DRWSOME MAGAZINE - MLI O&I Didi RIkken by Didi Rikken

JUNE2013

DRWSOME MAGAZINE

Teach now JOB visualisation

Interview ROC Nijmegen Study Stuff survival kit for your study

Reseach FLOW Research on motivation at vocational education

TREND BLOGGINâ&#x20AC;&#x2122;

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

Didi Rikken Juni 2013 didirikken87@gmail.com +316 20174692 drwsome.blogspot.com

Master Leren en Innoveren Fontys Hogeschool voor Kind en Educatie Eindhoven

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

KIJKWIJZER ROL Excellente leraar

Niveau Meesterschap

Ondernemend ontwikkelaar

Meesterschap

Reflective Practitioner

Consolidatie

Begeleider en gesprekspartner

Consolidatie/meersterschap

Teken

De beroepskritische situatie en het eigen maken van de rollen: Voorafgaande aan de MLI voerde ik onderdelen van de rollen al uit maar op kleine schaal. Dat wil zeggen; binnen mijn eigen onderwijs en alleen intern. Met name in mijn eerste jaar als docent heb ik intuïtief gehandeld als het gaat om het opzetten van mijn eigen vak (Engels). Gedurende afgelopen twee jaar is dit verschoven van een deel van het team (vakgroep) naar het hele team en daarnaast ook met collega’s buiten het team en externen van andere instellingen en stagebedrijven. Het accent van mijn werkzaamheden heeft ook meer betrekking gekregen op de onderliggende visie die de organisatie uitdraagt en de processen waarin ik werkzaam ben, hebben een meer onderzoeksmatige aanpak en bieden oplossingen of materialen voor een langer tijdsbestek (planmatig). Het aansturen van collega’s en LIO’s en het gesprek aangaan met externen en mijn teammanager gaat steeds meer als vanzelf. In dit magazine heb ik mijn ontwikkeling binnen de vijf leerarrangementen en de vier beroepsrollen beschreven. Ook bevat dit magazine informatie en beeldmateriaal over mijn werk als docent en de organisatie waarvoor ik werk.

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

EDITORIAL

Met trots presenter ik dit tijdschrift als afronding van de tweejarige master Leren en Innoveren die ik heb volbracht aan de Hogeschool voor Kind en Educatie in Eindhoven. Als docent Engels bij ROC Nijmegen geef ik met veel plezier les aan mijn studenten. Toch was ik op zoek naar een uitdaging. Een nieuwe weg om mijzelf te ontwikkelen en nieuwe kansen te creeĂŤren binnen de wereld van het onderwijs. De afgelopen twee jaar waren zeker pittig maar ook erg interessant. Ik heb ontzettend veel geleerd, leuke en inspirerende mensen ontmoet en mooie producten kunnen afleveren zoals blogs in de les, mijn onderzoek naar flow in het mbo en een nieuwe module media & vormgeving. In al deze maanden heb ik gelukkig veel steun gehad van vrienden en familie. Zij hebben veel vertrouwen in mij maar hebben vooral ook begrip getoond wanneer ik prioriteit moest geven aan mijn studie. Vooral mijn vriend Don, mijn ouders, en vriendin Eline hebben mij vaak vertroeteld, gerustgesteld, gemotiveerd en met mij geproost op het afronden van steeds weer een nieuw LA. Daarnaast ben ik Dianne erg dankbaar voor haar hulp en gezelligheid tijdens de studie. Samen hebben we veel plezier beleefd, in de auto en tijdens de les en elkaar geholpen als we er niet uitkwamen. Ik ben erg blij zoâ&#x20AC;&#x2122;n leuke studiegenoot, carpoolmaatje en vriendin te hebben ontmoet. Ook wil ik mijn docenten bedanken voor de inspiratie, kennisdeling en feedback van de afgelopen twee jaar. Bedankt en ga zo door dames! Veel leesplezier in dit blad, mijn laatste werk in opdracht van de MLI! Didi

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

CONTENTS

ROC Nijmegen P19

EDITORIAL P4

HOW IT STARTED P.11

LINKS P.6

ARTIKEL FLOW Research on motivation at vocational education

Study Stuff P.13

P34

survival kit for your study

NICE STUFF P.8 KIJKWIJZER P3 Leerarrangementen

4 rollen P14

…La la la la la…

P22

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LINKS

blogspot.com ROC Nijmegen www.roc-nijmegen.nl BLOGS designingvet.blogspot.com innokitchen.blogspot.com vetenglishyear1.blogspot.com englishprojecthanroc.blogspot.com nma1213.blogspot.com Instagram: didi_rikken

