C. Argumenten pro en contra

Eeuwenlang was de mensheid doordrongen van een creationistisch wereldbeeld: de wereld (inclusief de mens) was door god geschapen. Charles Darwin bracht in 1859 met zijn evolutietheorie een revolutie teweeg binnen dat mens- en wereldbeeld. Ondanks alle wetenschappelijk bewijs, ook van de moderne wetenschap, ontwikkelden zich groepen voor wie de evolutieleer moeilijk of slechts gedeeltelijk te aanvaarden is.

Darwinisme

Verschillende soorten stammen af van een gemeenschappelijke voorvader. Wat is er historisch gebeurd? Toevallige wijzigingen en natuurlijke selectie is het mechanisme dat de evolutie tot stand brengt. Hoe is dat gebeurd?

Neo-Darwinisme

Actuele versie van de evolutietheorie die ook een verklaring geeft voor erfelijkheid (via DNA) en variatie (door toevallige kopieerfouten in het DNA).

Creationisme

De aarde, maar ook de planten, de dieren en de mensen hebben hun ontstaan te danken aan een schepper. Er bestaan verschillende varianten. In de westerse wereld is het gegroeid uit christelijke gemeenschappen die het Darwinisme niet konden aanvaarden. Maar ook in de Islam en het Hindoeïsme bestaan die stromingen.

Jongeaardecreationisme

Het bijbelse scheppingsverhaal, dat zich zo'n 4000 jaar voor christus in 6 dagen voltrok wordt letterlijk overgenomen.

Oudeaardecreationisme

Het ontstaan van de wereld vindt plaats over vele miljoenen jaren, maar niet volgens een evolutietheorie. De Aarde werd beetje bij beetje over deze miljoenen jaren door God bevolkt.

Progressief creationisme

Een evolutietheorie, maar waar God de evolutie stuurt.

Intelligent Design (ID)

Het ongeordende proces van genetische variatie en natuurlijke selectie kan nooit de drijvende kracht zijn die al het leven op aarde heeft doen ontstaan. Het kan het best worden verklaard als het werk van een (bovennatuurlijke) intelligente "ontwerper”.

Catastrofetheorie

Catastrofen zijn de verklaring voor uitgestorven soorten en het ontstaan van nieuwe soorten.

Er bestaan heel wat tegenargumenten voor de evolutietheorie.

Evolutie werd nog nooit waargenomen. Insecten die na enkele jaren weerstand bieden aan insecticiden, bacteriën die weerstand bieden aan antibiotica, zijn voorbeelden van evolutie die recent waargenomen werd. Organismen op eilanden verschillen van hun soortgenoten op het vasteland of elders in de wereld.

Er zijn geen overgangsfossielen. De evolutietheorie voorspelt niet dat er maar één afstammingslijn is, noch dat die tussenvorm moet uitsterven. Die kan zich ook verder ontwikkelen. De mensen hebben de indeling van de natuur gemaakt in categorieën. De natuur volgt die indeling niet altijd. De overgang van vis naar landdier bvb. is aan de hand van fossielen beschreven; en zo zijn er nog.

De evolutietheorie zegt dat zowel het ontstaan van het leven als het evolutiepro-

ces berust op pure toeval en willekeur. Toeval zorgt voor genetische variatie in de vorm van mutaties (erfelijk). Deze kunnen voor- of nadelige mutaties zijn. Maar alleen de meest aangepaste variaties worden behouden. Minder aangepaste raken niet door de selectie. Abiogenese of het ontstaan van leven uit niet-levende materie is geen puur toeval. Atomen en moleculen schikken zich niet willekeurig, maar volgens hun chemische eigenschappen. Wanneer er maar een beperkt aantal moleculen zijn, is de kans klein dat er een zelf producerende molecule ontstaat. In de oceaan waren er een immens aantal, zeer verschillende moleculen aanwezig. Evolutie legt niet uit hoe de levende organismen ontstonden, wel hoe ze evolueerden.

Evolutietheorie is slechts een theorie. Als theorie betekent dat het een mogelijkheid is, is de term verkeerd begrepen. Evolutie is een onbetwist feit. De evolutietheorie stelt niet alleen dat het leven evolueerde, maar ook welke mechanismen werkzaam zijn. De moderne wetenschap vindt hierop steeds meer antwoorden, denk maar aan de kennis van het DNA. Wie stelt dat de mens voortkomt uit een aap, heeft er nog niets van begrepen.

Opdracht.

Bespreek in klasverband welke opvattingen leven bij je medeleerlingen en waarom die er zijn.