Văn nghệ quân đội - Truyện ngắn dự thi by Đoàn Văn Linh

MỤC LỤC 1 10 18 31 44 59 71 82

Chị đi lấy chồng Chiếc hộp thư khóa số Đoạn trường thảo kiêu hãnh Dốc thẳng Dưới hiên văn miếu Kiệt tác Mùi hương gọi về Chiếc hộp thư khóa số

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

CHỊ ĐI LẤY CHỒNG

Truyện ngắn dự thi: THU TRÂN

http://vannghequandoi.com.vn

những cao điểm trần ai khoai củ mà chị phải vượt qua như cuộc hôn nhân vật vã với ông chồng già. Chị với Toàn quyết định chia tay vì anh quá đam mê quyền lực. Nhưng vẫn có lúc hai người vi vu tới bến nơi rừng thông reo vi vút xanh trời Đà Lạt. Với Đức thì, con nhà danh giá sang trọng như anh không thể lấy một cô gái thanh niên xung phong súng ống, lựu đạn lằng nhằng như chị. Nhưng những giây phút ngọt ngào bên Đức được đảm bảo bằng vàng mười của hai người trẻ yêu nhau, chứ không phải bằng vàng chín chín chín chín. Với Việt thì, dù gã có từng trải lắm đi nữa, mắt gã vẫn tròn xoe trên vai áo chị, môi gã vẫn lung linh trên môi hồng thơm tho chị trong những ngày hai người quấn với nhau như sam trước khi chị sang Mĩ định cư.

ối ngủ, nằm cạnh chồng mà chị thấy cái giường rộng thênh thênh. Ông già bảy mươi tuổi chìm trong giấc ngủ sâu với hơi thở phì phà phì phò. Cánh tay ông vẫn dang ra cho chị gối đầu nhưng trông nó lỏng lẻo và yếu ớt làm sao khiến chị không dám gối lên, sợ ông già đau. Trăn qua trở lại đến gần sáng, chịu hết nổi, chị tuột xuống giường, bò ra ban công phía trước phòng ngủ. Ngồi bó gối tựa vào tường, chị có cảm giác cuộc đời mình đã trôi lăng lắc tự cõi xa xăm nào… Lấy chồng. Chị lặp lại hai từ đó trong giấc mơ trôi dài, trôi dài. Năm mươi tám tuổi, thử làm cô dâu một lần cho biết. Người ta thiếu điều tung hê chị như một hình mẫu dám nghĩ dám làm. Bạn bè chị bảo, ừ thì can đảm, cuối cùng cũng có một ông chồng cho biết với người ta. Biết gì? Có vẻ như chẳng biết thêm được chút gì trong cái lĩnh vực gọi là tình yêu, nếu không muốn nói là cuộc hôn nhân hơn kém nhau mười hai tuổi này đã làm chị tuột cảm xúc chơi vơi. Những cuộc tình trôi qua thời chị còn trẻ, không có

Lấy chồng. Chị lặp lại hai từ đó để thu hết can đảm bước vào một cuộc trường chinh vật chất. Cục tiền dành về Việt Nam dưỡng già của chị sau hai mươi năm bị xé lẻ ra. Phần lớn dùng cho chi phí bảo lãnh ông chồng già. Còn lại một ít dùng thuê nhà và sắm những món 1

TẬP I | Chị đi lấy chồng

Truyện ngắn dự thi đồ tương đối, mà hai mươi năm không soi mặt, mà soi lòng. Mặt sống vất vưởng nơi xứ người, chị chị bây giờ, chị nhìn cũng chán, chưa bao giờ dám nghĩ đến cho nói chi đến mấy thằng bồ hồi còn riêng mình. Như cái tivi màn hình trẻ của chị. Mi mắt sụp xuống buồn phẳng, cái lò nướng con gà quay hơn, da sạm đi, hai bên khóe môi ba trăm sáu mươi độ. Hạnh phúc trễ tràng hai nếp nhăn. Đúng là, thường bắt đầu từ đôi mắt săm soi giờ chị chỉ có thể tự tin trước ông nhau và cái bụng rỗng mỗi sáng chồng già hơn mình một giáp mà mỗi chiều, cho nên chị phải chuẩn thôi. Nhưng cũng đỡ hơn nhiều bị như thế. Có tiếc tiền không? thời chị mới sang làm nail. Ui trời, Không tiếc, nhưng chị vẫn thấy cắt cắt gọt gọt giũa giũa móng tay hư ảo thế nào. Dẫu sao đi nữa, chị móng chân đủ mùi Á, Âu, Mĩ với luôn luôn cố nhớ lời mấy bà bạn hàng lô xắc xông hóa chất, chỉ già động viên: “Thôi kệ, có chồng trong hai năm đã khiến da mặt chị với người ta để sớm hôm tối lửa chảy xệ đi như bà già tám mươi tắt đèn có nhau”. OK, vậy đi, lỡ leo tuổi, mặc dù khi ấy chị chưa bốn lưng cọp thì chỉ còn nước phóng mươi. Lâu lâu sổng chuồng về Sài tới, ngồi đó mà tần ngần. Tần ngần Gòn, bạn gái người nào cũng nhìn chi, đón chồng sang, có khi thêm chị ái ngại: “Ở Mĩ cực lắm sao? Mày động lực, ngày không làm ba job phải tính sao chứ, xuống lắm rồi đó nữa mà làm sáu job, tha hồ có tiền nha. Đàn bà con gái có thể không cho hai người dưỡng già. có đàn ông, nhưng mà phải đẹp”. Ừ, thì vậy đi. Cố gắng đẹp, dù đốt Cái lịch sử ngẫm ngợi về món đuốc đi hết dải đất Việt Nam hình tiền cưới chồng luôn luôn ám ảnh chữ S cũng không còn cơ hội vớt chị. Hồi chưa đám cưới, Việt kiều vát thêm thằng đàn ông nào, nghe nghèo kiết xác vậy, chứ chị xài lời bạn, chị vẫn phải cố gắng đẹp. tiền cũng “xuya” lắm. Mắc gì làm Thế là bay về Mĩ chuyển nghề. cực khổ không xài. Có tiền để khi chết, hóa vàng đem theo à. Nhưng Ngày làm ba job hăng say, như chị cứ nghĩ mãi về món tiền cưới điên. Cái kiểu con nhà tư sản mại chồng, bởi thấy mình có gì sai sai bản lười học tiếng Anh như chị, bây mà không sao giải thích được. giờ mới biết được cái giá phải trả Trước khi đón ông già qua động của nó. Không nói được tiếng Anh phòng, không có tối nào đi làm về, thì đành lao động chân tay thôi. chị không ngồi trước gương. Chị Làm ngày đúng hai mươi tiếng, ngủ 2

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

bốn tiếng, chị xốc tung đầu hỏi, ủa, mình còn có cái gì hồi ở Việt Nam để có thể lôi ra “dụng võ” trên đất Mĩ này không. Còn, kinh nghiệm tải thương, cáng thương của thời mặc áo thanh niên xung phong tình nguyện trên chiến trường biên giới Tây Nam. Chị cười một mình, chớp chớp, nước mắt lăn dài trên má, nhớ quá một thời gian khổ cùng bao đồng đội đã ra đi mãi mãi không về. Nghĩ lung tung cho đỡ cô đơn trong những đêm lạnh dài bất tận nơi xứ người, chứ ba cái vụ cáng thương tải thương thời chiến tranh thì để dành, chỉ để kể “hù” thiên hạ cho vui thôi.

một cái, ông ta hỏi cưới chị làm vợ.

Mấy bà chị già của ông bảo, phúc mười đời em mình mới gặp một cô Việt kiều Mĩ xinh xẻo thế. Mọi người loăn xoăn chị như một cô gái trẻ khiến chị quên mất tuổi tác của mình. Trước cưới thì đi thăm viếng và sửa sang mộ ông bà tổ tông bên chồng, sau đó là “tút” lại căn nhà mặt phố của chồng cho tinh tươm. Sau đó ít quà cho khắp họ nhà chồng gọi là dâu Việt kiều ra mắt, sau nữa là một ít nữ trang cho con gái chồng gọi là quà hữu hảo của mẹ kế. Chị suýt mấy lần ngợp thở với những khoản chi tiêu “sau đó” này. Nhưng lại nghĩ, thôi Ngủ với chồng nhạt nhòa chăn kệ, đời chỉ một lần lấy chồng chớ chiếu, cảm giác lên mây như mấy mấy. tờ báo lá cải miêu tả đâu không thấy, mà chị cứ thấy hụt hẫng Trời đêm sương xuống lạnh, chị hoài một giấc mơ. Giấc mơ về ông ngồi co ro ngoài ban công. Thèm chồng tiến sĩ chị tình cờ gặp trong đến nhức óc những chai nước ấm một dạ tiệc mừng năm mới ở Sài xếp quanh người. Hồi chưa quyết Gòn. Ông lịch lãm trẻ trung trong định lấy chồng, chị mướn căn bộ vest màu lông chuột, thích nói phòng bé tẹo vốn là nhà kho của về toàn cầu hóa và thế giới phẳng. gia đình một bà Mĩ. Chị chụp hình Ông sống đơn thân gần chục năm cái view căn phòng cho nhỏ em bên với cô con gái xinh đẹp làm chủ Việt Nam xem. Xem xong nó bảo một tiệm nail và căn nhà mặt phố giống nhà trọ công nhân bên này. to đùng. Lọ lem như chị thấm tháp Cũng thâm thấp, cũng một hàng gì so với địa vị giáo sư tiến sĩ của rào liêu xiêu lá của các loại dây ông ta. Nhưng như là mơ, đùng leo tươi không ra tươi héo không ra héo. Chị cốc đầu nó bảo, kệ tui, nhờ ở “thảm” vậy, nên tháng nào 3

TẬP I | Chị đi lấy chồng

Truyện ngắn dự thi tui cũng dư ra vài trăm đô để dành Ba đô một kí, chị ăn đúng ba ngày. sau khi trừ thuế, rồi còn gửi về cho Tính ra tiền thức ăn, ngày có một mấy đứa cháu bên nhà học hành đô mà thấy no đủ ấm áp yên tâm vì nữa đó nường. Còn hơn ở Việt liên tưởng đến ngày dưỡng già có Nam, già như tui, trình độ tú tài hơn tỉ đồng Việt Nam dằn túi. như tui, lấy đâu ra chỗ làm lương hai ba chục triệu đồng một tháng. Lấy chồng, chị không mong Nó nhe răng cười phơn phởn, ừ, được gặp Jack nữa. Cũng như tiếng vậy bà cố mà kiếm thêm chín job Anh nói câu được câu không, chị nữa, một trăm tuổi ôm đô về Việt lái xe ngắc ngứ trên highway, đến Nam dưỡng già. Rồi chị hỏi nó tin lối thoát ra thì chịu chết. Một lần không, căn phòng chị thuê trọ có ngắc ngứ mãi, đến mức mấy thằng hai trăm đô một tháng. Chẳng là lái xe sau muốn vượt đã bắt đầu không điện thì hai trăm thôi. Nó chửi thề thì Jack xuất hiện. Jack giẫy nảy, không điện sao bà ở được dang tay ra hiệu xin các xe chậm bà. Vậy mà được cô em, nhà mi biết lại, nhường đường cho chị băng một mà không biết mười. Ta đi làm qua. Vậy mà thành tri kỉ. Jack cũng ngày hai mươi tiếng, còn bốn tiếng sống đơn thân, công nhân già năm về tắm rửa thay đồ ngủ chớ làm gì. chục tuổi. Lâu lâu Jack gọi chị đi Không điện thì bật đèn pin điện cà phê, đi fastfood. Chị và Jack nói thoại lên để thấy đường tắm táp. chuyện với nhau chủ yếu bằng mắt Mùa đông bật bếp gas nấu nước âm và ra dấu bằng tay, vậy mà hiểu hết. ấm đổ vô chừng hai chục chai thủy Lần nào hẹn hò, hai người cũng tinh chèn quanh người đến khi ấm háo hức. Ngồi bên nhau, ra dấu đến chỗ thì vứt ra, ngủ vô tư luôn. Lấy mỏi tay, nhìn nhau đến mòn con chồng, chị trả lại nhà kho, mướn mắt mà cũng chưa hết chuyện. Vậy căn hộ khang trang hơn gấp chục mà gặp nhau lần cuối, chị đã nói lần, nhưng vào những lúc chênh goodbye với Jack, nói về Việt Nam vênh, chị lại nhớ mấy chai nước ấm cưới chồng. Jack buồn thiu, hỏi bộ chèn quanh mình, như ăn fastfood tao không có nghĩa lí nghĩa địa gì mà nhớ cơm nguội với tương cà với mày hay sao. Chị nói khác biệt mắm muối. ngôn ngữ khó lòng thấu hiểu. Vậy mà giờ, tối ngủ bên chồng, chị toàn Lấy chồng, chị thèm trở lại cái nhớ đến Jack, thèm cái kiểu Jack kiểu đi chợ ba ngày ba đô một kí gà pha cà phê cho mình đắng nhiều phi lê. Gà phi lê bên Mĩ rẻ như bèo. 4

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI hơn ngọt.

mới”, mấy ông giáo dục Mĩ mắt tròn mắt dẹt nghe cái tên lạ hoắc không có vẻ gì là toàn cầu hóa, thế giới phẳng ấy, nên sorry, stop here. Cuối cùng, để giải quyết cái bức bối hòa nhập cộng đồng của ông chồng, chị dắt ông tới tiệm giặt nơi làm việc hàng ngày của chị.

http://vannghequandoi.com.vn

Ông chồng trở mình gọi chị. Chị dạ ran chạy vào. Ông hỏi đi đâu, chị nói đi toilet. Ông lại dang tay ra cho chị gối đầu. Chị lại chỉ dám gối hờ, sợ ông già đau. Ông đưa tay mò mẫm làn ngực cô dâu của chị, nhưng chưa đến đầu đến đũa thì Làm việc ở tiệm giặt được ba chú rể đã ngoẹo cổ ngáy phập phù, ngày, ông thôi. Ông không chịu như đứa trẻ bú mẹ nửa chừng bỏ được đống quần áo mùi Mĩ ngợp vú vậy. lên đến mũi, không chịu được những chiếc váy to như cái bùng * rền của mấy con đầm da màu, không chịu được cái nhìn xét nét ** của bà chủ tiệm giặt khi ông dùng cây gắp để gắp quần xì của quý bà. với tân nương đúng Ở nhà suốt ngày chờ vợ đi làm về, một tháng, ông già công việc thú vị nhất của ông là dắt chán. Hương lửa leo chó đi dạo mỗi chiều. Chỉ những heo mà cứ ở nhà đi giây phút đó, ông mới thấy mình ra, đi vô suốt ngày thật sự thuộc về thế giới phẳng của thiếu điều nghĩ quẩn. Chuyện nhờ riêng ông với dăm cái nhìn, dăm người quen của tân nương xin cái gật đầu, dăm cái hello nhau với cho ông già tiến sĩ bên Việt Nam mấy ông già bà già hàng xóm cùng qua dạy ở các trường đại học của dắt chó đi dạo. Mĩ coi bộ không khả quan. Cuối cùng cũng có một trường cao đẳng Cuộc sống hôn nhân lạ lẫm miệt ít người lưỡng lự với cái bằng cũng không thể dập tắt những lo tiến sĩ Việt Nam của ông. Sau một toan cơm áo gạo tiền của chị. Để ngàn cái ngắc ngứ, người ta đánh có được một tiếng đồng hồ trong chiêu chót, hỏi đề tài tốt nghiệp bếp buổi sáng lo thức ăn cả ngày tiến sĩ của ông là gì và muốn coi nó. “Mối quan hệ của lãnh đạo cấp cho ông chồng, chị phải bớt một xã với nhân dân địa phương trong job. Xòe tay ra tính ba job, hai job ở chương trình xây dựng nông thôn tiệm giặt, một job ngủ canh chừng

Ở

TẬP I | Chị đi lấy chồng

Truyện ngắn dự thi con khùng từ sáu giờ chiều đến thì mở khóa bước ra. Chị sợ “điệp mười hai giờ đêm, chị quyết định khúc” toilet này nhất, nhưng được bớt một job giặt. Thu nhập sẽ ít hơn, cái lương cũng ổn. Ngày sáu tiếng, nhưng vợ chồng chị sẽ có thời gian giờ giấc không giống ai, canh con với nhau nhiều hơn, đó gọi là nuôi khùng chỉ cho nó ăn uống, đi toilet, dưỡng tình yêu. Sau chương trình xong dỗ nó ngủ bằng một bụm nuôi dưỡng tình yêu, mỗi tháng thuốc, rồi về, tám trăm đô một chị chỉ còn dư đúng một trăm đô. tháng, làm lậu nên chẳng trừ thuế Thôi kệ, gái có chồng phải lo cho má gì. Cũng được, dù biết rằng chồng, biết sao giờ. Bên Việt Nam, không công bằng với chị ở mức bạn bè chị sốt ruột điện sang hỏi, lương này. Cả gia đình con khùng kiếm được việc làm cho ổng chưa. sáu người mới từ Việt Nam qua Chị bảo chưa, thôi kệ, ổng già mất được hai năm, sống kí sinh vào tiền sức lao động, tiền hưu trí bên nhà trợ cấp khùng của nó, tám ngàn đô ăn thua gì, mình nuôi ổng có sao một tháng. Nhỏ em vô tư hồ hởi, đâu. Nhỏ em sốt ruột hơn bảo, ổng tiền trợ cấp khùng bên Mĩ đã ha. có cái nhà to đùng mặt phố, sao Ừ, mày có thích thì khùng đi, bảo chị không kêu ổng bán đi mà qua lãnh mày qua, tao làm hồ sơ trợ cấp đó phụ chị trang trải các thứ. Chị cho. Hai chị em ôm nhau cười ra bảo, ổng nói để đó cho con gái, với nước mắt. lại mai mốt già hơn nữa, chị cười trong máy, ý là già khú đế đó, chị Cái giá phải trả đắt nhất khi giữ với ổng sẽ nắm tay nhau, dắt díu về con khùng là thỉnh thoảng chị bị nhà đó dưỡng già. Chị lại cười ha nó cào cấu lúc lên cơn. Chuyện này ha, lấy chồng mà hổng vui nhỏ ha, chị giấu biệt ông chồng tiến sĩ, vợ tự dưng phải là một bờ vai. chồng coi vậy mà cũng còn “sĩ” với nhau lắm. Khi bị con khùng cào Công việc ngủ canh chừng con cấu những vết xước khá nặng ở khùng hai mươi tuổi từ sáu giờ cổ, bất kể mùa gì, chị đều lấy khăn chiều đến mười hai giờ đêm của quấn kín. chị quả thật là khúc thứ ba bi tráng. Nhiều khi ngủ gục trước toilet vì Một tối nằm ôm nhau kể chuyện chờ nó đi tiểu. Không biết nó có đời, ông chồng nói với chị: mắc tiểu thật hay không mà cứ thích vô toilet. Vô toilet, nó làm - Phương Hà nó muốn sang đây đủ thứ trò ở trỏng, khi nào chán du lịch, sẵn ở với vợ chồng mình 6

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI sáu tháng cho vui.

cho ba người, chị xin làm lại job thứ ba. Nghĩa là lại tiếp tục đảm đương hai job giặt và một job khùng. Đúng nghĩa một kế mẫu từ tâm, chị ra đi từ bốn giờ sáng mỗi ngày và trở về nhà lúc quá mười hai giờ đêm. Có khi suốt cả tuần liền, chị và chồng không có dịp để nói chuyện hỏi han nhau. Chị về nửa đêm, ông đã ngủ. Chị đi khi trời chưa sáng, ông chưa thức giấc. Có gì viết giấy để lại trên bàn. Đại loại darling, em đã ướp thịt để trong ngăn đá, cha con cần ăn thì rã đông mà chiên lên nhé. Darling, nhớ mặc áo ấm và uống thuốc ho nhé, hôm nay đài báo âm mười độ. Darling, con Lovely bỏ ăn mấy bữa nay, chiều nhớ đưa nó đi thú y nhé. Darling và darling.

Chị nghe lao xao trong lòng, hai job bèo của chị làm sao mà trang trải nổi cuộc sống ba người trong sáu tháng. - Nói con để từ từ anh nha, em phải kiếm thêm mớ “xèng” mới mạnh dạn đón con qua được.

http://vannghequandoi.com.vn

- Không sao đâu, nhu cầu con bé cũng đơn giản thôi mà. Anh muốn khi con sang, em giới thiệu cho nó một vài người bạn làm nail mà trước kia em quen, chủ tiệm càng tốt, con bé này thích học hỏi lắm. *

Phương Hà ở Mĩ đúng sáu tháng rồi bay về Việt Nam. Cô hứa hẹn với mọi người, sẽ quay lại Mĩ trong tương lai gần.

uối cùng, Phương Hà cũng bay sang với vợ chồng chị bằng con đường du lịch. Thông qua những người bạn được giới thiệu từ chị, Phương Hà có cơ hội giao du và tìm hiểu về công việc làm nail ở Mĩ. Biết được điều này, chị rất vui. Chị hi vọng cô con gái của chồng sẽ trở nên lành nghề hơn khi trở về Việt Nam mở mang tiệm nail của mình.

Một tối đi làm về muộn như mọi ngày, chị đọc tờ giấy của chồng. Darling, gọi anh dậy nhé, có chuyện quan trọng cần bàn. Li hôn. Bởi hai người sống với nhau hơn ba năm trời mà lúc nào cũng có vẻ như là không phải hai người. Bởi ông đã đếm được bao nhiêu lần đang ngủ với ông, chị bỗng trốn ra ban công ngồi một mình. Bởi ông không Để đủ trang trải trong sáu tháng chịu được cái kiểu thỉnh thoảng chị 7

TẬP I | Chị đi lấy chồng

Truyện ngắn dự thi lại quấn khăn quanh cổ suốt ngày, sofa, một bộ bàn ăn, một cái tủ kể cả lúc hai người ân ái với nhau. lạnh, một tivi màn hình phẳng và Nói chung, ông thấy hai người cái lò nướng con gà quay ba trăm không nên sống với nhau nữa khi sáu mươi độ. Sẽ còn câu chuyện chưa thật sự hiểu nhau. Sống một về con khùng cào cấu chị rướm mình sẽ dễ chịu hơn. Đang định máu mà không tiện nói ra, để phải trả lại job thứ ba cho thư thả như choàng khăn tối ngày sáng đêm khi những ngày Phương Hà chưa qua, có sự cố, để trở thành một điều bí nhưng chị stop lại. Ừ, ông già thích ẩn chưa tiện giải thích khiến ông thế, có khi lại tốt. Chị luôn trong chồng nằng nặc đòi li hôn. Còn gì cảm giác thèm ngủ đâu đó mà nửa nữa? À còn, chiếc Mẹc cùi. Nhưng đêm không phải bò ra ban công không, chiếc Mẹc cùi nhặt ở nghĩa thở dài một mình, khóc một mình. địa sửa sang lại chút đỉnh để đi làm OK, cuộc li hôn đơn giản nhất trên thì không có gì đáng kể. đời. Tất cả mọi thứ đều là của chị, kể cả chồng. Đầu đuôi do chị hăm Mà thôi, không tính toán nữa, hở bốc ông từ Việt Nam qua. Ừ thì chị đang bị xâm chiếm bởi một li hôn, chị sẽ trả tự do cho ông tiến cảm giác rất là... yomost. Chị bỗng sĩ. Giờ ông đã là công dân Mĩ, chị phát hiện ra cái điều sai sai, tại sao đã gắn lông gắn cánh cho ông trên chị hay nghĩ đến tiền khi nằm cạnh xứ sở cờ hoa này, thì còn có gì để ông tiến sĩ. Là chị đang lắc lư khi áy náy. buộc phải sống một cuộc đời không phải của mình. Một cuộc đời mà Tối nằm gác tay lên trán cạnh trong đó, ông ta mãi mãi là người ông tiến sĩ như nằm cạnh một xa lạ khi nằm bên chị. Lấy chồng người bạn, điều chị suy nghĩ nhiều chỉ là một “học thuyết” quá tay của nhất vẫn là, số tiền để dành dưỡng quý bà lỡ thì, luôn luôn sợ ngày mai già của chị suốt hai mươi năm làm sẽ muộn. Nhưng chị không thuộc quần quật nơi xứ người đã tan type người này, chị sẵn sàng đánh thành mây khói rất nhanh. Ra tòa đổi những lời ong tiếng ve để được xong, trở về, trả lại căn hộ thuê sống cuộc đời thật của chính mình. bảy trăm đô một tháng, chị còn lại Suốt ba năm qua, chính vì sắm vai gì? Con Lovely một ngàn đô, à mà người-cố-gắng-hạnh-phúc nên chị không, ông chồng đã khẩn khoản đã khốn đốn với đôi hia bảy dặm xin được nuôi nó để làm bạn. Chị không thuộc size của mình. Nghĩ sẽ còn lại cái giường đôi, một ghế ra được điều ủ ê thầm kín này, chị 8

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI muốn nhảy cẫng trên giường mà Mĩ một mớ cho chả thanh toán tiền hét, ơrêka, ơrêka… căn nhà mới mua, căn nhà mà nghe đâu được nó xem giò xem cẳng cẩn thận để làm tiệm nail, căn nhà nó * để ý được từ dạo qua thăm kế mẫu từ tâm của nó đó, nhớ hông. Chị ** nghe hai tai mình lùng bùng như rước tòa, ông tiến sĩ nói ngồi trên máy bay bị giảm độ cao lời cuối cùng với chị rất đột ngột, nhưng cũng cố gắng từ hay: tâm nói với em mình: “Thôi kệ em à, coi như mình xui đi”. - Anh thành thật xin lỗi em về cuộc hôn nhân Mà xui thiệt khi chị không còn chóng vánh của chúng mình. Khi liên lạc được với tri kỉ Jack nữa. chính thức cầu hôn, anh không nghĩ em là một nữ Việt kiều có thể Jack đã dọn nhà đi khi hay tin chị bảo lãnh anh sang Mĩ, mà chỉ nghĩ lấy chồng. Giờ đi làm, chị cũng em như một hiền nội đích thực, thường trở lại cung đường highway tiếc là chúng ta chưa bao giờ hợp như ngày xưa, cũng ngắc ngứ mấy nhau. Thôi thì, ta hãy nên trả lại tất lần khi rẽ sang đường tránh, nhưng cả những gì không thuộc về nhau, không thấy anh hùng xa lộ Jack để cả hai đều được tự do. Mà theo đâu. anh, tự do là một giá trị trên đời Trong bộn bề cái xui cũng có cái này không gì sánh được. hên, nhà kho cũ chị thuê trước kia vẫn Tòa hỏi chị nói gì không, chị lắc còn, chưa có ai thuê lại. Tin mừng là đầu, chị đang bị phân tâm bởi câu nó đã được đấu nối với nguồn điện chuyện nhỏ em từ Việt Nam mới chính của nhà bà chủ Mĩ. Nghĩ tình điện sang. Thấy hông, em nói mà, xưa nghĩa cũ, bà chủ vẫn lấy giá hai li hôn hả, biết gì chưa, chả làm thủ trăm đô một tháng. Lo gì, cố gắng ăn tục bảo lãnh cho con gái xong rồi. gà ba đô ba ngày như trước thì trong Con gái chả bên đây vừa kêu bán vòng hai mươi năm, chị sẽ lại dư hơn cái nhà mặt phố xong, nghe đâu hai tỉ bạc Việt Nam để hồi hương dưỡng chục tỉ bạc, nghĩa là hơn triệu đô đó già. Khi đó chị chỉ tròm trèm tám biết hông, nó đang lo chuyển qua mươi chớ mấy

http://vannghequandoi.com.vn

T.T 9

Truyện ngắn dự thi

CHIẾC HỘP THƯ KHÓA SỐ Truyện ngắn dự thi. TRẦN XUÂN HÀ

TẬP II | Chiếc hộp thư khóa số

Ứ

ng dụng chỉ đường Trava trên màn hình chiếc Iphone đưa họ đến địa chỉ cần tìm. Cả thành phố xa lạ nằm trong lòng bàn tay cô. Vượt qua chiếc cầu sắt với những thanh giằng đan chéo là đến một lối rẽ khá bất ngờ. Một chút ngỡ ngàng. Ngôi nhà hai tầng tường xám bao quanh là hàng giậu sắt sơn xanh bong tróc; những ô cửa sổ không rèm u ám; và một khoảng sân vườn cỏ mọc trùm lên. Một khung cảnh quên lãng trên phố vắng ngoại ô. Cảnh trí gợi niệm ấy chắc đủ độ thú vị để những du khách hiếu kì có cơ hội check-in. Bên cánh cổng khóa, một tấm bảng gỗ nhỏ dán hình chiếc vĩ cầm, dây kéo và những nốt nhạc ngả nghiêng. Bức họa sáng láng chứng tỏ người chủ nhân nghệ sĩ vẫn quanh đây, sẵn sàng cho những cuộc viếng thăm đường đột.