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013 B VISUAL

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

NICE STUFF THE EDITOR’S CHOICE

MUSIC & DANCING

CHEESECAKE

STARBUCKS

CITIES

{ANTWERP}

@WORK

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

ITALIAN COFFEE

VENICE

ORANGES

DON <3

PANCAKES& MAPLE SYRUP

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

HOW it started

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

STORY LINE Tijdens schooljaar 2009-2010 heb ik mijn LIO stage volbracht binnen ROC Nijmegen, team Juridisch en Secretarieel. Dit was een intensief jaar. Mijn vriend was van november tot eind maart in Afghanistan en ik heb me volledig op het afstuderen gestort enveel taken uitgevoerd binnen mijn stage. Deze periode gaf me veel onrust maar ook de tijd om te kijken waar mijn mogelijkheden als docent lagen. Mijn inzet tijdens dit jaar bleef niet onopgemerkt. De stage heb ik afgerond met een assessment waar ik een 10 voor scoorde en ik kreeg daarnaast ook nog een baan aangeboden als docent Engels binnen een nieuw team. Het eerste jaar bij Marketing en Communicatie was heftig, er komt veel bij kijken. Halverwege dat jaar raakte ik in gesprek met een coach. We hebben

veelvuldig

gesproken

over

mijn

mogelijkheden, wensen en ambities. Hoewel het lesgeven soms zwaar was miste ik toch een stuk uitdaging. Hieruit is het idee ontstaan om verder te studeren en in september 2011 ben ik

begonnen aan de Master Leren en Innoveren aan de Fontys in Eindhoven. Momenteel is het diploma in zicht en ben ik de mogelijkheden aan het bekijken voor mijn verdere loopbaan. Volgend jaar zal ik een taak gaan vervullen in de coördinatie van de Beroeps Praktijkvorming (stage, red.) en het ontwikkelen en verzorgen van een nieuwe module “Media en

Vormgeving”

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

MLI ROLLEN

Tijdens de Master Leren en Innoveren werk je aan diverse leerarrangementen op basis van de steeds terugkerende MLI rollen. Het gaat hierbij om de volgende vier rollen:

1_ Excellente Leraar 2_ Ondernemend ontwikkelaar 3_ Reflective Practitioner 4_ Begeleider en gesprekspartner voor collegaâ&#x20AC;&#x2122;s

Aan de hand van vastgestelde criteria en praktijkvoorbeelden vanuit de master en de werkzaamheden binnen ROC Nijmegen wordt weergegeven hoe ik aan deze rollen heb vormgegeven. Voorgafgaande aan de master las ik zo nu en dan vakbladen en onderzoeken met betrekking tot onderwijs. Dit laatste met name tijdens de afstudeerfase aan de lerarenopleiding en later tijdens het bekijken en invoeren van veranderingen binnen de onderwijspraktijk. Tijdens de MLI heb ik dit structureel toegepast als onderdeel van mijn werk. Ik ben meer artikelen en papers gaan lezen en ben op de hoogte van actuele ontwikkelingen in het onderwijs. Deze kennis pas ik toe in het ontwikkelen van onderwijs en uitvoeren van taken binnen mijn werk. Hieraan valt te denken aan coĂśrdinatietaken van de Beroepspraktijkvorming (stage), opzetten van nieuwe modules, samenwerking met andere instellingen (HAN) en het werkveld en het uitproberen van nieuwe didactische werkvormen in mijn lessen.

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

EXCELLENTE LERAAR

“Je was in eerste instantie al een enthousiaste en ondernemende docent. Nu zien collega’s ook meer in dat je veel kennis hebt en nemen ze jouw adviezen ter harte” - collega loopbaan

