K dicle hejmara 5 beşî k latînî by dicle

Em hejmara vê carê ya Govara DICLE

li gorî guhertin û veguhertinên kû di herêmê de çêdibin derdixîn. Her weke tê zanîn guhertinên pir bingehîn di demeke pir kin da, he di asta Kurdistan û hem jî di asta Rojhilata Navîn de çêbûn. tanê bû kû bi awayekî bingehîn bandor

hiyê li hemberî terorîzmê serkeftinekî din jî tomar kirin. Azadkirina Reqa bi Her çiqasî yekdengî û yekîtiya civakî, giringe jî, lê belê ya herî giring pirsa

daxwaz û pêwîstiyên me çewan bên li ser hene, destwerdanekî herêmî û çalak û serkeftî bû jî, lê belê di siyaset û dîplomasiyê de hêzên peywendîdar nekarîn nûnertiya rasteqîna ya gelên Kurdistanê bikin. Ev jî bandorekî neyînî

yê di qada siyasetê de ye. Di aliyê exlaqî, siyasî û dîrokî de xwe berpirsyar

wan bi hêzên PDK û YNK’ê nema ye. Ji ber kû ew jiyana siyasî ya xwe bi dawî kirin. Ya duyemîn hêza dewleta navendî jî nikare daxwaza êzidiyan pêk bîne.

û cîhanî. Îradeya dewleta navendî têra çarenûsa xwe bi awayekî xweser û demokratîk di çarçoveya destûra Iraqê de ye. Her wiha di vê mehê de zarokên gelê me li Rojavayê Kurdistanê bi navê mirova-

hûn jî dizanin ‘1’ê Mijdarê Roja Cîhanê ya Kobanê’ hate pîrozkirin. Ew ruha kû Reqa rizgar kir, heman ruh bû kû berxwedana demokratîk a gel, roj bi roj dibe hêvî û moralê gelên herêmê. projeya herî gûncav ji bo pirsgirêkên gelan e. Di van kêliyên giring ên dîrokî de, Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan û xebatên gelê Kurd li herçar parçeyên Kurdistan û derveyê welat de, di robo agahî jê bê girtin çalakiyên vedana kon hatin lidarxistin û bi vî awayî roçarenûsa gelê me bi hevra girêdayî ye, di vê mehê de jî rojeva gelê me yek bû û Kurdistaniyan dengê xwe kirin yek.

Diclepress13@gmail.com

Dikare bê pênasekirin weke sîstema

Diclepress13@gmail.com

bîriyê ne. Baweriya wan heya dawî

Nabe ku weke hedefa acîl hebin armancên civaka exlaqî û polîtîk ên weke bibe dewletnetewek, bijareyeke olî bike û li pey rejîmên, li derveyî demokrasiyê, bibeze

xwe de wergire, ew civak e ku herî

Diclepress13@gmail.com

hemûyên wan xistibû navê. Dema ku fîlozof Nietzche hemûyên wan arîne ji bûyîna cûreyekê ol û meta-

û ‘boçî (cûce)yên xesandî yên mod- ji vê yekê lomeyan neke. Ji ber ku çanda mirov bi xwe neçar e bibe li nêzî rastiya civakî dima. Yek ji wan di derbarê Xwezaya Yekemîn de rê fîlozofên kêmdîtî (ender) ye ku bal li ber encamên bêhtir nêzî rastiyê - cûdatî bike. b- Binavkirina civakê bi awayê Tevî ku tê tewanbarkirin ku bi raXwezaya Civakî de bêhtir li nêzî rastiyê dimîne. Gerdûn nikare were Aloziyên mezin ku zêde dibûn û - civakê. c-

xwe ya rastîn derxiste holê. Dibi-

çerxên çemberî yên dirûv ên bêdawî.

- kim. Lê ez di wê baweriyê de me ku maye û desthilatî û dewlet heye.

ew ava bike. Di derbarê sîstematîka zanista civakî

ber feraseta I. Wallersteîn a fîstema- meyl û bîrdoziya xwedatiya dewlet- (a) Watedarkirina Xwezaya Ci- dlîst. Aliyê wê yê erênî ew bû ku ser- e-

bûyî bû. Eger em rexneyên li ser sosyolojiya bi navenda Ewrûpa, kurtasî bikin; a-

Civakên exlaqî û polîtîk, di nava nakokiya berhemberî ya diyalektîkî de ne bi dewletê re, ku derbirrîna fermî ya awayê her cûre sermaye, mulkiyet û desthilatî ye

Diclepress13@gmail.com

Hêmana serekî ya Xwezaya Civakî, civaka exlaqî û polîtîk e, ku wateya wê ya hem dîrokî hem yekparetî dide û yekîtiya wê, weke taybetmediya bingehîn a heyîna wê, dinimîne

(b)

waziyên zengîn ên girêdayî mercên

- (c) -

Diclepress13@gmail.com

(d) - 1-

Civaka exlaqî û polîtîk, taybetmendiya bingehîn a civaka mirov e, ku pêwîst e ji destpêka wê heya dawiya wê bi berdewamî lê were gerîn. Civak di bingeh de exlaqî û polîtîk e

2(e)

3wateyê di xwe de wernegire, wergirî -

(f) -

- 5-

Diclepress13@gmail.com

Divê neyê jibîrkirin ku sosyolojî hatibû peydakirin ji ber pêdiviya çareserî bo pirsgirêkên pirr mezin ên alozî, naku yekdestiyên sermaye û desthilatî dibin sedema wan

- ne wan tine bike û ne jî ji alî wan -

Diclepress13@gmail.com

11 polîtîk de derbasdar bin. Di ronahiya van pênaseyan de, ku min ji aliyên cûrbecûr ve wan

awayê yekparetî ya exlaqî û polîtîk a xwezaya civakî di cewher de her hebûye û xwe daye berdewamkirin. Rûyê din ê civakê, tevî hemû zordarî û mêtina sîstema fermî ya cîhanê, nekariye were tunekirin. Ji xwe, gengaz nîne ku bê tunekirin. Çawa ku kapîtalîzm, bêyî hebûna civaka ne-kapîtalîst, nikare hebûna sîstema fermî ya cîhanê, bêyî hebûnikare hebûna xwe bidomîne. Weke nikare hebûna xwe bidomîne. Beredemokratîk, weke sîstema herikîna dîrokî ya civaka exlaqî û polîtîk, bêyî xwe bêhtir bêastengî û bihêsanî bidomîne.

di rêjeya ku bibin demokratîk de, dikarin wekhev bibin li gel civaka exlaqî û polîtîk. 9- Nabe ku weke hedefa acîl hebin armancên civaka exlaqî û polîtîk ên weke bibe dewlet-netewek, bijareyeke olî bike û li pey rejîmên, li derveyî demokrasiyê, bibeze. Ancax vîna azad a civaka exlaqî û polîwesfên civakê diyar dike. Her wisa hem gotûbêj û biryarên rojane, hem

pêdiviya pênaseya wê, hem weke sîstematîkek û daneheveke raman, hem jî weke yekparetî ya rêsayên exlaqî û organên polîtîk derdibirrim. jî biryarên stratejîk, ji alî vîn û der- Ez qala ne dîrokêkê raman, ne jî birrana/îfadeya exlaqî û polîtîk a ciexlaqî û polîtîk de dikim. Gotûbêj, weke di nava hev de, herdu mijabike û karibe bibe hezar [girtina] ran jî digire nava xwe. Ez pêwîst û biryaran. Civaka ku vê hêzê di destê girîng dibînim ku, di hêlên rêbaz, xwe de bigire, dikare bijareyên xwe dîrokçe û hêmanên wê de, hinekî zêdetir vekim, ji ber ku yekparetibike. Rayeyan ti takekes û hêzan yeke vegotin û pêkhateyên wisa ne nîne ku bi navê civaka exlaqî û polîtîk biryaran bigirn. Nabe ku ‘endazyariya civakê’ di civakên exlaqî û mijaran [rêbaz, dîrokçe û hêmanan] bigirin nava xwe.

