DOBRA MAMA 70 by DOBRY DOM

nr 4 (70) 2022 cena: 10 zł (w tym 8% VAT) ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 TEMAT NUMERU O wsparciu laktacyjnym dla mam karmiących pWybórOłOżnej pOZ Na co zwrócić uwagę? aHOrmOny,pOcZęciedZiecka dbałośćŚwiadomaoukładhormonalny dO dniapierWsZegOWprZedsZkOlu?WybieramyWóZek na wakacyjne wycieczki w terenie Jak przygotować dziecko cZemu mOje dZieckO tak cZęstO budZi się W nOcy?

Ida Mikołajska współwłaścicielkaarchitektka,pracownimikoŁaJskastudio

4 od redakcJi

Aneta Chachuła ekspert eqUiliBra Justyna Krawczyk dyrektor ds. medycznych w iBss Biomed sa Monika Piecuch-Kilarowska lekarz medycyny rodzinnej w centrum medycznym cmP

damy w tym numerze. Czy podawać zawsze i jaki? Sięgnijcie do naszego artykułu, a dowiecie się jak zabezpieczyć delikatną florę bakteryjną jelit Waszego maluszka. Okres wakacyjny dla wielu z Was to czas przygotowywania swojego dziecka do rozpoczęcia edukacji. Zwróćcie uwagę na temat: „1. września bez stresu? To możliwe!” – wiemy, że macie wiele obaw, ale spokojnie, opanujcie nerwy, aby nie przeniosły się na Waszego dzielnego przedszkolaka. Dacie radę! Razem! Wystarczy dobrze się do tego dnia przygotować i dać dziecku i nam samym trochę wytchnienia w tym Kochanimiesiącu.Rodzice, życzymy Wam spokojnych wakacji, pełnych przygód, zdrowia podczas letnich wyjazdów i wspólnego cieszenia się ciepłymi dniami! Przed nami dwa najcieplejsze miesiące w roku! Korzystajmy i radujmy się sobą! Do zobaczenia we wrześniu! Miłej lektury! Redakcja „Dobrej Mamy” ków przeciwsłonecznych. A co poza tym? Wracamy do Was z drugą częścią tematu z poprzedniego wydania: „Czy karmienie piersią boli?”. A w nim porady oraz informacje, w jaki sposób mama laktacyjna może uzyskać pomoc? Oprócz tego, bardzo ciekawy temat: „Czemu moje dziecko budzi się w nocy?”. To pytanie, to na pewno zmora niejednego rodzica. Zachęcamy do zapoznania się, co może być przyczyną, kiedy już wykluczymy oczywiste: ząbkowanie, głód, skok rozwojowy, potrzeba bliskości… No właśnie. Czy są inne „przeszkadzacze”, które wybudzają dziecko ze snu? Z pielęgnacyjnym SOS przychodzi do nas aloes – król nawilżania i prozdrowotnych właściwości. Aloes jest dobry dla wszystkich - od niemowląt po seniorów. Dlaczego by z niego nie skorzystać? Tym bardziej teraz, kiedy nasza skóra narażona jest na przesuszenie i szkodliwe działanie słońca. Czym jest probiotyk i kiedy go stosować? Pytanie, na które odpowiaKatarzyna Orawiec –Rymszewicz doradca laktacyjny, ekspert marki caNPol BaBies Monika Karlikowska koordynator działań edukacyjno –informacyjnych Programu Profilaktyki chorób odkleszczowych Nigrir

Oddajemy Wam do rąk ten letni numer, kiedy na zewnątrz naprawdę czujemy gorące promienie słońca. Koniec czerwca – lato w pełni! Na to czekaliśmy cały rok: porządna dawka witaminy D oraz… czas letnich urlopów i wyjazdów z maluchem. Pamiętajcie, aby wtedy osłonić siebie i swoją pociechę odpowiednim filtrem. Zdrowie to podstawa. Na łamach naszego wydania znajdziecie przegląd kosmetyd rogie m am y!

Ewa Rdest category manager nursing, chicco Aneta Domka autor treściportaluparentingowycheksl.pl lek. med. Monika Mach-Tomalska oddział immunologii Uniwersyteckiego szpitala dziecięcego w krakowie

Paulina Żaczyk kierownik marketingu coccodrillo Diana Rosz-Chilarzewska certyfikowana konsultantka ds. snu dzieci

Katarzyna Stanisławska stylistka emocjonalna, trener pewności siebie BogumiłalekarzGórczewska u_pediatry_w_gabinecieinstagramdoBra-mama.Pl

Nicole Cieplik Niedźwiadkowo Karolina Kukla ekspert firmy ValeNTis Marzena Lewandowska dyrektor marketingu i Pr, aqUaPhor ogólnopolski Program Zwalczania grypy Współpraca: /dobra.mama Zobacz nas w sieci! redakcji

Halina Dudek ekspert BebiProgram.pl Dorota Dąbek położna Dr n. biol. Pasikowska-PiwkoMonika ekspert naukowy marki Pharmaceris

Nasi eksperci Skrzeszewska-DrężekMałgorzata położna, laureatka 8. edycji konkursu Położna na medal Milena Nosek dietetykpsychodietetykkliniczny,

Butelka filtrująca CITY Idealny towarzysz wakacyjnych podróży • pojemność 0,5 l • lekka i odporna na uszkodzenia • wykonana z nietłukącego tritanu • dzięki aksamitnej powłoce wygodna w użyciu i trzymaniu • pozwala na przefiltrowanie do 150 litrów wody • podwójne zabezpieczenie przed przeciekaniem TM

30 Odparzenia Problem wielkiej wagi. Strefa dziecka 34 Kosmetyki do opalania i po opalaniu dla dzieci Na co warto zwrócić uwagę?

8 Co? Gdzie? Kiedy? Zapowiedzi, premiery, nowości w świecie parentingu. Newsy 49 Kącik czytelnika Nowości czytelnicze dla maluchów i ich rodziców. 80 Dobre adresy Polecane dla mamy i dziecka. 14 Wybór położnej POZ Na co zwrócić uwagę? Ciąża i poród 20 Hormony, a poczęcie dziecka Świadoma dbałość o układ hormonalny jest potrzebna nie tylko w czasie poprzedzającym poczęcie. NUMER 70 / LIPIEC 2022 24 Aloes – kosmetyczny geniusz must have” naturalnej pielęgnacji o bezcennych właściwościach dla skóry i włosów. Strefa mamy 36 Czemu moje dziecko tak często budzi się w nocy? Trzy najważniejsze aspekty, które wpływają na jakość snu nocnego. 62 Wyprawka do przedszkola Jak przygotować dziecko do pierwszego dnia w przedszkolu? 64 Uwaga, klaszcze! sprawdź jak się ich pozbyć. 14 40TEMATNUMERU 28 Odporność a jelita sposoby wsparcia mikrobioty jelitowej niemowlęcia urodzonego drogą cięcia cesarskiego. 40 CZy KARMIENIE PIERsIą bOLI? o wsparciu laktacyjnym dla mam karmiących cz.2. Temat numeru

10 Co nowego dla maluszka? Przegląd nowości rynkowych dla malucha i rodziców. Niezbędnik 12 Ahoj przygodo! dziecięca garderoba w letnim sezonie. 76 szkoły rodzenia Baza najlepszych placówek w kraju. przezSprawdzonemamy 78 Mama na zakupach Produkty przydatne dla mamy i noworodka.

46 Pierwotne odpornościniedoboryudzieci wczesna diagnoza szansą na normalne życie. 52 Infekcje dróg oddechowych Jak temu zaradzić? 54 Dzieci chorują na grypę trzy razy częściej, niż dorośli Jak temu zapobiec? Spis treści 18 Garden party co przyda się w ogrodzie na przyjęcie dla malucha? Rozwód Jak odbudować poczucie własnej wartości? Psychologia 32 Pielęgnacja dziecka wyprawka. 58 5 sposobów na pokój z dziecięcych marzeń Jak go urządzić? Strefa taty Wybieramy wózek na wakacyjne wycieczki w terenie Propozycje wózków na trudny teren. 70 Wygodna podróż w foteliku dokonaj właściwego wyboru. Pielęgnacja skóry maluszka o czym warto pamiętać?

doBra-mama.Pl6

MPOŚPMPOŚPiEwAJiMAMO,iEwAJitAtO

Wystartowały zapisy na 9. edycję Kids Run – największego w Polsce cyklu imprez sportowych dla całych rodzin. W zawodach biegowych mogą wziąć udział dzieci i młodzież w wieku od 1-14 lat. W tym roku rodzinne mityngi odbędą się w dziesięciu miastach: Szczecinie, Krakowie, Katowicach, Wrocławiu, Zielonej Górze, Bydgoszczy, Gdańsku, Warszawie, Łodzi i Poznaniu. Starty uczestników rozgrywane są na lekkoatletycznej bieżni i od lat odbywają się na różnych dystansach, dopasowanych do każdej kategorii wiekowej, z podziałem na dziewczynki i chłopców. Najmłodsi – urodzeni w latach 2017-2020 – pokonują 100 m, a dzieci w wieku 5-6 lat mierzą się z dystansem 200 m. Starsze dzieci (roczniki 2010-2014) biegają jedno okrążenie (400 m), a młodzież w wieku 13-14 lat rywalizuje na dwóch obiegach (800 m). Zawody połączone są ze sportowym piknikiem i szeregiem atrakcji.

kidsrun.pl SokołowskiKarolfot.NFM,Archiwum doBra-mama.Pl8 Newsy

Szukasz informacji o ciekawych warsztatach, eventach, targach dla rodziców i najistotniejszePrzedstawiamydzieci?informacje,którymiwartosięzainteresować.

KUROZAJĄC i ZAgADKA CHOMiKA CiEMnOŚCi - PREMIERA: 12.08.2022Porywająca animowana komedia przygodowa o tym, że jeśli czujesz się inny, to znaczy, że jesteś wyjątkowy! Wyreżyserowany przez Benjamina Musqueta i Bena Stassena „Kurozając i zagadka Chomika Ciemności” to projekt, w którym znakomicie połączono trzy główne składniki wybornego kina familijnego. Po pierwsze, efektowna przygoda. Po drugie, dużo serca, empatii, pozytywnych emocji. Po trzecie, pierwszorzędna komedia, w której gag goni gag, ale humor nie przesłania tego, co najważniejsze – relacji między postaciami. Polska wersja językowa skrzy się inteligentnym dowcipem, który trafi zarówno do młodszych jak i starszych widzów. W polskim dubbingu usłyszymy m.in. Nikodema Rozbickiego, Wiktorię Gąsiewska i Jędrzeja Taranka. monolith.pl

Sing 2 - Rozśpiewane i roztańczone zwierzaki powracają -

Co słychać? Ulubieni bohaterowie filmu „Sing” powracają w roztańczonej i rozśpiewanej produkcji studia Illumination! Optymistyczny koala Buster Moon i jego ekipa mają nowe wielkie marzenie. Planują zorganizować olśniewające show w światowej stolicy rozrywki Redshore City. Jest tylko jeden haczyk: muszą przekonać największego rockowego outsidera Claya Callowaya, aby do nich dołączył. W porywającym „Sing 2” Rosita, Ash, Johnny, Meena i Gunter razem z nowymi przyjaciółmi zaprezentują spektakularne wykonania muzycznych przebojów. Poznaj niezwykłą moc muzyki, która potrafi uleczyć każde serce! „Sing 2” to kontynuacja filmu z 2016 roku, który ukazał światu chwytającą za serce historię niezapomnianych postaci i z miejsca stał się wielkim przebojem. Pokazał jak ważne jest, by pozwolić sobie na wiarę w siebie i odważnie realizować wielkie marzenia. Spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem na całym świecie. starstore.pl

Narodowe Forum Muzyki od lat prowadzi działalność edukacyjną, nastawioną na propagowanie świadomego uczestnictwa w kulturze i wychowywanie poprzez kontakt ze sztuką. Pragniemy zaprosić Państwa do udziału w warsztatach Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato, które mają na celu wspieranie rozwoju emocjonalnego dzieci, nauki języka i poszerzanie zasobu słownictwa. Uczestnicy warsztatów – pary oczekujące narodzin potomstwa i dorośli z dziećmi – poznają najpiękniejsze utwory muzyczne przeznaczone do wspólnego śpiewania z najmłodszymi. Zajęcia prowadzone są w przyjaznej atmosferze przez wykwalifikowaną kadrę. nfm.wroclaw.pl/edukacja-dlarodzicow/pospiewaj-mi-mamo

RUSZyły ZAPiSy nA KiDS RUn

SPEłniAJ Się - Jak oswoić własny opór i żyć pełnią życia. Sylwia KocońCzy znasz to uczucie? Życie proponuje Ci coś świeżego, świetnego, coś, o czym zawsze marzyłaś, co może zmienić wszystko. Innymi słowy: proponuje Ci nowe szanse. Czekałaś na nie, więc się nimi cieszysz, wyobrażasz sobie, jak to będzie, gdy opcja zmieni się w fakt, jesteś gotowa na tę zmianę. Ale tylko przez chwilę. Bo wówczas dopadają Cię... Nie, nawet nie wątpliwości. Raczej zniechęcenie, rozproszenie. A kiedy już uda Ci się ten wewnętrzny opór oswoić i połączyć ze swoją wewnętrzną mocą, wówczas uzyskasz zdolność do rozpoznawania tego, co jest dla Ciebie prawdziwie wartościowe. sensus.pl

OgólnOPOlSKi PROgRAM „lEKKOAtlEtyKA DlA KAżDEgO!”

FACEt JAK MłODy bóg - Tadeusz OleszczukPraktyczna wiedza z checklistą badań do samodzielnego wykonania, aby ocenić ryzyko chorób układu krążenia czy nowotworowych. W książce pokazane są mechanizmy zmian w ciele mężczyzny 35+ oraz jak zatrzymać czy nawet cofnąć czas. Sprawa szczególnie przydatna szczególnie w kolejnych 45+ dziesięcioleciach życia, aby cieszyć się dobrą wydolnością, wyglądem ciała, seksem. Czy można zatrzymać czas i być szczęśliwym? Trzeba! Prosta i kompletna książka serwisowa tej niezwykłej biomaszyny, jaką jest mężczyzna. Oto najważniejsze odpowiedzi na pytanie: co robić, żeby ta jedyna w swoim rodzaju „wyścigówka” zawsze była niezawodna, sprawna, silna i szczęśliwa. Coraz więcej panów interesuje się zdrowym stylem życia, chce się czuć i wyglądać młodo, tak długo, jak się da. A da się dłuuugo. Nowoczesna medycyna potrafi fantastyczne rzeczy! pascal.pl

- Zwieńczenie całorocznych zmagań dzieci trenujących w programie23.06.2022 w Polskim Związku Lekkiej Atletyki odbył się briefing dotyczący zachęcania dzieci i młodzieży do sportu. To ogromnie ważne, bo podczas pandemii ich aktywność fizyczna wyraźnie spadła. Dlatego polscy lekkoatleci zachęcają dzieci i młodzież do sportu: wakacje to świetny czas by powrócić do ruchu. - W jaki sposób zachęcić dzieci do aktywności fizycznej? Najlepiej zacząć wcześnie: od pokazywania im uroków sportów, przypominających naturalną aktywność kilkuletniego dziecka – takich, jak biegi, podskoki, rzuty – mówi Sebastian Chmara, utytułowany lekkoatleta, wiceprezes PZLA – Na począ tek świetne będą dyscypliny ogólnorozwojowe, takie jak lekkoatletyka, gimnastyka czy pływanie. Zachęćmy, a potem wspierajmy dziecko w sporcie, który mu się spodoba, aby radość z jego uprawiania weszła mu w nawyk. Kolejnym etapem może być specjalizacja w danej dziedzinie. Szczegóły programu dostępne są na stronie: lekkoatletykadlakazdego.pl

aBcdoBreJmamyPl 9

10. iMiEniny JAnA KOCHAnOwSKiEgO - Moc atrakcji dla najmłodszych25 czerwca w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie odbyła się 10. edycja Imienin Jana Kochanowskiego, literackiego pikniku Biblioteki Narodowej. Tradycyjnie, oprócz wielu atrakcji dla dorosłych, także i na dzieci czekało mnóstwo niespodzianek. W tym roku były one inspirowane twórczością Marii Konopnickiej. Poetka została bowiem honorowym gościem w ramach Imienin. Tegoroczny piknik literacki otworzył koncert zespołu Czereśnie. Tuż po koncercie odbyło się spotkanie z ilustratorem Maciejem Szymanowiczem, podczas którego dzieci miały okazję poznać sprawdzone sposoby na malowanie krasnoludków. Kolejną atrakcją były warsztaty lalkarskie, które poprowadziła aktorka Teatru Baj, Elżbieta Bieda. Jak co roku w Ogrodzie Krasińskich można było znaleźć kilkadziesiąt stoisk najciekawszych polskich wydawnictw specjalizujących się w literaturze dziecięcej. nigDy niE wStyDź Się SiEbiE - Joanna Godecka, Alina AdamowiczIle razy z czegoś zrezygnowałaś z powodu wstydu? Ile razy nie założyłaś ulubionej sukienki, bo byłaś przerażona, że inni zaczną oceniać Twoje ciało? Nie poprosiłaś o podwyżkę, bo panicznie bałaś się, że Twoja prośba zostanie odrzucona? Wstyd działa destrukcyjnie na poczucie własnej wartości i blokuje nas przed lepszym życiem. Istnieją jednak skuteczne metody, aby uwolnić się od ograniczeń i rozwinąć skrzydła. Autorki popularnego poradnika „Jak uciszyć wewnętrznego krytyka i uwierzyć w siebie” prezentują kolejną książkę pomagającą wejść na drogę pozytywnej zmiany. Nigdy nie wstydź się siebie, odważ się być sobą! Oto prawdziwe przesłanie tej książki. muza.com.pl

PAKAMERA

Co nowego dla maluszka?

marka lili&mu oferuje delikatne kosmetyki o wysokiej zawartości naturalnych składników, odpowiednie nawet dla bardzo wrażliwej skóry. codzienną pielęgnację maluszka umilają chmurka mu i kotek lili. od 36 zł, lili&mU, nutridome.pl

wielofunkcyjne urządzenie Babycook® Neo pozwoli przygotować pełny posiłek dla dziecka – od przystawek przez obiad do deseru – i ugotować go nawet w 10 minut. Urządzenie gotuje na parze, blenduje, sieka, podgrzewa i rozmraża, a do tego jest ciche i ła twe w obsłudze. 990 zł,beBeaBa,aba.pl

Co nowego pojawiło się na rynku branży parentingowej? Producenci dwoją się i troją, aby Cię zaskoczyć, szczególnie w tym okresie letnim, pełnym barw.

doBra-mama.Pl10 NieZBĘdNik

Pahoj. Niezwykły fotelik rowerowy, który w ciągu sekundy zmienia się w wózek spacerowy. lekki, wygodny, bezpieczny - idealny do miasta i na wakacje! wentylowane oparcie, regulowana teleskopowa rączka. w zestawie z adapterem montowanym na ramie roweru. 1599 zł, scaNdiNaViaN BaBy, scandinavianbaby.pl wielofunkcyjna przyczepka od qeridoo oferuje wszystkie ważne funkcje już w podstawowym wyposażeniu. może posłużyć jako wózek, przyczepka rowerowa, ale zastosowanie znajdzie i w niedzielnych przebieżkach. Przyczepki występują w wersji jedno i wozimysie.plqeridoo,dwuosobowej.

Pamiętnik hello world. Zawiera karty zaprojektowane z myślą o najważniejszych chwilach ciąży, przyjścia na świat, okresu niemowlęctwa i dzieciństwa. 119 zł, hello mom, hellomom.pl ręcznie wykonana pozytywka Bunny. wykonana w 100 % z bawełny. melodia: kołysankaBrahmsa. wesTwiNgwestwingnow.plNow highwaykick 1 to innowacyjna hulajnoga z siedziskiem 2 w 1. wysokość siedziska można regulować, a jego najniższa pozycja dostosowana jest do wzrostu stawiających pierwsze kroki maluszków. Bez używania narzędzi, można w kilka sekund zamienić pojazd w trzykołową hulajnogę. 479 zł, scooT & scootandride.plride,

Śliniaczek bawełniany/apaszka. od zewnątrz i wewnątrz miękka 100% bawełna. w środku laminacja, która ogranicza przemakanie. regulowane zapięcie – dwie pozycje 30-35 cm. Śliniaczek może służyć również jako chusta/apaszaka/szaliczek na chłodniejsze dni lub jako stylowy dodatek do ubrania (duży wybór wzorów). ok. 9 zł, simed PPh simed.pl

Poduszka croco z gryzakiem. rozwija maluchy ruchowo i po budza ich ciekawość światem! Została wyposażona w gryzak, lusterko i zawieszki. Powstała z miękkich i przyjaznych dzieciom tworzyw sztucznych. doNe By fabrykaform.pldeer,

canpolbabies.comBaBies,drewnianyzestaw do opieki dla lalek i pluszaków z kuchnią. To prawdziwe królestwo dla wszystkich miłośników zabawy w dom. melissa & doU, hoplik.pl Buciki attipas. Twój maluch zaczyna stawiać pierwsze kroki? To doskonały moment na buciki attipas. Zabezpieczą małą stopę przed urazami i poślizgiem, a przy tym zapewnią jej komfort i swobodę ruchu, dzięki czemu będzie mogła zdrowo się rozwijać. od 84,90 zł, aTTiPas,attipas.plNaturalna ekologiczna szczotka z mięciutkim włosiem. Pomaga pielęgnować pierwsze włoski maluszka. masowanie główki szczotką doskonale rozluźnia i wycisza muminky.plmniemowlę.UmiNky,

REKLAMA

Fridababy czyścik to idealna pomoc w usuwaniu woskowiny, śluzu z nosa i brudu pod paznokciami. To skuteczne i delikatne narzędzie do pielęgnacji już od urodzenia. może być wielokrotnie myty i używany. frFridaBaBy,idababy.pl kubek niekapek z rurką i odważnikiem 270ml. BoNJoUr Paris Nowy kubek z si likonową niekapiącą rurką i odważnikiem canpol babies wspiera prawidłowy rozwój jamy ustnej, mowy i zgryzu. 30,99 zł, caNPol

lionelo irma. lekka, składana i wygodna „parasolka” irma będzie doskonałym wyborem dla rodziców, którzy chcą odkrywać ze swoim maluchem wszystkie zakamarki świata. kompaktowa spacerówka, którą możesz (i zechcesz) zabrać wszędzie ze sobą. 429,99 zł, lioNelo, lionelo.pl

ażurowy trzewik z linii miNi FirsT sTePs – stworzonej ze specjalistami z myślą o dzieciach, które uczą się stawiać pierwsze kroki. Posiadają lekantypoślizgową podeszwę powierzchniach.bezpieczeństwowspierającąnaśliskichek

Zestaw ubranek dla noworodka. Najwyższa jakość i nowoczesny wzór. może być podarowany na baby shower lub jako prezent z okazji narodzin dziecka. BaBy aNd mam, babyandmam.pl

Pora roku zaczyna nas rozpieszczać ciepłymi promieniami słońca. To idealny czas, aby szukać letnich motywów w dziecięcej garderobie. Ahoj, przygodo! Ruszamy na wakacje!

12 NieZBĘdNik

Body z krótkim rękawem. Niemowlęce body typu polo to modna alternatywa dla bluzki z tradycyjnym kołnierzykiem. idealne rozwiązanie, aby dziecko świetnie się prezentowało i jednocześnie czuło się jak najbardziej komfortowo. 49,90 zł,plcoccodrillo,.coccodrillo.eu

Buciki attipas. Pokocha je każdy aktywny maluch. są bardzo wygodne, lekkie i elastyczne. Niestraszny im brud i kurz – po zabawie można je wyprać w pralce. Zmieszczą się w każdej kieszeni, więc możesz mieć je zawsze przy sobie. od 84,90 zł, aTTiPas, attipas.pl muślinowa sukienka marki Bobo choses, wykonana w 100% z miękkiej bawełny organicznej. idealna na lato w mieście, a także na plażę. wyprodukowana w hiszpanii. 249 zł, mUma coNcePT, mumaconcept.pl sukienka dzianinowa z falbanką dla niemowlaka. kolorowa sukienka posiada zapięcie na napy, dzięki czemu przebranie córeczki zajmie tylko kilka chwil. ciuszek wyróżnia się również dziewczęcą falbanką i wakacyjnym wzorem w egzotyczne rośliny i owoce. 69,90 zł, coccodrillo, pl.coccodrillo.eu

merciaNa organic. kapelusz na lato wykonany z certyfikowanej bawełny organicznej. wiązany z tyłu na kokardę, która zapewnia regulację. delikatny i przewiewny. 78 zł, jamiks.com.plJamiks,

koszulka do kąpieli sailors Bay dark Blue. idealna na basen, plażę lub zabawę na świeżym powietrzu. Łatwa do zakładania dzięki rozpinanemu suwakowi. dwa misie, dwamisie.pl oryginalny dwuczęściowy zestaw dla maluszka, wykonany z ba wełny o zrównoważonym pochodzeniu. czapka dwustronna. delikatny wzór w stylu ogrodniczek z ozdobnymi mayoral.commayoral,haftami.

Ahoj,

przygodo!

Bluza dziecięca (12/24m) Fluffy Puffy Polly. Bluza to niezbędna część garderoby na każdą porę roku i w luźniejszym wydaniu. wzory double dla mamy i dziecka - bluza zaprojektowana i uszyta w Polsce z certyfikowanej bawełny. Bluzy wykonane w wysokogatunkowej dresówki, nie drapanej od wewnętrznej strony. 149 zł, ceBa BaBy, cebababy.eu doBra-mama.Pl

Położna to nie tylko opiekuńczość czy troska doBra-mama.Pl14 ciąża i Poród

Dziś położna może samodzielnie rozpoznawać ciążę, monitorować płód, opiekować się kobietą ciężarną i sprawować opiekę nad kobietą w każdym okresie życia.

aBcdoBreJmamyPl 15

N asz zawód zalicza się do zawodów wolnych. Wiąże się to z tym, że nadzór nad pracą położnych sprawuje samorząd zawodowy, a wykonywać ją można zarówno pracując na etacie, jak i prowadząc samodzielną praktykę. Fundamentem pracy położnej, sprawującej opiekę medyczną nad kobietami w ciąży, rodzącymi, będącymi po porodzie oraz nad noworodkami, jest trzymanie się zasad etyki zawodowej. Być położną Często zaznaczam, że nasz zakres obowiązków jest dość szeroki i co utarło się w powszechnej świadomości, nie ogranicza się jedynie do pomagania kobietom w trakcie czy tuż po porodzie. Po zdobyciu co najmniej 2 letniego doświadczenia i uzyskaniu dyplomu położnej można wybrać specjalizacje, które ukierunkują późniejsze zadania zawodowe. Pamiętajmy, że dziś położna może samodzielnie rozpoznawać ciążę, monitorować płód, opiekować się kobietą ciężarną i sprawować opiekę nad kobietą w każdym okresie życia. Poza tym, w naszych kompetencjach jest też badanie noworodków i niemowląt oraz nie mniej ważna edukacja zdrowotna kobiet w zakresie planowania rodziny. I tak mamy położne pracujące w poradniach i na szpitalnych oddziałach, ale mamy też koleżanki, które pracują z kobietami w środowisku i opiekują się kobietami w każdym wieku. Powinno się otwarcie mówić, że to, co robimy sprowadza się też do edukowania w kwestii zdrowia, i to zarówno nastolatek, jak i kobiety po menopauzie. Podobnie jest z opieką po porodzie i nie sprowadza się ona jedynie do wizyt patronażowych matek i noworodków. Do codziennych naszych obowiązków należy również zajmowanie się kobietami po operacjach ginekologicznych.

