Real Estate 2023

ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ

9. EDITORIAL

10. ΠΡΟΣ ΕΝΙΑΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΙΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ Συνέντευξη με τον Υπουργό Οικονομικών Μάκη Κεραυνό

14. Η ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΖΗΤΗΣΗ ΟΔΗΓΕΙ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Δείκτης Τιμών Κατοικιών-Ανασκόπηση Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου για το πρώτο τρίμηνο του 2023

18. Ο ΚΛΑΔΟΣ ΠΡΟΣΕΛΚΥΕΙ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΕΠ Συνέντευξη με τον Πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, Μιχάλη Χατζηπαναγιώτου

22. ΑΜΕΣΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΙΤΗΣ ΣΤΕΓΑΣΗΣ Συνέντευξη με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου, Πόλυ Κουρουσίδη

26. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Συνέντευξη με τον Διοικητικό Σύμβουλο, Επικεφαλής του Τομέα των Ακινήτων και Ανάπτυξης Γης της KPMG Limited, Xριστόφορο Αναγιωτό

28. ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΑ ESG ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Του Μάριου Καπνίση, Senior Μanager, Deal Αdvisory, KPMG Limited

30. ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΜΩΝ:

ΔΥΟ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Του δρος Βύρωνα Ιωάννου, Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων

ΟΙ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

50. ΜΑΡΙΝΑ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ

54. COUNTRY ROSE

58. CYFIELD

62. IMPERIO GROUP

66. KORANTINA HOMES

Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick

32. Ο ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ

ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΓΙΑ

ΕΝΑ ΒΙΩΣΙΜΟ ΜΕΛΛΟΝ

Του Άλκη Δίκαιου, Προέδρου του Συλλόγου

Αρχιτεκτόνων Κύπρου

34. ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΕΞΟΔΟΣ

ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΚΕΝΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΑΧΡΗΣΙΑ

ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Του Κωνσταντίνου Κωνσταντή, Προέδρου ΕΤΕΚ, Αρχιτέκτονα

36. ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ

Η ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Συνέντευξη με τον Πρόεδρο του

Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, Μαρίνο Κυναιγείρου

40. H TΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ

ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

ΚΑΙ ΣΤΟ REAL ESTATE: ΕΙΝΑΙ ΤΟ

ΤΕΛΟΣ Ή ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΡΧΗ; ΣΚΕΨΕΙΣ

Του δρος Θωμά Δημόπουλου, Επίκουρου Καθηγητή στις Εκτιμήσεις Ακινήτων, Προέδρου Τμήματος

Real Estate στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις

42. ΤΟΜΕΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Του Αντώνη Φραγκούδη, Διευθυντή Τμήματος Οικονομίας και Διοίκησης ΟΕΒ

44. ΠΑΡΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ

Του Μάριου Τσιακκή, Γενικού Γραμματέα ΚΕΒΕ

46. ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ Της Μαρίας Μαυροκορδάτου, Ιδρύτριας-Προέδρου Δ.Σ. ΣΑΕΚ 2022-2025

70. LEPTOS ESTATES

74. PAFILIA

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

78. ALTAMIRA REAL ESTATE

82. ALTIA

84. GOGORDIAN REAL ESTATE

EDITORIAL

Της Έμιλυς Μιντή

ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΙΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Ο τομέας των ακινήτων και των κατασκευών έχει διαχρονικά σημαντική συνεισφορά

στην κυπριακή οικονομία. Πρόκειται για έναν τομέα που μεγαλώνει, εξελίσσεται, προσαρμόζεται

στις νέες ανάγκες και τάσεις της εποχής ενώ συχνά-πυκνά οι επαγγελματίες του κλάδου

βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικές προκλήσεις.

Αν πάρουμε ως παράδειγμα τα τελευταία τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, μπορούμε να αναφερθούμε

στην πανδημία του κορονοϊού (Codiv-19) και πιο πρόσφατα στην ενεργειακή κρίση και στην αύξηση του πληθωρισμού ο οποίος ανήλθε ανήλθε σε πολύ υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις και προβλήματα, όπως η αύξηση των οικοδομικών υλικών, η αύξηση των επιτοκίων κ.ά.

Άλλη μια πρόκληση είναι η ψηφιακή μετάβαση, αφού η τεχνολογία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο

στα ακίνητα. Συνεπώς, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες του κλάδου καλούνται να προσαρμοστούν

σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα. Την ίδια στιγμή δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη μεγάλη πρόκληση

της εποχής που δεν είναι άλλη από την Αειφόρο Ανάπτυξη. Προς την κατεύθυνση αυτή οι επιχειρήσεις

καλούνται να εγκαινιάσουν έγκαιρα νέες και στοχευμένες δράσεις, να προχωρήσουν με την εφαρμογή

των κριτηρίων ESG και τα έργα που υλοποιούν να είναι σύγχρονα, λειτουργικά, καινοτόμα και πιο πράσινα, ώστε να ανταποκρίνονται στους Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Όμως, πολύ σημαντική πρόκληση αυτή τη στιγμή για τη χώρα μας είναι η προσιτή στέγαση.

Το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τις τιμές των ακινήτων απασχολεί έντονα

τόσο την Κυβέρνηση όσο και επαγγελματίες του τομέα. Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, μάς αναφέρει σε συνέντευξη που μας παραχώρησε ότι το πρόβλημα βρίσκεται πολύ ψηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης, η οποία προβαίνει σε διαμόρφωση και ενεργοποίηση

μιας ενιαίας στρατηγικής για την προσιτή στέγαση και ότι ο καταρτισμός των σχεδίων για προσιτή στέγαση τυγχάνει επεξεργασίας από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Ας ελπίσουμε ότι είναι κάτι που θα γίνει σύντομα, αφού ακόμα και οι επαγγελματίες του κλάδου προειδοποιούν για τη σοβαρότητα του προβλήματος και τους κινδύνους που ελλοχεύουν και συστήνουν τη λήψη μέτρων μέσω ενιαίου στρατηγικού σχεδιασμού και άλλων κινήτρων.

ΕΝΙΑΙΑ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ

ΠΡΟΣΙΤΗ

ΣΤΕΓΑΣΗ

Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης

Κεραυνός, μάς μιλά για τις

σημαντικότερες δημοσιονομικές

προκλήσεις καθώς και για τις

προτεραιότητες της Κυβέρνησης, όπως η προσιτή στέγαση και η εφαρμογή του προγράμματος «Όραμα 2035».

Οι κύριες δημοσιονομικές προκλή -

σεις για την κυπριακή οικονομία, στην παρούσα φάση, είναι το κόστος της ενέργειας και γενικά οι πληθωριστικές πιέσεις, τα

επιτόκια και το μεταναστευτικό, επισημαίνει

σε συνέντευξή του, στο The Golden List of Real Estate, ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός . Στην ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε ο κ. Κεραυνός, κληθείς να

σχολιάσει την πορεία της κυπριακής οικονομίας, είπε πως «το 2023 θα παρουσιάσει κάποια επιβράδυνση σε σχέση με το 2022». Διευκρίνισε, ωστόσο, πως «δεν διαφαίνεται να παρουσιάσει

ύφεση αν και θα επηρεαστεί από την ύφεση

στην οποία έχει εισέλθει η Ευρωζώνη η οποία

βρίσκεται τεχνικά σε ύφεση, αφού κατέγραψε

για δυο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικό ρυθμό

ανάπτυξης».

ούνται στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Τέλος, ερωτηθείς σχετικά με το θέμα της προσιτής στέγασης, είπε πως βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης και πρόσθεσε πως «ο καταρτισμός σχεδίων για προσιτή στέγαση τυγχάνει επεξεργασίας από το Υπουργείο Εσωτερικών».

Ποια είναι η αποτίμησή σας για την πορεία της κυπριακής οικονομίας μέχρι το πρώτο εξάμηνο του έτους; Ποιες οι εκτιμήσεις σας μέχρι το τέλος του 2023; Η κυπριακή οικονομία κατά το 2023 θα παρουσιάσει κάποια επιβράδυνση σε σχέση με το 2022. Η επιβράδυνση αυτή έχει αρχίσει να φαίνεται από το 1ο τρίμηνο του 2023 και θα είναι πιο εμφανής μετά το 2ο τρίμηνο του 2023 μέχρι και το τέλος του έτους. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2.8% για το 2023 από 5.6% το 2022. Με βάση τα μέχρι σήμερα στοιχεία, η κυπριακή οικονομία δεν διαφαίνεται να παρουσιάσει ύφεση αν και θα επηρεαστεί από την ύφεση στην οποία έχει εισέλθει η Ευρωζώνη, η οποία βρίσκεται τεχνικά σε ύφεση, αφού κατέγραψε για δυο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης.

Η Κύπρος ξεκίνησε τη χρονιά από ψηλή βάση και

η ανάπτυξη το 2023 θα προέλθει κυρίως από

την εσωτερική ζήτηση. Οι εξαγωγές, λόγω της

αναμενόμενα καλής απόδοσης του τουρισμού

αλλά και της συνεχιζόμενης εισροής εταιρειών

στον τομέα του ICT, θα συμβάλουν στην περαι -

τέρω ανάπτυξη των εξαγωγών. Ο πληθωρισμός

άρχισε ήδη να παρουσιάζει σημαντική επιβρά -

δυνση από τον Απρίλιο του 2023 και αναμένεται

να κυμανθεί στο 3.2% το 2023. Οι αυξήσεις των

επιτοκίων θα επηρεάσουν την κατανάλωση,

η οποία αναμένεται να αυξηθεί με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με το 2022, όπως και τις επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου, λόγω του υψηλότερου κόστους χρηματοδότησης.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Ποιες είναι οι σημαντικότερες δημοσιονομικές προκλήσεις για την κυπριακή οικονομία; Οι κύριες δημοσιονομικές προκλήσεις για την

κυπριακή οικονομία στην παρούσα φάση είναι (α) το κόστος της ενέργειας και γενικά οι πληθωριστικές πιέσεις, (β) τα επιτόκια και (γ) το μεταναστευτικό.

Οι επιπτώσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες αρχικά, απόρροια των επιπτώσεων της πανδημίας, και στη συνέχεια οι επακόλουθες συνέπειες

στις τιμές κυρίως της ενέργειας και των τροφίμων από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, προκάλεσαν την απότομη και επίμονη αύξηση του πληθωρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, από τις αρχές του 2021. Όμως, είναι σημαντικό να

σημειωθεί ότι, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα

κράτη μέλη της ΕΕ, ο πληθωρισμός στην Κύπρο

συγκρατείται σε χαμηλότερα επίπεδα ενώ η

καθοδική του πορεία από 10.9% τον Ιούλιο του 2022 περιορίστηκε στο 3% τον Μάιο του 2023.

Στοχεύοντας στον μετριασμό των επιπτώσεων

από τις πληθωριστικές πιέσεις, η Κυβέρνηση έχει

προχωρήσει με διάφορα μέτρα.

Πιο συγκεκριμένα, από τον Σεπτέμβριο του 2022

μέχρι και τον Ιούνιο του 2023 βρισκόταν σε ισχύ το μέτρο της επιδότησης της αύξησης στους λογαριασμούς ρεύματος ενώ από τον Μάρτιο του 2022 μέχρι τον Ιούνιο του 2023 το μέτρο της

μείωσης των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα. Το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία του, ημερομηνίας 28 Ιουνίου 2023, αποφάσισε τη μη επέκταση των αναφερόμενων μέτρων, εκτός της παράτασης για τρείς πρόσθετους

μήνες του μέτρου της επιδότησης της αύξησης

του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, για την Ειδική

Οικιακή Διατίμηση για Συγκεκριμένες Κατηγορίες

Ευάλωτων Καταναλωτών και της Διατίμησης

Άντλησης Νερού. Παράλληλα, έχει επιβληθεί, με

βάση την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 2 Μαΐου 2023, μηδενικός συντε-

λεστής ΦΠΑ σε αριθμό προϊόντων πρώτης ανάγκης, με ισχύ μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2023. Το τελευταίο διάστημα τα βασικά επιτόκια βρίσκονται σε ιδιαίτερα ψηλά επίπεδα, μετά από σχετικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στοχεύοντας στην αναχαίτηση των πληθωριστικών πιέσεων, αυξάνοντας αναπόφευκτα το κόστος δανεισμού. Σημειώνεται ότι οι όροι δανεισμού, από την πρόσφατη έκδοση του βιώσιμου ομολόγου, ήταν σχετικά ευνοϊκοί ενώ παράλληλα η προβλεπόμενη μείωση του δημόσιου χρέους κατά την επόμενη τριετία λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας στην αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, ενόψει των αυξημένων επιτοκίων. Όσον αφορά τις επικείμενες εκδόσεις χρέους, η διαδικασία παρακολουθείται στενά, ούτως ώστε οι ενέργειες που θα χρειαστεί να γίνουν να αποφέρουν στο ελάχιστο δυνατό την οποιαδήποτε αύξηση κόστους δανεισμού.

Τέλος, όσον αφορά το μεταναστευτικό θα πρέπει να αναφερθεί ότι, συγκριτικά με τις δυνατότητες του κράτους μας, οι δαπάνες που έχουν μέχρι σήμερα διενεργηθεί είναι ιδιαίτερα ψηλές, με την Κυπριακή Δημοκρατία να είναι δεύτερη στην Ευρώπη στα αιτήματα ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της.

Ποια είναι η συνεισφορά του τομέα των ακινήτων στο κυπριακό ΑΕΠ και πόσο έχει επηρεάσει τον κλάδο η άνοδος του πληθωρισμού τον τελευταίο χρόνο; Ο τομέας των κατασκευών το 2022 συνεισέφερε άμεσα 6% στη συνολική προστιθέμενη αξία, όπως και κατά τα τελευταία πέντε χρόνια κατά μέσο όρο (2018-2022). Η συνεισφορά του είναι αυξημένη από την προηγούμενη πενταετία (2013-2017), όπου ήταν κατά μέσο όρο γύρω στο 4.5%. Το μέγιστο σημείο του τομέα ήταν τα έτη 2007 και 2008 με συνεισφορά 12% και 12.3% αντίστοιχα, πριν την παγκόσμια οικονομική κρίση. Η σημαντική άνοδος του πληθωρισμού, από το 2ο τρίμηνο του 2022 κυρίως, και η αύξηση των τιμών των κατασκευαστικών υλικών από το 2021 έχουν επηρεάσει σημαντικά τον τομέα των ακινήτων.

Ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών της Κεντρικής Τράπεζας κατέγραψε σημαντική αύξηση το 2022. Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις των τιμών των κατοικιών στηρίζονται κυρίως στο αυξημένο, αν και επιβραδυνόμενο, κατασκευαστικό κόστος, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση εκτιμάται ότι συμβάλλει και η αύξηση της ζήτησης στην αγορά ακινήτων. Οι πληθωριστικές πιέσεις και η αύξηση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να έχουν επηρεάσει τη ζήτηση στην αγορά ακινήτων σε ουσιαστικό βαθμό.

Η Κύπρος βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με

το πρόβλημα της προσιτής στέγασης. Τόσο

η απόκτηση κατοικίας όσο και το ενοίκιο

ενός ακινήτου έχουν υψηλό κόστος, με

αποτέλεσμα πολλοί νέοι να μην μπορούν

να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της

αγοράς. Πόσο σας απασχολεί ως Κυβέρ -

νηση το θέμα της προσιτής στέγασης και

ποια μέτρα βρίσκονται υπό μελέτη για

απάμβλυνση του προβλήματος;

Το πρόβλημα στέγασης που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, λόγω των υψηλών τιμών απόκτησης

ιδιόκτητης στέγης και αύξησης του ύψους των

ενοικίων, βρίσκεται πολύ ψηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης, η οποία προβαίνει σε

διαμόρφωση και ενεργοποίηση μιας ενιαίας στρατηγικής για την προσιτή στέγαση. Η εν

λόγω προσπάθεια εστιάζεται σε πολιτικές και δράσεις που θα προκύψουν μέσα από διαβούλευση και προσεκτικό σχεδιασμό, ώστε, στη βάση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, να διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή, να διαμορφώνονται άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ενέργειες για παραγωγή προσιτής στέγης.

O καταρτισμός των σχεδίων για προσιτή στέγαση τυγχάνει επεξεργασίας από το Υπουργείο

Εσωτερικών, το οποίο μελετά εις βάθος το θέμα, ώστε να διαμορφωθούν πυλώνες δρά -

σης, με αξιοποίηση του υφιστάμενου πλαισίου στεγαστικής πολιτικής αλλά και ενίσχυσή του με νέα Σχέδια, για αύξηση του οικιστικού απο -

θέματος και τη δημιουργία σχεδίου προσιτής κατοικίας είτε με ενοίκιο είτε για ιδιοκατοίκηση, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών που έχει την ευθύνη για το οικονομικό σκέλος των κινήτρων.

Εξίσου σημαντικό είναι και το πρόβλημα της επαγγελματικής στέγης, ειδικότερα για μικροεπιχειρηματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Εκτός βέβαια από τα υψηλά ενοίκια και τα επιτόκια, σε πολλές άλλες περιπτώσεις καθίσταται δύσκολη και η δανειοδότηση, αφού λόγω ΜΕΔ πολλοί βρίσκονται εγκλωβισμένοι είτε ως πρωτοφειλέτες είτε ως εγγυητές. Πώς μπορούμε να βγούμε από αυτή τη δύσκολη κατάσταση; Ως κυβέρνηση, υπερασπιζόμαστε όλες τις προσπάθειες μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με την πληρωμή χρέους γίνεται δυνατή η δανειοδότηση εκ νέου, τόσο για τους πρωτοφειλέτες όσο και για τους εγγυητές. Σε αυτή την προσπάθεια καλώ τόσο τους πιστωτές όσο και τους δανειολήπτες, στα πλαίσια εξεύρεσης συναινετικών λύσεων, όπως συνεργαστούν για επίτευξη συμφωνιών αναδιαρθρώσεων.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΤΕΓΑΣΗΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΟΙ

Τι περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο σε ό,τι αφορά τα αναπτυξιακά έργα του κράτους; Ποια από αυτά κρίνονται ως έργα προτεραιότητας; Βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή ενός νέου ολοκληρωμένου και μακροχρόνιου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης, ήτοι το «Όραμα 2035», το οποίο αποτελείται από πρακτικές δράσεις με οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές. Στόχος του νέου μοντέλου είναι να καταστήσει την Κύπρο ένα από τα καλύτερα μέρη για να ζει κάποιος, να εργάζεται και να δραστηριοποιείται.

Στο «Όραμα 2035» περιλαμβάνεται σημαντικός αριθμός αναπτυξιακών έργων κυρίως του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η υλοποίηση των έργων/σχεδίων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καθώς και των συγχρηματοδοτούμενων έργων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η Κυβέρνηση προωθεί ένα μεγάλο αριθμό αναπτυξιακών έργων σε όλους τους τομείς της κυπριακής οικονομίας με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση ψηφιακού μετασχηματισμού, υγεία, εκπαίδευση, πολιτισμό, ενέργεια/περιβάλλον καθώς και έργα που άπτονται στα πλαίσια της αντιμετώπισης του μεταναστευτικού προβλήματος.

ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΖΗΤΗΣΗ

ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Πόσο σας ικανοποιεί η εξωγενής ζήτηση στα ακίνητα και ποια μέτρα υπάρχουν στα σκαριά για τόνωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος; Οι τιμές των κατοικιών συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, απόρροια εν μέρει της αυξημένης ζήτησης για ακίνητα. Υπάρχει όμως μια ανισορροπία σε περιφερειακό επίπεδο, την οποία συντηρεί η εξωτερική ζήτηση. Ο ρυθμός αύξησης των τιμών των κατοικιών σημείωσε επιτάχυνση στις επαρχίες Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου, επαρχίες οι οποίες συγκέντρωσαν και τη μεγαλύτερη ζήτηση από ξένους για ακίνητα, ενδεχομένως στα πλαίσια του «headquartering policy» (κυρίως λόγω εισροής εταιρειών και εργαζομένων στον τομέα του ΙCT). Στην παρούσα φάση δεν προκρίνεται η λήψη νέων μέτρων, αντίθετα θα πρέπει να προωθηθούν νέα έργα, για κάλυψη της ζήτησης ιδίως στην Λεμεσό και Λευκωσία.

Πώς προχωράτε με την αναθεώρηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας; Γιατί κρίθηκε αναγκαία η αναθεώρηση του Σχεδίου και σε ποιους τομείς θα δοθεί πλέον περισσότερη έμφαση; Όπως και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, οι κυπριακές αρχές εργάζονται εντατικά, υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Οικονομικών, στην τροποποίηση

του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στην

παρούσα φάση, βρισκόμαστε σε προχωρημένο στάδιο διαβουλεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επι-

τροπή για την ολοκλήρωση της αναθεώρησης. Η τροποποίηση αφορά την προσθήκη τόσο νέων

μέτρων όσο και επέκταση/διεύρυνση υφιστάμε-

νων πετυχημένων μέτρων για το νέο κεφάλαιο

RePowerEU, το οποίο περιέχει ενεργειακά μέτρα

για αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που προέκυψε από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Επιπλέον, αφορά τροποποιήσεις, για να ληφθεί υπόψη η

μείωση της τελικής κατανομής της χορηγίας του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προς

την Κύπρο, η οποία ήταν αποτέλεσμα του μειωμένου αντικτύπου, σε σχέση με τον αναμενόμενο, της πανδημίας στην κυπριακή οικονομία. Η διαδικασία αναθεώρησης δίνει την ευκαιρία στα κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, να αναθεωρήσει το Σχέδιο, κατά τρόπο που θα συμ -

βάλει στην επίλυση θεμάτων που σχετίζονται με

τα ορόσημα για τις επόμενες/μελλοντικές αιτήσεις πληρωμής, λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίηση που σχετίζονται με παράγοντες, όπως η αύξηση του κόστους και οι διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, εξαιτίας της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αναφορικά με το συνολικό ποσό που θα λάβει η Κυπριακή Δημοκρατία από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αξίζει να σημειώσω ότι δεν θα υπάρξει μείωση του αρχικού ποσού, καθώς η μειωμένη επικαιροποιημένη κατανομή, στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως, εξισορροπείται από τις επιπρόσθετες κατανομές για το κεφάλαιο του RePowerEU και την επιπρόσθετη

κατανομή από το Ταμείο Brexit, για τις χώρες οι οποίες έχουν δυσμενώς επηρεαστεί από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. ΠΡΑΣΙΝΗ

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Η πράσινη μετάβαση είναι μια από τις σημαντικές προκλήσεις της εποχής. Ως Υπουργείο

Οικονομικών ποιες δράσεις έχετε εγκαινιάσει; Να αναμένουμε περισσότερα πράσινακυβερνητικά κτήρια;

Η πράσινη μετάβαση είναι σίγουρα μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες της κυβέρνησης, η

οποία καλείται άμεσα να χαράξει τις απαιτούμενες πολιτικές για την επίτευξη των περιβαλλοντικών της στόχων, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του πακέτου νομοθετημάτων Fit For 55 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο βρίσκεται σε ένα μέρος του ακόμα υπό διαμόρφωση. Για τον σκοπό αυτό, η κυβέρνηση βρίσκεται στη διαδικασία αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), προσχέδιο του

οποίου θα υποβληθεί προσεχώς στην Ευρωπαϊκή

Επιτροπή, στο οποίο θα παρουσιάζονται αναλυτικά

οι δράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας στη μορφή

ενός οδικού χάρτη προς επίτευξη των Ενεργειακών και Κλιματικών Στόχων έως το έτος 2030. Η επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων απαιτεί ένα μείγμα πολιτικών και δράσεων, με τους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών να είναι από τους σημαντικότερους πυλώνες αυτής της πολιτικής ενώ από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών μελετάται το όλο φορολογικό πλαίσιο και πώς αυτό θα μπορούσε να δράσει καταλυτικά στην πράσινη μετάβαση, και συγκεκριμένα μέσω φορολόγησης του άνθρακα με ένα δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο. Στόχος, μέσα από τις ενεργειακές αναβαθμίσεις στο κτηριακό απόθεμα της Κυβέρνησης, είναι να επιτυγχάνεται η υλοποίηση ολοένα και περισσότερων επιδεικτικών ενεργειακών έργων και δράσεων σε κτήρια και εγκαταστάσεις δημοσίου τομέα. Σε ό,τι αφορά την Προγραμματική Περίοδο 20212027, το Τμήμα Δημοσίων Έργων προωθεί ενεργειακές αναβαθμίσεις δημοσίων κτηρίων, με συνολικό προϋπολογισμό €45 εκατομμύρια αντίστοιχα. Όλα τα νέα κυβερνητικά κτήρια που προωθούνται από 1/1/2019 είναι Μηδενικής Κατανάλωσης.

ΕΞΩΓΕΝΗΣ

Η ζήτηση για την αγορά ακινήτων

στην Κύπρο, όπως και οι τιμές

των κατοικιών, συνέχισαν να

καταγράφουν ανοδική πορεία

κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023.

Τριμηνιαία αύξηση της τάξης του

2.1% σε σχέση με 1.6% το προηγούμενο τρίμηνο κατέγραψε ο Δείκτης

Τιμών Κατοικιών (ΔΤΚ) για οικίες

και διαμερίσματα σύμφωνα με την

Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.

Σύμφωνα με την ανασκόπηση της Kεντρικής

Τράπεζας «η άνοδος του ΔΤΚ προέρχεται από

αύξηση κατά 2.3% στις τιμές διαμερισμάτων

και κατά 1.7% στις τιμές των οικιών, σε σχέση

με το προηγούμενο τρίμηνο. Σε ετήσια βάση,

παρουσιάζεται επίσης αύξηση στις τιμές κατοι -

κιών κατά 7.7% το πρώτο τρίμηνο του 2023,

σε σύγκριση με 6.6% το τέταρτο τρίμηνο του

2022. Οι τιμές των διαμερισμάτων κατά το υπό

τρίμηνο κατέγραψαν ετήσια αύξηση 8.4% και οι τιμές των οικιών κατά 6.6%».

ΑΝΟΔΟΣ ΣΤΗ ΖΗΤΗΣΗ

«Η ζήτηση για την αγορά ακινήτων στην Κύπρο, όπως και οι τιμές των κατοικιών, συνέχισαν να καταγράφουν ανοδική πορεία κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023. Ενώ το 2022 οι αυξήσεις στις τιμές κατοικιών διαφαινόταν ότι καθοδηγούνταν κυρίως από τις αυξήσεις στο κατασκευαστικό κόστος, το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι αυξήσεις στηρίζονται κατά κύριο λόγο στην αυξημένη ζήτηση, σύμφωνα με τα στοιχεία των πωλητήριων εγγράφων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας». Η Κεντρική Τράπεζα, επικαλούμενη πληροφορίες της αγοράς (κτηματομεσίτες, εκτιμητές), σημειώνει πως «η εν λόγω ζήτηση ακινήτων φαίνεται να στηρίζεται σε δομικούς παράγοντες (structural factors), δηλαδή οι αγοραστές δεν αγοράζουν ακίνητα για κερδοσκοπία (speculation), αλλά αντίθετα τα αξιοποιούν είτε ως κύρια κατοικία είτε για αναπτύξεις έργων. Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες της αγοράς ο επενδυτικός ορίζοντας των επενδυτών για αναπτύξεις έργων είναι τουλάχιστον 2-3 χρόνια, αφού αυτά αφορούν

δομών, όπως πανεπιστήμια, σχολεία, υγεία (healthcare) κτλ. Επιπλέον, παρά την άνοδο των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, ως αποτέλεσμα της νομισματικής πολιτικής της

ΕΚΤ, δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί σε ουσιαστικό βαθμό η συνολική ζήτηση ακινήτων

μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2023».

ΤΙΜΕΣ ΑΝΑ ΕΠΑΡΧΙΑ

Όσον αφορά στις τιμές κατοικιών, τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι συνεχίστηκε η αυξητική

τάση σε όλες τις επαρχίες. Όπως αναφέρεται, «κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι τιμές κατοικιών σε τριμηνιαία βάση σημείωσαν

αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία καταγράφηκε αύξηση 1.3%, στη Λεμεσό 2.9%, στη Λάρνακα 2.6%, στην Πάφο 0.3% και στην Αμμόχωστο 2.3%. Σχε -

τικά με τις ετήσιες μεταβολές στους δείκτες

τιμών κατοικιών ανά επαρχία, καταγράφηκε αύξηση σε όλες τις επαρχίες για έκτο συνεχόμενο τρίμηνο. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία οι τιμές κατοικιών αυξήθηκαν κατά 4.3%, στη Λεμεσό κατά 10.6%, στη Λάρνακα κατά 7.7%, στην Πάφο κατά 6.8% και στην Αμμόχωστο

κατά 4%. Ο σχετικά ψηλός ρυθμός αύξησης των τιμών κατοικιών στις επαρχίες Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου ενδεχομένως να σχετίζεται με τη ζήτηση από ξένους, λόγω του «headquartering policy». Αντίθετα, στην επαρχία Αμμοχώστου ο ρυθμός αύξησης των τιμών κατοικιών καταγράφει επιβράδυνση τα τελευταία δύο τρίμηνα. Σε τριμηνιαία βάση, οι τιμές των οικιών κατέγραψαν αυξήσεις σε όλες τις επαρχίες εκτός της Πάφου. Ειδικότερα, στη Λευκωσία αυξήθηκαν κατά 1.3%, στη Λεμεσό κατά 2.8%, στη Λάρνακα κατά 2.2% και στην Αμμόχωστο κατά 2.9% ενώ στην Πάφο κατέγραψαν μείωση 1.1%. Σε ετήσια βάση, οι τιμές οικιών κατέγραψαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Δηλαδή, οι τιμές οικιών στη Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο και Αμμόχωστο αυξήθηκαν κατά 4.2%, 9.4%, 5.8%, 5.7% και 5% αντίστοιχα. Οι τιμές των διαμερισμάτων σε τριμηνιαία βάση κατέγραψαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία αυξήθηκαν κατά 1.4%, στη Λεμεσό 2.4%, στη Λάρνακα 3.5%, στην Πάφο 4.3% και στην Αμμόχωστο 1.2%. Σε ετήσια βάση, οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες για έβδομο συνεχόμενο τρίμηνο. Αυτό σημαίνει ότι, το πρώτο τρίμηνο του 2023 στη Λευκωσία οι τιμές διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 4.4%, στη Λεμεσό κατά 10.4%, στη

Λάρνακα κατά 12.3%, στην Πάφο κατά 10.3% και στην Αμμόχωστο κατά 2.4%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022».

ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Σύμφωνα με την ανασκόπηση της Κεντρικής Τράπεζας, δείκτες σχετικοί με την αγορά ακινήτων συνεχίζουν να αποτυπώνουν, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, την ανοδική δυναμική της ζήτησης και των τιμών από τη μια, και τη συγκράτηση στην προσφορά από την άλλη. Επιπρόσθετα, παρουσιάζεται διόρθωση του κατασκευαστικού κόστους. Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ο αριθμός των πωλητήριων εγγράφων συνέχισε να καταγράφει

αύξηση και το πρώτο τρίμηνο του 2023 κατά

18.8% σε ετήσια βάση (3.574 σε σύγκριση με 3.009), αντανακλώντας την αυξημένη ζήτηση

για ακίνητα. Συγκεκριμένα, κατά το υπό εξέταση τρίμηνο σημειώθηκε αύξηση 33.6%

σε ετήσια βάση στον αριθμό ακινήτων που πωλήθηκαν σε ξένους αγοραστές (1.706 σε σύγκριση με 1.277), κυρίως από χώρες εκτός

ΕΕ ενώ ο αριθμός ακινήτων που πωλήθηκαν σε εγχώριους αγοραστές αυξήθηκε κατά 7.9%

σε ετήσια βάση (1.868 σε σύγκριση με 1.732).

Η αύξηση αυτή στα πωλητήρια έγγραφα των ξένων αγοραστών αποδίδεται κυρίως στο «headquartering policy», που προσελκύει ξένους επαγγελματίες από χώρες, όπως η Ρωσία, το Ισραήλ, η Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Λίβανος και η Λευκορωσία».

ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ

«Η άνοδος των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ έχει οδηγήσει, όπως ήταν αναμενόμενο, σε αύξηση στα επιτόκια στεγαστικών δανείων, αυξάνοντας έτσι το κόστος δανεισμού για υφιστάμενους αλλά και δυνητικούς νέους πελάτες των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Το γεγονός αυτό έχει επηρεάσει από τη μια τη

ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια, εντούτοις

δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει σε ουσιαστικό

βαθμό τη συνολική ζήτηση για ακίνητα, μέχρι

και το πρώτο τρίμηνο του 2023. Σύμφωνα

με τη δημοσίευση Νομισματικών και Χρημα -

τοοικονομικών Στατιστικών της ΚΤΚ, τα νέα

δάνεια για αγορά κατοικίας το πρώτο τρίμηνο

του 2023 μειώθηκαν κατά 44.2% σε ετήσια

βάση (€244.3 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2023

σε σχέση με €437.0 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2022). Επίσης, με βάση τις ίδιες τις στατιστικές,

το επιτόκιο οικιστικών δανείων κατά το πρώτο

τρίμηνο του 2023 συνέχισε να καταγράφει

αυξήσεις, αφού κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στο

3.74%, σε σχέση με 3.07% το τέταρτο τρίμηνο του 2022 και 2.15% έναν χρόνο πριν, δηλαδή το πρώτο τρίμηνο του 2022. Ακόμη, σύμφωνα με την Έρευνα Τραπεζικών Εργασιών, τα κρι -

τήρια χρηματοδότησης έγιναν πιο αυστηρά, σε

σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο ενώ η ίδια έρευνα επιβεβαιώνει τη συνεχιζόμενη μείωση

στη ζήτηση για δανεισμό».

ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Ακολούθως, στην ανασκόπηση της Κεντρικής

Τράπεζας σημειώνεται πως «η συγκρατημένη προσφορά νέων ακινήτων αντανακλάται στον δείκτη παραγωγής στις κατασκευές (κατηγορία κτήρια) της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου (ΣΥΚ). Μετά από έξι τρίμηνα συνεχόμενων ετήσιων μειώσεων, ο εν λόγω δείκτης καταγράφει ετήσια αύξηση 5.5% το πρώτο τρίμηνο του 2023. Όσον αφορά τον αριθμό των οικιστικών κτηρίων, για τα οποία εγκρίθηκαν άδειες οικοδομής, ο οποίος αποτελεί πρόδρομη ένδειξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας, αυτός κατέγραψε ετήσια μείωση 6% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αυτό είναι το πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο που καταγράφεται μείωση στον αριθμό των οικιστικών κτηρίων, για τα οποία εκδίδεται άδεια οικοδομής, κάτι που καταδεικνύει τη συγκρατημένη προσφορά που αναμένεται να υπάρξει και στο μέλλον. Σύμφωνα με στοιχεία από τις Έρευνες Οικονομικής

Συγκυρίας (ΕΟΣ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά τους προηγούμενους τρεις μήνες, παρ’ όλο που καταγράφει λιγότερο αρνητικά επίπεδα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 (-7.7) σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα τρίμηνα (-12.9 και -15.3), παραμένει σε αρνητικά επίπεδα. Ο δείκτης τιμών κατασκευαστικών υλικών, ο οποίος

δημοσιεύεται από την ΣΥΚ, καταγράφει τον

Μάρτιο του 2023 μικρή μείωση σε μηνιαία

ΤΑ ΝΈΑ ΔΑΝΈΙΑ ΓΙΑ ΑΓΟΡΑ

ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

ΤΟΥ 2023 ΜΈΙΏΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ

44.2% ΣΈ ΈΤΗΣΙΑ ΒΑΣΗ

ΈΝΏ ΤΟ ΈΠΙΤΟΚΙΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΏΝ

ΔΑΝΈΙΏΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΏΤΟ

ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2023 ΣΥΝΈΧΙΣΈ

ΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΈΙ ΑΥΞΗΣΈΙΣ, ΑΦΟΥ ΚΥΜΑΝΘΗΚΈ ΚΑΤΑ ΜΈΣΟ ΟΡΟ ΣΤΟ 3.74%, ΣΈ ΣΧΈΣΗ ΜΈ 3.07% ΤΟ ΤΈΤΑΡΤΟ

ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2022 ΚΑΙ 2.15% ΈΝΑΝ ΧΡΟΝΟ ΠΡΙΝ, ΔΗΛΑΔΗ

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2022

βάση, ακολουθώντας ενδεχομένως, με σχετική υστέρηση, τη διεθνή τάση μειώσεων στις τιμές των βασικών κατασκευαστικών υλικών. Ως εκ τούτου, οι επιβραδυνόμενες αυξήσεις που καταγράφει σε ετήσια βάση ο εν λόγω δείκτης (10.3% το πρώτο τρίμηνο του 2023) αναμένεται να καταλήξουν τουλάχιστον σε σταθεροποίηση στο προσεχές μέλλον».

ΝΕΕΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ

Σύμφωνα με τις ΕΟΣ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 εξακολουθούσε να υπάρχει σύγκλιση απόψεων στους συμμετέχοντες, στην έρευνα σχετικά με τις τιμές ακινήτων οι οποίοι αναμένουν συνέχιση των αυξήσεων. Συγκεκριμένα, ο δείκτης προσδοκιών για τις τιμές ακινήτων τους επόμενους τρεις μήνες έφθασε κατά μέσο όρο στο 80.8 το πρώτο τρίμηνο του 2023, καταγράφοντας για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο μικρή μείωση, από τα ιστορικά ψηλά επίπεδα που είχε φτάσει το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Όσον αφορά την εργοδότηση στον κατασκευαστικό τομέα, σύμφωνα με τον δείκτη προσδοκιών για εργοδότηση στον τομέα των ακινήτων τους επόμενους τρεις μήνες, δεν αναμένεται κάποια ουσιαστική μεταβολή τους επόμενους τρεις μήνες, αφού ο δείκτης έφτασε στο -0.9, οριακά δηλαδή αρνητικό.

Εν κατακλείδι, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της ΚΤΚ, «κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι τιμές κατοικιών συνέχισαν την πορεία επιταχυνόμενης αύξησής τους, απόρροια κυρίως της σημαντικά αυξημένης ζήτησης για ακίνητα, όπως καταγράφηκε στις αυξημένες, σε ετήσια βάση, πωλήσεις κατά την εν λόγω περίοδο. Η ζήτηση ακινήτων προέρχεται τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους αγοραστές. Η συμβολή του κατασκευαστικού κόστους στις αυξήσεις τιμών κατοικιών το πρώτο τρίμηνο του 2023 είναι περιορισμένη, με τις τιμές των κατασκευαστικών υλικών να καταγράφουν, σε τριμηνιαία βάση, μικρές μειώσεις, εξακολουθώντας όμως να παραμένουν σε ψηλά επίπεδα σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Η συνεπακόλουθη αύξηση στα εγχώρια επιτόκια των στεγαστικών δανείων, λόγω της αύξησης των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ, στα πλαίσια της ενιαίας νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ, είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 σε ετήσια βάση. Εντούτοις, η συνολική ζήτηση για ακίνητα δεν έχει ακόμη επηρεαστεί σε ουσιαστικό βαθμό, εν μέρει λόγω της αύξησης της ζήτησης από ξένους αγοραστές.

