Jaargang 22 nr 3 - 2020
vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker
Rappe montage gevels nhow hotel Amsterdam RAI RD 03-2020 Cover.indd 1
03-06-20 15:30
DucoTwin 120 ‘ZR’
UPDATE!
Ventilatie én doekzonwering in één
ONZICHTBARE PLAATSING
NIEUW: ESTHETISCH BINNENROOSTER
UITGEBREID GAMMA SCREENS
STORMVASTE FIX GELEIDING
Maximaal Thermisch comfort
Maximale Akoestische demping
OPTIE: TRONIC
100 % Automatische sturing
We inspire at www.duco.eu
26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 44 adv_Duco.indd 1
17/03/2020 08:23 04-06-20 09:50
VOORWOORD
Aan ons zal het niet liggen De Nederlandse economie wordt keihard getroffen door de gevolgen van de coronacrisis. Hoewel ons dagelijks leven zich weer stapje voor stapje buiten de muren van ons huis mag afspelen, trekt Covid 19 diepe sporen in onze samenleving. Tegelijkertijd weten we ook dat het ‘nieuwe normaal’ nog alles behalve uitgekristalliseerd is. Die onzekerheid matigt het consumentenvertrouwen en daarmee ook de verwachting dat de economie op korte ter mijn zal aantrekken. Toch word ik regelmatig aangesproken door men sen die me erop wijzen dat het lijkt alsof de bouw ‘gewoon doorgaat’. Op iedere bouwplaats is het business as usual, klinkt het dan. En toegegeven: voorlopig kan de bouw ook nog gewoon door. Gelukkig wel, want de woningnood is en blijft hoog dus is het belangrijk dat projecten gereedkomen en nieuwe woningen bewoond kunnen worden. Maar dit betekent allesbehalve dat het business as usual is. Dat er in de bouw doorgewerkt kan wor den, is vooral de verdienste van de sector zelf. Door direct na de uitbraak van het coronavirus de handen ineen te slaan en een protocol ‘Samen vei lig doorwerken in de bouw’ te presenteren, heeft de sector proactief en goed gereageerd. En tot op heden laten zien dat je met aanpassingen ook op de bouwplaats best door kunt werken in de ‘ander halvemetersamenleving’. Gescheiden pauzes, zoveel mogelijk zelfstandig naar de bouwplaats reizen en natuurlijk op veilige afstand van elkaar werken. Misschien niet ideaal, maar wel noodzakelijk om door te kunnen blijven werken. Alles is uit de kast getrokken om te voorkomen dat ook de bouw op slot moet en een
COLOFON
Eindredactie: Metttaal, Maarten Ettema
Raam en Deur vakblad voor raam , deur en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker. www.raamendeuronline.nl
Adverteren Molijn Sales Support Edgar Molijn en Bert van Woesik Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 35 44 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl
Verschijning 6x per jaar Uitgave Plancommunicatie Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: info@plancommunicatie.nl Uitgever Edgar Molijn Redactie-adres Raam en Deur Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 E mail: raamendeur@plancommunicatie.nl Redactie Hans Fuchs, Arie Grevers, Geert Hilferink, Johan van Leipsig, Edgar Molijn
Vormgeving Inpladi bv bureau voor idee en creatie, Cuijk Druk Veldhuis Media bv, Raalte Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. +31 (0)251 25 79 24 Fax +31 (0)251 31 04 05 Website: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereik baar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Jaarabonnement € 77, excl.btw.
derde crisis in enkele jaren dreigt voor deze sector. En dat is maar goed ook, want de vraag naar en verkoop van nieuwe woningen blijven ondanks de coronacrisis voorlopig groeien. Uit onderzoek van de Vereniging voor ontwikkelaars & bouwonderne mers blijkt dat in de eerste vier maanden van 2020 10.593 nieuwbouwwoningen zijn verkocht. Een plus van drie procent ten opzichte van het eer ste kwartaal van 2019. Alle lichten staan op groen, zou je denken, maar helaas is de werkelijkheid weerbarstig. Het is name lijk maar zeer de vraag of die gevreesde derde bouw crisis wel echt afgewend kan worden. Veel projecten in aanbouw worden momenteel afgerond. Maar wat gebeurt er na de oplevering van deze projecten? Zijn er dan voldoende nieuwe opdrachten beschikbaar? Zoals het er nu naar uitziet zal dat laatste niet het geval zijn. Hoewel er meer dan voldoende vraag naar nieuwe woningen is en plannen klaarliggen, lijkt het probleem voor een belangrijk deel bij lan delijke en regionale overheden te liggen. Zij zijn namelijk zeer terughoudend geworden in het afge ven van bouwvergunningen en zorgen daarmee voor het dreigend gebrek aan nieuwe opdrachten. Het is dan ook vooral aan de overheid om ervoor te zorgen dat de bouw in beweging blijft. Die huizen en kantoren zijn de komende jaren hard nodig, net als alle specialisten die er samen voor zorgen dat ze gebouwd worden. Overheid kom over de brug. Wij zijn er klaar voor! Edgar Molijn Hoofdredacteur Raam en Deur
Opgave en vragen over abonnementen België: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A B 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Website: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen. Jaarabonnement buitenland € 93, Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperi ode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voor behouden. Close-Ups, Advertenties, Advertorials en Columns De inhoud van zowel Close Ups, advertenties, advertorials en columns zijn samengesteld door of namens adverteerders of derden en wordt door Plancommunicatie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Plancommunicatie en redactie aan vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud hiervan.
baar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en redacteuren verklaren dat deze uit gave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en redacteuren op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en redacteuren aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard ook, die het gevolg is van hande lingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. De wederpartij wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïso leerd te gebruiken maar af te gaan op zijn pro fessionele kennis en ervaring en de te gebrui ken informatie te controlereren. ISSN 1389 6873
: @RD_redactie
: @RD_banen
Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of open
3/2020
RD3-2020 Voorwoord.indd 3
I
3
03-06-20 15:35
INHOUDSOPGAVE
Bouwplaats
Prefab gevels in nhow hotel Amsterdam RAI Met de beroemde reclamezuil van de RAI als inspiratie, ontwierp architectenbureau OMA het nieuwe nhow hotel Amsterdam RAI als een gebouw uit drie gestapelde driehoeken. Het hotel heeft 13.000 vierkante meter elementengevel, opgebouwd uit 2.600 prefab gevelelementen. Rollecate engineerde en produceerde de aluminium gevels en monteerde de gevelelementen van binnenuit. Het bedrijf uit Staphorst was ook verantwoordelijk voor de stalen vliesgevels op de begane grond, de stalen binnenkozijnen en de glazen gevels tussen de drie driehoekige blokken.
8 Familiebedrijf
Duits familiebedrijf Gerdes Kozijnen succesvol in Nederland met kunststof producten Min of meer bij toeval zette producent van kunststofkozijnen Gerdes eind jaren negentig de eerste stappen op Nederlandse markt. Tegenwoordig zijn de Nederlandse opdrachtgevers goed voor het leeuwendeel van de omzet. Wat is het geheim achter dit succes van de onderneming in het Duitse Lengerich? Kwaliteit, leverbetrouwbaarheid, een goede service en de sfeer in het familiebedrijf, zeggen Peter Simon Hรถke en zijn oom Thomas Gerdes.
14 Politiekeurmerk Veilig Wonen (deel 9)
Servatius trots op erkenning Politiekeurmerk Woningcorporatie Servatius uit Maastricht bezit ongeveer 10.000 wooneenheden in de stad. Bij alle renovatieprojecten en nieuwbouw is het Politiekeurmerk Veilig Wonen een vast onderdeel. In de bestaande bouw wordt altijd uitgegaan van het Certificaat Veilige Woning. Ook de omgeving en woongebouwen wordt daarin meegenomen. In de nieuwbouw wordt uitgegaan van het Certificaat Veilig Wooncomplex (kavels, gebouw en woning).
24 Op de cover In de rubriek BOUWPLAATS: nhow hotel Amsterdam RAI Lees verder op pagina 8
vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker
Postbox Berichten uit de markt
6
Familiebedrijf Duits familiebedrijf Gerdes Kozijnen succesvol in Nederland met kunststof kozijnen
8
Advertorial Argenta invisidoor SDX hoekschuifdeuren openen perspectieven in WZC Cadiz 19
Bouwplaats Prefab gevels in nhow hotel Amsterdam RAI Column Wat is een deskundige? Jacques Mertens, Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz
Rappe montage gevels nhow hotel Amsterdam RAI RD 03-2020 Cover.indd 1
I
3
14
Jaargang 22 nr 3 - 2020
Beeld: Rollecate Groep
4
Voorwoord
12
Branchepagina VMRG
20
03-06-20 15:30
2020/3
RD3-2020 Inhoud.indd 4
04-06-20 13:36
INHOUDSOPGAVE
Toegangstechniek
Het gemak van de cloud, maar veiliger en flexibeler Je moet het maar durven. Een zorginstelling die je benadert voor een ‘tegenofferte’ en aangeeft eigenlijk zelf de juiste oplossing al gevonden te hebben, tijdens het kennismakings gesprek overtuigen dat jij echt een beter voorstel hebt. Projectmanager Mark van Lieshout van Safe Beveiliging deed het en haalde zo de Brabantse zorginstelling S&L Zorg binnen als klant.
