Natuurvriend Lente 2017

de

bpost PB- PP B- 8/2872

Natuurvriend

BELGIE(N) - BELGIQUE

Verschijnt driemaandelijks - 86e jaargang nr. 1 januari/februari/maart 2017 - P 702093 - Afgiftekantoor Antwerpen X

magazine voor duurzame en actieve vrije tijd - lente 2017

La La Fietsland: alles over ons geliefde rijtuig, Verliefd op een vluchteling, Essay: de levensstijlactivist, Natuurvriend in de kijker,...

1

DE NATUURVRIENDEN

NATUURVRIENDENHUIS DE BERK

DE BERK 7 1 0 2 A M M A R G O R P 23 juni

Midzomerwende Verhalenwandeling

Slechts 8 euro - inschrijven verplicht Op vrijdag 23 juni beleven we een magische avond. De dagen zijn op hun langst en de natuur op haar rijpst.

Voor onze voorouders was dit moment beslissend om het jaar te overleven en een goede oogst binnen te halen.

Dit midzomerfeest wordt ondersteund door de “Essense heksen” die voor de juiste vruchtbaarheidsrituelen zorgen.

Door witte kleding te dragen ben je beschermd tegen hun krachten. Om te bekomen van alle emoties wordt er een passend hapje en drankje geserveerd. Al dansend rond de vuurkorf gaan we met live muziek de nacht in.

Vertrek wandeling met dorpsgids Maria Gommeren 20u30 in De Berk in Essen.

Terug omstreeks 22u waarna we genieten van een Kempisch Vuur en een kleine snack. Prijs: 8€ p.p. Inschrijven voor 18/6 via deberk@natuurvriendenhuis.be.

t 13 - 15 ok

Weekendarrangement Lucky Number 13 109 euro - verblijf half pension Op vrijdag kan je een wandeling met dorpsgids Maria Gommeren maken.

Thema van de avond is het bijgeloof rond “vrijdag de 13e”. Het brengt ons terug tot de tijden van de Tempeliers en de bokkenrijders. Op een korte, donkere wandeling, temidden de akkers, voel je nog de angst voor deze bijgelovige dag zoals onze voorouders die ervaren hebben. De beste remedie om daarna goed te slapen is een echte Tempeliers en een bokkenpoot naar binnen werken.

Een avond om nooit te vergeten. Op zaterdag maken we om 10u30 een wandeling door de Buisse Heide met tussenstop in Herberg ‘t Pannehûske. van vrijdag 13/10 t.e.m zondag 15/10 109 euro per persoon (tarief op basis van een tweepersoonskamer) 2 nachten + half pension avondwandeling op vrijdag incl. drankje + hapje deadline inschrijvingen 07/10 via deberk@natuurvriendenhuis.be

ledenmagazine voor natuurvrienden en bergstijgers

9

12

4.

In Beeld

6.

Standpunt + Korte Berichten

8.

Fietsnieuws Vlaanderen

9.

Fietstocht uitgelicht: fruit en bloesem

11.

Fietsnieuws Wallonië

12.

Fietstocht uitgelicht: Charleroi

14.

Middernachtfietsen

16.

Fietsweek 2017

17.

Op zoek naar de roots van De Natuurvrienden

18.

Vrijwilliger Mark Lenaerts Hoge Rielen

20

NV-Huis: De Dinie Baker Selection

21

Recensie: een alternatief leven

22

Verliefd op een vluchteling

24

Activisme: De zeven engagementen van de

levensstijlactivist

28

Kalender

31

Uitgelezen

20

24

Heb jij zin in vrijwilligerswerk in natuurvriendenhuis De Berk?

Natuurvriendenhuis De Berk telt een aantal professionele medewerkers om ervoor te zorgen dat we quasi gans het jaar, week na week, gasten kunnen ontvangen, lekkere maaltijden bereiden en wandel- en fietsactiviteiten kunnen aanbieden.

Voor sommige taken zijn we echter op zoek naar geëngageerde vrijwilligers die op periodieke basis een aantal klusjes willen uitvoeren.

Vrijwilligerstaken kunnen bijvoorbeeld zijn: • groenonderhoud: gras maaien, hagen snoeien, bladruimen, enz.

• klusjes: schilderen, speeltoestellen proper maken, kleine herstellingswerken • poetsen: sanitair camping en groepsverblijven • keukenhulp: afwassen Heb je interesse om je in te zetten als vrijwilliger in een toffe omgeving? Wil je misschien eerst nog wat meer informatie?

Aarzel niet en neem vandaag nog contact op met Erna Suykerbuyk in De Berk: tel. 03/667.20.31 e-mail: deberk@natuurvriendenhuis.be 3

IN BEELD

IN BEELD Ook met uw foto in De Natuurvriend?

Stuur uw inzendingen naar info@denatuurvrienden.be.

Marianne Weinreich stuurde een foto vanuit Copenhagen. De fiets meenemen op de metro vormt er geen enkel probleem.

Afdeling Willebroek speelde het toneelstuk Festen van Thomas Vinterberg in een regie van Nick Van kerckhoven.

de natuurvriend • januari april 2017 2016

De Aarschotse Natuurvrienden hielden begin dit jaar hun traditionele wintertrektocht.

4

Begin dit jaar trokken de Duitse Natuurvrienden samen met 18.000 andere demonstranten door de straten van Berlijn. De betoging was gericht tegen de toenemende industrialisatie van de landbouw.

Natuurvrienden Aalst maakten een groepsreis naar Oxford en de Cotswolds.

Eind februari hielden de Brugse Bergstijgers hun rally door de bossen rond Beernem. Er waren in totaal 107 deelnemers verdeeld over 29 ploegen en 7 wandelaars. Kris Van Loo stuurde ons deze foto.

5

kort nieuws

STANDPUNT

Beste Natuurvrienden Onze vereniging mag dit jaar 90 kaarsjes uitblazen. Dat is een heuglijke gebeurtenis, die aanleiding zou moeten geven tot een groot feest. Jammer genoeg is er buiten die verjaardag weinig reden tot vieren. Waar we tot vóór enige tijd nog plannen uitwerkten voor de Natuurvriendenbeweging anno 2027, wanneer we 100 jaar zouden bestaan, oogt de toekomst nu onzeker. En dat stelt me droef. Omdat ik rotsvast geloof in de waarden die we als Natuurvrienden uitdragen, in de rol die we in de maatschappij te vervullen hebben. Maar vooral omdat de "sence of urgency" blijkbaar nog steeds niet bij de afdelingen doorgedrongen is.

Meermaals hebben we via dit tijdschrift, via de Nieuwsbrief, via vergaderingen en andere kanalen gewezen op de moeilijke situatie waarin onze beweging zich bevindt door het wegvallen van de erkenning als socioculturele vereniging. Vele maanden reeds is een kerngroep van mensen uit de raden van bestuur en uit de afdelingen hard aan het werk om de gevolgen daarvan in kaart te brengen en te onderzoeken hoe het verder kan.

Meermaals hebben we erop gewezen dat het zonder de Vlaamse subsidie en zonder nieuwe middelen niet mogelijk is om dezelfde professionele ondersteuning te blijven geven. En meermaals hebben we een oproep gedaan aan de afdelingen en aan de leden om mee te werken aan de toekomst van onze vereniging en zich kandidaat te stellen om één van de vele taken die op "nationaal" vlak nodig zijn, op te nemen. Op al die oproepen is echter maar weinig respons gekomen. Natuurlijk hebben we er alle begrip voor dat afdelingen veel werk hebben om al hun activiteiten rond te krijgen en dat ook zij vaak maar met een kleine ploeg zijn, dat ook zij nood hebben aan middelen en mensen. Een goede werking van de lokale afdelingen is cruciaal, want zij zijn het die in rechtstreeks contact staan met de leden, die voor hen activiteiten organiseren, die de visie en waarden van de Natuurvriendenbeweging in dagdagelijkse praktijk brengen. Maar tegelijk is het mijn rotsvaste overtuiging dat de Natuurvrienden maar kunnen blijven bestaan als er ook een sterke nationale structuur is, die de afdelingen ondersteunt maar hen ook verbindt door gezamenlijke activiteiten te ontwikkelen, door samen te werken rond bepaalde thema's, door ons tijdschrift. Een nationale structuur ook die de binding houdt met de internationale Natuurvrienden, want internationale samenwerking zit gebakken in het DNA van de Natuurvrienden.

de natuurvriend • april 2017

Beste vrienden, "Samen" was het jaarthema van 2014. Samen dingen doen, samen zaken verwezenlijken, samen werk maken van onze vereniging. Dat geldt nu meer dan ooit. We zullen in 2027 onze honderdste verjaardag als Natuurvriendenbeweging maar kunnen vieren als we daar samen onze schouders onder zetten. We hebben U nodig!

6

Berg Vrij!

Greet van Gool Voorzitter ATB De Natuurvrienden

Reactie op boekrecensie Piet Akkerman

In het vorige magazine (NV winter 2017) bespraken we het boek “Israël Piet Akkerman: van Antwerpse vakbondsleider tot spanjestrijder”. Natuurvriend Herman De Kegel kon zich niet vinden in de toon van deze bespreking en wenste te reageren. Wij vinden deze reactie een waardevolle aanvulling en met de toestemming van Herman publiceren we ze hieronder.

Beste Dries, Mijn anti-fascistisch hart bloedt en bonkt in mijn lijf bij het lezen van je artikel "Hadden we deze jonge Spanjestrijder niet liever in leven gehouden". Door te schrijven "Zonder al te snel de vergelijking te willen maken met Syriëstrijders...." maak je net wel de vergelijking tussen de anti-fascisten die in Spanje vochten en degenen die aansluiten bij IS of de rebellen in Syrië. Ik kan onmogelijk de geschiedenis van de Spaanse burgeroorlog uit de doeken doen in een paar lijntjes. Maar in het Spanje van voor WOII werd een democratisch verkozen regering omver geworpen door een coup van fascisten. De Internationale Brigades hadden tot doel de democratisch verkozen regering te helpen verdedigen tegen de fascistische coup van Franco en consorten. Kunnen we het erover eens zijn dat wat in Syrië gebeurt totaal iets anders is? Kunnen we het er ook over eens zijn dat er ook bij de Internationale Brigades leden van de Natuurvrienden waren en - gelukkig maar - bij de Syriëstrijders niet?

Ook vind ik het een eigenaardige redenering dat de keuze van de leden van de Internationale Brigades (mee) zou bepaald zijn door het feit dat ze in ons land geen plek vonden om actief deel te nemen aan het samenlevingsdebat. Ik heb het boek niet gelezen en ook geen onderzoek gedaan naar de motieven van de Brigadisten maar het zou me niet verwonderen dat ze niet langer wilden debatteren, maar er bewust voor kozen een duidelijke daad te stellen. /////////////////////////////////////////////////////////////

Ronde Tafel beloont Herseltse G-klimmers

Telex ►► We kregen heel wat volk aan onze standen op de Fiets- en Wandelbeurs (Gent) en de Reismarkt (Brugge). ►► We waren ook aanwezig op de Inspiratiedag rond duurzaam toerisme van Toerisme Vlaanderen waar we uit de doeken deden wat ecologisch reizen voor ons betekent.

De G-klimmers in Herselt hebben een cheque in ontvangst gekregen van de Ronde Tafel Mol. Elk jaar steunt deze organisatie vele sociale projecten. Elk project heeft onder de leden zijn eigen peter die jaarlijks 1 project mag indienen en er ook op toeziet dat deze bedragen goed besteed worden. Eén van de vereisten is dat het projecten met een lokale verankering zijn. De Ronde Tafel is een internationale serviceclub die aan fundraising doet via allerlei acties en events. Dit jaar haalden ze een recordbedrag binnen en verdeelden ze 36.350 €, verspreid over 23 projecten.

►► Van 10 tot 17 juni reizen de Italiaanse Natuurvrienden naar Bosnië en Herzegovina. De bedoeling is om de banden met de vereniging Prijoteli Prirode aan te halen.

Prijoteli Prirode schaart zich immer achter de principes van De Natuurvrienden en wil een Natuurvriendenhuis bouwen. ►► Te koop: GPS Garmin OREGON 600 met reservebatterijen met kaarten van Benelux. Nooit gebruikt: 300€. Marcellineremue@gmail.com

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Modellen gezocht De Natuurvriend zoekt modellen (m/v/x, groot, klein, dun, dik, jong, oud, …) voor een fotoshoot rond ecologische kledij die zal doorgaan op een woensdagnamiddag 10 mei in en rond De Berk in Essen. Voor meer info: dries@denatuurvrienden.be. ///////////////////////////

7

fietsen

!

nieuw

Op de fiets in

Vorig jaar werd in WestVlaanderen het volledige Fietsnetwerk vernieuwd.

Er zijn tal van knooppunten bijgekomen. Dankzij deze aanpassingen trap je langs 3.180 km fietsvriendelijke wegen en meer dan 1.000 knooppunten. Er zijn niet alleen die knooppunten, ook in veiligheid en fietscomfort werd geïnvesteerd.

Zo kwamen er nieuwe fietsbruggen over rivieren en kanalen en zorgen nieuwe fietstunnels voor nog vlottere verbindingen.

Oude spoorwegbeddingen en jaagpaden werden aangepakt en voortaan doorkruis je nu zowel natuurgebieden als provinciedomeinen.

De Kust, het Brugse Ommeland, de Westhoek en de Leiestreek hebben elk een kaart met het volledige netwerk op voor- en achterzijde. Een fietskaart kost € 8 per exemplaar. Handig is de fietsbox met de vier netwerkkaarten en een extra pocket met tien suggestieroutes. De fietsbox kost € 25. De kaarten zijn te koop via de webshop op www.dekust.be, bij de Diensten voor Toerisme en in het Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis.

In Bredene openden eind 2016 de mountainbikeroute Ten Polderroute.

Deze nieuwe route is zo'n 23 km lang en laat je de omgeving van Bredene tot Oostende verkennen.

de natuurvriend • april 2017

Toerisme Vlaams-Brabant lanceerde vorig jaar de Eddy Merckxroute. Die bestaat in twee versies: een recreatieve van 30 km op het netwerk en een sportieve van 70 km. In februari werd de Sven Nys Cycling route ingereden. Die gaat over het trainingstraject van Sven Nys, en is 92 km lang. Deze route vertrekt aan het Sven Nys Cycling Center in Baal.

8

De nieuwe bierroutes laten je het bierverhaal van de Westhoek beleven. Deze 4 routes bundelen brouwerijen, authentieke kroegen, hopvelden en volkscafeetjes.