ΣΥΓΚΡΑΤΗΜΕΝΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΝΕΩΝ

ΤΟ ΚΡΆΤΟΣ ΘΆ ΠΡΕΠΕΙ ΤΆΧΙΣΤΆ ΝΆ ΕΠΆΝΕΞΕΤΆΣΕΙ

ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ, ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΟΛΗ

Η ΔΙΆΔΙΚΆΣΙΆ, ΆΠΟ

ΤΗΝ ΆΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΜΕΧΡΙ

ΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΚΆΙ ΤΗΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΤΙΤΛΩΝ, ΝΆ ΕΠΙΤΆΧΥΝΘΕΙ. ΠΆΡΆΛΛΗΛΆ,

ΟΜΩΣ, ΘΆ ΠΡΕ

εικόνα που έχουμε από

την αγορά είναι αισιόδοξη, χωρίς ωστόσο να λείπουν οι ανησυχίες, εξαιτίας των πολλαπλών εστιών που μπορούν να προκαλέσουν αστάθεια», τονίζει σε συνέντευξή του στο

«The Golden List of Real Estate» ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου . Αναφερόμενος στα προβλήματα και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες του κλάδου, ο κ. Χατζηπαναγιώτου εξηγεί πως «η βασικότερη πρόκληση έχει να κάνει με την επιβράδυνση των

ευρωπαϊκών οικονομιών και τη σχετική κάμψη

που αυτή συνεπάγεται για τον κλάδο των αναπτύξεων». Κληθείς να σχολιάσει ότι η Κύπρος

βρίσκεται αντιμέτωπη με το πρόβλημα της

προσιτής στέγασης αναφέρει, μεταξύ άλλων,

πως «ως Σύνδεσμος έχουμε μιλήσει συγκεκρι -

μένα για την ανάγκη στήριξης των αγοραστών

και ιδίως όσων το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη» και υποδεικνύει πως το κράτος θα πρέπει να επεξεργαστεί και σχέδια ενίσχυσης των αγοραστών, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις νέες αυξημένες τιμές.

Η ενεργειακή κρίση και η άνοδος του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους επηρέασαν σημαντικά πολλούς οικονομικούς τομείς. Ποιος ήταν ο αντίκτυπος στην οικοδομική βιομηχανία; Ο τομέας των αναπτύξεων ήταν από τους πρώτους που βίωσαν το πληθωριστικό περιβάλλον. Η σημαντική και κυρίως απότομη άνοδος των τιμών των πρώτων υλών και στη συνέχεια της ενέργειας αποτέλεσε ένα νέο περιβάλλον, στο οποίο όλοι μας κληθήκαμε να προσαρμοστούμε. Πλέον, όπου τα δύσκολα είναι πίσω μας, θα μπορούσα να εκτιμήσω ως πολύ θετικές τις αντιδράσεις των κυπριακών επιχειρήσεων. Δεν θα πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι είμαστε πλέον «εκπαιδευμένοι» στη λειτουργία εντός ενός περιβάλλοντος που στην καλύτερη περίπτωση δεν μπορεί να προβλεφθεί.

Ιδιαίτερα θετικό στοιχείο για τον κλάδο υπήρξε

η διατήρηση σε μεγάλο βαθμό των θέσεων απασχόλησης. Αυτή η πτυχή συχνά παραγνωρίζεται, όταν κάποιος σκέφτεται τον κλάδο των αναπτύξεων. Εμείς, όμως, ζώντας καθημερινά

μαζί με τους 35.000 εργαζόμενους του κλάδου, γνωρίζουμε καλά ότι η διατήρηση των θέσεων

εργασίας είναι ένα στοίχημα που κερδίζεται με

προσπάθεια από τις εταιρείες.

Τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας κατέ -

δειξαν μείωση των αδειών οικοδομής για το

προηγούμενο έτος και ανάκαμψη τους πρώ -

τους μήνες του 2023. Η εικόνα που έχουμε

από την αγορά είναι αισιόδοξη, χωρίς ωστόσο

να λείπουν οι ανησυχίες, εξαιτίας των πολλαπλών εστιών που μπορούν να προκαλέσουν αστάθεια. Το περιβάλλον των αυξημένων

επιτοκίων και η επιβράδυνση της παγκόσμιας

οικονομίας σε κάθε περίπτωση δεν μπορούν να παραγνωρίζονται.

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα

που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επαγ -

γελματίες του κλάδου; Ποιες οι εισηγήσεις

σας για αντιμετώπιση των προβλημάτων

αυτών;

Όσα ανέφερα νωρίτερα σκιαγραφούν το περιβάλλον στο οποίο καλούμαστε να λειτουργήσουμε. Η βασικότερη πρόκληση έχει να κάνει με την επιβράδυνση των ευρωπαϊκών οικονομιών

και τη σχετική κάμψη, που αυτή συνεπάγεται

για τον κλάδο των αναπτύξεων. Ο τομέας μας

στην Κύπρο πέτυχε τα προηγούμενα χρόνια να ανοιχτεί σε νέες αγορές – ιδίως της Ευρώπης –καταφέρνοντας να φέρει στη χώρα σημαντικές επενδύσεις. Ωστόσο, η μεταβολή του οικονομικού περιβάλλοντος στις χώρες αυτές είναι αναμενόμενο να επηρεάσει και όσους σκέφτονται να αποκτήσουν κατοικία στην Κύπρο. Με ανάλογο τρόπο το οικονομικό περιβάλλον επηρεάζει τους εγχώριους αγοραστές. Ως Σύνδεσμος, έχουμε μιλήσει συγκεκριμένα για την ανάγκη στήριξης των αγοραστών και ιδίως

όσων το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Τα νεαρά

ζευγάρια, για παράδειγμα, που δυσκολεύονται να ξεκινήσουν τη ζωή τους, θα

πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο της προσοχής των Αρχών και να απολαύσουν συγκεκριμένων κινήτρων

για να μπορέσουν να αρχίσουν τη ζωή τους.

Από εκεί και πέρα οι προκλήσεις

του κλάδου στην Κύπρο συνδέονται

άμεσα με το θεσμικό περιβάλλον

λειτουργίας της αγοράς. Ακόμα και

σήμερα ισχύουν στη χώρα μας νομοθεσίες άλλων δεκαετιών, που δημιουργούν στρεβλώσεις και μας οδηγούν σε υστέρηση ανταγωνιστικότητας έναντι άλλων αγορών. Ο νόμος περί ελάχιστου εμβαδού των διαμερισμάτων, της ποσόστωσης μεταξύ του είδους των διαμερισμάτων σε μια πολυκατοικία και το νομοθετικό πλαίσιο για τις κολυμβητικές δεξαμενές αποτελούν τέτοια παραδείγματα.

Παράλληλα, οι αργές διαδικασίες, τόσο ως προς την έκδοση των αδειών όσο και ως προς την έκδοση των τίτλων, αποτελούν τροχοπέδη για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου. Έχουν γίνει ασφαλώς σημαντικά βήματα, ωστόσο, εκείνα που θα πρέπει να προχωρήσουν είναι πολλά. Για παράδειγμα, η επίσπευση της διαδικασίας αδειοδότησης για το σύνολο των έργων και όχι μόνο για τα μικρής κλίμακας, όπως ισχύει σήμερα, είναι κρίσιμη προκειμένου να μπουν άμεσα νέα έργα στην αγορά. Η ευρεία χρήση της τεχνολογίας και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών έχουν

αποδειχθεί εξαιρετικά αποδοτικά εργαλεία, που

θα λειτουργήσουν καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση.

Η ΖΗΤΗΣΗ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Ποια ακίνητα παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση από Κύπριους αλλά και από ξένους αγοραστές;

Το περιβάλλον των ακινήτων στην Κύπρο έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, έχοντας θετικό αντίκτυπο τόσο για τους

ξένους όσο και για τους εγχώριους αγοραστές. Οι πόλεις μας εκσυγχρονίζονται, αποκτούν

κτήρια με αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά, που δεν ομορφαίνουν απλώς το αστικό περιβάλλον αλλά αναβαθμίζουν και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Από εμβληματικά κτήρια-τοπόσημα, τα οποία μας επιτρέπουν να ανταγωνιστούμε ξένες αγορές, μέχρι αναπτύξεις μεγάλης κλίμακας (μαρίνες, θέρετρα γκολφ και καζίνο), το δομημένο περιβάλλον έχει εξελιχθεί. Αυτό, όπως είναι αναμενόμενο, έχει στρέψει την προ -

σοχή ξένων αγοραστών στην Κύπρο. Η εμπειρία

δείχνει ότι άτομα που επιλέγουν να αγοράσουν

στην Κύπρο είτε για επένδυση είτε για χρήση

του ακινήτου από τους ίδιους ενδιαφέρονται

πολύ για τις υποδομές και τις επιλογές που

παρέχει η ευρύτερη περιοχή. Ανεξαρτήτως, λοιπόν, από το αν πρόκειται για κάποιο διαμέ -

ρισμα σε ένα σύγχρονο πολυώροφο κτήριο ή

για μια μονοκατοικία στα προάστια, η ύπαρξη

ΚΆΙ ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΘΆ ΠΡΕΠΕΙ ΝΆ ΠΆΡΕΜΒΟΥΝ, ΔΙΝΟΝΤΆΣ ΚΙΝΗΤΡΆ

ΕΝΟΥ ΟΧΙ ΜΟΝΟ

Ά ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΙ ΆΛΛΆ ΚΆΙ ΝΆ

των κατάλληλων προϋποθέσεων και υποδομών για μια άνετη ζωή (επαρκής αριθμός σχολείων, νοσοκομείων κλπ) αποτελεί προτεραιότητα των ξένων. Ανάλογη προτεραιότητα εντοπίζεται ασφαλώς και στους εγχώριους αγοραστές. Ως προς αυτή την κατηγορία αγοραστών, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια στροφή προς το κέντρο των πόλεων. Αυτή η τάση, που σίγουρα συνδέεται με την ανάγκη εύκολης πρόσβασης σε υποδομές που ήδη ανέφερα, εμπλουτίζεται με ένα σχετικά νέο είδος αναπτύξεων για την Κύπρο, εκείνο των gated communities. Τέτοια έργα παρέχουν ολοκληρωμένες λύσεις στους αγοραστές, δίνοντάς τους το αίσθημα της ασφάλειας που είναι ιδιαίτερα σημαντικό ιδίως για τις οικογένειες.

Το στοιχείο εκείνο που σίγουρα διαπερνά το σύνολο των αγοραστών είναι η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Αυτή έχει ωθήσει τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο σε αυτή την «πράσινη στροφή», αφού βλέπουν τους αγοραστές να αναζητούν κατοικίες με αναβαθμισμένο ενεργειακό αποτύπωμα. Τέτοιες κατασκευές, πέραν του περιβαλλοντικού οφέλους, εξασφαλίζουν σημαντικά μειωμένο κόστος συντήρησης, ιδίως σε περιόδους όπου το ενεργειακό κόστος αυξάνεται. Επομένως, είναι εύλογο οι ξένοι και ντόπιοι αγοραστές να επιλέγουν ιδιοκτησίες με πράσινα χαρακτηριστικά είτε σκοπεύουν να κάνουν ίδια χρήση είτε να τις αξιοποιήσουν επενδυτικά. Όμως, όπως είναι αναμενόμενο, τα ακίνητα αυτά συνεπάγο -

νται υψηλότερο κόστος κατασκευής, επομένως

και αγοράς. Είναι σε αυτό το σημείο που κράτος

και τράπεζες θα πρέπει να παρέμβουν, δίνοντας

κίνητρα προκειμένου όχι μόνο να συνεχιστεί

αλλά και να ενταθεί η ανάπτυξη έργων με αυτά

τα χαρακτηριστικά. Η παροχή δανείων με μειω -

μένο επιτόκιο, για παράδειγμα, εφόσον τα χρή -

ματα αξιοποιηθούν για την αγορά «πράσινης»

κατοικίας, αποτελεί μια λύση που, ως Σύνδε-

σμος, έχουμε προτείνει και θεωρούμε ιδιαίτερα αποδοτική.

ΠΡΟΣΙΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ

Η Κύπρος έχει αρχίσει να βρίσκεται αντι -

μέτωπη με το πρόβλημα της προσιτής στέ -

γασης, λόγω του ότι οι τιμές για αγορά, ανέγερση ή ενοίκιο κατοικίας και διαμερί -

σματος βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Πώς το σχολιάζετε;

Το θέμα της ανόδου του στεγαστικού κόστους είναι υπαρκτό και αφορά σειρά πόλεων της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου. Στην Κύπρο αντιμετωπίζουμε μεν το ίδιο ζήτημα, τα αίτιά του ωστόσο είναι διαφορετικά. Οι κάτοικοι των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων καλούνται να

ισορροπήσουν μεταξύ της εκτόξευσης των βραχυχρόνιων μισθώσεων, του αστικού τουρισμού

και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν λίγο έως καθόλου την κυπριακή πραγματικότητα.

Στη δική μας αγορά το ζήτημα αφορά σχεδόν αποκλειστικά την προσφορά και τη ζήτηση. Η

αύξηση του πληθυσμού, που καταγράφεται την

τελευταία δεκαετία και η οποία είναι θετική για

την ανάπτυξη της οικονομίας, είναι λογικό να

αυξάνει τη ζήτηση για διαμονή. Όμως, όπως

έχω ήδη αναφέρει, οι χρόνοι ανταπόκρισης του

κράτους και των αδειοδοτικών αρχών, παρά τις

όποιες βελτιώσεις έγιναν τελευταία, για πολλά χρόνια ήταν εξαιρετικά αργοί. Αυτό είχε ως

αποτέλεσμα να υπάρξει κενό ως προς τα νέα

έργα που μπήκαν στην αγορά. Όμως, ξέρουμε καλά ότι, όταν η ζήτηση αυξάνεται και η προ -

σφορά παραμένει σταθερή ή αυξάνεται με πολύ χαμηλότερο ρυθμό, η αύξηση των τιμών είναι μονόδρομος.

Την τελευταία διετία, με την εκτίναξη του κόστους των υλικών, αυτή η νέα παράμετρος μπήκε στην εξίσωση. Στην απουσία στήριξης του κλάδου από το κράτος, το αυξημένο κόστος δεν μπορεί να απορροφηθεί εξ ολοκλήρου από τις επιχειρήσεις. Αναπόφευκτα, λοιπόν, ένα μέρος των αυξήσεων μετακυλίεται στους αγοραστές.

Όπως έχουμε επισημάνει αρκετές φορές, η

λύση στο πρόβλημα περνάει μέσα από την έναρξη με ταχείς ρυθμούς νέων έργων και με τη στήριξη των αγοραστών. Το κράτος θα πρέπει τάχιστα να επανεξετάσει τις λειτουργίες του,

ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΣ

Ποιες προτεραιότητες έχει θέσει ο Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης

και Οικοδομών για το 2023;

Το τρέχον έτος εξακολουθεί να παρουσιάζει

προκλήσεις για τον κλάδο. Οι συνθήκες

αστάθειας σε διεθνές επίπεδο παραμένουν,

την ίδια ώρα που τα στοιχεία για την Κύπρο

είναι μάλλον θετικά, παρά την όποια κάμψη

που μπορεί να παρατηρείται. Εντός αυτού

του περιβάλλοντος, προτεραιότητα του

προκειμένου όλη η διαδικασία, από την αδειοδότηση μέχρι την τελική έγκριση και την έκδοση των τίτλων, να επιταχυνθεί. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να επεξεργαστεί και σχέδια ενίσχυσης των αγοραστών, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις νέες αυξημένες τιμές.

ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Κατά καιρούς έχετε τονίσει ότι η Κύπρος έχει ανάγκη τις ξένες επενδύσεις. Πόσο σας ικανοποιούν τα μέτρα που λαμβάνονται από το κράτος προς την κατεύθυνση αυτή; Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην οικοδομική βιομηχανία είναι αυτές οι οποίες έχουν καταφέρει κατά τα προηγούμενα χρόνια να φέρουν σημαντικά κεφάλαια και επενδύσεις στη χώρα μας. Οι επενδύσεις αυτές συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και εν τέλει βελτιώνουν τις συνθήκες ζωής του συνόλου των κατοίκων. Συνεπώς, πεποίθηση μας είναι πως η προσέλκυση ξένων επενδύσεων πρέπει να αποτελεί διαχρονικό στόχο του κράτους. Το πρόγραμμα για την προσέλκυση ξένων εταιρειών, προκειμένου αυτές να μεταφέρουν τα κεντρικά τους γραφεία εντός Κύπρου, για παράδειγμα, στέφθηκε με επιτυχία. Χάρις σε αυτό, ωφελήθηκαν όχι μόνο οι εργαζόμενοι στις εταιρείες αυτές αλλά και χιλιάδες άλλοι σε συνδεδεμένους τομείς, οι οποίοι είδαν τις εργασίες τους να αυξάνονται, λόγω της δραστηριοποίησης των εταιρειών αυτών. Είναι αυτονόητο ότι οι επενδύσεις αυτές χρειάζονται κίνητρα. Δεν μπορούμε άλλωστε να παραβλέπουμε το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο κινούμαστε. Πλέον, η χαμηλή εταιρική φορολογία της Κύπρου δεν αρκεί. Αυτό που έχουμε ανάγκη είναι ένα επενδυτικό σχέδιο, που μέσα από καλή επεξεργασία και ορθή εποπτεία θα βοηθήσει στην ανάπτυξη κλάδων που παράγουν προστιθέμενη αξία για τον τόπο.

Συνδέσμου μας είναι ο εκσυγχρονισμός του

πλαισίου λειτουργίας του κλάδου.

Επιμένω πολύ σε αυτό το ζήτημα, διότι

ανεξαρτήτως των μεταβολών της διεθνούς

οικονομίας η Κύπρος είναι μία αγορά που

θα πρέπει να έχει διαρκώς το βλέμμα της

στραμμένο προς τα έξω. Επομένως, δεν

έχουμε την πολυτέλεια να καθυστερούμε, την ώρα που ο διεθνής ανταγωνισμός

τρέχει.

ΑΜΕΣΗ ΛΗΨΗ

ΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗΝ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

ΤΗΣ ΠΡΟΣΙΤΗΣ

ΣΤΕΓΑΣΗΣ

Ανθεκτικός ο τομέας των ακινήτων, παρά τις όποιες οικονομικές

προκλήσεις, η εκτόξευση

όμως των τιμών για αγορά

ή ενοίκιο προκαλεί πολύ

μεγάλο προβληματισμό στους

επαγγελματίες του κλάδου.

Σαφής προειδοποίηση για άμεση λήψη μέτρων.

ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ

ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΑ,

ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΝΕΏΣΙΜΏΝ

ΠΗΓΏΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.

ΕΠΙΣΗΣ, ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ

ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΡΟΠΟ

ΠΟΥ ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΠOΥΝ ΤΗΝ

ΕΥΚΟΛΗ ΑΛΛΑΓΗ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ

τομέας των ακινήτων

παραμένει ανθεκτι -

κός, χωρίς να εμφανίζει σημάδια κόπωσης»

αναφέρει σε συνέ -

ντευξή του ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου, Πόλυς

Κουρουσίδης , ο οποίος παράλληλα σχολιάζει

τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει

η κτηματαγορά. Σημειώνοντας ότι η ζήτηση

για αγορά ακινήτου είναι υψηλή τόσο από

ντόπιους όσο και από ξένους αγοραστές, ο κ.

Κουρουσίδης εκφράζει έντονο προβληματισμό

για το ύψος των τιμών των ακινήτων για αγορά

ή ενοίκιο, ειδικότερα σε ορισμένες περιοχές

και πόλεις, όπως π.χ. η Λεμεσός. Προειδοποιεί

μάλιστα πως αν δεν ληφθούν μέτρα δεν θα

αργήσουμε να δούμε για πρώτη φορά άστεγους στην Κύπρο. Επί τούτου, καταθέτει σειρά ειση -

εκ μέρους του Συνδέσμου Επιστημόνων

Ακινήτων Κύπρου για αναχαίτιση του

προβλήματος.

Πώς σκιαγραφείτε τον τομέα των ακινήτων και ποια είναι η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα η αγορά; Η κτηματαγορά και γενικότερα η οικονομία την τελευταία περίοδο αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις, όπως ψηλά επιτόκια, ενεργειακή κρίση και ψηλό πληθωρισμό. Παρόλα αυτά, ο τομέας των ακινήτων ειδικότερα στην Κύπρο παραμένει ανθεκτικός, χωρίς να δείχνει σημάδια κόπωσης. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στην εξωγενή ζήτηση, η οποία μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα κίνητρα για προσέλκυση ξένων εταιρειών έχει εντατικοποιηθεί, κυρίως λόγω ξένων εργαζομένων που έχουν μετεγκατασταθεί στην Κύπρο. Παρατηρείται, επίσης, αύξηση στη ζήτηση από επενδυτές, που προέρχονται από χώρες, όπως το Ισραήλ και οι Αραβικές χώρες, οι οποίοι επενδύουν κυρίως στις παραλιακές πόλεις. Όσον αφορά τους ντόπιους αγοραστές παρουσιάζεται σταθεροποίηση τόσο στη ζήτηση ακινήτων όσο και στις αξίες ακινήτων. Επιπρόσθετα, έχουν αρχίσει να προγραμματίζονται μεγάλες ξένες επενδύσεις, από τις οποίες κάποιες άρχισαν ήδη να υλοποιούνται. Αυτές οι επενδύσεις θα διατηρήσουν τη δυναμική

που έχει ο τομέας και τα επόμενα χρόνια. Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι μεγάλες επενδύσεις έχουν πραγματοποιηθεί και σε παραγωγικές δραστηριότητες και υποδομές, όπως μαρίνες, νοσοκομεία και ξενοδοχεία.

ΑΚΙΝΗΤΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ

ΖΗΤΗΣΗ

Ποια ακίνητα παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση

και σε ποιες περιοχές;

Τα ακίνητα που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη

ζήτηση είναι τα διαμερίσματα και οι κατοικίες.

Ανάλογα με την πόλη, η ζήτηση διαφέρει σε

ό,τι αφορά την αξία του ακινήτου. Για παράδειγμα, στη Λευκωσία όπου η ζήτηση προέρχεται κυρίως από Κύπριους αγοραστές η ζήτηση σε αξία στις περιαστικές περιοχές είναι έως €350.000. Αν δούμε την πόλη της Λεμεσού όπου η ζήτηση είναι μεικτή, προέρχεται δηλαδή από ξένους αλλά και ντόπιους αγοραστές, παρατηρούμε ότι το ενδιαφέρον είναι για ακίνητα έως €500.000. Κάτι άλλο που έχουμε παρατηρήσει στη Λεμεσό είναι αγοραπωλησίες ακινήτων πολύ μεγαλύτερης αξίας ενώ στη Λάρνακα και στην Πάφο υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για αγορά ακινήτου από ξένους κυρίως αγοραστές.

Γενικότερα όμως, αυτή την περίοδο υπάρχει μεγάλη ζήτηση για αγορά κατοικιών και διαμερισμάτων σε όλες τις πόλεις της Κύπρου. Αυτό μπορεί να το αντιληφθεί κάποιος βλέποντας και τα στατιστικά στοιχεία των πωλήσεων που ανακοινώνει το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, τα οποία καταδεικνύουν πως εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023 πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες πωλήσεις από το 2008.

Ποιοι παράγοντες καθορίζουν τη ζήτηση; Οι παράγοντες που καθορίζουν τη ζήτηση είναι κυρίως δημογραφικοί. Τα τελευταία δύο χρόνια ο πληθυσμός της Κύπρου αυξήθηκε κατά πολύ, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και των κινήτρων που παραχωρήθηκαν για μετεγκατάσταση εταιρειών στη χώρα μας. Παρόλο

που θα ανέμενε κανείς οι οικονομικοί δείκτες και τα ψηλά επιτόκια να επηρεάσουν αρνητικά τη ζήτηση, λόγω του ότι οι περισσότεροι ξένοι αγοραστές είναι υψηλά αμειβόμενοι ή υψηλής οικονομικής τάξης, δεν αγοράζονται ακίνητα με δανεισμό. Συνεπώς, δεν έχουν επηρεαστεί

από την αύξηση του πληθωρισμού και από τα ψηλά επιτόκια. Θα πρέπει όμως στο σημείο αυτό να σημειώσουμε πως η ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχει συμβάλει σημαντικά

σε ό,τι αφορά τη ζήτηση, αφού αυξάνεται ο

αριθμός των φοιτητών που σπουδάζουν πλέον

στην Κύπρο. Οι φοιτητές και οι ξένοι εργαζόμενοι έχουν δημιουργήσει ένα κοκτέιλ υψηλής ζήτησης που, σε συνδυασμό με τη μειωμένη προσφορά, έχουν ωθήσει τις τιμές των ακινήτων προς τα πάνω όσον αφορά την αγορά και κυρίως την ενοικίαση.

Πόσο σας ικανοποιεί το επενδυτικό ενδιαφέρον ντόπιων αλλά και ξένων αγοραστών;

Η εξωγενής ζήτηση, για τους λόγους που αναφέραμε και πιο πάνω, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ. Σίγουρα αυτή η εξέλιξη μας αφήνει ικανοποιημένους, λόγω της εισροής ξένου χρήματος στην κυπριακή αγορά, της αύξησης επενδύσεων και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Ωστόσο, μας προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι η μεγάλη εξωγενής ζήτηση, και ειδικά σε ορισμένες περιοχές, έχει αυξήσει τις τιμές των ακινήτων σε τέτοιο βαθμό που να τις

καθιστά απρόσιτες για τους συμπολίτες μας.

Εκτιμούμε πως αν δεν ληφθούν σύντομα μέτρα

δεν θα αργήσουμε να δούμε άστεγους για

πρώτη φορά στην Κύπρο.

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας σε σχέση με

τις τιμές των ακινήτων στην Κύπρο; Ανα -

μένετε περεταίρω αύξηση των τιμών ή

σταθεροποίηση της αγοράς;

Προσωπικά, πιστεύω ότι στις παραλιακές πόλεις

θα συνεχιστεί η αυξανόμενη ζήτηση, η οποία

θα οδηγήσει σε μια μικρή αύξηση των αξιών

στα διαμερίσματα και στις κατοικίες που δεν θα

υπερβαίνει τις €475.000, δηλαδή το μέγιστο

ποσό για να επωφεληθεί κάποιος τον μειωμένο

ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία. Μέχρι τώρα στις

παραλιακές πόλεις είχαμε σημαντικές αυξή -

σεις στις πωλήσεις των ακινήτων, πράγμα που

υποδηλώνει ότι δεν θα υπάρχει συσσωρευμένη

προσφορά για να μειώσει τις αξίες. Θεωρώ

ότι η μεγαλύτερη αύξηση θα παρατηρηθεί στη

Λεμεσό, πόλη που κατέχει τα σκήπτρα στις

πωλήσεις με πέραν του 35% των πωλήσεων

παγκύπρια. Αντιθέτως, η μεγάλη ζήτηση θα

ωθήσει τις τιμές πιο ψηλά. Από την άλλη, στη Λευκωσία θα παρατηρηθεί σταθεροποίηση τόσο

στη ζήτηση όσο και στις αξίες των ακινήτων.

Σχετικά με τα άλλα είδη ακινήτων, εκτιμούμε ότι

η πορεία τους θα είναι διαφορετική. Τα γεωρ -

γικά ακίνητα θα υποστούν περαιτέρω πίεση, λόγω της μεγάλης προσφοράς που αναμένεται

να αυξηθεί, οι γραφειακοί χώροι κατηγορίας

Α΄ θα διατηρήσουν τις ψηλές μισθωτικές τους

αξίες ενώ οι κεφαλαιουχικές αξίες θα παρα -

μείνουν σταθερές. Τα επενδυτικά ακίνητα θα

δεχθούν πιέσεις, αφού εξαιτίας των ψηλών επι -

τοκίων οι αποδόσεις που ψάχνουν οι επενδυτές

είναι ψηλότερες και αναλόγως μειώνονται οι

αξίες.

ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΌΤΙ Η ΠΌΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΔΌΤΗΣΕΩΝ ΜΠΌΡΕΙ ΝΑ ΛΥΣΕΙ ΤΌ ΠΡΌΒΛΗΜΑ, ΠΑΡΑ ΜΌΝΌ ΤΌ ΑΜΒΛΥΝΕΙ. ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΝΑΣ ΕΝΙΑΙΌΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΌΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ, ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΌΣΦΌΡΑΣ ΣΕ ΣΥΝΤΌΜΌ ΧΡΌΝΙΚΌ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΣΩ ΠΌΛΕΌΔΌΜΙΚΩΝ ΚΑΙ

ΌΡΌΛΌΓΙΚΩΝ ΚΙΝΗΤΡΩΝ.

ΌΛΙΤΙΚΕΣ ΌΠΩΣ BUILD TO RENT, ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ

ΙΝΙΣΗ ΜΕ ΣΚΌΠΌ ΤΗΝ

ΌΙΚΙΑΣΗ, ΕΠΙΔΌΤΗΣΗ

ΕΠΙΤΌΚΙΩΝ ΓΙΑ ΑΓΌΡΑ

ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΌΙΚΙΑΣ, ΑΥΞΗΣΗ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΔΌΜΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ ΠΌΥ ΘΑ ΓΙΝΌΥΝ ΤΑ ΕΠΌΜΕΝΑ ΔΥΌ ΧΡΌΝΙΑ, ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΑΧΙΣΤΩΝ

ΑΠΑΙΤΌΥΜΕΝΩΝ ΕΜΒΑΔΩΝ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΜΌΝΑΔΑ Κ.Α

προσφοράς σε σύντομο χρονικό διάστημα μέσω πολεοδομικών και φορολογικών κινήτρων. Πολιτικές όπως Build to Rent, κίνητρα για ανακαίνιση με σκοπό την ενοικίαση, επιδότηση επιτοκίων για αγορά πρώτης κατοικίας, αύξηση συντελεστή δόμησης για αναπτύξεις που θα γίνουν τα επόμενα δύο χρόνια, μείωση των ελάχιστων απαιτούμενων εμβαδών για κάθε μονάδα κ.ά. Για τις πιο πάνω προτάσεις έχουμε ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο είναι στη διάθεση της Κυβέρνησης και της Βουλής για επεξήγηση και υλοποίησή τους.

ΚΥΡΙΑΡΧΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Ποιες είναι οι κυρίαρχες τάσεις στον τομέα των ακινήτων; Σήμερα παρατηρούνται, σε σχέση με το παρελθόν, ανέγερση μικρότερων κατοικιών φιλικές προς το περιβάλλον και αυτοματοποιημένα κτήρια. Όσον αφορά τα γραφεία, εντοπίζεται στροφή προς την πράσινη ανάπτυξη, κάτι που επιζητούν οι θεσμικοί επενδυτές και οι ενοικιαστές.

Πώς θα είναι τα κτήρια του μέλλοντος; Τα κτήρια του μέλλοντος θα ακολουθήσουν τις πιο κάτω τάσεις με γνώμονα την έξυπνη τεχνολογία, τον βιοκλιματικό σχεδιασμό και τα αυτοματοποιημένα συστήματα. Αναμένεται να είναι ενεργειακά αποδοτικά, με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επίσης, θα σχεδιάζονται με τρόπο που να επιτρέπει την εύκολη αλλαγή χρήσης και διαμόρφωσής τους, ώστε να προσαρμόζονται στις μελλοντικές ανάγκες. Ακόμη, θα δοθεί έμφαση στον σχεδιασμό κτηρίων τα οποία θα στοχεύουν στην υγεία και στην ευεξία των κατοίκων με καλύτερη ποιότητα εσωτερικού αέρα, φυσικό φωτισμό, βελτιωμένη ακουστική απόδοση, ενσωμάτωση φυτών και προώθηση της φυσικής δραστηριότητας.

ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΣ

Η Κύπρος βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με

το πρόβλημα της προσιτής στέγασης. Πολ -

λοί νέοι συμπολίτες μας δυσκολεύονται να

αγοράσουν ακίνητο ή ακόμα και να ενοικι -

άσουν. Ποιες οι εισηγήσεις σας για αντιμε -

τώπιση του προβλήματος;

Δυστυχώς, η μεγάλη ανάπτυξη και η εξωγε-

νής ζήτηση δημιουργούν σοβαρά προβλήματα

στους νέους μας, ως προς τη διαδικασία εξεύρεσης προσιτής στέγης είτε για αγορά είτε

για ενοίκιο. Δεν πιστεύω ότι η πολιτική των

επιδοτήσεων μπορεί να λύσει το πρόβλημα, παρά μόνο το αμβλύνει. Χρειάζεται ένας ενιαίος στρατηγικός σχεδιασμός, για αύξηση της

Ως πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Ακινήτων Κύπρου ποιες είναι οι βασικές σας προτεραιότητες;

Βασική προτεραιότητά μου, ως πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων, είναι η μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη εμπλοκή του κλάδου μας στη διαμόρφωση πολιτικών, οι οποίες έχουν να κάνουν κυρίως με την άμβλυνση προβλημάτων που ταλανίζουν τους συμπολίτες μας. Προβλήματα, όπως η στέγαση, πεπαλαιωμένες νομοθεσίες, οι οποίες έχουν να κάνουν κυρίως με το Κτηματολόγιο και γενικότερα εισηγήσεις για βελτίωση της Κτηματαγοράς στην Κύπρο, η οποία είναι ένας

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΙΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ

από τους σημαντικότερους πυλώνες της οικονομίας. Ακόμη, ανάμεσα στις προτεραιότητές μας είναι να διασφαλίσουμε μέσω σεμιναρίων τη συνεχή εκπαίδευση των συναδέλφων μας, ώστε να προσφέρουν καλύτερες και πιο αξιόπιστες

υπηρεσίες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια, κατά γενική ομολογία, έχουν βελτιωθεί πολύ. Μάλιστα, ως συμβούλιο, προστατεύουμε τα συμφέροντα των συναδέλφων μας. Το επάγγελμά μας, αν και είναι από τα σημαντικότερα επαγγέλ-

ματα στην οικονομία, λόγω του ότι μέσω των εκτιμήσεών μας παρέχονται δάνεια προς τους συμπολίτες μας αλλά και προς τις εταιρείες για ανάπτυξη ακινήτων και μεγάλων επενδύσεων, οι αμοιβές είναι πολύ χαμηλές σε σχέση με την υπηρεσία που προσφέρεται και το ρίσκο το οποίο αναλαμβάνουν οι επαγγελματίες, κάτι που αναγνωρίζει και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει ο κλάδος των εκτιμητών ακινήτων;

Εκτός από τις χαμηλές αμοιβές που αναφέραμε

και πιο πάνω, ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα

το οποίο δυσκολεύει κατά πολύ το επάγγελμά

μας είναι η ελλιπής πρόσβαση που έχουμε στα

Δημαρχεία, στο Κτηματολόγιο και στην Πολεοδομία. Ως επαγγελματίες του τομέα θα έπρεπε

να έχουμε πρόσβαση, να μας δίνονται περισσό -

τερες πληροφορίες, ώστε να διεκπεραιώνουμε

την εργασία μας πιο σωστά και να προσφέρουμε στον πελάτη μας πιο εμπεριστατωμένη και εξακριβωμένη υπηρεσία.

Ποιες προοπτικές παρουσιάζει το επάγγελμα του εκτιμητή ακινήτων; Το επάγγελμα του εκτιμητή ακινήτων παρουσιάζει αρκετές προοπτικές, καθώς ο τομέας αναπτύσσεται και εξελίσσεται ενώ υπάρχει συνεχής ζήτηση για αγορά ακινήτων. Επιπρόσθετα, εκτιμήσεις απαιτούνται λόγω νομοθετικών ρυθμίσεων και κανονισμών. Παρόλα αυτά, αναπτύσσονται αυτοματοποιημένα συστήματα για εκτιμήσεις ακινήτων, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις μελλοντικά δύνανται να αντικαταστήσουν τον ρόλο του εκτιμητή. Στην Κύπρο θεωρώ ότι αυτό είναι επικίνδυνο, εξαιτίας της ιδιομορφίας των ακινήτων και της κτηματαγοράς, μιας και αποτελείται από ετερογενή ακίνητα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι εκτιμητές να εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα και έτσι τις περισσότερες φορές θα καταλήγουν σε παραπλανητικά αποτελέσματα.

υστερούμε ως χώρα σε αναπτυξιακά έργα, αλλά η

προβάλλει προκλήσεις στην προσέλκυση ξένων επενδυτών».

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΑΝΑΓΙΩΤΟΣ

Ησυμβολή του κλάδου των ακινήτων στην οικονομία της Κύπρου είναι σημαντική και πολύπλευρη, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στο The Golden List of Real Estate ο Διοικητικός Σύμβουλος,

Επικεφαλής του Τομέα των Ακινήτων και Ανάπτυξης

Γης, KPMG Limited, Xριστόφορος Αναγιωτός. Όπως

εξηγεί, η ΑΠΑ (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) του

κλάδου φτάνει περί τα €3.5 δις ενώ εργοδοτεί πέραν

των 44 χιλιάδων ατόμων, που αντιστοιχούν σε πέραν

του 10% του εργάσιμου πληθυσμού.

Ποια είναι η αποτίμησή σας για τον τομέα των ακινήτων μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2023;

Ποιες οι προβλέψεις σας μέχρι το τέλος του έτους;

Ο τομέας των ακινήτων παρουσίασε θετική ανάπτυξη

κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας υπήρξε αύξηση στα πωλητήρια έγγραφα κατά 23%, συγκριτικά με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2022. Τα διάφορα γεωπολιτικά γεγονότα στη γύρω περιοχή, π.χ. πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, σε συνδυασμό με τη σχετικά ικανοποιητική οικονομική πορεία

της χώρας, έχουν συμβάλει στην αύξηση της ζήτησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, πάρα τα αυξημένα δανειστικά

επιτόκια και τις αυξημένες τιμές που παρατηρούνται

τα τελευταία χρόνια σε όλες τις επαρχίες, η αυξημένη

ζήτηση φαίνεται πως θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι

ΗΣΕΙ ΝΕΑ

Α ΜΟΝΤΕΛΑ, ΝΑ

ΩΣΕΙ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ

Ν, ΝΑ ΑΥΞΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ, ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ

ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΚΑΙ

ΒΕΛΤΙΩΣΕΙ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ

το τέλος του χρόνου, καθώς το ενδιαφέρον εκ μέρους

των επενδυτών, τόσο εγχώριων όσο και διεθνών, διατηρείται. Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό

της ζήτησης ακινήτων προέρχεται από ξένους, περί

το 47% για το πρώτο εξάμηνο του 2023 (+24% από

το 2022), κάτι που ενισχύει τις προσδοκίες μας για

την αύξηση της ζήτησης μέχρι το τέλος του τρέχοντος

έτους.

Ποια είναι η συνεισφορά του τομέα των ακινή-

των και γενικότερα του κατασκευαστικού κλά-

δου στην

είναι σημαντική και πολύπλευρη. Ο τομέας αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες της κυπριακής οικονομίας, καθώς η ΑΠΑ (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) του κλάδου φτάνει περί τα €3.5 δις ενώ εργοδοτεί πέραν των 44 χιλιάδων ατόμων, που αντιστοιχούν σε πέραν του 10% του εργάσιμου πληθυσμού.

Η συνεχής αύξηση του πληθωρισμού έχει επηρεάσει όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας. Ποια ήταν η επίδραση στον τομέα των ακινήτων; Η αύξηση της πληθωριστικής πίεσης έχει οδηγήσει σε παράλληλη αύξηση του κόστους ζωής. Αναπόφευκτα, ο τομέας των ακινήτων δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από την αύξηση στο κόστος των πρώτων υλών, του εργατικού δυναμικού και γενικότερα των λειτουργικών εξόδων. Αυτό έχει επηρεάσει την ανάπτυξη κάποιων κατασκευαστικών έργων και έχει οδηγήσει σε παράλληλη αύξηση των τιμών αγοράς κατοικιών και εμπορικών ακινήτων. Επίσης, η νομισματική πολιτική που ακολουθείται από όλες τις κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις με την αύξηση των επιτοκίων, ώστε να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός, συγκρατεί σαφώς την ανάπτυξη. Τα αυξημένα δανειστικά επιτόκια λειτουργούν ως μοχλός μείωσης, τόσο για τη ζήτηση ακίνητων όσο και για την προσφορά. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η επίδραση της πληθωριστικής πίεσης στον τομέα των ακινήτων διαφέρει ανάλογα με την περιοχή και τον τύπο του ακινήτου. Παρόλα αυτά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η ζήτηση και οι συναλλαγές για ακίνητα παρουσιάζουν αυξητική τάση (στοιχεία Ιουλίου 2023).

ΕΠΑΝΑΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΖΩΝΩΝ

Η Κύπρος βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με το πρόβλημα της προσιτής στέγασης. Πόσο σας ανησυχεί αυτή η κατάσταση και ποιες οι εισηγήσεις σας για αντιμετώπιση του προβλήματος; H έλλειψη προσιτής στέγασης στην Κύπρο είναι ένα διαχρονικό κοινωνικό πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια έγινε εντονότερο, εξαιτίας της αύξησης των τιμών. Σίγουρα, η αυξημένη ζήτηση που παρουσιάζεται από ξένους για οικιστικά ακίνητα σε κάποιες περιοχές/ επαρχίες, δημιουργεί περεταίρω ανισότητες, όπως στην πόλη της Λεμεσού όπου οι τιμές, τόσο για αγορά όσο και για ενοίκιο, είναι συγκρίσιμες με μεγαλουπόλεις του εξωτερικού. Κατά καιρούς έχουν γίνει διάφορα βήματα από τις κυβερνήσεις μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών για εξομάλυνση του προβλήματος. Πλέον, επιβάλλεται να ληφθούν δραστικά μέτρα, όπως ο επαναχαρακτηρισμός πολεοδομικών ζωνών και η παροχή περισσότερων κινήτρων προς ιδιώτες του κλάδου για αύξηση της προσφοράς.

Ποιες είναι σήμερα οι κυρίαρχες τάσεις στον

τομέα των ακινήτων;

Τα οικιστικά ακίνητα είναι το προτιμότερο είδος ακι

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

«Δεν

έλλειψη κάποιων υποδομών

νήτων σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της KPMG Κύπρου, «Real Estate Report – The Insights 12th edition». Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζονται

στην έκθεση για το πρώτο τρίμηνο του 2023, τα οικιστικά ακίνητα έχουν καταγράψει τον μεγαλύτερο όγκο πράξεων, σε σύγκριση με άλλα είδη ακινήτων για το 2023. Επιπλέον, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στα εμπορικά ακίνητα και συγκεκριμένα στους γραφειακούς χώρους, που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση ιδιαίτερα από ξένους επενδυτές, παρά τις

προβλέψεις κατά την «COVID εποχή». Το φαινόμενο

αυτό, βεβαίως, είναι πιο έντονο σε συγκεκριμένες επαρχίες, όπου παρατηρούμε ξένες εταιρείες να

δραστηριοποιούνται.

Σε ποια νέα έργα ανάπτυξης θα πρέπει να δοθεί έμφαση για προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδύσεων;

Δεν θεωρώ ότι υστερούμε ως χώρα σε συγκεκριμένα αναπτυξιακά έργα. Έχουμε μεγάλες και σύνθετες αναπτύξεις από μαρίνες, ξενοδοχεία υψηλών προδιαγραφών και εμπορικά ακίνητα.

Εκείνο που λαμβάνουμε ως μήνυμα από την αγορά, που δυσκολεύει την προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδύσεων, είναι η έλλειψη υποδομών. Όταν αναφερόμαστε στην έλλειψη υποδομών δεν εννοούμε μόνο τους δρόμους αλλά και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τη συνδεσιμότητα της Κύπρου, τις εκπαιδευτικές μας υποδομές, την αποδοτικότητα του δικαστικού συστήματος καθώς και την αποτελεσματικότητα των διάφορων κυβερνητικών/δημόσιων υπηρεσιών, που θα υποβοηθήσουν και θα απλοποιήσουν τις διαδικασίες για ξένες επενδύσεις.

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Πόσο επηρεάζει τον κλάδο των ακινήτων και των κατασκευών η τεχνολογία; Η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και ο τομέας των ακινήτων και των κατασκευών δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από την αυξημένη ανάγκη χρήσης της. Όπως σε όλους τους κλάδους/τομείς, έτσι και στον τομέα των ακινήτων και των κατασκευών σκοπός της τεχνολογίας είναι η αύξηση της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητάς του καθώς και η απλοποίηση της καθημερινότητάς μας. Η ψηφιακή μετάβαση είναι σημαντική για όλα τα επαγγέλματα του κλάδου, διότι μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς, στις προσδοκίες των πελατών και να δημιουργήσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.

Το proptech είναι ένας νέος όρος που κυριαρχεί στο Real Estate. Τι εννοούμε ακριβώς με τον όρο αυτό, ποια είναι τα οφέλη και πώς θα επηρεάσει ή θα διαμορφώσει την κυπριακή αγορά ακινήτων; Το Proptech είναι μια ορολογία που αναφέρεται στην τεχνολογία σχετικά με τα ακίνητα. Μπορεί να περιλαμβάνει οποιοδήποτε ψηφιακό εργαλείο ή υπηρεσία, που βοηθά τους επαγγελματίες που ασχολούνται με τον τομέα (εργολάβους, επενδυτές, αγοραστές, πωλητές, ενοικιαστές, διαχειριστές) να βελτιστοποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο αγοράζουν, πωλούν, ερευνούν, εμπορεύονται και διαχειρίζονται ακίνητα. Το Proptech θεωρείται μια κινητήριος δύναμη στον τομέα των ακινήτων, καθώς μπορεί να δημιουργήσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα, να βελτιώσει την εμπειρία των πελατών, να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα, να μειώσει το κόστος και τους κινδύνους και να βελτιώσει τη βιωσιμότητα και τον κοινωνικό αντίκτυπο.

Πόσο έτοιμοι είναι οι επαγγελματίες του κλάδου στην Κύπρο να εφαρμόσουν νέες και καινοτόμες τεχνολογίες;

Οι επαγγελματίες του τομέα των ακινήτων έχουν διαφορετικά επίπεδα ετοιμότητας στο να ενσωματώσουν νέες τεχνολογίες στις δράσεις τους. Τα πιο συνηθισμένα εργαλεία που φαίνεται να χρησιμοποιούνται είναι αυτά της περιήγησης ακίνητων, της διαχείρισης και τα συστήματα αυτοματισμών, σύμφωνα και με την τελευταία παγκόσμια έκθεση της KPMG, «Real Estate Innovation Overview 2022». Τα κύρια εμπόδια στην υιοθέτηση της τεχνολογίας είναι το κόστος, η έλλειψη δεξιοτήτων και η κουλτούρα τον οργανισμών. Πιστεύω ότι και στην Κύπρο έχουμε μια παρόμοια εικόνα με προσωπική εκτίμησή μου ότι οι νεότεροι επαγγελματίες του τομέα, χωρίς να αποκλείω και τους παλαιότερους, προσπαθούν να αγκαλιάσουν τις τάσεις της εποχής.

ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΑ ESG ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Ενσωματώνοντας τις αρχές ESG στις στρατηγικές και στις δραστηριότητές τους, οι εταιρείες ακινήτων μπορούν

να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να συμβάλουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον προς όφελος όλων.

ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΚΑΠΝΙΣΗ

SENIOR MANAGER, DEAL ADVISORY, KPMG LIMITED ΤΟ ΚΟΜΜΆΤΙ

Τα κριτήρια ESG είναι ένα σύνολο περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση συντελεστών, που μετρούν τη βιωσιμότητα και τον ηθικό αντίκτυπο ενός οργανισμού ή μιας

επένδυσης. Τα ESG είναι σημαντικά για τον τομέα των ακινήτων, καθώς αντιπροσωπεύουν περίπου

το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, το 30% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσης πόρων. Ο τομέας επηρεάζει, επίσης, την ποιότητα ζωής, την υγεία, την ευημερία και τις οικονομικές ευκαιρίες εκατομμυρίων ανθρώπων

που ζουν, εργάζονται, ψωνίζουν και ταξιδεύουν.

Παράλληλα, επηρεάζει τη διακυβέρνηση και τη

ρύθμιση της χρήσης γης, τον πολεοδομικό σχεδιασμό, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, τη φορολογία και

τις δημόσιες υπηρεσίες.

ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ

ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ESG

Τα κριτήρια ESG είναι σημαντικά για τις εταιρείες

ακινήτων, για να βελτιωθεί η φήμη και η αξία της

κυβέρνηση στους πελάτες, στους υπαλλήλους, στους επενδυτές και στις ρυθμιστικές αρχές. Γενικότερα, τα κριτήρια ESG είναι ζωτικής σημασίας για τις εταιρείες ακινήτων για τον μετριασμό των κινδύνων, τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, την προσέλκυση επενδυτών, τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς και την ικανοποίηση των προσδοκιών των διαφόρων ενδιαφερομένων μερών. Ενσωματώνοντας τις αρχές ESG στις στρατηγικές και στις δραστηριότητές τους, οι εταιρείες ακινήτων μπορούν να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να συμβάλουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον προς όφελος όλων.

TA ESG ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

REAL ESTATE

Αν και διαφαίνεται ως ένα απομακρυσμένο σενάριο, πιστεύω ότι οι κυπριακές εταιρείες ακινήτων μπορούν να υιοθετήσουν τα κριτήρια ESG και να ενσωματώσουν αειφόρες πρακτικές στη λειτουργία τους. Καταγράφεται μια αυξημένη τάση για την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG σε παγκόσμιο επίπεδο και αναμένεται ότι σύντομα θα υπάρχουν και νομοθετικές ρυθμίσεις, πέραν των διάφορων πρωτοβουλιών που παρατηρούνται. Παρά το γεγονός ότι η υιοθέτηση των κριτηρίων ESG μπορεί να διαφέρει μεταξύ εταιρειών, υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους οι κυπριακές εταιρείες ακινήτων

αυτές τις αρχές. Για παράδειγμα, σε σχέση με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, οι εταιρείες ακινήτων μπορούν να επικεντρωθούν στην ενσωμάτωση φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών στα έργα τους. Αυτές οι πρακτικές περιλαμβάνουν την εφαρμογή ενεργειακά αποδοτικών τεχνικών κατασκευής, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την προώθηση μέτρων εξοικονόμησης νερού και την ενσωμάτωση βιώσιμων υλικών. Επιπρόσθετα, οι εταιρείες ακινήτων μπορούν να διερευνήσουν την απόκτηση πιστοποιήσεων

πράσινης κατασκευής, όπως LEED ή BREEAM, για να επιδείξουν τη δέσμευσή τους στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Οι εταιρείες ακινήτων είναι σε θέση να επιδιώξουν τη δημιουργία κοινωνικού αντικτύπου μέσω διάφορων πρωτοβουλιών. Δύνανται να προωθήσουν την κοινωνική συνοχή και την αειφορία μέσω της υιοθέτησης πρωτοβουλιών για την υγεία, την εκπαίδευση, την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος. Στο κομμάτι της «Διακυβέρνησης»

οι εταιρείες ακινήτων μπορούν να διασφαλίσουν ότι λειτουργούν με διαφάνεια, ευθύνη και ηθική.

Μια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να λαμβάνουμε

υπόψη όταν μιλάμε για το ESG είναι το ανθρώπινο

δυναμικό, οι επαγγελματίες που ασχολούνται με

το αντικείμενο αυτό. Οι γνώσεις και οι δεξιότητες

σχετικά με τα κριτήρια ESG εξελίσσονται συνεχώς,

καθώς η αειφορία και η κοινωνική ευθύνη γίνονται όλο και πιο σημαντικές πτυχές των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Σε πολλές περιπτώσεις οι επαγγελματίες, με εξειδίκευση στα πεδία της αειφορίας, της περιβαλλοντικής διαχείρισης, των κοινωνικών επιπτώσεων και της διακυβέρνησης, μπορούν να παρέχουν την αναγκαία εμπειρογνωμοσύνη για την υιοθέτηση αυτών των κριτηρίων. Ωστόσο, είναι ευθύνη των επαγγελματιών να βρίσκονται σε εγρήγορση, να ενημερώνονται και να εξελίσσονται παράλληλα με όλες τις αλλαγές αναφορικά με τα κριτήρια ESG. Είναι σημαντικό για τις κυπριακές εταιρείες ακινήτων να αναγνωρίσουν τη σημασία των κριτηρίων ESG και να επενδύσουν στην ανάπτυξη και στην εκπαίδευση του προσωπικού τους, για την κατανόηση και την εφαρμογή των αρχών του ESG. Μέσω συνεχούς κατάρτισης και επιμόρφωσης οι εταιρείες μπορούν να επιτύχουν την απαραίτητη εμπειρογνωμοσύνη, για να αναπτύξουν και να υλοποιήσουν αποτελεσματικές πρακτικές ESG. Στην KPMG Κύπρου έχουμε μια εξειδικευμένη ομάδα, που ασχολείται με θέματα ESG και παρέχει διάφορες υπηρεσίες και εκπαιδευτικά σεμινάρια επί του θέματος.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Τα οφέλη από την εφαρμογή ESG ποικίλουν. Σε περιβαλλοντικό επίπεδο, τα κριτήρια ESG προάγουν τη διατήρηση των φυσικών πόρων, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την προστασία της βιοποικιλότητας και την αειφορική χρήση των ενεργειακών πόρων. Αυτό συμβάλλει στη διατήρηση του περιβάλλοντος και στη μείωση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Σε κοινωνικό επίπεδο, τα κριτήρια ESG εστιάζουν στη δημιουργία κοινωνικού αντικτύπου, στην προώθηση της ισότητας, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στην κοινωνική συνοχή.

Οι εταιρείες που ενσωματώνουν τα κριτήρια αυτά στην επιχειρηματική τους στρατηγική προάγουν την ίση μεταχείριση των εργαζομένων, την πολυπολιτισμικότητα, την ασφάλεια και την υγεία στον εργασιακό χώρο καθώς και την ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων. Το κομμάτι της διακυβέρνησης αποτελεί θεμέλιο λίθο για τα κριτήρια ΕSG και την αειφόρο ανάπτυξη. Οι αρχές διακυβέρνησης του ESG προάγουν τη διαφάνεια, την υπευθυνότητα και την ηθική λειτουργία των επιχειρήσεων. Αυτό διασφαλίζει την ενδυνάμωση των εταιρικών δομών, την ανεξαρτησία των εποπτικών μηχανισμών και την εύλογη διαχείριση των συμφερόντων των ενδιαφερομένων μερών. Γενικότερα, τα κριτήρια ESG συμβάλλουν στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, στην ανάπτυξη επιχειρηματικών μοντέλων που λαμβάνουν υπόψη τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς και στη δημιουργία ευκαιριών για την ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

ΙΚΙΣΜΏΝ:

ΔΥΌ ΠΡ Ό ΚΛ Η ΣΕΙΣ

Η συμπεριληπτική ανάπτυξη των

πόλεων και κατ’ επέκταση των

ακινήτων στην Κύπρο αντιμετωπίζει

αυξανόμενους κινδύνους, εξαιτίας

της διαχρονικής αδυναμίας του

κράτους να συντονίσει μικρές και μεγάλες στρατηγικές και να δώσει λύσεις σε εύλογο χρόνο.

ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΒΥΡΩΝΑ ΙΩΑΝΝΟΥ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤ Η ΚΑΘΗΓΗΤ Η ΣΤΟ

ΤΜ Η ΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟ ΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚ Ω Ν ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜ Ι ΟΥ FREDERICK

Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΑΠΟΨΗ

ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ

ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΔΕΝ

ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝ, ΑΝ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ

ΔΕΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙ ΣΟΒΑΡΗ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

ΓΙΑ ΜΑΖΙΚΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΟΥ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΣΑΙΑ ΚΑΙ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ, ΟΠΩΣ ΠΡΑΤΤΟΥΝ

ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ

περισσότερος κόσμος έχει συνδέσει

τη βιώσιμη ανάπτυξη με την πράσινη

ανάπτυξη, με κτήρια και πόλεις που

έχουν χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα

καθώς και έξυπνες και πράσινες

τεχνολογίες, οι οποίες μειώνουν τις εκπομπές

ρύπων και εξοικονομούν περιβαλλοντικούς πόρους.

Σε έναν βαθμό αυτό είναι ορθό, ωστόσο, η έμφαση

που δίνεται στον περιβαλλοντικό πυλώνα έμμεσα

στρέφει την προσοχή μακριά από μια ιδιαίτερα

σημαντική παράμετρο της αειφορίας, τη συμπερί-

ληψη (inclusion).

Ο Παγκόσμιος Στόχος 11 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

καθώς και η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

για το Νέο Ευρωπαϊκό Μπαουχάους περιλαμβάνουν

τη λέξη συμπερίληψη σε πρώτη και εμφαντική προτεραιότητα. Η συμπερίληψη μοιάζει ως η μετεξέλιξη

της συνοχής (cohesion), που υπήρξε παραδοσιακά

η λέξη κλειδί για την ευρωπαϊκή οικονομική και

κοινωνική

μια κοινωνία, οι επιμέρους ομάδες και τα σύνολά της εξακολουθούν να είναι ικανοποιημένα από το επίπεδο ζωής τους, τόσο μια οικονομία μπορεί να έχει σταθερή και συνεχή ανάπτυξη. Ειδικότερα, όσο αφορά στα ακίνητα, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί μια σταθερή και συνεχής ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων, εφόσον τμήματα του πληθυσμού δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές καθημερινές ανάγκες και σταδιακά τίθενται στο περιθώριο.

Το δομημένο περιβάλλον της Κύπρου υπήρξε ιστορικά συμπεριληπτικό, εντούτοις, δύο σημαντικές παράμετροι δημιουργούν σήμερα απειλές. Πρόκειται για το στεγαστικό πρόβλημα και το κυκλοφοριακό ή το ζήτημα της κινητικότητας.

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Η απουσία προσιτής στέγης δεν κάνει απλά ένα τμήμα του πληθυσμού να συμπιέζεται και να περιθωριοποιείται αλλά στερεί από τις επιχειρήσεις την πρόσβαση σε παραγωγικό εργατικό δυναμικό. Παράλληλα, αποκλείει από την αγορά ακινήτων μια μεγάλη κατηγορία δυνητικών αγοραστών ή ενοικιαστών. Πολλές επιχειρήσεις, μεταξύ αυτών και εταιρείες κατασκευής και διαχείρισης ακινήτων,

ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚ Η

ΒΙΏΣΙΜΗ

ΑΝ Α ΠΤΥΞΗ

ΠΌΛΕ Ώ Ν ΚΑΙ Ό

αδυνατούν σήμερα, λόγω της δυσκολίας εξεύρεσης στέγης, να εργοδοτήσουν το κατάλληλο προσωπικό στις τοποθεσίες που το χρειάζονται. Το 2019 με εισήγηση του τότε Υπουργού Εσωτερικών υιοθετήθηκαν, μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, τα Ειδικά Στεγαστικά Κίνητρα που παρείχαν γενναιόδωρο συντελεστή δόμησης, μείωση των ελάχιστων εμβαδών διαμερισμάτων, ακόμα και μείωση των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης. Διευκολύνσεις που σε άλλες περιπτώσεις οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης θα αναζητούσαν διακαώς. Κι όμως, τα κίνητρα αυτά δεν αξιοποιήθηκαν, δεν υπήρξε ενδιαφέρον, δεν έγιναν ουσιαστικές πιέσεις για διόρθωση ή βελτίωσή τους αλλά ούτε

έχουν διερευνηθεί οι λόγοι που δεν είναι ελκυστικά.

Ενδεχομένως, επειδή οι μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης γης εστιάζουν κυρίως στα πολυτελή ακίνητα και

δεν υπάρχει, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, έντονο ενδιαφέρον για ιδιωτικά προγράμματα στέγασης για

τα μεσαία και τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα.

Η δική μας άποψη είναι ότι οι πολιτικές που προτείνονται για το στεγαστικό δεν έχουν κανένα μέλλον, αν το κράτος δεν εξασφαλίσει σοβαρή χρηματοδότηση για μαζικά στεγαστικά προγράμματα, τα οποία θα απευθύνονται στα μεσαία και στα χαμηλότερα στρώματα, όπως πράττουν για δεκαετίες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

Το ζήτημα της βιώσιμης κινητικότητας και της ελά-

φρυνσης του κυκλοφοριακού προβλήματος στην

Κύπρο είναι ακόμα πιο πολύπλοκο από το στεγαστικό, διότι δεν επιλύεται μόνο με την αύξηση των δαπανών. Το ποσοστό του πληθυσμού, που έχει άμεση και ασφαλή πρόσβαση σε δημόσια συγκοινωνία επαρκούς συχνότητας έχει οριστεί ως ο δείκτης 11.2.1. της συμπεριληπτικής βιώσιμης ανάπτυξης από τον ΟΗΕ. Έχουμε κληρονομήσει μια προβληματική πολεοδομική ανάπτυξη με χαμηλές πυκνότητες, ασύνδετα δίκτυα και μειωμένη βατότητα (walkability), που δεν ανατρέπεται εύκολα με οριζόντιες πολιτικές ή σχέδια. Πώς επηρεάζεται η αξία ενός ακινήτου, αν η καθημερινή μετακίνηση από αυτό προς υπηρεσίες και υποδομές είναι δυσχερής, ιδιαίτερα για ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, άτομα με προβλήματα κινητικότητας, έφηβοι ή φοιτητές; Πριν δύο δεκαετίες, είχα την τύχη να παρακολου-

θήσω τον βραβευμένο βρετανό πολεοδόμο Sir Peter Hall, ο οποίος προέβη σε ανάλυση της ανάπτυξης του δικτύου σταθερής τροχιάς του Λονδίνου. Επεσήμανε ότι μια νέα συγκοινωνιακή γραμμή πυκνής εξυπηρέτησης, σταθερή και διασφαλισμένη σε βάθος χρόνου, μπορεί να προσελκύσει προοδευτικά τέτοιο επενδυτικό ενδιαφέρον ανάπτυξης ακινήτων, που να δημι-

ουργήσει μια ολόκληρη νέα πόλη. Αυτό που χρειάζεται, λοιπόν, για να συντονιστεί χωρικά το επενδυτικό

ενδιαφέρον με τον συγκοινωνιακό σχεδιασμό είναι η δέσμευση του κράτους προς τους επενδυτές και την κοινωνία, ότι θα παρέχει πυκνή, μόνιμη και αποτελεσματική συγκοινωνία σε συγκεκριμένες διαδρομές και στάσεις. Τέτοιες εξασφαλίσεις δεν τις παρέχουν ως δια μαγείας κείμενα, όπως τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να καθορίζονται στα σχέδια ανάπτυξης βασικές λεωφορειακές γραμμές με δέσμευση για τις ελάχιστες συχνότητες και τις θέσεις των στάσεων ή να κατασκευαστεί τραμ (όπου ενδείκνυται) όχι για να ικανοποιήσει τη ζήτηση αλλά για να τη δημιουργήσει σε ορίζοντα π.χ. δεκαετίας. Ακόμα και στο επίπεδο των μικρών και άμεσων προτάσεων, μας διακατέχει ένας φόβος για αλλαγές, ιδιαίτερα στον δημόσιο χώρο. Παλαιότερα είχε συζητηθεί, χωρίς αποτέλεσμα, η πρόταση για αλλαγή της διάστασης των πεζοδρομίων σε τοπικά οδικά δίκτυα, από 2+2 μέτρα εκατέρωθεν του οδοστρώματος, που στην πράξη καθίστανται άβατα, σε 3+1 μέτρα. Στη μια πλευρά θα υπήρχαν δέντρα, επαρκής χώρος για τη διακίνηση πεζών ενώ θα διευθετούνταν καλύτερα υπηρεσίες, όπως οι κάδοι απορριμμάτων που σήμερα περιφέρονται άσκοπα. Η εμπειρία που είχαμε από το Ισραήλ δείχνει ότι οι πιλοτικές εφαρμογές σε επιμέρους περιοχές δίνουν τη δυνατότητα πειραματισμού και διορθώσεων στις υπό εκκόλαψη πολιτικές, αφαιρώντας το άγχος του σφάλματος, που κάνει τους δημόσιους φορείς ιδιαίτερα συντηρητικούς σε τέτοιας μορφής απλές καινοτομίες. Τα προβλήματα της στέγασης και της κυκλοφορίας έχουν κοινά χαρακτηριστικά: α) δεν μπορούν να λυθούν και τα δύο μέσα από την πρωτοβουλία και δράση ενός και μόνον υπουργείου ή φορέα β) δεν μπορούν να λυθούν και τα δύο χωρίς επίμονο και μακροχρόνιο σχεδιασμό και κυρίως χωρίς αλλαγή στον τρόπο που προτεραιοποιούνται οι κρατικές δαπάνες για έργα και προγράμματα γ) μια έξυπνη χωροταξία του εδάφους που ελέγχει η Δημοκρατία θα έδινε λύσεις, αν συνδύαζε την οργάνωση των δημόσιων μεταφορών με κίνητρα και προγράμματα δημιουργίας νέων στεγαστικών μονάδων και το αντίστροφο.

Η συμπεριληπτική ανάπτυξη των πόλεων και κατ’ επέκταση των ακινήτων στην Κύπρο αντιμετωπίζει αυξανόμενους κινδύνους, εξαιτίας της διαχρονικής αδυναμίας του κράτους να συντονίσει μικρές και μεγάλες στρατηγικές και να δώσει λύσεις σε εύλογο χρόνο. Μια αποφασιστική κρατική παρέμβαση στα δύο καίρια ζητήματα, της στέγασης και της κινητικότητας, θα διασφάλιζε, από τη μια, την ελκυστικότητα της αγοράς ακινήτων και τη συνέχιση της ροής νέων κατοίκων-αγοραστών στον τόπο μας, από την άλλη, την ισορροπία της οικονομίας και της αγοράς εργασίας αλλά κυρίως την κοινωνική ευημερία και την ποιότητα ζωής όλων.

ΚΑΤΑΛΥΤΙΚ Ο Σ

μέλλον.

Ηπρόσφατη διεθνής εκπροσώπηση

του ΕΤΕΚ και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου στο Συνέδριο και στη Γενική Συνέλευση της ACE (Architects Council of Europe) στις Βρυξέλλες

ήταν μια εξαιρετικά διαφωτιστική εμπειρία για

όλους τους συμμετέχοντες. Αρχιτέκτονες από

όλη την Ευρώπη, ακαδημαϊκοί, αξιωματούχοι

εκπρόσωποι διαφόρων οργανισμών και συλλό -

γων ενημερώθηκαν και επιμορφώθηκαν για τις σημαντικές τάσεις, πολιτικές και πρωτοβουλίες που χαράσσονται στην Ευρώπη. Μια από αυτές είναι και

το φιλόδοξο σχέδιο, γνωστό ως «New European Bauhaus» . Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία έχει

δημοσιευτεί πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Ένωση

στο πλαίσιο του «European Green Deal» το 2019, αποσκοπεί στην προώθηση της βιωσιμότητας και

της καινοτομίας στην Αρχιτεκτονική, στο σχεδιασμό

και στο δομημένο περιβάλλον, ενσωματώνοντας

τις αρχές της περιβαλλοντικής και κοινωνικής

ευθύνης σε όλες τις πτυχές του σχεδιασμού και της κατασκευής. Ακριβώς 100 χρόνια νωρίτερα, ξεκί

νησε στη Γερμανία το αρχικό κίνημα «Bauhaus», μια πρωτοποριακή σχολή σχεδιασμού, η οποία έφερε σε επαφή καλλιτέχνες, σχεδιαστές και αρχιτέκτονες για τη δημιουργία ενός νέου οράματος για το σύγχρονο σχεδιασμό. Το «Bauhaus» έδωσε έμφαση στη χρήση νέων υλικών και τεχνολογιών, στην απλότητα και στη λειτουργικότητα και είχε ως στόχο να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ τέχνης και βιομηχανίας. Το «New European Bauhaus» αποτελεί μια σύγχρονη ερμηνεία αυτών των αρχών και επιδιώκει να δημιουργήσει ένα νέο όραμα για την Αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό που θα είναι ταυτόχρονα βιώσιμο και καινοτόμο. Αποτελεί, επίσης, μέρος των ευρύτερων προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση μιας πράσινης ανάκαμψης από την πανδημία COVID-19 και για την αντιμετώπιση των επειγουσών προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της κοινωνικής ανισότητας. Με ιδεολογία βασιζόμενη σε τρεις κύριες αρχές, την Ομορφιά, τη Βιωσιμότητα και τη Συμπερίληψη, το «New European Bauhaus» δεν στοχεύει μόνο στη δημιουργία όμορφων κτηρίων αλλά και στη δημιουργία χώρων που είναι υγιείς, βιώσιμοι και χωρίς αποκλεισμούς. Η πρωτοβουλία επιδιώκει να ενσωματώσει τις αρχές της βιωσιμότητας σε όλες τις πτυχές του σχεδιασμού και της κατασκευής, από

την επιλογή των υλικών έως τον τρόπο χρήσης και διαχείρισης των κτηρίων.

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ταυτόχρονα, στοχεύει στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών κλάδων, όπως της Αρχιτεκτονικής, της Μηχανικής και του Πολεοδομικού Σχεδιασμού καθώς και μεταξύ διαφορετικών τομέων, όπως των δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και της κοινότητας των πολιτών. Συγκεντρώνοντας διαφορετικές προοπτικές και τεχνογνωσία, το «New European Bauhaus» ελπίζει να δημιουργήσει νέες ιδέες και λύσεις για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Μια από τις βασικότερες ιδέες της πρωτοβουλίας είναι αυτή της «κυκλικότητας», η οποία αναφέρεται στην έννοια της δημιουργίας ενός κλειστού κυκλικού συστήματος, στο οποίο τα απόβλητα ελαχιστοποιούνται και οι πόροι επαναχρησιμοποιούνται. Η προσέγγιση αυτή είναι απαραίτητη για την επίτευξη ενός πιο βιώσιμου και ανθεκτικού δομημένου περιβάλλοντος και αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ευρύτερη ατζέντα βιωσιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρωτοβουλία έχει ήδη προκαλέσει μεγάλο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον,

τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει δρομολογήσει μια σειρά εκδηλώσεων και διαγωνισμών, για να ενθαρρύνει τη συμμετοχή και την καινοτομία και έχει ήδη προσελκύσει ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων από όλους τους τομείς του σχεδιασμού και των κατασκευών. Ταυτόχρονα, ομάδες αρχιτεκτονικών γραφείων, προερχόμενες κυρίως από χώρες οι οποίες χαρακτηρίζονται για την υψηλή ποιότητα ζωής (UN Studio, Snøhetta, Fosters and Partners, MVRDV, Effekt και πολλές άλλες), έχουν βασίσει την σχεδιαστική τους προσέγγιση πάνω στις αρχές του «New European Bauhaus» και αντίστροφα η σχεδιαστική τους προσέγγιση έχει επηρεάσει το κίνημα αυτό. Η ιδέα των τελευταίων χρόνων για τον αρχιτέκτονα, ως τη μια και μοναδική κινητήρια δύναμη στον σχεδιασμό κτηρίων, έχει πλέον τελειώσει. Διανύουμε ένα παρόν το οποίο απαιτεί τη δημιουργία πολύτιμων συνεργιών πέραν του επαγγέλματος της Αρχιτεκτονικής, για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις του σημερινού σχεδιασμού. Ένα παρόν στο οποίο είναι αναγκαίο να επανέλθουμε στα μαθήματα και τις αρχές του παρελθόντος, για να επαναπροσδιορίσουμε τις αρχές που θα μας οδηγήσουν με επιτυχία στο μέλλον. Όσο περνάει ο χρόνος, γίνεται ακόμη πιο σαφές στην καθημερινότητά μας πόσο σημαντική είναι η εφαρμογή της έννοιας της «κυκλικότητας» και των αρχών της βιωσιμότητας σε όλες τις πτυχές του σχεδιασμού και της κατασκευής. Έχουμε την τύχη να βιώνουμε σήμερα τη στιγμή δημιουργίας ενός πρωτοποριακού κινήματος στο οποίο η Αρχιτεκτονική, αφού αποτελεί καταλυτικό ρόλο στη σύνδεση όλων αυτών των αρχών και συνεργιών, δείχνει το πόσο πολύτιμη είναι. Συνεπώς, κι εμείς, ως επαγγελματίες, οφείλουμε να γίνουμε η καθοδηγητική ακτίνα φωτός στη μετάβαση για ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον.

Η δημιουργία ενός Κεντρικού

Φορέα που θα σχεδιάζει, θα

συντονίζει και θα ελέγχει τα

ζητήματα που άπτονται της

κρατικής στεγαστικής πολιτικής

αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη

Το στεγαστικό πρόβλημα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που ταλανίζουν ιδιαίτερα τις νεότερες γενιές ανά το παγκόσμιο και στην Κύπρο. Οι τιμές των κατοικιών, ένεκα πολλών και

διαφορετικών παραγόντων (αύξηση στις τιμές των κατασκευαστικών υλικών, πληθωρισμός, αυξήσεις

στα επιτόκια κλπ), έχουν εκτοξευτεί, με αποτέλεσμα η απόκτηση κατοικίας να αποτελεί για τους περισσότερους άπιαστο όνειρο. Η κατάσταση, ως

έχει σήμερα, δεν θεωρώ ότι θα αλλάξει σύντομα. Τουναντίον, το πρόβλημα της προσιτής στέγης θα

αποτελέσει ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που θα έχουμε, ως κοινωνία, να αντιμετωπίσουμε και τα επόμενα χρόνια.

Η ανάγκη αντιμετώπισης του συγκεκριμένου προ-

βλήματος οδήγησε τις εκάστοτε κυβερνήσεις στην

εφαρμογή διάφορων μέτρων και σχεδίων, τα οποία

όμως, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, αντιμετώ-

πιζαν το πρόβλημα αποσπασματικά και μεμονωμένα

και σίγουρα όχι στην ολότητά του.

Αποτελεί πλέον κοινή θέση όλων των αρμόδιων

φορέων ότι η κρατική στεγαστική πολιτική χρήζει

εκσυγχρονισμού μέσω μιας ολοκληρωμένης στρα

τηγικής, που να απαντά στις σημερινές ανάγκες και συνθήκες. Η δημιουργία ενός Κεντρικού Φορέα, που θα σχεδιάζει, θα συντονίζει και θα ελέγχει τα ζητήματα που άπτονται της κρατικής στεγαστικής πολιτικής, αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη. Ιδιαίτερα σήμερα με τις αυξήσεις των επιτοκίων, η συμπερίληψη εργαλείων για πρόσβαση στη χρηματοδότηση με στόχο την απόκτηση στέγης υπό την ομπρέλα αυτού του Φορέα, κρίνεται ως απαραίτητη.

OΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η γενική οικονομική θεωρία αναφέρει πως οι τιμές (αγοράς, ανέγερσης ή ενοικίασης) διαμορφώνονται από τους συσχετισμούς προσφοράς και ζήτησης. Συνήθως, εάν η τιμή είναι υψηλή, μειώνεται η ζήτηση και επανέρχεται νέα ισορροπία, πιέζοντας τις τιμές προς τα κάτω. Στην περίπτωσή μας, η ζήτηση τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζει στοιχεία ανελαστικότητας, λόγω της εξωτερικής ζήτησης. Εφόσον υπάρχει ικανοποιητική προσφορά και συνθήκες ανταγωνισμού, τότε το κόστος κατασκευής έχει ουσιαστικό ρόλο

υποβάλει στον αρμόδιο Υπουργό δέσμη ανακου-

φιστικών, βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων

μέτρων, για αντιμετώπιση του προβλήματος. Τα

μέτρα αφορούν:

(α) την ενίσχυση της προσφοράς οικιστικού προϊό-

ντος το οποίο απευθύνεται στο μέσο νοικοκυριό.

(β) την οικονομική ενίσχυση της ζήτησης, με τρόπο στοχευμένο.

(γ) τη μείωση του κόστους κατασκευής.

Όλα τα πιο πάνω μέτρα έχουν τεράστια σημασία

για την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Ωστόσο, τη μεγαλύτερη επίδραση την έχουν τα

μέτρα που αφορούν στην ενίσχυση της προσφοράς, με κύριο μέτρο προς αυτή την κατεύθυνση – ανακουφιστικού χαρακτήρα μέχρι να καρποφορήσουν μεσοπρόθεσμες πολιτικές– την αξιοποίηση του υφιστάμενου κτηριακού αποθέματος. Πιο κάτω, θα αναλύσω με περισσότερη λεπτομέρεια τη συγκεκριμένη εισήγηση του Επιμελητηρίου, για τη διοχέτευση

ακινήτων που βρίσκονται σε αχρησία στην αγορά, με τη θεσμοθέτηση όχι μόνο παροχής κινήτρων στους ιδιοκτήτες για την επιδιόρθωσή τους αλλά και αντικινήτρων.

ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΚΙΝΗΤΑ ΣΕ ΑΧΡΗΣΙΑ

Πριν αποκρυσταλλώσουμε την εισήγησή μας, ζητήσαμε τη βοήθεια της ΑΗΚ, για τον εντοπισμό των

οικιών με μηδενική ή ελάχιστη κατανάλωση ηλεκτρισμού. Από τα στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει, διαφαίνεται ότι περισσότερες από 33.000 οικιστικές μονάδες παραμένουν σε αχρησία και εκτός αγοράς. Εάν αναλογιστούμε ότι αυτές οι μονάδες

αποτελούν το 8% του οικιστικού αποθέματος της

χώρας μας, αντιλαμβανόμαστε όλοι πόσο σημαντικό

και ωφέλιμο θα ήταν αυτές να μπορούν να αξιοποιηθούν είτε για αγορά είτε για ενοικίαση.

Σημαντικό ποσοστό των οικιστικών αυτών μονάδων βρίσκεται σε αστικές και οικιστικές περιοχές, την ώρα που όλοι μας γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο βασικότερος λόγος της εκτόξευσης των ενοικίων

είναι η μειωμένη προσφορά ακινήτων, σε συνάρτηση με την αυξημένη ζήτηση.

ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΙΝΗΤΡΑ

Δεδομένης της κατάστασης, το κράτος θα πρέπει να δώσει κίνητρα στους ιδιοκτήτες αυτών των μονά-

δων, για να τις εντάξουν στην αγορά. Εντούτοις, τα

τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ότι δεν αρκούν

μόνο τα κίνητρα. Πρέπει να ληφθούν από το κράτος

αποφάσεις που θα λειτουργήσουν ως αντικίνητρα

για τη διατήρηση χιλιάδων μονάδων σε αχρη-

σία, την ώρα μάλιστα που η προσφορά

δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην

αυξημένη ζήτηση.

Ειδικότερα, ως Επιμελητήριο,

για σκοπούς συζήτησης

εισηγούμαστε την επιβολή ενός ετήσιου τέλους δύο τοις χιλίοις, επί της αξίας κάθε κενής ή σε αχρησία οικιστικής μονάδας, στη βάση της γενικής εκτίμησης του Κτηματολογίου. Η επιβολή του τέλους αποσκοπεί στην ώθηση των ιδιοκτητών να μειώσουν την τιμή πώλησης ή ενοικίασης ή και να προβούν σε ενέργειες για τη διάθεση των ακινήτων στην αγορά, ώστε να αυξηθεί η προσφορά και οι τιμές να πέσουν. Είναι επίσης η ώρα να αρχίσει άμεσα και με γρήγορο ρυθμό η συζήτηση για τη φορολόγηση της αδρανούσας γης και για την επιβολή τέλους πολεοδομικής αναβάθμισης. Αυτά τα μέτρα θα κάνουν τη διαφορά, καθώς τα γενναιόδωρα κίνητρα της τελευταίας δεκαετίας για σκοπούς ανάπτυξης γης δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Η μη ύπαρξη αντικινήτρων για την αδρανοποίηση ακινήτων είναι επιβλαβής για τις πόλεις, τους φορολογούμενους και το δημόσιο συμφέρον και επιδεινώνει το πρόβλημα της έλλειψης επαρκούς προσιτής στέγης. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες για την ανακαίνιση των οικιών τους, με στόχο τη διάθεσή τους στην αγορά. Εισηγούμαστε όπως οι οικιστικές μονάδες, οι οποίες ήταν κενές ή σε αχρησία το 2022, εφόσον ενταχθούν στην αγορά στέγης τους επόμενους 18 μήνες, να επωφελούνται φοροαπαλλαγής (φόρου εισοδήματος) δαπανών που αφορούν επιδιορθώσεις, συντηρήσεις κλπ μέχρι ενός ποσού της τάξης των 3.000. Θα μπορούσαν επίσης να επωφελούνται μειωμένου ΦΠΑ 5% για τις εργασίες ανακαίνισης ή επιδιορθώσεων. Στην περίπτωση που η ένταξη των μονάδων αυτών στην αγορά στέγης γίνει μέσω ενοικίασης, τα ενοίκια των πρώτων 24 μηνών να μπορούν να τύχουν απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος. Εάν η ένταξη των μονάδων αυτών γίνει μέσω πώλησης, τα μεταβιβαστικά να είναι μειωμένα κατά 33%.

