ECONOMY TODAY MARCH 2022

TEΥΧΟΣ 69 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2022 / €2.50

ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΝ + ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

χορηγος

Ξ Ε Χ Ω Ρ Ι Σ Τ Ε Σ Γ Υ Ν Α Ι Κ Ε Σ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ BLOCKCHAIN ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

20.8X28.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

1

14/02/2022

4:06 PM

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ 69 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2022

FOCUS 52 COVER STORY: 50+ γυναίκες ανατρέπουν τα στερεότυπα

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ 8

NFTs: Επανάσταση στην ψηφιακή οικονομία

10 ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ: Ηφαίστειο που βρυχάται

8

16

14 ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΥΝΑΙΓΕΙΡΟΥ: Ευνοϊκές οι συνθήκες για επενδύσεις στα ακίνητα 16 SOCIALWAY: Το μάρκετινγκ περιεχομένου θα παραμείνει βασιλιάς 18 ΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ μέρος του γεωοικονομικού πολέμου ενάντια στην Κίνα 34 Τα επόμενα βήματα για την τεχνολογία blockchain 48 Η ΕΞΕΛΙΞΗ των αποκεντρωμένων αυτόνομων οργανισμών (DAO) 118 THE (AMERICAN) FOOTBALL G.O.A.T.

18

122 ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Προκλήσεις στο κατώφλι του 2022 (ΙΙ) 128 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ: Αναγκαία η τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ 4 EDITORIAL 5 EI-KONOMIA 6 MARKET WATCH 130 Ιστορία ενοσ Brand

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

118 24

128

24 ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ: Το εργασιακό περιβάλλον είναι το δεύτερό μας σπίτι 124 VIVIENNE WESTWOOD: H θρυλική Βρετανίδα σχεδιάστρια

124 EconomyToday 3

ΕDITORIAL

Ο

πόλεμος είναι η αρχή πολλών δεινών, με πρώτα θύματα τους ανθρώπους που τον βιώνουν. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, μια διαμάχη, ένα ατύχημα, μια πανδημία διαχέουν προβλήματα παντού. Πόσο δε μάλλον ένας πόλεμος. Ο δακτύλιος των επιπτώσεων διαφέρει ανά περίπτωση. Το μέγεθός του εξαρτάται από τη διάρκεια, ενίοτε την εγγύτητα και πολύ περισσότερο από την εξάρτηση της κάθε οικονομίας από τις εμπλεκόμενες χώρες. Η ουκρανική κρίση φαίνεται ότι αποτελεί τη θρυαλλίδα μιας ευρύτερης αναδιάταξης. Πολλές δυνάμεις που συσσωρεύονταν χρόνια ένθεν και ένθεν συγκρούονται και η υφήλιος αναβιώνει ψυχροπολεμικές εποχές. Αναπόδραστα, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σε συνάρτηση με τις πληθωριστικές πιέσεις που προϋπήρχαν, όπως και τα προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού, δημιουργούν ένα σπιράλ προκλήσεων και οικονομικών κινδύνων που εγείρει σοβαρές ανησυχίες. Ερχόμενοι και στη μικρή κυπριακή οικονομία, βλέπουμε ότι η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί δημιουργεί προβλήματα, εάν όχι σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της, σε μια σειρά νευραλγικών της τομέων. Ενδεικτικά να σημειώσουμε ότι πλήττονται οι πυλώνες του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών. Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα έρχονται σημαντικές αυξήσεις σε καύσιμα και ηλεκτρισμό, ενώ το πρόβλημα με τα σιτηρά αγγίζει και τους κτηνοτρόφους. Η επιστροφή στην κανονικότητα κατά τα φαινόμενα αργεί...

Οι σειρήνες του πολέμου ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΡΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

TEΥΧΟΣ 69 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2022 / €2.50

ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΝ + ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

Ξ Ε Χ Ω Ρ Ι Σ Τ Ε Σ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Γ Υ Ν Α Ι Κ Ε Σ

4 EconomyToday

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675 Αρχισυντάκτης: Νέστορας Βασιλείου Art Directors: Αναστασία Ερωτοκρίτου, Ελένη Νικολάου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Ξένιος Μεσαρίτης, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Ναταλία Γεωργιάδου, Άννα Κριθαρίδου ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Πωλίνα Άνιφτου, Κρις Κωνσταντινίδης, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Κυριακός Ε. Γεωργίου, Μαρίνος Κυναιγείρου Διόρθωση: Σάββας Πολυβίου ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Advertising specialist: Μαρκέλλα Ιακώβου, e-mail: iacovoum@diasmedia.com τηλ. 22580812 Client Service Supervisor: Μαρία Χαραλάμπους MARKETING MANAGER: Γιώτα Ορφανίδου Υπεύθυνος Λογιστηρίου: Οδυσσέας Κωνσταντίνου Λογιστήριό: Σάββια Αριστείδου EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ Ιδρυτής: Κώστας Ν. Χατζηκωστής Διευθύνων Σύμβουλος: Χρύσανθος Τσουρούλλης Εκτύπωση: Proteas Press Ltd Διανομή: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

EI-KONOMIA

Η γλώσσα των αριθμών στην Κύπρο

-23,3%

ΟΙ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2022: 2.633 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2021: 3.431

6% ΤΟ ΑΕΠ

Προκαταρκτική Εκτίμηση (τέταρτο τρίμηνο 2021)

+5,4%

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ (Ιανουάριος 2022)

+281,2%

ΤΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021: €1.459,6 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020: €382,9 εκατ.

+239,7% ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΥΠΡΙΩΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021: 61.010 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020: 17.958

+2,4%

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021: 257 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Συνολικό ενεργητικό: €8.740,4 εκατ. ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021: 235 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Συνολικό ενεργητικό: €8.535,6 εκατ.

EconomyToday 5

market watch

5+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ 3

1

8η Ετήσια Γενική Συνέλευση Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων Έντονη ανησυχία και προβληματισμό εξέφρασε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων, Ανδρέας Δημητριάδης, κατά τη διάρκεια της 8ης Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων. Ο Σύνδεσμος εκπέμπει ύστατο σήμα κινδύνου ώστε να υπάρχει μια συντονισμένη αντίδραση και να ληφθούν άμεσα μέτρα και αποφάσεις για τη βελτίωση της εγχώριας οικονομίας. Στην έναρξη της ομιλίας του, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων τόνισε ότι, παρά την προβλεπόμενη και από την Ευρω-

παϊκή Επιτροπή βελτίωση στους οικονομικούς δείκτες, παρατηρείται έντονη αβεβαιότητα και εκκρεμότητες στο οικονομικό περιβάλλον της χώρας ως συνέπεια της πανδημικής κρίσης. Υπογράμμισε την ανάγκη προώθησης των μεταρρυθμίσεων σε δικαιοσύνη και τοπική αυτοδιοίκηση και την ανάγκη εφαρμογής των απαραίτητων μέτρων που θα συμβάλουν στην εισροή ξένων επενδύσεων και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της οικονομίας. Όπως είπε ο κ. Δημητριάδης, αίτημα του Συνδέσμου είναι «η άρση της γραφειοκρατίας, των στρεβλώσεων και των εμποδίων, ώστε τα 25 μεγάλα έργα, συνολικής αξίας πέραν των €7 δισ., που διαχειρίζονται τα μέλη του Συνδέσμου να προχωρήσουν προς υλοποίηση».

Invest Cyprus: Ευρωπαϊκή συμμαχία για προσέλκυση τεχνολογικών ταλέντων Ο Invest Cyprus αναλαμβάνει από κοινού δράση με αντίστοιχους οργανισμούς από 16 κράτη-μέλη της ΕΕ, για υλοποίηση σειράς πρωτοβουλιών με στόχο την προσέλκυση των καλύτερων ταλέντων στον τομέα της τεχνολογίας και την προώθηση της Ευρώπης ως της καλύτερης επιλογής παγκοσμίως για σκοπούς εργασίας. Στην κοινή προσπάθεια συμμετέχουν οργανισμοί αρμόδιοι για την προσέλκυση επενδύσεων από συνολικά 16 ευρωπαϊκές χώρες, με στόχο να αντιμετωπίσουν την έλλειψη ταλέντου που παρουσιάζεται παγκοσμίως και που επηρεάζει και τον ευρωπαϊκό χώρο. Στην ομάδα εργασίας, μαζί με τον Invest Cyprus, συμμετέχει και το Business France. Και οι δύο οργανισμοί αποτελούν ενεργά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του διεθνούς οργανισμού ευρωμεσογειακής συνεργασίας ANIMA Investment Network. Ο Μάριος Τανούσης, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Invest Cyprus και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ANIMA, σχολίασε πως «η προσπάθεια για προσέλκυση εταιρειών τεχνολογίας στην ΕΕ είναι εξέχουσας σημασίας και παρόλο που ο ανταγωνισμός μεταξύ των χωρώνμελών είναι έντονος, εντούτοις προέχει η συνολική προώθηση της ΕΕ ως του πλέον κατάλληλου προορισμού για εταιρείες τεχνολογίας».

2 RICS Cyprus Property Price Index with KPMG in Cyprus Η KPMG Κύπρου ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του Δείκτη Αξιών Ακινήτων «RICS Cyprus Property Price Index with KPMG in Cyprus», που αφορά το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Ο Simon Rubinsohn, RICS Chief Economist, σχολίασε: «Γενικά, η τάση στην αγορά ακινήτων στην Κύπρο παραμένει θετική, αντικατοπτρίζοντας την ανθεκτικότητα της οικονομίας στις διάφορες μεταλλάξεις του κορωνοϊού. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην ορατή αύξηση στις τιμές των διαμερισμάτων, οι οποίες, σε 6 EconomyToday

παγκύπριο επίπεδο, έχουν αυξηθεί κατά περίπου 4% κατά τον τελευταίο χρόνο. Τα τελευταία αποτελέσματα του “RICS Cyprus Property Price Index with KPMG in Cyprus” δείχνουν ότι η ανοδική τάση βασίζεται ευρέως σε όλους τους τομείς, γεγονός που αντικατοπτρίζει μια σταθερότερη ζήτηση για ακίνητα». Ο Χριστόφορος Αναγιωτός, Διοικητικός Σύμβουλος και Επικεφαλής του Τομέα Ακινήτων και Ανάπτυξης Γης της KPMG, δήλωσε: «Το τελευταίο τρίμηνο του 2021 παρουσιάζονται αυξήσεις στα διαμερίσματα (στις περισσότερες περιοχές), στα εμπορικά ακίνητα (Πάφος), στις αποθήκες (Λάρνακα) και στα γραφεία

(Λεμεσός και Πάφος). Από την άλλη, οι εξοχικές κατοικίες παρουσιάζουν μια μικρή ύφεση, ενώ τα εξοχικά διαμερίσματα στην Πάφο παρουσιάζουν ανάκαμψη. Συνολικά, η δυναμική που δημιουργείται φαίνεται να παρουσιάζει μια θετική προοπτική στον τομέα των ακινήτων και αυτό είναι πιθανό να συνεχιστεί περαιτέρω εντός του 2022».

6

4 ΚΕΒΕ - CIIM: Δημιουργούν παρατηρητήριο πράσινης επιχειρηματικότητας Μνημόνιο συνεργασίας υπέγραψαν ΚΕΒΕ και CIIΜ, ανοίγοντας τον δρόμο για τη δημιουργία ενός πλαισίου κοινής συνεργασίας, με απώτερο στόχο την προώθηση δράσεων πράσινης επιχειρηματικότητας προς όφελος των κυπριακών επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Στόχος των δύο οργανισμών μέσα από το παρατηρητήριο, είναι η έγκαιρη ενημέρωση, επιμόρφωση, τεχνική κατάρτιση και προετοιμασία των κυπριακών επιχειρήσεων ώστε να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες μετάβασης σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Μεταξύ άλλων, το παρατηρητήριο έχει ως στόχο:

Τράπεζα Κύπρου: Η καλύτερη στο Private Banking & Wealth Management στην Κύπρο

• Να καλύψει τη σύγχρονη ανάγκη για πράσινη και ψηφιακή επιχειρηματικότητα.

• Να ενισχύσει τις γνώσεις και δεξιότητες των επιχειρήσεων και άλλων φορέων, ώστε να αναγνωρίσουν και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που απορρέουν από την πράσινη και ψηφιακή επιχειρηματικότητα και την ενσωμάτωση πρακτικών βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης στη στρατηγική τους.

• Να συμβάλει ενεργά στην αναβάθμιση και ενδυνάμωση των επιχειρήσεων, καθώς και άλλων φορέων, προκειμένου να καταστούν πιο ανταγωνιστικές, καινοτόμες, εξωστρεφείς και δυναμικές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, μεταβαίνοντας στην πράσινη και ψηφιακή επιχειρηματικότητα.

5

Στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας η Πρέσβειρα της Ιταλίας Συνάντηση με τον Πρύτανη Πουγιούτα και τους Αντιπρυτάνεις Αγγελίδη και Βρόντη είχε η Πρέσβειρα της Ιταλίας, Federica Ferrari Bravo, η οποία επισκέφθηκε το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. O Πρύτανης παρουσίασε στοιχεία για τον αριθμό των Ιταλών φοιτητών και φοιτητριών που φοιτούν στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, για τα προγράμματα στα οποία είναι εγγεγραμμένοι, καθώς επίσης και στοιχεία για τις συνεργασίες Erasmus+ με ιταλικά πανεπιστήμια και για τη σχετική εισερχόμενη και εξερχόμενη κινητικότητα. Εστιάζοντας στην ποιότητα της προσφερόμενης από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας εκπαίδευσης, ο Πρύτανης

Πουγιούτας ανέδειξε τις διακρίσεις του Πανεπιστημίου στις διεθνείς κατατάξεις πανεπιστημίων και ιδιαίτερα την επιτυχία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας να καταταχθεί ανάμεσά στα καλύτερα 601-800 πανεπιστήμια του κόσμου, σύμφωνα με τη διεθνή κατάταξη Times Higher Εducation World University Rankings 2022.

Η Τράπεζα Κύπρου αναδείχθηκε για το 2022, για έκτη χρονιά, ως η «Καλύτερη Τράπεζα στο Private Banking & Wealth Management» στην Κύπρο, από το διεθνές περιοδικό «Euromoney», μετά από ηλεκτρονική ψηφοφορία των πελατών της. Με τη βράβευση αυτή, επιβεβαιώνεται ο επαγγελματισμός, η αξιοπιστία, η προσήλωση στον πελάτη και οι υπηρεσίες υψηλής ποιότητας που προσφέρει η Υπηρεσία Private Banking / Wealth Management στους πελάτες της, καθώς και η αποτελεσματική στρατηγική στην παροχή εξατομικευμένων και ολοκληρωμένων επενδυτικών υπηρεσιών στον τομέα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Το βραβείο αποκτά ιδιαίτερη σημασία, γιατί απονέμεται μετά από ψηφοφορία ανάμεσα στους πελάτες, οι οποίοι αξιολογούν την ποιότητα των τραπεζικών και επενδυτικών υπηρεσιών, όπως επίσης και των υπηρεσιών Wealth Management. Η απονομή γίνεται μετά από ανεξάρτητη ανάλυση των χρηματοοικονομικών οργανισμών αναφορικά με την ποιότητα εξυπηρέτησης που προσφέρεται σε υψηλής εισοδηματικής τάξης πελάτες, καθώς και την εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία τους στον τομέα του Private Banking. Ο Αιμίλιος Ταννούσης, Διευθυντής της Υπηρεσίας Wealth Management, σχολίασε ότι η βράβευση «αντικατοπτρίζει την επιτυχημένη στρατηγική του Private Banking & Wealth Management».

EconomyToday 7

NFTs: Επανάσταση στην θεμα

ψηφιακή οικονομία ΤΩΝ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΣΕΡΓΙΟΥ Συνέταιρου, Blockchain & Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Φορολογίας, PwC Κύπρου ΝΙΚΟΛΑ ΣΤΡΑΤΗ Senior Associate, Blockchain, PwC Κύπρου

της προέλευσης και της ιδιοκτησίας των tokens. Επιπλέον, η συναλλαγή είναι αμετάβλητη, που σημαίνει ότι τα δεδομένα δεν μπορούν να αλλοιωθούν. Το ψηφιακό περιβάλλον στο οποίο ανταλλάσσονται δίνει τη δυνατότητα στα NFTs να μπορούν εύκολα να πωληθούν σε άλλους συμμετέχοντες στην αγορά με αντάλλαγμα χρήματα, αγαθά ή άλλα tokens. Ως εκ τούτου, με την ευρύτερη υιοθέτηση των NFTs που υποστηρίζονται από blockchain, αναμένεται μια σημαντική αναταραχή σε πολλούς κλάδους και αγορές. Αναλύοντας περαιτέρω τις πιθανές εφαρμογές των NFTs, μπορεί κανείς να εκτιμήσει το ευρύ φάσμα πλεονεκτημάτων που προσφέρει η τεχνολογία και με ποιο τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί στη σημερινή οικονομία.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΒΑΚΑΝΑ Senior Associate, Blockchain, PwC Κύπρου

Σ

ε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, τα non-fungible tokens (NFTs), που υποστηρίζονται από την τεχνολογία blockchain, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν την επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος μας δημιουργεί, αντιλαμβάνεται και μεταφέρει αξία στον χρηματοοικονομικό τομέα. Χαρακτηριστικά όπως η διαφάνεια, η βελτιωμένη ρευστότητα των περιουσιακών στοιχείων, η ιχνηλασιμότητα των συναλλαγών και η απόδειξη της ιδιοκτησίας είναι υψίστης σημασίας σε πολλούς κλάδους της σημερινής αγοράς. Αυτοί είναι άλλωστε και οι βασικοί παράγοντες που συνέβαλαν στην ταχεία ανάπτυξη των NFTs τους τελευταίους μήνες.

Τι είναι τα NFTs

Τα NFTs είναι tokens με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οι συναλλαγές των οποίων καταγράφονται σε πλατφόρμες blockchain. Το κάθε token έχει μοναδική αξία, η οποία προκύπτει από το γεγονός ότι αντιπροσωπεύει την ιδιοκτησία ενός αντικειμένου, είτε ψηφιακού είτε φυσικού. Κάθε συναλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας (minting) των tokens, είναι καταχωρημένη σε αποκεντρωμένες βάσεις δεδομένων, δίνοντας με τον τρόπο αυτό τη δυνατότητα ιχνηλάτησης των συναλλαγών, γεγονός που διασφαλίζει την εξακρίβωση 8 EconomyToday

Μουσική και ψηφιακή τέχνη

Υπάρχει ακόμη χώρος για εξερεύνηση και

αξιοποίηση των NFTs,

ειδικά σε αγορές και τομείς που δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει τις δυνατότητες και

την εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας

Η πιο γνωστή εφαρμογή της τεχνολογίας NFT είναι η αναπαράσταση της ιδιοκτησίας της ψηφιακής τέχνης. Οι καλλιτέχνες μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση σε μια ευρεία αγορά χωρίς να εμπλέκονται μεσάζοντες. Ταυτόχρονα, η αυτοματοποίηση της διαδικασίας διασφαλίζει ότι οι αρχικοί δημιουργοί αποζημιώνονται δίκαια, διασφαλίζοντας δυνατότητες όπως η πρόσβαση σε κέρδη από μελλοντικές πωλήσεις.

Αναπαράσταση ιδιοκτησίας φυσικών περιουσιακών στοιχείων Η ιδιοκτησία φυσικών περιουσιακών στοιχείων, όπως γης, κτιρίων ή εξοπλισμού, κοσμημάτων κ.λπ., μπορεί επίσης να αναπαρίσταται χρησιμοποιώντας NFTs. Οι τίτλοι ιδιοκτησίας ή τα πιστοποιητικά ιδιοκτησίας μπορούν να αντικατασταθούν με ένα ψηφιακό token που δεν μπορεί να πλαστογραφηθεί ή να καταστραφεί. Αυτό επιτρέπει στους συμμετέχοντες στην αγορά να ανταλλάσσουν τη νόμιμη ιδιοκτησία περιουσιακών στοιχείων με αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο, βελτιώνοντας παράλληλα τη ρευστότητα των περιουσιακών στοιχείων.

Εκπαίδευση και έρευνα

H αμετάβλητη καταγραφή δεδομένων που επιτυγχάνεται μέσω της τεχνολογίας blockchain επιτρέπει σε τρίτους να επαληθεύουν άμεσα την αυθεντικότητα των εκπαιδευτικών πιστοποιητικών, ενισχύοντας έτσι τη διαφάνεια. Η λογοτεχνική ιδιοκτησία μπορεί επίσης να προστατευτεί μέσω των NFTs, βελτιώνοντας την αξία της ερευνητικής δραστηριότητας.

Gaming

Η εισαγωγή της τεχνολογίας blockchain στο gaming αναμένεται να σημειώσει ραγδαία αύξηση τα επόμενα χρόνια. Η ανταλλαγή επιτευγμάτων και συλλεκτικών αντικειμένων των παιχνιδιών μέσω μιας αγοράς εντός του παιχνιδιού μπορεί να επεκταθεί, χρησιμοποιώντας τις διαλειτουργικές δυνατότητες του blockchain για συναλλαγές ανάμεσα σε διαφορετικές πλατφόρμες και εφαρμογές.

Συλλεκτικά

Οι συλλέκτες μπορούν να επαληθεύσουν και να αποδείξουν τη σπανιότητα των αντικειμένων τους μέσω της διαφάνειας που προσφέρουν τα NFTs. Ταυτόχρονα, η αξία των συλλεκτικών αντικειμένων είναι άμεσα διαθέσιμη στους πιθανούς αγοραστές, εάν αυτά αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ένα ανοικτό περιβάλλον blockchain.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τα NFTs

Ενώ ο τομέας των NFTs εξελίσσεται, υπάρχει ακόμη χώρος για εξερεύνηση και αξιοποίησή τους, ειδικά σε αγορές και τομείς που δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει τις δυνατότητες και την εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας. Η ραγδαία άνοδος της αγοράς NFTs μέσα στο 2021 επικεντρώθηκε στην ανταλλαγή συλλεκτικών ψηφιακών αντικειμένων, κυρίως σε σχέση με ψηφιακά έργα τέχνης, αθλητικά στιγμιότυπα και έργα τέχνης κινουμένων σχεδίων GIF, ωστόσο νέα τμήματα της αγοράς εμφανίστηκαν στο δεύτερο

Αναμφίβολα, το μέλλον των NFTs προδιαγράφεται λαμπρό, αν προσμετρήσουμε και την ανάπτυξη του metaverse, που σχετίζεται στενά με την εφαρμογή των NFTs

μισό του έτους. Το φάσμα των συναλλαγών έχει επεκταθεί πλέον και σε άλλους κλάδους, όπως η μόδα, τα τυχερά παιχνίδια και η μουσική, αναδεικνύοντας τις νέες κατευθύνσεις ανάπτυξης. Η φύση των NFTs μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία αξίας για δημιουργούς τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, με το μέλλον της τεχνολογίας να αναπτύσσεται και να διαμορφώνεται προς μια πιο συγκεκριμένη κατεύθυνση, παράλληλα με άλλες ρυθμιστικές αλλαγές που αναμένεται να έχουν αντίκτυπο στην εξέλιξή της. Αναμφίβολα, το μέλλον των NFTs προδιαγράφεται λαμπρό, αν προσμετρήσουμε και την ανάπτυξη του metaverse, που σχετίζεται στενά με την εφαρμογή των NFTs. Η άνοδος του metaverse θα δημιουργήσει αυξημένο αριθμό ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων, όπως επίσης και αυξημένη ζήτηση στις διαδικτυακές αγορές. Καθώς ο εικονικός κόσμος αναμένεται να γίνει σημαντικό κομμάτι της καθημερινής μας ζωής, τα NFTs αντιπροσωπεύουν μια από τις πιο επαναστατικές καινοτομίες των τελευταίων δεκαετιών.

EconomyToday 9

θεμα

ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ: ΤΟ ΧΡΗΜΑ

Ηφαίστειο που βρυχάται Δημόσιο χρέος:

Χώρες που διατήρησαν χρέος που ξεπερνά το 77% του ΑΕΠ για παρατεταμένες χρονικές περιόδους παρουσίασαν οικονομική επιβράδυνση Του Ξένιου Μεσαρίτη

Πού βρίσκεται σήμερα το κυπριακό δημόσιο χρέος

Η

Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στις πιο υπερχρεωμένες χώρες του πλανήτη, με τα τελευταία στοιχεία του ΔΝΤ να κατατάσσουν την κυπριακή οικονομία στην 21η θέση στην παγκόσμια κατάταξη των χωρών με το μεγαλύτερο χρέος ως προς το ΑΕΠ. Ποιες χώρες έχουν το μεγαλύτερο χρέος ως προς το ΑΕΠ και ποια είναι η παρούσα κατάσταση του κυπριακού δημόσιου χρέους; Γιατί θεωρείται επικίνδυνο για τα κράτη να έχουν υψηλό δείκτη χρέους ως προς το ΑΕΠ και πώς επηρεάζει η ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες των μεγαλύτερων χωρών του πλανήτη;

10 EconomyToday

Τα επίσημα στοιχεία για το πώς «έκλεισε» το 2021 το δημόσιο χρέος και το ΑΕΠ δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί, ωστόσο οι εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών στα τέλη Δεκεμβρίου έκαναν λόγο για περίπου 107% δημόσιου χρέους ως προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Κύπρου, κάτι που αντιστοιχούσε σε περίπου 24,4 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους. Ωστόσο, μετά τη νέα έξοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας στις αγορές στα μέσα Ιανουαρίου και την άντληση επιπλέον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ μέσω της έκδοσης νέου 10ετούς ομολόγου, παρατηρείται προσωρινή αύξηση. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, σήμερα το σύνολο του δημόσιου χρέους της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέρχεται στα 25,4 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που αντιστοιχεί στο 110% ως προς το ΑΕΠ, αν λάβουμε υπόψη ότι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανήλθε περίπου στα 23 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2021. Σημειώνεται ότι πρόκειται για προσωρινή αύξηση λόγω της επικείμενης αποπληρωμής 7ετούς ομολόγου ύψους 1 δισεκατομμυρίου στις 6 Μαΐου φέτος. Ως εκ τούτου, μετά τις 7 Μαΐου το δημόσιο χρέος θα επανέλθει περίπου στο 106%, ενώ μέχρι τα τέλη του 2022 και αν επαληθευτούν οι προβλέψεις για ρυθμούς ανάπτυξης γύρω στο 3,5% (περίπου στα 23,850 δισεκατομμύρια ΑΕΠ), το δημόσιο χρέος θα κυμανθεί λίγο πιο πάνω από το 100% του ΑΕΠ.

Το δημόσιο χρέος της Κύπρου ανέρχεται στα

€25,4 δισ.

110% και αντιστοιχεί στο

του ΑΕΠ

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ κρατικό χρέος ανά χώρα Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι μια απλή μέτρηση που συγκρίνει το δημόσιο χρέος μιας χώρας με την οικονομική της παραγωγή. Γενικά, όσο υψηλότερος είναι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μιας χώρας, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα αυτή η χώρα να αθετήσει το χρέος της, δημιουργώντας επομένως έναν οικονομικό πανικό στις αγορές.

ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΧΡΕΟΣ ΣΤΟ ΑΕΠ Η Ιαπωνία έχει τον υψηλότερο λόγο χρέους προς ΑΕΠ με ποσοστό 257%. Το 2010, έγινε η πρώτη χώρα που έφτασε σε αναλογία χρέους προς ΑΕΠ που κυμαινόταν στο 200%.

ΛΟΓΟΣ ΧΡΕΟΥΣ ΠΡΟΣ ΑΕΠ (2021)

Σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας, διαφαίνεται ότι οι χώρες που διατήρησαν χρέος που ξεπερνά το 77% ως προς το ΑΕΠ για παρατεταμένες χρονικές περιόδους παρουσίασαν οικονομική επιβράδυνση.

ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΧΡΕΟΣ ΣΤΟ ΑΕΠ Χώρες όπως η Βενεζουέλα, το Αφγανιστάν και η Αργεντινή δεν είχαν διαθέσιμα στοιχεία για το 2021. Όλες οι άλλες χώρες που λείπουν συνήθως δεν αναφέρονται από το ΔΝΤ, όπως η Βόρεια Κορέα.

EconomyToday 11

θεμα

Ποιες χώρες είναι οι πιο χρεωμένες στον πλανήτη

Τα 10 πιο υπερχρεωμένα έθνη Στην τρίτη θέση η Ελλάδα

Από τότε που ξεκίνησε η εξάπλωση του κορωνοϊού σε όλο τον κόσμο το 2020, η παγκόσμια οικονομία τέθηκε σε δοκιμασία, με διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας, αστάθεια των τιμών των εμπορευμάτων, προκλήσεις στην αγορά εργασίας και μείωση του παγκόσμιου εισοδήματος από τον τουρισμό. Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει υπολογίσει ότι σχεδόν 97 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ωθηθεί στην ακραία φτώχεια ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Για να βοηθήσουν σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, οι παγκόσμιες κυβερνήσεις χρειάστηκε να αυξήσουν τις δαπάνες τους για να αντιμετωπίσουν το υψηλότερο κόστος υγειονομικής περίθαλψης, την ανεργία και την επισιτιστική ανασφάλεια και για να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να επιβιώσουν. Οι χώρες ανέλαβαν νέο χρέος για να παράσχουν οικονομική στήριξη σε αυτά τα μέτρα, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τα υψηλότερα επίπεδα παγκόσμιου χρέους εδώ και μισό αιώνα. Για να γίνει κατανοητή η έκταση του παγκόσμιου χρέους, η ομάδα του Visual Capitalist συγκέντρωσε τα στοιχεία χρέους προς ΑΕΠ ανά χώρα βάσει της πιο πρόσφατης έκθεσης World Economic Outlook του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι μια απλή μέτρηση που συγκρίνει το δημόσιο χρέος μιας χώρας με την οικονομική της παραγωγή. Συγκρίνοντας πόσα οφείλει μια χώρα και πόσα παράγει σε έναν χρόνο, οι οικονομολόγοι μπορούν να μετρήσουν τη θεωρητική ικανότητα μιας χώρας να αποπληρώσει το χρέος της. Η Ιαπωνία, το Σουδάν και η Ελλάδα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, με αναλογίες χρέους προς ΑΕΠ πολύ πάνω από 200%, ακολουθούμενες από την Ερυθραία (175%), το Πράσινο Ακρωτήριο (161%) και την Ιταλία (155%). Το επίπεδο χρέους της Ιαπωνίας δεν είναι έκπληξη για τους περισσότερους. Το 2010, έγινε η πρώτη χώρα που έφτασε σε αναλογία χρέους προς ΑΕΠ που κυμαινόταν στο 200% και τώρα βρίσκεται στο 257%. Προκειμένου να χρηματοδοτήσει νέο χρέος, η ιαπωνική κυβέρνηση εκδίδει ομόλογα τα οποία αγοράζονται κυρίως από την Τράπεζα της Ιαπωνίας.

ΟΙ 10 ΧΩΡΕΣ ΜΕ ΤΑ υψηλότερα

επίπεδα παγκόσμιου χρέους

Ιταλία 155%

Ελλάδα 207%

Ποιος είναι ο κύριος κίνδυνος ενός υψηλού δείκτη χρέους προς ΑΕΠ Η ταχεία αύξηση του δημόσιου χρέους είναι μια σημαντική αιτία ανησυχίας, αναφέρει η παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία. Γενικά, όσο υψηλότερος είναι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μιας χώρας, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα αυτή η χώρα να αθετήσει το χρέος της, δημιουργώντας επομένως έναν οικονομικό πανικό στις αγορές. Σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας, διαφαίνεται ότι οι χώρες που διατήρησαν χρέος που ξεπερνά το 77% ως

Σουδάν 210%

Ιαπωνία 257%

Ερυθραία 175%

Μπαρμπάντος 138%

Σουρινάμ 141%

Πράσινο Ακρωτήρι 161% 12 EconomyToday

Σιγκαπούρη 138% Μαλδίβες 137%

εξέδωσε Έκθεση για τον Έλεγχο του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, με την οποία αναφέρει ότι «το δημόσιο χρέος της Κύπρου μπορεί να είναι βιώσιμο λόγω των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων στην Ευρωζώνη, ωστόσο το υψηλό του επίπεδο εξακολουθεί να αποτελεί λόγο ανησυχίας, καθώς η πορεία του μπορεί να εκτροχιαστεί από πιθανούς κλυδωνισμούς». Παράλληλα, η Ελεγκτική Υπηρεσία εντοπίζει πιθανό σημείο αυξημένου κινδύνου γύρω στο 2028, όταν πολύ υψηλά ποσά του χρέους καθίστανται πληρωτέα (λήξεις €2,73 δισ., τα οποία θα αναχρηματοδοτηθούν). Η πρόκληση αυτή, σημειώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, τονίζει την ανάγκη όπως «η Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους συνεχίσει να εστιάζει στο μέλλον και το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους ενισχύσει τις δυνατότητές του να εντοπίζει σημεία αυξημένου κινδύνου και να βελτιστοποιεί τις στρατηγικές χρηματοδότησης».

προς το ΑΕΠ για παρατεταμένες χρονικές περιόδους παρουσίασαν οικονομική επιβράδυνση. Ο COVID-19 έχει επιδεινώσει την κρίση χρέους που δημιουργήθηκε από την παγκόσμια ύφεση του 2008. Έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) δείχνει ότι τουλάχιστον 100 χώρες θα πρέπει να μειώσουν τις δαπάνες για την υγεία, την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία ώστε να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Επίσης, 30 χώρες στον αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν υψηλά επίπεδα δυσχέρειας, που σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στην εξυπηρέτηση του χρέους τους. Αυτή η κρίση πλήττει τις φτωχές και μεσαίου εισοδήματος χώρες πιο σκληρά από ό,τι τις πλούσιες χώρες. Οι πλουσιότερες χώρες δανείζονται για να λανσάρουν πακέτα δημοσιονομικής τόνωσης, ενώ οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τέτοια μέτρα, με αποτέλεσμα την ευρύτερη παγκόσμια ανισότητα.

Οι θεσμοί αξιολογούν το κυπριακό χρέος ως βιώσιμο

Ελλοχεύει ο κίνδυνος το χρέος να πάρει ανοδική πορεία από τις αυξήσεις επιτοκίων Οι επικείμενες αυξήσεις των επιτοκίων από τη Federal Reserve και ενδεχομένως από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να επηρεάσουν την παγκόσμια αγορά κρατικών ομολόγων, άρα αναμφισβήτητα και την πορεία του χρέους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης και Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Σταύρος Ζένιος, αναφέρει στο Economy Today ότι ενδεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων κρύβουν κινδύνους για την πορεία του κυπριακού δημόσιου χρέους. Εξηγώντας, σημειώνει ότι η Κύπρος δεν θα δυσκολεύεται να δανειστεί, αλλά σε περίπτωση κάποιου εξωγενούς σοκ στην οικονομία, που θα επιφέρει επιβράδυνση ή μείωση του ΑΕΠ και παράλληλα νέο, ακριβότερο δανεισμό, το δημόσιο χρέος θα οδηγηθεί σε αύξηση. Για παράδειγμα, μια νέα μετάλλαξη του κορωνοϊού πιθανόν να οδηγήσει σε συρρίκνωση της οικονομίας και αν αυτό συνδυαστεί με νέους, ακριβότερους δανεισμούς, το κυπριακό δημόσιο χρέος θα αυξηθεί επικίνδυνα.

Το ΔΝΤ προειδοποιεί για τις

Όσον αφορά ξανά το κυπριακό χρέος, ο Υπουργός Οιαυξήσεις επιτοκίων κονομικών, κατά την ομιλία του ενώπιον της Βουλής στα Πάντως, αξιωματούχοι του ΔΝΤ προειδοποιούν ότι τέλη της προηγούμενης χρονιάς, ανέφερε ότι, «παρά την τα υψηλότερα επιτόκια θα μειώσουν τον αντίκτυπο αύξηση του δημόσιου χρέους κατά το έτος 2020 και των δημοσιονομικών δαπανών και θα προκαλέσουν παρά το έλλειμμα στο δημοσιονομικό ισοζύγιο για το εντατικοποίηση των ανησυχιών για τη βιωσιμότητα του 2021, ο θετικός ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας, η χρέους. «Οι κίνδυνοι θα αυξηθούν εάν τα παγκόσμια βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης και η απορεπιτόκια αυξηθούν ταχύτερα από το αναμενόμενο ρόφηση κονδυλίων μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού και η ανάπτυξη υποχωρήσει». Αναφέρουν επίσης ότι Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας οδήγησαν σε «περαιτέρω αυστηροποιήσεις των χρημααναθεώρηση του πλάνου χρηματοδότησης τοοικονομικών συνθηκών θα αυξήσουν την Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα το δημόσιο πίεση στις πιο υπερχρεωμένες κυβερνήσεις, υπολογίσει ότι σχεδόν 97 χρέος να τεθεί σε σταθερή πτωτική πορεία νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Εάν ο δημόσιος εκατομμύρια άνθρωποι έχουν από το 2021 και εντεύθεν». και ο ιδιωτικός τομέας αναγκαστούν σε Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το ότι, πριν από απομόχλευση ταυτόχρονα, οι προοπτικές ωθηθεί στην ακραία φτώχεια ως μερικές βδομάδες, η Ελεγκτική Υπηρεσία ανάπτυξης θα πληγούν». αποτέλεσμα της πανδημίας

EconomyToday 13

θεμα

Ευνοϊκές οι συνθήκες

για επενδύσεις στα ακίνητα

ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΚΥΝΑΙΓΕΙΡΟΥ Προέδρου Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών

Ο

ι συνθήκες που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, σε συνάρτηση με την αυξημένη ρευστότητα των νοικοκυριών ως απότοκο των περιορισμένων δαπανών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθιστούν την τρέχουσα περίοδο ιδανική για υλοποίηση επενδύσεων. Επενδύσεις οι οποίες θα μπορούσαν να στραφούν προς τον τομέα των ακινήτων, τον παραδοσιακά πιο δημοφιλή και σταθερό τομέα της κυπριακής οικονομίας, αφού, παρά τις διακυμάνσεις που παρατηρούνται κατά καιρούς, αποτελεί διαχρονική αξία. Τη συγκεκριμένη περίοδο, οι τράπεζες, λόγω της αυξημένης ρευστότητας που διαθέτουν και των μέτρων νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, όχι απλώς έχουν μειώσει τα καταθετικά επιτόκια, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις εφαρμόζουν αρνητικά επιτόκια. Ενδεικτικά, η Ελληνική Τράπεζα εφαρμόζει επιτόκιο -0,6% για καταθέσεις άνω των 100 χιλ. ευρώ ανά πελάτη και η Τράπεζα Κύπρου -0,5% για καταθέσεις άνω των 50 χιλ. ευρώ. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, οι καταθέσεις των κυπριακών νοικοκυριών ανήλθαν σε 25,7 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2021 σε σύγκριση με 23,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2019. Μια αύξηση σχεδόν 2 δισ. ευρώ εν μέσω πανδημίας! Παράλληλα, λόγω του έντονου ανταγωνισμού, οι εμπορικές τράπεζες παρέχουν δάνεια με επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η περίοδος που απλώς καταθέταμε σε εμπορικές τράπεζες τα όποια χρήματα διαθέταμε έχει

14 EconomyToday

Με τα καταθετικά επιτόκια να έχουν μετατραπεί για πολλούς σε αρνητικά, ο τομέας των ακινήτων αποτελεί την πιο σταθερή επενδυτική επιλογή

παρέλθει εδώ και καιρό, κάτι που απλώς επιβεβαιώθηκε με την κρίση και τα γεγονότα του 2013. Φρονούμε πως η παρούσα είναι η ιδανική περίοδος για οποιονδήποτε έχει την οικονομική δυνατότητα να αλλάξει την επενδυτική του φιλοσοφία και να προχωρήσει σε διασπορά του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου. Πέραν των δεδομένων στο τραπεζικό σύστημα, και οι συνθήκες της αγοράς προσφέρονται σήμερα για επενδύσεις. Η προσφορά ακινήτων όλων των τύπων είναι μεγάλη και θα συνεχίσει να είναι έντονη και το επόμενο διάστημα, ειδικά όσο προχωρούν οι ενέργειες των τραπεζών για πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ειδικές εταιρείες διαχείρισης. Καθώς όλα δείχνουν ότι εξερχόμαστε της πανδημίας που ταλαιπώρησε την παγκόσμια οικονομία για περισσότερο από δύο χρόνια, οι συνθήκες στην Κύπρο είναι ιδανικές για επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων. Τόσο γιατί η προσφορά ακινήτων είναι μεγάλη όσο και επειδή προβλέπεται πως τα επόμενα χρόνια η κυπριακή οικονομία θα παρουσιάσει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Σε συνάρτηση με τις άμεσες και έμμεσες επενδύσεις που θα φέρει η υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τόσο οι ευρύτερες προοπτικές όσο και αυτές του τομέα των ακινήτων είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές. Πέραν της αυξημένης ζήτησης για στεγαστικά ακίνητα –κυρίως διαμερίσματα–, αυξημένη ζήτηση θα υπάρξει επίσης και για ακίνητα ημερησίας ενοικίασης, ως απότοκο της πανδημίας και της στροφής σε πιο απομονωμένες επιλογές διακοπών, για σύγχρονους γραφειακούς χώρους λόγω της καθόδου πολλών εταιρειών τεχνολογίας στην Κύπρο, αλλά και για αποθηκευτικούς χώρους λόγω της διαρκούς ανόδου του ηλεκτρονικού εμπορίου. Βέβαια, στην περίπτωση μη επαγγελματιών επενδυτών, γίνεται αντιληπτό πως το ενδιαφέρον θα πρέπει να αφορά επενδύσεις οι οποίες δεν θα θέτουν σε κίνδυνο τη γενικότερη οικονομική κατάσταση μιας οικογένειας, για να μην έχουμε ξανά φαινόμενα της περιόδου 2011-2013. Ωστόσο, επενδύοντας στα κατάλληλα ακίνητα, ένας ιδιώτης μπορεί να απολαμβάνει πολύ καλύτερη απόδοση από αυτήν που προσφέρουν τα τραπεζικά επιτόκια, καθώς και την ασφάλεια ότι έχει επενδύσει σε έναν τομέα που χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και ο οποίος έχει πολύ καλές πιθανότητες να κινηθεί ανοδικά τα επόμενα χρόνια. Βέβαια, επειδή πρόκειται για πολύ σημαντικές αποφάσεις, όσοι αποφασίσουν να επενδύσουν στον τομέα των ακινήτων πρέπει να το κάνουν με τον σωστό τρόπο, αξιοποιώντας αδειοδοτημένους επαγγελματίες κτηματομεσίτες και αποφεύγοντας διάφορους επιτήδειους οι οποίοι επιχειρούν να εκμεταλλευτούν καταστάσεις για ίδιον όφελος.

ƮǑȺǏLjĮljǀ ĮDŽǎǏƾ ĮljLjnjǀIJǔnj ĮnjƾȺIJǑǍdžǐ DŽdžǐ ǹȞĮıțȩʌȘıȘ ȖȚĮ IJȠ

Ǿ ȑțįȠıȘ İȓȞĮȚ įȚĮșȑıȚȝȘ ıIJȘȞ ĮȖȖȜȚțȒ ȖȜȫııĮ

ZZZ SZF FRP F\ 3ULFHZDWHUKRXVH&RRSHUV ȁIJį Ȃİ İʌȚijȪȜĮȟȘ ȩȜȦȞ IJȦȞ ȞȠȝȓȝȦȞ įȚțĮȚȦȝȐIJȦȞ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

θα παραμείνει βασιλιάς Οι νέες προκλήσεις και οι τάσεις στο ψηφιακό μάρκετινγκ με την εμπειρογνωμοσύνη της Socialway.

Ό

ραμά μας είναι να καταστούμε το πλέον αξιόπιστο και value for money digital agency στην Κύπρο, αναφέρουν σε συνέντευξη που παραχωρούν στο περιοδικό Economy Today οι Ορέστης Μιχαήλ και Αλέκος Λουκαΐδης, Διευθύνοντες Σύμβουλοι στη Socialway eServices Ltd. Παρουσιάζοντάς μας τις υπηρεσίες που προσφέρουν, εξηγούν πως «είμαστε ένα full service digital agency και προσφέρουμε ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες μας κάτω από την υπηρεσία Digital Marketing Department». Πότε αρχίσατε να δραστηριοποιείστε στον τομέα του digital marketing και ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι σταθμοί στην πορεία σας; Ιδρύσαμε τη Socialway το 2011 ως ένα από τα πρώτα ολοκληρωμένα digital agencies στην Κύπρο. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην πορεία μας συνδέονται με οικονομικές κρίσεις, όπως: η κρίση που δημιουργήθηκε μετά την έκρηξη στο Μαρί το 2011, το κούρεμα των καταθέσεων το 2013 και η πανδημία COVID-19 το 2020. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το «σοκ» που μπορεί να υποστεί η αγορά αναγκάζει τις επιχειρήσεις να σκεφτούν διαφορετικά και εμείς είμαστε εδώ για να προσφέρουμε σωστές λύσεις σε value for money τιμές. Ποιες είναι σήμερα οι μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει μια εταιρεία που

16 EconomyToday

2011

έτος ίδρυσης

250

πελάτες

6

άτομα προσωπικό

Google Partner

Facebook Certified Professional

δραστηριοποιείται στον τομέα του ψηφιακού μάρκετινγκ; Τρεις είναι οι μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει μια εταιρεία ψηφιακού μάρκετινγκ, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

1. Να διατηρεί ευέλικτη δομή και διαδικασίες έτσι ώστε να προσαρμόζεται άμεσα στο ραγδαία αναπτυσσόμενο τεχνολογικό περιβάλλον.

2. Να διατηρεί τη διαχείριση και εμπειρία των πελατών της (και των πελατών των πελατών της) σε υψηλό επίπεδο για να μπορεί να εξασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών (τόσο του agency όσο και των πελατών του).

3. Να προσελκύει και να διατηρεί ταλαντούχο προσωπικό που να έχει τις ικανότητες και την ενέργεια να σπρώξει την επιχείρηση μπροστά. Στην Κύπρο υπάρχουν πάρα πολλά digital agencies. Τι είναι αυτό που κάνει τη Socialway να ξεχωρίζει; Η αλήθεια είναι ότι όσο εύκολο είναι να ξεκινήσεις ένα digital agency, τόσο δύσκολο είναι να το διατηρήσεις σε βάθος χρόνου και να κρατήσεις σταθερά υψηλή απόδοση και λογικές τιμές. Ο λόγος που ξεχωρίζουμε είναι ότι, εκτός από ιδιοκτήτες/επιχειρηματίες, είμαστε και εμπλεκόμενοι στη διαχείριση της στρατηγικής και της εκτέλεσης των πλάνων μάρκετινγκ των πελατών μας. Αυτό προσφέρει σταθερότητα στην ποιότητα και την απόδοση των υπηρεσιών μας. Ταυτόχρονα, καταρτιζόμαστε από μια ταλαντούχα ομάδα, της οποίας κάθε μέλος νοιάζεται για τους πελάτες μας.

Γιατί μια επιχείρηση χρειάζεται να συνεργαστεί με μια εταιρεία όπως τη δική σας; Μια επιχείρηση που βλέπει σοβαρά την αναγκαιότητα του digital marketing έχει 2 επιλογές: 1. Να στήσει μια ομάδα εσωτερικά με τουλάχιστον 3 εξειδικευμένα άτομα και έναν διευθυντή. Συγκεκριμένα, χρειάζεται graphic designer / multimedia designer, social media manager / ads specialists, web developer / SΕΟ expert / PPC specialists και κάποιον που να οργανώνει το πλάνο και να φροντίζει για την εκτέλεσή του και τα αποτελέσματα.

2. Να συνεργαστεί με ένα digital agency που θα της προσφέρει τις παραπάνω υπηρεσίες σε ένα μηνιαίο πακέτο με κόστος μικρότερο από αυτό ενός υπαλλήλου. Στη Socialway έχουμε οργανώσει τη δομή και τις διαδικασίες μας για να προσφέρουμε την υπηρεσία Digital Marketing Department, η οποία προσφέρει ακριβώς αυτή τη δυνατότητα σε κάθε εταιρεία.

ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΑΣ

Ποιες είναι οι κυριότερες τάσεις στον τομέα του ψηφιακού μάρκετινγκ; Το metaverse σίγουρα είναι η επανάσταση που περιμένουμε ότι θα εκτοξεύσει την αγοραστική εμπειρία σε άλλο επίπεδο και ταυτόχρονα το ψηφιακό μάρκετινγκ. Μέχρι να υλοποιηθεί και να πάρει την τελική του μορφή, οι εταιρείες πρέπει να κοιτάζουν τι είναι μπροστά τους. Το TikTok είναι το ανερχόμενο αστέρι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως γιατί έχει κατακτήσει το νεαρό κοινό, που είναι οι καταναλωτές του αύριο. Στη λογική της παραγωγής DIY βίντεο στη στιγμή μπαίνει επιθετικά και το Facebook/Instagram με τα Reels, μια τάση που σίγουρα θα κρατήσει για πολύ. Το μάρκετινγκ περιεχομένου θα παραμείνει βασιλιάς.

H κάθε επιχείρηση πρέπει να χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την ιστοσελίδα/e-shop της για να κρατάει επαφή με τους πελάτες της. Mε στοχευμένες κινήσεις θα πρέπει να προσπαθεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον τους, όπως με χρήσιμα άρθρα και φωτογραφίες και με βίντεο που τραβούν την προσοχή. Οι προσαρμοσμένες ιστοσελίδες και e-shop σε κινητά ολοκληρώνουν την εμπειρία του online επισκέπτη και είναι κάτι που κάθε εταιρεία πρέπει να δει πολύ σοβαρά. Κυρίως γιατί είναι το μόνο περιουσιακό στοιχείο στο διαδίκτυο που ανήκει αποκλειστικά στην εταιρεία. Τα υπόλοιπα μέσα (μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μηχανές αναζήτησης, διαδικτυακά πόρταλ) απλά την φιλοξενούν και τα χρησιμοποιεί κάτω από όρους που μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή.

Ποιες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας και ποιες από αυτές έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση; Οι τρεις κύριες υπηρεσίες μας είναι: 1. Social media marketing 2. Website design and development 3. Google Ads Είμαστε ένα full service digital agency και προσφέρουμε ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες μας κάτω από την υπηρεσία Digital Marketing Department, η οποία μπορεί να συμπεριλάβει επίσης και σχεδιασμό brand id, email marketing, sms marketing, competition monitoring και φυσικά στρατηγική συμβουλευτική για digital marketing.

Who Who

is

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια και ποιους στόχους έχετε θέσει για το 2022; Όραμά μας είναι να καταστούμε το πλέον αξιόπιστο και value for money digital agency στην Κύπρο. Έχουμε δουλέψει ανά διαστήματα σε καμπάνιες σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή και αυτή τη στιγμή εξυπηρετούμε πελατολόγιο σε μηνιαία βάση και σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο. Η διεθνής προοπτική είναι κάτι που μας ενδιαφέρει και θέλουμε να αναπτύξουμε αυτό το κομμάτι.

Ο Ορέστης Μιχαήλ είναι Διευθύνων Σύμβουλος στη Socialway eServices Ltd με πέραν των 10 χρόνων εμπειρία στο digital marketing. Έχει δουλέψει με πέραν των 250 brands σε Κύπρο και παγκόσμια για τη δημιουργία και εκτέλεση Στρατηγικής Μάρκετινγκ στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Έχει διδάξει το αντικείμενο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καθώς και σε επαγγελματικά προγράμματα της ΑνΑΔ. Είναι από τους πρώτους Faceboook Blueprint Certified Professionals στην Κύπρο και η ιστορία του έχει προβληθεί από το Facebook σε

επίσημή του σελίδα. Είναι απόφοιτος BSc Marketing, MBA και Εκπαιδευτής Επαγγελματικής Κατάρτισης της ΑνΑΔ. Ο Αλέκος Λουκαΐδης είναι Διευθύνων Σύμβουλος στη Socialway eServices Ltd, έχει πάνω από 15 χρόνια ενασχόλησης με το digital marketing και έρχεται από τον τομέα του παραδοσιακού μάρκετινγκ και των εμπορικών επιχειρήσεων. Κατέχει δίπλωμα BSc σε Marketing και Management από το State University of New York at Albany και MBA από το Rice University.

EconomyToday 17

θεμα

Colpo grosso:

Το ουκρανικό ζήτημα μέρος του γεωοικονομικού πολέμου ενάντια στην Κίνα

ΤΗΣ ΠΩΛΙΝΑΣ ΑΝΙΦΤΟΥ Αναλύτριας Εξωτερικής Πολιτικής και Επενδύσεων

18 EconomyToday

ΤΟΥ ΚΡΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ Οικονομικού Επιστήμονα

Κ Η συμφωνία του 2021 μεταξύ Κίνας και Ιράν, αξίας $440 δισ.,

για την καθιέρωση του δρόμου του μεταξιού με έξοδο προϊόντων από τα λιμάνια της Βηρυτού και της Λαττάκειας, τορπιλίστηκε από την έκρηξη στη Βηρυτό και τις ανατινάξεις στο λιμάνι της Λαττάκειας

αι ενώ οι συγκρούσεις μαίνονται ανάμεσα σε κρατικές και παρακρατικές ομάδες, με μπόλικα false flag attack και από τις δύο πλευρές, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, επισημοποίησε την ήδη υφιστάμενη κατάσταση στην Ουκρανία, με την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Πλέον τα δύο κατά ρωσική ανάγνωση «κρατίδια» κλείνουν όλους τους πόρους εξαγωγών αλλά και συνεργασιών της Ουκρανίας με άλλες χώρες στη Θάλασσα του Αζόφ. Το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ είναι η χερσαία αρχή της Θάλασσας του Αζόφ. Η Κριμαία, που προσαρτήθηκε μονομερώς και πάλι από τη Ρωσία, κλείνει την έξοδο και την είσοδο στη Θάλασσα του Αζόφ. Η 23η Φεβρουαρίου, ημέρα ανακοίνωσης της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, αποτελεί επίσημη αργία στη Ρωσία, ενώ έχει αποσυρθεί από αργία στην Ουκρανία. Είναι η επίσημη ημέρα εορτασμού του Κόκκινου Στρατού, που έχει τις ρίζες της στη Ρωσική Επανάσταση, με ιδιαίτερο συμβολισμό, και μετονομάστηκε σε ημέρα διά την υπεράσπιση της πατρώας γης, σηματοδοτώντας την επάνοδο της Νέας Ομοσπονδιακής Σοβιετικής Ρωσίας, που θέλει την επανάκτηση των πρώην σοβιετικών εδαφών, όπως επίσης και της επιρροής της σε κράτη που θα επαναλειτουργήσουν ως δορυφόροι της. Το ουκρανικό ζήτημα δεν είναι μια νέα διάσταση στις σχέσεις Ρωσίας και Ουκρανίας. Η ουκρανική ταυτότητα και οι τάσεις συγκρούσεων υπήρχαν και κατά την τσαρική Ρωσία και κατά την ΕΣΣΔ, αλλά και σήμερα. Η Ουκρανία, μοιρασμένη από την τσαρική Ρωσία και την Πολωνία, είναι σήμερα Ορθόδοξη και Καθολική, με πόλεις που έχουν μέχρι και 30% ρωσικό (ή ρωσόφωνο) πληθυσμό και τάσεις δυτικοποίησης. Αποτελεί την ανοικτή πύλη της Ρωσίας στη Δύση, στους αγωγούς της Ασίας και στα προϊόντα της Κίνας.

EconomyToday 19

θεμα

Σχέσεις ΚίναςΟυκρανίας: ΗΠΑ και Ρωσία δεν εγκρίνουν

Το 2022 σηματοδοτεί την 30ή επέτειο από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ουκρανίας. Ο Πρόεδρος της Κίνας, Xi Jinping, και ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelensky, αντάλλαξαν συγχαρητήρια μηνύματα πριν από έναν μήνα. Οι δύο χώρες γειτνιάζουν με τη Ρωσία. Ειδικά η Κίνα προσπαθεί να χτίσει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, την οποία βλέπει ως μια πιθανή δίοδο για να διοχετεύει τα προϊόντα της στην Ευρώπη. Και οι δύο χώρες, όμως, έχουν διπλωματικές απαιτήσεις από τη Ρωσία. Η Κίνα επί δεκαετίες επιζητεί πίσω το Βλαδιβοστόκ (Haishenwai στα κινεζικά), ενώ μια συμφωνία της Κίνας στη μονομερή αναγνώριση του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ θέτει σε κίνδυνο 100 χρόνια κινεζικής διπλωματίας ενάντια στην απόσχιση και στην αναγνώριση

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και τραπεζικός εταίρος της Ουκρανίας

της Ταιβάν ως ανεξάρτητου κράτους. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και τραπεζικός εταίρος της Ουκρανίας. Ο συνολικός κύκλος εργασιών αυξήθηκε από 2% του ουκρανικού ΑΕΠ το 2001 σε 11% το 2020. Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας, από τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, 75,7 εκατομμύρια δολάρια FDI από την Κίνα προσελκύθηκαν στην ουκρανική οικονομία. Κινεζικές επενδύσεις γίνονται στη βιομηχανία (43,5%), στη γεωργία, δασοκομία και αλιεία (12,3%), στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο και στην επισκευή οχημάτων (10,2%), στις επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (19,7%), στις συναλλαγές ακινήτων (3,6%), στις δραστηριότητες μεταφοράς, αποθήκευσης και ταχυμεταφορών (3,4%) και στον κατασκευαστικό τομέα (3,4%). Μετά το 2004 και την κρίση με τη Ρωσία, η Ουκρανία εισάγει από την Κίνα κυρίως προϊόντα υψηλής τεχνολογίας.

πολωνια

$5,18 δισ. Ρωσία

$6,62 δισ. πολωνια

$2,75 δισ.

Ρωσία

$4,69 δισ.

Εισάγει

κυρίως από:

γερμανια

$5,33 δισ.

κινα

$3,94 δισ. κινα

γερμανια

$7,36 δισ.

$3,08 δισ.

λευκωρωσια

$4,14 δισ.

ιταλια

$2,57 δισ.

20 EconomyToday

Εξάγει

κυρίως σε:

Η σχέση της Ουκρανίας με την Κίνα φαίνεται να είναι αναδυόμενη, με την ενδυνάμωση των FDIs αλλά και την πολιτική προστασία που η Κίνα δύναται να της προσφέρει, καθώς ενδέχεται να καταστεί ο νέος δρόμος για τα κινεζικά προϊόντα προς την Ευρώπη μέσω της Ρωσίας, του Καυκάσου ή της Κασπίας. Η σχέση αυτή όμως διακόπηκε και δημιουργήθηκαν πολλά διπλωματικά τεκταινόμενα στις αρχές του έτους, όταν η κυβέρνηση της Ουκρανίας, με πρόφαση αλλαγές στο σιδηροδρομικό δίκτυο, άρχισε να εμποδίζει τις κινεζικές σιδηροδρομικές αποστολές που διέρχονται από τη χώρα για να εισέλθουν στην Πολωνία. Αυτό συνέβη σε μια στιγμή που η Ουκρανία ξεκίνησε διπλωματικά να απευθύνεται στην ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες για να επισπεύσουν τη διπλωματία ενάντια στις απειλές της Ρωσίας. Η παραπάνω απόφαση της Ουκρανίας μπλόκαρε όλες τις αποστολές από 15 χώρες, μεταξύ των οποίων η Κίνα, η

Ρωσία και το Καζακστάν, προς την Πολωνία με διέλευση μέσω Ουκρανίας. Αυτό απογοήτευσε το Πεκίνο, το οποίο είχε υπογράψει, στις 30 Ιουνίου 2021, συμφωνίες για να επενδύσει στην Ουκρανία σε οδικές, σιδηροδρομικές και άλλες υποδομές. Η Ουκρανία είναι μέλος της Belt and Road Initiative και οι Κινέζοι επενδυτές έχουν επενδύσει $2 δισ. ετησίως τα τελευταία τρία χρόνια για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη των αλυσίδων εφοδιασμού, στη μείωση των καθυστερήσεων και στην ασφάλεια των μεταφορών. Η επιθυμία της Ουκρανίας να προσεγγίσει τη Δύση, το ουκρανικό ζήτημα και το Belt and Road Initiative –που η Ουκρανία δεν επιθυμεί να τηρεί– επηρεάζουν τις προμήθειες από την Κίνα στις αγορές της ΕΕ. Όλα αυτά διαταράσσουν τις διπλωματικές, εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις, οδηγώντας την Κίνα στην αναζήτηση εναλλακτικών διαδρομών, παρακάμπτοντας την

Κύριες εισαγωγές Ουκρανίας:

$4,3 δισ.

$2,64 δισ.

$1,84 δισ.

$1,76 δισ.

Διυλισμένο πετρέλαιο

Αυτοκίνητα

Συσκευασμένα φάρμακα

Μπρικέτες άνθρακα

$1,49 δισ.

Petroleum gas

Κύρια προϊόντα ουκρανικών εξαγωγών:

$4,77 δισ.

$3,75 δισ.

Καλαμπόκι

Σπορέλαιο

$3,36 δισ.

Σιδηρομετάλλευμα

$3,11 δισ.

$2,55 δισ.

Σιτάρι

Ημικατεργασμένος σίδηρος EconomyToday 21

θεμα

Δρόμοι χωρίς μετάξι για την Κίνα

Ουκρανία. Μάλιστα, το Πεκίνο ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Ουκρανία θα χάσει πολύτιμα τέλη διαμετακόμισης, σε μια οικονομία που ήδη υποφέρει και ξοδεύει τα τόσο αναγκαία έσοδά της σε αμερικανικά οπλικά συστήματα και όχι στις εμπορικές υποχρεώσεις της στην αλυσίδα εφοδιασμού.

Η εμπορική ανάγκη μπορεί να φέρει κοντά Κίνα και Ινδία;

Οι δύο χώρες επί χρόνια έχουν μπει στο πεδίο της διπλωματικής αντιπαράθεσης ένεκα της κατάστασης στο Κασμίρ και των εχθροπραξιών για τον εδαφικό έλεγχο περιοχών του. Αν και είναι μέλη των BRICS, μαζί με τη Ρωσία, ο πληθυσμιακός και οικονομικός ανταγωνισμός, προερχόμενος κυρίως από τρίτες πολιτικές δυνάμεις, δημιουργούσε μιαν ασύμμετρη απειλή. Αμφότερες οι ΗΠΑ και η πρώην αποικιακή δύναμη του Ηνωμένου Βασιλείου προσέγγισαν την Ινδία ώστε να μετατραπεί στη δύναμη εκείνη που θα ανταγωνιστεί την Κίνα στην Ασία. Τα προβλήματα με το Πακιστάν και την απόσχισή του, μαζί με το Μπαγκλαντές, καθώς και η ανάμειξη των συμμάχων Κίνας και Ιράν στο Κασμίρ, έδωσαν ώθηση στην εμπιστοσύνη της Ινδίας προς τις ΗΠΑ. Η επίσκεψη του Προέδρου Τραμπ το 2020 επαναπροσδιόρισε τη σημασία της 2ης πολυπληθέστερης χώρας στον κόσμο. Το παράδοξο βέβαια της ρωσικής επίθεσης στις 23/2/22 από τον Πρόεδρο Πούτιν σηματοδοτεί και τα δύο χρόνια από την επίσκεψη Τραμπ στην Ινδία στις 24/2/20. Ινδία και Κίνα προσπάθησαν να αμβλύνουν τις διαφορές τους ώστε κυρίως η Κίνα να χρησιμοποιήσει το λιμάνι της Βομβάης για τα κινεζικά προϊόντα που θα φτάνουν οδικώς ή μέσω των νοτίων λιμανιών της στη Βομβάη. Αυτό θα οδηγούσε σε μια πιθανή αποφυγή των λιμανιών του συμμάχου Ιράν που βρίσκεται υπό κυρώσεις, αλλά και θα διευκόλυνε τη διακίνηση των προϊόντων προς την Ερυθρά Θάλασσα, την Αφρική και τη Μεσόγειο. Το διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο ασιατικών κολοσσών ξεπέρασε τα $100 δισεκατομμύρια τους πρώτους 11 μήνες του 2021, φτάνοντας συνολικά τα $114,26 δισεκατομμύρια. Πρόκειται για μια τεράστια αύξηση 46,4% σε σύγκριση με το 2020. Το 2001, το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών ήταν μόνο $1,83 δισ., υποδηλώνοντας την κακή τους σχέση. Οι εξαγωγές της Ινδίας προς την Κίνα άγγιξαν τα $26,358 δισεκατομμύρια, καταγράφοντας αύξηση 38,5% σε ετήσια βάση, ενώ οι εισαγωγές από το Πεκίνο ανήλθαν σε $87,905 δισεκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 49%. Σύμφωνα με την S&P Global, το ινδικό ρύζι αντιπροσώπευε λιγότερο από το 1% των εισαγωγών το 2020, ενώ το 2021 αντιπροσώπευε το 23%, καθιστώντας την Ινδία τον μεγαλύτερο προμηθευτή ρυζιού για την Κίνα. Η Κίνα επί της πανδημίας προμήθευσε πολλάκις με φάρμακα και ιατρικό προσωπικό την Ινδία. Το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2021 το Πεκίνο είχε καταπλήξει τον κόσμο με οικονομική ανάπτυξη 18,3%, ενώ το δεύτερο τρίμηνο ήταν η πρώτη χώρα που βγήκε από την πανδημία COVID-19, σημειώνοντας αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 7,9% και παρέχοντας στις χώρες της περιοχής οικονομική και ιατρική βοήθεια.

22 EconomyToday

Αυτό που απομένει να δούμε στο Ουκρανικό είναι πού θα σταματήσει ο Ρώσος Πρόεδρος,

με την απάντηση να βρίσκεται πίσω από τις κλειστές πόρτες της διπλωματίας, από το «σκοτεινό» γκρι Κρεμλίνο της Μόσχας μέχρι το «φωτεινό» λευκό σπίτι της Ουάσινγκτον

Η διένεξη στην Ουκρανία είναι μια πράξη στην οποία ΗΠΑ και Ρωσία είχαν προσυμφωνήσει με κυρώσεις χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα και επίδραση στη ρωσική αγορά και επενδύσεις, ώστε να εμποδίσουν την εύκολη είσοδο της Κίνας σε μεγάλες αγορές. Έτσι η συμφωνία του 2021 μεταξύ Κίνας και Ιράν, αξίας $440 δισ., για την καθιέρωση του δρόμου του μεταξιού, με έξοδο προϊόντων από τα λιμάνια της Βηρυτού και της Λαττάκειας, τορπιλίστηκε από την έκρηξη στη Βηρυτό και τις ανατινάξεις στο λιμάνι της Λαττάκειας. Οι εναλλακτικοί δρόμοι για τα κινεζικά προϊόντα είναι οι ακόλουθοι: 1) Κεντρική Ασία μέσω Τατζικιστάν, Κιργιστάν, Καζακστάν, μέσω Κασπίας να φτάνουν στο Αζερμπαϊτζάν και από εκεί να εξάγονται από τη Γεωργία ή την Τουρκία. Οι πρόσφατες ταραχές στο Καζακστάν στην πόλη Zhanaozen, όπου βρίσκονται κύριες μεταφορικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, επέφεραν πλήγμα στις κινεζικές επενδύσεις και καθυστερήσεις προϊόντων. Οι ταραχές του Ιανουαρίου 2022 στην πόλη Zhanaozen ήταν συνέχεια των ίδιων ταραχών του 2019, αλλά και των διαδηλώσεων που ξέσπασαν στην πετρελαιοπαραγωγική πόλη Zhanaozen στις αρχές Σεπτεμβρίου 2021 για τα υποτιθέμενα σχέδια μεταφοράς 55 εργοστασίων από την Κίνα στο Καζακστάν. Οι διαδηλωτές παραπονέθηκαν ότι οι Κινέζοι μετανάστες έπαιρναν όλες τις θέσεις εργασίας, ότι οι κινεζικές επιχειρήσεις μολύνουν το περιβάλλον και αγοράζουν γη, και πως οι αρχές στο Καζακστάν με αντάλλαγμα επενδύσεις και δωροδοκίες δεν προωθούν τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων. Αυτά οδήγησαν στον αιματοβαμμένο Γενάρη του 2022, όταν οι εργάτες ξέσπασαν απέναντι σε τρεις κολοσσούς στη Zhanaozen για τις κακές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Ένας από τους κολοσσούς αυτούς ήταν κινεζικός.