Onderweg passeer je infoborden in de vorm van een bierfles, die je meteen ook trakteren op leuke verhalen of anekdotes. De bierroutes zijn gratis te verkrijgen bij de diensten voor toerisme in de Westhoek of via shop.westtoer.be.

Het hele fietsnetwerk Westhoek werd gebundeld in één handige kaart.

Deze kaart is te verkrijgen (€ 8) bij de diensten voor toerisme in de Westhoek of via shop.westtoer.be.

Op 6 mei wordt de laatste route i.h.k.v. de herdenking van WOI geopend, nl.

De Mijnenslag fietsroute in Heuvelland en Mesen.

Tijdens die opening wordt ook de fietsbox met 12 routes voorgesteld. Alle routes zijn te verkrijgen (€ 2 per route) bij de diensten voor toerisme in de Westhoek of via shop. westtoer.be.

Dit voorjaar presenteert Toerisme Leiestreek tien nieuwe en gratis Leiestreek Lusjes op het fietsnetwerk Leiestreek. De fietsers kunnen via het gekende knooppuntensysteem lusvormige routes volgen. In 2017 staan de lusjes in het teken van ‘lokaal lekkers’, met veel aandacht voor bezoekbare brouwerijen, smakelijke restaurants en leuke cafeetjes.

De routes starten in Roeselare, Kortrijk, Harelbeke, Anzegem, Izegem, Wevelgem, Meulebeke, Waregem, Deinze en Gent.

Volgend jaar is er in het Brugse Ommeland een Kastelen en Abdijenjaar. In dat kader zijn er ook heel wat nieuwe fietstochten.

Ook te doen in de Westhoek: 5 kindvriendelijke fietsroutes op maat van korte kinderbenen. De routes variëren van 20 tot 30 km, verkennen het fietsnetwerk Westhoek en Jaek en Nink tonen je via zeshoekige bordjes de juiste weg. Onderweg passeer je tal van pleisterplekken waar de kleine spruiten even kunnen ravotten of er wat streeklekkers kan geproefd worden. In mei wordt er nog een nieuwe KD fietsroute geopend van Diksmuide naar Nieuwpoort. Meer info over de routes vind je op www.toerismewesthoek.be/nl/westhoek-kd/ fietsen.

De Vintage Heuvelland fietsroute is gelegen op het fietsnetwerk Westhoek en brengt je langs 10 wijndomeinen in Heuvelland. Onderweg geven infoborden in de vorm van een wijnfles je meer uitleg over het wijndomein. De kaart is gratis te verkrijgen bij Toerisme Heuvelland of via shop.westtoer.be.

Fietsnetwerk Kempen creëerde 100 km extra trajecten en 50 nieuwe knooppunten.

Op 17 april opent in de regio Lier/Ranst een Bloesem- en fruitroute.

Vlaanderen Fietstocht uitgelicht

Fietsen tussen bloesems en fruit Vertrek: GC Den Boomgaard, Antwerpsesteenweg 57 of Ranst (Broechem) of NMBS-station, Leopoldplein 1, Lier.

Traject: Aanlooproute vanuit GC Den Boomgaard: 64-35-50-36-92-9187-82-83-84-01-7977-84-85.

Aanlooproute vanuit Station Lier: 89-88-9187-82-83-84-01-7977-84-85-64-35-5036-92-91.

Afstand: 41, 5 km exclusief aanlooproute vanuit Ranst (1,5 km) en Lier (3 km).

Bewegwijzering: rechthoekige, groen-witte borden met nummer In het voorjaar tonen de boomgaarden zich van hun mooiste kant. De bloesempracht zorgt voor wonderlijke taferelen en trekt heel wat kijklustigen aan. Bij de eerste warme lentedagen hoor je een fel gezoem in de bloeiende boomgaard: honderdduizenden bijen en hommels verzamelen nectar en stuifmeel en zorgen intussen voor de bestuiving van de bloesems. Hoog boven de boomgaard hangt een torenvalk te bidden, speurend naar zijn prooi: een woelmuis. De fruitteler doet beroep op heel wat dieren om hem te helpen bij het beheer van zijn boomgaarden. Torenvalken en wezels jagen op woelmuizen, bijen zorgen voor bestuiving, vleermuizen en zwaluwen ja-

gen op insecten. Een boomgaard zit vol leven, neem je tijd om te speuren naar al die beweging. Onderweg kan je bij de boer of aan de typische fruitstalletjes en -automaten zelf vers(e) fruit(sappen) en groenten kopen. Appelen, peren, aardbeien, kersen, komkommers,... Voor elk wat wils!

Bijzonder onderweg: • Fruit(sapje) uit automaat, bv. Lembi Fruit; meer details op www.lembifruit.be • Zelfbedieningsstalletje ’t Stalleke; meer details op www.notelteirs.be • Bijenhotels in Boechout aan het Biesbesbos (hoek Spoorweglei/Alexander Franckstraat) en aan de gemeentewerf (Nijverheidsstraat 4)

• In de buurt van Kasteel Selsaeten in Wommelgem staat nog een oud bakhuisje. Dit bakhuis diende niet alleen voor het bakken van brood maar ook voor het drogen van fruit en groenten.

Tip: Fiets mee met Bieke de bij (6- tot 10-jarigen) Ook voor gezinnen met kinderen is deze route een echte beleving! Neem de vernieuwde fietsknooppuntenkaart van de Kempen erbij en stel zelf je route samen.

Met het ‘kidsproof’ infoboekje weten je oogappels na de fietsroute alles over bijenhotels, het leven van de steenuil, de torenvalk en zoveel meer.

De kinderfolder is een apart doe-boekje 9

fietsen

voor kids en kan je gratis verkrijgen samen met de brochure voor volwassenen.

Bieke de bij neemt je mee langs de boomgaarden. Ze kent alle boomgaarden als haar broekzak. Logisch, want elk voorjaar vliegt ze van de ene boom naar de andere om nectar en stuifmeel te verzamelen op de fruitbloesem. Ondertussen zorgt ze er ook voor dat de bloemen bevrucht worden en zo kunnen uitgroeien tot lekker fruit.

Onderweg geniet ze van het landschap en komt ze heel wat boeiende dieren tegen. Ze ziet geregeld een vogel stil hangen hoog boven de boomgaard en ’s avonds hoort ze een fel gekrijs uit de boomgaard weerklinken.

Spring op de fiets, volg Bieke de bij en ontdek het bijzondere leven in de boomgaarden.

Proeven streekspecialiteiten en picknicken Boechout: Amielo honing, biologisch ijs van de Trommelhoeve, streekbier Godisvremd, ‘Dubbelgeflipte Vremdse poepgelei’, ‘Strange Donkey Gin’ …

Lier: het amberbier Caves, het gerenommeerde Lierse Vlaaike en de twee speciaal gebrande koffiemengelingen.

Ranst: Knoeselstroop, artisanale ciders, fruitwijn, kerstomaten, verse vijgen, Broechemse perzik, Pimpernellebrood, Ranstuilenkoekjes,…

Wommelgem: bier Tipsor + heel wat idyllische plekjes om je picknick te verorberen.

Bestel tijdig je picknickmand op www. ranst.be/ontbijtformules of www.brandtfood.be.

Vanaf paasmaandag 17 april kun je de brochure van ‘Fietsen tussen bloesems en fruit’ en de kinderfolder gratis downloaden op: www.ranst.be, www.visitlier.be, www.wommelgem.be, www.boechout.be en www.rldevoorkempen.be Tekst en beeld: Toerisme Provincie Antwerpen.

Custom made in Germany

de natuurvriend • april 2017

Elk zijn pe rsoonlijke f i ets!

Kies z

10

elf: frame , versnelli ng, uitrusting en kleur!

Testcentru Biez m estraat 80 a, 9220 h amme

konfigurator.velo-de-ville.de/nl

Verdeeld in België door 2wielen bvba, Biezestraat 80a, 9220 Hamme, info@2wielen.be, 0499/726621

!

nieuw

Op de fiets in Wallonië

In Vielsalm (provincie Luxemburg) wordt momenteel een toeristische route (10 km) voor voetgangers en fietsers ontwikkeld op basis van de pré-RAVeL van lijn 47A. Vanuit Vielsalm leidt deze route naar Ville-du-Bois, Petit-Thier en Poteau.

Later zal ze worden verbonden met Recht en Born. Dit laatste dorp ligt op de Vennbahn. In mei van dit jaar opent er op de Baraque de Fraiture een nieuw Bike Park met 3 mountainbikepistes en een BMX-parcours. Meer info: www. haute-ardenne.be.

Assesse (provincie Namen) heeft drie MTB-routes die beschikbaar zijn via de app SityTour.

Verder verkoopt de gemeente de fietsbox “A vélo en Pays de Namur” (5€) en een topografische kaart met mountainbikeroutes en ruiterpaden (7,50€).

Meer info: www.assessetourisme.be.

Op het fietsnetwerk van de Oostkantons vind je meer dan 850 km aan uitgestippelde fietsroutes. Dankzij het knooppuntensysteem zijn de fietstochten en etappes naar hartenlust combineerbaar.

Tochten zijn eenvoudig te plannen met de online routeplanner go.eastbelgium.com.

In Hoei (provincie Luik) werd de Ravel-fietsroute Namen-Huy (langs de rechteroever van de Maas) verlengd tot aan de Koning Boudewijnbrug.

In Lobbes (Henegouwen) kan je bij de plaatselijke toeristische dienst (Place Communale 17 in Lobbes, 071/59 51 45 of syndicatdinitiativelobbes@ skynet.be) elektrische fietsen huren. Je krijgt dan ook gratis een kaart van de Ravel-route. Een gids van de plaatselijke fietsroutes kost 3€.

De gemeente Belœil (Henegouwen) zal in de loop van 2017 (streefdatum is juni) 6 elektrische fietsen ter beschikking van de wielertoeristen zetten. Er zijn ook 4 gewone fietsen. De groene omgeving heeft tal van fietsroutes: het nieuwe knooppuntensysteem in Picardisch Wallonie, de Ravel langs het kanaal en vele andere routes. Meer info: www.beloeil.be.

Bij de toeristische dienst van Léglise (provincie Luxemburg) kan je fietsen (elektrisch, klassieke, MTB en fietskar voor kinderen) huren. De routes Cyclolégendes (34 km en 58 km) zijn bewegwijzerd.

Hesbaye brabançonne (Brabants Haspengouw) biedt op haar website 7 fietsroutes (ook Nederlandstalige versies) aan die je gratis kan downloaden: www.hesbayebrabanconne.be/fr/ circuits-velo-hesbaye-brabanconne. Ook gratis te downloaden is de fietstocht langs 5 abdijen (91,6 km): www.hesbayebrabanconne.be/fr/velo-versabbayes. De streek een weekendje lang verkennen, kan dan weer met deze handige brochure: www.hesbayebrabanconne.be/fr/un-weekend-velo-en-hesbaye-brabanconne. De route is 117 km lang. Meer info: www.hesbayebrabanconne.be.

Fietsers kunnen in Somme-Leuze (provincie Namen) tochten maken van 7,5 km tot 26 km lang. Er kunnen ook (betalend) elektrische fietsen gehuurd worden.

De fietsen reserveren kan via si.somme-leuze@ belgacom.net, tourisme. sommeleuze@gmail.com of 086/32 25 67.

Ook in het Land van Ourthe-Vesdre-Amblève komen fietsers aan hun trekken. Eind 2016 werd in Ferrières (provincie Luik) de Transférusienne ingehuldigd. Dit is een weg van 18 km speciaal voor fietsers en wandelaars.

In de regio La Lorraine Gaumaise (provincie Luxemburg) kunnen fietsers heel wat tochten maken. Op de website www.chiny. be/page/randonn-e-boucle-cyclo.html zijn er 5 beschikbaar. Bij de plaatselijke toeristische diensten kan je de routes ook op papier verkrijgen.

Chaumont-Gistoux (Waals-Brabant) heeft 2 fietstochten met een lus die met een markering op palen afgebakend zijn. De 18 km lange lus 1 (https://runkeeper.com/user/ SYNDICAT/route/1935325) volgt altijd verharde wegen en is voor gezinnen bedoeld.

De 51 km lange lus 2 (https://runkeeper. com/user/SYNDICAT/route/1935393) is voor sportievelingen bedoeld. Het totale hoogteverschil bedraagt 700 m. Deze tocht gaat voor een deel over landelijke onverharde wegen en enkele kasseien. Het is voor gewone fietsen toegankelijk maar met bredere banden gaat het wel beter.

Omwille van het themajaar La Wallonie gourmande lanceert de toeristische dienst van Picardisch Wallonië een themafietstocht langs verschillende ambachtelijke brouwerijen. Gratis te downloaden op ww.wapinature.be.

In Daverdisse (provincie Luxemburg) verhuurt ook verschillende soorten fietsen. Mountainbikers kunnen hun hart ophalen aan 3 parcours doorheen het bosgebied (12, 24, 31 km). Tussen Porcheresse et Daverdisse kan je op een voornamelijke tramlijn fietsen die langs de rivier de Almache loopt.

11

fietsen

Fietstocht uitgelicht

Op de vélo bij een Carolo? Pourquoi pas!

Charleroi past op het eerste gezicht niet in het rijtje van tot de verbeelding sprekende fietsbestemmingen, maar dat vooroordeel flikkeren we bij deze voor eens en voor altijd in de Samber. De stad probeert zich los te weken van haar grauwe imago. Een fietsroute langsheen kleurrijke muurschilderingen helpt daarbij altijd.

De thematocht heet “Friches, art urbain et patrimoine” (ruw vertaald: braakland, stadskunst en patrimonium) en voert je doorheen het centrum van Charleroi naar de jachthaven van Landelies, en weer terug. Een groot deel van de route loopt via het RAVeL-netwerk dat zich krols langs de Samber vleit. De lengte van deze tocht is 25,6 km.

Charleroi probeert met deze route verleden en heden te matchen. Waar vroeger de koolmijnen en de staalindustrie het uitzicht van de stad bepaalden, zijn het nu vooral de mecs en de meufs die met een spuitbus in de hand de stad aan een smoel helpen. De fietsroute ligt tussen de restanten van Asphalte#1, het straatkunstfestival uit 2014. Murals van onder meer Sixe Paredes, Todd James en Sozyone brengen met hun “esthetisch vandalisme” heel wat kleur op het stratenplan.

Ook de fans van roestige bruintinten komen aan hun trekken. Op de fiets passeer je langs de fabrieken die aan de oevers van de Samber staan te corroderen (paysage d'ocre et de rouille). Of pik een expo of concertje mee in Rockerill, een verlaten industrieterrein dat werd opgewaardeerd tot culturele ontmoetingsplaats.

de natuurvriend • april 2017

Het industriële verleden wordt hier immers niet onder de mat geschoven, maar erkend als essentieel voor de ontwikkeling van de stad. Ook de Rue Léon Bernus met haar herenhuizen in art-nouveaustijl is een stopplaats. Charleroi toont zich als een stad met een enorm veelzijdig kleurenpalet. Deze fietstocht is de ideale manier om heel het spectrum te ontdekken.