In het eerste jaar dat ik bij ROC Nijmegen werkte, was ik snel enthousiast over opdrachten en taken en werkte ik mee aan veel verschillende projecten en ontwikkelingen. Momenteel ben ik door de afgelopen jaren wat genuanceerder en kritischer gaan kijken naar verniewingen, processen en taken. Ik kijk zorgvuldiger naar een opdracht voordat ik ermee begin en zoek bewust naar taken die mij uitdaging bieden. Collega’s geven hierbij aan dat ik tijdens overleg kritische vragen stel over een taak of proces en meer nadenk over de tot standkoming van een proces en de gevolgen van de acties die ondernomen worden. Daarnaast geven zij aan dat ik een beter beeld heb van de connecties tussen kwalificatiesdossiers, het curriculum, de toetsing en het werkveld. Hierdoor ben ik in staat om ontwikkelingen systematischer en onderwbouwd aan te sturen en door te voeren. Ik houdt in mijn lessen rekening met niveauverschillen, het ondersteunen van autonomie door een keuze aan materiaal en opdrachten en lesvormen die toepasbaar of vergelijkbaar zijn met taken binnen het werkveld. In gesprekken gaven collega’s aan dat ik mijn ideeën en kennis daarnaast ook inzet om collega’s te ondersteunen en begeleiden in het onderwijsproces. Voorbeelden hiervan zijn het scholen van collega’s op ICT gebied en het begeleiden van stagiaires en nieuwe docenten in ons team.

“Je kunt Didi altijd om hulp vragen bij lesinhoudelijke zaken. Ze heeft veel ideeën voor werkvormen en opdrachten en leuke activiteiten. Ze kent de groepen goed en weet wat studenten aanspeekt. En voor ict vragen klop ik vaak bij haar aan” – ict docent

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

ONDERNEMEND ONTWIKKELAAR

Al vanaf het begin van mijn loopbaan als docent ben ik enthousiast over het onwtikkelen van materialen en onderwijsinhouden. Tijdens de lerarenopleiding werkte ik als freelance auteur voor een uitgeverij van lesmethoden. Ook binnen ROC Nijmegen heb ik veel aan innovaties met betrekking tot curriculuminhoud en lesmateriaal gedaan. Voorbeelden hiervan zijn de nieuwe ERK gerichte opbouw van het vak Engels, het initiëren van een samenwerkingsproject tussen ROC Nijmegen en de HAN, het herontwikkelen van de BPV boeken en opzetten van de modules Presenteren en Media & Vormgeving. Voor deze opdrachten heb ik nauw samengewerkt met mijn manager en met collega’s binnen en buiten het onderwijsteam. Ook heb ik overleg gevoerd met externen en samengewerkt met docenten van de HAN. Voor leerarrangement 2 heb ik ervaren hoe je een blog kunt inzetten in verschillende onderwijskundige situaties. Zelf heb ik blogs gemaakt voor dit LA, individueel en als leerteam en als eindproduct; een blog met daarin de instructies voor het

project met de HAN.

Daarnaast heb ik een cursus nieuwe media in de klas gevolgd via mijn werk. Momenteel werk ik met diverse blogs in mijn lessen en heb ik tevens collega’s begeleid in het opzetten van blog-/social mediagerichte lesmaterialen. Onderdelen waar ik onder andere uitleg en begeleiding bij gegeven heb zijn het werken met Facebook, Blogger, Prezi, Dropbox en Scoop.it.

“Het is mooi om te zien hoe je jouw lessen vormgeeft. Aantrekkelijke presentaties en leuke interactieve opdrachten. De sfeer in de klas was goed,ik kreeg zelf zin om mee te doen.”- Teammanager

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

REFLECTIVE PRACTITIONER In

afgelopen

twee

jaar

heb

natuurlijk

praktijkonderzoek

uitgevoerd

voor

leerarrangement 5. Dit LA heb ik met een GOED afgerond. Daarnaast heb ik diverse LIO’s begeleid in het uitvoerenv an onderzoek door uitleg te geven over de cyclus van onderzoek doen en het in kaart brengen van praktijkprobleem en probleemstelling. Ook heb ik deze onderzoeken tussentijds doorgenomen en van feedback voorzien. Het viel mij op dat door leerarrangement 1 en 5, het reviewen van onderzoeksvoorstellen en verslagen mij beter af ging en ik een kritische blik heb ontwikkeld. Naast de LIO’s op het werk heb ik ook reviews geschreven voor diverse papers, onderzoeksvoorstellen en artikelen van medestudenten aan de MLI. Voor een LIO is naast het onderzoek het reflecteren op de ontwikkelingen als docent ook essentieel voor het inzichtelijk maken van de competenties van de LIO. Ik heb hieraan bijgedragen, en zal dit in de toekomst ook blijven doen, door lessen van LIO’s en collega’s bij te wonen en vanuit specifieke leervragen te reflecteren op de ontwikkeling van mijn collega’s. Hiervoor heb ik tevens een cursus gevolgd als praktijkopleider.