32 Binnendeuren
Binnendeuren: meer design, meer maatwerk De designtrends tuimelen over elkaar heen, bij de binnendeuren. Geliefd zijn momenteel binnendeuren met een industriële uitstraling en een ‘steel look’, plafondhoge deuren en ook barn annex schuifdeuren voor binnen. Bij de productie zorgt digitale aansturing voor binnendeuren op maat en leveren machines in één productiegang complete deuren af, inclusief scharnieren en sloten. In opkomst: hergebruik van deuren uit slooppanden, aangeboden op digitale bouwplatforms.
38 Kwaliteitsborging
Nieuwe wet gedwarsboomd door corona en Omgevingswet De geplande invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op 1 januari 2021 is van de baan. Minister Ollongren heeft dit de Tweede Kamer per brief laten weten. Naast het uitstel van de nieuwe Omgevingswet zorgt ook de coronacrisis voor deze vertraging. Ollongren heeft toegezegd voor de zomer met een nieuwe invoeringsdatum te komen.
42 Close-Up Burghouwt helpt klanten vooruit met DeurenConcept Advertorial Ramenfabriek Op ’t Hoog kiest voor V Perfect technologie Politiekeurmerk Veilig Wonen (deel 9) Woningcorporatie Servatius trots op erkenning Politiekeurmerk
Inside Bouwbesluiten, regelgeving etc
29
21 Close-Up Slim montagesysteem van Van de Vin ramen en kozijnen
31
23 Toegangstechniek Het gemak van de cloud, maar veiliger en flexibeler
32
Binnendeuren Binnendeuren: meer design, meer maatwerk
38
Kwaliteitsborging Nieuwe wet gedwarsboomd door corona en Omgevingswet
42
Buiten de Deur/Agenda Beurzen en evenementen
46
24
3/2020
RD3-2020 Inhoud.indd 5
I
5
04-06-20 13:36
POSTBOX
Procesverbetering rode draad in ‘Façades 2020’
‘Online aankopen in de bouw blijven groeien’
Onlangs bracht gevelbrancheorganisatie VMRG het boek ‘Façades 2020’ uit. Gevels die de afgelopen twee jaar zijn opgeleverd spelen de hoofdrol in de publicatie. Wouter Thijssen, de architect van het project dat te bewonderen is op de cover van ‘Façades 2020’, mocht het eerste exemplaar in ont vangst nemen: “Wij zijn er trots op dat het ontwerp Danzigerkade 125 aan de Hout havens in Amsterdam als kwaliteitsgevel op de cover staat van Façades 2020. Als MVSA Wouter Thijssen, architect van het project op de cover van ‘Façades 2020’, met het eerste exemplaar van het Architects ontwerpen wij gebouwen waarin boek. gebruikers zich comfortabel voelen. Daarbij past het VMRG Keurmerk met hoge eisen aan gevels op het gebied van veiligheid, comfort en duurzaamheid.” Het boek bestaat uit een kleine 200 pagina’s met uiteenlopende gevelbouw projecten waar VMRG bedrijven bij betrokken zijn geweest. Het boek is ingedeeld in renova tie , utiliteitsbouw , woningbouw en zonweringsprojecten. Bij elk project staat een korte beschrijving en daarnaast is er in het boek een aantal artikelen opgenomen. In deze twaalfde uitgave van Façades staat procesverbetering in de gevelbranche centraal in de artikelen. Het boek is ook online te bekijken.
Van alle aannemers en installateurs heeft 42 procent het aandeel online aankopen het afge lopen jaar zien groeien. Het einde is zeker nog niet in zicht. Gemiddeld 66 procent denkt dat het aandeel over vijf jaar nog verder is toegeno men. Gemak, de snelle levering en tijdsbespa ring zijn de belangrijkste redenen om online te bestellen. Alle partijen bestellen het vaakst via de webshop van een (favoriete) handelaar. Pure online kanalen als verf.nl, bouwonline.com en bol.com noteren nog een relatief klein aandeel, maar hebben inmiddels zeker een plekje ver overd bij aannemers en installateurs. Dit blijkt uit het onderzoeksrapport ‘De rol van de han del’ van Bouw Kennis. Het onderzoek is uitge voerd door USP Marketing Consultancy. Er blijkt ook een duidelijk verschil in frequentie in online aankopen tussen aannemers en installa teurs. Het grootste deel van de installateurs bestelt dagelijks producten online, terwijl slechts één op de vijf aannemers dit dagelijks doet. Installateurs bestellen vaker, maar waar schijnlijk in kleinere aantallen.
Luxe kamerhoge industriële en moderne binnendeuren
Woningen gerenoveerd met circulaire kunststof kozijnen
De Porta Alta deurenlijn (Chiari en Piatto) van AustriaDeuren combineert twee trends van dit moment: industrieel en kamerhoog. Aangezien kamerhoog sterk varieert in verdiepingshoogte, zijn de deuren verkrijgbaar in meerdere hoogtes en eenvoudig op hoogtemaat in te korten. Zowel de industriële als de moderne varianten zijn extra verstevigd om stabiliteit te garande ren met name vanwege de extra hoge afmetingen. De opbouw van de Chiari kenmerkt zich door stijlen en dorpels die zijn opgebouwd uit massief houten delen en HDF toplaag. De behandeling is Ultra Smooth Finish zwarte voorlak (RAL9005 gelijkend) en dient nog te worden afgelakt. De Piatto opbouw bestaat uit vlak massief grenen en een HDF toplaag. De behandeling is Ultra Smooth Finish PU witte voorlak (RAL9010 – zuiverwit). Vanaf de bovenzijde is de deur inkortbaar van 270 tot 231,5 centimeter. De opbouw is gevingerlast grenen. De kern, onder de inkortbare massieve bovenkant met horizontale lamellen van in totaal 40 centimeter, is van verticale grenen tubes om het gewicht te reduceren. 6
I
Het is gelukt een circulair kunststof kozijn te produceren met hoogwaardige eigenschap pen zoals een hoge isolatiewaarde en lange levensduur. In een renovatieproject van woningcorporatie Stadgenoot door bouwbe drijf Hemubo aan het Osdorpplein in Amster dam zijn ze voor het eerst toegepast. De pro fielen zijn van K Vision, de kozijnen van Schipper. Het project betreft 84 woningen waarbij in totaal 500 kozijnen worden ver vangen door kunststof kozijnen van K Vision. Het gebouw krijgt een totaal andere uitstra ling van binnen en buiten, naar een ontwerp van de architecten van Hemubo. Naast deze uiterlijke verandering worden de woningen aangepakt op energiebesparing, veiligheid en duurzaamheid. De flat gaat van energielabel F naar A. De oude kozijnen, het glas en de restmaterialen worden separaat ingezameld en naar de Bouwhub in Amsterdam gebracht voor een nieuw leven.
2020/3
RD3-2020 Postbox.indd 6
04-06-20 13:11
POSTBOX
Contour: het nieuwe rvs-designbeslag van Reynaers
Stijl, kwaliteit en bedieningsgemak komen vol gens Reynaers samen in Contour, het nieuwe designbeslag van het bedrijf. Contour is een strakke en slanke beslaglijn gemaakt van roestvrij staal, geschikt voor ramen, deuren en (hef)schuifdeuren. De lijn moet zorgen voor een uniforme uitstraling voor alle ramen en deuren. Steeds meer architecten en huiseige naren kiezen voor een tijdloze, strakke uitstra ling. De nieuwe hang en sluitwerklijn Contour past daar uitstekend bij, denkt Reynaers. Bij nieuwbouw zorgt Contour voor een moderne, strakke uitstraling en bij renovaties voor een stijlvol contrast. Contour is een complete beslaglijn, geschikt voor ramen, deuren en (hef)schuifdeuren. Het is ook mogelijk om Contour te gebruiken op houten binnendeuren.