Minh họa: CHIẾT TÔ Thượng đế cũng tò mò muốn ở lại xem hai vị khách kia lạc bước về đâu. Thực ra ngày ở đây dài như ý nguyện con người muốn thức khuya nhất có thể. Biết bao nhiêu việc gói lại trong cái vòng quay đồng hồ không quá hai mươi bốn giờ mà khổ nhất là lúc màn tối phủ xuống khi còn quá nhiều điều dang dở. Sự bức thiết của đời sống hiện đại đã khiến thời tiết cũng vận hành linh hoạt theo.

Cả ngày hôm ấy họ đã đi miên man khắp thành phố bằng mọi phương tiện kết hợp giữa tạo hóa và công nghệ. Những dinh thự, cung điện và tượng đài nguy nga, chưa kể viện bảo tàng mĩ thuật danh tiếng mà họ chỉ kịp chiêm ngưỡng vào thời điểm ăn trưa. Rồi tiếp theo là cuộc ghé thăm công xưởng cối xay gió cách đó nửa giờ đi trên kênh đào. Và khi bất kì cặp đôi nào cũng nghĩ đến những phút riêng tư nhất thì cô nêu ý tưởng về Đêm hè Bắc Âu về muộn. Đã một điểm dừng trên đường về. Lí ngoài hai mươi giờ mà sao mặt do thật đơn giản: cô muốn dành trời còn đổ bóng để cánh rừng bên cho anh một điều bất ngờ trong kì sông hoài công chờ. Vị sứ giả của 10

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

nghỉ trăng mật muộn màng này.

chuyển dịch trên phím đàn.

Họ kết hôn ba tháng trước với một đám cưới chỉ có bạn bè thân và một rừng hoa đủ loại. Khi ấy là tiết xuân rất phù hợp với một chuyến đi nghỉ ở cái thị trấn vùng cao mùa tuyết phủ. Cô thích tuyết lạnh nhưng thay vì cách thưởng ngoạn sau cưới của bao đôi thanh tân, cô đặt một cặp vé bay về cái góc thế giới xa biệt nổi tiếng về nhạc cụ này. Chồng cô hóm hỉnh bảo còn thiếu một chồng tiền lẻ để mua tiếng đàn góc phố. Cô bảo đã là hầu đồng thì đừng tiếc công sắm lễ và anh đã thực hiện tốt nghĩa vụ thù lao cao cả ấy.

Lần này cũng không ngoại lệ. Cách cây cầu không xa là một bến đỗ tàu điện nơi họ xuống và rẽ vào khu phố biệt lập này. Một nghệ sĩ đường phố, một lão niên, ngồi dưới gốc cây phong xòe tán kín một khoảng trời, trên tay đung đưa cây vĩ cầm. Một bản nhạc thật quen và không khó để cô nhận ra một trong số các bản Trieste yêu thích. Với cô nhạc cổ điển luôn là bộ trang phục lễ hội vừa vặn và đẹp đẽ nhất. Chỉ một chùm hợp âm kéo lên là đủ dập dìu con tim cô vào nhịp khiêu vũ. Như một phản ứng tự nhiên cô nhún đôi nhịp chân mắt chăm chú nhìn vào những ngón tay gày gò của ông

Ta cũng nên quan tâm nơi chốn về đêm của hai người bạn. Một căn hộ tiện nghi cô đặt qua hệ thống đặt phòng công nghệ có tên Airbnb mà từ ban công họ có thể ngắm dòng sông thơ mộng. Nơi đó cách chỗ họ đứng mấy bến tàu, nếu không quá muộn họ có thể dạo bộ. Cái cách du ngoạn đi xa về gần thật thú vị như anh lính về phép khỏa nước sông quê giữa trời nắng hạ có cô thôn nữ bên bến đợi. Với cô cuộc sống đơn giản gói gọn trong ba từ:

TẬP II | Chiếc hộp thư khóa số

Truyện ngắn dự thi sẵn sàng cho bản nhạc thứ hai. công việc, bạn đời và âm nhạc. - Bác ơi - Cô dịch lại gần, trên tay - Khúc nhạc dạo thật tuyệt vời, anh nhỉ? - Cô nói và anh mỉm cười. cầm một tấm ảnh. Hình một người đàn ông trên tay cũng có một chiếc Cô thả hồn trong tiếng đàn réo vĩ cầm - Cháu cần tìm người này. rắt dụ dẫn cô vào thế giới âm thanh Cô đưa một ngón tay lên môi, đầy trắc ẩn mà đơn cử bản sonata Ánh trăng của Beethoven là biểu mắt nhìn ông chăm chú. hiện điển hình của một thiên tài mang tâm trạng dị kì. Nghe tiếng Ông lão đặt cây đàn, một tiếng nhạc từ những ngón tay ôm dư dả cộp của hộp đàn chạm vào thành cần đàn kia cô biết ông là một nhạc ghế. Ông cầm tấm ảnh, nheo mắt công kì cựu. Âm nhạc cởi nới toan nhìn một lúc rồi quay sang phía tính, kết nối tâm tình, khỏa lấp nỗi cô. Dường như ông nghe không đau dù không biểu đạt bằng lời. Cô rõ, nhưng biểu hiện của cô đủ để thích khoảng lặng trong mỗi con ông biết điều cô muốn. Ông lật người cô gặp ở thành phố này. Mọi mặt sau tấm ảnh. Một hàng chữ đã cởi mở ẩn vào bên trong. Âm nhạc mờ nhưng còn đủ nét viết: From là mặc nhiên như mây trôi nước the land of tulips with love. Từ đất chảy. Cô biết anh sẽ chiều cô như nước của hoa tulip và tình yêu. điều bất ngờ thầm lặng cô tặng lại. Phía dưới ghi tên người đề tặng. Tiếng đàn đã vào điệp khúc khi ngón tay ông lão láy những nốt nhạc cuối cùng. Người nghệ sĩ già vừa trình diễn xuất sắc kiệt tác. Cô vỗ nhẹ hai bàn tay và sự khích lệ đúng lúc khiến ông mỉm cười cùng lúc anh cúi xuống làm cái động tác giản đơn là lật chiếc mũ của ông lên và đặt vào đó một tờ năm Euro. Ông lão bật nhẹ ngón tay trên dây đàn. Một chùm âm vang cho thấy ông đã

Im lặng, ông trả lại cô tấm ảnh và chậm rãi nhấc chiếc đàn lên. Đó là tấm ảnh người đàn ông chưa một lần cô gặp mà người mẹ trao lại cho cô trước lúc bà mất. Con hãy tìm người đàn ông này, bà

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI nói, ông ấy là bố của con. Bố của con! Ba từ ngắn gọn mà mờ xa đến nhòa lệ.

http://vannghequandoi.com.vn

Từ nhỏ cô sống cùng mẹ trong khu tập thể của đoàn văn công. Quanh cô, đứa trẻ nào cũng có bố cả mà các ông không là cán bộ cơ quan thì cũng giáo viên trường nhạc hay diễn viên gạo cội. Ít nhất cũng như cái Tâm bạn cô có bố lái xe cho đoàn, tối nào không có buổi diễn cũng sai nó đi mua rượu. Có bố để mà mách gọi mà đi mua rượu thì thích quá còn gì, thậm chí để cho bọn bạn réo tên lúc ghét guổng cũng chẳng sao. Còn cô không bố để chúng né tránh như con bệnh. Cứ ngồi hết tào lao mấy đứa lại lôi cô vào như cái rốn chuyện nhảm nhí của giới thượng lưu tự phong kia.

xoăn, còn hàng mi thì rõ cong. Kể như vậy thì có làm sao, bây giờ người ta mất khối tiền cũng chẳng được. Cảm giác bị gọi là lạc nòi đưa cay lên mắt thật nhưng cũng chẳng khác quả bóng bay để lâu ngày. Khổ nỗi khi đến trường mấy anh lớp trên cứ ra ngó mặt còn bọn con gái trong lớp thì rình rang đưa chuyện. Cô về hỏi thì mẹ lặng im, hỏi thêm thì bà thổn thức. Dường như điều không nói ra là một sự thừa nhận và cô bé lớn lên cùng nỗi mặc cảm của đứa con hoang.

Hình phạt nặng không chỉ chối bỏ tài năng mà còn đẩy người mẹ trẻ khỏi mọi cơ may hạnh phúc. Mẹ cô thờ ơ với cả những người đàn ông giàu có tìm đến. Những chiếc xe con đỗ đầu dãy nhà còn mẹ ngồi lại khi ai đó rời đi. Một đêm lạnh cô bé chợt tỉnh giấc, nghe phòng ngoài có Cô cũng không vừa mà bảo tiếng người. Tiếng đàn ông rất ấm không có bố còn hơn ai rước người và cô cứ nằm vậy mà lắng nghe. Cho dưng về làm dượng. Một đứa nghe anh đeo vào tay em chiếc nhẫn mặt vậy sừng sừng gọi cô là con đầm lai đá này, giọng của người đàn ông. làm cả bọn cười đắc ý. Chúng ghé Em xin lỗi, tiếng mẹ rất nhỏ, nơi ấy tai nhau rằng thời sang bên ấy tu đã có một chiếc nhẫn rồi. nghiệp, mẹ cô mắc bẫy bợm già bị Sự thật là mẹ vẫn đợi chờ ai đó ư? kỉ luật phải về nước. Thời ấy, những diễn viên làm mẹ đơn thân đáng Chấp nhận một đời cô quạnh, xuống làm thủ thư hay trông kho trang phục lắm. Đứng trước gương bà dành cho đứa con tất cả tình tự soi hồi lâu cô thấy sống mũi của yêu trong nỗi sợ những cái miệng mình cũng cao cao, tóc mái xoăn ác độc có thể dìm chết tuổi thơ của 13

TẬP II | Chiếc hộp thư khóa số

Truyện ngắn dự thi nó. Người nghệ sĩ một thời và tấm lưỡng lự giây lát rồi nhắc đến một lá chắn thiên thần bằng âm nhạc. từ mà cô nhớ mãi: tiền. Ôi lại tiền, Những chiều vắng vẻ, bà hát lên thứ bợ đỡ người giàu, trốn tránh kẻ những bản sonata, serenade ngày khốn khó mà mẹ con cô lại đứng nào bằng ca từ do mình tự soạn. hàng sau. Khi ấy cô vẫn đến trường Những lời âu yếm trong cảnh bình mà chỉ muốn cánh cổng kia sớm minh, đêm trắng và chiều tà. Lời tự khép lại để lăn mình vào đời vì cái thứ ông bác sĩ nói mà như đòi nợ. tình nghe buồn lặng đến kiêu kì. Không may cũng có điều hay. Một Cô bé đâu có chịu ngồi yên trong ngày người ta vào trường tuyển lòng mẹ. Lời ca của mẹ đưa cô vào người đi làm sự kiện và cô đứng khoảng trời thánh thiện mà tiếng đầu danh sách. Cô đi làm và những hát trở nên quá mảnh mai, nhẹ phút giờ bên mẹ ngắn lại để cuộc thoáng. Cô cũng hát, nhưng bằng vui sống dài thêm. Cũng tại một sự bàn tay, ánh mắt của một nghệ sĩ kiện, định mệnh đã đưa người đàn múa minh họa tí hon. Mềm mại ông thành đạt đến với cô. và gợi hình, một năng khiếu nghệ Dư hương hoài niệm trong vị thuật thừa hưởng từ nguồn cội xa xăm được vận dụng để phân tán ngọt ngào trăng mật không thể nỗi ưu phiền của người bạn diễn diễn đạt thành lời. Tình yêu, nỗi và người thầy của chính cô. Ngẫu nhớ và sự hàm ơn. Cô biết ơn anh hứng và tinh tế trong từng động tác về những tháng ngày cuối cùng biểu đạt trên sân khấu nhỏ đã nối của mẹ. Cái đêm giông gió khi bà lại những tháng ngày hạnh phúc muốn cô lại gần. Giọng bà run rẩy trong lời ca về người cha của con của cặp Mẹ - Con. mình qua bản Chanson de Solveig. Ngày vui ngắn chẳng tày gang: ... Ta đã yêu như lời thề nguyện; mẹ cô ngã bệnh. Thoạt nghe ai cũng có thể nghĩ ông trời thử Emđãchờtrongmộngướctrămnăm; thách. Những người đàn ông đến Sao không đến khi tình chưa cũ; thưa dần, bà khóa mình trong căn phòng dột tứ tung. Những lúc ấy cô Để gắn lên chiếc nhẫn ước ngày xanh... bé chỉ biết trông trời mà cầu khấn. Một ngày ông bác sĩ thăm bệnh gọi - Con nhớ ngày và tháng sinh riêng cô ra. Mẹ cô khó qua khỏi nếu không chạy chữa kịp thời, ông của mình. Khi gặp bố sẽ trao lại 14

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chiếc nhẫn... - Bà ho ngắt quãng - người nghệ sĩ già và cô gái xa lạ. Khi ấy thế nào bố cũng sẽ dạo con nghe bản nhạc này đấy... ... Sao không đến khi tình chưa cũ; Chưa bao ngờ cô nghe lại bản nhạc ấy.

http://vannghequandoi.com.vn

Khi ông lão kéo cây vĩ cầm cô đã nhận ra bản nhạc. Cảm xúc từ giai điệu xa xưa tìm về như bao lần cô đứng trước mẹ. Trong cô thánh thót tiếng mưa rơi, róc rách tiếng suối và vang vọng dòng thác ào ạt... Bao quanh cô là dòng nước vô tận. Nước tạo nên chu trình tuần hoàn của thiên nhiên, là dòng chảy tình yêu muôn thuở, là đám mây bay về nguồn cội. Cô đang hát, vẫn bằng ánh mắt, đôi bàn tay và bằng cả chuyển động của đôi chân trần trên hè đường lá cuốn. ... Ta đã yêu như lời thề nguyện;

Để gắn lên chiếc nhẫn ước ngày xanh... Vài người khách dừng lại rồi những người khách khác. Khoảng trống vỉa hè bỗng chật lại tạo nên một nhà hát nhỏ ngoài trời. Những chuyến tàu đến và đi sẽ mang theo câu chuyện kể bằng vũ điệu trên nền nhạc vĩ cầm của ông lão gày gò và một nữ du khách. Cũng như anh, những thính giả của buổi hòa nhạc chiều muộn cúi mình trước hình thức nghệ thuật đường phố ở xứ sở hoa tulip. Chiếc nhẫn ước ngày xanh... Điệp khúc ngân dài. Nhỏ dần. Và tắt lặng.

Em đã chờ trong mộng ước trăm năm...

Bến đỗ cũng vắng lặng. Những ngón tay ông lão vẫn đặt nguyên Ông lão nhìn cô, vẻ xao động trên phím đàn và cô vẫn đứng đó, hiện trong đôi mắt và trên khuôn hai hàng mi đọng những hạt sương mặt thấp thoáng ánh vàng chiều li ti. Anh lặng lẽ rút khăn. hôm. Tiếng đàn bay cao, vòm lá xào xạc hòa theo bản hợp tấu của Tấm biển điện tử hiện thông báo chuyến tàu cuối cùng sẽ đến trong một phút nữa. Một phút cũng đủ cho một cuộc chia tay đặc biệt, như cách họ làm quen. Ông lão nhìn cô rồi đưa mắt 15

Truyện ngắn dự thi lên gốc phong nơi có một chiếc hộp xinh xắn lấp lánh ánh bạc ấy khắc thư màu vàng. Một chiếc hộp khóa một chữ cái lồng hoa thật đẹp. Chữ số. Ông xoay lại cần đàn, trên đó S, chữ cái bắt đầu tên của mẹ cô. là một hàng bốn chữ số, rất nhỏ. Không cần nhìn cô có thể đọc cả Một mẩu giấy nhỏ gấp tư đặt cạnh. bốn con số đó lên. Con tim mách Những hàng chữ tiếng Anh hiện ra. bảo cô điều đó. Cô mím chặt môi...

TẬP II | Chiếc hộp thư khóa số

ơn mưa trong đêm đã cuốn theo những chiếc lá rụng trên hè đường. Những dải mây hồng và những vệt khói hàng không đan chéo bầu trời. Một chuyến tàu điện vừa vào bến cùng những hành khách đầu tiên trong ngày. Cô cũng là một trong số những vị khách ấy. Cô xuống bến nhưng không đi thêm nữa mà dừng lại nơi gốc cây đại thụ. Trên thân gỗ bong tróc vẫn chiếc hộp thư khóa số. Một tiếng cạch gọn ghẽ và nắp hộp mở ra.

Cháu ơi, đây là chiếc nhẫn mà con trai của ông để lại trước khi qua đời trong một tai nạn thảm khốc. Trước khi chết nó chỉ mong được nhìn thấy đứa con chưa bao giờ thấy mặt. Nó bảo một người phụ nữ có thể sống không có chồng, nhưng không thể một đứa trẻ, dù ở phương nào, sống không có bố. Ông đã chờ bên chiếc hộp từ ngày ấy và hôm nay ông xong việc rồi. Tấm ảnh, lời hát “Nàng Solveig”, mã số và cả khuôn mặt của cháu nữa đã cho ông thấy tất cả. Chào cháu yêu.

Anh đứng sau cô và chứng kiến tất cả.

- Em sẽ đợi đến khi ông quay trở lại - Cô nói nhỏ, ánh mắt hướng về Một bàn tay nhẹ nhàng đặt lên khúc quành của dòng sông nơi có vai cô. Cô thẫn thờ quay lại như một con tàu đang chạy tới. Những đợt trong cảnh phim quay chậm, trên sóng xô dềnh lên đám cỏ dại ven bờ. tay là một chiếc hộp nhỏ bọc nhung mềm mại. Anh đón lấy chiếc hộp Họ đứng vậy khá lâu. Từ hai và chậm rãi mở ra. Một chiếc nhẫn kim loại. Trên bề mặt của đồ vật phía những đoàn tàu điện đều đặn 16

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI kế tiếp nhau vào bến, tiếng người không chờ mình đâu. và tiếng cánh cửa đóng mở. Bến đỗ nhộn nhịp trở lại. Cô muốn nói một điều nhưng không thể, nên cứ đứng vậy. Trên Vẫn nguyên khoảng trống trên hè sông, một con tàu khác vừa chạy qua, những đợt sóng nhỏ dần, nhỏ dần... đường dưới bóng cây phong cổ thụ. Tháng 7/2019

- Em nghĩ ông sẽ quay trở lại ư? - Anh nói - Về em nhé. Chuyến bay

T.X.H

http://vannghequandoi.com.vn

Truyện ngắn dự thi

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

ĐOẠN TRƯỜNG THẢO KIÊU HÃNH

Truyện ngắn dự thi: VÕ THỊ XUÂN HÀ

oạn trường thảo long lanh sương mai

ngàn giọt li ti nước trời.

Đoạn trường thảo u sầu trong gió

Những giọt vô hình vô ảnh ấy phả hơi lạnh thấm vào tận tâm can.

Lúc ấy trời còn chưa sáng. Mùi cỏ mật từ trong thung dâng lên triền dốc một mùi thơm quá đỗi ngọt ngào. Mà hình như không chỉ là cỏ mật. Suốt dọc con dốc lên bản, hai bên rừng cây non đang lên. Dấu vết của những cuộc rượt đuổi truy hoan, những vật lộn tranh giành đêm qua vẫn còn đọng trên từng búi cây ngọn cỏ, dù sương đang phả xuống phủ kín che đậy. Mùi thú hôi nồng và ngầy ngậy, thứ mùi giao bôi của những li rượu rót xuống từ dải thiên hà, đãi đằng những giống loài chìm khuất trong màn đêm, tạo nên những giống loài nối tiếp giống loài…

Bản Sa chìm trong màn sương kì ảo, cứ chìm chìm nổi nổi bập bềnh giống như bản đang trôi trong biển nước trời.

Sương nhàn nhạt. Vuốt mặt không thấy nước. Mà cứ nhớp nháp khó chịu như bị dính muôn

Tôi đã đi trong vô định. Không tính trước sẽ đi đâu. Lên xe ra khỏi thành phố. Đi đến những phố thị tỉnh lẻ. Bước chân xuống những vỉa hè lát gạch chở dưới xuôi lên. Leo lên những tòa tháp cổ, những ngôi chùa, đền miếu phủ đầy rêu phong cũ kĩ. Chui vào những bản làng, những cánh rừng cùng người bản xứ. Leo lên những triền đá. Nhìn ngó, hỏi han. Bắt chuyện vô cớ với những người tình cờ gặp trên chặng đường. Và rồi bước chân đưa tôi lên đây. Lão Muôn chủ cái quán ăn án ngữ đầu thị trấn Tả Giang vừa khoắng cái muôi to vật vào chảo 18

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI nào đó. Tôi ngạc nhiên: “Tao nói rồi, lên bản Sa tiết khí “Sao bác biết rõ thế?”. này không thấy được cái mặt trời “Tao ăn cái lá ấy rồi”. đâu. Không có mặt trời, không “Bác đùa?”. nhìn ra cái nhánh lá đoạn trường thảo lúc sớm mai, lúc mà nó đang Bà vợ lão Muôn từ dưới khoang tươi tắn nhất đấy”. rửa bát đĩa thò cái đầu ra góp chuyện: Tôi tò mò: đun nước phở vịt, vừa lầm bầm:

“Không đùa đâu”.

“Tươi tắn nhất thì ít chứa độc hả bác?”. http://vannghequandoi.com.vn

Lão gật gừ cái đầu như đầu con gà gô, với bộ tóc dường như đã lâu Lão Muôn ném cái muôi gỗ vào không thèm gội, như một cái ổ rơm thúng, chùi hai bàn tay to như hai khô. cái bắp chuối vào cái khăn đã ố vàng, cóc cẳn: “Ừ. Không đùa đâu. Ăn rồi đấy. Tao thất tình, lên núi vào sáng sớm “Lúc ấy là lúc lá có màu nõn lúc con gà trống trong chuồng nhà đẹp lắm. Sương đọng trên lá non, tao còn chưa gáy canh ba. Tao đi sương ánh lên dưới những tia sáng lên đấy hăm hở lắm, chỉ để một góc đầu tiên, rồi từ từ lăn xuống như buồn khi nghĩ đến nàng”. nước mắt. Ăn lá ấy vào tim dần dần lịm đi, hệt như được trôi trên thảm “Nàng?”. nhung sa của cõi trời. Nhìn thấy những giấc mơ xa xưa lần lượt hiện Tôi nhìn lão Muôn mà không tin về. Êm ái lắm”. những gì được thốt ra từ cái miệng Lão nói mà hai tay xoa xoa nhau thô kệch nhấp nhô bộ răng vàng y như tả về một giấc mơ tuyệt đẹp xỉn. Gương mặt lão già trong ánh nắng quái cứ vàng ệch ra như kẻ đang

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

Truyện ngắn dự thi yêu tôi”. mộng du trong giấc mơ ban ngày. Bà vợ lão đi thập thễnh từ dưới bếp lên. Cố hình dung một cô gái ngày xưa duyên dáng, để khiến có thể thay thế được ai đó là “nàng”, nhưng tôi chỉ hình dung thấy một gái bản vừa thấp vừa gù, hai cẳng chân đung đưa vụng về như hai bắp chuối, gương mặt không sao đoán được tuổi, và hình như cái miệng thường xuyên phải bận rộn với một vật gì đó, một cái miệng gái bản không biết cười. Bà vợ lão Muôn dõi con mắt nhìn tôi, không ra dò xét, không ra thân thiện.

Lão Muôn bỗng gầm lên: “Con mụ này, sao lại gọi người ta là con bé, hả? Nàng ấy về bẻ gãy răng mụ”. Bà vợ lão Muôn bỗng thét lên the thé: “Về đi. Về đây đi cái nàng tên Đan kia. Nàng về đi cho lão già chết tiệt kia tha hồ trụy lạc lên thân thể gái già này”. Sau này tôi mới hiểu cái đoản khúc đắng đót của bà vợ lão Muôn.

Rồi bà ta bỗng hỏi:

Thì ra, nàng tên Đan kia cứ mượn thân xác bạn gái mình mà “Cô nói lên đây đi tìm những nhập về để tình tứ với người mình câu chuyện bí truyền để viết à?”. yêu. Người bạn gái lưng gù, chân đi bè hai bên, mặt nhô ra trước như Tôi ngạc nhiên quá đỗi. Bà già tảng đá xám mặc sức làm tình với này biết dùng cả những từ của giới người trai đẹp nhất bản, giỏi săn ngôn ngữ học. mồi và lùng trầm hương, lại đêm “Vâng. Nhưng sao bác lại biết?”. đêm thổi những điệu sáo làm đau con tim hết thảy gái bản. Bà ta chỉ tay vào chồng: Từ độ nàng Đan khuất bóng, lão “Ông ấy có nhiều câu chuyện bí Muôn không thèm thổi sáo nữa. truyền đấy. Hồi xưa lão yêu con bé Cây sáo trúc được bà vợ lau cẩn Đan bạn thân của tôi. Lão đâu có thận, cất sâu vào cái hòm gỗ đựng mấy đồ trang sức và bộ váy khi cưới. 20

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

Khi cất cây sáo bà cười nụ cười mãn nguyện nhưng méo mó. Dù sao bà cũng mê những khúc Đan tình của lão. Những đêm trăng sáng khi xưa, nàng Đan thường túm vai bạn gái rủ ra một góc suối ngồi nghe chàng Muôn thổi sáo. Hình như nàng Đan không cho bạn gái ngồi một mình mơ tưởng đến chàng. Nàng Đan ghen nhẹ lắm, như bông gió thổi qua những triền dốc, khiến những cành phong hương bên dốc khẽ rì rào, những cây nam mộc trong rừng sâu vặn mình đẩy gió đi như cuộc rượt đuổi của hai thân thể người trai bản và gái bản, như sự gắn quyện vào nhau dưới đất trời, không thể chia lìa.

thịt được chặt long ra thô thiển. Lát sau lão ngẩng lên: “Trên đời này không từ đẹp nào xứng với nàng”. Bà vợ lầu bầu trong cổ họng: “Không khiến ông khen bạn tôi”. Tôi tìm đến nơi xưa kia có hai người bạn gái cùng yêu một chàng trai dũng mãnh nhất vùng, thổi sáo hay nhất vùng.

Mấy đứa trẻ đang nghịch đất lắc đầu không biết cái tảng đá ngày xưa lão Muôn hay ngồi thổi sáo, và rồi Tôi hỏi một câu thật ngớ ngẩn: nàng Đan đã lết về gục bên tảng đá “Nàng Đan ấy… chắc là rất ấy. Một vài cụ già ngồi thờ thẫn bên bục cửa bằng gỗ, thấy khách lạ dưới đẹp?”. xuôi lên bỗng hấp háy đôi con mắt chào đón khách bằng thứ tiếng dân Lão Muôn đặt tảng thịt trâu rừng tộc như chim hót. Họ chỉ cho tôi lên thớt, chặt quỳnh quỵch, miếng tảng đá ấy, và chỉ lối lên vạt rừng có tên Đoạn Trường Thảo. Khi ấy những tia nắng đột nhiên le lói bên kia núi. Những tia nắng mới lên chưa đủ sức xuyên thủng màn sương mù dày đặc, nhưng đủ cho bước chân tôi bắt đầu cuộc tìm kiếm những cánh lá đoạn trường 21

Truyện ngắn dự thi quắm sáng quắc.

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

thảo.

Tôi tìm những chiếc lá ấy để làm gì?

Anh nhìn lướt qua tôi vẻ dò xét:

Thực ra, tôi chỉ là vì tò mò muốn biết vào cái thời khắc đẹp nhất trong ngày, cái thời khắc chuẩn bị cho bình minh, loài cây đáng thương kia kiêu sa đến mức nào dưới bầu trời.

“Thấy mẹ tôi bảo có cô gái dưới xuôi tìm lên cái vạt rừng kia. Tôi nhân thể đi lên rừng thử khẩu súng săn này, phải chạy vội theo chị. Chị có sao không?”.

ôi hăm hở rảo bước. Đường lên vạt rừng thưa phía xa trầy trượt. Tôi vấp phải một cái rễ cây chìa ra ngang đường nhưng vì được che kín bởi đám lá mục nên người đi rừng lạ lẫm như tôi không thể nhìn ra. Người nhao lên, suýt thì ngã sấp mặt. Thốt nhiên có tiếng nói ngay sau:

Tôi nghe xong câu ấy thì nhoẻn miệng cười: “Anh thấy tôi giống người muốn ăn cái thứ lá đoạn trường thảo hay sao?”. Chàng trai bản Sa khẽ nhíu đôi mày nhìn tôi một cách thận trọng: “Chị tìm lên đấy làm gì? Chị là người bên viện nghiên cứu hay sao? Tôi nom chị không giống nhà khoa học”.

