμιας συμμετέχει στον μίνι διαγωνισμό για

την ετοιμασία μελέτης για την Εγκαθίδρυση Συστήματος

Διαλογής στην πηγή, χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων

και οργανικών αποβλήτων και εφαρμογή συστήματος

«Πληρώνω Όσο Πετώ (ΠΟΠ)». Με βάση τα αποτελέσματα

της μελέτης, ο δήμος θα ετοιμάσει Τοπικό Σχέδιο Δράσης και διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων σύμφωνα με τις υποχρεώσεις του.

Επιπροσθέτως από το 2017, εφαρμόζει το πρόγραμμα

«Πληρώνω Όσο Πετώ (ΠοΠ)» στην περισυλλογή από πόρτα σε πόρτα κλαδευμάτων με χρήση ειδικής, βιοδιασπώμενης, προπληρωμένης σακούλας, με συχνότητα εφαρμογής κάθε 15 μέρες. Η κ. Χατζήπαπα τόνισε πως το ΠΟΠ, έχει δώσει σημαντική εμπειρία στο προσωπικό του δήμου και προετοιμάζει τους δημότες, για εφαρμογή νέων προγραμμάτων που αφορούν άλλα ρεύματα αποβλήτων. Τόσο το ΠΟΠ όσο και η Ομάδα Πρόληψης, η οποία επιτηρεί την εφαρμογή του προγράμματος, αλλά έχει και ρόλο στην καταστολή της ρίψης αντικειμένων σε ανοικτούς χώρους, έχουν βραβευτεί με Πράσινη Σημαία.

με οργανωμένες επισκέψεις στα σχολεία, αλλά και με το Οικολογικό Φεστιβάλ που διοργανώνεται κάθε Μάιο, σε συνεργασία με τα σχολεία του δήμου και με τη συμμετοχή αρμόδιων φορέων. Διανέμεται ενημερωτικό υλικό και γίνεται προσωπική ενημέρωση των επισκεπτών, ενώ οι μαθητές παρουσιάζουν εργασίες και δράσεις τους που έχουν σχέση με το περιβάλλον.

Ο δήμος σε συνεργασία με την Green Dot, στοχεύει

στην αύξηση του ποσοστού των υλικών συσκευασίας

προς ανακύκλωση, με τη σωστή προσκόμισή τους στις

καθορισμένες σακούλες, με ενημερωτικές δράσεις.

Στον δήμο επίσης λειτουργούν χώροι για την περισυλλογή γυαλιού και ρουχισμού, Πράσινα Σημεία, όπου οι δημότες, χωρίς χρέωση, έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς αποβλήτων οικιακής προέλευσης. Στην περίπτωση που

οι δημότες δεν μπορούν να μεταφέρουν τα ογκώδη αντικείμενά τους στα Πράσινα Σημεία, χρησιμοποιούνται εξουσιοδοτημένοι βοηθοί μεταφορείς. Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή ένα νέο πρωτοποριακό πρόγραμμα, το Reading – Reuse Books, το οποίο αφορά στην επαναχρησιμοποίηση των βιβλίων, με τους δημότες να συμβάλλουν πρόθυμα στην εφαρμογή του. Η δήμαρχος πρόσθεσε πως, τα αποτελέσματα μελετών, καταγράφουν ότι ο δήμος μας, έχει περιθώριο αύξησης της ανακύκλωσης. Στοχεύουμε στην αύξηση της ανακύκλωσης, εφαρμόζοντας πολιτικές ενημέρωσης, δίνοντας προτεραιότητα στις συναντήσεις μας με τους μαθητές. Σε πρόσφατη επίσκεψη της επιτρόπου Περιβάλλοντος

στα γραφεία του δήμου μας, έχουμε προγραμματίσει να διοργανώσουμε κοινές δράσεις ενημέρωσης των δημοτών. Και κατέληξε λέγοντας πως, το οικονομικό είναι ένα ισχυρό κίνητρο προς τους δημότες όσον αφορά στο ύψος των τελών των σκυβάλων. Ο δήμος θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα της μελέτης, όπως και τις προτάσεις που θα υπάρξουν με τα οικονομικά κίνητρα και την απόδοσή τους. Επίσης θα συνεχίσει να επιχορηγεί το ΠΟΠ. Η αναβάθμιση του Οικολογικού φεστιβάλ και ο εμπλουτισμός του με τη διοργάνωση διαγωνισμών με θέματα για το περιβάλλον θεωρώ ότι θα λειτουργήσει ως ένα επιπλέον κίνητρο.

ΔΗΜΟΣ

ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ:

ΔΥΝΑΜΙΚΑ

ΒΗΜΑΤΑ

ΤΟ

ΠΡΟΣ

ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Οι δράσεις που έγιναν

Ο δήμαρχος Στροβόλου κ. Ανδρέας Παπα-

χαραλάμπους μίλησε στο Economy Today σχετικά με τις δράσεις του δήμου του, αναφέροντας ότι έγινε αρχικά μια ενημέρωση προς τους

δημότες του Στροβόλου για το θέμα της ανακύκλωσης

τον Δεκέμβριο του 2022 και σε συνεργασία με την Green

Dot διένειμε 30.000 φακέλους με ενημερωτικό υλικό

και δείγματα σακουλιών για ανακύκλωση. Τον Ιανουάριο

του 2023 προσωπικό του δήμου εκπαιδεύτηκε από την

Η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης, επιδιώκεται

Green Dot και τον Φεβρουάριο του 2023 οι εκπαιδευ -

94 EconomyToday ΘΕΜΑ
Στόχος η
περιβαλλοντικής
δημιουργία
κουλτούρας

όμενοι πραγματοποίησαν εκστρατεία ενημέρωσης σε επιχειρήσεις της πόλης οι οποίες θεωρούνται ως οι μεγάλοι παραγωγοί αποβλήτων, όπως είναι για παράδειγμα τα κέντρα αναψυχής κ.λπ.. Ταυτόχρονα ο δήμος προώθησε την ανακύκλωση των φυτικών αποβλήτων από τις κατοικίες με το σύστημα της προπληρωμένης κομποστοποιήσιμης σακούλας, με πολύ καλά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα προωθεί και την αξιοποίηση του Πράσινου Σημείου Στροβόλου στο οποίο οι δημότες μπορούν να μεταφέρουν δωρεάν υλικά, αντικείμενα και απόβλητα των κατοικιών τους και τα οποία προωθούνται μετέπειτα σε μονάδες για την κατάλληλη διαχείρισή τους.

Σχετικά με αυτές τις δράσεις ανέφερε, πως γίνονται για την ευαισθητοποίηση των δημοτών καθώς και

για την προετοιμασία της υπηρεσίας του δήμου έτσι ώστε να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε ολοκληρωμένο σχεδιασμό διαχείρισης αποβλήτων, τον οποίο είμαστε υποχρεωμένοι με βάση τη νομοθεσία να ετοιμάσουμε έως το τέλος του 2023. Την περίοδο αυτή, είμαστε σε διαδικασία δημοσίων προσφορών για την επιλογή μελετητή, ο οποίος θα υποστηρίξει επιστημονικά τον δήμο στο θέμα αυτό, ενώ παράλληλα έχει συσταθεί και Ομάδα Πρόληψης και Περιβαλλοντικής Πληροφό-

ρησης, η οποία εποπτεύει τις γειτονιές και προβαίνει σε ενημέρωση και υπόδειξη καλών πρακτικών στους δημότες.

