ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT
ALGEMEEN
Praktijkgids participatie : 55 concrete tips voor succesvolle inspraakprojecten / Derwael, Bart. - Brussel: Politeia, 2013. - 107 p. - ISBN: 978-2-509-01792-5: 29,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 01 prak
Inspraak en participatie zijn hot, ook in Vlaanderen en Nederland. De voorbije jaren werd er heel wat geĂŤxperimenteerd met participatievormen en -projecten. Maar wat leren we hieruit? Hoe begin je aan zo'n participatieproject en vooral, hoe breng je het tot een goed einde? Dit kom je te weten in de pocket 'Praktijkgids participatie: 55 concrete tips voor succesvolle inspraakprojecten'. Deze gids bevat aanbevelingen, te vermijden valkuilen en talrijke tips uit de praktijk, en wil organisaties, verenigingen en overheden op weg helpen om een eigen visie op participatie uit te werken en die ook om te zetten in de praktijk.
CULTUUR
Neuzen in de Antwerpse souks / Curieus Antwerpen vzw. - Antwerpen: Curieus Antwerpen, 2014. - 52 p. URL: http://goo.gl/mx23d0 URL: http://www.curieus.be Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 neuz Dit kleine boekje werpt een blik op de Marokkaanse cultuur in Antwerpen. Het vertelt het verhaal van de eerste Moskee in Deurne, de armoedeorganisatie Al-Ikram, het succes van de Kielse rapband Nomobs, geeft enkele adresjes, recepten, een wandeling, en meer. 'Neuzen in...' is een reeks brochures van de sociaal-culturele vereniging Curieus. Dit boekje is gratis te verkrijgen in Atlas.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
1
Fundamental rights-based police training : a manual for police trainers / FRA. - Vienna: European Union Agency for Fundamental Rights, 2013. - 201 p. - ISBN: 978-92-9239-230-7 URL: http://goo.gl/lZnkxS Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 fund Dit is een handleiding voor het organiseren van trainingssessies of opleidingen over mensenrechten voor (aspirant-)politieagenten. De map bevat volledig uitgewerkte modules met achtergrondinformatie, lesmateriaal, gevalstudies en tips voor de trainer. De praktische voorbeelden zorgen ervoor dat de abstracte principes naar het dagelijks politiewerk worden vertaald. De handleiding focust onder meer op diversiteit, non-discriminatie, het absolute folterverbod, maar ook op de mensenrechten van politieagenten en discriminatie op de werkvloer.
In nesten : onderzoek naar talentontwikkeling en interculturaliteit in de podiumkunsten / Simons, Greet; Maréchal, Mehdi; Hesters, Delphine; Gadeyne, Jolien. - Brussel: 2014. - 183 p. - (Demos onderzoeksrapporten; 2013/ 2) Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 inne
Demos,
Vlaams Theater Instituut, Demos, Brussels Kunstenoverleg en Réseau des Arts à Bruxelles startten medio 2012 een intensief onderzoek naar talentontwikkeling van jong (divers) kunstzinnig talent. Ze bevroegen zestien organisaties, die ze indeelden in twee types. Aan de ene kant broedplaatsen die vanuit de kunsten-, jeugd- of welzijnssector werken aan artistieke ontwikkeling van jongeren. En aan de andere kant werkplaatsen die de artistieke vervolmaking van jongvolwassen kunstenaars begeleiden en ondersteunen. In deze publicatie lees je welke dynamieken spelen op het vlak van instroom, aanbod en doorstroom in deze twee contexten. En wat we hieruit kunnen leren wanneer we een beter uitgebouwd netwerk van talentontwikkeling en een meer divers podiumlandschap ambiëren. Migratiemaatschappij : 20 stemmen over samenleven in diversiteit / Petrovic, Milica; Ravijts, Fons; Roger, Els. - Leuven: Acco, 2014. - 160 p. - ISBN: 978-90-334-9557-1: 24,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 migr België is vandaag een migratieland. Eén op vijf inwoners is van buitenlandse herkomst, in sommige steden bijna de helft. Er worden meer dan honderd talen gesproken. Veel gezinnen zijn dan ook meertalig. Hoe gaan we om met al die veranderingen? Hoe kunnen we met elkaar samenleven? Wat zijn de gevolgen in onderwijs en werk? Wat wordt onze omgangstaal? Moeten we aandacht hebben voor identiteit? In het boek Migratiemaatschappij openen 20 experts perspectieven op de toekomst. Vanuit heel verschillende achtergronden bespreken ze de complexe nieuwe realiteit. Hoe zien ze de samenleving evolueren? Hoe gaan we er met zijn allen op vooruit? Wat betekent integratie als de meerderheid uit minderheden gaat bestaan? Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
2
Superdiversiteit en democratie / Maly, Ico; Blommaert, Jan; Yakoub, Joachim Ben. - Berchem: EPO, 2014. - 219 p. - ISBN: 97894-91297-66-3: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 supe Vertrekkend vanuit onderzoek naar en in wijken in Brussel, Antwerpen en Gent concluderen Ico Maly, Jan Blommaert en Joachim Ben Yakoub dat de vlag 'multiculturele maatschappij' tekortschiet om de diversiteit van de hedendaagse samenlevingen te begrijpen. Door toegenomen mobiliteit, globalisering en het internet is de wereld en ieders leven grondig veranderd. Daardoor moeten we onze democratie herdenken, verbeteren en verdiepen. Vergeet multiculti, hier is superdiversiteit. Bij wijze van voorsmaakje van de wereld van morgen.
