Db 19(3)1997

!

Dutch Birding

Dutch Birding HOOfDREDACTEUR Arnoud van den Berg (tel 023-5378024, fax 023-5376749, e-mai l Arn oud.vandenBerg@inter.nl.net) ADIUNCT HOOFDREDACTEUR Enno Ebels (tel /fax 030-2961335, e-mail ebels@world access. nl) UITVOEREND REDACTEUR André van Loon (te l /fax 020-6997585) FOTOGRAFISCH REDACTEUR René Pop (tel 0223-690141, fax 0223-690142) REDACTIERAAD Ferdy Hiese laar, Graham Ho l/oway, Peter Meininger en George Sangster

Internationaal tijdschrift over Palearctische vogels

REDACTIE-ADVIESRAAD Peter Barthel (Duitsland), Gerald Driessens (Be lgië), Klaas Eigenhuis (Nederland), Dick Forsman (Fin land), Ted Hoogendoorn (Nederl and), Lars Jonsson (Zweden), Anthony McGeehan (Noord- Ierl and), Kil/ian Mul/arney (Ierland), Gerald Oreel (Nederland), Kees Roselaar (Nederl and), Frank Rozendaal (Nederl and), Hadoram Shirihai (Israë l), Gunter De Smet (België), Lars Svensson (Zweden) en Peter Symens (Be lgië)

REDACTIE

REDACTIEMEDEWERKERS Ruud van Dongen, Gerald Driessens, Nils van Duivendijk, Remco Hofland, Diederik Kok, Hans van der Meulen, Peter de Rouwen Roland van der Vliet

Dutch Birding Postbus 116 2080 AC Santpoort-Zuid Nederland fax 023-5376749

ADVERTENTIES Peter Me ijer (te l 0348-431905, fax 0348-420394, e-m ai l meijerpc@worldonline.nl)

FOTOREDACTIE

Dutch Birding p/a René Pop Postbus 1007 1780 EA Julianadorp Nederland ABONNEMENTENADMINISTRATIE

Financiële zaken: p/a Jeannette Admiraal Iepenlaan 11 1901 ST Castricum Nederland

Ledenadminisratie: Ron van den Enden p/a Dutch Birding Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Nederland BESTUUR

Dutch Birding Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Nederland

PRODUCTIE EN LAY-OUT And ré va n Loon en René va n Rossum

ABONNEMENTEN De abonnementsprij s voor 1997 bedraagt: NLG 60.00 (Nederl and), BEF 1250.00 (België), NLG 67.50 (overi ge landen binnen Europa) en NLG 72.50 (landen buiten Europa, luchtpost).

U kunt zich abonneren door het overm aken van de abonnementsprijs op girorekening 01 50 697 (Nederl and), girorekening 000 1592468 19 (Be lgië) of bankrekening 54 93 30 348 van ABN. AMRO (B ilthoven), ovv 'abonnement Dutch Birding'. AI/e rekeningen zi jn ten name van de Dutch Birding Association. Het abonnement gaat in na ontvangst van de beta ling.

Dutch Bi rdin g is een tweemaandelijks tijdschrih met nummers in februari, april, juni , augustus, oktober en december. Het publiceert ori ginele artikelen en mededelingen over morfologie, systematiek, voorkomen en verspreiding van vogels in de Benelux, Europa en elders in het Palearctische gebied. Het publiceert tevens bijdragen over vogels in het Aziatisch-Pac ifische gebied en andere geb ieden.

De Nederlandse, Engelse en wetenschappe lijke vogel namen vo lgen : de Lijst van Nederlandse vogels door A B van den Berg & C A WBosman (1996, Santpoort-Zuid); The '8ritish 8irds' list of English names of Western Palearctic birds door British Birds (1993, Blunham); de door C S Roselaar samengestelde lijst in de Geïllustreerde encyclopedie van de vogels door C M Perrins (199 1, Weert); en Oistribution and taxonomy of birds of the world door CG Sib ley & B L Monroe Jr (1990, New Haven).

Een lij st met tarieven voor de vergoed ing van auteurs, fotografen en tekenaars is verkrij gbaa r bij de redactie.

Dutch Birding Association BESTUUR Theo Admiraa l (penningmeester), Gijsbert van der Bent (voorz itter, tel 0714024547), Peter Meijer, Marc Plomp en Chri s Quispel (secretari s, tel 071-5124825); tevens is de redactie van Dutch Birding met een zetel vertegenwoordi gd BESTUURSMEDEWERKERS Jean nette Admiraal, Gerald Driessens, Ron va n den Enden, Hans Gebui s, Leo H eemskerk, Remco Hofland, Paul Knol/e, Ger Meesters, Arnold Meijer, Kees Tiemstra en Arno ld Veen

COMMISSIE DWAALGASTEN NEDERLANDSE AVI FAUNA CD NA

DUTCH BIRDING TRAVEl REPORT SERVICE (DBTRS) Ib Huysman, Postbus 737, 9700 AS Gronin gen, Nederland, tel 050-5274993, fax 050-5272668, internet http://www.mebweb.nl/DBTRS

Postbus 45 2080 AA Santpoort-Zuid Nederland

Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA)

TelEFOONLIJNEN

Nederland: 0900-20321 28 (vogellijn, 75 cpm) 078-6180935 (inspreeklijn) België: 03-4880194 (vogel- en inspreeklijn) INTERNET

http://www.mebweb.nI/DutchBirding

LEDEN Max Berlijn, Ruud va n Beusekom, Karel Mauer, Jan va n der Laa n (voorzitter, tel 0206834522), Kees Roselaar, Jel/e Scharringa (secreta ri s, tel 030-2532801), Gerard Steinhaus en Wim Wiegant (a rchi varis) De CDNA is een comm issie van de Dutch Birding Assoc iation en de Nederlandse Orn itholog ische Unie.

De Commi ssie Systematiek Nederl andse Avifauna (CS NA) is de subcommissie van de CD NA betreffende taxonom ie, nomenclatuur en status van Nederlandse (onder)soorten en bestaat uit Arnoud van den Berg, Corneli s Hazevoet, Kees Roselaar en George Sangster (secretari s, tel / fax 07 1-5 143790).

© 1997 Stichting Dutch Birding Assoc iation. Het copyright van de foto's en tekeningen blijh bij de fotografen en tekenaars. ISSN 0167-2878.

Drukkerij Steens Schiedam BV, Postbus 59, 3100 AB Schiedam, Nederland

DÉ SPECIAALZAAK OP HET GEBIED VAN KIJKERS - CAMERA'S - TELESCOPEN - STATIEVEN OPNAMEAPPARATUUR - VIDEO

VOOR DB-LEDEN DE LAAGSTE PRIJZEN D:J

Q

Kijkers

Objectieven

Statieven

~

Bijv: Bausch & Lomb IOx42

Bijv: Sigma 400/5.6 AF

Bijv: Slik 67

I:

::r rc'o

I

r-

o 3 0"

•

D:J ~

.,ti ti)

• D:J

_, I

Ib- !

" I

Normaal

f

I~ ~

I

2899,' Normaal DB-prijs

DB-prijs f 2299,'

f f

2149,' 1799,'

Normaal f 625,' DB-prijs f 479,'

Telescopen

Geluidsapparatuur

Mobiele Telefoons

Bijv: Leica Te/evid 77 + ocul.

Sony opnamewalkman + paraboolmicrofoon

Ericsson GA 3 18

I:

lil

•I:

e E

~

•

4:::.

'i •

Cl)

::r

::J ti)

•

D:J

~ o

i' •

• •

~

Vanaf

f

1899,'

Normaal DB-prijs

f f

549,' 489,'

• Gratis bij Libertel regio 20 abonnement

. Alle apparatuur geleverd met Nederlandse garantie Verzending mogelijk door heel Nederland Met 20 jaar veldervaring geheid een goed advies Inruil van camera's, kijkers e.d. mogelijk

BEL VOOR DE LAATSTE PRIJS! Prijzen incl, BTW. excl. verzendkosten. Prijswijzigingen voorbehouden.

• •

....I:~

~

• Leica • Manfrotto • Minolta • Nikon • Novoflex • Olympus • Optolyth •

Voor het maken van natuurfoto's is op de eerste plaats geduld nodig, erg veel geduld. Het kan vaak uren, dagen, weken duren voor u de perfecte foto kunt maken . Dan is het goed te weten dat u op het moment suprème kunt vertrouwen op een perfect objectief, waarmee u uw onderwerp zo haarscherp dichtbij kunt halen dat u het bijna kunt aanraken .

M et de TAmROn 200 - 400 f/5.6 LD [lF] bent u verzekerd van topkwaliteit.! (leverbaar voor Canon, Mino/ta en Nikon A F-camera's)

RANSCONTINENTA Postbus 79 2150 AB Nieuw Vennep Tel. (0252) 687555, Fax (0252) 676149 11

Bever Zwerfsport bestaat 20 jaar! \ /,-"

Al twintig jaar -in twaalf vestigingen- de beste lichtgewicht kampeer- bergsportexpeditie-en wintersport-uitrustingen. Wij vieren ons twintigjarig bestaan met twintig feestelijke aanbiedingen. Kom gauw kijken of vraag even het speciale jubileumnummer van onze superdikke catalogus aan. (070-3883700)

EYER®

Z1NERFSPORT OvtdooY" InnovatoY"ç

Den Haag Calandplein 4 • Rotterdam Adm. de Ruyterweg 33-35 Utrecht Balijelaan 10-12 • Arnhem Utrechtsestraat 3-5 Haarlem Zijlweg 63 • Breda Wilhelminastraat 22 Apeldoorn Stationsstraat 134 • Hilversum Have nstraat 16 Amsterdam Stadhouderskade 4 • Steenwijk Woldmeentherand 11 Groningen St. Jansstraat 17 • Alkmaar Kanaalkade 53

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

* * * 7!~

.::t:. ~

NIEUW nieuwer NIEUWST:

7!~

..c

Harrap & Quinn, TITS NUTHATCHES & TREECREEPERS

82 ,50

van Perlo, BIROS of EASTERN AFRICA

47 ,50

7!~

~!~ /1' 7!~ ~!~

~l~

~W 0 enm ffia3

..cm cr: Q)::J ...c::J 1.....

t;

~

o~

*7!~

0 Z

7!~ 7!~

,'/

~l~

~l~ /i~ ~!~ /1'

7!~

>~ctS ~ ......J c cr: m

en

::J ::J Q:;

r.....,.. en m

7!~

Shirihai , The BIROS of ISRAEL

185,- -

7!~ 7!~

~!~ / 1' 7!~ ~!~

Gorman, The BIROS of HUNGARY

62,50

~l~

115,--

7!~

~

BIROS of KENYA& NorthernTanzania Jonsson - engelstalig in paperback

50,50

*7!~

tel. +31 (0)70 350 56 48

~l~

7!~

,'/

NATUUR en BOEK Bankastraat 1 0 NL 2585 EN - Den Haag

~!~ / 1'

voor vogelaars een begrip!!!

ctS

*

~l~ /i~

~

Z

* * *

7!~

*

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

111

Asa Wriglzt Nature Centre and Lodge

British Birds

TI~INIDAD

.A Bhd CWottRe/lS POlLodise .-A

beautiful 24 room Lodge on a 200 acre conservation estate situated at an elevation of 1200 feet in the lush rain forests of North Trinidad.

O/isit the most accessible colony of Oilbirds in the world. See Manakin Leks, Toucans, Bellbirds, Trogons, Motmots, Hummingbirds, Tanagers, Honeycreepers, Woodpeckers, Antshrikes and many more species from the verandah of the main house while enjoying the home-grown coffee of the Nature Centre.

Field Trips accompanied by knowledgeable and experienced guides are conducted to many 'hotspots' including the Caroni Swamp to observe Scarlet Ibises and the Nariva Swamp to see Macaws.

Twenty-four charming rooms each with private balcony, bathroom and hot/cold showers.

Excellent loeal cuisine.

The independent monthly magazine that's always worth reading ...

Information/reservations contact

the Manager Asa Wright Nature Centre

For your FREE sample copy, write to

P.O. Box 4710 ARIMA, Trinidad and Tobago Tel: (809) 667-4655. Fax: (809) 667-4540

Mrs Erika Sharrock, Fountains, Park Lane, Blunham, .\fK44.iNI ,

architectura +natura international booksellers

SOVON

Leliegracht 44 - 1015 DH Amsterdam-C Telefoon 020-6 23 61 86 Holland

Vogel onderzoek Nederland

Fax 020-6 38 23 03

Sovon

e-mail kemme@architectura.nl

verricht Vogelonderzoek ten behoeve van natuurbehoud, -beleid en wetenschap.

Hierbij zijn duizenden vrijwilligers betrokken . Hun resultaten worden o.a. gebruikt door Vogelbescherming .

• Photographic handbook of the seabirds of the world Jim Entieott & David Tip/ing f 109.45 • Rare birds in Britain & Ireland a photographic record David Cottridge & Keith Vinieombe

f 91.25

• The larger illustrated guide to birds of Southern Africa fan Sine/air & Phi/ Hockey

f 91.50

• Vogels herkennen - basis veldgids Benny Génsbo/

f 49.50

• Vogels van de wereld Complete checklist Miehae/ Wa/ters

f 49.50

• Vogels in de kijker Amoud B van den Berg & Dominique Lafontaine

f 49.50

Ook u kunt ons helpen.

Heeft u hart voor vogels, dan verdient SOVON uw steun. Voor slechts f 15,per jaar ontvangt u viermaal SOVONNieuws. Wilt u waarnemer worden of meer informatie hebben, vraag dan de folder aan bij: SOVON, Rijksstraatweg 178, 6573 DG Beek-Ubbergen, tel: 024-6848111.

IV

Rare birds in the Netherlands in 1995 Wim M Wiegant, Gerard H Steinhaus & CONA

T

his is the 16th annual report on rare birds in the Netherlands to be published in Dutch Birding. This report comprises records from 1995 as weil as belated and reconsidered records, dating from 1994 back to 1916, which have been evaluated by the Dutch rarities committee, the Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA). Several records for 1995 and earl ier years are still under consideration, for various reasons.

Compared with previous reports, the records are presented in a slightly different way. Details included for each accepted record are, if available: date(s); locality and/or municipa/ity, province; number of birds if more than one, plumage and sex; type of record if trapped, photographed, videoed, sound-recorded or found dead (and where specimen is stored); names of up to three observers and relevant references in the literature, which normally include (inter)national and not regional journais, and published photographs. A compilation of most of the birds videoed can be found in ter Ellen et al (1996) and some (also) appear in Opperman et al (1997). In contrast with previous reports, the sequence in which the records are presented is chronological, not by province. Numbers after each (sub)species' name refer to the total number of individuals 7 from 1 January 1800 to 31 December 1979, 2 since 1 January 1980 but excluding 3 the current year. (Sub)species marked with an asterisk * are new to the Dutch list.

The following CDNA members voted on some or all of the records in this report: Edward J van Ijzendoorn, Jan van der Laan, Karel Mauer, C 5 (Kees) Roselaar, Jelle Scharringa, Hans Schekkerman, Gerard H Steinhaus and Wim M Wiegant.

In February 1997, Edward van Ijzendoorn and Hans Schekkerman have left the committee, to be succeeded by Max Berlijn and Ruud F J van Beusekom; Jan van der Laan has become chairman. Records should be sent to CDNA, Postbus 45, 2080 AA Santpoort-Zuid, Netherlands, preferably using standard forms, which can be obtained free of charge from CDNA .

The CDNA has decided not to con si der records of Cattle Egret Bubu/cus ibis and Pallas's Leaf Warbier Phylloscopus proregu/us from 1 [Dutch Birding 19: 97-115, 1997]

January 1997 onwards. Both species were recorded more than four times, on average, per year during the last five years, and had a nearly 100% acceptance rate. Of course, pre-1997 records are still welcomed by the committee.

In 1995, again more species than ever were recorded, clearly the result of improved telecommunication between birders. Four new species were added to the Dutch list in 1995, all of which were documented photographically while being observed by 105 to 1005 of observers: Bulwer's Petrel Bu/weria bu/werii, Upland Sandpiper Bartramia /ongicauda, Greater Yellowlegs Tringa me/ano/euca and Daurian Jackdaw Corvus dauuricus. An amazing seven species had their second accepted record: Bonelli's Eagle Hieraaetus fasciatus, Demoiselle Crane Anthropoides virgo, Greater Yellowlegs, Forster's Tern Sterna forsteri, Hawk Owl Surnia u/u/a, Whitethroated Robin Irania guttura/is and Dartford Warbier Sy/via undata. Noteworthy older records were the first Caspian Yellow-Iegged Gull Larus cachinnans cachinnans, dating from 1991, and the second Cretzschmar's Bunting Emberiza caesia, from 1994.

Systematic list of accepted records White-billed Diver Cavia adamsii 20,8,1 30 December to 20 January 1996, Reeuwijk, ZuidHolland, first-winter, photographed, videoed (B de Lange, E van der Burg, M Berlijn et al; Dutch Birding 18: 42, plate 27, 1996; Birding World 9: 11 , 1996, 10: 20,1997; Birdwatch nr 45: 60,1996).

An earl ier record of probably the same bird at a different locality is still under consideration. After a moribund bird in 1986 and a dead one in 1994, this was the first healthy bird since November 1985.

* Bulwer's Petrel Bu/weria bu/werii 0,0,1 21 August, Westplaat, Westvoorne, Zuid-Holland, photographed (A Schaftenaar, B de Bruijn et al; Schaftenaar 1995, 1996; Dutch Birding 17: 175, plate 144, 180, plate 153, 1995, 18: 222, plate 220-221, 1996; Birding World 8: 333 , 1995).

While trying to relocate a 'Iesser golden plover' P/uvia/is dominicus / fu/va, this astonishing new species ca me into view of the observers. This species can be regarded as one of the rarest Western Palearctic seabirds in north-western Europe, with only six records north of Spain until 1996 (Schaftenaar 1996).

97

Rare birds in the Netherlands in 7995

95 White-billed Diver / Geelsnavelduiker Cavia adamsii, first-winter, Reeuwijk, Zuid-Holland, 14 January 1996 (Arnoud B van den Berg) 96 Birders twitching Bonelli's Eagl e / Havikarend Hieraaetus fasciatus, Vliehors, Vlieland, Friesland, 17 September 1995 (Rudy Offereins)

98

Rare birds in the Netherlands in 1995 Mediterranean Shearwater Puffinus ma ureta nicus 5,35,3 17 July, Vlieland, Friesland (N C Hooge ndoorn); 22 Jul y, Lauwe rsoog, Oe Marne, G ronin gen (W P VeIlinga); 3 August, Camperduin , Schoorl, Noord-Holland (A Schaftenaar, R de Beer, M va n Steenis).

1993 2 A ugust, Camperduin , Schoorl, Noord-Holland (T M va n der Have, J D Eerdmans, H Schekkerman).

These reco rd s further illu strate the midsumm er occurrence of this species in Dutch coasta l waters.

More than half of the records are from Jul y and August.

The 1993 reco rd fits in th e array of reco rd s between 24 Jul y and 5 August of that yea r, which all we re assumed to refer to a sin gle bird (Wiega nt et al 1996). Th e reco rd at Lauwe rsoog on th e W adden Sea coast was th e first away from the North Sea coast.

European Storm-petrel H ydrobates pelagicus -,48, 1 22 October, Ijmuiden, Velsen, Noord-Holland (M Wil sefors, L J A Edelaar).

1993 16 November, Camperduin, Schoorl, NoordHoll and, two (N F va n der Ham).

Th e two 1993 birds are th e first accepted without description of the underw ing pattern (cf Wiegant et al 1996). Apart from the hu ge influ x of at least 27 on 2123 September 1990, th e annual ave rage of accepted reco rds is onl y one.

Atlantic Great Cormorant Phalacrocorax carbo ca rbo 6,6,0 20 December 1994 to 18 Febru ary, Rotterdam, ZuidHolland, adult, rin g read (P G Schrijvershof).

This reco rd was already included in the 1994 report.

Cattle Egret Bubulcus ibis 33,59, 1 23 August, Wanneperveen, Brederwiede, Overijssel, adult (M Klemann).

19944-6 November, Wassenaar, Zu id-Holl and, photographed (A Remeeus).

1993 27-28 Ap ril , Driessensven, Bergen, Limburg, adult (E Nieuwstraten).

1992 15 M ay, Broekhui ze nvo rst, Broekhuizen, Limburg, two (J J F J Jansen).

1986 29 October, Heiloo, Noord-Holland (W A va n Sp lund er) .

The two 1992 birds were erroneously published in the 1994 report for 14 May. A poor year co mpared with th e ave rage for the previous yea rs. Since 1984, the numbers were always hi gher than one per yea r, w ith an average of almost four.

Glossy Ibis Plegadis fa lcinellus -,44,2 4 November 1994 to 20 May, Haa rlem, NoordHoll and, first-winter (A B va n den Berg, P Munsterman et al; Dutch Birding 18 : 297, plate 289-290, 1996); 7 Ap ril , Welsrijp, Littenseradiel, Fri es land (J J F J Jansen); 25-30 April, Willige-Langerak, Lopik, Utrecht (E B Ebels et al).

The Haa rl em record was already includ ed in the 1994 repo rt. Apart from the 1994 influ x, t hree wo uld still be sli ghtl y hi gher than th e ave rage of one for the

yea rs 1980-95, possibly indicat ing a few indi v idu als lin gering fro m 1994. A bird ph otograph ed at Eemshaven, Gronin gen, on 3 May (G rauwe Gors 23 : 94, 1995) is still under co nsideration.

Greenland White-fronted Goose Anser albifrons flavirostris -,9,5 25 November, Rutten, Noordoostpolder, Fl evoland, five, two adult, three first-w inter (J D Vermeulen, E D va n der Lind en).

Contrary to popular belief, the orange bill-colour is not th e sin gle identificati on pointer. Larger size, darker overall co lour, and hi gher intensity of black bell ymarkin gs should help to identify this taxon.

Ross's Goose Anser rossii 0,3,0 13 January to 10 March, Scheel hoek, Goedereede, Zuid-Holl and (M va n Dijl ; Dutch Birding 17: 82, pl ate 67, 1996; Birding wo rld 8: 58, 1995; 9: 22, 1996, erroneously captioned December 1995) .

For th e w inter of 1995/96, no record of this indi v idual has (yet) been submitted. lesser Canada Goose Branta ca nadensis hutchinsii / parvipes 0,1,1 25 January, Gaast, W没nseradiel, Friesland, photographed (M Berlijn ).

Most submitted Lesser Canada Geese are of darker, western subspecies, w hich are not accepted because it is assumed that they ca nnot arri ve as w ild vagra nts.

Black Brant Branta nigrica ns 7,57,3 16 October 1994 to 27 May, Zeeb urg, Texel, NoordHolland, two, adult (M Berlijn , J J F J Janse n); 28 March to 24 April, Midsland, Terschelling, Fri es land, adult, photographed (T Bakker, A O uwe rkerk ; Birdin g World 10: 13, 1997); 10-11 April, Formerum, Terschelling, Friesland, adult, photographed (T Bakker); 8-27 May, Vlieland, Fri esland, two, adult (J J F J Jansen); 25 November to 12 May 1996, Texel, Noord-Holland, two, adult (A Wassink).

Th e reco rd of two birds on Texel from 1994 into 1995 was erroneousl y reco rded as co ncernin g only one individu al (Wi egant et al 1996) . One of these individuals is co nsidered th e sa me as the one reco rded there in previous yea rs. The record of two birds from 25 November to 12 May co ncern th e same as those in the preced in g w inters. Th e long-stayin g Midsland, Tersc hellin g, individu al is th e same as an indi vidu al recorded on 6 April 1993 and from 27 March to 1 May 1994, w hich co uld be recogn ized by the fact that it had a leg injury.

掳

Falcated Duck Mareca falcata 0,5,0 1 January to 18 March, Spaa rndam, Haarlem, NoordHolland, adult male (A P Ros); 3 May to 12 June, Lauwersmeer, Oe Marne, Groningen, adult male (M P O lthoff).

1992 18 April , Bennebroek, Noord-Holland, ad ult male (A P Ros).

The reco rd s in Bennebroek in 1992 and at Spaarnwo ude in 1995 are considered to refer to the same

99

Rare birds in the Netherlands in 1995

97 Booted Eagle / Dwergarend Hieraaetus p ennatus, second-yea r, dark morph, Hoge Veluwe, Ge lderl and, 14 Jul y 1995 (Arnoud B van den Berg) 98 Upl and Sa ndpiper / Ba rtrams Ruiter Bartramia longica uda, Maasv lakte, Zuid-Holl and , 28 October 1995 (A rnoud B van den Berg) 99 Greater Yell owlegs / Grote Geelpootru iter Tringa me/ano leuca, first-summer, Braakman, Zeeland, 21 April 1995 (M arc Cuyt) 100 Go lden Eagle / Steenarend Aquila chrysaetos, immature male, coll ected at Noordlaren, Groningen, 16 November 1916 101 Co ll ared Pratinco le / Vorkstaartp levier C/areola pratincola, Lutjebroekerweel, Noord-Hol land , 30 May 1995 (Niels L M C ilissen) 102 Co ll ared Pratincoles / Vorkstaartpl evieren Clareola pratincola, Lutj ebroekerwee l, Noord-Holland, 30 May 1995 (A m oud B van den Berg)

100

Rare birds in the Neth erlands in 7995 in d ividu al as the one see n each co nsec uti ve w inter in Zuid-Kennemerl and, Noord-H oll and, from 22 Janu ary 1992 into 1996. The b ird at Lauwe rsmeer is pres umed to be the sa me as the one record ed at thi s site on 21-22 May 1994.

Th e status of thi s spec ies is currently under review.

Green-winged Teal Anas crecca carolinensis 6,4,2 6-20 Ap ril , Lauwe rsmeer, De Marne, Gronin gen, two, adul t male, photographed (K va n Dijken et al).

Thi s is the fi rst reco rd of two b irds togeth er and the first since 199 1.

Blue-winged Teal Anas discors 6, 13, 1 18 Feb ru ary, Kroo npolders, Terschelling, Fri es land, adult male (J A J Vink, C M Lok).

It has been rumoured th at thi s bird was rin ged w ith a pl astic ring, in w hich case it should be considered escaped. Howeve r, un til thi s rumour is substantiated it w ill be co nsidered w ild. Reco rd s of thi s spec ies are quite scattered over the yea r, w ith th e majority in A prilJune. Th ere are now reco rds from Janu ary (2 ), Febru ary (1), Ap ril (5), May (5), June (2), August (1), September (1), Octobe r (2) and December (1).

Ring-necked Duck Ayth ya collaris 5, 11 ,2 9-1 7 A pril , O nderdij k, Wervershoof, Noord-Ho ll and, adult male (B Winters, M Berlijn ); 3 M ay, Zuidermeerdijk, Noo rdoostpolder, Fl evoland, adult male (R Ve rm oo ien, P Krijn en, J Vermoo ien).

Aga in two record s, as in 1993. O nl y in 1982 th ere we re three reco rds in one yea r. lesser Scaup Ayth ya affinis 0, 1,0 21 Nove mber 199 4 to 13 Janu ary, Veere, Zee land, 14 Janu ary to 5 Feb ru ary, Middelburg, Zee land, 26 M arch to beginnin g of M ay, Veere, and 27 M ay to 21 June, Sas-va n-Cent, Zee land, first-w inter male, ph otographed, v ideoed (J Goedbloed, M Berlijn , E B Ebels et al; Goedbl oed & Sponse lee 1996; Du tc h Birdin g 17: 34, pl ate 30, 1995, 18: 64, pl ate 59, 107, pl ate 103, 1996).

Th e 1994 indi v idual, already included in the 1994 report, was th e first fo r th e Neth erl and s and remained in the region until late spring.

King Eider Somateria spectabilis 1,6,0 199 4 25 September 1994 to 28 May, Texel, Noo rdHo ll and, adult female (A W ass ink).

Thi s indi vidu al was already included in th e 199 4 report, w here the reco rd was erroneously publi shed w ith 18 May as latest date. Th e bird was first record ed on 24 M arch 1993.

White-headed Duck Oxyura leucocephala 5,6,0 1989 8 Janu ary to at least 13 Febru ary, imm ature, Stevensweert, Maasbracht, Limburg (P Verbeek, W Vergoossen).

Thi s reco rd was already give n in th e 1989 report (va n den Berg et al 199 1) for 22 Janu ary.

lesser Spotted Eagle Aquila pom arina 4,2,0 199 4 3 May, Schiermonnikoog, Fri es land, ad ul t, photographed (R M ulder).

Thi s was th e first record of a b ird not (eve ntuall y) co llected. Most submitted sight reco rd s are rejected, due to the difficulty of identifyin g (a nd adequately describin g) large eagles . A lthough not suitabl e for publi ca ti on, the photograph s fac ilitated acceptance .

Golden Eagle Aquila chrysaetos 10,4,0 19 16 22 November, Noordl aren, Haren, G ronin gen, immature male, co llected (spec imen di sposed), photograph ed (H A M va n Asc h va n Wij ck; Jaarber Club Ned Voge lk 7: 18, 19 17, H va n Asc h va n Wij ck in litt).

A photog raph of the mounted specimen (whi ch was burned because of its ve ry bad co ndition in the late 1940s or 195 0s) recentl y emerged, enablin g th e CDNA to re-in state thi s record, w hi ch ea rl ier had been removed from the Dutch I ist (va n IJze nd oo rn et al 1996).

Booted Eagle Hieraaetus pennatus 0,2, 1 13-26 Jul y, Hoge Velu we, Ede, Gelderl and, dark morph , second-yea r, ph otograph ed, v ideoed (N L M G ili sse n et al; Dutch Birdin g 17: 178, pl ate 147-1 48, 1995; Birdin g World 8 : 29 0, 1995; Birdwatc h nr 39: 60, 1995; Br Birds 89: 30, plate 18, 1996) .

The third reco rd in onl y four yea rs. The two previous reco rds we re a dark-morph on 30 M ay 1992 and a pale-morph on 24 April 1993 . Thi s yea r's bird was di scovered during a co unt of Dark G reen Fri till ary Mesoacidalia aglaja. It demonstrates th at even w hil e watching butterfli es it may pay to ca rry a pa ir of binoculairs and loo k up occasi onall y.

Bonelli's Eagle Hieraaetus fascia tus 1,0,1 17-20 September, V liehors, Vlieland, Fri es land, and 20 September, De Cocksdo rp, Texel, Noord-Ho ll and, j uve nil e, ph otog raph ed, videoed (P I W aa nders et al; W aanders & Ebels 1995, W aanders 1996; Dutch Birding 17: 22 1, pl ate 194, 1995, 18: 123, pl ate 121-1 24, 199 6; Birdin g World 8 : 333, 1995) .

A ve ry spectacul ar reco rd on the desol ate sa nd fl ats of th e Vli ehors, used for trainin g by military aircraft, w here it was found in the mornin g after a day of good raptor mi grati on. It was first seen on a Sund ay, w hen there we re no military acti v iti es, but th e fo llowin g M ond ay and Tu esday th e bird did not seem di sturbed by artill ery. After a three-d ay stay, it left fl y in g high ove r Texel, heading so uth. After revisio n of older records (va n Ijzend oorn et al 1996), onl y one reco rd remained, so thi s reco rd co nstituted th e second . Th e previous one was a first-w inter male found dead on 24 Janu ary 1958 at Gendringen, Gelderl and . little Crake Porza na parva -,5, 1 26-29 M ay, Nederl and, W eerribben, Ijsselham, Overij sse l, sin ging male, tape-record ed (P M artens, S Deuzeman).

Baillon's Crake Porz ana pusilla -,15, 0 1994 16-25 M ay, Groenl anden, Ooypolder, Ubbergen,

101

Rare birds in the Netherlands in 1995 Gelderl and, male, sound-recorded (G W M van Aa lst); 4-7 July, Oude Waal, Ooypolder, N ijmegen, Gelderl and, male, sound-recorded (0 van Hoorn, E A W Ernens).

1992 16- 17 May, Blauwe Kamer, Wageningen, Gelderland, sou nd-recorded UW de Roever, F Ossendorp).

In the 1994 report, the fi rst of the 1994 records was erroneously published under the name of the first observer of the second record and the second reco rd was erroneously om itted .

Demoiselle Crane Anthropoides virgo 0,1,1 1 May, Baarn, Utrecht, adult (H Schekkerm an, N Sw ijnenberg, 0 Vervoort).

The b ird flew past, like the previous one on 30 April 1993 on Rottumeroog, Groningen. G iven the longevity in thi s species, one sin gle indi v idu al (w hether w ild or not) may lead to severa l reco rd s, perhaps inc ludin g two records from 1993 th at are still under co nsideration.

Little Bustard Tetrax tetrax -,6,1 29 December to 2 Janu ary 1996, Den Hoorn, Texel, Noord-H o ll and, photographed, v id eoed (M C Witte et al; Dutch Birding 19: 46, plate 39, 1995 ).

Field observation s of this species are all since 1982 : February 1983, Jan uary 1986, Janu ary 1987, December 1987, Apri l 1988 and December 1993. The dates suggest th at 'winterin g' birds arrive quite late, unl ess all we re discovered after they had been present for severa l months.

Stone-curlew Burhinus oedicnemus -,16,0 1994 5-7 June, Wilp, Voorst, Gelderland, first-summer, ring read, photograp hed (R Versteeg, P de Vries, M Zekhu is) .

19804 Apr il , Echterweerd, Echt, Limburg, photographed (P Verbeek, R Schols).

1975 1 May, O hĂŠ en Laak, Maasbracht, Limburg, found dead, sk in retained by Heemkundi g Museum, Echt.

The 1994 reco rd was erroneo usly publ ished with 6 June as first date (Wiegant et al 1996) at Wilp, Deventer, Overij sse l, wh ich should read Voorst, Gelderl and.

Collared Pratincole Glareola pratincola 5,3,2 29-31 May, Lutjebroekerweel, Drechterland, NoordHolland, two, adult, summer plumage, photographed (J Buisman, E B Ebels et al; Dutch Birding 17 : 128, plate

103-104, 1995) .

This was the second occas ion th at two birds we re recorded together. The first time was in March 1965. It rema in s intri gu ing th at this species is much rarer than Black-winged Pratincole G nordmanni of w hich there are 20 records, w hereas in all neighbourin g countri es the reverse is true.

