Beren op de weg Ruim vierduizend kilometer door Canada, in een camper van wilderniskamp naar wilderniskamp. Langs bergketens, woeste rivieren, beren, visarenden en zwemmende elanden. Heel veel vrijer hebben fotograaf Pieter Paul Koster en journalist Inge Oostenrijk zich zelden gevoeld.
66 SEASONS
SEASONS 67
Ro c
ky
Canada
M
ou
nt
ai
ns
5
Jasper
Wells Gray Park
Clearwater 5
Vancouver Island
Lake Louise
Banff
Kamloops
Royal Tyrrell Museum
9
Calgary 1
Blackfoot Crossing
Dinosaur Provincial Park
Winnipeg
ky
7
1
40
Calgary
c Ro
Vancouver
Hope
Vancouver
Maligne Lake 93 Icefield Parkway
ns
tai
un
Mo
Harrison Hot Springs
USA
De route die Pieter Paul en Inge met hun camper reden. De cijfers geven de nummers van de diverse Highways aan.
Harrison Hot Springs
68 SEASONS
waarnemingen van de Bigfoot of Sasquatch, zoals Indianen de geheimzinnige, reusachtige mensaap noemen. Het wat mondaine dorp ligt aan het weidse Harrison Lake, het jachtterrein van de visarend. Tijdens een boottocht over het meer zien we er een paar betrekkelijk dichtbij. Ze nestelen in hoge bomen aan de oevers en op dukdalven. Een paartje vliegt hoog boven ons met de koppen naar beneden gericht, speurend naar vissen. Dan klapt een van hen de vleugels dicht, stort zich als een speer in het blauwe water en vliegt even later met een spartelende vis in de klauwen weg.
Hope
’s Middags reizen we richting het plaatsje Hope, een mooie rit van drie kwartier langs groene bergen. Aan het eind van een stille bosweg ligt At Kw’o:kw’e:hala Eco Retreat, ons doel van vandaag. Op een open plek in het woud staan een fraai houten huis en twee verweesde spoorwachtershuisjes die nu als gastenverblijven dienstdoen. Ze stammen uit
1920, toen hier nog een treinspoor liep. Het biologische, home made ontbijt wordt de volgende ochtend op het kleine houten terras aan de rivier geserveerd. We onderbreken de maaltijd als we beweging aan de bosrand zien. Gewapend met verrekijker en camera met telelens lopen we voorzichtig richting de rivier. Een jonge, zwarte beer wandelt op zijn gemakje het woud uit en gaat naast een boom in de ochtendzon zitten. Opgeschrikt door een geluid uit het bos klautert hij pijlsnel een boom in. Die tactiek heeft hij ongetwijfeld van zijn moeder geleerd. Maar mama beer kunnen we nergens ontdekken en dat maakt de situatie behoorlijk tricky. Het beertje klautert na een tijdje weer naar beneden en verdwijnt in het donkere bos. Onze eerste beer op deze reis!
K amloops
Vijf uur rijden noordwaarts ligt het Recreational Vehicle Park van Kamloops, waar we de komende nacht zullen staan.
We voelen ons inmiddels helemaal thuis in de machtige, solide camper. De landelijke Highway 1 kronkelt langs lage bergen, terwijl de wild stromende Fraser River ons tientallen kilometers vergezelt. In de namiddag bereiken we de camping en zijn we net op tijd om het aangrenzende Wildlife Park te bezoeken. Maar liever nog zien we dieren in vrijheid, zoals de vele hoary-marmotten die rond onze camper snuffelen.
Clearwater, Wells Gray Provincial Park
De volgende ochtend vertrekken we in alle vroegte naar Clearwater, waar het beroemde Wells Gray Provincial Park ligt. Na eerst een tocht door een surrealistisch landschap met hoge zandbergen rijden we de rest van de honderddertig kilometer door groene heuvels die overgaan in bergen met naaldbossen. Ook het mooie Wells Gray Provincial Park wordt gevormd door onafzienbare wouden en imposante gebergten.