Onzichtbaar deurbeslag en binnendeuren Argenta en ROB komen met deurlijsten, scharnieren, schuifdeurbeslag en plinten die onzichtbaar in de wand opgaan. Dat invisible concept vormt de rode draad in het product assortiment dat de lading dekt voor alles wat met opening doors te maken heeft. Zo is er de Invisidoor 2.0 waarbij de profielen voor de in te pleisteren deurlijsten in twee universele varianten verkrijgbaar zijn, eentje voor bin nendraaiende en eentje voor buitendraaiende deuren. In het U profiel van het deurkader schuif je naar keuze de adaptoren voor schar nieren en het deurslot op hun plaats. Dankzij die adaptoren zijn uitgefreesde slot of schar niergaten verleden tijd, waardoor het profiel nergens aan stevigheid inboet. De Invisidoor 2.0 kreeg dit jaar de IF Design Award. Dan is er nog de ROB Punch, de lijn van glazen schuifdeuren tot 150 kilo die onzichtbaar ingewerkt zijn. Alle onderdelen zijn gemaakt van geanodiseerd, zwart geanodiseerd of geano diseerd aluminium met inox look, wat goed combineert met het glas. Dit schuifdeurbeslag is verkrijgbaar zonder of met softclose systeem.
‘Slechts 30 procent achterdeuren slecht beveiligd’
Gevelschroef met kleine cilinderkop De nieuwe Dynaplus gevelschroef biedt volgens Hoenderdaal Fasteners de ideale schroefoplossing voor het bevestigen van hou ten planken op gevels, het monteren van schuttingplanken of het maken van potdeksel werk. De kleine cilinderkop op de schroef zorgt voor een nette afwerking. De cilinderkop voor komt dat de schroefkop spanning in het hout brengt. De schroef is zelfborend door de speci ale diamond point. Deze driehoekige boorpunt zorgt voor maximale boorcapaciteit, met behoud van een hoge uittrekwaarde voor het maken van een stevige verbinding. Je kunt hierdoor tot aan twee centimeter van de rand van de plank inschroeven, zonder voor te hoe ven boren en zonder het hout te splijten. Dynaplus gevelschroeven zijn leverbaar in de maten van 4,0x40 tot 4,5x80 in bronskleur of met gezwarte kop.
Nog maar 30 procent van de achterdeuren heeft een ronduit slechte beveiliging. Dat blijkt uit recent onderzoek van onder andere Nationale Inbraakpreventie Weken (NIPW). Ongeveer de helft heeft het enig juiste beslag gemonteerd (namelijk met cilindertrekbeveiliging), het andere deel combineert beslag zonder cilindertrekbeveiliging met een SKG*** cilinder of met meerdere extra bijzetsloten aan de binnenzijde van de deur. “We denken dat het plaatsen van goede beveiliging sterk heeft bijgedragen aan de daling van het aantal inbraken. In vijf jaar tijd is het aantal inbraken meer dan gehalveerd”, aldus Coen Staal, voorzitter van de Natio nale Inbraakpreventie Weken. De vele mensen die thuis werken bieden misschien nog meer mogelijkheden, omdat het thuiszitten kan leiden tot betere inspectie van de eigen beveili ging. De NIPW heeft in bouwmarkten en ijzerwarenspeciaalzaken folders verzorgd, met tips voor de voor en achterdeuren. Er is ook een NIPW app, om een inspectie uit te voeren van de eigen deuren. 3/2020
RD3-2020 Postbox.indd 7
I
7
04-06-20 13:11
BOUWPLAATS Tekst Hans Fuchs Beeld Rollecate Groep
Hotel nhow Amsterdam RAI Opdrachtgever
COD (Cradle of Development), Being Development Architect OMA Aannemer Pleijsier Bouw Nijkerk Gevelbouwer Rollecate Groep Systeemleverancier SchĂźco Nederland Glas Pilkington Installaties Tecco Installaties
8
I
2020/3
RD3-2020 Bouwplaats.indd 8
04-06-20 13:15
BOUWPLAATS
Prefab gevels in nhow hotel Amsterdam RAI
Montage van binnenuit Met de beroemde reclamezuil van de RAI als inspiratie, ontwierp architectenbureau OMA het nieuwe nhow hotel Amsterdam RAI als een gebouw uit drie gestapelde driehoeken. Het hotel heeft 13.000 vierkante meter elementengevel, opgebouwd uit 2.600 prefab gevelelementen.
menten. Deze zijn voorzien van beeldbepalende verticale aluminium vinnen uit Schüco-profielen. De vinnen zijn aan één kant geslepen en spiegelend. Aan de andere zijde zijn ze blank geanodiseerd en hebben een mat aanzicht – op verzoek van de architect, die een minieme wisseling van beeld wilde bewerkstelligen afhankelijk van de hoek waaronder je naar het gebouw kijkt.
Rollecate engineerde en produceerde de aluminium
Uitdaging: driehoeken
gevels en monteerde de gevelelementen van binnenuit.
De driehoeken van het Signaal gebruiken als inspiratiebron, dat had consequenties – voor de windlastberekeningen en daarmee voor de prefab gevelelementen en de profielen. De rekenmodellen uit het Bouwbesluit voldeden niet voor het bepalen van de windbelasting op de driehoekige hoofdvorm van de nieuwbouw. Rollecate moest uitwijken naar de windtunnel om de vinger te krijgen achter de geveldruk van de individuele kanten van de driehoeken – nodig voor de berekening van de gevelelementen en de profileringen, legt commercieel technisch adviseur Erik Beekman van Rollecate uit: “De vorm van het gebouw had behoorlijk effect, de winddruk was maximaal 1.680 pascal, in lijn met de verwachting, maar met name de windzuiging was
Het bedrijf uit Staphorst was ook verantwoordelijk voor de stalen vliesgevels op de begane grond, de stalen binnenkozijnen en de glazen gevels tussen de drie driehoekige blokken. Het Signaal, zo heet de iconische reclamezuil pal naast de RAI die OMA als voorbeeld gebruikte voor het ontwerp van het nieuwe nhow hotel. De reclamedrager is sinds januari 2015 rijksmonument, als ensemble met de Europahal van de RAI, ontworpen door architect Alexander Bodon en opgeleverd in 1961. Bodons hal kreeg de monumentenstatus vanwege zijn ruimtelijkheid, heldere opzet, lichtheid en transparante constructie. OMA knoopte met het nhow Amsterdam RAI direct aan bij de opbouw van het Signaal. Het 91 meter hoge viersterren hotel bestaat uit drie gestapelde en gedraaide driehoeken, op een plint met een gebogen stalen vliesgevel en met glazen gevels als ‘transparante voeg’ tussen de driehoeken. Het hotel telt 25 verdiepingen en heeft 650 kamers. De bovenste twee verdiepingen herbergen ‘On Air’: een restaurant, lounge, conferentieruimte en een multimediastudio.
“ Omwille van de geluidwering hebben we veel onderzoek gedaan naar de juiste toepassing en verzwaring van de materialen”
De stijlen van de gevel van het nhow RAI zijn driehoekig van vorm en circa 300 millimeter breed. De verdeling van de stijlen over de gevel is afhankelijk van de oriëntatie en is 900x1.200x1.800 millimeter (hoh). De naar het zuiden gerichte gevels hebben de meeste vinnen en dus de meeste zonwering. De op het oosten georiënteerde gevels hebben een stijlverdeling van 1.200 millimeter, de noordgerichte gevel een stijlverdeling van 1.800 millimeter.
State of the art glas Het nhow hotel scoort BREEAM-NL Excellent, onder andere dankzij een warmte-koudeopslag, HR-ketels en, aldus glasproducent Pilkington ‘state of the art beglazing’. Pilkington leverde de 9.000 vierkante meter zonwerende beglazing Pilkington Insulight Sun met Pilkington Suncool 50/25, 2.000 vierkante meter geëmailleerde panelen met zeefdruk en 700 vierkante meter gebogen zonwerend isolatieglas. Het meeste van dat glas zit in de 13.000 vierkante meter elementengevel van de drie vierkanten van het hotel. Die gevels zijn opgebouwd uit 2.600 door Rollecate geëngineerde en geproduceerde prefab ele-
Vanwege de binnenstedelijke ligging van het nhow hotel werden de 2.600 bij Rollecate geprefabriceerde gevelelementen van binnenuit gemonteerd.
I
3/2020 9
RD3-2020 Bouwplaats.indd 9
04-06-20 13:15
BOUWPLAATS
erg hoog tot maximaal 3.561 pascal. Deze waarden worden dan de rekenwaarden, wat maakt dat het glas iets dikker moet –zeker ook het glas van de tussenverdiepingen vanwege de tweezijdige inklemming. Deze ruiten hebben onderling een kitvoeg, geen stijl.”