Tôi không nỡ làm cho anh cảm thấy lo lắng. Có lẽ người bản “Chị không nên đi rừng một Sa luôn phải lo lắng vì họ thường mình”. phải chứng kiến những cảnh đoạn trường. Tôi ngoảnh lại. Một chàng trai có vẻ đang rất vội. Trên vai khoác “Tôi nghe câu chuyện về nàng khẩu súng săn. Tay cầm con dao Đan nơi vùng rừng này. Và tôi muốn biết những câu chuyện đau thương, muốn biết về những số 22

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

phận liên quan tới loài cây bất hạnh Chúng khiến cho người già bản Sa chúng tôi luôn mất ngủ. Khiến lũ kia… Để viết truyện”. trẻ con mới sinh đã phải quen với “Nàng Đan… Chị là nhà văn cái mùi rừng thoang thoảng hương sao? Câu chuyện nàng Đan vì quá hăng hắc của loài cây thuốc độc”. đẹp, vì quá nhiều chàng trai muốn “Anh chính người bản Sa à?”. tranh giành, khiến vùng này cách đây mấy chục năm lâm vào cảnh đàn ông con trai đánh chém nhau. “Vâng. Tôi sinh ra ở đây. Tôi đã Sau rồi thầy mo phán nàng ấy là đi học ở trường lâm nghiệp, rồi về con hồ li, không được phép sống lại bản Sa”. chung với người. Nàng Đan tuyệt vọng đã ăn cái thứ lá giết người kia. Chúng tôi cứ thế đi bên cạnh Nghe đâu ăn nhiều lắm. Người ta nhau trên đoạn đường rừng. Tôi ăn vài lá đã chết. Nàng Đan ăn một liếc nhìn chàng trai. Nom anh xanh cây, hai cây, ba cây… Rồi lết về cái xao và buồn buồn, như thể vừa đi tảng đá bên bờ suối dưới kia mới qua một trận ốm. Ngang qua một chịu gục xuống. Người yêu của bà cụm đá nổi ngang lưng dốc, anh ấy quấn lá dầu vào người, đốt thành dừng lại, bảo: cây đuốc chạy đến nhà mo đốt cháy trụi cả điện thờ cả cái nhà sàn đẹp “Chị đi cùng tôi đến kia chứ?”. nhất bản. Sau ông ấy sống lại được là nhờ người bạn gái của nàng Đan Chàng trai chỉ tay về phía gò đất xa xa. cứu. Họ bỏ bản đi lâu rồi. Giờ hình như họ đang bán hàng dưới thị trấn”. Tôi gật đầu. Dường như tôi bị “Vậy thì đâu phải tội lỗi của thuyết phục hoàn toàn vì vẻ chân thật của anh ta. Hay là vì núi rừng đoạn trường thảo”. vào thời khắc ấy trong trẻo đến độ khiến con người ta quên đi những “Lỗi do con người. Ở bản Sa này bất trắc. chứng kiến nhiều cảnh lắm rồi. Chúng tôi đã phát động việc hủy Đến trước một nấm mộ được loài cây có cái tên mĩ miều như chị đắp toàn đá tảng trắng xung quanh, vừa gọi ra đấy. Nhưng loài cây ấy còn mạnh hơn cả cỏ dại. Chúng chàng trai lấy dao phạt hết những mọc rất nhanh sau mỗi trận mưa. búi cỏ mọc lên giữa những hòn 23

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

Truyện ngắn dự thi đá. Rồi anh quỳ thụp bên cạnh mộ, lại là con trai duy nhất của thầy quên sự có mặt của tôi, quên rất lâu. mo Cương. Nó là niềm hi vọng, là người nối nghiệp thầy mo. Nó học Lúc này tôi khá sốt ruột, vì sợ nghiệp mo rất nhanh. Nó thường mặt trời sắp lên rực rỡ. Mà lão đi làm những lễ đơn giản thay bố. Muôn nói thời khắc đẹp nhất của Nhưng nó mắc bệnh si tình và yếu loài đoạn trường thảo là thời khắc đuối. Căn bệnh si tình đã giết chết sắp chớm bình minh. Nhưng nhìn ý chí của một thầy mo. Thằng Phả vẻ sầu muộn của một người trai có ý định cướp vợ rồi đấy. Nhưng trẻ trước nấm mộ đá trắng, trong lão mo không cho tiền để cướp. Lão vạt rừng xanh đến nao lòng kia, tôi bảo lấy con vợ này về thì thằng Phả mất nghiệp mo, thì ai nối nghiệp? không nỡ giục anh đứng dậy. Lão truyền nghiệp cho ai? Dòng Tôi nghe trong gió những lời tộc lão mỗi đời cứ phải có một thầy của chàng trai, như vọng ra từ mo làm phúc cho thiên hạ để trả những triền núi cao lấp ló sau lớp nghiệp. lớp rừng già.

“Mà chị là ai? Sao tôi lại muốn kể với chị câu chuyện của chúng tôi nhỉ? Cô ấy nếu không nằm đây, thì những ngày này chúng tôi sẽ bận rộn với con trẻ. Chị muốn biết câu chuyện đau thương của chúng tôi không? Cô ấy đẹp lắm. Với tôi, cô ấy là người đẹp nhất. Thằng Phả con trai lão thầy mo tên Cương mê Ngạn lắm. Nó rình gặp cô ấy ở những nơi nào cô ấy có thể đi qua. Để được nhìn mặt, hoặc lao đến cầm tay. Ngạn nhất định từ chối tình cảm của Phả, một lòng đợi tôi học xong về lại bản.

Thằng Phả bị ngăn cấm, chiều chiều mang cây sáo ra thổi trên vạt rừng kia. Những khúc nhạc sáo bay lên, chứa chất nỗi đau buồn. Nhưng so ra tiếng sáo của thằng Phả chỉ đi là là trên đất bản Sa, chui qua những cánh cửa nhà sàn chứ không vút lên tận tầng trời cao xanh kia được như tôi. Thằng Phả ngày qua ngày không chịu nổi nỗi đau không có được Ngạn. Một ngày nó lên rừng, nhúm vài cái lá nhét vào miệng. Nó nằm trên đấy mãi hết mặt trời mới có người biết mà đưa nó về.

Lão Cương như hóa điên. Chôn thằng Phả xong, lão quay ra thù Thằng Phả nó cũng người tốt thôi. Nó sinh ra là con nhà mo, 24

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI hận Ngạn.

http://vannghequandoi.com.vn

nom cũng khá công tử. Phải tội có con mắt hơi ướt và đục. Thằng Phả Lão thù hận thì có nhiều cách. được cha truyền võ, lại được truyền nghề thầy mo, nên nó có sức mạnh. Mà sao lão lại chọn cái cách ấy…”. Nhưng phải tội con mắt nó là con Chàng trai bản Sa gục xuống mắt của kẻ say tình, không hợp với dưới những tia nắng đã bắt đầu người làm mo. vàng óng trên cánh lá rừng. Gặp đám nào dễ xử lí, gã cho con Tôi hỏi, giọng lạc đâu đó trong trai tập làm thầy mo dần cho quen những triền đá xếp chất chồng việc. Có những việc thực ra chỉ là huyền ảo, trong lớp lớp sương mù giải pháp tâm lí, vừa cúng cho gia chủ, vừa nắn cho gia chủ việc nào vẫn đang dâng lên. nên làm việc nào không cần thiết. Thằng Phả lại làm giỏi việc tâm lí, “Thù hận lại có nhiều cách thế sao?”. nên nó luôn được cánh trai gái bản tìm tâm sự. * Trong hang đá này ngày trước cha lão đã gây dựng nên một điện thờ đủ uy nghi, đủ tạo dựng một đế hầy mo Cương từ trong chế tự phong, một đế chế chỉ cho hang đá đi ra. Thực ra phép mỗi đời chọn ra một gã con lão không đi mà lướt. trai để truyền nghiệp, cùng với một Hương hoa mận còn đội ngũ âm binh được nuôi dạy rất thơm vương vất trên cơ thể chưa hề rúm ró của lão. Không công phu hà khắc. Chẳng ai dám lai vãng đến gần nơi lão thầy mo biết bao nhiêu tuần trăng đã đi qua, trong hang đá độc chiếm, lão kì dị là cha lão khi ông ta lập điện. Dân trong vùng không ai biết tuổi làm những việc người trần mắt của cha lão. Cũng không ai biết cha thịt không thể hiểu được. lão đã vắng đàn bà bao nhiêu năm Cha con gã thường luyện võ trong cái kiếp đời riêng biệt ấy, trong hang núi này. Hang khá rộng vì mẹ lão đã mất từ khi mới sinh và dài. Vòm hang như mái che của ra lão. Chỉ có thằng con trai ngỗ bầu trời, lấp lánh nhũ đá kim cương ngược là lão biết cha mình không và thạch anh. Thằng Phả con trai gã

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

Truyện ngắn dự thi hãy nuôi dạy thằng Phả bớt đi thói lúc nào có thể thiếu được đàn bà. hung hăng khinh mạn người của Nhưng cha lão luôn thiếu vắng cái dòng họ này. Cứu giúp người một người, một người mà ông ta bất kể giàu nghèo. Ai cũng có nỗi không bao giờ có được. Đó là nàng khổ của họ. May ra giữ lại được phúc. Mày nhớ lời cha dặn đây. Đan. Hằng năm vào ngày x tháng x hãy Khi gần mất, cha lão mới nói lên vạt rừng kia thắp cho bà ấy với những người phải chết vì tình nén thật: nhang. Được vậy may ra tao mới thoát khỏi địa ngục...”. “Tao cả đời muốn con đàn bà nào là sai âm binh khiển về được. Câu cuối cùng cha lão nói trong Riêng bà ấy, tao sai toàn đội trai hơi thở đã mỏng. khỏe ốp mọi ngả, mà không khiển được người về. Tao cả đời hiên “Lão Muôn ấy… Tiếng sáo của ngang, không muốn cưỡng ép bà ấy. Tao lên hương xin mẹ mày. Vậy lão hay quá con ạ. Làm cho cả đội mà nàng Đan quyết chết. Bà ấy lên quân âm binh của cha ngả nghiêng rừng ăn hết cả vạt đoạn trường thảo hết. Hóa ra không đội quân nào, là do tốp âm binh cố níu lại. Ăn ba không sức mạnh nào có thể thắng cái lá đã đủ lịm đi. Đằng này ăn cả được cho dù chỉ là một khúc nhạc vạt cây. Tốp âm binh ấy của tao về mỏng manh…”. sau chết yểu theo bà ấy hết…”. Lão đưa cha đi chôn ở cái mỏm Cha lão dừng lại thở hắt những đá gần vạt rừng Đoạn Trường Thảo. Khi liệm thân xác cha, lão hơi cuối cùng. ngạc nhiên thấy cái vật đàn ông của Lão nom thấy một giọt nước cha vẫn cương cứng, không hề xẹp mắt của cha lăn ra nơi khóe mắt. xuống. Lão phải phủ lên cái ấy một Cả đời lão chưa thấy giọt nước mắt đạo bùa chú, hứa với cha rằng lão nào của người cha kì bí hiên ngang này. “Tao biết mình sẽ phải gặp bà ấy ở nơi không dễ chịu chút nào. Mày 26

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chưa? Giờ thằng Phả bị gánh nghiệp rồi đấy. Nó với con Ngạn Không ai biết những bi kịch của kia, khác gì cha với nàng Đan khi xưa. Cha dẫn lối chỉ đường cho tôi dòng nhà mo. giải quyết vụ này đi”. sẽ làm đúng những lời ông ta dặn.

Thằng Phả mê say con bé Ngạn. Đôi lúc lão giật mình: con bé ấy có nét gì hao hao nàng Đan khi xưa.

http://vannghequandoi.com.vn

Không biết ông già dưới âm dẫn lối chỉ đường ra sao. Hay là chưa thoát kiếp địa ngục? Hay đã quên Lão đã nhắm cho thằng Phả hết đường dương thế mà đi theo đám trên thị trấn. Lão dự tính cho cõi Phật? thằng Phả lên phố ở rể. Lão biết Sự việc thằng Phả ăn cái lá chết làm mo ở bản có thể kiếm được ít đồng bạc, hoặc con gà con lợn, củ người để nằm xuống vĩnh viễn, măng… Nhưng làm mo trên phố như dấu chấm lửng cho nghiệp tổ kiếm ra khá hơn nhiều. Bây giờ ở của một dòng mo. đâu người ta cũng cần mo, nhà nhà * hương nhang cúng lễ chùa chiền đền miếu. Chẳng mấy ai vững tin ở đời sống thật tại cõi dương. Có tiền ** sẽ cho công đức xây cái miếu trên êm ấy Ngạn lần mò vạt rừng ác nghiệt kia. Rồi làm lễ lên nơi thằng Phả xin tổ nghiệp cho thằng Phả truyền nằm. nghiệp cho cả mấy thằng con trai mà nó sẽ có. Truyền cho một thằng Dù không yêu Phả, dễ thất truyền như chơi. Mà một nhưng Ngạn cảm thấy thằng cũng không làm xuể. Thiên vô cùng áy náy. Phả là người trai hạ cần thầy mo quá rồi. bản tốt. Phả có nhiều người bạn

khắp nơi, ngỗ ngược có, nho nhã Đột nhiên thằng Phả đòi cướp có. Cô đều biết hết vì đám bạn Phả vợ. Lão lên mộ cha xin. thường hay ghé qua cài cắm vài câu “Cha sống linh chết linh. Giờ chắc thoát được địa ngục, thoát được bà ấy rồi. Cha gặp mẹ tôi 27

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

Truyện ngắn dự thi ra. Cô lên rừng, Phả nhìn cô từ trên giúp Phả. những tán lá, xuyên qua lớp lớp Nhưng cô vẫn đợi người ấy học không gian mờ đục và trần tục. xong về bản Sa. Thôi thì đi thắp cho người ta nén hương. Người bản ai cũng nói Ngạn có những nét của nàng Đan. Soi ra Ngạn đi lúc nhập nhoạng tối. mấy dòng, cô chỉ có họ rất xa với nàng Đan. Mà nếu soi kĩ thì cả bản Rừng này quen thuộc như lòng bàn này hầu hết đều có dính dáng máu tay. Cô cũng không sợ rắn rết. Cả đời sống bản sống rừng, cô không huyết với nhau. biết rằng thứ hương thơm dịu nhẹ Ngạn đi học ở trường nội trú tỏa ra từ thân thể cô có thể khiến được hai năm thì bố mất nên cho rắn rết cũng phải ngoan hiền. phải về đi nương với mẹ để nuôi Ngạn không biết, đêm đó chính em trai ăn học. Cô không mấy để ý chuyện người xưa. Sống thì cứ là cái đêm định mệnh của cô. sống thôi. Càng sống cô càng thấy nhiều người bảo cô đẹp. Trai bản Lão ngồi bên mộ con trai. và trai trong huyện cứ loanh quanh Không khóc không khấn. Lão ngồi tìm kiếm Ngạn. Nhưng cô luôn đi từ rất lâu rồi, như kẻ mộng du. Hết nương cùng mẹ, nên cũng tránh trưa sang chiều rồi đến khi màn được nhiều kẻ dòm ngó. đêm buông xuống, lão vẫn chưa đứng lên. Chỉ có Phả là cô không tránh được. Nhưng cũng không thể phũ Đêm qua lão đã quyết định làm phàng đuổi đi. Vì Phả cũng rất tử một đạo bùa trả thù. Lão yểm bùa tế với cô. cho con bé kia phải ăn cái lá độc mà chết theo con trai lão. Con bé Nay Phả vì không cưới được sẽ sống dở chết dở, sẽ không ăn cô mà chết tủi, lúc nào Ngạn cũng không ngủ được, cứ ngứa ngáy và thấy đôi mắt của Phả nhìn cô đắm rồi phải lao lên rừng bứt lá kia ăn. đuối. Cô đi xuống suối, đôi mắt Phả nhìn từ dưới suối lên. Cô vào Lão làm xong bùa yểm thì trời bếp, đôi mắt Phả từ trong lửa nhìn vừa sáng. Lần mò lên mộ thằng 28

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI Phả và ngồi cả ngày cho đến khi đêm xuống vẫn ngồi ngây dại như để sám hối với con. Lão nghĩ đến nhiều chuyện từ cổ chí kim của dòng tộc. Đến việc không còn kẻ nối nghiệp. Đến việc có thể lão vẫn còn cơ hội để có được một thằng con trai mới. Lúc đó Ngạn đột ngột từ đâu đến bên mộ Phả.

http://vannghequandoi.com.vn

Lúc đó lão chỉ nhìn thấy một thằng con trai mới được phôi thai từ thân thể người con gái đẹp và thơm như bông hoa rừng đại ngàn. Lão quên hết mọi sự. Phúc phận hay lòng thiện. Tất cả chỉ còn như bong bóng đang bay đi dưới bầu trời đêm gian trá, trêu gan lão. Đất trời đã kết nối cuộc gặp này. Mọi sự được che đậy trong màn đêm đen thẫm. Lão tê dại toàn thân. Tê dại trí não. Lão không thể đừng được trước cái tạo vật đẹp dường kia. Và chuyện gì xảy ra đã xảy ra…

ông. Còn nàng đang là tù nhân của lão. Rừng che đậy những giọt máu trinh nữ rỏ xuống oan nghiệt. Rừng cũng che đậy câu chuyện, rằng có một người con gái đã lết đến một mỏm đá trên cao để nhảy xuống vực sâu. Khi nàng nhảy xuống, có ai đó đã giang tay đỡ khiến cho thân xác nàng nhẹ bỗng và thanh sạch. Nàng nghe trong gió hoang hoải tiếng một người đàn bà: “Con ơi, ta đây. Con hãy đi với ta… Chúng ta tự do trong cõi trời đẹp vô cùng… Mỉm cười đi con…”. *

hi tôi lên được đến vạt rừng kia, vừa kịp lúc Lão đẩy cái vật của mình vào nắng bắt đầu nhả ra thân thể nàng. những tia vàng lấp lánh. Cả vạt rừng đoạn trường thảo xanh mướt mát trải trước Lúc ấy lão cứ hình dung cái vật của cha lão khi xưa. Và giờ đây lão mắt. Những lá cây đong đưa, ánh đang thực hiện thiên chức đàn ông. lên màu xanh như ngọc. Những Lão mạnh mẽ và đầy khí chất đàn hạt sương li ti đọng trên lá, như 29

Truyện ngắn dự thi những hạt kim cương đẹp đến nao mị, lại vô cùng lạnh lùng, tàn nhẫn. lòng. Tôi đã chép bằng tiềm thức lời Trong rừng ai đó đang hát. Thực bài hát ấy như sau: ra tôi không hiểu ai đó đang hát gì.

TẬP III | Đoạn trường thảo kiêu hãnh

Lời bài hát bằng thứ tiếng Tày, Dao Đoạn trường thảo long lanh hay Nùng, tôi cũng không phân sương mai biệt được.

Đoạn trường thảo u sầu trong gió Sau này khi về ngồi viết lại những gì mình đã trải qua, tôi ngồi Hoàng hôn tím thẫm bầu trời im lặng giữa những khoảnh khắc dang dở gõ chữ trên bàn phím. Im lặng và nhớ lại.

Muôn ngàn kiếm sắc muôn ánh sao xa

Dường như những ca từ ai đó Rừng hoang kền kền vỗ cánh hát hôm ấy đang dần kết nối lại câu chuyện này, lần lượt chạy về trong trí não, cất lên thanh âm run rẩy Xám lạnh những bông vàng. Lá mà thanh khiết, nghiệt ngã mà ủy rụng chốn trần ai…(1) Lúc tôi ngoảnh lại, chàng trai bản Sa đã đi khuất trong rừng sâu. Tôi sực nhớ còn chưa kịp hỏi tên anh, chưa kịp hỏi chân nhà sàn của anh ở góc nào. Nhưng thôi, tôi nghĩ nếu có duyên sẽ còn gặp lại

2/4/2019, đêm sương V.T.X.H 30

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

DỐC THẲNG

Truyện ngắn dự thi: TRẦN NGỌC DIỆP phục biên phòng gọi khẽ:

. “Đi chứ?”. “Ừ. Đi!”.

“Vào thôi, vào nông trường mà ngồi”. “Bên đó thế nào?”. Xuyên hỏi lại.

“Bao giờ?”. “Còn xem…”.

http://vannghequandoi.com.vn

Xuyên ngắt nửa chừng câu nói, ngửa cổ hớp một ngụm nước từ chiếc chai gã bên cạnh vừa đưa, súc sùng sục rồi nhổ ra một bãi chất lỏng đục nhầy than và bụi. Lũ ong vò vè xung quanh hai gã đàn ông trong bộ dạng kiệt sức dưới gốc cây trứng cá không cảm thấy mối đe dọa đành bay đi. Từ phía bìa rừng, cắt qua lối nhỏ trải đầy đá sỏi đâm qua những tán cao su sậm sịt có một đám người đang đi tới. Trông họ cũng mệt mỏi và kiệt quệ, chân liêu xiêu cõng theo cưa xăng, rựa rộc bước đi nghiêng ngả trong nắng chiều. Ngang qua chỗ Xuyên, một người mang quân

“Tạm ổn, không biết nó có quay lại trong đêm nay hay không”. Người lính khoát tay. Hựu, gã ngồi với Xuyên đứng dậy, tra rựa vào bao rồi thất thểu bước đi. Xuyên nghe tiếng bước chân lê ràn rạt trên nền sỏi xa dần, cho đến lúc bóng họ khuất hẳn sau lối rẽ về phía nông trường. Anh khẽ thở dài. Phía xa, một cuộn khói trắng lửng lơ bay trên chóp núi rồi tan vào bầu trời xanh biếc không một gợn mây. Khói trắng bên kia có nghĩa là đám cháy chỉ còn rất nhỏ, hoặc đã lụi. Sợ nhất là khi cuộn khói màu đen đùn lên, những trận cháy như thế thường phó mặc cho trời. Suốt mấy hôm nay quần thảo với giặc lửa, giờ Xuyên thấy mình cũng như một cành cây đã cháy khô, người héo hắt, chân tay giòn rụm. Anh lùi mình tựa vào gốc cây trứng cá, mặc kệ sau lưng là mấy chang ong ai đặt vẫn đang vò vè. Xung quanh anh, 31

TẬP IV | Dốc thẳng

Truyện ngắn dự thi rừng cao su nuốt dần nắng nhạt nước mắt người chảy vào trong, vào từng tán lá, rì rào rì rào trong thế mà lại thành thân thuộc. Cuộc gió lay rất nhẹ, như tiếng mưa, như sống nơi đây dường như bóc tách tiếng hát từ đâu vẳng về. Giữa bạt Xuyên ra khỏi thế giới bên ngoài, ngàn những xanh rất xanh của không có internet, không có sóng rừng, hiện lên một con dốc thẳng, điện thoại, không có điện lưới. đâm dọc mỏm đồi trước mặt chạy Buổi sáng nhìn mặt trời chiếu lên ngược lên phía trên, tẽ đôi dãy núi khoảng sân vuông bàn cờ, đếm số bao quanh thung lũng, dựng đứng ô chia thành hai màu tối sáng cho và lừng lững. đến khi bóng râm phủ đến chân bể nước lọc, chợt nhận ra mặt trời đã . lặn, một ngày nữa lại trôi qua. Hôm đầu tiên lên ở Cũng từng có thời kì chốn này nông trường, Xuyên ngạc nhiên không hiểu vì sao nhộn nhịp, đó là hồi cao su được có con dốc thẳng đến thế. giá. Niềm háo hức về một tương Bấy giờ nông trường mới thành lập lai kinh tế xán lạn lẫn vào tiếng được vài năm, những cánh rừng cười đám thanh niên ca hát hằng cao su còn thưa thớt, cây ngang đêm, tiếng chó sủa, lợn kêu trong hông người. Từ sân nhìn lên, con chuồng tăng gia. Và tiếng nước dốc trắng nhợ như một sợi dây tạo chảy ráo riết tưới trên da thịt Thơm hóa để quên thòng từ đỉnh của ngọn trong phòng tắm nằm cuối góc sân núi cao nhất rủ xuống, đầu dây cột nông trường. vào chóp núi, chót thả chơi vơi nhúng vào thăm thẳm rừng xanh, “Đợi Thơm tắm xong mình đi không uốn quanh, không vòng vèo dạo nghe”. Thơm cười chập chờn hay gãy khúc. Mấy dãy nhà xây như ánh đèn theo guồng quay màu vàng gạch cũ của nông trường tuabin nước. Nụ cười bay vào làn nằm úp mặt lại với nhau lọt thỏm gió thổi qua sân, rung rinh trên giữa bốn bề núi dựng. Nhiều khi những tán rừng phủ màu đen Xuyên có cảm giác như mình đang huyền bí rồi mất hút sau cánh cửa đứng trong đáy của một chiếc bát, phòng tắm. núi đồi vần quanh và cây thì cứ cao lên mãi, không làm sao mà thoát ra Giờ thì căn phòng đó đã bám được. Ở xứ cao su này cây và người đầy bụi bặm, vòi nước phủ mạng lặng lẽ, mủ cao su chảy ra ngoài, nhện và những đụn đất mối đùn

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

lên ngày này qua tháng khác thành con dốc. một dãy hình thù kì dị. Người ta bỏ . đi, Thơm cũng đi. Thơm nói: “Cực quá em đi, ở đây chẳng có tương “Ngủ đi”. lai gì”. Xuyên cười nhạt: “Có núi có rừng em sợ chi”. Hựu gắt nhẹ khi thức giấc giữa đêm vẫn thấy “Có gì nữa không?”. Thơm nhìn Xuyên trở mình trằn trọc. thẳng vào mắt Xuyên. Đêm tối quá và trời không có trăng, Thơm “Mai còn chiến tiếp. Đêm nay không thấy gì trong đôi mắt ấy. có gió thể nào lửa cũng bắt lại cho Xuyên lặng lẽ bên Thơm, hai người mà xem”. Hựu lật người sang một ngồi trên nóc cái bể nước xây chìm bên, xoay vai bẻ cổ răng rắc, miệng một nửa vào lòng đất, nghe tiếng ồ không ngừng rền rĩ. ồ chảy của dòng nước đổ về theo chiếc ống từ trên khe núi, thõng “Kể ra cháy thì cũng mệt, nhưng chân xuống khoảng sân lạnh. Xuyên đôi khi tao thấy những đám cháy ngửa mặt lên trời, muôn vàn vì sao thật lạ lùng, cứ như thể chính nó lấp lánh như mọc lên trên cái nền mang tới một không khí khác thổi đen nhức của trời đêm. Anh muốn vào chốn đìu hiu này vậy”. nói một điều gì đó, nhưng biết hứa gì đây, phận người như những rừng “Lạ lùng gì chứ, mệt bã người, cây, khi không cần thì người ta chặt nhỡ lan sang rừng cao su thì toi”. bỏ, có gì chắc chắn để mà hứa hẹn. Xuyên lặng im. Anh lắng nghe gió Xuyên nổi cáu. Mặc dù vậy trong thổi qua vai, có sợi tóc Thơm bay lòng anh vẫn phải chua chát thừa ngang cọ vào mũi, chợt nghe tiếng nhận Hựu nói đúng. Cả cái nông thở dài rất khẽ lẫn trong tiếng côn trường này giờ còn lại năm mống trùng rỉ rả. Xuyên vội ngoảnh mặt đàn ông: Vỵ - giám đốc, Hựu, hai đi, sợi tóc rơi xuống vai. Xa xa giữa tay bảo vệ kiêm tạp vụ lẫn thủ quỹ, bóng tối đặc quánh cắt một lát và Xuyên, kĩ thuật nông trường ngang bầu trời lấp lánh sao, Xuyên kiêm luôn kế toán, chỗ mà Thơm bỗng thấy một vệt sáng thẳng đứng bỏ đi để lại chưa có người thay. rực lên ngay chỗ anh vẫn nghĩ là Cánh công nhân nông trường hầu hết là hộ gia đình sống dưới làng, kể cả mấy tay bảo vệ, còn giám đốc 33

