Nederlands Dagblad 27 oktober 2017

4 nederlands dagblad vrijdag 27 oktober 2017

Hilbert Meijer nd.nl/nederland

Auke van Eijsden nd.nl/nederland beeld Joris Buijs

Klagers: Second Nu Love veroorzaakt psychisch leed

nog houden dijken

▶ Amsterdam Reclames voor overspelsites zijn zo schadelijk voor huwelijken, dat ze aan dezelfde regels gebonden moeten worden als advertenties voor producten die de gezondheid schaden, zoals sigaretten.

Dat vindt Michiel Hemminga, die bij de Reclame Code Commissie een klacht heeft ingediend tegen reclame-uitingen van overspelsite Second Love. Donderdag diende een zitting over een poster waarop een man te zien is die de bh-bandjes van een vrouw losmaakt. Daarbij staat de tekst ‘flirten is niet alleen voor singles’.

Hemminga voerde het woord namens een groep klagers die zich hebben verenigd in burgerplatform CitizenGo. Niet alles wat schadelijk is, moet verboden worden, betoogde hij tijdens de zitting, maar reclame maken voor wat schadelijk is, mag niet de norm worden. Daarom wil hij dat reclame voor vreemdgaan op dezelfde manier aan banden wordt gelegd als reclame voor sigaretten. Volgens hem kan vreemdgaan psychische schade veroorzaken en worden de belangen van ‘al dan niet onwetende, maar niet instemmende partners’ geschaad. Dat geldt ook voor de belangen van kinderen van vreemdgaande ouders.

Hemminga zei namens het burgerplatform dat de reclame aanzet tot ontrouw en vreemdgaan. Daar komt bij dat zo’n poster bij kinderen een verkeerd beeld geeft van wat normaal is binnen een relatie.

Tijdens de zitting van de Reclame Code Commissie zei Hemminga dat dergelijke uitingen de vertrouwensband van huwelijkspartners ondermijnen. Bovendien mag een ‘seksueel geladen’ poster die aanzet tot ‘onzedig en oneerbaar gedrag’ naar zijn mening niet in het openbaar getoond worden; in de wet staat dat ‘afbeelding waarvan de vertoning schadelijk is te achten voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar’ niet in het openbaar te zien mag zijn.

Een vertegenwoordiging van Second Love was bij de zitting niet aanwezig.

In een schriftelijke reactie liet het be-

drijf weten dat het zich kan voorstellen dat er mensen zijn die Second Love niet kunnen waarderen, of zelfs afkeurenswaardig vinden. Maar ook in zo’n geval moet een bedrijf in staat worden gesteld reclame te maken, vinden de mensen achter de overspelsite. De Reclamecode gaat over reclame-uitingen, niet over de vraag of diensten wel of niet de goedkeuring van bepaalde groepen in de samenleving kunnen wegdragen. ‘Daarnaast zijn fatsoensnormen subjectief’, staat in de brief aan de Reclame Code Commissie. ‘Onze doelgroep en de deelnemers aan onze website waarderen onze dienst positief en vinden die passen in hun waardepatroon.’

peiling In opdracht van burgerplatform CitizenGo peilde onderzoeksbureau Ipsos hoe in de samenleving over de reclames van Second Love wordt gedacht. Daaruit blijkt dat meer dan de helft van de volwassen Nederlanders negatief is over de reclame-uitingen.

Ook vindt meer dan de helft dat deze ingaat tegen de goede smaak en het fatsoen. Een petitie tegen de reclame van Second Love, die in augustus dit jaar begon, is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend. <

dezelfde klacht Al diverse keren behandelde de Reclame Code Commissie klachten over reclame-uitingen van Second Love. Tot nu toe werden de klagers in het ongelijk gesteld. Wanneer de reclamewaakhond een klacht ontvangt over een reclame die al eens eerder is behandeld, krijgt de klager een ‘voorzittersafwijzing’.

