Ontdek Duinengordel
1
Welkom in het ‘landschap van goud’! Deze ontdekkingsgids loodst je door Duinengordel,
Je ontdekkingstocht start best vanuit een van de vijf onthaalpunten.
een unieke natuurkern in het noordoosten van
Deze vind je verderop in de gids.
Limburg. Dit heuvelachtig en onstuimig gebied
Duinengordel is een gebied in volle ontwikkeling waarbij het herstel
van 3 000 ha, strekt zich uit over Meeuwen-
van de historische landduinenstrook centraal staat. Wist je trouwens
Gruitrode, Opglabbeek, Maaseik en Bree tussen
dat de Oudsberg kandidaat Unesco werelderfgoed is?
Bosland en het Nationaal Park Hoge Kempen. Hier
wisselen
gouden
landduinen,
diepblauwe
vennen,
Veel plezier in Duinengordel!
paarsbloeiende heide en uitgestrekte bossen zich af. Te midden van deze grote verscheidenheid aan landschappen ligt de Oudsberg, de hoogste en bekendste landduin van Vlaanderen. Deze stijgt tot boven de boomkruinen uit en geeft zo een prachtig uitzicht op de ruime omgeving. Dankzij 200 km aan bewegwijzerde routes kan je in Duinengordel eindeloos genieten en ontspannen. Wandelaar, fietser, ruiter of mountainbiker? Duinengordel is een plek waar je topnatuur avontuurlijk belééft! Je kan er zelfs op stap met een gids. Kies voor één van de thematische expedities of een wandeling op maat.
2
Inhoud Welkom in het ‘landschap van goud’! ……………………………………….………………………………………………………………….… pag. 2 Wandelen ……………………………………………….………………………………………..................................................…………..… pag. 7 - Kies je route, volg de pijlen en beleef prachtige landschappen ……………………………………………...………….…... pag. 7 - Wandelgebied Oudsberg ……………………………………………………………………...………………………………………….….…. pag. 8 - Wandelgebied Ophovenderheide (Donderslag) ……………………………………………...………………………….………..…. pag. 10 - Wandelgebied Solterheide …………………………………………………………………...…………………………………………….……pag. 12 - Grote Routepaden …………………………………………………………………………………………………………….…...………….…... pag. 14 - Wandeling met gids ………………………………………………………………………………………………………………....………….…. pag. 15 - Geocaching ……………………………………………………………………..………………………..………………………………………….... pag. 16 - Hondenlosloopzones ………………………………………………………………………………………………………………………….…... pag. 17 Fietsen ………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………..….... pag. 19 - Fietsroutenetwerk ………………………………………………………………………………………………………………………..……...… pag. 19 - Bierexpeditie …………………………………….………………………………………….………………………………………………….……... pag. 21 Paardrijden – Ruiter- en menroutenetwerk ……………………………………………………………………………………………..….... pag. 23 Mountainbiken ………………………………………………………………………………………………………………………………………….…... pag. 25 - Netwerk Duinengordel ………………………………………………………………………………………………………………………….... pag. 25 - Limburgs mountainbikemekka ……………………………………………………………………………………………………….….…... pag. 26 4
Inhoud Paalkamperen – Bivakzones Itter & Solt …………………………………………………………………………………………………….......pag. 28 Expedities – Eet het landschap ……………………………...…………………………………………………………………………………….….pag. 30 Expedities voor kids ……………………………………………………………………………………………………………….………………….…… pag. 31 - Ontdekkingsexpeditie …………………………………………………………………………………………………………………………….. pag. 31 - Expeditie Geocaching ……………………………………………………………………………………………………………………………... pag. 32 Oudsbergspel……………………………...…………………………………………………………………………………………………………….…… pag. 33 Plan je trip ……………………………...……………………………………………………………………………………………………………….....… pag. 34 - Onthaalpunten ……………………………...……………………………………………………………………………………….…………….… pag. 34 - Picknick …………………………...…………………………………………………………………………………………………………..……….… pag. 36 Landschap ……………………………...…………………………………………………………………………………………………………………...... pag. 38 - De Oudsberg…………………………………...…………………………………………………………………………………………..........….. pag. 40 Contact …………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………..… pag. 43
5
Wandelen Kies je route, volg de pijlen en beleef prachtige landschappen Duinengordel telt 3 bewegwijzerde wandelgebieden. Elk met z’n
Wandelkaarten voor de 3 gebieden worden voor â‚Ź 2,5 te koop
eigenheid, maar alle 3 even bijzonder. Centraal in het gebied ligt
aangeboden in de onthaalpunten, gemeentehuis Meeuwen-
Oudsberg met Ophovenderheide ten westen en Solterheide ten oosten.
