Verdwenen winkels

Schoenenmagazijn Presburg aan de Oudegracht

De Oudegracht tussen de Zakkendragers- en Hekelsteeg wordt wel eens de schoenenboulevard genoemd. Schoenwinkels als Van Haren, Sacha en Dolcis zaten hier vele jaren. Tegenwoordig zijn Man eld en Nelson er nog gevestigd, ook ketens met een lange historie. Al voor de Tweede Wereldoorlog waren er twee schoenenzaken te vinden aan weerszijden van de HEMA. Op de hoek met de Bakkerstraat zat MESCO (Maas en Spapens Co.) en direct links van het warenhuis het schoenenmagazijn Presburg.

Tekst: Arjan den Boer / Fotogra e: Het Utrechts Archief

'Iedereen is blij omdat Presburg komt', stond er in februari 1926 in het Utrechtsch Nieuwsblad. 'Iedereen in Amsterdam, Haarlem en Hilversum kent Presburg. Iedereen in Utrecht zal Presburg leeren kennen.' In een grote advertentie stelde het bedrijf zich aan de Utrechters voor. 'Wij zijn schoenfabrikanten en exploiteeren in Amsterdam, Haarlem en Hilversum 10 schoenzaken, waarin een overgroot deel der Amsterdammers, Haarlemmers en Hilversummers koopt, zoodat wij daar een geweldigen omzet hebben. Waarom koopen zij allen bij Presburg? Omdat zij weten l00% waarde te krijgen voor hun geld, steeds een enorme collectie te vinden, vakkundig bediend te worden, aparte modellen te koopen. Ook weten zij dat alle artikelen in onze eigen fabriek te Waalwijk vervaardigd worden en wij daarom volkomen garant blijven voor het door ons verkochte schoenwerk'. Om te vervolgen: 'Dit alles weten zij. U moet dit nog ondervinden.' Presburg aan de Oudegracht 139. Dit 19e-eeuwse winkelpand werd eerst 'geheel verbouwd en uiterst modern ingericht'. De winkelpui werd deels bekleed met lood en boven de inloop-etalages kwam de naam Presburg in grote art deco-letters, gebed in sierlijk glas-in-lood dat vanachter werd verlicht. De bovenkant van de lichtbak fungeerde als plantenbak. Boven het steegje tussen de HEMA en Presburg bracht men een decoratief paneel aan met de tekst 'Wij bieden steeds het nieuwste'. Het winkelontwerp was van Gerardus Alphonsus Maria Loogman (1892-1976), sinds enkele jaren de huisarchitect van de keten. In 1927 ontwierp hij ook het spectaculaire 'schoenenpaleis' van Presburg aan de Kalverstraat, met een kleurrijke art deco-glaspartij als voorgevel. De glas-in-loodstrook aan de Oudegracht was daarvoor alvast een vingeroefening.

De winkelinterieurs ontwierp Loogman ook met zorg. 'De stofvrije etalages zijn in den winkel met schitterende glas-in-loodramen afgesloten en de binnen-decoratie is zeer fraai. Ook de verlichting is geheel naar de eischen des tijds en uit alles blijkt, dat hier als ontwerper iemand aan het werk geweest is, die den smaak van het tegenwoordige publiek volkomen kent.' Dat schreef een schede in 1928, maar in Utrecht zal het niet veel anders zijn geweest.

Winkelimperium

Het schoenenimperium Presburg was in 1909 opgericht door de Joodse ondernemer Salomon Presburg (1864-1942). Zijn familie was eind 18e eeuw vanuit Bratislava (Duitse naam: Preßburg) naar Nederland gekomen. Salomon begon in 1909 zijn eerste winkel in de Oude Doelenstraat in Amsterdam. Zijn zoons Louis en Abraham traden toe tot de zaak en open ma Presburg al snel aan over een 'eigen fabriek' in Waalwijk te beschikken. Daarvoor gingen ze in 1917 een nauwe samenwerking aan met de Waalwijkse schoenenfabrikant Adrianus Cornelis Pulles (1862-1946). De winkelketen groeide snel, want toen Presburg in 1935 het 25-jarig bestaan vierde, Amsterdam.