Diclepress13@gmail.com

Kurd, hertim li hemberî Olê dîrokî yê -

Demek dirêje ku baweriya Kurdên Ezdî, yezdanparêzî bûye mijara lêkolînê ya zanyar û dîroknasan, bala erîya me çêbûye, di heman demê de ew xistine nava tevlîheviyên pir mezin de, Ji van lêkolîn û zanyariyan ji rastiyên zanistî, berjewendiyên polîtîkî, cih gir-

bi komkujiyan, fermanan û qetilkirina Êzidiyan, çanda û berhemê dîrokî yê bi pîlanên mezin û planên qirêj yên Tebaxê de helwesta wan ew bû kû bînin, bi saya Reber Apo, bi saya Teplane wan yên qirêj yên ku dixwestin

CEJNA BATIZMIYÊ, YAN JÎ SERSALA ARYANÎYAN: Ev Cejin li gel Civaka Ariyaniyan bi kû di Orjinalê xwe de di dema Mîtaninavêkî din jî Mêhrîgiyanê hatiye pîroz navê cejna Mehrêgan, li cem Êzidiyên

û Kurdistanêye, ji ber ku Ezdayetî bi xwe ji kurdiyetiyê tê, di nava yek watjwar yên li ser wan nikarin ji hev werin

Cejna qîmet û Ronahîyê ya li hemberî

Batizmî Çiye?

Celka tê bi navkirin yan jî tenê Ezidiyên

Diclepress13@gmail.com

Celka farz pîroz dikin yan jî çêdikin. Lê di bingehê xwe de ev cejin (heyra) ya hamû Civakên Ariyaniya ne, ji ber Komkurjî û Fermanan Civaka êzidiyan mecbur ma ku dest ji van cejnan berde. Wek ku tê zanîn di van salanên dawî de ji ber tirsa zordaran cejinên me yên kevnare li piraniya heremên hati bû rawestadin. Lê di nava sedsala 16’an û li nava hin herêman de dubare ev cejin daye despêkirin, lê mixabin û sed mixabin ev cejin hîn jî li hin herêman nehatiye despê kirin yan jî dibe kû ji wê pîri bawer nekiribin. Dibejin demekê ji deman li herêma Celka kesekî bi navê Pîralî hatiye herêma Merdinê, têgotin kû di sala P.Z 1600 de li herema Torê nav Êzidiyên Celka Pîrê Arî kû navê wî ji tirsan bûyê Piyalî hatiye nav civakê û ji wan re gotiyê ey civaka Rojpêrez we cejnek xwe ya gelek bi qîmet û hejayî ji bîrkiriye, civakê jî gotin tû kîyî û behsa kîjan cejinê dikî? Wî jî got ez Pîrê Arî me û we cejna Pîrê Arî, Cejna Parastina Ronahîyê li hemberî tarîbûnê, cejna Gakujê Mîtra, Cejna Parastina Alê (Bazîmbar) ji bîrakiriyê. Tê gotin kû demek pir direj li wê herêmê maye û navaroka wê cejnê hamûyê roj bi roj bi wan re parve dike. Xêra Miriyan Pezgûran

Ger Xewkirin û Vehesandin Sersal Di roja cejnê ya dawî de ew kes winda dibe û bi wî awayî navê cejnê jî dibe batîzme, wateya wê jî eve;‘‘Ba element tiz yanî bilezbûna bi min re . Wateya wê ba-tîz me. (wek baki tu tîz bû ji min rê) . Li gorî hijmara hesabên Xerbî, hefteya duyemîn ji meha yekê, lê li gorî hijmara 12 û roja dawiya Cejnê jî derbazî sala nû dibin, Ev Cejin, hem weke Cejin û hem jî weke Sersala me tê hesibandin. Tidarika Cejnê: Cejin, li gorî hijmara hesabên rojavayiyan, hefteya duyjî hefteya dawî, ji meha yekê ji ber ku Pîrozbahiya vê cejnê, ji bo rûmet û rêz-

û roj jî bergeha bingeha hemûyane. Yezdanparêz her roj du caran, li hemberî roja pîroz disekinin, bejna xwe di dayê rojê û Yêzdanê xwe dikin.

Li gorî baweriya êzidiyan, Yezdanparêser erd û ezmanê cîhanê tên dîtin, tim û tim zindîne û tim jî wê zindî bimînin. Bi wê sedemê jî, navekî din jî li me hatiye kirin, hin kes ji me re dibêjin êzindî, yanî kesên ku baweriya xwe bi zindîbû-

li ser erd û ezmanê vê cîhanê ye. Roja dawî dibe.

Li gorî bawermendên li pey vî olî, cîhan hên jiyanê ne.

Li gorî nêrîn û baweriyên hemû bawermendên dînê me sal û zeman, dem û dewran, hemû li derdorên heft rojan dizîvirin, yanî sal û zeman, dem û dewran hemû heft rojin. Dem û dewranên dem dirêj hemû ji heft rojin û li dora heft rojan dizîvirin û cîhana me jî

Diclepress13@gmail.com

wê xwezayê re demeke dirêj jî jiyan bike. Ji ber ku xweza, tevî hemû tevli-

dike. Xweza, weke hebûnekî/ê her ku ji inê heye.

Weke di qanûna tek û bertek ya di xwezayê de, ger ji diyardeyên ku hev-

beramber hev bê alî bike re bê pêkanîn. inê, ji ber ku xwedî hêza bikaranîn

Gel û civakên ku dixwazin bigihê sîstemeke demokratîk, destpêkê parastina cewherî, divê bikar bînin cewhera hebûn û azadiya xwe fêm bikin. Bikaranîna hêza parastin û xwe bidin

tûne ne, ev tê wê wateyê ku ev ji aryek û bertekên ji ber ku du diyardeyên -

abûnê derketiye.

bike, bi awayekî taktîk van rêbazên

girtin:

Parastina cewherî, xebateke hêza milîsî yan jî eniyê nîne. Wek yek ji lingên herî parastina rewa, çalakvaniya hêza cewherî ya gele. Ev, jî çalakvaniyên bê îdayetiya sivîl bigire heta serhildanan

Diclepress13@gmail.com

yan jî bandor û bertekê ya bi çandinî û de, çawa ku xebitîna xwezayî ya me de tûnebûnan, ji cewherê xwe qutbûn û ji dagirkeriyê xilasî ne mimkûne. Bêyî rêxistinbûn, rê û rêbaz, amûr û taktîkên bên bikaranîn, polîtîkayên ku wê xizmetê nakin. Di civakên roja me ya îro de desthilatdar, bi ceribandina mafên jiyanê yên wan re, bi sedemên çêkirî yên cur be cur rewa têne dîtin, jiyana xwe, ji xwe re kirine weke felsefe, îdeolojî û siyas-

bê bidestxistin, di pêvajoyên cur be cur manca dawî ye. Felsefeya Apocî, bi çandinî, di mercên hêzê yên bêhevseng û ne wekhev yên razberkirinê, bawerî, hêvî û îradeya wê weke dînamîkeke kontrolê ya bingeendê û birêxistin dike û derbasî jiyanê û bêhevseng bi nêzikatiyeke diyalektîk vediguherîne hêza berevajî, bingeha pratîk-kirina viya li Kurdistan û cihanê

ku bi bikaranîna rê û rêbazên herî ji derveyî mirovahiyê berdewam dikin

Têkiliya Parastina Rewa û Parastina Cewherî

Felsefe, îdeolojî, siyaset û ola wê çi bibe

Mafê herî bingehîn yê ku demokrasî

ya parastina rewa tîne. Ev bûyer bi berxwedan û bertek

cihanîna pêwîstiyên hebûnê yên herî bingehîn, ji bo sûd wergirtina derfetên

rewa ye. Parastina rewa encax di mer-

bandorkirina beramberî hev ku dixwaze hebûna xwe berdewam bike re hemane û wek heve. Di diyalektîka

