ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π.Ε. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π.Ε. ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΩΝ ΒΡΑΣΝΩΝ
Συμμετέχοντες Εκπαιδευτικοί: Οικονόμου Παρασκευή Κούρτης Σταύρος
Σημείωμα από το Διευθυντή
1
Σημείωμα από το Διευθυντή
Αγαπητά μου παιδιά, είναι κοινή πεποίθηση ότι τα προβλήματα με τα δόντια είναι αναπόφευκτα, και ότι κάποια στιγμή στη ζωή μας όλοι θα νιώσουμε το φοβερό πονόδοντο όπως και τόσοι άλλοι γύρω μας, ή ακόμη και ότι θα χάσουμε τα δόντια μας. Όμως η οδοντιατρική επιστήμη σήμερα, έχει βρει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να προλάβουμε τα οδοντιατρικά νοσήματα. Είναι πια πραγματικότητα, το ότι μπορούμε σε όλη μας τη ζωή, από όταν πρωτοεμφανίζεται το πρώτο παιδικό δόντι μέχρι να γεράσουμε, να διατηρούμε τα δόντια μας, να μπορούμε να χαμογελάμε, να τρώμε, να φιλάμε και να γελάμε χωρίς κανένα ΄΄φόβο και πάθος΄΄. Αυτήν την ποιότητα στη ζωή μας, που προσφέρει ένα λαμπερό χαμόγελο, μπορούμε να την πετύχουμε και να τη διατηρήσουμε αν έχουμε την κατάλληλη γνώση και υιοθετήσουμε τις κατάλληλες συνήθειες φροντίδας για το στόμα. Η επιστήμη όμως έχει βρει ότι η ηλικία κατά την οποία οι καλές συνήθειες εγκαθίστανται και για αυτό διατηρούνται σε όλη μας τη ζωή είναι η παιδική. Έτσι λοιπόν πιστεύω, ότι είναι πολύ σημαντικό που πήρατε την απόφαση μαζί με τους δασκάλους σας να υλοποιήσετε αυτό το πρόγραμμα αγωγής για τη στοματική υγεία και είμαι σίγουρος ότι αυτή η εμπειρία σας θα συμβάλει σε ένα θετικό κλίμα για σωστές επιλογές υγείας.
Θερμά Συγχαρητήρια για την ωραία σας προσπάθεια…… Ο Διευθυντής του Σχολείου
1
Αγαπητοί γονείς, στα πλαίσια του προγράμματος Αγωγής Υγείας, που υλοποιεί κάθε χρόνο το Γραφείο Αγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης, το Σχολείο μας και συγκεκριμένα οι τάξεις Ε΄ & ΣΤ΄, επέλεξαν το πρόγραμμα με τίτλο: ΄΄Στοματική Αγωγή΄΄. Η επιλογή του θέματος έγινε με αφορμή το μάθημα ΄΄Ερευνώ και ανακαλύπτω΄΄ που αναφέρεται στην στοματική κοιλότητα. Τα παιδιά θέλησαν να μάθουν περισσότερα πράγματα για τα δόντια τους και εμείς σαν εκπαιδευτικοί θέλαμε να βοηθήσουμε μέσα από την υλοποίηση του προγράμματος αυτού, τα παιδιά να ξεπεράσουν παλαιές προκαταλήψεις, τρομακτικές ιστορίες που συνδέονται με οδοντόπονο, φοβίες του περιβάλλοντος που μας έχουν μεταφέρει και που συμβάλλουν στο να διαμορφώνουν καμιά φορά αρνητική ή αδιάφορη σχέση με το στόμα μας. Οι σκοποί που τέθηκαν αρχικά ήταν πρώτα Γνωστικοί δηλαδή παιδιά και γονείς να γνωρίσουν απλούς κανόνες ΄΄Στοματικής Υγιεινής΄΄, Ψυχοκινητικοί όπου οι μαθητές με τις εργασίες, τα θεατρικά, τα παιχνίδια κ.