‘At high noon’ ontmoeten we er Tay Briggs, geboren en getogen in dit gebied. Ze neemt ons per auto diep de wildernis in en leidt ons naar ruisende watervallen en woeste rivieren. ’s Avonds op de camping leggen we een houtvuur aan. We blijven buiten totdat de duisternis ons omsluit. Tijdens de ochtendwandeling zijn we meteen wakker door een onverwachte ontmoeting met een enorme bruine beer. Hoe aardig en aaibaar ze er ook uitzien, ze blijven toch onbetrouwbaar en kunnen vanuit het niets aanvallen. Gelukkig blijft deze ferme knaap onverstoorbaar van zijn gras- en paardenbloemenontbijt genieten. Bij het geluid van de camera kijkt hij even op. Met trillende benen schuifelen we weer langzaam achteruit.
Jasper, Rocky Mountains
De twintig kilometer lange grindweg die dwars door de wildernis van Wells Gray loopt, eindigt bij de steiger met de motorboot van Clearwater Lake Tours. Onder leiding
▲
De uitgestrekte natuur van Canada is bij uitstek geschikt om per auto te verkennen. Maar om het ‘king of the road’-gevoel echt te krijgen, hebben we voor deze vierduizend kilometer lange reis een camper gehuurd. In Noord-Amerika betekent een camper ook écht een camper. Ons voertuig heeft meer weg van een truck dan van een bus. En om het vrijheidsgevoel nóg een beetje aan te zetten, kunnen we tijdens lastige passages gebruikmaken van de vierwielaandrijving. Een Nederlandstalige instructeur van Fraserway, het Canadese camperverhuurbedrijf, laat ons zien waar alles zit en hoe alles werkt voordat we zelf op pad mogen. Het zicht op de weg is verbluffend, we torenen hoog boven het asfalt uit, onwennig ver uit elkaar in de brede cabine en met de handen stevig om het grote stuur. Na een prachtige tocht over de scenic Highway 7 arriveren we in de namiddag in Harrison Hot Springs, befaamd om zijn warmwaterbronnen én
Tijdens een ochtendwandeling zijn we meteen wakker door een onverwachte ontmoeting met een enorme bruine beer
SEASONS 69
Een wolf steekt zo snel over, dat zijn beeld als een schim op ons netvlies achterblijft
SEASONS 71
72 SEASONS
Tijdens een wandeling langs de oever van Maligne Lake horen we een zacht geplons: een vrouwtjeseland begint aan haar zwemtocht naar de overkant. Hoogst zelden worden ze zwemmende waargenomen.
nemen met een warme kop thee plaats aan de kampeertafel. De kijker en camera binnen handbereik; je weet het maar nooit in deze wildernis. We moeten voorzichtig zijn, getuige de vele waarschuwingsborden: ‘OPPASSEN VOOR BEREN’. We zien er geen, maar we horen wel coyotes huilen en uilen roepen.
Icefield Parkway
M aligne L ake
We blijven vijf nachten op Whistlers Campground. Elke morgen gaan we voor dag en dauw naar een nabijgelegen kreek om bevers te observeren. Onderweg kruisen wapiti’s, enorme herten (ook wel ‘elks’ genoemd) ons pad. Hoog op een rotsformatie ontdekken we een kleine kudde dikhoornschapen. We kijken hoe ze behendig op steile rotswanden omhoog en omlaag springen. Op de schilderachtige weg van Jasper naar Maligne Lake spotten we muilezelherten, zwarte beren, elanden en een witstaarthert. Een wolf steekt zo snel over, dat zijn beeld als een schim op ons netvlies achterblijft.
Vlak voor de imposante Athabasca Glacier komen een paar vuistgrote stenen van een helling gerold
Na ons verblijf in Jasper beginnen we aan de tocht van 230 kilometer over de Icefield Parkway (Highway 93), die bekendstaat als een van de meest indrukwekkende landschapswegen ter wereld. Hij is genoemd naar de vele gletsjers in de omgeving. Na tachtig kilometer lassen we een lunchpauze in. Maar helemaal ontspannen raken we hier echter niet: aan de overkant van de beek ontwaren we een mannelijke grizzlybeer. Omzichtig pakken we onze camera’s, maken enkele opnamen, en bewegen ons langzaam weer terug naar de veilige camper. Vlak voor de imposante Athabasca Glacier rollen van een berghelling enkele vuistgrote stenen op de weg.
