Twentsche Alpinisten Vereniging
W W II N N TT E E R R B B E E R R G G 27e jaargang
Nr. 2, maart 2013
Begin februari streek een gemĂŞleerd
gezelschap neer in het Sauerland alwaar werd gekampeerd, gegeten, gedronken, gewandeld, geskied, gesnowboard en... genoten.
Witte wereld
Twentsche Alpinisten Vereniging
I N H O U D
WAAROVER DEZE KEER 2
6
12
Van de voorzitter
2
Nederlanders gered van berg
4
Programma
5
Constructiefout klettersteigsets
6
Activiteiten
11
Winterberg
12
Sauerland
14
Boulder Gym
15
Tips
16
TAV-Adressen & Colofon
17
15
Uiterste inleverdatum kopij: 15 mei 2013
ADVERTEERDERS IN DIT NUMMER
Bergsport Sunderman Aannemersbedrijf Schasfoort bv The Intranet Advantage bv Bever zwerfsport 1
11 14 16 4
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
V V A A N N
D D E E
V V O O O O R R Z Z II TT TT E E R R
Beste clubleden,
Na een dagje boulderen is het weer tijd voor de volgende activiteit, in dit geval de ledenvergadering in Borne. Nu al weer een paar weken geleden genoten we op zaterdag van een prachtige wandeling in de sneeuw in Winterberg (Sauerland) tijdens een winterbivak. De volgende dag is er door vier mensen weer gewandeld, terwijl de anderen gingen skiën. Na een aantal jaren geleden een kuitblessure bij het skiën te hebben opgelopen, had ik nog niet weer geskied en ik vond het dus in het begin wel spannend hoe dat zou gaan. Een paar weken geleden hielden Mark Filius en Jacqueline open huis vanwege hun vertrek naar Australië. Dit wilden ze niet zonder even gedag te zeggen en ze vonden het leuk om enkele TAV-leden in ieder geval nog even te zien/spreken voor vertrek. De uitgenodigde TAV-leden gingen dus bij hen thuis in Apeldoorn op bezoek om afscheid van hen te nemen. We zullen zijn, zo hier en daar toch wel opvallende gedrag, maar vooral ook zijn kameraadschap missen. We wensen hem en Jacqueline een heel goede tijd in Australië.
Zinal Rothorn
2
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
V V A A N N
D D E E
V V O O O O R R Z Z II TT TT E E R R
En bij zonsopgang nog maar een keertje de Zinal Rothorn
Voorafgaand aan de Monte Rosa-tour van ongeveer 10 jaar geleden, maakten Robert en René Leloux, Mark en ik het plan, voor een overschrijding van de Zinal Rothorn vanuit het Val d’Anniviers (Wallis) naar Zermatt. Tijdens die tocht moesten we noodgedwongen een niet gepland nachtbivak maken op de Zinal Rothorn. Ik kan het me nog heel goed herinneren en we zullen waarschijnlijk die tocht nooit meer vergeten. Tijdens of vlak na de ledenvergadering zal er een enquête worden gehouden om te trachten het activiteitenprogramma nog beter af te stemmen op de wensen van de leden. Er staan allerlei vragen in, ook over opleiding, maar vooral om je interesse te bepalen. We vragen je vriendelijk om mee te werken aan dit onderzoek om ons programma verder te kunnen verbeteren. De volgende septemberweek zal zo mogelijk nog worden afgestemd op de uitkomst van de enquête. We denken in elk geval al wel aan een tocht die minder hoog en zwaar is als het afgelopen jaar op de Monte Rosa, maar wel weer met een deel in de sneeuw, waarschijnlijk Oostenrijk. Heb je andere leuke ideeën? Meld het aan het bestuur of mijzelf. Gerrit Legters Geesteren, 19-02-2013
3
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
N NE ED DE ER RL LA AN ND DE ER RS S G GE ER RE ED D VA VAN N B BE ER RG G Oostenrijk
Vier Nederlandse wandelaars zijn maandag in de problemen gekomen op een berg in Oostenrijk. Ze wilden een korte wandeltocht maken, maar kwamen vast te zitten in diepe sneeuw op een steile bergwand.