Tolerantie en actief pluralisme : de afgewezen erfenis van Erasmus, More en Gillis / Vanheeswijck, Guido. - Kapellen: Pelckmans, 2008. - 112 p. - ISBN: 978-90-289-4910-2: 13,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 tole De Belgische filosoof Guido Vanheeswijck bespreekt in dit boek de historisch-filosofische oorsprong van een actief pluralistische houding. In zijn boek nuanceert hij de gangbare opvatting die de oorsprong van de moderne westerse tijd in de 17e eeuw dateert. Hij noemt deze de tweede renaissance, de rationele en wetenschappelijk moderne. Zij is de basis voor het passieve pluralisme. In navolging van Burckhardt, Kundera en Toulmin situeert hij een eeuw daarvoor een eerste, literaire en humanistische renaissance. Het is de tijd waarin de Lof der Zotheid van Erasmus en Utopia van Thomas More ontstonden. Deze humanisten leerden elkaar in Antwerpen, door toedoen van Pieter Gillis, kennen. Onder deze filosofen werd een open discussie over geloofszaken gepropageerd. Door het bloedvergieten tijdens de godsdienstoorlogen ontstond er echter een passieve tolerantie waarbij de 'laatste vragen' geleidelijk uit het publieke discours verdwenen. In een democratie behoort er echter ook dialoog te zijn over fundamentele waarden en overtuigingen. Hiervoor kan inspiratie geput worden uit de eerste renaissance van humanisten als Erasmus en More.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
3
MIGRATIE
Dakira : 50 jaar Marokkaanse migratie / Ettourki, Karim; El Morabiti, Youssra. - Antwerpen: Federatie van Marokkaanse Verenigingen, 2014. - 63 p. Vindplaats Antwerpen: ge 04 daki Deze publicatie bij de gelijknamige tentoonstelling wil het verhaal van de Marokkaanse migratie en de Marokkaanse gemeenschap in Vlaanderen belichten. Ze kan ook als cataloog van de tentoonstelling opgevat worden en bevat een aantal reproducties van de belangrijkste stukken uit de tentoonstelling. De teksten gaan in op: de migratie vanuit Marokko naar BelgiĂŤ; opvanginitiatieven en migratiebeleid; het Marokkaanse middenveld; onderwijs; identiteit en cultuur.
Exodus : hoe migratie onze wereld verandert / Collier, Paul. - Houten: Spectrum, 2013. - 290 p. - ISBN: 978-90491-0234-0: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 exod Nooit eerder waren jonge mensen in arme landen zich zo bewust van de mogelijkheden buiten hun eigen land. Het gevolg is migratie op grote schaal, waardoor zelfs hele landen ontvolkt kunnen raken. In de gastlanden wonen mensen van allerlei nationaliteiten, die niet integreren. De bevolking van de emigratielanden raakt verspreid en het zwaartepunt van hun economische activiteit ligt vaak buiten hun land van oorsprong. In 'Exodus' neemt Paul Collier een prikkelende stelling in. Hij bepleit dat nationale grenzen alleen binnen strenge regels overschreden kunnen worden. 'Exodus' presenteert ethische en legitieme redenen om migratie te beperken, in het belang van zowel de samenleving in de gastlanden als in de migratielanden. Collier onderbouwt zijn betoog met de verhalen van mensen die achterbleven, van mensen die emigreerden naar nieuwe landen en van degenen die het effect van migranten in hun eigen maatschappij ondervinden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
4
The age of migration : international population movements in the modern world / Castles, Stephen; de Haas, Hein; Miller, Mark J. - Hampshire: Palgrave Macmillan, 2014. - 401 p. - ISBN: 978-0230-35577-4: 40,99 EUR URL: http://www.age-of-migration.com/ Vindplaats Antwerpen: ge 04 migr Dit is een standaardwerk over internationale migratie. Het boek heeft als centrale stelling dat we meer dan ooit leven in een migratietijdperk. Deze vijfde editie is volledig geactualiseerd en beschrijft onder meer de gevolgen van de recente economische crisis, de klimaatverandering en de uitbreiding van de EU. De toegenomen klemtoon op veiligheid door overheden uit angst voor terrorisme komt ook aan bod. Naast deze recente tendensen is er ook uitgebreid aandacht voor de historische achtergronden en oorzaken. De hoofdstukken behandelen achtereenvolgens: migratietheorieĂŤn; hoe migratie samenlevingen transformeert; internationale migratie voor 1945; migratie in Europa sinds 1945; migratie in Noord en Zuid-Amerika; migratie in AziĂŤ; migratie in Afrika en het Midden-Oosten; migratie, veiligheid en de klimaatverandering; de rol van de staten; migranten en de arbeidsmarkt; de positie van etnische minderheden in de samenleving; immigranten en politiek.
Visiting the past : a memoir of a Belgian-American immigrant / Smith-Six, Mariette. - Port Huron: Mariette Smith, 2011. - 228 p. - ISBN: 978-0-615-38969-1. Vindplaats Antwerpen: ge 04 visi In deze autobiografie vertelt Mariette Smith-Six haar verhaal. Ze werd geboren in Oostende en emigreerde met haar familie toen ze 17 jaar oud was naar de Verenigde Staten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
5
JEUGD
#Believe : waarom iedereen zegt maar niemand echt gelooft dat jongeren de toekomst zijn / El Kaouakibi, Sihame. Leuven: LannooCampus, 2013. - 166 p. - ISBN: 978-94-014-12407: 24,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 beli De hedendaagse jeugd in de steden wordt al te vaak bekeken als een hardnekkig probleem. In #Believe pleit Sihame El Kaouakibi voor een andere kijk op de stedelijke jeugd. Centraal staat de kracht van jongeren. Dit is volgens Sihame El Kaouakibi dĂŠ sleutel voor de toekomst. Vanuit het enorme potentieel dat zij ziet bij deze jongeren, komt de auteur tot een oproep aan het beleid maar ook aan de hele samenleving om de oogkleppen af te werpen en het talent van jongeren aan te spreken. We moeten als maatschappij jongeren aanmoedigen om hun eigen talenten te ontwikkelen. Daarbij vertrekken jongeren best vanuit hun eigen krachten. #Believe zet die krachten nog eens goed in de verf en biedt jongeren goesting. Sihame El Kaouakibi schreef een overtuigend visieboek dat wil aanzetten tot actie.
