10 ja Ame ar
MagaricA zine
Super Bowl zet natie stil
Extra veel Canada: IJsberenhoofdstad Churchill Klondike/Kluane Loop, Yukon’s best Icefields Parkway, avontuur op niveau 10e jaargang - nr 1 - voorjaar 2012 Losse nummers ₏ 5,95 0 0 1 1 2
AP 8 7 1 8 3 4 7 8 6 0 0 9 7
Neem een jaarabonnement E 21,50
E17,50 ! in het eerste jaar
MAASLAND UITGEVERIJ WWW.MAASLAND.COM
V E R E N I G D E
S T A T E N
-
Voorwoord
C A N A D A
Colofon Abonnementen Service Nederland: €21,50 (4 edities) België: €27,50 (4 edities) Voor meer informatie: Maasland Uitgeverij, Oss, Nederland T +31 (0)412 628218 (ma t/m vr van 09:00-12:00 uur) E info@maasland.com AmericA Magazine Verschijnt viermaal per jaar en is een uitgave van
Over verkiezingen en winnaars Net nadat het laatste applaus was verstomd, was ik in Stockholm. In het plaatselijke Konserthus was niets meer te Op de Amerikaans-Canadese grens bij Beaver Creek, Yukon
merken van het feit dat hier twee dagen geleden tien mensen werden geëerd door een gezelschap van familie, royalty en andere hoogwaardigheidsbekleders. Omdat in 2011 hun
levenswerk van onschatbare waarde voor de mensheid was gebleken, ontvingen ze in aanwezigheid van koning Carl Gustaf XVI een medaille en een diploma. Tegelijkertijd kregen drie Postbus 348 5340 AH Oss, Nederland T +31 (0)412 628218, F +31 (0)412 651367 E info@maasland.com W www.maaslanduitgeverij.com
vrouwen uit Liberia hun prijs – de Nobelprijs voor de Vrede – in buurland Noorwegen, waar
Hoofdredactie Jaap van Splunter Eindredactie Letter Republic Vormgeving Twin Media bv Uitgever Peter van Riel Sales & Marketing: Hans Kuilder, Nienke Vermeulen Drukkerij: PreVision AmericA wordt gedrukt op 100 grams fsc
Dr. Martin Luther King, Jr. (1964), Moeder Teresa (1979) en de veertiende Dalai Lama (1989).
Aan dit nummer werkten mee: Mick den Herder, Martin Schäfer, Veronica Handgraaf, Roel Kuilder, Leo van Kints, Niels Bakker, Jan Donkers, Government of Yukon, Weaver Mulitimedia Group
kernwapens van de planeet te verbannen. Naast de verbijsterde internationale pers was Obama
Sales & Marketing Maasland Uitgeverij T +31 (0)412 628218, F: +31 (0)412 651367 E kuilder@maasland.com, n.vermeulen@maasland.com Advertentieverkoop Hans Walbeek, Adpractice T +31 (0)70 323 68 88, M +31 (0)6 30024756 hanswalbeek@adpractice.nl Distributie Aldipress, Utrecht (NL); AMP, Brussel (B) 1
De originaliteit? Alle arrangementen zijn door WRC Reizen zelf samengesteld en zijn veelal geen ‘doorsnee’ reizen. Dit heeft zelfs geleid tot de reisrubriek Teus Keus. Deze rubriek is genoemd naar de samensteller van het reisaanbod. Onder Teus Keus vindt u niet alleen onze originele reizen maar arrangementen waarbij u veelal meerdere bestemmingen tijdens één reis bezoekt en soms met verschillende vervoermiddelen. Een goed voorbeeld is onze populaire reis: 3 weken camperhuur in Canada en vervolgens een 8-daagse cruise naar Alaska. Houdt u van originaliteit en niet van ‘13 in een dozijn’ dan bent u bij onze organisatie aan het juiste adres. En niet onbelangrijk: naast onze creativiteit staan we bekend om de goede prijs/kwaliteitverhouding. Als u in vakantiestemming wilt komen surf dan naar onze site en bekijk ons aanbod dat bestaat uit honderden reizen die indien gewenst aanpasbaar zijn aan uw eigen wensen.
Bekijk ons uitgebreide aanbod op www.wrc.nl
WWW.AMERICAMAGAZINE.NL
WRC REIZEN Gijsbrecht van Amstelstraat 261-263 1215 CL Hilversum • Tel nummer 088 0101100 wrcinfo@wrc.nl • www.wrc.nl
CHURCHILL, MANITOBA – DENVER, COLORADO – KLONDIKE/KLUANE LOOP, YUKON – ZION NATIONAL PARK, UTAH – ICEFIELDS PARKWAY, ALBERTA – GROTE DEPRESSIE – SUPER BOWL – EAT NEW YORK CITY
Het eigentijdse kenmerkt zich in het aanbieden van het gehele assortiment aan individuele reizen via internet en het niet meer uitbrengen van reisgidsen. Het reisaanbod en de daarbijbehorende prijzen wisselen nagenoeg dagelijks en dus is het uitbrengen van reisgidsen met een looptijd van een geheel seizoen al lang achterhaalt. Door het aanbod te presenteren op internet zijn dagelijkse aanpassingen en vernieuwingen mogelijk.
AMERICA 10e JAARGANG NUMMER 1 / VOORJAAR 2012
30 jaar een eigentijdse ele reisorganisatie eigen gezicht
Aangesloten bij de ANVR, SGR en Calamiteitenfonds.
10 jaa r
Americ A Magaz ine
Super Bowl
De Super Bowl is meer dan een sportwedstrijd Foto Richard Paul Kane, Shutterstock
zet natie stil
koning Harald V hen uit naam van het Nobelprijscomité in het stadhuis van Oslo onderscheidde voor hun geweldloze strijd voor de veiligheid van vrouwen. Hiermee traden zij in de diepe voetstappen van een groep grootheden die van de wereld een betere plek maakten, waaronder
Drie jaar geleden werd in dezelfde zaal Barack Obama naar voren geroepen, krap dertien maanden nadat hij werd verkozen tot de 44e president van de Verenigde Staten. Het comité had voor hem gekozen om zijn ‘buitengewone inspanningen om de internationale diplomatie en samenwerking tussen volkeren te versterken’, en noemde in het bijzonder zijn inzet om zelf ook nogal verrast door deze eer. Hij gaf grif toe dat hij niet het gevoel had in het rijtje eerdere winnaars thuis te horen. Daar is wat voor te zeggen, zeker gezien de bovenmenselijke inspanningen die bijvoorbeeld Nelson Mandela (1993) of de complete Verenigde Naties (2001) hebben geleverd. Eind dit jaar wordt duidelijk of Obama zijn spullen in de kast kan laten hangen aan Pennsylvania Avenue. Ondanks zijn soms dralende, soms klinkklaar Bush-achtige besluitvorming ben ik van mening dat de president zijn eerste termijn helemaal niet slecht heeft ingevuld. Eerste termijn, inderdaad. Of moeten we de zwierende circuskaravaan van zijn Republikeinse uitdagers echt serieus nemen? Romney, Gingrich, Huntsman, Paul, Santorum; hun oplossingen voor de problemen van Amerika lijken regelrecht uit de koker te komen van die mensen aan wie het land deze misère te danken heeft. En dan ben ik nog conservatief ook. Maar goed: de dag dat verkiezingen daadwerkelijk op feiten gewonnen worden zal wel nooit komen, dus gaan we er hier bij AmericA maar eens goed voor zitten.
Extra veel Canada: IJsberenhoofdstad Churchill Klondike/Kluane Loop, Yukon’s best Icefields Parkway, avontuur op niveau 10e jaargang - nr 1 - voorjaar 2012 Losse nummers € 5,95 0 0 1 1 2
AP 8 7 1 8 3 4 7 8 6 0 0 9 7
02-11-11 10:27
Abonnementen worden aangegaan voor minimaal één jaar. Hierna worden abonnementen automatisch met een kwartaal verlengd. Vanaf het tweede abonnementsjaar is het mogelijk om het abonnement per kwartaal te beëindigen. Dit dient minimaal één maand voor het einde van het kwartaal schriftelijk (post of e-mail) te geschieden. De facturatie en automatische incasso geschieden echter nog steeds per jaar. Resterende abonnementsgelden worden na opzegging retour gegeven. De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikelen. Niets uit deze uitgave mag worden overge nomen, vermenigvuldigd of gekopieërd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. ©2012 Maasland Uitgeverij/AmericA Magazine
Voorlopig heeft Obama de beste kaarten in mijn boek, ook al zweeft zijn populariteit momenteel ergens tussen die van Donald Trump en een wortelkanaalbehandeling. Onder zijn leiding werd onder meer Osama gedood, kregen miljoenen Amerikanen betaalbare gezondheidszorg en kwamen er meer soldaten thuis dan dat er weggingen. En tekende hij, een kleine vier maanden nadat hij in Stockholm zijn medaille had opgehaald, een nucleair verdrag met Rusland, waarin beide landen verklaren hun arsenaal aan kernwapens drastisch te verminderen. Helemaal zo gek nog niet, dat Nobelcomité. Jaap van Splunter Hoofdredacteur AmericA redactie@maasland.com
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 3
10 20
26 34
40 40 48
52 58
Klondike/Kluane Loop Churchill
INHOUD
Icefields Parkway New York City Zion NP
Denver
Greenwood
10 IJsberenhoofdstad Churchill 40 Icefields Parkway, Churchill, Manitoba heeft een magische naam in de wereld. Dit is een van de beste plekken op de wereld om ijsberen op een veilige en comfortabele manier in het wild te zien. Het is al een avontuur op zich om de plaats aan de Hudsonbaai te bereiken, zeker als je vanuit Winnipeg met de trein in twee dagen en nachten over de toendra spoort.
avontuur op niveau
Het is een beetje een grijs gebied. We weten dat de Icefields Parkway officieel van Lake Louise naar Jasper leidt, maar het is not done om het magnifieke Banff over te slaan. En voor de kilometers hoef je het niet te laten, want bij de officiële 230 kilometer van de Icefields Parkway hoef je er maar 55 kilometer vanuit Banff bij op te tellen. Maar dan
20 Ins & Outs Denver
heb je wel de mooiste bergweg van Canada geheel in het vizier.
Denver heet niet voor niets de Mile High City; op de trappen van het Capitool sta je exact 1,6 kilometer boven zeeniveau. Maar de hoofdstad van Colorado telt nog veel meer hoogtepunten. Uitgaan, shoppen en een weergaloze achtertuin in de vorm van Rocky Mountain National Park bijvoorbeeld, maken deze plek een droombestemming voor jong en oud. AmericA geeft je de Ins & Outs.
48 De Grote Depressie toen en nu De wereldwijde economische recessie zorgt ervoor dat er links en rechts bedrijven, banken en zelfs hele landen maar ternauwernood overleven. De vergelijking met de moeder aller crisissen, de Grote Depressie van de jaren dertig, is dan snel gemaakt. Van allerlei kanten duiken doemscenario’s op, die te pas en te onpas worden geïllustreerd met de welbekende zwartwitfoto’s van lange rijen
26 Yukon’s Best op de
voor de gaarkeukens en waardeloos papier op de beursvloer. Gaan
Klondike/Kluane Loop
we inderdaad die kant op of valt het allemaal wel mee?
Door de Klondike-goudkoorts stroomden duizenden gelukzoekers
52 De Super Bowl zet natie stil
naar de goudvelden in het Canadese Yukon. Dawson City was min
De Super Bowl; het jaarlijkse evenement waarin de twee beste
of meer het epicentrum, met Whitehorse als belangrijke uitvalsbasis.
American Football-ploegen van het land het tegen elkaar opnemen.
De goudkoorts is inmiddels voorbij en avontuurlijk ingestelde
Maar eigenlijk gaat de Super Bowl om meer dan American Football
toeristen hebben het stokje overgenomen. Zij komen vooral om de
alleen. Kerken gaan ervoor dicht, bedrijven knokken om reclame-
zogenaamde Klondike/Kluane Loop te rijden.
tijd en artiesten popelen om op te treden.
34 Zion National Park, Utah
58 De beste restaurants van
Veel bezoekers raggen in een halve dag even snel door Zion National Park heen, op weg tussen Las Vegas en Salt Lake City. Als je eenmaal de eerste natuurwonderen hebt gezien, weet je echter meteen dat dit een dure fout is. Zion is een immens en veelzijdig gebied, dat naast het vervormde gesteente en watergeweld ook een veelvoud aan natuurlijke attracties biedt.
New York City
Van unieke foodtrucks tot de sjiekste multisterrenrestaurants; New York is het culinaire mekka van de wereld. Liefhebbers en lekkerbekken weten ongetwijfeld meteen waar ze moeten zijn, maar waar ga jij een vorkje prikken? AmericA selecteerde alvast vijf uitstekende eetgelegenheden voor je, waar smaak en service boven alles gaat.
En verder
6 Lezers aan het woord: François en Susan Janssen uit Sittard 9 Achter de schermen: Teus Brienesse en Ruud Kruis, WRC Reizen
38 Puzzel 39 Column: Leo van Kints, Stichting NANAI 56 AmericA goes to the movies: The Help 62 In the groove: Hank Williams: The lost notebooks 63 On the page 66 Column: James Lambert, Ambassadeur van Canada in Nederland 67 Vooruitblik Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 5
AmericA is in Nederland en Vlaanderen hét magazine voor liefhebbers van Canada en de Verenigde Staten van Amerika. De lezers zijn niet alleen geïnteresseerd in verhalen en informatie uit die regio, maar ze hebben zelf vaak rondgereisd in dit continent. Deze keer is het woord aan François en Susan Janssen uit Sittard. DOOR VERONICA HANDGRAAF
Lezers vertellen
“De natuurgebieden zijn bij ons favoriet” De favoriete regio’s in de USA zijn voor
gezien hebben!”, vinden ze. Via een loterij
moeite waard.” En dan was er nog de
François en Susan Janssen de uitgestrek-
kunnen twintig mensen per dag een permit
bruine beer, die in Yosemite verjaagd
te natuurgebieden. Je kunt er de hele dag
krijgen om erheen te gaan en François en
moest worden, omdat hij op de geur van
doortrekken zonder massa’s toeristen om
Susan hoorden bij de gelukkigen. Wel na
eten afkwam.
je heen. Wat hen betreft graag met een
zeven maal proberen overigens. Tien
jeep, want er zijn heel wat routes die je
permits gaan dagelijks weg via internet, de
Positieve verrassingen
dan kunt volgen. In Canyonlands in Utah
andere tien worden verloot bij het
Het contact met de bevolking was meestal
bijvoorbeeld, of in het gebied rond de San
rangerstation op de weg tussen Kanab,
leuk en leverde veel positieve verrassin-
Arizona en Page, Utah.
gen op. Al jaren schrijven de Janssens
‘Het meest indrukwekkend was The Wave’
Ontmoetingen met beren
met een echtpaar uit Colorado, dat ze ontmoetten bij Lake Powell in Utah.
Een andere gekoesterde herinnering is die
Amerikanen zijn behulpzaam, maar
aan de ontmoeting met een grizzlybeer
verwachten dan wel te horen waar de
met jong, die zalm aan het vissen was.
toeristen vandaan komen, hoe lang ze
Met een gids, die wist hoe je beren moet
blijven en wat ze voor werk doen. En zegt
benaderen, konden de Nederlanders erg
een Amerikaan ‘It’s just around the
Juan Mountains in Colorado. Al elf jaar
dichtbij komen. Er staan meer beren nog
corner’, reken er dan maar op dat je nog
lang gaan ze elk jaar vier weken met de
steeds op het netvlies. Een Silvertip-grizz-
wel enkele tientallen kilometers voor de
camper op verkenningstocht. Niet alleen in
ly in Yellowstone, Wyoming bijvoorbeeld,
boeg hebt.
de USA, ook in Canada. Een van de hoog-
die met de camper heel voorzichtig
tepunten was de zes uur durende hike
gevolgd kon worden om foto’s te maken.
Toekomstmuziek
naar The Wave. “Het meest indrukwek-
“We moesten er met die grote camper
De vakantie in 2012 is al geboekt. Het
kende stuk natuur dat we tot dusver
viermaal voor keren, maar het was de
wordt dit jaar opnieuw Canada. Nova
Berin met jong aan het vissen bij de Knight Inlet
6 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Met de truck-camper op de camping in New Foundland
Spectaculaire walvistour in Nova Scotia
Scotia, New Brunswick en Prince Edward Island, met een truck-camper. De Angels landing, Zion National Park
Janssens doen aan langetermijnplanning, want ook voor 2013 is de bestemming al ingevuld. Dan komt Alaska aan de beurt
The Wave
en dat vergt meer voorbereiding dan normaal. Er worden nu al routes gepland en info verzameld via internet. Voor de jaren daarna staan Labrador, Yukon en Northwest Territories, Churchill en Manitoba nog op het programma. Amerika en Canada hebben de Janssens nog heel wat te bieden. n
Op de Columbia Icefield, Alberta
Klaar voor de zodiactour in Nova Scotia
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 7
1
AMERICA 10e JAARGANG NUMMER
zet na
Extra veel Canada:
– SUPER ALBERTA – GROTE DEPRESSIE BOWL – EAT NEW YORK CITY
nl
de aanbod op www.wrc.
IJsberenhoofdstad Churchill Klondike/Kluane Loop, Yukon’s best Icefields Parkway, avontuur op niveau
Ja
, ik neem een jaarabonnement voor € 21,50
(buitenland €27,50) en machtig Maasland Uitgeverij dit bedrag jaarlijks tot wederopzegging van mijn rekegeschenk.
❏ Ik ontvang graag drie eerder verschenen edities ❏ Ik ontvang graag de 100% New York gids (zolang de voorraad strekt) ❏ Ik ontvang graag de 100% Californië & West-USA gids (zolang de voorraad strekt)
2012 10e jaargang - nr 1 - voorjaar Losse nummers € 5,95
L
WWW.AMERICAMAGAZINE.N
261-263 mmer 088 0101100 .nl
❏
ning af te boeken. Ik ontvang het geldende welkomst-
PARK, UTAH – ICEFIELDS PARKWAY,
dan bent u bij et van ‘13 in een dozijn’ ngrijk: naast onze e adres. En niet onbela erhouding. Als u in m de goede prijs/kwaliteitv site en bekijk ons aanbod n surf dan naar onze baar zijn aan uw aanpas st gewen indien zen die
er ilBowl Suptie st
ANE LOOP, YUKON – ZION NATIONAL COLORADO – KLONDIKE/KLU
Reizen zelf samengesteld enten zijn door WRC tot de reisrubriek izen. Dit heeft zelfs geleid van het reisaanbod. emd naar de samensteller maar arrangementen een onze originele reizen met reis bezoekt en soms mmingen tijdens één onze populaire reis: Een goed voorbeeld is se cruise naar Alaska. a en vervolgens een 8-daag
CHURCHILL, MANITOBA – DENVER,
gehele assortiment het aanbieden van het gen van reisgidsen. et en het niet meer uitbren n nagenoeg dagelijks orende prijzen wissele d van een geheel gidsen met een looptij teren op internet zijn r het aanbod te presen ieuwingen mogelijk.
1 / VOORJAAR 2012
eigentijdse nisatie ht
10 jaa
Ame c r A Magari zine
0 0 1 1 2
SGR en Calamiteitenfonds.
47 860097 AP 8 7 1 8 3
02-11-11 10:27
100% New York Bewonder het uitzicht vanaf het Empire State Building, ga shoppen op Fifth Avenue, rust uit in Central Park en bekijk de skyline vanaf de Staten Island Ferry. Of je nu gaat voor sightseeing, shoppen, culinair genieten of avontuur: met deze gids op zak ontdek je New York in no-time!
100% Californië & West-USA Prachtige stranden, stomende geisers en slapende vulkanen; je kunt het allemaal vinden in Californië en West-USA. Een dag in LA staat voor zongebruinde surfers, kunst en leuke winkels. In het kleurrijke San Francisco viert de hele wereld feest. Beleef het sprookje van Disneyland, Las Vegas en het regenwoud bij Seattle. En laat je dromen werkelijkheid worden in de westelijke staten: te paard in de bergen of in een cabriolet op weg van de rode woestijn van Arizona naar de heerlijke golven van Malibu.
100% New York Prijs: €12,95 ISBN: 978-90-5767-477-8 100% Californië & West-USA Prijs: € 14,95 ISBN: 978-90-5767-482-2 www.100procentsreisgidsen.nl
Naam: __________________________________________________________________________________________________m/v Straat en huisnummer: ________________________________________________________________________________________ Postcode en woonplaats: ______________________________________________________________________________________ Telefoon:_____________________________________________________________________________________________________ E-mail: ______________________________________________________________________________________________________ Bankrekeningnummer: ________________________________________________________________________________________
Handtekening: __________________________________________
Stuur de bon (of een kopie hiervan) in een gesloten envelop zonder postzegel volledig ingevuld en ondertekend naar: Maasland Uitgeverij, Antwoordnummer 10093, 5340 VB Oss, Nederland Meer informatie over abonnementen vindt u op www.maaslanduitgeverij.com Of bel +31 (0) 412 628218
Wie zijn de mensen waarbij je je reis naar de Verenigde Staten of Canada boekt? Wie zorgt voor de informatie en publiciteit over deze bestemmingen? In deze rubriek stellen wij de mensen aan je voor die beroepshalve de Verenigde Staten en Canada ‘verkopen’.
Achter de schermen “ WRC Reizen al ruim dertig jaar een buitenbeentje”
reizen het resultaat van ruim dertig jaar ervaring. De jarenlange ervaring in de verkoop van vliegtickets wordt ten volle gebruikt in de samenstelling van deze
“WRC Reizen (Witte Reizen Centrale )
Internet
bewijst al ruim dertig jaar zich – op haar
Met de komst van internet was WRC
gemaakt van de mogelijkheid om de reis
eigen wijze – staande te houden in de
Reizen een van de eerste organisaties,
te onderbreken binnen de voorwaarden
reisbranche, die de laatste decennia
die het aandurfde om de papieren
van een vliegretour. Hierdoor ontstaan
onderhevig is geweest aan grote wijzigin-
brochures vaarwel te zeggen en het
reizen zoals bijvoorbeeld een combinatie
gen. WRC werd opgericht in 1979 door de
productaanbod alleen via de website aan
van Westkust Amerika met Florida,
huidige directie Teus Brienesse en Ruud
de man te brengen. Na in de jaren tachtig
Westkust Amerika met Hawaï of een
Kruis, en was in de jaren tachtig een van
en negentig meerdere kantoren verspreid
rondreis door Florida met een rondreis
de eerste organisaties die zich toelegden
over het land te hebben gehad, heeft ook
door Costa Rica. Talloze mogelijkheden
op de verkoop van voordelige interconti-
hier de ontwikkeling van internet een grote
zijn voorhanden. Tevens zijn alle indivi
nentale vliegtickets. Deze verkoop gebeur-
rol gespeeld in het feit dat WRC tegen-
dueel samengestelde reizen nog aanpas-
de toen nog zonder de hulp van compu-
woordig alleen nog met een reserverings-
baar aan eigen wensen.
ters en internet – je kunt het je heden ten
team van circa twintig zeer ervaren
dage niet meer voorstellen – en vond
medewerk(st)ers gevestigd is aan de
Wij zijn van mening dat wij met onze
plaats puur door middel van telefonisch
Gijsbrecht van Amsteltraat te Hilversum.
toegevoegde waarde nog jarenlang van
contact met de klant en luchtvaatmaat-
Voor die klant die toch nog graag zijn of
betekenis kunnen zijn bij het vervullen van
schappijen. Vliegtickets werden handje
haar reis persoonlijk wil bespreken.
die wens om nog eens die droomreis te
reizen – er wordt veelvuldig gebruik
maken die wellicht al jarenlang bij u op het
contant afgerekend met de luchtvaart-
verlanglijstje staat.” n
maatschappijen, die toentertijd bijna
TEUS KEUS-reizen
allemaal zeer centraal gevestigd waren in
Wat maakt WRC na al die jaren nou nog
de Leidsestraat in Amsterdam.
steeds zo speciaal? Binnen het aanbod
Teus Brienesse en Ruud Kruis
van honderden reizen op de website zijn
WRC Reizen (Witte Reizen Centrale)
met name de zogenaamde TEUS KEUS-
www.wrc.nl
Trouwe Klanten Na enkele jaren vonden wij het tijd worden om het productaanbod uit te breiden met complete landarrangementen. Deze programma’s werden en worden heden ten dage nog steeds bedacht en beschreven door Teus Brienesse. Jarenlang werden er per jaar meer dan tien papieren brochures uitgebracht die rechtstreeks, zonder bemiddeling van andere reisorganisaties, aan de consument werden verkocht. Deze manier van verkoop, een uniek product tegen een gunstige prijs, heeft geresulteerd in een vaste groep trouwe WRC-klanten die ieder jaar nog steeds groeit.
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 9
!reizen !Reizen
Met de toendrabuggy langs de Hudsonbaai
IJsberenhoofdstad
Churchill, Manitoba heeft een magische naam in de wereld. Dit is een van de beste plekken op de wereld om ijsberen op een veilige en comfortabele manier in het wild te zien. Het is al een avontuur op zich om de plaats aan de Hudsonbaai te bereiken, zeker als je vanuit Winnipeg met de trein in twee dagen en nachten over de toendra spoort. TEKST & FOTOGRAFIE JAAP VAN SPLUNTER
10 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Churchill
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 11
!reizen
D
e Canadese provincie Manitoba is feitelijk één grote pannenkoek, met in het zuiden de onmetelijke prairie en in het noorden enigszins licht
glooiende heuvels en de toendra. Ik ben op weg naar Churchill, ’s werelds ijsberenhoofdstad, in het noordoosten van
Langzaam kleurt het landschap wit
Manitoba. Het is mogelijk om in twee uurtjes van hoofdstad Winnipeg naar Churchill te vliegen, maar om een goede
Sheldon en Corinne uit Hudson Bay, Saskatchewan werken beiden bij de spoorwegen
indruk van het landschap en de uitgestrektheid te krijgen, is een treinreis een betere oplossing. En zo meld ik me op het fraaie stationsgebouw van Winnipeg voor een treinreis van twee dagen met The Hudson Bay. “Ik vind het altijd erg ontspannend om de trein te nemen, en bovendien ontmoet je zoveel interessante mensen aan boord”, had Tricia van Frontiers North Adventures al gezegd. Haar organisatie is dé expert op het gebied van reizen naar de ijsberen van Churchill en er worden verschillende opties aangeboden. “Maar de trein is
De trein van Winnipeg naar Churchill spoort door de toendra
12 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
toch wel een bijzondere manier om het
vliegtuig bereikbaar is. “Geniet nog
en rivieren liggen er wit bij. Onderweg
avontuur te beginnen”, voegt ze er nog
maar even van de nachtrust”, zegt
kom je slechts een handvol gehuchten
aan toe. Dat klinkt veelbelovend.
Sheldon als ik me terugtrek naar mijn
tegen, met de vijftienduizend inwoners
slaapcabine en het inmiddels opgemaak-
tellende mijnstad Thompson als grote
Permafrost
te bed. Op dit deel van de treinreis haalt
uitzondering.
Stipt rond het middaguur vertrekt de
de trein nog snelheden van ruim hon-
trein uit Winnipeg. De eerste uren zijn
derd kilometer per uur, maar in het
Functionaliteit
wel wat slaapverwekkend, met alleen
noorden zijn de rails gelegd op de per-
Na zeventienhonderd kilometer sporen
maar landbouwgrond. Het wordt zo al
mafrost. Hierdoor ontstaan er wat kuilen
kondigt Churchill zich aan. Stapvoets
snel duidelijk waarom deze prairie de
en hobbels, waardoor de reis soms stap-
worden de laatste veertig kilometer af-
‘Zeker als de eerste sneeuw ook nog eens valt, krijgt het landschap een sprookjesachtig aanzicht’
gelegd. De plaats Churchill stelt op zich niet zoveel voor. Functionaliteit staat voorop en architectonische hoogstandjes hoef je niet te verwachten. Wel vind je hier winkels, eettentjes, een ziekenhuis, een school, kerken en natuurlijk touroperators. De bezienswaardigheden be-
graanschuur van Canada wordt ge-
voets moet gebeuren. Het aangekondig-
perken zich tot het fraaie Eskimo Muse-
noemd. Als het avondeten wordt opge-
de gehobbel blijkt echter ontzettend mee
um, een Parks Canada-tentoonstelling in
diend, is het al donker. Voor tafelgasten
te vallen en het toendralandschap is
het stationsgebouw en de Cape Merry
Sheldon en Corinne is de trein hun twee-
meer dan aantrekkelijk. Zeker als de eer-
en Prince of Wales Fort National Histori-
de huis, want het echtpaar werkt voor de
ste sneeuw ook nog eens valt, krijgt het
cal Sites, waar de geschiedenis van de
spoorwegen en gebruiken vrijwel altijd
landschap een sprookjesachtig aanzicht.
Hudson Bay Company tot leven komt.
de trein. Zeker als ze naar Churchill
De boomtakken zijn bedekt met een laag
Hoewel de geschiedenis van de Hudson
moeten, dat alleen via het spoor of het
sneeuw en de half dichtgevroren meren
Bay Company interessant genoeg is, ›
Tussenstop in Thompson, grofweg halverwege de treinreis
IJsvorming op de trein
Het station van Churchill bij avond
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 13
!reizen Links: Als je gaat wandelen bij Cape Merry en Prince of Wales Fort National Historical Sites, krijg je een bewapende gids mee Rechts: Bij de plaats Churchill vind je deze beervallen die moeten voorkomen dat te brutale beren het dorp binnenlopen
komen de mensen naar Churchill vooral voor drie dingen: de beloega’s in de zomer, de ijsberen in het najaar en het Noorderlicht in de winter. Het is nu de eerste week van november en rond dit tijdstip staan de ijsberen op het programma.
Brak water “Jullie hebben een perfecte tijd uitgezocht om te komen”, verwelkomt gids Doug Ross ons in Churchill. De winter blijkt laat te zijn ingevallen. De reden
De ijsberengevangenis
waarom de ijsberen zich massaal verzamelen rond Churchill heeft te maken met de ligging aan de Hudsonbaai. In deze baai stromen vele rivieren, waardoor het water brak wordt. Het gevolg is, dat het water sneller bevriest dan op volle zee. De ijsberen verzamelen zich hier dan ook al vanaf september, wachtend om het ijs op te gaan en de jacht op zeehonden te openen. Het is echter al de eerste week van november en er ligt nog
IJsbeer
isolatie en ook nog eens warmte
De ijsbeer of poolbeer is de grootste
vooral op zeehonden en is ook daarvoor
beersoort die alleen voorkomt op en bij
uitstekend uitgerust: een waterafstotende
de Noordpool. De ijsbeer kan tot drie
vacht en vliezen tussen de tenen om
meter lang en achthonderd kilo zwaar
beter te kunnen zwemmen. De ijsbeer
worden, waarbij de mannetjes groter zijn
leeft meestal alleen en is zowel overdag
dan de vrouwtjes. De beesten lijken wel
als ‘s nachts actief. Ook in de lange,
te zijn ontworpen voor de barre weers-
donkere winter zijn ze actief. Drachtige
omstandigheden op de Noordpool: een
vrouwtjes houden dan echter een
dikke vacht – afhankelijk van de tijd van
winterslaap. Denk overigens niet dat
het jaar en lichtval geel, wit tot grijs – die
ijsberen alleen op het ijs en in het water
de warmte van de zon vasthoudt, en een
snel zijn, want ook op het land kunnen ze
onderhuidse vetlaag, die zorgt voor extra
uitstekend uit de voeten.
14 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
vasthoudt. De vleesetende beer jaagt
steeds geen ijs op het water. En dat heeft
Een verdoofde ijsbeer wordt uit de ijsberengevangenis gereden
de nodige gevolgen voor het leven in Churchill zelf. “Feitelijk is de plaats gebouwd op de route van de ijsberen, dus zeker rond deze tijd zijn ze hier regelmatig te zien”, verduidelijkt Doug. In de wetenschap dat ijsberen tot de gevaarlijkste dieren ter wereld behoren, leer je al snel de ‘wetten’ van Churchill. Overdag alleen op de hoofdstraten lopen, ’s avonds binnen blijven en als je geknal hoort, dan is de berenpatrouille druk bezig om een beer de stad uit te jagen.
Een bearlift met de helikopter
IJsberengevangenis Voor de hardnekkig terugkerende ijsberen is zelfs een ijsberengevangenis in het leven geroepen. Even buiten de stad staat een loods, waar de gevangen beren worden opgesloten, zonder eten en in het donker. “Dat is helemaal niet zo erg hoor, want in het wild eten ze rond deze tijd ook niet en ze zijn gewend om in het donker te leven”, legt ranger Bob uit. Door de grote hoeveelheid ijsberen die zich nu rond Churchill ophoudt, zit de gevangenis met 23 beren propvol. Om dit op te lossen, wordt regelmatig een beer ‘uitgezet’. Zo sluit ik aan bij een groep mensen die staat te kijken naar zo’n bearlift. Een verdoofde ijsbeer wordt op een aanhanger naar buiten gebracht,
Een van de vele souvenirwinkeltjes in Churchill
in een net gerold en daarna onder een helikopter gehangen, waarna het beest ver buiten Churchill in het wild wordt losgelaten. Het is een koddig gezicht om deze reuzen in een netje onder de helikopter te zien hangen. “Het kost wel een vermogen, maar dit is een veel betere oplossing dan het afschieten van ijsberen. Dat is echt het allerlaatste middel dat we willen inzetten”, sluit Bob af.
Toendrabuggy Na de berengevangenis is het echt tijd om de ijsberen in het wild te gaan bekijken. In Churchill hebben ze daar een bij- ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 15
!reizen
Per trein naar de ijsberenhoofdstad Churchill 11-daagse individuele reis vanaf € 6.475,per persoon Wilt u zelf eens van dichtbij de indrukwekkende ijsberen in Canada bekijken? Maak dan de bijzondere reis naar Churchill, gelegen aan de Hudsonbaai in het noordoosten van de provincie Manitoba. U reist met VIA Rails’s comfortabele trein ‘The Hudson Bay’ vanuit Winnipeg naar Churchill, een traject van ruim 1.700 kilometer met een reisduur van circa twee dagen. In Churchill gaat u per ‘toendra-buggy’ op zoek naar de ijsberen. Tijdens de reis logeert u in goede middenklasse hotels. Het programma
Deze 11-daagse reis begint met een verblijf in de bruisende stad Toronto, waar u 2 nachten verblijft. U heeft voldoende tijd om de hoogtepunten van deze stad te bekijken, zoals het stadhuis, Chinatown en de CN Tower. U kunt optioneel een excursie maken naar de wereldberoemde Niagara Falls. Zaterdag 20 oktober vliegt u ’s middags vanuit Toronto naar Winnipeg, waar u één nacht verblijft voordat u aan boord gaat van ‘The Hudson Bay’ voor een ontspannen 2-daagse treinreis met VIA Rail naar Churchill. De route gaat via de uitgestrekte prairies van Manitoba, ook wel de ‘graanschuur’ van Canada genoemd. In het noorden ligt de rails op de permafrost, zodat de trein langzamer rijdt; het toendra-landschap is echter bijzonder fraai om te aanschouwen. U verblijft 3 nachten in Churchill, waar u begint met een bezoek aan het Eskimo Museum met een collectie van kunstvoorwerpen van de lokale Inuit. Tevens maakt u een bustocht door de omgeving van ’s werelds ijsberenhoofdstad. De volgende dag is er een excursie met een ‘toendra-buggy’, een reusachtig vervoersmiddel, waarmee u over de uitgestrekte toendra’s rijdt om de imposante ijsberen goed te bekijken. Een dag later bezoekt u het interessante ‘Parks Canada Interpretive Centre’, waar u veel informatie kunt krijgen over de geschiedenis, cultuur, flora & fauna van het gebied rondom Churchill. In de middag neemt u deel aan een sportieve ‘hondensledetocht’ met huskies, een andere activiteit die goed past bij de winterse omstandigheden in dit ruige deel van Canada. Op de laatste dag gaat u wederom op avontuur per ‘toendra-buggy’ in de hoop op nieuwe en bijzondere ontmoetingen met de ijsberen van Churchill. ’s Avonds vliegt u terug naar Winnipeg, waar u 1 nacht logeert in een hotel op het nieuwe internationale vliegveld. Op zaterdag 27 oktober reist u met Air Canada vanuit Winnipeg via Toronto terug naar Nederland.
Prijs: € 6.475,- per persoon, gebaseerd op een gedeelde 2-persoonskamer. Toeslag éénpersoonkamer: op aanvraag Reisperiode: 18 - 28 oktober 2012 Inclusief: • Vluchten per Air Canada (Economy Class¹) vanaf Amsterdam naar Winnipeg v.v. (via Frankfurt & Toronto) incl. huidige luchthavenbelastingen & brandstofheffingen • Vlucht van Churchill naar Winnipeg • 2-Daagse treinreis met The Hudson Bay (VIA Rail) van Winnipeg naar Churchill (op basis van Sleeper Class) • 7 Hotelovernachtingen in goede middenklasse hotels (inclusief ontbijt bij de overnachtingen in Churchill) • Alle maaltijden (vanaf diner op 1e dag tot en met diner op de laatste dag in Churchill) • 2x Dagexcursie per ‘toendra-buggy’ onder begeleiding van lokale gidsen (maximaal 22 personen per buggy) • Hondensledetocht • Overige excursies conform programma • Entreegelden Eskimo Museum & Parks Canada Centre • Alle transfers in Churchill • Reisgids Canada ¹ Vluchten gebaseerd op de L- en T-klasse. Indien deze niet meer beschikbaar zijn, kunnen wij tegen een meer prijs in een hogere boekingsklasse reserveren. Exclusief: • Excursie Niagara Falls (vanuit Toronto) • Transfers in Toronto en Winnipeg • Overige maaltijden en drankjes • Fooien en uitgaven van persoonlijke aard TIP: u kunt met Air Canada ook vanaf Brussel vertrekken. Boekingsvoorwaarden: Het arrangement is onder voorbehoud van beschikbaarheid op moment van boeken. Incento BV is aangesloten bij de ANVR, de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) en de Stichting Calamiteitenfonds Reizen. Bussum, 16 jan. 2012
Voor meer informatie en boekingen: Incento Travelconsultants, Vaartweg 23G, 1401 RA BUSSUM, Tel. 035 - 69 55 111, E-mail: info@incento.nl 16 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
De toendrabuggy
Toendrabuggy’s bij het lanceerplatform tijdens zonsopgang
zonder vervoersmiddel voor gemaakt:
Toendrabuggy gids/chauffeur Brian
gewassen bus staat op enorme wielen en
Hondenslederijden
achteraan hangt een observatiedek waar
Een bezoek aan Churchill is onvolledig
je in de buitenlucht staat. Omdat de tem-
als je niet even met de hondenslede op
peraturen zich onder het vriespunt be-
pad gaat. David Daley is een van de
vinden, is er een grote propaankachel
mensen die niet alleen deelneemt aan
ingebouwd. Bovendien zijn er een toilet
hondenslederaces, maar ook voor de
en eten en drinken aan boord, zodat het
toerist leuke activiteiten organiseert. Zo
hier, in een van de ruigste en koudste ge-
maak je kennis met de wereld van de
bieden van de wereld, toch zeer aange-
husky’s, het racen en (over)leven in dit
naam vertoeven is. In de morgen wor-
barre gebied. Ook maak je een tocht
den de bezoekers afgeleverd bij een
met de hondenslede door de bossen.
lanceerplatform. Vanuit de shuttlebus
Afhankelijk van de hoeveelheid
stap je direct het platform op en de bug-
sneeuw doe je dat op een slee met
gy’s in, afgeschermd van de ijsberen die
ijzers of wielen. Maar hoe dan ook, de
ongetwijfeld smachtend zullen toekij-
wereld van het hondenslederijden heeft
ken. Iedereen zal het gevoel wel kennen,
na het bezoek geen geheimen meer
als je de halve wereld afreist om dieren
voor je. Voor meer informatie zie:
in het wild te gaan bekijken: krijg ik ze
www.wapuskadventures.com. Bij de
wel te zien? Daarover hoef je je in deze
Churchill Town &Tundra Experience-
tijd van het jaar geen zorgen te maken.
tour van Frontiers North Adventures is
De ijsberen zijn overal. Bovendien maak
een bezoek aan David Daley inbegre-
je kennis met het fraaie toendraland-
pen.
de toendrabuggy. Deze uit de kluiten
schap van Cape Churchill en het grillige ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 17
!reizen
Tundra Buggy Lodge Een wel heel bijzondere en exclusieve
gordijntje. En even buiten de benen
manier om de ijsberen te zien is door te
strekken is er natuurlijk niet bij. Maar
overnachten óp de toendra in de
daar staat tegenover dat het warm is,
Tundra Buggy Lodge. Bij Polar Bear
het eten goed, de lounge gezellig en
Point zijn verschillende buggy’s aan
het uitzicht op de toendra en de
elkaar geschakeld en ontstaat een
ijsberen onovertroffen. Het kost wel een
lodge. Gezien de locatie is het een zeer
paar centen, maar voor diegenen die
luxe plek om te overnachten, maar
het er voor over hebben is het wel een
houd er wel rekening mee dat je slaapt
onovertroffen ervaring. Zie ook: www.
in stapelbedden, gescheiden door een
tundrabuggy.com
weer dat dit gebied kenmerkt. Het ene
schillende ijsberen. Moeders met jon-
vanuit het raam recht in de ogen van de
moment geniet je van een sublieme
kies, beren die het isolement zoeken of
ijsbeer. Je hart klopt in je keel en het is
zonsopgang en een heerlijk zonnetje, ter-
zelfs exemplaren die juist liever in
alsof de tijd en de omgeving bevriest. Na
wijl je een uur later weer middenin een
groepjes bivakkeren. Ze hebben een ding
een minuutje of twee vindt de ijsbeer het
sneeuwstorm zit. Maar dit alles is na-
gemeen: ze zijn niet onder de indruk van
genoeg en vervolgt weer zijn weg. “Ik
tuurlijk slechts decor, de ijsberen staan
de passerende buggy’s. Maximaal acht-
had je het toch gezegd”, is het droge
centraal.
tien buggy’s kunnen op de toendra rij-
commentaar van Brian. Zo dichtbij een
Kiekeboe Buggychauffeur/gids Brian moet er hartelijk om lachen als zijn passagiers bijna uit de bol gaan als de eerste ijsberen zich aandienen. “Rustig maar, ze komen straks vanzelf wel naar de buggy toe hoor”, verzekert hij de ongeduldige gasten. Gedurende de ijsbeerperiode van grofweg vijf weken zit Brian elke dag op
‘Op nog geen meter afstand kijk je vanuit het raam recht in de ogen van de ijsbeer’
de buggy, en dat al voor het vijfde jaar achtereen. Kortom, hij weet waarover hij
den, maar de ijsberen lijken ze nauwe-
praat. Ook niet onbelangrijk zijn de
lijks te registreren. Als we een kwartiertje
stuurkunsten van Brian, want de door
naar een ogenschijnlijk dommelende ijs-
het leger aangelegde ‘wegen’ zijn op het
beer zitten te kijken, staat hij plotseling
eerste oog volstrekt onbegaanbaar. De
op en komt op zijn dooie gemak naar de
buggy’s zijn hier echter op gebouwd en
buggy wandelen. Na eerst gebiologeerd
ondanks diverse glijpartijen, weten ze
naar de mensen gekeken te hebben, richt
het hele gebied van Cape Churchill te
hij zich op en komt tegen de buggy aan
doorkruisen. En zo passeren we ver-
staan. Op nog geen meter afstand kijk je
18 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
ijsbeer komen en het toch overleven, is de gewoonste zaak van de wereld in Churchill. Churchill doet zijn naam als ’s werelds ijsberenhoofdstad dan ook volledig eer aan. n
Praktische Informatie Churchill, Manitoba Ligging en bereikbaarheid
The Hudson Bay
Ongetwijfeld de beste touroperator voor
Manitoba ligt centraal in Canada, hoewel
De trein Winnipeg-Churchill (The Hudson
reizen naar de ijsberen van Churchill is
het tot de westelijke provincies gerekend
Bay) rijdt het gehele jaar door tweemaal per
Frontiers North Adventures in Winnipeg,
wordt. Aanvlieghaven voor een bezoek aan
week: op dinsdag en zondag vanuit Winni-
tel.: +1 204 949 2050, fax: +1 204 667 1051,
Manitoba is de hoofdstad Winnipeg, waar
peg (vertrek om 12:05 uur en aankomst twee
www.frontiersnorth.com. Zij bieden
je arriveert op het spiksplinternieuwe en
nachten later om 09:00 uur) en op donder-
verschillende tours aan, waarbij je kunt
state-of-the-art James Armstrong
dag en zaterdag vanuit Churchill (vertrek om
kiezen tussen vliegen en sporen. AmericA
Richardson International Airport. Air Canada
19:30 uur en aankomst twee nachten later
volgde de Churchill Town &Tundra Experi-
(www.aircanada.com) vliegt dagelijks
om 16:45 uur). De zeventienhonderd
ence.
vanaf Brussel via Montreal naar Winnipeg.
kilometer lange treinreis duurt circa twee
Het is ook mogelijk om vanaf Amsterdam te
volle dagen, waarbij tweemaal wordt
Informatie
vertrekken. Je vliegt dan met een overstap
overnacht aan boord. Er zijn twee klassen.
Voor algemene informatie over Manitoba
in Frankfurt of Londen via Toronto naar Win-
Bij Economy Class zit je op ruime stoelen,
kun je terecht op: www.travelmanitoba.
nipeg. Ook kun je met Air Canada’s partner
waar je ’s avonds ook op slaapt. Bij Sleeping
com. Voor specifieke informatie over
United via Chicago vliegen. In twee uur
Class heb je de keuze uit zogenaamde
Winnipeg zie: www.tourismwinnipeg.com,
vliegen of in twee dagen met de trein (www.
berths (stoelen die ’s nachts worden
en voor Churchill zie: www.churchill.ca.
viarail.ca) zit je in Churchill – in het noord-
omgetoverd tot een bed) en slaapcabines
oosten van Manitoba aan de Hudsonbaai.
voor één, twee, drie of vier personen. Overdag zit je in je eigen cabine op een
Klimaat en beste reistijd
ruime stoel en ’s avonds wordt een comforta-
Het klimaat van Manitoba wordt gekenmerkt
bel bed naar beneden gehaald. Tevens heb
door extreem hete, vochtige zomers en zeer
je bij de Sleeping Class een eigen toilet en
koude winters. Voor de ijsberen is de beste
toegang tot een douche op de gang. Voor
reistijd grofweg van half oktober tot half
beide klassen wordt er een verrassend
november, afhankelijk van wanneer de
goede maaltijd geserveerd in de restauratie-
Hudsonbaai dichtvriest en de ijsberen het ijs
wagen of kun je broodjes, snacks en drinken
op gaan om te jagen. Het is tegen die tijd in
kopen bij de bar. Voor meer informatie over
Churchill overdag onder het vriespunt, maar
The Hudson Bay kun je terecht op de
de echt koude temperaturen blijven dan nog
website www.viarail.ca. In Nederland kun je
uit.
voor informatie over en het boeken van The Hudson Bay en andere treinreizen in
Accommodaties
Canada en de Verenigde Staten terecht bij
In Winnipeg zijn voldoende accommodaties
de Nederlandse treinspecialist Incento,
voorhanden. In hartje downtown ligt het
tel.: (035) 695 51 11 (maandag tot en met
uitstekende Delta Winnipeg, 350 St. Mary
vrijdag van 09:00 tot 17:30 uur),
Avenue, tel.: +1 204 944 7278, fax: +1 204
www.incento.nl
943 8702, www.deltahotels.com. Bovendien vind je hier de Blaze Bistro and Lounge,
Tours / Excursies
een van de beste restaurants van de stad. In
Het is mogelijk om alles individueel te
Churchill zijn de accommodaties wat
regelen, maar dan moet je ruim van tevoren
schaarser en eenvoudiger. Zeker in het ijsbe-
aan de slag. Makkelijker is om een tour te
renseizoen is ver van tevoren reserveren
boeken, waarbij de accommodaties,
noodzakelijk. AmericA overnachtte in de
transport, tours/excursies en maaltijden zijn
volgende uitstekende accommodaties:
verzorgd. Op deze wijze kun je onbezorgd
Tundra Inn, 33 Franklin Street, www.
genieten en hoef je je bovendien geen
tundrainn.com en Traveler’s Touchstone
zorgen te maken over vertragingen en
B&B, 83 Hearne Street, dorent@mymts.net.
aansluitingen. Dat regelt de touroperator.
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 19
Foto: Comstock
!bestemming !Reizen
Ins & Outs
Denver Denver heet niet voor niets de Mile High City; op de trappen van het Capitool sta je exact 1,6 kilometer boven zeeniveau. Maar de hoofdstad van Colorado telt nog veel meer hoogtepunten. Uitgaan, shoppen en een weergaloze achtertuin in de vorm van Rocky Mountain National Park bijvoorbeeld, maken deze plek een droombestemming voor jong en oud. AmericA geeft je de Ins & Outs. TEKST MICK DEN HERDER
20 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
FOTOGRAFIE WEAVER MULTIMEDIA GROUP/PHOTOS.COM
Foto: Scott Cramer
INS & OUTS CAPITOOL Denver is de staatshoofdstad van Colorado, wat in elk geval betekent dat het een statig gebouw met een ronde koepel binnen de stadsgrenzen heeft staan. Hoewel de meeste mensen deze overheidstempels even vluchtig van buiten bekijken, is een bezoek aan het Denver State Capitol beslist de moeite waard. Vanaf de westelijke trappen en de verdieping erboven heb je een adembenemend uitzicht op zo’n tweehonderd bergen. Bij zonnig weer kan de 55 meter hoge koepel aardig verblindend zijn: hij werd bekleed met 24-karaats goud, als ode aan de Colorado Gold Rush van de negentiende eeuw. De koepel is momenteel vanwege renovatiewerkzaamheden gesloten, maar je kunt je prima vermaken met drie verschillende gratis tours, waarvan de
Foto: Matt Inden
historische tour door Mr. Brown’s Attic misschien wel de leukste is.
ROCKIES Het honkbalteam de Colorado Rockies is de trots van de stad en thuiswedstrijden in hoofdkwartier Coors Field zijn negen van de tien keer stampend uitverkocht. De Rockies zijn niet bepaald hoogvliegers, maar haalden in 2007 wel de World Series, de finale van het seizoen, die ze in vier dramatische wedstrijden verloren van de Boston Red Sox. De meeste wedstrijden worden gespeeld tussen grofweg april en oktober, met eind oktober de gevreesde én bejubelde World Series. Kaartjes zijn via een online ticketservice of aan de kassa van het stadion verkrijgbaar, in een prijsklasse tussen vijf en 75 dollar per persoon. Op dagen dat er geen wedstrijd gespeeld wordt, kun je een rondleiding krijgen door het complex. Voor zeven dollar kom je daarbij tot in de dug-out en kun je de
Stockbyte
pruimtabak ruiken.
UITGAAN In de Mile High City is veel te beleven als de avond eenmaal gevallen is. Vlees is een belangrijke hoeksteen van Denvers culinaire karakter – steakhuizen in overvloed dus – maar ook vegetariërs en gastronomiefans hoeven niet met hun ziel onder de arm te lopen. Je kunt in vrijwel de hele stad heerlijk eten, en zelfs de meest chique restaurants zijn hier lekker pretentieloos. Wie geen zin heeft om te zoeken, gaat gewoon naar de met eetgelegenheden bezaaide wijken Cherry Creek North en LoDo (Lower Downtown). Als je hier niets kunt vinden, verwijzen we je naar Taco Bell. Voor een drankje en dansje na al dat lekkers kun je overigens gewoon in LoDo blijven, waar een breed scala aan bars, cafés en clubs op je komst wacht.
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 21
Het State Capitol
Foto Matt Inden
Intrigerende architectuur in downtown Denver
22 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Foto Ambient Ideas, Shutterstock
Foto Matt Inden
INS & OUTS
16th Street Mall
Foto: Nelson Sirlin, Shutterstock
INS & OUTS OUTDOOR Voor outdoorliefhebbers hebben we twee woorden: Rocky Mountains. Magische woorden, die een wereld aan activiteiten en vergezichten omvatten. Van hiken op en rond de 4.348 meter hoge Mount Evans en het iets lagergelegen Echo Lake tot fietsen op de meer dan dertienhonderd kilometer aan fietspaden en -routes; Denver heeft altijd iets dat je hart sneller laat kloppen. Het absolute hoogtepunt ligt op zo’n twee uur rijden van de stad: Rocky Mountain National Park. Hier wordt de mooiste natuur van Amerika bekroond door majestueuze bergtoppen, die uittorenen boven meer dan 560 kilometer aan wandel-, hikeen trekkingpaden. De weg die door het park loopt, Trail Ridge Road (zie foto), is de hoogstgelegen doorlopende snelweg ter wereld; goed
Foto: Denise Chambers
om te weten als je even geen zin hebt om iets actiefs te doen.
SHOPPEN Etalagejunkies en shopfanaten opgelet! Denver is een verrassend veelzijdige winkelstad, met voor elke smaak en portemonnee wat wils. Voor mode kun je terecht rond Larimer Square, het hart van de allereerste wijk van Denver en het epicentrum van trends en fashion chic. Vlakbij bevindt zich de 16th Street Mall, een groot winkelcentrum dat werd ontworpen door de beroemde architect I.M. Pei. Hoe groot? Het shopwalhalla heeft zijn eigen pendelbus, die je van het ene eind naar het andere brengt! Wat je ook doet, vergeet de wijk Cherry Creek North rond 1st, 2nd en 3rd Avenue niet: zestien blocks aan puur winkelplezier, met zowel grote ketens als kleine, intieme boetiekjes. In combinatie met de naastgelegen gelijknamige Mall kun je hier zomaar
Foto: Matt Inden
twee dagen doorbrengen. Of zover je creditcard reikt, natuurlijk.
GOLDEN Op een half uurtje rechtdoor rijden van Denver ligt het stadje Golden, dat zijn naam en faam tijdens de Gold Rush kreeg. Tegenwoordig is het licht slaperige, charmant gerestaureerde plaatsje vooral bekend om de imposante open-air concertlocatie Red Rocks Amphitheatre (zie foto) en het bleekgele gerstenat Coors, dat hier ter plaatse gebrouwen wordt. De gratis, zelfstandige brouwerijtour duurt ongeveer 45 minuten en wordt voor bezoekers boven de 21 afgesloten met een bescheiden proeverij. In Lookout Mountain Park krijgt een andere Amerikaanse legende nog steeds ongeveer vierhonderdduizend bezoekers per jaar: Buffalo Bill Cody, de bizonjager en rasentertainer wiens naam gelijkstaat aan het Wilde Westen. Zijn officiĂŤle graf, met prachtig uitzicht op de Great Plains en de Rockies, wordt kracht bijgezet door een bijbehorend museum.
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 23
Foto Ffooter, Shuterstock
INS & OUTS
Het fraaie Union Station
Foto Ambient Ideas, Shutterstock
Denver skyline
24 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
INS & OUTS MUSEA Denvers liefde voor de schone kunsten spreekt uit de vele uit stekende musea en galeries die de stad rijk is. Je eerste stop is daarbij waarschijnlijk het Denver Art Museum, dat niet alleen de grootste verzameling Amerikaans-indiaanse kunst van het land herbergt, maar ook beschikt over een respectabele collectie – zo’n 68.000 stukken – oude en moderne kunst. Het complex zelf is al een meesterwerk op zich, ontworpen door de architecten Ponti en Libeskind. Ben je geen fan van kunst? Breng dan de dag door in het op drie na grootste museum van Amerika, het Denver Museum of Nature & Science. Aan de hand van talloze interactieve displays, een IMAX-theater en een planetarium leer je hier alles over het
Foto: Henryk Sadura
heelal, dino’s, mummies en alles daartussen.
U.S. MINT Denver is een van de zes plaatsen in de Verenigde Staten waar munten en medailles gemaakt worden onder de officiële paraplu van de U.S. Mint. Dit zelfstandig opererende overheidsorgaan maakt al sinds 1792 wisselgeld en beheert daarnaast de zilver- en goudvoorraad van het land. Reden temeer om je even voor te stellen, dachten wij zo. Dagelijks rollen in Denver ongeveer vijftig miljoen muntjes van de band, allemaal voorzien van een kleine letter d. Het instituut geeft elke weekdag gratis rondleidingen, waarbij de geschiedenis en de huidige werkwijze van het muntslaan compleet uit de doeken worden gedaan. Reserveren is absoluut verplicht; via de website van de U.S. Mint kun je tot twee maanden van tevoren een afspraak maken. Op dezelfde site krijg je overi-
Foto: Dennis Morris
gens ook een virtueel voorproefje van de tour.
MIJNSTADJES De Colorado of Pike’s Peak Gold Rush wordt nog steeds beschouwd als de grootste in de Amerikaanse geschiedenis. Van 1859 tot begin 1860 werd het gebied, dat toen nog bij het territorium Kansas hoorde, overspoeld door gelukszoekers en goudjagers. Met hen verrezen in een oogwenk vele mijnwerkersstadjes, die de staat Colorado weliswaar definitief op de kaart zouden zetten, maar waarvan nu weinig meer over is. De ooit steenrijke plaatsen Central City en Black Hawk bijvoorbeeld, bieden tegenwoordig niets meer dan casino’s en een handjevol historische huizen en enigszins vervallen mijnen. De voormalige zilverstad Georgetown, op nog geen uurtje rijden van Denver, pakte het gelukkig anders aan. De stad restaureerde zijn meer dan tweehonderd prachtige Victoriaanse huizen en de schilderachtige Georgetown Loop Railroad, die spectaculair over een dertig meter hoge brug over een vallei stoomt.
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 25
!Reizen
Yukon’s Best Klondike/Kluane Loop rijgt hoogtepunten aaneen
26 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Door de Klondike-goudkoorts stroomden duizenden gelukzoekers naar de goudvelden in het Canadese Yukon. Dawson City was min of meer het epicentrum, met Whitehorse als belangrijke uitvalsbasis. De goudkoorts is inmiddels voorbij en avontuurlijk ingestelde toeristen hebben het stokje overgenomen. Zij komen vooral om de zogenaamde Klondike/Kluane Loop te rijden. Deze verbindt de vroegere goudvelden met de prachtige natuur van Kluane National Park en indrukwekkende wegen als de Top of the World Highway.