Vinnen Het nhow Amsterdam RAI hotel ligt ingeklemd in de oksel van de Ring A10 en de Europaboulevard. Ook dat had consequenties voor de gevelelementen. Het samenspel van glas, profiel en paneel draagt aan de gevel bij aan de geluidswering. Erik Beekman: “Om de hotel-
gasten een ongestoorde nachtrust te bezorgen, is gestreefd naar een optimale geluidswering – van binnen naar buiten maar ook van flankerend geluid tussen de kamers onderling. Dus hoewel gewerkt is met lichte bouwmaterialen met een hoge isolatiewaarde, hebben we veel onderzoek gedaan naar de juiste toepassing en verzwaring van de materialen. De puien en de binnenafwerking zijn zowel flankerend als wat betreft de transmissie binnen-buiten in het Schücolaboratorium gemeten. Door alle profielen verzwaard uit te voeren, is de gevel ook qua geluidwering heel evenwichtig opgebouwd.” Ook de eisen van projectarchitect Reinier de Graaf aan de vlakheid van
I
10 2020/3
RD3-2020 Bouwplaats.indd 10
04-06-20 13:15
BOUWPLAATS
Productie van de profielen
Rollecate prefabriceerde de gevelelementen zo, dat ze met de kraan naar de gewenste verdieping gehesen konden worden om vandaaruit verder geopperd en uitgesorteerd te worden. De prefab gevelelementen kregen daarom een beperkte elementbreedte tot 1.800 millimeter en maximaal 5.400 millimeter lengte.
Rollecate produceerde de gevelelementen voor het nhow Amsterdam RAI met een nieuw vijfassig bewerkingscentrum, speciaal aangeschaft voor dit project. Erik Beekman van Rollecate. “Doordat de verwerking van één profiel zo’n 20 minuten duurde, is gekozen voor een machine die zowel links als rechts een profiel kan bewerken. Terwijl links een profiel bewerkt wordt, kan rechts het bewerkte stuk worden schoongemaakt en vervangen voor een nieuwe lengteprofiel. Deze machine is dan ook zo’n 15 meter lang. Door de afmetingen en gewichten van het profiel is voor de bevoorrading van de machine een lichte kraanbaan geplaatst die met zuigers het profiel aanpikt. Hierdoor kan de machine nonstop doorwerken, waarbij in één handeling alle zaag-, boor- en freesbewerkingen worden uitgevoerd.”
De puien werden met de bouwkraan en losbordessen aangevoerd en met elektrische pallettruckjes verdeeld. Daarna werden de elementen met een elektrische kraan en een glaslift van de transportbok in de gevel getild.
de profielen droeg bij aan de geluidswerende capaciteit van de vinnen. De Graaf verlangde een verschil in afwerking en glansgraad aan de beide zijden van de vinnen. De vinnen zijn aan één kant geslepen en spiegelend, aan de andere zijde blank geanodiseerd en mat aanzicht. De glansgraad vroeg om een extreem vlak profiel. Dat verlangde een dubbele wanddikte van vier in plaats van twee millimeter. Beekman: “De buitenschalen van de profielen zijn zo’n vier millimeter. Die extra dikte zorgt dat de steunwanden in het profiel zich niet aftekenen op het buitenoppervlak. Ook blijft het profiel mooi vlak bij het polijsten, we hadden dus geen golfeffect door de polijstkrachten.”
Monteren van binnenuit De binnenstedelijke ligging van het hotel had consequenties voor de montage van de gevels. De 2.600 gevelelementen werden geprefabriceerd bij Rollecate in Staphorst en op de bouwplaats van binnenuit gemonteerd. In Amsterdam was ruimte voor slechts één torenkraan en just-in-time aanleveren van de aluminium elementen. En ook hier verlangde de driehoekige grondvorm van de bouwblokken van het hotel om een maatoplossing. De draaiing van de driehoeken ten opzichte van elkaar hield in dat de kraan niet elk gevelvlak kon bereiken. Daarom prefabri-
I
3/2020 11
RD3-2020 Bouwplaats.indd 11
04-06-20 13:15
COLUMN
Wat is een deskundige?
NIEUW: Eiken binnendeuren
Begin vorig jaar schreef ik in deze column dat het handig is dat de (brand)testmethoden en de wijze waarop met de resultaten wordt omgegaan binnen de Europese lidstaten zijn geharmoniseerd. Zo had ik het over CE-markering, de CPR en het toepassingsgebied van (brand)testen. Op die manier hoeft een producent immers niet in elke lidstaat opnieuw te bewijzen wat zijn of haar product kan. Natuurlijk heeft dat systeem zijn beperkingen. Zeker als er sprake is van CE-markering kun – of beter: mag – je niet méér met een product dan blijkt uit testen en een aantal voornamelijk administratieve handelingen (extended application, classificatie). Als CE-markering geen rol speelt is er in principe wat meer mogelijk. Op basis van de uitkomsten van een test en het gedrag van een constructie kan door een terzake kundige vaak een verantwoorde uitspraak worden gedaan voor situaties die (beperkt) buiten het toepassingsgebied van de test vallen. Daarvan wordt vaak gebruik gemaakt bij bestaande gebouwen waar de gebouweigenaar of gebouwgebruiker wil weten of ‘het gebouw wel veilig is’. Daarbij speelt natuurlijk heel wat meer dan alleen de brandwerendheid van wanden en deuren – denk aan bijvoorbeeld de lengte van vluchtwegen – maar ik beperk me even tot die brandwerendheid. Dat is al lastig zat. Neem een deurconstructie in een gebouw van een aantal jaren oud: hoe ouder, hoe lastiger. Het vraagt brede kennis en ervaring om vast te stellen welk fabricaat en type het betreft. Beide zijn van belang. Vervolgens moet je op zoek naar ‘bewijs’, een testrapport dus. Zeker bij oudere constructies kan dat lastig zijn. Wij zien nogal eens dat dan door een ‘deskundige’ een oordeel wordt geveld op basis van een vergelijking met iets wat wel lijkt op de constructie in kwestie. Een werkwijze waarmee je door de mand kunt vallen als een dergelijke constructie na bijvoorbeeld een second opinion door een echt deskundige partij alsnog wordt getest. De hamvraag bij het opstellen van een beoordeling is dus: wat of wie is een ‘deskundige’? Daarvoor moeten we nagaan waar je op moet letten als je een constructie wilt beoordelen. Bij brandwerendheid (daartoe zou ik me beperken) moet je in elk geval rekening houden met factoren als de vervorming door de hitte, het wegbranden van materiaal en zelfs het spontaan ontbranden van materiaal aan de ‘veilige’ kant van de constructie. Dergelijke aspecten kun je alleen voldoende betrouwbaar inschatten als je ‘het’ regelmatig hebt zien gebeuren, bijvoorbeeld door zelf te testen of regelmatig testen bij te wonen. Zelfs dan blijft het lastig een goede voorspelling te doen van het gedrag van een complexe constructie als een deur. Laat staan voor iemand die – zwart-wit gezegd – geen idee heeft van het geweld waaraan een constructie bij brand wordt blootgesteld. Dus: wat is een deskundige? Dat is voor u van belang, u wilt immers een betrouwbare uitspraak. Maar helaas, de ruimte in de column is beperkt, dus hierover de volgende keer meer. Ir. Jacques Mertens Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz
RD3-2020 Bouwplaats.indd 12
Krachtig van nature Elke woning wint aan karakter en sfeer als er natuurlijke materialen worden toegepast. Hout, en dan met name eikenhout, is daarbij een fantastische keuze. Eicq maakt kwalitatief hoogwaardige moderne eiken binnendeuren, in diverse series, met of zonder glas. Leverbaar in alle standaardmaten en maatwerk. Precies waar de woonconsument naar op zoek is om hun woning een (nog) krachtiger uitstraling te geven! Voor meer informatie kijkt u op www.eicq.nl
OOK IN UW SHOWROOM? Neem gerust contact met ons op.
Eicq is een merk van:
Breen Belgium BV +32 3 312 90 80 info@eicq.nl
Woonsfeer natuurlijk.
04-06-20 13:15
BOUWPLAATS
Gebogen glas Behalve de aluminium elementengevels en vin-profielen was Rollecate ook verantwoordelijk voor de stalen kozijnen en de vliesgevel in de plint van het nhow Amsterdam RAI. De vliesgevel heeft een oppervlakte van 900 vierkante meter en is voorzien van gebogen glas met een radius van 16.585 millimeter. Commercieel technisch adviseur Erik Beekman van Rollecate: “Dat is erg weinig, maar de gebogen gevel geeft het gebouw een rijke uitstraling. De stijlen zijn massief uitgevoerd, om ze zo slank mogelijk te laten zijn. Deze stijlen zijn met een laser gesneden uit 60 millimeter dikke staalplaten. Zo hebben de reguliere stijlen een diepte van slechts 123 millimeter en zijn de stijlen ter plaatse van de vide met een 9 meter overspanning slechts 240 millimeter diep.” De stalen binnenkozijnen zijn brandwerend en bevinden zich in de kern en de gangen van het hotelgebouw. De doorzichtgevels tussen de driehoekige bouwblokken zijn volledig uit glas en voldoen aan hoge veiligheidseisen en windbelasting. Beekman: “Hierdoor is het glas 55 millimeter dik en voorzien van een 30 millimeter dikke binnenruit bestaande uit 3 ruiten van 10 millimeter en 4 polyvinylbutyral (pvb) folies.”