Οι δράσεις που σχεδιάζονται

Αναφορικά με τις επερχόμενες δράσεις του δήμου, ο κ. Παπαχαραλάμπους πρόσθεσε πως ο δήμος στοχεύει να ενισχύσει την επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση υλικών, πρωτίστως στις δικές του δραστηριότητες. Επιπλέον σχεδιάζει τη δημιουργία σταθμού επαναχρησιμοποίησης κλαδευμάτων και πράσινων αποβλήτων, ο οποίος θα παράγει πέλετ ή μπρικέτες, και μελετάται σχεδιασμός για τη δημιουργία πιλοτικού σταθμού παραγωγής υδρογόνου, για τον οποίο υποβλήθηκε και πρόταση για χρηματοδότηση στο πρόγραμμα Ορίζοντας Ευρώπη.

Επίσης, τόνισε ένα ακόμη θετικό βήμα είναι ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Σύμμικτων Αποβλήτων που ετοιμάζεται για όλους τους δήμους της ΟΧΑ και θα λειτουργήσει στο πρόγραμμα ΠΟΠ, μειώνοντας τις διαδρομές των σκυβαλοφόρων και δίνοντας στους δήμους τη δυνατότητα καλύτερης εκμετάλλευσης του

στόλου τους, ο οποίος και θα αναβαθμιστεί, καθώς είναι πεπαλαιωμένος.

EconomyToday 95

Έξυπνη πόλη και καινοτομία

Ο κ. Παπαχαραλάμπους συνέχισε λέγοντας πως είναι καλό να σημειωθεί ότι «σε όλα τα νέα έργα του δήμου

μας εντάσσονται πρόνοιες κυκλικής οικονομίας, αλλά

και συστήματα έξυπνης πόλης που θα βοηθήσουν

με την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων (νέοι χώροι στάθμευσης, Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο κ.τλ.)». Ο Δήμος Στροβόλου υποστηρίζει την καινοτομία και τις δημιουργικές επιχειρήσεις που ασχολούνται με

θέματα ανακύκλωσης, κυκλικής οικονομίας και πράσινης επιχειρηματικότητας, τόσο μέσω του Κέντρου Πράσινης Επιχειρηματικότητας Στροβόλου όσο και

μέσω των δράσεων που θα αναπτυχθούν στον νέο Κόμβο Καινοτομίας του δήμου, που δημιουργείται

στο πλαίσιο του έργου USOLVE σε συνεργασία με

το Ινστιτούτο Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Κύπρου.

ΔΉΜΟΣ ΛΑΤΣΙΏΝ:

ΤΑ Δ Ή ΜΟΤΙΚ Α ΑΠ Ο ΒΛ Ή ΤΑ

ΕΠ Ή ΡΕ Α ΖΟΥΝ Δ Ή Μ Ο ΣΙΑ

ΥΓΕ Ι Α ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜ Ι Α

Τα δημοτικά απόβλητα αφορούν και επηρεάζουν τη

δημόσια υγεία, το περιβάλλον, το οικονομικό προϊόν, την απασχόληση και τα οικονομικά κάθε οικογένειας.

Στον Δήμο Λατσιών ένα μεγάλο ποσοστό των δημοτών γνωρίζει και κάνει ανακύκλωση σύμφωνα και με τα μετρήσιμα στοιχεία. Ο δήμαρχος Λατσιών Χρίστος Πιτταράς, δήλωσε, πως η διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων αποτελεί βασική αρμοδιότητα των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά επηρεάζεται εξίσου από την πολιτική και τη στρατηγική της πολιτείας και τη στάση ζωής όλων.

Ο Δήμος Λατσιών μετά την προκήρυξη Στήριξης

Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπέβαλε εκδήλωση ενδιαφέροντος για να υλοποιήσει δράσεις ορθολο-

γικής διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων.

Δράσεις που θα συμβάλουν στην επίτευξη

του εθνικού στόχου του 2025 για χωριστή συλλογή των οργανικών / βιολογικών αποβλήτων και

μέχρι το 2035 οι συνολικές

ποσότητες δημοτικών απο -

βλήτων που καταλήγουν σε

χώρους υγειονομικής τα -

φής να μειωθούν στο 10%

των συνολικών ποσοτήτων

που παράγονται.

Ο δήμαρχος των Λατσιών

σε συνέντευξη που πα -

ραχώρησε στο Economy

Today, δήλωσε πως έχουν τεθεί οι προτεραιότητες του δήμου σχετικά με τα δημοτικά απόβλητα και είναι ψηλά στην ατζέντα η υλοποίηση

του σχεδιασμού. Χαρακτηριστικά

ανέφερε πως πιο

παλιά ο δήμος πλήρωνε 25.000 ευρώ τον μήνα στη χωματερή, ενώ τώρα δίνουν 33.000 με 35.000 ευρώ

τον μήνα. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους:

Πρώτον υπάρχει αύξηση δημοτών και δεύτερον υπάρχουν ακόμη πολλοί άνθρωποι που δεν κάνουν ανακύκλωση. Το αποτέλεσμα είναι να δαπανούν περίπου 330.000 ευρώ τον χρόνο για την απόρριψη

σκυβάλων του δήμου στη χωματερή. Ο δήμαρχος

απηύθυνε έκκληση σε όλους να εντάξουν την ανακύκλωση στην καθημερινότητά τους. Αυτή η πρακτική επεσήμανε θα βοηθήσει έτσι ώστε να εξοικονομηθούν χρήματα για την ανάπτυξη έργων στον δήμο μας. Επιπρόσθετα, ο Δήμος Λατσιών, λόγω της μεγάλης ευαισθησίας του στον τομέα του περιβάλλοντος και της καθαριότητας, ανέλαβε πρωτοβουλία για προώθηση συνεργασιών, με σκοπό τη δημιουργία σύμπραξης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην επαρχία Λευκωσίας για συμμετοχή στο Πρόγραμμα και ως εκ τούτου, για να συνεισφέρει στις προσπάθειες του κράτους για επίτευξη των προαναφερθέντων εθνικών στόχων. Ο κ. Πιτταράς έδωσε έμφαση στην ενημέρωση που πραγματοποιείται από τον δήμο του στα σχολεία της περιοχής και δήλωσε αισιόδοξος πως η μελλοντική γενιά δημοτών μεγαλώνει σε κλίμα ανακύκλωσης. Η δημιουργία κουλτούρας στα παιδιά είναι αναμφίβολα ο στόχος μας. «Οι μελλοντικοί δημότες, οι πολίτες αυτού του τόπου θα είναι ευαισθητοποιημένοι στον συγκεκριμένο τομέα οπότε θα έχουμε πετύχει ένα στόχο, ένα σκοπό». Τόνισε ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι «θέλει πάρα πολλή δουλειά και εννοείται πως χρειάζεται και συνεργασία». Σημείωσε ότι ο Δήμος Λατσιών είναι μέλος μιας ευρύτερης συνεργασίας με ακόμα 3 δήμους της Λευκωσίας και 4 κοινοτάρχες των γύρω περιοχών οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των απορριμμάτων της ευρύτερης περιοχής.