Aan het eind van de middag rijden we het Banff National Park binnen. Vanuit het plaatsje Lake Louise rijden we de bergen in, richting het gelijknamige meer dat nog half bedekt is met ijs. Vogels als de raaf en de Amerikaanse notenkraker die zich doorgaans ver van de mens houden, zijn hier vanwege de vele bezoekers redelijk tam.
Banff
Vlak voordat we ’s morgens via de pittoreske Bow Valley Parkway het stadje Banff bereiken, worden we verrast door een zwarte beer. Het dier steekt plotseling de weg over. Een flinke trap op het rempedaal – we reden niet hard – voorkomt een aanrijding. Het levendige Banff met zijn restaurants, hotels, outdoor-kledingzaken en musea omarmt ons hartelijk. De komende dagen leiden vele wandelpaden rond het stadje ons hoog de bergen in. Op een zonnige ochtend ontdekken we links van een bospad een jong bruin beertje. Rustig gras etend schuifelt hij
verder en kijkt even op als er achter ons uit het struikgewas luid gekraak klinkt. Geschrokken draaien we ons om. Is het de moederbeer? Stevig doorstappend – nooit gaan hollen! – en met kloppend hart maken we ons uit de voeten. Banff is terecht beroemd om zijn vele ‘wildlife sightings’. Na een uur lopen zien we ook een volwassen zwarte beer. De bergleeuw of poema komen we op onze tochten deze dagen echter niet tegen.
Dinosaur Provincial Park
Na onze dagen in Banff gaat de reis verder tot voorbij Calgary, de stad waar eens de Olympische Winterspelen plaatsvonden en waar de bergen ophouden en de prairies beginnen. In de zogenoemde ‘Badlands’ gaan we op zoek naar resten van de grootste dieren aller tijden: de dinosaurussen. Op weg er naartoe stoppen we bij Blackfoot Crossing, een kampement van de Blackfoot Indianen die nauw met deze streek verbonden zijn.
▲
van een ervaren gids varen we over het tweeëntwintig kilometer lange Clearwater Lake en het aangrenzende Azure Lake. In de lucht cirkelt een zeearend, spiedend naar vis. Met een spanwijdte van tweeëneenhalve meter is hij koning onder de vogels. We richten de kijker op grote zaagbekken en ijsduikers, die hier ‘loons’ worden genoemd. Ze staan ook op de één-dollarmunten. Na een kampvuurmaaltijd op een strandje keren we terug naar de steiger. Deze nacht staan we aan het stille meer van het Dutch Lake Resort, dicht bij Highway 5. Die autoweg brengt ons vandaag naar de Canadese Rocky Mountains. Onderweg stappen we even uit bij de 3954 kilometer hoge Mount Robson, de hoogste ‘Rocky’. En dan gaat het verder naar Jasper, waarbij we de provincie British Columbia achter ons laten en Alberta binnenrijden. Tegen de avond arriveren we bij Whistlers Campground, gelegen in een uitgestrekt dennenwoud. We leggen een vuur aan en
SEASONS 73
Canada ontdekken De Canadese Big 5 1 Grizzlybeer Een grote, grijsbruine beer, herkenbaar aan de spierbundel tussen de schouderbladen die hem veel kracht geeft in zijn voorpoten. Rechtopstaand kan een volwassen dier een lengte van drie meter halen. Ze voeden zich voornamelijk met grassen, bessen, vis en vlees. Mannetjes kunnen wel zeshonderd kilo wegen. 2 Zwarte beer Is een veel kleinere beer dan de grizzlybeer en heeft een rechtere rug. Zij naam is verwarrend, want er bestaan ook bruine en zelfs witte varianten. Ook deze beer is een alleseter. Beide berensoorten houden een maandenlange winterslaap. De jongen worden tijdens deze periode geboren, waarbij de moeder nauwelijks ontwaakt. De zwarte beer is het talrijkst van alle berensoorten. 3 Wolf Hij wordt beschouwd als de voorouder van de hond. Wolven leven in roedels, grote groepen, en jagen samen op prooi. Het gehoor, zicht- en reukvermogen zijn enorm sterk ontwikkeld. Gemiddeld wegen mannetjes tussen de twintig en tachtig kilo. 4 Wapiti Deze Noord-Amerikaanse hertensoort schijnt verwant te zijn aan het Europese edelhert, maar is een behoorlijk stuk groter. De naam betekent feitelijk ‘witte achterzijde’. Ze hebben een zwaar lijf, een korte staart, lange slanke poten, een groot gewei en leven in bossen en op graslanden. Ze staan symbool voor kracht, uithoudingsvermogen en een lang leven. 5 Eland In Canada wordt de eland ‘moose’ genoemd. Met een gemiddelde hoogte van ruim twee meter is het de grootste hertensoort van Noord-Amerika. Ze leven veelal in bossen, in de buurt van meren en moerassen en zijn goede zwemmers.