Gruitrode, op de online webshop van Toerisme Limburg en Wandelen
Stap gretig door het mulle zand en beklim de Oudsberg, de hoogste
in Limburg.
landduin van Vlaanderen. Of bezoek Ophovenderheide (Donderslag) en blaas even uit aan een natuurlijk regenwaterven. Heb je eerder zin in een stevige kuitenbijter? Kies dan voor het pittige Solterheide!
7
Ophovenderheide
Oudsberg
Solterheide
Wandelen Wandelgebied Oudsberg Voor een stevige natuurwandeling moet je naar de Oudsberg. Verwacht
Startplaatsen met bezoekersonthaal:
je aan Europese topnatuur met paarsbloeiende heide, glooiende
Opoeteren - Camping Zavelbos: 3 - 14 km
landduinen, unieke planten en bijzondere beestjes. Beklim de hoogste
Gruitrode - De Kastelein: 2 - 14 km
landduin van Vlaanderen en begeef je naar de top op 85 m hoogte
Startplaatsen met parking:
(boven de zeespiegel). Daar geniet je van een prachtig panoramisch
Opoeteren - Kerkplein: 4 - 11 km
uitzicht! Oudsberg bezit een goed en bewegwijzerd wandelnetwerk. Kies
Opglabbeek - Kerkhof: 4 km
je route van 2 tot 14 km. De Oudsberg bereik je enkel te voet! Hiervoor vertrek je best aan Camping Zavelbos.
Meer info over de onthaalpunten vind je vanaf pag. 34.
8
Check zeker het Oudsbergspel op pag. 33!
Š Kris Thijs
9
Wandelen Wandelgebied Ophovenderheide (Donderslag) Donderslag biedt een bonte verzameling aan landschappen: het ene moment struin je door schrale, zandige ondergrond, het andere dwaal
Startplaatsen met bezoekersonthaal: Opglabbeek - Sentower Park: 4 - 14 km
je langs natte heide of door een statig dennenbos. Tip: passeer zeker ĂŠĂŠn van de vennen! Deze reusachtige regenwaterplassen in het droge zand lijken net oases in het groen. Af en toe overwin je een stevige helling of wandel je door een golvend duinenlandschap dat verborgen ligt onder een bos. Kies je route tussen 4 en 14 km.
Startplaatsen met parking: Meeuwen - Donderslag: 5 - 14 km
Meer info over de onthaalpunten vind je vanaf pag. 34.
10
Ruiterskuilen is ĂŠĂŠn van de oases in het groen. Aan de oever wacht je een unieke picknickvlonder. 11
Wandelen Wandelgebied Solterheide Train alvast je kuitspieren! De overgang van het Kempens Plateau in de vlakte van Bocholt - de befaamde ‘steilrand’ - staat garant voor
Startplaatsen met bezoekersonthaal: Neerglabbeek - Orshof: 5 - 12 km
hoogteverschillen tot 25 m. Door bruuske insnijdingen van bepaalde beken krijg je zelfs het gevoel omringd te zijn door heuse bergen.
Startplaatsen met parking: Bree - Polismolen: 5 - 12 km
Waan je terug in de tijd van de Spaanse overheersing en wandel over
Opoeteren - Kerkplein: 12 km
de historische ‘Geuzenbaan’ waar Willem van Oranje met zijn geuzen doortrok aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Kies je route van
Meer info over de onthaalpunten vind je vanaf pag. 34.
5 tot 12 km.
12
Solterheide of in de volksmond ‘Klein Zwitserland’ genoemd, waar heuvels je omringen.