TẬP IV | Dốc thẳng

Truyện ngắn dự thi Vỵ là người thị xã, hắn đi về như mà không chắc được hồi kết thúc. con thoi giữa nông trường và công Mà đám con gái dưới làng cũng ti mẹ. Rốt cục chỉ có Hựu và Xuyên chẳng còn lại bao nhiêu, thanh niên là hai gã trai chưa vợ trụ lại nông học xong đều vào miền Nam kiếm trường, nếu không có đám cháy sống, giờ người trẻ chẳng mấy ai thì giờ Xuyên và Hựu đã nằm cheo thích nai lưng ra với ruộng đồng. ngheo ở hai gian phòng khác nhau, Có quá nhiều lựa chọn và một chỗ mà bây giờ mấy người tăng cuộc sống nơi đô thị phồn hoa hiển cường chữa cháy đang chèn lên nhiên sẽ vẽ ra nhiều viễn cảnh hơn là ở lại gồng mình với đất. Bởi vậy nhau ngáy ngủ. Hựu dồn công sức cho mấy hécta Như những cây cao su bật gốc keo gã trồng. qua mỗi mùa mưa bão, những kẻ Mà nói cho đúng là gã trồng không chịu đựng nổi cuộc sống ngày một khó khăn khi giá cao su trộm, Xuyên biết rõ và tay Vỵ cũng chạm đáy, không đủ kiên nhẫn bám biết, nhưng giữa họ đã có một thỏa trụ lại nơi thiếu thốn và hiu quạnh thuận ngầm nào đấy nên sự việc này đã rời đi như một điều tất yếu. vẫn êm ru. Bởi thời bây giờ đất công Những tán rừng cao su càng lên chuyển bìa đỏ tư nhân đã khó, đất cao thì sự buồn tẻ càng đậm đặc rừng lại càng khó hơn, nên Hựu cứ tựa hồ mủ cao su ngày nắng, bốc lặng lẽ trồng keo ở rìa cao su, giáp lên một mùi thối khẳm mà người ranh với rừng tự nhiên, tuy nhiên ta vẫn phải bám riết lấy nó như một trên thực tế gã vỡ đất rừng hoang là chủ yếu, cơ quan chức năng hỏi lựa chọn cuối cùng. thì cứ bảo đất nông trường. Cũng “Ờ, cháy sang rừng cao su cũng chả ai đi lấy thước đo thử gã đã chả sao”. Hựu thở dài sườn sượt. lấn mất bao nhiêu chục bao nhiêu “Có công ti lo rồi. Cơ mà tao sợ lan trăm mét, chỉ biết rằng cây rừng sang mấy hecta keo của tao, mày ạ. ngã xuống cho những ụ keo mọc Cháy chỗ đó thì chết. Gia tài cưới lên dọc một thoải triền đồi. vợ…”. “Có tiền sẽ lấy được vợ. Giờ chỉ cần tiền thôi”. Hựu nói điều đó, rất Hựu bỏ lửng giữa chừng rồi quay mình vào vách. Gã đã gần ba nhiều lần. “Ông bà tao già bệnh lăm, tuổi đủ nhiều để không còn lại chả lương bổng gì”. Gã thở dài rạo rực trước những trò cưa cẩm nhìn về con dốc xa trong một buổi 34

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chiều hoa mua bắt đầu trổ trên đồi hoang tím rịm, dải keo trồng trên dải sườn phía bên kia con dốc là khu duy nhất tách biệt với rừng cao su mà gã liều mình khai hoang trên đó. Ngọn núi đẫm mình trong nắng chiều nhuộm đỏ, khẽ chạm vào đám mây lững thững ngang qua trước khi bị gió thổi tan như bông gòn vụn vỡ.

http://vannghequandoi.com.vn

Dù sao Hựu cũng còn có điều để chờ mong. Còn Xuyên, anh trông đợi điều gì? Xuyên không biết nữa. Nhiều lúc Xuyên tự hỏi hay là bỏ đi, nhưng đi đâu, làm gì? Xuyên thấy sợ. Một nỗi sợ hãi mơ hồ len lỏi dọc con tim. Bước chân Xuyên đã quen với những lối đi giữa những hàng cây cao su bạt ngàn lá, đến mức nhắm mắt giữa rừng cũng mường tượng ra hướng quay về nông trường, quen với tiếng quạt quay vè vè giữa ngày hè nóng nực như phẩy ruồi, bởi dòng điện từ đập nước ngăn giữa lưng chừng đồi chỉ đủ quay được tuabin đến đó, quen bữa ăn mồ hôi rơi mặn vào bát canh, quen với tiếng nước chảy từ khe núi, ồ ồ mà êm tai, không làm ruột gan cồn cào

như tiếng lũ lên quê anh dạo trước. Xuyên nhớ những đêm mưa tháng tám. Cha nằm thức nghe tiếng mưa rơi trên mái nhà tranh lộp bộp, mẹ trở mình rất khẽ kẻo đánh thức đàn con, ngẩng đầu thổi tắt ngọn đèn dầu leo heo trong gió, thở than: “Mấy sào đậu trái còn chưa kịp hái, sao trời mưa không ngớt…”. Cha nói qua tấm liếp vọng vào nhà: “Chống sao được ý trời”. Giọng trầm buồn bị gió cuốn đi, tan vào khoảng không tối om mà hai anh em Xuyên đang cuộn tròn say giấc, không biết ruột gan mẹ cha cồn cào chờ mưa tạnh. Sau mỗi nhịp lắng đi, mưa lại ào về, đổ rào rào như tiếng muôn ngàn lưỡi hái cạo vào nhau, ráo riết. Có những hôm gần sáng, Xuyên bỗng giật mình khi nghe tiếng chó sủa ong óc lẫn trong tiếng nước đổ về ngoài bãi. Nhà ở gần sông nhưng tuyệt nhiên chưa bao giờ ngập. Từ bờ sông đi qua bãi chăn thả đến nhà Xuyên cách một con dốc lên, lũ thượng du về nhanh nhưng rút nhanh, cũng chỉ tràn bãi độ chừng nửa buổi. Trận lũ lớn nhất lên tới hai phần ba con dốc trước vườn nhà. Và bởi vậy, cho dù mưa to đến bao nhiêu, chưa khi nào trong 35

TẬP IV | Dốc thẳng

Truyện ngắn dự thi những năm tháng tuổi thơ Xuyên đại học lâm nghiệp rồi lên làm cán thấy sợ mùa con nước, chỉ đến bộ kĩ thuật cho nông trường cao su lúc người ta khiêng cha Xuyên về này, anh luôn cố gắng đi trên một từ bãi, xác bầm dập vì bị gỗ rừng địa hình bằng phẳng nhất có thể. trôi sông đè phải. Xuyên bỗng thấy Cho nên khi Hựu rú lên: “Tao đã lạnh từ gót chân tới đỉnh đầu. Mẹ trèo tới đỉnh con dốc cao nhất vùng xổ tóc lao xuống chân dốc, cào cấu này rồi. Con dốc thẳng ấy, lên đó lấy thân cha, thằng Phiên sợ tím sẽ bao quát được cả nông trường, mặt, nép sau gộc mít còng, nước từ cả cánh rừng. Tao thấy cả làng phía tán lá sau trận mưa nhỏ lên người dưới đỏ đèn, thấy xe tải chạy trên nó long tong mà chẳng hề hay biết. con đường tỉnh lộ. Nói chung thú Xuyên bàng hoàng nhớ nụ cười cha lắm. Đi cùng tao!”, Xuyên chỉ cười sao mà buồn thảm. “Chao trời sao trừ không nói. mà mưa dữ, nước chưa chi đã lấp . xấp ngoài bãi. Không khéo lũ về bắt mất con bò”. Cha đội tơi lá cọ Hựu đã ngủ say trở lại. lên đầu, xắn quần, miệng chậc chà Xuyên nằm nghe tiếng tiếc bãi đậu ven sông vừa hái quả, Hựu thở đều đều phả vào bò chưa kịp ăn hết cây mà lụt sắp tai lẫn trong tiếng rên về nhúng bùn hết cả. Xuyên chạy rỉ của đôi trai gái phát ra từ điện theo cha xuống tận cuối con dốc, thoại mà gã đang úp lên gối. Ôi thấy trong mưa con sông ngoài xa chao, cái cuộc sống này nó vắt khô bê bết đục gằn, nước bắt đầu tràn con người đến mức một gã trai như qua bãi, nhuộm màu vàng nhợ lên Hựu nhiều khi phải thỏa mãn cái cỏ trên bãi chăn. Xuyên quàng cho đàn ông trong gã bằng mấy clip đen cha miếng ni lông màu trắng. “Cái tải về máy mấy độ xuống làng. Nếu này đỡ ướt hơn cha”. Nào ai ngờ ở một nơi khác Xuyên sẽ nghĩ khác, tấm áo mưa Xuyên quàng lên cổ nhưng ở đây anh chỉ thấy xót xa. lại là tấm lưới tử thần quăng mắc cha vào đống gỗ rừng ào ạt tuôn về Bỗng nhiên Xuyên nghe thấy theo cơn lũ. tiếng rào rào như cơn mưa ập tới.

Sau này Xuyên không bao giờ đứng trên đỉnh dốc nhìn xuống, kể cả khi mọi thứ trôi qua đã lâu, thằng Phiên lấy vợ và Xuyên tốt nghiệp

Anh lặng người đi, một trận mưa suốt cả tháng trời nắng cháy còn quý hơn vàng. Tiếng rào rào như mưa xây, vẳng từ xa rồi chộn rộn đến gần, bỗng xào xạc và Xuyên

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chợt nhận ra đó là tiếng gió thổi qua rừng lá. Ở đây đã bao lâu nhưng Xuyên vẫn nhầm lẫn nó với mưa, cái xào xạc ấy ban đầu chỉ là sự rung động của lá vỗ vào nhau, lay chuyển như lớp sóng âm rồi dồn từ bốn phía tới người nằm chênh vênh giữa mênh mông rừng thẳm.

trước bỗng nhiên đứt phụt. Buổi sáng khi lò mò lội ra mương kiểm tra, Xuyên phát hiện có con trăn nhỏ mắc kẹt trong tuabin.

http://vannghequandoi.com.vn

“Cái thứ quỷ quái phá hoại này!”. Xuyên chửi thầm rồi nhẹ nhàng túm vào đuôi giật giật. Thấy phần đuôi khá cứng, anh chắc mẩm nó đã chết. Khẽ khàng gỡ con vật xấu Trận gió đi qua và rừng trở nên số kia ra để xem lại máy móc, xong yên tĩnh. Xuyên trở người, lần này xuôi Xuyên quàng con trăn vào cổ, anh nghe thấy một âm thanh ghê trèo lên kè rồi thủng thẳng bước đi. rợn. Đó là tiếng rít não nề trong đêm khuya, mỏng và chua nhưng “Tặng anh cái khăn quàng!”. đầy ai oán. Xuyên cười ha hả khi rẽ mấy bụi dọc mùng trồng gần lối ra bể nước, Tiếng kêu rầu rĩ như than khóc, nói với tay giám đốc Vỵ. như hận thù. “Ôi trời ơi!”. Hắn sửng sốt. “Sao Xuyên nằm im không cựa quậy. thế kia?”. Âm thanh vừa đột ngột vang lên trong bóng tối bỗng nhiên ngừng “Đây là lí do không nên rời khỏi bặt. Anh lờ mờ nhớ ra trong tiềm nơi ẩn nấp để tìm miền đất mới”. thức hình dáng con vật đầy lông lá Xuyên ném con trăn lên nắp bể sõng soài trên mảnh sân bê tông nước rồi đi ra sân, chợt bật cười với ngổn ngang gạch vỡ của một ngày câu sến sẩm của mình. Nhưng thực cách đây không xa. ra, Xuyên nghĩ, ai chắc được nếu rời bỏ nơi này cuộc sống sẽ tốt hơn, Hôm đó Xuyên vừa lên thăm hay lại mắc kẹt trong một thế giới đập về. Đập thủy điện thực ra là khác, cũng vùng vẫy và tẻ nhạt như cái kè ngăn suối, dẫn nước vào thế? Anh đã ở đây qua bao mùa một mương bê tông nhỏ, đặt một cao su rụng lá, đi dưới tàng rừng cái tuabin. Vì dòng chảy chỉ vừa đêm khuya ngước lên thấy mình phải nên điện khá chập chờn. Thế lọt thỏm giữa những thân cây trơ mà cái nguồn sáng quý giá ấy đêm trọi đâm tua tủa lên trời đang rực 37

Truyện ngắn dự thi ánh sao, những lúc như thế, Xuyên mình lùi một bước. thường tự nhủ, ta sẽ đi, đến ngày lá rừng xanh um trở lại, vào mùa cạo Đó là một con khỉ! tới ta sẽ đi. Con khỉ bị trúng dao vào cổ và ngực, máu vẫn đang rỉ ra khỏi lớp lông vàng xám trộn lẫn với những Tay giám đốc là một người mẫn vệt đã khô trước đó, một tay vẫn cán và đặc biệt nhanh nhạy, duy chỉ ôm chặt trước bụng. có điều hắn không thích ứng lắm với khí hậu miền này. “Chết chửa?”. Giám đốc Vỵ đi một vòng quanh con vật, áng thử “Thịt được không?”. Giám đốc cân nặng. Vỵ hỏi. Hựu gật đầu, gã mang vẻ mặt hỉ “Nhỏ quá, tanh, nấu cao thì hả của một tay thợ săn nghiệp dư bỗng nhiên vớ bẫm sau một cuộc được”. săn mồi. “Cỡ này muốn nấu cao bán phải “Vừa bắt được nó ngay trên trộn không ít thứ đâu”. Hắn nháy mắt với Xuyên, vừa lúc đó có tiếng đỉnh con dốc cao nhất kia. Đợt xe máy chạy rù rù từ ngoài cổng cháy rừng liên tiếp khiến chúng rời đi. Mất công theo dấu chúng đã lâu, vào. giờ thì tóm được con này, chắc cỡ “Chào, có quà đây”. Hựu mặt nửa tháng lương”. lấm lem bụi, ném con dao cạo mủ Hựu cười hớn hác, khuôn mặt dính máu xuống đất. Phía sau xe có một vật đầy lông đang oặt mình bị nắng táp cháy sạm đen nhe ra giữa hai thanh kè sắt kẹp hàng, máu bộ rắng trắng ởn. Trên sân, con khỉ nằm nghiêng, hai mắt nhắm lại rỏ xuống sân từng vệt đỏ au. như đứa bé đang say ngủ, thốt nghĩ Nhanh như một con sóc Hựu tới điều đó, Xuyên rùng mình. nhảy về phía ấy, túm hai tay đẩy Anh đi vòng quanh, chợt nhận thật mạnh thứ lông lá đó xuống nền làm Xuyên và giám đốc Vỵ giật ra tay kia của con khỉ kẹt trong một

TẬP IV | Dốc thẳng

Nhưng rốt cục thì anh vẫn ở đây.

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI trái dừa. Xuyên bỗng nhớ tới món đặt bẫy đơn giản nhất của người miền núi, họ lấy vỏ dừa nguyên quả, khoét một lỗ nhỏ vừa bàn tay khỉ rồi đặt thức ăn ưa thích của chúng vào đó. Con khỉ thò tay lấy, khi đã túm được mồi, chúng nắm bàn tay lại và không bao giờ rút ra được nữa. Người hay loài vật cũng thế thôi, khi gặp được món hời thì chẳng đủ tỉnh táo để cưỡng lại cám dỗ, cho dù cám dỗ đó có khi đổi bằng sinh mạng.

thú. Hựu khẽ dùng chân hẩy tay con khỉ chết, lúc này đã hơi cứng lại nhưng tay vẫn khư khư trước bụng. Tức thì từ chỗ lông thẫm máu thò ra một đám lông khác, tròn và nhọn đang ngọ nguậy. Một con khỉ con!

http://vannghequandoi.com.vn

Con khỉ con chưa mở mắt, lòng bàn tay màu đỏ úp những ngón co quắp bé xíu đang quờ quạng tìm vú Hựu tới gần đá vào chiến lợi mẹ. Khốn nạn thay đó lại là một phẩm. Bỗng nhiên có một tiếng tru con khỉ cái, con khỉ cái mới sinh, yếu ớt. Ba người ngần ngại lùi về có lẽ bản năng làm mẹ khiến nó phía sau. phát điên chứ không phải là vì cái bẫy. Con khỉ non rúc rúc đầu vào “Chưa chết hả?”, Xuyên hỏi. cái vú lạnh teo, cố nhay lấy nhay để một giọt sữa, nhưng máu con khỉ Hựu có vẻ hồ nghi, hắn chầm cái đã gần cạn, nói gì đến sữa. Con chậm tiến lại bên xác khỉ, hai mắt khỉ nhỏ tru lên, rên rỉ, hết ngậm vú con vật nhắm nghiền, đầu ngoẹo rồi lại nhả ra mà không biết rằng sang một bên, “nó gào rú dữ quá, mẹ nó đã chết. chồm lên như bị điên, tôi phải lấy dao cạo đâm nó gần chục nhát, Tất cả sự việc diễn ra trước mắt sống sao nổi”. Hựu thúc thêm một ba người trong một buổi chiều phát vào bụng con khỉ, máu ở vệt đâm từ mấy chỗ xung quanh trào ra, mùi hôi tanh lẫn trong mùi khét của bộ lông ngào lên nồng nặc. Ngay lúc đó tiếng tru rất nhỏ lại phát ra ở đám lông chỗ bụng con

TẬP IV | Dốc thẳng

Truyện ngắn dự thi im như nuốt từng hơi thở. Gió dập hoang lạnh. vào vách núi những thanh âm trầm Những tiếng rên nhỏ dần như bổng như hát điệu thê lương. thì thầm, như quặn thắt. Xuyên nhìn đâm qua những tán rừng hướng về con dốc, không hiểu Lặng im. sao trong ráng chiều, con dốc hiện lên một vệt đỏ au như vệt máu, ánh Gió vẫn thổi qua rừng lá. lên giữa hai dải núi đồi xanh thẫm hai bên. Xuyên ngẩng đầu nhìn xoáy vào mặt Hựu, hắn gãi gãi vành tai úp . trong lớp tóc đâm ra tua tủa. “Đi chứ?”. “Thì... một phát bẫy.... được cả mẹ lẫn con...”.

“Khốn nạn!”, Xuyên bỏ đi.

“Ừ. Đi!”. “Bao giờ?”.

Không biết Hựu đã Tay giám đốc nhổ một bãi nước hỏi Xuyên bao nhiêu lần câu ấy. bọt xuống nền: “Coi chừng kiểm Đó là câu hỏi buột lên trong những lâm biết”. Rồi hắn cũng rời khỏi. ngày mưa chạy khắp nông trường cũng không tìm ra được một vạch Ngay sau đó một tiếng oéc vang sóng, hôm Xuyên thẫn thờ trở về lên. từ làng, tay cầm điện thoại chứa tin nhắn của Thơm, cái tin hẹn gặp Xuyên không dám quay lại nhìn, anh trước khi bỏ đi cách đó mấy anh biết Hựu đã làm gì với vật non ngày mà phải đợi có mạng mới đến đang tìm sữa mẹ đó. Sự sống của nơi người nhận; những ngày đến nó, cái sự sống hiếm hoi xuất hiện thị trấn giữa ồn ào tấp nập rồi lại trong cảnh khốn cùng chỉ như một quay về với heo hút của núi rừng, bằng chứng rõ ràng của sự xấu xa, và bây giờ là ngay khi vừa mở mắt, mà con người chẳng ai muốn nhìn sau chuỗi thời gian chống chọi với thấy mình là kẻ xấu. Xuyên nhắm những trận cháy rừng chưa biết mắt. Anh đi về phía bể nước xốc con trăn bế vào rừng. Chiều lặng 40

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI bao giờ kết thúc.

http://vannghequandoi.com.vn

“Tao không biết. Đi đâu giờ, bắt đầu một cuộc sống mới chẳng phải dễ dàng gì”. Xuyên thở dài. Anh chợt nhớ bài báo ca ngợi những người bám rừng giữ núi viết về nông trường anh dạo trước. Chao ơi, cuộc sống đâu phải màu hồng, giá mà anh đủ can đảm, giá mà anh đủ tài năng, anh chẳng muốn dẫm mình chết xó ở đây làm gì. Anh cũng muốn cưới vợ sinh con, mà anh thậm chí chẳng có nổi một hecta rừng.

đến chỗ đám cháy. Anh nghĩ tới giấc mơ đêm qua, trong cơn mộng mị, anh thấy cha anh bước ra từ làn sương mỏng nhẹ, dẫn anh về phía con dốc thẳng. Con dốc cứ cao vời vợi, một con khỉ nhảy chồm từ đỉnh xuống, chụp vào người anh, máu ở cổ nó rỉ ra, nghẹt lại trong bộ lông tạo thành những thanh âm ken két. Anh hốt hoảng chạy tìm cha nhưng không thấy, anh chạy mãi, chạy mãi cho đến khi chạm vào chân dốc. Rồi mưa. Mưa mịt mù trắng xóa. Mưa trùm lên con dốc. Mưa phủ trắng núi rừng, xối lên người anh dầm dề ướt rượt.

“Bán xong lứa keo này tao sẽ đi. Tao đã bán được một ít gửi về cho bà già chữa bệnh. Cái chốn khỉ ho cò gáy này…”. Hựu bật mình ngồi dậy. Chưa tới năm giờ nhưng trời đã sáng rực, gió thổi nhẹ qua các vòm lá lao xao. Lẫn trong tiếng gió có mùi thơm nồng ngai ngái của cỏ và gỗ cháy.

Dường như giấc mơ báo hiệu một điều bất an. Suốt từ sáng đến giờ Xuyên cứ thấy ruột gan nóng hừng hực. Nhắc nồi nước đã sôi xuống và dụi mẩu củi vào tàn bếp, Xuyên bước ra ngoài nhìn về phía xa. Trên dãy núi trước mặt khói đen đang trùm lên, và lửa liếm những sợi đỏ rực lên rừng xanh đang gồng . mình chịu đựng. Đêm qua có gió Có tiếng gáy te te đầu lớn và trận cháy đã trở lại, dữ dội hồi nhà bếp. Con gà trống hơn. lỏi thoát bao cuộc vây bắt Cơn bồn chồn khiến Xuyên từ khi chuồng tăng gia tan hoang theo những người bỏ nông không thể yên vị. Anh nhảy lên trường mà đi. Tiếng gáy thảng vào con xe máy cà tàng chuyên dụng đi miên man vắng lặng như giọt từng giọt vào lòng Xuyên trong buổi sáng anh ở lại trực còn mọi người

TẬP IV | Dốc thẳng

Truyện ngắn dự thi tàn gió bay tứ tung rồi rơi rớt lên rừng chạy về chỗ đám cháy. rừng và trảng cây bụi giăng giăng Những hàng cây thẳng vút lên dưới thấp. Bất chợt Xuyên nghe cao lấp lánh dưới ánh nắng, lá rung thấy một tiếng rú, giống như âm rinh trong tiếng vo ve của đàn ong thanh của loài khỉ, nhưng tiếng rú mật đang xoay vần trên cao. Hai ngày một lớn hơn, dồn dập, hoảng bên lối đi, cỏ dạt thành từng mảng hốt, va vào mỏm đá trên cao tõm xanh xanh, cũng bình thản và óng xuống chỗ Xuyên đang đứng. ánh như dát bạc, không để tâm Tự nhiên Xuyên có một linh tới những gì đang xảy ra ở bên kia cảm lạ, trong lờ mờ tiềm thức cánh núi. hình ảnh hai mẹ con khỉ sõng soài Xuyên đánh xe qua lối ngắn trong vũng máu chờn chợn hiện về. nhất tắt qua khu rừng trồng, đường Xuyên thở hắt ra. Anh bám tay vào đi mỗi lúc càng trở nên khúc khuỷu thành dốc. gồ ghề. Qua một vách đèo, bánh xe . va phải hòn sỏi và chệch xuống suýt nữa làm cả người và xe lăn xuống Lửa! Lửa đâu mà dữ vực. Xuyên dừng lại định thần. dội thế này! Trước mặt anh là con đường ngắn nhất để băng sang chỗ đám cháy, và Rừng ngả nghiêng, muốn tới được đó phải leo qua con rừng xao xác. dốc thẳng.

Đi hay không đi?

Nắng cạn khô mà nước mắt rừng vẫn đổ.

Xuyên ngần ngừ.

Xuyên cúi mình thở hổn hển, đỉnh dốc đã nằm dưới chân và cách Đứng ở đây anh có thể nghe thấy anh không xa là rừng đang cháy. tiếng lép bép của rừng đang cháy Và rồi lẫn trong tiếng cành cây gãy, phía bên kia. Anh ngước nhìn lên, tiếng ống tre nứa nổ tanh tách, con dốc dựng đứng lô nhô đá sỏi, tiếng lá rừng cháy ràn rạt là tiếng hai bên là những bụi cây xòe tán gai người la hét, tiếng chạy rần rật rất nhọn đâm ra tua tủa. Từ trên cao, những đám muội than lẫn trong 42

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI nguyện.

gần. Xuyên lao về chỗ đó.

Anh sững người. .

Cho đến tối đó thì cha Hựu lên đến nơi. Ông già lao vào ôm lấy cái xác gào lên mặc cho mọi người cố níu lại.

http://vannghequandoi.com.vn

“Ối con ơi! Ối con ơi! Mẹ mày Người ta đưa Hựu về nông trường trong buổi sống lại nhờ mấy đồng tiền mày gửi chiều sau khi cơ quan về. Giờ mày lại đi trước thế con ơi!”. chức năng xác nhận đó Người cha già run lẩy bẩy, hai là một tai nạn, nạn nhân bị lửa bắt mắt ướt nhoèn phủ phục bên cái vào người đến cháy khô. xác khô ôm gối co quắp như một “Anh ta tách khỏi chúng tôi xác khỉ bằng than. để chạy về cứu bãi keo của riêng Xuyên quay người đi, anh không mình. Chúng tôi đang mải làm nhiệm vụ nên sự việc xảy ra thì đã biết nói gì. muộn. Chúng tôi vô can. Chúng tôi rất tiếc”. Giám đốc Vỵ phân trần. Phía xa, trên bầu trời xuất hiện những đám mây vần vũ và chớp Đám đông hiếu kì vây quanh cái rạch ngang đỉnh núi, sáng lòe ngay xác cháy. Kẻ hãi hùng, người cầu trên đỉnh dốc T.N.D

Truyện ngắn dự thi

DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU Truyện ngắn dự thi: TRIỀU LA VỸ

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

ôi nảy ra ý định giết Nhậm vào hôm cúng xong một trăm ngày cho cha. Trời xứ Lạng những ngày cuối thu đầu đông lúc nắng lúc mưa, ruồi nhặng bay đầy đường. Cha tôi chết tức tưởi, hơn ba ngày liền không nhắm được mắt. Nhậm từ phủ chúa tất tả chạy về quỳ khóc chịu tang trước linh sàng. Cha chết không kịp trối trăng, nhưng tôi biết phải làm gì để cha sớm siêu thoát. Lúc di quan, tôi bắt Nhậm nằm ngửa cho mọi người giẫm qua như cử chỉ hiếu nghĩa cuối cùng. Rồi bắt Nhậm mặc áo xô gai, đầu đội mũ rơm, tay cầm gậy vừa đi giật lùi trước quan tài vừa khóc. Cả nhà khóc rống theo. Bầy quạ đậu rỉa cánh trên cây đa đầu làng giật mình bay loạn xạ, tiếng kêu chao chát. Mưa quất vào mặt như roi ngựa suốt chặng đường rồng rắn tiễn đưa cha. Bầu trời nhợt nhạt, sũng nước. Đất nhão nhoẹt dưới đáy huyệt. Mưa ròng ròng chảy. Tiếng chấp hiệu lảnh lói. Tiếng kích khô khốc. Kèn đưa ma nẫu cả ruột. Quan tài từ từ hạ xuống,

Minh họa: LÊ ANH VÂN nổi bập bênh. Hai phu kiệu lật đật nhảy xuống huyệt đè giữ. Mọi người vội vã lấp đất lèn chặt bốn bên quan tài. Mắt tôi cay xè. Mười ngón tay tê tái, nhức buốt. Lòng rỗng không. Thân thể tím bầm từng mảng, miệng méo xệch, mặt còn hằn những cơn quằn quại vì độc dược và ánh mắt trừng trừng nửa van lơn nửa như căm phẫn của cha cứ ám ảnh tôi mãi. Đêm đêm, quỳ trước bàn vong,

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

ngực tôi nghẹn thắt, hẫng hụt. Nhậm được cha dạy chữ thánh hiền từ lúc vỡ lòng. Nhậm thông minh, sáng dạ, học đâu nhớ đấy. Mới năm tuổi đã làu làu Tam tự kinh. Mười tuổi Nhậm đã luận bàn kinh Xuân Thu với khách văn chương của cha. Hai mươi chín tuổi, Nhậm đỗ tiến sĩ, được bổ làm quan bộ Hộ rồi được cử làm đốc đồng Kinh Bắc và Thái Nguyên. Cha khi đó cũng là đốc đồng Lạng Sơn. Cha con đồng triều, văn chương nức tiếng Bắc Hà. Đã vậy, Nhậm từng được chúa giao dạy thế tử Trịnh Khải, công danh sự nghiệp rờ rỡ. Nhưng cái đêm lịch sử trớ trêu đó đã chém vào đời Nhậm một nhát dao.