Jasper/Jasper National Park
Feiten & cijfers
Na een uitgebreid museumbezoek overnachten we voor de verandering in een heuse tipi. De volgende dag overmeesteren we vooral vlak land. Maar ineens duikt de weg de diepte in en rijden we het Dinosaur Provincial Park binnen. Eeuwenlang namen rivieren hier de grond mee en creëerden een wonderlijk landschap van kleizandzuilen. In het park liggen tientallen dinosaurusskeletten op wetenschappelijke opgravers te wachten. Na een overnachting op de ‘campground’ in het park gaan we mee op een tour langs dino-opgravingen. Daarna vervolgen we onze weg naar Drumheller, waar een wereldberoemd dinosaurusmuseum staat, het Royal Tyrrell Museum. Een volle dag spenderen we aan het bezichtigen van onder meer de gigantische dinoskeletten die hier opgesteld staan. De dag erna nog eenmaal de weg op met onze trouwe camper richting Calgary, het eindpunt van een onvergetelijke Canadese safaritour. ❧
Land: Canada Regio’s: British Columbia en Alberta Hoofdplaats: Ottowa Taal: Frans en Engels Aantal inwoners: ± 33.487.208 Oppervlakte: 9.970.610 km² (8,62% water) Klimaat: Grote delen van Canada kennen zeer koude winters met temperaturen die regelmatig onder de -40 °Celsius duiken. Uitzondering vormen de kustgebieden in British Columbia waar milde en regenachtige winters voorkomen. Zomers kunnen in grote delen van het land, vooral in het zuiden, opvallend warm en vochtig zijn. Een deel van zuidelijk Alberta dat in de schaduw van de Rocky Mountains ligt, kent daarentegen een vrij droog klimaat. Kraanwater: drinkbaar Visum: n.v.t. Inentingen: nv.t. Munteenheid: Canadese dollar (CAD), 1 dollar = € 0,75 Ideale reisgids: Capitool reisgids ‘Canada’, € 26,99 Internet: www.hellobc.com www.travelalberta.com www.jaspernationalpark.com www.banffnationalpark.com www.camping-canada.com
Doen! Harrison Hot Springs Prima halte om boodschappen te doen in Mission. Er zijn voldoende overnachtingsmogelijkheden (www. springsrv.com). Met een eco-boot tour kunt u Harrison Lake en de rivieren de Harrison en Fraser River verkennen (www.harrisonecotours.com).
Hope Overnacht in een van de houten huisjes van het At Kw’o:kw’e:hala Eco Retreat, neem een bad in de outdoor hottub en maak een prachtige wandeling door de Coquihalla Canyon. www.eco-retreat.com
Kamloops Bezoek op loopafstand van de camping in Kamloops het BC Wildlife Park. www.kamloopsrvpark.ca
Clearwater/Wells Gray National Park In Clearwater richting Wells Gray Provincial Park op één minuut voorbij de afslag halthouden bij de Flour Meadow Bakery voor een heerlijke (biologische) lunch en een bezoek aan de antiekwinkel ernaast (www.flourmeadowbakery.com). Op een halfuur rijden bevindt zich Wells Gray Golf and RV Resort (www. wellsgraygolfresortandrvpark.com), prachtig gelegen aan een rivier nabij de entree van het Wells Gray Provincial Park. Boek een excursie of wandeling bij Wildernis Adventures (www.skihike.com) en ga mee op een boottour op Clearwater Lake en Azur Lake (www.clearwaterlaketours.com).