2) Σομαλία, Αιθιοπία, Νείλος, Μεσόγειος. Η Κίνα έχει αυξήσει τις επενδύσεις της στην Αφρική από $74,8 εκατ. το 2003 σε $5,4 δισ. το 2018. Οι κινεζικές ροές προς την Αφρική μειώθηκαν το 2019 σε $2,7 δισ. και στη συνέχεια –παρά την πανδημία COVID-19– αυξήθηκαν και πάλι στα $4,2 δισ. το 2020. Την ίδια περίοδο, τα κινεζικά αποθέματα στην Αφρική αυξήθηκαν σχεδόν 100 φορές σε μια περίοδο 17 ετών. Από $490 εκατ. το 2003 έφτασαν τα $43,4 δισ. το 2020. Αυτό καθιστά την Κίνα τον τέταρτο μεγαλύτερο επενδυτή στην Αφρική, με δάνεια σε χώρες όπως η Ανγκόλα, το Κονγκό, η Αιθιοπία, η Ζάμπια και η Ν. Αφρική, γεγονός που δημιουργεί εξαρτήσεις αυτών των χωρών από το Πεκίνο, οι οποίες εξαργυρώνονται σε γη, λιμάνια και άλλους στρατηγικούς μηχανισμούς, όπως οι τηλεπικοινωνίες. Η πρόσφατη σύγκρουση Αιγύπτου, Σουδάν και Αιθιοπίας για το φράγμα του Νείλου επιβεβαιώνει και τη δραστικότητα της λεκάνης του ποταμού στη μεταφορά προϊόντων, από την Αιθιοπία προς την Αίγυπτο. Από την πλευρά της, η Αιθιοπία επιμένει ότι το φράγμα των $5 δισ. είναι κρίσιμο για την οικονομική της ανάπτυξη και ζωτικής σημασίας για την παροχή ενέργειας. Η Αίγυπτος όμως το βλέπει ως σοβαρή απειλή για την παροχή νερού στον Νείλο, στον οποίο βασίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου για να καλύψει τις ανάγκες της σε πόσιμο νερό. Η Αίγυπτος

Οικονομική ζώνη του δρόμου του μεταξιού

και το Σουδάν επιθυμούν να καταλήξουν σε μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για την πλήρωση και τη λειτουργία του φράγματος, υπό την προϋπόθεση ότι εγγυάται έναν αποτελεσματικό και δεσμευτικό μηχανισμό για την επίλυση μελλοντικών διαφορών. Η Αιθιοπία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με 36 εκατομμύρια Ορθόδοξους. Μετά την ανεξαρτησία της Ερυθραίας το 1993, η Αιθιοπία έμεινε περίκλειστη και επομένως εξαρτημένη από τους γείτονες –ιδιαίτερα το Τζιμπουτί– για πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, μέχρι την πρόσφατη συμφωνία για τη χρήση του λιμανιού Berbera στην ημιαυτόνομη Somaliland. Έτσι τα κινεζικά προϊόντα σχεδιάζεται να φτάνουν στη χριστιανική Αιθιοπία μέσω του λιμανιού Berbera και από εκεί διά του Νείλου στην Αίγυπτο και στη Μεσόγειο, με όλους τους στρατηγικούς κινδύνους, την απειλή της πειρατείας και το αυξημένο κόστος ασφάλισης μεταγωγών και προϊόντων. Η εξέταση αυτής της επιλογής από την Κίνα είναι αφενός για την εξαγωγή των προϊόντων της στην Αφρική, αλλά και στην περίπτωση που οι ΗΠΑ δημιουργήσουν θέμα στην Κίνα στην Ερυθρά Θάλασσα και στην αρχή της Μεσογείου, με καθυστερήσεις στη διακίνηση των κινεζικών προϊόντων, κάτι που θα έχει έντονο οικονομικό και πολιτικό κόστος.

BACK TO THE FUTURE

Τα πιο πάνω γίνονται στο πλαίσιο της περιόδου που διανύουμε, η οποία μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως «μεταβατική». Μας οδηγεί σε ένα πολυπολικό σύστημα, με νέες, ανερχόμενες υπερδυνάμεις, έτοιμες να αρπάξουν μερίδιο από την υπάρχουσα γεωπολιτική πίτα. Μια περίοδος με πολλές ανακατατάξεις στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, που θυμίζει τον τίτλο της σειράς

Οικονομική ζώνη του θαλάσσιου δρόμου του μεταξιού

ταινιών «Επιστροφή στο μέλλον», δηλαδή μια επιστροφή σε συνθήκες προ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν υπήρξε πολλή «ενέργεια» συσσωρευμένη μεταξύ πολλών υπερδυνάμεων της τότε εποχής. Ουσιαστικά η ιστορία επαναλαμβάνεται, μιας και ο κύκλος της εποχής ολοκληρώθηκε. Από το perfect competition πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οδηγηθήκαμε στην oligopoly των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης, για να ακολουθήσει η κατάρρευση της δεύτερης, με αποτέλεσμα τη monopoly των ΗΠΑ, που έδωσε τρομερά οικονομικά πλεονεκτήματα στους Αμερικανούς, για να μετατραπεί σε μια oligopoly, με το δίπολο των δύο πιο πάνω υπερδυνάμεων και με τελική κατάληξη το perfect competition που δημιουργεί το πολυπολικό σύστημα. Το ίδιο αυτό πολυπολικό σύστημα ίσως να είναι και η απάντησή μας στα μεγάλα ερωτηματικά που προκύπτουν από το νεοεισερχόμενο σύστημα, που δημιούργησε και την ανάγκη σύμπλευσης ΗΠΑ - Ρωσικής Ομοσπονδίας με απώτερο σκοπό τον εκτοπισμό ενός τρίτου παίκτη, που δεν είναι άλλος από την Κίνα. Τα πιο πάνω επιβεβαιώνονται από το μέγεθος και την κλίμακα των υποτιθέμενων κυρώσεων προς τη Ρωσία, κυρώσεις οι οποίες δεν λένε να πλήξουν ουσιαστικά τη ρωσική οικονομία, ούτε και να αλλάξουν την de facto κατάσταση. Αυτό που απομένει να δούμε στο Ουκρανικό είναι πού θα σταματήσει ο Ρώσος Πρόεδρος, με την απάντηση να βρίσκεται πίσω από τις κλειστές πόρτες της διπλωματίας, από το «σκοτεινό» γκρι Κρεμλίνο της Μόσχας μέχρι το «φωτεινό» λευκό σπίτι της Ουάσινγκτον. Και όλα αυτά με ολόκληρο τον κόσμο και το Πεκίνο να παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα το colpo grosso!

EconomyToday 23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΜΑΣ ΣΠΙΤΙ Στις μέρες μας αρκετές εταιρείες και οργανισμοί επιδιώκουν να επιβραβεύονται για τα μέτρα και τις πολιτικές που εφαρμόζουν στον χώρο εργασίας τους, ως Εργοδότες Προτίμησης, ως Εργοδότες Ισότητας, ως Investors in People και με άλλες τιμητικές διακρίσεις. ΤΗΣ ΝΑΤΑΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

24 EconomyToday

Ο

χώρος εργασίας μας είναι σαν ένα δεύτερο σπίτι. Οι ώρες που αφιερώνουμε καθημερινά στη δουλειά είναι αρκετές, ώστε μέρα με τη μέρα το επαγγελματικό μας περιβάλλον και οι άνθρωποί του να γίνονται όλο και πιο οικείοι προς εμάς. Στον χώρο εργασίας μας αφήνουμε κάθε μέρα ένα κομμάτι της ψυχής μας. Με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητές μας, συμβάλλουμε όλοι καθημερινά, στον βαθμό που μας αναλογεί, στην επίτευξη των οργανικών στόχων. Καταγράφουμε τις δικές μας προσωπικές επιδόσεις, λαμβάνουμε μαθήματα και δημιουργούμε σχέσεις με τους συναδέλφους μας, ενώ οι αποτυχίες και οι επιτυχίες, οι χαρές και οι απογοητεύσεις αποτελούν μέρος μιας πραγματικότητας την οποία ο καθένας βιώνει διαφορετικά. Όπως συμβαίνει όμως και στο σπίτι μας, έτσι και στον εργασιακό μας χώρο, ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που συμβάλλει στη διατήρηση μιας υγιούς σχέσης μεταξύ εργοδότη και εργοδοτούμενου είναι το αίσθημα της ασφάλειας και της σιγουριάς. Στοιχεία απαραίτητα, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα σε έναν άνθρωπο να σκεφτεί και να ασκήσει ελεύθερα τα εργασιακά του καθήκοντα, τηρώντας βέβαια τον κώδικα και την πολιτική της εταιρείας που τον εργοδοτεί. Ένα τέτοιο εργασιακό περιβάλλον δεν είναι βέβαια εφικτό αν οι εταιρικές αρχές δεν βασίζονται στις αξίες του σεβασμού και της ισότητας, στην εξάλειψη των διακρίσεων, στην παροχή ίσων ευκαιριών επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης, στην κατάργηση των στερεοτύπων, καθώς και στην υιοθέτηση και εφαρμογή αυστηρών μέτρων κατά οποιασδήποτε μορφής βίας. Εξίσου σημαντική είναι και η εφαρμογή επιπλέον μέτρων τα οποία να συμβάλλουν στη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, στην υγεία και ευεξία των εργαζομένων, στην επιμόρφωσή τους και –γιατί όχι;– στην επιβράβευσή τους. Σε έναν επαγγελματικό χώρο όπου τηρούνται αυτά που θα έπρεπε να είναι τα αυτονόητα για τη σημερινή εποχή, τα οφέλη που προκύπτουν μεσοπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα είναι πολλαπλάσια. Και μόνο η φήμη ότι ένας εργασιακός χώρος χαρακτηρίζεται ως Εργοδότης Προτίμησης, μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα.

EconomyToday 25

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

Εργοδότης ποιότητας και αξίας Πιστοποιήθηκε για «Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον».

Οι

επιχειρήσεις τού σήμερα δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με τις επιχειρήσεις τού χθες. Στον σύγχρονο κόσμο της τεχνολογίας και της ψηφιακής μεταμόρφωσης, το ανθρώπινο κεφάλαιο αποκτά ακόμη μεγαλύτερη και σημαντικότερη αξία από προηγουμένως, καθώς είναι ο σημαντικότερος συντελεστής για την επιτυχία των οργανισμών. Σύμφωνα με τον γκουρού του business και του management Peter Drucker, «η διοίκηση των επιχειρήσεων αφορά τα ανθρώπινα όντα και άρα σκοπός της είναι να δίνει στους ανθρώπους τη δυνατότητα κοινής δράσης». Η ανάπτυξη και η διατήρηση του ανθρώπινου κεφαλαίου θεωρείται ένα από τα σημαντικό-

26 EconomyToday

τερα μέρη της στρατηγικής μιας επιχείρησης, παρά τη σημαντικότητα της τεχνολογίας, καθώς ο ανθρώπινος παράγοντας παραμένει ένα από τα κυριότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Γι’ αυτό και το πώς διαχειρίζεται ένας οργανισμός, όπως είναι και ο δικός μας, το ανθρώπινό του δυναμικό είναι πολύ σημαντικό, λαμβάνοντας υπόψη το αυξανόμενο ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούμε και τις συνεχείς και αυξανόμενες ψηφιακές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Σε αυτή τη σημαντικότητα του πνευματικού κεφαλαίου, πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζει η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού, η οποία στηρίζει την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων και των κατάλληλων συμπεριφορών των στελεχών ενός οργανισμού

Το προσωπικό μας εργάζεται σε ένα περιβάλλον που ευνοεί την ευημερία και την ανάπτυξή του, σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο

για υλοποίηση του οράματος και της στρατηγικής του. Η Τράπεζά μας απέδειξε και στην πράξη ότι εφαρμόζει πολιτικές που διασφαλίζουν στο προσωπικό συνθήκες ισότητας των φύλων, ισότητας ευκαιριών ανέλιξης, συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και την αρχή της ίσης αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας. Γι’ αυτό αναγνωρίστηκε από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την εφαρμογή πολιτικών που διασφαλίζουν στο προσωπικό συνθήκες ίσης μεταχείρισης των φύλων, εφαρμόζοντας ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, η τεχνολογία και η ανάπτυξη των ανθρώπων ενός οργανισμού είναι έννοιες αλλη-

λένδετες, αναγνωρίζοντας πως η αλλαγή δεν είναι εφικτή χωρίς τη στήριξη του προσωπικού. Έτσι, μέσα από το πρόγραμμα μετασχηματισμού «Sunrise», έχουμε αξιολογήσει το επίπεδο της οργανωσιακής μας υγείας και έχουμε σχεδιάσει, με τη συμβολή των μελών του προσωπικού μας, δράσεις και πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην περαιτέρω βελτίωση της οργανωσιακής μας κουλτούρας. ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Επίσης, η Τράπεζά μας έθετε πάντοτε ως έναν από τους κύριους στόχους της την ανάπτυξη και ευημερία του προσωπικού της. Το προσωπικό εργάζεται σε ένα περιβάλλον που ευνοεί την ευημερία και την ανάπτυξή του, σε επαγγελματικό και σε προσωπικό επίπεδο. Πέρα από τα ωφελήματα που προσφέρονται διαχρονικά στο προσωπικό, έχουμε εφαρμόσει εδώ και δύο χρόνια το πρόγραμμα ευεξίας «Well at Work», το οποίο στοχεύει στην εξισορρόπηση της εργασιακής και της προσωπικής ζωής (work-life balance). Το πρόγραμμα έχει αγκαλιαστεί από το προσωπικό και έχει βραβευτεί στην κατηγορία «Excellence in Workplace Well-Being» στα «HR Awards 2019». ΠΑΡΟΧΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΓΙΑ ΑΝΕΛΙΞΗ Επίσης, το Συγκρότημα της Τράπεζας Κύπρου προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πακέτο στο ανθρώπινο δυναμικό για να προσελκύει άτομα υψηλού ακαδημαϊκού και επαγγελματικού επιπέδου. Τα κυριότερα κίνητρα είναι: • Ανταγωνιστικό πακέτο αμοιβών και παροχών, συμπεριλαμβανομένου Ταμείου Προνοίας, Ταμείου Υγείας, ασφάλειας ζωής, δανείων και άλλων.

• Συνεχής ανάπτυξη και εκπαίδευση που καλύπτει όλο

Το πρόγραμμα «Well at Work» έχει βραβευτεί στην κατηγορία «Excellence in Workplace Well-Being» στα «HR Awards 2019»

το φάσμα των εργασιών, σε συνδυασμό με προγράμματα ανάπτυξης προσωπικών δεξιοτήτων.

• Συνεχής ανατροφοδότηση και αξιολόγηση της απόδοσής του δύο φορές τον χρόνο, για ειλικρινή συζήτηση και αξιολόγηση και για τον καθορισμό προσωπικών στόχων ανάπτυξης και βελτίωσης.

• Δημιουργία ενός επαγγελματικού πλάνου ανάπτυξης, το οποίο δίνει στα μέλη του προσωπικού ένα σαφές πλάνο ανάπτυξης εντός του οργανισμού μας.

EΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Η επιλογή του προσωπικού γίνεται πάντοτε σύμφωνα με αξιοκρατικές διαδικασίες, στη βάση αυστηρών κριτηρίων που διασφαλίζουν τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και την ισότητα των φύλων. Αναζητούμε νέους ανθρώπους, ενθουσιώδεις, ταλαντούχους και δραστήριους, οι οποίοι δεσμεύονται στις βασικές μας αξίες (Ακεραιότητα, Αξιοπιστία, Συνεργασία, Επαγγελματι-

σμός και Καινοτομία) και στη μακροπρόθεσμη οικοδόμηση ενός βιώσιμου και υπεύθυνου οργανισμού. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η ευελιξία, δηλαδή η δυνατότητα προσαρμογής σε διάφορες συνθήκες εργασίας με επιτυχία, καθώς και η δυνατότητα ανάληψης διάφορων ρόλων κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, μέσα από τους οποίους θα αποκτήσουν εμπειρίες σε διάφορα τμήματα και τοποθεσίες. Σε όλα τα στάδια της διαδικασίας αίτησης και πρόσληψης πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις εμπιστευτικότητας και διατήρησης των προσωπικών δεδομένων. Η Τράπεζα έχει θέσει τον πήχη πολύ ψηλά, αναλαμβάνοντας τον ηγετικό ρόλο που της αναλογεί στην ψηφιακή μεταμόρφωση της οικονομίας μας γενικότερα. Σε αυτόν τον σημαντικό ρόλο και μέσα από την ανάπτυξη ανάλογης κουλτούρας, το ανθρώπινο δυναμικό ενθαρρύνεται να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που του προσφέρονται για να αναπτυχθεί και να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της εποχής.

Η Μαριλένα Ιορδάνου-Ιωαννίδου, Διευθύντρια Αμοιβών και Οργανωτικής Αποτελεσματικότητας, κατά την τελετή βράβευσης για την πιστοποίηση ισότητας.

EconomyToday 27

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ Με την πιστοποίηση «Εργοδότης Ισότητας», η NETinfo επιβραβεύθηκε για τις πολιτικές που εφαρμόζει.

«Η

ισότητα των φύλων αποτελεί ευθύνη όλων προς την κοινωνία και η ενίσχυση καλών πρακτικών και πολιτικών στον χώρο εργασίας συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή», τονίζει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today η Human Resources Manager της NETinfo, Ελευθερία Χρίστου. Μιλώντας μας για την πιστοποίηση της NETinfo ως «Εργοδότη Ισότητας», η κ. Χρίστου υπογραμμίζει πως «η NETinfo αναγνωρίζει ότι το ανθρώπινο δυναμικό της αποτελεί τον πυλώνα της επιτυχίας της» και εξηγεί ποιες πολιτικές εφαρμόζονται στην εταιρεία για τήρηση των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει για ίση μεταχείριση των φύλων.

28 EconomyToday

Ποιες πιστοποιήσεις έχετε λάβει ως εργοδότης ισότητας και εφαρμογής καλών πρακτικών; Η NETinfo έχει πρόσφατα εξασφαλίσει την πιστοποίηση «Εργοδότης Ισότητας» από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον, του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενώ, προηγουμένως, την πιστοποίηση για την «Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον». Τι σας ώθησε να εντάξετε στη στρατηγική σας μέτρα υπέρ της ισότητας των δύο φύλων; Ποιο ήταν το έναυσμα; Η NETinfo αναγνωρίζει ότι το ανθρώπινο δυναμικό της αποτελεί τον πυλώνα της επιτυχίας

Οι γυναίκες κατέχουν το 43% του συνολικού εργατικού δυναμικού της NETinfo και το 42% των διευθυντικών θέσεων

της. Ενθαρρύνει την ανάπτυξη του προσωπικού σε ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου όλοι μπορούν να συμμετέχουν ισότιμα και να έχουν τη δυνατότητα να εκπληρώνουν τους στόχους τους, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Η εφαρμογή καλών πρακτικών προωθεί την ευημερία των εργαζομένων, ενισχύει την επαγγελματική τους ανάπτυξη και ταυτόχρονα συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας. Κατ’ επέκταση, εφαρμόζοντας τέτοιες πολιτικές και πρακτικές, επηρεάζονται θετικά όχι μόνο το προσωπικό της εταιρείας, αλλά και οι συνεργάτες, οι πελάτες και η κοινωνία μας. Με ποιο τρόπο προωθείτε και εφαρμόζετε την ισότητα των δύο φύλων στο εργασιακό σας περιβάλλον; Η εταιρική κουλτούρα, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες

πολιτικές και διαδικασίες, διασφαλίζει την ίση μεταχείριση φύλων σε όλα τα στάδια της επαγγελματικής τους πορείας και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αξιολόγηση υποψηφίων και την ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική ανέλιξη, στις αποδοχές και στα ωφελήματα. Για παράδειγμα, η διαδικασία πρόσληψης δεν απευθύνεται έμμεσα ή άμεσα σε υποψήφιους συγκεκριμένου φύλου και περιλαμβάνει αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης. Πρόσθετα, προσφέρονται εκπαιδεύσεις και διευκολύνσεις σε όλο το προσωπικό, με στόχο την ανάπτυξη γνώσεων και ικανοτήτων, καθώς και τη διατήρηση και βελτίωση των δεξιοτήτων τους. Στο πλαίσιο αυτό, η NETinfo και οι εκπρόσωποί της έχουν κοινοποιήσει τη δέσμευσή τους για λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για απουσία οποιασδήποτε άμεσης ή έμμεσης διάκρισης στη βάση του φύλου, σε όλο το φάσμα της εργασιακής σχέσης. Πόσες γυναίκες εργάζονται στην επιχείρησή σας (σε σύγκριση με τους άνδρες) και πόσες από αυτές έχουν ανελιχθεί επαγγελματικά; Οι γυναίκες κατέχουν το 43% του συνολικού εργατικού δυναμικού της NETinfo και το 42% των διευθυντικών θέσεων. Η ανέλιξη στον οργανισμό βασίζεται σε ένα δομημένο Σύστημα Διαχείρισης της Απόδοσης του Ανθρώπινου Δυναμικού, που εμπεριέχει αντικειμενικά και ουδέτερα προς το φύλο κριτήρια αξιολόγησης. Η ανέλιξη και η αμοιβή του προσωπικού καθορίζονται στη βάση συγκεκριμένης κλίμακας, η οποία διασφαλίζει

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μάς υπενθυμίζει πως είναι χρέος μας η συνεχής προσπάθεια για καταπολέμηση κάθε μορφής ανισότητας, εκμετάλλευσης και διάκρισης εις βάρος των γυναικών

την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών που κατέχουν την ίδια θέση και υπευθυνότητα και που πληρούν τις ίδιες απαιτήσεις της θέσης. Με ποιους τρόπους βοηθάτε και στηρίζετε το προσωπικό σας για εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή; Η διατήρηση ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής αποτελεί σημαντικό μέλημα του οργανισμού. Στόχος μας είναι η ενίσχυση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος εργασίας που να συμφιλιώνει την επαγγελματική με την προσωπική ζωή, παρέχοντας κατανόηση, στήριξη και απαιτούμενες διευκολύνσεις στο προσωπικό, όπως τη δυνατότητα ευέλικτου ωραρίου εργασίας και τηλεργασίας. Πρόσθετα, παραχωρείται επιπλέον άδεια με πλήρεις απολαβές για πατρότητα και οικογενειακούς σκοπούς,

καθώς και δώρο τοκετού σε νέους γονείς, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιούνται διάφορες δράσεις για τα παιδιά του προσωπικού ή/και μέλη της οικογένειάς τους. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ποιο είναι το δικό σας μήνυμα; Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μάς υπενθυμίζει πως είναι χρέος μας η συνεχής προσπάθεια για καταπολέμηση κάθε μορφής ανισότητας, εκμετάλλευσης και διάκρισης εις βάρος των γυναικών. Η ισότητα των φύλων αποτελεί ευθύνη όλων προς την κοινωνία και η ενίσχυση καλών πρακτικών και πολιτικών στον χώρο εργασίας συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή. Διεύθυνση: Λεωφόρος Αγλαντζιάς 23, 2108, Λευκωσία Τηλέφωνο: 22 753636 Email: info@netinfo.eu Website: www.netinfo.eu

O κ. Βάσος Αριστοδήμου, Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής της NETinfo, κατά την παραλαβή της πιστοποίησης «Εργοδότης Ισότητας» από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον

EconomyToday 29

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΜΕ ΔΙΕΘΝΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ Οι πρωτιές και οι υψηλές επιδόσεις που καταγράφει η Trust την καθιστούν έναν κορυφαίο εργοδότη προτίμησης και ένα ελκυστικό εργασιακό περιβάλλον που θέτει στον πυρήνα των εργασιών του πρώτα και πάνω απ’ όλα τους ανθρώπους του.

Η

Trust Insurance Cyprus από το 2014 βρίσκεται στον παγκόσμιο χάρτη των άριστων πρακτικών εργοδοσίας, αφού τότε πέτυχε την πρώτη της διεθνή διάκριση από τον έγκριτο οργανισμό Investors in People. Το Investors in People είναι το μοναδικό διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο ποιότητας στον τομέα διαχείρισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού. Το 2017, με την επανεξέταση του προτύπου που είχε αποκτήσει, η Trust ξεχώρισε ξεπερνώντας κατά πολύ όχι μόνο εαυτόν αλλά και τους μέσους όρους των 10 δεικτών και των 39 κριτηρίων αξιολόγησης, πετυχαίνοντας τη διάκριση High Performing – Platinum από το London International Office. Είναι η πρώτη κυπριακή εταιρεία που πετυχαίνει κάτι τέτοιο. Η αναγνώρισή της ως βέλτιστου εργοδότη, μέσα από την εφαρμογή πολιτικών, στρατηγικών και καλών πρακτικών, δεν σταματά εκεί όμως. Την ίδια χρονιά, απονέμεται στην Trust Insurance Cyprus το ανώτατο τιμητικό βραβείο Platinum Best Employer of the Year, έχοντας ξεχωρίσει ανάμεσα σε 14.000 επιχειρήσεις από 75 διαφορετικές χώρες σε όλες τις

30 EconomyToday

ηπείρους. Ακόμα μια πρωτιά όχι μόνο για την Trust αλλά και για την Κύπρο. Έκτοτε, η Trust κάθε άλλο παρά εφησυχάζει. Το 2020 επαναβεβαιώθηκε με το πρότυπο High Performing – Platinum, πετυχαίνοντας ακόμη υψηλότερες αποδόσεις στους δείκτες. Δεν είναι τυχαίο που η Trust Insurance Cyprus κατακτά πάντα υψηλά επίπεδα ποιότητας μέσα από κάθε μέτρηση, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα απόδοσης και κερδοφορίας και εμπνέει την απόλυτη αφοσίωση στο προσωπικό και τους πελάτες της. Είναι παράλληλα, μια εταιρεία που οι άνθρωποί της επιτυγχάνουν συνεχείς υπερβάσεις στην απόδοσή τους. Οι διεθνείς αναγνωρίσεις δεν μπορούν παρά να ερμηνευτούν ως μια ισχυρή απόδειξη ότι το εργασιακό περιβάλλον και οι ευκαιρίες ανάπτυξης στην Trust μετατρέπουν το προσωπικό σε επαγγελματίες υψηλού επιπέδου. ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΜΑΣ Η ΙΣΟΤΗΤΑ Η ισότητα δεν αποτέλεσε ποτέ αυτοσκοπό. Βασικός πυλώνας της στρατηγικής ανάπτυξης ανθρώπι-

Ως πιστοποιημένο πρότυπο εργοδότη, η Trust Insurance Cyprus αναγνωρίζει την αξία της εξισορρόπησης της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, ειδικότερα για τα άτομα εκείνα που επιζητούν καριέρα

νου δυναμικού είναι η δημιουργία ενός αποδοτικού χώρου εργασίας με συνεχή προσανατολισμό στην αριστεία, που να επιτρέπει, να ενθαρρύνει και να στηρίζει κάθε μέλος του προσωπικού ώστε ν’ αναπτύσσει το πλήρες εύρος των δυνατοτήτων του, να βελτιώνει τις ικανότητές του και να διεκδικεί συνεχώς το επόμενο βήμα στην καριέρα του. Στην Trust είμαστε μια ομάδα επαγγελματιών που επιζητούν καριέρα, και αυτό είναι σαφώς διαφορετικό από την εκτέλεση μιας εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό και σε μια σύγχρονη επαγγελματική κοινωνία δεν χωράνε διακρίσεις φύλου. Γι’ αυτό και δεν υπάρχουν στην Trust. Στην Trust η Διεύθυνση είναι «τυφλή» έναντι του φύλου των μελών του προσωπικού. Αυτό που αναγνωρίζει σε καθέναν από τους επαγγελματίες που εργοδοτεί είναι τις ικανότητες και δυνατότητες που έχει για να υπηρετήσει και να εξελίξει το όραμα της εταιρείας για ηγεσία μέσα από καινοτομία και άριστη εξυπηρέ-

τηση, παραμένοντας πιστός στις αρχές και τις αξίες που διέπουν την Trust Insurance Cyprus. Ως εκ τούτου, αυτό που προωθείται και εφαρμόζεται στην εταιρεία είναι η αξιοκρατία στη βάση μετρήσιμων και αδιαμφισβήτητων κριτηρίων απόδοσης. ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΑΣ Ως πιστοποιημένο πρότυπο εργοδότη, η Trust Insurance Cyprus αναγνωρίζει την αξία της εξισορρόπησης της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, ειδικότερα για τα άτομα εκείνα που επιζητούν καριέρα. Για τον λόγο αυτό, έχει υιοθετήσει πρόγραμμα ευέλικτου ωραρίου, ειδικότερα σε ό,τι αφορά την πρωινή προσέλευση, ώστε γονείς να μπορούν να πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο ή και να τα σχολνούν χωρίς άγχος ή κόστος από την εργάσιμη ημέρα. Επιπλέον, παρέχεται η ευκολία του short absence (απουσία για ορισμένο χρονικό διάστημα), ώστε να μπορούν να βρίσκονται δίπλα στην οικογένειά τους σε περίπτωση ανάγκης, χωρίς να υποχρεούνται να στερούνται ημέρες ετήσιας άδειας. Η πανδημία μάς επέτρεψε να δοκιμάσουμε και να υιοθετήσουμε ακόμη ένα μέτρο διασφάλισης του οικογενειακού ιστού, την τηλεργασία. Εκεί όπου μια θέση μπορεί να υπηρετηθεί εξ αποστάσεως, παρέχεται η επιλογή του work-from-home σε περιπτώσεις που το μέλος του προσωπικού χρειάζεται να παραμείνει στο σπίτι για οικογενειακούς λόγους, όπως για παράδειγμα αν το παιδί ή ο σύζυγος υποχρεωθεί σε καραντίνα ή χρειάζεται φροντίδα για άλλους ιατρικούς λόγους. ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΜΑΡΤΙΟΥ Είναι καθήκον όλων μας να

Σε μια σύγχρονη επαγγελματική κοινωνία δεν χωράνε διακρίσεις φύλου. Γι’ αυτό και δεν υπάρχουν στην Trust

ΟΙ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΥΡΙΕΣ ΤΗΣ TRUST Το 63% των μελών της επαγγελματικής μας οικογένειας είναι γυναίκες. Ανάμεσα τους η CFO της Trust, Μαρία Φυσεντζίδου, η οποία χαίρει αμέριστου σεβασμού στον ευρύτερο κλάδο τόσο του ασφαλιστικού όσο και του λογιστικού/οικονομικού τομέα, γεγονός που αποτυπώθηκε και από την απονομή του πρώτου CFO: Finance and Technology Award στην κ. Φυσεντζίδου το 2017. Επιπλέον, στην ηγετική πυραμίδα της Trust γυναίκες κατέχουν θέσεις-κλειδιά, όπως Claims Manager (Κυριακή Πίπη-Λοή), Head of Legal Claims (Μαρία Αγαθαγγέλου), Deputy Operations Manager (Έλενα Παντζοπούλου), Customer Relations

Manager (Φλώρα Σταύρου), Motor Claims Manager (Ελίνα Λάμπρου), Claims Medical Manager (Μαρία Πατσαλίδου) και Corporate Business Support Manager (Εύα Κοντοπούλου). Στην ομάδα και η HR Manager, Σούλα Γιωρκά. Σημειωτέον ότι στην εταιρεία υπάρχουν και παραδείγματα γυναικών (και όχι μόνο) οι οποίες εντάχθηκαν στο δυναμικό της Trust σε θέσεις εισδοχής και αυτή τη στιγμή αποτελούν μέρος του middle management. Λεωφόρος Λεμεσού 79, Γωνία Κωστή Παλαμά 1&3, 2121, Αγλαντζιά, Λευκωσία Τηλ.: 22 050 100 enquiries@ trustcyprusinsurance.com www.trustcyprusinsurance.com

συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς τη γεφύρωση του «dream gap» για τις γυναίκες του σήμερα, αλλά κυρίως για αυτές του αύριο. Το φύλο δεν πρέπει να καθορίζει το μέγεθος του οράματος, ούτε τα εμπόδια στον δρόμο προς υλοποίησή του. Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να κάνει όνειρα και να τα διεκδικεί με το άπαν των δυνάμεών του, προτάσσοντας τις ικανότητες και αναπτύσσοντας τις δυνατότητές του, ανεξαρτήτως αν είναι στο πρώτο ή το κορυφαίο σκαλοπάτι των προσωπικών προσδοκιών του. Όταν αποτινάξουμε από την κοινωνία και τον κόσμο του επιχειρείν τον μανδύα των ρόλων και θέσεων του κάθε φύλου, τότε μπορούμε πραγματικά να περηφανευθούμε ότι κάναμε βήματα μπροστά. Μέχρι τότε, οι γυναίκες συνεχίζουν ν’ αποδεικνύουν καθημερινά ότι κάθε άλλο παρά το «αδύναμο φύλο» είναι.

EconomyToday 31

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΜΑΣ Η ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ Για δεύτερη συνεχόμενη φορά, ο Όμιλος Vassos Eliades Ltd πιστοποιείται με το βραβείο «Εργοδότης Ισότητας».

«Σ

την εταιρεία μας δεν γίνονται ανεκτές οι διακρίσεις», υπογραμμίζει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today η HR Manager του Ομίλου Vassos Eliades Ltd, Doreen Demirdjian. Όπως επισημαίνει, «όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από τη θέση εργασίας τους και την προσωπική ή κοινωνική ζωή τους, έχουν ίσα δικαιώματα, ίσα ωφελήματα και ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και εξέλιξης στην εταιρεία». Τέλος, η κ. Demirdjian, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στέλνει το δικό της μήνυμα: «Να προωθείται πάντοτε η ίση μεταχείριση και ο σεβασμός προς όλους». Ποιες πιστοποιήσεις έχετε λάβει ως εργοδότης ισότητας και εφαρμογής καλών πρακτικών; Τον Δεκέμβριο του 2021 η εταιρεία μας πιστοποιήθηκε για 2η συνεχόμενη φορά από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με το βραβείο «Εργοδότης Ισότητας», πιστοποιημένο από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον. Τιμηθήκαμε για την εφαρμογή πολιτικών για την ισότητα των φύλων, για τη διασφάλιση ότι οι εργαζόμενοι

32 EconomyToday

έχουν ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και για την παροχή ίσων ευκαιριών για ανάπτυξη και κατάρτιση. Τι σας ώθησε να εντάξετε στη στρατηγική σας μέτρα υπέρ της ισότητας των δύο φύλων; Ποιο ήταν το έναυσμα; Ως εργοδότης έχουμε δεσμευτεί για την ίση μεταχείριση και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα του εργατικού δυναμικού μας. Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι δεσμεύσεις αυτές ενσωματώνονται στις καθημερινές συναλλαγές μας με τους πελάτες, τους συναδέλφους και τους συνεργάτες μας. Διασφαλίζουμε ότι οι εργαζόμενοί μας αισθάνονται ελεύθεροι να εκφραστούν, ανεξαρτήτως φύλου. Με ποιο τρόπο προωθείτε και εφαρμόζετε την ισότητα των δύο φύλων στο εργασιακό σας περιβάλλον; Δεν γίνονται ανεκτές διακρίσεις και ενισχύουμε τη δέσμευσή μας μέσα από: • Την προώθηση της ισότητας των ευκαιριών και της ποικιλομορφίας.

• Την ενθάρρυνση της πρόσληψης ομάδων που σήμερα υποεκπροσωπούνται στην επιχείρηση ή στα διάφορα Τμήματα.

• Την προώθηση ενός περιβάλλοντος απαλλαγμένου από διακρίσεις, εκφοβισμό και παρενόχληση, καθώς και την αντιμετώπιση συμπεριφορών που οδηγούν σε τέτοια φαινόμενα.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

55% ΑΝΤΡΕΣ

45%

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

11

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΕΣ

• Την αναγνώριση και εκτίμηση της ατομικής συνεισφοράς του κάθε ατόμου.

• Την παροχή υποστήριξης και ενθάρρυνσης προς το προσωπικό ώστε να αναπτύξει τη σταδιοδρομία του και να αυξήσει τη συμβολή του μέσα από την ενίσχυση των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του. Η εταιρεία προάγει υπαλλήλους ανάλογα με τις ανάγκες της. Η απόφαση για οποιαδήποτε προαγωγή αφορά εξ ολοκλήρου την εταιρεία και οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την προαγωγή ενός μέλους του προσωπικού σε ανώτερη θέση είναι η γνώση, η απόδοση, η επιδεξιότητα, η ικανότητα, η ακεραιότητα χαρακτήρα, η κοινωνική συμπεριφορά και η θέληση για εργασία που επέδειξε κατά τα προηγούμενα χρόνια της υπηρεσίας του στην εταιρεία. Τα κατάλληλα άτομα επιλέγονται ανεξάρτητα από το φύλο τους και χωρίς οποιαδήποτε άλλη διάκριση. Η διαδικασία προσλήψεων είναι απαλλαγμένη από οποιεσδήποτε διακρίσεις μεταξύ των υποψηφίων. Η εταιρεία παρέχει ευκαιρίες κατάρτισης με τους

ίδιους όρους και προϋποθέσεις σε όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως φύλου. Πόσες γυναίκες εργάζονται στην επιχείρησή σας (σε σύγκριση με τους άνδρες) και πόσες από αυτές έχουν ανελιχθεί επαγγελματικά; Το 55% του προσωπικού μας αποτελείται από άντρες και το 45% από γυναίκες, από διάφορες ηλικίες. Στην εταιρεία υπάρχουν εργαζόμενοι από 11 διαφορετικές εθνικότητες. Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από τη θέση εργασίας τους και την προσωπική ή κοινωνική ζωή τους, έχουν ίσα δικαιώματα, ίσα ωφελήματα και ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και εξέλιξης στην εταιρεία. Τα ποσοστά αμοιβής στην εταιρεία μας δεν καθορίζονται με βάση το φύλο ενός ατόμου. Υπάρχει ίση μεταχείριση σε όλα τα επίπεδα. Έχουμε δίκαιη εκπροσώπηση σε ομάδες ηγεσίας. Οι ομάδες ηγεσίας αποτελούνται εξίσου από άνδρες και γυναίκες. Η πρόσβαση σε ευκαιρίες κατάρτισης και ανάπτυξης σταδιοδρομίας είναι επίσης ίσες. Με ποιους τρόπους βοηθάτε και στηρίζετε το προσωπικό σας για εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή; Η εταιρεία μας λαμβάνει υπόψη τις οικογενειακές υποχρεώσεις των εργαζομένων σε συνδυασμό με τις ανάγκες της επιχείρησης και υιοθετεί και εφαρμόζει μέτρα προς συμφιλίωση των δύο, όπως την παροχή του ίδιου σχεδίου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε όλους τους εργαζόμενους καθώς και τους εξαρτώμενούς τους. Επίσης παρέχει το ίδιο ποσοστό εισφοράς στο Ταμείο Προνοίας για όλους τους εργαζόμενους και τις ίδιες εκπτώσεις σε προϊόντα της εταιρείας. Παρέχουμε πλήρη

Τιμηθήκαμε για την εφαρμογή πολιτικών για την ισότητα των φύλων, για τη διασφάλιση ότι οι εργαζόμενοι έχουν ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και για την παροχή ίσων ευκαιριών για ανάπτυξη και κατάρτιση

πληρωμένη άδεια μητρότητας και πατρότητας. Η εταιρεία παρέχει σε όλο το προσωπικό της 37 ημέρες στο σύνολο πληρωμένης αναρρωτικής άδειας ετησίως. Παρέχουμε τη δυνατότητα στο προσωπικό μας, σε θέσεις όπου αρμόζει, να εργάζεται με ευέλικτο ωράριο. Η εταιρεία παρέχει το δικαίωμα στον εργοδοτούμενο να πάρει άδεια ανά ώρα, και αυτό διευκολύνει την καθημερινότητα του εργοδοτούμενου. Επιπρόσθετα με τα πιο πάνω, η εταιρεία παρέχει αυξανόμενες μέρες άδειας βάσει των χρόνων υπηρεσίας. Ένας σημαντικός θεσμός ο οποίος στηρίζει την εξισορρόπηση της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής είναι ο θεσμός «First Day Schooling Leave», που βοηθά τους συναδέλφους μας να έχουν την ευχέρεια να αφοσιώνονται στις σημαντικές οικογενειακές στιγμές. Στους συναδέλφους οι οποίοι επιθυμούν να συνοδεύσουν το παιδί τους την πρώτη μέρα του σχολείου στην πρώτη τάξη του δημοτικού δίνεται μία μέρα επιπρόσθετη πληρωμένη άδεια από την εται-

ρεία για εκείνη τη μέρα. Μια από τις βασικές προτεραιότητες της εταιρείας μας είναι η υγεία και η ευημερία των ανθρώπων μας και η διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η εταιρεία μας εφαρμόζει πρακτικές που στοχεύουν στη βελτίωση της καθημερινότητας των εργαζομένων μας, με αποτέλεσμα την ικανοποίηση και την αυξημένη δέσμευση. Σε ό,τι αφορά τη σωματική ευεξία, η εταιρεία προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους τους συναδέλφους να προπονηθούν με ευχάριστο τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία μας έχει δημιουργήσει τη «Vassos Eliades running team». Έχουμε έναν εξειδικευμένο προπονητή που εκπαιδεύει τους συναδέλφους. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η προπόνηση βελτιώνει τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων μας, καθώς και την ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Η εταιρική καθοδήγηση ομάδας βοηθά επίσης τους υπαλλήλους μας να βιώσουν μια αίσθηση ομαδικής

εργασίας. Τα άτομα που είναι ενεργά επωφελούνται από αυξημένη ενέργεια και βελτιωμένη παραγωγικότητα. Επιπλέον, η εταιρεία μας προσφέρει εβδομαδιαία διαδικτυακά προγράμματα «Mobility Routine» στους υπαλλήλους μας που εργάζονται σε καθιστή θέση στο γραφείο. Αυτή η ρουτίνα κινητικότητας/ελαστικότητας διεξάγεται από εξειδικευμένο άτομο κατά τις ώρες εργασίας και βοηθά στη βελτίωση της ελαστικότητας και της κίνησής τους. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ποιο είναι το δικό σας μήνυμα; Θα θέλαμε να δώσουμε τις καλύτερες ευχές μας για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και να περάσουμε το μήνυμα, να προωθείται πάντοτε η ίση μεταχείριση και ο σεβασμός προς όλους. Διεύθυνση: Λευκωσίας 23, Βιομηχανική Περιοχή Ιδαλίου, 2540 Λευκωσία Τηλέφωνο: 22 897300 Email: info@vel.com.cy Web: https://vassoseliades.com

EconomyToday 33

BLOCKCHAIN

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ BLOCKCHAIN Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, αναμένεται η περαιτέρω ανάπτυξη της χρήσης της τεχνολογίας Blockchain στην Κύπρο, μέσω της ενισχυμένης νομικής βεβαιότητας που προσφέρει, τονίζει ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης.

Τ

ο επόμενο βήμα προς την τεχνολογία Blockchain αναμένεται να κάνει η Κύπρος, ενώ πολύ σύντομα αναμένεται και η κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου, το οποίο βρίσκεται στη διαδικασία του νομοτεχνικού ελέγχου. Σε δηλώσεις του στο περιοδικό Economy Today, ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, υπογράμμισε τα εξής: «Οι νέες τεχνολογίες έχουν ιδιαίτερη σημασία στην εφαρμογή του νέου αναπτυξιακού μοντέλου για την Κύπρο, που στοχεύει σε μια βιώσιμη και σύγχρονη οικονομία. Η ταχύτητα των εξελίξεων στο μέτωπο της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, με ιδιαίτερα σημαντικό αντίκτυπο στον τρόπο λειτουργίας του χρηματοοικονομικού τομέα, αποτελεί σημαντική πρόκληση τόσο κατά τη χάραξη πολιτικής, αλλά και για τους επόπτες και τους τελικούς χρήστες. Η πρόκληση αυτή αφορά τόσο την ανάγκη γρήγορης υιοθέτησης και διευκόλυνσης νέων τεχνολογιών προς όφελος της ανάπτυξης, αλλά την ίδια στιγμή και την αναγνώριση των κινδύνων και την προστασία των καταναλωτών».

σε εξέλιξη βρίσκεται και η ετοιμασία εγκυκλίου του Τμήματος Φορολογίας για τα κρυπτοπεριουσιακά ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΟ BLOCKCHAIN στοιχεία Όσον αφορά την τεχνολογία Blockchain, ο κ. Πετρίδης υπέδειξε πως «η αξιοποίηση της τεχνολογίας αυτής 34 EconomyToday

βρίσκεται από το 2018, μαζί με την τεχνητή νοημοσύνη, στο επίκεντρο των ενεργειών της κυβέρνησης για αξιοποίηση αναδυόμενων τεχνολογιών. Ειδικότερα για την τεχνολογία Blockchain, ξεκίνησε, με πρωτοβουλία της Βουλής των Αντιπροσώπων και του Υπουργείου Οικονομικών, μια συντονισμένη προσπάθεια, μέσα από τη σύσταση Ομάδας Εργασίας, με συμμετοχή εκπροσώπων από κρατικούς και κυβερνητικούς φορείς και υπηρεσίες και από τον ιδιωτικό τομέα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής για την Τεχνολογία Κατανεμημένου Καθολικού (Blockchain) το 2019».

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Όσον αφορά την Εθνική Στρατηγική, όπως μας αναφέρει ο κ. Πετρίδης, «περιέχει ένα πλαίσιο και οδικό χάρτη για αξιοποίηση της Τεχνολογίας Κατανεμημένου Καθολικού σε διάφορους τομείς, στο πλαίσιο της βελτιστοποίησης των διαδικασιών και της οικονομικής αποδοτικότητας, λαμβάνοντας υπόψη και αντιμετωπίζοντας τους κινδύνους που προκύπτουν από την εμφάνιση νέων προϊόντων που κάνουν χρήση της. Βασικοί άξονες της Εθνικής Στρατηγικής είναι η χρήση εφαρμογών της εν λόγω τεχνολογίας από την κυβέρνηση και τον ιδιωτικό τομέα, η προώθηση της τεχνολογίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα και η ετοιμασία σχετικού νομοθετικού πλαισίου».

Παρόχων Υπηρεσιών που αφορούν Κρυπτοπεριουσιακά Στοιχεία από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, στο πλαίσιο του επικαιροποιημένου Νόμου περί της Παρεμπόδισης και της Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας», σημείωσε.

Το νομοσχέδιοομπρέλα για την Τεχνολογία Κατανεμημένου ΤΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΤΟ Καθολικού, το ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ οποίο τέθηκε Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα και αναφερόμενος στο σε δημόσια σχετικό νομοσχέδιο, ο κ. Πετρίδης εξήγησε: «Το νομοσχέδιοομπρέλα για την Τεχνολογία Κατανεμημένου Καθολικού, το διαβούλευση το 2021 και βρίσκεται οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το 2021 και βρίσκεται τώρα στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου, στόχο έχει να τώρα στο στάδιο δημιουργήσει σαφήνεια και ασφάλεια του δικαίου (legal του νομοτεχνικού certainty) γύρω από την τεχνολογία, μέσα από ορισμούς ελέγχου, στόχο έχει για την τεχνολογία και τα κρυπτοστοιχεία ως περιουσιακό να δημιουργήσει στοιχείο, καθώς και για τα έξυπνα συμβόλαια, ενώ περιλαμβάνει και τη δυνατότητα εξουσιοδοτικών διατάξεων από σαφήνεια και τις αρμόδιες εποπτικές αρχές για έκδοση δευτερογενούς ασφάλεια του νομοθεσίας για την εποπτεία παρόχων υπηρεσιών κρυπτοδικαίου (legal στοιχείων. Ιδιαίτερη μέριμνα αποδόθηκε στην προστασία certainty) επενδυτών και καταναλωτών, με αποφυγή ασαφειών που θα μπορούσαν να την θέσουν σε κίνδυνο. Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, αναμένεται η περαιτέρω ανάπτυξη της χρήσης της τεχνολογίας Blockchain στην Κύπρο, μέσω της ενισχυμένης νομικής βεβαιότητας που προσφέρει. Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται και η ετοιμασία εγκυκλίου του Τμήματος Φορολογίας για τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία, με στόχο να προσφέρει μεγαλύτερη σαφήνεια και καθοδήγηση προς τους φορολογούμενους», υπέδειξε ο κ. Πετρίδης.

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΚΛΗΣΗ Η ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Η ετοιμασία του σχετικού νομοσχεδίου αποτέλεσε μια πρόκληση για το Υπουργείο Οικονομικών, λόγω της απουσίας, σε διεθνές επίπεδο, κοινώς αποδεκτής προσέγγισης στα πολλαπλά και σύνθετα νομικά ζητήματα που η τεχνολογία αυτή αγγίζει», εξήγησε ο κ. Πετρίδης, προσθέτοντας ωστόσο πως, «επιπλέον, οι ραγδαίες εξελίξεις στην εφαρμογή της τεχνολογίας, ειδικά στον χρηματοοικονομικό τομέα και στον χώρο των κρυπτοστοιχείων, επιταχυνόμενες και από το περιβάλλον που δημιουργήθηκε εν μέσω της πανδημίας, απαιτούσαν την απαραίτητη προσοχή και προσαρμογή κατά το νομοπαρασκευαστικό έργο». «Σημαντική επίσης εξέλιξη που έπρεπε να ληφθεί υπόψη ήταν η κατάθεση νομοθετικών προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και δη Κανονισμών, για τη ρύθμιση των κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων και των σχετικών παρόχων υπηρεσιών και το περιεχόμενό τους. Διαρκής ήταν λοιπόν η προσπάθεια για επικαιροποίηση του περιεχομένου του υπό ετοιμασία νόμου, βάσει των τελευταίων εξελίξεων, μέσω της παρακολούθησης και της συμμετοχής του Υπουργείου και των Εποπτικών Αρχών στις συζητήσεις που πραγματοποιούνται για το θέμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Σημαντική εξέλιξη που μεσολάβησε ήταν επίσης η έκδοση οδηγίας για το Μητρώο των

Σχολιάζοντας τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί αναφορικά με την εφαρμογή της τεχνολογίας Blockchain στον δημόσιο τομέα, είπε: «Η χρήση της τεχνολογίας Blockchain σε κυβερνητικές εφαρμογές, η οποία αποτελούσε τη δεύτερη προτεραιότητα της Εθνικής Στρατηγικής, προωθείται μέσα από έργα μεταξύ άλλων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Παράδειγμα αποτελεί η χρήση της τεχνολογίας για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας ντόπιων προϊόντων διατροφής. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται από την κυβέρνηση επίσης στην τρίτη προτεραιότητα της Εθνικής Στρατηγικής, για ανάπτυξη εφαρμογών της τεχνολογίας στον χρηματοοικονομικό τομέα, καθώς μπορούν να συμβάλουν, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της εναλλακτικής χρηματοδότησης, ειδικά για τις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο υποστηρίζει σειρά επιπλέον πρωτοβουλιών, όπως η δημιουργία Προστατευμένου Κανονιστικού Περιβάλλοντος (Regulatory Sandbox) από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, έργο που θα χρηματοδοτηθεί από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το οποίο θα επιτρέψει την ευκολότερη ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και εφαρμογών νέων τεχνολογιών, και η δημιουργία Ταμείου Χρηματοδότησης Κεφαλαίου, που θα συμβάλει, με τη συμμετοχή και ιδιωτικών κεφαλαίων, στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που εντοπίζεται στη μετοχική χρηματοδότηση».

EconomyToday 35

BLOCKCHAIN

ΤΟ BLOCKCHAIN ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ

επαναστατική τεχνολογία Στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου βρίσκεται το νομοσχέδιο για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες blockchain και τα κρυπτοστοιχεία. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ

«Τ

ο όραμα της Κύπρου για την τεχνολογία blockchain, και τις αναδυόμενες τεχνολογίες ευρύτερα, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου εθνικού οράματος για έναν ολιστικό ψηφιακό μετασχηματισμό, που θα αποτελέσει τη βάση για βιώσιμη ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία», σημειώνει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today o Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Κυριάκος Κόκκινος.

της τεχνολογίας blockchain από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αλλά και για προσέλκυση ξένων επενδύσεων σε καίριους τομείς, όπως το fintech.

Η Κύπρος συγκαταλέγεται στα κυριότερα hotspots της Ευρώπης για την τεχνολογία blockchain. Πού οφείλεται η επιτυχία αυτή; Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για τα αποτελέσματα της τελευταίας μελέτης του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου και Φόρουμ για το Blockchain (EUBOF), που έχει κατατάξει την Κύπρο ως ένα από τα κυριότερα hotspots για την εν λόγω τεχνολογία στην Ευρώπη. Η χώρα μας έχει αναδειχθεί ως μία από τις τρεις κοΣε ποιο στάδιο βρισκόμαστε σε ό,τι αφορά την ρυφαίες χώρες ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, ετοιμασία του νομοθετικού πλαισίου για το το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελβετία, όσον αφορά blockchain; τη ρυθμιστική ωριμότητα του οικοσυστήματος, το Βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο ετοιμασίας του νομοσχεμέγεθος της βιομηχανίας, τα επενδυτικά κεφάλαια που δίου για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες - blockchain αντλήθηκαν από νεοσύστατες εταιρείες του τομέα, και τα κρυπτοστοιχεία, μια εξέλιξη που αναμένεται να καθώς και τις σχετικές ακαδημαϊκές πρωτοβουλίες. συμβάλει καταλυτικά στην προώθηση της αξιΑυτή η επιτυχία δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέοποίησης της τεχνολογίας αυτής για στήριξη λεσμα μεθοδικού σχεδιασμού, στο πλαίσιο της της πραγματικής οικονομίας. Στόχος μας η Οι εφαρμογές της Εθνικής Στρατηγικής για τις αποκεντρωμένες υιοθέτηση μιας ισορροπημένης νομοθεσίας, η τεχνολογίας blockchain τεχνολογίες και το blockchain, που εγκρίθηκε οποία θα ενθαρρύνει την αξιοποίηση και χρήση από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2019, αλλά καλύπτουν όλα σχεδόν τα των Τεχνολογιών Κατανεμημένου Καθολικού και της αποτελεσματικής συνεργασίας όλων (DLT - Distributed Ledger Technologies), προπεδία της οικονομίας, ενώ των φορέων του οικοσυστήματος, από τον ωθεί την καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, ολοένα και περισσότερες δημόσιο, ιδιωτικό και ακαδημαϊκό τομέα. ενώ παράλληλα θα παρέχει την απαραίτητη προστασία στους χρήστες. Θεωρούμε πως, μέσω ενός σύγχρονου, ευνοϊκού και παράλληλα προσεγμένου ρυθμιστικού περιβάλλοντος, θα δοθεί η απαραίτητη ώθηση για υιοθέτηση

36 EconomyToday

εταιρείες, οργανισμοί και δημόσιες αρχές επενδύουν σημαντικούς πόρους για αξιοποίησή της

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Όταν αναφερόμαστε στο blockchain, ποια είναι τα κυριότερα στοιχεία που θα πρέπει

να γνωρίζουμε και γιατί η εφαρμογή αυτής της νέας τεχνολογίας είναι σημαντική τόσο για τον ιδιωτικό όσο και για τον δημόσιο τομέα; Το blockchain αποτελεί μια επαναστατική τεχνολογία που αναμένεται να αλλάξει ριζικά τις δομές, τον τρόπο οργάνωσης και τη λειτουργία μιας σύγχρονης κοινωνίας και οικονομίας. Ήδη οι εφαρμογές της τεχνολογίας blockchain καλύπτουν όλα σχεδόν τα πεδία της οικονομίας, ενώ ολοένα και περισσότερες εταιρείες, οργανισμοί και δημόσιες αρχές επενδύουν σημαντικούς πόρους για αξιοποίησή της. Ως κυβέρνηση, θεωρούμε πως το blockchain και οι αναδυόμενες τεχνολογίες ευρύτερα μπορούν να επαναπροσδιορίσουν –με θετικό πρόσημο– τον τρόπο αλληλεπίδρασης κράτους και πολιτών, συμβάλλοντας στη βελτιστοποίηση της εξυπηρέτησης που παρέχεται στον πολίτη και τις επιχειρήσεις, αλλά και στη διαμόρφωση μιας σχέσης εμπιστοσύνης και διαφάνειας. Η αξιοποίησή της μπορεί να συμβάλει, μεταξύ άλλων, στην εξοικονόμηση ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, στη μείωση του διοικητικού φόρτου των διαφόρων παρεχόμενων υπηρεσιών –μέσω της απομάκρυνσης μεσαζόντων– αλλά και στη μείωση της πιθανότητας απάτης και λαθών. Στόχος μας, τόσο η εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain στο επιχειρηματικό μοντέλο των δημόσιων υπηρεσιών, όσο και η άμεση και αποτελεσματική διάδοσή της στον ιδιωτικό τομέα.

Ποιο είναι το όραμα της Κύπρου και ποια τα κυριότερα σημεία της Εθνικής Στρατηγικής για το blockchain; Το όραμα της Κύπρου για την τεχνολογία blockchain, και τις αναδυόμενες τεχνολογίες ευρύτερα, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου εθνικού οράματος για έναν ολιστικό ψηφιακό μετασχηματισμό, που θα αποτελέσει τη βάση για βιώσιμη ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία. Το όραμά μας είναι ανθρωποκεντρικό. Μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας, στοχεύουμε στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, στην άνθηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και στην προσέλκυση επενδύσεων. Μέσα από την Εθνική Στρατηγική για το blockchain, έχουμε καθορίσει το πλαίσιο και τον οδικό χάρτη για εφαρμογή των αποκεντρωμένων τεχνολογιών σε διάφορους τομείς, προς βελτιστοποίηση διαδικασιών και οικονομική αποδοτικότητα, λαμβάνοντας υπόψη βέβαια και τους κινδύνους που δύνανται να προκύψουν από αυτή την εφαρμογή. Οι προτεραιότητές μας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ετοιμασία του νέου νομοθετικού πλαισίου, που όπως έχουμε προαναφέρει βρίσκεται σε τελικό στάδιο, καθώς και την προώθηση της εφαρμογής της τεχνολογίας στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, και συγκεκριμένα στον χρηματοπιστωτικό, όπου υλοποιούνται στοχευμένες δράσεις, όπως ο Κόμβος Καινοτομίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ). Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι στο εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Κύπρος_το αύριο», έχει συμπεριληφθεί έργο της ΕΚΚ για δημιουργία σχετικού ρυθμιστικού sandbox, η υλοποίηση του οποίου αναμένεται να ξεκινήσει το 2023.

Ποιους τομείς δραστηριότητας αφορά περισσότερο η τεχνολογία blockchain και γιατί είναι σημαντικό να εφαρμοστεί; Η τεχνολογία blockchain έχει πληθώρα ειδικών εφαρμογών σε τομείς όπως η ψηφιακή διακυβέρνηση, ο χρηματοπιστωτικός τομέας και η αξιοποίηση έξυπνων ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ συμβολαίων, ενώ αναμένεται να επιφέρει μια σημαντική Ποιες άλλες καινοτόμες τεχνολογίες προωθείτε αλλαγή σε υφιστάμενα οικονομικά και επιχειρησιακά μοως Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηντέλα, αλλά και να ενθαρρύνει τη δημιουργία καινοτόμων φιακής Πολιτικής; επιχειρησιακών μοντέλων που αξιοποιούν την τεχνολογία Ως Υφυπουργείο, αποδίδουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στις blockchain. Στη χώρα μας, έχουμε αναγνωρίσει συγκεκρικαινοτόμες, αναδυόμενες τεχνολογίες, που θεωρούνται μένα use cases, από τα οποία αναμένεται να προκύψουν κινητήριες δυνάμεις για αειφόρο ανάπτυξη και πολύτιμα αξιοσημείωτα οφέλη και τα οποία έχουμε προσδιορίσει εργαλεία στην εθνική προσπάθεια για εκσυγχρονισμό, σε σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος. Στο επίκεντρο πρόοδο και ανταγωνιστικότητα. Στην πρώτη γραμμή του βρίσκονται επίσης οι εφαρμογές για διασυνοριακές ενδιαφέροντός μας βρίσκεται, εκτός από το blockchain, ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες και υποστηρίζοκαι η Τεχνητή Νοημοσύνη, για την οποία έχει καταρτιστεί νται από πρωτοβουλίες όπως η Ευρωπαϊκή Συνεργασία σχέδιο δράσης που καλύπτει καταρχάς την ανάπτυξη Τεχνολογίας Blockchain (EBP) και η Ευρωπαϊκή Υποδομή μιας ηθικής και αξιόπιστης ΤΝ, την προώθηση της Υπηρεσιών Blockchain (EBSI), στις οποίες συμμετέχει εφαρμογής της σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τη η Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιείται μεγιστοποίηση των επενδύσεων μέσω συμπράξεων, από τον Μάιο του 2021 σχετικό ευρωπαϊκό έργο, το αλλά και την καλλιέργεια των απαραίτητων δεξιοτήτων οποίο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Connecting που θα επιτρέψουν την ευρεία διάχυση και χρήση της Europe Facility (CEF) και αφορά την ανάπτυξη της σε εθνικό επίπεδο. Παράλληλα, επενδύουμε εθνικής EBSI υποδομής με υλοποίηση μελέτης στον τομέα του διαστήματος, έναν τομέα που περίπτωσης εξακρίβωσης αυθεντικότητας πτυδιευρύνει τα όρια της επιστήμης και της έρευΤο όραμά μας είναι χίου από το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο νας και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανθρωποκεντρικό. Μέσω (ΕΤΕΚ). Το έργο υλοποιείται με την πολύτιμη οικονομική ανάκαμψη και στην αντιμετώπιση της αξιοποίησης της συνεργασία του Αναπτυξιακού Οργανισμού παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η κλιματική τεχνολογίας, στοχεύουμε RTD Talos, του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και αλλαγή. Πιστεύουμε ακράδαντα πως η Κύπρος της Goldman Solutions & Services, και αξίζει να στη βελτίωση της ποιότητας έχει τη δυνατότητα να καταστεί πρωτοπόρος σημειωθεί πως η κυπριακή ομάδα έχει δεχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τον ψηζωής των πολιτών, στην επανειλημμένα από το EBSI τα εύσημα για την φιακό μετασχηματισμό και τις αναδυόμενες ποιότητα υλοποίησης του έργου, το οποίο και άνθηση της επιχειρηματικής τεχνολογίες. Και είμαστε βέβαιοι πως θα το δραστηριότητας και στην έχει παρουσιαστεί ως καλό παράδειγμα (best πετύχουμε. Για ένα καλύτερο μέλλον, για την practices) στα αντίστοιχα εθνικά έργα της ΕΕ. Κύπρο του αύριο. προσέλκυση επενδύσεων

EconomyToday 37

BLOCKCHAIN

Ευκαιρίες και προκλήσεις

από τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας Η ΕΚΚ στο επίκεντρο των εξελίξεων σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

είναι ευρέως γνωστές διευθύνσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται για αναγνώριση, ενώ τα ιδιωτικά κλειδιά δεν είναι ευρύτερα γνωστά και χρησιμοποιούνται για ταυτοποίηση Του δρος Γιώργου Θεοχαρίδη και κρυπτογράφηση. Η χρήση της εν λόγω τεχνολογίας Προέδρου Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου μπορεί να προσφέρει μια σειρά από οφέλη στις αγορές κινητών αξιών, όπως για παράδειγμα βελτιωμένες λειτουργίες αναφοράς και εποπτείας, μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές και μείωση του κόστους τους, μειωμένο κίνδυνο αντισυμβαλλομένου και ενισχυμένη διαχείριση εξασφαλίσεων, καθώς και δημιουργία απαραβίαστων και αμετάβλητων αρχείων. Την ίδια όμως στιγμή, η χρήση της καινοτομία και η ψηφιακή τεχνολογία αποτεχνολογίας αυτής ενέχει συγκεκριμένους κινδύνους και τελούν βασικό παράγοντα της οικονομικής προκλήσεις, όπως για παράδειγμα η επεκτασιμότητά της ανάπτυξης, γι’ αυτό και η Επιτροπή Κεφαλαιόταν εμπλέκεται μεγάλος όγκος συναλλαγών και θέματα αγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) στηρίζει ενεργά νέα διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων σαφών γραμμών προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία βασίζονται ευθύνης, λόγω του αποκεντρωμένου χαρακτήρα της. Μια στη χρηματοοικονομική και ρυθμιστική τεχνολογία. Ιδιαίτερη άλλη πρόκληση είναι η συμμόρφωση της τεχνολογίας με έμφαση δίνεται σε εκείνα τα προϊόντα και υπηρεσίες που το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο, δεδομέμπορούν να συμβάλουν στη χρηματοδότηση Εντός του 2022 αναμένεται να νου ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τις της ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας και αγορές κινητών αξιών βασίζεται στην ύπαρξη αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην προστασία των συζητηθεί η δέσμη τεσσάρων ενός κεντρικού μέρους σε κάθε σκέλος μιας επενδυτών μέσω μιας υγιούς και ενσωματωμένομοθετικών προτάσεων για συναλλαγής, ενώ το DLT, συμπεριλαμβανομένης κουλτούρας καλής διακυβέρνησης. θέματα καταπολέμησης της νου του Blockchain, είναι διαμετρικά αντίθετο με μια τέτοια έννοια. Περαιτέρω, εντοπίζονται νομιμοποίησης εσόδων από DLT κίνδυνοι σε σχέση με τον κυβερνοχώρο, συμπεΗ Τεχνολογία Κατανεμημένου Καθολικού, συπαράνομες δραστηριότητες ριλαμβανομένου αυτού της συγκέντρωσης που μπεριλαμβανομένου του Blockchain, είναι μια και της χρηματοδότησης της προέρχεται από έναν μόνο μη ασφαλή κόμβο, πρωτοποριακή τεχνολογία που επιτρέπει την τρομοκρατίας, η οποία λαμβάνει καθώς και λειτουργικοί κίνδυνοι, συμπεριλαμβααποκεντρωμένη επικύρωση και τήρηση αρχείων νομένων αυτών που απορρέουν από σφάλματα υπόψη νέες και αναδυόμενες συναλλαγών, δεδομένων και άλλων πληροφοριών. Υποστηρίζεται από ένα κρυπτογραφικό προκλήσεις που συνδέονται με κωδικοποίησης. Επίσης, υπάρχουν κίνδυνοι για τον θεμιτό ανταγωνισμό και την ακεραιότητα της σύστημα που λειτουργεί με βάση ζεύγη κλειδιών, την τεχνολογική καινοτομία αγοράς, που απορρέουν από νέες ευκαιρίες που τα δημόσια και τα ιδιωτικά. Τα δημόσια κλειδιά

Η

38 EconomyToday

Αυτή την περίοδο επιταχύνουμε τις διαδικασίες μετατροπής του Κόμβου Καινοτομίας σε Regulatory Sandbox, το οποίο θα επιτρέψει τη διάθεση καινοτόμων τεχνολογιών, προϊόντων και υπηρεσιών σε ελεγχόμενο περιβάλλον, σε δοκιμαστική βάση και σε περιορισμένη κλίμακα.

