Verschijnt driemaandelijks - 87e jaargang nr. 3 juli/augustus/september 2018 - P 702093 - Afgiftekantoor Antwerpen X
bpost
PB- PP B- 8/2872 BELGIE(N) - BELGIQUE
ledenmagazine voor natuurvrienden en bergstijgers
12
14
16
19
4. In Beeld 6. Standpunt + Korte Berichten 8. Lars in Natuurvriendenland 9. Textielathlon 10. Minitrekking voor Kids 11. Buddy-project Tienen 12. Tour van de Fransmans 14. Breek de tuin open 16.
Fietsveilige gemeenten
18. Bietentocht en NV-dag 19. Actievoeren voor beginners 20.
Kalender
23. Vakantieblaadjes 3
IN BEELD
IN BEELD Ook met uw foto in De Natuurvriend? Stuur uw inzendingen naar info@denatuurvrienden.be. De Franse afdeling heeft sinds kort weer een jongerenafdeling. In augustus organiseren ze hun eerste kamp en ze werken aan samenwerkingsverbanden met Natuurvrienden over alle grenzen heen.
de natuurvriend • juli 2018
Een jeugdige Aarschotse Natuurvriend in actie in de klimzaal van Herselt.
4
Verschillende Natuurvrienden deden mee aan de zwerfvuilactie. Bedankt aan allen die onze bermen proper houden!
Bergstijgers en CLIMB! tijdens het eerste clubweekend in de Ardennen.
Dat de winters warm en gezellig zijn op de wintervakanties van de Bergstijgers!
Schol en proficiat! Het team CLIMB won de nachtdropping in Willebroek. 5
kort nieuws
STANDPUNT
Beste Natuurvrienden Wanneer u deze Natuurvriend in handen krijgt, is het volop zomer. Een uitgelezen periode om erop uit te trekken, te genieten van rust en natuur, te bekomen van de drukte en het gejaag van alledag. Voor mooi weer en tropische temperaturen moet men niet naar Zuiderse landen trekken, het ziet er naar uit dat deze zomer de warmte- en droogterecords verbroken zullen worden. Het moet ons echt aan het denken zetten, niet alleen over de oorzaken van de opwarming van onze aarde en over hoe we er een halt aan kunnen roepen, maar ook hoe we moeten omgaan met de gevolgen ervan. Spaarzaam en natuurbewust omspringen met water is er daar één van, en dat niet alleen bij droogte maar ook in periodes van regen – want dat regenwater hebben we broodnodig en moet als buffer gebruikt kunnen worden. Passieve sportliefhebbers hebben in juli hun hart al kunnen ophalen: wereldbeker voetbal, tennis, de Ronde van Frankrijk, … We konden er niet naast kijken. Maar ook hartverwarmend hoe onze Rode Duivels de fierheid op ons kleine Belgenland doet opleven. Die wapperende driekleuren deden me sterk terugdenken aan een reis naar de Verenigde Staten die ik onlangs maakte. Aan vele huizen, aan grafstenen zelfs, wappert vrolijk de “Stars and Stripes”. Daarmee tonen Amerikanen dat ze fier zijn op hun land, fier ook op hun geschiedenis. Dat bewijzen ook de vele monumenten die opgericht werden om die geschiedenis levend te houden, om hulde te brengen aan de mensen die bijgedragen hebben aan de onafhankelijkheidsstrijd, aan de burgeroorlog en aan de burgerrechtenbeweging. Mannen en vrouwen met grote ideeën en principes, die ook vandaag nog steeds een grote waarheid bevatten. Zo bijv. de uitspraak van Theodore Roosevelt van 24 januari 1935: “Men and nature must work hand in hand. The throwing out of balance of the resources of nature throws out of balance also the lives of men.” Niet te geloven dat dit een uitspraak is uit de eerste helft van de vorige eeuw, hoeveel waarheid bevat deze niet nog steeds? Hetzelfde geldt voor uitspraken van de stichters van de Verenigde Staten, over migratie, over gelijke rechten, … Ze verwijzen naar fundamentele waarden en vrijheden, naar de strijd tegen armoede, naar het recht voor elkeen om te streven naar geluk. Misschien biedt deze rustige zomerperiode wel de opportuniteit om enkel geschriften van die grote denkers ter hand te nemen en de principes die ze bevatten onder de loep te nemen. Want ze hebben op vandaag niets aan belang hebben ingeboet – maar staan wel onder druk en worden, als een sluipend gif, ondermijnd. Laat ons dus waakzaam zijn en blijven strijden voor die fundamentele waarden en vrijheden!
de natuurvriend • juli 2018
Ook deze Natuurvriend is beslist vakantielectuur, want hij staat weer boordevol informatie en tips. We werpen ook al een blik vooruit, op de verkiezingen van 14 oktober, met een vergelijking van de standpunten van verschillende partijen over fietsbeleid. De media hechten dan misschien wel veel belang aan de grote thema’s die op Vlaams en federaal niveau besproken worden, we vergeten daarmee dat het lokale niveau heel belangrijk is voor zaken die een directe impact hebben op ons leven. Zoals sportinfrastructuur, ondersteuning van verenigingen, mobiliteit, verkeersveiligheid, groen, speelpleinen, … Verkiezingsprogramma’s vergelijken en een doordachte stem uitbrengen zijn dan ook belangrijk. En daar willen wij u bij helpen!
6
Geniet van de zomer, kom talrijk naar de vele activiteiten die onze afdelingen organiseren en vergeet zeker de activiteiten in het kader van ons project “In het Spoor van de Biet” niet! Hartelijk Berg vrij! Greet van Gool, Voorzitter
Het Interregionaal Overleg informeert: ontdek ons plekje in 2019
We zitten nog volop in de bietencampagne, maar toch bouwt het IR al naarstig aan de toekomst. Tijdens de laatste bijeenkomst in het gezellige café Monopole aan Gent-Sint-Pieters werden er al plannen gelanceerd voor een overkoepelend project in 2019. De aanwezigen gingen op zoek naar het verbindende element tussen Natuurvrienden en kwamen er al snel achter dat iedereen graag eropuit trekt. In 2019 willen we toerist in eigen land zijn, waarbij afdelingen elkaar uitnodigen om elkaars streek of stad te leren kennen. Want wie kan ons beter gidsen dan Natuurvrienden die er thuis zijn? Het is een vaag concept dat onderhevig mag zijn aan veranderingen, dus laat zeker jullie ideeën horen via dries@ denatuurvrienden.be.
NFI zoekt hiking tips!
Voor vele Natuurvrienden voelt hiken even natuurlijk aan als ademen. Niet alleen is het goed voor de gezondheid, het is ook een milieuvriendelijke bezigheid. Wat als we nu de platgetreden paden eens verlaten en nieuwe routes ontdekken? Naturefriends International (NFI) is op zoek naar de beste routes, of het nu een verborgen parel of een klassieker is: elke Natuurvriend wordt uitgenodigd om zijn/haar meest favoriete wandelroutes te delen. De beste tips zullen in september besproken worden op de Facebookpagina van NFI, en wie weet: misschien wel in dit magazine. Heb je een tip? Stuur dan een kort tekstje waarin je de route in een paar woorden beschrijft en waarom dit pad zo speciaal is voor jou, samen met 3-4 foto’s. Dit alles naar katrin.karschat@nf-int.org. Deadline 31 augustus.
Vakantieregeling Buro53 Ons kantoor in Antwerpen zal gesloten zijn van 1 augustus tot en met 10 augustus. In deze periode is het kantoor telefonisch niet bereikbaar.