Τέλος ο δήμαρχος διεμήνυσε πως ο Δήμος Λατσιών και η προτεραιότητα τόσο του ίδιου όσο και του Δημοτικού Συμβουλίου είναι η εφαρμογή πολιτικών που σέβονται το περιβάλλον και συμβάλλουν στη διατήρηση ενός καθαρού δήμου, όπου οι δημότες θα διαβιούν σε σύγχρονες, αλλά πρωτίστως υγιείς και ευχάριστες συνθήκες. Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει τα ποσοστά ανακύκλωσης που κατέγραψε η Green Dot τις χρονιές 2021 και 2022 στους 5 δήμους της επαρχίας Λευκωσίας και την αύξηση ή μείωση των ποσοστών αυτών.

96 EconomyToday ΘΕΜΑ
Είναι απαραίτητη η εξοικονόμηση πόρων

ΤΑ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

αντικείμενα στην κατοχή δισεκατομμυριούχων Ελλήνων εφοπλιστών!

Υπάρχουν συλλέκτες διαφόρων αντικειμένων, οι οποίοι έχουν ως σκοπό τον εμπλουτισμό της εκάστοτε συλλογής τους. Αν και η συγκεκριμένη δραστηριότητα ελλοχεύει κινδύνους και παγίδες, η χαρά της κατάκτησης αντικειμένων αποτελεί διέξοδο από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ

ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

Νομίσματα

Τα σπάνια κέρματα που έχουν σταματήσει να κυκλοφορούν εδώ και αρκετά χρόνια, αποκτούν μεγάλη αξία

χρόνο με το χρόνο. Ένα τέτοιο σπάνιο νόμισμα είναι το Flowing Hair Silver Dollar του 1794. Πρόκειται για το πρώτο νόμισμα αυτής της ονομαστικής αξίας, που εκδόθηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Ένα από αυτά τα νομίσματα δημοπρατήθηκε το 2013, στην τιμή των $10.016.875 ενώ το αμερικανικό νόμισμα των $10 που εκδόθηκε το 1795 πωλήθηκε έναντι $ 2.585.000.

ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΦΙΛΟΤΕΛΙΣΤΕΣ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΣΤΙΣ ΠΛΕΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΝΑ ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ

Βιβλία κόμικ

Σ’ αυτή την κατηγο-

ρία, οι συλλέκτες είναι

αρκετά αυστηροί και

προσεκτικοί καθώς η

παραμικρή ζημιά ή ελάτ

τωμα μπορεί να μειώσει αρ-

κετά την αξία τους. Πάντως, με την

απελευθέρωση χαρακτήρων κόμικ

στην ποπ κουλτούρα μέσω του κινηματογράφου και

της τηλεόρασης, η αξία αυτών των κλασικών κόμικ αυξήθηκε σημαντικά.

Κλασικά αυτοκίνητα

Πρόκειται για ένα ακριβό sport, αλλά οι λάτρεις των

κλασικών μοντέλων οχημάτων τα φυλάνε ως «κόρη

οφθαλμού» και προσπαθούν να συγκεντρώσουν όλα τα

αυτοκίνητα αντίκες στο γκαράζ τους. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 2020, πωλήθηκε μια Porsche 911 Carrera RS του 1973 έναντι $560.000. Με τα σημερινά δεδομένα, η τιμή της εκτοξεύτηκε στα $1.200.000.

98 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΜΟΝΟ
ΤΑ ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ Συλλεκτικά
ΤΗΣ ΆΝΝΆΣ ΚΡΙΘΆΡΙΔΟΥ
ΜΕ

Έργα Τέχνης

Οι άνθρωποι που διατηρούν τέτοιες συλλογές συνήθως

επιλέγουν με βάση το τι τους αρέσει περισσότερο και όχι αυτό που αξίζει τα περισσότερα χρήματα. Αδιαμφισβήτητα, ένας συλλέκτης τέχνης ή κοσμημάτων θα αναζητήσει

σπάνια κομμάτια, με γνώμονα την αισθητική του. Για παράδειγμα ένα ψηφιακό έργο τέχνης με το πορτρέτο

του Donald Trump, πωλήθηκε έναντι $6.600.000, και αυτό αποτελεί ποσό-ρεκόρ για ένα Nft.

Δίσκοι βινυλίου

Η καλή μουσική ακόμη δεν έχει «πεθάνει» κι αυτό το επιβεβαιώνουν αρκετοί λάτρεις της μουσικής, οι οποίοι επέστρεψαν στην ακρόαση βινυλίων. Αυτό, αντί να ρίχνει την αξία τους, τα καθιστά ακόμη πιο συλλεκτικά και γι’ αυτό σπάνιες παλιές κυκλοφορίες έχουν τεράστια αξία!

Γραμματόσημα

Η συλλογή γραμματοσήμων φαντάζει ξεπερασμένη, αλλά είναι εκπληκτικό πόσοι συλλέκτες εξακολουθούν και τα μαζεύουν φανατικά. Όσον αφορά τα γραμματόσημα ξένων χωρών, κατά βάση συλλεκτικά θεωρούνται μόνο τα ασφράγιστα. Το σημαντικότερο πάντως, είναι η αξιοπιστία και η εξειδικευμένη γνώση που έχει ο εκτιμητής καθώς και η εμπορική του πείρα, έτσι ώστε να υπάρξει ορθή τιμολόγηση. Πάντως, οι Κύπριοι φιλοτελιστές, προτιμούν στις πλείστες των περιπτώσεων να ασχολούνται μόνο με τα κυπριακά γραμματόσημα, εν αντιθέσει με τους ξένους οι οποίοι συνηθίζουν να έχουν συλλογές και από

άλλες χώρες. Διά του λόγου το αληθές, το παλαιότερο κυπριακό γραμματόσημο είναι εκείνο της βασίλισσας Βικτώριας, του 1880.

Φόρεμα

Αρκετές γυναίκες, είναι λάτρεις των καλαίσθητων ενδυμάτων και αρκετές φορές, «πιάνουν» τον εαυτό

τους να ζηλεύουν φορέματα που

φορούσαν θρυλικές γυναίκες σε

άλλες εποχές. Τρανταχτό παρά-

δειγμα αποτελεί, το φόρεμα της

Μέρλιν Μονρόε, που φορούσε

στα γενέθλια τού τότε προέδρου

των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι (1962).