Ji bo rastiyeke weke civaka kurd ku ji cewhera xwe hatiye durkirin, dagirkirin, nirxên wê yên mirovahî hatine parçekirin, dema ku xwestine Kurdan bi komkujî û qetilkirinê re derbas bikin,

siyasî, civakî, çand, aborî û hiqûqî li ser bingehên exlaqî bi rêk û pêk dibe û ji aliyê hemû hêzên civakî ve digire bin

istin bibe, li gorî qanûna dehfdan û di nav civakê de ye, civak jî di nav qanûnên xwezayê û qanûnên xwezayî mezin, wê ji cewhera wê ya madî û manewî, ji nirxên wê yên civakî dûrxistûnekirina civakê re di heman wateyê de bigirin dest, li hember vê bandorê hêzeke hevsenger ku wê hêza dehfdanê derxe holê rave bike û bê bandor

erka qanûneke xwezayî girtiye ser xwe. Ji bo civaka kurd ya ku di pêvajoyên derbas bûye, pêvajoyên ku hêjî ji divê bên temam kirin, bi nirxandina objektîf ya mercan ve girêdayî ye. Bi rastî jî navendên hêzên cihanê, hêzên Rojhilata Navîn û neteweyên serdest, bi awayekî ji rêgezên diyalektîkî qut, teng û serankêm bi madî û manewî ji tûnebûnê re dirêj berdewam bike jî, heta armanceke

parastina rewa yê li hember sîstemeke biyanî ku hebûn û azadiya gelekî digire bin destiyê, rêya herî bingehîn

rewa ya bi armanca demokrasiyê, ji bo rastiya rojane jî hîn zêdetir diyare. û civakan di demên ku çewisandin û zorî heyî de dikeve rojevê, parastina cewherî sekneke bingehîn ya ji bo her çandeke wisan ye ku gel ji xwe re biyanîbûne winda dike. Di civakan de asta herî bingehîn de pirsgirêkeke azadî û hebûnê ya civakekê ye. Gel û civakên ku dixwazin bigihê sîstemeke demokratîk, destpêkê bi

Diclepress13@gmail.com

hemû qadên civakî digire nav xwe. Parastina cewherî çalakiya kes bixwe ye. Kes, civak yan jî gel parastina xwe bixwe kirin, vî karî dewrî kesên din nekirine. Parastina cewherî, ji bo hemû civakê yek ji amûrên herî bingehîn mokratîke. Divê weke rêxistineke civaka sivîl neyê fêmkirin. Di vê qonaxa mokratîk ve esas bê girtin jî, li hember ji holê rakin, parastineke cewherî ya

ser vî esasî, parastina cewherî bi gelek aliyên xwe, xwe bispêre exlaq û wîjdana gel, bi gelek aliyên xwe jî pêwîstî bi rêxistin bûneke xweser heye. Bi cewherî yên gel hebûna xwe berdewam dike. Rêber Apo, vê rastiyê di cehwerî ya gel ew bi xwe jî bingeha demokrasiyê ye. normal de pirsgirêka parastina cewherî û mercên qeyranê de li derveyî ewlegirînge. Pîvanên ewlehiyê yên klasîk yên dewletê, bi gelek aliyên xwe ve nikare pêwîstiya ewlehiya gel bi cih bîne. Desthilatdariya dewletê ku bikeve de, ewlehiya hiqûqî ya bi sînor jî ji holê radike. Dewlet, her wekî tê parselkirin.

Diclepress13@gmail.com

19 -

Bรปyer รป diyardeya parastina rewa,

Diclepress13@gmail.com

hêzên modernîteya kapîtalîst û desthi-

sistbûnek derxistiye holê. Li hemberî

Di cihana modernîteya kapîtalîst de tu

çiqas bixwazî tu dikarî muxalefetê bikî.

dewletparêziya neteweyî bi awayê de derbas dibe. Modernîteya kapîtalîst, bi hemû hêza xwe destekirina desthi-

bimînî û rastiyan rexne bikî. -

wan neyê qebûlkirin, dîtin û tûne bên -

dideye. di serdema modernîteya kapîtalîst de qasî serdema modernîteya kapîtalîst

her cure xebat û fînansên xwe bi rêxis-

Diclepress13@gmail.com

û cudahiyên gelan temsîl dikin, bi rê û rêbazên herî biçûk, di serî de jî di qada wêje, huner û çapemeniyê de hewl dide ku serwer bike. Hemû ceriband-

ye sazkirin.

21 -

Amadekirina tezekî

neçar mayînên cihanî senarîstane. Em

de bi yekdesthilatdarî di asta gerdûnî

diyê yên gelan di asta gerdûnî de bi

her cure dînamîkên çandî yên aydî gel

ma erê kirin û diyar kirina heqîqetê ne. -

Bêrehemê, ji ber ku hêrsa kara zêde di

birîn, kujerî û canîtî be, bi çekên giran

bi mehane, dest heq girtinê jî namîne, herî reben û belengaz, kesayetên dibin banê gelên bindest de ne û hêza wan ya

dibêje lîberalîzm û weke azadî lanse -

Diclepress13@gmail.com

kir ku ew ber bi îlankirina xweseriyê

hat”. JI BO 200 XWENDEKARAN PERWERDE -

A: Selamî Aslan

Endamê Komîteya Çand û Hunerê ya

Meclisa Xweser a Demokratîk Heso Gelê Kurd Abdullah Ocelan de hunera

komkujiyê di heman demê de Heso Komîteya Çand û Hunerê ya Meclisa

Diclepress13@gmail.com

de, hin fêkî jî di payîzê de digihêjin, ya

HUNERA ÊZIDIYAN DEWLEMEND E

LAN IM’

Berê keçên me nikarîbûn ji malên

parastina civaka û gelê

Êdî jin û keçên me

‘AX DAYIKA ME YE’

Diclepress13@gmail.com

diyarkirin.

Taybetmendiyên civakî di van hersê -

herî wate ya ku tê pêkanîne. Pîvan û hilberînên civakî bi feraseta hunerê tê strandin. herî bi wate ya ku tê pêkanîne. Pîvan û hilberînên civakî bi feraseta hunerê tê strandin. Karê hunerê di civakbûnê de de huner di heman demê de xwediyê -

di warê aborî, exlaqî, politîk û wekhevi-

destpêkê van hemû daneyan de dayîk hunermendên destpêkê piranî hatiye ku di hêle di navbera mirov û lawiran dîrokê de mohra dayîkê li ser piranî berhemên civakî heye. Mirov dikare

ev yek pênasekirin) bi heman armancê

fedakartiyê, parastin, exlaq, aborî, de-

Dema mirov pênaseya hunerê bike mirov nikare keda ku dayî winda bik, di heman demê de pênaseya dayîkê û dest. -

eyê de pêkanîna cewherê mirov, weke pratîka ku derdikeve holê pênase dike. mirov huner bi xweye. Mirovahî bi vê -

Diclepress13@gmail.com

Bigotinekî din hêza avakirinê ye û çareserkirina pirsgirêkên jiyanî ye. Biçêkirina hinek amûrên ku jiyan hêsan dike, dihêle ku asoya civakê hin -

yên nû pêk bîne.

Li ser têgeha hunerê bi

mendiya civakî huner, bi hêz û bi keda

civakbûna mirovahiyê de amûrekî pir biçûk jî dikeve asta hunerê. Çima? Ji komî dike û hem jî amûrekî ku destû asoya mirovê destpêkê jî di vê çarçoveyê de dikare pêkan bibe. Dibe ku tîrkevanek be, darikek be, yan jî

de civakbûnê yanî mayîn debûnê îfade dikin. Berhemên hunerî dema mayînde dayîk di destpêka civakbûnê de bi rola hemekî hunerî civaka ku îro me tê de çêkiriye, divê di roja me ya îro de jî ne ezezîtî, hevpartiyê yanî komûnalti-

durkirin. Birêka hunerê gelek çandên ku dijbertiya civakê dikin bi darê zorê hatine avakirin. Çanda populer ya ji û ev mînaka herî vekiri ye.

pêk aniye. Bê guman her têgehên civakî bê ked nizirav têne vegotin. Yanî mirov dikare bibêje lûtkeya keda civakî di van hersê têgînên civakî de tê jiyankirin. Eger bibîne ku sedema pîroziya hunerê di civakê de kede. Huner di encama kedên -

dest girtin. Hunera ku ji civakê hatiye durkirin û li hemberî civakê tê bikaranîn bi aramêrekî bazarê bikartîne. Dema huner di rastiya pêvajoya me de berpirsyya çareseriyê jî bikartîne. Sedema vê jî, têkbirinê de bi destê desthilatdaran bi

Diclepress13@gmail.com

desthilatdaran li berxwedaye û nirxên wê yên pîroz ji dest hatiye derxistin. Jina ku di dîroka mirovahiyê de xwedî nirxên pîroz bû, ji aliyê zilamê desthikoleyê zilam be û mafê xwe yê jiyana tûnekirinê jina azad hertim li berxwedaye. Lê heya niha berxwedaniya hatî diyê ne hatin bi dest xistin. Cara yekem bi felsefeya Rêber Apo jinên cihanê di her qadê de xwe bi rêxistin kirine û bi hêzên xwe yên parastinê dane avakibet pir pêwist û bi nirxe. Jinên ku herdi haman demê de ew jina ku mejî, hatî wek koleyê desthilatdaran maye. Dem hatiye ku jin bêjin ‘Êdî Bese Jiyan min tarî nekin’.