13
De GR 561 Kempen-Maaspad
Wandelen
brengt je via Maastricht over het Nationaal Park Hoge Kempen naar de rand van Duinengordel. Je volgt er ook de steilrand
Grote Routepaden
van het Kempisch Plateau,
Deze paden doen de mooiste stukjes van
wit-rode (GR-paden) of geel-rode (streek-GR)
BelgiĂŤ aan en nemen je mee op trektocht naar
markeringen en een topogids.
fraaie
Of je stippelt zelf een
landschappen
en
dorpjes
met
ongekende charme. Je volgt simpelweg de
route uit!
hou hier en daar dus rekening met een flinke helling! Even uitblazen? Hou onderweg halt aan de eerste Limburgse Paalkampeerplaatsen!
14
Wandelen Wandeling met gids Maandelijkse wandeling
Maandelijkse wandeling - Iedere laatste
Expeditie op maat - Wil je alle vennen
zondag van de maand verwacht een
verkennen in één wandeling? Of een
Inschrijven om 13u45, vertrek om 14u00
Duinengordelgids jou. Laat je tijdens een
fietstocht
Prijs: € 2 p.p. (jonger dan 12 gratis)
wandeling van ongeveer 2,5 u rondleiden in
Geuzenbaan? Of de Oudsberg bekijken vanuit
dit rijke natuurgebied en kom alles te weten
alle mogelijke hoeken? Onze gids stippelt een
Expeditie op maat
over haar historie, cultuur en typische fauna
tocht uit volledig naar jouw wensen. Zo
Duur: max. 3 u
en flora. Elke maand komt een ander thema
bezoek je enkel de plaatsen die jij wilt zien en
Prijs: € 60 vast
én deelgebied aan bod!
vertelt onze gids over wat jij wil horen!
Reserveren via de website.
maken
over
de
historische
Meer info en data vind je op de website
Meer expedities? Blader snel naar pagina 30! 15
Wandelen Geocaching Geocaching
is
’s
werelds
grootste
aan jou om ze te zoeken! Ga aan de slag met
Wil je op een leuke, ontspannende manier
schatzoektocht waar de digitale en de echte
een gps-ontvanger (bv. Garmin of een app op
Duinengordel
wereld elkaar tegenkomen. Meer dan 3
je smartphone) en een set coĂśrdinaten.
www.geocaching.com, download de app
miljoen caches liggen wereldwijd verstopt,
Tip: Je kan een
voor je smartphone en speur mee naar
Expeditie Geocaching boeken. Kom meer te weten op pag. 32!
ontdekken?
Surf
naar
meer dan 80 schatten in Duinengordel!
Ga aan de slag met een gps-ontvanger (vb. Garmin of app op je smartphone) en een
16
Wandelen Hondenlosloopzones In bos- en natuurgebieden moeten honden
In Duinengordel zijn er momenteel 4
overal aan de leiband. Hoezo? Omdat
hondenlosloopzones:
loslopende honden een gevaar vormen voor
Meeuwen aan de Weg naar Zwartberg
fietsers, joggers, ruiters en wandelaars.
Gruitrode vlakbij de kruising van de Op-
Bovendien verstoren ze het wild en de
en de Groenstraat
grondbroeders.
Opglabbeek aan de Oude Kerkstraat
Opoeteren bij de Neerlee
Meer
info
over
de
honden-
losloopzones vind je op de website.
17
Via het fietspad of al wandelend passeer je Ruiterskuilen, het grootste ven in het gebied.
18
Fietsen Fietsroutenetwerk Dwars door Duinengordel lopen 25 km fietspaden van het welgekende Limburgse fietsknooppuntennetwerk. Fiets langs enkele bijzondere culturele bezienswaardigheden, zoals de middeleeuwse Commanderij van Gruitrode en het historische kasteel De Schans in Opoeteren. Of langs één van de nieuwe picknickplekken aan het water.
Naar één van de startplaatsen? Je vindt ze in de buurt van deze knooppunten: De Kastelein: #34 en #571 Orshof: #571 ’t Dorpshuys: #37 Zavelbos: #37
De fietskaart Limburg kost € 9,5 en is verkrijgbaar bij alle startplaatsen van Duinengordel. Even je fiets opladen en ondertussen de innerlijke mens versterken? Tal van horecazaken in de buurt hebben een oplaadpunt.
19
De Bierexpeditie is ideaal voor een uitje met vrienden, collega’s, familieleden of als bedrijfsuitstap. Schol!
20
Fietsen Bierexpeditie Een gids neemt je mee voor een fietstocht van 14 km door de Duinengordel-natuurkern. Van Orshof in Neerglabbeek via de historische Geuzenbaan naar Brouwerij Cornelissen en Brouwershof in Opitter en terug via de vallei van de Itterbeek. In Brouwershof geeft een korte filmvoorstelling een exclusieve blik achter de schermen waarna het proeven kan beginnen! Je degusteert de Pax pils en de Bokkereyer.
Reserveren als groep? Max. 25 deelnemers en € 17,5 p.p. (bij minder dan 10 deelnemers een vaste prijs van € 175) Duur: ongeveer 4 u Fietsverhuur: € 10 per fiets of € 20 per tandem. Fietsen zijn zelf te reserveren bij Orshof.
Nadien worden de kuiten op de proef gesteld en rij je terug naar Orshof voor 2 Sint Gummarus-bieren als afsluiter.
21
Navigeer van knooppunt naar knooppunt over bijna uitsluitend onverharde paden.
22
Paardrijden Ruiter- en menroutenetwerk Het ruiter- en menroutenetwerk in Duinengordel telt maar liefst 45 km uitgestippelde
routepaden.
Je
vindt
er
routes
rond
het
landduinenlandschap, maar ook door het landbouwgebied. Variatie troef! Tip: Galoppeer door het mulle zand via de unieke ruisterslus tussen knooppunten 140 en 142 met zicht op de Oudsberg. Top attractie is de paardendoorwaadplaats of ‘het blotevoetenpad voor paarden’ tussen knooppunten #10 en #108!
Ideale vertrekpunten zijn Sentower Park met een bewegwijzerde inlooproute naar #140 en #41 en Orshof, in de buurt van #52 en #135. Beide hebben een ruime parking voor trailers en vrachtwagens.
De ruiterkaart Limburg is gratis verkrijgbaar bij alle onthaalpunten. 23
24
Mountainbiken Netwerk Duinengordel Mountainbiken in Duinengordel kan via twee
Blauwe route Solterheide (20 km)
lussen die je rond de Oudsberg en Solterheide
Combineer bos- en veldwegen en passeer de
uitdagende
leiden. Het totale parcours is 40 km lang. De
steilrand van het Kempisch Plateau. Rij door
hoogteverschillen en technische elementen.
routes lopen voor 98% over onverharde
een prachtig heuvellandschap gekend als
Een oefenparcours van ongeveer 1,5 km waar
paden en zijn geschikt voor bikers van elk
‘Klein Zwitserland’ en kruis de Geuzenbaan.
je je helemaal kunt uitleven.
niveau.
Sinds
2016
is
Deze
Op de Oudsberg-route tref je ook een single-track
met
heel
wat
Duinengordel
verbonden met 160 km routes in het Nationaal Park Hoge Kempen. Ontdek dit uniek Limburgs mountainbikemekka met een unieke marathonroute over 80 km.
Groene route Oudsberg (20 km) loo p t
Startplaatsen blauwe route: Sentower
Bike door bossen, heide, velden en langs de
Park, Camping Zavelbos, Sportzone
typische landduinen. Enkele kuitenbijters in
Gruitrode, Kerkplein Opoeteren
de omgeving van de Oudsberg zijn een
Startplaatsen groene route: Orshof,
uitdaging voor elke mountainbiker.
Pollismolen
Rij de lussen afzonderljk of combineer ze!
25
Mountainbiken Limburgs mountainbikemekka Verbinding met het Nationaal Park - Via de
Zuidelijker, richting As is er een groene lus van
Top of the bill over al deze trajecten is de
groene of blauwe lus in Duinengordel bereik
in totaal 16 km. Daaronder loopt de
zwarte marathonroute , een lus van in totaal
je de rode route (24 km) van het Nationaal
behoorlijk pittige en uitdagende blauwe route
80 km. Via de blauwe lus van het Nationaal
Park op het grondgebied van Maaseik en
van 35 km tussen Genk en Maasmechelen.
Park ter hoogte van As en Genk kan je
Dilsen-Stokkem. Hier maak je kennis met
Verder zuidwaarts tot in Lanaken zijn er een
aansluiten op het netwerk Midden-Limburg
hoogteverschillen aan de rand van het
rode lus van 16 km, een groene route van 25
voor
Kempisch plateau in Bergerven.
km en een blauwe lus van 29 km.
bewegwijzerde routes.
nog
eens
bijkomend
135
km
Liever geen moutainbike meesleuren? Surf snel naar www.duinengordel.be en ontdek waar je er een kan huren. 26
27
Paalkamperen Bivakzones Itter & Solt Wil je genieten van de natuur in haar puurste
Een houten platform om een drietal tentjes
De verschillende wandel-, fiets- (knooppunt
vorm? Dan ben je bij de paalkampeerplaatsen
op te plaatsen, een fietsenrek, enkele palen
#36 en #570), ruiter- (knooppunt #42), en
Itter en Solt aan het juiste adres! Het is ideaal
voor een hangmat, een picknicktafel, een
mountainbikeroutes liggen in de buurt of
voor wie houdt van natuur en avontuur. Kom er
zitbank en een composttoilet. Sinds 2017 is
passeren aan deze locaties. GR-paden 561
volledig tot rust!
er ook een handpomp met grondwater.
Kempen-Maaspad passeert aan de zone Solt.
Het concept is simpel, de uitrusting is basic. Een
Paalkamperen is volledig gratis. Reserveren
Volg je geen routestructuren? Start dan
paal vormt het centrum van de zone waar je mag
is
beide
vanuit de dorpskern van Opitter via de
kamperen. In een straal van 10 m rond deze paal
paalkampeerplaatsen volzet? Dan kan je
Caubergstraat voor ongeveer 1 km (Itter) tot
wordt de zone afgebakend. Wat tref je er zoal
altijd terecht bij een camping in de buurt.
bijna 2 km (Solt). Kom je met de wagen? Dan
aan?
niet
mogelijk!
Zijn
parkeer je best aan de kerk. Gemotoriseerd verkeer in het bos is immers verboden. 28
29
Expedities Eet het landschap De meest smaakvolle vruchten pluk je recht uit de natuur en het Duinengordellandschap is een bron van allerlei lekkernijen! Van sappige
bessen,
over
eetbare
bloemen
tot
overheerlijke
paddenstoelen...
Onze Duinengordelgids neemt je enkele uren mee op pad en schotelt je een reeks delicatessen voor die recht uit de natuur komen of die gemaakt zijn op basis van vruchten of planten uit de streek. De inhoud van de wandeling is afhankelijk van het seizoen en wat de natuur op dat moment in petto heeft.
Prijs: â‚Ź 80 vast (voor max. 20 deelnemers en inclusief proevertjes)
30
Expedities voor kids Ontdekkingsexpeditie Bouw jij het grootste zandkasteel op de Oudsberg? Durf jij voor het
Bouw jij het grootste zandkasteel op de Oudsberg? Durf jij voor het hoogst
hoogst in een boom klimmen? Of ben je eerder de nieuwe kampioen
in een boom klimmen? Of ben je eerder de nieuwe kampioen takwerpen?
takwerpen? Ontdek het mooie landschap van de Oudsberg, bekijk met
Ontdek het mooie landschap van de Oudsberg, bekijk met een loep de
een loep de gekste beestjes en vreemdste plantjes en speel allerhande
gekste beestjes en vreemdste plantjes en speel allerhande leuke spelletjes
leuke spelletjes tijdens deze supertoffe activiteit! Ben je binnenkort
tijdens deze supertoffe activiteit! Ben je binnenkort jarig? Deze tocht is
jarig? Deze tocht is ideaal voor een verjaardagsfeestje!