Często słyszy się, że ktoś, kto jest położną wykonuje najpiękniejszy zawód świata. I trudno z tym dyskutować, skoro my, położne, jesteśmy przy kobietach i ich rodzinach w najważniejszych dla nich chwilach, przyjmując porody i opiekując się noworodkami. Ale warto też wyciągnąć przed nawias to, że nasze kompetencje, wiedza i doświadczenie pozwalają nam realizować znacznie szerszy zakres zadań.

Małgorzata Skrzeszewska-Drężek położna, laureatka 8. edycji konkursu Położna na medal

STOCKCHROMA

W ramach opieki okołoporodowej położne, po odbyciu odpowiednich kursów i szkoleń, mogą samodzielnie prowadzić szkoły rodzenia. W dzisiejszych czasach, często decydują się na łączenie ich z doradztwem laktacyjnym, które jest tak istotne w trakcie trwania połogu i nie tylko. Dzięki takiemu podejściu rodzice otrzymują konkretną i wartościową wiedzę oraz nabywają umiejętności w opiece nad dzieckiem. Jest NietrzymaNie moCzu - kobieCy problem Karolina Kukla ekspert firmy valentis.plValentis

STOCKCHROMA doBra-mama.Pl16 ciąża i Poród

W ramach przygotowania do przyjmowania porodów w warunkach domowych konieczne jest odbycie specjalistycznych kursów w zakresie resuscytacji krążeniowo-oddechowej osoby dorosłej oraz noworodka, a także kurs przygotowujący do przyjmowania porodów domowych, który pomaga przygotować się do pierwszego wyjazdu. Na liście wymogów jest też odpowiednie wyposażenie torby wyjazdowej i przygotowanie koniecznej dokumentacji. S Z ko ła rod Z en ia w S pi era

Z położną można rodZić w domu Tak, położne mogą samodzielnie przyjmować porody. Również w warunkach poza szpitalnych. Czy są jakieś konkretne wymogi, które powinny spełnić położne, które chcą towarzyszyć kobiecie w porodzie domowym? Istotne jest zdobycie co najmniej dwuletniego doświadczenia w zakresie fizjologii oraz patologii Szykującporodu.się do pracy położnej trzeba wiedzieć o kilku ważnych formalnościach. Na przykład o tym, że przyszła położna powinna spełniać wymogi jakie są stawiane przed kimś, kto prowadzi działalność gospodarczą. Może też wybrać inną formę zatrudnienia i podjąć współpracę z podmiotem leczniczym. Poza tym, ważnymi kwestiami są ubezpieczenie OC czy umowa na odbiór odpadów medycznych.

Nietrzymanie moczu uznawane jest za jeden z ważniejszych problemów zdrowot nych XXI wieku i ma status choroby społecznej. Ponad 30% dorosłych kobiet za uważa u siebie dolegliwości nietrzymania moczu. Temat jednak rzadko jest poru szany u lekarza, wśród rodziny czy znajomych, tymczasem jest wiele sposobów skutecznego leczenia nietrzymania moczu. Nietrzymanie moczu zazwyczaj rozwi ja się powoli. Sygnałem ostrzegawczym powinny być niewielkie mimowolne wycie ki moczu podczas np. kichnięcia, kaszlu czy śmiechu, jak również częste odwiedzi ny w toalecie. Nietrzymanie moczu to zdecydowanie kobiecy problem. Od ciąży do menopauzy nasz układ moczowy musi radzić sobie z dużym obciążeniem fizycz nym, ale również hormonalnym. Epizody nietrzymania moczu pojawiają się głównie u kobiet w ciąży, po porodzie i w okresie okołomenopauzalnym (40+). W przypadku ciąży jest to dość zrozumiałe, gdyż w okolicach 3 trymestru dochodzi do fizycznego ucisku na pęcherz i mięśnie dna miednicy, czego efektem są wycieki moczu. U wielu kobiet po porodzie problem jednak nie mija. Wiąże się z tym rozluźnienie mię śni dna miednicy i krocza. Po 40. roku życia rozpoczynają się z kolei zmiany hormo nalne, które m.in. osłabiają mięśnie dna miednicy. Na problem nietrzymania moczu wpływa też niehigieniczny tryb życia, a także aktualne i przebyte choroby, np. cu krzyca, nadwaga, nawracające infekcje układu moczowo-płciowego i in Leczenie nietrzymania moczu w pierwszej kolejności polega na wyeliminowaniu z diety moczopędnych produktów: alkoholu, napojów gazowanych, kawy, herbaty, pomidorów, cytrusów, cukru, miodu i sztucznych słodzików, czekolady lub ostrych potraw. Drugim ważnym elementem jest profilaktyka lub leczenie infekcji układu moczowego. Badania naukowe potwierdzają, że w przypadku infekcji układu mo czowego i epizodów nietrzymania moczu istotne jest dostarczanie organizmowi niezbędnych składników dla prawidłowego funkcjonowania pęcherza moczowe go i dróg moczowych, takich jak ekstrakt z nasion dyni zwyczajnej, ekstrakt z ziela skrzypu zwyczajnego, ekstrakt z liści mącznicy lekarskiej. Trzecim etapem terapii są odpowiednie ćwiczenia wspierające mięśnie dna miednicy (tzw. ćwiczenia mięśni Kegla). Jak wykonywać je poprawnie zobaczysz w internecie, np. na stronie inconti nox.pl , albo podczas wizyty u fizjoterapeuty uroginekologicznego. W następnej ko lejności konieczna może się okazać wizyta u urologa bądź uroginekologa, który za proponuje bardziej inwazyjne sposoby leczenia nietrzymania moczu.

W ramach przygotowania do przyjmowania porodów w warunkach domowych konieczne jest odbycie specjalistycznych kursów w zakresie krążeniowo-oddechowej.resuscytacji

REKLAMA

Gło S p ołożnych, G ło S n a położne Bliższe poznanie „położnictwa położnych” umożliwia prowadzona od 9 lat kampania społeczno-edukacyjna Położna na medal. Stara się ona uwrażliwiać na kwestie związane z jakością opieki okołoporodowej oraz zaangażowaniu i roli położnej w życiu kobiety i jej rodziny w tym ważnym dla nich czasie. Ważnym elementem całej kampanii jest konkurs, który co roku wyłania trzy najlepsze położne ogólnopolskie oraz trzy najlepsze położne z każdego województwa. Moim zdaniem, jako położnej, oddanie głosu czy zgłoszenie do plebiscytu to swego rodzaju podziękowanie za zaangażowanie i empatię, jaką położna obdarza rodzinę, za poświęcony czas, za zrozumienie i wysłuchanie w czasie, kiedy rodzi się wiele pytań i obaw związanych z ciążą i porodem.

Aby dziś zostać położną, trzeba zdobyć co najmniej tytuł licencjata położnictwa, czyli ukończyć 3-letnie studia. incontinox. czas odzyskać kontrolę! oddawanie moczu jest świadomym procesem. suplement diety dla kobiet. Przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania pęcherza moczowego i dróg moczowych (mącznica lekarska) oraz pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni (witamina d). 42 zł, incontinox.plincontinox,

jeszcze inny obszar aktywności, w który angażują się położne.

To nauczanie zawodu, prowadzenie prac naukowo-badawczych w swojej dziedzinie, a często także zarządzanie placówkami medycznymi. Aby dziś zostać położną, trzeba zdobyć co najmniej tytuł licencjata położnictwa, czyli ukończyć 3-letnie studia. Jednak wszystkie te informacje nie miałyby znaczenia, gdyby nie cechy, bez których położne nie mogłyby być profesjonalistkami. Na pytania o to, co powinno cechować przyszłą położną odpowiadam – opiekuńczość, serdeczność i otwarcie na potrzeby innych Ważne,kobiet.żejako położne dbamy też o stałe podnoszenie jakości pracy, którą wykonujemy. Aktualizujemy i uzupełniamy wiedzę, poszerzamy umiejętności zawodowe. Szczególnie, kiedy uczestniczymy w zajęciach w ramach studiów podyplomowych czy kursów zawodowych.

partyGarden

elodie details kapelusz przeciwsłoneczny dla dziecka. idealny na letnie i słoneczne dni. skutecznie chroni główkę i kark dziecka przed słońcem. w 100% wykonany z bawełny z certyfikatem oeko-Tex. sznurek ściągający w środku kapelusza pozwala regulować rozmiar ronda. 119 zł, scaNdiNaViaN BaBy scandinavianbaby.pl

Z Piramidą wspinaczkową quadro stworzysz swojemu dziecku bezpieczną przestrzeń w domu lub w ogrodzie, w której będzie mogło nie tylko wspinać się, ale również balansować, huśtać, podciągać - wszystko dla prawidłowego rozwoju motoryki dużej. quadropolska.plqUadroPolska,

Słoneczne dni wyzwalają w dzieciach nową energię i chęć do zabawy. Korzystajcie z pięknej pogody! dmuchany zamek ze zjeżdżalnią, costway. dmuchany plac zabaw został zaprojektowany z myślą o wielu opcjach zabawy. Posiada zjeżdżalnię, ściankę wspinaczkową i basen. Użyte do konstrukcji materiały cechują się wysoką trwałością i od pornością na uszkodzenia. costway.plcosTway, duży, drewniany, bogato wyposażony sklep „warzywniak”. Zabawka wspomaga rozwój dziecka na wielu płaszczyznach: ćwiczy zdolności manualne, uczy cierpliwości, koncentracji, segregowania i porządkowania rzeczy, rozwija wyobraźnię i umiejętności społeczne. 529 zł, JaNod janod.pl majteczki treningowe „mila”. Niezbędne w nauce czystości oraz samodzielnego ubierania. idealne jako pierwsza para prawdziwej bielizny. od wewnątrz mięciutka warstwa frotte oraz wkład PUl ograniczający przemakalność. majteczki 100% bawełny. rozmiar ok. 12-14 kg. ok. 15 zł, simed PPh simed.pl Puf marchewka. ogromna marchewka w formie pufa z ekologicznym wypełnieniem, jest świetną formą relaksu nie tylko w ogrodzie. korzeń tworzą potargane warkocze. Pokrowiec jest zdejmowany i można go prać w pralce. wymiary: 100 x 55 cm. 1049 zł, loreNa kidsconcept.plcaNals, rowerek biegowy marshall air Blue. Nowoczesny design w połączeniu z oryginalnymi wzorami oraz kolorystyką rowerków sprawiają, że wyróżnia się pośród dostępnych na rynku. ergonomiczny kształt rowerka - zapewnia niezrównany komfort podczas jazdy oraz prawidłową postawę. milly mally, bamboli.pl Butelka filtrująca aqUaPhor city. Przenośny filtr dla osób prowadzących aktywny tryb życia i podróżujących. Przykuwający wzrok atrakcyjny design butelki sprawia, że można z niej korzystać w dowolnych okolicznościach – zarówno podczas uprawiania sportu, jak i spaceru po mieście, w szkole czy w biurze. Uniwersalna pojemność 0,5 l zapewnia optymalną ilość płynu na kilka godzin, nie dokładając przy tym dodatkowego ciężaru. aqUaPhor, aquaphor.pl

Tort drewniany warstwowy na rzepy. dekoracjimożliwośćikrojenia.87,90zł,NeFere,nefere.pl

doBra-mama.Pl18 NieZBĘdNik

stół ogrodnika z akcesoriami dla małych dzieci. 27 x 43 x 31 cm. w ze stawie: stół, 2 doniczki, etykiety do podpisywania roślin, narzędzia do uprawy roślin. Zachęca dzieci do prac ogrodniczych. 79 zł, leroy merliN, leroymerlin.pl

Zestaw piknikowy pełen smakołyków wykonanych z drewna. To wspaniała zabawka, idealna na letnią przygodę na świeżym powietrzu. Zabawka rozwija wyobraźnię oraz zdolności manualne dzieci, zachęca do kreatywnej zabawy i daje mnóstwo frajdy z ececzabawy.oToys,otoys.eu

BoboVita krupniczek z cielęciną po 8. miesiącu życia. kompozycja, która zawiera odpowiedniej jakości i bezpieczne składniki, dopasowane do potrzeb niemowląt po 8. miesiącu życia. 7,47 zł, BoBoViTa,kalasbobovita.pltalerze, kubki, miski. Projekt: henrik Preutz, tworzywo polipropylenowe, można stosować w kuchence mikrofalowej (do 100o) oraz myć w zmywarce (do 70o). każdy z zestawów 6 zł/6 szt. komplet sztućców 6 zł/18 szt. ikea, ikea.pl lionelo roel. duża i bezpieczna przestrzeń do zabawy także w ogrodzie. kojec jest odpowiedni dla malucha od 6. miesiąca do ok. 2. roku życia (do osiągnięcia wagi 15 kg). kojec lionelo roel Blue Navy możesz złożyć do kompaktowych rozmiarów, co sprawia, że jest wygodny nie tylko w domu, ale także w podróży. 299,99 zł, lioNelo, lionelo.pl

arT yKUł SPONSOrOWaNy

dla zwycięskich przedszkoli i szkół

Przez cały rok szkolny przedszkola i podstawówki brały udział w Czyściochowych Mistrzostwach organizowanych przez Rossmanna. Wykonując zadania, organizując wydarzenia w swoich placówkach nie tylko utrwalały wiedzę najmłodszych na temat higieny, ale przy okazji zdobywały nagrody i punkty. Trzy przedszkola i trzy szkoły, które uzbierały ich najwięcej, wywalczyły nagrody główne w postaci pikników. Najwięcej punktów zebrały placówki z podkarpacia, małopolskiego, dolnośląskiego i wielkopolskiego i to właśnie tam, w czerwcu, odbyły się pikniki dla całych lokalnych społeczności. W ramach atrakcji były pokazy Teatru Baniek Mydlanych, konkursy z nagrodami, występy artystyczne, gry i zabawy ruchowe i spotkania z bo haterami z Czyściochowa. W sumie w Czyściochowych Mistrzostwach wzięło udział niemal 1500 szkół i przedszkoli z całej Polski. Kolejna edycja Czyściochowej Akademii ruszy już we wrześniu. Dla wychowawców wszystkich żłobków, przedszkoli i szkół podstawowych w Polsce (łącznie ok. 41 tys. placówek) znów powstaną gotowe scenariusze zajęć o higienie, materiały wspierające przyswajanie wiedzy czy czyściochowe gadżety. Będą też konkursy z atrakcyjnymi nagrodami (np. w edycji 2022 placówki wygrały bony o łącznej wartości 175 tys. zł na zakup środków higienicznych, a do dzieci trafiło 12,5 tys. nagród rzeczowych). Nadal warto śledzić kanał Rossnę! na YouTube, gdzie oprócz czyściochowych bajek i piosenek (również w wersji z napisami po ukraińsku) będą się pojawiały nowości. Rodzice, wychowawcy – trzymajcie rękę na pulsie!

Pikniki z Czyściochami

Milena Nosek dietetyk kliniczny, www.milenanosek.plpsychodietetyk - folikulotropowego (FSH), - luteinizującego (LH). Dlaczego akurat te hormony? Otóż kiedy wystąpi zaburzenie (w kierunku obniżenia lub nadwyżki) któregoś z nich lub może nawet kilku, będzie to świadczyło o takich problemach, jak: nieregularne miesiączki - zaburzenie całego cyklu, brak jajeczkowania, obniżenie libido, niewydolności ciałka żółtego czy nawet PCOS (zespół policystycznych jajników). Ponadto, kontrola, śledzenie – jak kształtują się stężenia poszczególnych

HORMONY, doBra-mama.Pl20 ciąża i Poród

PExElS Zdecydowałaś, że chcesz nosić kogoś pod sercem? Świetnie! Zanim jednak Ty i Twój partner postaracie się, aby spełnić to pragnienie zapoznaj się ze wskazówkami dotyczącymi zdrowia, które mogą stać się niezwykle pomocne. Świadoma dbałość o układ hormonalny jest potrzebna nie tylko w czasie poprzedzającym poczęcie, ale i podczas całego życia. a poczęcie dziecka równowaGa hormonalna Hormony – wyspecjalizowane związki chemiczne odpowiedzialne za wszystkie funkcje życiowe bardzo często ulegają znacznym wahaniom. Z większym natężeniem dzieje się tak u kobiet – choćby ze względu na cykl menstruacyjny, dzięki któremu – skracając definiowanie – jest możliwe bycie mamą. Niewłaściwa gospodarka hormonalna, czyli znaczne zaburzenia stężeń hormonów są bardzo często przyczyną dużych utrudnień z zajściem w ciążę i jej utrzymaniu. Nierównowaga ta negatywnie wpływa na pracę jajników i owulację, produkcję substancji odpowiadających za zagnieżdżenie się zarodka oraz prawidłowy rozwój ciąży. Biorąc ten fakt pod uwagę, bezsprzecznie każda kobieta starająca się o potomstwo powinna profilaktycznie zbadać stężenie następujących hormonów: - prolaktyny, - progesteronu, - estrogenu, - antymüllerowskiego (AMH),

ZnacZenie hormonalneZdrowiaGo Właściwa gospodarka układu endokrynnego ma niebagatelne znaczenie w trakcie starań o potomstwo, ale kiedy już to nastąpi, odpowiada za utrzymanie oraz przebieg ciąży. Nie tylko w znaczeniu funkcjonowania mamy, ale i dziecka. Zaś jeśli ciąża rozwija się właściwie, później będzie miała zdecydowanie lepsze rozwiązanie, a następnie połóg i laktację. Stąd też, należy dbać o hormony przez całe życie – już od momentu dojrzewania. Gdy natomiast podczas ciąży hormony ulegają znacznym zaburzeniom, mogą się rozwinąć pewne schorzenia, czy trudności z powróceniem masy ciała sprzed ciąży. Zdrowie oBojGa rodZiców Należy podkreślić, że dbałość o równowagę hormonalną – i ogólnie rzecz ujmując – o zdrowie nie należy tylko do kobiet. Badania kontrolne i prewencyjne muszą odbyć także przyszli ojcowie. Jeśli chodzi o hormony, problemy z płodnością mężczyzn mogą być spo-wodowane:zaburzeniem w zakresie wydzielania gonadotropin (LH, FSH), - nadmiarem androgenów, - nadmiarem estrogenów i nadwyżką -prolaktyny,odchylenia w obszarze funkcjonowania tarczycy, - podwyższonym stężeniem kortyzolu – hormonu stresu.

Dlatego badania powinny dotyczyć właśnie tych hormonów. Kłopoty z poczęciem dziecka mają nieraz wymiar wielopłaszczyznowy, jednak dbałość o hormony płciowe stanowi w tej kwestii niezwykle istotny aspekt. Fundamentem właściwego działania tej grupy hormonów są wszystkie pozostałe, odpowiedzialne za życie człowieka. Jak o nie zadbać? Na pewno tym, na co mamy wpływ, czyli na swój styl życia. W termin ten wpisuje się: jakość snu, wartościowa dieta, aktywność fizyczna i zarządzanie stresem. StreS – wSZyStko utrudnia Najmniej pożądanym elementem w temacie poczęcia jest stres. Wpływa nie tylko silnie zaburzająco na całą gospodarkę hormonalną, ale na stan psychiczny. Wiadome jest, że napięcie, szereg negatywnych emocji, odczuć, przeżyć związanych ze stresem zdecydowanie uniemożliwia nawet proste funkcje życiowe, jak jedzenie, picie, sen, jasne myślenie, a tym bardziej te Czy wodę z wodoCiągów trzeba jeszCze filtrować? Marzena Lewandowska dyrektor marketingu i PR, Aquaphor aquaphor.pl Woda wodociągowa jest uzdatniona i można ją pić, ale zanim trafi do naszych domów, przepływa kilometrami rur, których stan często budzi zastrzeżenia. Taka woda naby wa na swojej drodze wiele zanieczyszczeń, zmieniają się jej kolor, smak i zapach. Jest ona również konserwowana, np. chlorem, który nawet jeśli jest zastosowany w niewiel kim stężeniu, nie pozostaje obojętny dla zdrowia i zmienia smak i zapach wody. War to więc zaopatrzyć się w filtr, który sprawi, że będziemy mogli wygodnie i bezpiecznie korzystać z wody kranowej, dbając jednocześnie o środowisko bez zaśmiecania go pla stikowymi butelkami. Można zastosować dzbanki filtrujące, które pozwolą na przefiltro wanie do 500 litrów wody, działają na zasadzie grawitacyjnej, a wkład wystarcza nawet do trzech miesięcy. Na drugim końcu skali są filtry na cały dom, które pomogą nie tylko w uzdatnieniu wody do picia, ale też uporają się z kamieniem w instalacji grzewczej czy uprzyjemnią kąpiele w zmiękczonej i odżelazionej wodzie. Można tez zainwestować w filtr do kuchni i zamontować go w szafce pod zlewem.

elektroniczny dzbanek filtrujący J. shmidt. dzbanek z automatycznie sterowaną mikropompą, zasilany baterią z mikroprocesorem. Zapewnia stały dostęp do krystalicznie czystej wody w każdym miejscu. idealnie sprawdzi się w podróży, kiedy mamy do czynienia z nieznanym źródłem wody. Filtracja przebiega szybko - nawet 1 l/min. Nie ma konieczności częstego ładowania akumulatora. aqUaPhor,aquaphor.plaBcdoBreJmamy

hormonów odgrywających rolę w płodności pozwala również bardziej precyzyjnie zaplanować dane etapy – dalszych badań, czy staranie się o dziecko. Ważną funkcję mają również hormony tarczycy - ft3, ft4. Zaburzenia pracy tego gruczołu (bardzo dzisiaj częste) będą utrudniać poczęcie i zmniejszać powodzenie utrzymania zdrowej ciąży. Wobec tego, jeśli zostanie zdiagnozowana niedoczynność lub nadczynność tarczycy powinna być odpowiednio poprowadzona i wyrównana, aby zajście w ciążę było ułatwione i możliwe.

kelo-cote® - Plaster silikonowy w żelu do blizn. sku teczność potwierdzona klinicznie przy wszystkich rodzajach blizn np. po „cesarskim cięciu” oraz w za pobieganiu nieprawidłowemu bliznowaceniu w po staci blizny przerosłej i bliznowca. 159 zł/15g,kelo-cote.plkelo-coTe® hormony w równowadze. każdy organizm ma określony potencjał zdrowotny i stale dąży do zachowania harmonii. Tę harmonię można niezwykle łatwo zaburzyć, za to bardzo trudno ją przywrócić. Jednak masz na nią olbrzymi wpływ. wydawNicTwo rm, rm.com.pl diabetegen - kosmetyk nowej generacji, wspomagający regenerację skóry problematycznej, osłabionej i ze skłonnościami do zranień. skuteczny dzięki zastosowaniu wysokiej jakości colostrum - rzadkiej, a zarazem najsilniej działającej, naturalnej substancji, stymulującej do autoregeneracji i poprawy odporności. Zastosowanie: gojenie ran, blizny, skaleczenia, otarcia, odparzenia, odleżyny, trądzik. 22,90 zł, geNoscoPe diabetegen.pl

Pl 21

złożone, jak np. stosunek płciowy z celem zapłodnienia. Jednym z ważnych przedsięwzięć w tym temacie jest nauka umiejętności radzenia sobie ze stresem. Dostępnych jest obecnie wiele technik, wskazówek, porad, metod. Można zacząć od relaksacji układu nerwowego, sesje oddechowe, rozmowy z bliskimi, czy wyważenie czasu pracy z czasem odpoczynku. Dla organizmu, bardziej niż dla samego umysłu stresem są używki – nadmiar kawy, czarnej herbaty, picie alkoholu i palenie papierosów. Te czynniki w zamierzeniu posiadania potomstwa bezwględnie są do eliminacji. odżywianie wSpierające hormony Styl żywienia, który pozytywnie wpływa na zdrowie, w tym podstawę, czyli układ hormonalny powinien opierać się przede wszystkim na dobrych nawykach żywieniowych. Mianowicie – regularne posiłki, w miarę w równych odstępach czasowych, jedzone w spokoju, dokładnie przeżuwane, o odpowiedniej, rozsądnej porcji i o letniej temperaturze, oparte na nieprzetworzonych produktach. Największy nacisk podczas zakupów trzeba kłaść na jakość – im mniej składników na etykiecie, tym produkt warty uwagi. Jedzenie powinno być naturalnie kolorowe, co oznacza bogactwo występujących w nich antyoksydantów. Związków chemicznych zapobiegających szybkiemu starzeniu się, stanom zapalnym, wszelkim chorobom. Dodatkowo – dobrej jakości zboża, całe ziarna, z małym udziałem pszenicy, w zamian za nią gryki, prosa, miłki abisyńskiej, komosy ryżowej, amarantusa. W prawidłowo zestawionych posiłkach muszą przeważać warzywa – kapustne, liściaste, zielone. Warto stawiać także na zioła i przyprawy. Warzywa korzeniowe (pasternak, marchew, pietruszka) i bulwy (burak, kalarepa) strączkowe (bób, soczewica, fasola), czerwone i fioletowe również są bardzo wskazane. Najlepiej surowe, ale mogą być także gotowane na parze, duszone, pieczone. Źródłem białka powinny być jaja, chude mięso białe (indyk, kurczak organiczny, królik), tłuste ryby morskie (makrela, śledź, czerniak, łosoś dziki, dorada, szproty), nasiona, pestki, orzechy oraz wszelkie oleje roślinne tłoczone na zimno, np. z lnu, czarnuszki, awokado, wiesiołka, oliwa z oliwek, nierafinowany olej kokosowy. Owoce – dwie porcje dziennie, co oznacza spożycie np. jednej gruszki i szklanki jagód, czy jednej pomarańczy i miseczki nasion granata, nigdy samodzielnie, ale w towarzystwie białka – np. chudego jogurtu naturalnego czy tłuszczu – migdałów, pestek dyni. Idąc zasadą, że wszystkie owoce, warzywa, przyprawy, które najbardziej brudzą, są najzdrowsze, można sobie dostarczyć pokaźnych dawek wspomnianych, cennych antyoksydantów. Istotną rolę ma też nawadnianie – regularne i dostosowane do każdego indywidualnie. Wskazana jest woda mineralna, napary ziołowe, herbaty liściaste, koktajle warzywne, warzywno-owocowe. Kiedy nie jesteśmy zapewnić sobie zrównoważonej diety – w skład której wchodzą wymienione wyżej składniki – można pokusić się o przemyślaną i skonsultowaną suplementację. Wyjątek stanowią witaminy i składniki rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Taką decyzję należy podjąć z lekarzem prowadzącym, ustalając czy jest taka potrzeba, jaka dawka i forma danego preparatu.

SlExPE

Jedzenie powinno być naturalnie kolorowe, co oznacza bogactwo występujących w nich antyoksydantów.

Bio oleJek intensywnie nawilżający i re generujący Bio olejek kneipp do twarzy i ciała o pięknym, cytrusowym zapachu działa ujędrniająco i wygładzająco. olejek jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i karmiących. stanowi doskonałe wsparcie w procesie odbudowy i poprawy kondycji skóry. Zawiera w 100% naturalne olejki, jest kosmetykiem wegańskim. 29,99 zł/100 ml,knkNeiPPeipp.pl BiolaVeN mgiełka do ciała. Zapachowa mgiełka do ciała urzeka aromatem winogron z powiewem delikatnej lawendy. idealna do stosowania w ciepłe dni, w podróży, czy na urlopie - nawilża, lekko chłodzi i po zostawia soczysty aromat na skórze. 25 zł/200 ml, sylVeco, sylveco.pl

doBra-mama.Pl22 ciąża i Poród

Aneta Chachuła

Aloes –„must pielęgnacjinaturalnejhave” doBra-mama.Pl24 sTreFa mamy

SlExPE

Aloes jest naturalny i bezpieczny nawet dla osób o wrażliwej skórze, a przy tym wszechstronny. Czysty żel z aloesu lub kremy, maseczki, balsamy i wszelkie inne kosmetyki z aloesem to mnóstwo korzyści dla zdrowia, urody, właściwej kondycji skóry oraz włosów, w dodatku niezależnie od wieku. Aloes jest dobry dla wszystkich pokoleń – od niemowląt po seniorów. moc natury i Strażnik BeZpiecZeńStwa

Aloes – król nawilżania i prozdrowotnych właściwości znany był już starożytnym cywilizacjom.