Cryptoassets

παρέχει η εν λόγω τεχνολογία, καθώς και ο κίνδυνος της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Κόμβος Καινοτομίας

Η ΕΚΚ προχώρησε τον Σεπτέμβριο του 2018 στη δημιουργία του Κόμβου Καινοτομίας (Innovation Hub), ο οποίος αφορά μια εποπτική πρωτοβουλία της, με στόχο την παροχή καθοδήγησης σε θέματα Χρηματοοικονομικής Τεχνολογίας (FinTech) και Κανονιστικής Τεχνολογίας (RegTech). Επίσης, μεταξύ άλλων, η ΕΚΚ έχει την ευχέρεια να αποκομίσει πληρέστερη εικόνα σε σχέση με τους κινδύνους και τα οφέλη που ενέχουν τα καινοτόμα προϊόντα, οι υπηρεσίες και οι πλατφόρμες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία Distributed Ledger Technology (DLT) (π.χ. Blockchain Digital Assets, κρυπτονομίσματα όπως Bitcoin, Litecoin, Ethereum, ICO’s), κάτι που θα επιτρέψει τη δημιουργία ενός πληροφορημένου κανονιστικού περιβάλλοντος. Απώτερος στόχος είναι η προστασία των επενδυτών, διαμέσου αφενός της πληρέστερης κατανόησης των κινδύνων που ενέχει και αφετέρου των πλεονεκτημάτων που προσφέρει ο εν λόγω τομέας. Συγκεκριμένα, ο Κόμβος Καινοτομίας αποτελεί έναν δίαυλο επικοινωνίας, μέσα από τον οποίο οι καινοτόμες επιχειρήσεις μπορούν να έρθουν σε επαφή με την ΕΚΚ για να ενισχύσουν την αντίληψή τους σε σχέση με την εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου. Απώτερος στόχος της ΕΚΚ είναι να υποστηρίξει τον ευρύτερο στόχο της κυβέρνησης για την εφαρμογή ενός ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέψει στις καινοτόμες εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να αναπτυχθούν και να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία.

Οι επενδυτές θα πρέπει να κατανοούν το υψηλό ρίσκο που ενέχουν τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία, προτού προχωρήσουν σε οποιαδήποτε επένδυση σε αυτά. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι ορατός ο κίνδυνος να παρασυρθούν σε ακατάλληλες επενδύσεις

Η ΕΚΚ είναι επίσης η αρμόδια Αρχή για την εποπτεία των παρόχων υπηρεσιών αναφορικά με κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία (Crypto Assets Services Providers) για θέματα παρεμπόδισης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες συναλλαγές και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στη βάση της κείμενης νομοθεσίας. Η ΕΚΚ εξέδωσε τον περασμένο Σεπτέμβριο Δήλωση Πολιτικής αναφορικά με την εγγραφή και τις δραστηριότητες των παρόχων υπηρεσιών κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων και εντός του 2022 θα δημιουργήσει το ηλεκτρονικό Μητρώο Παρόχων Υπηρεσιών Κρυπτο-περιουσιακών Στοιχείων. Ήδη, έχουν υποβληθεί οι πρώτες αιτήσεις από ενδιαφερόμενους παρόχους. Η ΕΚΚ προσβλέπει στο ότι αυτή η πρωτοβουλία της θα μετριάσει ορισμένους, αλλά όχι όλους τους κινδύνους που ενέχουν οι επενδύσεις σε κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία, οι οποίοι αναμένεται να αντιμετωπιστούν περαιτέρω σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕΚΚ εκπροσωπεί την Κυπριακή Δημοκρατία στις συζητήσεις που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συγκεκριμένα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ο προτεινόμενος Ευρωπαϊκός Κανονισμός MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation) θα ρυθμίζει την αρχική προσφορά, τη διαπραγμάτευση και την παροχή υπηρεσιών των κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβανομένων των λεγόμενων stablecoins. Περαιτέρω, ο προτεινόμενος Ευρωπαϊκός Κανονισμός γνωστός ως DLT Pilot Regime θα ρυθμίζει πιλοτικά και για περιορισμένο χρονικό διάστημα τη διαπραγμάτευση (δευτερογενή αγορά) συγκεκριμένων χρηματοοικονομικών μέσων που έχουν εκδοθεί με χρήση DLT. Στόχος είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων για οριστική μελλοντική ρύθμιση. Για τον σκοπό αυτό και μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες θεσμικές ρυθμίσεις, οι επενδυτές θα πρέπει να κατανοούν το υψηλό ρίσκο που ενέχουν τα κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία, προτού προχωρήσουν σε οποιαδήποτε επένδυση σε αυτά. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι ορατός ο κίνδυνος να παρασυρθούν σε ακατάλληλες επενδύσεις, βάσει ανακριβούς και/ή ελλιπούς πληροφόρησης, ή και να εκτεθούν μεταξύ άλλων σε κινδύνους όπως απάτη, σύγκρουση συμφερόντων, κακή διακυβέρνηση και κακές οργανωτικές και επιχειρησιακές διευθετήσεις. Εντός του 2022 αναμένεται να συζητηθεί επίσης και η δέσμη τεσσάρων νομοθετικών προτάσεων για θέματα καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, η οποία λαμβάνει υπόψη νέες και αναδυόμενες προκλήσεις που συνδέονται με την τεχνολογική καινοτομία. Η δέσμη περιλαμβάνει πρόταση βάσει της οποίας οι υφιστάμενοι κανόνες στις υπηρεσίες μεταφοράς κεφαλαίων θα επεκταθούν και στις συναλλαγές των κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να καταγράφεται ο αποστολέας και ο δικαιούχος των εν λόγω συναλλαγών από τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων. Ως ΕΚΚ ενθαρρύνουμε την υπεύθυνη καινοτομία, διασφαλίζοντας παράλληλα την εύρυθμη λειτουργία των αγορών.

EconomyToday 39

BLOCKCHAIN

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ Ο CEO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Chairman του Tech Island, Αντώνης Πολεμίτης, μας μιλά για τις τεράστιες δυνατότητες των νέων τεχνολογιών και ειδικότερα του blockchain. ΤΗΣ ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΗ

Π

Tο blockchain είναι η αρχιτεκτονική, τα θεμέλια ενός νέου ψηφιακού κόσμου. Αν κοιτάξουμε δέκα χρόνια μπροστά, ψηφιακός και πραγματικός κόσμος θα έχουν ενωθεί, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε metaverse 40 EconomyToday

ολύ μεγάλες δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης και τεράστιες προοπτικές για τους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης προκύπτουν μέσω των νέων τεχνολογιών. Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και η ζωή μας έχει ήδη αλλάξει σε σημαντικό βαθμό. Συνεπώς, δημόσιος και ιδιωτικός τομέας οφείλουν να συμβαδίσουν με όλες αυτές τις νέες εξελίξεις, κοιτάζοντας μπροστά. Το μεγάλο ερώτημα δεν είναι βεβαίως αν θα ανταποκριθούμε σε όλες αυτές τις νέες προκλήσεις, αλλά αν θα ανταποκριθούμε σε αυτές εγκαίρως. Και, κυρίως, πώς μπορούμε να αλλάξουμε στάση και νοοτροπία απέναντι σε κάθε τι νέο, σε κάθε τι καινούργιο. Τη δεδομένη χρονική στιγμή, βρίσκεται στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου το νομοσχέδιο που θα διέπει την τεχνολογία blockchain, κάτι που αναμένεται να αποφέρει σημαντικό όφελος για τη χώρα μας. Σε παρέμβασή του στο περιοδικό Economy Today, o CEO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Chairman του Tech Island, Αντώνης Πολεμίτης, επιχειρεί να μας δώσει μια εικόνα για το πώς λειτουργεί το blockchain, αφού πρόκειται για μια τεχνολογία που μας αφορά όλους, ενώ καταθέτει τις απόψεις του και για το πώς θα πρέπει να κινηθεί η χώρα μας από τούδε και στο εξής σε ό,τι αφορά την τεχνολογία γενικότερα. Τέλος, σημειώνει την ανάγκη για δημιουργία νομοθετικού πλαισίου το συντομότερο και για ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου που θα κατατεθεί στη Βουλή. Χαρακτηριστική για τις προοπτικές ενός μικρού νησιού, όπως η Κύπρος, είναι η δήλωσή του πως «στον ψηφιακό κόσμο τα σύνορά μας δεν τελειώνουν στη θάλασσα». Σε παρατήρηση ότι, ειδικά στον τομέα της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, ένα από τα επιχειρήματα που θέτουν οι αρμόδιοι φορείς διαχρονικά είναι το θέμα της γραφειοκρα-

τίας και των χρονοβόρων διαδικασιών –άρα το blockchain θα μπορούσε να συμβάλει θετικά στην περίπτωση αυτή–, ο κ. Πολεμίτης τονίζει: «Δυστυχώς δεν έχουμε επενδύσει αρκετά στην ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην Εσθονία, όπου πλέον πάρα πολλές διαδικασίες πραγματοποιούνται ψηφιακά. Συνεπώς, για να προχωρήσουμε στο blockchain θα πρέπει πρώτα να προχωρήσουμε και στην ψηφιοποίηση».

ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Η κατάσταση ενδεχομένως να γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη, αφού μεγάλη αδυναμία εντοπίζεται και στην εξεύρεση σχετικά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού. Κληθείς να σχολιάσει αν υπάρχει στη χώρα μας ανθρώπινο δυναμικό με γνώση και τεχνολογική εξειδίκευση, ο κ. Πολεμίτης εξέφρασε τη θέση πως «η εξεύρεση ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί μια μεγάλη, παγκόσμια πρόκληση, αλλά και συγκεκριμένο πρόβλημα για την Κύπρο». «Υπάρχει μεγάλη έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού που να έχει τεχνολογικές δεξιότητες, και σε ό,τι αφορά την Κύπρο, μέρος αυτού του προβλήματος είναι και η νοοτροπία που έχουμε κατά την επιλογή επαγγέλματος, κάτι που προκύπτει και μέσα από την ίδια την οικογένεια», πρόσθεσε και υπογράμμισε: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι τεχνολογικοί κλάδοι είναι αυτοί που θα έχουν ζήτηση τα επόμενα 40-50 χρόνια. Η τεχνολογία είναι το μεγαλύτερο έργο του 21ου αιώνα».

ΕΡΓΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ Ακολούθως, ο κ. Πολεμίτης διατύπωσε τη θέση πως «είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να προσελκύσουμε ταλέντα και να εργοδοτήσουμε ανθρώπινο δυναμικό, καταρτισμένο σε θέματα τεχνολογίας, από ξένες χώρες». Αυτό που σημείωσε ο κ. Πολεμίτης είναι πως «οι χώρες

ανταγωνίζονται σήμερα με αυτές που διαθέτουν τεχνολογικά ικανούς ανθρώπους. Αυτούς τους ανθρώπους θα πρέπει να θέλουμε να τους προσελκύσουμε στην Κύπρο. Υπάρχει παγκοσμίως ένας υπόγειος “πόλεμος” για προσέλκυση ταλέντων», είπε. Πρόσθεσε δε πως, «πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, με την πανδημία (αν και αυτό ίσχυε από πριν), έχει γίνει ακόμα πιο ξεκάθαρο πως δεν έχει τρομερή σημασία το πού ζεις και πού εργάζεσαι. Μπορεί να είσαι προγραμματιστής και το πελατολόγιό σου ή οι στόχοι της εταιρείας σου να είναι παγκόσμιοι. Για την κυπριακή οικονομία, η οποία είναι μικρή, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί είναι γεγονός ότι δεν μπορεί να στηθεί ένα αναπτυξιακό πλάνο αποκλειστικά βασιζόμενο στην εσωτερική οικονομία της Κύπρου. Πρέπει να βλέπουμε τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο, αφού οι ψηφιακές δυνατότητες είναι απεριόριστες και στον ψηφιακό κόσμο τα σύνορά μας δεν τελειώνουν στη θάλασσα».

κού Τύπου. Σχολιάζοντας ότι ενδεχομένως οι ανησυχίες αυτές να προκύπτουν και για διάφορους άλλους λόγους, επισήμανε πως «ενδεχομένως να είναι και αντιδράσεις ανταγωνισμού».

H εξεύρεση εξειδικευμένου ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ανθρώπινου Καταλήγοντας, ο κ. Πολεμίτης τόνισε: «Όταν σκεφτόμαστε δυναμικού την κυπριακή οικονομία, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη σε θέματα ότι πλέον μπορούμε να διεκδικήσουμε ένα μικρό, αλλά τεχνολογίας σημαντικό για τα εγχώρια δεδομένα, ποσοστό της παγκόαποτελεί παγκόσμια σμιας οικονομίας. Χτίζοντας άλλα πέντε ξενοδοχεία δεν μπορούμε να αλλάξουμε κλίμακα. Απλά παραμένουμε πρόκληση, αλλά και συγκεκριμένο στην κατηγορία της οικονομικής ανάπτυξης μιας μεσαίας μεσογειακής χώρας. Δεν λέω να σταματήσουμε να πρόβλημα για επενδύουμε στους τομείς αυτούς, αλλά ότι θα πρέπει να την Κύπρο προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα και να έχουμε κατά νου την τεχνολογία, η οποία έχει πολύ μεγάλη προοπτική και μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Κύπρου. Ο μεγάλος αναπτυξιακός τομέας του κόσμου αυτή τη στιγμή είναι η τεχνολογία».

ΟΣΟ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΤΟΣΟ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ Ερωτηθείς αν θεωρεί πως η Κύπρος έχει καθυστερήσει σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο για το blockchain, η βασική του προσέγγιση είναι πως «αυτό εξαρτάται από την οπτική με την οποία βλέπει κανείς τα πράγματα». Αφού ανέφερε ότι «θα μπορούσαμε να ήμασταν από τις πρώτες χώρες που θα είχαν νομοθετικό πλαίσιο», υπέδειξε πως «για παράδειγμα στη Σιγκαπούρη, που είναι μια σχετικά μικρή χώρα, αυτή τη στιγμή η διαδικασία βρίσκεται στο τρίτο στάδιο. Άλλες ανταγωνιστικές προς εμάς χώρες, ως κέντρα υπηρεσιών, κέντρα τεχνολογίας και περιφερειακά κέντρα, όπως η Ελβετία, η Μάλτα και το Λουξεμβούργο, είναι πιο μπροστά. Χώρες όπως η Ελλάδα δεν έχουν ακόμα καταλήξει στο τι θα κάνουν. Συνοψίζοντας, πιστεύω πως, αν εγκριθεί φέτος το σχετικό νομοσχέδιο, θα είμαστε σε καλό δρόμο». Λέγοντας τα πιο πάνω, ο κ. Πολεμίτης ήγειρε επίσης το θέμα ότι «μια βασική αδυναμία που έχουμε στην Κύπρο είναι οι αργοί ρυθμοί» και πρόσθεσε πως «όταν βρισκόμαστε σε μια περίοδο τεχνολογικής ανάπτυξης, όλα θα πρέπει να κινούνται πιο γρήγορα». Φέρνοντας ως παράδειγμα τη Σιγκαπούρη, υπέδειξε πως «εδώ και τρία-τέσσερα χρόνια έχουν δημιουργήσει νομοθετικό πλαίσιο για αυτόνομα αυτοκίνητα. Αυτό είναι κάτι που και εμείς ως χώρα θα μπορούσαμε να το κάνουμε, αφού έτσι κι αλλιώς κάποια πράγματα μελλοντικά θα γίνουν. Όσο πιο γρήγορα γίνουν, τόσο περισσότερα οφέλη μπορείς να αποκομίσεις. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι κάποια μέρα θα πρέπει να έχουμε νομοθετικό πλαίσιο για αυτόνομα αυτοκίνητα».

ΤΑ ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Κληθείς να σχολιάσει αν ευσταθούν οι επιφυλάξεις που εκφράζονται για τα κρυπτονομίσματα ότι είναι υψηλού ρίσκου ή αν αυτές συντηρούνται από άλλους, διατύπωσε τη θέση πως «η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση». Αναφερόμενος αρχικά σε «γνήσιες» ανησυχίες, οι οποίες προκύπτουν και από τη συνεχή αυξομείωση των τιμών, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και σε ανησυχίες που προκύπτουν πάντοτε όταν εμφανιστεί μια νέα τεχνολογία, όπως έγινε λόγου χάρη με την εμφάνιση του ηλεκτρονι-

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ BLOCKCHAIN Μιλώντας μας σε γενικές γραμμές για την τεχνολογία blockchain και τις δυνατότητες που προκύπτουν από τη χρήση της, ο κ. Πολεμίτης εξήγησε μεταξύ άλλων: «Το blockchain είναι μια νέα τεχνολογία, που αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία των κρυπτονομισμάτων (cryptocurrency). Ένας απλός τρόπος να αντιληφθούμε πώς δουλεύει είναι να σκεφτούμε το διαδίκτυο, που είναι μια βάση δεδομένων και μπορούμε από αυτήν να αντλήσουμε πληροφόρηση. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το blockchain, με τη διαφορά όμως πως, αν το διαδίκτυο αφορά την πληροφορία, το blockchain αφορά την αξία». Για παράδειγμα, όπως εξήγησε ο κ. Πολεμίτης, οι κάτοχοι Bitcoin μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές, όπως να ανταλλάζουν νομίσματα με άλλα, να παίρνουν δάνειο και να βάζουν υποθήκη. Η διαφορά είναι πως, στην περίπτωση των

κρυπτονομισμάτων, δεν υπάρχει κάποιος διαμεσολαβητής, όπως η τράπεζα. «Το Ethereum είναι ακριβώς η ίδια ιδέα, με τη διαφορά ότι πάνω σε αυτή την πλατφόρμα μπορούν να αναπτυχθούν και να τρέξουν αποκεντρωμένες εφαρμογές (Decentralized Apps ή Dapps). Το κρυπτονόμισμα από το οποίο τροφοδοτείται και πάνω στο οποίο βασίζει τη λειτουργία του το δίκτυο του Ethereum ονομάζεται Ether. Υπάρχουν επιπλέον και τα NFTs (Non-Fungible Tokens), τα οποία έχουν μια μεγάλη βάση στο Ethereum. Αυτά τα NFTs μπορεί να είναι έργα τέχνης, φωτογραφίες ή τα λεγόμενα PFPs (profile pictures) τα οποία χρησιμοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όλα όσα έχουμε αναφέρει πιο πάνω είναι ψηφιακά αντικείμενα, τα οποία οι χρήστες μπορούν να έχουν στο ψηφιακό

τους πορτοφόλι στο Ethereum. Μπορούν, για παράδειγμα, να αγοράσουν έργα τέχνης και στη συνέχεια έχουν τη δυνατότητα να τα πουλήσουν, να τα ενοικιάσουν, να τα μεταφέρουν ή να τα χαρίσουν».

ΜΕΤΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ METAVERSE

«Συνοψίζοντας, αυτό που θα έλεγα είναι πως το blockchain είναι η αρχιτεκτονική, τα θεμέλια ενός νέου ψηφιακού κόσμου. Αν κοιτάξουμε δέκα χρόνια μπροστά, ψηφιακός και πραγματικός κόσμος θα έχουν ενωθεί, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε metaverse. Το metaverse θα είναι ένας νέος ψηφιακός κόσμος, όπου θα μπορείς να παρουσιάζεσαι όπως θέλεις, να έχεις επικοινωνία με άλλους (όπως και τώρα με το διαδίκτυο) και να πραγματοποιείς συναλλαγές που αφορούν ψηφιακά αντικείμενα».

EconomyToday 41

BLOCKCHAIN

BLOCKCHAIN ΚΑΙ REAL ESTATΕ Αναμφισβήτητα, η εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής στις συναλλαγές θα επιφέρει την πολυπόθητη διαφάνεια. ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΘΩΜΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ

Τ

ο blockchain με πολύ απλά λόγια είναι μια δημόσια βάση δεδομένων η οποία καταγράφει το ιστορικό των συναλλαγών. Η συστοιχία αυτή των συναλλαγών (ιστορικό) που καταγράφονται στη βάση δεν μπορεί να τροποποιηθεί. Επίσης, η βάση αυτή δεν διατηρείται σε έναν υπολογιστή, αλλά βασίζεται σε τεχνολογία peer to peer, δηλαδή σε ένα δίκτυο υπολογιστών/χρηστών. Το δίκτυο αυτό χρησιμοποιεί την επεξεργαστική ισχύ, τον αποθηκευτικό χώρο και το εύρος ζώνης (bandwidth) των κόμβων (των χρηστών). Όλοι οι κόμβοι του δικτύου έχουν ίσα δικαιώματα. Πληροφορίες που βρίσκονται σε έναν κόμβο, ανάλογα με τα δικαιώματα που καθορίζονται, μπορούν να διαβαστούν από όλους τους άλλους και αντίστροφα.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΥΛΩΝΕΣ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΦΕΡΕΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ BLOCKCHAIN ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ, Η ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

42 EconomyToday

Θετικά του blockchain στο Real Estate

• Διαφάνεια: Αναμφισβήτητα, η εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής στις συναλλαγές θα επιφέρει την πολυπόθητη διαφάνεια. Οι συναλλαγές που περιέχουν μη φορολογημένα χρήματα αναμένεται να εκλείψουν. Στοιχεία που σχετίζονται με ανακαινίσεις του ακινήτου, κόστος κατασκευής, κόστος πρώτης (δεύτερης κτλ.) απόκτησης, θα καταγράφονται στο ledger και όλοι θα έχουν πληροφορίες για οποιαδήποτε συναλλαγή και μεταβολή ιδιοκτησιακού καθεστώτος επί του ακινήτου.

• Ταχύτητα: Ένα από τα βασικότερα προβλήματα στις συναλλαγές σήμερα είναι η γραφειοκρατία, που ουκ ολίγες φορές είναι αποκαρδιωτική και αποθαρρύνει τους αγοραστές των ακινήτων (ειδικά τους ξένους). Θα χρησιμοποιήσω την ατάκα ενός φίλου που ασχολείται με τα κτηματομεσιτικά με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία είκοσι χρόνια, ο οποίος μου λέει: «Πριν από 10 χρόνια χρειαζόμασταν 6 μήνες για να πείσουμε τον αγοραστή να αυξήσει την προσφορά και τον πωλητή να μειώσει τις απαιτήσεις του, ενώ πλέον οι δύο συμβαλλόμενες πλευρές συμφωνούν σε 2 μέρες και η ολοκλήρωση της συναλλαγής χρειάζεται πέραν του ενός έτους». Το proof of funds πλέον έχει γίνει εφιάλτης ακόμη και για

φορολογημένα χρήματα και η μεταφορά χρημάτων από ένα τραπεζικό ίδρυμα σε άλλο είναι αρκετά δύσκολη και αργή. Με την εφαρμογή του blockchain, οι συναλλαγές θα γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού και –το κυριότερο– χωρίς ενδιάμεσους!

•Π αραγωγή δεδομένων: Στις συναλλαγές όπως γίνονται σήμερα, με ανταλλαγή εγγράφων, συμβολαίων κτλ., που αποθηκεύονται σε φακέλους, πολλά δεδομένα που αφορούν τα ακίνητα χάνονται και εξαφανίζονται. Με την εφαρμογή της προαναφερθείσας τεχνολογίας, όλα θα καταγράφονται στο ledger και θα είναι διαθέσιμα στο κοινό –οπότε και στους εξειδικευμένους επιστήμονες που θα χρησιμοποιούν τα δεδομένα για να μελετήσουν τα ακίνητα προκειμένου να κάνουν πρόβλεψη και να κατανοήσουν τους κύκλους των ακινήτων– ενώ θα αποφεύγονται τα λάθη στις δανειοδοτήσεις, για ελαχιστοποίηση των κόκκινων δανείων και των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων. Επίσης, δεν θα υπάρχουν πλέον ατελείς βάσεις δεδομένων (με 2-3 αξίες, όπως αξία δήλωσης και αξία αποδοχής, μερίδια χωρίς συμφωνίες διανομής, συναλλαγές χωρίς επικαιροποιημένους τίτλους ιδιοκτησίας).

Προβληματισμοί και επαγγέλματα που θα αλλάξουν

Οι τρεις βασικοί πυλώνες της αλλαγής που θα επιφέρει η εφαρμογή του blockchain, όπως πολύ συνοπτικά αναφέρθηκαν παραπάνω, είναι διαφάνεια, ταχύτητα και δεδομένα. Δεν θα πρέπει να ξεχνούμε όμως πως οι ατέλειες του υφιστάμενου συστήματος, καλώς ή κακώς, έχουν δημιουργήσει και εξελίξει πολλά επαγγέλματα, όπως ας πούμε του εκτιμητή. Το ότι το κοινό δεν έχει πρόσβαση στην πληροφόρηση που απαιτείται για να πάρει μια σωστή απόφαση, απαιτεί τη χρήση του εξειδικευμένου επιστήμονα που λέγεται εκτιμητής ακινήτων, ο οποίος κατά βάση χρησιμοποιεί τη συγκριτική μέθοδο, αναλύοντας ιστορικές συναλλαγές και χρησιμοποιώντας την εμπειρία και την κρίση του. Νοουμένου λοιπόν ότι το blockchain θα εφαρμοστεί επιτυχώς, οι εργασίες που κάνουν οι εκτιμητές σήμερα με την ανάλυση ιστορικών συναλλαγών θα μειωθούν σημαντικά. Η επιστημονική τους προσέγγιση θα αλλάξει σημαντικά. Θα υπάρχει σημαντική ζήτηση για forward looking προσεγγίσεις (όπως της προεξόφλησης μελλοντικών ταμειακών ροών – discounted cash flow), ενώ οι επιστήμονες εκτιμητές θα πρέπει να επανεκπαιδευτούν και να αποκτήσουν γνώσεις προγραμματισμού, ανάλυσης δεδομένων και στατιστικής. Αντίστοιχες φυσικά θα είναι και οι αλλαγές σε κτηματομεσίτες, αλλά και σε λογιστές και δικηγόρους που εξειδικεύονται στα ακίνητα. Ο δρ Θωμάς Δημόπουλος είναι ιδρυτής και διευθυντής της AXIA Chartered Surveyors, συνιδρυτής και διευθυντής της Real Geosolutions LTD, Λέκτορας στις Εκτιμήσεις Ακινήτων στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις και Επισκέπτης Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του ΤΕΠΑΚ. Είναι μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Κύπρου και διατελεί μέλος του European Board of International Valuation Standards Council από το 2020.

Μάχης ΧΡΟΝΙΑ

www.simerini.com simerini.news

simerini_news

simerini_news

EconomyToday 43

BLOCKCHAIN

44 EconomyToday

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΤΑΔΙΑΚΑ ΘΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Χωρίς νομοθετική παρέμβαση δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας Blockchain, τονίζει ο δρ Χάρης Σαββίδης. Πόσο σημαντικό είναι να εφαρμοστεί αυτή η νέα τεχνολογία τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα; Καταρχάς πρέπει να ξεκαθαριστεί πως δεν τίθεται ζήτημα επιλογής ως προς την εφαρμογή ή όχι της τεχνολογίας. Αυτό που εννοώ είναι πως βιώνουμε μια ευρύτερη τεχνολογική πρόοδο ως ανθρωπότητα, η οποία εμπερικλείει μεταβολές στον τρόπο που επικοινωνούμε και συναλλασσόμαστε. Η διαχρονική ανάγκη μας για ταχύτερες και πιο οικονομικές λύσεις ανταλλαγής δεδομένων μάς οδήγησε στη λύση της ψηφιοποίησης των δεδομένων. Από κει και πέρα, έχοντας «κατακτήσει» την ψηφιοποίηση, το ενδιαφέρον στράφηκε στη δημιουργία τεχνολογιών αξιόπιστης καταγραφής, αποθήκευσης και διαμοιρασμού της ψηφιοποιημένης πληροφορίας. Όλοι μας αναζητούμε και επιδιώκουμε τεχνολογικά «εργαλεία» για εύκολη και έμπιστη πιστοποίηση της αυθεντικότητας της ψηφιοποιημένης πλέον πληροφορίας. Αυτό είναι ένα γεγονός, στο οποίο τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας οφείλουν να ανταποκριθούν με επάρκεια, προσεγγίζοντάς το ως η φυσιολογική από τούδε και στο εξής εξέλιξη των υπηρεσιών και των αγορών ευρύτερα.

«Ζ

ούμε στην εποχή της εξειδίκευσης και ίσως ποτέ άλλοτε στο παρελθόν εξειδίκευση και τεχνολογία να μη συμπορεύονταν όπως σήμερα», υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στο Economy Today o δρ Χάρης Σαββίδης, δικηγόρος, συνέταιρος στη δικηγορική εταιρεία Στέλιος Αμερικάνος & Σία Δ.Ε.Π.Ε. Στην ενδιαφέρουσα συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Σαββίδης μάς μιλά για το Blockchain και για τις μεγάλες δυνατότητες που προκύπτουν για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα από την εφαρμογή του. Αναφέρεται ακόμα στο θέμα των κρυπτονομισμάτων και σχολιάζει χωρίς περιστροφές τους λόγους για τους οποίους υπάρχουν αμφιβολίες και ανησυχίες. Το κρίσιμο, όπως σημειώνει ο δρ Σαββίδης, «είναι να αναζητηθούν οι αντικειμενικοί λόγοι για το πώς και γιατί δημιουργούνται ανησυχίες για τα κρυπτονομίσματα και τι είναι αυτό που ενδεχομένως τις συντηρεί ή ακόμη χειρότερα τις επιτείνει». Ποια είναι τα σημαντικότερα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουμε για την τεχνολογία Blockchain; Η τεχνολογία Blockchain στοχεύει στη βέλτιστη διαχείριση της ψηφιακής πληροφορίας. Επιτρέπει την ασφαλή καταγραφή και αποθήκευση ψηφιακών δεδομένων, με τρόπο που να επιτυγχάνεται o διαμοιρασμός τους στο ευρύ κοινό ή σε επιλεγμένα πρόσωπα, στη βάση προκαθορισμένου πρωτοκόλλου, αποκλείοντας την παραποίησή τους. Πρόκειται, δηλαδή, περί τεχνολογίας συνυφασμένης με τη διαφάνεια και την ενίσχυση του επιπέδου ασφάλειας και εμπιστοσύνης σε ό,τι αφορά το ποιος, πού και πότε καταρτίζει, μοιράζεται, συμπληρώνει (κι όχι διαγράφει) κάποιο ψηφιακό αρχείο.

Βιώνουμε μια ευρύτερη τεχνολογική πρόοδο ως ανθρωπότητα, η οποία εμπερικλείει μεταβολές στον τρόπο που επικοινωνούμε και συναλλασσόμαστε

Ποια είναι τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνολογίας και ποιοι οι πιθανοί κίνδυνοι; Από την εμπειρία μου θεωρώ πως η αναφορά και η καταγραφή πλεονεκτημάτων ή κινδύνων της τεχνολογίας Blockchain είναι ζήτημα υποκειμενικό. Εξαρτάται από το επαγγελματικό υπόβαθρο του καθενός, από την πρακτική (κι όχι μόνο θεωρητική) χρησιμότητα της τεχνολογίας, συνδυαστικά με το πρόβλημα που δύναται ή όχι να επιλύσει, και σίγουρα από την προδιάθεση των ιδίων των επαγγελματιών προς την τεχνολογία γενικότερα. Για μένα ως δικηγόρο, η τεχνολογία αυτή έχει το πλεονέκτημα της ασφαλούς απόδειξης της δημιουργίας, διάθεσης και ροής οποιασδήποτε ψηφιακής πληροφορίας, κατά τρόπο που τυχόν ιδιοκτησιακά και περιουσιακά δικαιώματα και υποχρεώσεις προσώπων να αποκαλύπτονται και να πιστο

EconomyToday 45

BLOCKCHAIN δάνεια και απαιτήσεις, και ακριβώς εδώ ποιούνται σε πραγματικό χρόνο. Αυτό είναι παρατηρείται η τάση διεθνώς, που εκτιμώ ίσως το μεγαλύτερο και πιο χειροπιαστό πως είναι ζήτημα χρόνου να αναπτυχθεί όφελος που προκύπτει τη δεδομένη στιγμή και στην Κύπρο. σε ό,τι αφορά την απονομή δικαιοσύνης Εταιρείες-κολοσσοί έχουν και ευρύτερα τη νομική επιστήμη. Σε ό,τι Τι είναι αυτό που αναμένετε να αλαναπτύξει και προσφέρουν στους αφορά πιθανούς κινδύνους, φρονώ πως λάξει δραστικά μετά τον καθορισμό δεν υπάρχει οποιοσδήποτε κίνδυνος σε πελάτες τους εξειδικευμένα λογισμικά του νομοθετικού πλαισίου; αυτήν καθαυτήν την τεχνολογία. Όπως σε προγράμματα που τους επιτρέπουν να Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί πως κάθε άλλη περίπτωση, κίνδυνοι ενδέχεται χωρίς νομοθετική παρέμβαση δεν μποδημιουργήσουν και να διαχειριστούν να προκύψουν μέσα από ανθρώπινες ρεί να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση των αστοχίες ή παραλείψεις κατά τον προγραμ- τις δικές τους ιδιωτικές πλατφόρμες και πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας. Η ιδιματισμό του πρωτοκόλλου διαχείρισης εφαρμογές Blockchain ωτική πρωτοβουλία και εφαρμογή της της ψηφιακής πληροφορίας μέσα από το τεχνολογίας πρέπει να συμπληρωθεί με λεγόμενο «έξυπνο συμβόλαιο» (smart contract). αντίστοιχη δράση από τον δημόσιο τομέα και ειδικότερα με νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις που να Σε ποιους τομείς δραστηριότητας υπάρχει ενδιαφέαναγνωρίζουν, έναντι όλων, νομική ισχύ σε συμβάσεις, ρον για εφαρμογή αυτής της νέας τεχνολογίας; συναλλαγές και γενικά σε οποιαδήποτε λειτουργία τεΤο παγκόσμιο ενδιαφέρον σε αυτή την τεχνολογία, όπως λείται μέσω της τεχνολογίας Blockchain. Αυτό είναι που επίσης και η εξέλιξη της ίδιας της τεχνολογίας, τελούν σε ουσιαστικά έχει δρομολογηθεί με την ετοιμασία από το παράλληλη ανοδική πορεία. Εταιρείες-κολοσσοί έχουν Υπουργείο Οικονομικών του νομοσχεδίου με τίτλο «Ο αναπτύξει και προσφέρουν στους πελάτες τους εξειδιΠερί Τεχνολογίας Κατανεμημένου Καθολικού Νόμος». κευμένα λογισμικά προγράμματα που τους επιτρέπουν Η ολοκλήρωση της συζήτησης του νομοσχεδίου και η να δημιουργήσουν και να διαχειριστούν τις δικές τους ψήφισή του σε νόμο, που ευελπιστώ να γίνουν σύντομα, ιδιωτικές πλατφόρμες και εφαρμογές Blockchain. Μέσα θα επιφέρουν κατά την άποψή μου την απαιτούμενη ασφάαπό αυτές τις πλατφόρμες και εφαρμογές επιτυγχάνεται λεια δικαίου σε επιχειρήσεις και καταναλωτές σχετικά με η βέλτιστη διάχυση πληροφοριών και δεδομένων μεταξύ συμβάσεις αγοραπωλησιών που θα εκτελούνται μέσω συνεργατών, υπαλλήλων και πελατών. Επιπλέον, πέρα έξυπνων συμβολαίων και με κρυπτοστοιχεία (κρυπτονοαπό επιμέρους τομείς οικονομικής δραστηριότητας που μίσματα). Κάτι που αναμένω να ενισχυθεί περαιτέρω με καταγράφουν σήμερα το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όπως τον πολυαναμενόμενο Κανονισμό της ΕΕ για τις αγορές ο χρηματοοικονομικός, ο τομέας της υγείας, των ακινήτων κρυπτοστοιχείων, γνωστό ως MiCA. και των εφοδιαστικών αλυσίδων (logistics), καταγράφεται και μια οριζόντια προώθηση της τεχνολογίας ως εργαλείου Γενικότερα για τα κρυπτονομίσματα, υπάρχει άντλησης και διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων υπό μεγάλη επιφυλακτικότητα, εφόσον θεωρούνται το πρίσμα του asset tokenization. υψηλού ρίσκου. Πώς σχολιάζετε τις ανησυχίες που εκφράζονται; ASSET TOKENIZATION Επιφυλάξεις και ανησυχίες δεν υπάρχουν μόνο σε ευρωΠοια είναι ακριβώς η τάση σε ό,τι αφορά το asset παϊκό αλλά σε διεθνές επίπεδο και η θέση μου είναι πως tokenization; η επιφυλακτικότητα επιβάλλεται αλλά και βοηθά όλους Η τεχνολογία Blockchain «ξεκλείδωσε» κατά κάποιον μας. Το να είμαι, για παράδειγμα, επιφυλακτικός γιατί η τρόπο τη δυνατότητα μετατροπής ενός οποιουδήποτε επένδυσή μου σε κρυπτονομίσματα φέρει υψηλό ρίσκο περιουσιακού στοιχείου σε επιμέρους ψηφιακά μερίδια, δίαπώλειας σημαντικών κεφαλαίων ισχύει. Το κρίσιμο, νοντας την ευκαιρία πρόσβασης σε ασύγκριτα μεγαλύτερο ωστόσο, είναι να αναζητηθούν οι αντικειμενικοί λόγοι φάσμα δυνητικών αγοραστών και άντλησης ρευστότητας σε για το πώς και γιατί δημιουργούνται ανησυχίες για τα συνθήκες διαφάνειας, χαμηλότερου κόστους και πλήρους κρυπτονομίσματα και τι είναι αυτό που ενδεχομένως αυτοματοποίησης. Από τη στιγμή της έκδοσής του και για τις συντηρεί ή ακόμη χειρότερα τις επιτείνει. Υπάρχουν όλη τη διάρκεια ισχύος του, το ψηφιακό μερίδιο αντιπροκατά την άποψή μου δύο βασικοί λόγοι για αυτές τις σωπεύει την αξία και τα δικαιώματα που του αναλογούν ανησυχίες. Ο ένας αφορά τη μακρά περίοδο αδράνειας σε πραγματικό χρόνο με βάση το υποκείμενο περιουσιακό των εποπτικών αρχών και απουσίας κανονισμών, που στοιχείο. Εάν, για παράδειγμα, το υποκείμενο περιουσιακό επέτρεψε τη δημιουργία κλίματος αναρχίας και αρπαστοιχείο είναι μια μετοχή εταιρείας, διαιρεμένη σε 10 χτής από πολλούς επιτήδειους, με συνεπακόλουθο να ψηφιακά μερίδια, τότε κάθε ένα από αυτά αντιπροσωπεύει χαρακτηριστούν αδίκως τα κρυπτονομίσματα (γενικά το 1/10 σε αξία και δικαιώματα της μετοχής αυτής όπως και αόριστα) ως «εργαλεία» απάτης, ξεπλύματος βρόθα διαμορφώνονται σε βάθος χρόνου. Σε ένα άλλο παράμικου χρήματος κ.ο.κ. Ο άλλος λόγος, που για μένα δειγμα, εάν κάποιος διαθέτει προς πώληση ένα ακίνητο είναι βαθύτερος και πιο σύνθετος, έχει να κάνει με τη αξίας 1 εκατ. ευρώ, διαιρεμένο σε ψηφιακά μερίδια των σφοδρή και επίμονα απορριπτική στάση του τραπεζικού 100 ευρώ, προφανώς οι διατεθειμένοι να καταβάλουν τομέα προς τα κρυπτονομίσματα. Η απορριπτική αυτή αυτό το κατ’ ελάχιστον ποσό είναι πολύ περισσότεροι στάση δικαιολογείται από πολλούς ως η φυσιολογική από αυτούς που δύνανται να καταβάλουν 1 εκατ. ευρώ. αντίδραση των τραπεζών στον ανταγωνισμό που δυΑυτό διανοίγει εξαιρετικές προοπτικές, ιδίως σε ό,τι νητικά εγκαθιδρύουν και αναπτύσσουν προς αυτές τα αφορά περιουσιακά στοιχεία τα οποία δύσκολα ρευστοκρυπτονομίσματα ως εναλλακτικά και αποκεντρωμένα ποιούνται, όπως ακίνητα, άυλα περιουσιακά στοιχεία, χρηματοοικονομικά συστήματα.

46 EconomyToday

του πλούτου του πελάτη και αφετέρου θέτουν σε μια νέα διάσταση την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

ΠΡΩΤΟΠΟΡΗΣΑΜΕ ΣΤΟ BLOCKCHAIN

Πιστεύετε πως οι τράπεζες θα διαφοροποιήσουν τη στάση τους προς τα κρυπτονομίσματα; Βεβαίως. Αυτό όμως δεν θα γίνει άμεσα. Εκτιμώ πως θα γίνει σταδιακή χαλάρωση των αντιστάσεών τους και αφού παράλληλα θα ενισχύεται το κανονιστικό πλαίσιο συναλλαγών σε κρυπτονομίσματα, κατά τρόπο πιο οικείο στο παραδοσιακό τραπεζικό κανονιστικό πλαίσιο. Ειδικότερα, θεωρώ πως τα δύο πιο σημαντικά κεφάλαια για να εκκινήσει μια τέτοια διαδικασία επαναξιολόγησης και χαλάρωσης των τραπεζών είναι αφενός η υποχρεωτική εξασφάλιση άδειας για παροχή υπηρεσιών σχετικών με κρυπτονομίσματα και αφετέρου η δέουσα εποπτεία και η τήρηση αυστηρών διαδικασιών αποδοχής και συστηματικού ελέγχου πελατών και συναλλαγών. Επιπρόσθετα, δεν πρέπει να λησμονείται και η σημασία του εφοδιασμού των τραπεζών με τα κατάλληλα τεχνολογικά εργαλεία, έτσι ώστε η αξιολόγηση πιθανών κινδύνων στη συγκεκριμένη αγορά να γίνεται με επαρκή και προπάντων ορθά μέσα. Τι εννοείτε να εφοδιάζονται με επαρκή και προπάντων ορθά μέσα; Εννοώ πως οι υφιστάμενες πρακτικές και πλατφόρμες και γενικά τα συστήματα ελέγχου πελατών και συναλλαγών στις τράπεζες δεν είναι συμβατά με το οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων. Για να το θέσω πιο απλά, η οριοθέτηση του ρίσκου μιας τράπεζας μέσα σε αυτό το οικοσύστημα δεν αναμένεται να γίνει, ούτε πρέπει να γίνει, μόνο με την εξασφάλιση από τον πελάτη της ταυτότητας, του βιογραφικού του, ενός λογαριασμού νερού ή ρεύματος κ.ο.κ. Οι διαδικασίες αποδοχής και συστηματικού ελέγχου πελατών και συναλλαγών σχετικών με κρυπτονομίσματα πρέπει να εκτελούνται μέσω εξειδικευμένων συστημάτων που αξιοποιούν την τεχνολογία Blockchain. Τα συστήματα αυτά επικεντρώνονται στο περιεχόμενο του «ψηφιακού πορτοφολιού» του πελάτη και στην προέλευση και το είδος των κρυπτονομισμάτων του, παρά σε υποκειμενικές εκτιμήσεις με βάση το οικονομικό του προφίλ. Πρόκειται, δηλαδή, για τεχνολογικά εργαλεία τα οποία αφενός προσφέρουν πιο αξιόπιστα αποτελέσματα ως προς την πηγή

Είστε η πρώτη δικηγορική εταιρεία στην Κύπρο και μια από τις πρώτες διεθνώς που εφαρμόσατε την τεχνολογία Blockchain. Πώς προέκυψε αυτή η καινοτομία και πώς την αξιοποιείτε; Αξιολογώντας διάφορα οφέλη που η τεχνολογία μπορεί να αποδώσει στο δικηγορικό επάγγελμα και με διάθεση να εντάξουμε περισσότερη τεχνολογία στις υπηρεσίες μας, προσφέρουμε από το 2019 την επιλογή έκδοσης σε πελάτες μας ψηφιακού πιστοποιητικού μετοχών στο Blockchain. Είναι γεγονός πως η καινοτομία μας αυτή προσέλκυσε ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον σε Κύπρο και εξωτερικό, βοηθώντας στην καλύτερη κατανόηση από πολλούς συναδέλφους της δυναμικής αυτής της τεχνολογίας. Επιπρόσθετα, η καινοτομία μας κέντρισε το ενδιαφέρον εποπτικών αρχών, καθότι, για πρώτη φορά, η πιστοποίηση της γνησιότητας και ισχύος ενός τέτοιου πιστοποιητικού μπορεί να γίνει ανέξοδα, άμεσα, οποτεδήποτε (24/7) και από τον κατά νόμο υπεύθυνο τήρησης και ενημέρωσης του μητρώου μετόχων μιας εταιρείας, δηλαδή τον γραμματέα. Επί του παρόντος, σχεδιάζουμε την αναβάθμιση του συστήματος με τη συμπερίληψη πρόσθετων δεδομένων, τα οποία θα προσφέρουν τάχιστη, αυτοματοποιημένη και πλήρως ενημερωμένη κατάσταση ως προς το προφίλ του πελάτη.

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Το να είμαι, για παράδειγμα, επιφυλακτικός γιατί η επένδυσή μου σε κρυπτονομίσματα φέρει υψηλό ρίσκο απώλειας σημαντικών κεφαλαίων ισχύει. Το κρίσιμο, ωστόσο, είναι να αναζητηθούν οι αντικειμενικοί λόγοι για το πώς και γιατί δημιουργούνται ανησυχίες για τα κρυπτονομίσματα

Ως ακαδημαϊκός, ποιες θα λέγατε ότι είναι οι σημαντικότερες αλλαγές που έφεραν οι νέες τεχνολογίες στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και πόσο σας ικανοποιεί το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται γι’ αυτά τα νέα προγράμματα σπουδών; Το Blockchain, η Τεχνητή Νοημοσύνη και πολλές άλλες νέες τεχνολογίες θα διαταράξουν και ταυτόχρονα θα ωφελήσουν, αργά ή γρήγορα, όλους σχεδόν τους τομείς εργασίας. Είναι για αυτόν τον λόγο που η τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει πρωταρχικό ρόλο να διαδραματίσει. Τόσο στο ερευνητικό και εκπαιδευτικό μέρος, όσο και στη διασύνδεση και παράλληλη δράση με τη βιομηχανία και γενικότερα με τις επιχειρήσεις. Είμαι ευτυχής που ως ακαδημαϊκός βιώνω αυτή την πρόκληση στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, ένα από τα κορυφαία διεθνώς πανεπιστήμια στον τομέα του Blockchain και των κρυπτονομισμάτων. Από την εμπειρία μου, ως μέλος του Institute For the Future του Πανεπιστημίου, μπορώ να σας αναφέρω πως η έννοια του «κορεσμένου επαγγέλματος» έχει παύσει να υφίσταται για μένα. Τα προγράμματα σπουδών, το επίπεδο έρευνας και εκπαίδευσης, συνδυαστικά πάντοτε με τις ανάγκες και προοπτικές της αγοράς εργασίας, διανοίγουν νέους επαγγελματικούς ορίζοντες. Αυτό είναι το μήνυμά μου σε κάθε νέο συνάδελφο νομικό και σε κάθε νέο επιστήμονα γενικότερα. Ζούμε στην εποχή της εξειδίκευσης και ίσως ποτέ άλλοτε στο παρελθόν εξειδίκευση και τεχνολογία να μη «συμπορεύονταν» όπως σήμερα. charis.savvides@americanoslaw.com

EconomyToday 47

αρθρο

Η εξέλιξη των Αποκεντρωμένων

Αυτόνομων Οργανισμών (DAO) ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Δικηγόρου

ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι οργανώνουν την καθημερινότητά τους. Η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία νέων οργανισμών που βασίζονται σε ανοικτό πηγαίο κώδικα και αναφέρονται ως Αποκεντρωμένοι Αυτόνομοι Οργανισμοί - Decentralized Autonomous Organizations (ΑΑΟ - DAO). Δεδομένου ότι δεν ο Blockchain και γενικότερα η τεχνοβασίζονται σε κανένα είδος ιεραρχικής διαχείρισης λογία κατανεμημένου καθολικού (DLT) (βλ. επιχειρήσεις) αλλά στους κανόνες της τεχνολοείναι ίσως η πιο πολυσυζητημένη γίας Blockchain, οι DAO κληρονομούν ορισμένες καινοτομία στον ψηφιακό μετασχημααπό τις ιδιότητες της τεχνολογίας αυτής, όπως η τισμό της οικονομίας και της κοινωνίας διαφάνεια, η κρυπτογραφική ασφάλεια, η αποκέκαι αποτελεί ενδεχομένως τη μεγαλύτερη εφεύρεση ντρωση, η ανωνυμία και η αμεταβλητότητα. μετά το διαδίκτυο. Οι DAO αντιπροσωπεύουν μια εξέλιξη στον τρόπο με Οι εφαρμογές της τεχνολογίας αυτής δεν περιορίτον οποίο οι άνθρωποι συντονίζονται μεταξύ τους. ζονται μόνο στον οικονομικό τομέα, ενώ, λόγω του Μπορούν να είναι ανεξάρτητοι από τρίτα μέρη και συνεχούς πειραματισμού πολλών ατόμων με την διαφέρουν πολύ στο επιχειρηματικό και οργανωτικό τεχνολογία, ανακαλύπτονται συνεχώς νέες χρήσεις τους μοντέλο από τις παραδοσιακές επιχειρήσεις. της, οι οποίες μπορούν να ωφελήσουν από απλούς Οι DAO αρχικά δημιουργήθηκαν από προγραμμαχρήστες μέχρι και μεγάλους οργανισμούς. τιστές γύρω στο 2016 (The DAO), για να αυτοΠριν από την εφεύρεση του Bitcoin Blockchain, ματοποιήσουν συγκεκριμένες αποφάσεις και να δεν ήταν δυνατός ο συντονισμός μεμονωμένων διευκολύνουν πληρωμές μέσω κρυπτονομισμάτων, δραστηριοτήτων μέσω του διαδικτύου χωρίς τον να μειώσουν το ενδεχόμενο ανθρώπινου σφάλμαέλεγχο ενός κεντρικού φορέα που να διασφαλίτος και να αποφύγουν περιστατικά χειραγώγησης ζει ότι κανείς δεν έχει παραβιάσει τα δεδομένα. των χρημάτων των επενδυτών, εναποθέτοντας Συνδυάζοντας συστήματα ομότιμων κόμβων, Όλες οι ενέργειες εντός τη μέθοδο λήψης απόφασης στα χέρια του με κρυπτογραφημένα στοιχεία, κατανεμημένη των DAO πραγματοποιούνται συστήματος και του κώδικα. αποθήκευση δεδομένων και αποκεντρωμέΌλες οι ενέργειες εντός των DAO πραγματοχρησιμοποιώντας νους μηχανισμούς συναίνεσης, παρέχεται ποιούνται χρησιμοποιώντας έξυπνα συμβόλαια ένας τρόπος στα άτομα να συμφωνήσουν σε έξυπνα συμβόλαια (Smart (Smart Contracts) και τα «επιχειρηματικά αρχεία» μια συγκεκριμένη κατάσταση πραγμάτων και Contracts) και τα διατηρούνται στο Blockchain. Από αυτή την να καταγράψουν αυτήν τους τη συμφωνία με «επιχειρηματικά αρχεία» άποψη, είναι έξυπνα συμβόλαια ή ένα δίκτυο έξυασφαλή και επαληθεύσιμο τρόπο. Επιπλέον, το Blockchain μπορεί να αλλάξει διατηρούνται στο Blockchain πνων συμβολαίων σε οργανωτική κλίμακα που

Τ

48 EconomyToday

• Operating Systems: Αυτόνομες πλατφόρμες που επιτρέπουν στους οργανισμούς να δημιουργούν τα δικά τους DAO (DaoHaus, Aragon κ.ά.).

• Protocol DAOs: Αποκεντρωμένοι αυτόνομοι οργανισμοί που χρησιμοποιούν ψηφιακά νομίσματα για καταμέτρηση ψήφων με σκοπό την εφαρμογή του πρωτοκόλλου και των οικονομικών αλλαγών (MakerDAO, CompoundDAO).

• Investment και Grant DAOs: Υποστηρίζουν τη συγκέντρωση κεφαλαίων για διάφορες λειτουργίες και επενδύσεις (theLAO, DuckDAO).

• Collector DAOs: DAO που στοχεύουν στη διερεύνηση αναδυόμενων επενδυτικών ευκαιριών σε σχέση με περιουσιακά στοιχεία που βασίζονται στο Blockchain, όπως τα NFTs (Non-Fungible Tokens) (Flamingo DAO, SharkDAO).

• Social DAOs: Αποκεντρωμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Seed Club).

χρησιμοποιούνται για την αυτοματοποίηση βασικών ή μη ουσιωδών διαδικασιών. Τα έξυπνα συμβόλαια είναι γραμμές κώδικα στο Blockchain που εκτελούνται αυτόματα όταν πληρούνται προκαθορισμένοι όροι και προϋποθέσεις και μπορούν να αντιπροσωπεύουν πολλά διαφορετικά πράγματα, από συμφωνίες μεταξύ δύο ατόμων, εγγυημένη εκτέλεση προτάσεων χρηματοδότησης, ακόμη και περίπλοκες δομές διοίκησης που δεν μπορούν να λογοκριθούν. Οι DAO έχουν ενσωματωμένα θησαυροφυλάκια (vaults) στα οποία κανείς δεν μπορεί να έχει πρόσβαση χωρίς την έγκριση της ομάδας. Οι αποφάσεις λαμβάνονται μετά από κατάθεση προτάσεων και κατόπιν ψηφοφορίας, για να διασφαλιστεί ότι όλοι στον οργανισμό έχουν φωνή. Οι DAO ουσιαστικά εξαλείφουν ή ελαχιστοποιούν τους ρόλους των στελεχών και των διευθυντών στον οργανισμό, βασιζόμενοι αντ’ αυτού σε διαφανείς κανόνες που ισχύουν για όλα τα μέλη και τους συμμετέχοντες. Σε έναν DAO δεν υπάρχει κεντρική αρχή η οποία να επιβλέπει τις διαδικασίες – ούτε διευθύνων σύμβουλος, ούτε οικονομικός διευθυντής, ούτε διοικητικό συμβούλιο. Αντίθετα, τα μέλη του οργανισμού υποβάλλουν προτάσεις στην ομάδα και κάθε κόμβος μπορεί να ψηφίσει για κάθε πρόταση μέσω ψηφιακών κερμάτων (tokens). Οι προτάσεις που υποστηρίζονται από την πλειοψηφία (ή άλλο προβλεπόμενο τμήμα) των κόμβων υιοθετούνται και επιβάλλονται από τους κανόνες που κωδικοποιούνται στο έξυπνο συμβόλαιο. Οι DAO μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διάφορους σκοπούς και σήμερα διακρίνονται μεταξύ άλλων στις ακόλουθες κατηγορίες:

Ορισμένοι αναλυτές και επενδυτές πιστεύουν ότι αυτός ο τύπος οργανισμού θα αναδειχθεί τελικά, ίσως ακόμη και να αντικαταστήσει τις παραδοσιακά δομημένες επιχειρήσεις

Φαίνεται ότι η γρήγορη φύση του τρόπου με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις σε έναν DAO τον καθιστά ιδανικό και για τη λειτουργία μη κερδοσκοπικών οργανισμών, καθώς έτσι θα μπορούν να επιτύχουν περισσότερα, ξοδεύοντας λιγότερα, και να ανταποκριθούν έτσι στις ταχύτατα μεταβαλλόμενες συνθήκες της εποχής. Η νομιμότητα του ίδιου του DAO εξακολουθεί να είναι ασαφής στις περισσότερες χώρες, όπως και το κατά πόσον συμμορφώνεται με τις υφιστάμενες νομοθεσίες. Η πολιτεία του Wyoming των ΗΠΑ ήταν η πρώτη που θέσπισε κανόνες εντός του 2021, ώστε οι DAO να μπορούν να εγγραφούν ως εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Μικρή αναφορά στους DAO γίνεται και στην εθνική στρατηγική της Κύπρου για το Blockchain (2019), χωρίς όμως να έχει ακόμα προωθηθεί η δημιουργία οποιουδήποτε νομοθετικού πλαισίου. Οι DAO μπορεί να μη ρυθμίζονται νομοθετικά ανά το παγκόσμιο, όμως, όπως κάθε οργανισμός, έχουν τους δικούς τους κανόνες αναφορικά με τους σκοπούς, τα μέλη, την ψηφοφορία κτλ. Θεωρείται καλή πρακτική για τους DAO η ύπαρξη γραπτού καταστατικού ή ιδρυτικού εγγράφου, έτσι ώστε σε περίπτωση διαφοράς να μπορεί να διευθετηθεί μέσω της διαδικτυακής μεθόδου διαμεσολάβησης (βλ. Aragon Court). Ενώ οι DAO σε υψηλό επίπεδο αντιπροσωπεύουν μια εξέλιξη στον τρόπο οργάνωσης και συντονισμού των ανθρώπων, σε χαμηλότερο επίπεδο αποτελούν απλώς μια επέκταση πολλών σχετικών τεχνολογιών της επόμενης μορφής διαδικτύου (Web3) και της τεχνολογίας Blockchain. Ενώ υπάρχουν πολλές παρατεταμένες ανησυχίες και πιθανά ζητήματα σχετικά με τη νομιμότητα, την ασφάλεια και τη δομή των DAO, ορισμένοι αναλυτές και επενδυτές πιστεύουν ότι αυτός ο τύπος οργανισμού θα αναδειχθεί τελικά, ίσως ακόμη και να αντικαταστήσει τις παραδοσιακά δομημένες επιχειρήσεις. Νομοθεσία και κανονισμοί θα πρέπει για ακόμα μια φορά να ακολουθήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις με τρόπο που να μην καταπνίγεται η καινοτομία.

EconomyToday 49

advertorial

ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΜΕ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ Η Porsche αναδεικνύει το πρότυπο μιας σύγχρονης γυναίκας που ξέρει να διεκδικεί στη ζωή.

Σ

ε μια εποχή όπου όλα εξελίσσονται και προχωρούν με ψηφιακές ταχύτητες, η καινοτόμα πορεία ενός εμβληματικού αυτοκινήτου δεν μπορεί παρά να συμβαδίζει με καθετί το πρωτοπόρο και καθετί που έχει στόχο την κατάργηση των στερεοτύπων και την ανατροπή των τετριμμένων. Αυτός είναι ο δρόμος που χαράζει επί σειρά δεκαετιών η Porsche, πρεσβεύοντας αξίες όπως η ισχυρή θέληση, το δυναμικό πνεύμα και η συνέπεια. Αυτόν τον δρόμο θέλει ανοιχτό για όλους η Porsche Κύπρου, σε συνεργασία με τον αντιπρόσωπό της, A.I. ΜΟΤΟΚΙΝΗΣΗ ΛΤΔ, αφού το όραμά της είναι ένας κόσμος στον οποίο γυναίκες και άντρες θα έχουν ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες για να πετύχουν όσα ονειρεύονται. Όλα τα πιο πάνω συνοψίζουν το πώς και το γιατί η Porsche κατορθώνει να αφουγκράζεται πάντοτε τον ρυθμό κάθε εποχής και πέραν του να προσφέρει την επιτομή των αυτοκινήτων σε αισθητική και απόδοση, να λαμβάνει ταυτόχρονα και ενεργή θέση και πρωτοβουλία στο πώς μια αυτοκινητοβιομηχανία-πρότυπο μπορεί και πρέπει να συμμετέχει καθοριστικά στις κοινωνικές εξελίξεις. Έτσι, αν και στις μέρες μας φαίνεται ότι σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις και πρωτοβουλίες όσον αφορά την εξάλειψη των στερεοτύπων μεταξύ γυναικών και ανδρών, η Porsche αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να μάχονται καθημερινά για βασικές αξίες και δικαιώματα, όπως ο πλουραλισμός, η κατάργηση των διακρίσεων, η ανοχή, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη και η ισότητα. Όμως, από τη Μητέρα Τερέζα μέχρι τη Μαρία Κιουρί και από τη Σιμόν ντε Μποβουάρ μέχρι τη Μελίνα Μερκούρη, η λίστα των γυναικών που το έργο και η προσωπικότητά τους άλλαξαν καθοριστικά τον ρου της ιστορίας ανανεώνεται διαρκώς, ενώ πολλές υπήρξαν και 50 EconomyToday

H Porsche αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να μάχονται καθημερινά για βασικές αξίες και δικαιώματα, όπως ο πλουραλισμός, η κατάργηση των διακρίσεων, η ανοχή, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη και η ισότητα

οι αφανείς ηρωίδες, τα ονόματα των οποίων θα παραμείνουν εσαεί άγνωστα. Για όλες αυτές τις σπουδαίες γυναίκες από το παρελθόν, μα και για ακόμα περισσότερες του σήμερα και του αύριο, η Porsche αξιοποιεί όσα επιθυμεί να εμπνέει και προσφέρει δυνατότητες εξέλιξης, ευκαιρίες να λάμψουν και πάνω από όλα χώρο για να μεγαλουργήσουν δημιουργικά. Mε δράσεις και πρωτοβουλίες που στόχο έχουν την προβολή του έργου δυναμικών γυναικών, όπως με το ξεχωριστό «SHIFT project», η Porsche φέρνει στο προσκήνιο και αναδεικνύει το πρότυπο μιας σύγχρονης γυναίκας που δεν φοβάται να διεκδικήσει στη ζωή, όπως ακριβώς και στην επιλογή του αυτοκινήτου που θα οδηγεί, μιας γυναίκας που τολμά να εργαστεί σκληρά για τη θέση που της αναλογεί και της αξίζει.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Στο πλαίσιο αυτό, η Porsche έχει πραγματοποιήσει και συνεχίζει να πραγματοποιεί σημαντικές δράσεις και πρωτοβουλίες ανά τον κόσμο. H επιτυχημένη καμπάνια που διοργάνωσε με τίτλο «Drive Defines

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ

Her» είχε στόχο να προβάλει ιστορίες επιτυχημένων γυναικών που θα ενέπνεαν και θα αναδείκνυαν αυτό το διαφορετικό πρότυπο γυναίκας. Αυτό το πρότυπο αφορά μια σύγχρονη γυναίκα που ξέρει να εξελίσσεται προσωπικά και να καταξιώνεται επαγγελματικά και κοινωνικά σε θέσεις οι οποίες κάποτε θεωρούνταν απαγορευτικές για εκείνη και εξ ορισμού «ανδρικό προνόμιο». Η Porsche βλέπει τη γυναίκα οδηγό ως μια δυναμική ύπαρξη και συνάμα ως πρότυπο για κάθε γυναίκα που ονειρεύεται ανοιχτούς δρόμους αλλά και ανοιχτούς ορίζοντες. Έτσι, το 2021 και σε συνεργασία με το διεθνές περιοδικό «Pastaiga Magazine», η Porsche διοργάνωσε έκθεση ψηφιακής φωτογραφίας με τίτλο «Outstanding and Inspirational Word of Outstanding Women». Η πρωτοβουλία ήταν ενταγμένη στο «Shift Community Project», που στόχο έχει να καθιερώσει κοινωνικές αλλαγές ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των γυναικών, και συνοδευόταν από τη δωρεά μίας υποτροφίας αξίας €5.000 για το πρόγραμμα σπουδών «Riga Tech Girls», το οποίο απευθύνεται σε νέες γυναίκες που θέλουν να σπουδάσουν προγραμματισμό.

Στην ίδια κατεύθυνση, το ηχηρό μήνυμα της Porsche είναι πάντα πολλαπλών ταχυτήτων και αποστέλλεται προς όλες τις γυναίκες που τολμούν και προχωρούν, όπου και αν αυτές βρίσκονται. Σε συνέδριο που διεξήγαγε με σκοπό την ενδυνάμωση των γυναικών, επίτιμη καλεσμένη ήταν η brand ambassador της Porsche Ελλάδος και διεθνής τενίστρια Μαρία Σάκκαρη, μια γυναίκα που ενσαρκώνει, μέσα από την παγκόσμιου βεληνεκούς επιτυχημένη σταδιοδρομία της στον αθλητισμό, όλα αυτά που ονειρεύεται αλλά και δικαιούται η σημερινή γυναίκα: να μπορεί να βάζει στόχους, να μπορεί να μάχεται για αυτούς επί ίσοις όροις και να μπορεί να κατακτά νέες κορυφές, αφήνοντας πίσω της κοινωνικά κατάλοιπα του παρελθόντος. Έτσι, αν ξεφυλλίσει κανείς τη σύγχρονη ιστορία και γυρίσει τον χρόνο ακόμα πιο πίσω, δεν θα εκπλαγεί αν, φτάνοντας μέχρι τη δεκαετία του ’60, διαπιστώσει ότι φανατική οπαδός της Porsche υπήρξε και μια από τις πλέον αναγνωρισμένες φωνές του παγκόσμιου μουσικού πενταγράμμου, η τραγουδίστρια και τραγουδοποιός Janis Joplin. Η Janis Joplin λάτρευε μια Porsche 356, την οποία οδηγούσε καθημερινά με το ίδιο πάθος που τραγουδούσε το «To Love Somebody», ενώ σ’ αυτήν την ιστορία ενδιαφέρον αποκτά και ο αστικός μύθος που την ακολούθησε: Όταν η συγκεκριμένη Porsche δημοπρατήθηκε από την οικογένεια της Joplin, αφότου εκείνη έφυγε από τη ζωή, ο νέος αγοραστής παρέμεινε μεν ανώνυμος, ωστόσο φήμες τον θέλουν να είναι… μια 60χρονη γυναίκα – η οποία προφανώς λάτρευε τη μουσική, την ελευθερία μιας οδήγησης υψηλού επιπέδου και σίγουρα ήξερε να μην το βάζει κάτω, γνήσια δηλαδή οδηγός μιας Porsche. Η A.I. MOTΟΚΙΝΗΣΗ ΛΤΔ και η Porsche Κύπρου θα συνεχίσουν να στηρίζουν και να αναδεικνύουν το πρότυπο μιας τέτοιας σύγχρονης γυναίκας, ανεξαρτήτως ηλικίας, που ξέρει να διεκδικεί στη ζωή αυτό που πραγματικά θέλει. #DriveDefinesHer

EconomyToday 51

δύναμη

Προσφορά

γυναίκα σημαίνει Ζωή

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΝΑ ΠΙΣΤΕΨΟΥΝ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ Στο επετειακό τεύχος του Economy Today για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, 55 γυναίκες ενώνουν τη φωνή τους και μας μιλούν για την ισότητα, τις διακρίσεις και τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει μια γυναίκα στον επαγγελματικό στίβο.

52 EconomyToday

Δημιουργία

χωρίς όρους και όρια

Η

8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Αυτή η μέρα, σύμβολο αγώνα και διεκδίκησης, είναι μια μέρα μνήμης και τιμής για τις γυναίκες και τους αγώνες που έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν διαχρονικά για κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους.

Αγάπη

Η μέρα αυτή αποτελεί όμως και ένα νέο εφαλτήριο αγώνα για όλα όσα απομένουν να κερδίσουμε στην ουσία ως άνθρωποι, αλλά και για να καταπολεμήσουμε συλλογικά τα στερεότυπα και τις διακρίσεις και για να στείλουμε στεντόρειο μήνυμα κατά της οποιασδήποτε μορφής βίας. Είναι καθήκον και χρέος μας να παραδώσουμε στη νέα γενιά έναν καλύτερο κόσμο. Έναν κόσμο απαλλαγμένο από τα σύνδρομα του παρελθόντος. Έναν κόσμο όπου ο σεβασμός θα υπερισχύει των οποιωνδήποτε διακρίσεων. Ο αγώνας αυτός είναι εξάλλου μια ακόμη μάχη για τη δημοκρατία, για τις ατομικές ελευθερίες, για την υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, για την πρόοδο και για την ευημερία. Δεν έχουμε δικαίωμα και δεν πρέπει να χάσουμε τη μάχη αυτή. Ειδικότερα σήμερα, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν καταφέρει πολλά και σε αρκετά μέρη του κόσμου έχουν διανύσει ένα μεγάλο μέρος αυτής της διαδρομής, σε πολλές περιπτώσεις γινόμαστε μάρτυρες γεγονότων όπως γυναικοκτονίες και άσκηση λεκτικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής κακοποίησης και βίας. Σε ένα άλλο επίπεδο, παρατηρούνται ακόμα φαινόμενα αμφισβήτησης των ικανοτήτων και προκατάληψης κατά των γυναικών στον εργασιακό χώρο και παροχής λιγότερων επαγγελματικών ευκαιριών, ενώ η πανδημία έδειξε για άλλη μια φορά ότι τα πρώτα θύματα είναι και πάλι οι γυναίκες. Τη μεγαλύτερη ευθύνη όμως την έχει η πολιτεία, η οποία θα πρέπει να ανοίξει διάπλατα τον δρόμο, αρχίζοντας από τον πιο σημαντικό τομέα, την παιδεία. Ακολούθως, χρειάζεται η λήψη επιπλέον μέτρων αλλά και η επιβολή αυστηρότερων ποινών εκεί όπου απαιτείται, καθώς και η παροχή ακόμα περισσότερων διευκολύνσεων, όπως είναι για παράδειγμα η επέκταση των ολοήμερων σχολείων (θέση η οποία διατυπώνεται έντονα στο αφιέρωμά μας), ώστε οι γυναίκες να μπορούν να ανταποκριθούν στις καθημερινές απαιτήσεις της νέας εποχής.