“ Om de prefab gevelelementen door het gebouw te kunnen vervoeren beperkten we de elementbreedte tot 1800 millimeter en maximaal 5400 millimeter lang” ceerde Rollecate de gevelelementen zo, dat ze met de kraan naar de gewenste verdieping gehesen konden worden om vandaaruit verder geopperd en uitgesorteerd te worden. Op de verdiepingsvloer werden de elementen daarna met kleine hijsmiddelen in het gevelvlak gehesen en van binnenuit vastgezet op ingestorte ankers. Beekman: “De prefab gevelelementen moesten door het gebouw vervoerd kunnen worden. Daarvoor beperkten we de elementbreedte tot 1800 millimeter met een maximale lengte van 5400 millimeter, en lieten speciale bokken maken om de elementen zijdelings liggend te vervoeren.” De montagewerkzaamheden gingen voor Rollecate van start met het uitzetten van de maatvoering van de ankers, zodat deze onafhankelijk
van de gebouwtoleranties op de juiste maat gesteld werden. Beekman: “Daarna brachten we flexibele dichtingsprofielen aan die zorgen dat de elementen luchtdicht op elkaar aansluiten. De puien werden met behulp van de bouwkraan en losbordessen aangevoerd en met elektrische pallettruckjes verdeeld. Daarna werden de elementen met een elektrische kraan en een glaslift van de transportbok in de gevel getild. Nadat de gevel gesloten was, werden de stalen vloerrandaansluitingen en – door de aannemer – de koofconstructie aangebracht, waarna de hele vloerrand met een eigen inblaasmachine werd gevuld met steenwol.”
I
3/2020 13
RD3-2020 Bouwplaats.indd 13
04-06-20 13:15
FAMILIEBEDRIJF Tekst Arie Grevers Foto’s Marjolein Ansink
Duits familiebedrijf Gerdes Kozijnen succesvol in Nederland met kunststof producten
‘Made in Germany’ is een pre
Jaarlijks verlaten 40.000 kunststofproducten – kozijnen, ramen, deuren en hefschuifpuien – de twee productiehallen in Lengerich.
14
I
2020/3
RD3-2020 Familiebedrijf.indd 14
04-06-20 13:17
FAMILIEBEDRIJF
Min of meer bij toeval zette producent van kunststofkozijnen Gerdes eind jaren negentig de eerste stappen op
Investeren in coronatijden
Nederlandse markt. Tegenwoordig zijn de Nederlandse opdrachtgevers goed voor het leeuwendeel van de omzet. Wat is het geheim achter dit succes van de onderneming in het Duitse Lengerich? Kwaliteit, leverbetrouwbaarheid, een goede service en de sfeer in het familiebedrijf, zeggen Peter Simon-Höke en zijn oom Thomas Gerdes.
De nieuwe lasstraat is begin maart in gebruik genomen.
Thomas Gerdes (l) en Peter Simon-Höke: “Ons succes is voor een belangrijk deel te danken aan de sfeer en de instelling binnen het familiebedrijf.”
De geschiedenis van het familiebedrijf Gerdes begint in 1949 als de opa van Thomas Gerdes (de huidige eigenaar-directeur) zich vestigt als huisschilder. Dat betekent schilderen, behangen en glaszetten. Thomas: “Belangrijkste klanten waren de boeren in de omgeving. Het glas in de vensters van koeienstallen ging met regelmaat stuk. Dan kwam er een glasplaat van de juiste dikte uit het magazijn en werd het vensterglas op maat gesneden om het vervolgens in de stopverf vast te zetten.” Kortom, Gerdes was een schildersbedrijf zoals we dat van vroeger kennen. Er wordt hard gewerkt en het bedrijf bouwt reserves op die de zoon van de oprichter, Peter Gerdes, onder meer investeert in een productielijn voor kunststof kozijnen, ramen en deuren. In eerste instantie lijkt dat een vreemde keuze. Je investeert in een onderhoudsvrij product waardoor er op termijn geen werk meer is voor de primaire activiteit, namelijk het schilderwerk. Tenzij je een andere koers wilt volgen. En zo is het ook gegaan. Thomas Gerdes neemt al snel nadat hij in 1999 het bedrijf van zijn vader overneemt definitief afscheid van het schilderwerk. Het bedrijf verwerkt dan nog uitsluitend kunststof profielen. Dat waren vanaf het prille begin in 1977 altijd profielen van Schüco in Weissenfels.
Niet gretig Aanvankelijk gaan de kozijnen naar Duitse bouwplaatsen in een straal van 50 kilometer rond Lengerich, de plaats waar het bedrijf is gevestigd – een halfuur rijden van Twente. Daar komt verandering in als een grote bouwmaterialenhandelaar enkele Nederlandse aannemers wijst op de kozijnen van Gerdes. Thomas: “Ik kan me nog herinneren dat we in het begin niet zo gretig waren, omdat onze zaagbladen waren afgestemd op het Duitse profiel. Het Nederlandse is groter. De eerste opdrachten deden we met een handcirkelzaag. In 2002 kregen we nieuwe zaagbladen en die hebben we nog altijd.”
In december besloot Gerdes de productiecapaciteit uit te breiden met een tweede lasstraat. En toen kwam de coronacrisis. Peter Simon-Höke: “We hebben nog even gedacht: zullen we deze uitbreiding wel doorvoeren? Maar we hebben het toch doorgezet en begin maart was de lasstraat operationeel. Per week kunnen we nu zo’n 500 elementen en 200 hefschuifpuien boven op ons normale quotum produceren.” De uitbreiding is meer dan welkom, want in Nederland en Duitsland draait de bouw gewoon door. Uiteraard met inachtneming van de regels die in het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ staan. Die gelden ook in Duitsland, wellicht nog strenger. “Er staan in Lengerich op twee locaties fabriekshallen. Na de virusuitbraak hebben we direct afgesproken dat niemand meer van hal naar hal gaat, en ook niet meer van hal naar kantoor of andersom. Verder komt niemand van onze werkvoorbereidingsvestiging in Oldenzaal naar onze vestigingen in Lengerich en vice versa. De hallen zijn dusdanig groot dat de afgesproken anderhalve meter gemakkelijk twee meter afstand kan zijn.” De vraag naar Gerdes kozijnen blijft hoog. Grote projecten staan op stapel of zijn in volle bewerking. Zo gaan er kozijnen naar grote renovatieprojecten in Sommelsdijk (Zeeland), NoordNederland en de Randstad en ook naar nieuwbouwprojecten zoals 31 woningen in Ede en 40 woningen in Helmond. Peter: “Ook bouwbedrijven die normaliter elders hun inkopen doen kloppen aan de deur. Zij kampen met stagnatie in de levering. Wij helpen hen graag uit de brand, ook al is het wellicht maar tijdelijk. Want stagnatieproblemen kennen we niet, doordat we een behoorlijke buffer aan verschillende profielen in verscheidene kleurencombinaties hebben. En dat geldt ook voor Schüco. Er staat bijvoorbeeld een flinke voorraad bij productielocaties in het oosten van Duitsland.” Nederlandse klanten kunnen Gerdes bereiken via www.gerdeskozijnen.nl en info@gerdeskozijnen.com. Contactpersoon: Anthonius Gabeler.
In eigen hand Voordat Thomas in het bedrijf van zijn vader stapte, had hij nog een eigen bedrijf. Hij kocht de kozijnen van zijn vader en monteerde die op locatie. De montage in eigen hand, dat bleek een prima idee en de activiteiten van zijn montagebedrijf integreerde Thomas in het bedrijf van zijn vader. “Je hebt de controle over de kwaliteit van het
I
3/2020 15
RD3-2020 Familiebedrijf.indd 15
04-06-20 13:17
FAMILIEBEDRIJF
Zagen en lassen van de profielen gaat volledig computergestuurd.
eindproduct. Je weet dat jouw kozijnen gemonteerd zijn volgens de eisen die jij eraan stelt.” Zoveel mogelijk alles in eigen hand houden. Dat geldt ook voor het transport van de producten. Deze worden naar de bouwplaatsen gebracht door chauffeurs die in vaste dienst zijn bij Gerdes. De klanten zien steeds dezelfde gezichten, hebben hun telefoonnummer en kunnen direct afspraken met hen maken.
Nederlands managementteam
Stukje handwerk: aanbrengen van de sluitrubbers.
