DUIC krant NR. 056 april 2018

De krant die verder kijkt in de stad

APRIL 2018 | 4E JAARGANG NR. 56 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP

DUIC.NL

Advertentie

Struikelen met je hoofd en je hart

VERGADEREN OP DE CAMPING? VOOR MEER INFO:

pagina 8

CAMPINGGANSPOORT.NL

Graniet op Vredenburgplein

Neem

Waar komt dat gesteente vandaan?

S I T A GR mee!

pagina 6

Foto: Robert Oosterbroek Advertenties

VERGADEREN OP DE CAMPING?

REN VOOR HET LEVEN EN TEGEN KANKER

VOOR MEER INFO: CAMPINGGANSPOORT.NL

Meld je aan op teamkwf.nl

Nieuw

Toyota Auris Hybrid 9,0

Camping Ganspoort zoekt:

heel Utrecht en omstreken! uw Toyota Dealer voor heel Utrecht en omstreken!

FLEXIBELE MEDEWERKERS

uw Toyota Dealer voor Utrecht

Privé Lease

Beoordeling: 9/10 - 87 stemmen

www.toyota-utrecht.nl

030 - 252 93 70

thijssenmakelaars.nl

Kooijman Kooijman Utrecht

PROOSTWETERING 51

Meijewetering 39, 3543 AA Utrecht

voor de bediening

• • • •

Normale werktijden Goed salaris Leuk team Uniek concept

Stuur je reactie naar hallo@ganspoort.nl, kom langs of kijk voor meer informatie op CampingGanspoort.nl

Brandstofverbruik (EC 2015/45W) 3,5-3,6 L/100km (27,8-28,6 km/L); CO2 79-82 gr/km.

Bij de grootste van Utrecht maken wij er een feestje van!

alting uitvaarten

392H

* Prijs is incl. BTW en excl. kosten rijklaar maken en recyclingbijdrage. Afgebeeld is de Auris Hybrid Touring Sports Lease Automaat vanaf € 28.250,-. Wijzigingen voorbehouden. Importeur: Louwman & Parqui B.V. Meer info bel gratis 0800 - 0369 of kijk op toyota.nl voor de verkoopvoorwaarden.

Pedagogisch medewerkers gezocht!

Kijk voor onze vacatures op: werkenbijludens.nl

06 45 363 220 (dag & nacht) Geertekerkhof 3 3511 XB Utrecht Alle nieuwbouw in regio Utrecht:

UTRECHTWOONT.NL

alting uitvaarten

apotheek Utrecht let’s feel good

vanaf 4 mei open!

Ontdek een wereld van health & beauty Meer dan 160 jaar ervaring met gezondheidsproducten

Ruime openingstijden maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag

08 . 00u 08 . 00u 08 . 00u 08 . 00u 08 . 00u 10 . 00u 12 . 00u

-

20 . 00u 20 . 00u 20 . 00u 20 . 00u 20 . 00u 20 . 00u 18 .00u

Ook in het weekend kun je eerder bestelde geneesmiddelen afhalen.

Recepten inleveren kan in het weekend alleen op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur.

Openingsweek Tijdens de openingsweek zijn er elke dag huidverzorgingsexperts aanwezig voor extra uitleg en advies

gratis goodiebag Voor elke betalende klant.

Op=op

Maandag 7 én dinsdag 8 mei

Woensdag 9 mei

Donderdag 10 mei*

Vrijdag 11 mei

No7 huidverzorging

La Roche-Posay

No7 make up

Vichy

20-35 jaar

35-45 jaar

45-60 jaar

60 jaar en ouder

*Op Hemelvaartsdag zijn we geopend van 12.00u tot 18.00u

Stationsplein 80 3511 ED Utrecht (030) 230 80 80

utrecht.nl.boots.com

let’s feel good

3

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

INHOUD

De week in quotes

Nieuws

Wat zijn de meest opmerkelijke quotes uit het Utrechtse nieuws van de afgelopen twee weken? Een overzicht.

4 DUIC in beeld

‘De Herman Brood Academie in Utrecht moet stoppen met het opleiden van artiesten’

Koningsspelen bij de Boemerang

‘Al vrij snel bleek zo’n hoogwerker in het station verdraaid handig’

6 Graniet op Vredenburgplein Waar komen de tegels vandaan?

8 Stolpersteinen Herdenking Tweede Wereldoorlog

Volgens een commissie in een advies aan de minister zou de academie moeten stoppen met het opleiden van mensen tot ‘artiest’, omdat de kans op werk te klein is.

‘The Green House is wat mij betreft hét voorbeeld van hoe je met gezonde

Cultuur / Uit

verstedelijking om moet gaan’ De achtergebleven hoogwerker in de stationshal van Utrecht Centraal staat er nog steeds. De hoogwerker was vergeten en kon niet meer weg toen de gevel af was. De NS heeft besloten de hoogwerker op het station te blijven gebruiken.

11 Utrecht volgens Directeur Utrecht Science Park Jan Henk van der Velden

13 Uittips

‘Alle pijlen op Werkspoorkwartier’

O.a. Gitaardisco en Bevrijdingsfestival Utrecht

15 Jette & Jildou drinken koffie

‘Over drie dagen, als iedereen bekend is met de stalling, staat hij vol’

A&J Bakery

Stad / Leven

De zoektocht naar nieuwe huisvesting voor filmtheater ’t Hoogt richt zich vanaf deze week volledig op het Werkspoorkwartier. De bioscoop zit nu nog in het centrum van Utrecht maar moet de panden daar verlaten.

16 Kunst aan gebouwen Apollo in Overvecht

‘Hoe dan?

Doe ff normaal’

18 Utrechts gemaakt Next Level Freelance

18 Nieuw in Utrecht

Politieagent Emile Vermeulen twitterde dat een portier aan het Janskerkhof er ‘maar’ één iemand uit had gezet, namelijk een dame die aan het plassen was op de dansvloer.

Baskin-Robbins & WTC Metro

Wethouder Victor Everhardt is enthousiast over The Green House.

Het paviljoen is volledig circulair en duurzaam gebouwd en krijgt over vijftien jaar weer een nieuwe bestemming. Het pand is namelijk volledige demontabel.

Bij de opening van de nieuwe Knoopstalling in het stationsgebied stonden er nog niet veel fietsen. De verwachting is dat daar snel verandering in zal komen.

‘Het lijkt misschien alsof er nog veel moet gebeuren, maar het gaat sneller dan je denkt’

‘Een heftige ervaring’ Enkele spelende kinderen gooiden afval in de struiken, waarop terrasbezoekers hier wat van zeiden. Daar was de vader van de kinderen niet van gediend; hij sloeg direct op een man in.

Voor de bekende Utrechtse horecaondernemers Oscar de Goede en Sander van der Meijden is het een hectische maand. Op 30 april opent hun Metro City Kitchen in het WTC-gebouw aan het Jaarbeursplein.

De prachtige foto’s van DUIC nu bij u aan de muur duic.werkaandemuur.nl

Colofon

KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL

REDACTIE Michaël Kroonbergs (hoofdredacteur), Fenna Riethof (tekstredacteur), Jesse Holweg, Annabel van Heesbeen, Robert Oosterbroek en Bas van Setten BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Jette Pellemans, Jildou Fabriek, Arjan den Boer, Iris Wijngaarde en Michiel van Ooijen

PARTNERSHIPS & SALES Stefan Timmer via stefan@duic.nl Camiel Boutens via camiel@duic.nl

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Nathan Roos

ADVERTEREN 030 - 740 04 44 Helling 13, 3523CB Utrecht adverteren@duic.nl

UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via distributie@duic.nl 06 - 14 41 56 56

WEBSITE DUIC.nl

FACEBOOK DUIC

TWITTER @duicnl

INSTAGRAM duic.nl

4 Nieuws

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Nieuws 5

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

DUIC IN BEELD

Jesse Holweg

Robert Oosterbroek

De Boemerang

K

lappen, zingen, springen, ontbijten en sporten. Voor de zesde keer deden de basisscholen in Nederland mee aan de Koningsspelen – een mooie traditie vlak voor de meivakantie. Op deze zomerse Koningsspelen werden kinderen weer gestimuleerd om goed te ontbijten en te sporten. De basisschool Boemerang werd verblijd met hoog bezoek: de

Utrechtse burgemeester Jan van Zanen was te gast. Hem werd het hemd van het lijf gevraagd door de in het oranje gestoken leerlingen. Hoe sportief is de burgemeester eigenlijk? Zijn antwoord: “Ik zwem dagelijks en fiets veel.” Een prima score. De kinderen klapten en zongen vrolijk verder. Op naar een mooie meivakantie.

6 Nieuws

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Robert Oosterbroek

Impressie van het nieuwe Vredenburgplein. Beeld: CU2030

Granietmozaïek Vredenburg van Jennifer Tee krijgt 500.000 tegels van over de hele wereld

ACHTERGRONDVERHAAL

Een half miljoen graniettegels van over de hele wereld worden naar Utrecht gehaald om het nieuwe kunstwerk Markt Mozaïek op het Vredenburgplein mogelijk te maken. De gekleurde stenen vormen herkenbare producten van de markt zoals een vis, een stuk kaas, een croissant, een artisjok en olijven.

Het granietsteen komt onder meer uit India – vorig jaar werd echter bekend dat er in dat land een hoop misstanden in de granietsector zijn, zoals kinderarbeid, onveilige werkomstandigheden en milieuschade.

Krijgt het Vredenburgplein wel schone stenen?

Jennifer Tee is de kunstenares achter het mozaïek op het Vredenburgplein

H

et Vredenburg is het grootste en een van de bekendste pleinen van Utrecht.

Met het vernieuwde Hoog Catharijne en de nieuwe marktopstelling moet het plein fungeren als entree tot de historische binnenstad. Ook is op het Vredenburgplein plek voor kunst. Vorig jaar hebben duizenden Utrechters gestemd op hun favoriete kunstwerk en de keuze viel op Markt Mozaïek van Jennifer Tee. Het mozaïek wordt 42 bij 87 meter en beslaat daarmee bijna hele hele plein. Met het werk wil kunstenaar Jennifer Tee de lange geschiedenis van het Vredenburg als marktplein benadrukken. Daarnaast verwijst zij door het gebruik van mozaïek naar de Romeinse geschiedenis van de stad. De contouren van het zestiende-eeuwse kasteel Vredenburg zijn ook zichtbaar: twee muren en één van de vier torens. Kunstenaar Tee vertelt: “Het Vredenburg moet een functioneel plein blijven, waar ook meerdere dagen in de week een markt is, maar ook een plein met een intiem karakter – een ontmoetingsplek.”

Het mozaïek zal bestaan uit 490.000 graniettegels. Deze worden uit landen gehaald als India, China, Brazilië, Zuid-Afrika en enkele Europese landen.

Juist de granietsector in India was vorig jaar in het nieuws. Onderzoek, in opdracht van de Landelijke India Werkgroep en Stop Kinderarbeid, toont aan dat moderne slavernij, lage lonen, gevaarlijke en ongezonde werkomstandigheden alomtegenwoordige praktijken zijn in Zuid-Indiase granietgroeven. Toenmalige minister van Buitenlandse Handel, Lilianne Ploumen, gaf in november 2017 ook aan dat het gaat om ‘ernstige arbeidsomstandigheden in Indiase steengroeven’ en bevestigt dat die ook al in 2014 werden geïdentificeerd. Alle betrokken partijen bij het kunstwerk op het Vredenburgplein laten weten dat ze op de hoogte zijn van de misstanden.

De Landelijke India Werkgroep zegt dat het erg lastig is om volledig schone stenen te krijgen: er kleven dus vaak misstanden aan het verkrijgen van graniet. Zelfs in de gebieden waar het Utrechtse graniet vandaan komt zijn risico’s en de werkgroep benadrukt dat hetzelfde geldt voor andere delen van de wereld. “Wij hebben de misstanden in India aan de kaak gesteld, maar een deel van het graniet komt ook uit China, Zuid-Amerika en Afrika – het is maar de vraag hoe het daar zit met duurzaamheid en arbeidsomstandigheden.”

