Terminarz polski 2023 - kalendarz historyczny

Page 1

ki ls po z ar in m Te r

Terminarz polski 2023

ISBN 978-83-7864-543-6

9 788378 645436 Cena: 39,90 zł w tym 5% VAT

2023



terminarz

2023 Dane osobiste Imię

............................................................................................................................

Nazwisko

....................................................................................................................

Telefon domowy

..........................................................................................................

Telefon do pracy

..........................................................................................................

e-mail ......................................................................................................................... Prawo jazdy

................................................................................................................

Grupa krwi

................................................................................................................. W razie wypadku proszę zawiadomić kapłana katolickiego

oraz

............................................................................................................................

Telefony w nagłych wypadkach Pogotowie ratunkowe – 999 Straż pożarna – 998 Policja – 997 Pomoc drogowa – 981 Numer alarmowy – 112


2023 Styczeń N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6 7

Luty 8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 29 23 30 24 31 25 26 27 28

Kwiecień N Pn Wt Śr Cz Pt So

2 3 4 5 6 7 1 8

9 10 11 12 13 14 15

2 3 4 5 6 7 1 8

16 17 18 19 20 21 22

23 30 24 25 26 27 28 29

1 2 3 4 5 6 7

12 13 14 15 16 17 18

19 26 20 27 21 28 22 23 24 25

N Pn Wt Śr Cz Pt So

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 30 24 31 25 26 27 28 29

8 9 10 11 12 13 14

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

22 29 23 30 24 31 25 26 27 28

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

N Pn Wt Śr Cz Pt So

4 5 6 7 1 8 2 9 3 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

Wrzesień 13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31

Listopad 15 16 17 18 19 20 21

N Pn Wt Śr Cz Pt So

Czerwiec

Sierpień

Październik N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

Maj

Lipiec N Pn Wt Śr Cz Pt So

N Pn Wt Śr Cz Pt So

Marzec

N Pn Wt Śr Cz Pt So

3 4 5 6 7 8 9

1 2

Grudzień 12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 31 25 26 27 28 29 30


2024 Styczeń N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6

Luty 7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Kwiecień N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

1 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

21 28 22 29 23 30 24 25 26 27

1 2 3 4 5

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29

N Pn Wt Śr Cz Pt So

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

27 28 29 30 31

N Pn Wt Śr Cz Pt So

3 4 5 6 7 8 9

1 2

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 31 25 26 27 28 29 30

4 5 6 7 1 8 2 9 3 10

1 2

N Pn Wt Śr Cz Pt So

2 3 4 5 6 7 1 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 30 24 25 26 27 28 29

Wrzesień 11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Listopad 20 21 22 23 24 25 26

N Pn Wt Śr Cz Pt So

Czerwiec

Sierpień

Październik N Pn Wt Śr Cz Pt So

4 5 6 7 1 8 2 9 3 10

Maj

Lipiec N Pn Wt Śr Cz Pt So

N Pn Wt Śr Cz Pt So

Marzec

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 29 23 30 24 25 26 27 28

15 16 17 18 19 20 21

22 29 23 30 24 31 25 26 27 28

Grudzień 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

N Pn Wt Śr Cz Pt So

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14



Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Oktawa Narodzenia Pańskiego Nowy Rok 2023 Mieczysława, Nikodema

niedziela

styczeń

1

Orzeł Bolesława I Chrobrego

8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 1 stycznia 1467

W Kozienicach urodził się Zygmunt I Stary, (zm. 1548), od 1507 roku król Polski, przedostatni z dynastii Jagiellonów. Był jednym z sześciu synów Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, zwanej matką królów. Dwukrotnie żonaty: z Barbarą Zapolyą i Boną Sforzą. W 1520 roku wydał w Toruniu edykt, w którym zakazał propagowania książek Marcina Lutra.