ideaal voor een verjaardagsfeestje!
etartlocatie: Camping Zavelbos, Kattebeekstraat 1, 0 Opoeteren
Startlocatie: Camping Zavelbos, Kattebeekstraat 1, 3680 Opoeteren
Prijs: â‚Ź60 vast
Prijs: â‚Ź 60 vast
Duur: max. 2,5 uur
Duur: max. 2,5 u
eeftijd: 6 tot 12 jaar
Leeftijd: 6 tot 12 jaar
ax. 20 kinderen begeleid door 2 volwassen
Max. 20 kinderen begeleid door 2 volwassenen 31
Expedities voor kids Expeditie Geocaching Een echte schattenjager is een kei in het oplossen van raadsels en durft elke uitdaging aan. Bovendien beschik je over een paar haviksogen waarmee je iedere aanwijzing weet op te sporen. Ben jij zo iemand en ga je graag op avontuur door bossen en duinen? Ga dan met je vrienden en onze gids op pad en breng als eerste de schat van de Bokkenrijders aan het licht! Deze schattenjacht is ideaal voor een verjaardagsfeestje!
Startlocatie: Camping Zavelbos, Kattebeekstraat 1, 3680 Opoeteren Prijs: â‚Ź 80 vast Duur: max. 2,5 u Leeftijd: 10 jaar en ouder Max. 10 kinderen begeleid door een volwassene 32
Oudsberg-spel Gratis smartphonespel Wil je de boswachter helpen om het natuurgebied Duinengordel te
Wil je de boswachter helpen om het natuurgebied Duinengordel te
beschermen? Super! Eeuwen geleden leefden er Ouweltjes, een soort
beschermen? Super! Eeuwen geleden leefden er Ouweltjes, een soort
aardmannetjes of trollen. Kruip in hun huid, beleef plezier in het zand
aardmannetjes of trollen. Kruip in hun huid, beleef plezier in het zand en
en kom van alles te weten over deze bijzondere duin.
kom van alles te weten over deze bijzondere duin!
Het Oudsberg-spel doe je op eigen houtje en is helemaal gratiBest ben
Het Oudsberg-spel doe je op eigen houtje en is helemaal gratis. Best ben
je tussen 7 en 18 jaar en met 4 of meer spelers. Iemand heeft een
je tussen 7 en 18 jaar en met 4 of meer spelers. Iemand heeft een
smartphone bij waarop een app om QR-codes te scannen staat. Je kiest
smartphone bij waarop een app om QR-codes te scannen staat. Deze kan
ter plekke de wandelroute: -12 jaar (1km) / +12 jaar (2 km).
je gratis downloaden. Je kiest ter plekke de wandelroute: -12 jaar (1 km)
arkeren doe je bij Camping Zavelbos, Kattebeekstraat 1, 3680
of +12 jaar (2 km).
Opoeteren
Parkeren doe je bij Camping Zavelbos, Kattebeekstraat 1, 3680 Opoeteren.
Hier vertrekt de wandelroute naar de Oudsberg. Reken voor heen
Hier vertrekt de wandelroute naar de Oudsberg. Reken voor heen en terug
en terug op 4km. Tip: je kan bij Zavelbos een bolderkar huren.
op 4 km. Tip: Je kan bij Zavelbos een bolderkar huren.
33
Plan je trip Onthaalpunten De Kastelein
Sentower Park
in
In de Kastelein kan je tal van streekproducten
Hier worden diverse activiteiten georganiseerd
Solterheide. Prachtige tuinen vormen een ideale
proeven, waaronder de Royervlaai. Van hieruit
met de nadruk op jumpings en internationale
overgang naar de natuur rondom. Het is de
zijn er tal van bewegwijzerde routes te voet en
topwedstrijden. Sentower Park sluit direct aan
uitvalsbasis voor tochten te voet, met de fiets,
per fiets. De Commanderij van Gruitrode ligt
bij de bossen en vennen van Ophovenderheide.
met paard en koets of met de mountainbike.
bovendien vlakbij!
De Oudsberg ligt op een boogscheut.