Το θέμα της προσιτής στέγης είναι πολυδιάστατο και δεν μπορεί να λυθεί εν μια νυκτί. Θα πρέπει να απαντήσουμε στο πρόβλημα με έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό και με μέτρα που να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Η στέγη περιλαμβάνεται στις βασικές ανάγκες του ανθρώπου και το κράτος οφείλει να θέσει το όλο θέμα ως προτεραιότητα.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΙ

ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ Η

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

«Το πρώτο εξάμηνο του 2023

είδαμε με ικανοποίηση ότι η

αγορά των ακινήτων διατήρησε

τη δυναμική και την ανθεκτικότητά

της, παρά τις ολοένα αυξανόμενες

προκλήσεις», αναφέρει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου

Εγγραφή Κτηματομεσιτών

Μαρίνος Κυναιγείρου.

ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ (ΤΗΣ ΠΡΟΣΙΤΗΣ ΣΤΕΓΑΣΗΣ) ΚΑΙ ΕΙΧΑΜΕ ΚΑΛΕΣΕΙ ΠΟΛΥ ΕΓΚΑΙΡΑ

να από τα σοβαρότερα

προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι η

παράνομη κτηματομεσιτεία» σημειώνει σε

συνέντευξή του ο Πρόεδρος του Συμβουλίου

Εγγραφής Κτηματομεσιτών, Μαρίνος Κυναιγείρου , τονίζοντας πως: «Είμαστε αποφασισμένοι να την πολεμήσουμε και κάνουμε ό,τι

περνά από το χέρι μας, για να προστατεύσουμε

τόσο τους ανυποψίαστους πολίτες όσο και τους

αδειούχους κτηματομεσίτες από τους απατε -

ώνες, που αφενός λυμαίνονται και αφετέρου

αμαυρώνουν το επάγγελμα». Ερωτηθείς για

την πορεία του τομέα των ακινήτων αναφέ -

ρει πως το πρώτο εξάμηνο του 2023 η αγορά

διατήρησε τη δυναμική και την ανθεκτικότητά

της, παρά τις αυξανόμενες προκλήσεις.

θείς να σχολιάσει τον ρόλο της τεχνολογίας στο επάγγελμα του Κτηματομεσίτη, ο κ. Κυναιγείρου επισημαίνει ότι είναι πολλά τα οφέλη από την αξιοποίηση της τεχνολογίας, αφού, όπως εξηγεί, «έχει καθοριστική συμβολή πλέον στην ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των κτηματομεσιτικών επιχειρήσεων, στην προσέλκυση και στη βελτίωση της επαφής τους με τους πελάτες τους αλλά και στην απλοποίηση διαδικασιών».

Πώς έκλεισε το πρώτο εξάμηνο για τον τομέα των ακίνητων; Ποια η σύγκριση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο; Το πρώτο εξάμηνο του 2023 είδαμε με ικανοποίηση ότι η αγορά των ακινήτων διατήρησε τη δυναμική και την ανθεκτικότητά της, παρά τις ολοένα αυξανόμενες προκλήσεις. Σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022, τα δεδομένα φέτος είναι σαφώς καλύτερα. Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο μισό του 2023 διενεργήθηκαν 12,162 πράξεις πώλησης ακινήτων συνολικής αξίας €3,2 δισ. Την αντίστοιχη περσινή περίοδο είχαν ολοκληρωθεί 10,700 πράξεις πώλησης ακινήτων

ται, με απλά λόγια, μια αύξηση της τάξεως του

28% στην αξία των ακινήτων που πωλήθηκαν

το πρώτο εξάμηνο του 2023, σε σύγκριση

με αυτό του 2022 και 13.6% στον όγκο των

πωλήσεων.

Παρά ταύτα, εάν εστιάσουμε την προσοχή μας

στα πρώτα δύο τρίμηνα του 2023, παρατη -

ρούμε μια επιβράδυνση το δεύτερο τρίμηνο

του έτους, σε σύγκριση με το πρώτο. Συγκε -

κριμένα, κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους

πωλήθηκαν ακίνητα αξίας €1,52 δισ. σ’ ένα

σύνολο 5974 πράξεων. Σε σύγκριση με το

πρώτο τρίμηνο του έτους, καταγράφεται μεί -

ωση, τόσο στην αξία των ακινήτων που πωλή -

θηκαν όσο και στον όγκο των πράξεων.

Ποια ήταν η επίδραση του υψηλού πληθω -

ρισμού στην Κτηματαγορά και γενικότερα

στον τομέα των ακινήτων/κατασκευών;

Η αγορά είναι επηρεασμένη από την αύξηση

των επιτοκίων, τον πληθωρισμό και το κόστος των κατασκευαστικών υλικών εξ ου και καταγράφεται αυτή η επιβράδυνση το δεύτερο τρίμηνο του 2023, σε σύγκριση με το πρώτο.

Ποιες είναι οι κυρίαρχες τάσεις στην αγορά ακινήτων;

Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία των συγκριτικών πωλήσεων ακινήτων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, τα οποία επεξεργάζεται και παρουσιάζει σε τριμηνιαία βάση το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, η αγορά σπιτιών διατηρεί τη μεγάλη δυναμική που έχει αναπτύξει από τις αρχές του έτους. Συγκεκριμένα, το δεύτερο τρίμηνο του 2023

πωλήθηκαν συνολικά 845 σπίτια, με τις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου να συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο όγκο των πωλήσεων. Η επαρχία Λάρνακας βρίσκεται στην πρώτη θέση στις πωλήσεις διαμερισμάτων, οριακά πιο πάνω από τη Λεμεσό ενώ στην επαρχία Λευκωσίας πωλήθηκαν το δεύτερο τρίμηνο του έτους τα

περισσότερα οικόπεδα. Λεμεσός και Λευκωσία συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο όγκο πωλήσεων χωραφιών. Τα χωράφια αποτελούν την κατηγορία των ακινήτων που έδωσε ώθηση το δεύτερο τρίμηνο στην αγορά της επαρχίας Αμμοχώστου, της μόνης που παρουσιάζει αύξηση του όγκου πωλήσεων ακινήτων στις τέσσερεις κύριες κατηγορίες κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, σε σύγκριση με το πρώτο. Η προσιτή στέγαση αποτελεί υπαρκτό πρόβλημα στη χώρα μας. Πόσο σας προβληματίζει αυτή η κατάσταση και ποιες οι εισηγήσεις σας για απάμβλυνση του προβλήματος; Ήμασταν ενδεχομένως οι πρώτοι που είχαμε προβλέψει την όξυνση αυτού του προβλήματος και είχαμε καλέσει πολύ έγκαιρα την κυβέρνηση να εγκύψει στο θέμα και να ανοίξει ένα κύκλο διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους στον τομέα των ακινήτων, για να ανταλλάξουμε απόψεις και εισηγήσεις ώστε να βρούμε λύσεις. Αυτό το είχαμε πράξει πριν από ενάμιση περίπου χρόνο και ξανά με την εκλογή της νέας κυβέρνησης. Λόγω της καθημερινής μας επαφής με τους πολίτες και τη σφαιρική εικόνα που έχουμε για την αγορά των ακινήτων, βλέπαμε ότι αυτό το πρόβλημα θα απασχολούσε εντονότερα, κάτι το οποίο συμβαίνει σήμερα. Την ίδια ώρα, ως Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, έχουμε δημοσιοποιήσει εδώ

και μήνες την πρότασή μας για δημιουργία

μητρώου προβληματικών ενοικιαστών. Στην

πράξη, θα αναλάβουμε τη διαχείριση του

συγκεκριμένου μητρώου, στο οποίο θα έχουν

πρόσβαση όλα τα μέλη μας, οι επαγγελματίες

αδειούχοι κτηματομεσίτες. Σ’ αυτό το μητρώο

θα περιλαμβάνονται όσοι ενοικιαστές έχουν καταδικαστεί από δικαστήριο για μη τήρηση

των συμφωνηθέντων, στο πλαίσιο συμφωνίας ενοικίου. Έτσι, οι νόμιμοι κτηματομεσίτες

θα γνωρίζουν και θα διαχειρίζονται ανάλογα

τυχόν πελάτες που έχουν καταδικαστεί, όταν

σπεύδουν να ενοικιάσουν κάποιο άλλο ακί -

νητο. Κατά την άποψή μας είναι κι αυτός ένας

τρόπος, ο οποίος μπορεί να ενισχύσει την εμπι -

στοσύνη των επενδυτών στον τομέα, να αυξηθεί η προσφορά ακινήτων στην αγορά και να

αρχίσουν οι τιμές να μειώνονται. Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο

χρήζει επαναξιολόγησης και αναθεώρησης, καθώς δεν προστατεύει αποτελεσματικά

τους ιδιοκτήτες και δεν τους διασφαλίζει την είσπραξη των ενοικίων που τους οφείλονται.

Ποιες προκλήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι επαγγελματίες κτηματομεσίτες;

Πέραν όσων σας έχω αναφέρει προηγουμένως σε σχέση με τον πληθωρισμό, τα επιτόκια κ.ο.κ., ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι η παράνομη κτηματομεσιτεία. Θέλω να τονίσω ότι είμαστε αποφασισμένοι να την πολεμήσουμε και κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να προστατεύσουμε τόσο τους ανυποψίαστους πολίτες όσο και τους αδειούχους κτηματομεσίτες από τους απατεώνες, που αφενός λυμαίνονται και αφετέρου αμαυρώνουν το επάγγελμα. Κατά τη διάρκεια του 2022 το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών έχει καταχωρίσει περίπου 460 ποινικές υποθέσεις εναντίον φυσικών και νομικών προσώπων, που παραβίαζαν τις πρόνοιες του περί κτηματομεσιτών Νόμου 71(ι) του 2010 έως 2017. Συνολικά το 2022 δικάστηκαν και καταδικάστηκαν, για παράνομη κτηματομεσιτεία, 25 νομικά και 45 φυσικά πρόσωπα, τα οποία εμπλέκονταν σε 55 υποθέσεις. Δεν θα κουραστώ, όμως, να ζητώ την βοήθεια των

πολιτών που ενδιαφέρονται να αγοράσουν ή

να ενοικιάσουν ακίνητα. Είναι πολύ σημαντικό

να ζητούν από τα άτομα, τα οποία τους συστήνονται ως κτηματομεσίτες, τα απαραίτητα

αποδεικτικά (ετήσια άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ή επαγγελματική ταυτότητα για το τρέ -

χον έτος), ώστε να μπορούν να επιβεβαιώσουν

ότι πρόκειται για αδειούχους κτηματομεσίτες.

Η επιβεβαίωση των στοιχείων μπορεί να γίνει εύκολα και γρήγορα μέσω της ιστοσελίδας μας ktimatomesites.com.

ΤΟΥ

ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΗ

Ποιο ρόλο διαδραματίζει η τεχνολο -

γία στον τομέα των ακινήτων και πιο συγκεκριμένα στο επάγγελμα του

Κτηματομεσίτη;

Αδιαμφισβήτητα, είναι πολλά τα οφέλη από

την αξιοποίηση της τεχνολογίας και έχουν καθοριστική συμβολή πλέον στην ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των κτηματομεσιτικών επιχειρήσεων, στην προσέλκυση και στη βελτίωση της επαφής τους με τους πελάτες τους αλλά

και στην απλοποίηση διαδικασιών. Η αξιοποίηση των τεχνολογικών και ψηφιακών μέσων κερδίζει έδαφος στον τομέα των ακινήτων. Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι η αγορά των ακινήτων έχει ανάγκη την τεχνολογία, καθώς συμβάλλει ουσιαστικά στη λειτουργία της και καθοριστικά στην ανάπτυξή της. Εμείς, ως Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, έχουμε εντοπίσει έγκαιρα αυτή την ανάγκη και έχουμε προχωρήσει τα τελευταία χρόνια σε μια σειρά έργων και δράσεων, που σκοπό έχουν αφενός τη βελτίωση της επαφής μας με τους αδειούχους κτηματομεσίτες και αφετέρου την επαφή του κοινού με τους επαγγελματίες του κλάδου αλλά και το ίδιο το Συμβούλιο. Μια τέτοια ενέργεια είναι η ηλεκτρονική πλατφόρμα ακινήτων του Συμβουλίου, «ktimatomesites. com». Η πλατφόρμα αποτελεί σημείο αναφοράς για αξιόπιστες πράξεις και ευκαιρίες, καθώς οι αγοραστές μπορούν να αναζητήσουν και να εντοπίσουν ακίνητα μόνο από αδειούχους κτηματομεσίτες. Στην πλατφόρμα υπάρχει πλειάδα ακινήτων και με ικανοποίηση βλέπουμε ότι η επισκεψιμότητά της αυξάνεται συνεχώς.

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΠλάτωνας υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικούς φιλόσοφους στην

ιστορία. Οι διάλογοί του, γεμάτοι από πληθώρα ιδεών, καλύπτουν μια ευρεία

γκάμα θεμάτων.

Μεταξύ αυτών, ένα όχι και τόσο προβεβλημένο έργο

του έχει να κάνει με την κριτική του στη γραφή, όπως

καταγράφεται στον διάλογο «Φαίδρος». Θεωρώ

πως το έργο αυτό δεν έχει ανάλογη προβολή με τα

υπόλοιπα, διότι είναι αστείο κάποιος να αμφισβητήσει

τη γραφή, αν και οι ανησυχίες που εκφράζει ο Πλά-

τωνας είναι πολύ σημαντικές. Προσωπικά θεωρώ

πως οι ανησυχίες αυτές είναι όμοιες με τις σύγχρονες

ανησυχίες για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και τις

εφαρμογές της τόσο στο Real Estate όσο και στους

υπόλοιπους τομείς.

ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΤΟΥ

ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΑΦΗ

ΠΛΑΤΩΝΑ

Στον «Φαίδρο» ο Πλάτωνας μπλέκεται σε μια περί-

πλοκη εξερεύνηση των πλεονεκτημάτων αλλά και

των ανεπαρκειών της γραφής. Μια σημαντική

ως στατικής και ανίκανης να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Ο Σωκράτης του Πλάτωνα υποστηρίζει ότι οι γραπτές λέξεις, παρά το φαινομενικά εύστοχο νόημα που μεταφέρουν στις περισσότερες των περιπτώσεων, παραμένουν σταθερές στις αφηγήσεις τους, ανίκανες να υπερασπιστούν τον εαυτό τους ή να προσφέρουν διευκρίνηση αν παρερμηνεύονται από κάποιους. Ο Πλάτωνας στοχάζεται επίσης τον αντίκτυπο της γραφής στη μνήμη. Μέσω μιας μυθολογικής αφήγησης του Θωθ, του αιγυπτιακού θεού, στον οποίο αποδίδεται η εφεύρεση της γραφής, αφηγείται την πεποίθηση του Θωθ ότι η γραφή είναι εργαλείο για την ενίσχυση της μνήμης και της σοφίας. Από την άλλη, ο Θάμυς αντιτίθεται, λέγοντας ότι η γραφή θα προκαλέσει λησμονιά καθώς η εξάρτηση από γραπτές εξωτερικές πηγές θα αντικαταστήσει την ανθρώπινη μνήμη και ο εγκέφαλος θα εξασθενήσει. Ως επακόλουθο ο άνθρωπος θα γίνεται συνεχώς όλο και πιο ανίκανος. Επιπλέον, ο Πλάτωνας υπογραμμίζει την απουσία προσωπικής αλληλεπίδρασης στη γραφή, πιστεύοντας ότι η αληθινή γνώση προκύπτει από τη διαλεκτική, τη διαλογική ανταλλαγή ιδεών, στοιχεία που λείπουν από τη γραφή. Τέλος, προειδοποιεί για την πιθανή κατάχρηση της γραφής. Ένα γραπτό κείμενο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξαπατήσει και να χειραγωγήσει, διαδίδοντας ημιαλήθειες ή ψέματα και να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο παραπλάνησης των ανθρώπων.

ΣΎΓΧΡΟΝΕΣ ΑΝΗΣΎΧΊΕΣ ΓΊΑ

ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ

ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ

Οι εκπληκτικές δυνατότητες της Τεχνητής Νοημο-

σύνης και των εφαρμογών της έχουν προκαλέσει

πολλές ανησυχίες. Ακόμη και ο θεωρητικά «πατέρας»

της παραιτήθηκε από την Google, προβληματισμένος

για τις συνέπειες. Αλλά τι θα έκαναν άραγε οι αρχαίοι

Σουμέριοι ή ο Θωθ (η Αιγυπτιακή θεότητα στην οποία

αποδίδεται η επινόηση της γραφής), αν έβλεπαν την προπαγάνδα, τους πολέμους και τις καταστροφές που προκάλεσαν τα γραπτά κείμενα; Από την άλλη όμως, πώς θα διασωζόταν η γνώση και πώς θα εξελισσό-

ταν η επιστήμη; Επίσης, γίνεται ένας αλγόριθμος, μια

εφαρμογή να σχεδιάσει καλύτερα από έναν αρχιτέ-

κτονα; Μπορεί ένα «μοντέλο» να εκτιμήσει καλύτερα

ένα ακίνητο από έναν εκτιμητή; Και πολλά άλλα

παρόμοια ερωτήματα για τα οποία οι απόψεις επί του

παρόντος διίστανται.

Το βασικό θέμα λοιπόν και εδώ είναι ότι όλοι σχεδόν

οι αλγόριθμοι Τεχνητής Νοημοσύνης και μηχανικής

μάθησης είναι «black box», τόσο στη διαδικασία

εκπαίδευσης του αλγορίθμου αλλά κυρίως στην

εξήγηση του αποτελέσματος. Δεν μπορούν να υπε-

ρασπιστούν ή να εξηγήσουν τις αποφάσεις τους, κάτι που συχνά οδηγεί σε παρερμηνείες. Η στατική φύση της Τεχνητής Νοημοσύνης, απολείπουσα τη δυναμική ανθρώπινη αλληλεπίδραση, αντανακλά στην κριτική

του Πλάτωνα για τη γραφή. Ο αντίκτυπος της Τεχνητής Νοημοσύνης στη γνωστική λειτουργία αντανακλά

τις ανησυχίες του Πλάτωνα για την επίδραση της

γραφής στη μνήμη. Οι ψηφιακές τεχνολογίες και η

ΤΝ έχουν κατηγορηθεί ότι προκαλούν «επιφανειακή»

γνώση, με τους χρήστες να παίρνουν επιφανειακές

πληροφορίες αντί να εμβαθύνουν στην κατανόηση

των θεμάτων. Αναφορικά με τη μη αλληλεπίδραση

την οποία σχολιάζει ο Πλάτωνας για τη γραφή, η κατάσταση είναι πολύ πιο έντονη με την ΤΝ, αφού οι άνθρωποι αλληλοεπιδρούν όλο και λιγότερο, με συνέπεια την αποξένωση και άλλες σύγχρονες παθογένειες. Όσον αφορά στην κατάχρηση της ΤΝ οι ανησυχίες είναι ανάλογες. Υπάρχουν φόβοι ότι η ΤΝ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χειραγώγηση των μαζών

και κατασκοπεία ενώ ταυτόχρονα υπάρχει σοβαρό

ενδεχόμενο παραβίασης της ιδιωτικότητας.

Οι ανησυχίες του Πλάτωνα για τη γραφή βρίσκουν

ακριβώς το ίδιο ενδιαφέρον στις σημερινές συζη-

τήσεις για την ΤΝ. Προσωπικά θεωρώ ότι, όπως το

έργο αυτό του Πλάτωνα έχει μικρή προβολή, έτσι

σύντομα και οι ανησυχίες για την ΤΝ θα ελαττώνονται και η επιστήμη και η έρευνα θα ανέβουν επίπεδο. Η

αναπόσπαστη εμπλοκή της ΤΝ στις καθημερινές μας ζωές είναι εμφανής, από τα προσωπικά μας κινητά

τηλέφωνα μέχρι τα πιο σύνθετα συστήματα πληροφορικής, που υποστηρίζουν παγκόσμιες επιχειρήσεις και κυβερνητικές λειτουργίες. Οι ίδιες ανησυχίες που εξέφρασε ο Πλάτωνας για τη γραφή πριν από περισσότερα από δύο χιλιάδες χρόνια αναδύονται σήμερα, όσον αφορά την υιοθέτηση και την εφαρμογή της ΤΝ. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ανησυχίες με προσοχή και προνοητικότητα, διασφαλίζοντας ότι η υιοθέτηση της ΤΝ γίνεται με τρόπο που σέβεται και προστατεύει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ιδιωτικότητα και την ελευθερία.

ΣΎΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τα λόγια του Πλάτωνα που επικρίνουν τη γραφή είναι σημαντικά και σήμερα για την ΤΝ, όπως ήταν και τότε για τη γραφή. Κατά τη γνώμη μου προσφέρουν μια χρήσιμη οπτική γωνία για την κριτική και την ανάλυση της σύγχρονης τεχνολογίας. Είναι γενικά εύκολο να ξεχάσουμε τις αρχαίες ανησυχίες, όταν αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της τεχνολογίας στον σύγχρονο κόσμο αλλά ίσως να είναι ακριβώς αυτές οι ανησυχίες που πρέπει να μας καθοδηγούν. Προσωπική μου πεποίθηση είναι πως η επιδραστικότητα της ΤΝ στο real estate αλλά και στην ζωή μας γενικότερα θα αυξάνεται και θα προσαρμοστούμε ανάλογα. Ως κατακλείδα, θα ήθελα να αναφέρω πως η επιτυχία της ΤΝ οφείλεται κατά βάση στην ποσότητα αλλά και στην ποιότητα/ καθαρότητα των δεδομένων. Αν τα δεδομένα που παράγονται είναι επαρκή αλλά κυρίως «καθαρά», τότε η διαδικασία δημιουργίας του αλγόριθμου που αναλύει, εξηγεί και βρίσκει το μοτίβο μεταξύ των παραμέτρων είναι σχετικά εύκολη. Στο αντικείμενο των εκτιμήσεων πάντως, σε πρόσφατη έκδοσή του το IVSC (International Valuation Standards Council) αναφέρει πως τα AVM (αυτοματοποιημένα μοντέλα εκτίμησης) δεν είναι ακόμη κατάλληλα για εκτιμήσεις οικιστικών ακινήτων.

Αναφορές

1. Plato (1973). Phaedrus. Translated by H. N. Fowler. Harvard University Press.

2. Plato (1956). Gorgias. Translated by W. C. Helmbold. Bobbs-Merrill.

3. Bostrom, N. (2014). Superintelligence: Paths, Dangers, Strategies. Oxford University Press.

4. Carr, N. (2010). The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains. W. W. Norton & Company.

5. Turkle, S. (2017). Alone Together: Why We Expect More from Technology and Less from Each Other. Basic Books.

6. Brundage, M., et al. (2018). The Malicious Use of Artificial Intelligence: Forecasting, Prevention, and Mitigation. arXiv preprint arXiv:1802.07228.

7. Standage, T. (1998). The Victorian Internet: The Remarkable Story of the Telegraph and the Nineteenth Century’s On-line Pioneers. Walker & Company.

8. Floridi, L., and Sanders, J. W. (2004). On the Morality of Artificial Agents. Minds and Machines, 14(3), 349-379.

9. Nussbaum, M. (1997). Cultivating Humanity: A Classical Defense of Reform in Liberal Education. Harvard University Press.

10. Gadamer, H. G. (2004). Truth and Method. Continuum.

ΣΎΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΗΣΎΧΊΩΝ ΤΟΎ

ΠΛΑΤΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ

ΑΚΙΝΉΤΩΝ-

Για την ΟΕΒ η μέχρι σήμερα

ανοδική πορεία του τομέα, παρά

τις δυσκολίες που κατά καιρούς έχει

βρεθεί αντιμέτωπος, καταδεικνύει

ότι οι προοπτικές παραμένουν

ευοίωνες, νοουμένου φυσικά

ότι και η πολιτεία θα λειτουργεί

ως καταλύτης για βελτίωση

του επιχειρηματικού κλίματος.

είναι τυχαίο, λοιπόν, που ο τομέας των ακινήτων χαρακτηρίζεται ως «ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες της κυπριακής οικονομίας».

ατά τα τελευταία τουλάχιστον τριά-

ντα χρόνια, η εξέλιξη της κυπριακής

οικονομίας και η αναπτυξιακή της

πορεία είναι συνδεδεμένη με την

ανάπτυξη του τομέα των ακινήτων.

Αδιαμφισβήτητα, ο ρόλος του τομέα στην ανέλιξη

του βιοτικού επιπέδου της χώρας μας στα σημερινά

επίπεδα και γενικότερα στη διαβίωση του λαού μας

ήταν καθοριστικής σημασίας, αφού συνέβαλε στην

προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στην τόνωση

της ευρύτερης οικονομικής δραστηριότητας, στη

δημιουργία θέσεων εργασίας και στην παροχή της

δυνατότητας εξασφάλισης οικονομικής οικογενεια-

κής και επαγγελματικής στέγης, που να ικανοποιεί

όλα τα εισοδηματικά στρώματα. Επίσης, δεν πρέπει

να ξεχνάμε την ενίσχυση των συναλλαγματικών

αποθεμάτων και την αύξηση του τουρισμού με τη

δημιουργία μόνιμου τουρισμού με ευεργετικά απο -

τελέσματα σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Δεν

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Πέραν της πώλησης γης, ο τομέας των ακινήτων περιλαμβάνει ανάπτυξη και κατασκευή όλων των ειδών αρχιτεκτονικών έργων (κατοικίες, διαμερίσματα, εμπορικά κέντρα, εργοστάσια, ξενοδοχεία, σχολεία, ειδικές κατασκευές κ.ά.) καθώς και συντήρηση, ανακαίνιση, διαχωρισμό και διαχείριση της ακίνητης ιδιοκτησίας. Για όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του, ο τομέας αυτός χρειάζεται τη συμβολή πέραν των εβδομήντα διαφορετικών επαγγελμάτων, από τον αρχιτέκτονα μέχρι τον εκτιμητή, από τον τραπεζίτη μέχρι τον νομικό σύμβουλο, από τον εργολάβο και υπεργολάβο μέχρι τον εισαγωγέα οικοδομικών υλικών, από τον πωλητή μέχρι τον διαχειριστή, τον σιδερά, τον πελεκάνο κ.ά. Ο τομέας των ακινήτων είναι αυτός που στήριξε την οικονομία μετά την τουρκική εισβολή με ουσιαστική συμβολή στην επίλυση

βλήματος που δημιουργήθηκε, αυτού της στέγασης

των δεκάδων χιλιάδων προσφύγων. Έκτοτε, η

ανάπτυξη οικιστικών μονάδων, εμπορικών έργων

καθώς και τουριστικών καταλυμάτων είχε ως απο -

τέλεσμα την ανάδειξη του τομέα ως σημαντικού

αιμοδότη της οικονομίας, ο οποίος τροφοδοτούσε

με έσοδα το κράτος και ταυτόχρονα συνέτεινε στην

βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.

ΑΝΤΙΞΟΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

Φυσικά, δεν ήταν λίγες οι φορές που ο τομέας βρέ-

θηκε αντιμέτωπος με αντίξοες συνθήκες, οι οποίες

επηρέασαν την πορεία του, έστω και προσωρινά.

Ξεκινώντας από τις πιο πρόσφατες, θα ήθελα να

αναφέρω την κατάρρευση της Lehman Brothers

στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής τον Σεπτέμβριο του 2008. Οι αλυσιδωτές δυσμενείς εξελίξεις που ακολούθησαν, κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο, μείωσαν σε μεγάλο βαθμό το ενδιαφέρον από παραδοσιακές αγορές του εξωτερικού. Στη συνέχεια, τον Μάρτιο του 2013 βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τις αποφάσεις του Eurogroup, όταν δυστυχώς τα πράγματα έγιναν πολύ πιο δύσκολα όχι μόνο για

τον τομέα αλλά για το σύνολο της κυπριακής οικονομίας και κοινωνίας.

Επόμενος σταθμός το Κυπριακό Επενδυτικό Πρό -

γραμμα, η διάρκεια ύπαρξης του οποίου συνέβαλε στην ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας μετά την κρίση του 2013. Αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κίνητρα που δημιούργησε η Κύπρος για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, μετά την κατάρρευση

της οικονομίας και του τραπεζικού τομέα. Η Κύπρος κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα πολύ ανταγωνι-

στικό και ελκυστικό πακέτο, που περιείχε μεταξύ άλλων προοπτικές για προσοδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα, ανταγωνιστικό φορολογικό

συντελεστή, ευκαιρίες για αγορά ακίνητης περιουσίας, ευκαιρίες για μόνιμη διαμονή και απασχόληση σε ένα από τα ασφαλέστερα κράτη της ΕΕ.

COVID-19 KAI OYKΡΑΝΙΑ

Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στην πανδημία του Κορωνοϊού, στον πόλεμο στην Ουκρανία και στον πρωτοφανή πληθωρισμό, συνθήκες οι οποίες δοκιμάζουν διαρκώς τις αντοχές των οικονομιών και κυρίως των κοινωνιών. Σε ό,τι αφορά ειδικά την πανδημία, δεν ήταν λίγες οι επιχειρήσεις του τομέα που είδαν απότομη μείωση ενδιαφέρο -

ντος από υποψήφιους αγοραστές, με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί αξιοσημείωτη πτώση στις πωλήσεις ακινήτων. Περαιτέρω, ο τομέας των ακινήτων

ήταν από τα πρώτα θύματα των ανατιμήσεων με

τα υλικά οικοδομής να σημειώνουν κατακόρυφη άνοδο, προτού ακόμα οι αυξήσεις στα προϊόντα μαζικής κατανάλωσης γίνουν αντιληπτές.

ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ

Η ΟΕΒ πάντοτε έδιδε ιδιαίτερη σημασία στον νευραλγικό τομέα των ακινήτων και της ανάπτυξης γης και οικοδομών, διότι όπως έχω ήδη αναφέρει, επηρεάζει άμεσα και έμμεσα ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων, ειδικοτήτων και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας. Στη δύναμη των μελών της ΟΕΒ υπάγεται ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών καθώς και η Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ). Οι δύο αυτοί επαγγελματικοί Σύνδεσμοι αποτελούν σημαντικούς πυλώνες της οικονομίας, γι’ αυτό και τους παρέχουμε κάθε δυνατή στήριξη, αναγνωρίζοντας την τεράστια σημασία της συμβολής τους στα οικονομικά δρώμενα του τόπου.

Παρά την ανάκαμψη του τομέα που παρατηρείται σήμερα, δεν λείπουν οι ανησυχίες, εξαιτίας των πολλαπλών εστιών που μπορούν να προκαλέσουν αστάθεια. Το περιβάλλον των αυξημένων επιτοκίων και η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας σε κάθε περίπτωση δεν μπορούν να παραγνωρίζονται.

Για την ΟΕΒ η μέχρι σήμερα ανοδική πορεία του τομέα, παρά τις δυσκολίες που κατά καιρούς έχει βρεθεί αντιμέτωπος, καταδεικνύει ότι οι προοπτικές παραμένουν ευοίωνες, νοουμένου φυσικά ότι και η πολιτεία θα λειτουργεί ως καταλύτης για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και κυρίως για τη μείωση της γραφειοκρατίας, για την επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης αδειών και τίτλων ιδιοκτησίας και περαιτέρω ανάπτυξη των απαιτούμενων υποδομών. Η Κύπρος παραμένει ελκυστικός προορισμός για ξένους επενδυτές και αγοραστές ακινήτων, και αυτό αναμένεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο από το Νομοσχέδιο που συζητείται σήμερα στη Βουλή, για τη διευκόλυνση μεγάλων και στρατηγικών αναπτύξεων. Το Νομοσχέδιο αυτό προνοεί την απλοποίηση και την επιτάχυνση διαδικασιών εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και καθίσταται εφικτό μέσα από ένα ρυθμισμένο πολεοδομικό και οικοδομικό πλαίσιο ταχείας αδειοδότησης. Η πολιτική αυτή επικεντρώνεται, αφενός, στην καλύτερη εξυπηρέτηση των ξένων και ντόπιων επενδυτών, απαλλαγμένη από καθυστερήσεις και γραφειοκρατικές αδυναμίες, και, αφετέρου, στην προσέλκυση επενδύσεων στρατηγικής μορφής στον κυπριακό χώρο, ενδυναμώνοντας το προφίλ της Κύπρου ως ελκυστικό προορισμό οικονομικής δραστηριοποίησης. Για τους ντόπιους, όπως όλοι γνωρίζουμε, η αγορά ακινήτου αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση που θα κάνει κάποιος κατά τη διάρκεια της ζωής του, καθότι θεωρείται ως μία από τις ασφαλέστερες, αφού με την πάροδο των χρόνων διαφάνηκε ότι η αξία τείνει γενικά να αυξάνεται.

ΤΑ

ΈΧ Έ Ι ΜΈΛΛΟΝ

Η αύξηση του πληθυσμού, τα νεαρά ζευγάρια που αναζητούν

στέγη, η έλευση ξένων φοιτητών

και το ενδιαφέρον ξένων

αγοραστών για κατοικίες ή εξοχικά

είναι φαινόμενα που ενισχύουν

τη ζήτηση για ακίνητα όλων των ειδών.

Οτομέας των ακινήτων όπως και

αυτός του τουρισμού συγκαταλέγονται για πολλές δεκαετίες

ανάμεσα στους βασικούς τομείς, που συμβάλλουν καθοριστικά

στην ανάπτυξη και στην πρόοδο της κυπριακής

οικονομίας.

Αυτό αποδείχθηκε πολλές φορές ιστορικά ενώ

επιβεβαιώθηκε έντονα τα τελευταία χρόνια με

την οικονομική κρίση του 2013, με την εκδή -

λωση της πανδημίας του 2020-21 και τώρα με

τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σήμερα, παρά τη

διεθνή οικονομική αβεβαιότητα, τον αυξημένο

πληθωρισμό και την απότομη αύξηση των επι -

τοκίων, ο τομέας των ακινήτων συνεχίζει να

βρίσκεται σε έντονη κινητικότητα, με τα δια -

μερίσματα να αποτελούν την κατηγορία με τη

μεγαλύτερη ζήτηση.

ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Σύμφωνα με στοιχεία του Κτηματολογίου (για το πρώτο τετράμηνο), οι πωλήσεις ακινήτων τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2023 ανήλθαν σε 4.766 έναντι 3.947 το αντίστοιχο διάστημα του 2022, σημειώνοντας αύξηση 21%. Όπως γίνεται αντιληπτό, τα ακίνητα, ακόμα και σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, αποτελούν ένα ζωντανό τομέα της οικονομίας μας.

Και αυτό, παρά το ότι:

• Έχει καταργηθεί το Πρόγραμμα Επενδύσεων.

• Έχουν διογκωθεί τα βασικά επιτόκια από το 0.50 σε 3.25%.

• Έχει αυξηθεί πολύ το κατασκευαστικό κόστος ανέγερσης ακινήτων.

• Υπάρχουν πολλοί αγοραστές που είναι εγκλωβισμένοι σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια για τα ακίνητα.

• Δεν έχει ξεκαθαρίσει τελεσίδικα το θέμα του μειωμένου ΦΠΑ 5% για τα ακίνητα.

Είναι φανερό, λοιπόν, ότι ο τομέας διαθέτει δυναμισμό και συγκεντρώνει ενδιαφέρον

την ίδια στιγμή μαστίζεται από διάφορα προ -

βλήματα που χρειάζονται λύσεις.

Το ΚΕΒΕ, που διαχρονικά στηρίζει τον τομέα

των ακινήτων, πιέζει προς κάθε κατεύθυνση για

προώθηση των απαιτούμενων λύσεων και για

ενίσχυση της αγοράς ακινήτων.

Με προτάσεις και εισηγήσεις τόσο προς την

Κυβέρνηση όσο και προς τη Βουλή, το ΚΕΒΕ

επιδιώκει τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος

για συνεχή ανάπτυξη του τομέα των ακινήτων. Ταυτόχρονα, στις επιχειρηματικές αποστολές που οργανώνει το Επιμελητήριο στο εξωτερικό, προβάλλει μαζί με άλλους τομείς και τον τομέα των ακινήτων, με σκοπό την προσέλκυση ξένων

επενδύσεων.

Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψή μας να μην αναφερθούμε στη μεγάλη συνεισφορά

του τομέα των ακινήτων στην κατασκευαστική

βιομηχανία, η οποία απασχολεί πολλούς εργαζόμενους. Από την πορεία της αγοράς ακινήτων

εξαρτούνται πέραν των 69 άλλων επαγγελματιών και προμηθευτών, όπως κατασκευαστικές

εταιρείες, εμπορευόμενοι οικοδομικών υλικών

και ειδών σπιτιού, αρχιτέκτονες, μηχανικοί και

πολλοί άλλοι. Συνεπώς, η πορεία του τομέα και η οποιαδήποτε εξέλιξη τη αγοράς ακινήτων (θετική ή αρνητική) επηρεάζει ανάλογα πολλές επιχειρήσεις και επαγγελματίες του κλάδου. Αν καταφέρουμε, λοιπόν, να δώσουμε λύσεις στα προβλήματα αλλά και κίνητρα στους νέους για απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας, να ξεκαθαρίσουμε το διαχρονικό αγκάθι με τους εγκλω -

βισμένους αγοραστές και τους προβληματικούς τίτλους ιδιοκτησίας, να διασφαλίσουμε την έγκαιρη έκδοση των τίτλων, ώστε ντόπιοι και ξένοι αγοραστές να νιώθουν ακόμα πιο ασφαλείς με τις αγορές τους, τότε σίγουρα θα μπορέσουμε να προωθήσουμε ακόμα περισσότερο την αγορά ακινήτων στους ξένους ενδιαφερόμενους, για να μπορέσει ο τομέας να προχωρήσει δυναμικά μπροστά και σε νέα ανάπτυξη. Φυσικά, στην εξέλιξη της αγοράς σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το εξωτερικό περιβάλλον καθώς και οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για τα επιτόκια. Αν συνεχιστεί το αβέβαιο σκηνικό στη διεθνή οικονομία και η ΕΚΤ συνεχίσει να ωθεί προς τα πάνω τα επιτόκια, σίγουρα θα υπάρξει επηρεασμός και στην αγορά ακινήτων της Κύπρου. Γι’ αυτό επιβάλλεται να επιλύσουμε τα εσωτερικά, δομικά και άλλα προβλήματα του τομέα, ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τις όποιες έξωθεν αρνητικές εξελίξεις. Το ΚΕΒΕ, σε συνεργασία με όλους τους επαγγελματικούς συνδέσμους του τομέα που είναι μέλη του, θα αναπτύξει κάθε προσφερόμενη δράση προς την κατεύθυνση αυτή.

Βλέποντας μπροστά, πιστεύουμε ότι ο τομέας των ακινήτων έχει μέλλον και μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομία μας. Η αύξηση του πληθυσμού, τα νεαρά ζευγάρια που αναζητούν στέγη, η έλευση ξένων φοιτητών και το ενδιαφέρον ξένων αγοραστών για κατοικίες ή εξοχικά, είναι φαινόμενα που ενισχύουν τη ζήτηση για ακίνητα όλων των ειδών. Οι τάσεις αυτές φαίνεται ότι θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια, οπότε είμαστε αισιόδοξοι ότι ο τομέας θα συνεχίσει να κινείται ικανοποιητικά.

ΠΟΛΎ ΤΈΛ Έ ΙΑ

Η αναγκαιότητα προσαρμογής

μας στα δεδομένα του ιδιοκτήτη

είναι και αυτή που μας έχει

δώσει τη θέση που μας αξίζει

Οι αρχιτέκτονες εσωτερικού χώρου, απόφοιτοι των κλάδων Interior Design/Interior Architecture, έχουν πλέον εξασφαλίσει μια σημαντική θέση

στην οικοδομική βιομηχανία, καθώς με τον σύγχρονο και ευέλικτο σχεδιασμό του εσωτερικού

χώρου συμβάλλουν σημαντικά στις ανάγκες του

ιδιοκτήτη. Μέσα από τη μελέτη και τον σχεδι -

ασμό της ομάδας μηχανικών, είναι αυτοί στην

ουσία που με τις γνώσεις και την εμπειρία τους

θα βάλουν την τελική πινελιά στον εσωτερικό

χώρο του κτηρίου.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΜΑΣ

Το Σωματείο Αρχιτεκτόνων

λεγόμενους «διακοσμητές», αφού δεν υπάρχει κλάδος σπουδών-φοίτησης «διακόσμησης» παγκοσμίως.

