Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή – Βουρδουμπάς Γιάννης

Page 1

ότι είναι πολύ σημαντικά για τη γενιά τους και το μέλλον τους. Όταν έφευγα από το σπίτι για να παρευρεθώ σε κάποιο συνέδριο στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό ή όταν ταξίδευα σε κάποια Ευρωπαϊκή πόλη λόγω της συμμετοχής μου σε κάποιο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα πάντα ήθελαν να μάθουν για το τι έκανα. Μια ημέρα ήλθαν μαζί μου στο εργαστήριο και είδαν τις ασκήσεις που έκανα στους φοιτητές αλλά οι γνώσεις τους δεν ήταν επαρκείς για να κατανοήσουν τα εργαστηριακά πειράματα. Αργότερα η Βάσω τελείωσε το Ιστορικό τμήμα του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Κατερίνα την Ιατρική σχολή του ΕΚΠΑ. Συνεπώς τα γνωστικά τους αντικείμενα είναι διαφορετικά από αυτά της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα τελευταία χρόνια οι κόρες μου έβλεπαν τη συνεχή ενασχόλησή μου με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και επισταμένως με ρωτούσαν θέλοντας να μάθουν για τα θέματα αυτά που τους εξηγούσα συνοπτικά
ότι θα
μαζί ένα Σαββατοκύριακο
να τους εξηγήσω, όσο απλά μπορούσα τα θέματα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής και τη σημασία τους γι’ αυτές. Για να το πετύχω αυτό και να γίνω κατανοητός προσπάθησα να απλοποιήσω όσο μπορούσα τα θέματα της ενέργειας και να εκλαϊκεύσω διάφορες έννοιες γνωρίζοντας ότι δεν απευθύνομαι σε κάποια άτομα με προχωρημένο υπόβαθρο στις θετικές επιστήμες. Έτσι λοιπόν καθίσαμε στο κήπο του σπιτιού ένα ανοιξιάτικο Σαββατοκύριακο και συζητήσαμε για την ενέργεια και το ρόλο της στη κοινωνία, τα ορυκτά καύσιμα, τα πυρηνικά καύσιμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
Τους υποσχέθηκα λοιπόν
αφιερώναμε
για

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς τις επιπτώσεις της χρήσης της ενέργειας στο περιβάλλον και τη κλιματική αλλαγή καθώς και διάφορα άλλα θέματα που η περιέργεια ενός νέου θέλει να διερευνήσει αλλά δεν έχει βρει το χρόνο για να ασχοληθεί. Όσο συνεχιζόταν η συζήτηση, η νεανική περιέργεια έθετε περισσότερα ερωτήματα και ο χρόνος κύλησε πιο γρήγορα από ότι υπολόγιζα. Στο τέλος αφού και οι τρεις κουραστήκαμε τελειώσαμε το διάλογο ικανοποιημένοι όλοι, αφ’ ενός μεν οι κόρες μου γιατί τους δόθηκαν απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που είχαν από καιρό, αφ’ ετέρου δε εγώ γιατί δεν είχα πλέον τύψεις που δεν τους είχα εξηγήσει νωρίτερα τα θέματα της επιστημονικής ενασχόλησής μου. Πιστεύοντας ότι η εκλαϊκευμένη αυτή συζήτηση θα μπορούσε να είναι χρήσιμη και σε άλλους χωρίς πολλές γνώσεις στις θετικές επιστήμες και να συμβάλλει στη πληρέστερη κατανόησή τους σε θέματα της ενέργειας, των περιβαλλοντικών επιπτώσεών της και της οδυνηρής κλιματικής αλλαγής η οποία γίνεται πλέον αντιληπτή σε όλους θεώρησα σκόπιμο να δώσω το κείμενο αυτό για έκδοση. Χανιά, Σεπτέμβριος 2022 Γιάννης Στυλ. Βουρδουμπάς Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, M.Sc., Loughborough University of Technology, England, Ph.D., Hull University, England

[4] ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

5] Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΟ 2015 Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [6]

σελιδοδείκτης.

Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [8] ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΣΥΝΤΗΞΗ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [9] Η ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[10] ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[11] Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[12] ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[13] Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΦΤΩΧΕΙΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

Συζητώντας για
Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή
ΚΕΦΑΛΑΙΑ
την
- Γιάννης Βουρδουμπάς
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5 [1] Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [2] ΤΑ ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [3] ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί
[7] ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΣΧΑΣΗ
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [16] ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [17] Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [18] ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [19] ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [20] ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.
[14] Η ΔΙΕΣΠΑΡΜΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. [15] Η ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ

[21] Η ΕΜΠΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[22] ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[23] Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΑΕΡΙΩΝ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

[24] ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς
ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΆΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης.