Correctie wandelkaart Tourtje Tienen Dienstmededeling aan de wandelaars die tijdens de Natuurvriendendag de wandeling Tourtje Tienen (zie kaart De Natuurvriend lente). De route staat helemaal juist ingetekend op de kaart, de nummering klopt volledig enkel… parallel met de Aandorenstraat – de zijstraat van de Kerkstraat (bezijden de SintPieter- en Pauluskerk) – is dit natuurlijk niet de Wulmersumsesteenweg maar de Fabriekstraat. Stad Tienen zal tijdens De Natuurvriendendag dit euvel verhelpen door op de hoek van de Kerkstraat en de Fabriekstraat een extra bewegwijzering aan te brengen.
Telex ►► Jeunes Amis de la Nature France, kersverse jongerenafdeling van de Franse Natuurvrienden, organiseert in augustus hun eerste kamp in het Franse Mulhouse. ►► Op 4 mei opende DIVA de deuren: een museum en belevingscentrum rond de diamant, juwelen en edelsmeedkunst. DIVA is gelegen op de Suikerrui 17-19 in het historisch centrum van Antwerpen. Meer info: www.divaantwerp.be. ►► Vogelspotters die tijdens hun verblijf aan zee avifauna willen begluren, kunnen voortaan terecht in de nieuwe kijkhut in het provinciedomein Zeebos in Blankenberge. De hut biedt een mooi uitzicht op de open weilanden en de oude poldergraslanden. ►► Op zoek naar een leuk plekje in de Leiestreek om te kamperen? Van 15 juni t/m 15 september kan je terecht op de tentenweide van de pop-up camping Zennijs in Sint-Denijs. De camping maakt deel uit van hof Ten Roden Duifhuize, een 500 jaar oude, nog actieve hoeve. Meer info: www. campingzennijs.be
Wandelpaden voor iedereen Eind april kwamen verschillende delegaties Natuurvrienden, waaronder België, samen in het Nationaal Park Donau-Auen, gelegen tussen Wenen (Oostenrijk) en de Slowaakse grens. De reden was een project van Naturefriends International (NFI). Dit jaar werkt de internationale koepel rond een project om wandelpaden beschikbaar te maken voor personen met een specifieke zorgbehoefte zoals bv. blindheid. Gedurende de workshop leerden de deelnemers o.a. aan welke infrastructuur rolstoelgebruikers behoefte hebben, of met wat men rekening moet houden wanneer mensen met een visuele beperking mee gaan hiken. In september zal de workshop een vervolg krijgen in België, maar dan zal de focus op klimmen komen te liggen. Eind oktober zullen de resultaten besproken worden tijdens de jaarlijkse conferentie van NFI.
►► Het project “Langs pelgrimswegen naar Scherpenheuvel” herwaardeert het netwerk van oude pelgrimswegen en het bijhorende erfgoed. Verwaarloosde paden worden terug begaanbaar gemaakt en verfraaid met aanplantingen, informatiepanelen en zitbanken. Meer info: www. pelgrimswegen.be
7
NV-HUIS
Lars start zijn queeste in Naturfreundehaus Sankt Jakob:
1001 nachten in een Natuurvriendenhuis Bovenstaande titel was jarenlang dé slogan die de Natuurvriendenhuizen moest aanprijzen, maar klopt deze slogan wel? Zijn er wel 1001 huizen in handen van de Natuurvrienden? Ik vroeg me dit al een tijdje af maar wat ik me nog meer afvroeg was: hoe zouden al deze huizen eruitzien? En wat zou het geven als ik zoveel mogelijk (alle?) huizen zou bezoeken en minstens in elk huis een nacht zou verblijven?
de natuurvriend • juli 2018
Mijn eigen queeste was geboren. Ik bedenk me dat ik reeds in veel huizen heb verbleven. Als kind mee met mijn ouders en grootouders naar de Nederlandse Hoge Veluwe, De Banjaert, Morgenrood, Het Zeehuis. Of via de Natuurvrienden-Bergstijgers op weekend in Les Gattes, Ons Nest, Hockai, het Vissershuis,.... Wist je trouwens dat De Natuurvrienden-Bergstijgers van Brugge zijn opgericht in het Natuurvriendenhuis van Berg in Duitsland? Door mijn onder meer mijn opa? Met de Internationale Jonge Natuurvrienden vertoefde ik ook in Koos Vorrinkhuis, huizen in Italië, Duitsland, … Kortom ik heb er al heel wat bezocht. Maar wat nog mooier zou zijn: dat ik al deze pareltjes, want dat zijn ze stuk voor stuk, met jullie zou kunnen delen. Dus hier start mijn queeste: op bezoek in elk Natuurvriendenhuis dat deel uitmaakt van onze o zo prachtige Natuurvriendenbeweging.
8
Huis als hoeksteen De huizen vormen sinds heugenis een van de hoekstenen van onze beweging. Iets meer dan 100 jaar geleden besloten enkele vrienden de natuur te gaan ontdekken en dit op een zo duurzaam mogelijke wijze. En om dit te doen, zochten deze kameraden ook locaties waar ze hun eerste huis en nieuwe thuis een plek gaven. En zoals je weet zijn er nu
heel veel huizen. Elk huis is uniek. En elk huis legt haar accenten. En het mooie en het fijne ervan is, is dat al deze huizen zeer democratische prijzen hebben voor leden én niet-leden. Want we willen dat de natuur toegankelijk blijft voor iedereen. Een hoeksteen. Doodlopend dal Het eerste huis dat ik kort toelicht is het huis van Sankt Jakob. Dit Natuurvriendenhuis ligt slechts op 1006m hoogte in een uniek dal, genaamd Isenthal in Zwitserland. Je komt naar dit huis om tot rust te komen. Geen wifi, amper bereik met de gsm, ingesloten in een doodlopend dal,… Al wandelend heb je soms het gevoel dat je in de Rocky Mountains bent. Ikzelf leerde dit huis kennen door De Internationale Jonge Natuurvrienden in 2014. Ik nam deel aan een project genaamd The Way Is The Goal, met als doel een groep mensen tips & tricks mee te geven om zo duurzaam mogelijk te genieten van de bergen. Sindsdien ben ik meermaals teruggekeerd naar deze unieke plaats. Om te bergwandelen, toerskiën, cursussen te geven en tot rust te komen. Lars Meulenberghs
Praktisch adres: Naturfreundehaus Sankt Jakob, Stettli 6461 Isenthal, GPS: 8.52131/46.90599 Contact: Martin Schällebaum +41 (0)79 480 3359 m.schaellebaum@naturfreundehaeuser.ch website: www.naturfreundehaeuser.ch/st-jakob/herzlichwillkommen/ zelfvoorzieningskeuken, living, 20-tal bedden, haardvuur, tuin, polyvalente ruimte, buiten- en binnensanitair. te doen in de omgeving: ruime mogelijkheden aan wandelingen: van niveau T1 tot niveau T6, mountainbiken, (tour)skiën en sneeuwschoenwandelen
9
integratie
Buddy-project Tienen maakt anderstalige nieuwkomers wegwijs in maatschappij