ả. Ngột ngạt. Chớp rạch những lằn kiếm ngang trời báo hiệu một cơn giông lịch sử đầy máu tanh. Nhậm không về Kinh Bắc mà giục ngựa thẳng xuống Thăng Long. Ngựa vừa vào đến phủ chúa bỗng chồm lên hí một tràng dài thảm thiết. Tôi nắm dây cương tức giận quát: “Trời ơi, mày bán rẻ học trò để mua danh ư?”. Người tôi run lên trong nỗi ê chề kinh tởm. Nhậm không đáp lời, phẩy tay áo, bước từng sải dài mạnh mẽ xăm xăm vào điếm Quyển Bồng. Tôi chạy hụt hơi theo Nhậm không biết để làm gì. Bóng tối hai trăm năm

- Thế tử mưu phản loạn! Phản loạn…! Phản loạn…! Giọng Nhậm bật ra run rẩy. Như một tiếng sấm nổ rền ngoài sân, vỡ rào rạo trên mái rêu. Tai tôi ù đặc. Mặt cha tái nhợt vì kinh hãi. Đêm bất động. Thư phòng lặng ngắt. Nhậm bảo có việc gấp ở Kinh Bắc nên vội vã về ngay trong đêm. Nhậm xá cha hai xá rồi vụt nhanh ra cửa, không ngoái đầu nhìn lại. Tôi chạy ào theo Nhậm không kịp từ biệt cha. Chân vấp ngạch cửa. Ngã dúi dụi. Đau điếng. Đêm tối mò. Oi 45

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

Truyện ngắn dự thi đời chúa nuốt chửng Nhậm. Tôi Giết Nhậm rồi, tôi có xóa được vết đau đớn khuỵu xuống, bẽ bàng ôm nhơ cho dòng họ Ngô? Tay tôi run rẩy. Mồ hôi trộm túa ra ướt đẫm lấy cột rồng. lưng. Từ nhỏ tôi chỉ quen cầm bút, Rồi cha đã vì Nhậm chết thảm. những lúc hứng chí còn ngạo nghễ Bao nhiêu máu chảy đầu rơi, bao vung bút lên như múa kiếm nhưng nhiêu mạng người oan ức để Nhậm chỉ để chém vào mặt lụa những câu ngạo nghễ bước lên bảy cấp danh thơ, những đoạn phú hào sảng. Từ vọng. Tôi phải đòi lại công bằng! nay bàn tay búp măng này sẽ dính Tôi cầm con dao bổ cau bén ngọt thêm một giọt máu tanh tưởi? miết nhẹ vào lòng bàn tay. Một Nhậm trở mình. Cười mớ. Nụ giọt máu ứa ra, đọng tươi rói trên đầu lưỡi thép. Tôi lè lưỡi liếm. Mằn cười hồn nhiên thánh thiện đã làm mặn. Tanh tưởi. Mắt tôi sáng lên. tôi mê hoặc đắm đuối từ lúc lọt Tim đập mạnh. Máu chảy rần rật lòng. Tôi khẽ rùng mình. Con dao trong huyết quản. Toàn thân tôi cau vung lên. Một tia chớp vụt qua cuồn cuộn cơ bắp. Không còn sự sáng lòa. Tia chớp đã từng cắt đôi yếu đuối và sợ hãi nữa. Mùi máu bầu trời đêm và rạch vào chính sử làm tôi trở nên hung hãn và man một lằn ranh vương quyền tàn bạo cho kẻ thắng người bại, cho kẻ cơ rợ. hội và người trung liệt. Con dao Nhậm ngủ ngồi trên ghế, trước trong tay tôi có đủ sức để rạch một bàn vong. Chiếc áo hữu thị lang đường ranh như thế? bộ Công xộc xệch dường như quá Trời ơi, nhưng nếu Nhậm chết rộng với thân thể vừa bắt đầu đẫy ra, béo tốt của Nhậm khiến nó rồi, tôi sống được chăng? trở nên kệch cỡm khó nhìn. Cánh môi thâm nhếch lên như chực Tôi thả con dao cau xuống nền rớt ra một nụ cười ruồi. Dưới cái gạch. Tiếng vang khô khốc. Tôi cằm vuông vức, cái ức hình chữ quỳ xuống. Bật khóc. Trầm hương nhân viết thảo cứ lên xuống lồ lộ ngun ngún cháy trên bàn vong. Vết trêu ngươi theo từng nhịp ngáy nhơ của dòng họ Ngô gục đầu ngập của Nhậm. Con dao trong tay tôi nóng rẫy. Chỉ cần cắt một nhát thật mạnh, tiếng ngáy kia sẽ mãi mãi biến mất. Tôi nín thở nhìn Nhậm. 46

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI ngụa trong vũng khói. *

http://vannghequandoi.com.vn

ôi: cái bóng, bắt đầu tách ra song song với Nhậm vào cái đêm tĩnh đô vương Trịnh Sâm mất. Kiêu binh làm loạn. Ngai chúa đổi chủ. Máu xối xuống bệ rồng tanh tưởi. Nhậm phải thay tên đổi họ hối hả, bất lực tìm chỗ trốn. Tôi chỉ Nhậm chạy trốn về quê vợ. Than ôi, sống chui nhủi kiếp dế đời giun, thật là tủi nhục! Nhưng sao lòng tôi cứ ăm ắp tình yêu với Nhậm, một thứ tình yêu mê đắm đầy ích kỉ bệnh hoạn. Suốt mấy năm trời Nhậm tự giam mình trong một thế giới riêng biệt, một mình suốt ngày rượu nhạt với thơ vụn, vùi lòng vào những buồn vặt của kiếp nhân sinh. Tôi nhìn Nhậm tiều tụy hốc hác từng ngày, lòng hả hê. Cứ mỗi lần Nhậm yếu đuối, bé mọn là mỗi lần tôi thấy như mạnh mẽ, cứng cỏi hơn. Mỗi lần Nhậm gục ngã, đớn hèn là mỗi lần tôi thấy sung sướng đến điên dại. Số phận càng trớ trêu càng buộc chặt đời tôi vào Nhậm, là bóng với hình, máu chảy trong da thịt, không ai có thể cắt lìa.

nước với lửa, như ánh sáng với bóng tối, chúng tôi luôn có một vùng giao thoa giống nhau là văn chương, chữ nghĩa. Nhờ thi phú tôi nhận ra Nhậm thanh sạch trong tâm hồn. Nhờ chữ thánh hiền tôi biết lòng Nhậm đầy những khao khát tận hiến như bao kẻ sĩ thời loạn. Một ngày đầu hạ, Nhậm ôm đàn nguyệt, tôi quảy đôi bầu rượu ngon tìm lên tận đỉnh Thiên Thai. Nắng trưa đổ chao chát như đom đóm tụ bầy động dục. Trúc vàng xác xao. Rụng bời bời. Chúng tôi ngồi dưới bóng trúc đối ẩm, bàn chuyện thế nhân. Nhậm nóng nảy ôm bầu rượu dốc ngược, uống ừng ực. Rượu làng Vân nặng âm khí mấy trăm năm xác vua hồn chúa, lặng chìm vào ngực Nhậm, chảy tràn

Nhưng dù Nhậm với tôi như 47

qua tim tôi lạnh buốt.

Truyện ngắn dự thi tiếng người lanh lảnh vang lên:

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

- Quân tử quân tử, tri kỉ như núi Nhậm uống vừa ngà ngà thì ôm Thái trước mặt còn tìm đâu nữa. đàn, vừa khảy vừa hát: Tôi và Nhậm ngỡ ngàng nhìn Quẳng một bầu chừ, chơi thỏa lên. Trước mặt chúng tôi là một cô thích thôn nữ gầy nhỏ, đầu đội nón mê, áo nâu vá chằng vá đụp, quần xắn Phất tay áo chừ, đi ngao du móng lợn, chân đi trần, trên vai là một gánh củi khô. Tôi cười thầm, Khắp vòng vũ trụ nhà ta đó kẻ hái củi ở xó núi này chắc lâu ngày không gặp mặt ai nên ngứa Đôi cánh chim hồng buộc được miệng nói càn chăng. Nhưng nhìn nao dáng đi thanh thoát, vẻ mặt trầm tĩnh như không lại e không phải Núi này xin dành lại là kẻ tầm thường. Nhậm nheo mắt cười khẩy: Đợi ta về tiêu dao Đời người gặp gỡ như tiền định

- Nước Nam này ngoài tiên chúa ra hỏi còn ai nữa?

Há phải đào nguyên mới gặp Khách má hồng bật cười khanh đào… khách: Lòng ta ư, gửi man mác Núi này ư, mãi cao vời

- Tĩnh đô vương tài cao chí lớn nhưng tâm trí chỉ quanh quẩn trong váy đàn bà, tiếc làm gì chứ.

Mắt Nhậm tròn xoe, mồ hôi rịn Mong người tri kỉ chừ, một ra lấm tấm trên vầng trán rộng. Tôi phương trời giật mình. Chiêu Thống kém việc nhà, hèn việc nước, lú lẫn chuyện Lòng ta chừ, tri âm ai người? nhân nghĩa, dễ gì bẩn lòng Nhậm Bài hát vừa dứt thì sau lưng có 48

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chứ?

Nam…

http://vannghequandoi.com.vn

Tiếng đàn đã ngưng lâu rồi mà Nhậm vội vàng sửa lại thế ngồi Nhậm còn ngẩn ngơ như đang chơi hỏi dồn: vơi trên chín tầng mây. Tôi phải lay - Bắc bình vương là người thế mạnh Nhậm mới bừng tỉnh. Lúc ấy chiều đã vãn, nắng đã nhạt, cô gái nào? quảy gánh củi trên vai thoăn thoắt Khách mày liễu không trả lời, xuống núi. Nhậm ôm đàn vội vàng chỉ khẽ chớp hàng mi cong. Nàng đi theo, nói cười không dứt. Chẳng ung dung ngồi xuống vạt cỏ bên vệ mấy chốc đã đến một lều tranh đường, hai tay nhè nhẹ đỡ lấy chiếc nằm lẻ loi dưới chân núi Thiên đàn nguyệt của Nhậm, rồi lặng lẽ so Thai. Một lão tiều phu râu tóc bạc dây. Tiếng đàn vút lên thanh thoát, phơ, người trông rất quắc thước dìu dặt, rồi đột ngột dồn nhịp. Bầu phương phi ra đón chúng tôi tận trời đang trong vắt bỗng ùn ùn mây cổng trúc. Đêm ấy chúng tôi uống đen. Tôi nghe sóng cuồn cuộn tứ rượu bàn chuyện đông tây kim cổ, bề. Tiếng trống trận dồn dập hối đọc thơ, ngâm phú và đàn hát dưới thúc. Tiếng hò reo vang dội. Rạch ánh trăng vằng vặc đến sáng mới Gầm nghiêng ngả. Xác thuyền giặc thôi. tả tơi. Máu chảy. Đầu rơi. Mái đao * Thăng Long nghìn năm cong vút giữa khói sương mờ ảo chợt rúng ** động. Rệu rã. Vụn vỡ. Ôi thịt nát, xương tan! Trăng quỳ run rẩy ngoài ừ hôm ở núi Thiên Thai cửa Tuyên Vũ. Hàng hàng đĩa dầu trở về, Nhậm bỗng thành lạc thắp lên không dám sáng trong một kẻ khác. Mặt háo những gương đồng bóng lộn trăm hức, rạng rỡ. Mắt hừng năm của phủ chúa. Rồi gió lặng. lửa. Lòng đầy hoài bão. Sóng yên. Nắng rực rỡ Tây Hồ. Tôi Đêm đêm Nhậm mài mực luyện nghe tiếng phượng hoàng kêu hào sảng, sải cánh vụt bay lên cao hàng chữ. Tôi nâng đèn cho Nhậm viết. vạn thước che rợp một góc trời Thư phòng sáng dần lên mỗi ngày. Chỉ mươi hôm Nhậm đã thảo liền ba biểu thư khẩn khoản mời Bắc bình vương Nguyễn Huệ lên

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

Truyện ngắn dự thi ngôi báu thay trời lo vận nước. Tôi không danh phận. không thích nét chữ trong những biểu thư thảo sẵn ấy của Nhậm. Bấy giờ đang cuối hạ đầu thu Những nét chữ rắn rỏi nhưng năm Mậu Thân. Trời Thăng Long mảnh mai như lá trúc, thoạt nhìn nhợt nhạt như da mặt kẻ chết tưởng châu ngọc thanh tao, nhưng nước. Huệ kéo quân ra Bắc lần thứ càng ngắm càng thấy giả tạo. hai. Cả kinh thành rạp mình sợ hãi dưới những vó ngựa sát máu Tôi xem xong bĩu môi. của Tây Sơn. Huệ mặc áo vải, đi giày cỏ, lưng mang gươm báu bước - Mày nịnh thế không thấy nhục xồng xộc vào điện rồng, tròng con à? ngươi đổ lửa. Râu rồng trên những cây cột cái cụp xuống rúm ró. Mặt Nhậm cười. vua Lê xanh như đít con trẻ. Bọn sĩ phu Bắc Hà mặt cúi gằm, chân - Mày thì biết gì. Phàm là người run cầm cập. Huệ đứng tần ngần ai chẳng thích nịnh. Bậc quân háo hức một đỗi bên ngai vàng. Rồi vương thích nịnh hơn ngàn vạn lặng lẽ trở gót. lần. Thiên hạ kể như thế. Những kẻ Tôi lắc đầu. Tuy vậy, lòng tôi nhiều chuyện còn to nhỏ đồn thổi dường như đã a tòng với Nhậm rằng Huệ muốn cướp lấy cơ nghiệp từ lâu. Những kẻ hủ nho cùng nhà Lê. Nhậm nghe, chỉ ngồi cười thời dè bỉu Nhậm đã cố đón ý Bắc nhạt. Vua Lê chỉ còn là hư vị. Huệ bình vương tìm ân sủng. Nhậm chỉ muốn, chỉ một cái búng tay là được, nhếch mép cười khẩy, nay mai tìm cần gì phải diễn trò. Hai trăm năm lại uy quyền Nhậm sẽ cắt hết lưỡi qua chẳng phải con cháu vua Lê đã những kẻ gièm pha. Tôi trừng mắt ăn mày uy danh nhà chúa để sống hỏi: “Có giết hết mai hậu không?”. lây lất qua ngày sao? Nhậm mím môi im lặng căm tức, thỏi mực đang mài rít ken két trên Nhậm sai tôi mài mực, rồi thảo lòng đĩa nghe rợn như tiếng lợn bị một chữ “Ứng” bày ra bên hồ cắt tiết. Tôi rùng mình. Bao năm Hoàn Kiếm. Chữ đẹp tựa rồng bay như giun dế tôi hiểu cái hèn của kẻ phượng múa. Giữa chữ “Ứng” là chữ “Tâm” đỏ rực như mặt trời mới mọc. Thiên hạ đổ về xem rất đông. 50

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

Ai cũng xì xào bàn tán. Kẻ nhất hô bá ứng, còn ai đủ bản lĩnh và có chân mệnh thiên tử như Huệ? Vận nhà Lê hết thật rồi. Đám đông xôn xao. Có nhiều tiếng chắt lưỡi thở dài nhưng không ai dám rầu rĩ khóc lóc. Chẳng kẻ nào muốn chuốc họa vào thân vì thứ trung liệt vớ vẩn với vua Lê. Bỗng có tráng sĩ vẹt đám đông xăm xăm bước đến vung đao chém mấy nhát vào chữ “Tâm” rồi bật cười ha hả, mặt giàn giụa nước mắt. Tiếng cười chưa dứt, đầu gã đã lìa khỏi cổ. Máu phụt ướt đẫm một vạt cỏ non. Tôi kinh hãi níu lấy vai áo Nhậm. Bắc bình vương Nguyễn Huệ chậm rãi bước đến. Ung dung. Thản nhiên. Vừa đi vừa tra gươm vào vỏ. Dáng đi hùng dũng oai vệ như dáng chúa sơn lâm. Trong dáng đi ấy, tôi nhìn thấy những cánh rừng bạt ngàn cứ rộng ra rộng ra mãi. Huệ nhìn chằm chằm vào chữ “Tâm” một đỗi rồi quay sang nhẹ nhàng đặt tay lên vai Nhậm. Tròng con ngươi của Huệ sáng rực lên. Thiên hạ đồn rằng mỗi khi mắt Huệ chớp sáng, quỷ thần nhìn vào cũng phải tan hồn nát vía. Tôi không sợ. Tôi muốn đối nhãn với Huệ. Một niềm khao khát cuồng dại từ mắt Huệ chảy tràn qua tim tôi khiến tôi run lên nghe đất dưới chân mình rúng động, một rẻo Giao Châu nhỏ hẹp rùng mình trườn xuống phương Nam xa

xôi, lấn dần sang Chân Lạp, Ai Lao, Lĩnh Nam. Tôi xúc động đến nghẹn thở. Sự xúc động lớn đến nỗi tôi chỉ muốn khuỵu xuống nhưng Nhậm đã níu tôi đứng thẳng ngạo nghễ giữa bàn dân thiên hạ. Bắc bình vương Nguyễn Huệ gấp trở về Phú Xuân, giao cho Nhậm chức tả thị lang cai quản Bắc Hà. Các tướng lĩnh Tây Sơn ngỡ ngàng, xen chút ganh tị ngờ vực trước quyết định táo bạo của chủ. Nhưng Nhậm đã không phụ lòng Huệ. Cuối năm đó giặc Thanh vào cướp. Thế giặc như lũ tràn thác cuốn khiến Tây Sơn không chống đỡ nổi. Nhậm bèn bày kế “dĩ dật đãi lao”, lui quân về Tam Điệp. Ấy là chước dưỡng sức nuôi chí ba quân. Huệ lên ngôi vua lấy niên hiệu Quang Trung, rồi từ Phú Xuân kéo đại quân ra Bắc lần thứ ba, chỉ đánh một trận là phá tan tác giặc thù. Mùng năm tết, vua Quang Trung cỡi voi chiến vào Thăng Long, áo bào còn khét lẹt mùi khói súng đã cho người gọi Nhậm đến nơi hành tại. Vua đích thân rót ngự tửu rồi cầm tay ân cần trao chén ngọc cho Nhậm. Vua tôi vừa uống rượu vừa bàn chuyện an dân rất tâm đầu ý

hợp.

Truyện ngắn dự thi khéo thế.

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

Rồi vào một đêm nọ, vua và Nhậm cải trang thành hai người dân thường, mặc áo vải, đi guốc mộc, chậm rãi thả bộ dọc bờ hồ Hoàn Kiếm. Đêm ấy trời trong vắt. Gió nhẹ. Trăng sáng vằng vặc. Đang đi, vua chợt dừng lại, vỗ vai Nhậm cười sảng khoái:

Vua Quang Trung bật cười ha hả:

- Nếu không phải sinh ra thời li loạn chắc ta đã sống trọn vẹn một kiếp kép hề, cả đời đem tiếng cười mua vui cho thiên hạ rồi đấy. Mà Ngô khanh đã bao giờ thấy diễn viên tuồng đóng cùng lúc cả hai vai - Ngô khanh thấy ta đóng kép chưa? thế nào? Khuôn mặt Nhậm nghệch ra, Bị hỏi bất ngờ, Nhậm lúng túng ngỡ ngàng. Vua bước lùi ra xa hồi lâu. Đêm qua là rằm Nguyên Nhậm ba bước, đảo tấn rồi nhăn tiêu, vua Quang Trung cho mở hội, mặt làm bộ kép hề, tay vung roi bày trò vui cho dân chúng xem. vừa giục ngựa phi nước đại vừa hát Vua còn lệnh tổ chức hát tuồng khúc hề “tẩu mã”. Hát rằng: để quân lính đỡ nhớ nhà. Đã vậy, vua còn trút bỏ hoàng bào mặc áo - Hổ ngươi, hổ ngươi quân lính kép hề lên sân khấu. Vua diễn rất ôi! Thập nhân khứ, nhất nhân hồi. hay khiến ai xem cũng cười ngả Chạy, chạy đi con. Giáp bất hoàn, nghiêng. Dân chúng vỗ tay hò reo luân bất phản. Ải, ải, ải… a. không dứt. Nhậm nhìn cảnh ấy cứ tủm tỉm cười hoài. Vua và quân - Sợ quá, sợ quá tướng quân hề! dân như thế, giặc thù dẫu trăm vạn Bảy vía cha, ba hồn mẹ. Chạy, chạy hùng binh cũng chẳng là cái thá đi ông. Cật đằng Bắc, mặt đằng gì. Nhậm ngước nhìn khuôn mặt Đông. Ứ, ư, ừ… ự. hóm hỉnh đầy trăng của vua, cười ngượng nghịu: Nhìn điệu bộ hoạt kê của vua khi đóng cả hai vai hề là tướng - Bệ hạ thật lắm tài. Không ngờ quân giặc và tên lính hầu chạy bán một ông vua mà đóng vai anh hề sống bán chết về nước, Nhậm ôm bụng cười ngặt nghẽo. Cứ tưởng 52

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI hoàng thượng rủ đi dạo để bàn việc viết biểu thư bang giao với nhà Thanh chứ. Rồi Nhậm ngẩn người ra tần ngần hồi lâu. Hoàng thượng có ẩn ý gì trong những câu hát bỡn cợt kia? Giữ thể diện cho nước lớn vừa thua trận tan tác nhưng phải làm cho nó kiêng dè vị nể nước ta chăng? Nhậm ngước mắt lên định hỏi chợt thấy mặt vua đanh lại, tròng con ngươi lóe lên những ánh chớp, giọng vua rền vang như sấm:

http://vannghequandoi.com.vn

- Bảo chúng nó bỏ cái lệ cống người vàng đã mấy trăm năm kia đi. Khó ngửi lắm.

Ánh trăng vỡ ra đỏ lòm thành vũng dưới chân vua. Tôi rùng mình kinh hãi, suýt chút nữa là hét lên. Ảo ảnh biến mất. Đức vua đang đứng lừng lững trước mặt Nhậm, tay chống nạnh, mặt đăm chiêu nghĩ ngợi điều gì. Dưới đáy hồ Hoàn Kiếm, vầng trăng bàng hoàng chìm xuống, đỏ bầm như máu. *

hăng Long những ngày đầu thu năm Nhâm Tuất nhợt nhạt buồn thảm như mắt người đàn bà Tôi quay mặt không dám nhìn chết chồng. Từng đoàn vào ánh mắt giận dữ của vua. Ánh mắt đầy lửa đỏ, khói đen và những người gồng gánh nháo nhác chạy ảo ảnh chết chóc. Bao thành lũy, loạn. Tin đồn rộ lên rằng vua mới lâu đài, lăng tẩm như sụp xuống sẽ cắt lưỡi kẻ nào đã theo về triều tan hoang trong ánh mắt rợn ngợp cũ. Đàn bà con gái sẽ bị rút hết ấy. Lòng tôi chợt run lên trong móng tay móng chân làm trò vui một dự cảm tang tóc mơ hồ. Sống cho lính. Khắp nơi nhốn nháo sợ lưng tôi nổi đầy gai lạnh. Cái đầu hãi. Lòng người rúng động. bầy nhầy máu còn dính lòng thòng Tôi vội vã chạy đến Trúc Lâm những sợi gân khô của Trịnh Khải thiền viện tìm Nhậm lúc trời đã bêu trước cửa Tuyên Vũ hôm nào tối mịt. Gió heo may buồn xao xác bỗng lù lù hiện ra cười nhăn nhở trên những nhánh trúc gầy guộc. quái dị. Xung quanh đức vua chập Nhậm vừa xong thời kinh tối, nét chờn bóng người ngựa. Một lão già mặt tự tại ung dung. Chiếc áo nâu gầy đét, tóc trắng bờm xờm như rễ sờn vai làm Nhậm thêm vẻ thiền vị. tre lù lù tiến đến sau lưng vua. Cây gậy sắt vung lên sáng loáng, bửa Nhậm trông thấy tôi không một nhát thật mạnh vào không khí. buồn chào hỏi, chỉ lặng lẽ khêu bấc 53

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

Truyện ngắn dự thi đèn. Ánh sáng ùa ra sáng trưng chúa. Bầu trời chợt tối sầm và ngột trên khuôn mặt đầy những phấn ngạt vì khói súng. Tôi thấy sông Nhị khích của Nhậm. Chiếc mục kỉnh Hà nghẽn đầy xác chết, gò Đống Đa vua ban năm nào nằm trễ tràng xương chất thành đống, máu tanh trên sống mũi khiến Nhậm trông hôi hàng dặm. Rồi trời quang đãng, như một lão già khú đế. Mắt Nhậm nắng rực rỡ, vua mặc áo bào sạm long lanh. Hình như Nhậm vừa khói ngạo nghễ cỡi voi vào kinh trải qua một kí ức hào sảng. Tôi thành. Từng mái rêu cổ kính nghìn giật mình ngẩn ngơ hồi lâu. Năm năm quỳ bóng xuống lạy mừng. Ở Nhâm Tý, vua Quang Trung mất, bên kia biên giới những con sông Nhậm như bóng trúc cô đơn giữa run rẩy chảy, những ngọn núi lặng bao biến loạn nồi da xáo thịt của lẽ cúi đầu. Đoàn sứ nước Nam ngồi Tây Sơn. Sáu năm trước, Nhậm từ hân hoan rạng rỡ giữa Yên Kinh quan về ẩn ở phường Bích Câu, cười nói huyên thuyên... ngày đêm nghiên cứu Phật pháp, lấy pháp danh Hải Lượng thiền sư. Bỗng có tiếng gà gáy le te. Trời Tâm huyết của Nhậm từ ấy tưởng sắp sáng. Thư phòng hình như đã dành hết cho thiền tông Yên Tử. đang tối dần. Đĩa dầu gần cạn để lại những ngấn, vệt khô háp hanh hao. Nhậm ngồi xuống án thư. Dáng Tim đèn thoi thóp cháy. Những ngồi vững chãi, điềm nhiên. Mực con chữ đen sạm bắt đầu mủn ra đã mài sẵn. Những con chữ bắt đầu bay lả tả như muội đèn. Toàn thân lung linh nhảy múa. Bao lo âu sợ tôi bủn rủn, đau đớn đến tê dại. hãi, bao giận hờn vu vơ trong tôi Đến lúc này tôi mới rùng mình như tan đi. Tôi ngồi xuống bên nhận ra một điều quái gở. Từ ngày Nhậm, nhè nhẹ nâng đĩa đèn lên, tiên đế đi xa, đêm nào Nhậm cũng soi cho Nhậm viết. Những con chữ ngồi nắn nót thảo biểu thư cho vua trào ra đầu ngọn bút, sáng bừng Thanh để cầu hôn công chúa và trên những vân mây, vảy rồng. Cả đòi đất. Đêm đêm tôi háo hức ngồi thư phòng cũng sáng lên trong bên nâng đèn cho Nhậm viết. Đêm một thứ ánh sáng huyền hoặc liêu đêm chúng tôi hừng hực sống, hối trai. Đó là thứ ánh sáng đẹp đẽ đầy hả tận hưởng từng phút từng giây những linh ảnh đau thương và kiêu hào hùng dưới ngòi bút của Nhậm. hùng. Tôi nghe tiếng hò reo vang Đêm đêm chúng tôi hả hê chết, trời, tiếng trống thúc vỡ ngực, tiếng một cái chết hồn nhiên êm ái giữa gươm giáo chạm vào nhau chát 54

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI muội đèn và xác chữ.

tắc này thôi. Tôi nhếch mép cười khẩy:

http://vannghequandoi.com.vn

òng tôi đầy ứ nỗi tức giận khi nghe Nhậm đòi ra đầu thú. Trung thư Trần Văn Kỷ đã lẫm liệt trầm mình dưới sông Hương khi Nguyễn Ánh cho đòi. Lẽ nào một kẻ sĩ như Nhậm phải cúi mình kiếm chút cơm thừa canh cặn? Tôi ném vào mặt Nhậm một cái nhìn khinh bỉ:

- Mày tin chủ mới đối xử tử tế với mày sao? Nhậm không nói gì. Tôi vùng vằng bỏ đi…

Ngày Nhậm đợi cuối cùng cũng đến. Vua Gia Long vừa vào kinh thành đã cho đòi Nhậm đến. Vua mặc áo cánh, chân bắt chữ ngũ, ngồi nghễnh nghệu rung đùi trên sập rồng. Tôi theo Nhậm tiến vào - Mày hèn thế. Đến chó cũng chắp tay khẽ cúi đầu chào, chứ chết theo chủ đấy. không chịu làm lễ. Vua cau mày rồng: Nhậm chống cằm nhìn đăm đăm ngọn đèn sắp cạn dầu, khẽ thở - Nhà họ Ngô nức tiếng chữ dài: nghĩa ở Bắc Hà, sao vô lễ thế? - Ta không tham sống sợ chết Tôi ngước nhìn vị quân vương đâu. Ai cho ta ăn kẻ đó là chủ. được bao sĩ phu Bắc Hà mòn mỏi Nhậm chỉ làm chó cho non sông xã đợi chờ. Mặt rồng bóng nhẫy, sắc lạnh như đồng. Tia mắt rợn ngợp một màu thép. Tôi rùng mình, khẽ thở ra. Nhậm vẫn bình thản như không, giọng đều đều sắc lẹm: - Bệ hạ không biết quý trọng mình rồng, bọn bề tôi nếu cứ theo lễ lạy càn chẳng phải đã coi khinh 55

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

bệ hạ rồi ư?

Truyện ngắn dự thi nước nhà?