“Het ontbreekt in ons team wel eens aan zelfreflectie en kritisch naar een probleem kijken. Didi neemt hier het voortouw als het gaat om het analyseren van een probleem en minder ad hoc beslissingen maken. Ook spreekt ze collega’s aan op een niet kritische houding.”-teammanager

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

18 BEGELEIDER EN GESPREKSPARTNER “Didi is ontzettend snel, zo ook in het doorzien van groeps-processen. Ze luistert naar collega’s en vervolgens direct verschillende uitingen en standpunten koppelen en samenvatten”- collega

Het begeleiden van collega’s en gesprekken aangaan over verschillende thema’s heb ik op verschillende wijzen ontwikkeld en getoond. Allereerst heb ik mijn medestudenten regelmatig van

feedback

voorzien,

deelgenomen

aan

een

debat

(LA1)

het

onderdeel

Gesprekstechinieken van leerarrangement 3 behaald. In mijn eigen onderwijspraktijk heb ik de afgelopen twee jaar vier stagiaires begeleid. Met mijn teammanager heb ik diverse gesprekken gevoerd over onderwijsveranderingen en problemen binnen het team en verschuivingen in taken. Mijn teammanager geeft hierbij aan dat ik altijd goed voorbereid ben op de gesprekken en mijn argumenten helder en goed onderbouwd zijn. Zij benoemde mijn bijdrage in het team een voorbeeld van professionele houding en taakvolbrenging. Dit heeft onderandere geleid tot een verandering in mijn takenpakket. Zo ben ik sinds januari medeveratwoordelijk voor de BPV coördinatie (stage) en deze taak zal ik aankomend jaar verder volbrengen. Ook word ik voorzitter van de Leerplancommissie. Een onderdeel binnen elk onderwijsteam dat zich bezighoudt met ontwtikkelingen en veranderingen in het onderwijs. Het is de spil tussen de kwalificatiedossier, het examineringsprogramma, het curriculum en het werkveld. Ik ben erg blij dat mijn manager mijn kwaliteiten als aanstuurder en gespreksleider voor het team onderkent en mij de kans geeft deze taak te gaan uitvoeren.

“In het LPC kan Didi haar deskundigheid met betrekking tot beleid, regelgeving en curriculumopbouw toepassen. Als BPV coördinator kan ze haar interpersoonlijke en organisatorische kwaliteiten laten zien”- teammanger

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

ROC NMGN

ROC Nijmegen

is een MBO instelling met verschillende locaties in en om

Nijmegen. Er zijn verschillende sectoren en binnen deze sectoren een verscheidenheid aan opleidingen. In totaal volgen zoâ&#x20AC;&#x2122;n 11.000 studenten een opleiding aan ROC Nijmegen. Studenten komen uit verschillende dorpen in de regio Nijmegen maar ook daarbuiten. Aan de Campusbaan gelegen, dichtbij het station en opvallend door de opmerkelijke architectuur, staat het hoofdgebouw van de school waar zich de sectoren Zorg en Welzijn en Economie bevinden. Het gebouw is nu zoâ&#x20AC;&#x2122;n 6 jaar in gebruik en spreekt aan door de enorme glaspartijen en lichte uitstraling wanneer je binnenloopt. Op de Plaza, de centrale hal, bevinden zich diverse, door studenten bezette bedrijfjes. Denk hierbij aan een kapsalon, sportcentrum, restaurant, bakker, schoonheidspecialist, kinderopvang, evenementenbureau en een uitzendbureau. Naast de Campusbaan heeft ROC Nijmegen tevens andere locaties; de nieuwste aanwinst, het Techonovium bij station Heyendaal, Sport Defensie en Veiligheid in Boxmeer en kleinere locaties aan de Marterstraat en Klooster Elzendael.

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

‘ENTER THE SCHOOL OF LIFE’

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

STUDY CYCLE

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LEERARRANGEMENTEN De Master Leren en Innoveren bestaat uit vijf leerarrangementen

Binnen deze arrangementen heb ik aan de vier verschillende rollen van de MLI gewerkt. A | Excellente Leraar B | Ondernemend Ontwikkelaar C | Reflective Practitioner D | Gesprekspartner Collega’s

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

ZIN IN LEREN

Het eerste leerarrangement van de master Leren en Innoveren had een duidelijk inleidend karakter. Aan de hand van een verscheidenheid aan artikelen en publicaties maakte ik kennis met diverse leertheoriën, onderwijsthema’s en praktijkvoorbeelden. We hebben uitvoering stilgestaan bij het onderwerp toetsing. Dit veelvoorkomende thema blijft vaak onderbelicht hoewel het van groot belang is hier nauwkeurig en kritisch naar te kijken.