Begin dit jaar las ik in de Streekkrant een artikel over buddywerking in de stad Tienen. Dankzij dit project maakte ik kennis met Sarah, een supergezellige vrouw uit Kenia. Het zogeheten ‘Buddyproject’ is een totstandkoming van de stad Tienen en GROS (Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking) om anderstalige nieuwkomers, waaronder vluchtelingen, wegwijs te maken in het dagelijks leven en te ondersteunen bij hun integratie (bijvoorbeeld Nederlands oefenen, aanspreekpunt bij praktische vragen, hulp opbouw sociaal netwerk, …). Aangenaam verrast door dit initiatief, mailde ik de organisatie om mijn interesse te tonen en wat meer te weten te komen over het hoe en wat. Niet veel later werd er een kennismakingsgesprek gehouden waar ik terecht kon met al mijn vragen en het kernteam van het Buddyproject naar mijn interesse en motivatie peilde. Hierna zette ik, als vrijwilliger-leek, de ‘stap’ en stelde me officieel kandidaat als buddy. Buddies in de bib Eind februari kreeg ik telefoon dat er een ‘match’ voor mij was gevonden: een jonge vrouw (Sarah*, moeder van twee kindjes, geboren te Kenia) wilde haar Nederlands oefenen. We werden aan mekaar voorgesteld in een apart lokaal in de bib door iemand van de kerngroep van het Buddyproject. De eerste ontmoeting was aangenaam maar ook een beetje onwennig. We moesten mekaar leren kennen en aftasten wat onze beide verwachtingen waren van de hele opzet. Sarah kon al wat Nederlands, maar durfde het niet goed te gebruiken in het dagelijkse leven. Aangezien ze vloeiend Engels spreekt, en de meeste mensen haar in het Engels goed verstaan, heeft ze sneller de neiging om zich in het Engels dan in het Nederlands uit te drukken. Samen besloten we dan ook om enkel in het Nederlands tegen mekaar te praten tenzij de taal een barrière zou vormen voor het verdere verloop van het gesprek. Toen het sluitingsuur van de bibliotheek was aangebroken wissel-
den we onze gsm-nummers uit en spraken we af om elkaar een week later opnieuw te ontmoeten. Aangezien de bibliotheek een neutrale en rustige ontmoetingsplek is, centraal gelegen voor ons beiden, werd dat ons vast afspreekpunt (hoewel we bij mooi weer ook af en toe naar het stadspark trekken). Stikken en upcyclen De daaropvolgende ontmoetingen verliepen erg vlot en in een ongedwongen sfeer. Door mekaar vaker en vaker te zien vonden we zelfs enkele raakpunten: we houden allebei van stikken en van upcycling. Bij de aanvang van de hele opzet had ik zo een positief verloop nooit verwacht. Onze ontmoetingen zijn niet alleen leerrijk (cultuurverschillen, taal, ...) maar ook super gezellig (Sarah brengt altijd haar kindjes mee naar de bib die voor een gezonde portie vertier zorgen). Tijdens één van onze laatste afspraakjes vertelde Sarah me dat ze sinds kort regelmatig in het Nederlands een gesprek probeert aan te knopen, iets wat
ze vroeger in het Engels zou hebben gedaan. Onze simpele koffieklets-praatjes hadden al effect. Het was een gedeelde voldoening die we voelden als buddy-maatjes. Het buddysysteem is mijns inziens een laagdrempelige manier om met anderstalige nieuwkomers in contact te komen en hun integratie gunstig te laten verlopen. De concrete invulling ervan is maatwerk, afhankelijk van de noden en vragen van de nieuwkomer. Er zijn buddy’s zijn die samen met hun buddymaatjes een sport beoefenen, meegaan naar oudercontacten, kinderen helpen met hun huiswerk, … Maar ook een luisterend oor bieden of een aanspreekpunt zijn kan al een mooie buddyrol zijn. Dankzij het Buddyproject kan met een klein beetje engagement een enorm groot verschil teweeg gebracht worden in eigen stad! *schuilnaam
Tekst: E.G. Beeld: Warfield
11
fietsen
Tour van de Fransmans in Koekelare Deze fietstocht van 60 km werd ontwikkeld door De Natuurvrienden Oostende. De foto’s dateren van 2 juni toen 5 afdelingen van De Natuurvrienden de route hebben ingereden. Punt A: Vertrek en aankomst De Dienst Toerisme (SintMaartensplein 15b in Koekelare) is gelegen tussen de fietsknooppunten 29 en 69. Op deze locatie ligt ook het Fransmansmuseum. Een beetje verder aan de linkerkant van de Sint-Martinuskerk (Dorpsstraat 1) staat er een gedenkplaat voor de seizoensarbeiders.
de natuurvriend • juli 2018
Punt B: Haven Eindsdijk Ter hoogte van de gemeente Esen passeren we het gehucht Eindsdijk en fietsen we over de Handzamevaart. Haven Eindsdijk speelde een belangrijke rol tijdens WO I. In 1914 veroverden de Duitse troepen na een lange belegering Diksmuide, waarbij de doorbraak werd geforceerd langs de Handzamevallei.
12
Punt C: De Fransman in Klerken Tussen 68 en 10: net voorbij de kerk aan de rechterkant richting Jonkershove volgen (Stokstraat) tot aan het beeld van “de Fransman” (aan de rechterkant van de weg). Dit beeld dateert uit 1968 en werd gemaakt door Henri Covemaeker. Daarna de straat aan de overkant nemen (Jos Janssenstraat) tot aan T-weg waar op de linkerhoek een beeld staat van een kantwerkster. Daar naar rechts en terug de 10 volgen.
en omgeving Punt D: De Vredesmolen Wat verder in de gemeente Klerken passeren we de Vredesmolen. Deze molen werd door de Duitse troepen als uitkijkpost gebruikt over het front. Punt E: De Sportwereld en monument in Madonna Tussen 42 en 62: aan het eind van de Gistelhofstraat naar links voorbij café “De Sportwereld” en verder voorbij de Onze-Lieve-Vrouwkerk (hier staat een beeld voor de seizoensarbeiders dat ingehuldigd werd in 1962, het is van de hand van Jo Maes en August Michiels) tot aan het rondpunt. Daar de 2de afslag nemen (Groenbosdreef) en rechtdoor tot aan kruispunt Groenbosdreef met Melanedreef (richting industriezone) en verder 60 volgen. Het gehucht Madonna heeft sinds kort ook een Seizoensarbeiderspad van 7,5 km.
Punt F Tussen knooppunten 47 en 99 passeert men de Couchezmolen. Dit is een witgekalkte stenen molen in de gemeente Zarren. Met een lengte van 25,5 meter behoort hij tot de grootste stenen molens van België.
Punt F: Ruidenberg Bijna aan het eind van de fietstocht moeten we tussen knooppunt 97 en 32 over de Ruidenberg, een heuvel op de grens van de gemeenten Koekelare, Ichtegem en Kortemark. Van op de Ruidenberg (ook Koekelareberg genoemd) is er een mooi uitzicht over de gemeente Koekelare en omstreken.
Knooppunten:
65--93--22--98--58--18--59--92--61--68--!-!--10-17--53--54--20--42--!-!--62--60--13--47--99--16-94--84--39--40--82--83--97--32--92--31--61--65
Tekst: De Natuurvrienden Oostende/Dries Everaerts Beeld: Dries Everaerts
13
tuinieren
Meer tuin en minder tegels oplossing voor wateroverlast?
Breek de tuin open Het begint stilaan tot de Vlaamse folklore te behoren: bewoners die na een stevige plensbui hun verzopen huisraad op straat zwieren en aan de televisiecamera’s tonen hoe hoog het water in de garage heeft gestaan. Hoe houden we in een veranderend klimaat de voeten droog?
de natuurvriend • juli 2018
Weerman Frank Deboosere staat op de eerste rij om veranderende weerpatronen te herkennen. Welk weer wordt er verwacht in het Vlaanderen van de toekomst? ‘Als gevolg van de klimaatveranderingen verwachten we 's winters gemiddeld gesproken meer regen,’ voorspelt Deboosere, ‘'s Zomers wordt het droger, maar als het regent, zal het intenser regenen. De extremen worden dus groter.’ Hij vult aan: ‘Omdat de zeespiegel stijgt, zullen we in de toekomst minder makkelijk het overtollige water via rivieren en kanalen in zee kunnen lozen. Op lange termijn is dat een probleem: we zijn nu eenmaal de Lage Landen bij de zee.’ De populaire weerman geeft nog mee we onze waterproblemen gezamenlijk moeten oplossen: ‘Water is een gedeelde verantwoordelijkheid en vereist dus een integraal waterbeleid.’