Diclepress13@gmail.com

Dîroka mirovahiyê de navê jinan nîne û navê wan hatiye tûne kirin. wedaniya jinên êzidî bidin

Diclepress13@gmail.com

demê valahiyê bi bavê xwe yê sitranbêj

Di dema ku ferman dihatin ser gelê

Êzidî ji ber ku di dema çîrokên xwe dikrin pertûk ji aliyê dijmin ve dihatin

hêdî ji bavê xwe fêrî sitranê dibe û bi vî rengî dest bi sitranê kir. Heya ku jiyê nav koçik û dîwane sitrana dibêje. Êdî di nav civakê de nav li keka didin û ji

û azarên xwe dikrin sitran ji bo ku bo civaka Êzidî bimîne. Piraniya si-

Mûs bidete naskirin. -

ji bo wî bû sdemekî sereke ku di nav civakê de berdwam sitranan bêje. Êdî

sitrana hez dika û di nav hevalên xwe de dibêje. Bi vî rengî di nav civakê de keka tê

heya dawiya jiyana xwe bi hevjîna -

dost û hevalên wî de du hevalên wî yên -

ku melabat wan bi tevahî fêrî sitran êdî heye redeyekê dev ji sitran gotinê

dewletê yên li ser wî û girêdana wî ya 6 sala xwendin dev ji mektebê berdide. -

bi dawî dike û berê xwe da mal û nav

vak kes û hevalên xwe xembar bû û jiyana xwe ji dest dide û berê xwe dide valên xwe.

Diclepress13@gmail.com

Heya niha gelek ziman, zarav, devok mirovahiyê hewldaye ku bi vê yekê Her wiha gelek gel û civakan divê mi-

kesên ku di dema xwendin, nivîsandin, axaftin, gûhdarkirin,

zimanên biyanî esas digirin û tu caran -

rastî qirkirinên mezin hatine û nekarî

ziman di nêre, ne tenê weke amûreke -

sedsala dawiyê de rastî qirkirinên herî

mirovahiyê dest bi hevdu fêmkirinê kiriye û bi zimanê sembolîk daxwastin

hewl dane ku zimanê hevdu fêrbibin Dagirker û mêtingeran hewil dan bi vî

hatiye, zimanê wan hatiye înkarkirin,

me ya îro her gelek bi zimanê xwe bi -

hemberî vê sîstema qirkirinê her tim li

Diclepress13@gmail.com

Dagirker û mêtingeran hewil dan bi vî awayî gelê Kurd jî, ji nasname, ziman, çand û ji hebûna ku tu caran bi çanda xwe bijîn û xwe bi zimanê xwe îfade bike hatiye xwe parastiye. Hem zimanê xwe yê Kurdî weke zaravayên Kurmancî, Soranî, Dumilkî, Kelhûrî, Hewramî, Lorî û Lekî parastiye û hem jî di warê devokî û bindevokên herêmî de bi israr bûye. Di sedsala 21’an de ku hêj jî gel û civak bi van sîstemên qirkirinê re rû bi rû ne, ernîteya kapîtalîst bi taybet jî rastiya netew-dewletê çi qas diyardeyekî derveyî mirovahî, exlaq, estetîk û zîhniyeta mirovbûnê ye.

bûye xwediyê sedema bihêz ya jiyanê.

hêrandina çanda mirovan ya ku ji aliyê mêtîngeran ve tê gerandin, li hemberî vê

mehkûmê jiyaneke trajîk bimînin. Civakên ku wate, exlaq û estetîka xwe ji dest bidin, nirxên wan yên civakî û çandî jî bi tenê ji bo nirxên mêtînkaran dibin madeya xam ya bikaranînê. Weke

û serî li doza rizgariya xwe nedayîn jî bigihin armanca xwe ji wan re zemînê -

jiyanê ye. Civakek çiqasî zimanê xwe Dîsa çiqasî zimanê xwe ji dest dabe û ketibe bin hegemoniya zimanên din, ev jî tê wê wateyê, ewqasî ji hegemoniyê bi bandor bûye, hatiye qirkirin û asîmlekirin. Diyare ku civakên xwediyê vê rastiyê jiyaneke wan ya manedar ya zihniyet, exlaq û estetîkê nabe û heya

ziman weke li cem Kurdan bê jiyîn, ci-

na ziman têkiliya xwe ya xurt bi têgîna çandê re heye.’’ Di çarçoveyek teng de ziman bi awayekî bingehîn têgîna sereke ya qada çandê ye. Mirov dikare ziman di çarçoveyek teng de weke çandê jî bigire dest. Ziman daneheva -

wê heya dawiyê ziyan bibe û bikeve

hebûna nasnameyî û zîhnî ya mane û hîsê ya serwextbûyiye ku bûye xwedî îfade. Civaka xwe gihandibe ziman,

meya jiyanê jî bilind bibe. Bi vî awayî emê hem bikarin bi awayekî exlaqî, -

çarçoveyê de weke gelê Kurd jî çiqas em xwedî li zimanê xwe derbikevin,

karin ji gelên din re, ji gelên bindest re jî bibin mînak. Her ferdekî Kurd divê xwe di ber bibîne. Ne xwe wê tu caran nekaribe xwe ji bê exlaqî, kirêtî û bê watebûnê rizgar bike. Gelek caran hinek kes

xwendin, nivîsandin, axaftin, gûhdarkixwe de zimanên biyanî esas digirin û tu caran zimanê xwe na hilbijêrin, wê nikaribin ji bê watebûnê jî rizgar bibin.

Çiqas ji zimanê xwe dûrbikevin, ew qas ji vakî jî dûrdikevin. Kes yan jî komên bi vî rengî wê tu caran neyên hezkirin jî. Li ser bingehê parastina zimanê Kurdî, da, zimanê û xwedî li xwe derketin divê em hemû jî xwe berpirsyar bibînin û nehêlin ku tu kes destê xwe dirêjî zimanê me bike. Her wiha divê em di warê wêjeya Kurdî de jî xwe bigihînin wê astê ku em bikarin hêjayî çanda xwe ya hezaran salan bibin. Li ser vî bingehî ez ji Cejna

ku vejînkarê vî zimanê dîrokî ye, li gelê qedîm derdikevin pîroz dikim.

Diclepress13@gmail.com

Ă&#x2021;

Diclepress13@gmail.com

na li jêr, carna jî li jor dinêrî ya. Li jêr

got: Xwedêda.

de ye. jiyanê nîne. Yên tên ser me jî, ji me ne van naçine ser rihê hevdu. Lewre xwezî xwedê ez neda-

Ez Nemir nebûm,

zeviyan de dar tinene, lê kevir hene.

bûme Nemir. Waye dengê we tê guhê min. Hûn dibêjin çima? Ji ber

ser hev ku ji xwe re erd vekin. Ser

mêran. Zarokê destê xwe de hêdîka

bû. Lewre ez bûm Nemir. Ez xwedê dame, lê gelek neyarê min hebûn. Dijminan

got: Xezal, tû xezalî. Nazik û nazenînî.

rakin çi aramiye ku tu dijî. Her kesî alîkariya hev û du dikir, lê vî xurtî çima wisa kir? Nizanim çima, heta niha jî nizanim!

diçin.

Di van rojan de min ji xwe re hevalek her carî. Lê ez dizanim ku Nemirim, minin.