1 stycznia 1922

W Homlu urodził się Marek Edelman (zm. 2 października 2009 w Warszawie), lekarz kardiolog, działacz opozycyjny. Był ostatnim przywódcą Powstania w Getcie Warszawskim i uczestnikiem Powstania Warszawskiego. Po wojnie działał w Komitecie Obrony Robotników, NSZZ „Solidarność”; był internowany w stanie wojennym. Działał w Unii Demokratycznej i Unii Wolności. Na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok. Gdy na Nowy Rok plucha, ze żniwem też będzie pokuta. Rok Nowy pogodny, zbiór będzie dorodny. Gdy Nowy Rok mglisty, zjedzą kapustę glisty. Jak Nowy Rok jasny i chłodny, będzie roczek pogodny i płodny. Jaką pogodę Nowy Rok oznaczy, taką i w sierpniu Pan Bóg uraczy.

I


styczeń

2

Bazylego, Grzegorza

poniedziałek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

2 stycznia 1665

Stefan Czarniecki został mianowany hetmanem polnym koronnym. Urodzony ok. 1599 w Czarncy, wybitny dowódca wojskowy, oboźny koronny, kasztelan kijowski, starosta kowelski i tykociński, wojewoda ruski i kijowski. Zasłynął w czasie potopu szwedzkiego z prowadzenia wojny partyzanckiej przeciw wojskom Karola X Gustawa, a także z walk ze zbuntowanym Bohdanem Chmielnickim i w wojnie polsko-rosyjskiej 1654–1667. Zmarł 16 lutego 1665 w Sokołówce.

2 stycznia 1922

W Warszawie urodził się Konstanty Kot Jeleński (zm. 4 maja 1987), eseista, krytyk i publicysta, współpracownik paryskiej Kultury i Zeszytów Literackich. W czasie drugiej wojny światowej służył w 1 Dywizji Pancernej, w stopniu kaprala podchorążego. Uczestniczył w walkach dywizji w latach 1944-1945. Zafascynowany Witoldem Gombrowiczem, propagował jego twórczość na emigracji.

2 stycznia 1922

Watykan wydał dekret zatwierdzający stowarzyszenie Pobożny Związek Rycerstwa Niepokalanej, którego twórcą był o. Maksymilian Kolbe.


styczeń

Danuty, Genowefy

wtorek

3 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

3 stycznia 1920

W wojnie polsko-bolszewickiej wojska gen. Edwarda Rydza-Śmigłego zaatakowały Dyneburg. po całodziennych zaciętych walkach przy 30-stopniowym mrozie oddziały polskie zdobyły miasto.

3 stycznia 1926

Pierwszy biskup katowicki, salezjanin, syn ziemi śląskiej August Hlond został konsekrowany w Katowicach. 24 czerwca 1926 Ojciec Święty Pius XI mianował go arcybiskupem gnieźnieńskopoznańskim, czyli Prymasem Polski. Gdy umierał 22 października 1948, powiedział: „Zwycięstwo – gdy przyjdzie – przyjdzie przez Maryję”. Od Genowefy listopad swój bierze początek.

I


styczeń

4

Anieli, Eugeniusza

środa

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

4 stycznia 1939

W podziemiach katedry św. Jana w Warszawie został pochowany arcybiskup metropolita warszawski i prymas Królestwa Polskiego kard. Aleksander Kakowski. W późniejszym czasie jego ciało zostało przeniesione na cmentarz Bródnowski, gdzie spoczął, zgodnie ze swoją wolą, „wśród mogił dla najuboższych”.

4 stycznia 1943

Niemcy rozstrzelali 22 mieszkańców wsi Nielisz koło Zamościa. Dokładnie rok później zamordowano tam 59 osób.

4 stycznia 1947

W Warszawie rozpoczął się proces I Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, największej, liczącej 25-40 tys. członków, konspiracyjnej organizacji niepodległościowej, założonej w Warszawie 2 września 1945 roku z inicjatywy przywódców Armii Krajowej, zakonspirowanych po jej formalnym rozwiązaniu. WiN działał w zniewolonej przez komunistów Polsce do 1947. Gdy w Eugeniego lód albo woda, taka i lipcowa pokaże się pogoda.


styczeń Bł. Marii Marceliny Darowskiej, zakonnicy Edwarda, Szymona

czwartek

5 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

5 stycznia 1393

Hospodar mołdawski Roman I złożył hołd lenny Jadwidze Andegaweńskiej i Władysławowi Jagielle.