14
Foto Regentuin
Overstromingsgebied En daar ontbreekt het dus aan. Nog altijd wordt er gebouwd in overstromingsgebieden. In Sint-Lievens-Houtem, Zedelgem en Lint staan er bouwprojecten in de steigers op lappen grond die (deels of helemaal) ingekleurd zijn als overstromingsgebied. Wat drijft gemeentebesturen om dergelijke kortzichtige beslissingen te nemen? Het antwoord ligt voor de hand hand: lokale besturen willen dat er woningen bijkomen omdat ze meer inkomsten (belastingen, Gemeentefonds,...) ontvangen naargelang ze meer inwoners hebben. Als deze nieuwbouwwijken bij de eerstvolgende wolkbreuk onder water lopen, en de overstroming vervolgens door de Vlaamse regering wordt erkend als natuurramp, dan worden de kosten via het rampenfonds op de gemeenschap verhaald, terwijl de lokale overheden buiten schot blijven.
Hemelwaterinfiltratie Maar er is meer aan de hand. De laatste jaren is Vlaanderen aan een hoog tempo aan het verharden. En neen, dan heb ik het niet over de tweets van Theo Francken, wel over het verdwijnen van tuintjes onder een laag verharding. Prachtige bloemborders ruimen baan voor een extra parkeerplaats. En waar eens de bessenstruiken hun vruchten met ons deelden, daar borrelen nu luchtbellen in het bubbelbad. Het gevolg is dat regenwater nog moeilijk in de bodem kan sijpelen. Dat veroorzaakt wateroverlast bij hevige regenval, terwijl in droge periodes dan weer bodemverdroging en hittestress optreden. Als water een gedeelde verantwoordelijkheid is, moeten we allemaal ons steentje bijdragen. Hier volgen alvast 4 tips voor een waterbestendige toekomst. Dries Everaerts
Tegels eruit, plant erin Dat is de slogan van Operatie Steenbreek, de campagne van Stichting Steenbreek die sinds 2015 de Nederlandse burgers wil enthousiasmeren om hun tuin te vergroenen. En met succes. Meer nog dan bij ons groeit bij onze noorderburen het besef dat de verstening aantoonbare gevolgen heeft voor de kwaliteit van de leefomgeving. Tientallen gemeenten doen mee met de actie. In Nijmegen werden er op 1 dag 4000 tegels uit de grond gehaald en 6000 bomen en struiken aangeplant. In andere gemeenten krijgen inwoners gratis planten wanneer ze een tuintegel inleveren. Wij moeten het voorlopig zonder nudging doen, al zijn Infopunt Publieke Ruimte en Aquafin in maart begonnen met Operatie Perforatie. De campagne is een oproep aan gemeenten, scholen en verenigingen om overtollige verhardingen te verwijderen en anders in te richten. Tot 15 oktober kan je een projectvoorstel indienen. Aquafin voorziet een budget van 100.000 euro om de beste onthardingsprojecten daadwerkelijk te realiseren. www.operatieperforatie.be Regentuin Wie meer wil doen dan een paar tegels verwijderen, kan misschien een regentuin aanleggen. In een regentuin wordt water tijdelijk opgevangen, geabsorbeerd en gefilterd. Een verdiept deel in de tuin wordt tijdens een hoosbui gevuld met water uit de regenpijp en hoger gelegen gedeelten tot er een poeltje ontstaat. Door een uitgekiende drainage verdwijnt het water rustig in de ondergrond. De planten die in de regentuin worden gezet, hebben geen bezwaar om af en toe met de voeten in het water te staan. De regentuin slurpt niet alleen overtollig water weg, het is ook een stimulus voor een gezond bodemleven met insecten en amfibieën. Draineren als zot Er zijn nog meer manieren om de sponswerking van je tuin te vergroten. Een groendak en een regenton nemen al heel wat stormwater weg. Kies bij de aanleg van een tuinpad of oprit voor grind, kiezel of keitjes. Een stabilisatietapijt of -mat houdt deze tredvast. Ook waterdoorlatende verharding biedt een alternatief. Hierbij wordt een steen gebruikt uit grof korrelmateriaal met een overvloed aan openingen en gaten. Het ondergronds bergen van regenwater kan ook in een infiltratiekrat. De kratten worden ingegraven in de bodem, vangen water op om het vervolgens traag te lozen. Een grindkoffer werkt min of meer volgens hetzelfde principe maar wordt gevuld met grind, lavasteen of kleikorrels. Verleg de grenzen van je tuin Al deze maatregelen helpen voorkomen dat we binnenkort de dolfijn uitlaten in plaats van de hond. Idealiter stimuleert en beloont de overheid goede initiatieven van burgers en bestrijdt ze actief de verharding. In de eerste plaats door zelf het goede voorbeeld te nemen bij bouwprojecten en te kiezen voor waterdoorlaatbare materialen. Wie van zijn tuin een betonplein maakt, moet opdraaien voor de wateroverlast. In Duitsland wordt er een “tegeltaks” geheven. Wie meer tegels heeft in de tuin, betaalt meer rioolbelasting. Burgers die het probleem willen opentrekken naar straat- of wijkniveau, kunnen met hun buren samenwerking om samen zo efficiënt mogelijk - over de tuingrenzen heen - aan waterberging te doen. Je plaatst bijvoorbeeld niet in elke tuin een infiltratiekrat, maar steekt het op de meest aangewezen plek in de grond. In dit scenario kunnen alle afgebakende percelen uitgroeien tot een grote gedeelde tuin. Dit vergt een goede planning en nog betere afspraken. Meer info: www.platformbinnentuinen.nl en www.tussentuin.nl.
15
verkiezingen
Regionale verkiezingen 2018:
Natuurvrienden op de trappers voor fietsveilige gemeenten Op zondag 14 oktober trekken we naar de stembus voor de lokale en provinciale verkiezingen. Een uitgelezen moment om eens luid met onze fietsbel te rinkelen en aandacht te vragen voor fietsveilige gemeenten.
Natuurvrienden zijn enthousiaste fietsers. Individueel of in groep leggen we jaarlijks op onze tweewieler heel wat kilometers af. Maar voelen we ons veilig op de fiets? Fietsberaad Vlaanderen bracht dit jaar een rapport uit over het fietsDNA van de Vlaming. Daaruit bleek dat Vlaamse fietsers niet tevreden zijn over de fietsveiligheid. In het algemeen scoort fietsveiligheid slechts 5,4/10. Amper de helft van de Vlamingen vindt het veilig fietsen in hun buurt. 4 op 10 Vlamingen vindt het niet veilig genoeg om kinderen naar school te laten fietsen.
de natuurvriend • juli 2018
Er zijn goede redenen te bedenken om dit onveiligheidsgevoel serieus te nemen en aan te pakken. Willen we iets doen aan het verkeersinfarct dan zal de fiets een centrale rol in het mobiliteitsplan moeten krijgen. Bovendien groeit de ongerustheid over de slechte luchtkwaliteit. Er vallen ook enkele positieve evoluties te noteren: de elektrische fiets is een game changer en met de fietssnelwegen raken we snel en veilig(er) op onze bestemming.
