2021 imię i nazwisko telefon e-mail
2020 STYCZEŃ Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N
KWIECIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 N
N
Pn
5 6 12 13 19 20 26 27
LIPIEC Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 7 8 9 10 11 14 15 16 17 18 21 22 23 24 25 28 29 30 31
PAŹDZIERNIK Pn Wt Śr Cz 1 4 5 6 7 8 11 12 13 14 15 18 19 20 21 22 25 26 27 28 29 N
Pt So 2 3 9 10 16 17 23 24 30 31
N
LUTY Pn Wt Śr Cz
2 9 16 23
3 10 17 24
N
MAJ Pn Wt Śr Cz
3 10 17 24 31
N
4 11 18 25
4 11 18 25
So 1 5 6 7 8 12 13 14 15 19 20 21 22 26 27 28 29
Pt So 1 2 5 6 7 8 9 12 13 14 15 16 19 20 21 22 23 26 27 28 29 30
SIERPIEŃ Pn Wt Śr Cz
2 3 9 10 16 17 23 24 30 31
Pt
4 11 18 25
Pt
So 1 5 6 7 8 12 13 14 15 19 20 21 22 26 27 28 29
LISTOPAD N Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
MARZEC N Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
CZERWIEC Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 N
N
Pn
6 7 13 14 20 21 27 28
WRZESIEŃ Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 8 9 10 11 12 15 16 17 18 19 22 23 24 25 26 29 30
GRUDZIEŃ Pn Wt Śr Cz 1 2 3 6 7 8 9 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 31 N
Pt So 4 5 11 12 18 19 25 26
2021 N 3 10 17 24 31
STYCZEŃ Pn Wt Śr Cz
Pt So 1 2 4 5 6 7 8 9 11 12 13 14 15 16 18 19 20 21 22 23 25 26 27 28 29 30
KWIECIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 N
N
Pn
4 11 18 25
5 12 19 26
LIPIEC Wt Śr Cz Pt 1 2 6 7 8 9 13 14 15 16 20 21 22 23 27 28 29 30
So 3 10 17 24 31
PAŹDZIERNIK Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N
N 7 14 21 28
LUTY Pn Wt Śr 1 2 3 8 9 10 15 16 17 22 23 24
Cz Pt So 4 5 6 11 12 13 18 19 20 25 26 27
MAJ N
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
N Pn 1 2 8 9 15 16 22 23 29 30
SIERPIEŃ Wt Śr Cz Pt So 3 4 5 6 7 10 11 12 13 14 17 18 19 20 21 24 25 26 27 28 31
LISTOPAD Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 N
MARZEC Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N
CZERWIEC Pn Wt Śr Cz 1 2 3 6 7 8 9 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 N
N
Pn
5 6 12 13 19 20 26 27
Pt So 4 5 11 12 18 19 25 26
WRZESIEŃ Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 7 8 9 10 11 14 15 16 17 18 21 22 23 24 25 28 29 30
GRUDZIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N
2022 N
STYCZEŃ Pn Wt Śr Cz
2 3 4 9 10 11 16 17 18 23 24 25 30 31
So 1 5 6 7 8 12 13 14 15 19 20 21 22 26 27 28 29
N
KWIECIEŃ Pn Wt Śr Cz
3 10 17 24
4 11 18 25
N 3 10 17 24 31
N
Pt
Pt So 1 2 5 6 7 8 9 12 13 14 15 16 19 20 21 22 23 26 27 28 29 30
LIPIEC Pn Wt Śr Cz 4 11 18 25
Pt So 1 2 5 6 7 8 9 12 13 14 15 16 19 20 21 22 23 26 27 28 29 30
PAŹDZIERNIK Pn Wt Śr Cz Pt
2 3 9 10 16 17 23 24 30 31
4 11 18 25
So 1 5 6 7 8 12 13 14 15 19 20 21 22 26 27 28 29
LUTY Pn Wt Śr 1 2 6 7 8 9 13 14 15 16 20 21 22 23 27 28 N
N Pn Wt 1 2 3 8 9 10 15 16 17 22 23 24 29 30 31
N
Pn 1 7 8 14 15 21 22 28 29
N
Pn
6 7 13 14 20 21 27 28
MAJ Śr 4 11 18 25
Cz 3 10 17 24
Pt So 4 5 11 12 18 19 25 26