Daarin meldt de voorzitter van de RCC dat hij verwacht dat de Reclame Code Commissie, gelet op de eerdere uitspraak, tot hetzelfde oordeel zal komen. De klager kan daartegen bezwaar maken en motiveren waarom hij vindt dat de RCC anders dient te oordelen. Vervolgens kan de klacht alsnog worden behandeld.

verliezen bij een verhoging.

‘En wat zal er met deze molen gebeuren?’, vraagt Kraaij zich af. Hij wijst naar de hoge stellingmolen Stella Polaris, die zowat op de dijk van Dieden is gebouwd. Juist met deze vragen gaat de projectgroep aan de slag.

Kraaij: ‘We kunnen niet overal zomaar doorgaan met het verhogen en verbreden van dijken, want er wonen

▶ Dieden

gebeurt, kunnen we op lange termijn geen veiligheid garanderen.’

Aan die veiligheid van Nederlanders hangt wel een prijskaartje. Veel mensen wonen namelijk naast of tegen dijken. Bij een verhoging – en dus automatisch verbreding – van die dijken zullen er mensen noodgedwongen moeten verhuizen.

Andere bewoners zullen hun uitzicht

Het ging om centimeters, tijdens de kerstdagen van 1993. Duizenden mensen maakten spannende uren mee. Het water in de Maas stond zo hoog dat het soms over de dijken klotste. Twee jaar later trad de rivier flink buiten haar oevers. Waardevolle spullen werden al naar de zolder gebracht en ruim 250.000 mensen moesten evacueren. De overstroming kwam er gelukkig nét niet.

Sinds het einde van de vorige eeuw houdt de Maas zich rustig. Omwonenden hoeven nergens bang voor te zijn, grote en stevige dijken houden het water op zijn plaats. Maar, zo klinkt het deze donderdag op de dijken van de Maas tussen Ravenstein en Lith: door klimaatverandering vallen zulke vanzelfsprekendheden weg. Rijkswaterstaat en de waterschappen zijn daarom landelijk bezig om Nederland beter te beschermen tegen hoogwater. ‘De komende zes jaar wordt ruim 900 kilometer dijk onderzocht en verbeterd’, zegt Erik Kraaij, directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma.

Hij kijkt uit over de Maas, zijn haren wapperen in de herfstwind. ‘Door de klimaatverandering gaat het meer regenen en harder waaien. Bij de versterkingen die we op dit moment in Nederland doen, houden we rekening met hoe het klimaat eruitziet in 2050 en zelfs 2100. De dijk zou hier dan tussen de 70 en 120 centimeter hoger moeten worden om het water tegen te houden.’ Een projectgroep gaat daarom kijken waar de dijken zwak zijn en moeten worden verhoogd. ‘Of versterkt’, zegt Kraaij. ‘Op een aantal plekken is gebleken dat het water bij een hoog niveau onder de dijk door komt. Dan moet je de dijk steviger maken.’

Zo is het in de omgeving van Oss hard nodig te beginnen met de dijkversterking, zegt William de Kleijn.

Hij is als bestuurslid bij waterschap Aa en Maas verantwoordelijk voor dit project. ‘Als er niets aan deze dijk

William de Kleijn, bestuurslid bij waterschap Aa en Maas, wijst waar dijkversterkingen nodig zijn.

…In heel Nederland worden de komende jaren dijken verhoogd en versterkt. …De dijk aan de Maas bij Oss beschermt 270.000 mensen tegen overstromingen en moet ‘urgent’ worden verbeterd.

anp nd.nl/nederland

anp nd.nl/nederland

Hbo’s dicht om onveilige vloer

Mensenhandelaar Saban B. volgens OM in Turkse cel

▶ Zwolle - Enschede Een groot gebouw van hogeschool Windesheim in Zwolle blijft waarschijnlijk de rest van dit collegejaar dicht omdat de vloeren onveilig zijn. Ook in Enschede is een gebouw van een hbo-instelling gedeeltelijk uit voorzorg gesloten.