American Golden Plover Plu via lis dom inicus 1,5,1 16- 19 October, Mokbaai, Texel, Noord-Holland, adult, moulting into w inter plumage (M Berlijn et al).

Poss ibl y thi s indi v idu al was the same as reco rded on 16-28 October 1994 on Texe l, but since it was see n on quite a different spot on this large island, it is counted as a separate record.

102

Pacific Golden Plover Pluvialis fulva 9,6,0 1991 13-1 5 September, Middelburg, Zee land, adu lt, photographed (J Wal hout et al; Catley 1994, van Dongen et al 1994, Eigenhui s et al 1994, Mi llington 1994; Dutch Birding 16: 70, plate 47-5 1, 1994) .

This record was first accepted, but before it cou ld be published as such, its accepta nce was argued in favour of A meri ca n Golden Plover P dominicus (E igenhu is et al 1994), and the record was rec ircu lated, rejected and accepted as ' Iesser golden plover' P dominicus / fulva.

The rejection and the series of photographs publ ished in Eigenhuis et al (1994) provoked much discussion, this time in favour of the identification as P fu lva (Catley 1994, van Dongen et al 1994, Millington 1994). After revision, the CDNA has decided to accept this record again as P fulva, w hi ch may cast a dark li ght on the abiliti es of the CDNA to form an opi ni on on its own, but on the other hand may be taken as an indicat ion of its wil lin gness to ope n and re-open discussions on any record!

American / Pacific Golden Plover Plu via lis dom in icus / fulva 0,1,1 19-20 August, Westplaat, Maasvlakte, Westvoorne, Zuid-Holl and (R de Beer, M van der Aa, L Steijn).

This indi vidu al, by w ithholdin g its spec ific identity, actua lly led to the discovery of the Bulwer's Petrel Bulweria bulwerii.

Sociable Lapwing Vanel/us gregarius 12,15,2 8-22 Jul y, Kamerik, Woerden, Utrecht, adu lt, moulting

into w inter plumage, photographed (F Parmentier, N van Duivendijk, M Berlijn; Dutch Bird in g 17: 178, plate 152, 1995); 16 October, Bolwerksweiden, Deventer, Overijssel (V Kalkman).

Pectoral Sandpiper Ca lidris melanotos 9,58,3 29 July to 3 August, Texel, Noord-Holland, adu lt (A Wassink); 5-7 August, Julianadorp, Oen Helder, NoordHolland, juve nil e (E Groenewoud); 7- 11 August, Knardijk, Lelystad, Flevoland, juvenile (E Groenewoud).

A return to a regul ar number of records, after onl y one in 1994.

Broad-billed Sandpiper Limicola fa lcinel/us 22,49,1 20 May, Den Oever, Wieringen, Noord-Holland (A Vink, W M Wiegant).

There are now on ly th ree reco rd s since 1992, w hereas there we re 45 in 1984-91, averaging more than five reco rd s an nu all y.

Long-billed

Dowitcher

Limnodromus

scolopaceus

0,9,1 26-27 May, Petten, Z ijpe, Noord-Holland, photographed (J Buisman, SLagerveld).

Since the second record in 1986 (the first was as recent as 1983), this species has been reco rded each yea r, w ith the excepti on of 1993. The pattern of record s stron gly suggests th at some reco rds are referring to returning individu als.

Rare birds in the Netherlands in 1995

103 W estern Bo nelli 's W arbier / Bergflui te r Ph ylloscopus bonelli, M aasv lakte, Zuid-Ho ll and, 17 Septembe r 1995 (Hans Cebuis) 104 W hi skered Tern / Witwa ngstern Chlidonias hybridus, Den Oever, Noo rd-Ho ll and, 18 Novem be r 1995 (Ruud E Brouwer) 105 Yell ow-breasted Buntin g / Wil gengors Emberiza aureola, f irst-w inter, W estkape ll e, Zee land, 12 Septe mber 1995 (M arc C uyt) 106 Littl e Buntin g / D we rggors Emberiza pusilla, Breeza ndd ijk, Fri es land, April 1995 (Roef Mulder)

* Upland Sandpiper Ba rtramia long ica uda 0,0,1 28 October, M aasv lakte, Rotterdam, Zuid-H o ll and, first-w inter, photographed (H E Mom, D va n der Spoe l et al; M o m & va n der Spoel 1995; Dutch Birding 17: 228, pl ate 20 7-208, 1995) .

O ne may wo nder w heth er th e behav iour of sli ghtl y ove r-entho usiastic birders may have tempted thi s indi v idu al to an ea rl y leave; the bird stayed fo r o nl y a few hours. Thi s new America n wader fo r th e D utch li st co mpli es w ith the general rule-of-thumb th at Am eri ca n waders have to be recorded some 20-40 times in Britain befo re th e Neth erl ands have a fair chance. After Buffbreasted Sandpiper Tryng ites subruficollis in 1955, Pectora l Sandpiper Ca lidris melanotos in 196 1, Wil son's Phalarope Phalaropus tricolor in 1966, Spotted Sand-

piper Actitis macularia in 1975, W hite-rum ped Sandpiper C fuscicollis in 1977, Lesse r Ye ll ow legs Tringa flavipes in 1979, Baird 's Sandpiper C bairdii in 1980, Long-bill ed Dow itcher Limnodromus scolopaceus in 1983, Semipalmated Sandpiper C pusilla in 1989 and Upland Sandpiper and G rea ter Yell ow legs T melanoleuca in 1995, Stilt Sandpiper Micropalama himantopus o r Least Sandpiper C minutilla see m due to enter the Dutch li st before lo ng.

* Greater Yellowlegs Tringa melanoleuca 0,0, 2 15 January, Grijpskerke, M ariekerke, Zee land, ph otograph ed (J Goedbloed; Dri esse ns & Ebels 1996; Dutch Birding 17: 34, pl ate 32, 1995); 2 1 April to 26 M ay, Braa kman, Tern euzen, Zeeland, first-winter mo ultin g to

103

Rare birds in the Netherlands in 1995

107 Ice land Gull / Kleine Burgemeester Larus glaucoides, first-winter, Groningen, Groningen, 10 March 1995 (Rudy Offereins) 108 Daurian Jackdaw / Daurische Kauw Corvus dauuricus, Katwijk aan Zee, Zuid-Ho ll and, M ay 1995 (Hans Gebuis) 109 Rosy Starling / Roze Spreeuw Sturnus roseus, juvenile, 't Horntje, Texel, Noord-Holland, 21 October 1995 (Hans Gebuis)

104

Rare birds in the Netherlands in 1995 first-summer, photographed (A Kind et al; Ebels 1996a; Dutch Birding 17: 128, plate 105, 1995; Birding World 9: 26, 1996).

It is not clear whether the Grijpskerke record refers to the same individual as the one in Cumbria, England, in November 1994 and the first for Belgium at Zeebrugge, West-Vlaanderen, in November-December 1994. Compa ri son of the photographs taken at Braakman and the detailed description of the Belgian bird show that they were different individuals (Gunter De Smet in litt). G iven the relatively poor documentation of the Grijpskerke bird, it is not possible to reach a definite conc!us ion on the indi v idu al identity of this bird, but in time it was c!oser to the Belgian bird than to the bird of Braakman; therefore, the CDNA has tentatively accepted these records as referring to two different birds. The distance between Zeebrugge and Grijpskerke is roughly the same as the distance between Zeebrugge and Braakman, c 35 km.

With the discovery of the Grijpskerke bird, Jan Goedbloed managed to discover two new species for the Netherlands in a row, an achievement hard to beat.

He also discovered the first Lesser Scaup Aythya affinis.

Lesser Yellowlegs Tringa flavipes 1,1,1 6 August, Bakkersdam, Petten, Z ijpe, Noord-Holland, adu lt, summer p lumage (G 0 Keijl, T M van der Have; van der Have & Keijl 1995).

This was on ly the third record. Within 15 minutes after its discovery, it flew off, never to be relocated.

Wilson's Phalarope Pha/aropus tricolor 6,9,1 24-25 June, Wevers Inlaag, Middenschouwen, Zeeland, adu lt male, pied morph (0 Kok, H Zeven huij zen, A van Kleunen; Dutch Bird ing 17: 178, plate 151, 1995).

50% of all records refer to summer occurrences.

There are now records from April (2), May (2), June (3), July (3), August (2), September (2) and October (2).

Ring-billed Culi Larus de/awarensis 0,3,1 8 January, Stevensweert, Maasbracht, Limburg, adu lt (P J M Evers, H Swinkels, T Cuypers; Evers et al 1996).

This bird constituted the fourth record for both the Netherlands and Belgium. Border cross in gs of vag rant gu ll s are not as rare as they may seem: it happened also with the second record of this species in 1991, and w ith the first Franklin's Gull L pipixcan for both countries in 1987. * Caspian Yellow-Iegged Culi Larus cachinnans cachinnans 0,1,0 1991 11 December, Geldermalsen, Gelderland , firstwinter, ring read (j M van Mu iswinke l; Ebels et al 1996).

This bird was ringed as a chick on 25 May 1991 at the northern shore of the Sea of Azov, Ukraine (Ebe ls et al 1996). Although this is the first documented record of this taxon, Ebels et al (1996) indicate th at it is probab ly a regular winter visitor in very small numbers in eastern parts of the Netherlands. Subtie differences

identify it from Mediterranean Yellow-I egged Gull L c michahellis, such as smaller size, longer projection of w in g bevond tail, longer legs and longer neck. Adults may have a dark iris, at least in winter, and a black bill band. Papers on the identification and taxonomy of cachinnans and michahellis (which may deserve species status) have recently been published by Garner (1997), Klein & Buchheim (1997) and Klein & Gruber (1997).

Iceland Culi Larus g /aucoides -,52,7 5 January to 28 March, Ijmuiden, Velsen, NoordHolland, first-winter, photographed (G van der Bent, P de Vries); 17 January, Enschede, Overijssel, immature (P KnolIe); 4 March to 20 April, Groningen, Gron in gen, first-winter to first-summer, photographed (K van Dijk et al; Dutch Birding 17: 83, plate 68, 84, plate 69, 1995; Birding World 8: 88, 1995); 17-23 April, Deventer and Wilp, Overijsse l, second-year, photographed (P de Vries, R Versteeg); 22 Apri l, Oosterscheldedam, Westerschouwen, Zee land, second-w inter, photographed (0 J Moerbeek); 23 April to 1 May, Twentekanaal, Gorssel, Gelderland, photographed (H van Oosten); 30 April , Camperdu in, Schoorl, Noord-Holland, first-summer (N F van der Ham); 8 May, Ijmuiden, Velsen, Noord-Holland, second-year (0 J Moerbeek).

1994 22 to 26 January, Aijen, Bergen, Limburg, found dead on 26, first-winter, skin retained by P Palmen (P Palmen). 28 December, Wevers Inlaag, Middenschouwen, Zee land, second-w inter (0 Kok).

1993 2 April, Egmond aan Zee, Egmond, NoordHolland, second-year, photographed (W A van Splunder, R A van Sp lund er); 20 November, De Cocksdorp, Texel, Noord-Holland, first-winter (M Plomp, 0 Kok).

1992 14 Apri l Egmond aan Zee, Egmond, NoordHolland, second-year (W A van Splund er).

In the 1994 report (Wiegant et al 1996) it was erroneously stated th at the skin of the bird found dead in January 1994 was not retained. In the same report the first of the two 1993 records was given for 2 March i nstead of 2 Apri I. Ross's Culi Rhodostethia rosea 1,6,2 4 November, Westkapelle, Zee land, first-winter (G Davidse, T Koppejan); 7-9 and 11 November, Ijmuiden, Velsen, Noord-Holland, second-w inter, photographed (P Vink, E Groenewoud, J J F J Jansen et al; Dutch Birdin g 17: 262, plate 240-241, 1995), 15 November, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zuid-Ho ll and (B 0 van der Burg).

The Ijmuiden and Katwijk records are presumed to refer to the same individual. Who cou ld have expected this farmer extreme rarity to occur so often? There have now been five records in the last three years.

Forster's Tern Sterna forsteri 0,1,1 5 January, Kinderdijk, Nieuw-Lekkerland, Zu id-H o lland, first-winter, photographed (P van Meerkerk; Dutch Birding 17:32, plate 26, 1995).

Possibly, this bird succumbed at the time of discovery, as it already seemed to be in a bad condition. It constituted the second record for both the Netherlands

105

Rare birds in the Netherlands in 1995 and co ntinental Europe; the first was an adult at Sloehaven, V li ss in gen, Zee land, on 1-2 November 1986.

1992 7-10 October, Egmond aan Zee, Egmond, NoordHolland, first-w inter (W A va n Sp lun der, L Stegeman).

1990 10 October Egmond aan Zee, Egmond, Noord8ridled Tern Sterna anaethetus 0,2,0 1989 3 August, fo ll ow ing ferry between Vlissingen and Breskens, Oostburg, Zeeland, adu lt (B 0 va n der Burg).

A comp lementary record of one of the two birds seen in Zeeland in summer 1989. It is believed that all records from 1989 refer to no more than two b ird s.

Whiskered Tern Ch lidonias hybridus -,79,21 22 Apr il , Scheven ingen, Oen Haag, Zuid-Ho ll and, adu lt, summer plumage (V van der Spek); 29-30 Ap ril , Wolderwijd, Harderwijk/Zeewolde, Flevoland/Gelderland, two, adu lt, summer plumage (P Wink); 3-4 May, Braakman, Terneuzen, Zeela nd, two, adu lt, summer plum age, photographed (T Koppeja n, A Wie land); 2627 May, Bandpolder, Dongeradeel, Friesland, two, adult, summer p lum age (M P O lthoff, R E Brouwer, R Halff); 27 May, Kna rdijk, Lelystad, Flevoland, five, adu lt, summer plumage (W va n Assche, J Huyghe); 27 May, Markiezaatmeer, Reimerswaal, Zee land, adult, summer plumage (M Berlijn, P M Gnodde); 27 May, Sondelerl eijen, Caaster/{jn-Sleat, Fri es land, adu lt, sum mer plumage (G A Morel); 29 May, Eindhoven, NoordBrabant, adult, summer p lumage (R G Bouwman, M Berl ijn); 30 May, Soerendonk, Maarheeze, NoordBrabant, adu lt, summer plumage (H Vro lijk); 11 June, Soerend onk, Maarheeze, Noord-Braba nt, adu lt, summer plumage (H Vrolijk); 17-18 September, Harlin gen Haven, Harlingen, Friesland, w inter plumage (E B Ebels, E va n der Burg et al); 4 November to 4 December, maximum of three (4 November one, 5 November two, 6-15 November three, of w hi ch one to 4 December), Den Oever, Wieringen, Noord-Holland, one adult winter and two first-winter, photographed (R E Brouwer, J Bisschop, E B Ebels; Dutch Birding 18: 46, plate

37, 1996).

1994 1 November, Ko rn we rderza nd, W没nseradiel, Friesland, winter p lum age, photographed (S Bernardus) .

1993 25-29 May, Woerden, Zuid-Holl and, adu lt, summer plumage (C Witkamp, 0 Kok); 30 June, Woerden, Zu id-H oll and, two, adu lt, summer plumage (J de Bru ijn , 0 Kok).

1988 8 May, Steyl, Tegelen, Limburg, four, adu lt (W J M Scheres) W ith an average of just over six records pe r yea r since 1980 (but none in 1984-85) and virtuall y all reports being accepted, it see ms ju stified not to consider thi s spec ies any longer. This was the last year for whic h reports were considered . As always, ea rl ier records are sti ll we llcomed.

81ack Guillemot Cepphus grylle -,32,2 28 December 1994 to 18 January, West-Terschelling, Terschelling, Friesland, first-w inter, photographed (J van der Laan, A Ouwerkerk); 16 September, Camperdu in, Schoorl, Noord-Hol land, adu lt, w inter plum age (N F van der Ham); 19 November, Westkapelle, Zee land, first-w inter (G A Davidse).

106

Holland, first-winter (W A van Splunder).

The West-Terschelling record was already incl uded in the 1994 report. The 1992 reco rd, published in the 1994 report for 7-10 September, is cons idered to refer to the same bird already recorded on 25 September and 10 and 18-25 October 1992 (va n den Berg et al 1994). The 1990 record is cons idered to refer to the same fjrst-winter indi vidua l recorded at Camperduin on the same day (va n den Berg et al 1992) . It was erroneously presented in the 1994 report as an adu lt in w inter plumage.

Great Spotted Cuckoo Clamator glandarius 6,7,2 28-29 July, Schiermonnikoog, Friesland, juvenile, photographed (J Mu lder; Dutch Birding 17: 178, plate 150, 1995); 7 October, Makkumerwaard, W没nseradiel, Friesland, first-year (G M innema, S Bernardus, P M A van der Wielen).

On ly once before, in 1982, there we re two records in one yea r.

Hawk Owl Surnia ulula 1,0, 1 2 Apri l, Brunssum, Limburg, photographed (H van de Laar; van de Laar & Ebels 1997; Dutch Birding 17 : 128, plate 106,1995,19: 13 , plate 14-15, 1997).

Enjoying the delights of sp ring in his garden, the obse rver made a quite remarkable discovery ju st outside it, w hich he was ab Ie to document w ith a few photographs. The on ly previous accepted record conce rn s a bird co llected at Amerongen, Utrecht, on 5 October 1920.

Alpine Swift Apus melba 7, 16,0 1987 20 October, Kijkduin , Oen Haag, Zu id-Holl and, photographed (0 Laponder, R Messemaker).

1994 30 April, Nummer E茅n and Breskens, Oostburg, Zeeland (A Wieland; Wieland 1994).

A report at Velsen, Noord-H o ll and, on 27 May 1995 is st ill under cons ideration . A much disputed, multi -observer report at Breskens on 2 May 1995 was rej ected.

Middle Spotted Woodpecker Dendrocopos medius -,6,1 25 February, Heeswijk, Heesch, Noord-Brabant, male (F van Binsbergen).

It seems that this species slow ly is reclaiming the ground it has lost previously. Wh en w ill it reappear as a breeding bird?

Short-toed lark Ca landrella brachydactyla 3,12,3 5-6 May, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zu id -Ho ll and,

photographed (R E van der V liet et al; Dutch Birding 17: 128, plate 108, 1995); 30 May, Breezanddijk, W没nseradiel, Friesland (R Keizer, PEerdmans et al); 1819 August, Terschelling, Friesl and (0 van Du llemen, P P Jonker, S H Laan).

1994 5-7 May, Rottumeroog, Eemsmond, Gron in gen, photographed (K van Dijken, S de Bruin ).

A record year. The bird seen at Maasv lakte, Zu id-

Rare birds in the Netherlands in 7995

110 Forster's Tern / Forsters Stern Sterna forsteri, first-winter, Kinderdijk, Zuid-Ho ll and, 5 January 1995 (Piet van Meerkerk) 111 Citrin e Wagtail / Citroen kwikstaart Motacil/a citreola, first-winter, Petten, Noord-Holl and, 29 September 1995 (Hans Cebuis)

107

Rare birds in the Netherlands in 1995 Holl and, on 28-29 October, found during the search fo r the Upland Sandpiper Bartramia longicauda, which was observed bei ng kil led by a G reat G rey Shrike Lanius excubitor, is still awaitin g submi ss ion.

Red-rumped Swallow Hirundo daurica 2,23,2 4 May, Breskens, Oostburg, Zee land (M Hoekstein) ; 6 May, Texel, Noord-H oll and (A Wassink, R G Bouwman, H Vro lijk).

Records away from Breskens, w here thi s spec ies is mainly discovered on days w ith impress ive mi gration of Barn Swallows H rustica, are still quite rare.

Citrine Wagtail Motacilla citreola 0,4,1 25-29 September, Petten, Z ijpe, Noord-Holland, firstw inter, photographed (G Driessens, M Berlijn; Dutch Birding 17: 222, plate 198, 1995).

Thi s indi v idu al was a fa ir co nso lation prize for those searching in va in for the mu ch studied mystery sa ndpiper Ca lidris at nearby Groote Keeten, Noord-H o lland, w hich most probably was a hybrid Temminck's x Littl e Stint C temminckii x minuta Uonsson 1996).

There have been records in 1984, 1991 and 1993 -95 .

Thrush Nightingale Luscinia luscinia 7,20,7 3-24 June, Zeewolde, Fl evoland, seven, pair raising five youn g, photograp hed, sound-recorded (R F J va n Beusekom, N Marra sr).

1980 18 May to 12 June, Ooij, Ubbergen, Gelderland, sing in g, sound-recorded (J W de Roever et al).

The 1995 record represents the first proved breeding of this slowly increasing spec ies. Th e obse rver who discovered it had great remorse keeping th e breeding pa ir secret, because to do so he also had to w ithhold a sing in g River Warbier Locustella fluviatilis! The 1980 reco rd is a correction to previous publications on two records at Tubbergen, Overij sse l, and Ubbergen (B Iankert & CD NA 1982, Scharringa & Osieck 1981).

Red-spotted Bluethroat Luscinia svecica svecica -,24,3 23 May, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zuid-Holl and, male, sum mer plumage (A va n Duijvenboden, G va n der Bent); 26 May, Egmond aan Zee, Egmond, NoordHolland, male, summer plumage (W A van Splunder); 26 May, Vlieland, Friesland, male, summer plumage, photographed (L J A Edelaar).

1994 24 May, Rottumeroog, Eemsmond, Groningen, male, summer plumage, photographed (K va n Dijken, S de Bruin).

Although the format of thi s report in Dutch Birding prescribes making notion of sex, this see ms a little bit superflu ous in this subspecies, of w hich only males are identifi ed.

White-throated Robin Jran ia gutturalis 0,1,1 2 June, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zu id-H oll and, second -yea r female, photographed (J Dijkhuizen et al; Dijkhuizen & Meijer 1997; Dutch Birding 17: 129, plate 11, 1995, 19: 15, plate 16-17, 1997; Birding World 8 : 210, 1995).

The first was a male on 3-4 November 1986 at Maasland, Zu id-H oll and .

108

Siberian Stonechat Saxicola torquata maura 9,9,3 9 October, Petten, Zijpe, Noord-H oll and, first-w inter or female (P M A van der Wielen); 17 October, De Koog, Texel, Noord-Holland, first-winter, male (T M van der Have, R E van der V liet, A Wassink); 18-20 October, Texel, Noord-H oll and, first-winter, male (A Wassink).

A fourth bird, photographed at camp in g Stortemelk, Vlieland, Friesland, on 4 October, is still awa iting acceptance .

Pied / Black-eared Wheatear Oenanthe pleschanka /

hispan ica 0,1,0 1992 13 October, Vlieland, Friesland, first-winter male (R A van Splunder, W A va n Splunder, M 0 Blijerveld).

It was not noted in the previous report that the record referred to a male.

Zitting Cisticola Cisticola juncidis -,25,1 9-14 Jul y, Paal, Hulst, Zee land (A Schaftenaar, B de

Bruijn, L J A Edelaar et al).

1993 16-2 1 August, Hellegat, Terneuzen, Zee land, two, sin gin g (A Wieland); 29 June to 10 September, Paal, Hulst, Zee land, up to th ree, sin ging (A Wieland; Dutch Birding 15: 237, plate 163, 1993).

River Warbier Locustella fluviatilis 7,15,4 28 May to 3 June, Annen, Anloo, Drenthe (R Penninx, THansen); 11-13 June, Zeewolde, Flevoland, soundreco rded, photographed (R F J van Beusekom, J van Beusekom, N Marra); 24 June to 6 Jul y, Gron ingen, Groningen, sound-recorded, photographed (P Elfferich et al; Dutch Birding 17: 178, plate 149,1995); 19 August, Oostvaardersd ijk, Almere, Flevoland, first-year, trapped, photographed (C M Li ebregts-Haaker, H Liebregts).

A regular number, in view of recent years' standards.

A ll sp rin g reco rds concerned sin ging birds.

Aquatic Warbier Acrocephalus paludicola -,-,1992 25 Jul y, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 19 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland, two; 19 August, Someren, Noord-Brabant; 22 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 10 September, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 12 September, Makkum, Wûnseradiel, Friesland.

1991 3 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 5 August, Mokkebank, Nijefurd, Friesland; 8 August, Mokkebank, N ijefurd, Friesland; 9 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland, two; 12 August, Mokkebank, N ijefurd, Friesland, 13 August, Zandvoort, Noord-H olland; 15 August, Makkum, Wûnseradiel, Fries land; 16 A ugust Elburg, Gelderland; 16 August, Vlieland, Friesland; 21 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 21 August, Someren, Noord-Brabant; 29 August, Zandvoort, Noord-Holland; 30 August, Oostburg, Zee land ; 12 September, Zandvoort, Noord-Holland.

1990 27 July, Lelystad, Flevoland; 2 August, Makkum, Wûnseradiel, Friesland; 3 August, Kamperei land, Kampen, Overijssel; 4 August, Elburg, Gelderl and; 4 August, Zandvoort, Noord-Holland; 5 August, Zandvoort, Noord-Ho ll and; 9 August, Makkum, Wûnseradiel, Fries-

Rare birds in the Netherlands in 1995 land ; 9 August, M okkebank, Nije furd, Fri es land, 11 A ugust, M akkum , W没nseradiel, Fri es land; 11 August, M okkebank, Nije furd, Fri esl and ; 14 August, Elburg, Gelderl and ; 23 A ugust, Elburg, Gelderl and, two; 25 Au gust, Za ndvoort, N oord-H o ll and .

1989 12 Au gust, Elburg, Gelderl and; 16 Au gust, Elburg, Gelderl and, two; 18 August, Elburg, Gelderl and ; 4 September, M akkum , W没nseradiel, Friesland; 20 September, Someren, Noord-Brabant.

Sometimes th e pursuit of compl eteness ca n become a little bit boring. Th ese data ori ginate from the Voge ltrekstati on (Dutch rin ging offi ce) archi ves, from the peri od of 1989 -92, w hen reports of rin ged birds we re automati ca ll y accepted. All record s refer to trapped first-yea r bird s. Th ey compl ete th e Aquati c W arbi er data until 1 Janu ary 1993, w hen th e CD NA stopped co nsiderin g reco rd s of thi s spec ies.

M ay, Velsen-N oord, Velsen, Noo rd-Holland , female (D J Moerbeek).

The fi ve indi v idu als in 1995 we re di scovered on onl y two dates, illustrating that multiple arri va ls are almost the rul e w ith thi s spec ies . The number in 1995 was onl y equalled by that in 1983.

Sardinian Warbier Sylvia m elanocephala 0,5, 1 8-14 M ay, De Cocksdorp, Texel, Noord-H oll and, male (A Wass ink).

Thi s bird occurred o nl y a few 100 m away from th e loca lity of th e M ay 1993 reco rd . Th ere are now three record s for G roningen and three for Noord-H o ll and .

Th e CDNA still awa its info rm ati on on a male singin g at Egmond-Binnen, Noord-H oll and, from 12 November to 26 December 1995.

Barred Warbier Sylvia nisoria -,-,Booted Warbier Hippolais ca ligata 0,4 ,2 19 September, De Cocksdorp, Texel, Noord-H o ll and (A W ass ink, J J Brinkm an, C Zuyderdu yn); 6 October, Maasvlakte, Rotterdam, Zuid-Holl and, ph otograph ed, videoed (A Schaftenaar, H Gebui s et al; Dutch Birding 17: 26 7, pl ate 246, 248, 1995) .

For th e first tim e, th ere we re two reco rd s in one yea r.

Previous records we re in October 1982, October 1986, September 1988 and September 199 0.

Melodious Warbier Hippolais polyglotta 2, 16, 0 1994 12-1 8 June, Cotessen, Vaa ls, Limburg, sin ging, photog raphed, so und-recorded (F J Schepers, M Berlijn , P Pa lmen).

199 1 31 M ay to 1 June, Schiermonnikoog, Fri es land, sin ging, so und-reco rded (T M va n der H ave et al).

Th e 1994 indi vidu al was erroneously publi shed in th e 1994 report for 14-18 June.

Dartford Warbier Sylvia undata 1,0, 1 26 November to 3 December, Westkapelle, Zee land, female, ph otog raph ed (P A W olf, M Berlijn et al; Wo lf 1995; Dutch Birdin g 17: 27 1, pl ate 255, 1995, 18 : 45, plate 31, 1996).

Thi s was th e second record; the first concern ed a male at Hoophui ze n, N un speet, Gelderl and, on 1-3 Ap ril 1959 . Th e CD NA would apprec iate any informati on on a sin ging male appea rin g on a co mpact di sc w ith bird sound s by Voge lbeschermin g Nederl and (1995), w hich apparentl y was so und-recorded at the Belgian bo rd er ju st in or outside Zee uw s-Vl aanderen near Retranchement, Slui s, Zee land, in M ay 1994.

1992 18 Au gust, Kennemerduinen, Bloem endaa l, Noord-H o ll and ; 19 Au gust, M okkebank, Nijefurd, Fri es land ; 22 A ugust, Harlingen, Fri es land, A ugust; 31 A ugust, Berkheide, Wassenaar, Zuid-Holl and (M eijer et al 1996); 6 September, Harlingen, Fri es land ; 24 September, Vlieland, Fri esland; 29 September, Ke nnemerduinen, Bloem endaa l, Noord-H oll and .

199 1 16 A ugust, Kennemerduinen, Bloem endaa l, NoordHoll and ; 22 August, Makkum er Zuidwaa rd, W 没nsera diel, Fri es land ; 27 Au gust, Amsterd amse W aterl eidingduinen, Za ndvoort, Noord-H oll and ; 28 August; A msterd amse W aterl eidin gduinen, Za ndvoort, NoordHoll and ; 1 September, Kennemerduin en, Bloem endaa l, Noord-Holl and ; 3 September, Achtkarspelen, Fri es land; 9 September, Kennemerduinen, Bloem endaa l, NoordHoll and ; 14 September, Amsterd amse W aterl eidin gduinen, Za ndvoort, Noord-Ho ll and ; 28 Septembe r, Vlieland, Fri es land ; 29 September, Kennemerduin en, Bloem endaa l, Noord-H oll and .

1990 12 August, Klundert, Noord-Brabant; 25 August Vlieland, Fries land ; 24 October, Someren, Noord-B rabant.

1989 31 A ugust, Hooge en Lage Z walu we, NoordBrabant; 20 September, Someren, Noord-Brabant.

Unless stated oth erw ise, th ese data ori ginate from th e Voge ltrekstati on (Dutch ringin g offi ce) archi ves, from th e period of 1989 -92, w hen reports of ringed birds we re automati ca ll y accepted. All reco rd s refer to trapped first-yea r bird s. Th ey co mpl ete the Barred W arbi er data until 1 Janu ary 1993, w hen th e CDN A stopped con sidering reco rds of thi s species,.

Greenish Warbier Phylloscopus trochiloides 6,8, 1

3-9 September, Katwijk aan Zee, Katwijk, ZuidSubalpine Warbier Sylvia ca ntillans 5, 19,5 6 M ay, H argen aa n Zee, Schoorl, Noord-Ho ll and, male, second-yea r, ph otographed (S Lagerve ld, M Berlijn et al); 6 M ay, Velse n-Noord, Velsen, NoordHo ll and, adult male, photog raphed (D J Moerbeek, M Berlijn , M Gu yt et al); 6 M ay, M aasvlakte, Rotterdam, Zuid -Ho ll and, female, photograph ed (P Geysels, S de Sin, W Verachter; Dutch Birdin g 17: 126, pl ate 102, 1995); 27 M ay, De Cocksdorp, Texel, Noord-Holl and, photog raph ed (E Nieuwstraten , D Kok, A W ass ink); 27

Holland, photographed, sound-recorded (A W J M eijer, T J C Luij endijk; Dutch Bird ing 17: 224, pl ate 203, 199 5).

Pallas's Leaf Warbier Phylloscopus proregulus 9, 47,5 22 O ctober, found dead on 25 O ctober, Petten, Zijpe, Noord-Holland, photograph ed, skin retained by P Spann enburg (P Spannenburg, R E Brou we r); 23 O ctober, Petten, Z ijpe, Noord-Ho ll and, singin g (A va n Kleunen, H Zeve nhui zen); 26-28 October, De Cocks-

109

Rare birds in the Netherlands in 1995

112 Suba lpine Warbier I Baardgrasmus Sy/via canti/lans, second-year male, Hargen aan Zee, Noord-Holland, 6 May 1995 (RenĂŠ van Rossum) 113 Booted Warbier I Kleine Spotvogel Hippo/ais ca /igata, Maasvlakte, Zu idHolland, 6 October 1995 (Hans Gebuis) 114 Subalpine Warbier I Baa rd grasmus Sylvia cantillans, adu lt fema le, Maasvlakte, Zu id-H o ll and, 6 May 1995 (Marten van Dij/)

110

Rare birds in the Netherlands in 7995 dorp, Texel, Noo rd-H oll and (H J Li chtenbeid, A W assink); 2 Nove mber, De Cocksdorp, Texel, NoordHolland (A W ass ink); 4-8 November, Ganze nhoe k, Wassenaar, Zuid-Ho ll and (C Zuyderdu yn, B 0 va n der Burg); 7 Nove mber, De Cocksd orp, Texel, NoordHo ll and (A Wass ink, R E Brou we r).

199 4 16-1 7 October, Sc horrenweg, Texel, NoordHoll and (B Balten, A de Bruin, A W ass ink et al).

Thi s species is ever increasin g, o bvio usly (partl y) due to greater observer awa reness. From 1 Janu ary 1997 onwa rd s, reco rd s w ill no longer be co nsidered.

Dusky Warbier Ph ylloscopus fuscatus 1,16, 1 26 October, Petten, Zijpe, Noord-Holland, soundreco rded (R E Brouwe r).

Western Bonelli's Warbier Ph ylloscopus bonelli 5,9,1 17 September, Maasv lakte Rotterdam, Zuid-Holl and, ca llin g, ph otog raph ed (P va n Rij , H Gebui s, J van Holten; Dutch Birdin g 17 : 22 1, p late 210, 1995) .

1993 29 April , Retranchement, Sluis, Zee land, sin gin g (A Wi eland).

