Gebiedsafspraken Agniesebuurt: 2013-2017 Rotterdam, 14 mei 2013 Inleiding Voor u liggen de gebiedsafspaken voor de Agniesebuurt tussen de gemeente Rotterdam, de deelgemeente Noord en de woningbouwcorporaties Havensteder en Woonstad. Na een korte analyse van de huidige staat van de wijk en een beschrijving van de context waaronder deze gebiedsafspraken tot stand zijn gekomen, wordt een toekomstperspectief voor de wijk geschetst. Dit perspectief, geformuleerd in een eindbeeld 2030, wordt gedeeld door alle partijen en is de aankomende jaren focus en toetssteen voor hun handelen. Daarnaast zal op korte termijn in de wijk worden geïnvesteerd in een sociale strategie en het verbeteren van de leefbaarheid. Partijen zetten daarbij nadrukkelijk in op samenwerking. In de in dit document geformuleerde gebiedsafspraken wordt aangegeven hoe die samenwerking vorm krijgt. Op basis van het eindbeeld wordt een aantal procesafspraken gemaakt, die het bereiken van de doelen moeten bevorderen. Daarnaast bevatten de gebiedsafspraken een aantal “quick wins” die de eerste stappen in de richting van het eindbeeld op korte termijn zichtbaar maken en een aantal afspraken die de sociale omstandigheden in de wijk op korte termijn moeten verbeteren. De Agniesebuurt nu De Agniesebuurt ligt dicht tegen het centrum van Rotterdam aan en bestaat eigenlijk uit twee delen. Het Zomerhofkwartier, het zuidoostelijke deel van de wijk waar vooral bedrijven en scholen zijn gevestigd en het noordwestelijke deel waar vooral wordt gewoond. De scheidslijn wordt gevormd door de Teilingerstraat, een brede straat die de wijk doorsnijdt. Een andere harde scheiding vormen de Hofbogen, de voormalige Hofpleinlijn en nu een rijksmonument, die dwars door zowel het Zomerhofkwartier als het woongebied loopt en slechts op een beperkt aantal plaatsen doorgangen kent. De staat van de bebouwing in het Zomerhofkwartier is “sleets en rommelig” met nogal wat verouderde kantoorpanden, waarvan er een flink aantal leeg staat. Dominant in het Zomerhofkwartier zijn twee grote scholen, het Grafisch Lyceum Rotterdam en ROC Zadkine, die overdag zo’n 10.000 leerlingen uit de wijde omgeving trekken. In de avond en de nacht is het gebied verlaten. Dit gedeelte van de wijk wordt door bewoners als “unheimisch” beleefd. En ook de Hofbogen zijn, op het eerste gedeelte direct tegen het Centrum aan na, op dit moment geen sieraad voor de wijk. De Agniesebuurt bevat zo’n 1950 woningen het grootste deel sociale woningbouw. Het zijn veelal portiekwoningen waarvan er zo’n 1200 in bezit zijn van Havensteder. Het grootste deel daarvan is geconcentreerd in het binnengebied ten noordwesten van de Teilingerstraat. Aan de randen van de wijk bevindt zich het gros van de 20% koopwoningen. Het historische karakter van de wijk is redelijk bewaard gebleven, op sommige plaatsen afgewisseld met (stadsvernieuwings)nieuwbouw. In de Agniesebuurt wonen 4100 mensen en qua bevolkingsopbouw is de buurt redelijk vergelijkbaar met de andere oude stadswijken rondom het Centrum. 15% van de inwoners is jonger dan 14 jaar. 65% heeft een niet Nederlandse achtergrond en 49% van alle inwoners is Nederlander met een niet-westerse achtergrond. Daarvan maken de Nederlanders met een Turkse en Marokkaanse achtergrond het grootste deel uit. Opvallend is dat er veel alleenstaanden (55%) en alleenstaande ouders (11%) wonen. Het aantal inwoners boven de 65 jaar bedraagt zo’n 10%. Kijken we naar leefstijlen, dan is de bevolking in het binnengebied te karakteriseren als groen-geel, vrij traditioneel, hechtend aan sociale contacten in
1