Το αστραφτερό και αποκαλυπτικό

της φόρεμα πωλήθηκε, το 1999, έναντι

$1.270.000 στη Νέα Υόρκη το 1999, κάνοντας ρεκόρ στον χώρο δημοπρασίας των ενδυμάτων!

Πρώτες και σπάνιες εκδόσεις

Αρκετοί είναι εκείνοι που έχουν στην κατοχή τους σπάνια είδη βιβλίων. Μάλιστα, εάν είναι λάτρεις των βιβλίων, τότε σίγουρα θα έχουν πρώτες εκδόσεις. Για παράδειγμα, η πρώτη έκδοση του θρυλικού «Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος» της J.K. Rowling, εκδόθηκε σε 500 αντίτυπα με τυπογραφικό στο όνομα της συγγραφέως. Σήμερα, πρόκειται για μια σπάνια έκδοση, η οποία πωλήθηκε σε πλειστηριασμό για £43.500.

Παλιές παιχνιδοσυσκευές

Τη δεκαετία του ’90, μεσουρανούσαν οι συσκευές με

Η ΟΙΚΟΓΈΝΈΙΑ ΝΙΑΡΧΟΥ ΦΗΜΟΛΟΓΈΙΤΑΙ ΟΤΙ ΈΧΈΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

τα βιντεοπαιχνίδια. Κάποιοι από εμάς, έχουν ακόμη τις πρώτες συσκευές παιχνιδιών και τις πωλούν ακριβά.

Για την ιστορία, οι πιο δημοφιλείς είναι τα Tamagotchi ($2.000), το φορητό Game boy ($6.500) αλλά και το Νintendo NES με τα τηλεχειριστήρια ($8.000).

Κινητά

Όταν αρχίσαμε να ασχολούμαστε με τα κινητά, είχαμε ξετρελαθεί με τις νέες δυνατότητες που προσέφεραν. Ωστόσο, με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας αντικαταστήσαμε τα παλαιά κινητά με τα smartphone. Παρόλα αυτά, δεν είναι διόλου άχρηστα, καθώς από αυτά μπορεί κάποιος να βγάλει αρκετά χρήματα. Μάλιστα, οι συλλέκτες αναζητούν το πρώτο μοντέλο μιας εταιρείας. Σύμφωνα με το Antech, μερικές από τις τιμές των ακριβότερων vintage κινητών είναι το Nokia 7700 το οποίο αξίζει περίπου £1.000, το Ericsson R290 Satellite Phone

αξίζει περίπου £550 και το Blackberry Curve κυμαίνεται γύρω στις £400.

Ανάμεσα στους δισεκατομμυριούχους που επενδύουν σε συλλογές αντάξιες μουσείων, συγκαταλέγονται και Έλληνες εφοπλιστές.

Η οικογένεια Νιάρχου φημολογείται ότι έχει στην κατοχή της μια από τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές του κόσμου όσον αφορά την ιμπρεσιονιστική και μοντέρνα τέχνη. Μια από τις μεγαλύτερες αγορές του Σταύρου Νιάρχου ήταν το περίφημο έργο «Yo, Picasso» (1901)

του Πάμπλο Πικάσο, το οποίο είχε αποκτήσει το 1989

έναντι $47.800.000. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 1989 ο Φίλιππος Νιάρχος αγόρασε το διάσημο έργο τέχνης του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, σε μια δημοπρασία πολυεκατομμυριούχων και το ποσό «άγγιξε» τα $71.5000.000. Θεωρείται, μάλιστα, ότι από την ίδια δημοπρασία πέρασε στα χέρια του και μια αυτοπροσωπογραφία του Ζαν Μισέλ Μπασκιά με χρονολογία το 1982, έναντι $3.300.000.

Ένας άλλος ισχυρός Έλληνας φιλοτέχνης, θεωρείται και ο Δάκης Ιωάννου. Ο άνθρωπος που επέβαλλε στη διεθνή σκηνή τέχνης τον Τζεφ Κουνς αλλά και το άτομο που είδε τα έργα της συλλογής του να φιλοξενούνται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Τέλος, ο δισεκατομμυριούχος χρηματομεσίτης και συλλέκτης πορσελάνων, Δημήτρης Μαυρομμάτης, φημολογείται ότι έχει στην κατοχή του 70 πορσελάνινα βάζα Σεβρών του 18ου αιώνα, μικροαντικείμενα υψηλής τέχνης και τεράστιας αγοραστικής αξίας. Όλα αυτά βρίσκονται στο σπίτι του στο Παρίσι. Παρά το γεγονός όμως, ότι έχει τόσο στενό δέσιμο με πολλά από τα κομμάτια της συλλογής του, δεν διστάζει από την άλλη να βγάζει σε δημοπρασία

κάποια από αυτά. Όπως ένα ρουμπίνι 8,62 καρατίων, διάσημο για την κόκκινη απόχρωση τού «αίματος του περιστεριού», όπως έχει ειπωθεί, δεμένο σε δακτυλίδι.

Το κόσμημα που δημοπρατήθηκε από τους Sotheby’s με τιμή εκτίμησης τα $6.500.000 πωλήθηκε τελικά

στα $9.000.000 στον οίκο Graff, που το είχε αρχικά κατασκευάσει.

EconomyToday 99
Δισεκατομμυριούχοι Έλληνες συλλέκτες...
ΤΗΣ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΈΡΈΣ ΙΔΙΩΤΙΚΈΣ ΣΥΛΛΟΓΈΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΙΜΠΡΈΣΙΟΝΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΝΤΈΡΝΑ ΤΈΧΝΗ

ΟΙ

ΠΡΩΤΟΙ

«ΣΚΑΠΑΝΕΙΣ»

100 EconomyToday ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ ΘΕΜΑ

Πολλοί Ευρωπαίοι κάνουν παπάδες σήμερα στο ΝΒΑ. Αρκετοί έγραψαν ιστορία με χρυσά γράμματα. Κάποιοι άνοιξαν πρώτοι τον δρόμο για τους υπόλοιπους πριν από τέσσερις δεκαετίες. Για τα δεδομένα της εποχής, η καταγωγή τους προκαλεί έκπληξη. Δεν ήταν Γιουγκοσλάβοι, ούτε Σοβιετικοί, ούτε καν Ισπανοί ή Ιταλοί. O Γιάννης Αντετοκούμπο κάνει θραύση στο ΝΒΑ. Ο Λούκα Ντόνσιτς το ίδιο. Ποιος μπορεί να σταματήσει τον Νίκολα Γιόκιτς. Μιλάμε για τρεις σούπερ σταρ. Υπάρχουν αρκετοί Ευρωπαίοι σε πολύ ψηλό επίπεδο στα σημερινά ρόστερ. Δεν είναι κάτι καινούργιο. Τα τελευταία 20 χρόνια οι εκπρόσωποι της «Γηραιάς Ηπείρου» έβαλαν τη σφραγίδα τους στο κορυφαιο πρωτάθλημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπέρασαν και τους Αμερικανούς. Η λίστα είναι μεγάλη και τα ονόματα προκαλούν θαυμασμό και αναμνήσεις. Ο Νοβίτσκι, ο Πάρκερ, τα αδέλφια Γκασόλ, ο Ντίβατς, ο Κούκοτς, ο Μαρσουλιόνις, ο Σαμπόνις, ο μακαρίτης ο Πέτροβιτς, ο Κιριλένκο, ο Στογιάκοβιτς. Είναι και το φετινό ντραφτ. Ο Βίκτορ Ουεμπανιάμα από τη Γαλλία, ύψους 2,24 είναι το νο1 και λέγεται πως θα φέρει νέα πράγματα στο άθλημα. Όπως και να ’χει. Ένα τέτοιο σενάριο φάνταζε απίστευτο πριν από 30-40 χρόνια.