De granietsector geeft in zijn algemeenheid niet graag openheid over zaken. Het is een concurrentiegevoelige tak; sommige bedrijven zijn jaren bezig geweest om de juiste lokale buitenlandse partners te vinden en die bedrijven zien niet graag dat concurrenten er met deze leveranciers vandoor gaan. Het buitenlandse graniet voor het Vredenburgplein komt via twee firma’s naar Nederland. Stonebase verzorgt het

graniet uit China, Veenstra Natuursteen regelt het gesteente onder andere uit Zuid-Afrika, Brazilië en India.

Openheid De Landelijke India Werkgroep ziet graag dat overheden transparantie laten meewegen in aanbestedingen waar graniet uit risicovolle gebieden bij betrokken is, en niet alleen kosten.

“De volledige keten, van groeve tot het gebruik hier in Nederland, zouden juist inzichtelijk moeten zijn.”

Omdat het rapport over de misstanden in de granietsector over India gaat, wilde DUIC graag dat Veenstra openheid gaf over eigen keten, waar bedrijven normaliter niet snel om staan te springen. Veenstra werkte wél graag mee, maar met de afspraak dat DUIC de leveranciers dan niet zou publiceren, tenzij er misstanden gevonden zouden worden. Die mochten we dan benoemen. De Landelijke India Werkgroep: “Het is bijzonder dat zij dit openbaren aan een journalist, die transparantie is goed. Op basis daarvan willen we samen met bedrijven werken aan verbeteringen. Wij vragen niet om te stoppen met importeren, want dan hebben de arbeiders geen inkomsten meer.”

‘Ik heb wel degelijk zicht op de werkomstandigheden in de Indiase steengroeven’

Peter Veenstra komt zelf al heel lang in India en weet van de problemen die in sommige mijnen spelen, maar hij geeft aan dat hij met zijn bedrijf er alles aan doet om te zorgen voor ‘schone stenen’. Veenstra: “Naast het idealisme om te zorgen voor een fatsoenlijke leefbare wereld voor mens en milieu zowel buiten als binnen Nederland, is het ook een verantwoordelijkheid die wij als leverancier hebben aan onze afnemers. Wie wil er anno 2018 ‘besmet’ natuursteen in huis?”

Veenstra heeft verschillende maatregelen genomen om te zorgen dat zijn natuursteen van juiste afkomst is: het bedrijf werkt met bedrijven die gecertificeerd zijn door IGEP, een duurzaamheidsinitiatief, en daarnaast heeft Veenstra eigen controleurs in dienst die het materiaal en de arbeidsomstandigheden keurt.

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

7

Advertorial

COLUMN STEEF SCHINKEL Sponsor: Schinkel Benelux STEFON BV

GEBODEN RUIMTE Komt o zon, boor in het wolkenduister voor mij een gat Zendt mij uw stralen voor mijn hart Wauw, het is lente!

Wat een pracht is toch dit eeuwig licht Vogels tingelend en tangelend weer ‘n nest gesticht Wellicht verhuis ik straks van mijn Utrechtse wereld naar mijn rivier en paradijs uit mijn hemels bed ver weg zijn dan de poorten van de dom maakt me dát blij?

Utrecht mijn holle geboortestad genietend nog steeds van al jouw nu aanwezig avondlicht in grachten en langs al onze paleizen van hier heb ik altijd van je genoten Utrecht, parel van een stad

Ondertussen worden de eerste voorbereidingen op het Vredenburgplein voor de komst van het graniet al getroffen. Het plein ligt voor een gedeelte open om kabels en leidingen te verleggen. In het voorjaar moeten er de eerste graniettegels komen te liggen. Wanneer het kunstwerk af zal zijn, is nog niet bekend.

“Onze leverancier betaalt zijn werknemers bij arbeidsongeschiktheid de rest van hun leven gewoon door. Voor één werknemer die het zware werk niet meer kan doen, is er een functie als poortwachter gecreëerd. Ook heeft de fabriek enkele koeien, voor melk, voor de werknemers. Als ik er kom, voel ik een prima werksfeer.” Ook heeft Veenstra een eigen Code of Conduct die zijn partners moeten ondertekenen, ook hierin staan zaken vermeld over arbeidsomstandigheden en duurzaamheid.

De Landelijke India Werkgroep vraagt zich bij dit soort afspraken wel altijd af of ze ook nageleefd worden. De werkgroep laat weten: “IGEP wordt door velen gezien als een ondeugdelijk keurmerk.” Het is ook niet zo dat alle Nederlandse ondernemers zelf gaan kijken in India. Veenstra doet dat wel.

Hij zegt: “Onaangekondigd langskomen lukt mij helaas niet, omdat wij voor ons zakenvisum een uitnodiging van een leverancier moeten hebben, dus één van de leveranciers weet dat ik kom.” Hij geeft aan wel met zekerheid te kunnen beoordelen hoe het eraan toe gaat: “Daar heb ik wel degelijk zicht op: we komen in de granietgroeven. Op dit moment wordt er geboord met mechanische boren aan een kraan (meerdere op een rij). Vroeger stonden de arbeiders met twee man aan een boormachine, maar ook daarin zijn de werkomstandigheden verbeterd. Ik heb tientallen groeven bezocht maar heb nooit kinderen zien werken in de groeven zelf, alleen heb ik gezien dat er kinderen bij de hutjes van de arbeiders speelden. Daar wonen ze met hun gezinnen vaak ver van de bewoonde wereld, het is een kleine gemeenschap op zich.”

Veenstra is niet alleen ter plekke bezig om de zaken goed te regelen. “Binnen onze brancheorganisatie hebben wij enkele jaren terug reeds het vraagstuk rond Maatschappelijk Verantwoorden Ondernemen aan de orde gesteld.

Onlangs hebben wij nog onze medewerking toegezegd aan het pilotproject Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen dat moet leiden tot een Natuursteenconvenant onder leiding van de Sociaal Economische Raad waarbij brancheorganisaties, overheden (Nederland en de Vlaamse overheid) bedrijven, vakbonden en de Landelijke India Werkgroep zijn aangesloten.” Het is ook dit convenant waar de Landelijke India Werkgroep zich hard voor maakt. De partijen willen met het convenant bereiken dat de omstandigheden voor de arbeiders, hun omgeving en het milieu verbeteren. Hiervoor is in de eerste plaats goed inzicht in de plaatselijke omstandigheden nodig om beslissingen over verbeteringen te kunnen nemen.

In de tweede plaats is samenwerking tussen partijen belangrijk. De partijen samen kunnen beter tot oplossingen komen bij problemen die individuele bedrijven niet aankunnen.

Daarnaast is Maatschappelijk Verantwoord Inkopen door overheden, zoals de gemeente Utrecht, een belangrijk middel om bedrijven te stimuleren om risico’s aan te pakken. Overheden, en dan met name gemeenten, zijn een belangrijke inkoper van natuursteen.

China Het graniet uit China wordt verzorgd door Stonebase, het recente nieuws over de misstanden gingen niet over dit land. Het bedrijf legt wel uit dat ook zij bewust inkopen. “We werken al lange tijd met vaste partners die beseffen dat zowel onze als hun naam niet besmet moet raken met ‘foute omstandigheden’ om een langetermijnpositie in de markt te behouden.”

Stonebase geeft aan dat ze soms ook meer betalen dan nodig is om te zorgen dat het steen op een nette manier verkregen wordt. “Echter is de keerzijde van het verhaal dat het besef ook bij onze opdrachtgevers moet leven dat ze niet slechts op prijs moeten inkopen.”

Stonebase werkt ook alleen met bedrijven die SA8000 gecertificeerd zijn. “We bezoeken regelmatig onverwacht de groeven. Daarnaast heeft het SA8000-certificaat, dat door een onafhankelijke instantie wordt afgegeven en gecontroleerd, een houvast voor ons dat conform de normen gewerkt wordt. Dit SA8000-certificaat wordt in meerdere industrieën toegepast en wereldwijd geaccepteerd en is zeker niet zomaar een theoretisch verhaal.”

Bij de gemeente is er vanaf het begin af aan al gesproken over het gebruik van natuursteen.

“Graniet is veelal de eerste keus voor zo’n plein omdat het zeer duurzaam is – een plein zoals Vredenburg wordt zeer intensief gebruikt”, laat de gemeente weten. De gemeente heeft, toen bekend was dat er gewerkt zou worden met graniet, contact opgenomen met de schrijvers van het eerdergenoemde rapport waarin de misstanden opduiken. Ook is de gemeente uiteindelijk in gesprek geweest met de Landelijke India Werkgroep. “Om ons te laten adviseren.

Ook voor toekomstige projecten kunnen we daar baat bij hebben.”

Waterdicht Hoewel er misstanden zijn de granietsector in India en mogelijk ook in andere delen van de wereld, lijkt het erop dat Utrechters straks met een schoon geweten over het Vredenburgplein kunnen lopen. Maar er kleven altijd risico’s aan het gebruik van het natuursteen, benadrukt de Landelijke India Werkgroep. Er zijn onderzoeken die de waarde van duurzaamheidscertificaten op z’n minst relativeren. Maar ook de Landelijke India Werkgroep meent dat we vooral graniet uit India moeten blijven kopen en ‘de dialoog blijven voeren met de lokale leveranciers en iedere keer aandacht besteden aan de werkomstandigheden, om zo bij te dragen aan een betere wereld’.

Mozart en Brahms die zwierven hier door crypten en gewelven in ons theater als jongelingen net als ik belanden al dwalend op werven trek ik me met hun ook geschrokken terug het laatste moment is als in een droom verschrikt raken voelt bij mij enorm goed zelfs tot ontroerend toe het leven is als bron van melk en honing beloning die ons straks te wachten staat voel me als die vogel tussen al die dansende vogels en met volle teugen geniet van geboden ruimte noodgedwongen nu met beide benen bij moeder aarde moet gaan stappen gaf jij mij prachtige vleugels van het nabijgelegen bos bos met al haar machtige wortels voel ik me als die mens gedreven door een zware storm me moest verstoppen als mol onder de grond maar mag ik zweven als dansende vogel in jouw lucht ik geniet van bomen en natuur als levend hout dat elke dag inademt bewegend tussen dood en al het leven gaf je mij mijn wortels en hoe ik moest absorberen en dat je geduldig wacht op mijn komst!

UITAGENDA Inschrijving 12é Utrechts Cabaret Festival 2018 geopend

Daniel Doornkamp, Daniel Hentschel,

De inschrijving voor de twaalfde editie van

Regina. De finale is op zaterdag 12 mei.

Margreet Markerink en Kees Scholten, Marquise Marthe, Maarten Peters, Carla

het Utrechts Cabaret Festival is geopend. halve finales plaats in het Schiller Theater

Zaterdag 26 mei 20:30u Brokstukken - Maximum Overdrive

in Utrecht, op zaterdag 9 juni is er de finale.