Στην Κύπρο του σήμερα, χιλιάδες γυναίκες εργάζονται σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας. Κάποιες μάλιστα σε επαγγέλματα που για χρόνια θεωρούνταν ανδρικά. Σε αυτό το επετειακό τεύχος, το Economy Today παρουσιάζει 55 γυναίκες οι οποίες διακρίνονται στον επαγγελματικό στίβο. Είναι γυναίκες που δίνουν όλο τους το είναι για την επίτευξη των επαγγελματικών τους στόχων. Κάποιες από αυτές ίσως αρχικά να αντιμετώπισαν και την αμφισβήτηση, αλλά πάλεψαν, διεκδίκησαν και τα κατάφεραν. Το πιο σημαντικό όμως απ’ όλα –και αυτό είναι και το μήνυμα που μας μεταφέρουν– είναι ότι πίστεψαν στον εαυτό τους. ΧΟΡΗΓΟΣ

EconomyToday 53

δύναμη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

Ευτυχία

ΖΕΤΑ ΑΙΜΙΛΙΑΝΙΔΟΥ

Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ΘΑΥΜΑΖΩ ΤΗ ΜΑΝΑ ΠΟΥ ΑΝΑΤΡΕΦΕΙ ΙΣΧΥΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Με αυτή τη δήλωση, η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ζέτα Αιμιλιανίδου, τοποθετείται για τα θέματα ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και για τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για στήριξη των εργαζομένων γυναικών, ενώ υπογραμμίζει πως ο δρόμος για την κορυφή πρέπει να μετριέται με τα ίδια κριτήρια για άνδρες και γυναίκες. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Οι λόγοι είναι πολλοί, με ιστορικές καταβολές και παλαιόθεν διαμοιρασμό της εξουσίας, της δύναμης και της κοινωνικής ιεραρχίας. Τα στερεότυπα δημιουργούνται στη βάση των διακριτών ρόλων σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, περιορίζοντας τη γυναίκα, μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες, σε άμισθη εργασία εντός οικίας. Στη διατήρηση των στερεοτύπων και προκαταλήψεων στις σύγχρονες κοινωνίες συμβάλλει η ιστορικά παγιωμένη ανδροκρατία σε ηγετικές θέσεις και θέσεις λήψης αποφάσεων, η οποία διατηρεί και αναπαράγει ανδρικούς και γυναικείους κοινωνικούς ρόλους και στερεότυπα. Η σημασία και άλλων παραγόντων, όπως των μέσων μαζικής ενημέρωσης, της εκπαίδευσης και της οικογένειας, είναι πολύ σημαντική σήμερα για τη μείωση και την τελική εξάλειψη των διακρίσεων. Ποια είναι κατά την άποψή σας η εικόνα που επικρατεί σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας και των ίσων ευκαιριών επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης στον χώρο εργασίας; Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε από την επίτευξη του στόχου αυτού; Το ποσοστό του χάσματος αμοιβών στην Κύπρο παρουσιάζει διαχρονικά συνεχή βελτίωση και, σύμφωνα με τα τελευταία και αναθεωρημένα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας που αφορούν το 2019, βρίσκεται πλέον στο 10,1%, σε σχέση με 14,1% που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ. Η θετική αυτή εξέλιξη κατατάσσει την Κύπρο στην 7η καλύτερη θέση ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ, με ση54 EconomyToday

μαντική άνοδο της θέσης της Κύπρου κατά τα τελευταία χρόνια, έχοντας επιτύχει σημαντική μείωση του χάσματος αμοιβών, αφού από 15,6% το 2012 μειώθηκε στο 10,1%, μείωση της τάξης του 33%. Η μείωση αυτή σε καμία περίπτωση δεν οδηγεί σε εφησυχασμό, αλλά στη συνεχή προσήλωσή μας στην περαιτέρω μείωση, με απώτερο στόχο την πλήρη εξάλειψη του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών για ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας.

Η καλλιέργεια κουλτούρας ισότητας και αριστείας από την οικογένεια πρωτίστως, ο προσδιορισμός από την ίδια τη γυναίκα των στόχων που σταδιακά θέλει να επιτύχει και η θέλησή της να τους επιτύχει είναι αυτά που οριοθετούν τον δρόμο προς την κορυφή

Πόσο απέχουμε από την απόλυτη ισότητα στον χώρο της πολιτικής; Γιατί συνεχίζουμε να έχουμε λιγότερες γυναίκες πολιτικούς; Και ο χώρος της πολιτικής εμπίπτει στους ανδροκρατούμενους τομείς λήψης αποφάσεων στους οποίους αναφέρθηκα. Ένας χώρος ο οποίος αλλάζει αργά, τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε επίπεδο κρατών-μελών. Μαζί με τις υφιστάμενες προκαταλήψεις και τη δύναμή τους σε κάθε κοινωνία, διαμορφώνεται και η αναλογία γυναικών-ανδρών στην πολιτική. Η αντίδραση οργανώσεων για την ισότητα των φύλων στην κυπριακή κοινωνία τα τελευταία λίγα χρόνια, αλλά και οι αλλαγές στη νοοτροπία και στα στερεότυπα που σιγά-σιγά εμπεδώνονται, φαίνεται να έχουν τη δύναμη να δημιουργήσουν ευαισθητοποίηση στον τομέα αυτό. Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια εργαζόμενη γυναίκα και πώς απαντάτε στην άποψη που επικρατεί ότι στη χώρα μας, σε σύγκριση με άλλες χώρες, δεν υπάρχει αποτελεσματικό δίχτυ προστασίας για τις γυναίκες και δη τις εργαζόμενες μητέρες; Λόγω ακριβώς των στερεοτύπων που εξακολουθούν να κυριαρχούν, αν και σιγά-σιγά αλλάζουν, δυστυχώς μια γυναίκα θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ περισσότερο από έναν άντρα για να αποδείξει τις ικανότητές της. Το χειρότερο όμως είναι ότι τα λάθη σε μια γυναίκα συγχωρούνται πολύ πιο δύσκολα, επειδή θεωρούνται επιβεβαιωτικά του στερεοτύπου και όχι απλά λάθη που ο οποιοσδήποτε θα κάνει. Πέραν τούτων, πράγματι η γυναίκα θα πρέπει να συνδυάσει επαγγελματική και οικογενειακή ζωή, πράγμα που δεν είναι και το πιο εύκολο με τα υφιστάμενα κοινωνικά πρότυπα. Πολλές από τις

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

πολιτικές που έχουμε εφαρμόσει στοχεύουν ακριβώς στην αλλαγή των στερεοτύπων που υπάρχουν και στην εμπέδωση μιας διαφορετικής κουλτούρας και ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης. Ένα σημαντικό παράδειγμα, που αφορά κυρίως την κουλτούρα που πρέπει να αλλάξει, είναι η νομοθεσία που εφαρμόσαμε από το 2017 για την παροχή άδειας πατρότητας, ώστε και ο πατέρας να συμμετέχει από την αρχή στη φροντίδα των παιδιών. Όσον αφορά το δίχτυ προστασίας, η Κύπρος θεωρείται από τις χώρες με ισχυρό δίχτυ προστασίας, το οποίο συνεχώς διευρύνεται τα τελευταία χρόνια. Αναφέρω ορισμένα παραδείγματα πολιτικών που έχουμε εφαρμόσει: • Από το 2017 αναγνωρίσαμε μέσω νόμου το δικαίωμα της γυναίκας η οποία αποκτά παιδί μέσω παρένθετης μητέρας, σε άδεια μητρότητας, καθώς και όλα τα άλλα δικαιώματα που έχει η βιολογική μητέρα με βάση όλες τις νομοθεσίες.

• Αυξήθηκε η περίοδος παροχής Επιδόματος Μητρότητας σε περιπτώσεις δίδυμης ή τρίδυμης κύησης κατά 4 και 6 βδομάδες αντίστοιχα.

• Αυξήθηκε η περίοδος παροχής Επιδόματος Μητρότητας κατά 4 επιπρόσθετες βδομάδες για το δεύτερο παιδί και κατά 8 επιπρόσθετες βδομάδες για το τρίτο και κάθε επόμενο παιδί.

• Από το 2017 άρχισε η επαναφορά του Επιδόματος Μάνας για τις πολύτεκνες οικογένειες, το οποίο λαμβάνουν σήμερα περί τις 17.000 δικαιούχοι.

• Έχουμε αυξήσει το όριο ηλικίας των τέκνων αλλά και το όριο εισοδήματος βάσει του οποίου παρέχεται το Επίδομα Τέκνου, μετατρέποντάς το παράλληλα σε κλιμακωτό, βάσει του αριθμού παιδιών της κάθε οικογένειας.

• Συνεχίζουμε την εφαρμογή του Σχεδίου «Προίκα του Μωρού» με στόχο σε άπορες οικογένειες που αποκτούν ένα νέο παιδί να παρέχονται τα βασικά υλικά αγαθά αλλά και οι υπηρεσίες που έχουν ανάγκη για τη φροντίδα του βρέφους. Το πακέτο «Προίκα του Μωρού» αποτελείται από υλικά αγαθά αξίας €1.650.

• Παρέχεται Επίδομα Μονογονεϊκής Οικογένειας επιπρόσθετα του Επιδόματος Τέκνου, το οποίο αφορά στη συντριπτική πλειοψηφία γυναίκες.

• Εκεί όπου πληρούνται τα κριτήρια, παρέχεται και Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα μαζί με Επίδομα Στέγασης. Πέραν όμως των παροχών, σημαντική είναι και η στήριξη που πρέπει να παρέχεται και σε άλλα θέματα, όπως για τη βία στην οικογένεια, όπου τα θύματα είναι συνήθως γυναίκες και παιδιά. Σε αυτόν τον τομέα έχουμε δημιουργήσει το πλαίσιο «Σπίτι του Παιδιού» καθώς και το πλαίσιο «Σπίτι της Γυναίκας», τα οποία βρίσκονται πλέον στη διάθεση της κοινωνίας ως τα αρμόδια διεπι-

Στη διατήρηση των στερεοτύπων και προκαταλήψεων στις σύγχρονες κοινωνίες συμβάλλει η ιστορικά παγιωμένη ανδροκρατία σε ηγετικές θέσεις και θέσεις λήψης αποφάσεων, η οποία διατηρεί και αναπαράγει ανδρικούς και γυναικείους κοινωνικούς ρόλους και στερεότυπα

στημονικά κέντρα όπου βρίσκονται συγκεντρωμένες όλες οι υπηρεσίες και κρατικοί λειτουργοί που είναι σε θέση να χειριστούν με αμεσότητα και να παρέχουν την κατάλληλη στήριξη στα θύματα και στις οικογένειές τους, με τρόπο που να προάγονται τα δικαιώματα και το συμφέρον τους. Ήταν κάτι που πραγματικά χρειαζόταν να γίνει. Πέραν των όσων έχουν υλοποιηθεί, αξίζει να αναφερθεί ότι στο στρατηγικό πλαίσιο των πολιτικών που θα εφαρμοστούν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα («Κύπρος_το αύριο») έχουν περιληφθεί και σειρά πολιτικών για τη στήριξη της οικογένειας και της γυναίκας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται Σχέδιο για την επιδότηση της φοίτησης μικρών παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, επιχορήγηση σε αρχές τοπικής διοίκησης για ανέγερση και λειτουργία τέτοιων σταθμών με έμφαση στις συνήθεις ώρες εργασίας των γονέων, θεσμοθέτηση της γονικής άδειας με απολαβές, καθώς και άλλες δράσεις. Γιατί οι γυναίκες αποτελούν το μεγαλύτερο θύμα της πανδημίας, ενώ κάτι ανάλογο βλέπουμε να συμβαίνει και σε περιόδους αύξησης της ανεργίας; Οι οικογενειακές υποχρεώσεις και η μη συμφιλίωση εργασίας και οικογένειας, όπως και η επικρατούσα μερική απασχόληση πολλών γυναικών, είναι παράγοντες που επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ο δρόμος για την κορυφή πρέπει να μετριέται με τα ίδια κριτήρια μεταξύ ανδρών και γυναικών. Όσα ανέφερα στις προηγούμενες ερωτήσεις για διακρίσεις μεταξύ γυναικών και ανδρών είναι ιστορικά, κοινωνικά και δομικά προβλήματα που θέτουν εμπόδια. Η καλλιέργεια κουλτούρας ισότητας και αριστείας από την οικογένεια πρωτίστως, ο προσδιορισμός από την ίδια τη γυναίκα των στόχων που σταδιακά θέλει να επιτύχει και η θέλησή της να τους επιτύχει είναι αυτά που οριοθετούν τον δρόμο προς την κορυφή και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που θα αντιμετωπίσει. Αυτό δεν σημαίνει και πάλι ότι ο δρόμος είναι το ίδιο εύκολος με αυτόν του άνδρα, μιας και η ήδη υφιστάμενη ανισότητα αντανακλά και τους μεγαλύτερους περιορισμούς για την περίπτωση της γυναίκας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Τη μάνα που ανατρέφει ισχυρές γυναίκες.

EconomyToday 55

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

ΣΤΕΦΗ ΔΡΑΚΟΥ

Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΠΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΤΕΙΛΩ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΥΝΑΙΚΑ που μπορεί να βρίσκεται σε μια ατέρμονη και αδιέξοδη συνθήκη είναι πως καμία γυναίκα δεν είναι μόνη, διαμηνύει η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κ. Στέφη Δράκου, σημειώνοντας πως, σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας, «όπου χρειάζονται διορθωτικά μέτρα, επεμβαίνουμε με νέες πολιτικές και προσεγγίσεις». Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων. Πού οφείλεται αυτό; Η 8η Μαρτίου είναι μια ιστορική μέρα. Είναι μέρα μνήμης και σεβασμού προς όλες εκείνες τις γυναίκες που πρωτοστάτησαν στην προάσπιση και προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών. Αλματώδης η πρόοδος στην προσπάθεια για ισότητα μεταξύ των φύλων, από τότε μέχρι σήμερα. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν διακρίσεις και έχουμε δρόμο να διανύσουμε για να αλλάξουμε τις νοοτροπίες που στέκονται εμπόδιο στην πλήρη ισότητα. Κάτι που απαιτεί χρόνο, επιμονή και συνεχή προσπάθεια. Η προσπάθεια αποδίδει καρπούς, με τις νεότερες γενιές συνανθρώπων μας να έχουν δημιουργήσει μια νέα, πιο συμπεριληπτική και πιο προοδευτική κουλτούρα. Αυτό το μήνυμα λαμβάνουμε από τους νέους ανθρώπους της Κύπρου και μας κάνει ακόμη πιο αισιόδοξους για το αύριο.

56 EconomyToday

Τελευταίως παρουσιάζεται μια ανησυχητική αύξηση στις γυναικοκτονίες και στα φαινόμενα έμφυλης βίας. Θέση του Υπουργείου μας είναι η τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε, όταν πρόκειται για γυναικοκτονία, αυτό να επενεργεί ως επιβαρυντικός παράγοντας στην επιμέτρηση της ποινής

Ποιες προτεραιότητες έχετε θέσει ως αρμόδια Υπουργός σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας των δύο φύλων; Προτεραιότητά μου αυτή τη στιγμή είναι η πρόληψη και η καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Έχουν γίνει σοβαρά βήματα σε ό,τι αφορά νομοθετικές αλλαγές και η μεγάλη πρόκληση ενώπιόν μας είναι η αποτελεσματική υλοποίησή τους. Δηλαδή, η πλήρης εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα, που καταρτίστηκε από την κυβέρνηση Αναστασιάδη. Ο Συντονιστικός Φορέας για την εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης θα ξεκινήσει τη λειτουργία του στο τέλος Μαρτίου. Προωθείται η αναθεώρηση των πρωτοκόλλων που εφαρμόζει η Αστυνομία Κύπρου στις περιπτώσεις αντιμετώπισης θυμάτων βιασμού / σεξουαλικής κακοποίησης. Πρόσθετα, προχωρούμε στον εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου, ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των γονέων σε περιπτώσεις λύσης του γάμου, ενώ ρυθμίζεται η σχέση γονέων και τέκνων. Ωστόσο, δεν σταματούμε εδώ. Παρακολουθούμε και όπου χρειάζονται διορθωτικά μέτρα επεμβαίνουμε με νέες πολιτικές και προσεγγίσεις. Ποια είναι κατά την άποψή σας η εικόνα που επικρατεί σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας και των ίσων ευκαιριών επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης στον χώρο εργασίας; Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε από την επίτευξη του στόχου αυτού; Μιλούν οι αριθμοί από μόνοι τους. Οι γυναίκες συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται στις θέσεις λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη του 2020. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat, μόνο το 34% των διευθυντικών θέσεων καταλαμβάνεται από γυναίκες. Δυστυχώς, όμως, ο αριθμός

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

αυτός μειώνεται για τη χώρα μας, αφού οι γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας αντιστοιχούν στο 27%. Παράλληλα, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Κύπρο το 2019 ανέρχεται στο 10,1%. Η χώρα μας βελτιώνεται συνεχώς, αφού ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι το 14,1%, και γίνονται συνεχή βήματα προς τον στόχο, που δεν είναι άλλος από την ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η προκατάληψη, όχι μόνο από τους άνδρες, αλλά δυστυχώς και μεταξύ γυναικών. Πρακτικά προβλήματα που προκύπτουν μέσα από τους διαφορετικούς ρόλους που οι γυναίκες καλούνται να επιτελέσουν. Παρόλο που οι νέες γενιές μοιράζονται σε μεγαλύτερο βαθμό τις ευθύνες, το κυριότερο βάρος παραμένει στη γυναίκα, μάνα, νοικοκυρά και συνάμα εργαζόμενη. Βρισκόμαστε όμως στη σωστή κατεύθυνση, αφού τα τελευταία χρόνια γυναίκες που πίστεψαν στον εαυτό τους και τους δόθηκε η ευκαιρία σε όλους τους τομείς της οικονομίας, έχουν έμπρακτα αποδείξει πως διαθέτουν όλες τις δυνατότητες και είναι ικανές να φέρουν σε πέρας αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους, όποια θέση κι αν κληθούν να αναλάβουν. Έτσι, ανοίγεται ο δρόμος για να εξαλειφθούν οι προκαταλήψεις. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω όλες εκείνες τις γυναίκες που πρωτοστατούν στον τομέα τους, που αγωνίζονται και φέρνουν την αλλαγή στην κοινωνία και που συμβάλλουν θετικά στο ευρύτερο καλό. Πιστεύω στις γυναίκες που μέσα από τη δουλειά

Θαυμάζω όλες εκείνες τις γυναίκες που πρωτοστατούν στον τομέα τους, που αγωνίζονται και φέρνουν την αλλαγή στην κοινωνία και που συμβάλλουν θετικά στο ευρύτερο καλό

τους φέρνουν καινοτομίες στις επιστήμες, στην τεχνολογία, στην ιατρική, στην αστρονομία και σε όλους τους τομείς. Γυναίκες όπως η Μαρί Κιουρί, η δρ Σάρα Γκίλμπερτ, η Καλλιρρόη Παρρέν και τόσες άλλες σημαντικές αφανείς γυναίκες, όπως η Ροζαλίν Φράνκλιν, της οποίας η συμβολή στην ανακάλυψη της δομής του DNA δεν αναγνωρίστηκε παρά μόνο μετά τον θάνατό της. Όμως, θαυμάζω και κάθε γυναίκα που είτε ως αγρότισσα είτε ως επαγγελματίας διακρίνεται στην οικονομική διεργασία και με την επαρκή συμμετοχή της συμβάλλει στην πρόοδο του κόσμου. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό οι γυναικοκτονίες αλλά και άλλες μορφές βίας έχουν αυξηθεί. Ως μέλος της εκτελεστικής εξουσίας, ποιο είναι το μήνυμα αλλά και η δέσμευσή σας προς αυτές τις γυναίκες; Τελευταίως παρουσιάζεται μια ανησυχητική αύξηση στις γυναικοκτονίες και στα φαινόμενα έμφυλης βίας. Θέση του Υπουργείου μας είναι η τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε, όταν πρόκειται για γυναικοκτονία, αυτό να επενεργεί ως επιβαρυντικός παράγοντας στην επιμέτρηση της ποινής. Πρακτικά έχουμε ενδυναμώσει το πλέγμα στήριξης και προστασίας των θυμάτων με ειδικά κλιμάκια εντός της Αστυνομίας, με εκπαίδευση για καλύτερη διαχείριση του φαινομένου, με τη δημιουργία του πολυθεματικού Σπιτιού της Γυναίκας, το οποίο στηρίζει οικονομικά η κυβέρνηση, και με πολλές άλλες δράσεις που πηγάζουν από την υιοθέτηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Γι’ αυτό, τόσο ως Υπουργός ΔΔΤ αλλά κυρίως ως γυναίκα, το μήνυμα που θέλω να στείλω σε κάθε γυναίκα που μπορεί να βρίσκεται σε μια ατέρμονη και αδιέξοδη συνθήκη είναι πως καμία γυναίκα δεν είναι μόνη.

EconomyToday 57

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Ιωσηφίνα Αντωνίου Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Πρόεδρος ΕΜΔΓ

ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αν και η Κύπρος διαθέτει ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο στα θέματα ισότητας, εντούτοις θέλουμε πολύ χρόνο και πολλά βήματα να διανύσουμε για να κατοχυρωθεί και ουσιαστικά η ισότητα των φύλων στην πράξη. Οι βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα, οι εξουσιαστικές σχέσεις ανάμεσα στα φύλα και οι πολυποίκιλες έμφυλες διακρίσεις που διέπουν όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να αντιμετωπίζουν τη γυναίκα ως το «δεύτερο φύλο». Τα κυριότερα θέματα που αποτελούν ίσως τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών εξακολουθούν να είναι η έμφυλη βία με θύματα γυναίκες, το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών, η συμφιλίωση επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων, η μικρή έως μηδενική εκπροσώπηση των γυναικών στη Βουλή, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στην Ευρωβουλή, στα συμβούλια των μεγάλων εταιρειών και επιχειρήσεων κ.ά.

ΚΑΛΩ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΟΥΝ ΣΤΗ ΒΙΑ που τους ασκείται και να ζητήσουν βοήθεια, έτσι ώστε να μη φτάνουμε στο τραγικό αποτέλεσμα της γυναικοκτονίας. Η Επίτροπος Ισότητας, Ιωσηφίνα Αντωνίου, μιλά στο Economy Today για την ισότητα των δύο φύλων και για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει το Γραφείο της για στήριξη των γυναικών. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται; Φέτος, συμπληρώνονται 45 χρόνια αφότου η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) κάλεσε τα κράτη-μέλη του να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη. Παράλληλα, συμπληρώνονται 27 χρόνια από την υιοθέτηση της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, ενός ιστορικού οδηγού δράσης για τα δικαιώματα των γυναικών, ο οποίος υπεγράφη στο πλαίσιο της Τέταρτης Παγκόσμιας Διάσκεψης για τις Γυναίκες από 189 κράτη, στην πρωτεύουσα της Κίνας. Οι γυναίκες, στις δεκαετίες που μεσολάβησαν, κατάφεραν να επιτύχουν πολλά, μέσα από σκληρούς και εντατικούς αγώνες, συλλογικές διεκδικήσεις και κινητοποιήσεις. Ο δρόμος όμως προς την επίτευξη πλήρους και ουσιαστικής ισότητας είναι ακόμη μακρύς, αφού τα βήματα προς τα εμπρός σημειώνονται με σχετικά αργούς ρυθμούς, τόσο σε 58 EconomyToday

Ενστερνίζομαι τις ιδέες και τους αγώνες γυναικών που πρωτοστάτησαν στα θέματα ισότητας

Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε από την απόλυτη ισότητα στον εργασιακό τομέα αλλά και στον τομέα της πολιτικής; Τόσο στον εργασιακό όσο και στον πολιτικό τομέα βρισκόμαστε αρκετά μακριά ώστε να επιτύχουμε πλήρη ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Σήμερα η αγορά εργασίας στελεχώνεται από μορφωμένες και ικανότατες γυναίκες που δυστυχώς η αξία τους δεν εκτιμάται σε σχέση με τους άνδρες, τόσο σε θέματα αμοιβών όσο και στην ανέλιξή τους σε ανώτερες θέσεις. Οι γυναίκες αμείβονται χαμηλότερα από τους άνδρες για ίσης αξίας εργασία, αφού το τελευταίο καταγεγραμμένο χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών (2018) καταγράφει μια διαφορά της τάξης του 10,4%. Όσον αφορά τον τομέα της πολιτικής, και εκεί τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι ο δείκτης ισότητας των φύλων για το έτος 2021, που δημοσιεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ισότητας των Φύλων στις 28 Οκτωβρίου 2021, καταδεικνύει ότι η Κύπρος

Προσφορά

Αγάπη

Ενσυναίσθηση γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

βρίσκεται στην 21η θέση από το σύνολο των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συνολική βαθμολογία 57 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος που αντανακλά την πρόοδο στα ζητήματα έμφυλης ισότητας ανέρχεται σε 68 μονάδες. Ενώ η χώρα μας έχει καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με τα περισσότερα κράτημέλη στους τομείς της υγείας, της γνώσης, του χρήματος και του χρόνου, στον τομέα της εξουσίας και της πρόσβασης των γυναικών σε θέσεις λήψης σημαντικών αποφάσεων συγκεντρώνει τη χαμηλότερη βαθμολογία. Τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών εκλογών αποδεικνύουν ακριβώς το πόσο μακριά βρισκόμαστε από την απόλυτη ισότητα στην πολιτική. Από 12 βουλεύτριες που είχαμε στην προηγούμενη σύνθεση του κοινοβουλίου, τώρα έχουμε 8. Καμία πολιτική, νομοθετική ή διοικητική προσπάθεια για αποτελεσματική αντιμετώπιση των διακρίσεων κατά των γυναικών δεν μπορεί να επιτύχει, εκτός εάν επιτευχθούν ουσιαστικές τομές, οι οποίες θα καλλιεργούν κουλτούρα ισότητας και πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γι’ αυτό τον λόγο, το Γραφείο Επιτρόπου Ισότητας και ο ΕΜΔΓ αποφάσισαν και σχεδίασαν σειρά επιμορφωτικών σεμιναρίων ενδυνάμωσης της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική. H επιμόρφωση έχει διττό σκοπό. Αφενός την ενίσχυση της γυναικείας πολιτικής συμμετοχής στα όργανα λήψης αποφάσεων, έτσι ώστε να ενισχυθεί η δημοκρατία μέσα από θεσμικές αλλαγές αλλά και να προωθηθεί η ισότητα. Αφετέρου, την ενδυνάμωση των γυναικών και τη δημιουργία ενός ηγετικού προφίλ για διεκδίκηση πολιτικών αξιωμάτων. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Τα εμπόδια τα οποία αντιμετωπίζει μια γυναίκα για να ανελιχθεί στην κορυφή και να σπάσει τη «γυάλινη οροφή» μπορούμε να τα αναζητήσουμε στα στερεότυπα και τις κοινωνικές προκαταλήψεις που τοποθετούν τη γυναίκα στην ιδιωτική σφαίρα της ζωής και τον άντρα στη δημόσια σφαίρα. Επίσης, η έλλειψη δομών στήριξης των γυναικών

Τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών εκλογών αποδεικνύουν πόσο μακριά βρισκόμαστε από την απόλυτη ισότητα στην πολιτική. Από 12 βουλεύτριες που είχαμε στην προηγούμενη σύνθεση του κοινοβουλίου, τώρα έχουμε 8

για συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής είναι ακόμη ένας παράγοντας που κρατά τις γυναίκες μακριά από θέσεις-κλειδιά, ιδιαίτερα όταν οι γυναίκες καλούνται να επιλέξουν μεταξύ καριέρας και οικογένειας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Ενστερνίζομαι τις ιδέες και τους αγώνες γυναικών που πρωτοστάτησαν στα θέματα ισότητας. Για μένα όλες οι γυναίκες που αγωνίστηκαν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τα δικαιώματα των γυναικών, για το δίκαιο, την ελευθερία και τη δημοκρατία αποτελούν πρότυπα και τις θαυμάζω. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό οι γυναικοκτονίες αλλά και άλλες μορφές βίας έχουν αυξηθεί. Ως Επίτροπος Ισότητας, ποιο είναι το μήνυμα αλλά και η δέσμευσή σας προς αυτές τις γυναίκες; Δυστυχώς όλες οι μορφές βίας, όπως η ενδοοικογενειακή βία, η ψυχολογική βία, η οικονομική βία αλλά και οι γυναικοκτονίες, το τελευταίο διάστημα έχουν αυξητική τάση, τόσο παγκόσμια όσο και στη χώρα μας. Οι γυναικοκτονίες είναι αναμφίβολα η πιο ακραία μορφή βίας σε βάρος των γυναικών και διαπράττονται κατά κανόνα από πρώην ή νυν συντρόφους, ως αποτέλεσμα, τις περισσότερες φορές, μιας μακροχρόνιας κακοποιητικής συμπεριφοράς απέναντι στο θύμα. Το μήνυμα προς τις γυναίκες που υφίστανται βία είναι ότι θα πρέπει να ανοίξουν την πόρτα της διαφυγής, να σπάσουν τη σιωπή τους, να μιλήσουν και να αναζητήσουν βοήθεια. Οι δομές του κράτους λειτουργούν πάνω σε 24ωρη βάση. Τώρα με τη λειτουργία του Σπιτιού της Γυναίκας, το οποίο λειτουργεί ως ένα διεπιστημονικό κέντρο, φιλικό προς τα θύματα βίας, όπου επαγγελματίες από διάφορες ειδικότητες και κρατικοί λειτουργοί, όπως κλινικοί ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, ειδικά εκπαιδευμένα μέλη της Αστυνομίας κλπ., εργάζονται κάτω από την ίδια στέγη για σκοπούς παροχής κατάλληλης στήριξης στα θύματα και τις οικογένειές τους, καλώ για ακόμη μία φορά τις γυναίκες να αντιδράσουν στη βία που τους ασκείται και να ζητήσουν βοήθεια, έτσι ώστε να μη φτάνουμε στο τραγικό αποτέλεσμα της γυναικοκτονίας.

EconomyToday 59

Ενσυναίσθηση

χωρίς όρους και όρια

δύναμη

Δέσπω Μιχαηλίδου

Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού κότητας. Σε πρόσφατη διαβούλευση που είχα με την Ομάδα Εφήβων Συμβούλων της Επιτρόπου, τα παιδιά επεσήμαναν ανάμεσα σε άλλα τα πιο κάτω: «τους κοινωνικούς ρόλους για τα δύο φύλα τούς μαθαίνουν τα παιδιά από την Εκκλησία, την κοινωνία, το σχολείο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και την οικογένεια, στην οποία οι γονείς αποτελούν τα πρότυπα και πλάθουν τα “καλούπια” των παιδιών […] (και τα παιδιά συνεχίζουν) στις περιπτώσεις όπου οι πράξεις και η συμπεριφορά ενός ατόμου δεν συνάδουν με τους κοινωνικούς ρόλους που επιτάσσει η κοινωνία, το άτομο δέχεται μεγάλο “πόλεμο” από πολλούς παράγοντες, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται μελλοντικά να ορθοποδήσει. Η κριτική και ο “πόλεμος” συνήθως επέρχονται από άτομα τα οποία ακολουθούν τους κανόνες. Συνήθως σε κρίνουν άσχημα, σε βλέπουν υποτιμητικά, σε απορρίπτουν, γιατί δεν ακολουθείς τα “πρέπει” της κοινωνίας, ενώ σε μεγαλύτερη ηλικία αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απόλυση ή μη εργοδότηση».

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ είναι μια πραγματικότητα, επισημαίνει η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, προσθέτοντας πως «η δομημένη ιεραρχία πάνω σε αντρικά στερεότυπα και οι κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από τον μύθο της αδύναμης γυναίκας δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα για την ανέλιξη των γυναικών σε ιεραρχικές θέσεις ή θέσεις εξουσίας». Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρατηρούνται τέτοιες συμπεριφορές και σε πιο νεαρές ηλικίες, π.χ. σε εφήβους; Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και οι ραγδαίες αλλαγές στη χρήση της τεχνολογίας και της επιστήμης μάς δημιουργούν την εντύπωση πολλές φορές ότι αυτά έφεραν και μετατόπιση της κοινωνίας ως προς την ισότητα των δύο φύλων. Δυστυχώς, όμως, τα στερεότυπα και οι διακρίσεις ως προς τη θέση της γυναίκας ακόμα καλά κρατούν: η κοινωνική κατασκευή του φύλου, που επηρεάζεται έντονα από τις κοινωνικές και θρησκευτικές αντιλήψεις, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως προς το ποιος είναι ο ρόλος της γυναίκας ως συντρόφου, μητέρας και εργαζόμενης, είναι μια πραγματικότητα. Αν θυμηθούμε δε ειδεχθή εγκλήματα που συγκλόνισαν την κυπριακή κοινωνία τα τελευταία χρόνια, γίνεται φανερό ότι η βία κατά των γυναικών γενικά, και ειδικότερα στο πλαίσιο ερωτικών σχέσεων, εξακολουθεί να συνιστά παθογένεια και της κυπριακής κοινωνικής πραγματι60 EconomyToday

Τους κοινωνικούς ρόλους για τα δύο φύλα τούς μαθαίνουν τα παιδιά από την Εκκλησία, την κοινωνία, το σχολείο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και την οικογένεια, στην οποία οι γονείς αποτελούν τα πρότυπα και πλάθουν τα «καλούπια» των παιδιών

Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε από την ισότητα των δύο φύλων και των ίσων ευκαιριών επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης; Βλέπω ότι η χώρα μας σε θέματα ισότητας των δύο φύλων στον τομέα της επαγγελματικής ανέλιξης έχει διανύσει τεράστια απόσταση σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα: αναλογιστείτε τη ζωή των μητέρων και των γιαγιάδων μας σε σχέση με τη δική μας σήμερα – σαφώς και τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Από τις αγροτικές κοινότητες, όπου η γυναίκα ήταν ως επί το πλείστον στο σπίτι νοικοκυρά, και για τη φροντίδα των παιδιών και στις αγροτικές εργασίες, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να έχει το δικό της εισόδημα, φτάνουμε στο σήμερα όπου η πλειοψηφία των γυναικών εργάζεται και κάποιες γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να είναι οικονομικά ανεξάρτητες. Έχουμε όμως ακόμα μακρύ δρόμο να διανύσουμε μπροστά μας: σύμφωνα με την εκστρατεία «Ισότητα των φύλων: Μέχρι το εκατό» του οργανισμού Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου (MIGS), η Κύπρος βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ στη συμμετοχή γυναικών σε διοικητικές και διευθυντικές θέσεις εργασίας. Επίσης, σύμφωνα με έρευνα της UNICEF η οποία

Προσφορά Αγάπη

γυναίκα σημαίνει Ζωή Δημιουργία

παρουσιάζει τις φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές 41 πλούσιων και μεσαίου εισοδήματος χωρών, η Κύπρος κατατάσσεται, μαζί με την Ελλάδα και την Ελβετία, στις τρεις τελευταίες θέσεις. Η έρευνα για την καταγραφή των πολιτικών αυτών χρησιμοποίησε τέσσερις δείκτες σε επίπεδο χώρας: (α) τη διάρκεια της άδειας μετ’ αποδοχών που διατίθεται στις μητέρες, (β) τη διάρκεια της άδειας μετ’ αποδοχών που διατίθεται στους πατεράδες, (γ) το ποσοστό των παιδιών κάτω των 3 ετών στα κέντρα παιδικής φροντίδας και (δ) το ποσοστό των παιδιών μεταξύ των 3 ετών και της ηλικίας για υποχρεωτική φοίτηση σε κέντρα φροντίδας ή προδημοτικής. Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει μια εργαζόμενη μητέρα και ποια επίδραση έχουν αυτά στα παιδιά; Μια μητέρα που έχει χάσει τη δουλειά της ή αδυνατεί να εξεύρει εργασία και εξαρτάται αποκλειστικά ή εν μέρει από το εισόδημα του συζύγου της ή την οικονομική βοήθεια από την οικογένειά της, καθίσταται σε πολλές περιπτώσεις, τόσο η ίδια όσο και η οικογένειά της, ευάλωτη. Όταν η μητέρα εργάζεται και συμβάλλει στον οικογενειακό προϋπολογισμό και είναι σε θέση να ικανοποιεί τις δικές της ανάγκες και να φροντίζει τα παιδιά της, αυτό όχι μόνο της δίνει προσωπική ικανοποίηση, αλλά και την ενδυναμώνει. Το κράτος, αναγνωρίζοντας τον πρωταρχικό ρόλο και των δύο γονέων σε ό,τι αφορά την προώθηση της ευημερίας των παιδιών, θα πρέπει να είναι υποστηρικτικό, προκειμένου οι γονείς να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Θεωρώ ότι η εφαρμογή και ο σεβασμός των δικαιωμάτων των παιδιών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από τα μέτρα που λαμβάνονται για τη στήριξη και ευημερία των γονέων τους ή του κηδεμόνα τους. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι θα πρέπει να λαμβάνονται πάντοτε υπόψη οι πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και οι όποιες πολιτικές αποφάσεις να σχεδιάζονται με τρόπο που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους. Ως Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού, ποια άλλα μέτρα εισηγείστε για συμφιλίωση της

Η βία κατά των γυναικών γενικά, και ειδικότερα στο πλαίσιο ερωτικών σχέσεων, εξακολουθεί να συνιστά παθογένεια και της κυπριακής κοινωνικής πραγματικότητας

οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή; Είμαι της άποψης ότι οι αποτελεσματικές πολιτικές για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής θα πρέπει να στηρίζονται σε έναν ολιστικό σχεδιασμό, ο οποίος να περιλαμβάνει ένα ισορροπημένο πακέτο πολιτικών που να αποσκοπούν στην παροχή χρόνου, πόρων και υπηρεσιών με παιδοκεντρικό χαρακτήρα. Πολλά μέτρα μπορούν να ληφθούν και υπάρχουν εισηγήσεις: (α) Κατάλληλα πληρωμένη άδεια (άδεια μητρότητας, πατρότητας, γονική άδεια και άδεια για τη φροντίδα άρρωστων μικρών παιδιών) και στους δύο γονείς/κηδεμόνες για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών. (β) Υποστηρικτικά μέτρα για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό των παιδιών τους πρώτους 6 μήνες της ζωής τους, αλλά και για τη συνέχισή του για όσο χρονικό διάστημα επιλέγει να θηλάσει η μητέρα. (γ) Διασφάλιση ότι κάθε παιδί έχει πρόσβαση σε οικονομικά προσιτούς και ποιοτικούς βρεφοπαιδοκομικούς σταθμούς και στην προδημοτική εκπαίδευση. (δ) Παροχή επιδομάτων τέκνου. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Από προσωπική μου εμπειρία πιστεύω ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Ο τρόπος που μεγαλώσαμε, οι πεποιθήσεις και τα στερεότυπα που κουβαλούμε, όπως μας εμφυτεύθηκαν από την οικογένειά μας και τον κοινωνικό περίγυρο, είναι το αμέσως επόμενο εμπόδιο. Η δομημένη ιεραρχία πάνω σε αντρικά στερεότυπα και οι κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από τον μύθο της αδύναμης γυναίκας δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα για την ανέλιξη των γυναικών σε ιεραρχικές θέσεις ή θέσεις εξουσίας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η λέξη «ισχυρή» στην ερώτηση περιορίζει το πεδίο αναφοράς. Προσωπικά νιώθω πως στη ζωή μου δεν είχα ως πρότυπα «ισχυρούς» άντρες ή γυναίκες, αλλά θαυμάζω και θαύμαζα πάντα τον άνθρωπο –γυναίκα ή άντρα– που με θάρρος και γενναιότητα αντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις, χωρίς να εγκαταλείπει τα πιστεύω του και την αλήθεια του. Θαυμάζω λοιπόν οποιαδήποτε γυναίκα φέρει αυτά τα χαρακτηριστικά.

EconomyToday 61

δύναμη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

Ευτυχία

Δρ Χριστίνα Γιαννάκη

Γενική Διευθύντρια Υπουργείου Υγείας

στις ΗΠΑ εκφράζει την ισχυρή βούληση της εποχής προς αλλαγή του φαινομένου αυτού. Ο πρόσφατος διορισμός γυναίκας στην Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας, καθώς και η εκλογή γυναίκας στην Προεδρία της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελούν μόνο κάποια από τα απτά παραδείγματα προς την κατεύθυνση αυτή. Η άποψή μου είναι ότι τα στερεότυπα αυτά θα αλλάξουν σταδιακά με την κατάλληλη παιδεία. Η παιδεία πρέπει να αρχίζει από το νηπιαγωγείο και να συνεχίζεται εφ’ όρου ζωής.

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ σε πολλές περιπτώσεις είναι δύσβατος και γεμάτος από εμπόδια που πηγάζουν από στερεοτυπικές συμπεριφορές και απαιτήσεις. Το πιο πάνω τονίζει η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας δρ Χριστίνα Γιαννάκη, σημειώνοντας πως «οι σύγχρονες πολιτείες είναι αυτές που οφείλουν να παρέχουν στις οικογένειες τέτοιες δομές ώστε οι γυναίκες να μη χρειάζεται να επιλέγουν μεταξύ οικογένειας και επαγγελματικής καριέρας». Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Ως γυναίκες, έχουμε όντως κάνει αρκετά και σημαντικά βήματα ως προς την εξάλειψη των διακρίσεων ανάμεσα στα δύο φύλα. Όμως, συνεχίζουμε να ζούμε σε μια, ομολογουμένως, ανδροκρατούμενη κοινωνία. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα στερεότυπα για τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, σε κοινωνικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες, καθώς και στην έλλειψη δομών για τα παιδιά. Οι ρόλοι των δύο φύλων δεν προέκυψαν αυθαίρετα αλλά συνδέονται ιστορικά με τη θέση που κατείχαν τα δύο φύλα από την αρχαιότητα. Η θέση των δύο φύλων είχε αντίκτυπο και στον καθορισμό του κοινωνικού τους ρόλου, με τη γυναίκα να παραμένει στην πιο αδύναμη θέση. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα δημιούργημα που διαιωνίζεται, με διάφορες εναλλαγές ανάμεσα στις διαφορετικές κοινωνίες. Ο τρόπος που αντέδρασε ο πλανήτης στην περίπτωση του διορισμού της πρώτης γυναίκας Αντιπροέδρου 62 EconomyToday

Προσωπικά, αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω, σίγουρα θα κρατούσα καλύτερα την ισορροπία μεταξύ οικογένειας και καριέρας

Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ο εργασιακός τομέας εξακολουθεί να είναι ένας τομέας όπου τα στερεότυπα και οι αντιλήψεις για τη θέση και τον ρόλο των δύο φύλων συνεχίζουν να βρίσκουν απήχηση. Ακόμη και σήμερα, παρόλο που πολλές γυναίκες είναι πιο μορφωμένες ή έχουν αποκτήσει ίσες ή και μεγαλύτερες δεξιότητες από τους άντρες, λόγω ακριβώς αυτών των στερεοτύπων και αντιλήψεων, παραμένουν σε χαμηλά αμειβόμενες θέσεις. Και είναι γεγονός ότι μια γυναίκα, για να πετύχει, συνήθως πρέπει να καταβάλει τη διπλάσια προσπάθεια απ’ ό,τι ένας άντρας. Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται φαινόμενο της γυάλινης οροφής (glass ceiling), αποτελεί δυστυχώς ακόμη κοινή πρακτική σε όλο τον κόσμο. Στη σύγχρονη κοινωνία μας, πολλά βήματα έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή. Χρειάζεται όμως ένας συνεχής αγώνας και μια συνολική αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού, ώστε να επέλθει η εξίσωση των φύλων και να δίνονται ίσες ευκαιρίες ανέλιξης, στη βάση αντικειμενικών και επαρκώς τεκμηριωμένων κριτηρίων. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Μια γυναίκα, υπό τις απαιτητικές συνθήκες και υποχρεώσεις της εποχής μας, χρειάζεται σε κάποιες περιπτώσεις να υπερβάλει εαυτόν για να καταφέρει να ισορροπεί ανάμεσα στον κοινωνικό, επαγγελματικό και προσωπικό της ρόλο. Ο ρόλος της μάνας, της

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

συντρόφου και της οικονομικά ανεξάρτητης γυναίκας απαιτεί θυσίες, αλλά και κατανόηση και δραστικά μέτρα από την πολιτεία. Ο δρόμος προς την κορυφή σε πολλές περιπτώσεις είναι δύσβατος και γεμάτος από εμπόδια που πηγάζουν από στερεοτυπικές συμπεριφορές και απαιτήσεις. Ζούμε σε μια εποχή έντονης αμφισβήτησης των αξιών, με τα φαινόμενα βίας να πληθαίνουν συνεχώς και τις ανθρώπινες αρετές να φθίνουν. Ακόμη και η θέση της γυναίκας στην κοινωνία είναι πλήρως συνυφασμένη με τα φαινόμενα αυτά. Οι σύγχρονες πολιτείες είναι αυτές που οφείλουν να παρέχουν στις οικογένειες τέτοιες δομές ώστε οι γυναίκες να μη χρειάζεται να επιλέγουν μεταξύ οικογένειας και επαγγελματικής καριέρας. Η δε εμπλοκή του πατέρα στη φροντίδα των παιδιών, με την εισαγωγή υποβοηθητικών δομών από τα κράτη, θα άρει αυτή την αδικία κατά των γυναικών, η οποία φέρει έναν έμφυλο χαρακτήρα. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή μου προς τις νέες γυναίκες είναι να προχωρούν να κάνουν την οικογένειά τους και ταυτόχρονα να βλέπουν και την καριέρα τους, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όπως πράττω εγώ. Σίγουρα να βλέπουν και το σπίτι τους, αφού όταν κάνουν παιδιά έχουν και την ανάλογη ευθύνη. Προσωπικά, αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω, σίγουρα θα κρατούσα καλύτερα την ισορροπία μεταξύ οικογένειας και καριέρας. Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Τα μέτρα της πολιτείας για εξάλειψη των διακρίσεων ανάμεσα στα δύο φύλα μπορούν να χαρακτηριστούν ως ουσιώδη ως προς την προστασία τόσο των γυναικών όσο και των αντρών στον επαγγελματικό τομέα. Η εισαγωγή του θεσμού του Επιτρόπου για την Ισότητα των Φύλων είναι μια σημαντική πολιτειακή καταξίωση ως προς τον σχεδιασμό των πολιτικών για την ισότητα των φύλων.

Ζούμε σε μια εποχή έντονης αμφισβήτησης των αξιών, με τα φαινόμενα βίας να πληθαίνουν συνεχώς και τις ανθρώπινες αρετές να φθίνουν. Ακόμη και η θέση της γυναίκας στην κοινωνία είναι πλήρως συνυφασμένη με τα φαινόμενα αυτά

Ειδικότερα, σχετικά με τον χώρο εργασίας, η σύσταση και λειτουργία της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΕΙΦ), βάσει του περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμου, αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα ως προς την παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας. Βασικός γνώμονας είναι η διατήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης αντρών και γυναικών στην πρόσβαση σε επαγγελματικό προσανατολισμό, στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και στους όρους και τις συνθήκες παροχής τους, στην πρόσβαση στην απασχόληση, στους όρους και στις συνθήκες απασχόλησης, περιλαμβανομένης και της επαγγελματικής ανέλιξης, και στους όρους και στις προϋποθέσεις απόλυσης, ενώ απαγορεύει ρητά τη σεξουαλική παρενόχληση και παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Επιπλέον, νομοθετικές ρυθμίσεις όπως η παραχώρηση άδειας πατρότητας και η διευκόλυνση του μητρικού θηλασμού και της φροντίδας του παιδιού κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας αποτελούν ουσιαστικά μέτρα προς την ορθή κατεύθυνση. Μέριμνά μας θα πρέπει να είναι ο σχεδιασμός εκείνων των πολιτικών και η εφαρμογή εκείνων των μέτρων που θα υποβοηθούν τον ρόλο της γυναίκας και θα οδηγούν στην αποδοχή και αποσυμφόρησή της, ώστε να μπορεί επίσης να ενταχθεί στον χώρο εργασίας και να ανελιχθεί. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Πρότυπα για εμένα αποτελούν γενικά όλοι οι χαρακτήρες που με αυταπάρνηση, δυναμισμό και επιμονή καταφέρνουν να ξεπερνούν τα εμπόδια και να συνεχίζουν επιτυχώς την πορεία τους, είτε σε προσωπικό είτε σε κοινωνικό είτε σε επαγγελματικό επίπεδο. Για μένα προσωπικά, πρότυπο αποτελεί η μητέρα μου. Μια γυναίκα δυναμική, μορφωμένη και συνάμα χαμηλού προφίλ. Σε ένα άλλο επίπεδο, από τα παιδικά μου χρόνια θαύμαζα τη Μαρί Κιουρί. Μεγάλωσα διαβάζοντας τη βιογραφία της, γραμμένη από την κόρη της, Εύα. Μια μοναδική γυναίκα με αφοσίωση στο έργο της που κατάφερε να προσφέρει στην ανθρωπότητα τη γνώση για τη ραδιενέργεια. Η ανακάλυψή της αυτή αποτέλεσε τη βάση για την ακτινοθεραπεία και έτσι σώζεται μέχρι και σήμερα η ζωή πολλών συνανθρώπων μας.

EconomyToday 63

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Ειρήνη Γεωργαλλά

Επικεφαλής του Τμήματος Οικονομικής Διπλωματίας, Υπουργείο Εξωτερικών

Κύπρος κατατάσσεται στην 24η θέση στην ΕΕ στον τομέα της εξουσίας και της πρόσβασης των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων, με βαθμολογία 30 από τα 100. Συνεπώς, φαίνεται ότι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη χώρα μας, για πρόσβαση σε πιο υψηλές θέσεις εργασίας, είναι πολλά. Το να ερμηνεύεται το φαινόμενο αυτό ως έλλειψη ενδιαφέροντος εκ μέρους των γυναικών, χωρίς να αναζητούνται τα βαθύτερα αίτια, είναι στην καλύτερη περίπτωση αφελές και στη χειρότερη υποκριτικό.

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΗΤΑΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα, όμως αυτό φαίνεται σταδιακά να αλλάζει, σημειώνει η κ. Ειρήνη Γεωργαλλά, προσθέτοντας πως, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στους χώρους εργασίας, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Τα έμφυλα στερεότυπα και οι διακρίσεις εξακολουθούν να υφίστανται επειδή διατηρούνται και αναπαράγονται από την κοινωνία, την εκπαίδευση, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την ψυχαγωγία. Μπορεί από χώρα σε χώρα να διαφέρουν σημαντικά σε περιεχόμενο και ένταση, όμως σε όλες τις περιπτώσεις αφορούν βαθιά ριζωμένες συμπεριφορές, αξίες, κανόνες και προκαταλήψεις, οι οποίες για να αντιμετωπιστούν χρειάζονται όραμα, ολοκληρωμένες προσεγγίσεις, στοχευμένες δράσεις και επιμονή. Πόσο εύκολο είναι για μια γυναίκα στη χώρα μας να ανέβει επαγγελματικά σε πιο υψηλές θέσεις εργασίας; Νομίζω το ερώτημα απαντάται αν ρίξουμε απλά μια ματιά στους αριθμούς. Σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) 2021, η 64 EconomyToday

Φαινομενικά αθώες ερωτήσεις, όπως «πώς καταφέρνεις να συνδυάζεις καριέρα και οικογένεια» απευθύνονται πάντα σε γυναίκες. Ως εκ τούτου, το «δίλημμα» καριέρα Ἡ οικογένεια απασχολεί τις γυναίκες, αλλά σπανίως Ἡ ποτέ τους άνδρες

Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε, κατά την άποψή σας, από την απόλυτη ισότητα στους χώρους εργασίας; Ισότητα στον χώρο εργασίας σημαίνει ίσες ευκαιρίες και ίσες αμοιβές. Σημαίνει επίσης προστασία της μητρότητας και καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης. Ενώ έχουν γίνει αρκετά βήματα μέχρι σήμερα, τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς, εντούτοις η πρόοδος είναι αργή. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ εκτιμά ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στην οικονομική συμμετοχή και ευκαιρία θα χρειαστεί 268 χρόνια για να κλείσει. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι ο δρόμος μέχρι την απόλυτη ισότητα στους χώρους εργασίας είναι μακρύς. Στον δικό σας τομέα, αυτόν της διπλωματίας, συναντάμε περισσότερους άνδρες παρά γυναίκες; Αν ναι, πού το αποδίδετε; Παρόλο που σύμφωνα με έρευνες φαίνεται να έχει επιτευχθεί πρόοδος στη συμμετοχή των γυναικών στη διπλωματία, το ποσοστό που αφορά τις ηγετικές θέσεις του τομέα παραμένει χαμηλό (περίπου στο 20% για πρέσβεις παγκόσμια). Η διπλωματία ήταν παραδοσιακά ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα, όμως αυτό φαίνεται σταδιακά να αλλάζει. Παράλληλα, χρειάζεται να γίνουν

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

περισσότερα, ώστε το συγκεκριμένο επάγγελμα να είναι εξίσου ελκυστικό, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, με πολιτικές και μέτρα που να σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τη συμφιλίωση της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και με την αντιμετώπιση των έμφυλων στερεοτύπων, που θέλουν τις γυναίκες να έχουν επιβαρυμένο ρόλο στη φροντίδα της οικογένειας. Στον «οργανικό» μου τομέα, τη δημόσια υπηρεσία (βρίσκομαι στο Υπουργείο Εξωτερικών με απόσπαση από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών), το ποσοστό εισδοχής των γυναικών είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό των ανδρών (περίπου 67%), ενώ έχουν περίπου ισόποση εκπροσώπηση σε ανώτερες θέσεις. Θεωρώ πως και αυτό σχετίζεται με στερεότυπα, που θέλουν τη γυναίκα να αναλαμβάνει μεγαλύτερο μέρος ευθύνης από τον άνδρα στην οικογενειακή φροντίδα και την ωθούν να αναζητεί συνθήκες εργασίας που τη διευκολύνουν προς αυτό τον σκοπό. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Είναι πολλά και διαφορετικής φύσης. Πιστεύω, όμως, ότι στην πλειοψηφία τους έχουν ρίζες στις έμφυλες προκαταλήψεις και στερεότυπα. Για παράδειγμα, φαινομενικά αθώες ερωτήσεις, όπως «πώς καταφέρνεις να συνδυάζεις καριέρα και οικογένεια» ή «ποιος φροντίζει τα παιδιά όταν λείπεις», απευθύνονται πάντα σε γυναίκες και συμβάλλουν στο να συντηρείται το στερεότυπο που ανέφερα και προηγουμένως. Ως εκ τούτου, το «δίλημμα» καριέρα ή οικογένεια απασχολεί τις γυναίκες, αλλά σπανίως ή ποτέ τους άνδρες. Υπάρχει επίσης και το στερεότυπο που παρουσιάζει τις γυναίκες ως το «συναισθηματικό» φύλο και με βάση αυτό θεωρούνται ακατάλληλες για θέσεις οι

Θαυμάζω την Πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern. Με το ηγετικό της στιλ και με επίκεντρο την ενσυναίσθηση, καλλιεργεί ένα νέο πρότυπο πολιτικού

οποίες απαιτούν ψυχρή λογική και αποφασιστικότητα. Άλλο σημαντικό εμπόδιο στην επαγγελματική πορεία των γυναικών είναι τα κοινωνικά δίκτυα που δημιουργούνται στους επαγγελματικούς χώρους και που αξιοποιούνται για ανέλιξη μέσω γνωριμιών, επαφών ή παροχή συστάσεων. Μελέτες δείχνουν ότι τα δίκτυα αυτά είναι συνήθως ομόφυλα, συνεπώς από τη στιγμή που τα υψηλά στρώματα ιεραρχίας είναι ανδροκρατούμενα, η πρόσβαση για τις γυναίκες γίνεται δυσκολότερη. Τι θα συμβουλεύατε μια γυναίκα που αρχίζει τώρα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να μη διστάζει όταν τις παρουσιάζονται μεγάλες ευκαιρίες και να αποβάλει το βαρίδι της αυτοαμφιβολίας. Όπως το είχε θέσει εύστοχα η πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Ine Soreide κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Γυναίκες στη Διπλωματία», που διοργάνωσε το ΥΠΕΞ τον Φεβρουάριο του 2020 στην Κύπρο, «υπάρχει πάντα η επιλογή της εξόδου (από μια θέση), αλλά δεν θα υπάρχει πάντα το σημείο εισόδου». Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Την Πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern. Με το ηγετικό της στιλ και με επίκεντρο την ενσυναίσθηση, καλλιεργεί ένα νέο πρότυπο πολιτικού και καταρρίπτει τον μύθο ότι η αποφασιστικότητα σε κρίσιμες καταστάσεις συνδέεται απαραίτητα με στοιχεία αρρενωπότητας και σκληρότητας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στάση της μετά την τρομοκρατική επίθεση σε θρησκευτικούς χώρους στη Νέα Ζηλανδία το 2019, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους 50 άτομα. Η Ardern απέφυγε τη ρητορική μίσους και θυμού και επέλεξε να επικεντρωθεί στην ανακούφιση των πενθούντων και στην τροποποίηση των νόμων περί οπλοκατοχής στη χώρα, αποσπώντας διθυραμβικά σχόλια από τον διεθνή Τύπο.

EconomyToday 65

δύναμη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

Ευτυχία

ΕΛΕΝΑ ΑΝΔΡΕΟΥ

Managing Director της McDonald’sTM Κύπρου στην επαγγελματική του κορυφή θα πρέπει να κάνει προσωπικές θυσίες. Για παράδειγμα, μια προσωπική θυσία που κάνει ένας άνθρωπος που θέλει να φτάσει στην κορυφή είναι ο χρόνος που περνά με την οικογένειά του. Αυτό όμως είναι επιλογή του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Για να απαντήσω όμως και στο ερώτημά σας, μια γυναίκα θα συναντήσει εμπόδια μπροστά της αν υπάρχουν απέναντί της οι απαρχαιωμένες αντιλήψεις που ανέφερα προηγουμένως.

ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ είναι αυτός που σε εμπνέει μέσα από τα λόγια και τις πράξεις του, από όποια θέση κι αν βρίσκεται. Κι αυτό ισχύει και για τα δύο φύλα, υπογραμμίζει η κ. Έλενα Ανδρέου, τονίζοντας ότι γιορτάζει την 8η Μαρτίου κάνοντας μόνο θετικές σκέψεις.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της, βλέποντας κάθε εμπόδιο σαν μια ευκαιρία για να αναπτύξει πιο πολύ τις δεξιότητές της. Επίσης, να θέτει τους στόχους που την εκφράζουν και να μένει αφοσιωμένη σε αυτούς. Για εμένα προσωπικά, επιτυχημένος άνθρωπος είναι αυτός που σε εμπνέει μέσα από τα λόγια και τις πράξεις του, από όποια θέση κι αν βρίσκεται. Κι αυτό ισχύει και για τα δύο φύλα.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμη στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Προτιμώ να γιορτάζω αυτή την τόσο όμορφη και ξεχωριστή μέρα κάνοντας μόνο θετικές σκέψεις. Δεν είμαι σίγουρη αν αυτά τα στερεότυπα τροφοδοτούνται ακόμη από απαρχαιωμένες αντιλήψεις προηγούμενων γενεών, αλλά είμαι βέβαιη ότι η κοινωνία μας κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να διασφαλίζει την ισότητα των δύο φύλων. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και έτσι πρέπει να αισθάνεται, τόσο από τον εργοδότη του όσο και από τους συναδέλφους του. Αυτό πράττει και η McDonald’s! Δίνει ίσες ευκαιρίες στους ανθρώπους της, αποτελώντας παράδειγμα προς μίμηση. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η κορυφή δεν είναι πάντα συνώνυμη με την επιτυχία και την ευτυχία. Κάθε άνθρωπος που θέλει να φτάσει 66 EconomyToday

θαυμάζω τη μητέρα μου και νοσταλγώ τα χρόνια που ήταν μαζί μας. Αποτελεί διαχρονικά την κύρια πηγή έμπνευσής μου

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Κάθε μέτρο είναι σημαντικό να βρίσκεται σε μια διαδικασία συνεχούς εξέλιξης (προς όφελος των δικαιωμάτων του ανθρώπου). Ας μην περιοριστούμε μόνο στο περιβάλλον της εργασίας, αλλά ας δούμε τον άνθρωπο (γυναίκα/άνδρα) από τη σφαιρική παρουσία του σε όλους τους τομείς της κοινωνίας. Αξίζει και πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια και σεβασμό, όπου κι αν βρίσκεται, ανεξαρτήτως φύλου. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν υπάρχουν ισχυρές και μη ισχυρές προσωπικότητες, αλλά άνθρωποι που σε εμπνέουν… ο καθένας μέσα από τον δικό του ρόλο. Προσωπικά, θαυμάζω τη μητέρα μου και νοσταλγώ τα χρόνια που ήταν μαζί μας. Αποτελεί διαχρονικά την κύρια πηγή έμπνευσής μου και κάποιες στιγμές σκέφτομαι πόσα περισσότερα θα μπορούσα να μάθω από την ίδια, αν ακόμη ζούσε.

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

Χριστίνα Αριστοδήμου Director, Aristo Developers Ltd

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή των στερεοτύπων και των έμφυλων διακρίσεων, τονίζει η κ. Χριστίνα Αριστοδήμου.

από την επιστημονικά τεκμηριωμένη διαφορετικότητα της φύσης των δύο φύλων. Η διαφορετικότητα όμως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με την ανισότητα, αλλά να αλληλοσυμπληρώνεται με στόχο την ισορροπία, τη συνεργασία και κατ’ επέκταση την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρά τη θεσμική κατοχύρωση ίσων δικαιωμάτων μεταξύ ανδρών και γυναικών, ποικίλα σεξιστικά στερεότυπα εξακολουθούν να επιβαρύνουν και να καταπιέζουν τις γυναίκες. Η ισότητα ανδρών και γυναικών αποτελεί μια από τις θεμελιώδεις αξίες του Κοινοτικού Δικαίου. Αυτό που θα πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι η ισότητα δεν κατοχυρώνεται μόνο μέσα από τους νόμους, αλλά και στην πράξη, μέσα στην καθημερινότητά μας. Αυτή η μάχη ακόμη δεν έχει κερδηθεί. Τα όποια φαινόμενα παρέκκλισης παρατηρούνται, οφείλουμε συλλογικά να τα στιγματίζουμε, να τα αναδεικνύουμε και να τα καταδικάζουμε. Είναι πολύ σημαντικό να απαλλαγούμε από πεπαλαιωμένες αντιλήψεις της κυπριακής κουλτούρας. Καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή αυτών των στερεοτύπων με τη νέα γενιά μπορεί να διαδραματίσει αναντίλεκτα η παιδεία και ασφαλώς η εκπαίδευση τόσο των κοριτσιών όσο και των αγοριών. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι ίσες ευκαιρίες δεν θα έπρεπε καν να είναι θέμα συζήτησης. Αν και έγιναν πολλά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορούμε να πούμε ότι πετύχαμε ακόμα πλήρη ισότητα στον εργασιακό χώρο. Αυτό φαίνεται και από την πολύ μικρή παρουσία γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, κάτι που οφείλεται στη νοοτροπία που υπάρχει διαχρονικά ότι αυτοί που αποφασίζουν, ακόμα και σήμερα, είναι άντρες. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η Κύπρος βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όσον αφορά τη συμμετοχή γυναικών σε διοικητικές και διευθυντικές θέσεις (ποσοστό 19%, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 37%). Επιπλέον, η ισότητα στον χώρο εργασίας δεν αφορά μόνο τα ίσα δικαιώματα της εργαζόμενης γυναίκας. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα ισορροπημένο εργασιακό περιβάλλον επιφέρει αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης των εργαζομένων, καθώς και αύξηση των καινοτόμων δράσεων, και αυτό απορρέει

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Επειδή τελευταία διαβάζω Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, πιστεύω πολύ στο ρητό του Σωκράτη «Γνώθι σαυτόν», ότι δηλαδή η γνώση της άγνοιας είναι η αρχή της αυτογνωσίας. Να έχει λοιπόν επίγνωση του εαυτού της, να προκαλεί τα όρια των δυνατοτήτων της, να είναι επιδεκτική σε νέες προκλήσεις, να καλωσορίζει νέες εμπειρίες, να είναι αποφασιστική και συνειδητοποιημένη για τα θέλω της, να δουλεύει άοκνα για την επίτευξη των στόχων της, να είναι ειλικρινής, να έχει τόλμη, έντονο αίσθημα ευθύνης και ήθος και κυρίως να πιστεύει στον εαυτό της. Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Δεν έχω δει μέχρι στιγμής ουσιαστικά μέτρα που να βελτιώνουν την υφιστάμενη κατάσταση, όπως η παροχή περισσότερων διευκολύνσεων για τη φροντίδα των παιδιών, το δικαίωμα απασχόλησης από το σπίτι ή την εφαρμογή ευέλικτου εργασιακού ωραρίου, ή την παροχή σημαντικής κρατικής ενίσχυσης προς ενδιαφερόμενες γυναίκες για ανάδειξη πρωτοβουλιών επιχειρηματικότητας. Η στήριξη και κατανόηση της γυναίκας και κυρίως των ευθυνών που από τη φύση της την «βαραίνουν» είναι απολύτως αναγκαία στην αναδιαμόρφωση του εργασιακού πεδίου, ώστε αυτό να παρέχει ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα και στα δύο φύλα, αλλά παράλληλα και ίσο καταμερισμό ευθυνών.

Θαυμάζω τις δυναμικές, φιλόδοξες, δραστήριες γυναίκες, με αρχές, ήθος και ενσυναίσθηση

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω τις δυναμικές, φιλόδοξες, δραστήριες γυναίκες, με αρχές, ήθος και ενσυναίσθηση, που εξελίσσουν την προσωπικότητά τους και αναδεικνύουν τα ταλέντα τους. Είχα την ευλογία να μεγαλώσω σε ένα οικογενειακό περιβάλλον έξυπνων, φιλοπρόοδων και δυναμικών γυναικών, γεγονός που μου ενέπνευσε τον σεβασμό προς τους άνδρες της οικογένειας ως προς τη σχετική με το θέμα μας στάση και αντιμετώπισή τους.

EconomyToday 67

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Λουκία Βασιλειάδη

Marketing Manager, Leroy Merlin

είναι στο σπίτι με τα παιδιά τους, ενώ οι άντρες δεν έχουν την ίδια πίεση. Και ούτε έχουν την ίδια πίεση για την εμφάνισή τους ή τη συμπεριφορά τους. Γενικά, οι γυναίκες κρίνονται πολύ περισσότερο από ό,τι οι άντρες και αυτό το είδος της πίεσης πιστεύω θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να εξαλειφθεί, καθώς είναι ενσταλαγμένο βαθιά στην κοινωνία.

ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΛΗΣΗ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΝΤΑ ΤΡΟΠΟΣ, εξηγεί η κ. Λουκία Βασιλειάδη, η οποία, αναφερόμενη σε θέματα ισότητας στον εργασιακό τομέα, σημειώνει πως, αν και υπάρχει βελτίωση, εντούτοις κάποιοι τομείς, όπως αυτός της πολιτικής, εξακολουθούν να είναι ανδροκρατούμενοι. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, ιδίως όσον αφορά την απόκτηση περισσότερων δικαιωμάτων, αλλά ακόμα χρειάζεται να υπάρξει μεγαλύτερη πρόοδος όσον αφορά τις κοινωνικές προσδοκίες που εξακολουθούν να υπάρχουν για τις γυναίκες. Η κοινωνία εξακολουθεί να αναμένει από τις γυναίκες να είναι αδύνατες, να είναι καλές μητέρες, καλές σύζυγοι και επίσης επαγγελματίες. Στον χώρο εργασίας, παρόλο που οι γυναίκες έχουν πλέον υψηλότερες θέσεις και βλέπουμε περισσότερες γυναίκες CEO, εξακολουθεί να υπάρχει η προσδοκία να «ισορροπήσουν» την επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή. Οι γυναίκες εξακολουθούν να κρίνονται για το πόσο χρόνο 68 EconomyToday

Είναι σημαντικό οι γυναίκες να έχουν έναν ενεργό ρόλο στη διοίκηση της χώρας

Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Νομίζω ότι γενικά η κατάσταση στον επαγγελματικό τομέα έχει βελτιωθεί και ότι υπάρχει μεγαλύτερη ισότητα. Αλλά αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη χώρα και επίσης από τη συγκεκριμένη εταιρεία στην οποία εργάζεται κάποιος. Ορισμένες εταιρείες είναι πολύ πιο ανοιχτές στο να προσφέρουν στις γυναίκες ίσες ευκαιρίες, ενώ άλλες φαίνεται να συνεχίζουν να θεωρούν τις γυναίκες κατώτερες. Είμαι τυχερή που εργάζομαι σε μια εταιρεία που βλέπει τις γυναίκες να μη διαφέρουν από τους άνδρες, τόσο στον τρόπο που αντιμετωπίζονται όσο και ως προς το τι αναμένεται από αυτές. Δυστυχώς, όμως, η πολιτική εξακολουθεί να είναι ένας πρωταρχικά ανδροκρατούμενος τομέας. Πολύ λίγες γυναίκες έχουν υψηλές θέσεις στην πολιτική –στην Κύπρο δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου– και αυτό είναι ένα από τα κύρια πράγματα που χρειάζεται να αλλάξουν. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να έχουν έναν ενεργό ρόλο στη διοίκηση της χώρας. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Για να είμαι ειλικρινής, δεν πιστεύω ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να εμποδίσουν μια γυναίκα να πετύχει τους στόχους της. Αν υπάρχει θέληση, υπάρχει πάντα τρόπος. Πιστεύω πραγματικά ότι κάποιος μπορεί να καταφέρει ό,τι θέλει, ασχέτως αν υπάρχουν εμπόδια.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Στάλω Βασιλοπούλου Business Development Director, GAP Vassilopoulos Group

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ένα μεγάλο εμπόδιο είναι οι προκαταλήψεις κατά των γυναικών. Παραδείγματος χάριν, η θεωρία ότι κάποια επαγγέλματα είναι αποκλειστικά ανδρικά και κάποια αποκλειστικά γυναικεία, ή το γεγονός ότι μια γυναίκα μπορεί να βρίσκεται σε θέση ισχύος. Φυσικά το πιο σημαντικό εμπόδιο είναι η αντίληψη ότι, λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων αλλά και της περιόδου μητρότητας, δεν δίνονται όλες οι ευκαιρίες σε μια γυναίκα, με την πρόφαση ότι μπορεί να αποσυρθεί νωρίς ή να χρειαστεί να απέχει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η γυναίκα τού σήμερα μπορεί, και το απέδειξε, να συνδυάζει τα επαγγελματικά με τα οικογενειακά καθήκοντά της.

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΜΠΟΡΕΙ, και το απέδειξε, να συνδυάζει τα επαγγελματικά με τα οικογενειακά καθήκοντά της, σημειώνει η κ. Στάλω Βασιλοπούλου και εξηγεί πως ένα από τα εμπόδια στον δρόμο για την κορυφή είναι οι προκαταλήψεις. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που έχει σημειωθεί πρόοδος σε αρκετούς τομείς, εντούτοις ακόμα παρατηρούνται στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος σε πολλούς τομείς που αφορούν τη γυναίκα και την αντιμετώπισή της ως ατόμου και ως ισότιμης εργαζόμενης με τους άνδρες. Όμως, όντως εξακολουθούν ακόμα να υπάρχουν στην κοινωνία και στις διαπροσωπικές σχέσεις απαρχαιωμένες αντιλήψεις όσον αφορά τον ρόλο, τις δεξιότητες, τη μόρφωση και τις ικανότητες των γυναικών. Αυτό ίσως να οφείλεται στη μη επαρκή ενημέρωση, εκπαίδευση και επίγνωση του κοινωνικού συνόλου για το ότι οι γυναίκες είναι ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Ευτυχώς, βέβαια, αυτές οι αντιλήψεις τείνουν να βελτιώνονται καθώς αλλάζουν οι γενεές. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Στην Κύπρο έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε. Ο Όμιλος GAP Vassilopoulos λειτουργεί ξεκάθαρα με οριζόντιο τρόπο διοίκησης, όπου όλα τα μέλη του έχουν άμεση δυνατότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με τη διοίκηση. Τα κριτήρια ανέλιξης βασίζονται πάντα στην απόδοση και στις δυνατότητες του ατόμου, ανεξαρτήτως φύλου, μόρφωσης και ιδιότητας. Κάθε μέλος έχει όλες τις ευκαιρίες να διεκδικήσει τη θέση και την αξία που του αρμόζει, εφόσον πληροί τα κριτήρια που απαιτούνται για την εκάστοτε θέση. Η GAP εργοδοτεί ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών, εκ των οποίων πολλές είναι σε υψηλόβαθμες θέσεις.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική σταδιοδρομία της; Να πιστεύει στον εαυτό της και στις ικανότητές της και να διεκδικεί αυτό που πιστεύει για το επαγγελματικό της μέλλον.

Ο πολυδιάστατος ρόλος της γυναίκας σήμερα την καθιστά άξια θαυμασμού

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Πρόσφατα, η πολιτεία επιβεβαίωσε την προσήλωσή της στην πλήρη και ουσιαστική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αναπόσπαστο μέρος αυτής της πολιτικής είναι η πλήρης εξάλειψη του χάσματος αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών. Επίσης, η κυβέρνηση βελτίωσε τους όρους επιδόματος μητρότητας, αυξάνοντας τις εβδομάδες που μια εργαζόμενη μητέρα μπορεί να μείνει με το παιδί της. Εξίσου σημαντική είναι και η καθιέρωση της άδειας πατρότητας. Πιστεύω όμως ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ενθάρρυνση για απασχόληση, μέσω διαφόρων μέτρων και προγραμμάτων, ώστε ακόμη περισσότερες γυναίκες να μπορέσουν να εργαστούν και να προσφέρουν. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Ο πολυδιάστατος ρόλος της γυναίκας σήμερα την καθιστά άξια θαυμασμού, ανεξαρτήτως εάν είναι μια γυναίκα σε μια ισχυρή θέση, μια γυναίκα που ζει ανεξάρτητα ή μια γυναίκα που μένει στο σπίτι και φροντίζει την οικογένεια και το σπίτι της.

EconomyToday 69

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Αλεξία Γιαλλουρίδου Επικεφαλής Δημοσίων Σχέσεων, Γραφείου Τύπου & Κοινωνικών Δικτύων της Cyta

ο εαυτός μας. Για κάθε άνθρωπο. Είναι σημαντικό, λοιπόν, κάθε γυναίκα να πιστεύει στις δυνάμεις της και ότι καμιά κορυφή δεν συνδέεται με φύλο. Όλα τα υπόλοιπα, που δεν αμφιβάλλω ότι υπάρχουν, θα τα έβαζα σε δεύτερη μοίρα. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να εμπιστευτεί τον εαυτό της και τα «μπορώ» της, να βάλει στόχους και να δουλέψει για να τους πετύχει. Σε καμιά κοινωνία που θέλει να προοδεύει δεν περισσεύουν οι αληθινοί επαγγελματίες, ανεξαρτήτως τομέα, ιεραρχίας και ειδίκευσης.

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΔΩ ΤΗΝ ΕΜΠΡΑΚΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ στους νέους και ειδικά στις νεαρές εργαζόμενες μητέρες, αναφέρει η κ. Αλεξία Γιαλλουρίδου, η οποία σημειώνει πως, σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας, ένα είναι το ζητούμενο: ίσες ευκαιρίες και ίσα δικαιώματα. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Χρειάζεται χρόνος και συνεχής προσπάθεια για να αλλάξουν αντιλήψεις και πεποιθήσεις που πέρασαν από γενιά σε γενιά και για να σπάσουν στερεότυπα που εδραιώθηκαν μέσα στον χρόνο. Και η πρόοδος δεν έρχεται ομοιόμορφα παντού στον κόσμο. Κάθε χώρα, κάθε κοινωνία έχει τον δικό της ρυθμό προόδου και αλλαγών, στη βάση της δικής της κουλτούρας, εξέλιξης και δεδομένων. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Θέλω να πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάποιος που να αμφιβάλλει για το αυτονόητο. Το ζητούμενο είναι ξεκάθαρο: ίσες ευκαιρίες και ίσα δικαιώματα σε όλους τους τομείς της ζωής, μαζί και στον επαγγελματικό, για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το φύλο τους ή οποιαδήποτε άλλα χαρακτηριστικά που τους κάνουν να διαφέρουν. Είμαι τυχερή γιατί εργάζομαι σε έναν οργανισμό του οποίου οι πολιτικές εκτιμώ ότι δεν επιτρέπουν διακρίσεις. Αν και θα έπρεπε, σίγουρα δεν ισχύει παντού το ίδιο. Έχουν γίνει βήματα, αλλά έχουμε δρόμο μπροστά μας. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Θα έλεγα ότι ένα είναι το βασικό εμπόδιο. Ο ίδιος 70 EconomyToday

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στο θέμα, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Πέρα όμως από τα μέτρα που χρειάζονται για τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης όλων των ανθρώπων, ξεχωρίζω μία ως πολύ βασική και επείγουσα ανάγκη. Θα ήθελα να δω την έμπρακτη στήριξη της πολιτείας στους νέους και ειδικά στις νεαρές εργαζόμενες μητέρες. Τα δεδομένα στις σύγχρονες κοινωνίες της Ευρώπης, στην οποία ανήκουμε, δεν είναι ιδιαίτερα ευνοϊκά και σίγουρα δεν ενθαρρύνουν τους νέους να κάνουν οικογένεια και παιδιά. Η δική μας κοινωνία δεν αποτελεί εξαίρεση και αν βάλουμε στην εξίσωση το ότι ζούμε σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα, θα έλεγα ότι πρέπει να δούμε αυτό το θέμα χτες!

Σε καμιά κοινωνία που θέλει να προοδεύει δεν περισσεύουν οι αληθινοί επαγγελματίες

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η γυναίκα που θαυμάζω δεν είναι κάποια γνωστή, διάσημη ή συγκεκριμένη που θα βρείτε απαραίτητα στα περιοδικά ή στα κοινωνικά δίκτυα. Θαυμάζω πραγματικά κάθε γυναίκα που σέβεται τον εαυτό της και τους γύρω της, που δίνει με αξιοπρέπεια τον δικό της καθημερινό αγώνα και που πετυχαίνει να κρατά ισορροπίες και να διακρίνεται σε όλους τους ρόλους που η ίδια επιλέγει στη ζωή της, σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Και με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα, μια τέτοια γυναίκα είναι στα δικά μου μάτια μια σύγχρονη ηρωίδα και, ναι, τη θαυμάζω!

Προσφορά

Αγάπη

Ενσυναίσθηση γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

ΤΑΣΙΑ ΓΙΑΝΝΑΡΑΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΟΥ

CEO, Partners VMLY&R, pr:partners, Byte The Digital Agency χιλιάδων χωρίς να δειλιάζω και να βάζω στον εαυτό μου εμπόδια.

ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΡΓΑΣΤΟΥΜΕ ΜΑΖΙ, υποδεικνύει η κ. Τάσια ΓιανναράΓιαλλουρίδου, επισημαίνοντας πως ζούμε σε μια νέα κοινωνία όπου όλοι διεκδικούμε ένα καλύτερο μέλλον και μαζί μπορούμε να καταφέρουμε πολύ περισσότερα.

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Είναι δυνατά στη θεωρία, όχι όμως στην πράξη. Η πολιτεία πρέπει να δώσει το στίγμα, το παράδειγμα, με πράξεις και συμβολισμούς. Πόσες υπουργούς έχουμε, πόσες διευθύντριες υπουργείων, πόσες γυναίκες σε μεγάλα αξιώματα ή θέσεις; Πόσες υπηρέτησαν στη θέση του γενικού εισαγγελέα ή του βοηθού του και σε άλλα τόσα σημαντικά πόστα με προβολή; Για να φτάσεις στο σημείο να προστατεύσεις τις εργαζόμενες γυναίκες στην πράξη πρέπει να μπορούν να έχουν φωνή, να νιώθουν δύναμη, εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση ότι αν μιλήσουν και διαμαρτυρηθούν δεν θα έχουν επιπτώσεις, δεν θα βρεθεί μια φτωχή δικαιολογία και θα χάσουν την προαγωγή ή τη δουλειά τους. Νομοθετικές ρυθμίσεις, νόμοι, κανονισμοί υπάρχουν πολλοί και πρέπει να ψηφιστούν κι άλλοι. Το παιχνίδι όμως θα αλλάξει πραγματικά όταν αυτά τεθούν σε εφαρμογή με μεγάλες αποφάσεις αλλά κυρίως με μικρές καθημερινές κινήσεις και αλλαγές. Και αυτά όχι μόνο από πλευράς γυναικών αλλά και από πλευράς αντρών. Στον δρόμο της ισότητας πρέπει να εργαστούμε μαζί. Δεν είναι γυναίκες εναντίον αντρών ή το αντίστροφο, είναι μια νέα κοινωνία όπου όλοι διεκδικούμε ένα καλύτερο μέλλον και μαζί μπορούμε να καταφέρουμε πολύ περισσότερα.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Διότι είναι στην ανθρώπινη φύση να πηγαίνει με το ρεύμα αλλά και κόντρα στο ρεύμα. Ακολουθούμε αυτά που ξέρουμε, αυτά που μάθαμε και αυτά που μας λένε. Όταν όμως αποφασίσουμε να δούμε κατάματα τι είναι το σωστό και το δίκαιο και να το διεκδικήσουμε, τότε καταφέρνουμε την αλλαγή και την πρόοδο. Δεν είναι εύκολο να αλλάξει μια πατριαρχική κοινωνία μέσα σε λίγα χρόνια. Αν δούμε τους αγώνες των γυναικών στην ιστορία, είναι πολύ πρόσφατοι και παρ’ όλα αυτά έγιναν τεράστια βήματα. Αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να συνεχίσουμε. Με επιμονή και με φωνή. Η πρόοδος τα τελευταία χρόνια στην κατάργηση των στερεοτύπων και των διακρίσεων γίνεται με γεωμετρική πρόοδο. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ο τρόπος σκέψης. Ο δικός της και των γύρω της. Οπότε, η δική μου φιλοσοφία είναι ότι, εφόσον θέλουμε να ορίζουμε τη ζωή μας και την πορεία μας, πρέπει να καταρρίπτουμε τα εμπόδια, υπαρκτά ή ψυχολογικά. Η ζωή μας είναι οι επιλογές μας. Αν θέλω μπορώ να βλέπω εμπόδια ή αν θέλω μπορώ να βλέπω προκλήσεις. Ίσως να ακούγομαι θεωρητική, όμως εγώ ξεκίνησα σε ένα επάγγελμα χωρίς καθόλου σχετικές σπουδές ή επαγγελματική κατάρτιση, άρα ενώ δούλευα έπρεπε ταυτόχρονα να ξανασπουδάζω και να μελετώ ασταμάτητα. Ξεκίνησα την πρώτη μου εταιρεία με δάνειο όταν είχα δίδυμα 10 μηνών. Πριν από 30 χρόνια έμπαινα σε board rooms με 20 κοστουμαρισμένους κυρίους στην ηλικία του πατέρα μου τότε και έκανα παρουσιάσεις και διεκδικούσα κονδύλια εκατοντάδων

Η έμπνευση είναι δίπλα μας. Για εμένα πρότυπο είναι η γιαγιά μου και η μητέρα μου

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Υπάρχουν αμέτρητες ισχυρές γυναίκες για τις οποίες διαβάζω και τις οποίες θαυμάζω, Κύπριες και ξένες. Δεν πιστεύω στα απομακρυσμένα πρότυπα. Πρέπει να βλέπουμε γύρω μας. Η έμπνευση είναι δίπλα μας. Για εμένα πρότυπο είναι η γιαγιά μου, που μέσα στη φτώχεια μεγάλωσε και μόρφωσε 8 παιδιά ενώ εργαζόταν στο κρατικό φυτώριο, και η μητέρα μου, η οποία με 3 παιδιά ήταν εποχή που έκανε 3 δουλειές για να καταφέρει να μας δώσει ένα καλύτερο μέλλον, πάντα καλοντυμένη, εργαζόμενη, νοικοκυρά, εθελόντρια, φίλη, μαχήτρια και περήφανη.

EconomyToday 71

χωρίς όρους και όρια

δύναμη

Κωνστάντια Δημητριάδου Director στην Cal Creative Communication, PR & Media Expert «Ο,ΤΙ ΔΕΝ ΣΕ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟ». Με αυτόν τον όμορφο στίχο, η κ. Κωνστάντια Δημητριάδου απευθύνεται σε κάθε γυναίκα που παλεύει καθημερινά για τα αυτονόητα. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Αυτό συμβαίνει επειδή χρειαζόμαστε ακόμα εκπαίδευση σε θέματα ισότητας των δύο φύλων. Είναι γι’ αυτό ακριβώς άλλωστε που πριν από μερικά χρόνια, μαζί με τον σύζυγό μου, συμμετείχαμε με μεγάλη χαρά στην εκστρατεία «Σε Όλα Μαζί», η οποία είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση γύρω από την ισότητα των δύο φύλων. Από την άλλη, οφείλω να είμαι ειλικρινής και να πω ότι γενικότερα στη δουλειά μου τόσα χρόνια δεν έχω αντιμετωπίσει ιδιαίτερες διακρίσεις. Ίσως επειδή ποτέ δεν επέτρεψα να αντιμετωπιστώ διαφορετικά από έναν άντρα συνάδελφο; Μπορεί. Ίσως επειδή πάντα διεκδικούσα στο μέγιστο το να αντιμετωπίζομαι ισότιμα. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Εννοείται ότι δεν δίνονται πάντα ίσες ευκαιρίες. Γι’ αυτό είμαστε εδώ και το συζητάμε, για να αλλάξουμε τα δεδομένα. Στη δική μου ομάδα στο γραφείο, ποσοστό 88,9% είναι γυναίκες. Στο χέρι μας είναι να συμβάλουμε στην αλλαγή της υφιστάμενης κατάστασης και να βάλουμε το δικό μας λιθαράκι σε αυτή την προσπάθεια. Όπως η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μία μέρα, έτσι και η εργασιακή ισότητα δεν μπορεί να επιτευχθεί σε μία νύχτα. Πράξεις λοιπόν, όχι ευχολόγια. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Αν θέλουμε να μιλάμε ειλικρινά, χωρίς μισόλογα, είναι πάρα πολλές οι πισώπλατες μαχαιριές που θα βιώσει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή. Το πιο λυπηρό είναι πως τις περισσότερες φορές, μιλώντας τουλάχιστον από προσωπική εμπειρία, οι μαχαιριές αυτές προέρχονταν από γυναίκες. Ακόμη δεν έχουμε αντιληφθεί όλες ότι «we rise as we lift each other». Ό,τι κι αν συμβαίνει, όμως, τίποτα 72 EconomyToday

δεν πρέπει να στέκεται εμπόδιο στον δρόμο μας. Αυτή ήταν πάντα η φιλοσοφία και η τακτική μου. Δεν άφηνα τίποτα να με αποπροσανατολίζει, επικεντρωνόμουν στον στόχο μου και αισθάνομαι πως ένα από τα προτερήματά μου είναι αυτό: ότι τίποτα δεν με αποπροσανατολίζει. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της, να μένει πιστή και αφοσιωμένη στους στόχους της και να μην το βάζει ποτέ κάτω. «Ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό», τραγούδησε πολύ σοφά ο Νίκος Πορτοκάλογλου.

Όλες οι εργαζόμενες γυναίκες πρέπει επιτέλους να απαλλαγούν από το δίλημμα «καριέρα Ἡ οικογένεια»

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων της γυναίκας είναι πάνω από όλα θέμα κουλτούρας, νοοτροπίας και αυστηρής εφαρμογής νομοθεσιών, αν και κάποιες νομοθεσίες που έχουν ψηφιστεί αποδεικνύονται ανεπαρκείς σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα, το θέμα της ίσης αμοιβής για την ίδιας αξίας εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Η νομοθεσία υπάρχει, στις πλείστες των περιπτώσεων, ωστόσο, δεν εφαρμόζεται. Στο θέμα της μητρότητας ισχύουν τα ίδια ακριβώς δεδομένα. Στη θεωρία, η νομοθεσία προστατεύει την εργαζόμενη μητέρα, αλλά στην πράξη η εικόνα είναι διαφορετική. Υπάρχουν εταιρείες που αποφεύγουν να προάγουν γυναίκες σε πιο υψηλές θέσεις εργασίας, γιατί κατά βάθος θεωρούν πως λόγω της μητρότητας θα «κόβεται στα δύο», κάτι που με βάση τη νομοθεσία είναι παράνομο. Επιπρόσθετα, η πολιτεία οφείλει να αναπτύξει πολιτικές οι οποίες θα αντιμετωπίζουν ολιστικά και αποτελεσματικά τα προβλήματα των εργαζομένων γυναικών. Ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου, για παράδειγμα, θα πρέπει να ενισχυθεί και να επεκταθεί. Όλες οι εργαζόμενες γυναίκες πρέπει επιτέλους να απαλλαγούν από το δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια». Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν θαυμάζω ισχυρές γυναίκες. Θαυμάζω γυναίκες που μιλούν μέσα από τα έργα τους και που καταφέρνουν να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε μεγάλες προκλήσεις και πολλαπλούς ρόλους.

Αγάπη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Προσφορά Δημιουργία

ΜΥΡΤΩ ΖΑΜΠΑΡΤΑ

Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΡΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΕ Η ΙΣΟΤΗΤΑ Οι γυναίκες και οι άνδρες αξίζουν ίσες αμοιβές, μεταχείριση και ευκαιρίες. Αυτό για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρχή απόλυτη. Το μέλλον όμως δεν θα έρθει από μόνο του αν δεν πάρουμε μέτρα και εμείς. Και τα μέτρα πρέπει να απαντάνε στα προβλήματα: γυάλινη οροφή - υποεκπροσώπηση γυναικών σε διευθυντικές θέσεις, χάσμα αμοιβών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της Προέδρου φον ντερ Λάιεν έθεσε ως μια από τις βασικές της προτεραιότητες τη διεύρυνση και εμπέδωση της ισότητας και κατέθεσε ολοκληρωμένες προτάσεις ήδη από τον Μάρτιο του 2020. Ενώ η ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών έχει κατοχυρωθεί στις συνθήκες της ΕΕ εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, δεν εφαρμόζεται πλήρως. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Η Κύπρος, για παράδειγμα, βρίσκεται στην 7η θέση της σχετικής κατάταξης, με ένα χάσμα αμοιβών που αγγίζει το 10%. Γενικότερα, η Κύπρος βρίσκεται στην 21η θέση από τις 27 στα θέματα ισότητας των φύλων. Και αυτό πρέπει να αλλάξει άμεσα. Ως Επιτροπή επισημαίνουμε σε κάθε ευκαιρία ότι η πρόοδος στη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων ήταν, και συνεχίζει να είναι, αργή. Οι παράγοντες πίσω από το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων είναι πολλαπλοί: Η ευθύνη περίθαλψης βαρύνει κατά κύριο λόγο τις γυναίκες, που κατά συνέπεια εργάζονται συχνότερα με μερική απασχόληση. Οι γυναίκες συχνά εργάζονται σε χαμηλότερα αμειβόμενους τομείς και σε χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας εντός τομέων. Αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της εταιρικής γυάλινης οροφής και αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για την εκτέλεση της ίδιας εργασίας ή εργασίας ίσης αξίας. Αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στις συντάξεις τους, οι οποίες είναι επίσης χαμηλότερες. Μέσω της πρότασης για μια οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών, η Επιτροπή έχει στόχο να δώσει στους εργαζόμενους συγκεκριμένα εργαλεία για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και κυρίως να ενισχύσει την εφαρμογή της ίσης αμοιβής στις εταιρείες. Οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι συμφωνούν με τη διαφάνεια των αμοιβών: το 64% από αυτούς έχουν δηλώσει ότι είναι υπέρ της δημοσίευσης των μέσων μισθών ανά τύπο εργασίας και φύλο στην εταιρεία τους. ΠΥΛΩΝΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Στην Κοινωνική Σύνοδο Κορυφής του Πόρτο τον Μάιο του 2021, οι ηγέτες της ΕΕ, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών

Πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για μέτρα που θα διευκολύνουν τις γυναίκες να συνδυάζουν οικογένεια και καριέρα – κάτι που δεν ρωτάμε για τους άντρες

δεσμεύθηκαν να εφαρμόσουν τον Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Ο πυλώνας ορίζει 20 βασικές αρχές και δικαιώματα που είναι απαραίτητα για δίκαιες και εύρυθμες αγορές εργασίας και συστήματα πρόνοιας στον 21ο αιώνα, συμπεριλαμβανομένης της αρχής 2 για την ισότητα των φύλων. Το σχέδιο δράσης του πυλώνα θέτει τρεις νέους πρωταρχικούς στόχους για το 2030 και καλεί τα κράτη-μέλη να μειώσουν τουλάχιστον στο μισό το χάσμα στην απασχόληση μεταξύ των φύλων. Να θυμίσουμε ακόμη ότι το 2012 η Επιτροπή πρότεινε επίσης τη βελτίωση της ισορροπίας των φύλων στα εταιρικά συμβούλια, θέτοντας ως στόχο τουλάχιστον το 40% των μη εκτελεστικών μελών του υποεκπροσωπούμενου φύλου στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών. Η πρόταση της Επιτροπής για επαρκείς κατώτατους μισθούς για τους εργαζόμενους, που εγκρίθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2020, υποστηρίζει την ισότητα των φύλων, συμβάλλοντας στη γεφύρωση του χάσματος στις αμοιβές μεταξύ των φύλων και στην έξοδο των γυναικών από τη φτώχεια, καθώς περισσότερες γυναίκες από ό,τι άντρες λαμβάνουν κατώτατους μισθούς στην Ευρώπη. Η Επιτροπή αντιμετωπίζει την υποεκπροσώπηση των γυναικών στην αγορά εργασίας βελτιώνοντας την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων γονέων και των φροντιστών. Να θυμίσω εξίσου ότι, τον Ιούνιο του 2019, η ΕΕ ενέκρινε την Οδηγία για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η οποία εισάγει ελάχιστα πρότυπα για τα δικαιώματα πατρότητας και γονικής άδειας. Η Οδηγία περιλάμβανε επίσης δικαιώματα για άδεια φροντίδας και ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για τους εργαζόμενους. Τα κράτη-μέλη έχουν προθεσμία έως τις 2 Αυγούστου 2022 για να μεταφέρουν την Οδηγία στην εθνική τους νομοθεσία. Τέλος, να τονίσουμε ότι η σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τα πρότυπα για τους φορείς ισότητας, που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2018, άνοιξε τον δρόμο για καλύτερη υποστήριξη στα θύματα των διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων στις αμοιβές. Επιπλέον και παράλληλα, η Επιτροπή θα ξεκινήσει μια εκστρατεία για την αμφισβήτηση των στερεοτύπων που παραμένουν για τις γυναίκες και τους άνδρες, τα αγόρια και τα κορίτσια, σε διάφορους τομείς της ζωής, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας. Διότι η αλλαγή πρέπει να έρθει και στη νοοτροπία. Πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για μέτρα που θα διευκολύνουν τις γυναίκες να συνδυάζουν οικογένεια και καριέρα –κάτι που δεν ρωτάμε για τους άντρες– και να θεωρούμε πως η ευθύνη για τη φροντίδα της οικογένειας αφορά αποκλειστικά τις γυναίκες.

EconomyToday 73

δύναμη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δημιουργία

Ευτυχία

ΖΩΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ

Financial Controller & Member of the Board of Directors, NETinfo Plc

ΣΗΜΕΡΑ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ προσπάθειες που γίνονται στον εργασιακό τομέα για ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης, σημειώνει η κ. Ζωή Ζαφειροπούλου, επισημαίνοντας ωστόσο ότι έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε…

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή που θα έδινα σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την καριέρα της είναι να δουλεύει σκληρά και συστηματικά, να έχει πίστη στον εαυτό της και να μην επιτρέπει σε κανέναν να τη σταματήσει από το να εκπληρώσει τα όνειρά της. Επίσης, καλό θα ήταν να θέσει εξαρχής προτεραιότητες και να μη φοβάται να ζητήσει βοήθεια.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές γυναίκες, στην προσπάθειά τους να επιτύχουν τους επαγγελματικούς τους στόχους, βρίσκονται αντιμέτωπες με κάποια «αόρατα» εμπόδια. Αυτό δημιουργείται κυρίως από τις κοινωνικές προκαταλήψεις και τις στερεότυπες πεποιθήσεις μεγάλης μερίδας ανθρώπων. Η μητρότητα, ένα προνόμιο που έχει δώσει η φύση στη γυναίκα, μετατρέπεται σε εμπόδιο, καθώς της απορροφά καθημερινά χρόνο, τον οποίο, υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσε να αφιερώσει στην επίτευξη των επαγγελματικών της στόχων. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Σήμερα μπορούμε να αναγνωρίσουμε προσπάθειες που γίνονται στον εργασιακό τομέα για ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης. Κάποιοι που έθεσαν αυτόν τον στόχο τον εκπλήρωσαν, ενώ κάποιοι άλλοι έμειναν στην προσπάθεια. Έχουμε να διανύσουμε πολύ δρόμο ακόμα για να μπορέσουμε να φτάσουμε τα επίπεδα της Σουηδίας και της Δανίας σε θέματα ισότητας των δύο φίλων, αλλά ευελπιστώ πως με καλή θέληση, σωστά πρότυπα και ανάλογο χειρισμό θα τα καταφέρουμε. Προσωπικά νιώθω τυχερή που εργάζομαι σε μια εταιρεία που έχει καταφέρει να αποκτήσει την πιστοποίηση «Εργοδότης Ισότητας».

74 EconomyToday

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Μια γυναίκα σήμερα δεν έχει τον χρόνο ή και το κίνητρο για να αφιερωθεί όσο η ίδια θα ήθελε στην προσπάθειά της για ανέλιξη, κυρίως λόγω της ανάγκης εξισορρόπησης της οικογενειακής και της επαγγελματικής της ζωής. Προσπαθεί καθημερινά να αντεπεξέλθει τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και στον οικογενειακό. Η αντρική βοήθεια στο σπίτι έχει αρχίσει να διαφαίνεται τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν θα έλεγα ότι υπάρχει ίση κατανομή αρμοδιοτήτων. Επίσης, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις στις οποίες βασίζονται κάποιοι εργοδότες δυσχεραίνουν το έργο της.

Ίσως θα χρειαζόταν να προστεθούν στην εκπαιδευτική ύλη κάποιες διδακτικές ώρες κατά τις οποίες οι μαθητές να διδάσκονται την ισότητα των δύο φύλων

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική βελτίωση τόσο από την πολιτεία όσο και από τις επιχειρήσεις. Χρειάζεται όμως μεγαλύτερη προσπάθεια από όλους εμάς στο να αλλάξουμε τη νοοτροπία και την κουλτούρα μας για να κάνουμε πιο εύκολη την εφαρμογή των μέτρων της πολιτείας. Ίσως θα χρειαζόταν να προστεθούν στην εκπαιδευτική ύλη κάποιες διδακτικές ώρες κατά τις οποίες οι μαθητές να διδάσκονται την ισότητα των δύο φύλων, ώστε από μικρή ηλικία να εξοικειώνονται με την ιδέα ότι όσα μπορεί να προσφέρει ένας άντρας στην εργασία, μπορεί εξίσου να τα προσφέρει και μια γυναίκα, και όσα μπορεί να προσφέρει μια γυναίκα στο σπίτι, μπορεί εξίσου να τα προσφέρει κι ένας άντρας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω την πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Τζασίντα Άρντερν. Έχει καταφέρει να εξισορροπήσει καριέρα και μητρότητα, χωρίς να φοβάται να τσαλακωθεί και χωρίς να πλασάρει μια εικόνα που ορίζουν τα πολιτικά στερεότυπα.

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

δύναμη

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΗΛΙΑΔΗ Executive Director, Pafilia Property Developers

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή μου είναι να μην αφήνουμε τα στερεότυπα να μας επηρεάζουν. Πρέπει να εξοπλιζόμαστε η καθεμία με τις δικές της αρετές και ικανότητες και να δουλεύουμε σκληρά, γιατί τίποτα δεν χαρίζεται. Η σκληρή δουλειά, η σωστή κατάρτιση και η αυτοπεποίθησή μας είναι τα εφόδια που έχουμε στη διάθεσή μας για να αντιμετωπίσουμε καθετί που θα έρθει στον δρόμο μας, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή.

Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ να μην αφήνουμε τα στερεότυπα να μας επηρεάζουν. Εκφράζοντας την πιο πάνω άποψη, η κ. Ευαγγελία Ηλιάδη παροτρύνει τις γυναίκες να εξοπλίζονται η κάθε μια με τις δικές της αρετές και ικανότητες και να εργάζονται σκληρά, αφού τίποτα δεν χαρίζεται. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Tα στερεότυπα και οι διακρίσεις στα οποία αναφέρεστε ίσως να υπάρχουν ακόμα στη χώρα μας, αλλά πιστεύω αφορούν αντιλήψεις ατόμων μιας διαφορετικής, μεγαλύτερης γενιάς. Είναι κοινώς αποδεκτό πως στη γενιά τη δικιά μου και στις επόμενες αυτά τα στερεότυπα τείνουν να εκλείψουν. Οι γυναίκες της Κύπρου τις τελευταίες δεκαετίες έχουν κερδίσει με το σπαθί τους μια ισότιμη θέση στην αγορά εργασίας και όχι μόνο, κάνοντας έτσι ένα βήμα ακόμα προς την επίτευξη του στόχου για μια ισότιμη μεταχείριση. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Από τη δική μου εμπειρία στην Pafilia, ως εργοδότης, το φύλο ποτέ δεν έπαιξε ρόλο στις ευκαιρίες ή στη μισθολογική ανέλιξη του κάθε ανθρώπου. Οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες που έχει ο κάθε εργαζόμενος είναι η συνάρτηση των προσπαθειών του και της σκληρής δουλειάς που κάνει, μαζί με τη στήριξη που έχει από την εταιρεία. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Τα ίδια που θα συναντούσε και ένας άντρας στον δρόμο του για την κορυφή! Ο δρόμος αυτός σίγουρα δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, είτε είσαι άνδρας είτε γυναίκα. Είναι ο χαρακτήρας, η δυναμικότητα, η ικανότητα, η αυτοπεποίθηση και η ευελιξία που έχει ή δεν έχει ο καθένας μας για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θα βρει στον δρόμο που θα τον ή την οδηγήσουν στην κορυφή!

Οι γυναίκες της Κύπρου τις τελευταίες δεκαετίες έχουν κερδίσει με το σπαθί τους μια ισότιμη θέση στην αγορά εργασίας

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Το νομικό πλαίσιο για την ισότητα των φύλων στην Κύπρο έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στους τομείς προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού, με τις πρόσφατες τροποποιήσεις στη νομοθεσία που αφορούν τη μητρότητα. Παρά το φαινομενικά εντυπωσιακό νομοθετικό πλαίσιο της Κύπρου για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, η κατάκτηση όλων των δικαιωμάτων των γυναικών απαιτεί κάτι περισσότερο από την άρση των τυπικών φραγμών. Κάποιες εισηγήσεις είναι: • Η κυβέρνηση να αναπτύξει μια ολιστική και ολοκληρωμένη πολιτική για την ισότητα των φύλων στην Κύπρο.

• Η κυβέρνηση θα πρέπει να επανεξετάσει τη σύσταση ενός ενιαίου κυβερνητικού φορέα για την ισότητα των φύλων, με τη διάθεση επαρκών ανθρώπινων και οικονομικών πόρων για τη λειτουργία του.

• Η κυβέρνηση θα πρέπει να επενδύσει στη συστηματική ευαισθητοποίηση των γυναικών σχετικά με τα δικαιώματά τους και στη συνεχή στήριξη με διάφορες ενέργειες προς αυτόν τον σκοπό. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν μου αρέσει το επίθετο «ισχυρή». Η ισχύς παραπέμπει σε ένα συνονθύλευμα συνειρμών, όχι κατ’ ανάγκη θετικών, όπως υπέρμετρο δυναμισμό. Προτιμώ να θαυμάζω όλες τις ανώνυμες και επώνυμες γυναίκες που δίνουν τον δικό τους αγώνα για να καταφέρουν να είναι σύζυγοι, μητέρες, εργαζόμενες, και για να υπερπηδήσουν η καθεμία τα δικά της εμπόδια και να επιφέρουν αρμονία και ισορροπία στην καθημερινότητά τους και στην οικογένεια.

EconomyToday 75

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Χριστίνα Θεμιστοκλέους Ιωάννου Επιχειρησιακή Διευθύντρια, Υπηρεσίες Διαχείρισης Εταιρικού Κινδύνου, και Επικεφαλής Deloitte Academy

έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι μπορεί να λειτουργήσει κάτω από πολλαπλούς ρόλους. Με στόχους, όραμα, αφοσίωση και οργάνωση, ο καθένας μπορεί να επιτύχει. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η αγάπη γι’ αυτό που κάνει, το πάθος, η υπομονή και η διάθεση να επενδύσει χρόνο είναι το μυστικό για την επιτυχημένη ανέλιξη. Η ανάληψη ρίσκων όταν παρουσιάζονται οι κατάλληλες ευκαιρίες, η θετική σκέψη και η αισιοδοξία ως προς τις δυσκολίες και προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει. Εν κατακλείδι, να μη σταματά να μαθαίνει. Να διαβάζει, να λαμβάνει μέρος σε σεμινάρια, να ανταλλάζει απόψεις και να γνωρίζει συνεχώς άλλους επιτυχημένους επαγγελματίες.

ΝΑ ΚΥΝΗΓΗΣΟΥΜΕ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΜΑΣ, διαμηνύει σε κάθε γυναίκα η κ. Χριστίνα Θεμιστοκλέους Ιωάννου. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Τα στερεότυπα πηγάζουν κατά κύριο λόγο από ζητήματα ισχύος και σχετίζονται άρρηκτα με παλαιότερα θέματα πατριαρχίας, που έχουν δημιουργήσει ένα τεράστιο χάσμα διακρίσεων μεταξύ των δύο φύλων. Αν και τα θέματα αυτά εξακολουθούν να επηρεάζουν μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας, δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε στις διαχρονικές αδυναμίες μας και να επιτρέψουμε στις διακρίσεις και τα στερεότυπα να επιβιώνουν. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος ως προς την ισότητα των δύο φύλων. Με γνώμονα τις ευρωπαϊκές και διεθνείς κατευθυντήριες προτάσεις για ίση αντιπροσώπευση, ας επιλέξουμε να τις εκμεταλλευτούμε και να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αν και η Κύπρος κατατάσσεται χαμηλότερα από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ στη συμμετοχή γυναικών σε διοικητικές και διευθυντικές θέσεις, εντούτοις παρατηρώ μια έντονη κινητοποίηση επαγγελματιών γυναικών που προσπέρασαν τις οποιεσδήποτε διακρίσεις αντιμετώπισαν και είναι σήμερα καταξιωμένες εμπειρογνώμονες στον τομέα τους. Οι ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης βρίσκονται μπροστά μας και σημασία έχει να εργαζόμαστε σωστά και αποδοτικά, χωρίς να επιτρέπουμε στις διακρίσεις να μας επηρεάζουν. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Το κυριότερο εμπόδιο είναι η αυτοαντίληψή μας. Αν θεωρούμε ότι θα μας αντιμετωπίσουν με διάκριση, επιτρέπουμε σε αυτό να συμβεί. Πρέπει να θυμόμαστε πως η γυναίκα 76 EconomyToday

Θαυμάζω τη Μουνίμπα Μαζάρι, που έχει εμπνεύσει εκατομμύρια γυναίκες να υλοποιήσουν τους στόχους τους

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Τις πλείστες φορές είναι αποσπασματικά. Με την πανδημία έχουν εφαρμοστεί διάφορα μέτρα τα οποία, αν υλοποιηθούν σωστά, θα αποτελέσουν ένα σημαντικό εργαλείο για την προστασία των εργαζομένων γυναικών. Για παράδειγμα, η ευελιξία στις ώρες εργασίας και η δημιουργία δεικτών αποδοτικότητας. Θα πρέπει να δίνεται βαρύτητα στην αποδοτικότητα του κάθε εργαζομένου και στο αποτέλεσμα της εργασίας του, αντί στις ώρες φυσικής παρουσίας του στο γραφείο. Επίσης η εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών για ίσες αμοιβές και για παροχή ίσων ευκαιριών ανέλιξης. Σημαντικό μέτρο αποτελεί και η αναβάθμιση των υποδομών και η αύξηση των κοινωνικών υπηρεσιών και παροχών στη φροντίδα, την παιδεία και την υγεία. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Τη Μουνίμπα Μαζάρι, τη Σιδηρά Κυρία του Πακιστάν. Σε ηλικία 21 ετών βρέθηκε παραπληγική και έμεινε καθηλωμένη στο κρεβάτι για δύο χρόνια. Παρόλο που οι γιατροί δεν της έδιναν περιθώρια ζωής, με μεγάλη δύναμη ψυχής κατάφερε να αναρρώσει αρκετά ώστε να χρησιμοποιεί αναπηρικό καροτσάκι. Στην πορεία, έγινε μια καταξιωμένη καλλιτέχνις, παρουσιάστρια, μοντέλο, τραγουδίστρια και ομιλήτρια. Με το παράδειγμά της έχει εμπνεύσει εκατομμύρια γυναίκες να βρουν τη δύναμη και την αντοχή να υλοποιήσουν τους στόχους τους.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Παυλίνα Κριστίνα Ιακωβίδου

Marketing & PR Manager, Porsche Center Cyprus ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΞΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ, υπογραμμίζει στο δικό της μήνυμα με αφορμή την 8η Μαρτίου η κ. Παυλίνα Κριστίνα Ιακωβίδου.

νειακό επίπεδο και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει ακόμα πιο παραγωγική στο εργασιακό της περιβάλλον. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να ξεκινήσει δυναμικά και με αυτοπεποίθηση, θέτοντας στόχους και διεκδικώντας όλα τα δικαιώματά της. Να μην το βάζει κάτω ποτέ! Ο δρόμος προς την επιτυχία δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Επιτυγχάνεται με κόπο και συστηματική δουλειά, για να κατακτήσουμε όλα όσα ονειρευόμαστε. Αυτό ακριβώς είναι και το μήνυμα που στέλνει η Porsche Κύπρου με το SHIFT project: Δημιουργούμε μια διεθνή κοινότητα καταξιωμένων γυναικών και μέσα από δράσεις και πρωτοβουλίες προβάλλουμε το πώς το πάθος για τα όνειρά τους τις οδήγησε στην επιτυχία. Γιατί όλες οι γυναίκες αξίζουμε το καλύτερο.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική εξέλιξη όσον αφορά τα στερεότυπα και τις διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων, ειδικά στον χώρο εργασίας. Παρ’ όλα αυτά, οι ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών εξακολουθούν να υφίστανται. Πολλές θέσεις εργασίας θεωρούνται «ανδροκρατούμενες», με αποτέλεσμα να απορρίπτονται πολλές ικανές γυναίκες και να στερούνται εργασίας άτομα που μπορούν να εκτελέσουν εξίσου καλά τα ίδια καθήκοντα. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που δυστυχώς παρατηρείται παγκοσμίως και είναι κατάλοιπο μιας παλαιότερης, συντηρητικής και πατριαρχικής κοινωνίας. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι γυναίκες έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τους άνδρες και χρειάζονται μονάχα την ευκαιρία για να το αποδείξουν. Εάν δίνονται τέτοιες ευκαιρίες σε νεαρές γυναίκες, αυτές όχι μόνο θα αλλάξουν τη ζωή τους προς το καλύτερο, αλλά θα βοηθήσουν και στην αλλαγή των υπολοίπων και κατ’ επέκταση της εταιρείας. Εργοδότες και εργαζόμενοι πρέπει να υποστηρίζουν τον ρόλο της εργαζόμενης γυναίκας, να την αντιμετωπίζουν πάντοτε ισότιμα και να της δίνουν ίσες αμοιβές και ίσες ευκαιρίες ανέλιξης. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η σύγχρονη γυναίκα καλείται να αντεπεξέλθει σε πολλαπλούς ρόλους, επομένως είναι αναμενόμενο να δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στο ωράριο εργασίας. Γι’ αυτό θα πρέπει να της παρέχεται ένα πιο ευέλικτο ωράριο, με το οποίο η εργαζόμενη μητέρα θα είναι σε θέση να κατανέμει τον χρόνο της ανάλογα. Έτσι, θα μπορεί να οργανωθεί τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογε-

Θαυμάζω τη Φρίντα Κάλο, μια μεγάλη ζωγράφο και μια γυναίκα-σύμβολο για άλλες γυναίκες

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η Πολιτεία λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαγορεύει οποιαδήποτε διάκριση βασιζόμενη στο φύλο και έχει ως κατοχυρωμένο το δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που αφορά την εργασία και την αμοιβή. Επομένως, θα πρέπει να γίνουν ακόμα πιο συστηματικές προσπάθειες, προκειμένου να εξαλειφθούν πλήρως όλες οι προκαταλήψεις που βασίζονται στην ιδέα της διάκρισης του φύλου. Είναι πασιφανές ότι οι σύγχρονες γυναίκες πλέον διεκδικούν υψηλές θέσεις εργασίας, όπως για παράδειγμα στην πολιτική, σε διευθυντικές θέσεις και σε πολλούς άλλους τομείς, και θεωρώ ότι επιβάλλεται πλέον η μητρότητα να γίνεται αντιληπτή και ως μια κοινωνική προσφορά εκ μέρους των γυναικών. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Τη Φρίντα Κάλο. Μέσα από το έργο της πρόβαλε ζητήματα που απασχολούν κάθε γυναίκα, προσεγγίζοντάς τα δίχως προκαταλήψεις και μιλώντας ελεύθερα για αυτά: τη γέννα, τον θηλασμό, το ζήτημα της άμβλωσης, το θέμα της αποβολής και πολλά ακόμα. Πρόκειται για μια μεγάλη ζωγράφο αλλά και για μια γυναίκα-σύμβολο για άλλες γυναίκες, κάτι που θεωρώ αξιοθαύμαστο.

EconomyToday 77

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Δημιουργία

Μόνικα ΙωαννίδουΠολεμίτη

Εκτελεστική Διευθύντρια MAP Fund Management Services Ltd «WHAT YOU CANNOT SEE, YOU CANNOT BE». Με αυτή τη φράση, η κ. Μόνικα Ιωαννίδου-Πολεμίτη, αναφερόμενη σε θέματα ισότητας, εξηγεί γιατί θα πρέπει να προβληματίσει η απουσία ηγέτιδων.

και οι κοινωνικές προσδοκίες για τον ρόλο των γυναικών (π.χ. οικιακά καθήκοντα / φροντίδα παιδιών), όπως και η ξεκάθαρη έλλειψη δομών για τη φροντίδα των παιδιών, είναι ανασταλτικοί παράγοντες για τη διεκδίκηση θέσεων μεγάλης ευθύνης για αρκετές γυναίκες.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρά τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη που προκύπτουν από την ισότητα των φύλων, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην παγκόσμια αγορά εργασίας. Αυτή η ανισότητα δεν είναι μόνο ένα ηθικό και κοινωνικό ζήτημα, αλλά και μια σημαντική οικονομική πρόκληση. Η αιτία της ύπαρξης των στερεοτύπων και των διακρίσεων δεν μπορεί να αναλυθεί σε λίγες γραμμές, αλλά μια βασική αιτία είναι ο ρόλος που αναθέτει η κοινωνία στα δύο φύλα. Τα στερεότυπα ή οι «κανόνες» σχετικά με το πώς πρέπει να είναι οι γυναίκες και οι άνδρες, τα κορίτσια και τα αγόρια, ξεκινούν από την παιδική ηλικία και μας ακολουθούν μέχρι την ενηλικίωση. Αυτά τα στερεότυπα κρατούν πίσω τις γυναίκες, περιορίζοντας τις φιλοδοξίες τους και τις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αυτό εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον τομέα και τον χώρο εργασίας. Χαίρομαι που είμαι στέλεχος ενός Ομίλου που είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος στα θέματα ισότητας και με ικανοποιεί που βλέπω προσπάθειες στήριξης και ενθάρρυνσης των γυναικών συναδέλφων για ανέλιξή τους. Αναγνωρίζω παράλληλα την ανάγκη υιοθέτησης ξεκάθαρων και μετρήσιμων στόχων και την ανάγκη για διαφάνεια στις πολιτικές που υιοθετεί η κάθε επιχείρηση σε σχέση με τις πρακτικές ισότητας. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Συχνά λέω «what you cannot see, you cannot be». Οπότε, για μένα ένα από τα σημαντικότερα θέματα που πρέπει να προβληματίσει είναι η απουσία ηγέτιδων, οι οποίες λειτουργούν ως πρότυπα και μέντορες για τις νεαρότερες. Τα εμπόδια για να καταφέρει μια γυναίκα να ανελιχθεί είναι ακόμα πολλά. Τα στερεότυπα των φύλων 78 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα την ενθάρρυνα να δικτυωθεί με άλλες γυναίκες οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως μέντορες. Μια άλλη συμβουλή που δόθηκε σε μένα πριν από μερικά χρόνια είναι: «Να διεκδικήσει τον χώρο της». Να αναγνωρίσει ότι έχει φωνή, γνώμη και φιλοδοξίες και ότι δικαιούται να διεκδικήσει ίσες ευκαιρίες στην επαγγελματική σταδιοδρομία και όχι μόνο.

Όταν αναζητώ έμπνευση, την βρίσκω στα γραφόμενα της Maya Angelou. Μια γυναίκα που ονειρευόταν έναν κόσμο όπου κάθε άντρας, γυναίκα και παιδί είναι ίσοι

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η Κύπρος βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις της ΕΕ όσον αφορά την ισότητα των φύλων, οπότε είναι ξεκάθαρο ότι οι όποιες πολιτικές θα πρέπει να ενισχυθούν ή/και να γίνουν πιο στοχευμένες. Για να μειωθεί η ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στον χώρο εργασίας, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπίσει νομοθετικούς κανονισμούς ποσοστώσεων υπέρ των γυναικών. Οι (προσωρινές) ποσοστώσεις πιστεύω ότι είναι ο πιο γρήγορος και αποτελεσματικός τρόπος για να επιτευχθεί μεγαλύτερος βαθμός ισότητας μεταξύ των δύο φύλων. Πέρα από αυτό το μέτρο, υπάρχουν πάρα πολλά καλά παραδείγματα πολιτικών που μπορούν να μελετηθούν, όπως κρατικά μέτρα στήριξης ή επιβράβευσης, με χρηματοοικονομικά και φορολογικά κίνητρα, των επιχειρήσεων που έμπρακτα εφαρμόζουν πολιτικές ισότητας των φύλων. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω πολλές γυναίκες από τον επιχειρηματικό τομέα και άλλους τομείς, όπως ο τομέας των γραμμάτων και τεχνών και ο τομέας της πολιτικής. Γυναίκες από την Κύπρο, αλλά και από το εξωτερικό, του σήμερα και του χθες. Όταν αναζητώ έμπνευση, όμως, την βρίσκω πάντα στα γραφόμενα της Maya Angelou, μιας δυναμικής και ασυμβίβαστης γυναίκας η οποία ονειρευόταν έναν κόσμο όπου κάθε άντρας, γυναίκα και παιδί είναι ίσοι.

Προσφορά

Αγάπη

Ενσυναίσθηση γυναίκα σημαίνει Ζωή

Σύλβια Καρακατσάνη Γενική Διευθύντρια ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας

δευσης. Οι γυναίκες έχουν επίσης αποκτήσει οικονομική χειραφέτηση και προσωπική ανεξαρτησία. Εξακολουθούν όμως να βρίσκονται αντιμέτωπες με νοοτροπίες και συμπεριφορές που επηρεάζουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και ανέλιξη. Αρκετοί εργοδότες πιστεύουν ότι οι γυναίκες, λόγω των πολλαπλών προσωπικών υποχρεώσεών τους, δεν μπορούν να αφιερώσουν χρόνο στην εργασία και έχουν χαμηλότερες επαγγελματικές φιλοδοξίες. Κατά συνέπεια, προσφέρουν στις γυναίκες λιγότερες ευκαιρίες και χαμηλότερες απολαβές. Είναι κεφαλαιώδους σημασίας το να καταπολεμηθούν κοινωνικές αντιλήψεις και στερεότυπα που θέλουν τους άνδρες να είναι καταλληλότεροι σε ηγετικούς ρόλους και θέσεις εξουσίας και τις γυναίκες να περιορίζονται σε βοηθητικούς ρόλους και να έχουν την κύρια ευθύνη για τη φροντίδα της οικογένειας και την ανατροφή των παιδιών.

ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ να διασφαλίσει την ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας και τη μισθολογική διαφάνεια. υπογραμμίζει η κ. Σύλβια Καρακατσάνη, στέλνοντας το δικό της μήνυμα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Οι ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών εξακολουθούν να υφίστανται, παρά τα σημαντικά βήματα προόδου που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Και αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στις βαθιά ριζωμένες πατριαρχικές αντιλήψεις και στερεότυπα σχετικά με τους κοινωνικούς ρόλους των δύο φύλων. Ειδικότερα στον τομέα της απασχόλησης, οι γυναίκες υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλες τις χώρες της ΕΕ η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι χαμηλότερη από εκείνη των ανδρών και ότι οι γυναίκες αμείβονται με λιγότερα χρήματα και υποεκπροσωπούνται σε διευθυντικές θέσεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Κάθε οργανισμός οφείλει να εφαρμόζει πολιτικές που να προάγουν την ισότητα στο εργασιακό περιβάλλον. Οι όροι απασχόλησης και επαγγελματικής ανέλιξης και οι αμοιβές θα πρέπει να παρέχονται με βασικό δείκτη την απόδοση, τα προσόντα και τις ικανότητες ενός εργαζομένου και όχι με βάση το φύλο του. Στον τομέα της επικοινωνίας, όπου δραστηριοποιούμαι, και ειδικότερα στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας, οι γυναίκες επαγγελματίες έχουν δυναμική παρουσία και αρκετές εξ αυτών κατέχουν ανώτερες θέσεις. Αδιαμφισβήτητα, όμως, υπάρχουν τομείς και χώροι εργασίας όπου οι γυναίκες δεν απολαμβάνουν τα ίδια ωφελήματα και ευκαιρίες. Για να τερματιστούν οι έμφυλες διακρίσεις και ανισότητες, θα πρέπει αφενός να εφαρμοστεί το νομοθετικό πλαίσιο που θωρακίζει την ισότητα των δύο φύλων και αφετέρου να απαλλαγούμε από αναχρονιστικές απόψεις και αντιλήψεις. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Άνδρες και γυναίκες στις δυτικές κοινωνίες έχουν πλέον τις ίδιες ευκαιρίες ακαδημαϊκής μόρφωσης και εκπαί-

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να θέτει υψηλούς στόχους και να μην αποθαρρύνεται από τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει. Είναι σημαντικό κάθε άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου, να πιστεύει στον εαυτό του, να έχει όραμα και να μην επαναπαύεται, αλλά να αναζητά και να εκμεταλλεύεται ευκαιρίες για διεύρυνση των γνώσεων και για βελτίωση των δεξιοτήτων του. Αυτά είναι τα εφόδια για την επαγγελματική και προσωπική επιτυχία.

ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΦΥΛΟΥ, ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΑΝΑΠΑΥΕΤΑΙ

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Αδιαμφισβήτητα, σε νομοθετικό αλλά και σε επίπεδο κοινωνίας, έχουν γίνει βήματα προς τα μπρος. Για να επιτύχουμε όμως τον στόχο της δίκαιης εκπροσώπησης των γυναικών στην εργασία, στα κέντρα λήψης αποφάσεων και στους φορείς άσκησης πολιτικής, χρειάζεται αρκετή ακόμη προσπάθεια. Είναι ευθύνη της πολιτείας να διασφαλίσει την ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας και τη μισθολογική διαφάνεια. Απ’ εκεί και πέρα, δουλειά πρέπει να γίνει και στον χώρο της παιδείας. Οι αντιλήψεις και οι πεποιθήσεις που καλλιεργούνται, τα στερεότυπα και οι πατριαρχικές δομές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για το πώς αντιλαμβανόμαστε τον σύγχρονο κόσμο. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Την πρωτοπόρο αεροπόρο και υπέρμαχο των δικαιωμάτων των γυναικών Amelia Mary Earhart.

EconomyToday 79

χωρίς όρους και όρια δύναμη

ΧΡΙΣΤΙαΝΑ ΚΟΖΑΚΟΥ Διευθύντρια Marketing, Odyssey Cybersecurity

πως μπορείς να καταφέρεις τα πάντα, να ξεπεράσεις κάθε εμπόδιο. Δεν υπάρχει τίποτα που μια μάνα δεν θα κατάφερνε για το παιδί της, επομένως γιατί να υπάρχει οτιδήποτε που μια γυναίκα δεν μπορεί να επιτύχει! Θεωρώ λοιπόν πως, ως γυναίκες, είναι στη φύση μας να παλεύουμε, να ξανασηκωνόμαστε και να μην τα παρατάμε, οπότε το μόνο που χρειάζεται είναι εμείς οι ίδιες να πιστέψουμε στον εαυτό μας.

ΩΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ, ΕΙΝΑΙ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΜΑΣ ΝΑ ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ, να ξανασηκωνόμαστε και να μην τα παρατάμε, οπότε το μόνο που χρειάζεται είναι εμείς οι ίδιες να πιστέψουμε στον εαυτό μας, υπογραμμίζει στο δικό της μήνυμα η κ. Χριστιάνα Κοζάκου. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Πιστεύω πως, μιλώντας για ισότητα, τονίζουμε την ανισότητα. Προσπαθώντας να αποδείξουμε ως γυναίκες ότι είμαστε ισάξιες, μειώνουμε την αξία και των δύο φύλων. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε πως, προερχόμενοι από πατριαρχικές κοινωνίες και θρησκείες και έχοντας στην πλειονότητά μας βιώματα που επικυρώνουν την ανισότητα, είναι πολύ δύσκολο να μπορέσουμε να αποδεσμευτούμε από αντιλήψεις οι οποίες είναι βαθιά ριζωμένες στην κουλτούρα μας. Συμφωνώ στο ότι έχει υπάρξει αρκετή πρόοδος, όμως αυτό δεν αντικατοπτρίζει την κατάσταση σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ούτε και την κοινωνία στο σύνολό της. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Όσον αφορά τις ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης στη χώρα μας, πιστεύω πως είναι κάτι που αφορά κυρίως τη διοίκηση του κάθε οργανισμού ξεχωριστά. Σχετικά με τη μισθολογική ανέλιξη, η οποιαδήποτε ανισορροπία θεωρώ πως οφείλεται ως ένα βαθμό και στις ίδιες τις γυναίκες, οι οποίες πολλές φορές δεν διεκδικούν αυτό που πραγματικά αξίζουν, έχοντας χαμηλότερες προσδοκίες από αυτές που αναλογούν στην εκάστοτε θέση. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ο ίδιος της ο εαυτός. Αυτό που μας ξεχωρίζει ως γυναίκες είναι η εσωτερική μας δύναμη, κάτι που πηγάζει και από την ίδια μας τη φύση. Αναφέρομαι φυσικά στη μητρότητα, το μαγικό αυτό δώρο που σε κάνει να αισθάνεσαι 80 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της, να δέχεται και να επιζητά τη συνεχή ανατροφοδότηση, να έχει υπομονή και –ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα– να μη φοβάται να ρισκάρει και να κάνει λάθη. Τα λάθη είναι απαραίτητα για να μπορέσουμε να εξελιχθούμε.

Αυτό που εισηγούμαι είναι η αύξηση της άδειας μητρότητας, επιλογές παράτασής της και η επιλογή για το ποιος από τους δύο γονείς θα λάβει την άδεια

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Το κομμάτι στο οποίο θεωρώ πως πραγματικά χρειαζόμαστε μια εντελώς καινούργια προσέγγιση είναι το κομμάτι της άδειας μητρότητας, όπου τα βήματα που γίνονται είναι υπερβολικά μικρά και χωρίς πραγματικό αντίκτυπο. Τα υφιστάμενα μέτρα ενισχύουν το κομμάτι της ανισότητας, στερώντας και από τα δύο φύλα τη δυνατότητα να αναλάβουν τον ρόλο που επιθυμούν. Θεωρώ πως αυτό ίσως και να αποτελεί το μεγαλύτερο κατάλοιπο της πατριαρχικής κοινωνίας. Αυτό που εισηγούμαι είναι σαφώς η αύξηση της άδειας μητρότητας, επιλογές παράτασής της, όπως και η επιλογή για το ποιος από τους δύο γονείς θα λάβει την άδεια. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η γυναίκα που θαυμάζω και με ενέπνευσε στα πρώτα μου βήματα δεν είναι άλλη από την Άντρεα Αντωνίου, Regional Director Central, Eastern & Southern Europe στην Iron Mountain. Με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη και στρατηγική σκέψη, καταφέρνει να εξελίσσεται και να ανελίσσεται συνεχώς σε ένα τρομερά απαιτητικό περιβάλλον. Αυτό όμως που την ξεχωρίζει είναι η αυθεντικότητα και η πίστη στις αξίες της, με κύριο χαρακτηριστικό το πάθος με το οποίο επενδύει στους ανθρώπους που έχουν την τύχη να δουλεύουν μαζί της.

Αγάπη

γυναίκα σημαίνει Ζωή Δημιουργία

Μέλπω Κονναρή

Partner, Grant Thornton Cyprus

ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ που υπάρχουν χρήζουν βελτίωσης για να στηρίξουν ουσιαστικά τις εργαζόμενες γυναίκες, αναφέρει η κ. Μέλπω Κονναρή.

από τους στόχους που η ίδια έχει θέσει για τον εαυτό της. Σίγουρα, οι ρόλοι στους οποίους καλείται να αντεπεξέλθει μια γυναίκα, ως μάνα, επαγγελματίας, οικοκυρά και σύντροφος, καθιστούν την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής δύσκολη. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε επίσης ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν φαινόμενα όπως η σεξουαλική παρενόχληση και ο εκφοβισμός στον εργασιακό χώρο, και όχι μόνο, σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τους άνδρες, γεγονός που τις καθιστά πιο ευάλωτες στην πορεία τους για ανέλιξη.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Αναμφισβήτητα, η σύγχρονη γυναίκα έχει κερδίσει και έχει ανελιχθεί σε πολλούς τομείς σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες. Όμως, έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα, αφού οι διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα παρατηρούνται καθημερινά. Η κοινωνία μας δυστυχώς ακόμη προωθεί συγκεκριμένα στερεότυπα, ξεκινώντας από τα πρώτα στάδια της κοινωνικοποίησης ενός παιδιού μέχρι και τον διαχωρισμό ρόλων στην οικογένεια. Τα στερεότυπα αυτά οδηγούν σε προκατειλημμένες απόψεις και αντιλήψεις, δημιουργώντας έτσι διακρίσεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Προσωπικά, δεν έχω βιώσει διάκριση στον εργασιακό χώρο. Στην Grant Thornton έχουμε ως προτεραιότητά μας την ισότητα, όχι μόνο μεταξύ των δύο φύλων, αλλά και γενικότερα, δίνοντας την ευκαιρία σε κάθε άτομο, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας και σεξουαλικού προσανατολισμού, να ανελιχθεί. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την ισότητα των δύο φύλων, στην Grant Thornton Κύπρου πέραν του 60% των ανθρώπων μας αποτελείται από γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορώ να παραβλέψω πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν ότι οι μέσες αποδοχές των γυναικών είναι χαμηλότερες από αυτές των αντρών, με το χάσμα στην Κύπρο να είναι της τάξεως του 10,4% και με τον μέσο όρο στην ΕΕ στο 16%. Επίσης, οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται, με μέσο όρο μόλις 8% των διευθυντικών στελεχών να αποτελείται από γυναίκες στην Ευρώπη. Είμαι περήφανη που στην Grant Thornton Κύπρου το 40% του διοικητικού συμβουλίου το κατέχουν γυναίκες. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Τα εμπόδια εξαρτώνται από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο και

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της, να κυνηγά τα όνειρα και τους στόχους της και να πορεύεται με ήθος, ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα.

Ξεχωρίζω και με συγκινούν ιδιαίτερα οι γυναίκες που αγωνίζονται για τα δικαιώματα και τα ιδανικά τους. Μια από αυτές είναι η Malala Yousafzai

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Πιστεύω ότι τα μέτρα που υπάρχουν χρήζουν βελτίωσης για να στηρίξουν ουσιαστικά τις εργαζόμενες γυναίκες. Η Κύπρος έχει μια από τις μικρότερες σε διάρκεια αλλά και σε επιδόματα γονικές άδειες, μητρότητας και πατρότητας, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η αύξηση της γονικής άδειας και των επιδομάτων της είναι επιτακτική ανάγκη, καθώς επίσης η δημιουργία σταθμών φύλαξης παιδιών, οι οποίοι να λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο και να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες, δωρεάν ή με χαμηλό κόστος. Όσον αφορά την εξάλειψη της μισθολογικής ανισότητας, η πολιτεία θα πρέπει να λάβει δεσμευτικά μέτρα για μισθολογική διαφάνεια. Επίσης, η εκπροσώπηση των γυναικών σε διοικητικά συμβούλια επιχειρήσεων καθώς και στην πολιτική είναι καίριας σημασίας και η πολιτεία θα πρέπει να επιδιώξει και να επιτύχει ίση εκπροσώπηση των φύλων σε όλα τα διοικητικά επίπεδα. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η επίτευξη των προσωπικών και επαγγελματικών στόχων και η διατήρηση των ισορροπιών. Ξεχωρίζω και με συγκινούν ιδιαίτερα οι γυναίκες που αγωνίζονται για τα δικαιώματα και τα ιδανικά τους. Μια από αυτές, λόγω και του νεαρού της ηλικίας της, είναι η Malala Yousafzai.