Οι Αμερικανοί στα αγαπημένα τους αθλήματα έβλεπαν αφ’ υψηλού τον υπόλοιπο κόσμο. Στο χόκεϊ θεωρούσαν τον τρόπο παιχνιδιού των Σοβιετικών περίεργο. Στο μποξ το ίδιο. Στο μπάσκετ όσο κέρδιζαν με τους κολεγιόπαιδες τις Ολυμπιάδες (εκτός του 1972), δεν είχαν κανένα λόγο να ασχοληθούν με τους σταρ της Ευρώπης. Ακόμη και όταν αναγνώριζαν πως ο Σεργκέι Μπέλοφ, ο Τσότσιτς και τέλος πάντων οι κορυφαίοι Ευρωπαίοι των 70’ς ήταν από εξαιρετική πάστα, δεν κινήθηκαν. Μπορεί να τους φρέναρε και η δεδομένη άρνηση των σοσιαλιστικών χωρών να στείλουν αθλητές στο άνδρο του καπιταλισμού (τι εποχές ρε παιδιά!!). Για ιδεολογικούς λόγους, αλλά για να μην τους στερούνται οι εθνικές ομάδες. Αλλά αυτό ήταν δευτερεύον.

Το αφ’ υψηλού ίσχυε περισσότερο. Την ίδια ώρα για να πούμε και του στραβού το δίκιο είχαν και οι Ευρωπαίοι 2-3 θεματάκια, αλλά και ένα σύνδρομο κατωτερότητας, που ήταν χαλασμένο γρανάζι στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις διαφορές από το ΝΒΑ. Πιο ντελικάτο παιχνίδι, λιγότερο αθλητικό, πιο αργό. Γι’ αυτό όποιος καλός Αμερικανός (που έμενε εκτός ΝΒΑ) ερχόταν στην Ευρώπη στα 80’ς

EconomyToday 101

και 90’ς ξεχώριζε. Μάλιστα στις ΗΠ Ά έδειχναν προτίμηση σε παίκτες από Ά φρική μεριά, μετρώντας περισσότερο τον σωματότυπο.

Η ΠΡΏΤΗ... ΣΤΡΟΦ Η

Τέλος πάντων, κάποια ώρα τα πράγματα αρχίζουν

να αλλάζουν. Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’80, όταν προκύπτουν δύο ειδικές περιπτώσεις, αρχίζει να υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον. Το απίστευτο ταλέντο του Ντράζεν Πέτροβιτς και το πρωτοφανές πακέτο του Ά ρβίντας Σαμπόνις μέτρησαν. Οι δύο τους μάλιστα θα επιλεχθούν και στο ντραφτ του 1986. Χωρίς αντίκρισμα εκείνη την εποχή. Ο Σαμπόνις (επιλέχθηκε και το 1985 αλλά η επιλογή ακυρώθηκε γιατί ήταν κάτω των 21) θα πάει ΝΒ Ά εννέα χρόνια αργότερα. Ο Ντράζεν θα περάσει τον Ά τλαντικό το 1989 για το Πόρτλαντ.

Θα περάσει δύο χρόνια εφιάλτη. Δείγμα και της μεγάλης δυσκολίας προσαρμογής των Ευρωπαίων στο ΝΒ Ά . Διαφορετικές συνθήκες ζωής, ειδικά για τους Άνατολικοευρωπαίους, άλλοι αγωνιστικοί ρυθμοί, διαφορετικά αγωνιστικά συστήματα, λάμψη και πάντα από κοντά ή αμερικανικό... με το μισό μάτι. Ο Ντράζεν έσκασε στο Πόρτλαντ, πήγε στον Νιου Τζέρσι και εκεί έκανε θραύση. Όμως ο δρόμος είχε ανοίξει. Ένα χρόνο πριν, στα 1985 από δύο μη αναμενόμενους προορισμούς.

Ο ΓΕΡΜΑΝ Ο Σ

Η τότε Δυτική Γερμανία και η Βουλγαρία ήταν μεσαίες δυνάμεις στο μπάσκετ στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Ά λλά μπήκαν στην ιστορία του

Ντάλας Μάβερικς επιλέγουν τον Ντέτλεφ Σρεμφ.

Είχε μόλις κάνει ένα εξαιρετικό ευρωμπάσκετ, αλλά δεν ήταν αυτό το διαβατήριο του. Ο γεννημένος στην μπασκετούπολη της Γερμανίας Λεβερκούζεν

Σρεμφ, έφυγε μικρός για τις ΗΠ Ά . Πήγε και σχολείο και κολέγιο, οπότε μέσα από το σύστημα ανάδειξης των παικτών κατάφερε να ξεχωρίσει. Δεν ήταν εύκολο για έναν Ευρωπαίο. Ά λλά απέδειξε πως οι… white men can jump. Στα 2.08 μπορούσε

να παίξει σε δύο θέσεις (πάουερ και σμολ φόργουορντ) και ήταν ειδικός στο να έρχεται από τον πάγκο. Βγήκε καλύτερος έκτος παίκτης το 1991 και το 1992. Έπαιξε 16 χρόνια στο ΝΒ Ά σε τέσσερις ομάδες και έγραψε ιστορία. Ά πλά τα ανδραγαθήματα του Νοβίτσκι μάλλον έσβησαν πολλές μνήμες

από τον πρώτο τεράστιο Γερμανό του ΝΒ Ά

Ο ΒΟΎΛΓΑΡΟΣ

Η ιστορία του δεύτερου ΝΒ Ά er εκείνης της χρονιάς

είναι εντελώς διαφορετική. Ποιος θυμάται άραγε

τον Γκεόργκι Γκλούτσκοφ; Ο πρώτος Ευρωπαίος

που πήγε κατευθείαν από το Σιδηρούν παραπέτα -

σμα στο ΝΒ Ά και γενικώς ο πρώτος κατευθείαν

από την Ευρώπη, χωρίς να περάσει από το κολε -

γιακό. Ένα «θηρίο» ύψους 206 που ξεκίνησε κατά

λάθος το μπάσκετ, αλλά εξελίχθηκε σε νο1 μίας

εξαιρετικής φουρνιάς. Ιόνοφ, Βεζένκοφ, Ά μιόρκοφ, Σλάβοβ, Τσένοφ οι άλλοι. Ναι αυτοί που στα τέλη