A bird photographed and sound-recorded on 6 M ay at Gronin gen, G ronin gen, is still under con siderati on; a bird reported at Oosterend, Tersc helling, Fri esland, on 19-20 augustu s 199 4 has not vet been submitted.

Siberian Chiffchaff Phylloscopus collybita tristis -,5, 1 2-11 April , Schiedam, Zuid-H olland, photographed, videoed, sound-record ed (B va n As, J va n Holten et al; Dutch Birdin g 17 : 128, pl ate 107, 1995) .

A ll prerequi sites for acceptance of thi s subspec ies (captured or so und-recorded) were met in thi s case, plu s an extra excellent documentati on by v id eo. A bird trapped at Schierm onnikoog, Fri es land, on 2 Nove mber is still under considerati on.

Wallcreeper Tichodrom a muraria 0,1,0 There are persistent rum ours, letters (Ruud Vl ek in litt) and even a publi cati on (Ad Valvas, 21 M arch 1996), th at the onl y reco rd for the Netherl and s, a female in A msterd am, Noo rd-Holl and, from 13 November 1989 to 11 April 1990 and from 27 November 1990 to 5 A pril 199 1 (va n de Staa ij & Fokker 199 1) is referrin g to one of a number of bird s presum abl y escaped from nea rby Schipho l airport, Noo rd-Holl and, a low but unkn own number of days before th e di scovery of th e Am sterdam bird. Th e CDNA co nsiders thi s reco rd as still referring to a w ild b ird on th e bas is of 7 the abse nce of any documentati on (no description and no photog raph) of the all eged Schiph o l bird s, 2 the fact th at large numbers of Plumbeous Redstart Rh yacornis fuliginosus are imported, w hich often are labelled w ith the sa me Dutch name (' Rotskrui per') as th at for W all creeper, 3 th e fact that W allcreeper is unknown as a cage bird in the Neth erl and s and is never offered for sa le in Dutch cage bird trade (Leo Heemskerk pers co mm), 4 an accepted reco rd at Heist, West-Vl aa nderen, Belgium, on 5 Novembe r 1989, of a bird flyin g by (va n der Ei st et al 1990), and 5 the return of th e bird in th e w inter follow in g on its di scove ry.

Eurasian Treecreeper Certhia familiaris -,70,199 4 17 October, Rin gstation Overd inkel, Losser, Overij sse l, adult, trapped (L Hass in g) .

Thi s species is no longer co nsidered from 1 Janu ary 1995 onwa rd s.

Isabelline Shrike Lanius isabellinus 0,2,1 4 M ay, De Cocksdorp, Texel, Noo rd-H o ll and, adul t male L i phoenicuroides, summer plumage, ph otographed (H va n Oosten, A W ass ink, R G Bouw man; W ass ink 1996; Dutch Birdin g 17: 28, pl ate 11 0, 1995, 18: 130, pl ate 133, 1996; Birding W orld 8 : 174, 1995 ).

1985 18-1 9 October, Texel, Noord-H o ll and, first-w inter, ph otographed (P Wouters; Wouters 199 6; Dutch Birdin g 18 : 132, pl ate 134-1 36, 1996) .

Th e 1985 record becomes the fi rst fo r th e Netherl and s. Th e o bserve r reali zed th at hi s bird was not a Red-backed Shrike L collurio onl y after publi cation of th e Dutch edition of Lars Jonsso n's fi eld guide (J onsso n 1994), on the cove r of w hich it is depicted.

Pres um abl y, all Dutch record s refer to 'Red-ta il ed Shrike' L i phoenicuroides.

Steppe Grey Shrike Lanius pallidirostris 0, 1,0 1994 4-23 Septembe r, Texel, Noord-Holl and, f irst-w inter, ph otog raph ed (G Witte, M C Witte, A W ass ink et al; va n den Berg & W assink 1994, W ass in k 1997) .

The record was erroneously publi shed in th e 199 4 report fo r 3-22 September.

Woodchat Shrike Lanius senator -,36,2 10-2 0 M ay, Oen Helder, Noo rd-H o ll and, first-summer female, ph otograph ed (R Halff, C va n der Vli et; Du tc h Birding 17 : 126, pl ate 100, 1995); 27 M ay, Wassenaar, Zuid-Holl and, adul t female (J N J Koo ijm an).

1993 5 June, Berkheide, Katwijk and Wassenaar, ZuidHoll and, female, photographed (P Schaap, G van der Bent).

1982 1-2 Septe mber, Celeen, Limburg, first-yea r or female, photog raph ed (R Scho ls) .

1980 9 Au gust, Celeen, Limburg, fe male, ph otograp hed (R Schols); 11-1 5 September, Celeen, Lim burg, adul t male, photog raphed (R Schols) .

* Daurian Jackdaw Corvus dauuricus 0, 0,1 1 M ay, Hargen, Schoorl, Noord-Holl and (P Veel), 4-6 M ay, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zuid-Ho ll and, photographed (A W J M eijer et al; Dutch Birding 17: 129, pl ate 11 2, 1995 ; 18: 22 8, pl ate 223-225, 1996; Birding World 8 : 174, 11 95, 9: 34, 1996), 7 M ay, Ganzenh oe k, Wassenaar, Zuid-Holl and (H Burgers), 7 M ay, W estduinpark, Oen Ha ag, Zuid-Holl and, ph otograph ed (M Roos; Dutch Bi rding 18 : 228, pl aa t 222, 1996), 13-1 5 M ay, Schevenin gen, Oen Haag, Zuid-Holl and (M de Niet et al).

All record s refer to one indi vidu al, gradually workin g its way along th e Dutch coast (M eijer 1996). Th e CDNA dec ided to accept th e poorl y documented first di scove ry at Hargen as a so rt of ' reversed sequential obse rvation ' on the bas is of th e fi eld sketch (M e ij er 1996), cl ea rl y illu strating th e w hite indentation in the bl ack breast, w hich is not shown in fi eld guid es .

111

Rare birds in the Netherlands in 1995 House Crow Corvus splendens 0,3,0 10 April 1994 to at least 31 March 1997, Hoek va n Holland, Rotterdam, Zu id -Ho ll and, two, first-sum mer (H Westerlaken, E B Ebels et al; Ebels & Westerlaken 1996; Dutch Birding 19: 89, plate 87, 1997); 21 November 1994 to 26 December, Renesse, Westerschouwen, Zee land, ad ult (J W Vergeer; Ebels & Westerlaken 1996), 19 November, Brouwersdam, Goedereede, Zuid-Ho ll and, adu lt, photographed, R-M Lafonta in e, L Raty et al).

These records we re al ready i nel ud ed in the 1994 report. The Renesse record was erroneousl y published for Zuid-Holl and, not Zee land, in the 1994 report. The Bro uwersdam bird was found after an unsuccessful searc h at nearbay Renesse and und oubted ly concerns the same indi v idu al.

Rosy Starling Sturnus roseus 21,2 1,2 16-23 September, Nes, Ameland, Friesland, ju ven il e, photographed (R Mulder et al; Dutch Birding 17: 224, plate 202, 1995); 17-29 October, 't Horntje, Texel, Noord-Holland, ju veni le, photographed (A Schaftenaar, M Berlijn , A Wassink; Dutch Birding 17: 267, plate 247, 1995, 18: 244, plate 234, 1996; Birding World 8: 377,1995,9: 32 -33,1996).

The Texel juvenile became so confidin g that it could be persuaded to pose upon its field gu ide illustration for just a few berries. A n adu lt observed at Petten, Noord-Holl and, on 15 October is st ill under cons ideration.

Arctic Redpoll Carduelis hornemanni 42,22,3 15 November, Texel, Noord-Ho ll and, first-winter or fema le (A Wassink); 21 December, Grave, Noord-Brabant (K Eradus); 24 December, Enschede, Overij sse l, fi rst-w inter or female (P Knolie, A Poe lm ans et al).

Since 1984, this spec ies has been recorded an uall y, with the exception of 199 1-93. Influ xes co in c ide w ith large-sca le movements of Mea ly Redpoll C flammea

flammea.

Two-barred Crossbill Loxia leucoptera 37, 19,0 1991 15-21 Apri l, Beekbergen, Apeldoorn, Gelderl and, female, photographed (E B Ebels, C Derks et al).

1990 11 -18 November, Baarn, Utrecht, immature female, photographed (R F J va n Beusekom).

The first record was publi shed previously w ith 21 April as on ly date (van den Berg et al 1993) and the second with 20 November as last date (van den Berg et al 1992).

Pi ne Bunting Emberiza leucocephalos 15,9,0 1994 23-28 October, Texel, Noord-Holland, first-winter fema le, photographed (A Wassink, N Marra jr, E Boerma).

This record was erroneously published in the 1994 repo rt with 25 October as date of discovery.

Cirl Bunting Emberiza cirlus 2,2,1 13 Mareh, Hoogerheide, Woensdrecht, Noord-Braba nt, second-year mal e, found dead, sk in retained by

112

Zo枚 logisc h Museum Amsterd am, Amsterdam, NoordHolland (E Joosse; Prins 1996; Dutch Birding 18: 1617, plate 11-12, 1995).

This individual was found dead after hittin g a w in dow. Examination of the corpse showed no signs of captiv ity. This record substantiates the belief that this species cou ld occasionally be w intering in the southern pa rts of the country.

Cretzschmar's Bunting Emberiza caesia 1,0,1 1994 7-11 May, Ameland, Friesland, seco nd -year male, filmed (F Klinge, F Bu issink; Klinge et al 1997; Dutch Birding 19: 8, plate 12-13, 1997).

Only the second record, and the f irst this century. It adds another highlight to the already rarity-crowded year of 1994. The few audac ious bird ers w ho tried to locate this bird mi ssed it by a few 100 m. The first record concerned a first-winter fema le co ll ected at Overveen, Bloemendaa l, Noord-Holl and, on 11 October 1859. O nl y three species remain on the Dutch li st without any records in the 20th century: Macqueen's Bustard Ch lamydotis macqueenii (recorded in 1850), Belted Kingfisher Ceryle alcyon (1899) and Siber ian Thrush Zoothera sibirica (1853 and 1859).

Rustic Bunting Emberiza rustica 1 3,34,4 6 October, Hoek van Holland, Rotterdam, Zu idHolland, adu lt male (E Sandberg, T Verburg); 8 October, Noordoosthoek, Vlieland, Friesland, first-winter, photographed (J Scharringa, L Steijn, E B Ebels); 19-20 October, Horsmeertjes, Texel, Noord-H o ll and (P KnolIe, C Derks, M Berlijn); 29 October, Wassenaar, Zuid-H o ll and (A Remeeus).

1994 16 October, Rottumeroog, Eemsmond, G ron ingen, female (M R Jonker).

1980 1-2 November, Oosterend, Terschelling, Friesland, adu lt male, photographed (R Schols, R Foppen, F Schepers).

Little Bunting Emberiza pusilla 27,43,6 14-15 Apr il , Breezanddijk, W没nseradiel, Friesland, photographed (R Mu lder et al); 22 September, Texel, Noord-Hol land, photographed (A Wassink, E Nieuwstraten); 30 September, Texel, Noord-H o ll and (A Wassink, M C Witte, G Witte); 5-6 October, WestTerscheil in g, Terschelling, Friesland, probab ly first-year, photographed (E A W Ernens, R Keizer); 18 December to 6 February 1996, Katwijk aan Zee, Katwijk, ZuidHo ll and, two, f irst-w inter, photographed (M Verdoes, M Berlijn; Dutch Birding 18: 45, plate 32, 1996).

1994 2 October, Schiermonnikoog, Friesland, trapped, photographed (G J Gerritsen, M van der Aa).

The birds in Katwijk represent the first stay in g in winter.

Yellow-breasted Bunting Emberiza aureola 3,5,2 9 September, Noordoosthoek, Vlieland, Friesland, firstw inter female (R de Haas, ANusse); 12 September, Westkapelle, Zeeland, first-winter (M Zekhuis, P A Wolf; Dutch Birding 17: 222, plate 200, 1995; Birding World 9: 34, 1996).

Rare birds in the Netherlands in 1995 The first yea r w ith more th an one reco rd. O f all Dutch reco rds, onl y one refers to an adult male, in jul y 1977 . Two more bird s, both reported on 3 September (one on Vlieland and on e on Tersc hellin g, Fri esl and), have not vet been submitted (cf va n Dongen et al 1995 ).

Red-headed Bunting Emberiza bruniceps -,0,1 2 june, Slikken va n de Heen, Th olen, Zee land, male, ph otog raphed (P L M eininger; M eininger 1996; Dutch Birding 17: 120, plate 96, 1995, 18: 71, pl ate 63 -64, 1996) .

A review of all older records of thi s spec ies is still in circulati on.

Systematic list of records not accepted This list contain s all records not accepted by th e CDNA. Reco rd s marked with @ w ere rej ected by all committee members in th e first or second voting, those with @-1 by all except o ne, and th e remaining by two or more (with at least two votes aga inst rejecti on). M ost records w ere rej ected wh en th e identifi cati on w as not full y established (often because of a lac k of documentati o n) or wh en the bird show ed signs of captivity, such as dubio us rin gs, excessive w ear or aberrant behaviour. Spec ies fo r whi ch th e CDNA unanimously dec ided th at all records refer to birds of captive origin are indicated with *. This includes reco rd s of birds of whi ch all ancestors are assumed to be of captive ori gin (introdu ced spec ies of Briti sh category Cl .

1995 Whistling Swan Cygnus columbianus 1 j anu ary, Broekhui ze nvo rst, Broekhuizen, Lim burg (@ CDNA does not be lieve th at thi s spec ies ca n be identified in fli ght) . lesser Canada Goose Branta canadensis ss p Scheel hoek, Goedereede, Zuid -Ho ll and, two (not c/ ear w hich subspecies was in vo lved); 28 October, Bandpolder, Dongeradeel, Fri es land, two (* western subspec ies B c minima, and thu s co nsidered escaped). Black Brant Branta nigrica ns 28 Febru ary, Vlieland, Fri esland (@ descripti on incom pl ete) . Steller's Eider Polysticta stelleri 2 December, Brouwersdam, Westerschouwen, Zee land, male (@ description most probabl y referring to male Hooded Merganser Lophodytes cucullatus) .

Gyr Falcon Falco rusticolus 18 Febru ary, Koudekerkse Inl aag, Westerschouwen, Zee land (most proba bl y fa lco ner's hybrid w ith Saker F cherrug parentage; large falco ns always extremely diffjcul t to identi fy due to ri sk of escaped hybrid s) . Great Knot Ca lidris tenuirostris 17 September, Petten, Z ijpe, Noord-H oll and (@ descripti on incompl ete; most likely Red Knot C canutus). longbilled / Short-billed Dowitcher Limnodromus scolopaceus / griseus 2 1 Ma rch, Bres kens, Oostburg, Zee land (fl yin g bird; Bar-ta iled Godwit Limosa lapponica not full y exc/uded). laughing Gull Larus atricilla 5 May,

Katwijk aan Zee, Katwijk, Zuid-Holl and (fl y in g bird, seen at dawn, so som e essential features such as bill and leg co lour, not estab li shed; thi s should be th e case w ith a first reco rd). Yellow-Iegged Gull Larus cachinnans 'omissus' 5 M arch, Broekhui zenvo rst, Broekhuizen, Limburg (@ L c 'omissus' is con sidered a ye ll owlegged Herrin g G ull L argentatus, cf Wi ega nt et al 1995) . Ieeland Gull Larus glaucoides 21 Febru ary, Rutbekerve ld, Enschede, Overij sse l (descripti on incomplete; leucisti c large gull not excluded; not every w hite gull is a G laucous Gull L hyperboreus or Ice land Gull); 1 April , Arce n, Broekhuizen, Limburg, two (see previous co mment). Roseate Tern Sterna douga llii 15 April, Katwijk aan Zee, Katwijk, Zuid-Holl and (descripti on incom p lete; bird seen too bri efl y). Alpine Swift Apus melba 2 M ay, Bres kens, Oostburg, Zee land (@ althou gh see n by many, inc/uding CDNA members, seen too bri efl y for suffic ient exc/ usion o f aberrant Common Sw ift Aapus). Grey-headed Woodpecker Picus ca nus 30 September, Vl aardin gen, Zuid-Holl and (@ poor decription). Yellow-headed Wagtail Motacilla flava lutea 26 April , Oldebroek, Gelderl and (@ description incompl ete). Pied / Black-eared Wheatear Oenanthe pleschanka / hispanica 24 M ay, Vlieland, Fri es land (@ descri pti on inco mpl ete; fl yin g bird). Black-eared Wheatear Oenanthe hispanica 28 M ay, Den Burg, Texel, N oord-Ho ll and (bird seen by inexperi enced birdwatchers; CD NA was perpl exed by the submi ss ion of a co py of an illu stration of the spec ies from a field guide!). Swainson's Thrush Catharus ustulatus 1 Nove mber, Di emerzeedijk, Amsterdam, Noord-H oll and (@ seen too briefl y for pos iti ve identificat ion). Western Bonelli's Warbier Ph ylloscopus bonelli 14 M ay, Vlieland, Fri esland (@ w ithdrawn by observe r). Eastern Bonelli's Warbier Ph ylloscopus orientalis 27-28 April , Amsterd am, Noord-Holl and (descripti on inco mpl ete) .

Siberian Chiffchaff Phylloscopus collybita tristis 18-1 9 December, Woerden, Zuid-H o ll and (@ thi s subspecies w ill onl y be accepted if trapped or doc umented by photog raph or so und-record ing). White-cheeked Starling Sturnus cineraceus 4 M ay, Bres kens, Oostburg, Zee land, photog raphed (* identificati on accepted but considered escaped; Ebe ls 1996b, pl ate 69, Bird ing W orld 8: 43 0, 1995) . Arctic Redpoll Carduelis hornemanni 7 j anu ary, Sondel, Fri es land, ph otograph ed (considered Comm on Redpoll C flammea) . Pi ne Grosbeak Pinicola enucleator 23-24 March, Beilen, D renthe, photog raphed (@ descripti on inco mp lete, bird on photograph most probabl y anoth er spec ies). Savannah Sparrow Passerculus sandwichensis 6 A ugust, julianadorp, Noord-H oll and, ph otog raphed (b ird on photograph s definitely not a Savann ah Sparrow but p roba bl y a female of an Afri ca n spec ies of weaver Ploceus or w idowbird Euplectes). Black-faced Bunting Emberiza spodocephala 14-1 6 j anu ary, Grij pskerke, Mariekerke, Zee land (@ identified long after observation; a numbe r of characters not described).

1994 lesser Canada Goose Branta canadensis ssp 29 j anu ary, W orkum , Nije furd, Fri es land, two (* ident ifica-

113

Rare birds in the Netherlands in 1995 t ion accepted but subspec ies minima rega rded escaped). Spotted Eagle Aquila clanga 11 October, Ven lo, Limburg (@ seen ve ry short; other eag les not sufficientIy excl uded). Saker Falco cherrug 7-14 October, Bergen op Zoom, Noord-Braba nt (essential details not described; hybrid not fu ll y excluded). Pacific Golden Plover Pluvialis fulva 25 July, Petten, Zijpe, NoordHolland (descr iption incomplete). Black-headed Wagtail Motacilla flava feldegg 7 May, Ittere n, Meerssen, Limburg, photographed (Grey-h eaded Wagtail M f thunbergi not safe ly excluded). Black-eared Wheatear Oenanthe hispanica 16 May, Hoogland, Amersfoort, Utrec ht, adult female (bird not see n we il enoug h fo r positive identification ; Northern Wheatear 0 oena nthe not fully excluded, preventing acceptance as Pied / Black-eared Wheatear 0 p leschanka / hispanica).

Pallas's Leaf Warbier Phylloscopus proregulus 20 October, De Cocksdorp, Texel, Noord-Holland (no description). Eurasian Treecreeper Certh ia familiaris 17-19 January, Rozendaal, Geld erl and (description incomplete; accidently pub li shed in the 1994 report fo r 1993). Central European Eurasian Treecreeper Certhia familiaris macrodactyla 5 November, Vijlen, Wittem, Limburg, two (description incomplete). Oriental Greenfinch Carduelis sinica 26 September, Zandvoort, Noord-H o ll and, male, trapped, photographed (* identification accepted but cons id ered escaped; Ebels 1996b, plate 72).

1993 Bulwer's Pet rel Bulweria bulwerii, last week of November, Europoort, Rotterdam, Zuid-Ho ll and, brought in ali ve by sh ip, taken into ca re, w here it died and now in co ll ection of Natuurmuseum Rotterdam, Rotterdam, Zu id-H o ll and (identif ication accepted, rejected because proven ship-ass isted; Moeliker & Kompanje 1996, plate 226-227) . Whistling Swan Cygnus columbianus 5 and 17 January, Lopik, Utrecht (description too br ief). Short-toed Eagle Circaetus ga llicus 20 May, Amsterdam, Noord-H o ll and (descr ipti on does not fully exclude Commo n Buzzard Buteo buteo or Honey-buzzard Pernis apivorus). Little Crake Porzana parva 20 August, Lepelaarsplassen, A lmere, Flevoland, ad ult (description incomplete; record was erroneous ly pub li shed in the 1994 report for 25 August). Iceland Gull Larus glaucoides 24 December, Scheven in gen, Oen Haag, Zuid-H o ll and (@ description in comp lete).

Roseate Tern Sterna douga llii 13 June, Hell egat, Terneuzen, Zee land (@ description incomplete).

1992 Eastern Great Egret Casmerodius albus modestus 20 May, Oostvaardersp lassen, Lelystad (@ nominate C a albus mayalso have va ri ab ie red legs and a black bill for a very short period during co urts hip). Iceland Gull Larus g /aucoides 17 May, Ijmuiden, Velsen, Noord Holland, second-year (Ieucistic large gu ll not excluded).

1989 Pink-backed Pelican Pelecanus rufescens 22 September, Lauwersmeer, Oe Marne, Gron ingen, immature,

114

photographed (* identification accepted but cons id ered escaped; Ebels 1996b, plate 67); European Scops Owl Otus scops spring, also spring 1990 and 1993, Hulst, Zee land (@ description too fragmented for suc h a rari ty). Collared Flycatcher Ficedu la albicollis, May, Schoonebeek, Drenthe (@ description incomplete; erroneous ly published in the 1994 report fo r 1990).

1985 Lazuli Bunting Passerina amoena 6 May, Maasvlakte, Rotterdam, Zu id-H o ll and, first-summer male, photographed (* id entification accepted but considered escaped; Ebels 1996b, plate 71).

1984 Little Crake Porzana parva 4 Ap ril , Engbertsdijkvenen, Vriezenveen, Overijssel , adu lt male (CDNA cons id ers three seco nd s too brief for id entifi cation).

1983 Demoiselle Crane Anthropoides virgo 25 -31 December, Schimmert, Voerendaal, Limburg, two (@ identificatio n accepted, but pattern of half-grown o r half-m issing primaries in one wing ind icative for captive origin).

Eagle Owl Bubo bubo sprin g, loca lity w ithheld, Limburg, breeding (@ CDNA is not conv in ced by seco ndhand description).

Acknowledgements The authors greatly apprec iate the extensive research by Arnoud van den Berg into details of records published in a variety of journais. They also wish to thank Max Berlijn, Justin Jansen, Wim van Splunder and Arend Wassink for th eir detailed comments on the 1994 rariti es report.

References van den Berg, A B & Bosman, C A W 1995. Lijst van Nederlandse vogels. Santpoort-Zuid. van den Berg, A B, de By, R A & CDNA 1989, 1991, 1992. Rare birds in the Netherl ands in 1988, 1989, 1990. Dutch Bi rding 11: 151-164; 13: 41-57; 14: 73-90. van den Berg, A B & Wassink, A 1994. DB Actueel: Steppeklapekster op Texel. Dutch Birdin g 16: 220.

Blankert, J J & CD NA 1982. Rare bi rd s in the Netherlands in 1980. Dutch Bi rdin g 4: 41-49.

Catley, G 1994. Identity of 'Iesser golden p lover' at Middelburg in September 1991. Dutch Birding 16: 208-210.

Dijkhuizen, J & Meijer, A W J 1997. Perz ische Roodborst in Berkheide in juni 1995. Dutch Bird in g 19: 14-16. van Dongen, R M, Hofland, R & de Rouw, P W W 1995. Recente meldingen: Nederl and, augustus-september 1995. Dutch Bird ing 17: 219-225. van Dongen, R M, Eerdmans, J D & van Scheepen, P 1994. Ident iteit van ' k leine goudpl evier' bij Middelburg in september 1991. Dutch Birding 16: 206-208.

Rare birds in the Netherlands in 1995 Driessens, G & Ebels, E B 1996. DB Actueel: Grote Geelpootruiter nieuw voor België en Nederland.

Dutch Birding 17: 40.

Ebels, E B 1996a. DB Actuee l : Grote Geelpootruiter duikt weer op in Zeeland. Dutch Birding 17: 88.

Ebels, E B 1996b. Records of probable escapes in the Netherlands. Dutch Birding 18: 75-78.

Ebels, E B, KnolIe, P & van Muiswinkel, H 1996. Kaspische Geelpootmeeuw bij Geldermalsen in december 1991. Dutch Birding 18: 302-305.

Ebels, E B & Westerlaken, H 1996. Huiskraaien bij Hoek van Holland sinds april 1994 en bij Renesse sinds november 1994. Dutch Birding 18: 6-10.

Eigenhuis, K J, Driessens G & Moerbeek, D J 1994.

Identite it van Aziatische Goudplevier bij Middelburg in september 1991. Dutch Birding 16: 69-70. ter Ellen, R, Opperman, E & Plomp, M 1996. Videojaaroverzicht 1995. Videocassette. Den Haag. van der Eist, D, Lafontaine R-M & Lafontaine, D 1990.

Rapport de la Commiss ion d'homologation année 1989. Aves 27: 83 -94.

Evers, P, Swinkels, H & Cuypers, T 1996. Ringsnavelmeeuw in Belgisch-Nederlands plassengebied in januari 1995. Dutch Birding 18: 240-241.

Garner, M 1997. Identification of Yellow-Iegged Gulls in Britain. Br Birds 90: 25-62.

Gi li ssen, N 1995. DB Actueel: Dwergarend op Hoge Veluwe. Dutch Birding 17: 179-180.

Goedbloed, J & Spcinselee, R 1996. Kleine Topper in winter en voorjaa r 1994/95. Dutch Birding 18: 6368. van Ijzendoorn, E J, van der Laan, J & CD NA 1996.

Herziening Nederlandse Avifaunistische Lijst 18001979: tweede fase. Dutch Birding 18: 157-202 Jonsson, L 1994. Vogels van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Baarn. van der Have, T M & Keijl, G 0 1995. DB Actueel: Kleine Geelpootruiter bij Petten. Dutch Birding 17: 180.

Klein, R & Buchheim, A 1997. Die westli che Schwarzmeerküste als Kontaktgebiet zweier Gro&mäwenformen der Larus cachinnans-Gruppe. Vogelwelt 118: 61-70 .

Klein, R & Gruber, D 1997. Die Bestimmung und taxonomische Stellung der in Mitteleuropa auftretenden Wei&kopfmäwen Larus cachinnans. Limicola 11: 4975.

Klinge, F, Buissink, F & Ebels, E B 1997. Bruinkeelortolaa n op Ameland in mei 1994. Dutch Birding 19: 8-11. van de Laar, H & Ebels, E B 1997. Sperweruil in Brunssum in april 1995. Dutch Birding 19: 12-14. van Meerkerk, P 1995. DB Actueel: Forsters Stern bij

Kinderdijk. Dutch Birding 17: 40.

Meininger, P L 1996. Bruinkopgors bij Sint Philipsland in juni 1995. Dutch Birding 18: 69-73.

Meijer, A W J 1996. Daurische Kauw in Hollandse kuststreek in mei 19945. Dutch Birding 18: 226-231.

Meijer, A, van Egmond, A, van der Bent, G & van Rossum, R 1996. De voge ls van Katwijk. Katwijk.

Millington, R 1994. Identity of 'Iesser golden plover' at Middelburg in September 1991. Dutch Birding 16: 208 .

Moeliker, C W & Kompanje, E J 0 1996. Bulwers Stormvogel per sc hip aangevoerd in Europoort in november 1993. Dutch Birding 18: 231-234.

Mom, H E & van der Spoel, D 1995. DB Actueel: Bartrams Ruiter op Maasvlakte. Dutch Birding 17: 228. van Oosten, H & Ebels, E B 1995. DB Actueel: Opnieuw Izabelklauw ier op Texel. Dutch Birding 17: 132.

Opperman, E, Plomp, M & ter Ellen, R 1997. Dutch Birding v ideojaaroverzicht 1996. Videocassette. Den Haag.

Prins, T G 1996. Cirlgors te Hoogerheide in maart 1995 . Dutch Birding 18: 16-17.

Scharringa, C J G & Osieck, E R 1981. Ze ldzame vogels in Nederland in 1980. Limosa 55: 127-136.

Schaftenaar, A 1995. DB Actueel: Bulwers Stormvogel: onverwachte nieuwkomer. Dutch Birding 17: 180.

Schaftenaar, A 1996. Bulwers Stormvogel op Westplaat in augustus 1995. Dutch Birding 18: 221-226. va n de Staaij, J W M & Fokker, F 1991. Rotskruiper in Amsterdam in winters van 1989/1990 en 1990/ 1991. Dutch Birding 13 : 135 -139 .

Waanders, P I 1996. Havikarend op Vlieland in september 1995. Dutch Birding 18: 122-126.

Waanders, P I & Ebels, E B 1995. DB Actueel: Havikarend veroorzaakt commotie op Vlieland.

Dutch Birding 17: 227.

Wassink, A 1996. Izabe l klauwier op Texel in mei 1995.

Dutch Birding 18: 129-131.

Wassink, A 1997. Steppeklapekster op Texel in september 1994. Dutch Birding 19: 116-121.

Wiegant, W M, Steinhaus, G H & CDNA 1994-1996.

Rare birds in the Netherlands in 1992, 1993, 1994.

Dutch Birding 16: 133-147; 17: 89-101; 18: 105121.

Wieland, A 1994. DB Actueel: Alpengierzwa luw langs Nummer Eén en Breskens. Dutch Birding 16: 131.

Wolf, PA 1995. DB Actueel: Provençaalse Grasmus te Westkapelle. Dutch Birding 17: 271-272.

Wouters, P 1996. Izabel klauwier op Texel in oktober 1985. Dutch Birding 18: 131-133.

Wim M Wiegant, Bornsesteeg 79, 6708 PO Wageningen, Netherlands Gerard H Steinhaus, Brugakker 11-42, 3704 WC Zeist, Netherlands CONA, Postbus 45, 2080 AA Santpoort-Zuid, Netherlands

115

Steppeklapekster op Texel in september 1994 Arend Wassink

O

P 4 september 1994 ontdekten G iel Witte en Marco Witte bij 'de tuintjes' van De Cocksdorp, Texel, Noord-Holland, een eerstejaars klapekster Lanius. De vogel bevond zich vrijwel steeds langs en op de schapenweiden van polder 5ebastopol, iets ten zuidwesten van de vuurtoren. Gedurende de eerste week van zijn verblijf werd de vogel, zij het soms niet zonder aarzeling, gedetermineerd als Kleine Klapekster L minor. Na langdurige discussies was Ruud van Dongen de eerste die de vogel op 11 september determineerde als eerste-winter Steppeklapekster L pallidirostris (cf van den Berg & Wassink 1994).

De vogel werd tot en met 23 september waargenomen en kon door vele vogelaars bewonderd worden.

Beschrijving De beschrijving is gebaseerd op veldnotities van Rob Bouwman, Ruud van Dongen en Arend Wassink en op foto's van Arnoud van den Berg.

Bleke klapekster met ronde kop, opva ll end lange, lichte snavel en stevige poten.

Handpenprojectie c 80% van zichtbare gedeelte van tertials. Vleugel punt net niet tot aan punt van bovenstaartdekveren reikend. Staart vrij rechthoekige, weinig getrapte, relatief korte indruk gevend.

KOP Egaal zandkleurig grijs. Oorstreek donkerbruin, niet scherp begrensd masker vo rm end. Teugel beige, met van onderrand oog naar snavelbasis bruin, onopvallend streepje. Wangen roomkleurig. Zeer dunne, vuilwitte wenkbrauwstreep, slechts op korte afstand zichtbaar. .

BOVEN DELEN Mantel en rug zandk leurig grij s, naar stuit toe geleidelijk meer zandkleurig. Stuit en bovenstaartdekveren zandkleurig, opvallend in vlucht. Schouders eveneens zandk leurig met in elk geval aan buitenste schouderveren vuilw itte toppen, van achteren gezien onderbroken V vormend .

ONDERDELEN Kin, keel, borst, buik en onderstaartdekveren roomkleurig. Voorflank en zijborst iets donkerder, meer beige.

VLEUGEL Handpennen zwartbruin met smalle, beigewitte top en witte basis, in zit rechthoekige spiegel en in v lucht vleugelstreep vormend, herinnerend aan Kleine Klapekster. Armpennen zwartbruin met beigewitte top, in vlucht lichte vleuge lachterrand te zien gevend. In zit geen 'armspiegel' z ichtbaar. Bij gespreide

GROOTIE & BOUW

116

vleuge l aan enkele armpennen echter wel witte basis te zien. Tertials zwartbruin met beigewitte top, voortzetting van li chte v leugelachterrand vo rmend. In zit lichte toppen van tertials als duidelijke lichte vlek z ichtbaar.

Duimvleugel zwartbru in met beige zoom. Grote handpendekveren zwartbru in met beigewitte top. Grote armpendekveren met beigewitte toppen, vleugelstreepje boven handpenspiegel vormend . Ook kleinere dekveren, voor zover zichtbaar, met I ichte top.

STAART Bovenstaart aan basis bruin, naar punt toe meer zwartbruin. Donkere gedeelte ongeveer halverwege staart breedst, naar basis toe iets sma ll er wordend en naar staartpunt sma lst (z ichtbaar bij gespreide staart), dit laatste benadrukt doordat witte staartzijden aan staartpunt breedst. Witte staartz ijden door sma lle vu i Iwitte toppen van staartveren met el kaar verbonden.

Onderstaart wit of vu il wit, op centra le gedeelte iets donkerder (doorschemerend).

NAAKTE DELEN Oog donker. Snavel duidelijk langer dan hoog, aan basis vleeskleurig, in midden iets grij zer, punt donkerbruin. Donkerbruin van snave lpunt zich voortzettend op bovenrand van bovensnavel en onderrand van ondersnavel. Poot donkerbruin op voorz ijde, iets lichter op achterzijde. Voet zwartbruin.

GEDRAG Vanaf paaltjes of favoriete dode struik op in secten jagend, deze in korte gl ij vlucht, lopend of hippend achtervolgend, in bijna helft van pogingen met succes. Slechts enkele maal, zeer kort, biddend. Vanaf steeds ze lfde paaltje soms gedurende langere tijd rondkijkend of z ich poetsend. Vlucht vrijwel rechtlijnig, niet golvend.

Determinatie Op grond van onder meer grootte, structuur en grijze kleur met zwart-witte tekening was de keuze tussen een Kleine Klapekster, Klapekster L excubitor, Zu idelijke Klapekster L meridionalis of Steppeklapekster. De combinatie van vleugelvorm met relatief lange handpenprojectie, relatief korte staart, zandkleurig grijze tot zandkleurige bovendelen, bovenvleugeldekveren en tertials met beigewitte top, ongeschubde roomkleurige onderdelen, overwegend zeer Iichte snavel en relatief lange, stevige en bruine poten toont aan dat de vogel van Texel een Steppeklapekster was (Cramp & Perrins 1993, Jonsson 1994, Clement & Worfolk 1995a, Lefranc 1995b).

Kleine Klapekster kon op grond van de volgende kenmerken worden uitgesloten: 7 te korte handpenprojectie (b ij Kleine Klapekster langer IDutch Birding 19: 116路121, 1997]

Steppeklapekster op Texel in september 1994

115-118 Steppeklapekster / Steppe Grey Shrike L pallidirostris, eerste-winter, De Cocksdorp, Texel , Noord-Holland, 22 september 1994 (Arno ud B van den Berg)

117

Steppeklapekster op Texel in september 7994 dan het zichtbare gedeelte van de tertials); 2 te korte vleugel (vleugel punt steekt bij Kleine Klapekster duidelijk voorbij de punt van de bovenstaartdekveren); 3 lichte wenkbrauwstreep (ontbreekt bij Kleine Klapekster); 4 te veel wit aan toppen van schouderveren; 5 te lange staart en toch nog te veel getrapt (bovendien paste de kleurverdeling op de staart niet op Kleine Klapekster); 6 te lichte en te lange snavel; en 7 te lange poten, bruin in plaats van zwart.

Klapekster kon worden uitgesloten op basis van: 7 te lange handpenprojectie (duidelijk korter bij Klapekster); 2 overwegend lichte snavel (overwegend donker bij Klapekster); 3 lichte teugel (donker bij Klapekster); en 4 bruin waas op vleugels, stuit en staart.

Zuidelijke Klapekster onderscheidt zich van Klapekster door het ontbreken van wit op de binnenvlag van de armpennen, waardoor geen langgerekt aaneengesloten wit vleugelveld met dubbele 'spiegel' aanwezig is maar een enkele 'spiegel'; deze is beperkt tot de handpennen en loopt hooguit gerafeld door op de armpennen door het soms wel aanwezige wit op de binnenvlag van de armpennen. Ook ontbreekt (vrijwel) bij onvolwassen vogels en vrouwtjes schubtekening op de onderdelen (Cramp & Perrins 1993, Lefranc 1995). Beide kenmerken deelt Zuidelijke Klapekster met 5teppeklapekster. Zuidel ijke Klapekster en 5teppeklapekster vertonen verder niet of nauwelijks sexueel dimorphisme, in tegensteII ing tot Klapekster, waar beide geslachten afhankelijk van de ondersoort meer of minder duidelijk verschillen (Lefranc 1995a). De verschillende ondersoorten van Zuidelijke Klapekster vertonen een grote variatie in uiterlijk. Westelijke ondersoorten hebben vergeleken met Klapekster en 5teppeklapekster donkerder grijze bovendelen en (bij adulte vogels) grijsroze (L m meridionalis) of lichtgrijze (L m algeriensis) in plaats van (vuil)witte onderdelen. Bij lichtere ondersoorten, zoals L m lahtora, is de staart langer dan bij 5teppeklapekster. Bij Zuidelijke Klapekster zijn de poten zwart en alle ondersoorten hebben een overwegend donkere snavel.

Het niet scherp begrensde donkerbruine masker dat niet doorliep op de teugel, de zandkleurige stuit en bovenstaartdekveren, de overwegend zwartbruine vleugel, de lichte toppen van de dekveren, de beige zoom aan de duimvleugel, de beige tint op de zijborst en voorflank, de voornamelijk (zwart)bruine staart en de vleeskleurige basis aan de snavel geven aan dat de 5teppeklapekster van Texel in eerste-winterkleed was (Clement & Worfolk 1995a).

118

Taxonomie en naamgeving

Klapekster werd tot voor kort meestal beschouwd als een polytypische soort met 15-21 ondersoorten, verspreid over het noordelijke halfrond (Noord-Amerika, Noord-Afrika en Eurazië). Op basis van geografische variatie in kleur en tekening van de boven- en onderdelen, tekening van het zwarte masker, hoeveelheid wit op vleugel en staart, formaat, vleugelvorm en mate van sexueel dimorphisme werden de ondersoorten van Klapekster meestal ingedeeld in twee groepen: een noordelijke excubitor-groep met 7-10 ondersoorten, en een zuidelijke meridionalisgroep met 8-11 ondersoorten, inclusief pallidirostris (Vaurie 1959, Cramp & Perrins 1993).

Deze taxa zijn zeer nauw verwant met Chinese Klapekster L sphenocercus uit Oost-Azië en Amerikaanse Klapekster L ludovicianus uit Noord-Amerika (in veel opzichten de Nearctische 'tegenhanger' van de meridionalis-groep) (Cramp & Perrins 1993, Lefranc 1995a). De verschillende Klapekster-taxa, Chinese Klapekster en Amerikaanse Klapekster vormen samen met Kleine Klapekster en enkele Afrotropische soorten de zogeheten 'klapekster-groep' binnen de klauwieren.

Panow (1983) meende dat de excubitor-groep en meridionalis-groep betrekking hebben op twee aparte soorten, Klapekster en Zuidelijke Klapekster, maar zijn opvatting werd aanvankelijk niet door anderen overgenomen. Daar kwam in het begin van de jaren 1990 verandering in toen de verschillende taxa werden bestudeerd in hun contactgebieden in Zuid-Frankrijk en Centraal-Azië (Isenmann & Bouchet 1993, Panov 1995, Panow 1996).

De verspreidingsgebieden van de ondersoort excubitor van Klapekster en meridionalis van Zuidelijke Klapekster raken elkaar in Lozère, Frankrijk, maar er is geen sprake van overlap (Isenmann & Bouchet 1993, Brugiere 1996). In deze regio zijn beide taxa goed te onderscheiden op basis van verschillen in kleed, structuur en gedrag. De ondersoort excubitor broedt hier in grasland met verspreide bomen en meridionalis in droge woestijnachtige gebieden met struiken.

Nesten van excubitor worden gebouwd in bomen op een hoogte van 4.5-23 m, die van meridionalis worden meestal gebouwd in struiken en bomen op een hoogte van ongeveer 1 m.

De broedtijd van excubitor en meridionalis verschilt eveneens. Isenmann & Bouchet (1993), Isenmann & Lefranc (1994) en Lefranc (1995a) meenden dat op basis van deze verschillen de excubitor-groep en de meridionalis-groep als

Steppeklapekster op Texel in september 7994 apa rte soorten moeten worden beschouwd.

Het verspreidi ngsgebied van Steppeklapekster (pa l/idirostris) overlapt met dat va n de zeer donkere mol/is uit de excubitor-groep in grote delen van Mongolië, en met funereus, eveneens uit de excubitor-groep, in het Tien-Shangebergte, Kirgiz ië/China (Panov 1995, Panow 1996). Klapekste r broedt in Az ië voorn ame lijk in bossen en Steppeklapekster meesta l in droge steppeachtige gebieden. Beide hab itats gaan in elkaar over in Mongolië. In deze geb ieden blijken pal/idirostris en mol/is vaak samen voor te komen zonder te hybridiseren. In het Tien-Shangebergte broedt funereus hoog in de bergen terwijl pal/idirostris in veel lager gelege n woestijngeb ieden broedt (Panov 1995, Panow 1996) . Naast verenkleed en proporties vertonen ook roep en za ng van Steppeklapekster en Klapekster grote versc hillen (Panow 1996). De overl ap van de verspreidingsgebieden van Klapekster en Steppek lapekster in Azië, die pas sinds enke le jaren bekend is (Panov 1995), betekent dat Klapekster en Steppeklapekster ni et meer als conspec ifi ek beschouwd worden (Pa nov 1995, Panow 1996).

Op grond van de aa nwez igheid va n eni ge schubtekening op de onderd elen bij onvo lwassen en vrouwtjes L m meridionalis is dit taxon (dat voorkomt in Zuid-Frankrijk en op het Iberi sch Sch iereiland) in het verleden door sommige auteurs ingedee ld bij de noordelijke excubitor-groep (b ij voorbeeld Grant & MackworthPraed 1952), maar deze opvatting heeft geen navo lging gekregen (cf Lefranc 1995a). Op basis van nader o nderzoek zou ec hter wel kunnen blijken dat meridionalis apa rte monotypische soortstatus verdient. In dat geva l zou de ' resterende' zuidelijke groep de wetensc happe lijke naam L elegans krijgen (Lefra nc 1995a) en di enen de Engelse, Nederlandse en andersta lige namen opn ieuw aa ngepast te worden. Zonder deze 'sp lit' heeft de naam meridionalis (besc hreven in 1820) prioriteit over elega ns (beschreven in1 831).

In Nederl and worden Klapekster en Zuidelijke Klapekster sind s het verschijnen van het artikel van Isenman n & Bouchet (1993) als aparte soorten beschouwd. Elders in Eu ropa heeft deze opvatting ook inga ng gevonden (z ie, o nder meer, Eck 1994, Cramp & Perrins in druk, Birding World 9: 247-252, 1996). Recent is door de Comm issie Systematiek Nederl andse Avifauna (CSNA) besloten pal/idirostris (Steppeklapekster) te beschouwen als aparte monotypische soort naast Zuidelijke Klapekster (z ie Sangster et al 1997 voor motivatie), zodat all es wat vroeger

o nder de noemer 'K lapekster' viel nu als drie aparte soorten wordt besc houwd. De British Ornitho logists' Union Records Comm ittee (BOURC) heeft o nl angs besloten Klapekster en Zuidelijke Klapekster als aparte soorten te besc houwen maar (nog) niet om pal/idirostris als apa rte soort af te spl itsen van Zuidelijke Klapekster (Ibis 139: 197-201, 1997).

Verspreiding en voorkomen Steppeklapekster broedt vanaf de benedenloop va n de Wolga, de Kaspische Zee, het oosten en noord oosten van Iran, tot in Afghanistan en de vlakten en heuve ls van Turkmenië, Oezbekistan en Kazachstan, noord elijk tot c 48-49°N, en verder i n het zu iden van Mongol ië, het noorden van Sinkiang, China, en in Binnen-Mongolië, oostelijk tot O rd os, Chin a. De soort is een langeafstandstrekker en overwintert noordelijk tot in Irak, Zuid- Iran, Zu id-Afghanistan, Baluchistan (India), Arabië en de Nijlvallei in Soedan, Ethiopië en Somal ië in Oost-Afrika (C ramp & Perrins 1993, Clement & Worfolk 1995a). Er is één geva l in Israë l, op 20 november 1987, maar de soort 'wordt hier wellicht over het hoofd gezien' (S hirih ai 1996). Dwaalgasten zijn verder vastgesteld in Egypte, Noordwest-India en het grensgebied va n Kenia en Soeda n (Cramp & Perrins 1993, Clement & Worfolk 1995a).

De vogel van Texel betreft het eerste geva l va n Steppeklapekster voor Nederland. Deze soort werd in Noordwest-Europa tevens vastgesteld in Denemarken (Fakkemose, Langeland, Fyns Amt, 22 -2 3 oktober 1995, en Vest Jylland, 24 november 1995), Groot-Brittannië (in 1956-96 12 gevallen, waarvan 11 in de periode tussen 14 september en 6 december en één op 21 -23 apri l 1992); Noorwegen (Uts ira, Rogaland, 5 september 1953 en 16-25 oktober 1976, en Jomfrul and, Krager0, Telemark, 29 oktober tot 6 november 1987); en Zweden (Hamra, Gotland, 30 augustu s tot 6 september 1995) (Clement & Worfolk 1995ab, Cox 1996, Br Birds 90: 70, 208, 248, 1997; Geir Mobakken in litt, Rolf Ch ri stensen in litt). De vijf geva ll en in Duitsland die door Clement & Worfolk (1995a) worden genoemd (Hessen, 26 maart 1879; Hessen, 9 feb ru ari 1884; Niedersac hsen, 7 oktober 1887; Rheinland-Pfa lz, december 1893; en één ongedateerd geva l) zijn alle foutief; het betreft hi er geva ll en van de ondersoort L e homeyeri van Klapekster (cf Glutz von Blotzheim & Bauer 1993; Peter Barthel in litt).

Zuidelijke Kl apekster broedt veel dichter bij Noordwest-Europa dan Steppeklapekster maa r is

119

Steppeklapekster op Texel in september 1994 als dwaalgast extreem ze ldzaam, wat misschien mede te w ijten is aan het gebrek aa n interesse voor de herkenning van deze voorm ali ge ondersoort. Het en ige officiële geva l komt van Orrevanet, Klepp, Rogaland, Noorwegen, op 5 oktober 1984 (C lement & Worfolk 1995b; Br Birds 85: 461,1992). De melding op Helgoland, Sc hleswig-Ho lste in , Duitsland, in het voorjaar van een onbekend jaar in de 1ge eeuw (Gätke 1900) is overgenomen door Cramp & Perrins (1993) op basis van Schüz (1957). Deze melding is niet opgenomen in de I ij st van Vauk (1972) en wordt daar slechts 'in de kantlijn' genoemd. In de beschrijving van Gätke (1900) wordt al leen melding gemaakt van het ontb reken van de wi tte v leugelv lek op de armpennen, va n de zeer donkergrijze bovendelen (incl usief stuit en bovenste bovenstaartdekveren) en van de izabel tot roze gek leurde ongebandeerde borst. Deze kenmerken passen op zich goed op L m meridionalis maar vanwege het ontbreken van datum, jaar en ba lg en gezien het summ iere karakter van de beschrijving staat deze (onder)soort niet op de Duitse lij st (Peter Barthel in litt). Volgens Panow (1996) is deze soort verder vastgesteld in G rootBrittann ië en voorma lig Joegoslavië, maar nadere detail s of referenties worden hierbij niet gegeven.

De waarnem ing van een mannetje te Pett, East Sussex, Enge land, op 2 j anuari 1911 is van de Britse lij st afgevoerd als één van de beruchte 'Hastings rarities' (C lement & Worfolk 1995a).

De waarneming van een mogelijke L m meridionalis te Winterton Dunes, Norfolk, Engeland, va n 13 juni tot 16 juli 1983 is pas recent inged iend bij de Britse dwaalgastencommissie en betekent, indien aanvaard, het eerste officiële geva l van dit taxon voor Groot-Br ittan nië (Ric hard Millington in litt). De waarneming va n een eerste-w inter vrouwtje L m lahtora in Toftwood, Norfolk, van 23 augustus tot 24 december 1982 (doodgevonden op de laatste dag), wordt algemeen besc houwd als een ontsnapte voge l (C lement & Worfo lk 1995a; Richard Millington in litt).

Summary STEPPE GREY SHRIKE ON TEXEL IN SEPTEMBER 1994 On 4-23 September 1994, a first-winter Steppe G rey Shrike Lanius pa llid irostris was observed on Texe l, NoordHolland, the Netherlands. During the first days of its stay, the bird was identified as a first-winter Lesser Grey Shrike L minor. The correct identificati on as Steppe Grey Shrike was based on the w ingshape w ith a relatively long prim ary projection (compared w ith Great Grey Shrike L excubitor), relatively short tail, mainly sandy-grey to sandy upperparts, beige-white tips to upperwing-coverts and tertials, unbarred underparts,

120

mainly very light-coloured bill, large and long bill and relative ly long, firm brown legs and feet. These characters exclude Lesser Grey Shrike, as we il as Great Grey Shrike and Southern G rey Shrike L meridionalis (cf Cramp & Perrins 1993, Clement & Worfolk 1995a, Lefranc 1995b).

Based on severa l recent pub li cations, the excubitorgroup (Great Grey Shrike, with 7-10 subspecies), the meridionalis-group (Southe rn Grey Shrike, with 7-10 subspecies) and pa llidirostris (Steppe Grey Shrike, monotyp ic) are treated as th ree d istinct spec ies by, eg, the Dutch committee on avian systematics (CSNA; Sa ngster et al 1997), fo ll ow in g Isenmann & Bouchet (1993), Panov (1995) and Panow (1996). The Briti sh Ornithologists's Un ion Records Committee (BOURC) has recently adopted a 'two-way spl it' (Great G rey Shrike and Southern Grey Shrike), consider ing pa llidirostris as be longi ng to the meridionalis-group (Ib is 139: 197-201,1997).

This observation constituted the first record for the Netherlands. Other European records have been in Britain (12), Denmark (2), Norway (3) and Sweden (1).

The five reco rd s given by C lement & Worfo lk (1995a) for Germany are all erroneous; these records refered to the subspec ies L e homeyeri of Great G rey Shrike (G lu tz von Blotzhe im & Bauer 1993; Peter Barthel in litt). A ll pa llidirostris-records have been in autumn, from late August to early December, except for one Apr il -record in England. Southern Grey Sh ri ke is much rarer in north-western Europe but poss ib ly overl ooked; it has been recorded on ly at Orrevanet, Rogaland, Norway, on 5 October 1984. A record on Helgoland, Schieswig-Hoistein, Germany, published in Cramp & Perrins (1993) and repeated by Clement & Worfolk (1995a), is based on a (too) brief description in Gätke (1900) . There is no sk in left and officiall y thi s record is not on the German li st. A record of L m meridionalis at Pett, East Sussex, England, on 2 Jan uary 1911 was struck off the Briti sh li st as one of the Hastings rarities.

There is a report of L m meridionalis at Winterton Dunes, Norfolk, England, in June-July 1983, which is currently under cons ideration. A record of L m lahtora at Toftwood, Norfolk, in August-December 1982 is genera ll y cons id ered to refer to an escape.

Verwijzingen van den Berg, A B & Wassink, A 1994. DB Actuee l: Steppek lapekster op Texel. Dutch Birdin g 16: 220.

Bru giere, D 1996. A propos des limites d'aires de distribution de la Pie-grièche grise Lanius excubitor et de la Pie-grièche méridionale Lanius meridionalis dans Ie sud du Massif Centra I. A lauda 64: 275.

Clement, P & Worfo lk, T 1995a. Southern and easte rn Great G rey Shrikes in northwest Europe. Birding World 8: 300-309.

Clement, P & Worfolk, T 1995b. More Great Grey Shrikes. Bird in g World 8: 429.

Cox, S 1996. The Steppe Grey Sh ri ke in Essex. Birdin g World 9 : 432-433 .

Cramp, S & Perrin s, C M (redactie) 1993. The birds of the Western Palearctic 7. Oxford .

Steppeklapekster op Texel in september 7994 Cramp,S & Perrins, CM (redacti e) in druk. The birds of the Western Palearctic 10. Oxford.

Eck, 5 1994 . Über die Formbildung bei den Raubwürger-A rten (Lanius excubitor u.a.). Mitt Ver Sächs O rnith o l 7: 265-277.

Gätke, H 1900. Die Vogelwarte Helgoland. Braunsc hwei g. Heruitgave 1987.

Glutz von Blotzheim, U N & Bauer, K M 1993 .

Handbuch der Vägel Mitteleuropas 13. Wi esbaden.

G rant, C H B & Mackworth-Praed, C W 1952 . On the relatio nship of the European and African Great Grey Shrikes. Bull Br O rnith o l Club 72: 94.

Isen mann, P & Bouchet, M A 1993 . L'aire de distributi o n frança ise et Ie statut tax ino miqu e de la Piegri èc he méridion ale Lanius elega ns meridionalis.

Alauda 61: 223-227 .

Isenm ann, P & Lefranc, N 1994. Le statut tax in o miqu e de la Pie-grièche méridionale Lanius meridionalis.

Alauda 62 : 138 . jo nsso n, L 1994. Vogels van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Baarn.

Lefranc, N 1995a. Le compl exe Pie-grièche grise/Pie-

gri èche méridion ale Lan ius (e.) excubitor/L. (e.) meridionalis: des 'grou pes' aux espèces. O rnithos 2: 107-109.

Lefranc, N 1995b. Identification des Pi e-gri èches 'grises' de France et du Paléarctique occ idental.

Ornithos 2: 110-123.

Panov, E N 1995. Superspecies of shrikes in the former USSR. Proc W est Found Vert Zoo l 6 : 26 -33 .

Panow, E N 1983. Die Würger der Paläarktis. Gattu ng Lan ius. Wittenberg Luth erstadt.

Panow, E N 1996. Di e Würger der Paläarktis. Gattung Lanius. Tweede druk. Magdeburg.

Sangster, G, H azevoet, C L va n den Berg, A B & Roselaar, C 5 1997. Dutch av ifaun al li st: taxonomic changes in 1977-97. Dutch Birding 19 : 2 1-28.

Schü z, E 1957 . Vom Z ug des Raubwürgers in Europa nach den Ringfunden. Beitr Vogelkde 5: 201-206.

Shirihai, H 1996. The bird s of Israe l. Lo nden.

Vauk, G 1972. Die Vägel Helgolands. H amb urg.

Vaurie, C 1959. The birds of th e Palearctic fauna.

Passe riformes. Londen.

Arend Wassink, Texel Birdwatching Center, Vuurtorenweg 94, 7795 LM De Cocksdorp, Texel, Nederland

Lammergieren in Nederland in mei 1997 Op 25 mei 1997 zagen Pi eter Doornbos, Rob Goldbach en Paul M arcus omstreeks 14:30 onafhankelijk van elkaa r een onvolwassen Lammergier Gypaetus barbatus naar het noorden vli ege n over Kitsweg en Knardijk, het noordooste lijke deel van de Oostvaard erspl assen, Flevo land. De verbazing over deze waarneming was groot, temeer daar in de voorafgaande week in dit gebi ed twee uit geva ngenschap afkomstige Nea rctische gieren waren gemeld, waarvan o nduidelijk was of dat Roodkopgieren Cathartes aura of Zwarte G ieren Coragyps atratus betroffen. Algemeen werd aa ngenomen dat deze roofvoge ls werden aa ngetrokken door de kuddes zoogdieren die z ich in dit deel van de Oostvaardersplassen bevinden.

Enige tijd later werden waarnemingen bekend va n onvolwassen Lammerg ieren op 17 mei boven Villers-Ia-Ville, Waals-Brabant, België, en naar verluidt eveneens in mei boven Pas-deCa lais, Frankrijk. Bovendien bleek dat op 20 mei een uitgeputte eerste-zomervoge l was opgeraapt bij Tinte tussen Brielle en Hell evoets luis, ZuidHo lland. Dit betekende dat in mei ten minste twee onvolwassen Lammergieren de Lage IDutch Birding 19: 12 1- 123, 1997]

Landen hadden bereikt. Tenslotte werd op 26 mei om 09:00-10:00 door de heer Staal tot op c 50 m afsta nd een onvolwassen vogel op video vastgelegd op een akker langs de O nderduikersweg tussen Bant en Emmeloord, Noordoostpolder, Fl evoland. Deze vogel werd gedetermineerd door onder anderen Nico Groen, Wim Jautze, Peer Krijnen en Dirk M eij ers aan onder meer het zeer grote formaat en de duidelijk zichtbare baard op de bruinzwarte kop . Het lijkt zeker dat dit dezelfde vogel was als die van de Knardijk de vorige middag. Afgaande op het feit dat de vogel van de Noordoostpolder tot op 20 m was te benaderen voordat hij opvloog, zou men kunn en concluderen dat deze net als die van Tinte inmiddels ernsti g verzwakt was.

De vogel van Tinte kwam uiteindelijk terecht bij Jan Louwman in het Wildlife Breeding Centre te Wassenaar, Zuid-Holland. Dankzij onder meer het patroon van een aa ntal witte, opzettelijk geb lee kte vleugel pennen werd duidelijk dat hij afkomstig was van het herintrodu ctieproject in H aute-Savo ie, Frankrijk, en de codenaam Republic 9 (BG-259) bezat. De vogel was in februari 1996 in een dierentuin te Oost-Berlijn, Duitsland, uitgebroed en op 12 mei 1996 naar het projectgeb ied in H aute-Savo ie gebrac ht. Hij werd hier tot en met 11 mei 1997 steeds in het 121

Lammergieren in Nederland in mei 7997 projectgebied waargenomen, maar op 13 mei werd .hij voor het eerst buiten het normale gebied gez ien in het noorden van Haute-Savoie.

Sindsdien moet hij binnen een week van de Franse Alpen naar Nederland zijn gevlogen. De vogel is in Wassenaar weer spoed ig op krachten gekomen en werd begin juni teruggebracht naar Haute-Savoie.

Het patroon van witte pennen van de voge l in Flevoland (witte armpen nen in rechter- en witte handpennen in linkervleuge l en mogelijk witte staartpennen) kwam volgens PM overeen met dat van Republic 8 (BG-258). Dit kon worden bevestigd door middel van de videobeelden van de vogel in de Noordoostpolder. Republic 8 was even oud als Republic 9, maar werd grootgebracht in Haute-Savoie, niet in Berlijn. Aangezien all e geb leekte vleuge l- en staartpennen van jonge voge ls na twee j aa r geruid zijn, was van meet af aan duidelijk dat het eerste-zomervogels waren .

De herintroducties in voorma lige broedgebieden in de Alpen, waar de soo rt in het begin van de 20e eeuw werd uitgeroeid, z ijn mogelijk geweest dankzij fokprogramma's zoals die in het

Wassenaarse Wildlife Breeding Centre. Na de eerste poging in 1986 in het projectgebied van Rauris, Oostenrijk, werden een jaar later voor het eerst exemp laren losgelaten in het massief van Bargy, Haute-Savoie. Enkele jaren later werden nog twee gebieden uitgekozen voor herintroducties, het nationale park nabij de Oostenrijkse grens in Zwitserland en het park van de Argentera op de Franse grens in Itali ĂŤ. Tot en met 1997 werden in Haute-Savoie 60 vogels in vrijheid gesteld, waarvan naar berekening ten minste 20 een ges lachtsrijpe leeftijd zu ll en bereiken.

In 1997 kwam het in Haute-Savoie voor het eerst tot een succesvol broedgeval.

In 1996 werden gelijk verdeeld over de vier projectgebieden in de A lpen in totaal acht jonge voge ls losge laten. Het blijft een raadsel waarom de beide vogels van Haute-Savoie een jaar later naar Nederland vlogen. Er z ijn geen meldingen van dwaalgasten ten noorden van Zu id-Duitsland, ook niet voor de 1ge eeuw; we l is de soort als dwaalgast ver ten noorden van het broedgebied in AziĂŤ vastgesteld, in Korea en Mantsjoerij e (cf Glutz von Blotzheim et al 1971).

Aangezien beide Nederlandse vogels in geva n-

119 Lammergier / Lammergeier Gypaetus barbatus, eerste-zomer (gevonden te Tinte, Zuid-Ho ll and, 20 mei 1997), Wassenaar, Zu id-H o ll and, mei 1997 Uan Louwman!Wassenaar Wildlife 8reeding Centre)

122

Lammergieren in Nederland in mei 7997 genschap z ijn uitgebroed, komen ze net als de in Duitsland losgelaten en in 1984-88 in Nederland aangetroffen Oehoes Bubo bubo (cf de Bruijn 1988) naar de huidige maatstaven waarschijnlijk niet in aanmerking voor plaatsing op de Nederlandse lij st.

Summary LAMMERGElERS IN THE NETHERLANDS IN MAY 1997 During 20-26 May 1997, two immature Lammergeiers Cypaetus barbatus occurred in the Netherlands. On 20 May, a first-summer was picked up exhausted at Tinte between Brielle and Hellevoetsluis, Zuid-Ho ll and. On 25 May, another immature was seen at 14:30 above Kitsweg and Knardijk, Oostvaardersp lassen, Flevoland.

The next morning, the latter b ird was videoed in a field along Onderduikersweg between Bant and Emmeloord, Noordoostpolder, Flevoland. The exhausted bird of 20 May was taken into care at the Wildlife Breeding Centre in Wassenaar, Zu id-H o ll and. It appeared to have come from a re-introduction site in Haute-Savoie, France. Thanks to its artificia ll y bleached w hite rem iges it cou ld be identified as Republic 9 (BG-259), wh ich had been raised in capt iv ity in eastern Berlin, Germ any, in February 1996, and re leased in HauteSavoie on 12 May 1996. This indi vidua l rema ined at this re-introduction site in the French Alpes until 11 May 1997. On 13 May, however, it was seen for the

first time north of the project site in Haute-Savoie.

From that day on, it must have flown from the French A lpes to the Netherlands in less than one week. In early June, the bird had recovered at the Wassenaar centre and was brought back to Haute-Savoie for release.

The Flevoland individual also had bleached white remiges and was identified as Republic 8 (BG-258). It was the same age as Republic 9 but it had been raised in capt ivity in Haute-Savoie.

In addition, an immature was reported f lyin g over Villers-Ia-Ville, Waals-Brabant, Belgium, on 17 May and there is also a report of one flying past Pas-deCa lais, north-western France, in mid-May. Presumably, these birds were the same indi vidua ls as those found in the Netherlands.

These const ituted the first sightings of this species for the Netherlands and also the first to be recorded north of southern Germ any, where a sma ll number of vagrants have occurred . Since both birds we re raised in captivity, they are uni ikely to be accepted on the Dutch list.

Verwijzingen de Bruijn, 0 1988. Ringvondst van een Oehoe Bubo bubo in Twente. Limosa 61: 190-192.

G lutz von Blotzheim, U N, Bauer, K M & Bezzel, E 1971. Handbuch der Vรถgel Mitteleuropas 4. Frankfurt am Main.

Arnoud B van den Berg, Duinlustparkweg 98, 2082 EG Sa ntpoort-Zuid, Rob Goldbach, Hoflandseweg 759, 6705 BC Wageningen, jan Louwman, Wassenaar Wildlife Breeding Centre, Raaphorstlaan 28, 2245 Bj Wassenaar, Paul Marcus, Cornelis Lelylaan 773-7, 7065 CN Amsterdam,

Nederland Nederland Nederland Nederland

Recensies P J HIGGINS & SJ J F DAVIES (EDITORS) 1996. Handbook of Australian, New Zealand & Antarctic birds. Volume 3: snipe to pigeons. Oxford University Press, Walton St reet, Oxford OX2 6DP, UK. 1028 pp. ISBN 0-19553070-5. GBP 125.00.

This third vo lum e in the series provides details of 129 species. It covers sn ipe, migratory waders and shorebirds, pratincoles, skuas, gu ll s and terns, and pigeons and doves. Of these, only 57 breed in the region, the rema ining species are mostly migrants and vagrants from As ia or North Ameri ca. Because 70 of the featured spec ies also be long to the Western Palearctic avifa un a and include several species that were not o r on ly margin al ly covered by BWP, this vo lume shou ld be of spe-

{Ou/eh Birding 19: 123-125, 1997]

cia I interest to an European audience, espec iall y to the ever-increasi ng leg ion of shoreb ird afic io nados.

As in previous vo lumes, the amount of information presented is overwhe lmin g. For instance, the account of South Polar Skua Catharacta maccormicki spans an impressive 26 pages, w ith no less than 7.5 pages devoted entirely to soc ial behaviour en socia l organ ization.

There is even a full page on various hybrid sandp ipers, as we il as three co lour illu strations of the infamous 'Cox's Sandpiper'. In books like th is, it is essential that the text is we ll-organized and that information is eas il y accessib le. This new vo lum e delivers magnificently.

Numerous subh ead in gs in v irtu all y all sections of the spec ies accounts and the inclusion of references after each order, family and species make HANZAB more

123

Recensies user-fri endl y th an most other handbooks.

Th e onl y major probl em w ith the book is the secti on on geographi c va ri ati on w hich is a wastebas ket for several unrelated pi eces of inform ation , so me of w hich have little to do w ith geographi c va ri ation. In addition to the customary di scuss ion of subspecies limits, we read about relati onships above the level of spec ies, reports of interspec ific hybridi zati on, th e appea rance of hybrid s and va ri ation th at is not geographi c (eg, the appearance of morph s of Long-tailed Sku a Stercorarius longica udus). Inform ati on on geographi c va ri ati on itse lf is restri cted to ce rtain morph o log ica l characters (pIumages, biom etry) and omits inform ati on on voca li zation s and behaviour - a major error.

M ost sections are we ll -researched and is based on extensive coverage of the literature. As ca n be expected from a mammoth project li ke HANZAB, it is not perfect. The account on O lrog's G ull Larus atlanticus omits newly di scovered breeding loca li ties and range extension s described in Co ll ar et al (Threa tened birds of the Americas, 1992) . Typos are few and are mainl y found in th e authorshi p and ori gin al c itati ons of specific and subspec ific names . Some errors, however, are irri tatin g. The specific name of W estern Sandpiper is Ca lidris mauri, not C semipalmatus (p 213) . Lesser Bl ack-backed Gull L fuscus is sa id to be monotypi c but the text cl ea rl y indicates th at thi s statement is an erro r rather th an a new taxo nomi c in sight. Lea st Tern Sterna antillaru m is co nsidered to be spec ifi ca ll y di stin ct from Li ttle Tern S alb ifrons but th e di stributi o n map of Littl e Tern st ill inclu des the breeding range of Least Tern .