5 stycznia 1866

Rosjanie w ramach represji po Powstaniu Styczniowym wprowadzili obowiązkową naukę języka rosyjskiego w gimnazjach Królestwa Polskiego.

5 stycznia 1919

Oddziały Armii Czerwonej, mające dużą przewagę, zajęły Wilno w walkach z samoobroną wileńską. Początek wojny polsko-bolszewickiej.

5 stycznia 1925

Otwarto Polski Urząd Pocztowo-Telegraficzny nr 3, późniejszy Urząd Pocztowy nr 1 w Gdańsku, znany z obrony 1 września 1939 roku. Gdy styczeń burzliwy z śniegami, lato burzliwe z deszczami.

I


styczeń

6

Objawienie Pańskie Uroczystość Kacpra, Melchiora, Baltazara

piątek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

6 stycznia 1813

Urodził się Hipolit Cegielski (zm. 1868), twórca wielu inicjatyw przemysłowych i gospodarczych. Przekonany, że podstawą bytu narodu jest ziemia, przemysł i handel uważał, że ten, kto je sprzedaje w obce ręce, zdradza swój Naród, zdradza Polskę.

6 stycznia 1874

W Warce zmarł płk Piotr Wysocki (ur. 1797), kawaler Virtuti Militari, jeden z przywódców i inicjator wybuchu Powstania Listopadowego. 29 listopada 1830 roku wypowiedział do podchorążych, na czele których stanął, słynne słowa: „Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów”. Skazany przez Rosjan na karę śmierci, zamienioną na 20 lat ciężkich robót na Syberii. Gdy trzech Króli mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zima. Na Trzech Króli słońce świeci, wiosna do nas pędem leci.


styczeń

Rajmunda, Lucjana

sobota

7 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

7 stycznia 1882

Zmarł Ignacy Łukasiewicz (ur. 1822), aptekarz, farmaceuta, wynalazca lampy naftowej opalanej wydestylowanym przez niego olejem skalnym, czyli naftą.

7 stycznia 1920

W Krakowie nastąpiła przerwa w dostawie gazu spowodowana brakiem węgla w gazowni. Na ulicach zgasły lampy, a w domach przestały działać piece. Tej zimy podobna sytuacja miała miejsce jeszcze kilkukrotnie.

7 stycznia 1923

W Krakowie urodził się Jerzy Nowosielski (zm. 21 lutego 2011) polski malarz, rysownik, scenograf, filozof i teolog prawosławny. Od najmłodszych lat był zafascynowany liturgią wschodnią, w której został wychowany (najpierw jako grekokatolik, później prawosławny).Uważany był za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Jeśli w styczniu deszcze leją, nie ciesz się wielką nadzieją. Po styczniu jasnym i białym będą w lato upały.

I


styczeń

8

Seweryna, Teofila

niedziela

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

8 stycznia 1884

Urodził się Kornel Makuszyński (zm. 1953), pisarz, poeta, publicysta, autor książek dla dzieci, twórca postaci Koziołka Matołka, autor m.in. „Awantury o Basię”, „Szatana z 7 klasy”, „Panny z mokrą głową”.

8 stycznia 1894

Urodził się Rajmund Maksymilian Kolbe (zm. 1941), franciszkanin, twórca Niepokalanowa, wydawca prasy katolickiej, misjonarz, w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz oddał swe życie za ojca rodziny. Kanonizowany w 1982 roku. Kiedy w styczniu rośnie trawa, marna w lecie jest potrawa. Gdy w zimie nie było śniegu, to go wiele spadnie w kwietniu.


styczeń

Marceliny, Juliana

poniedziałek

9 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

9 stycznia 1797

W Mediolanie gen. Jan Henryk Dąbrowski zawarł z Rządem Tymczasowym Lombardii umowę o utworzeniu Legionów Polskich, których celem była walka o niepodległość. Pieśń legionistów, zwana „Mazurkiem Dąbrowskiego”, napisana przez Józefa Wybickiego, w XX wieku stała się polskim hymnem narodowym.

9 stycznia 1856

W Dublanach pod Lwowem powołano Szkołę Rolniczą, która wykształciła pokolenia polskich specjalistów. Styczeń, styczeń wszystko studzi – ziemię, bydło, ludzi.