Het zeer getalenteerde en prijswinnende

www.utrechtscabaretfestival.nl

gouden comedyduo Brokstukken (Arjan

Op donderdag 7 en vrijdag 8 juni vinden de

Smit en Chris King Perryman) bestormt

Zaterdag 28 april 20:30u Janneke Jager - Femme Façade

de theaters van Nederland met hun

Je wordt er vanzelf goed in. Balanceren

absurde en hilarische lachshow die zijn

op een koord, door brandende hoepels

weerga niet kent!

actiekomedie “Maximum Overdrive”. Een

springen, wilde beesten temmen. Jezelf

onderweg, altijd glimlachen, altijd een enge

Zaterdag 2 juni 20:30 u Ronald Snijders Groot succes 2 (try-out)

clown op de loer. Maar wat als je ‘s avonds

Nederland staat aan de vooravond van

je schmink afveegt?

een nieuw theaterprogramma van Ronald

in te krappe acrobatenpakjes hijsen terwijl je liever in het kanon wilt kruipen. Altijd

Snijders, Groot Succes 2. Groot Succes 2 is

Donderdag 10 t/m zaterdag 12 mei 20:30 uur 10é Kleinkunst Festival

de opvolger van Groot Succes, welke show

In het Schiller Theater Place Royale in

geweest. Verwacht wederom onverwachte

Utrecht vindt op 10, 11 en 12 mei de tiende

taalgrappen.

van Snijders nog niet in de theaters te zien is

editie plaats van het Utrechts Kleinkunst Festival. Tijdens de halve finales op 10 en 11 mei spelen: Joost Ariëns, Paul Brederveld,

10 t/m zaterdag 12 mei 20:30 uur 12é Utrechts Cabaret Festival 2018

8 Nieuws

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Onderstaande informatie komt uit verschillende bronnen, voornamelijk uit het digitale Joods Monument. Daarnaast is de informatie over de zussen Van Gelderen afkomstig van twee voormalige leerlingen van het Bonifatiuscollege, die de betreffende Stolpersteinen hadden aangevraagd.

Een medewerker van het KNMI heeft ook onderzoek gedaan naar de zusjes Koperberg, ook daar is informatie uit gehaald.

Schoutenstraat 12

HERDENKING TWEEDE WERELDOORLOG IN UTRECHT OP 4 MEI Robert Oosterbroek Bas van Setten

Stolpersteinen: struikelen met je hoofd en je hart

Josephina Joosten-Groen (34) * Utrecht, 30 maart 1908 + Auschwitz, 12 oktober 1942

Tientallen mensen waren aanwezig bij het plaatsen van de nieuwe Stolpersteinen in Utrecht ter nagedachtenis aan slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Met het leggen van de acht nieuwe struikelstenen liggen er nu in totaal 21 in de stad. Stolpersteine zijn messing steentjes met namen van hen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en vermoord. Ze worden ook wel struikelsteentjes genoemd en zijn bedacht door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Je struikelt erover op straat, met je hoofd en je hart.

D

e kunstenaar Demnig brengt gedenktekens aan op het trottoir voor de vroegere woonhuizen van mensen die door de nazi's verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord gedreven zijn. In heel Europa liggen ondertussen tienduizenden Stolpersteinen. In 2007 werden in Borne voor het eerst struikelstenen in Nederland geplaatst. De eerste stenen in Utrecht zijn op 8 april 2010 geplaatst: één aan de Schoutenstraat en vijf voor het vroegere Centraal Israëlitisch Weeshuis aan de Nieuwegracht.

De acht nieuwe Stolpersteinen zijn 23 april in Oog in Al geplaatst op initiatief van Inge Eijsenga. De wijkbewoonster maakte drie jaar geleden het wijkportret Kinderen van Toen in de Wijk van Nu, een film over Oog in Al tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Tijdens de opnames sprak zij met vele wijkbewoners en stuitte op de hoeveelheid weggevoerde mensen en hun persoonlijke verhalen. De behoefte om de herinneringen levend te houden, maar ook om de niet vanzelfsprekendheid van vrijheid blijvend onder de aandacht te brengen, maakte mede dat zij tot het initiatief van Stolpersteine in Oog in Al kwam.

Beroep: Winkeljuffrouw Fien, zoals haar roepnaam luidde, had zware epilepsie en kon daardoor nooit alleen zijn. Eerst kreeg ze thuisonderwijs en daarna kwam ze in de zaak van haar ouders te werken. Het was een woninginrichtingszaak, aan Schoutenstraat 12. De vader van Fien overleed in 1937, en nog voor de oorlog werd de winkel gesloten. Ook voor de oorlog leerde ze een neef van haar zwager kennen, Albert Joosten. Ze huwde hem op 2 september 1942, nadat haar man speciaal verlof had gekregen om tijdelijk Westerbork te verlaten. Ze hadden nog tien dagen samen en zijn toen samen naar Westerbork vertrokken. Fien en Albert zijn op 9 oktober 1942 samen op transport naar Auschwitz gezet. Ze zijn allebei vergast.

Domstraat 5

Catharina Helmina Koperberg (51) * Weltevreden, 27 maart 1892 + Sobibor, 14 mei 1943 Beroep: bibliothecaresse van het KNMI Een medewerkster van het KNMI heeft in 2016 onderzoek gedaan naar Kittie (haar roepnaam). Hij beschrijft haar leven, dat eerst in Nederlands-Indië afspeelt en later in Nederland. Ze studeert aan de Bijzondere Hogere Burgerschool aan de Plompetorengracht en daarna doet ze de studie Botanie en Zoölogie aan de Universiteit van Utrecht. Ze komt uiteindelijk in 1938 te werken bij het KNMI. Na twee jaar moet ze daar echter op last van de Duitsers weg.

Joden mochten niet meer bij overheidsdiensten werken.

Ella Julie Koperberg (45) * Weltevreden, 29 december 1897 + Sobibor, 14 mei 1943 Beroep: Lerares Gemeentelijke Handelsdagschool Elly is de zus van Kittie. Hun leven gaat voor een groot gedeelte samen op. Elly heeft ook in Utrecht gestudeerd. In 1942 besluiten de zussen onder te duiken. Ze vertrekken vanaf de Domstraat en vinden een onderduikadres in Epe. Ze werden echter gevonden door de nazi’s en via Westerbork naar Sobibor gestuurd.

Nieuws 9

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Stadhouderslaan 51

Franz Schubertstraat 37

Julius Wolff (62) * Nijmegen, 18 april 1882 + Bergen-Belsen, 8 februari 1945 Beroep: Hoogleraar

Betsy Wolff-Gersons (55) * Tilburg, 12 juni 1889 + Bergen-Belsen, 9 maart 1945

Klaas Postma * Meppel, 25 december 1904 + Waalsdorpervlakte, 29 februari 1944

Ernst Wolff (25) * Groningen, 9 oktober 1919 + Bergen-Belsen, 3 maart 1945

Verzetsstrijder Postma was de oprichter van verzetsgroep Oranje Vrijbuiters. De verzetsgroep werd begin 1941 opgericht en had het hoofdkwartier aan de Nieuwegracht. Postma had onderduikers in huis, hij verzamelde wapens en heeft een knokploeg opgericht. De groep werd uiteindelijk verraden en gefusilleerd. Na de oorlog is hij herbegraven in Tolsteeg.

Julius Wolff trouwde op 9 augustus 1911 in Tilburg met Betsy Gersons. Julius werd in 1922 hoogleraar in Utrecht, in dat jaar verhuist het gezin ook naar de Stadhouderslaan in Utrecht. Na de inval van de Duitsers wordt het leven voor de familie Wolff steeds zwaarder. Julius werd ook ontslagen bij de Universiteit Utrecht omdat hij Jood is. Het gezin wordt uiteindelijk in 1943 naar kamp Westerbork gebracht en in 1944 gedeporteerd naar Bergen-Belsen waar de gezinsleden in 1945 kort na elkaar omgebracht worden.

Franz Schubertstraat 85

Maliesingel 36

Springweg 138b Sara Elisabeth van Gelderen (44) * Utrecht, 19 juni 1898 + Sobibor, 11 juni 1943

Hartog Courlander (67) * Amsterdam, 23 oktober 1875 + Auschwitz, 11 december 1942 Beroep: Gepensioneerd ambtenaar Staatsspoor

Theresia van Gelderen (46) * Utrecht, 18 april 1897 + Sobibor, 11 juni 1943 Beroep: Winkelierster Theresia en Sara Elisabeth woonden ten tijde van de oorlog samen met hun broer Mozes aan de Springweg. Hij overleed op 12 augustus 1942 plotseling – waardoor is niet bekend. Hij is 42 jaar geworden. Over dit verlies hebben zijn twee zussen, een bericht geplaatst in Het Joodsche Weekblad. Hij is dus niet gedeporteerd of omgebracht door de Duitsers, maar wel overleden tijdens de oorlog. Na het overlijden van Mozes woonden de twee zussen nog steeds op de Springweg. Ze waren beiden ongehuwd en ook nog steeds actief als werksters. De zussen stonden geregistreerd als Joden en hadden niet veel geld. Onderduiken was dus erg lastig. In 1943 werden ze dan ook op transport naar Westerbork gezet en daarna direct door naar Sobibor. Ze werden er meteen vergast.

Alie Courlander Norden (68) * Groningen, 7 september 1874 + Auschwitz, 11 december 1942 Hier woonden Hartog Courlander en Alie Courlander-Norden. Een echtpaar, dat op dit adres wordt weggevoerd, op transport wordt gezet en in Auschwitz wordt vermoord.

Hartog werkt als controleur bij de Nederlandse Spoorwegen en hertrouwt met Alie CourlanderNorden nadat zijn eerste vrouw komt te overlijden. De kinderen uit zijn eerste huwelijk overlijden al op jonge leeftijd, nog voor de oorlog begint. Op één dochter na. Ook zij wordt tijdens de oorlog weggevoerd en vermoord.

Nieuwegracht 92 Bernard Salomon Themans (33) * Oldenzaal, 5 april 1909 + Sobibor, 20 maart 1943

Sonja Themans (5) * Utrecht, 9 maart 1938 + Sobibor, 20 maart 1943 Dochter van Bernard en Judik

Leon Themans (3) * Utrecht, 28 februari 1940 + Sobibor, 20 maart 1943 Ongeveer 70 kinderen en hun 10 verzorgers Een steen voor de hele groep Bernard Salomon Themans was getrouwd met Judik Simons. Ze trouwden op 1 mei 1935 en woonden in het Centraal Israëlitisch Weeshuis in Utrecht, waar ze 'vader en moeder' van de weeskinderen en natuurlijk hun eigen kinderen waren. Het Centraal Israëlitisch Weeshuis aan de Nieuwegracht was een landelijk weeshuis voor Joodse kinderen vanaf zes jaar. In oktober 1942 deporteerden de Duitsers alle kinderen en het voltallig weeshuispersoneel.

Beroep: Arts Martin studeerde geneeskunde in Utrecht, waar hij zijn artsexamen aflegde op 12 juli 1919. Hij woonde en praktiseerde aan de Maliesingel 36 in Utrecht.

Leendert Tinus de Jong (23) * Utrecht, 25 juni 1919 + Auschwitz, 15 december 1942 Beroep: Student geneeskunde en lid van het Utrechtsch Studenten Corps. Zoon van Martin.

Vader en zoon zijn beiden door de Duitsers weggevoerd. Ze hielpen onderduikers. In 1942 werden er Joodse kinderen aangetroffen bij hun thuis. Later bleek dat ze verraden waren. Het is niet helemaal duidelijk geworden of de twee tezamen zijn weggevoerd of los van elkaar.

Rudolf Werner Breslauer (41) * Leipzig, 4 juli 1903 + Midden-Europa, 28 februari 1945

Beroep: Godsdienstleraar

Judik Themans-Simons (38) * Den Haag, 20 augustus 1904 + Sobibor, 20 maart 1943

Martin Andries de Jong (52) * Breda, 1 mei 1890 + Auschwitz, 19 oktober 1942

Petrarcalaan 59

Bella Breslauer Weihsmann (37) * Leipzig, 25 maart 1907 + Auschwitz, 21 oktober 1944

Beroep: Reproduktietechnicus

Stefan Breslauer (13) * Leipzig, 3 maart 1931 + Auschwitz, 21 oktober 1944 Max Michael Breslauer (8) * Leipzig, 15 maart 1936 + Auschwitz, 21 oktober 1944 Ursula Breslauer * Leipzig, 16 maart 1928 Overleefde de oorlog en leeft nu onder een andere naam in Israël

Werner Rudolf Breslauer was fotograaf en lithograaf en getrouwd met Bella Weihsmann. Het echtpaar had drie kinderen: Stefan, Max Michael en Ursula. Ursula overleefde de oorlog. Het gezin woonde oorspronkelijk in Leipzig, maar vluchtte in 1938 naar Nederland. Ze vestigden zich in Leiden, waar Werner ging werken bij een drukkerij. In de zomer van 1940 moesten niet-Nederlandse joden Leiden verlaten omdat de stad te dicht bij zee lag. Het gezin Breslauer verhuisde toen eerst naar een pension in Alphen aan de Rijn en vertrok korte later naar Utrecht. Uiteindelijk zijn ze via Westerbork op transport gesteld naar Theresienstadt en vandaar naar Auschwitz.