De chauffeurs komen ook op de Nederlandse bouwplaatsen en bij de dealers. De Gerdes-montageploegen niet, omdat de Nederlandse manier van monteren erg verschilt met die in Duitsland. Peter SimonHöke, neefje van Thomas en de vierde generatie in het familiebedrijf, is verantwoordelijk voor de Nederlandse markt. “Eindverantwoordelijke. We hebben een compleet Nederlands managementteam van zeven mensen bestaande uit technisch adviseurs en verkopers in Oldenzaal. Zij kunnen geheel zelfstandig montageploegen en aannemers begeleiden van eerste advies tot de oplevering en de nazorg. Dat zijn inderdaad niet onze eigen montageploegen, maar door de goede begeleiding van ons Nederlandse team is de kwaliteit van het eindproduct van hetzelfde niveau als in Duitsland.”
Groei in crisistijd
Hang- en sluitwerk, krukken en hefhendels komen van Duitse toeleveranciers, net als de stalen stabiliteitsprofielen.
Tijdens de economische crisis van het afgelopen decennium is de afzet in Nederland sterk gegroeid. Hoe verklaart Peter dat? “In die periode gingen onze kozijnen bijna uitsluitend naar renovatieprojecten. Als je in zo’n periode kunt groeien, dan zegt dat veel over onze klanten, de montagebedrijven en aannemers. Kennelijk beschikken ze over goede relaties met opdrachtgevers en kunnen ze rekenen op hun vertrouwen. Wij koesteren zulke klanten en zorgen ervoor dat we op tijd leveren. We merken toch ook dat het label ‘Made in Germany’ voor betrouwbare en degelijke techniek staat. Het beslag komt al vele jaren van Siegenia en Winkhaus en de scharnieren van Dr. Hahn, ook al jarenlang partner. Allemaal eveneens Duitse leveranciers. Samen met Schüco doen we er alles aan om dat kwaliteitsmerk in ere te houden.” Een mooi voorbeeld van die samenwerking met de leverancier van de profielen is de ontwikkeling van de houtverbindingslook (HVL). Een ontwikkeling met name gericht op het groeipotentieel in Nederland. Gerdes en ook andere fabrikanten van kunststofkozijnen hebben hierop aangedrongen bij Schüco, want de schuine lasverbinding is er niet populair. De kozijnenleverancier in Lengerich is nauw betrokken geweest bij de productontwikkeling. “80 procent is inmiddels HVL. Onlangs is er weer een aanpassing geweest, die heeft geresulteerd in de Living Variant-lijn met bovengemiddelde isolatiewaarden. Er zijn twee contourvarianten: de schuine (15 graden) en de hoekige (6 graden). In beide gevallen levert dat HVL-kozijnen op met een mooie
I
16 2020/3
RD3-2020 Familiebedrijf.indd 16
04-06-20 13:17
FAMILIEBEDRIJF
Afwerken, verpakken en op bokken plaatsen. De laatste handelingen voor het transport naar bouwplaatsen in Nederland en Duitsland.
strakke uitstraling en standaard net als onze overige producten voorbereid op dubbel glas – vanaf HR++ – of drielaagsglas tot 52 millimeter glasdikte. Bovendien sluit het kozijn beter aan op het stelkozijn en kun je kiezen voor een grotere vleugel en hoger vleugelgewicht dan voorheen. Een andere ontwikkeling waar we nauw bij betrokken zijn, is de nieuwste hefschuifpui LivIngSlide, naast de bestaande, gerenommeerde EasySlide.”
Hoofdomzet in Nederland Mede door dergelijke aanpassingen en vernieuwingen heeft de groei in Nederland zich ook na de crisis doorgezet. De afgelopen vijf jaar, sinds Peters toetreding tot de directie, bedraagt de jaarlijkse groei 30 procent. Meer dan de helft van de klanten komt uit Nederland. Ze zijn keurig verdeeld (fiftyfifty) over nieuwbouw en renovatie. De gemiddelde ordergrootte is nog altijd zes kozijnen (“we zitten nauwelijks bij grote woningcorporaties, omdat die zich in een prijsvechtersmarkt bevinden en dat is niet de onze”) met jaarlijks een enkele uitschieter naar kozijnen voor veertig à vijftig woningen. Onlangs zelfs voor een project van 97 woningen in Den Haag en 81 in Sliedrecht. De Nederlandse afzet is inmiddels een flink deel van de 40.000 kunststofproducten (kozijnen, ramen, deuren en hefschuifpuien) die jaarlijks de twee productiehallen in Lengerich verlaten. De Duitse en Nederlandse markt zijn gezamenlijk goed voor een omzet van elf miljoen euro.
werkloosheid is, moet je vechten om vakbekwame werknemers. En wij hebben goede kaarten. Net als voor onze klanten geldt ook voor de medewerkers dat we een betrouwbare partner zijn. We bieden uitstekende condities en zijn in alle opzichten een gezond bedrijf. En zoals dat bij de meeste familiebedrijven het geval is, staat continuïteit hoger aangeschreven dan winstoptimalisatie.” Ook de zorg voor het milieu wijst volgens de directeuren op langetermijndenken. “De Schüco-profielen die de fabriek verlaten zijn voor honderd procent recyclebaar met het oog op circulariteit in de kunststofkozijnen industrie. Elk nieuw profiel bestaat voor dertig procent uit gerecyclede kunststof.”
Geworteld in de streek Het gaat goed met de onderneming, zoveel is duidelijk. Ook nu in deze coronacrisis blijft het bedrijf investeren (zie kader). Een deel van het succes schuilt volgens Thomas in de kracht, de flexibiliteit en het doorzettingsvermogen van het familiebedrijf. “We zijn geworteld in deze omgeving en ondersteunen lokale verenigingen. Dat zijn de clubs waar onze medewerkers lid van zijn.” Peter wijst nog op het ABIFESTIVAL in het nabijgelegen Lingen. Aanstaande studenten die net het middelbareschooldiploma (Abitur) op zak hebben, komen naar dit stadje in de buurt van Lengerich om er gezamenlijk te musiceren. Het festival wordt voor een belangrijk deel door de jongeren zelf georganiseerd. Nog niet eens zo heel lang geleden leidde Peter het technische team van het ABIFESTIVAL. Gerdes is hoofdsponsor van het evenement, dat dit jaar door de coronamaatregelen niet door kan gaan. Peter: “Ik hoop dat het volgend jaar wel weer kan. Het is namelijk een mooie gelegenheid om ons te laten zien. De jongeren hier in de regio zijn tamelijk honkvast. Er is voldoende werk – het percentage werklozen blijft steken op 2,2 en dat is voor Duitse begrippen uitzonderlijk laag. Ze zijn potentiële klanten en wij zijn altijd op zoek naar getalenteerde medewerkers. Onze sponsoractiviteiten kun je in dat licht ook zien als personeelswerving. In een streek waar nauwelijks
Hoofdvestiging met kantoren, showroom en productiehal in Lengerich.
Bij de productiehallen staat een flinke voorraad profielen en toebehoren. Van stagnatie door coronaperikelen is bij Gerdes geen sprake.
I
3/2020 17
RD3-2020 Familiebedrijf.indd 17
04-06-20 13:17
Uniek in deursluittechniek - sinds 1932 fabrikant van geruisloze deursluitoplossingen Deuropeningbegrenzers, voor zowel het afremmen als begrenzen van uw deuren Het esthetisch fraaiere alternatief voor een stormketting Voor de meest voorkomende deursituaties zijn er diverse bevestigingsets Voorkomen schade aan mens en materiaal bij een storm of baldadigheid
Uitvoeringen leverbaar tot maximaal 300 kg deurgewicht Naast verzinkte en gelakte uitvoeringen, ook in RVS type 304 of type 316 Als optie ook met mechanische vastzetting op de eindpostie leverbaar
Als de deur snelheid dreigt te ontwikkelen door een windvlaag of baldadigheid, dan zal de begrenzer ervoor zorgen dat de deur afgeremd en begrensd wordt.
DICTATOR Productie B.V. info@dictator.nl
Emmeloord
+31 (0)527 613456 www.dictator.nl
SOCIAL MEDIA
vinGarant®, huismerk van de ketenpartner bij uitstek!
MET IS GRAT a® r t x E vin
Uw E WAARD of IN 1,35 2 mK 0,98 W/
Volg ons op Twitter @RD_redactie vinGarant® is het huismerkkozijn van Van de Vin. Het is een kozijn met een
optimale prijs-kwaliteitverhouding en is uitgevoerd met standaarddetails die voldoen aan de huidige normen en eisen. vinGarant® is bovendien een product met méér dan de gewenste technische prestaties volgens de KVT en het Bouwbesluit. Van de Vin stelt dan ook hoge minimumeisen aan zijn houten gevelelementen.
Volg ons op LinkedIn Raam en Deur
Het vinGarant®kozijn is leverbaar in concept II, III en IV. Het is voorzien van een CE Keurmerk, SKH Verklaring en 10 jaar garantie. Het kozijn kan gemonteerd worden met een SKH Procesverklaring.
Plaats uw vacature op ons Twitter account uitvoering van het vinGarant® kozijn is een typisch voorbeeld van onze @RD_banen De geslaagde co-productie met een geselecteerde groep vooraanstaande toeleveranciers. Over ketensamenwerking gesproken.
Informeer naar de mogelijkheden Van de Vin ramen en kozijnen b.v. - Industrieterrein ‘De Poortmannen’
De Geestakkers 8, 5591 RC Heeze - Postbus 102, 5590 AC Heeze tel. +31 (0)73 503 35 44 mail raamendeur@molijnsalessupport.nl T: 040 2241999 - F: 040 2241990 - E: info@vandevin.nl - www.vandevin.nl
adv_Dictator_vdVin.indd 1 RD 1-2020 Familiebedrijf.indd 18
04-06-20 12-02-20 09:58 11:24
adv_Argent.indd 1
04-06-20 10:00
VMRG NIEUWS Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur redactie
Op weg naar een circulaire geveleconomie De gevelbranche wil komen tot een integraal systeem om samen binnen de gevelbouw de kringloop te sluiten. De ‘Verkenning Circulaire geveleconomie en producentenverantwoordelijkheid’ loopt sinds december 2019 en wordt uitgevoerd door een consortium bestaande uit Alba Concepts, Copper8, Frontwise Façades, Excess Materials Exchange, W/E adviseurs en Houthoff.
Het onderzoek bestaat uit twee deelonderzoeken. Het eerste deelon derzoek bestaat uit een 0 meting van de huidige status wat betreft circulariteit en het klimaateffect van de totale gevelbouw. Momenteel wordt voor de huidige status en voor de verschillende circulaire busi nessmodellen het potentieel uitgewerkt. Van collectieve producenten verantwoordelijkheid voor de gevel tot en met de leasegevel, ofwel de ‘façade as a service’. In het tweede deelonderzoek wordt de haalbaarheid in kaart worden gebracht van de gedefinieerde businessmodellen. Denk aan haalbaar heid ten aanzien van logistieke varianten, businessmodellen en tech nische knelpunten en oplossingsrichtingen voor de bestaande voor raad gevelproducten en nieuwe gevelproducten. Maar ook aan juridische en fiscale oplossingsrichtingen en implicaties van wet en
20
I
regelgeving. Tevens vormen de restwaardebepaling en financierings vormen belangrijke financiële aspecten. Gelijklopend aan de onderzoeken zijn gesprekken gaande. Een belangrijk onderdeel van de gesprekken, in aanloop naar het keten akkoord, zijn de synergievoordelen die door goede samenwerking binnen de Circulaire Geveleconomie bereikt kunnen worden. Daarvoor zijn inmiddels ook de branches voor het vlakglas en het hang en sluitwerk betrokken. Uitgangspunt is te komen tot één inte graal systeem voor de gevel. Dit resulteert over vijf jaar in een zelf standig en financieel dragend systeem binnen de gevelsector waar door de circulaire geveleconomie optimaal kan werken. Partijen hebben de ambitie uitgesproken om over 15 maanden vanaf nu een systeem te hebben.
2020/3
RD3-2020 VMRG 1.indd 20
03-06-20 15:34
CLOSE UP
Ontzorgen en tijd en kosten besparen
Burghouwt helpt klanten vooruit met DeurenConcept Op de bouwplaats deuren en hang- en sluitwerk plaatsen volgens alle eisen en wensen, op tijd en binnen budget: voor aannemers is dat niet altijd een eenvoudige opgave. Met zijn DeurenConcept biedt Burghouwt ondersteuning. De projectenafdeling van de technische groothandel heeft alle kennis in huis voor een gestroomlijnde afhandeling van dit specialistische onderdeel van de bouwstroom. Ruud Klijn, manager Projectenafdeling bij Burghouwt: “Onze kracht zit in ons organiserend vermogen om alles binnen budget en planning haarfijn op elkaar af te stemmen en succesvol op te leveren.” Met het DeurenConcept ontzorgt de bouwgroothandel aannemers bij het plaatsen van deuren en hang- en sluitwerk. Ruud Klijn omschrijft Burghouwt als een groothandel die opereert als meedenkende partner: “De bouw verandert en wordt complexer. De wetgeving rond brand- en rookveiligheid en vluchtwegen is de laatste jaren strikter geworden. Er komen almaar meer verschillende gebruikersgroepen met eigen wensen en behoeftes in gebouwen. Er wordt steeds vaker ontwikkeld met een design and build/construct-variant. Niet het bestek is daarbij leidend, maar er wordt specifiek gekeken naar wat gebouwd moet worden om tegemoet te komen aan al die wensen en behoeften.” Voor de werkvoorbereider van een aannemer is dat vaak niet bij te benen, aldus Klijn: “Meedenkende partners zijn in dit proces onmisbaar.”
Tijd en kosten besparen Dat meedenken met de aannemer doet Burghouwt met zijn projectenafdeling. Klijn: “Op dit moment levert onze projectenafdeling voor namelijk DeurenConcept-projecten op. Daarbij nemen wij onze klanten op de bouwplaats het hele traject uit handen op het gebied van deuren en hang- en sluitwerk – van advies tot nazorg. Zo dragen we bij aan de gestroomlijnde afhandeling van alle facetten binnen dit specialisme. Meerwaarde voor onze klanten: zij besparen tijd en kosten.” De projectenafdeling groeide de laatste drie jaar uit tot een afdeling met tien mensen. Vanuit het hoofdkantoor in Arnhem voorziet Burghouwt klanten in de regio midden van DeurenConcept-oplossingen. Klijn: “Voor onze klanten in het zuiden doen we dat vanuit onze vestiging in Etten-Leur.”
Alle kennis in huis De projecten die Burghouwt uitvoert hebben vaak een langere doorlooptijd. Klijn: “Dan moet je denken aan vier tot zes maanden vanaf de eerste bespreking tot aan de oplevering.” Burghouwt produceert zelf geen deuren en hang- en sluitwerk. Dat laat het bedrijf over aan zijn partners Van Vuuren Grou en Houtindustrie “Ideaal”.
In de drie appartemententorens ‘Klapwijkse Pier’ in Berkel en Rodenrijs maakte Bouwbedrijf Wagemakers uit Oss gebruik van het DeurenConcept van Burghouwt. (V.l.n.r. Gerton Heesakkers (uitvoerder), Ruud Klijn (projectleider namens Burghouwt) en Jos Tieland (projectleider)).
Ruud Klijn: “Die vullen elkaar perfect aan. Wij hebben dan weer alle kennis in huis op het gebied van kozijnen, deuren en glas om de wensen en eisen op de bouwplaats op de juiste manier op elkaar af te stemmen.” Voor het hang- en sluitwerk maakt Burghouwt gebruik van gerenommeerde A-merken. En naast het mechanische hang- en sluitwerk levert en monteert Burghouwt ook elektrische deurautomaten en toegangscontrolesystemen.
Burghouwts kracht: organiserend vermogen Planning en uitvoering luisteren nauw in de bouw. En dat geldt zeer zeker voor deuren en hang- en sluitwerk, onderstreept Ruud Klijn: “Aangezien deuren pas net voor oplevering gemonteerd worden, is te laat opleveren geen optie en te vroeg opleveren zeer schadegevoelig. Onze kracht zit in het organiserend vermogen om alle aspecten binnen budget en tijdsplanning rond te krijgen tot een opgeleverd project.” Burghouwt beschouwt het DeurenConcept als een investering in de klanten. Klijn: “Wij willen geen volumes verkopen, maar graag dicht bij onze relaties staan en kwaliteit bieden. Als technische groothandel leveren wij meerdere producten, diensten en oplossingen. Vaak nemen onze relaties meerdere disciplines af. Het DeurenConcept is hier een mooie aanvulling op. Of het nou gaat om één of enkele deuren, of over een groot project; investeren in een waardevolle, duurzame relatie is voor ons het belangrijkste.” Meer weten over het DeurenConcept van Burghouwt? Ga naar: www.burghouwt.nl en zoek op deurenconcept.
Burghouwt P. Calandweg 29 6827 BJ Arnhem Postbus 2150 6802 CD Arnhem
T 026 - 368 42 42 E info@burghouwt.nl
I
3/2020 21
RD3-2020 CU_Burghouwt.indd 21
03-06-20 15:37
Chat met ons en ontvang direct antwoord!
TM
Advertentie RenD 2 druk.indd 1
18/05/2020 11:07:29
BESCHERMING
VENSTER TECHNIEK HANTEERT HOGE KWALITEITSEISEN Om deze kwaliteit te kunnen waarborgen nemen wij diverse voorzorgsmaatregelen om onze producten te beschermen tijdens productie, transport, verwerking en plaatsing.