Jeugdwerk met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren : een onderzoek bij werkingen, begeleiding en deelnemende jongeren / De Pauw, Pieter. - Brussel: Agentschap Sociaal-cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, 2013. - 231 p. URL: http://goo.gl/dKIfzK Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 jeug Uit onderzoek blijkt dat de toegenomen diversiteit in de samenleving in Vlaanderen niet weerspiegeld wordt in de samenstelling van de jeugdbewegingen. Kwetsbare kinderen en jongeren, zoals kinderen van allochtone origine of kinderen in kansarmoede, komen er relatief gezien weinig voor. Het rapport bevat de resultaten van een onderzoek naar het jeugdwerk voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Het geeft een antwoord op de vragen: wat is er specifiek aan de werkingen, wat zijn de bijzondere kenmerken van de begeleiding en welke kinderen en jongeren worden bereikt.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
6
Kwetsbare vrije tijd? Uitdagingen voor emanciperend jeugdbeleid / Mathijssen, Carmen; Loopmans, Maarten; Crivit, Robert. - Leuven: ACCO, 2014. - 276 p. - ISBN: 978-90-334-9364-5: 22,50 EUR URL: http://goo.gl/W3uPgP Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 kwet Het eerste deel van dit boek duidt de spanningen rond de tweedeling tussen vrije en on-vrije tijd: spanningen waarmee het jeugd(welzijns)werk vandaag worstelt. Het tweede deel beschrijft die strijd meer in detail: de moeilijke evenwichtsoefeningen waarmee jeugdwelzijnswerkers zich op het terrein geconfronteerd zien. Het derde en laatste deel richt onze blik op de toekomst. Welke uitdagingen komen er op ons af? Met welke kwesties zal het jeugdwerk worden geconfronteerd in 2020 en verder?
Missing link : een integrale begeleiding voor moeilijk bereikbare jongeren / Van Dooren, Greet; Abdelmalki, Hafid; Bocken, Dirk; Castro, Dirk. - Leuven: Acco, 2014. 147 p. - ISBN: 978-90-334-9559-5: 24,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 miss Dit is een methodiekboek voor wie aan de slag wil met moeilijk bereikbare doelgroepen: mensen die door de mazen van het hulpverleningsnet dreigen te glippen. Het wil praktijkwerkers helpen om deze mensen te begeleiden naar werk of als dit nog niet haalbaar is naar een zinvolle tijdsbesteding, met aandacht voor allerlei obstakels in hun leven. Het is een praktisch boek met methoden en bijbehorende instrumenten. Missing Link-begeleiding is erop gericht moeilijk bereikbaren alsnog te bereiken, hen aan het stuur van hun traject te zetten, hun netwerk te verstevigen, samen op weg te gaan richting werk of zinvolle tijdsbesteding en de afgelegde weg in beeld te brengen. Dit vereist vindplaatsgericht en aanklampend werken, aandacht voor alle levensdomeinen en het betrekken en uitbreiden van het persoonlijke en professionele netwerk van de doelgroep. Het vereist een begeleider die trajectgezel is en het versnipperde lokale hulpverlenings- en dienstverleningsaanbod linkt en coรถrdineert.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
7
HULPVERLENING
BODY : handboek voor volwassen vormingswerkers / KGV. - [S.l.]: Europese Commissie, 2013. - [174] p. URL: http://www.bodyproject.eu/media/BODY-Manual-NL.pdf URL: http://www.bodyproject.eu/ Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 body BODY is een Grundtvig project met als algemeen doel te onderzoeken hoe onze perceptie van het lichaam en lichaamsgerelateerde onderwerpen, zoals gender, leeftijd, seksualiteit, handicap, gezondheid en ziekte, worden be誰nvloed door culturele verschillen en tegelijkertijd onze interculturele communicatie be誰nvloeden. In deze handleiding wordt elk van deze thema's op vier verschillende manieren benaderd: 1. Er wordt onderzocht waar de impact ligt van culturele verschillen in het werk van volwassen trainers. Kritieke incidenten worden geanalyseerd door middel van de methodologie van Cohen-Emerique; 2. Er worden een aantal innovatieve best practices in volwassenentraining voorgesteld, die rekening houden met culturele diversiteit binnen het werkveld van gezondheidseducatie, seksualiteitstraining, gendergerelateerde training en interculturele training; 3. Een verzameling achtergrondartikels gebaseerd op de disciplinaire achtergrond van culturele antropologie, interculturele psychologie en sociologie; 4. Praktische instrumenten en oefeningen die gebruikt kunnen worden in trainingen.