Nieustannie cieszy się gigantyczną popularnością również dzięki jego walorom kosmetycznym.

Aloes ma bardzo długą tradycję medyczną. Już setki lat przed naszą erą jego liście były wykorzystywane jako lekarstwo na różnego rodzaju choroby. Na cudowne właściwości aloesu, jako pierwsi zwrócili uwagę starożytni Egipcjanie. Jego zalety opisywali także greccy zielarze, szczególnie eksponując zdolność tej wyjątkowej rośliny do leczenia ran wojennych. Z kolei medycy z chińskiej dynastii Sung chętnie stosowali go do leczenia chorób skóry. Wiele wskazuje też na to, że prekursorką zastosowania aloesu w kosmetyce była Kleopatra, która korzystała z dobroczynnych aloesowych kąpieli Obecniei maseczek.takżejest wybitnie ceniony i wygrywa z wieloma kosmetycznymi nowinkami na rynku, zwłaszcza że naturalne kosmetyki aloesowe są jednymi z najbardziej wszechstronekspert Equilibra Aloes z mocą, i oczyszczadelikatnościąa równocześniekoi,odżywiatwarzi całeciało.

nych i bezpiecznych. Aloes to sposób na wiele problemów pielęgnacyjnych. Ma działanie regenerujące, nawilżające, przeciwzapalne, a przy tym łagodzące i oczyszczające. Zawiera witaminy: B, C, E, kwas foliowy, biotynę oraz takie pierwiastki jak sód, potas, cynk, magnez, miedź i żelazo. Aloes, co bardzo ważne, pozwala zachować odpowiednie pH skóry. Ze względu na swoje naturalne pochodzenie i delikatność, działa szybko, skutecznie i nie podrażnia nawet bardzo wrażliwej skóry. Dlatego właśnie jest polecany prak-

aniezbędnychgnionąstycznośćpodrażnienia.turalnego.składnikówgatakająco-odświeżającanawilża-masecz-dotwarzyzaloesem.Bo-formułazawiera96%pochodzeniana-NawilżaiłagodziPoprawiaela-skóry.gasispra-skóręidostarczajejskładników.PiViTa,superpharm.plBalsampoopalaniu aloes i arnika. Pielęgnuje i chłodzi skórę po pobycie na słońcu. Nawilża skórę przez 24 godziny, a przy tym wspaniale, orzeźwiająco pachnie latem. rossmann.plalTerra, aa aloes żel multifunkcyjny sos higiena i dezynfekcja rąk oraz całego ciała, często wiąże się z silnym wysuszeniem i podrażnieniami skóry. aa alo es żel multifunkcyjny sos oparty na lekkiej, doskonale wchłaniającej się formule. aa com.plestore.oceanic. extra aloesowy dermo żel z kwasem hialuronowym equilibra, to aż 97% czystego aloe vera. Połączenie niepasteryzowanego aloesu i kwasu hialuronowego sprawi, że skóra jest doskonale nawilżona i gładka. Świetnie nawilża włosy. idealny do pielęgnacji dla całej rodziny. Polecany również po oparzeniach słonecznych, ukąszeniach, a także po depilacji lub goleniu ok. 36 zł/150 ml, eqUiliBra, equilibrasklep.pl

aBcdoBreJmamyPl 25

Aloesowe SOS Kosmetyki aloesowe najczęściej spotykamy w formie żeli, kremów, maści, mleczek lub balsamów do ciała. Warto po nie sięgać, aby przekonać się o ich dobroczynnym działaniu „na własnej skórze”. tycznie wszystkim osobom niezależnie od wieku. Znany jest również z tego, że pomaga w walce z cellulitem. To prawdziwy kosmetyczny geniusz, który powinien znaleźć się w każdej kosmetyczce. Gładka i piękna Skóra BeZ wyprySków i ZmarSZcZek Aloes to pomoc w walce z trądzikiem. Dzięki obecności antraglikozydów wykazuje on działanie bakteriobójcze, którego efektem jest zmniejszenie ropnych wyprysków na skórze. Co więcej, polisacharydy, które są obecne w miąższu aloesu stymulują odbudowę naskórka. Jest to szczególnie ważne dla osób zmagających się z przebarwieniami potrądzikowymi i nierównym kolorytem cery. Aloes to sposób nie tylko na istniejące zmiany, zapobiega on także tworzeniu się nowych, gdyż aktywnie oczyszcza i reguluje wydzielanie sebum. Roślina ta jest także znana wiającychciwutleniaczywłaściwości,z przeciwstarzeniowychzawieramnóstwoprze-skutecznierozpra-sięz wolnymirodnikami.

Aloes stymuluje produkcję kolagenu i wspomaga mikrokrążenie. Jest jednym z najskuteczniejszych humektantów, co oznacza, że sprawnie wiąże wodę w skórze, przeciwdziałając jej utracie. Głęboko nawilża, napina skórę i wyrównuje drobne zmarszczki, a w połączeniu np. z olejem ze słodkich migdałów zapewnia szybki i długotrwały efekt liftingujący. opaleniZna BeZ podrażnień Aloes to naturalne remedium na poparzenia słoneczne, zaczerwienia, tkliwość i wysuszenie skóry będące efektem zbyt długiej ekspozycji na słońce. Skutecznie koi on podrażnienia słoneczne i przynosi skórze ulgę, a przy tym odświeża i przyspiesza proces regeneracji tkanek. Zdrowe i GęSte włoSy Aloes to świetne panaceum na wiele problemów z włosami. Jego silne właściwości nawilżające są szczególnie cenne dla przesuszonych, matowych i pozbawionych blasku włosów. Wiąże on wilgoć we włosie, zapobiegając dodatkowej utracie wody, a przez to głęboko nawilża i przywraca miękkość. Kuracja aloesowa polecana jest włosom suchym, delikatnym i osłabionym. Aloes odżywia włosy, ale nie obciąża przy tym ich struktury. Rozpuszcza się on w wodzie i nie tworzy na powierzchni włosa dodatkowej warstwy. Jest to szczególnie ważne w dla włosów osłabionych i delikatnych, które łatwo tracą objętość. Aloes działa oczyszczająco i przywraca włosom ich naturalną lekkość. Na piękny wygląd włosów ma także wpływ zdrowa i odpowiednio odżywiona skóra głowy, odpowiedzialna za kondycję cebulek włosów, które z kolei odpowiadają za prawidłowy podział komórek macierzy i wzrost włosa. Antybakteryjne i antygrzybicze właściwości aloesu pomagają oczyścić skórę głowy. Aloes pozwala utrzymać właściwe ph, równowagę kwasowo-zasadową i zniwelować charakterystyczne dla przesuszonej skóry głowy uczucie swędzenia, gorąca, a także łupież. żel aloesowy do twarzy i ciała lorient. 100% czysty, łatwo przyswajalny, idealny w pielęgnacji skór wrażliwych, suchych i odwodnionych oraz ze ufranciszka.pl53dermatologicznymi.zmianamizł/100g,UFraNcisZka, roślinne pomadki kneipp. Balsamy do ust kneipp są bogate w naturalne, roślinne woski oraz substancje pielęgnacyjne, które odżywiają wymagającą skórę ust. dostępne są w pięciu odsłonach - alo es i mięta, kwiat migdałowca, wanilia i czarny bez oraz rumiankowa. 21,99 zł, kNeiPP kneipp.pl eXPress BeaUTy

Takie kosmetyki oszczędzają czas i dają pewność, że aplikuje się właściwie przygotowany i odpowiednio skoncentrowany preparat.

pielęgNaCja skóry kobiet w Ciąży Ciąża to czas, w którym skóra wymaga specjalnej troski ze względu na zachodzące zmiany w or ganizmie. Podstawą pielęgnacji ciężarnej powinny być kosmetyki o prostym składzie, bez silnych składników aktywnych i substancji podrażniających. Przyszłe mamy powinny postawić na dużą dawkę nawilżenia oraz ochronę przeciwsłoneczną. Po każdej kąpieli warto stosować nawilżające mleczka, balsamy oraz dedykowane kobietom w ciąży olejki, to pomoże w profilaktyce przeciw roz stępom, a także złagodzi te które już się pojawiły. Ponadto, niezależnie od pory roku zaleca się uży wanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym o wysokiej ochronie SPF 50. Warto wybierać kremy z fil trami mineralnymi bez substancji zapachowych, aby zapobiec często występującym w ciąży prze barwieniom, podrażnieniom, a także oparzeniom. SlExPE

komplekSowa pielęGnacja dla małych i dużych Szerokie spektrum działania aloesu to niewątpliwie jego największa zaleta. Aloes jest niezwykle uniwersalny. Oprócz właściwości pielęgnacyjnych ma on zdolność do łagodzenia stanów zapalnych, a także właściwości zmiękczające, nawilżające i odżywcze. Jest przez to doceniany przez osoby w różnym wieku i o różnych typach skóry. Nie ma więc nic dziwnego w fakcie, że kosmetyki aloesowe cieszą się coraz większą popularnością. Aloes z mocą, a równocześnie delikatnością koi, odżywia i oczyszcza twarz i całe ciało. Można go bez wahania stosować w pielęgnacji jamy ustnej, higienie intymnej, a nawet w pierwszych dniach życia niemowląt. Dobrej jakości kosmetyki aloesowe są bezpieczne dla najmłodszych i jak najbardziej mogą być stosowane w oczyszczaniu i ochronie delikatnej skóry dzieci. wyGodna aplikacja i BeZpiecZny Skład Aloesowy żel można przygotować samemu z liści. Jednak zdecydowanie wygodniej jest skorzystać z dobrej jakości kosmetyków zawierających niepasteryzowany aloes. Wybierając je trzeba jednak zwrócić uwagę na to, aby charakteryzowały się wysokoprocentową zawartością ekstraktowanego na zimno aloesu.

Izabela Jędras kosmetologuriage.comUriage

doBra-mama.Pl26 sTreFa mamy

doBra-mama.Pl28 ciąża i Poród

skutecznie wspierać prawidłowy rozwój swojego dziecka. żywienie dZiecka urodZoneGo prZeZ ceSarSkie cięcie, które nie jeSt karmione pierSią Jeśli dziecko nie może być karmione piersią, rodzice z pomocą pediatry powinni wybrać dopasowane do potrzeb niemowlęcia mleko następne. Dzięki osiągnięciom współczesnej nauki na polskim rynku są już dostępne produkty przeznaczone specjalnie dla niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie. W ich składzie znajdują się bakterie z rodzaju Bifidobacterium (B. breve M-16V). Wprowadzenie takiego produktu do diety dziecka (do wyłącznego karmienia lub dokarmiania) jest jednym ze sposobów na wsparcie jego prawidłowego rozwoju oraz układu odpornościowego8

Dudek ekspert BebiProgram.pl

2. west ce et al. (2015) J allergy clin immunol 135:3-13.

1. Patel rm, denning Pw Therapeutic use of prebiotics,probiotics, and postbiotics to prevent necrotizing enterocolitis:what is the current evidence? clin Perinatol. 2013; 40:11–25.

Sposoby wsparcia

CHROMA

Przez 9 miesięcy rodzice przygotowują się do narodzin dziecka, starając się niemal idealnie wszystko zaplanować. Poród jest jednak wydarzeniem, którego bieg trudno przewidzieć. Może odbywać się siłami natury lub drogą cesarskiego cięcia, a w każdym przypadku najważniejsze jest, aby dziecko szczęśliwie przyszło na świat. Jednocześnie sposób, w jaki maluszek się urodzi, ma wpływ na kształtowanie się jego mikrobioty jelitowej, która ma szczególne znaczenie dla odporności. Rodzice niemowlęcia urodzonego drogą cięcia cesarskiego również mogą wspierać mikrobiotę jelitową maluszka. odporność a jelita 1000 pierwszych dni życia to czas intensywnego rozwoju i wzrostu dziecka. W chwili narodzin jego organizm wciąż dojrzewa i jest bardzo delikatny. Do tej pory niemowlę było chronione przed drobnoustrojami płynem owodniowym w brzuchu mamy. Był on jak tarcza, która osłania dziecko przed nieproszonymi gośćmi. Po narodzinach wciąż doskonalący swoje funkcje układ odpornościowy musi nauczyć się funkcjonowania w zupełnie nowych warunkach, gdzie czynniki chorobotwórcze znajdują się m.in. w powietrzu, na skórze matki, przedmiotach, a także są przenoszone przez personel medyczny1. Bardzo ważnym miejscem rozwoju układu odpornościowego są jelita, które – choć są częścią układu pokarmowego – stanowią także istotny element układu odpornościowego2. To właśnie w jelitach kształtuje się mikrobiota jelitowa, czyli ogół mikroorganizmów, w tym bakterii, które tworzą złożony ekosystem. Jest ona niezbędna w procesie rozwoju układu W jakiodpornościowego3.sposóbpożyteczne mikroorganizmy kolonizują jelita niemowlęcia? W czasie porodu siłami natury dziecko po raz pierwszy ma kontakt z mikrobiotą mamy – zarówno tą pochodzącą z jej dróg rodnych, jak i układu pokarmowego. Stanowi ona główne źródło mikroorganizmów zasiedlających jelita nowo narodzonego dziecka4, wśród których są m.in. te z rodzaju Bifidobacterium. To jedne z pierwszych korzystnych bakterii kolonizujących przewód pokarmowy maluszka5. wSparcie dla dZieci urodZonych droGą cięcia ceSarSkieGo Intensywny proces kształtowania mikrobioty jelitowej trwa w pierwszych latach życia dziecka6. Wiedząc więc, że zasiedlanie jelit przez dobroczynne bakterie będzie trwało również po porodzie, rodzice dziecka urodzonego przez cesarskie cięcie mogą wykorzystać sprawdzone sposoby na wspieranie jego mikrobioty jelitowej. Najważniejszym z nich jest odpowiednie żywienie niemowlęcia. Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby przez 6 pierwszych miesięcy życia jedynym pokarmem niemowlęcia było mleko mamy. W składzie pokarmu kobiecego znajdują się m.in. dobroczynne bakterie, w tym te z gatunku Bifidobacterium breve7, które dziecko otrzymuje także w trakcie porodu siłami natury. Zdarza się jednak, że z różnych przyczyn pojawiają się trudności w karmieniu piersią. W takich przypadkach warto skonsultować się ze specjalistą, np. z położną lub doradcą laktacyjnym, który wesprze mamę karmiącą. Niekiedy wystarczy jedynie zmiana techniki karmienia. Jeśli trudności nie uda się pokonać i kontynuacja karmienia piersią nie będzie możliwa, mama wciąż może

niemowlęcia urodzonego drogą cięcia cesarskiego

mikrobiotyjelitowej

Halina

3. houghteling Pd & walker wa (2015) J Pediatr gastroenterol Nutr 60:294-307. 4. collado mc et al. 2012. microbial ecology and host-microbiota interactions during early life stages. gyt microbes; 3: 352-365. 5. harmsen hJ, wildeboer-Veloo ac, raangs gc, wagendorp aa klijn N, Bindels Jg et al. analysis of intestinal flora development in breast-fed and formula-fed infants by using molecular identification and detection methods. J Pediatr gastroenterol Nutr. 2000;30:61–7. 6. yatsunenko T, rey Fe manary mJ, Trehan i dominguezBello mg, contreras m, et al. human gut microbiome viewed across age and geography. Nature. 2012;486:222–7. 7. khodayar-Pardo, P.; mira-Pascual, l.; collado, mc.; mar tínez-costa, c impact of lactation stage, gestational age and mode of delivery on breast milk microbiota. J. Perinatol. 2014, 34, 599–605. 8. Zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy a, c, d i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz jod dla prawidłowego rozwoju poznawczego.

doBra-mama.Pl30 sTreFa dZiecka

• Preparaty warto dobierać odpowied nio do wieku dziecka, najlepiej z tej samej serii, o tym samym składzie, ponieważ uzupełniają one swoje działanie.

• Unikaj stosowania pudru, oliw ki, kremu w tym samym czasie na tę samą okolicę.

• Używaj pieluch jednorazowych, któ re dobrze wchłaniają mocz. Zwróć uwagę, czy nie podrażniają skóry Dorota Dąbek położna

• Możesz też dodatkowo używać na miejsca najbardziej narażone środka nawilżająco-natłuszczającego, który stanowi barierę ochronną dla skóry i blokuje parowanie wody z jej powierzchni.

• Unikaj stosowania chusteczek jedno razowych nawilżających (są przydatne do stosowania poza domem).

STOCKCHROMA

• Najlepiej kąpać malucha w wo dzie z dodatkiem emolientów lub innych delikatnych kosmetyków bez soli i siarczanów. Dokładnie osuszać.

• Aby zapobiegać odparzeniom, musisz przede wszystkim dbać o higienę całego ciała dziecka. Codzienna kąpiel usuwa ze skóry substancje drażniące, alergeny, zmiękcza skórę i pomaga wnikać w jej głąb kremom i emulsjom stosowanym do pielęgnacji.

Problem wielkiej wagi ODPARZENIA

Skóra noworodka w stosunku do skóry człowieka dorosłego jest pięć razy cieńsza, ma zupełnie inny skład hydrolipidowy, wykazuje niską aktywność gruczołów potowych i ma nie w pełni wykształcone gruczoły łojowe. Dlatego należy poświęcić jej więcej troski, uwagi i odpowiednio pielęgnować. Szczególnie okolice intymne skłonne do podrażnień i odparzeń.

• Okolice intymne myj dokładnie (najlepiej czystą wodą) i starannie osuszaj.

R óżnice w budowie skóry dziecka są obecne do ok. 3. roku życia i stąd większa skłonność do podrażnień i odparzeń skóry u niemowląt i małych dzieci. Odparzenia są stanem zapalnym skóry wywołanym współdziałaniem gorąca, nadmiernej wilgotności (pot) i tarcia dwóch przylegających do siebie powierzchni skóry lub tarcia skóry o inną powierzchnię (np. odzież). Częściej na odparzenia narażone są dzieci o skórze wrażliwej, skłonnej do atopii. Narażenie na odparzenia wzrasta u dzieci w zakażeniu układu moczowego, w okresie ząbkowania, antybiotykoterapii oraz po szczepieniu. Odparzenia występują w okolicy pośladków, narządów płciowych i w pachwinach. Mogą mieć postać wyprysku rumieniowego, rumieniowo-złuszczającego lub rumieniowo-sączącego w miejscu przylegania czynnika drażniącego do skóry oraz głęboko w fałdach skóry. jak ZapoBieGać?

• Często zmieniaj pieluszki i dokładnie usuwaj ze skóry resztki moczu i kału.

• Zbyt ciepłe ubieranie dziecka w stosunku do temperatury otoczenia i nieodpowiednie jakościowo ubranie (nieprzepuszczające powietrza).

Zła pielęgnacja skóry – zbyt rzadkie zmiany pieluszki, niemycie pupy dziecka po oddaniu kału lub moczu.

• Stosując pieluszki tetrowe, nie zakładaj dodatkowo ce ratek, folii, ponieważ nie przepuszczają powietrza.

Jeżeli zmiany na skórze długo się utrzymują lub ulegają nadkażeniu, skonsultuj się z lekarzem, który zaleci preparaty przeciwgrzybicze lub maści z antybiotykiem i wdroży odpowiednie leczenie.

•

Stosowanie nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji – wysuszających i drażniących skórę lub używanie zbyt dużej ilości kosmetyków, które powodują brak dopływu powietrza do skóry.

• Używanie nieodpowiednich detergentów, któ re mogą zawierać czynniki drażniące.

dziecka. Nie zapinaj ich zbyt ciasno, nie zakładaj za małych pieluch.

• Stosuj odpowiednie detergenty do prania ubrań i bie lizny dziecka. jak lecZyć? Leczenie odparzeń polega przede wszystkim na odpowiedniej pielęgnacji chorej skóry. Musisz więc bardzo często zmieniać pieluszki, delikatnie, ale dokładnie myć pupę i starannie osuszać podrażnioną skórę. Pozytywne efekty przyniesie też częste „wietrzenie” pupy, czyli niezakładanie pieluszki od razu po jej zmianie czy kąpieli. Na odparzoną skórę stosuj maść z cynkiem, która działa wysuszająco, ściągająco i przeciwzapalnie. Na oczyszczoną i osuszoną ranę dobrze jest też nakładać preparaty, które łagodzą ból, zapobiegają nadkażeniu bakteryjnemu czy grzybiczemu, a także przyspieszają gojenie się ran (tj. nadmanganian potasu, wodny roztwór gencjany).

ochronna warStwa chroni i regeneruje delikatną skórę okolic pieluszkowych niemowlęcia. Tworzy ochronną warstwę, która zabezpiecza przed wilgocią i podrażnieniami. lek ka i gładka konsystencja ułatwia aplikację. do stosowania w okresie wystąpienia pieluszkowego zapalenia skóry, jak i profilaktycznie. mediderm BaBy krem na odparzenia pieluszkowe dla niemowląt, ok. 13 zł, fARMINA sP farmina.pl chroni Nawilża, natłuszcza, chroni. do codziennej pielęgnacji delikatnej skóry niemowląt, w tym podrażnionej i atopowej. Nie zawiera sls, parabenów, substancji zapachowych, barwników i konserwantów. może być stosowany już w pierwszym miesiącu życia. mediderm BaBy krem pielęgnacyjny dla niemowląt, ok. 13 zł, fARMINA sP Z O O farmina.pl

•

REKLAMA

Dlaczego powstają odparzenia?

32 NieZBĘdNik

2. Krem łagodzący przeciw odparzeniom, 100 ml. Nowa formuła z 15% tlenkiem cynku. krem tworzy oddychającą warstwę ochronną, chroniącą przed podrażnieniami spowodowanymi przez pieluchę. Pantenol pomaga w regeneracji skóry dziecka. Nie zawiera perfum. 84% skŁadNików PochodZeNia NaTUralNego 27,95 zł, CHICCO chicco.pl 3. Łagodny żel do mycia 2 w 1 Kicia Kocia 500 ml. hipoalergiczny, stworzony według naturalnej receptury. spełnia funkcje bogatego w składzie, wygładzającego szamponu i łagodnego żelu, którym można umyć całe ciało dziecka, bez podrażnienia skóry czy okolic intymnych. 79 zł/500 ml, MOMME mommecosmetics.com

•

1. Emotopic 3-zadaniowa pianka myjąca do twarzy, ciała i włosów do stosowania od 1. dnia życia. Ultra-łagodna formuła dokładnie i delikatnie oczyszcza twarz, ciało oraz skórę głowy i włosy, nie naruszając naturalnej bariery skóry. 36,4 zł/ 200 ml, EMOTOPIC emotopic.pl

Komplet pieluszek jednorazowych w najmniejszym rozmiarze (najlepiej 2 różnych producentów, w razie gdyby maluch miał uczulenie) Chusteczki pielęgnacyjne Pieluszki tetrowe Wanienka ze stojakiem lub wiaderko do kąpieli Termometr do wody Kosmetyki dla dziecka, tj.: oliwka, kremy do pupy, zasypka, płyn do kąpieli, delikatne mydełko, krem ochronny na zimno i wiatr Ręczniczek z kapturkiem, myjka, cążki Miękka szczoteczka do włosów Wata, gaziki jałowe/płatki kosmetyczne, bezpieczne patyczki Sól fizjologiczna Aspirator do czyszczenia noska

•

1. 2. 3. 4. 5. MOTHERHOOD

23,99oddychanie.zł,caNPol

Kąpiel, przewijanie i pielęgnacja maluszka to codzienne rytuały, w czasie których dobra organizacja to podstawa sukcesu. Co zatem warto mieć w pielęgnacyjnej wyprawce bobasa? Wyprawka dziecka

rola emolieNtów w pielęgNaCji Niemowląt Dr n. biol. Pasikowska-PiwkoMonika ekspert naukowy marki Pharmaceris Budowa skóry noworodków, niemowląt i ma łych dzieci różni się od występującej u czło wieka dorosłego. Jest ona jest kilkukrotnie cieńsza i bardziej wiotka oraz bardzo wrażli wa. Z tego powodu wymaga szczególnej pie lęgnacji, której celem jest zapobieganie po drażnieniom i uszkodzeniom naskórka, a tak że utrzymanie odpowiedniego nawilżenia i pH skóry. Uzyskujemy to m. in. poprzez delikat ne oczyszczanie i odpowiednie nawilżanie preparatami emoliencyjnymi o bezpiecznych i sprawdzonych recepturach. Noworodki i nie mowlęta, podobnie jak dzieci z atopowym za paleniem skóry, należy myć bardzo delikatnie, a bezpośrednio po kąpieli skórę należy osu szyć delikatnym, bawełnianym ręcznikiem bez pocierania, a w razie potrzeby zastosować od powiedni do wieku i stanu skóry emolient. żel do mycia i szampon 250 ml. Babydream żel do mycia i szampon Natural ze składnikiem Bio delikatnie oczyszcza skórę i włosy. rossmann.plBaBydream, doBra-mama.Pl

•

4. bÉbE 1st Mleczko Nawilżające z Wodą Termalną Uriage z Alp francuskich i wyciągiem z organicznej szarotki. w postaci kremowej emulsji intensywnie nawilża i chroni skórę przed wysuszeniem. Formuła zawierająca 97% składników pochodzenia naturalnego two rzy film ochronny na skórze i zapewnia długotrwałe działanie odżywcze. odpowiedni dla noworodków. 69 zł/500 ml, URIAGE, uriage.pl

PIElęGNACjA piel Ęgnacyjny niezbĘdnik

•

5. Cudocell MAX. wysokiej jakości krem ochronno-regenerujący stosowany do codziennej pielęgnacji. Jest odpowiedni do pielęgnacji skóry wrażliwej, wykazuje działanie nawilżające, ochronne oraz działa regenerująco zapobiegając wysuszaniu skóry. Zawiera aż 8 składników, w tym opatentowany komponent dibushield Pro-heal, który tworzy delikatną strukturę ochronną na powierzchni skóry. 14 zł/80 g, 24 zł/150 g, LEK-AM sP. Z O.O. cudocell.pl smoczek silikonowy 0-6m symetryczny BoNJoUr Paris 2szt. rekomendowany przez specjalistów jako pierwszy smoczek Twojego maluszka. Jego wyjątkowo miękka silikonowa gumka wymaga mniej wysiłku podczas ssania, a lekka, profilowana tarczka nie obciąża zgryzu i gwarantuje swobodne canpolbabies.comBaBies stickoff® wyrób medyczny w postaci sprayu, który umożliwia bezbolesne usuwanie opatrunków samoprzylepnych. Nie wywołuje podrażnień, nie zawiera alkoholu. spray może być stosowany u niemowląt, dzieci i u dorosłych, w tym kobiet w ciąży. chiesi PolaNd sP Z www.poradniksmartmamy.plo.o.,

holu,(ochronaprzeciwsłonecznąprzedUVa,UVB,ir)dladzieciod0m+.Bezzapachowy,bezalko-parabenówifenok-syetanoli.Testowanynawrażliwejskórze.29,90zł,chicco,chicco.pl

Paulina Żaczyk KierownikCoccodrilloMarketingu Jedną z najistotniejszych kwestii dotyczących wy boru ubranek dla dzieci jest skład. Zdecydowanie warto postawić na naturalne tkaniny, które są przy jazne dla skóry, dbają o odpowiednią cyrkulację po wietrza i nie krępują ruchów. Podczas kompletowa Photoderm kid spray sPF50+. gwarantuje maksymalną ochronę skóry przed szerokim spektrum promieniowania UVa/UVB. Zmniejsza ryzyko oparzeń i nadwrażliwości na słońce. aktywuje naturalne mechanizmy obronne skóry i chroni ją od wewnątrz przed uszkodzeniem. Bioderma, bioderma.pl isdin fotoprotector pediatrics fusion water sPF50 50 ml. krem ochronny z filtrem dla dzieci. Filtr przeciwsłoneczny dla dzieci i niemowląt od 6. miesiąca życia, o wodnej formule i ultralekkiej konsystencji. intensywnie nawilża, szybko się iswchłania.diN

Na Co zwróCić uwagę wybierająC odzież Na lato dla maluCha?