Nadat ik me had ingelezen in de stof, ben ik gestart met het schrijven van een paper. Het onderwerp van mijn paper, flow, is een vrij recente theorie die de ervaring beschrijft wanneer iemand volledig opgaat in hetgeen hij of zij mee bezig is. Het kan hier gaan om werk, hobby, sport maar natuurlijk is deze theorie ook binnen de onderwijscontext te plaatsen.

Na afloop van LA1 kan ik stellen dat ik een meer kritische blik op onderwijs en leertheorieën heb ontwikkeld. Door het schrijven van een paper heb ik ervaring opgedaan in het raadplegen van bronnen, kritisch lezen van publicaties en vaardigheden in academisch schrijven ontwikkeld. Naast mijn eigen paper heb ik diverse malen werk van medestudenten gelezen en feedback gegeven.

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LA1

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LA2

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

UITDAGEND ONTWERPEN Tijdens LA2 – Uitdagend Ontwerpen – heb ik gewerkt aan het ontwerpen van onderwijsvormen en het vormgeven van processen in stappen volgens het trapmodel. Innovatieve vormen en ideeën stonden centraal. Ik heb gewerkt aan verschillende blogs. Zowel individueel, met medestudenten als ook in opdracht voor een andere onderwijsinstelling. Bovendien gebruik ik momenteel blogs voor mijn studenten binnen de opleiding Marketing & Communicatie. Als laatste heb ik ook een blog voor mijn illustraties.

Ik heb me ontwikkeld in het in kaart brengen van processen op macro, meso, micro en nano niveau. Het is hierbij belangrijk om te zien wij er bij welk niveau betrokken zijn. Er is hierbij een belangrijk verschil is tussen intented, implemented en attained.

Intented: het voornmen omtrent een nieuw ontwerp Implemented: hoe men het uiteindelijk binnen het onderwijs plaatst Attained: wat het uiteindelijke effect is van het ontwerp

EINDPRODUCTEN: - Herontwerp Project HAN-ROC: ERK, competenties en kerntaken - InnoKitchen2012: Ontwerpbureau voor onderwijsvernieuwingen - Educational Design: Blog met alle producten van LA2 - Trapmodel Taalververving Engels in het MBO - Flow task Rekenen met M&M’s - Blogs voor vakken Engels, Communicatie en NMA @ ROC Nijmegen

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LA3

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

INITIEREN &

BEGELEIDEN VAN ONDERWIJSVERNIEUWINGEN Tijdens dit leerarrangement heb ik ontzettend veel geleerd over beleid, veranderingen en management. Ik vond dit inhoudelijk gezien het meest interessante LA. We hebben als groep ons verdiept in de verschillende lagen van een organisatie en de verschillende stakeholders die hierbij komen kijken.

Op basis van literatuur van onder andere Rogers, Kets de Vries, Schein, Agyrish en Schon veel anderen heb ik een plan van aanpak geschreven voor mijn manager. Zij gaf aan dat de rolverdeling en communicatie binnen ons team te veranderen of verbeteren was. Met behulp van de literatuur en de matrix van Van Camp heb ik een plan opgesteld waaruit naar voren komt waar het verschil ligt tussen veranderen, verbeteren en innoveren. Ook geef ik weer waar verschillende stakeholders om de hoek komen kijken en de verschillen tussen een change agent en een opinion leader. Met deze informatie is mijn teammanager aan de slag gegaan en zijn heeft momenteel een concept klaar voor een nieuw model van taakverdeling binnen ons team. Niet geheel onvoordelig zijn mijn taken hierbij ook verschoven omdat bleek dat ik vaak wel betrokken werd bij veranderingen (opinion leader?) maar geen specifieke verantwoordelijkheden droeg. Komend jaar zal ik mijn bezighouden met de coรถrdinatie van de stage en daarnaast word ik voorzitter van de leerplancommissie, een leerteam dat zich bezig houdt met veranderingen en ontwikkelingen binnen het curriculum en het werkveld. PLAN VAN AANPAK: http://issuu.com/didirikken/docs/leerinterventie_la3_2012b

