Aanwinsten docAtlas: september-oktober 2014 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS ...... 2 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ............................................................................................................. 2 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 11 HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS ............................................................................................. 14 INTERCULTUREEL ONDERWIJS .................................................................. 21 OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID ......................... 40 ANDER DIDACTISCH MATERIAAL ............................................................... 41 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ........................................................................................................... 41 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 42 MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN .................................................. 45 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK ..................... 63 ALGEMEEN .................................................................................................................................................................... 63 BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS ............................................................................................................. 66 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 74 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT ............................ 78 CULTUUR........................................................................................................................................................................ 78 MIGRATIE ...................................................................................................................................................................... 81 JEUGD .............................................................................................................................................................................. 81 HULPVERLENING ....................................................................................................................................................... 85 VROUWEN...................................................................................................................................................................... 87 RELIGIE .......................................................................................................................................................................... 89 GEZONDHEIDSZORG .............................................................................................................................................. 89 RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING .................................................................................. 91 BELEID ............................................................................................................................................................................ 92 RECHT .............................................................................................................................................................................. 93 WONEN ............................................................................................................................................................................ 93 ARBEID EN TEWERKSTELLING ......................................................................................................................... 94 VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS .......................................................................................................... 97 STATISTIEKEN ........................................................................................................................................................... 97 JAARVERSLAGEN ...................................................................................................................................................... 98
2 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS
BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS
Allemaal taal : taal ontwikkelen en stimuleren bij jonge kinderen / Govaert, Katleen; Hostyn, Ine; Steverlynck, Ann; Van Daele, Siska; Willockx, Dietlinde. - Sint-Niklaas: Abimo, 2014. 149 p. - ISBN: 978-94-6234-232-3: 29,95 EUR Doelgroep: 0-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.2 alle Vindplaats Turnhout: T 11.141 Het boek 'Allemaal Taal' reikt werkmethodes, praktijkvoorbeelden en achtergrondinformatie aan om de taal van jonge kinderen te stimuleren. Tijdens het spel, op het verzorgingskussen of bij het eten. Het boek is gemaakt voor begeleiders in de kinderopvang of in de kleuterschool, en voor iedereen die jonge kinderen ondersteunt in hun ontwikkeling. Het handboek bestaat uit 3 delen: taalontwikkeling en -stimulering bij jonge kinderen: achtergrondinformatie; procesfiches: werkmethodes voor op de werkvloer; taalfiches: praktijkvoorbeelden in een ruime context geplaatst. Mijn grote kijkboek : kleuterschool / Wandrey, Guido. Brussel: Ballon, 2009. - 16 p. - ISBN: 978-90-374-7460-2: 9,95 EUR Doelgroep: 2-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 Mijn In dit zoekboek kan je een aantal kinderen volgen die naar de kleuterschool gaan. Grote zoekplaten tonen een dag uit het leven in de kleuterschool: buiten spelen, samen eten, zingen, naar toilet gaan, knutselen, verhalen lezen, muziek maken, een uitstapje naar de boerderij en zelfs een schoolfeest. Met dit boek kunnen kinderen voorbereid worden op de kleuterschool, en kan de bijhorende woordenschat worden ingeoefend. De boot van Sint en Piet / Janssen, Mark. - Tilburg: Zwijsen, 2010. - 27 p. - ISBN: 978-90-487-0782-9: 4,95 EUR Doelgroep: 6-7 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 boot Deze strip voor beginnende lezers is op een eenvoudig technisch leesniveau geschreven, zodat de meeste kinderen die net leren lezen de strip rond de sint-periode al zelf zullen kunnen lezen. Een leuk stapelverhaaltje dat gelukkig een goede afloop kent. Een Sint zonder feest, of een feest zonder Sint: dat bestaat niet!
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
2
3
Quique verzamelt het alfabet / van der Linden, Elly; Bosschaert, Greet. - Hasselt: Clavis, 2012. - 25 p. - ISBN: 97890-448-1628-0: 15,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 Quiq Het vogeltje Quique wil leren schrijven. Hij gaat op zoek naar andere vogels en vraagt hen naar de eerste letter van hun naam. Zijn zoektocht brengt hem langs het park, het strand, het bos, de stad, de rivier, de dierentuin, de bergen en het paleis. Elena / Talenacademie Nederland; Klassetv.nl. [2014]. Doelgroep: 3-8 jaar URL: http://elena-learning.eu/ Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 elen Elena is een kant-en-klaar en gratis online lespakket. Met Elena leren kinderen van 6 tot 8 jaar uit de grensregio's hun buurtaal spreken: ze leren de basis van het Duits, het Frans en het Nederlands door middel van traditionele lessen, maar ook met behulp van video, oefeningen en spelletjes, alles geplaatst in een rijke online-omgeving. Elena Colson is 7 jaar oud en zij is samen met haar zusje Sophie, haar ouders (Marie en Auguste Colson) en de hond Misty naar het land van de doeltaal (de taal die de kinderen gaan leren) verhuisd, waar haar ouders een restaurant openen. Elena raakt al snel bevriend met haar buurjongens, de tweeling Max en Otto. De woordenschat (school, thuis, eten, boodschappen doen, feest, ...) komt in verschillende thema's aan bod. Hotel Hallo tekstboek : Nederlandse woordenschat voor anderstalige kinderen / Koelewijn, Kim. - Amsterdam: Boom, 2014. - 207 p. - ISBN: 978-90-8953-217-6: 39,90 EUR Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://goo.gl/9MO1lI Vindplaats Antwerpen: or 4.2.4 Hote Vindplaats Turnhout: T 12.345 Hotel Hallo is een woordenschatpakket voor anderstalige kinderen van 5 tot 11 jaar. Het pakket bestaat uit dit tekstboek, een werkboek en een website. In de lessen staan Max en Mia, twee vrienden van 9 jaar, centraal. Max en Mia zijn heel nieuwsgierige kinderen die samen met hun papegaai, kleine zusje en de gasten van het hotel grappige avonturen beleven. Thema's die aan bod komen: kennismaken, vragen stellen, lichaam/gezondheid, familie, school(taal), kleding, tijd, weer, eten en drinken. Het pakket is bruikbaar als woordenschatmethode maar kan ook gebruikt worden als extra materiaal naast andere lesmethodes. Geschikt voor kinderen vanaf eerste leerjaar.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
3
4
De taaltrap : Nederlands voor anderstalige kinderen / Van der Toorn-Schutte, Jenny. - Amsterdam: Boom, 2014. - 207 p., 2 audio cd's. - ISBN: 978-94-6105-249-0: 29,90 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.4 taal Vindplaats Turnhout: T 12.346 De taaltrap kan ingezet worden om nieuwkomers vanaf 8 jaar de schooltaal aan te brengen, nodig om mee te kunnen. Het boek is ingedeeld in 2 niveaus, in het tweede deel worden dezelfde thema's herhaald maar met meer woorden en moeilijkere oefeningen dan in het eerste deel. Naast woordenschatverwerving is er ook aandacht voor eenvoudige grammatica, het westers schrift en rekentaal. Het boek bevat fotomateriaal en 2 audio-cd's waarop verhalen, woorden en teksten zijn ingesproken. Thema's die aan bod komen: alfabet, rekenen, tijd, geld, familie, kleding, wonen, voeding, gezondheid, dieren, beroepen, verkeer, het weer en de natuur. Het Vormenboek : tien grondvormen beleven, ervaren, verwoorden en overbrengen op het platte vlak / de Wit, Trijntje. - Warnsveld: Educate, 2014. - 142 p., usb-stick. - (Lezen moet je doen): 139,00 EUR Doelgroep: 5-7 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 leze Deze speelse oefenstof voor het aanleren van de 10 grondvormen is de voorbereiding op het leren lezen. Hoe ziet een letter eruit? Uit welke delen is een letter opgebouwd? Alle didactische leerstappen worden met duidelijke voorbeelden beschreven: van de fysieke beleving van de vorm tot en met het herkennen ervan in het platte vlak. Lezen moet je doen : de methodiek / de Wit, Trijntje. Warnsveld: Educate, 2013. - 37 p. - (Lezen moet je doen): 25,00 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 leze In deze uitgave wordt de methodiek van "Lezen moet je d贸茅n" uitgelegd. Lezen moet je doen werkt met klankgebaren. De klanken worden in een beweging omgezet waarmee in het gebaar al iets van het letterteken tastbaar wordt. Met het aanleren van de gebaren wordt het klankbewustzijn gewekt. Vanuit het pictolezen wordt er gewerkt aan het schriftbewustzijn. Aan dit pictolezen worden vervolgens de letters toegevoegd. De letters van het alfabet zijn samengesteld uit tien grondvormen. Door deze vormen te benoemen kan de leerling het gebaar en daarmee ook de klank van de letter oproepen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
4
5 Zeggen wat je ziet ... en dat begrijpen / de Wit, Trijntje. Warnsveld: Educate, 2014. - 219 p. - (Lezen moet je doen): 139,00 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 leze Deze map bevat een complete leergang pictolezen. Elke les begint met aandacht voor woord en begrip. Daarna wordt de nieuwe picto zo uitgelegd dat de docent meteen weet hoe hij de leerstof brengen zal. In de leergang wordt op strategische momenten de relatie aangegeven met Kijken en Kiezen en de Pictoschrijver. Met een groot aantal nieuwe picto's en met voorbeelden van pictoverhalen die met de pictoschrijver zijn gemaakt. Dit werkboek is de voorloper op Lezen wat je kunt, maar is ook bruikbaar op voorloper bij andere leesmethodes. Het doel is de leerlingen schriftbewust maken en te leren de juiste leesrichting te volgen. Spelling langs de lijn : groep 3 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-308-7: 155,00 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Spelling langs de lijn is bedoeld voor scholen in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. De methode gaat over zowel onveranderlijke woorden als over werkwoordspelling. Bij het ontwerp van de methode is opbrengstgericht werken als uitgangspunt genomen. U krijgt inzicht in hoe u dit vorm kunt geven in de praktijk. Leerkrachtvaardigheden spelen een cruciale rol. In het basisarrangement werkt u volgens een vast stramien. Deze aanpak is gebaseerd op de meest recente onderzoeksliteratuur. Uitgangspunt is de fonologische basis van onze spelling: eerst worden de woorden auditief aangeboden en geanalyseerd. Daarna volgt de visuele verkenning en het oefenen van het uit het hoofd schrijven van de woorden. In elke les is er plaats voor een coรถperatieve werkvorm: het dictweetje. In de methode vindt u de leerlijn, de arrangementen met een toelichting, oefenbladen, methodegebonden toetsen en extra materiaal, zoals stappenplannen. Deze map is voor groep 3 / eerste leerjaar. Spelling langs de lijn : groep 4 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-309-4: 155,00 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Bespreking zie vorige titel. Deze map is voor groep 4 / tweede leerjaar.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
5
6 Spelling langs de lijn : groep 5 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-310-0: 155,00 EUR Doelgroep: 8 - 9jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Bespreking zie vorige titel. Deze map is voor groep 5 / derde leerjaar.
Spelling langs de lijn : groep 6 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-311-7: 155,00 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Bespreking zie vorige titel. Deze map is voor groep 6 / vierde leerjaar.
Spelling langs de lijn : groep 7 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-315-5: 155,00 EUR Doelgroep: 10 -11 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Bespreking zie vorige titel. Deze map is voor groep 7 / vijfde leerjaar.
Spelling langs de lijn : groep 8 / Gerritse, Mary; Machielsen, Audrey. - Rotterdam: CED, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5819-316-2: 155,00 EUR Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 spel Bespreking zie vorige titel. Deze map is voor groep 8 / zesde leerjaar.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
6
7 De basis : Nederlands voor de lagere school / Vanopstal, Lien; Chlarie, Mathias. - Leuven: acco, 2014. - 135 p. - ISBN: 978-90334-9624-0: 24,60 EUR Doelgroep: 7-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 basi De Basis Nederlands is een naslagwerk dat de basisgrammatica van de lagere school samenvat. Het boek voorziet didactische tips om de grammatica op een taalrijke manier aan te brengen.
Hond of kat / van der Veen, Klaas. - [S.l.]: DTgeenprobleem, 2013. - 32 p. (leer- en oefenboek), 22 p. (antwoordenboek). ISBN: 978-90-813963-9-4: 9,95 EUR (leer- en oefenboek) Doelgroep: 9-12 jaar URL: http://goo.gl/uRJBnJ Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 dtge In "Hond of kat" wordt aan de hand van de verlengingsregel uitgelegd wanneer je d of t gebruikt als je een t-klank aan het eind van een woord hoort. Vanaf groep 5 / derde leerjaar is "Hond of kat" goed inzetbaar. Er is ook les- en oefenmateriaal in opgenomen dat geschikt is voor hogere groepen.
K(l)eurig ontleden : leer- en oefenboek zinsontleding / van der Veen, Klaas. - [S.l.]: DTgeenprobleem, 2013. - 40 p. (leer- en oefenboek), 5 p. (antwoordenboek), 13 p. (uitleg bij voorzetselvoorwerp, bijvoegelijke bepaling en bijstelling). ISBN: 978-90-813963-8-7: 9,95 EUR (leer- en oefenboek) Doelgroep: 9-12 jaar URL: http://goo.gl/5bFLdO Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 dtge Vanuit de zinskern met gezegde (incl. persoonsvorm) en onderwerp bouwen we een zin. Er komt steeds keurig een steentje bij: een zinsdeel met zijn eigen herkenbare kleur. Een korte uitleg wordt telkens gevolgd door een of meerdere oefeningen. De makers hebben ervoor gekozen de leerlingen veel met kleur te laten werken: een snelle, aantrekkelijke manier die bovendien de samenwerking tussen de beide hersenhelften bevordert. Instroom 2 : handleiding en leerwerkboek / Goossens, Marian; Wouters, An. - Berchem: De Boeck, 2014. - ISBN: 97890-455-4528-8: 49,50 EUR (handleiding), ISBN: 978-90-4554527-1: 22,50 EUR (werkboek) Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.4 inst "Instroom" is een doelgerichte methode voor jonge anderstaligen en hun leerkrachten. De doelstellingen sluiten aan bij de Vlaamse ontwikkelingsdoelen voor OKAN. Vanuit concrete taalhandelingen worden de basisprincipes van de Nederlandse taal en essentiĂŤle Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
7
8 woordenschat aangereikt en getraind in taakgerichte opdrachten. In Instroom 2 komen volgende thema's aan bod: overal taal, gezond & wel, binnen & buiten, communicatie, do's en don'ts en blik op de wereld. WerkPortfolio Groen 1 : stap voor stap zelfstandig in de groenvoorziening werken / Habets, Huub; Schwank , Peter. Diemen: Schwank & Van Duijvenbode, 2014., bevat: 17 + 4 fiches. - (Werkportfolio PRO). - ISBN: 978-90-78118-64-0: 147,82 euro Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.werkportfolio.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 werk Werkportfolio Groen biedt een compleet programma waarmee de leerlingen stap voor stap zelfstandig leren werken met het basisgereedschap uit de groenvoorziening. Ze leren het juiste gereedschap uitkiezen en dit veilig hanteren. Na gebruik leren ze hoe ze het moeten schoonmaken en opruimen. Deel 1 behandelt: werkkleding, werken met pootlijnen en werken met de kruiwagen. WerkPortfolio Groen 2 : stap voor stap zelfstandig in de groenvoorziening werken / Habets, Huub; Schwank , Peter. - Diemen: Schwank & Van Duijvenbode, 2014., bevat: 27 + 4 fiches. - (Werkportfolio PRO). - ISBN: 978-90-78118-65-7: 147,82 euro Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.werkportfolio.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 werk * Deel 2 behandelt werken met de spade en werken met de hark. WerkPortfolio Groen 3 : stap voor stap zelfstandig in de groenvoorziening werken / Habets, Huub; Schwank , Peter. - Diemen: Schwank & Van Duijvenbode, 2014., bevat: 20 + 4 fiches. - (Werkportfolio PRO). - ISBN: 978-90-78118-66-4: 147,82 euro Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.werkportfolio.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 werk Deel 3 behandelt werken met de bats en de schoffel en onderhoud van het gereedschap. WerkPortfolio Mijn Fiets 1 : zelfstandig, stap voor stap je fiets onderhouden / Kalwij, Evert; Schwank , Peter; Hulleman, Rik. - Diemen: Schwank & Van Duijvenbode, 2012., bevat: 27 fiches + bijlagen (A/B)+ inhoudsblad. - (Werkportfolio PRO). ISBN: 978-90-78118-55-8: 147,82 euro Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.werkportfolio.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 werk Werkportfolio Mijn Fiets 1 biedt samen met Mijn Fiets 2 een compleet programma waarmee de leerlingen stap voor stap zelfstandig leren een fiets te onderhouden. Met docentenhandleiding en 2 toetsen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
8
9 WerkPortfolio Mijn Fiets 2 : zelfstandig, stap voor stap je fiets onderhouden / Kalwij, Evert; Schwank , Peter; Hulleman, Rik. - Diemen: Schwank & Van Duijvenbode, 2012., bevat: 53 fiches + bijlagen (A/B/C/D/E)+ inhoudsblad. - (Werkportfolio PRO). ISBN: 978-90-78118-56-5: 147,82 euro Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.werkportfolio.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 werk Bespreking zie vorige titel. Nederlands in uitvoering : praktische en beroepsgerichte modules voor het vmbo / Molendijk, Marianne; de Bruijne, Mirjam. - Rotterdam: CED-groep, 2006. - veelv. gepag. (algemene handleiding) - veelv. gepag. (voorbeeldwerkschrift) Doelgroep: 13-16 jaar URL: http://www.nederlandsinuitvoering.nl/ Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 nede Nederlands in Uitvoering heeft tot doel leerlingen van het vmbo meer te motiveren voor het vak Nederlands. Ze werken in functionele contexten aan uitdagende taaltaken en concrete eindopdrachten. U kiest uit de verschillende modules van Nederlands in Uitvoering en stelt zo uw eigen programma samen voor leerjaar 1, 2 en 3/4. Per leerjaar kunt u kiezen uit achttien verschillende modules. Een module biedt stof voor vier รก vijf lessen. Het materiaal is flexibel inzetbaar: u behandelt ze op het moment dat u dat wilt. Via de website selecteert u de modules van uw keuze. De werkschriften voor de leerlingen worden voor u gebundeld, de handleidingen en toetsen downloadt u eenvoudig van deze website. De leerlingen gebruiken het besloten deel van deze website bij het maken van sommige oefeningen. Nederlands voor Taalhelden / Permentier, Ludo; Nederlandse Taalunie. - Kalmthout: Pelckmans, 2014. - 72 p. - ISBN: 978-90822134-0-9 Doelgroep: 12 -15 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 taal "Nederlands voor taalhelden" is een boekje met taaltips en weetjes over het Nederlands dat door de Nederlandse Taalunie aan leerlingen uit het eerste jaar middelbaar onderwijs werd cadeau gedaan. Het boekje bevat taaltips en spellingsregels maar ook spelletjes waar je je taalvaardigheid mee aanscherpt. Het is een opzoekboekje om bij de hand te houden. De tips zijn gebaseerd op taaladvies.net, maar aangepast voor gebruikers van 12 tot 15 jaar. De klucht van de koe / Bakker, Helene; Bredero, Gerbrand. Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 43 p. - (Literatuur voor beginners). - ISBN: 978-90-8696-198-6: 9,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 lite Landloper Gijs slaagt erin bij een herberg gratis bier en onderdak te krijgen. Met zijn vlotte praatjes krijgt hij alles voor elkaar. Dan hoort Gijs dat de baas van de herberg een mooie, vette koe in de stal heeft staan. dat brengt Gijs op een idee... Dit boek maakt deel uit van de serie "Literatuur voor beginners". Het is een bewerking van een klucht van Bredero, een Nederlandse schrijver uit de 16e eeuw. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
9
10
Karel en Elegast : een verhaal uit de middeleeuwen / Bakker, Helene. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 55 p. (Literatuur voor beginners). - ISBN: 978-90-8696-199-3: 9,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 lite Karel en Elegast is een spannende ridderroman. Koning Karel krijgt van God de opdracht om midden in de nacht uit stelen te gaan. In het bos ontmoet hij de ridder Elegast. Ze vechten met elkaar, maar worden daarna vrienden. Samen komen ze erachter dat de zwager van koning Karel iets vreselijks van plan is. Karel ende Elegast is ĂŠĂŠn van de eerste verhalen die in de Nederlandse taal zijn opgeschreven, rond het jaar 1270. Tijl Uilenspiegel / Hoefnagel, Marian. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 62 p. - (Literatuur voor beginners). - ISBN: 978-90-8696-197-9: 9,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 lite Tijl Uilenspiegel is een rondreizende jongeman die iedereen voor de gek houdt. En daar verdient hij nog geld mee ook! Jong en oud, arm en rijk, iedereen trapt in zijn grappen. Het is niet bekend of Tijl Uilenspiegel echt heeft bestaan maar mensen vertelden in de 14e eeuw al verhalen over deze grappenmaker en oplichter.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
10
11 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS
VOLWASSENENONDERWIJS
Toolkit intake NT2 alfabetisering / Bureau ICE. - Culemborg: Bureau ICE, 2009. - cd, handleiding, A4 kaart visueel dictee, tempo lezen opgavenboekje: 225,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.1 tool Deze toolbox vormt een vervolginstrument voor de nietgealfabetiseerde inburgeraar. Alle toetsen zijn gekoppeld aan het Raamwerk Alfabetisering NT2. Met de TINA kunt u vaststellen in welke fase van het alfabetiseringsproces de inburgeraar zich bevindt en kunt u dit proces monitoren. Niet alleen de auditieve vaardigheden worden vastgesteld, maar ook de technische en functionele lees- en schrijfvaardigheid en het algemene alfabetiseringsniveau. Hier voel ik me thuis, mijn plek, mijn stad! : schrijfprijs NT2 2014 / [s.n.]. - Amsterdam: Boom, 2014. - 64 p. - ISBN: 978-908953-191-9: 9,90 EUR Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen URL: http://www.schrijfprijsnt2.org/ Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 hier Met de Schrijfprijs NT2 wil Stichting Les NT2-leerders stimuleren tot creatief schrijven waarbij plezier in het schrijfproces voorop staat. Dit boekje bevat de 40 genomineerde teksten voor de schrijfprijs, verzameld per categorie: alfa, A1/2, B1/2 en OKAN/ISK. Lieve Céline / Bervoets, Hanna. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 130 p. - (Leeslicht). - ISBN: 978-90-8696196-2: 14,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 lees Brooke is een jonge, laagbegaafde vrouw uit Amsterdam met een passie voor zangeres Céline Dion. Na een reeks dramatische gebeurtenissen heeft Brooke nog maar één doel in haar leven: Céline zien optreden. Dus reist ze in haar eentje naar Las Vegas. Op Schiphol, en later ook in het vliegtuig, schrijft ze achttien brieven aan haar idool. Daarin vertelt Brooke over het leven in Amsterdam-Noord. Over haar moeder, haar zus, het huis op de Waddenweg, de Canta. Stap voor stap onthult ze haar grootste geheim. Het boek werd in 2013 verfilmd.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
11
12 Melkweg : lezen van Alfa A naar Alfa B, participatie / Borgesius, Merel; Dalderop, Kaatje; Stockmann, Willemijn. - [S.l.]: Stichting Melkweg, 2013. Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 melk De boekjes van Melkweg zijn ontwikkeld om de leesvaardigheid van cursisten in de alfabetiseringsfase te bevorderen. Alle teksten zijn opgebouwd met behulp van het VUTmodel: Vooruitkijken, Uitvoeren en Terugkijken. Elk boekje bestaat uit functionele leestaken, technische leestaken en woordenschatoefeningen. Daarnaast biedt Melkweg aanknopingspunten voor gesprek, buitenschools leren en portfolio-ontwikkeling. Leerders kunnen zelfstandig aan het werk op de website www.melkwegplus.nl. Het thema van deze serie boekjes is participatie: vrijwilligerswerk, reizen, ouder worden, geld en boodschappen. De samenlezing : handleiding / Van Dingenen, Margot. – Antwerpen : Stichting Lezen, 2014. - 35 p. Doelgroep: volwassenen URL: http://desamenlezing.be/ Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 same De Samenlezing, een nieuw project van Stichting Lezen, wil anderstalige volwassenen die Nederlands leren een (eerste) positieve leeservaring in het Nederlands bezorgen, hen helpen om een boek op maat te kiezen, en hen stimuleren om met elkaar te praten over boeken. Bovendien kunnen cursisten via het online forum hun leeservaringen delen met andere cursisten Nederlands in het land. Twee verhalen van Sherlock Holmes / Doyle, Arthur Conan. Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 110 p. (Wereldverhalen). - ISBN: 978-90-8696-201-3: 14,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar , volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 were Dit boekje hoort thuis in een reeks 'Wereldverhalen': klassiekers herschreven in eenvoudige taal. De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die de privé-detective Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes is een van de bekendste personages uit de literatuurgeschiedenis.
Basisvaardigheden academisch schrijven / Goosen, Maartje; Schoordijk, Francien. - Bussum: coutinho, 2014. - 192 p. - ISBN: 978-90-469-0392-6 Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.3 basi Basisvaardigheden academisch schrijven loodst studenten (en docenten) door het schrijfproces. Alle aspecten van het schrijven worden behandeld, met verwijzingen voor verdieping. Studenten ontdekken wat er ontbreekt aan hun taal- of schrijfvaardigheid, wat een wetenschappelijke schrijfstijl kenmerkt, welke eisen aan taalvaardigheid worden gesteld, hoe ze efficiënt een academische tekst schrijven en hoe ze een logische structuur opzetten. Daarnaast leren ze bronnen Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
12
13 parafraseren, samenhang in teksten aanbrengen en kritisch op eigen schrijfwerk reflecteren. Ook studenten van wie het Nederlands niet de eerste taal is hebben veel baat bij dit boek. Basisvaardigheden academisch schrijven is een echt doe-boek met veel oefeningen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
13
14 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS
HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS
Groot woordenboek Nederlands Nieuwgrieks / van Gemert, Arnold; Lauxtermann, Marc. - Houten: Prisma, 2008. - 1129 p. - ISBN: 978-90274-2930-8: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 1 grie Het woordenboek is bedoeld voor gebruikers van het Grieks en van het Nederlands.
Meer dan duizend woorden : een basismap ter ondersteuning van de communicatie / Harre, Martine; Serrien, Bart. - Antwerpen: Sclera vzw, 2014. - 23 p., 2 insteekhoezen, zakje met zelfklevende tabs, stickervel, bladwijzer. - ISBN: 978-90-818470-1-8: 49,99 EUR Doelgroep: 11-16 jaar , volwassenen URL: http://goo.gl/oiHzqc Vindplaats Antwerpen: lg 1 meer Meer dan 1000 woorden is een basismap ter ondersteuning van de communicatie en bestaat uit 23 pagina's met pictogrammen. Deze map werd door Sclera vzw uitgewerkt en is op verschillende manieren aan te passen en uit te breiden. Dit pictogrammenwoordenboek bestaat uit meer dan 1000 woorden verdeeld over 5 thema's: huishouden, tijd en omgeving, persoon en verzorging, vrije tijd en voeding. Bij de map vind je een beknopte handleiding en ook op de website vind je meer informatie.
De afasiekoffer / DĂśrr, Ulrike; Okreu, Susanne. Bodegraven: K2-publisher, 2011. - 84 p. (teksten), 4 p. (handleiding), 8 setjes van telkens 55 basiskaarten, 10 kaarthoudertjes: 88,90 EUR Doelgroep: 5-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 afas Deze afasiekoffer bevat 8 sets basiskaarten voor verschillende linguĂŻstische oefeningen. Te gebruiken door logopedisten maar ook bruikbaar om op speelse wijze communicatie te bevorderen! De kaartensets bestaan uit: Dieren; Anagrammen voor de behandeling van Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
14
15
fonologische stoornissen en als klankverbetering; werkwoorden: dagelijkse activiteiten; beroepen matchen met objecten; reeksen opzeggen; deel geheel; homoniemen: Zoek een ander woord voor . . . en homofonen: verschillende betekenissen van een woord worden gezocht. Verder bevat de koffer nog een bundeling van 14 leesteksten met verschillende lengte en moeilijkheidsgraad.
Fair play : VisoDidac / [s.n.]. - Shafhausen: K2 Publisher, 2014. - 36 beeldkaarten, 1 overzichtskaart, 1 handleidingkaart: 14,90 EUR Doelgroep: 7-18 jaar , volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 fair De verhalen die je met deze beeldkaarten kunt maken, tonen sportief gedrag op het speelveld en in het dagelijkse leven.
Hop Hop! / [s.n.]. - Konstanz: Trialogo, 2013. - handleiding (in 17 talen), kleurendobbelsteen, ogendobbelsteen met ogen van 1 tot 3, 40 speelkaarten, 35 houten bouwstenen: 19,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 hoph "Hop hop!" is een spel om de zinsbouw en grammatica van kinderen te oefenen. Als beloning wordt er een toren gebouwd. De handleiding is vertaald in 17 talen.