Wyższe temperatury na zewnątrz sprawiają, że coraz więcej czasu spędzamy z dzieckiem na świeżym powietrzu. Z tego względu zawsze warto mieć w swojej apteczce odpowiednie preparaty przeciwsłoneczne.

PIxABAY

isdin fotoprotector pediatrics transparent spray 250 ml. ochrona przeciwsłoneczna do ciała opracowana specjalnie dla dzieci od 3. roku życia. Zapewnia przyjemne uczucie świeżości na skórze i bardzo wysoką ochronę przeciwsłoneczną. może być stosowany na mokrą jak i na suchą skórę.isdiN

Ziajka emulsja wodoodporna dla dzieci sPF 30. emulsja wodoodporna, produkt zawierający tylko filtry mineralne – dwutlenek tytanu i tlenek cynku. ochrona wysoka, produkt wegański, już od pierwszych dni życia. 24,94 zł/125 ml, ZiaJa, ziaja.com

wodoodporny krem do opalania chicco sPF 50+. Zapewnia wysoką ochronę

nia letniej garderoby powinniśmy również pamiętać, aby nie zabrakło w niej czap ki z daszkiem lub kapelusza, które w duecie z kremem z filtrem zapewnią nasze mu maluchowi ochronę przed promieniowaniem UV i jego skutkami, które mogą objawić się w późniejszym etapie życia dziecka. Natomiast, jeżeli jesteśmy rodzi cami noworodka postawmy na funkcjonalność ubranek – poprawią one komfort nie tylko malca, ale również nasz. Docenimy to zwłaszcza podczas wakacyjnych podróży. Ubranka posiadające praktyczne zatrzaski i napy ułatwią ich częste za kładanie oraz zdejmowanie.

kelo-cote® solaire sPF30 plaster silikonowy w żelu do leczenia blizn na twarzy z filtrami UVa/ UVB – 15g. Jest przeznaczony do leczenia blizn w okolicach narażonych na ciągłą ekspozycję słoneczną (twarz, szyja). kelo coTe kelo-cote.pl

linomag® sun sPF 30. kosmetyk polecany do ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych i poparzeniami dzieci i niemowląt od 1. dnia życia. 19,50 zł/50 ml, P.F. „ZioŁolek”, ziololek.pl

doBra-mama.Pl34 sTreFa dZiecka

Skutecznaochrona

Pharmaceris s bezpieczny krem ochronny sPF 50+ do twarzy. 100% filtrów mineralnych. krem oparty w 100% na filtrach mineralnych do codziennej ochrony delikatnej skóry dzieci i niemowląt od 1. dnia życia. pharmaceris.comPharmaceris, liNomag® sUN sPF 50. kosmetyk zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych i poparzeniami dzieci i niemowląt od 6. miesiąca życia. substancje aktywne łączą w sobie pielęgnacyjno-odżywcze właściwości oleju lnianego, witaminy e oraz ochronne wodoodpor-nychfiltrów. 24,40 zł/50 ml, P.F. ziololek.plZioŁolek,

Balsam ochronny w sprayu hiPP Babysanft Ultra-sensitive sPF50+. odpowiedni już od 1. dnia życia. Bezzapachowy i wodoodporny. Łatwo się rozprowadza, nie klei się i szybko wchłania. Tolerancja potwierdzona klinicznie i okuhihilistycznie.PPpp.pl

tel. 530 509 www.sosun.pl110

doBra-mama.Pl36 sTreFa mamy

Szukając odpowiedzi na pytanie, czemu niemowlęta tak często budzą się w nocy, najczęściej można przeczytać, że powodem nocnych pobudek jest głód, ząbkowanie, potrzeba bliskości, „za zimno”, „za ciepło”, „za ciemno”, skok rozwojowy, pasożyty czy niedobór witamin. Słyszymy, że taki jest dziecka „urok”, i że to całkowicie normalne, oraz że dziecko z tego “wyrośnie”. Owszem, wyrośnie, pytanie tylko kiedy, i czy damy radę być najlepszą mamą dla swojego dziecka, doświadczając chronicznego niewyspania.

Diana Rosz-Chilarzewska Certyfikowana konsultantka ds. snu panikolysanka.pldzieci Czemu moje dziecko tak często budzi się w nocy?

Co prawda powyższe powody mogą mieć wpływ na częstotliwość pobudek, natomiast rzadko kiedy stanowią one podstawę trudności ze snem u dziecka. Fizjologicznie sen niemowląt nie jest ciągły (osób dorosłych także!) - sen składa się z faz o różnej głębokości (nREM- sen głęboki oraz REM- sen płytki). W trakcie zmiany cykli przechodzi do małych przebudzeń. Nawet niemowlę, które rzekomo “przesypia noce”, de facto doświadcza w nocy małych przebudzeń. Kluczową kwestią jest to, w jaki sposób maluch potrafi sobie z takimi częściowymi przebudzeniami poradzić. Trzy najważniejsze aspekty, które wpływają na jakość snu nocnego to uwarunkowanie początku snu, nadmierne zmęczenie, oraz zbyt częste karmienia nocne względem rzeczywistych potrzeb niemowlęcia. uwarunkowanie pocZątku Snu cZyli jak SoBie pościeleSZ, tak Się wypiSZ Podczas nocnych pobudek niemowlęta nie lubią być zaskakiwane nowym otoczeniem. Przykładowo, gdy maluch zasypia w ramionach rodzica, to może traktować je jako swoje miejsce snu i ma prawo oczekiwać, że w ramionach mamy czy taty spędzi całą noc. Gdy dziecko się budzi i cała sytuacja wokół niego się zmienia, może się czuć zdezorientowane. W konsekwencji komunikuje pobudkę płaczem, aby rodzic odtworzył znany maluchowi schemat zaPodobniesypiania. rzecz ma się jeśli chodzi zasypianie podczas karmienia. To prawda, że zasypianie podczas karmienia jest naturalne i niekoniecznie musi się wiązać z zaburzeniami snu u dziecka, o ile nie jest to główny i jedyny sposób dziecka na wyciszenie się przed snem i zasypianie. Z reguły, do około czwartego miesiąca życia niemowlęta budzą się w nocy na karmienie tylko wtedy, gdy są głodne. Około 16 tygodnia życia to się zmienia. Powód? Zmienia się architektura snu niemowlęcia, rytm okołodobowy dojrzewa, co sprawia, że pojawiają się w nocy 90-minutowe cykle snu. To wszystko powoduje, że dziecko może doświadczać częstszych pobudek w nocy niż miało to miejsce w pierwszych trzech miesiącach życia. Jeśli rozwiązaniem na sen malucha jest karmienie, to co pobudkę dziecko będzie dążyło do karmienia, niezależnie czy jest głodne, czy nie. nocna “checkliSta” Podczas konsultacji ze zmęczonymi rodzinami, pół-żartem pół-serio tłumaczę, że gdy maluch budzi się w nocy, to sprawdza swoją “checklistę” – czy wszystko jest w porządku, i czy aby na

AMY

Pl 37

•

Na Co zwróCić uwagę wybierająC kształt smoCzka uspokajająCego?

• niemowlęta 4-6 miesięczne potrzebu ją półtoragodzinnego czasu czuwania przed snem nocnym; • niemowlęta 7-8 miesięczne: między 1,5 a 2 h czuwania;

•

wPomogązaśnięciu pewno nic się nie zmieniło. Aby zwiększyć szanse na spokojny sen dziecka, maluch powinien zasypiać i budzić się w tym samym miejscu, w takich samych okolicznościach. Zmiana warunków do snu może powodować u malucha dezorientację i utratę poczucia bezPrzykładowo,pieczeństwa. jeśli dziecko zasypia przy białym szumie, szum powinien być włączony przez całą noc. Jeśli wieczorem wyciszacie malucha przy kołysankach, to wyłączcie je zanim dziecko zaśnie. nadmierne ZmęcZenie Oto nasz drugi “winowajca”, jeśli chodzi o częste nocne pobudki i niespokojny sen w nocy. Rodzice często niedoszacowują, jak szybko niemowlę potrzebuje iść spać ponownie. Ostatni czas czuwania, czyli czas liczony od pobudki z ostatniej drzemki do rozpoczęcia usypiania, ma kluczowy wpływ na jakość snu nocnego. Wraz z czuwaniem niemowlęcia wzrasta poziom kortyzolu, hormonu stresu, który daje dziecku energię do dalszego funkcjonowania. Gdy sen nie przychodzi, dziecko dostaje wystrzału tego hormonu, co powoduje trudne zasypianie oraz nagłe pobudki z płaczem w nocy, podczas których ciężko jest malucha uspokoić. cZęSte karmienia nocne Po szóstym miesiącu życia niemowlęta nie potrzebują więcej niż 1-2 nocna karmienia (lub nawet wcale), a po ostatni czas czuwania* *Długość ostatniego czasu to kwestia in dywidualna, natomiast z reguły sprawdza ją się poniższe wartości:

•

• niemowlęta 9 miesięczne mające 3 drzemki: 2 godziny czuwania niemowlęta 9 miesięczne mające 2 drzemki: 3 godziny czuwania niemowlęta 10-12 miesięczne: 3 - 3,5 godziny czuwania niemowlęta 13-14 miesięczne: 3-4 go dziny czuwania niemowlęta po 14 miesiącu życia, mają ce jedną drzemkę: 4-5 godzin czuwania 9. miesiącu życia, zdrowe, dobrze rozwijające się niemowlęta fizjologicznie nie potrzebują już jeść w nocy. Co więcej, nocne karmienia mogą przyczyniać się do zaburzeń snu u dziecka, ponieważ zakłócają sen na poziomie fizjologicznym: po karmieniu podwyższa się temperatura ciała dziecka (do snu potrzebujemy nieznacznego spadku temperatury ciała) oraz ruszają procesy trawienne. To powoduje, że dziecko śpi płycej, i jest bardziej podatne na kolejne pobudki. Z drugiej strony, nocne karmienie stanowi najlepszą motywację do budzenia się, zwłaszcza jeśli karmienie i ssanie piersi lub smoczka butelki to główny sposób na zasypianie. W takim przypadku często dochodzi do sytuacji, że w nocy “nic nie działa”, oprócz podania piersi czy butelki, dlatego w takiej sytuacji polecam, aby najpierw popracować nad zmianą skojarzenia z zasypianiem, a dopiero w drugiej kolejności zająć się redukowaniem (koniecznie stopniowym!) nocnych karmień.

Łóżeczko lionelo stefi. Jedziecie na wakacje i potrzebujecie wielofunkcyjnego pomocnika? a może szukacie idealnego łóżeczka do dziecięcego pokoju? stefi spełni wasze oczekiwania w każdej z tych funkcji. lioNelo, lionelo.pl Łóżeczko dostawne NeXT2me magic Łóżeczko dostawne to doskonałe rozwiązanie na pierwsze tygodnie od narodzin. Ułatwia nocne karmienia i opiekę, buduje więź i poczucie bezpieczeństwa u dziecka, pozwala lepiej wypocząć rodzicom. 1159 zł, chicco, chicco.pl

Wybierając smoczek należy zwrócić uwagę na jego kształt – powinien pasować do anatomii jamy ustnej dziecka i wspierać prawidłowe ułożenie języka. Jest to kluczowe dla fizjologicznego oddychania, a także dla prawidłowego roz woju jamy ustnej. Prawidłowe, fizjologiczne oddychanie to oddychanie przez nos. Usta są zamknięte, a język skiero wany jest do przodu i do góry, aby powietrze mogło przepływać przez nos. Ta po zycja języka odgrywa ważną rolę dla prawidłowego rozwoju twarzoczaszki dziec ka. Prawidłowo ułożony język wywiera stały, równomierny nacisk na podniebienie, przez co pomaga mu rozszerzać się i jednocześnie tworzyć miejsce na zęby. Te na wyki są o tyle istotne, że do 4. roku życia dziecka szkielet jego twarzoczaszki osią ga aż 60% swojego dorosłego rozmiaru. Nieprawidłowe układanie języka w pierw szych, kluczowych latach życia może być przyczyną problemów z zębami w później szym czasie, takich jak stłoczenie, zgryz otwarty czy krzyżowy. Dlatego tak ważne jest, aby wybrać smoczek idealnie pasujący do ust dziecka i zapewniający właściwe ułożenie języka.

•

Ewa Rdest CategoryNursing,ManagerChicco aBcdoBreJmamy

#SpokojnieMamo

ARTYKUŁSPONSOROWANY

Wsparcie prawidłowego rozwoju jamy ustnej dziecka uż w pierwszych trzech miesiącach ciąży prawie wszystkie dzieci zaczynają ssać swoje Odruchpalce. ssania oprócz kluczowej roli przy jedzeniu, wywiera pozytywny wpływ na dziecko na kilka sposobów, które uzasadniają użycie smoczka do Ssanieuspokajania.zapewniamalcowi spokój i poczucie bezpieczeństwa, stymuluje produkcję serotoniny – hormonu szczęścia. Po urodzeniu odruch ssania jest zaspokajany przez karmienie piersią. U niektórych dzieci po J trzeba ssania może być jednak silniejsza i spowodować, że dziecko będzie niespokojne i zacznie ssać kciuk lub inne palce. Odpowiedzią na potrzebę ssania, które nie jest związane z zaspokojeniem głodu, może być odpowiednio dobrany smoczek uspokajający, który zwiększy komfort mamy i dziecka. Ponadto pediatrzy zalecają stosowanie smoczka do uspokajania w czasie snu, gdyż znacząco ogranicza to ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Jak wynika z analiz przeprowadzonych przez Komitet Naukowy Włoskiego Towarzystwa OrtodontyczneJęzyk jest ustawiony do przodu i do góry, aby utrzymać naturalnie otwarte drogi oddechowe.

Wybierając produkty dla swojego dziecka, które mają bezpośredni kontakt z jamą ustną, takie jak smoczki uspokajające, zwracaj uwagę, aby były one zaprojektowane w taki sposób, aby stymulowały naturalny rozwój i podążały za potrzebami dziecka na różnych etapach jego rozwoju.

Macierzyństwo to wyjątkowy czas, jednak nie zawsze łatwy. Czasem pojawia się zmęczenie i zwątpienie, a za chwilę szczęście i satysfakcja. Nie martw się, każda mama tak ma. Wiemy i rozumiemy, że potrzebujesz w tym czasie wsparcia. Dzięki produktom Chicco Twoje chwile z maluszkiem będą spokojne, komfortowe i bezpieczne. W Chicco dbamy o dzieci i mamy.

trwałego i higienicznego silikonu. Pozostawia dużo miejsca na nos i podbródek. Idealnie dopasowuje się do kształtu buzi maluszka, nie odciska się na niej. Chicco PhysioForma Mini Soft ma unikalne aksamitne wykończenie, które zapewnia maksymalny komfort. Jest znakomicie akceptowany przez większość noworodSmoczkików.* zapakowane są w praktyczne etui, które umożliwia sterylizację w kuchence mikrofalowej. Dzięki temu pozbędziesz się 99,9% szkodliwych zarazków domowych! Dowiedz się więcej jak zadbać o spokój i komfort w czasie karmienia na stronie spokojniemamo.pl oraz w kolejnym wydaniu Dobrej Mamy.

physioForma™ – wyłącznie w smoczkach c hicco co mówią mamy: •MINI SOFT IDEaLNIE DOPaSOWUJE SIĘ DO TWarZy DZIECKa 95% zgodności w teście konsumenckim* •MINI SOFT SĄ IDEaLNE DLa NOWOrODKÓW 92% zgodności w teście konsumenckim* •MINI SOFT SPraWIaJĄ, ŻE SSaNIE STaJE SIĘ PrZyJEMNIEJSZE 92% zgodności w teście konsumenckim* •MINI SOFT Z łaTWOŚCIa W yCISZa I USPOKaJa DZIECKO 89% zgodności w teście konsumenckim* * Test konsumencki z udziałem 200 dzieci, Włochy 2019 smoczek Physioforma mini soft posiada zywaniewspierającchwilczasniemaćrapierścienia,kęcjonalnąfunk-tarcz-wkształciektó-pozwalatrzy-wygod-smoczekpod-wspólnychzdzieckiem,nawią-więzi. go (wł. Società Italiana di Ortodonzia, SIDO) oraz Chicco Baby Research Center, właściwe stosowanie smoczka do uspokajania przez pierwszych kilka lat życia dziecka sprzyja aktywności nerwowo-mięśniowej, co przyczynia się do prawidłowego rozwoju mięśni twarzy i języka, a co za tym idzie, aparatu żującego i ust jako całości. Dlatego też ważne jest, aby wybrać smoczek ortodontyczny, idealnie pasujący do ust dziecka i zapewniający właściwe ułożenie języka. Prawidłowy nacisk języka na podniebienie, zwłaszcza po bokach, sprzyja jego prawidłowemu kształtowaniu się, co z kolei stwarza odpowiednio dużo miejsca dla prawidłowego rozwoju Odpowiedniozębów. dobrany kształt smoczka powienien wspierać naturalne ułożenie języka oraz zapewniać fizjologiczne oddychanie, kluczowe do prawidłowego rozwoju jamy ustnej malucha. Kształt smoczków Chicco - PhysioForma™ - to wynik badań prowadzonych w Chicco Research Center we Włoszech we współpracy z doświadczonymi pediatrami oraz Włoskim Towarzystwem Ortodoncji. Wszystkie smoczki uspokajające Chicco mają ten sam kształt. Dostępne modele różnią się jedynie kształtem tarczki lub surowcem z jakiego są wykonane. Wśród szerokiej oferty smoczków Chicco z pewnością znajdziesz model, który pokocha Twoje dziecko. Wybierając smoczek zwróć uwagę nie tylko na design tarczki, ale także na odpowiedni wybór kategorii wiekowej. Dla noworodków i niemowląt najlepszym wyborem będzie Physioforma Mini Soft oraz Physioforma Micro (0-6 mc). Pozostałe modele (Physioforma Soft, Light, Air, Comfort) dostępne są w 3 różnych przedziałach wiekowych: 0-6 mc, 6-16 mc oraz 16-36 mc. Sprawdź na chcicco.pl dostępne wzory Minii kolory.Softto najlżejszy i najmniejszy ze wszystkich smoczków Chicco. Stworzony z myślą o noworodkach, jest wykonany w całości z jednego kawałka

Dbamy o dzieci i mamy

problemy z karmieniem. Pamiętajmy, że coraz więcej położnych rodzinnych przechodzi kursy specjalistyczne, np. edukator ds. laktacji czy certyfikowany doradca laktacyjny. Warto wybierać takie osoby. Opieka położnej POZ jest w ramach NFZ. Po ukończeniu przez dziecko 2. miesięcy opiekę nad nim przejmuje pielęgniarka POZ. Warto zaznaczyć, że porada laktacyjna niestety nie jest refundowana. Zwykle wizyty w poradniach laktacyjnych są tańsze od wizyt domowych, jednak wizyty domowe są wygodniejsze dla mam – nie ma problemu z dojazdem, dziecko jest obserwowane w jego środowisku naturalnym, mama uczy się pozycji i karmienia w swoim domu, czasem czuje się też bezpieczniej i w związku z tym łatwiej jej szczerze rozmawiać o swoich problemach i potrzebach. Natomiast każda porada laktacyjna ma konkretny przebieg i składa się z takich punktów jak: zebranie wywiadu, badanie dziecka, obserwacja aktu karmienia. Może ona trwać godzinę, półtorej lub dwie w zależności od problemu oraz współpracy maluszka. Ważną częścią porady laktacyjnej jest wsparcie psychologiczne. Wiele mam nie ma większych problemów z karmieniem, natomiast potrzebuje spokojnego wytłumaczenia co jest fizjologią a co nie, na co zwracać uwagę, korekty przystawiania i po prostu rozmowy.

dobra-mama.pl40 temat numeru

Czy piersiąkarmienieboli?

Aneta Domka Autor treściportaluparentingowycheksl.pl

Kiedy pojawia się pierwsze potwierdzenie ciąży, przyszła mama zaczyna wizualizować najbliższe miesiące ciąży, ale też pierwsze miesiące życia w nowej roli. Naturalnie poza euforią i radosnym oczekiwaniem, pojawiają się też obawy, które towarzyszą macierzyństwu i opiece nad noworodkiem. Jedną z takich obaw jest troska o powodzenie karmienia naturalnego, a także myśl czy karmienie piersią boli.

Aneta Domka: W jaki sposób mama karmiąca może uzyskać pomoc? Renata Grandys, Promotorka Karmienia Piersią: Przede wszystkim każda kobieta (nie tylko karmiąca) jest pod opieką położnej rodzinnej, którą sama wybiera składając deklarację. Warto wybierać świadomie położną i zapoznać się z tą osobą już w ciąży, gdyż może być dla nas wspaniałym wsparciem w początkach macierzyństwa. Po urodzeniu dziecka i zgłoszeniu tego faktu do położnej POZ, ma ona obowiązek odwiedzić młodą mamę i jej dziecko w domu w ciągu 48 h od zgłoszenia (bez weekendów) – są to wizyty patronażowe. Położna rodzinna jest pierwszą osobą, do której mama może zgłosić swoje

O wsparciu laktacyjnym dla mam karmiących

BABYCEBA

R.G.: Z moich obserwacji wynika, że absolutnie nie jest wystarczający. Po pierwsze brak refundacji. Jeśli mama musi wydać na wizytę laktacyjną 100-200 zł, a przy poważniejszych problemach na jednej wizycie się nie skończy– to może ją to zniechęcać. Choć zaznaczmy, że karmienie sztuczne będzie i tak dużo droższe! Wg wyliczeń Fundacji Mlekiem Mamy koszt żywienia sztucznego tylko w pierwszym półroczu życia dziecka to około 1.940 złotych.* Po drugie specjalistów jest niewielu. Oczywiście o ile w dużych miastach typu Warszawa, doradczyń i konsultantek laktacyjnych jest wiele w każdej dzielnicy, do tego przy Szybki i efektywny, dwufazowy podwójny laktator elektryczny. miękka silikonowa nakładka na muszę laktatora dopasowuje się do kształtu piersi. posiada 10 poziomów intensywności odciągania w fazie stymulacji i ekstrakcji. Intuicyjny i prosty w użyciu. 599 zł, chIcco, chicco.pl bariéderm balsam do skóry popękanej izoluje podrażnioną skórę i regeneruje głębsze warstwy naskórka. do stosowania na podrażnione brodawki podczas karmienia piersią, a także zrogowacenia i pęknięcia. Łagodzi podrażnienia i stymuluje proces gojenia, tworzy barierę ochronną oraz zmiękcza skórę. bez spłukiwania przed karmieniem. urIage, uriage.com NOWOŚĆ!

Porada laktacyjna

Laktator Lakta

pracy,

A.D.: Czy dostęp do wsparcia laktacyjnego w Polsce jest wystarczający?

Laktator elektrycznyLaktaElectic–COMBO-2w1. Wzestawie

130 zł 01-932ul.Producent:SIMEDPPHEstrady130Warszawa www.simed.pl

dwalaktatory: elektryczny i ręczny. Pracuje w 3 fazach (stymulacja, mieszana, głębokie odciąganie). Regulacjamocydo9poziomów.Łatwoiintuicyjnieobsługiwany za pomocą panelu LCD. Posiada uniwersalne zasilanie (zasilacz, baterie, USB) oraz adapter do różnych butelek. GWARANCJA 2 lata. ATEST PZH. Cena ok. 177 zł ORYGINALNE POLSKIE PRODUKTY DO NABYCIA W APTEKACH! oraz e-sklepie www.simed.pl/sklep

Laktator Lakta PLUS – „Niezwykle skuteczny dzięki dużej sile ssania” ok. 33 zł ZoE – z wbudowanym akumulatorem, 2 fazy 5 poz. mocy, elastyczny lejek silikonowy. Cena ok.

Cena

Towarzystwa Konsultantów i Doradców Laktacyjnych z podziałem na województwa: lubhttp://laktacja.org.pl/konsultanci-ibclc-oraz-doradcy-cdl/nastronieCentrumNaukio Laktacjiz podziałemnamiasta: https://cnol.kobiety. med.pl/pl/doradcy-cdl/lista-doradcow/

REKLAMA

Laktator Lakta MILa – wyróżniony w plebiscycie „Złoty Brzuszek 2015” Cena ok. 38 zł (w zestawie adapter do butelki szerokootworowej)

W przypadku jakiegokolwiek niepokoju związanego z karmieniem mama może umówić się na poradę laktacyjną. Są dwie możliwości: 1. Zgłoszenie się do poradni laktacyjnej. 2. Umówienie się na wizytę w swoim domu. W pierwszej sytuacji szukamy poradni laktacyjnej w swoim mieście, często są one przy szpitalach położniczych lub są to prywatne gabinety specjalistów zajmujących się laktacją. Jeśli już jesteśmy przy specjalistach to w Polsce poradnictwem laktacyjnym zajmują się Certyfikowani Doradcy Laktacyjni (CDL) i Międzynarodowi Konsultanci Laktacyjni (IBCLC). Każda z tych osób musiała przejść szkolenie teoretyczne i praktyczne oraz zdać egzamin potwierdzający jej wiedzę. Listę tych osób znajdziemy np. na stronie Polskiego

Dzieci karmione piersią rzadziej chorują, są rzadziej hospitalizowane, nawet jako dorośli rzadziej zapadają na niektóre choroby.

dobra-mama.pl42 temat numeru

LAKTATOR MedYczNY elektryczny pojedynczy laktator z technologią personalFit Flex™, który można z łatwością dopasować do każdej piersi – innowacyjny kształt lejka zmniejsza ucisk na przewody mleczne i ułatwia wypływ pokarmu. Wyrób medyczny. Swing Flex, 499 zł, MEDELA medela.pl

każdym szpitalu specjalistycznym doskonała poradnia (np. na Karowej, na Żelaznej) i można wręcz wybierać w specjalistkach, to w innych rejonach kraju, małych miejscowościach nie jest już tak „różowo”. Są miejscowości gdzie w szpitalu na oddziale położniczym nie ma ani jednej doradczyni CDL na etacie, żadnej poradni laktacyjnej, a do najbliższej specjalistki jest np. 100 km! Dodatkowo pandemia pokazała jak bardzo mleko matki jest wciąż niedoceniane nawet w środowisku medycznym. Niestety w wielu szpitalach oddzielano matki od dzieci, uniemożliwiając karmienie piersią i pozbawiając dzieci tej pierwszej najważniejszej ochrony. Niestety są jeszcze szpitale, w których łatwiej dostać smoczek i butelkę ze sztuczną mieszanką i niż dobry laktator i poradę laktacyjną. Oczywiście wiemy, że ochrona zdroMAKSYMALNY KOMFORT laktator easy&natural od canpol babies został stworzony z myślą o maksymalnym komforcie odciągania mleka. Sprawdzi się po porodzie fizjologicznym, jak i po cesarskim cięciu. Szeroka regulacja rytmu i siły ssania pozwala na maksymalne dostosowanie trybu pracy laktatora do preferencji matki. laktator easy&natural, 269 zł, CANPOL BABiES canpolbabies.com iNNOwAcYjNY LejeK expert 3d pro to ekspert w rozwiązywaniu problemów laktacyjnych marki loVI. posiada innowacyjny lejek 3d, który jest najbliższy naturalnemu karmieniu. do tego jest bardzo delikatny dla wrażliwych piersi mamy. laktator expert 3d pro, 650 zł, LOvi lovi.pl wOdOOdpORNY, 3-FAzOwY, iNTeLigeNTNY neno perfetto - rewolucyjny laktator z dodatkową 3cią fazą. Inteligentne, w zgodzie z naturą pobudzenie laktacji i 27 trybów. W zestawie 2 rozmiary lejków i woreczki do mrożenia i przechowywania pokarmu. neno perfetto, 349 zł, NENO neno.pl 9 TRYbów OdciągANiA laktator mobilny to odpowiedź na potrzeby współczesnych, aktywnych mam, które mogą spakować go do torebki i zabrać ze sobą wszędzie. dzięki technologii, która imituje naturalny rytm ssania, korzystanie z urządzenia jest skuteczne i wygodne. lionelo Fidi go, 149 zł, LiONELO lionelo.pl

LAKTATOR 2 w 1 Wyposażony w dwa laktatory: elektryczny i ręczny. 3 fazy pracy z regulacją mocy do 9 poziomów. Łatwa intuicyjna obsługa za pomocą panelu lcd uniwersalne zasilanie (zasilacz, baterie, uSb). adapter do butelki szerokootworowej oraz standardowej. ateSt pZh laktator elektryczny lakta electric combo ok. 177 zł, SiMED, simed.pl wia jest niedofinansowana i nie powinno dziwić, że w przypadku opieki okołoporodowej nie jest inaczej, jednak karmienie piersią ogólnie jest przecież tańsze. Karmienie piersią jest zdrowe, ekologiczne i ekonomiczne. Przynosi korzyści w przyszłości zdrowotne, a także finansowe – dzieci karmione piersią rzadziej chorują, są rzadziej hospitalizowane, nawet jako dorośli rzadziej zapadają na niektóre choroby. Jest to długofalowa inwestycja korzystna dla całego spoMoimłeczeństwa.zdaniem ważne jest abyśmy my jako matki, rodzice głośno mówili o potrzebie wsparcia laktacyjnego, aby dyrektorzy szpitali zatrudniali specjalistki CDL, aby były szkolenia dla personelu medycznego. Aby każda mama już po porodzie od pierwszej doby miała fachową pomoc. Warto też wybierać położne rodzinne po kursach CDL, aby docenić osoby, które podnoszą swoje kwalifikacje i pokazać medykom, że jest taka potrzeba.

