Οι ηγέτες είναι δυνατό να συμβάλλουν στην ανάπτυξη υψηλής ποιότητας στα σχολεία. Οι ηγέτες των σχολικών μονάδων θεωρούνται πρωτεύουσας σημασίας για την αποτελεσματικότητα των σχολικών οργανισμών (Darling - Hammond, LaPointe, Meyerson, Orr, &Cohen, 2007.,EdSource, 2008., De Vita et al., 2007; Marzano, et al., 2005; Leithwood, et al., 2004; Lesotte, 1992, 1991).
Στην παρούσα εργασία ο/η Προϊστάμενος/η του νηπιαγωγείου σκιαγραφείται εμπειρικά μέσα από τις αντιλήψεις των νηπιαγωγών του ν. Λάρισας για το στυλ ηγεσίας του/της, με σκοπό να διαπιστωθεί ο βαθμός σύγκλισης - απόκλισης των αντιλήψεων των νηπιαγωγών για τις έννοιες της ηγεσίας και διοίκησης στη σχολική τους μονάδα. Η παρούσα εργασία αποτελείται από δύο μέρη: Το πρώτο μέρος της εργασίας περιλαμβάνει τη θεωρητική προσέγγιση του θέματος. Στην εισαγωγή πραγματοποιείται η περιγραφή του ερευνητικού προβλήματος, ο σκοπός της εργασίας και η αναγκαιότητα της έρευνας, ενώ στα κεφάλαια που ακολουθούν γίνεται ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με την έρευνα για την ηγεσία, για την ηγεσία στην εκπαίδευση γενικότερα και για την ηγεσία στα νηπιαγωγεία. Το δεύτερο μέρος της εργασίας περιλαμβάνει την ερευνητική προσέγγιση του θέματος και σε αυτό παρουσιάζονται τα ερευνητικά εργαλεία, το δείγμα, ο τρόπος που συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν τα αποτελέσματα, η συζήτηση και οι μελλοντικές προτάσεις και οι περιορισμοί της έρευνας, όπως αυτές προκύπτουν μέσα από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα νηπιαγωγεία του ν Λάρισας. Επιθυμώ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου σε όλους όσοι στάθηκαν αρωγοί για τη πραγματοποίηση της παρούσας διπλωματικής εργασίας. Εν πρώτοις θα ήθελα να εκφράσω
Ο ρόλος του/της Προϊσταμένου/ης ως ηγέτης της σχολική μονάδας είναι καθοριστικής σημασίας γιατην αποτελεσματικότητατωνσχολικώνοργανισμώναλλάκαι για την εργασιακή ικανοποίηση των εργαζομένων. Ο ρόλος του ηγέτη μιας σχολικής μονάδας έχει πολλές διαστάσεις γι’αυτόέχουνδοθεί αρκετές θεωρίες γιατα στυλ ηγεσίας που είναι σημαντικό να ακολουθήσει με σκοπό την επίτευξη των στόχων του οργανισμού που ηγείται. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να διερευνήσει τις αντιλήψεις των νηπιαγωγών για τον/την Προϊστάμενο/η και το στυλ ηγεσίας που ασκεί στη σχολική μονάδα και αν υπάρχει συσχέτιση των αντιλήψεων με τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά. Η έρευνα διεξήχθη από το Φεβρουάριο του 2020 έως το Απρίλιο του 2020. Η συγκεκριμένη μεταπτυχιακή διατριβή αποτελεί μία έρευνα όπου πραγματοποιήθηκε η χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου για τη συλλογή δεδομένων, λόγω των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η μέθοδος. Στην έρευνα συμμετείχαν 113 νηπιαγωγοί από το νομό Λάρισας και η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS 20.0 for Windows”, με τις μεθόδους της Περιγραφικής και της Επαγωγικής Στατιστικής. Από τη παρούσα έρευνα συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι συμμετέχοντες νηπιαγωγοί θεωρούν ότι σε επίπεδο Προϊσταμένου/ης ασκείται το μετασχηματιστικό στυλ ηγεσίας στα δημόσια νηπιαγωγεία του νομού Λάρισας, έπειτα το συναλλακτικό και κάποια στοιχεία από την προς αποφυγή ηγεσία. Επιπρόσθετα, η ανάλυση έδειξε ότι οι νηπιαγωγοί είναι ικανοποιημένοι με τον/την Προϊστάμενο/η της σχολικής τους μονάδας. Στα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας διαφάνηκε ότι το πλήθος των ατόμων όπου έχουν υψηλό σκορ ξεπερνάει το 80%. Τα άτομα όπου έχουν περισσότερα χρόνια υπηρεσίας στην εκπαίδευση αλλά και κατέχοντας την θέση του προϊσταμένου σε σύγκριση
αποτελεσματικότητα του νηπιαγωγείου και η εργασιακή ικανοποίηση των εκπαιδευτικών μέσα από τις σωστές ενέργειες του ηγέτη, κρίνεται απαραίτητη η επιμόρφωσή του για να επιφέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Είναι σημαντικό να μην μένουμε προσκολλημένοιστις παλιές νοοτροπίες και καταστάσεις στον εκπαιδευτικό χώρο καθώς δεν αποτελεί θετική επιρροή για την ίδια.