Hotel, restaurant en infopunt
FietscafĂŠ, Dienst Toerisme en infopunt
Hippisch centrum
Heymansweg 2, 3670 Neerglabbeek +32 89 81 08 00 - www.orshof.be
Phil Bosmansplein 1, 3670 +32 89 85 59 46 toerisme.meeuwen-gruitrode.be
Leemkuilstraat 21, 3660 Opglabbeek +32 89 20 18 00 - www.sentowerpark.com
Orshof Orshof
is
een
Kempische
boerderij
Gruitrode toerisme
34
Orshof
De Kastelein
Sentower Park
Je bezoek start hier Onthaalpunten ‘t Dorpshuys Dit
charmant, historisch
Camping Zavelbos gebouw is het
Camping Zavelbos is genesteld tussen bossen en
voormalig gemeentehuis van Opoeteren. Deze
vennen en is het ideale vertrekpunt van de
aantrekkelijke verblijfslocatie ligt vlakbij de
idyllische wandelroutes aan de Oudsberg.
Oudsberg, aansluitend bij de Bosbeekvallei en
Verken er elke dag opnieuw het gebied dankzij
het fietsroutenetwerk, net als routes voor
de
wandelaars, mountainbikers en ruiters.
kjkjmkljkjmkljmkjkm
Toegankelijk verblijf met fietscafĂŠ en infopunt
aansluiting
op
de
vele
Camping met brasserie en infopunt
routes!
Alle onthaalpunten beschikken over een ruime
Camping Zavelbos
parking en fietsoplaadpunt. Je kan er terecht voor een hapje en een drankje,
Schoolstraat 13, 3680 +32 89 86 40 - www.dorpshuys.be
Opoeteren
Kattebeekstraat 1, 3680 Opoeteren +32 89 75 81 46 - www.zavelbos.be
toeristische info en routekaarten.
35
Dorpshuys
Camping Zavelbos
Plan je trip Picknick In het zand of aan het water, picknicken in topnatuur is een topidee! Trek met de fiets of te voet naar de nieuwe picknickvlonders en verpoos heerlijk aan het water!
In Opglabbeek, bij Ruiterskuilen tussen #33 en #70 van het fietsroutenetwerk In Opoeteren, bij de Bosbeek tussen #37 en #38 van het fietsroutenetwerk Aan Broekven in Meeuwen-Gruitrode tussen #04 en #33 van het fietsroutenetwerk
36
Landschap ONTSTAAN - Waar komen die landduinen nu vandaan? We keren terug
SCHAARS HOUT - Omdat hout een schaars goed was, werd er intensief
naar de laatste ijstijd. Het Noordzeebekken stond droog. Een constante
bos gekapt. Dat kan je vandaag nog zien aan de talrijke eikenhoutstoven
noordenwind blies een dikke laag zand vanaf de kust over de Kempen.
in het gebied. Die vormden zich door het afhakken van de eikenstammen
Op het einde van de ijstijd draaide de wind naar het westen. Die kneedde
en het weer uitlopen van nieuwe scheuten. Enkele jaren van droogte
het zand tot golven en blies ze op tot landduinen. Waar de wind het zand
zorgden er bovendien voor dat op een aantal duinen de planten
wegblies, werden komvormige laagten - vennen - gevormd die zich
afstierven en het zand terug zichtbaar werd. Hierdoor kon het zand
vulden met regenwater.
opnieuw verstuiven, zoals in de ijstijd.
INVLOED VAN DE MENS - Na de ijstijd stegen de temperaturen en nam
MIJNEN BEVOORRADEN - Met de industriĂŤle revolutie in het
de bosgroei toe. Ook de mens dook terug op in het landschap. Jagers-
vooruitzicht, koos de overheid van het jonge BelgiĂŤ ervoor om de woeste
verzamelaars bouwden tijdens de Steentijden hun tijdelijke kampen op
heidegrond te bebossen met dennen. Die werden gebruikt om de
de duinenruggen. En veel later gebruikten ook landbouwers het gebied
Waalse, en later de Limburgse mijnen te bevoorraden van stuthout. Je
om akkers te verbouwen en vee te houden. Hiervoor moesten de nieuwe
kan de duinen vandaag nog altijd zien, zoals op en rond de Oudsberg,
bossen beetje bij beetje verdwijnen met als gevolg dat de bodemrijkdom
maar veel vaker zie je enkel de mooie glooiingen in het landschap en is
afnam. Maar de uitgeputte grond was een ideale ontwikkelingsbodem
het duinenzand begroeid met bos.