Seegrube bij Insbruck
Ze konden niet voor- of achteruit. Pas na ongeveer 5 uur konden ze worden gered. Het is niet bekend hoe ze er aan toe zijn. Dat meldde de politie van de Oostenrijkse deelstaat Vorarlberg. De reddingsactie verliep uiterst moeizaam. Door dichte mist had een politiehelikopter moeite de vier Nederlanders te vinden. Uiteindelijk wisten reddingswerkers aan veiligheidskabels bij de gestrande wandelaars te komen. Via een steile rotswand konden de Nederlanders in veiligheid worden gebracht. (Bron: FF/AD.nl 22-1-13 -10:31)
ENSCHEDE Haaksbergerstraat 116 HENGELO (ov) Brink 120
www.bever.nl
4
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
P R O G R A M M A Datum
Activiteit
Aanmelden voor
6 maart
Algemene Leden Vergadering
24 maart
4e Tav-geocachedag
17 maart
Dirk en Nico
4 mei
Schonen aan de Wand
30 april
Robert & RenĂŠ
5 mei
Klimdag
30 april
Dirk
9 - 12 mei
Activiteitenweekend (Sauerland) 2 mei
15 mei
Uiterste inleverdatum kopij voor Tav-blad 2013-3
15 & 16 juni
Jeugdweekend
(Borne)
Organisatoren Irene
Gerard
9 juni
Hans
31 aug - 7 sep. Septemberweek
z.s.m.
Gerrit
22 sep.
5e Tav-geocachedag
15 september
Dirk en Nico
22 september
Uiterste inleverdatum kopij voor Tav-blad 2013-4
29 september
klimdag
22 september
Dirk
13 oktober
Schonen aan de Wand
9 oktober
Robert & RenĂŠ
2 & 3 nov.
Najaarsbivak
20 oktober
Gerard
17 november
ATB-tocht
10 november
Dirk
24 november
Uiterste inleverdatum kopij voor Tav-blad 2014-1
1 december
Uitwaaiwandeling
24 november
Gerard
Door onvoorziene omstandigheden is het mogelijk dat sommige activiteiten in het programma, anders of zelfs vervallen zijn. Verder is het wel of niet doorgaan van een activiteit afhankelijk van de organisator(en) en het aantal deelnemers. Dus laat de organisator(en) niet in het ongewisse, geef je tijdig op. De redactie
5 Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
C CO ON NS STTR RU UC CTTIIE EFFO OU UTT K KL LE ETTTTE ER RS STTE EIIG GS SE ETTS S Recall van klettersteigsets
Stephan
had eind vorig jaar vernomen dat er na een ongeluk met een klettersteigset verschillende producenten hun klettersteigsets hebben terug geroepen in verband met mogelijke productie fouten. Aangezien er bij ons ook wel met klettersteigsets wordt geklommen leek het hem wel een goed idee om ons hierover te informeren. Wat is er gebeurt: Begin augustus 2012 gebeurde op een klettersteig in Oostenrijk een ongeval waarbij een 17-jarige jongen om het leven kwam. Hij maakte gebruik van een gehuurde klettersteigset en kwam ten val. Hierop braken beide elastische 'armen' van de klettersteigset. Al snel werd duidelijk dat er sprake was van een probleem met het materiaal van de gebruikte klettersteigset. Dit leidde initieel tot een recall van alle klettersteigsets met dergelijke armen van Edelrid. In verband met vroegtijdige slijtage aan de elastische banden wordt een groot aantal klettersteigsets teruggeroepen. Het probleem kwam aan het licht door een (dodelijk) ongeval op een klettersteig. Het gaat om sets van diverse merken waaronder Austrialpin, Climbing Technology, Edelrid, Edelweiss, OcĂşn, Singing Rock, Stubai en Wild Country. Wat is er precies aan de hand? Inmiddels is bekend dat ook sets van andere fabrikanten (die op vergelijkbare wijze geconstrueerd zijn) hetzelfde probleem hebben. De recall geldt inmiddels ook voor deze sets. Er is ontdekt dat de elastische banden van de 'armen' van deze sets onvoldoende bestand zijn tegen slijtage. Met de 'armen' worden de twee elastische banden bedoeld die de valdemper met de karabiners verbinden.
