5 minute read

Opgave 2: Waken voor verdere druk op onze rechtsstaat

Diversion ziet al jaren hoe maatschappelijke spanningen het draagvlak voor de rechtsstaat uithollen. In tijden van crisis ligt het ontstaan van vijandbeelden des te meer op de loer. Wij geloven dat het belangrijke gesprek over polarisatie en discriminatie een cruciale voorwaarde is voor het verkleinen van de kloof tussen groepen in de samenleving en tussen instituties en burgers.

Ons team als oren en ogen van de samenleving

Advertisement

Hoe schakel je binnen bestaande projecten, wanneer actuele signalen uit de samenleving daarom vragen?

verteld door

Refel Mahmoud

Diversion bestaat uit een team van meer dan 40 medewerkers én zo’n 300 jonge leiders die jaarlijks als peer educator voor de klas staan om heikele maatschappelijke kwesties bespreekbaar te maken onder jongeren. Samen zijn zij onze ogen en oren in de samenleving. Niet alleen de signalen die zij verzamelen binnen onze programma’s, maar ook de maatschappelijke ontwikkelingen die zij waarnemen buiten hun werk zijn van onschatbare waarde voor het agenderen van nieuwe trends en het aanscherpen van programma’s.

Diversion expertise

Burgerschap & polarisatie

Niet alleen het coronavirus verspreidde zich de afgelopen maanden razendsnel, ook complottheorieën over de oorsprong van het virus vermenigvuldigden zich in hoog tempo, offline en online. Projectleider Refel Mahmoud zag hoe twijfelachtig nieuws tijdens een crisis gemakkelijk een groot publiek kan vinden: ‘De snelle verspreiding van nepnieuws en de groeiende populariteit van complottheorieën vormden vóór de coronacrisis al een grote maatschappelijke uitdaging. Maar tijdens de crisis kwam dit voor mij persoonlijk akelig dichtbij. In familieapps, op sociale media kanalen en via vrienden werd ik om de oren geslagen met de meest wilde complottheorieën over het coronavirus. Zo zouden Israël en de Verenigde Staten het virus ontwikkeld hebben om de Arabische wereld te ondermijnen; zouden radicale moslims met corona de islamisering van het westen juist door willen drukken; of zou de crisis het gevolg zijn van een Joods complot om rijkdom en macht te verkrijgen. Het effect van zulke theorieën: meer vijandbeelden tussen burgers onderling en groeiend wantrouwen in traditionele media. Deze signalen vormden voor ons de aanleiding om Under Pressure, het onderwijsprogramma dat jongeren weerbaar maakt tegen nepnieuws en polarisatie, aan te scherpen. Na de schoolsluitingen hebben wij de casuïstiek van het lesprogramma in no time aangepast en digitaal aangeboden om juist in deze tijd tegenwicht te kunnen bieden aan populaire, twijfelachtige theorieën en om verantwoordelijk mediagebruik te stimuleren onder jongeren.’

Het lastige gesprek opzoeken

Hoe kunnen we het belangrijke gesprek over racisme, discriminatie en botsende wereldbeelden bij organisaties en in de samenleving faciliteren?

verteld door

Job Tupan

Zowel in de samenleving als binnen organisaties maken wij bij Diversion de weg vrij voor een kritisch gesprek over botsende waarden. We trainen jong en oud in het voeren van deze gesprekken: hoe en wanneer ben je normerend, en hoe en wanneer bied je ruimte voor een open gesprek en discussie? Dit doen we in het klaslokaal met onze peer educators, en op strategisch niveau bij organisaties.