Kalenderklok / Goula. - Barcelona: Diset, 2011. - EAN: 8410446513132: 19,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 kale Met deze kalenderklok leren kinderen hoe de tijd, de maanden en seizoenen samenhangen. Op de houten klok staan alle maanden, de dagen van de maand en de week, het seizoen, het weer en de tijd.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
15
16
Het klokkijken kaartspel / [s.n.]. - Groningen: Scala leuker leren, 2014. - 80 kaarten. - ISBN: 978-90-77990-90-2: 7,95 EUR Doelgroep: 7-18 jaar , volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 klok Met dit kaartspel leer je spelenderwijs klokkijken. Er wordt geoefend op het hele uur, halve uur, kwartier, tien voor, twintig over, ... met de digitale en analoge klok in verschillende vormen. Het kaartspel bevat verschillende spelsuggesties: een domino, een combinatiespel, reeksen leggen, ...
Monsterquatsch : Sprachkompetenz / Haferkamp, Kai; Freudenreich, Oliver. - Bad Rodach: Haba, 2012. - 1 kartonnen huis, 1 chaosmonster, 1 Luca, 1 mama, 1 papa, 40 kaarten, 25 houten inrichtingsblokjes, 17 kartonnen inrichtingsblokjes, 1 handleiding (Duits), 1 omschrijving (Nederlands). - EAN: 4010168049410: 38,25 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 mons Luca woont met zijn ouders, de kat Mimi en de twee goudvissen in een mooi huis. Het chaosmonster zorgt voor chaos... Wat doet de koelkast in het bad en het bed in de keuken? Om orde op zaken te stellen in huis zijn goede ogen, snelle reactie en communicatieve vaardigheden gevraagd. Spel om o.m. de taalvaardigheid, concentratie, luisteren en spreken te bevorderen. Er zijn verschillende spelvarianten. Het spel maakt deel uit van de reeks 'Fit f端r den Einschulungstest'; een reeks die zich focust op kinderen van de derde kleuterklas en het eerste leerjaar en een aantal vaardigheden inoefent.
Na Logo! / [s.n.]. - Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - spelregels, spelbord, dobbelsteen (1 t/m 6 stippen), dobbelsteen (1 t/m 3 stippen), kleurendobbelsteen, 4 speelfiguren, 4 TROLLI-verzamelkaarten, 60 TROLLI-muntjes, plastic bakje voor trolli-muntjes, houten driehoek, 6 kaartdoosjes uitspraak, 6 kaartdoosjes woordenschat: 24,95 EUR (basisspel), 6,95 EUR (per kaartenset) Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 NaLo Dit spel kan gebruikt worden om aan woordenschatuitbreiding en aan de articulatie te werken van volgende klanken: K-initiaal,K-finaal,S, R, L, SP/ST/SCH. Woordenschat die aan bod komt: kleding, beroepen, dieren, bad, voeding en in huis. Het is geschikt voor logopediepraktijk, school en thuis. In dit spel gaan de spelers met hun TROLLI-speelfiguren op reis. Achter elk vraagteken- veld verbergt zich een begrip dat benoemd, getekend, uitgebeeld of omschreven moet worden. Degene die de meeste TROLLIs verzamelt, wint het spel.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
16
17
Quasselstrippe : electro - spel - voertuigen / [s.n.]. Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas "Quasselstrippe!" is een makkelijk legspel waarbij de spelers moeten categoriseren, doordat ze kaarten uit categorie elektro of voertuigen aan elkaar leggen. De spelers vergelijken elk kaartje met alle vrije uiteinden. Daarbij benoemen ze de afbeeldingen die op de kaarten staan. Dit spel leert kinderen op een speelse manier categoriseren, belangrijk voor de taalontwikkeling.
Quasselstrippe : fruit - groenten / [s.n.]. - Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas
Quasselstrippe : keuken - badkamer / [s.n.]. Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas
Quasselstrippe : lichaamsdelen - dieren / [s.n.]. Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
17
18
Quasselstrippe : voorzetsels onder - voor - naast / [s.n.]. - Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas
Quasselstrippe : voorzetsels op - in - achter / [s.n.]. Konstanz: Trialogo, [s.a.]. - 23 dominokaarten, 6 splitsingskaarten, 1 startkaart, een dobbelsteen, spelregels: 15,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 Quas
Quiz it! junior: Klik klak klok : 50 klokkijkraadsels / Claessens, Marijke; Vastbinder, Peggy. - Utrecht: Schoolsupport bv, 2014. - 51 kaarten. - ISBN: 978-90-8664-338-7: 5,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 quiz Dit doosje bevat 50 uiteenlopende opdrachten om op een leuke manier het kloklezen in te oefenen. Er staan oefeningen in op het lezen van openingstijden, vertrektijden van de trein, tv programmatie, analoog en digitaal kloklezen, raadsels over tijdsduur, ...
Quiz it! junior: Spel en speel : spellingraadsels ei of ij / Claessens, Marijke; Vastbinder, Peggy; Pilat, Annebeth. - Utrecht: Schoolsupport bv, 2014. - 54 kaarten (48 opdrachtkaarten, 6 antwoordkaarten). - ISBN: 978-90-8664-329-5: 5,99 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 quiz Met deze kaarten oefen je speels de spelling van ei/ij-woorden. Het doosje bestaat uit kwartetten en raadsels.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
18
19
Quiz it! junior: Spel en speel : spellingraadsels varia / Claessens, Marijke; Vastbinder, Peggy. - Utrecht: Schoolsupport bv, 2014. - 54 kaarten (48 opdrachtkaarten, 6 antwoordkaarten). - ISBN: 978-90-8664330-1: 8,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 quiz Deze doos bevat kwartetten en raadsels bij verschillende spellingskwesties: au/ou -woorden, ei/ij-woorden en verkleinwoorden op -dje/-tje.
Quiz it! junior: Varkentjes wassen : 50 spreekwoordraadsels / Claessens, Marijke; Bos, Amber. - Utrecht: Schoolsupport bv, 2014. - 51 kaarten. - ISBN: 978-90-8664-219-9: 5,99 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 quiz In dit doosje zitten meerkeuzevragen en rebussen bij 50 spreekwoorden uit het Nederlandse taalgebied.
Quiz it! junior: Woordenbrij : 50 taalkrakers / Claessens, Marijke; Bos, Amber. - Utrecht: Schoolsupport bv, 2014. - 51 kaarten. - ISBN: 978-90-8664-299-1: 8,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 quiz Dit doosje bevat 50 uiteenlopende opdrachten om op een leuke manier met taal aan de slag te gaan: een vruchtenalfabet, rebussen, raadsels, puzzels, spreekwoorden, ... met thema's als groenten, fruit, dieren, beroepen, plaatsen in de wereld, ...
Storytelling / [s.n.]. - Groningen: Stempelfabriek, [s.a.]. - 24 afbeeldingskaarten, 1 speluitleg: 29,90 EUR Doelgroep: 3-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 stor Kaartspel met afbeeldingen van herkenbare activiteiten. De afbeeldingen stimuleren jonge leerlingen om te vertellen of te beschrijven wat ze zien. Oudere leerlingen kunnen met de kaarten een verhaal schrijven.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
19
20
TwinFit. Colora / ProLog. - Keulen: ProLog Therapieund Lernmittel, [s.a.]. - 48 kaartjes, handleiding: 19,80 EUR Doelgroep: 3-18 jaar , volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 twin Met dit spel kan je oefenen op de kleuren en kleur-objectcombinaties. Kan gebruikt worden in de logopedie, voor de afasie therapie of om woordenschat aan te brengen in de NT2-les. Het spel kan zowel op woord- als zins-niveau gespeeld worden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
20
21 INTERCULTUREEL ONDERWIJS
Skip Across the Ocean: Nursery rhymes from around the world / Benjamin, Floella; Moxley, Sheila. - London: Frances Lincoln Children's books, 2007. - veelv. pag. - ISBN: 978-184507-788-4 Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 skip Over de hele wereld zingen ouders liedjes voor hun kinderen. In dit boek vind je een selectie uit 23 verschillende landen. Er is echter geen cd bij.
Ik ben ik / Lobe, Mira; Weigel, Mira. - Rijswijk: De Vier Windstreken, 2013. - prentenboek [30]p. - ISBN: 978-90-5116291-2 Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.2 ikbe Een prentenboek op rijm over een diertje dat zoekt naar zijn identiteit. Een kleurig dier wandelt vrolijk door de wei. Een kikker vraagt wat voor een dier hij (of zij) is, maar daar kan het dier niet op antwoorden. De kikker raadt aan om het aan de andere dieren te vragen en iemand te zoeken die er hetzelfde uitziet. Het dier loopt van de ene groep dieren naar de andere maar vindt niemand die precies is zoals hij/zij. Dan beseft het dier plots dat het gewoon "Ik-Ben-Ik" is. Multi Culti : een selectie multiculturele voorleesboeken / Cammaert, Martine; Marissen, Marina. - Antwerpen: Leesweb vzw, 2014. - 70 p.: 10,00 EUR Doelgroep: 0-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.2 mult ; or 3.2.2 mult In deze keuzelijst worden twee soorten boeken voor kinderen van 0 tot 9 jaar uit het aanbod gelicht: enerzijds prenten- en voorleesboeken die zowel in het Nederlands als in een of meerdere talen verkrijgbaar zijn en anderzijds Nederlandstalige boeken die zich afspelen in een multiculturele samenleving. Vooraf worden vier projecten voorgesteld: de tweetalige NIK-NAK-boekjes, het 'O Mundo' boekenpakket, het educatief pakket 'Dit ben ik in Brussel' en de digitale 'Fundels'. Bijna alle besproken materialen zijn beschikbaar in docAtlas.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
21
22
Mini Loco : lekker fit! : gezondheid 4-6 jaar / de Jong, Tilly. Groningen: Noordhoff Uitgevers, 2012. - 23 p. - ISBN: 978-90-0150035-1: 8,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 mini Met het Mini Loco spelsysteem kunnen kinderen zelf controleren of ze de opdrachten goed hebben gemaakt. Dit Mini Loco boekje gaat over gezondheid. Het boekje bevat allerlei oefeningen over voeding, het maken van gezonde keuzes en bewegen.
De BUS die iedereen kent / [s.n.]. - Leiden: Zorn Uitgeverij BV, 2003. - leerlingenuitgave (6 p.), handleiding (4 p.) Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.1 busd Met deze lesbrief leren leerlingen allerlei over spuitbussen: hoe ze werken en gemaakt worden, wat de gebruiksregels ervan zijn, wat de waarschuwingstekens betekenen die tegenwoordig op spuitbussen staan. Ook de effecten van spuitbussen op het milieu en wat er na gebruik met een spuitbus gebeurt, de afvalkringloop komen aan bod. Samen de wereld rond / Heim, Irene. - Zelhem: Nienhuis B.V., [s.a.]. - beukenhouten spelbord en kist met: 4 pionnen, dobbelsteen, 4 x 4 puzzelstukken, cd, 540 vragenkaartjes, handleiding, handleiding voor leerlingen: 50,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.11 same 'Samen de wereld rond' is een cultuurspel voor leerlingen van de derde graad lager onderwijs. De spelers moeten vragen beantwoorden over bijna alle landen van de wereld, variĂŤrend van vragen over religies, bekende gebouwen en monumenten, vlaggen, topografie, muziek, eten, feesten, verschillende gewoontes en gebruiken, discriminatie. Het is niet de bedoeling en ook onmogelijk dat leerlingen alle antwoorden op de vragen weten. Wel is het de bedoeling dat ze van de antwoorden leren, een sociaal spel spelen en waardering leren opbrengen voor elkaar, ongeacht uit welke cultuur iemand komt. 'Samen de wereld rond' kan in 4 groepjes gespeeld worden of gebruikt worden als handvat voor groepsactiviteiten rond de thema's. Het spel, met name de vrij stereotiepe afbeeldingen op de puzzels en de vragen rond discriminatie, vraagt wel enige nuancering en bijkomende uitleg van de begeleidende leerkracht.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
22
23
Bewegingsspelletjes van 3 minuten : 74 korte bewegingsspelletjes voor kinderen van 4-8 jaar / Bl채sius, Jutta. - Katwijk: Panta Rhei, 2013. - 102 p. - ISBN: 978-90-8840093-3: 12,50 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 bewe Dit boek bevat korte bewegingsspelletjes voor kinderen van 4 tot 8 jaar die eenvoudig en zonder voorbereiding kunnen uitgevoerd worden. Met deze spelletjes leren kinderen hun lichaam beter beheersen, oefenen ze om afzonderlijke lichaamsdelen doelbewust te bewegen of bepaalde lichaamshoudingen aan te nemen. Er is keuze tussen verschillende soorten spelletjes: fantasierijke bewegingsspelletjes, ontspannende bewegingsspelletjes, spelletjes als afsluiting, kleine verhaaltjes om op te bewegen, enz. Omdenken is stom : omdenken door kinderen / Gunster, Berthold. - Utrecht: Lev, 2013. - 141 p. - ISBN: 978-94-005-0273-4: 9,95 EUR Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 omde "Omdenken" is een manier van denken waarmee je van een probleem een mogelijkheid maakt. Om te kunnen omdenken moet je over de vaardigheden creativiteit en acceptatie beschikken. Omdat kinderen open en onbevangen in het leven staan, kunnen ze goed omdenken. In dit boekje zijn allerlei grappige, vertederende en creatieve omdenksels en uitspraken van kinderen verzameld. In het laatste hoofdstuk wordt beschreven hoe leerkrachten (van kleuters t/m leerlingen zesde leerjaar) met het omdenken aan de slag zijn gegaan. Tijd voor een break : in 3 minuten weer geconcentreerd en gemotiveerd / Dons, Walter. - Sint-Niklaas: Abimo, 2014. handleiding (7 p.), 50 kaarten. - ISBN: 978-94-623-210-1: 19,50 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 tijd Met deze oefeningen kunnen kinderen zich ontspannen, spelen, communiceren, dromen... Ze krijgen even adempauze waarna ze weer met volle aandacht en geconcentreerd aan de slag kunnen met hun schoolwerk. Sommige oefeningen worden in duo's uitgevoerd, andere in groepjes of met de hele groep. Sommige oefeningen focussen op een bepaald zintuig of op een vaardigheid. Bij verschillende oefeningen zijn voorstellen opgenomen om ze te integreren in een bepaald thema.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
23
24
Het grote vindingrijk boek : zo leer je kinderen creatief denken! / van der Kooij, David. - Amstelveen: Denken Om Een Hoekje, 2013. - 97 p. - ISBN: 978-94-6193-873-2: 29,95 EUR Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 grot In dit boek wordt uitgelegd wat creatief denken is, wat het belang ervan is en hoe men de nodige aandacht kan geven aan het creatief denken in het (lager) onderwijs. De achtergrondinformatie wordt afgewisseld met heel wat lesideeĂŤn, praktijkvoorbeelden en online kijk- en leestips. Ik zag twee beren filosoferen : filosoferen met kinderen en jongeren voor opvoeders en begeleiders van kinderen van 8 tot 18 jaar / Wassenberg, Sabine; Merckens Bekkers, Maaike. - [De Meern]: Levendig, 2014. 105 p. - ISBN: 978-94-91740-18-3: 19,95 EUR Doelgroep: 7-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 ikza Dit boek geeft een uitgebreide handleiding voor het filosoferen met kinderen. In de klas, als naschoolse activiteit, tijdens een vakantiekamp, als verwerking van een film of toneelstuk. Het boek is vooral gericht op gebruik in het onderwijs. Na de handleiding vind je verschillende lessenseries. Het zijn voorbeelden van lessen, met thema's als pesten, seksualiteit, identiteit, burgerschap... en met filosofische vragen om het gesprek gaande te houden en mogelijke activiteiten. Een procesgerichte aanpak voor 6- tot 12-jarigen in het basisonderwijs / Laevers, Ferre; Heylen, Ludo; Maes, Joost; Van Gucht, Ivan. - Averbode: CEGO, 2013. - 160 p. - ISBN: 978-9077343-78-4: 33,00 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 proc Dit boek is de herwerking van "Ervaringsgericht werken met 6- tot 12-jarigen in het basisonderwijs". Het bevat de kernelementen van een procesgerichte aanpak. In deze herziene editie hebben de auteurs de aanpakfactoren van 5 naar 7 uitgebreid. Leerkrachtstijl wordt daarbij als overkoepelende factor beschouwd, zodat leerkrachten een omgeving kunnen scheppen waar kinderen op hun gaven en talenten worden aangesproken en zich als uniek persoon kunnen ontplooien.
Wat zit er achter de wolken? Leidraad voor filosoferen met kinderen / Lambrechts, Bieke. - Mechelen: Plantyn, 2008. - 136 p. - ISBN: 978-90-301-9256-5: 33,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 watz Kinderen hebben een spontane neiging om filosofische vragen te stellen. Dit boek wil een concreet en praktisch meteen-aan-de-slagboek zijn met heel wat bruikbare tips en lesuitwerkingen, Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
24
25 geïllustreerd aan de hand van praktijkervaringen. Je kunt de lessenreeks doorlopen zoals ze beschreven staat of je kunt de lessen als losstaande delen beschouwen. In het boek zijn negen thema's uitgewerkt: filosoferen over kunst, tijd, identiteit, waar/onwaar, humor, geluk, oorlog, regels, filosoferen. Woesh A : tussendoortjes voor de eerste en tweede graad / Van Uytvanck, Ruth; Vergaert, Siska. Kalmthout: Pelckmans, 2013. - doos met handleiding, 97 fiches, zachte dobbelsteen. - ISBN: 978-90-289-7304-6: 65,00 EUR Doelgroep: 5-10 jaar URL: http://www.pelckmans.be/woesh Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 woes Met de verzameling tussendoortjes in deze doos kan je de betrokkenheid en het welbevinden van leerlingen in de eerste en tweede graad lager onderwijs doen stijgen. Naast het cognitieve wordt ook aandacht besteed aan het motorische, muzische en sociaal-emotionele aspect van de persoonlijkheid van elk kind. Bovendien komt een korte onderbreking van inspannende activiteiten het leren ten goede. Elk tussendoortje staat beschreven op een fiche. Daarop vind je de organisatie, speluitleg, tips, varianten en het nodige materiaal. De tussendoortjes variëren in tijdsduur van 3 tot 12 minuten. Ze zijn ingedeeld in vijf categorieën die bepaald kunnen worden door het gooien van de dobbelsteen: bewegingstussendoortjes, taalspel of dramaoefening, muzikale tussendoortjes, doordenkertjes, samenwerking. Daarnaast zijn er nog de categorieën 'rust roest' (om rust te brengen na een druk moment in de klas) en 'speelplaats'. Woesh B : tussendoortjes voor de tweede en derde graad / Van Uytvanck, Ruth; Vergaert, Siska. Kalmthout: Pelckmans, 2013. - doos met handleiding, 95 fiches, zachte dobbelsteen. - ISBN: 978-90-289-7303-9: 65,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar URL: http://www.pelckmans.be/woesh Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 woes Bespreking: zie vorige titel Elzo de bipolaire beer / Bracken, Sharon; Nash, Joshua; Geerling, Bart. - Amelo: SCBS Dimence, 2010. - [28] p. - ISBN: 978-0-9746568-1-6: 12,50 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 elzo Dit boek is bedoeld om kinderen met een bipolaire stoornis op een eenvoudige en overzichtelijke maar tegelijkertijd ook complete wijze duidelijk te maken wat de stoornis inhoudt, voor hen maar ook voor hun vrienden en familie. Het is ook doeltreffend voor kinderen waarvan een (of beide) ouders kampen met een bipolaire stoornis om het gedrag als gevolg van de stemmingsschommelingen van hun vader of moeder te verklaren.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
25
26
Mama is anders / Vanrompay, Heidi; Ritzoglou, Katherina. Hasselt: Clavis, 2013. - [28] p. - ISBN: 978-90-448-2015-7: 14,95 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 mama De mama van Quinten is anders. Ze heeft een dissociatieve identiteitsstoornis. Dit informatieve en gevoelige prentenboek is bedoeld voor kinderen met een ouder met psychische problemen. Op niveau van jonge kinderen (vanaf 7 jaar) wordt uitgelegd waarom hun ouder anders is. Met achterin het boek nuttige informatie voor ouders, leerkrachten en hulpverleners. Pudding T / Hegner, Michael; Kirkegaard, Ole Lund. - Brussel: Jekino, 2012. - dvd (76 min.). - ISBN: 978-90-76858-82-1 Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 pudd Pudding T is een vrolijke animatiefilm over de ellende van pesten en de noodzaak om steeds jezelf te blijven. De film is gebaseerd op het klassieke kinderboek Pudding Tarzan van Ole Lund Kirkegaard. De bijgevoegde lesmap van Lessen in het Donker biedt basisinformatie en een opdracht die je leerlingen op weg helpt bij het kijken naar de film. Daarna wordt aangegeven hoe je best start met de verwerking in de klas. De map bevat ook informatie over de regisseur, de auteur van het originele boek en de personages en een ontleding van het verhaal in plotwendingen. Er wordt dieper ingegaan op het inhoudelijke thema (ruzie tussen Ivan en zijn papa) en met de uitgebreide vragenwaaier kan je makkelijk een laagdrempelig klasgesprek houden. De AD(H)D survivalgids / Taylor, Jonh F. - Sint-Niklaas: Abimo, 2014. - 117 p. - ISBN: 978-90-5932-343-8: 11,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 surv De 'AD(H)D Survivalgids' werd geschreven voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Ze kunnen dit boek alleen lezen, of samen met hun ouders en juf of meester. Op een speelse manier legt dit boek aan kinderen uit wat ADHD of ADD is, geeft praktische strategieĂŤn om goed voor jezelf te zorgen, je gedrag te wijzigen, graag naar school te gaan en plezier te maken. Ook wordt er ingegaan op de eventuele behandeling (indien dit nodig is) door dokters, therapeuten en het nemen van geneesmiddelen. Achterin het boek staat nog een hoofdstuk voor volwassenen, het verklaart de keuze van de onderwerpen en de indeling van de hoofdstukken.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
26
27
De diabetes survivalgids / Descamps, Luc. - Sint-Niklaas: Abimo, 2013. - 143 p.: 11,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 surv De 'Diabetes Survivalgids' werd geschreven voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Ze kunnen dit boek alleen lezen, of samen met hun ouders en juf of meester. Op een speelse manier ontdekken ze wat diabetes juist is en hoe ze er op een positieve manier mee om kunnen gaan. De survivalgids staat boordevol frisse tekeningen, grapjes, handige tips en weetjes op maat van kinderen. Achterin het boek staat nog een hoofdstuk voor volwassenen, het verklaart de keuze van de onderwerpen en de indeling van de hoofdstukken.
De gehoorstoornis survivalgids / De Braeckeleer, Nico; De Leenheer, E.; Devos, Maaike. - Sint-Niklaas: Abimo, 2011. - 120 p. ISBN: 978-90-5932-691-0: 11,95 EUR Doelgroep: 7-8 jaar 9-10 jaar 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 surv De Gehoorstoornis Survivalgids is een helpboek voor kinderen met gehoorproblemen. Omdat ze zich soms anders voelen en niet begrepen, proberen de auteurs hier een en ander op een rijtje te zetten. Zo ontdekken gehoorgestoorden dat ze niet alleen staan met hun gevoelens, dat er verschillende gehoorstoornissen zijn en vooral dat er helemaal niets mis is met hen. Dit boek geeft een overzicht van mogelijke hulpmiddelen, van gedrag op school en tegenover leeftijdsgenoten, van soorten gehoorstoornissen en van bekende personen die een gehoorstoornis hebben. Achterin het boek staat nog een hoofdstuk voor volwassenen, het verklaart de keuze van de onderwerpen en de indeling van de hoofdstukken. Fitte Helden : een reuzeleuk vragenspel over eten en bewegen! / Cartamundi. - [S.l.]: Delhaize, 2010. Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 fitt Met dit educatief spel, ontwikkeld in het kader van een loyaliteits- en imagocampagne voor Delhaize die werd ondersteund door het Olypisch ComitĂŠ, kan gewerkt worden rond voeding en gezondheid, bijvoorbeeld tijdens het hoekenwerk. Aan de hand van vraag- en antwoordkaartjes leren de spelers (vanaf 6 jaar) meer over de verschillende lagen in de gezonde voedingsdriehoek en over het belang van bewegen. Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 4 spelers of teams en duurt 30 tot 60 minuten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
27
28
Gewoon homo op de basisschool : een veilige school voor iedereen! / Visser, Anke; Verhagen, Anniek. - Utrecht: Gay&School, 2013. - 30 p. Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 gewo Voor alle kinderen is het belangrijk dat er op de basisschool al aandacht besteed wordt aan (seksuele) diversiteit. Zodat iedereen leert dat seksuele diversiteit er 'gewoon' bij hoort. Dat deze is ingebed in de cultuur, het beleid en het gedrag van medewerkers en leerlingen. Deze brochure biedt praktische handreikingen om seksuele diversiteit zichtbaar en bespreekbaar te maken, in de school, in de les en in de zorgstructuur. Mini Loco : veilig in het verkeer : 6-8 jaar / de Kok, Jacqueline. - Groningen: Noordhoff Uitgevers, 2011. - 33 p. - ISBN: 978-90-0180752-8: 8,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 mini Met het Mini Loco spelsysteem kunnen kinderen zelf controleren of ze de opdrachten goed hebben gemaakt. Met de opdrachten in dit boekje leer je hoe je veilig deelneemt aan het verkeer. Waar hoor je te fietsen, waar te lopen? En wat betekenen al die verschillende verkeersborden?
Touwtje springen met oma / Ten Brink, Amber. Antwerpen: Garant, 2014. - 48 p. - ISBN: 978-90-441-31673: 20,00 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 touw De oma van Sofie woont in een zorgcentrum en heeft dementie. Sofie en mama bezoeken haar elke week. Soms gaat het minder goed met oma en dat is verwarrend voor Sofie. Ook haar mama wordt er verdrietig van. Maar oma heeft ook goede momenten, dan gaan ze samen touwtje springen en doen ze allerlei leuke dingen. 'Touwtje springen met oma' is een prentenboek over hoe je kunt omgaan met personen met dementie. Het is bedoeld om voor te lezen aan kleuters en voor jonge kinderen om zelf te lezen. Op school kan het prentenboek bijvoorbeeld tijdens een kringgesprek een dialoog op gang brengen en de kinderen de mogelijkheid geven op een bevattelijke manier over een moeilijk en emotioneel onderwerp te praten. In de leidraad bij het boek wordt dieper ingegaan op de uitdagingen die het omgaan met een persoon met dementie met zich mee brengt.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
28
29
Groter dan een droom / Aerts, Jef; Törnqvist, Marit. Amsterdam: Querido, 2013. - [44] p. - ISBN: 978-90-4511401-9: 16,95 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 grot Op een avond hoort een jongetje een zacht gefluister. Het is zijn overleden zusje, die hem uitnodigt voor een fietstocht. Ze passeren haar graf en het ziekenhuis waar ze lag, maken een boottochtje en eten marsepein. De volgende dag is zus verdwenen. Een mooi geïllustreerd, poëtisch en troostrijk verhaal.
Mijn papa is een bipolairbeer : een verhaal over een manisch-depressieve ijsbeer / Genders, Cindy. Amsterdam: Tobi Vroegh, 2011. - 70 p. - ISBN: 978-9078761-16-7: 12,50 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 mijn Dit verhaal laat kinderen vanaf 6 jaar op luchtige wijze kennismaken met een bipolaire of manisch-depressieve stoornis en helpt daarbij deze complexe ziekte wat begrijpelijker te maken. Het is geschreven voor kinderen die te maken krijgen met een ouder of andere naaste met een bipolaire stoornis, maar is ook geschikt om andere kinderen te informeren.
Weg van mij : werkboek voor kinderen die achterblijven na zelfdoding / Fiddelaers-Jaspers, Riet; Van 't Erve, Monique; Claes, Stijn. - Averbode: Altiora Averbode, 2007. - 85 p. - ISBN: 978-90-317-2563-2: 14,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 wegv 'Weg Van Mij' is een uniek werk-, doe-, lees- en herinneringsboek dat kinderen (5-12 jaar) helpt omgaan met de zelfdoding van hun vader, moeder, broer, zus of iemand anders in hun familie. Ze kunnen er zelf of onder begeleiding van een ouder, leraar, therapeut,.... mee aan de slag gaan. Achteraan vind je de contactgegevens van organisaties voor hulp en zelfmoordpreventie in Vlaanderen en in Nederland.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
29
30
Een zakboekje voor kinderen : een stripverhaal voor rouwende kinderen / Fiddelaers-Jaspers, Riet. - Heeze: In de Wolken, 2008. - [20]p. - ISBN: 978-90-804773-7-7: 1,50 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 zakb Dit harmonicaboekje bevat basisinformatie voor kinderen die iemand door de dood verloren zijn. Aan de achterzijde kunnen de kinderen een vriendje of vriendinnetje, de juf of meester of iemand anders iets aardigs laten schrijven.