PRESENTEERT:

Platonov hard verscheurende liefde

⭑⭑⭑⭑ de Volkskrant

⭑⭑⭑⭑ NRC

⭑⭑⭑⭑ Trouw

⭑⭑⭑⭑ Theaterkrant

Tien vrienden wonen samen in een grote loft en worstelen met het leven, de liefde en met elkaar.

Laatste voorstellingen: vr 11 - za 12 mei Stadsschouwburg Utrecht

Tickets op theaterutrecht.nl

Cultuur / Uit 11

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

ALLEMAAL UTRECHTERS Annabel van Heesbeen

Robert Oosterbroek

‘In de zomer is Utrecht het paradijs’ Allemaal Utrechters is een reeks interviews met onze in het buitenland geboren stadsgenoten. We vragen ze naar hun achtergrond en hun ideeën over Utrecht en tonen zo de diversiteit van onze stad. We streven ernaar alle Utrechtse nationaliteiten te portretteren. Deze keer: Najuan Daadleh (37) uit Palestina.

UTRECHT VOLGENS Jesse Holweg

Directeur van Utrecht Science Park

Jan Henk van der Velden

Dick Boetekees

Jan Henk van der Velden is vanaf 1 augustus de nieuwe directeur van Utrecht Science Park. Hij volgde Floris de Gelder op die na vijf jaar vertrok. Jan Henk van der Velden was daarvoor ruim 27 jaar werkzaam bij Wijn & Stael advocaten.

Vanaf augustus ben je de nieuwe directeur van stichting Utrecht Science Park. Hoe ging het eerste half jaar?

“Natuurlijk heb ik eerst een rondje gemaakt langs de vele kennisinstellingen en bedrijven.

Ik dacht dat ik al redelijk veel wist van het Utrecht Science Park maar ik ben echt onder de indruk van de vele voorbeelden hoe de concentratie van kennis echt bijdraagt aan een gezonder en duurzaam leven. Het is echt bijzonder om te zien welke stappen vooruit kunnen worden gezet als bijvoorbeeld research en development afdelingen van bedrijven nauw samenwerken met onderzoekers van de kennisinstellingen. Dat is dus echt de meerwaarde van ons science park, maar met meer dan 26000 werknemers is de economische impact natuurlijk ook heel belangrijk.”

Wat hoop je te bereiken bij het USP? “Niet alleen de naamsbekendheid moet worden vergroot maar ook het maatschappelijk belang van het Utrecht Science Park kan nog veel meer op de kaart worden gezet. Dat is nu nog veel te onbekend terwijl Utrecht en de regio daar echt trots op kunnen zijn. De voorzieningen in het gebied zijn de afgelopen jaren al erg verbeterd.

In mijn studententijd noemde wij het nog ‘de Uithoek’. Toch kan de leefbaarheid nog verder worden verbeterd en zou het gebied ook buiten de gebouwen een veel grotere science-uitstraling moeten krijgen. Dat zal er aan bijdragen dat we de potentie van het science park optimaal kunnen benutten. Dat is natuurlijk niet alleen een uitdaging voor mij, maar ook voor de kennispartners zoals de Universiteit Utrecht, UMC Utrecht , de Hogeschool Utrecht en de andere instellingen en bedrijven.”

Wat vind je van het voorstel voor de naamswijziging van de buurt de Uithof?

“Ik ben heel erg blij dat deze stap door de gemeente is gezet. De bedrijven en instellingen zijn een groot voorstander van de naam Utrecht Science Park. Voor deze naamswijziging is eigenlijk al in 2011 gekozen, maar deze is halfslachtig doorgevoerd. Dat geeft verwarring en gaat ten koste van de acquisitie- en lobbykracht van het gebied. De naam Utrecht Science Park maakt duidelijk waar het gebied is en waar het voor staat.

Natuurlijk is dat ook internationaal van groot belang.”

Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht?

“Ik ben opgegroeid in Doorn, als kind vond ik Zeist al een grote stad en als we naar Utrecht gingen was ik onder de indruk was van de omvang en drukte . Als student voelde ik mij echter hier meteen thuis.”

Waar kom je tot rust in Utrecht?

“Misschien voorspelbaar, maar dat is toch Amelisweerd. Het mooist vind ik om een kano

te huren en de Kromme Rijn af te varen, maar dat komt er te weinig van. Het is makkelijker om op de mountainbike te stappen en de bossen van Zeist in te rijden.”

Waar en wanneer kan je echt genieten in Utrecht?

“Er zijn heel veel gezellige cafés en restaurants in Utrecht, dus keuze genoeg. Maar het sfeervolst is toch een mooie zomeravond op het terras van Il Pozzo langs de Oudegracht.

De terrassen en de werfkelders zijn echt uniek.”

Waar beleef je de leukste avond in Utrecht?

“In de Stadsschouwburg, zeker na de verbouwing een van de mooiste plekken van Utrecht. Ik ga regelmatig naar voorstellingen, zo kan ik nog dagen nagenieten van een mooie cabaretvoorstelling.”

Wat is je lievelingswinkel in Utrecht?

“Winkelen is niet mijn favoriete bezigheid.

Misschien wel veelzeggend dat mij niet zo snel een winkel te binnen schiet. Ik ben een groot liefhebber van Asli op de Biltstraat waar je heerlijk Indisch eten kunt afhalen, met zorg bereid door een familie uit een dorpje op Java.”

Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht?

“Vanaf mijn studententijd heb ik genoten van Utrecht, dus ik heb heel veel mooie herinneringen. Ik heb hier ook mijn vrouw leren kennen. De mooiste herinnering van de afgelopen jaren was toch echt de Tour de France, wat een geweldige sfeer.”

Wie is jouw favoriete Utrechter?

“Lastige vraag, maar dan denk ik toch aan de in 2016 overleden Hebe Kohlbrugge, een verzetsheldin die voor het smokkelen van microfilms zelfs de Medal of Honour kreeg. Ze werd 102 jaar. Vooral haar onverzettelijkheid vind ik heel bewonderenswaardig. Ze was een goede vriendin van mijn moeder. Het jaar voor haar overlijden legde ze nog de krans bij de herdenking op 4 mei. De gemeente heeft al besloten dat er een straat in Utrecht naar haar zal worden vernoemd.”

Wat mist Utrecht?

“Vaak wordt gezegd dat Utrechters te bescheiden zouden zijn. Volgens mij valt dat wel mee, zeker als je ziet wat hier al is bereikt.

Utrecht zou wel eens wat trotser kunnen zijn, maar dan moeten de Utrechters wel weten welke mooie dingen er bijvoorbeeld al op het Utrecht Science Park gebeuren.”

Waar haal je je inspiratie vandaan in Utrecht?

“Van mensen die creatief en ondernemend zijn, die nieuwe dingen ontdekken maar deze kennis ook willen delen om met anderen. Ik ben er van overtuigd dat het delen van kennis vanuit verschillende disciplines de manier is om problemen op te lossen en te innoveren voor de toekomst.”

"I

n Nederland gaat alles zo relaxed: er is weinig stress, op straat gaat alles gemoedelijk en schreeuwt niemand tegen elkaar. Een verademing in vergelijking met Israël”, zegt Najuan Daadleh. “Daar voel ik me nooit helemaal op m’n plek; ik heb een Palestijnse identiteit en officieel een Israëlische nationaliteit.” Najuan vertelt dat ze in haar jeugd weinig merkte van de spanningen in haar land.

Thuis werd niet gesproken over de overheid of politiek. Later begreep ze dat die onderwerpen wel degelijk belangrijk waren voor haar familie, maar dat de angst om gearresteerd te worden overheerste. Als Najuan op haar negentiende naar de universiteit van Tel Aviv gaat, wordt ze zich bewust van de politieke geschiedenis van haar land. “De kijk op mijn identiteit veranderde volledig, toen begon ik me pas bewust een Palestijn te voelen.”

In het jaar 2000 worden dertien Arabische protestanten doodgeschoten door de Israëlische politie. Mede door die gebeurtenis besluit Najuan te beginnen aan de master Conflict Resolution in Jeruzalem. Najuan is de eerste Palestijn in tien jaar die de master volgt.

De onderwijsstijl bevalt haar niet helemaal.

Daarom vertrekt ze naar Amerika om haar master af te ronden. “In de VS ervoer ik voor het eerst ultieme vrijheid zonder spanningen.

Ik sprak Engels – een neutrale taal, in plaats van het geforceerde Hebreeuws.” In 2007 volgt tijdens een vakantie in Cuba de ontmoeting met de Nederlandse Oscar. Hun vakantieliefde houdt stand; na de vakantie blijven ze mailen.

Najuan verhuist vanuit de VS terug naar Israël en ze blijven elkaar ontmoeten wanneer mogelijk. In 2014 valt het lang verwachte jawoord.

Zomers paradijs De trouwring betekent een verhuizing naar Utrecht. Ze noemt de stad klein maar divers.

Najuan woont het liefst in een stad waar ze zich ‘verloren’ kan voelen, maar ze kan de compactheid van Utrecht met de kleine straatjes steeds meer waarderen. “De winters zijn voor mij de moeilijkste periodes.

Dan is de stad stil en gaat alles om 18.00 uur dicht. Maar in de zomer, vooral op mijn fiets, voelt Utrecht als het paradijs. Iedereen is buiten en kan meer doen omdat het langer licht is.” De wederzijdse betrokkenheid van de gemeente Utrecht en de bewoners noemt ze bijzonder. “Als de gemeente plannen voor herinrichting of een bouwproject heeft, word je daarvan netjes op de hoogte gebracht en mag je zelfs je mening geven.

Dat vind ik geweldig.”

Najuan schrijft over haar ervaringen als nieuwe bewoner van Nederland op haar blog TOCH. Daar lees je hoe ze heeft geleerd niet te schrikken van het maandelijkse luchtalarm en dat het in dit land respectvol is je jas uit te trekken als je ergens op bezoek bent. Ze is blij dat ze sinds een jaar bij de stichting Wishing Well West werkt, een sociale ontmoetingsplek voor bewoners uit Lombok en Utrecht West. Najuan coördineert het project Taal & Talent en helpt kinderen met hun huiswerk. Haar droom is om ooit een eigen cultuurcentrum te openen waar ruimte is voor de Arabische cultuur. Het moet een plek zijn met koffie, Arabische boeken, muziekoptredens en debat-avonden. Mensen met elkaar verbinden en elkaar te laten begrijpen, is wat Najuan het liefst wil.

Deze reeks is een samenwerking van DUIC en Culturele Zondagen, mogelijk gemaakt door Stichting Dialoog en Gemeente Utrecht. Jezelf of iemand anders aanmelden voor deze rubriek? Dat kan! Mail naar redactie@duic.nl

PASPOORT Naam Geboortedatum Land Plaats Levensmotto

Najuan Daadleh 11-09-1980 Palestina Al-Ludd (Hebreeuwse naam: Lod) ‘Alles is mogelijk zolang je een heldere visie hebt’

Aantal mensen met (alleen) een Israëlisch paspoort in Utrecht in 2017: 59 (bron: Basisregistratie Personen/BRP)

12 Cultuur / Uit

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Meer informatie en kaartverkoop op bierenappelsap.nl.

Op Hemelvaartsdag (10 mei) vindt het Bier en Appelsap Festival plaats in de Botanische Tuinen van Utrecht.