Professioneel omgaan met diversiteit / Willems, Sara; Mertens, Jos. - Mechelen: Kluwer, 2013. - IX, 163 p. - (Cahier welzijnsgids; 02/ 13). - ISBN: 978-90-465-5476-0 URL: http://goo.gl/BXjDn6 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 cahi Dit cahier biedt een overzicht van de diversiteit in de Belgische samenleving, en van de uitdagingen voor (de opleiding van) zorgverstrekkers in de gezondheids- en welzijnssector. Het boek is geschreven door academici en ervaren hulpverleners en biedt een aantal theoretische kaders aan om beter te leren omgaan met diversiteit in de praktijk. Daarnaast werden naast de theoretische onderbouwing ook heel wat voorbeelden uit de praktijk opgenomen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
8
Conflicten coachen / ten Hoedt, Francine. - Amsterdam: Boom/Nelissen, 2013. - 175 p. - ISBN: 978-90-244-0249-6: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 conf Conflictcoaching is een bijzondere vorm van coaching, waarbij de coach de betrokkenen helpt de angel uit het conflict te halen. Dat vraagt om onafhankelijkheid, uit de inhoud blijven en empowerment van de conflictpartners. 'Conflicten coachen' biedt de fijne kneepjes van het vak, zowel uit theorie als praktijk. Het gaat in op wat conflictcoaching is, het diagnosticeren van de situatie en de mate van conflictvaardigheid van de conflictpartners, de basishouding van de conflictcoach en op bekend gedrag in conflicten en hoe dat aan te pakken. Het is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen die conflictvaardiger willen worden, ruzie hebben of die mensen wil helpen de winst uit hun conflict te oogsten.
Hulp- en dienstverlening gevangenis Antwerpen : een onderzoek naar de behoeften van gedetineerden. / Brosens, Dorien; De Donder, Liesbeth; Verté, Dominique. - Brussel: Vrije Universiteit Brussel, 2013. - 156 p. - ISBN: 978-90-90279886 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 hulp Rapport van een onderzoek naar de behoeften van gedetineerden m.b.t. hulp- en dienstverlening. In nauwe samenwerking met de hulp- en dienstverleners van de gevangenis van Antwerpen werd door onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel een onderzoek uitgevoerd naar participatie aan sport, onderwijs, arbeid, cultuur, geestelijke gezondheid en welzijn. De belangrijkste thema’s hierbij waren: Hoe is het gesteld met de participatie van gedetineerden? Wie participeert en wie niet? Welke motieven en barrières dragen ertoe bij dat gedetineerden wel of niet participeren? En welke ondersteuningsnoden hebben gedetineerden m.b.t. de brug tussen binnen en buiten? Dit onderzoek biedt handvaten voor zowel praktijk als beleid.
Ouder worden in een veranderende samenleving / De Kock, Charlotte; Vens, Eva; Beljoudi, Yasmina; Van Kerckhove, Christian. Antwerpen: Garant, 2014. - 188 p. - (Sociale wetenschappen Kruispunten; 1). - ISBN: 978-90-441-3108-6: 21,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 oude Vanuit verschillende invalshoeken schetsen de auteurs een kader van wat ouder worden vandaag betekent. Theoretische benaderingen worden gecombineerd met verhalen uit de praktijk. Telkens gaat het om een kritische benadering van de context waarin zij de gevolgen van ouder worden in een diverse samenleving ervaren. Onder meer de behoefte aan een aangepaste kijk op arbeid, gezondheidzorg en implicaties van interculturaliteit op de zorgsector komen aan bod. De bijdragen komen van academici, Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
9
van mensen die werken in de praktijk van die diversiteit en uit de vakbondswereld. Verder geeft het boek zowel een kijk op interculturele zorg vanuit het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum ODiCe als op het concept van Kwaliteit van Leven. Ook fragmenten uit het levensverhaal van een acteur komen aan bod. Daardoor geeft het boek een breed beeld op de betekenis van ouderdom in de samenleving vanuit politiek, cultureel, sociaal en persoonlijk perspectief.
Training gespreksvaardigheden voor social work / Gerritsen, Maritza; Vlasman, Ineke. - Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. - X, 142 p. - ISBN: 978-90-368-0247-5: 38,67 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 trai Dit boek is bedoeld om social workers in opleiding en andere sociaal agogische professionals te ondersteunen bij het ontwikkelen van gespreksvaardigheden. Het boek behandelt de meest voorkomende vaardigheden voor social workers in praktische zin en bevat een groot aantal oefeningen die je kunt gebruiken om je verder te bekwamen in het voeren van gesprekken met cliĂŤnten, hun netwerk en je collega's. In de filmfragmenten op de bijhorende website worden veel voorkomende vaardigheden voor social workers getoond, zowel met als zonder nadere uitleg. Op de website is ook ondersteunende informatie en toetsmateriaal te vinden.
Voorbereiding van de latere levensjaren : verwachtingen van kwetsbare groepen / Dumoulin, Robbie; Reynaert, JeanFrançois; Heylen, Leen; Nisen, Laurent. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2014. - 82 p. - ISBN: 978-90-5130-833-4 URL: http://goo.gl/8vUsM9 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 voorb Het doel van dit onderzoek was om een goed beeld te krijgen van de behoeften, noden en verwachtingen van drie kwetsbare groepen, nl. personen met een migratiegeschiedenis, mensen in armoede en personen met een beperking, betreffende de planning van hun oude dag. Als methodologie werd gekozen voor een kwalitatieve aanpak, meer bepaald interviews met experten en focusgroepen met in een eerste fase stakeholders en in een tweede fase de ouder wordende personen zelf en hun naasten. Twee onderzoeksvragen staan centraal in het onderzoek: (1) in welke mate en op welke wijze denken mensen in een kwetsbare positie en hun omgeving na over en/of plannen ze hun oude dag? En (2) in welke mate en op welke wijze wordt hierover het gesprek aangegaan door mensen in een kwetsbare positie zelf en hun omgeving?