de buurt, vooral gericht op het goed laten opgroeien van de kinderen. Terwijl de randen meer bewoners met een rode leefstijl kennen, de onconventionele stedeling, veelal hoog opgeleid en begaan met kunst en cultuur. De wijk bevat verder zo’n 250 grotere en kleinere bedrijven. Onderzoek van de Rabobank bracht aan het licht dat een verrassend groot aantal bedrijven in de wijk in de creatieve sector actief is. De Agniesebuurt is, met een 6 op de Veiligheidsindex, een relatief veilige wijk. Maar ook door haar ligging in de buurt van het centrum en het uitgaansgebied, nabij in- en uitvalswegen en het Centraal Station, blijft het een bedreigde wijk waar blijvende alertheid geboden is. Van alle categorieën in de Veiligheidsindex zorgen “drugs“ en “groepen jongeren” nog steeds de meeste overlast en ondanks de mooie 6 neemt de tevredenheid met de eigen buurt de afgelopen jaren steeds verder af. De Agniesebuurt is een “anonieme” wijk met een lage sociale binding. Dit blijkt ook uit de sociale index 2012. De mutatiegraad is er relatief hoog, mensen verhuizen snel, leven grotendeels langs elkaar heen en vinden hun sociale contacten buiten de directe leefomgeving. Buren hebben weinig met elkaar, maar in de krappe portiekwoningen ontstaat wel regelmatig onmin over bijvoorbeeld (geluids)overlast. Mensen spreken elkaar niet snel aan uit angst voor “moeilijkheden” maar geven ook aan het gebrek aan sociale contacten in de buurt te missen. De aan de randen wonende stedelingen zijn in hun oriëntatie op “de stad” gericht. Zij zijn ongetwijfeld degenen die het gebruik van (culturele) voorzieningen in de sociale index naar “groen” doen doorslaan. Maar dit zijn geen voorzieningen in de Agniesebuurt zelf. De betrekkelijke anonimiteit wordt versterkt doordat de voorzieningen, waar mensen elkaar op een vanzelfsprekende manier zouden kunnen ontmoeten, buiten het woongebied en deels ook buiten de wijk gelegen zijn. Ook daardoor komt samenwerking tussen professionals die in de wijk actief zijn, maar moeizaam tot stand. Hieruit rijst het beeld op van een anonieme doorgangswijk grenzend aan een verouderd bedrijventerrein. Toch zijn er voor de Agniesebuurt ook kansen. Door haar ligging vlak bij het centrum, het historische karakter van delen van de bebouwing en de spontane belangstelling voor de wijk die dit bij mensen actief in de creatieve maaktindustrie oproept, heeft de Agniesbuurt de potentie om uit te groeien tot een aantrekkelijk woon-werkgebied. Maar dit vraagt wel om gerichte actie van de partijen die ertoe doen als het gaat om gebiedsontwikkeling. De ondertekenaars van deze gebiedsafspraken zien deze mogelijkheden van de Agniesebuurt en willen er gezamenlijk de schouders onder zetten. Maar daar past wel een realistisch ambitieniveau bij. Gebiedsafspraken in een nieuwe context De afgelopen jaren zijn de condities waaronder gebiedsontwikkeling kan plaatsvinden drastisch gewijzigd. De mogelijkheden tot investeren van partijen zijn, zeker op de korte termijn, beperkt. Dat betekent dat ingrepen in ruimtelijke en fysieke situatie in de Agniesebuurt de aankomende jaren werkende weg zullen plaatsvinden, als zich kansen voordoen en middelen beschikbaar zijn. Juist dan is van belang dat inzet gebeurt vanuit een duidelijk visie op de toekomst van het gebied. Daarom hebben partijen met elkaar een visie als stip op de horizon geformuleerd, een eindbeeld, dat als focus en toetssteen voor hun handelen in de komende jaren kan dienen. Partijen kiezen daarbij nadrukkelijk voor niet vrijblijvende samenwerking die wordt vastgelegd in gebiedsafspraken. Maar omdat omvang en tijdstip van investeringen ongewis zijn, krijgen deze afspraken vaak de vorm van procesafspraken. Dat neemt niet weg dat er wel wordt geinvesteerd en er dus ook quick wins zijn waar wel harde afspraken over te maken zijn. Het betekent ook dat de huidige bevolkingsamenstelling in de Agniesebuurt meer geleidelijk zal transformeren en de huidige bevolking er de aankomende jaren zal blijven wonen. Om de wijk voor instroom van nieuwe bewoners aantrekkelijk te maken, maar ook om de woontevredenheid onder de zittende bewoners te vergroten, is het noodzakelijk om de woontevredenheid te verbeteren en dus te
2