Een dag vol activiteiten, workshops en optredens. De thema’s zijn muziek, theater, circus, natuur, wetenschap, sport & spel en creatief. Op drie velden en in de tuinen zelf kun je genieten van een programmering voor jong en oud – vijf tipjes van de sluier.

Optreden van Hakim Hakim is een theaterartiest en mimespeler die bij het grote en kleine publiek bekend is door zijn rol in Sesamstraat. Naast zijn televisieoptredens maakt Hakim theater-en cabaretvoorstellingen, vertelt hij verhalen en schrijft hij boeken. Hij haalt zijn inspiratie uit de vreemde problemen van de grote mensenwereld en vertaalt die raak en vaak vol humor in de wereld van kinderen. Hakims optreden zal op het hoofdpodium te zien zijn.

Roodkapje van Het Kleine Theater Na 388 jaar is Roodkapje het plots beu. Altijd hetzelfde verhaal, de wolf die haar en haar oma opeet. Ze besluit het eens helemaal anders te doen en kiest een ander pad.

Tot groot verdriet van de wolf. Roodkapje zwerft door het bos en komt vreemde, voor haar onbekende sprookjesfiguren tegen. Uiteindelijk mist ze de wolf... had ze maar nooit een ander pad gekozen. Deze voorstelling van het Kleine Theater wordt drie keer gespeeld in het theater op Veld 2.

Dans, zang en kunst op de UCKamping Het Utrechts Centrum voor de Kunsten opent speciaal voor het Bier en Appelsap Festival de UCKamping. Een relaxte plek met allerlei soorten creatieve activiteiten waar iedereen zich kan vermaken onder het genot van een appelsapje... of een biertje. Volg een korte workshop op het gebied van muziek of dans. Elk uur start er weer iets tofs. De UCKamping is te vinden op Veld 1.

Key West Beachhouse In de tent van BookSpot kun je genieten van verhalen en kun je je boekenhelden in levenden lijve tegenkomen. Doe mee met workshops en kom kijken naar de voorstelling van Silke, de moeder van Herre, of geniet van een echte Kolletje-poppenkastvoorstelling.

Je kunt ook kleurplaten maken, knutselen, je laten voorlezen, of gewoon even chillen met een boek in een hoek. De Oosterse tent van BookSpot is op Veld 1.

Op ontdekking in de Wetenschapsarea Er is ook een veld vol leerzame activiteiten: kom meedoen in het BuitenLaboratorium van Professor Loep!

Een plek buiten waar allerlei experimenten en activiteiten te doen zijn met de zon, wind en elektriciteit.

Maak Flubberslime in het mobiele lab van Modderlab en experimenteer samen met het Universiteitsmuseum!

KENNERS TIPPEN

Unsane door filmdeskundige Vincent Brons

Sólin door HKU docent Tet Koffeman

Reflections door kunstkenner Marcel Gieling

Sawyer Valentine, gespeeld door Claire Foye, probeert een herstart te maken in een nieuwe stad na geterroriseerd te zijn door een stalker. Wanneer Sawyer zich na een gesprek bij de psycholoog per ongeluk inschrijft voor een 24 uur durende opname wordt ze tegen haar wil opgesloten in de kliniek. Wat volgt is een Kafkaesque nachtmerrie waarin je niet weet wie er nou gek geworden is. De onbetrouwbare hoofdpersoon maakt het je niet makkelijker de waarheid te achterhalen. Unsane lijkt Steven Soderbergh’s hommage te zijn aan de spannende film en raakt alle genres aan: van koele psychologische thriller tot B-filmhorror. Bovenal is de film een fascinerend technisch experiment. De regisseur schoot de film volledig op een iPhone 7 met behulp van de app FiLMiC en creëert daarmee desoriënterende beelden, dicht op de huid van zijn personages. Soderbergh zet met deze intense thriller een revolutionaire stap in het maken van cinema.

Sólin is een driekoppig popensemble bestaande uit altvioliste/vocaliste Roosmarijn Tuenter, bassist Sjoerd de Roij en drummer Mees Siderius. Het trio is ontstaan aan HKU Utrechts Conservatorium en toont de vruchtbare samenwerking tussen studenten van de verschillende studierichtingen Musician 3.0 en Jazz/Pop. Vanuit nieuwsgierigheid naar muzikale maakprocessen door middel van improvisatie en door mengvormen van zowel akoestische als elektronische sounds hebben ze een krachtig repertoire opgebouwd. De stem staat centraal in een meeslepende set vol complexiteit en tegelijkertijd diepe menselijke emoties. Roosmarijn Tuenter over haar ontwikkeling tot improviserend musicus: “Improviseren vind ik een van de mooiste dingen om te doen. Het is net alsof je zonder na te denken een trein instapt en niet weet waar de reis gaat eindigen.”

Op vrijdag 20 april was ik aanwezig in het Centraal Museum bij de opening van de tentoonstelling ‘Reflections’, een overzicht met modecreaties van Jan Taminiau. Het is een tentoonstelling van bewonderen en verwonderen, de ontwerpen zijn overweldigend mooi. Je hoeft beslist geen modefreak te zijn om deze tentoonstelling te gaan bezoeken, om je te verwonderen over hoe de creaties van Taminiau zijn uitgevoerd of hoe en wie de duizenden kraaltjes of glitters aan een jurk rijgt? Een monnikenwerk.

Ook de blauwe, spraakmakende jurk die koningin Máxima droeg tijdens de kroning van Koning Willem Alexander is te zien, maar er zijn zoveel meer topstukken uit onder andere privéverzamelingen te zien. Deze tentoonstelling is een aanrader.

Wat Waar Wanneer Online

De film Unsane Louis Hartlooper Complex, Tolsteegbrug 1 Vanaf 3 mei 2018 www.hartlooper.nl

Wat Waar Wanneer Online

Popensemble Sólin EKKO Woensdag 2 mei 20.00 UUR www.ekko.nl/productie/solin

Wat Waar Wanneer Online

De tentoonstelling Reflections Centraal Museum, Agnietenstraat 1 Voor openingstijden, zie de website www.centraalmuseum.nl

Cultuur / Uit 13

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

UITTIPS

Iris Wijngaarde

Gitaardisco Zaterdag 28 april, 22.00 uur, TivoliVredenburg De Gemene Mixmeesters draaien gitaartunes waar lekker op gedanst kan worden. Ze deden dit eerder al op Lowlands, Down the Rabbit Hole en nu dus in TivoliVredenburg. De mixmeesters verwerken een flinke lading gitaarmuziek uit vijftig jaar popgeschiedenis, gemixt met een gezonde dosis frisse tunes van nu. Van Iggy tot Jimi, van Blur tot Oasis, van The White Stripes tot The Black Keys en van Nirvana tot Tame Impala. De entree tot dit gitaarspektakel is gratis.

Tussen je oren Iris Wijngaarde

Beats Per Minute Vrijdag 4 mei, 19.30 uur, Schouwburg Utrecht

WIE BEN JE? Lotte Den Beste (24), student mondzorgkunde WAT LUISTER JE? Rain The Script

In het kader van Theater Na de Dam 2018 maken DOX en Theater Utrecht in samenwerking met een groep jongeren een muzikale performance over de verschillende manieren van herdenken en samenkomen. Ze zijn aan de slag gegaan met het schrijven van eigen teksten en muziek en kwamen zo tot een nieuwe muzikale performance. Deze fusion van hedendaags theater en muziek (pop/hiphop/ trap/jungle) kost vijf euro. Vanaf 19.45 uur vindt er een gezamenlijke herdenking plaats in de Schouwburg.

Wat als het leven een R&B-clip was?

Vrijdag 4 mei, EKKO Wat als het leven een R&B-clip was? Dan kon je schaamteloos bumpen en grinden in je tijgerprintlegging. Dan is die witte pleister op je wang ineens zo erg niet meer. Toon je duurste grills, grootste Gucci-chains en vetste dollarbiljetten op 4 mei, want dan organiseert EKKO Wat Als Het Leven Een R&B-Clip Was, de dollarbill-special. Altijd al met je hoofd op een biljet willen staan? Dit is je kans. Rihanna, Biggie Smalls, The Weekend en Kanye voeren de boventoon (niet live, uiteraard). Tickets kosten elf euro.

“Mijn muzieksmaak is een mengelmoes van alles. Alleen hardstyle en hardcore zijn stijlen die je me niet snel zult horen luisteren.

Ik heb specifiek een zwak voor jaren tachtig-hitjes, heerlijk. En een muziekevenement dat nog op mijn bucketlist staat is het Burning Man Festival in Amerika, puur omdat het min of meer een complete beschaving is die je voor een week met z’n allen, midden in de woestijn, draaiende moet houden.”

Bevrijdingsfestival Utrecht Zaterdag 5 mei, vanaf 12.00 uur, Park Transwijk Het grootste stadspark van Utrecht is op 5 mei weer locatie voor hét bevrijdingsfeestje van de provincie.

Vanaf 12 uur is jong en oud welkom in Park Transwijk.

Behalve optredens van onder anderen DJ Fedde Le Grand en Roxanne Hazes zijn er ook een kinderfestival, verschillende activiteiten gericht op interactie en participatie, circusoptredens en biologische catering. De toegang tot het festival is zoals altijd gratis.

WIE BEN JE? Stijn Werther (23), student Food & Business WAT LUISTER JE? ILL mind of Hopsin Hopsin “Hopsin heeft veel problemen in zijn leven gekend. Daar rapt hij openhartig over en hij kaart diverse maatschappelijke problemen aan.

Dit doet hij door middel van humor, strakke flows en sterke clips. Mooi is ook dat hij niet alleen rapt over problemen, maar ook soms over de – volgens hem – juiste oplossingen.

Mijn muzieksmaak zou ik willen omschrijven als divers en over het algemeen wat ‘ouder’, uit eind jaren negentig en begin 2000.”

Fluffdiscovrijheidsfestival Strand Oog In Al (SOIA) Zaterdag 5 mei vanaf 12.00 uur, Strand Oog In Al Om vrijheid aan het water te vieren, moet men in Utrecht bij SOIA zijn. Het stadsstrand in Oog In Al organiseert een stevig partijtje daggeren, schuren en glijden op al het lekkers van toen en nu. Vanaf het vroegste middagmoment is het al mogelijk om met een drankje onder de parasol te zitten. Er zijn optredens van onder anderen K-liber en Gerson Main – dat belooft een zwoele middag te worden. Kaarten voor de Fluffdisco Vrijheidsfestival zijn te koop vanaf 22 euro.

14 Cultuur / Uit ONDER DE MENSEN

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Jesse Holweg

B

Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht.

Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen?

Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt?

Deze keer deel 35: taalambassadeur Ben van Dijk

Ben van Dijk probeert zoveel mogelijk te lezen Deze serie wordt mede mogelijk gemaakt door de gemeente Utrecht.

In Nederland hebben, volgens Stichting Lezen en Schrijven, 2,5 miljoen volwassenen grote moeite met lezen, schrijven of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met het omgaan met een computer. Zij zijn ‘laaggeletterd’ en beheersen het minimale niveau om zich te redden in Nederland niet of nauwelijks. Ook Ben van Dijk (58) heeft moeite met lezen en schrijven.

Hij besloot er wat aan te doen en gaat weer naar school.

‘Als je kunt lezen en schrijven, gaat de wereld voor je open’

en is laaggeletterd en geeft dat zonder gêne toe. Trots vertelt hij er nu hard aan te werken. ”Ik ben een boek aan het lezen. Kijk, over een man die met de trein gaat. Het leuke is dat ik merk dat ik vooruitga!” Naast school is Ben bezig om als taalambassadeur anderen te overtuigen om te leren lezen en schrijven.

Als jongetje wilde Ben niet naar school.