12

De route: https://www.cirkwi.com/fr/ circuit/38513-circuit-de-charleroi-friches-arturbain-et-patrimoine-hainaut Dries Everaerts Idee en beeld: Ville de Charleroi.

In en om Charleroi Charleroi beter leren kennen kan ook met de Route UNESCO en Hainaut (Doornik - Bergen – La Louvière – Thuin – Charleroi – 184 km) of de Route Napoléon en Wallonie à vélo (118 km). In Gerpinnes brengt de gezinsfietstocht Dans les pas des marcheurs de Saint-Rolende (15,9 km) de toerist in de voetsporen van de heilige Rolanda. Deze kleine lus gaat via open landschappen, typische dorpskernen en bospaden. De tocht De gueules noires en espaces verts maakt een lus van 20 km rond het Bois du Cazier. Ze onthult aan de hand van sporen in het landschap en materiële overblijfselen de hoogdagen van de koolmijnindustrie in de regio. De route brengt ons vervolgens naar woonwijken, bossen, groene ruimtes en langs meerdere terrils.

Meer info: www.hainauttourisme.be.

Praktisch m ligt Het RAVeL-onthaalcentru van tion sta e alig in het voorm Sta la de e (Ru Gilly-Sart-Allet n ne kun s ser fiet en tion 4, Gilly) rhuur, er terecht voor: fietsve res, soi ces sac fiet verkoop van er kan je en ts laa herstelwerkp sta het In n. nke dri iets eten of een er is d Su i ero tion van Charl t kan Fietspunt waar je terech houd der on ur, rhu voor: fietsve he isc ktr Ele . gen en herstellin het op ar kba chi bes fietsen zijn s-Lezsportcomplex van Frasne 3 A t, raa xst iau Lor Gosselies, erres en e ati orm tot 6210. Inf of .42 .02 /26 74 04 veringen: .

071/85.25.82 Voor meer inlichtingen: de Maison du Tourisme Pays Charleroi, Place Charles II 20 (071/86.14.14).

13

fietsen

Het heimelijk plezier van middernachtfietsen

de natuurvriend • april 2017

Het ritmische spinnen van een derailleur klinkt nooit zo goed als op een verlaten asfaltweg na middernacht. Nachtelijk fietsen is een genoegen dat steeds meer mensen kunnen smaken. Over de hele wereld ontstaan er clubs van fietsers die zich na het spokenuur op het zadel hijsen.

14

Tekst: Dries Everaerts Beeld: Flo Maderebner, Andrea Herrera Orozco

In Vlaanderen blijft de middernachtfietser die zich wil aansluiten bij gelijkgezinden een beetje op zijn honger zitten. Wij heten een land van wielergekken te zijn, maar op de fiets kruipen doen wij bij voorkeur op zondagnamiddag als het weer een beetje meezit. Ligt dit misschien aan de infrastructuur? Sommige van onze fietspaden zijn overdag al een no-gozone, laat staan dat je er ‘s nacht wil over bollen. Bovendien knippen steeds meer gemeenten ‘s nachts de straatverlichting uit, een maatregel die om zowel ecologische als financiële redenen wordt genomen.

Fiets als een weerwolf Zichtbaarheid is inderdaad een heikel punt voor de middernachtfietser. Buitenlandse clubs raden hun leden aan om te fietsen als een weerwolf, bij volle maan dus. Aan de andere kant bestaat er vandaag de dag genoeg materiaal (koplampen, reflecterende hesjes,...) om als een vuurtoren op de fiets te zitten. Je kan je rijwiel extra doen opvallen door LED-spaakverlichting te installeren. Het geeft je de allure van een rijdend lunapark, maar het maakt je zichtbaar tot in de ruimte.

Het vermijden van obstakels in het donker blijft aan ander paar mouwen. Een snelle rondvraag leert dat vooral afspanningen en barelen voor onzachte ontmoetingen zorgen. Lieven Schellekens durft wel eens zijn stalen ros ‘s nachts door bos en hei te mennen. Hij kent alle moutainbiketracks in zijn buurt uit het hoofd. Door ze in het duister af te leggen, hervindt hij een welgekomen element van spanning. Angst kent hij niet, maar soms is hij wel eens ongerust: “Bijvoorbeeld die keer in Neerijse, vorige winter, in een mij onbekend modderig bos. Mijn gps begaf het en ik had geen idee waar ik me bevond.

Best scary. Als dan je batterij van je koplamp het nog begeeft, ben je helemaal zalig. Uiteindelijk toch op een grote baan uitgekomen en thuisgeraakt.”

Masturfietser De nacht veroorzaakt bij de meeste burgers een gevoel van onwennigheid. Visuele prikkels zijn beperkt, wat ruimte geeft aan de verbeelding om op hol te slaan. Het klopt dat men in de kleine uurtjes wel eens rare vogels aantreft.

Begin dit jaar bracht Het Nieuwsblad een verhaal uit Harelbeke waarbij een jongedame ‘s nachts naar huis fietste en achtervolgd werd door een man. Hij sprak haar aan en vroeg haar naam. Het meisje maakte duidelijk dat hij haar met rust moest laten, maar de man bleef haar aanklampen. Hij deed zelfs zijn broek af en begon zich al fietsend te masturberen. Daardoor verloor hij zijn evenwicht en kwam ten val. De jongedame kon gelukkig ontkomen.

Dit soort toestanden werpt een smet op onze nobele sport. Kwalijker is de perceptie die nog steeds bij een groot deel van de bevolking leeft, dat wie zich ‘s nachts buiten de deur begeeft en in de problemen komt, het zelf heeft gezocht.

De middernachtfietser eist zijn vrijheid op. Elke pedaalslag is een onafhankelijkheidsverklaring.

Het is de démarrage waarmee hij zich losrukt van de onzichtbare vijand. Door zich bewust in een kwetsbare positie te plaatsen, laat hij zien dat de angst hem niet kan overmeesteren. ‘s nachts op de fiets met de wind in de haren, gestuwd door energie die het eigen lichaam produceert, toont hij de kracht van de zwakke weggebruiker.

Stad of platteland?

Waar komt de nachtrijder aan zijn trekken, stad of platteland? Een niet-representatieve steekproef leert me dat men vooral op zoek gaat naar de verlatenheid van de boerenbuiten. “Ik geniet van de eenzaamheid, de duisternis en de stilte,“ leer ik uit een reactie, “Vooral de winter kan echt betoverend zijn. Tijdens koude nachten zie je de sterren fonkelen. Als er voldoende maanlicht is, zet ik zelfs mijn fietslichtjes uit.”

Een ander vaker genoemd voordeel is dat geuren ‘s nachts intenser worden waargenomen.

De geur van kamperfoelie bijvoorbeeld. Ook ontmoetingen met wilde dieren behoren tot de heimelijke geneugten van een laattijdig fietstochtje. Een egel die door de struiken schuifelt, een overvliegende uil of een ree die wegspringt… als nachtdier ben je nooit alleen.

Maar de lege straten van de slapende stad hebben ook hun charmes. De meeste steden zijn tegenwoordig zo autoluw dat het er veiliger fietsen is dan op het platteland. De steekproef toont aan dat dronken mensen die te pas en te onpas de straat oversteken, het grootste gevaar vormen voor de nachtelijke stadsfietser. Op dat vlak laten de fietsers zich trouwens niet onbetuigd: uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat 68% van de na 1u ‘s nachts gecontroleerde fietsers meer alcohol heeft gedronken dan wettelijk toegestaan.

Feestje op wielen In Vlaanderen mag het dan vooral een solitaire liefhebberij zijn, in het buitenland is het nachtelijke fietsen een eerder sociaal gebeuren. In Mumbai kunnen toeristen de Midnight Biking tour doen. Tijdens deze rondrit die van middernacht tot zonsopgang duurt, ervaren de fietsers de realiteit van de sloppenwijken. Organisator Reality Tours laat 80% van de inkomsten terugvloeien naar de NGO Reality Gives. Maar het hoeft niet altijd zo geëngageerd te zijn. De Midnight Ridazz organiseren elke maand een fietstocht door Los Angeles, dit evenement staat bekend als een “feestje op wielen”. In Engeland zijn er jaarlijkse georganiseerde middernachtritten als de Dunwich Dynamo (190 km) en de Exmouth Exodus (161 km). Dit zijn maar een paar van de talrijke voorbeelden die aantonen dat fietsers hun plaats opeisen. Het is meer dan een aangenaam verzetje. En dat het nodig is bewijzen de cijfers van het Nederlandse Centraal Bureau voor de Statistiek: de kans op een dodelijk fietsongeval is ’s nachts twee tot vijf keer hoger dan overdag. De middernachtfietser heeft dus nog een lange weg af te leggen…

15

fietsen

Fietsweek 2017:

Rheinland-Pfalz met verblijf in het natuurvriendenhuis Elmstein van zondag 6 tot zondag 13 augustus 2017

Het Naturpark Pfälzerwald of Paltserwoud is een heuvelachtige regio in het zuidwesten van Duitsland, gelegen in de deelstaat Rheinland-Pfalz. Het woud is een erkend natuurpark van 1.771 km² met als hoogste punt de Kalmit (673 m) bij Maikammer. Het vormt samen met de noordelijke Franse Vogezen het eerste grensoverschrijdende UNESCO Biosfeerreservaat en is een van de grootste wouden van Europa. Naaldbomen voeren de boventoon. Meer zuidelijk zorgen grillige rotsformaties van bontzandsteen voor een kleurrijk spektakel.

de natuurvriend • april 2017

Het Pfälzerwald is vooral gekend en geliefd bij wandelaars; maar ook fietsers en mountainbikers komen er volop aan hun trekken.

Neustadt, Speyer, Bad Dürkheim, Annweiler en Worms zijn de bekendste stadjes in de omgeving van Elmstein. Hier is Duitse gezelligheid troef en de natuurvrienden van Ludwigshafen bieden er geleide stadswandelingen aan. In de luwte van het Pfälzerwald ligt de Duitse “Weinstrasse”. Deze wijnstreek, ook wel Mittelhaardt genoemd, vormt met zijn eeuwenoude wijngaardterrassen, kastanje-, amandel-, en vijgenbomen een prachtig decor voor wandelaars en fietsers. In het centrum bevindt zich het wijnstadje Bad Dürkheim, waar je de lekkere Pfalz-wijnen kunt proeven uit ‘s werelds grootste wijnvat. Bij Neustadt begint de Südliche Weinstrasse.

16

Naturfreundehaus Elmstein In 1910 wordt de Natuurvriendenafdeling Ludwigshafen opgericht en worden tevens de eerste plannen gesmeed voor de bouw van een natuurvriendenhuis. In 1919 kopen de

leden van de afdeling het ‘Riebecksche Haus’ en in de loop der jaren worden de bestaande gebouwen verbouwd en gerenoveerd. Tijdens de dictatuur van de nazi’s wordt het huis tijdelijk onteigend maar komt daarna opnieuw in het bezit van de Ludwigshafense natuurvrienden. Het huis is prachtig gelegen midden in de bossen en bestaat uit meerdere gebouwen en een camping. Het heeft een mooie tuin met terras, grill- en kampvuurplaats om te genieten van zwoele zomeravonden na een dagje inspannend fietsen.

Wij logeren in het ‘Seminarhaus’. Er zijn in totaal 20 kamers met in totaal 45 bedden.

Alle kamers hebben douche/wc op de kamer.

Verder beschikt dat gebouw over een ontspanningsruimte en 3 vergaderzalen. De eetzaal en het café bevinden zich in de wandelherberg; de jongeren hebben hun eigen stek in de jeugdherberg.

Website natuurvriendenhuis: www.naturfreundehaus-elmstein.de

Het prijskaartje 300 euro per persoon voor een verblijf van 7 nachten op basis van volpension (ontbijtbuffet, lunchpakket, avondmenu waarvan 1 grillavond) Inbegrepen: 4 begeleide dagfietstochten met mogelijkheid de tocht individueel of in kleine groepjes in te korten of uit te breiden, 1 begeleide culturele daguitstap en 1 vrije dag We zorgen voor voldoende kaartmateriaal voor het uitstippelen van wandeltochten.

Sportverzekering wandelen en fietsen inbegrepen in het lidgeld, via de nieuwe sportfederatie Fros, Multisport Vlaanderen.

Voorwaarden: Lid zijn van De Natuurvrienden.

Minimum aantal deelnemers: 20. Eenpersoonskamer mogelijk op aanvraag: toeslag bedraagt 42 euro. Bed- en badlinnen zijn aanwezig.

Inschrijven: Je bent pas definitief ingeschreven na overschrijving van het voorschot van 100 euro p.p. op rekening van ATB De Natuurvrienden: BE76 2200 6200 8395 met als mededeling “fietsweek 2017” Mogelijkheid een bijkomende annulatieverzekering af te sluiten, deze kost 12,50 euro p.p.

Wie dit wenst schrijft 112,50 euro p.p. over met als mededeling ‘fietsweek 2017 + annulatieverzekering’ Het organisatieteam, Heidi & Danny met de hulp van Dolf & Monique. Een organisatie van ATB De Natuurvrienden, met de ondersteuning van Fros Multisport Vlaanderen.

historisch

Op zoek naar de roots van De Natuurvrienden (1933-1945) In dit tweede deel van de zoektocht naar de wortels van onze vereniging belanden we in het Duitsland van de jaren ‘30. De Gleichschaltung onder kanselier Hitler draaide op volle toeren. Alle maatschappelijke en culturele organisaties werden verplicht zich te modelleren naar de nationaal-socialistische geest. Velen onder De Natuurvrienden zagen zich genoodzaakt te kiezen tussen vluchten of vechten.

Had er tijdens de années folles nog zwierige jazz door de straten van Europa geklonken, dan waren het tijdens de jaren ‘30 vooral marcherende laarzen en doodsklokken. Het ineenstorten van de Amerikaanse beurs in 1929 deed ook ons continent op zijn grondvesten trillen. Politieke spanningen tussen links en rechts leidden tot bloedige clashes.

Uiteindelijk verbood Hitler alle politieke partijen en organisaties die niet strookten met het nazistische gedachtegoed. Door dit verbod werden er meer dan 400 Natuurvriendenhuizen in beslag genomen. De internationale hoofdzetel van de Natuurvrienden verhuisde naar het Zwitserse Zürich.