investeren in de kwaliteit van het woon- en leefklimaat. Daarom bevatten de gebiedsafspraken een stevige sociale paragraaf die op korte termijn kan en zal worden uitgevoerd. Agniesebuurt Eindbeeld 2030 In 2030 is de Agniesebuurt een levendige wijk die zijn karakter ontleent aan de ligging dicht bij het centrum enerzijds en dicht bij het levendige Oude Noorden anderzijds. Het deel van de Agniesebuurt nabij het centrum (omsloten door Noordsingel, Heer Bokelweg, Schiekade en Teilingerstraat) heeft een dynamisch karakter. Hier zijn de grote onderwijsinstellingen (Grafisch Lyceum Rotterdam en ROC Zadkine) gevestigd en heeft zich een onderwijscampus ontwikkeld met aantrekkelijke voorzieningen voor jongeren onder andere in de Hofbogen. Het Zomerhofkwartier is verder ontwikkeld tot een gemengd gebied met aantrekkelijke (dag)horeca, waarin wonen en werken beide een plek hebben en waar de creatieve maakindustrie zich heeft gevestigd. De Hofbogen en de Teilingerstraat zijn de dragers van de wijk. In het Zomerhofkwartier vormen de Hofbogen de schakel tussen de onderwijsinstellingen en de creatieve economie. De route van het Centrum, langs de Mini Mall, door het Zomerhofkwartier naar het Oude Noorden, vormt een aantrekkelijke route voor jongeren, kunstminnend en winkelend publiek. De Teilingerstraat verbindt als aantrekkelijke stadsstraat met interessante belevenissen in de plint, de omgeving van het Centraal Station met het Oude Noorden. Het noordelijk deel (omsloten door Noordsingel, Teilingerstraat, Schiekade en Bergweg) heeft een overwegend rustig stedelijk woonmilieu. De brede straten hebben een kindvriendelijk en groen karakter. De pleinen zijn aantrekkelijk en kindvriendelijk ingericht. De binnenterreinen bieden extra groen- en speelruimte in de dichtbebouwde wijk. Dit, in combinatie met de overwegend historische bebouwing, een goede mix van koop en huurwoningen, en aantrekkelijke voorzieningen maakt dat de wijk met plezier wordt bewoond door gezinnen uit de rode doelgroep en gezinnen uit de gele doelgroep die in goede harmonie met elkaar samenleven. Het sociale hart van de wijk wordt gevormd door het als speel- en verblijfsplein ingerichte Ammersooiseplein, de daaraan gelegen Banier, een wijkcentrum nieuwe stijl, waar voor alle bevolkingsgroepen mogelijkheden zijn om zich te vermaken, te informeren en te ontplooien en de daaraan grenzende nieuwe brede school. In de Hofbogen bevinden zich in het woongebied werkplaatsen, gecombineerd met belangrijke wijkvoorzieningen. De Agniesebuurt in de tussentijd Het eindbeeld spreekt van ‘2030’. Dat lange termijnperspectief is bewust gekozen, gezien de omstandigheden waarin we de gebiedsafspraken maken. De marktomstandigheden en de financiële mogelijkheden van de partners bepalen tussen nu en 2030 het tempo waarin doelen gerealiseerd kunnen worden. Het eindbeeld is daarmee wel het kader voor inspanningen. In de tussentijd moeten we meer doen dan gefaseerd werken aan het eindbeeld. Het is noodzakelijk dat de komende jaren actief wordt geïnvesteerd in de verhoging van de woontevredenheid in de Agniesebuurt. Immers, niet investeren kan leiden tot het afglijden van de wijk, waardoor ook het geloof in en het draagvlak voor de lange termijnontwikkeling zal wegvallen. Dat betekent dat veiligheid en woonoverlast blijvende aandacht krijgen, dat wordt geïnvesteerd in het kansrijk opgroeien van kinderen en in het versterken van de sociale cohesie in de wijk. Door het Zomerhofkwartier om te vormen naar een gebied waar, binnen de bestaande bebouwing, de creatieve maakindustrie kan bloeien, waar studenten van de creatieve studies een woning kunnen vinden, waar kleinschalige horeca te vinden is en waar de scholen met stages en projecten bij de wijk betrokken zijn, zal de levendigheid toenemen en daarmee ook de veiligheidsbeleving. Door de bevolking meer te betrekken bij de buurt en de aanspreekbaarheid van professionals die werkzaam zijn in de wijk te vergroten, zal de meldingsbereidheid en sociale controle in de buurt worden bevorderd.