EconomyToday 81

Δημιουργία

Ευτυχία

δύναμη

ΝΙΟΒΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ Marketing Officer, Remedica

για τη δική τους καριέρα και αν βρεθούν σε θέσεις ισχύος ασκούν πίεση ή φτάνουν στο σημείο να σαμποτάρουν τις γυναίκες συναδέλφους προκειμένου να μη φανεί η αξία τους. Συν κάποιες σεξιστικές συμπεριφορές που ακόμα δεν έχουν εκλείψει. Όμως, οι πραγματικότητες είναι εκεί και μιλούν από μόνες τους. Πολλές γυναίκες έφτασαν σε κορυφαίες θέσεις με την αξία τους και προσφέρουν σε όλους τους τομείς. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Γνώση και δουλειά. Επιμονή και προσήλωση στους στόχους. Και, να επαναλάβω: γνώση και δουλειά. Η γνώση δεν σταματά ποτέ. Ειδικά στην εποχή μας, που οι εξελίξεις και η πρόοδος τρέχουν, πρέπει να είμαστε διαρκώς ενήμερες για οτιδήποτε αφορά τον τομέα μας και όχι μόνο.

ΠΟΛΛΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΕ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΘΕΣΕΙΣ με την αξία τους και προσφέρουν σε όλους τους τομείς, επισημαίνει η κ. Νιόβη Κωνσταντινίδου, υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη για κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Μα ακριβώς αυτό είναι το πρόβλημα με τα στερεότυπα, γι’ αυτό άλλωστε τα λέμε έτσι. Στερεότυπο σημαίνει ένας τρόπος, ένας «τύπος» μέσα από τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα, που δύσκολα αλλάζει. Είναι «στέρεος», άρα κουβαλάει κουλτούρα που θέλει δουλειά για να αλλάξει. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Τα πράγματα είναι από καλύτερα έως πολύ καλύτερα από ό,τι ήταν μέχρι και πριν από λίγα χρόνια. Δυστυχώς, όμως, στην Κύπρο τουλάχιστον, αν και έχουν γίνει βήματα, ακόμα τα κλισέ ζουν και βασιλεύουν. Σε αρκετούς τομείς, στον ιδιωτικό τομέα, υπάρχουν και ίσες ευκαιρίες και μισθολογική ανέλιξη ανάλογη με τα προσόντα και την απόδοση. Αλλά αυτά, ως κριτήρια, πρέπει να γίνουν κανόνας χωρίς εξαιρέσεις. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Επιστρέφουμε στην πρώτη ερώτηση έτσι: τα στερεότυπα. Υπάρχουν άνδρες που θεωρούν τις γυναίκες ως απειλή 82 EconomyToday

Θαυμάζω απερίφραστα τη Malala Yousafzai. Είναι υπόδειγμα δύναμης, θέλησης, προόδου, ενσυναίσθησης και αλτρουισμού

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Δεν είμαι σίγουρη αν συμφωνώ με τη φράση «προστασία των εργαζομένων γυναικών». Δεν είναι «προστασία» που χρειαζόμαστε αλλά εμπέδωση μιας διαφορετικής κουλτούρας που δεν διαχωρίζει τους εργαζόμενους στη βάση του φύλου. Αλλάζω τη λέξη «προστασία» με την «κατοχύρωση». Το νομικό πλαίσιο σε γενικές γραμμές υπάρχει, είναι βελτιωμένο, και με κάποιες εξαιρετικές γυναίκες που πλέον υπάρχουν στη δημόσια και πολιτική ζωή της Κύπρου, είναι σίγουρο πως θεσμικά όλα θα πηγαίνουν καλύτερα. Αυτό που λείπει είναι μηχανισμοί αυστηρής επιβολής του θεσμικού πλαισίου, γιατί μόνο έτσι θα διαμορφωθεί μια νέα κουλτούρα, κάτι που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες συμβαίνει εδώ και χρόνια. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Απερίφραστα, τη Malala Yousafzai. Είναι υπόδειγμα δύναμης, θέλησης, προόδου, ενσυναίσθησης και αλτρουισμού. Όλοι ξέρουμε την ιστορία της και είναι καταπληκτικό πώς και πόσο βαθιά η πορεία της επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό εκατομμύρια γυναικών σε όλο τον πλανήτη.

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια γυναίκα σημαίνει Ζωή

Ελένη Κωνσταντίνου Πρόεδρος CFA Society Cyprus

ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΛΜΑ και να μη διστάζει να αναλαμβάνει ευθύνες, υπογραμμίζει η κ. Ελένη Κωνσταντίνου. εξισορρόπηση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Σε πολλές περιπτώσεις, η επαγγελματική επιτυχία μιας φιλόδοξης και αποφασισμένης γυναίκας προϋποθέτει, συγκριτικά με έναν άντρα, μεγαλύτερη προσπάθεια και δυσανάλογο προσωπικό κόστος.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Είναι γεγονός πως έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, παρ’ όλ’ αυτά τα στερεότυπα εξακολουθούν να διαμορφώνουν συνειδήσεις και να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη γυναίκα, διαιωνίζοντας έτσι λανθασμένες σχέσεις εξουσίας. Οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων εξακολουθούν να έχουν μεγάλη επιρροή στην κατανομή των ρόλων στο σπίτι, στη δουλειά και στην κοινωνία, με τις γυναίκες να εξακολουθούν να φέρουν δυσανάλογο μερίδιο του φορτίου. Αυτό επιβάλλει φραγμό στην επίτευξη της ισότητας και περιορίζει το φάσμα των επιλογών απασχόλησης των γυναικών, εμποδίζοντάς τις να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους ως οικονομικοί φορείς.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να μη διστάσει να αναλάβει ευθύνες και προκλήσεις. Να παραμένει ανθεκτική, επίμονη και προσηλωμένη στη βελτίωση και εξέλιξή της. Οι αποτυχίες και οι απογοητεύσεις θα υπάρξουν, οπότε είναι σημαντικό να μετατρέπονται σε γνώση και εμπειρία. Τέλος, μια γυναίκα θα πρέπει να τολμά να διαπραγματεύεται την αμοιβή της, έτσι ώστε να επικοινωνεί και στους άλλους ότι γνωρίζει την αξία της.

Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αν και τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες ξεχωρίζουν στον επαγγελματικό στίβο, μόλις το 29,5% στην Ευρώπη και το 11,5% στην Κύπρο συμμετέχουν σε διοικητικά συμβούλια μεγάλων εισηγμένων εταιρειών. Αυτό υποδεικνύει την ύπαρξη «γυάλινης οροφής» που δυσχεραίνει την ανάδειξη των γυναικών σε ανώτατες διευθυντικές θέσεις και την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών προαγωγής. Επιπρόσθετα, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στους φορείς λήψης πολιτικών αποφάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η προαγωγή γυναικών σε ηγετικές θέσεις δημιουργεί περισσότερα σύγχρονα πρότυπα και λειτουργεί ως έναυσμα για τη διεκδίκηση τέτοιων θέσεων από νεαρές γυναίκες. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία απαιτεί θυσίες, ανεξαρτήτως φύλου. Για τις γυναίκες ειδικότερα, τα εμπόδια είναι ακόμα πιο ισχυρά, παρά το γεγονός ότι δεν στερούνται γνώσης, ικανότητας ή δεξιοτήτων, αφού δεν έχουν τον χρόνο ή το κίνητρο για να αφιερωθούν στην επαγγελματική ανέλιξή τους, λόγω της ανάγκης για

Η κατάργηση των στερεοτύπων πρέπει να ξεκινά από τη νεαρή ηλικία

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Παρόλο που εντείνονται οι προσπάθειες για ενίσχυση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της γυναίκας στον χώρο εργασίας, εξακολουθούν να υπάρχουν νομοθετικά κενά όσον αφορά την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου. Η κατάργηση των στερεοτύπων πρέπει να ξεκινά από τη νεαρή ηλικία, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα σχολεία που να καλλιεργούν τον σεβασμό και την ισότητα. Επίσης, υπάρχει ανάγκη για μακροπρόθεσμες στρατηγικές με σκοπό τον συνδυασμό της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, μέσω διευκολύνσεων και προώθησης οικονομικών και ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας παιδιών και άλλων εξαρτωμένων. Αναγκαία είναι, επίσης, και η δυνατότητα κατάρτισης των γυναικών σε όλα τα στάδια της καριέρας τους, ενθαρρύνοντας έτσι την ενεργή συμμετοχή και επανένταξή τους στην εργασία όπου χρειάζεται. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω κάθε γυναίκα που πρωτοστατεί στον τομέα της, που εργάζεται σκληρά και με ενθουσιασμό για να πετύχει τους στόχους της και που παραμένει συνεπής σε όλους τους ρόλους και ιδιότητές της, χωρίς να μπαίνει σε στεγανά τα οποία ανατροφοδοτούν αναχρονιστικά στερεότυπα.

EconomyToday 83

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Δέσπω Λευκαρίτη

Managing Director, DELEMA McCANN

ΣΕ ΕΜΑΣ ΕΠΑΦΙΕΤΑΙ ΝΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΤΙΣ ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ. Με αυτή τη δήλωση, η κ. Δέσπω Λευκαρίτη ενθαρρύνει κάθε γυναίκα να αποβάλει οποιεσδήποτε αρνητικές σκέψεις και να εργαστεί σκληρά και μεθοδικά για να πετύχει το όνειρό της. Εκφράζει επίσης τη διαφωνία της σε ό,τι αφορά την ποσόστωση, σημειώνοντας πως «μια θέση πρέπει να δίνεται στον πιο κατάλληλο». Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο προόδου, αλλά για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, να εξαλείψουμε κάποια στερεότυπα ή αντιλήψεις που ακόμα υπάρχουν, πιστεύω ότι πρέπει εμείς, ως γυναίκες, να αποβάλουμε αυτές τις αντιλήψεις, να πιστέψουμε ότι είμαστε ίσες και να συμπεριφερόμαστε ως ίσες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Σε κάποιες εταιρείες ίσως ακόμα να μη δίνονται ίσες ευκαιρίες ανέλιξης. Σε εμάς όμως επαφίεται να «απαιτούμε» τις ίσες ευκαιρίες, μέσα από την εργατικότητα και την αποτελεσματικότητά μας. Στη δική μας εταιρεία είχε συμβεί το ακριβώς αντίθετο. Σε κάποια φάση αντιληφθήκαμε ότι οι γυναίκες-μέλη της ομάδας μας είχαν περισσότερα πλεονεκτήματα από τους άνδρες-μέλη της ομάδας. Αναθεωρήσαμε τις πρακτικές ώστε οι άνδρες-μέλη της ομάδας μας να έχουν τα ίδια πλεονεκτήματα. Γι’ αυτό άλλωστε η εταιρεία μας επιλέχθηκε ως μία από τις 5 εταιρείες πανευρωπαϊκά που εφάρμοσαν ίσες ευκαιρίες.

84 EconomyToday

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Πιστεύω ότι μια γυναίκα πρέπει να αποβάλει σκέψεις ότι π.χ. θα συναντήσει περισσότερα εμπόδια από έναν άνδρα. Αν το καταφέρει, τότε θα πετύχει να την αντιμετωπίζουν με τον ίδιο σεβασμό. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να εργαστεί σκληρά και μεθοδικά για να πετύχει το όνειρό της, όποιο κι αν είναι αυτό.

Πρέπει εμείς ως γυναίκες να πιστέψουμε ότι είμαστε ίσες και να συμπεριφερόμαστε ως ίσες

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Όχι, θεωρώ ότι τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι ημίμετρα. Κάτι με το οποίο διαφωνώ είναι η «ποσόστωση». Θεωρώ ότι μια θέση πρέπει να δίνεται στον πιο κατάλληλο, άσχετα με το φύλο ή το χρώμα ή τη θρησκεία του. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Πάρα-πάρα πολλές, οι οποίες έβαλαν έναν στόχο και τον πέτυχαν. Κάθε γυναίκα που δημιούργησε κάτι. Από τη Μητέρα Τερέζα μέχρι την J.K. Rowling, από τη Marie Curie μέχρι τη Στέλλα Κυριακίδου.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Έλις Μισιρλή

Διευθύντρια της Imperio

του γυναικείου φύλου αποτελούν τα κυριότερα προβλήματα για την επαγγελματική ανέλιξη της πλειοψηφίας των γυναικών. Στον δρόμο προς την κορυφή, μια γυναίκα ενδεχομένως να βρεθεί αντιμέτωπη με την αμφισβήτηση των ικανοτήτων της, αποκλειστικά και μόνο επειδή είναι γυναίκα. Όσο ικανή κι αν είναι, οι έμφυλες διακρίσεις, που δυστυχώς επικρατούν ακόμα σε πολλούς οργανισμούς, την αναγκάζουν να εργάζεται δύο και τρεις φορές περισσότερο από ό,τι οι άνδρες συνάδελφοί της. Διαπιστώνεται, πάντως, ότι φιλόδοξες και αποφασισμένες γυναίκες φθάνουν μέχρι την κορυφή των επιχειρήσεων.

Η ΘΛΙΒΕΡΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ σε βάρος των γυναικών παραμένουν και είναι εμφανείς σε κάθε πτυχή της ζωής και της καθημερινότητάς τους, διαπιστώνει η κ. Έλις Μισιρλή, τονίζοντας τον σημαντικό ρόλο που έχει να διαδραματίσει η παιδεία για εξάλειψη των ανισοτήτων. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρά το γεγονός ότι πολλές σύγχρονες κοινωνίες διακηρύττουν τις προσπάθειές τους για εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων, η θλιβερή αλήθεια είναι ότι οι ανισότητες σε βάρος των γυναικών παραμένουν και είναι εμφανείς σε κάθε πτυχή της ζωής και της καθημερινότητάς τους. Οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά θα έλεγα ότι ξεκινούν από τα πατριαρχικά στερεότυπα που, δυστυχώς, είναι ακόμη βαθιά ριζωμένα στην κουλτούρα πολλών ανεπτυγμένων χωρών. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είναι αυτονόητο ότι σε οποιονδήποτε εργασιακό χώρο, γυναίκες και άνδρες θα πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες. Δυστυχώς, όμως, σε αρκετές περιπτώσεις βλέπουμε ακόμα εργαζόμενες να θυματοποιούνται έναντι των ανδρών συναδέλφων τους, οι οποίοι προάγονται σε υψηλές θέσεις ή υπερέχουν μισθολογικά, λόγω φύλου. Βεβαίως, είναι αισιόδοξο το γεγονός ότι πλέον πολλοί οργανισμοί δίνουν μεγάλη σημασία σε θέματα ίσων όρων εργασίας, αξιολογώντας τους εργαζόμενους αποκλειστικά και μόνο στη βάση των επιδόσεών τους. Είμαι περήφανη που και η Imperio συγκαταλέγεται σε αυτούς τους οργανισμούς. Ενδεικτικά αναφέρω ότι το 58% των εργαζομένων στην Imperio αποτελείται από γυναίκες, ενώ αρκετά από τα τμήματα της εταιρείας μας διοικούνται από γυναίκες. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Τα στερεότυπα και οι κοινωνικές προκαταλήψεις έναντι

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, να πιστέψει στον εαυτό της και στις δυνατότητές της και να παραμείνει επικεντρωμένη στους στόχους της, διεκδικώντας ενεργά την επαγγελματική της ανέλιξη.

Ξεχωρίζω τη διεθνούς φήμης και πολυβραβευμένη Αμερικανίδα αρχιτέκτονα Jeanne Gang, που ξεχωρίζει για τα projects και την αισθητική της

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου, υπάρχει ακόμη μεγάλος δρόμος να διανύσουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών, χρειάζεται οπωσδήποτε στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, αλλά κυρίως χρειάζεται να γίνουν ενέργειες για την αλλαγή της κουλτούρας και του τρόπου σκέψης που επικρατεί για τα δύο φύλα, τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς. Η παιδεία έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει, και εδώ είναι που πρέπει να επικεντρωθούμε ως κοινωνία. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Πολλές είναι οι γυναίκες που αποτελούν έμπνευση και πρότυπο. Αν θα έπρεπε να ξεχωρίσω κάποιες, θα έλεγα τη διεθνούς φήμης και πολυβραβευμένη Αμερικανίδα αρχιτέκτονα Jeanne Gang, που ξεχωρίζει για τα projects και την αισθητική της και η οποία το 2019 περιλήφθηκε στον κατάλογο των 100 πιο σημαντικών ανθρώπων του Time Magazine. Ξεχωρίζω επίσης τη Michel Obama για την ισχυρή προσωπικότητά της, αλλά και την Angelina Jolie για την πλούσια φιλανθρωπική της δράση.

EconomyToday 85

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Δημιουργία

Αντωνία Μιχαήλ

Διευθύντρια του Γραφείου της ΙΒΜ Κύπρου

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η γυναίκα σήμερα καλείται να υπηρετήσει πολλαπλούς ρόλους και να αντεπεξέλθει σε αμέτρητες υποχρεώσεις. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να αναβαθμιστούν οι κοινωνικές υπηρεσίες και οι υποδομές ώστε να στηρίξουν την εργαζόμενη γυναίκα στη διεκπεραίωση όλων αυτών των ρόλων που καλείται να επιτελέσει, έτσι ώστε να μπορέσει να ανελιχθεί επαγγελματικά.

ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΤΟΥΝ οι κοινωνικές υπηρεσίες και οι υποδομές για να μπορεί μια γυναίκα να εξελιχθεί και να ανταποκριθεί στους πολλαπλούς της ρόλους. Εκφράζοντας την πιο πάνω θέση, η Αντωνία Μιχαήλ μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις της με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; «Work hard, dream big and never give up»! Να θέτει υψηλούς στόχους, να αγωνίζεται για να τους κατακτήσει και να μην εγκαταλείπει ποτέ την προσπάθεια και τη σκληρή δουλειά. Πιστεύω ότι αυτό είναι το τρίπτυχο της επιτυχίας για συνεχή ανέλιξη και πετυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Είναι γεγονός ότι στο παρελθόν υπήρχαν έντονες στερεοτυπικές αντιλήψεις που επιβάλλονταν από την κοινωνία σχετικά με τους ρόλους των δύο φύλων. Αυτές οι αντιλήψεις συνετέλεσαν σε μεγάλο βαθμό στον αποκλεισμό των γυναικών από συγκεκριμένους ρόλους ή θέσεις εργασίας στο παρελθόν. Ωστόσο, πιστεύω ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στον τομέα αυτό, αφού στις μέρες μας οι γυναίκες κατέχουν πλέον ενεργούς ρόλους σε όλα τα επίπεδα και έχουν τη δυνατότητα να δραστηριοποιούνται σε οποιονδήποτε τομέα επιθυμούν. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι γυναίκες σήμερα έχουν καταφέρει να κατακτήσουν σημαντικούς ρόλους σε διάφορους τομείς παγκοσμίως. Στην IBM για παράδειγμα –εκεί όπου πολλές εταιρείες χρονολογούν περήφανα τα προγράμματα θετικής δράσης τους στη δεκαετία του 1970– οι γυναίκες συνεισφέρουν ενεργά στην πρόοδο της τεχνολογίας από τη δεκαετία του 1930. Θεωρώ ότι και στη χώρα μας έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και αδιαμφισβήτητα θα πρέπει να συνεχιστούν με την ίδια ένταση, καθώς το απαιτούν πλέον η σύγχρονη πραγματικότητα και η κοινωνία.

86 EconomyToday

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Θεωρώ ότι στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά τις εργαζόμενες γυναίκες και ιδιαίτερα όσον αφορά το θέμα της μητρότητας. Σίγουρα η επιδοματική πολιτική, η άδεια τοκετού και το ωράριο εργασίας είναι κάποια από τα θέματα που πρέπει να επανεξεταστούν από την πολιτεία, έτσι ώστε οι συνθήκες εργασίας για τις εργαζόμενες γυναίκες στην Κύπρο να είναι ισάξιες με αυτές των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Η συμβουλή μου είναι: work hard, dream big and never give up!

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Παρόλο που θα μπορούσα να επιλέξω μια από τις τόσες πολλές γυναίκες που έχουν ξεχωρίσει για το έργο που έχουν προσφέρει στην τεχνολογία, την πολιτική, τις τέχνες ή την επιστήμη, η πρώτη γυναίκα που μου έρχεται στο μυαλό είναι η μητέρα μου. Θεωρώ ότι υπάρχουν πολλές ανώνυμες μάνες οι οποίες είναι άξιες θαυμασμού για όλα όσα έχουν προσφέρει στην οικογένεια και την κοινωνία τους.

Προσφορά

Αγάπη

Ενσυναίσθηση γυναίκα σημαίνει Ζωή

Δήμητρα Νικολαΐδη

Implementation Manager, Business Solutions, NetU Consultants Ltd Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι γυναίκες έχουν να αντιμετωπίσουν αρνητικά στερεότυπα και έμφυλες προκαταλήψεις που τις κατατάσσουν σε υποδεέστερη θέση. Ανασταλτικοί παράγοντες θεωρούνται επίσης η οργανωτική κουλτούρα των επιχειρήσεων αλλά και η μειωμένη εμπειρία των γυναικών σε θέματα διοίκησης επιχειρήσεων.

Οι γυναίκες πρέπει να έχουν προσωπικό όραμα και στόχευση, να το διεκδικούν και να το παρουσιάζουν αυθεντικά και δυναμικά, επισημαίνει η κ. Δήμητρα Νικολαϊδη. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρόλο που αρκετές γυναίκες έχουν διαπρέψει στον εργασιακό τομέα, εντούτοις τα στερεότυπα και οι διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων συνεχίζουν να υπάρχουν. Παρά το ότι το εκπαιδευτικό σύστημα κατοχυρώνει την ισότητα των φύλων και διέπεται από τις αρχές της ίσης μεταχείρισης όλων των μαθητών/τριών, εντούτοις το σχολείο ως θεσμός έχει την τάση να αναπαράγει τα έμφυλα στερεότυπα. Η διαφορετική κοινωνικοποίηση των αγοριών και των κοριτσιών επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές τους επιλογές. Έτσι, για παράδειγμα, η σύνδεση του κοινωνικού ρόλου των γυναικών με τη φροντίδα του σπιτιού και τη μητρότητα θα μπορούσε να εξηγήσει το γεγονός ότι περισσότερες γυναίκες επιλέγουν επαγγέλματα που περιλαμβάνουν φροντίδα και προσιτό ωράριο εργασίας, όπως δασκάλες, νηπιαγωγοί και νοσηλεύτριες. Αντίστοιχα, οι άντρες μαθαίνουν από μικρή ηλικία να είναι δυνατοί και τεχνίτες, γεγονός που ίσως εξηγεί την υπερσυγκέντρωση αντρών σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι δυσκολίες στον συνδυασμό οικογένειας και εργασίας αφήνουν μεγάλο αριθμό γυναικών χωρίς τη δυνατότητα επαγγελματικής ανέλιξης. Η οικονομική κρίση, όπως και η πανδημία, έχουν διευρύνει ακόμη περισσότερο την άνιση μεταχείριση των φύλων, πλήττοντας κυρίως τις γυναίκες που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν, λόγω του μεγαλύτερου επιμερισμού ευθυνών στη φροντίδα της οικογένειας και κυρίως των παιδιών. Εξάλλου σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων θεωρεί ασύμφορη την πρόσληψη γυναικών, λόγω της νομοθετικής προστασίας της θέσης εργασίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό, αλλά και της συνακόλουθης κατοχύρωσης μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα των παιδιών.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα την συμβούλευα να διαμορφώσει προσωπικό όραμα και στόχευση, να το διεκδικεί και να το παρουσιάζει αυθεντικά και δυναμικά. Να αποκτήσει τις απαραίτητες εμπειρίες οι οποίες θα τη βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων της. Ως γυναίκες, εκτός από τη μόρφωσή μας, χαρακτηριζόμαστε για τον δυναμισμό μας, την οργάνωση και την αφοσίωσή μας, χαρακτηριστικά τα οποία είναι σημαντικά για μια επιτυχημένη καριέρα. Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Έχουν προωθηθεί σημαντικές νομοθεσίες στον τομέα της προστασίας των εργαζομένων γυναικών, καθώς και άλλες που αφορούν την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και εργασία. Εντούτοις, θα βοηθούσε η δημιουργία δομών στήριξης για την εργαζόμενη μητέρα, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι υποχρεωμένη να επιλέξει μεταξύ καριέρας και οικογένειας. Για παράδειγμα, η πολιτεία θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερα ολοήμερα σχολεία με εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα και να ενισχύσει τον θεσμό της ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων.

Τρέφω απεριόριστο θαυμασμό για την Ίντιρα Γκάντι, μια γυναίκα γεμάτη θέληση για ζωή και ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η Ίντιρα Γκάντι ήταν μια γυναίκα γεμάτη θέληση για ζωή και ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο και τρέφω γι’ αυτήν απεριόριστο θαυμασμό. Σπούδασε στη Γενεύη και στην Οξφόρδη. Αναμείχθηκε με την πολιτική από τα φοιτητικά της χρόνια, αντιμετώπισε διώξεις και φυλακίστηκε από τους Άγγλους για 13 μήνες. Έγινε η πρώτη γυναίκα στον κόσμο που παρέλαβε από τον πατέρα της τη σκυτάλη της διακυβέρνησης μιας δημοκρατικής χώρας. Απέδειξε με τον δυναμισμό της πως ήταν μια εξαιρετικά ικανή πολιτικός, με αυξημένα πολιτικά κριτήρια, κύρος και αποφασιστικότητα.

EconomyToday 87

χωρίς όρους και όρια

δύναμη

Ευτυχία

Δέσποινα Παναγιώτου-Θεοδοσίου

Πρόεδρος Δ.Σ. ΑΗΚ Joint CEO του Ομίλου TOTOTHEO MARITIME​

ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΠΕΡΙΕΡΓΟ ΚΑΙ ΚΑΠΩΣ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ το ότι, εν έτει 2022, σε έναν κόσμο που επιβραβεύει την καινοτομία και επιδιώκει την ελευθερία στην έκφραση, υπάρχει τόσο έντονη διάκριση των φύλων και μη ισότιμη μεταχείριση. Εκφράζοντας την πιο πάνω θέση, η κ. Δέσποινα Παναγιώτου-Θεοδοσίου τονίζει τη σημασία της συνεργασίας σε όλους τους τομείς για να φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα.

88 EconomyToday

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; H αλήθεια είναι ότι μπορούν να υπάρξουν αρκετά εμπόδια, είναι όμως θετικό το γεγονός ότι μιλάμε ανοιχτά πια για τη διαφορετικότητα και κατ’ επέκταση βλέπουμε την ανάγκη για αυτήν. Το πρόβλημα είναι ότι δύσκολα την εφαρμόζουμε. Υπάρχει ανάγκη σε όλους τους τομείς και θα πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να δίνουμε ίσες ευκαιρίες στις γυναίκες, αλλά και σε άλλες ομάδες του πληθυσμού που μέχρι τώρα δεν τις είχαν. Συχνά οι θέσεις εργασίας δημιουργούνται με γνώμονα τα ανδρικά πρότυπα και όχι με την προοπτική να βρεθεί ο καταλληλότερος υποψήφιος. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Οι γυναίκες που ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους σήμερα θα πρέπει να περιμένουν αλλά και να απαιτούν να τους φέρονται ισότιμα. Να είναι έτοιμες και να αρπάζουν τις ευκαιρίες και να εργάζονται σκληρά και μεθοδικά για να αποκτήσουν την καριέρα που ονειρεύονται αλλά και που παράλληλα τους αξίζει.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η έμφυλη ανισότητα οφείλεται στα παγιωμένα κοινωνικά στερεότυπα. Παρά τις προσπάθειες αρκετών κυβερνήσεων και ομάδων παγκόσμια να περάσουμε σε έναν κόσμο μη διακρίσεων σε οποιοδήποτε επίπεδο, φαίνεται ότι ακόμη δεν έχει καλλιεργηθεί αρκετά μια κουλτούρα συμπερίληψης και σεβασμού στη διαφορετικότητα των μελών μιας ομάδας. Για να είμαι ειλικρινής, για μένα είναι αξιοπερίεργο και κάπως απογοητευτικό το ότι, εν έτει 2022, σε έναν κόσμο που επιβραβεύει την καινοτομία και επιδιώκει την ελευθερία στην έκφραση, υπάρχει τόσο έντονη διάκριση των φύλων και μη ισότιμη μεταχείριση σχεδόν σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους και κατ’ επέκταση και στα κοινωνικά σύνολα. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να ενσωματώσουμε την αρχή των ίσων ευκαιριών για όλους στην εργασία, οι οποίες να βασίζονται στις ικανότητες, τις γνώσεις και τις δεξιότητες του ατόμου, ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας κλπ. Αν και υπάρχει πρόοδος και αλλαγή,

παρ’ όλα αυτά χρειάζεται πολλή δουλειά για να φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα.

Συχνά οι θέσεις εργασίας δημιουργούνται με γνώμονα τα ανδρικά πρότυπα

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Κάθε χώρα έχει διαφορετική προσέγγιση. Αισθάνομαι ότι η ώθηση που δίνεται σε ορισμένες χώρες για γυναικεία εκπροσώπηση σε διευθυντικές θέσεις και διοικητικά συμβούλια έχει φτάσει πια σε ένα υψηλό σημείο και αποδίδει. Για να φτάσουμε και στη χώρα μας σε πιο επιθυμητά επίπεδα, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει συνεργασία της πολιτείας με τον ιδιωτικό τομέα – όλοι έχουμε ευθύνη. Δεν είναι μόνο θέμα μέτρων. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία και στήριξη για την εφαρμογή τους. Βλέπουμε εταιρείες που επενδύουν σε πολιτικές που στόχο έχουν την επαγγελματική ανέλιξη των γυναικών και την ανάδειξή τους σε ηγετικές θέσεις, και αυτό τις βοηθάει στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητάς τους, ειδικά σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη οικονομία.

Αγάπη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Προσφορά Δημιουργία

Λένα Παναγιώτου

Διευθύντρια Εργασιακών Σχέσεων ΟΕΒ

ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΟΣ ΑΓΩΝΑΣ Η ΙΣΟΤΗΤΑ Η 8η Μαρτίου μάς υπενθυμίζει ότι δεν έχουμε ακόμα φτάσει στον επιθυμητό στόχο, τονίζει η Λένα Παναγιώτου, σημειώνοντας πως, παρά τα βήματα που έχουν γίνει, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε.

είναι ανυπέρβλητο. Σίγουρα η ισορροπία μεταξύ εργασίας και οικογένειας αποτελεί βασική πρόκληση για τις γυναίκες, ειδικότερα με την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου συστήματος φροντίδας εξαρτωμένων. Δυσκολίες υπάρχουν επίσης σε παραδοσιακά ανδροκρατούμενα επαγγέλματα, οπού οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να γίνουν αποδεκτές και να καθιερώσουν τη θέση τους. Όλα όμως μπορούν να υπερκεραστούν.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Οι προσπάθειες για επίτευξη πραγματικής ισότητας μεταξύ των δύο φύλων είναι ένας διαχρονικός και πολυεπίπεδος αγώνας που σε πολλές περιπτώσεις έρχεται αντιμέτωπος με κουλτούρες, αντιλήψεις και στερεότυπα, χαρακτηριστικά που ομολογουμένως δύσκολα αντιμετωπίζονται. Αυτό που έχει σημασία όμως είναι ότι, παρά τα προβλήματα, τα βήματα που έχουν γίνει είναι τεράστια και πρέπει να αναγνωρίζονται, χωρίς όμως να υπάρχει εφησυχασμός. Η 8η Μαρτίου είναι μια μέρα αποτίμησης όλων αυτών των αγώνων και μας υπενθυμίζει ότι δεν έχουμε ακόμα φτάσει στον επιθυμητό στόχο. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Βλέπουμε όλο και πιο συχνά γυναίκες να σπάνε στερεότυπα, να ανελίσσονται και να καταλαμβάνουν καίριες και σημαντικές θέσεις, και αυτό είναι το θετικό. Στον τομέα της εργασίας, έχουμε υιοθετήσει ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για να διασφαλιστεί η ισότιμη μεταχείριση σε όλα τα στάδια της εργοδότησης. Με αυτό ως εργαλείο και με συστηματικές ενέργειες και δράσεις, έχουμε καταφέρει πολλά, περιλαμβανομένης της μείωσης του χάσματος αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στο 10% αλλά και της αύξησης της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας. Η παροχή ίσων ευκαιριών και η δημιουργία υγιών εργασιακών χώρων μόνο σε οφέλη μπορούν να οδηγήσουν τις επιχειρήσεις, και αυτό έχει ταχθεί να αναδείξει μέσα από τις δράσεις της η ΟΕΒ. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Εμπόδια υπάρχουν πολλά, κανένα όμως από αυτά δεν

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Υπομονή, επιμονή και μεθοδικότητα. Υπομονή γιατί δεν επιτυγχάνονται όλα σε μία μέρα. Χρειάζεται προσπάθεια και χρόνος. Επιμονή γιατί κάθε προσπάθεια συνοδεύεται από αποτυχίες, λάθη και απογοητεύσεις και δεν πρέπει αυτά να καθορίσουν την πορεία. Και μεθοδικότητα γιατί στην πορεία μπορεί να αλλάξουν οι φιλοδοξίες, οι στόχοι και οι προσδοκίες και με μεθοδικότητα θα πρέπει να διαχειριστεί αυτά που έρχονται και αυτά που αφήνει.

Αν έπρεπε να ξεχωρίσω μία γυναίκα, αυτή θα ήταν ανεπιφύλακτα η Μελίνα Μερκούρη, για όλα όσα αντιπροσώπευε

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Από τη στιγμή που έχει αναγνωριστεί η ανάγκη για λήψη μέτρων, οτιδήποτε προωθείται, υιοθετείται και εφαρμόζεται με σκοπό την προώθηση της ισότητας των φύλων είναι ένα βήμα μπροστά. Έχουμε ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο συμπληρώνουν δεκάδες δράσεις και πρόσθετα μέτρα (π.χ. ενημερωτικές εκστρατείες και παροχή νομικής αρωγής σε θύματα διακρίσεων). Γίνονται πολλά. Αν αυτά είναι αρκετά; Η απάντηση είναι όχι, τουλάχιστον όχι ακόμα. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Ισχυρή γυναίκα είναι η μάνα, η εργαζόμενη, η επαγγελματίας, η επιχειρηματίας, η πολιτικός και κάθε γυναίκα που παλεύει στη ζωή. Θαυμάζω λοιπόν όλες όσες αφιερώνουν τη ζωή τους για να προσφέρουν. Αυτές που διεκδικούν και βγαίνουν μπροστά και όσες πιστεύουν στον εαυτό τους. Αν έπρεπε να ξεχωρίσω μία γυναίκα, αυτή θα ήταν ανεπιφύλακτα η Μελίνα Μερκούρη, για όλα όσα αντιπροσώπευε.

EconomyToday 89

δύναμη

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Ευτυχία

Ιωάννα Πάντη

Ανώτερη Διευθύντρια Αναλογιστικών Υπηρεσιών του Ομίλου CNP CYPRUS και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής

ανακοινώθηκε η επίτευξη βαθμολογίας 100/100 στις ίσες αμοιβές ανδρών και γυναικών εργαζομένων.

Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΜΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ είναι να τολμήσει να βάλει υψηλούς στόχους και να πειραματιστεί ώστε να βρει αυτό που της ταιριάζει, μας αναφέρει η κ. Ιωάννα Πάντη, η οποία μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις της για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Αρχικά είναι η διαχείριση των αντιλήψεων για τον συναισθηματικό κόσμο μιας γυναίκας, όπου η ευαισθησία συνδέεται αρνητικά με τη γυναικεία φύση, ενώ η σκληρότητα μεταφράζεται ως αντιπάθεια. Ένα άλλο εμπόδιο είναι η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Μεταφέροντας την προσωπική μου εμπειρία, όση κατανόηση και να υπάρχει στο επαγγελματικό και στο οικογενειακό περιβάλλον, είναι πολύ δύσκολο να ισορροπήσει μια γυναίκα τον χρόνο ανάμεσα σε εργασία και οικογένεια, μεταξύ επαγγελματικών απαιτήσεων και προσωπικώνοικογενειακών ασχολιών.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Μέσα στο πέρασμα του χρόνου κερδήθηκαν πολλές μάχες για την ισότιμη μεταχείριση της γυναίκας. Παραμένουν όμως σε χώρες και χώρους, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο, κατάλοιπα εποχών στις οποίες κυριαρχούσε το ανδρικό φύλο. Παρόλο που η ισότητα των φύλων είναι μια από τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με επικεφαλής την Ursula von der Leyen, εξακολουθούν να απαιτούνται προσπάθειες μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών προκειμένου να ενισχυθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ασφαλώς έχουν γίνει μεγάλα βήματα τις τελευταίες δεκαετίες στο θέμα αυτό. Δυστυχώς όμως δεν καταγράφεται οριζόντια το ίδιο επίπεδο βελτίωσης. Ενώ σήμερα είναι αναγνωρίσιμο ότι οι γυναίκες είναι εξίσου δυναμικές και μπορούν να αναλάβουν πολύ σημαντικές θέσεις, είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο διαφορετικής αντιμετώπισης τόσο στον οργανικό όσο και στον μισθολογικό τομέα μιας επιχείρησης. Προσωπικά αισθάνομαι τυχερή γιατί στην επαγγελματική μου πορεία στον Όμιλο CNP CYPRUS δεν ένιωσα ποτέ μειονεκτικά έναντι ανδρών συναδέλφων. Τόσο ο πολυεθνικός Όμιλος CNP ΑSSURANCES όσο και ο Όμιλος CNP CYPRUS, στον πυρήνα της επιχειρηματικής τους φιλοσοφίας Raison D’Être («ο λόγος ύπαρξης»), δίνουν μεγάλη σημασία στα ίσα δικαιώματα και στις ίσες ευκαιρίες των εργαζομένων τους, στην προσπάθεια συμβολής σε μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, διακρίσεις και αποκλεισμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τον Όμιλο CNP ASSURANCES πρόσφατα 90 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να τολμήσει να βάλει υψηλούς στόχους και να πειραματιστεί ώστε να βρει αυτό που της ταιριάζει, ακόμα κι αν προτιμά έναν θεωρητικά πιο «ανδροκρατούμενο» τομέα. Να ακολουθήσει την καρδιά της, γιατί μόνο αυτή ξέρει τα όριά της. Με σκληρή δουλειά και αφοσίωση μπορούμε να επιτύχουμε αυτό που θέλουμε.

Με σκληρή δουλειά και αφοσίωση μπορούμε να επιτύχουμε αυτό που θέλουμε

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Αν και έχουν ληφθεί μέτρα, υπάρχει ανάγκη και χώρος για περαιτέρω βελτιώσεις. Ένα παράδειγμα είναι η περίοδος της άδειας μητρότητας, η οποία, παρά τις πρόσφατες αλλαγές, στην Κύπρο είναι ακόμα αισθητά μικρή. Άλλες εισηγήσεις περιλαμβάνουν το πιο ευέλικτο ωράριο, καθώς και το περιβάλλον εργασίας. Εδώ π.χ. η εργασία από το σπίτι, που εφαρμόστηκε αναγκαστικά στη διάρκεια της πανδημίας, μπορεί –υπό προϋποθέσεις– να δίνεται ως επιλογή. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω κάθε γυναίκα που καταφέρνει να ανταποκρίνεται με επιτυχία στους δύσκολους ρόλους που της αναλογούν: μητέρα, κόρη, αδελφή, σύζυγος, συνάδελφος, επαγγελματίας.

Αγάπη

Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

Δημιουργία

ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Legal and Regulatory Director, Epic

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ, οι ίδιες οι γυναίκες, με πάθος και αφοσίωση στα όνειρά μας. Η κ. Ευρυδίκη Παπαδοπούλου εκφράζει μεταξύ άλλων την άποψη ότι οι νέοι θα συμβάλουν στη δημιουργία μιας Κύπρου ίσων ευκαιριών. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; 136 χρόνια… Τόσα χρειάζονται, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (Global Gender Gap Report 2021), για να επιτύχουμε την εξίσωση των δύο φύλων, αν δεν μεταβληθούν διεθνώς ριζικά οι κατεστημένες πρακτικές και οι νοοτροπίες που τις διαιωνίζουν. Η Κύπρος ήταν στην 83η θέση σε σύνολο 156 χωρών, ενώ στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων στην 21η θέση των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημειώνεται πρόοδος, όμως οι ρυθμοί είναι αρκετά αργοί και αυτό οφείλεται στον χαρακτήρα της ανισότητας των φύλων, η οποία είναι κοινωνικής υφής. Θεωρώ πως σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ισότητας των φύλων διαδραματίζουν οι νέες γενιές. Οι νέοι αποδεικνύουν πως αποβάλλουν τα στερεότυπα των προηγούμενων γενεών και πως με την πάροδο των χρόνων θα βοηθήσουν στην εκπλήρωση του στόχου για έναν κόσμο και μια Κύπρο ίσων ευκαιριών. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; H κοινωνία μας έχει εξελιχθεί όσον αφορά τα θέματα ισότητας των φύλων, εντούτοις το χάσμα μεταξύ των φύλων παραμένει και στην αγορά εργασίας, καθώς οι γυναίκες συνεχίζουν να υπερεκπροσωπούνται στους χαμηλότερα αμειβόμενους τομείς και να υποεκπροσωπούνται σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Αυτό το επιβεβαιώνει και η έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αναφέρει πως στη χώρα μας η παρουσία των γυναικών σε διοικητικά συμβούλια το 2020 άγγιξε μόλις το 23%.

Ευτυχώς, πολλές εταιρείες, ανάμεσά τους και η Εpic, κάνουν πολύ σοβαρά βήματα προς την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων, δείχνοντας τον δρόμο προς έναν κόσμο ίσων ευκαιριών για όλους. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Συμβουλή μου είναι οι γυναίκες να νιώθουν ότι δικαιούνται να διεκδικούν χωρίς δεύτερες σκέψεις τα αυτονόητα, δηλαδή την ίση μεταχείριση στα θέματα της θέσης, της προαγωγής και του μισθού. Ο κόσμος αλλάζει και τον αλλάζουμε εμείς, οι ίδιες οι γυναίκες, με πάθος και αφοσίωση στα όνειρά μας.

Θαυμάζω τη Μαλάλα Γιουσαφζάι, για τη δύναμή της να εναντιωθεί στους Ταλιμπάν, όταν απαγόρευσαν στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Πιστεύω πως το θέμα της ανισότητας των φύλων είναι κάτι που απασχολεί ευρύτερα τον κόσμο. Η χώρα μας εντάσσεται στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 της ΕΕ και θεωρώ πως θα γίνουν αρκετά βήματα που θα συμβάλουν καθοριστικά στην υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ευρώπης. Δράσεις όπως θέσπιση μέτρων που θα ενθαρρύνουν μια αλλαγή στις κοινωνικές συμπεριφορές και δεσμευτικά μέτρα για μισθολογική διαφάνεια, ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών και ενδυνάμωση της θέσης τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων θα βοηθήσουν αρκετά στην άμβλυνση της ανισότητας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θα επέλεγα τη Μαλάλα Γιουσαφζάι, για τη δύναμή της να εναντιωθεί στους Ταλιμπάν, όταν αυτοί κατέλαβαν την εξουσία στην κοιλάδα Σουάτ του Πακιστάν και απαγόρευσαν στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο. Αν σε ένα τέτοιο καθεστώς, στο οποίο όλοι γνωρίζουμε ποια είναι η θέση της γυναίκας, μια γυναίκα κατάφερε να σπάσει την επιβεβλημένη σιωπή και να δώσει μάχη για το δικαίωμά της στην εκπαίδευση, τότε αυτό από μόνο του αποτελεί πηγή δύναμης και έμπνευσης.

EconomyToday 91

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Κλειώ Παπαδοπούλου Συνέταιρος και Chief Inclusion & Diversity Officer στην PwC Κύπρου

όταν χρειάζεται να γίνουν θυσίες για σκοπούς της οικογένειας, πολύ συχνά εκεί η στήριξη σταματά και η θυσία στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται από τη γυναίκα.

Οι ασυνείδητες προκαταλήψεις που επηρεάζουν τις αποφάσεις μας είναι ένα από τα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή, διαπιστώνει η κ. Κλειώ Παπαδοπούλου.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να έχει αυτοπεποίθηση και στόχους. Να μην αφήσει κανέναν να την υποχρεώσει να συμβιβάσει τα όνειρά της για να ταιριάζουν με οποιαδήποτε πρότυπα. Να εκφράζει τις φιλοδοξίες της και να διεκδικεί αυτό που δικαιωματικά της αξίζει. Να μην προσπαθεί να συμπεριφέρεται σαν άντρας αλλά να είναι ο εαυτός της.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Πράγματι, έχει σημειωθεί πρόοδος στο θέμα της ισότητας τα τελευταία χρόνια στον χώρο εργασίας. Η πρόοδος όμως γίνεται με αργούς ρυθμούς, καθώς μπορεί να υπάρχει πολυμορφία στον χώρο εργασίας αλλά όχι ένταξη. Παρόλο που όλο και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να εργάζονται, η ένταξή τους δεν είναι η ίδια σε όλους τους χώρους εργασίας. Σύμφωνα με στοιχεία, η συμμετοχή των γυναικών σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις και διοικητικά συμβούλια φθίνει αντί να αυξάνεται, για πολλούς λόγους: τα κοινωνικά πρότυπα, τα στερεότυπα, η μη πραγματική αποδοχή της διαφορετικότητας, το μη ευέλικτο εργασιακό περιβάλλον και πολλά άλλα. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι ασυνείδητες προκαταλήψεις που επηρεάζουν τις αποφάσεις μας όσον αφορά το σε ποια άτομα θα δώσουμε ευκαιρίες, πώς τα αξιολογούμε και ποια θα προαχθούν είναι ένα από τα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα. Άντρες και γυναίκες, έστω και ίσοι, παραμένουν διαφορετικοί. Είναι φυσικό, σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον, οι άντρες να εκτιμούν περισσότερο ηγετικά χαρακτηριστικά που μοιάζουν με τα δικά τους και να θεωρούν χαρακτηριστικά όπως η συναισθηματική νοημοσύνη και η ενσυναίσθηση, που είναι πιο ανεπτυγμένα στις γυναίκες, ως λιγότερα σημαντικά. Μια γυναίκα που έχει τη μερίδα του λέοντος στη φροντίδα της οικογένειάς της δεν μπορεί να έχει ίσες ευκαιρίες με έναν άντρα συνάδελφο που η σύζυγός του δεν εργάζεται, εάν δεν της προσφέρεται η στήριξη που μπορεί να χρειάζεται. Άρα χρειάζεται δίκαιη και όχι ίση μεταχείριση. Η στήριξη στο σπίτι από τον σύντροφο είναι κάτι απαραίτητο αλλά όχι πάντα εφικτό. Όλο και περισσότεροι άντρες αποδέχονται και στηρίζουν την καριέρα της συντρόφου τους, αλλά 92 EconomyToday

Θαυμάζω τις γυναίκες που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου και μιας πιο δίκαιης κοινωνίας

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η Κύπρος κατατάσσεται στην 21η θέση ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με το Gender Equality Index για το 2021. Το ποσοστό των γυναικών σε διοικητικά συμβούλια είναι 11%, με ρυθμό αύξησης μόλις 1% ετησίως. Η συνεισφορά της πολιτείας στην επιτάχυνση της αλλαγής κρίνεται επιβεβλημένη, καθώς θα πρέπει να διαμορφωθεί το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο ώστε: 1. Να «υποχρεώσει» τις επιχειρήσεις που θέλουν να διεκδικήσουν δημόσιες συμβάσεις ή επιχορηγήσεις, να καταθέτουν –στο πλαίσιο της διαδικασίας– στατιστικά στοιχεία σε σχέση με την ποικιλομορφία, την ισότητα και την ενσωμάτωση σε επίπεδο πρακτικών και ανθρώπινου δυναμικού εντός της εταιρείας.

2. Να δημιουργήσει προγράμματα στήριξης και επιχορήγησης (απορροφώντας ευρωπαϊκά κονδύλια) της γυναικείας επιχειρηματικότητας.

3. Να ενθαρρύνει και να επιχορηγήσει (απορροφώντας ευρωπαϊκά κονδύλια) εργοδότες ώστε να χαράξουν το δικό τους πρόγραμμα ένταξης και ποικιλομορφίας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν ξεχωρίζω κάποιο συγκεκριμένο άτομο αλλά γενικά θαυμάζω τις γυναίκες που χρησιμοποιούν τη δύναμή τους ώστε να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου και μιας πιο δίκαιης κοινωνίας.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Μαρία Παπακώστα

Διοικητική Σύμβουλος, Head of Clients & Markets, KPMG Κύπρου

φορές την αμφισβήτηση. Φυσικά, η μεγαλύτερη πρόκληση –δεν θα έλεγα όμως ότι αποτελεί εμπόδιο– είναι να βρει τη σωστή ισορροπία της επαγγελματικής ζωής μεταξύ αυτών των ρόλων. ΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΙ ούτως ώστε να μην υπάρχει εκμετάλλευση και διάκριση. Με αυτό το μήνυμα, η κ. Μαρία Παπακώστα αναφέρεται σε δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν από την πολιτεία για στήριξη των εργαζομένων γυναικών.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Οι προκλήσεις είναι πολλές, οι πρακτικές δυσκολίες ακόμα περισσότερες, αλλά να έχει πίστη στον εαυτό της και προσήλωση στους στόχους της. Εξάλλου, όσοι στόχευσαν για το φεγγάρι βρέθηκαν κάπου ανάμεσα στα αστέρια.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Το θέμα των διακρίσεων ανάμεσα στα δύο φύλα υφίσταται ακόμη, σε αρκετές περιπτώσεις, γιατί δυστυχώς υπάρχουν παγιωμένες αντιλήψεις, όχι μόνο εντός του επιχειρηματικού χώρου, αλλά και στην κοινωνία και στους θεσμούς της γενικότερα. Αν και έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για την εξάλειψη των διακρίσεων.

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των εργαζομένων γυναικών, όπως επίσης η βελτίωση και η κατοχύρωση της θέσης της γυναίκας στον οργανισμό εργοδότησης, πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της πολιτείας. Για τις εγκυμονούσες γυναίκες, ο νόμος περί προστασίας της μητρότητας του 1997 αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την προστασία τους. Επίσης, η αύξηση της άδειας μητρότητας, η οποία πρόσφατα έχει προωθηθεί, είναι ένα σημαντικό βήμα προς την αναγνώριση της σημαντικότητας του ρόλου της γυναίκας, ως εργαζόμενης αλλά και ως μητέρας. Οι εργαζόμενες γυναίκες, όπως και όλοι οι εργαζόμενοι, πρέπει να τυγχάνουν προστασίας από το κράτος αλλά και από τους οργανισμούς στους οποίους βρίσκονται. Ιδιαίτερα τα εργασιακά δικαιώματα πρέπει να διασφαλίζονται, ούτως ώστε να μην υπάρχει εκμετάλλευση και διάκριση.

Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αναφερόμενη στο γραφείο μας, στην KPMG, ποτέ δεν ένιωσα διάκριση για το οτιδήποτε: είτε για να μπορέσω να αναλάβω ευθύνες και νέες προκλήσεις, είτε δύσκολους πελάτες. Διαχρονικά, μετρούσαν και μετρούν τα άτομα, οι ικανότητες και ο επαγγελματισμός τους, και όχι επιμέρους χαρακτηριστικά, όπως το φύλο. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Μια γυναίκα έχει πολλαπλούς ρόλους στην καθημερινότητά της. Ωστόσο, στερεότυπα και προκαταλήψεις, αλλά και η οργανωσιακή κουλτούρα του οργανισμού εργοδότησής της, πιθανόν να αποτελέσουν εμπόδια για την επαγγελματική της σταδιοδρομία. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις παραδοσιακά ανδροκρατούμενων χώρων εργασίας, μια γυναίκα θα συναντήσει αρκετές

Όσοι στόχευσαν για το φεγγάρι βρέθηκαν κάπου ανάμεσα στα αστέρια

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η αλήθεια είναι ότι θαυμάζω πολλές γυναίκες, την καθεμιά για διαφορετικά πράγματα. Δεν έχω κάποια συγκεκριμένη γυναίκα ως πρότυπο, εντούτοις θαυμάζω τις γυναίκες οι οποίες καθημερινά αγωνίζονται σκληρά για να κυνηγήσουν τους στόχους και τα όνειρά τους, ενώ παράλληλα το φιλανθρωπικό τους έργο είναι αξεπέραστο.

EconomyToday 93

Ενσυναίσθηση

δύναμη χωρίς όρους και όρια Δημιουργία

Δήμητρα Παπαλεοντίου

Δικηγόρος και Διευθύντρια της Νομικής Υπηρεσίας της Ελληνικής Τράπεζας κής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Έχω την εντύπωση ότι τέτοιες ευκαιρίες δίνονται σε μια γυναίκα, αφού πρώτα καταφέρει να πείσει για την επάρκεια και τη δυνατότητά της να αντεπεξέλθει εξίσου καλά με έναν άντρα στα εκάστοτε καθήκοντα που της ανατίθενται. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Τον εαυτό της. Και τούτο, στον βαθμό που έχει ενδεχομένως εσωτερικεύσει την «ανδρική» εκδοχή για την κατανομή των ρόλων. Πέρα απ’ αυτό, η εμπειρία μου έχει δείξει ότι με εντιμότητα και σκληρή δουλειά όλα είναι επιτεύξιμα. Γιατί, όπως λέει κι ο ποιητής και ισχύει –ανεξαρτήτως φύλου– για κάθε έκφανση της ζωής μας: «Τοὺς Λαιστρυγόνας καὶ τοὺς Κύκλωπας, τὸν ἄγριο Ποσειδώνα δὲν θὰ συναντήσεις, ἂν δὲν τοὺς κουβανεῖς μὲς στὴν ψυχή σου, ἂν ἡ ψυχή σου δὲν τοὺς στήνει ἐμπρός σου» (Ιθάκη, Κ. Π. Καβάφης)

ΜΕ ΕΝΤΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ όλα είναι επιτεύξιμα, υπογραμμίζει η κ. Δήμητρα Παπαλεοντίου και εξηγεί πως η συζήτηση για την ισότητα των φύλων πρέπει να συνεχιστεί, όχι όμως με όρους αντιπαράθεσης των φύλων. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Σήμερα βρισκόμαστε προφανώς πολύ μακριά από τα δεδομένα των αρχών του περασμένου αιώνα, όταν οι γυναίκες διεκδικούσαν τα πολιτικά τους δικαιώματα, καθώς και το δικαίωμα στην εργασία και τη μόρφωση. Είμαστε πράγματι μακριά από την εποχή των περιορισμών στην απασχόληση των παντρεμένων γυναικών και της άρνησης συνδικαλιστικών φορέων να εγγράψουν γυναίκες ως μέλη τους. Παρ’ όλα αυτά, ο χαρακτήρας του συστήματος σχέσεων των φύλων εξακολουθεί να είναι εξουσιαστικός και επομένως η σχετική συζήτηση δεν μπορεί παρά να συνεχιστεί, όχι με όρους αντιπαράθεσης των φύλων, αλλά προς εξάλειψη των ανισοτήτων. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογι94 EconomyToday

Τρέφω βαθύτατο θαυμασμό προς κάθε γυναίκα που καλείται να αντεπεξέλθει στο –ενίοτε σκληρό– επαγγελματικό της περιβάλλον, χωρίς να χάνει την ευαισθησία της

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να μη φείδεται κόπου και χρόνου. Να επενδύει στις γνώσεις της και να παλεύει με συστηματικότητα και ενθουσιασμό στην πορεία που η κάθε μια έχει επιλέξει. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι, σε κάθε βήμα της διαδρομής, αποτιμά ορθά τις αντικειμενικές συνθήκες και τοποθετεί αναλόγως τον εαυτό της μέσα σε αυτές. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Τρέφω βαθύτατο θαυμασμό προς κάθε γυναίκα που καλείται σε καθημερινό επίπεδο να αντεπεξέλθει στο –ενίοτε σκληρό– επαγγελματικό της περιβάλλον, χωρίς να χάνει την ευαισθησία που είναι –ή που θα έπρεπε να είναι– σύμφυτη με την ιδιότητα της μητέρας και συντρόφου. Που καλείται, δηλαδή, να ικανοποιήσει ταυτόχρονα πολλαπλές εσωτερικές διαθέσεις, εξ αντικειμένου αντιφατικές μεταξύ τους, και να τις ισορροπήσει επιτυχώς.

Αγάπη

Ενσυναίσθηση

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Ελίσσια Παπαντωνίου

Διευθύντρια Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, C.A.C. Papantoniou Trading LTD Founder & Director στην εταιρεία ELYST BYSINESS CONSULTING ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΞΙΩΜΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ να γίνει μάνα θα πρέπει να τύχει της ανάλογης αναγνώρισης από πλευράς πολιτείας και ευρύτερου επαγγελματικού πεδίου, τονίζει η κ. Ελίσσια Παπαντωνίου.

με την ίδια δυναμική να διεκδικήσει την καταξίωση και την ανέλιξη σε κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή που θα έδινα, βασισμένη στη δική μου εμπειρία, είναι να έχει τόλμη και να στοχεύει σε ρεαλιστικά και λειτουργικά εφαρμόσιμα σχέδια, προσαρμοσμένα στα δεδομένα της εποχής. Προσωπικά, σε μια περίοδο αβεβαιότητας και οικονομικών προκλήσεων, εκτός από τις υποχρεώσεις και την εμπλοκή μου στην οικογενειακή επιχείρηση, τόλμησα να δημιουργήσω μια νεοσύστατη εταιρεία κατάρτισης, εκπαίδευσης και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στο πεδίο των επιχειρήσεων. Επομένως, θα παρακινούσα κάθε γυναίκα το επαγγελματικό της ξεκίνημα να βασίζεται στις δικές της ικανότητες, με αυτοπεποίθηση, προσήλωση και προσγειωμένη προσέγγιση.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι διακρίσεις και τα στερεότυπα εις βάρος των γυναικών οφείλονται σε πεπαλαιωμένα καθεστώτα και αντιλήψεις που αναπτύσσονταν με το πέρας των χρόνων. Παλαιότερα η γυναίκα είχε την αποκλειστική ευθύνη της οικογενειακής δομής και της ανατροφής των παιδιών, ενώ ο άνδρας είχε ρόλο εργασιακής εμπλοκής και εξασφάλισης οικογενειακού εισοδήματος. Αυτό μείωσε σημαντικά τις ευκαιρίες για επαγγελματική ανέλιξη των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες. Παρόλο που στις μέρες μας σημειώθηκαν άλματα προόδου, εντούτοις υπάρχει περιθώριο σημαντικών διορθωτικών αλλαγών. Απαραίτητο είναι οι εργαζόμενοι να επιλέγονται με βάση την προσωπικότητα, τις ικανότητες και την επαγγελματική τους κατάρτιση. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η γυναίκα κατέκτησε τη θέση της στον εργασιακό και πολιτικό χώρο. Παρόλο που πολλά επαγγέλματα ανδροκρατούνται, εντούτοις η γυναίκα διεκδικεί με αξιοπρέπεια, αυτοπεποίθηση και τεχνογνωσία την επαγγελματική καταξίωση. Στην C.A.C. Papantoniou Trading LTD πιστεύουμε στην ισότητα, στην αντικειμενικότητα και στον σεβασμό προς κάθε επαγγελματία, χωρίς καμία μορφή διάκρισης. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ο πολυδιάστατος ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η γυναίκα στη σύγχρονη κοινωνία δρα περιοριστικά στη διεκδίκηση επαγγελματικής καταξίωσης και ανέλιξης. Το μεγάλο αξίωμα της γυναίκα να γίνει μάνα θα πρέπει να τύχει της ανάλογης αναγνώρισης από πλευράς πολιτείας και ευρύτερου επαγγελματικού πεδίου. Είναι επιτακτική ανάγκη, μέσα από δράσεις, κίνητρα, παροχές και κατάλληλες υποδομές, η γυναίκα να μπορεί

Είναι επιτακτική ανάγκη η γυναίκα να μπορεί με την ίδια δυναμική να διεκδικήσει την καταξίωση και την ανέλιξη σε κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Με την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε εναρμονιστεί με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, με ουσιαστικά βήματα προόδου σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας των φύλων. Όσα μέτρα και να λάβει η πολιτεία με επιβολή νομοθετικών ρυθμίσεων, εάν δεν υπάρξει εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας οι νοοτροπίες και τα στερεότυπα δεν θα εξαλειφθούν. Ουσιαστικές αλλαγές μπορούν να γίνουν μέσω της οικογένειας, της εκπαίδευσης και της παιδείας. Στις μέρες μας το ζήτημα της ισότητας των φύλων δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως θέμα των γυναικών, αλλά ως κοινωνικό φαινόμενο. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η γυναίκα που θαυμάζω και που έχω ως πρότυπο είναι η γιαγιά μου. Μια ισχυρή γυναίκα, που μέσα από δυσκολίες και μάχες κατάφερε με αξιοπρέπεια να μεγαλώσει μόνη την οικογένειά της. Προσωπικότητα μοναδική, γεμάτη καλοσύνη, αλλά παράλληλα μια γυναίκα δυναμική, που σε δύσκολες εποχές δεν έχασε ποτέ τα ιδανικά και τις αξίες της. Αποτέλεσε για μένα πηγή έμπνευσης, διαδραματίζοντας καταλυτικό ρόλο στη στάση ζωής και στις αρχές μου, σε προσωπικό αλλά και επαγγελματικό επίπεδο.

EconomyToday 95

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Κλέλια Πηλακούτα Χριστοφόρου Head of Business Development του Ομίλου Πηλακούτα

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ να μην αντιμετωπίζεται ως εμπόδιο αλλά αντίθετα ως κίνητρο ανέλιξης και επαγγελματικής προόδου επισημαίνει η κ. Κλέλια Πηλακούτα Χριστοφόρου.

που αμφισβητούνται το ταλέντο, η γνώση, η εξειδίκευση και η ικανότητα λήψης αποφάσεων. Ταυτόχρονα, εμπόδια προκύπτουν μέσα από τη δίμορφη σχέση «γυναίκα επαγγελματίας - μητέρα και σύζυγος», σε ό,τι αφορά τον χρόνο και την ενέργεια που πρέπει να αφιερώνει μεταξύ της επαγγελματικής και της οικογενειακής ζωής. Η επίτευξη ισορροπίας είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική άσκηση.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η κυρίαρχη θέση του ενός φύλου, μέσα στον χρόνο, δεν είναι εύκολο να απαλειφθεί. Βέβαια, στις δυτικές κοινωνίες, η θέση της γυναίκας έχει ισχυροποιηθεί και σε κοινωνικούς και σε επαγγελματικούς ρόλους, απομένουν όμως ακόμα να γίνουν πολλά. Για παράδειγμα, το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων είναι πολύ περιορισμένο. Στερεότυπα και αναχρονιστικές αντιλήψεις εξακολουθούν να υφίστανται, προκαλώντας εμπόδια και φραγμούς. Όμως, όσο διευρύνονται οι ορίζοντες μόρφωσης, γνώσης και εργασίας, τόσο περισσότερο θα οδηγούμαστε σε μια σχέση ισορροπίας μεταξύ των δύο φύλων. Δύο φύλα που δεν πρέπει να είναι αντίπαλα αλλά ισότιμα και να λειτουργούν συμπληρωματικά το ένα προς το άλλο. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Τόσο διεθνώς όσο και στην Κύπρο, αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων που μεριμνούν για ίσα δικαιώματα των δύο φύλων στον εργασιακό χώρο και για ίσες ευκαιρίες ανέλιξης. Να αναφέρω εδώ πως στον Όμιλο Πηλακούτα εφαρμόζουμε πολιτικές μηδενικών διακρίσεων και ίσων ευκαιριών για όλους τους εργαζομένους μας. Σε μια ευρύτερη θεώρηση των πραγμάτων, πάντως, υπάρχουν τομείς δραστηριοτήτων, όπως η υγεία, η κοινωνική πρόνοια, η ψυχαγωγία και ο τουρισμός, όπου οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο από άντρες συναδέλφους τους, σύμφωνα και με σχετικές έρευνες (Bureau of Labor Statistics). Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Είναι ακόμα εμφανή εμπόδια νοοτροπιών και παρωχημένων αντιλήψεων, που θέλουν τη γυναίκα σε δεύτερους ρόλους. Ο λόγος για αυτό είναι ότι υπάρχουν περιπτώσεις 96 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Πρώτα απ’ όλα να έχει πίστη στον εαυτό της και στις ικανότητές της. Να βρίσκει δύναμη να παλεύει με τις προκαταλήψεις και να μη θεωρεί τίποτα δεδομένο. Να προσπαθεί σκληρά και να είναι αφοσιωμένη στην ποιότητα της δουλειάς της. Τέλος, η δημιουργία οικογένειας να μην αντιμετωπίζεται ως εμπόδιο αλλά αντίθετα ως κίνητρο ανέλιξης και επαγγελματικής προόδου.

Χρειάζονται περισσότερα κυβερνητικά βρεφοκομεία, τα οποία θα δώσουν μεγάλη ανάσα στα νεαρά ζευγάρια που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Έχουν γίνει προσπάθειες και έχουν υπάρξει κάποια θετικά αποτελέσματα. Όμως πρέπει να γίνουν κι άλλες ενέργειες και να θεσπιστούν πολιτικές που να δυναμώνουν τη θέση της γυναίκας ως μητέρας και εργαζόμενης. Για παράδειγμα, η άδεια μητρότητας, παρά την αύξηση, υπολείπεται της ανάγκης. Χρειάζονται επίσης ολοήμερα σχολεία με εύρος προγραμμάτων προς τους μαθητές, ώστε να υποστηριχθούν οι οικογένειες που έχουν δύο εργαζόμενους γονείς. Και κάτι ακόμα: περισσότερα κυβερνητικά βρεφοκομεία θα δώσουν μεγάλη ανάσα στα νεαρά ζευγάρια που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Την Iris Apfel. Γεννημένη πριν από 100 χρόνια στη Νέα Υόρκη, μετά τις σπουδές Τέχνης και την επιτυχημένη επιχειρηματική της πορεία στον χώρο της κλωστοϋφαντουργίας, εργάζεται εδώ και τρία χρόνια ως μοντέλο. Μια δυναμική γυναίκα, πρόσφατα και συγγραφέας, που καταξιώθηκε διεθνώς για το ξεχωριστό στιλ ρούχων και κοσμημάτων που έχει σχεδιάσει και η οποία εξακολουθεί να διαθέτει αστείρευτη ενέργεια, δημιουργικότητα και πάθος για τη ζωή.

Προσφορά

Αγάπη

Δάφνη Πίττα-Διογένους Chief Operations Officer Medochemie

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η μεσογειακή αντίληψη για τις ευθύνες μιας γυναίκας στην οικογένεια, το σπίτι και την ανατροφή των παιδιών, που συνήθως συμπίπτουν με τα παραγωγικά και δημιουργικά πρώτα χρόνια μιας καριέρας. Αυτό το καθιστά και πιο δύσκολο για μια γυναίκα να αντεπεξέλθει, αλλά είναι συχνά και εμπόδιο στο μυαλό κάποιων εργοδοτών, όταν για την ίδια θέση έχουν επιλογή μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Βέβαια αλλάζει και αυτό με μέτρα όπως η άδεια πατρότητας.

ΙΣΧΥΡΗ ΓΥΝΑΙΚΑ για την κ. Δάφνη ΠίτταΔιογένους είναι αυτή που έχει τη ζωή της στα χέρια της, ισορροπώντας τις ανάγκες της εργασίας και της προσωπικής ζωής και οικογένειας, ενώ εξίσου σημαντικό, όπως επισημαίνει, είναι «να μη συμβιβάζεται και να διεκδικεί τη θέση της στον χώρο εργασίας αποκλειστικά με βάση την κατάρτιση, τις γνώσεις και τις δεξιότητές της».