Diclepress13@gmail.com

re malûvanî kiriye, di van xakan de;

xwedayîde jin dikeve nav çar dîwaran, -

Diclepress13@gmail.com

rin. Pêre zilam jî tê kolekirin, pêre gel jî tê tûne kirin. Di serdema Kapîtalîzmê de çevê jin tên girtin. Bi kirinên baldar Lê jin nakeve vê ferqê, ji ber di dema feodalîzmê de pir tê bindestkirin û tê çewisandin, lê di serdema kapitalizmê -

biçûk de dikeve nav nakokiyan û li pey nakokî di serî wî de kûr dibe. Bi van nakokiyan kesayetekî wek Rêber Apo derdikeve û ji vê dîroka kû -

dibêje; ji bo civak were xistin, pêwîste jî li gel vê berxwedaniya jinan weke -

ji zaroktiya wî de despêkir. Li ser vî esasî çawa kû Kapîtalîzmê got despêkê em darbeyê mezin li jinê bidin; Rêber diya civakê pêwîste despêkê jin were

Diclepress13@gmail.com

nebe mûhtaç heye. Di her kêliyê de vbigere. Bi karibe ku xwe bi xwe bi rêve

Di paradîgmaya nû de jî, ji sê lingên esasî, yek jî azadiya jinê ye. Ev dide ye. Her wisa ne tenê ji

merheleyek nû bû û darbeyek li hem-

tevahî jinên cîhanê hat -

jî ew pêhesîna namûsa jinê wek berê nayê dest jinê ye, namûs azadiya jinê ye

nû de avabike derket holê. Bi vê -

Diclepress13@gmail.com

Ew gotinên baviksalarî ya ku dibêje jin nikare xwe biparêze û jin -

zilam, wek karê zilam dîtin mijara gotinê bû

Diclepress13@gmail.com

aborî de debara civakê dikirin, gelek dikir aliyê hûner, zanist, wêje, ol, ziman

Di nava civaka êzidiyan, de gotina

Jinên ciwan belkî ji aliyê gelek kesan ve cara yekim, ji nûve were bihîstin. Yan jî yên ku berê bîhîstine jî pir wate jêre ne hatiye dayîn. Çima pêwîstî bi penasekirinek wiha hatiye dîtin? Di roja me ya îro de hem gotina jin, hem jî gotina ciwantî ji cewherên xwe hatine dûrxiscivakibûyinê de (civaka xwezayî) penaseyek wiha ne dihat kirin. Ji ber di nav civakê de her mirov bi rol û misyona xwe ya pewîst tevdigeriya hewceyî pênaseyan ne dihat dîtin. Jin bi awayakî xwezayî rêvebertiya civakê dikir,

holê. Dema ku di nav civakê de zehmetî yan jî tengasî dihat jiyankirin bi dil û Ji % 98 di jiyana mirovahiyê de jin bi vî naz (jerontokrat- zilamên îxtidar) ji jinê di heside û dest davêje serkeftinên jinê êdî dîroka civakibûyênê vedigûhere dîroka kolekirina jinê ya ji aliyê zilamê serdest ve. û manewî yên ku li derdora jinê hatiberhemên zilam hatin tijekirin. Çi bûn ev rastî û berhemên zilam? Derew, bê -

xwe ne parest? Belê li hemberî desthilatdarî, dek û derewên ku zilam dikir pir jinên ku berxwedêr derketin holê. Lê zilam bi alîkariya mejiyê xwe yê analîtîk û fîzîka xwe ya bi hêz van jinên

jî bi riya dîn û bi riya kapitalîzmê (reîsmalîye) ve kolekirina jinê berdewam dike. Pir cihan de ji ber ku jin weke namûsê de jin tên sûnet kirin. Ji ber ku aliyê olî de guneh yan jî eyb tê dîtin nikarin bi axivin. Tenê wekî mekîneya zarok anînê tên bikaranîn, jinên ciwan hîn di emrê xwe yên zarok de bi zorê tên zewicandin. Di van 200 salên dawî de jî bi riya azadiyek xapînok tê xwes-

Dema tê gotin ciwantî weke ku tênê ji xortên ciwan pêk tê didin xûyakirin. Lê jinên ku di heman emrê de ne jî dikevin nav ve nasnameyê. Pewîste serî de ev feraset were rastkirin û li gorî vê were tevgerandin. Dema insan heri zêde di nava lêgerîna deye wê demê. Ya heyî qebûl nake û her dixwaze

Diclepress13@gmail.com

vê kemînê jî liberalizm e. Liberalizm azadiyek sexte di afîrîne, li gorî berjewendiyên xwe di xemilîne datîne li ber jinê û dibeje “ha ji te re azadiya te’’ lê di bingeh de ev kolekirina herî xeter ya li bi zû nakeve ferqa koletiya xwe de. Jina ku ji bin destê bavê xwe, birayê xwe û zilamê xwe derdikeve, di aliyê aborîde kemekê serbixwe dibe dikeve bin bandora azadiya sexte yan jî koletiya karim bixebitim, bixwînîm, cil û bergê ku ez dixwazim dikarim li xwe bikim, dikarim biryarê derheqê jiyana xwe de ne bê watene. Lê tênê ev jibo azadîya jinê ne têrkerin. Heman demêde aniha vakan û jinê tên xebitandin. tênê li ser esasê berjewendîyên pergala zilame

serdest yanî dewletan tên bikaranîn. xwe têr dibînîn û dev ji lêgerîna heqîqeta azadîyê berdidin. wantî jî hêza herî dînamîk ya civakê ye. Mirovên Ji 15 salî heta 28 salî (carna digûhere) dikeve nava vê nasnameyê. Îro pir kesan de aliyê naskirina nasweke ku tênê ji xortên ciwan pêk tê didin xûyakirin. Lê jinên ku di heman emrê de ne jî dikevin nav ve nasnameyê. Pewîste serî de ev feraset were rastkirin û li gorî vê were tevgerandin. deye wê demê. Ya heyî qebûl nake û -

Diclepress13@gmail.com

Di nav civaka êzidî de rol û mîsyona jinên ciwan çine? Civaka me ya êzîdî ji destpêka civakîbûyinê heta niha aliyê ol û bawparastiye. Her çiqasî nehatibe nivîsandin yan nayê zanîn jî rola jinê ya di parastina çanda êzdayetî de pir zêde ye. Tê gotin ku mamosteyê destpêkê dayike. Zarok bi riya dayikên xwe çanda xwe fêr dibin û didin fêrkirin. Heman demê de jinên weke Dayê Zero, Xatûna Fexra, Sitî Zeyneb, Zerîfe Osê ku dîroka nêz ya êzdayetiyê de berxwedayinên xwe cîh girtine û hîn jî çîrokên wan tên gotin. Di fermana 73. de bi sedan jinên Êzîdî ji bo na ku nekevin destê

Dema mirov li rastiya civakê bi nere aliiyekê de berdewamkirina vê çandê de jin cihekî diyarker digre ser milê xwe, civakê de ev jin pîr bi nirx û pîroz tên dîtin. lê di aliyê din de jî kolekirina

Diclepress13@gmail.com

jinê asta herî jor de ye. Ev jî awayekî bi plangerî bawerî yan jî netewên cûda li derdora Êzidiyan bicîhkirinê re hatiye pêk anîn. Her çiqasî ji bona parastinê xwe ji derve re girtî bihêlin jî di hin mijaran da neyînî bandorbûyin hatiye jiyankirin. Zewacên temenê biçûk û pir zewaca ji aliyê zilam hin ji van bandorên neyînîne. Heman demê de jinê ya dûnyayê de bê agahî bimînîn. Di roja me ya îro de ji ber vê yekê jinên ciwan tênê bi malê re sînordar hatine mijûl dibe, beyî ku mezin bibe yan bi xwesteka xwe yan jî bê xwesteka zorê tê zewicandin û hîn emrê zarokatiyê de dibe xwedî zarok û jina malê. Ji nîvî zêdetir jinên ciwan emrê xwe yê herî heja

êdî pewîste jinên ciwan têkevin ferqa koletiya xwede. Ji xwe xwesteka jiyana azad hatiye lewazkirin. Ger nekevin vê

ferqê lêgerîna azadiyê jî destpê nake. Cihekê ku axa me ne parastîbe, her roj ferman ser serê me de were, dayîkên qetilkirin, hemû hêzên dagirker li gor berjewendiyên xwe siyasete li ser me tîna, birçîna bimrin û ji me re tenê peciwan nikaribe weke bere jiyana xwe bide berdewamkirin. Weke ku Rêber apo ji dibeje “Heta jin azad nebe cisînorê ku jêre hatiye danin rake, ji xwe me yê maddî û manewî bikin û dikin vakê ya herî esasî bedelê wê çi dibe bila bibe nirxê civaka xwe biparezin. Ger ku em dixwazin berxwedanên Dayê Zero, Xatûna Fexra, Sitî Zeyneb, Zerîfe Osê neyên ji bîrkirin û xwedî li mirateya Bêrîvan, Nazêyan Nûjîyan derkevin em mecbûrin ku li hemberî jiyana ku tê ferzkirin serî rakin xweseriya xwe biparezin û xûrt bikin.