3
Woonoverlast en overlast van jeugdgroepen zal worden aangepakt. Jongeren krijgen een persoonsgebonden aanpak, multiprobleemgezinnen krijgen zo nodig gezinscoaching. Er komt voor de jeugd van 0—14 een wijkprogrammering waarbij instellingen samen met bewoners een programmering neerzetten, gericht op talentontwikkeling, spelen onder toezicht en het aanleren van sociale vaardigheden. Voor de oudere jeugd wordt “meegelift” op programma’s in omliggende wijken. Ook hierbij staan talentontwikkeling en zinvolle vrijetijdsbesteding centraal. Voor ouders wordt geïnvesteerd in opvoedingsondersteuning en toeleiding naar werk, of als dat niet in de rede ligt, in het versterken van de participatie in de wijk. Om de anonimiteit te doorbreken heeft het woongedeelte van de Agniesebuurt een hart. Een centrum waar verschillende soorten bewoners elkaar op vanzelfsprekende wijze ontmoeten zodat sociale binding kan ontstaan. In het woongedeelte van de Agniesebuurt is het Ammersooiseplein, ook in de beleving van de bewoners, het vanzelfsprekende hart van de buurt. Door rondom het Ammersooiseplein functies te concentreren die ontmoeting bevorderen zal dit uitgroeien tot het “dorpsplein” van de Agniesebuurt. Partners spannen zich in om hier een basisschool met een buurtfunctie te realiseren. Op termijn in een nieuw te bouwen brede basisschool. Goed basisonderwijs is immers één van de cruciale vestigingsvoorwaarden van de “rode doelgroep”. Daarnaast aan het Ammersooiseplein een wijkcentrum worden gerealiseerd, waar bewoners zelf initiatieven kunnen ontplooien, waar een zodanig aanbod van ontspanning, educatie, hulp en dienstverlening voor handen is dat de verschillende doelgroepen “er iets te zoeken” hebben en waar professionals van overheid en woningbouwcorporatie zichtbaar aanwezig zijn. De wijk zal werkende weg worden vergroend, waarbij initiatieven vanuit de bevolking actief zullen worden ondersteund. Daar waar ingrepen in de buitenruimte mogelijk zijn, zal de kindvriendelijke inrichting van de wijk worden versterkt. De kwaliteit van de woningvoorraad is uiteraard bepalend voor de uitstraling van- en het woongenot in de wijk. Havensteder zal de aankomende jaren, werkendeweg haar woningvoorraad aanpakken. Havensteder gaat circa 100 woningen verkopen uit haar bestaande voorraad. Havensteder gaat verder circa 400 woningen herontwikkelen middels renovatie of sloop/nieuwbouw. De 400 “oude” woningen worden omgezet in: - 50 sociale huurwoningen - 50 dure huurwoningen - 200 koopwoningen of 200 dure huurwoningen, afhankelijk van de marktontwikkeling De ontwikkeling van de woningvoorraad in de Agniesebuurt die het gevolg is van deze ingrepen is weergegeven in tabel 1.