α. να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις τους, Κοινωνικοί όπου μέσα από τις ομάδες εργασίας να αναπτύξουν πρωτοβουλίες σε πνεύμα συνεργασίας και ανάπτυξη δημιουργικής εργασίας και τέλος Συναισθηματικοί έχοντας μια θετική στάση σε θέματα ΄΄Στοματικής Υγιεινής΄΄. Μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν η Ομαδοσυνεργατική και η βιωματική. Στην πρώτη τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες και ακολούθησαν το σχέδιο του προγράμματος, αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι ο δικός μας ρόλος σαν εκπαιδευτικοί, ήταν απλώς συμβουλευτικός. Στη δεύτερη τα παιδιά μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος, προβληματίστηκα και οδηγήθηκαν σε συμπεράσματα και τρόπους αντιμετώπισης των οδοντικών προβλημάτων. Δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια του προγράμματος ήταν η επίσκεψη σε οδοντιατρείο της περιοχής, όπου είχαμε ενημέρωση από τον οδοντίατρο για τα προβλήματα της στοματικής κοιλότητας, την εκμάθηση σωστού τρόπου βουρτσίσματος, την φθορίωση σε μερικούς μαθητές και σε όλους πραγματοποιήθηκε προληπτικός έλεγχος της στοματικής κοιλότητας. Ακόμη δόθηκε στους μαθητές από ένα σετ βουρτσίσματος (οδοντόβουρτσα, οδοντόκρεμα). Στο χώρο του Σχολείου οι μαθητές συμπλήρωσαν τα φύλλα εργασίας του προγράμματος, παρακολούθησαν διάφορα CD-ROM με παιχνίδια και ταινίες, πραγματοποίησαν διάφορα πειράματα, δημιούργησαν ημερολόγια διατροφής, 2
πίνακες διαφημίσεων τροφών, ημερολόγια στοματικής υγιεινής, ερωτηματολόγιο διατροφής, διάφορα ποιήματα και γνωμικά, καθώς και μία εύθυμη ιστορία τον Πίκι – Πίκι. Το πρόγραμμα ΄΄Στοματική Υγιεινή΄΄ ολοκληρώθηκε με τη συμπλήρωση από τους μαθητές ερωτηματολόγιου αξιολόγησης του προγράμματος και τη παρουσίαση ενός θεατρικού στην τελετή λήξης των μαθημάτων του Σχολείου. Τελειώνοντας θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά για τη συμπαράσταση τους σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος αυτού τον Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης κ. Φροσύνη Αθανάσιο για τις πληροφορίες και το υλικό που μας έδωσε, τον οδοντίατρο κ. Αυγέρη Μιχάλη για τις υπηρεσίες και γνώσεις που μας πρόσφερε και τέλος το Διευθυντή του Σχολείου μας, κ. Κυπαρίσση Ιωάννη, που η βοήθεια του στο πρόγραμμα αυτό έχει αφήσει ισχυρά σημάδια τόσο στην υλοποίηση του, όσο και στη καρδιά μας. Με εκτίμηση οι Δάσκαλοι της Ε΄ & ΣΤ΄ Τάξης.
3
Κανένας μας δεν αισθάνεται άνετα όταν ανακαλύψει ότι έχει χαλασμένα δόντια ή τρώγοντας ματώσουν τα ούλα του. Πολύ μεγαλύτερη ανησυχία προκαλείται όταν το χαλασμένο δόντι αρχίσει να φαίνεται ή χειρότερα όταν αρχίσει να πονάει. Αμήχανοι αισθανόμαστε επίσης όταν αντιληφθούμε ότι το στόμα μας μυρίζει κάπως περίεργα, όταν τα δόντια μας στραβώσουν ή όταν αρχίσουν να κουνιούνται. Τα δόντια δεν είναι όλα όμοια μεταξύ τους. Ανάλογα με το σχήμα τους διακρίνονται σε τομείς (κοπτήρες), κυνόδοντες, προγομφίους και γομφίους. Ακόμη ανάλογα με τη μορφολογία τους τα δόντια επιτελούν διαφορετικό είδος λειτουργίας και έχουν ιδιαίτερη θέση στον οδοντικό φραγμό. Στον άνθρωπο υπάρχουν δύο οδοντοφυΐες: α) αυτή που εμφανίζεται πρώτη στο στόμα, ονομάζεται νεογιλή και αποτελείται από 20 δόντια. β) αυτή που διαδέχεται την προηγούμενη, είναι μόνιμη οδοντοφυΐα και αποτελείται από 32 δόντια. Τα κυριότερα στοματικά νοσήματα είναι η Τερηδόνα και η Περιοδοντική Νόσος. • Η τερηδόνα