Hoe het Joodse bedrijf en de familie Presburg de Tweede Wereldoorlog doorkwamen, is onbekend. In ieder geval bleef het schoenenimperium overeind. Wel veranderde het bedrijf van gezicht. Vanaf het begin had Presburg betaalbare, in massa geproduceerde schoenen aangeboden, maar voor de oorlog werden die verkocht met een zweem van luxe, wat bleek uit de fraai gedecoreerde winkels. Dat veranderde: rond 1955 liet men de sierlijke art deco-pui aan de Oudegracht vervangen door een rechte etalage en zakelijke lichtletters Presburg. Ook interieur Kalverstraat — maken duidelijk dat de winkels er rond 1960 vrij sober uitzagen. In het UN adverteerde Presburg in die jaren met 'schattige schoentjes voor kinderprijsjes', 'pantoffels voor het hele gezin!' en 'modern / elegant / rubberzool / oersterk'. In 1973 nam Presburg schoenhandel Matto over met als doel 'een vergroting van onze afzet in de zogenaamde middenklasse schoe Matto 17. Wegens 'de ontwikkeling van huren en loonkosten' volgde een jaar later al een fusie van de schoenenketens Presburg, Matto, Bervoets-Vriezelaar en Van Woensel. De nieuwe schoenenreus Presburg-Van Woensel telde 83 winkels door het hele land en begon in 1979 ook het goedkope Bristol Shoes. Al hadden ze het alen behielden nog jarenlang hun oude namen, zoals Presburg aan de Oudegracht.

In 1990 werd deze schoenwinkel echter gesloten en begon daar kledingzaak Steps. Rond 2010 gaf Didi het pand een nieuwe natuurstenen pui en sinds kort zit er weer een schoenenzaak (althans sneakers) op Oudegracht 139: Sidestep.

VOOR DE CATERING OP EEN SCHIP, ZIJN WIJ OPZOEK NAAR EEN ENTHOUSIASTE Keukenhulp

Heb jij affiniteit met koken en liefde voor het horeca vak? Dan zijn wij op zoek naar jou!

Voor de catering op een schip, waar vluchtelingen onderdak krijgen, zijn wij opzoek naar een enthousiaste keukenhulp. Bij het ontbijt, lunch en het diner ondersteun je de chef-kok bij het bereiden van gerechten, het serveren hiervan en de afwas. Voor deze leuke en afwisselende taken bieden wij een salaris vanaf €80,00 per dag!

Heeft deze vacature je interesse gewekt?

Stuur dan je cv en motivatie naar ons op.

Mailen Whatsapp

info@moodsandroots.catering 06 46 25 77 69

www.moodsandroots.catering

Afvalinzameling rond Pasen 2022

Op maandag 18 april (tweede paasdag) halen wij geen afval op. Daardoor verandert het rooster van al het afval dat we die week ophalen. Dit geldt voor het restafval, groente,- fruit- en tuinafval en papier en karton. Ook de afvalscheidingsstations zijn op eerste en tweede paasdag gesloten.

Wanneer halen we het afval op? Alle buurten en wijken in Utrecht (behalve binnen de singels centrum Utrecht)

Maandag 18 april Verschuift naar dinsdag 19 april Dinsdag 19 april Verschuift naar woensdag 20 april Woensdag 20 april Verschuift naar donderdag 21 april Donderdag 21 april Verschuift naar vrijdag 22 april Vrijdag 22 april Verschuift naar zaterdag 23 april

Maandag 18 april Dinsdag 19 april Woensdag 20 april Donderdag 21 april Vrijdag 22 april

Binnen de singels centrum Utrecht

Vervalt Blijft hetzelfde Blijft hetzelfde Blijft hetzelfde Blijft hetzelfde

Op de hoogte via de Afvalwijzer-app

In de Afvalwijzer-app of op www.mijnafvalwijzer.nl vindt u alles over de afvalinzameling in uw buurt.