6
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
C CO ON NS STTR RU UC CTTIIE EFFO OU UTT K KL LE ETTTTE ER RS STTE EIIG GS SE ETTS S Verschillende soorten elastische armen Er zijn twee verschillende productiemethoden om de elastische banden te maken. Bij de eerste methode wordt er van een normale bandlus gebruik gemaakt waarbij een elastiek in de bandlus voor de rek zorgt. De tweede methode maakt gebruik van bandmateriaal waarbij de elastische vezels met sterke dragende vezels 'verwoven' worden. De klettersteigset waarmee het dodelijke ongeval is gebeurd was voorzien van elastische armen van het laatste soort. Na het ongeval zijn direct tests uitgevoerd door de Sicherheitsforschung van de Duitse Alpenvereniging (DAV) om de de oorzaak van het ongeval te achterhalen. Hieruit is gebleken dat het materiaal van deze elastische banden na vaak te zijn opgerekt relatief snel verzwakt (de dragende vezels worden als het ware doorgesneden). Uiteindelijk leidt die verzwakking er toe dat de banden al bij een geringe val (van enkele meters) kunnen breken. De set waar het ongeval mee gebeurd is was een exemplaar uit de verhuur - waardoor de set ondanks de geringe ouderdom relatief veel gebruikt was. Voor de volledigheid: klettersteigsets met statische banden hebben GEEN last van dit probleem (zie onderstaande afbeelding)
Nieuwe duurtest Deze ontdekking heeft er toe geleid dat de DAV Sicherheitsforschung op stel en sprong in samenwerking met TĂœV SĂźd GmbH een (vooralsnog onofficiele) duurtest voor klettersteigsets heeft ontwikkeld. Bij deze test worden de sets op een belasting van 50.000 maal uitrekken/intrekken van de armen getest. De sets moeten daarna nog aan de bestaande norm voor klettersteigsets voldoen. Hoe staat dit in verhouding tot het gebruik in de praktijk? We gaan er van uit dat een gemiddelde klettersteig ca. 400 meter lang is en dat een klettersteigset daarbij ca. 300 maal belast (uitrekken/intrekken van de armen) wordt.
7
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
C CO ON NS STTR RU UC CTTIIE EFFO OU UTT K KL LE ETTTTE ER RS STTE EIIG GS SE ETTS S • Een normale gebruiker, die maximaal 5 maal/jaar een klettersteig, zal zijn/haar set dus met 1.500 cycli belasten. • Een fanatiekeling, die 15 klettersteige per jaar doet, zal zijn/haar set met 4.500 cycli/jaar belasten. • Een verhuurset, die in één zomerseizoen (50 dagen) twee maal per dag gebruikt wordt (niet ongebruikelijk), zit op 30.000 cycli. Na twee jaar heeft een dergelijk set er al meer dan de 50.000 cycli opzitten die bij de voorlopige duurtest vereist zijn. Verhuurders moeten zich hiervan goed bewust zijn en hun materiaal regelmatig op slijtage controleren. Om welke klettersteigsets met elastische banden gaat het? De terugroepactie geldt voor alle klettersteigsets die gemaakt zijn met elastische armen van van een bepaald type/bepaalde toeleverancier. De constructiewijze van de banden is niet altijd met het blote oog waarneembaar! Controleer daarom zelf in onderstaande tabellen EN bij de fabrikant of de recall ook jouw klettersteigset betreft! In de eerste tabel staan in de rode kolom de klettersteigsets waarvan op 17-10-2012 duidelijk is dat er een door de fabrikant ondersteunde terugroepactie voor geldt. In de groene kolom staan de klettersteigsets met elastische armen waarvan de fabrikanten hebben aangegeven dat deze geen constructiefout bevatten. Deze sets zijn dus VEILIG om te gebruiken. De tabel is opgesteld op basis van informatie van de respectievelijke fabrikanten. Sommige fabrikanten hebben hun oordeel (geschikt/ongeschikt) gedaan op basis van de duurtests van de DAV Sicherheitsforschung. Met uitzondering van de sets van Mammut voldoen de sets van de fabrikanten aan de duurtest. Welke oplossing hebben fabrikanten? De oplossing die fabrikanten hebben varieert van het vervangen van de armen van de set tot het leveren van een geheel nieuwe set. Een voorbeeld:
Edelrid vervangt de armen van de sets voor een nieuw type met een kleurcodering die afwijkt van het voorheen gebruikte materiaal (zie afb. ->).