Act-It-Out Junior : sociale vaardigheden spelenderwijs / [s.n.]. - Eindhoven: Ridea, [s.a.]. : 202,00 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 actAct-it-Out is een bordspel, gericht op het oefenen van sociale vaardigheden. In het spel wordt met 6 verschillende vaardigheden geoefend: Iets bespreken; Kritiek geven; Kritiek ontvangen; Nee zeggen; Opkomen voor jezelf; Waardering uiten. Deze Junior versie van het spel is bedoeld voor de leeftijdsgroep 10-14 jaar. Met behulp van gekleurde pionnen en een dobbelsteen doorlopen de spelers een parcours met gekleurde vlakken. Er wordt gebruik gemaakt van opdrachtkaarten en, indien gewenst, kaarten met aandachtspunten. Op de opdrachtkaarten staat per vaardigheid een opdracht, zes opdrachten per kaart dus, die qua kleur overeenstemmen met het spelbord. De met de kleur corresponderende vaardigheid wordt, door degene die aan de beurt is, in een rollenspel geoefend. De opdrachten zijn steeds een korte omschrijving van een sociale situatie, ze laten veel ruimte voor improvisatie over de details van de situatie. De kaarten met aandachtspunten bevatten tips per vaardigheid die kunnen helpen de vaardigheid correct uit te voeren. Het bordspel is geschikt voor een groep van 1 tot 10 personen. De aanwezigheid van een begeleider is gewenst, maar niet in alle situaties noodzakelijk. Dans de axenroos / Bols, Chantal. - Diest: Danskant vzw, 2011. - cd-rom met e-book, print [22]p.: 15,90 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 axen De dieren uit de axenroos helpen kinderen hun gedrag en gevoelens te herkennen en gepast te reageren. Zo kan je elk dier op een fijne manier zijn, maar ook op een minder fijne of zelfs verkeerde manier. Kinderen leren nadenken over hun eigen gedrag en dat van de anderen. Ze leren openstaan voor elkaar en begrijpen elkaar. Dit e-book bevat algemene informatie over de axenroos en verschillende bewegingsopdrachten waarin de typische kenmerken en eigenschappen van de axenroosdieren zijn verwerkt. Bij sommige opdrachten wordt gebruik gemaakt van de muziek op 'Kapitein Winokio is beestig'.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
30
31
En wie ben jij? / Droogh, Yvonne. - Amsterdam: SWP, 2014. 72 p. - ISBN: 978-90-8560-665-9 Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 enwi In dit boekje maken kinderen kennis met Sabri. Hij vertelt wie hij is, waar hij geboren is en waar zijn familie vandaan komt. Zijn achtergrond, zijn familie en alles wat hij belangrijk vindt heeft te maken met zijn identiteit. Met de vragen en opdrachten bij het verhaal van Sabri kunnen kinderen hun identiteit onderzoeken en ontwikkelen. Doorheen het verhaal worden alle kinderrechten besproken. De publicatie is bedoeld voor kinderen die in Nederland wonen, maar met enkele aanpassingen ook heel bruikbaar in België. Grip op de groep / van Engelen, René. - Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2014. - 156 p. - ISBN: 978-90-06-95143-1: 30,25 EUR URL: http://www.gripopdegroep.nl Doelgroep: 6-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 grip In dit boek wordt uitgebreid ingegaan op het groepsproces in een klas en hoe je een positieve leeromgeving kunt creëren in het begin van het schooljaar. In deze derde druk is het aantal oefeningen uitgebreid. Ook zijn er verwijzingen naar 'Bouwen aan je groep', het boek dat aansluit bij 'Grip op de groep'. Daarnaast is er meer aandacht voor de rol van jongens en hoe je hier goed mee om kunt gaan binnen de dynamiek van de groep. Op de website bij het boek zijn diverse tools te vinden om je groep in beeld te brengen en zijn aanvullende oefeningen te vinden, o.a. op het gebied van bewegingsonderwijs.
Inspiratiekalender voor de basisschool : elke dag begint waarde(n)vol / Lammers, Marleen. - Brussel: Politeia, 2014. - veelv. gepag.: 24,95 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 insp Deze kalender biedt ideeën om de schooldag waarde(n)vol te beginnen. Je kunt de inspiratiekalender ook gebruiken tijdens een kringgesprek of als er zich een gelegenheid voordoet. Bij elk idee staat een suggestie om met kinderen door te praten of een activiteit te doen. Er zijn suggesties voor kinderen jonger dan 9 jaar en kinderen ouder dan 9 jaar. De ideeën zijn thematisch gegroepeerd, de kleur van het kader geeft aan om welk thema het gaat: 'iedereen welkom', 'waarden en normen', 'wederzijds respect', 'van en voor de samenleving', 'levensbeschouwing en godsdienst'.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
31
32
Muur tegen pesten / Weerbaar.info. - Assen: DMS, 2014. - poster in koker, brievenbus, 100 'baksteen'kaarten: 24,75 EUR Doelgroep: 7-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 muur Met dit materiaal kunnen leerlingen samen bouwen aan een muur tegen pesten. De teksten op de poster zetten aan om te reageren tegen pesten en pesten bespreekbaar te maken. Leerlingen kunnen op de achterkant van een baksteen-kaart tekenen of schrijven wat zij vinden van pesten of wat je er tegen kunt doen. De bakstenen worden in de brievenbus verzameld nadien bij de poster geplakt zodat de 'muur' steeds hoger en langer wordt. Pesten in het jeugdwerk : de No Blame-aanpak in 7 stappen / Tumult. - Mechelen: Tumult vzw, [s.a.]. - 30 p. Doelgroep: 5-14 jaar URL: http://www.tumult.be Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest Deze brochure bevat informatie over pesten in het jeugdwerk en biedt leuke activiteiten en methodieken om preventief rond pesten te werken. Daarnaast wordt de methode No Blame helemaal uitgelegd en samengevat in zeven stappen. No Blame is een "zachte", oplossingsgerichte aanpak van pestproblemen waarbij de hele groep wordt betrokken. Op de website van Tumult kan je de brochure downloaden. Van rooksignaal tot gsm : hoe werkt communicatie? / De Beule, Rolande. - Leuven: Davidsfonds/Infodok, 2004. - 239 p.: 25,95 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.1 vanr In dit naslagwerk wordt de werking en de technologie achter allerlei communicatiemiddelen verklaard in begrijpelijke en heldere taal. Het boek gaat ook over taal, schrift, signalen, symbolen en eeuwenoude vormen van communicatie, over zintuigen en muziek. 'Van rooksignalen tot gsm' bestaat uit tien delen rond een bepaald thema dat met communicatie te maken heeft. Elk deel wordt ingeleid door een verhaal en is ingedeeld in een tiental hoofdstukken die elk over een welbepaald onderwerp gaan zoals bv. taalfamilies, spijkerschrift, lichaamstaal, morse, verrekijkers, televisie, sms, elektromagnetische straling...
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
32
33
Arts for intercultural dialogue : a toolkit / Munro, Emily; Potter, Sarah. - Manchester: British Council, 2010. - 33 p. Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/E2wMuN Vindplaats Antwerpen: or 3.3.2 arts "Arts for Intercultural Dialogue" (AID), een project met afdelingen in 20 Europese landen, is gebaseerd op de idee dat kunst een krachtig middel is voor menselijke communicatie tussen culturen. AID wil een platform bieden om ideeĂŤn en ervaringen uit de praktijk uit te wisselen. Deze toolkit is bedoeld voor kunstenorganisaties en kustenaars die hun kunstvorm willen inzetten om interculturele uitwisseling te bevorderen. Doorheen de publicatie worden stappenplannen afgewisseld met praktijkvoorbeelden. Er is ook een vragenlijst opgenomen waarmee de lezer kan nagaan hoe ver zijn of haar organisatie staat op het vlak van interculturaliteit. Everyone's got talent : capacity building : talent discovery toolkit / Group T Education College Leuven. Leuven: IEC Group, [2014]. - 28 p. Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.klascement.be/talen/docs/49023/ Vindplaats Antwerpen: or 3.3.2 ever Studenten van de postgraduaatsopleiding 'International Educating Class: Development Studies' (Groep T, Leuven) ontwikkelden naar aanleiding van hun lessen 'Capacity Building' een 'Educational Toolkit' rond het thema ontdekken van talenten. De toolkit kan wereldwijd door leerkrachten Engels gebruikt worden om een les of workshop ineen te steken waarin leerlingen op zoek kunnen gaan naar hun talenten. De toolkit bestaat uit twee delen. In het eerste deel komen vooral ijsbrekers aan bod, terwijl in het tweede deel een reeks activiteiten worden aangeboden om actief op zoek te gaan naar eenieders talent(en). De toolkit is zo opgesteld dat leerkrachten er zelf die activiteiten kunnen uitkiezen die het dichtst bij hun doelgroep aansluiten en op die manier een leuke les of workshop in elkaar kunnen steken. Debat in burgerschap : handreiking voor het toepassen van debatvormen in het vmbo / Bron, Jeroen; Nollet, Fleur; Ravesloot, Clary. - Enschede: SLO, 2013. - 33 p. Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://www.slo.nl/downloads/2013/debat-inburgerschap.pdf/ URL: http://jongeburgers.slo.nl/klas/debat Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 deba Deze publicatie is het resultaat van een project waarin werd verkend hoe debatteren als didactische werkvorm kan worden ingezet in het voortgezet middelbaar beroepsonderwijs (vmbo). In de publicatie wordt een relatie gelegd tussen debatteren en actief democratisch burgerschap. Naast deze meer onderwijskundige en theoretische uiteenzetting, is een set praktische handreikingen, lesvoorbeelden en instrumenten ontwikkeld. De instrumenten zijn niet opgenomen in de publicatie maar kunnen gedownload worden. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
33
34
Picto-play 1.0. : een methodiek om kinderen en jongeren mee publieke (speel)ruimte te laten ontwerpen / Kind & Samenleving. - Brussel: Kind & samenleving, [s.a.]. - handleiding (33 p.) + catalogus (14 p.) Doelgroep: 9-18 jaar URL: http://goo.gl/eU4eD Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 picto Picto-play is een instrument om op een vlotte manier een inspraakactie op te zetten rond een concrete speelruimte of een publieke ruimteproject. De kern van het instrument is een catalogus (powerpointpresentatie) met picto-play 'iconen'. De iconen vormen een eenvoudige en praktische tool om kinderen en jongeren (vanaf ca. 9 jaar) collages te laten maken voor de inrichting van 1 plek of een reeks van plekken in de publieke ruimte. De handleiding helpt je om de inspraaksessie goed op te bouwen. De voornaamste doelgroep van deze publicatie zijn jeugdconsulenten, communicatiemedewerkers en inspraakbegeleiders, maar ook ontwerpers en ruimtelijke planners kunnen ermee aan de slag. Het systeemdenken spelboek: oefeningen voor het opbouwen en verbeteren van vaardigheden voor leren en systeemdenken / Booth Sweeney, Linda; Meadows, Dennis; Leistra, Aniek; van der Meer, Jorn en Marlot. - [S.l.]: Chelsea Green, 2005. - 224 p.; dvd. - ISBN: 978-1-60358-258-2: 50,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 syst Dit spelboek voorziet in korte speelse oefeningen die subtiel de essenties van systeemdenken illustreren. Op de bijgevoegde dvd (Nederlands ondertiteld) worden elk van de dertig spelen geĂŻntroduceerd en uitgevoerd. De spelen zijn geordend naar de vijf dimensies van leren: systeemdenken, mentale modellen, teamleren, gedeelde visie en persoonlijk meesterschap. Op het 2e gezicht : spel voor een open kijk op je medemens / Janss, Frederique; Groag, Savitri. - Amsterdam: Bureau voor Maatschappelijke Ontwikkeling, [s.a.]2005. - ISBN: 978-90-809494-23: 50,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 ophe 'Op het 2e gezicht' is een spel bedoeld voor jongeren over de onderwerpen vooroordelen, stereotypering, discriminatie, racisme, tolerantie en respect. Het doel is dat jongeren kennismaken met deze begrippen, ze leren herkennen en erover nadenken. De handleiding behandelt drie onderdelen: de theorie over de verschillende begrippen; de speelwijze en regels van het vragenspel; creatieve opdrachten die los van het vragenspel kunnen worden uitgevoerd. Het vragenspel bestaat uit 5 sets van 25 vraagkaarten in 3 categorieĂŤn: situaties, stellingen, geschiedenis. Het wordt gespeeld met 5 groepen deelnemers.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
34
35
Samen anders / van Denzel, Sophie; van Driel, Anna; Vondel, Myrthe. - Utrecht: Movisie, 2014. Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/5n4RX6 Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 same Het spel 'Samen Anders' werd ontwikkeld door drie studenten in het kader van hun afstudeeronderzoek "Het gaat niet over seks: een onderzoek naar seksuele diversiteit in de jeugdhulpverlening". Het is een diversiteitsspel voor jongeren en groepswerkers in de jeugdhulpverlening. Met dit stellingenspel kunnen jongeren spelenderwijs nadenken en van gedachten wisselen over verschillende diversiteitsthema's. De spelers worden uitgenodigd hun mening te geven en op elkaars mening te reageren. De stellingen gaan over cultuur, liefde, religie, klasse, gender en hulpverlening. Stella / Verheyde, Sylvie. - [S.l.]: Lumière, 2008. - dvd (103 min.), filmfiche (37 p.). - EAN: 5425019003340: 9,99 EUR : Frans gesproken, Nederlandse ondertitels Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 stel De film 'Stella' volgt één schooljaar lang het leven van een 11-jarig meisje. In dat jaar maakt ze een enorme verandering door, door de school waar ze bij toeval terecht komt. Opgegroeid in een arbeiderscafé nabij Parijs, voelt Stella zich op het chique Franse lyceum aanvankelijk als een vreemde eend in de bijt. 'Stella' is een 'coming of age' film en geeft een blik op de maatschappelijke klassenverschillen in de jaren zeventig. Het is echter niet moeilijk om de situatie te vertalen naar de wereld van vandaag. De filmfiche van MOOV biedt leerkrachten achtergrondinformatie en tips voor naverwerking van de film in de klas. NISO project - Fighting homophobia through active citizenship and media education : final report / De Simone, Federica; Passani, Antonella; Marrazzo, Fabrizio. - Nijmegen: NISO consortium, 2012. - rapport (24 p.), dvd Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 voic Dit (Engelstalige) rapport geeft een uitgebreide beschrijving van het NISO project. Dit project had als doel het bevorderen van mensenrechten en het tegengaan van homofobie door actief burgerschap en media-educatie. Vier organisaties uit België, Nederland, Italië en Estland werkten samen onder leiding van de Provincie van Rome. Zij ontwikkelden voor jongeren een trainingsmethode over mensenrechten en seksuele diversiteit, genaamd: Voice OUT. In elk land werd een Voice OUT traject opgezet wat inhield dat verschillende jongerengroepen elk een politieke partij oprichten met een duidelijke boodschap en actie. Voorafgaand werden deze groepen geïntroduceerd in thema's zoals identiteit, LGBT, media-educatie, mensenrechten... Nadien werd hen gevraagd om een campagne of actie op te zetten om hun boodschap te verspreiden en duidelijk te maken. Dit alles werd door de jongeren omgezet in promotievideo's die werden verzameld op een dvd. De filmpjes op deze dvd kunnen gebruikt worden als icebreaker of om als voorbeeld te dienen als je het project op school wil opzetten. Er is ook een Voice OUT toolkit waarin je de methodieken vind die in de loop van het tweejarige project werden gebruikt. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
35
36
Voice OUT Toolkit : NISO project - het tegengaan van homofobie door middel van actief burgerschap en media educatie / Dumon, Eva; Gillespie, Ellen; Spreutels, Sven. [S.l.]: NISO consortium, 2012. - 140 p. Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/W5Ukvf Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 voic Het NISO project had als doel kennis en begrip van mensenrechten bij leerlingen te bevorderen, met speciale aandacht voor seksuele oriĂŤntatie. Deze handleiding beschrijft verschillende methodieken die doorheen het tweejarig project gebruikt zijn en is opgedeeld in 7 verschillende hoofdstukken. Elk hoofdstuk behandelt een specifiek thema: ijsbrekers, identiteit, LHBT, voice OUT, mensenrechteneducatie, media-educatie, multimedia voor beginners. Per thema vind je verschillende methodieken die zo zijn opgesteld dat je meteen weet welke materialen je nodig hebt en welke doelstellingen je bereikt. Het materiaal is printklaar gemaakt. Het werken met deze toolkit in het secundair onderwijs voldoet meteen aan enkele VOETen. Een zakboekje voor jongeren : een stripverhaal voor rouwende jongeren / Fiddelaers-Jaspers, Riet. - Heeze: In de Wolken, 2004. - [20]p. - ISBN: 978-90-804773-6-0: 1,50 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.6 zakb Dit harmonicaboekje bevat basisinformatie voor jongeren die iemand door de dood verloren zijn. Aan de achterzijde kunnen de jongeren een vriend of vriendin, de leraar of iemand anders iets aardigs laten schrijven.
Bloot : momenten van intimiteit / Kint, Elisa. - Antwerpen: Jong en Van Zin, 2014. - DVD (15 min.), handleiding (27 p.), 3 fotokaarten: 20,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 bloo Bloot is een korte documentaire over echte menselijke intimiteit en relaties. Op een mooie, unieke en realistische manier zie je hoe verschillende jongeren intiem met elkaar omgaan. Met het bijbehorende lesmateriaal laat je je klas nadenken over relaties en seksualiteit. De werkvormen in het pakket zijn op maat van jongeren van 14 tot 18 jaar. Elke werkvorm is zo opgebouwd dat er een voldoende veilige sfeer ontstaat, waarin ze kunnen nadenken en uitwisselen over de thema's. Ook voor kritisch nadenken is er aandacht. Op basis van een opwarmer kan je merken wat er leeft in de klasgroep en zo beslissen met welke werkvormen je na de documentaire aan de slag gaat.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
36
37
Gewoon homo in het voortgezet onderwijs : een veilige school voor iedereen! / Visser, Anke; Verhagen, Anniek. - Utrecht: Gay&School, 2013. - 35 p. Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://tinyurl.com/cvrbgzz Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 gewo Pubers zijn zeer gevoelig voor 'anders' zijn. Jongeren die gedrag vertonen dat niet voldoet aan de gendernormen zijn vaker mikpunt van pesterijen. Deze brochure biedt praktische handreikingen om seksuele diversiteit zichtbaar en bespreekbaar te maken, in de school, in de les en in de zorgstructuur. Het boekje neemt aspecten uit het dagdagelijkse schoolleven als uitgangspunt en haakt daarbij aan met suggesties om zowel aan leerlingen, aan ouders en aan collega's de boodschap te geven 'dat seksuele diversiteit gewoon is'. Laat je horen! Seksueel geweld is nooit normaal. Je kunt hulp krijgen als het jou is overkomen. / van der Pool, Petra. - Goes: Stichting Laat je horen!, [s.a.]. - 53 p. - ISBN: 978-90-70111-55-7: 3,95 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 laat Dit stripboek bevat korte verhalen over verschillende vormen van seksueel geweld. Op het einde van elke strip en achteraan het boek staan adviezen voor kinderen en jongeren. Loving me, loving you : over verkering, liefde en hoe je het leuk kunt houden / van Bijsterveldt, Marc; Baars, Leen. Rotterdam-Rijnmond: GGD, 2008. - dvd (9 min.), docentenhandleiding (12 p.), tijdschrift (12 p.): 10,00 EUR (dvd) + 1,95 EUR (tijdschrift) Doelgroep: 13-16 jaar URL: http://goo.gl/56Ml5k Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 lovi Dit lespakket wil ertoe bijdragen dat jongeren die nĂŠt zijn begonnen met relaties, of die daar op korte termijn aan toe zullen zijn, gaan nadenken over relationeel geweld en dat ze de eventuele waarschuwingssignalen hiervan herkennen in hun eigen relatie. Het leerlingenboekje 'Loving me, loving you' maakt hen bewust van de mogelijke problemen die in relaties kunnen ontstaan, zonder het leuke van de liefde uit het oog te verliezen. Er zitten ook opdrachten in die de leerlingen thuis met de ouders kunnen uitvoeren. De docentenhandleiding geeft toelichting bij het leerlingenboekje en de drie kernlessen daarin, bevat extra lessuggesties met (doe)opdrachten voor de leerlingen en leesvoer over relatiegeweld. De film is bestemd voor de ouders, bijvoorbeeld om te gebruiken tijdens een voorlichtingsavond. Een thema als relatiegeweld laat zich immers het beste behandelen als de ouders/verzorgers erbij betrokken worden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
37
38
Caspar Game / Crossmedia. - [S.l.]: Villa Crossmedia, [s.a.]. - 54 speelkaarten, 2 infokaarten, speluitleg (print), dobbelsteen Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen URL: http://caspargame.eu Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 casp Vindplaats Turnhout: T 08.66 Het 'Caspar game' is een spel om de mediawijsheid van jongeren te testen en te versterken. Het is gericht op jongeren van 12 tot 26 jaar, met diverse moeilijkheidsgraden. Om het spel te spelen heb je Wifi en minstens ĂŠĂŠn smartphone met QRscanner-app nodig. Het spel wordt gespeeld met minimaal 2 teams van 4 spelers of maximaal met 6 teams van een zelf te bepalen aantal spelers. Op de bijbehorende website vind je meer informatie over het spel. Het deugdenspel : 52 bouwstenen van het karakter / Wiersma, Annelies; Studio Bajo. - Groningen: Uitgeverij Act on Virtues, 2014. - 52 deugdenkaarten, 1 overzichtskaart, 1 handleidingkaart. - ISBN: 978-90-819463-6-0: 19,95 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen URL: http://www.hetdeugdenspel.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 deug Het Deugdenspel maakt je op een speelse en motiverende wijze bewust van de bouwstenen van je karakter. Het is een hulpmiddel voor het ontdekken van je talenten. Op 52 kaarten worden eigenschappen zoals eerlijkheid, concentratie, moed en respect helder en bondig uitgelegd. Je kunt de kaarten overal gebruiken: thuis, op school en daarbuiten. Op de website vind je meer achtergrondinformatie, tips, lesmateriaal, reflectievragen, posters en kleurplaten, spelletjes en filmpjes. Ik, hun & wij : training kritisch burgerschap voor mbojongeren / docentenhandleiding / van Middelkoop, Corine; Peper, Marco. - Utrecht: FORUM, 2013. - 56 p. - ISBN: 978-905714-187-4: 0,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 ik,h Deze handleiding geeft handvatten om een training Burgerschap te geven aan leerlingen in de derde graad van het (technisch en beroepsgericht) secundair onderwijs. Jongeren leren op een voor hen aansprekende en interactieve wijze na te denken over hun rol als actieve en kritische burgers in relatie tot anderen en de samenleving. De handleiding bevat uitleg over het begrip kritisch burgerschap en biedt een duidelijke uiteenzetting van de doelstelling en opzet van de training. Het programma bestaat uit verschillende onderdelen die apart kunnen behandeld worden en waarbij steeds expliciet de link wordt gelegd met kritisch burgerschap. De programmaonderdelen van 'Ik, hun & zij' zijn: goed of fout, debat, omgaan met conflicten, held of loser, oordeel of vooroordeel, burgerschap in beeld, de betrokken burger, gouden regels.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
38
39
KLASS / Raag, Ilmar. - [S.l.]: A-film Distribution, 2007. - dvd (97 min.). - EAN: 8717774232774: 4,99 EUR Doelgroep: 11-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 KLAS De Estse tiener Joosep is het slachtoffer van pesterijen. Wanneer ĂŠĂŠn van zijn klasgenoten, Kaspar, het voor Joosep opneemt, wordt ook hij het slachtoffer. Bijna dagelijks worden de twee jongens fysiek en geestelijk mishandeld. Omdat Joosep en Kaspar uiteindelijk geen uitweg meer zien, smeden ze een plan om voor eens en voor altijd af te rekenen met de pestkoppen. De schrijver-regisseur ontleedt het proces dat voorafgaat aan het excessieve geweld dat zo nu en dan op westerse scholen uitbarst. Minstens zo belangrijk als het gedrag van de pestkoppen is dat van de groep. Een aangrijpende en confronterende film.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
39
40 OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID
Een, twee hupsakee... : heen-en-weerboekje / Segers, Gunter. - Antwerpen: Garant, 2013. - 63 p. - ISBN: 978-90-4413078-2: 13,00 EUR Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 heen Dit heen-en-weerboekje is een hulpmiddel voor het uitwisselen van informatie tussen ouders en begeleid(st)ers van het kinderdagverblijf. Het bestaat uit drie delen. In het eerste deel is er plaats voor de gegevens van het gezin en de gewoonten van het kind. Daarnaast wordt de werking van het kinderdagverblijf toegelicht. In het tweede deel kunnen ouders en begeleiders dagelijks opschrijven hoe het kind zich thuis en in de opvang voelt. In het laatste deel wordt er een overzicht van ontwikkelingsmijlpalen gegeven, waar ouders kunnen noteren wanneer hun kind de mijlpalen bereikte. Daarna wordt de ontwikkeling gedetailleerd beschreven tot 3 jaar.
Luister naar mij : kinderen helpen na trauma / Delameillieure, Ingrid. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 135 p. ISBN: 978-94-014-1821-8: 22,99 EUR Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 luis Dit boek biedt informatie en tips om kinderen te ondersteunen en te helpen om hun traumatische ervaring te verwerken. De focus ligt op de belevingswereld van kinderen en ouders na een trauma. Het boek is geschreven vanuit de praktijk in het werken met kinderen die een traumatische ervaring hebben opgedaan en het werken met hun ouders en andere opvoeders. Naast informatie staan er ook tips in het boek over wat ouders kunnen doen om de stress en de angst bij hun kind te verminderen of weg te nemen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
40
41 ANDER DIDACTISCH MATERIAAL
BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS
Weer naar school! De beste 25 school-apps voor basis- en voortgezet onderwijs / [s.n.]. - [S.l.]: Kennisnet, 2013. - [6] p. Doelgroep: 5-16 jaar URL: http://goo.gl/qO96e5 Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 weer Om scholieren op het basis- en voortgezet onderwijs wegwijs te maken in het grote aanbod, werden de 25 beste in deze publicatie op een rij gezet. Er zijn verschillende categorieën: plannen, presenteren en organiseren; naslagwerken; hulpmiddelen bij het leren; spelenderwijs leren.
Meisjes aan zet : over havo- en vwo-meisjes & bèta/techniek / Hollaardt, Brechje; Dingemans, Liesbeth. - Amsterdam: VHTO, 2012. - 32 p. Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 meis In deze publicatie worden de ingrediënten geschetst van de aanpak van VHTO, Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek, om de interesse van meisjes in bèta/techniek en de doorstroom van meisjes in bèta/technische opleidingen te bevorderen. Op grote schaal werden havo- en vwo-meisjes in contact gebracht met vrouwelijke professionals, werden docenten en decanen getraind en de scholen ondersteund met kennis. Het werken met rolmodellen is een belangrijke factor in de aanpak. De beschrijving van de aanpak werd aangevuld met interviews en quotes van schoolmanagers, docenten, decanen en meisjes.
Wat beeld jij je in? Verbeeldingskracht : Lessenserie over zelfbeeld en over beroepsbeelden bèta/techniek voor het eerste jaar van het voortgezet onderwijs / VHTO. - Amsterdam: VHTO, 2013. - docentenhandleiding (12 p.), leerlingenbladen (16 p.): Doelgroep: 11-14 jaar URL: http://www.ditdoeik.nl Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 verb Deze lessenserie werd ontwikkeld om te voorkomen dat veel bètatalent, talent voor exacte en technische vakken, verloren gaat. De lessen zijn vooral effectief voor meisjes, maar zijn ook nuttig voor jongens. Veel leerlingen, zowel meisjes als jongens hebben stereotiepe beelden over beroepen. De lessenserie bestaat uit 3 lessen van 50 minuten, bedoeld voor leerlingen van het eerste jaar voortgezet (secundair) onderwijs. Doelen van de lessen: de gedachte 'voor exacte vakken moet je talent hebben' omzetten naar 'hoe meer ik oefen voor een vak, hoe beter het gaat'; leerlingen een realistischer beeld geven Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
41
42 van hun potentieel op gebied van bèta/techniek; inzicht geven in stereotiepe beelden die leerlingen hebben over 'mannelijke' en 'vrouwelijke' beroepen. Om deze doelen te realiseren, wordt aandacht besteed aan de onderwerpen zelfbeeld, het flexibele brein, beroepsbeelden. Op de website ditdoeik.nl staan filmpjes van vrouwen en mannen met een technisch beroep. De site heeft ook een docentenpagina met meer informatie. Jong talent in het parlement / Derwael, Bart; Vanhove, Katrien. - Brussel: Politeia, 2014. - 10 x boekje (24 p.). - ISBN: 978-2-50901967-7: 20,00 EUR (20 stuks) Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 jong Deze brochure informeert jongeren over het nut en de impact van hun stem. Er wordt uitgelegd hoe je (geldig) kan stemmen en de belangrijkste politieke instellingen worden besproken. Je krijgt een antwoord op vragen als: Hoe zit België in elkaar en hoe zijn de bevoegdheden verdeeld? Hoe verlopen de verkiezingen? Hoe werken de verschillende parlementen? Hoe komt regelgeving tot stand? Is Europa echt zo ver van ons bed? De brochure is bedoeld voor jongeren van 16 tot 18 jaar, maar kan ook interessant zijn voor volwassen lezers.