Natuurvrienden gingen ondergronds omdat het openlijk organiseren van bijeenkomsten riskant werd. Uitstapjes in de natuur boden een uitkomst: in velden en bossen kon er nog ongehinderd overleg worden gepleegd.

Zulke bijeenkomsten zouden het na de oorlog makkelijker maken om het werk van De Natuurvrienden terug op te starten. Sommige Natuurvrienden gingen een stuk verder en namen deel aan het verzet tegen het regime.

Drijvende kracht achter deze acties waren de verboden politieke partijen of de vakbonden. Onze beweging als verzetsorganisatie bestempelen is dan ook historisch incorrect.

Het waren eerder individuele leden of alleen

opererende Natuurvrienden-groepen die actief waren in het verzet.

Rode Bergstijgers Een uitzondering waren de Rode Bergstijgers uit Saksen. Zij smokkelden verzetsstrijders, documenten en materiaal uit het land en brachten anti-fascistische leuzen en vlaggen aan op bergtoppen en wapenfabrieken. Ook de Zwitserse jonge Natuurvrienden maakten deel uit van zo’n verzetsgroep. Aanvankelijk bestond hun werk uit de ondersteuning van de Centrale Sanitaire Suisse, een Zwitserse medische organisatie, met humanitaire en medische hulp. Tegen het einde van de oorlog vervulden de Zwitserse jonge Natuurvrienden een brugfunctie tussen verschillende links georiënteerde stromingen.

Alle Natuurvrienden die actief waren in het verzet namen grote risico’s. Openlijk uitkomen voor je lidmaatschap of deelnemen aan een activiteit was al voldoende om gefusilleerd te worden. Er zijn voorbeelden genoeg van Natuurvrienden die het leven lieten in

gevangenissen en concentratiekampen. Een ijzingwekkend voorbeeld is de tekst die de Duitse Natuurvriend Gottfried Wiedeman heeft gevonden. Ingekerfd in de muren van een gevangeniscel stond er te lezen: Und sperrt ihr in Zuchthaus und Mauern uns ein Glaubt ihr, ihr zwingt uns damit nieder?

Fast sieht es so aus, es hat auch den Schein, Doch glaubt mir, einst kehren wir wieder!

Berg Frei (En sluiten jullie ons in een gevangenis tussen deze muren op/Denken jullie dat jullie ons daardoor op de knieën krijgen?/Bijna lijkt het zo te zijn, het heeft de schijn ervan/maar geloof me, op een dag zijn we terug! Berg Vrij) We weten niet wat er gebeurd is met de persoon die deze woorden in zijn celmuren kerfde, maar hij kreeg alvast gelijk: de Natuurvrienden kwamen terug.

Max Menkenhagen Bewerking: Lieven Heuten, Dries Everaerts

17

natuurvriend in de kijker

Mark Lenaerts doet vrijwilligerswerk in de Hoge Rielen

“Ik geniet ervan om mensen een fijne tijd te bezorgen.”

Te midden van de Kempische bossen ligt een voormalig militair domein dat gepimpt werd tot een leuk en avontuurlijk natuurpark: de Hoge Rielen in Lichtaart.

Weinig mensen weten dat er ongeveer 60 vrijwilligers actief zijn. Bergstijger Mark Lenaerts is een van hen. Maandelijks begeleidt hij het avontuurlijke Klimbos en het touwenparcours.

de natuurvriend • april 2017

Geen tijd voor vrijwilligerswerk Daar heb ik geen tijd voor, moet zowat de meest gehoorde reactie zijn als ik iemand vertel over mijn vrijwilligerswerk op de Hoge Rielen. Het was gek genoeg net het gebrek aan vrije tijd dat mij aan mijn job als vrijwilliger geholpen heeft. Met een jong gezin ontbrak me de tijd om nog vaak te gaan rotsklimmen in de Ardennen. Tot ik een waardig alternatief ontdekte in mijn eigen achtertuin. Ik kende het domein best goed omdat het vlakbij is en ik er als kind vaak speelde in de prachtige bossen.

Toch had ik er nooit bij stilgestaan hoeveel mensen er jaarlijks verblijven. Dat er ook een educatief aanbod voor groepen is, was mij helemaal vreemd.

18

Van Bergstijger tot boomklimmer Toen iemand mij wees op het feit dat je ook in de bossen van de Hoge Rielen kan klimmen, had hij meteen mijn aandacht. Niet veel later vertelde Stef Meeussen van de educatieve dienst me over de workshops die je als vrijwilliger kan begeleiden. Van een schattenjacht, biotoopstudies, natuurontdekkingstochten tot survival en alles wat daartussen zit. Het leek mij allemaal wel wat, maar vooral het toenmalige touwenparcours had mijn voorkeur. Ik had me overigens voorgenomen mijn eigen enthousiasme een beetje te temperen om mezelf te beschermen. Dat is meteen een goede tip voor wie zich wil engageren tot vrijwilligerswerk. Kijk naar wat realistisch en haalbaar is in jouw situatie. Voor mij betekent dit dat ik één dag per maand workshops begeleid op het domein.

Moeilijke groep: geen probleem!

Ik volgde de workshop een aantal keer mee.

Wanneer ik mij er zelf klaar voor voelde, mocht ik hem de eerste keer zelf begeleiden onder toezicht van een vaste medewerker.

Hoewel ik nooit eerder iets gelijkaardigs gedaan had, ging het best vlot om een groep te begeleiden. De verscheidenheid in groepen is enorm groot waardoor elke workshop weer een unieke ervaring is. Het klopt dat er wel eens een moeilijkere groep tussen zit. Maar dat kan mij als begeleider alleen maar extra motiveren om er toch iets van te maken. De voldoening als dat dan lukt, is onbeschrijfelijk en één van de redenen waarvoor je het doet.

Het jaar van het Klimbos In maart vorig jaar opende het nieuwe Klimbos. Vanop een centrale toren vertrekken 4 verschillende routes met een verschillende moeilijkheidsgraad. Deelnemers beveiligen

zichzelf met eigen leeflijnen en er kunnen veel meer gasten tegelijkertijd klimmen. Dit was voor ons als begeleiders een hele verandering en zorgde voor een nieuwe uitdaging.

Alle vrijwilligers betrokken bij de praktische organisatie. Er zijn regelmatig infomomenten waarop inspraak mogelijk is. Het doet deugd dat de Hoge Rielen luistert naar onze ideeën

Vrijwilliger op de Hoge Rielen, iets voor jou?

Heeft Mark je warm gemaakt om ook vrijwilliger te worden op de Hoge Rielen? De Hoge Rielen ontvangt je met open armen! In 2016 had het Klimbos bijna 4000 bezoekers en voor 2017 zien de cijfers veelbelovend uit. Daarom is de Hoge Rielen steeds op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Ook voor de andere workshops zoekt de organisatie nog begeleiders.

Neem contact op met het onthaal via info@dehogerielen.be of op telefoonnummer 014 55 84 10. Meer info over de vrijwilligerswerking en het domein vind je op de website: www.dehogerielen.be.

en wensen en je echt het gevoel krijgt iets te kunnen bijdragen. Daarnaast heb je hier ook de kans ervaringen uit te wisselen met de andere vrijwilligers.

Nu ik er even over heb nagedacht, sta ik niet meer met mijn mond vol tanden als iemand me de volgende keer vraagt waarom ik vrijwilliger ben. Ik geniet ervan om de mensen een fijne tijd te bezorgen. Ik kan dit doen in een prachtige omgeving en kan tijdens dit alles ook nog eens doen wat ik graag doe, klimmen.

Mark Lenaerts en Marian Mertens

De Hoge Rielen: meer dan een jeugdverblijfsdomein

domein met oude opslagplaatTot 1974 was de Hoge Rielen een militair strekte gebied van maar liefst sen voor munitie. Vandaag is dit uitge loodsen, omgetoverd tot een 230 hectare groot, inclusief de verlaten lassen met de school, op kamp speelterrein voor jong en oud. Op bosk de fanfare of voor een familiemet de jeugdbeweging, op weekend met om. Alle faciliteiten bevinden feest, op de Hoge Rielen is iedereen welk d over het domein. Er zijn 17 zich midden in de natuur en zijn versprei nachten, 12 kampeerterreinen, paviljoenen en een hostel om in te over sen om basic te slapen (loodseen trekkersgrond, 2 gerenoveerde lood , een restaurant, een zwemvijver kamperen), een boomhut, een sporthal bod aan educatieve en avonen nog zoveel meer. Voor een divers aan terecht bij de educatieve dienst tuurlijke workshops kunnen groepen Natuur & Avontuur. ////////////////////////////////////

/////////////////////////// 19

nv-huis

De Dinie Bakker Selection

Dinie Bakker besprak jarenlang Natuurvriendenhuizen in het magazine van Nivon, de Nederlandse tak van de Internationale Natuurvrienden. Tijdens haar omzwervingen bezocht ze soms 25 huizen in een aantal dagen. Ze nam notities, maakte een praatje met de huiswacht, trok enkele foto’s en kwam met zakken vol brochures terug thuis. Het leverde haar een archief op van wel twee meter lang.

Na een halve eeuw reizen en schrijven hangt ze haar pen aan de wilgen, maar niet voordat ze in haar laatste artikel haar favoriete huizen heeft opgelijst.

Naturfreundehaus Zetel

Naturfreundehaus Rechberghaus

Dit eenvoudige, lieflijke huisje (31 bedden in 9 sl.k.) ligt in het noorden van Duitsland, vlak bij de Waddenzee. De omgeving leent zich bijzonder om te fietsen en te wandelen. Op 1 km afstand is er een Urwald (oud bos, nvdr). Het huis ligt buiten de bebouwing omringd door een gracht met veel speelgelegenheid en een grillhut naast het huis. Het ziet er keurig uit en er ontbreekt niets. Overnachting € 7 voor volwassen leden. Er wordt niets verkocht, behalve bier en limonade. Geen huiswacht aanwezig.

Dit moderne zelfverzorgingshuis is prachtig gelegen tussen Memmingen en Kempten (Beieren Allgäu) vlak bij een steile oever langs de Iller op 700 m hoogte. Je komt er via een zandpad dat tussen twee boerderijen ligt (huis staat goed aangegeven), ca. 800 m en je zit midden in het Beierse heuvelgebied tussen koeien met bellen om hun nek en klokgelui in de verte. Heel idyllisch en rustig. Een prima plek om te verblijven, zeker om te wandelen, en met de auto kun je prachtige tochten maken naar de Bodensee, de Allgäu en het Kleinwalsertal en Neuschwanstein.

Waar? An der Hasenweide 42a, D – 26340 Zetel E-mail: Paul.Lossek@ewetel.net

Haus in den Herzen

de natuurvriend • april 2017

Waar? Karl-Wolfstrasse 19, D – 78315 Radolfzell E-mail: L50@naturfreundehaus.de

20

Dit eenvoudige huis met 28 bedden in 7 slaapkamers ligt pal aan de Bodensee met privé-strand, speelgelegenheid en bootjes. De leden van de afdeling Radolfzell komen veel langs en zitten buiten wat te drinken en gaan zwemmen. Geweldig leuk huis voor gezinnen met kinderen, vroeg bespreken, open van mei tot september. Goed per trein te bereiken, station en winkels op 500 m. Fietspad loopt achter het huis langs, rondom de hele Bodensee. Uitzicht op de Zwitserse bergen. Prima keuken voor zelfverzorging, bier en limonade van het huis afnemen. Overnachting ca. € 12 voor volwassen leden.

Waar? Rothenstein Rechberg 2, D – 87730 Bad Grönenbach E-mail: N82@naturfreundehaus.de

Naturfreundehaus Bielefeld

Waar? Welschenweg 111, D – 33813 Oerlinghausen E-mail: NaturfreundehausBielefeld@t-online.de

Dit mooie zelfverzorgingshuis ligt midden in het bos, 3 km van Oerlinghausen en 20 km van Bielefeld in het Teutoburgerwald. Het is een kindvriendelijk huis met veel speelgelegenheid. Mooie keuken en prima sanitair. Er zijn veel gemarkeerde wandelroutes en vele bezienswaardigheden en kuuroorden. Het is erg heuvelachtig om te fietsen. Het is een vrij onbekend vakantiegebied met veel mogelijkheden, ook voor een weekend goed te doen.

Ook hier weer: alleen bier, wijn en limonade te koop. Overnachting ca. € 12 voor volwassen leden.

Il Vile

Waar? Loc. Mazzolla, 56048 Volterra, in Italië, Toscane, wel ver weg met de auto, met openbaar vervoer bijna onmogelijk, zo afgelegen ligt het.

E-mail: gianvolterra@libero.it (je kan in het Duits e-mailen).

Duitse natuurvrienden hebben dit oude boerenhuis ca. 20 jaar geleden verbouwd tot een mooi maar eenvoudig natuurvriendenhuis met 7 slaapkamers, sanitair en een zelfverzorgingskeuken. Ook hier weer: niets te koop, alleen limonade, bier, wijn en grappa in grote hoeveelheden. Leden van de afdeling komen vaak langs om te koken, te eten en te zingen met de gasten. De omgeving is schitterend, alleen de toegangsweg is heel belabberd. Als je er eenmaal bent dan zit je iedere dag op een ander punt van het huis te genieten! Volterra, Pisa, Siena en Florence zijn bereikbaar, maar of je er komt? Overnachting € 13 voor volwassen leden. Mei is de mooiste maand om te gaan, maar dan wel vroeg boeken!

recensie

Een alternatief leven Eva Rovers had het niet kunnen voorzien, maar haar biografie over Boudewijn Büch past als een muiltje rond dit tijdsgewricht.

Het leven van Büch stond bol van de alternatieve feiten. Het boek roept dan ook interessante vragen op rond het begrip waarheid, en vooral wie haar in pacht heeft.

De meeste Vlamingen zullen Boudewijn Büch kennen als de auteur van de bestseller De kleine blonde dood en als presentator van het televisieprogramma De Wereld Van Boudewijn Büch. Hij was een rasverteller die interesses kon aanwakkeren waarvan je nog niet eens wist dat je ze had. Of het nu ging over een popsong, Goethe of een klein eilandje in Polynesië. De man kon niets boetseren tot iets. Een doodsaaie straat in Wink, Texas waar Roy Orbison zijn pretty woman zag voorbij wandelen, kreeg dankzij Büch de allure van een belangrijke pleisterplaats van de rock-'n-roll. Ooit wijdde hij 5 afleveringen van zijn reisprogramma aan de dodo, een uitgestorven vogel. Büch was een wereld op zich.