Diclepress13@gmail.com

nîn ku, kî ev jiyan dewlemendtir kir û lê xwedî derket. Bê guman mirov nikare vê dibi yek û jiyanê listikên jine çawa em di civaka mirovahiyê de behsa çanda dayika

Dema dibêjin dîrok despêkê berhemên mirovahiyên yên çandî û hûnerî tên bîra mirov, ji ber ku di despêka, dîrokê de mirovahî heye û ya dîrok kirî dîrok jî mirov bi xwene. Minaka vê ya herî bingehîn jî Rêber APO daye diyar kirin. Rêber

Lê hindek ol û çand hene niha dîrokê de yan ji yek, ji van dîrok û çandê ye, lê belê niha li ser baweriya tewusê melek jiyan wek xwedevan tê kabûl kirin.

ka mirovahiyê de, cihek herî kevnare û xwedî çandekî dewlemende, ev çanda kevnare her tim, bin sîya deshilatdaran da maye û desthilatdaran xwestiye tûne rû bi rû maye. Taybet jî di Rojhilata Navîn de çanda herî li ber xwe daye û bûye ku çanda jiyana mirovahî destpê kiriye ev gel bi gelek ferman û komkujiyan re rû bi deshilatdaran ku ev gelê qedîm û çanda

yekîniyên xwe avakirin xwe parastin. Ji rêxistin û yekiniya jinê nebûya wê ev ferman jî wekê hemû fermanên din ba, we

berxwedan û niha bûne sembola civaka

ku li Dersîmê xwe ji kendalan avetin ji

parastin bû. ji ber ku ne ji rêxistinê bûya wê fermana 73’ê an pêk bihata û çanda han xwe rêxistin kir, bersiva fermanê bi rêxistin û tol rakirina ji çetan da. niyen xwe ava kirin. Niha jî jinên ku di

Belê ev civak wekê despêkî jî me da diyar kirin li ser bingehek hatiye avê tin. çand tûne nabe ji ber ku li ser bingeheke saxlem hatiye avetin û heta niha jî li ser vî bingehê berdewam dike. Ji ber ku çanda nar û bi weteye. Ji bo na vê jî ewqas bi re ru bi ru tê hijtin. Em pir dur neçin, di fermana 73’a de jinê ku bi destê xwe, xwe ji kendalan avetin ji bo nekevin destê çetan. Lê rexmî vî jî her hat çetan xwestin

çandek kevinar û dewlemende li hem-

berxwedaniyên xwe yên bê hempa heya roja me ye îro hatiye. Lê belê em behsa dewlemendiya çanda -

ji çima taybet keç û jin direvandin? Ji ber ku jin jinanê avadike û dixemilinê, ji bo dewlemend xwestin ji dîrokê de tune

û baweriya civakê, gotin em wek kêçên û felsefa Rêberê xwere jiyan bikin. Ji ber Abdolah OCELAN ra naskir, jibo me bû -

em niha dikarin bêjin ku jinê ciwherê xwe parastiye. Minaka vî a hêrî berçav di ku ne dikarî ji mala xwe derkevi û di fer-

Diclepress13@gmail.com

Dar li ser kokên xwe radibin, gel jî li

ser kûltûra xwe serî hildidin. Gelê ku dest ji kûltûra xwe beradide tê rûxanew ji kûltûrên wan kirin, lê nikarîbûn

xutbe dida .

Diclepress13@gmail.com

Di kûltûra me ya olî da jî di ayîna Êzdayetiyê da mane. Sala Kurdên Êzîdî

heyva Nîsanê dest pê dike .......... pîroze, têda derin nimêja

Jêder:

Diclepress13@gmail.com

Jin û zarokên Êzidî li ku derê dîl girtîbin, em ê herin wê derê, ji bo wan rizgar bikin û talo wan Me soz daye ku emê tola wan bistînin

APÊ WÊ QETILKIRIN

A: kovara dicle -

ÇÎROKEKE REVÊ YA DÛR Û DIRÊJ -

xwe kir: “Me ne dixwest em ji gund derbikevin. Di 3’ê Tebaxê de heya bi

Diclepress13@gmail.com

tin”.

gihan Çilmê a”.

em xelas kirin. Me xwest em birevin, lê me ew ferq kirin, me xwe ji wesayêtê Heya demekê bi fenerên destan li me -

ZAROK JI TÊHNAN DI HEMBÊZA DAYÎKÊN XWE DE MIRIN

Diclepress13@gmail.com

‘BI RAMANÊN OCALAN ME HÊZA XWE MEZIN KIR’

‘ME GOT EM Ê TOLÊ DI REQQAYÊ DE HILÎNIN’ -

Diclepress13@gmail.com

ewin gulên bedew wan jî weke bi sedan nemir rengê xwe dane wê goristanemir û lehengan re kiriye û hîn jî tê

Çi rojek bêbext bû, çawa ji me standin

5 canên ciwan, çawa qetilkirin ew milîna wan de ew rihê fedayî yê apoyî diyar dibû, çawa di jiyanê de hevaltiya wan diyar bû heya nefesa dawî jî ew hevaltî xwe de jî parastin. Ew ciwantiya dibû mînaka jiyanê bi wî rihê fedayî bûne mînaka rihê hevaltiya milîtaniya Bêrîvana. Bi çûyna xwe re jî destê wan jihev nedibû ku herin û rêhevalên xwe bitenê bihêlin, ji bo wê dest dane hev û bû, dilê me bi kul û birîn kirin. Belê

lehengan? Tê heya kengî bibî hedefa wan hov û xwînxwaran û wê te bombebaran bikin, tê heya kengî deriyê xwe ji vê lehengiyê re vekê? Ma gelo nebese te pir kesên giranbuha di hemêbibine mêvanê te. Çawa ku bi sedan nemirên weke Hesret, Amed, Harûn Aslan Mihyedînan bûne mêvanên xaka

bi wê vîn û baweriyê bû deng û rengê

lê bi wî temenê xwe ji me re mînaka jina

hevalan ji me ciwantir bû, lê kesayetek xwedî sekenek diyar bû. Çawa ku navê

Diclepress13@gmail.com

Çawa ku wê navê Bêrîvana berxwedêr rakir îro jî bi sedan keç û jinên Êzîdî

na 2015’an de li Qendîlê di dibistan -

rola xwe leyîstine û bûne stêrk li asî-

jinên Êzîdî bû, ji bo wê mirov dikarî di kesayeta wê de jina Êzîdî ya berxwedêr sekinî ku qala çi û çi bike ma tê bêjê kenê wê, dengê wê, fedekariya yan jî -

Bêrîvan ew xewteka min çêbû yan jî

vîn û daxwaza te, na wê ew vîn di dilê -

‘Ezê bibim jinek Êzîdî ya berxwedêr û ezê tola bi sedan jinên ku ketine destê

waneyên xwe dixebtî yan jî alîkariya naskirin û jiyankirina bi wan nemiran ji me tê xwestin ku di rêk û doza wan