16
Wat kunnen we doen? De verkiezingen zijn voor ons een kans om in het wiel te gaan hangen van lokale politici en aandacht te vragen voor een beter fietsbeleid. In de eerste plaats weten Natuurvrienden waar de zwarte punten in hun gemeente zich situeren. Het kan geen kwaad om de lijsttrekker eens uit te nodigen voor een fietstocht die hen langs enkele pijnpunten brengt: een slecht fietspad, een onveilig kruispunt, ‌
Staan er enkele grote bouwprojecten gepland? Informeer bij de bevoegde schepen of er aandacht is voor de fietsinfrastructuur. Is er een veilige doorgang voorzien voor zachte weggebruikers? Hoor ook of er voldoende parkeervoorziening is voor fietsers. Of kan er misschien een systeem van deelfietsen komen? Het zijn bezorgdheden die helaas nog al te vaak worden vergeten. Een fietsambtenaar behartigt de belangen van de fietser, en is het gezicht en aanspreekpunt van het lokale fietsbeleid. De Vlaamse overheid pleit bij gemeenten van meer dan 25.000 inwoners voor een fietsambtenaar. Er zijn 106 gemeenten die in 2017 dat aantal overschreden. Toch hebben slechts een handvol gemeenten een fietsambtenaar in dienst: Temse, Hasselt, Brugge (daar heet de functie fietsmanager) en Kortrijk. In de andere ste-
den en gemeenten is het vaak een onderdeel van het takenpakket van de mobiliteitsambtenaar en/of duurzaamheidsambtenaar. Bij sommige gemeenten valt dit zelfs binnen het takenpakket van de technische dienst. Het aanwerven van een volwaardige fietsambtenaar zou een prioriteit moeten zijn in de partijprogramma’s. Sluit een coalitie. Samen ben je sterker en gedeelde standpunten worden sneller opgepikt. Dit kan binnen de verschillende fietsclubs die De Natuurvrienden rijk is, of binnen de grenzen van je eigen gemeente. Je kan bv. een front vormen met een club van de Fietsersbond of met een groep die een Critical Mass organiseert. Tekst: Dries Everaerts Foto: Sally V.
Geen verplichte verzekering meer voor speed pedelecs -risico
erkt impact autonome snelheid en een bep Vervoermiddelen met een lage eidsverzekering lijkh ake spr aan hte van de verplic bij ongevallen worden vrijgesteld t een maximale ng geldt voor alle voertuigen me voor motorrijtuigen. De vrijstelli heels en speed /u: elektrische rolstoelen, monow autonome snelheid van 25 km et de fietser zelf sneller gaan, maar daarvoor mo pedelecs. Deze laatste kunnen vervoermiddelen de federale overheid dergelijke trappen. Met deze maatregel wil bijdragen tot het alternatief zijn voor de auto en stimuleren, omdat ze een goed Wie een ongeminderen van de luchtvervuiling. verkleinen van de files en het ver e verzekering. oep kunnen doen op de familial val heeft, zal in de toekomst ber
Wat de partijen te zeggen hebben over fietsbeleid:
Investeren in fietsinfrastructuur is investeren in de leefbaarheid van een dorp, stad en land. Wij vinden het daarom onbegrijpelijk dat er nog verder wordt geïnvesteerd in de uitbreiding van ons wegennet, en willen dat geld liever investeren in fietspaden en openbaar vervoer. Door onze ruimtelijke ordening en mobiliteit te herdenken - met een betonstop voor de auto, autoluwe steden en degelijke fietsnetwerken - geven wij voorrang aan de zwakke weggebruiker. Ook moet de veiligheid van fietsers maximaal gegarandeerd worden door het conflictvrij maken van alle kruispunten, het aanleggen van fietsstraten en schoolstraten, de invoering van ‘vierkant groen’ en de toepassing van het STOPprincipe.
Veilig en comfortabel kunnen fietsen is voor Groen een topprioriteit. We passen consequent het STOP-principe toe: prioriteit voor voetgangers en fietsers. De ruimte is beperkt. Je kan niet tegelijkertijd voor meer auto's en parkeerplaatsen én voor meer ruimte voor fietsers en voetgangers zijn. Meer autovrije en autoluwe stads- en dorpscentra, meer fietsstraten, veilige en comfortabele fietspaden waar het autoverkeer sneller dan 30 rijdt, conflictvrije kruispunten. Dat is waar Groen voor staat.
Open Vld is niet ingegaan op onze vraag om ons hun standpunt mee te delen.
CD&V is voor een uitgebreid en doorgedreven fietsbeleid volgens het STOP-principe waarbij stappers en trappers op de eerste plaats komen. Het was CD&V die in 2001 het STOP-principe introduceerde. Het STOP-principe is ondertussen één van de pijlers van het Vlaamse mobiliteitsbeleid geworden: stappen, trappen, openbaar vervoer en ten slotte persoonlijk gemotoriseerd vervoer. Het is de basis voor de antwoorden die we nu formuleren op de uitdagingen voor mobiliteit. We bundelen onze nieuwe antwoorden als DRIVE: duurzaam, respectvol, intelligent, veilig en evenwichtig. We willen evolueren naar efficiënte en duurzame verplaatsingen, zodat onze levenskwaliteit verbetert, ons leefmilieu gevrijwaard wordt, onze openbare ruimte teruggewonnen. Niet voor niets zetten wij onze schouders onder het Koning Fietsverhaal en de fietsdeal.
Met een doordacht beleid en wat goede wil kan Vlaanderen een echte fietsregio worden. N-VA is een grote voorstander van de uitbouw van een veilig en kwaliteitsvol fietspadennetwerk. Geen gewestweg wordt nog structureel aangepakt zonder hem te voorzien van goede fietspaden. Ook de gemeenten worden gestimuleerd met Vlaamse subsidies om op hun wegen fietspaden aan te leggen. Door meer in te zetten op fietspaden, door veilige oversteekplaatsen en kruispunten en met aangepaste fietssnelwegen willen we de veiligheid én het comfort van de fietsers verhogen. Elektrische fietsen en speed pedelecs behandelen we daarbij zoveel mogelijk als gewone fietsen. Deze fietsen kunnen een belangrijke rol spelen in het verminderen van de files in het woonwerkverkeer.
Geen enkel ander vervoermiddel dan de fiets weet zoveel positieve maatschappelijke impact te combineren. Het is dan ook logisch de fiets als basisschakel te zien van een duurzaam mobiliteitssysteem. We willen een beleid dat tegen 2020, 20% van alle verplaatsingen in Vlaanderen met de fiets laat gebeuren. Voor afstanden minder dan 5 km kan dat 45% zijn voor het woonwerkverkeer en 50% voor het woon-schoolverkeer. Dat beleid moet van fietsen de veiligste manier maken om je te verplaatsen.
17
actievoeren
Colombiaanse boer Hever Oliviera:
“Wij strijden tegen het systeem dat boeren dwingt om voor banken en multinationals te werken” “Actievoeren”. Doet het je automatisch denken aan ludieke acties in de publieke ruimte, aan extatische manifestaties, aan blokkade-acties of aan de vrolijk verstorende aanwezigheid van activisten op politieke topontmoetingen? En denk je dat hun boodschap enkel uit een aanklacht bestaat? Lees dan zeker verder! In dit gesprek toont Colombiaans boer Hever Oliviera ons hoe activisme ook ver voorbij de aanklacht gaat, door dagelijks te bouwen aan de wereld zoals we die wél willen zien en beleven. Of … hoe ook bio-landbouw een vorm van politieke actie is! Met wie hebben we het genoegen? Mijn naam is Hever Oliviera, boer van het dorp Cajamarca, stichter van de Vereniging ter Verdediging van de Rivier Chorros Blancos, en lid van de Milieu- en Boerenraad van Cajamarca. Don Hever, in Cajamarca sta je bekend als één van de leiders van de sociale en ecologische strijd die in deze gemeente gevoerd wordt. Wat zijn de thema’s die je als boer verontrusten? Vandaag kampen we met de sociale en ecologische gevolgen van wat de Groene Revolutie genoemd wordt: veertig jaar geleden besliste de overheid om de deur open te zetten voor multinationals die met hun chemische bestrijdingsmiddelen en gemanipuleerd zaadgoed de landbouw voorgoed zouden veranderen. De boerengemeenschap verloor haar eigen zaadgoed, en werd voor haar productie afhankelijk van dure chemische grondstoffen. Deze verhoogde productiekost, in combinatie met het zwakke landbouwbeleid van de overheid, maakte dat veel boeren in de schulden terecht kwamen, hun gronden verloren, en nu in arme stadswijken proberen te overleven. Wij, die wel nog in het platteland leven en produceren, zien de biodiversiteit en de vruchtbaarheid van de gronden sterk achteruitgaan als een gevolg van de gifstoffen. Daarbovenop kondigde de overheid 10 jaar geleden aan dat de groene en waterrijke bergen van Cajamarca zouden veranderen in een gigantische goudmijn, La Colosa. Die zou ontgonnen worden door het bedrijf Anglo Gold Ashanti, een bedrijf dat in Congo paramilitaire groeperingen financierde en in Ghana de volksgezondheid in gevaar bracht door het drinkwater te vergiftigen. Als boer maak ik de volgende analyse: het huidige politieke systeem van Colombia wil de traditionele landbouw, zoals we die in Cajamarca beoefenen, van de kaart vegen, om plaats te maken voor een economie gebaseerd op extractivisme (mijnbouw en petroleum-ontginning, nvdr).