Diversion expertise

Burgerschap & polarisatie

Tijdens de coronacrisis barstte een brede belangrijke maatschappelijke discussie los over racisme en de bestrijding daarvan. Dat Black Lives Matter demonstraties weinigen onberoerd lieten, was ook te merken op de ‘digitale’ werkvloer van de gemeente Amsterdam. Senior strateeg Job Tupan vertelt: ‘Maatschappelijke spanningen hebben invloed op de inhoud van het werk van publieke professionals én de dynamiek op de werkvloer. Het Culturele Ambtenaren Netwerk van de gemeente Amsterdam wilde het einde van de coronacrisis niet afwachten om het lastige gesprek hierover te voeren. Hoe gaat de gemeente intern met racisme en andere maatschappelijke kwesties om? Hoe ga je om met het ongemak op de werkvloer waartoe verschillen kunnen leiden? Wanneer is iets een privékwestie en wanneer mogen de verschillende inzichten van medewerkers juist niet onbesproken blijven? Om in te gaan op deze prangende vragen organiseerde Diversion in opdracht van het Culturele Ambtenaren Netwerk van de gemeente Amsterdam een webinar voor alle ambtenaren die naar aanleiding van de recente gebeurtenissen met elkaar in gesprek wilden. Dit was een van de stappen die het netwerk zette in het voeren van een structureel gesprek over het zoeken naar gedeelde waarden én het omgaan met verschillende perspectieven. In een cursus boden wij deelnemers praktische handvatten voor het voeren van lastige gesprekken. Aan de hand van een casus tussen een manager en medewerker over verschillende perspectieven, kregen medewerkers te zien wat het voeren van een confronterend gesprek kan opleveren. Naast dat door zowel management als medewerkers harde grenzen moeten worden getrokken bij discriminerende opmerkingen of meningen die tegen onze rechtsstaat indruisen, is het voeren van een schurend maar open gesprek belangrijk én vruchtbaar. Ondanks dat dit niet altijd even makkelijk is. Je leert als organisatie de samenleving beter begrijpen door naar medewerkers te luisteren en te inventariseren waar hun behoeften liggen. Zo kun je je maatschappelijke werk als organisatie, groot of klein, beter doen én creëer je een goede interne werksfeer waar verschillen er mogen zijn.’

Waken voor postcorona gevaren

Hoe voorkomen we dat de crisis vijandbeelden en polarisatie versterkt?

verteld door

Selim Helmi

Bij Diversion maken we ons hard voor een vrije, inclusieve samenleving. Gelijke kansen en gelijke behandeling zijn daarbij belangrijke voorwaarden, maar zijn nog lang niet voor iedereen de realiteit. Met projecten en trainingen die religieuze, culturele en seksuele diversiteit bespreekbaar maken en door alert te zijn op nieuwe signalen, zetten we ons al jaren in om discriminatie te voorkomen.

Diversion expertise

Burgerschap & polarisatie

Emancipatie & vrijheid

In tijden van crisis, wanneer de samenleving onder druk staat, groeit de behoefte om een zondebok aan te wijzen en winnen vijandbeelden vaak terrein. De coronacrisis is daarbij geen uitzondering, ziet ook projectmedewerker Selim Helmi: ‘Je zag al snel hoe voor veel mensen de Chinese oorsprong van het virus aanleiding was om mensen met een Oost-Aziatisch uiterlijk te stigmatiseren, uit te schelden en buiten te sluiten. Ook horen we dat vijandbeelden tegenover andere Nederlanders met een migratie-achtergrond en vluchtelingen meer voet aan de grond krijgen. Het SCP verwacht dat deze toename in discriminatie en stigmatisering gericht tegen bepaalde groepen niet snel zal afnemen. Tegelijkertijd wordt de oproep om discriminatie aan te pakken alleen maar breder gedragen: duizenden mensen verzamelden zich van Groningen tot Middelburg om te demonstreren tegen racisme. Met het onderwijsprogramma Gelijk=Gelijk? bestrijden we de voedingsbodem van discriminatie. Peer educators met uiteenlopende achtergronden maken hardnekkige stereotypen en vooroordelen al in het basisonderwijs bespreekbaar. Vanuit een gedeelde leefwereld en aan de hand van persoonlijke ervaringen met discriminatie gaan deze jonge rolmodellen het gesprek aan met leerlingen. Door te laten zien dat je ondanks verschillende achtergronden en opvattingen ook gedeelde waarden hebt, verkennen de peer educators samen met leerlingen hoe je jezelf kunt zijn en tegelijkertijd ruimte geeft aan anderen. Docenten staan ook tijdens en na de pandemie voor de uitdaging om toenemende discriminatie en vijandbeelden te signaleren en bespreekbaar te maken. Zodra het nieuwe schooljaar begint en het onderwijs weer is opgestart staan de peer educators van Gelijk=Gelijk? weer klaar om docenten door heel Nederland bij deze belangrijke taak te ondersteunen.’

This article is from: