Onze eerste kerstboom / Our First Christmas Tree

door John H. Streefkerk by John H. Streefkerk

In december 2019 hebben mijn vrouw en ik een Kerstfeestprogramma in Ada bijgewoond dat georganiseerd was door DIS. Er was gelegenheid om enkele van onze vroegste kerstvieringen te herdenken en het was gewoon geweldig om te horen wat er allemaal werd verteld.

Mijn herinnering gaat terug naar het leven in de stad Leiden in het westen van Nederland. Dezelfde stad waar de pilgrims in het begin van 1600 bijna 11 jaar onderdak vonden en werkten. Ook de stad waar Rembrandt zijn eerste opleiding tot schilder kreeg, voordat hij naar Amsterdam verhuisde.

Mijn vader was hoofd van een basisschool en had net een nieuwe functie in Leiden aangenomen, na twintig jaar in Alphen aan den Rijn te hebben gewerkt. Mijn ouders geloofden niet dat wij als gereformeerde christenen een kerstboom nodig hadden om de geboorte van de Heiland te vieren. We hadden misschien een paar extra kaarsen, maar dat was het enige qua versiering.

Ik verdiende als 14-jarige wat zakgeld door dames nylons op te halen bij verschillende winkels in en rond Leiden, uiteraard met de fiets, en deze op één centrale plek af te leveren. Daar waren twee dames die de “ladders” in de nylons repareerden en de volgende woensdag of zaterdag bracht ik ze terug naar de winkels waar ze vandaan kwamen. Back in December of 2019 my wife and I attended the “Kerstfeest” program in Ada as organized by DIS. There was opportunity given to recollect some of our earliest Christmas celebrations and it was just great to hear all that was shared.

My recollection goes back to living in the city of Leiden in the western part of the Netherlands. The same city where the Pilgrims found refuge and work in the early 1600 for almost 11 years. Also the city where Rembrandt got his first training as a painter, before moving to Amsterdam.

My dad was an elementary school principal and had just taken a new position in Leiden, after having been in Alphen aan den Rijn for 20 years. My parents did not believe that a Christmas tree was something we as Reformed Christians needed to celebrate the birth of the Savior. We had a few extra candles perhaps but that was all in the way of decorations.

I, as a 14 year old, earned some pocket money by picking up ladies stockings at various stores in and around Leiden, with my bike of course, and delivering them to one central location. There were two women who “repaired the runs” in the nylons and the following Wednesday or Saturday I would return them to the outlaying stores where they came from.

So I had, at 10 cents a pair of nylons, some pocket money and I really wanted to have a

Winter 2021 14

Dus ik had voor 10 cent per nylon kous wat zakgeld en ik wilde heel graag een versierde boom in onze woonkamer hebben. Uiteindelijk had ik mijn moeder ervan overtuigd dat als ik het zelf zou betalen, ik er een kon kopen. Met al het fietsen door Leiden wist ik precies waar ze verkocht werden en tegen welke prijs. Ik wachtte tot de zaterdag voor Kerstmis en ging naar de enige locatie waar ik hoopte een goede prijs te krijgen. Er waren inderdaad nog 3 bomen over. Twee van hen waren erg aardig, maar een beetje klein en ik wilde een grote. Maar was er een die ongeveer 270 cm(9’) lang was. Bij nader inzien zag ik waarom die boom nog niet was verkocht. Er was een kale plek in het midden van de boom van bijna 90cm (3’).

Maar ik kon hem krijgen voor 2 gulden….

Met het kale middenstuk was het gemakkelijk om hem op mijn fiets vast te houden en naar huis te brengen. Ik vond een handzaag in de schuur en zaagde het kale gedeelte eruit en bevestigde met twee spijkers de twee stukken weer aan elkaar. Mijn moeder vond een mooie brede rode strik waarmee ik de verse zaagsnee bedekte en bracht de boom naar binnen. De versiering was voor mijn zussen om voor te zorgen en op de een of andere manier had mijn moeder ongeveer 20 kandelaars van metaal die we aan de uiteinden van de takken konden vast zetten. Echte waskaarsen die een uurtje of zo onder streng toezicht brandden en een emmer met water altijd dichtbij! In latere jaren werden de waskaarsen vervangen door mooie elektrische Philips-kaarsen die eruit zagen als echte kaarsen en werd het brandgevaar geëlimineerd. decorated tree in our living room. I finally convinced my mother that if I paid for it myself, I could get one. With all my biking through Leiden I knew exactly where they were sold and at what cost. I waited till the Saturday before Christmas and went over to the one location where I hoped to get a good deal. Sure enough there were still 3 trees left. Two of them were very nice but kind of small and I wanted a big one. Then there was one that was just about 9’ tall. Upon closer examination I saw why that tree had not been sold as yet. There was a bare spot in the center of the tree of almost 3’.

But I could get it for 2 guilders….

With the bare midsection it was easy to hold on to it on my bike and bring it home. I found a hand saw in the garden shed and cut the bare section out of it and with two nails reattached the two pieces. My mother found a nice wide red bow with which I covered the fresh joint and brought it inside. The decoration was for my sisters to take care of and somehow my mother had about 20 sheet metal candle holders that we could clip on the very ends of the branches. Real wax candles that were lit for an hour or so under close supervision and a pail with water always close by! In later years the wax candles were replaced with nice Philips electric ones that looked like real candles and the fire hazard was eliminated.

DIS Member John Streefkerk lives in Grand Rapids, Michigan. Image: Winter in Leiden (2020, Wikimedia)

Winter 2021 15