Anglo Gold Ashanti heeft ondertussen ingezien dat de lokale bevolking in Cajamarca niet opgezet is met dit mijnbouwproject. Vanuit welke waarden verzet de boerengemeenschap zich tegen dit project? Hoewel wij als boeren van het land leven, gaat onze strijd veel verder dan het louter beschermen van ons eigen inkomen. We geloven dat de meest waardevolle bijdrage van Colombia aan de wereld moet bestaan uit het exporteren van voedsel, vanwege haar gunstige klimatologische en ecologische eigenschappen. In een wereld waarin voedsel en water steeds vaker schaarse goederen zullen worden, moet de extractivistische industrie tot een minimum beperkt worden, aangezien ze vruchtbare gronden verwoest en water onherstelbaar verontreinigt. Er is echter ook een culturele reden waarom de boerengemeenschap zich verzet tegen de mijnbouw. Als boeren zijn we vrije mensen, die samen met de natuur leven. Hoewel wij met onze productie het leven in de steden mogelijk maken, maken de grote culturele verschillen het ons moeilijk om zelf in de stad overleven. Als we
kijken naar de arme buitenwijken van de grote steden, zien we dat deze bevolkt worden door ontheemde boeren, op de vlucht voor de oorlog in hun thuisstreek. Steeds vaker worden boeren nu ook verdreven door “ontwikkelingsprojecten” zoals de goudmijn La Colosa, om in armoede in de steden te belanden. In plaats van ons op deze manier aan de kant te schuiven, eisen we respect voor onze cultuur, voor onze manier van leven, en voor ons recht om de ecologische rijkdom van onze thuisstreek te beschermen. Het is een succesvolle strijd geweest. Cajamarca beleefde een historische overwinning op Anglo Gold Ashanti door mijnbouw in haar grondgebied te verbieden aan de hand van een bindende volksraadpleging. Op welke manier gaat de strijd vandaag door? Ondanks het feit dat ons pacifistisch verzet tegen de mijnbouw gebaseerd was op grondwettelijke inspraakmechanismen, werden we gestigmatiseerd als terroristen, als eco-jihaVervolg artikel pagina 20 >>> 19
disten of als vijanden van het systeem en van het leven. Wij strijden echter vóór het leven, en daarom strijden we nu tegen het systeem waarin boeren gedwongen worden om voor de multinationals en voor de banken te werken. Samen met enkele andere boeren zijn we beginnen experimenteren met biologische manieren van produceren. Door bio-meststoffen en bio-bestrijdingsmiddelen op onze boerderijen te produceren, door combinatieteelt toe te passen en door een grote verscheidenheid aan landbouwproducten te telen, bekomen we onze onafhankelijkheid van het agrochemische model dat de boerenbevolking in haar greep houdt. Onze versterkte sociale beweging heeft ook wegen geopend voor allianties met milieubewuste restaurantketens die onze productie willen aankopen aan een eerlijke prijs, maar met een hoge ecologische standaard. Op die manier zetten we de eerste stappen naar een sterke biologische landbouwsector in Cajamarca, en tonen we aan de rest van Colombia dat mijnbouw niet de enige, en zeker niet de duurzaamste weg is voor ontwikkeling. Mijn dagelijkse toewijding aan de bio-landbouw is dus niet enkel een ecologische strijd, maar ook een verderzetting van onze sociale, culturele en politieke strijd: die van een waardig en duurzaam bewonen van ons territorium. Mattijs Van den Bussche copyrights zijn van Bart Carlier
CATAPA
kalender
vervolg vorige pagina
Square Dansgroep Pa-Radise Dancers
Onze club beoefent het Amerikaanse volksdansen nl. het squaredansen. Squaredansen is met 8 dansers in vierkant (square) en de dansfiguren worden in het Nederlands/Engels aangeleerd. Na Basic en Mainstream niveau kan je in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk maar natuurlijk ook in de USA gaan dansen.
►► INFO
Wanneer? vrijdag 21 september kennismaking van 20u tot 22u Wie? Pa-radise dancers Waar? Natuurvrienden Edegem, Jacob de Roorestraat 8, 2650 Edegem (Fort 5). Zin om te leren dansen en bewegen, je te ontspannen, kom proberen op onze opendeurdag op vrijdag 21 september. Wij leren u de figuren aan met veel plezier en no stress Info? info@paradisedancers.be of op www.paradisedancers.be of op facebook paradise Dancers Antwerpen.
///////////////////////////////////////
Wandel mee naar de Polders van Kruibeke!
Houd je van een sportieve uitdaging? Wandel dan mee met de Antwerpse Bergstijgers van Deurne tot Hoboken, waar we het veer nemen over de Schelde naar Kruibeke. Hier wandelen we door de Polders van Kruibeke, het grootste overstromingsgebied van Vlaanderen, tot het pittoreske dorpje Bazel. We zetten opnieuw over met het veer naar Hemiksem, waar we de waterbus nemen naar het Steen te Antwerpen. (mogelijk wordt dit 18u). Hier keren we terug met tram of bus.
►► INFO
Wanneer? Zo 9 september 2018 om 8 uur vertrek aan kasteel Rivierenhof in Deurne. Reken op zo'n 28 km voor de volledige tocht. Het is ook mogelijk om later in te pikken of vroeger te stoppen; zo kan je bv met de waterbus van het Steen naar Kruibeke varen en nog een 5 tal km wandelen door de Polders van Kruibeke. We volgen het Grote Routepad GR5A/E2 en wandelen door het Rivierenhof, Sterckshof, Zurenborg, natuurreservaat de Wolvenberg, het Brilschanspark, Nachtegalenpark, de tentoonstellingswijk, Kielpark, de Hobokense polder, en de polders van Kruibeke. Wie? De Natuurvrienden Bergstijgers Antwerpen Extra? We eten 's middags onze picknick op in een café. Voorzie eventueel drinken voor onderweg en regenkledij. Prijs? Deelname, verzekering (via “maand van de sportclub” ) en veer zijn gratis, waterbus (3 euro) en consumpties voor eigen rekening. Meer info en inschrijven? via boekenberg@gmail.com www.bergstijgers.org.
de natuurvriend • juli 2018
///////////////////////////////////////
20
...is een vrijwilligersbeweging die werkt rond mijnbouwproblematiek in Latijns-Amerika. De beweging werkt op dit moment in Colombia, Peru en Bolivia om daar lokale gemeenschappen te ondersteunen die getroffen worden door de negatieve ecologische en sociale impact van grootschalige mijnbouwprojecten. In België doet CATAPA aan educatie en sensibilisering over de relatie tussen onze consumptie en deze problematiek. De beweging zoekt hierbij ook naar meer duurzame alternatieven voor consumptie van o.a. ICT.