TEKST & FOTOGRAFIE JAAP VAN SPLUNTER
›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 27
!Reizen
Yteke Visser op haar post bij het Yukon Visitor Centre in Whitehorse
H
et enthousiasme van Yteke Visser werkt aanstekelijk als je aan de vooravond van een reis door het Cana dese Yukon staat. De Nederlandse woont al meer dan twintig jaar in Whitehorse en is verliefd op dit gebied. “Hier wil je toch niet meer weg?”, zegt ze
dan ook beslist. Yteke werkt in het Yukon Visitor Centre en is hier perfect op haar plaats, want na de eerste kennismaking wil je maar wat graag zelf op onderzoek uit. De mogelijkheden van Yukon lijken onbegrensd, maar toch is Yteke beslist: “Doe de Klondike/Kluane Loop. Veertienhonderd kilometer rijden over overwegend goede wegen door een weergaloos mooi landschap”. Wie ben ik om te twijfelen aan het advies van de kenner? Huizen in alle kleuren en maten langs Front Street, Dawson City
Het kleurrijke Downtown Hotel, Dawson City
De veerboot over de Yukon-rivier bij Dawson City
28 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Wildwestplaats
ren van de bar regelmatig vechtende mannen naar buiten rollen
De volgende morgen verlaat ik Whitehorse via de North Klon
of pistolen uit de holsters getrokken worden, het is allemaal wat
dike Highway. Op weg naar het 535 kilometer verder gelegen
gemoedelijker en bedeesder geworden. De grootste opwinding
Dawson City, kom je slechts twee plaatsjes tegen: Carmacks en
is tegenwoordig een bezoek aan de Diamond Tooth Gerties
Pelly Crossing. Voor de rest is het een onmetelijke wildernis.
Gambling Hall, waar tijdens een show de danseressen hun rok
Vanuit het grote niets doemt ineens het voormalige goudzoe
ken omhooggooien en zicht geven op het ondergoed.
kersplaatsje Dawson City op; een verassend mooi plaatsje ver stopt in de wildernis van Yukon. Hier draaide het om goud,
Goudkoorts
goud en nog eens goud. Veel van die grandeur is nog terug te
Hoe anders ging het eraan toe tijdens de ontstaansgeschie
vinden in de gebouwen, die vaak prachtig zijn gerenoveerd. Zo
denis. In 1896 werd in Dawson City goud ontdekt op een plek
als het een wildwestplaats betaamt, zijn de wegen niet geasfal
waar een Indiaans visserskamp was gevestigd. Het gevolg was
teerd en vind je er de nodige bars en zelfs een casino – het eerste
een ware stormloop van gelukzoekers vanuit de hele wereld,
legale van Canada. Niet dat er tegenwoordig vanuit de klapdeu
beter bekend als de Klondike Goldrush. Om de goudvelden te bereiken, hadden de goudzoekers al een barre reis achter de
Ook de restaurantjes in Dawson City zijn in stijl gebouwd
rug van honderden kilometers over woest terrein, meren, de Yukon-rivier en bergpaden, zoals de beroemde Chilkoot en White Pass. Wegen waren er niet en om het nog zwaarder te maken, werd vaak gereisd onder temperaturen tot ver onder het vriespunt. Dit weerhield de gelukzoekers echter niet, en eind negentiende eeuw, begin twintigste eeuw was Dawson City uitgegroeid tot een plaats van betekenis met veertigdui zend inwoners. Niet voor niets riep de Canadese regering in 1898 Yukon officieel uit tot Canadese Territory.
Goudvondst Dit alles was het resultaat van de vondst van goud in 1896 langs Rabbit Creek (later omgedoopt tot Bonanza Creek). Doorgaans wordt dit toegeschreven aan drie pioniers uit de Yukon-regio: George Carmack, Dawson Charlie en Skookum Dawson City General Store
Jim. Een andere versie van het ontdekkingsverhaal is dat ene mevrouw Carmack het goud aantrof toen ze George’s kleren waste. Hoe dan ook, het werd alles goud wat de klok sloeg. Maar het werk was zwaar. Met zeer beperkte middelen moes ten de mijnwerkers aan de slag. Grofweg waren er twee metho den: open dagbouw of mijnbouw. Met name in de winter was het werk ondergronds geliefder, want boven de grond was het gewoonweg te koud. Niet dat het onder de grond zo prettig toeven was, zo moest bijvoorbeeld eerst de permafrost door boord worden. Door de introductie van stoommachines werd er vanaf 1902 vooral bovengronds gemijnd. En met de komst van betere aanvoerlijnen, zoals de White Pass Railway van Skagway naar Whitehorse, vond ook beter materieel zijn weg naar de goudvelden van Dawson City.
Verwoest landschap De machine die uiteindelijk letterlijk en figuurlijk het land schap zou veranderen was de dredge, zeg maar een uit de klui ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 29
!Reizen
Uitzicht op Dawson City
The Spell of Yukon geschilderd op een huismuur in Dawson City
Goldpanning langs Bonanza Creek Road
Een dansshow in de Diamond Tooth Gerties Gambling Hall mag je niet missen
30 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
ten gewassen baggermachine. We kennen de baggermachines op zee of in de grote rivieren, maar hier dreven deze bakbees ten in kleine beekjes en meertjes, en ploegden het landschap Dredge 4, een baggermachine die het winnen van goud op grote schaal mogelijk maakte
onbarmhartig om. Bij een bezoek aan Bonanza Creek krijg je een schoolvoorbeeld van hoe het er indertijd aan toe ging. Dredge 4 is een van de baggermachines die fraai gerestaureerd in een verwoest landschap ligt. Simpel gezegd komt het
Met de camper over de Top of the World Highway
erop neer, dat de machine het landschap voor zich afgroef, het gouderts er min of meer uitzeefde om tenslotte het reste rende ‘afval’ daarna weer te dumpen. “Nee, ik denk niet dat het in deze tijd geaccepteerd zou worden, want het landschap werd natuurlijk volledig geruïneerd”, zegt parkranger Janice. Dredge 4 is tegenwoordig een National Historical Site.
Nieuwe toekomst Toen de goudmijnen uitgeput raakten, trokken de meeste be woners weer weg uit dit barre gebied, en nam de plaats qua betekenis steeds verder af. Het dieptepunt hiervan werd offici eel bevestigd in 1952, toen de stad zijn functie als hoofdplaats van Yukon verloor aan Whitehorse. Door de stijgende goud prijs is de goudwinning weer op beperkte schaal herstart, maar tegenwoordig is het toch het toerisme dat de belangrijkste eco nomische pijler vormt. Belangrijk was de aanleg van de (North) Taylor Highway van Tetlin Junction naar Chicken, Alaska
Klondike Highway, die de plaats min of meer verbindt met de Alaska Highway. Hierdoor is het mogelijk geworden om de zo genaamde Klondike/Kluane Loop te rijden, een rondrit van ruim veertienhonderd kilometer die de mooiste landschappen van Yukon met elkaar verbindt, en via plaatsjes als Chicken en Tok ook nog een stukje Alaska meepikt.
Top of the World Zodra je Dawson City noordwaarts verlaat, moet je eerst met de veerboot de Yukon-rivier over. Daarna begint een van de mooi ste wegen van Noord-Amerika naar Chicken, Alaska. De inwo ners van Yukon noemen deze weg kortweg sixty mile, de inwo ners van Alaska prefereren Taylor Highway, maar internationaal is de weg vooral bekend als Top of the World Highway. De naam is vooral ingegeven doordat de weg voor een groot deel over heuvelruggen leidt, waardoor er een gevoel van ‘hoogte’ ontstaat en je constant diep naar beneden in de dalen kijkt. En met tegenliggers die op een hand te tellen zijn, lijkt het al snel alsof je alleen op het dak van de wereld rondrijdt. Om het beeld compleet te maken, sta ik in the middle of nowhere ineens voor een grenspost, Little Gold Creek in Canada en Boundary in de Verenigde Staten. Verwacht geen vervelend lange grenscontrole en irritante douaniers, met een vriendelijk praatje en een lach passeer ik in een oogwenk de grens. Zo kan ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 31
!Reizen ‘Met tegenliggers die op een hand te tellen zijn, lijkt het al snel alsof je alleen op het dak van de wereld rondrijdt’ het dus ook. Dezelfde gemoedelijkheid vind je ook in het voor
zijn bijna zesduizend meter de hoogste berg van Canada. Het
malige goudstadje Chicken, dat tegenwoordig bestaat uit een
spectaculaire landschap van het park wordt gedomineerd door
bar, souvenirwinkel, café, en bakkerij. En als je nog niet genoeg
bergen en gletsjers. Niet voor niets heeft de UNESCO Kluane,
hebt van de goudkoorts, dan kun je hier altijd nog even gold-
samen met het aangrenzende Wrangell-St. Elias National Park
pannen of de Pedro Dredge bezoeken – ook een Historical Site.
in Alaska, uitgeroepen tot Werelderfgoed. De echt sportievelin gen bezoeken dit ruige gebied vooral om te vissen, raften, ka
Werelderfgoed
noën of wandelen. Ik volg echter de Alaska Highway en kom
Het aandeel van Alaska in de Klondike/Kluane Loop is be
niet verder dan de nodige fotostops en een bezoek aan het
scheiden. Vanuit Chicken voert de Taylor Highway naar Tetlin
fraaie Kluane Museum of Natural History in Burwash Lan
Junction, vanwaar het via de Alaska Highway nog een klein
ding, langs Kluane Lake.
stukje is naar Beaver Creek, net over de Canadese grens. Als je je even kwaad maakt, is het in drie uurtjes te doen. Van Beaver
Als Whitehorse weer in het vizier komt, weet ik dat Yteke Vis
Creek naar Whitehorse – een afstand van 455 kilometer – volg
ser geen promotiepraatje heeft gehouden. Yukon ís prachtig en
je de Alaska Highway grotendeels door Kluane National Park,
met de Klondike/Kluane Loop worden de mooiste landschap
een van de mooiste natuurgebieden van Yukon. Kluane ligt in
pen en bezienswaardigheden aan elkaar geregen. Om er te wo
het zuidwesten van Yukon, is opgericht in 1976 en omvat zo’n
nen gaat me alleen nog even iets te ver, zeker gezien de lange,
22.000 vierkante kilometer. In het park ligt Mount Logan, met
koude en donkere winters. n Five Finger Rapids langs de North Klondike Highway
North Klondike Highway
Pub in Chicken, Alaska
32 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Praktische Informatie Klondike/Kluane Loop, Yukon Ligging en bereikbaarheid
en loopt ook nog een stukje door Alaska. Je rijdt
Papieren
Yukon ligt in het noordwesten van Canada. De
over de North Klondike Highway, Top of the
Tijdens de Klondike/Kluane Loop passeer je
internationale toegangshaven is Whitehorse.
World Highway, Taylor Highway en Alaska High-
tweemaal de Amerikaans/Canadese grens. Als
Air Canada (www.aircanada.com) vliegt
way. Trek minimaal vijf nachten uit voor de
je Alaska via de weg binnenkomt, hoef je niet
dagelijks via Vancouver en Calgary op
Loop, waarbij de volgende etappes worden
van tevoren een ESTA aan te vragen. Bij de
Whitehorse.
afgelegd: Whitehorse-Dawson City (535 kilome-
grens moet je dan een (I-94) formulier invullen
ter), Dawson City-Beaver Creek (446 kilome-
en US$6,- betalen. Mocht je de Verenigde
ter), Beaver Creek-Whitehorse (456 kilometer)
Staten via een lucht- of zeehaven binnen
Klimaat en beste reistijd Yukon heeft een (sub)poolklimaat. De zomers
komen, is een ESTA wel noodzakelijk.
zijn kort, waarbij het toeristenseizoen grofweg
Accommodaties
van half mei tot eind september loopt. Juni, juli
In Whitehorse zijn diverse accommodatie
Informatie
en augustus zijn de warmste maanden, en
mogelijkheden voorhanden, variërend van
www.travelyukon.com (Whitehorse &Yukon)
temperaturen van boven de twintig graden
motelletjes, B&B’s en natuurlijk campings en
www.travelalaska.com (Alaska geheel)
Celsius zijn niet ongebruikelijk.
RV-parks. Hou er rekening mee, dat je de
www.dawsoncity.ca (Dawson City)
camper niet meteen na aankomst in Whitehorse
www.chickenalaska.com (Chicken, Alaska)
Vervoer / route
meekrijgt, en eerst een nacht in een hotel moet
www.pc.gc.ca/kluane (Kluane NP)
Een auto of camper is een must als je de
doorbrengen. AmericA overnachtte in White-
www.yukonmuseums.ca (Kluane Museum of
Klondike/Kluane Loop wilt rijden. Whitehorse is
horse bij de Goldrush Inn (www.goldrushinn.
Natural History, Burwash Landing)
de meest voor de hand liggende uitvalsbasis.
com) en Hi Country RV Park (www.hicountry-
AmericA huurde een truckcamper bij het
rvyukon.com). Onderweg werd met de camper
In Nederland kun je voor je reizen naar Yukon
uitstekende Fraserway RV (www.fraserway.
overnacht op: Gold Rush Campground RV
uitstekend terecht bij WRC Reizen
com). De Klondike/Kluane Loop is ruim
Park, Dawson City (www.goldrushcamp-
(www.wrc.nl), dé specialist voor reizen naar
veertienhonderd kilometer schoon aan de haak,
ground.com) en Westmark RV Park, Beaver
de Verenigde Staten en Canada.
Creek (www.westmarkhotels.com).
(advertentie)
The Yukon
Dreams on
Wheels In the Yukon you’ll find 483,000 square kilometres of terrain, 20 communities and almost 4,800 kilometres of all-season highways. With seven spectacular scenic drives reaching all corners of the territory, this is a road-touring paradise. Explore one scenic drive, or loop several together for an extended Yukon tour. For more information see
www.travelyukon.com
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 33
!inspiratie
Zion National Park,
NATIONALE PARKEN Veel bezoekers raggen in een halve dag even snel door Zion National Park heen, op weg tussen Las Vegas en Salt Lake City. Als je eenmaal de eerste natuurwonderen hebt gezien, weet je echter meteen dat dit een dure fout is. Zion is een immens en veelzijdig gebied, dat naast het vervormde gesteente en watergeweld ook een veelvoud aan natuurlijke attracties biedt. Terwijl de omliggende Parks en Monuments in één á twee dagen goed samen te vatten zijn, verdient Zion minstens drie dagen van je tijd. Als je van natuur houdt, ten minste.
34 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
TEKST MARTIN SCHÄFER FOTOGRAFIE PHOTOS.COM
Een onweersbui in aantocht
Utah Zion Lodge
J
De fantastische Zion-Mount Carmel Highway
aarlijks vinden meer dan 2,5 mil-
voorkomt, is dat er water doorheen kan.
joen bezoekers met gemak de weg
De druppelwaterval Weeping Rock is
naar Zion National Park. Dat niet
hiervan een typisch voorbeeld. Zion Ca-
minder dan zestigduizend hectare
nyon wordt gevormd door de noordelij-
groot is en naast hoofdattractie
ke aftakking van Virgin River, en ligt
Zion Canyon ook de wilde, ondoor-
omsloten door vrijwel verticale wanden.
dringbare Kolob Canyons in het noord-
Omdat de rivierloop scherp daalt, is de
westen omvat. Zo vind je hier brede, ge-
eroderende kracht van dit water groot:
asfalteerde wegen die zorgen voor een
zo’n drie miljoen Amerikaanse ton slijt-
gecoördineerde natuurbelevenis. Dat dit
afval wordt jaarlijks door Virgin River
eerder handig dan storend overkomt, is
stroomafwaarts naar de Colorado ver-
de verdienste van de National Park Ser-
voerd. Door de snelheid van het naar
vice. En dat dat tegelijkertijd meer aan-
beneden stromende water ontstaan zo-
loop met zich meebrengt, is de vloek van
genaamde hanging valleys, die een ni-
elk nationaal park in de USA.
veau hoger dan de eigenlijke valleibodem liggen. En na dat uitzicht kun je met
Brede variatie
een gerust hart je verrekijker aan de wil-
In Zion is goed te zien wat weer en ver-
gen hangen.
keer met het langzaam omhooggestuwde Colorado Plateau heeft gedaan.
Schuilplaats
Kwetsbaar en resistent gesteente verwe-
Zion is een oud Hebreeuws woord dat
ren met afwisselend effect onder invloed
‘toevluchtsoord’ of ‘schuilplaats’ bete-
van wind, regen, vorst, aardbevingen en
kent. Een toepasselijke naam voor dit
boomwortels, wat een brede variëteit
National Park, zeker als je het van de
aan vreemde, grillige vormen oplevert.
oostkant benadert. De Zion-Mount Car-
Van imposante, hoge monolieten via de
mel Highway voert je over rood asfalt
bijzondere stenen bogen − arches − tot
rechtstreeks de bijna twee kilometer lan-
het venijnig gekarteld erosieafval op de
ge Pine Creek Tunnel in, met aan het
paden. Het frappante van het poreuze
einde het beloofde Zion. Beter kun je een
Navajozandsteen, dat hier het meest
park bijna niet binnenkomen: na de ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 35
!inspiratie
bizarre rotsformaties van omliggende parken als Canyonlands, Bryce of Antelope Canyon is een duistere tunnel precies wat je nodig hebt om je netvliezen weer schoon te krijgen. Zodra je ogen gewend zijn aan het felle daglicht, gaat er een hele andere wereld voor je open. Massieve, spaarzaam begroeide rode en witte kliffen, die lobbig en breed naar de grond uitlopen, flankeren de smalle asfaltweg die richting parkeerplaats kronkelt. In schril contrast met de scherpverweerde gesteentes van de regio lijkt het plaatselijk overheersende Navajozandsteen hier maar weinig last te hebben gehad van water- en winderosie – alleen de karakteristieke kriskrastekeningen, veroorzaakt door constant wisselende windrichtingen, geven blijk van hun kwetsbaarheid. Als grote hopen dikke room liggen ze te wachten tot de mens
De wandelmogelijkheden zijn onbegrensd
Voor de echte asfaltrockers zijn er ook ATB’s te huur
36 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
zijn ogen heeft uitgekeken. En dat dat
Klimmen en klauteren is een populaire bezigheid in Zion
nog wel even kan duren, lijkt niemand
Uitzicht vanaf Observation Point Trail
iets uit te maken.
Natte droom Natuurlijk is dit een natte droom voor iedereen die zijn bergschoenen liefdevol onderhoudt en wegdroomt bij eenzame kilometers door Moeder Natuurs ruigste uithoeken. Het aantal trails is bijna oneindig, en biedt, al dan niet onder begeleiding van een park ranger, alle soorten terrein in alle moeilijkheidsgraden. Een van de hikes door het populaire gedeelte van The Narrows bijvoorbeeld, leidt je net zo makkelijk een paar kilometer door een ijskoude snelstromende rivier als van een steile ongelijke helling, die zonder touwen alleen stuiterend af te dalen
halve dag natuurgeweld te voet. Zelfs
gerust een kans wagen om tegen het
is. Gelukkig hoef je geen custom made
vanuit de shuttle is de kleinste wande-
middaguur naar Zion te kachelen. De
pikhouweel te bezitten om hier een ge-
ling de moeite waard. Liever iets minder
gratis shuttles rijden vanaf het bezoe-
slaagd dagje lopen mee te maken; ook de
inspannend? Huur eens een paard! Zion
kerscentrum namelijk ook door naar het
onervaren genieter kan terecht voor een
wordt algemeen erkend als een van de
charmante dorpje Springdale, dat op vijf
tien meest spectaculaire locaties ter we-
minuten busafstand van de ingang ligt
reld om te paard te doorkruisen. Of laat
en genoeg parkeerplaatsen voor ieder-
je in een 4WD door de omgeving koetsie-
een heeft. Het is een eerste kennismaking
ren; dikke kans dat je op plekken komt
met de kracht van de bus, die zo’n beetje
waarvoor hikers hijgend en hoofdschud-
om de tien minuten vertrekt. Van Spring-
dend bedanken. De mogelijkheden zijn
dale rij je – met een soepele overstap – zo
hier eindeloos, en maken een meerdaag-
het park in, en weer terug. In het park
se stop bijna verplicht voor iedereen.
zelf maken de shuttles over zestien kilometer acht stops waar je desgewenst
Geen files
kunt uit- en instappen. Of niet: hikers
Parkeren is hier verplicht; al meer dan
zijn welkom, en voor de echte asfaltroc-
tien jaar is Zion autovrij en alleen spe
kers zijn er ook ATB’s te huur.
ciale shuttlebussen berijden nu nog de
Op natuurcampings zijn de voorzieningen schaars, maar de locaties subliem
Zion Canyon Scenic Loop door de ca
Gecontroleerd ruig, zo zou je Zion Nati-
nyon. En dat lijkt erger dan het in feite is.
onal Park na eerste inspectie gerust kun-
Wie de drukte van bijvoorbeeld Yosemite
nen noemen. Met aan de ene kant die
en Grand Canyon heeft meegemaakt,
hoge rotsen, sappige bossen en wildstro-
weet dat kilometerslange files de lol van
mende watervallen en aan de andere
het parkrangen behoorlijk verzieken. Zion
kant het autoverbod, geasfalteerde wan-
is goed bereikbaar vanuit de omliggende
delpaden en een gratis toerbus. Moet je
parken én grote steden als Los Angeles,
daarmee als liefhebber van de wilde na-
Las Vegas, Phoenix en Salt Lake City. Het
tuur blij zijn? Wie een blik op dat schit-
maakt dat je vroeg moet opstaan om een
terende, ongerepte achterland geworpen
plek op de parking naast het Visitors
heeft, weet het antwoord allang. Reken
Center te krijgen. Toch kunnen uitslapers
maar van yes. n
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 37
Puzzel mee en win! 1
2
3
4
5
19
1
2
3
19 25
26
35
36
71
63 72
83
84
107
119
120
129
130 138
131
146
163
176
169
108
177 183
94
147
125
141 157 150 165
152 160 171
171 184 178
190
179
191
186 192
152
105
118 135
136
154
168 175 181
175 181
188
188
189
182 193
193
Breng letters uit de puzzel over naar de corresponderende hokjes. 166
162
Horizontaal Horizontaal: 1 jong dier 5 bijna 9 entstof 14 boomloze vlakte 19 plechtige gelofte 20 geweldig 22 Afrikaanse hoofdstad 24 spinrag 25 voor de vuist 27 reisdocument 29 herrieschopper 32 voordat 34 pers. vnw. 35 vordering 37 broodje 39 hoofdhuid 40 voorstellingsbeeld 41 vestibule 42 Zuidamerikaanse thee 44 land in Afrika 46 gat 48 indianentent 49 klein kind 51 vreemd 52 pl. in Frankrijk 53 Afrikaan 55 sleetje rijden 56 naaldboom 57 ivoor 59 oude vochtmaat 61 boekvorm 63 herkauwer 64 bloeiwijze 67 vogel 69 zwarte delfstof 71 getijde 73 watertje 75 kelner 78 kledingstuk 80 advies 82 broeder 83 profeet 85 draagbare telefoon 86 land in Afrika 87 ten opzichte van 88 ontschorsen 90 lidwoord 91 havenplaats 92 tijdelijk 93 bergplaats 94 mak 96 strik 97 eksteroog 100 terzake 102 bejaard 103 slok 104 liefdesgod 105 jong dier 106 luidruchtig 109 sterrenbeeld 113 onheilsgo-
C A N A D A
H E R A T S O T 70 E O M E L C O M L A A N A F G O E E R I P 112 S L N I O N O T D E I M
M I E U M M A T M I A A N D R D I A E V R A A D S K A K O M A N R Y Z N O R K R A G E R E N K F O R E T B E M A T T A O S A
S C A L A D R O P S L E U T E L M E L I G
S C H U B E E F T I N L E K T E G E L
P E L E N E G E W M E R T R O E P E E E N A G L O E L E E S E S T E P G R A E L V K O O I L U S G R M A D O E O L L
D
T E E L T I N L T U I G E A I N E T A V E R A R A L O M T A L K T L O A A E D A M R G N E T M W O S J F E A I S O D E M M E R G Z L R O N S D U T N A U W T O F F E E D E N L R E T A K N M U L Y H E L E
T E L E N
G I N D S
V U B E D D A S C A H S T Z N A A E M S S R T A A D R A T R
S P R I N T E E R I S E P M O A A I L A N D H E L D E A S S A A B T N U R O R E T S K A T A K O R E H O M M E L K O E R O P D A S E S I R A C C E E L U R A N D A C E O H I T T E O L U T I E E S E K T R S R E I A A I L K F N V E R E G E N T S N A C K
Oplossing winterpuzzel: Luchthaven
Verticaal
din 114 familielid 115 achter 116 dierengeluid 117 vlaktemaat 118 vrouwelijk dier 119 zitmeubel 121 voorzetsel 122 Europeaan 127 nauw 128 Europese hoofdstad 129 kledingstuk 130 pl. in Noord-Brabant 132 mondwater 133 bezinksel 135 ambtsgewaad 137 de dato 138 tennisterm 139 te zijner tijd 142 priem 144 in samenwerking met 146 deel v.e. vis 148 wandversiering 150 kolenemmer 152 nogmaals 153 mondeling 155 waarnemend 157 bewijsstuk 159 insecteneter 161 voorrede 163 zuiver 164 alg 166 onderdanig 168 soort kabouter 169 vreemde munt 170 pl. in Zuid-Holland 171 gaap 173 nimmer 175 kunsttaal 176 deel v.d. bijbel 177 jaargetijde 178 soort gedicht 180 pl. in Zeeland 182 de oudste 183 afslagplaats bij golf 184 selecte groep 186 bestaan 188 Ierse verzetsgroep 190 door water omgeven land 191 pl. in Drenthe 192 muziektempel 193 cement.
Maak de slagzin af en stuur die met je adresgegevens voor 1 april a.s. naar AmericA Magazine, Oplossing puzzel, Postbus 348, 5340 AH Oss. Uit de juiste oplossingen wordt een winnaar getrokken die het fraaie boek Barack en Michelle van Jodie Kantor krijgt toegestuurd t.w.v. €24,95 (Uitgeverij Atlas/Contact). Uit de berg inzendingen van de puzzel uit de wintereditie is de volgende prijswinnaar getrokken: Yvie van Vliet uit ’s Hertogenbosch. Gefeliciteerd! Je krijgt je prijs (Mijn leven met John F. Kennedy) binnenkort thuisgestuurd.
38 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
WIN
Barack en Michell e
Verticaal: 1 raar 2 usus externus 3 vreemde munt 4 azijn 5 jaargetijde 6 voegwoord 7 bron 8 staat in Amerika 10 dagmars 11 hevige haal 12 United Nations 13 pl. in Amerika 15 telwoord 16 voordat 17 lood 18 vrouwelijk dier 20 bijbelse verrader 21 bevel 23 lang en smal 26 driekroon 28 met elkaar 30 puntenaantal 31 onbehouwen 33 landbewerker 34 land in Azië 36 krachtig 38 stierenvechter 40 betreffend 41 leemte 43 werelddeel 45 vaas 47 Baskische afscheidingsbeweging 48 verlegen 50 bloem 54 lekkernij 56 domina 58 benedenwindse zijde 60 mijns inziens 62 werkelijk 64 sortering 65 honingdrank 66 lor 68 godsdienst 70 menens 72 vis 74 opgeld 76 lijfwacht 77 rijksgrens 78 radon 79 balletdanseres 81 wisselborgtocht 82 viskaar 84 salaris 89 muskietennet 91 cowboyfeest 95 strijdgewoel 98 tweetal 99 zelfkant 100 paard 101 voorzetsel 106 geestelijke 107 staat in Amerika 108 Europese hoofdstad 110 dus 111 plek 112 seniel 120 hoesten 123 wilde haver 124 oude lengtemaat 125 en dergelijke 126 hevig 128 steensoort 131 toegang 132 pl. in Canada 134 pl. in Drenthe 136 betaalwijze 138 handeling 140 pers. vnw. 141 dat is 143 de lezer heil 145 oorspronkelijk bewoner van Nieuw-Zeeland 146 erwtensoep 147 buffel 149 sportartikel 150 wenden 151 uniform 152 slaapplaats 153 drinkgelag 154 keet 155 bedekte spot 156 troep jachthonden 158 saldo 160 agressie 161 bloem 162 hulde 165 man van adel 167 stelen 170 niet een 172 pl. in Gelderland 174 reisje 177 bijbelse figuur 178 commerciële tv-zender 179 watering 181 roem 183 buisverlichting 185 id est 187 soort onderwijs 189 anno christi.
182
189
© www.puzzelpro.nl 122 190 40 109 1 191 106 5 104 53 43 62 84 Breng letters uit de Breng puzzel over naar de letters uit de puzzel over naar de corresponderende hokjes. corresponderende 122hokjes 190 40 109 1 191 106 5 104 53 43 62 84 166 162
-
162
162 174
174 187
S T A T E N
154
168 180
180 192
145
U L T I E 137M
145 161
173
187
128
137 153
167
179 186
112
144
136
153
111 118
111
82 M A S S A A M P E R
110
127
144
160
89 96
101
128 142 143 135
88
95
117
134
161
173
82
96
105
110
117
167
191
© www.puzzelpro.nl
143 159
172
172 185
185
126
127 151
81
70 94
95
C L I E N T
69
87
101 109
166
166 178
183
184
134 142
158
159
165 177
133 141
150
151
158
109 125
124
126
133 149
148
149 164 157 170
104
116
116
132
123 124 139 140
156
148 156
123
V E R E N I G D E 48
88 89 100
104 122
115 131
140
69
18
34
61
81 93
100
121
132
146
164
93
18
54
68 80
87
115
122
48 60 54 67
68
17
41
61 79
80
108
138
147
67
16
24 33
41 53
60 78
99
16 17 32
34
59
79
103
120
139
92
15
15
24 40
53 66
66
78
14
33 47
58
59 77
13
52
65
86
77
114
130
170
176
92 99
103
169
163
65
86
98 102
155
155
85
40
12
23
14 23
47 57
76
11
22
32 46
46
58 75
10
13 31
22 39
52 57
74
11 12 30
51 56
75 76 91
107
9
31 45
64
64 84
121
30 39
51
74
10
29
21 38
56 73
114 129
119
9
45
85
8
21
8
29 44
43
72
113
113
© www.puzzelpro.nl
106
28
37
63
91 98 102
190
90 97
90 97
7
38 50
83
73
6
44 55 50 62
62
27
20 36 28
7
20
5
26
37 49
55
106
42
43
49
71
25 35
27
42
4
6
Column Door Leo van Kints
Teerzand: voor sommigen een uitdaging, voor velen een gruwel Veel Westerse landen zijn voor hun
lekt en effect zal hebben op de watervoor-
energievoorziening nog steeds erg
ziening in enorme gebieden.
afhankelijk van onbetrouwbare regimes, zoals de Arabische landen en Rusland.
Deze teerzandgebieden liggen voor een
Nederland gaat er, wellicht ten onrechte,
deel in de woongebieden van onder
vanuit dat een contract met Rusland voor
andere de Fort McKay Cree-indianen.
Washington, D.C. geprotesteerd tegen dit
de levering van aardgas een wederzijds
Ze hebben zich lang verzet tegen de
onzalige plan. Obama is gesmeekt om af
belang is, en er dus geen problemen in de
exploitatie, maar toen de Canadese
te zien van goedkeuring om het plan door
energievoorziening zullen ontstaan. Ons
overheid begon met het onteigenen van
te zetten. Het resultaat tot nu toe, is dat
eigen aardgas wordt versneld verkwan-
land, kozen ze eieren voor hun geld en
Obama de beslissing heeft uitgesteld tot
seld om de schatkist te spekken. De
heeft men besloten te gaan samenwerken
na de komende verkiezingen. Een
Verenigde Staten zitten met soortgelijke
met de oppermachtige olie-industrie. Nu
eventuele Republikeinse regering zal het
problemen. Men moet goede vrienden
zijn de eens straatarme Cree, tegen wil en
plan zeker goedkeuren. Zelfs als Obama
blijven met de Arabische landen en zo nu
dank, een welvarend volk. Het grootste
mocht worden herkozen, is het maar de
en dan ergens binnenvallen om de
deel van de gewonnen olie wordt getrans-
vraag of hij een handtekening zal willen of
olieleveringen te blijven garanderen. Maar
porteerd naar raffinaderijen in de Verenig-
kunnen weigeren. De olielobby is enorm
dit is en blijft een hachelijke zaak die
de Staten via een netwerk van pijpleidin-
machtig en zal geen nee accepteren. n
beslist een keer misloopt.
gen, ook over traditioneel land van veel First Nations. Zoals de Lubican Lake
Leo van Kints is voorzitter van de
In Canada is de provincie Alberta voor een
Cree, waar de lekkende leidingen voor
Nederlandse Stichting voor Noord-Ameri-
groot deel bedekt met een dikke laag
veel vervuiling zorgen. Protesten van dit
kaanse Indianen. Golden Eagle Cultuur-
teerzand. Een mengeling van zand en klei,
kleine indiaanse volk richten weinig uit.
reizen is een onderdeel van de NANAI.
doordrenkt met bitumen. Voorheen was
Voor meer informatie over dit onderwerp:
het niet rendabel om dat te exploiteren,
Tijdens het tijdperk van Bush jr. is een
maar sinds een aantal jaren is men bezig
project gestart om nog een enorme
met de extractie van deze olie. Enorme
pijpleiding van zo’n drieduizend kilometer
gebieden, tot op dit moment een opper-
aan te leggen, vanuit Canada naar de
vlakte groter dan Engeland, worden van
Golf van Mexico, het zogenaamde plan
ongerepte bossen en wetlands omgeto-
Keystone XL. Deze leiding zal een risico
verd tot een onbruikbare woestenij. In een
inhouden voor de flora en fauna van veel
gebied met een enorme diversiteit aan
Amerikaanse natuurgebieden, evenals
flora en fauna graven verschillende
enorme gezondheidsrisico’s voor de
oliemaatschappijen met grote snelheid
bewoners van steden en dorpen waar de
enorme stukken land op in zogenaamde
leiding langsloopt.
info@nanai.nl, www.nanai.nl
open mijnen. Mede door deze exploitatie neemt de uitstoot van broeikasgas
Milieuorganisaties en belangengroepen
exponentieel toe. Wat overblijft na het
van de vele indiaanse naties stellen zich
afgraven is onbruikbaar land, vergiftigd
teweer tegen deze plannen. Afgevaardig-
door chemisch afval, dat in het grondwater
den van indiaanse volken hebben in
Het landschap blijft verwoest achter
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 39
!reizen
Avontuur op hoog niveau
40 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Icefields Parkway mooiste bergweg van Canada
Het is een beetje een grijs gebied. We weten dat de Icefields Parkway officieel van Lake Louise naar Jasper leidt, maar het is not done om het magnifieke Banff over te slaan. En voor de kilometers hoef je het niet te laten, want bij de officiële 230 kilometer van de Icefields Parkway hoef je er maar 55 kilometer vanuit Banff bij op te tellen. Maar dan heb je wel de mooiste bergweg van Canada geheel in het vizier.
TEKST & FOTOGRAFIE JAAP VAN SPLUNTER
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 41
!reizen
M
et een gemiddelde hoogte
verzameling winkels, hotels en een
de meeroever ligt. Wil je echter niet de
van zeventienhonderd me-
spoorwegstation. Hier kom je vooral
beurs plunderen en toch een rustig alter-
ter is de Icefields Parkway
voor de natuur. De Lake Louise Gondola
natief? Dan is er altijd nog het nabijgele-
een van de hoogste wegen
brengt je in een kwartiertje naar het op
gen Moraine Lake. Door de geweldige
van
Onderweg
2.088 meter gelegen bergstation van
ligging – het bergmeer wordt omarmd
passeer je de hoogste toppen van de ma-
Mount Whitehorne (2.669 meter). ’s Win-
door de met sneeuw bedekte toppen van
jestueuze Rocky Mountains, maar alsof
ters is dit een van de grootste en popu-
de Wenkchemna Peaks – doet het berg-
dit nog niet genoeg is, kun je bij zowel het
lairste skigebieden van Canada, voor de
meer niet onder voor Lake Louise, maar
begin- als eindpunt ook nog óp zo’n berg-
rest van het jaar kom je hier om te wan-
dan zonder de grote aantallen toeristen.
top komen. Hoewel Banff zelf al op een
delen op de alpenweiden of om gewoon
Het water moet in de zomermaanden
respectabele hoogte van 1.384 meter ligt,
te genieten van het uitzicht op Lake
melkblauw zijn en uitnodigen om heer-
Canada.
wordt het omringd door de steile toppen van de Cascade en Stoney Mountains in het noorden, Tunnel Mountain in het oosten en Sulphur Mountain in het zuiden. Met de Banff Gondola reis je in nog geen tien minuten naar de top van de 2.281 meter hoge Sulphur Mountain, vanwaar het uitzicht adembenemend is. Niet alleen het stadje is goed te zien, maar ook
lijk te wandelen en te kanoën, maar tij-
‘Columbia Icefield is het grootste ijsveld van de Rocky Mountains’
dens het bezoek van AmericA Magazine begin juni, was alles nog bevroren en voorzien van een dikke laag sneeuw.
Fotogeniek Even buiten Lake Louise begint officieel de Icefields Parkway. Terwijl de TransCanada Highway zich westelijk afbuigt, vervolgt de Parkway zich in noordelijke
Bow Valley die zich tot grofweg Lake Louise uitstrekt. Het is mogelijk om deze
Louise. En om Lake Louise draait het
richting. Onder meer Mount Victoria en
vallei met de Trans-Canada Highway te
hier vooral. Het bergmeer aan de mach-
Crowfoot Glacier maken dit duidelijk het
doorkruisen, maar beter is om de Bow
tige Victoriagletsjer is misschien wel het
land van ijs en sneeuw. De bergweg volgt
Valley Parkway te nemen. Op deze toeris-
meeste bezochte plekje van de Rocky
de continentale waterscheiding, dwars
tische weg heb je meer tijd om te genieten
Mountains. Bereid je dan ook voor op
door de Rocky Mountains. Op zo’n veer-
van het landschap en is de kans op een
busladingen met toeristen die voor een
tig kilometer van Lake Louise ligt mis-
ontmoeting met een beer het grootst.
kwartiertje worden losgelaten, om daar-
schien wel het meest fotogenieke meer
na snel de Icefields Parkway aan te van-
van Canada: Peyto Lake. Om het uitzicht-
Bergmeren
gen. De gefortuneerden onder ons boe-
punt te bereiken, is een wandeling door
Verwacht niet teveel van het plaatsje
ken het beste een rustig nachtje in
een dikke laag sneeuw noodzakelijk,
Lake Louise; het is niet meer dan een
Château Lake Louise, dat werkelijk aan
maar dat is onbetwist de inspanning meer
Het uitzicht vanaf het bergstation van de Banff Gondola
42 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Fraaie bergen langs de Bow Valley Parkway
dan waard. Op 240 diepte ligt een meer dat – afhankelijk van het jaargetijde – een prachtige kleurschakering tentoonspreidt. Nu ligt er echter nog steeds een dikke laag ijs en sneeuw op het meer, dat niettemin voor een prachtig stilleven zorgt.