Δυστυχώς, στα τότε κυπριακά δεδομένα, λίγοι ήταν αυτοί που γνώριζαν τις διαφορές και λίγοι ήταν επίσης αυτοί που αναγνώριζαν τον κλάδο ως σημαντικό κατά την ανακαίνιση ή ανέγερση μιας οικοδομής. Από το πρώτο κάλεσμα της ίδρυσης του σωματείου, πολλοί απόφοιτοι και επαγγελματίες του χώρου ένιωσαν ανακούφιση, γιατί επιτέλους, μέσω του σωματείου, θα δινόταν βαρύτητα και αξία στον κλάδο μας.

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ

Από τότε μέχρι σήμερα έχουμε πετύχει αρκετούς από τους στόχους μας. Οι προσπάθειές μας όμως δεν σταματούν εδώ, αφού εκκρεμεί ακόμη η νομική κατοχύρωση του επαγγέλματος.

Θεωρώ ότι δεν θα αργήσει να έρθει, καθώς πλέον όλοι οι αρμόδιοι φορείς αναγνωρίζουν αυτή την ανάγκη ως νομική υποχρέωση, αφού πολλά άλλα επαγγέλματα, εκτός της οικοδομικής βιομηχανίας, έχουν την ανάλογη νομική υπόσταση.

Έ

Στοχεύουμε, επίσης, στην υποχρεωτική εγγραφή των επαγγελματιών και στην έκδοση άδειας εξασκήσεως επαγγέλματος. Ενέργειες, οι οποίες θα καλύψουν όλους τους ενδιαφερόμενους του κλάδου αλλά και την ομαλή διεξαγωγή εργασιών στα οικοδομικά έργα, πετυχαίνοντας με τον τρόπο αυτό οι ομάδες μελετητών και μηχανικών να αποτελούνται μόνο από επαγγελματίες. Θέλω να πιστεύω ότι ο κατ’ εξοχήν διαχωρισμός των απόφοιτων και μη του κλάδου, που επέρχεται σύμφωνα με το καταστατικό του σωματείου μας ως αναγκαία κατάθεση αναγνωρισμένου πιστοποιητικού κλάδου σπουδών από αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο από την Κυπριακή Δημοκρατία, έχει παίξει σπουδαίο ρόλο στην ανάδειξη του επαγγελματία καθώς και στην αναγνώριση της σημασίας του κλάδου.

ΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΣ

Το σωματείο διαχρονικά έχει διοργανώσει σεμινάρια, καλώντας και υποστηρίζοντας τις κυπριακές εταιρείες να αναδείξουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, επιτυγχάνοντας μια άμεση γνωριμία και επαφή μεταξύ εταιρείας και επαγγελματία. Στόχος μας πάντοτε ήταν και θα είναι η συνεχής επιμόρφωση καθώς και ο εμπλουτισμός γνώσεων περί των υλικών εφαρμογών,

σύμφωνα πάντοτε με την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Οι γνώσεις που χρειάζεται ο κλάδος μας δεν σταματούν στις σπουδές, αφού είναι αναγκαίο να ακολουθούμε τις τάσεις και τις εξελίξεις τις τεχνολογίας. Επιπρόσθετα, μέσω κοινών εγγράφων, έχουμε πετύχει την καταγραφή όλων των δικαιωμάτων, υποχρεώσεων και καθηκόντων στη σύναψη συνεργασίας επαγγελματία μελετητή και ιδιοκτήτη, καλύπτοντας και τις δυο πλευρές σε οικονομικό επίπεδο, μέσω της σύναψης συμβολαίου ανάθεσης εργασίας αλλά και θεμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας της μελέτης μας. Επιπλέον, το πιστοποιητικό εγγραφής του Επαγγελματία, που εκδίδεται από το σωματείο μας, είναι και η απόδειξη προς τον ιδιοκτήτη του έργου ότι έχει προσλάβει το κατάλληλο άτομο για την ανάληψη καθηκόντων του έργου.

ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Οι παγκόσμιες αλλαγές στην τεχνολογία και οι εξελίξεις σε πολιτισμικό επίπεδο δεν μας αφήνουν ανεπηρέαστους. Η προσαρμογή και η συνεισφορά όλων μας στα νέα δεδομένα είναι πλέον επιτακτική ανάγκη, ώστε να δημιουργήσουμε, μεταξύ άλλων, πιο αειφόρες κατασκευές/αειφόρα κτήρια αλλά και να ανταποκριθούμε επαρκώς στις νέες ευρωπαϊκές οδηγίες

και στις τοπικές νομοθεσίες. Ως εκ τούτου, η

συνεργασία με την ομάδα μηχανικών επιφέρει

το επιθυμητό αποτέλεσμα σε κάθε κτήριο που

ανεγείρεται ή ανακαινίζεται.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΕΠΙΒΛΕΨΗ

Σημαντικότατος παράγοντας του κλάδου μας

είναι η επίβλεψη. Η σωστή μελέτη και ο λειτουργικός σχεδιασμός του εσωτερικού χώρου ολοκληρώνονται με τη συνεχή επίβλεψη του

έργου αλλά και με τη συνεργασία όλων των

τεχνικών/κατασκευαστών εργοταξίου. Οι οδηγίες που δίνονται σε ένα έργο είναι πάντοτε

σημαντικές, για να αποφεύγονται τεχνικά λάθη αλλά και για να παρακολουθούνται πλήρως οι εργασίες, σύμφωνα με τα αρχιτεκτονικά σχέδια έγκρισης του ιδιοκτήτη. Ειδικά σε ανακαινίσεις, αν έχουμε να αντιμετωπίσουμε οικοδομές παλαιότερων κατασκευών, δεν υπάρχουν καν πολλές φορές τα υφιστάμενα αρχιτεκτονικά σχέδια και άδειες οικοδομής, οπότε γίνεται η αποτύπωση, αλλά στην πραγματικότητα σε κατεδαφίσεις, αφαιρέσεις, μπορεί να αντιμετωπίσουμε κατασκευαστικά θέματα και να χρειαστεί τροποποίηση και επί τόπου οδηγίες. Όλοι οι επαγγελματίες, μέσω των γνώσεων και της πείρας τους, είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τέτοια «προβλήματα». Ίσως, μάλιστα, να αποτελεί και τον σημαντικότερο λόγο για τον ιδιοκτήτη να προβαίνει στην κατάλληλη επι -

λογή μελετητή, που όντως μπορεί να ανταπεξέλθει στα εργοτάξια. Σίγουρα, μπορεί να είναι και αυτός, κατ’ εμένα, ο σπουδαιότερος λόγος διαχωρισμού του επαγγελματία από τους «αλεξιπτωτιστές» του κλάδου αλλά και της κατοχύρωσης και αναγνώρισης του επαγγέλματός μας. Ο εσωτερικός χώρος, ειδικότερα σε μια κατοικία, θεωρώ πως είναι η αντανάκλαση της ταυτότητας του ιδιοκτήτη. Ο αρχιτέκτονας εσω -

τερικού χώρου έχει την υποχρέωση να ανα

γνωρίσει τις ανάγκες του χρήστη του χώρου

και να τις καλύψει, μέσω μελέτης και σχεδια

σμού. Ο χώρος πρέπει να λειτουργεί αβίαστα

και να δημιουργεί στον ιδιοκτήτη την αίσθηση

της πρακτικότητας αλλά και τη θετική ψυχολογία της αναγνώρισης του δικού του χώρου, και όχι του μελετητή. Πιστεύω ακράδαντα ότι η επιτυχία αυτής της αντανάκλασης είναι και η τελική ανταμοιβή στην ολοκλήρωση του

έργου! Καμιά καινοτόμα ιδέα ή κάποιο extreme design, που δεν έχει ζητήσει ο ιδιοκτήτης, δεν θα αναδείξει τη δουλειά του Designer.

Στο επάγγελμά μας έχουμε να αντιμετωπίσουμε και χαμηλά budgets, καθώς η οικονομία

του τόπου δεν μας αφήνει αδιάφορους. Ειδι -

κότερα, σε δύσκολες οικονομικά περιόδους,

οι ιδιοκτήτες επενδύουν σε πιο λιτές λύσεις χαμηλότερου κόστους σε υλικά και κάποτε σε γρηγορότερες κατασκευές. Η αναγκαιότητα προσαρμογής μας στα δεδομένα του ιδιοκτήτη είναι και αυτή που μας έχει δώσει τη θέση που μας αξίζει στην οικοδομή. Έχει αποδείξει ο καθένας από εμάς ότι όχι μόνο δεν θεωρούμαστε πολυτέλεια στη μελέτη και στον σχεδιασμό ενός έργου αλλά μπορούμε να συμβάλουμε στη μείωση κόστους αλλά και στην επιλογή των καταλληλότερων υλικών.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Πέραν του εσωτερικού χώρου της οικίας, οι επαγγελματικοί χώροι είναι αυτοί οι οποίοι επίσης χρήζουν μιας σημαντικής μελέτης. Το εργασιακό περιβάλλον πλέον στη σύγχρονη κοινωνία μπορεί να αποκαλεστεί και το «δεύτερο σπίτι» μας. Οι ώρες εργασίας αρκετών επαγγελματιών είναι αυξημένες, όπως και οι πολλαπλές καθημερινές υποχρεώσεις, οι οποίες μας αφήνουν αρκετές ώρες μακριά από τον προσωπικό μας χώρο. Συνεπώς, το εργασιακό περιβάλλον πρέπει να είναι λειτουργικό και ανάλαφρο για τον εργαζόμενο. Μελέτες έχουν αποδείξει πως όταν ο χώρος εργασίας είναι ευέλικτος, πρακτικός και αισθητικά ανάλαφρος μπορεί να βοηθήσει στην εργασιακή επίδοση του ατόμου. Θέλω να πιστεύω ότι γενικά σε όλες τις καθημερινές λειτουργίες μας ο κάθε χώρος που βρισκόμαστε, ανεξαρτήτως ηλικίας, επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχολογία μας αλλά και στην απόδοσή μας. Ακόμη και οι χώροι εστίασης μπορούν να προϊδεάσουν τον επισκέπτη τους θετικά ή αρνητικά. Το ίδιο ισχύει σε μαθησιακά περιβάλλοντα, ξενοδοχειακές μονάδες και σε οποιονδήποτε εσωτερικό χώρο ερχόμαστε σε επαφή.

Η οργάνωση του χώρου, η διάταξη κινητής και ακίνητης επίπλωσης, ακόμη και η θέση ενός κλιματιστικού, ενός συρταριού, η επιλογή χρωμάτων και υλικών αναδεικνύουν και την παραμικρή λεπτομέρεια ενώ συμβάλλουν στη δημιουργία κατάλληλης αισθητικής του χώρου. Ένας κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος με υψηλή αισθητική και αρμονία συμβάλλει στην καλή ψυχολογία του ανθρώπου και κατ’ επέκταση στην καθημερινότητά του. Είναι λοιπόν οι αρχιτέκτονες εσωτερικού χώρου πολυτέλεια; Η απάντηση είναι όχι. Οι αρχιτέκτονες εσωτερικού χώρου είναι οι επαγγελματίες που θα εξελίξουν την αρχική αρχιτεκτονική ιδέα του κτηρίου, ως κέλυφος του εσωτερικού χώρου, που θα αγκαλιάσει και θα φιλοξενήσει όλες τις ανάγκες του χρήστη με επιτυχία.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΛΑΣΗΣ ΘΕΡΕΤΡΟ

Η ΜΑΡΙΝΑ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ

«Δεν νοείται να μην προσφέρεις σήμερα ό,τι πιο

σύγχρονο και πρωτοποριακό. Ειδικά σε ένα έργο

όπως η Μαρίνα Αγίας Νάπας».

ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΡΑΜΟΝΤΑΝΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά, όμως με σκληρή δουλειά, με επιμονή και με τις κατάλληλες συνεργασίες και επαφές καταφέραμε να πετύχουμε τους στόχους μας, με κυριότερο να καταστήσουμε τη

Μαρίνα Αγίας Νάπας έναν ολόχρονο προορισμό

εστίασης, ψυχαγωγίας και παραθαλάσσιας διαβίωσης του νησιού, επισημαίνει σε συνέντευξή του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Μαρίνας Αγίας Νάπας, Σταύρος Καραμοντάνης. «Στόχος μας και αυτή τη χρονιά είναι μια ακόμα πιο ζωντανή, άκρως ανταγωνιστική και καινοτόμος Μαρίνα Αγίας Νάπας» υπογραμμίζει ο κ. Καραμοντάνης.

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά με κύριο χαρακτηριστικό τον πληθωρισμό, ο οποίος

ανήλθε σε πολύ υψηλό επίπεδο και κυρίως σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως

για παράδειγμα τα κατασκευαστικά υλικά. Πώς

ανταποκριθήκατε στην πρόκληση αυτή και ποιος

είναι ο απολογισμός σας;

Η περσινή χρονιά ήταν ομολογουμένως δύσκολη. Ο

πόλεμος στην Ουκρανία, που ακολούθησε της πανδη-

μίας, προκάλεσε επιπλέον αρνητικές επιπτώσεις, τόσο

στην παγκόσμια όσο και στην εγχώρια οικονομία. Οι

τιμές των πρώτων υλών και των κατασκευαστικών

υλικών εκτοξεύτηκαν ενώ παράλληλα είχαμε και

μεγάλες καθυστερήσεις στην παράδοσή τους. Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες, όχι μόνο αντέξαμε αλλά πετύ-

χαμε να δρομολογήσουμε όλες εκείνες τις μεγάλες

αλλαγές που έγιναν και θα γίνουν στη Μαρίνα Αγίας

Νάπας. Το προηγούμενο διάστημα λειτούργησαν

νέα καταστήματα και χώροι εστίασης ενώ η χρονιά

σημαδεύεται από την παράδοση των διαμερισμάτων

του Ανατολικού Πύργου. Οπότε ναι, ήταν μια δύσκολη

χρονιά το 2022, όμως με σκληρή δουλειά, με επιμονή

και με κατάλληλες συνεργασίες και επαφές καταφέ-

ραμε να πετύχουμε τους στόχους μας, με κυριότερο να

καταστήσουμε τη Μαρίνα Αγίας Νάπας έναν ολόχρονο

προορισμό εστίασης, ψυχαγωγίας και παραθαλάσσιας διαβίωσης του νησιού.

Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το 2023 και ποια νέα έργα/αναπτύξεις ή άλλου είδους επενδύσεις περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο; Όπως έχω αναφέρει, η παράδοση του Ανατολικού Πύργου είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας, όμως αυτό δεν σημαίνει πως επαναπαυόμαστε. Εστιάζουμε στη δυναμικότερη προώθηση των επαύλεων –καθότι παρουσιάζουν έντονο ενδιαφέρον για αγορά από πιθανούς επενδυτές– και στην επανέναρξη των εργασιών κατασκευής του Δυτικού Πύργου μέσα στο 2024, ο οποίος θα διαθέτει 30 περισσότερα διαμερίσματα από τον Ανατολικό, συνολικά 125. Την ίδια στιγμή ενισχύουμε και βελτιώνουμε διαρκώς τις υπηρεσίες της Μαρίνας ενώ είναι σημαντικό να τονισθεί ότι από τον Μάιο του 2022 έχει ενταχθεί στα λιμάνια φιλοξενίας κρουαζιερόπλοιων με τα 3 αγκυροβόλια που διαθέτει. Και φυσικά τον περαιτέρω εμπλουτισμό της εμπορικής ζώνης με ακόμα περισσότερες επιλογές εστίασης, αγορών και ψυχαγωγίας. Συνοψίζοντας, στόχος μας και αυτή τη χρονιά είναι μια ακόμα πιο ζωντανή, άκρως ανταγωνιστική και καινοτόμος Μαρίνα Αγίας Νάπας. Είναι δέσμευση όλων όσων εργάζονται για τον Οργανισμό να διατηρήσουμε τον πήχη σε υψηλά επίπεδα. H ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση αποτελούν μεγάλη πρόκληση για το επιχειρείν. Σε ποιες σχετικές ενέργειες προβαίνει ο Όμιλος; Με την ψηφιακή τεχνολογία να αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, είναι σαφές ότι υπήρξε και συνεχίζει να υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη κλίση στην εφαρμογή τεχνικών ψηφιακού μάρκετινγκ, σε όλες τις εκφάνσεις του (Search Engine Optimization, Content Marketing, Digital Advertising, Email Marketing).

Παράλληλα, όλες οι παρεχόμενες υπηρεσίες και διευκολύνσεις της Μαρίνας είναι τελευταίας τεχνολογίας, με την υιοθέτηση και αξιοποίηση τεχνολογικών καινοτομιών (AdiMarine mobile application, Smart cloud platform). Ο ίδιος ο σχεδιασμός των Πύργων είναι πρωτοποριακός και πράσινος, ανήκοντας στο κλαμπ των 34 περιστρεφόμενων κτηρίων σε όλο τον πλανήτη ενώ με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας είναι φυσικά εξοπλισμένα τα διαμερίσματα, οι επαύλεις αλλά και το επιβλητικό Event Centre, όπου μπορεί κάποιος να διοργανώσει την εκδήλωση που επιθυμεί, επιστρατεύοντας τεχνολογία αιχμής (οπτική και ακουστική). Δεν νοείται να μην προσφέρεις σήμερα ό,τι πιο σύγχρονο και πρωτοποριακό. Ειδικά σε ένα έργο όπως η Μαρίνα Αγίας Νάπας.

Η Βιώσιμη Ανάπτυξη, αποτελεί εξάλλου, αναπόσπαστο κομμάτι και πυλώνα της στρατηγικής μας. Οι κατοικίες που προσφέρονται προς πώληση σε όλες τις οικιστικές μονάδες της Μαρίνας, Ανατολικός και Δυτικός Πύργος καθώς και όλες οι επαύλεις φέρουν το απαραίτητο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης Α. Όλες οι κατοικίες είναι εξοπλισμένες με τελευταίας τεχνολογίας ηλεκτρικές/ηλεκτρονικές συσκευές και συστήματα ενεργειακής απόδοσης Α++, προσφέροντας εξοικο-

ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ

νόμηση πηγών ενέργειας. Επίσης, η εταιρεία από την έναρξη των εργασιών της συνεργάζεται με περιβαλλοντολόγο, ο οποίος είναι υπεύθυνος για θέματα που

διέπουν την πράσινη πολιτική της. Η Μαρίνα Αγίας

Νάπας μπορεί να θεωρηθεί ένα ιδιαίτερα καινοτόμο

έργο για τα περιβαλλοντικά δεδομένα της Κύπρου, αφού σε αυτήν εφαρμόζονται διάφορες περιβαλλο-

ντικές φιλικές δράσεις και τεχνολογίες, όπως ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα και πατίνια (scooters), έξυπνο σύστημα διαχείρισης συμβάντων καθώς και Smartplus Cloud Platform, που επιτρέπει την απρόσκοπτη πρόσβαση στα δεδομένα από τις υποδοχές (E-Power) στις αποβάθρες.

Σε ποιες περιοχές της Κύπρου ή του εξωτερικού υπάρχουν ακίνητα του Ομίλου σας; Εξετάζετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθείτε και σε άλλες περιοχές; Η Μ.Μ. Makronisos Marina Limited είναι αποκλειστικά

υπεύθυνη για την ανάπτυξη και τη διαχείριση της

Μαρίνας Αγίας Νάπας. Με γνώμονα να καταστεί η Μαρίνα ο απόλυτος ναυτικός και τουριστικός προορισμός της Ανατολικής Μεσογείου, η εταιρεία είναι πλήρως αφοσιωμένη και εναρμονισμένη με το στρατηγικό

πλάνο ανάπτυξης για την επίτευξη του παραπάνω στόχου. Μέσω της μητρικής εταιρείας, Ora Developers, που

έχει έδρα την Αίγυπτο και αναπτύσσει μεγάλα έργα σε

διάφορες χώρες, η εταιρεία διαθέτει ένα ισχυρό δίκτυο συνεργατών καθώς και σημαντικό πλεονέκτημα μέσω των συνεργειών που αναπτύσσονται.

Ποιες είναι οι νέες τάσεις σε ό,τι αφορά τη

ζήτηση στα ακίνητα;

Τελευταία, παρατηρείται μια στροφή των εγχώριων

αγοραστών προς τα διαμερίσματα, με σημαντικό αριθμό όσων βρίσκονται στην αγορά για εύρεση κατοικίας να τείνουν προς την ενοικίαση. Σε ό,τι αφορά τους αγοραστές από το εξωτερικό ελκύονται φυσικά από το ευρύτερο περιβάλλον και υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για αγορά δεύτερης κατοικίας στο νησί, δίνοντας προτεραιότητα σε παραθαλάσσιες κατοικίες, κυρίως επαύλεις, και κατά δεύτερο λόγο σε διαμερίσματα.

Ποια είναι σήμερα τα πιο σημαντικά προβλήματα για τον επιχειρηματία ανάπτυξης γης; Ποιες οι εισηγήσεις σας για άμβλυνση των προβλημάτων αυτών;

Οι προκλήσεις είναι πολλές. Θα ξεκινήσω με ένα δεδομένο πλέον, στο οποίο δυστυχώς αναφέρομαι συχνά, καθότι ακόμα δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και μέτρα για ουσιαστική, ριζική αλλαγή. Η Κύπρος θέτει διαρκώς εμπόδια στην προσέλκυση νέων επενδύσεων, παρέχοντας μηδαμινά έως ανύπαρκτα κίνητρα ενώ παράλληλα δυσκολεύει εκείνους που έχουν επιλέξει τη χώρα μας για σημαντικές επενδύσεις. Όσο για τις εισηγήσεις μου, τις οποίες έχω γνωστοποιήσει αρκετές φορές, δεν είναι άλλες από τις πιο κάτω:

• Παροχή κινήτρων

• Εύκολες διαδικασίες προσέλκυσης επενδυτών

• Εύκολες διαδικασίες και μείωση γραφειοκρατίας στην καθημερινότητα

• Κατάργηση του ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες ακινήτων με μίσθωμα

• Αύξηση της χρονικής διάρκειας μισθώσεων ακινήτων τουλάχιστον στα 250 έτη

• Αύξηση συντελεστή δόμησης κατά 15%.

Δυστυχώς, βρίσκομαι διαρκώς στη δυσάρεστη θέση να επισημαίνω ότι μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί καμία αλλαγή ή ανταπόκριση εκ μέρους της πολιτείας και των θεσμικών της οργάνων. Είναι πραγματικά απογοητευτικό.

Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των έργων σας; H μοναδική τοποθεσία της Μαρίνας, το ειδυλλιακό περιβάλλον, το γεγονός ότι συνδυάζει τη διαμονή και την ψυχαγωγία είναι κάποια από τα πλεονεκτήματα στα οποία δίνεται έμφαση. Παράλληλα, η μοναδική περιστρεφόμενη αρχιτεκτονική των πύργων, η δυνατότητα διαβίωσης σε μια αμιγώς τουριστική παραθαλάσσια τοποθεσία καθώς και η δυνατότητα ελλιμενισμού του σκάφους ακριβώς έξω από τις επαύλεις της Μαρίνας. Στην περιοχή δραστηριότητας η Μαρίνα Αγίας Νάπας αποτελεί τη μοναδική μεγάλη ανάπτυξη που βρίσκεται σε τόσο προχωρημένο στάδιο. Ο ανταγωνισμός αναμφισβήτητα είναι ισχυρός, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε αυτό της Ανατολικής Μεσογείου. Γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε τώρα και πού θέλουμε να βρισκόμαστε τα επόμενα χρόνια ενώ δουλεύουμε με πίστη και σθένος, έτσι ώστε να κάνουμε το όραμα πραγματικότητα.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

Το εμβληματικό έργο της Μαρίνας Αγίας Νάπας

Άνετοι και λειτουργικοί χώροι στις πολυτελείς επαύλεις Παραθαλάσσιες επαύλεις

ΜΑΡΊΝΑ ΑΓΊΑΣ Ν Α ΠΑΣ: ΠΟΛΥΤΕΛΉΣ

Δ Ί ΑΒΊΩΣΉ ΚΑ Ί ΚΟΡΥΦΑΊΑ ΨΥΧΑΓΩΓΊΑ

ΔΊΠΛΑ ΑΠ Ο Τ Ή Θ Α ΛΑΣΣΑ

Η Μαρίνα Αγίας Νάπας αποτελεί το κοινό

όραμα των ιδρυτών και επενδυτών, κ.κ.

Naguib Sawiris και Γεράσιμου Καραμοντάνη.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2012 και το έργο ανακοινώθηκε επίσημα εν μέσω οικονομικής κρίσης, σε μια κρίσιμη περίοδο για την κυπριακή οικονομία το 2013. Μετά την τελετή του θεμέλιου λίθου τον Σεπτέμβριο του 2016, οι εργασίες ανάπτυξης της Μαρίνας ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2017, με τα επίσημα εγκαίνια του έργου να λαμβάνουν χώρα τον Ιούνιο του 2022. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στον

κλάδο πώλησης ακινήτων, στην παροχή υπηρεσιών ελλιμενισμού, συντήρησης/επισκευών

και φύλαξης σκαφών. Επιπρόσθετα, διαθέτει τη μεγαλύτερη εμπορική ζώνη της επαρχίας

Α μμ οχώστου (4.000+ τ. μ .), προσφέροντας

καταστήματα σε μ ια παραθαλάσσια, μ οναδικού

κάλλους και αισθητικής τοποθεσία. Καθότι η

μ ητρική εταιρεία αναπτύσσει lifestyle έργα απαράμιλλης αισθητικής και αρχιτεκτονικής

έχοντας πάντα ανθρωποκεντρική αντίληψη σε Αίγυπτο, Ελλάδα, Πακιστάν, Κύπρο και Καραϊβική, η M.M. Makronisos Marina Limited είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την ανάπτυξη και διαχείριση της Μαρίνας Αγίας Νάπας. Η εμβληματική Μαρίνα Αγίας Νάπας αποτελεί μικτού τύπου ανάπτυξη, πιστοποιημένη με το πρότυπο ISO 13687-1, βραβευμένη με Γαλάζια Σημαία για δεύτερη συνεχή χρονιά ενώ κατέχει σημαντικές διακρίσεις/βραβεία στα European Property Awards, Luxury Lifestyle Awards, στα 15α IN Business Awards (κατηγορία Τουρισμός, Ψυχαγωγία, Εστίαση) και στα Honorary Yachting Awards στην Ελλάδα (για τη συμβολή της στον ναυτικό τουρισμό). Ταυτόχρονα, είναι επίσημο λιμάνι εισόδου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παράλληλα, από τον Νοέμβριο του 2022 έχει λάβει και την πιστοποίηση Great Place To Work. Η Μαρίνα χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα στοιχεία, όπως οι μοναδικοί περι -

στρεφόμενοι πύργοι και οι παραθαλάσσιες επαύλεις, το εντυπωσιακό Event Centre και διαθέτει τον μεγαλύτερο εμπορικό χώρο της Ελεύθερης Επαρχίας Αμμοχώστου καθώς και παγκόσμιας κλάσης εγκαταστάσεις και υπηρεσίες για σκάφη αναψυχής. Αδιαμφισβήτητα, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες αναπτύξεις στην κυπριακή αγορά με μερίδιο το οποίο αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Ένα από τα κτήρια κοσμήματα της Μαρίνας είναι ο Ανατολικός Πύργος, που δεσπόζει πάνω από την εμπορική ζώνη και είναι ορατός από χιλιόμετρα μακριά. Ένα επιβλητικό αρχιτεκτονικό θαύμα, ο ένας από τους μόλις 34 περιστρεφόμενους πύργους στον κόσμο. Ένα εντυπωσιακό – όσο και εξαιρετικά λειτουργικό –αρχιτεκτονικό trend, που λάνσαρε ο Santiago Calatrava το 2005 με την ολοκλήρωση του Twisting Torso στο Μάλμε της Σουηδίας και το οποίο δίνει την αίσθηση ότι το κτήριο «μεγαλώνει» καθώς περιστρέφεται και «υψώνεται» προς τον ουρανό. Το επικών διαστάσεων κτή -

ριο που αποτελεί σημείο αναφοράς, όχι μόνο

στο νησί αλλά και σε όλη τη Νοτιοανατολική

Μεσόγειο, έχει ύψος πάνω από 110 μέτρα και αποτελείται από 26 ορόφους και 95 διαμερί -

σματα, το 90% των οποίων έχει ήδη πωληθεί.

Το κτήριο έλαβε διπλή διάκριση στα διεθνούς

φήμης European Property Awards 2021-2022, με δύο επιτυχείς συμμετοχές στις κατηγορίες Μικτής Ανάπτυξης (Mixed-Use Development)

και Ψηλών Οικιστικών Κτηρίων (Residential High-Rise Development). Σχεδιάστηκε από την πολυβραβευμένη εταιρεία SmithGroup JJR (με παρουσία στο χώρο της αρχιτεκτονικής και μηχανολογίας από το 1918) ενώ την αρχιτεκτονική/μηχανική και μηχανολογική μελέτη του χώρου έχουν επιμεληθεί η J&A Philippou και

A. J. Pericleous. Οι εργασίες για την ανάπτυξη του Δυτικού Πύργου, που βρίσκεται σε μια πιο ήσυχη περιοχή της ανάπτυξης, αναμένεται να επανεκκινήσουν μέσα στο 2024.

ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΣ ΕΠΑΥΛΕΙΣ

Τη Μαρίνα πλαισιώνουν 23 πολυτελείς επαύλεις, 11 παραθαλάσσιες και 12 στο τεχνητό νησί, σχεδιασμένες για να παρέχουν στους ενοίκους τους ένα πραγματικά κομψό και σύγ -

χρονο περιβάλλον, διαθέτοντας άνετους εσωτερικούς χώρους, καταπράσινους κήπους και εκπληκτική θέα στη θάλασσα. Το ενδιαφέρον για τις επαύλεις παραμένει έντονο, τόσο από εγχώριους επενδυτές όσο και από το εξωτερικό, με το 40% αυτών να έχουν ήδη πωληθεί. Η Μαρίνα Αγίας Νάπας αποτελεί ένα παγκόσμιας κλάσης θέρετρο, το οποίο συνδυάζει την ιδιωτικότητα, την ασφάλεια και την άνεση, σε αρμονία με την εκπληκτική θέα και τις πολυτελείς εγκαταστάσεις. Περιτριγυρισμένη από το γαλάζιο της Μεσογείου, η Μαρίνα Αγίας Νάπας αποτελεί τον ιδανικό προορισμό για επισκέπτες

που αναζητούν άνεση και πολυτελή παραθαλάσσια διαβίωση ενώ προσφέρει εξαιρετικές

επενδυτικές ευκαιρίες.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Ayia Napa Marina - M.M. Makronisos Marina Ltd

Λεωφόρος Αγίας Θέκλας 52, 5330, Αγία Νάπα, Κύπρος

Ταχ. Θυρίδα 30037, 5340, Αγία Νάπα, Κύπρος

Τ: (+357) 23 300 500

Ε: info@marinaayianapa.com

w: https://marinaayianapa.com/

Κοινωνικά δίκτυα

Facebook: ayianapamarina

LinkedIn: ayianapamarina

Instagram: AyiaNapaMarina

Twitter: ayianapamarina

YouTube: AyiaNapaMarina

COUNTRY ROSE

ΠΡΟΣΗΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Οι οικιστικές μονάδες της Country Rose απευθύνονται κυρίως σε νέα ζευγάρια και ξεχωρίζουν για την ποιότητα, την υψηλή αισθητική και την αρμονία με το περιβάλλον.

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά με κύριο χαρακτηριστικό τον πληθωρισμό, ο οποίος ανήλθε σε πολύ υψηλό επίπεδο και κυρίως σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως για παράδειγμα τα κατασκευαστικά υλικά. Πώς ανταποκριθήκατε στην πρόκληση αυτή και ποιος είναι ο απολογισμός σας; Η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού το 2022 έχει πλήξει σημαντικά τον κατασκευαστικό κλάδο. H αύξηση στις τιμές των κατασκευαστικών υλικών εκτίναξε το κόστος στα ακίνητα. Παράλληλα, οι αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τιθάσευση του πληθωρισμού οδήγησαν σε μείωση της ζήτησης για νέα δάνεια καθώς και του ενδιαφέροντος από την εγχώρια αγορά για απόκτηση ακινήτου, κάτι το οποίο απαιτεί χρηματοδότηση.

Ως απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις επικεντρωθήκαμε στην ελαχιστοποίηση του κόστους κατασκευής και στη μείωση της κερδοφορίας της εταιρείας, προσφέροντας ακίνητα σε χαμηλές και πολύ ελκυστικές τιμές, ειδικότερα για τα νέα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν το πρώτο τους σπίτι.

ε ένα πλούσιο πορτφόλιο ακινήτων, κυρίως οικιστικών μονάδων που απευθύνονται σε νέα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν τη δική τους στέγη, η Country Rose οικοδομεί έργα

στην περιοχή του Σουνίου. Έργα σύγχρονα, λειτουργικά, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των

ενοίκων τους και με οικολογική αξία. Όπως μάς αναφέρει ο Director της εταιρείας, Παναγιώτης

Μακεδόνας, «το χαρτοφυλάκιό μας περιέχει ποικιλία τύπων ακινήτων, όπως εμπορικά ακίνητα, αποθήκες, γραφεία, εμπορικοί χώροι και οικιστικές κατοικίες, που αποτελούν τον πυρήνα

της ευρείας γκάμας που διαθέτουμε». Ακολού -

θως, ο κ. Μακεδόνας μάς μιλά για τον σχεδι -

ασμό της Country Rose και τη διαχείριση των

προκλήσεων στον τομέα των ακινήτων, όπως ο

ψηλός πληθωρισμός, η πράσινη και η ψηφιακή

μετάβαση.

Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το 2023 και ποια νέα έργα/αναπτύξεις ή άλλου είδους επενδύσεις περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο; Εμπιστευόμαστε την τοπική αγορά και τους Κύπριους που επιθυμούν να επενδύσουν στο πρώτο τους σπίτι. Επομένως, τα νέα έργα επικεντρώνονται στην ανέγερση προσιτών, ως προς το κόστος, κατοικιών για νεαρά ζευγάρια, δίνοντάς τους έτσι τη δυνατότητα να αποκτήσουν σπίτι με αυλή μόλις είκοσι λεπτά έξω από τη Λεμεσό, αντί για ένα διαμέρισμα ίδιας αξίας εντός της πόλης.

Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση αποτελούν δύο μεγάλες προκλήσεις για το επιχειρείν. Σε ποιες ενέργειες προβαίνει ο Όμιλός σας για ψηφιακή αναβάθμιση; Η ψηφιακή αναβάθμιση αποτελεί σημαντική πρόκληση, ειδικά στην πατρίδα μας, όπου οι δημόσιες υπηρεσίες λειτουργούν με απαρχαιωμένα συστήματα, όγκους φακέλων και πολλά έντυπα.

Εμείς, ως εταιρεία, έχουμε περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τη χρήση του χαρτιού, μετατρέποντας το υλικό μας σε ψηφιακή μορφή και λειτουργώντας μέσω ψηφιακών πλατφόρμων.

Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου (π.χ. οικιστικά, εμπορικά, επαγγελματική στέγη κ.ά.) και ποιες άλλες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας; Το χαρτοφυλάκιό μας περιέχει ποικιλία τύπων ακίνητων, όπως εμπορικά ακίνητα, αποθήκες, γραφεία, εμπορικοί χώροι και οικιστικές κατοικίες που αποτελούν τον πυρήνα της ευρείας γκάμας που διαθέτουμε. Ένα μεγάλο μέρος των

ακινήτων μας είναι διαθέσιμο για ενοικίαση ενώ

παρέχουμε υπηρεσίες ενοικιαζόμενων ακινήτων για διαμονή σε πελάτες μας που αναμένουν την ολοκλήρωση της δικής τους κατοικίας.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Ποιες είναι οι νέες τάσεις σε ό,τι αφορά

τη ζήτηση και ποια ακίνητα παρουσιάζουν

αυξημένο ενδιαφέρον;

Οι τάσεις στην αγορά ακινήτων έχουν αρχίσει

να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Οι

αγοραστές τώρα ψάχνουν για ακίνητα που να

είναι οικονομικά, να προσφέρουν άνεση και να έχουν ξεχωριστή αρχιτεκτονική. Αυτό μπορεί να σημαίνει μικρότερα διαμερίσματα με υψηλής ποιότητας ανέσεις ή οικίες που είναι καλά σχεδιασμένες για να μεγιστοποιήσουν τον χώρο και τη φυσική φωτεινότητα.

Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των έργων σας; Φυσική ομορφιά και σεβασμός προς το περιβάλλον. Τα ακίνητά μας είναι χτισμένα στην καρδιά του Σουνίου, μια περιοχή πλούσια σε φυσική βλάστηση από πεύκους, ελιές και χαρουπιές. Η πρασινάδα αυτή είναι καίριας σημασίας κατά τον σχεδιασμό των έργων μας. Εργαζόμαστε με τέτοιο τρόπο, ώστε τα σπίτια να είναι τοποθετημένα γύρω από τα δέντρα, διατηρώντας την οικολογική αξία της περιοχής και προωθώντας την ηρεμία και την ευημερία των κατοίκων. Τα σπίτια είναι όλα κτισμένα με πέτρα και πιο συγκεκριμένα με την πέτρα του Σουνίου, η οποία παρέχει μια φυσική και αισθητικά ευχάριστη εμφάνιση. Ακολούθως, προσθέτουμε στοιχεία από ξύλο και κεραμίδι, τα οποία προσδίδουν ζεστασιά και παραδοσιακό χαρακτήρα. Πίσω από κάθε έργο μας βρίσκεται ένας συνειδητός σχεδιασμός, που στοχεύει στην αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων (όπως το φως και η θέα) και στη δημιουργία άνετων, λειτουργικών και ευχάριστων χώρων για τους ενοίκους.

Ποια είναι σήμερα τα τρία πιο σημαντικά προβλήματα για τον επιχειρηματία ανάπτυξης γης; Ποιες οι εισηγήσεις σας για απάμβλυνση των προβλημάτων αυτών; Τα τρία πιο σημαντικά προβλήματα για τον επιχειρηματία ανάπτυξης γης στην εποχή μας συνοψίζονται σε έναν τομέα: τη γραφειοκρατία. Οι χρονοβόρες διαδικασίες και η περιπλοκότητα των διοικητικών διαδικασιών μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την ανάπτυξη των έργων. Σε αντίθεση με τον ιδιωτικό τομέα, όπου τα προβλήματα επιλύονται γρήγορα και αποτελεσματικά, στις δημόσιες υπηρεσίες παρατηρείται ακαμψία και ανεπαρκής απόδοση. Επομένως, το κύριο πρόβλημα δεν εντοπίζεται στους υπάλληλους, αλλά στο σύστημα που διέπει τη λειτουργία τους. Η σύστασή μου για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι η εκ βάθρων αναθεώρηση του συστήματος. Χρειαζόμαστε διαδικασίες που θα επιτρέπουν στις κρατικές υπηρεσίες να λειτουργούν με την ίδια αποτελεσματικότητα και ταχύτητα που λειτουργεί ο ιδιωτικός τομέας. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολιτών γρήγορα, αποτελεσματικά και με υψηλά ποιοτικά πρότυπα.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

Οικίες 3 & 4 υπνοδωματίων σε αυτόνομα οικόπεδα στο Σούνι

Σαλόνι με τζάκι

Η εταιρεία Country Rose Ltd ξεκίνησε τη λειτουργία της με το πρώτο της έργο στις Πλάτρες. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση

και πώληση του έργου, η Country Rose συνέχισε την πορεία της στο χωριό Σούνι, όπου αναπτύσσει και εκεί με επιτυχία κατοικίες ξεχωριστού χαρακτήρα. Η ποιότητα εξασφαλίζεται από το γεγονός ότι η κατασκευαστική εταιρεία ανήκει πλήρως στην Country Rose. Όπως σημειώνει ο Director της εταιρείας, Παναγιώτης Μακεδόνας, «αυτό μας επιτρέπει να ανταποκριθούμε σε αυστηρά κριτήρια ποιότητας» ενώ προσθέτει «προσφέρουμε πλήρη υποστήριξη στον πελάτη ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της

πώλησης μιας οικίας, παρέχοντάς του βοήθεια και υποστήριξη όπου απαιτείται. Παρέ

Κουζίνα

χουμε συνεπή ποιότητα σε όλα τα έργα μας και επιδιώκουμε να εξερευνήσουμε νέα και συναρπαστικά project, μέσω των οποίων μπορούμε να παρουσιάσουμε κορυφαία τεχνολογία και στυλ. Παραδείγματα αυτού είναι η Kατοικία Santa Barbara στον Άγιο Τύχωνα καθώς και το Gold Star στο Σούνι. Τα έργα μας είναι ξεχωριστά όπως και η περιοχή που κτίζουμε».

ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ

Το Σούνι είναι τοποθετημένο στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους. Η περιοχή φημίζεται για τα οινοποιεία της και την τοπική χλωρίδα, η οποία χαρακτηρίζεται

από πεύκα, ελιές και χαρουπιές. Είναι μια ήσυχη περιοχή σε κοντινή απόσταση από

την Ερήμη (7 χλμ.), την Επισκοπή (8 χλμ.) και το Κολόσσι (9 χλμ.), όπου υπάρχουν σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, βιβλιοπωλεία, μπαρ, τράπεζες και καταστήματα. Η διάσημη παραλία Κούριο, μια από τις καλύτερες παραλίες της Λεμεσού, βρίσκεται 10 χλμ. μακριά. Το χωριό Σούνι επίσης διαθέτει εστιατόριο, καφετέρια και φαρμακείο.

CLASSIC PLUS

Τοποθετημένο στο χωριό Σούνι, το έργο Classic Plus αποτελείται από 30 ανεξάρτητες οικίες δημιουργημένες με γούστο, προκειμένου να αντανακλούν τα όμορφα δάση πεύκων, ελαιώνων και χαρουπιών της περιοχής.

Το οικοδόμημα απέχει μόλις δέκα λεπτά οδικώς από την παραλία και είκοσι λεπτά

οδικώς από την εμπορική πόλη της Λεμεσού.

Η φύση των οικιών καθιστά περιττές τις κοινόχρηστες εγκαταστάσεις, καθώς κάθε ιδιοκτησία απολαμβάνει τις δικές της ιδιωτικές εγκαταστάσεις. Ωστόσο, έχει ληφθεί κάθε

μέτρο και η εταιρεία έχει φροντίσει ώστε να

προωθηθεί η συνολική ομορφιά του έργου

με πέτρινους τοίχους και καλά κατασκευα -

σμένες ευρείες δρομολογικές δομές, που

διατηρούν την ελκυστικότητα και την απο -

κλειστικότητα των οικιών ως σύνολο.

Κάθε οικία αποτελείται από 3 με 4 υπνοδω -

μάτια και βρίσκεται σε αυτόνομο οικόπεδο,

με αυλή και χώρο για πισίνα. Οι οικίες απευ -

θύνονται σε νεαρά ζευγάρια ή και σε ενδιαφερόμενους που θέλουν χώρο και αυλή για

τις οικογένειές τους. Οι αγοραστές μπορούν

να επιλέξουν τα υλικά της προτίμησής τους

και να διαμορφώσουν το σπίτι, με τρόπο

που να είναι λειτουργικός για τους ίδιους

και προσαρμοσμένος στον δικό τους τρόπο ζωής.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Παναγιώτης Μακεδόνας

Τ:99350035

W:panayiotis@country-rose.com.cy Οικία με πισίνα

ΌΡΑΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΤΗΣ CYFIELD ΕΊΝΑΊ ΝΑ ΔΗΜΊΌΥΡΓΌΥΝ ΠΡΩΤΌΠΌ

ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΚΤΗΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Η εταιρεία Cyfield πρωταγωνιστεί στον κατασκευ-

αστικό τομέα της Κύπρου εδώ και δεκαετίες. Τα

έργα της αποτελούν σημεία αναφοράς, τόσο για την

ποιότητα και την αρχιτεκτονική τους όσο και για τις καινοτόμες υπηρεσίες που προσφέρουν. Τα έργα της Cyfield κοσμούν και αναβαθμίζουν τις περιοχές στις οποίες κατασκευάζονται. Με προσοντούχο προσω-

πικό, φρέσκες ιδέες και επιμονή στην ποιότητα, η Cyfield είναι ένα σύγχρονος και δυναμικός Όμιλος με

όραμα για το μέλλον.

Με εφόδια τη μεγάλη ιστορία της, την επιτυχημένη

διαδρομή της και τα αξιόλογα έργα που δημιούργησε, προχωρεί στο μέλλον, αξιοποιώντας νέες ευκαιρίες

και προσφέροντας νέες ελκυστικές προτάσεις στην

αγορά. Όραμα των ανθρώπων της Cyfield είναι να

δημιουργούν πρωτοποριακά και καινοτόμα έργα, που θα καταστήσουν την εταιρεία περιφερειακό ηγέτη

στην ανάπτυξη ακινήτων, στην κατασκευή έργων

υποδομής και στην παραγωγή ηλεκτρισμού στην περιοχή μας.

KΙΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Για τον σκοπό αυτό, κάθε απόφαση που λαμβάνεται, κάθε έργο που κατασκευάζεται και κάθε νέα δραστηριότητα που προωθείται γίνεται κατόπιν λεπτομερειακής μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη τη βάση των απαιτήσεων της αγοράς. Τα έργα της Cyfield βρίσκονται πάντοτε σε προσεκτικά επιλεγμένες περιοχές, με εύκολες προσβάσεις προς όλα τα σημεία και τους αυτοκινητόδρομους, κοντά σε σχολεία, υπηρεσίες, καταστήματα, γραφειακά συγκροτήματα και πολύ

κοντά στα εμπορικά κέντρα των πόλεων. Χαρακτηριστικό των έργων της Cyfield είναι η σύγχρονη αρχιτεκτονική, η λειτουργικότητα και η χρήση άρι-

στων υλικών κατασκευής που χρησιμοποιούνται για

την ανέγερση του κάθε κτηρίου. Αξιοσημείωτο είναι

επίσης ότι όλα τα έργα φέρουν πιστοποιητικό ενερ-

γειακής απόδοσης Α΄ και προδιαγραφές τελευταίας

τεχνολογίας.

ΕΡΓΑ – ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του Ομίλου της Cyfield είναι το «360», το ψηλότερο κτήριο στo κέντρο της Λευκωσίας, ένα κόσμημα 34 ορόφων που αποτελεί μια από τις καλύτερες επενδυτικές προτάσεις στην πρωτεύουσα. Επίσης, το υπό κατασκευή έργο «Stasikratous Residences», το οποίο θα είναι το δεύτερο ψηλότερο κτήριο της Λευκωσίας, ένα κτήριο 26 ορόφων με 46 διαμερίσματα δύο και τριών υπνοδωματίων και με καταστήματα στο ισόγειο. Θα διαθέτει 2 υπόγειους χώρους στάθμευσης, γυμναστήριο και lounge area. Αξιοσημείωτα έργα είναι ακόμα δύο πολυώροφα οικιστικά κτήρια, το «Downtown Residences» και το «City Gardens», τα οποία είναι υπό μελέτη και θα ανεγερθούν σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας. Τα έργα αυτά είναι από τα πιο καινοτόμα και ασφαλή κτήρια στη Λευκωσία, με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας.

Στα εμπορικά κτήρια που έχουν ολοκληρωθεί περιλαμβάνονται τα έργα: «360 offices» δίπλα από το 360 Nicosia, «Metropolitan» στη Λεωφόρο Σπύρου Κυπριανού και «Τhe Cross Point» στην περιοχή Λυκαβηττού. Τα υπό ανέγερση έργα είναι: «The Hill Business Center» στη Λεωφόρο Αθαλάσσας, «Μark Business Center» σε πάροδο της Λεωφόρου Σπύρου Κυπριανού, «Τhe Loop» στη Λεωφόρο Καλλιπόλεως και «T-Capital» στην οδό Δασουπόλεως, πάροδο Λεωφόρου Αθαλάσσας.

ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΕ ΟΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

• Luxury Home 50 στα Λατσιά

• Εva Residences στα Λατσιά

• Grace Luxury Houses στα Λατσιά

• Alexandroupolis στη Λακατάμια

• Country Homes 2 στα Λεύκαρα

Επιπρόσθετα, υπό σχεδιασμό είναι δύο νέες πολυκατοικίες και αρκετές κατοικίες στη Λεμεσό, στο υπό εξέλιξη έργο «Limassol Hill Residences» στον Άγιο Αθανάσιο ενώ στη Λάρνακα το νέο έργο «Aura Residences», το οποίο περιλαμβάνει τρεις πολυκατοικίες 8 ορόφων και η κατασκευή του θα ξεκινήσει σύντομα.

ΕΡΓΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Στην Αθήνα, υπό μελέτη και ανάπτυξη είναι τα έργα στις ακόλουθες τοποθεσίες:

• Σεβαστουπόλεως 61, Αμπελόκηποι

• Κολχίδος 4, Αμπελόκηποι

• Τρωάδος 3, Αγία Παρασκευή

• Χαλκηδόνος 55, Αμπελόκηποι

• Δέγλερη 14 & Κάλβου 122, Γκύζη

Η αγορά κατοικίας είναι ίσως η σημαντικότερη οικονομική επένδυση της ζωής μας. H Cyfield δίνει πραγματική αξία, προσφέροντας ποιότητα κατασκευής, συνέπεια στην παράδοση και σίγουρο τίτλο ιδιοκτησίας.

30+ ΝΕΑ ΕΡΓΑ

O Όμιλος Cyfield αυτή τη στιγμή διαθέτει προς πώληση περισσότερα από 30 έργα σε Λευκωσία, Λάρνακα, Λεμεσό και Αθήνα.

Στο στάδιο κατασκευής βρίσκονται οι πολυκατοικίες:

• Kyveli Residences στους Αγίους Ομολογητές

• Myrto Residences στην Αγλαντζιά

• Cube Residences στο Στρόβολο

• Engomi Gardens στην Έγκωμη

• Ionos Residences στην Έγκωμη

• Αrtemis Residences στους Αγίους Ομολογητές

• Olive Residences Block A & B στα Λατσιά

ΕΡΓΑ ΥΠΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Επίσης, υπό σχεδιασμό είναι και άλλες πολυκατοικίες

στην ευρύτερη περιοχή Λευκωσίας.

Ταυτόχρονα, βρίσκονται υπό ανέγερση συγκροτήματα κατοικιών, τα οποία διαθέτουν από τρία μέχρι και πέντε υπνοδωμάτια, ευρύχωρους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους με προαιρετική πισίνα σε προσεκτικά επιλεγμένες περιοχές της Λευκωσίας, όπως:

• Eleonon στο Στρόβολο

• River Houses στο Στρόβολο

• Limni και Lake View στον Αρχάγγελο

• Gardens στα Λατσιά

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Cyfield Tower: Λεωφόρος Λεμεσού 132, 2015 Στρόβολος, Λευκωσία

Τ: 80005757, 22427230, W: https://www.cyfieldgroup.com/ E: sales@cyfieldgroup.com

Grace Luxury Houses

IMPERIO GROUP

ΠΡΩΤΟΠ Ο ΡΟΣ ΣΤΗ ΒΙΩΣΙΜ Ο ΤΗΤΑ

ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚ Ο REAL ESTATE

«Όραμα της Imperio είναι, μέσω του ανώτερου σχεδιασμού

βιώσιμα και καινοτόμα έργα που προσφέρουν

πραγματική πρόκληση για εμάς είναι να αγγίζουμε τις ζωές των ανθρώπων, κατανοώντας σε βάθος τις ανάγκες τους και εκπληρώνοντας τα όνειρά

τους» επισημαίνει σε συνέντευξή του ο Director της

Imperio Group, Γιάννης Μισιρλής, προσθέτοντας

πως «αυτό πράττουμε και με αυτόν τον στόχο πορευόμαστε σε όλα τα νέα projects που ετοιμάζουμε».

Παρουσιάζοντας το πορτφόλιο του Ομίλου καθώς και τα νέα έργα που βρίσκονται στα σκαριά, ο κ. Μισιρλής

σημειώνει πως «την τρέχουσα χρονιά επικεντρωνόμαστε στην ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του ‘‘Sunset Gardens’’ και στην καθιέρωση του έργου ως η νούμερο ένα επιλογή στέγασης για Millennials».

Ακολούθως, υπογραμμίζει μεταξύ άλλων ότι «η τροχοδρόμηση του κυπριακού Real Estate στις ράγες της αειφορίας είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί θα καθορίσει το μέλλον του Real Estate».

Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το 2023 και

ποια νέα έργα/αναπτύξεις ή άλλου είδους επενδύσεις περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο; Στην Imperio σχεδιάζουμε και δημιουργούμε projects

που καλύπτουν τις ανάγκες των επενδυτών και προσφέρουν υψηλή ποιότητα ζωής, παρακολουθώντας

τις νέες τάσεις και αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες

της αγοράς. Την τρέχουσα χρονιά επικεντρωνόμαστε στην ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του

«Sunset Gardens» και στην καθιέρωση του έργου ως

η νούμερο ένα επιλογή στέγασης για Millennials, στη Λεμεσό. Συνεχίζουμε, παράλληλα, να εστιάζουμε στα θέματα αειφορίας, ESG και βιώσιμων επενδύσεων

–κριτήρια τα οποία ήδη εφαρμόζονται στα έργα μας.

Πεποίθησή μας είναι ότι ο σχεδιασμός καινοτόμων, σύγχρονων ακινήτων δεν αρκεί. Η πραγματική

πρόκληση για εμάς είναι να αγγίζουμε τις ζωές των

ανθρώπων, κατανοώντας σε βάθος τις ανάγκες τους

και εκπληρώνοντας τα όνειρά τους. Αυτό πράττουμε

και με αυτόν τον στόχο πορευόμαστε σε όλα τα νέα projects που ετοιμάζουμε.

Σε ποιο βαθμό έχετε προχωρήσει με την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG και σε ποιους πυλώνες τα εφαρμόζετε;

Η βιωσιμότητα αποτελεί το μεγάλο στοίχημα που καλείται να κερδίσει και ο κυπριακός τομέας ακινήτων. Η τροχιοδρόμηση του κυπριακού Real Estate στις ράγες της αειφορίας είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί θα καθορίσει το μέλλον του Real Estate, θα επιφέρει ανακατατάξεις στις τιμές των ακινήτων ενώ θα αποτελέσει το κλειδί, όχι μόνο για την κερδοφορία αλλά και για την ίδια την επιβίωση των επιχειρήσεων του τομέα στο μέλλον. Εκείνοι που θα καταφέρουν να ξεχωρίσουν και κυρίως να συνεχίσουν απρόσκοπτα να δραστηριοποιούνται στον τομέα είναι οι κλιματικά ευφυείς, οι επιχειρηματίες που θα αδράξουν από τώρα την ευκαιρία και θα εντάξουν άμεσα τα κριτήρια ESG στο DNA των δραστηριοτήτων τους. Το μέλλον του τομέα είναι πράσινο και αυτό είναι μονόδρομος. Στην Imperio έχουμε υιοθετήσει σε ό,τι αφορά τα έργα μας μια ξεκάθαρη ESG στρατηγική, με την οποία δεσμευόμαστε να εκπληρώσουμε ορισμένους από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), που έχουν εγκριθεί από τα Ηνωμένα Έθνη έως το 2030 για το κλίμα.

Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου (π.χ. οικιστικά, εμπορικά, επαγγελματική στέγη κ.ά.) και ποιες άλλες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας; Η Imperio διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της 99 ολοκληρωμένα εμπορικά και οικιστικά έργα. Όραμα της Imperio είναι, μέσω του ανώτερου σχεδιασμού και των καινοτομιών που χαρακτηρίζουν τα έργα της, να δημιουργεί βιώσιμα και καινοτόμα έργα που προσφέρουν υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής στους ενοίκους τους. Η εταιρεία στοχεύει στον σχεδιασμό και στη δημιουργία ακινήτων που προσφέρουν προστιθέμενη αξία, αναβαθμίζοντας το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται προς το ευρύτερο όφελος της κοινωνίας.

Ποιες είναι οι νέες τάσεις σε ό,τι αφορά τη ζήτηση και ποια ακίνητα παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον; Πρωτίστως, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα θα πρέπει να εστιάσουν στην αυξημένη ζήτηση οικιστικών ακινήτων από νεαρά ζευγάρια. Έρευνα, με επίκεντρο την αγορά πρώτης κατοικίας που πραγματοποίησε η LionGlobal, καταδεικνύει ότι τα επόμενα χρόνια κυρίαρχη δύναμη στον τομέα της αγοράς ακινήτων θα αποτελέσουν οι Millennials. Παράλληλα, παρατηρούμε ότι ανεβαίνει η ζήτηση ακινήτων με πράσινα χαρακτηριστικά. Μάλιστα, τα πράσινα χαρακτηριστικά των οικιστικών ακινήτων δεν αφορούν μόνο την super-prime αγορά ακινήτων αλλά απευθύνονται στη μεγαλύτερη μάζα των αγοραστών. Σήμερα, σχεδιάζονται ακίνητα με προσανατολισμό τη βιωσιμότητα, τα οποία διατίθενται σε ένα

λογικό εύρος τιμών. Οι νέοι εν δυνάμει αγοραστές

διαθέτουν μεγαλύτερη περιβαλλοντική ευαισθησία ενώ αντιλαμβάνονται και τα σε βάθος χρόνου οικονομικά πλεονεκτήματα που προσφέρει ένα ακίνητο που διαθέτει χαρακτηριστικά βιωσιμότητας, όπως το μειωμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Αρκετοί ενδιαφερόμενοι σκέφτονται πως είναι προτιμότερο να επενδύσουν από σήμερα σε πράσινο ακίνητο αντί σε ένα συμβατικό, προκειμένου να μην χρειαστεί στο μέλλον να προβούν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις

υψηλού κόστους, με δεδομένο και τον στόχο της ΕΕ, για δημιουργία κτηρίων με μηδενικές εκπομπές

ρύπων από το 2030 και έπειτα. Στα πλεονεκτήματα των πράσινων αναπτύξεων, εξάλλου, προστίθεται και το υψηλό επίπεδο ζωής που προσφέρουν στους ενοίκους. Σημαντική ζήτηση άρχισε, επίσης, να καταγράφεται και στους γραφειακούς χώρους, τάση η οποία θα ενισχυθεί στο μέλλον.

Πόσο σας ικανοποιεί η ζήτηση από ντόπιους και ξένους αγοραστές;

Τα αριθμητικά δεδομένα του πρώτου εξαμήνου του 2023 είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις ακινήτων στην Κύπρο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, καταγράφεται συνολική αύξηση της τάξης του 23% στον αριθμό των πωλητήριων συμβολαίων, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Τα ίδια στοιχεία δεικνύουν, επίσης, ότι ο αριθμός πωλητήριων εγγράφων από τους ντόπιους

είναι ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με τους ξένους

αγοραστές, με πάνω από 1.400 πωλητήρια έγγραφα

να αφορούν ντόπιους και σχεδόν 1.300 πωλητήρια

έγγραφα να αφορούν ξένους αγοραστές.

Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των έργων σας; Κάθε έργο της Imperio διακρίνεται από καινοτόμα χαρακτηριστικά, τα οποία μας διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό. Η Imperio, πρωτοπόρος στη βιωσιμότητα στο κυπριακό Real Estate, μέσω των έργων της, έχει πάντα κάτι καινούριο να προτείνει είτε από αρχιτεκτονικής άποψης και εσωτερικής διακόσμησης είτε ως προς τις ανέσεις που προσφέρει, με τις διακρίσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο να αποτελούν τιμή για την εταιρεία και ισχυρή απόδειξη των καινοτομιών που εφαρμόζει. Με αποκορύφωμα το πολυαναμενόμενο νέο οικιστικό έργο «Sunset Gardens», η Imperio εντάσσει στην αγορά του κυπριακού Real Estate νέα, πράσινα χαρακτηριστικά που προσδίδουν σημαντική αξία και ενισχύουν σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό τον ανταγωνισμό.

Σε ποιες περιοχές της Κύπρου ή του εξωτερικού υπάρχουν ακίνητα του Ομίλου σας; Εξετάζετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθείτε και σε άλλες περιοχές; Η συντριπτική πλειοψηφία των οικιστικών και εμπορικών έργων της Imperio βρίσκονται στην πόλη της Λεμεσού. Κορωνίδα για την εταιρεία αποτελεί το εντυπωσιακό high-rise κτήριο, «The Icon», στην καρδιά της ακτογραμμής της πόλης ενώ ορόσημο για την εταιρεία αποτελεί το «πράσινο» οικιστικό έργο, «Sunset Gardens», που βρίσκεται στη ραγδαία αναπτυσσόμενη περιοχή της δυτικής Λεμεσού. Ιδιαίτερα υπερήφανοι είμαστε και για το net zero κτήριο γραφειακών χώρων, «Imperio House», το οποίο παράγει περισσότερη ενέργεια απ’ όση καταναλώνει. Στο «Imperio House» εκτός από την Imperio στεγάζονται τα γραφεία μεγάλων, ξένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο.

Ποια είναι σήμερα τα τρία πιο σημαντικά προβλήματα για τον επιχειρηματία ανάπτυξης γης; Ποιες οι εισηγήσεις σας για απάμβλυνση των προβλημάτων αυτών; Οι αυξήσεις που καταγράφονται αυτό το διάστημα στις τιμές του πετρελαίου και των οικοδομικών υλικών, όπως το σίδερο και η ξυλεία καθώς και η αυξητική τάση των επιτοκίων, αποτελούν το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει και η κυπριακή αγορά ακινήτων. Πρόκληση για τον κλάδο συνιστά η διατήρηση του κόστους κατασκευής σε ελεγχόμενα επίπεδα, κάτι που αν δεν επιτευχθεί, μεγάλο μέρος των αυξήσεων θα μετακυληθεί, δυστυχώς, στους αγοραστές. Θα πρέπει να δοθούν τέτοια κίνητρα από το κράτος, που να ενθαρρύνουν και να επιτρέπουν στον ιδιωτικό τομέα να κατασκευάσει περισσότερα ακίνητα, για τα οποία υπάρχει έντονη ζήτηση, όπως για παράδειγμα διαμερίσματα. Με την αύξηση της προσφοράς, θα επιλυθεί και το πρόβλημα των υψηλών ενοικίων.

THE ICON

Με συνολικό ύψος 125 μέτρα, 21 ορόφους και 60 κατοικίες υψηλών προδιαγραφών, το «Τhe Icon» αποτελεί το στολίδι του παραλιακού μετώπου της Λεμεσού.

Εμπνευσμένο από το σχήμα του διαμαντιού, σχεδιάστηκε για να φιλοξενεί πολυτελείς κατοικίες και το εντυπωσιακό εστιατόριο La Caleta στον 10ο όροφο, το οποίο διαθέτει πισίνα υπερχείλισης – μια από τις

πιο εντυπωσιακές πισίνες στον κόσμο –με απρόσκοπτη θέα προς τη θάλασσα.

Επιπλέον, ο 11ος όροφος στεγάζει ένα υπερσύγχρονο Fitness και Yoga Club. Τα

πολυτελή διαμερίσματα διατίθενται για βραχυπρόθεσμη διαμονή μέσω της υπηρεσίας Icon Stays, με ολοένα και περισσότε

ρους επισκέπτες της Λεμεσού – Κύπριους και ξένους – να επιλέγουν για τη διαμονή τους το «The Icon». Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να ζήσουν την εμπειρία της διαμονής σε ένα από τα πιο ψηλά κτήρια της πόλης, το οποίο προσφέρει μοναδική θέα προς τη θάλασσα και πολυάριθμες ανέσεις. Η εσωτερική διακόσμηση των κατοικιών έχει την υπογραφή της Obliq Interiors. Το έργο κατέχει πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης στην Κατηγορία Α. Ταυτόχρονα, θέλοντας να εντάξει την τέχνη στο κυπριακό Real Estate, η Imperio τοποθέτησε στο «The Icon» το διεθνών προδιαγραφών εντυπωσιακό γλυπτό Wild Kong του διάσημου Γάλλου εικαστικού Richard Orlinski, το οποίο έχει γίνει «talk of the town».

SUNSET GARDENS

Το «Sunset Gardens» αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο gated community της Λεμεσού και ένα από τα πιο βιώσιμα οικιστικά έργα της Κύπρου. Βρίσκεται στη ραγδαία αναπτυσσόμενη περιοχή της δυτικής Λεμεσού, δίπλα στο πολυθεματικό θέρετρο «City of Dreams Mediterranean». Περισσότερα από 230 διαμερίσματα έχουν ήδη πωληθεί, με τα 100 πρώτα διαμερίσματα της ανατολικής πλευράς του έργου να έχουν παραδοθεί στους ιδιοκτήτες τους. Απόλυτα εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον, προσφέρει πολλές καινοτομίες, παρέχοντας στους κατοίκους του υψηλή ποιότητα ζωής, καθώς ισορροπεί εξαιρετικά τους ρυθμούς της καθημερινότητας, μεταξύ εργασίας και

The Icon

Sunset Gardens

προσωπικής ζωής. Αποτελείται από 320

κατοικίες – ενός, δύο και τριών υπνοδωματίων και εντυπωσιακά penthouses τεσσά -

ρων υπνοδωματίων – με σύγχρονους και

αναβαθμισμένους εσωτερικούς χώρους. Η

ζωή στο «Sunset Gardens» περιλαμβάνει

μοναδικές ανέσεις και απίθανες δραστηρι -

ότητες: υπερσύγχρονο γυμναστήριο, εντυ -

πωσιακές πισίνες, γήπεδα τένις και καλα -

θόσφαιρας, ποδηλατόδρομο. Περιλαμβάνει

επίσης εστιατόριο και business centre. Η

δυτική πλευρά, που αποτελεί και το μεγαλύτερο κομμάτι του έργου, αναμένεται να

ολοκληρωθεί στα τέλη του 2023. Το έργο

κατέχει πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης στην Κατηγορία Α.

IMPERIO HOUSE

Πρόκειται, ίσως, για το πιο πράσινο κτήριο γραφειακών χώρων στην Κύπρο με μηδενική, σχεδόν, ενεργειακή κατανάλωση. Το «Imperio House» επωφελείται από τη μειωμένη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της φιλικής προς το περιβάλλον σχεδιαστικής του φιλοσοφίας ενώ ταυτόχρονα περιλαμβάνει φωτοβολταϊκά πάνελ στην πρόσοψη, τα οποία εξοικονομούν σημαντικές ποσότητες ενέργειας σε ετήσια βάση.

Το έργο στεγάζει υψηλής ποιότητας γραφεία και βρίσκεται σε περίοπτη γωνιακή θέση στη Λεωφόρο Σπύρου Κυπριανού στη

Λεμεσό. Παρέχει ευελιξία για προσαρμογές

των χώρων του και διακρίνεται για την εξα -

τομικευμένη εσωτερική του διακόσμηση. Τα

γραφεία έχουν πρόσβαση σε ένα μοντέρνο καφέ καθώς και στο ιδιαίτερα προσεγμένο

roof garden, ιδανικό για συναντήσεις και events. Το ground floor αποτελείται από των μεγάλων διαστάσεων double height χώρο

της reception και από τον διακοσμημένο, με ιδιαίτερα στοιχεία καινοτομίας, χώρο αναμονής των επισκεπτών. Κατέχει πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης στην Κατηγορία Α.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Imperio House

5 Κέδρων, 4004, Λεμεσός

Τ: 25581005

W: imperioproperties.com

Ε: sales@imperioproperties.com

Sunset Gardens

Imperio House

KORANTINA HOMES

ΕΡΓΑ ΤΑΥΤΟΣΗΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥ ΖΗΝ

«Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Πάφο, στην πόλη που πιστεύουμε ότι υπάρχουν οι πιο μεγάλες ευκαιρίες επένδυσης».

ΜΕΛΙΝΑ ΡΑΦΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ KORANTINA HOMES

ΜΕ ΝΕΑ ΠΟΛΥΤΕΛΗ ΕΡΓΑ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ

ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΤΕΙ Η ΓΚΑΜΑ

ΤΗΣ KORANTINA HOMES.

ΕΝΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ, ΤΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΘΕΡΕΤΡΟ ROYAL BAY

τόχος αλλά και όραμα του Ομίλου είναι να καταστεί η Κύπρος ένας από τους εκλεκτούς και με συγκεκριμένες προδιαγραφές παγκόσμιους

προορισμούς, που να πληροί τα ποιοτικότερα

κριτήρια για τους high-net-worth individuals»

τονίζει σε συνέντευξή της η Διοικητική Σύμβουλος της Κorantina Homes, Μελίνα Ράφτη

Ακολούθως, η κα Ράφτη μάς παρουσιάζει τα έργα που περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου καθώς και τον σχεδιασμό τους για νέες αναπτύξεις.

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά με κύριο χαρακτηριστικό τον πληθωρισμό, ο οποίος

ανήλθε σε πολύ υψηλό επίπεδο και κυρίως

σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων,

όπως για παράδειγμα τα κατασκευαστικά

υλικά. Πώς ανταποκριθήκατε στην πρό -

κληση αυτή και ποιος είναι ο απολογισμός

σας;

Η αυξητική τάση που κατέγραψε ο πληθωρισμός

ανά το παγκόσμιο, εξαιτίας της ενεργειακής

κρίσης και του υψηλού μεταφορικού κόστους,

είχε αντίκτυπο σε πολλούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας όπως και στις τιμές των πρώτων υλών στον κατασκευαστικό τομέα. Η αύξηση του κόστους κατασκευής οδήγησε σε αύξηση των τιμών των ακινήτων και αυτό είναι ένα θέμα που απασχολεί πολύ σοβαρά όλες τις επιχειρήσεις ανάπτυξης γης στην Κύπρο. Η ανησυχία, ότι η κατάσταση αυτή θα επιδράσει στη βιομηχανία ανάπτυξης γης, πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα από την κυβέρνηση. Πρέπει να ληφθούν θαρραλέες διορθωτικές κινήσεις που να αποτελούν κίνητρο, ώστε να συνεχιστεί η ανάπτυξη και να μην τεθεί εν αμφιβόλω η προοπτική του κατασκευαστικού τομέα. Χρειάζεται να ληφθούν αντισταθμιστικά μέτρα στις φορολογίες, για να προστατευθεί η κατασκευαστική βιομηχανία και ο τομέας ανάπτυξης γης, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ήταν το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η κυπριακή οικονομία, από την κρίση της τελευταίας δεκαετίας μέχρι και σήμερα.

Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το 2023 και ποια νέα έργα/αναπτύξεις ή άλλου είδους επενδύσεις περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο;

Η εταιρεία μας εισήλθε δυναμικά στο 2023, παρουσιάζοντας από την αρχή της χρονιάς στο κοινό τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη συνολικής επένδυσης €400.000.000. Η φιλοσοφία της εταιρείας μας εδράζεται στο όραμα του Διευθύνοντος Συμβούλου της Korantina Homes, κ. Γιώργου Ιωάννου, ο οποίος μαζί με την υπόλοιπη ομάδα του Ομίλου εργάζονται με ζήλο και αποφασιστικότητα για δημιουργίες που θα έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και θα είναι ταυτόσημες με την πολυτέλεια και το ευ ζην. Ήδη βρίσκονται στα σκαριά δυο νέα μεγάλα και υπερσύγχρονα έργα πολυτελείας σε ιδιαίτερα προνομιακές περιοχές δίπλα από τη θάλασσα. Το πρώτο έργο είναι το τουριστικό θέρετρο Royal Bay, το οποίο ανεγείρεται στο τελευταίο παραθαλάσσιο τεμάχιο εντός του Δήμου Πάφου. Πρόκειται για ένα έργο δίπλα ακριβώς από την αμμώδη δημοτική παραλία Venus. Αποτελείται από πολυτελείς επαύλεις και διαμερίσματα και θα διαθέτει clubhouse, 24ωρη υπηρεσία εξυπηρέτησης, σπα και γυμναστήριο. Απέχει μόλις λίγα λεπτά από το κέντρο της πόλης και βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο ιδιωτικό σχολείο Aspire. Το δεύτερο έργο αφορά την ολοκλήρωση του ήδη πολυβραβευμένου Soho Resort. Πρόκειται για τον δεύτερο επιβλητικό πύργο 16 ορόφων με διαμερίσματα από ενός μέχρι και τεσσάρων υπνοδωματίων, με απρόσκοπτη θέα προς τη Μεσόγειο θάλασσα και το Μεσαιωνικό Κάστρο της Κάτω Πάφου, έμβλημα της Πάφου. Την ίδια

στιγμή, με την ολοκλήρωση της Α΄ φάσης του

Cap St Georges Hotel & Resort και του πεντάστερου ξενοδοχείου της εταιρείας μας, αρχίζει και η κατασκευή της Β΄ φάσης, η οποία θα περι -

λαμβάνει επιπλέον 200 επαύλεις πολυτελείας, σχολείο για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης

συνολικής δυναμικής 800 μαθητών, νοσοκομείο με όλες τις ειδικότητες και εξειδικευμένο

κέντρο πλαστικής χειρουργικής, αθλητικές

εγκαταστάσεις, μουσεία, και πολλά άλλα που το καθιστούν τον καλύτερο τουριστικό προορισμό

της Κύπρου και έναν από τους καλύτερους στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.

ΤΟ

ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΜΑΣ

Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου (π.χ. οικιστικά, εμπορικά, επαγγελματική στέγη κ.ά.) και ποιες άλλες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες

σας;

Το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου περιλαμβάνει μεγάλη γκάμα ακινήτων για όλες τις ανάγκες, όπως πολυτελείς επαύλεις και παραθαλάσσια διαμερίσματα, καταστήματα και διαμερίσματα για εμπορική και επιχειρηματική χρήση στο

κέντρο της πόλης. Όλα τα υποστατικά βρίσκονται σε προνομιακές περιοχές και έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό την ποιότητα στην κατασκευή αλλά και την καλή τοποθεσία. Επιπρόσθετα, προσφέρουμε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στους αγοραστές, για να μπορούν να απολαμβάνουν ένα μοναδικό τρόπο διαμονής, που θα προσθέτει αξία στην επένδυσή τους. Στόχος μας για κάθε έργο που καταλήγει στον αγοραστή είναι να είναι εύχρηστο, να ικανοποιεί στο μέγιστο τις ανάγκες του και να έχει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που κάθε μας δημιουργία καταφέρνει και εξασφαλίζει δεκάδες διεθνή αρχιτεκτονικά βραβεία.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Ποιες είναι οι νέες τάσεις σε ό,τι αφορά

τη ζήτηση και ποια ακίνητα παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον;

Οι κύριες τάσεις για τα ακίνητα που επικρατούν

αυτή τη στιγμή στο χώρο του Real Estate είναι τα πολυτελή ακίνητα, κυρίως παραθαλάσσια, για high-net-worth individuals, τα εμπορικά ακίνητα για γραφειακούς χώρους και οι μικρές κατοικίες που χρησιμοποιούνται για τη μόνιμη διαμονή.

Όσον αφορά τα ακίνητα για τους high-net-worth individuals, η εταιρεία μας είναι αναμφισβήτητα πρωτοπόρος στην Κύπρο. Σε αυτή την παγκόσμια τάση, που έχει ξεκινήσει ήδη στην Αμερική και στην Ευρώπη, οι αγοραστές ψάχνουν για επαύλεις σε resorts που προσφέρουν όλα τα facilities, security, κ.λπ. Έργα όπως το Cap St Georges Hotel & Resort, το Soho Resort, το υπό κατασκευή Royal Bay δεσπόζουν στην Πάφο και κάνουν την εταιρεία μας να ηγείται στην κατηγορία της. Στόχος αλλά και όραμά μας είναι να καταστεί η Κύπρος ένας από τους εκλεκτούς και με συγκεκριμένες προδιαγραφές παγκόσμιους προορισμούς, που να πληροί τα ποιοτικότερα κριτήρια για τους high-net-worth individuals.

Σε ποιες περιοχές της Κύπρου ή του εξωτερικού υπάρχουν ακίνητα του Ομίλου σας; Εξετάζετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθείτε και σε άλλες περιοχές;

Το portfolio της εταιρείας μας περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα ακινήτων στην Πάφο. Η μεγάλη επιτυχία που σημείωσε η Korantina Homes θα συνεχιστεί και βλέποντας τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει στην περιοχή θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Πάφο, στην πόλη που πιστεύουμε ότι υπάρχουν οι πιο μεγάλες ευκαιρίες επένδυσης, εφόσον αναπτύσσεται ραγδαία και ταυτόχρονα είναι το πιο ασφαλές και όμορφο μέρος της Κύπρου.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

CAP ST GEORGES RESORT

Το διεθνώς πολυβραβευμένο Cap St Georges Resort απλώνεται σε ένα από τα πιο μαγευτικά τοπία του νησιού, αποτελώντας το πρώτο μεγάλο

έργο της εταιρείας, το μεγαλύτερο παραθαλάσσιο οικιστικό θέρετρο της Κύπρου και ένα από

τα μεγαλύτερα και πιο πολυτελή της Μεσογείου. Αποτελείται από 200 επαύλεις όπως και ένα αντίστοιχης αισθητικής clubhouse σε μια περιοχή

απαράμιλλης ομορφιάς, που απολαμβάνει το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα της δυτικής όχθης του νησιού σε 2χλμ. παραλίας. Το έργο ξεχωρίζει για τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες φροντίδας που προσφέρει όλο το 24ωρο καθώς και για τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, αναψυχής, εστίασης και δραστηριοτήτων για όλη

την οικογένεια. Οι πολυτελείς κατοικίες συνδυ-

άζουν το σύγχρονο design με την άνεση και τη φυσική ομορφιά της περιοχής και προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία απόκτησης ακίνητης περι-

ουσίας στην Κύπρο, σε μια από τις πιο επιθυμητές τοποθεσίες στην Ευρώπη. Το έργο έχει ξεχωρίσει παγκοσμίως, προσελκύοντας το αγοραστικό ενδιαφέρον διασημοτήτων και διεθνούς φήμης jet-setters, πολλοί εκ των οποίων έχουν ήδη προχωρήσει σε αγορά κατοικιών.

5* DELUXE CAP ST GEORGES HOTEL Μέρος του Cap St Georges Resort, το υπερπολυτελές αυτό ξενοδοχείο απευθύνεται σε υψηλών απαιτήσεων επισκέπτες. Διαθέτει 202 υπερπολυτελή δωμάτια, καταστήματα, χώρους φιλοξενίας και εστίασης, state of the art κέντρο ευεξίας και αθλητικές εγκαταστάσεις. Η ξενοδοχειακή μονάδα στοχεύει να ανοίξει νέους δρόμους όσον αφορά στο τουριστικό προϊόν που προσφέρει η χώρα μας, καθώς είναι πολύ υψηλών προδιαγραφών στα θέματα ποιότητας κατασκευής, περιβαλλοντικής απόδοσης, λειτουργικότητας και πολυτελείας, στοιχεία που χαρακτηρίζουν κάθε έργο της Korantina Homes. Το Cap St Georges

Hotel & Resort, που είναι η κορωνίδα του ομίλου Korantina Homes, προχωρά στη Β΄ Φάση του έργου. Η συνέχιση της κατασκευής του τουριστικού θέρετρου πέραν από τις 220 υφιστάμενες επαύλεις περιλαμβάνει επιπρόσθετα 100 πολυτελείς επαύλεις ενώ θα διαθέτει και σύγχρονες ιατρικές εγκαταστάσεις, με τη δημιουργία ιδιωτικής κλινικής στην οποία θα υπάρχουν πέραν των 80 κλινών. Επιπρόσθετα, ο σχεδιασμός της Β΄ φάσης περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ιδιωτικού σχολείου συνολικής δυναμικότητας 800 μαθητών για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης καθώς και του μεγαλύτερου Summer School που θα γειτνιάζει με τη χερσόνησο του Ακάμα, και πάλι υπό μορφή franchise σε συνεργασία με Ελβετικό Οίκο. Να σημειωθεί ότι ήδη στο θέρετρο υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα αθλητικά κέντρα της Κύπρου με υπερσύγχρονα γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, τένις, paddle, βόλεϊ κ.λπ ενώ λειτουργεί ήδη και το «Περιβόλι», μια μεγάλη γεωργική

Royal Bay

Cap St Georges Resort

έκταση από την οποία προμηθεύεται καθημερινά

με φρούτα, λαχανικά και ό,τι άλλο χρειάζεται τόσο το ξενοδοχείο όσο και τα ανεξάρτητα εστιατόριά του.