I


styczeń

10

Jana, Wilhelma

wtorek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

10 stycznia 1920

Polska 5 Dywizja Syberyjska – po zdradzie Korpusu Czeskiego – walcząca z bolszewikami, skapitulowała pod Klukwienną koło Krasnojarska. Wielu wziętych do niewoli Polaków wymordowano.

10 stycznia 1920

Na mocy traktatu wersalskiego Gdańsk stał się Wolnym Miastem. Dzięki staraniom polskich dyplomatów Polska odzyskała dostęp do Morza Bałtyckiego (72 km).

10 stycznia 1940

Niemiecki Selbstschutz dokonał ostatniej masowej egzekucji w lesie Barbarka pod Toruniem. Od 28 października 1939 roku zamordowano tam 600-1200 przedstawicieli polskiej inteligencji oraz elit gospodarczych i politycznych z Torunia i okolic. Gdy słońce przygrzewa na Jana Dobrego, spodziewać się można lata pogodnego.


styczeń

Honoraty, Teodozjusza

środa

11 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

11 stycznia 1904

Urodził się Adam Doboszyński (zm. 1949), jeden z najwybitniejszych działaczy ruchu narodowego, publicysta, erudyta, autor m.in. „Gospodarki narodowej”, zamordowany, po pokazowym procesie, przez komunistów.

11 stycznia 1924

Po objęciu urzędu premiera przez Władysława Grabskiego, Sejm uchwalił ustawę o naprawie skarbu i reformie walutowej. Święta Honorata figle płata.

I


styczeń

12

Arkadiusza, Benedykta

czwartek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

12 stycznia 1383

Pierwsza wzmianka o użyciu artylerii ogniowej w Polsce. W czasie oblężenia Pyzdr w Wielkopolsce przez wojska Bartosza z Odolanowa, będącego stronnikiem księcia mazowieckiego Siemowita IV, kula kamienna wystrzelona z działa przebiła miejskie wrota i zabiła Mikołaja, plebana z Biechowa.

12 stycznia 1578

W Ujazdowie pod Warszawą odbyła się premiera tragedii Jana Kochanowskiego „Odprawa posłów greckich”, pierwszego polskiego dramatu nowożytnego, wystawionego podczas uroczystości weselnych Jana Zamoyskiego i Krystyny Radziwiłłówny. Wśród gości obecna była para królewska Stefan Batory i Anna Jagiellonka. Kiedy w styczniu rosną trawy, lipiec dla nas niełaskawy.


styczeń

Weroniki, Hilarego

piątek

13 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

13 stycznia 1817

Prof. Feliks Radwański wywalczył w Senacie Rzeczypospolitej Krakowskiej decyzję o niewyburzaniu części murów obronnych Barbakanu i Bramy Floriańskiej i przyległych trzech wież; przedstawił wtedy ich wartości historyczne i artystyczne. Senat Rządzący upoważnił Radwańskiego do podejmowania decyzji w sprawie burzenia, ewentualnie konserwacji, starych budowli. Za działalność w tym zakresie został uhonorowany tablicą dziękczynną na starym murze przy Bramie Floriańskiej.

13 stycznia 1974

Prymas Polski ks. kard. Stefan Wyszyński w warszawskim kościele pw. Świętego Krzyża rozpoczął cykl kazań poświęconych kwestiom społecznym („Kazania świętokrzyskie”). Przyjdzie Święta Weronika, zniesie jajka kaczka dzika. Weronika chustkę zrzuci, wiosna od nas się odwróci.

I


styczeń

14

Feliksa, Domosława

sobota

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

14 stycznia 1770

Urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski (zm. 1861), jeden z najwybitniejszych XIX-wiecznych polskich polityków, dyplomatów, pisarzy politycznych. Był ministrem spraw zagranicznych Imperium Rosyjskiego. W Postaniu Listopadowym stanął na czele rządu, a następnie na emigracji został przywódcą politycznego obozu konserwatywnego, zwanego Hotel Lambert. Był także mecenasem kultury i sztuki, poetą, odznaczony Orderem Orła Białego.