Die wereld probeert Rovers in de nieuwe biografie in kaart te brengen. “Boud: het verzamelde leven van Boudewijn Büch” doet een poging om via diens persoonlijke archief feit en fictie te onderscheiden. Er bestaan immers verschillende werelden binnen het universum Büch en het is niet altijd even duidelijk waar de ene begint en de andere eindigt. In de proloog is de biografe duidelijk over haar motieven: “Iemand (Büch, nvdr) verzint zijn hele leven bij elkaar, laat zijn vrienden kennismaken met een zoon die zijn zoon niet is, laat die jongen vervolgens ‘overlijden’ om daar de rest van zijn leven over te blijven schrijven, hij stoot bijna alle vrienden van zich af, trekt zich terug in een grachtenpand volgestouwd met boeken, maar niemand wil weten wat het grotere verhaal daarachter is?”

Mestkar in de Letteren Dat grotere verhaal blijft grotendeels wazig.

Uiteraard passeren er in de biografie genoeg potentiële jeugdtrauma’s (autoritaire hardcorekatholiek als vader) die kunnen verklaren waarom Büch vluchtte in een fantasiewereld, maar Rovers weigert een diagnose te stellen. Je leest de liefde voor haar onderwerp. Het respect dat ze aan de dag legt, schept een erg waardige biografie. Misschien wil ze wat tegengas geven aan de moraliserende mestkar die door de wereld der letteren denderde na zijn dood. Men verweet Büch een “dwangmatige leugenaar” en “pathologische fantast” te zijn. Niet zo Rovers, ze laat haar mestvork op stal en kaatst

de bal terug naar de jongens en meisjes van de persgilde.

Jarenlang hadden ze kritiekloos neergepend wat hij hen tijdens interviews oplepelde.

Niet de minste moeite werd ondernomen om in zijn verleden te graven. De verontwaardiging na zijn dood was dan ook lichtelijk hypocriet.

Mensen hebben nu eenmaal een ambivalente relatie met de waarheid. We liegen tegen anderen, tegen onszelf en laten ons (soms met gretig enthousiasme) beliegen.

Als Boudewijn Büch aan journalisten vertelde over zijn vader die verzetsheld was en later zelfmoord pleegde, of hoe hij door zijn ouders naar een psychiatrische inrichting werd gestuurd, dan voelden ze niet de minste aandrang om dit te verifiëren. Persmensen laten een sappige kop of een lekkere quote niet graag liggen. Deze smakelijke brokken zijn nu eenmaal populair bij lezers. Er is ondertussen een hele industrie ontstaan rond het verspreiden van nieuws waarvan het waarheidsgehalte kan worden betwist. Fake news of nepnieuws bepaalt tegenwoordig de uitkomst van verkiezingen. De journalistiek bevecht een monster dat het zelf heeft geschapen. Het verlangen naar een groter publiek via clicks, likes en retweets deed de krantenkoppen steeds sensationeler worden. Het checken van feiten werd gezien als een verspilling van geld en tijd.

Dichtung und Wahrheit Boudewijn Büch begreep dat maar al te goed.

Hij verzamelde (vaak dure) bibliofiele boeken, en die liefde had een prijskaartje. De winkel moest draaien. Als schrijver in een klein afzetgebied moet je vechten voor elke korrel aandacht. Straffe verhalen helpen dan altijd. Een schrijver haalt bovendien voortdurend inspiratie uit de schijnwerkelijkheid. De biografie behandelt uitgebreid de schemerzone tussen literatuur en werkelijkheid. Büch hanteerde een

techniek die hij van Goethe afkeek: dichterlijk gebruik maken van het eigen leven. Feitelijke gebeurtenissen waren niet toereikend om literatuur te maken: een schrijver moest particuliere ervaringen universeel maken en dat deed hij door de waarheid te verdichten. Die Dichtung strooide hij rijkelijk over zijn eigen leven.

Dat werd hem niet altijd in dank afgenomen.

Büch reageerde erg driest wanneer iemand hem confronteerde met de waarheid, dan was het definitief afgelopen met de vriendschap.

Op het einde van zijn leven was zijn wereldje erg klein geworden. Rovers stelt dat hij zelf niet meer wist waar zijn personage ophield en hijzelf begon. De laatste regel uit zijn openbaar dagboek luidt niet voor niets: “Ik heb mezelf ergens verborgen, maar ik weet langzamerhand zelf niet meer waar precies.”

Dries Everaerts

Boud. Het verzameld leven van Boudewijn Büch Eva Rovers - Uitgever: Prometheus

21

getuigenis

Openhartige getuigenis:

“Ik ben verliefd op een vluchteling en het maakt me knettergek.”

Vorig jaar ben ik getrouwd. Het was een intieme plechtigheid. Gebeden werden gezegd, wierook verbrand en de iman legde de hand van mijn man op mijn voorhoofd waarbij hij de hulp van God afsmeekte om mij bij te staan in alles wat goed is voor mij en mij te helpen beschermen tegen alles wat slecht is voor mij.

de natuurvriend • april 2017

Wij hebben een doodnormaal huwelijk. Wij koken samen, wassen samen en slapen samen. De ene dag maken we ruzie, de andere dag kijken we elkaar voortdurend in de ogen. Ik heb nog geen seconde spijt gehad van ons clandestien huwelijk. Mijn man is aantrekkelijk, uiterst behulpzaam en lief. Het enige dat me knettergek maakt, is de manier waarop hij wordt behandeld. U moet weten: mijn man is een economische vluchteling. Hij komt uit Tanzania. Een mooi land zonder oorlog. Daarmee is het beste gezegd. Zijn ouders hebben er een boerderij. Onlangs werd er uranium ontdekt op hun eigendom. Mijn schoonouders kregen te horen dat hun grond vanaf nu van de staat is.

Geen schadevergoeding, geen uitkoopsom, niets. Ze zijn al hun investeringen kwijt. Zij zijn dakloos en moeten volledig opnieuw beginnen.

22

In dienst bij een gemeentebedrijf Neen, mijn man leed geen honger. Nee, mijn man was niet in levensgevaar. Hij is intelligent, handig, jong, energiek en sterk.

Hij is nu 6 jaar in België, waarvan 4 jaar illegaal. In die 6 jaar heeft hij 6 maanden geen werk gehad. De rest van de tijd werkt hij ge-

middeld 25 uur per week in de bouw. Aan een hongerloon van € 8 per uur. Tijdens de zomervakantie kon hij 2 maanden fulltime aan de slag voor, hoe cynisch kan het zijn, een gemeentebedrijf. Een bedrijf in onderaanneming van dezelfde gemeente die hem al 4 jaar weigert te regulariseren. De boodschap is duidelijk: een illegaal mag geen zelfrespect hebben want dat kost te veel.

Eind augustus wilden we verhuizen naar een grotere studio. We stoten enerzijds natuurlijk op het probleem dat hij geen papieren heeft maar, veel verrassender, ook op het feit dat ik, met een inkomen van € 1600 netto per maand en als geboren Belgische, blijkbaar geen goede kandidaathuurder ben voor een woning tussen € 400 en € 500 per maand. Mijn inkomen komt uit interimwerk. Niemand wil nog verhuren aan iemand zonder een vast contract.

Huisjesmelker Mijn man komt met een oplossing: hij kent iemand die woonruimtes verhuurt aan illegalen. Als ik op een zondagochtend het oervlaamse stamcafé van deze oudere, grijzende man betreedt, krijg ik mijn tweede

les in illegaal zijn. Ik schuif bij hem aan en leg mijn situatie uit. Hij drukt zijn onbegrip uit tegenover huisbazen die niet aan mij willen verhuren, zegt dat hij helaas niets vrij heeft en wijst ons de deur. Als we naar buiten lopen, komt hij ons achterna. "Ik heb een kamer vrij, zonder badkamer of keuken maar je kan wel gratis eten in de gemeenschappelijke gaarkeuken,” zegt hij. Als ik informeer naar de prijs, antwoordt hij zonder gêne dat het € 500 kost. Je kan tenslotte 's avonds mee eten. Het is natuurlijk wel niet halal. Eten wat de pot schaft, hé.

Een belachelijk bedrag voor een klein kamertje zonder toilet, douche of keuken.

Deze man heeft zijn hele leven de kost verdiend op de kap van illegalen. Mijn man vindt hem nog altijd een top-mens omdat hij probeerde te helpen. Ik heb alleen geleerd dat ik had moeten liegen. Als ik gezegd had dat ik € 300 kon betalen hadden we datzelfde, leeggemolken, kamertje in ieder geval goedkoop gekregen.

Uitgewezen bruidegom Na dit voorval peper ik mijn man in dat we ons wettelijk huwelijk in orde moeten ma-

ken want ik heb genoeg van dit soort praktijken. Hij gaat akkoord, maar plots lopen de papieren die hij toegestuurd moet krijgen wel heel veel vertraging op. Als ik om uitleg vraag, komt het er aarzelend uit: 2 van zijn vrienden zijn vorige week het land uitgezet. Respectievelijk 4 dagen en 2 weken na een huwelijksaanvraag bij de gemeente. Hij durft niet meer te trouwen. Liever illegaal hier met mij dan terug naar Tanzania alleen.

te grijpen. Een leven waarin ik mij geen zorgen maak als hij te laat thuis is, omdat ik denk dat ze hem hebben opgesloten in een asielcentrum. Een leven waarin wij onze trouw kunnen aanvragen zonder angst dat hij de volgende dag gearresteerd wordt.

Ieder mens heeft recht om een huwelijksaanvraag te doen, en zolang die aanvraag niet officieel afgewezen is, mag die persoon niet uitgewezen worden. Zo'n onderzoek duurt gemiddeld 6 maanden. Het is mogelijk om in beroep te gaan tegen deze uitwijzing, maar dat is vanuit het land van herkomst een moeizaam proces. Het is een schending van de mensenrechten. Jazeker, maar wat doe je eraan? Ik leer les 3: een illegaal heeft geen mensenrechten.

Om onze toekomst veilig te stellen, overweeg ik om snel zwanger te worden. Een vader zetten ze het land toch niet uit, toch?

Een week later hoor ik van een zwangere vriendin dat ze haar man het land hebben uitgezet. Twee maanden voor de geboorte van hun kind. Haar advocaat heeft haar verzekerd dat het in orde komt. Na de geboorte kan er een DNA-test gebeuren en met de nodige papierhandel is het inderdaad onmogelijk om een vader de hereniging met zijn kind te ontzeggen. Ze verwacht hem in 2 jaar terug in België. Ondertussen staat zij er alleen voor. Ik leer les 4. Illegaaltje pesten is een sport geworden.

Illegaaltje pesten Ik verlang naar een normaal leven. Een leven waarin wij samen kunnen eten zonder dat hij gebeld wordt en moet springen om toch maar de kans, hoe klein ook, op werk

Ik ben de slapeloze nachten (Wat als hij ziek wordt? En als ik ziek word? Wat als hij nooit papieren krijgt?) beu. Ik ben het ook beu om elke cent om te moeten draaien uit angst om zonder geld te geraken (en dus die even-

tuele ziektes en decennia zonder sociale zekerheid niet te overleven). De toekomst is zo somber dat in het nu leven de enige optie is. De enige reden dat ik blijf vechten is de liefde voor mijn man. Ik ben getrouwd met een aantrekkelijke, hardwerkende en lieve man. Ik zal vechten voor mijn geluk.

Werk is wat ik wil Mijn man wil het volgende toevoegen: "Je moet de mensen eens vertellen waarom vluchtelingen zo graag naar het Verenigd Koninkrijk willen. In het VK is de sociale zekerheid niet zo goed als hier, maar je kan er legaal werken zonder verblijfsvergunning.

Hier doe ik zwartwerk aan een lager loon dan dat van Belgen waardoor ik me een dief voel. Ik ben niet op zoek naar een free ride, ik ben jong en sterk en wil werken. In de VK mag dat. Hier niet. Ik hoef geen stempelgeld, verblijfskaart of Belgische ID. Legaal werk is wat ik wil, zodat ik op een deftige manier voor mijn gezin kan zorgen. Zodat ik een eerlijk leven kan leiden in een land met toekomst. Dat is het enige dat ik wil."

Naam bekend bij de redactie.

Fiets langs (h)eerlijke inspiratiepunten met de Fair Trade Ecocyclo.

Hou je van fietsen en kom je graag meer te weten over eerlijke handel en lokale, duurzame voeding? Fiets dan zeker de nieuwe Fair Trade Ecocyclo’s! Deze fietstochten brengen je, grotendeels via de fietsknooppunten, naar plekken waar je lokale en fairtradeproducten kan kopen of proeven. De Fair Trade Ecocyclo past perfect binnen het provinciale fairtradebeleid. De provincie Antwerpen kreeg als eerste provincie in België de titel FairTradeProvincie. 66 van de 70 gemeenten uit onze provincie tekenden in op de fairtradecampagne en zetten daardoor in op eerlijke handel.

Nieuwe fietsbrochures in de startblokken De Fair Trade Ecocyclo Bornem-Sint-Amands en de Fair Trade Ecocyclo Puurs-Willebroek zijn in volle ontwikkeling.

Kom ze ontdekken op het lanceringsmoment op zondag 23 april 2017!

Meer info?

Wil je meer te weten komen over de Fair Trade Ecocyclo’s en het lanceringsmoment, neem dan een kijkje op www.provincieantwerpen.be – zoekterm ecocyclo.

WIN EEN OXFAM-PAKKET Je kan alle Fair Trade Ecocyclo’s en een pakketje Oxfam Wereldwinkelproducten winnen door het juiste antwoord op de volgende prijsvraag voor 17 april 2017 te sturen aan gina.aerts@provincieantwerpen.be. We maken de winnaar bekend op zondag 23 april 2017.

De provincie Antwerpen was de eerste FairTradeProvincie. Hoeveel van de 70 gemeenten in de provincie Antwerpen moeten hiervoor minimaal de de titel FairTradeGemeente behalen?

23

activisme

De zeven engagementen van de levensstijlactivist Dit essay is een onderdeel van het reisverhaal Goddelijk Wild. Na onze wekenlange trektocht door de bergen zijn we als koppel tot inzicht gekomen in hoe we willen leven. We hebben daarvoor de term ‘levensstijlactivist’ bedacht. We zijn geen activisten die de straat opgaan. We houden niet van strijden tegen iets of oorlog voeren voor iets. We zijn echter wel activisten omdat we in ons dagelijks leven en werk een verschil willen maken. We zijn activistisch door onze levensstijl.

In een democratische samenleving heeft iedereen de vrijheid om zijn eigen leven vorm te geven volgens zijn eigen ideeën. Een persoon wordt een levensstijlactivist als hij een kans ziet om verantwoordelijkheid te nemen en invloed te verwerven op de ontwikkeling van de samenleving via het bewust kiezen, bewust kopen, bewust neen zeggen tegen zaken, enzovoort.