4
Tabel 1
WONINGVOORRAAD AGNIESEBUURT Scenario middeldure huur
TOTAAL Havensteder sociaal dure huur
2012 1900
100%
1200
65%
2025 1800
Scenario Koop 2025 1800
100%
1000
100%
800
1200
750
40%
750
40%
0
250
15%
50
5%
Koopwoningen
400
20%
500
30%
700
40%
Part Verhuur
300
15%
300
15%
300
15%
5
GEBIEDSAFSPRAKEN A. Algemeen 1. Partijen onderschrijven het geschetst Eindbeeld 2030 en hanteren dit als focus en toetsteen voor hun toekomstige investeringsbeslissingen. Investeringsbeslissingen worden afgestemd en waar mogelijk worden investeringen zo ingezet dat zij elkaar versterken. 2. Partijen kiezen nadrukkelijk voor samenwerking en het zo effectief mogelijk combineren van hun interventies en werkprocessen zodat “werk met werk” kan worden gemaakt en interventies optimaal bijdragen aan het versterken van de leefbaarheid van het gebied en het Eindbeeld 2030. B. Woontevredenheid Partijen maken met elkaar de volgende afspraken, gericht op de toename van de leefbaarheid en woontevredenheid in de wijk: Inspanningen van partijen zijn gericht op de toename van de leefbaarheid en woontevredenheid in de wijk: Doel is dat in 2017 het percentage inwoners dat bij de Grote Woontest aangeeft tevreden te zijn over hun woonomgeving is gegroeid van 59% naar 65%. De sociale index is gestegen van een 5,2 naar een 5,7 en de veiligheidsindex wordt minimaal op een 6 gehandhaafd. Partners zetten daarvoor de volgende middelen in. 1. De deelgemeente Noord en Havensteder zetten, samen met ketenpartners, extra in op de aanpak van woonoverlast. Havensteder zet haar portiekaanpak voort en brengt daarbij in kaart waar van woonoverlast sprake is of inzet van hulpverlening nodig is. De deelgemeente Noord coördineert de aanpak van woonoverlast en zet zo nodig hulpverlening in gang. 2. De deelgemeente Noord zet, samen met de politie, groepsaanpak in om de jeugdoverlast op straat aan te pakken. Bewoners en winkeliers worden actief betrokken. Betrokken jongeren krijgen een persoonsgebonden aanpak. Multiprobleemgezinnen worden actief in kaart gebracht en er wordt hulpverlening in gang gezet of opvoedingsondersteuning aangeboden. 3. Het Zomerhofkwartier wordt omgevormd tot een gebied waar de creatieve maakindustrie, studenten en horeca voor levendigheid zorgen. Havensteder stelt daarvoor een deel van haar bezit ten dienste. De gemeente Rotterdam en deelgemeente Noord benutten actief de regelruimte om ontwikkelingen mogelijk te maken. Havensteder maakt afspraken met huurders over hun bijdrage aan de leefbaarheid. Met de in het gebied gevestigde scholen worden afspraken gemaakt over inzet van stagiaires in de wijk. 4. Het Ammersooiseplein wordt het hart van de wijk. Ambitie van Havensteder is om hier op termijn een nieuw te bouwen brede basisschool te huisvesten, in aansluiting op een wijkcentrum in de Banier. Zij is bereid ten behoeve van de realisatie van deze nieuwe (brede) basisschool een doorbraak te realiseren in de Banierstraat, aansluitend op de Wateringhestraat. De deelgemeente Noord heeft tot nu toe ingezet op het realiseren van een Community centre met daarin een brede basisschool in Bergpolder/Liskwartier. Betrokken partijen stellen in 2013 een plan op waarin voor de wijken Oude Noorden en Agniesebuurt, Liskwartier en Bergpolder wordt aangegeven hoe op termijn in de behoefte aan scholen zal worden voorzien, welke scholen daarin een rol spelen en in welke delen van de wijken de grootste behoefte bestaat. Dit onder voorbehoud van beschikbare onderwijshuisvestingsbudgetten en inpassing in het onderwijshuisvestingsprogramma. 5. Voor de korte termijn wendt de gemeente Rotterdam haar invloed aan om, in de herverkaveling van schoolgebouwen, een basisschool met een wijkfunctie te huisvesten in de bestaande bebouwing in de Vijverhofstraat, grenzend aan het Ammersooiseplein.