Textielathlon
Van seizoensarbeid naar gastarbeid, textielwandeling met bezoek aan TIO3, Textielmuseum MUST, kosmopolitische modeshow en film. Ontvangst van deelnemers in TIO3 in Ronse met workshops en film. Wandeling met begeleidend programma met reisroute. De tocht gaat via enkele textiel plaatsen in Ronse naar het Textielmuseum waar men met een gids een reis door de tijd van de weefgetouwen maakt via gerestaureerde textielmachines van vroeger tot nu, met live demonstraties. Facultatieve gegidste rondrit per bus doorheen het zuidelijk heuvelland met aan-
dacht voor natuur, landschap met bietenvelden, de oude suikerfabriek en kastelen. Terugtocht naar TIO3 voor afsluitende kennismaking met de multiculturele mode. Bezoek aan de textiel-o-theek in TIO3.
►► INFO
Wanneer? 18 augustus 2018 Organisatie? De Natuurvrienden Ronse en De Natuurvrienden Geraardsbergen. In samenwerking met stad Ronse en TIO3 Event & Business Center. Eventlocatie Textielathlon: TIO3, Oscar Delghuststraat 60, 9600 Ronse Meer info en inschrijven? marcel.slots@skynet.be (Ronse) jo.hellinckx@skynet.be (Geraardsbergen)
///////////////////////////////////////
Fontainebleau
De Natuurvrienden Bergstijgers afdeling Gent trekken op vakantie naar het Franse Fontainebleau. Dat is een middeleeuws stadje te midden van het Fôret de Fontainebleau, een van de grootste bossen van Europa. Fontainebleau ligt op een goede 65 kilometer van Parijs en is ideaal gebied om te klimmen, te boulderen of lange wandeltochten te maken.
►► INFO
Wanneer? van za 11 tot za 18 augustus 2018. Wie? Natuurvrienden Bergstijgers Gent Programma? We klimmen waar we willen en beslissen de avond voordien. Er is geen klimschool. Afspraken om te klimmen of te wandelen worden ter plaatse gemaakt. Om te klimmen is geen materiaal nodig (behalve dan je klimschoenen en een crahspad). Prijs? We overnachten op camping Les-Pres (www.camping-pres. com) aan het tarief van de camping: richtprijzen per dag onder voorbehoud excl. verblijfstaks. (€ 0,20/nacht). Afrekenen gebeurt rechtstreeks op de receptie van de camping. volwassene: 3,60 euro p.p. / kind -7 jaar: 2,65 euro p.p. tent: 3,65 euro / klein tentje (max 2 plaatsen): 3 euro auto: 2,50 euro / moto: 3 euro / elektriciteit: 3,85 euro Extra? Eten voorziet iedereen voor zichzelf. Onderling kan er uiteraard afgesproken worden om samen te koken. Lid - verzekering? Je kan enkel deelnemen als je lid bent van de NV-Bergstijgers met de juiste verzekering, aangepast aan je activiteiten. De juiste keuze is je eigen verantwoordelijkheid. Kinderen waarvoor geen bijdrage werd betaald, zijn ook niet verzekerd! Meer info en inschrijven? www.bergstijgers.org
///////////////////////////////////////
Kanotocht op de Gentse waterlopen
Een namiddagje kajakken in de Gentse wateren, waarom ook niet? We verdelen eerst de boten en krijgen een korte uitleg over hoe je een kajak bestuurd. Daarna genieten we van een max. 4u durende tocht door Gent.
►► INFO
Wanneer? zo 26 augustus 2018 om 13u30 aan de kajak club Ponas Travel club. Parking is voorzien op loods 25. Wie? Natuurvrienden Bergstijgers Gent Prijs? 12,50 euro p.p., cash gepast betalen op moment zelf. Hierin zit een boot, peddels en een waterdichte ton of zak. Achteraf kan je een douche nemen. Extra? Voor wie een eigen kajak heeft, sluit gerust aan, maar dan liefst niet aan de kajak club zelf, maar graag wat verder op de tocht. Meer info en inschrijven? voor 20 augustus via gent@bergstijgers. org. We kunnen met max 30 personen varen dus wees er op tijd bij.
///////////////////////////////////////
Bezoek Pairi Daiza Pairi Daiza betekent in het oud-Perzisch "afgesloten tuin" en is de oudste benaming ooit voor het "paradijs". Pairi Daiza is dan ook een buitengewone tuin van 55 hectare, gecreëerd tussen de ruïnes van de Cisterciënzer abdij van Cambron. Kom met ons mee en laat u bekoren door de natuur, met haar eeuwenoude bomen, prachtige bloemen en weelderige planten van over de hele wereld. Slenter langs de architecturale pareltjes en het authentiek ambachtswerk. Maar geniet vooral van de 5000 dieren die hier in harmonie samenleven.
Wanneer? 25 en 26 augustus 2018 Wie? De Natuurvrienden Leuven Actief Buiten Waar? regio Leuven Prijs? 10 euro voor leden (eten inbegrepen) 20 euro voor niet leden (eten inbegrepen) Meer info en inschrijven? Bij Wannes Van Hoof: wannesvh87@ hotmail.com
///////////////////////////////////////
Molenfeesten aan de Heimolen
Op 2 september zijn er molenfeesten in Langdorp.
►► INFO
Wanneer? 6 september 2018 Wie? De Natuurvrienden Berchem Prijzen per persoon? Inkom park: volwassenen (-60) 26 euro, senioren (60+) 24 euro / Prijs bus: 14 euro p.p. Opstapplaatsen: Antwerpen om 8u30 (PIVA), Mechelen om 8u45 (Rode Kruisplein) Meer info en inschrijven? Voor 10 augustus door het bedrag (inkom + bus) over te schrijven op rekeningnummer: BE36 0682 5022 6681 op naam van ATB De Natuurvrienden vzw. E-mail: cuvelier. jenny@telenet.be of tel. 03/238 06 42.
///////////////////////////////////////
Minitrekking voor Kids
Met deze minitrekking laten we de kinderen proeven van wat het is om een trektocht te doen. Tent, eten en drank mee in de rugzak en vertrekken maar. Onder een toekijkend oogje zoeken kinderen zelf de weg dmv basis oriëntatietechnieken. Onderweg komen we langs een witloof- en bietenboer die ons zal vertellen en laten zien hoe het leven op een boerderij eraan toegaat. Bij het oogsten van de bieten en het witloof komer er seizoensarbeiders helpen. De boer zal ons laten zien waar ze slapen, wat ze moeten doen, van waar ze komen. Aan onze kampplaats ergens aan de rand van het bos slaan we onze tenten op en de kinderen leren op verschillende manieren vuur maken door gebruik te maken van wat de natuur ons geeft. Eens we vuur hebben koken en eten we samen. Daarna verwarmen we ons aan het kampvuur. Na een nacht in de vrije natuur ruimen we alles op en gaan we weer op pad. Onderweg amuseren we ons in de natuur om moe maar voldaan aan te komen.
►► INFO
Wie? De Natuurvrienden Aarschot Meer info? dizze.vanroy@skynet.be
///////////////////////////////////////
Daguitstap Veere (NL)
Veere is één van de mooie dorpjes die je in Nederland aantreft, waterrijk en staat bol van cultuurhistorie en natuur.