102 EconomyToday ΘΕΜΑ ΣΤΟ ΜΠΆΣΚΕΤ ΟΣΟ ΟΙ ΆΜΕΡΙΚΆΝΟΙ ΚΕΡΔΙΖΆΝ ΜΕ ΤΆ ΚΟΛΕΓΙΟΠΆΙΔΆ ΤΙΣ ΟΛΥΜΠΙΆΔΕΣ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ 1972), ΔΕΝ ΕΙΧΆΝ ΚΆΝΕΝΆ ΛΟΓΟ ΝΆ ΆΣΧΟΛΗΘΟΥΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΤΆΡ ΤΗΣ ΕΥΡΏΠΗΣ
νο8 του ντραφτ οι
ΝΒ Ά . Είμαστε στα 1985 και στο

της δεκαετίας του ’80, αρχές των 90’ς ήρθαν στην Κύπρο να παίξουν. Ό Γκλούτσκοφ ήταν και καλός σκόρερ και φοβερός ριμπάουντερ. Στο Ευρωμπάσκετ του 1985 έκανε σπουδαίο τουρνουά και μεγάλο ματς απέναντι στον Σρεμφ. Ό ι σκάουτ του Φοίνιξ ήταν εκεί και τον σημείωσαν. Έψαχναν ένα θηριώδη ψηλό. Αλλά όπως ο Γκλούτσκοφ παραδέχτηκε πέρασαν δύο μήνες για να κτυπήσουν τα καμπανάκια από την... Αμέρικα. Έμαθε ότι επιλέχθηκε στο ντραφτ από σπόντα, όταν βρισκόταν στην Ιαπωνία για την Ό υνιβερσιάδα (παγκόσμιοι φοιτητικοί αγώνες). Όταν οι Φοίνιξ Σανς αποτάθηκαν στις βουλγαρικές αρχές για να πάρουν άδεια για τον Γκλούτσκοφ περίμεναν να ακούσουν τα... περί εθνικού θησαυρού και ένα μεγαλοπρεπές όχι. Αλλά η απάντηση παραδόξως ήταν θετική. Σε ό,τι αφορά τα διαδικαστικά; Καμία σχέση με τα συνηθισμένα. Η

κυβέρνηση της Βουλγαρίας συνέταξε το συμβόλαιο με τους Σανς. Έλαβε το ποσό μετεγγραφής και παραλάμβανε και τον μηνιαίο μισθό του παίκτη.

Ό 25χρονος τότε Γκλούτσκοφ λάμβανε μηνιαίως

από το κράτος 1.500 δολάρια. Πολύ λίγα για το

ΝΒΑ, πολύ πιο λίγα από τον πραγματικό του μισθό, αλλά 10 φορές περισσότερα από τις αποδοχές της

εποχής στη Βουλγαρία.

Η θητεία του Γκλούτσκοφ στο ΝΒΑ ήταν μονοετής.

Ξεκίνησε εντυπωσιακά, αλλά σύντομα η απόδο -

σή του άρχισε να πέφτει. Το πλέον περίεργο της

υπόθεσης είναι πως ο Βούλγαρος ψηλός άρχισε

να βάζει βάρος. Όχι μυϊκό βέβαια. Ό ι ιστορίες της εποχής λένε πως πλακώθηκε στα μπέργκερ και στις λιχουδιές. Ότι άλλαξε απότομα ο μεταβολισμός του, αφού το επιπλέον περίεργο είναι προς το τέλος της χρονιάς άρχισε να χάνει βάρος με υπερβολική ταχύτητα. Αλλά θα πρέπει να δει κάποιος τη μεγάλη εικόνα. Στα καλά καθούμενα ο Γκλούτσκοφ όπως και πολλοί άλλοι ανατολικοευρωπαίοι βρέθηκαν ενώπιον μίας εντελώς διαφορετικής ζωής και κουλτούρας. Στο τέλος της χρονιάς ’85-’86, σε συνάντηση με τους ανθρώπους του Φοίνιξ αποφασίστηκε η επιστροφή του στην Ευρώπη. Πήγε στην Ιταλία, έπαιξε για 4 χρόνια στην Καζέρτα και μάλιστα έπαιρνε όλο του τον μισθό, χωρίς περικοπές από το κράτος. Έμεινε στο παρκέ μέχρι τα 38 του. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ορισμένα πράγματα. Αμερικανοί με ευρωπαϊκά διαβατήρια ή καταγωγή έπαιξαν προηγουμένως στο ΝΒΑ. Την ίδια χρονιά (1985) επιλέχτηκε και ο Ισπανός Φερνάντο Μαρτίν (έφυγε δυστυχώς νωρίς), αλλά πήγε στο ΝΒΑ ένα χρόνο μετά τους Σρεμφ και Γκλούτσκοφ. Ό πότε τα πρωτεία ανήκουν στον Γερμανό και τον Βούλγαρο. Στα 1988 καταργείται ο κανονισμός που απαγόρευε στους παίκτες του ΝΒΑ να αγωνίζονται στις εθνικές ομάδες. Στα 1991 καταρρέει το σοβιετικό μπλοκ και η κατάσταση αλλάζει ολοκληρωτικά. Ό ι Αμερικανοί βλέπουν μεν τη Dream Team να διαλύει τους πάντες, αλλά αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν πλέον να αγνοούν την τεράστια πηγή ταλέντου του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Σιγά σιγά οι Ευρωπαίοι αυξάνονται και βελτιώνονται. Πλέον έχουν περίοπτη θέση.

EconomyToday 103 ΣΤΑ ΠΡΏΤΑ ΧΡΌΝΙΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΌΥ ’80, ΌΤΑΝ ΠΡΌΚΥΠΤΌΥΝ ΔΥΌ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΏΣΕΙΣ, ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌ ΕΝΔΙΑΦΕΡΌΝ

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ:

ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΘΕΣΜΟ ΜΑΘΗΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ στηρίζει και

επιβραβεύει τον Διαγωνισμό Μαθητικού Δοκιμίου της Ελ-

ληνικής Πρεσβείας στην Κύπρο, ο οποίος διοργανώνεται

από το 1976 σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας. Η βράβευση των επιτυχόντων

μαθητών αποτελεί θεσμό για την Εθνική Τράπεζα της

Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ, η οποία έχει θέσει ως βασικούς

της στόχους τη διαχρονική στήριξη των νέων της Κύπρου

και την επιβράβευση της μαθητικής αριστείας. Στο πλαίσιο

ειδικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην οικία του Έλληνα πρέσβη, ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας κ. Γιώργος Αγιουτάντης απένειμε το Α’ Βραβείο στη νικήτρια του Διαγωνισμού, Δέσποινα Κουλουμή, μαθήτρια του Λανίτειου Λυκείου Λεμεσού. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία υλοποιείται διαχρονικά με συνέπεια και εντάσσεται στο πλαίσιο δράσεων της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΤΕ (Κύπρου) Λτδ.