A.D.: Jak wygląda wsparcie pozamedyczne? R.G.: Oprócz wsparcia medycznego niezwykle ważne jest wsparcie pozamedyczne. Wsparcie rodziny, ojca dziecka, męża/ partnera, przyjaciół. Jest udowodnione, że matki karmią piersią dłużej jeśli mają wsparcie otoczenia! Każda z nas może sobie wyobrazić jak się czuje matka krytykowana przez przysłowio-

REKLAMA

sztucznego-dla-budzetu-domowego/*Źródło:https://if.mlekiemmamy.org/koszt-karmieniaCzym jest KPI I dla Kogo będzIe to dobrym rozwIązanIem? Katarzyna Orawiec – Rymszewicz doradca laktacyjny, ekspert marki Canpol babies Karmienie Piersią Inaczej to metoda polegająca na podawa niu dziecku odciągniętego laktatorem mleka mamy za pomo cą butelki do karmienia. Przyczyn decyzji mam o właśnie ta kiej metodzie karmienia może być wiele. Od psychicznej blo kady wynikającej z przystawienia dziecka do piersi, poprzez długą separację dziecka z mamą, a czasem jest to decyzja wynikająca z powrotu do pracy. Jak przygotować się do KPI? Na pewno trzeba uzbroić się w dobry laktator, o regulowanej sile ssania. Oczywiście potrzebujemy też butelki – najlepiej takiej, która będzie dostosowana do wieku dziecka, będzie miała miękki smoczek, na którym wargi dziecka będą miały stabilne oparcie i system antykolkowy. Warto też zakupić wo reczki do przechowywania pokarmu z możliwością mrożenia. Każda mama chcąca karmić piersią powinna przyjrzeć się tej metodzie, która może okazać się przydatna na wielu etapach laktacji. wą teściową, słysząca na okrągło „ty jeszcze karmisz? Tam sama woda! Dałabyś butelkę to ci lepiej pośpi”, a jak czuje się matka wspierana w swojej mlecznej drodze, doceniana, która czuje się kompetentnym rodzicem, która wie, że daje dziecku najlepsze możliwe pożywienie i nikt nie podważa tej decyzji. Jak na każdym etapie życia, także w czasie mlecznej drogi potrzebujemy przyjaznego otoczenia. Jeśli mama nie ma w swoim otoczeniu innych karmiących matek, może czuć się wyobcowana, niepewna siebie. Stąd pomysł na działalność Promotorów Karmienia Piersią. Kim są tacy promotorzy? To osoby przeszkolone przez CNOL, które mają wiedzę na temat laktacji na podstawowym poziomie (jaką powinna mieć każda karmiąca), które wspierają inne matki w karmieniu piersią i promują karmienie naturalne w swoim otoczeniu. Promotorki (bo to zwykle kobiety) – to osoby, które zwykle działają wolontariacko, charytatywnie, z potrzeby pomocy innym. Tworzą fundacje, strony internetowe i strony na Facebooku poświęcone laktacji, grupy wsparcia na Facebooku, spotkania w grupach na żywo, organizują Mlekoteki, akcje z okazji Tygodnia Promocji Karmienia Piersią, eventy, sesje zdjęciowe i inne wydarzenia łączące matki karmiące ze swojej okolicy. Co ważne, promotorki nie udzielają porad medycznych, ale wiedzą jak wygląda fizjologia laktacji, a jak patologia i wiedzą gdzie pokierować mamę w przypadku problemów z karmieniem. Współpracują z doradczyniami i konsultantkami laktacyjnymi. Wsparcie pozamedyczne i medyczne musi się uzupełniać!

Pieluszka u dziecka powinna być zakładana w taki sposób, aby nie drażnić kikuta, co zapewnia dostęp powietrza do gojącego się pępka.

Pielęgnacja skóry maluszka O czym warto pamiętać?

Noworodka

dobra-mama.pl44 StreFa dZIecKa

BogumiłalekarzGórczewska u_pediatry_w_gabinecieinstagram a jedynie delikatnie polewać ciało wodą, przy stabilizacji głowy dziecka. Przez 9 miesięcy płód znajduje się w środowisku wodnym, którego jest pozbawiony po narodzinach. W pierwszym dniu życia stopień nawilżenia skóry noworodka gwałtownie spada i odbudowuje się przez następne dwa tygodnie. W tym czasie skóra ulega złuszczaniu, szczególnie w okolicy dłoni, stóp, nadgarstków i kostek. Jest to fizjologiczne zjawisko i nie powinno powodować obaw ze strony rodziców. W tym okresie szczególnie istotne jest więc, by natłuszczać skórę dziecka odpowiednim preparatem. W niektórych częściach świata tradycyjnie do tego celu stosuje się olej słonecznikowy, kokosowy czy oliwę z oliwek, aczkolwiek skuteczność i co ważniejsze, bezpieczeństwo wyżej wymienionych produktów wciąż są badane. Po ustaniu złuszczania się skóry nie trzeba codziennie stosować dodatkowego nawilżenia. Przebadanymi, bezpiecznymi i skutecznymi preparatami do pielęgnacji skóry noworodków i niemowląt są odpowiednio dobrane emolienty. Do dyspozycji mamy ich różne formulacje - kremy, lotiony, maści, lipokremy, ale także preparaty do kąpieli. Jeśli wybieramy

kę. W przypadku pokrwawienia, śluzowej wydzieliny, wskazany jest kontakt z lekarzem. Pieluszka u dziecka powinna być zakładana w taki sposób, aby nie drażnić kikuta, co zapewnia dostęp powietrza do gojącego się pępka. Do czasu kikuta pępowiny, podczas kąpieli nie zaleca się zamaczania tej okolicy. Według WHO zaleca się, aby opóźnienie pierwszej kąpieli wynosiło co najmniej 6 godzin od narodzin dziecka. Jak wiadomo dziecko rodzi się pokryte mazią płodową, która składa się z białek, tłuszczu i wody, złuszczonego naskórka włosków meszku płodowego, a także wydzieliny komórek owodni. W macicy maż chroni płód przed działaniem wód płodowych. Ponadto maź płodowa chroni przed drobnoustrojami oraz ma działanie przeciwutleniaczami. Stąd maź płodowa powinna być utrzymana na skórze noworodka tak długo, jak tylko jest to możliwe, a odpowiednio prowadzona, delikatna kąpiel nie powoduje znaczącego jej uszkodzenia. Temperatura wody do kąpieli powinna wynosić 37-37,5°C i nie powinna trwać dłużej niż 10 minut. Wanienkę należy napełnić do linii bioder dziecka (ok. 5 cm). W przypadku noworodków i małych niemowląt kąpiel nie musi odbywać się codziennie - zaleca się, aby była ona wykonywana 2-3 razy w tygodniu. W czasie kąpieli nie należy pocierać skóry dziecka, Ludzka skóra zbudowana jest z trzech warstw. Rozwój skóry w okresie płodowym kończy się około 12 tygodnia ciąży, potem następuje jej dojrzewanie.

po odpępnieniu należy osuszyć (nie usuwając mazi płodowej) i jeśli stan ogólny dziecka na to pozwala, zaleca się, by niezwłocznie rozpocząć kontakt skóry noworodka do skóry matki, który powinien trwać nieprzerwanie przez dwie godziny. W tym celu należy umieścić nagiego noworodka na klatce piersiowej bądź brzuchu matki, a następnie zapewnić mu komfort termiczny przykrywając jego plecy kocykiem/pieluchą i zakładając na głowę czapeczkę. Jest to moment, w którym noworodek adaptuje się do nowych warunków otaczającego go środowiska, a jego skóra jest zasiedlana przez bakterie tworzące biofilm u matki.

pieLęgNAcjA KiKuTA pępOwiNY Rekomendacje dotyczące pielęgnacji kikuta pępowiny są różne w krajach Europy. W Polsce zaleca się zaciśnięcie pępowiny po ustaniu jej tętnienia i odcięcie sterylnymi nożyczkami (minimum 60 sekund, o ile pozwala na to stan ogólny noworodka). Ze względu na to, że kikut pępowiny jest u noworodka miejscem najbardziej narażonym na infekcje, powinien być poddany szczególnej pielęgnacji. Raz na dobę należy się oczyścić go zwilżonym w wodzie czystym gazikiem i osuszyć. Stosowanie alkoholu oraz barwników odkażających nie jest zalecane. W krajach rozwijających się, z wysokim wskaźnikiem śmiertelności niemowląt, zaleca się stosowanie miejscowych środków odkażających, np. chlorheksydyny. Kikut pępowiny może być źródłem zakażenia, a nawet przyczyną posocznicy. Bardzo ważna jest obserwacja tej okolicy przez mat-

CHROMASTOCK

emolient dla dziecka należy zwrócić uwagę na jego skład - odradza się stosowania produktów z glikolem propylenowym, gdyż może on wywoływać podrażnienia u dzieci <2 lat. Ponadto emolient powinien być pozbawiony białkowych alergenów i haptenów, a także należy unikać produktów z wyciągiem z orzeszków ziemnych, gdyż zwiększa on ryzyko uczulenia i alergii. Ze względu na drażniące działanie moczu i kału, okolica pieluszkowa jest szczególnie narażona na występowanie stanu zapalnego nazywanego odpieluszkowym zapaleniem skóry.

Dodatkowo nieodpowiednia pielęgnacja może być przyczyną infekcji. Pielucha powinna być zmieniana maksymalnie co 2-3 godziny, po każdym oddaniu moczu i stolca. U noworodków i małych niemowląt zaleca się ograniczenie stosowania chusteczek nawilżanych na rzecz stosowania bieżącej wody i łagodnych środków myjących lub wacików nasączonych wodą. Po oczyszczeniu skórę należy dokładnie osuszyć, można także zalecać ,,wietrzenie” okolicy pieluszkowej. W celu zabezpieczenia skóry przed podrażnieniem po każdej zmianie pieluchy należy natłuścić skórę maścią. Nie zaleca się profilaktycznego stosowania preparatów z tlenkiem cynku - większość z tych preparatów ma dość dużą gęstość i szczelnie przylega do posmarowanej skóry, przez co paradoksalnie może zwiększać ryzyko infekcji. Aktualnie w trakcie pory letniej ważne jest stosowanie filtrów SPF co najmniej 30 co zabezpieczy skórę dziecka przed promieniami słonecznymi. Najważniejsze, żeby nakładać krem 20 minut przed wyjściem na powietrze.

lek. med. Mach-TomalskaMonika

dobra-mama.pl46 StreFa dZIecKa

Oddział Immunologii SzpitalaUniwersyteckiegoDziecięcegowKrakowie

Wczesna diagnoza szansą na normalne życie

Kiedy układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo, nie potrafi skutecznie zwalczać zakażeń, może to oznaczać, że dziecko choruje na pierwotne niedobory odporności lub jak teraz powinniśmy mówić: wrodzone błędy odporności. Rola tego niezwykłego układu nie sprowadza się tylko do rozpoznawania i walki z patogenami, choć przez większość z nas, z tym właśnie jest kojarzona. Wczesne wykrycie choroby oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala zmniejszyć częstość infekcji oraz zapobiec kumulującym się w czasie powikłaniom. Lista objawów ostrzegawczych pierwotnych niedoborów odporności u dzieci jest dość jasno określona i warto by każdy z nas ją znał. odpornościniedoboryPierwotne u dzieci

Apeluję jednak o rozwagę, bo nie zawsze często chorujące dziecko to dziecko z PNO. Warto zadbać o jakość diety, snu, aktywność fizyczną naszych pociech. Z drugiej strony PNO możemy zdiagnozować u dziecka, które nie choruje często, ale u którego rozpoznano nietypową dla jego wieku chorobę – kiedy w badaniach laboratoryjnych występują odchylenia takie jak np. małopłytkowość, kiedy nieskuteczne jest prawidłowo zalecone i stosowane leczenie, kiedy stwierdzamy powiększone narządy: wątrobę, śledzionę, węzły chłonne. Dlatego do immunologa mogą kierować pacjentów lekarze różnych specjalności. iM SzYbciej, TYM Lepiej To zasada numer jeden w przypadku PNO, które – nieleczone – może być powodem ciężkich zakażeń i poważnych zmian w organizmie, często nieodwracalnych. Pierwotne niedobory odporności, jak większość chorób przewlekłych, wiążą się z licznymi obciążeniami, mogą pogarszać jakość życia, nie tylko samego pacjenta, ale i całej jego rodziny. Dlatego wczesne rozpoznanie i wdrożenie właściwego leczenia pozwala zapobiec wielu powikłaniom, a dziecku daje szansę na prowadzenie życia podobnie jak rówieśnicy. Kolejna trudność polega na tym, że najczęściej choroby nie widać „gołym okiem”, a objawy mogą sugerować inne od niedoboru odporności schorzenia. Czujność rodzica czy opiekuna jest zatem pierwszym krokiem w drodze do właściwego rozpoznania. SKuTeczNe LeczeNie W leczeniu największej liczby osób z pierwotnymi niedoborami odporności podstawową funkcję pełni zastępcza terapia immunoglobulinami ludzkimi. Najczęściej trwa ona całe życie. Aktualnie w Polsce mamy możliwość leczenia różnymi preparatami ludzkich immunoglobulin, co pozwala dopasować tę formę terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, jego trybu życia

STOCKCHROMA abcdobrejmamy.pl 47

Pierwotne niedobory odporności (w skrócie PNO) to stale poszerzająca się grupa schorzeń, spowodowanych nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego, co najczęściej oznacza upośledzoną zdolność organizmu do walki z infekcjami. Choroba zazwyczaj diagnozowana jest w wieku dziecięcym, choć zdarza się, że schorzenie zostaje rozpoznane u osoby dorosłej. Dzieje się tak dlatego, że do zaburzenia funkcji układu odpornościowego może dojść w każdym wieku. Pierwotne niedobory odporności postrzegane były dotychczas jako choroby rzadkie, ale jest to prawda w odniesieniu do części PNO, bo niektóre są nawet ultrarzadkie. Szacuje się jednak, że w Polsce na pierwotne niedobory odporCzęść PNO przebiega łagodnie lub wręcz bezobjawowo, podczas gdy część z nich jest ciężkim, zagrażającym życiu schorzeniem.

jAK ROzpOzNAć pNO? Niepokój rodziców powinny wzbudzić często nawracające lub trudne do leczenia infekcje m.in.: częste zakażenia ucha lub zatok, zapalenia płuc, brak efektów działania antybiotyków, pleśniawki lub zakażenia grzybicze. Lista 10 objawów ostrzegawczych pierwotnych niedoborów odporności u dzieci jest dość jasno sprecyzowana i są to: 1. 4 lub więcej nowych zapaleń ucha w ciągu roku, 2. 2 lub więcej nowych zapaleń zatok w ciągu roku, 3. 2 lub więcej zapaleń płuc w ciągu roku, 4. brak przyrostu masy ciała lub zahamowanie prawidłowego rozwoju dziecka, 5. stosowanie antybiotyków przez 2 miesiące lub dłużej z niewielkim efektem, 6. uporczywe pleśniawki w jamie ustnej lub zakażenia grzybicze skóry, paznokci, 7. 2 lub więcej zakażeń tkanek głębokich, zakażeń inwazyjnych (sepsa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych), 8. nawracające, głębokie ropnie skóry i innych narządów, 9. konieczność stosowania antybiotyków dożylnych do leczenia zakażenia, 10. PNO w wywiadzie rodzinnym. Jeżeli z wymienionej listy objawów zaobserwujemy chociaż dwa, jest to powód do zgłoszenia się do lekarza pierwszego kontaktu, który z kolei będzie mógł skierować dziecko do specjalisty immunologa celem dalszej diagnostyki.

życiawieluleczeniai wdrożenierozpoznaniewłaściwegopozwalazapobiecpowikłaniom,a dzieckudajeszansęnaprowadzeniepodobniejakrówieśnicy. ności choruje ok. 20 000 osób, a tylko 4000–5000 przypadków zostało do tej pory wykrytych. Część PNO przebiega łagodnie lub wręcz bezobjawowo, podczas gdy część z nich jest ciężkim, zagrażającym życiu schorzeniem. Co roku w naszym kraju rodzi się kilkadziesiąt dzieci z poważnymi niedoborami odporności.

Wczesne

rego nieodzownie potrzebują nie tylko chorzy z PNO. Więcej informacji madraopieka.pl

STOCKCHROMA dobra-mama.pl48 StreFa dZIecKa

Kai mogła stać się historią innych dzieci z pierwotnymi niedoborami odporności, wszyscy musimy być świadomi istnienia tych chorób i tego, w jak różny sposób mogą się nam zaprezentować.

Artykuł powstał w ramach kampanii edukacyjnej „Odpornością można się dzielić. Jak mogę pomóc?”. Jej celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat pierwotnych niedoborów odporności oraz roli osocza, jako bezcennego daru, którym większość z nas może się podzielić, a któi modyfikować ją w odpowiedzi na zmieniające się oczekiwania. Najczęściej wybieraną opcją jest przyjmowanie leku drogą podskórną, dzięki czemu leczenie może się odbywać w domu. Produkty do terapii zastępczej immunoglobulinami pozyskuje się z osocza krwi ofiarowanego przez zdrową osobę. Dlatego niektórzy nazywają osocze skarbem z ludzkiej krwi, takim regularnie otrzymywanym „mini przeszczepem”, darem bezcennym dla osób z PNO.

HiSTORiA KAi Kaja ma 7 lat. Pierwotny niedobór odporności wykryto u niej wkrótce po urodzeniu. Było to łatwiejsze, bo jej starszy brat miał już zdiagnozowane PNO. Dziewczynka często się od niego zarażała i kiedy Kaja miała trzy lata, po raz pierwszy otrzymała immunoglobuliny dożylne w szpitalu. Bardzo szybko leczenie szpitalne zmieniono na podawanie leku podskórnie w domu, co bardzo zwiększyło komfort życia Kai i jej rodziny. Obecnie całą rodziną mogą jechać na wakacje, na ferie i nie martwić się planem wizyt szpitalnych, ponieważ lek mogą podać niemal w każdych warunkach. Szybka diagnoza i właściwe leczenie sprawiły, że dziewczynka przestała tak często chorować, a jej codzienność właściwie nie różni się od codzienności rówieśników. Co więcej, Kaja prowadzi nawet bardziej aktywne życie niż wielu z nich. Gra w siatkówkę, jeździ na rowerze i hulajnodze, opiekuje się swoją kotką Nelą, a po lekcjach rozwija zainteresowania, biorąc udział w dodatkowych zajęciach. Ma niespożytą energię, ogromną ciekawość świata oraz liczne talenty i zainteresowania, które sama pragnie rozwijać. Oczywiście infekcje zdarzają się, kilka razy w roku, tak jak u większości z nas – immunokompeAbytentnych.historia

Najczęściej wybieraną opcją jest przyjmowanie leku drogą podskórną.

1. Moja pierwsza książka o kształtach Eric Carle. Każde dziecko jest ciekawe świata i chętnie poznaje nowe kształty. Warto przy tej okazji sięgnąć po książki edukacyjne z serii moja pierwsza książka o...jaki kształt ma dżdżownica? a jaki słońce? dzięki podzielonym na pół stronom każdy młody odkrywca szybko nauczy się rozpoznawać różnorodne kształty! Kartonowe książki stworzone przez erica carle to cenna pozycja w dziecięcej biblioteczce! Wiek: 0-2 lat. WyDAWNiCTWO TATARAK, tatarak.com / 2. Колисковi Kołysanki Praca zbiorowa charytatywna książka z ukraińskimi i polskimi kołysankami. Zawiera 7 ukraińskich i 7 polskich ludowych kołysanek z tłumaczeniem na oba języki. Każda kołysanka ilustrowana jest przez innego artystę. Książkę otwiera autorska bajka „Kocia kołysanka”. cały dochód z książki przeznaczony jest na cele charytatywne. Wiek: 0-6 lat. WyDAWNiCTWO NiEŚPiESZNE, niespieszne.pl / 3. Batpig. Zobaczyła świnka niebo Rob Harrell. Komiks o superprosiaku, który podbije serca fanów dogmana! przezabawna powieść graficzna z wyjątkowo nieustraszonym bohaterem w roli głównej – superprosiakiem, który nieustannie walczy o sprawiedliwość... WyDAWNiCTWO JAGuAR wydawnictwo-jaguar.pl / 4. Felcia czyli szkice z kichającym berecikiem Paweł Pawlak czy znacie Felcię? to bohaterka najnowszej książki pawła pawlaka. ta sympatyczna dziewczynka szybko podbije Wasze serca! mogłaby się z Wami zaprzyjaźnić, gdyby nie fakt, że urodziła się w czasach, gdy nie było telefonów komórkowych, telewizor był rzadkością, a o komputerach prawie nikt nie słyszał. jesteście ciekawi, jakie przygody ją spotkały? WyDAWNiCTWO WiLGA, gwfoksal.pl / 5. Gdzie jesteś, małpko? Lorea de Vos pomysłowa książka kartonowa, która zaprasza do wspólnego szukania w domu zaginionej małpki! WyDAWNiCTWO KiNDERKuLKA, 39 zł, kinderkulka.pl / 6. Frida i Przyjaciele. W Krainie Nudy. Aggie Szyfter. nie zapominajcie nigdy o swoich zwierzakach! trzy małe pieski bardzo się nudzą. czy będą mogły robić to, co im się podoba? oryginalna historia, gra, zagadki i łamigłówki – poszerzają wiedzę dziecka i angażują go na dłużej. najmłodsi nie będą się nudzić! WyDAWNiCTWO BLuE BuTTERFLy EDiTiONS, bluebutterflyeditions.eu / 7. Pojazdy Agnieszka Potocka ta książka to pozycja obowiązkowa dla każdego dziecka zafascynowanego różnymi pojazdami. ten obrazkowy minisłownik rozwija słownictwo i ułatwia naukę mówienia. WyDAWNiCTWO DZiWiMiSiE, dziwimisie.pl / 8. Gucio nie może zasnąć. Aurelie Chien Chow Chine gucio leży w łóżku, ale nie może zasnąć. jest zmęczony, mimo to przewraca się z boku na bok. jakby mu czegoś brakowało. Zobacz, w jaki sposób uda mu się sprowadzić sen… Krótka historyjka i ćwiczenia oddechowe, które pomogą dziecku wyciszyć się i zasnąć. WyDAWNiCTWO DEBiT wydawnictwo-debit.pl.pl / 9. Lato w świecie przyrody Patrycja Zarawska. młodzi przyrodnicy! przed Wami kolejny tom specjalny Waszej ulubionej serii! „lato w świecie przyrody” to druga część poświęcona przyrodzie w danej porze roku w odsłonie zdjęciowej i ze specjalnymi kodami Qr! WyDAWNiCTWO WiLGA gwfoksal.pl Książeczki dla dzieci bawią, uczą i pobudzają wyobraźnię. Dzięki nim maluszek poznaje nowe słowa i obrazy.

KącikZapraszamyczytelnikadolektury!1. 2. 3. 4. 9. 5. 6. 7. 8. abcdobrejmamy.pl 49 neWSy

dobra-mama.pl

Probiotyczny cykl ekspercki - część 1

opracowaną przez Ekspertów Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa i Światowej Organizacji Zdrowia (FAO/ WHO), termin „probiotyk” odnosi się do żywych mikroorganizmów, które podawane w odpowiednich ilościach przynoszą gospodarzowi korzyści zdrowotne. Do drobnoustrojów o działaniu probiotycznym zalicza się przede wszystkim bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Inne drobnoustroje tradycyjnie zaliczane do probiotyków to między innymi drożdżaki Saccharomyces boulardii. Źródłem probiotyków mogą być suplementy diety, preparaty farmaceutyczne lub produkty spożywcze (np. jogurty, napoje Wszechstronnyfermentowane).wpływprobiotyków na ogólny dobrostan dziecka wynika z ich wielokierunkowego mechanizmu działania. Jest on przedmiotem wielu badań i dyskusji. Nie ma bowiem jednego, wspólnego dla wszystkich mechanizmu działania probiotyków. Naukowcy wyróżniają obecnie 3 główne kierunki ich działania: oddziaływanie probiotyków w świetle jelita, mechanizmy nabłonkowe i immunologiczne.