Hij werd opgevoed door zijn grootouders en was vaak te vinden op de autosloperij van zijn opa. “Ik liep vaak weg. Dan ging ik bij lekker weer in de dakgoot liggen zodat niemand me kon vinden. Als ik om 11.00 uur naar beneden kwam, was het te laat om nog naar school te gaan.” Ben hielp vaak mee op de autosloperij en leerde met zijn handen te werken. Daarmee kan hij nu alles, maar lezen en schrijven? Die vaardigheden ontwikkelde hij nooit.

Laaggeletterdheid zit in alle lagen van de bevolking: bij mannen en vrouwen, ouderen en jongeren en werkenden en nietwerkenden. Laaggeletterden hebben vaak ook problemen met rekenen en digitale vaardigheden. Voor wie niet goed kan lezen en schrijven, zijn dit soort vaardigheden nu eenmaal moeilijker aan te leren. Dat is ook bij Ben het geval. Daarom leert hij naast lezen en schrijven tijdens zijn cursus ook met de computer om te gaan. Rekenen is nog wat te lastig, maar misschien komt dat nog.

Omdat Ben werk kreeg als heftruckchauffeur (de certificaten en rijbewijzen waren in die tijd nog mondeling te behalen) lukte het hem een lange tijd om zich te redden. Maar de laatste jaren komt hij er steeds meer achter hoe belangrijk het is om te kunnen lezen en schrijven. “Heel veel gaat tegenwoordig via de computer en daar gaat het bij mij dus mis. Vroeger kon ik nog

Advertentie

naar de bank om iets te regelen, maar nu zijn er nog maar twee banken open in de stad.

Als ik ooit alleen kom te staan, moet ik voor mezelf kunnen zorgen.”

Taalschool Ben kwam zo’n twaalf jaar geleden bij een leesgroepje terecht. Hij ging naar de bibliotheek, waar ze hem vroegen of hij misschien verder wilde leren. Ja, dat wilde hij maar al te graag; er kwamen steeds meer situaties voor waarin hij lezen en schrijven nodig had, zoals het invullen van een schadeformulier bij een auto-ongeluk, zijn dochter helpen met aardrijkskunde, de bijsluiter van medicijnen lezen, het invullen van belastingen. Hij begon op een taalschool in Overvecht. “Ik ga twee keer in de week naar school en heb op woensdag ook nog een uur computerles. Het is lastig omdat ik al oud ben, maar mijn niveau wordt steeds hoger.”

Hij zegt zich niet te schamen voor zijn laaggeletterdheid. “Nee hoor, want met mijn handen kan ik alles. Veel mensen zeggen bovendien dat het dapper is dat ik het op deze leeftijd nog probeer. Je moet je ervoor openstellen en als je dan begint met lezen, gaat een wereld voor je open. Als je trouw naar school gaat en voor je laaggeletterdheid uit durft te komen, kan iedereen het leren.”

Ken je iemand die moeite heeft met lezen, schrijven, rekenen of digitale vaardigheden? Verwijs ze dan naar een bibliotheek in de buurt voor meer informatie over het volgen van een cursus. Ook kunnen ze kijken op taalhuisutrecht.nl Wil jij (digi)taalvrijwilliger worden?

Aanmelden kan via vcutrecht.nl/taal

Cultuur / Uit 15

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

JETTE & JILDOU DRINKEN KOFFIE

Jette Pellemans & Jildou Fabriek

Ouderwets bakkergevoel op de ASW Toen we hoorden dat Ohøj aan de Rijnlaan hun croissants speciaal laat overkomen uit een bakkerij aan de Amsterdamsestraatweg waar je ook nog eens schijnt te kunnen koffiedrinken, sprongen we watertandend op de fiets: op naar A&J Bakery.

D

e bakkerij zit vlak voor het viaduct, aan het begin van de Amsterdamsestraatweg. Ze bakken alles zelf en van hoge kwaliteit. De koffiebonen komen van, jawel, Ohøj aan de Rijnlaan. Goede ruil. In augustus openden de Poolse Wojtek en Marika hun A&J Bakery, met de initialen van hun dochters in de naam.

Je krijgt een heerlijk ouderwets bakkergevoel als je binnenkomt en alle lekkernijen uitgestald ziet. Aan de rechterkant zijn een aantal zitplekken: houten banken, kussens en wat tweedehands meubilair. We zijn direct fan van de vensterbankconstructie, waar je met opgetrokken benen voorbijgangers op de Straatweg kunt bespieden. Op het tafeltje voor ons staat – hipsteralert! – een

terrarium: een grote groene fles met planten erin. De kurk op de hals zorgt voor een spannend ecosysteem dat ook een lust voor het oog is. Genoeg te zien dus.

Pistachecroissantje We kijken vooral onze ogen uit bij het zien van al het lekkers. Met grote ogen staan we te ‘oh’ en ‘ah’-en.

Zullen we dat nemen? Of dat? Helaas vissen we voor de befaamde A&J-croissants vandaag achter het net: ze zijn al uitverkocht. Er zijn nog wel exemplaren verkrijgbaar waar pistache of chocolade in verwerkt is. Op aanraden van de bakker gaan we voor de pistache. Daarnaast kiezen we een Oost-Europese broodpudding met chocolade en een spannend klein fruittaartje.

We nestelen ons op de vensterbank met een uitstekende mok havermelk-latte en een helaas net iets te grote cappuccino: we proeven de goede espresso eronder, maar erop zit te veel en te luchtig melkschuim naar onze smaak. Dan zetten we onze tanden in de befaamde croissant, die een bijzonder deeg heeft. Je proeft aan alles dat hij zelfgemaakt is en niet uit zo’n kant-en-klaar blik komt. De pistachevulling is vrij zoet, maar past goed bij de smaak van het deeg. De broodpudding ziet er prachtig uit, maar is aan de droge kant en zou lekkerder smaken bij een zwarte koffie. Het fruittaartje met citroenvulling bewaren we dus even voor de espresso en de americano. Die vallen, net als het taartje, goed in de smaak vallen.

Kaneelbroodjes in de kinderwagen Eerst waren we nog alleen in het kleine pand, maar algauw vullen de andere stoelen zich met druk pratende gasten. Geregeld komen er (vaste) klanten binnen om een broodje of gebak te halen. We zien meermaals kinderwagens naar binnen getild worden, waarna de moeder haar wandelingetje voortzet met kaneelbroodjes of ander lekkers op zak. Wij zouden precies hetzelfde doen; A&J Bakery is een tussenstop waard.

Volg Jette & Jildou drinken koffie ook op Facebook en Instagram! Like en wees als eerste op de hoogte van waar Jette & Jildou deze keer koffie gaan drinken.

A&J Bakery Unique Selling Point De overheerlijke, spannende selectie van gebak en broodjes.

Afknapmomentje Niet alle zitjes op de houten banken lijken even comfortabel. Even puzzelen met de kussens, dus.

Advertentie

FESTIVALS

MUSEA & EXPOSITIES

KIDS

Za 28 apr t/m zo 6 mei

Vanaf za 28 apr

Di 1 mei

MUSEUM SPEELKLOK [DI T/M ZO]

BOTANISCHE TUINEN [11.00]

museumspeelklok.nl

uu.nl/botanischetuinen

Vanaf 28 april is het Franse collectiestuk Double Tino voor het eerst te bewonderen in Museum Speelklok. De Double Tino is de eerste ‘muziekrobot’ uit begin 1930. Achter de levensgrote accordeonist en drummer gaat een ingenieuze techniek schuil, die nu extra goed te zien is. Dit duo wordt gepresenteerd in aanloop naar de internationale tentoonstelling Robots Love Music van het museum in het najaar van 2018.

In de Botanische Tuinen staan niet alleen planten, maar zitten ook overal diertjes. Grotere zoals vogels, hagedissen en een ringslang maar ook heel veel kleinere diertjes. Tijdens de Diertjesdag kunnen kinderen kennismaken met deze diertjes.

Beestjes uit het water, onder de schors van bomen en onder stenen. Of bekijk de Vogelhut en het Bijenhotel. Wie wil, kan ook zelf een klein bijenhotel voor in eigen tuin maken.

European Brass Band Championships DIVERSE LOCATIES

Double Tino

Diertjesdag (6-12)

ebbc2018.nl / zimihc.nl

THEATER

Odyssee In het Hemelvaart weekend presenteren Theatergroep Aluin en Podium Hoge Woerd een bijzondere opvoering van één van de beroemdste verhalen uit de Griekse oudheid: De Odyssee.

De Odyssee van Homerus, iedereen heeft er weleens van gehoord. Over die enorme tocht naar huis van de Griekse held Odysseus, die avonturen met eenogige reuzen, kannibalen en superaantrekkelijke zangeressen en echtgenote Penelope die thuis alle minnaars van zich af moet slaan. De Odyssee is het beroemde verhaal over de Griekse held Odysseus, die er na zijn overwinning in Troje tien jaar over deed om thuis te komen bij zijn vrouw en zoon. Vooral de vele avonturen tijdens de zwerftocht spreken tot de verbeelding.

Aluin speelt graag oersterke verhalen uit een ver verleden.

Verhalen die hun sporen in de cultuur hebben achtergelaten.

Zij doorspitte het enorme, lijvige epos de Odyssee en bewerkte het tot een vrolijke en meeslepende voorstelling. Geschikt voor iedereen van 14 tot 100 jaar oud en alleen te zien op een bijzondere locatie, het binnenterrein van Castellum Hoge Woerd.

Do 10 t/m za 12 mei

Odyssee

PODIUM HOGE WOERD [20.00]

aluin.nl / podiumhogewoerd.nl

Tijdens de Europese Brassband Kampioenschappen, georganiseerd door ZIMIHC, hoor en zie je de top van de brassmuziek in Europa. Daarnaast is er rondom deze kampioenschappen op verschillende plekken in de stad meer brass te beleven. Zoals een concert in een park, kerk of op de grachten. Verder zijn er verschillende lezingen, workshops en vindt ook de European Youth Brass Band Competition plaats.

THEATER

THEATER KIKKER [20.00]

theaterkikker.nl

foto: Joost van den Broek

Op de speelvloer staat een miniatuur filmset: het landschap van het westelijk front nagebouwd met potgrond, peterselie en roestige spijkers.

Met poppen, spectaculaire special effects en een live uitgevoerde soundtrack wordt de loopgravenstrijd tijdens de Eerste Wereldoorlog indringend verbeeld.

Utrecht is een stad vol muziek.

Je kunt onder andere naar deze concerten en optredens:

Zo 29 apr

MOA-Podium: Big Pink Pig King MUSEUM OUD AMELISWEERD [10.30]

Ma 30 apr

Harriet Krijgh & Magda Amara Dit bekende cello-piano duo brengt muziek van Brahms, Bach en Piazolla.

TIVOLIVREDENBURG [20.00]

Do 10 t/m za 12 mei

De Grote Oorlog Hotel Modern

Bij Bach Thuis Nederlandse Bachvereniging

UITACTIE

Wo 2 mei

Win 3 X 2 vrijkaarten voor SPRING: Chunky Move

Tony Joe White

Van 17 t/m 26 mei kun je tijdens SPRING Performing Arts Festival weer kennismaken met gedurfde, hedendaagse internationale podiumkunsten. Zo presenteert het Australische dansgezelschap Chunky Move van de Nederlandse choreografe Anouk van Dijk op foto: Pippa Samaya het festival het nieuwe werk ANTI—GRAVITY. Een fysieke choreografie waarin zes uitzonderlijke dansers van hemelse wezens in aardse krijgers veranderen.

Van Dijk werkt voor ANTI—GRAVITY samen met de veelgeprezen beeldend kunstenaar Ho Tzu Nyen uit Singapore. We geven kaarten weg voor de voorstelling van 19 mei.

Zo 6 mei

Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties

Meer tips?

Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij

mee of kijk op

Deze Amerikaanse zanger/gitarist is de koning van de swampblues.