De circa 4000 studenten en 300 medewerkers die gebruikmaken van het pand in Zwolle worden elders op en rond de campus van de hbo-instelling ondergebracht.

De hogeschool sloot afgelopen weekend al uit voorzorg gebouw X, dat zeven bouwlagen telt, voor nader onderzoek. Daaruit is gebleken dat de

vloeren ‘een verhoogd veiligheidsrisico’ opleveren bij normaal gebruik en dat ze niet aan de veiligheidsnormen van de overheid voldoen. Het pand ging open in 2010.

In heel Nederland worden relatief nieuwe panden onderzocht na het instorten van de nieuwe parkeergarage bij Eindhoven Airport in mei. Daar ging het mis door fouten in de vloerconstructie. In het pand van Windesheim is dezelfde constructie toegepast.

Het herstelwerk zal maanden in beslag nemen. De betonnen vloeren moeten worden verstevigd en om daar goed bij te kunnen moeten eerst

systeemplafonds en installaties worden weggehaald. In totaal heeft het gebouw 18.000 vierkante meter aan vloeroppervlak. Tot voor kort huisden in gebouw X opleidingen op het gebied van recht, economie en media.

In Enschede wordt nader onderzoek gedaan in het gebouw van de Saxionhogeschool, omdat daar dezelfde betonconstructie is toegepast als in de ingestorte parkeergarage van Eindhoven Airport. De hbo-instelling is uit voorzorg gesloten. De studenten en medewerkers van de pabo die dit deel van het pand gebruiken, worden elders ondergebracht. Volgens Saxion zijn de gevolgen betrekkelijk gering. <

▶ Den Haag Mensenhandelaar Saban B. zit vast in een cel in het Turkse Antalya. Hij zit daar zijn door Turkije overgenomen straf uit, hebben officiële Turkse instanties aan het Openbaar Ministerie laten weten.

Het OM heeft daarover navraag gedaan na berichten in Duitse media dat hij vrij zou zijn. Hij zit volgens de Turkse autoriteiten vast tot 8 januari 2026, al is het mogelijk dat hij in oktober 2021 in aanmerking komt voor vervroegde vrijlating. Begin deze week meldden Duitse media dat B.

vanuit Turkije een netwerk van callcenters zou leiden dat energiecontracten verkoopt aan Duitse klanten.

Dat was volgens het OM reden ‘extra zorgvuldigheid te betrachten bij het doen van navraag over zijn verblijfplaats’. Het OM verzocht Turkije eerder een door de Nederlandse rechter opgelegde straf voor mensenhandel van zeven jaar en negen maanden ten uitvoer te brengen, omdat Turkije geen eigen onderdanen uitlevert. Het gerechtshof in Istanbul heeft die straf in november vorig jaar onherroepelijk verklaard, aldus het OM. <

5 nederlands dagblad vrijdag 27 oktober 2017

Charlotte Huisman / vk nd.nl/nederland

zoekt het water op z’n plaats Levenseindekliniek tientallen nieuwe artsen veel mensen. Daarom proberen we zo veel mogelijk rekening te houden met de wensen van de omgeving, en meestal lukt dat ook.’

In 2023 gaat de schop voor het eerst de grond in, hier aan de Maas. Ook bij onder meer het Apeldoorns Kanaal, IJmuiden (want ook de zeedijken worden meegenomen), het Kanaal door Zuid-Beveland en de

Eemshaven worden de dijken onder de loep genomen. Om mensen te beschermen, maar ook omdat investeren in het voorkomen van een ramp veel goedkoper is dan achteraf schade herstellen. Een dijkdoorbraak tussen Ravenstein en Lith zou namelijk niet alleen 270.000 personen treffen, de economische schade van zo’n ramp zou naar schatting 14 miljard

euro bedragen. ‘Landelijk worden ruim negen miljoen mensen beschermd door dijken, zoals hier in Dieden’, zegt Erik Kraaij. Hij kijkt nog eens om zich heen en geniet van het uitzicht. De kronkelende Maas ligt voor hem, afgescheiden door de karakteristieke bakenbomen, die de grens tussen land en water markeren. ‘Ja, dit is echt prachtig.’ <

▶ Utrecht Het aantal euthanasieaanvragen bij de Levenseindekliniek stijgt zo snel dat de organisatie tientallen nieuwe artsen zoekt.

In 2016 kreeg de kliniek ongeveer 1800 hulpvragen, waarvan er circa vijfhonderd leidden tot levensbeëindiging. Dit jaar verwacht de kliniek 2500 verzoeken, waarvan er 750 tot euthanasie zullen leiden.

Dat zegt bestuurder Steven Pleiter van de Levenseindekliniek. Volgens hem kunnen de 59 artsen die nu actief zijn bij de stichting de extra toestroom niet aan. Dat moeten er volgend jaar meer dan honderd zijn. Ook zijn meer psychiaters nodig, omdat ongeveer een kwart van de aanvragen vanwege psychisch lijden wordt gedaan. Daarvoor gaat de kliniek adverteren in onder meer vakbladen.

De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde heeft in 2012 de Levenseindekliniek opgericht voor complexere euthanasieverzoeken die binnen de euthanasiewet vallen. Dit omdat de oprichters vonden dat de groep mensen die euthanasie wilde en dit niet kreeg, ergens terecht moest kunnen.

De stichting zonder winstoogmerk heeft een kantoorvestiging in Den Haag en regionale ambulante teams in het hele land. Als de eigen huisarts geen raad weet met een verzoek van bijvoorbeeld psychiatrische patiënten of iemand met dementie, kan zijn patiënt er terecht. De artsen en psychiaters die voor de kliniek actief zijn, hebben ook hun eigen praktijk.

taboe is eraf Dat het aantal euthanasieverzoeken daar zo snel stijgt, komt volgens Pleiter doordat meer mensen een zelfgekozen levenseinde willen. ‘Het taboe gaat ervanaf. Veel mensen hebben er behoefte aan de regie in eigen handen te nemen.’

Volgens onderzoeker Levenseindezorg Bregje Onwuteaka-Philipsen van het VUmc is het aantal euthanasieverzoeken aan Nederlandse artsen gestegen van ongeveer 13.000 in 2011 tot 18.000 het afgelopen jaar.

Dat zou kunnen komen doordat er een generatie ouderen aankomt die bijvoorbeeld minder kerkelijk is, suggereert ze.

Daarbij is de Levenseindekliniek bekender geworden, 18 procent van alle

artsen heeft weleens een patiënt ernaar doorverwezen. ‘Uit publieksonderzoek blijkt dat 88 procent van de Nederlanders het goed vindt dat er euthanasiewetgeving is. 76 procent kan zich voorstellen er gebruik van te maken.’

Minder dan een derde van de euthanasieverzoeken bij de Levenseindekliniek leidt daadwerkelijk tot euthanasie, zegt Pleiter. ‘Een deel van de mensen overlijdt al voordat het verzoek gehonoreerd kan worden. Een deel trekt zijn verzoek in na een gesprek bij ons. Een deel voldoet niet aan de wettelijke eisen; wij onderzoeken bijvoorbeeld of er geen sprake is van familiedruk, en er moet sprake zijn van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. En in een kleiner deel van de gevallen kan degene, nadat wij contact hebben gehad met zijn huisarts, toch bij zijn eigen behandelaar terecht.’

Levensbeëindiging bij bijvoorbeeld psychisch lijden is een omstreden onderwerp. De Levenseindekliniek heeft de afgelopen jaren een aantal keren onder vuur gelegen. Vorig jaar laaide die discussie op, na een veelbesproken documentaire over de kliniek.