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
10
Zeg het met spreuken en zegswijzen : interpretatie als toegevoegde waarde bij interculturele bemiddeling / Foyer vzw. - Brussel: Foyer vzw, 2014. 54 p. URL: http://goo.gl/gxlejR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 zegh Tijdens een interculturele bemiddeling worden heel wat spreuken en zegswijzen gebruikt. De taak van de interculturele bemiddelaar (IB) bestaat erin om deze zo correct mogelijk over te brengen bij de hulpverlener zodat hij ze in de juiste context kan plaatsen. Een IB doet meer dan enkel tolken en in deze brochure worden de verschillende taken van de IB toegelicht. Ook worden de zegswijzen die tijdens de bemiddelingsgesprekken voorkomen onder de loep genomen. Daarnaast wordt nagegaan hoe in verschillende talen wordt begroet en afscheid genomen. Ook het belang van de non-verbale communicatie komt ter sprake.
VROUWEN
Je moet je dochter bij je houden : specifieke opvoedingsondersteuning als alternatief voor de traditie van vgv? / de Jager, Marlies. - Utrecht: Pharos, 2013. - 23 p. URL: http://goo.gl/fRWTbu Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 jemo Dit rapport is een verslag van focusgroep gesprekken met vrouwen en mannen uit SomaliĂŤ, Sierra Leone, Eritrea en Egypte. Doel van deze gesprekken was te onderzoeken of het ontwikkelen en aanbieden van specifieke opvoedingsondersteuning in Nederland, gebaseerd op het idee van het aanbieden van een alternatief ritueel in plaats van het ritueel van meisjesbesnijdenis, een toegevoegde waarde heeft. Het rapport geeft een beeld van de ervaringen van vrouwen en mannen over besnijdenis in het land van herkomst. Daarnaast geeft het informatie over de sociale druk die zij ervaren om hun dochter te besnijden, zowel in Nederland als vanuit het land van herkomst.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
11
RELIGIE
Arbeidsethiek vanuit een islamitisch perspectief / Driesen, Stefan. - Soest: Boekscout.nl, 2013. - 193 p. - ISBN: 978-94-6206857-5: 17,75 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 arbe Door migraties en globalisering wordt de werkplek van de 21ste eeuw steeds meer een multiculturele arbeidsomgeving. Zo ontwikkelde zich in het geïndustrialiseerde West-Europa een duidelijk zichtbare moslimminderheid. Deze maatschappelijke veranderingen leiden vaak tot heel wat spanningen en vooroordelen. Maar wat zegt de islam nu eigenlijk over arbeid? Vaak ontbreekt hierover zelfs bij moslims enige kennis. Dit boek tracht deze leemte op te vullen en een aantal vragen te beantwoorden. Welke jobs mogen moslims uitvoeren en welke niet? Waarom hebben gastarbeiders in de rijke Golfstaten zo weinig arbeidsrechten? Mogen vrouwen uit werken gaan? Leven als de profeet in Nederland : over de salafi-beweging en democratie / Roex, Ineke. - Amsterdam: Amsterdam University Press, 2013. - 336 p. - ISBN: 978-90-8964-578-4: 19,95 EUR URL: http://dare.uva.nl/record/444335 Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 leve De salafi-beweging in Nederland wordt sterk in de gaten gehouden door de media, politiek en inlichtingendiensten. Iedereen heeft een mening over deze streng orthodoxe islamitische stroming met haar opvallende verschijningsvormen en controversiële opvattingen. Weinig mensen nemen echter de moeite om zelf de salafi's te leren kennen. Voor dit boek verrichtte Ineke Roex intensief antropologisch veldwerk in en rondom salafistische organisaties in Nederland. Door zich helemaal onder te dompelen in de beweging bevindt Roex zich in een unieke positie om de beweging van binnenuit te begrijpen en beschrijven. Roex analyseert de condities en belemmeringen om uit de beweging te stappen en komt zo tot een interessante nieuwe conclusie over de manier waarop de salafi-beweging tegenover de autonomie van het individu staat. Hierdoor kan Roex breken met bestaande vooroordelen rond de beweging en op gedetailleerde wijze laten zien dat de salafi-beweging het niet per definitie slecht voor heeft met de democratie. ‘Leven als de profeet in Nederland’ biedt een rijke beschrijving van de organisatievormen, religieuze disciplinering, politieke opvattingen en participatievormen binnen de beweging. Ineke Roex is antropoloog en werkzaam als onderzoeker en docent aan de afdeling politicologie van de Universiteit van Amsterdam
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
12
GEZONDHEIDSZORG
Guide des rites, cultures et croyances à l'usage des soignants / Lévy, Isabelle. - Paris: De Boeck-Estem, 2013. - 504 p. - ISBN: 978-2-84371-674-4: 35,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 guid URL: http://www.levyisabelle.net/ Hebben leven, liefde en dood dezelfde betekenis voor alle culturen? Wat zijn de houdingen van de verschillende religies ten aanzien van contraceptie, abortus, pijn en euthanasie? Van geboorte tot overlijden is het de rol van gezondheids- en welzijnswerkers goed geïnformeerd en respectvol om te gaan met belangrijke gebeurtenissen in het leven van patiënten en hun omgeving. Dit zorgvuldig samengestelde naslagwerk biedt daarvoor de nodige achtergronden en richtlijnen. De schrijfster leeft en werkt in Frankrijk. De vermelde wetgeving en organisaties zijn dan ook Frans.