«THE FURRY BOOK CLUB»

ΜΕ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η πρωτοποριακή λέσχη ανάγνωσης «The Furry Book Club» με εκπαιδευμένο σκύλο θεραπείας, την οποία διοργάνωσε ο Κυπριακός Σύνδεσμος Παιδικού και Νεανικού Βιβλίου με τη στήριξη της Ελληνικής Τράπεζας.

Στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και θέματα αυτοπεποίθησης μέσα από το διάβασμα με τη συντροφιά ενός εκπαιδευμένου σκύλου, αλλά και να ενθαρρύνει την ανάγνωση βιβλίων σε νεαρές ηλικίες γενικότερα. Από τον Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι και τον Ιούνιο του 2023 διεξήχθησαν 33 δημιουργικά εργαστήρια σε εβδομαδιαία βάση και περισσότερα από 250 παιδιά, ηλικίας 7-12 χρονών, είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν Κύπριους και Έλληνες συγγραφείς και εικονογράφους στην ανάγνωση των παραμυθιών τους.

Η Ελληνική Τράπεζα παραμένει πρωτοπόρα σε θέματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, στηρίζοντας δράσεις όπως το «The Furry Book Club», με τα παιδιά και το μέλλον τους να αποτελούν βασικό πυλώνα στο ευρύτερο πλαίσιο της Στρατηγικής ESG της Τράπεζας (Περιβάλλον, Κοινωνία και Διακυβέρνηση).

ΤΥΠΙΚΗ 4ΗΜΕΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΣΤΟΝ ΟΜΙΛΟ MAP S. PLATIS

Για δεύτερη συνεχή χρονιά, ο Όμιλος MAP

S. Platis υιοθετεί για την καλοκαιρινή περίοδο το πρωτοποριακό πρόγραμμα «Summer Afternoons». Όπως αναφέρεται σε ανακοινωθέν, «όλοι οι εργαζόμενοι στον κορυφαίο συμβουλευτικό, εκπαιδευτικό και τεχνολογικό Όμιλο σε θέματα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και κανονιστικής συμμόρφωσης στην Κύπρο, θα απολαμβάνουν δύο απογευματινά

ρεπό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο. Δηλαδή, το προσωπικό θα εργάζεται 32 ώρες στη βάση μιας τυπικής 4-ήμερης εβδομάδας εργασίας απολαμβάνοντας ταυτόχρονα τις ίδιες απολαβές και τα ίδια ωφελήματα». «Το πρόγραμμα Summer Afternoons αποτελεί ένα καλό παράδειγμα της κουλτούρας που καλλιεργούμε στον Όμιλο και που έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες του σύγχρονου εργαζομένου, αναγνωρίζοντας εμπράκτως την

πολύπλευρη προσφορά του προσωπικού στην

επίτευξη των κοινών μας επιχειρηματικών στό-

χων», επισημαίνει η HR manager του Ομίλου Γιόλα Χαραλάμπους. Ο Όμιλος έχει τιμηθεί με τη διάκριση «Υγιών Εργασιακών Σχέσεων» από την ΟΕΒ και κατέχει και τη διεθνή πιστοποίηση «We invest in people» από τον Oργανισμό Investors in People.

104 EconomyToday ΝΕΑ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΣΥΔΙΞΕ ΜΕ ΔΗΜΑΡΧΟ ΠΑΦΟΥ Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 29 Ιουνίου 2023, στο ξενοδοχείο Athena Royal στην Πάφο, συνεδρία του Διοικητικού Συμβουλίου

του ΠΑΣΥΔΙΞΕ, γεύμα εργασίας και συζήτηση

στρογγυλής τραπέζης για διάφορα θέματα που

αφορούν τον τουρισμό και ειδικότερα το marketing. Στο γεύμα παρευρέθηκε και ο δήμαρχος Πάφου, κ. Φαίδωνας Φαίδωνος, τον όποιο και προσφώνησε ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΔΙΞΕ κ. Χρίστος Αγγελίδης. Ο κ. Φαίδωνος εξήρε το έργο των διευθυντών ξενοδοχείων, ως τους κατ’ εξοχήν επαγγελματίες του κλάδου και παρέθεσε μεταξύ άλλων τις δικές του απόψεις

τόσο για το τουριστικό προϊόν της Πάφου συγκεκριμένα, αλλά και της Κύπρου γενικότερα.

ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΑΠΟ PWC FOUNDATION

Τον σκοπό και τις δράσεις τού μη κερδοσκοπικού

ιδρύματος PwC Foundation παρουσίασε αρχές

Ιουλίου η PwC Kύπρου στο Experience Center του Οργανισμού, παρουσία εκπροσώπων των ΜΜΕ.

Σε δήλωσή του, ο διευθύνων σύμβουλος της PwC Κύπρου και πρόεδρος του PwC Foundation, Φίλιππος Σώσειλος δήλωσε σχετικά: «Στην PwC Κύπρου, είναι μέρος της κουλτούρας μας να επενδύουμε στους ανθρώπους ώστε αυτοί να εξελίσσονται και να αναπτύσσονται ως ολοκληρωμένες προσωπικότητες μεγιστοποιώντας στο έπακρον τις δυνατότητές τους. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για την ίδρυση του PwC Foundation, καθώς αποτελεί ένα ορόσημο για αναβάθμιση της προσφοράς μας στην κοινωνία με φάρο το όραμα για έναν κόσμο καλύτερο για όλους». Εξάλλου, όπως αναφέρεται σε σχετικό ανακοινωθέν, «η δημιουργία του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος PwC Foundation, ήταν μία πρωτοποριακή απόφαση του Οργανισμού, ο οποίος με υψηλό

αίσθημα ευθύνης και προσφοράς επικεντρώνει πλέον την κοινωνική του δράση στην ενδυνάμωση της τοπικής κοινωνίας και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων παρέχοντας ποικιλόμορφη στήριξη σε τρεις πυλώνες: εκπαίδευση & πολιτισμός, νεανική επιχειρηματικότητα, προσφορά των ανθρώπων του Οργανισμού.

Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η εκδήλωση του Κυπριακού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας «Καταγράφοντας τις Πεταλούδες της Κύπρου» υπό την αιγίδα της έντιμης υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, δρος Αθηνάς Μιχαηλίδου, στον υπαίθριο χώρο της Photos Photiades Breweries. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι μαθητές/μαθήτριες των Λυκείων Ιδαλίου, Κύκκου Β’ και Αρχ. Μακαρίου Γ’ Δασούπολης που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα καταγραφής των πεταλούδων, παρουσίασαν τη μεθοδολογία της έρευνάς τους, ανέλυσαν τα σημαντικά αποτελέσματα από τη συλλογή δεδομένων και ανέδειξαν ότι η εμπλοκή τους στην επιστημονική έρευνα έχει συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση της επιστημονικής γνώσης. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα καταγραφής πεταλούδων λαμβάνουν μέρος επτά Γυμνάσια και Λύκεια της Κύπρου: το Λύκειο Ιδαλίου, το Λύκειο Κύκκου Β’, το Λύκειο Αρχ. Μακαρίου Γ’ Δασούπολης, το Γυμνάσιο και το Λύκειο Πόλης Χρυσοχούς, το Γυμνάσιο Γεροσκήπου και η Εμπορική Σχολή Μιτσή Λεμύθου. Τη συνεργασία των εκπαιδευτικών και των μαθητών/μαθητριών με ερευνητές/ερευνήτριες προωθεί το πρόγραμμα «SEMEP UNESCO». Το Κυπριακό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας δραστηριοποιείται κάτω από την ομπρέλα του Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης». Είναι ανοικτό καθημερινά. Δωρέαν είσοδος.