Bêrîvan xwedî dengek bedew û zelal kesayeta xwe de dabûne avakirin, ji bo

kêm be û wê qet nebe bersiveke têrker,

Diclepress13@gmail.com

Rêhevaltî bêhna dîrokê ya ku li Çiyayê

kêliyê de dema ku tirsnokên li hemberî heman demê de, ixaneta ku li hertim li ber deriyê kurdan wek ixaneta PDK’ê -

bike me hêviyên herî bê demsal li axa bi sadan salan, li baxçeyê dilê xwe me

Diclepress13@gmail.com

bi kar bîne. Kurdayetiyê dike, ji ber ku

tîne, tenê di dekbaziyên sarayê de tê dî-

welatparêziya Kurd bixeniqîne. Ev xeternak hene, lê aliyê dijber ger ku bi rêkûpêk û pîlanî tevgerek xwe hebe, têkiliyên ku daye avakirin, li ciyekî dibine têkilî û hevgirtinên girîng. Ji bo ku xwe ji nêvenga qels derxîne, dikare vê hevgirtinê bi kar bîne. Ya herî hindik

dibîne, lê di heman demê de tîpeka pir rajêr û kole ye. Ji libatên rû bigirin,

hatiye. Dîsa ji bo jinê nêzîkatiya azadiyê wê çawa be, ji bo bersîvdayîna vê pirsê pêgirê ezmûneyê kirin, dikare bibe. Yanî ji bo azadiya jinê, berevajî be jî, weke xaleka derketinê dikare pêk were. Ger pêk were û ew bi xwe bibe

bo sosyalîzm û welatparêziyê jî derbas jî bixwaze, ev têkilî wisa hate bidestgirtin û wisa destpêkirin hate çêkirin. Di aliyekê de pir pê bawer kirin, wek baweriya ku dikare bibe milîtan û tune ne. Ka wê kîjan giraniya xwe çêbike, wê pêvajo diyar bike. Emê çaladest bernadin.

bi taybetî hatiye xwedîkirin e yan na? Îdîaya serokatiya feodal û hevkarmend û nêzîkatiya wê ev in. Dibe ku sîxutev wê pratîk biselimîne. Milîtaneka joker e. Jineka azad nîn e, berovajî ji-

mal,mulkiyet li hember kedkaran wek kozekê bi kar tîne. Derket rastê ku dixwaze bixe û temsîlkariya jin a pir rajêr û mulkiyetdar dike. Qismek ji vana di gelala romanê de hatiye xwestin ku bê vegotin. Ev tîp, bikaranîna her roja xwe wek amrazejinê, kesayetiya pergalê, kesayetiya mîrzade her demjimêr, her çirk wek derbas dibe, vê nêzîkatiya xwe zêdetir rojekê jî wê çavdêrî dikin, li hemberê yeka ku pêwîst e yekser bê tunekirin dinirxînin. Qonax hatine vegotin, naxwazim dubare bikim. A girîng, asta gelale, xeyal û kirûyên vê pêvajoyê, ne di aliyê takekesan de, di aliyê qonaxan de girtin e. Ji ber ku li wirê di kesayeta takekesan ye, xwe zanebûnkirina xwediyê kedê ye. Dema ku ber bi jiyanê ve çav rast hate vekirin û wêrekî li hember jiyanê hate raberkirin, aliyê dijmin jî tam berevajî dixwaze ku berxwedana kurd bixeniqîne û mitlaqa di bin venêranê de bihêle. Ka wê bi kû ve bibe diyar nîn e û jinantiya xwe pir bi xeterî bi kar tîne. Bi taybetî li hember jina ku dixwaze azad bibe bertekek xwe yê mezin heye û ber bi tunebûnê ve jî dibe. Da ku yek jineke

dernekeve rastê. Daxwaza wê misoger e ku tîpê jina kole mitlaq di nava refan de serdest bibe. Ew zayendîtiya jinê ya

Jin, hin zêdetir çavên xwe ber bi rastînên zanistî ve vedike, hema bi zilam re na; bi nirxên bingehîn ve tê girêdan. jinê wek malekî dibîne ji rastê radibe û ev di azadî de dibin xirab bi kar tîne. Ne tenê xwe, hemû tîpên jin ê rêkxistinê pir çelexwarî bi çemka zayendîtiyeke berevajî dixwaze ji bo berdewamkirina saziya civaka kevin bidomîne. Ji ber ku ew temsîlkara pir xurt a pergala kemalîzmê û hewl dide ku li Kurdistanê vê pergalê zêdetir belavî bike. Bêyî ku hewl bide, bêyî ku bixebite, taybetmendiyên hevkarmendî bi kar tîne û zilamê kurd dixe bin kontrola xwe. Mînak dema ku ez çavdêriyan pêk tîne. Ji bo hinek hevalê me yên di nava refan de ne gotinên wê hene. Ez naxwazim zêde navê wan hegundî ye, bi hêsanî dikarim bigirim nav heye, wana bi kar tîne; taybetmendiyên jinantiyê heye, wana bi kar tîne û dibêje, “ez bi hêsanî dikarim kontrol bikim.’’ Jixwe azadiyê jî wisa fêm dike. Weke jineka azad, dema ku daxwaz dike bandor li ser zilamekî çêbike, bi têkiliyên jina sihêl, bi libatên ku wî bîne rayê dixeniqîne, girê dide, digire û tune dike.

Diclepress13@gmail.com

gotinan dibêje: “Ji bo sosyalîzmê, ji bo ku berjewendiyên partiyê dibe mijara çi zilam napejirîne rojê çil çaran li te axaftinan gotiye. Yanî zilamekî gundî wê bi awayê çawa ku tê zanîn bersîv yên mezin derketine rastê. Ev taybetmendiyên hîmî ku min jimart, Lê hinek jî ev li virê pir dibe girîng: Li ser navê hestê tebatkirin, li ser navê di derketina derveyê welat de intiba pê hatiye dayîn, ez di hundirê welat de mezin, rapordayîna jor mijara gotinê be, wê bibêje, “di bin kontrola min de pandina dijmin xwedî nirxê bikaranînê

Ku taybetmendiyên serokê fêodalhevkarmend mijara gotinê be, axaya e. Ku bi taybetmendiyên çepgir, bixwaze hinekan bixe bin kotrolê, ji ber ku xwedî devekî herî populer e, devokê sosyalîzma bêkêmasî bi kar tîne.

nîn e. Dema bikeve bin bandorê bertek pêwîst e; bertek jî di rojekê de vedigere Têkiliyeke wisa dema ku dibe mijara

bin van bandoran kîjan zilam dikare bi-

çi wateya têkiliyên taybet namîne. Ev jî nêzîkatiyeke hedefan a berevajî ye. Di

jan li hember vê nêzîkatiyê dikare li ber

ku ew naxwaze te pejirand, ji mirinê

wê. Jixwe dema ku kete bin bandora

ji xwe re bibijêrî. Lê ew ji bona riyeke

vê yekê jî sebir hatibe raberkirin. Yek jî bi rêgezî, di mijara guhertina mirovekê de wêreyeke me yê pir mezin heye. Da ku hemin emê vê biguherînin, wisa em hedar dikin. Tevî ku hatiye sînorê êdî nayê tebatkirinê jî, ev pêvajo tê dirêjkiku, kar ber bi komployê ve digihîje. Ya dê tu wê, ya jî ew dê te bibe. Êdî divê wisa giranî çêdike ku, di 3. kongreyê de bi çend jin ango zilaman re avakiriye, bi ya wê pêwîst e zilam ne wisa be; zil-

Diclepress13@gmail.com

amekî wisa ango aliyê dijber, ew aliye ku pêwîst e bê redkirin; redkirinê jî, ya randina gef û hetikandinê wê pêk bîne. Valaderxistina 3. kongreyê tê wateya valaderxistina hilkeftina 15ê Tebaxê. Ev hemû tenê ji bandor-bertekên di asta têkiliyên dumend de peyda nîn in, dikarin valadirxistina tevgera neteweke qirase armanc bigire. Tebî li em bi hemû dilxwaziya xwe tevî dix-

di sarîtiya mar de ye. Carna ev axaftin bi ken be jî tê gotin: “Ma tu hizir dikî ku Pêwîst nîn e ku tu bitirsî’’ ango “ma tu bi xwe jî ev e. Bi pirsên ponijîn pîj dike. li vir heye. Rast e belkî hun, di xulekekê

de derxînin zelaliyê û berteka xwe bînin ziman. Lê ev, dibe herî xala dawî ya hatinê. Em bi dahûrandina vê kesayetiyê, dahûrand. Dîsa malbata aliyê dijber ji bo me digot, “me xwest vî kesî bi vê têkiliyê bi dewletê ve bidine girêdan.’’ Wê demê ev tîp jî, bi malbatê ve pir girêdayî ye. Û dîsa xwesteka me ya vê malbatê di xizmeta Kurdistanê de bikaranîn girîng e. Me hindek jî bi kar anî. lê bi durustî û di bingehê welatparêziya