8
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
C CO ON NS STTR RU UC CTTIIE EFFO OU UTT K KL LE ETTTTE ER RS STTE EIIG GS SE ETTS S
9
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
C CO ON NS STTR RU UC CTTIIE EFFO OU UTT K KL LE ETTTTE ER RS STTE EIIG GS SE ETTS S
Wat moet ik doen als mijn klettersteigset in de rode kolom staat? Alle merken hebben hun eigen terugroepactie georganiseerd. Hierbij kun je de set terug sturen naar bijvoorbeeld de fabrikant, de importeur of de winkelier. (Bron: Stephan Floris/ DAV Panorama 6|2012/ NKBV - Kennis Centrum)
Vaude Schmugglersteig - Klettersteig Gargellner Köpfe 2559 m / Rätikon
10
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
A A C C TT II V V II TT E E II TT E E N N 4e Tav-Geocachedag
We zijn er nog niet helemaal uit waar we deze keer gaan geocachen. Voor ideeën staan we open. Half maart krijgen jullie meer info per mail. Dirk & Nico Schonen en klimmen
4 en 5 mei steken we de handen uit de mouwen en gaan we schonen op zaterdag en klimmen op zondag aan de Osnabrückerwand. Aanmelden bij: Robert Leloux r.leloux@carmelcollegesalland.nl René Leloux maudleloux@hotmail.com Dirk Roskam dirk.roskam@home.nl (ADVERTENTIE)
11
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
W W II N N TT E E R R B B E E R R G G Geschreven door Erik Roskam
Vanaf vrijdag gingen we weg naar winterberg het regende heel erg.
Tot we heel hoog zaten toen begon het ineens te sneeuwen. We gingen eerst even boodschapjes doen in winterberg. Daarna hebben we in de sneeuw de tent opgezet. ‛s avonds hebben we gegeten bij bennie‛s tuffelkiste. ik had zelf een lekkere hamburger met frietjes. De anderen kwamen wat later op de camping en hebben hun tent opgezet. En we gingen naar een kroeg ik had zelf warme chocomelk terug op de camping in een witte tent geslapen.
... hamburger met ...
... in een witte tent ...
De volgende dag was er een mooi ochtendje want het was erg wit om ons heen en heel koud ik raad je aan als je er heen gaat een paar wollen sokken mee te nemen en natuurlijk warme kleding mee te nemen en het ontbijt was lekker en we gingen we wandelen. Er was veel sneeuw gevallen dus het was een witte wereld. Onderweg hebben we een sneeuwballen gevecht gehouden. Ik heb papa flink ingepeperd en Dodi had veel plezier. Jan-Anne, Claudia, Niels B en Niels R en ik waren goed bezig met sneeuwballen gooien. Na het eten gingen we weer verder en splitsten ons op in 2 groepjes. We hebben mooi dwars door het bos gelopen van het pad af. Toen we terug kwamen hadden we het heel erg koud. We warmden op in een lekkere warme ruimte op de camping en aten lekker veel chips.
12
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
W W II N N TT E E R R B B E E R R G G
... een witte wereld.
Toen de avond viel gingen we naar een restaurant, we aten lekkere schnitzels. Ook Dodi vond mijn schnitzel erg lekker. Toen we weer terug gingen sliepen we weer lekker in de tent. Dodi lag aan mijn voeteneind.
... flink ingepererd ...
... gingen wandelen.
De volgende dag gingen we skiën en een paar anderen gingen wandelen. Het is mijn eerste keer dat ik ging skiën. En ik ging gelijk van de piste af naar beneden met papa. Ik moest nog veel leren want ik viel vaak. En mijn broer Niels R die scheurde zo de bult af. Ik ging met mijn moeder naar de oefenpiste daar oefende ik samen met Isis. Dat ging best wel goed, we oefenden vaak. Om 12 uur gingen we met z‛n allen naar een café daar bestelden we wat te eten en te drinken. Om 4 uur gingen we naar huis dat was best wel jammer. Tot slot ik heb een geweldig weekend gehad. Mijn advies wel op volgen. Dit was Erik Roskam
13
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
S S A A U U E E R R L L A A N N D D Weekend in mei