Bijzondere rotsformaties Na Peyto Lake volgt de weg de vallei van de Mistaya, dat ‘grizzlybeer’ betekent in het Cree-indiaans. Het gelijknamige meer is vanaf de weg niet zichtbaar, daarvoor kun je het beste naar het uitzichtpunt van Howse Peak bij Upper Waterfowl Lake rijden. Vergeet ook niet om bij Howse Pass een bezoek te brengen aan Mistaya
Morraine Lake wordt omarmd door de met sneeuw bedekte toppen van de Wenkchemna Peaks
Canyon. Een korte wandeling vanaf de parkeerplaats leidt naar een fraai land-
Het weergaloos mooi gelegen Peyto Lake
schap, waarin de rivier in de loop van duizenden jaren bijzondere formaties uit de kalksteenrotsen heeft gekerfd. Bij de Saskatchewan River Crossing steek je de North Saskatchewan River over en tot Sunwapta Pass moet nog ruim zevenhonderd meter hoogteverschil worden overwonnen. De 2.030 meter hoge Sunwapta Pass vormt de grens met Jasper National Park en markeert de waterscheiding tussen de Sunwapta en de North Saskatchewan River. Hier arriveer je bij een van de vele hoogtepunten van de Icefields Parkway: Columbia Icefield. › De Bow River stroomt door de gelijknamige vallei
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 43
!reizen De sneeuw wordt handmatig verwijderd bij Lake Louise
Zwarte beren kom je ongetwijfeld tegen langs de Icefields Parkway
De North Saskatchewan River
Foto: Photos.com
Het verkeersbureau van Jasper is gehuisvest in een fraai gebouw
44 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Op de gletsjer
dat doen via lange en vermoeiende glet-
gedaan met de bezienswaardigheden en
Columbia Icefield – vernoemd naar
sjerwandelingen, maar voor minder
kondigt Jasper zich aan. In tegenstelling
Mount Columbia, met 3.747 meter de op
avontuurlijk ingestelde mensen en men-
tot Banff is Jasper toeristisch nog niet zo
een na hoogste berg van de Rocky Moun-
sen met beperkte tijd, is er een bijzonder
ontwikkeld. De eerlijkheid gebiedt te zeg-
tains – is het grootste ijsveld van de
alternatief: de Ice Explorer. Deze enorme
gen, dat het plaatsje zelf niet bijster inte-
Rocky Mountains. Acht gletsjers vinden
grote sixwheeldrive-bus op twee meter
ressant is, maar vooral dient als uitvals-
hier hun oorsprong. Vanaf de weg zijn
hoge banden rijdt zo de gletsjer op. Het
basis voor dagtochten en wandelingen in
drie gletsjers zichtbaar: Stutfield, Dome
witte ijs en de sneeuw zijn verblindend,
de bergachtige omgeving. Een ding mag
en Athabasca. De laatste is het beste be-
de blauwe gloed van het pure ijs van de
op geen enkel reisschema ontbreken: met
reikbaar. Deze gletsjer is ongeveer zes
gletsjer adembenemend. Op de gletsjer
de kabelbaan naar Whistlers Mountain.
kilometer lang, bestrijkt een gebied van
krijg je de gelegenheid om zelf een stukje
Met de Japer Tramway zweef je bijna
zes vierkante kilometer en de ijsdikte ligt
te wandelen, voordat je voor de terugreis
een kilometer omhoog, en vanaf het
tussen de negentig en driehonderd me-
weer in de verwarmde, uit de kluiten ge-
2.278 meter hoge bergstation heb je een
ter. De opwarming van het klimaat heeft
wassen bus stapt.
geweldig uitzicht over Jasper en de dalen
er inmiddels voor gezorgd dat de gletsjer
van Athabasca en Miette. En na de Banff
zich meer dan anderhalve kilometer
Op niveau
Gondola naar Sulphur Mountain bij aan-
heeft teruggetrokken in de afgelopen 125
Na Columbia Icefield loopt de Icefields
vang en de vele bergreuzen en gletsjers
jaar en daarbij meer dan de helft van zijn
Parkway door het dal van de Sunwapta
langs de trip, is er maar één conclusie
volume is kwijtgeraakt. Momenteel trekt
River, en resteert nog 54 kilometer tot
denkbaar: de Icefields Parkway is met
het ijs zich twee tot drie meter per jaar
eindpunt Jasper. Onderweg is een stop bij
recht een avontuur op niveau te noemen.
terug. Niettemin is de gletsjer nog steeds
de watervallen van Sunwapta en Atha-
En de titel ‘mooiste bergweg van Canada’
groot genoeg om te beklimmen. Je kunt
basca een must, maar daarna is het wel
is ongetwijfeld op zijn plaats. n
De Icefields Parkway: een weg op hoog niveau
Bovenop de Athabasca Glacier
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 45
!reizen
Lake Louise ligt begin juni nog vol met ijs Met de Ice Explorer op de Athabasca Glacier
46 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Het uitzicht vanuit de Ice Explorer op de Athabasca Glacier
De Icefields Parkway is een indrukwekkende asfaltstreep dwars door de majestueuze Rocky Mountains
Praktische Informatie Icefields Parkway, Alberta Ligging en bereikbaarheid
mogelijk om een georganiseerde tour te
AmericA overnachtte aan het begin van
De 230 kilometer lange Icefields Parkway
boeken. Trek voor de weg minimaal één
de trip in Banff in het Mount Royal Hotel,
loopt officieel van Lake Louise naar Jasper,
volle dag uit, en vergeet ook niet om voor
138 Banff Avenue, Banff
maar de 55 kilometer lange Bow Valley
Banff, Lake Louise en Jasper voldoende
(www.mountroyalhotel.com), en aan
Parkway van Banff naar Lake Louise hoort er
tijd te nemen, want de mogelijkheden hier
het einde in Jasper bij de Whistler’s Inn,
eigenlijk wel bij. De internationale aanvlieg-
lijken onbegrensd.
105 Miette, Jasper (www.whistlersinn.com).
havens zijn Edmonton en Calgary, Alberta. Air Canada (www.aircanada.com) vliegt
Klimaat en beste reistijd
dagelijks vanaf Amsterdam via Londen
In de Rocky Mountains heerst een berg
Informatie
Heathrow naar Calgary en Edmonton.
klimaat. In de zomer schommelt de tempera-
Voor nadere informatie over de bestemmin-
Tevens is er een dagelijkse vlucht via
tuur overdag tussen veertien en 22 graden
gen check de websites
Frankfurt naar Calgary. Vanaf Brussel kun je
Celsius. De winter is hier streng. De beste
www.travelalberta.com (Alberta)
dagelijks via Montréal naar Calgary en
reistijd ligt tussen eind mei en eind septem-
www.banfflakelouise.com (Banff & Lake
Edmonton vliegen. Air Canada biedt speciale
ber, waarbinnen juli en augustus het meest
Louise)
tarieven als deze bij een reisagent in
aangenaam zijn. Tussen oktober en april
www.jasper.travel (Jasper)
combinatie met een landarrangement
rijdt de Ice Explorer niet op de Athabasca
www.icefieldsparkway.ca (Icefields
worden geboekt.
Glacier.
Parkway)
Vervoer
Accommodaties
www.brester.ca (Athabasca Glacier Ice
Je hebt een huurauto/-camper nodig om de
In Banff, Lake Louise en Jasper zijn de
Explorer)
Icefields Parkway te berijden. Ook is het
meeste accommodaties beschikbaar.
www.banffgondola.com (Banff Gondola)
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 47
!historie
Zwaar weer of ‘Daar gaan we weer?’
De Grote Depressie
toen en nu
Breadline Statue bij het Franklin D. Roosevelt Presidential Memorial
De wereldwijde economische recessie zorgt ervoor dat er links en rechts bedrijven, banken en zelfs hele landen maar ternauwernood overleven. De vergelijking met de moeder aller crisissen, de Grote Depressie van de jaren dertig, is dan snel gemaakt. Van allerlei kanten duiken doemscenario’s op, die te pas en te onpas worden geïllustreerd met de welbekende zwartwitfoto’s van lange rijen voor de gaarkeukens en waardeloos papier op de beursvloer. Gaan we inderdaad die kant op of valt het allemaal wel mee? TEKST MARTIN SCHÄFER
48 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Foto: Caitlin Mirra, Shutterstock
D
e Grote Depressie werd officieel ingeluid door on houdbaar crashende aandelenkoersen op donder dag 24 oktober 1929, veroorzaakt door de blinde paniek van beleggers die koste wat kost nog iets van hun investeringen wilden terugzien. De crash was
geen volslagen verrassing. Door de technologische ontwikke lingen in de industrie konden fabrikanten sneller meer produ ceren, en deden dit maar al te graag. Deze overproductie van goederen zorgden voor steeds groter groeiende voorraden, aangezien de consument deze hoeveelheden met geen moge lijkheid konden bijlopen – tot het punt dat de overschotten dan maar gewoon vernietigd werden. Waar geld tekort was, werd gretig geleend en waar geld teveel was, werd evenzo happig geïnvesteerd in aandelen. Herkenbaar? Tot nu toe wel.
Bar weinig De daling van de koersen zorgde echter ook voor een run op spaargeld. In pure wanhoop haalden de Amerikanen hun geld van de banken, die daardoor een voor een hun kluisdeuren voorgoed konden sluiten. Helemaal omdat veel banken er lus tig op los hadden gespeculeerd met het kapitaal van hun klan ten. Met een dalende koopkracht en consumentenbesparingen aan de ene kant en een gebrek aan financiële middelen aan de andere, redden ook veel producenten het niet meer en gingen failliet. Omdat de kettingreactie zo snel en hevig verliep, kon de overheid feitelijk niets meer doen dan werkeloos toezien. Tenminste, dat was de opvatting van de toenmalige president Herbert Hoover. In zijn optiek moest de overheid zo weinig mogelijk met de markt te maken hebben. Door meer bestedin gen van de consument zou de markt zichzelf wel weer herstel len, susten de president en de zijnen. Hierbij gingen ze alleen te snel voorbij aan het simpele feit dat Amerika bar weinig meer te besteden had.
Van stof tot stof In 1932 waren vijftien miljoen Amerikanen werkeloos en kon den door een gebrek aan sociale voorzieningen maar net over
Franklin D. Roosevelt Memorial in Washington, D.C.
leven. Een groot deel zwierf het werk dan maar achterna, en migreerde aan de hand van geruchten over klusjes kriskras door het land. Veel van hen waren boeren, die de crisis zo mo gelijk nog zwaarder getroffen had. Tussen 1930 en 1936 werden Amerika en Canada geteisterd door de Dust Bowl, zware stof stormen, veroorzaakt door hardnekkige droogte en slecht Foto: Caitlin Mirra, Shutterstock
landmanagement. Deze stormen vernietigden elk gewas op hun pad, en verstikten een gebied van zo’n vierhonderd duizend vierkante kilometer in Oklahoma, Arkansas, Kansas, Missouri, Texas, New Mexico en Colorado. De boeren, die een ›
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 49
Franklin D. Roosvelt ten tijde van de introductie van het New Deal-plan
financiële dip normaliter met hun eigen oogst konden door staan, zagen hun inkomsten en daarmee hun toekomst onver
Foto: commons.wikimedia.org
!historie
biddelijk wegwaaien. Rond de achthonderdduizend boeren trokken naar Californië, waar werk in de landbouw zou zijn. De meesten legden de barre reis echter voor niets af. De be rooide boeren – smalend Okies genoemd – konden geen kant meer op en belandden er ver onder armoedegrens in provisori sche tentenkampen of halfbakken dorpjes, waar golfplaat een luxe was. Hoovervilles, zoals de trieste enclaves destijds be kendstonden.
Roosevelts deal De discussies lopen uiteen over wat – of vooral wie – er een ook nu nog door in Amerika. Roosevelt zorgde in 1935 voor
Hoover, president Franklin D. Roosevelt, dat wapenfeit graag
sociale voorzieningen voor ouderen, werkelozen en arbeidson
op zijn cv bijschreef, is in elk geval zeker. Zijn met veel bomba
geschikten, een vooral voor de Republikeinen ongehoorde zet.
rie aangekondigde reeks maatregelen onder de noemer de New
In hetzelfde jaar stelde Roosevelt ook officieel minimumlonen
Deal moest Amerika weer fier aan de top helpen. Zo werden
vast, definieerde wat slechte arbeidsomstandigheden waren en
alle banken tot nader order gesloten. Pas als een bank weer ge
gaf arbeiders toestemming om zich te verenigen in vakbonden,
zond genoeg was, kon het publiek weer bij zijn spaargeld.
waarmee ze als collectief konden onderhandelen. Iets dat in
Roosevelt verhoogde de belastingen en landbouwsubsidies
theorie goed klinkt, maar dat tot op heden in de praktijk vaak
aanzienlijk en schiep marginale werkgelegenheid door publie
leidt tot onnodig hoge loonkosten en ingewikkelde arbeids
ke werken uit te breiden. Een van de bekendste werkgelegen
voorwaarden. Aan deze kant van de Grote Depressie zijn veel
heidsprojecten is ongetwijfeld de aanleg van de Hoover Dam;
economen het er inmiddels over eens: Roosevelts New Deal
een stuwdam in de Colorado River, zo’n vijftig kilometer ten
zorgde weliswaar voor een tijdelijke opleving, maar had
zuidoosten van Las Vegas. Twee New Deal-maatregelen klinken
uiteindelijk niet veel effect. Roekeloze overheidsinmenging
Fabriekshallen stonden er verlaten bij
50 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Foto: Simonalvinge, Shutterstock
einde maakte aan de Grote Depressie. Dat de opvolger van
ver na de aanval op Pearl Harbor. Naar alle waarschijnlijkheid was de Tweede Wereldoorlog dan ook de ware sluitpost, die met de voortrazende oorlogsmachine en nieuw getrokken
Foto: Photos.com
veroorzaakte in 1937 zelfs een nieuwe recessie, die duurde tot
overheidslijnen de wereldeconomie resette. Een geluk bij een vreselijk ongeluk.
Parallellen Er zijn wel degelijk parallellen te trekken tussen de Grote De pressie en de huidige globale crisis. In beide gevallen begon de ellende bijvoorbeeld met driftig speculerende banken, iets te kooplustige massa’s en de klap in de nek die beide partijen van Wall Street kregen. Ook de Amerikanen hebben het er weer zwaar mee, iets minder dan vijftien procent leeft momenteel onder de armoedegrens. Maar daar houdt het wel zo’n beetje op. Er zijn sociale voorzieningen en het welvaartsniveau ligt aanmerkelijk hoger dan toen, waardoor de meeste mensen minder kwetsbaar zijn. De huidige Amerikaanse overheid zit er, in tegenstelling tot Hoover, dicht op. Toegegeven, niet alle maatregelen van de regering Obama zijn even doeltreffend maar de spirit is er, evenals de eerste voorzichtige resultaten. Bovendien heeft de wereld inmiddels tachtig jaar meer erva ring. Als wereldleiders en economen die ervaring nu eens op dezelfde manier gebruiken als die slinkse banken die de crisis veroorzaakten, zijn we misschien wel sneller op de been dan je hypotheekrenteaftrek kunt zeggen. n
De aanleg van de Hoover Dam was een van de grootste publieke werken tijdens de Grote Depressie
Foto: David Lee, Shutterstock
Een verlaten boerderijwoning in Oklahoma tijdens de Grote Depressie
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 51
Foto: Richard Paul Kane
!sport in de nieuwe wereld De Super Bowl; het jaarlijkse evenement waarin de twee beste American Football-ploegen van het land het tegen elkaar opnemen. Maar eigenlijk gaat de Super Bowl om meer dan American Football alleen. Kerken gaan ervoor dicht, bedrijven knokken om reclametijd en artiesten popelen om op te treden. TEKST ROEL KUILDER FOTOGRAFIE SHUTTERSTOCK
De Super Bowl
houdt Amerika in zijn greep
D
e Super Bowl is de finale van
eeuwige roem ook nog iets tastbaars.
nog drie keer zouden overdoen. De ploeg
het seizoen, waarin de win-
Naast de Vince Lombardi Trophy, ver-
die het vaakst de overwinning mocht
naars van twee competities
noemd naar wijlen Green Bay Packers-
vieren, is de Pittsburgh Steelers; zes keer
het tegen elkaar opnemen.
coach Vince Lombardi, krijgt elke speler
stapten zij als winnaar van het veld.
Die twee competities zijn de
van de winnende ploeg een ring. Daarin
American Football Conference (AFC) en
is het logo en de editie van de Super
Beste bekeken
de National Football Conference (NFC).
Bowl in diamanten gelegd. De eerste edi-
De Super Bowl gaat om veel meer dan
De AFC en de NFC opereren onder de
tie van de Super Bowl vond plaats op 15
alleen de sport. Bedrijven grijpen het
overkoepelende National Football Le-
januari 1967. De winnaars toen waren de
evenement aan om zichzelf voor het
ague (NFL). De winnaars krijgen naast
Green Bay Packers, die deze prestatie
voetlicht te zetten. Dat begon pas eigen-
52 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
gendarische reclame voor de Macintosch-computer,
het
product
een
vliegende start gaf. Sindsdien is het knokken om wat zendtijd. Om tegen-
Foto: Richard Paul Kane
lijk vanaf 1984, toen Apple met een le-
woordig reclame te kunnen maken, moeten bedrijven dan ook diep in de buidel tasten. Wat heet, voor dertig seconden reclame moet men ongeveer drie miljoen dollar aftikken. Maar dan heb je ook wat, want het evenement is jaarlijks de bestbekeken sportuitzending van Noord-Amerika. Mondiaal doet alleen de finale van de Champions League het beter qua kijkcijfers. Tijdens de editie van 2010 stemden maar liefst 111 miljoen kijkers de televisie af op het treffen tussen de Green Bay Packers en de Pittsburgh Steelers. Dat komt ook doordat Amerikanen massaal vrij nemen op de dag van de Super Bowl, ook wel Super Bowl Sunday genoemd. Dan gaat iedereen voor de televisie zitten met familie en vrienden om de wedstrijd te kijken. Dit gaat natuurlijk gepaard met eten en drinken voor de hele groep. Het liefst kippenvleugeltjes en pizza gecombineerd met goedgevulde glazen bier. Super Bowl Sunday is daardoor dan ook een dag waarop supermarkten goede zaken doen. Sterker nog: Thanksgiving is de enige dag van het jaar waarop er meer gegeten wordt. En wat drinken betreft: politiebureaus zien jaarlijks een forse stijging van mensen die rijden onder invloed op deze dag. Maar de Super
staan graag in het middelpunt van de
1991 bijvoorbeeld, bij het optreden van
Bowl gaat nog een stuk verder. Zo ver
belangstelling. Dat begint al voordat de
Whitney Houston, kwam men erachter
zelfs dat sommige kerken hun deuren
wedstrijd echt begint. Volgens goed ge-
dat er een bandje afgespeeld werd in
sluiten of juist een dienst in de stijl van
bruik wordt namelijk voor aanvang van
plaats van een liveoptreden. In 1991 was
de Super Bowl houden. Dan kijken de
een sportwedstrijd het volkslied gezon-
dat nog not done, maar vanaf 1993 is het
kerkgangers allemaal de wedstrijd, om
gen. En wie kan dat beter doen dan een
gebruikelijk dat er een back-up track mee-
in de rust naar het woord van God te
beroemde zanger(es)? In het verleden
loopt. In dat jaar dreigde countryzanger
luisteren.
hebben dan ook beroemde artiesten als
Garth Brooks het stadion te verlaten en
Billy Joel (twee keer), Aretha Franklin,
dus niet te zingen als zijn nieuwste clip
Artiesten
Mariah Carey en Neil Diamond The Star-
niet van tevoren werd gespeeld. Uitein-
Bedrijven laten zich dus graag zien tij-
Spangled Banner gezongen. Maar het gaat
delijk kwam het allemaal goed, maar
dens de Super Bowl, maar ook artiesten
niet altijd zonder horten en stoten. In
sindsdien is het normaal dat artiesten ›
Kijk op www.AmericaAmagazine.nl - 53
!sport in de nieuwe wereld
een bandje meenemen voor het geval dat
rust. Hij was tot dan toe de enige artiest
Jackson’s rechterborst te zien. Schande,
het fout gaat. Veel artiesten nemen te-
die solo mocht optreden tijdens de pau-
vonden de Amerikanen en de klachten
genwoordig het risico niet meer en play-
ze. De organisatie van de Super Bowl
stroomden binnen. Het incident werd
backen tijdens het vertolken van het
wilde op deze manier kijkers blijven
aangegrepen om te laten zien dat seks
volkslied. Want één foutje bij het zingen
trekken als het spel niet aan de gang
tegenwoordig een te grote rol speelde in
van het volkslied kan er voor zorgen er
was. En dat is gelukt. Zo rond de 85 mil-
het land. Muziekzender MTV, die de
volop discussie is. Popzangers Christina
joen mensen blijft tegenwoordig kijken
show produceerde, mag als gevolg van
Aguilera weet hoe dat voelt. In 2011
tijdens de shows, en dat is niet gek ook
dit incident geen halftime shows meer
zong zij een regel van het volkslied fout,
als je kijkt wie er hebben opgetreden
produceren. Nipplegate was geboren.