14 stycznia 1771

W czasie Konfederacji Barskiej zakończyło się trwające od 31 grudnia 1770 roku nieudane oblężenie Jasnej Góry przez wojska królewskie i rosyjskie pod dowództwem pułkownika Iwana Drewicza. Kiedy ptaki w styczniu śpiewają, to im w maju dzioby zamarzają.


styczeń

Pawła, Izydora

niedziela

15 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

14/15 stycznia 1863

W Warszawie przeprowadzono brankę, czyli przymusowy pobór do wojska carskiego, który przyspieszył wybuch Powstania Styczniowego.

15 stycznia 1734

W Krakowie na Wawelu odbyły się ostatnie pogrzeby królewskie: Jana III Sobieskiego, jego żony królowej Marii Kazimiery, księcia Jana – syna królewicza Jakuba Sobieskiego, oraz króla Augusta II Sasa.

15 stycznia 1869

Urodził się Stanisław Wyspiański (zm. 1907), wybitny pisarz, malarz, jeden z największych polskich dramatopisarzy, autor m.in. „Wesela”, „Nocy Listopadowej”, „Wyzwolenia”, „Warszawianki”.

15 stycznia 1920

Sejm przyjął ustawę uznającą markę polską za jedyną walutę dopuszczoną do obrotu w Polsce.

I


styczeń

16

Marcelego, Włodzimierza

poniedziałek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 16 stycznia 1826

Urodził się Romuald Traugutt (zm. 1864), dyktator Powstania Styczniowego, żarliwy katolik, stracony przez Rosjan. Ks. Józef Jarzębowski, jego biograf, podjął starania o beatyfikację Traugutta, wspierane przez Prymasa Polski ks. kard. Stefana Wyszyńskiego.

16 stycznia 1919

Zmarł od ran, broniąc przed Ukraińcami „Reduty Śmierci” na Persenkówce we Lwowie, Antoni Petrykiewicz (ur. 1905), lwowskie orlątko, najmłodszy kawaler Orderu Virtuti Militari, bohater wiersza Henryka Zbierzchowskiego: „W pamięci ten żołnierz mały, Który ocalił Lwów. Dla Polski chwały: Czapka większa od głowy, Pod którą widać włos płowy. A na obszernym mundurze, Jak ze starszego brata, na łacie łata, Dziura na dziurze”.

16 stycznia 1921

W Krakowie odbyła się uroczystość powitania 6 Dywizji Piechoty wracającej z frontu. Nabożeństwo odprawiono w kościele Mariackim, a na Rynku Głównym miała miejsce defilada oraz udekorowanie 53 żołnierzy krzyżami Orderu Virtuti Militari. Jaka pogoda w Świętego Marcela, taka i będzie Wielka Niedziela.


styczeń

Antoniego, Jana

wtorek

17 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

17 stycznia 1842

Urodził się Józef Sebastian Pelczar (zm. 1924), ks. bp przemyski, wybitny uczony, autor licznych dzieł naukowych, rektor UJ, założyciel Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (sercanki), kanonizowany w 2003 roku. Dewizą jego życia było zawołanie: „Wszystko dla Najświętszego Serca Jezusowego przez Niepokalane Ręce Najświętszej Maryi Panny”. Nie ustawał w dziełach charytatywnych oraz inicjatywach społecznych. Z wielką radością przyjął odzyskanie niepodległości w 1918 roku, ale ostrzegał przed państwem bezbożnym.

17 stycznia 1874

W unickiej parafii w Drelowie rosyjscy żołnierze zastrzelili 13 unitów i ciężko ranili około 200, broniących swej świątyni i niegodzących się na oddanie jej cerkwi prawosławnej.

17 stycznia 1920

W związku z ustaleniami traktatu wersalskiego oddziały polskie generała broni Józefa Hallera rozpoczęły przejmowanie Pomorza, wkraczając w ciągu tygodnia m.in. do Torunia, Bydgoszczy i Grudziądza.

I


18

Małgorzaty, Piotra

środa

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

18 stycznia 1943

Oddział cichociemnego, oficera AK, Jana Piwnika „Ponurego”, dowódcy oddziałów partyzanckich w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródczyźnie, rozbił niemieckie więzienie w Pińsku, uwalniając kilkudziesięciu więźniów. Mjr „Ponury” zginął pod Jewłaszami 16 czerwca 1944.