These matters as ide, thi s important and attracti ve vo lume is a go ld mine of informati on and deserves a place in th e libra ri es of globall y ori ented birders and profess ional orni tholog ists or anyo ne w ith an interest in shorebird s or A ustrali an ornitho logy. GEORGE SANGSTER

DEREK A Scon & PAUL M ROSE 1996 . Atlas of A natidae populations in A frica and Western Eurasia. Wetland s Intern ati o nal, Marij keweg 11 , 6700 CA W ageningen, Netherl and s. Di stributed in th e Netherl ands by Natuu r en Boek, Bankastraat 10, 2585 EN Den H aag. 336 pp.

ISBN 1-900442-09-4, N LG 40 .00 (paperback); ISBN 1900442- 10-8, NLG 60 .00 (hardback) .

Thi s attracti ve and we il produced atl as prov id es an ove rv iew of th e present knowledge of popul ati on data of 61 spec ies of swa ns, geese and ducks (excludin g vag rant and introduced species, cf table 2) occ urring in Africa and western Eurasia, in re lation to the netwo rk of wetl and s necessary for the su rv iva l of these mostly hi ghl y m igratory spec ies. Each spec ies text features the fo ll ow ing sections: subspec ies recogni zed, di stributi on, move ments, popul ati on limits, popul ati on size, habitat/eco logy, co nservati on status, netwo rk of key sites, and protecti on status of key sites. Informati on on population trend s is ava il abl e from table 1 in chapter 2.

A nn ex 2, at the end of the book, presents all key sites fo r A natid ae in Afri ca and western Euras ia, li sted fo r each co un try in alph abetica l order. For anyo ne interest-

124

ed or w orking in th e field of protection and conservat ion of swans, geese and ducks thi s book is an indi spensa bi e so urce of information . ANDRÉ J VAN LOON

JEAN-CHARLES TOMBAL (coö rdin ator) 1996 . Les oisea ux de la région N ord- Pas-de-Ca lais - Effectifs et distribution des espèces nicheuses : période 1985-1 995.

Spec iaal nummer va n Le Héron (29: 1-336). G roupe Ornith olog ique Nord, 38 ru e de la Nati on, 59296 Avesnes-Ie-Sec, Frankrijk. 336 pp. ISBN 2-95 10339-07. FRF 25 0.00.

Dit is een region ale broedvoge l atl as va n de regio Nord- Pas-de-Calais in Noord-Frankrij k. Dat in deze regio, die gebukt gaat onder een zwa re j achtdruk en w aar j agers grote in v loed hebben, blijkbaar toc h een be hoo rlijke groep mense n voge ls oo k buiten de dinertafel waa rderen en tijd steken in ve ld we rk en de gegevens vastl eggen in boe kvo rm , is ve rh eugend . In afw ij kin g va n w at meesta l gebruikelijk is wo rd en de soortteksten niet in avifa uni sti sc he vol gorde gepresentee rd , maa r wo rden de soorten ingedeeld naa r het habitattype en de nestpl aatskeuze en w ij ze va n nestbouw binn en die habita t. Dit is een ve rrassende ke uze en lijkt voo ral bedoe ld om het gelnte ressee rde maar minder goed ingevoerd e Franse lekenpu bliek te bereiken doo r erop te w ij ze n dat versc hillende habitats een versc hillende voge lbevolking herbergen, en daarm ee het belang aan te geven va n de beschermin g va n de versc hillende habitats. Het maakt het rechtstreeks opzoeken va n tekst en kaart va n een bepaa lde soort wa t lasti g, maa r een soo rte n index met Franse namen en wetensc happelijke namen (per familie in 'kl ass ieke' avifauni sti sc he vol gorde) onderva ngt dit bezwaa r.

ANDRÉJ VAN LOON

PETER STEYN 1997. Breeding birds of southern Africa .

Chri stopher Helm/A&C Black, 35 Bedford Row, London W Cl R 4JH , UK. 240 pp. IS BN 0-7136-4765-5 .

GB P 40.00.

Thi s book is not an atl as of breeding birds, as the ti tle may suggest, but a book on the breed ing habits of southern Afri ca n bird s. It was or igin all y pu bli shed in 1996 in South Afri ca by Fern wood Press under the ti tle Nesting birds - the breeding habits of southern Africa n birds, but for the Europea n market it was renamed as Breeding birds of southern Africa.

For the va ri ous groups of b ird s (of co urse, not every si ngle species cou Id be treated) th at breed in southern Afri ca (a map of th e region invo lved is present), nests (s ite, shape, materi ais, etc), eggs, chicks and the behaviour of parents and youn g during th e breeding seaso n are presented and di scussed . It is ri chl y illu strated w ith hi gh-quali ty photog raph s. An extensive b ibli ography, w hich is sp li t up according to th e sa me d iv ision into th e main bird groups as the text, gives further access to th e li te rature on the subject. A spectacul ar book, very good va lue fo r money. ANDRÉ J VAN LOON

Recensies Other recent publications / andere recente uitgaven DEREK RATCLIFFE 1997. Th e Raven. T & AD Poyser Ltd, 24-28 Ova l Road, London NWl 7DX, UK . 326 pp.

ISBN 0-8566 1-090-9. GB P 25.00.

JEFF WATSON 1997. The Co /den Eag/e. T & AD Poyser Ltd, 24-28 Ova l Road, London NWl 7DX, UK. 374 pp.

ISBN 0-8566 1-099-2. GBP 29.95.

Twee nieuwe delen in de bekende seri e voge lmonografieĂŤn van de Poyser-ui tgeverij over respectievelij k Raaf Corvus corax en Steenarend Aqui/a chrysaetos.

DON TAYlOR, JEFFERY WH EATlEY & DAVID BURGES 1997 .

W here to watch birds in Kent, Surrey & Sussex. Third

Masters of Mystery

edition. Chri stopher Helm/A&C Black, 35 Bedfo rd Row, London W Cl R 4JH , UK. 300 pp. ISBN 0-7 1364544-X . G BP 12 .99.

DAVID NORMAN & VIC TUCKER 1997. W here to wa tch birds in Devon & Corn wa ll, including the Is/es of Scilly & Lundy. Third edition. Chri stopher Helm/A&C Black, 35 Bedford Row, London W Cl R 4JH, UK. 34 1 pp.

ISBN 0-7136-4293 -9. GB P 12.99 .

Twee geheel herz iene en uitgebreide edi ties in de th ans geheel Groot-BrittanniĂŤ en Ierl and omvattende Enge lse seri e 'W here to watch b irds in .. .'. O nmisbaa r ind ien men in de behandelde regio's met succes w il vogelsk ij ken.

c/!__S~--::="-=f-~'=~- :-i~VS_KI ----JL0

Solutions of first round The so lutio ns of mystery photograph s I-IV of the first ro und (Dutch Bird ing 19: 80-82, 1997) appea r below.

I The first mystery photograph show s a dark-I egged Ca lidris sa ndp iper, w hi ch is in w inter plumage because of the rath er unifo rm brow ni sh-grey upperparts . The small size, th e slender stru cture, the short bill and th e sho rt dark legs elimin ate all oth er sa nd pipers ex cept Semi pa lmated C pusilla and W estern Sa ndpiper C m auri, Red-necked C ru ficollis and Littl e Stin t C minuta and Whi terumped C fuscicollis and Ba ird's Sa ndpi per C ba irdii. The bird looks lo ng-w inged, suggesting W hite-rum ped or Ba ird's. Note, however, that the prim aries are large ly exposed because of th e worn and partiall y m issi ng te rti als and that the w ing-tip fa ll s cl ose to the visible tail-tip. Thi s elimin ates both Whi te-rumped and Baird's, in w hich th e w ings clearly proj ect further beyond th e tail.

Western ca n be rul ed out since thi s spec ies has pa ler grey upperparts w ith o nl y thin dark shaft strea ks and a longe r and thicker bill th an th e mystery bird. 50 we are left w ith Semi pa lmated (p late 122), Red-necked (plate 121) and Li ttle (p late 120). The sepa ration of th ese th ree stints in w inter plu mage is often ve ry d ifficult, mainly due to considerab le ind ividual va ri atio n in all three. iDutch Birding 19: 125-130, 1997]

P TIK

Noneth eless, th e fo llow in g features shown by the mystery bird should lead to the correct identifi cat ion.

1 The upperparts of th e myste ry bird are browni sh-grey with darker centres to the scap ulars. The browni sh tin ge to the upperparts is seen in the w inter plum ages of both Semi pa lmated and Littl e, whil e th e upperparts of Red-nec ked are no rm all y slightl y pa ler grey w ithout any brown. Th e rather broad da rk ce ntres to the scapul ars are typi ca l fo r Li ttle and eli m inate Sem ipa lmated w hi ch has, li ke Western , o nl y thin da rk feather- shafts o n the scapul ars. The scapul ars of Red-necked are usuall y also less extensive ly dark-centred th an th ose of Littl e, resulting in more un iform upperparts, but sometimes Red necked show s fairl y broad da rk scapul ar centres.

The pattern of the scapul ars is in fact simil ar to that of first-w inter Little, w hic h has broader centres to th e scapul ars than adult Li ttle. The worn and browni sh w in g-coverts also indicate a firstw inter. 2 The breast pattern is typ ica l fo r Li ttle: the greyish streaks sta rt ing at the sides of the breast ca n ju st be seen to j o in across the centre of th e breast. A co mplete breast-band is regul arl y seen in w in ter Littl e, but apparentl y never in w inter Red-necked (and Semi pa lm ated) . 3 The attenu ated rear-end might suggest Red-necked , w h ich is often margi nally lo nger-w i nged than Li ttle, but thi s is of little va lue on a lo ne ind ividual. The fi ne-tipped, th ough rather short bill is 125

Masters of Mystery

atyp ica l far Red-necked. Red-necked shows o n average a si ightly shorter, broader- based and blunter-tipped bill , compa red w ith the longer and finer-tipped bill of Little, but there is much va ri atio n. 4 The face pattern poi nts toward s Li ttle. In w inter Red -necked, the face pattern usuall y d iffe rs fro m th at of Li ttle by showin g a prom inent da rk lore extending through the eye o nto th e ea r-coverts. In Li ttle, the da rk lare does not extend bevond the eye and the ea r-coverts are paler, as shown by the mystery b ird .

The combin ati o n of these features identifies th e bird as a Littl e Stint. It was photographed at Eil at, Israe l, on 19 Janu ary 1993 by Leo Boo n. A photograph of anoth er fi rst-win te r Li ttle Stint at Eil at appears as plate 120 .

Th is bird proved to be not very d ifficu lt, w ith 53% of the entrants ident ifying it carrectl y. Incorrect so luti ons incl uded Red-necked Stint (16%), Sa nderli ng Ca /ba (9%), Semi pa lmated (9%), Ba ird 's (9%) and W hite-rumped Sa ndpi per (5%) .

11 Nea rl y all entrants ident ified the dabbling duck in thi s photograp h as either Wi geon Ma reca pene/ope o r A meri can W igeon M americana, based on the po inted tail , unmarked brow nish flanks and co ntrastin g w hiti sh bell y. It is a 'female-type' because of the w hit ish underta ilcoverts w ith da rk spots (though part of th e underta il-coverts looks bl ack ish du e to th e li ght cond itio ns). The quite rich ru fo us-brow n flanks identify the bird as Amer ica n Wi geon, as these shoul d have been darker and less rufous in W igeon. The ta il is on average sli ghtl y lo nger in ad ult A meri ca n W igeon, but thi s is not a reli abi e identification feature, certa inl y not w ithout d irect com pari so n.

Thi s ad ult female Ameri ca n Wi geon was photograph ed in Texas, USA, on 27 Febru ary 1982

by A rn o ud va n den Berg and was ident ified correct ly by 67% of the entrants.

111 The bird in thi s photograph is cl ea rl y a bunting of the genu s Emberiza. At first glance, the bird looks superfi c iall y like an O rto lan Bunting E ho rtu/ana o r Cretzschmar's Bunt ing E caesia because of the rather plain head and th e cl ea r eye-ring and submoustachial stri pe . However, the mystery bird lac ks w hite in th e outer ta ilfeathers, shows a fa int superc ilium and has a ye ll ow ish t inge to the underparts. These features rul e o ut O rto lan and Cretzschmar's.

The o nly Emberiza spec ies with littl e o r no w hite in the outer ta il -feath ers are Chestnut Bu nting E ru ti/a, Red-headed Bu nting E bruniceps 126

and Black-headed Bunting E me/anocepha/a. Th e pa Ie terti al edges of th e mystery bird show the wedge into the dark tert ial ce ntres typ ica l fo r most Emberiza buntings, but Red -headed and Black-headed show a tertia l patte rn remin iscent of America n spa rrows (consisting of pa Ie tertia l edges of eve n w idth). So, based o n tail and tertial pattern alo ne, th is bird should be aChestnut Bunt ing. Ident ification as Chestn ut Bunting can be confirmed by the comb inatio n of a deep chestnut unstreaked rump and lower back, fa int malar stri pe and superc ilium, indi stinct w ingba rs, o li ve-brown tin ged manti e and yell ow ish underparts w ith o nl y some ind ist inct strea kin g.

Chestnut Buntings can ofte n eas il y be identified by the presence of ru fo us on th e head and/or breast, but the mystery bird does not show thi s.

A ll males (includ ing first-w inters) have at least some ru fo us o n head and breast. Adult females usuall y have some ru fo us o n the side of th e crown, but first-w inter fe males and some ad ult fe males lac k ru fo us o n the head or breast.

Therefore, th e mystery bird m ust be a fe male.

The ta il -feath ers of the mystery bird are po inted w hi ch might suggest a first-w inter, but in Chestnut Bunting adults also have rath er poi nted ta ilfeathers. Consequ ently, ageing of Chestnut Buntings based on th e shape of the ta il -feathers is nea rl y imposs ibl e (i n co ntrast to most other Emberiza spec ies).

This Chestnut Bunting female was photographed in Ho ng Kong, Chin a, in November by Jari Peltom채ki . The bird was identifi ed co rrectl y by o nl y 29% of the entrants . Other spec ies mentio ned were O rtolan Bunt ing (3 4%), Cretzsc hmar's Bunting (16%), Black-headed Bunti ng (10%), Yellowhammer E citrinella (8%) and Cinereous Bunting E cineracea (3%) .

IV The fo urth mystery photograph shows o ne of th e larger Larus guii s, and can be aged as a f irstyea r by the grey-brown co laratio n of th e mantIe. Th e qu ite pale overall appea rance and th e lac k of bl ack in the w ing-t ip suggest Iceland Gull L g/aucoides or G laucous Gull L h yperboreus.

The mass ive stru cture of the bird w ith heavy chest and bulky im press ion is in favo ur of G laucous and does not fit Iceland. Size and stru cture of th e bill are hard to j udge, but it appears to be all-b lack. Thi s is never the case in first-year G laucous, w hi ch shows a pale bill w ith a sharpl y demarcated blac k tip (p late 124).

Glaucous-w inged Gull L g /aucescens, an extremely rare stragg ler to the Western Palea rctic fro m western North America, resembles G lau-

M asters of M ystery

120 Littl e Stint / Kl eine Strandl oper Ca lidris minuta, first-winter, Eil at, Israel, 15 Janu ary 1993 (Leo J R Boon/ Cursorius) 121 Red-necked Stint / Roodkeelstrandl oper Calidris ruficollis, winter plumage, M ai Po, Hong Kong, Chin a, April 1988 (Ray Tipper) 122 Semipalm ated Sandpiper / G rijze Strandloper Ca lidris pusilla, w inter plum age, Fort M eyers Beach, Fl orid a, USA, Febru ary 1997 (Kevin Karlson)

127

Masters of Mystery cous (including its heavy appeara nce), but shows an all-bl ack bi ll in fi rst-years (p late 126). The vis ible primaries of th e mystery bird are uniform pa Ie grey-brown w ith a compl ete pale fringe to eac h feather and are about as dark as the rest of the wing. This is typi ca l for first-year G laucous-winged, which has a closed wing-tip as dark as o r 51ightly darker than the rest of th e wing, whereas the wi ng-tip is distinctly w hiter than the rest of the wing in nomin ate Iceland L g glaucoides and in G laucous. The pattern of the rest of the wi ng and th e ta il also matches that of G laucous-winged: the tertials and outer greater coverts are mainly uniform pale grey-brown with on ly some indi stinct marblin g nea r th e tip of th e feathers (obvious ly barred in Glaucous); the inner greater coverts and the other wing-coverts show a pattern of pale fringes and bars, but are less distinctly barred than in most Glaucous; the tai l-feathe rs are un iform pale grey-brown wi th a pa le fringe to at least the outer tail-feather (barred and marbied in Glaucous). The dirty sm udge over espec iall y the underparts also fits Gla ucouswi nged.

Separation of fi rst-yea r G laucous-winged fro m

123 G laucous-winged Gu ll / Beringmeeuw Larus g lauceseens, first-w inter, Santa Barbara, Ca lifornia, USA, 6 Janu ary 1983 (Arnoud B van den Berg)

124 G laucous Gu ll / Grote Burgemeester Larus hyperboreus, first-w inter, Stellendam, Zu id-H oll and, Netherl ands, 27 January 1987 (Arie de Knijff)

128

Masters of Mystery

125 Thayer's Gu ll / Th ayers M eeuw Larus (glaucoides) thayeri, first-winter, Ventura, Ca lifornia, USA, December 1995 (Don Desjardin) 126 Glaucous-winged Gu ll / Beringmeeuw Larus glaucescens, first-winter, Bodega Bay, Ca li fornia, USA, November 1996 (Peter de Knijff)

129

Masters of M ystery first-yea r Th ayer's Gull L (g) thayeri can cause more co nfus ion than genera ll y assumed. The primary pattern of the cl osed win g shown by th e mystery bird shows some resembl ance w ith that of first-year Thayer's (p late 125), but o n Thayer's th e cl osed w in g-ti p is di stin ctl y darker th an th e rest of the w in g and the pale frin ge is often broader and more obv ious on the ti p of th e primari es (resuiting in w hiti sh cresce nts on th e primary-tips). Furtherm ore, Th ayer's is smaller and less heavil y buil t compared with G laucousw inged. In Th ayer's, the bill (a lso all-black in first-yea r plumages) is rath er slender and th e crown is more ro unded . G laucous-w inged tends to be 'ro ugher' -I ookin g d ue to a longer, deeper and thi cker bill (with often some thi ckening towa rds the tip) combined w ith a larger head and slop ing fo rehead.

The co loratio n of the closed win g-tip of firstyear Kuml ien's Gu ll L g kumlieni can resembi e that of first-year G laucous-win ged . However, Kumlien's can be ruled out by its size and stru cture (identica l to nomin ate Iceland), generall y less unifo rm tertia ls and at least some barr ing on th e tail -feath ers.

Weste rn Gu ll L occidentalis is anoth er spec ies from western No rth A mer ica, but has not vet been record ed in th e W estern Palea rcti c (and is, therefore, not a poss ib le cand idate in thi s competitio n). First-year W estern Gull superficia ll y looks like a very da rk first-yea r G lauco us-w inged w ith nea rl y black o uter prim ar ies. Though Western ca n be ruled o ut quite eas il y based o n the absence of bl ack in th e win g-tip, G laucousw inged x W estern hybrid s are muc h more difficu lt to elimin ate. In fact, th e identifi cati o n of G laucous-winged is compli cated by regul ar hybridi zati on in North A merica of G laucouswi nged w ith Glaucous, Ameri ca n Herrin g Gull L argentatus smithsonianus and espec ial ly W estern Gull. G laucous-w inged x W estern hybrids occur commo nl y in th e overl ap zone between the breed ing areas of th e two. These hybri ds ca n show every intergradation between th eir parents and, as is norma ll y th e case in hybrids, are usualIy detected by showin g mi xed characters.

Accordin g to th e rul es of thi s competition , hybrids do not have to be rul ed out, but th e w ing-ti p of the mystery bird w o uld have been

darker if it were a G laucous-w inged x Western hybrid .

Thi s first-winter Glaucous-winged Gull w as photographed at Santa Barbara, Ca lifo rni a, USA, on 6 j anu ary 1983 by A rno ud van den Berg.

A noth er photograph of the same bird , now show ing its bill weil , appears as pl ate 123. There are two recent sightings of Glaucous-w inged Gull in the W estern Palea rctic: a third-w inter photographed o n Hi erro, Ca nary Islands, o n 7-10 Febru ary 1992 (B ird ing W orl d 9: 237, 1996) and an ad ul t photographed at Essaouira, M orocco, o n 31 j anu ary 1995 (Dutch Birding 17: 79, pl ate 60, 1995) . The bird fro m the Canary Island s has been accepted recentl y by th e Spanish ra ri ties comm ittee (Rica rd Guti érrez pers comm). Addit ionall y, th ere is a recovery of a bird rin ged as pullu s on Vancouver Island , Briti sh Co lum bia, Ca nada, o n 27 jul y 1969, and recovered at Lake Züri ch, Sw itzerl and , in ea rl y Novembe r 1969 (o nl y rin g fo und), but apparentl y rejected as an all eged airpl ane-ass isted arri va l (cf D utch Bird ing 8: 4 1, 1986; 17: 79,1995).

The b ird was identified correctl y by 26% of th e entrants. O th er spec ies ment ioned in cl uded Ice land Gull (44%, of w hi ch 14% for Kumli en's Guii ), Th ayer's Gull (25%) and G laucous Gull (3%).

Twe lve entrants identified th ree of the fo ur mystery bird s correctly but on ly fo ur entra nts achi eved a 100% score. These are Dave M c Adams (Germ any), Sa nder Lagerveld (Netherlands), Pat Lo nerga n (France) and Rik Win ters (Netherl ands). They are th e w inners of the first ro und and a copy of the video Outch Bird ing videojaaroverz icht 7996 w ill be sent to all four of th em. The overall w inner at the end of the competi tio n will rece ive a pair of Swarovs ki 8x20B Century binocul ars, do nated by Swarovski Benelu x. The fo ur mystery photographs of th e second round w ill appear in th e next issue of Dutc h Birding.

O ur spec ial th anks go to Peter de Knijff for hi s welcome i nfo rm atio n o n the identificatio n of Gl aucous-winged Gull and to Ri card Gutiérrez fo r hi s info rm ati o n on the Ca nary Islands record of G laucous-winged Gull.

Oiederik Kok, Blazer 9, 3448 WO Woerden, Netherlands Nils van Ouivendijk, Guldenhoe ve 34,345 7 TG Vleuten, Netherlands

130

WP reports Thi s review li sts rare and interestin g bird s reported in the Western Palea rct ic (WP) in May-June 1997 and focuses on north-western Europe. Information cove rin g earl ier reports is included as we il , wh ile a number of June reports wi ll be inco rporated in the next issue. Th e reports are largely unchecked and their publi cation here does not impl y future acceptance by the rarities co mmittee of the re leva nt co untry. Observers are req uested to submit record s to each co untry's rarities committee. Corrections are welcome and w ill be publi shed .

On 13 June, at sea off Kiz ilirmak delta, 28 Blackthroated Divers Cavia arctica, includin g an adult, were counted, suggesting th at the Turkish Black Sea coast is more important for this species in summer th an previously supposed. In Spain, 12 ad ult Great Northern Divers Cimmer remained present through May at Pl aya de Baldaio, Corun a. During the first half of May, up to eight White-billed Divers C ada msii per dav we re flying past at several seawatch sites in Norway and, on 17 May, 20 were counted at Hamningberg, Finnmark . In Finl and, up to 43 we re reported mi gratin g during May. An adu lt Pied-billed Grebe Podilymbus podiceps stayed from 24 May to 8 June at Doc k Acres Cravel Pit, Lancas hire, England; presumably, the same b ird was seen on Shelton Lake, Yorkshire, from 14 June. On 26 June, a twitchable Cape Verde Petrel (Fea's Petrel) Pterodroma feae was seen close in shore at several points in Norfolk, England, co nstituting one of the earli est records ever in the British Isles. In 1996, a reco rd popul ation of 52 pairs of Bermuda Pet rel P ca how raised 26 juven il es. On a round-trip to Comera, Canary Islands, 22 Bulwer's Petreis Bulweria bulwerii were noted on 19 May. Reported ly, on 7-8 June, more than 70 Yelkouan Shearwaters Puffinus yelkouan we re seen in th e Atlantic off Ria de A Coruna, Ga licia, north-weste rn Spain (it is not kn own how they we re identified from M anx Shearwater P puffinus, wh ich was also seen; cf Birdwatch nr 61: 26-30, 1997). On 1 June, a Wilson's Storm-petrel Oceanites oceanicus was observed 60 mil es north-west of Unst, Sh etland , Scotland .

The co lony of Northern Gannet Morus bassanus on Helgoland, Sch ieswig- Hoistein, Germany, first establi shed in 199 1-9 2, increased to 12 pairs. On 1 May, th e first nestin g co lony for Norway of 12 pai rs of Continental Great Cormorant Phalacrocorax carbo sinensis was found at 0 ra, Fredrikstad, 0stfold . The sixth Shag Stictocarbo aristotelis for Finl and was reco rded on 10 May at Pyhäranta. In Poland, two sing le White Pelicans Pelecanus onocrotalus we re see n in the fi rst half of May. Th e sixth for Senné fish-ponds, Slovakia, was a so litary individu al from 30 M ay to 1 June. The ninth Dalmatian Pelican P crisp us for Hungary was present at Körmösdpu szta on 2-5 June. Up to eight Pink-backed Pelicans P rufescens stayed at least during 6-13 May

IOu/eh Birding 19: 131 ·1 38, 1997]

at Abu Simbel, Egypt, w here 33 had been reported on 27-29 Apri l.

A few Western Reef Egrets Egretta gularis we re reported from Spa in, includin g one on 3 May at the beach of Mari smas del Od iel, Huelva . The first breeding of Great White Egret Casmerodius albus for Spain occurred on Buda island, Ebro delta, w here a nest w ith three eggs was found. In eastern Slovakia, 53 nests we re counted near Senné (where also more than 50 nests of Eurasian SpoonbilI Platalea leucorodia we re found). In Egypt, up to 45 Yellow-billed Storks Mycteria ibis we re reported from late April to M ay at Abu Simbel. Durin g th is sprin g's co ld and wet weather along th eir eastern flyway, White Storks Ciconia ciconia arri ved alarmin gly late or even not at all at breeding sites in northern Europe. Th ere are reports of many birds having succumbed during Apri l-May in Turkey. O n 12 May, o nl y c 60% of White Storks had arrived in north-eastern Europe. On 16 May, 70% of the Estonia breed in g population was still missin g. In Denmark, where th e species is now thou ght to be cl ose to extinction, onl y three breeding pairs appeared to be present on 25 June of w hi ch ju st two had nestlings (at Ribe tow nh all, Syd Jy ll and, and at Ve lcs in Thy, Nord Jy ll and). For up-to-date news about White Storks, see the internet homepage of Edwin Donath (http ://home .ton line.de/home/edwin.donath/stoerche/html). In Feb ru ary, five adult Bald Ibises Ceronticus eremita we re seen in M assawa, Eritrea; th ese co uld co nce rn the wa ndering offspring of th e extin ct breeding co lony of Birecik, Turkey.

In Febru ary, a flock of 13 700 Lesser White-fronted Geese Anser erythropus has been reported at East Dongting Lake, China. In Sweden, reports of Ross's Goose A rossii ca me from Ottenby, Ö land, on 7- 11 May, Gammelsbyören, Gotland, on 8-10 May, Ronneby, Blekinge, on 12 M ay and Stockviken, Gotl and, on 14 M ay. Ruddy Shelducks Tadorna ferruginea bred at Barranco de la Torre, Fu erteventura, w here fi ve young we re seen on 16 May. In the Netherl ands, a pair raised youn g in M ay at Ijmuiden, Noord-Holland. Th e second Black Duck Anas rubripes for Sweden stayed from 28 M ay at Vi ll anäss nea r Umea, Västerbotten; the first was in Skane on 17-19 November 1972. In Ice land, one was reported at Sandgerd i on 3 M ay. Th e long-staying male at Great Poo l, Tresco, Scilly, En gland, remained the entire period. A ce nsus of Marbied Duck Marmaron etta angustirostris during October 1996 in Spain resulted in 352 indi vidu als, of whi ch 283 we re in EI Hondo NP, Ali ca nte. Th e second Ring-necked Duck Aythya col/aris for Finl and was a male at PiikkiöKuusi sto on 9-11 May. A male Lesser Scaup A affinis was seen on 10 May at Gransha Lake, Londonderry, Northern Irel and, and another on 25 May at Zonhoven,

131

WP reports

127 Ye ll ow-billed Storks/ Afrikaa nse N immerzatten M ycteria ibis, A bu Simbel, Egypt, 9 May 1997 (Fra nรงois Hupet)

128 Semi pa lm ated Pl ove r / Ameri kaa nse Bontbekpl evier Charadrius semipalmatus, Dawli sh W arren, Devon, England, June 1997 (Steve Young/Birdwa tch)

132

WP reports

129 Ivo ry Gu ll / Ivoo rmeeuw Pagoph i/a eburnea, first-summer, Sankt-Peter Ord in g, Sch iesw ig-Hoistein, Germany, 24 May 1997 (Oet/ef Gruber)

130 Ivory Gull / Ivoo rm eeuw Pagophi/a eburnea, first-summer, Sankt-Peter Ordi ng, Schi eswig-Hoistein, Germany, 24 May 1997 (FeIix Heintzenberg)

133

WP reports Lim burg, Belgium. In England, a pair stayed near Helston, Cornwa ll, from at least 21 June onwa rd s. If accepted, an ad ult male Spectacled Eider Somateria fischeri flying past Mortensnes, Nesseby, Finnmark, on 15 June w ill be the third fo r Norway. Previous records concerned an adul t male shot at Vardo harbour, Finnmark, on 12 December 1933 (now in Zoological Museum at Bergen) and a sightin g of two males and a female at the same place on 23-24 February 1988. Summer reco rd s of Surf Scoters Me lanitta perspicil/ata included two adu lt males at Bjerkvik, Nordland, on 7-9 June and one at Blävands Huk, Vest Jy ll and, from 20 June onwa rd s.

During 20-26 May, two first-summer Lammergeiers Gypaetus barbatus we re encountered in the Netherland s; they appeared to come from the re-introducti on site in Haute-Savoie in the French Alpes, w here one of them had last been seen on 13 May. Probably, an indiv idual seen above Waals-Brabant, Belgium, on 17 May was one of the two Dutch birds. No less than four nestin g pairs of introduced Monk Vultures Aegypius monachus we re present in the Cévenn es, Lozère, France, but none produced young. A lso in the Cévennes, two breed in g pairs of Egyptian Vultures Neophron percnopterus occurred th is year. An adult flying past Membach, Limburg, on 31 May 1993 has been accepted as the first for Belgium (Aves 33: 173, 1996). In Switze rland, an adu lt was circl in g above Villeneuve, Grangettes, Vaud, on 18 May. Remarkably, one of the two Short-toed Eagles Circaetus ga l/icus ho lding a territory at Hoge Veluwe, Gelderl and, the Netherlands, in summer 1996 had returned to the ve ry same area on 1 June, whe re it stayed the rest of the month. It was not until 29 June before it became ce rtai n that both birds were present. On 2 June, a Short-toed was briefly jo ined by a Griffon Vulture Gyps fu lvus flyin g past hi gh to the south-west; if accepted, the latter wi ll be the sixth record (11 th indi vidu al) for the Netherlands. Up to 30 Pallid Harriers Circus macrourus were migrating through Finland during 9- 11 May. If accepted, a Longlegged Buzzard Buteo rufinus seen at Umeä, Västerbotten, on 6 May was the sixth for Sweden, one at Kotka on 31 May wasthe second for Finland and, in Norway, one was reported on 5 June at Hemne, SorTrondelag. In Lorraine, north-eastern France, a Lesser Spotted Eagle Aquila pomarina was seen on 21 June in the same area where one was reported last year. On ly 11 out of 21 pairs of Imperial Eagle A heliaca in eastern Slovakia had eggs or young during this sprin g. If accepted, a Bonelli's Eagle Hieraaetus fasciatus at Bredjama on 16 June w ill be the first for Sloven ia. With the death of a fema le Osprey Pandion haliaetus, drowned in fishin g nets on 28 Apr il 1997, the species' Portugal breeding population became extinct (the re were still 14 pairs in 1950, eight in 1970, and ju st two in 1980). ALesser Kestrel Falco naumanni stayed in Finland during 9-11 May and another male was briefly seen in Smäland, Sweden, on 24-25 May. If accepted, an adu lt female Amur Falcon F amurensis at Straits of Messina, Sic il y, Italy, on 4 May cou ld be the second for Europe after a previous report in this region in 1995. A

134

pale morph Eleonora's Falcon F eleonorae was present at A lby, Ö land, on 10 May. In Belgium, reportedly, one flew northward past Zeebrugge, West-Vlaanderen, on 6 June. A total of 33 Caucasian Black Grouse Tetrao mlokosiewiczi, inclu din g two females, we re counted on 11-12 June at th ree sites near Sivrikaya, north-eastern Turkey (cf D utch Bi rding 9: 179-180, 1987); fears that the species may be declining in this area due to indiscrimin ate hunting (10-20 birds were killed last autum n) seem unfounded. Two male Little Crakes Porzana parva were si ngin g at çenge Gö lü near Ercek Gölü, eastern Turkey, on 8-9 June. The first Lesser Moorhen Gal/inula angu /ata for Egypt and the WP was an adult male reported on 6 May at 7 km north of Abu Simbel.

Using satellite tec hn ology, one indi vidual of the group of c 10 Siberian White Cranes Grus leucogeranus w in tering in Iran for the last 10 years has been tracked to its presumed breeding grounds; it appeared to fly along the European shores of the Caspian Sea to the Volga delta, w here it stayed fo r half a month before it continued north-westward to an area just east of the Ural mountains, north-west of Tyumen.