wat al binnen enkele minuten breed op
door de jaren heen. Zomaar een greep
Maar halftime shows kunnen zeker ook
internet werd uitgemeten.
uit wat namen: Diana Ross, Bruce
mooie momenten opleveren. Het meest
Springsteen, Prince, Paul McCartney en
sprekende voorbeeld hiervan is het op-
The Rolling Stones.
treden van de Ierse rockband U2 in 2002,
Halftime show Tijdens de rust zijn er de zogeheten half-
een halfjaar na de aanslagen op de Twin
time shows van ongeveer een half uur. Tot
Nipplegate
Towers. Tijdens het nummer Where the
het jaar 1993 waren het vooral marching
Net als met het volkslied zijn ook deze
streets have no name was er op een groot
bands die optraden. In 1991 en 1992 wa-
shows niet allemaal zonder horten en
scherm de namen van de mensen te le-
ren er met de boyband New Kids on The
stoten verlopen. In 2004 ontstond er een
zen die waren gedood tijdens de aan-
Block en Gloria Estefan artiesten van we-
grote rel tijdens de show van Janet Jack-
slag. De Super Bowl. Altijd goed dus
reldformaat aangetrokken, maar in 1993
son en Justin Timberlake. Bij het laatste
voor discussie, maar ook voor ontroe-
barstte het spektakel pas echt los. Toen
liedje, Rock your Body, trok Timberlake
rende momenten. Een evenement met
kwam namelijk Michael Jackson, The
(al dan niet per ongeluk) een borststuk
een historie, die de Amerikanen koeste-
King of Pop. Met een fenomenaal optre-
van het kostuum van Jackson. Hierdoor
ren. Het is dan ook echt zoveel meer dan
den vulde hij de dertig minuten durende
was voor een halve seconde de tepel van
slechts een wedstrijd. n
54 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Foto: Anthony Correia
Prince treedt op tijdens de Halftime show bij de Super Bowl 2007 in Miami
Foto: Richard Paul Kane
Foto: Richard Paul Kane
Foto: Richard Paul Kane
Kijk op www.AmericaAmagazine.nl - 55
AmericanA: Film TEKST MARTIN SCHÄFER FOTOGRAFIE MARTIN SCHÄFER, DREAMWORKS PICTURES, FLICKR
Met The Help rond de keukentafel Vooral in het Diepe Zuiden van de Verenigde Staten is het al jaren een regelrechte bestseller. Het boek The Help – hier beter bekend als Een keukenmeidenroman – van Kathryn Stockett sloeg bij verschijning in als een natte watermeloen in een zak kristalbloem. De lotgevallen van zwarte huishoudsters tijdens de segregatie in de jaren zestig klinken veel Southerners immers zeer bekend in de oren. AmericA Magazine nam een kijkje in Greenwood, Mississippi, waar een groot deel van de verfilming van The Help werd opgenomen. Greenwood is een dromerig stadje in het
en felle lippenstift beleefd met elkaar
Enge ziektes
oosten van de staat Mississippi. Het werd rijk
bridgen. In de keukens van diezelfde huizen
De blanke huisvrouwen behandelen hun
door katoen in het antebellum, maar raakte
werken ondertussen de echte hoofdperso-
personeel in zo’n beetje alle gradaties van
na de Burgeroorlog steeds verder in verval.
nen van het verhaal zich de vingers bloede-
minderwaardig. De onverbloemd racistische
Niet alleen door de impact van het oorlogsge-
rig. De zwarte huishoudsters zijn de ware
Hilly Holbrook (Dallas Bryce Howard)
woel, maar vooral omdat de afschaffing van
vrouwen des huizes en zorgen er voor een
bijvoorbeeld, laat de opvoeding van haar
de slavernij de plaatselijke economie een
hongerloontje voor dat de motor glimmend
dochter over aan haar hulp Aibileen (Viola
harde klap gaf. Dat hier ooit zowel de
en ronkend blijft draaien. De rassenscheiding
Davis), maar verbiedt haar andere hulp
beruchte Klu Klux Klansman Byron de la
zorgt logischerwijs voor grote spanning
Minny (Octavia Spencer) om het toilet te
Beckwith als de legendarische acteur Morgan
onder Jacksons daken.
gebruiken omdat ze bang is voor ‘enge
Freeman woonden, zegt dan ook veel over het plaatsje, waar tegenwoordig zo’n vijftienduizend inwoners vredig naast elkaar leven. Toch vindt Greenwood zelf dat het een stuk beter kan. Met de opnames van de film The Help verscheen er gelukkig weer een sprankje hoop aan de zuidelijke horizon.
Rassenscheiding Greenwood staat in The Help model voor staatshoofdstad Jackson, Mississippi in het begin van de jaren zestig. Het mag gezegd worden: de prachtige huizen aan Grand Boulevard, Money Road, River Road en Poplar Street passen perfect in het plaatje, waarin twintigste-eeuwse Southern belles met hoog haar, optimistische zomerjurkjes
56 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Abileen (Viola Davis) en Skeeter (Emma Stone)
ziektes’. Wanneer de blanke aspirant-journa-
en geeft er rondleidingen, vooral aan
voor 66 dagen neerstreken, kreeg Green-
liste Skeeter Phelan (Emma Stone) hen
bluesfans die nieuwsgierig zijn naar Hoovers
wood vooral muziekliefhebbers over de vloer.
vraagt om hun verhaal te doen, wijzen ze
verhalen over Robert Johnson en Honeyboy
Met katoen, catfish en de Viking Cooking
haar schoorvoetend af, omdat ze bang zijn
Edwards, de beroemde zonen van Baptist
School als enige inkomstentrekkers was
voor ontslag – of erger. Maar als het
Town. Hoover was jong in de jaren vijftig en
burgemeester Carolyn McAdams dan ook blij
onherroepelijke noodlot toeslaat, komen
zestig: “Het onderwijs was vroeger strikt
dat Dreamworks Pictures in 2010 aan de
Aibileen en Minny uit de keukenkast – sa-
gescheiden en dat merkte je natuurlijk ook
deur kwam met de vraag of het Greenwood
men met tientallen andere huishoudsters die
aan de kwaliteit. Het was daarom gebruikelijk
als filmdecor mocht gebruiken. “Alleen al de
genoeg hebben van de misstanden achter
dat je rond je vijftiende naar het ‘vrije’
economische injectie van dertien miljoen
de kleurrijke deuren van Jackson. En ontdekt
Chicago werd gestuurd om daar naar school
dollar doet wonderen”, vertelt ze terwijl ze
Skeeter wat er gebeurde met haar eigen
te gaan. Tenminste, als jongen. Meisjes
wijst op de onlangs gerenoveerde Main
hulp Constantine, die haar praktisch
vertrokken vaak al na hun dertiende jaar, om
Street. De burgemeester is echter met name
opvoedde maar opeens zonder afscheid op
ze te beschermen tegen de handtastelijkhe-
onder de indruk van de gemeenschappelijke
mysterieuze wijze verdween.
den van de slaveneigenaars.” Hoover stelt
inspanningen van Greenwoods inwoners, die
dat er nog wel degelijk rassenscheiding
voor en achter de schermen volledig
Verschoven segregatie
bestaat, alleen wordt het nu veroorzaakt door
opgingen in de opnames. Dat diezelfde inwo-
Ook tegenwoordig is het contrast in Green-
economische omstandigheden. “Je kunt op je
ners voor de première helemaal naar
wood soms nog schril, al moet gezegd
vingers uittellen waarom ongeveer 75 procent
Jackson moesten omdat Greenwood geen
worden dat onverholen racisme in de
hier alleen een diploma van de middelbare
bioscoop heeft, is daarom bijzaak. Green-
21 eeuw vrijwel niet meer voorkomt. Het
school heeft. Omdat de high schools door de
wood staat door The Help weer op de kaart
verschil tussen de straatarme wijk Baptist
crisis en falend overheidsbeleid beneden de
en de komende Oscaruitreiking moet
Town en het met statige bomen omzoomde
maat zijn, zie je overwegend zwarte kinderen
uitwijzen hoe lang dat gaat duren. “Stuur ons
gebied rond Grand Boulevard en het passend
in de banken zitten. De rijke kids gaan
vooral nog zo’n film”, lacht ze bij het
genaamde Money Road is echter groot. In
allemaal naar privéscholen.”
afscheid. n
tegen een achtergrond van bladderende
Economische injectie
houten huizen en verroeste uithangborden.
Is er dan wel iets veranderd in Greenwood?
Sylvester Hoover houdt een oogje in het zeil
Voordat de cast en crew van The Help er
Links: Octavia Spencer (rechts) was vanaf het begin betrokken bij de film en las bij de casting de rollen van alle tegenspeelsters Rechts: De wijk Baptist Town anno 2012
e
Baptist Town hangen zwarte jongeren rond
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 57
AmericanA: Eat NYC TEKST MARTIN SCHÄFER FOTOGRAFIE PHOTOS.COM
De beste restaurants van New York Van unieke foodtrucks tot de sjiekste multisterrenrestaurants; New York is het culinaire mekka van de wereld. Liefhebbers en lekkerbekken weten ongetwijfeld meteen waar ze moeten zijn, maar waar ga jij een vorkje prikken? AmericA selecteerde alvast vijf uitstekende eet gelegenheden voor je, waar smaak en service boven alles gaat.
nagerechten staan vast. Voor de ervaring van je leven reserveer je voor het Chef’s Tasting Menu, een overheerlijke wervelwind van twintig gangen van het beste dat Italië en New York te bieden hebben. 250 Mulberry Street tussen Prince en Spring
LE BERNARDIN
Street, www.torrisinyc.com
Al sinds 1986 verrukt Le Bernardin liefheb-
THE DUTCH
TORRISI ITALIAN SPECIALTIES
Foto: Or Hiltch
Foto: yosoynuts
het hoofdgerecht, de antipasti, pasta’s en
bers van vis en zeevruchten met driesterren- › creaties van de bovenste plank. Het wordt
Chef-kok Andrew Sullivans The Dutch
niet alleen constant bewierookt door Michelin
profileert zich als een American Restaurant,
en de New York Times, maar werd in 2009
Bar and Oyster Room en da’s niets teveel
zelfs uitgeroepen tot beste restaurant ter
gezegd. Hier kom je voor Amerikaanse kost
wereld. Le Bernardin staat daarnaast bekend
in de breedste zin des woords, een smelt-
om de oldschool-service van het attente
kroes van alle culturen die hier ooit voet aan
bedienende personeel, dat altijd klaarstaat
wal zetten. Van gefrituurde oesters tot
maar nooit opdringerig is. Dat het onlangs
geurige stoofpotjes met konijn en van fried
ingrijpend werd vernieuwd om ook de
De pui van Torrisi Italian Specialties lijkt zo
chicken tot de devil’s food cake met zwarte
21ste eeuw het hoofd te kunnen bieden, lijkt
uit films als The Godfather geplukt te zijn.
peperglazuur en White-Russianijs; The Dutch
ons een goede reden om eens te gaan kijken
Overdag, van donderdag tot zondag, is het
in SoHo is de culinaire belichaming van
wat chef-kok Eric Ripert op het menu heeft
geesteskind van de chefs Richi Torrisi en
troost. Negeer daarom minpuntjes als de
staan. De kreeftrolletjes worden geroemd
Mario Carbone een gezellige lunchroom,
constante drukte en de onafgebroken stroom
door jong en oud, evenals het Nebraska
maar de echte smulpaap reserveert pas
hipsters met iPads en geef je over. En houd
Wagyu-rundvlees en de onovertroffen sushi.
vanaf half zes voor deze smaaktempel aan
beslist een gaatje over voor het toetje, want
Foute keuzes bestaan hier echter niet,
Mulberry Street. Zestig dollar voor het
de huisgemaakte, boordevol gevulde pies
daarvoor zorgen Ripert en zijn deskundige
wekelijks wisselende menu Classic Torrisi
behoren tot de beste in New York.
team wel.
Prix Fixe lijkt veel, maar is dat zeker niet. Je
131 Sullivan Street bij Prince Street,
155 West 51st Street tussen 6th en
hebt er alleen de keuze uit vlees of vis voor
www.thedutchnyc.com
7th Avenue, www.le-bernardin.com
58 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Foto: foodcomas.wordpress.com Foto: Jupiterimages
Thinkstock Images
Voor verse vis ga je naar Le Bernardin
Eet smakelijk!
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 59
AmericanA: Eat NYC Foto: Carl MiKoy
MOMOFUKU
soonlijk voor je van het vuur halen en voor je
in Tokio, Parijs en Las Vegas – zijn feitelijk
Momofuku schijnt ‘gelukkige perzik’ te
neus zetten. Reserveren is een must en een
niet meer dan een uitgeklede, meer casual
betekenen, maar in New York staat het
regelrechte uitdaging tegelijk: boekingen
versie van zijn beroemde restaurants. Je eet
vooral voor innovatieve, smaakgerichte
worden elke dag vanaf tien uur ’s ochtends
in het kleine restaurant met bar met zicht op
specialiteiten in een baanbrekende
willekeurig via de website toegewezen.
de keuken, waar de chef en zijn team de
ambiance. Momofuku heeft in totaal vijf
Diverse locaties, www.momofuku.com
sterren van de hemel koken. In L’Atelier
restaurants en vier zogenaamde milk bars,
wordt getoverd met ingrediënten, smaken en
lekkerste koekjes, koffie en milkshakes haalt.
L’ATELIER DE JOËL ROBUCHON
Tussen bezielend eigenaar David Changs
Meesterkok Joël Robuchon mag zich
puree tot stand komt; je kunt het maar
restaurants, noodle bar, ssäm bar, ko,
momenteel recordhouder noemen van een
weten.
má pêche en seiōbo een favoriet aanwijzen,
ongelofelijke 27 Michelinsterren. Hij behoort
57 East 57th Street bij Park Avenue,
is duivels moeilijk. De twaalfzitsbar van
tot de meest onderscheiden culinaire
www.joel-robuchon.net
momofuku ko springt er wat originaliteit
genieën van de planeet, en zijn L’Atelier de
betreft echter absoluut uit. Hier word je
Joël Robuchon in het Four Seasons Hotel
TIPS & TRICKS
bediend door de chefs zelf, die de meest
New York is dan ook een must eat. Ro-
Je kunt met een dartpijltje een keuze maken
duizelingwekkende lekkernijen hoogstper-
buchons Ateliers – met nog drie vestigingen
uit het overweldigende restaurantaanbod,
momofuku’s huisbakkerijen, waar je de
60 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
combinaties. En zie je eindelijk hoe onder meer Robuchons befaamde truffelaardappel-
Foto: Durston Saylor
elke dag lekker te eten in New York. Check bijvoorbeeld elke woensdag de culinaire bijlage van de New York Times voor de
Foto: George Doyle
maar er zijn ook andere mogelijkheden om
nieuwste restaurants van de stad, of duik in de prima gesorteerde websites van TimeOut New York of het onvolprezen New York Magazine – ook prima adresjes voor andere uitgaanstips. Vergeet tenslotte niet om fooi te geven, we kunnen het niet vaak genoeg herhalen. Vijftien tot twintig procent volstaat, tenzij je echt heel erg tevreden bent. Vergeet daarbij niet dat sommige restaurants bij grotere groepen de fooi – meestal twintig procent onder het kopje service charge – zelf alvast op de rekening zetten. Eet smakelijk! n
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 61
Niets is leuker dan heerlijk luisteren naar muziek uit je favoriete land. AmericA selecteert een mooie cd die al is verschenen of binnenkort wordt uitgebracht.
in the groove
door JAN DONKERS
liedjes die door Williams zelf nooit op de plaat zijn gezet, maar die als tekst bewaard zijn gebleven in de aantekenschriften die hij bij zich droeg. Een veelzijdige keur aan Amerikaanse muzikanten ging er mee aan de slag – ongeveer volgens hetzelfde procédé als Wilco en Billy Bragg met de nagelaten teksten van Woody Guthrie. Een van de drijvende krachten achter het project was Bob Dylan, die iets erg fraais maakte op basis van de tekst The love that faded, maar ook Jack White (White Stripes) zet iets indrukwekkends neer met het duistere You know that I know. Zeer de moeite waard zijn ook de bijdragen van Merle Haggard en Vince Gill met Rodney Crowell. Zo mooi als het allemaal klinkt, thematische verrassingen zijn er niet te bespeuren op deze cd, die vooral Hanks sombere, pessimistische kant belicht. Het is allemaal even in- en intriest, zoals alleen al een blik op de tracklist verraadt. Daarom is het opvallend dat Lucinda Williams van de enige iets van geluk uitstralende nummers (I’m so happy I found you) met haar zeurstem ook nog een tragische dissonant Div. artiesten, Hank Williams,
zijn als zingende songwriters ook belangrijk
weet te maken, de luisteraar ervan lijkt te
The lost notebooks
geweest voor de ontwikkeling van de
willen doordringen dat haar pijn oneindig
Epitaph/Columbia 88697 09010 2
country&western, maar niemand haalt het bij
veel groter is dan die van Hank ooit geweest
Prijs €17,50
Hank wat intensiteit, trefzekere teksten en
is. Maar het had erger gekund: gelukkig is
scala aan emoties betreft.
Hanks minder goed gelukte zoon Hank jr. buiten het project gelaten (al schijnt hij een
Als je nagaat dat het creatieve leven van Hank Willliams zes jaar duurde (hij stierf in
Lange tijd leek het dat zijn muzikale erfenis
anonieme tweede stem te zingen in Blue is
de Oudejaarsnacht van 1952/’53, op
met het verschijnen van wat nagelaten
my heart, achter Holly Williams, zijn dochter.)
29-jarige leeftijd) is zijn output enorm
materiaal was uitgeput, maar na de verschij-
geweest, niet zozeer in kwantiteit als wel in
ning, pas enkele jaren geleden, van twee
NB: het repertoire van Hank Williams zelf is
kwaliteit. Talloze van zijn nummers zijn
cd-boxen met verbluffend, uit een afvalcon-
alom verkrijgbaar, maar luister ook eens naar
klassiekers geworden (Cold, cold heart, Your
tainer gered materiaal en bestaand uit meer
de cover-cd’s Timeless (op Lost Highway, met
cheatin’ heart, Hey Good lookin, Jambalaya,
dan honderd live-opnamen van een door een
verrassende bijdragen van o.a. Keith Richards,
I’m so lonesome I could cry), worden nog
meelfabriek gesponsord radioprogramma, is
Ryan Adams en alweer Bob Dylan) en vooral
steeds vaak gecoverd en zijn wonderbaarlijk
er nu een bijna net zo grote verrassing voor
I’ll never get out of this world alive (op Trikont,
tijdloos gebleven. Jimmie Rodgers vóór hem
de liefhebbers van zijn muziek. The lost
met name vanwege de bizarre bijdragen van
en Merle Haggard en Gram Parsons na hem
notebooks is een verzameling van twaalf
Stephan Eicher, Alfred A. Alfa en Jad Fair). n
62 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 62
Niets is leuker dan heerlijk lezen en wegdromen met boeken over je favoriete land. AmericA selecteert de leukste uitgaven die al zijn verschenen of binnenkort worden uitgebracht.