Λέξεις κλειδιά: στυλ ηγεσίας, Προϊστάμενος/η, μετασχηματιστική, συναλλακτική, προς αποφυγή ηγεσία, επιμόρφωση.
ABSTRACT
The role of the supervisor as the leader of the school unit is crucial for the efficiency of the school organizations but also for the work level satisfaction of the employees. The leader’s role of a school unit has many dimensions, which is why several theories have been given about the leadership styles that are important to follow in order to achieve the goals of the organization that leads. This work attempts to investigate the perceptions of kindergarten teachers about the supervisor and the leadership style he / she exercises in the school unit and whether there is a correlation between the perceptions and their demographic characteristics. The survey was conducted from February 2020 to April 2020.
This postgraduate dissertation is a research that used an electronic questionnaire to collect data, due to the advantages offered by the method. 113 kindergartens from the county of Larissa participated in the research and the analysis of the data was done using the statistical program SPSS 20.0 for Windows computers, with the methods of descriptive and inductive statistics. The present research concludes that the participating kindergarten teachers consider that at the level of supervisor, the transformational leadership style is practiced in the public kindergartens of the prefecture of Larissa, then the transactional leadership and some data from the laissez-faire. In addition, the analysis showed that kindergarten teachers are satisfied with the supervisor of their school unit. The results of this study showed that the number of people with high scores exceeds 80%. People who have more years of service and experience in education but also occupying the position of supervisor compared to the least in both are more with low score. It is possible that both age and the new data where they exist as education develops and the fatigue of the years create a feeling of indifference to the problems where they are created.
Leadership is a key factor in the management of kindergartens.
Leadership influences the definition of the goals and objectives of the school organization, the organization of human resources, the management of resources, procedures that will be implemented to be effective in the organization. Of course, the actions taken by the leader-principal do not leave unaffected the satisfaction of the kindergarten teachers of the school unit. The actions and behavior of the leader-principal are found to have an important impact on the use of teachers and consequently on their work. In order for the efficiency of the kindergarten to be realized and the job satisfaction of the teachers through the correct actions of the leader, it is considered necessary to educate him in order to bring about the desired results. It is important not to cling to old
behaviors and situations in the educational space as it is not a positive influence for education in general.
Key Words: leadership styles, supervisor, transformational leadership, transactiontional leadership, laissez-faire, education
1.2. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΗΓΕΤΗ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
1.3. ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ: «ΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ» Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
1.4. ΜΟΝΤΕΛΑ ΗΓΕΣΙΑΣ.............................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 1.4.1. Θεωρία των χαρακτηριστικών-προσωπικότητας....... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
1.4.2. Θεωρίες συμπεριφοράς Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 1.4.2. Οι περιστασιακές – ενδεχομενικές θεωρίες Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
1.5. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ...............Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 1.5.1. Συναλλακτική Ηγεσία (Transactional Leadership).... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
1.5.2. Μετασχηματιστική Ηγεσία (Transformational Leadership) Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο : ΗΓΕΣΙΑ ΣΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ....... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
2.1. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣΣφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ
2.4.6. Μεταμοντέρνα Ηγεσία......................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
2.4.7. Ενδεχομενική Ηγεσία .......................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
2.4.8. Μετασχηματιστική Ηγεσία...............Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
2.4.9. Συναλλακτική ηγεσία Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
2.4.10. Προς αποφυγή ηγεσία Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
3ο : ΗΓΕΣΙΑ ΣΤΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
ΜΕΛΕΤΗΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο: ΑΝΑΛΥΣΗ – ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΩΝ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
5.1. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 5.2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ .................................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο : ΣΥΖΗΤΗΣΗ.................................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο :ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ –ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
7.1. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ
Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 7.2. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ......................Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Πίνακας 1. Ανάλυση Αξιοπιστίας για τις κλίμακες αξιολόγησης της συμπεριφοράς του /της Προϊστάμενοι/ης στο σχολείο 46 Πίνακας 2. Ατομικά Χαρακτηριστικά των υπαλλήλων προσχολικής αγωγής που εργάζονται στο νομό Λάρισας και τα χαρακτηριστικά του/της Προϊσταμένου/ης όπου έχουν (Σύνολο δείγματος 113 άτομα)………………………………………………. 46 Πίνακας 3. Σεποιο βαθμό ο/η Προϊστάμενος/η του σχολείου σας εμφανίζειτις παρακάτω συμπεριφορές (1. Καθόλου 2. Σπάνια 3. Μερικές φορές 4. Αρκετά συχνά και