Cz Pt So 5 6 7 12 13 14 19 20 21 26 27 28
SIERPIEŃ Wt Śr Cz Pt So 2 3 4 5 6 9 10 11 12 13 16 17 18 19 20 23 24 25 26 27 30 31
LISTOPAD Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 5 8 9 10 11 12 15 16 17 18 19 22 23 24 25 26 29 30
MARZEC Pn Wt Śr Cz 1 2 3 6 7 8 9 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 31 N
N
Pn
5 6 12 13 19 20 26 27
N
Pn
4 11 18 25
5 12 19 26
N
Pn
4 11 18 25
5 12 19 26
Pt So 4 5 11 12 18 19 25 26
CZERWIEC Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 4 7 8 9 10 11 14 15 16 17 18 21 22 23 24 25 28 29 30
WRZESIEŃ Wt Śr Cz Pt So 1 2 3 6 7 8 9 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30
GRUDZIEŃ Wt Śr Cz Pt 1 2 6 7 8 9 13 14 15 16 20 21 22 23 27 28 29 30
So 3 10 17 24 31
styczeń styczeń
2021
styczeń
niedziela
27 Jana Maksyma
poniedziałek
28 Antoniego Cezarego
wtorek
29 Tomasza Dominika
środa
30 Eugeniusza Sereryna
czwartek
Sylwester
31 Melanii Sylwestra
piątek
1 Mieczysława Nikodema
sobota
2 Bazylego Grzegorza
6
Nowy Rok
Roślina ta osiąga wysokość 4–6 m, ale Rokitnik zwyczajny Hippophaë rhamnoides bywa że i 10 m. Jego liście są równowąskolancetowate, o długości około 8 cm. Ich zabarwienie od wierzchniej strony jest szarozielonopopielate, a od spodniej – srebrzystobiałe. Rokitnik to roślina dwupienna, co oznacza, że na jednych egzemplarzach pojawiają się kwiaty żeńskie, a na innych męskie. Kwiaty te są niepozorne i pojawiają się wraz z liśćmi. U schyłku lata na krzewach zaczynają dojrzewać owoce – zazwyczaj owalne, rzadziej kuliste, z pestką w środku. Mają kolor ciemno- lub jasnopomarańczowy i bardzo gęsto oblepiają gałązki, a ich ogonki są krótkie. Istnieją też odmiany hodowlane, które tworzą bardzo dorodne owoce o zabarwieniu żółtawym lub ciemnopomarańczowoczerwonym. Wyjątkowa esenc ja witamin W owocach i liściach rokitnika doliczono się ponad 190 związków bioaktywnych, a więc sprzyjających zdrowiu. Pod względem bogactwa witaminy C, wśród wszystkich owoców dzikich, jego owoce ustępują tylko róży lub porzeczce czarnej. Przeciętnie stwierdza się jej w nich od 120 do 315 mg w 100 g. Na drugim miejscu wśród witamin wyróżnić należy witaminę E (12–65 mg w 100 g). Owoce tego krzewu obfitują również w witaminy z grupy B (np. B1, B2, B3), kwas foliowy oraz witaminę P (rutynę) i witaminę K. Dostarczają nam ponadto cennych karotenoidów w postaci np. beta-karotenu (3 razy więcej niż w marchewce) i likopenu. Rokitnik gromadzi też magnez, fosfor, wapń, żelazo, cynk, molibden, miedź, krzem, bor, mangan itd. Rokitnik i zimowe infekc je Jeśli ludzie wiedzieliby więcej o dobrodziejstwach owoców tego krzewu, z pewnością z większą troską gromadziliby na zimę przygotowane z nich zapasy oryginalnych przetworów. To właśnie one stanowią sekret dobrego zdrowia mieszkańców dalekiej Syberii, gdzie zimy są długie i mroźne, a ludzie rzadko chorują na grypę czy infekcje spowodowane przeziębieniem. Warto je stosować także od jesieni, bo zapewniają doskonale funkcjonujący układ odpornościowy (immunologiczny).