είναι η κυριότερη αρρώστια των δοντιών. Είναι νόσος μικροβιακής αιτιολογίας, χρόνια καταστρεπτική των σκληρών ουσιών του δοντιού. Η τερηδόνα είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης τριών ομάδων παραγόντων, οι οποίοι επηρεάζουν το ξεκίνημα της δημιουργίας της αλλά και την εξέλιξη της. Οι παράγοντες αυτοί είναι: τα μικρόβια του στόματος, οι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες της διατροφής και οι οδοντικοί ιστοί. Η πρόληψη της τερηδόνας βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή του ατόμου και έχει στόχο να ελέγξει έναν ή περισσότερους παράγοντες που εμπλέκονται με τη δημιουργία της. Οι παράγοντες αυτοί είναι: α) καταπολέμηση – απομάκρυνση και έλεγχος της οδοντικής πλάκας. β) σωστή διατροφή και κυρίως αποφυγή λήψης ζαχαρωδών τροφών. γ) ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δοντιού με τη χρήση φθορίου. • Υπάρχει ένα στοματικό νόσημα, εξ’ ίσου σημαντικό με τη τερηδόνα, που αφορά τα ούλα και γενικότερα το περιοδόντιο. Τα 4
συμπτώματα αυτού του νοσήματος περνούν συχνά απαρατήρητα και μπορεί να προκληθεί σοβαρή βλάβη πριν κάποιος αντιληφθεί το πρόβλημα. Το νόσημα είναι γνωστό ως ουλίτιδα, που σημαίνει φλεγμονή των ούλων. Μεγάλο ποσοστό ενηλίκων υποφέρει από νοσήματα των ούλων τα οποία έχουν πιθανόν την αρχή τους στις πρώτες δεκαετίες της ζωής τους. Η ουλίτιδα είναι η αρχική μορφή της νόσου και μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους ανθρώπους, σε όλα τα δόντια ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία, εθνικότητα και χρώμα. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι η αιμορραγία από τα ούλα . Επειδή αίμα από τα ούλα δεν παρατηρείται ποτέ όταν αυτά είναι υγιή, ακόμα και ελάχιστη ποσότητα αίματος μετά από το βούρτσισμα των δοντιών ή μετά από την επαφή τους με την τροφή, θεωρείται εύρημα παθολογικό. Πρωταρχικός στόχος για την πρόληψη της παραπάνω νόσου είναι η διατήρηση της υγιεινής του στόματος με όλα τα μέσα. Έτσι το πρώτο βήμα, η πρωτογενής πρόληψη ασκείται από τα ίδια τα άτομα που έχουν ευαισθητοποιηθεί. Το δεύτερο βήμα είναι ο οδοντίατρος που πλέον συμμετέχει δυναμικά για τον έλεγχο και την παρακολούθηση των στοματικών λειτουργιών. Στο παρελθόν η ενημέρωση των ατόμων από ειδικούς γινόταν περίπλοκη και συχνά αντιφατική. Σήμερα οι συμβουλές πρέπει να συγκεντρώνονται σε τέσσερα σημεία: 1. Μείωση της κατανάλωσης τροφών και ποτών με ζάχαρη αλλά κυρίως αποφυγή της συχνής κατανάλωσης της. 2. Καθημερινό καλό καθάρισμα δοντιών και ούλων με χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας. 3. Χρήση φθοριούχων(φθορίωση πόσιμου νερού, χρήση δισκίων, τροχίσκων ή σταγόνων φθορίων). 4. Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο. Τελειώνοντας ας ευχηθούμε ότι το πρόγραμμα αυτό θα αποτελέσει την αφορμή να υιοθετήσουμε όλοι μας και περισσότερο η μαθητές μας τις κατάλληλες συνήθειες φροντίδας για ένα υγιές στόμα και ένα λαμπερό χαμόγελο. Ας αποτελέσει αυτή η προσπάθεια μας, μια αποδοτική και ελπιδοφόρα επένδυση υγείας.
5
Ο Οδοντίατρος Αυγέρης Μιχάλης μας καλωσορίζει στο Ιατρείο του.
Ο Δάσκαλος της ΣΤ΄ τάξης εξηγεί στους μαθητές το λόγο της επίσκεψης στο οδοντιατρείο.
Άποψη από το οδοντιατρείο.
Πρώτη γνωριμία των μαθητών με τον εξοπλισμό του οδοντιατρείου.
6
Είσοδος στο χώρο του οδοντιατρείου.
Ο οδοντίατρος εξηγεί τη διαδικασία που θα ακολουθήσουμε.
Πρώτη εθελόντρια η μαθήτρια της Ε΄ Τάξης
Τα χαμόγελα περισσεύουν…..
Τα χαμόγελα σταματούν και αρχίζει ο προβληματισμός!!
Μεγάλο το ενδιαφέρον των μαθητών.
Λαζαρούδη Ζωγραφούλα..
7
Η ΄΄γενναία΄΄ της ΣΤ΄ Τάξης Κυπαρίσση Δήμητρα.
Ψύχραιμος ο μαθητής της Ε΄ Τάξης, Σαπουνάς Νικόλαος, παρακολουθεί τον οδοντίατρο.
Αρχίζει η διαδικασία της Φθορίωσης.
Ο οδοντίατρος εξηγεί το σωστό τρόπο βουρτσίσματος των δοντιών μας.
Σε κάθε μαθητήΚαθαρισμός έχουμε αλλαγή Πέτρας. γαντιών και αποστειρωμένων εργαλείων από τη βοηθό του οδοντιάτρου, κ. Παπαδοπούλου Ελένη. 8
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια Προληπτικός έλεγχος γιατηςτοΕ΄μαθητή Τάξης Ζαμπούνη Δήμητρα. της Ε΄ Τάξης Δεληφώτη Κωνσταντίνο.
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή Προληπτικός έλεγχος γιατηςτηΕ΄μαθήτρια Τάξης Καραγιαννούδη Γεώργιο. της Ε΄ Τάξης Κούρτη Αναστασία.
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της Ε΄ Τάξης Κουτούπα Φώτιο. Της Ε΄ Τάξης Πλουμή Χριστίνα.
9
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της Ε΄ Τάξης Σαπουνά Νικόλαο.
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της Ε΄ Τάξης Ζαχαράτου Ρουμπίνη.
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της Ε΄ Τάξης Λαζαρούδη Ζωγραφούλα.
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της Ε΄ Τάξης Πλουμούδη Νικολέτα.
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της Ε΄ Τάξης Τσακιρίδη Χριστίνα.
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της Ε΄ Τάξης Φυντανή Απόστολο.
10
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της ΣΤ΄ Τάξης Αλεξανδρίδη Βασίλειο.
Προληπτικός έλεγχος μαθήτρια της Μπάρτζα Μαρία.
για τη ΣΤ΄ Τάξης
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της ΣΤ΄ Τάξης Τζιγγόρη Καλλιόπη.
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της ΣΤ΄ Τάξης Δαβέτη Μελισσινό.
Προληπτικός έλεγχοςΠροληπτικός για τη μαθήτρια έλεγχος για το μαθητή της ΣΤ΄ Τάξης Βαλσαμίδου της ΣΤ΄ Βασιλική. Τάξης Παπαγερά Στυλιανό.
11
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της ΣΤ΄ Τάξης Μαλακούδη Βασίλειο.
Προληπτικός έλεγχος για τη μαθήτρια της ΣΤ΄ Τάξης Κυπαρίσση Δήμητρα.
Προληπτικός μαθήτρια Γεωργία.
έλεγχος για τη της ΣΤ΄ Τάξης Γούτα
Προληπτικός έλεγχος για το μαθητή της ΣΤ΄ Τάξης Βενιώτη Άγγελο.
Αναμνηστική φωτογραφία των μαθητών της Ε΄ & ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Νέων Βρασνών μαζί με τους Δασκάλους τους Οικονόμου Παρασκευή και Κούρτη Σταύρο, 12 καθώς και τον Οδοντίατρο Αυγέρη Μιχάλη.
Οι μαθητές της Ε΄ & ΣΤ΄ τάξης μπροστά από το Δημαρχείο Αγίου Γεωργίου στην Ασπροβάλτα.
Αυτό το λαμπερό χαμόγελο, μπορούμε να το πετύχουμε μόνο εάν φροντίζουμε τα δόντια μας….
13
Ο Διευθυντής του Σχολείου κ. Κυπαρίσσης Ιωάννης παρακολουθεί τους μαθητές της Ε΄ τάξης, κατά τη διάρκεια του προγράμματος.
Τα χαμόγελα περισσεύουν, δείγμα σωστής ΄΄Στοματικής Υγιεινής΄΄
Προσδοκία των μαθητών για ανταμοιβή Διακριτική της επίβλεψη από τη προσπάθειας τους, από τον Δασκάλα της Ε΄ τάξης. κ. Διευθυντή του Σχολείου.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε παρακολούθηση CD-ROM, μέσω Η/Υ.
και
Αδαμαντίνη, Οδοντίνη, Οστεϊνη, Πολφός, έννοιες καινούργιες, αλλά ενδιαφέρουσες!!
14
Γιώργος, Ρουμπίνη, Νίκος, επί του έργου.
Δήμητρα, Κωνσταντίνος, Φώτης, Αποστόλης, Γιώργος….κατέληξαν στο εξής: μακριά από γλυκά και σοκολάτες!!!
Η παρακολούθηση της ταινίας που αναφέρει τις βλάβες του στόματος από το κάπνισμα Σ Ο Κ Α Ρ Ο Υ Ν!!!!
Η Δασκάλα της Ε΄ τάξης εξηγεί στους μαθητές ότι στα πλαίσια του προγράμματος είναι και τα διάφορα παιχνίδια που θα παίξουν στους υπολογιστές.
Νικολέτα, Χριστίνα, Νατάσα, Ζωγραφούλα, το πήραν απόφαση: δυο φορές την ημέρα βούρτσισμα για λαμπερό χαμόγελο!!!
5 συμβουλές για την υγιεινή του στόματος από τους μαθητές, στο ταμπλό
15
Η σειρά της ΣΤ΄ τάξης να δεχθεί την επίσκεψη του Διευθυντή του σχολείου κ. Κυπαρίσση Ιωάννη, στα πλαίσια του προγράμματος ΄΄Στοματική Υγιεινή΄΄
Μια τελευταία φωτογραφία πριν το Γυμνάσιο. Σ’ ευχαριστούμε κ. Γιάννη…
Η νικήτρια ομάδα του σταυρόλεξου…. της Στοματικής Κοιλότητας.
Ο κ. Διευθυντής του Σχολείου εξηγεί στους μαθητές της ΣΤ΄ τάξης, ότι είναι σημαντικό να υλοποιούνται προγράμματα αγωγής για τη ΄΄Στοματική Υγεία΄΄.
Ανταγωνισμός των δύο ομάδων, για το ποια ομάδα θα λύσει πρώτη το σταυρόλεξο της ΄΄Στοματικής Κοιλότητας΄΄!!
Δε μπορούσε οι ερωτήσεις αντί για τη Στοματική Κοιλότητα να ήταν για το Ποδόσφαιρο!!!! 16
Ο Δάσκαλος της ΣΤ΄ τάξης παρουσιάζει στους μαθητές του, το CD-ROM του προγράμματος ΄΄Στοματική Υγιεινή΄΄
Οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης ακούνε από το Δάσκαλό τους, ότι αυτό το πρόγραμμα που παρακολουθούνε, συμβάλλει σε ένα θετικό κλίμα για σωστές επιλογές υγείας.