VOLWASSENENONDERWIJS
België voor beginners : wegwijs in het Belgisch labyrint. 2014 / Vande Lanotte, Johan; Bracke, Siegfried; Goedertier, Geert. Brugge: Die Keure, 2013. - 317 p. - ISBN: 978-90-486-1702-9: 39,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.1 belg Aan de hand van schema's, samenvattingen en illustraties biedt deze uiterst leesbare publicatie elementaire kennis over de structuren van de overheid. De lezer krijgt hierdoor een helder inzicht in de werking van de Belgische staat. In een eerste deel leggen de auteurs een aantal beginselen van de Belgische staatsstructuur uit. De delen II, III en IV behandelen de verschillende Belgische beleidsniveaus: de federale overheid, de gemeenschappen en gewesten en tenslotte de provincies en gemeenten. In deel V komt de internationale rechtsorde aan bod: de Europese Unie, de Verenigde Naties en de Raad van Europa. En in het laatste deel worden een aantal fundamentele rechten van de mens uitgelegd.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
42
43 Kind in beeld : gezondheid / Kind & Gezin. - Brussel: Kind & Gezin, 2013. - brochure 7 p., handleiding 3 p. URL: http://goo.gl/Xrqtkc Vindplaats Antwerpen: pa 8.9.2 kind Vindplaats Turnhout: T 14.218 De reeks Kind in Beeld is pictografisch materiaal van Kind en Gezin voor anderstalige, mentaal gehandicapte of (functioneel) analfabete ouders die slechts in beperkte mate toegang hebben tot de schriftelijke informatie van K&G. De thema's waarrond Kind en Gezin werkt, worden aan de hand van kernboodschappen weergegeven in de vorm van foto's, tekeningen en schema's. Het thema van deze map is gezondheid. De map ondersteunt het gesprek tussen ouder en dienstverlener. Een handleiding voor de begeleider kan gedownload worden. Kind in beeld : veiligheid / Kind & Gezin. - Brussel: Kind & Gezin, 2014. - map 11 p., handleiding [10] p. URL: http://goo.gl/Xrqtkc Vindplaats Antwerpen: pa 8.9.2 kind Vindplaats Turnhout: T 14.218 De reeks Kind in Beeld is pictografisch materiaal van Kind en Gezin voor anderstalige, mentaal gehandicapte of (functioneel) analfabete ouders die slechts in beperkte mate toegang hebben tot de schriftelijke informatie van K&G. De thema's waarrond Kind en Gezin werkt, worden aan de hand van kernboodschappen weergegeven in de vorm van foto's, tekeningen en schema's. Het thema van deze map is veiligheid. De map ondersteunt het gesprek tussen ouder en dienstverlener. Een handleiding voor de begeleider kan gedownload worden. Kind in beeld : verzorging / Kind & Gezin. - Brussel: Kind & Gezin, 2014. - map 11 p., handleiding [10] p. URL: http://goo.gl/Xrqtkc Vindplaats Antwerpen: pa 8.9.2 kind Vindplaats Turnhout: T 14.218 De reeks Kind in Beeld is pictografisch materiaal van Kind en Gezin voor anderstalige, mentaal gehandicapte of (functioneel) analfabete ouders die slechts in beperkte mate toegang hebben tot de schriftelijke informatie van K&G. De thema's waarrond Kind en Gezin werkt, worden aan de hand van kernboodschappen weergegeven in de vorm van foto's, tekeningen en schema's. Het thema van deze map is verzorging van de baby. De map ondersteunt het gesprek tussen ouder en dienstverlener. Een handleiding voor de begeleider kan gedownload worden. Armoe troef / Put, Cindy. - Brussel: Welzijnszorg vzw, 2014. handleiding (15 p.), kaartspel (55 kaarten): 5,00 EUR (kaartspel); 2,50 EUR (handleiding) Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.10 armo Met het kaartspel en de educatieve handleiding 'Armoe Troef' kunnen sociaal-culturele verenigingen het thema "armoede bij ouderen" bespreekbaar maken op een interactieve wijze. De handleiding bevat Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
43
44 twee korte methodieken en een langere methodiek om mee aan de slag te gaan. Met 'Trek de kaart van de oudere' en 'Open kaart spelen' kan je - samen met je bestuur of andere vrijwilligers - stilstaan rond de armoedeproblematiek bij ouderen. Deze twee spelen zijn geschikt om het armoedethema kort in te leiden, een vergadering te openen, ... en vereisen geen begeleiding van een educatief medewerker. Met 'Troeven op tafel' kan je dieper ingaan op de armoedeproblematiek. Hoe kijk je als vereniging naar armoede? Zijn mensen in armoede welkom bij ons? Welke acties kunnen we opzetten? Bij deze methodiek is begeleiding door de educatief medewerker van de vereniging aangeraden. Op de website welzijnszorg.be kan je achtergrondinformatie over (ouderen in) armoede downloaden. Cultural calling cards : the cultural awareness game / Morris, Jim. - [Zaltbommel]: Thema, [s.a.]. - doosje met 51 kaarten (26 blauwe, 25 rode), 1 introductiekaart en 1 kaart met spelregels. - ISBN: 978-90-5871-899-0: 24,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar , volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.10 cult Dit Engelstalige spel is speciaal gemaakt voor interculturele groepen. Aan de hand van de vragen op de kaarten kun je drie verschillende spellen spelen om elkaars achtergrond beter te leren kennen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
44
45 MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN
Globo.mundo 5 / Studio Globo. - Brugge: Die Keure, 2012. - 9 lesbrieven, 137 bijlagefiches (A4). - ISBN: 978-90-8661-776-0: 125,00 EUR Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.223 De pakketten Globo.mundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen wereldoriëntatie in de lagere school. Met Globo.mundo kan je alledaagse thema's met een interculturele blik benaderen. Voor elk leerjaar is er een box met negen uitgewerkte lessen. Bij elke les worden de eindtermen en leerplandoelen (per onderwijsnet) vermeld waaraan gewerkt wordt. Deze box voor het vijfde leerjaar bevat lessen rond de thema's cultuur, de zon, voeding, kinderspelen, water en de milleniumdoelstellingen, de baobab, vrijetijdsbesteding en eerlijke handel. De leerlingen maken kennis met kinderen uit de hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die van kinderen in Congo, Peru, Filipijnen, Ghana en Bolivia. Globo.mundo 4 / Studio Globo. - Brugge: Die Keure, 2012. - 9 lesbrieven, 129 bijlagefiches (A4): 125,00 EUR Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.224 De pakketten Globo.mundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen wereldoriëntatie in de lagere school. Met Globo.mundo kan je alledaagse thema's met een interculturele blik benaderen. Voor elk leerjaar is er een box met negen uitgewerkte lessen. Bij elke les worden (per onderwijsnet) de eindtermen en leerplandoelen vermeld waaraan gewerkt wordt. Deze box voor het vierde leerjaar bevat lessen rond de thema's beroepen, de Filipijnen, water, de levensboom, wereldse verhalen, de Amazone & het Amazonewoud, de woestijn, vreugde, feit en mening. De leerlingen maken kennis met mensen en kinderen uit de hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die van mensen in Guatemala, Senegal, Brazilië, Jordanië... Samen op de wereld / Anholt, Laurence; Anholt, Catherine. Naarden: Levendig Uitgever, 2013. - 28 p. - ISBN: 978-9491740-02-2: 12,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.225 Een kind zoekt een vriend en bezoekt negen verschillende landen om er een te vinden (Brazilië, China, Rusland, Kenia, Nederland, Zweden, Japan, Marokko). Uiteindelijk geraakt hij bevriend met alle kinderen die hij ontmoet. Onderweg ontdekt hij hoe kinderen leven in andere landen en wat ze graag doen. Hun levens verschillen en toch houden kinderen over de hele wereld vaak van dezelfde dingen. Een verhaal over vriendschap die landen en culturen overstijgt.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
45
46 De kracht van Vrede / [s.n.]. - [S.l.]: Tara-arts.org, [s.a.]. - dvd 23 min.; A4 blad: 7,00 EUR Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar URL: http://www.tara-arts.org/nederlands/missie.aspx Vindplaats Antwerpen: A 03.02.041 Vindplaats Turnhout: T 03.02.47 Vredesvrouw is een prijs uitgereikt op initiatief van Platform 1325 ism de Vrouwenraad en het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Vier van de vredesvrouwen 2012 komen aan het woord over hun werk in Joegoslavië, Kongo, Rusland en België. Het gaat over Anne Morelli, Dr. Lorrie Vandeginste, Louise Ngandu en Annemarie Gielen. De documentaire is ook te bekijken via YouTube. Sur le chemin de l'école / Plisson, Pascal. - Paris: Winds, 2013. – dvd, 74 min. - ISBN: 8717418423704: 13,20 EUR Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar URL: http://www.surlechemindelecole.org/ Vindplaats Antwerpen: A 03.03.098 Deze Franstalige documentaire brengt ons het verhaal van vier kinderen uit verschillende continenten die allen naar school willen. Onderwijs zal hun wereld veranderen, daar zijn ze van overtuigd. En daarom zijn ze bereid om elke dag opnieuw de weg af te leggen naar hun school, hoe moeilijk en gevaarlijk deze ook kan zijn.
Saved by the bell : onderwijs overal en voor iedereen! (2014) / Schockaert, Jos. - Brussel: Studio Globo, 2014. - 31 p. Doelgroep: 5-10 jaar URL: http://www.savedbythebell.be/ Vindplaats Antwerpen: A 03.03.099 Vindplaats Turnhout: T 03.03.86 Met de lessuggesties wil Studio Globo de kinderen in de eerste plaats laten mee-voelen, hen laten openstaan voor andere kinderen in de wereld die ook naar school gaan, voor nieuwe en andere dingen rondom hen, hun blik verruimen verder dan hun eigen wereld. Ze willen de leerlingen ook nieuwsgierig maken, gelijkenissen tussen hun eigen leven en het leven van andere leerlingen komen op de voorgrond. Oudere leerlingen leren dat onderwijs een hefboom voor ontwikkeling is. Toch zijn er heel wat oorzaken waarom onderwijs niet voor iedereen toegankelijk is: conflict of oorlog, financiële redenen, onevenwicht tussen jongens en meisjes, minder goede ligging, infrastructuur, gezondheidsredenen, ... En tot slot kan een goed politiek beleid ook wel voor oplossingen zorgen. De lessen zijn uitgewerkt voor 50 min. met mogelijke uitbreidingen. En dan is er nog het gezamenlijk belmoment. Met een online filmpje.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
46
47 De zwarte schande : pedagogisch dossier theatervoorstelling / Bleeding Bulls. - Amsterdam: Bleeding Bulls, 2013. - veelv. pag. Doelgroep: 17-18 jaar URL: http://bleedingbulls.be/scholen/ Vindplaats Antwerpen: A 05.090 Dit educatief dossier wil leerkrachten een verdere uitdieping bieden over de thema's van de theatervoorstelling. Zo bevat het een samenvatting van WOI, een uitleg over de vergeten koloniale troepen en een link naar hedendaagse migranten en manier waarop hier nu naar gekeken wordt. Er kunnen voor verschillende vakken elementen uitgelicht worden ter verduidelijking of aanvulling op de voorstelling of als aparte les worden gebruikt. Module 1: Mensenrechten en kinderrechten / De Kracht van je Stem. - Brussel: De kracht van je stem, 2013. - 38 p. Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://goo.gl/SfNvBG Vindplaats Antwerpen: A 06.01.076 Het materiaal is erop gericht jongeren uit de 3de graad ASO, KSO en TSO te helpen om de samenleving beter te begrijpen en hen te stimuleren om verantwoordelijkheid op te nemen in en voor de democratie. In elke module komen dezelfde methodische onderdelen terug : Focus : opdrachten in verband met de actualiteit Leesopdracht: teksten over het thema, met vragen om te beantwoorden Opdracht : taken die aansluiten bij het thema Stelling : een bewering waaraan de leerlingen hun eigen standpunt en dat van anderen kunnen toetsen Actie : concreet aan de slag, individueel of in groep Doordenker : een aanzet om dieper na te denken over het onderwerp Terugblik : evaluatiemoment, hoe verliep een opdracht, wat heb je geleerd ? Er wordt o.a. gewerkt met cartoons, films, simulatiespelen, debatten, krantenanalyses, lezersbrieven, groepswerken. Kinderrechten - Samsam / Bonting, Mirjam. - Amsterdam: NCDO, 2014. - 27 p. + lesbrief 8 p. - (Samsam) Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://goo.gl/J3PbGX Vindplaats Antwerpen: A 06.02.070 Elk kind heeft recht op een veilig en gezond leven. Ook hier bij ons. Daarom interviewt Samsam deze keer Nederlandse kinderen over kinderrechten. We gaan op bezoek bij asielzoeker Salima. Zij vertelt over haar nachten in de gevangenis. Bij Nicky eten we mee, bij haar thuis staat eten van de voedselbank op tafel.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
47
48
Boeren troef!: educatief dossier over vruchtbare grond voor boeren in het zuiden / De Vos, ValĂŠrie; Raemdonck, Fien; Van Schoor, Marleen. - St. Niklaas: Solidagro, 2014. - 46 p. Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/JIkopM Vindplaats Antwerpen: A 09.01.064 Vindplaats Turnhout: T 09.02.144 Met dit lespakket wordt ingezoomd op het thema "vruchtbare grond". Het biedt leerlingen uit de eerde graad secundair onderwijs en volwassenen inzicht in de onderlinge verbanden en draagt bij tot educatie voor duurzame ontwikkeling. Je kan kiezen uit verschillende hoofdstukken en werkvormen. Komen aan bod: de situatie van de boeren in Bolivia, Filipijnen, Senegal en Burkina Faso. Per hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de regio (ligging, klimaat, economische activiteiten), vruchtbare grond en het derde deel geeft informatie over wat de organisatie Solidagro en de partners daar in de regio doen. Het laatste hoofdstuk geeft tips voor een nabespreking en evaluatie. Boeren troef!: kaartspel / De Vos, ValĂŠrie; Laevens, Lies; Van Schoor, Marleen. - St. Niklaas: Solidagro, 2014. - 55 kaarten; handleiding: 5,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.01.065 Vindplaats Turnhout: T 09.02.144 Met gezond boerenverstand en deze speelkaarten kan je samen met boeren aan de slag. In het spellenboekje vind je 6 kaartspellen over de verschillende fasen van de landbouwcyclus: zaaien, groeien en oogsten. Energiebronnen: Windenergie / Morris, Neil. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-949-6: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.066 Al sinds de oudheid wordt gebruik gemaakt van windkracht. De laatste jaren komen er steeds meer windmolens voor de productie van elektriciteit. In dit boek worden een aantal vragen rond windmolens beantwoord zoals: wat zijn de voor- en nadelen, windkracht in ontwikkelingslanden, welke rol zullen windmolens in de toekomst kunnen spelen. Energiebronnen: Kernenergie / Morris, Neil. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-945-8: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.067 Vijftig jaar geleden werd in Engeland de eerste kerncentrale voor de productie van elektriciteit in bedrijf genomen. Kerncentrales zijn echter altijd omstreden geweest. Wat is kernenergie precies en waar komt het vandaan? Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen ervan? Als de traditionele energiebronnen op zijn, is kernenergie dan een goed alternatief om ons in de toekomst van stroom te blijven voorzien? Dit boek geeft antwoord op deze en nog veel meer vragen. Het laat zien hoe Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
48
49 kernenergie werd ontdekt en ontwikkeld, welke rol het in de toekomst zal gaan spelen en wat daarvan de gevolgen zijn voor mens en milieu. Energiebronnen: Bio-energie / Morris, Neil. - Etten-Leur: Corona, 2007. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-885-7: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.068 Biomassa als energiebron is niets nieuws. Mensen gebruiken al vele duizenden jaren hout als brandstof. Nieuw is wel dat we speciale gewassen zijn gaan kweken om die als brandstof te gebruiken. Hoe kun je biomassa als brandstof gebruiken voor auto's en voor de productie van elektriciteit? Wat zijn de gevolgen voor het milieu? En levert het wel genoeg op? Dit boek geeft antwoord op deze en andere vragen. Het laat zien waar biomassa voor gebruikt kan worden en gaat in op de vraag welke rol het in toekomst zou kunnen spelen en wat de gevolgen zijn voor het milieu. Energiebronnen: Aardwarmte / Morris, Neil. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-946-5: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.069 Geothermische energie is aardwarmte die in het binnenste van de aarde wordt geproduceerd en die we kunnen benutten voor het verwarmen van kassen, huizen, scholen en kantoren, en voor het produceren van elektriciteit. Hoe kunnen we die aardwarmte naar boven halen? Zal die ooit op raken, of juist kunnen bijdragen aan het oplossen van ons energieprobleem? Dit boek geeft antwoord op deze en andere vragen. Het laat zien hoe en waar aardwarmte wordt gewonnen, welke rol aardwarmte in de toekomst zal gaan spelen en wat daarvan de gevolgen zijn voor het landschap en het milieu. Energiebronnen: Waterkracht / Morris, Neil. - Etten-Leur: Corona, 2007. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-549-8: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.070 Sinds het begin der tijden hebben mensen van waterkracht gebruik gemaakt. Met behulp van waterkracht wekken we al meer dan honderd jaar energie op. Is er in de huidige wereld echter nog wel plaats voor waterkracht? Kan water voldoende energie leveren om in onze behoeften te voorzien? Welke gevolgen hebben de recente, immens grote stuwdammen? Hoe kunnen we de kracht van de zee op voor ons nuttige wijze gebruiken? Dit boek geeft antwoord op deze en vele andere vragen. Het belicht op welke uiteenlopende manieren we tegenwoordig de kracht van water benutten en welke rol waterkracht in de toekomst zou kunnen spelen. Daarbij wordt allerminst voorbijgegaan aan de problemen die met het gebruik van waterkracht samenhangen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
49
50 Energiebronnen: Zonne-energie / Morris, Neil. - EttenLeur: Corona, 2007. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-598-6: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.071 De zon is de krachtigste energiebron op de wereld en we gebruiken al volop zonne-energie. Maar hoe werken zonnepanelen en zonnerekenmachines en -horloges eigenlijk? Kan zonne-energie voorzien in de energiebehoeften van onze woningen en steden? Stelt dit type energie voor problemen? Dit boek geeft antwoord op deze en vele andere vragen. Het belicht op welke uiteenlopende manieren we tegenwoordig zonne-energie benutten en welke rol ze in de toekomst zou kunnen spelen. Daarbij wordt allerminst voorbijgegaan aan de problemen die met het gebruik van zonne-energie samenhangen. Energiebronnen: Fossiele brandstoffen / Morris, Neil. Etten-Leur: Corona, 2007. - 32 p. - ISBN: 978-90-5495-886-4: 12,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.072 De fossiele brandstoffen steenkool, aardgas en olie zijn belangrijke energiebronnen. Maar we zijn deze energiebronnen in snel tempo aan het opmaken, en ooit zullen ze opraken. Waar komen fossiele brandstoffen vandaan? Hoe worden ze gewonnen? Wat zijn de gevolgen voor het milieu als we ze verbranden? Waar moeten we onze energie vandaan halen als ze op zijn? Dit boek geeft antwoord op deze en nog veel meer vragen. Het laat zien hoe en waar fossiele brandstoffen worden gewonnen, hoe we ze gebruiken, en wat de gevolgen zijn voor het milieu. Feiten over duurzame ontwikkeling / Gifford, Clive. Harmelen: Ars Scribendi, 2005. - 60 p., ge誰ll. - (Feiten over). ISBN: 978-90-5495-981-6 Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.02.012 Vindplaats Turnhout: T 09.01.237 In deze serie komen de meest uiteenlopende onderwerpen aan bod om op velerlei gebied ge誰nformeerd te worden. In de verschillende delen wordt elke keer een onderwerp behandeld dat van belang is voor de wereld van vandaag, en worden de feiten aangedragen om een eigen mening te vormen. In Duurzame ontwikkeling wordt uitgelicht op welke manieren de mensen door de geschiedenis heen de natuurlijke rijkdommen van de aarde ge- en verbruikt hebben. Ook wordt gekeken naar meer duurzame oplossingen, en wordt aandacht besteed aan de argumenten van voor- en tegenstanders in het debat over huidige plannen om de aarde te redden. Tenslotte wordt uitgelegd dat het onderwerp duurzame ontwikkeling ons allemaal aangaat, en wat wij kunnen doen om goed voor onze planeet te zorgen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
50
51
Voices of transition / Aguilar, Nils. - Berlin: Milpa Films, 2014. - dvd (68 min.). - ISBN: 978-3-00-043237-8: 12,52 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://voicesoftransition.org/ Vindplaats Antwerpen: A 09.03.115 In de overtuiging dat de crisis kracht tot verandering inhoudt, stelt Voices of Transition wegen voor naar een nieuwe levenswijze: eerlijk, bevredigend en met respect voor het milieu, waarbij de mens en de aarde elkaar in stand houden op een evenwichtige en duurzame wijze. De dvd wil ons inspireren om in actie te komen, mee te doen en bij te dragen tot de verandering van onze samenleving. Deel I: Frankrijk is toonaangevend op het gebied van onderzoek naar boslandbouwsystemen (agroforestry). Het natuurlijke ecosysteem van het bos is de beste inspiratiebron om af te stappen van het verwoestende monocultuur landbouwsysteem en over te gaan tot gediversifieerde en efficiënte agro-ecosystemen. Deel II: De 'Transition Town movement' die ontstond in het Verenigd Koninkrijk, is nu een wereldwijd succes. Verscheidene 'grassroots' initiatieven (van burgers i.p.v. beleidsmakers) zorgen voor voedselproductie in de stad, zetten aan tot duurzaam denken en tot het relocaliseren van infrastructuur. Deel III: Toen de Soviet Unie uiteenviel, stopte de oliebevoorrading van Cuba. De Cubaanse landbouwbedrijven stonden voor een ongeëvenaarde crisis. Maar Cuba maakte gebruik van deze uitzichtloze situatie om pionier te worden op het gebied van agro-ecologie en stedelijke landbouw: 70% van het fruit en de groenten die in Havana worden geconsumeerd, wordt vandaag gekweekt in de stad en is organisch. Om op te eten: educatief pakket 1ste graad lager onderwijs / Segers, Gunter. - Leuven: Djapo, 2014. handleiding: 42 p.; 2 posters; leesboek: veelv. pag. - ISBN: 978-94-91545-22-1: 40,00 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.03.116 Vindplaats Turnhout: T 09.01.244 Wereldwijd wordt er ontzettend veel voedsel verspild, terwijl er mensen honger lijden. Hoe komt dat? Wat kunnen we daaraan doen? Welke oplossingen kunnen we zelf bedenken? Je helpt je leerlingen benoemen waarom voedselverspilling eigenlijk zo erg is en laat hen ideeën bedenken om dit aan te pakken. Bij het educatief pakket Om op te eten! vind je het verhaal Het grote avontuur van Billy en Bonnie, twee verliefde bananen die ervan dromen om samen opgesmuld te worden. Maar dat avontuur verloopt anders dan zij gedacht hadden. Om op te eten: educatief pakket 2de graad lager onderwijs / Segers, Gunter. Leuven: Djapo, 2014. - handleiding: 42 p.; 2 posters; leesboek: veelv. pag. - ISBN: 97894-91545-22-1: 40,00 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.03.117 Vindplaats Turnhout: T 09.01.244 Bespreking: zie vorige titel.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
51
52 Om op te eten: educatief pakket 3de graad lager onderwijs / Segers, Gunter. Leuven: Djapo, 2014. - handleiding: 42 p.; 2 posters; leesboek: veelv. pag. - ISBN: 97894-91545-22-1: 40,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.03.118 Vindplaats Turnhout: T 09.01.244 Bespreking: zie vorige titel Natuur- en milieuvormingswerkers duurzaam aan het werk : een educatief kompas richting duurzame ontwikkeling / Vandenplas, Ellen. - Antwerpen: EPO, 2011. - 175 p. Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.04.205 Vindplaats Turnhout: T 09.01.186 Deze brochure is bedoeld voor al wie met hart en ziel vorming geeft over natuur en milieu. Ze reikt nieuwe inzichten en methodieken aan om van EDO een krachtig instrument tot maatschappelijke verandering te maken. Het boek geeft geen theoretische uitleg maar een beknopt en helder kader over begrippen waarmee je aan de slag kan. Met een pak inspirerende actieve werkvormen.
Virunga in actie : een concreet duurzaamheidsvraagstuk / WWF. - [S.l.]: World wildlife fund, 2013. - brochure (27 p.), dvd (2 x 20 min.) Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/3DlNyB Vindplaats Antwerpen: A 09.04.259 Vindplaats Turnhout: T 09.01.228 'Virunga in actie' is een project rond duurzame ontwikkeling. Aan de hand van een terreinproject van WWF in Congo krijgen de leerlingen een echt duurzaamheidsvraagstuk voorgeschoteld: hoe het Nationaal Park Virunga beschermen en toch voorzien in de energiebehoeften en noden van de lokale bevolking? Heel wat linken met de leefwereld van kinderen en jongeren hier maakt het energievraagstuk ook relevant voor de situatie in BelgiĂŤ. Met Virunga in actie stelt WWF een educatief pakket voor over het ecomakala-project (makala betekent houtskool), waarbij bomen worden aangeplant rond het park om er dan houtskool van te maken, zodat de bevolking daarvoor niet meer in het park moet kappen. Met twee films, een versie voor 10-14 jarigen (echte beelden gecombineerd met animatiebeelden) en een voor 14-18 jarigen, wordt dit project voorgesteld. Ideaal om het in de klas te hebben over duurzame ontwikkeling aan de hand van een concreet terreinproject.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
52
53 Geef een dier! / Van Gog, Marian; Ritstier, Willem. - Leiden: Zorn Uitgeverij, 2007. - handleiding: 8p., 10 x werkblad: 6 p.; dvd: 10 min.: 10,00 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.268 Het lespakket is bedoeld om kinderen te laten kennismaken met duurzame ontwikkelingssamenwerking. De film "de Belofte" laat zien wat voor impact het heeft als een gezin over een dier beschikt en hoe het de levensomstandigheden kan verbeteren. Glas: eindeloos mooi! Een lespakket over de glaskringloop / Deen, Ton; Mulder, Irene. - Leiden: Zorn Uitgeverij, 2013. handleiding (3 p.), dvd (14 min.), 10 werkboekjes (5 p.): 10 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.269 Het lespakket bestaat uit een DVD, een handleiding en een werkboek. De dvd is bedoeld als introductie. We volgen de jongeren Shireen en Benjamin, die op onderzoek gaan naar het gebruik, de oorsprong en het hergebruik van glas. De opdrachten zijn enerzijds bestemd om een gericht nagesprek te voeren en anderzijds om leerlingen een eigen mening te laten vormen over het hoe en waarom van recycling. Gloob & Teo en het zeemonster / Segers, Gunter; Segers, Gunter. - S.l: Les テ四es, 2014. - 32 p. - ISBN: 978-94-91545-184: 12,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.270 Vindplaats Turnhout: T 09.01.243 Gloob en Teo gaan naar zee. Kastelen bouwen, zwemmen en genieten van de zon. Maar een golf spoelt hun strandspeeltjes mee in het water. Al snel ontdekken Gloob & Teo dat de zee meer verbergt dan water alleen. Op de zeebodem ligt een groot zeemonster op de loer. Het wordt steeds groter en het gaat nooit meer weg. De visjes vragen Gloob & Teo om hulp. Kunnen onze helden de visjes helpen en de zee bevrijden van dit grote monster?
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
53
54 Gloob & Teo en de wondere bijenwereld / Segers, Gunter; D' Hamers, Heidi. - S.l: Les Îles, 2014. - 20 p. - ISBN: 978-9491545-16-0: 12,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.271 Vindplaats Turnhout: T 09.01.241 Gloob en Teo de spin houden van de natuur. Ze genieten van hun tuintje en ze planten zonnebloemen. Daar komen de bijtjes. Die zijn dol op de kleurrijke bloemen. Gloob & Teo volgen de bijtjes tot in hun nest. Wist je dat de bijtjes voor lekkere honing zorgen? En dat honing heel veel energie geeft, om bijvoorbeeld in de tuin te werken? En dat de zaadjes van de zonnebloemen op hun beurt weer zorgen voor voedsel voor de vogeltjes in de tuin? Gloob & Teo feest in het bos / Segers, Gunter; Segers, Gunter. - S.l: Les Îles, 2014. - 32 p. - ISBN: 978-94-91545-177: 12,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.272 Vindplaats Turnhout: T 09.01.242 Teo is jarig. Dat betekent feest in het bos! Maar niet zomaar een feest. Teo droomt van de prachtigste pakjes en de hipste cadeaus. Maar zijn grote vriend Gloob heeft een ander idee. Het wordt een bijzonder verjaardagsfeest, alle dieren in het bos werken eraan mee. Feest in het bos is een heerlijk zoekboek.