6
6. De Banier, een groot gebouw ook grenzend aan het Ammersooiseplein wordt een Wijkcentrum Nieuwe Stijl. De gemeente Rotterdam hevelt de Banier over naar de deelgemeentelijke portefeuille Noord. De deelgemeente Noord verzorgt de kostendekkende programmering door daar haar welzijnsaanbod voor de wijk te concentreren en ruimte te bieden aan bewonersinitiatieven. De gemeente Rotterdam, deelgemeente Noord en woningbouwcorporatie Havensteder laten daar hun medewerkers spreekuren verzorgen. 7. Havensteder zoekt, in overleg met Hofbogen BV huurders voor de bogen die grenzen aan het Ammersooiseplein en maakt de bogen transparant aan de kant van het plein om de sociale controle te vergroten. 8. De deelgemeente Noord continueert het JKZ-overleg van onderwijs en welzijnspartners, dat de opdracht krijgt om samen met bewoners te komen tot een wijkprogrammering van sport-, cultuur- en spelactiviteiten voor de jeugd tot 14 jaar. De deelgemeente Noord investeert in de competenties van bewoners die daar een rol in willen spelen met een op maat gesneden trainingsaanbod. Havensteder draagt bij aan een pleinenfonds, ter financiering van activiteiten. Het Centrum Jeugd en Gezin sluit aan bij het JKZ-overleg en ontwikkelt samen met het schoolmaatschappelijk werk en het welzijnswerk toegesneden aanbod voor ondersteuning van gezinnen. 9. De deelgemeente Noord maakt voor de jeugd vanaf 14 jaar afspraken over deelname aan programma’s in omliggende wijken. Voor schoolloopbaanoriÍntatie met het Oude Noorden. Voor vrijetijdsactiviteiten met Provenierswijk en Liskwartier. 10. De gemeente Rotterdam continueert de uitrol van de participatieplicht voor bijstandsgerechtigden in de Agniesebuurt. Bijstandsgerechtigden uit de Agniesebuurt worden zo veel mogelijk ingezet bij activiteiten op de pleinen en in wijkcentrum de Banier. 11. De gemeente Rotterdam, deelgemeente Noord en woningbouwcorporatie Havensteder stimuleren en faciliteren initiatieven van professionals en bewoners om de Agniesebuurt meer gezicht te geven als wijk waarop je trots kunt zijn. 12. De deelgemeente Noord investeert tijdelijk in organisatiekracht om de samenwerking in de wijk tussen bewoners en professionals te organiseren en het wijkcentrum van de grond te tillen. C. Kwaliteit van de woningvoorraad De kwaliteit van de woningvoorraad is uiteraard bepalend voor de uitstraling van- en het woongenot in de wijk. Havensteder zal de aankomende jaren, werkendeweg haar woningvoorraad aanpakken. De gemeente Rotterdam, deelgemeente Noord en woningbouwcorporatie Havensteder beschouwen het 19e eeuwse karakter van de Agniesebuurt als een kernwaarde. Om deze kwaliteit te versterken en te behouden heeft het cluster Stadsontwikkeling van de gemeente Rotterdam in opdracht van de deelgemeente Noord een cultuur-historische verkenning gemaakt, die in 2013 bestuurlijk zal worden vastgesteld. Daarnaast heeft woningbouwcorporatie Havensteder funderingsonderzoeken verricht. 1. Op basis van deze onderzoeken en de verkenning zullen partijen in 2013 afspraken maken over behoud van karakteristieke gevelwanden. De prioriteit ligt hierbij bij het behoud van het 19e eeuwse karakter van de bebouwing in combinatie met de Hofbogen. Tevens benoemen partijen uiterlijk eind 2013 gezamenlijk uitgangspunten met betrekking tot de stedenbouwkundige structuur en de architectonische vormgeving bij sloop/nieuwbouw. 2. In 2013 zal Havensteder hoog niveau renovatie uitvoeren aan de Roo-Valkstraat 26-28 en nieuwbouw realiseren aan de Herlaerstraat 4-8 in het kader van Expeditie Noord. Tevens zal zij
7