voor heidevegetaties die goed gedijen op weinig vruchtbare zandbodem. Er groeide een nieuw landbouwsysteem rond deze heide: zo was het een lekkere snack voor het grazende vee. 38
39
De Oudsberg De parel van Duinengordel is de Oudsberg: de
Samen met de omliggende bossen en
ONTWIKKELING EN BEHEER - In 2013
hoogste landduin van Vlaanderen. De berg
heidegebieden vormt de landduin het
werkten de Duinengordel-partners een
steekt 85m boven de zeespiegel uit. De
natuurreservaat Oudsberg, dat beheerd
ambitieuze visie uit voor de verdere
Oudsberg is omringd door prachtige desolate
wordt door het Agentschap voor Natuur en
ontwikkeling van het gebied. Hoe verenigt
heidevlaktes, statige bossen en vlinderrijke
Bos. Het reservaat onderging de laatste
Duinengordel
heischrale graslanden. De top trakteert je op
jaren een ‘facelift’ om de biodiversiteit te
recreatie? Op deze vraag geeft de visie een
een prachtig panorama. Kijkend naar het
verhogen. Zo krijg je weer het zicht als
pasklaar antwoord. Centraal staat het
zuiden zie je aan de overkant van de
vanouds: duinen met heide, veel zand,
duinenherstel. Tegen 2035 moet het
Bosbeekvallei het Nationaal Park Hoge
enkele boompartijen en dat alles omgeven
duinenlandschap opnieuw 400 hectaren
Kempen liggen.
door een bosgordel. De bovenlaag van de
groot zijn. Een verdubbeling, vergeleken
bosbodem is afgevoerd zodat het goudgele
met de situatie vandaag.
zand weer aan de oppervlakte komt.
natuur,
landbouw
en
Glooiende zandheuvels en heide zullen het
ECOVERBINDINGEN - Duinengordel ligt in
KANDIDAAT
kerngebied van de Duinengordel domineren.
het hart van een netwerk van grote
landschap van de Hoge Kempen, met de
Inheemse loofbomen krijgen de overhand op
ecologische
het
Duinengordel, is genomineerd als kandidaat
uitheemse dennensoorten. Het kappen van
duinenherstel, zijn ook de ecologische
werelderfgoed. Het heidelandschap, de
bos voor duinherstel gebeurt in het kader van
verbindingen met omliggende gebieden een
naaldhoutbebossingen en het bouwkundige
Europese doelen. Want de Duinengordel is
belangrijk doel. Zo kan Duinengordel een
erfgoed
topnatuur!
belangrijke rol spelen in het tegengaan van
uiteraard ook de stuifduinen, en met name
klimaatverandering en bij de heropleving
de Oudsberg, worden als erfgoedelementen
van bedreigde diersoorten.
van wereldbelang voorgedragen.
gebieden.
Naast
van
WERELDERFGOED
de
mijnindustrie,
-
Het
maar
42
Contact Aarzel niet om Duinengordel te contacteren voor vragen of een goed idee! Projectbureau Duinengordel p/a Gemeentehuis Meeuwen-Gruitrode Dorpsstraat 44 3670 Meeuwen-Gruitrode +32 (0) 11 49 15 94 info@duinengordel.be www.duinengordel.be
Blijf op de hoogte en schrijf je in op de nieuwsbrief!
Colofon Redactie: Projectkantoor Duinengordel Fotografie: Kris Thijs, Kristof Vrancken, Koen De Langhe, Simon Lenskens, Karolien Van Nerum, Mathieu Geelen, Jimmy Wertelaers, Miet Dreezen, Miet Camps, Brouwerij Cornelissen 43