Nhậm điềm tĩnh thưa: Vua Gia Long nhăn mặt khó chịu. Mắt rồng lóe lên một luồng ảnh quang sáng quắc như bóng - Muôn tâu, chuyện này xưa nay đao. Thềm rồng run rẩy. Vua đứng thần chưa hề nghe. phắt dậy. Phẩy tay áo bước vào trong. Một đỗi vua trở ra. Long cổn Vua cười gượng: chỉnh tề. Mặt rồng hơn hớn. Vua chờ tôi và Nhậm làm lễ xong, cười - Ta nghe nói nhà Mạc từng ngạo nghễ: nhận sắc phong ở ngay biên giới, chẳng phải là giống ý trẫm sao? - Giặc cỏ Tây Sơn giờ như một tàn lửa, chẳng mấy chốc là tắt. Tôi sững sờ không tin vào tai Khắp một dải non sông từ Thăng mình. Nhà Mạc gặp lúc vận suy chỉ Long vào đến Gia Định đều thuộc nghĩ tới lợi nhà không nghĩ việc về trẫm cả đấy. Nay trẫm đã sai sửa nước, vua tôi hèn yếu phải tự trói soạn lễ vật, hẹn sứ giả nhà Thanh ở mình đến biên giới lạy mừng tướng ải Nam Quan. Trẫm sẽ thân lên đó giặc, đời sau ai cũng chê cười. Đã nhận sắc phong vương. Ngươi thấy vậy còn cắt dâng bảy châu ba động thế nào? phụ vào nhà Minh khiến sông Đỗ Chúc mấy trăm năm tiếng nhơ Tôi cắn nhẹ môi dưới, khẽ thở còn đó. Hoàng thượng muốn mắc dài. Trời ơi, giặc Thát hung bạo, vó tội với tiền nhân ư? Lòng tôi chợt ngựa đi tới đâu cỏ cũng không mọc nhói lên như có ai vừa cắt qua một được, đến nhà Tống hùng mạnh nhát dao. Ôi tiên đế, dưới suối vàng cũng phải chịu họa diệt vong. Người còn đợi Nhậm về bàn việc Nhưng vua tôi nhà Trần năm lần nước đó chăng? bảy lượt nhất định không chịu cúi mình sang chầu nhà Nguyên. Sau vì Nhậm ngẩng mặt nhìn thẳng hòa hiếu tránh can qua phải nhận vào mắt vua Gia Long, nói như phong vương ở Thăng Long nhưng đinh đóng cột: đòi sứ Nguyên phải làm lễ Nam diện. Ấy là thế nước nhỏ đáng để - Thưa, vì thể diện nước Nam noi theo vậy. Lẽ nào hoàng thượng lại nôn nóng đến quên cả thể diện xin bệ hạ chỉ nhận lễ phong vương 56

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI ở Thăng Long. Vua ngồi bất động trên sập rồng hồi lâu. Mặt rồng đỏ ửng như người say nắng. Rồi phất tay ra dấu cho lui.

http://vannghequandoi.com.vn

Đêm đó về nhà Nhậm cứ trăn trở hoài không ngủ được. Hôm sau thì đổ bệnh. Người nóng sốt bừng bừng. Lúc mê lúc tỉnh. Thỉnh thoảng Nhậm ngồi dậy hỏi đã đòi được đất chưa, rồi bật khóc, mặt mày ngơ ngác. Sau phải tìm thầy thuốc giỏi đến chẩn mạch, cho uống thuốc, nghỉ ngơi mấy tháng liền mới khỏi. *

rời Thăng Long những ngày cuối xuân cáu bẳn như gái băm chưa chồng. Mưa phùn suốt mấy ngày. Lạnh cắt thịt. Rồi nắng chao chát. Khô như rang. Bao nhiêu trúc trong Trúc Lâm thiền viện đều trổ hoa. Lá trúc rụng bời bời. Những thân trúc mảnh mai vàng héo hắt. Mới sáng sớm, Nhậm đã cầm chổi quét lá. Từ ngày ốm dậy, Nhậm bỗng thích gom lá trúc lại thành đống. Những chiếc lá ướt đẫm sương gối đầu

vào nhau, trông mỏng mảnh tội nghiệp như những nét chữ của Nhậm. Tôi châm lửa đốt. Lá bắt khói cay xè, một đỗi thì bừng bừng cháy. Nhậm háo hức nhìn ngọn lửa càng lúc càng bạo liệt, miệng như mỉm cười nhưng mặt giàn giụa nước mắt. Trông Nhậm cứ như người ngây, kẻ dại. Bỗng có tiếng ngựa phi dồn dập, tiếng gươm khua rổn rảng, tiếng chân chạy rầm rập, tiếng người ồn ã. Lệnh vua đòi Nhậm có mặt gấp ở Văn Miếu vào đầu giờ Ngọ. Vua Gia Long ban cho Nhậm một bộ áo dài khăn đóng mới tinh. Thêm cây đàn nguyệt nữa. Tôi nhìn cây nguyệt cầm quen thuộc gãy mất một đoạn cần, giật mình biến sắc. Nhậm xâm xoàng, suýt đổ khụy vào vai tôi. Người Nhậm run bần bật. Có tiếng gì như tiếng thét từ tim Nhậm vừa vỡ ra, hẫng hụt rơi trong lồng ngực tôi. Hoàng thượng đã nuốt lời rồi ư? Tôi bật cười chua chát. Chao ôi, lời hứa ngàn vàng của một bậc đế vương! Tôi níu Nhậm đứng lên, giữ dáng Nhậm thật thẳng và ngạo nghễ khi bước ra cổng thiền viện. Mặt trời mới cao hơn con sào nhưng đã nóng hầm hập. Bóng tôi đổ nhòa làm một với bóng Nhậm. Đường ra Văn Miếu chỉ có một thôi đường sao tôi thấy xa xôi như

TẬP V | DƯỚI HIÊN VĂN MIẾU

Truyện ngắn dự thi bóng cây cổ thụ. Trước cổng là nghìn dặm Hoàng hoa. hai hàng quân sĩ giáp trụ tề chỉnh, Mưa. Mưa. Mưa. Nhậm suýt ngã gươm giáo sáng lòa, mặt đằng đằng sấp mặt mấy lần trên mặt đường lầy sát khí. Phan Huy Ích cũng vừa đến lội. May có tôi làm điểm tựa vững nơi, cầm tay tôi ân cần hỏi: chãi cho Nhậm. Mưa quất vào mặt, - Anh vợ vẫn khỏe đấy chứ? vào vai, vào ngực tôi buốt nhói. Đường đến Yên Kinh báo tang vua Quang Trung, tôi cũng từng đớn Nhậm im lặng, thở dài đi không đau như thế. Nhưng đó là nỗi đớn quay lại... đau đầy kiêu hãnh của nước Nam, nỗi đớn đau được vua nhà Thanh Chính sử viết rằng vào tháng đón lấy trong bao nể trọng. Hai năm Quý Mùi, vua Gia Long Không gian bỗng rền vang tiếng sấm. Không, đó là tiếng trống vừa vọng từ Văn Miếu. Tiếng trống đĩnh đạc. Hào sảng. Đôi mắt Nhậm rực lên một thứ ánh sáng lạ lùng, thứ ánh sáng tôi chỉ gặp một lần lúc Nhậm thay vua đọc chiếu cầu hiền.

đã cho đánh đòn các tôi thần Tây Sơn ở Văn Miếu. Nhậm chết ngay từ những nhát roi đầu tiên. Nhưng với tôi, Nhậm đã thực sự chết vào lúc giục ngựa hối hả đến phủ chúa giữa đêm tối Thăng Long định mệnh đầy những lằn chớp sáng lòa.

Xa xa Văn Miếu hiện ra tịch mịch thâm nghiêm dưới những T.L.V

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

KIỆT TÁC

Truyện ngắn dự thi:TRẦN THỊ TÚ NGỌC

àng đến Vạn Lý vào cuối mùa hè, biển bắt đầu ngả sang màu xám bạc. Sóng chậm rãi đổ từng cơn vào bờ cát ngổn ngang túi ni lông và chai nhựa rỗng, gió mang vị tanh tanh mằn mặn luồn theo những mái lá ngả nghiêng nép dưới bóng hàng dương.

http://vannghequandoi.com.vn

Dừng chân nơi quán nước xoàng xĩnh với cái chòi lá có kê vài chiếc ghế bố dài phía trước, nàng gọi một quả dừa tươi. Chị chủ quán bối rối vì chỗ này chỉ có mấy thứ nước uống đóng chai loại rẻ tiền. Thong thả tháo giày duỗi chân lên ghế, nàng khẽ nhíu mày liếc qua loạt nhãn hiệu vàng vàng đỏ đỏ bày trước quầy, nhón tay vào ví kẹp một tờ tiền xanh:

chị quá đau còn thằng Tép lại quá bé để có thể bê về một quả dừa từ cửa hàng bên con đường lớn, nơi cách cái quán nhỏ nằm loi thoi cuối bãi của chị chừng vài trăm mét. Nhận ra vẻ băn khoăn của chị, nàng rút thêm một tờ tiền xanh nữa: - Nhanh lên, chọn quả lớn một chút. Thoáng ngập ngừng biến mất, chị khập khiễng lê bước.

Nàng thấy ngạc nhiên vì đạt được mục đích ban đầu khá nhanh. Nhớ có lần ở Vạn Hải nàng phải rút đến tờ tiền thứ tư mới bảo được một con bé thả đứa em đang cõng trên lưng xuống vệ đường để bò vào đầm hái bông hoa súng. Khi nó quay trở lại, nàng đã đưa sẵn máy - Qua bên kia mua hộ, đây là cả ảnh lên để chớp lấy khoảnh khắc hoảng hốt của nó khi không thấy tiền công luôn. em đâu. Lần đó đứa trẻ ba tuổi ngã Chị chủ quán tần ngần nhìn vào bùn suýt chết. xuống chiếc chân giả vừa mới lắp Tất nhiên nàng chẳng cần hoa, còn tê tái ở khớp nối rồi nhìn ra đứa cũng như lần này nàng chẳng cần con sáu tuổi đang chơi với chiếc xe cần cẩu sứt bánh chỗ gốc cây. Chân 59

TẬP VI | KIỆT TÁC

uống nước dừa.

Truyện ngắn dự thi với nụ cười nửa như giễu cợt:

- Lúc nãy cô đã bảo đây là tiền - Này chị - Đợi người đàn bà tập tễnh được chừng hai chục bước công. qua hàng rào gai, nàng gọi với theo - Dừng lại tôi bảo. Nàng rút chiếc vòi nhựa sọc xanh thả xuống cát với vẻ hờ hững Câu tiếp theo nàng định nói sẽ rồi lấy chiếc ống hút tre trong chiếc là thôi khỏi cần nữa, bán cho tôi túi nhỏ xinh ra cắm vào quả dừa. chai nước dùng tạm. Thế rồi người Cũng như bạn bè thành phố, nàng đàn bà sẽ lộ ra vẻ mặt thẫn thờ tiếc thể hiện xu hướng từ bỏ dùng đồ nuối trả lại hai tờ tiền xanh để nàng nhựa ở những nơi có nhiều người chớp vào máy ảnh đã căn chỉnh sẵn nhìn thấy. Không để ý đến thái độ góc. Đã rất nhiều lần nàng chơi trò của nàng, người đàn ông cúi xuống này và lần nào cũng thành công. nhặt chiếc ống hút cùng mấy vỏ Nhưng bỗng nhiên từ bên kia bụi kẹo cao su bừa bãi xung quanh bỏ xương rồng, một người đàn ông vào sọt rác sau đó thong thả bước nãy giờ cặm cụi gỡ lưới chợt đứng ra cuộn tấm lưới. vụt dậy ngay trước mặt chị hàng nước: Phía ngoài xa, biển bừng lên lấp lánh. Nàng định nâng máy ảnh lên - Hân đau chân cứ ở nhà với thu vào ống kính vóc dáng cao lớn của anh ta in trong bóng chiều tà cháu, để đó tôi đi mua hộ. nhưng rồi nhíu mày bỏ xuống vì bị Nhanh đến nỗi nàng chưa kịp phản ứng gì, người đàn ông đã quay về trong phút chốc với quả dừa chặt vát gọn gàng cắm sẵn ống hút trên tay. Đặt số tiền thừa còn lại vào cái hộp sắt tây lẫn lộn mấy đồng lẻ quăn queo, anh ta nhướng một bên hàng chân mày rậm hướng về nàng

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI chói.

http://vannghequandoi.com.vn

ọi thứ đã khác đi rất nhiều kể từ khi cha đi chuyến biển đầu tiên, chỉ có ra khơi thật xa mới nhận ra biển vẫn là biển của những ngày xưa cũ. Cha từng nói với Thuần như thế khi hai cha con đẩy chiếc thuyền trượt dần trên bờ cát. Năm đó Thuần lên mười tuổi và những khu nghỉ dưỡng bắt đầu chạm chân đến làng chài Vạn Lý. Đường ra biển trở nên chật hẹp bởi những quãng rào bằng dây thép gai, du khách cau mày xua lũ trẻ cởi trần đánh bóng tránh xa khỏi tầm nhìn, đám con gái trong làng thôi nướng cá mà vào làm trong các quán bar ánh đèn nhấp nháy. Những chuyến biển của cha ngày một xa, dường như chỉ ở giữa mênh mông sóng nước cõi lòng người đánh cá mới thoát khỏi nỗi muộn phiền nặng trĩu. Biển giữ cha lại trong chuyến cuối cùng. Mẹ đội vành khăn tang trắng trên đầu xuôi về ghềnh đá. Biết đâu như thế lại đỡ đau lòng

hơn, Thuần nghĩ vậy khi chậm chậm đẩy chiếc cào nghêu sục vào bãi Cạn, nghe cát lún mềm nẩy lên nhoi nhói dưới tay, rác nhiều hơn nghêu, khách đứng xem nhiều hơn người đánh bắt. - Bao nhiêu mớ này? - Nàng cất tiếng hỏi khi Thuần đang lúi húi thu dọn đồ nghề. Thuần ngẩng đầu lên, nhận ra cô gái ở quán của Hân hôm qua bởi cái nhìn hờ hững. - Một trăm tám mươi nghìn - Anh nói sau khi dùng tay nhấc nhấc mớ nghêu để ướm thử cân nặng. Nàng đưa ra tờ hai trăm, ra hiệu không cần thối lại rồi cứ thế mang mớ nghêu từ từ rắc xuống bãi cát, thêm một vài nhánh rều, chiếc chai nhựa rỗng méo mó nằm nghiêng, đôi dép nhựa sứt quai bị sóng đánh dạt vào, tất cả tạo nên một bố cục thật hoàn hảo. Nàng khom lưng bấm máy. Một đợt sóng đột ngột tràn lên xô lệch bối cảnh của nàng. Hạ máy ảnh xuống nhổ một bãi nước bọt trúng vào đầu con sóng, nàng cáu

kỉnh:

TẬP VI | KIỆT TÁC

- Thật tệ hết sức.

Truyện ngắn dự thi lúp xúp theo sau. Khi chị về đến nơi thì Thuần đã xếp mớ củi gọn gàng vào bên hông căn nhà lá.

Thuần bình thản thu dọn đồ nghề quẩy lên vai thẳng bước về cuối cồn cát. Sóng uốn từng lưỡi mềm theo bước chân cùng với tiếng rì rầm nhè nhẹ. Sóng nhẫn nại vô cùng. Biển còn biết chịu đựng nhiều hơn thế. Anh nghĩ về điều đó với một chút cay đắng. Làng chài Vạn Lý chỉ còn khoảng hơn chục nóc nhà co cụm về bãi Mồ Côi, trong khi chờ giải tỏa họ sống dựa vào những đồng tiền từ khách du lịch, đưa khách đi câu mực đêm, lặn xuống rạn đá mò tôm hay biểu diễn đi cà kheo cào nghêu cho người ta chụp ảnh. Thuần vẫn ước một ngày nào đó sẽ có một con tàu lớn để đi thật xa ra khơi, biển nơi đó mới là biển của những ngày xưa cũ.

- Phiền anh nhiều quá rồi, tôi tự thu xếp được - Người đàn bà ngần ngại - Hôm qua anh làm tôi áy náy quá.

Ngang qua trảng cỏ lông chông, Thuần nhíu mày thấy Hân đang khó nhọc kéo mấy khúc phi lao khô về làm củi. Bãi phi lao bị chặt để chuẩn bị xây một sân gôn bờ biển, chính tại nơi này chị đã để lại chân trái trong một vụ tai nạn lao động khi đi phụ hồ kiếm thêm tiền nuôi con. Thuần lẳng lặng bước đến bên, xốc mớ củi lên cùng với đám dụng cụ cào nghêu lỉnh kỉnh rồi sải bước đi. Người đàn bà bối rối một lát rồi

Thuần trầm giọng xuống: - Đừng bận tâm. Coi như của biển cho, Hân cầm thêm mà sắm cho cháu bộ quần áo - Thuần đưa cho chị tờ hai trăm còn ướt rượt, quay sang xoa mái tóc khét nắng của thằng bé Tép lũn cũn bên cạnh - Chiều chú đưa Tép ra bãi Cạn chơi nhé.

* **

iện thoại đổ chuông đánh thức nàng dậy lúc tám giờ kém mười lăm, nắng và gió xộc thẳng vào phòng qua cánh cửa sổ mở rộng khiến nàng cay mắt. Ngoài xa kia sóng vẫn đổ từng cơn trầm trầm vào kè đá, nàng thấy mình đang ở một chốn mông lung nào đó giữa những cơn

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI mơ, biển của kí ức và cuộc gọi đứt đoạn rã rời.

http://vannghequandoi.com.vn

Nàng sẽ xuất bản cuốn sách ảnh đầu tiên vào cuối mùa thu, tập hợp chín mươi chín khoảnh khắc biểu cảm khác nhau của những người nàng gặp trên nẻo đường rong ruổi. Một nửa trong số đó nàng chụp được hoàn toàn tự nhiên, nửa còn lại buộc phải dàn dựng sắp xếp để tạo ra một tình huống nào đó khiến nhân vật bộc lộ hết xúc cảm của mình. Đêm qua nàng thức trắng để xem lại những bức ảnh đã hoàn chỉnh. Bắt đầu từ bức đầu tiên là gương mặt của mẹ hôm nàng bảo con sẽ bỏ nhà đi. Đó là một ngày mưa, lớp học tiếng Nhật nghỉ sớm, nàng về nhà và vào thẳng phòng ngủ của mẹ để tìm máy sấy tóc hong ống kính bị ẩm. Nàng thấy mẹ đang nằm trên giường trong vòng tay một người đàn ông lạ với vẻ mặt vô cùng hạnh phúc. Nàng sửng sốt. Máy ảnh của nàng còn lưu lại gương mặt rạng ngời yêu thương của mẹ trong bữa cơm gia đình sáng nay. Sau đó mấy tiếng đồng hồ là gương mặt ướt đầm nước mắt khi bịn rịn tiễn bố lên chuyến tàu

hàng vượt Thái Bình Dương trong trang phục thủy thủ. Rút cục thì mẹ có bao nhiêu gương mặt? Xung quanh nàng, mỗi người mang bao nhiêu gương mặt? Tự nhiên và sắp đặt, cuối cùng thì thứ nào đẹp đẽ hơn? Nàng lang thang dọc bờ biển. File ảnh đầy lên bởi những người nàng gặp. Mỏi mệt. Giận dữ. Hài lòng. Thảng thốt. Mừng rỡ. Đau đớn. Thất vọng. Đủ mọi cung bậc hỉ nộ ái ố của đời người. Thế nhưng nàng vẫn mãi chưa tìm ra bức nào đủ nặng. Hình như hầu hết đám đông đã chọn sống một cuộc đời buồn tẻ đến nỗi những nếp nhàu trên mặt cũng bị nhào nặn thành ra chẳng khác gì nhau. Mùa hè năm nay một người bạn gợi ý nàng hãy đến làng chài Vạn Lý, biết đâu ghi lại được vài hình ảnh ấn tượng cuối cùng trước khi tất cả phải dời đi. Ban đầu nàng định chọn người đàn bà cụt chân bán tạp hóa làm nhân vật chính. Nghe nói trước đây chị ta đẹp nhất vùng bãi này và ngay cả bây giờ vẫn còn rất đẹp. Vẻ đẹp sầu muộn của người đàn bà nghèo khó tật nguyền tạo cho nàng ấn tượng như hôm ở Istanbul nhìn thấy một con ngựa Akhal - teke kéo chiếc xe chở khách trên phố. Lúc đó nàng 63

TẬP VI | KIỆT TÁC

Truyện ngắn dự thi nghĩ sao gã xà ích có thể vung roi còn khỏe mạnh, chúng rình rập lên bộ lông ánh kim rực rỡ ấy mà con non lạc mẹ hay kẻ đã bị thương. không thấy những tia lửa lấp lánh phát ra. Nàng nhớ một lần ngồi cùng anh và Tép trên chiếc thuyền vòng Thế rồi sau đó Thuần đột ngột qua ghềnh Mồ Côi chụp mặt trời xuất hiện. Nàng bị thu hút bởi cái mọc, tranh thủ khi có một con sóng cách anh ta hiện diện giữa làng đột ngột xoáy lên nàng cố tình đẩy chài như một kẻ sợ bị tổn thương Tép chới với. Thuần nhanh chóng nên buộc phải gồng mình chống đỡ thằng bé bằng cánh tay vững đỡ những mũi tên vô hình từ mọi chãi. Cũng rất nhanh như thế anh nhìn thẳng vào nàng khi ấy đang phía. chật vật ngồi vững lại, ánh mắt lạnh - Anh đồng ý để tôi chụp một buốt trong khi nét mặt không biểu vài bức hình in sách được chứ? - lộ một chút cảm xúc nào. Cái nhìn Nàng thẳng thắn đề nghị cả chi phí. thấu suốt đó ám ảnh tâm trí nàng như rọi vào phim âm bản. - Nếu cô có thể làm thế - Thuần gật đầu trong khi vẫn tiếp tục rũ lưới. Vạn Lý giữ chân nàng suốt mấy tuần lễ, loanh quanh dọc theo bãi Cạn, ghềnh đá Mồ Côi, doi cát Lở, loanh quanh bên những dấu chân hằn lên rồi bị xóa trên bờ. Bộ nhớ máy đầy lên hàng trăm tấm nàng chụp mọi khoảnh khắc của Thuần, nhưng giống như cuộc chiến âm thầm dai dẳng, anh luôn đông cứng biểu cảm trên gương mặt mỗi khi nàng cố tình dàn dựng một trò chơi tình huống. Nàng kiên trì kéo dài thỏa thuận. Trên thảo nguyên hay trong lòng biển, những kẻ săn mồi không bao giờ bám theo con mồi

ao chúng ta lại phải đi hả chú?

Bé Tép hỏi khi hai chú cháu dắt tay nhau bước theo ghềnh đá, không kịp nhìn phía chân trời vầng dương đỏ ối từ từ nhô lên khỏi mặt biển rực màu như lửa. Sáng nay Thuần dẫn Tép ra đây định ngắm bình minh nhưng một vài khách du lịch nhíu mày khó chịu khi thấy bóng

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI người lọt vào ống kính nên bảo anh cùng đứa bé tránh ra xa chút. Thuần đành rời đi chỗ khác, mãi không tìm ra câu trả lời nào để Tép khỏi cảm thấy tổn thương. Cuối cùng anh nói: - Chắc họ nghĩ biển là của họ. - Họ thật ngốc.

http://vannghequandoi.com.vn

Tép hồn nhiên nói vậy rồi nhoẻn cười. Vẻ mặt của nó khiến lòng anh bớt nặng nề hơn. Thằng bé chưa hiểu rằng những người có tiền luôn nghĩ họ có thể sở hữu mọi thứ. Sớm muộn rồi cũng phải rời đi thôi, Thuần ngày càng thấy rõ anh chẳng thể nhẫn nại hơn được nữa. Một người bạn cũ của cha đã gọi điện cho anh mấy lần, con tàu vỏ thép của ông sắp sửa hạ thủy và ông muốn có Thuần cùng những chàng trai làng Vạn Lý khác trong chuyến hành trình đầu tiên ra đến tận Trường Sa. Khi còn sống cha Thuần đã luôn ước có một chuyến đi như vậy. Thuần cũng muốn đi, Vạn Lý chẳng còn lại gì khi người ta dần bỏ nghề đi biển. Nhưng anh đi rồi mẹ con Hân sẽ ra sao? Căn nhà lá vắng bóng đàn ông có trụ lại được

qua mùa mưa bão? Ai sẽ chỉ cho Tép cách nhận biết từng luồng cá chạy, cách nhìn ráng đổ đoán biển động hay yên? Nhiều lần ngập ngừng nhìn Hân qua hàng rào gai, anh khẽ nói: Hay là mẹ con em đi với tôi đi. Người phụ nữ cúi xuống khúc chân tật nguyền của mình, giấu một nụ cười cay đắng: Em ở đây chờ anh ấy về. Người chồng mà Hân nhắc đến tất nhiên sẽ chẳng bao giờ quay về lần nữa. Chị chỉ bấu vào cái lí do mong manh đó để từ chối trở thành gánh nặng cho Thuần. Hai người lớn lên bên nhau từ thuở nhỏ, Thuần chưa kịp ngỏ lời yêu thì Hân đã được mẹ hứa gả cho người bỏ mối nước đá vẫn thường chạy xe dọc làng chở theo những thùng xốp cao ngất. “Đừng lấy chồng làm nghề biển, đợi chờ nơm nớp suốt cả một đời khổ lắm con ơi”, mẹ chị vừa lấy chéo áo lau nước mắt vừa nói vậy. Ngày dạm ngõ chị Thuần đang ở ngoài khơi, khi anh trở về hai cọng dừa lẻ loi định kết chữ “Vu quy” đã khô đi dưới nắng. Cũng dưới hơi nắng ngột thở đó, người chồng chưa cưới của Hân ngã vào vòng tay bà chủ tiệm spa kế bên khu nghỉ dưỡng, để lại trong cô cái bụng bầu lớn dần lên không thừa nhận. Rồi các dự án du 65

Truyện ngắn dự thi lịch quy mô lớn ngày càng nhiều nói. lên, làng chài dần bị đẩy dạt về cuối bãi, Hân lạc mất anh ta giữa ồn ào - Những thứ hoàn hảo quá chộn rộn, đành học cách giấu nỗi thường ẩn chứa nhiều bất hạnh buồn bằng vẻ ngoài thinh lặng như - Bố nàng trầm ngâm - Kenvin không. Carter đã tự sát chỉ ba tháng sau khi nhận giải Pulitzer và bố cá là Bên kia hàng rào gai, gió thổi phút cuối đời anh ta đã ước mình khô ánh nhìn người đàn ông chiều chưa bao giờ chụp bức Kền kền chờ chiều gỡ lưới. đợi.

TẬP VI | KIỆT TÁC

ắng nhạt màu dần khi trời chuyển về thu, con sóng đổ vào bờ cũng trở nên lười biếng. Mẹ đã từ bỏ việc gọi điện cho nàng sau bảy trăm sáu mươi chín cuộc không được bắt máy. Bố vẫn ở bên kia bờ Thái Bình Dương, một vài tin nhắn ngắn ngủi kể về hải cảng nào đó có những người da màu hát về quê hương xa xôi và tăm tối. Nàng lờ mờ đoán rằng bố đã biết tất cả mọi chuyện từ trước, nụ cười thường tắt trên môi ông rất nhanh sau khi cảnh đoàn viên được chụp xong nhưng nàng quá mải mê chỉnh sửa ảnh nên không kịp nhận ra.

Mẹ nàng bận rộn rắc hạt tiêu lên món hàu nướng bơ trong khi hai bố con tranh cãi về việc tay phóng viên người Mỹ đó nên tập trung lựa góc máy để chụp bức ảnh một con kền kền rình chờ rỉa thịt đứa bé Sudan sắp chết đói hay vội vàng chạy tới đuổi con chim đi. Kenvin đã chọn cách thứ nhất và bức ảnh đăng trên tờ New York Times khi đó đã làm cả thế giới kinh hoàng. - Nghệ thuật nhiều khi rất tàn nhẫn - Bố nàng nói thế để kết thúc cuộc tranh luận còn mẹ nàng thở phào nhẹ nhõm vì bộ móng tay mới làm ở tiệm nail đắt tiền nhất thành phố không đến nỗi bất tiện lắm khi ăn hải sản.