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Οι εταιρείες στις οποίες θα επιλέξει να δουλέψει να είναι τεκμηριωμένα εργοδότες ίσων ευκαιριών. Να μη συμβιβάζεται και να διεκδικεί τη θέση της στον χώρο εργασίας αποκλειστικά με βάση την κατάρτιση, τις γνώσεις και τις δεξιότητές της. Να επιδιώκει την οικονομική ανεξαρτησία.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Προσωπικά θεωρώ πως έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, αλλά για να εξαλειφθούν νοοτροπίες, στερεότυπα και αντιλήψεις αιώνων χρειάζεται σίγουρα πολύς χρόνος και αλλαγή γενιάς. Αλλά και από την πλευρά μας, των γυναικών, να χτιστεί η δύναμη και η αυτοπεποίθηση να διεκδικούμε την ισότιμη συμμετοχή και μεταχείριση με περισσότερο σθένος και αξιώσεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Στις πλείστες ιδιωτικές επιχειρήσεις που γνωρίζω, και σίγουρα στη δική μας, υπάρχει η ισότητα αυτή και το μόνο που μετρά για την ανέλιξη κάποιου είναι τα προσόντα και οι ικανότητες και όχι το φύλο. Το 60% των εργαζομένων στην εταιρεία μας είναι γυναίκες και πολλές από αυτές κατέχουν διευθυντικές ή άλλες θέσεις ευθύνης.

Να διεκδικούμε την ισότιμη συμμετοχή και μεταχείριση με περισσότερο σθένος και αξιώσεις

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματαεισηγήσεις. Τα μέτρα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση γενικά, αλλά ένα πράγμα που λείπει, πιστεύω, είναι οι δομές ημερήσιας φροντίδας παιδιών προσχολικής ηλικίας, ενώ και τα ωράρια των σχολείων δυσχεραίνουν το ημερήσιο πρόγραμμα των εργαζομένων. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Ισχυρή γυναίκα για μένα είναι αυτή που έχει τη ζωή της στα χέρια της, ισορροπώντας τις ανάγκες της εργασίας και της προσωπικής ζωής και οικογένειας. Θαυμάζω και εκτιμώ όλες τις γυναίκες που το καταφέρνουν, ανεξάρτητα από το σε ποια εργασιακή θέση βρίσκονται.

EconomyToday 97

δύναμη

Δημιουργία

Ευτυχία

ΜΕΛΙΝΑ ΡΑΦΤΗ

Διοικητικό στέλεχος Korantina Homes Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η ισορρόπηση των ρόλων της ως επαγγελματία, ως μητέρας, ως συντρόφου και ως γυναίκας. Πολλές φορές καλείται να θυσιάσει χρόνο από οικογενειακές και προσωπικές στιγμές για χάρη επαγγελματικών υποχρεώσεων, οπότε η διαχείριση του χρόνου και η έμπρακτη συμπαράσταση που απαιτείται να έχει αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση.

ως ΕΥΧΑΡΙΣΤΟ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ χαρακτηρίζει η κ. Μελίνα Ράφτη το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά, αν και σημειώνει ότι στην Κύπρο υπάρχει μισθολογικό χάσμα. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρ’ όλα τα βήματα και τις προσπάθειες που έχουν γίνει για την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, θα πρέπει να περάσουν χρόνια ακόμη, αφού οι νοοτροπίες και τα στερεότυπα δεν αλλάζουν εύκολα. Το εκπαιδευτικό σύστημα, η νομοθετική εξουσία και τα κοινωνικά πρότυπα συμβάλλουν συλλογικά ώστε να αλλάξουν οι νοοτροπίες και οι αντιλήψεις από τις νεαρές ηλικίες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είναι γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι γυναίκες έχουν να αντιμετωπίσουν προκαταλήψεις λόγω φύλου στον εργασιακό τομέα και αυτό επηρεάζει την επαγγελματική ή/και μισθολογική τους ανέλιξη. Βάσει στοιχείων της ΕΕ, υπάρχει μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και αντρών της τάξης του 15% (ίδια θέση και εργασία). Σε συγκεκριμένες θέσεις, όταν ένας εργοδότης καλείται να διαλέξει μεταξύ ενός άντρα ή μιας γυναίκας, συνήθως τείνει προς τον άντρα, αφού θεωρείται πιο «βολική επιλογή» λόγω της αντίληψης ότι οι γυναίκες ίσως δεν μπορούν να αφιερώσουν τον απαιτούμενο χρόνο που χρειάζεται λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Επιπλέον, ανεβαίνοντας στην ιεραρχία, είναι και πιο έντονη η νοοτροπία ότι οι γυναίκες ίσως δεν διαθέτουν τα στοιχεία του χαρακτήρα που απαιτούνται για ηγετικές θέσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει έντονη αμφισβήτηση αν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στη μεγάλη πίεση και στον ανταγωνισμό. Είναι ευχάριστο και αισιόδοξο το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά που αποδεικνύουν περίτρανα ότι αυτές οι αντιλήψεις είναι λανθασμένες.

98 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή μου σε όλους τους νέους, γυναίκες και άντρες, είναι να επικεντρωθούν σε αυτό που αγαπάνε να κάνουν και να έχουν όρεξη για σκληρή δουλειά και συνεχή μάθηση. Η εκτίμηση και η αναγνώριση των ικανοτήτων και των γνώσεών τους, όχι μόνο από προϊστάμενους αλλά και από τους συναδέλφους, φέρνει την επαγγελματική ανέλιξη.

Η Κριστίν Λαγκάρντ έχει διανύσει μια αξιοζήλευτη πορεία με δυναμισμό και διατηρώντας τη θηλυκότητα και την κομψότητά της

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Πιστεύω ότι έχουν υιοθετηθεί αρκετά μέτρα και ότι έχουν ψηφιστεί πολλές νομοθεσίες που κατοχυρώνουν τη θέση της γυναίκας στον χώρο εργασίας. Το σημαντικό όμως, είναι ουσιαστική και πρακτική εφαρμογή της νομοθεσίας, σημείο στο οποίο πιστεύω ότι υστερούμε αρκετά. Δύο σημαντικά παραδείγματα είναι: η έμπρακτη γονική στήριξη, με τη δημιουργία υποδομών παιδικής φροντίδας στους χώρους εργασίας ή κοντά σε αυτούς, και η αποτελεσματική αντιμετώπιση του φλέγοντος ζητήματος της κακοποίησης και παρενόχλησης, όπου εδώ θεωρώ ότι θα πρέπει να παρέχεται ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ενθαρρύνονται οι καταγγελίες χωρίς να υπάρχουν επιπτώσεις στο θύμα. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω πολλές γυναίκες οι οποίες με εμπνέουν. Αν πρέπει να ονομάσω μία, αυτή θα ήταν η Κριστίν Λαγκάρντ. Έχει διανύσει μια αξιοζήλευτη πορεία και καριέρα επιδεικνύοντας δυναμισμό και διατηρώντας τη θηλυκότητα και την κομψότητά της.

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Μύρια Σαπαρίλλα

Συνέταιρος, Φορολογικές Υπηρεσίες, ΕΥ Κύπρου

ΟΤΑΝ ΕΠΙΛΕΓΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΣ και δίνεις τον καλύτερό σου εαυτό, θα συναντήσεις κάπου στη διαδρομή και την «πόρτα» της ανέλιξης, ανεξαρτήτως φύλου, εκτιμά η κ. Μύρια Σαπαρίλλα. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η σύγχρονη ιστορία έχει σηματοδοτήσει σπουδαία επιτεύγματα από γυναίκες που είχαν την τόλμη να διανύσουν ακόμη ένα βήμα από το status quo, να αναταράξουν τα νερά και να φέρουν την αλλαγή, αξιοποιώντας μοναδικά τη διαφορετικότητά τους και το μυαλό τους. Αν και σήμερα είμαστε σε μια εποχή που η λέξη ισότητα θεωρείται πλέον δεδομένη και εξασφαλισμένη, η ευρύτερη πραγματικότητα αποδεικνύει πως υπάρχει ακόμη έδαφος να κερδηθεί. Ο επιχειρηματικός κόσμος έχει μια μακρά ιστορία ανδροκρατίας, όπου όλες οι λειτουργίες ακολουθούσαν τη γραμμή της αντίληψης, της πρακτικής και του τρόπου εργασίας με επικράτηση ενός μόνο φύλου, ενώ η παρουσία των γυναικών –των δυναμικών γυναικών– σε υψηλόβαθμες, υπεύθυνες θέσεις έχει ευδοκιμήσει μερικώς, αλλά απαιτεί καλλιέργεια, ετοιμασία και αποδοχή από το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου. Ως γυναίκα στέλεχος σε μια πολυεθνική εταιρεία όπως η ΕΥ Κύπρου, με μια πολύχρονη πορεία μέχρι την ανέλιξη σε υψηλή βαθμίδα διεύθυνσης, οφείλω να ομολογήσω πως ο «αέρας» που απολαμβάνω είναι άκρως «ευρωπαϊκός», με αλληλεγγύη εκ μέρους της Διεύθυνσης, με εμπιστοσύνη και σεβασμό στη διαφορετικότητα άποψης και με αναγνώριση ως ισοβαρές και ισότιμο μέλος στη λήψη και τη χάραξη στρατηγικών αποφάσεων. Ο «δρόμος» για την πλήρη ισότητα σαφώς είναι πλέον φωτεινός, μια καθημερινή πρόκληση… όπως και η ζωή άλλωστε. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η εποχή μας έχει το προνόμιο των ήδη κερδισμένων κεκτημένων ισότητας των φύλων, όπου πλέον δεν χρειά-

ζεται να αποδείξεις το προφανές και είναι στο χέρι σου να το διεκδικήσεις. Μπορεί ακόμη σε πρακτικό επίπεδο, στον ευρύτερο ιδιωτικό τομέα, αυτή η συνθήκη να μην ισχύει πλήρως, αλλά σε εταιρείες με ευρωπαϊκό υπόβαθρο και διεθνή υπόσταση, όπως η ΕΥ Κύπρου, οι ευκαιρίες και η αντιμετώπιση διαφέρουν σημαντικά, με θετική υποστήριξη στη δημιουργία ισορροπίας εκπροσώπησης και των δύο φύλων σε κάθε βαθμίδα της επιχείρησης. Στον δικό μας κύκλο υπηρεσιών συναντώ καθημερινά σπουδαίες γυναίκες επιχειρηματίες, στελέχη με αξιοζήλευτα προσόντα και διορατικότητα, οι οποίες με την προσφορά τους και το επαγγελματικό τους εκτόπισμα μπορούν να λειτουργήσουν ως πρότυπα για όλο τον διεθνή επιχειρηματικό κόσμο.

Μια γρήγορη και αυθόρμητη σκέψη για τη γυναίκαπρότυπο στον επιχειρηματικό κόσμο με παραπέμπει στην περίπτωση της Estée Lauder

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η εδραίωση και η επαγγελματική καταξίωση δεν είναι «διαδρομή μιας πόρτας». Όταν επιλέγεις να κάνεις αυτό που αγαπάς και δίνεις τον καλύτερό σου εαυτό, θα συναντήσεις κάπου στη διαδρομή και την «πόρτα» της ανέλιξης, ανεξαρτήτως φύλου. Η δική μου επαγγελματική ιστορία ξεκίνησε στην ΕΥ Κύπρου πριν από 18 χρόνια και η επιτυχία της σημερινής μου ανέλιξης ήταν πλήρως ταυτισμένη με τη φιλοσοφία να μαθαίνω, να εκπαιδεύομαι και να διερευνώ μέσω από τις δυνατότητες της καθημερινής εργασίας. Είναι μια δημιουργική διαδικασία, όπου μοιράζεσαι, χαίρεσαι επιτυχίες και διορθώνεις πιθανά λάθη, ακούς και συμμετέχεις ενεργά και την κατάλληλη στιγμή η σιγουριά της γνώσης και της εμπειρίας θα σε οδηγήσει στη σωστή επαγγελματική έδρα. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Μια γρήγορη και αυθόρμητη σκέψη για τη γυναίκαπρότυπο στον επιχειρηματικό κόσμο με παραπέμπει στην περίπτωση της Estée Lauder, της γυναίκας που έκανε κάτι περισσότερο από το να δημιουργήσει απλά τη μεγαλύτερη επιχείρηση στον χώρο της γυναικείας ομορφιάς. Πρόκειται για μια καθαρά αυτοδημιούργητη προσωπικότητα, η οποία κατάφερε να θέσει στην αγορά των καλλυντικών τους «κανόνες» και τους «θεσμούς» που ισχύουν μέχρι και σήμερα. Όπως είπε και η ίδια: «I never dreamed about success. I worked for it».

EconomyToday 99

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Μελίνα Τσιγαρίδου

Media Director Ledra Advertising

ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ πιο αυστηρές νομοθεσίες που να προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών, τονίζει η κ. Μελίνα Τσιγαρίδου.

σταδιοδρομία τους για να παρέχουν φροντίδα στα παιδιά και την οικογένειά τους, με αποτέλεσμα να μην εξελίσσονται όπως τους αξίζει. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να έχουν την κατάλληλη στήριξη από τον σύντροφό τους και να μοιράζονται ισότιμα τις ευθύνες της οικογένειας. Το κυριότερο όμως εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσει μια γυναίκα είναι ο ίδιος της ο εαυτός, αφού δεν πρέπει να αμφισβητεί ποτέ τις ικανότητές της.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες κατάφεραν να πετύχουν πάρα πολλά σε ποικίλους τομείς, παρ’ όλα αυτά ο έμφυλος διαχωρισμός αποτελεί οξύ κοινωνικό πρόβλημα, αφού εξακολουθεί να επικρατεί το αντρικό φύλο και να περιορίζονται οι επιλογές των γυναικών. Αν και δεν μπορεί κανένας να αμφισβητήσει την ικανότητα των γυναικών, οι άντρες διατηρούν τον έλεγχο της οικονομικής και πολιτικής ζωής και την πλειοψηφία των ηγετικών θέσεων. Μερικοί παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό είναι η κοινωνική μάθηση, το κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον, αλλά κυρίως η έλλειψη αυτοπεποίθησης από την πλειοψηφία των γυναικών να διεκδικήσουν τα πραγματικά τους δικαιώματα.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της και τις δυνατότητές της, να μη συμβιβάζεται στη μετριότητα, να απαιτεί και να διεκδικεί αυτό που της αξίζει.

Ποια είναι η άποψή της σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Δυστυχώς υπάρχει ακόμα μεγάλο χάσμα όσον αφορά την ισότητα στον εργασιακό τομέα. Μια γυναίκα απαιτείται να δουλέψει πολύ περισσότερο από έναν άντρα για να αποδείξει τι πραγματικά αξίζει. Όταν οι περισσότερες ηγετικές θέσεις κατέχονται από άντρες, είναι φυσικό επακόλουθο να μη δίνονται αξιοκρατικά οι ευκαιρίες στις γυναίκες και να μη γίνεται ισότιμη εκπροσώπηση σε ανώτερες διοικητικές θέσεις αλλά και σε πολιτικά αξιώματα. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ο δρόμος για την κορυφή δεν είναι καθόλου εύκολος για μια γυναίκα, αφού μόνο με ροδοπέταλα δεν είναι στρωμένος. Μια εργαζόμενη γυναίκα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πολλά εμπόδια, που πηγάζουν κυρίως από τις κοινωνικές προκαταλήψεις και που την αναγκάζουν να διαχειριστεί πολλαπλούς ρόλους. Επίσης, λόγω της ανεπαρκούς κοινωνικής υποδομής στο θέμα της στήριξης της μητρότητας, πολλές εργαζόμενες μητέρες αναγκάζονται να συμβιβάζονται σε θέσεις εργασίας χωρίς μελλοντική ανέλιξη, με μειωμένα ωράρια ή ακόμα και με κενά στη 100 EconomyToday

Το κυριότερο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσει μια γυναίκα είναι ο ίδιος της ο εαυτός

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Αν και έχουν γίνει σημαντικές βελτιώσεις τα τελευταία χρόνια, η πολιτεία θα πρέπει: - Να παρέχει τις κατάλληλες υποδομές με σκοπό να στηρίζει τις εργαζόμενες μητέρες έτσι ώστε να μην επηρεάζεται η επαγγελματική τους απόδοση.

- Να εφαρμοστούν πιο αυστηρές νομοθεσίες που να προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών στον εργασιακό χώρο, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, και που να αποτρέπουν συμπεριφορές που σχετίζονται με κάθε είδους παρενόχληση.

- Να τεθεί σε εφαρμογή νομοθεσία που να διασφαλίζει την ίση εκπροσώπηση στον χώρο εργασίας και ειδικότερα σε διοικητικές θέσεις και που να ενισχύει την παρουσία των γυναικών σε όλους τους τομείς. Είναι πραγματικά λυπηρή η εκπροσώπηση των γυναικών σε πολιτικές θέσεις, όπως για παράδειγμα στο Υπουργικό Συμβούλιο ή στη Βουλή, και ως κοινωνία θα πρέπει να μας προβληματίζει το γιατί γίνεται αυτή η διάκριση. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Είναι πολλές οι γυναίκες που θαυμάζω γιατί πάλεψαν η κάθε μια με τον τρόπο της έτσι ώστε να φτάσουμε ως εδώ σήμερα διεκδικώντας τα δικαιώματά μας. Θαυμάζω όμως και όλες τις γυναίκες που εξακολουθούν να αγωνίζονται καθημερινά για τα δικαιώματά τους και που αρνούνται να συμβιβαστούν με το κατεστημένο.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Ιωάννα Τσιρέκα

Organizational Development Director, Φώτος Φωτιάδης Διανομείς, μέλος του Ομίλου Φώτος Φωτιάδης Σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται εξαιρετικές ενέργειες πλέον, όπως η προσπάθεια για μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στους τομείς των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της επιστήμης των μηχανικών και των μαθηματικών (STEM), τονίζει η κ. Ιωάννα Τσιρέκα.

κα είναι η εξισορρόπηση προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, λόγω έλλειψης ευρύτερης υποστήριξης, όπως είναι το ανελαστικό ωράριο εργασίας πολλών οργανισμών. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις γυναικών που επιλέγουν ρόλους οι οποίοι δεν οδηγούν σε υψηλότερες ιεραρχικά θέσεις, τοποθετώντας έτσι οι ίδιες το γνωστό «γυάλινο ταβάνι». Θα ήταν σημαντικό και ενδιαφέρον να αναζητήσουμε τα αίτια.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Ως γνωστόν, τα στερεότυπα προκύπτουν από τους κοινωνικούς ρόλους που υιοθετούμε στην επαγγελματική και στην προσωπική μας ζωή και καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τους άλλους αλλά και τον εαυτό μας. Βαθιά ριζωμένες κοινωνικές αντιλήψεις που επιτρέπουν την κατηγοριοποίηση και απλούστευση, όπως αυτές που αφορούν τους ρόλους ανδρών και γυναικών, δεν εξαλείφονται εύκολα. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει πραγματοποιηθεί πληθώρα ερευνών σχετικά με τα στερεότυπα των φύλων, οι οποίες δείχνουν ότι συντελούνται αλλαγές στον τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης. Η κουλτούρα όμως πάντα μεταβάλλεται σταδιακά, με το πέρασμα του χρόνου, τόσο στις εταιρείες όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Παρόλο που τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι δεν έχει ακόμα επιτευχθεί πλήρης ισότητα, θεωρώ ότι κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Οι σύγχρονοι οργανισμοί, όπως η Φώτος Φωτιάδης Διανομείς και ο Όμιλός μας, θέτουν συγκεκριμένα κριτήρια προκειμένου να λάβουν αποφάσεις σχετικά με τη μισθολογική και επαγγελματική εξέλιξη των εργαζομένων, τα οποία αφορούν τις δεξιότητες και την απόδοσή τους και όχι το φύλο. Υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση αλλά και εξοικείωση με έννοιες όπως η διαφορετικότητα, η αποδοχή και η συμπερίληψη. Τα διευθυντικά στελέχη εκπαιδεύονται ώστε να αναγνωρίζουν τις ασυνείδητες προκαταλήψεις κατά την επιλογή αλλά και κατά την αξιολόγηση των ομάδων τους. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Το πιο συνηθισμένο εμπόδιο που αντιμετωπίζει μια γυναί-

Θαυμάζω γυναίκες όπως η Susan Wojcicki, σημερινή Διευθύνουσα Σύμβουλος του YouTube και μητέρα 5 παιδιών, που μέσα από τον ρόλο της διαμορφώνει τις εξελίξεις

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η πολιτεία έχει σημειώσει πολύ θετικά βήματα στον τομέα της νομοθετικής και θεσμικής μεταρρύθμισης για την ισότητα, με την κατάρτιση και σταδιακή υλοποίηση, από το 2019, Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Σημαντική είναι επίσης η σύσταση της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων, η οποία παρακολουθεί την εφαρμογή του νόμου, υποβάλλει εισηγήσεις και παρέχει συμβουλές. Ασφαλώς υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, τα οποία έχουν ήδη αναγνωριστεί. Η συμμετοχή γυναικών στην πολιτική και τη δημόσια ζωή, η εξίσωση των μισθών και συντάξεων και οι επαγγελματικές διακρίσεις εις βάρος γυναικών λόγω εγκυμοσύνης είναι κάποια από τα ζητήματα που απαιτούν περαιτέρω διαχείριση. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται εξαιρετικές ενέργειες πλέον, όπως η παροχή κινήτρων για την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας, η προώθηση της άδειας πατρότητας και η προσπάθεια για μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στους τομείς των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της επιστήμης των μηχανικών και των μαθηματικών (STEM). Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Στη λίστα των πιο ισχυρών γυναικών του Forbes για το 2021 συγκαταλέγονται πολλές δυναμικές παρουσίες, που διακρίνονται για την επιχειρηματική, κοινωνική και πολιτική τους δράση. Καθώς διανύουμε την εποχή της πληροφορίας, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οικονομίας, θαυμάζω ιδιαίτερα τις γυναίκες που ασχολούνται με αυτόν τον τομέα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Susan Wojcicki, πρώτη Marketing Manager της Google, σημερινή Διευθύνουσα Σύμβουλος του YouTube και μητέρα 5 παιδιών, που μέσα από τον ρόλο της διαμορφώνει τις εξελίξεις.

EconomyToday 101

Ενσυναίσθηση

χωρίς όρους και όρια

δύναμη

Προσφορά

Ιωάννα Φιάκκου

Πρόεδρος Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα έλεγα να διατηρεί ως αδιαπραγμάτευτες αρχές της τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπειά της, να έχει θέσει τους προσωπικούς της στόχους και να τολμά, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να εκφράζεται ελεύθερα και τεκμηριωμένα. Η κάθε πρόκληση που εμφανίζεται μπορεί να αντιστραφεί σε ευκαιρία για πρόοδο και επιτυχία, η οποία, ανεξαρτήτως φύλου, είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς, αφοσίωσης και μεθοδικότητας.

ΓΙΑ ΟΠΟΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΗ να φτάσει στην κορυφή, κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να αναχαιτίσει την ανέλιξή της, τονίζει η κ. Ιωάννα Φιάκκου σημειώνοντας πως η κάθε πρόκληση που εμφανίζεται μπορεί να αντιστραφεί σε ευκαιρία για πρόοδο και επιτυχία. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Σε μια σύγχρονη και ανεπτυγμένη ευρωπαϊκή κοινωνία, θα έπρεπε να είναι εκ των ων ουκ άνευ η παροχή ίσων ευκαιριών σε γυναίκες και άνδρες, σε ηγετικές θέσεις και όχι μόνο, δεδομένου του αντίστοιχα υψηλού επιπέδου κατάρτισης. Σήμερα, παρόλο που οι γυναίκες βρίσκονται στην ευνοϊκότερη θέση που είχαν ποτέ αναφορικά με την επαγγελματική και μισθολογική τους ανέλιξη, υπάρχει ακόμη σημαντικός δρόμος να διανύσουμε για να επιτύχουμε την πλήρη ισότητα των δύο φύλων. Η παροχή ίσων ευκαιριών είναι ένα πολυδιάστατο θέμα που χρειάζεται συλλογική προσπάθεια. Αφενός, από μέρους της πολιτείας, για την πλήρη εναρμόνιση με τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες μέσω των νομοθετικών ρυθμίσεων, την υιοθέτηση πολιτικών και την ενημέρωση των εργοδοτών και εργαζομένων για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Αφετέρου, από μέρους των εργοδοτών, με την υιοθέτηση και εφαρμογή νομοθεσιών και πολιτικών, καθώς και με τη δημιουργία ευκαιριών και την κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η γυναίκα έχει να αντιμετωπίσει, σε πρώτο στάδιο, το άγχος της σύγκρουσης οικογενειακού και επαγγελματικού ρόλου. Περαιτέρω, η διακριτική αντιμετώπιση αλλά και η καχυποψία που επιμένει να εκδηλώνεται, κρυφά ή υπόγεια, σε βάρος των γυναικών που ηγούνται αποθαρρύνει πολλές γυναίκες από τη διεκδίκηση υψηλών θέσεων εργασίας ή κρίσιμων για την πολιτεία και την κοινωνία ρόλων. Παρ’ όλα αυτά, είμαι βέβαιη ότι, για όποια γυναίκα είναι αποφασισμένη να φτάσει στην κορυφή, κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να αναχαιτίσει την ανέλιξή της.

102 EconomyToday

Ισχυρές γυναίκες συναντούμε καθημερινά, γνωστές και άγνωστες

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Αν και έχουν καταγράφει βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια σε σχέση με την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον τόπο μας, ιδιαίτερα μετά την ένταξη της χώρας μας στην ΕΕ και κατ’ επέκταση την εναρμόνιση της εθνικής μας νομοθεσίας, ωστόσο υπάρχει περιθώριο να γίνουν πολλά ακόμη ώστε να επιτύχουμε την κατάργηση των ποσοστώσεων και την ισότητα των δύο φύλων. Στην περίπτωση των εργαζομένων γυναικών, υπάρχει δρόμος που πιστεύω πρέπει να καλυφθεί ως προς τα δικαιώματα των εργαζομένων μητέρων, ώστε να μπορεί να συνδυάζεται αρμονικά η επαγγελματική σταδιοδρομία με τη μητρότητα και την οικογένεια. Εισηγήσεις που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο είναι η οριζόντια εφαρμογή της τηλεργασίας και της ευέλικτης εργασίας ως προς τα δύο φύλα, η πλήρης εφαρμογή του περί της Ίσης Αμοιβής μεταξύ Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας Νόμου, διορθώνοντας έτσι τη μισθολογική ανισότητα, οι δομημένες ενημερωτικές δράσεις και η ενδυνάμωση των επαγγελματικών προοπτικών των γυναικών στην καθημερινή εργασία, καθώς και η ανάπτυξη της συναισθηματικής ευφυΐας και των δεξιοτήτων επικοινωνίας, μέσω και της υποστήριξης της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Ισχυρές γυναίκες συναντούμε καθημερινά, γνωστές και άγνωστες. Άξιες θαυμασμού είναι οι γυναίκες που δεν παραιτούνται, αλλά μάχονται και τελικά αντεπεξέρχονται με επιτυχία στις προκλήσεις που προκύπτουν στο διάβα τους.

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Αγάπη Δημιουργία

Λίζα Φιλίππου

Head Network Business & Communication, cdbbank «ΙΔΙΑ ΑΜΟΙΒΗ, ΙΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ». Το σύνθημα της δεκαετίας του ’50 παραμένει ακόμα επίκαιρο, τονίζει η κ. Λίζα Φιλίππου, υπογραμμίζοντας πως η ισότητα και ο σεβασμός μεταξύ των δύο φύλων θα πρέπει να αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες.

την κοινωνία, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο, αποτελούν το βασικότερο εμπόδιο που συναντά μια γυναίκα στην εργασιακή της πορεία. Σύμφωνα και με εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διαχρονικά, οι εργαζόμενες γυναίκες αμείβονται χαμηλότερα από τους άντρες συναδέλφους τους, αποτελούν την πλειοψηφία των οικονομικά ανενεργών ατόμων, ενώ δεν έχουν ίσες ευκαιρίες κατάρτισης και ανέλιξης.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Από την πρώτη ημέρα θέσπισης της 8ης Μαρτίου ως Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, το 1977, μέχρι και σήμερα, έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα προόδου. Δυστυχώς, όμως, παρ’ όλες τις προσπάθειες που γίνονται διαχρονικά, οι διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων συνεχίζουν να υφίστανται, με την καλλιέργεια ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης να αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Ενός τρόπου σκέψης που θα ανατρέψει απαρχαιωμένες αντιλήψεις και στερεότυπα και θα βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας σύγχρονης κοινωνίας χωρίς διακρίσεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η ισότητα αφορά όλους μας και ο σεβασμός απέναντι και στα δύο φύλα θα πρέπει να αποτελεί αδιαπραγμάτευτη αξία για την κάθε επιχείρηση ξεχωριστά. Σίγουρα, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες να στελεχώνουν την αγορά εργασίας και να διαπρέπουν. Ωστόσο, έχουμε ακόμη μακρύ δρόμο να διανύσουμε, με το σύνθημα της δεκαετίας του ’50 «ίδια αμοιβή, ίδια εργασία» να παραμένει επίκαιρο. Σύμφωνα με το Global Gender Gap Report 2020, η Κύπρος βρίσκεται στην 91η θέση από σύνολο 153 χωρών, με ποσοστό γεφύρωσης 69,2%. Συνεπώς, η πολιτεία, λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνία της γνώσης, θα πρέπει να αξιοποιήσει το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού και να προβεί σε στοχευμένες ενέργειες σε όλα τα επίπεδα. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι προκαταλήψεις και οι έμφυλες διακρίσεις που διέπουν

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Με γνώμονα την προσπάθεια για διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης και συγκροτημένης προσωπικότητας, και με εφόδια την παιδεία και το υψηλό μορφωτικό επίπεδο, η σύγχρονη γυναίκα καλείται να συμβάλει στην καλλιέργεια πνεύματος ισοτιμίας και στην αλλαγή της υπάρχουσας νοοτροπίας. Με πυξίδα τους επαγγελματικούς της στόχους, να μπορεί να ξεπεράσει τα όποια εμπόδια εμφανιστούν μπροστά της και να κυνηγήσει τα όνειρά της.

η σύγχρονη γυναίκα καλείται να συμβάλει στην καλλιέργεια πνεύματος ισοτιμίας και στην αλλαγή της υπάρχουσας νοοτροπίας

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Έχουν σημειωθεί αρκετά θετικά βήματα προς βελτίωση της θέσης της γυναίκας σε όλους τους τομείς, ενώ ιδιαίτερα σημαντικές είναι και οι ενέργειες που υιοθετήθηκαν από πλευράς πολιτείας στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών. Προς αυτή την κατεύθυνση, είναι χρέος όλων μας να εργαστούμε συλλογικά, με στόχο την αποδόμηση των στερεοτυπικών αντιλήψεων, τη σύζευξη οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, την τόνωση της γυναικείας απασχόλησης και την προώθηση της ισόρροπης συμμετοχής των δύο φύλων στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Η κάθε γυναίκα είναι μοναδική και αξιοθαύμαστη σε αυτό που κάνει. Εάν όμως θα έπρεπε να ξεχωρίσω κάποια, τότε αυτή δεν θα ήταν άλλη από την πρώτη γυναίκα Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις. Μια σπουδαία προσωπικότητα που στηρίζει ανελλιπώς τα δικαιώματα των γυναικών καθώς και της νέας γενιάς.

EconomyToday 103

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Έλενα Φρίξου

Επικεφαλής του Νομικού Τμήματος στον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου

ΝΑ ΠΡΟΩΘΗΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΕΣ για τα δικαιώματα των γυναικών υπογραμμίζει η κ. Έλενα Φρίξου.

συνεχώς πρέπει να βρίσκει μια γυναίκα επαγγελματίας, και εν γένει η καχυποψία, τα στερεότυπα που συσχετίζουν την ικανότητα και τη δεξιότητα με το φύλο ή κάποιες άλλες ξεπερασμένες αντιλήψεις.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Λόγω της πολυπλοκότητας της αρχής της ισότητας των δύο φύλων και της άμεσης αυτής σχέσης με την ωριμότητα μιας κοινωνίας για αναθεώρηση στερεοτύπων, η επίτευξή της χρειάζεται συνεχή στρατηγική προσπάθεια και σχεδιασμό. Την ίδια ώρα, πιστεύω ότι πλέον έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις, τόσο για την αξία των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο όσο και για τις ικανότητές τους ως επαγγελματιών, όταν έχουν ίσες ευκαιρίες και αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, διοίκησης ή αξιώματα. Εργασιακοί τομείς όπως ο χρηματοπιστωτικός έχουν εκσυγχρονίσει τις πολιτικές τους, ώστε να καταπολεμάται η έμφυλη ανισότητα. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η δημιουργία και η εφαρμογή επιχειρηματικής κουλτούρας για την αποδόμηση των συνθηκών που κρατάνε ικανές και ταλαντούχες γυναίκες σε μεσαίες θέσεις με «γυάλινη οροφή» και που τις ωθούν να μη διεκδικούν ανώτερες θέσεις είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την επίτευξη της ισότητας των φύλων. Η αξιοποίηση, στήριξη και προώθηση επί ίσοις όροις των γυναικών στο εργασιακό περιβάλλον, χωρίς αμφιβολία, δημιουργεί και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε μια επιχείρηση που κοιτάει μπροστά, και δεν πρέπει να προβάλλεται μόνο ως ηθική και νομική επιταγή. Τα πιο πάνω συνάδουν και με τους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που οφείλουν να προωθούν οι επιχειρήσεις, δεσμεύσεις τις οποίες ο τραπεζικός τομέας στον οποίο εργάζομαι έχουν ως ορόσημο. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Σίγουρα το περιβάλλον που σε κάποιες περιπτώσεις δεν δίνει ίσες ευκαιρίες μεταξύ ανδρών και γυναικών, το ισοζύγιο μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής που 104 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Σίγουρα εφόδια για κάθε επαγγελματία, ανεξαρτήτως φύλου, είναι η εργατικότητα, η τιμιότητα, η συνεχής προσπάθεια για εξέλιξη και απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων και βεβαίως η ομαδικότητα. Στις νέες γυναίκες επαγγελματίες θα έλεγα να μην τα παρατούν και να προχωρούν, ανεξαρτήτως των δυσκολιών που θα συναντήσουν.

Οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να εφαρμόσουν πολιτικές και προγράμματα ενδυνάμωσης και mentoring

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Παρόλο που το εθνικό νομοθετικό μας πλαίσιο είναι εναρμονισμένο με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας, εντούτοις ακόμη να δοκιμαστεί στην πράξη η αποτελεσματικότητα των προνοιών του ή τουλάχιστον δεν έχουν διαφανεί τα θετικά αποτελέσματά του. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προωθηθούν από το κράτος διαφωτιστικές εκστρατείες για τα δικαιώματα των γυναικών βάσει του εθνικού νομοθετικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας έναντι της κακοποίησης στον χώρο εργασίας, που να απευθύνονται τόσο στις γυναίκες τις ίδιες όσο και προς τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να εφαρμόσουν πολιτικές και προγράμματα ενδυνάμωσης και mentoring που να υποστηρίζουν τις γυναίκες υπαλλήλους, ώστε να ενισχύσουν τις δεξιότητές τους, να προωθήσουν το επαγγελματικό τους profile (personal branding) και να κατακτήσουν τους επαγγελματικούς τους στόχους. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν θα έλεγα ότι θαυμάζω μία συγκεκριμένη γυναίκα, αλλά ξεχωριστές γυναίκες της σημερινής, δύσκολης πραγματικότητας, οι οποίες καθημερινά δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για να ισορροπήσουν μεταξύ πολυδιάστατων ρόλων ως σωστές μητέρες και επιτυχημένες επαγγελματίες.

Ευτυχία

Ενσυναίσθηση Δημιουργία

ΜΑΡΙΑ ΦΥΣΕΝΤΖΙΔΟΥ CFO, Trust Insurance Cyprus

ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ που είναι βαθιά ριζωμένα στη συνείδηση της κοινωνίας δεν μπορούν να γκρεμιστούν εν μια νυκτί, επισημαίνει η κ. Μαρία Φυσεντζίδου, υποδεικνύοντας πως, παρόλο που στα θέματα ισότητας έγιναν βήματα μπροστά, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε.

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν την απαιτούμενη στήριξη από το οικογενειακό τους περιβάλλον (σύζυγο ή γονείς) για να μπορέσουν να αφιερώσουν τον επιπλέον χρόνο που χρειάζεται για να ανελιχθούν στην καριέρα τους, επομένως μόλις αποκτήσουν παιδιά, συνήθως αναγκάζονται να επιλέξουν την οικογένεια αντί της καριέρας. Αν επιλέξουν και τα δύο, δυστυχώς (συνήθως) έχουν βαρύ προσωπικό κόστος.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μία μέρα, λέει η ρήση. Έτσι και στην περίπτωση της εδραίωσης της ισότητας των δύο φύλων, ειδικότερα στην επαγγελματική αρένα, ο δρόμος είναι μακρύς. Στερεότυπα και διακρίσεις που είναι βαθιά ριζωμένα στη συνείδηση της κοινωνίας δεν μπορούν να γκρεμιστούν εν μια νυκτί. Έχουν γίνει αρκετά βήματα, αυτό όμως δεν πρέπει να μας εφησυχάζει αλλά να πεισμώνει ακόμα περισσότερο την κάθε μια από εμάς ώστε να βάλει το δικό της λιθαράκι στη γεφύρωση του χάσματος σε πλείστα επίπεδα, όπως αυτό της επαγγελματικής ανέλιξης, το μισθολογικό, ακόμα και το κοινωνικό. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είμαι τυχερή που υπηρετώ έναν Οργανισμό όπως η Trust Insurance Cyprus, όπου και εκ της θέσεώς μου γίνομαι μάρτυρας καθημερινά όχι μόνο της προσφοράς αλλά και της διασφάλισης της μισθολογικής ανέλιξης και των επαγγελματικών ευκαιριών ανεξαρτήτως φύλου. Δυστυχώς αυτό, αν και θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, δεν συμβαίνει συχνά. Εργαζόμενες γυναίκες, επαγγελματίες, χρειάζεται να καταβάλλουν διπλή προσπάθεια απλά και μόνο για να τύχουν αποδοχής από τον επαγγελματικό τους περίγυρο ή ακόμα και από τη διοίκηση και υποχρεούνται να συμβιβάζονται με χαμηλότερο μισθό. Οι συνθήκες που προέκυψαν από την πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξαν εκ νέου το πρόβλημα, ενώ διεθνείς αναφορές σημειώνουν ότι το ενέτειναν.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να μη σαμποτάρει η ίδια τον εαυτό της αποδεχόμενη στερεότυπα και δεδομένα. Να πιστέψει στον εαυτό της, να στηριχθεί στις δυνάμεις της και να είναι προσηλωμένη στον στόχο της. Μεθοδική δουλειά, συγκέντρωση, προσωπική εξέλιξη και πάθος για το αντικείμενό της. Εσύ κρατάς το μέλλον σου στα χέρια σου. Μην το παραδώσεις σε κανέναν.

Εσύ κρατάς το μέλλον σου στα χέρια σου. Μην το παραδώσεις σε κανέναν

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Με δεδομένο ότι η Κύπρος κατέχει την 21η θέση στην ΕΕ στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων, με βαθμολογία 56,9, είναι αυταπόδεικτο ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης των πολιτικών προς στήριξη και προστασία των εργαζομένων γυναικών. Ένα παράδειγμα είναι η πολιτεία να καθορίσει βέλτιστες πρακτικές για συμμετοχή αριθμού γυναικών σε Συμβούλια Εταιρειών και άλλα Διοικητικά Όργανα. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω την Άνγκελα Μέρκελ, για τον δυναμισμό και την αποτελεσματικότητά της ως Καγκελάριος της Γερμανίας για 15 χρόνια.

EconomyToday 105

δύναμη

Δημιουργία

Ευτυχία

Μαργαρίτα Φωτιάδη

Commercial Director, Iakovos Photiades Foodstuff Suppliers Limited

ΟΤΑΝ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΘΕΛΕΙ, ΜΠΟΡΕΙ! Με αυτό το μήνυμα, η κ. Μαργαρίτα Φωτιάδη συμβουλεύει κάθε γυναίκα να πιστεύει και να σέβεται τον εαυτό της και τις δυνατότητές της. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Να αρχίσω λέγοντας πως κάθε μέρα θα έπρεπε να είναι ημέρα της γυναίκας! Αυτό, εξαιτίας της πανδημίας, έχει γίνει ακόμα πιο έντονο τα τελευταία δύο χρόνια. Εκατομμύρια γυναίκες ανά το παγκόσμιο βρέθηκαν να εργάζονται και ταυτόχρονα να φροντίζουν τα παιδιά τους – παρόλο που και αρκετοί πατέρες ήρθαν σε παρόμοια θέση. Στις πλείστες όμως περιπτώσεις οι γυναίκες είχαν και έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο αυτής της ευθύνης. Δυστυχώς η ισότητα των δύο φύλων αποτελεί πολυσυζητημένο θέμα εδώ και χρόνια. Συνεχίζουμε να βλέπουμε φαινόμενα ανισότητας σε χώρους εργασίας, έστω κι αν έχει αποδειχθεί με έρευνες ότι η πολιτική ίσων δικαιωμάτων σε έναν χώρο εργασίας μπορεί να επιφέρει σημαντικά οφέλη στην εταιρεία, αφού ένα ισορροπημένο, ήρεμο και ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας, της απόδοσης και της καινοτομίας. Ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν υπάρχει ισότητα είναι το γεγονός ότι εντός των εταιρειών υπάρχουν ακόμα στελέχη με πιο παλιές αντιλήψεις και στερεότυπα, καθώς και το ότι οι εταιρείες δεν εφαρμόζουν ξεκάθαρες πολιτικές επί του θέματος. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Υπάρχουν δυστυχώς περιπτώσεις στις οποίες ακόμη γίνονται διακρίσεις. Βέβαια, θα ήταν άδικο να μην αναφέρουμε ότι πολλές εταιρείες και οργανισμοί (που ολοένα και αυξάνονται) αναδεικνύουν γυναίκες σε πιο υψηλές θέσεις, με γυναίκες να βρίσκονται πολλές φο106 EconomyToday

ρές στο πηδάλιο. Στη δική μας εταιρεία πέντε γυναίκες στελεχώνουν διευθυντικές θέσεις. Όλες με εξαιρετικές επιδόσεις, που με αφοσίωση και σκληρή δουλειά έχουν αλλάξει την εταιρεία προς το καλύτερο και αποδεικνύουν καθημερινά την αξία που φέρνουν στον οργανισμό. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Εργάζομαι εδώ και 19 χρόνια και πιστεύω πως, εάν μια γυναίκα θέλει, μπορεί. Τα κυριότερα εμπόδια που έχω δει αφορούν ξεκάθαρα θέμα αντίληψης και παλαιών πεποιθήσεων των ιδιοκτητών/μετόχων/διοικούντων. Επιπλέον, η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, καθώς παραμένει το στερεότυπο ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να αφιερώσουν στην εργασία τους τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτείται στον ίδιο βαθμό με τους άντρες, προκαταλήψεις λόγω φύλου, μισθολογικό χάσμα στην αγορά εργασίας κ.ά. Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει και να σέβεται τον εαυτό της και τις δυνατότητές της. Να έχει ξεκάθαρο πλάνο για το τι θέλει να καταφέρει και να μην επιτρέψει σε κανένα να την κάνει να τα αμφισβητήσει. Να επικεντρώνεται σε αυτό που έχει διαλέξει και να γίνεται όλο και καλύτερη, να διαβάζει, να ενημερώνεται και να μην πέσει στην παγίδα να αισθανθεί πως επειδή είναι γυναίκα (άρα θύμα) αυτός είναι ο λόγος που δεν έχει την ανέλιξη που επιθυμεί. Τέλος, να επιλέγει χώρους εργασίας όπου η ισότητα των φύλων είναι εμφανής.

Θαυμάζω τη Ruth Bader Ginsburg για τον ακούραστο αγώνα της για την ισότητα των φύλων

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Μα μόνο μία; Ποια να διαλέξω; Τη Ruth Bader Ginsburg, με τον ακούραστο αγώνα της για την ισότητα των φύλων, τη Michelle Obama, την Oprah και την Jacinda Ardern με την απίστευτή τους δυναμικότητα; Βέβαια δεν θα μπορούσα να κρύψω τον θαυμασμό μου για την Πρόεδρο της Βουλής, κ. Αννίτα Δημητρίου, η οποία με το ήθος και τη σκληρή της δουλειά άλλαξε τα δεδομένα και απέδειξε ότι οι γυναίκες όχι μόνο μπορούν να ξεχωρίσουν αλλά και να διαπρέψουν και στα πιο ανδροκρατούμενα αξιώματα.

Αγάπη

γία Προσφορά

χωρίς όρους και όρια

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Νικολέττα Χαραλάμπους Managing and Creative Director, Orb Communications

ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ήρθε η στιγμή να αναγνωρίσουμε τις μεγάλες δυνατότητες που έχουμε και το πόσα μπορούμε να πετύχουμε, σημειώνει η κ. Νικολέττα Χαραλάμπους και συμβουλεύει τις γυναίκες να έχουν ως ασπίδα το πείσμα και τη δημιουργικότητά τους.

και η καθεμία έχει τους δικούς του στόχους και όνειρα. Σίγουρα, ο δρόμος αυτός θα είναι δύσκολος, με εμπόδια που μοιάζουν ανυπέρβλητα. Όμως, με επιμονή και θέληση, όλα μπορούν να γίνουν. Έτσι και εμείς οι γυναίκες, ήρθε η στιγμή να αναγνωρίσουμε τις μεγάλες δυνατότητες που έχουμε και το πόσα μπορούμε να πετύχουμε, ώστε να προχωρήσουμε με αυτοπεποίθηση στην κατάκτηση της δικής μας «κορυφής».

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Παρόλο που ζούμε σε ένα περιβάλλον το οποίο μεταβάλλεται συνεχώς, με τις παγκόσμιες αγορές και κοινωνίες να εισέρχονται πλέον σε μια νέα τροχιά, εντούτοις παρατηρούμε πως αρκετά από τα στερεότυπα που υπήρχαν ανάμεσα στα δύο φύλα παραμένουν ακόμη. Πρόκειται για ένα κοινωνικό θέμα το οποίο καλλιεργείται από γενιά σε γενιά, εισέρχεται στην παιδεία και κατ’ επέκταση στην κοινωνία. Βαδίζοντας σε μια νέα εποχή, όπου τα πάντα γύρω μας αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς, πιστεύω ότι τώρα ίσως να ήρθε η ώρα για να απαλλαγούμε από τα βαρίδια προηγούμενων εποχών και να προχωρήσουμε μπροστά, χτίζοντας μια πιο σύγχρονη και ευέλικτη κοινωνία για τη νέα γενιά. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Καταρχάς πρέπει να είναι ξεκάθαρο στο μυαλό όλων μας πως όλοι οι άνθρωποι και μπορούν και χρειάζεται να συνυπάρξουν σε έναν επιχειρηματικό χώρο, να στηρίξουν τον διπλανό τους και να σεβαστούν ο ένας τον άλλον. Όντως, σε αρκετές περιπτώσεις, οι ευκαιρίες που δίνονται όσον αφορά τη μισθολογική και επαγγελματική ανέλιξη μεταξύ των δύο φύλων δεν παρουσιάζονται τόσο ίσες όσο θα περίμενε κανείς να είναι. Είναι όμως στο χέρι του καθενός και της καθεμίας από εμάς να γεφυρώσουμε αυτό το χάσμα. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Η πορεία που ακολουθεί ο καθένας διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το ίδιο και η κορυφή. Ο καθένας

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να κρατά πάντοτε ως ασπίδα το πείσμα και τη δημιουργικότητά της. Σε συνάρτηση με τις ανθρώπινες αξίες που όλοι ανεξαιρέτως πρέπει να έχουμε ως προμετωπίδα των προσπαθειών μας, όχι μόνο θα καταφέρει να πραγματοποιήσει τα όνειρά της, αλλά συνάμα θα συμβάλει και στη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς διακρίσεις.

Θαυμάζω ανθρώπους που έχουν ως πρότυπο τον καλύτερο εαυτό τους και επενδύουν σε αυτόν

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Υπάρχουν πολλά τα οποία πρέπει να γίνουν ώστε να μπορούμε να μιλήσουμε με σιγουριά για πλήρη εξάλειψη των κοινωνικών προκαταλήψεων και διακρίσεων. Όπως προανέφερα, η συζήτηση για την ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα αρχίζει από την ανάγκη για αλλαγή στον τρόπο σκέψης και για καλλιέργεια ανάλογης κουλτούρας σε όλα τα επίπεδα, από τα σχολεία μέχρι και τους χώρους εργασίας. Επενδύοντας σε αυτή την προσπάθεια και μέσα από τη δρομολόγηση των κατάλληλων δράσεων, τόσο η πολιτεία όσο και εμείς, οι πολίτες αυτού του τόπου, μπορούμε να διαφοροποιήσουμε το υφιστάμενο περιβάλλον, αλλάζοντας άρδην το σκηνικό. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Κάθε γυναίκα –και γενικότερα κάθε άνθρωπος– είναι ξεχωριστή, με μοναδικές εμπειρίες καταγεγραμμένες στο βιβλίο της ζωής της. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που θαυμάζω ανθρώπους που έχουν ως πρότυπο τον καλύτερο εαυτό τους και επενδύουν σε αυτόν.

EconomyToday 107

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Σύλβια Χαραλάμπους

Marketing & PR Director στο Neo Plaza ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ των παιδιών από τη νηπιακή ηλικία μέχρι την εφηβεία, τονίζει η κ. Σύλβια Χαραλάμπους, εγείροντας έντονα το θέμα ότι πολλές γυναίκες παλεύουν για τα βασικά τους δικαιώματα.

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ρατσιστικές συμπεριφορές και κοινωνικές πιέσεις. Ακόμη επικρατεί το στερεότυπο ότι, για να είναι ευτυχισμένη και «ολοκληρωμένη» μια γυναίκα, πρέπει να παντρευτεί, να κάνει παιδιά, να φροντίζει το σπίτι και να είναι σπουδαία σύζυγος. Όλο αυτό προκαλεί άγχος και διλήμματα σε μια γυναίκα ότι πρέπει να τα προλάβει όλα πριν από την παραγωγική της ηλικία και αφήνει σε δεύτερη μοίρα την καριέρα της.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Αιώνες διακρίσεων και πατριαρχίας έχουν δημιουργήσει μεγάλο χάσμα ισχύος μεταξύ των φύλων στις οικονομίες, στα πολιτικά συστήματα και στις επιχειρήσεις. Αυτές οι αντιλήψεις χρειάζονται πολύ χρόνο για να αλλάξουν. Στις χώρες της Μέσης Ανατολής το πρόβλημα είναι μεγαλύτερων διαστάσεων λόγω θρησκευτικών και πολιτισμικών παραγόντων. Εν έτει 2022, οι γυναίκες εκεί προσπαθούν ακόμη να κατακτήσουν τα βασικά τους δικαιώματα, όπως την προσωπική τους ελευθερία και ασφάλεια. Τέλος, η χαμηλή συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικο-οικονομικής δομής επηρεάζει αρνητικά την ουσιαστική αλλαγή της θέσης και του ρόλου τους στο πλαίσιο της σύγχρονης κοινωνίας. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Παρότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, οι ανισότητες εξακολουθούν να υπάρχουν. Οι αποδοχές των γυναικών στην ΕΕ είναι κατά μέσο όρο 14,1% χαμηλότερες από ό,τι για τους άνδρες. Βεβαίως όλα ξεκινούν με τα κοινωνικά στερεότυπα που έχουμε, αφού ακόμη διαχωρίζουμε στο μυαλό μας τις «ανδρικές» και «γυναικείες» δουλειές. Οι γυναίκες ωθούνται στην επιλογή σπουδών περισσότερο από κίνητρα που σχετίζονται με την κοινωνική προσφορά, ενώ οι άνδρες κινούνται περισσότερο ωφελιμιστικά, αφού έχουν ως κοινωνικό στερεότυπο το ότι είναι οι προστάτες της οικογένειας. Επίσης, σε πολλούς τομείς υπάρχουν διευθυντικά στελέχη με συμπεριφορές μισογυνισμού. Ακόμη και σήμερα ακούμε φράσεις όπως: «Καλύτερα να είναι άνδρας για αυτή τη θέση», «Δεν θα τα καταφέρει με τόση δουλειά, ταξίδια και σπίτι», «Θα μείνει έγκυος, άρα δεν μου κάνει για τη δουλειά».

108 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Να πιστεύει στον εαυτό της, να ενημερώνεται, να εκπαιδεύεται και να μην επηρεάζεται προσωπικά. Σίγουρα θα υπάρχουν διακρίσεις λόγω φύλου και δύσκολοι άνθρωποι, αλλά με τα χρόνια θα συνειδητοποιήσει ότι η αυτοπεποίθηση και η εμπειρία της είναι τα πιο δυνατά της όπλα. Σημασία έχει να αντιμετωπίζει την κάθε δυσκολία με θετική συμπεριφορά. Μόνο η οπτική της θα μπορεί να αλλάζει τα πάντα προς το καλύτερο.

Θαυμάζω τις γιαγιάδες μας που έζησαν πρώτες τον σεξισμό

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Όλα ξεκινούν από την παιδεία και την κουλτούρα μας. Για να μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη οποιαδήποτε μέτρα, πρέπει να αλλάξουν τα στερεότυπα και τα κοινωνικά πρότυπα που έχουμε. Πρέπει να επενδύσουμε στην εκπαίδευση των παιδιών από τη νηπιακή ηλικία μέχρι την εφηβεία. Τέλος, θα πρέπει να εφαρμοστεί νόμος για μια δίκαιη ισορροπία γονικής άδειας και πιο ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος, αφού η γυναίκα έχει «ανεπίσημα» καθήκοντα, όπως τις δουλειές του σπιτιού, τη φύλαξη και το διάβασμα των παιδιών, μέχρι και τη φροντίδα ηλικιωμένων συγγενών. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Θαυμάζω τις γιαγιάδες μας που έζησαν πρώτες τον σεξισμό. Τις γυναίκες που ζουν στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου και που ακόμη παλεύουν για τα βασικά τους δικαιώματα. Τις γυναίκες που άνοιξαν πρόσφατα το θέμα της κακοποίησης στον χώρο εργασίας. Θαυμάζω τις γυναίκες που βιώνουν σιωπηρά την ενδοοικογενειακή βία.

Δημιουργία Αγάπη

Ενσυναίσθηση

Μαριάννα Χατζηαντωνίου Group HR Director της Parimatch Tech

Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Πιστεύω ότι τα κυριότερα εμπόδια στην καριέρα μιας γυναίκας είναι η εύρεση χρόνου για άλλες δραστηριότητες πέρα από τις επαγγελματικές, οι οικογενειακές ευθύνες, η έλλειψη δικτύωσης, η έλλειψη ιδίων πόρων για εκπαίδευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων, καθώς και η έλλειψη επενδυτικών κεφαλαίων από τους εργοδότες για εκπαίδευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων.

ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΑ ΝΑ ΣΠΑΜΕ ΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑΣ, υπογραμμίζει η κ. Μαριάννα Χατζηαντωνίου και καλεί τις γυναίκες όταν ξεκινούν την επαγγελματική τους δραστηριότητα να μη σκέφτονται ότι μπορεί να οδηγηθούν στην έξοδο.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα αναφερθώ στο ζήτημα του συνδυασμού μητρότητας και καριέρας. Καλώ τις γυναίκες όταν ξεκινούν την επαγγελματική τους δραστηριότητα να μη σκέφτονται ότι μπορεί να οδηγηθούν στην έξοδο. Να μείνουν προσηλωμένες στον στόχο τους. Να έχουν ψηλά το αίσθημα της αυτοεκτίμησης.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η ανισότητα των φύλων είναι μια κατάφωρη αδικία της εποχής μας και η μεγαλύτερη ανθρωπιστική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Νομίζω ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, παρουσίασε εξαιρετικά γιατί συμβαίνει όλο αυτό: «Επειδή η ισότητα των φύλων είναι κατά κύριο λόγο ζήτημα ισχύος. Αιώνες διακρίσεων και βαθιά ριζωμένης πατριαρχίας έχουν δημιουργήσει μεγάλο χάσμα ισχύος μεταξύ των φύλων στις οικονομίες, στα πολιτικά συστήματα και στις επιχειρήσεις μας». Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Δυστυχώς φαίνεται ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται έμφυλες διακρίσεις στην κυπριακή αγορά εργασίας. Η χώρα μας κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις του Ευρωπαϊκού Δείκτη για την Ισότητα των Φύλων, με βαθμολογία 56,9 στα 100, 11 μονάδες χαμηλότερη από αυτήν της ΕΕ. Από το 2010, έχουμε κάνει πρόοδο (η βαθμολογία της Κύπρου αυξήθηκε κατά 7,9 μονάδες), ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, κυρίως στους τομείς της εξουσίας, όπου η Κύπρος σημειώνει πολύ χαμηλές επιδόσεις σε σύγκριση με τα άλλα κράτη-μέλη, και της πρόσβασης των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων.

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Πολλές γυναίκες έχουν βρεθεί σε θέση εξουσίας ή θέση λήψης αποφάσεων και έχουν αποδείξει ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Επομένως, αν δημιουργήσουμε κατάλληλες συνθήκες συνδυασμού μητρότητας και εργασίας και παράλληλα συνεχίσουμε ακόμη πιο δυνατά να σπάμε τα δεσμά της πατριαρχίας, νομίζω ότι υπάρχει πραγματικό μέλλον για τη γυναίκα του αύριο.

Το μότο της Oprah Winfrey, «Anything you can imagine you can create it», προσπαθώ να το υιοθετήσω κι εγώ

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στη μητέρα µου, µια γυναίκα η οποία κατάφερε να ισορροπήσει οικογένεια και καριέρα από πολύ μικρή. Με όλες τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες, κράτησε την οικογένεια ενωμένη και μας έδωσε αξίες για να πορευθούμε και να χαράξουμε τη δική μας πορεία, ενώ βρίσκεται πάντα δίπλα μας. Επαγγελματικά, την Oprah Winfrey. Μια γυναίκα που ξεκίνησε από πολύ χαμηλά και είναι άξια θαυμασμού. Το δικό της μότο προσπαθώ να το υιοθετήσω κι εγώ: «Anything you can imagine you can create it».

EconomyToday 109

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Δημιουργία

Σωτηρούλα Χαραλάμπους Γενική Γραμματέας ΠΕΟ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ έδειξε ότι οι αλλαγές και η πρόοδος έρχονται με τη συλλογική προσπάθεια. Με αυτό το μεστό περιεχομένου μήνυμα, η κ. Σωτηρούλα Χαραλάμπους, η πρώτη γυναίκα Γενική Γραμματέας στην ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος στην Κύπρο, τονίζει μεταξύ άλλων πως «η πρόοδος της γυναίκας στην εργασία δεν αφορά μόνο τις γυναίκες». Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Είναι σωστή η διαπίστωσή σας ότι έχει υπάρξει πρόοδος σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της ισότητας. Πρόοδος που ήρθε με πολύ κόπο και αγώνα. Όπως σωστή είναι και η εκτίμηση ότι έχουμε ακόμα δρόμο. Οι λόγοι για αυτό είναι πολλαπλοί. Στο κομμάτι των διακρίσεων στην εργασία είναι προφανές ότι ένας λόγος που αυτές παραμένουν είναι γιατί οικονομικά συμφέρει σε μια μεγάλη μερίδα εργοδοτών να πληρώνουν λιγότερα τη γυναίκα και γιατί δεν ασκείται αποτελεσματικός έλεγχος για το επίπεδο συμμόρφωσης με τις νομοθεσίες. Στο ευρύτερο κομμάτι είναι επίσης προφανές ότι ακόμα υπάρχουν στερεότυπα και προκαταλήψεις, πολλές φορές υποβόσκουσες και όχι φανερές, που διατηρούν και διαιωνίζουν τις διακρίσεις. Είναι γι’ αυτό που η ενσωμάτωση της αντίληψης της ισότητας σε όλες τις δομές και πολιτικές είναι ένα στοιχείο που σαφώς θα βοηθήσει στην αλλαγή των στερεοτύπων.

110 EconomyToday

Η σωστή ανάλυση λέει ότι η μείωση του χάσματος δεν προήλθε από την αύξηση στους μισθούς των γυναικών αλλά από τη μείωση στους μισθούς των ανδρών

Ως η νέα Γ.Γ. της ΠΕΟ αλλά και ως η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει τα ηνία μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στην Κύπρο, σε ποια κατεύθυνση θα εργαστείτε για προώθηση της ισότητας των δύο φύλων στον εργασιακό χώρο αλλά και για προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων γυναικών; Ο χώρος της εργασίας είναι πολύ καθοριστικός για την καταπολέμηση των διακρίσεων. Η ΠΕΟ διαχρονικά δουλεύει σ’ αυτόν τον τομέα. Βέβαια, όσο η γυναικεία απασχόληση αντιμετωπίζεται ως μηχανισμός φτηνής εργασίας, θα έχουμε δρόμο μπροστά μας. Θα έλεγα ότι η προσοχή μας τα επόμενα χρόνια πρέπει να εστιαστεί σε κάποιες βασικές παραμέτρους. Χρειάζεται να ξαναδούμε τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, έτσι ώστε, αν υπάρχουν ζητήματα διακρίσεων, να διορθωθούν. Επίσης, μέσα από την πολιτική των αιτημάτων, να προωθήσουμε τη σμίκρυνση του χάσματος των αμοιβών και τη βελτίωση των μισθών των νεοεισερχομένων στην εργασία, από τους οποίους ένας μεγάλος αριθμός είναι γυναίκες. Μια άλλη παράμετρος που χρειάζεται να προσέξουμε περισσότερο είναι η προώθηση του κώδικα σεξουαλικής παρενόχλησης στη διαδικασία ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων, όπως και η προώθηση της πληρωμένης γονικής άδειας. Για την ισότητα και την καταπολέμηση των διακρίσεων έχει ιδιαίτερη σημασία και η προώθηση μέτρων κοινωνικής πολιτικής που να στηρίζουν τη γυναίκα και την οικογένεια ευρύτερα, όπως η δημιουργία επαρκών δομών στήριξης παιδιών και η επιδότηση του κόστους φροντίδας παιδιών με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια. Πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρισκόμαστε στα θέματα ισότητας και ίσων ευκαιριών επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αν κάποιος πάρει απομονωμένα κάποιους αριθμούς και προσθέσει στους αριθμούς και τις νομοθεσίες για την ισότητα, τότε μπορεί να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε σε καλή πορεία. Για παράδειγμα, με βάση τα στοιχεία της Eurostat, το χάσμα της αμοιβής ανά ώρα εργασίας με βάση στοιχεία του 2018 ήταν 8,8%. Λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από 10 χρόνια το χάσμα ήταν πέραν του 20%, μπορεί

Προσφορά

Αγάπη

Ενσυναίσθηση γυναίκα σημαίνει Ζωή

και να αρχίσουμε τους πανηγυρισμούς αν δεν κάνουμε σωστή ανάλυση. Και η σωστή ανάλυση λέει ότι η μείωση του χάσματος δεν προήλθε από την αύξηση στους μισθούς των γυναικών αλλά από τη μείωση στους μισθούς των ανδρών. Συγκεκριμένα, μεταξύ 2010 και 2018, η μέση αμοιβή εργασίας των γυναικών παρέμεινε αμετάβλητη, ενώ των ανδρών μειώθηκε κατά 7%. Άρα δεν είμαστε καθόλου για «ζήτω» και πανηγυρισμούς. Αρνητικές είναι οι επιδόσεις της Κύπρου και σε άλλους σημαντικούς δείκτες. Σε ό,τι αφορά τον επαγγελματικό διαχωρισμό και την ποιότητα εργασίας, είμαστε 6οι από το τέλος μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, ενώ είμαστε 4οι από το τέλος σε ό,τι αφορά το στοιχείο της οικονομικής και κοινωνικής δύναμης των γυναικών. Είναι λοιπόν προφανές ότι έχουμε πολλά ελλείμματα ισότητας στην εργασία, για την αντιμετώπιση των οποίων χρειάζεται μεγαλύτερη δέσμευση και στόχευση από το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα για προώθηση της ισότητας, αλλά και ολιστική και συγκροτημένη πολιτική στήριξης της γυναίκας στην εργασία. Γιατί σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτή που διανύουμε με την πανδημία, ή και σε περιόδους αύξησης της ανεργίας, οι γυναίκες πληρώνουν μεγαλύτερο τίμημα; Αποτελεί δυστυχώς αξίωμα το ότι οι γυναίκες είναι οι πρώτες που πλήττονται σε περιόδους οικονομικών κρίσεων. Αυτό το είδαμε να γίνεται και στην τελευταία οικονομική κρίση, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ευρώπη, ενώ υπήρχε ο κίνδυνος να επαναληφθεί και τώρα με την πανδημία. Οι λόγοι είναι πολλοί: το γεγονός για παράδειγμα ότι ένας μεγάλος αριθμός γυναικών εντάσσεται στην εργασία ως ανειδίκευτο προσωπικό, το οποίο σε περιόδους κρίσης απολύεται πρώτο. Το γεγονός επίσης ότι οι γυναίκες απασχολούνται στις λεγόμενες ευέλικτες, άτυπες μορφές απασχόλησης είναι ένας ακόμα λόγος για την εργασιακή ανασφάλεια που τις κάνει πιο ευάλωτες. Ρόλο διαδραματίζουν και τα στερεότυπα. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η γυναικεία εργασία αντιμετωπίζεται ως δευτερεύουσα εργασία σε ένα νοικοκυριό, αρά επικρατεί η αντίληψη «καλύτερα να απολυθεί η γυναίκα παρά ο άντρας». Το ερώτημά σας, όμως, πέρα από τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό, μου δίνει την ευκαιρία

Θαυμάζω τις γυναίκες που ήταν Ἡ είναι ισχυρές αλλά παρέμειναν άγνωστες γιατί η κυρίαρχη ιστορία τις αγνοεί και τις παραμερίζει

να υπογραμμίσω και την ανάγκη θωράκισης της γυναικείας απασχόλησης, και η θωράκιση της γυναικείας απασχόλησης περνά μέσα από τον αγώνα που δίνουμε τα τελευταία χρόνια για επαναρρύθμιση της εργασίας και για κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων σε μισθό και άλλους βασικούς όρους απασχόλησης για όλους τους εργαζόμενους. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Είτε αφορούν την πρόσβαση στην εργασία είτε αφορούν την εργασιακή εξέλιξη και ανέλιξη της γυναίκας, τα εμπόδια και τα προβλήματα είναι κοινά. Διακρίσεις στην αμοιβή, προκαταλήψεις για τις δυνατότητες και ικανότητες των γυναικών, στερεότυπες αντιλήψεις, συνεχής πίεση για να ισορροπήσει μεταξύ των πολλαπλών ρόλων. Ο τρόπος για να αντιμετωπίσει όλα αυτά τα προβλήματα είναι ο δρόμος αυτός να μην είναι ζήτημα ατομικό αλλά ζήτημα θεσμικών κοινωνικών παρεμβάσεων που να προωθούν την ισότητα, και φυσικά ζήτημα συλλογικής συνδικαλιστικής δράσης ανδρών και γυναικών, γιατί η πρόοδος της γυναίκας στην εργασία δεν αφορά μόνο τις γυναίκες. Τι θα συμβουλεύατε μια γυναίκα που αρχίζει τώρα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα έλεγα αυτό που ήταν η κατάληξή μου στο προηγούμενό σας ερώτημα. Οργάνωση, συμμετοχή και αναγνώριση ότι η καταπολέμηση των διακρίσεων και η αναγνώριση της γυναίκας και των ικανοτήτων της δεν είναι θέμα ικανοτήτων, ταλέντου, δουλειάς και δεσμεύσεων της γυναίκας, και ότι εφόσον είναι καλή θα αναγνωριστεί. Όλα έχουν τον ρόλο τους αλλά η ιστορία του αγώνα για ισοτιμία και χειραφέτηση έδειξε ότι οι αλλαγές και η πρόοδος έρχονται με τη συλλογική προσπάθεια. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Αυτές που ήταν ή είναι ισχυρές αλλά παρέμειναν άγνωστες γιατί η κυρίαρχη ιστορία τις αγνοεί και τις παραμερίζει. Τις 3 γυναίκες που ηγήθηκαν της πρώτης οργανωμένης απεργίας, στο υφαντουργείο Π. Ιωάννου στο Βαρώσι. Τις γυναίκες που έδωσαν τη μάχη μαζί με τους μεταλλωρύχους το 1948.