De kuil / Leboeuf, Melissa. - S.l.: Les Îles, 2014. - 53 p. - ISBN: 978-94-91545-20-7: 12,95 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.273 Vindplaats Turnhout: T 09.01.239 Mien en Kobe zijn de achterkleinkinderen van Omi. Omi is 93 jaar. Ze woont in een rusthuis, is reuze actief en houdt van wandelen in de tuin. Tijdens één van die wandelingen leren Mien en Kobe Dembé kennen. Hij is de tuinman van het rusthuis en komt uit Congo. Mien en Kobe vinden hem supercool. Maar de directeur van het rusthuis wil uitbreiden, de tuin moet weg. Protestacties halen niets uit, de werken gaan toch door. Tot er in een kuil iets gevonden wordt. Iets dat alles zal veranderen. Dit jeugdboek zoomt in op de invloed van elektronica op de wereld maar thema's als rusthuizen, vriendschap en duurzaamheid kunnen in de klas aan het boek gelinkt worden. In de methodebundel "systeemdenken" van Djapo wordt een les aan het boek gewijd.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
54
55
Helki / De Landtsheer, Patricia. - S.l.: Les テ四es, 2014. - 48 p. - ISBN: 978-94-91545-19-1: 12,95 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.274 Vindplaats Turnhout: T 09.01.240 Kato wordt tien jaar. Voor haar verjaardag heeft opa een fantastisch cadeau bedacht: Kato krijgt twee schapen, waar ze voortaan zelf mag voor zorgen, ティn een grote reis erbovenop. Opa is vroeger bosbouwontwikkelaar geweest in Ivoorkust. Hij wil zijn kleindochter in contact brengen met de rijkdom die onze aarde bezit. Alsof er magie in het spel is, ontvangt Katos opa onverwachts een uitnodiging van zijn vroegere vriend Miel waarmee hij verschillende jaren in Ivoorkust heeft gewerkt. De reis gaat naar Amerika, waar Miel en Lena nu al een hele tijd wonen. Kato beleeft er een spannende vakantie. Ze ontmoet er het Indiaanse meisje Imala, en haar familie. Tussen beide meisjes ontstaat een hechte vriendschap. Toch dreigt er even een schaduw over Katos geluk te vallen als ze het grote geheim van haar grootvader leert kennen. Dit boek is een verhaal achter onze kleren maar gaat ook over vriendschap en het leven in een reservaat in Arizona. In de methodebundel "systeemdenken" van Djapo is een les aan het boek gewijd.
De laatste tijger / Elliott, Rebecca; Bouman, Silke. - Uithoorn: Karakter, 2013. - 32 p. - ISBN: 978-90-452-0110-8: 14.95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.275 Luka leeft in een trieste, vreemde wereld zonder bomen, planten of dieren. Op een dag ziet hij toch plots een tijger. De tijger zit met zijn voorpoot vast in een blikje. Luka helpt hem en ze worden beste vrienden. Luka en de tijger laten de mensen om hen heen weer zien wat belangrijk is.
Denkwerk : omgaan met het milieu : groep 3-4 / van Grol, Annemieke; Janssen, Karin; Klaassen, Roger. - Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2012. - 32 p. - 3 exemplaren. - ISBN: 978-90-0666155-2: 22,70 EUR (5 ex.) Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.276 Denkwerk Omgaan met het milieu is een serie werkboekjes met een rijk aanbod gevarieerde oefeningen op het gebied van milieueducatie. Dit werkboek is geschikt voor leerlingen van het 1e en 2e leerjaar. Met leuke opdrachten, tekstjes lezen en vragen beantwoorden, puzzels maken, tabellen invullen, plaatjes vergelijken. In dit boekje leren we samen hoe we kunnen zorg dragen voor het milieu. De leerlingen kunnen hun antwoorden zelf nakijken met behulp van het antwoordenblad dat te vinden is op de website zelfstandig-werken.nl.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
55
56 Denkwerk : omgaan met het milieu : groep 5-6 / van Grol, Annemieke; Ottenheijm, Wilfried. - Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2012. - 32 p. - 3 exemplaren. - ISBN: 978-90-06-66156-9: 22,70 EUR (5 ex.) Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.277 Denkwerk Omgaan met het milieu is een serie werkboekjes met een rijk aanbod gevarieerde oefeningen op het gebied van milieueducatie. Dit werkboek is geschikt voor leerlingen van het 3de en 4de leerjaar. Je krijgt heel veel informatie van om je heen. Om al die informatie goed te begrijpen moet je soms extra goed kijken, luisteren of lezen. Je moet logisch denken, zaken ordenen en dingen op een rijtje zetten. Met opdrachten, tekstjes lezen en vragen beantwoorden, puzzels maken, tabellen invullen, plaatjes vergelijken. In dit boekje leren we samen hoe we kunnen zorg dragen voor het milieu. De leerlingen kunnen hun antwoorden zelf nakijken met behulp van het antwoordenblad dat te vinden is op de website zelfstandig-werken.nl. Deze werkboekjes zijn wel uitgewerkt vanuit de Nederlandse situatie. Denkwerk : omgaan met het milieu : groep 7-8 / Janssen, Karin; Bontekoe, Gerben. - Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2012. 32 p. - 3 exemplaren. - ISBN: 978-90-06-66157-6: 22,70 EUR (5 ex.) Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.278 Denkwerk Omgaan met het milieu is een serie werkboekjes met een rijk aanbod gevarieerde oefeningen op het gebied van milieueducatie. Dit werkboek is geschikt voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar. Je krijgt heel veel informatie van om je heen. Om al die informatie goed te begrijpen moet je soms extra goed kijken, luisteren of lezen. Je moet logisch denken, zaken ordenen en dingen op een rijtje zetten. Met 15 taken waaronder tekstjes lezen en vragen beantwoorden, puzzels maken, tabellen invullen, plaatjes vergelijken. In dit boekje leren we over de omgeving waarin je leeft, over het milieu, over planten en dieren en over de lucht en het water. De leerlingen kunnen hun antwoorden zelf nakijken met behulp van het antwoordenblad dat te vinden is op de website zelfstandig-werken.nl. Deze werkboekjes zijn wel uitgewerkt vanuit de Nederlandse situatie. Antarctica / Binns, Tristan Boyer; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-382-8: 11,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 10.044 Aan de hand van vragen en antwoorden probeert de auteur een gedetailleerd beeld te schetsen van het continent Antarctica. Na de eerste vraag, 'wat is een continent', gaat de auteur dieper in op het leven op Antarctica. Vragen als Welke planten en dieren leven er op Antarctica?, Wie ontdekte Antarctica? en Wie woont er op Antarctica? tonen de diversiteit van de behandelde onderwerpen. Gedetailleerde kaarten en heel wat fotos vullen de tekst aan, zodat de uitleg duidelijk overkomt. Gele kaders met Wist je dit? zorgen voor interessante weetjes. Een woordenlijst en register sluiten het boek af. Dit boek biedt een duidelijk en overzichtelijk beeld van Antarctica. De vlotte tekst en het bijpassende beeldmateriaal
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
56
57 maken dit boek zeer interessant voor een spreekbeurt of voor de geïnteresseerde toekomstige wereldreiziger. Before they pass away / Nelson, Jimmy. - Kempen: TeNeues, 2013. - 423 p. - ISBN: 978-3-8327-9759-1: 128 EUR URL: http://www.beforethey.com Vindplaats Antwerpen: A 10.045 Dit prachtig fotoboek toont ons verschillende bevolkingsgroepen van overal in de wereld. Door de globalisering zijn deze inheemse bevolkingsgroepen zeer geapprecieerd omwille van hun verschillende levensstijl, hun kunst en tradities. Zij leven in harmonie met de natuur. De auteur toont ons deze mensen niet alleen in hun prachtige kledij en versieringen, maar geeft ons ook de portretten van zij die de dragers zijn van een cultuur die hopen we zal doorgegeven worden aan de volgende generaties. Get H²O: Duik in dit Afrikaanse straatleven. Speel solo of bouw samen / Butterfly Works. - Amsterdam: Butterfly Works, [s.a.]. - speldoos, 1 spelbord, 3 overzichtkaarten, 55 speelkaarten, 189 fiches (30 waterfiches met 1 druppel, 35 waterfiches, 7 waterputfiches, 50 huisfiches, 40 pesafiches, 15 vervuilingsfiches, 12 openbare gebouwenfiches), 2 dobbelstenen, 1 zandloper, spelregels. - EAN: 8717249193982: 29,95 EUR Doelgroep: 9-18 jaar URL: http://www.geth2ogame.com/ Vindplaats Antwerpen: A AFR/AFR.077 GET H²O is een strategisch bordspel over het dagelijks leven van Afrikaanse jongeren. Je bevindt je in de sloppenwijken van Nairobi, Kenia. Je probeert te overleven en 6 huizen voor jou en je familie te bouwen. Dit spel leert jongeren uit probleemgebieden op een speelse manier dat samenwerking de beste overlevingsstrategie is. Het is een "serious" game die je doet nadenken over je acties en de effecten ervan op de samenleving. Er bestaat ook een digitale versie online. Afrika / Underwood, Deborah; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-386-6: 11,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AFR/AFR.079 In deze reeks "de jonge onderzoeker" worden vragen beantwoord die jonge kinderen kunnen stellen over de verschillende continenten. Elk hoofdstuk geeft het antwoord op een vraag en bevat gedetailleerde kaarten, duidelijke uitleg over verschillende onderwerpen, websites waarop meer informatie te vinden is.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
57
58 De boer op in Rwanda / Dierenartsen zonder Grenzen. - Brussel: Dierenartsen zonder grenzen, 2012. - dvd, 27 min. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://youtu.be/pG_eydrXGs4 Vindplaats Antwerpen: A AFR/RWA.008 Vindplaats Turnhout: T AFR/RWA.05 In december 2012 trokken drie Belgische veehouders en een dierenarts in opdracht van DZG naar Afrika. Ze leefden zich in in de Rwandese veeteelt en diergeneeskunde en wisselden ervaringen uit over de uitdagingen en de kansen van de veeteelt. Boeren over heel de wereld vragen zich namelijk af hoe ze kunnen leven van hun boerenstiel. Een meer duurzame en kleinschalige landbouw kan een oplossing bieden voor verschillende uitdagingen, zoals de klimaatverandering en prijsschommelingen.
Helden van Zuid-Afrika : mijn werk met de kinderen van de straat / Van der Schaar, Jetske. - [Eindhoven]: De Boekenmakers, 2010. - 239 p. - ISBN: 978-90-77740-64-4: 17,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AFR/ZUI.029 Zuid-Afrika is verscheurd door ongelijkheid. De auteur stelt ons echter jonge helden en verschoppelingen van deze maatschappij voor. Hun verhalen zijn verhalen over de strijd om te overleven en ook over veerkracht, passie en geluk. We krijgen een eerlijk en verrassend positief beeld van deze mensen.
Zuid-Amerika / Ganeri, Anita; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-385-9: 11,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/AME.013 In deze reeks "de jonge onderzoeker" worden vragen beantwoord die jonge kinderen kunnen stellen over de verschillende continenten. Elk hoofdstuk geeft het antwoord op een vraag en bevat gedetailleerde kaarten, duidelijke uitleg over verschillende onderwerpen, websites waarop meer informatie te vinden is. Caribisch gebied / Brownlie, Alison; Matthews, Jenny. - EttenLeur: Corona, 2009. - 48 p. - ISBN: 978-90-5566-083-4: 10,00 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/AME.014 In het Caribisch gebied wonen heel wat mensen. De ene ervaren het als een zonnig paradijs, de anderen worstelen om te overleven. Dit boek geeft inzicht in hoe deze eilanden veranderen en de toekomst tegemoet gaan. Je krijgt informatie en cijfers over belangrijke geografische onderwerpen, de ontwikkeling van de cultuur en de veranderingen onder invloed van de Verenigde Staten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
58
59 Wereldreis Bolivia : Indianen / Vande Voorde, Helga; Debonnet, Jan. - Brussel: Studio Globo, 2014. - 19 p., met kalenderfoto. - (Wereldreis) Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/BOL.003 Vindplaats Turnhout: T AME/BOL.16 Wereldreis brengt de realiteit achter de foto's van de wereldkalender van 11.11.11. Een verhaal brengt de foto tot leven, het tijdschrift brengt ook informatie over het land en duiding bij het centrale thema. Juan is indiaan en leeft in Bolivia. Per graad vind je praktische lessuggesties die te gebruiken zijn in verschillende vakken. Dit nummer gaat over de Indianen in Bolivia. AziĂŤ / Ganeri, Anita; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. 32 p. - ISBN: 978-90-5566-383-5: 11,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/AZI.026 In deze reeks "de jonge onderzoeker" worden vragen beantwoord die jonge kinderen kunnen stellen over de verschillende continenten. Elk hoofdstuk geeft het antwoord op een vraag en bevat gedetailleerde kaarten, duidelijke uitleg over verschillende onderwerpen, websites waarop meer informatie te vinden is.
Op reis door China / Huggins-Cooper, Lynn. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-344-6: 10,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/CHI.045 Heb je je weleens afgevraagd hoe het is om in China te wonen? Nou, stap maar snel in want de rondreis door China gaat beginnen! Maak een tocht door dit verbazingwekkende land en lees over de steden, de mensen en hun manier van leven. Loop over de Chinese Muur, doe Tai Chi in het park, en ontdek de indrukwekkende Himalaya. In dit boek komt dit interessante land tot leven! Actuales: Tyfoon Haiyan in de Filipijnen / Studio Globo. Brussel: Studio Globo, 2013. - 17 p. Doelgroep: 13-16 jaar URL: http://actua.studioglobo.be/ URL: http://www.climatechallenge.be/nl/ Vindplaats Antwerpen: A AZI/FIL.019 In deze actuales vind je meer info over de Filipijnen en de oorzaken en gevolgen van Haiyan en wordt het verband gelegd met de wereldwijde klimaatverandering.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
59
60 Japan / Case, Robert. - Harmelen: Corona, 2004. - 59 p. - ISBN: 978-90-5495-689-1: 10 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/JAP.008 Japan groeide na de Tweede wereldoorlog uit tot een van de machtigste landen van de wereld. Het Japanse succes is ten dele gebaseerd op aloude traditionele waarden van samenhorigheid, hulpvaardigheid en betrokkenheid bij het bedrijf waar je voor werkt. Maar langzamerhand beginnen deze traditionele waarden onder druk van de economische terugval terrein te verliezen. Maar hoe verweven deze traditionele waarden en de economie wel zijn, kan je in dit boek lezen. Wereldreis Myanmar: Samenwerking / Vandevoorde, Helga. - Brussel: Studio Globo, 2014. - 18p. - (Wereldreis) Doelgroep: 5-6 jaar 7-8 jaar 9-10 jaar 11-12 jaar URL: http://www.studioglobo.be/nl/lageronderwijs/andere/wereldreis Vindplaats Antwerpen: A AZI/MYA.003 Vindplaats Turnhout: T AZI/MYA.10 ; T AZI/MYA.10a ; T AZI/MYA.10b Wereldreis is een lesbrief bij de wereldkalender van 11.11.11. Elke maand wordt het land of thema van de foto uit de doeken gedaan. Nyaung woont in Myanmar en vindt dat er door samenwerking meer bereikt wordt, zeker in sport. In de lesbrief krijg je meer informatie over de kalenderfoto, over het land en over het leven van Nuyang. Per graad zijn er werkblaadjes. De oplossingen, eindtermen, webtips en beelden vind je op de website van Studio Globo. Onder Palestijnen : de intifada in beeld / Sacco, Joe. Amsterdam: Xtra, 2005. - 285 p. - ISBN: 978-90-77766-04-0: 25 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/PAL.019 Vindplaats Turnhout: T AZI/PAL.13 Een getekend beeldverslag van Joe Sacco's verblijf als journalist van twee maanden in de bezette gebieden tijdens de eerste Intifada (1991-92). Sacco kiest partij voor de Palestijnen, maar hij vereert ze niet als helden. Hij probeert ze te begrijpen en de lange geschiedenis van het probleem te doorgronden. Door het verhaal menselijk te houden, komen de problemen zoals het dagelijkse geweld hard aan. De zwart-wittekeningen en kadering getuigen van durf, maar helpen ook mee om emoties over te brengen zoals angst. Het album is eerst als negen losse afleveringen verschenen en later gebundeld en is bekroond met onder andere de American Book Award.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
60
61 Europa / Bingham, Jane; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-384-2: 10,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A EUR/EUR.042 De serie Op verkenning in... beantwoordt vragen die jonge leerlingen kunnen stellen over de verschillende continenten. Elk hoofdstuk geeft het antwoord op een vraag, zodat de leerlingen hun kennis kunnen uitbreiden. Elk boek in deze reeks omvat: gedetailleerde kaarten, duidelijke uitleg over verschillende onderwerpen en websites waarop meer informatie te vinden is.
Tsjechië / Rihosek, Jacob; Matthews, Jenny. - Etten-Leur: Corona, 2007. - 48 p. - ISBN: 978-90-5566-078-0: 10,00 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A EUR/TSJEC.001
Australië / Bingham, Jane; Edwards, Jeff. - Etten-Leur: Corona, 2008. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-387-3: 11,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A OCE/AUS.008 In deze reeks "de jonge onderzoeker" worden vragen beantwoord die jonge kinderen kunnen stellen over de verschillende continenten. Elk hoofdstuk geeft het antwoord op een vraag en bevat gedetailleerde kaarten, duidelijke uitleg over verschillende onderwerpen, websites waarop meer informatie te vinden is. Australië / Prosser, Robert. - Harmelen: Corona, 2005. - 59 p. ISBN: 90-5495-662-3: 10,00 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A OCE/AUS.009 Australië is een land van fascinerende contrasten. Uitgestrekte droge gebieden in het midden worden omzoomd door weelderige tropische regenwouden, bergketens, valleien en stranden. Deze verscheidenheid wordt in dit boek belicht, van unieke ecosystemen tot levendige steden en van afgelegen 'outback' tot welig tierende badplaatsen. Australië trekt niet zonder reden, jaarlijks grote stromen immigranten en toeristen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
61
62 Apprendre à connaître les droits de l'enfant: neuf modules d'enseignement pour les classes du primaire / Gollob, Rolf; Krapf, Peter. - Strasbourg: Editions du Conseils de l'Europe, 2009. 95 p. - (Education for Democratic Citizenship and Human Rights in school practice;V). - ISBN: 978-92-871-6504-6: 15,00 EUR Doelgroep: 3-12 jaar Vindplaats Antwerpen: Het is belangrijk dat kinderen hun rechten kennen, maar minstens zo belangrijk is dat ze deze rechten leren waarderen en toepassen. Scholen kunnen dit bewerkstelligen door ervoor te zorgen dat in lessen rond kinderrechten diverse leerervaringen aan bod komen. Kinderen leren hun rechten begrijpen en waarderen door ze te gebruiken, op school en daarbuiten. Om hen daartoe te motiveren, moet de leraar een omgeving creëren waarin democratische waarden en mensenrechten centraal staan. Deze handleiding geeft leraren basisonderwijs handvatten om kinderrechten te onderwijzen. Ze beschrijft negen kleine projecten die elk bestaan uit vier lessen en biedt naast achtergrondinformatie ook praktische tips. Haute Africa : people, photography, fashion / De Jaeger, Christophe; Gondola, Ch. Didier; Hansen, Karen Tranberg. - Tielt: Lannoo, 2014. - 208 p. - ISBN: 978-94-014-1458-6: 39,99 EUR Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar Vindplaats Turnhout: T AFR/AFR.85 Dit fotoboek over Afrikaanse mode toont Afrika op een eigenzinnige, creatieve, positieve maar ook kritische manier. De kunstenaars-fotografen uit het boek belichten allerlei maatschappelijke veranderingen op het Afrikaanse continent. Ze weten de nieuwe Afrikaanse identiteit, de toekomstverwachtingen maar ook scherpe maatschappijkritiek te vatten in sterke beelden met kleding als taal.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
62
63 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK
ALGEMEEN
Exploring language pedagogy through second language acquisition research / Ellis, Rod. - [S.l.]: Routledge, 2014. - 388 pages. - ISBN: 978-0-415-51973-1 Vindplaats Antwerpen: dg 2 expl Dit boek start vanuit moeilijke gevallen in het taalonderwijs: deze worden dan bekeken vanuit het perspectief van tweedetaalverwerving. En worden deze problemen aangepakt op een manier die overeenstemt met wat we weten over tweedetaalverwerving? Topics die aan bod komen: lesmethodes, cursusontwikkeling, expliciete instructie, taakgericht werken, authentiek materiaal, de rol van T1 in het klaslokaal, fouten correctie en gedifferentieerd werken. Geschikt voor iedereen zonder voorkennis van tweedetaalverwerving. Op het einde van elk hoofdstuk voer voor discussies. Basisbegrippen morfologie / Smessaert, Hans. - Leuven: Acco, 2013. - 211 p.. - ISBN: 978-90-334-8979-2: 34,50 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 4 basi De morfologie is de wetenschappelijke studie van de structuur en de vorming van woorden. Dit boek biedt een beknopt maar systematisch overzicht van de basisbegrippen morfologie die de taalkunde hanteert om die structuur te beschrijven en te bestuderen. Het boek veronderstelt geen taalkundige voorkennis en is bedoeld voor al wie grondig kennis wil maken met de verschillende aspecten van de woordstructuur van het Nederlands. Voor studenten Taalkunde of Logopedische en Audiologische Wetenschappen kan het fungeren als studiemateriaal bij een inleidende module Morfologie. Krachtig onderwijzen : de principes van breinvriendelijk onderwijs / Jensen, Eric. - Vlissingen: Bazalt, 2012. - 136 p.. ISBN: 978-94-6118-101-5: 48,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 krac Dit boek gaat in op een zeer effectieve manier van werken met leerlingen. Wetenschappelijk kennis over de werking van het brein is het uitgangspunt voor zeven heel praktische en gemakkelijk uit te voeren werkwijzen. Leerkrachten in het basisonderwijs en docenten in het voortgezet onderwijs kunnen met dit boek direct aan de slag. 'Krachtig onderwijzen' werd geschreven door een voormalige docent die zich al ruim 20 jaar bezig houdt met het vertalen van neurologische kennis naar praktische toepassingen in de klas.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
63
64 Leren in vijf dimensies : moderne didactiek voor het primair onderwijs / Marzano, Robert; Miedema, Wietske. Assen: Van Gorcum, 2014. - 260 p.. - ISBN: 978-90-232-51651: 32,50 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 lere De kennis van leerprocessen is de laatste decennia enorm toegenomen. Op basis van leer psychologisch en onderwijskundig onderzoek ontwierp Robert Marzano een praktisch model: 'Dimensions of learning'. De vijf dimensies beschrijven samen complexe leerprocessen: 1. motivatie, 2. het verwerven en integreren van nieuwe kennis, 3. het verdiepen en verbreden van kennis, 4. de toepassing van kennis in betekenisvolle situaties, 5. reflectie. Met dit model kunnen leerkrachten lessen geven met activerende didactische werkvormen. De auteur van dit boek spitste het model toe op de Nederlandse situatie in het primair onderwijs. Naast de achterliggende theorie, geeft ze vooral veel pedagogische en didactische uitwerking met voorbeelden uit de praktijk. Ook is er aandacht voor kleuters en hoe zij leren. Wat werkt? Leren met verstand : praktische toepassingen voor het onderwijs van recente inzichten in hersenfuncties / van den Bosch, Ab; Dogger-Stigter, Anne-Marie. - Vlissingen: Bazalt, 2009. - 60 p.. - ISBN: 978-90-74233-71-2: 28,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 watw De laatste decennia is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar manieren om de hersenen tijdens leren en instructie positief te be誰nvloeden. Alles wat leerlingen begrijpen, onthouden of toepassen blijkt neer te komen op het teweegbrengen van veranderingen in de hersenen. In deze uitgave worden een aantal tips gegeven hoe het leren een 'breinvriendelijker' karakter te geven. Sommige van deze tips zijn misschien herkenbaar, omdat ze al gebruikt worden. De tips zijn geordend aan de hand van volgende principes van breinvriendelijk leren: 'sociaal', 'actieve betrokkenheid', 'emotie & veiligheid', 'samenhang' en 'zoeken en verwerken van nieuwe informatie'. Betrekken van moeilijk bereikbare ouders : een brochure voor ouderraden en schoolteams met bruikbare handvaten, praktijkvoorbeelden en getuigenissen / Vlaamse Confederatie van ouders en ouderverenigingen. Holsbeek: VCOV, 2014. - 33 p. URL: http://goo.gl/EJcXUw Vindplaats Antwerpen: dg 6 betr Actieve ouderparticipatie is positief voor leerlingen, ouders en het schoolteam. Toch zijn niet alle ouders even makkelijk te bereiken: kansarme ouders, drukbezette ouders, ouders met een migratieachtergrond, ouders in een moeilijke persoonlijke situatie... Om ouders te betrekken bij het schoolgebeuren moet je hen bereiken en aanspreken op hun mogelijkheden tot betrokkenheid. Deze brochure geeft enkele belangrijke aandachtspunten om alle ouders te betrekken. Dit wordt ge誰llustreerd met praktijkvoorbeelden, interviews en getuigenissen. Achteraan vind je een 'quickscan' waarmee je kan nagaan hoe 'toegankelijk en oudervriendelijk' je oudervereniging is.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
64
65
Een doorgaande lijn in ouderbetrokkenheid : van voorschool naar vroegschool / Hermans, Annet; Arslan, Zeki; Bruins, JosĂŠ. - Utrecht: FORUM, 2014. - [12] p.: 0,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 6 door Deze handreiking biedt handvatten aan voor- en vroegscholen (in Vlaanderen kinderdagverblijven en kleuterscholen) om samen een doorgaande lijn in ouderbetrokkenheid vorm te geven. Eerst wordt een korte toelichting gegeven op het belang van een doorgaande ontwikkelingslijn tussen de aanpak in de kinderopvang of de peuterspeelzaal en de aanpak in de kleuterschool en op het belang van ouderbetrokkenheid. Vervolgens wordt puntsgewijs aandacht besteed aan de manier waarop de voor- en vroegschool samen de doorgaande lijn met ouders kunnen organiseren. De publicatie is vooral gericht naar Nederlandse vooren vroegscholen, maar Vlaamse kinderdagverblijven en kleuterscholen kunnen er ook tips en inspiratie uit halen. Opvoeden doen we samen : laagdrempelige opvoedingsondersteuning in multi-etnische wijken / Bellaart, Hans. - Utrecht: Forum, 2013. - 66 p.. - ISBN: 978-905714-189-8. Vindplaats Antwerpen: dg 6 opvo Uit eerder onderzoek van Forum bleek dat het reguliere aanbod opvoedingsondersteuning nood heeft aan meer maatwerk, meer flexibiliteit en meer culturele sensitiviteit om maatschappelijk kwetsbare gezinnen te kunnen bereiken. Forum werkte de bevindingen uit in een vervolgproject in de vorm van pilots in vijf steden. Deze handreiking bundelt de ervaringen en geeft concrete aanbevelingen en tips. Bedoeld voor gemeenten, jeugdinstellingen en migrantenorganisaties die daadwerkelijk willen investeren in maatwerk voor migrantengezinnen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
65
66
BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS
Digitale geletterdheid in het voortgezet onderwijs : vaardigheden en attitudes voor de 21ste eeuw / KNAWcommissie informatica in het voortgezet onderwijs. - Amsterdam: Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, 2012. - 44 p.. - ISBN: 978-90-6984-660-6 URL: http://goo.gl/1uaID1 Vindplaats Antwerpen: ro 1 digi Zowel in Nederland als elders werd in de jaren negentig het informaticaonderwijs ingevoerd en realiseert men zich nu dat niet het omgaan met ICT maar digitale geletterdheid centraal moet staan. Digitale geletterdheid is het vermogen digitale informatie en communicatie verstandig te gebruiken en de gevolgen daarvan kritisch te beoordelen. Het is een voorwaarde om te kunnen functioneren in de informatiemaatschappij. Digitale geletterdheid vraagt, net als taalbeheersing en rekenvaardigheid, om een vormingstraject dat iedereen gedurende lange tijd moet doorlopen. Het onderwerp hoort daarom in het onderwijs thuis. In dit advies breekt de KNAW een lans voor een snelle en krachtige vernieuwing van het informaticaonderwijs en geeft hiervoor - in grove lijnen - de richting aan. Het advies richt zich op havo (hoger algemeen vormend onderwijs) en vwo (voortgezet wetenschappelijk onderwijs). Een vergelijkbare onderwijsvorm in Vlaanderen is het algemeen secundair onderwijs (aso). Focus op de digitale school. En thuis? / Studiedienst van de Gezinsbond vzw. - Brussel: Studiedienst van de Gezinsbond vzw, 2013. - 38 p.: 10,00 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: ro 1 focu In deze Focus wordt de problematiek van de nieuwe media en de digitale maatschappij bekeken vanuit de gezinsbril. In een omgevingsanalyse gaat de studiedienst van de Gezinsbond dieper in op een aantal knelpunten. Zijn alle scholen goed uitgerust, wat betekent de digitale kloof en klopt de stelling dat alle jongeren 'digital natives' zijn? Wat zijn mogelijke gevolgen van digitalisering voor de betaalbaarheid van het onderwijs, onderwijs op maat van kinderen met leerproblemen en de gezondheid van kinderen en jongeren? Aansluitend wordt de rol van Europa binnen dit thema tegen het licht gehouden. De publicatie bevat ook bijdragen van verschillende auteurs: over het moeizame proces van ICT-integratie op school en de verschuiving naar meer leerlinggericht werken; over het wegwerken van de digitale kloof en het versterken van kwetsbare jongeren; over de mogelijkheden van ICT voor kinderen met leerproblemen; over de nood aan een duidelijke visie over middel en doel van nieuwe media in het onderwijs... De Focus sluit af met een paar aanbevelingen rond digitalisering in het onderwijs.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
66
67
Identiteit identiek? Kansarmoede en diversiteit: prikkelmethodieken / Stad Turnhout. - Turnhout: Stad Turnhout, 2014. - 88 p.: 0,00 EUR URL: http://www.turnhout.be/kansarmoede Vindplaats Antwerpen: ro 1 iden Vindplaats Turnhout: T 07.01.505 Deze bundel boordevol prikkelmethodieken geeft je ideeĂŤn om aan de slag te gaan rond kansarmoede en diversiteit. Het biedt scholen praktijkvoorbeelden en tips om de oogkleppen rond kwetsbare kinderen weg te nemen en gelijke onderwijskansen werkelijk te realiseren. De bundel bevat een kansarmoedetest om te peilen waar je met je school aan wil werken, een overzicht van signalen die op een kwetsbare situatie van een leerling of gezin kunnen wijzen met daaraan gekoppeld basishoudingen en acties op klas- en schoolniveau en een aantal "prikkels" om je team te sensibiliseren. Achteraan vind je een overzicht van de educatieve materialen die rond dit thema in Provinciaal Documentatiecentrum Atlas te ontlenen zijn. Iedereen aan boord! Samen werken aan passend onderwijs voor kinderen voor wie dat niet vanzelf spreekt / Van der Horst, Jos A.J.; Van Kessel, Bart. - Amsterdam: SWP, 2014. - 173 p.. - ISBN: 978-90-8850-512-6: 29,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 iede In Nederland hebben scholen sinds 1 augustus 2014 een zorgplicht. Dit houdt in dat de school een passende plek moet zoeken voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit boek is bedoeld voor alle professionals die in de klas, school of een samenwerkingsverband, passend of 'inclusief' onderwijs proberen te realiseren. Het biedt inspiratie voor het omgaan met een complexe casuĂŻstiek en een gezamenlijk begrippen- en denkkader, gekoppeld aan praktische handvatten die de auteurs werkenderwijs ontwikkeld hebben. Hoewel wordt uitgegaan van de Nederlandse wetgeving en onderwijs(zorg)context, kan 'Iedereen aan boord' ook interessant zijn voor professionals in Vlaanderen. In Vlaanderen geldt inclusief onderwijs immers als regel. Leerlingen met een handicap, ook die met een chronische ziekte, een leerstoornis (dyslexie of dyscalculie), autisme, ADHD of andere ontwikkelings- en gedragsstoornissen mogen zich inschrijven in het gewoon onderwijs en hebben daarbij recht op redelijke aanpassingen. De Vlaamse overheid voert ook vanaf het schooljaar 2015-2016 nieuwe maatregelen in om meer kinderen met een beperking een plaats in het gewoon onderwijs te bieden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
67
68
Interactiewijzer : analyse en aanpak van interactieproblemen in professionele opvoedingssituaties / Lodewijks, Henny. - Assen: Van Gorcum, 2014. - 280 p.. - ISBN: 978-90-232-5156-9: 34,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: ro 1 inte De 'Interactiewijzer' biedt een praktisch, theoretisch onderbouwd middel waarmee professionele opvoeders de problematische interactie tussen het kind (de jongere) en de andere kinderen (jongeren) kunnen ombuigen. Opvoedingsproblemen en problematisch gedrag van kinderen worden niet beschreven vanuit oorzakelijke verbanden, maar vanuit een wisselwerking. Hierdoor kan je problematisch vastgeroeste interactiepatronen herkennen. De auteurs laten zien hoe je deze kunt doorbreken door specifieke sociale vaardigheden gericht te beĂŻnvloeden. Ze bewerkten de interactionele theorie van Leary voor de orthopedische situatie. Dit aangepaste model biedt een samenhangend kader voor een handelingsgerichte diagnostiek. De 'Interactiewijzer' is gericht naar professionelen in het primair en secundair (speciaal) onderwijs, dagcentra voor schoolgaande jeugd, kinderdagverblijven en uiteenlopende vormen van (semi)residentiĂŤle jeugdhulpverlening. In deze 9e editie verwerken de auteurs de feedback van de vele gebruikers. De teksten zijn geactualiseerd en uitgebreid met bijlagen voor o.a. oplossingsgericht werken, combineren met Kids Skills en Mission Possible en elementaire houdingsaanwijzingen voor de professionele opvoeder. Katholiek basisonderwijs vademecum zorg / Vanhove, Geert. - Brussel: DOKO vzw, 2012. - 146 p.. - ISBN: 9789081420372: 13,21 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 kath Dit vademecum is een leidraad om in het schoolwerkplan te beschrijven op welke wijze je als school je zorg- en gelijkekansenbeleid voert. Het kan ook gebruikt worden als toetssteen voor het zorgbeleid van je school. Er wordt verwezen naar interessante websites en literatuur.