Cuộc trò chuyện mới chỉ diễn ra hồi đầu năm nhưng nàng tưởng - Một ngày nào đó con sẽ nổi như đã cách đây hàng thập kỉ. Nàng tiếng vì những bức ảnh hoàn hảo mệt mỏi thấy mình bị mắc kẹt quá do mình chụp - Nàng hào hứng lâu nơi Vạn Lý, những chiếc thuyền 66

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI phơi mình nứt nẻ, món mực ống máy của nàng. trắng nhợt như ma và cuốn sách ảnh không biết bao giờ mới hoàn - Cháu thấy có đẹp không? thành được. Nỗi chán chường Nàng thân thiện hỏi. dần trở thành cáu kỉnh, nàng lang thang dọc bờ biển, sục bàn chân Thằng bé gật gật đầu. Nàng ân trần vào cát, giẫm chết lũ còng rồi cần bảo tiếp: đá văng chai nước bỏ không lăn lục cục theo sóng. - Cháu có biết bức ảnh này thiếu cái gì không? Bất chợt nhận ra thằng bé Tép đang chăm chú nhìn mình, một ý Thằng bé ngơ ngác lắc đầu. Nàng nghĩ lóe lên trong đầu, nàng vẫy nó thấp giọng xuống đầy thương cảm: lại gần rồi bảo: http://vannghequandoi.com.vn

- Thiếu mất một người bố, Tép - Này nhóc, lại đây cô cho cháu ạ. Cháu thấy đấy, ở xóm chài này xem này. bạn nào cũng có bố cả nhưng riêng cháu thì không. Cô biết như thế Nàng mở phần lưu ảnh ra và khổ lắm. Mai mốt đi học cháu sẽ ngay lập tức thằng bé bị thu hút, nó bị các bạn trêu chọc vì chuyện đó. tròn xoe mắt ngạc nhiên khi thấy Bọn chúng sẽ ném đá vào cháu và hai mẹ con nó đẹp tuyệt dưới góc nói cháu là đồ con hoang. Đồ con hoang - Nàng cố tình nhấn chậm từng chữ - Cháu hiểu không? Đôi mắt mở to của thằng bé bắt đầu chớp chớp liên tục, hai làn môi nó run run rồi dần trở nên mếu máo: - Mẹ cháu nói bố đang đi biển chưa về. - Cháu có muốn bố về không? Nàng tiếp tục ngọt ngào - Dễ lắm 67

TẬP VI | KIỆT TÁC

Truyện ngắn dự thi luôn. Chỉ cần lúc xế chiều cháu ra chiếc thuyền câu lẻ loi vừa ra khơi cồn đá Mồ Côi nhặt mười cái vỏ ốc chưa thấy quay trở lại. xà cừ rồi hướng ra biển đọc điều - Có khi đêm nay biển động ước là sẽ thành hiện thực. Ngày xưa cô đã làm thế nên cô gọi được bố về Một người đàn bà vừa vuốt phẳng đấy. Đây này, để cô cho cháu xem mấy đồng tiền lẻ để mua mì tôm ở quầy tạp hóa của Hân vừa thốt ảnh gia đình cô nhé. lên lo lắng - Cầu trời cho bố lũ trẻ biết mà trở về. Nghèo thì cũng đã Thằng bé tần ngần trước bức nghèo rồi, thà lỡ một chuyến biển ảnh nàng vừa mở ra, trong đó có còn hơn để vợ ở nhà đợi héo mòn một gia đình ba người mỉm cười khúc ruột. rạng rỡ nắm tay nhau trên bờ cát, xung quanh là mười con ốc biển Người đàn bà tong tả bước đi, xếp thành hình trái tim do bố nàng Hân ứa nước mắt nghĩ đời mình sao mang về từ một hải cảng xa xôi nào đó. Nàng bỗng thấy đắng đót nơi nghèo xác nghèo xơ đến nỗi không cuống họng, hình như hôm đó là có được một người chồng để đợi. Gã đàn ông bội bạc của chị chắc giờ sinh nhật nàng. đang yên ổn ở một nơi rực rỡ ánh đèn, cả đời nước biển chẳng bao Thản nhiên cắt vào sợi dây neo giờ chạm đến ngón chân xỏ trong cuối cùng, nàng ấn nút delete. giày da bóng lộn. Chỉ có Thuần vẫn lênh đênh đâu đó giữa những con sóng bất trắc xa kia. Hân bỗng thấy lòng dội lên một nỗi lo âu vô cớ. * Trong lúc chị chìm trong suy ** tưởng, bé Tép chầm chậm rời khỏi nhà hướng về cồn đá Mồ Côi, nơi hiều bỗng đổ ráng bé biết có những chiếc vỏ ốc xà cừ mỡ gà ba góc trời lấp lánh gọi được người bố từ ngoài vàng rực, biển ầm ì biển. Đang lang thang trên bãi cát, đặc sánh như một nàng phát hiện ra hành động của chảo dầu sôi. Làng thằng bé nên lặng lẽ bám sát theo vạn chài thắt lại trong nỗi lo sợ âm sau. Lúc này triều thấp, những thầm, những điềm báo tai ương tảng đá lô nhô sắc nhọn nổi lên tạo hiển hiện quá rõ ràng mà mấy

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI thành một vệt đường dẫn ra tận nàng mang theo hơi thở của vực cồn, thằng bé lần theo gờ đá trơn sâu lạnh lẽo. trượt mà bước về phía ráng chiều như bị mê hoặc. Tim nàng thắt lại Đầu bên kia cồn đá thằng bé trong cảm giác hân hoan tội lỗi. vẫn cúi lom khom vì chưa kiếm đủ mười con ốc, ráng chiều đổi màu, nàng thấy tim mình nghẹt lại. Chỉ một chút nữa, một chút nữa thôi, nàng van vỉ. *

http://vannghequandoi.com.vn

hi bé Tép đến được đầu kia của cồn đá thì nàng cũng đã lựa được một góc máy tuyệt đẹp từ phía thấp hơn bên này, cả người quỳ xuống vững vàng trụ vào giữa hai vách hẹp. Nàng nín thở hướng ống kính chếch lên bắt sáng. Dưới bầu trời đỏ rực, biển bừng cháy trong hoàng hôn, mỏm đá nhô lên chơ vơ với một chấm người bé nhỏ tạo nên tổng thể hoàn hảo từng đường nét. Thằng bé cúi xuống mải miết tìm từng vỏ ốc. Nào đủ chưa nhóc. Đứng lên. Đứng thẳng lên đi. Nàng thì thầm như cầu khẩn. Thủy triều bắt đầu dâng, nước biển ngập qua giày ngấm vào vết rách do đá cắt chân xót buốt nhưng nàng không nhúc nhích. Nàng giữ yên tay máy đã gần như tê cứng mặc cho nước tiếp tục dâng lên cao hơn, bãi đá chìm dần và sóng bủa vây quanh

Thủy triều lên rất nhanh, thoáng chốc nước ngập ngang thắt lưng cùng tiếng sóng sôi réo thúc vào lồng ngực, nàng cắn môi bật máu, giữ nguyên tư thế đang quỳ lặng phắc như hóa đá. Lúc này hoặc không bao giờ nữa. Nước tiếp tục dâng. Phía bên kia bé Tép đột ngột đứng thẳng dậy. Nhanh như chớp nàng rướn người lên bấm máy. Đúng lúc đó một đợt sóng đột ngột ập thẳng vào người, nàng tuột chân rơi thẳng xuống từ mỏm đá. Sau một tích tắc kinh hoàng, nàng vùng vẫy ngoi lên nhưng bị con sóng dữ dằn đè xuống. Nước tràn vào mồm sặc sụa. Nàng hoảng hốt đạp chân vung tay điên cuồng cố ngoi lên lần nữa, há mồm hớp hớp 69

TẬP VI | KIỆT TÁC

Truyện ngắn dự thi không khí rồi lại bị nhận chìm vào lộng lẫy, giữa mỏm đá Mồ Côi một bọt sóng. Lần cuối cùng nhô được chấm người bé nhỏ đứng thẳng đầu lên khỏi mặt biển đang nổi lên kiêu hãnh hướng ra biển cả. sóng dữ dội, nàng loáng thoáng Đó là một kiệt tác. thấy một chiếc thuyền thúng lấp lóa ánh đèn hướng ra cồn Mồ Côi nơi bé Tép đang đứng. Nàng cuống Tháng 7/2019 quýt cố đưa cánh tay rã rời lên vẫy vẫy nhưng một con sóng lại chồm tới nhấn nàng sâu lút vào vực thẳm tối đen. Sáng hôm sau, dưới ánh bình minh trong trẻo, xác nàng nổi lên bập bềnh bên ghềnh đá. Tay chân nàng duỗi thẳng, tóc xõa ra lẫn với rong rêu, hai mắt mở to nhìn lên bầu trời xanh thẳm, cổ vẫn đeo chiếc máy ảnh có khả năng chống thấm nước.

ào dịp nghỉ hè ba năm sau, Thuần dẫn con đến tham quan Bảo tàng biển quốc gia. Anh chỉ cho Tép xem một bức ảnh được treo tại vị trí trang trọng của bảo tàng, trong ảnh là khung cảnh bầu trời đỏ rực, biển bừng cháy dưới hoàng hôn 70

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

MÙI HƯƠNG GỌI VỀ

Truyện ngắn dự thi: BẢO THƯƠNG

ưa, những cánh rừng thâm lam một màu của mây. Trên con đường dẫn lê n vách đá cao nhìn xuống, những con thuyền nan như chiếc cặp cài đầu nhỏ xíu trên mái tóc u huyền của người con gái. Anna, cô gái Tây có mái tóc đen huyền.

http://vannghequandoi.com.vn

Biển là nhà, thuyền là tổ ấm, tôm cá là sinh khí, và gió, và nước, và nắng, và đảo, và những cánh buồm là tâm hồn của những con người nơi đây, nên ông không xa nổi. Càng không thể xa kể từ ngày vợ ông mắc bệnh dịch tả trên con thuyền này, rồi bà ngã xuống biển trong một lần gắng ra mui vệ sinh. Từ đó, nước trời mênh mang kia còn là nấm mồ vĩnh viễn, để mỗi khi nhớ bà ngoại, “Tổ tiên em từ vùng Siberia đến, mẹ anh lại hét lên một tiếng dội bố em bảo vậy”. vào lòng nước sâu, để mỗi khi nhớ vợ, ông ngoại anh lại lấy nước mặn Anh nghe cô kể vào một đêm vỗ vào mặt cho thêm phần cay xót. tối trời. Mảnh vườn, những bông hoa tử huyền nở thẫm. Bầu ngực Năm nào đến ngày đó ông ngoại Anna cũng trắng tròn và mềm như anh cũng để dành những con vật những cánh hoa tử huyền trong biển to, ngon nhất mà mình đánh đêm. Tiếng Anna rì rầm, rì rầm: bắt được cúng vợ ở quãng sâu bà “Cha em thích loài hoa này nhất, vì đã lộn nhào. Để hỏi đàn cá nào lôi mẹ em thích. Liệu có thứ gì người xác bà đi, tiếng ông rú gầm trong con gái thích cũng thành nỗi thích ở một sớm mai khi cô con gái còn người con trai không?”. Anh không nằm co ro trong chiếc chăn lạnh. biết. Anh đang miên man nghĩ về Tiếng ông gầm vang làm động cả mẹ và bố. Ngày tỏ tình, bố hỏi mẹ, tầng sâu nước thẳm, động những em có ra đảo cùng anh không? Mẹ cánh quạ đàn trên những mỏm núi anh nhìn ông ngoại lắc đầu, nước cao, động đàn dê đang bám những mắt lăn dài xuống má ướt đẫm hai móng chân sắc nhọn vào vách đá. vạt áo. Là vì mẹ nghĩ đến ông ngày Nước mắt ông cũng mặn chát và ngày trên chiếc thuyền câu vó bè trôi dạt cùng cô con gái duy nhất. 71

TẬP VII | Mùi hương gọi về

Truyện ngắn dự thi con tôm hùm, bảy con cua, loại nhiều như nước biển vậy. ngon nhất ông bắt được và vẫn Mẹ anh chỉ biết vậy, cho đến nhốt ở dưới tầng hầm từ mươi hôm ngày lớn lên, vẫn chiếc thuyền nan trước: đó, vùng biển đó, dù giờ nơi biển Thiên cơ là của trời. cha con bà cắm mốc nước đã rút về ngoài xa, cá tôm cũng không còn, vậy mà ông chỉ quẩn quanh cùng Phép năng là của biển. gió, nắng, nước và những con sóng nơi này. “Tao xa nó không được, ba Quyền hạn của thủy thần . bữa cơm trưa sáng chiều ai mời bà ấy lên ăn. Tao cắm mũi sào ở đây Tôi, người trần mắt thịt, gà để lưu dấu lãnh thổ, mình đi rồi, có trống nuôi con, ăn nhờ lộc trời, ngủ kẻ nằm lên xác mẹ mày ư?”. Đó là nhờ lộc biển, nguyện chết cùng gió, cái lí rất ư là đời, để mẹ anh khóc nắng, nước và mây này. Nhưng nay, khi người con trai tận ngoài đảo con gái tôi đã lớn, đến tuổi dựng xa thầm thương, nhiều lần đi đánh vợ gả chồng, phận làm cha mong lưới cùng nắm tay bà hỏi: “Anh ra con được hạnh phúc. Lời có thề đó, em có đi cùng anh không?”. với nước xin rút lại, lời có hứa với Đêm trăng ngoài biển thì buồn. sóng xin được quy về, để con được Trăng rọi khắp trần gian, trăng yên bề, để người nằm giữa nấm mồ tuôn suối ngọc xuống muôn loài. vĩnh cửu kia được yên dạ mà thoát Loài cá nào đang đớp ngọc, loài siêu, khi con gái được vẹn bề gia ốc nào đang hớp thứ sáng trong từ thất… trời nhả xuống. Trăng đâu chỉ của hai người. Bố anh vuốt tóc mẹ nhẹ Ông ngoại cúng xong thì rời nhàng bảo, em cứ nghĩ suy cho kĩ, thuyền đi vùng biển khác. Chiếc anh sẽ chờ, bao lâu anh cũng chờ. thuyền chở hai bố con căng buồm gặp gió nam thuận lướt băng băng, Đến một ngày, ông ngoại cắm cảm tưởng nó lao vun vút với tốc chiếc cọc sâu vào lòng biển, giơ tay độ chỉ có trong giấc mơ. Ông đưa với về phía mặt trời ối đỏ đằng tây con lên đất liền, cầm tay con trao như chiếc bát úp bằng máu khổng vào tay người trai con thương. Hai lồ. Ông quỳ xuống rồi đứng lên, rồi người cúi lạy cha, trước khi con lại quỳ xuống. Trước mặt là năm thuyền cũng lao như giấc mơ đi đồng bạc trắng, một bát cơm, sáu 72

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI vào vùng biển bạc trắng xóa phía bãi bờ, chỉ vài giây sau là không nhìn thấy nó. Để mãi sau này anh đã lớn, bố anh vẫn hỏi mẹ, hôm đó là thực hay mơ mình nhỉ, tôi chỉ thấy ông cụ lướt đi cùng gió sóng, như thể có một thế lực vô hình đẩy đi bằng sức mạnh vô song của tự nhiên vậy. Bởi từ đó họ không còn gặp lại nhau. Vùng trời ông cụ quyết định đến cắm neo, giăng vó bặt không tin tức. Anh lớn lên, bố anh vẫn hỏi mẹ, hôm đó là thực hay mơ mình nhỉ?

bềnh của Anna, làm khuôn mặt cô bớt tròn lại, nổi bật nước da nâu mật khỏe khoắn. Mắt cô lấp lánh như ngày anh trông thấy mẹ anh nhận được món quà bố đi công tác vào đất liền sau hai tháng trở về mua tặng.

http://vannghequandoi.com.vn

Anh là dân vùng biển, sinh ra và lớn lên ở đây, anh không thể xa được vùng trời này, gió, nắng, nước và đảo này, như ông ngoại anh, mẹ anh, rồi bố anh. Để đi khắp một vòng trái đất anh vẫn trở về. Ngày về, ôm một hòn đá đen, ngửi thấy mùi của đảo, ấp tay vào nghe được tiếng sóng quện vào những thân ốc. Nhặt một hòn đá núi khác, anh áp tai thử vào, cố lắng nghe tiếng nói của chim, của khỉ, của hoa quả, của thú rừng, của đất đai và cây cối. Mỗi vật nơi đây dù nhỏ nhất cũng đều gắn bó máu thịt với anh.

Rồi cứ đến ngày giỗ bà ngoại, bố anh lại làm đúng những nghi lễ như cha vợ xưa từng làm với lòng biết ơn vô hạn khi đã đưa được người con gái mình yêu thương lên bờ, đến một hòn đảo, làm những nghề truyền thống, sống một cuộc đời bình dị, cũng gắn bó với biển khơi, với cả ruộng vườn, trâu bò, Chiều nay, mẻ mắm cuối cùng cùng thú rừng và hoa quả trên núi đã hoàn thành, cho mẻ cá từ hai cao. năm trước. Hai năm cho một lần cá ủ thành mắm, hay năm năm cho * một lần cá ủ rồi chôn xuống đất để kết tinh khí đất trời âm dương mà ** cho ra những tinh chất ngọt ngào hớ lại ngày còn bên đất nhất của cuộc đời. Anh yêu nước Mĩ, có lần đi chợ người mắm đến mê say. Có những thứ mùi vị vẫn níu con người ta mạnh Việt, anh tìm mua một mẽ đến thế ư? Không phải vị hoa chiếc kẹp, kẹp lên mái hồng nước Pháp, không phải mùi tóc đen nhánh bồng

TẬP VII | Mùi hương gọi về

Truyện ngắn dự thi tử huyền trong khu vườn của bố của họ nhờ nhợ chất bảo quản, Anna, mà là nước mắm, nó níu tạo mùi hương vị, nó không phải hồn anh trở lại quê nhà, sau bao mắm, nó không phải vị mặn rồi năm bôn ba. Anh yêu từng mẻ cá ngọt hậu, ngọt mãi trong cuống ráo khô, tươi mới, từ tàu đêm trở họng và thơm lừng mùi thơm của về, anh yêu vị muối biển mặn mòi cá ủ, phơi sương, phơi nắng, đảo đã được phơi giòn, mất hết vị chát, đều, rồi phơi âm, để cho ra đủ axit anh yêu những ang mắm làm bằng amin một cách tự nhiên nhất mà mẹ cháu đã làm. Bác thèm vị mắm đất nung đậm màu truyền thống. mẹ cháu làm. Năm đó, bác nằm Ngày còn ở bên kia bán cầu, trong hang đá đến gần hai tháng, anh cũng từng ra cảng Dory mua sáng nào, chiều nào mẹ cháu cũng cá, đến San Francisco lấy muối. mang cá, cơm cùng mắm vào cho Nhưng chum sành không có, đành bác, có khi vài con mực, có khi là phải dùng lọ thủy tinh. Anh và bố ngao ngào với ruốc rồi chưng lên, Anna hì hục với mẻ cá muối đó, để cái quan trọng, không bao giờ rồi chôn sâu nơi góc vườn, đến cả thiếu mắm. Từ một con nhà binh tám chum. Đã hơn năm năm, hay nòi, ăn những thức ăn phương Tây gần mười năm nữa, thời gian trôi quen thuộc, giờ bắt buộc phải làm nhanh quá, ngày anh về, ba chum quen với những món ăn rặt “kinh tởm” ở một đất nước nghèo nàn đã được ăn hết. mà bọn bác chỉ có nhiệm vụ đến Bác thèm vị mắm quá - ông nói cắt bom rồi bay về, thì những thức với anh vào một chiều thu Texas, ăn đó quả là một thử thách khốc trời vào lạnh. Trên bàn là những liệt những ngày đầu. Mẹ cháu may đồ Tây ngồn ngộn, không một món sao lại biết tiếng Pháp. Ngày xưa nào làm con người ta có thể liên cha bà chơi thân với một sĩ quan tưởng đến vị mắm, sao ông có thể Pháp sống ở đồn Hà, chính người đã xây dựng pháo đài Thần Công, thèm? ông thích biển nên thường theo thuyền cha con họ ngao du, cha bà Ngày ở Việt Nam về, bác luôn dạy ông tiếng Việt, còn ông ta dạy thèm mắm, ông nói. Nhiều lần đến lại họ tiếng Pháp. May mà bác có chợ người Thái mua, nhưng chưa biết tiếng Pháp, để hiểu được rằng, khi nào đúng vị, có lần bác phải lái “nếu ông không ăn cái này, thì chỉ ô tô ba tiếng về vùng California đi còn cách chết đói mà thôi, đó là chợ người Việt, nhưng thứ mắm 74

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

món ăn truyền thống duy nhất và cũng là ngon nhất mà tôi đã gắng có được để nuôi dưỡng ông, chứ ông ném bom xuống vùng biển này, giết chóc bao dân chài, bao con thuyền hư nát, người dân than khóc oán hận ông ngút trời, họ mà biết ông còn sống thì cái hang đá này cũng vụn thành cám, chứ nói gì đến thân thể ông”. Bác hồi đó chỉ biết sợ và ân hận, người ta bảo, đó là một căn cứ quân sự nguy hiểm, có khả năng làm hại cho quân đội Mĩ, chứ bác đâu biết toàn đàn bà, con trẻ, nhà nổi và thuyền bè của dân. Lúc đó bác rất sợ, nên bảo ăn gì, ở đâu, làm thế nào cũng được, miễn là được sống. Rồi từ việc phải ăn, bác nghiện nó lúc nào không hay. Cái vị mắm ngửi thôi đã thơm, nếm vào, vị thơm nó đọng mãi nơi cuống họng, chấm vào với một vầng cơm cháy mà nhai từ từ, vị béo của từng hạt gạo được trồng trên đảo hoang này, thêm vị biển khơi được chắt ra từ thân cá, nó mới ngọt ngào và nồng nã làm sao, để cả cuộc đời bác thèm vị mắm. Mẹ cháu sau đó đã gặp rắc rối với người dân nơi đây, khi họ ngày đêm lùng sục tên phi công đã thả bom xuống hòn đảo này. Nhìn rõ dù nó rơi, sao không thấy người,

chết thì phải còn xác, mà một dấu tích nhỏ cũng không thấy là sao. Họ đã quần thảo hòn đảo cả tháng trời cũng không một dấu tích. Là vì giữa vườn nhà cháu có một cái hầm, điều này chỉ mẹ và cha cháu biết. Bà đang xới cỏ vườn thì trông thấy bác, bà cũng nghe thấy tiếng hô hò, những bước chân huỳnh huỵch, tiếng gậy gộc, bà đã đẩy bác xuống hầm rồi đậy lại. Đâm lao phải theo lao, người Việt cháu có câu nói rất hay. Bà không còn cách nào khác, khi chồng bà là cán bộ cộng sản, ông đi công tác ở đất liền hơn một tháng và phải hai tháng nữa ông mới trở về. Nếu để lộ ra chuyện này, tính mạng bác không bảo đảm, mà gia đình bà sẽ bị liên lụy. Khi bác đã khỏi hết những vết thương, đỏ lông thơm da, như cách bà nói, một đêm tối trời, bà dẫn bác đi tắt một con đường mòn đến ủy ban xã. Bác đi trước, bà đi sau cầm gậy. Bà làm vậy để ra vẻ cảnh giác mà che giấu chính quyền, chứ từ lâu bà và bác đã là hai người bạn. Bà bảo họ, lỗi tại tôi chứ không phải chồng tôi, anh ấy không hề biết gì, chỉ nội nay mai anh ấy về, tôi sợ anh ấy không tha cho tôi, nên tôi mang tên này đến nộp cho các đồng chí. Các đồng chí chửi tôi cũng được, đánh tôi cũng xong, xóa 75

TẬP VII | Mùi hương gọi về

Truyện ngắn dự thi tên tôi khỏi danh sách xã viên cũng đó xử lí”. đành, nhưng lương tâm tôi không thể đứng nhìn một người máu me Đấy, câu chuyện của bác be bét gần như chết lại bị đánh tiếp. Bécmen nhìn anh cười âu yếm Việc tên phi công Mĩ bị đánh chết - Con trai, bác có hai quê hương, ở hòn đảo này cách đây ba năm vẫn Việt Nam và Mĩ. Việt Nam cho bác còn đó. Giờ vết thương của hắn đã tái sinh tâm hồn và nhận thức. lành, hắn đủ khỏe để đền tội, tôi mang hắn nộp cho chính quyền. Ông lại lấy tay vuốt tóc anh lần Việc này không hề liên quan gì đến nữa. Ánh trăng chiếu qua giàn chồng tôi. hoa thúy điệp, qua ngọn tử huyền, Người cán bộ nhỏ thó, đen thui, nước da như trái táo bị hun khói vì mưa gió nắng ngoài biển khơi, ngước lên nhìn bà. “Tôi hiểu lòng chị, dù chị có sai nhưng giờ nói chuyện sai đúng cũng đã thừa, thôi thì chuyện này cứ để bọn tôi xử lí êm đẹp”. “Xử lí êm đẹp?”. Bà hét lên. Là bà sợ họ bắn bác trong yên lặng để che giấu đi sai trái lỗi lầm, khi đã gắng hết sức quần thảo nát hòn đảo, vẫn không tìm ra, mà người che giấu lại chính là vợ của một cán bộ cách mạng. “À không, chị hiểu lầm rồi, chính sách nhà nước không cho phép thế, là chuyện này ta nên giữ im lặng thì hơn, không khuấy động lên nữa, làm cho dân tình nổi giận. Ngày mai, có tàu của chính quyền vào đây, cấp nguyên vật liệu xây lại ngôi trường bị bom Mĩ phá, chúng tôi sẽ gửi hắn theo tàu ra, giao cho chính quyền ngoài

những bông hoa đã nở rộ nhất, tỏa mùi thơm ngào ngạt nhất, từng giọt sương rơi trên cành cherry xuống đậu vào tóc Anna ngồi cạnh. Anna đang thổn thức trước câu chuyện cha cô kể. Cô lặng lẽ cầm bàn tay anh siết nhẹ, siết nhẹ, rồi chặt hơn. Bàn tay Anna mềm mại, có hương thơm như loài hoa tử huyền, và Anna cũng mang vẻ đẹp của loài hoa đó, chỉ nở về đêm, dâng tặng hương hoa cho một mình anh, rồi cũng vĩnh viễn đóng lại. “Nó không yêu ai trừ cháu. Giờ thì bác yên tâm rồi, có thể làm những gì mình muốn”.