STOCKCHROMA ARTYKUŁSPONSOROWANY czym

Dla niektórych może być zaskoczeniem, iż bakterie naturalnie kolonizujące jelita dziecka mogą wpływać na różne aspekty jego zdrowia, w tym trawienie, odporność, zdrowie skóry czy samopoczucie psychiczne. Skład mikrobiomu jelitowego ustala się około 3 roku życia, ale po tym czasie dynamicznie dostosowuje się do stylu życia diety Zgodniei środowiska.z definicją

Przypuszczalne mechanizmy, które odgrywają rolę w obrębie światła jelita to przede wszystkim konkurencja z chorobotwórczymi mikroorganizmami o receptory i miejsca przylegania do nabłonka jelitowego, a także zakwaszanie środowiska w wyniku produkcji kwasu mlekowego czy wytwarzanie bakteriocyn, naturalnych substancji o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Pozostałe mechanizmy obejmują między innymi stabilizację bariery jelitowej i zmniejszenie stanu zapalnego, regulację odpowiedzi odpornościowej poprzez stymulację fagocytozy (proces biologiczny, polegający na pochłanianiu przez komórkę obcych cząstek) oraz pobudzanie syntezy przeciwciał odporAbynościowych.racjonalnie stosować probiotyki istotne jest posiadanie wiedzy o ich jakości i skuteczności działania. Po pierwsze, właściwości probiotyków są szczepozależne, niezbędna jest więc znajomość działania konkretnego szczepu probiotycznego, a nie tylko rodzaju lub gatunku. Ponadto, niezwykle istotny jest dobór odpowiednich szczepów w ramach kompozycji probiotycznej, ma to ogromne znaczenie dla skutecznego oddziaływania produktu w jelitach. I tu kolejny raz potwierdzenie znajduje ludowe przysłowie – liczy się nie ilość, a jakość. Spośród wielu dostępnych w aptece produktów przeznaczonych dla dzieci i niemowląt, na szczególną uwagę zasługują probiotyki. Czym są? Jak właściwie działają probiotyki? Czy każde dziecko ich potrzebuje? Nigdy nie jest za późno, by zacząć uczyć się o zdrowiu jelit swojego dziecka! KIedy zatem warto sIęgać Po ProbIotyKI? Justyna Krawczyk Dyrektor ds. Medycznych w IBSS BIOMED S.A. Zawsze! Czynników mogących zaburzać mikrobiom je litowy jest dużo, na każdym etapie życia dziecka. Wszy scy słyszeliśmy o trudnych dwulatkach. W przypadku maluchów mikrobiom i układ odpornościowy wciąż się uczą i rozwijają, jest więc wiele doświadczeń, które sta nowią wyzwanie dla ich jelit. Żłobek czy przedszkole

Probiotyk są jednym z nich – to zupełnie nowy świat pełen innych dzieci i ich mikroorganizmów. Choć jest bardzo prawdopodobne, że dziecko będzie chorować w okresie przed szkolnym, można zmniejszyć ryzyko, ciężkość i czas trwania choroby, dbając o jego mikrobiom. Pamiętajmy: 70% układu odpornościowego znajduje się w jelitach, dlate go zdrowy mikrobiom jelitowy ma kluczowe znaczenie dla dobrego funkcjonowania układu odpornościowego. Co więcej, wyniki badań wskazują, że prawie dwie trzecie dzieci poniżej 4. roku życia co roku odwiedza lekarza rodzinnego z powodu objawów przeziębienia, a najczęściej przepisywaną grupą leków u dzieci są antybiotyki. Nieste ty, mogą one być bardzo szkodliwe dla mikrobiomu jelitowego i w krótkim czasie pro wadzić do dysbiozy. To też wyjaśnia, dlaczego u dziecka po antybiotykach może wy stąpić biegunka lub pleśniawki. jest i kiedy stosować

KiedY NALeżY pOdAć ANTYbiOTYK? Przyczynę każdej infekcji ustala lekarz na podstawie dwóch zasadniczych części wizyty, czyli wywiadu oraz badania, m.in. oceny węzłów chłonnych. Jeśli po tych etapach specjalista ma wątpliwości, zleca badania dodatkowe. W przypadku jakich chorób i na jakiej podstawie trzeba podać antybiotyk? 1. Ostre zapalenie gardła i migdałków pOdniebiennych

Infekcje dróg oddechowych–ważny problem Monika Piecuch-Kilarowska lekarz medycyny rodzinnej w Centrum Medycznym CMP dobra-mama.pl52 StreFa dZIecKa

To jedna z najpowszechniejszych przyczyn wizyt u lekarza rodzinnego. Choroba jest w 90% wywoływana przez wirusy, a w 10% przez bakterie (zwykle paciorkowca, znanego głównie z anginy paciorkowcowej). Część objawów, a w szczególności katar i kaszel wyraźnie sygnalizują, że przyczyną jest działanie wirusa. Jeśli jednak dziecko ma wysoką gorączkę albo w badaniu nie ma typowych nalotów włóknikowych, może być to zakażenie bakteryjne. Dla uzyskania pewności, lekarz zleca szybki test na antygen Strep A (tzw. StrepTest), pobierając wymaz patyczkiem z migdałków i gardła. Wynik badania jest już po kilku minutach. Jeśli jest pozytywny należy bezwzględnie włączyć antybiotykoterapię i przyjmować ją zgodnie z zaleceniami, zwykle min. przez 10 dni. Zbyt szybkie przerwanie kuracji przyczynia się do nosicielstwa opornych streptokoków i nawrotów anginy. 2. Ostre zapalenie ucha śrOdkOwegO – Ozuś Występuje u ok. 50-84 proc. dzieci do 3. roku życia, ze szczytem zachorowań między 6. a 12. miesiącem życia. Czę-

STOCKCHROMA

Istnieje wiele opinii na temat stosowania antybiotykoterapii u dzieci. Oczekując szybkich efektów kuracji i poprawy zdrowia dziecka, rodzice często domagają się przepisania przez lekarza antybiotyku. Zdaniem innych, leki te nie zawsze są konieczne. O właściwym stosowaniu antybiotykoterapii u dzieci mówi lekarz medycyny rodzinnej.

stość występowania choroby wyraźnie spada wraz z ukończeniem 7. roku życia. OZUŚ w zdecydowanej większości przypadków jest poprzedzone katarem, a jego początkowy przebieg przypomina „wirusówkę”. Wirus, powodując zmiany zapalne w części nosowej gardła sprzyja rozrostowi kolonizacji bakteryjnej. Prowadzi również do obrzęku błony śluzowej trąbki słuchowej i zaburzeń jej czynności. Ułatwia to przedostawanie się drobnoustrojów do ucha środkowego z części nosowej gardła, której składnikiem flory bakteryjnej u większości z nas są właśnie bakterie powodujące OZUŚ. W tym wypadku mamy do czynienia z zakażeniem wstępującym poprzez trąbkę słuchową, a nie z zewnątrz ucha. Wśród patogenów bakteryjnych, wywołujących OZUŚ dominują Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae, które są odpowiedzialne za około 30-50% zachorowań. Obie bakterie są uwzględnione w kalendarzu szczepień obowiązkowych (Pneumokoki i Hib). Szczepienia umożliwiają przygotowanie układu odpornościowego, uzbrajając go w przeciwciała, na wypadek, gdyby bakterie z nosogardła przedostały się do ucha. Standardowo, w przebiegu OZUŚ dolegliwości (ból i gorączka) u większości chorych ustępują samoistnie w ciągu 24 godz., a u około 80% w ciągu 2-7 dni. Lekiem, który należy podawać przez pierwsze 24-48 godz. od wystąpienia objawów jest paracetamol lub ibuprofen. Trzeba także obserwować dziecko, ponieważ jeśli nie następuje poprawa, konieczne będzie zastosowa-

W iększość zakażeń dzieci w wieku cjei przedszkolnymżłobkowymtoinfek-wirusowe,w których dominują rinowirusy, adenowirusy, koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy, wirus RS oraz enterowirusy. Przebieg jest zazwyczaj samoograniczający się, co oznacza, że po 3-5 dniach objawy choroby ustępują bez specjalnego leczenia. jAK dziAłAją ANTYbiOTYKi? Najbardziej istotny w temacie antybiotyków jest fakt, że zwalczają one wyłącznie bakterie. Zupełnie nie działają natomiast na wirusy, a przez to nie leczą chorób przez nie wywoływanych. Nie każdy antybiotyk działa tak samo – istnieją antybiotyki bakteriobójcze, które powodują śmierć drobnoustroju chorobotwórczego lub bakteriostatycznie, co oznacza, że hamują jedynie ich zdolność namnażania. Ważne jest również tzw. spektrum działania, które określa czy lek działa na wiele różnych gatunków bakterii (szerokie spektrum) czy wybiórczo, wobec konkretnych patogenów (wąskie spektrum). Należy pamiętać, że antybiotyki mogą doprowadzić do wyjałowienia flory bakteryjnej jelit i spowodować biegunkę, dlatego przy ich zażywaniu trzeba przyjmować także działające osłonowo probiotyki.

4. zapalenie Oskrzeli i płuc Dominującym objawem zapalenia oskrzeli jest suchy kaszel lub taki z odkrztuszaniem wydzieliny, trwający nie dłużej niż 3 tygodnie. Przyczyną są głownie wirusy RS i wirusy grypy, adenowirusy, a nawet rinowirusy, torujące drogę innym wirusom. Diagnozowanie zapalenia oskrzeli i płuc zawsze opiera się na badaniu i objawach klinicznych oraz RTG płuc. Samo pojawienie się ropnej plwociny nie jest równoznaczne z zakażeniem bakteryjnym i dlatego nie zawsze włączany jest antybiotyk. Wystąpienie takich objawów, jak nagła, wysoka gorączka, dreszcze, wciąganie międzyżebrzy czy duszność są sygnałami do konsultacji i rozważenia antybiotykoterapii. Jeśli kaszel jest przewlekły, przyczyną może być krztusiec, szczególnie u dziecka, które z różnych powodów miało odłożone lub niekompletne szczepienia przeciwko tej chorobie. W tym wypadku antybiotyk zmniejsza prawdopodobieństwo zakażenia się przez domowników, natomiast nie skraca czasu jej trwania. Za większość infekcji u dzieci odpowiadają wirusy, które mogą doprowadzić do zakażeń bakteryjnych. Niezwykle istotne jest szczepienie dzieci zgodnie z kalendarzem szczepień, ponieważ zmniejszają one prawdopodobieństwo chorób wywołanych bakteriami.

3. Ostre zapalenie błOny śluzOwej nOsa i zatOk przynOsOwych Zapoczątkowywane

REKLAMA nie antybiotyku. Natychmiastowe zastosowanie antybiotyku w ostrym zapaleniu ucha środkowego jest zalecane u: • u dzieci poniżej 6. miesiąca życia, • u dzieci z wysoką gorączką (>39o C), znacznie nasilonymi dolegliwościami bólowymi i wymiotami, • u dzieci poniżej 2. roku życia z obustronnym zapaleniem ucha środkowego, • u chorych z wyciekiem z ucha, • dzieci z wadami twarzoczaszki, zespołem Downa, zaburzeniami odporności i nawracającymi zapaleniami ucha. U dzieci powyżej 2 roku życia z jednostronnym zapaleniem ucha i umiarkowanie nasilonymi objawami decyzję o włączeniu antybiotykoterapii lekarz zawsze podejmuje wspólnie z rodzicami w oparciu o wcześniejszy wywiad.

jest przez zakażenie wirusowe, w szczególności przez: rino- i koronawirusy, wirusy RS, grypy i paragrypy lub adenowirusy. Zakażenie bakteryjne jest następstwem wirusowego i rozwija się tylko w 0,5-2% przypadków. Początek zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych to czas, kiedy pojawia się obfity wodnisty wyciek surowiczy z nosa, obrzęk śluzówek utrudniający oddychanie oraz suchy kaszel. Rano bądź po drzemce u dziecka występuje również kaszel spowodowany spływającą wydzieliną. Objawy mogą nie ustępować nawet przez 5-10 dni, a dodatkowo może pojawić się nasilony gęsty śluzowy i śluzowo-ropny katar (często określany przez rodziców jako zielony), ale nie są to podstawy do podania antybiotyku. Dopiero nasilenie produkcji ropnej wydzieliny z nosa, ból głowy – szczególnie jednostronny, obrzęk oczodołu i nawrót gorączki powyżej 39°C świadczą o zakażeniu bakteryjnym. Wówczas, jeśli przynajmniej przez 3-4 dni od początku choroby utrzymują się te ciężkie objawy albo kiedy po okresie wyciszenia objawy powracają, należy wdrożyć kuracją antybiotykiem.

Szczepienia szansą na ochronę najmłodszych dzieci Grypa to choroba, która objawia się nagle, a jej przebieg może być gwałtowny i w znaczącym stopniu osłabia organizm. Najmłodsi ze względu na nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy są szczególnie narażeni na poważne powikłania pogrypowe, tj. zapalenie ucha środkowego czy zapalenie płuc. W Polsce dzieci poniżej 4. roku życia, stanowią nawet 25% wszystkich zachorowań3. Niemowlęta wymagają hospitalizacji z powodu grypy równie często jak osoby starsze i należą do grupy ryzyka. Wirus grypy nie wybiera i atakuje także przewlekle chore dzieci. Bardzo często rodzice mylą przeziębienie

Zakażenie wirusem grypy rozprzestrzenia się drogą kropelkową, np. poprzez kichnięcie. W przedszkolach i szkołach dzieci bardzo łatwo zarażają się nawzajem. Co roku na grypę choruje 20-30% dzieci w porównaniu do 5-10% dorosłych1. Ryzyko ciężkiego przebiegu grypy i wystąpienia groźnych powikłań pogrypowych jest najwyższe u najmłodszych, do ukończenia 5. roku życia2. Pomimo wykazanej skuteczności szczepień przeciwko grypie, jak wykazują szacunki Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy w grupie wiekowej 0-4 zaszczepionych zostało jedynie 2,8% dzieci, natomiast w grupie wiekowej 5-14 około 2,6%.

Grypa u dzieci równie groźna jak u seniorów dobra-mama.pl

54 StreFa dZIecKa

CHROMASTOCK z grypą. Warto pamiętać, że to pierwsze ma przebieg łagodny, i zwykle nie powoduje rozwoju powikłań u dzieci zdrowych. W przypadku sezonowej grypy, problem jest znacznie poObjawyważniejszy.napierwszy rzut oka mogą wyglądać podobnie jak w przypadku przeziębienia, jednak przebieg jest cięższy, a ryzyko powikłań i konieczności hospitalizacji duże. Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania grypie są szczepienia ochronne, które stanowią niezbędny element opieki zdrowotnej nad najmłodszą populacją. dLAczegO wARTO Szczepić dzieci pRzeciwKO gRYpie? Szczepienia dzieci przeciwko grypie rekomendowane są przez lekarzy pediatrów, jako jedna z najważniejszych metod profilaktyki i najskuteczniejszych metod ochrony przed ciężkimi powikłaniami. Dlaczego jeszcze warto szczepić dzieci?

• 20 – 30 % dzieci vs 5-10% dorosłych w każdym sezonie choruje na grypę (szacunki WHO)5,

• szczepienia przeciwko grypie chronią nie tylko zaszczepionych, ale także pośrednio bliskich: młodsze rodzeństwo, rodziców oraz należących do grupy ryzyka seniorów.

• dzieci nie mają w pełni rozwinięte-

W Polsce dzieci poniżej 4. roku życia, stanowią nawet 25% wszystkich zachorowań abcdobrejmamy.pl

• dzieci uważane są za rezerwuar wirusów grypy, odgrywając kluczową rolę w transmisji wirusa grypy w środowisku, a w konsekwencji powstawaniu epidemii,

• u dzieci mogą rozwinąć się poważne powikłania pogrypowe jak zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie zatok obocznych nosa, drgawki gorączkowe i inne,

go układu odpornościowego, • zaszczepienie 420 dzieci chroni jednego dorosłego przed zgonem z powodu grypy4,

1. World health organization. biologicals. Influenza. november 2017. https://www.who.int/biologicals/vaccines/ influenza/en/ (data dostępu 16.07.2019r.).

3. meldunki epidemiologiczne nIZp pZh dostępne na 4.www.pzh.gov.plheikkenenetal. ped Infect dis j, 2013, heinonen et al. lancet Infect dis 2011. 5. World health organization. Influenza. Vaccines.Who position paper. Wkly epidemiol rec, 2005, 80 (33).279-7. 6. centers for disease control and prevention, https:// 7.www.cdc.gov/flu/highrisk/children.htmgrohskopfla.,Sokolowl.Z.,broderK.r., Walter eb., Fry am jernigan db prevention and control of Seasonal Influenza with Vaccines: recommendations of the advisory committee on Immunization practices-united States, 2018-19 Influenza Season. mmWr recomm rep 2018;67(3):1-20.

Należyu najmłodszych.jednakpodkreślić, że na rynku dostępna jest szczepionka donosowa dla dzieci, która jest w 50% refundowana w grupie wiekowej 2 lat - 5 lat. Szczepionka donosowa, jak i domięśniowa mają podobną skuteczność. Obie szczepionki są bezpieczne i po-

PEXELS dobra-mama.pl56 StreFa dZIecKa

Programie Szczepień Ochronnych i w związku z przesłankami epidemiologicznymi rekomendowane są już dla dzieci od ukończenia 6 m.ż. do ukończenia 18 r.ż., ze szczególnym uwzględnieniem dzieci w wieku 6-60 m.ż.7 artykuł powstał we współpracy z opZg Rodzice najczęściej obawiają się szczepić swoje dzieci ponieważ martwią się szczepionek.skutecznością

2. Ściubisz m ryzyko związane ze szczepieniami i chorobami, ktorym szczepienia zapobiegają – cz. 2: grypa. medycyna praktyczna – Szczepienia 2016; 3: 45-49.

NAjczęSTSze ObAwY ROdziców związANe ze SzczepieNieM pRzeciwKO gRYpie Rodzice najczęściej obawiają się szczepić swoje dzieci ponieważ martwią się skutecznością szczepionek. Dodatkowo często nie otrzymują rekomendacji ze strony lekarzy, dochodzi do tego zwyczajny lęk przed igłą

mimo popularnej opinii nie wywołują zachorowań na grypę. Szczepienia dzieci są skutecznym elementem ochrony zarówno samych dzieci, jak i innych członków rodziny są ważne zarówno pod kątem epidemicznym oraz ekonomicznym. Dzieci stanowią bowiem największy przekaźnik wirusów i bakterii. Od jAKiegO wieKu MOżNA Szczepić dzieci pRzeciwKO gRYpie? Szczepienia przeciw grypie dla dzieci są rekomendowane na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca je jako priorytetowe w wieku 6-59 m.ż.6, a Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych zaleca wykonywanie corocznych szczepień przeciw grypie wszystkim osobom od Powszechne6 m.ż.szczepienia przeciw grypie są również zawarte w polskim

bebilon profutura duobIotIK 2. Formuła dla wsparcia rozwoju i układu odpornościowego dziecka – zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy a c d i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz jod i że lazo dla prawidłowego rozwoju poznawczego. 69,99 zł, bebiprogram.plbebIlon, Kidofen max to skoncentrowana zawiesina ibuprofenu, która stworzona została z myślą o prostym podaniu leku. małą objętość zawiesiny do podania i jej pyszny, truskawkowy smak opracowano w trosce o komfort najmłodszych. do stosowania od 3 miesiąca życia. KIdoFen max, kidofen.pl przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu. lactoangin® baby to unikalny spray do gardła o ma linowym smaku, który wspomaga leczenie wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych infekcji gardła i migdałków podniebiennych. Warto go stosować w celu wspomagania leczenia stanów zapalnych gardła i migdałków podniebiennych wywołanych przez wirusy, bakterie, grzyby lub zakażenia mieszane. bIomed, biomed.pl

Na dziecięcą odporność W domowej apteczce każdej mamy powinny znaleźć się produkty farmaceutyczne, które pomogą zniwelować objawy towarzyszące przeziębieniom oraz wzmocnić odporność malucha w sezonie infekcji. Odpowiednie preparaty bez recepty zawsze powinny być pod ręką. pelafen Kid 3+ syrop x 100 ml. Suplement diety z wyciągiem z pelargonii afrykańskiej wspierający prawidłowe funkcjonowanie gardła i strun głosowych oraz wspomagający układ odpornościowy. Smak owocowy. apteczkadziecka.plphytopharm, FItobImbI na gardziołko dla malucha. praktyczny, bezglutenowy spray doustny, który działa ochronnie na błony śluzowe gardła w stanach podrażnienia. Łagodzi suchość, pieczenie, ból i trudności w połykaniu. chroni błony śluzowe gardła. 59 zł, FloradIx, naszazielarnia.pl ZatogrIp mInI 6m+. Krople dla dzieci powyżej 6. miesiąca życia do stosowania jako wsparcie odporności. ZatogrIp mInI to podwójna siła dzięki połączeniu standaryzowanych ekstraktów roślinnych z owoców czarnego bzu i owoców aceroli. leK-am Sp. Z zatogrip.plo.o., pyszny tran z rekina o smaku mango i brzoskwini - bez posmaku oleju rybiego. Z certyfikatem jakości narodowego Instytutu leków. Zawiera składniki (m.in. cynk i selen), które wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego. dla dzieci powyżej 3. roku życia. Suplement diety, 250 ml. domoWa aptecZKa domowaapteczka.pl

pelaFen® KId 3+. preparat uzupełniający dietę w składniki wspomagające prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych i gardła oraz odporność. Suplement diety. phytopharm,phytopharm.pl grinovita junior, suplement diety, 10 saszetek. Zalecana w okresie jesienno-zimowym dla dzieci od 3. roku życia. Zawiera witaminę c i cynk dla wsparcia układu odpornościowego oraz wyciągi i ekstrakty z owoców. grInoVItazdrovit.pl abcdobrejmamy.pl

dobra-mama.pl58 StreFa dZIecKa

PoKój sposobów naz dziecięcych marzeń

wYdzieL STReFY Bardzo często pomieszczenia w naszych domach posiadają więcej niż jedIda Mikołajska architektka, współwłaścicielka pracownimikolajskastudio.plMIKOŁAJSKAstudio

Urządzając przestrzeń dla najmłodszych członków rodziny często dajemy namówić się na ich aktualne fantazje i upodobania – od ulubionych kolorów, po motywy związane z postaciami z kreskówek i sportowymi drużynami. Choć bardzo ważne jest uwzględnienie potrzeb pociech, ich gusta zmieniają się w zaskakującym tempie, a mało kto może pozwolić sobie na remont pomieszczenia wraz z każdą nowoodkrytą pasją. Jak zatem urządzić dziecięcy pokój marzeń? K omfortowa przestrzeń dla maluchów jest ważnym miejscem, które pozwoli im na rozwój i dorastanie. Dziecięcy pokój musi być jednak funkcjonalny, aby posłużył najmłodszym przez lata. Ida Mikołajska, która ma za sobą setki projektów wnętrz z pokojami dziecięcymi, radzi, by trzymać się kilku najważniejszych zasad. zAdbAj O dObRe MATeRiAłY Każdy rodzic wie, że w dzieciach drzemią pokłady kreatywności, które często znajdują swoje ujście na każdej dostępnej powierzchni – zarówno blokach rysunkowych, jak i ścianach czy tkaninach. Projektując przestrzeń dla pociechy warto uwzględnić materiały odporne na brud lub takie, które łatwo będzie sprzątnąć. W dziecięcych pokojach doskonale sprawdzą się farby hydrofobowe, o podwyższonej odporności na działanie wody. Takie ściany spokojnie umyjemy z pomocą wody, bez obaw, że pozostawimy smugi lub wytrzemy kolor. Ta sama zasada dotyczy też tkanin – świetnym rozwiązaniem są tapicerki, które możemy łatwo wyczyścić.

Ines neutral gray. Łóżko o wy miarach 90 x 200 cm, dla lepszej organizacji pokoju i przestrzeni posiada szufladę, która z powodzeniem pomieści pościel, a także może pełnić funkcję dodatkowego spania. Sama szuflada, dzięki dwóm uchwytom łatwo się wysuwa. bellamy, bellamy.pl

DziedzicJakubfot.MIKOLAJSKAstudio, abcdobrejmamy.pl

Chcąc wspomóc rozwój dziecka dobrze jest zapewnić mu miejsce do wolności.kreatywnej ną funkcję. Granice kuchni i jadalni zacierają się między sobą, a salon służy czasem za gabinet. To jednak nic w porównaniu z dziecięcym pokojem, który musi odpowiadać na wiele potrzeb – być sypialnią, bawialnią i miejscem przystosowanym do nauki. Dbając o prawidłowy rozwój najmłodszych musimy postarać się, aby stworzyć im właściwe warunki, dostosowane do zmieniających się oczekiwań. Dobrym pomysłem jest wydzielenie stref – do nauki, snu, czy zabawy. Dzięki temu od najmłodszych lat łóżko kojarzyć im się będzie z odpoczynkiem, a biurko z nauką. Łatwiej będzie zadbać o wyrabianie pozytywnych nawyków. Nawet w najmniejszym pomieszczeniu da się łatwo wyznaczyć osobne przestrzenie – możemy zrobić to za pomocą lekkich, ażurowych przegród, odpowiedniego ustawienia mebli, dywanów, czy nawet strefowania oświetleniem i kolorystyką.