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

DE MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT VAN HET ONDERWIJS

Met zes thema’s als basis zijn we als MLI groep aan de slag gegaan met dit leerarrangement. Mijn georganiseerde bijeenkomst stond in het teken van veiligheid en radicalisering. Ik heb hierbij vooral gekeken naar de onderwijspraktijk zelf en daarbijhorende casussen voorgelegd aan de groep. Vervolgens heb ik bij opdracht twee en drie nieuwe thema’s gekozen namelijk duurzaamheid en nieuwe media. Hoewel ik duurzaamheid zelf een interessant thema vind en hier ook een slag geslagen kan worden binnen het onderwijs, heb ik uiteindelijk het plan van aanpak geschreven over nieuwe media.

Dit kwam zo uit omdat wij als opleiding in het teamjaarplan beschreven hadden een module met een innoverend en interessant karakter aan te bieden. Nadat ik in het kwalificatiedossier de kerntaken en werkprocessen van onze opleidingen had bekeken kwam ik tot de conclusie dat de opleiding geen module media en vormgeving aanbood terwijl dit wel terugkwam in de werkprocessen. Op basis van deze informatie heb ik een plan van aanpak geschreven voor het ontwerpen en aanbieden van deze module. Mijn manager en collega’s waren erg te spreken over het plan van aanpak en mijn visie en ideeën over deze module. De module Media & Vormgeving zal vanaf schooljaar 2013-2014 geïntegreerd worden binnen het huidige curriculum voor de eerste een tweede jaars klassen.

Presentatie trailer: https://www.dropbox.com/s/91g4r8fo2g66h6r/trim.wJVWMK.MOV PowerPoint: https://www.dropbox.com/s/9yxfugqgkznxifc/plan%20van%20aanpak%203%20LA4%20MLI%202013.pptx

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LA4

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

LA5

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

ONDERZOEK

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

FLOW IN HET MBO

‘Ik heb geen zin in deze opdracht.’, ‘wat heb ik hier eigenlijk aan?’, ‘ik snap het niet!’ Uitingen van studenten die nagenoeg alle mbo docenten wel eens aanhoren. School is ook niet altijd even leuk en interessant. Wat is het nut van schoolopdrachten als je 17 bent en je ook lekker de stad in kunt met vrienden of op je brommer op pad, lekker je eigen weg gaan? Hadden de lessen maar wat meer flow… Huh? Flow? Studenten in het mbo proberen graag nieuwe dingen, ontmoeten nieuwe mensen en gaan zo op zoek naar hun eigen identinteit. De school draagt voor een belangrijk deel bij aan deze identiteitsontwikkeling doordat docenten en klasgenoten mede vormgeven aan allerdaagse activiteiten en kaders stellen. Hoewel jongeren veel tijd op school doorbrengen zijn zij niet altijd gemotiveerd1. Mbo studenten geven in enquetes2 aan dat ze schoolopdrachten weinig uitdagend vinden en duidelijke structuur missen. Docenten geven daarnaast aan dat opleidingen interessanter moeten worden. Jongeren zijn, mede door internet en social media aan snelle veranderingen gewend geraakt3. Meer uitdaging, structuur en interessante thema’s dus. Zo is het idee ontstaan voor een flowproject voor mbo’ers.

Flow in het kort:

De flow theorie van Mihaly Csikszenmihalyi is een vrij recente

motivatietheorie die specifiek is gebasseerd op uitdaging en interesse. Deze theorie beschrijft de ultieme ervaring van betrokkenheid bij een taak of activiteit waarbij je geabsorbeerd wordt door hetgeen je mee bezig bent en besef van tijd en ruimte verliest. Niet geheel verrassend, is flow al vaak geregistreerd bij sporters en mensen in creatieve en kunstzinnige beroepen. Het opgaan in sport of het maken van een kunstwerk draagt positief bij de flowervaring omdat je hoofd, hart en handen een worden.

1 2

Scholten, M. (2011). Loopbaancompetenties bij MBO studenten.

JOB Enquete, 2011 ROC Nijmegen Groeneveld, M., Benshop, M., Olvers, D. (2010). Kenmerkend vmbo, mbo, havo en vwo; een overkoepelende publicatie van de onderzoeken onder leerlingen en ouders. 3

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

De juiste balans

Belangrijk bij flow is de perfecte balans tussen de uitdaging die de activiteit biedt en de vaardigheden die je bezit. Dit wil zeggen, als je geen uitdaging ervaart zul je sneller verveeld of afgeleid raken. Daarnaast zal een te moeilijke taak voor onzekerheid of zelf angst zorgen.