Rondom Hemelvaartsdag 8 mei tot en met 12 mei wordt een activiteitenweekeinde georganiseerd. Als locatie hiervoor is gekozen voor het gebied rondom Winterberg. Hier zijn meerdere klimgebieden met relatief eenvoudige routes. Het gebied is voor velen van ons bekend terrein, o.a. door enkele winterbivaks. Met dit weekeinde willen we voor iedereen wat wils aanbieden. Naast klimmen leent het gebied zich uitstekend als wandelgebied, tevens kunnen wielrenners en moutainbikers zich hier uitleven. Noteer deze data alvast in jullie agenda! Nadere gegevens zullen later bekend worden gemaakt. Mocht je je nu al willen aanmelden, dan kan dat bij: Gerard de Ruiter: grdr@kickmail.nl of info@hetruiterpad.nl Met vriendelijke groet, Ria en Gerard de Ruiter Dorpsstraat 50 7218 AH Almen telefoon 0575-432360 mobiel 06-28203784
14
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
B B O O U U L L D D E E R R G G Y Y M M CUBE
Enschede - In de wijk Bothoven staat de oude Polaroid fabriek (je weet wel, die van de direct klaar foto’s & zonnenbrillen) welke nu is omgetoverd tot een verzamelgebouw voor sport, zorg & welzijn, bedrijven enz. met de indrukwekkende naam “Performance Factory”. Een van deze bedrijven is The Boldergym Cube alwaar wij zondag 17 februari j.l. een paar uurtjes hebben geboulderd. Na een kleine introductie door Herman (de eigenaar) gingen vijftien leden: jong & oud, dik & dun, lenig & stijf, groot & klein de boulders te lijf. Dat het toch weer anders is dan aan onze eigen wand of in een klimhal bleek al vrij spoedig. Doch ging menig Tav-er (zoals we gewend zijn) er flink tegen aan. Zo links & rechts gaf Irene (onze boulder expert) enkele bijzonder nuttige trucks & tips en... deed fluitend enkele boulders voor. Na een kleine drie uur klimmen & klauteren waren de meeste armen verzuurd & vermoeid en verlieten wij de Gym. Gezien de leuke reactie’s gaan we hier nog eens naar toe. Nico
ert
tie
uc Instr
p Ex
J on g & Oud
Groot &
15
Klein Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
TT II P P S S
Enkele tips
Om optimaal van uw wintersportvakantie of -dagje te genieten... * Vroeg aankomen is een aanrader. 's Morgens om 9.00 uur zijn de pistes nog heerlijk rustig en staat u niet of nauwelijks in de rij bij de skiverhuur en liften. Ook is er zo vroeg nog volop parkeerplek! * Om de file te ontwijken, kunt u een afslag eerder de autobaan verlaten, bij Warstein/Meschede. Dit staat ook aangegeven als 'Nebenstrecke Winterberg'. Vooral op drukke dagen kan dit veel tijd besparen (Bron: NB/Der Brabander) (ADVERTENTIE)
16
Nr. 2, maart 2013
Twentsche Alpinisten Vereniging
T A V - A D R E S S E N
&
C O L O F O N
Voorzitter
Materiaalbeheerder
Gerrit Legters
René Leloux
gerrit.legters@gmail.com
maudleloux@hotmail.com
Penningmeester
Secretaris
Thea Bos Anjelier 16 7621 AL Borne 074 266 21 32
Irene Wunnink De Koolmees 14 7671 VP Vriezenveen 0546 56 43 02
tmrf@kpnmail.nl
irene12345@home.nl
Bestuurslid,
Bestuurslid,
Klimcoördinator
Algemeen coördinator
Dirk Roskam
Bruinehaarweg 82 7679 TJ Langeveen 0546 68 10 71
Fred Franke Anjelier 16 7621 AL Borne 074 266 21 32
Medewerkers in deze uitgave: Gerrit Legters, Fred Franke, Stephan Floris, Jan Bruggink, Gerard de Ruiter en Erik Roskam
dirk.roskam@home.nl
tmrf@kpnmail.nl
Vaste medewerkers: Berend Jongebloed en Betsy Boere
Bestuurslid
Bestuurslid
Jeugdzaken
Wandelcoördinator
Hans Janssen
Gerard de Ruiter
130
Oosterveldweg 11 Bentheimerstraat 90 7274 DZ Geesteren (Gld) 7587 NJ De Lutte 0545 48 12 16 0541 55 24 76
Steijnstraat 4 7551 GL Hengelo 074 290 98 09
(ov)
janssen@introweb.nl
Dorpsstraat 50 7218 AH Almen 0575 43 23 60 grdr@kickmail.nl
Oplage: 50 stuks Verschijnt 4x per jaar: in januari, met de algemene ledenvergadering, in juni en oktober. 27e jaargang nr. 2, maart 2013 Foto omslag: Dirk Roskam Tekst omslag: Nico Boere Vormgeving en digitale tekst- en beeldverwerking: Nico Boere Druk: Kopieer-service Hengelo bv
Medewerker digitale versie: Eric Burgers Redactie adres: Nico Boere J. Catsstraat 31 7576 BS Oldenzaal E-mail: bnnboere@hetnet.nl nico@phoenext.nl Girorek. Nr.: 277709
Internet
Http://www.tav.nu info@tav.nu
Is het mededelingenblad van de: Twentsche Alpinisten Vereniging
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.
(bestuur)
17
Nr. 2, maart 2013
TAV, van alle markten thuis
Redactie adres: Nico Boere J. Catsstraat 31 7576 BS OLDENZAAL