MAKSYMALNie wYKORzYSTAj pRzeSTRzeń Chaos przestrzenny nie służy prawidłowemu rozwojowi dziecka. Sprawia, że łatwo się dekoncentruje i nie może skupić się na wykonywanej czynności, dlatego tak ważne jest, aby od najmłodszych lat uczyć pociechy sprzątania swoich rzeczy. Można zrobić to w formie zabawy, ale w tym celu musimy zapewnić im odpowiednie narzędzia, jak choćby kosze umożliwiające kolorystyczną lub tematyczną segregację Kluczowązabawek.kwestią w projektowaniu dziecięcego pokoju jest maksymalne wykorzystanie dostępnej przestrzeni i wprowadzenie sprawnych systemów przechowywania, które będą zmieniać się wraz z potrzebami naszych pociech. Dobrym rozwiązaniem będą regały z pudłami na zabawki. Z czasem można przekształcić je w półki na książki lub szafę – wystarczy jedynie dodać fronty. Nie zApOMiNAj O zAbAwie Należy pamiętać, aby przestrzeń dla dziecka odpowiadała na wszystkie jego potrzeby. Aby stworzyć pokój, który pokochają maluchy, warto skupić się na tym, co uwielbiają robić najbardziej: na zabawie! Chcąc wspomóc rozwój dziecka dobrze jest zapewnić mu miejsce do kreatywnej wolności – bez względu na to czy jest to stolik do rysowania i rękodzieła, czy też tablica kredowa na ścianie. Z kolei do wieczornego czytania Łóżeczko z szafeczką, przewijakiem, szufladą (opcjonalnie) oraz półkami to mebel zmieniający się wraz z twoim dzieckiem i dostosowujący się do jego potrzeb. Wielofunkcyjne łóżeczko 70 x 120 cm, tapczanik 70 x 160 cm - up!. bellbellamyamy.pl

amy mata dziecięca dywan - liść. mata dziecięca liść amy jest wykonana ze 100% bawełny. posiada antyalergiczne wypełnienie babySoft®. Idealnie sprawdzi się do wspólnej zabawy, ćwiczeń oraz odpoczynku. Wykorzystanie maty dziecięcej jest tak naprawdę nieograniczone. unikalny wygląd sprawia, że jest ona piękną ozdobą. 125 zł, amy, amy.com.pl miękkie i wygodne siedzisko dla dzieci od 9 miesięcy ozdobione kieszenią z nadrukiem w palmy. Fotelik wykonany jest z wysokiej jakości pianki, natomiast pokrycie z bawełnianej, pikowanej tkaniny w kolorze stalowym. produkt łatwy w utrzymaniu czystości – zapinany na suwak. pokrowiec można uprać w pralce. 259 zł, muzpony.commuZpony, naturalna i delikatna pościel do łóżeczka 2-elementowa z kolekcji FluFFy to gwarancja spokojnego i bezpiecznego snu maluszka. pościel zapewnia optymalną temperaturę ciała o każdej porze roku. Śliczny, sweterkowy króliczek Fluffy z odstającymi uszkami nadaje jej uroku. ok. 150 zł, amy, amy.com.pl

świetnie sprawdzą się modne aktualnie huśtawki, czy też miękkie, rozkładane namioty, w których pociechy mogą urządzić własny kącik. pRzYgOTuj Się NA zMiANY! Urządzając dziecięcy pokój chcemy zadbać o to, żeby pociechy jak najlepiej czuły się w nowej przestrzeni, dlatego często staramy się pokazać we wnętrzu ich kształtującą się osobowość. Niestety, ze względu na ciągłe zmiany, dziecięce zainteresowania nie zawsze sprawdzają się w urządzaniu pomieszczenia, które powinno służyć im przez kolejne lata. Choć oczywiście warto zapytać o zdanie przyszłych lokatorów, powinniśmy robić to w sposób sprytny i przemyślany, np. oferując im kilka różnych opcji do wyboru. Dobrze jest postawić na neutralną bazę i uwzględniać dziecięce preferencje w dekoracjach, które w przyszłości łatwo będzie nam wymienić. Kosz na zabawki tobi. to pojemny, materiałowy kosz na zabawki, koce, ubrania i wszelkie skarby twojej pociechy. posiada poręczne uszy i wypełniony jest grubą ovatą, dzięki której jest miękki i jednocześnie trzymający formę. dwustronnie kolorowy lub wzorzysty. 149,90 zł, yelloW tIpI,

dobra-mama.pl60 StreFa dZIecKa

lampka barbapapa pabobo. te sympatyczne, uśmiechnięte istotki to lampki nocne lumilove barbapapa. dzięki niewielkim rozmiarom mogą towarzyszyć dzieciom we wszystkich przygodach w ciągu dnia lub rozświetlać noce i czuwać nad nimi, uspokajając swoim ślicznym serduszkiem i pięknym uśmiechem. lampka nie nagrzewa się, więc dzieci mogą ją bezpiecznie przykryć kołderką i spokojnie razem zasnąć. abakusbaby.plabaKuSbaby, piękny, nietuzinkowy dywan dziecięcy wykonany z przędzy polipropylenowej, dzięki czemu ma właściwości antyalergiczne i antystatyczne.majum.pl,majum.pl regał domek nomi. Świetnie sprawdzi się jako mebel postawiony na podłodze, ponieważ dziecko będzie mogło swobodnie sięgać zarówno znajdujące się na nim książki, jak i za bawki. ponadto regał domek może być również zawieszony na ścianie, co może okazać się doskonałymbellamy,rozwiązaniem.bellamy.pl

yellowtipi.plpoduszkado przytulania (50 cm) Fluffy puffy poly. dwustronna, miękka i delikatna poduszka w kształcie misia to idealny przyjaciel każdego dziecka. połączenie wzorów i kolorów sprawi, że każdy dziecięcy pokoik nabierze wyjątkowego i cebababy.eu79klimatuniepowtarzalnegoiuroku.zł,cebababy,

odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej Dołącz do nas Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, kom. 533 994 698, www.bellamy.pl, biuro@bellamy.pl POŚCIELE DLA DZIECI Percy (Milk) Percy (Fine Blue) Percy (Poppy) Percy (Candy)

Pierwszy dzień w przedszkolu niewątpliwie zawsze będzie dniem, kojarzącym się z ogromnymi emocjami, zarówno wśród dzieci, jak i rodziców. Nic dziwnego! Rozpoczęcie przedszkola to moment otwarcia nowego rozdziału w życiu każdej rodziny. Często wiąże się ze stresem, reorganizacją dotychczasowego porządku dnia, niepewnością, ale także ciekawością i ekscytacją. Warto dobrze się do niego przygotować. To możliwe! w wAKAcje… Moment rozpoczęcia edukacji na kolejnym poziomie poprzedzony jest długim oczekiwaniem przez całe wakacje. Stanowi on jeden z głównych tematów do rozmów niemal każdego dnia, potrzebą dowiedzenia się: jak to będzie? Co dziecko będzie robić? Czy maluch da radę bez rodziców? Pytania te zadaje każdy opiekun. Warto zwrócić uwagę na to, czego najbardziej obawia się dziecko. Jeśli jest podekscytowane nowością i zmianą otoczenia można rozważyć pokonywanie trasy do przedszkola podczas codziennych spacerów, rozmawiać o nowym rytmie dnia czy zwyczajach panujących w placówce. Jeśli natomiast nasz przedszkolak obawia się nowej grupy, nauczycieli i nie jest pewny swoich kompetencji lub czegoś się boi, należy bardziej zaopiekować się jego emocjami i poczuciem sprawczości. Utwierdzajmy dziecko w przekonaniu, że sobie poradzi i zawsze może na nas liczyć. wYpRAwKOwY zAwRóT głOwY Temat wyprawki przedszkolnej spędza sen z powiek wielu rodzicom. Nie tylko z uwagi na koszty z nią związane, ale także z uwagi na ilość niezbędnych produktów. Dobrze zorganizowane przedszkole powinno odpowiednio wcześniej udostępnić listę artykułów, które należy zakupić. Warto, aby w procesie kompletowania wyprawki uczestniczył sam zainteresowany – wybór nowego kocyka do spania, kapci czy artykułów papierniczych, na pewno wspomoże w tworzeniu dobrych skojarzeń, związanych z przedszkolem i pozwoli na aktywny udział w przygotowaniach. Dodatkowo warto, aby dziecko od początku uczyło się organizacji własnej, poznawało, co jest mu potrzebne i jak musi dbać o własne rzeczy. Nie zapomnijmy o opisaniu każdego elementu osobno –w większej grupie zapewnia to bezpieczeństwo przed zagubieniem. W dobie dzisiejszych możliwości maluch może wybrać element charakterystyczny na naklejce lub naszywce (np. ulubione zwierzątko, dzięki czemu będzie rozpoznawał swoje rzeczy osobiste).

NIEDŹWIADKOWO dobra-mama.pl62 StreFa mamy

1. września bez

Nicole Cieplik niedzwiadkowo.plNiedźwiadkowo stresu?

REKLAMA

Warto, aby dziecko od początku uczyło się organizacji własnej, poznawało, co jest mu potrzebne i jak musi dbać o własne rzeczy.

NOwY RYTM dNiA, NOwe ObOwiązKi Nawet najbardziej entuzjastycznie nastawione dziecko, które rozpoczyna przedszkolną przygodę nie jest do końca świadome ilości zmian, jakie zachodzą w jego życiu z nadejściem 1. września. Rozpoczęcie nauki w nowej placówce to moment, w którym do planu dnia wchodzą codzienne, nowe obowiązki i nie ma już aż tyle wolnego czasu. Rolą rodzica jest przygotowanie malucha do zmian. Okres wakacyjny powinien zatem służyć rozmowom, jak będzie wyglądał nowy dzień, o której godzinie będziemy wstawać, co będzie się odbywało po kolei w ciągu dnia. Dobrym pomysłem jest wdrożenie rutyny, jaka panuje w przedszkolu w ostatnich tygodniach sierpnia. Oswajanie dziecka z tematem pozwoli na uniknięcie buntu już w pierwszym tygodniu września, kiedy obowiązki zaczną się pojawiać. OdpuŚć zAjęciA dOdATKOwe Od pOcząTKu Wydarzenie pójścia do przedszkola jest niezwykle dociążające dla młodego człowieka. Zanim okrzepnie w nowej rzeczywistości, warto zwrócić uwagę na czas wolny każdego dnia. Basen, balet, aikido, plastyka oraz śpiew i gimnastyka w jednym tygodniu naprawdę nie są niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Świetnym czasem na dodanie nowej pasji do kalendarza jest październik – wciąż wiele grup ma wolne miejsca, będziecie bardziej świadomie korzystać z czasu wolnego, a dziecko będzie miało moment na decyzję, w jakie zajęcia chce się zaangażować (może część z nich Wasza placówka i tak ma w swojej ofercie?). Pamiętajmy, że dwa zajęte popołudnia w tygodniu zupełnie wystarczą i nie znudzą się. wSpółpRAcuj z pLAcówKą Bardzo istotnym elementem, na który każdy rodzic powinien zwrócić uwagę w pierwszych dniach września jest współpraca z placówką, do której zdecydował się (miejmy nadzieję, że świadomie!) zapisać swoje dziecko. Wiele osób podchodzi roszczeniowo, nie zgadzając się na pewne standardy oraz nie przyjmując do wiadomości, że życie przedszkolne (związane z funkcjonowaniem placówki) różni się od tego, które prowadzili dotychczas. Kluczowym jest przyjęcie do wiadomości, że każde miejsce ma swoją organizację i należy ją zaakceptować, skoro z jakiegoś powodu zdecydowaliśmy, że dziecko będzie zapisane do danej placówki. Pamiętajmy, że miejsca te przyjmują nowe dzieci każdego września, więc mają na pewno większe doświadczenie niż rodzice, które robią to pierwszy raz od czasów swojego dzieciństwa! Przy odrobinie akceptacji i zaangażowania można wspólnie zbudować fantastyczną przestrzeń, w której dziecko będzie się wspaniale rozwijało i tworzyło wspomnienia, a rodzice będą mogli bez stresu wkroczyć w tej wyjątkowy etap razem z nim. Powodzenia we wrześniu!

PIXABAY Uwaga, kleszcze! Monika Karlikowska Koordynator działań edukacyjno – informacyjnych Programu Profilaktyki Chorób Odkleszczowych niedajsiekleszczom.plNIGRiR dobra-mama.pl64 StreFa mamy

Z miana klimatu w naszym kraju sprzyja rozmnażaniu się kleszczy, które możemy spotkać praktycznie wszędzie tam, gdzie mamy skrawek zieleni. Wpływ na to mają m.in. wyjątkowo ciepłe zimy, dlatego działania edukacyjno-informacyjne na temat chorób odkleszczowych mają ogromne znaczenie dla zdrowia społeczeństwa. b ez piecz N e u S u N ię cie KL e S zc z A W przypadku znalezienia na skórze malucha lub swojej, kleszcza można spróbować usunąć go samemu albo udać się po pomoc medyczną do przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Do usunięcia pasożyta najlepiej użyć specjalnego narzędzia lub pęsety, którą musimy uchwycić kleszcza jak najbliżej skóry i stanowczym ruchem pociągnąć w górę (bez zgniatania). Następnie miejsce to należy zdezynfekować np. za pomocą wody utlenionej. Warto tu podkreślić, że im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze jest ryzyko zakażenia chorobą odkleszczową. W ciągu pierwszej doby prawdopodobieństwo przeniesienia czynników zakaźnych jest stosunkowo małe.

Głód – wspólny mianownik wszystkich gatunków kleszczy zaspakajany podczas wgryzania się w skórę żywiciela, którego atakują znienacka, dzięki niezwykle czułym zmysłom reagującym na temperaturę ciała, ruch powietrza i zapach kwasu obecnego w pocie. I choć jeszcze kilkanaście lat temu te niewielkie pajęczaki uchodziły za relatywnie niegroźne, to w ostatnich latach, poprzez wzmożoną aktywność, stały się zagrożeniem i narastającym problemem epidemiologicznym na całym świecie.

bA d AN ie KL e S zc z A Ba danie kleszcza bezpośrednio usuniętego ze skóry nie może być uznawane jako metoda diagnostyczna w kierunku chorób odkleszczowych. Choć badanie pajęczaka pozwala stwierdzić, czy jest on nosicielem krętków Borrelia, a wynik ujemny wyklucza możliwość zachorowania, to dodatni nie potwierdza przeniesienia krętków do ludzkiego organizmu. Nie można zatem na tej podstawie podjąć decyzji o leczeniu. Badania diagnostyczne w kierunku chorób odkleszczowych wykonuje się u osób, u których zaobserwowano objawy wskazujące na zakażenie, a mogą one wystąpić dopiero po pewnym czasie od bezpośredniego kontaktu z kleszczem. cH ORO b Y O d KL e S zc z O we C horoby odkleszczowe są istotnym problemem z punktu widzenia zdrowia publicznego i to one stanowią główne zagrożenie dla człowieka. W Polsce najczęściej występujące jednostki chorobowe to borelioza z Lyme i kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Z kolei inne choroby: bartoneloza, ludzka anaplazmoza granulocytarna, grupa gorączek plamistych, babeszjoza występują zdecydowanie rzadziej, jednak w diagnozowaniu chorób po ukąszeniu, również i je trzeba mieć na uwadze. Borelioza z Lyme to wieloukładochoroba zakaźna i A g NO STYKA c HO R ób O d KL e S zc z O w Y c H Po dstawą rozpoznania laboratoryjnego boreliozy oraz kleszczowego zapalenia mózgu jest badanie serologiczne – test ELISA wykrywający swoiste przeciwciała IgM/IgG w suochronęZapewni rowicy. W przypadku wyniku dodatniego stosuje się również test Western Blot. Ważne jest, aby leczenie wprowadzić jak najwcześniej, przed rozsianą fazą zakażenia. Prawidłowa antybiotykoterapia skutecznie leczy objawy kliniczne boreliozy, czego nie możemy powiedzieć o KZM. Tutaj leczenie jest ograniczone do łagodzenia objawów zapalnych ośrodkowego układu nerwowego. W związku z rosnącym zagrożeniem wynikającym z aktywności kleszczy na terenie całego kraju podejmowane są bezpłatne działania w ramach ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Chorób Odkleszczowych, które mają na celu zmniejszenie zapadalności i poprawę wykrywalności boreliozy z Lyme oraz innych chorób przenoszonych przez kleszcze. Programem mogą zostać objęte osoby w wieku aktywności zawodowej oraz personel medyczny. dapis. Swędzące zmiany po ukąszeniach komarów powodują dyskomfort i zakłócają letnie aktywności? nie zwlekaj i działaj z żelem dapis, który koi swędzące podrażnienia skóry o niewielkim nasileniu. pro dukt kosmetyczny polecany dla dorosłych i dzieci już po ukończeniu 1 roku życia. dapis posiada pozytywną opinię Instytutu matki i dziecka. dostępny w aptece. boboIron,iron.plWażne jest, aby leczenie wprowadzić jak najwcześniej, przed rozsianą fazą zakażenia. Podstawą orazlaboratoryjnegorozpoznaniaboreliozykleszczowegozapaleniamózgujestbadanieserologiczne.

skiegosięszymciutomymogąścipodobnebezobjawowozakażeniemogąfazietecznością.nie,przedpewnymsięganizmie,czyćleku,zguczerusowąDrugąliozaniekażonylubgo,jakszeregprzypadkachjedyniepadku.nakka,wskazującymszybciejw jelitachBorreliapowiedzialnaśniepodprzypadków całkowiciew większościuleczalna,warunkiem,żezostaniewcze-zdiagnozowana.Zachorobęod-jestspiralnabakteriaburgdorferiznajdującasiękleszczy.Pierwszymi naj-występującymobjawem,nazakażenieczłowie-jestrumieńwędrujący,któryjed-niejestobecnyw każdymprzy-U niektórychpojawiająsięobjawyskórne,w innychchorobamożedawaćobjawównarządowych,takichzajęcieukładukostno-stawowe-ośrodkowegoukładunerwowegoserca.Jeśliczłowiekzostanieza-krętkamiBorreli,a ugryzie-pozostanieniezauważone,bore-możemiećróżnyprzebieg.najpopularniejsząchorobąwi-przenoszonąprzezklesz-jestkleszczowezapaleniemó-(KZM).Dotądmedycynanieznaktóryskuteczniemożeznisz-wirusanamnażającegosięw or-dlategoleczenieopieranałagodzeniuobjawów.Jedynymsposobemzabezpieczeniazachorowaniemjestszczepie-którecechujesięwysokąsku-Objawyw początkowejkleszczowegozapaleniamózgubyćbardzoskąpe,ponieważprzebiegapraktycznielubwywołujeobjawydogrypy.Dopierou czę-osóbzakażonych,po7-14dniach,pojawićsięniepokojącesymp-neurologicznezagrażająceży-i zdrowiuchorującego.W na-krajunajczęściejKZMnotujenaterenachwojewództwapodla-i warmińsko-mazurskiego. d

Lecze N ie p O u g RY zi e N iu p R ze z KL e S zc z A Na stępstwem ugryzienia przez kleszcza zakażonego chorobą odkleszczową jest bezpośrednia transmisja niebezpiecznych patogenów do organizmu człowieka. Jednak należy pamiętać, że nie każdy kleszcz jest nosicielem chorób, dlatego nie zaleca się profilaktycznego podawania antybiotyku bezpośrednio po zajściu, tylko obserwację stanu zdrowia ukąszonej osoby. Jeśli wystąpią niepokojące objawy – zmiany skórne, objawy grypopodobne – należy jak najszybciej udać się do lekarza.

Im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze jest ryzyko zakażenia odkleszczową.chorobą abcdobrejmamy.pl

Wózek mobi. nowoczesna, ultralekka (3,1 kg) gondola podlegające recyclingowi to rzecz wyróżniająca wózek mobI. taśmy odblaskowe poprawiają widoczność po zmierzchu. bezobsługowe koła na trwałej oponie adpoliuretanowej.amex,adamex.pl

recaro celona. bezobsługowe gumowe koła oraz komfortowe zawieszenie pozwalają wybrać się wózkiem recaro celona na spacer poza miasto. Komfortowa gondola i siedzisko spacerowe dzięki zastosowanemu systemowi wentylacji oraz ochrony przed słońcem upF50 sprawią, że spacer poza miastem będzie wygodny i bezpieczny. 3496 zł, recaro recaro-kids.pl

na wwycieczkiletnieterenie

66 StreFa taty

cosatto Wowee to wyjątkowy, niezwykle solidnie wykonany model, odpowiedni od urodzenia do osiągnięcia przez dziecko wagi 25 kg. Wózek zapewni komfort i bezpieczeństwo oraz niepowtarzalną wygodę podczas użytkowania. jego konstrukcja jest niezwykle lekka i poręczna. coSatto, cosatto.com.pl

WóZEK

Lato to wyczekiwany czas na wyjazdy napropozycjęPrzedstawiamyi niemowlakiem.z dzieckiemwózkówtrudnyteren. dobra-mama.pl

cybex eezy S twist +2. Zwinna spacerówka eezy S twist+2 to komfort dla dzieci i ułatwienie dla rodziców. Siedzisko można obrócić o 360° – z pozycji przodem do rodzica do pozycji przodem do kierunku jazdy. terenowe koła zapewnią płynną jazdę. cybex cybex-online.com/pl-pl

Wózek mondo 2022. Składany i rozkładany jedną ręką do rozmiarów bagażu podręcznego, waży zaledwie 6,8 kg, jest funkcjonalny i komfortowy dla dziecka. tapicerka wykonana z ekologicznej skóry. W zestawie praktyczny plecak. możliwość wpięcia fotelika samochodowego oraz pełnowymiarowej gondoli. od 1599 zł, elodIe detaIlS, scandinavianbaby.pl

MAXI-COSI

Wybieramy wózki, które uprzyjemniąspacery.wakacyjne

porto Special ediotion wyróżnia się ekskluzywnymi dodatkami w kolorach: złotych, srebrnych i miedzianych. Wózek por to jest lekki i zwrotny. posiada amortyzowane koła przednie, regulowaną amortyzację tylnego zawieszenia, bezobsługowe koła bezdętkowe i pewny hamulec. Wentylacja gondoli i budki gwarantuje wysoki komfort użytkowania. adamex, adamex.pl cybex talos S lux. Wyruszcie w drogę z talos S lux: wózkiem terenowym, który posiada przestronne siedzisko z dodatkową osłoną tułowia i bioder. dzięki trwałym i odpornym na przebicia kołom terenowym pokonacie każde nierówności na drodze, takie jak kostka brukowa, czy leśne ścieżki. cycybexbex-online.com/pl-pllionelomika2w1.przestronna gondola i er gonomiczna spacerówka to wielofunkcyjne rozwiązanie na lata. całość można złożyć do kompaktowych rozmiarów jedną ręką! duże, amortyzowane koła z bieżnikiem doskonale poradzą sobie w każdym terenie. lIonelo lionelo.pl

Wózek thule Shine. lekki, kompaktowy, łatwy do prowadzenia (również jedną ręką) i składa się do niewielkich rozmiarów. Wśród akcesoriów są m.in. gondola, adaptery do fotelików samochodowych oraz śpiworek. od 2999 zł, thule thule.comabcdobrejmamy.pl

Wózek elodie details mondo z gondolą. bez pieczna i przytulna gondola dla dzieci do 6. miesiąca życia lub 9 kg, później maluch podróżuje w komfortowej spacerówce, która sprawdzi się w mieście i na wakacjach. 1599 zł, ScandInaVIan baby, scandinavianbaby.pl

Spacerówka goody plus. Zwinny i modny wózek spacerowy, wyposażony w system składania, który naprawdę upraszcza życie. mechanizm składania pozwala na złożenie wózka jednym ruchem, wystarczy wcisnąć przycisk i pozostawić wózek do samoistnego złożenia. 61% tkanin użytych w modelu goody plus eco+ re-lux pochodzi z recyklingu. 1179 zł, chIcco chicco.pl

Wózek spacerówka cross + torba. lekka, kompaktowa spacerówka, którą złożysz jednym ruchem ręki. to niezastąpiony towarzysz podczas wyjazdów i pieszych wędrówek. 559,55 zł, KIdSee, babyboom.pl

Wózek spacerowy to jeden z podstawowych elementów bagażu wakacyjnych wyjazdów. recaro lexa. ultralekka, nowoczesna spacerówka ważąca 6,4 kg z homologacją do 22 kg (4 lat). Spacerówkę wyposażono w mechanizm składania jedną ręką, regulację oparcia i podnóżka, obszerną budkę z filtrem upF50+. Komfort zapewniają innowacyjne w pełni amortyzowane bezobsługowe koła oraz hamulce flip-flop. 1196 zł, recaro, recaro-kids.pl dobra-mama.pl

68 StreFa taty

Wybór odpowiedniego fotelika uzależniony jest od wzrostu,wagi oraz wieku maluszka. Jego zadaniem jest chronić Twoje dziecko w trakcie podróży samochodem. podróż w foteliku espiro Kappa. dla dzieci o wadze od 9 do 36 kg, grupa 1/2/3, od ok. 9 miesiąca życia do ok. 12 lat, zgodny z europejskim standardem bezpieczeństwa ece r44/04, mocowany za pomocą pasów do fotela samochodowego. przeznaczony do jazdy przodem do kierunku jazdy. eSpIro, espiro.pl recaro tian elite. bardzo komfortowy i bezpieczny uniwersalny i lekki fotelik wielogrupowy. cztery gwiazdki za bezpieczeństwo teście w adac a po nadto system ochrony bocznej aSp system audio, system hero, precyzyjna regulacja wysokości zagłówka, wysokie podłokietniki i regulowana głębokość siedziska. 1296 zł, recaro, recaro-kids.pldobra-mama.pl70

StreFa taty

Wygodna

recaro toria elite. nowoczesny wielogrupowy fotelik i-Size (76-150 cm) zapewniający komfort i bezpieczeństwo aż do 12 roku życia. Fotelik wyposażony w system isofix, top tether, system ochrony bocznej aSp, oraz system hero o wyjątkowy komfort dziecka zadbają system wentylacji oraz możliwość pochylenia siedziska do 1496spoczynkowej.pozycjizł,recaro,recaro-kids.plbraam.

jeden fotelik dla malucha i starszaka? to możliwe dzięki zastosowaniu praktycznych funkcjonalności – obrotowej bazy, ergonomicznych wkładek i wielostopniowej regulacji zagłówka. crash testy w tass International gwarantują bezpieczeństwo. lIonelo, abcdobrejmamy.pllionelo.pl

Fotelik SK1000i ISoFIx Fotelik przeznaczony dla dzieci w wieku od 9 miesięcy do 12 lat. Fotelik posiada homologację. ece r129 zgodny z normą i-Size. Wysokiej jakości wypełnienie specjalną pianką daje dziecku większy komfort. System pochylania – umożliwia poprawienie pozycji i lepszy komfort podróżowania. dostępny w 3 kolorach. Sparco KIdS, sparcokids.pl

lionelo bastiaan. uniwersalny fotelik dla dziecka aż do 36 kg. Wybierz model bastiaan z obrotową bazą 360°. to komfort dla rodzica i zalecane przez specjalistów podróże tyłem nawet do 4. roku życia. System ochrony bocznej Sideprotect i crash testy w taSS International są gwarancją bezpieczeństwa. 579,99 zł, lIonelo, lionelo.com RECARO

Fold & go i-Size air to kompaktowy fotelik samochodowy chicco homologowany zgodnie z najnowszą normą i-Size (ece r129 / 03) do przewożenia samochodami dzieci o wzroście od 100 do 150 cm. dzięki możliwości składania jest łatwy do przenoszenia i przechochchwywania.Icco,icco.pl

coletto uggo blue. przeznaczony jest dla dzieci od 9 miesięcy do 12 lat. jego wypełnienie stanowi wytrzymała i elastyczna pianka z pamięcią kształtu. uggo isofix wyposażony jest w system SIp stanowiący dodatkową ochronę w zderzeniach bocznych. 620 zł, coletto, coletto.pl nuna myti SIp to wszechstronny fotelik i-Size, montowany tylko przodem do kierunku jazdy. Wyposażony w Isofix, ochronę przed uderzeniem bocznym, System 2d growth™, magnetyczne uchwyty na klamry pasów i schowek na szelki. trzy pozycje odchylenia oparcia. 1649 zł, nuna/pu.W aKpol Sp. Z nunababy.com/plo.o., avionaut maxSpace comfort System + . to fotelik dla dzieci o wzroście 100 - 150 cm. maxSpace comfort System + firmy avionaut został opracowany wspólnie z lekarzami i fizjoterapeutami. Fotelik posiada certyfikat agr 10 lat gwarancji. aVIonaut, avionaut.com

dobra-mama.pl72 StreFa taty

cybex anoris t i-Size. Fotelik samochodowy, który łączy ochronę rewolucyjnej technologii poduszki powietrznej z możliwością komfortowej podróży przodem do kierunku jazdy. Spoglądaj na swoje dziecko w lu sterku wstecznym, mając pewność, że bezpiecznie podróżuje w foteliku ano ris t i-Size. ccybexybex-online.com/pl-pl

Najlepsze samochodowefotelikidlaTwojegodziecka. Fotelik SK800i. Spełnia normę i-Size (grupa 1+2+3). Wyposażony w ISoFIx oraz płynnie regulowany, pneumatyczny zagłówek. tapicerka plamoodporna. dostępny w kolorach: czerwony, granatowy, czarny. od 1200 zł. Sparco KIdS, sparcokids.pl

Przed kupnem konkretnego modelu sprawdź, czy zdołasz go zamocować w swoim samochodzie (czy np. pas nie jest za krótki i czy masz Isofix w swoim aucie). joie bold. Fotelik przeznaczony dla grup wagowych 1/2/3 i montowany przodem do kierunku jazdy przy użyciu złączy ISoFIx pojazdu. Wyróżnia go ponadstandardowy zakres zabezpieczenia dziecka przy użyciu wewnętrznej uprzęży fotelika aż do 25 kg – ok. 7 lat. 999 zł, joIe joie-polska.pl täby. Fotelik samochodowy täby dla dzieci od 100 do 150 cm (15-36 kg) –zgodny z nową normą ece r129 i wyposażony w piankę pochłaniającą energię podczas zderzenia. Fotelik samochodowy przeszedł wymagające testy zderzeniowe w niezależnym europejskim laboratorium IdIada dzięki szeregowi regulowanych elementów doskonale dopasowuje się do każdego auta. 599 zł, SKIddoü, skiddou.com otulacz muślinowy do fotelika, różowy 75 x 75 cm. otulacz świetnie sprawdza się jako kocyk w upalne dni, osłona przed słońcem czy owadami. Zapobiega przegrzaniu się dziecka, dzięki swej lekkości i przewiewności. jest bardzo funkcjonalny – posiada otwory na pasy - punktowe. otulacz posiada także kapturek. Wykonany jest z 100% bawełny. 53,20 zł. calInecZKa, calineczka.pl

Katarzyna Stanisławska Stylistka emocjonalna, trener pewności siebie czYM jeST pOczucie włASNej wARTOŚci? Poczucie własnej wartości, to jest dokładnie to, co sami o sobie myślimy w kategoriach zasługiwania i tego, na ile jesteśmy ważni i wartościowi. Zwracam tu szczególną uwagę na to, że nie ma znaczenia to, jak o sobie mówimy w towarzystwie, ale to, jak myślimy i co mówimy sami do siebie. Większość osób na zewnątrz przybiera wersję PR-ową poczucia własnej wartości i komunikuje głośno swoje przekonania w stylu: zasługuję na kogoś odbudować po rozwodzie?

wartościwłasnejpoczucie

Według amerykańskich psychiatrów badających stres, rozwód jest jednym z najbardziej traumatycznych przeżyć w życiu człowieka. Warto zdawać sobie z tego sprawę, by nie przechodzić obojętnie obok tego doświadczenia, bo od tego, w jaki sposób je przeżyjesz może zależeć dalsza część Twojego życia.

dobra-mama.pl74 pSychologIa

Nieudany związek, a później rozwód, generują w każdym człowieku bardzo silne emocje. Często jest to poczucie porażki, wstydu, czy zażenowania. Z jednej strony mamy pełną świadomość tego, że rozwód jest ciężkim przeżyciem, a z drugiej, odczuwamy presję – zarówno wewnętrzną, jak i środowiskową, by manifestować swoją zaradność, siłę i pewnego rodzaju niezniszczalność. Bardzo niewiele mówi się dzisiaj o tym, że emocje należy przeżyć i że mamy prawo do złości, czy smutku. Zamiast tego najczęściej słyszy się rady w stylu: weź się w garść, uśmiechaj się przy dzieciach, tyle osób się rozwodzi i żyje. W konsekwencji wiele osób po rozwodzie, przybiera maski uśmiechu i obojętności, wypełnia swoje życie nadmiarem obowiązków, byle tylko za dużo nie myśleć o tym, co się nie udało i byle nie być smutnym. To nie jest dobre rozwiązanie, ponieważ najczęściej prowadzi, do jeszcze większego zaniżenia poczucia własnej wartości.