In het schema over de balans tussen uitdaging en vaardigheden is te zien dat er acht verschillende stadia zijn waarvan er maar een zal leiden tot flow. Door goed te kijken naar de mogelijkheden en voorkennis of ervaring van de persoon in kwestie is het mogelijk om mate van uitdaging en vereiste vaardigheden op elkaar af te laten stemmen.

Dimensies Er zijn een aantal aspecten waaraan een flowtaak of activiteit zou moeten voldoen. Deze dimensies4 vormen samen de sleutel tot een heuse flowervaring. 1. Balans tussen uitdaging en vaardigheden 2. Mogelijkheid tot verlies van zelfbewustzijn; het opgaan in de activiteit 3. Duidelijke doelen en structuur 4. Directe feedback; die het proces stimuleert en stuurt 5. Controle over de activiteit en keuzemogelijkheid 6. Focus en concentratie 7. Verlies van tijdsbesef 8. De activiteit is intrinsiek belonend

Het flow project De vraag blijft; Hoe schoolopdrachten op basis van bovengenoemde dimensies de interesse en motivatie van de mbo studenten verhogen? Een klas mbo studenten hebben een vakintegreerd project gevolgd met daarin verwerkt de verschillende flowdimensies. Zo mochten studenten tijdens dit project in groepen aan verschillende opdrachten werken waarbij ze regelmatig feedback ontvingen van de docent en elkaar. Omdat het project steeds op een vaste dag plaatsvond en startte met 4

Csikszentmihalyi, M. (2000) Beyond Boredom and Anxiety: Experiencing Flow in Work and Play

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

een introductie en de te behalen doelen, werd structuur geboden aan de studenten. Tevens konden ze door de dag heen in eigen tempo werken aan de taken zodat ze

minder bewust met de tijd en tijdslimiet bezig waren. In het project was ruimte voor eigen inbreng en het kiezen interessante thema’s. Omdat het project een didactische opbouw had op basis van de zone van naaste ontwikkeling5, is de balans tussen uitdaging en vaardigheden in acht genomen.

Flow in het mbo Resultaten van het project zijn getoetst met een gevalideerde vragenlijst 6over flow die vooraf en na afloop van het project is afgenomen, in zowel de projectgroep als in een controlegroep die niet heeft deelgenomen aan het project. Hieruit is gebleken dat studenten het project als interessant hebben ervaren. De scores van de projectgroep waren hoger dan die van zowel de vragenlijst vooraf als de score van de controlegroep die reguliere lessen hadden gevolgd. De verschillen tussen de groepen waren niet uitzonderlijk groot, dus een landelijke implementatie van flowonderwijs zal nog even op zich laten wachten. Toch is het mooi om te zien dat mbo studenten bewuster en intensiever gewerkt hebben aan het project en daarnaast lieten weten dat ze de opdrachten interessant vonden. Ook de structuur van een projectdag met een vaste docent hebben zij als zeer waardevol ervaren. Iets wat ik collega’s ook zeker wil aanraden. Het zelf werken aan taken met kleuzevrijheid maar wel de gezamelijke start en tussentijdse feedback gaf een prettige sfeer en rust voor zowel student als docent.

GA VOOR FLOW! Wanneer je flow wilt stimuleren bij jouw studenten is het belangrijk om te kijken waar zij intrinsiek voor gaan. Probeer hier eerst voor jezelf een duidelijk beeld te schetsen. Wat maakt mij tevreden en blij? Waar ligt een uitdaging, wat wil ik leren of proberen? Wat zijn écht gave dingen en waar liggen mijn interesses? Als je dit voor jezelf weet kun je studenten op dezelfde wijze laten nadenken over hun interesses en passies. Met deze input en de flowdimensies wordt het ontwerpen van een flowtaak op zich al een mooie uitdaging. En wie weet, raak je zelf ook in flow. 5 6

McLeod, S. A. (2010). Zone of Proximal Development - Scaffolding Bakker, A. (2007) The Work-related Flow Inventory: Initial Validation of the WOLF

DRWSOME MAGAZINE | DIDI RIKKEN | FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN | EDITION JUNE 2013

DRWSOME MAGAZINE DIDI RIKKEN

FONTYS MASTER LEREN & INNOVEREN EDITION JUNE 2013