Een vrouw van wie het taalvermogen was aangetast door dementie, kon niet veel meer uitbrengen dan ‘huppakee weg’. Maar zij kon nog wel autorijden en zij genoot zichtbaar van muziek. Voor veel kijkers bleef onduidelijk of zij echt dood wilde. In 2015 bestempelde de onafhankelijke toetsingscommissie bij drie door de Levenseindekliniek uitgevoerde euthanasieverzoeken dat niet aan alle zorgvuldigheidseisen is voldaan.

Volgens Onwuteaka-Philipsen werkt de kliniek binnen de wet. <

euthanasiecijfers Levenseindekliniek Hulpvragen Gehonoreerd

Ned. Meldingen

2012*

603

32

4.188

2013

749

133

4.829

2014

1.035

231

5.306

2015

1.234

365

5.516

2016

1.796

498

6.091

2017**

2.500

725

7.000

* 10 maanden 1 maart - 31december 2012 ** Prognose voor 12 maanden 2017 271017 © de Volkskrant. Bron: Levenseindekliniek

Reinier Zoutendijk nd.nl/nederland

Natuurorganisaties willen verbod op gif in landbouw ▶ ‘s-Graveland Natuurorganisaties moeten gezamenlijk een vuist maken tegen het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in de landbouw, vinden Natuurmonumenten en het Wereld Natuur Fonds (WNF). ‘Als we de landbouw niet grondig veranderen, leggen we een bom onder ons eigen bestaan’, zegt Natasja Oerlemans van het WNF. Aanleiding voor hun noodkreet is de grote afname van insecten. Duitse onderzoekers toonden vorige week aan dat het aantal insecten in 27 jaar met 76 procent is gedaald. Dat komt vooral door intensieve landbouw en de

chemische bestrijdingsmiddelen die agrariërs gebruiken. ‘De natuur is essentieel voor de voedselproductie van de toekomst’, zegt Oerlemans, hoofd voeding en landbouw van het Wereld Natuur Fonds.

‘Boeren, natuurorganisaties en de overheid moeten met z’n allen harde afspraken maken over een verbod op chemische bestrijdingsmiddelen’, vindt woordvoerder Marjolein Koek.

Gifstoffen putten de bodem uit en doden insecten. Ook Oerlemans vindt dat natuur- en landbouwpartners de handen ineen moeten slaan.

‘Er zijn genoeg natuurlijke alternatieven voor gifstoffen en kunstmest om

dat mogelijk te maken, zoals het lieveheersbeestje. Dat is een natuurlijke vijand van bladluis.’

compensatie Om de insectensterfte te bestrijden en biologische landbouw te stimuleren, pleit Natuurmonumenten ook voor financiële hulp voor natuurvriendelijke agrarische bedrijven.

Koek: ‘Landbouw zou geen schade mogen opleveren voor de natuur en de mogelijkheden zijn er ook. Het probleem is dat overschakelen op zulke natuurvriendelijke landbouw vaak hoge kosten meebrengt. We vinden dat de overheid deze kosten zou

moeten compenseren. Boeren moeten een eerlijke beloning voor hun producten krijgen als zij op een verantwoorde manier met de natuur omgaan.’

#coderood Onder meer Natuurmonumenten, de Bijenstichting, Naturalis Biodiversity Center en het Wereld Natuur Fonds begonnen eerder deze week al een gezamenlijke petitie onder de hashtag #coderood. Deze petitie wordt volgende week aangeboden aan de Tweede Kamer en draait om het herstel van biodiversiteit in het algemeen.

Meer dan 7400 mensen hebben inmiddels hun handtekening onder de petitie gezet.

Dat Natuurmonumenten nu ook nog een eigen petitie over hetzelfde thema is begonnen, is een belangrijke aanvulling, vindt Koek. ‘Daarmee willen we specifiek aandacht vragen voor de rol van landbouw in het probleem van de afname van insecten.

Beide petities versterken elkaar’, vertelt Koek. ‘We moeten gezamenlijk een vuist maken om ons ecosysteem te redden en dat kan door de landbouw te verduurzamen en die chemische bestrijdingsmiddelen een halt toe te roepen.’<