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς

Η κλιματική αλλαγή με τις οδυνηρές επιπτώσεις της σε ανεπτυγμένες, αναπτυσσόμενες και φτωχές χώρες απασχολεί όλο και περισσότερο τη διεθνή κοινότητα ιδιαίτερα μετά τη παγκόσμια σύνοδο για το κλίμα το 2015 στο Παρίσι. Οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν όλες σχεδόν οι χώρες του πλανήτη για το περιορισμό των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων στην ατμόσφαιρα ούτως ώστε η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της γης να περιοριστεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα απαιτεί τη σταδιακή λήψη ριζικών μέτρων σε πολλούς τομείς και κυρίως στον ενεργειακό τομέα. Ο ρόλος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής είναι κομβικός ενώ η υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων με ΑΠΕ απαιτεί μεγάλες αλλαγές στο τρόπο που παράγομε και χρησιμοποιούμε την ενέργεια και τα καύσιμα. Ο ενεργειακός

ρόλου τωνορυκτώνκαυσίμων
της κλιματικής αλλαγής και των πλεονεκτημάτων της χρήσης των ΑΠΕ όσον αφορά το μετριασμό της. Ο μετασχηματισμός αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη κατανόηση της αναγκαιότητας αλλαγής του ενεργειακού υποδείγματος της βιομηχανικής εποχής – τη περιόδου μετά τα μέσα του 18ου αιώνα μέχρι σήμερα - το οποίο οδήγησε στα σημερινά περιβαλλοντικά αδιέξοδα. Η κατανόηση αυτή είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
μετασχηματισμός των σύγχρονων κοινωνιών απαιτεί τη κατανόησητου
στην επίταση

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς ιδιαίτερα χρήσιμη και αναγκαία στους νέους ανθρώπους οι οποίοι θα επωμιστούν το βάρος και το κόστος της σύνθετης αυτής μετάβασης. Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται αυτό ακριβώς το θέμα δηλαδή της ευαισθητοποίησης των νέων ανθρώπων στο τομέα των φιλικών στο περιβάλλον ενεργειακών τεχνολογιών της κατανόησης των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών πλεονεκτημάτων τους και το ρόλο τους στην αντιμετώπιση του μεγαλύτερου σήμερα πλανητικού περιβαλλοντικού προβλήματος της κλιματικής αλλαγής. Η ιδέα προέκυψε μετά από συζητήσεις με τις κόρες μου οι οποίες ενδιαφέρθηκαν να γνωρίσουν και να κατανοήσουν το επιστημονικό πεδίο με το οποίο έχω ασχοληθεί για πολλά χρόνια. Τις σημειώσεις των συζητήσεων τις επεξεργάστηκα και λαμβάνοντας υπ’ όψη την απουσία παρόμοιων βιβλίων θεώρησα σκόπιμο να τις μορφοποιήσω ούτως ώστε να μπορούν να εκδοθούν σε ένα μικρό βιβλίο και να φανούν ευρύτερα χρήσιμες. Το κείμενο είναι δομημένο σε 23 ενότητες ως εξής.Οι πρώτες πέντε ενότητες αφορούν τα ορυκτά καύσιμα, την ενέργεια, τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον καθώς και το κλίμα του πλανήτη που μεταβάλλεται γρήγορα ενώ γίνεται αναφορά στη παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα το 2015. Οι επόμενες τρεις ενότητες αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

– ηλιακή, αιολική, υδροδυναμική, βιομάζα, γεωθερμία και ενέργεια των θαλασσών - τη πυρηνική σχάση και τηπυρηνική σύντηξη.Ακολουθεί ησυζήτηση για την αποθήκευση της ηλεκτρικής ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας, τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις μεταφορές καθώς και για το υδρογόνο και τις κυψέλες καυσίμου. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην ενεργειακή φτώχεια, στη διεσπαρμένη παραγωγή ηλεκτρισμού και στην απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Η συζήτηση συνεχίζεται με θέματα που αφορούν με το

Συζητώντας για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Γιάννης Βουρδουμπάς ρόλο της ενέργειας στη περιφερειακή ανάπτυξη, τις εφαρμογές των ανανεώσιμων πηγών στην Ελλάδα και τα κτίρια, την Ευρωπαϊκή πολιτική για τη προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τις ενεργειακές κοινότητες. Η ενδιαφέρουσα αυτή συζήτηση ολοκληρώνεται με τρείς ενότητες που αφορούν την εμπορία των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τις ενεργειακές τεχνολογίες υψηλής απόδοσης και την ενεργειακή μετάβαση σε μία οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων. Στο τέλος του κειμένου γίνεται μίασύντομηαναφορά σε σημαντικάπρόσωπατου τομέα της ενέργειας. Επειδή το βιβλίο αυτόαποτελεί ένα γενικό ενημερωτικό κείμενο και όχι ένα επιστημονικό πόνημα δεν περιέχει παραπομπές, σημειώσεις και βιβλιογραφία στις επιμέρους ενότητες. Εφόσον ο αναγνώστης θελήσει να μελετήσει περισσότερο τα θέματα αυτά θα πρέπει να συμβουλευθεί τη κατάλληλη βιβλιογραφία.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ…

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.