TIVOLIVREDENBURG [19.45]

Singer Songwriter Zondag: Stijn Grul FILMTHEATER ‘T HOOGT [16.00]

Do 10 mei

Bij Bach Thuis - Nederlandse Bachvereniging TIVOLIVREDENBURG [20.15]

Vr 11 mei

Lunchpauzeconcert: Galleons ZIMIHC STEFANUS [13.00]

Za 12 + zo 13 mei

Dutch Harp Festival 2018 TIVOLIVREDENBURG

16 Stad / Leven

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

KUNST AAN GEBOUWEN Arjan den Boer

Goddelijk duo

aan flat in Overvecht Een van Utrechts spectaculairste gevelkunstwerken bevindt zich op een plek waar je hem niet direct zou verwachten: aan een flat in Overvecht.

Net als de muurschilderingen aan de Stadionflat beslaan de betonreliëfs aan de Tannhäuserdreef de volledige gebouwhoogte.

H

et bouw- en vastgoedbedrijf Lisman liet in de jaren zestig diverse flats bouwen in Overvecht-Zuid. De grootste was die aan de Tannhäuserdreef met een lengte van 250 meter en zes verdiepingen hoog. De huisnummers lopen van 2 tot 416, wat het aantal woningen laat raden. Architect was Albert van Overhagen (1919-1991), gevestigd aan de Biltstraat. Hij ontwierp eerder enkele protestantse kerken en later het gebouw van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling aan de Kaatstraat (onlangs gestript). In Overvecht tekende hij ook voor het bejaardencentrum Zuylenstede. Van Overhagen integreerde vaker beeldende kunst in zijn bouwwerken, zoals bijvoorbeeld baksteenreliëfs aan wijkgebouw De Prinsenhof aan de Eykmanlaan.

Zon en maan De twee naar voren springende liftkokers annex trappenhuizen van de flat aan de Tannhäuserdreef zijn voorzien van kunstwerken van zo'n twintig meter hoog en een kleine tien meter breed. Deze reliëfs in beton werden gemaakt door Harry op de Laak (1925-2012), een van de belangrijkste monumentaal kunstenaars uit de tijd van de Wederopbouw.

Het dubbelkunstwerk verbeeldt twee figuren uit de Griekse mythologie: Apollo en zijn tweelingzus Artemis. Op de rechterkoker is Apollo als god van de poëzie en muziek afgebeeld met een luit. Hij werd door de Romeinen ook vereerd als zonnegod, vandaar de zon met stralen. Verder zijn op deze schacht schapen, runderen en vogels te zien. Op de andere liftkoker is het niet de zon maar de maan die schijnt over een nachtelijk jachttafereel. Artemis is namelijk de godin van de jacht en de maan. Ze is afgebeeld met pijl en boog, jachthon-

DUICERTJES

Het loont de

den en een groot hert.

De beide reliëfs lijken qua compositie op elkaar, maar inhoudelijk is er een sterk contrast tussen dag-nacht, zon-maan, man-vrouw, vee-wild en muziekinstrument-wapen. Van buiten is niet te zien dat de kunstwerken in de hallen van de flat doorlopen: daar zijn nog enkele dieren aangebracht (schapen cq. herten). Deze zijn (later?) geel ingeschilderd zodat ze zich beter aftekenen in het beton dat aan de binnenzijde meer grind bevat.

Gietbeton De enorme reliëfs zijn gemaakt met behulp van een bekisting waarin beton werd gegoten. Dit gebeurde tijdens het optrekken van de liftkokers zelf, als één geheel. De flat werd namelijk in 1964 geconstrueerd 'volgens de arbeidsbesparende methode' oftewel het gietbetonsysteem.

Per verdieping werd een bekisting gemaakt, met beton gevuld, en na harding werd dit herhaald voor de volgende etage. Aan de liftkokers zijn nog de dunne naden tussen de verdiepingen zichtbaar.

Ook de bekisting voor de reliëfs werd door de kunstenaar per verdieping voorbereid, waarschijnlijk in zijn atelier. Hij maakte deze met latjes en daardoor zijn alle lijnen min of meer recht – zo heeft Artemis wat puntige borsten. Verschillende plaatmaterialen en ruw hout zorgden voor speciale effecten, in sommige groeven zijn bijvoorbeeld houtnerven zichtbaar.

Na het verwijderen van de bekisting werden naden en oneffenheden weggeslepen en gietbellen opgevuld.

Het loont de moeite de reliëfs op ooghoogte van dichtbij te bekijken om te zien hoe ze gemaakt zijn.

In 1957 had Op de Laak al een sterk vergelijkbaar betonreliëf gemaakt aan de zijmuur van een kantoorflat in Den Haag, met als thema

moeite de reliëfs op ooghoogte van dichtbij te bekijken, om te zien hoe ze gemaakt zijn

'Apollo' van Harry op de Laak aan de Tannhäuserdreef, 1965 (foto Arjan den Boer)

Natuur en Techniek. Dit gebouw is onlangs gesloopt, waarmee de reliëfs in Overvecht uniek zijn geworden.

De kunstenaar maakte ook betonreliëfs in scholen, zoals de LTS Patrimonium in Amsterdam, maar die waren veel kleiner en in kleur beschilderd.

Aandacht Harry op de Laak was opgeleid de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam bij hoogleraar Monumentale kunst Heinrich Campendonk, wiens functie Op de Laak later zelf zou vervullen. Hij droeg bij aan talloze bouwprojecten van

overheden en bedrijfsleven, vooral in Amsterdam. Op de Laak gebruikte veel verschillende materialen: naast baksteen- en betonreliëfs maakte hij wandschilderingen, mozaïeken, keramiekwanden en glaskunst.

Leermeester Campendonk vond dat kunst aan gebouwen ondergeschikt moest zijn aan de architectuur. Op de Laak liet dat uitgangspunt los en zei later in een interview: 'Veel opdrachten waren immers bedoeld om de aandacht van de niet geheel gelukte architectuur af te leiden.' Zou hij ook op de flat in Overvecht hebben gedoeld?

In 1972 maakte Op de Laak nog

Uw advertentie op deze plek? Dat kan al vanaf €75,-. Reserveer eenvoudig uw plaats via de website adverteren.duic.nl/kleine-advertentie-krant

Leef buiten!

Recreatiefverblijf a. d. Linge, 2500m2, eigen haven, tuinkamer, ecologisch, moderne architectuur.

Hogere prijsklasse.

“Shelter aan de Linge” 0651987441 Alexandra Dietzsch Architectuur.

Vergaderen?

Camping Ganspoort beschikt over een riante en tevens lichte vergaderruimte, welke van alle gemakken voorzien zijn.

Op 2min. van station Vaartsche Rijn.

Dat kan bij Camping Ganspoort.

030-2006186 of hallo@ganspoort.nl

Reünie Mariaschool Om deze reünie te kunnen organiseren zoeken we gegevens van klas 6 leerjaren 1975-1976 en 1976-1977 Mariaschool Utrecht. Geef je gegevens door via mariaschoolklaszes@gmail.com dan nemen wij contact met je op.

een kunstwerk in Utrecht: vrijstaande keramiekwanden met abstracte motieven bij zorgcentrum Albert van Koningsbruggen aan de Beneluxlaan.

Na zijn carrière als monumentaal kunstenaar keerde Harry op de Laak terug naar zijn geboortestreek in Noord-Limburg om zich aan de vrije schilderkunst te wijden. Zijn unieke kunstwerk in Overvecht verdient meer aandacht. Bewoners en passanten gaan er vaak gedachteloos aan voorbij. Buurtbewoner Simon de Wilde schreef op zijn blog: 'Goed kijken is wel vereist want eerlijk is eerlijk, ik keek jaren naar Artemis maar zag haar niet.'

Advertenties Ook hier plaatsen?

Uw advertentie op deze plek?

Dat kan al vanaf €75,-.

Reserveer eenvoudig uw plaats via de website adverteren.duic.nl/ kleine-advertentie-krant

Advertorial

Een eenpitter als ik kan dankzij het Ondernemersklankbord toch sparren over belangrijke zaken

Advies bij mij thuis Ervaar de zekerheid van een aangepaste fiets

Voordelen van een aangepaste fiets via Medipoint Thuisservice • Persoonlijk advies aan huis van onze adviseurs • Directe afstelling van de fiets op uw lichaam • Uitleg over het fietsen op een aangepaste fiets • Proeffietsen onder begeleiding in uw eigen buurt • Diverse modellen verkrijgbaar tegen scherpe prijzen

Nu tot

25%

korting!*

“Door mijn driewielfiets voel ik me weer stabiel tijdens het fietsen.” * Vraag de adviseur naar de voorwaarden.

Maak vrijblijvend een afspraak!

088 - 10 20 100 (optie 3)

www.medipoint.nl/thuisadvies

WORD TIENTJESVRIEND VAN

€10

Ontvang iedere uitgave netjes thuis per post en ondersteun het journalistieke werk van DUIC. Het DUIC lidmaatschap biedt u verder nog tal van voordelen. Als tientjesvriend van DUIC betaalt u een contributie van €10.

U ontvangt 5 kranten en 1 toegangsbewijs voor Kinepolis Jaarbeurs.

Voor aanmelden of meer informatie:

duic.nl/vriendenvanduic

Bij toeval rolde commercieel econoom Marvin Weyers de verhuiswereld binnen. Mensen helpen bij een emotionele gebeurtenis als een verhuizing beviel hem beter dan zijn werk op kantoor. Daarom zei hij in 2016 zijn baan op en is nu dus eigenaar van ‘Weyers transport services’. Omdat hij tijdens een stage al in contact kwam met ondernemers met coaches zocht hij er zelf ook één. Hij vond deze via het Ondernemersklankbord.

O

p zijn zestiende wist Marvin Weyers al dat hij eigen baas wilde zijn. Tijdens zijn opleiding, die via het VMBO tot aan de Hogeschool liep, startte hij diverse bedrijfjes. Zo had hij een webshop, begon hij al met het verhuizen van studenten en had een handel in koelkasten.

Na zijn studie commerciële economie ging Weyers werken als inkoper bij een groot retailbedrijf. “Ik kon niet goed wennen aan het werken op kantoor. Het van negen tot vijf achter een computer zitten beviel me absoluut niet. ”Tijdens deze baan timmerde hij al aan de weg als verhuizer. Het begon laagdrempelig. Weyers hoorde over het bestaan van een Facebookgroep met meer dan 28 duizend Wageningse studenten. Als eigenaar van een grote auto en goed gestel bood hij zich hieraan als verhuizer. Zo kreeg hij zijn eerste opdrachten.

Verhuizen is emotie “Het werk als verhuizer is mooi omdat je voor mensen met hele belangrijke zaken bezig bent. Voor die mensen is het heel privé en soms emotioneel dat ze na jaren hun huis verlaten. De emotie van je klant miste ik in de tijd op kantoor” Na een periode van verhuizen naast zijn werk durfde hij de stap te nemen en zijn baan op te zeggen.

Inmiddels doet Weyers Transport zo’n 60 middelgrote tot grote verhuizingen per jaar. Daarnaast doet hij veel kleinere transporten.

Weyers: “Ik houd van de vrijheid die ik heb en de mogelijkheden als ondernemer. Onlangs had ik een klus in Spanje waar ik drie dagen aan vast kon plakken. Zoiets was mij niet overkomen als ik op kantoor was gebleven.”

Het belang van een coach Tijdens zijn een stage in Nieuw Zeeland zag Weyers dat het daar heel gewoon was dat ondernemers een business coach hadden. Toen hij zelf zijn baan opgezegd had en zijn officiële logo op zijn bus had gezet zocht

Deze bijdrage wordt mede mogelijk gemaakt door het

hij ook een coach. Iemand om mee te sparren en te klankborden. Bij de KvK en ING stak hij zijn licht op. Hij slaagde uiteindelijk bij het Ondernemersklankbord. “Op het internet vond ik het OKB. Ik wil graag een coach, maar heb nog niet de middelen om hoge tarieven te betalen. Bij het OKB betaal ik ongeveer 120 euro voor een traject van een half jaar.”