From late April into Jul y, a fi rst-summer Semipalmated Plover Charadrius semipalmatus stayed at the beach of Dawlish Warren, Devon, England; it was not identifi ed with certa inty before mid-June, when the b ird's ca ll was heard. It constituted the second record for Britain; the first was a ju ven ile on St Agnes, Scill y, from 9 October to 9 November 1978. In the Netherlands, a Spur-winged Lapwing Vane l/us spinosus was present on 17-22 May between Naardermeer and Ankeveense Plassen, Noord-Hol land. A lthough this south-east European migrant is cons idered to be a potential first, it shou ld be noted that previous Dutch reports we re rel ated to a release of severa l ind iv idua ls 10 yea rs ago; the sa me appli es to previous reports in Britai n and Germany. Remarkably, howeve r, the Dutch b ird turned up on 3-9 June at Stodmarsh, Kent, England, w here possibl y the very same bird had also been seen by two birders in the late afternoon of 30 Apri l. On 13-14 June, it had moved to Rye, East Sussex, and from 15 June onwards, it stayed at Dungeness, Kent. The bird cou ld be recognized thanks to short outerm ost primari es in the right w ing and missing seconda ri es in the left w in g. The th ird White-tailed Lapwing V leucurus for western Turkey was seen at Miletus Marsh, Menderes delta, on 3 April. The third for Finland stayed during 911 May at Parikkala. The second for Poland was seen near Wladyslawowo on 18 May (the first was on 30 Apr il 1975; cf Dutch Bi rding 7: 79-84, 1985). The second for Sweden was an adu lt on 22-24 June at Turkiesjön north of Ramnäs, Västman land (the first was on 10 May 1975). The third Semipalmated Sandpiper Ca lidris pusilla for Spa in was an adu lt on 7-9 June at Ca l Roc, Ll obregat, Cata lonia. The first White-rumped Sandpiper C fuscicol/is for Hungary was an adult summer during 17-24 May in Kiskunság. Others were reported on 20 May flying north past Llobregat delta, Cata lon ia, Spa in; on 25-26 May at Bessin, Hiddensee, Mecklenburg-Vorpommern, Germany; and on 27-30

WP reports May at Ulvshale, Mon, Denmark. In northern France, an adult Baird's Sandpiper C ba irdii stayed at Platier d'Oye, Pas-de-Calais, from 10 May until at least 2 June.

The 10th Broad-billed Sandpiper Limicola falcinel/us for Spain was an adu lt at Llobregat delta on 16 May. The third long-billed Dowitcher Limnodromus scolopaceus for Italy was one at Macchiatonda, Rome, on 11 May. The second to fou rth Icelandic Black-tailed Godwits Limosa limosa islandica fo r Denmark we re see n on 5-7 May in Jy ll and. On 12-14 May, a lesser Yel!owlegs Tringa flavipes was present at Fen Drayton Gravel Pit, Cambrid egeshire, England; on 14-17 May, the seventh for Sweden was at Sundbosjön and Frötunaviken, Uppland; from 20 May to 2 June, one stayed at Orreosen, Klepp, Rogaland, Norway; on 4-7 June, the third for Denmark (and the first twitchable) was seen at Arup Vejle, Thisted, Nord Jylland . The Terek Sandpiper Xenus cinereus present since early March in the Camargue, Bouches-du-Rh6ne, France, remained into July. An adult summer Spotted Sandpiper Actitis macularia on Utsira, Rogaland, on 28 May was the first for Norway.

A first-summer Mediterranean Gul! Larus melanocephalus ringed at Volkerakmeer, Zu id-H o ll and, Netherlands, on 28 May 1996 was seen at Llobregat delta, Cata lonia, on 7 May. The first laughing Gul! L atricil/a for Finl and was found on Kemiö, Västanfjärd, on 1 May and red iscovered on 4 May in Dragsfjärd, Taalintehdas, whe re it stayed into July. Finland's fi rst Franklin's Gul! L pipixcan was an adu lt summer reported on 31 Mayat O ulu, w here also a first Bonaparte's Gul! L philadelphia had been reported on 12 May. In Germany, up to seven Slender-billed Gul!s L genei, including two displaying pa irs, we re present during mid-May in the western part of Bodensee, Baden-Württemberg, and one was stavin g at Ch iemsee, Bayern, on 17-18 May. In Switzerl and, at least six were seen at Fanel, Bern, from 3 May onwards, three were near Cud refin, Vaud, on 11 May and, reported ly, up to 20 we re seen at Grangettes, Vaud, on 14 May. The first American Herring Gull L argentatus smithson ianus for Ice land was a first-summer at Sandgerdi on 13 May. If accepted, a Black-tailed Gul! L crassirostris stavi ng on Sable Island, Nova Scotia, from 9 May w ill be the first for Canada. An adu lt summer Ross's Gul! Rhodostethia rosea was first seen on 2 May at Tynemouth, Tyneside, and from 4 May into June at several sites in Northumberland, England. In Ice land, adults were reported from Husavik on 24-25 May and from Seltjarnatrnes on 30 May and 7-8 June. The third Ivory Gul! Pagophila eburnea for the Netherlands was a firstsummer seen at the beach between Egmond and Bergen, Noord-Holland, on 17 May w here it may have been present for over a week feed in g on a beached dead Common Porpoise Phocoena phocoena. The same indi v idu al was discovered on 21 May at SanktPeter O rding, Schieswig-Hoistein, Germany, where it stayed until 24 May; it was later seen further to the north-east on 25 May at Westerhever, on 26 May at Nordstrand, on 3 June on Habel and on 6 June on

Langeness, w here it was found dead on 9 June. In A lbufera de Valencia, Spain, two mixed pairs of lesser Crested Tern Sterna bengalensis x Sandwich Tern S sandvicensis were breeding, at least one producing a ch ick. On 3 May, a female ('E lsie') had returned for its 14th summer to Inner Farne, Northumberland, England, w here it incubated an egg on 30 May and a hybrid chick hatched on 18 June. A first-winter Common Tern S hirundo rin ged as a chi ck in Finland on 30 June 1996 was trapped at G ipps land Lakes, eastern Victoria, Australi a, on 24 January 1997. It must have flown at least 26 000 km, on ave rage more than 200 km a dav, covering a larger distance than th at known for any Arctic Tern S paradisaea, and establi sh ing a world record (S ula 11: 33-34, 1997). In Ireland, the long-staying Galway Forster's Tern S forsteri was seen aga in at Oughtera rd on 15 June. In the Netherlands, a Bridled S anaethetus or, more likely, Sooty Tern S fuscata flew past De Cocksdorp, Texel, on 23 June.

Numbers of Whiskered Tern Chlidonias hybridus were higher than usual in north-western Europe; in the Netherlands, for instance, a flock of up to 12 stayed at Foxholstermeer near Hoogezand, G roningen, on 19-21 May. An unprecedented influ x of severa l 10005 Whitewinged Black Terns C leucopterus occu rred during 1315 May in north-western Germany, south-western Sweden, south-eastern Denmark and, to a lesser extent, north-eastern Netherlands. Probably, all birds left their breeding grounds at Biebrza marshes, Poland, in ea rl y May because of prevailing low water levels in that area, and started to sea rch for new areas into the northwest. The largest numbers were seen in northern and south-eastern German y, totalling up to 4000 individuais on 13-14 May (a paper is being prepared for Limicola). During 13-15 May, a total of nearly 2500 was counted in southern Sweden, w here sma ll flocks remained during the rest of the month. The following numbers give a detailed account of the Swed ish situation : 504 were reported on 13 May including 502 at 11 Skane loca lities of which 262 at Krankesjön; 1793 on 14 May including 1372 in Skane of which 370 (the largest flock ever) at Ringsjön; at least 960 on 15 May. In Denmark, where only 49 records we re known until 1997, the invas ion compr ised c 2500 indi v idu als: on 13 May, 449 indi vidu als were reported from 14 sites in SjiEliand and on Bornholm, and on 14 May, 1231 we re seen at 47 sites, includin g 180 at SjiElso, Copenh agen, and 149 at O lene, Bornholm; until 22 May, 25 to 40 we re seen daily. In June, the first breeding of this spec ies for Denmark was reported near the German border. In the Netherlands, the first unprecedented flock of 32 was discovered in the eveni ng of 13 May at Amsterdamse Veld, Bargerveen, Drenthe, and numbers remained relatively low on 14 May, w hen the largest f lock comp rised 19 at V linderbalg, Lauwersmeer, G ronin gen; the largest numbers totalling more th an 300 were seen on 15 May, w ith more than 200 at Vlinderbalg and 42 at Eemshaven, Groningen; on 16 May, c 150 individuals we re seen, w ith up to 90 at Vlinderbalg, while from 17 May onwards, only a few were reported, ranging from two to six daily. In ea rl y

135

WP reports june, it was rumoured th at a new large co lony was fo und in western Po land .

The first Namaqua Dove Oen a capensis fo r Canary Island s stayed at Golf del Sur, Tenerife, on 19-22 M ay.

The first breeding fo r Egypt outside th e Gebel Elba area was di scovered near Aswa n on 30 April. The breeding Eagle Owls Bubo bubo at Sint-Pi etersberg, M aastri cht, Limburg, raised thi s spec ies' first w ell-d ocumented four chi cks for the Netherl and s. In Denmark, after an absence of exactl y 100 yea rs, the first nest was found in 1984 in so uthern jy ll and, w here th e spec ies has increased since to at least 25 pairs in 1996. If accepted, a PaIlid Swift Apus pallidus fl y in g above Antwerp railway stati on, Antwerpen, on 13 M ay w ill be th e first o r second for Belgium. Th e first White-rumped Swift A ca ffer for Cataloni a, Spain, was seen at Llobregat delta on 20 M ay. A Little Swift A affinis stayed at Foreland, Isle of Wi ght, for seven hours on 5 M ay 1997 constitutin g th e lOth for Britain and the first tw itchabl e.

O n 29 -30 M ay, anoth er was see n on Fetl ar, Shetl and .

O n 5 june, the 12th fo r Britain was found at Hengistbury Head, Dorset, w hil e vet anoth er was reported the next dav at Col chester, Essex, and on 10 june in North amptonshire. The fi fth for th e Canary Island s flew about at Go lf del Sur, Tenerife, on 19-22 May. The first Blue-cheeked Bee-eater M erops persicus for Scotl and was present in Shetl and from 20 june into jul y. It was a good sprin g in En gland for (c 80) European Bee-eaters M apiaster, including a flock of 18 tw itchabl e at Fullbrook, Oxford shire, on 17-22 M ay. In Norway, a European. Roller Coracias garrulus was prese nt at Spind, Farsund, Vest-Agder, on 19-29 M ay.

Others stayed at Kobbe lga rd en, M 0n, Denm ark, on 22 26 May, at Loc haber Loch, Dum fri es, Scotl and, on 320 june and at G iessen, Hessen, Germany, on 9-10 june. In th e Neth erl ands, the first tw itchabl e since 1982 was present near Ermelo, Gelderl and, on 13-1 5 june.

Th e fifth Abyssinian Roller C abyssinicus for Egypt was ph otographed on 4-7 May at Abu Simbel. A ca lling male Middle Spotted Woodpecker Oendrocopos medius was present during 3-10 M ay at Voge lenza ng, Noord-H o ll and, constitu tin g the first record thi s ce ntury for the Dutch North Sea prov inces . In ce ntral and so uthern Lim burg, 10 territori es we re di scovered, including at least two nests at Posterho lt, A mbt Montfort, w ith one and four fl edglin gs, constitutin g the first successful breeding since 1962 for th e Neth erl and s.

On Ö land, a Calandra lark Melanocorypha ca landra togeth er w ith Sky Larks A lauda arvensis flew past Ottenbyon 11 May. O n 17- 18 M ay, th e sixth for Britain stayed at Langness Po int, Isle of M an. Th e thi rd Crag Martin Ptyo noprogne rupestris for Denm ark was present at th e Ka lvebod Brygge in centra I Copenh agen o n 13 june; previous reco rd s we re on 8 May 1988 and on 10-1 2 November 1990 . It was a very good spring for Red-rumped Swallows Hirundo daurica in Skagen, Denm ark, w ith five to eight records . If accepted, a Richard's Pi pit A nthus richard i on Reyni ve llir, Sudursve it, on 11 M ay w ill be the first for Ice land . In Poland,

136

new breeding sites of Citrine Wagtails Motacilla citreola we re found in M ay. At Paimi o, Finl and, two rare w agtail spec ies, a female Citrine Wagtail and a male showing stron g characters of Black-headed Wagtail M (flava) feldegg, raised si x youn g during Ma y-june.

The first Rufous-tailed Scrub-robin Cercotrichas ga lactotes for Cataloni a in eight yea rs stayed at Llobregat delta on 20-23 M ay. In Finl and, up to 33 territori es of Red-flanked Bluetail Tarsiger cyanurus became know n until 30 june. A male Winchat Saxicola rubetra paired with a female Common Stonechat 5 torquata raised three youn g at Siilinj ärv i, Finl and. Th e seventh Isabelline Wheatear O enanthe isabellina fo r Finl and w as present at Längelm äki on 8 M ay and the eighth was at Virol ahti on 20 june. O n 10 M ay, a female Pied Wheatear 0 pleschanka was reported at Kruibeke, O ostVl aa nderen. The fourth for Denm ark was a male at Skagen on 15 M ay. A male Western Black-eared Wheatear 0 hispanica hispanica was see n on St Agnes, Sc ill y, on 5-6 M ay. The fourth for Ireland was a male on Great Sa ltee Island, Wexford , on 22 M ay. O n 2 M ay, a male ' Bl ack-ea red' was reported at Meissendorf, Niedersac hsen, Germ any, and th e first for Slovaki a was a male on 2 M ay at Stred a nad Bodrogom near th e Hungari an bord er. A n adult Veery Ca tharus fuscescens trapped on 14 May on Lundy, Devon, was th e fourth for Britain (a nd the second for Lund y). In No rway, a Dusky Thrush Turdus naumanni eunomus was reported on 16-1 7 june at Lukv ik, Nordl and.

The second and th i rd River Warblers Locustella flu viatilis for Belgium sin ce 35 yea rs we re singin g from 23 M ay and 31 M ay, respecti ve ly. In the Netherl ands, durin g M ay-june, tw o singin g bird s were fo und in Fl evoland, one in Overij sse l and one at Ooypo lder, Gelderland . Th e second Moustached Warbier Acrocephalus melanopogon for eastern Slova ki a was trapped on 16 April at Senné fi sh-pond s. In eastern Turkey, 12 to 16 Paddyfield Warblers A agricola we re fo und at çe nge Gö lü near Ercek Gölü during ea rl y june. As ingin g Booted Warbier Hippo lais ca liga ta fo und at Bygdsiljum, Västerbotten, on 13-21 june was the sixth fo r Sweden. In Finl and, six indi vidu als we re recorded durin g june. In the Camargue, Bouches-du-Rh 6ne, Fra nce, an in flu x of Icterine Warblers H icterina occ urred in th e second wee k of May w ith, eg, seven indi v idu als in a single bu sh at Salin de G iraud on 14 M ay; in other yea rs, thi s spec ies is rare here, and not even annu al.

Th e first Marrnora's Warbier Sylvia sa rda for Belgium was a male at Knokke-H eist, West-V laanderen, on 3-12 M ay. A Spectacled Warbier 5 conspicillata di scovered on 26 A pril at Landguard , Suffo lk, En gland, stayed until 2 May. O n Utsira, Roga land, Subalpine Warblers 5 ca ntillans were found on 8, 10, 17 and 20 M ay and 1 june. Between 28 M ay and 14 june, thi s species was also reco rd ed four times on Helgoland. The third Sardinian Warbier 5 melanocephala fo r Denm ark was a female di scovered on R0m0, Syd j yll and, on 4 M ay and th e fourth was a ma le in Skagen in the fo urth week of M ay. Reportedl y, a Green Warbier Ph ylloscopus nitidus was trapped on 8 june on Helgoland w ithout being

WP reports

131 Wh ite Pelican / Roze Pelikaan Pe/ecanus onocrota/us, Senné fis h-ponds, Slovaki a, 1 June 1997 (A /ex Wie/and) 132 Dalmatian Pelican / Kroeskoppeli kaan Pe/ecanus crispus, Körmösdpuszta, Hungary, 3 June 1997 Uános O /áh) 133 American Herring Gu ll / Amerikaa nse Zi lvermeeuw Larus argentatus smithsonianus, first-sum mer, Sandgerd i, Iceland, 13 May 1997 (Anthony McCeehan) 134 Laughing Gull / Lachmeeuw Larus atricilla, Kemiö, Västanfjärd, Finland, 1 May 1997 (H arry J Lehto) 135 Marm ora's Warb ier / Sard ijn se Grasmu s Sy/via sarda, Knokke-Heist, West-Vlaanderen, Belgium, 7 May 1997 Uohan Buckens) 136 Surf Scoters / Bril zeeeenden Me/anitta perspicillata, ad ult males, Bjerkvik, Nordl and , Norway, 7 June 1997 (Rona/d de Lange)

137

WP reports measured . A Greenish Warbier P trochiloides was singin g near Aviemore, Highl and, Scotland, in the third week of May; on 15 June, sin gles we re reported from northern Wales and Cumbria, England. In Germany, three reports ca me from both Helgoland and Hiddensee during 7- 10 June. Also in Scotland, an Arctic Warbier Pborealis stayed at Tiree, Highland, from 30 April to 1 May. A Pallas's leaf Warbier P proregulus was seen at Kirkkonummi , Rönnskär, Finland, on 11 May. In Denmark, one was singin g on M0n in early May and another was trapped on Christians0, Bornholm, on 8 May. On 22-23 May, one was present at Greifswa lder Oie, Mecklenburg-Vorpommern, Germany. The first Yellow-browed Warbier P inornatus for Slovakia was trapped at Senné fish-ponds on 4 May. In Finland, one was trapped at Korpo, Jurmo, on 13 May. If accepted, a Dusky Warber P fuscatus on Helgo land on 13 May w ill be the first in sp rin g for Germany. The second Eastern Bonelli's Warbier P orientalis for Finland was seen at Pyhtää, Ristisaari, from 2 June into Jul y and th e third at Houtskär, Jungfruskär, on 5-6 June.

The first Iberian Chiffchaff P brehmii for Denmark was sin ging from 30 May to 13 June at Fäll esskove n, Stevns, so uth-easte rn Sja=lIand, and the second from 22 June at Svanninge Bakker, Faborg, southern Fyn. Another was si nging at Knokke, West-Vlaanderen, from ea rl y May onwards. In Scotl and, a first-summer male Collared Flycatcher Ficedula albicol/is was present at Ethi e Mains, Angus, from 31 May into June.

Vestfold, on 9-10 May (second-year male) and at Kvinesda l, Vest-Agder, on 10-11 May. In the Netherlands, a male stayed on 31 May at Blocq va n Kuffeler, Fl evoland, and on 3 and 15 June one was singing on Terschelling, Fri es land. For the first time for Ireland, three Common Rosefinches Carpodacus erythrinus were seen together, including two second-yea r males, one of w hich was singin g, at Malin Beg, Donegal, on 27 May.

In Norway, Isabelline Shrikes Lanius isabel/inus we re seen at M0len, Larv ik, Vestfold, on 28 May and at Jomfruland, Kragerö, Telemark, on 29 May. The second Daurian Jackdaw Corvus dauuricus for the Netherlands occurred during the sa me part of May as the first individual two yea rs ago (which might have been the sa me bird), showing a simil'ar north-to-south move ment along the Noord-Ho ll and coast, being seen for an hour at Amsteldiepd ijk, Wieringen and Anna Paulowna on 8 May, at Donkere Duinen, Den Helder, on 9 May and the ea rl y morning of 10 May, and at Egmond aan Zee, Egmond, from the midmorning of 10 May to the ea rl y morning of 11 May. A Great Tit Parus major singing on 23-25 April at Las Penitas was the first for Fuerteventura and the second for Canary Islands. The long-staying (from 14 Jul y 1996) male Spanish Sparrow Passer hispaniolensis at Waterside Village, Cumbria, England, remained singing throughout the period. The first for the Netherlands was discovered on 4 May in the garden of the Texel Birdwatching Center at De Cocksdorp, w here it stayed until 15 May. In Turkey, up to 20 Mongolian Finehes Bucanetes mongolicus were commencing breeding at the usual site near Dogubayazit, Upper Aras, on 7-8 June with one near Van on 9 June being more unusual. If accepted, a female Trumpeter Finch B githagineus on 2 June at Aflandsshage, 0st Sja=lIand, w ill be the second for Denmark (the first was in 1982 on Chri sti ans0, Bornholm). In Norway, long-tailed Rosefinehes Uragus sibiricus we re trapped at M0len, Larvik,

For a number of reports, publications in Birding World, Birdwatc h, Dansk O rnito logisk Forenings Tidsskrift, Limico la, Ornithos, Var Fagelvärld, Winging It and World Birdwatch were consulted. News from Britain was kindly supplied by Birdline (089 1-700-222 or 0891700-242) and Rare Bird News (088 1-888- 111 ). I w ish to thank Peter Adriaens, Mindy Baha el Din, Peter Barthel (Germany), Arjan Brinkman, Alain Chappuis, Rolf Chri stensen, Erik Christophersen, Tony Clarke (Cana ri an Nature Tours), Andrea Corso, Fred Cottaar, Pierre-André Crochet, Stefan Danko, Eric Dempsey, Vincent Dielen, Jochen Dierschke, Paul Doherty (Bird Images), Edwin Donath, Joris Driessen, Nils van Duivendijk, Enno Ebels, Goncalo Elias, Ju an José Ramos Encalado, Olivier Eyletten (Egypt), Annika Forsten, Peter Fraser, Steve Gantlett, Rob Goldbach, Andrew Grieve, Grupo Naturalista Habitat (Ga licial, Morten Günther, Ricard Gutiérrez, Erik Hirsc hfeld, François Hupet, Erling Jirle, Adrian Jordi, Yves Kaiser, Aidan Kelly, Guy Kirwan (OSME), Yann Kolbeinsson (Ice landl, Harry Lehto, Henry Lehto, Nils Helge Lorentzen, Jan Louwman, Erik Maassen, Dave McAdams, Pierre Le Maréchal, Blake Maybank, Anthony McGeehan, Ri chard Millington, Dominic Mitchell, Pauline va n O mmen, Gerald Oreel, Bram Piot, René Pop, Stefan Aki Ragnarsson, Jacques Ruinaard, Mervyn Roos, Gerd Rotzoll, John Ryan, Bob Scott, Hadoram Shirihai (Israe l), Keith Vinicombe and Alex Wieland (Slovakia) for their help in com piling this review.

Th e sixth Common Yellowthroat Geothlypis trichas for the WP and the second for Shetland was a fema le photographed at Baltasound, Unst, during 16-23 May. If accepted, a male Black-faced Bunting Emberiza spodocephala on 10 M ay at Helsinki w ill be the second for Finl and. The fifth Rock Bunting E cia for Sweden was a second-year male at O ttenby, Öland, on 6-11 May. Single Cinereous Buntings E cineracea at Dogubayazit on 8 June and Assos on 14 June constituted northerl y range extensions at the western and eastern limits of the species' Turkish range. O n Utsira, a male Red-headed Bunting E bruniceps remained on 8-14 May; in Ireland, one was seen on Great Saltee Island on 15 May; and on Helgoland, one was found on 14 June. On 4-22 May, an extremely confiding male Black-headed Bunting E m elanocephala stayed at the Texel ferry harbour in Den Helder, Noord-Holland. Other males were reported in Vendée, France, on 19 May, in Spain during late M ay, in Denmark at Mand0, Vest Jylland, on 5 June, and on Helgoland a mal e on 1 June and a female on 8-9 June.

Arnoud B van den Berg, Ouinlustparkweg 98, 2082 EG Santpoort-Zuid, Netherlands l38

Recente meldingen Di t overz icht va n recente meld ingen va n ze ldza me en interessante voge ls in Nederl and en België bes laat voo rn amelijk de periode april-mei 1997. De verm elde geva ll en z ijn merendeels niet geveri fieerd en het ove rzicht is niet vo lledig. All e voge laars die de moe ite namen om hun waa rn emingen aa n ons doo r te geve n wo rd en hartel ijk bedankt.

W aa rnemers va n soorten in Nederl and die word en beoo rdeeld doo r de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Av ifaun a wo rdt verzoc ht hun waa rn emingen zo spoedi g moge lijk toe te ze nden aan: CDNA, Postbu s 45,2 080 AA Santpoort-Zuid, Nederl and . Hiertoe gelieve men gebrui k te maken va n CDNA-waa rnemin gsformuli eren die eveneens ve rkrij gbaar z ijn bij bovenstaa nd adres.

Nederland DUI KE RS TOT VA LKEN

O p 18 april we rd een IJsduiker Ca via immer gemeld bij Neeltje Jans, Zee land. De eerste Dikbekfuut Podi/ymbus podiceps voo r Nederl and bracht va n 19 tot 21 april een kortstondi g bezoek aan het Alkm aa rd er Meer te A kersl oot, Noord-H oll and. Een Grauwe Pijlstormvogel Puffinus griseus v loog op 15 april langs Camperduin , Noord-H oll and, en een Vaal Stormvogeltje O ceanodroma /eucorh oa werd op 6 april gezien bij Den Oeve r, Noo rd-Holl and. M eldingen va n Kuifaalscholvers Stictoca rbo aristote /is kwa men alleen va n Neeltje Jans: twee op 17 april, één op 9 mei en v ijf op 27 mei. O p 18 mei werd een Woudaap Ixobrychus minutus gez ien in het Weegje ten westen va n Goud a, Zuid-Holl and. Kwakken Nycticorax nycticorax we rd en gez ien op 13 april bij Ri tthem, Zee land, op 19 april b ij Koudekerke, Zee land, op 3 mei bij Delft, Zuid-Ho ll and, op 16 mei bij W oensd recht, Noo rd- Brabant, op 18 mei langs de Ho ll andse Kade in de N ieuw koopse Pl assen, Zuid-Holland, en op 31 mei bij Bres kens, Zee land . Koereigers Bubu/cus ibis we rden opva llend vaa k gemeld: op 1 en 2 mei bij O nderdijk, Noord-H oll and, op 3 mei bij Naa rd en, Noo rdHo ll and, op 8 mei op Texel, Noord-H oll and, op 12 mei één bij Di emen, Noord-Ho ll and, en v ier (!) langsvliegend bij G revenbicht, Limburg, va n 18 tot 26 mei bij de Bl ocq va n Kuffeler, Fl evol and, op 22 mei bij Lekkerkerk, Zuid-Holl and, en op 25 mei ten westen va n Zoutkamp, G roningen. De exempl aren va n Grevenbicht z ijn we llicht dezelfde die ee rder in België wa ren w aa rgenomen. Na een w aa rneming op 13 april op de Slikken va n Fl akkee, Zuid-Ho ll and, werd en va naf 24 april her en der al wee r 18 Kleine Zilverreigers Egretta garzetta gemeld . O pva llend is het wederom versc hijnen va n v ier exempl aren in het Q uackjeswater, ZuidHoll and, waa r de soort vo ri g jaa r tot broeden kwa m. Er w erd en geen Grote Zilverreigers Casmerodius a/bus gemeld uit Fl evoland; we l wa ren er waa rn emingen op 2 april bij Ti enh ove n, Utrecht, op 5 mei bij het Zwa rte

[Outeh Birding 79: 739-748, 7997]

M eer, Overij sse l, op 22 mei in de Lauwersmeer, G ronin gen, en op 25 mei bij M eers, Lim burg. Ter illu strati e va n de doortrek va n een andere sc haarse reigersoort, Purperreiger A rdea purpurea, vo lgen enkele getallen va n Bres kens: op 9 april en 3 mei zes en op 17 mei zeve n. Overtrekkende Zwarte Ooievaars Ciconia nigra werd en waa rgenomen op 4 mei bij Ameide, Zuid-Ho ll and, op 10 mei b ij M eppel, Overij sse l, op 13 mei bij Raalte, O verij sse l, op 15 mei in de Lauwersmeer en op 25 mei bij Vli ss ingen, Zee land . Een Zwarte Ibis P/egadis fa /cin el/us we rd op 26 mei gezien b ij A lphen aa n den Rijn , Zuid-Ho ll and. Dwergganzen Anser erythropus we rden nog gezien op 25 april in de Bandpo lder, Fri es land, en op 23 mei tu ssen 10 Ko lganze n A a/bifro ns in de Jan Durkszpo lder bij O udega, Sm allingerl and, Fri es land . Witbuikrotganzen Branta hrota ve rbl even nog tot eind mei op Texel, va n 9 tot 11 mei twee op Wi eringen, Noord-H oll and, op 12 mei drie bij Paesen s, Friesland, op 14 mei v ier op Terschelling, Fri es land, en op 15 mei één in de Bandpolder.

Zwarte Rotganzen B nigrica ns werden opgemerkt op 1 mei in de Bandpo lder, va n 3 tot 18 mei op Texel en tot 20 mei twee op Terschellin g. Roodhalsganzen B ruficol/is zaten va n 10 tot 19 april (twee) bij de H ell egatspl aten, Zuid -Holl and, op 12 april in de Workum erwaard , Fri es land, op 25 april en 1 mei in de Bandpolder, op 5 en 29 mei op Texel, op 11 mei b ij W esterl and, Noord-Holl and, en op 24 mei bij het Ba lgzand, Noord -Holland. Va naf 31 mei zwom een mannetj e Amerikaanse Smient M areca america na in de Jan Durkszpolder. Een fraai mannetj e Blauwvleugeltaling A nas discors ve rbl eef op 26 en 27 april en va n 7 tot 10 mei bij vogelhut De G rauwe Ga ns in de O ostvaa rderspl assen, Fl evoland. Van 19 tot 25 mei ve rbl eef er ook een mannetj e in Ru stenburg bij Heerhugowaa rd, Noord-Ho ll and . Witoogeenden Ayth ya nyroca werden gemeld op 3 april (twee) op het Rin gselven bij Budel-Dorpl ein, Noord-Brabant, op 6 en 7 april in de Aalkeetbuitenpolder, Zuid-Holl and, en op 29 april op de M alpievennen, Noord-Brabant. Verspreid ove r de gehele peri ode werden c 45 Zwarte Wouwen Mi/vus migrans gezien. Tot 10 mei werd en ook nog eens 40 Rode Wouwen M mi/vus opgemerkt, met als grootste aantal een groep van v ijf op 18 april bij Vijl en, Limburg. Zo nderling was het ve rsc hijnen va n verschil lende soorten gieren in ons land. Een eerste-zomer lammergier Cypaetus barbatus werd op 20 mei levend opgeraapt bij Tinte, Hellevoetslui s, Zuid-Holl and, terw ijl een andere in Fl evoland op 25 mei ove r de Kitsweg en de Knardijk v loog en op 26 mei op v ideo we rd vastge legd tu ssen Bant en Emmeloord. De voge ls bl eken afkom sti g van een herin trodu cti eproject in Haute-Savo ie, Frankrijk. O p 9 mei werd een adulte Aasgier Neophron percnopterus gemeld ten noord en va n Noordpolderzijl, Gronin gen, terw ijl een onvo lwassen voge l gezien zou z ijn op 20 mei bij de O oster-

139

Recente meldingen

137 Vale Gier / Griffon Vu lture Gyps fu/vus, Hoge Ve luwe, Gelderl and, 2 jun i 1997 (Lucien Oavids) 138 Blauwv leuge ltaling / Blue-winged Teal Anas discors, mannetje, Oostvaardersplassen, Knardijk, Flevoland, 11 mei 1997 ljan den Hertog) 139 Kortteenleeuwerik / Short-toed Lark Ca /andrella brachydacty/a, Grevenb icht, Limburg, 30 april 1997 (Ran Scho/s) 140 Zwarte Rotgans / Black Brant Branta nigricans, Terschelling, Friesland , 25 april 1997 (Theo Bakker/Cursorius) 141 Witv leuge lstern s / White-winged Black Terns Ch /idonias /eucopterus, Amsterdamse Veld, Drenthe, 13 mei 1997 (Theo Bakker/Cursorius)

140

Recente meldingen

142 Daurische Kauw / Daurian Jackdaw Corvus dauuricus, Van Ewijcksluis, Noord-Holland, 8 mei 1997 (Ruud E Brouwer) 143 M iddelste Bonte Specht / Midd le Spotted Woodpecker Dendrocopos medius, Vogelenzang, Noord-Holland, 3 mei 1997 (Marc Guyt) 144 G ri el / Stone-c url ew Burhinus oedicnemus, Maasvlakte, Zuid-Holl and, 18 mei 1997 (Peter van Rij) 145 Sporenkievit / Spur-winged Lapwing Vanel/us spinosus, Naarderm eer, Noord -Holl and, 19 mei 1997 (Ruud E Brouwer) 146 Spaanse Mus / Spani sh Sparrow Passer hispaniolensis, De Cocksdorp, Texel, Noord -Holland, mei 1997 (Rob G Bouwman) 147 Noordse Nachtegaa l / Thrush N ightin ga le Luscinia luscinia, Rottum eroog, G roninge n, 20 mei 1997 (Koen van Dijken/Cursorius)

141

Recente meldingen sc heldedam, Zee land, en op 25 mei bij Goes, Zee land.

Ten slotte vloog een Vale Gier Gyps fu/vus op 2 juni over de Deelense Was op de Hoge Veluwe, Gelderl and. Op deze laatste plek verb leef wo nderlijk genoeg va naf 1 juni, net als vorig jaar, weer een Slangenarend Circaetus ga /licus, zo te z ien de 'donkere' vogel uit 1996 (deze zou ook reeds eind mei gez ien z ijn). Pas vee l later zou duidelijk worden dat beide vogels waren teruggekeerd. AI op 19 april bleek een exempl aar boven de Deurnese Peel, Noord-Brabant, waarge nomen te z ijn, en op 27 mei was er een melding van de Hoog Buurlose Heide, Gelderl and. Vanaf 21 april werden c 20 Grauwe Kiekendieven Circus pygargus her en der waargenomen . Dwergarenden Hieraaetus pennatus we rden gecla imd op 10 mei bij N ieuwegein, Utrecht, en op 11 mei bij Ijmuiden, Noord-Holland. Het aantal doortrekkende Visarenden Pandion ha/iaetus dat gemeld we rd bedroeg 45 met het merendeel tussen 26 april en 10 mei. Vanaf 23 april leverden gunstige w inden ten min ste 25 Roodpootvalken Fa/co vespertinus op. Er was een piek in de eerste decade va n mei, met onder meer acht op 4 mei in de Eemshaven, Groningen .