Onzichtbare pijn bij migranten : hoe kan de huisarts helpen? / Rijpkema, M. - Enschede: Universiteit Twente, 2013. 52 + 22 p. URL: http://goo.gl/08B7Dv Vindplaats Antwerpen: ge 09 onzi De zorg aan patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) is ingewikkeld voor huisartsen en veroorzaakt druk op de arts-patiënt relatie. Wanneer de SOLK patiënt van niet-westerse afkomst is, is het zorgproces vaak een nog grotere uitdaging omdat er taalbarrières en culturele verschillen kunnen spelen. Huidige richtlijnen verschaffen enige adviezen, maar geen concrete aanpakken die huisartsen in de dagelijkse praktijk kunnen toepassen. Als gevolg hiervan ervaren huisartsen onzekerheid over welke aanpak ze het best kunnen hanteren in de zorg aan deze patiënten. Deze studie gaat op zoek naar succesfactoren in de huisartsenzorg aan niet-westerse migrantenpatiënten met SOLK. Hierbij wordt gekeken welke factoren van belang zijn voor het opbouwen van een relatie, het bespreken van psychosociale achtergronden, uitleg geven over SOLK en overeenstemming bereiken over het vervolg.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
13
Yemma : stilleven van een Marokkaanse moeder / Benzakour, Mohammed. - Breda: De Geus, 2013. - 220 p. - ISBN: 978-90-4452594-6: 18,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 yemm Mohammed Benzakour vertelt in dit boek het verhaal van zijn moeder. Ze is de echtgenote van een eerstegeneratiegastarbeider. Ze is analfabeet en heeft nooit Nederlands geleerd. Na een herseninfarct belandt ze in een rolstoel, verlamd en zonder spraakvermogen. Ze wordt volledig zorgafhankelijk. Zonder haar zoon, die als tolk en belangenbehartiger optreedt, is ze verloren in een doolhof van ziekenhuizen, therapeuten en zorginstellingen die niet berekend zijn op patiënten zoals zij. Benzakour beschrijft hoe hij zijn yemma - Marokkaans voor moeder - langzaam ziet afglijden. Hij haalt herinneringen op aan zijn vroegere moeder, aan wie zij was en wat hij aan haar te danken heeft. Te midden van een schrijnend gevecht tegen cultureel onbegrip en bureaucratie die menswaardigheid in de weg staan, doet Benzakour alles om haar leven enigszins te veraangenamen.
RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING
Tintin et Spirou contre les négriers : la BD francobelge : une littérature antiesclavagiste / Delisle, Philippe. - Paris: Karthala, 2013. - 223 pages. - ISBN: 978-2-81111012-3 Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 10 tint Sinds de jaren 1940 stigmatiseerden de Frans-Belgische strips regelmatig de handel in zwarte mensen en de koloniale slavenhandel. Dit boek belicht een belangrijk aspect in de geschiedenis van de Franstalige stripverhalen maar toont ook op originele wijze hoe we het Europees denken over de slavenhandel met Afrikanen moeten begrijpen. Einde jaren zestig wordt het stripverhaal niet meer enkel voor kinderen geschreven maar ook voor volwassenen. We moeten echter wachten tot begin 1980 om een ommekeer vast te stellen: vrouwen krijgen een plaats als heldin, de zwarte slavenhandel wordt in een nieuw perspectief benaderd. Alvorens te schrijven, documenteren de auteurs zich grondig over het thema en meer en meer wordt de échte realiteit weergegeven.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
14
BELEID
Geactualiseerde omgevingsanalyse 2013 : focus op lokale besturen. Onderzoeksrapport / Ceuterick, Melissa. - Brussel: Kruispunt Migratie-Integratie, 2014. - 84 p. URL: http://goo.gl/quv9NW Vindplaats Antwerpen: ge 11 omge Hoe krijgt integratiebeleid vorm bij lokale besturen die recent te maken kregen met nieuwe migratiestromen? Dat vroeg het Kruispunt zich af en het sprak met 79 medewerkers van lokale besturen en van integratiediensten. Op welke knelpunten botsen de medewerkers? Welke initiatieven werpen vruchten af? Welke ondersteuning kan de integratiesector daar tegenover plaatsen? De resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in dit rapport. Het brengt de noden van lokale besturen in kaart en formuleert aanbevelingen voor de brede integratieen inburgeringssector.
(On)gewenste immigratie? Gezinshereniging in België tot 1980 / Lens, Alexandra. - Antwerpen: Garant, 2013. - 102 p. - ISBN: 978-90-441-3115-4: 14,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 onge Dit boek is de eerste historische monografie over gezinshereniging in België en beschrijft het ontstaan van het Belgisch beleid inzake gezinshereniging en de evolutie ervan tot 1980. Bij gezinshereniging laat een buitenlander die in België verblijft, zich vervoegen door zijn gezin. Meestal wordt die hereniging voorgesteld als een praktijk van na de arbeidsimmigratiestop van 1974. Het is inderdaad in de jaren 1970 dat migratie om familiale redenen de belangrijkste vorm van immigratie in België wordt, maar het fenomeen bestaat al sinds het einde van de jaren 1920. Ook vóór de jaren 1970 beïnvloedde gezinshereniging het migratiebeleid en kon ze zelfs voor problemen zorgen, zoals blijkt uit dit boek.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
15
ARBEID EN TEWERKSTELLING
Bruto stedelijk geluk / Nys, Luk. - Borgerhout: Kunstenwerkplaats Madam Fortuna, 2012. - DVD (55 min.) Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 14 brut Moeder, waarom werken wij? Worden we genoeg gewaardeerd voor ons werk? Verdienen we wel genoeg? Vinden we het fijn om te werken? Staan we achter de producten die we maken? Madam Fortuna ging op zoek naar het werkgeluk van mensen in de stad Antwerpen. Mensen uit alle lagen van de bevolking werden ge誰nterviewd. Van de asielzoeker die officieel niet mag werken, tot de CEO in de haven die duizenden werkkrachten uitstuurt over alle werelddelen.
De meerwaarde van diversiteit in de publieke sector : de rol van diversiteitsbeleid, HRM en leiderschap / Ashikali, Tanachia; Erradouani, Fatiha; Groeneveld, Sandra. Rotterdam: Erasmus Universiteit, 2013. - 91 p. URL: http://goo.gl/w7exas Vindplaats Antwerpen: ge 14 meer Het verbinden van diversiteit en diversiteitsbeleid aan de kerndoelen van de organisatie met het streven beter te presteren, wordt de business case van diversiteit genoemd. Onduidelijk is echter naar welke meerwaarde de business case van diversiteit in een publieke context verwijst, hoe die meerwaarde tot stand kan komen en welke factoren daaraan bijdragen. Met dit onderzoek is in kaart gebracht welke business cases van diversiteit er binnen publieke organisaties onderscheiden kunnen worden. Daarnaast geeft het onderzoek inzichten in de condities die de meerwaarde van diversiteit be誰nvloeden. Tot slot worden er aanbevelingen gedaan voor de borging van diversiteit in het strategisch HRM- en organisatiebeleid van publieke organisaties. De inzichten uit het onderzoek geven input voor HRM functionarissen en managers om aan de slag te gaan met diversiteit in publieke organisaties. De meerwaarde van etnische diversiteit : goed voor de business : een serie casestudies onder mkb-bedrijven / van der Wolk, Joyce; Keijzer, Laura; Dorenbosch, Luc; de Vries, Sjiera. - Delft: TNO, 2009. - 72 p. URL: http://goo.gl/aO8sw4 Vindplaats Antwerpen: ge 14 meer Biedt de diversiteit op de arbeidsmarkt ondernemers een meerwaarde? Met die vraag heeft TNO in opdracht van Div, het Landelijk Netwerk Diversiteitsmanagement, onderzoek gedaan onder ondernemers in het Midden en Klein bedrijf. Dit onderzoek heeft als doel Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
16
inzichtelijk te maken wat een divers personeelsbestand ondernemers oplevert. Wat moeten ondernemers doen om daadwerkelijk meerwaarde te bereiken? Zijn er randvoorwaarden en investeringen nodig? Is diversiteit goed voor de business? In totaal heeft TNO twaalf bedrijven onderzocht, zowel grotere als kleinere mkb-organisaties, in verschillende sectoren. Het zijn bedrijven die zelf aangeven dat zij voordelen zien in het werken met divers personeel. Het onderzoek richt zich op een specifiek aspect van diversiteit binnen arbeidsorganisaties: afkomst, waarbij het hoofdzakelijk gaat om nietwesterse allochtonen. Andere verschillen, zoals gender, leeftijd en opleiding, worden in deze publicatie niet behandeld.
The principles of scientific management / Winslow Taylor, Frederick; Peters, Jaap; Janssen, Harold. - Schiedam: Managementboek, 2011. - 147 p. - ISBN: 978-90-8959-073-2: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 prin Frederick Winslow Taylor is de grondlegger van 'Scientific Management'. Al lange tijd is zijn boek uit 1911 een bron van inspiratie voor leidinggevenden en studenten van managementtechnieken. Het taylorisme lag mee aan de basis van de moderne organisatiekunde. Toen Taylor als ingenieur bij een staalbedrijf werkte, voerde hij zorgvuldige experimenten uit om vast te stellen hoe een bewerking het beste kon worden uitgevoerd en hoeveel tijd die bewerking in beslag nam. Hij analyseerde materialen, gereedschappen en procedures en stelde een verdeling van verantwoordelijkheden vast tussen management en werknemers. Naar aanleiding van deze experimenten formuleerde Taylor de beginselen van Scientific Management en sprak deze uit in een rede ten overstaan van de American Society of Mechanical Engineers. Later is deze rede op schrift gesteld en uitgegeven als 'The Principles of Scientific Management'. Taylor beschrijft een systeem waarin men werknemers doelmatig laat samenwerken en de werkzaamheden strak organiseert. Het hele stelsel is gebaseerd op een fundament van duidelijk omschreven wetten en regels. Met efficiency, controle en arbeidsverdeling legde Taylor de basis voor de grootschalige industriële productie van de 20ste eeuw. Dit boek bevat de oorspronkelijke tekst van Taylor, maar ook een essay van Harold Janssen en Jaap Peters met de titel: ‘100 jaar piepel-management is wel genoeg’. Switch : veranderen als verandering moeilijk is / Heath, Dan; Heath, Chip. - Amsterdam: Pearson Benelux, 2013. - 256 p. ISBN: 978-90-430-2950-6: 12,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 swit Waarom is het toch zo lastig om veranderingen door te voeren in een bedrijf of in het dagelijks leven? Dat komt allemaal door een conflict dat zich in onze hersenen afspeelt. In ons brein wordt namelijk een strijd geleverd tussen onze rationele kant en onze emoties. Als je eenmaal begrijpt hoe onze gedachten werken, dan kan je die ingebouwde weerstand tegen verandering overwinnen. In 'Switch' werpen Chip en Dan Heath een nieuw licht op hoe je verandering kan realiseren. Dit praktische boek laat zien dat succesvolle veranderingen Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
17
een bepaald patroon volgen en toont aan hoe je dat patroon kunt gebruiken als je een verandering wil realiseren.