‘Niet stil blijven staan, maar gewoon de volgende stap maken!’

REGIO - “Afgelopen april ging mijn bedrijf reorganiseren en mijn functie zou verdwijnen. Dat was voor mij hét moment om te kijken naar wat ik nu echt wil. Ik wil al langer graag de zorg in en ben me gaan verdiepen: welke zorgsector en hoe pakt het financieel uit?” Aan het woord is Dominique Verleum. Zij heeft, zoals veel anderen, gemerkt dat het werk verandert. Nieuwe technologieën, andere vormen van werken en samenwerken en functies die wijzigen. Welkom Of je nu werkt in de zorg, de techniek of de horeca: het is essentieel dat je je blijft ontwikkelen. Omdat het werk verandert en je daarmee steviger staat in de arbeidsmarkt. Ontwikkelen begint met je goed te oriënteren, zoals Dominique ook deed. “Daarom geef ik anderen graag mee: volg je hart. Bij ROC Midden Nederland is íedereen welkom: het maakt niet uit welke leeftijd je hebt. Leren kun je altijd.”

Persoonlijk Wil je bijblijven in de je vak, ben je nog niet uitgeleerd of wil je je ambities volgen? Genoeg redenen om je te blijven ontwikkelen. Voor Dominique was het moment helder om de overstap van detailhandel naar zorg te maken. Belangrijk was dat het paste binnen haar privésituatie. Bij ROC Midden Nederland kreeg zij een intake op basis van haar CV, een talentscan en een gesprek. Daarop volgde een persoonlijk studieadvies. Zo wist zij precies welke vakken ze ging volgen en wanneer ze klaar was. “Op school kan ik altijd terecht bij mijn studentcoach. In overleg met haar kan ik versnellen of vertragen. Samen met haar ben ik nu aan het kijken hoe ik kan instromen in de kraamzorg. We stippelen samen die route uit, het is echt maatwerk.”

Stap-budget Wat past er bij jou? Een cursus, training, opleiding of opleiden op maat? Check de QR-code en kijk welk onderwijs bij jou past. Heb je je keuze gemaakt? Check op www.rocmn.nl/stap of je het Stap-budget kunt aanvragen.

NUMMER 4 - 2022 5 Bijeenkomst Alzheimer Trefpunt SFEERVOL VERGADEREN Rhenen: 12 april OP DE CAMPING AL VANAF € 100,PER DAGDEEL

RHENEN - Op dinsdagavond 12 april is er een nieuwe bijeenkomst van het Alzheimer Trefpunt Rhenen in de Buurtgarage, Valleiweg 16, Rhenen. Deze avond is een geriater te gast. Mensen met (vermoeden van) dementie, hun partners, familieleden, vrienden en andere geïnteresseerden zijn van harte welkom. Foto: Conny Plomp

Geriater (specialist ouderengeneeskunde) Nienke Golüke van Gelders Vallei ziekenhuis vertelt meer over de verschillende vormen van dementie. Ze gaat op interactieve wijze in op wat een diagnose ‘dementie’ betekent en waar je mee te maken krijgt. Heeft u vragen? Stel ze gerust. Nienke probeert deze avond al uw vragen te beantwoorden. Toegang is gratis. Vrijwilligers staan klaar met koffie en thee. Inloop is vanaf 19.00. Programma loopt van 19.30-21.00 uur. Wees welkom op 12 april vanaf 19.00 uur in de Buurtgarage, Valleiweg 16 in Rhenen. Aanmelden bij Hanneke de Jong, 06-53518147.

• 4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen • Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord • Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, ets of auto • Flexibele catering, van drankjes tot diners • Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard • Standaard gratis zwarte ko e, thee en water • Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn • 365 dagen per jaar, ook in de avond

DIRECT RESERVEREN?

Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen? We zijn te bereiken via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL