ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Τίτλος: «Τρέχει, τρέχει, τρέχει το νερό» Εκπαιδευτικός: Τσιμούνη Θεοδώρα Τάξη: Δ΄ Διδακτικό Αντικείμενο: Γλώσσα (Ενότητα 2) Διάρκεια:8 ώρες Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο απευθύνεται σε μαθητές Δ τάξης. Συγκεκριμένα θα υλοποιηθεί στα πλαίσια επαναληπτικών μαθημάτων μετά την ολοκλήρωση της ενότητας
Πεδία σύνδεσης με τα προγράμματα σπουδών άλλων γνωστικών αντικειμένων Διαθεματική σύνδεση με: ► Γλώσσα ► Μαθηματικά ► Ιστορία ► Μελέτη Περιβάλλοντος ► Θρησκευτικά ► Εικαστικά ► Τ.Π.Ε.
Συμβατότητα με τα ΑΠΣ και ΔΕΕΠΣ Το θέμα είναι απόλυτα συμβατό με το ΑΠΣ και ΔΕΕΠΣ αφού αναφέρεται σε συγκεκριμένη ενότητα του διδακτικού αντικειμένου της Γλώσσας. Ο μαθητής είναι σε θέση ► να αναπτύξει τον προφορικό και γραπτό του λόγο, ► να κατανοήσει έννοιες, ► να εκφραστεί, ► να θέσει σε ετοιμότητα μηχανισμούς ακουστικής, απαντητικής ετοιμότητας και βιωματικής συμμετοχής ► να ακροάται, να διατυπώνει ερωτήματα, να βγάζει συμπεράσματα ► να αναλύει και να αξιολογεί πληροφορίες που του δίνονται ► να περιγράφει και να αφηγείται γεγονότα ► να προσδιορίζει, συγκρίνει, ταξινομεί επιμέρους στοιχεία του κειμένου. ► να διαμορφώνει βαθμιαία θετική, αλλά και κριτική στάση απέναντι σε όλα όσα μαθαίνει
Στόχοι: Μαθησιακοί-Γνωστικοί: ► να ανακαλύψουν ετυμολογικά τη λέξη «νερό» καθώς και τα παράγωγά της ► να γνωρίσουν οι μαθητές το υγρό στοιχείο της περιοχής τους ► να γνωρίσουν οι μαθητές τις τρεις βασικές μορφές του νερού ► πώς συνδέεται το νερό με τη θρησκεία ► να μάθουν την ποσότητα του νερού στον πλανήτη ► να ευαισθητοποιηθούν σε σχέση με την έλλειψη νερού και τη σπατάλη αυτού ► να εκφραστούν καλλιτεχνικά ► να καλλιεργήσουν τον προφορικό και γραπτό λόγο ► να εξασκηθούν σε μαθηματικές έννοιες.
Παιδαγωγικοί: ► να είναι σε θέση οι μαθητές να μεταφέρουν όλα όσα έμαθαν και γνώρισαν ► να καταφέρουν να εξάγουν συμπεράσματα ► να μυηθούν σε νέους τρόπους μάθησης μέσα από τη χρήση των νέων τεχνολογιών ► να εργαστούν σε ομάδες και να κατανοήσουν τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας
Τεχνολογικοί: ► να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή και το διαδίκτυο ως εργαλεία μάθησης ► να είναι σε θέση να αναζητούν πληροφορίες σε οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης, χρησιμοποιώντας λέξεις κλειδιά ► να αποκτήσουν στοιχειώδεις δεξιότητες και γνώσεις χειρισμού διαφόρων λογισμικών μάθησης ► να εξοικειωθούν με τη χρήση προγραμμάτων επεξεργασίας εικόνας και ήχου ► να «φιλτράρουν» τις πληροφορίες που λαμβάνουν ως αξιοποιήσιμες ή μη
Μοντέλο Διδασκαλίας Ως μοντέλο διδασκαλίας προτείνεται η ομαδοσυνεργατική σε συνδυασμό με την παραδοσιακή – δασκαλοκεντρική για τη διεξαγωγή των εργασιών και την τελική παρουσίασή τους. Προτείνεται δηλαδή, η εφαρμογή ενός κατευθυνόμενου ερευνητικού/ανακαλυπτικού μοντέλου διδασκαλίας, όπου ο διδάσκοντας ωθεί ουσιαστικά τους μαθητές στο να ερευνήσουν και να ανακαλύψουν νέα δεδομένα.
Προαπαιτούμενες γνώσεις Οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα έτη εξοικείωση με τη χρήση Τ.Π.Ε. στα μαθήματα τους και ξέρουν πώς να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως μέσο διδασκαλίας (αναζήτηση πληροφοριών μέσω μηχανών αναζήτησης, επεξεργασία κειμένου, πλοήγηση σε διάφορα λογισμικά κ.ά). Επίσης μέσω των προγραμμάτων ευέλικτης ζώνης γνωρίζουν πώς να συνεργάζονται μεταξύ τους, να εξάγουν συμπεράσματα, να χρησιμοποιούν εφαρμογές κλπ.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού Ο δάσκαλος στο συγκεκριμένο σενάριο είναι ο συντονιστής-οργανωτής, εκείνος που καθοδηγεί τους μαθητές και τους οδηγεί στις γνώσεις. Ωστόσο οφείλει να είναι και διαπραγματευτικός. Ο δάσκαλος είναι ο οργανωτής καταστάσεων μάθησης, αυτός δηλαδή που θα δημιουργήσει ένα συνεργατικό, διερευνητικό μαθησιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο χρησιμοποιώντας τον όρο του Vygotsky,δημιουργείται μια «ζώνη επικείμενης ανάπτυξης» όπου οι μαθητές αποδίδουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους και το ενδιαφέρον τους
Οργάνωση τάξης &απαιτούμενη υποδομή Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των 2-3 ατόμων σύμφωνα με την επιλογή του εκπαιδευτικού. Το σενάριο θα υλοποιηθεί στο εργαστήριο πληροφορικής του Σχολείου, αφού εκεί υπάρχει υλικοτεχνική υποδομή. Υπάρχουν αρκετοί Η/Υ με σύνδεση στο διαδίκτυο και στους οποίους βρίσκονται εγκατεστημένα όλα τα απαραίτητα λογισμικά που θα μας χρειαστούν.
Δραστηριότητα 1(1η φάση) Οι μαθητές καλούνται να ανατρέξουν στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=OKNK_HTzhOc και να ακούσουν το τραγούδι.
Στη συνέχεια λέμε στους μαθητές να επιλέξουν με τη βοήθεια του ποντικιού τους στίχους του τραγουδιού, να «ανοίξουν» το αρχείο φύλλο επεξεργασίας κειμένου Word με τίτλο «Στου καιρού τη ζυγαριά», που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας και με τη χρήση των επιλογών «αντιγραφή» και «επικόλληση» να τους μεταφέρουν εκεί. Στη συνέχεια να συμπληρώσουν τις ερωτήσεις που ακολουθούν.
Δραστηριότητα 2(2η φάση) Δίνουμε οδηγίες προς τους μαθητές να οδηγηθούν μέσω του φυλλομετρητή που έχουν επιλέξει στον παγκόσμιο ιστό της https://earth.google.com/web/ να εντοπίσουν την Ελλάδα και να εντοπίσουν ποτάμια, λίμνες, θάλασσες, πελάγη κλπ και να συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας που θα τους δώσουμε.
Δραστηριότητα 3 (3η φάση) Καλούμε τους μαθητές να ανατρέξουν στην παρακάτω ηλεκτρονική δ/νση https://www.youtube.com/watch?v=3T9UqTmbr0M και να παρακολουθήσουν το video σχετικά με τον κύκλο του νερού. Στη συνέχεια θα πρέπει να συμπληρώσουν το ακόλουθο φύλλο εργασίας
Δραστηριότητα 4(4η φάση) Συνδέοντας διαθεματικά με το γνωστικό αντικείμενο της Μελέτης, έχουμε ήδη μιλήσει για τις τρεις βασικές μορφές του νερού. Έτσι προτρέπουμε τους μαθητές να ανατρέξουν στη διαδραστική εφαρμογή mindomo και να φτιάξουν έναν εννοιολογικό χάρτη εμπλουτίζοντας τον με εικόνες https://www.mindomo.com/mindmap/mind-map2e19bbd7f1e243309246102d188c09dc
Δραστηριότητα 5(5η φάση) Καλούμε τους μαθητές μέσω της μηχανής αναζήτησης της Google να βρουν πληροφορίες σχετικά με το ρόλο του νερού στη χριστιανική θρησκεία και τη λαϊκή παράδοση. Στη συνέχεια αφού έχουν συλλέξει τα απαραίτητα δεδομένα μέσω της εφαρμογής animoto.com μπορούν να ηχογραφήσουν απαγγέλλοντας τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει.
Δραστηριότητα 6(5η φάση) Λέμε στους μαθητές να ανατρέξουν στην παρακάτω ιστοσελίδα στο διαδίκτυο https://www.youtube.com/watch?v=vHApTRvbJCw και να παρακολουθήσουν το video. Στη συνέχεια να ανατρέξουν και να ανοίξουν το online εργαλείο ψηφιακής αφήγησης storybird και να δημιουργήσουν ένα δικό τους παραμύθι που να περιγράφει με γλαφυρό και διαδραστικό τρόπο τον κύκλο του νερού.
Δραστηριότητα 7(6η φάση) Ανατρέξτε στην ακόλουθη ηλεκτρονική δ/νση https://www.watersave.gr/index.php Αφού περιηγηθείτε στη σελίδα, συζητήστε μεταξύ σας πώς θα μπορούσατε να εξοικονομήσετε και να ανακυκλώσετε το νερό στο σχολείο. Φτιάξτε και τυπώστε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο, μοιράστε το στους υπόλοιπους μαθητές την ώρα των διαλειμμάτων και αποφασίστε για τυχόν δράσεις που πρέπει να κάνετε εκτός Σχολείου.
Πρόσθετες πληροφορίες (Επεκτασιμότητα σεναρίου) Το συγκεκριμένο σενάριο μπορεί να επεκταθεί ως προς τα εξής: α) Βιωματική δράση στα υγρά στοιχεία της περιοχής β) Εικαστικές δημιουργίες των μαθητών γ) Επίσκεψη στην τοπική ενορία, προκειμένου να γίνει συζήτηση με τον ιερέα για το νερό στη χριστιανική θρησκεία δ) Ανάρτηση εργασιών στην ιστοσελίδα του Σχολείου ε) Φιλοξενία θέματος στην εφημερίδα του σχολείου
Χρησιμοποιήθηκαν: Microsoft Office Word www.youtube.com www.mindomo.com Google-earth tux paint www.animoto.com