ON THE PAGE Sylvia Nasar
samenstelling jaap van splunter
Rona Jaffe
Rothberg, heeft nog nooit een rechtszaal van
De wil tot welvaart
Van alles het beste
binnen gezien. Dat verandert als hij ontslag
[vertaling Henny Corver, Luud Dorresteijn
[vertaling Petra C. van der Eerden]
neemt om in dienst te treden bij de kleine
en Pon Ruiter]
Rona Jaffes iconische pageturner verscheen
firma Finley & Figg, die zich voornamelijk
In een meeslepende stijl neemt Nasar de
in 1958 en maakte bij verschijnen een
bezighoudt met verzekeringszaken die
lezers mee op een reis door de moderne
enorme indruk. Sommige
voortkomen uit de vele aanrijdingen op het
geschiedenis, op zoek naar mannen en vrou-
lezers waren geschokt,
drukke kruispunt voor hun kantoor. Zaken die
wen die het leven van iedereen op onze
maar de meeste – mil-
zelden voor de rechter komen, omdat de
planeet, van arm tot rijk, radicaal hebben
joenen – vonden het
partijen altijd tot een
veranderd. Het is een verhaal over de schep-
fantastisch om zichzelf in
schikking komen. Een
ping van de moderne economie, die sterk
het verhaal van de vijf
rustig en veilig bestaan.
jonge, ambitieuze
Maar dan klaagt de firma
medewerkers van een
een groot farmaceutisch
samenhangt met het nog niet zo lang bestaande inzicht dat de mens zich
New Yorkse uitgeverij te kunnen herkennen.
bedrijf aan in een class
alleen uit ellende en de
Dit klassieke verhaal over jonge carrière-
action-zaak, die alles op
ontbering kan redden
vrouwen in NYC in 1952 verschijnt nu voor
zijn kop zal zetten. Zinc
door zijn lot in eigen
het eerst in Nederlandse vertaling.
komt daarbij recht tegenover zijn vroegere
handen te nemen.
Uitgeverij De Arbeiderspers. ISBN 978-90-
collega’s van Rogan Rothberg te staan. Een
Uitgeverij De Bezige Bij.
295-7840-0. €19,95. www.arbeiderspers.nl
ongelijke strijd tussen een jonge, ooit veelbelovende advocaat en een meedogen-
ISBN 978-90-234-6677-2. €29,90. www.debezigebij.nl James Rollins
De duivelkolonie
Thomas Young
loze groep juristen uit een wereld waarin geld
Stille vijand
belangrijker is dan gerechtigheid.
[vertaling Frank Lefevere] Terroristen hebben een
[vertaling Jan Steemers]
A.W. Bruna Uitgevers. ISBN 978-90-0050069-3. €19,95. www.awbruna.nl
bom geplaatst in een Alexi Zentner
Diep in de Rocky
vliegtuig vol patienten.
Mountains wordt in een
Het toestel mag nergens
Aangeraakt
verborgen grot een spec-
landen en brandstof en
[vertaling Ronald Vlek]
taculaire ontdekking
medicijnen raken op.
Stephen, een pastoor met vrouw en kinderen,
gedaan: honderden
Slechts één man kan de
keert terug naar zijn geboortedorp om zijn
situatie redden: majoor
stervende moeder bij te staan. Eenmaal
gemummificeerde lijken in indiaanse kledij,
Parson. Auteur Thomas Young heeft zelf
aangekomen in het afgelegen dorp Sawga-
vreemde dolken en een
ruim vierduizend vlieguren gemaakt en was
met, dat ooit nog gesticht werd door zijn
vervloekte schat. Dan vindt, recht voor het
boordwerktuigkundige voor de Air National
grootvader, blijkt het weerzien meer voor hem
oog van de toegestroomde media en
Guard in onder meer Afghanistan, Irak, Afrika
te betekenen dan hij
protesterende indiaanse groeperingen, een
en het Verre Oosten.
dacht. Aangeraakt is een
ontploffing plaats. Een bomaanslag? Painter
Uitgeverij Luitingh. ISBN 978-90-245-3986-4.
tedere roman, die zich
Crowe, directeur van SIGMA en zelf half
€17,95. www.uitgeverijluitingh.nl
afspeelt in een wereld
indiaans, raakt persoonlijk betrokken bij de zaak als zijn nichtje, die verdacht wordt van
waar de levenden en de John Grisham
doden elkaar kwijtraken
de aanslag én van grafroof, door een oude
Het proces
en weer vinden in de stille
vijand wordt opgejaagd.
[vertaling Hugo Kuipers]
pracht van een winter.
Uitgeverij Luitingh. ISBN 978-90-245-3288-9.
David Zinc, een jonge advocaat bij het
Uitgeverij De Bezig Bij. ISBN 978-90-234-
€19,95. www.uitgeverijluitingh.nl
invloedrijke advocatenkantoor Rogan
6746-5. €19,90. www.debezigebij.nl
63 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 63
ON THE PAGE David Baldacci
De provocatie [vertaling Hugo Kuipers]
vriendelijker aan toe ging. Maar ook dat het
verschillende kanten
verleden een weerbarstig en gevaarlijk
tegengewerkt. Iemand
karakter heeft. Het laat zich niet graag veran-
achter de schermen lijkt
In een kleine platte-
deren. Lukt het Jake uiteindelijk toch
zijn invloed bij de FBI, de
landsgemeenschap in
Kennedy’s leven te redden? En wat voor
CIA en de veiligheids-
West Virginia waar nooit
onverwachte, huiveringwekkende conse-
dienst aan te wenden om
iets opzienbarends
quenties heeft dat in het heden?
Alex Cross van de zaak
gebeurt, wordt een
Uitgeverij Luitingh. ISBN 978-90-245-4219-2.
te houden. Wanneer
gruwelijke vondst
€24,95. www.uitgeverijluitingh.nl
in hun eigen woning op
vervolgens de watertoevoer van de stad besmet raakt, komt Alex op het spoor van
gedaan. Een echtpaar is John Burnham Schwartz
een samenzwering die heel Amerika in
brute wijze om het leven gebracht. Het lijkt in
De noordwesthoek
gevaar brengt. Als de ontknoping van beide
eerste instantie een zaak voor de plaatselijke
[vertaling Ton Heuvelmans]
zaken nadert, wordt Alex gedwongen een
politie, totdat blijkt dat de vermoorde man
Dwight Arno probeert na zijn gevangenschap
beslissing te nemen die indruist tegen alles
een militair was en zijn vrouw connecties had
een nieuw leven op te bouwen in Californië.
waar hij voor staat – een beslissing die de
met het Pentagon. De US Army’s Criminal
Hij heeft alle banden met zijn familie
toekomst van het hele land kan veranderen.
Investigative Division – ACID – zet zijn beste
verbroken en zijn nieuwe vriendin niets
Uitgeverij Cargo. ISBN 978-90-234-6945-4. €18,90. www.uitgeverijcargo.nl
man op de zaak, voormalig militair John
verteld van de
Puller. Terwijl Puller zich een weg baant door
gebeurtenissen uit zijn
leugens, dwaalsporen en bedrog komt hij
verleden. Dan staat
erachter dat niets en niemand is wat het lijkt
plotseling zijn zoon
Nogmaals (een memoire)
in dit onschuldig ogende stadje. Dan blijkt
Sam voor de deur, die
[vertaling Otto Biersma &
dat achter de toch al complexe zaak een
na een gewelddadig
Luud Dorresteyn]
samenzwering schuilgaat die veel verder
incident is gevlucht in
Diane Keaton (Los Angeles, 1946) is een
reikt dan Puller ooit voor mogelijk had
de hoop bij zijn vader
Amerikaans filmactrice, producente en
gehouden.
onderdak te vinden.
regisseuse. Ze speelde in memorabele films
Diane Keaton
A.W. Bruna Uitgevers. ISBN 978-90-229-
Vader en zoon moeten hun relatie opnieuw
als The Godfather,
9902-8. €15,95. www.awbruna.nl
opbouwen en worden daarbij geconfronteerd
Annie Hall en The
met hun overeenkomsten en verschillen. Hun
First Wives Club. Ze
hernieuwde contact heeft ook invloed op hun
werd onderscheiden
22-11-1963
geliefden en ex-geliefden, die op hun eigen
met een Golden Globe
[vertaling Hugo Kuipers]
manier proberen de gebeurtenissen uit het
en een Oscar. Keaton
Jake Epping, leraar in
verleden te verwerken.
woont met haar
een middelgrote stad
Uitgeverij Cargo. ISBN 978-90-234-6945-2.
dochter en zoon in
in New England, krijgt
€19,90. www.uitgeverijcargo.nl
Stephen King
hij ontdekt een
Los Angeles. In de periode voor haar moeder aan alzheimer
onverwacht die kans: James Patterson
overleed, las Keaton haar voor uit haar eigen
doorgang naar 1958 in
Kill Alex Cross
dagboeken. Een intieme gebeurtenis, die
zijn favoriete hambur-
[vertaling Paul Witte]
tekenend is voor de band tussen Diane en
gertent. Hij aarzelt niet
Alex Cross is een van de eerste personen
haar moeder Dorothy. De dagboeken van
en reist naar het
die op de hoogte worden gesteld als de zoon
Dorothy werden de basis voor Dianes
verleden. Hij komt erachter dat het toen
en dochter van de Amerikaanse president
memoires over haarzelf en haar familie.
lekkerder rook, er minder vliegtuigstrepen in
blijken te zijn ontvoerd. Hij probeert het
Uitgeverij Cargo. ISBN 978-90-234-6955-1.
de lucht waren, het leven er langzamer en
onderzoek op te zetten, maar wordt van
€19,90. www.uitgeverijcargo.nl
64 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 64
Karl Marlantes
leerd, roept de grenspolitie haar hulp in. De
kennen ze het land
Matterhorn
bemanning wordt vermist, maar aan boord
van tv, maar is dit
[vertaling Otto Biersma]
zitten talloze exotische dieren in kooien. Al
het echte Amerika?
Vietnam, 1969. Tweede luitenant Waino
deze dieren hebben iets gemeen: een
Niet alles verloopt
Mellas is 21 jaar en net aangekomen op Mat-
verontrustend hoge mate van intelligentie.
soepel. Maar
terhorn: een Amerikaanse vesting diep in de
Lorna ontdekt een afschuwelijk geheim dat
dankzij en ondanks
Vietnamese jungle. Honderdtachtig mariniers
zijn oorsprong vindt in het prilste begin van
de Amerikanen lijkt
van Bravo Company voeren daar in een
de beschaving. Iets dat het voortbestaan van
hun missie toch te
bijna volledig
de mens bedreigt.
gaan slagen. En
isolement oorlog.
Uitgeverij Luitingh. ISBN 978-90-245-4226-0.
dan is het tijd om
Een paar dagen na
€18,95. www.uitgeverijluitingh.nl
ze het bevel in
vragen te beantwoorden: wat klopt er van alle waarschuwingen die ze vooraf kregen?
zijn aankomst krijgen Corban Addison
Zijn Amerikanen inderdaad materialistisch,
vijandig gebied op
Gestolen onschuld
preuts en hard? En klopt het dat Amerika
zoek te gaan naar
[vertaling Els van Son]
geen fietsland is?
een Noord-Vietname-
Ahalya van zeventien en Sita van vijftien
Uitgeverij Elmar. ISBN 978-90-389-2045-0.
se legerunit van
raken tijdens de tsunami in 2004 hun hele
€17,95. www.uitgeverijelmar.nl
onbekende grootte. Mellas zal ziekte,
familie kwijt. Op zoek naar hulp worden ze
honger, bloedzuigers, tijgers en een vrijwel
door een tussenhandelaar verkocht aan een
Hans Versnel & Jaap Jan Brouwer
onzichtbare vijand moeten trotseren. Maar
pooier in de sloppenwij-
Stop de Amerikanen!
het zijn de valse loyaliteiten en de raciale
ken van het Indiase
Heb je ook last van je compliance officer?
spanningen die Bravo Company bijna ten val
Mumbai. In Amerika is
Noemt je baas zich al CEO? Verschijnen er
brengen. Karl Marlantes, een veelvuldig
het huwelijk van
onder je e-mails ook onduidelijke disclai-
onderscheiden Vietnamveteraan, werkte
advocaat Thomas
mers? Krijg je het gevoel dat je steeds meer
dertig jaar aan Matterhorn. Het resultaat is
Clarke op de klippen
formats en procedures moet volgen? Dan is
een rauw verslag, dat de tragedie van
gelopen. Zijn vrouw is
dit het boek voor jou! Versnel en Brouwer
Vietnam omzet in een krachtig en universeel
naar haar ouders in
leggen je haarfijn uit
verhaal over moed, vriendschap en opoffe-
Mumbai vertrokken. Hij
waarom we moeten
ring, en over de waanzin van oorlog.
gaat haar achterna en gaat pro deo werken
ophouden met al
Uitgeverij Meulenhoff. ISBN 978-90-2908-
voor de Coalition Against Sexual Exploitation
die Amerikaanse
729-2. €22,95. www.meulenhoff.nl
(CASE). Samen met CASE weet hij Ahalya
misverstanden.
te bevrijden, maar haar zusje is spoorloos
Amerikaanse logica
verdwenen. Thomas is vastbesloten om haar
leidt tot angstige
ook te vinden. Maar wint hij daarmee ook het
mensen, domme
James Rollins
Hof van Eden [vertaling Tineke Funhoff]
organisaties, lage
hart van zijn vrouw terug?
Dr. Lorna Polk is
Uitgeverij Luitingh. ISBN 978-90-245-38868-1.
productiviteit en een slechtere samenleving.
dierenarts en
€19,95. www.uitgeverijluitingh.nl
Daarbij worden historische, filosofische, economische, organisatiekundige, en
onderzoeker aan een hightechinstituut dat
Gijs van Middelkoop
psychologische inzichten gebruikt, die
bedreigde diersoorten
Amerkanen fietsen niet…
leiden tot de conclusie dat we het in
beschermt. Als er een
Gijs van Middelkoop en zijn vriendin fietsen
West-Europa veel beter doen dan de
vastgelopen vissers-
van Miami naar San Francisco. Coast-to-
Amerikanen.
boot met een curieuze
coast, een afstand van 8.500 kilometer. Ze
Uitgeverij Terra Lannoo. ISBN 978-90-8989-
lading wordt gesigna-
willen Amerika leren kennen. Natuurlijk
488-5. €14,95. www.terralannoo.nl
Kijk op www.AmericAmagazine.nl - 65
Column Door JAMES LAMBERT
Foto: Frank Scheme
Canadian Tulip Festival verklaard, zodat de prinses de Nederland-
kanaal, een UNESCO-werelderfgoed.
se nationaliteit kon krijgen. Elke scholier in
Bezoekers kunnen genieten van verschil-
Ottawa kent het verhaal van de prinses en
lende vormen van cultuur, eten en
Canada is trots op de Canadese achter-
amusement in een levendige multicultu-
grond van de prinses.
rele omgeving, die de huidige Canadese samenleving weerspiegelt. Wanneer u van
De laatste zestig jaar heeft de Nederland-
tuin naar tuin wandelt, kunt u ook de
se koninklijke familie de bloemenhuldetra-
tulpsculpturen van glasvezel bewonderen,
ditie van prinses Juliana in ere gehouden.
die gemaakt zijn door amateur- en
Als dank worden er elk voorjaar tiendui-
professionele kunstenaars. In het onlangs
zend tulpen naar de Canadese hoofdstad
geopende Ottawa Convention Centre zal u
verstuurd, als symbool van blijvende dank-
zelfs worden verrast door een kristallijnen
baarheid en vriendschap. De tulp is zelfs
tulp, liggend op zijn kant!
uitgegroeid tot de officiële bloem van Ottawa.
In mei dit jaar zal Ottawa een dubbel Nederlands tintje krijgen met de opening
Intussen is de band tussen Canada en
van de Vincent van Gogh-zomertentoon-
Nederland warm gebleven, gevoed door
stelling in de National Gallery of Canada,
Na een lange Canadese winter zijn de
immigratie en persoonlijke, politieke en
en ten zuiden van de Gallery zullen tulpen
tekenen van de lente een welkomst
commerciële banden. Er zijn één miljoen
worden geplant als eerbetoon aan de
cadeau voor de gemoederen. Een van de
Canadezen met Nederlandse achtergrond!
levendige kleuren van Vincent van Gogh.
duidelijkste signalen van de lente is het
Vorig jaar heeft het provinciale parlement
Canadian Tulip Festival, dat elk jaar in mei
van Ontario ingestemd met een voorstel
Een bezoek aan Ottawa in mei is zeer aan
in de hoofdstad van Canada gevierd
om mei uit te roepen tot Nederlands
te bevelen! n
wordt. Tijdens het festival staat Ottawa
Erfgoed Maand. Deze bijzondere binding
letterlijk en figuurlijk in bloei en komen
erkent de hechte relatie tussen de twee
James Lambert
bezoekers uit de hele wereld om haar
landen. Bezoekers uit Nederland zullen
Ambassadeur van Canada in Nederland
bloemencaleidoscoop te beleven.
zich dus heel erg thuisvoelen in Ottawa tijdens het tulpenfestival.
2012 staat in het teken van het zestigjarig jubileum van het Canadian Tulip Festival,
Het Canadian Tulip Festival zal plaatsvin-
dat – hoe toepasselijk – van Nederlandse
den tussen 4 en 21 mei en meer dan één
oorsprong is. Het tulpenfestival is in 1953
miljoen tulpen in ruim vijftig variëteiten
begonnen, nadat prinses Juliana tulpen-
zullen de stad versieren. De tulpenroute is
bollen naar Ottawa stuurde als dank voor
goed te bewandelen, maar het is ook
de gastvrijheid gedurende het verblijf van
mogelijk om met de shuttlebus van park
haar gezin in Canada tijdens de Tweede
naar park te gaan. In het centrum van de
Wereldoorlog. Prinses Margriet werd zelfs
stad kan men veel tulpen zien, met name
in 1943 in Ottawa geboren en voor deze
op de hellingen die naar het indrukwek-
gelegenheid werd de kamer in het
kende gotische Parlementsgebouw leiden,
ziekenhuis tot Nederlands grondgebied
evenals op de oever van het Rideau-
66 - Kijk op www.AmericAmagazine.nl
in het volgende nummer onder meer:
Harvard versus Yale Bezoek aan twee topuniversiteiten
Ins & Outs Victoria, British Columbia
En verder natuurlijk: ●
Lezers aan het woord
●
Achter de schermen
●
Puzzel
●
Columns
Kijk voor meer informatie op www.AmericAmagazine.nl De volgende AmericA verschijnt begin juni
Dempster Highway Met de camper door Arctisch Canada
Al ruim 30 jaar een eigentijdse en orginele reisorganisatie met een eigen gezicht Het eigentijdse kenmerkt zich in het aanbieden van het gehele assortiment aan individuele reizen via internet en het niet meer uitbrengen van reisgidsen. Het reisaanbod en de daarbijbehorende prijzen wisselen nagenoeg dagelijks en dus is het uitbrengen van reisgidsen met een looptijd van een geheel seizoen al lang achterhaalt. Door het aanbod te presenteren op internet zijn dagelijkse aanpassingen en vernieuwingen mogelijk. De originaliteit? Alle arrangementen zijn door WRC Reizen zelf samengesteld en zijn veelal geen ‘doorsnee’ reizen. Dit heeft zelfs geleid tot de reisrubriek Teus Keus. Deze rubriek is genoemd naar de samensteller van het reisaanbod. Onder Teus Keus vindt u niet alleen onze originele reizen maar arrangementen waarbij u veelal meerdere bestemmingen tijdens één reis bezoekt en soms met verschillende vervoermiddelen. Een goed voorbeeld is onze populaire reis: 3 weken camperhuur in Canada en vervolgens een 8-daagse cruise naar Alaska. Houdt u van originaliteit en niet van ‘13 in een dozijn’ dan bent u bij onze organisatie aan het juiste adres. En niet onbelangrijk: naast onze creativiteit staan we bekend om de goede prijs/kwaliteitverhouding. Als u in vakantiestemming wilt komen surf dan naar onze site en bekijk ons aanbod dat bestaat uit honderden reizen die indien gewenst aanpasbaar zijn aan uw eigen wensen.
Bekijk ons uitgebreide aanbod op www.wrc.nl
Volg ons ook op Facebook en Twitter
WRC REIZEN Gijsbrecht van Amstelstraat 261-263 1215 CL Hilversum • Tel nummer 088 0101100 wrcinfo@wrc.nl • www.wrc.nl Aangesloten bij de ANVR, SGR en Calamiteitenfonds.