Het teamspel / Loomans, Natasja; van Reusel, Vincent. - Nederland: Thema, 2012. - handleiding (15 p.), 54 kaarten. - ISBN: 978-90-5871-100-7: 29,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 team Goede samenwerking komt niet vanzelf. Dit spel maakt de belangrijkste aspecten van teamwork bespreekbaar. De opdrachtkaarten van het teamspel zijn ingedeeld in vijf thema's: missie, doelen, taken en rollen, werkafspraken en procedures, en onderlinge verhoudingen. Het teamspel ontleent zijn opzet aan het zogeheten teameffectiviteitsmodel. Het teameffectiviteitsmodel gaat uit van een hiĂŤrarchie van de genoemde vijf thema's, waarbij de thema's hoger in de piramide van invloed zijn op de lager gelegen thema's. Praktijkboek veranderdiagnose / van Es, Rob. - Deventer: Kluwer, 2014. - 247 p. - ISBN: 978-90-13-11880-3: 23,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 vera De auteurs van dit praktijkboek zijn allen werkzaam als interimmanager, adviseur, trainer of coach. Driemaandelijks spraken ze met elkaar over hun praktijk in relatie tot veranderdiagnose en kwamen zo tot teksten die in dit praktijkboek zijn gebundeld. Sommigen werken heel dicht op het model om de veranderdiagnose zo scherp mogelijk te stellen. Anderen combineren delen van veranderdiagnose met inzichten of indelingen uit andere praktijktheorieĂŤn. Dat levert bij elkaar een mooie staalkaart van toepassingen op. In het slothoofdstuk worden de gewonnen inzichten verzameld en verwerkt tot een bijgesteld veranderdiagnosemodel.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
18
VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS
Wat is Dublin? / Vercruysse, Kim; Bonamini, Claudia. Brussel: Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 2013. - 30 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/EzFkMV Vindplaats Antwerpen: ge 15 wati Asielzoekers hebben vaak een moeilijk reis achter de rug voor ze in Europa aankomen. En daarna hebben ze soms nog een lange weg af te leggen. Want wist je dat asielzoekers niet altijd een nieuw veilig leven kunnen beginnen in hetzelfde land als hun gevluchte familie? En dat ze niet zomaar asiel kunnen aanvragen in het land van hun keuze? Dat is een gevolg van de Dublin-verordening. Maar wat is dat juist? Vluchtelingenwerk maakte een brochure waar 'Dublin' van a tot z wordt uitgelegd.
Wat is een vluchteling? / Heylighen, Eef; Bonamini, Claudia; Houben, Kathelijne. - Brussel: Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 2013. - 31 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/OBLNNr Vindplaats Antwerpen: ge 15 wati Met deze brochure wil Vluchtelingenwerk Vlaanderen duidelijkheid scheppen. Wat is het verschil tussen asielzoekers en vluchtelingen? Hebben ze allebei recht op onze bescherming? En waarom vluchten ze eigenlijk weg uit hun land?
STATISTIEKEN
Lokale demografie : kleuren of krimpen? Evolutie 2002-2022 / Bottu, Guido; Marynissen, Rudy. - Antwerpen: Dienst Welzijn en Gezondheid Provincie Antwerpen, 2014. - 35 p. URL: http://goo.gl/Z5686z Vindplaats Antwerpen: ge 16 loka Deze studie onderzoekt voor de gemeenten in de provincie Antwerpen de demografische evolutie met opsplitsing naar origine: Belgisch of Nederlands, versus andere. Voor die Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
19
origine gaat zij terug tot de nationaliteit bij geboorte van de ouders. De centrale vraag is: hoe evolueert het aandeel van de inwoners met andere origine, en wat is de invloed op de evolutie van de totale bevolking? Voor de periode 2012-2022 werkt zij voor de bevolking met andere origine twee scenario’s uit: 1. zonder migratie (of alleszins geen saldo van inwijking en uitwijking); 2. migratie zoals in de periode 2002-2012. De studie sluit af met de vraag of beleid (ook op lokaal niveau) invloed kan uitoefenen op de demografische evolutie.
Migraties en migrantenpopulaties in BelgiĂŤ : statistisch en demografisch verslag 2013 / [s.n.]. - Brussel: Centrum voor gelijkheid van kansen en voor Racismebestrijding, 2013. - 175 p. URL: http://goo.gl/iliJ6v Vindplaats Antwerpen: ge 16 migr Dit verslag wil statistische en demografische elementen aanreiken om burgers en beslissingmakers te informeren. Om de dynamiek van de migratieconjunctuur en de migrantenpopulaties inzichtelijk te maken worden zeven facetten belicht: de beschikbare statistische bronnen; legale migratiestromen; omvang van de asielinstromen; de vreemde bevolking (in wettig verblijf); verkrijgen en toekennen van de Belgische nationaliteit; de populatie van vreemde afkomst in wettig verblijf; personen in onwettig verblijf.
JAARVERSLAGEN
Jaarverslag 2013 Provinciaal Documentatiecentrum Atlas / Antwerpen: Provinciaal Documentatiecentrum Atlas, 2014. - 26 p. Vindplaats Antwerpen: ge 17 pda Dit jaarverslag geeft, naast cijfergegevens over de collectie en de werking, een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en processen in de ontwikkeling van het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas in 2013.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014
20