18 stycznia 1951

Komuniści znieśli święto narodowe 3 Maja, a już wcześniej zlikwidowali święto Wojska Polskiego – 15 sierpnia, oraz jako dni wolne: święto Objawienia Pańskiego (Trzech Króli) – 6 stycznia oraz święto Niepokalanego Poczęcia NMP – 8 grudnia. Gdy na Małgorzaty mróz, jeszcze długo nie pojedzie wóz.


Św. Józefa Sebastiana Pelczara, biskupa Henryka, Mariusza

czwartek

19 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

19 stycznia 1922

W Gwoźdźcu koło Kołomyi urodził się Jerzy Kawalerowicz, reżyser, scenarzysta, autor filmów „Pociąg”, „Matka Joanna od Aniołów”, „Austeria”, „Faraon” i „Quo vadis”; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966–1978).

19 stycznia 1945

Komendant Główny gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek” wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej: „Polska, według rosyjskiej recepty, nie jest tą Polską, o którą bijemy się szósty rok z Niemcami… Obecne zwycięstwo sowieckie nie kończy wojny… Daję Wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa Polskiego i ochrony ludności polskiej przed zagładą”.

19 stycznia 1947

W atmosferze terroru komuniści sfałszowali – pierwsze po wojnie – wybory parlamentarne. Gdy styczeń z zimnem nie chodzi, marzec i kwiecień wychłodzi.

I


styczeń

20

Fabiana, Sebastiana

piątek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

20 stycznia 1826

Zmarł ks. Stanisław Staszic (ur. 1755), inicjator rozwoju krajowego przemysłu i górnictwa. Jego słowa: „Paść może i naród wielki, zniszczeć tylko nikczemny”, dodawały otuchy następnym pokoleniom marzącym o wolnej Polsce.

20 stycznia 1953

W więzieniu mokotowskim w Warszawie komuniści zamordowali mjr. Bolesława Kontryma „Żmudzina” (ur. 1898), cichociemnego, żołnierza AK, w czasie okupacji zastępcę komendanta głównego konspiracyjnej policji Polskiego Państwa Podziemnego. Fabian i Sebastian, gdy mróz dadzą, srogą zimę przyprowadzą.


styczeń

Agnieszki, Jarosława Dzień Babci

sobota

21 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

21 stycznia 1989

„Nieznani sprawcy” zamordowali ks. Stefana Niedzielaka (ur. 1914), proboszcza parafii św. Karola Boromeusza w Warszawie, od lat zaangażowanego w upamiętnianie ofiar komunistycznego i sowieckiego terroru, dlatego po śmierci nazwanego „ostatnią ofiarą Katynia”. Zabójstwa dokonano w tle rozmów w Magdalence, podczas których przygotowywano obrady „okrągłego stołu”. Jak Święta Agnieszka wypuści śnieg z mieszka, to go nie powstrzyma ani do Franciszka (24.01).

I


styczeń

22

Anastazji, Wincentego

niedziela

Dzień Dziadka

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 22 stycznia 1863

Wybuchło Powstanie Styczniowe. Przez powstańcze oddziały przewinęło się ponad 200 tysięcy patriotów, a Polacy znów udowodnili, że nie pogodzili się z wymazaniem swego państwa z mapy Europy.

22 stycznia 1920

Antoś Petrykiewicz, trzynastoletni obrońca Lwowa, został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, stając się jego najmłodszym kawalerem. Kapituła orderu wówczas odznaczyła również Józefa Piłsudskiego, Józefa Hallera, Edwarda Rydza-Śmigłego.

22 stycznia 1921

Urodził się Krzysztof Kamil Baczyński, wybitny poeta, żołnierz Szarych Szeregów, AK. W okresie okupacji niemieckiej ogłosił 4 tomiki poezji: „Zamknięty echem” (lato 1940), „Dwie miłości” (jesień 1940), „Wiersze wybrane” (maj 1942), „Arkusz poetycki Nr 1” (1944). Zginął w Powstaniu Warszawskim, na posterunku w pałacu Blanka 4 sierpnia 1944 został śmiertelnie raniony przez strzelca wyborowego.