ALPHA BANK:

Το πρόγραμμα «Γονείς και Παιδιά ΜΑΖΙ στην εργασία»

υλοποιεί και φέτος το καλοκαίρι η Alpha Bank Cyprus Ltd. Σε ανακοίνωσή της, η Alpha Bank αναφέρει ότι στο πλαίσιο του προγράμματος οι εργαζόμενοι γονείς φέρνουν τα παιδιά τους στον χώρο της εργασίας τους, παρέχοντάς τους έτσι την ευκαιρία να εξοικειωθούν με την τράπεζα, το τραπεζικό επάγγελμα και το χρηματοπιστωτικό σύστημα γενικότερα. Το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε όλο το δίκτυο καταστημάτων και σε υπηρεσίες της τράπεζας και θα ολοκληρωθεί στις 25 Αυγούστου του 2023, ενώ στο πρόγραμμα συμμετέχουν παιδιά κυρίως ηλικίας 14 – 18 ετών αλλά και φοιτητές. Συγκεκριμένα, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τον πραγματικό χώρο εργασίας και μέσα από διάφορες δραστηριότητες με τους γονείς τους, να ενισχύσουν σημαντικές δεξιότητες, όπως η κοινωνικότητα, η αυτοεκτίμηση, οι τεχνικές γνώσεις, η ομαδικότητα, κ.ά..

EconomyToday 105
«ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΖΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ»

Η HELAN, από την ίδρυσή της το 1976,

έχει γίνει πρωτοπόρος δύναμη στον

τομέα των φυσικών καλλυντικών, υιο-

θετώντας έναν ιδιαίτερο σεβασμό για τη

μητέρα φύση. Ωθούμενη από το πάθος

της Elisa και με την υποστήριξη του συ-

ζύγου της Enzo Moncalvo και των τριών

παιδιών τους, Malva, Ludovico και Marco, η Helan ξεκίνησε ένα επιχειρηματικό

ταξίδι που θα διαμόρφωνε την αξιοσημεί

ωτη πορεία της εταιρείας. Η ευρεία γκάμα

καλλυντικών της HELAN περιλαμβάνει

προϊόντα για το πρόσωπο, τα μαλλιά

καθώς και την παιδική σειρά Linea Bimbi.

1998

H HELAN ΜΕΤΑΚΟΜΊΖΕΊ Α ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΝΕΕΣ ΚΑΊ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΊΣ.

Στο επίκεντρο της εταιρικής δράσης της

Helan, εντοπίζεται η σταθερή δέσμευσή

της για τη δημιουργία καλλυντικών που

βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τη

φυσιολογία του δέρματος, τη φύση, το

περιβάλλον και τον κόσμο των ζώων.

Η ανυποχώρητη αφοσίωση στις ηθικές

πρακτικές αντικατοπτρίζεται στο γεγονός

ότι ήταν μία από τις πρώτες εταιρείες που

κατήργησε τις δοκιμές σε ζώα. Το 1979

σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία καθιστούσε

υποχρεωτικές τις δοκιμές σε ζώα για την

επικύρωση καλλυντικών. Η Helan υποστή-

ριξε την Le.A.L. κατά της Οδηγίας αυτής

συλλέγοντας υπογραφές των πελατών

της για την ενίσχυση του κινήματος που οδήγησε στο τέλος των δοκιμών.

1984

Η ΓΚΑΜΑ ΤΗΣ

HELAN ΜΕΓΑΛΩΝΕΊ ΚΑΊ ΕΜΠΛΟΎΤΊΖΕΤΑΊ ΜΕ

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΊ ΠΊΟ ΣΎΓΚΕΚΡΊΜΕΝΑ ΜΕ ΤΗ ΣΕΊΡΑ ΚΑΛΛΎΝΤΊΚΩΝ

ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΓΊΑ ΜΑΚΊΓΊΑΖ.

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΊΑ ΜΑΚΊΓΊΑΖ

I COLORI DI HELAN ΕΊΝΑΊ ΕΜΠΛΟΎΤΊΣΜΕΝΑ ΜΕ ΒΊΤΑΜΊΝΕΣ Α & Ε ΚΑΊ ΑΛΛΕΣ

ΘΡΕΠΤΊΚΕΣ ΟΎΣΊΕΣ.

2015

Η HELAN συνεχίζει να μεγαλώνει. Το 2015 η εταιρεία θα μετακομίσει σε νέες εγκαταστάσεις, αφού τα προϊόντα HELAN εξάγονται πλέον στις διεθνείς αγορές.

2020

Η HELAN συνεχίζει να δημιουργεί νέες σειρές καλλυντικών εμπλουτισμένες με τις θρεπτικές ιδιότητες των φυτικών ελαίων, των εκχυλισμάτων, των αποσταγμάτων, του μελιού και των αρωματικών νερών, που χαρίζουν ευεξία και ομορφιά, χάρη στα ισχυρά ενεργά συστατικά τους. Το 2020 δημιούργησε έναν πειραματικό κήπο με αρχαία τριαντάφυλλα «Rosa Antica della Valle Scrivia» με την ελπίδα σύντομα να υπάρξουν νέες εξελίξεις. Κάθε πτυχή της λειτουργίας της εταιρείας, από τη μελέτη έως την παραγωγή και τη συσκευασία, πραγματοποιείται στην Ίταλία. Πιστοποιημένη από διακεκριμένους οργανισμούς, όπως το UNI EN ISO 9001 για την ποιότητα και το UNI EN ISO 14001 για την περιβαλλοντική διαχείριση, η Helan βελτιστοποιεί συνεχώς τις επιχειρηματικές της πρακτικές, προωθώντας τη συνεχή αναβάθμιση της οργάνωσης, της δομής, της διαχείρισης και της παραγωγής. Συμμορφώνεται επίσης αυστηρά με το πρότυπο UNI EN ISO 22716, ακολουθώντας σχολαστικά τις κατευθυντήριες γραμμές για τις ορθές πρακτικές παρασκευής καλλυντικών προϊόντων, εξασφαλίζοντας απαράμιλλη ασφάλεια για τους καταναλωτές.

106 EconomyToday ΙΣΤΟΡΙΑ
BRAND
ΕΝΟΣ
1976
1979
We understand shipping Our dedicated team of shipping professionals remain at the forefront of developments within the shipping industry and offer a full range of services. kpmg.com.cy ©2023 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved. The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.