7
2021
styczeń
niedziela
3 Danuty Genowefy
poniedziałek
4 Anieli Eugeniusza
wtorek
5 Edwarda Szymona
środa
6 Kacpra, Melchiora Baltazara
czwartek
7 Rajmunda Lucjana
piątek
8 Seweryna Teofila
sobota
9 Marceliny Juliana
8
Objawienie Pańskie
Miód z owocami rokitnika „zima bez chorób” Składniki: dojrzałe owoce rokitnika, miód pszczeli – najlepiej lipowy, łąkowy, malinowy, leśny wielokwiatowy lub spadziowy z drzew iglastych. Przygotowanie: Owoce rokitnika umyć, dobrze odsączyć na sicie, lekko zmiksować, przetrzeć przez sito, odrzucając pesteczki (nasiona). Świeżo uzyskaną miazgę-przecier dokładnie wymieszać w dobrze wyparzonym, szczelnym słoiku (należy również wyparzyć zakrętkę) z miodem pszczelim (na 1 szklankę miazgi przeznaczamy 2 szklanki lub więcej miodu). Przecier należy koniecznie przechowywać w lodówce. Stosowanie: U dorosłych specyfik ten stosuje się zapobiegawczo po 1 łyżce 2 razy dziennie między posiłkami. Kuracja powinna trwać około 5 tygodni, następnie zaleca się zrobić 2–3-tygodniową przerwę. Leczniczo zażywa się go po 1–2 łyżki 3–4 razy w ciągu dnia (także między posiłkami) – ostatnia porcja najlepiej przed snem. Leczniczo miód z rokitnikiem podaje się dzieciom w wieku 3−6 lat po 1 łyżeczce 3−4 razy w ciągu dnia (także między posiłkami) – ostatnia porcja tuż przed snem. Najlepiej wymieszać go z ½ szklanki ciepłej (nie gorącej!) wody. Dzieciom starszym dawkę można zwiększyć do 1 łyżki (też 3−4 razy w ciągu dnia). Przecier z miodem stosuje się u dzieci zapobiegawczo po 1 łyżeczce lub 1 łyżce 2 razy dziennie (między posiłkami). Kuracja powinna trwać około 5 tygodni, następnie zaleca się zrobić 2−3-tygodniową przerwę. Przed zastosowaniem dobrze jest specyfik wymieszać. Pożytek dla zdrowia: To sprawdzony środek wzmacniająco-regenerujący organizm. Skutecznie zapobiega przeziębieniu i grypie oraz leczy je. Zdecydowanie skraca czas trwania tych chorób. Jest szczególnie polecany dla osób często atakowanych przez zimowe infekcje. Koniecznie trzeba go stosować po przeprowadzeniu antybiotykoterapii (jako środek naprawiający szkody w organizmie).
Źródło: Naturalne kuracje w przeziębieniu i grypie, Zbigniew T. Nowak, Aromat Słowa, 2020.
9
2021
lipiec
niedziela
18 Szymona Kamila
poniedziałek
19 Wincentego Marcina
wtorek
20 Małgorzaty Czesława
środa
21 Wawrzyńca Daniela
czwartek
22 Marii Magdaleny
piątek
23 Brygidy Apolinarego
sobota
24 Kingi Krystyny
76
Jak to dobrze, że mamy teraz pod Morela zwyczajna Prunus armeniaca dostatkiem własnych odmian moreli. Corocznie i raczej obficie owocują w naszym klimacie, choć jeszcze jakieś 30 lat temu głównie sprowadzano je z krajów, gdzie są łagodniejsze zimy i dużo słońca w lecie. Morele, podobne jak brzoskwinie, znane są ludzkości od kilku tysięcy lat. Z niektórych źródeł dowiadujemy się, że tradycja wykorzystania tych owoców trwa nieprzerwanie od 4000 lat. Jako pierwsi delektowali się nimi Chińczycy, Ormianie i Grecy. Podobno do rozpowszechnienia moreli w antycznej Grecji przyczynił się sam Aleksander Macedoński. Natomiast w starożytnym Rzymie zaczęto częściej uprawiać morele dopiero w I wieku po narodzeniu Chrystusa. Pisał o niej w swych dziełach żyjący w tym czasie wielki pisarz, historyk i botanik rzymski – Pliniusz Starszy. Dobra sława moreli zaczęła się bodajże w malowniczej dolinie Hunza, położonej w górach północno-wschodniego Pakistanu, gdzie ludzie żyją w zdrowiu oraz spokoju ducha ponad 100 lat i gdzie nie słyszano o nowotworach od wieków. Tam sadzi się w każdym ogródku drzewa morelowe i zjada bardzo dużo tych cennych owoców. Ci, co tam byli, twierdzą, że mieszkaniec tej doliny może zjeść dziennie nawet 100 moreli. Morele są tam wszędzie – wiosną uroczo zdobią krajobraz swymi kwiatami w kolorze delikatnej bieli z odcieniem karminowym. W lecie suszy się je na dachach, aby zgromadzić zapas na zimę lub robi z nich zdrowe dżemy i konfitury, którymi potem (obowiązkowo na śniadanie) smaruje się chleb z pełnoziarnistego ziarna. To właśnie dlatego mówi się powszechnie, że długowieczność mieszkańcy Hunzy zawdzięczają moreli. Nie ulega żadnej wątpliwości, że owoce te należą do najzdrowszych na świecie. Gromadzą przeróżne służące zdrowiu związki (nie tak dawno w ich pestkach odkryto przeciwrakowy związek, który nazwano witaminą B17). Dlatego człowiek rozsądny zawsze ma pod ręką przetwory z moreli.