►► INFO
Wanneer? 27 juli 2018 - We vertrekken om 8u30 op de De Bruynkaai in Dendermonde, komen samen op de gratis parking bij het begin van Veere (kruispunt Veerse weg - Sandenburglaan). Om 10 uur start wandeling van ongeveer 14 km. Namiddag bezoek Veere. Wie? De Natuurvrienden Dendermonde Extra? Picknick meenemen Meer info? Hubert Van Dender 052 21 65 20
///////////////////////////////////////
juli-aug-sept 2018
• 18 juli: Wandeling Lappersfortbos Brugge. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 21 juli: Wandeling in Tongerlo. Afdeling Kapellen. Ludo Boeckx tel. 03/664 48 75 • 22 juli: Wandeling Humbeek en Lintbos. Afstand 11 km. Start 14u aan de Sint-Romolduskerk in Humbeek. Afdeling Deurne. Jenny 0477 24 43 55 • 22 juli: Wandeling Scherpenheuvel-Zichem. Afdeling Antwerpen. luc.cremelie@gmail.com • 25 juli: Wandeling Kerk Stalhille. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 1 augustus: Wandeling Brug Oudenburg. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 2 augustus: Korte wandeling Bospolder. Afstand 5 km. Afdeling Kapellen. Ludo Boeckx tel. 03/664 48 75 • 5 augustus: Wandelen in het woud boven Jezus Eik. Afstand 14 km. Start om 10u45 parking Arboretum Jezus Eiklaan 127 Tervuren. Afdeling Deurne. Eliane 0494 39 68 24 • 5 augustus: Wandeling in Puurs. Afdeling Kessel-Lo (Club Ahoy). ahoy.wandelen@skynet.be of 0476 94 89 81 • 5 augustus: Wandeling Zwalm. Afdeling Antwerpen. luc.cremelie@gmail.com • 8 augustus: Wandeling Brugge Triënnale. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 11 augustus: Wandeling in het Vrijbroekpark in Mechelen. Start om 14 aan de ingang van het park. Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be
Bizar wandelroute (nog tot 9/11)
• 18 augustus: Textielathlon in Ronse en omgeving. Afdeling Ronse.
Wandeltip in de prachtige omgeving van Zarlardinge. Opstelling van 22 kunstwerken bij de lokale bewoners en 13 permanente kunstwerken.
• 18 augustus: Wandeling in Brecht. Afdeling Kapellen. Ludo Boeckx
►► INFO
De wandeling kan individueel of in groep gemaakt worden en is ongeveer 6 km lang. Heb je graag begeleiding geef dan een seintje en we staan klaar voor jullie! Meer info? 0474 409685 of jo.hellinckx@skynet.be.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
OPROEP
Wandelkalender
►► INFO
Organiseer een activiteit op Dag van de Trage Weg 2018
Met het jaarlijks campagneweekend Dag van de Trage Weg zetten duizenden wandelaars, fietsers en ruiters in heel Vlaanderen trage wegen in de kijker. Ze benadrukken hun belang voor veilige, gezonde en aangename verplaatsingen, vaak ook korter en sneller. Bovendien zijn het plekken waar kinderen spelen en bewoners tot rust komen, sporten of de omgeving verkennen. Alle afdelingen van De Natuurvrienden kunnen een activiteit organiseren tijdens het weekend van 20-21 oktober: een verkenningstocht, zwerfvuilactie, inhuldiging van een nieuwe verbinding, kleine onderhoudswerken waaraan burgers participeren, enz. Alle soorten activiteiten op, langs en over trage wegen zijn mogelijk. Door deelname aan Dag van de Trage Weg geef je bovendien gemeentebesturen het signaal dat trage wegen belangrijk zijn. Doe mee en verken tal van charmante paadjes, doorsteekjes of fietsroutes in je buurt. Laat je inspireren op www.dagvandetrageweg.be, organiseer één van de vele activiteiten in Vlaanderen en reken op ondersteuning en bekendmaking door Trage Wegen vzw. Vragen? Neem contact op via info@dagvandetrageweg. be of 09 331 59 26.
guan.devos@skynet.be tel. 03 664 48 75 • 19 augustus: Heidewandeling Genk-Zonhoven. Afdeling Antwerpen. luc.cremelie@gmail.com • 22 augustus: Wandeling Conterdam Valentientje. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 29 augustus: Wandeling Kerk Ettelgem. Afdeling Oostende: patrickenmarianne@telenet.be • 2 september: Oude spoorberm 25A en Roosendael te SintKatelijne-Waver. Afstand 8 km. Bijeenkomst 13u aan Café Den Hardy, Willebroek Parking en vertrekplaats Clemenceaustraat 109 te 2860 Sint-Katelijne-WaverAfdeling Willebroek. albertopdebeeck@hotmail.com • 2 september: Deelname aan de 30ste Stoomtuigwandeling in Gits (Marching). Afdeling Antwerpen. luc.cremelie@gmail.com • 15 september: wandeling in Borsbeek. Vertrek om 14u aan de Robianostraat. Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 15 september: Wandeling Achtmaal. Afdeling Kapellen. Ludo Boeckx tel. 03/664 48 75 • 16 september: Stadswandeling in Mons. Afdeling Antwerpen. luc.cremelie@gmail.com • 20 september: Wandeling Ravenhof. Afdeling Kapellen. Ludo Boeckx tel. 03/664 48 75 • 29 september: Natuurvriendendag met bietentocht. Contact: info@denatuurvrienden.be 21
Lid worden van De Natuurvrienden? Met je lidkaart in de hand heb je toegang tot 1001 Natuurvriendenhuizen. Vragen info@denatuurvrienden.be
1. Hoofdlid: Volwassene (18-64 jaar): 37 euro Senior: (vanaf 65 jaar): 27 euro Junior: (0 tot 17 jaar)): 20 euro 2. Bijlid : Volwassene (18-64 jaar): 18 euro Senior: (vanaf 65 jaar): 18 euro Junior: (0 tot 17 jaar)): 12,5 euro Vanaf 2de kind/junior: gratis
BASE CAMP Bevelsesteenweg 42 2560 Nijlen 03 481 76 76 www.basecamp.be info@basecamp.be
10 % korting
op vertoon van lidkaart
grote collectie wandel- en bergschoenen van ♀ 36 tot ♂ 50 wandel-, regen- en winterkleding wandelbroeken van/tot ♀ 34-48 en ♂ 44-60 rugzakken voor korte tot lange ruglengte alle andere alpiene en buitensport materiaal
Zomersudoku Vul de sudoku in: • In een rij mag geen enkele tekening twee keer voorkomen. • In een kolom mag geen enkele tekening twee keer voorkomen. • In een blok mag geen enkele tekening twee keer voorkomen. Alle tekeningen die ingevuld moeten worden staan onder het raster.
Oplossingen in de volgende Natuurvriend! Prettige vakantie!
Natuurvriendenrebus IJ, EI, IE,... in 2 vakjes
COLOFON
1. naam van ons kantoor aan de Provinciestraat 53 in Antwerpen 2. Oostenrijkse stad waar het kantoor van Naturefriends International is gevestigd 3. verkleinwoord van de bloem die in ons logo wordt afgebeeld 4. voornaam van de voorzitster van De Natuurvrienden 5. aantal Natuurvriendenhuizen in België 6. staat in de V.S. waar de 5 Amerikaanse Natuurvriendenhuizen zijn gevestigd 7. achternaam van de oprichter van de Bergstijgers 8. naam van de Natuurvrienden die zich sinds 1967 verenigen om aan alpinisme te doen
De Natuurvriend verschijnt driemaandelijks en is een uitgave van ATB De Natuurvrienden vzw. Redactieadres De Natuurvriend, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen Tel.: 03/270 02 80 e-mail: info@denatuurvrienden.be
Redactie Martine Deweirt, Sybille Carron en Dries Everaerts
Verantwoordelijk Uitgever Greet van Gool, p/a Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen
Credits Kaft tekening: Kim Thomas Vakantieblaadjes: Annelies Holemans
Hoofdredacteur Dries Everaerts (dries@denatuurvrienden.be)
Medewerkers Lars Meulenbergs, E.C. en Mattijs Van den Bussche
Layout en drukwerk Coöperatieve eco-drukkerij De Wrikker cvba, Patriottenstraat 29, 2600 Berchem. Tel.: 03/218 56 74, info@dewrikker.be www.dewrikker.be Gedrukt met vegetale inkten op een alcoholvrije Heidelberg EcoColor Printmaster Papier: Cyclusprint 90 gr. 100% gerecycleerd.
23