RALLEN TOT ALKEN

Roepende Kleinste Waterhoenders

Porzana pusilla ve rbl even va n 16 tot 20 mei in de Aa lkeetbu itenpo lder, va n 18 tot 19 mei in de Blauwe Kamer bij Rhenen, Utrecht, en op 18 mei bij de Oude Waal in de Ooypolder, Gelderland . Tot 15 april werden c 60 doortrekkende Kraanvogels Crus grus gemeld.

Daarna waren exemplaren kort ter plaatse op 13 en 14 april drie bij Katwijk, Zuid-Holland, op 25 en 26 april twee tussen Tienhoven en Hollandse Rading, Utrecht, en va n eind april tot 14 mei één op het Fochtelooërvee n, Fri es land. Een merkwaardig geva l is dat van een over zee langsvliegende Grote Trap Otis tarda op 1 mei bij Den Helder, Noord-Holl and. Steltkluten Himantopus himantopus verb leven op 24 april (drie) op Neeltje Jans, op 26 april bij Hardegarijp, Friesland, op 29 en 30 april bij Durgerdam, Noord-Holl and, va n 12 tot 15 mei twee in de Lau wersmee r, van 14 tot 17 mei bij de Blocq van Kuffeler, op 14 mei twee op Tersc hellin g en va naf 28 mei twee op het Rammegors, Zee land . Grielen Burhinus oedicnemus werden opgemerkt op 16 mei op Terschelling en op 18 mei op de Maasvlakte, Zu id-H ol land. Er werden in totaal c 70 Morinelplevieren Charadrius morinellus geteld. Reeds op 8 april v logen er zeven langs Breskens, maar de hoofdmacht vertoonde z ich tussen 19 april en 24 mei met op 8 mei 11 in de Lauwersmeer, tussen 8 en 16 mei maximaal 15 op Texel en op 10 en 11 mei 11 bij Kimswerd, Friesland. Van 17 tot 22 mei was er een hernieuwde poging van een Sporenkievit Vanellus spinosus om op de Nederlandse lij st te komen. Een exemplaar had hiervoor een plek uitgekozen te n zu iden van het Naardermeer, Noord-Holland. Op 3 juni dook deze voge l op in Stodmarsh, Kent, Engeland, waar hij mogelijk ook op 30 april was gezien. Een adulte Grote Grijze Snip Limnodromus sc%paceus verb leef van 25 apri l tot 1 mei in de Bandpolder. De grootste groepen Ijslandse Grutto Limosa /im osa is/andica waren 106 op

142

2 april bij het Beusichemse Veer bij Wijk bij Duurstede, Utrecht, 184 i n één groep en nog eens 120 meer verspreid op Texel op 13 april , en 80 op 23 april op het Paulinaschor bij Terneuzen, Zee land; 12 bij Markelo, Overij sse l, op 20 april waren de meest ooste lijke oo it.

Er werden 14 Poelruiters Tringa stagnatilis aangetroffen, nagenoeg alle in april. Lang pleisterende exemp laren ve rbl even va n 13 tot 30 april bij Tienhoven, met op 20 april twee voge ls, en van 23 april tot 1 mei bij de Stichtse Brug, Flevoland. Grauwe Franjepoten Pha/aropus /obatus werden gez ien op 3 mei op Texel, op 15 mei in de Eemshaven, op 16 mei in de Bandpolder en op 31 mei in de Bijland, Gelderl and. Baltische Mantelmeeuwen Larus fuscus fuscus werden gemeld op 4 april bij Weurt, Gelderland, en op 12 april bij Camperduin en bij Rhenen (twee) . Op 6 apri l bleek een Kleine Burgemeester L g/aucoides z ich op te houd en op het Leikeven bij de vuilstort bij Tilburg, Noord-Brabant, en op 15 mei werd een eerste-zomer Grote Burgemeester L hyperboreus gezien op Rottumeroog, Gron ingen. Op 17 mei, een dag met prima strandweer, we rd de goegemeente opgesc hrikt door een we lh aast onwaarschijnlijke meldin g van een eerste-zomer Ivoormeeuw Pagophi/a eburnea op het strand tussen Bergen aan Zee en Egmond aan Zee, Noord-Ho ll and. Deze voge l zou daar al vanaf 10 mei aanwezig zi jn geweest. Hetzelfde exemplaa r werd vanaf 21 mei op diverse plaatsen in Schleswig-Holstein, Duitsland, gez ien en legde daar op 9 juni het lood je. Er werden c acht Lachsterns Ce/oche /idon ni/otica doorgegeven. Reuzensterns Sterna caspia werden slechts van twee plekken geme ld: op 14 april (twee) en 27 april bij de Steile Bank, Friesland, en op 6 en 29 mei bij de Ventjagersplaten, Zu id-H oll and.

Witwangsterns Chlidonias hybridus waren wat algemener dan in andere jaren: van 15 tot 19 mei bij de Hell egatsplaten, vanaf 16 mei bij de Oesterdam, Zeeland, op 19 mei bij Heenvliet, Zu id-Ho ll and, van 19 tot 30 mei maximaal 12 (!) bij het Foxholstermeer, Groningen, en op 24 en 25 mei twee bij Kerkbuurt, Noord-Holland. Ongekend was de invasie van Witvleugelsterns C /eucopterus van 13 tot 17 mei, voornamelijk in het noordoosten van het land, met topaantallen va n c 200 in de Lauwersmeer, 42 in de Eemshaven, 32 in het Amsterdamse Veld, Drenthe, 26 op het Hond sha lstermeer, Groningen, en 11 in de Jan Durkszpolder. In deze dagen werden in Denemarken, Duitsland en Zuid-Zweden ve le 1000en exemplaren gez ien. In de gehele periode werden er in Nederland 350 à 400 geteld. Een nagekomen melding betreft een Zwarte Zeekoet Cepphus grylle die op 14 maart bij Terschelling op zee zwom.

U ILEN TOT GORZEN

Een sch ijnbaar ongeringde Oehoe

Bubo bubo zat rond 27 mei in N ispen, Noord-Brabant.

De Maastrichtse Oehoes hebben het tot een geslaagd broedgeval gebracht (v ier jongen). Bijeneters Merops apiaster waren eind apri l twee dagen b ij Lelystad, Flevoland, van 8 tot 10 mei op Vlieland, Friesland, op 11 mei langsvliegend te Groningen, G ron in gen, op 14 mei bij Hoorn op Terschelling, op 15 mei twee langsvliegend te Valkenisse, Zee land, op 17 mei langs Bres-

Recente meldingen

148 Roodkopklauwier / Woodchat Sh rike Lanius senator, Hornhuizen, Gronin gen, 25 mei 1997 (Roef Mulder) 149 Zwartkopgo rs/ Black-headed Bunting Emberiza melanocephala, Den Held er, Noord-Holland, 5 mei 1997 (RenĂŠ Pop)

143

Recente meldingen

150 Zwa rtkopgors / Bl ack-headed Buntin g Emberiza melanocephala, Den Helder, Noord-Holl and, 5 mei 1997 (RenĂŠ Pop) 151 Krekelza nger / Ri ve r Warbi er Locustella fluviatilis, Pampu shout, Fl evoland, 29 mei 1997 (Peter va n Rij) 152 Spaanse Mus / Spanish Sparrow Passer hispaniolensis, De Cocksdorp, Texel, Noord-Holland, mei 1997 (Rob C Bouwman)

144

Recente meldingen

153 Morinelpl evier / Dotterel Charadrius m orine l/us, Maasv lakte, Zuid-Holl and, 14 mei 1997 (Th eodoor Muusse) kens en op 18 mei twee kort ter pl aatse bij Apeldoo rn , Gelderl and . Op 15 mei we rd een Scharrelaar Coracias ga rru/us gemeld bij de Horsmeertj es op Texel en op 17 mei in de Deurnese Peel. M aa r liefst 14 Hoppen Upupa epops sierden het land tu sse n 9 april en 29 mei, maa r wa ren ze lden langer dan een dag aan wez ig.

Behal ve Middelste Bonte Spechten Oendrocopos m edius in Midden- en Zuid-Limburg (met in totaa l 10 territori a en ze ker twee gesla agde broedgeva llen) werd het exempl aar va n Rhenen nog op 6 mei gez ien. Een grote verrass in g vormd e de voge l di e va n 3 tot 10 mei aanwez ig was bij Voge lenza ng, Noord -Holl and (het eerste geva l voo r deze prov in c ie). Er was sprake van een oogst aan Kortteenleeuweriken Ca /andre l/a brach ydacty/a: op 30 april bij G revenbicht, op 2 mei b ij Bres kens en ove rvliegend b ij Ti enh ove n, en op 20 mei bij Den Helder. Een wederkerend versc hijn se l z ijn de Grote Piepers A nthus richardi in het voo rj aar: op 2 en 8 april en 3 mei langs Bres kens, op 20 en 21 april bij Gorsse l, Gelderl and, op 26 april bij O osterend op Tersc hellin g en op 10 mei in de Eemshaven. Van de 16 gemelde lan gstrekkende Duinpiepers A campestris werden er maar liefst zeve n bij Bres kens genoteerd.

'S lechts' 14 Roodkeelpiepers A cervinus we rden gemeld tusse n 21 april en 17 mei, wa arvan v ij f bij Bres kens en drie in de Eemshaven. Een Waterspreeuw Cinc/us cinc/us we rd op 15 mei op v ideo gezet bij M edemblik, N oo rd-Holl and. Noordse Nachtegalen Luscinia /uscinia werden gehoord op 6 mei ten noordwesten va n Groede, Zee land, op 17 en 18 mei b ij de

O ude W aa l, op 20 mei op Rottum eroog, en op 31 mei in de Lauwe rsmee r. O p 17 april we rd een Roodsterblauwborst L svecica svecica waa rgenomen in de zeereep bij Formerum op Tersc hellin g. Krekelzangers Locuste l/a f/uviatilis zongen van af 18 mei in de Pampu shout, Fl evoland, en op 19 mei bij de O ude W aa l.

O ok zou van af 14 mei in het H orsterwold , Fl evoland, een exempl aar hebben zitten z in gen. Op 15 en 16 mei zong een Orpheusspotvogel Hippo /ais po /yg /o tta bij Vl aa rdin gen. Niet vee l mensen hebben de Baardgrasmus Sy/via canti /lans gez ien die va n 17 tot 19 mei bij Egmond aan Zee verbl eef. Een Noordse Boszanger Phyl/oscopus borealis we rd naar verluidt op 14 mei betrapt op het eil and Gri end, Fri esland . Een o nvo lw asse n Kleine Vliegenvanger Ficedu/a parva zo ng op 28 en 29 mei in de tuintjes bij De Cocksdorp op Texel.

Een mannetj e Withalsvliegenvanger F a/bicollis we rd op 3 mei gemeld te Doldersum, Drenthe. Roodkopklauwieren Lanius senator verbl even op 11 mei bij En sc hede, Overijssel, op 15 mei bij Breskens, op 25 mei ten noorden va n Hornhui ze n, Gronin gen, en op 31 mei op de Terl etse Heide, Gelderl and. De tweede Daurische Kauw Corvus dauuricus voor Nederl and versc heen in Noord-Holl and op vrij we l dezelfde dagen als twee j aar eerder en leek oo k nog eens dezelfde route te w illen afl eggen: op 8 mei bij het Amstelm eer, Noord-Ho ll and, op 9 en 10 mei bij Den Helder en op 10 en 11 mei bij Egmond aan Zee. Twee adulte Roze Spreeuwen Sturnus roseus verbl even op 9 mei te N oo rd w ijk aan Zee, Zuid-Holl and. De ee rste Spaanse

145

Recente meldingen Mus Passer hispanio /ensis voor Nederland we rd op 4 mei ontdekt in de tuin van het Texel Birdwatching Center in De Cocksdorp op Texel. In de dagen daarna tot 15 mei werd de koffieomzet ald aar aard ig opgesc hroefd door de aa nwez igheid va n deze voge l. Op 8 en 9 april we rden een mannetje en vrouwtje Langstaartroodmus Uragus sibiricus gez ien bij 't Horntje op Texe l, en op 3 1 mei een mannetje bij de Blocq va n Kuffe ler. Een Vale Woestijnvink Rhodospiza obso/eta werd op 2 mei gemeld op Vlieland. Tussen 27 april en

18 mei we rden c 20 Ortolanen Emberiza hortu/ana op trek waargenomen . Dwerggorzen E pusilla werde n gevonden op 2 mei in de tuintjes op Texel en op 16 mei b ij Bakkersdam te Petten, Noord-Ho ll and . Over het zeer tamme mannetje Zwartkopgors E me/anocepha/a dat va n 5 tot 22 mei bij Den Helder ve rbl eef kan nog verme ld worden dat er misschien wat zaken glad gestreken dienen te worden w il deze vogel de Nederl andse lij st bereiken.

Ruud M van Dongen, Taalstraat 162, 526 1 BJ Vught, Nederland Remco Hofland, Koningstraat 23A, 2316 CC Leiden, Nederland Peter W W de Rouw, Schoolstraat 3-bis, 358 1 PM Utrecht, Nederland

België AALSC HO LVERS TOT VALKEN Er werde n Kuifaalscholvers Stictocarbo aristotelis waargenomen te Oostende, West-Vlaanderen, op 12 april en 1 mei en te Nieuwpoort, West-Vlaanderen, op 28 april. Op 19 april verbleven twee Woudapen Ixobrychus minutus te Willebroek, Antwe rpen. Bij Gent, Oost-V laanderen, we rd op 23 april een Kwak Nycticorax nycticorax gez ien; ove ri gens wa ren er all een waa rn em in gen uit de kuststreek, die waarschi jnlij k betrekking hadden op verwi lderde Zw in-voge ls. Op 5 mei verb leef een Koereiger Bubu/cus ibis in het Molsb roek te Lokeren, Oost-Vl aanderen.

Op 10 mei werd er één gez ien te Stui vekenskerke, West-Vlaanderen, en op 11 mei zouden er vier hebben gezeten te Rotem-Elen, Limburg. De beste plaatsen voor Kleine Zilverreigers Egretta garzetta waren uiteraard het Zwin te Knokke, West-Vlaanderen, met max imaal vier pleisterende voge ls op 19 mei en DudzeleZeeb ru gge, West-V laa nderen, met één van 8 tot 22

154 G rij ze Gors / Rock Bunting Emberiza cia, Remouchamps, Liège, 12 april 1997

(patriek Beirens)

146

mei. Ve rder waren er trekwaarnemingen te Brecht, Antwerpen (dr ie); Diepenbeek, Limburg; Dudzele-Zeebrugge (twee); Genappe, Waals-Brabant; Kallo-Doel, Oost-Vlaa nderen (twee); Rotem-Elen (twee); Tienen, Vlaams-Brabant (d ri e); en Zandvoorde, West-Vlaanderen (negen). Van 26 april tot ten minste 29 mei verbleef een Grote Zilverreiger Casmerodius a/bus te Ampsi n-Neuvill e, Li ège. Er werden in totaal 26 trekke nde Purperreigers Ardea purpurea opgemerkt. Buiten het broedgebied wa ren er waarnem in gen va n Zwarte Ooievaars Cicon ia nigra te A ngre, Hain aut, op 4 april ; te Wilsele, Vlaams-Brabant, op 29 april ; in de Uitkerkse Polder, West-Vlaanderen, op 1 mei; te Harelbeke, West-V laanderen, op 3 mei (twee); en te Tienen op 24 mei. Er we rden in totaa l 80 Ooievaars C cicon ia gemeld, van grote groepen was echter geen sprake. Een mannetje Amerikaanse Wintertaling Anas crecca caro/in ensis verb leef te Genappe op 5 april. Een mannetje 81auwvleugeltaling A discors liet zich op 25 en 26 april uitstekend bekijken bij Retie, Antwerpen. Tot 23 april zwomme n er nog één à twee Krooneenden Netta rufi-

155 Citroenkw ikstaart / Citri ne Wagtail Motacilla citreo/a, mannetje, Kessen ich, Limburg, 12 mei 1997 (Filip Oe Ruwe)

Recente meldingen na op Blokkersdijk, Antwe rpen, en op 13 april zat er één in het M echels Broek, A ntwe rpen. Het mannetj e Ringsnaveleend Aythya col/aris va n Bl okkersdijk bl eef aa nwez ig tot 22 april en de voge l va n het M echels Broe k we rd onregelm ati g gez ien tot 11 april. Op 6 april zwom er bove ndien een derde mannetj e bij Pomm eroe ui , Hain aut. Het mannetj e Witoogeend A nyroca va n Pul Ie, Antwerpen, w erd op 1 april voor het laatst gez ien. O p 25 mei vertoefde een mannetje Kleine Topper A a ffinis bij Zonhoven, Limburg. Het ve rmoeden dat het hier om een ontsnapt exempl aa r gin g werd sterker toen de vogel werd teru ggez ien in juni, nu in rui naa r eclipskl eed . Het vrou w tj e Kokardezaagbek Lophodytes cucul/atus verpl aatste z ich langs M echelen (19 april) en Kruibeke, Oost-Vl aanderen (7 mei), teru g noo rd waa rts. O p 16 en 17 mei zwo m een mannetje Rosse Stekelstaart Oxyura jamaicensis b ij Reti e. O p 18 mei trok een groep va n 32 Wespendieven Pernis apivorus over Ti enen; het dagtotaa l va n Longchamps, Namu r, lag toen op 48 exempl aren. Er werd en in totaa l 58 Zwarte Wouwen Mi/vus migrans en 30 Rode Wouwen M mi/vus geteld. O p 17 mei trok een onvo lw assen lammergier Cypaetus barbatus ove r Vill ers-I a-Vill e, W aa ls-Brabant; w ellicht was dit één van de twee voge ls die va n 20 tot 26 mei in Nederl and we rd en gez ien. O p 6 april trok een adult mannetj e Steppekiekendief Circ us m acrouros ove r Ceel-Laren, Antw erpen, en op 22 april v loog een onvo lwassen vrouwtje ove r Baa rl e- Dron gen, Oost-V laa nderen. Er we rden 32 Grauwe Kiekendieven C pyga rgus waa rgenomen. O p 8 april v loog een rosse Steppebuizerd Buteo buteo vu/pinus ove r An gre. Op 17 mei werd een adulte Arendbuizerd B rufinus gedetermin eerd te Ti enen. Tot 1 april zat de ontsnapte adulte Steppearend Aqui/a nipa/ensis nog te A ntwerpen-Linkeroever, Antwerpen, en op 17 mei v loog deze vogel ove r Kall o-Melse le, O ost-Vl aanderen. Een adulte Dwergarend Hieraaetus pennatus va n de I ichte vo rm trok op 14 mei over An gre. Een on gedetermin ee rde arend Aqui/a - w aarschijnlijk een ontsnapte koo ivogel - zat op 2 1 april in een tuin te Bl anden, Vl aams-Brabant. April en mei leverd en 56 Visarenden Pandion haliaetus op. Er we rden Roodpootvalken Fa/co vespertinus waa rgenomen te Brecht (v ier); Bredene, West-Vl aa nderen; De Panne, WestVl aa nderen; Geel; Genappe; Harchi es-H ensi es, H ainaut (twee); Knokke ; M echelen; M ell e, Oost-Vl aanderen; Rijkevorse l, Antwe rpen; Za ndvoord e; Zeebru gge (twee) ; en Zw ijn aa rde, O ost-Vl aanderen. Naast twee broedgevall en wa ren er 24 waa rnemin gen va n Slechtvalken F peregrinus.

RA LLE N TOT GO RZE N O p 26 april werd kortstondi g een

mannetj e Klein Waterhoen Porzana parva waargenomen te Li er en op 27 april zat een vrou w tj e te Antwerpen-De Kui feend. In de eerste decad e va n april trokken nog Kraanvogels Crus grus ove r Deuri e, OostVl aa nderen (3 0); Kn okke (11); Virton, Lu xembourg (twee); Wenduin e, W est-Vl aand eren (zeven); en Za ndvoorde; het betroffen du s vooral kustwaarnemin gen.

Van 2 tot 6 april pleisterden er v ijf te Dudze le-Zeebru gge. Op 15 april verbl eef een Steltkluut Himanto-

pus himantopus op Bl okkersdijk, waa rsc hijnlijk dezelfde we rd op 23 april te Kall o-Doe l gez ien. Telkens twee exempl aren bevonden z ich va naf 24 april te Dudze leZeebru gge; va n 3 tot 10 mei te Longchamps; en op 19 mei te Fontenoy, Hain aut. O p 24 april we rden twee Morinelplevieren Charadrius m orinel/us waa rgenomen te Dudze le-Zeebrugge. Er w erden in totaa l 44 Temmincks Strandlopers Ca /idris temminckii gemeld met als max imum zeven te Kessenich, Limburg, op 12 mei.

O p 6 mei we rd kortstondi g een Breedbekstrandloper Limico/a fa/cinel/us waa rgenomen bij Gent. De claim va n een adult-w inter Steltstrandloper Micropa/ama him antopus te Q uévy, Hain aut, op 25 april was voo rz ien va n een rake maar te opperv lakki ge beschrij vin g om aanvaa rdin g moge lijk te maken. De 22 waa rn emin gen va n Ijslandse Grutto's Limosa /imosa is/andica tonen nogmaa ls aan dat steeds meer voge laa rs ve rtrouw d raken met dit voo rdi en nauwe lijks herkende taxon. O p 19 april liep een Poelruiter Tringa stagnatilis te Du dze le-Zeebrugge en op 7 en 17 mei wa ren er respectieve lijk één en twee aa nwez ig in de Uitkerkse Polders.

O p 6 april vloog een Grauwe Franjepoot Pha/aropus /obatus langs Oostende en op 19 april we rd hier een langsvli egende, adulte Ringsnavelmeeuw Larus de/awarensis opgemerkt. O p 16 april en 1 mei we rd er telkens één Kleine Burgemeester L g/aucoides wa argenomen te O ostende en op 23 apri I zat er één te Nieuw poo rt. Grote Burgemeesters L h yperbore us ve rbl even op 3 april te Zeebru gge; op 27 april bij Broechem, Antwerpen; en op 1 mei te Bredene. De aanwez igheid va n moge lijke hybrid en Grote Burgemeester x Zilvermeeuw L h yperboreus x argentatus te Zeebru gge op 2 april , te O ostende op 6 april en b ij Nieuw poo rt op 24 april maakt de ontleding va n deze gegevens moe ilijk. Op 26 april vloog een eerste-zomer Ross' Meeuw Rhodostethia rosea op relati ef korte afstand langs Oostende. Op 27 mei ve rbl eef een lachstern C e /ochelidon ni/otica te Dudze le-Zeebrugge, en op 3 mei één en op 19 mei v ier te Longchamps; langsv liegende exempl aren we rden waa rgenome n te Oostende-Bredene op 19 mei; te Gent op 22 mei; en te Oostende op 25 mei. De enige twee Reuzensterns Sterna caspia we rd en op 13 april waa rgenomen te Harelbeke-De Gavers. Witwangsterns Ch/ido nias hybridus we rden gez ien te O bourg, H ain aut, op 25 april ; te Schulen, Limburg (twee) op 3 mei; te Naza reth op 11 mei; te Za nd voorde (12) op 19 mei; te Antwe rpen-stort (zeve n) op 19 mei; en te Ti enen (twee) op 24 mei. Witvleugelsterns C /eucopterus we rden gez ien te Di epenbeek op 2 mei, op Bl okkersijk op 15 mei en te Antwerpen-stort (ac ht) op 15 mei. Van 16 apri I tot 10 juni verbl eef een Oehoe Bubo bubo te Tildonk, Vl aam s-Brabant, we lke z ich voedde met ve rw ilderde dui ve n; ve rmoedelijk ove rl eed hij door het eten va n een ve rgiftigde duif. De nog recentere waarn emin g te Esse n-ce ntrum, Antwe rpen, in juni versterkt het vermoeden dat het steeds gaat om door pri vé-verza melaars losgelaten vogels. O p 13 mei vloog gedurende 20 minuten een Vale Gierzwaluw Apus pal/idus bove n het station Antwe rpen-Centraa l. Ook de Alpengierzwaluw A me /ba te Duffel, Antwerpen, op 29 mei bl eef gedu-

147

Recente meldingen rende slechts 10 minuten ter pl aatse. O p 19 mei trokke n twee Bijeneters Merops apiaster langs Doe l. Er zaten Hoppen Upupa epops te Baaigem, Oost-V laanderen, op 25 april ; te Deurne, A ntwerpen, op 19 mei; te Kall o-Ve rrebroek, Oost-Vlaanderen, op 24 mei; en op Bl okkersdijk op 26 mei. Er werden in totaa l negen Draaihalzen jynx torquil/a opgemerkt. Verrassend w as de zee r westelijke w aarn eming va n een roepend mannetj e Grijskopspecht Picus ca nus te Berni ssa rt, Hainaut, op 15 mei.

LEEUWERIKEN TOT GORZEN Behalve de Nederl and se Kortteenleeuwerik Ca landrel/a brachydactyla, die op 15 mei de grens te Boo ien, Limburg, ove rstak, wa ren er nog waa rn emin gen te M echelen op 10 mei; te Antwe rpen op 14 mei; en te Kn okke-Zwin op 31 mei. De laatste Strandleeuwerik Eremophila alpestris ve rbl eef op 24 april te Nieuw poort. De eerste tw itchbare Roodstuitzwaluw Hirundo daurica voo r België foe rageerde op 20 april te Neerij se, Vl aams- Brabant, en op 28 april zou er één gez ien z ijn bij Nismes, N amur. O p 25 april ve rb leven twee Grote Piepers Anthus richardi te Du dzele-Zeebru gge; op 26 april één te Brecht; op 27 april één te Genk, Limburg; en op 30 april twee te Oostmall e, A ntwe rpen. Er we rden in totaa l negen Duinpiepers A ca mpestris en evenvee l Roodkeelpiepers A cervinus waa rgenomen. Een mannetj e Balkankwikstaart Mota cil/a flava feldegg dat in de avond va n 12 mei te Kluizen, Oost-V laanderen, we rd ontdekt, ve rtrok reeds vroeg op 13 mei. Een va n de meest we lkome waa rn emin gen van de period e was die va n een mannetj e Citroenkwikstaart M citreola te Kessenich, dichtbij de Nederl and se grens onder Thorn, Limburg, op 12 mei. O p 27 mei ve rbl eef een mannetj e Roodsterblauwborst Luscinia svecica svecica te A ntwe rpenDe Kuifeend. Een vrouw tj e Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka, dat op 11 mei we rd waa rgenomen b ij Kruibeke, was reeds snel na de ontdekking vertrokken.

Er wa ren meer dan 100 Beflijsters Turdus torquatus met als max imum 18 te Kn okke-Zw in op 25 april. O p 8 mei verbl eef een Graszanger Cisticola juncidis kortstondi g te Li er-A nderstad. Het duurde 35 jaa r vooraleer er in België een nieuwe, tw itchbare Krekelzanger Locustel/a fluviatilis opdook, namelijk bij Kaulill e, Limburg, va n 23 tot 31 mei. Vanaf 31 mei zo ng een andere te M else n-5ch elderode, Oost-Vlaanderen. De waa rnemin g va n een Waterrietzanger Acrocephalus paludicola te Zw ijn aa rde op 19 en 20 april mag voor

het voo rj aa r best bij zo nder genoemd wo rd en. O p 19 mei zo ng een Orpheusspotvogel Hippolais polyglotta in de Zw inbosjes te Knokke. O p 1 mei we rd in Park 58 te Kn okke een mannetje Baardgrasmus Sylvia ca ntillans aangetroffen dat aanwezi g bleef tot 11 mei.

Tijdens een pog in g om de voge l te filmen werd hi er op 3 mei tevens een Sardijnse Grasmus 5 sarda ontdekt, we lke z ich tot 12 mei redelijk goed liet bekijken. Op 16 mei was er een vo nd st va n een mannetj e Baardgras mu s als hoogspannin gsslachtoffer te Riemst-M illen, Limburg; hij sti erf een dag later. Va n 1 tot ten min ste 31 mei zo ng een Iberische Tjiftjaf Ph yl/oscopus brehmii bij Kn okke. Er werd en Buidelmezen Remiz pendulinus waa rgenomen te A ntwe rpen-Linkeroever (twee); Harchi es (twee); Kall o (d ri e); Kruibeke (drie); Li er (twee); M echelen; Pull e; Schulen; en Ti enen (drie) . Grauwe Klauwieren Lanius col/urio werden waa rgenomen te A ntwerpen-Linkeroever; Daknam, Oost-Vl aa nderen; Doel; Li er; M else n; Pommeroeul ; Scheiderode; en Zoutl eeuw, Vl aams-Brabant. Van 4 tot 8 mei verbl eef een vrouw tj e Roodkopklauwier L senator te Zeebru gge.

O p de laatste dag rukte de voge l z ich los uit de kl auwen va n een Torenva lk F tinnunculus maar werd daa rna ni et meer teuggez ien. O p 9 april v loog een Raaf Corvus corax ove r Knokke. Roodmussen Ca rpodacus erythrinus w aren aanwez ig te Will ebroek (éé n à twee) op 12 mei; te Knokke-Zw in va n 19 tot 28 mei; en te Deurne en M else n op 28 mei. IJsgorzen Ca lca rius lapponicus trokken op 8 april langs Bredene en op 2 mei langs Oostende. Het vrou wtj e Grijze Gors Emberiza cia, dat op 2 april we rd ontdekt bij Remouchamps, Li ège, bl eef tot 21 april en betekende het eerste tw itchbare geval. Op 3 mei ve rbl eef een Ortolaan E hortulana bij Winth am, A ntwe rpen, op 4 mei twee te H eist, West-V laanderen, en op 10 mei één te Brecht. O p 17 mei werd , we li swaar doo r een niet-voge laar, vrij we l zeker een mannetj e Zwartkopgors E m elanocephala waa rgenomen in een tuin te Peer, Limburg.

Deze waa rn emingslij st kwa m tot stand met medewerkin g va n Yves Bapti ste (De Gavers), Lu c Bekaert (OostVl aanderen), Peter Co ll aerts (Ti enen), Frank Descheemaeker (M ergus), Hugues D ufourn y (H ain ornith o), Koe n Leysen (Limburg), Dirk Symens (Vl avico) en Will y Versc hueren (Groenlink). O ok de hulp va n al diegenen die (hun) waa rnemin gen in spraken op de Belgisc he Dutch Birdin g-voge llijn (0 3-48801 94) was hi er onontbeerlijk.

Cerald Driessens, Pastoriestraat 16, 2500 Lier, België

148

DB Actueel Claudia Wilds Claudi a P Wil ds, aged 65, di ed o n 8 June 1997 in W as hin gton DC, USA. She wa s bo rn and grew up in M assac hu setts, where she received a master's deg ree in edu cati o n fro m Harva rd Uni ve rsity, and did gradu ate stud y in lin gui stics and edu cati o nal stati sti cs . O n mov in g to W ashingto n in 1958 she condu cted fo reign language trainin g at the State Departm ent and wo rked fo r th e Ce nter for Appli ed Lin gui sti cs until 1972.

A round th at tim e, at age 40, Claudi a became an av id birder. Soon she ran th e W ashington area rare bird line, better kn ow n as the 'Vo ice of th e Naturali st', w hi ch she co ntinu ed fo r 12 yea rs. Durin g th at time she made many fo reign birding trips, ofte n w ith fell ow ornithologica l late-deve lope r Phoebe Snetsinger. M ea nw hil e she had becom e an ac kn owledged ident ificati o n ex pert, parti cul arl y o n waders, gull s and te rn s. As such sh e attended the now hi sto ri c 4th Internation al Identificatio n M eeting at Eil at, Israe l, in November 1986. Sh e was a board member of th e Vi rg ini a Society of O rni tho logy and a member of th e M aryland and DC Reco rd s Committee . Thro ugh her perso nal determin ation to set up intern ati o nall y stand ardi zed rul es fo r Rare Bird Committees, she was o ne of the mov in g spirits behin d th e meetin gs at Texe l, Neth erl and s, in Octo ber 199 1 and H elgo land, Germ any, in Octo ber 1993 .

Not surpri sin g fo r a lingui st, Claudi a loved w riting and editing. Her successful boo k Finding birds in the national capita I area (1983) rece ived its revised editio n in 1992 . She coo perated w ith others o n th e three-vo lume Th e Audubon Society master guide to birding (1983) and pl ayed an impo rtant ro le in brin gin g to fruitio n the Nati o nal Geographi c Society Field guide to the birds of North Am erica (1983). She wrote id entifi cati o n papers fo r va ri o us jo urn ais, such as Birding and Wil so n Bull etin and was assoc iate edito r of Bird in g and identif icati o n co nsul ta nt fo r Birdin g Wo rld and Li m ico la.

Sa dl y, she co uld not compl ete an id entifi catio n guid e o n her favo uri te group, tern s and skimm ers, o n w hi ch wo rk was started in 1992. D urin g her illn ess she ensured th at others took over and it is expected that publi cat io n w ill fo ll ow in d ue course .

Hav ing f irst met Claud ia o nl y as co mparati ve ly rece ntl y as 199 1, and not hav in g li ved in the sa me coun try, it is d ifficul t to say mo re th an a cas ual wo rd abo ut her as a perso n. Probab ly the quality fo r w hi ch she was most admired was her unceas in g perseverance in resea rching anything she put in to prin t very tho roughl y, not stopping until she was abso lu te ly certa in th at it was perfect.