77
2021
lipiec
niedziela
25 Jakuba Krzysztofa
poniedziałek
26 Anny Joachima
wtorek
27 Julii Natalii
środa
28 Wiktora Walentego
czwartek
29 Marty Ludmiły
piątek
30 Piotra Leopolda
sobota
31 Heleny Ignacego
78
Konfitury morelowe z aromatem mięty Składniki: 1 kg dojrzałych moreli (najlepiej odmian późniejszych, niewodnistych), około ½ kg cukru – najlepiej trzcinowego, ½ szklanki liści mięty pieprzowej (lub więcej – jeśli ktoś lubi silniejszy jej aromat). Przygotowanie: Morele umyć, dobrze odsączyć na sicie, usunąć z nich pestki i umieścić w szerokim emaliowanym garnku lub rondlu. Na dno wlać odrobinę wody, aby podczas smażenia owoce nie przypalały się. Smażyć na wolnym ogniu, ciągle mieszając drewnianą łyżką. Pod koniec dodać cukier i dość drobno posiekane umyte liście mięty pieprzowej. Jeszcze chwilę smażyć aż wyparuje nadmiar wody, a konfitury nabiorą szklistości. Wrzące nakładać do wyparzonych, najlepiej niewielkich słoików i pasteryzować około 15–20 minut. Korzyści w kuchni: Takich konfitur warto używać do smarowania bułeczek i ciasta drożdżowego. Można nimi nadziewać naleśniki, np. podawane na „ciepło”. Stanowią także znakomity, lekko aromatyczny składnik masy tortowej i dodatek do ciast. Pożytek dla zdrowia: Przetwór ten zawiera komplet cennych soli mineralnych (bogactwo potasu) oraz witaminę C i beta-karoten. Dobrze jest go proponować ludziom starszym i schorowanym jako środek regenerująco-odżywczy. Dzięki bogactwu potasu wspomaga pracę serca. Łagodnie wspomaga trawienie (zasługa mięty pieprzowej). Konfitury te można spożywać po przebyciu zatruć pokarmowych. Są dobrodziejstwem dla osób z wadami wzroku i tych, którzy gorzej widzą wieczorem. Źródło: Domowa spiżarnia zdrowia Zbigniew T. Nowak, Wyd. AA, 2018.
79
NOTATKI
Opracowanie: Zbigniew T. Nowak, Magdalena Spyrka Skład i łamanie, projekt okładki: Magdalena Spyrka Zdjęcia: Zbigniew T. Nowak, www.shutterstock.com Rysunki ziół wykorzystane na okładce: Jacek Moga Zdjęcie Autora: Waldemar Kompała
© Copyright by Zbigniew T. Nowak © Copyright by Wydawnictwo AA, Kraków 2020 © Copyright by Aromat Słowa, Kraków 2020
ISBN 978-83-7864-013-4 Wydawnictwo AA s.c. ul. Swoboda 4, 30-332 Kraków www.aa.com.pl
ISBN 978-83-65758-27-9 AROMAT SŁOWA Sp. z o. o. ul. Z. Mysłakowskiego 9, 30-136 Kraków www.aromatslowa.pl
Dystrybucja: Dystrybucja AA ul. Swoboda 4, 30-332 Kraków www.aromatslowa.pl katalog@aromatslowa.pl