Δημήτρης, Βασίλης, Άγγελος, Βασίλης, Στέλιος, Μελισσινός: ΟΧΙ στα αναψυκτικά, ΝΑΙ στους φυσικούς χυμούς. Από τις εργασίες των μαθητών της Ε΄ & ΣΤ΄ τάξης ΟΔΟΝΤΙΚΗ στα πλαίσια του προγράμματος ΄΄Στοματική Υγιεινή΄΄
Πένυ, Δήμητρα, Μαρία, Γεωργία, Βασιλική: με τακτικές επισκέψεις στον
Απαραίτητη ΦΡΟΝΤΙΔΑ
προϋπόθεση για ένα φανταχτερό χαμόγελο είναι η σωστή ΄΄Στοματική Υγιεινή΄΄
Μόλις δω πως έχουν στρίψει οι τριχούλες στο βουρτσάκι δεν μπορεί να καθαρίσει τη πετώ στο καλαθάκι. -----------Να προλάβω κάθε πόνο νάχω τα δόντια μου γερά το γιατρό βλέπω το χρόνο πάνω κάτω μια φορά. -----------Βράδυ πριν πέσω στο κρεβάτι πλένω τα δόντια μου καλά είναι κουτό να τα βουρτσίζω μόνο πρωί με τη δροσιά κι όλο το βράδυ να τ΄ αφήνω με τις τροφές και τα γλυκά. 17
-----------Ξέρω καλά τι θε να κάνω νάχω τα δόντια καθαρά από τα ούλα προς τα πάνω πάω τη βούρτσα καθαρά.
Από τους μαθητές της Ε΄ τάξης
ΑΧ, ΕΣΥ ΜΙΚΡΟ ΔΟΝΤΑΚΙ Αχ, εσύ μικρό δοντάκι που με πονάς κάθε βραδάκι ξέρεις πως με ταλαιπωρείς γιατί μόνο πόνο μου προκαλείς: ---------Αχ, εσύ μικρό δοντάκι που σε πλένω μ’ ένα βουρτσάκι ξέρεις πως με ταλαιπωρείς και μόνο πόνο μου προκαλείς: Αλεξανδρίδης Βασίλης ΣΤ΄ τάξη.
ΤΟ ΔΟΝΤΑΚΙ ΜΟΥ 18
Άσπρο άσπρο σαν μπαμπάκι είναι το μικρό δοντάκι κάθε μέρα το βουρτσίζω κάθε μέρα το φροντίζω να ΄ναι πάντα καθαρό και πολύ γυαλιστερό. Τζιγκόρη Πένυ ΣΤ΄ τάξη.
ΓΝΩΜΙΚΑ
Με συχνά βουρτσίσματα τέρμα τα σφραγίσματα. ---------Έχω τα δόντια μου γερά για καρότα τραγανά. ---------Βούρτσισμα προσεκτικό τα πίσω δόντια δεν ξεχνώ. ---------Ο γιατρός των δοντιών είναι φίλος των παιδιών ---------Βούρτσισμα πρωί και βράδυ δόντια γερά χωρίς ψεγάδι. ---------19
Δυο βουρτσίσματα τη μέρα την τερηδόνα κάνουν πέρα.
20
Μια φορά και ένα καιρό ήταν ένα μικρό χωριό που το έλεγαν «Το θαυμαστό Δόντι».
21
Μια φορά και ένα καιρό ήταν ένα μικρό χωριό που το έλεγαν «Το θαυμαστό Δόντι». Το χωριό είχε πάρει το όνομά του Μια φορά και ένα καιρό ήταν ένα μικρό χωριό που το έλεγαν «Το θαυμαστό Δόντι». Το χωριό είχε πάρει το όνομά του από μία νεράιδα, τη μικρή
22
Ο Πίκι – Πίκι είχε μια πολύ καλή φίλη, την οδοντόβουρτσα, που ήταν πάντα δίπλα του και τον προστάτευε από τα μικρόβια.
23
Ο Πίκι – Πίκι ζούσε στο χωριό πολύ ευτυχισμένος, με τον καιρό ο Πίκι – Πίκι μεγάλωσε και έφτασε η ώρα να πάει στο Σχολείο. Εκεί ο Πίκι – Πίκι γνώρισε πολλούς φίλους με τους οποίους έπαιζε κάθε μέρα.
24
Μια μέρα καθώς έπαιζαν, οι φίλοι του πρόσεξαν πως ο Πίκι – Πίκι ήταν διαφορετικός από αυτούς και του είπανε: ΄΄Τι όμορφος και υγιής που φαίνεσαι και πόσο όμορφα χαμογελάς΄΄. Και με λύπη του συμπλήρωσαν ΄΄Εμείς είμαστε γεμάτοι σημάδια και τρύπες΄΄.