Bewust leven is een krachtige manier om een bijdrage te leveren aan de wereld. Nu nemen mensen het leven vaak makkelijk en daardoor zijn ze medeplichtig aan zaken waar ze eigenlijk niet achter staan.

Het doel is niet verzet. Alhoewel dit activisme wel degelijk tegenstem inhoudt, gaat het in de eerste plaats om een morele praktijk van de eigen levensstijl. Het is wat Ghandi bedoelde met ‘be the change’. Het hogere doel van de levensstijlactivist is de eigen levensstijl op een zo hoog mogelijk menselijk niveau vorm te geven.

de natuurvriend • april 2017

De keuze om levensstijlactivist te zijn staat haaks op wat mensen zeggen. ‘Wie ben ik om de wereld te veranderen, ik ben maar een klein mens?’ In deze tijden lijken dit soort uitspraken

24

meer een excuus. Iedereen kan invloed uitoefenen en een voorbeeld zijn werkt aanstekelijk.

Trouwens, het excuus dat we geen macht hebben, staat haaks op het feit dat we wel veel eigenaarschap tonen, zoals in het kopen van een huis, scheiden, van baan durven veranderen, verre landen verkennen. We hebben veel macht en tonen dat voortdurend in onze levensstijl.

Velen van ons hebben bovendien banen waar ze wel gelegitimeerd macht hebben: leraren, managers, hulpverleners, verkopers, baliepersoneel. De uitdaging is om in je eigen leefomgeving je gevoel voor wat niet klopt te volgen.

Vervolgens kom je daarmee naar buiten. Je gaat voor iets staan. Je riskeert iets.

Niet de politici, overheden of bureaucratische structuren kunnen niet alleen het tij keren. Het is het kleine individu dat paradoxaal genoeg het wormgat is in het universum om de maatschappij van richting te doen veranderen. Het is het individu in zijn lokaliteit, wat die lokaliteit ook moge zijn, die de macht heeft om volgens eer en geweten te handelen. We zien levensstijlactivisme als het scheppen van een hefboom van

binnenuit, vanuit de bevolking. We hebben ontdekt dat we onbewust proberen te leven naar een aantal intenties. We sommen ze hieronder op als zeven engagementen van de levensstijlactivist.

1. Het opnemen van een existentiële queeste

Een levensstijlactivist investeert in zijn persoonlijke ontwikkeling en stelt zich existentiële vragen over de mens en het leven.

Het wonderbaarlijke aan de levensweg van mensen is dat je op een bepaald moment tot bewustzijn komt van jezelf, je opvoeding en je relatie met de samenleving. Vaak gaat dit gepaard met echtscheiding, loopbaanverandering of een of andere ziekte, zoals burn-out. Na dat ontwaken is er geen weg meer terug naar de levenspatronen waar je als jonge volwassene ingetuimeld was. Je begint jezelf dan te zien als een mens met eigen waarden, een ziel en een levensopdracht.

Het engagement betekent een levenslange investering in persoonlijke ontwikkeling. Dat

betekent een eerlijke reflectie op projecties, patronen en schaduwwerk. Naast opleidingen en begeleiding, betekent dit concreet vooral het openstaan voor feedback van anderen. De levensstijlactivist is voortdurend aan het leren en zich als persoon aan het ontwikkelen, op weg naar meer wijsheid. De test voor deze richtlijn is niet dat we perfect zijn of een utopie correct voorleven, maar dat we feedback ontvangen, en bereid zijn meningen en gedrag te herzien.

2. Leven volgens een ecologisch geweten Een levensstijlactivist fundeert zijn levensstijl in zijn geïnformeerd persoonlijk geweten.

Onmogelijk om binnen vijftig jaar aan onze nakomelingen te zeggen ‘ik heb het niet geweten’.

Want we weten het. We zijn, dankzij de media voldoende geïnformeerd. De levensstijlactivist kiest voor de ontwikkeling van een ecologisch geweten. Dat bestaat uit het herkennen van wat goed is en wat niet goed is voor het allesomvattend geheel, alle levende en niet-levende wezens inbegrepen. De basis is een kritische kijk op gangbare maatschappelijke normen en waarden.

Je hoeft geen filosoof of antropoloog te zijn om conclusies te trekken over het soort wereld waar we nu in leven en over de dingen die anders zouden kunnen zijn. Het geweten manifesteert zich als een intuïtief weten dat iets fout is, dat iets onmenselijk is. Het geweten is een stem waarnaar men kan luisteren en die richting geeft aan hoe we tegenover iets kunnen staan.

De vragen die het ecologische geweten schragen zijn: ▪ Welke informatie over de toestand van de wereld raakt je?

▪ Wat is je pijn over hoe het er in de wereld aan toe gaat?

▪ Wat voor soort mens doe je?

▪ Hoe wil je je verhouden tot de natuur, cultuur, steden, politiek, economie, enzovoort?

▪ Wat voel je aan als onjuist en onrechtvaardig?

Door dit geweten, verschilt levensstijlactivisme van goedgevoelactivisme of wellness-activisme.

Ecologisch leven mag best aangenaam zijn, met een bakfiets rondrijden, lekker bio voedsel kunnen kopen, maar het is vooral ook kritisch durven kijken of we wel radicaal authentiek leven volgens wat we weten over de wereld.

3. Denken binnen een ecologisch wereldbeeld

Een levensstijlactivist laat zich inspireren door een ecologisch wereldbeeld.

Ecologie is geen romantisch idee van verbondenheid dat men heeft als men door de natuur wandelt. Ecologie gaat ook niet over een ascetisch leven. Ecologie is in de eerste plaats een wereldbeeld, een mentale kaart aan de hand waarvan men kijkt naar de complexiteit van het leven. Het is jammer dat zo’n mooi woord als ‘ecologie’ – oikos, woonplaats, huis, habitat – bij mensen weerstand oproept. Ze denken te vlug ‘daar komt weer zo’n groene jongen’.

Ecologie gaat ervan uit dat alle levende en nietlevende wezens in hun functioneren verweven zijn met elkaar. Een levend wezen kan pas juist begrepen worden door het te zien in zijn context, waar het tegelijkertijd onafhankelijk en afhankelijk van is. Het deel is te begrijpen vanuit het geheel. Het ecologisch wereldbeeld contrasteert met fysica en biologie die wezens isoleren van hun context en levende wezens zien als een machine.

Wij maken van dit wereldbeeld een attitude.

Ecologie betekent dat alle levende en niet-le-

vende wezens intrinsiek waardevol zijn. Dit werd sterk verwoord in de ‘deep ecology’ benadering van filosoof Arne Naess. De natuur, dieren, planten, grondstoffen, water en lucht, hebben allen gelijkwaardig bestaansrecht. Ze kunnen niet herleid worden tot dingen die ondergeschikt zijn aan de menselijke consumptie. We oefenen daarom om respectvol om te gaan met alles om ons heen. Voor ons, levensstijlactivisten, is ecologie het hart van onze identiteit. Het is geen obsessie om een groene levensstijl te volgen, maar eerder een zienswijze die helpt om onszelf een plek te geven in het leven.

4. Zo holistisch als mogelijk leven

Een levensstijlactivist streeft er naar om zo holistisch mogelijk te leven.

Mensen zijn begaan met bepaalde zaken. Ze focussen zich op één of ander deeldomein.

Daardoor zien ze het totale plaatje niet. Elke actie om iets goeds te doen, heeft ook een prijs. Investeren in één segment van de holistische taart komt heel veel voor. Neem de mensen die begaan zijn met klimaatopwarming, hoeveel vliegtuigen zijn er al niet genomen om daarover te vergaderen? Neem nu overheden die herbruikbare energie promoten. Ondertussen sensibiliseren ze niet om gewoon veel minder energie te gaan verbruiken. Of neem natuurliefhebbers die zich naar verre landen verplaatsen om hun liefde voor natuur en cultuur te beleven. Hetzelfde geldt voor de vele mensen die vliegtuigreizen ondernemen in functie van zelfontwikkeling, een cursus volgen in Tenerife, een conferentie in California. Op zich is het een mooie keuze om levenslang te leren, maar het is niet holistisch.

Wereldverbetering heeft alleen maar zin als we op alle fronten van ons leven tegelijk dezelfde soort boodschap uitdrukken. Het

25

vraagt een brede blik om zo holistisch mogelijk te zijn en vooral een betrachting om zo congruent mogelijk te handelen.

5. Zich openstellen voor een spirituele dimensie De levensstijlactivist stelt zich open voor het grotere en onzegbare.

De keuze om zo ecologisch mogelijk te leven is niet bedacht op een maandagmorgen. Het is een roeping die ontvangen wordt. We hebben er absoluut geen idee van waar die roeping precies vandaan komt. Is daar een God die ons vraagt om iets te doen? Of is het eerder het ongetemde wilde in onszelf dat tot actie overgaat? Of zijn we, samen met heel wat andere pioniers, in de grote mierenhoop van de mensheid een groep die de band met de aarde wil herstellen? Zijn wij de helers van de aarde? We weten het niet.

We ervaren de roeping om zo ecologisch mogelijk te leven als iets dat groter is dan wijzelf.

Door dit soort leven zijn we veerkrachtiger geworden in het omgaan met frustraties. Het is geen veerkracht door gezelligheid op te zoeken en het eigen comfort te maximaliseren.

We ervaren het als een religieuze bron van veerkracht. Onze veerkracht is een soort spirituele oefening. We startten de dag niet met een half uur meditatie, we bidden niet en we lezen de bijbel niet. Onze praktijk is echter al even dagelijks, gemeend, maar minder geritualiseerd: we overdenken voortdurend hoe we als mens zijn, onze voeding, transport, hoe we gereageerd hebben, welke keuze we maken in het besteden van onze dag, in het aanvaarden van opdrachten, enzovoort. Het reflecteren leidt dan vaak tot zelfkritiek of een experiment, soms tot het vieren van iets waarvan we vinden dat we het goed gedaan hebben.

6. Het wilde-zelf inzetten

eerst denken voor je iets doet. Primair reageren is direct, baf, actie. Het helpt ons om gesprekken aan te knopen met mensen die we niet kennen. Het helpt ons om te protesteren tegen wantoestanden. Het helpt ons om creatief te zijn. Mensen vinden ons dan wel een beetje gek, ze zijn verrast.

Omdat we met ons wilde-zelf door de wereld lopen, ruiken we de levendigheid maar ook de doodsheid van mensen, bijeenkomsten en organisaties. We kunnen het niet laten om dan leven te creëren ofwel de context te verlaten.

En wat denk je ervan om naar de schooldirecteur te stappen en ideeën uit te wisselen over hoe de school meer flexibel en levend kan worden? Waarom niet eens nee zeggen en weigeren medewerking te verlenen aan het voedsel dat in huis komt? Hoe zou het zijn om eens op te houden je kinderen rond te rijden naar allerlei clubs? Waarom niet eens bij je buren langslopen en vragen om iets te lenen van hem, in plaats van het te gaan kopen?

Waarom op je werkplek niet eens wat diepere soorten gesprekken aanknopen? Wat vind je ervan om definitief parttime te gaan werken, met minder geld te leven, je hobby’s te doen en tijd te hebben om in de gemeenschap te gaan ruilen?

7. De dialoog beoefenen

De levensstijlactivist gebruikt de dialoog als zijn favoriete instrument om verbinding te zoeken met anderen.

De levensstijlactivist gebruikt bij voorkeur de dialoog om deel te zijn van een gemeenschap. Het doel is niet om anderen te overtuigen van iets. We willen wel deel zijn van de samenleving. Liefde is daarbij niet alleen dat men de ander aanvaardt, maar dat men ook zichzelf laat kennen.

Als activist proberen we onze mening te communiceren en tegelijk een vriendelijke verbinding te behouden. In de praktijk oefenen we daarom wel eens met de geweldloze communicatie van Marshall Rozenberg . We hebben geleerd dat assertief zijn in die gevallen geen kwestie is van dominantie, betweterigheid of ego. Integendeel, het vraagt heel wat moed en nederigheid om het verschil te benoemen.

We volgen graag de houding van Gandhi. Hij was activistisch maar geweldloos. Hij was erg duidelijk in wie zijn vijand was. De vijand is de middelmatigheid, de afwezigheid van de moed om het geweten te volgen. De grootste uitdaging is onze angst voor conflicten, er niet meer bij te horen, als lastig gezien te worden.

Dialogen met mensen die anders zijn dan wij, hebben vaak geleid tot gesprekken vol zelfinzicht, maar ook tot mededogen en lijden. We moeten vermijden dat we ons verbergen in de privébubbel van het individualisme.

Conclusie Als wij kiezen voor levensstijlactivisme doen we dat voor onszelf, niet om door anderen gezien te worden als heilig. We profileren ons niet als rolmodel of spiritueel leraar. Wij hebben de sterke overtuiging dat mensen voor zichzelf moeten uitmaken hoe ze willen leven.

We hebben er alle vertrouwen in dat als mensen beseffen wat ze door hun gedrag met de maatschappij en met de aarde aan het doen zijn, ze vanzelf hun gedrag zullen bijstellen.

En meer nog geloven we dat we met zijn allen een verschil kunnen maken. Veel kleine beetjes maken een groot geheel.

Ann Sterckx & Rudy Vandamme info@ecologize.be www.ecologize.be

De levensstijlactivist gebruikt zijn wilde-zelf om patronen te doorbreken.

de natuurvriend • april 2017

De levensstijlactivist ervaart zichzelf als een natuurwezen, sensitief zoals andere dieren en planten, het ritme van het leven volgend.

Hij is een lichaam dat ergens zit, loopt, eet, lacht, enzovoort. Hij verbindt zich met de natuurelementen om zich heen, landschappen, lucht, water.

26

Het wilde-zelf helpt ons om sociale patronen te doorbreken. We zijn dikwijls angstig of willen beleefd blijven uit respect voor de ander.

De keuze om op iets niet in te gaan of juist wel, vraagt de beslissing van die wilde, nietredenerende buikenergie. ‘Primair reageren’, noemde Freud dat. Secundair reageren is

.