Jak

jAK OdbudOwAć pOczucie włASNej wARTOŚci pO ROzwOdzie? Pozwól sobie na żałobę. Wyznacz sobie czas i przeżyj wszystkie emocje, które towarzyszą Ci po rozwodzie. Nie musisz udawać radosnej i zabawnej, kiedy masz ochotę na smutek. Wyjaśnij otoczeniu, przede wszystkim dzieciom, że to dla Ciebie trudna sytuacja, a trudne sytuacje zdarzają się w życiu i trzeba je odpowiednio przeżyć. Zapewnij dzieci o tym, że sobie poradzisz i że wszystko będzie dobrze, ale każdy ma czasami prawo do smutku. Wybacz sobie. Poczucie winy to największy wróg poczucia własnej wartości. Musisz zaakceptować fakt, że każdy człowiek popełnia błędy i że czasami po prostu coś nie wychodzi tak, jakbyśmy tego chcieli. Nie obwiniaj siebie za to, co zrobiłaś i czego nie zrobiłaś. Wytłumacz sobie, że na tamten moment zrobiłaś wszystko najlepiej jak potrafiłaś. Wyciągnij wnioski, by w przyszłości z nich skorzystać, jednak nie pielęgnuj w sobie żalu do siebie o przeszłość. Porzuć poczucie wstydu. Wstyd, zaraz obok poczucia winy, ma największy wpływ na zaniżone poczucie własnej wartości. Najłatwiejszą drogą do zlikwidowania poczucia wstydu jest wybaczenie sobie i zrozumienie, że porażka jest naturalną drogą do sukcesu. Kiedy sama w to uwierzysz, przestaniesz się przejmować tym, co myślą inni ludzie i zaczniesz się skupiać na sobie i budowaniu swojego życia. Powinnaś zrozumieć, że nikomu niczego nie musisz udowadniać i że nie zawsze musi Ci w życiu wychodzić. Pamiętaj, że nie musisz się nikomu tłumaczyć. Nie pozwól aby presja otoczenia wpędzała Cię w zakłopotanie. Masz pełne prawo powiedzieć innym, że nie chcesz na dany temat rozmawiać. Stawiaj konkretne granice i nie pozwól aby inni dawali sobie przyzwolenie, by je przekraczać. pRzYjRzYj Się TeMu, cO O SObie MYŚLiSz Wszystkie Twoje myśli w stylu: „udało mi się, miałam szczęście, że to tak wyszło”, kiedy odnosisz sukcesy i każde: „nie jestem wystarczająco dobra / ładna”, „to się nigdy nie uda”, „zawsze muszę coś zepsuć”, „na więcej nie zasługuję”, budują Twoje niskie poczucie własnej wartości. To one sprawiają, że wierzysz w to, że każdy sukces i wszystko, co Ci w życiu wyszło, to tylko przypadek i one sprawiają, że nie masz odwagi sięgnąć po to, czego pragniesz, bo uwierzyłaś, że i tak nie dasz rady. Przyjrzyj się temu, skąd wzięło się w Tobie dane przekonanie i skonfrontuj je Poczuciez rzeczywistością.własnejwartości buduje się poprzez zmianę przekonań oraz zmianę zachowań. Najpierw należy obalić krzywdzące przekonania, a później zacząć się zachowywać w zgodzie z nowymi. To, jak o sobie mówisz i co o sobie myślisz jest pierwszą i podstawową sprawą, którą należy kontrolować, aby zbudować optymalne poczucie wartości. Zamień krzywdzące myśli na swój temat Musiszw budujące. wiedziećo tym, że dzieci wyczuwają kiedy dorośli udają i nawet, jeśli będziesz zapewniała dziecko o tym, że wszystko jest dobrze, ono wyczuje, że wcale tak nie jest i zaburzy się jego poczucie bezpieczeństwa. Warto więc zadbać o to, aby odbudować w sobie prawdziwą wiarę we własne możliwości i aby budować wewnętrzne przekonanie o swojej własnej wartości. Pamiętaj, że robisz to nie tylko dla siebie ale również dla swojej rodziny.

jAK KSzTAłTuje Się pOczucie włASNej wARTOŚci? Największy wpływ na ukształtowanie poczucia własnej wartości ma nasze dzieciństwo, ponieważ najmocniej kształtuje się ono do dwunastego roku życia. Nie znaczy to jednak, że w późniejszych latach nie da się go odbudować ani stracić. Do zaniżenia poczucia własnej wartości dochodzi w sytuacjach, które generują w nas ogromne emocje, głównie jest to poczucie winy, wstydu, czy zażenowania. Jak nietrudno się domyślić, rozpad związku i związane z nim kłótnie, wzajemne obwinianie oraz poczucie porażki, generują ogromne emocje i w konsekwencji potrafią skutecznie zniszczyć poczucie własnej wartości.

Poczucie własnej wartości może być optymalne, czyli zrównoważone, zaniżone lub zawyżone. Zarówno zbyt niskie jak i zbyt wysokie poczucie własnej wartości przeszkadzają nam w budowaniu udanych relacji i szczęśliwego życia.

SHUTERSTOCK lepszego, nie pozwolę się tak traktować, czekam na lepsze jutro, a w głębi siebie rozwija przekonanie o tym, że nie jest wystarczająco dobra, ładna czy interesująca, aby zasługiwać na szczęście, szacunek, czy uwagę. Zaniżone poczucie własnej wartości nie pozwala nam sięgać w życiu po to, czego naprawdę pragniemy (np. udany związek, dobry i wartościowy partner).

o aU torcE Katarzyna Stanisławska: Trener, mentor, szkoleniowiec. Pomaga kobietom odzyskać równowagę życiową, zbudować pewność siebie i odważnie realizować cele. W sieci działa jako Stylistka emocjonalna. abcdobrejmamy.pl

Szkoły rodzenia wydawnictwo@grupadobrydom.pl Jeśli chcesz, by Twoja Szkoła Rodzenia znalazła się w naszym spisie – napisz do nas! Dane adresowe zamieścimy również na naszej stronie www.dobra-mama.pl. Jeśli chcesz podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie przygotowywania do macierzyństwa i opieki nad niemowlęciem – skontaktuj się z nami! Na maile czekamy pod adresem: Zapraszamy do współpracy! Białystok Szkoła Rodzenia na Bema ul. Bema 89 D, 15-370 Białystok tel. 85 741 58 95, szkolarodzenia.bialystok@wp.pl Szkoła Rodzenia Bobas ul. Starobojarska 12/4, 15-073 Białystok tel. 609 265 551, beatabogusz@op.pl CzeC howi C e-DzieDzi C e Szkoła Rodzenia Bobas ul. Kochanowskiego 4, 43-502 Czechowice-Dziedzice tel. 606 124 737 eLBLĄG Szkoła Rodzenia Wojewódzki Szpital Zespołowy w Elblągu ul. Królewiecka 146, 82-300 Elbląg tel. 55 239 56 06, atalaj@szpital.elblag.pl G Da ńsk ul.POZ-MedikF.Hynka 30, 80-465 Gdańsk tel. 535 911 195, pozmedik@gmail.com PULS-MEDIC RADOSNE NARODZINY ul. Jaśkowa Dolina nr 132 pok. 11, 80-286 Gdańsk tel. 694 824 348, 697 376 045, 503 033 356, szkola.rodzenia@pulsmedic.pl GiżyC ko Szkoła Rodzenia Ewy Chabas ul. Moniuszki 8/6, 11-500 Giżycko tel. 600 924 875, echabas@op.pl Gło GÓ w Centrum Przyjazne Rodzinie Garncarska 23-25, 67-200 Głogów 504 251 033, 725 509 508, centrumprzyjaznerodzinie@wp.pl wyRy Szkoła rodzenia MIŚ KULECZKA Spokojna 61, 43-175 Wyry tel. 601 558 953, kontakt@miskuleczka.pl k ęDzieR zyn-koź L e „Odrzańskie Maluchy” ul. Doktora Judyma 4, 47-200 Kędzierzyn-Koźle, tel. 690 185 589, odrzanskie-maluchy@e-szpital.eu kÓR nik Malinowa Szkoła Rodzenia ul. Stanisława Wyspiańskiego 13, 62-035 Kórnik, 692 194 491, szkola@malinowerodzenie.pl k R akÓ w ul.PicolinoTwardowskiego 42, 30-337 Kraków, biuro@picolino.pl tel. 883 608 832 Szkoła Rodzenia UJASTEK ul. Ujastek 3, 31-752 Kraków, szkola@ujastek.pl tel. 600 420 674 Lu BL in Szkoła Rodzenia przy Rodzinnym Centrum Medycznym Lubimed ul. Wojciechowska 5, 20-704 Lublin tel. 603-130-850, szkolabajbus@op.pl Szkoła Rodzenia Lidia ul. Żulińskiego 8, 20-706 Lublin 607 217 417, lidia@szkolarodzenia-lublin.pl ło M ża Akademia Rodzica ul. Wyszyńskiego 2 lok. 6, 18-400 Łomża tel. 862-166-555, recepcja@medycynalomza.pl łÓDź Akademia Rodzenia Malinowa ul. Jana Kilińskiego 21, 90-205 Łódź tel. 731 189 069, rejestracja@przychodniamalinowa.pl; malgorzata. malik@przychodniamalinowa.pl MieL eC Szkoła Rodzenia „Aktywni Rodzice” ul. Leśna 3/1, 39-300 Mielec tel. 881 489 851, 513 692 281, fundacja@medi3.pl Więcej szkół rodzenia dostępnych na abcdobrejmamy.pl dobra-mama.pl76 SpraWdZone prZeZ mamy

Szkoła Rodzenia Babycareul. Bytomska 64, 41-940 Piekary Śląskie tel. 515 679 613, nzozmedicare1@gmail.com

nowy sĄC z Szczęśliwie Urodzeni ul. Rokitmańczyków 32, 33-300 Nowy Sącz, e.kaminska2@wp.pl, tel. 606 906 815

Szkoła Rodzenia Mama Gaja ul. Jeleniogórska 16, 60-179 Poznań tel. 530 812 811, kontaktmamagaja@gmail.com

Mi L an Ó wek Szkoła Rodzenia w Milanówku Barbara Małek ul. Okrzei 15, 05-882 Milanówek tel. 512 342 694, barbara.belewicz@onet.pl

HEGET Nauka Rodzenia ul. Kanclerska 2, 60-327 Poznań tel. 795 884 422, biuro@heget.pl

Edukacja przedporodowa w ramach POZ ul. Tarnogórska 46 A, 41-945 Piekary Śląskie tel. 509 951 180, sonia.medisplus@gmail.com

Poznań

Pieka Ry Ś LĄskie

Szkoła Rodzenia Mama i Ja ul. Kochanowskiego 6/1, 60-844 Poznań, tel.mamaija.biuro@gmail.com690898498 s osnowieC

Psz Ó w NZOZ „VITAMED” Szkoła Rodzenia, ul. Andersa 22, 44-370 Pszów tel. 32 729 13 15, 32 729 10 92, nzoz_vitamedp@wp.pl RyBnik Szkoła Rodzenia SAJA ul. Bolesława Chrobrego 9, 44-200 Rybnik tel. 573 406 133, saja.polozna@gmail.com PRO FEMINAE NZOZ ul. Reymonta 60, 44-200 Rybnik, tel. 607 677 320, 607 677 321 R zesz Ó w „Nasz Skarb” Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Klinicznym nr 2 w Rzeszowie, ul. Lwowska 60, 35-301 Rzeszów tel. 17 866 40 07, 506 436 323, nasz.skarbek@gmail.com sta Lowa w o L a Szkoła Rodzenia przy Oddziale Ginekologiczno-Położniczym Powiatowego Szpitala Specjalistycznego w Stalowej Woli ul. Staszica 4, 37-450 Stalowa Wola tel. 15 843 33 58, 15 843 33 36, 603 621 062, polozniczy@szpital-stw.com sz C zeC in Centrum Narodzin MAMMA ul. Batalionów Chłopskich 88, 70-764 Szczecin tel. 501 145 741, 91 462 80 00, szkolarodzenia@centrumnarodzin.pl ta R n Ó w Szkoła Rodzenia „Humano” ul. Szpitalna 13, 33-100 Tarnów tel. 14 63 10 305, 14 63 10 478, 14 63 10 479, 14 63 10 461, Szkołaadministracja@ssz.tar.plRodzeniaprzyOddziale Ginekologiczno-PołożniczymSzpitalaWojewódzkiego im. Św. Łukasza w Tarnowie ul. Lwowska 178 A, 33-100 Tarnów, tel. 14 631 57 98 w a R szawa Szkoła Rodzenia „Dla Ciebie” ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa tel. 605 304 657, klinikap@wp.pl w R o Cław Świadomi Rodzice ul. Przyjaźni 54/U02, 53-030 Wrocław, mar.olb@interia.pl tel. 607 855 212 STOCKCHROMA abcdobrejmamy.pl 77

Szkoła Rodzenia Przy Diecezjalnym Centrum Służby Rodzinie I Życiu ul. Skautów 1, 41-200 Sosnowiec, tel. 32 269 51 70, 519 512 817, rodzina@sosnowiec.opoka.org.pl

mama

Co kupić? Co powinno być warte uwagi rodziców? Co może się okazać szczególnie przydatne w opiece nad maluszkiem? Oto ciekawe propozycje. Dromin, 100 tabletek, suplement diety Zdrowa skóra, włosy i paznokcie. polecany młodzieży i dorosłym w okresach osłabienia organizmu i przemęczenia. Zawiera drożdże i minerały. drożdże zawierają witaminy z grupy b, które są naturalnie wbudowane w komórkę drożdży i z tego względu doskonale przyswajalne. Farmina sp. z farmina.plo.o., XÉMOSE Kojący olejek w kremie Zapewnia 48-godzinne działanie przeciwświądowe i skutecznie redukuje podrażnienie skóry, odżywia i uzupełnia lipidy w skórze. Skóra jest ukojona, a bariera skórna wzmocniona. unikalna tekstura wzbogacona w olejek ilipe pozostawia na skórze nietłustą warstwę, zapewniając jej długotrwały komfort. odpowiedni już od 1. dnia życia. Uriage, 84 zł/500 ml, uriage.pl Retimax, maść ochronna z witaminą A przeznaczona do pielęgnacji podrażnionej i przesuszonej skóry. działa regenerująco dzięki wysokiej zawartości witaminy a (palmitynianu retinolu) będącej niezbędnym regulatorem odnowy komórek. chroni skórę, pozostawia uczucie naturalnej miękkości i gładkości. Farmina sp. z farmina.plo.o., Butelka Perfect 5 perfect 5 to biofunkcyjna butelka do karmienia o udowodnionym działaniu antykolkowym, z innowacyjnym systemem IntuI-FloWtm, na który składa się połączenie smoczka physio i membrany equilibrium. Zapobiegają one połykaniu powietrza podczas karmienia, redukując w ten sposób drażliwość, epizody ulewania i kolki. Chicco, 36,95 zł, chicco.pl Legginsy Naturana Z wysokim stanem, wykonane z elastycznej dzianiny, która nie prześwituje. Ładnie modelują sylwetkę dając poczucie komfortu i swobody. Idealne na spacer, fitness, spełnią się także podczas codziennych obowiązków. prążkowane elementy na pasie i po bokach dają ładną optykę. Naturana, 199 naturana.comzł, Kelo-cote® - Plaster silikonowy w żelu nowość biotechnologii. plaster silikonowy w żelu do leczenia blizn o opatentowanej formule, unikalnej technologii przylegania do skóry SIlIclear com plex. Skuteczność potwierdzona badaniami klinicznymi w leczeniu wszystkich rodzajów blizn: pooperacyjnych, pooparzeniowych, pourazowych, potrądzikowych, po cesarskim cięciu. kelo-cote.plKelo-cote, Śliwka Luksusowa w czekoladzie niezapomniane wrażenia smakowe dzięki unikalnej kompozycji soczystej, rozpływającej się śliwki otulonej aksamitną czekoladą deserową. Każda śliwka jest ręcznie zawijana, a każdy kęs przenosi do krainy niepowtarzalnego smaku polskiej tradycji. gibar.com.plGibar,

78 SpraWdZone prZeZ mamy

DERMFACTOR, nanosrebro w areosolu to bezpieczna i skuteczna dezynfekcja skóry i maseczek ochronnych. bardzo praktyczny sposób dozowania umożliwia użytkowanie niemal w każdych warunkach. nanosrebro działa antywirusowo, antybakteryjne i antygrzybicznie. nie niszczy skóry jak preparaty na bazie alkoholu. działa regenerująco i pielęgnująco. rozpylone nanocząstki pozostają na zdezynfekowanych powierzchniach dużo dłużej niż inne podobnego typu środki. Genoscope, 49 dermfactor.plzł, dobra-mama.pl

Feedskin bye eye bag lekkie serum pod oczy do codziennego stosowania, również w przypadku wrażliwej skóry. Kofeina zmniejsza cienie i opuchliznę pod oczami, a betulina uelastycznia skórę, przyspieszając regenerację. pullulan, trehaloza i kwas hialuronowy zapewniają optymalne nawilżenie, zapobiegają przesuszeniu, poprawiają ogólny wygląd skóry wokół oczu. Sylveco, 59 zł/30 ml sylveco.pl Orsalit® Nutris to smaczny doustny płyn nawadniający o zredukowanym słonym smaku. dzięki zawartości glukozy, soli mineralnych i laktoalbuminy orsalit® nutris pełni również funkcje odżywcze. Formuła zgodna z wytycznymi espghan. nawadnia odżywia i wzmacnia osłabiony organizm. Smakuje. nawodnienie ma znaczenie. biomed.plBiomed, abcdobrejmamy.pl

Oillan Med kremowy żel do mycia ciała 400 ml Żel przeznaczony jest do codziennej higieny podrażnionej, swędzącej, chronicznie suchej skóry ze zdiagnozowanymi dermatozami (aZS, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, łuszczyca, „rybia łuska”, egzemy). do stosowania w zaostrzeniu zmian skórnych jak i w okresie remisji. estore.oceanic.com.plOceanic,

Bariederm cica-krem regenerujący z Cu-Zn Krem regenerujący idealny dla całej rodziny na codzienne drobne uszkodzenia skóry. Zapewnia natychmiastowe, intensywne działanie: koi podrażnioną skórę (egzema, pęknięcia, drobne poparzenia, pieluszkowe zapalenie skóry), przyspiesza poprawną regenerację skóry i zapobiega powstawaniu nieestetycznych śladów. uriage.comUriage, Wózek Belissa najnowszy model wielofunkcyjnego wózka dziecięcego marki adamex gondola belissy posiada otwierane okno wentylacyjne z klapką przypinaną na magnesy ukryte w tapicerce. Stelaż belissy jest lekki i kompaktowy po złożeniu. posiada łatwy system składania, miękkie amortyzatory, wygodny kosz na zakupy, bezobsługowe koła bezdętkowe, zintegrowany hamulec oraz uchwyt na butelkę. adamex.plAdamex, Strój ciążowy plażowa „mała czarna”. Klasyczny strój ciążowy rongui 9571 od anita maternity to strzał w dziesiątkę. ponadczasowy kolor oraz krój, który rośnie wraz z powiększającymi się brzuszkiem i wspiera biust dzięki specjalnemu podszyciu, sprawdzi się podczas plażowania i na basenie. anita.comAnita, Poduszka podróżna motylek ta niezwykła poduszka niweluje wstrząsy, dlatego polecamy ją wszystkim rodzicom, którzy dbają o bezpieczeństwo swoich pociech oraz ich dobre samopoczucie i komfort w czasie jazdy. BabyBoom, 14,10 babyboom.net.plzł, Kolorowe, wegańskie pomadki Kneipp nadają ustom piękny, subtelny kolor, ich głównym składnikiem jest nawilżający, ale też chroniący skórę ust przed utratą wody, olej rośliny. masło mango, będące naturalnym filtrem przeciwsłonecznym, nawilża, wygładza i zmiękcza usta, odpowiadając także za ich ochronę. W balsamach znajdziemy wosk z borówki, olej canola, olej z awokado, olej rzepakowy oraz masło shea. Kneipp, 24,99 zł, kneipp.pl Aurimax Wyrób medyczny w postaci sprayu, który zawiera aż 12 naturalnych składników, o podwójnym działaniu. aurimax wspomaga leczenie zapaleń ucha zewnętrznego oraz pozwala utrzymać higienę uszu i zachować ich optymalne nawilżenie. Spray można stosować u dzieci po 2. roku życia i u dorosłych. Chiesi Poland Sp. z www.poradniksmartmamy.plo.o.,

/06/06/2/SI/chemStaur022

Dobre adresy ADAMEX adamex.pl ANITA anita.com AMY amy.com.pl APC INSTYTUT apcinstytut.pl AQUAPHOR aquaphor.pl ATTIPAS attipas.pl BEBIKO bebiklub.pl BIOMED biomed.pl BELLAMY bellamy.pl BOBOVITA bobovita.pL CANPOL BABIES canpolbabies.com CEBA BABY cebababy.pl CHICCO chicco.pl CHIESI www.poradniksmartmamy.pl COCCODRILLO pl.coccodrillo.eu CUDOCELL cudocell.pl CYBEX cybex-online.com EKOPHARM ekopharm.pl FARMINA farmina.pl FLORADIX floradix.pl GENOSCOPE genoscope.pl INCONTINOX incontinox.pl ISIS PHARMA isis-pharma.pl KELO-COTE kelo-cote.pl KERABIONE kerabione.pl KNEIPP kneipp.com/pl LIONELO lionelo.pl LOVI lovi.pl MEDIDERM BABY medidermbaby.pl NATURANA sklep.naturana.pl NUTROPHARMA nutropharma.pl RECARO recaro-kids.pl SCANDINAVIAN BABY scandinavianbaby.pl SIMED PPH simed.pl SOSUN sosun.pl SYLVECO sylveco.pl URGO urgo.com URIAGE uriage.com WAX wax-sklep.pl VAGICAL vagical.pl VALENTIS zakupto.eu ZIOŁOLEK ziololek.pl Oto firmy, które WAM polecamy! tel. 530 509 www.sosun.pl110 neWSy

Ciekawe tematy, atrakcyjne upominki, wyjątkowi goście! Oglądaj nas w wczwartkisieci! facebook.com/dobra.mama Zapraszamy wszystkich rodzicówna spotkania online! ORGANIZATOR LIVE

Z orazsmoczeknumerempierwszymotrzymaszuspokajającyPhysioFormaSoft0-6mowartości15,90zł*próbkikosmetykówBabyMoments(kremnaodparze-nia,delikatnypłyndomyciaciałaiwłosów) ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 nr 4 (70) 2022 WyDAWNICTWO DOBRy DOM 35-302 Rzeszów, ul. Wrzesława Romańczuka 6 tel.: 17 852 52 20 www.dobra-mama.pl, www.grupadobrydom.pl © Copyright by Wydawnictwo DOBRY DOM 2022 Opracowanie graficzne i merytoryczne magazynu stanowi własność Wydawcy. Kopiowanie oraz wykorzystywanie w jakikolwiek sposób materiałów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Wydawca nie odpowiada za treść reklam oraz artykułów sponsorowanych zamieszczonych w katalogu. Ceny prezentowanych produktów są uaktualnione w okresie redagowania pisma (czerwiec 2022). Przewodnik DOBRA MAMA ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Jest zbiorem wielu przydatnych informacji o ciąży oraz macierzyństwie, które nie mogą być traktowane jako zalecenia, ale wyłącznie jako pomoc w poznawaniu tajników ciąży, wychowania i pielęgnacji noworodków. Zaistniałe problemy czy wątpliwości dotyczące konkretnych przypadków należy bezzwłocznie konsultować z prowadzącym lekarzem ginekologiem lub innym stosownym specjalistą w danej dziedzinie. Wydawca nie odpowiada za treść reklam, nie ponosi również żadnych konsekwencji prawnych ani odpowiedzialności za następstwa mogące wyniknąć na skutek zastosowania podanych informacji bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. W przypadku kontaktu z redakcją informujemy, iż Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo Dobry Dom z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Wrzesława Romańczuka 6. Możesz zapoznać się z naszą Polityką prywatności, która znajduje się pod adresem www.grupadobrydom.pl/politykaprywatnosci Nakład rozpowszechniany płatny to suma sprzedaży egzemplarzowej wydań drukowanych, sprzedaży egzemplarzowej e-wydań, prenumeraty wydań drukowanych i prenumeraty e-wydań oraz innych płatnych form rozpowszechniania wydań drukowanych iinnejpłatnejdystrybucjie-wydań. Sprzedażogółemtosumasprzedażyegzemplarzowejwydańdrukowanych,sprzedażyegzemplarzoweje-wydańorazwszystkichformprenumeratywydańdrukowanychiprenumeratye-wydań. AUTOPROMOCJA Zamów już dziś: prenumerata@grupadobrydom.pltel:601213376 75 zł w tym 6wysyłkikosztywydań * Sugerowana cena detaliczna produktu dostępnego w sprzedaży, może różnić się od ceny sprzedaży obowiązującej w danym sklepie, smoczek dołączony do prenumeraty stanowi próbkę nieprzeznaczoną do sprzedaży. ZAMÓW PRENUMERATĘ Kup poradnik „Dobra Mama” bez wychodzenia z domu Superprezent! dla Czytelników ZNAJDZIESZ NAS NA: REDAKCJA KRZySZTOF SAGATAMAŁGORZATABABIARZSERWINSCHIFFERyLWIAPRZyTUŁA redakcja@grupadobrydom.pl, tel. 509 395 396 OPRACOWANIE GRAFICZNE GRZEGORZ PIWKO ESTERA POBORCA REKLAMA reklama@grupadobrydom.pl, tel. 669 446 464 PRENUMERATA prenumerata@grupadobrydom.pltel.601213376 FOTOGRAFIA NA OKŁADCE Shutterstock

SoPinetteRoyalsixty Odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej Dołącz do nas Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, tel. kom. 533 994 698, www.bellamy.pl, biuro@bellamy.pl

DOBRA MAMA 70

Articles inside

szkoły rodzenia

Uwaga, klaszcze

Wygodna podróż w foteliku

Mama na zakupach

Wyprawka do przedszkola

Pierwotne niedobory odporności u dzieci

CZy KARMIENIEPIERsIą bOLI?

Pielęgnacja skóry maluszka

Czemu moje dziecko tak często budzi się w nocy?

Infekcje dróg oddechowych

Kącik czytelnika

Kosmetyki do opalania i po opalaniu dla dzieci

Pielęgnacja dziecka

Wybór położnej POZ

Hormony, a poczęcie dziecka

Odparzenia

Co? Gdzie? Kiedy?

Aloes – kosmetyczny geniusz

Co nowego dla maluszka?

Ahoj przygodo

Garden party