SOHO RESORT

Το μοναδικό αυτό έργο αποτελείται από δύο υπερ-πολυτελέστατους πύργους 15 και 16 ορόφων αντίστοιχα και 20 επαύλεις υψηλής αισθητικής, όλες με θέα τη θάλασσα της Κάτω Πάφου. Οι δύο πύργοι θα διαθέτουν πολυτελή διαμερί-

σματα και θα ακολουθούν την ίδια φιλοσοφία της εταιρείας, ως προς τις αποκλειστικές υπηρεσίες

πολυτέλειας, άνεσης και φροντίδας που προ-

σφέρει ενώ θα πλαισιώνονται από αριθμό κατα-

στημάτων, εστιατόριο και καφέ, κέντρο ευεξίας, γυμναστήριο, υπηρεσίες concierge, κοινόχρηστες

πισίνες, 24ωρη ρεσεψιόν, φροντίδα κήπου και

πισίνας, υπηρεσίες λιμουζίνας και άλλα.

Πέραν από τα πιο πάνω, ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη πάνω από 15 άλλα έργα της εταιρείας με τα σημαντικότερα να είναι τα δυο νέα μεγάλα και παραθαλάσσια έργα πολυτελείας σε ιδιαίτερα προνομιακές περιοχές.

ROYAL BAY

Το οικιστικό θέρετρο Royal Bay ανεγείρεται στο τελευταίο παραθαλάσσιο τεμάχιο εντός του Δήμου Πάφου. Πρόκειται για ένα έργο δίπλα ακριβώς από την αμμώδη δημοτική παραλία Venus. Αποτελείται από πολυτελείς επαύλεις και διαμερίσματα, θα διαθέτει clubhouse, 24ωρη υπηρεσία εξυπηρέτησης, 24ωρη ασφάλεια, σπα και γυμναστήριο. Απέχει μόλις λίγα λεπτά από το κέντρο της πόλης και βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο ιδιωτικό σχολείο Aspire. Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας περιλαμβάνει μεγάλη γκάμα ακινήτων για όλες τις ανάγκες. Από πολυτελείς επαύλεις και διαμερίσματα παραθαλάσσια μέχρι και εμπορικά καταστήματα και διαμερίσματα για εμπορική και επιχειρηματική χρήση στο κέντρο της πόλης. Όλα βρίσκονται σε προνομιακές περιοχές και

κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η ποιότητα τόσο στην κατασκευή όσο και στην επιλογή της περιοχής τους.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Τρικώμου 32, Πέγεια, Πάφος 8560

Τ: +357 8000 7030

E: info@korantinahomes.com

W: www.korantinahomes.com

SOHO Resort

LEPTOS ESTATES

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ

«Η ηγετική θέση του Ομίλου στηρίζεται σε γερές βάσεις: το όραμα, το μεράκι και τον επαγγελματισμό των ανθρώπων

του, το διεθνές δίκτυο πωλήσεων, τα μεγάλα αποθέματα γης, τη μεγάλη και μακρά εμπειρία του».

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΛΕΠΤΟΣ CEO ΟΜΙΛΟΥ LEPTOS ESTATES

ΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗ ΛΕΜΕΣΟ, Η ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙ

ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

Σε νέα έργα στις πόλεις της Πάφου, της Λεμεσού, της Αθήνας και σε νησιά της Ελλάδας εργάζεται ο Όμιλος Leptos Estates. Όπως τονίζει σε συνέντευξή του ο CEO του Ομίλου, Παντελής Λεπτός, «στρατηγική επιλογή μας και επιβεβαίωση της πρωτοπορίας των νέων δρόμων που ανοίγει ο Όμιλός μας είναι βεβαίως και τα μεγάλα έργα όπως για παράδειγμα το “Νεάπολις” το οποίο με βάση τον σχεδιασμό αναμένεται να δημιουργήσει μια νέα Πολιτεία στην πόλη της Πάφου».

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά με κύριο χαρακτηριστικό τον πληθωρισμό, ο οποίος ανήλθε σε πολύ υψηλό επίπεδο και κυρίως σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως για παράδειγμα τα κατασκευαστικά υλικά. Πώς

ανταποκριθήκατε στην πρόκληση αυτή και ποιος είναι ο απολογισμός σας;

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Κτηματολόγιο, για το 2022 οι πωλήσεις ακινήτων σε Παγκύπρια βάση κινήθηκαν σε ικανοποιητικά

επίπεδα συγκριτικά με προηγούμενες αντίστοιχες

χρονιές, παρά την μακροχρόνια πανδημία και τα

γεγονότα στην Ουκρανία. Από τον Μάιο του 2022

και εν μέσω αύξησης του πληθωρισμού, σημει-

ώθηκε μια ανάκαμψη και πλέον παρατηρείται μια σταθεροποίηση στην αγορά ενώ προβλέπεται ότι η εξέλιξη του τομέα θα έχει ανοδική πορεία. Πλέον

υπάρχει αισιοδοξία στην αγορά, οι ξένοι έχουν αρχίσει να επισκέπτονται ξανά το νησί, οι οικονομικές

δραστηριότητες είναι αυξημένες σε σύγκριση με

πέρσι. Συνεπώς, ως Όμιλος, παραμένουμε θετικοί σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του τομέα. Πιστεύουμε, εξάλλου, ότι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου

και οι ευκαιρίες που προσφέρει την καθιστούν ένα

ελκυστικό προορισμό για μια νέα εμπειρία ζωής και

μια συμφέρουσα επένδυση.

με αρκετές άλλες προκλήσεις οι οποίες δημιουργούν νέες τάσεις. Για παράδειγμα, οι απαιτήσεις των αγοραστών και των επενδυτών είναι πλέον αυξημένες. Πλέον οι αγοραστές στρέφονται σε ακίνητα φιλικά προς το περιβάλλον και κοντά σε κοινότητες που δεσμεύονται για χρήση βιώσιμων πρακτικών. Οι νέες «Green Energy» νομοθεσίες είναι πρόκληση και ευκαιρία ταυτόχρονα για τους επαγγελματίες του τομέα, καθώς δημιουργούν νέα δεδομένα ενεργειακής απόδοσης και αναβάθμισης ακινήτων.

Άλλη μια πρόκληση για τον κλάδο είναι η οικονομική και γεωπολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του στην οικοδομική βιομηχανία, το κόστος κατασκευής καθώς και στον τομέα των ακινήτων γενικότερα.

Μπορεί να είναι πολλές οι προκλήσεις, αλλά γνωρίζουμε καλά ότι ο τομέας των ακινήτων υπήρξε ανέκαθεν βασικός πυλώνας ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας και ο Όμιλος Λεπτός βρίσκεται διαχρονικά στην πρώτη γραμμή και σε ετοιμότητα. Σε περιόδους κρίσης πρέπει να βρούμε νέες ευκαιρίες που θα μας καθιερώσουν καινοτόμους και δημιουργικούς. Σκοπός μας είναι να παρέχουμε κίνητρα, ώστε να συνεχίσει η αγορά ακινήτων να είναι ελκυστική τόσο σε εγχώριους όσο και σε ξένους αγοραστές. Τα προαναφερθέντα μας δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξουμε τις απαραίτητες τεχνολογίες, ώστε να παραμείνουμε πρωτοπόροι στην ποιότητα των έργων μας, στον συνολικό σχεδιασμό, στην αρχιτεκτονική, στην ποιότητα των υλικών και στην διορατικότητα που μας χαρακτηρίζει.

Τέλος, τα γραφεία που διατηρούμε σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως στο Λονδίνο, στο Ντουμπάι, στο Πεκίνο, στη Σαγκάη, στην Ινδία, στο Κάιρο, στο Αμμάν, στην Αθήνα, στην Κρήτη, στην Πάρο, στη Σαντορίνη και φυσικά στην Πάφο, Λεμεσό και Λευκωσία, είναι αυτά που μας εδραιώνουν διεθνώς.

Ποιες δράσεις έχετε εγκαινιάσει στην κατεύθυνση της Βιώσιμης Ανάπτυξης;

Ο Όμιλος Λεπτός καινοτόμησε από το 2000 στον τομέα της Βιώσιμης Ανάπτυξης με τον σχεδιασμό του «Νεάπολις Eco City». Η έννοια της Βιώσιμης Ανάπτυξης αναφέρεται σε μορφή αναπτυξιακής πολιτικής, η οποία επιδιώκει να ικανοποιήσει τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες της κοινωνίας κατά τρόπο που να εξασφαλίζει τη βραχυπρόθεσμη αλλά και τη μακροπρόθεσμη ευημερία. Το έργο «Νεάπολις Eco City» βρίσκεται στην καρδιά της πόλης της Πάφου. Στη «Νεάπολη» δημιουργείται μια νέα πολιτεία μέσα στην πόλη της Πάφου, που περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα υπερσύγχρονο νοσοκομείο, πανεπιστήμιο, πρωτοποριακό campus, κέντρο καινοτόμου έρευνας, εμπορικό κέντρο, πολιτιστικό κέντρο, μεγάλα πάρκα και κατοικίες.

Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλά-

κιο του Ομίλου (π.χ. οικιστικά, εμπορικά, επαγγελματική στέγη κ.ά.) και ποιες άλλες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας; Το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου Λεπτός αποτελείται από 360 έργα, που περιλαμβάνουν αναπτυξιακά συγκροτήματα, ξενοδοχεία και εμπορικές αναπτύξεις τα οποία έχουν ξεχωριστή ταυτότητα, υψηλή αισθητική, άριστη ποιότητα και πάντα σεβασμό στο περιβάλλον. Η στρατηγική μας βασίζεται στην εμπειρία μας, που πλέον ξεπερνά τα 62 χρόνια, καθώς και στην τεχνογνωσία μας. Επίσης, ο επαγγελματισμός και η ομαδική προσπάθεια των εργαζομένων μας, το διεθνές δίκτυο εξυπηρέτησης πωλήσεων που διατηρούμε, οι στρατηγικές επενδύσεις μας στην αγορά γης και η αποτελεσματική εξυπηρέτηση πελατών μας, ακόμα και μετά την πώληση, είναι όλοι σημαντικοί παράγοντες που θα στηρίξουν την προσπάθειά μας για την περαιτέρω επέκταση/διεύρυνση των εργασιών. Παράλληλα, η ανάπτυξη των επιχειρήσεών μας είναι στενά συνδεδεμένη με την κοινωνική συνεισφορά, κάτι που αντικατοπτρίζεται στις δράσεις ΕΚΕ που υλοποιεί ο Όμιλος Λεπτός.

Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των

έργων σας;

Όλα τα έργα του Ομίλου Λεπτός χαρακτηρίζονται από

την ποιότητα κατασκευής, τις μοναδικές τοποθεσίες και τον πολυβραβευμένο αρχιτεκτονικό τους σχεδια-

σμό. Έργα σε ασφαλείς και περιφραγμένες κοινότητες, όπως το «Coral Seas Villas», το «Limassol Park»

αλλά και υπερσύγχρονα πολυώροφα κτήρια, όπως το «Limassol Del Mar» και το «Limassol Blu Marine», αποτελούν πόλο έλξης για ντόπιους και ξένους αγοραστές.

Σε ποιες περιοχές της Κύπρου ή του εξωτερικού υπάρχουν ακίνητα του Ομίλου σας; Εξετάζετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθείτε και σε άλλες περιοχές; Όπως όλοι γνωρίζουν ο Όμιλός μας μετά την Κερύνεια δημιούργησε έργα πρωτοποριακά για το είδος τους στην Πάφο, τόσο σε παράλιες περιοχές όσο και σε λόφους γύρω από την Πάφο, έχοντας προσελκύσει χιλιάδες ξένους και ντόπιους αγοραστές και επενδυτές. Η συνέχεια των έργων αυτών για τα επόμενα χρόνια αλλά και τα νέα έργα δείχνουν τη μεγάλη προτίμηση στις περιοχές της Κάτω Πάφου, με έργα όπως το «Aphrodite Gardens» στη Χλώρακα, με τα έργα «Adonis Beach Villas», «Venus Gardens» και «Armonia Beach Villas» στην Κισσόνεργα και στον κόλπο των Κοραλλίων με το «Coral Bay Resort»

και το «Coral Seas Villas». Σίγουρα, ελκυστικό έργο είναι το πολυβραβευμένο «Kamares Village» στους λόφους της Τάλας, το οποίο μπαίνει στην τελική του φάση με τη δημιουργία 350 νέων επαύλεων. Όσον αφορά τη Λεμεσό, η νέα χρονιά θα μας βρει με την ολοκλήρωση του εμβληματικού «Limassol Del Mar»

καθώς επίσης την εξέλιξη του νέου εντυπωσιακού παραθαλάσσιου έργου «Limassol Blu Marine», το οποίο βρίσκεται στην καρδιά της νέας Ευρωπαϊκής Ριβιέρας δίπλα στη μαρίνα. Νέο έργο με τη νέα χρονιά για τη Λεμεσό είναι το «Limassol Park», το οποίο βρίσκεται στην περιοχή των μεγάλων επενδύσεων του Καζίνο, του νέου Γκολφ και του Limassol Mall. Στρατηγική επιλογή μας και επιβεβαίωση της πρωτοπορίας των νέων δρόμων που ανοίγει ο Όμιλός μας είναι βεβαίως και τα μεγάλα έργα. Το πρώτο από αυτά, το «Νεάπολις», βρίσκεται στην περιοχή της Πάφου και καταλαμβάνει έκταση 111 εκταρίων. Στην Ελλάδα ο Όμιλός μας, εκτός από την περιοχή των Αθηνών, συνεχίζει να αναπτύσσει έργα και στα νησιά, την Κρήτη, την Πάρο και τη Σαντορίνη. Εδώ δημιουργούμε συγκροτήματα με παραθεριστικές μονάδες. Τα νέα μας έργα για το 2023 που θα ξεχωρίσουν είναι το «Agean Blue III» και το «Viglia Beach Villas» στην Κρήτη, η τελευταία φάση του «Santorini Beach Villas» στη Σαντορίνη και η τρίτη φάση του «Paros Gardens» στην Πάρο.Το μεγαλεπήβολο έργο του Ομίλου στην Ελλάδα θα είναι τα επόμενα χρόνια το «Costa Nopia», ένα έργο 1130 στρεμμάτων πάνω στη θάλασσα των Χανίων το οποίο θα συμπεριλαμβάνει ξενοδοχεία, γήπεδο, μαρίνα, πάρκα, υπηρεσίες και παραθεριστικές κατοικίες. Η ηγετική θέση του Ομίλου στηρίζεται σε γερές βάσεις: το όραμα, το μεράκι και τον επαγγελματισμό των ανθρώπων του, το διεθνές δίκτυο πωλήσεων, τα μεγάλα αποθέματα γης, τη μεγάλη και μακρά εμπειρία του.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

Για 6 δεκαετίες η Leptos Estates κατέχει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη Γης και Περιουσιών στην Κύπρο και Ελλάδα. Έχει καταφέρει να ανοίξει νέες διεθνείς αγορές, με βάση τις κύριες αξίες της, την ποιότητα κατασκευής, την καινοτομία, την αισθητική αρχιτεκτονική και την εξυπηρέτηση των πελατών. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής η εταιρεία έχει προσελκύσει νέες και σημαντικές επενδύσεις από γνωστούς επιχειρηματίες και μεγάλους επενδυτικούς Οργανισμούς, από όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.

Η νέα δυναμική, που επίσης ενισχύει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του Ομίλου Λεπτός, είναι το άνοιγμα των νέων γραφείων στο Μουμπάι, Νέο Δελχί, Χο Τσι Μινχ και Αμμάν. Με μεγάλη επιτυχία, επίσης, συνεχίζεται η παρουσία της Leptos Estates σε διεθνείς εκθέσεις ακινήτων στη Μ. Βρετανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κίνα, Αίγυπτο, Ν. Αφρική και Ιορδανία. Η δυναμική παρουσία της εταιρείας μαζί με το μεγάλο κτηματικό χαρτοφυλάκιο της στην Κύπρο και τα Ελληνικά νησιά, έχει προσελκύσει την προσοχή χιλιάδων πελατών και επενδυτών.

Μια σειρά από νέα και διαχρονικά έργα στην Κύπρο και Ελλάδα αποδεικνύει τη δέσμευση της Leptos Estates για την υψηλή ποιότητα διαβίωσης.

φύτου και κοντά στο γραφικό χωριό Τάλα. Το «Kamares Village» είναι ένα από τα πιο εξελιγμένα αναπτυξιακά συγκροτήματα στην Κύπρο και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα μεγαλύτερα έργα της Μεσογείου, έχοντας κατακτήσει σημαντικά διεθνή βραβεία στον χώρο του Real Estate.

ADONIS & ARMONIA BEACH VILLAS

Δύο πολυτελή και μοντέρνα παραθαλάσσια αναπτυξιακά θέρετρα, τα οποία προσφέρουν ευκολίες και ανέσεις υψηλού επιπέδου. Τα πολυτελή αυτά έργα βρίσκονται σε ένα μαγευτικό περιβάλλον, πάνω στη θάλασσα και σε μέση απόσταση από το γραφικό λιμανάκι της Πάφου και το πανέμορφο θέρετρο του Κόλπου των Κοραλλίων.

APHRODITE GARDENS

Ένα μοναδικό στο είδος του αναπτυξιακό έργο της Leptos Estates, «Οι κήποι της Αφροδίτης», συνεχίζει να γίνεται ανάρπαστο από ξένους αγοραστές και επενδυτές.

VENUS GARDENS

CORAL BAY & CORAL SEAS VILLAS

Αποτελεί ένα από τα νέα αναπτυξιακά έργα της Leptos Estates στην Πάφο και δείχνει να

είναι μια από τις καλύτερες επιλογές για αγορά

και επένδυση από τους ξένους αγοραστές και επενδυτές. Αυτό το μοναδικό και συνάμα εντυπωσιακό θέρετρο βρίσκεται πάνω σε μια από τις πιο ελκυστικές και περιζήτητες παράλιες τοποθεσίες της Κύπρου και ειδικά της Ανατολικής Μεσογείου, δίπλα στον γραφικό Κόλπο των Κοραλλίων στην Πάφο.

ΛΕΜΕΣΟΣ

LIMASSOL DEL MAR

Ένα διεθνών προδιαγραφών αναπτυξιακό έργο σε μια από τις πιο πολυπόθητες παραλιακές περιοχές της Λεμεσού, με απρόσκοπτη θέα στη θάλασσα από όλα τα διαμερίσματα. Το πρότυπο αυτό εμβληματικό αναπτυξιακό έργο αποτελείται από κατοικίες πολυτελείας, πεντάστερες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες καθώς επίσης και πολυτελή καταστήματα και εστιατόρια.

LIMASSOL BLU MARINE

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ

ΠΑΦΟΣ

KAMARES VILLAGE

Η ναυαρχίδα των αναπτυξιακών συγκρο -

τημάτων του Ομίλου Λεπτός έχει πάνω από

1.250 επαύλεις, κτισμένες σε τέσσερις κατα -

πράσινους λόφους με θέα την Πάφο, δίπλα στο Μεσαιωνικό Μοναστήρι του Αγίου Νεο -

Το «Leptos Venus Gardens» συνθέτουν ανεξάρτητες κατοικίες και διαμερίσματα. Το όλο έργο είναι σχεδιασμένο με σεβασμό προς τους ενοίκους, με ιδιωτικούς και δημόσιους κήπους, άνετους χώρους στάθμευσης, 3 μεγάλες δημόσιες πισίνες, γήπεδο τένις και κλαπ μαζί με εστιατόριο, καφετέρια και γραφείο διεύθυνσης και διαχείρισης του έργου. Η απέραντη θέα προς την θάλασσα και τα ανεπανάληπτα ηλιοβασιλέματα μαζί με την μικρή απόσταση από την παραλία, σχολεία και το κέντρο της πόλης της Πάφου δημιουργούν ένα επίγειο παράδεισο για καλοκαιρινές αλλά και χειμερινές αποδράσεις.

Η νέα σας ζωή ξεκινά εδώ στη Λεμεσό, στο «Blu Marine». Σε στρατηγικά τοποθετημένο σημείο, στο κέντρο της Λεμεσού, πάνω στη θάλασσα, προσφέρει έναν εξυπηρετικό τρόπο ζωής, άνεσης και ευκολίας. Επενδύοντας στο «Blu Marine», διατηρείτε τον αποκλειστικό σας χώρο στη νέα Ριβιέρα της Ευρώπης. Το έργο βρίσκεται δίπλα από τη νέα Μαρίνα και το Κάστρο της Λεμεσού και διαθέτει ανέσεις, ευκολίες και υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Όλα τα διαμερίσματα είναι ευρύχωρα και απολαμβάνουν την άπλετη θέα προς τη θάλασσα. Η αγορά έχει αγκαλιάσει το έργο και αυτό έχει

Kamares Village

Limassol Blu Marine

αποδειχθεί, αφού το επιχειρηματικό περιβάλλον συστήνει ανεπιφύλακτα την επένδυση σε υποψήφιους αγοραστές και επενδυτές.

LIMASSOL PARK

Η Leptos Estates δημιουργεί μια νέα μονα -

δική πολυτελή ανάπτυξη για τη Λεμεσό, το «Limassol Park». Το έργο βρίσκεται σε μια μοναδική τοποθεσία νοτιοδυτικά του ιστορι -

κού κέντρου της Λεμεσού, στη χερσόνησο του

Ακρωτηρίου, σε μια από τις πιο καταπράσινες

περιοχές του νησιού μας. Πολύ κοντά στο «Limassol Park» είναι το Limassol Mall, το υπό

ανέγερση νέο καζίνο και η μαγευτική παραλία

του Lady’s Mile.

ΕΛΛΑΔΑ

ΧΑΝΙΑ

«Aphrodite Seafront Chania», «Viklia Beachfront Villas», «Aegean Blue Apartments», «Fournado

Villas» είναι μερικά από τα έργα της Leptos

Estates στις όμορφες παραλίες της Κρήτης και

ιδιαίτερα της περιοχής των Χανίων. Το «Costa

Nopia» βρίσκεται στις όμορφες βορειοδυτικές

ακτές της Κρήτης. Προσφέρει μια μοναδική

ευκαιρία για ένα συναρπαστικό θέρετρο μικτής

χρήσης και υψηλής ποιότητας.

ΠΑΡΟΣ

Το «Paros Gardens» είναι ένα παραδοσιακό

κυκλαδίτικο έργο κοντά στο ψαροχώρι του

Μόλου, μόλις 50 μέτρα από τις αμμώδεις παραλίες της περιοχής. Η Πάρος είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και κοσμοπολίτικα νησιά του Αιγαίου, το οποίο προσελκύει χιλιάδες τουρίστες και επενδυτές.

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

«Santorini villas» το μοναδικό αυτό αναπτυξιακό

συγκρότημα με εξοχικές κατοικίες βρίσκεται στο διασημότερο νησί της Μεσογείου, μόλις 200 μέτρα από την όμορφη παραλία του Μονόλιθου.

ΑΘΗΝΑ

Στην Αθήνα, την πιο όμορφη και ελκυστική

πόλη στον κόσμο, η Leptos Estates προσφέρει ευκαιρίες για μια σίγουρη και προσοδοφόρα

επένδυση σε διαμερίσματα, στούντιο, ρετιρέ και ανεξάρτητες κατοικίες.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Τ: 8000 07 07

Ε: info@leptosestates.com

W: www.LeptosEstates.com

Coral Seas Villas

Με τέσσερα νέα έργα, δύο στη Λεμεσό και δύο στην Πάφο, η Pafilia Properties έχει εμπλουτίσει το πορτφόλιό της, διατηρώντας αναλλοίωτες τις εταιρικές

της αξίες, για δημιουργία καινοτόμων έργων με

υψηλές προδιαγραφές. «Κάθε έργο προσφέρει

μοναδικές ανέσεις και υπηρεσίες στο απαιτητικό

διεθνές πελατολόγιό μας» εξηγεί η Εκτελεστική

Διευθύντρια του Ομίλου, κα Ευαγγελία Ηλιάδη

Στη συνέντευξη που ακολουθεί η κα Ηλιάδη μάς

μιλά για τον σχεδιασμό του Ομίλου, τα νέα έργα

ενώ εκφράζει, μεταξύ άλλων, ικανοποίηση για

το επενδυτικό ενδιαφέρον στον τομέα των ακινήτων, σημειώνοντας πως «για ακόμη μια φορά

αποδεικνύεται τόσο η βιωσιμότητα και η δύναμη

του τομέα των ακινήτων όσο και το γεγονός ότι

η αγορά ακινήτων είναι από τις πιο ασφαλείς και επικερδείς επενδύσεις».

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά με κύριο χαρακτηριστικό τον πληθωρισμό, ο οποίος ανήλθε σε πολύ υψηλό επίπεδο και κυρίως σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως για παράδειγμα τα κατασκευαστικά

υλικά. Πώς ανταποκριθήκατε στην πρόκληση

αυτή και ποιος είναι ο απολογισμός σας;

Είναι γεγονός ότι με τις τιμές των κατασκευαστικών υλικών να αυξάνονται πέραν του 25% η εταιρεία υποχρεώθηκε να προχωρήσει στην εξεύρεση

λύσεων, για να περιορίσει όσο το δυνατόν τις

αρνητικές επιπτώσεις, οικονομικές ή οποιεσδή -

ποτε άλλες.

Επειδή η κουλτούρα της Pafilia ήταν ανέκαθεν

πελατοκεντρική, η προσφορά προϊόντος με

εκπτώσεις είτε στην αισθητική είτε στην ποιότητα

για περιορισμό της δαπάνης δεν αποτέλεσε ποτέ επιλογή για εμάς. Η διατήρηση των διαχρονικών προτύπων της Pafilia είναι και ο λόγος ύπαρξης και επιτυχίας της. Ως εκ τούτου, η απάντησή μας στην πρόκληση αυτή ήταν η διατήρηση των αρχικών τιμών πώλησης και η απορρόφηση του επιπρόσθετου κόστους. Το φυσικό επακόλουθο ήταν η εξάλειψη της κερδοφορίας σε έργα που ήταν υπό κατασκευή και η αντιμετώπιση μιας δυσμενούς κατάστασης, απρόβλεπτης κατά τα τελευταία χρόνια.

Φυσικά, πρέπει να σημειωθεί ότι η ζήτηση δεν πήρε την καθοδική πορεία που αναμενόταν, αντισταθμίζοντας μέρος της όποιας ζημιάς, με τον απολογισμό του 2022 να μας θέτει σε εγρήγορση και ετοιμότητα για τις νέες προκλήσεις και απαιτήσεις της αγοράς.

Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση αποτελούν δύο μεγάλες προκλήσεις για το επιχειρείν. Σε ποιες ενέργειες προβαίνει ο Όμιλός σας για ψηφιακή αναβάθμιση και ποιες πράσινες ενέργειες έχετε εγκαινιάσει; H καινοτομία για την Pafilia είναι ουσιαστικά ριζωμένη στην κουλτούρα μας. Ως εκ τούτου, είμαστε από τις πρώτες εταιρείες που κατάλαβε τα πλεονεκτήματα και τη βελτίωση που μπορεί να επιφέρει σε όλες τις λειτουργίες του Ομίλου η ψηφιακή μετάβαση. Η Pafilia, από τα πρώτα βήματά της, έχει ηλεκτρονικά συστήματα διαχείρισης πελατών και συνεργατών, σύστημα τελευταίας τεχνολογίας για ηλεκτρονική αρχειοθέτηση, ξεχωριστά συστήματα για αυτοματοποιημένες διαδικασίες και για ψηφιακό μάρκετινγκ και πολλά άλλα τα οποία εκσυγχρονίζουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Κάτι άλλο για το οποίο η Pafilia είναι περήφανη είναι ο διαχρονικός μας σεβασμός στη φύση. Το Minthis είναι η επιτομή σ’ αυτόν τον τομέα, με πάρα πολλές πράσινες πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας και νερού, με φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, με κτήρια ενεργειακής απόδοσης ενώ το γήπεδο του γκολφ έχει πιστοποίηση GEO, πληρώντας ένα αξιόπιστο και διαφανές σύγχρονο πρότυπο βιωσιμότητας, βέλτιστων πρακτικών στους τομείς της φύσης, των πόρων, της κοινότητας και της δράσης για το κλίμα. Παράλληλα, στα κεντρικά μας γραφεία εφαρμόζουμε τις στάνταρτ πρακτικές, με αναβαθμίσεις κουφωμάτων, αίτηση για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, αντικατάσταση λαμπτήρων με ενεργειακούς LED, ανακύκλωση ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών και συνεχή ενημέρωση του προσωπικού για ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και πρακτικών βιωσιμότητας.

Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου (π.χ. οικιστικά, εμπορικά,

Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΡΙΖΩΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΜΑΣ

«Ως μια από τις μεγαλύτερες ιδιόκτητες εταιρείες ανάπτυξης

Pafilia παραδίδει εκατοντάδες ακίνητα υψηλών

είτε για προσωπική χρήση είτε για

επαγγελματική στέγη κ.ά.) και ποιες άλλες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας; Μετά από την αποπεράτωση των μεγάλων εμβληματικών έργων της εταιρείας μας, όπως του πύρ -

γου ONE στη Λεμεσό και του Minthis στην Πάφο, που συνεχώς αναπτύσσονται και εμπλουτίζουν τις υπηρεσίες αλλά και το προϊόν που προσφέρουν, φέτος έχουμε λανσάρει στην αγορά πολλά μικρότερα έργα, όπως το Pafilia Plaza στην καρδιά της Πάφου, ένα έργο μοντέρνας και πρωτότυπης αρχιτεκτονικής με μεικτή χρήση, οικιστικό και εμπορικό τμήμα, που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην

Πάφο.

Στα Κονιά της Πάφου, σε μια πολύ όμορφη καθαρά

οικιστική περιοχή λανσάραμε το Konia Greens, μια

σύγχρονη ανάπτυξη με φυλασσόμενη είσοδο, χτι-

σμένη γύρω από ένα πάρκο στο οποίο η Pafilia θα

αφιερώσει πολλά τετραγωνικά, για να δώσει την

αίσθηση της κοινότητας, της αποκλειστικότητας

και της γαλήνης, αφού από το παράθυρό σου ή την

πόρτα σου θα έχεις θέα στο ιδιωτικό πάρκο.

Στον Άγιο Τύχωνα Λεμεσού, μια περιοχή με μεγάλη

ζήτηση, έχουμε λανσάρει φέτος μια ανάπτυξη με

επαύλεις και μεζονέτες, με σύγχρονο αρχιτεκτονικό

σχεδιασμό και πολυτελή υλικά.

Στην Αθήνα λανσάραμε το Iliso Suites, ακόμα ένα

έργο με σύγχρονη και καινοτόμα αρχιτεκτονική, που θα ξεχωρίζει από την πρώτη στιγμή και θα παρέχει πολλούς διαφορετικούς τύπους διαμερισμάτων, από στούντιο μέχρι ρετιρέ, προσφέροντας πολλές ανέσεις και επιπλέον σχεδιαστικές καινοτομίες.

Πόσο σας ικανοποιεί η ζήτηση από ντόπιους και ξένους αγοραστές;

Η ζήτηση τόσο από ντόπιους όσο και από ξένους αγοραστές ακολουθεί μια καθ’ όλα ανοδική πορεία μετά και την λήξη της πανδημίας, ένα γεγονός που φυσικά είχε επηρεάσει αρνητικά τα πάντα σε μεγάλο βαθμό και ειδικότερα τον τομέα των ακινήτων, αφού η πρόσβαση στο νησί ήταν σχεδόν αδύνατη. Τα τελευταία δύο χρόνια σχεδόν, παρ’ όλες τις προκλήσεις (πόλεμος στην Ουκρανία, αύξηση επιτοκίων, αύξηση πληθωρισμού κ.λπ.), ο αριθμός των πωλήσεων αυξάνεται και θεωρώ πως αυτή η αύξηση θα συνεχιστεί με την ίδια δυναμική. Σίγουρα μας ικανοποιεί, επειδή για ακόμη μια φορά αποδεικνύεται τόσο η βιωσιμότητα και η δύναμη του τομέα των ακινήτων όσο και το γεγονός ότι η αγορά ακινήτων είναι από τις πιο ασφαλείς και επικερδείς επενδύσεις.

Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των έργων σας; Αυτοσκοπός μας είναι πάντα τα έργα μας να ξεχωρίζουν τόσο για την ποιότητα κατασκευής όσο και για το γενικό σχεδιαστικό τους πλαίσιο. Η δημιουργία ξεχωριστών «εμπειριών» μέσω του κάθε έργου μας είναι πολύ σημαντικό μέρος της ανάπτυξής τους, που ξεκινά από το στάδιο της γενικής ιδέας μέχρι και την αποπεράτωση. Δεν αρκεί η πολύ καλή ποιότητα υλικών, η πολύ καλή τοποθεσία και η πολύ καλή αρχιτεκτονική, αν δεν υπάρχει και το λεγόμενο «concept» σε ένα έργο. Θεωρώ πως ο Όμιλός μας αυτό ακριβώς πρεσβεύει και γι’ αυτό ξεχωρίζει, κυρίως με έργα όπως το ONE στη Λεμεσό και το Minthis στην Πάφο.

Σε ποιες περιοχές της Κύπρου ή του εξωτερικού υπάρχουν ακίνητα του Ομίλου σας; Εξετάζετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθείτε και σε άλλες περιοχές; Εντός Κύπρου τα έργα μας επικεντρώνονται στις δύο πόλεις με τη μεγαλύτερη ζήτηση για ακίνητα, την Πάφο και τη Λεμεσό. Εκτός Κύπρου, στην Ελλάδα, ήμασταν ανέκαθεν ενεργοί και σε μικρότερο βαθμό φυσικά σε σύγκριση με την Κύπρο, οπόταν αυτό το διάστημα έχουμε ένα πολύ ωραίο οικιστικό έργο στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, στο Μοσχάτο πιο συγκεκριμένα. Το πορτφόλιό μας περιλαμβάνει και δύο ακόμα πολυκατοικίες στην Αθήνα και μεζονέτες στην Κρήτη. Δεν έχουμε βλέψεις για περαιτέρω αναπτύξεις σε άλλες χώρες, δεν υπάρχει αυτή η στρατηγική ανάγκη.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ –

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ PAFILIA

Η Pafilia για σχεδόν 50 χρόνια πρωτοπορεί στον

τομέα των ακινήτων στην Κύπρο. Ήταν ένα όραμα

που ξεκίνησε το 1977 με τον κ. Ηλία Ηλιάδη, του

οποίου η πίστη στις ανθρώπινες σχέσεις και οι

τολμηρές αποφάσεις καθοδηγούν την εταιρεία

μέχρι σήμερα. Αυτή η οικογενειακή επιχείρηση

παρέμεινε απόλυτα αφοσιωμένη στις αρχικές της

αξίες. Το 2023, όπως και μισό αιώνα πριν, η Pafilia

διατηρεί ασυμβίβαστη την αποστολή της, να προ-

σφέρει καινοτομία στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, απαράμιλλη ποιότητα και εξυπηρέτηση. Η άξια φήμη της και τα διεθνή βραβεία της είναι φόρος τιμής στις ισχυρές οικογενειακές αξίες, την πελατοκεντρική προσέγγιση και την επαγγελματική ομάδα της εταιρείας.

A LEGACY OF REAL ESTATE EXCELLENCE

Σήμερα, ως μια από τις μεγαλύτερες ιδιόκτητες

εταιρείες ανάπτυξης γης, η Pafilia παραδίδει εκατοντάδες ακίνητα υψηλών προδιαγραφών

είτε για προσωπική χρήση είτε για επένδυση. Με

την πάροδο του χρόνου, η εταιρεία μεγάλωσε και περιλαμβάνει τώρα μια σειρά από θυγατρικές εταιρείες, που προσφέρουν υπηρεσίες που καλύπτουν όλες τις πτυχές και τις ανάγκες των αγοραστών, όπως Concierge Services, εταιρείες Διαχείρισης Ακινήτων, Ενοικιάσεις, Μεταπωλήσεις, κ.ά.

Το εκτεταμένο πορτφόλιό μας είναι η ατράνταχτη απόδειξη αυτής της συνεχιζόμενης επιτυχίας. Και ενώ το προϊόν της Pafilia ποικίλει και διαφοροποιείται σε στυλ και τοποθεσίες, περιλαμβάνοντας μια μεγάλη γκάμα από σύγχρονες κατοικίες, επαύλεις και διαμερίσματα μεσογειακού στυλ, ολοκληρωμένα θέρετρα αναψυχής, αστικούς πύργους, παραθαλάσσια ακίνητα και ιδιωτικές κοινότητες, η ποιότητα και η δέσμευση προς τους πελάτες παραμένουν στον πυρήνα των αξιών μας. Από τη σύλληψη μιας ιδέας στην κατασκευή της, από κορυφαίες συνεργασίες στην παροχή υπηρεσιών, η έμφαση στην εξατομικευμένη ποιότητα έχει οδηγήσει την Pafilia στη δημιουργία κορυφαίων αναπτύξεων αλλά και προορισμών, όπως το ΟΝΕ και το Minthis. Κάθε έργο της Pafilia έχει πρωτότυπη αλλά διαχρονική αρχιτεκτονική και εγγυάται στους ιδιοκτήτες και ενοίκους έναν απαράμιλλο τρόπο ζωής. Κάθε έργο έχει σχεδιαστεί από την εξειδικευμένη αρχιτεκτονική ομάδα μας, η οποία εργάζεται σύμφωνα με τις διεθνείς αρχιτεκτονικές πρακτικές, για να δημιουργήσει ένα μοντέλο υψηλής αισθητικής και πολυτελούς διαβίωσης.

LUXURY LIVING

«Η Pafilia, από τα πρώτα της βήματα, έχει θέσει και συνεχώς ανεβάζει

κός Διευθυντής, Δημήτρης Ασσιώτης. «Είμαστε δεσμευμένοι να παραδίδουμε έργα που μπορούν να συναγωνιστούν με τα καλύτερα του κόσμου. Το χαρτοφυλάκιό μας περιλαμβάνει ήδη δύο ολοκληρωμένα έργα, το ΟΝΕ και το Minthis, τα οποία είναι από τα σημαντικότερα έργα της Ανατολικής Μεσογείου».

MINTHIS - ΕΝΑ ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ

Μια συνοικία από βραβευμένες κατοικίες ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, σχεδιασμένες από παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονες ειδικά για το τοπίο του Minthis. Διαθέτει μια ποικιλία κατοικιών, από διαμερίσματα-σουίτες ή κατοικίες 2 και 3 υπνοδωματίων, με επιτομή τις μεγαλοπρεπείς επαύλεις με τα φυσικά υλικά που δένουν αρμονικά με τη φύση που τις φιλοξενεί, αναδεικνύοντας την προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 και την απίστευτη θέα. Σε αυτό το συνεχώς εξελισσόμενο θέρετρο με εγγυημένη κεφαλαιακή απόδοση υπάρχουν ευκαιρίες επένδυσης με ακίνητα από €800.000. Μόνο λίγα λεπτά από το κέντρο της Πάφου, το Minthis είναι η επιτομή της αβίαστης πολυτελούς διαβίωσης. Αυτό το αρμονικό οικιστικό καταφύγιο επαναπροσδιορίζει την ολιστική προσέγγιση της Pafilia στον μοντέρνο τρόπο ζωής, μέσα σε ένα εκθαμβωτικό φυσικό περιβάλλον που ενισχύεται με το γήπεδο του γκολφ, πλαισιώνεται με εκλεκτά εστιατόρια και εγκαταστάσεις ευεξίας. Οι κάτοικοι

Minthis

ONE

του Minthis απολαμβάνουν το lounge restaurant, μπαρ, μπουτίκ, ένα home-concept store και μια

γκαλερί έργων τέχνης, πολλά μονοπάτια στη

φύση και σημεία πανοραμικής θέας, με επιτομή το

πρωτοποριακό Spa 2000 τετραγωνικών μέτρων

που χαρίζει ολοκληρωμένη προσέγγιση στη

σωματική ευεξία και την πνευματική ισορροπία.