Di mijara destgirtina jina azad de tîpan re mezintirîn

Ger bê dîqatkirin, wê bê dîtin ku têkiliya min jiyaye, ne mîna piraniya we ye. Li ba me heya dawiyê ji têkiliyan re watedayîn, birîdayîn, berdewamkirin û ketûber be, ya wê min di cî de stû tenîn e, têkiliya zewacê jî di axaftinê de xwiyanga wê bi awayekê din e. Niha di virê de nêzîkatiya min a gundiyekî

vegeriya têkiliyeke diyar û biçûya. Ji têkiliyeke tune re min dikaribû xwe bida bawerkirin; dikaribûm aliyê siyasî jî nehiziriyama. Ji ber ku têkiliyên pira-

Diclepress13@gmail.com

niya we asta xwe ya siyasî nîn e. -

Kesayetiya jinê, kesayetiya pergalê, kesayetiya mîrzade her demjimêr, her çirk wek

zêdetir dike. Hinek milîtanên me dema ku

Diclepress13@gmail.com

Hevserokê desteya Rêvebiya Mecilisa Xweseriya Dimokratîk, Hecî Hesen tecrîda li ser Rêber Ocellan û jî damezrandiye.

ne anîn. -

Diclepress13@gmail.com

Em wek gelê êzidî ne li dijî hatina çi hêzanin em li dijî wên hêzek were xwe li ser me bike dessthilatdar xwesteka me wek miletê êzidî ewe em xwe bi parêzin em xwe bi xwe hêzên xwe çêkin îdareya me di destê mede be em ne li bin desthilata ti hêzan de bin

* Gelo bi vegera hêzin îraqê eceba êdî metersiya fermanê li ser gel nemaye? -

hêz nebun wan bi parêze Pêmerge ji hebu ku me bi parêze lê di dema fer-

mafê gelê me xwarine û mafê wan nedanê. Em wek gelê êzidî ne li dijî

vir xerîb nabînin li baweiriya gel bi

xwe bi parêzin em xwe bi xwe hêzên

ne yên baweriyê bun baweriya me bi

Diclepress13@gmail.com

li dema ferdmanê dîsan bu û di dema fermanê de wan ji tu her kes ji di berjewndîyên vî miletî kar û xismet bikin ji aliyê meve hev dîtin peyre hatin kirin heta nih jî hevdîtin û têkiliyên me bi hev re ber dewamin van hêza zanin kê li vî ciyayî de berxwedanî kir zanîn kê

me encamên wêjî ret kirin ji berk u me

û heya niha jî kî alikaryê dike ev hêza wan qebul nake.

bi wê bawerîya ku careke din ferman -

* Pirojeyê xweseriya demokratik wê -

ya Êzidîyan PADÊ me daxwîyanî dan -

de her weha deverên din jî yên êzidi-

ne ewe ku qaymeqam werin danin armanan nebe ji xwe dema a fermanê ji

tin.

tanê lê di fan mehan de heya ku ji wan din bawerîya wan bi xwe bînin.

Diclepress13@gmail.com

Endamê Komîteya Rêveber a PKK’ê

Murad Karayîlan di hevpeyvînek xwe de anî ziman ku divê mirov dost dijminê bav û kalên xwe wek dost bibînî û yên ku divê hevalbendên te bin, wana jî bidî hemberî xwe û wek dijmin bibînî tu naçî serî; ev

A: kovara dicle -

Diclepress13@gmail.com

ji bo serkeftinê bêne bikar anîn pêwîste rê û rêbazên rastbin. -

nebe. -

Diclepress13@gmail.com

Xuya ye peyman çêkirine. me yê ku em azad, serbixwe li ser axa

Rûsya, Îran û rêveberiya Esaad di dagirkirina Iblibê de berpiryarin. Ji bo xatirê hin berjewendiyên erzan, Tirkiye destpêkê xistin nava Cerablûs û El Babê, niha jî dixin nava Idlibê. Eger bi vî rengî dewam bike, ev hêz wê sibe

Hinek kesên Kurd li Bakurê Kurdistanê -

esasî hem pirsgirêkên navbera herêma girêkên di navbera hêzan ya navxweyî

lûbê xwe guhertiye. Heqîqet wisa ye.

dan û standinê pirsgirêkên wisa bêne hêvîne ku di vê serdema dîrokî de gelê

doza Azadiyê hîn zêde bilind bibe. zêdetir bi berpirsyarî nêz bibin, nakokiyên navxweyî kûr nekin. Rexne dibe, lê dema mirov nakokiyên navxweyî zêde bîne. gotibû:“Pêwîste konseyeke Kurd hebe, dadgeheke neteweyî hebe û divê hêzên

derbas dibe, ev gotina me dîrok îspat

Kurdistanê disiknê, yan jî kîjan hêz ganize û birêxistin kir? Van kiryaran dewleta Tirkiyê dike. Rast e, belkî niha yê ku dixe meriyetê wekî dewleta Iraqê, hêza Iraqê ne, lê divê em

wê çaxê bi siyasî kor e. Her yekî siyasî nekor, pêwîste êdî vê rastiyê bibînin.

ev saziyên neteweyî hebûna, wê niha wisa nîne, alî hevdu tawanbar dikin! di ber van kêmasiyan de kî çiqas ber-

bawer nakim dewleta Iraqê wisa nêz bibûya. Yanî yê niha di van kiryaran de xwedan rol bi esasî dewleta Tirkiyê ye.

li ser raweste, pêwîste bi rêbazên di

xwe komî ser hev bikin, emê çawa rê û -

hûn naxwazin qeyran mezin bibe, di divê hûn vê meseleyê çareser bikin û

zimandirêjiya Tirkan nerim bikin, gelo amanca wan ji wê yekê çiye? -

Diclepress13@gmail.com

* Bi nirîna we armanca dewleta Tirk li Idlibê çiye? Tirk dixazin li Idlibê çi bikin? -

li destketiyên heyî yên Kurdan hebû. Naxwe, tu dijberiya Erdogan bi Esaad re nebû. Yê ku ji Esaad re digot ‘birayê mine’ û di vê çarçoveyê de ew hembêz dikir, Tayîb Erdogan bi xwe bû”. dijberiya Kurdan, dijminatiya Kurdan

li Sûriyeya demoqratîk bigire. Lewra bi neserketina xwe binixumîne”. Ji bo Tayîb Erdogan guhertina me û siyasetê jî êdî nepêkane. Ya wê ji aliyê zihnî û siyasetê ve tune bibe, ya jî wê Kurdan bi komkujiyan tune bike! Ji ber vê yekê polîtîkaya qirkirinê di asta herî

Diclepress13@gmail.com

yê azadîxwaz dike, hemû di vê çarçoveyê de ne. Bi tunekirina Kurdan re

Li Tirkiyeyê rejîma dîktatoriyê li ser ne di xema Tayîb Erdogande ye. Ji bo wî ya girîng, mayina li ser desthilatdariyê ye! Tirkiye dîktatoreke. Berî dîktatoriya dîktatoriya TC’e de kir, eve.

ve hatibû dorpêçkirin. Niha jî bi van gavan dixwazin hîn zêdetir dorê lê bi-

TC bi hemû hêza xwe hewl dide komNavîne.

moqratîk a li wê derê bê kirin, wê li û berxwedaneke mezin rû bide. Têkiliyên Kurd û Ereban, îro li Sûriyeyê bi Navîn demokratîk bike qayim dibe. berî xwe bibînin û em bawerin ku wê bi vî rengî tevbigerin. Erebên li Lubnanê,

Kobanê destpê kir. Em jê bawerin, ku daneke bi heman rengî rû bide. Kurd, Ereb, mirovahî û hemû gelên herêmê wê li ber xwe bidin. Çawa ku Kobanê

Diclepress13@gmail.com

TC bi hemû hêza xwe hewl * Win helwesta Rûsiya di derbarê vê mijarê de çawa dibînin? -

dikin, heya kîjan astê hêza xwe kirine yek û bi hevgirtin û serkeftina -

* Li hember wê zêde gaviyen Tirkiyeyê pêwîste helweste gel çi bike? -

Diclepress13@gmail.com

awayî bû. Fîlma Berxwedana Kobanê li -