EconomyToday 111

δύναμη χωρίς όρους και όρια

Ευτυχία

Ιωάννα Χατζηκωστή

Διευθύντρια Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Θα την συμβούλευα να αγαπά με πάθος την καριέρα που επιλέγει, γιατί οι θυσίες που θα χρειαστεί να γίνουν για να ξεχωρίσει και οι προσπάθειες που θα πρέπει να καταβάλει θα είναι πολλές. Θα την συμβούλευα να δουλεύει με ευθύνη για κάτι που αγαπά και να μετασχηματίζει μέσα από την όποια δουλειά της την ασχήμια του κόσμου σε ομορφιά. Να θέτει τα ταλέντα της και την αφοσίωσή της στην υπηρεσία του κοινού καλού. Να μην τα διαπραγματευθεί τα ταλέντα και τις δυνατότητές της. Η κοινωνία την χρειάζεται να είναι πολύπλευρη, ολοκληρωμένη, δυνατή.

ΟΙ ΚΟΡΥΦΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣΚΟΠΟΣ, αλλά η αυτοπραγμάτωσή μας –που είναι το ταξίδι προς την κορυφή– είναι πάντα πιο σημαντική από την κορυφή, είναι το μεστό μήνυμα που στέλνει προς όλες τις γυναίκες η κ. Ιωάννα Χατζηκωστή. Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Οι μνήμες, οι παλαιές συμπεριφορές και το ριζωμένο αξιακό σύστημα ενός ισχυρού πατριαρχικού παρελθόντος πλανώνται ακόμη στον αέρα που αναπνέουμε και καθορίζουν ασυναίσθητα κάποιες από τις επιλογές μας και τις συμπεριφορές μας, τόσο ανάμεσα στον ανδρικό όσο και στον γυναικείο πληθυσμό. Να το συνειδητοποιήσουμε πρωτίστως, για να το αλλάξουμε.

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η προστασία των εργαζομένων γυναικών ώστε να μπορέσουν να αποδώσουν το 100% των δυνατοτήτων τους έχει ως προϋπόθεση η πολιτεία να τους εξασφαλίζει ένα περιβάλλον ευνοϊκό και υποστηρικτικό για την ψυχική τους υγεία. Αυτό θα μπορούσε να ενισχυθεί ουσιαστικά με τα εξής: 1. Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις της άδειας μητρότητας και των γονεϊκών αδειών καθώς και επιδοτούμενη φροντίδα παιδιών προσχολικής ηλικίας.

2. Ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών σε όλα τα κέντρα αποφάσεων της πολιτείας.

3. Δημιουργία δομών παροχής συμβουλευτικής και στήριξης στις εργαζόμενες γυναίκες εντός των οργανισμών τους και συνεχής επιμόρφωση εντός των ωρών εργασίας.

Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Μιλούν τα νούμερα. Οι έρευνες αποδεικνύουν –τόσο σε διεθνές επίπεδο αλλά πολύ χειρότερα σε εθνικό επίπεδο– με τα απογοητευτικά τους νούμερα ότι οι ευκαιρίες δεν είναι ίσες μεταξύ γυναικών και ανδρών και αυτό φαίνεται να ισχύει στη μεγάλη πλειοψηφία των επαγγελμάτων. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Το μεγαλύτερο πρόβλημα που συναντά μια γυναίκα στη ζωή της είναι η έλλειψη ολοκληρωμένης κρατικής πολιτικής στον τομέα της συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Για τις γυναίκες το πρόβλημα είναι πολύ πιο οξύ από ό,τι για τους άνδρες, για ευνόητους λόγους, και αυτό οδηγεί σε εξάντληση –ψυχική και σωματική– των γυναικών στην προσπάθειά τους να επιτελέσουν με επιτυχία όλους τους ρόλους τους και τους δημιουργεί έντονες ψυχικές συγκρούσεις. Οι κορυφές δεν είναι αυτοσκοπός. Η αυτοπραγμάτωσή μας –που είναι το ταξίδι προς την κορυφή– είναι πάντα πιο σημαντική από την κορυφή.

112 EconomyToday

Η κοινωνία χρειάζεται τη γυναίκα να είναι πολύπλευρη, ολοκληρωμένη, δυνατή

Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Τη Μεξικάνα ζωγράφο Frida Kahlo. Τη θαυμάζω και με συγκινεί γιατί ξεπέρασε σοβαρές ασθένειες και μοιραία σχεδόν δυστυχήματα, επιβίωσε στην ασφυκτική σκιά του μεγάλου ζωγράφου συζύγου της και χάραξε τον δικό της δρόμο στην τέχνη. Μέσα από τα έργα της μιλά για το ισχυρότερο όπλο του ανθρώπου, που δεν είναι άλλο από την ψυχή, την οποία δεν πρέπει να διαπραγματευόμαστε για καμία ασφάλεια, για καμία τιμή. Η ίδια υπήρξε μια πολύ ισχυρή ψυχή σε ένα διαλυμένο σώμα.

γυναίκα σημαίνει Ζωή Αγάπη

Δημιουργία

Δέσποινα Χρυσοχού Εκτελεστική Διευθύντρια του Ομίλου Cyfield

SKY IS THE LIMIT για την κ. Δέσποινα Χρυσοχού, η οποία με αφορμή την 8η Μαρτίου, μας μιλά για την ισότητα των φύλων και ενθαρρύνει κάθε γυναίκα να παραμένει συγκεντρωμένη στους στόχους της και να διεκδικεί νέα καθήκοντα.

σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Μια γυναίκα μπορεί να συναντήσει διάφορα εμπόδια και κοινωνικά στερεότυπα σε διάφορα στάδια της καριέρας της. Ίσως χρειαστεί να αποδείξει περισσότερο από έναν άντρα την αξία της μέσω της εργασίας της. Δυστυχώς, παρατηρούμε ότι αρκετές φορές δεν δίνονται ίσες ευκαιρίες σε νέες γυναίκες στο στάδιο κατά το οποίο δημιουργούν οικογένεια ή ότι αξιολογούνται υποκειμενικά για διευθυντικές θέσεις. Για μια γυναίκα που αρχίζει σήμερα την επαγγελματική της πορεία θα έλεγα πως χρειάζεται να είναι συγκεντρωμένη στον στόχο της, να εργάζεται με ζήλο, να εξελίσσεται, να μαθαίνει, να ενημερώνεται, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να διεκδικεί νέα καθήκοντα και να ζητά βοήθεια εκεί και όπου χρειάζεται στο εργασιακό περιβάλλον και στην προσωπική της ζωή. Sky is the limit.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Χρόνο με τον χρόνο υπάρχει σημαντική πρόοδος στα θέματα ισότητας, αν και η κατάργηση στερεοτύπων και διακρίσεων απαιτεί μεγάλη προσπάθεια και επιτυγχάνεται με μακροπρόθεσμους στόχους. Η παιδεία είναι καθοριστική για την ισότητα και τη διαμόρφωση μιας κοινωνίας χωρίς διακρίσεις. Χρειάζεται όμως χρόνος για να αλλάξουν εξ ολοκλήρου η νοοτροπία και ο τρόπος σκέψης ενός συνόλου. Η προσπάθεια συνεχίζεται και πρέπει να είναι συνολική από όλους μας, άντρες και γυναίκες, μικρούς και μεγάλους, στην καθημερινότητα αλλά και στη λήψη των αποφάσεων. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η επαγγελματική αποκατάσταση, η εξέλιξη και οι απολαβές πρέπει να βασίζονται πάνω σε κριτήρια όπως η μόρφωση, η εμπειρία, οι ικανότητες και στην επίδοση. Τα τελευταία τριάντα περίπου χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες μορφώνονται, εργάζονται και εξελίσσονται, με αποτέλεσμα να διεκδικούν περισσότερες ευκαιρίες. Σε αρκετές όμως περιπτώσεις δεν δίνονται ευκαιρίες λόγω διαφόρων εμποδίων που προκύπτουν, συνεπώς η εξέλιξη των νέων γυναικών περιορίζεται. Ταυτόχρονα, παρατηρώ ότι υπάρχουν ακόμα στερεότυπα ανδρικών και γυναικείων επαγγελμάτων. Για παράδειγμα, ο κατασκευαστικός τομέας, στον οποίο δραστηριοποιείται ο Όμιλός μας, θεωρείται ακόμα ανδροκρατούμενος. Ως Cyfield είμαστε περήφανοι που έχουμε στην ομάδα μας αρκετές γυναίκες σε τεχνικό προσωπικό (μηχανικούς, αρχιτέκτονες, τοπογράφους). Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά

Η πολιτεία και ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να καλωσορίσουν περισσότερες γυναίκες στα κέντρα λήψης αποφάσεων και στα Δ.Σ.

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Για να υπάρξει ισότητα στον εργασιακό τομέα, θα χρειαστεί σημαντική βελτίωση στις υποδομές και υπηρεσίες για διευκόλυνση των γονιών, ώστε να μπορούν να ισορροπήσουν καριέρα και οικογένεια. Χρειάζονται περισσότεροι δημόσιοι βρεφοκομικοί σταθμοί και νηπιαγωγεία και επέκταση του ωραρίου αυτών των υπηρεσιών μέχρι τις 18:00. Επιπλέον, η πολιτεία και ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να καλωσορίσουν περισσότερες γυναίκες στα κέντρα λήψης αποφάσεων και στα Δ.Σ. Τέλος, να εφαρμόζονται αντικειμενικά συστήματα αξιολόγησης σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για τη δίκαιη ανέλιξη γυναικών και ανδρών. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; «The Notorious» R.B.G. Η Αμερικανίδα δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, άρχισε την καριέρα της ως δικηγόρος τη δεκαετία του ’60, δεχόμενη πολλά χτυπήματα. Ήταν από τις πρώτες φοιτήτριες νομικής στο Harvard και έπειτα στο Columbia. Σε όλη της τη ζωή ήταν υπέρμαχος της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών και δούλεψε σκληρά για την κλιματική αλλαγή. Αποκορύφωμα της καριέρας της ήταν όταν έγινε δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου (από το 1993 μέχρι το 2020, χρονιά κατά την οποία απεβίωσε), θέση από την οποία συνέβαλε ενεργά στη διαμόρφωση των σημερινών Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

EconomyToday 113

δύναμη

Δημιουργία

Ευτυχία

γυναίκα σημαίνει Ζωή

Doreen Demirdjian HR Manager του Ομίλου Vassos Eliades Ltd

νειακής ζωής είναι μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Ένα εμπόδιο που μπορεί να αντιμετωπίσει μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή είναι η διάκριση που αφορά το φύλο και τη συμμετοχή της γυναίκας σε ένα εργασιακό περιβάλλον. Η ισότητα των φύλων και η αποδοχή της συνεισφοράς και της ικανότητας των γυναικών είναι απαραίτητες για την ανέλιξη μιας γυναίκας.

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ είναι μέρα μνήμης και διεκδίκησης ποιοτικότερων συνθηκών εργασίας για τη γυναίκα, τονίζει η κ. Doreen Demirdjian, η οποία συμβουλεύει όλες τις γυναίκες να είναι περήφανες για τον εαυτό τους. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η εφαρμογή πολιτικών για την ισότητα των φύλων και η παροχή ίσων ευκαιριών για ανάπτυξη και κατάρτιση στον εργασιακό τομέα είναι αναγκαίες. Θα πρέπει πάντοτε να προωθείται η ισότητα των ευκαιριών και ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από διακρίσεις. Θα πρέπει να δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών και να αναγνωρίζεται η ατομική συνεισφορά. Η αμοιβή δεν πρέπει να καθορίζεται με βάση το φύλο ενός ατόμου. Άνδρες και γυναίκες πρέπει να εκπροσωπούνται δίκαια σε ομάδες ηγεσίας. Η πρόσβαση σε ευκαιρίες κατάρτισης και ανάπτυξης σταδιοδρομίας θα πρέπει επίσης να είναι ισότιμη. Οι εταιρείες θα πρέπει να παρέχουν ευκαιρίες κατάρτισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις σε όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως φύλου. Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από τη θέση εργασίας τους και την προσωπική ή κοινωνική ζωή τους, πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα, ίσα ωφελήματα και ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και εξέλιξης. Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι προσωπικές και επαγγελματικές υποχρεώσεις που μπορεί να έχει μια γυναίκα μπορεί να είναι πολλές. Χρειάζεται η απαραίτητη δέσμευση σε όλους τους τομείς και η εξισορρόπηση επαγγελματικής και οικογε114 EconomyToday

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή που θα ήθελα να δώσω είναι να είναι όλες οι γυναίκες περήφανες για τον εαυτό τους, να έχουν φιλοδοξίες και να μη φοβούνται να δείξουν την αφοσίωσή τους και να ανέβουν σε μια εταιρεία. Να μη συμβιβάζονται, να είναι σίγουρες για τον εαυτό τους, πάντα με ταπεινότητα.

Η πολιτεία οφείλει να προστατεύει την απασχόληση της γυναίκας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματα-εισηγήσεις. Η 8η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, είναι μέρα μνήμης και διεκδίκησης ποιοτικότερων συνθηκών εργασίας για τη γυναίκα. Η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Έχουν γίνει αρκετά βήματα προόδου με στόχο την εξάλειψη της ανισότητας των φύλων και τη διασφάλιση ισόρροπης συμμετοχής γυναικών και ανδρών. H πολιτεία έχει την υποχρέωση να δίνει όλα τα αναγκαία εφόδια στην εργαζόμενη γυναίκα ώστε να διεκδικεί ίσες ευκαιρίες στην εργασιακή της ανέλιξη. Η ισότητα στην αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών για ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας είναι απαραίτητη. Κάθε εργοδότης οφείλει να παρέχει σε άνδρες και γυναίκες εργοδοτούμενους ίση αμοιβή για ίδια εργασία και για εργασία ίσης αξίας, ανεξάρτητα από το φύλο του εργοδοτούμενου. Η εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των εργαζομένων γυναικών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα της πολιτείας. Η πολιτεία οφείλει να προστατεύει την απασχόληση της γυναίκας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥΝ ΤΑ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ∆ΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΣΥΓΓΕΝΙΚΩΝ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ;

∆ΙΚΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΠΛΡΟΦΟΡΙΕΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Τα τεχνολογικά μέτρα είναι τεχνολογίες, μηχανισμοί ή συστατικά στοιχεία που, με το συνήθη τρόπο λειτουργίας τους, αποσκοπούν στο να εμποδίσουν ή να περιορίσουν πράξεις, σε σχέση με έργα ή άλλα προστατευόμενα αντικείμενα, μη επιτραπείσες από το δικαιούχο οποιουδήποτε δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικού δικαιώματος.

π.χ. η χρήση κωδικού πρόσβασης ή αριθμού πιστοποίησης η εφαρμογή κρυπτογραφικών τεχνικών, η τεχνική του σημαδέματος του έργου με ένα υδατογράφημα τα συστήματα που περιορίζουν τη δυνατότητα δημιουργίας σειριακών αντιγράφων καθώς και τα εξαρτήματα ή μηχανισμοί υλικού.

Εφόσον πιθανολογείται προσβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή των συγγενικών, υφίσταται η δυνατότητα λήψης ασφαλιστικών μέτρων δια των οποίων απαγορεύεται η τέλεση πράξεων που θα αποτελούσαν προσβολή της πνευματικής ιδιοκτησίας, χωρίς να είναι αναγκαίος ο ειδικός προσδιορισμός των συγκεκριμένων έργων.

ΑΣΤΙΚΕΣ KAI ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Στo πλαίσιo του αστικού δικαίου ο δημιουργός και ο δικαιούχος συγγενικού δικαιώματος έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν:  αγωγή αναγνωριστική του δικαιώματός τους  αγωγή για την άρση της προσβολής  αγωγή για την παράλειψη της προσβολής στο μέλλον εφόσον απειλείται προσβολή ή συνέχιση ή επανάληψη προσβολής  αγωγή για αποζημίωση και ικανοποίηση της ηθικής βλάβης, εφόσον υπάρχει υπαιτιότητα του προσβολέα  αγωγή για απόδοση αδικαιολόγητου πλουτισμού του προσβολέα  αγωγή για καταβολή του κέρδους που αποκόμισε από τη διαχείριση της ξένης περιουσίας ο προσβολέας.

ΒΡΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ε∆Ω:

https://opi.gr/genika-pi/synithi-erotimata

The publication reflects only the author’s view. The Office is not responsible for any use that may be made of the information it contains.

γυναίκα σημαίνει Ζωή

δύναμη

χωρίς όρους και όρια

Stela Ivancheva

Partner, Consulting and Business Advisory Services, Baker Tilly Ποια είναι τα κυριότερα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στον δρόμο για την κορυφή; Οι γυναίκες συχνά στερούνται της αυτοπεποίθησης που φαίνεται να έχουν οι άνδρες, γεγονός που τις εμποδίζει να προωθήσουν τις δικές τους πρωτοβουλίες και να διεκδικήσουν την πρόοδο και την εξέλιξη που τους αναλογεί και τους αξίζει. Κάθε οργανισμός πρέπει να ενθαρρύνει ενεργά τις γυναίκες να είναι αποφασιστικές, προκειμένου να τις βοηθήσει να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους. ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ να αναλάβουν τον έλεγχο της σταδιοδρομίας τους και να μη θεωρούν δεδομένο ότι το ταλέντο και τα επιτεύγματά τους θα γίνουν αντιληπτά. Με αυτό το μήνυμα η Stela Ivancheva καταθέτει τις απόψεις της με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που ξεκινά σήμερα την επαγγελματική της σταδιοδρομία; Η συμβουλή μου προς τις νέες επαγγελματίες γυναίκες είναι να αναλάβουν τον έλεγχο της σταδιοδρομίας τους και να μη θεωρούν δεδομένο ότι το ταλέντο και τα επιτεύγματά τους σίγουρα θα γίνουν αντιληπτά και θα ανταμειφθούν. Θα πρέπει να αναγνωρίζουν τα εμπόδια που βρίσκουν στον δρόμο τους και να εργάζονται για να τα ξεπεράσουν συνειδητά και προσεκτικά.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόμα στερεότυπα και διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό; Η βιώσιμη αλλαγή απαιτεί χρόνο, καθώς τόσο οι πολιτισμικές νοοτροπίες όσο και οι δομές της κοινωνίας μεταρρυθμίζονται αργά. Ωστόσο, η πρόοδος που έχει επιτευχθεί τα τελευταία 100 χρόνια είναι αξιοσημείωτη. Είμαι βέβαιη ότι θα συνεχίσουμε να βλέπουμε μεγαλύτερη πρόοδο τα επόμενα χρόνια. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέμα της ισότητας στον εργασιακό τομέα; Δίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής και μισθολογικής ανέλιξης μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είχα την τύχη κατά τη διάρκεια της καριέρας μου να εργαστώ σε οργανισμούς που λάμβαναν πολύ σοβαρά υπόψη την ισότητα των φύλων και προσπαθούσαν να προσφέρουν την ίδια μεταχείριση τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθούμε να βλέπουμε άνδρες σε διευθυντικές θέσεις πολύ πιο συχνά από ό,τι γυναίκες. Κάτι συμβαίνει στην πορεία, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να μην προχωρούν τόσο όσο οι άνδρες.

116 EconomyToday

Η Marie SkłodowskaCurie άφησε το μοναδικό της αποτύπωμα στην επιστήμη σε μια εποχή που οι γυναίκες δεν υπήρχαν καν στον χώρο

Ως μια γυναίκα-επαγγελματίας, πιστεύετε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζομένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε μας επιγραμματικά μερικά παραδείγματαεισηγήσεις. Γενικά πιστεύω ότι το κράτος έχει υιοθετήσει τις σωστές αρχές, αλλά το σημαντικό είναι να διασφαλιστεί η υλοποίηση των συγκεκριμένων αρχών. Ως παράδειγμα θα αναφέρω την ικανότητα αποτελεσματικής και έγκαιρης καταπολέμησης των διακρίσεων και της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας. Ποια ισχυρή γυναίκα θαυμάζετε; Υπάρχουν τόσες πολλές εκπληκτικές γυναίκες τόσο στην ιστορία όσο και στο παρόν, αλλά το όνομα της Marie Skłodowska-Curie έρχεται αμέσως στο μυαλό. Ήταν απίστευτα ταλαντούχα και αφοσιωμένη και άφησε το μοναδικό της αποτύπωμα στην επιστήμη σε μια εποχή που οι γυναίκες δεν υπήρχαν καν στον χώρο.

Κάθε Τρίτη στις 9:00 και κάθε Κυριακή στις 18:10 στο ΣΙΓΜΑ.

Ας κάνουμε την

Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη ¤Í ¹ÐÅÍ Ñ×ÅÖÐÆË¿ÒÍÂÍÒÃ»Ò¿Ç ¿Î¼ ÒÆÌ ×ÐÔοÙɺ ¬ÌÔÑÆ Î¿Ð;ѿ ÂÆËÍÑ»Ã×ÑÆ ÂÃÑ˹×ÃÇ Ë¼ÌÍ ÒÍÌ Ñ×ÌÒ ÉÒÆ ÒÆÕ 4Í ÍÇÌÍÀ;ÊÇÍ ÂÃÌ Ã×Ó¾ÌÃÒ¿Ç ÅÇ¿ Ò×Ö¼Ì ÖкÑÆ ÒÔÌ ÎÊÆÐÍÄÍÐÇÏÌ ÎÍ× ÎÃÐǹÖÍÌÒ¿Ç Ñà ¿×ÒºÌ

THE (AMERICAN) FOOTBALL G.O.A.T. ΘΕΜΑ

H είδηση της απόφασης του Τομ Μπρέιντι να αποσυρθεί από την ενεργό δράση πέρασε στην Κύπρο, ίσως και στην Ευρώπη, σχετικά στα ψιλά. Λογικό, αφού η ενασχόλησή μας με το αμερικανικό ποδόσφαιρο δεν είναι ιδιαίτερη. Βέβαια, στις ΗΠΑ είναι με διαφορά το πρώτο άθλημα, μπροστά από το ΝΒΑ και το ΜLB (μπέιζμπολ). Ο δε Μπρέιντι θεωρείται άνετα ο Τζόρνταν του ποδοσφαίρου. Μόνο που η δική του ιστορία είναι εντελώς διαφορετική. Ο Τζόρνταν φαινόταν εξαρχής ότι θα γινόταν σούπερ σταρ. Το ότι στα 1984 δεν επιλέγηκε στο Nο1 των draft, αλλά στο Nο3, είναι μια φοβερή ιστορία, αλλά όχι της ώρας. Ο Μπρέιντι ξεκίνησε τη δική του καριέρα ως… η πινέζα στον χάρτη. Αλλά έγινε ο απόλυτος σταρ του αμερικανικού ποδοσφαίρου. ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ

118 EconomyToday

Ο

Μπρέιντι αποφάσισε να αποσυρθεί στα 44 του. Μην τρομάζετε από την ηλικία, μη συγκρίνετε με άλλα αθλήματα. Η θέση στην οποία αγωνίζεται, αυτή του quarterback, επιτρέπει λόγω φύσεως το… τράβηγμα των ετών. Τώρα, τι είναι αυτή η θέση; Στο αλφαβητάρι του αθλήματος, η απλούστερη επεξήγηση κάνει λόγο για τον «στρατηγό» της κάθε ομάδας. Μπορείτε να δείτε κανένα σχετικό βιντεάκι ή κάποια ταινία (το «Αny Given Sunday» με τους Πατσίνο, Φοξ και Κουέιντ είναι αρκετά κατατοπιστικό) και για να μην πολυλογούμε, είναι αυτός που μαζεύει την πρώτη πάσα και από εκεί και πέρα αποφασίζει πώς θα ξεκινήσει την επίθεση. Δεν κάνει βέβαια μόνο αυτό. Ο Μπρέιντι άλλωστε είναι μεταξύ άλλων ο κορυφαίος σε τίτλους (επτά πρωταθλήματα), σε νίκες, πάσες και touchdowns. Αποχωρεί δε ως ο αθλητής που κέρδισε τα περισσότερα χρήματα από συμβόλαια (με τις ομάδες) στην ιστορία του αθλήματος. Σε μια ιστορία που το ξεκίνημά της μόνο κάτι τέτοιο δεν προδίκαζε.

Προοπτική μέτρια Το 1999, στα 21 του χρόνια, ο Μπρέιντι μπήκε στο draft του NFL (National Football League). Δεν επιλέγηκε απλά χαμηλά, επιλέγηκε πολύ χαμηλά. Μόλις στο Nο199. Μην κάνετε συγκρίσεις με το ΝΒΑ, οι γύροι στο draft του NFL είναι περισσότεροι, αφού είναι περισσότερες και οι ανάγκες στα ρόστερ των ομάδων. Ήταν επιλογή 6ου γύρου. Επιλέχθηκε χαμηλά γιατί, πρώτον, δεν είχε σπουδαία (σύμφωνα με τους σκάουτερς) πράγματα να δώσει (αν και οι αρχικές προβλέψεις έλεγαν για επιλογή 3ου γύρου) και, δεύτερον, γιατί οι ομάδες είναι πολύ προσεκτικές (ως διστακτικές) όταν επιλέγουν ρούκι quarterbacks. Ήταν μόλις ο 7ος που επιλέγηκε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Τον πήρε πολύ από κάτω η επιλογή αυτή (ο αριθμός). Μάλιστα, χρόνια μετά, αποκάλυψε ότι έφυγε σχεδόν κλαίγοντας από το σπίτι όπου είχαν μαζευτεί συγγενείς και φίλοι για να παρακολουθήσουν τη διαδικασία. Η προοπτική δεν ήταν καλή. Τον επέλεξαν λοιπόν οι Νιου Ίνγκλαντ Πάτριοτς, χωρίς να ξέρουν ότι έκαναν την επιλογή-χρυσάφι. Βασικά, για να χρησιμοποιήσουμε τον όρο που χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί, ήταν η μεγαλύτερη «κλοπή draft» που έγινε ποτέ (όταν μιλάμε για κλοπή, εννοούμε παίκτες που επιλέγονται

EconomyToday 119

ΘΕΜΑ χαμηλά και στο τέλος κάνουν μεγάλη καριέρα, δυσανάλογη των αρχικών προβλέψεων). Στην 1η του σεζόν ξεκίνησε ως η 4η επιλογή quarterback, σταδιακά πέρασε ως 2η και εκεί έμεινε και την επόμενη χρονιά. Από το 2001 ανέλαβε τον ρόλο του «στρατηγού» και άρχισε τα μαγικά. Δεν είναι σκοπός μας να αναλύσουμε τι έκανε στην καριέρα του. Απλά παραθέτουμε τα στοιχεία: Κέρδισε 7 πρωταθλήματα (ρεκόρ για αθλητή) με τους Πάτριοτς. Βγήκε 5 φορές MVP των τελικών και άλλες 3 της χρονιάς. Είναι πρώτος σε 109 παρακαλώ στατιστικές κατηγορίες, είτε αυτό αφορά αθλητικές επιδόσεις είτε και ηλικιακές. Ασύλληπτα πράγματα.

Μoney, money, money Πάμε και στο οικονομικό. Είπαμε πιο πάνω πως ο Μπρέιντι αποχωρεί ως ο αθλητής που κέρδισε τα περισσότερα χρήματα από συμβόλαια και μπόνους. Θα δούμε σε λίγο και τι έβγαλε από διαφημίσεις, χορηγούς και άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Ακόμη λοιπόν και στα χρήματα, είναι πρώτος στο NFL, αν και η οικονομική του έκρηξη είναι παρόμοια με την αγωνιστική. Ως ρούκι που επιλέγηκε χαμηλά στο ντραφτ, έχασε κάποια σημαντικά μπόνους που κερδίζουν στα πρώτα συμβόλαια οι νεοφερμένοι. Έτσι, τις δύο πρώτες του χρονιές πήρε βασικά μίνιμουμ χρήματα και μετά βίας ξεπέρασε τις 600 χιλιάδες συνολικά. Το 2001 υπέγραψε το πρώτο του γερό συμβόλαιο – 3,9 εκατομμύρια. Έβγαλε νούμερο που εντυπωσιάζει μόλις το 2006 με 14,5 εκατομμύρια, ακούμπησε τα 20 το 2011 και κέρδισε τα περισσότερα χρήματα με τους Πάτριοτς το 2019. Με την ομάδα που έκανε θραύση για 20 χρόνια, πήρε συνολικά 235 εκατομμύρια. Παρ’ όλα αυτά, αν και ο σπουδαιότερος παίκτης στην κατηγορία, δεν ήταν ποτέ ο πιο ακριβοπληρωμένος. Υπάρχει εξήγηση, αφού ο Μπρέιντι σε αρκετές περιπτώσεις έκανε εκπτώσεις στις συμφωνίες του, ειδικά την εποχή που οι Πάτριοτς χρειαζόντουσαν χρήματα για να χτίσουν νέο γήπεδο και να μπορούν παράλληλα να ανταποκρίνονται στα οικονομικά κριτήρια του NFL. Σύμφωνα με άρθρο του Business Insider, o Μπρέιντι θα μπορούσε κάλλιστα να κερδίσει επιπλέον 60 εκατομμύρια από τα συμβόλαια και τα μπόνους. Τελικά πήρε το πιο υψηλό συμβόλαιο της καριέρας του όταν αποχώρησε από τους Πάτριοτς το 2020 και υπέγραψε με τους Τάμπα Μπέι Μπουκανίερς. Η συμφωνία προνοούσε συνολικές απολαβές 57,8 εκατομμυρίων για δύο χρόνια. Και επ’ ευκαιρία πήραν και το Super Bowl! Συνολικά ο Μπρέιντι άγγιξε τα 300 εκατομμύρια απολαβές από το NFL. Έβαλε στον λογαριασμό του ακριβώς 292,9 εκατομμύρια (το στρογγυλοποιούμε στα 293). Αλλά οι απολαβές του σε όλα τα χρόνια της καριέρας του υπολογίζονται στα 475 εκατομμύρια, αν προσθέσουμε και τα χρήματα από τις εκτός ποδοσφαίρου (αλλά σε σχέση με το ποδόσφαιρο) δραστηριότητές του. Ως σούπερ σταρ που ήταν, ο Μπρέιντι είχε πολλές μεγάλες εταιρείες στα… χέρια του. Under Armour, Ugg, Aston Martin και Upper Deck έδωσαν πολλά χρήματα στον Αμερικανό ποδοσφαιριστή για να τις διαφημίσει. Συν χρήματα από πωλήσεις προϊόντων και αναμνηστικών. Σε 22 χρόνια καριέρας, ακόμη και αυτά τα προϊόντα 120 EconomyToday

(μπλούζες κτλ.) φέρνουν καλά λεφτά. Συνολικά 182 εκατομμύρια λοιπόν από αθλητικές εμπορικές συμφωνίες. Αξιοποιώντας χρήματα και φήμη, ο Μπρέιντι δημιούργησε μια δική του μάρκα ένδυσης (Brady Brand), μια εταιρεία για εκγύμναση-άθληση με την ονομασία ΤΒ12, αλλά και την πλατφόρμα ΝFT με το όνομα Autograph.

Ζευγάρι του δισεκατομμυρίου Οπότε πάνω-κάτω ο Μπρέιντι έχει ήδη βγάλει πάνω από μισό δισεκατομμύριο. Η φαμίλια του έχει όμως πιάσει ήδη το δεκαψήφιο νούμερο. Στα 2006, μόλις χώρισε με την ηθοποιό Μισέλ Μόιναχαν (η οποία ήταν έγκυος και του χάρισε το πρώτο του παιδί), ένας φίλος του τού κανόνισε ένα «ραντεβού στα τυφλά». Αμερικανιά σκέτη!!! Πας για δείπνο, ανοίγεσαι όσο μπορείς, συνοδεύεις την κοπέλα στο ταξί και μετά της λες αν μπορείς να της τηλεφωνήσεις κτλ. Αλλά στην περίπτωση Μπρέιντι τα πράγματα δεν έγιναν όπως στις ταινίες. Απέναντί του στο τυφλό ραντεβού ήταν μια κοπέλα που μόλις λίγους μήνες πριν είχε δεσμό με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Με μία λέξη, ήταν το σούπερ μοντέλο Ζιζέλ. Τρία χρόνια μετά, ο Μπρέιντι και η Βραζιλιάνα καλλονή παντρεύτηκαν και έχουν και δύο παιδιά. Η Ζιζέλ έβγαλε πάντως παραπάνω από την πασαρέλα από όσα ο Μπρέιντι στο γήπεδο. Περίπου στα 600 εκατομμύρια έχει μετρηθεί η περιουσία της, άρα άμα βάλεις και τα δικά του, να σου μια οικογένεια δισεκατομμυριούχων. Προσέξτε!!! Δεν επαναπαύονται. Ο Μπρέιντι και η Ζιζέλ, εκτός από τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, είναι και μανούλες στα ακίνητα. Σε δύο μόνο περιπτώσεις έβγαλαν 23 εκατομμύρια από πωλήσεις περιουσίας τους (μια έπαυλη που έχτισαν και ένα συγκρότημα διαμερισμάτων που είχαν αγοράσει).

Από το 2000 μέχρι το 2019 αγωνίστηκε στους Νιου Ίνγκλαντ Πάτριοτς και τις χρονιές 2020 και 2021 στους Τάμπα Μπέι Μπουκανίερς.

2002:

3,9

2001:

0,23 0,37 2000:

Ο Μπρέιντι είναι η σπουδαιότερη «κλοπή» ντραφτ στην ιστορία.

Επιλέχθηκε το 1999

στο νούμερο 199, αλλά έκανε ασύλληπτη καριέρα στο NFL, με

επτά πρωταθλήματα (ρεκόρ) και πρωτιά σε

109 στατιστικές κατηγορίες

2006:

14

2007:

2005:

12

12,5

2003:

9,1

2

2004:

6

2021:

2020:

28,4

29,4

2019:

23

2011:

19,8

2014:

19

2010:

16,5 2017:

14,8 15 2016:

2013:

5

2012:

12

2008:

8

13

2018:

15

2015:

13

2009:

8

ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΠΟΛΑΒΕΣ (ΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΔΟΛΑΡΙΑ) EconomyToday 121

αρθρο

Προκλήσεις στο κατώφλι του 2022 (ΙΙ)

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτη Γνώσης

Ε

κ των πραγμάτων, φαίνεται ότι η πανδημία στη σημερινή της μορφή υποχωρεί και η ελπίδα είναι ότι σύντομα η ζωή θα επανέλθει σε κάποια μορφή νέας καθημερινότητας, όπου η COVID19 θα είναι ενδημική, ήπια και διαχειρίσιμη, όπως και η κοινή γρίπη. Η ελπίδα είναι το ίδιο εμβόλιο να προστατεύει και από τις δύο. Η επιστροφή στην κανονικότητα επιβάλλει την επικέντρωση στις προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει η Κύπρος. Πέραν αυτών οι οποίες αναλύθηκαν στο προηγούμενο άρθρο, τη χώρα ταλαιπωρούν πολλά θέματα τα οποία δεν επιτρέπουν τη φυσιολογική, ορθολογική ανάπτυξη και στερούν από τους πολίτες την ευημερία και ασφάλεια που δικαίως απαιτούν 122 EconomyToday

και δικαιούνται. Οι προκλήσεις αφορούν μεταξύ άλλων την αδυναμία εφαρμογής ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων για τις οποίες έχουμε δεσμευτεί, την ολοκλήρωση του ΓεΣΥ, το ενεργειακό πρόγραμμα στο οποίο υπάρχει μεγάλη δραστηριότητα χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, η στασιμότητα στην επίλυση του Κυπριακού και η πρόωρη έναρξη των διεργασιών για τις προεδρικές εκλογές του 2023, η οποία αποπροσανατολίζει τους πολιτικούς από τα σημαντικά και τα δέοντα. Βεβαίως, για αυτούς τα σημαντικά και τα δέοντα είναι η εξουσία και τα προνόμια που συνεπάγεται. Στις πλείστες των περιπτώσεων παρουσιάζονται να παίζουν εν ου παικτοίς. Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974 και ως συνέπεια εγκληματικών λαθών από όλους τους εγχώριους πρωταγωνιστές, προδοσίας από τη Χούντα και παιγνίων από Εμπόρους των Εθνών, η γενική εκτίμηση είναι ότι, αν θα υπάρξει συμφωνημένη λύση στο Κυπριακό, αυτή θα είναι κάποιας μορφής διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία, όπως έχει συμφωνηθεί από τη δεκαετία του 1970 και όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το κεκτημένο των συνομιλιών. Και ενώ η πλειοψηφία της ηγεσίας και των πολιτών-μελών της ελληνικής κοινότητας της Κύπρου το γνωρίζουν και συμφωνούν, δεν έχουν τη δύναμη να κάνουν τα απαραίτητα βήματα

ώστε να δώσουν τουλάχιστον την εντύπωση ότι προσπαθούν. Οι επίγονοι του Γλαύκου Κληρίδη δεν έχουν διδαχθεί τα ελάχιστα από τον μόνο Κύπριο statesman (επιδέξιος, έμπειρος και σεβαστός πολιτικός ηγέτης), με αποτέλεσμα να έχουν χαθεί κι άλλες ευκαιρίες για λύση και πολύτιμος χρόνος που καθιερώνει την κατοχή. Η εξωτερική πολιτική παλινδρομεί μεταξύ της λύσης των δύο κρατών, της επιστροφής στο Σύνταγμα του 1960 και μιας νεφελώδους λύσης χαλαρής διζωνικήςδικοινοτικής ομοσπονδίας. Ο νέος και πρώην Υπουργός Εξωτερικών αναδομεί χωρίς συνέπειες την πολιτική του προκατόχου του και του Προέδρου που τον διόρισε σε σημαντικά θέματα. Και οι δύο προβαίνουν σε δηλώσεις οι οποίες κανονικά θα έπρεπε να καταλήγουν σε απόλυση ή υποβολή παραίτησης. Αυτό θυμίζει την περίπτωση του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας, που προέβαινε σε επικριτικά σχόλια εναντίον του τότε Υπουργού των Οικονομικών χωρίς να του ζητά να παραιτηθεί και χωρίς ο ίδιος να έχει τη στοιχειώδη ευθιξία να υποβάλει παραίτηση. Η αδιέξοδη πολιτική της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία έχει αντικατασταθεί με την παλιά/νέα πολιτική της πρόταξης μέτρων εμπιστοσύνης για να μη χαθεί η Αμμόχωστος. Όλα αυτά θυμίζουν το προφητικό θεατρικό έργο του Luigi Pirandello (Βραβείο Νόμπελ 1934) «Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε». Μετά από 62 χρόνια ζωής της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξακολουθεί να μην υπάρχει μια σαφώς συμφωνημένη στρατηγική για το τι δέον γενέσθαι.

Η επιστροφή στην κανονικότητα επιβάλλει την επικέντρωση στις προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει η Κύπρος

Να μιλήσω για ήρωες να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης που έφυγε μ’ ανοιχτές πληγές απ’ το νοσοκομείο ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύχτα εκείνη που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία, ούρλιαζε ψηλαφώντας τον πόνο μας· «Στα σκοτεινά πηγαίνουμε στα σκοτεινά προχωρούμε...». Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά. Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσουν. Μετά από μακροχρόνιες προσπάθειες, τον περασμένο χρόνο το παραδοσιακό χαλλούμι από αιγοπρόβειο, κατά πλειοψηφία, γάλα καταχωρήθηκε ως προϊόν ΠΟΠ, το οποίο μπορεί να παράγεται μόνο στην Κύπρο. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα για το υπ’ αριθμόν ένα εξαγωγικό προϊόν της χώρας. Έκτοτε τα πράγματα δεν έχουν εξελιχθεί ως είχαν σχεδιασθεί, λόγω της έλλειψης ικανών ποσοτήτων αιγοπρόβειου γάλακτος για την κάλυψη της αυξημένης ζήτησης αλλά και λόγω της αυξημένης προσφοράς αγελαδινού γάλακτος η οποία θα πρέπει να απορροφηθεί. Αυτό ήταν αναμενόμενο, γιατί δόθηκαν κίνητρα για τη δημιουργία νέων και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων αιγοπροβατοτροφικών αλλά και των αντίστοιχων αγελαδοτροφικών μονάδων. Οι τυροκόμοι και οι αγελαδοτρόφοι έχουν μεγαλύτερη πολιτική δύναμη από τους πολυπληθέστερους

αλλά όχι οργανωμένους αιγοπροβατοτρόφους, με αποτέλεσμα, ενόψει και εκλογών, η κυβέρνηση να έχει αρχίσει τις σχοινοβασίες, προσπαθώντας να προωθήσει το χαλλούμι ΠΟΠ, ενώ παράλληλα επιτρέπει και την παραγωγή κι άλλων τυριών με χαρακτηριστικά χαλλουμιού και σκέφτεται να ζητήσει από την ΕΕ να αναθεωρήσει την απόφασή της για το χαλλούμι. Οι πλείστοι τυροκόμοι, αρκετοί εκ των οποίων είναι και αγελαδοτρόφοι, δεν έχουν ασχοληθεί σοβαρά με την παραγωγή του χαλλουμιού ΠΟΠ και προτιμούν να παράγουν διάφορα παράξενα είδη τυριού τα οποία αποκαλούν χαλλούμι με την ανοχή του κράτους. Σε όλους τους εμπλεκόμενους αξίζει μία μόνο προτροπή. Κάτω τα χέρια από το χαλλούμι. Την τελευταία περίοδο έχω γίνει δέκτης ισχυρών πιέσεων να συναινέσω στην υποβολή υποψηφιότητας για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Φίλοι, συνάδελφοι και συνεργάτες, μεταξύ αυτών και αναγνώστες της στήλης, νιώθουν ότι έχω όλες τις λύσεις στα προβλήματα τα οποία ταλαιπωρούν τον «δυστυχισμένο μου λαό, φτωχό κι αγαπημένο, τον πάντα ευκολόπιστο και πάντα απατημένο» και ότι θα πρέπει να αναλάβω στους ώμους μου τις τύχες του τόπου. Είναι μεγάλο το φορτίο και η ευθύνη, δεν λέω, αλλά ακόμη μεγαλύτερη η αίγλη της εξουσίας και τα προνόμια που συνεπάγεται. Θα πρέπει να δηλώσω ευθαρσώς ότι το σκέφτομαι σοβαρά και την επόμενη περίοδο θα πρέπει να καταλήξω σε οριστικές αποφάσεις. Αυτό που γνωρίζω στα σίγουρα είναι ότι οι πλείστοι εκ των υπολοίπων εν δυνάμει συνυποψηφίων διαθέτουν περισσότερη φιλοδοξία και αλαζονεία της εξουσίας από ό,τι ικανότητες, γνώσεις, εμπειρία, τσαγανό, ήθος και εντιμότητα για να ασκήσουν με επάρκεια το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μόνη ίσως εξαίρεση ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος βιάστηκε, ωστόσο, να ξεκινήσει τη μεγάλης διάρκειας προεκλογική περίοδο, εξωθώντας σε παραίτηση τον κυριότερο εν δυνάμει αντίπαλό του και παράλληλα ακυρώνοντας τον τελευταίο χρόνο της διακυβέρνησης του κ. Αναστασιάδη. Ο κ. Νεοφύτου έχει αναδειχθεί ως ένας αποτελεσματικός πολιτικός, ο οποίος ξέρει να δίνει λύσεις και να ασκεί πολιτική, ενίοτε χωρίς αξιόλογο αντίπαλο. Η μακρά προεκλογική περίοδος, ωστόσο, ενέχει σημαντικούς κινδύνους και αποπροσανατολίζει τις πολιτικές ηγεσίες από τα δέοντα. Η συζήτηση για αυτά θα συνεχιστεί και στο επόμενο άρθρο, γιατί υπάρχουν σημαντικά θέματα, όπως η παιδεία, η αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης, η ισχυροποίηση του ΓεΣΥ και η ενεργειακή πολιτική, μεταξύ άλλων, τα οποία δεν μπορούν να αναμένουν τα αποτελέσματα των εκλογών. Υ.Γ.: Δεν θα προσβάλω τους αναγνώστες με παραπομπή στις πηγές των δύο ποιητικών αποσπασμάτων, θα πρέπει όμως να πω ότι το δεύτερο, με κάποια διαφοροποίηση, όπως καταγράφεται εδώ, κοσμεί τον τάφο του ιατρού Θεμιστοκλή Δέρβη, Δημάρχου Λευκωσίας.

EconomyToday 123

ΘΕΜΑ Α

e n n e i Viv Westwood

H θρυλική Βρετανίδα σχεδιάστρια To όνομά της είναι συνυφασμένο με το style αλλά και το κίνημα της punk, ενώ θεωρείται μια από τις κορυφαίες σχεδιάστριες μόδας, που έφερε έναν «αέρα επανάστασης» στον χώρο. Η Vivienne Westwood έχει αδιαμφισβήτητα «κεντήσει» το «ύφασμα» του παλαιού και του σύγχρονου σχεδιασμού με αποτέλεσμα να καινοτομήσει και να αλλάξει –σε παγκόσμιο επίπεδο– τον ρου της ιστορίας της μόδας. ΤΗΣ ANNAΣ KΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

Στη σκηνή για να λάβει το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Βραβείο Taurus για κοινωνική δέσμευση κατά τη διάρκεια του Γκαλά του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Βραβείου στη Βιέννη, Αυστρία, 20 Οκτωβρίου 2019.

124 EconomyToday

H

Vivienne Isabel Swire, κατά κόσμον Vivienne Westwood, γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1941 στην πόλη Glossop του Derbyshire. Ο πατέρας της ήταν τσαγκάρης και η μητέρα της εργαζόταν σε μια τοπική βιοτεχνία επεξεργασίας βαμβακιού. Σε ηλικία 17 ετών, μετακόμισε στο Middlesex, όπου εργάστηκε σε ένα εργοστάσιο προτού γραφτεί σε σχολή για δασκάλες. Στις αρχές του 1960, είχε ήδη ξεκινήσει μια συμβατική ζωή, όπως αυτή των γονιών της. Μάλιστα, είχε παντρευτεί τον Dereck Westwood και στον γάμο της σχεδίασε η ίδια το νυφικό της. Με τον Westwood είχε αποκτήσει έναν γιο, τον Ben, ενώ άρχισε να εργάζεται ως δασκάλα. Όλα κυλούσαν ομαλά, μέχρι που όλα άλλαξαν στη ζωή της. Καταλυτικός παράγοντας ήταν η γνωριμία της με τον Malcolm McLaren, φοιτητή τέχνης και μελλοντικό μάνατζερ των Sex Pistols, ο οποίος την έκανε να «τινάξει στον αέρα» ό,τι θεωρούσε μέχρι τότε δεδομένο. Γι’ αυτό και αποφάσισε να χωρίσει με τον Westwood και να προχωρήσει τη ζωή της με τον McLaren, με τον οποίο απέκτησε άλλον έναν γιο, τον Joseph. Σε αυτή τη νέα ζωή που ζούσε, ήρθε σε στενή επαφή με την καλλιτεχνική πλευρά της, φτιάχνοντας κοσμήματα αλλά και ρούχα για την ίδια, τον McLaren και το συγκρότημά του. Η Westwood άρχισε τη δική της επανάσταση στη μόδα στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν άνοιξε στο Λονδίνο την πρώτη της boutique, μαζί με τον Malcolm. Το κατάστημα ονομαζόταν αρχικά «Let it Rock» και λίγο αργότερα μετονομάστηκε σε «Too Fast to Live», ενώ μεταγενέστερα πήρε την ονομασία «Sex». Εν ολίγοις, άλλαξε όνομα τουλάχιστον πέντε φορές. Σύντομα έγινε σημείο αναφοράς για τους νέους που λάτρευαν το κίνημα της punk, το οποίο είχε γίνει γνωστό στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Αγγλία. Μέσα από τα ρούχα και άλλα αντικείμενα που παρουσίαζε στο κατάστημά της, καθόρισε τους κώδικες του κινήματος, αποτυπώνοντας τους όρους της μόδας σε έναν νέο τρόπο έκφρασης. Παράλληλα, μαζί με τον McLaren σχεδίαζαν τα iconic t-shirts των Sex Pistols, με τα collage από εικόνες εμπνευσμένες από τη βρετανική κουλτούρα.

Η Westwood άρχισε τη δική της επανάσταση στη μόδα στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν άνοιξε στο Λονδίνο την πρώτη της boutique, μαζί με τον Malcolm McLaren

Η συλλογή «Pirate» έγινε ανάρπαστη και σηματοδότησε μια νέα αρχή για τη Vivienne Westwood. Οι Sex Pistols είχαν διαλυθεί και το κίνημα της punk από περιθωριακό είχε γίνει mainstream, με αποτέλεσμα να μην την εκφράζει πια. Έτσι, αποφάσισε να επαναπροσδιορίσει τη μόδα και οι επόμενες συλλογές της κινούνταν στα δικά της μέτρα. Μάλιστα, μοντέλα όπως οι Κate Moss και Naomi Campbell ήθελαν να περπατήσουν στην πασαρέλα της. Στα χρόνια που ακολούθησαν η Westwood συνέχισε να κάνει αυτό που ήξερε καλύτερα: να πρωτοπορεί, δίνοντας τη δική της ερμηνεία σε στοιχεία του παρελθόντος. Τα shows της είναι κάτι παραπάνω από επιδείξεις μόδας, αφού το καθένα έχει το δικό του μοναδικό concept και

EconomyToday 125

ΘΕΜΑ

Περιβαλλοντική συνείδηση Αναμνηστικά της μουσικής πανκ αξίας πέντε εκατομμυρίων λιρών καίγονται σε πλοιάριο στον ποταμό Τάμεση, στο Λονδίνο (26 Νοεμβρίου 2016). Ο Joe Corré και η μητέρα του, Vivienne Westwood, καίνε τα σπάνια αναμνηστικά, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων σπάνιες ηχογραφήσεις των Sex Pistols, μια κούκλα με τη μορφή του Sid Vicious και ρούχα που ανήκουν στους Johnny Rotten και Vivienne Westwood, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την εμπορευματοποίηση του πανκ ροκ.

Η Westwood είναι μια γυναίκα με επιρροή, γι’ αυτό και δεν σταμάτησε ποτέ να χρησιμοποιεί την οικονομική της δύναμη καθώς και τη βρετανική δημόσια πλατφόρμα για τις πολιτικές και περιβαλλοντικές της καμπάνιες. Η ίδια έχει τονίσει στην αυτοβιογραφία της ότι «αυτό που κάνει τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι ακόμα το punk και έχει να κάνει με το να φωνάζεις δυνατά για την αδικία και να κάνεις τους ανθρώπους να σκεφτούν, ακόμα και αν είναι άβολο. Οι ζωντανοί αξίζουν σεβασμό και οι νεκροί την αλήθεια». Μάλιστα, η Βρετανίδα σχεδιάστρια έχει παρουσιάσει πολλές επιδείξεις μόδας ψηφιακά, στο πλαίσιο της τρέχουσας προσπάθειας να κάνει το εμπορικό της σήμα πιο φιλικό προς το περιβάλλον. Μεταξύ άλλων, η Westwood υπέγραψε ανακοίνωση με σημείωση που

έλεγε «Αγοράστε λιγότερο, επιλέξτε σωστά και κάντε το να διαρκέσει». Την εν λόγω απόφασή της ακολούθησαν κι άλλοι σχεδιαστές της σύγχρονης μόδας.

Τιμητικός τίτλος Το 1992, η Westwood έλαβε από τη Βασίλισσα της Αγγλίας τον τιμητικό τίτλο OBE για την πολύτιμη προσφορά της στη μόδα. Όταν οι φωτογράφοι πήγαν να την φωτογραφίσουν μετά την τελετή απονομής έξω από το παλάτι του Buckingham, εκείνη δεν δίστασε να σηκώσει τη φούστα της, αποκαλύπτοντας ότι δεν φορούσε εσώρουχο! Για το εν λόγω περιστατικό δήλωσε ότι «άκουσε ότι η Βασίλισσα Ελισάβετ διασκέδασε ιδιαίτερα με τη φωτογραφία»!

EPA-EFE/FACUNDO ARRIZABALAGA

πολλές φορές είναι ιδιαίτερα προκλητικά, καθώς τα μοντέλα καλούνται να ανταλλάξουν καυτά φιλιά στο στόμα ή να περπατήσουν κρατώντας καραμπίνες ή και σχεδόν γυμνά από τη μέση και κάτω. Tη δεδομένη χρονική στιγμή, την καλλιτεχνική διεύθυνση του οίκου Westwood έχει αναλάβει ο τρίτος σύζυγός της, Andreas Kronthaler.

Η Βρετανίδα σχεδιάστρια Vivienne Westwood κρατά ένα μήνυμα καθώς αυτή και ο εννιάχρονος Oliver Simpson (δεν απεικονίζεται), ο οποίος έχει γράψει στην Πρωθυπουργό Τερέζα Μέι ζητώντας της να αποτρέψει το fracking κοντά στο νέο του σπίτι στο Derbyshire, το παραδίδουν στην Downing Street Νο. 10, στο Λονδίνο, Βρετανία, 26 Οκτωβρίου 2017.

EPA-EFE/Hayoung Jeon

Πολιτικά ορθό

126 EconomyToday

Ανέκαθεν, τα πολιτικά μηνύματα ήταν παρόντα στις δημιουργίες της. Οι ιστορίες που «διηγούνταν» τα ρούχα της ενέπνεαν την αμφισβήτηση για το κατεστημένο. Εντούτοις, στα μέσα του millennium, η εκκεντρική σχεδιάστρια αποφάσισε να ασχοληθεί πιο ενεργά με τον ακτιβισμό και να εκμεταλλευτεί τη δημοσιότητά της για να στρέψει τα βλέμματα και την κοινή γνώμη σε φλέγοντα ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η

EPA-EFE/ANDY RAIN

«Περαιτέρω εντατικοποίηση των ελέγχων και ενίσχυση του κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου, οι βασικές προϋποθέσεις για την αποτελεσματική λειτουργία του κλάδου της στοιχηματικής δραστηριότητας και της προστασίαΣ παικτών και κοινωνίας».

Το μυστικό της ομορφιάς Η επίτευξη της ομορφιάς και της νεότητας τελικά μπορεί να μην είναι τόσο δύσκολη όσο φανταζόμαστε, καθώς η ακτιβίστρια Vivienne Westwood έχει βρει το δικό της ελιξίριο ομορφιάς. Σε δηλώσεις του ο σύζυγος της σχεδιάστριας αποκάλυψε τον λόγο, λέγοντας ότι η γυναίκα του πλένεται μόνο μία φορά τη βδομάδα ενώ εκείνος μόνο μία φορά τον μήνα! Η ίδια, πάντως, έχει δηλώσει ότι το μόνο που κάνει όταν ξυπνάει το πρωί είναι να ρίξει λίγο νερό στο πρόσωπό της, ενώ συμπλήρωσε ότι σπάνια θα μπει στην μπανιέρα μαζί με τον Andreas.

Η Vivienne Westwood σε πορεία για την κλιματική αλλαγή, στο Λονδίνο (29 Νοεμβρίου 2015), ενόψει της συνάντησης των παγκόσμιων ηγετών στην 21η Διάσκεψη των Μερών (COP21) στο Παρίσι.

Η σχεδιάστρια μόδας διαμαρτύρεται κατά του fracking έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο στο Λονδίνο, Βρετανία, 18 Δεκεμβρίου 2018.

Τα shows της είναι κάτι παραπάνω από επιδείξεις μόδας, αφού το καθένα έχει το δικό του μοναδικό concept και πολλές φορές είναι ιδιαίτερα προκλητικά

EPA/ANDY RAIN

απαγόρευση χρησιμοποίησης αληθινής γούνας στη βιομηχανία της μόδας αλλά και η απαγόρευση των πυρηνικών όπλων. Εκτός από το να γράφει συνθήματα στα ρούχα της, συμμετείχε και σε καμπάνιες. Μάλιστα, το 2014 ξύρισε το κεφάλι της θέλοντας να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για το περιβάλλον. Το 2013, μετά τη σύλληψη της Chelsea Manning για το σκάνδαλο των WikiLeaks, εμφανίστηκε στο Met Gala με τη φωτογραφία της καρφιτσωμένη στο φόρεμά της.

Οι επισκέπτες παρακολουθούν την παρουσίαση της συλλογής ανδρικών ενδυμάτων Άνοιξη/Καλοκαίρι 2016 της Βρετανίδας σχεδιάστριας Vivienne Westwood κατά τη διάρκεια της Ανδρικής Εβδομάδας Μόδας του Μιλάνου, στο Μιλάνο, Ιταλία, 21 Ιουνίου 2015.

EconomyToday 127

θεμα

Αναγκαία η τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ Αρχιτέκτονα, Προέδρου ΕΤΕΚ

Ο

κατασκευαστικός κλάδος είναι ένας πολύ σημαντικός κλάδος στην κυπριακή οικονομία: εισφέρει το 17% της εγχώριας ακαθάριστης προστιθέµενης αξίας και απασχολεί περισσότερους από 35.000 εργαζόμενους. Η σημασία του, όχι μόνο για την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, είναι κρίσιμη. Το 2022 θα είναι μια ειδική χρονιά, τόσο για το σύνολο της οικονομίας όσο και για τον κλάδο των κατασκευών και γενικότερα των υπηρεσιών που αφορούν τους μηχανικούς. Η υγειονομική κρίση, ο απότομος τερματισμός του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ), το σχετικά υψηλό ιδιωτικό χρέος και η αναγκαιότητα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, όπως και η αύξηση των τιμών βασικών οικοδομικών υλικών, έχουν φέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της οικονομίας, επηρεάζοντας την κατασκευαστική βιομηχανία. Εάν σε αυτή την εξίσωση συμπεριληφθεί και η πολύ χαμηλή υλοποίηση του αναπτυξιακού κρατικού προϋπολογισμού, τότε όντως διαμορφώνεται μια μελανή εικόνα για τον τομέα των ακινήτων και των κατασκευών. Από την άλλη, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η υφιστάμενη δύσκολη συνθήκη μάς δίνει την ευκαιρία για αναστοχασμό και επανασχεδι-

128 EconomyToday

ασμό ενός πιο πράσινου και ορθολογικού μοντέλου ανάπτυξης, με έμφαση στην ενθάρρυνση επενδύσεων με πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο που να εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα, καθώς και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας. Το ΕΤΕΚ, έχοντας ως διαχρονικό στόχο του να αποτελεί ένα ενεργό κύτταρο της κυπριακής κοινωνίας, έχει καταθέσει συγκεκριμένες εισηγήσεις, οι οποίες, εάν εισακουστούν και υιοθετηθούν, θα λειτουργήσουν καταλυτικά για τη δημιουργία των συνθηκών που απαιτούνται για την τόνωση της αναπτυξιακής δραστηριότητας.

Πράσινη και ψηφιακή εποχή Στόχος είναι ο σχεδιασμός ενός ορθολογιστικού και πράσινου μοντέλου ανάπτυξης, με έμφαση στην ενθάρρυνση επενδύσεων

Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει τις προϋποθέσεις να ανακάμψει, αρκεί να αφήσουμε τις καιροσκοπικές προσεγγίσεις και να εστιάσουμε στην ορθολογική και βιώσιμη ανάπτυξη και σε δράσεις οι οποίες να οδηγούν στη βελτίωση της παραγωγικότητας του κλάδου και της ποιότητας του προϊόντος που παράγει. Σε αυτό το πλαίσιο, καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη για ταχεία και ορθά μελετημένη αξιοποίηση των περίπου €3 δισ. που θα διοχετευτούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία κατά την πενταετία 2021-2026, μεγάλο μέρος των οποίων αφορά τον κατασκευαστικό κλάδο, με κονδύλια που σχετίζονται με τη μετάβαση

το Επιμελητήριο, μέσα στο 2021, κατέθεσε δέσμη προτάσεων, στις οποίες περιλαμβάνονται: •

Η υλοποίηση της νέας πολιτικής αδειοδότησης.

• Η ψήφιση του νομοθετικού πλαισίου για ταχεία αδειοδότηση στρατηγικών επενδύσεων.

• Η αύξηση των κινήτρων για συντήρηση/ αποκατάσταση διατηρητέων.

• Φορολογικά και άλλα κίνητρα για ενεργειακές και δομοστατικές αναβαθμίσεις κτιρίων και για δράσεις που θα βελτιώσουν ποιοτικά το τουριστικό μας προϊόν.

• Η μεταρρύθμιση και η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και της κυπριακής οικονομίας ευρύτερα.

• Η αξιοποίηση εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών στα κατασκευαστικά συμβόλαια του ευρύτερου δημοσίου.

στην πράσινη και ψηφιακή ανάπτυξη και με την ενεργειακή μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό, η προώθηση χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το Σχέδιο «Εξοικονομώ-Αναβαθμίζω στις Κατοικίες», θα πρέπει να εντατικοποιηθεί. Ταυτόχρονα, η εξοικείωση με την τεχνολογία, που επέβαλε η πανδημία, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μια ευκαιρία για να προχωρήσουμε στον πλήρη ψηφιακό μετασχηματισμό της κρατικής μηχανής. Με στόχο την υλοποίηση του αναπτυξιακού προϋπολογισμού, το ΕΤΕΚ εισηγήθηκε την αξιοποίηση του ιδιωτικού τομέα για τον προγραμματισμό, την ωρίμανση και την υλοποίηση σημαντικών έργων τα οποία είναι καθηλωμένα λόγω υπερφόρτωσης του υφιστάμενου μηχανισμού, με προτεραιότητα την προάσπιση της ποιότητας έναντι της προχειρότητας και την αξιοποίηση μεθόδων υλοποίησης που να διασφαλίζουν την αρχιτεκτονική ποιότητα, την αειφορία, την τεχνική αξία, τα αισθητικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά, την προσβασιμότητα και τον περιβαλλοντικό και καινοτόμο χαρακτήρα των έργων αυτών. Το κράτος οφείλει να αναπληρώσει το κενό που δημιούργησε ο απότομος τερματισμός του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος με την ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων, οι οποίες θα πρέπει να έχουν πράσινα χαρακτηριστικά,

Εάν δράσουμε με τόλμη και αποφασιστικότητα σήμερα, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο κλάδος των κατασκευών μετά από 5 χρόνια θα είναι πιο ανθεκτικός

να δημιουργούν πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο και να προσφέρουν ουσιαστικά στην οικονομία. Τέτοιες επενδύσεις αφορούν έργα ΑΠΕ, νοσοκομεία, κτίρια τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ερευνητικά κέντρα, αλλά και μικρότερα έργα αναβάθμισης του δημόσιου χώρου και διαφύλαξης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στα χωριά μας. Η Κομισιόν έχει δημοσιεύσει σχετικά πρόσφατα ένα έγγραφο πολιτικής με θέμα «A Renovation Wave for Europe – Greening our buildings, creating jobs, improving lives». Το έγγραφο αυτό είναι συνεκτικό, εμπεριστατωμένο και περιέχει σειρά προθέσεων πολιτικής που έχουν στον πυρήνα τους το δομημένο περιβάλλον, την οικονομική ανάκαμψη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Το ΕΤΕΚ έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για να μετουσιώσει πολιτικές και δράσεις του εγγράφου αυτού σε έργα, νομοθετικές ρυθμίσεις, χρηματοδοτικά εργαλεία κ.ο.κ. σε εθνικό επίπεδο. Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό και ασφαλώς εκεί είναι το μέλλον του. Σε κάθε περίπτωση, εάν δράσουμε με τόλμη και αποφασιστικότητα σήμερα, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο κλάδος των κατασκευών μετά από 5 χρόνια θα είναι πιο ανθεκτικός, πιο ποιοτικός, με μεγαλύτερη παραγωγικότητα, πιο πράσινος και πιο ψηφιοποιημένος.

EconomyToday 129

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND

1982 Ξεκινά η παραγωγή χαλλουμιού και γιαουρτιού από την οικογένεια Πέτρου, με την παραδοσιακή συνταγή της γιαγιάς Κακουλούς.

1986 Ιδρύεται επίσημα η εταιρεία ΑΦΟΙ Πέτρου Γαλακτοκομικά Προϊόντα από τους δύο αδελφούς Παρασκευά και Γιώργο Πέτρου.

1988 Η πρώτη εξαγωγή χαλλουμιού με την επωνυμία ΑΛΑΜΠΡΑ στην Αγγλία είναι πλέον γεγονός.

1996

Οι εργασίες της εταιρείας μεταφέρονται πλέον σε νέες εγκαταστάσεις στη Λάρνακα.

2003 Η γκάμα προϊόντων της εταιρείας εμπλουτίζεται, λόγω της εισαγωγής τυριών από την παγκόσμια αγορά.

2004

Λανσάρεται η κατηγορία προϊόντων «Η Γιαγιά», η οποία βασίστηκε στις γεύσεις, τις συνταγές και τα μυστικά της γιαγιάς Κακουλούς, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο το κεντρικό πρόσωπο της εταιρείας.

2009 Η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση των προϊόντων της εταιρείας, τόσο στην εγχώρια όσο και στην παγκόσμια αγορά, της επέτρεψαν τη μετακίνηση σε νέες, υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις στη βιομηχανική περιοχή Αραδίππου.

2011

Η εταιρεία ΑΦΟΙ Πέτρου λανσάρει τη νέα, πρωτοποριακή ποικιλία αρωματισμένου χαλλουμιού.

2014

Κυκλοφορία νέας ποικιλίας χαλλουμιού σε φέτες, κανονικής κοπής και για μπέργκερ.

2015

Η εταιρεία κατέχει πλέον ηγετική θέση στην αγορά χαλλουμιού στην Κύπρο, με μερίδιο αγοράς που ξεπερνά το 30%, αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στον κλάδο της τυροκομίας στο νησί.

2019

Η εταιρεία λανσάρει στην αγορά νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως Γάλα, Φυτικά Ροφήματα και Φυσικούς Χυμούς, εμπλουτίζοντας την γκάμα της με μη γαλακτοκομικά ή τυροκομικά προϊόντα. Επιπρόσθετα, οι εγκαταστάσεις παραγωγής και αποθήκευσης επεκτείνονται κατά 6.000 τ.μ.

2020

Ξεκινά η προμήθεια της αγοράς με νέα προϊόντα, όπως cottage cheese, φέτα, λευκό τυρί, φρέσκο τυρί κρέμα και παιδικά τυριά. Παράλληλα, τίθεται σε λειτουργία ο ιδιόκτητος, πρωτοποριακός βιολογικός σταθμός της εταιρείας για επεξεργασία λυμάτων προς παραγωγή βιοαερίου.

2021

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, για εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας.

2022

Η εταιρεία συνεχίζει να εξελίσσεται, με στόχο να παράγει προϊόντα υψηλής ποιότητας και ασφάλειας που να ξεπερνούν τις προσδοκίες των καταναλωτών.

130 EconomyToday

Your clear choice in real estate advisory Next to you through the property lifecycle

KPMG in Cyprus provides leading advisory services enabling you to make an informed choice regarding real estate investment in Cyprus: • Feasibility studies and Investment appraisals • Financial and Tax due diligence • Legal and technical reviews • Materialisation cost reviews • Valuations advice • Highest and best-use analyses • Set-up and monitoring of Alternative Investment Funds • Tax structuring and Financial reporting • Corporate insolvency solutions

Learn more at home.kpmg/cy/realestate

©202 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved.

The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.

EconomyToday 131

θεμα

Δημιουργούμε χώρο για τις δικές σας ιδέες Καλωσορίσατε στο ολοκαίνουργιο Τραπεζικό Κέντρο Λευκωσίας!

RCB Bank Ltd. Ιδιωτική Εταιρεία. Αριθμός εγγραφής: �����. Εγγεγραμμένη έδρα: Αμαθούντος �, ���� Λεμεσός, Κύπρος.

132 EconomyToday

Ωράριο λειτουργίας Τραπεζικού Κέντρου: Δευτέρα-Παρασκευή, ��:��-��:�� www.rcbcy.com

��� �� ���