25
Κάποια μέρα όταν ο Πίκι – Πίκι είχε μεγαλώσει, όπως περπατούσε στο δρόμο μύρισε ένα δυνατό άρωμα. Γύρισε και είδε ένα πολύ όμορφο κορίτσι. Το κορίτσι ήταν πολύ γλυκό μαζί του Και ο Πίκι – Πίκι την αγάπησε αμέσως.
26
Ο Πίκι – Πίκι την αγάπησε τόσο πολύ που ήταν μαζί της μέρα και νύχτα. Το όνομά της ήταν Ζαχαρίτσα και ο Πίκι – Πίκι δεν μπορούσε να μείνει λεπτό μακριά της.
27
Μια μέρα εκεί που ο Πίκι – Πίκι περπατούσε στο δρόμο με τη Ζαχαρίτσα, συνάντησε τους παλιούς του φίλους. Τότε αυτοί τον κοίταξαν, πρόσεξαν την αλλαγή Επάνω του και του είπαν: ΄΄Πίκι – Πίκι είσαι και εσύ σαν εμάς, γεμάτος σημάδια!΄΄
28
Ο Πίκι - Πίκι μη ξέροντας πια τι να κάνει έτρεξε στην παλιά του φίλη την οδοντόβουρτσα που τόσο καιρό είχε παραμελήσει και ζήτησε τη συμβουλή της. Η οδοντόβουρτσα του είπε: ΄΄Πρέπει να μείνεις μακριά από τη Ζαχαρίτσα, γιατί αυτή είναι η αιτία της αρρώστια σου΄΄.
29
Ο Πίκι - Πίκι ήταν πραγματικά απελπισμένος. Αγαπούσε πολύ τη Ζαχαρίτσα, αλλά θυμόταν και τα λόγια της οδοντόβουρτσας. ΄΄Αν συνεχίσεις να κάνεις παρέα με τη Ζαχαρίτσα χωρίς να προσέχεις, Θα αρρωστήσεις πολύ άσχημα΄΄.
30
Αποφάσισε λοιπόν να προσέχει πολύ περισσότερο τον εαυτό του και εφάρμοσε ένα καθημερινό πρόγραμμα υγιεινής που θα του έδινε πίσω την ομορφιά και την υγεία του.
31
Όταν πια έγινε καλά και γύρισε στο σχολείο του, γνώρισε μια καινούρια φίλη που ποτέ πριν δεν είχε προσέξει. Ήταν ένα γελαστό, στρογγυλό κορίτσι που όταν τον γνώρισε του είπε: ΄΄Με λένε Μηλίτσα και είμαι φίλη της οδοντόβουρτσας΄΄.
32
Η Μηλίτσα μια μέρα προσκάλεσε τον Πίκι – Πίκι να γνωρίσει τις φίλες της. Όλες της οι φίλες μύριζαν πολύ όμορφα και είχαν περίεργα σχήματα. Όταν ο Πίκι – Πίκι τις πρωτογνώρισε του έκαναν μεγάλη εντύπωση και του θύμισαν το καλοκαίρι και το φθινόπωρο.
33
Ο Πίκι – Πίκι έπαιζε τώρα πια με τους καινούργιους φίλους του και περνούσε πολύ καλά. Ήταν πολύ χαρούμενος, γιατί ήταν σίγουρος πως τα μικρόβια δεν θα του επιτίθονταν ξανά, αφού οι νέοι του φίλοι ήταν ακίνδυνοι, τον αγαπούσαν και τον προστάτευαν.
34
Επειδή όμως δεν μπορούσε να ξεχάσει τη Ζαχαρίτσα γιατί κοντά της αισθανόταν κάτι αλλιώτικο, δηλαδή του έφευγε η κούραση από τα μαθήματα και τη γυμναστική στο σχολείο, αποφάσισε μετά από τις βόλτες του μαζί της, να διώχνει όλα τα μικρόβια από πάνω του με τη βοήθεια της φίλης του της οδοντόβουρτσας.
35
Έτσι συνέχισε να περνάει καλά παρέα με όλους τους φίλους του και κυρίως με την οδοντόβουρτσα, όμορφα και υγιής για όλη του τη ζωή.
36