Bezoek Mount Robson (3954 meter), de hoogste berg van de Canadese Rocky Mountains. In Jasper ligt Whistlers Campground in de bossen langs Highway 93. Neem de Jasper Tramway voor prachtige uitzichten over de bergen, boek de Athabasca River Raft Tour of Whitewater Rafting, vaar over Maligne Lake en bezoek Miette Hot Springs. Blijf hier zeker een paar dagen om wildlife te spotten. ■ De Icefield Parkway (Highway 93) is de mooiste autoweg ter wereld. U heeft wel een Parkpas nodig om door Jasper en het Banff National Park te reizen. Te koop bij de VVV in Jasper. ■ Stop bij de Athabasca Glacier voor een tour over deze immense gletsjer. www.explorerockies.com/ columbia-icefield
Lake Louise en Banff/ Banff National Park Goede campings vindt u op www.banffnationalpark.com. U hebt in dit gebied grote kans op het spotten van wildlife. Boek een wildlife-excursie bij Discover Banff Tours (www.banfftours.com). Bezoek verder het Natural History Museum, de Indian Trading Post en het Luxton Museum over NoordAmerikaanse Indianen. ■ Blackfoot Crossing Historical Park In Blackfoot Crossing liggen het imposante Visitor Centre en museum. U kunt hier overnachten in een tipi. Hout voor kampvuur en kachel ligt in de tent klaar, net als matrassen en dekens. www.blackfootcrossing.ca ■ Dinosaur Provincial Park Boek een excursie en ga met een onderzoeker op pad om dinosaurusresten te vinden. De tours gaan diep de zogenaamde ‘badlands’ in, sinds mensenheugenis verbonden met de Blackfoot Indianen. www.tpr.alberta. ca/parks/dinosaur/index.aspx, www.canadianbadlands.com ■ Royal Tyrrell Museum In dit belangrijkste dinosaurusmuseum ter wereld staan veel dinoskeletten tentoongesteld. www.tyrrellmuseum.com
■ Volg ook de bewegwijzerde Dinosaur Trail per auto, en beklim ‘de grootse dino ter wereld’ in het centrum van Drumheller. De camping Pope Lease Pines B&B and RV Resort is een perfecte overnachtingsplek. www.thepopeleasepines.com
Niet vergeten In de zomermaanden is in deze streek een antimuggenmiddel onontbeerlijk. Voor wie de Canadese wildernis te voet wil verkennen is het raadzaam een berenbel en berenspray (pepperspray) mee te nemen. Beide zijn ter plaatste te koop. Water- en windafstotende kleding (het weer verschilt soms per dag), stevige wandelschoenen, hoed of pet, goede wegenkaarten en een verrekijker moeten ook zeker mee. En vergeet uw camera niet!
Reizen en rondtrekken ■ KLM vliegt van 31/3 tot 29/10 dagelijks van Amsterdam naar Vancouver. Daarna op ma, di, wo, vr en za. Naar en van Calgary op di, woe, do, za en zo. ’s Winters op di, do, za en zo. www.klm.com ■ Fraserway RV Rentals verhuurt campers in Vancouver, Calgary, Whitehorse, Toronto en Halifax. Wij haalden onze camper op in Vancouver en leverde hem weer in Calgary in. Voor informatie: www.fraserway.com, klik verder op ‘rentals’. ■ Europese reizigers moeten na aankomst eerst overnachten voor ze met de camper op pad mogen. Dit in verband met vermoeiheid door het tijdsverschil, jetlag et cetera. Wij sliepen die eerste nacht in The Listel Hotel, in het centrum van Vancouver. www.thelistelhotel.com
Productie, tekst en fotografie Pieter Paul Koster en Inge Oostenrijk
74 SEASONS
SEASONS 75