Direct advies en strategische hulp Weyers spreekt bijna maandelijks af met zijn coach en bij een directe hulpvraag stuurt hij een whatsapp bericht.

“Onlangs had ik een klant die maar niet betaalde. Dan app ik even of ik er beter aan doe om er direct achteraan te gaan, of beter de relatie goed kan houden en vertrouwen op de betaling.” In een ander geval liet Weyers zijn coach meekijken naar een omvangrijke offerte die hij aan een Belgische potentiële klant ging sturen. “Het was een ingewikkelde aanvraag uit België. Ik kan alles prima berekenen wat ik moet vragen voor zo’n opdracht. Toch heb ik mijn coach mee laten kijken naar de offerte. Ik wil toch even checken of het bij anderen wel goed over komt. Als zzp’er heb ik geen collega’s die even mee kunnen lezen. Mijn coach is daarom heel belangrijk voor mij.”

In de toekomst verwacht Weyers met belangrijke vraag te komen voor zijn coach van het OKB. Hij denkt erover om zich naast verhuizingen meer te gaan richten op transport voor bedrijven. “Een verhuizing is gemiddeld eens in de zeven jaar, je hebt dus niet zo veel aan klantenbinding. In de transportsector zijn daar meer mogelijkheden voor.” Als Weyers zijn plannen uitgewerkt heeft dan spreekt hij af met zijn coach voor een klankbord en om zijn ideeën aan te scherpen.

Ondernemers die geen coach van het OKB in zijn klantenkring hebben, maar wel hulp willen, kunnen zich aanmelden via ondernemersklankbord.nl.

18 Stad / Leven

NR. 56 | APRIL 2018 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

GEHEIMEN VAN DE STAD

UTRECHTS GEMAAKT

Michiel van Ooijen

Rondleiders van Gilde Utrecht vertellen over verborgen en onbekende plekken in de stad.

Gilde Utrecht

Robert Oosterbroek

Oorlogsmonument aan de Marijkelaan

Next Level Freelance In de rubriek Utrechts gemaakt staat een creatief, ambachtelijk of innovatief product uit de stad centraal. In deze editie: freelancer van het jaar Erik van Duijn (29). Met zijn platform Next Level Freelancer won hij de Freelancer of the Year-Award.

Wandelend over de Koningslaan langs het Wilhelminapark naar het Rosarium passeert men de Prinses Marijkelaan. Precies op de hoek bevindt zich een zwerfkei ter nagedachtenis aan een drama dat zich op 7 mei 1945, twee dagen na de bevrijding afspeelde. Ironisch genoeg schuin tegenover het huis van Mussert, die als leider van de NSB in de Tweede Wereldoorlog naar de pijpen van de Duitsers danste.

H

ij had zich als schoenmaker bij zijn leest moeten houden. Hij werkte namelijk van 1920 tot 1934 als ingenieur bij de Provinciale Waterstaat Utrecht en was speciaal belast met het provinciaal wegenplan, een nieuwe landelijke ontwikkeling. De Provinciale weg N228 tussen De Meern en Gouda was een van die projecten. Een kwalijke zaak is dat de brug over de Hollandsche IJssel in de N228 tot recente tijden nog de Mussertbrug genoemd werd.

Gelukkig is die brug is in 2012 vervangen om het toenemende verkeer te verwerken.

Maar, terug naar de zwerfkei aan de Prinses Marijkelaan. Dit is een monument bestaande uit de zwerfkei, omgeven door een bloemenperk met tien natuurstenen, een muurtje en een stenen trapje. Op het muurtje is een bronzen plaquette aangebracht met de tekst: OP 7 MEI 1945 GEVALLEN C.A. DE BODE

J.F.M. MEURS

G. HOOGEWERFF J.P.M. MUUS J.T. V.D. HURK

R.H.M. REGOUT

P.A. V.D. HURK

P.J. WEFERS BETTINK

P.A.W. LASEUR

I. WESSEL

Onverteerbaar Wat was er gebeurd? Op 7 mei 1945, twee dagen na de Duitse capitulatie, was Utrecht nog steeds bezet. Het was een tijd van verwarring. Prins Bernhard, als opperbevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten, had van de Canadese generaal Foulkes de frus-

trerende mededeling gekregen, dat de B.S. geen Duitsers mochten ontwapenen. Zij moesten dat overlaten aan de geallieerden en zich terughoudend opstellen. Zij moesten met handelen wachten tot de Duitsers vertrokken waren.

Desondanks gaat er op 7 mei een groep van twaalf verzetsstrijders in de richting van het huis van de oprichter en leider van de NSB, Anton Mussert, aan de Prinses Marijkelaan (toen nog Nassaulaan geheten), om hem te arresteren. Het toeval wil dat er in de buurt een Duitse vrachtwagen met panne stil is komen te staan.

Men man en macht proberen zij de wagen weer aan de praat te krijgen. Inmiddels arriveert ook de groep verzetsstrijders. De leider van de groep Hans Muus probeert de groep Duitsers met de handen omhoog te laten staan.

Dan klinkt er plotseling een schot. Wie de aanstichter is – kwam de kogel van Duitse kant, of is er per ongeluk een Nederlands wapen afgegaan? – wordt nooit duidelijk. Er komen meer dan veertig Duitse militairen aangesneld die in de buurt rondhingen.

Een hevig vuurgevecht ontstaat, waarbij de Nederlanders het onderspit delven.

In Utrecht wordt het bericht met afgrijzen ontvangen. De dood vinden in een oorlog is vreselijk, maar twee dagen na de bevrijding sneuvelen is bijna onverteerbaar.

Dit is overigens op 4 mei, ’s morgens bij de herdenking ter plekke, niet te merken. Dan staat een tiental mensen stil bij deze gebeurtenis en herdenkt de gevallenen.

GildeUtrecht.nl

N

ext Level Freelancer is een platform om freelancers klaar te stomen voor de zzp-markt. Kandidaten worden onder meer getraind om markten met minder concurrentie te vinden. Begin dit jaar werd de website van Next Level Freelancer opgezet en konden er mensen instromen.

Behalve opdrachtgevers en freelancers bij elkaar te brengen, helpt Next Level Freelancer met praktische zaken zoals opzegtermijn vanuit loondienst, website, kaartjes, businesstraining, vakinhoudelijke training en een fiscalist.

Van Duijn heeft lange tijd als recruiter gewerkt en gebruikt deze ervaring nu om freelancers vooruit te helpen. “In mijn recruitmentfuncties heb ik gezien hoe er – in de achterkamertjes van het management – keuzes worden gemaakt. Wat de triggers zijn om iemand aan te nemen – dit zijn hele andere zaken dan de mensen zelf denken.” Deze opgedane kennis neemt Van Duijn mee en wordt ‘vrij

letterlijk’ toegepast in de trainingen van het jonge bedrijf. Zo benadrukt van Duijn dat je in gesprek met een potentiële opdrachtgever wel de juiste kwaliteiten kan hebben voor een functie, maar dat het voor een groot deel om de gunfactor gaat. “Bij een gesprek zijn het juist vaak de dingen die tússen de vragen door gezegd worden die écht bewijzen dat je iets kunt”, zegt Van Duijn.

Op eigen benen Voordat een kandidaat wordt voorgesteld aan potentiële opdrachtgevers moet eerst het eerste deel van het Next Level trainingsprogramma voltooid worden, een soort kwaliteitskeurmerk. “We hebben het streven om iedereen specifieke trainingen te geven zodat we naar onze opdrachtgevers toe een hoge kwaliteit kunnen leveren. Op die manier weten zij dat de mensen die het Next Level-programma hebben doorlopen professioneel zijn, communicatief

NIEUW IN UTRECHT

BASKIN-ROBBINS Baskin-Robbins, een grote Amerikaanse ijswinkelketen, opent op 26 april de deuren in Hoog Catharijne. “Utrecht is de perfecte plek voor onze allereerste store”, zegt Nabil Besali, CEO van Amba Daoud BV en master franchisenemer van Baskin-Robbins in Nederland, “omdat de stad centraal ligt en we hier de mogelijkheid krijgen het nieuwste concept neer te zetten.” Behalve 31 ijssmaken zijn er ook verschillende drankjes zoals warme chocolademelk en latte te koop. En gebak, zoals versgebakken Belgische wafels, crêpes, koekjes en brownies. De keten komt met een marketingstunt: de eerste honderd klanten krijgen een jaar lang gratis ijs.

Elke 31ste klant krijgt vanaf de openingsdag 31 dagen lang een gratis ijsje. De keten heeft meer dan 7.900 winkels in 53 landen over de hele wereld.

vaardig en dat ze kunnen meedenken met de business. Daarbij willen we zorgen dat onze freelancers het winnen van concurrenten met behulp van de tactieken die wij ze geleerd hebben.”

Het uitgangspunt is ook dat elke freelancer er financieel op vooruit moet gaan óf andere langetermijndoelen behaalt. Van Duijn hoeft geen matchingbureau te zijn, ‘want die zijn er al’. “De freelancers bij ons weten aan wie we ze voorstellen en we stimuleren het juist om zelf ook opdrachten te zoeken. De bedoeling is dat de freelancers na het traject zelf opdrachten kunnen binnenhalen en aan de slag kunnen.”

“Ik hoop dat – toekomstige – freelancers optimistischer worden en beter doorkrijgen dat er van alles mogelijk is.” Van Duijn wil een meerwaarde zijn voor degene die ervoor kiest freelancer te worden.

Hij hoopt nog veel meer mensen te kunnen ‘bevrijden’ uit loondienst.

“Ik ben van nature een beetje rebels en een vrijheidsstrijder.”

Michiel van Ooijen

Robert Oosterbroek

WTC METRO Op maandag 30 april gaat in het gloednieuwe WTC gebouw een nieuw restaurant open met de naam Metro city kitchen.

Er komt plek voor 550 stoelen, met 170 plekken op het terras. Het zit op de begane grond en de eerste verdieping.

Sander van der Meijden en Oscar de Goede zijn bekenden in de Utrechtse horecawereld met onder meer zes zaken in de Drieharingenstraat. “Veel van onze horecagelegenheden zitten in de binnenstad in oude monumentale panden. Dit is natuurlijk heel wat anders. We ervaren in zekere zin veel vrijheid. Het is een nieuw, fris project op een geweldige locatie“, zegt De Goede. De naam Metro City Kitchen is een knipoog naar de uitbreiding van het centrum van Utrecht aan de kant van de Jaarbeurs. Utrecht ontwikkelt zich volgens De Goede tot metropool. “Je ziet dat de omgeving volop in beweging is. Wij willen voor ieder wat wils creëren.”

Stad / Leven 19

APRIL 2018 | NR. 56 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

UTRECHT VANUIT DE LUCHT Jesse Holweg Robert Oosterbroek

O

p deze foto is goed te zien dat de buurt Tuindorp is opgezet volgens het Engelse tuindorpmodel: veel ruimte voor groen en toch compact. Tuindorpen werden in de jaren twintig in veel Nederlandse steden opgezet als nieuwe buurten. De lage eengezinswoningen met tuinen kregen een burgerlijk

karakter. De huizen werden vroeger bewoond door arbeiders, tegenwoordig zijn de woningen erg gewild. Want: een voorĂŠn achtertuin in Utrecht? Daar kunnen veel stadsgenoten alleen maar van dromen.

Advertenties

BEZOEK ONS: Maandag-vrijdag: 09:00 - 17:00 uur Zaterdag: 10:00 - 16:00 uur

EEN LICHT PLAFOND, en nooit meer schilderen!

Liever advies thuis?

Bel voor een afspraak!

030-2673100

Plameco Vrijewade 3, 3439 PB Nieuwegein www.plamecoutrecht.com

BMW maakt rijden geweldig

BMW PRIVATE LEASE

NU VANAF € 349,- P/MND

EKRIS UTRECHT

PROOSTWETERING 51

3543 AC UTRECHT

TEL 030 - 2713625

WWW.EKRIS.NL