ONE - ΣΑΓΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ

Με 37 ορόφους πολυτελών παραθαλάσσιων

κατοικιών στην καρδιά της Λεμεσού, το ΟΝΕ είναι

το πιο αναγνωρίσιμο ορόσημο της Κύπρου. Ένας

παράδεισος πολυτέλειας που προσφέρει στους

ενοίκους του αποκλειστικότητα και ανώτερη

ποιότητα, με τιμές ακινήτων να ξεκινάνε από

€1.950.000. Στα 170 μέτρα ύψος φιλοξενεί 83

διαμερίσματα υπερπολυτελούς κατασκευής, μέχρι 3 σε κάθε όροφο, το καθένα με εξαιρετικά φινιρίσματα και εξαιρετική προσοχή στη λεπτομέρεια, τα οποία παρέχουν άνετη διαβίωση με απρόσκοπτη θέα στην θάλασσα αλλά και στο βουνό, διπλού ύψους ταβάνια και μεγάλα μπαλκόνια στην πλευρά της θάλασσας. Όλα τα διαμερίσματα απολαμβάνουν απεριόριστη πρόσβαση στο αποκλειστικό Spa, στο πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο και στην πισίνα με την μαρμάρινη εξωτερική

βεράντα και το pool bar. Αυτά είναι 2 εκπληκτικά έργα της Pafilia, που χαρακτηρίζουν την προσήλωση της εταιρείας στη δημιουργία προορισμών παγκόσμιου βεληνεκούς. «Με την τεράστια εμπειρία μας, το καταπληκτικό ιστορικό μας, το ξεκάθαρο όραμα και την αφοσίωση στις αρχικές μας αξίες η εταιρεία συνεχίζει να πρωτοστατεί στον τομέα των ακινήτων, στην Κύπρο και όχι μόνο.

Σήμερα, όπως και το 1977, οι ανάγκες και οι απαιτήσεις της εκλεκτής πελατείας παραμένουν στο επίκεντρο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων»

επισημαίνει η Εκτελεστική Διευθύντρια, Ευαγγελία

Ηλιάδου. Τέλος, προσθέτει πως «η Pafilia επεκτείνεται συνεχώς, επενδύει σε νέες τεχνολογίες και αναπτύσσει καινοτόμα έργα. Φέτος έχει λανσάρει τέσσερα νέα έργα, δύο στη Λεμεσό και δύο στην Πάφο, με το καθένα να προσφέρει μοναδικές

ανέσεις και υπηρεσίες στο απαιτητικό διεθνές

πελατολόγιό μας».

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Pafilia Property Developers

Νικόδημου Μυλωνά 33, Πάφος

T: +357 26 848 800

E: info@pafilia.com

W: www.pafilia.com

Konia Green

Πέντε χρόνια παρουσίας στην Κύπρο συμπλήρωσε φέτος η Altamira Real Estate, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχεί-

ρισης ακινήτων του νησιού, η οποία

παραμένει κυρίαρχη δύναμη του κλάδου, με χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει σήμερα

πέραν των 6.000 ακινήτων. Έχοντας υλοποιήσει

περισσότερες από 6.500 πωλήσεις ακινήτων, η

Altamira Real Estate κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη κάθε ιδιώτη και επιχειρηματία ανάπτυξης

γης που αναζητά την κατάλληλη επενδυτική ευκαιρία.

Η Altamira Real Estate αντιπροσωπεύει έναν στρατηγικό συνεργάτη για Κύπριους και ξένους επενδυτές

και παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες σε όλους

τους πυλώνες διαχείρισης και πώλησης ακινήτων.

Παράλληλα, διαθέτει το ισχυρότερο δίκτυο πωλήσεων, συνεργατών, μεσιτών και αντιπροσώπων στο

νησί, που καλύπτει όλο το φάσμα δυνητικών πελα-

τών, παρέχοντας ολοκληρωμένες λύσεις για τον κάθε ενδιαφερόμενο. Η εταιρεία εχει εισαγάγει στην κυπριακή αγορά ένα μοναδικό μοντέλο λειτουργίας

που στηρίζεται στη διαφάνεια και στην πιο ολοκληρωμένη ποιότητα εξυπηρέτησης των πελατών της, καθιερώνοντας την ανάρτηση νέων ακινήτων κάθε Τρίτη στο www.altamirarealestate.com.cy, δίνοντας

τη δυνατότητα στον κάθε ενδιαφερόμενο να εντοπί-

σει το ακίνητο που καλύπτει τις δικές τους ανάγκες.

Η Altamira Real Estate ξεχωρίζει όλα αυτά τα χρόνια

για τις μοναδικές ευκαιρίες που προσφέρει σε ακίνητα, τα οποία πωλούνται σε ιδιαίτερα ελκυστικές

τιμές καθώς και για τις εβδομαδιαίες εκστρατείες που

παρουσιάζει, με επιλεγμένες προτάσεις σε τιμές προσφοράς. Η Altamira Real Estate παραμένει σταθερά

η νούμερο ένα επιλογή για το κοινό και είναι προσηλωμένη στον πρωταρχικό της στόχο, για παροχή του μέγιστου επιπέδου εξατομικευμένης εξυπηρέτησης, από το πρώτο τηλεφώνημα του ενδιαφερόμενου

αγοραστή μέχρι την ξενάγηση και την πώληση του

ακινήτου.

ΟΛΕΣ

Με ένα ραγδαία αναπτυσσόμενο και πολυσυλλεκτικό

χαρτοφυλάκιο, που περιλαμβάνει οικιστικά, εμπο-

ρικά και βιομηχανικά ακίνητα, γραφειακούς χώρους,

έργα ανάπτυξης

Estate παρέχει στο κοινό ένα πλήθος επενδυτικών επιλογών, ικανών να καλύψουν όλες τις ανάγκες. Μεταξύ αυτών και ιδιαίτερα ελκυστικές επενδυτικές ευκαιρίες σε εισοδηματικά ακίνητα με υψηλές αποδόσεις και εξασφαλισμένα άμεσα εισοδήματα από την πρώτη ημέρα της αγοράς.

ONE STOP SHOP: ΕΜΠΕΙΡΙΑ

ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

ΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ

Δίνοντας προτεραιότητα στη βέλτιστη εμπειρία εξυπηρέτησης των πελατών, η Altamira Real Estate λειτουργεί ως «One Stop Shop», βασισμένο σε ένα διεθνώς αναγνωρισμένο επιχειρησιακό μοντέλο που προσφέρει άνεση, πρακτικότητα και εξοικονόμηση χρόνου, μέσα από γρήγορες, διαφανείς και ευέλικτες διαδικασίες. Με έμφαση στην αξιοποίηση αναβαθμισμένης τεχνολογίας και εξειδικευμένων εργαλείων, η Altamira Real Estate διαχειρίζεται τα ακίνητα σε όλο τον κύκλο ζωής τους ενώ η υψηλά καταρτισμένη ομάδα της βρίσκεται στο πλευρό των πελατών, σε όλα τα στάδια εντοπισμού και διαχείρισης των ακινήτων της επιλογής τους. Έτσι, οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές έχουν ως αρωγούς τα έμπειρα στελέχη της Altamira Real Estate, από την αρχική φάση εντοπισμού ενός ακινήτου μέχρι τον σχεδιασμό, τη διενέργεια

ΕΝΑ ΙΣΧΥΡΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΓΙΑ

ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

ριση της κατασκευής και την ολοκλήρωσή της.

Παράλληλα, έχοντας αναπτύξει το μεγαλύτερο εσωτερικό και εξωτερικό δίκτυο υπηρεσιών διαχείρισης χαρτοφυλακίου (Asset Management), παρέχει τον πλήρη κύκλο διαχείρισης υπηρεσιών Rental Management, Property Management, Real Estate Project Development και Portfolio Management.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΔΊΚΤΎΟ ΠΩΛΉΣΕΩΝ

ΤΉΣ ΚΎΠΡΟΎ

Η εξειδίκευση και η άριστη τεχνογνωσία της Altamira Real Estate αποτυπώνεται και στην ίδια την ομάδα της, η οποία είναι η μεγαλύτερη στον τομέα των

ακινήτων στην Κύπρο και αριθμεί 100 μέλη, έτοιμα

να παράσχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες σε κάθε ενδιαφερόμενο επενδυτή. Η ομάδα πωλήσεων της

Altamira Real Estate προσφέρει άμεση εξυπηρέ-

τηση και εξειδικευμένες συμβουλές, μέσα από το τηλεφωνικό κέντρο της στο +357 22 696 500 και

8000 8200 (χωρίς χρέωση), από Δευτέρα μέχρι

Παρασκευή, μεταξύ των ωρών 8 π.μ. - 5 μ.μ. Συγχρό-

νως, δίνεται η δυνατότητα διευθέτησης ξενάγησης

στο ακίνητο που επιθυμεί ο επενδυτής, με συνοδεία μελών των επαρχιακών ομάδων πωλήσεων.

Η Altamira Real Estate διαθέτει, επίσης, τη μεγαλύτερη εξειδικευμένη ομάδα εκτιμήσεων, η οποία αποτελείται από εγκεκριμένους εκτιμητές και συμ-

βούλους –μέλη του Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS) και του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ)– και έχει την ευθύνη για διάθεση των ακινήτων στις αντικειμενικές τιμές της αγοράς, που ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία κάθε προς πώληση ακινήτου.

ΕΝΑ «ΚΛΊΚ»

ΜΑΚΡΊΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΚΊΝΉΤΟ ΠΟΎ ΕΠΊΘΎΜΕΊΣ Η ιστοσελίδα www.altamirarealestate.com.cy αποτελεί μια σύγχρονη σχεδιασμένη ψηφιακή πύλη, που παρέχει στους χρήστες εύκολη πλοήγηση στις πλούσιες επιλογές ακινήτων. Με άνετη χρήση σε όλες ανεξαιρέτως τις ψηφιακές συσκευές, η ιστοσελίδα είναι διαθέσιμη στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, προσφέροντας στους επισκέπτες πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φωτογραφίες, στοιχεία, χάρτες και προδιαγραφές για ευρύ φάσμα των προς πώληση ακινήτων. Επιπλέον, αξιοποιώντας τεχνολογία αιχμής, η ιστοσελίδα της Altamira Real Estate δίνει την ευκαιρία στους ενδιαφερόμενους να περιηγηθούν ψηφιακά σε επιλεγμένα ακίνητα, μέσα από τη χρήση του εξειδικευμένου λογισμικού 3D Virtual Tours. Ακόμα, οι επισκέπτες μπορούν να εγγραφούν στο εξειδικευμένο ενημερωτικό δελτίο της Altamira Real Estate, ώστε να λαμβάνουν αμέσως πληροφόρηση σχετικά με τις διαθέσιμες προσφορές και εκστρατείες ή να δημιουργήσουν τον προσωπικό τους λογαριασμό στο «My Altamira», αποκτώντας πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες.

ΝΕΑ ΑΚΊΝΉΤΑ ΚΑΘΕ ΤΡΊΤΉ

Για την κυπριακή αγορά ακινήτων, η Τρίτη είναι μια ημέρα ταυτισμένη με τις νέες αναρτήσεις ακινήτων, που διαθέτει προς πώληση η Altamira Real Estate. Σε εξαιρετικά ελκυστικές τιμές και τοποθεσίες, οι εβδομαδιαίες μοναδικές ευκαιρίες και οι ειδικές προσφορές της περιμένουν τους ενδιαφερόμενους αγοραστές στην ιστοσελίδα της, www.altamirarealestate.com.cy, παρέχοντας μια γκάμα επιλογών για το ακίνητο της αρεσκείας τους, στην τιμή που τους ταιριάζει.

Μεγάλου Αλεξάνδρου 1, 2253, Λατσιά Λευκωσία Τηλέφωνο: 8000 8200 και 22 696 500 E-mail: realestate@cy.altamiraam.com

Ιστοσελίδα: www.altamirarealestate.com.cy

Παραθαλάσσιο τεμάχιο γης, Σοφτάδες (CG10674)

Παραθαλάσσιο χωράφι, Πόλης Χρυσοχούς (PR12956) Γωνιακό εμπορικό οικόπεδο στη Λακατάμια (PR10393)

Παραθαλάσσιο τεμάχιο γης στους Σοφτάδες (CG10674)

Ανάμεσα στις ελκυστικές προτάσεις που διαθέτει, το ενδιαφέρον κεντρίζει παραθαλάσσιο τεμάχιο γης, ιδανικό για οικιστική ανάπτυξη, στην κοι-

νότητα Σοφτάδες στην επαρχία Λάρνακας. Το ακίνητο διαθέτει συνολική έκταση 188.692 τ.μ. και πρόσωπο που ξεπερνά τα 140 μέτρα επί του παραλιακού μετώπου ενώ πωλείται στην τιμή των €23 εκατομμυρίων. Βρίσκεται πολύ κοντά στην τουριστική περιοχή Περβολιών αλλά και στο

«Camel Park» στον Μαζωτό ενώ προσφέρει εξαιρετικές προσβάσεις στο αεροδρόμιο Λάρνακας

και όλων των ειδών υπηρεσίες και ανέσεις. Αποτελεί ελκυστική επιλογή για επενδυτές και επιχειρηματίες ανάπτυξης γης και είναι κατάλληλο για μεγάλες αναπτύξεις, όπως ξενοδοχεία, τουριστικά καταλύματα, κέντρα αθλητισμού κ.ά.

Γωνιακό εμπορικό οικόπεδο στη Λακατάμια (PR10393)

Γωνιακό εμπορικό οικόπεδο ξεχωρίζει στον Δήμο

Λακατάμιας στην επαρχία Λευκωσίας. Το ακίνητο βρίσκεται στην περιοχή ΣΤΕΛΜΕΚ, που συνορεύει με τη Μακεδονίτισσα και βρίσκεται κοντά στο εμπορικό κέντρο «Nicosia Mall». Διαθέτει εμβαδόν 7.871 τ.μ., έχει ορθογώνιο σχήμα και επίπεδη επιφάνεια ενώ εφάπτεται πεζόδρομου και της συμβολής των οδών Εμπεδοκλέους και Ισοκράτους, με μεγάλη πρόσοψη περί τα 175 μέτρα. Εμπίπτει εντός της Εμπορικής Πολεοδομικής Ζώνης Εβ με συντελεστή δόμησης 90% και κάλυψης 45% ενώ είναι ιδανικό για ανάπτυξη μικτής χρήσης. Πωλείται στην ενδεικτική τιμή των €2.400.000.

Παραθαλάσσιο χωράφι στην Πόλη Χρυσοχούς (PR12956)

Στην Πόλη Χρυσοχούς στην επαρχία Πάφου, εντοπίζεται παραθαλάσσιο χωράφι με εμβαδόν 21.410 τ.μ. Το ακίνητο βρίσκεται μόλις μερικά

μέτρα από την παραλία ενώ διαθέτει εξαιρετικές προσβάσεις προς το τουριστικό κέντρο της κοινότητας, τα γειτονικά χωριά και τις όμορφες παραλίες της περιοχής. Διαθέτει ορθογώνιο σχήμα και ομαλή επιφάνεια ενώ εφάπτεται του

κύριου δρόμου Πόλης Χρυσοχούς - Αργάκας, με συνολικό πρόσωπο περί τα 86 μέτρα. Προσφέρει πανοραμική και απρόσκοπτη θέα στη θάλασσα ενώ το μέγεθος του είναι κατάλληλο για ανάπτυξη τουριστικού συγκροτήματος ή/ και για διαχωρισμό οικοπέδων με πολύ καλές προοπτικές. Είναι κατάλληλο για επιχειρηματίες ανάπτυξης γης. Πωλείται στην ενδεικτική τιμή του €1.700.000.

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

Η Altamira Real Estate αποτελεί τη μεγαλύτερη πλατφόρμα ακινήτων της Κύπρου, η οποία διαχειρίζεται τα χαρτοφυλάκια ακινήτων της doValue Cyprus και διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο πωλήσεων στο νησί. Είναι μέλος του διεθνούς Ομίλου doValue, του μεγαλύτερου ομίλου διαχείρισης δανείων και ακινήτων στη Νότια Ευρώπη με έδρα την Ιταλία και με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία περί των €120 δισεκατομμυρίων, ο οποίος κατέχει κυρίαρχη θέση σε Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα και Κύπρο.

ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ

Με ένα από τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια ακινήτων

στο νησί που περιλαμβάνει οικιστικά, επενδυτικά, εμπορικά

και αγροτικά ακίνητα,

ΗAltia, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη εταιρεία ακινήτων στην Κύπρο με έδρα στη Λευκωσία και τοπική παρουσία σε Λεμεσό, Πάφο και Λάρνακα, καθιερώθηκε γρήγορα

ως ένας από τους πρωταγωνιστές στην εγχώρια αγορά. Με ένα από τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια ακινήτων στο νησί που περιλαμβάνει οικιστικά, επενδυτικά, εμπορικά και αγροτικά ακί -

νητα, η Altia έφερε την αλλαγή στον κλάδο του Real Estate. Συνδυάζοντας τεχνολογία αιχμής

καθώς και μια ομάδα επαγγελματιών υψηλής εξειδίκευσης, η εταιρεία θέτει νέα πρότυπα στην αγορά ακινήτων, που παρά τις πρόσφατες εξε-

λίξεις στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο, συνεχίζει να εξελίσσεται.

Η ΤΑΧ Υ ΤΕΡΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣ Ο ΜΕΝΗ

ΕΤΑ Ί ΡΕΊΑ ΑΚ Ί Ν Η ΤΩΝ

ΣΤΗΝ Κ Υ ΠΡΟ

Η εταιρεία ανακοίνωσε πρόσφατα τη διαχείριση

ενός νέου χαρτοφυλακίου ακινήτων, γνωστό

με την επωνυμία «Starlight», το οποίο έχει προστεθεί στο υφιστάμενο χαρτοφυλάκιό της. Αυτή

τη στιγμή η Altia διαθέτει πάνω από 1.500 ακί -

νητα σε περισσότερες από 500 τοποθεσίες και

καταγράφει ενδιαφέρον τόσο από ντόπιους όσο

και από ανθρώπους του εξωτερικού. Τα θετικά

σχόλια των πελατών αποτελούν το κίνητρο για

την ανάπτυξη της εταιρείας παράλληλα με τις

πολυάριθμες μοναδικές επιλογές που προσφέ -

ρει στην αγορά ακινήτων. Η Altia, παρέχοντας

διαφάνεια, επαγγελματισμό και πελατοκεντρική

προσέγγιση, κατάφερε να ισχυροποιήσει τη

θέση της στον κλάδο. Η εταιρεία παρέχει έτοιμα

προς πώληση ακίνητα με όλα τα απαραίτητα

έγγραφα μέσω ελκυστικών και επαγγελματικών

παρουσιάσεων με φωτογραφίες και πλάνα από drone.

ΕΝΣΩΜΑΤ Ω ΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ ΚΑ Ί ΕΞΥΠΗΡ Ε ΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤ Ω Ν: ΑΓΚΑΛ ΊΑ ΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΨΗΦ Ί ΑΚ Η ΕΠΟΧ Η Η Altia επικεντρώνεται στην απρόσκοπτη ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην εμπειρία του Real Estate. Μέσω της καινοτόμου διαδικτυακής πλατφόρμας της, οι πελάτες μπορούν να πλοηγηθούν σε μια μεγάλη βάση δεδομένων, η οποία περιλαμβάνει οικιστικά, επενδυτικά, εμπορικά και αγροτικά ακίνητα. Επίσης, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε λεπτομερείς περιγραφές, όπως τιμή, διαθεσιμότητα, αριθμό δωματίων, είδος αρχιτεκτονικής – τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά – και άλλες πληροφορίες, ακόμα και εικονικές περιηγήσεις. Χρησιμοποιώντας πλάνα από drone, η Altia ήταν από τις πρώτες εταιρείες στο νησί που παρείχε στους υποψήφιους αγοραστές μοναδικές λήψεις για τα ακίνητα και τη γύρω περιοχή. Προσφέροντας μια συναρπαστική ψηφιακή εμπειρία, η Altia απλοποιεί τη διαδικασία αναζήτησης ακινήτων, παρέχοντας μια ολιστική εμπειρία.

ΕΞΕ Ί ΔΊΚΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠ Ί ΚΟ Υ ΤΗΣ ALTIA: Μ Ί Α ΟΜ Α ΔΑ Ε ΜΠΕ Ί ΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤ ΊΩ Ν

Η Altia οφείλει την επιτυχία της στην ομάδα της, η οποία απαρτίζεται από περισσότερους από 70 εξειδικευμένους επαγγελματίες σε όλες τις πόλεις, συμπεριλαμβανομένων εκτιμητών ακινήτων, πολιτικών μηχανικών, επιθεωρητών γης και αρχιτεκτόνων. Με τη βαθιά γνώση δεκαετιών της κυπριακής αγοράς ακινήτων και την εκτενή εμπειρία της, η ομάδα της Altia προσφέρει τεχνογνωσία. Διασφαλίζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σε κάθε βήμα της διαδικασίας, ξεκινώντας από την αναζήτηση για ένα νέο ακίνητο μέχρι και την ολοκλήρωση της αγοράς. Η ικανότητα της ομάδας εγγυάται ότι οι πελάτες λαμβάνουν επιλογές, προσαρμοσμένες στις προτιμήσεις και τις ανάγκες τους.

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Η ΠΟΙΚΙΛ Ι Α ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩ Ν

ΠΟΥ ΠΑΡ Ε ΧΕΙ Η ALTIA

Η Altia ξεχωρίζει για την αξιοσημείωτη γκάμα ακινήτων, που καλύπτουν διαφορετικές προτιμήσεις αγοραστών και επενδυτικούς στόχους.

Με ένα μοναδικό χαρτοφυλάκιο, η Altia καλύπτει

όλες τις επιλογές είτε οι ενδιαφερόμενοι αναζητούν ένα άνετο διαμέρισμα, είτε μια προσοδοφόρα επενδυτική ευκαιρία, είτε έναν λειτουργικό

χώρο για την επιχείρησή τους, είτε μια εξοχική κατοικία.

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚ

Α ΣΧ Ε ΔΙΑ ΚΑΙ

Ο ΚΛ Α ΔΟΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝ Η ΤΩΝ ΣΤΗΝ

Κ Υ ΠΡΟ ΤΑ ΕΠ Ο ΜΕΝΑ ΧΡ Ο ΝΙΑ

Παρά τη συνεχιζόμενη κρίση, η κυπριακή αγορά

ακινήτων έχει επιδείξει εξαιρετική ανθεκτικό -

τητα, κάτι που είναι εμφανές από τη συνεχή

αύξηση των βασικών οικονομικών δεικτών της

εγχώριας οικονομίας παράλληλα με τη θετική

πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για

αύξηση του ΑΕΠ 2.4% για το 2023, με θετικές

προοπτικές για το εγγύς μέλλον. Ο κλάδος απο -

δείχθηκε ανθεκτικός, όπως διαφαίνεται από τα

εντυπωσιακά αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2023 συγκριτικά με το ίδιο χρονικό πλαίσιο το 2022.

Εν μέσω θετικών προβλέψεων, ο πρωταρχικός στόχος της Altia είναι να προσφέρει μια εξαιρετική εμπειρία στους πελάτες της καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, με έμφαση στη διαφάνεια και στον επαγγελματισμό. Θα συνεχίσει

να συνάπτει μακροχρόνιες επιχειρηματικές συνεργασίες, οι οποίες αποφέρουν ευνοϊκά αποτελέσματα ενώ έχει φιλόδοξα σχέδια για περαιτέρω επέκταση, καθώς σχεδιάζει να αναλάβει τη διαχείριση ενός ακόμα χαρτοφυλακίου εντός του επόμενου έτους. Τα πλεονεκτήματα της Κύπρου, όπως η ικανότητά της να προσελκύει ξένους επενδυτές και ειδικευμένους εργάτες, το μεσογειακό κλίμα, τα φορολογικά κίνητρα, η γεωγραφική θέση και το μορφωμένο – και πάντα πρόθυμο – εργατικό δυναμικό αποτελούν συγκυρίες ευνοϊκές για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να προσελκύσει ακόμη περισσότερους διεθνείς επενδυτές, βελτιώνοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, οργανώνοντας τον πολεοδομικό σχεδιασμό και εισάγοντας περισσότερα φορολογικά κίνητρα, για την κατασκευή ιδιωτικών ξενόγλωσσων σχολείων και ενοικιαζόμενων κατοικιών. Αυτές οι αλλαγές θα ταίριαζαν απόλυτα με την αντίληψη που έχουν οι επισκέπτες για την Κύπρο, όχι μόνο ως μια δελεαστική επενδυτική τοποθεσία αλλά και ως ένας αναδυόμενος τεχνολογικός κόμβος, αντίληψη που ευθυγραμμίζεται άψογα με την φιλοσοφία της Altia για απλοποίηση των διαδικασιών μέσω ψηφιακών εμπειριών και υπηρεσιών.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

W: altia.com.cy

Τ.: 77 77 59 00

E: welcome@altia.com.cy

GOGORDIAN REAL ESTATE, ΈΝΑ ΠΛΟΎΣΙΟ ΧΑΡΤΟΦ ΎΛ Α ΚΙΟ ΑΚΙΝΉΤΩΝ

Η GοGordian αποτελεί προορισμό και για αναζήτηση κατοικίας, τόσο για ιδίαν χρήση όσο και για οικιστική επένδυση σε οικόπεδα, διαμερίσματα, πολυτελείς και εξοχικές κατοικίες ενώ πληθώρα αγροτεμαχίων είναι διαθέσιμα παγκύπρια.

ΗGoGordian Real Estate προσφέρει ένα

ποικιλόμορφο χαρτοφυλάκιο ακινήτων σε προνομιούχες τοποθεσίες σε όλη την Κύπρο, σε τιμές προσιτές για κάθε ενδιαφερόμενο. Τα ακίνητα περιλαμβά-

νουν κατοικίες, οικιστικά, τουριστικά, εμπορικά, ανα-

πτυξιακά και αγροτικά τεμάχια γης, κτήρια, αποθήκες, γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία και τουριστικά

θέρετρα. Οι επενδυτές μπορούν να επιλέξουν το ακίνητο που ταιριάζει στις ανάγκες και τα επιχειρηματικά τους σχέδια.

Αυτό που διαφοροποιεί το διευρυμένο χαρτοφυλάκιο

της Gordian είναι η ποιότητα των ακινήτων. Μεγάλος αριθμός ακινήτων βρίσκεται σε κεντρικές και παραθαλάσσιες τοποθεσίες και απευθύνεται τόσο σε ιδιώτες όσο και επενδυτές, που αποζητούν σταθερά υψηλά εισοδήματα. Η GοGordian αποτελεί προορισμό και για αναζήτηση κατοικίας, τόσο για ιδίαν χρήση όσο και για οικιστική επένδυση σε οικόπεδα, διαμερίσματα, πολυτελείς και εξοχικές κατοικίες ενώ πληθώρα αγροτεμαχίων είναι διαθέσιμα παγκύπρια.

Στο χαρτοφυλάκιο υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα που εμπίπτουν στο Στεγαστικό Σχέδιο Αναζωογόνησης Ορεινών, Ακριτικών και Μειονεκτικών Περιοχών και το οποίο παρέχει οικονομική ενίσχυση για απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας για μόνιμη ιδιοκατοίκηση. Η

έμπειρη ομάδα της Gordian αποτελείται από επαγγελματίες συμβούλους που καθοδηγούν σωστά τους

υποψήφιους αγοραστές, με στόχο την επιλογή του

ακινήτου που ταιριάζει στις ανάγκες του καθενός

καθώς και την απλοποίηση της διαδικασίας απόκτησης ακινήτου. Η ποιότητα στην εξυπηρέτηση των

πελατών, η διαφάνεια και η ακεραιότητα που προ-

σφέρει αποτελούν τα εχέγγυα για δημιουργία αντα-

γωνιστικού πλεονεκτήματος, καθιστώντας την ως τον

κορυφαίο προορισμό για απόκτηση ακινήτου. Ανοίξτε, λοιπόν, τώρα την πόρτα για το επόμενό

Κτήριο στους Αγίους Ομολογητές, Λευκωσία (Ref: 6573, €2.700.000)

Εξαώροφο εμπορικό κτήριο στους Αγίους Ομολογητές, σε ένα από τα πιο κεντρικά εμπορικά σημεία της Λευκωσίας, χτισμένο σε τεμάχιο με συνολικό εμβαδόν γης 607 τ.μ. Το ισόγειο αποτελείται από κατάστημα με μεσοπάτωμα ενώ οι υπόλοιποι πέντε όροφοι είναι πανομοιότυποι και ο καθένας αποτελείται από χώρο γραφείου, μικρή κουζίνα και τουαλέτες. Το κτήριο διαθέτει εμβαδόν εσωτερικών χώρων 1.060 τ.μ., καλυμμένες βεράντες 94 τ.μ., μεσοπάτωμα 117 τ.μ., ακάλυπτες βεράντες 64 τ.μ. και υπόγειο 359 τ.μ., που χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης και αποθήκη. Το ακίνητο διατίθεται διά ελεύθερης και κενής κατοχής.

Κτήριο μικτής χρήσης στους Αγίους Ομολογητές, Λευκωσία (Ref: 7946, €5.100.000)

Επταώροφο κτήριο μικτής χρήσης, με συνολικό καλυμμένο εμβαδόν 2.130 τ.μ., στους Αγίους Ομολογητές, επί της Λεωφόρου Γρίβα Διγενή, στο κέντρο της πόλης. Το κτήριο αποτελείται από δύο υπόγεια, καταστήματα/γραφεία στο ισόγειο και γραφεία στους υπόλοιπους έξι ορόφους. Το ακίνητο αποτελεί ιδανική επενδυτική ευκαιρία με

Το ακίνητο βρίσκεται σε προνομιακή τοποθεσία, με

πολύ εύκολη πρόσβαση σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία του επιχειρηματικού κέντρου της Λευκωσίας.

Γραφείο στον Τρυπιώτη, Λευκωσία (Ref: 8061, €630.000)

Το κτήριο βρίσκεται στην καρδιά του επιχειρηματικού κέντρου της Λευκωσίας και περιβάλλεται από όλες τις ανέσεις, υπηρεσίες, εμπορικές και οικιστικές αναπτύξεις. Αποτελεί ιδανική επενδυτική ευκαιρία, που αφορά γραφειακές εγκαταστάσεις με συνολικό εμβαδόν 224 τ.μ., στον 4ο όροφο κτηρίου στη γνωστή συνοικία Τρυπιώτη. Επωφελείται τριών θέσεων στάθμευσης στο υπόγειο του κτηρίου, μονάδων κλιματισμού VRV, παραθύρων με διπλά τζάμια και διαχωριστικών γραφείων. Προσφέρεται διά ελεύθερης και κενής κατοχής.

Τεμάχια στην Αγία Νάπα, Αμμόχωστος (Ref: 8600, €2.010.000)

Το ακίνητο αποτελείται από δύο γειτονικά τουριστικά

τεμάχια στην Αγία Νάπα. Βρίσκονται 900μ. από τη

Μαρίνα Αγίας Νάπας και 270μ. από τη λεωφόρο

Νήσσι. Τα τεμάχια έχουν συνολικό εμβαδόν 7,173 τ.μ.

και βρίσκονται 35μ. από τον δρόμο της Αγίας Θέκλας. Το ακίνητο προσφέρει εξαιρετική εγγύτητα σε όλες

τις ανέσεις και εύκολη πρόσβαση στο κέντρο της Αγίας Νάπας και στον αυτοκινητόδρομο. Η εξαιρετική

Τεμάχια στην Αγία Νάπα, Αμμόχωστος

τοποθεσία του το καθιστά ιδανικό για τουριστική ανάπτυξη, με προοπτική απόδοσης υψηλού εισοδήματος.

Τουριστικό συγκρότημα διαμερισμάτων

στην Πόλη Χρυσοχούς, Πάφος (Ref: 8477, €4.500.000)

Τουριστικό συγκρότημα διαμερισμάτων με το όνομα Nicki Holiday Resort στην Πόλη Χρυσοχούς, σε απόσταση 1.5 χλμ. από το λιμάνι του Λατσιού και 1 χλμ. από το κέντρο της Πόλης Χρυσοχούς. Η Gordian κατέχει διανεμημένο μερίδιο 84% του συνόλου του έργου, που αντιστοιχεί σε 97 διαμερίσματα, ένα εστιατόριο, δύο καταστήματα, χώρο υποδοχής και σαλόνι. Το συγκρότημα αποτελείται από 10 μπλοκ πλήρως επιπλωμένων διαμερισμάτων (συνολικά 125 μονάδες) και κοινόχρηστους χώρους, όπως 2 πισίνες, γήπεδο τένις/μπάσκετ, μίνι γήπεδο ποδοσφαίρου και παιδική χαρά. Το ακίνητο λειτουργεί σήμερα ως τουριστικό συγκρότημα διαμερισμάτων προς ενοικίαση.

Τεμάχια στην Αναβαργό, Πάφος (Ref: 7455, €2.800.000)

Το ακίνητο είναι κατάλληλο για διαχωρισμό οικοπέδων ή/και ανάπτυξη πολυτελών κατοικιών. Αποτελείται από έντεκα ενοποιημένα τεμάχια, με συνολικό εμβαδόν 100.406 τ.μ. Τα τεμάχια εμπίπτουν στην οικιστική ζώνη και ζώνη προστασίας Κα9β / Κα9 / Δα1 / Δα2. Έχουν εύκολη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο καθώς και σε διάφορες ανέσεις.

Εμπορικό κτήριο στην παραλιακή Λεωφόρο Λεμεσού (Ref: 7997, Τιμή κατόπιν αιτήματος)

Εξαώροφο εμπορικό κτήριο στη συνοικία Νεάπολη του Δήμου Λεμεσού. Βρίσκεται στη Λεωφόρο 28ης Οκτωβρίου, 150 μ. από το ξενοδοχείο Crowne Plaza Limassol και 1.3 χλμ. από τον Δημοτικό Κήπο Λεμεσού. Έχει εμβαδόν εσωτερικών χώρων 1.581 τ.μ., μεσοπάτωμα 207 τ.μ. και υπόγειο 540 τ.μ.. Το κτήριο αποτελεί μια ιδανική επενδυτική ευκαιρία, που μπορεί να αποφέρει υψηλές αποδόσεις.

Παραθαλάσσια βίλα στο Λατσί, Νέο Χωριό, Πάφος Κατοικία στη Βορόκλινη, Λάρνακα

Επιπρόσθετα, η Gordian έχει να επιδείξει μεγάλο χαρτοφυλάκιο από παραθαλάσσιες

κατοικίες, επαύλεις και οικόπεδα σε περιζήτητες για αγορά περιοχές σε όλες τις πόλεις της Κύπρου, ιδανικές είτε για μόνιμη ή εξοχική ιδιοκατοίκηση είτε για επένδυση.

Διαμερίσματα 1 και 2 υπνοδωματίων

στο Coralli Spa Resort & Residence

στον Πρωταρά, Αμμόχωστος

Η Gordian διαθέτει προς πώληση διαμερίσματα ενός και δύο υπνοδωματίων στο συγκρότημα Coralli Spa Resort and Residence στον Πρωταρά, στον Δήμο Παραλιμνίου, πολύ κοντά στην παραλία Βυζάκια

και την περίφημη αμμώδη παραλία Fig Tree. Το Resort αποτελείται από το Block A και το Block B. Επωφελείται από 2 κοινόχρηστες πισίνες, γυμναστήριο, σπα και γήπεδο τένις. Περιβάλλεται από όλες τις ανέσεις, όπως εστιατόρια, σούπερ μάρκετ, μπαρ, νοσοκομείο και φαρμακεία. Όλα τα διαμερίσματα είναι πλήρως επιπλωμένα με μοντέρνα διακόσμηση.

Παραθαλάσσια βίλα στο Λατσί, Νέο Χωριό, Πάφος (Ref: 7620, €1.300.000)

Η παραθαλάσσια πολυτελής βίλα αποτελεί μέρος ενός παραθαλάσσιου έργου γνωστού ως Venus Beach Villas, έχει συνολικό καλυμμένο εμβαδόν 207 τ.μ. και είναι χτισμένη σε τεμάχιο γης 895 τ.μ. Η κατασκευή ολοκληρώθηκε το 2023 με υψηλής ποιότητας και προδιαγραφών υλικά και αποτελείται από 3 υπνοδωμάτια και 5 μπάνια, ευρύχωρους και ευάερους χώρους καθιστικού και ψυχαγωγίας, μεγάλα μπαλκόνια, υπέροχο roof garden, πισίνα υπερχείλισης και μεγάλο κήπο. Υπάρχει, επίσης, μεγάλο υπόγειο με δύο επιπλέον δωμάτια, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χώροι ψυχαγωγίας, γραφείο ή ως γυμναστήριο.

Η βίλα βρίσκεται μόλις 3 λεπτά από το λιμάνι του Λατσιού και προσφέρει απρόσκοπτη θέα στη θάλασσα και εγγύτητα σε όλες τις απαραίτητες ανέσεις.

Κατοικία στη Βορόκλινη, Λάρνακα (Ref: 8701, €195.000)

Διώροφη κατοικία με κοινόχρηστη πισίνα στη

Βορόκλινη, που εμπίπτει στο οικιστικό συγκρότημα γνωστό ως Carisa Saba Homes, 700 μ. από τον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας - Αγίας Νάπας και 1 χλμ. από το κέντρο του Δήμου. Η κατοικία έχει εμβαδόν εσωτερικών χώρων 103 τ.μ., 38 τ.μ. καλυμμένες βεράντες και 11 τ.μ. ακάλυπτες βεράντες. Το ισόγειο αποτελείται από καλυμμένο χώρο στάθμευσης και την είσοδο της κατοικίας. Ο πρώτος όροφος αποτελείται από ενιαίο σαλόνι/τραπεζαρία και κουζίνα και ο δεύτερος όροφος από δύο υπνοδωμάτια. Το ακίνητο προσφέρει εγγύτητα σε όλες τις ανέσεις και εύκολη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Δείτε όλα τα ακίνητα της GoGordian στο www.gogordian.com

Τ.: 7777 5656

Ευαγόρου 4, Τ.Κ 2121, Αγλαντζιά Λευκωσία

Coralli Spa Resort & Residence, Αμμόχωστος

ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ 2023

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ

Μέγαρο ΔΙΑΣ

Λεωφ. Άντη Χατζηκωστή & Γωνία Λεωφ. Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ECONOMY TODAY 2023

Ιδρυτής: Άντης Χατζηκωστής

Αρχισυντάκτης Economy Today: Ξένιος Μεσαρίτης

Υπεύθυνη Έκδοσης: Έμιλυ Μιντή

Art Director: Ελένη Νικολάου

Διόρθωση: Άρτεμις Κωνσταντίνου

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Advertising Specialist: Καρολίνα Νεοκλέους

Client Services: Ελισάβετ Ηρακλέους

Μarketing Executive: Κλέλια Γιασεμίδου

Υπεύθυνος Λογιστηρίου: Οδυσσέας Κωνσταντίνου

Λογιστήριο: Σάββια Αριστείδου

ΕΚΔΟΤΗΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ

Ιδρυτής: Κώστας Ν. Χατζηκωστής

Διευθύνων Σύμβουλος: Χρύσανθος Τσουρούλλης

Εκτύπωση: NBF Graphic Solutions Ltd

η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, η αντιγραφή και γενικότερα η μετάδοση,