Twee psychologen op hort door Canada isse Dat is de bedrieglijk eenvoudige prem van het boek Goddelijk Wild. Ann Sterckx en Rudy Vandamme willen de lezer niet inalleen meenemen op een trip door de ook drukwekkende natuurparken, maar lijk door hun innerlijke wereld. Aanvanke molijkt dit vooral een zoektocht naar een r dus operandi van hun eigen relatie, maa an. dit verdwijnt al vlug naar het achterpl Ontmoetingen met medereizigers en pasen santen brengen hen op andere paden inzichten. ///////////////////////////

////////////////////////////////////

n e d n e ri rv u tu a N e d r a ja 0 Vier 9 g! a d n e d n e ri rv u tu a N e d s n tijde Op 29 april 2017 strijken De Natuurvrienden en FROS neer op het domein van de Blaarmeersen (adres: Zuiderlaan, 9000 Gent) in Gent voor een dag vol outdoorplezier. We nodigen iedereen uit om te genieten van wandeltochten, fietstochten, randanimatie, demo’s, initiaties… We maken van de gelegenheid gebruik om het negentigjarige bestaan van onze vereniging te vieren én klinken tijdens de receptie op de samenwerking met FROS. Nadien schuiven we samen aan tafel voor een BBQ. De avonturiers kunnen dé uitdaging van het jaar aangaan tijdens de Avonturathlon.

Dagprogramma Vanaf 10u: - onthaal open - vrije wandeling (3km of 10km) - fietstochten (25 tot 50km) 14u - 18u: - optreden Lien & Bart - randanimatie: KUBB, Wackitball, Spikeball, You.fo - receptie - BBQ (vanaf 17u)

Inschrijven Smikkeltocht Ontdek het lekkerste van de streek via een boeiende wandeling. Starten kan vanaf 9u30 aan het station Gent-SintPieters. Onthaal bevindt zich aan de overkant van het Maria Hendrikaplein ter hoogte van de Oxfam Wereldwinkel.

Na deze eerste versterking van de innerlijke mensen volgen nog 4 heerlijke haltes.

Van aan het station springen we even op de tram richting Korenmarkt om daar de tocht verder te zetten. Indien je over een abonnement van De Lijn beschikt, neem dit dus zeker mee! De rest van de wandeling neemt je mee doorheen het mooie Gent tot op het domein van de Blaarmeersen.

KOSTPRIJS 5 euro + tramticketje (sms-ticket: 2,15 euro of eigen abonnement/lijn-kaartje) INSCHRIJVEN Vóór 15 april via www.avonturathlon.weebly.com of info@denatuurvrienden.be.

BBQ - kind: 6,5 euro - volwassene: 13 euro via - inschrijven vóór 15 april m .co bly ee n.w hlo www.avonturat e n.b de ien rvr of info@denatuu

Inschrijven Avonturathlon De Avonturathlon is dé dag vol avontuur voor jong en oud. Teams van 2 personen (één -18 en één +18) nemen het doorheen de dag tegen elkaar op in een 8-tal spetterende proeven. Na een dagje avontuur eindigen we met een stapelgekke slotrace. Alle ploegen nemen het tegen elkaar op ... in één “rechte” lijn naar de finish.

DAGVERLOOP 9u: briefing 10u: start Avonturathlon 17u: einde Avonturathlon De uitgebreide briefing volgt enkele weken op voorhand.

PROGRAMMA Team: bestaat uit 2 personen, één +18 en één -18 Kostprijs: 80 euro / team Inbegrepen: deelname, verzekering, BBQ ‘s avonds (vlees/veggie), leuk geschenk voor elke deelnemer en mogelijkheid tot overnachting INSCHRIJVEN www.avonturathlon.weebly.com.

27

kalender

Walk 4 Charity

De derde editie van Walk 4 Charity kent een 100% nieuw parcours doorheen Laakdal, Tessenderlo, Averbode en Herselt. Uitgebreide bevoorradingsposten voor de 44km en de 15 km. De 5km is toegankelijk voor rolwagens.

Afsluiten kan met een hapje en drankje in het Wandelcafé aan de aankomst. ►► Meer info

Wat? langeafstandswandeling voor het goede doel Hoe? 44 km, 15km of 5 km Waar? Domein De Vesten, Kanaalweg 6, Laakdal Wanneer? Zondag 30 april 2017 Info en inschrijven? www.walk4charity.be

/////////////////////////////////////

Sinksenweekend in Burg-Reuland

►► meer info

Wanneer? vrijdag 23 juni Vertrek? wandeling met dorpsgids Maria Gommeren om 20u30 in De Berk in Essen. Terug omstreeks 22u waarna we genieten van een Kempisch Vuur en een kleine snack.

Prijs? 8 euro per persoon Inschrijven? voor 18 juni via deberk@natuurvriendenhuis.be

/////////////////////////////////////

Vierdaagse zomertrektocht in de Pfzälzerwald

Burg-Reuland is een Duitstalige gemeente in de provincie Luik. Hier kun je genieten van de Belgische Eifel. En ja, hier is ook het drielandenpunt van België. In enkele stappen bezoek je dus Duitsland, België en het Groothertogdom Luxemburg! ►► meer INFO

►► MEER INFO

/////////////////////////////////////

After Stress weekend

►► meer info de natuurvriend • april 2017

Op vrijdag 23 juni beleven we een magische avond. De dagen zijn op hun langst en de natuur op haar rijpst. Voor onze voorouders een beslissend moment om te overleven en een goede oogst binnen te halen.

Dit jaar krijgt de traditionele zomertrektocht van afdeling Aarschot een speciale editie. We trekken namelijk door het Duitse deel van het Natuurpark Pfälzerwald-Nordvogezen, een mooi middelgebergte tussen Eifel en Zwarte Woud, met veel bos, bergpanorama’s en spectaculaire rotsen. We passeren ook de Deutsche Weinstrasse. Wij overnachten in Natuurvriendenhuizen.

Wanneer? Van vrijdagavond 2 juni tot en met maandag 5 juni 2017 Wie? ATB Willebroek Waar? Verblijf in Hotel Burghof – Burg Reuland 43 – 4790 Burg-Reuland Prijs? Inclusief annulatieverzekering • standaardkamer: 195 euro • comfort kamer: 225 euro • single: supplement van 5 euro per dag (beperkt) Inschrijven en meer info? Bij Louis Schaerlaecken: 03 886 50 76 of louis.schaerlaecken@scarlet.be, wees er snel bij de plaatsen zijn beperkt. Er wordt een voorschot van 100 euro p.p. gevraagd

28

Midzomerwende Verhalenwandeling

Wanneer? 23 juni tot 25 juni Wie? ATB Willebroek Waar? Hoge Rielen Kasterlee Meer info? Bij Louis Schaerlaecken: 03 886 50 76 of louis.schaerlaecken@scarlet.be

/////////////////////////////////////

Wanneer? van vrijdag 4 augustus tot maandag 7 augustus We vertrekken vrijdag 4 augustus om 7u vanuit Aarschot met enkele auto’s (carpooling) naar Frankenstein (Pfalz), een dorp ca. 15 km ten oosten van Kaiserslautern. Het is ca.

360 km rijden en de aankomst is voorzien rond 11u. Na de picknick (zelf mee te nemen) wandelen we ca. 14 km naar het Natuurvriendenhuis Oppauerhaus nabij Wachenheim.

Zaterdag wandelen we ca. 12 km naar Neustadt an der Weinstrasse. Na een bezoek aan dit mooie wijnstadje gaan we nog ca. 4 km tot aan het Natuurvriendenhuis Heidenbrunnental.

Zondag gaat het dan verder naar het Natuurvriendenhuis Lambrecht im Kohlbachtal, een gezellige boshut waar wij iets drinken, en dan verder naar het Natuurvriendenhuis Sauermilchtälchen waar wij overnachten (totale wandelafstand ca. 17 km).

Maandag wandelen we nog 11 km naar het wijndorp Edenkoben waar we picknicken en de trein terugnemen naar Frankenstein.

Prijs? De kostprijs van de tocht bedraagt slechts 100 euro voor: ● maaltijden van vrijdagavond t/m maandagmiddag ● treinrit Edenkoben-Frankenstein ● We hoeven nergens zelf te koken. Vegetarisch eten kan (melden bij inschrijving). ● Enkel het eten op zondagavond is niet inbegrepen en ter plaatse te betalen. ● Lidkaart ATB is nodig in de Natuurvriendenhuizen, niet vergeten dus !

Inschrijven?

Definitief inschrijven kan tot 15 mei 2017 door te betalen op rekeningnummer BE81 0015 6228 4424 op naam van Vinzens Mausen.

Info? bij Vinzens op tel 0495/79.72.71 e-mail : vmausen@hydrio.be

/////////////////////////////////////

Natuurvriendendag met Avonturathlon op 29 april

• SMIKKELTOCHT STAD GENT Zin in een mooie stadswandeling van een kleine 5km met onderweg een 5-tal heerlijke proevertjes voor slechts 5 euro per persoon?

Schrijf dan in voor de Smikkeltocht!

Starten kan vanaf 9u30 tot 11u30 met onthaal aan het station van Gent-Sint-Pieters.

Van aan het station nemen we even de tram richting Korenmarkt om daar de wandeling in te zetten.

Onderweg kun je genieten van deze prachtige stad en enkele Gentse lekkernijen... .

De wandeling eindigt op het domein van de Blaarmeersen, waar de rest van de activiteiten van De Natuurvriendendag en Avonturathlon doorgaan. ►► meer info

LET OP! Inschrijven op voorhand is verplicht! Inschrijven kan tot en met 15 april 2017.

Inschrijving is pas definitief na het overschrijven van 5 euro/ deelnemer op rekeningnummer van ATB De Natuurvrienden: BE76 2200 6200 8395 met vermelding van "Smikkeltocht + naam".

• ACTIVITEITEN - RANDANIMATIE Tijdens De Natuurvriendendag valt er heel wat te beleven. Zie hier een overzicht van het aanbod: • wandeling van 10 km naar en in het natuurgebied Bourgoyen • wandeling op domein Blaarmeersen van ongeveer 3 km • uitgestippelde fietstochten (fietsknooppunten) • KUBB tornooi • tal van innovatieve sporten: wackitball, spikeball, ...

• optreden van kleinkunstduo Lien & Bart (14u 16u30) • ...

►► meer info

Inschrijven niet noodzakelijk, enkel voor KUBB tornooi, maar dit kan terplaatse. Alle info aan het onthaal

• BARBECUE Afsluiten doen we met een lekkere barbecue.

De prijzen zijn als volgt: Kind: 6,5 euro (1 stuk vlees) Volwassene: 13 euro (3 stukken vlees)

Wandelkalender april-mei-juni 2017 ►► meer info

Gelieve het bedrag te storten op rekeningnummer van ATB De Natuurvrienden: BE76 2200 6200 8395 met vermelding van "naam + BBQ" Inschrijven? Inschrijven kan tot en met 9 april 2017.

• AVONTURATHLON De Avonturathlon, een dag vol avontuur voor jong en oud! Teams van twee personen, één volwassene (18+) en één kind (-18), nemen het een hele dag tegen elkaar op. Beiden zijn op elkaar aangewezen om de verschillende proeven tot een goed einde te brengen. Doorzettingsvermogen, lef, maar vooral veel goesting helpen je doorheen tal van spectaculaire proeven... maar hou zeker nog voldoende energie over voor de stapelgekke slotrace! ►► meer info

Inschrijven en info? avonturathlon.weebly.com

te breiden, 1 begeleide culturele daguitstap en 1 vrije dag, kaartmateriaal voor het uitstippelen van wandeltochten.

Sportverzekering wandelen en fietsen inbegrepen in het lidgeld.

Voorwaarden?

• Lid zijn van De Natuurvrienden • Minimum 20 deelnemers • Eenpersoonskamertoeslag: 42 euro p.p.

Inschrijven? Je bent pas definitief ingeschreven na overschrijving van het voorschot van 100 euro p.p. op rekening van De Natuurvrienden BE76 2200 6200 8395 met als mededeling "fietsweek 2017". Een bijkomende annulatieverzekering kost 12,50 euro p.p., te storten samen met je voorschot met als mededeling "fietsweek 2017 + annulatieverz.)

Info? info@denatuurvrienden.be

/////////////////////////////////////

Tweedaagse Fietstocht

/////////////////////////////////////

Fietsweek 2017

►► meer info

Wanneer? van 6 augustus tot 13 augustus Waar? NATURFREUNDEHAUS ELMSTEIN ligt prachtig midden in de bossen en bestaat uit meerdere gebouwen en een camping. Het heeft een mooie tuin met terras, grill- en kampvuurplaats om te genieten van zwoele zomeravonden na een dagje inspannend fietsen. Wij logeren in het 'Seminarhaus'.

Er zijn 20 kamers met douche/toilet op de kamer.

Prijs? 300 euro p.p. voor 7 nachten volpension (ontbijtbuffet, lunchpakket, avondmenu).

Inbegrepen: 4 begeleide dagfietstochten met mogelijkheid de tocht individueel of in kleine groepjes in te korten of uit

Naar jaarlijkse gewoonte is er in augustus onze 2 daagse fietstocht (2 x70 km), en dit met de nodige stops. Waar we dit jaar naartoe rijden moet nog verder besproken worden (Geraardsbergen of Zoersel), naargelang waar we met de groep terecht kunnen. ►► INFO

Wanneer? zaterdag 26 en zondag 27 augustus Wie? ATB De Natuurvrienden Willebroek Prijs? 40 euro p.p. inclusief overnachting, avondeten, ontbijt en taks Inschrijven en meer info? voor 1 mei bij Eddy De Borger 0474 67 58 54 of via eddy.de.borger@pandora.be

• 1 april: Dagwandeling Zoutleeuw-Getevallei. Start 9u.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 2 april: Wandeling Steendorp. Start 13u45.

Afdeling Dendermonde. Hubert Van Dender 052 21 65 20 • 6 april: Korte wandeling Hazenduinen, Afstand max. 5 km.

Afdeling Kapellen. Start 14u. guy.fissers@skynet.be • 8 april: Wandeling Olen.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 9 april: Wandeling Wespelaar.

Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 9 april: Wandelen: Fortenroute Zuiddorpe (Terneuzen). Start 13u.

Afdeling Afdeling Kalmthout. roger.vroom@telenet.be • 9 april: Fortenwandeling in Terneuzen. Start 13u.

Afdelinig Willebroek.albertopdebeeck@hotmail.com • 9 april: Wandeling Inslag en park De Mick. Sart 12u45.

• 15 april: Namiddagwandeling Horendonk.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 22 april: Wandeling Lovenhoek (Vorselaar).

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 23 april: Wandeling Herenthout.

Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 23 april: Vossenwegelwandeling Lebbeke. Start 14u.

Afdeling Dendermonde. Hubert Van Dender 052 21 65 20 • 6 mei: Dagwandeling Borgloon. Start 9u.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 7 mei: Wandeling Oost-Vlaanderen.

Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 13 mei: Ochtendwandeling in de Bospolder en Kuifeend met gids + ontbijt. Start 5u30. Afdeling Kalmthout. roger.vroom@telenet.be • 13 mei: Wandeling Gestel Netevallei.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 14 mei: Ochtendwandeling met ontbijt. Start 7u. Opgelet! Inschrijven voor 1 mei! Afdeling Dendermonde. Hubert Van Dender 052 21 65 20 • 18 mei: Korte wandeling Ravenhof. Afstand max. 5 km.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 20 mei: Namiddagwandeling doorhet Land van Stille Waters. Start 13u.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 21 mei: Wandeling Vorselaar. Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 21 mei: Binkomwandeling Lubbeek. Start 13u. .

Afdeling Willebroek. albertopdebeeck@hotmail.com • 27 mei: Wandeling Opglabeek.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 28 mei: Dagwandeling door het grenspark (14km). Start 9u30.

Afdeling Kalmthout. roger.vroom@telenet.be • 3 juni: Dagwandeling in Varendonk. Start 9u.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 4 juni: Wandeling Grote Geule.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 10 juni: Wandeling Bospolder.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 11 juni: Wandeling. Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 17 juni: Namiddagwandeling in Opdorp. Start 13u.

Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 22 juni: Korte wandeling van max. 5 km in de Kalmthoutse Heide.

Start 14u. Afdeling Kapellen. guy.fissers@skynet.be • 24 juni: Wandeling Zichem.

Afdeling Berchem. Jenny Cuvelier cuvelier.jenny@telenet.be • 25 juni: Wandeling Klinkaartroute Niel.

Afdeling Deurne. maria.cluts@telenet.be • 1 juli: Ardennenwandeling. Start 7u30.

Afdeling Kalmthout. roger.vroom@telenet.be

//////////////////////////////////////

BASE CAMP Bevelsesteenweg 42 2560 Nijlen 03 481 76 76 www.basecamp.be info@basecamp.be

10 % korting

op vertoon van lidkaart

grote collectie wandel- en bergschoenen van ♀ 36 tot ♂ 50 wandel-, regen- en winterkleding wandelbroeken van/tot ♀ 34-48 en ♂ 44-60 rugzakken voor korte tot lange ruglengte alle andere alpiene en buitensport materiaal 29

Fietsmidweek omgeving Genk

Lid - verzekering? Je kan enkel deelnemen als je lid bent van de NV-Bergstijgers met de juiste verzekering, aangepast aan je activiteiten. De juiste keuze is je eigen verantwoordelijkheid. Kinderen waarvoor geen bijdrage werd betaald, zijn ook niet verzekerd!

Inschrijven en meer info? Voor 15 mei via de website www.bergstijgers.org

//////////////////////////////////////

Clubavond: Geleide wandeling

Het is alweer een tijd geleden dat afdeling Kalmthout nog eens ging fietsen in de provincie Limburg. Dit jaar gaan ze de streek rond Genk verkennen en gebruiken hiervoor als uitvalsbasis Hotel-Taverne "De Venne".

Het hotel is in de nabijheid van de mijnsite Winterslag gelegen op een rustige locatie en aan het fietsroutenetwerk. Tevens beschikt het hotel over een fietsenstalling en een omheinde parking. De kamers zijn voorzien van TV, douche en toilet. We hebben opnieuw gekozen voor de gekende formule volpension en we nemen dagelijks een lunchpakket mee voor onderweg. ►► INFO

Wanneer? van ma 19 juni t.e.m. vij 23 juni Prijs?

310 euro p.p. op basis van een 2 persk - volpension 380 euro p.p. op basis van een 1 persk - volpension Inschrijven? Voor 1 mei 2017 door het voorschot van 100 euro p.p. te betalen op het rekeningnummer BE78 8776 2589 met vermelding "Fietsmidweek Genk".

Meer info? Bij Roger Vroom: 03 669 81 29 of roger.vroom@telenet.be

//////////////////////////////////////

Fontainebleau 2017

De Natuurvrienden Bergstijgers trekken op vakantie naar het Franse Fontainebleau. Dat is een middeleeuws stadje te midden van het Fôret de Fontainebleau, een van de grootste bossen van Europa. Fontainebleau ligt op een goede 65 kilometer van Parijs en is ideaal gebied om te klimmen, te boulderen of lange wandeltochten te maken.

Wandeling in Park Groot Schijn in Antwerpen.

Dit gebied is in volle ontwikkeling en biedt naast sport- en jeugdinfrastructuur een woonwagenterrein en volkstuintjes. Kom ook de natuur ontdekken in de vallei van het Groot Schijn en de Koude beek. ►► INFO

Wanneer? 9 mei start om 19u30 aan parking oost Rivierenhof WIe? Bergstijgers Antwerpen Meer info? Peter Van der Jeught: boekenberg@gmail.com

de natuurvriend • april 2017 30

• De Smoestuinier

Eco-comedyshow van Low Impact Man Steven Vromman.

Waar: 3/4 Ruiselede, 8/4 Hoogstraten, 11/4 Brasschaat, 20/4 Oostende, 22/4 Merelbeke, 25/4 Putte, 27/4 Turnhout,... Meer info: www.velt.nu • 10-17 april - Week van het provinciedomein

Tijdens de week van het provinciedomein zetten de Vlaamse provinciedomeinen de deuren open. Dit gezamenlijk initiatief zet avontuur op het domein in de kijker.

Meer info: www.weekvandeprovinciedomeinen.be • 10-14 april - Sportweek Ecosportief

//////////////////////////////////////

Tijdens deze sportweek komen we meer te weten over een beter milieu en gezond sporten.

Waar: CREA 16, Grotehondstraat 50, Antwerpen - Prijs: 70€ Meer info: www.jespo.be

►► INFO

• 18 april tot 2 mei - MOOOV Filmfestival

Clubweekend Wandelen

Waar? We overnachten in de Gîte d' Etape van Eupen.

Wie? Natuurvrienden Bergstijgers Vertrek? zaterdag om 12u en zondag om 9u aan de gîte.

Prijs? 26 euro p.p. incl. ontbijt en lakens. Er is geen trekkerskeuken, er is wel een microgolfoven aanwezig. Of je kan iets eten in Eupen.

Inschrijven? voor 28 april door te storten op rekening BE69 9799 8644 8878, van Natuurvrienden Bergstijgers met vermelding "Eupen + aantal personen".

Meer info? www.bergstijgers.org

//////////////////////////////////////

15de rally “wisselbeker Kris Berkvens”

►► INFO

Wanneer? van donderdag 25 mei tot zondag 28 mei. Het weekend begint donderdag om 11 u op de camping.

Wat? • klimmen met mogelijkheden voor iedereen, van aanvanger tot superbleausard.

• wandelen in de uitgestrekte bossen.

• circuit de montagne.

Topo's?

• Escalade à Fontainebleau : les plus beaux sites et blocs.

• Montchaussée et Godoffe. Uitg. Guides Arthaud.

• Guides des sentiers de promenade dans le massif de Fontainebleau. Uitg. L' Associations des Amis de la Forêt de Fontainebleau Prijs? Leden van de Bergstijgers betalen de overnachtingsprijs. De opgegeven prijzen gelden voor 4 of 3 nachten.

Komkommertijd Eco-kalender

Filmfestival dat bewust kiest voor films uit de hele wereld.

Waar: Turnhout, Brugge, Genk, Sint-Niklaas, Lier, Roeselare, KoerselBeringen en Dilbeek.

Meer info: www.mooov.be • 21 april - Het ozongat, 30 jaar later

Lezing van Dr. Karolien Lefever i.h.k.v. de AstroLAB-tentoonstelling over het ontstaan, de ontdekking en de evolutie van het ozongat.

Waar: Astrolab Iris, Verbrandemolenstraat 5, Zillebeke Wanneer: 20u - Prijs: gratis • 17 mei - Lezing: ons voedsel

Piet Vanthemsche (ex-Boerenbond voorzitter) en Gert Engelen (Vredeseilanden) gaan in gesprek over wat er via welke weg op ons bord komt.

Waar: Bib Oosterzele, Stationsstraat 13, Oosterzele Wanneer: 20u - Prijs: 4€ • 20-21 mei - Kokopelli Festival

Dit jaar wordt het een speciale feesteditie waarbij iedereen kennis kan maken met geocaching in de groene omgeving van Brasschaat. We voorzien dit jaar ook extra mooie prijzen. ►► INFO

Wanneer? 11 juni Meer info? www.bergstijgers.org

//////////////////////////////////////

Kokopelli nodig de wereld uit in het centrum van Gullegem. Het draait om culturele diversiteit, een avontuurlijk muzikaal aanbod en ecologie.

Waar: Goet te Wynckele Gullegem, Peperstraat 12, Gullegem Meer info: www.kokopelli.be • 4 juni - Het Milieufestival

Het Milieufestival brengt mensen samen die willen bijdragen aan de zorg voor het milieu, om zo kennis te maken met tal van initiatieven en actoren uit de milieusector.

Waar: Jubelpark, Brussel - Prijs: gratis

UITGELEZEN

We're gonna need a bigger boat (of misschien ook niet)

Twee mannen in een klein bootje proberen op de Noorse Zee een Groenlandse haai te vangen. Dat is de bedrieglijk simpele synopsis van Haaienkoorts. De oorspronkelijke titel van het boek luidt Havboka, Noors voor “boek van de zee”. Morten A. Strøksnes toont zich in dit boek een waardig chroniqueur van de wateren.

De Groenlandse haai heeft een imagoprobleem. Hij is niet bepaald knuffelbaar met die parasieten die uit zijn ogen bengelen en hem blind maken. Bovendien wil je hem met zijn walgelijke eetgewoontes niet aan tafel hebben. Op tafel kan dan ook weer niet: zijn vlees is giftig en stinkt naar urine. Voor sfeer en gezelligheid krijgt hij in Komen eten geheid een welverdiende nul.

Maar je moet de stakker ook wat ontzien. De Groenlandse haai leeft in de koude regionen van de Atlantische Oceaan. Het oudste gedateerde exemplaar had de gezegende leeftijd van 392 jaar bereikt. Geslachtsrijp zijn ze pas rond de leeftijd van 150, wat hen als soort erg kwetsbaar maakt.

COLOFON

Waarom willen die twee mannen dan per se dit machtige dier vangen? Er is het vage voornemen om verf te maken van het vet van zijn

De Natuurvriend verschijnt driemaandelijks en is een gezamenlijke uitgave van ATB De Natuurvrienden vzw en de Natuurvriendensportfederatie vzw.

Redactieadres De Natuurvriend, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen Tel.: 03/270 02 80 e-mail: info@denatuurvrienden.be Verantwoordelijk Uitgever Greet van Gool, p/a Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen

lever, maar het lijkt een zinloze onderneming. Haaienkoorts kan dan ook gelezen worden als een aanklacht tegen de graaizucht van de mens.

We vissen de zeeën tegen een hels tempo leeg en vernielen met sleepnetten ook nog eens de zeebodem.

De auteur onderkent dit: “Tonijnen kunnen van tropische naar arctische wateren zwemmen en weer terug. De kans is groot dat ze onderweg worden gevangen en gedood. Alles, van helikopters tot drijvende bewakingsboeien en sensoren, wordt ingezet bij de vangst. Vissersboten dobberen op de zeeën met lijnen die 50 of 80 km lang zijn en 1000den haakjes hebben. Schildpadden, zeevogels, haaien en andere vissoorten bijten vaker dan tonijnen.”

Deze hebzucht is echter niet alleen eigen aan de mens. Even verderop lezen we hoe een meeuw een veel te grote kabeljauw naar binnen werkt en daarna niet meer kan opstijgen.

Ook de Groenlandse haai laat zelden een hap aan zich voorbij gaan. Aanvankelijk is het moeilijk te zeggen of de auteur kan loskomen van zijn positie als jager, en of hij bereid is tot empathie voor zijn prooi. Hij reikt de feiten aan zoals ze zijn en blijft daarbij onverschillig als de zee. Dit houdt hij echter niet lang vol.

Door zich in te lezen over zijn prooi en diens habitat, kan hij zich die onverschilligheid niet lang permitteren. Het bezorgt hem zelfs een gewetenscrisis over de “idiote, moordende missie”.

Haaienkoorts is besmettelijk en kan symptomen van acuut activisme veroorzaken. Even goed laat het boek zich lezen als een schelmenroman over een schrijver en een kunstschilder die elkaar straffe verhalen vertellen terwijl ze ronddobberen op de Noorse Zee. Morten A. Strøksnes verenigt geschiedenis, mythologie en biologie in een aangenaam leesbare woordenstroom. Hij doorspekt zijn taal met dichtregels, visserslatijn en Noorse woorden die ik graag voor eeuwig wil onthouden. Het woord “sjybårturn” bijvoorbeeld, wat gebruikt wordt voor het geluid van de zee dat naar binnen waait door een slaapkamerraam in een milde zomernacht, als de golfjes bedaard op het zachte zandstrand slaan. Hopelijk kunnen we nog lang van sjybårturn genieten want in de woorden van de auteur: “We zouden beter voor de zee moeten zorgen. De zee redt zich prima zonder ons. Maar wij redden het niet zonder haar.”

Dries Everaerts

Haaienkoorts, Morten A. Strøksnes. Uitgever: Atlas Contact.

Dagelijks Bestuur De Natuurvrienden Greet van Gool, François Aerts

Werkten mee aan dit nummer Max Menkenhagen, Mark Lenaerts, Marian Mertens, Dinie Bakker, Ann Sterckx en Rudy Vandamme

Dagelijks Bestuur Natuurvriendensportfederatie Lieven Heuten, Eric Kussener

Coverfoto shutterstock.com

Algemeen coördinator Lieven Heuten (lieven@denatuurvrienden.be) Hoofdredacteur Dries Everaerts (dries@denatuurvrienden.be) Redactie Heidi Van Deuren, Martine Deweirt, Sybille Carron en Dries Everaets

Layout en drukwerk Coöperatieve eco-drukkerij De Wrikker cvba, Patriottenstraat 29, 2600 Berchem.

Tel.: 03/218 56 74, info@dewrikker.be www.dewrikker.be

Gedrukt met vegetale inkten op een alcoholvrije Heidelberg EcoColor Printmaster Papier: Cyclusprint 90 gr. 100% gerecycleerd.

31

VLOT OP STAP DANKZIJ

START TO WALK

vanaf 24 april om 10 uur | vertrek in sportcentrum Het Rooi 9 weken | 3 keer per week wandelen in en rond Berchem Voor deelname betaalt u lidmaatschap van vereniging De Natuurvrienden (€35 per persoon | €24 voor 63-plusser) Inschrijven: Heidi Van Deuren | heidi@denatuurvrienden.be www.berchem.be 03 338 40 53