in 2013 bepalen of zij in de periode 2017 nog meer projecten (renovatie danwel sloopnieuwbouw) gaat uitvoeren. In 2014 zal Havensteder een investeringsbesluit nemen over de Agniesestraat 10-24, waarbij nog nader te bezien is of dit sloop-nieuwbouw zal zijn of renovatie. NB: In januari 2013 heeft Havensteder een algehele investeringsstop afgekondigd. Dit zet de haalbaarheid van de start bouw t.a.v. de projecten Roo-Valkstraat en de Herlaerstraat in 2013 zwaar onder druk. Ten tijde van het ondertekenen van deze Gebiedsafspraak is nog niet te overzien hoe lang de investeringsstop van kracht zal blijven. De ambitie om deze projecten op korte termijn te starten blijft onverminderd van kracht, maar de start bouw wordt uitgesteld voor de duur van de investeringsstop. 3. Havensteder en deelgemeente Noord maken in 2013 afspraken over de mogelijkheden van energiezuiniger woningen in relatie tot de renovatieopgave. De deelgemeente Noord zal in de Agniesebuurt een bewustwordingstraject onder bewoners opstarten. D. Buitenruimte en parkeren Een groene en kindvriendelijke buitenruimte is een belangrijke voorwaarde voor woontevredenheid. Daarbij past het uitgangspunt dat parkeren op straat zo veel mogelijk moet worden vermeden. Tegelijkertijd hebben partijen geconstateerd dat het de hanteren van de eis van realisatie van de parkeereis op eigen terrein (her)ontwikkelen van (kleinere) nieuwbouwlocaties leidt tot het ontwikkelen van suboptimale woningtypologieën en (te) dure (gebouwde) parkeervoorzieningen. Daarom worden de volgende afspraken gemaakt: 1. Partijen streven naar een verantwoorde balans tussen de kwaliteit van de buitenruimte en het voorzien in de behoefte aan parkeervoorzieningen. Op het moment dat door Havensteder gebouwd wordt zal per nieuw te bouwen complex worden gezocht naar een passende oplossing waarbij de volgende aspecten in beschouwing worden genomen: • • • •
De woonwensen van de beoogde doelgroep; Beter gebruik van bestaande gebouwde voorzieningen; Het (dubbele) gebruik van straatparkeren door bedrijven en huishoudens; De noodzaak voor (nieuwe) gebouwde voorziening(en)
2. Bij de verbetering van de kwaliteit van de buitenruimte ligt er nadrukkelijk een opgave tot vergroening van de Agniesebuurt. De Agniesebuurt is onderdeel van de stedelijke aanpak van de 10 minst groene buurten in Rotterdam. De komende jaren worden in dit kader de volgende investeringen in de buitenruimte gerealiseerd: i. Herinrichting van het Schout Heynricplein in 2013. Voorbereidingen zijn in 2012 reeds gestart. Inzet van DRIFT is gericht op het betrekken van bewoners bij het herinrichten van het Schout Heynricplein en de transitie van de Agniesebuurt op langere termijn. Inzet van DRIFT en budget voor herinrichting zijn gedekt door Havensteder en deelgemeente. ii. Op basis van de KIWI-scan Agniesebuurt zal in eerste kwartaal 2013 nader afgesproken worden op welke wijze speelruimte voor kinderen en verdere vergroening gestimuleerd kunnen worden, bijvoorbeeld door het verbreden en kindvriendelijk (her)inrichten van de stoepen aan de noordzijde van de Heemsteestraat, Wateringhestraat en Herlaerstraat. Havensteder heeft in 2013
8
enige middelen beschikbaar voor fysieke aanpassingen; de deelgemeente vooralsnog niet. iii. Het Ammersooiseplein. Met het in gebruik nemen van de Banier als wijkcentrum nieuwe stijl en het ontsluiten van de Hofbogen aan de zijde van het plein, wordt de centrumfunctie van het Ammersooiseplein verder versterkt. Hiermee ontstaat de noodzaak het plein aan te passen. Deelgemeente zal binnen de looptijd van deze gebiedsafspraken hiervoor middelen alloceren. Ook bij overige ingrepen in de buitenruimte zijn de uitgangspunten voor een kindvriendelijke inrichting van toepassing. . D. Voorzieningen 1. De gemeente Rotterdam, deelgemeente Noord en woningbouwcorporatie Havensteder bepalen voor eind 2013 een gezamenlijke visie op het aanbod van voorzieningen in de Agniesebuurt in relatie tot de ontwikkeling van de gewenste woonmilieus en gewenste bedrijvigheid. 2.
Partijen onderkennen dat de Hofbogen beeldbepalend zijn voor het aanzien van de Agniesebuurt. Partijen hebben de wens om de Hofbogen een belangrijke functie te laten vervullen in de huisvesting van (wijk)voorzieningen en bedrijven. De verwerving van het dak van de Hofbogen is hiervoor van cruciaal belang. Partners spannen zich gezamenlijk in om de toezichthouder en het Rijk te bewegen de belemmeringen hiervoor weg te nemen. Ter voorbereiding hiervan krijgt de procesmanager de opdracht om met alle betrokken partijen, waaronder ook Vestia en de Hofbogen BV, een aantal scenario’s uit te werken en deze uiterlijk 1 april ter besluitvorming voor te leggen aan de diverse partijen. Dit met als doel om te komen tot een heldere rolverdeling en een gezamenlijke standpunt.