Leren in een digitale wereld : uitdagingen voor het onderwijs / Brand-Gruwel, Saskia. - [S.l.]: F.L.J.M. BrandGruwel, 2012. - 36 p. URL: http://goo.gl/KZbaMR Vindplaats Antwerpen: ro 1 lere Met de komst van internet hebben we toegang tot een immense hoeveelheid informatie en via sociale media kunnen we gemakkelijk met elkaar communiceren. In het onderwijs kunnen allerlei digitale middelen worden ingezet om het leren van leerlingen en studenten te stimuleren en leerprestaties te verbeteren. Maar wat betekent het om te leren in een digitale wereld? Wat zijn op pedagogisch-didactisch niveau de uitdagingen voor de docent? Hoe kunnen 'best practices' ten aanzien van dit leren worden vertaald in schoolbrede innovaties? In deze rede wordt een model gepresenteerd met factoren die van belang zijn voor het leren in een digitale wereld. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
68
69
Alles over pesten : voor kuddedieren, buitenbeentjes en iedereen die met pesten te maken heeft / Van Stigt, Mieke. Amsterdam: Boom, 2014. - 222 p.. - ISBN: 978-90-8953-251-0: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 alle Dit boek benadert pesten van zoveel mogelijk kanten. Het is een zoektocht naar oorzaken van en oplossingen voor pesten en combineert wetenschappelijke inzichten uit psychologie, biologie en sociologie met verhalen van ouders en kinderen. Op basis van actuele inzichten, geeft de auteur praktische adviezen en tips. Ook cyberpesten komt aan bod en er worden verschillende pestprogramma's besproken. Allochtone ouders over seksuele diversiteit : de rol van school en opvoeders / Groenestein, Paul; Nijenhuis, Meral; Arslan, Zeki. - Utrecht: Forum, [s.a.]. - 30 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/XoTcRA Vindplaats Antwerpen: ro 3 allo Forum, instituut voor multiculturele vraagstukken, is van mening dat ouders een belangrijke rol spelen in de beeldvorming rond en acceptatie van homoseksualiteit. Maar er is weinig bekend over de opvattingen van ouders met een niet-westerse achtergrond over homoseksualiteit en de plek die het onderwerp dient te hebben in de opvoeding. In deze publicatie zijn vijftien moeders en vaders met een niet-westerse achtergrond met kinderen in de schoolgaande leeftijd ge誰nterviewd over hun visie op seksuele diversiteit. Anders in de klas : evaluatie van de pilot Sociale veiligheid LHBT-jongeren op school / Bucx, Freek; Van der Sman, Femke; Jalvingh, Charlotte. - Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014. - 152 p.. - ISBN: 978-90-377-0703-8: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 ande Om de aandacht voor het onderwerp seksuele diversiteit op school te bevorderen en de sociale veiligheid te vergroten van leerlingen die lesbische, homoseksuele, biseksuele of transgender gevoelens hebben, gaf het Nederlandse ministerie van Onderwijs de opdracht om een pilot Sociale Veiligheid LBHT-jongeren uit te voeren op school, in de derde graad van het basisonderwijs en de eerste graad van het voortgezet onderwijs. In dit rapport worden de opzet en de uitkomsten beschreven van een evaluatieonderzoek naar deze pilot in het schooljaar 2012-2013. Burgerschap op het vmbo : een verkenning in zes portretten / van Middelkoop, Corine; Wegman, Tessa. Utrecht: FORUM, 2013. - 56 p. Vindplaats Antwerpen: ro 3 burg In Nederland zijn scholen verplicht om aandacht te besteden aan burgerschap en sociale integratie. Hoe ze dat doen, staat ze vrij. Forum voerde een verkennend onderzoek uit op zes vmbo-scholen om inzicht te verwerven in de manier waarop Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
69
70 burgerschap praktisch en inhoudelijk wordt ingevuld. Zowel de vorm en inhoud van lessen werd verkend als de visie van de school en docenten op wat burgerschap inhoudt en op de rol van de school. Het onderzoek resulteerde in zes portretten die interessante aanknopingspunten bieden om het burgerschapsonderwijs in het vmbo te verbeteren. Aan de hand van drie concepten die centraal staan in de portretten - visievorming, kritisch burgerschap en learning by doing - werden een aantal conclusies getrokken en enige aanbevelingen geformuleerd. Jongeren worden wereldburgers : the refugees project / Saey, Mark. - Gent: Academia Press, 2014. - 336 p.. - ISBN: 978-90-382-2366-7: 24,00 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: ro 3 jong Leertrajecten wereldburgerzin kunnen secundaire scholen helpen bij het tegengaan van schoolmoeheid, het verbeteren van hun organisatie en het versterken van de overdracht van algemene kennis. Het model van deze trajecten dat in dit boek wordt ontwikkeld, steunt zowel op een integrale benadering van de schoolfactoren die burgerzin beĂŻnvloeden als op een uitgewerkte didactiek voor vakoverschrijdend projectwerk rond 'glokale problemen', waarbij de school samenwerkt met educatieve organisaties en verenigingen uit het plaatselijke middenveld. De theorie wordt zo uiteengezet dat leerkrachtenteams meteen met het model aan de slag kunnen. Het grootste deel van het boek laat de theorie echter tot leven komen in het verhaal van The Refugees Project. Steunend op dagboeken, lesmateriaal, toetsen en interviews beschrijft de auteur levendig en met een grote persoonlijke betrokkenheid hoe een aanvankelijk gemiddelde klas een jaarproject ondernam rond de wereld van vluchtelingen en mensen zonder papieren, hoe de leerlingen daardoor aandachtiger, kritischer en politiek minder cynisch werden, en hoe het onderwijs op die manier een simulatie kreeg van de manier waarop scholen zich zouden kunnen omvormen tot brede scholen voor wereldburgers. The Refugees Project was laureaat van de kunstwedstrijd Kinderen niet toegelaten van School Zonder Racisme en van de Wedstrijd voor Wereldburgers van Kleur Bekennen. Opgroeien doe je maar ĂŠĂŠn keer : pedagogisch ontwerp voor het kindcentrum / Doornenbal, Jeannette. - [S.l.]: Andere Tijden in onderwijs en opvang, 2012. - boek (52 p.) met dvd (ca. 18,5 min.). - ISBN: 978-90-819159-0-8: 44,88 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 opgr Doel van dit boekje is om leidinggevenden in kinderopvang en basisonderwijs te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun kindcentrum. Het biedt houvast bij de pedagogische richting en inrichting van het kindcentrum. Belangrijk kenmerk van een kindcentrum is dat onderwijs en opvang er intensief samenwerken. De uitgave laat zien hoe die samenwerking vorm kan krijgen. Met een checklist om te komen tot een eigen pedagogisch kader. Achterin het boek is de dvd 'De toekomst uitvinden. Kindcentra in beeld' opgenomen. De film brengt het dagelijks leven in een kindcentrum in beeld, met toelichting van de auteur van dit boek.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
70
71 Agressie bij kinderen / Van der Ploeg, Jan Dirk. - Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2014. - VI, 237 p.. - ISBN: 978-90368-0634-3: 34,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 agre Agressie is een probleem waarmee ouders, leerkrachten en hulpverleners dikwijls geen raad weten. In de verschillende hoofdstukken van dit boek belicht de auteur het verschijnsel agressie van begin tot eind. Het is een helder geschreven overzichtswerk waarin beschreven wordt hoe agressie ontstaat, welke ontwikkelingen agressieve kinderen kunnen doormaken en welke oplossingen er zijn om agressie te voorkomen of in te perken. 'Agressie bij kinderen' is bedoeld voor (aankomende) orthopedagogen, psychologen, sociaal-pedagogische hulpverleners, leerkrachten en andere professionals die met agressieve kinderen te maken hebben of krijgen. Autisme in de praktijk : 1001 ideeën, tips en strategieën voor ouders en leerkrachten / Notbohm, Ellen; Zysk, Veronica. Huizen: Pica, 2013. - 231 p.. - ISBN: 978-90-77671-83-2: 10,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 auti Dit boek biedt ouders en leerkrachten praktische en werkbare tips en adviezen, spelletjes en strategieën waarmee zij het kind met een autisme spectrumstoornis kunnen helpen zijn koffer te vullen met vaardigheden en zo de reis naar volwassenheid tot een geweldige ervaring te maken. Er wordt uitgegaan van de mogelijkheden en de sterke kanten van het kind. Centraal staan het ontwikkelen van sensorische informatieverwerking en communicatieve vaardigheden.
Basisboek RTI : groei meten voor passend onderwijs / Schölvinck, Machteld; Jansen, Leanne. - [S.l.]: pica, 2014. - 136 p.. - ISBN: 978-94-91806-25-4 Vindplaats Antwerpen: ro 6 basi Response to intervention (RTI) is een systematiek voor onderzoek naar leerbaarheid op het gebied van technisch lezen, begrijpend lezen, rekenen en spelling. Met RTI wordt duidelijk met welke vorm van instructie en/of interventie een leerling het meeste leerrendement laat zien. In dit boek wordt uiteengezet wat RTI is. RTI heeft als belangrijke doelen: preventie in het voorkomen van leerachterstanden en professionalisering, omdat het leraren vaardiger maakt in het omgaan met verschillen tussen leerlingen, om met alle leerlingen maximale leeropbrengsten te bereiken.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
71
72
Gedrag is meer dan je ziet! Wat iedere leerkracht moet weten over gedragsproblemen en -stoornissen / De Jong, Willem. - [Huizen]: Pica, 2014. - 243 p.. - ISBN: 978-94-91806-292: 15,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 gedr In het onderwijs worden leerkrachten vaak geconfronteerd met leerlingen die 'uitdagend' of 'ongewenst' gedrag vertonen. Dit boek biedt leraren inzicht in de verschillende oorzaken van gedragsproblemen. Hij bespreekt verschillende domeinen (leerling, gezin, school en omgeving) en de daarbij horende risicofactoren, waaronder erfelijkheid, temperament, hechting, voorbeeldgedrag, vernedering, schaamte, verwaarlozing, ziekte, rouw en mishandeling. Hij besteedt ook aandacht aan veerkracht en weerbaarheid, ADHD, ontwrichtende impulscontrole- en gedragsstoornissen, programma's en behandelingen, de professionalisering van schoolpersoneel. Met in de bijlage de Signaleringslijst Erger Voorkomen. De leidraad in het boek is: op grond van gegevens - en niet op grond van aannames - werken aan het professionaliseren en didactisch handelen. Gedragsproblemen in de klas : een praktisch handboek / Horeweg, Anton. - Houten: LannooCampus, 2014. - 315 p.. ISBN: 978-94-014-1793-8: 29,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 gedr Dit boek is geschreven voor leerkrachten in het regulier basisonderwijs bij wie 'zorgkinderen' - kinderen met ernstige gedragsproblemen of gedrags- en ontwikkelingsstoornissen - in de klas zitten. Het is ook een praktisch handboek voor remedial teachers, zorgleerkrachten en studenten lerarenopleiding. Het boek begint met een onderscheid tussen gedragsproblemen en gedragsstoornissen. Hierna beschrijft elk hoofdstuk een gedragsprobleem of gedrags- of ontwikkelingsstoornis die je in de klas kunt tegenkomen, zoals ADHD, ASS, depressie, faalangst en pestgedrag. Je vindt een antwoord op vragen als: hoe kun je kinderen ondersteunen? Wat kun je doen? Wat doe je beter niet? Het boek eindigt met een hoofdstuk over executieve functies en hun invloed op gedrags- en ontwikkelingsstoornissen. Gemotiveerd leren en lesgeven : de kracht van intrinsieke motivatie / Ros, Anje; Castelijns, Jos; Van Loon, Anne-Marieke; Verbeeck, Kris. - Bussum: Coutinho, 2014. - 170 p.. - ISBN: 97890-469-0399-5: 19,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 gemo Dit boek geeft, gebaseerd op onderwijsonderzoek, heldere en duidelijke aanwijzingen over wat je als leraar moet weten over motivationele processen en wat je als leraar zelf kunt doen. De theoretische uitgangspunten worden concreet gemaakt door casussen van klassensituaties. Ook worden praktische tips en suggesties aangereikt om zelf uit te proberen, zoals checklists en voorbeelden van leraargedrag. Verder wordt er verdiepende uitleg gegeven voor wie meer wil weten over een bepaald onderwerp. De hoofdstukken kunnen in chronologische volgorde of in een andere volgorde gelezen worden. Je start wel best met het eerste hoofdstuk, waarin onder andere de zelfdeterminatietheorie wordt
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
72
73 toegelicht, die centraal staat in de overige hoofdstukken. Het boek is bedoeld voor (toekomstige) leerkrachten in het basis- en het secundair onderwijs. Luister en zie mij : stappenplan voor het voeren van een diagnostisch gesprek met (hoog)begaafde leerlingen / Smit, Annita. - Kolham: Annita Smit, 2013. - 91 p.. - ISBN: 978-94-6193-896-1: 24,95 EUR URL: http://www.talento.nu Vindplaats Antwerpen: ro 6 luis Dit boek geeft leerkrachten en leerlingenbegeleiders een helder stappenplan voor het voeren van een diagnostisch gesprek met (hoog)begaafde kinderen. Door met de leerling zo'n gesprek te voeren, krijg je meer inzicht in zijn of haar denken en voelen; kennis, vaardigheden en taakaanpak; welbevinden; interesses en belangstelling. Ter ondersteuning bij het voeren van het diagnostisch gesprek heeft de auteur ook een spel ontwikkeld. Dit kan gratis gedownload worden op de website Talento.nu.
Portaal : praktische taaldidactiek voor het basisonderwijs / Paus, Harry; Bacchini, Sylvia; Dekkers, Rikky; Hofstede, Dory. Bussum: Coutinho, 2014. - 559 p. - ISBN: 978-90-469-0408-4: 42,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 port In Portaal komen alle aspecten van het taalonderwijs in het basisonderwijs aan de orde. In Portaal is de weg beschreven naar de eindniveaus 1F en 1S/2F voor alle domeinen van het taalonderwijs die in het Referentiekader Taal worden genoemd. U vindt een inleidend hoofdstuk over taal en taalonderwijs, verder leest u over: taalverwerving, zowel via spreken en luisteren als via lezen en schrijven; mondelinge taalvaardigheid; woordenschatonderwijs; geletterdheid: lezen en schrijven; taalbeschouwing; jeugdliteratuur; Nederlands als tweede taal; taalbeleid. Mede op wens van gebruikers is de structuur van het hoofdstuk over schrijven gewijzigd: schrijven (stellen) en spellen zijn afzonderlijk van elkaar uitgewerkt. Het hoofdstuk over jeugdliteratuur heeft een forse uitbreiding gekregen. Prisma co-teaching : passend op weg naar integratief onderwijs / Fluijt, Dian. - Leuven: Acco, 2014. - 176 p.. - ISBN: 978-90-334-9604-2: 30,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 pris Prisma Co-Teaching is een werkwijze die tegemoet komt aan het omgaan met een toenemende diversiteit in klassen en scholen. Meerdere onderwijsprofessionals nemen hierbij gezamenlijk de verantwoording voor een groep leerlingen en geven op gestructureerde wijze onderwijs op basis van evidence-based instructie- en ontwikkelstrategieĂŤn. Het principe hierbij is 'back to basics': alle beschikbare inzet van mensen en middelen wordt in de klas ingezet. Het woord prisma duidt op de meerkleurigheid van leerlingen en coteachers. Bij leerlingen gaat het om leerlingen met en zonder speciale Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
73
74 onderwijsbehoeften. Bij leraren kan het gaan om de samenwerking tussen twee reguliere leraren, tussen een speciale leraar en groepsleerkracht of groep van leraren, of bijvoorbeeld een leraar en klassenassistent/groepsopvoeder. Dit boek is bedoeld voor uitvoerders en leidinggevenden die inspiratie willen bij het realiseren van (inclusief) onderwijs op maat in primair en voortgezet onderwijs. Professioneel pedagogisch handelen : omgaan met probleemgedrag in opvoedingssituaties / Sipman, Gerbert. Bussum: Coutinho, 2014.. - ISBN: 978-90-469-0421-3: 23,00 EUR URL: http://www.coutinho.nl/pph Vindplaats Antwerpen: ro 6 prof Veel professionele opvoeders ervaren een toename van probleemgedrag. Dit boek richt zich op het versterken van je pedagogisch inzicht om van daaruit op een professionele manier om te gaan met kinderen met gedragsproblemen. Op basis van een theoretisch kader wordt beschreven hoe je gedragsproblemen kunt voorkomen en indien nodig kunt verminderen. De aanpak is gebaseerd op de ecologische pedagogiek, een stroming waarin (probleem)gedrag wordt beschouwd in relatie tot de omgeving. Het boek bevat veel praktische tips die direct toepasbaar zijn in de beroepspraktijk. De ondersteunende website biedt extra hulpmiddelen.
VOLWASSENENONDERWIJS
Blijven leren : de toekomst! Volwassenen stimuleren om te leren : een strategische verkenning / Nicaise, Ides; BouverneDe Bie, Maria; Gehre, Gunter . - Leuven: Acco, 2014. - 219 p.. ISBN: 978-90-334-9607-3: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 1 blij Afgelopen decennia is er heel wat ge誰nvesteerd in het leren door volwassenen. Toch is Vlaanderen nog steeds geen samenleving waarin leren voor alle volwassenen een evidentie is. Vanuit de overtuiging dat vooruitgang mogelijk en noodzakelijk is, organiseerde de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) een strategische verkenning over het stimuleren van het leren door volwassenen. Daarmee wil de Vlor het debat voeden over hoe het leren door volwassenen in de komende tien jaar nog krachtiger dan voorheen kan gestimuleerd worden. Dit boek bundelt de bijdragen van verschillende deskundigen aan een tweedaags seminarie met als centraal uitgangspunt 'hoe kunnen alle volwassenen in Vlaanderen voldoende worden toegerust met kennis, houdingen en competenties om te kunnen omgaan met zich continu wijzigende contexten van leven, samenleven, wonen en werken?
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
74
75
Vernieuwde opleidingsprofielen volwassenenonderwijs NT2: Richtgraad 1/Richtgraad 2/Richtgraad 3/Richtgraad 4 / Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. - [S.l.]: Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, 2014. - 21 p. + 26 p. + 18 p. +16 p. URL: Vindplaats Antwerpen: bl 1 ople Een opleidingsprofiel is het geheel van eindtermen, specifieke eindtermen en basiscompetenties waartoe een opleiding (op)leidt. In een opleidingsprofiel wordt onder meer het minimale aantal lestijden van een opleiding en het aantal modules binnen een opleiding aangegeven. De vernieuwde opleidingsprofielen zijn gebaseerd op het Europese referentiekader voor vreemde talen. De organisatie van het opleidingsaanbod in de Centra voor Volwassenenonderwijs gebeurt uitsluitend aan de hand van door de Vlaamse Regering goedgekeurde opleidingsprofielen. De opleidingsprofielen die zijn goedgekeurd door de Vlaamse Regering zijn beschikbaar via de website van de entiteit Curriculum en dit per studiegebied. De OP's werden geactualiseerd om het opleidingsaanbod NT2 eer functioneel te maken en maximaal in te spelen op leerbehoeften van de individuele cursisten. In deze bundel vindt u de OP's voor Richtgraad 1 tem 4. Studiesucces en diversiteit : en wat hbo-docenten daarmee te maken hebben / Meerman, Martha; van Middelkoop, DaniĂŤl. - Delft: Eburon, 2014. - 96 p.. - ISBN: 97890-5972-833-2: 15,00 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 1 stud Deze publicatie gaat over studiesucces en diversiteit. Elk jaar zijn er meer studenten in het hbo en is er een grotere diversiteit aan studenten. Daarnaast lijkt het succes van een opleiding te worden afgemeten aan het aantal geslaagde studenten. Vragen als wat is de invloed hiervan op het onderwijs en hoe gaan docenten daarmee om; beoordelen zij studiesucces in kwantitatieve termen of hanteren ze een andere opvatting? Het boek bevat kort de belangrijkste bevindingen van gesprekken die de auteurs hadden met docenten van 25 teams, ze bespreken de resultaten en verkennen de mogelijke implicaties voor docenten en managers in het hbo (hoger beroepsonderwijs). Het Marokkaans-Arabisch onder de loep : een hulpmiddel voor NT2-docenten / van der Putte, Dieuwertje. - Utrecht: Universiteit Utrecht, 2013. - 53 p. URL: http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/254844 Vindplaats Antwerpen: bl 2 maro Deze handreiking beschrijft de verschillen tussen het Nederlands en het Marokkaans-Arabisch om NT2-docenten meer inzicht te geven en instrumenten aan te bieden om deze kennis te gebruiken in de lessen. Deze masterthesis onderzoekt welke verschillen tussen het Nederlands en het Marokkaans-Arabisch problemen kunnen opleveren voor leerders van het Nederlands en op welke manier een NT2-docent deze problemen kan aanpakken. In het eerste deel van de thesis worden de verschillen tussen Marokkaans-Arabisch en Nederlands op vlak van fonologie, morfologie en syntaxis opgelijst om valkuilen te ontdekken en gericht te werken in de NT2-les op uitspraak, woordsoorten en zinsbouw. Het tweede deel is een NT2-handleiding voor Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
75
76 docenten met Spaanstalige leerders van het Nederlands. Bruikbaar voor leerkrachten lager, secundair en volwassenenonderwijs. Ook voor logopedisten, zorgleerkrachten en CLB-medewerkers! NT2-handleiding Spaans : een ondersteunend naslagwerk voor NT2-docenten die werken met cursisten met het Spaans als moedertaal / van Huuksloot, Febe. Utrecht: Universiteit Utrecht, 2013. - 45 p. URL: http://dspace.library.uu.nl:8080/handle/1874/282069 Vindplaats Antwerpen: bl 2 nede Deze handleiding wil hulp bieden aan de NT2-docent om de taalverwerving van de Spaanstalige leerder te ondersteunen. Deze masterthesis onderzoekt welke verschillen tussen het Nederlands en het Spaans problemen kunnen opleveren voor Spaanstalige leerders van het Nederlands en op welke manier een NT2-docent deze problemen kan aanpakken. In het eerste deel van de thesis worden de verschillen tussen Spaans en Nederlands op vlak van fonologie, morfologie en syntaxis opgelijst om valkuilen te ontdekken en gericht te werken in de NT2les aan Spaanstaligen op uitspraak, woordsoorten en zinsbouw. Het tweede deel is een NT2-handleiding voor docenten met Spaanstalige leerders van het Nederlands. Bruikbaar voor leerkrachten lager, secundair en volwassenenonderwijs. Ook voor logopedisten, zorgleerkrachten en CLBmedewerkers! Obstakels in de Nederlandse taal: een NT2-handleiding voor Poolse leerders van het Nederlands: Een praktisch hulpmiddel voor NT2-docenten en taalcoaches / Versteeg, Tinka. - Utrecht: Universiteit Utrecht, 2013. - 64 p. URL: http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/278634 Vindplaats Antwerpen: bl 2 nede Deze masterthesis onderzoekt welke verschillen tussen het Nederlands en het Pools problemen kunnen opleveren voor Poolse leerders van het Nederlands en op welke manier een NT2-docent deze problemen kan aanpakken. In het eerste deel van de thesis worden de verschillen tussen Pools en Nederlands op vlak van fonologie, morfologie en syntaxis opgelijst om valkuilen te ontdekken en gericht te werken in de NT2les aan Polen op uitspraak, woordsoorten en zinsbouw. Het tweede deel is een NT2-handleiding voor Poolse leerders van het Nederlands. Bruikbaar voor leerkrachten lager, secundair en volwassenenonderwijs. Ook voor logopedisten, zorgleerkrachten en CLB-medewerkers! De Nederlandse taal door een Poolse bril : over transfer en de verschillen tussen het Pools en het Nederlands / Versteeg, Tinka. - Utrecht: Universiteit Utrecht, 2013. 83 p. URL: http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/278634 Vindplaats Antwerpen: bl 2 Nede Bespreking: zie vorige titel Nederlands leren met het Spaans als moedertaal : op een positieve manier gebruik maken van transfer in het NT2-onderwijs / van Huuksloot, Febe. - Utrecht: Universiteit Utrecht, 2013. - 77 p. URL: http://dspace.library.uu.nl:8080/handle/1874/282069 Vindplaats Antwerpen: bl 2 Nede Deze handleiding wil hulp bieden aan de NT2-docent om de taalverwerving van de Spaanstalige leerder te ondersteunen. Deze masterthesis onderzoekt welke verschillen Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
76
77 tussen het Nederlands en het Spaans problemen kunnen opleveren voor Spaanstalige leerders van het Nederlands en op welke manier een NT2-docent deze problemen kan aanpakken. In het eerste deel van de thesis worden de verschillen tussen Spaans en Nederlands op vlak van fonologie, morfologie en syntaxis opgelijst om valkuilen te ontdekken en gericht te werken in de NT2les aan Spaanstaligen op uitspraak, woordsoorten en zinsbouw. Het tweede deel is een NT2-handleiding voor docenten met Spaanstalige leerders van het Nederlands. Bruikbaar voor leerkrachten lager, secundair en volwassenenonderwijs. Ook voor logopedisten, zorgleerkrachten en CLBmedewerkers! NT2-wijzer voor het Turks : een handleiding voor NT2-docenten / de Bakker, Kim. - Utrecht: Universiteit Utrecht, 2012. - 79 p. URL: http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/254453 Vindplaats Antwerpen: bl 2 NT2w Deze NT2-wijzer heeft als doel de taalverwerving van de Turkse leerder te ondersteunen. Deze masterthesis onderzoekt hoe wetenschappelijke kennis over tweedetaalverwerving ge誰ntegreerd kan worden in het NT2-onderwijs. In dit onderzoek worden de verschillen tussen Turks en Nederlands op vlak van fonologie, morfologie en syntaxis opgelijst om valkuilen te ontdekken en gericht te werken in de NT2les aan Turkstaligen op uitspraak, woordsoorten en zinsbouw. Het laatste hoofdstuk bevat direct toepasbare lessuggesties. Bruikbaar voor leerkrachten lager, secundair en volwassenenonderwijs. Ook voor logopedisten, zorgleerkrachten en CLB-medewerkers! EHBI : Eerste Hulp Bij Intervisie over Interculturele Cases / Matheusen, Fanny. - [S.l.]: Goesthing, 2013. - 12 p. URL: http://www.goes-thing.be Vindplaats Antwerpen: bl 7 goes Fanny Matheusen is ondermeer als docent verbonden aan CIMIC, expertisecentrum Interculturaliteit. Met haar organisatie Goesthing biedt zij begeleiding aan groepen en organisaties in hun leerproces. In dit document licht zij een aantal schema's en werkvormen toe die interessant kunnen zijn bij intervisie van interculturele cases. Op de website www.goes-thing.be kun je dit e-book gratis opvragen. Uitblinken in trainen / Matheusen, Fanny. - [S.l.]: Goesthing, 2013. - 12 p. URL: http://www.goes-thing.be Vindplaats Antwerpen: bl 7 goes Dit e-book geeft handvaten en tips voor het geven van een training.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
77
78
ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT
CULTUUR
Pak een stoel en zet u erbij! / Burmagne, Eva. - Brussel: KAV, 2009. - 49 p.: 0,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 pake Mensen die uitsluiting ervaren, gaan zelden of nooit in op de ontmoetingskansen die sociaal-culturele verenigingen bieden. Zij zetten niet vanzelf de stap om contact te zoeken. Maar ook een vereniging geeft niet vanzelf een plek aan mensen die anders zijn. Deze vaststelling stimuleerde KAV (nu Femma) en Domo om verschillende drempels in het verenigingsleven en bij de mensen met uitsluiting in kaart te brengen. Dit boekje is een praktische gids met tips voor mensen die werken in het sociaal-cultureel verenigingsleven of werken met kwetsbare mensen. De waarde van cultuur : een onderzoek naar het meetbare en onmeetbare / De Rynck, Patrick. Brussel: Socius, 2014. - 50 p.. - ISBN: 978-90-6979-0350 URL: http://goo.gl/5j3E44 Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 waar Wat is de waarde van cultuur? Op deze vraag zocht een multidisciplinaire ploeg van sociologen, economen en psychologen een antwoord. Dit leesboekje is een samenvatting van dit onderzoek. In dit onbescheiden boekje lees je dus waarom cultuur zin geeft aan een mensenleven, waarom cultuur het fundament is van een samenleving en waarom cultuur dus een uiterst zinvol en fundamenteel beleidsdomein is. 10 jaar Victoria Deluxe / Willaert, Dominique ; Maene, Liesbeth; Claeys, Anja. - Gent: Victoria Deluxe, 2012. - 304 p. Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 10ja
voor ogen hadden...
Naar aanleiding van haar 10-jarig bestaan publiceerde Victoria Deluxe dit boek, dat de kracht, de dynamiek en de drijfveer van de sociaalartistieke werking via verhalen en foto's in beeld brengt. Hierbij wordt ingezoomd op de grote verscheidenheid aan projecten die ze de afgelopen 10 jaar hebben opgezet, de verschillende methodieken die binnen hun sociaalartistieke praktijk werden ingezet, de betekenissen die de projecten voor de participanten hebben, de doelstellingen die ze met de projecten
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
78
79 Migratie en de metropool 1964-2013 / Van Puymbroeck, Nicolas. - Leuven: Acco, 2014. - 312 p.. - ISBN: 978-90-334-9809-1: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 migr Vijftig jaar migratie heeft Antwerpen tot een stad van meerdere minderheden gemaakt. De Metropool is vandaag een thuishaven voor nieuwkomers uit de ganse wereld. Het samenleven van die bonte verscheidenheid aan mensen in één stad vormt echter geen vanzelfsprekendheid. Het migratievraagstuk is sinds 1964 dan ook uitgegroeid tot een politiek controversieel thema. Migratie en de Metropool beschrijft de gespannen tango die Antwerpen met haar vreemdelingen heeft gedanst. Naast de bakermat van extreemrechts is de stad ook het toneel geweest voor een dynamische integratiesector en een divers migrantenmiddenveld. De strijd voor of tegen migratie en de multiculturele samenleving heeft een rijke en bewogen geschiedenis opgeleverd. Het boek identificeert de meest invloedrijke spelers en hun bijdrage aan de huidige omgang met diversiteit in de stad. Vijf overzichtelijke periodes van tien jaar bieden een inkijk in de politieke constructie van stedelijk burgerschap in de Metropool. Ongelukkige identiteit : de ontsporing van de multicultuur / Finkielkraut, Alain. - Antwerpen: De Bezige Bij Antwerpen, 2014. 173 p.. - ISBN: 978-90-8542-593-9: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 onge Alain Finkielkraut is één van de bekendste hedendaagse Franse intellectuelen. In 'Ongelukkige identiteit' spreekt hij zich ferm uit tegen cultuurrelativisme en levert hij een spraakmakende bijdrage aan de voortdurende discussie over de multiculturele samenleving. Hij houdt een pleidooi voor een burgerschap dat niet alleen afhangt van juridische rechten en plichten, maar ook van het omarmen van cultuur. Finkielkraut stelt dat in Frankrijk, en bij uitbreiding in Europa, een clash of civilizations aan de gang is. Volgens hem is het aanvaarden van een Leitkultur gunstig voor integratie. Hij vindt dat we met open blik het verleden en het heden met elkaar moeten vergelijken, en bewust moeten kiezen wat we bewaren en wat niet. Finkielkraut uit felle kritiek op progressief idealisme en verdedigt cultuuroverdracht. Van een postnationale, multiculturele samenleving is volgens hem geen heil te verwachten. Over gevestigden en buitenstaanders : armoede, diversiteit en stedelijkheid / Oosterlynck, Stijn; Verschraegen, Gert; Dierckx, Danielle; Vandermoere, Frédéric; de Olde, Clemens. - Leuven: Acco, 2014. - 319 p.. - (Sociale InZichten; 26). - ISBN: 978-90-334-9804-6: 25,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 over OASeS is een onderzoekscentrum binnen het Departement Sociologie van de Universiteit Antwerpen. Het Centrum doet conceptueel vernieuwend onderzoek naar armoede en sociale uitsluiting, de stad en leefomgeving, kennis en organisaties. Dat onderzoek positioneert zich al 25 jaar op het snijpunt tussen wetenschap, middenveld en beleid. Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van OASeS presenteert dit boek een staalkaart van recent onderzoek van Centrum OASeS. Het boek bevat bijdragen over het activerings- en bijstandsbeleid, de problematiek van de schuldenlast, netwerken tussen hulpverleningsorganisaties, een Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
79
80 structurele visie op armoede, solidariteit en diversiteit in een achtergestelde stadswijk, verenigingen en vestigingspatronen van migranten en hun positie in suburbane gemeenschappen, de verstatelijking en centralisatie van de integratiesector, stedelijk burgerschap en poëzie-activisme onder jongeren. De stad is van ons : manifest van de nieuwe meerderheid / Abou Jahjah, Dyab. - Kalmthout: Pelckmans, 2014. - 147 p.. - ISBN: 978-90-289-7706-8: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 stad Abou Jahjah, die bekend werd als woordvoerder van de ArabischEuropese Liga, stelt in zijn boek kritische vragen over een snel veranderende samenleving. Zijn Vlaanderen en Nederland klaar voor de toekomst? Worden samenlevingsproblemen aangepakt of onder de mat geveegd? Welke plaats kan de islam krijgen in West-Europa? Welke waarden en normen schragen het westerse model? Dyab Abou Jahjah denkt na over de toekomst van de etnische verhoudingen in West-Europa, met België en Nederland als case studies. Tegen de achtergrond van de politieke evolutie en de demografische verschuivingen kaart hij niet enkel problemen aan, hij formuleert ook oplossingen en doet concrete beleidsvoorstellen. Wow! Wat een verschil : diversiteit werkt / Kramer, Jitske. Zaltbommel: Thema, 2014. - 180 p.. - ISBN: 978-90-5871-879-2: 12,50 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 wow! Dit gevarieerde en mooi geïllustreerde ideeënboekje dient als inspiratie voor iedereen die op een positieve en energieke manier met diversiteit en inclusie wil omgaan. Het boekje bevat citaten, tekeningen, lijstjes, grafieken en weetjes over diversiteit, interculturele communicatie en omgaan met verschillen. Theorieën worden uitgelegd in maximum 175 woorden, met achteraan in het boekje verwijzingen naar uitgebreidere literatuur. In deze herziene editie is informatie toegevoegd over 8 'inclusieprincipes'. Die zijn gebaseerd op de ervaringen die de auteur opdeed tijdens haar werk in Nederlandse en internationale organisaties, rond de thema's leiderschap, communicatie en diversiteit. Roma in beweging : diverse groepen en evoluties in Brussel : handvaten voor onderwijs en hulpverlening / Geurts, Koen. Brussel: Foyer vzw, 2014. - 412 p.: 18,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.5 roma Naar aanleiding van 10 jaar Romawerking in Brussel en de recente liberalisering van de arbeidsmarkt voor personen afkomstig uit Roemenië en Bulgarije begin 2014, belicht de Dienst Roma & Woonwagenbewoners van de Foyer de belangrijkste evoluties binnen de Romagemeenschap in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bijkomend onderzoek werd verricht om de diverse Romagroepen duidelijker in kaart te brengen: hun aantallen en verspreiding, hun situatie, bezigheden en ambities enz. Ook worden de verschillende sociale en culturele achtergronden van de aanwezige groepen in de landen en regio's van herkomst belicht. Het boek dient tevens als praktisch instrument voor mensen uit het onderwijs en de hulpverlening die met Romafamilies werken. Thema's als onderwijs, bemiddeling, Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
80
81 bedelen enz. worden grondig uitgediept. Tal van tips worden aangereikt voor een beter begrip van Romafamilies, voor een vruchtbare samenwerking met hen en voor een adequate beleidsmatige aanpak. De kracht van het boek schuilt in de maximale inbreng van Roma zelf, niet in het minst van Romabemiddelaars. Zij geven inzicht in de logica die bij vele Roma meespeelt met betrekking tot allerhande topics. Het boek is dan ook doorspekt met getuigenissen en culturele duidingen.
MIGRATIE
Reis zonder terugkeer / Ghizzardi, Sergio. - Brussel: Interfederaal Gelijkekansencentrum, 2014. - dvd (32 min.): 0,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 reis De documentaire 'Reis zonder terugkeer’ speelt zich af in het hart van de migrantengemeenschap in BelgiÍ, en in het bijzonder te midden van mannen en vrouwen van de derde leeftijd van Marokkaanse of Turkse afkomst. Hun levensverhalen werpen veel vragen op: over onszelf, over de Belgische geschiedenis, maar ook over de erkenning die we verschuldigd zijn aan deze migranten in de schaduw. Zij zijn met hun reiskoffer naar hier gekomen en in deze documentaire openen zij die met veel schroom en scherpzinnigheid voor de ogen van de kijker.
JEUGD
Cultuur en opvoeding / Eldering, Lotty. - Rotterdam: Lemniscaat, 2014. - 378 p.. - ISBN: 978-90-477-0633-5: 37,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 cult 'Cultuur en opvoeding' is een standaardwerk over allochtone ouders en kinderen - met name van Marokkaanse, Turkse, Surinaamse en Antilliaanse afkomst - in de Nederlandse samenleving. Deze nieuwe, herziene editie schetst de veranderingen in de afgelopen jaren tegen de achtergrond van culturen die voortdurend in ontwikkeling zijn. De integratie van gezinnen met een islamitische achtergrond verloopt anders dan aanvankelijk werd verwacht. Allochtone jongeren hebben inmiddels een belangrijk deel van hun onderwijsachterstand ingehaald en betere perspectieven op de arbeidsmarkt verworven. Zij zijn zich echter ook meer bewust geworden van hun identiteit als moslims. Discriminatie door autochtonen, radicalisering door moslimjongeren en dreiging van terroristische aanslagen hebben de verhoudingen tussen autochtonen en allochtonen onder druk gezet.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
81
82
Poolse, Bulgaarse en Roemeense kinderen in Nederland : een verkenning van hun leefsituatie / Vogels, Ria; Gijsberts, Mérove; den Draak, Maaike. - Den Haag: SCP, 2014. - 92 p. URL: http://goo.gl/DGK5TM Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 pool Er is weinig bekend over hoe het gaat met kinderen van recent gearriveerde migranten uit Polen, Bulgarije en Roemenië. Hoeveel kinderen (0-18 jaar) uit deze landen wonen er in Nederland? Waar, en in wat voor omgeving wonen en leven zij, en hoe staat het met hun gezondheid en welzijn? Kunnen zij meekomen in het onderwijs en leren ze makkelijk de Nederlandse taal? Hebben zij aanpassingsproblemen in de Nederlandse samenleving en in hoeverre is er sprake van probleemgedrag? Dit rapport verkent de leefsituatie van deze groepen kinderen op basis van interviews die zijn gehouden met een dertigtal deskundigen en professionals. Tevens wordt belicht welke knelpunten gemeenten en organisaties ervaren in hun pogingen de kinderen te ondersteunen. Vrijuit : over minderjarige nieuwkomers en vrije tijd / ESF Agentschap Vlaanderen. - Brussel: ESF Agentschap Vlaanderen, 2013. - 54 p., ill.: 0,0 EUR URL: http://www.esf-agentschap.be/nl/hoe-werk-je-aan-vrije-tijd Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 vrij Vindplaats Turnhout: T 07.01.504 'Vrijuit' schetst drie EIF-projecten die initiatieven ontwikkelden om de deelname van minderjarige nieuwkomers aan cultuur-, jeugden sportinitiatieven te verhogen. Kinderen, jongeren en projectmedewerkers uit Turnhout, Aalst en Brussel brengen hun boeiende verhaal. Naast de succesverhalen komen ook de drempels aan bod waarover ze struikelden. De publicatie vormt een handige praktijkgids voor lokale besturen die een gelijkaardig project willen opstarten. Samenlevingsproblemen in onze buurten : jonge en minder jonge bewoners : hoe kunnen we ze (opnieuw) met elkaar verbinden? / Nolet, Laetitia; Hannad, Hafsa; Naert, Jan; Schaut, Christine; Debruyne, Pascal. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2013. - 111 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/A3XpP8 Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 same Heel wat wijken in Vlaanderen, Brussel en Wallonië worden geconfronteerd met samenlevingsproblemen tussen jongeren en ouderen. Deze publicatie biedt een overzicht van succesvolle praktijken die erin geslaagd zijn het samenleven te verbeteren en (opnieuw) intergenerationele banden te smeden in buurten waar zich spanningen voordoen. In het eerste deel worden dertig projecten voorgesteld. In deel twee geven twee onderzoekers hun visie op het probleem.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
82
83
Sportparticipatie van meisjes en vrouwen met andere roots : vijf praktijken in beeld + reflectie op het thema / Het Chemisch Circus. - Brussel: Demos vzw, 2013. – dvd, 6 filmpjes (totaal ca. 30 min.): 0,00 EUR URL: http://goo.gl/yPWqE0 Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 spor Negen maanden volgde de Vlaamse Sportfederatie vier sportclubs en een sportdienst in een traject rond sportparticipatie van meisjes en/of vrouwen met andere roots. Op het einde van dit traject werd een trefmoment "Diversiteit in sport" georganiseerd op vrijdag 23 mei 2014 in Gent. Op het trefmoment werden zes filmpjes gepresenteerd die op deze dvd te zien zijn: vijf filmpjes over de leerrijke ervaringen van de sportpraktijken en een zesde filmpje over het verloop en resultaat van het traject. De filmpjes zijn ook online beschikbaar. Tussen ruimte, kunst en kapers : wat we kunnen leren van het creatief ondernemerschap in 'vrijhavens' / De Bruyne, Lotte; Rogé, Bart. - Brussel: Demos, 2014. - 144 p.: 15,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 tuss Dit boek neemt het concept jeugdculturele zone onder de loep. In de volledige breedte: aan de ene kant de krakerkunstenaars uit de tegencultuur, aan de andere de creatieve ondernemers uit de creative economy en alles daar tussen. De auteurs spaken met gangmakers en stakeholders. In het boek lees je het verslag van hun gesprekken, gebundeld rond vier thema’s: ruimte, creatie, conversatie en beleid. Ze stelden vast dat niemand zit te wachten op jeugdculturele zones, creatieve getto’s of kunstenaarsfokkerijen. Integendeel, het boek bepleit dynamische coalities tussen vrijplaatsen en het bredere jeugd-, cultuur- en kunstenveld. Er is zuurstof en ruimte nodig voor het creatief ondernemerschap van jonge mensen, maar ook netwerken waarin jong talent en initiatief kan groeien. Antwerpse monitor jongeren, alcohol en andere drugs (AMJAD). Resultaten 2011 / Decorte, Tom; Nachtergaele, Charlotte. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2012. - 94 p.. ISBN: 978-90-817108-1-7 URL: http://goo.gl/h6j8ya Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 antw Om het drugsbeleid van de stad Antwerpen te ondersteunen werd een drugmonitoringsysteem uitgewerkt. Dit verslag is een resultaat hiervan. De monitor richt zich in de eerste plaats op jonge gebruikers die verborgen blijven in bestaande registratiesystemen en levert informatie over daken thuisloze jongeren, jongeren in de prostitutie, spijbelaars en hardekernjongeren. Er worden gegevens aangeleverd over aard en patronen van het roesmiddelengebruik van jongeren en de achterliggende levensomstandigheden. Voor dit onderzoek werd er etnografisch veldwerk verricht, werden sleutelfiguren bevraagd en werd er gewerkt met 'community fieldworkers' die deel uitmaken of uitmaakten van de lokale drugscène. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
83
84
Dat verandert de zaak : een bijdrage tot de articulatie van Integrale jeugdhulp / Vanhee, Jean-Pierre. - Brussel: Politeia, 2014. - 246 p.. - ISBN: 978-2-509-01937-0: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 datv Op 1 maart 2014 trad het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp in werking. Het decreet hertekende het landschap van de jeugdhulp. Alle organisaties (Kind en Gezin, Centra voor Leerlingenbegeleiding, Centra Algemeen Welzijnswerk, Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en Agentschap Jongerenwelzijn) worden aangezet om over de sectoren heen samen te werken. Dit boek vertelt het verhaal Integrale jeugdhulp als een brede beweging met een grote kans op slagen. Jean-Pierre Vanhee is algemeen directeur van het Agentschap Jongerenwelzijn en doceert het vak jeugdhulp aan de VUB. Het gaat niet over seks : een onderzoek naar seksuele diversiteit in de jeugdhulpverlening / van Denzel, Sophie; van Driel, Anna; Vondel, Myrthe. - Utrecht: Movisie, [s.a.]. - 71 p. URL: http://goo.gl/z3Pj67 Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 hetg Hoe gaat de jeugdzorg om met homo- en biseksualiteit? En wat ondervinden groepswerkers in de residentiĂŤle jeugdhulpverlening als belemmerende en/of bevorderende factoren om zich binnen de instelling actief in te zetten voor een homovriendelijk klimaat? In opdracht van Movisie hebben SPH-studenten hierover diverse jeugdzorgmedewerkers geĂŻnterviewd. Zij blijken in te willen grijpen bij homofobie, maar vinden het vaak lastig om homoseksualiteit bespreekbaar te maken en missen kennis voor het begeleiden van jongeren die hiermee worstelen. Aan de hand van de onderzoeksresultaten hebben de onderzoekers het diversiteitsspel Samen Anders ontwikkeld, dat op de website van Movisie kan worden gedownload. Niet alleen anders : ontmoeting stimuleren tussen lesbische-, homo-, bi- en transgender-jongeren : praktische gids voor professionals die werken met jongeren / Felten, Hanneke; Boss, Else. - [S.l.]: Movisie, [s.a.]. URL: http://goo.gl/7oofkC Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 niet Verschillende onderzoeken laten zien dat LHBT-jongeren die andere jongeren zoals zij ontmoeten, minder last hebben van depressie en minder vaak denken aan zelfmoord. Met deze praktische gids kunnen professionals of vrijwilligers deze jongeren ondersteunen bij het organiseren van activiteiten waarbij ze elkaar kunnen ontmoeten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
84
85 A place of respect : a guide for group care facilities serving transgender and gender non-conforming youth / Marksamer, Jody. - San Francisco: NCLR, 2011. - 72 p. URL: http://goo.gl/TmMhnY Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 plac Transgender jongeren die in een instelling verblijven, worden daar vaak geconfronteerd met ernstig fysiek, emotioneel of seksueel geweld of misbruik. Professionals weten vaak niet hoe ze deze jongeren op een goede manier kunnen ondersteunen, waardoor jongeren soms ongewild in discriminerende en onveilige situaties terecht komen. Deze gids biedt hulpverleners in de residentiĂŤle jeugdzorg informatie en tools om aangepaste zorg te kunnen bieden aan transgender jongeren. De gids wil professionals ook helpen de ervaringen van deze jongeren beter te begrijpen.
HULPVERLENING
Antwerpse drug- en alcoholmonitor (ADAM) : een lokale drugscène in beeld. Resultaten 2010 / Decorte, Tom; Janssen, Katrien. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2011. - 83 p.. - ISBN: 97890-817108-0-0 URL: http://goo.gl/h6j8ya Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 antw Om het drugsbeleid van de stad Antwerpen te ondersteunen werd een drugmonitoringsysteem uitgewerkt. Dit verslag is de tweede editie van deze Antwerpse Drug- en Alcoholmonitor. Er wordt aandacht besteed aan hoe druggebruikers en sleutelfiguren (politie, hulpverlening, justitie, ...) over het drugthema denken en aan de noden en behoeften volgens druggebruikers en sleutelfiguren. Hoofdstukken: Algemene kenmerken van gebruikspatronen; de middelen; kenmerken van de lokale drugsmarkt; druggerelateerde problemen en noden; kwetsbare groepen en gemeenschappen; hulpverlening; aanbevelingen. Bind-kracht in OCMW's : een kader voor organisatorisch empowerment / Depauw, Jan; Driessens, Kristel; De Clerck, Wim. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 176 p.. - ISBN: 978-94-0141823-2: 22,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 bind Bind-Kracht wil hulpverleners en begeleiders ondersteunen en versterken in het krachtgericht werken met mensen in armoede. De onderzoekers van Bind-kracht gingen in vier OCMW's op zoek naar organisatorische kenmerken die versterkend en verbindend werken en de hulpverlening faciliteren en ondersteunen. In dit boek schetsen ze de organisatorische voorwaarden voor de implementatie van Bind-Kracht in een OCMW-context. Dit resulteert in een praktijkmodel van organisatorisch empowerment, een analysekader waarmee je in je eigen organisatie aan de slag kunt gaan. 'Bind-Kracht in OCMW's' biedt een unieke verbinding van een theoretisch model met de praktijk van het sociaal werk en wil een Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
85
86 bron van inspiratie zijn voor iedereen actief in een OCMW, voor sociaal werkers en hun leidinggevenden en voor studenten sociaal-agogisch werk. Lokale detailhandel in drugs in Antwerpen : een exploratief onderzoek / Decorte, Tom; D'Huyvetter, Eline. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2013. - 96 p.. - ISBN: 978-90-817108-2-4 URL: http://goo.gl/h6j8ya Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 loka Om het drugsbeleid van de stad Antwerpen te ondersteunen werd een drugmonitoringsysteem uitgewerkt, met een Antwerpse Drugen Alcoholmonitor (ADAM) en een Antwerpse Monitor Jongeren, Alcohol en Drugs (AMJAD). Dit onderzoek sluit daarbij aan, maar heeft een specifieke focus. Het focust op de laagste niveaus van de lokale drugsmarkt: de detailhandel in cannabis, cocaïne, heroïne, amfetamines en xtc. Het onderzoek biedt een analyse van processen-verbaal van de politie; een analyse van de justitiële aanpak; interviews met sleutelfiguren; een analyse van het lokale beleid en aanbevelingen. Tussen centrum en periferie : over de integratie van netwerken tussen hulpverleningsorganisaties / Raeymaeckers, Peter. - Leuven: Acco, 2014. - 427 p.. - (Sociale InZichten; 26). - ISBN: 978-90-334-9756-8: 42,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 tuss Netwerken is 'in'. Zowel in beleidskringen als bij sociaal werkers en sociale wetenschappers merken we een manifest geloof in de kracht van netwerken. Onze samenleving is zo complex geworden dat netwerken noodzakelijk zijn om het hoofd te bieden aan deze hedendaagse problemen. Vaak worden netwerken dan ook verbonden met een integrale aanpak van armoede. Dit boek onderzoekt vier netwerken tussen hulpverleningsorganisaties en gaat op zoek naar de factoren die leiden tot een geïntegreerd en sterk netwerk. Verbinden vanuit diversiteit : krachtgericht sociaal werk in een context van armoede en culturele diversiteit / Van Robaeys, Bea; Geerts, Lieve; Balli, Sultan. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 89 p.. - (Bind-Kracht Cahier; 2). - ISBN: 978-94-014-2014-3: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 verb Sociaal werkers ontmoeten in toenemende mate cliënten met een migratieachtergrond die in armoede leven. Zij hebben heel wat vragen in de zoektocht naar kwaliteitsvolle hulpverlening voor deze groep. Om tegemoet te komen aan die vragen ontwikkelde BindKracht een kracht gericht handelingskader voor sociaal werk in een context van armoede en culturele diversiteit. In dit cahier beschrijven de auteurs relevante kapstokken voor kracht gericht en divers-sensitief sociaal werk: inzicht in de leefwereld van mensen met migratie- en armoede-ervaring en het effect van de bril van verschil en gelijkenis. Ze beschrijven handelingsprincipes voor effectief sociaal werk met cliënten met een migratieachtergrond: het belang van basishouding en dialoog, krachtgericht kijken, vaardig communiceren en een kritische kijk op de samenleving. Concrete casussen illustreren de toepassing daarvan in de Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
86
87 praktijk. Het boek is bedoeld voor sociale professionals in het ruime welzijnsveld, voor studenten sociaal-agogisch werk en voor iedereen die krachtgericht en divers-sensitief wil werken met kwetsbare cliënten en gezinnen. Toolkit gezinsbegeleider in de wijk : handvatten voor eigen regie, teamwork en hulpverlening binnen zelfsturend gezin / van Rooij, Marieke. - Amsterdam: SWP, 2014. - 123 p.. ISBN: 978-90-8850-495-2: 18,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 tool Gezinsbegeleider en jeugdhulpverlener Marieke van Rooij geeft een groot aantal praktische instrumenten voor het werken met gezinnen 'aan huis'. Deze zijn verdeeld over acht verschillende domeinen: opvoeden, relaties en vriendschap, lichamelijke gezondheid, emotionele gezondheid, school, werk en vrije tijd, financiën, huisvesting en justitie. Bij elk van deze domeinen beschrijft van Rooij op een heldere manier hoe de hulpverlener de gezinnen kan helpen om problemen op te lossen. Ook is er in het boek ruim aandacht voor de hulpverlener zelf. Hoe zorg je goed voor je zelf? Hoe blijf je gezond en geïnspireerd je werk uitvoeren? Het boek is geschreven voor hulpverleners die in Nederlandse wijkteams werken. Deze wijkteams worden steeds talrijker in Nederlandse gemeenten door de transitie jeugdzorg die bureaucratie en versnippering wil tegengaan.