She w ill be mi ssed by many b ird ing fri ends in a large num ber of co untries . TED HOOGENDOORN Crossbills on the Web Th e recent ann o unce ment by Jeff G roth th at the Co mmo n Crossbill Loxia curvirostra in North A meri ca represents a com pl ex of no less th an eight va li d spec ies (cf D utch Bird in g 18: 29-32, 1996)

[Outch Birding 19: 149-151, 1997[

has rece ived w idespread attention fro m th e ornith ologica l community. His recentl y o pened we bsite (http ://research .am n h .0 rg/o rn itho logy/c rossb i II s/) provides mu ch bac kground info rm atio n abo ut crossbill bi o logy and di versity in general and hi s ow n studi es of crossbill taxono my in parti cul ar. G roth addresses a number of potenti al mi sco nception s and is kee n to po int o ut th at th e new ly recogni zed species of cross bill are delimited o n th e bas is of th e traditional Bi o log ica l Spec ies Co ncept, have overl appin g breedin g di stribution s and are diagnosed by a combinati o n of characters. For seven species info rmati o n is presented about breedin g di stribution (includin g a crude map), eco logy and habitat, natural hi story and voca li zati o ns (incIudin g many son og rams) . Perhaps th e most attractive feature of thi s site is th at voca lizatio ns of these fo rm s ca n be hea rd by a simpl e cli ck on th e mo use. GEORGE SANGSTER

Eastern Palearctic Hoopoes in Europe It is generall y ass um ed th at Hoopoes Upupa epops o bse rved outside their breedin g areas in Euro pe belo ng to the pale subspecies U e epops breedin g in Europe, North Afri ca, east to Ce ntraI As ia and no rth ern India. A study of Hoo poes by Per Eri cso n now suggests th at in autumn th e dark eastern Palea rcti c U e saturata reg ul arl y occurs in Sweden, and pres um abl y elsewhere in no rthwestern Europe (Eri cson, P G P 1997 . Swedi sh reco rd s of th e eastern Palea rcti c Hoopoe subspec ies Upupa epops saturata. Bull Br O rnith o l Club 11 7: 19-25) .

Using modern opti ca I tec hniqu es to quantify col o urs, Ericso n establi shed th at th e difference in co lo ration of typi ca l U e epops and U e saturata is significa nt and th at th ere is no evidence fo r indi vidu als rese mblin g U e saturata to occur within th e range of U e epops.

Hoopoes co ll ected in Sweden in spring we re found to represent U e epops w hereas those co ll ected in autumn and w inter belonged to both U e epops and U e saturata . These f indings stro ngly suggest th at U e sa turata is be ing overl oo ked in no rth-western Europe and th at fo r any Hoopoe enco untered in autumn or w inter the possibility of U e saturata sho uld be co nsid ered. GEORGE SANGSTER Newly described bird species A new and very di stin ctive species of sunbird has bee n di scove red in an iso lated mounta in range in eastern Mindanao, Philippin es .

In th e Janu ary 1997 issue of The Auk, Robert Kennedy and co-wo rkers named th e new spec ies Lin a's Sun bird Aethopyga linaraborae (Ke nnedy, R S, Gonza les, P C & M iranda, H C 199 7. New Aethopyga sunbird s (Aves: Nectariniid ae) fro m the island of Mindanao, Philippines . Auk 11 4: 1-10). The bird was first di scovered in 1993 and is now known from th ree mountain s w here it occ urs commo nl y in mossy fo rest above 1200 m. As often is th e case w hen a new bird spec ies is di ag nosed, seve ral previo usly co ll ected spec imens of thi s spec ies

149

DB Actueel we re located in zoo logica l mu sea in the USA. An other new spec ies, Red-sho ul dered Va nga Ca licalicus ru foca rpalis, was described in Ma rch 1997 by Steven Goodm an and co-wo rkers o n th e bas is of two female spec im ens co ll ected in 1948 in the To li ara reg io n in so uthwestern M adagascar (Goodm an, S M , H awkin s, A F A & Dom ergue, CA 1997 . A new spec ies of va nga (Va ngid ae, Ca lica licus) fro m southwestern M adagasca r. Bull Br O rnith o l Club 11 7: 5-10). Thi s bird, cl ose in appea rance to the w ides pread Red-tail ed Va nga C m adagasca riensis, has not yet bee n observed in th e w ild, des pite recent fieldwo rk in th e area. However, a male bird ph otograph ed nea r To li ara may we il represe nt Red-s hould ered Vanga . Althou gh the new spec ies is presumabl y rare, it probabl y has a broader geographi c range th an currentl y know n. Th e relevant reg io n in southwestern M adaga sca r is o rnith o logicall y poorl y kn own and may y ield further surpri ses .

Des pite two centuri es of extensive co ll ectin g the suppl y of undescribed bird spec ies does not see m exhausted. No less th an 85 new species have been desc ribed sin ce 1980, includin g eight in 1995 and six in 1996 . In terms of new spec ies, 1997 is set to beco me the most produ cti ve yea r of th e past fo ur decades : desc ri ptio ns of no less th an seve n new spec ies w ill be publi shed in Jul y, and publicati o n of at least two others is sc hedul ed for later thi s yea r. GEORGE SANGSTER

The number of birds Th e mag nitud e of bi odi ve rsity is usuall y expressed in term s of species ri chn ess. Thi s, of course, is o nl y o ne of many co mpo nents of di ve rsity; others, such as th e number of indi vidu als o r bi o mass, maya lso enabl e useful (or imagin ative) co mpari so ns.

In w h at appea rs to be the f irst attempt to se riou sly estimate th e globa l number of bird s, Kevin Gasto n and Tim Blac kburn have used fo ur methods to extrapo late info rmati o n from small areas to the entire glo be (Gasto n, K J & Bl ackburn, T M 1997. How many bird s are th ere?

Bi odi v Co nserv 6 : 615-625 ). Th ese methods, thou gh w id ely different, all suggested agio bal bird popul ation of betwee n 200 billion and 400 billion indi vidu als (1 billi o n = 10 9 ). To put thi s seemin gly huge number in pe rspecti ve, Gaston and Bl ac kburn po int o ut th at th e estim ated number of bird s annu all y kill ed as a res ult of th e destru cti o n of rainfo rest is at least 144 milli o n and th at eac h yea r no less th an 1 billi o n mi grato ry b ird s are hunted o r trapped in M editerranea n coun tri es. A lso, the number of birds per head of the global human po pul ati o n is a mere 40-80 . In no rth ern countries, thi s rati o is even less. In Britain, fo r in stance, there may be o nl y 2-4 birds per head of the human popul ati o n. As noted by Gasto n and Bl ac kburn, the un even distributi o n of b irds across th e pl anet p laces the burden of respo nsibili ty fo r co nse rvatio n dispro po rti o nately o n develo pin g co untri es, ie, th ose least abl e to meet it.

GEORGE SANGSTER Daurische Kauw in Noord-Hollandse kuststreek O p Hemelvaa rtsdag, dond erd ag 8 mei 1997, reden Ruud Brouwer en Rob Halff rond 18 :00 tijdens nat, w inderi g

150

en ni et bepaa ld voo rj aa rsac hti g wee r ove r de A msteldi epdij k bij Wi erin gen, Noord-H o ll and. Va nu it de auto merkten zij tu ssen enkele Ka uwe n Corvus monedula ee n ve rdacht bo ntgekl eurd exempl aa r op. Op hetze lfde mo ment zagen z ij dat een andere auto met dri e vogelaa rs al was gesto pt o m de voge l te bek ijken; A lexander Buh r, Karen Hartog en Willi e Leurs wa ren uit de andere ri chting aa n ko men rij den toen W L o peens de ' bo nte kauw' zag lopen. De voge l we rd uitvoeri g bekeken en het bl ee k ind erd aad, zoa ls ge lijk geopperd , om ee n adulte Dauri sc he Ka uw C dauuricus te gaan. RB besl oot o m zo snel moge lij k een aa ntal foto's te maken, terw ijl de anderen de belangrij kste kenmerken notee rden, zoa ls het form aat, de ve rd eling va n zwa rt en w it en de do nkere iri s. In staat va n grote o pw indin g (het gin g tenslotte o m de tweede Dauri sc he Kauw voor Nederl and en de v ij fde of zesde voo r het W estPalea rcti sc he gebi ed) we rd het ni euws per te lefoon en se mafoo n ve rspreid . Na c 20 min verd ween het groepje kauwen ri chtin g het dorp Va n Ew ij ckslui s, NoordHolland . O m 18 :50 we rd de voge l hi er teru ggevonden langs de Balgweg en tot c 19: 10 doo r zeke r 20 vogelaa rs gez ien. Hiern a v loog hij met Kauwe n op en ve rdwee n in weste lijke ri chtin g, o m di e avo nd ni et meer te w orden gez ien. In de namidd ag va n vrijd ag 9 mei o ntdekte N ico Harder de voge l op een met stro bede kt bo ll enpercee l ten zuid en va n de Do nkere Duinen bij Den Helder, Noord-H o ll and, c 15 km va n Va n Ewij ckslui s. Ruim 40 opgelu chte voge laa rs ko nd en de vogel hi er tot 19:30 bek ijken. De vo lgende oc htend we rd hij er in all e vroegte nog kortsto ndi g gezien, o m rond 06: 15 in zuidelijke ri chting te ve rd w ijn en. Later di e oc htend, o m 08 :1 5, hero ntdekte Kees Scharringa de voge l, ditm aa l c 30 km zuidelijker in de Wimmenummerduin en bij Egmo nd aa n Zee, Noo rd-H o ll and.

RB kreeg dit ni euws ro nd het mid daguur te ho ren en dit steld e ve rvo lgens 60-80 voge laa rs in staat later di e dag de voge l ter pl aatse te bekijken. In de vroege oc hte nd va n zo nd ag 11 mei we rd hij hi er nog gez ien maa r sind sdi en o ntbreekt ieder spoo r.

Deze waa rn eming betrof de tweede Dauri sc he Kauw voo r Nederl and. Het gedrag en de tijd va n het jaa r kom en sterk overee n met de eerste voge l, di e tu sse n 1 en 15 mei 1995 op v ijf ve rsc hill end e pl ekke n langs de kust va n Noord- en Z uid-Holl and we rd gez ien en eveneens in zuid elijke ri chtin g o psc hoof (D utch Birding 18: 226-23 1, 1996) . M en kan slechts spec ul eren of het in beide jaren o m deze lfde zou kunnen gaan. Ruu D E BROUWER, ROB H ALFF & WILLIE LEURS

Scharrelaar eindelijk weer twitchbaar Op vrijdag 13 juni 1997 belde mevro uw H M Killi an ui t V laa rdingen, Z ui d-Ho ll and, naa r Voge lbescherming Nederl and . Z ij be lde omd at ze di e oc hte nd tijd ens een fietstoc htj e va nuit haa r buitenhui sje in Ermelo, Gelderl and, 'een kl eurrijke o ntsnapte vo li èrevoge l of iets dergelijks' had gez ien op de Ermelosc he Heide ten zui doosten va n Ermelo . Aa n de hand va n een voge lboe k dacht ze dat het om een Scharrelaa r Coracias garrulus gin g. Meni g hart bij Voge lbesc hermin g begon snell er te klo ppen .

Aa nvull ende info rm ati e werd gevraagd . De grootte va n

OB Actueel

156 Dauri sche Kauw / Dauri an Jac kd aw Corvus dauuricus, Den Helder, Noord-Holl and, 9 mei 1997 (Eric Koops/Cursorius)

157 Scharrelaa r / Europea n Roll er Coracias ga rru/us, Erm elo, Gelderl and, 15 juni 1997 (Marc C uyt)

een Vl aa mse Gaa i Garru/us glandarius, de kastanj ebruine ru g en helderblauwe vleugels bij het opvli egen deden verm oeden dat het er daadwerkelijk ee n zou kunnen zijn. M et mev rouw Killi an w erd afgesproken dat z ij zou gaan kijken of de voge l nog aa nwez ig was .

Vooralsnog werd de melding als 'vrij zeker' via de semafoo n doorgegeven. Toen z ij om 16 :20 teru gbelde met goed ni euw s, bes loten Harvey va n Di ek en Gerard Steinh aus direct poo lshoogte te gaan nemen. M evrou w Killian zo u o p hen wac hten. O m 17 :1 5 op de met mevro uw Killi an afgespro ken pl ek aan gekom en, w erd de voge l snel teru ggevonden in ee n berk . Het was ind erd aad ee n Scharrelaa r! GS pi epte de soort nu als 'zeker' door en het wac hten was op andere voge laars, w aarva n de ee rsten i n de strom ende regen arri veerden.

O m 18 :1 5, toen de regen was opgehouden, vloog de voge l in zuide lijke ri chting en in snel tempo ove r de bo men weg . Daa rbij vielen de bl auwe vleugels, de zwa rte v leugelpunten en de ki evit Vane llus-ac hti ge v lu cht op . Ro nd 19:30 we rd de voge l even teruggevon-

den doo r Klaas Eigenhui s en Di ck Groe nendijk op c 1.5 km va n de oorspronkelijke pl ek, maa r hij bl eef daa r zo kort dat vee l voge laa rs te laat kwa men aa ngerend .

O m 21 :00 we rd de vogel verrasse nd maa r li efst 7 km naar het zuid oosten o p het Houtdo rperve ld teru ggevo nden doo r Ca rl Derks en Bert Pi eterso n. Hier kond en de in de wijde o mtrek aa nwez ige voge laa rs alsn og de vogel bekijken. Hij bl eef hi er ove rn ac hten en dook de vo lgende oc htend o m 0 7:00 wee r op. De uren en dagen ern a was de vogel doo rgaa ns op de o ud e pl ek wa ar te nemen, z ittend in ee n kale berk . O p zondag 15 juni we rd hij om 17:30 voor het laatst waa rgenomen.

Het betrof de eerste tw itchba re Scharrelaa r sinds de twee vogels in Fl evo land in mei 1982. In de tussenliggende j aren z ijn er we li swaa r enkele waa rn emingen geweest, maa r deze betroffen langsvli ege nde, ni et doorgegeven of bewust stil gehouden voge ls. Het bekend ste voorbee ld uit de laatste catego ri e is het exempl aa r dat o p 4-7 juni 1994 nab ij Zaa mslag, Zee land, verbl eef. H M KILLIAN & HARVEY VAN DIEK

151

Aankondigingen & verzoeken 8irdwatch Artist of the Year Awards 1997 Fo llow i ng last yea r's hi ghl y successful launch, Birdwatch magazin e announced in th e M ay 1997 issu e th e Birdwatch A rti st of the Year Awa rd s 1997, o rgani zed in assoc iatio n w ith HarperCo llins Publi shers and Sw arovski

ord er to rea li ze a compl ete as poss ibl e Bird Report and Atlas of Winterin g Bird s. Pl ease state the sites where birds have bee n seen (if you ca nnot state prec isely, give a site description and th e name of th e nea rest v ill age) and the number of indi vidu als (estimated with terms

Optik. There is a range of prizes on offer, totalling GBP

like 'abundant', 'many', 'some', etc). All contributors

285 0, includin g a cash pri ze of GBP 1000 fo r the overall w inner, and fo r each category w inner G BP 200 worth of HarperCo llins books and a pair of Sw arovs ki SLC MKIII 8x3 0 binocul ars.

There are fo ur catego ri es : co lour, bl ac k & w hite, bird id entificati o n and Yo un g Arti st of th e Year. Th e overall Birdwatch Artist of th e Yea r 1997 w ill be se lected from the w inners of these categories.

Full detail s of th e co mpetiti o n, together w ith a reg istration fo rm fo r entrants, we re publi shed in the M ay 1997 issue of Birdwatch. If you missed thi s iss ue, th e reg istrati o n form w ill be publi shed aga in in the magaz ine later thi s summer. Entrants sh o uld return their reg istration form s as soo n as poss ibl e t~ : Bird watch Arti st of th e Year 1997, Bow House, 153-1 59 Bow Road, Lo ndo n E3 2SE, U K. Entri es sho uld be sent by 31 November 1997 to Birdwatch Arti st of th e Yea r, c/o HarperCo llins Pu bli shers, 77-85 Fulh am Palace Road, Lond o n W 6 8JB, UK.

w ill be ac know ledged. Send yo ur records or w rite fo r more inform ation t~ : G ruppo O rnito log ico Sardo, c/o L1PU, Vi a Cil ea 79, 09045 Q uartu Sant' El ena (Cag li ari ), Italy, tel ephon e/fax + 39 -70 83 74 58 .

In sprin g 1997, th e Gruppo Ornitologico Sardo G rup po O rnito log ico Sardo (GOS) has bee n found ed in Cag li ari , Sa rdini a, Italy, to act as a meeting and coo rdin ati o n point fo r peopl e interested in o rnithol ogy and expert birdwatchers in Sardini a. The grou p aim s at co-operatin g acti ve ly w ith all Itali an and fo reign o rni tho log ica l groups and assoc iati o ns. Th e GOS intend s to carry o ut th e fo ll ow ing acti v iti es : pl annin g and rea li zin g studi es and monitorin g of Sardini an bird s; updating the check-li st of Sardini an bird s; giv ing info rm ati ve, log isti c and tec hni ca l support to resea rchers and birdwatchers visitin g the island ; publi shing a reg ion al annu al Bird Repo rt; and taking up the o rgani zatio n and com pl eti o n of the first Atl as Project of Winterin g Bird s in Sard ini a sta rting in th e w inter of 1997/98 .

Every o rnith o log ist o r birdwatcher visitin g Sardini a is as ked to help and to submit th eir record s of bird s in

Influx of White-winged 81ack Terns Durin g M ay 199 7, an enormou s influ x of White-w in ged Bl ack Tern s Chlidonias /eucopterus took pl ace, mainl y in the eastern parts of ce ntra I Euro pe, but also reaching south ern Sca ndin av ia. Several 10005 of bird s we re counted in Germ any, including fl oc ks of up to 900 indi v idu als.

Some bird s started to breed, eg, in Denm ark, no rthern and eastern Germ any and Po land. It see ms useful to analyse thi s phenom eno n fo r the w hol e of Europe.

Th ere sho uld be enough data avail abl e to reconstru ct th e mi grati o n routes of th ese hu ge fl oc ks. The German rariti es committee and Limi co la are preparin g an analysis of the influ x. An y in fo rm ati o n about White-w in ged Bl ac k Tern s in yo ur country (a lso abo ut 'ju st ave rage numbers') is most we lco me and sho uld be se nt t~ : Peter Barth el, Ăœber dem Salzgraben 11 , 37574 Einbec k-DrĂźber, Germany, fax +49-556 1822 89.

Limosa In het meest recente nummer van Lim osa (70 (2), 1997) staa n de vo lgende artikelen: De Strandpl evier Charadrius a/exa ndrinus als broedvoge l in Nederl and in de 20e ee uw; Popul atiesa menstelling va n overw interende Kauwen Corvus m onedu/a in NoordFri es land ; Oeverl o pers Actitis hypo/eucos profiteren va n natuuro ntwikkelin g; G rutto's Limosa /im osa in de zo mer va n 1993 vroeg o p de slaa pp laats: aa nw ij z in g voo r ee n slecht broedse izoen; Kl ein ste Jage r Stercorarius /ongica udus als proo i va n Hav ik Accipiter gentilis in het binnenl and. Voor in formati e z ij ve rwezen naa r Limosa, L Hell enberg hof 32, 22 02 XT Noo rd w ijk, Nederl and .

Corrigendum In de aa nko ndi gin g va n het boekj e Voorjaa rstrek bij Breskens 1996 (Dutch Birdin g 19 : 76, 1997) is het adres va n Peter M eininger pe r ve rgiss in g weggeva ll en.

Het boe kj e is te bestell en door het overm aken va n NLG 8.00 o p giro 7644 2 tn v P L M einin ger te V li ss in-

152

gen, ovv ' Breskens', of door het ze nden va n NLG 10.00 of BEF 200 in een enve lo ppe naa r Peter Meininger, Li sztl aa n 5, 4 384 KM Vli ss ingen, Nederl and .

REDACT IE

[Outch Birding 79: 752, 7997]

Doorslaggevende argumenten.

D e nieuwe

SLC's 50: 7x50 B • 8x50 B • lOx 50 WB • F'nscngcCOI'I'igcCI'<I

dnkka nt -

hrccdl )fl lld-

pl'Îsmusystccm ,

spiegel alsook SWA HOTOp· en SWA RODU R" Illulti-Iagencoa tings

VOO I'

een

helder,

konll'ustdjk en l> rilja nl beeld , • Close fo cus vanaf 5 Ill , • Zucht e,

glij v" ste,

sehok-

on gcluidsdcmpcndc Olllm u nte-

ling, • Wlltc,',licht en JII C ~

sti kstof

gcvuld , • I'loog gebr uikscomfo rt dool'

ccntl'ule

schcl')Jstelling en dioptrie-instell ing, • Indraaiba re oogklep-

...

pcn

VOO I'

hrillc,uh·ugcrs .

.. .I~· . _ .,.

1· , . ,)1i\1 :

~

..

.....-

!

'

:.

',<

• G,'ooth ockocul ai.,

(10x50)

voo r cen nog 1)I'eder ge:r. ichI S-

vcld , • Au nsluiting

VO Ol'

stati ef.

Bijkom cndc inlichtingcn hcbij Uw hnudelnu.. of

NV TY ROLIT B ELGlUM Af,1. SWAHOVSK I OPT IK Bollill ckx811'uut 4 3 8 -1070 8 r lls8el !I' 076/520 77 7 t '

FRX

076 / 520 87 tl7

( cûorluml sc IlllU1Iners)

v

North Sea Pelagic Breaking new waves!

12-14 Sept. 1997

5elize: L3m3n;li Outpost Lodge Outstanding year round birding on the scenic New River lagoon. Over 300 species in five d iverse habitats. Trul y a magical place in the mid st of ancient Maya civilization.

Packages , tours , guides, and checklists available. Comfortable accommodations.

V,,;,! u,; :lt,

Aberdeen - Vlissingen Price only f:155 per person.

Limited number of plaees available !'

www.belizenet.com/lamanai.html phone/fax +501 2 33578 email lamanai@btLnel

Falsterbo - Sweden 29 Aug. - 3 Sept.

The best of Seandinavian migration

i.i

Oland - Sweden ~

DUTCH GIRDING

"-( Ibis Excursion;)f

Tweemaandelijks fije/schrift voor elke fervente vogelaar

Jeff Priee, Gan10separken 46, Gan10se, 3660 Sten10se, Denmark.

Tel: (+45) 48195940. Fax: (+45) 48195945

Schrijf voor informatie naar:

Dutch Birding Postbus 75611 1070 AP Amsterdam

P.O. Box 737. 9700 AS Groningen

Sri Lanka ABirder's Paradise

The Netherlands

Phone +31 505274993 Fax +31 50527 2668

,,\t:"e ~~~[IĂ&#x2021;~

9 -13 Oct. Siberian Strays

email Ib.Huysman@net.HCC.nl

Internet: http:/www.mebweb.nl/OBTRS

Combine birding with a cu/tura/ ecperience.

More than 1100 travel reports available in Dutch, English and German DBTRSTM Quick Service

Contact the local specialists, with years of experience in guided birding tours.

We are handling many well-known international ornithologists and bird tour operators.

= order before llam GMT

(phone, fax or Email), pay by Mastercard. reports will be mailed ta yOll the same day at no extra co st Special Offer! catalogue no. 4 + 3 supplements + 20 !ree pages. Voor Nederland maak f 10,- over op Postbank 55.96.995 t.n.v. Stichting Natuurschool o.v.v.

'DBTRS Aktie'. Please send us a Eurocheque for Dil 10,- or DIlIO,-/US$6 in cash

We also offer individual arrangements.

Now a150 complete, updated catalogue + aIdering via Internet Please send us your own travel reports ond receive free reports from Dur catalogue in return. Stuur ons uw eigen reisverslagen en u ontvangt gratis verslagen uit onze catalogus

Please write to: A. Baur & Co., (Travel) Ltd. P.O. Box 11 Colombo 1 Sri Lanka

DBTRSTM is the official main supplier of travel reports to the HANDBOOK OF THE BIRDS OF THE WORLD

Tel: 320551-6/448822/448087 Fax: 0094-1-448493

VI

Europe's premier monthly magazine for keen birders

BIROING

WORLD

Topica/, Iive/y and intormative and now in tuil c%ur

* Identification * News * Rarities * Conservation * Europe & Worldwide * Prize Quizbirds "at the top of the market for serious birders" - BTD News "essential reading" - Birding

Write now for a FREE sample issue.

- or just subscribe now. For the next 12 issues, send f:42 (major credit card nos. with expiry date accepted) to : Blrdlng World, Stonerunner, COBst ROBd, Cley next the seB, Holt, Norlolk NR25 7RZ, UK

'I

MEBWEB

~

hetVogeljaar

.1 Het tijdschrift 'het Vogel(\ '. '.' '.' jaar' verschijnt zes maal per jaar en houdt haar le. zers al ruim 40 jaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van vogelstudie en vogelbescherming.

Services

EASY DOES IT! Dutch Birding Natuur en Boek Dutch Birding Travel Report Service

'het Vogeljaar' wordt als het meest informatieve vogeltijdschrift in de Benelux beschouwd.

ANDNEW!

Birder's email

Omdat het geen commercieel blad is kan de abonnementsprijs uiterst laag worden gehouden.

' the Bird Connection ' NEW ADDRESS

http://www.mebweb.nl/BirdConnection

Door overmaking van f 25,- op postbanknummer 964 472 ten name van 'het Vogeljaar' Boterbloemstraat 20, 5321 RR Hedel (073 - 5991967), onder vermelding van 'nieuwe abonnee' ontvangt u als welkomstgeschenk onze nieuwe veertiendaagse Vogelkalender, waarvan u na gebruik een vogelboekje overhoudt.

FOR DETAILS CONTACT:

MEBWEB p/a Marc Guyt, I.W. Frisodreef 17 2224 Be Katwijk, Tel.: +31 714073317

email: contact@mebweb.nl VII

OUDE NUMMERS DE

1980 1990 1990 1991 1991 1991 1991 1991 199 199

2

~

, 1993 1993 1993 1993 1993 1993 1994 1994 1994 1994 1994 1994 1995 1995 1995 1995 199 5 1996 1996 1996 1996 1996 1996

NL

,00

lSiJ G 7,00

NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG NLG N

7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,0 7,QO

, G 7,do I8Jl ,00 lG 7,00 G 7,00 Nrรง 7,00 N t 7,00 [G 7,00 lG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00 NLG 7,00

Prijzen exclusief porto SPECIALE AANBIEDING VOOR NIEUWE LEDEN:

Voor het bedrag van NLG 150,- zenden wij u franco alle leverbare oude nummers en indexen. Tevens ontvangt u het boek "Vogels, nieuw in Nederland".

In dit boek staan artikelen over eerste waarnemingen voor Nederland, verschenen in de eerste 10 jaargangen van "Dutch Birding" (oorspronkelijke prijs NLG 34,90).

Desgewenst kunt u gebruik maken van de bijgesloten acceptgiro.

VIII

Dutch Birding

Dutch Birding

CHIEF EDITOR Arnoud van den Berg (tel +31-235378024, fax +31-235376749) e-mai l Arnoud.vandenBerg@inter.nl.net) DEPUTY CHIEF EDITOR Enno Ebels (tel/fax +31-302961335, e-ma il ebels@worldaccess.n l) EXECUTIVE EDITOR André van Loon (tel/fax +31-206997585) PHOTOGRAPHIC EDITOR René Pop (tel +31-223690141, fax +31-223690142) EDITORlAL BOARD Ferdy Hieselaar, Graham Holloway, Peter Meininger and George Sangster EDITORlAL ADVISORY BOARD Peter Barthel (Germany), Gerald Driessens (Belgium), Klaas Eigenhuis (Netherlands), Dick Forsman (Finland), Ted Hoogendoorn (Netherlands), Lars Jonsson (Sweden), Anthony McGeehan (Northern Ireland), Killian Mullarney (Ireland), Gerald Oreel (Netherlands), Kees Roselaar (Netherlands), Frank Rozendaal (Netherlands), Hadoram Shirihai (lsrael), Gunter De Smet (Belgium), Lars Svensson (Sweden) and Peter Symens (Belgium) EDITOR lAL ASSISTANTS Ruud van Dongen, Gerald Driessens, N il s van Duivendijk, Remco Hofl and, Diederik Kok, Hans van der Meulen, Peter de Rouwand Roland van der Vliet PRODUCTION AND LAY-OUT André .van Loon and René van Rossum ADVERTISING Peter Meijer (tel +31-348431905, fax +31-348420394, e-mail meijerpc@worldonline.nl) SUBSCRIPTIONS The subscripti on rate for 1997 is: NLG 60.00 (Netherland s), BEF 1250.00 (Belgium), NLG 67.50 (other countries inside Europe) and NLG 72.50 (countri es outside Europe, airma il ).

A subscription can be entered preferably by sending a Eurocheque, w ith the amount payable in Dutch gu ilders, t~: Dutch Birding (subscriptions), c/o Jeannette Adm iraa l, Iepen laan 11, 1901 ST Castricum, Netherl ands. Payment mayalso be made by credit card (Access, Eurocard, MasterCard or Visa). Please send you r cred it card type and account number, indi cating the exp iry date and appending a signature. (Note: this latter method of payment is not applicable to subscribers resident in the Netherlands and Belgium.) British and Irish subscribers can pay by Sterling cheque (GBP 26.00) or Eurocheque (GBP 26.00 or NLG 67.50). The subscription starts upon receipt of payment.

Dutch Birding is a bimonthly jou rna I with issues in February, April, June, August, October and December. It publishes original papers and notes on morphology, systematics, occurrence and distribution of birds in the Benelux, Europe and elsewhere in the Palearctic region. It also publishes contributions on birds in the Asian-Pacific region and other regions.

The Dutch, English and scientific bird names follow: the Checklist of birds of the Netherlands by A B van den Berg & C A WBosman (1996, Santpoort-Zuid); The 'British Birds' list of English names of Western Palearctic birds by British Birds (1993, Blunham); the list compi led by C 5 Roselaar in the Dutch edition of The illustrated encyc/opedia of birds of the world by C M Perrins (1991, Weert); and Oistribution and taxonomy of birds of the world by C G sibl ey & B L Momoe Jr (1990, New Haven).

A schedu le of payment rates for authors, photographers and artists is avai lable from the ed itors.

Dutch Birding Association BOARD Theo Admiraal (treasurer), G ij sbert van der Bent (president, tel +31-714024547), Peter Meijer, Marc Plomp and Chris Quispel (secretary, tel +31-715124825); also the editors of Dutch Birding have one seat in the board BOARD ASSISTANTS Jeannette Admiraal, Gerald Driessens, Ron van den Enden, Hans Gebuis, Leo Heemskerk, Remco Hofland, Paul Knolie, Ger Meesters, Arnold Meijer, Kees Tiemstra and Arnold Veen DUTCH BIRDING TRAVEL REPORT SERVICE (DBTRS) Ib Huysman, Postbus 737, 9700 AS Groningen, Netherlands, tel +31-505274993, fax +31-505272668, internet httpj/www.mebweb.nI!DBTRs

Dutch rarities committee (CDNA) MEMBERS Max Berlijn, Ruud van Beusekom, Karel Mauer, Jan van der Laan (chairman, tel +31-206834522), Kees Roselaar, Jelle Scharringa (secretary, tel +31-302523801), Gerard Steinhaus and Wim Wiegant (archivist) The CDNA is a committee of the Dutch Birding Association and the Netherlands Orn ithologica l Union.

The CSNA is the subcommittee of the CDNA on taxonomy, nomenclature and status of Dutch (sub)species and consists of Arnoud van den Berg, Cornelis Hazevoet, Kees Roselaar and George sangster (secretary, tel/fax +31-715143790).

International journaion Palearctic birds

EDITORS

Dutch Birding Postbus 116 2080 AC Santpoort-Zuid Netherlands fax +31-235376749 PHOTOGRAPHIC EDITOR

Dutch Birding c/o René Pop Postbus 1007 1780 EA Julianadorp Netherlands SUBSCRIPTION ADMINISTRATION

Financial matters & payments: c/o Jeannette Admiraal Iepenlaan 11 1901 ST Castricum Netherlands Circulation & subscript ion in(ormation: Ron van den Enden c/o Dutch Birding Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Netherlands BOARD

Dutch Birding Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Netherlands DUTCH RARITIES COMMITTEE

CD NA Postbus 45

2080 AA Santpoort-Zuid Netherlands

© 1997 Stichting Dutch Birding Association. The copyri ght of the photographs and drawings remains with the photographers and arti sts. ISSN 0167-2878.

Printed by Steens Sch iedam BV, Postbus 59, 3100 AB Sch iedam, Netherlands

INTERNET

http://www.mebweb.nl/DutchBirding

Dutch Birding Artikelen

J AARGANG

97 11 6 121

Recensies

123

19 NUMMER 3 1997

VOLUME

19

NUM8ER

3 1997

Rare birds in the Netherlands in 1995 Wim M Wiegant, Cera rd H Steinhaus &CONA Steppeklapekster op Texe l in september 1994 Arend Wassink Lammergieren in Nederland in mei 1997 Arnoud B van den Berg, Rob Coldbach, j an Louwman & Paul Marcus Handbook of Australian, New Zealand & Antarctic birds. Volume 3 : sn ipe to

pigeons by P J Higgins & 5 J J F Davies (ed itors) George Sangster

124 125

Atlas of Anatidae populations in Africa and Western Eurasia by Derek A Scolt & Paul M Rose André j van Loon Les oiseaux de la région Nord-Pas-de-Calais - Effectifs et distribution des espèces nicheuses: période 1985-1995 door Jean-Charl es Tomba l (coörd inator) André j van Loon Breeding birds of southern Africa by Peter Steyn André j van Loon Other recent publications / andere recente uitgaven

Masters of Mystery

125

So lutions of first rou nd

WP reports

131

WP reports: May-June 1997 Arnoud B van den Berg

Recente meldingen

139

Nederland: april-mei 1997 Ruud M van Dongen, Remco Hofland & Peter W WdeRouw België: april-mei 1997 Cera ld Driessens

124 124

146

DB Actueel

149

Claudia Wilds; Crossbills on the Web; Eastern Palearctic Hoopoes in Europe; Newly described bird spec ies; The number of birds; Daurische Kauw in Noord-Hollandse kuststreek; Scharrelaar ei ndelijk wee r twitchbaar

Aankondigingen & verzoeken

152

Birdwatch Artist of the Year Awards 1997; C ruppo O rnitologico Sardo; Influx of White-winged Black Terns; Lim osa

Corrigendum

152

Voorplaat / front cover

Pacifische Parelduiker / Pac ific Diver Cavia pacifica, Ch urchill, Ma nitoba, Canada, juni 1996 (Chris Schenk)

Abstracted / indexed in

Auk, Ecological Abstracts, Emu, CEOBASE (Ceo Abstracts Database), Ibis, O rnithologische Schriftenschau, Wildlife Review, Zoo logica l Record