Nhưng, mùi hoa tử huyền không níu được bước chân anh, anh chỉ ngửi thấy mùi mắm từ quê nhà, vị của nó lan xa và thơm đậm, vương vất cả ngõ xóm, làng quê, những con đường lên núi cao để nhìn xuống biển, như bây giờ anh 76

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI vẫn thấy. *

http://vannghequandoi.com.vn

ng anh là cư dân đầu tiên của hòn đảo này, ông ra đây chắn đọn bắt cá để sống những năm đói nghèo, rồi biển nơi này, cá nơi đây đã cho ông ở lại, ông gắn liền với nghề cá rồi nghề mắm, sản phẩm của ông theo tàu vào đất liền đi khắp nơi. Bảy tuổi anh đã được ông dạy làm mắm, từ khâu chọn cá tươi theo mùa. Phải theo mùa, cá mới ngậm hết độ ngọt thơm của đạm, làm nó béo nhất, mới cho ra thứ nước mắm nguyên chất tốt nhất. Muối phải là muối biển phơi khô giòn, cho ra hết tạp chất. Rồi cho cả cá và muối vào ang đất. Xong đến dứa. Dứa phải chọn quả chín mọng, chưa nẫu, cho vào cùng thính gạo. Gạo rang thính phải là loại gạo được trồng trên hòn đảo này. Khi rang, nở mùi thơm đượm đặc. Đổ tất cả vào ang, chôn sâu xuống lòng đất làm mắm hạ thổ, để năm năm, mười năm, rồi quên đi, người ta còn gọi là mắm lú, là bởi mắm mà quên mất để ở đâu không rõ, một ngày cuốc vườn, cuốc ruộng, mũi cuốc

chạm vào vỏ sành sần sật, moi lên, một chum mắm ủ từ mười năm trước, trời ơi, vị thơm của nó kết hợp đâu chỉ biển trời, cá mú, đất đai, sương khói, nắng mưa, âm dương, mà cả thời gian. Mắm lú là thế. Nếu không thì làm mắm chắt, cứ thế đem phơi nắng, phơi sương, rồi phơi âm, rồi đánh đảo, lọc lù, kiểm tra độ mặn, lại lọc màng, lại phơi âm... Hai năm trời mới làm thành một mẻ mắm. Mắm đó có thể để cả mấy chục năm mà không thối. “Anh đã là nghệ sĩ của nghề mắm”, một nghệ nhân làm mắm khác đã phải thốt lên, khi đứng trước những quy trình nghiêm ngặt, tỉ mẩn của anh, cho một mẻ mắm. Đã là nghệ sĩ chưa, anh không biết, nhưng chỉ cần nhắm mắt, anh ngửi được mắm của loại cá nào, mắm đủ muối chưa, chượp ủ được mấy năm và cần thêm gì nữa. Anh từng kể với Anna, nếm mắm cũng phải đợi đến đêm về tĩnh lặng, tiếng người hết, tiếng xe cộ cũng mất, không còn âm thanh bụi bặm, ồn ào, tạp chất, nếm mắm mới chuẩn vị và tinh nhất. Lúc đó, hãy đánh răng thật sạch, lấy ngón tay cho sâu vào chượp ủ, đưa lên 77

TẬP VII | Mùi hương gọi về

Truyện ngắn dự thi miệng, từ từ nhắm mắt, để tập cơn gió nhẹ thổi, rơi xuống vai rồi trung cao độ, nhẹ nhàng nếm vị cánh tay anh, anh lấy ngón tay nhẹ để biết mắm đã đến độ chưa, đủ nhàng búng đi. Anh ôm Anna chặt ngon chưa. Làm nghề này cần nhất hơn vào lòng, mùi tử huyền xen lẫn là vị giác và khứu giác, có thể do mùi nước hoa hồng tỏa ra từ mái bẩm sinh, nhưng nhiều hơn do tóc nhánh đen của nàng, từ bờ vai nghiệp nghề đưa lại, nó sẽ đạt đến và vòm ngực. Nàng là đóa hoa tử độ chuẩn và tinh nhất. Tinh đến độ huyền đẹp nhất. Nhiều khi anh tự anh dự cảm được cả nắng mưa, bởi hỏi, giữa nàng và người con gái nghề mắm gắn liền với nắng mưa. Việt Nam thì khoảng cách bao xa, Thời tiết chiếm ba mươi phần trăm anh không thấy xa nhiều, anh thấy cho một mẻ mắm ngon, ba mươi gần gũi, phảng phất mẹ anh, phảng phần trăm của nguyên liệu, còn lại phất Nhan - người con gái thuở xưa là kĩ thuật và cần mẫn. Anh đọc anh yêu, người đã chờ anh lên tàu được cả gió mưa trong ngày, thậm trong một chuyến đi dài, theo lời đề chí trong tuần, là nhờ giác quan nghị trong bức thư bố Anna gửi về: mắm đem lại. Bà thân mến! Cô đã khóc trong ngày giã biệt, khi anh cũng hỏi cô, như bố anh Cho tôi chia buồn với bà về việc xưa đã từng hỏi mẹ, em có chấp ông nhà đã ra đi. Nỗi đau này gửi nhận rời thuyền lên đất liền sống cả về từ nước Mĩ. cùng anh không. Anna lắc đầu, cô càng thổn thức dữ, nước mắt mặn Tôi xin được bà đồng ý cho hơn nước biển và nhiều như nước tôi bảo lãnh con trai bà sang đây. biển đổ xuống vai anh. “Em không Chúng tôi sẽ góp phần nâng đỡ cam lòng, em không cam tâm để cháu, để cháu có được môi trường anh trở về, đừng xa em, em cần anh học tập tốt nhất. Còn sau này, tùy nhất”. Bố anh ngày xưa có phải đỡ mơ ước và dự tính, cháu có thể ở và lau nước mắt nhiều cho mẹ anh lại với chúng tôi hoặc trở về, lúc đó thế không, ông không kể, còn anh, chúng tôi cũng không có ý kiến. anh đã ngồi trắng đêm cùng Anna. Mong được bù đắp và đáp đền cho Mùi tử huyền thoang thoảng, khu vườn đêm yên tĩnh quá, vài con dế nỉ non như điệp khúc cho tiếng thổn thức của nàng, vài chiếc lá bị 78

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI ân nhân cuộc đời tôi một lần. Mong bà ghi nhận.

http://vannghequandoi.com.vn

Anh đã lên tàu và ra đi vào mùa hè đó. Nhan đứng ở gốc cây kim giao trên đảo dõi theo anh. “Anh sẽ về chứ?”. Anh gật đầu. Rồi công việc học hành, năm năm rồi mười năm, rồi ngày Anna lớn lên, từ đứa bé luôn quấn chân anh đến yêu anh lúc nào chẳng rõ, anh vẫn chưa về. Nhan đã đi lấy chồng, vào đất liền sinh sống. Từ ngày anh về, cũng chưa gặp lại cô lần nào… Từ đây nhìn xuống thung lũng phía tây, thấy cả ngôi trường anh học xưa, ban ngày thấy cả gốc cây kim giao cổ thụ Nhan đã đứng đó và từ biệt anh, thấy cả ngôi nhà Nhan không cách xa nhà anh là mấy, thấy bãi đầm mẹ anh và mẹ Nhan vẫn nuôi ngao. Giờ đây, anh đang dự định làm thêm món mắm ngao, món ăn dân dã thời đói khổ. Mỗi trưa học về, mẹ anh lấy ngao ngào mắm ra cho vào nồi cơm hấp, mùi chín thơm của cơm hòa mùi ngao ngào ngạt, anh ăn không biết bao nhiêu bát của tháng ngày mười bảy. Công ti anh giờ đã có nhiều mặt hàng, nhưng tình yêu với mắm với tuổi thơ làm anh luôn trăn trở. Có

phải món ăn thuở xưa đã gọi anh trở lại, để anh từ bỏ cả sự nghiệp bên Mĩ về đây, và cho ra đời nhiều loại mắm, bằng mồ hôi, công sức, đam mê và khát vọng, mong muốn người dân được thưởng thức thứ mắm truyền thống, nguyên lành, thuần chất nhất, mà không phải thứ nước chấm công nghiệp đượm mùi chất bảo quản, chất tạo hương vị tràn ngập trên thị trường bây giờ. Anh ao ước một lần Bécmen trở lại, anh sẽ mời ông thứ mắm chính tay anh làm, ngon như vị mắm xưa mẹ anh đã nuôi sống ông trong hai tháng, để cả cuộc đời ông nhớ, ông thương vị mắm lạ ngon của một vùng miền mà vô tình hay bất đắc dĩ ông đã sa chân. Chiều nay, anh nhận được thư ông: Con trai, ta đã ăn hết mẻ mắm cuối cùng con muối, ngày mai ta biết ăn gì, khi mắm Việt Nam và tâm hồn Việt Nam đã ngấm quá lâu vào ta mất rồi. Con trai, sắp tới con sẽ có một món quà tuyệt diệu nhất ta gửi đến, hãy đón nhận nha con. Món quà gì, anh không biết. Bécmen bao giờ cũng tinh tế và thú vị, ông hay mua những món đồ hoặc thứ anh thích, tặng bất ngờ trong những ngày anh còn lưu trú

Truyện ngắn dự thi trên đất Mĩ. bão, có thét gào của những cánh quạ trên núi đá cao, có dập dềnh của những ngôi nhà bè nổi va nhau * mùa giông gió, thì anh cũng không được phép gọi điện, nhắn tin, viết ** thư gì cho Anna. Gái Tây họ khác ối nay, xong mẻ mắm lắm, đã xa là xa, đã hết là hết. Chính cuối cùng, anh quyết sự rạch ròi mới mang lại cho anh định ra biển. Anh men lòng thanh thản. Điều này khác với theo bờ biển dài lên một Nhan, mỗi khi qua nhà, bố Nhan con đường, bám theo vẫn thở dài bảo, cái Nhan vẫn nhắc triền đá, từ đây nhìn xuống nếu nhỏm cháu mỗi lần về. Anna từng ban ngày, sẽ thấy những làn sương bảo, vì anh chưa quên được chị ấy, buổi sớm, và trong sương, những em sẽ đợi khi nào anh quên Nhan, chiếc cặp nhỏ xinh, tinh xảo sẽ em sẽ đến với anh. Và giờ, anh đã được cài trên mái tóc mướt xanh quên Nhan, còn Anna thì chưa. u huyền của biển cả. Anh hay liên Chân trời này góc biển này, khoảng tưởng vậy, là vì rất nhớ Anna, núi này, anh vẫn ngồi để nhìn ra bờ nỗi nhớ có cả giọt nước mắt mặn đông chứ không phải bờ tây - phía mòi như biển khơi. Và nơi đây nhà Nhan, mà nhìn những con tàu, là nơi thích hợp để anh trông về. ngọn hải đăng có ánh đèn nhấp Bởi con tàu đưa anh từ đây đi và nháy trôi về khơi xa. Đi hết Thái cũng từ đó trở về. Bến cuộc đời, Bình Dương, vượt Ấn Độ Dương, bến biển khơi, bao giờ gặp lại. Tóc qua Đại Tây Dương rồi sẽ về nước Anna chắc vẫn dài và đen mượt, Mĩ, những con tàu này sẽ về với mắt nàng chắc vẫn to, sâu thẳm và nước Mĩ. Không hiểu sao anh luôn xanh biếc như lòng biển khơi, và nghĩ như vậy. Như anh của hơn ngực nàng vẫn phập phồng như mười năm trước, lên một con tàu những con sóng vỗ. để đến gặp Bécmen và Anna, để một phần họ ngấm vào hồn anh, Từ ngày về đây anh chỉ nhận như mùi thơm của mẻ mắm ngấm được thư của Bécmen, chưa một vào cha cô, để mỗi khi nhớ cô anh lần từ nàng. Anh cũng không muốn lại lên đây ngồi nhìn về phía biển, khuấy động lòng nàng. Gái Tây họ ngóng những con tàu ra khơi và khác lắm, nhiều khi anh tự an ủi, từ khơi xa trở về, đem theo mùi tử đã thôi rồi là hết, dù lòng anh có huyền từ nước Mĩ, từ mái tóc, bầu rộn sóng biển khơi, có ầm ào giông

TẬP VII | Mùi hương gọi về

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI

http://vannghequandoi.com.vn

ngực Anna. Anh vẫn chờ đây. Trời muốn rẽ xuống bến tàu, nơi tàu sắp qua đêm, ngôi sao Vượt đã mọc khách từ xa cập bến. từ bờ tây sang bờ đông, như lòng anh mang mang nỗi nhớ. Một con tàu đã rú hồi còi chuẩn bị vào bến. Trên đó lố nhố người Trèo lên cây khế nửa ngày, là người, lá quốc kỳ Indonesia bay Ai làm chua xót lòng này khế ơi phần phật. Đang mải ngắm con tàu, anh không để ý câu hỏi từ phía sau: “Thưa ông, cho tôi hỏi đường Mặt trăng sánh với mặt trời về xóm Đông, Việt Hải”. Anh giật Sao Hôm sánh với sao Mai mình, một luồng xung điện mạnh chằng chằng. chạy dọc sống lưng, anh run run chưa dám quay lại, tiếng Việt lơ Mình ơi có nhớ ta chăng? lớ của một cô gái nước ngoài sao giống lạ. TanhưsaoVượtchờtrănggiữatrời… Ngày còn đi học, mỗi lần cô giáo giảng đến bài ca dao này, anh lại khóc, là vì anh nhớ đến đôi nam nữ nào đó yêu nhau, vì địa hình, phong tục, hay hoàn cảnh, họ không đến được nhau, họ biến thành ngôi sao Vượt chạy từ đông sang tây chưa khi nào tắt, để ngóng đợi nhau…

“Anna”. Anh hét lên và ôm chầm lấy cô. “Cha đã muốn em về với anh, cha có thể sống một mình. Ông bảo ông cần khoảng thời gian để sống cho riêng mình, không muốn em phiền nhiễu. Là cha thương em hay cha nói thật…”.

Khi ngôi sao đã lùi sâu vào màu Anh chợt mỉm cười khi nghĩ trắng rồi chuyển sang xanh của đến Bécmen. bầu trời, anh mới đứng dậy. Mẻ cá tiếp theo sẽ được tàu hàng chở đến. Anh lững thững ra cảng để đợi Ông đã tặng anh cả cuộc đời tàu. Chỉ một chút thôi, anh lại quay mình, như mẹ anh năm xưa, tặng cuồng cùng ủ chượp, cùng những cho ông sự sống… sản phẩm hứa hẹn sẽ tung ra thị Cát Bà, 2019 trường. Trước khi ra cảng cá, anh B.T 81

Truyện ngắn dự thi

CHIẾC HỘP THƯ KHÓA SỐ

TẬP VIII | Chiếc hộp thư khóa số

Ứ

Truyện ngắn dự thi. TRẦN XUÂN HÀ

đâu. Thực ra ngày ở đây dài như ý nguyện con người muốn thức khuya nhất có thể. Biết bao nhiêu việc gói lại trong cái vòng quay đồng hồ không quá hai mươi bốn giờ mà khổ nhất là lúc màn tối phủ xuống khi còn quá nhiều điều dang dở. Sự bức thiết của đời sống hiện đại đã khiến thời tiết cũng vận hành linh hoạt theo.

Cả ngày hôm ấy họ đã đi miên man khắp thành phố bằng mọi phương tiện kết hợp giữa tạo hóa và công nghệ. Những dinh thự, cung điện và tượng đài nguy nga, chưa kể viện bảo tàng mĩ thuật danh tiếng mà họ chỉ kịp chiêm ngưỡng vào thời điểm ăn trưa. Rồi tiếp theo là cuộc ghé thăm công xưởng cối xay gió cách đó nửa giờ đi trên kênh đào. Và khi bất kì cặp đôi nào cũng nghĩ đến những phút riêng tư nhất thì cô nêu ý tưởng về một điểm dừng trên đường về. Lí Đêm hè Bắc Âu về muộn. Đã do thật đơn giản: cô muốn dành ngoài hai mươi giờ mà sao mặt cho anh một điều bất ngờ trong kì trời còn đổ bóng để cánh rừng bên nghỉ trăng mật muộn màng này. sông hoài công chờ. Vị sứ giả của Họ kết hôn ba tháng trước với Thượng đế cũng tò mò muốn ở lại một đám cưới chỉ có bạn bè thân xem hai vị khách kia lạc bước về 82

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI và một rừng hoa đủ loại. Khi ấy là tiết xuân rất phù hợp với một chuyến đi nghỉ ở cái thị trấn vùng cao mùa tuyết phủ. Cô thích tuyết lạnh nhưng thay vì cách thưởng ngoạn sau cưới của bao đôi thanh tân, cô đặt một cặp vé bay về cái góc thế giới xa biệt nổi tiếng về nhạc cụ này. Chồng cô hóm hỉnh bảo còn thiếu một chồng tiền lẻ để mua tiếng đàn góc phố. Cô bảo đã là hầu đồng thì đừng tiếc công sắm lễ và anh đã thực hiện tốt nghĩa vụ thù lao cao cả ấy.

đàn.

http://vannghequandoi.com.vn

Anh cũng nhanh chóng dừng lại nhưng mắt lại để vào khoảng trống hè đường phía trước ông lão. Không một chiếc hộp vải mở như bao lần. Thay vào là một chiếc mũ phớt đặt ngay ngắn bên cạnh ông lão làm anh phân vân đưa mắt nhìn. Những chấm đồi mồi, những nếp nhăn và đôi mắt quầng thâm nhắm lại theo tiếng đàn. Đã bao giờ bạn nhắm mắt để thưởng thức một điều gì đặc biệt chưa? Ông đang trầm đắm trong bản độc tấu của chính Lần này cũng không ngoại lệ. mình. Chỉ mình ông thôi vì những Cách cây cầu không xa là một bến vị khách trên bến kia không có tâm đỗ tàu điện nơi họ xuống và rẽ vào trí nào ngoài việc nhanh chóng về khu phố biệt lập này. Một nghệ sĩ với mái ấm chiều cuối tuần. đường phố, một lão niên, ngồi dưới gốc cây phong xòe tán kín một Ta cũng nên quan tâm nơi chốn khoảng trời, trên tay đung đưa cây về đêm của hai người bạn. Một căn vĩ cầm. Một bản nhạc thật quen và hộ tiện nghi cô đặt qua hệ thống đặt không khó để cô nhận ra một trong phòng công nghệ có tên Airbnb mà số các bản Trieste yêu thích. Với cô từ ban công họ có thể ngắm dòng nhạc cổ điển luôn là bộ trang phục sông thơ mộng. Nơi đó cách chỗ họ lễ hội vừa vặn và đẹp đẽ nhất. Chỉ đứng mấy bến tàu, nếu không quá một chùm hợp âm kéo lên là đủ muộn họ có thể dạo bộ. Cái cách dập dìu con tim cô vào nhịp khiêu du ngoạn đi xa về gần thật thú vị vũ. Như một phản ứng tự nhiên như anh lính về phép khỏa nước cô nhún đôi nhịp chân mắt chăm sông quê giữa trời nắng hạ có cô chú nhìn vào những ngón tay gày thôn nữ bên bến đợi. Với cô cuộc gò của ông chuyển dịch trên phím sống đơn giản gói gọn trong ba từ:

TẬP VIII | Chiếc hộp thư khóa số

Truyện ngắn dự thi hai. công việc, bạn đời và âm nhạc. - Bác ơi - Cô dịch lại gần, trên - Khúc nhạc dạo thật tuyệt vời, anh nhỉ? - Cô nói và anh mỉm cười. tay cầm một tấm ảnh. Hình một người đàn ông trên tay cũng có một Cô thả hồn trong tiếng đàn réo chiếc vĩ cầm - Cháu cần tìm người rắt dụ dẫn cô vào thế giới âm thanh này. đầy trắc ẩn mà đơn cử bản sonata Cô đưa một ngón tay lên môi, Ánh trăng của Beethoven là biểu hiện điển hình của một thiên tài mắt nhìn ông chăm chú. mang tâm trạng dị kì. Nghe tiếng nhạc từ những ngón tay ôm dư dả Ông lão đặt cây đàn, một tiếng cần đàn kia cô biết ông là một nhạc cộp của hộp đàn chạm vào thành công kì cựu. Âm nhạc cởi nới toan ghế. Ông cầm tấm ảnh, nheo mắt tính, kết nối tâm tình, khỏa lấp nỗi nhìn một lúc rồi quay sang phía đau dù không biểu đạt bằng lời. Cô cô. Dường như ông nghe không thích khoảng lặng trong mỗi con rõ, nhưng biểu hiện của cô đủ để người cô gặp ở thành phố này. Mọi ông biết điều cô muốn. Ông lật cởi mở ẩn vào bên trong. Âm nhạc mặt sau tấm ảnh. Một hàng chữ đã là mặc nhiên như mây trôi nước mờ nhưng còn đủ nét viết: From chảy. Cô biết anh sẽ chiều cô như the land of tulips with love. Từ đất điều bất ngờ thầm lặng cô tặng lại. nước của hoa tulip và tình yêu. Phía dưới ghi tên người đề tặng. Tiếng đàn đã vào điệp khúc khi ngón tay ông lão láy những nốt Im lặng, ông trả lại cô tấm ảnh nhạc cuối cùng. Người nghệ sĩ già và chậm rãi nhấc chiếc đàn lên. vừa trình diễn xuất sắc kiệt tác. Cô vỗ nhẹ hai bàn tay và sự khích lệ Đó là tấm ảnh người đàn ông đúng lúc khiến ông mỉm cười cùng chưa một lần cô gặp mà người mẹ lúc anh cúi xuống làm cái động tác trao lại cho cô trước lúc bà mất. giản đơn là lật chiếc mũ của ông Con hãy tìm người đàn ông này, bà lên và đặt vào đó một tờ năm Euro. Ông lão bật nhẹ ngón tay trên dây đàn. Một chùm âm vang cho thấy ông đã sẵn sàng cho bản nhạc thứ 84

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI nói, ông ấy là bố của con. Bố của con! Ba từ ngắn gọn mà mờ xa đến nhòa lệ.

http://vannghequandoi.com.vn

mình cũng cao cao, tóc mái xoăn xoăn, còn hàng mi thì rõ cong. Kể như vậy thì có làm sao, bây giờ người ta mất khối tiền cũng chẳng được. Cảm giác bị gọi là lạc nòi đưa cay lên mắt thật nhưng cũng chẳng khác quả bóng bay để lâu ngày. Khổ nỗi khi đến trường mấy anh lớp trên cứ ra ngó mặt còn bọn con gái trong lớp thì rình rang đưa chuyện. Cô về hỏi thì mẹ lặng im, hỏi thêm thì bà thổn thức. Dường như điều không nói ra là một sự thừa nhận và cô bé lớn lên cùng nỗi mặc cảm của đứa con hoang.

Hình phạt nặng không chỉ chối bỏ tài năng mà còn đẩy người mẹ trẻ khỏi mọi cơ may hạnh phúc. Mẹ cô thờ ơ với cả những người đàn ông giàu có tìm đến. Những chiếc xe con đỗ đầu dãy nhà còn mẹ ngồi lại khi ai đó rời đi. Một đêm lạnh cô bé chợt tỉnh giấc, nghe phòng Cô cũng không vừa mà bảo ngoài có tiếng người. Tiếng đàn không có bố còn hơn ai rước người ông rất ấm và cô cứ nằm vậy mà dưng về làm dượng. Một đứa nghe lắng nghe. Cho anh đeo vào tay em vậy sừng sừng gọi cô là con đầm lai chiếc nhẫn mặt đá này, giọng của làm cả bọn cười đắc ý. Chúng ghé người đàn ông. Em xin lỗi, tiếng tai nhau rằng thời sang bên ấy tu mẹ rất nhỏ, nơi ấy đã có một chiếc nghiệp, mẹ cô mắc bẫy bợm già bị kỉ luật phải về nước. Thời ấy, những diễn viên làm mẹ đơn thân đáng xuống làm thủ thư hay trông kho trang phục lắm. Đứng trước gương tự soi hồi lâu cô thấy sống mũi của 85

nhẫn rồi.

TẬP VIII | Chiếc hộp thư khóa số

ư?

Truyện ngắn dự thi của cặp Mẹ - Con.

Sự thật là mẹ vẫn đợi chờ ai đó

Chấp nhận một đời cô quạnh, bà dành cho đứa con tất cả tình yêu trong nỗi sợ những cái miệng ác độc có thể dìm chết tuổi thơ của nó. Người nghệ sĩ một thời và tấm lá chắn thiên thần bằng âm nhạc. Những chiều vắng vẻ, bà hát lên những bản sonata, serenade ngày nào bằng ca từ do mình tự soạn. Những lời âu yếm trong cảnh bình minh, đêm trắng và chiều tà. Lời tự tình nghe buồn lặng đến kiêu kì.

Ngày vui ngắn chẳng tày gang: mẹ cô ngã bệnh. Thoạt nghe ai cũng có thể nghĩ ông trời thử thách. Những người đàn ông đến thưa dần, bà khóa mình trong căn phòng dột tứ tung. Những lúc ấy cô bé chỉ biết trông trời mà cầu khấn. Một ngày ông bác sĩ thăm bệnh gọi riêng cô ra. Mẹ cô khó qua khỏi nếu không chạy chữa kịp thời, ông lưỡng lự giây lát rồi nhắc đến một từ mà cô nhớ mãi: tiền. Ôi lại tiền, thứ bợ đỡ người giàu, trốn tránh kẻ khốn khó mà mẹ con cô lại đứng hàng sau. Khi ấy cô vẫn đến trường mà chỉ muốn cánh cổng kia sớm khép lại để lăn mình vào đời vì cái thứ ông bác sĩ nói mà như đòi nợ. Không may cũng có điều hay. Một ngày người ta vào trường tuyển người đi làm sự kiện và cô đứng đầu danh sách. Cô đi làm và những phút giờ bên mẹ ngắn lại để cuộc vui sống dài thêm. Cũng tại một sự kiện, định mệnh đã đưa người đàn ông thành đạt đến với cô.

Cô bé đâu có chịu ngồi yên trong lòng mẹ. Lời ca của mẹ đưa cô vào khoảng trời thánh thiện mà tiếng hát trở nên quá mảnh mai, nhẹ thoáng. Cô cũng hát, nhưng bằng bàn tay, ánh mắt của một nghệ sĩ múa minh họa tí hon. Mềm mại và gợi hình, một năng khiếu nghệ thuật thừa hưởng từ nguồn cội xa xăm được vận dụng để phân tán nỗi ưu phiền của người bạn diễn Dư hương hoài niệm trong vị và người thầy của chính cô. Ngẫu hứng và tinh tế trong từng động tác ngọt ngào trăng mật không thể biểu đạt trên sân khấu nhỏ đã nối diễn đạt thành lời. Tình yêu, nỗi lại những tháng ngày hạnh phúc nhớ và sự hàm ơn. Cô biết ơn anh về những tháng ngày cuối cùng của mẹ. Cái đêm giông gió khi bà muốn cô lại gần. Giọng bà run rẩy 86

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI trong lời ca về người cha của con hè đường lá cuốn. mình qua bản Chanson de Solveig. ... Ta đã yêu như lời thề nguyện; ... Ta đã yêu như lời thề nguyện; Em đã chờ trong mộng ước trăm Em đã chờ trong mộng ước năm... trăm năm; Ông lão nhìn cô, vẻ xao động Sao không đến khi tình chưa cũ; hiện trong đôi mắt và trên khuôn mặt thấp thoáng ánh vàng chiều Để gắn lên chiếc nhẫn ước ngày hôm. Tiếng đàn bay cao, vòm lá xào xạc hòa theo bản hợp tấu của xanh... người nghệ sĩ già và cô gái xa lạ. http://vannghequandoi.com.vn

- Con nhớ ngày và tháng sinh ... Sao không đến khi tình chưa của mình. Khi gặp bố sẽ trao lại cũ; chiếc nhẫn... - Bà ho ngắt quãng Khi ấy thế nào bố cũng sẽ dạo con Để gắn lên chiếc nhẫn ước ngày nghe bản nhạc này đấy... xanh... Chưa bao ngờ cô nghe lại bản Vài người khách dừng lại rồi nhạc ấy. những người khách khác. Khoảng Khi ông lão kéo cây vĩ cầm cô trống vỉa hè bỗng chật lại tạo nên đã nhận ra bản nhạc. Cảm xúc từ một nhà hát nhỏ ngoài trời. Những giai điệu xa xưa tìm về như bao lần chuyến tàu đến và đi sẽ mang theo cô đứng trước mẹ. Trong cô thánh câu chuyện kể bằng vũ điệu trên thót tiếng mưa rơi, róc rách tiếng nền nhạc vĩ cầm của ông lão gày suối và vang vọng dòng thác ào ạt... gò và một nữ du khách. Cũng như Bao quanh cô là dòng nước vô tận. anh, những thính giả của buổi hòa Nước tạo nên chu trình tuần hoàn nhạc chiều muộn cúi mình trước của thiên nhiên, là dòng chảy tình hình thức nghệ thuật đường phố ở yêu muôn thuở, là đám mây bay về xứ sở hoa tulip. nguồn cội. Cô đang hát, vẫn bằng Chiếc nhẫn ước ngày xanh... ánh mắt, đôi bàn tay và bằng cả chuyển động của đôi chân trần trên Điệp khúc ngân dài. Nhỏ dần. Và 87

TẬP VIII | Chiếc hộp thư khóa số

Truyện ngắn dự thi tắt lặng. trong số những vị khách ấy. Cô xuống bến nhưng không đi thêm Bến đỗ cũng vắng lặng. Những nữa mà dừng lại nơi gốc cây đại ngón tay ông lão vẫn đặt nguyên thụ. Trên thân gỗ bong tróc vẫn trên phím đàn và cô vẫn đứng đó, chiếc hộp thư khóa số. Một tiếng hai hàng mi đọng những hạt sương cạch gọn ghẽ và nắp hộp mở ra. li ti. Anh lặng lẽ rút khăn. Anh đứng sau cô và chứng kiến

tất cả. Tấm biển điện tử hiện thông báo chuyến tàu cuối cùng sẽ đến trong Một bàn tay nhẹ nhàng đặt lên một phút nữa. vai cô. Cô thẫn thờ quay lại như trong cảnh phim quay chậm, trên Một phút cũng đủ cho một cuộc tay là một chiếc hộp nhỏ bọc nhung chia tay đặc biệt, như cách họ làm mềm mại. Anh đón lấy chiếc hộp quen. Ông lão nhìn cô rồi đưa mắt và chậm rãi mở ra. Một chiếc nhẫn lên gốc phong nơi có một chiếc hộp kim loại. Trên bề mặt của đồ vật thư màu vàng. Một chiếc hộp khóa xinh xắn lấp lánh ánh bạc ấy khắc số. Ông xoay lại cần đàn, trên đó một chữ cái lồng hoa thật đẹp. Chữ là một hàng bốn chữ số, rất nhỏ. S, chữ cái bắt đầu tên của mẹ cô. Không cần nhìn cô có thể đọc cả bốn con số đó lên. Con tim mách Một mẩu giấy nhỏ gấp tư đặt bảo cô điều đó. cạnh. Những hàng chữ tiếng Anh *

hiện ra.

Cô mím chặt môi...

VĂN NGHỆ QUÂN ĐỘI ở phương nào, sống không có bố.

và tiếng cánh cửa đóng mở. Bến đỗ nhộn nhịp trở lại.

http://vannghequandoi.com.vn

Ông đã chờ bên chiếc hộp từ Vẫn nguyên khoảng trống trên ngày ấy và hôm nay ông xong việc rồi. Tấm ảnh, lời hát “Nàng Solveig”, hè đường dưới bóng cây phong cổ mã số và cả khuôn mặt của cháu thụ. nữa đã cho ông thấy tất cả. - Em nghĩ ông sẽ quay trở lại ư? - Anh nói - Về em nhé. Chuyến bay Chào cháu yêu. không chờ mình đâu. - Em sẽ đợi đến khi ông quay trở Cô muốn nói một điều nhưng lại - Cô nói nhỏ, ánh mắt hướng về khúc quành của dòng sông nơi có không thể, nên cứ đứng vậy. Trên một con tàu đang chạy tới. Những sông, một con tàu khác vừa chạy đợt sóng xô dềnh lên đám cỏ dại qua, những đợt sóng nhỏ dần, nhỏ dần... ven bờ. Họ đứng vậy khá lâu. Từ hai phía những đoàn tàu điện đều đặn kế tiếp nhau vào bến, tiếng người

Tháng 7/2019 T.X.H