E. Slow urbanism Zomerhofkwartier De (her)ontwikkeling van het Zomerhofkwartier staat het komende decennium in het kader van het zogenaamde “slow urbanism”. Het Zomerhofkwartier wordt omgevormd tot een gebied waar de creatieve maakindustrie, studenten en horeca voor levendigheid en sociale veiligheid zorgen. 1.
Havensteder ontwikkelt een financieel kader waarbinnen deze ontwikkeling kan plaatsvinden en gaat op zoek naar samenwerkingspartners om het concept van “slow urbanism” te stimuleren en te realiseren.
2.
De deelgemeente Noord en woningbouwcorporatie Havensteder maken gezamenlijk en voor 2013 afspraken met het Grafisch Lyceum Rotterdam en ROC Zadkine over de wijze waarop de verdere ontwikkeling van de onderwijscampus kan worden gestimuleerd. Het “zichtbaar” maken naar de buurt van (delen van) opleidingen, bijvoorbeeld door huisvesting in de Hofbogen, en afspraken over inzet van stages en projecten in de wijk maken hier deel van uit.
3.
De deelgemeente Noord en de Gemeente Rotterdam faciliteren het “slow urbanism” voluit, door vanuit een positieve grondhouding de experimenteerruimte binnen de bestaande regelgeving optimaal te benutten om gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken. Op korte termijn wordt, door de procesmanager en als onderdeel van het uitvoeringsprogramma, een plan van aanpak voor het Zomerhofkwartier gemaakt waarbij ook over de noodzakelijke voorwaarden afspraken worden gemaakt.
9
F. Uitvoering 1. De gebiedsafspraken worden voor 2013 vertaald in een jaarlijks te actualiseren uitvoeringsprogramma dat wordt vastgesteld door de Stuurgroep Oude Noorden en Agniesebuurt. De uitvoering van dit programma wordt gemonitord en aangestuurd door het Opdrachtgeversoverleg. Tot medio 2013 is de Procesmanager Integrale Gebiedsontwikkeling Oude Noorden en Agniesebuurt verantwoordelijk voor de sturing op het proces. Daarna worden hierover opnieuw afspraken gemaakt. 2. Om de uitvoering van het uitvoeringsprogramma vorm te geven werken partijen als partners samen in een Uitvoeringsteam Agniesebuurt. 3. Als door onvoorziene omstandigheden, bijzondere omstandigheden op de (woning)markt en/of door wijziging van regelgeving één van de partijen de gebiedsafspraken niet na kan komen, treden partijen tijdig in overleg om te zoeken naar een oplossing voor het ontstane probleem. G. Ondertekening Op 19 maart 2014 vervalt de bevoegdheid voor gemeenten om deelgemeenten in te stellen. De bevoegdheden die op het moment van het aangaan van deze overeenkomst aan het dagelijks bestuur van de deelgemeente zijn overgedragen, berusten daardoor na 19 maart 2014 bij het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam. Het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam heeft op 27 november 2012 besloten, dat de overdracht van bevoegdheden aan het dagelijks bestuur van de deelgemeente vanaf 21 december 2012 niet langer geldt voor beslissingen die financiële gevolgen hebben na 31 december 2014. Dat betekent, dat voor onderdelen van deze overeenkomst die op het moment van tekenen van deze overeenkomst tot de overgedragen bevoegdheden van het dagelijks bestuur van de deelgemeente behoren, maar die financiële gevolgen hebben na 31 december 2014, deze overeenkomst wordt aangegaan door het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam. Namens het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam ondertekent wethouder wonen, ruimtelijke ordening, vastgoed en stedelijke economie de overeenkomst. Rotterdam, dinsdag 14 mei 2013 Gemeente Rotterdam
Deelgemeente Noord
H. Karakus – wethouder
A. Harika – vice-voorzitter / dagelijks bestuurder
Woonstad Rotterdam
Havensteder
E. Klep – regiodirecteur Noord/Oost
P. van Lieshout – regiodirecteur Centrum Noord
10