22 stycznia 1971

Po opublikowaniu przez „Głos Szczeciński” kłamliwej informacji, w Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie oraz całym mieście rozpoczął się strajk. Protestujący domagali się sprostowania kłamstw i przyjazdu Edwarda Gierka. Kiedy Wincenty posypie pierze to nie ustanie aż do Gromnicznej (02.02) w pierwsze pacierze.


styczeń

Ildefonsa, Rajmunda

poniedziałek

23 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

23 stycznia 1793

Rosja i Prusy dokonały II rozbioru Polski. Austria nie wzięła w rozbiorze udziału, zadowalając się obietnicą objęcia w posiadanie Bawarii. Król pruski Fryderyk Wilhelm II wykorzystał kapitulację Stanisława Augusta Poniatowskiego po wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 oraz przejęcie rządów w Polsce przez targowiczan i zażądał wcielenia do Prus Wielkopolski, gdzie wkroczyły jego wojska. Do wschodniej Polski weszła armia rosyjska carycy Katarzyny II. W styczniu łów łatwy na kuropatwy.

I


styczeń

24

Felicji, Franciszka

wtorek

8.00 9.00 10.00

I

11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

24 stycznia 1874

W Pratulinie na Podlasiu, unici Wincenty Lewoniuk wraz z 12 towarzyszami (obecnie błogosławieni) oddali życie w obronie swojej świątyni przed żołnierzami rosyjskimi usiłującymi narzucić im wiarę prawosławną.

24 stycznia 1921

Urodził się Tadeusz Zawadzki „Zośka”, harcmistrz, żołnierz Szarych Szeregów, podporucznik AK; uczestnik akcji pod Arsenałem, w której odbito więźniów z rąk gestapo, w tym jego przyjaciela „Rudego” – Janka Bytnara. Dowodził odbiciem więźniów pod Celestynowem i wysadzeniem mostu kolejowego pod Czarnocinem. Stał się jednym z bohaterów „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego. Zginął 20 sierpnia 1943 w Sieczychach, podczas ataku na strażnicę Grenzschutzu.

24 stycznia 1983

W Warszawie rozpoczął się proces twórców Radia „Solidarność”, m.in. Zbigniew Romaszewski został skazany na 4,5 roku więzienia, a jego żona Zofia na 3 lata.


styczeń

Elwiry, Miłosza, Pawła

środa

25 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

25 stycznia 1831

W Warszawie Sejm Królestwa Polskiego – po wybuchu Powstania Listopadowego – uchwalił detronizację cara Mikołaja I jako króla Polski.

25 stycznia 1922

Kardynał Achille Ratti, ówczesny nuncjusz apostolski w Polsce (późniejszy papież Pius XI), został odznaczony przez Naczelnika Państwa Orderem Orła Białego.

25 stycznia 1971

I sekretarz KC PZPR Edward Gierek oraz premier PRL Piotr Jaroszewicz spotkali się ze stoczniowcami Gdańska. Po rozmowach, w odpowiedzi na pytanie „Pomożecie?” rozległy się sporadycznie okrzyki „pomożemy”. Ówczesna propaganda rozdęła je do chóralnego okrzyku, co stało się jednym z propagandowych mitów tamtego czasu. Na świętego Pawła połowa zimy przepadła.

I



Opracowanie: Joanna Wieliczka-Szarkowa Skład i łamanie, projekt okładki: Agnieszka Siekierżycka Wykorzystano fragmenty następujących książek wydanych przez Wydawnictwo AA: Joanna Wieliczka-Szarkowa, Jarosław Szarek, Kronika dziejów Polski Wacław Panek, Hymny polskie Do nabycia: tel. 12 292 04 42 lub: www.religijna.pl © Copyright by Wydawnictwo AA, Kraków 2022 ISBN 978-83-7864-543-6 Wydawnictwo AA s.c. 30-332 Kraków, ul. Swoboda 4 tel.: 12 292 04 42 e-mail: klub@religijna.pl www.religijna.pl


ki ls po z ar in m Te r

Terminarz polski 2023

ISBN 978-83-7864-543-6

9 788378 645436 Cena: 39,90 zł w tym 5% VAT

2023


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.