VROUWEN
Parcours de féministes musulmanes belges : de l'engagement dans l'islam aux droits des femmes? / Djelloul, Ghaliya. - Louvain-la-Neuve: Academia-L'Harmattan, 2013. - 133 p.. - (Islams en changement; 5). - ISBN: 978-2-8061-0103-7: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 07.1 parc Moslimfeministen in België: wie zijn ze, vanwaar komen ze en wat doen ze? De auteur is van afkomst Algerijnse en werkt als onderzoekster aan de UCL. Dit onderzoeksverslag beschrijft de resultaten van een kwalitatieve studie naar de levensloop van feministische moslimvrouwen in Franstalig België. Na een korte inleiding over het doel van de studie geeft de auteur een beschrijving van de verschillende geïnterviewde vrouwen. In het laatste hoofdstuk analyseert ze de levensverhalen en legt enkele interessante paradoxen en spanningen bloot.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
87
88
Een diamant is voor altijd : kwalitatief onderzoek naar de ervaren baat van het buddyproject bij gezinnen, zorgverleners en studenten / Hoogewys, Annemarie; Goethals, Els. - Gent: Arteveldehogeschool, 2013. - 40 p. URL: http://goo.gl/d2I4nf Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 diam In het dienstverleningsproject Een buddy bij de wieg begeleiden studenten bachelor in de Vroedkunde en bachelor in het Maatschappelijk Werk een gezin in een kwetsbare situatie gedurende de periode van zwangerschap en jong ouderschap. In een één-op-één traject neemt de student de rol op van coach van het gezin. In deze evaluatie wordt nagegaan wat de ervaren baat is van het project bij gezinnen, zorgverleners en studenten: welke succesfactoren en belemmeringen het project inhoudt om een instrument te vormen in de bestrijding van kinderarmoede, of het de vorming van een zorgnetwerk tussen de verschillende zorgverleners bevordert, en of het een nuttig onderwijsmodel is om studenten de nodige competenties bij te brengen. Van de liefde geslagen : nieuwe vormen van familiaal geweld feministisch bekeken / Coene, Gily; Withaeckx, Sophie. Brussel: VUBPRESS, 2013. - 134 p.. - (Tweespraak vrouwenstudies; 11). - ISBN: 978-90-5718-323-2: 17,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 vand Huidig onderzoek toont aan dat vrouwen nog steeds disproportioneel het slachtoffer worden van familiaal geweld en vaker getroffen worden door ernstige vormen van geweld. Bovendien leiden huidige demografische ontwikkelingen in de samenleving - de 'verkleuring' en 'vergrijzing' - tot bijzondere vormen van familiaal geweld die vooralsnog weinig aandacht krijgen in onderzoek en beleid. Met deze bundel willen de samenstellers de aandacht vestigen op het actuele belang van een genderperspectief voor het onderzoek en de aanpak van familiaal geweld, de problematiek van gedwongen huwelijken en eergerelateerd geweld, het fenomeen stalking en de problematiek van ouderenmis(be)handeling. 'Van de liefde geslagen' vormt de neerslag van de gelijknamige studiedag die werd gehouden aan de Vrije Universiteit Brussel op 29 april 2011. Wat is eerbaar aan geweld? Cahier over 'eer'- en gendergerelateerd geweld voor professionelen / Jabloune, Hanah; Maruf, Sayira; Scheepers, Sarah. Brussel: Ella vzw, 2014. - 52 p.: 10,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 wati Dit cahier schept meer duidelijkheid over het thema gender- en eergerelateerd geweld. Het biedt informatie waarmee hulpverleners beter in staat zijn om slachtoffers te ondersteunen en weerbaarder te maken. Het cahier bevat definities van een aantal basisbegrippen en achtergrondkennis over gender- en eergerelateerd geweld, maar ook cijfermateriaal en praktische handvaten voor hulpverleners.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
88
89
RELIGIE
De onbekende Islam / Elders, Fons. - Amsterdam: Elders Special Productions, 2013. - 196 p.. - ISBN: 978-90-805600-5-5: 26,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 onbe Fons Elders is filosoof, historicus en emeritushoogleraar Theorie van de levensbeschouwing aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Hij ontmoet acht onafhankelijke moslimgeleerden, afkomstig uit Pakistan, Iran, Egypte, Marokko, Soedan en Turkije. Ze doceren en wonen in de Verenigde Staten, Europa en Egypte. Hij vroeg hen naar hun visie op de Islam, de Koran, traditie, moderniteit en het Westen, sharia en fatwa's, de oorlog tegen de terreur en het Midden-Oosten, hun kritiek op de Islam en Europa's islamofobie, het verband tussen gerechtigheid, gelijkheid en vrijheid, en hoe de kloof te overbruggen tussen Europa en Islam. Hij ontmoet Noam Chomsky opnieuw na 35 jaar. Zijn visie op de wereld is het sluitstuk van De onbekende Islam. De Islam blijkt een vernieuwende belofte in te houden voor de 21ste eeuw. Fons Elders in gesprek met Asma Barlas, Nasr Abu Zayd, Abdullahi Ahmed An-Na'im, Reza Aslan, Amna Nusayr, Anouar Majid, Ă–mer Ă–zsoy, Mehmet Asutay en Noam Chomsky, met een voorwoord van Mauritius Wijffels.
GEZONDHEIDSZORG
Armoedebestrijding via inclusieve communicatie : communicatiestrategie en armoedebeleid hand in hand in zorg- en welzijnssector / Smeyers, Thijs. - Brussel: Caritas Vlaanderen vzw, 2014. - 72 p.. - (Caritas Cahier; 13): 5,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 cari Taal, communicatiekanalen en een gebrek aan informatie vormen grote drempels in de toegankelijkheid van de zorg- en welzijnssector. Zeker voor kwetsbare groepen is duidelijke en begrijpbare communicatie van groot belang. Dit cahier geeft in een eerste luik een inleidend beeld van de armoedeproblematiek in de sector zorg en welzijn en staat stil bij de kansen die inclusieve communicatie kan bieden. Dit eerste deel bevat bijdragen van Koen Hermans (LUCAS, KU Leuven), Elise Henin (Christelijke Mutualiteit), Thijs Smeyers (Caritas Vlaanderen) en Eric Goubin (Memori, Thomas More). In het tweede deel van het Cahier worden goede praktijken aangereikt uit verschillende zorgen welzijnsvoorzieningen. Onder andere Gasthuiszusters Antwerpen, Wijkgezondheidscentrum Brugse Poort (Gent), Kinderdagverblijf De Hartjes (Tienen) en Dagcentrum De Takel (Oostende) getuigen over de wijze waarop zij via inclusieve communicatie mensen in kansarmoede betrekken bij hun organisatie.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
89
90
Health literacy from A to Z : practical ways to communicate your health message / Osborne, Helen. - Burlington: Jones & Bartlett Learning, 2013. - 256 p.. - ISBN: 978-1-4496-0053-2: 42,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 heal De Amerikaanse schrijfster Helen Osborne is in haar vaderland algemeen bekend als dé expert op het gebied van health literacy. De eerste editie van haar boek is niet alleen een bestseller geworden, maar ook de winnaar van een reeks prestigieuze prijzen. Het begrip health literacy of gezondheidsvaardigheden duidt aan welke problemen er kunnen zijn met de communicatie, en waar mogelijke aangrijpingspunten liggen voor verbeteringen in de gezondheidszorg. Osborne werkt het onderwerp uit in 42 hoofdstukken volgens een vaste indeling: Starting Points, Strategies, Ideas and Suggestions, Citations en tot slot: Sources to Learn More. Als extra's trakteert ze op drie checklists en een uitgebreide index. Eén van de drie checklists is gericht op gebruik door patiënten zelf en geeft aan wat zij kunnen doen om de communicatie met zorgverleners helder te krijgen. De andere twee checklists richten zich op de zorgverlener en op docenten die studenten opleiden in de zorg. Ze zijn alle drie direct te gebruiken in de praktijk en illustreren nog eens de gebruikersvriendelijkheid van dit boek. Kwaliteitsnorm tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg / Pharos. - Utrecht: Pharos, 2014. - 11 p. URL: http://goo.gl/t9JmZd Vindplaats Antwerpen: ge 09 kwal De 'Kwaliteitsnorm tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg' helpt zorgverleners bij het maken van de keuze tussen een professionele of informele tolk.
Studiedag pluriculturele zorg : presentatie / Degand, Peter. - Brussel: NVKVV, 2013. - 27 p. URL: http://goo.gl/xRzMY8 Vindplaats Antwerpen: ge 09 stud Op 18 maart 2013 organiseerde het NVKVV een studiedag rond pluriculturele zorg. In één van de workshops werden een aantal tools en hulpmiddelen gepresenteerd die de communicatie in een zorginstelling kunnen verbeteren. Dit is de presentatie van deze workshop. Taal maakt gezonder / [s.n.]. - Den Haag: Stichting Lezen & Schrijven, 2014. - boek (56 p.), poster, notitieboekje URL: http://goo.gl/gHZulh Vindplaats Antwerpen: ge 09 taal 1 op de 9 mensen heeft mogelijk moeite met lezen en schrijven. Dit kan nare gevolgen hebben voor hun gezondheid en die van hun kinderen. Ook kost het de gezondheidszorg en de maatschappij veel geld. Om zorgverleners hiervan bewust te maken en handvaten te bieden hoe zij hiermee kunnen omgaan, is in Nederland in september 2014 de campagne 'Taal maakt gezonder' gelanceerd. Dit boekje is bedoeld om in de Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
90
91 wachtkamer te leggen en richt zich tot patiĂŤnten. Op de website van de Stichting Lezen & Schrijven vinden professionals in de gezondheidssector informatie over laaggeletterdheid, tips, filmpjes en ander materiaal. Tradities in de knel : zorgverwachtingen en zorgpraktijk bij Turkse ouderen en hun kinderen in Nederland / Yerden, Ibrahim. - Amsterdam: Universiteit Amsterdam, 2013. - 278 p.: 22,89 EUR URL: http://dare.uva.nl/record/1/392857 Vindplaats Antwerpen: ge 09 trad In zijn analyses laat Yerden zien, dat door de gewijzigde sociaaleconomische en sociaal-culturele omstandigheden de sociale netwerken van Turkse ouderen onder druk zijn komen te staan. Dit geldt ook voor de traditionele familiale zorgverwachtingen en zorgpraktijken, des te meer wanneer de zorgbehoeften van de Turkse ouderen toenemen. De traditionele zorgplicht van de kinderen voor hun oudere ouders is door dit alles weliswaar minder vanzelfsprekend geworden, maar de informele zorg/mantelzorg is bij Turkse families nog altijd heel groot. Deze zorg wordt steeds meer gegeven vanuit directe emotionele betrokkenheid - getuige de groeiende rol van dochters in die zorg - en het principe van wederkerigheid: ouders hebben voor de kinderen gezorgd en nu zorgen kinderen voor hun ouders.
RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING
Dossier vredesweek 2014 : neen tegen haatboodschappen in de publieke ruimte / Pax Christi Vlaanderen. - Antwerpen: Pax Christi Vlaanderen, 2014. - 15 p. URL: http://vredesweek.be/wp/wpcontent/uploads/2010/04/dossier.pdf Vindplaats Antwerpen: ge 10 doss Neen tegen haatboodschappen in de publieke ruimte, ja voor dialoog. Dat is de centrale boodschap van de Vredesweek 2014. Het campagnedossier vroeg aan diverse experten, opiniemakers en mensen uit het middenveld om hun licht te laten schijnen over de problematiek haatboodschappen in de publieke ruimte. Specifiek bekeken ze de rol die dialoog kan spelen als middel om ermee om te gaan. Het dossier bevat onder meer enkele bijdragen over straatintimidatie en seksisme.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
91
92 BELEID
10 tips voor meer diversiteit in overleg / Minderhedenforum. - Schaarbeek: Minderhedenforum, 2014. - 11 p. URL: http://www.minderhedenforum.be/werkingen/changemakers Vindplaats Antwerpen: ge 11 10ti Het Minderhedenforum stelde een folder samen met 10 tips voor meer diversiteit in adviesorganen en andere participatiefora. Parlement, gemeenteraad, oudercomité, sportraad: ze blinken zelden uit in diversiteit. Nochtans is onze samenleving erg kleurrijk geworden. Het project Changemakers van het Minderhedenforum streeft ernaar om als etnisch-culturele minderheden zélf dingen in beweging te zetten en te wegen op het beleid. Annual report on asylum and migration policy in Belgium 2013 / European Migration Network. - Brussels: EMN, 2014. - 56 p. URL: http://goo.gl/Ip09ZH Vindplaats Antwerpen: ge 11 annu Dit rapport geeft een overzicht van de belangrijkste maatregelen, tendensen en ontwikkelingen op het vlak van asiel en migratie in België in 2013.
Bouwen aan een breed sociaal beleid / Cousaert, Peter; Van Cauwenberghe, Sabine. - Brussel: Politeia, 2013. - losbladig. - ISBN: 2295-4945: 69,00 EUR (basisprijs) Vindplaats Antwerpen: ge 11 bouw De sociale grondrechten vormen de basis van deze periodieke publicatie. Iedereen heeft recht heeft op een menswaardig bestaan en dit recht wordt vertaald in het recht op arbeid, het recht op sociale bescherming en juridische bijstand, op een behoorlijke huisvesting, op onderwijs, op een gezond leefmilieu en op culturele en maatschappelijke ontplooiing. Sociaal beleid is een rode draad die doorheen het beleid van gemeente en OCMW loopt en die op alle beleidsdomeinen ingrijpt en die ook veel samenwerking vraagt tussen het lokaal bestuur en andere partners op het grondgebied van de gemeente. Het tweede deel van dit handboek gaat daarom in op de strategie in het sociaal beleid. Dit heeft te maken met interne werking en samenwerking met externe partners. Een derde deel zal inzichten bieden in verband met toegankelijke hulp- en dienstverlening. De drempels die mensen ervaren in hun toegang tot dienstverlening is cruciaal in de stappen die zij kunnen zetten. Toegankelijkheid, proactief handelen en vermaatschappelijking van de zorg zijn dan ook thema’s die we in dit deel naar voren schuiven.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
92
93
Een tweesporenbeleid inzake kinderarmoede / Vandenbroeck, Michel; Van Lancker, Wim. - Antwerpen: Vlaams Armoedesteunpunt, 2014. - 34 p.. - (VLAS-Studies; 14) URL: http://goo.gl/5CSrdU Vindplaats Antwerpen: ge 11 twee Wat leren we uit het wetenschappelijk onderzoek voor een effectief beleid dat inzet op kinderarmoede? Dat is het onderwerp van dit dossier. Twee gebieden worden onder de loep genomen: early childhood education and care (ECEC of de verzamelterm voor kinderopvang, kleuterschool en opvoedingsondersteuning) en de kinderbijslag. Om succesvol te zijn, zal een beleid inzake kinderarmoede natuurlijk ook vele andere domeinen bestrijken die zowel kinderen als volwassenen aangaan. Het zijn echter wel twee Vlaamse bevoegdheden die een belangrijke bijdrage kunnen leveren en die gerelateerd zijn aan het hebben van kinderen. Dat argumenteren de auteurs in een eerste hoofdstuk. Vervolgens gaan ze voor elk van deze domeinen na wat de sterktes en zwaktes van de Vlaamse situatie zijn en hoe deze hefbomen nog efficiënter kunnen ingezet worden met het oog op een beleid inzake kinderarmoede.
RECHT
Belg worden / Federaal Migratiecentrum. - Brussel: Federaal Migratiecentrum, 2014. - 23 p. URL: http://goo.gl/PsVzqT URL: http://goo.gl/SbpzcA Vindplaats Antwerpen: ge 12 belg ; pa 8.6.1 belg Deze beknopte brochure legt uit welke mogelijkheden bestaan om de Belgische nationaliteit te verkrijgen, en hoe de procedure verloopt.
WONEN
Onderzoek van de private huisvestingsmarkt in België in het kader van de Diversiteitsbarometer : executive summary / KULeuven. - Brussel: Interfederaal Gelijkekansen Centrum, 2014. 12 p. URL: http://goo.gl/vkFxPY Vindplaats Antwerpen: ge 13 onde In het kader van zijn Diversiteitsbarometer-project heeft het Interfederaal Gelijkekansen Centrum een onderzoek gestart om de mate en de vormen van discriminatie in de publieke huisvesting en de privéhuisvesting na te gaan. Twee universitaire consortia hebben dat onderzoek uitgevoerd. In de privésector worden mensen van Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
93
94 vreemde origine, mensen met een laag inkomen of een uitkering duidelijk gediscrimineerd. De Diversiteitsbarometer belicht in het bijzonder de rol van vastgoedmakelaars. Uit de tests blijkt dat 42% van hen ingaat op het verzoek van verhuurders om vreemdelingen te weigeren, en dat 61% van hen ingaat op het verzoek om werklozen te weigeren. Slechts een kleine groep makelaars weigert uitdrukkelijk om op discriminatieverzoeken in te gaan. Onderzoek van de publieke huisvestingsmarkt in België in het kader van de Diversiteitsbarometer : executive summary / VUB. - Brussel: Interfederaal Gelijkekansen Centrum, 2014. - 21 p. URL: http://goo.gl/vkFxPY Vindplaats Antwerpen: ge 13 onde In het kader van zijn Diversiteitsbarometer-project heeft het Interfederaal Gelijkekansen Centrum een onderzoek gestart om de mate en de vormen van discriminatie in de publieke huisvesting en de privéhuisvesting na te gaan. Twee universitaire consortia hebben dat onderzoek uitgevoerd. In de publieke sector, zo blijkt, moet het aanbod vooral worden uitgebreid en vereenvoudigd: op dit moment is het ongelijk over ons land verspreid en over een te groot aantal institutionele actoren verdeeld. De Diversiteitsbarometer Huisvesting onderstreept voorts dat de systemen om woningen toe te wijzen op elkaar moeten worden afgestemd en dat er nood is aan betere informatie. Er moeten ook middelen worden vrijgemaakt om de dringendste sociale noden snel te lenigen.
ARBEID EN TEWERKSTELLING
Dealing with differences : managing the benefits and threats of cultural diversity in the workplace / Hofhuis, Joep. Amsterdam: Kurt Lewin Instituut, 2012. - 158 p.. - ISBN: 978-905335-579-4: 25,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 deal Een belangrijke uitdaging voor bedrijven is de vraag hoe om te gaan met culturele diversiteit op de werkvloer. Eerder onderzoek wees uit dat culturele diversiteit voordelen kan bieden voor de productiviteit, bijvoorbeeld door het verhogen van creativiteit en innovatie van teams, maar ook nadelen met zich mee kan brengen, met name voor de manier waarop mensen op de werkvloer met elkaar omgaan. In zijn proefschrift onderzocht Joep Hofhuis hoe organisaties de nadelen van diversiteit kunnen verminderen en tegelijkertijd de voordelen kunnen benutten. Veel van de bestaande problemen rondom diversiteit kunnen worden opgelost door het creëren van een sterk diversiteitsklimaat: een bedrijfsklimaat dat wordt gekenmerkt door openheid en waardering voor culturele verschillen. Met Nederlandse samenvatting.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
94
95
Het enneagram aan het werk / van der Weck, R.. - Zaltbommel: Thema, 2008. - waaier met 25 kaarten. - ISBN: 978-90-5871-3865: 14,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 enne Het enneagram is van oorsprong een spiritueel ontwikkelingsmodel. Het model beschrijft negen persoonlijkheidstypen en hun onderlinge interacties. Hoe herken je binnen een team de verschillende persoonlijkheden en hoe werken ze op de beste manier samen? Met deze waaier kun je dat ontdekken. Op de voorkant van de prachtig vormgegeven kaarten vind je de belangrijkste eigenschappen, de sterke kanten en de valkuilen van de verschillende typen, toegespitst op onderwerpen als samenwerken, delegeren, communiceren, onderhandelen en feedback geven. Op de achterzijde van de kaarten staat hoe je met die kennis direct aan de slag kunt. Gaming : organisatieverandering met spelsimulaties / Stoppelenburg, Annemieke; de Caluwé, Léon; Geurts, Jac. Antwerpen: Kluwer, 2012. - 487 p.. - ISBN: 978-90-13-10603-9: 48,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 gami Games en spelsimulaties voor veranderen en leren in organisaties zijn de afgelopen dertig jaar motiverende en effectieve interventies gebleken. Gaming is niet meer weg te denken uit de wereld van opleidingen, adviespraktijk en de gedragswetenschap. Voor veranderaars zijn games en simulaties onmisbare en volwassen instrumenten. Waarom werken games en hoe kun je ze gebruiken bij interventies? In dit boek komen theorie, onderzoek en praktijk uitgebreid aan bod. De auteurs selecteren en bespreken verklarende modellen, concepten en theorieën uit de literatuur over organiseren, veranderen, interveniëren en leren. Ze beschrijven hoe games professioneel gemaakt en begeleid kunnen worden. Er is ook aandacht voor de praktijk in dertien gevalsbeschrijvingen. Het handboek strategisch coachen / Kouwenhoven, Maarten. Barneveld: Nelissen, 2009. - 427 p.. - ISBN: 978-90-244-1800-8: 43,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 hand Wie strategisch coacht, richt zich vooral op het doel en veel minder op de oplossing van de problemen. Volgens de auteur neemt de effectiviteit van het coachtraject daardoor toe, omdat het aantal mogelijkheden bij doelgerichtheid veel groter is dan bij probleemgerichtheid. In deel I van dit boek beschrijft de auteur de basisprincipes van strategisch coachen aan de hand van twee assen: de mens-as en de taak-as. Vervolgens bespreekt hij drie overlevingstheorieën: de Transactionele Analyse, de systeemtheorie en de ethologie. Deel II is gericht op de praktijk. Eerst wordt een simulatiemethode beschreven die zeer toepasbaar en effectief is in een coachrelatie. Vervolgens wordt de theorie uit deel I toegepast in verschillende gebieden, zoals: loopbaan coachen op de S-curve, coachen van herstelgedrag, coachen van teams, coachen van lastige lieden of lastige leerlingen, coachen van ethische dilemma's. Het boek is bedoeld voor coaches én gecoachten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
95
96 Terug naar AF? De kracht van positieve verbindingen en organisaties / Steerneman, Pim. - Antwerpen: Cyclus, 2014. - 170 p.. - ISBN: 978-90-8575-054-3: 23,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 teru In essentie gaat dit boek over de kracht van positieve verbindingen in organisaties. Het bespreekt de kansen en successen bij transities, die ontstaan door anders te denken en anders te doen. Het gaat hierbij om de verbinding tussen krachten van mensen en de verbinding tussen passiemanagement en cultuurveranderingen in organisaties. Wanneer je denkt vanuit een gewenst toekomstbeeld, ga je uit van een lonkend perspectief. Het motiveert je om na te denken vanuit je eigen perspectief ĂŠn vanuit de organisatie waarbij je werkt. Dit is de kracht van een positief organisatieklimaat. Op elke linkerpagina staat een inspirerende spreuk die aansluit op de kerngedachten van het boek en de bedoeling heeft het kansgericht en positief denken te stimuleren. Vluchteling zkt job : resultaten van een onderzoek naar opleiding en tewerkstelling bij vluchtelingen / Caritas International. - Brussel: Caritas International, 2014. - 51 p. URL: http://goo.gl/CZegAk Vindplaats Antwerpen: ge 14 vluc Caritas International voerde het afgelopen jaar een grondige studie uit bij een deel van haar begunstigden (vluchtelingen die langer dan drie jaar in BelgiĂŤ verblijven) en ging op zoek naar de obstakels en opstapjes in de toeleiding naar opleiding en werk. De studie legt alvast heel wat pijnpunten bloot en geeft ook aanbevelingen voor een betere activering van vluchtelingen of vreemdelingen in het algemeen. Enkele van die pijnpunten zijn, onder andere: de moeilijke toegang tot taallessen, de soms onaangepaste begeleiding door de diensten arbeidsbemiddeling, de zeer zware procedure voor diplomagelijkschakeling. Het waarderend werkboek : appreciative inquiry in de praktijk / Masselink, Robbert; IJbema, Jelmer. Nieuwerkerk aan den IJssel: Gelling Publishing, 2011. - 171 p.. - ISBN: 978-90-78440-50-5: 39,00 EUR URL: http://www.appreciative-inquiry.nl Vindplaats Antwerpen: ge 14 waar Appreciative Inquiry (AI) is een aanpak voor organisatieverandering waarbij mensen samen onderzoeken wat er werkt in plaats van wat er verkeerd gaat. In een AI-proces onderzoek je op een open manier een thema, onderwerp of situatie. Je ontwikkelt een toekomstvisie waarin groei, verandering en verbetering besloten liggen en formuleert acties om deze toekomstvisie te realiseren. Dit boek bevat - naast een beetje theorie vele oefeningen en werkvormen die aansluiten bij de AI-methode. Het boek is ingedeeld volgens de 5 fasen die een AI-proces doorloopt: define; discovery, dream; design; destiny.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
96
97
VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS
Trauma, geloofwaardigheid en bewijs in de asielprocedure / Daem, Geertrui. - Brussel: Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen, 2014. - 121 p. URL: http://goo.gl/nmrcso Vindplaats Antwerpen: ge 15 trau Veel asielzoekers hebben ernstige traumatische ervaringen meegemaakt in hun land van herkomst of tijdens hun vlucht. Het BCHV analyseert in deze studie de bijzondere kwetsbaarheid van de getraumatiseerde asielzoeker en in welke mate de asielinstanties deze kwetsbaarheid in overweging nemen doorheen de asielprocedure.Tevens wordt onderzocht welke de mogelijke impact is van psychologische problemen op de weergave van het asielrelaas. Tenslotte wordt ook dieper ingegaan op de bewijskracht die de asielinstanties toekennen aan medische getuigschriften in de asielprocedure.
STATISTIEKEN
België - Marokko 50 jaar migratie : demografische studie over de populatie van Marokkaanse herkomst in België / Schoonvaere, Quentin. - Brussel: Federaal Migratiecentrum, 2014. - 90 p. URL: http://goo.gl/sibmMF Vindplaats Antwerpen: ge 16 demo Na de twee demografische studies over de Congolese en over de Turkse gemeenschap in België is dit de laatste in de reeks. Deze studie wil een beeld geven van de demografische realiteit van de Marokkaanse migrantenpopulatie. De auteur analyseert achtereenvolgens de informatie over het aantal Marokkaanse migranten, de migratiestromen, de natuurlijke bewegingen (geboortes en overlijdens) en de samenstelling van gezinnen van Marokkaanse herkomst.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
97
98
JAARVERSLAGEN
Migratie : jaarverslag 2013 / Federaal Migratiecentrum. Brussel: Federaal Migratiecentrum, 2014. - 251 p. + 1 losse kaart: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/LMRgbK Vindplaats Antwerpen: ge 17 cgkr Het jaarverslag 2013 van het Federaal Migratiecentrum (vroeger 'Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding') geeft een overzicht van cijfers en recente ontwikkelingen per thema (migratiestromen, toegang tot het grondgebied, internationale bescherming, recht op gezinsleven, terugkeer, nationaliteit, etc.) en per hoofdstuk wordt één thema verder uitgediept.
Jaarverslag 2013 Vluchtelingenwerk Vlaanderen / Heylighen, Eef. - Brussel: Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 2014. 50 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/WfPZOK Vindplaats Antwerpen: ge 17 vluc In haar jaarverslag 2013 geeft Vluchtelingenwerk een overzicht van wat er allemaal gebeurde in de opvang in 2013 en wat er nog moet gebeuren. De crisis in de asielopvang is bedwongen, het aantal opvangplaatsen kan afgebouwd worden. Maar het vrijgekomen budget werd nog onvoldoende geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering van de opvang.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas september-oktober 2014
98