INNOVATIEVE OPLOSSINGEN VOOR DE KOZIJNINDUSTRIE
22-adv.indd 1
Beschermtape; gebruikt tijdens productieproces Stijlbeschermers; beschikbaar voor houten kozijnen Verwisselbare beschermkappen; beschikbaar voor houten en kunststof onderdorpels
WWW.VENSTERTECHNIEK.NL
04-06-20 10:03
Ramenfabriek Op ’t Hoog kiest voor V-Perfect technologie! Bijna 35 jaar geleden zag Ramenfabriek Op ’t Hoog de kracht van kunststof kozijnen al. De ideale vervanger voor houten kozijnen, dat bewijs is inmiddels wel geleverd. De ontwikkelingen gingen de afgelopen decennia hard en Op ’t Hoog heeft een rol gehad in een flink aantal van die innovaties. Dit familiebedrijf blijft tot op vandaag zijn pioniersrol vervullen en heeft eind vorig jaar definitief besloten om te investeren in de unieke lasmachine SL4FF EVO van Graf Synergy en deed hiervoor een beroep op Viva Machines. Dankzij deze unieke lasmachine kan Ramenfabriek Op ’t Hoog kozijnen af blijven leveren Op ’t Hoogste niveau! Dankzij geavanceerde machines, goed opgeleid personeel en de allerbeste materialen biedt Op ’t Hoog de klant het beste op het gebied van kunststof gevelelementen. Als één van de weinige bedrijven in deze branche produceren zij volledig onder eigen naam, waardoor de kwaliteit kan worden gewaarborgd en de Ramenfabriek een breed scala aan producten kan leveren in zowel de particuliere als zakelijke markt. Ramenfabriek Op ’t Hoog werkt volgens de strenge voorschriften van het VKG-keurmerk. Het keurmerk staat niet alleen voor productkwaliteit, het garandeert tevens een duidelijke en vakkundige montage en nazorg in deze branche.
Duurzame en kwalitatieve kunststof kozijnen: Vakmanschap, toewijding en zekerheid zijn vanaf de oprichting de pijlers van de Ramenfabriek geweest. Het essentiële uitgangspunt van het familiebedrijf blijft tot op de dag van vandaag dan ook om te streven naar de fabricage van duurzame en kwalitatieve kunststof kozijnen. Het was dus een kwestie van tijd tot deze nieuwe machine aangeschaft werd. “Door deze revolutionaire lasmachine SL4FF EVO aan te schaffen met de nieuwste technieken, hebben wij na het lasproces een visuele laskwaliteit op ongekend niveau. Zowel aan de zichtzijdes voor de klant, maar ook tijdens het verdere productieverloop na het lassen, heeft deze nieuwe las geen nabewerkingen meer nodig, waardoor de productie een stuk efficiënter ingericht kan worden.” Besluit Rogier Op’t Hoog, kwaliteitsmanager.
Keuze voor de V-Perfect lastechnologie: Als innoverend bedrijf probeert men bij Ramenfabriek Op ’t Hoog steeds in te spelen op de laatste nieuwe trends. Enkele jaren terug maakte Op ’t Hoog op de FENSTERBAU beurs al kennis met de V-Perfect technologie. Viva Machines had meteen de interesse gewekt. Er bleef al deze tijd een intensief contact tussen zowel de Ramenfabriek, Graf Synergy als Viva Machines en vorig jaar werden er verschillende afspraken vastgelegd om de lasmachine aan het werk te zien in een reële productie omgeving. “Uiteraard gaat dit over een zéér belangrijke investering, want het lasproces is enorm belangrijk in het gehele productieproces. We hebben destijds ook zeker naar alternatieven gekeken, maar door deze revolutionaire lastechniek om te lassen zonder enige nabewerking is er toch gekozen voor de SL4FF EVO. Ondertussen werken we nu al een poosje met deze lasmachine, en zowel onze klanten als wij zijn zeer tevreden over het prachtige lasresultaat. Deze V-Perfect lasmethode wordt standaard en zonder meerprijs op al onze verstek hoeken toegepast en biedt een uitstekend alternatief naar de traditionele rechte verbindingen.” Zegt Noël Op ’t Hoog, commercieel directeur.
www.vivamachines.be
RD3-VivaMachines.indd 1
+32 51 20 02 34 info@vivamachines.be
04-06-20 10:55
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 9) Tekst Geert Hilferink Foto’s Cor van Koert
Bouwplanadviseur Cor van Koert adviseert Maastrichtse woningcorporatie
Servatius trots op erkenning Politiekeurmerk Woningcorporatie Servatius uit Maastricht bezit ongeveer 10.000 wooneenheden in de stad. Bij alle renovatieprojecten en nieuwbouw is het Politiekeurmerk Veilig Wonen een vast onderdeel. In de bestaande bouw wordt altijd uitgegaan van het Certificaat Veilige Woning. Ook de omgeving en woongebouwen wordt daarin meegenomen. In de nieuwbouw wordt uitgegaan van het Certificaat Veilig Wooncomplex (kavels, gebouw en woning).
adviseur van Servatius: “Het Sint Servaasbolwerk is een project waarin Servatius weer liet zien grote waarde te hechten aan de veiligheid van en in gebouwen en hun omgeving”, vertelt hij. Dat ging niet altijd van een leien dakje. Zo lenen oudere ramen en deuren, weliswaar in goede conditie, zich vaak niet voor SKG-goedgekeurd hangen sluitwerk en welstandscommissies gaan niet met iedere oplossing akkoord. Uitdagingen die voor een aantal woningen in het Sint Servaasbolwerk kunst- en vliegwerk opleverden om tóch te kunnen certificeren. Van Koert is ondertussen volop bezig met het volgende renovatieproject van Servatius: het Old Hickoryplein in Maastricht.
Onafhankelijk
De Maastrichtse corporatie heeft de afgelopen jaren een flink aantal renovatieprojecten uitgevoerd, waarvan recent het Sint Servaasbolwerk is opgeleverd. PKVW-bouwplanadviseur Cor van Koert is
Servatius benaderde de adviseur enkele jaren geleden met de vraag of hij wilde adviseren bij de plannen voor de renovatie van in totaal 8.000 woningen, waarbij ook veiligheid een belangrijk aspect moest
Het omheinde achterterrein wordt zorgvuldig onderhouden en is open ingericht. Dat bevordert het veiligheidsgevoel.
Door het achterterrein af te sluiten met een hek waarvan alleen bewoners een sleutel hebben, wordt voorkomen dat onbevoegden er makkelijk kunnen komen.
24
I
2020/3
RD3-2020 Poltiekeurmerk Veilig Wonen.indd 24
04-06-20 13:33
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 9)
De balkons van de woningen op de eerste etage zijn via het lage muurtje makkelijk te beklimmen. Dat betekent dat ramen en deuren drie minuten inbraakwerend moeten zijn.
PKVW-adviseur Van Koert ziet het regelmatig: toegangsdeuren die niet afgesloten zijn doordat de dagschoot door een bewoner is geblokkeerd in open stand.
Een van de centrale ingangen van een wooncomplex die toegang verschaft tot de entreehal.
zijn. Van Koert: “De corporatie vond mijn onafhankelijkheid belangrijk. Ik verdien mijn geld als adviseur PKVW, maar verkoop zelf geen producten om woningen of wooncomplexen veiliger te maken. Dat was voor Servatius een voorwaarde.” Inmiddels is de uit Helmond afkomstige Van Koert al jaren de vaste adviseur van de corporatie. “Dat zorgt ervoor dat je elkaar kent en weet waar wensen en mogelijkheden kunnen samenkomen. Want misschien is de ideale situatie niet haalbaar, de best mogelijke wel. Door daar samen naar te kijken, kun je al een enorme sprong richting de PKVW-eisen maken.”
Centrale toegangsdeur
Onveilige bergingen Van Koert neemt ons mee naar de kelders van een van de wooncomplexen aan het Old Hickoryplein om uit te leggen wat hij daarmee bedoelt. “Je ziet hier een lange donkere gang. Goede verlichting is hier essentieel voor de veiligheidsgevoelens van de bewoners. Zeker kleine hoeken en nissen kunnen onoverzichtelijke en daardoor onveilige plekken worden omdat inbrekers of andere onbevoegden zich er makkelijk kunnen ophouden. Zo’n onveilige situatie kan relatief eenvoudig verbeterd worden door de verlichting aan te passen en bij hoeken en nissen met spiegels te werken zodat je altijd kunt zien of er iemand staat.” Maar de verlichting is slechts een kleine ‘veiligheidsuitdaging’ in de centrale ruimte. “Zoals je kunt zien is iedere individuele berging afgesloten met een eenvoudige binnendeur. Als je kwaad wilt, trap je zo’n deur vrij eenvoudig open. Omdat veel mensen tegenwoordig kostbare fietsen, bromfietsen, scootmobielen, gereedschappen en andere spullen in die kelderboxen stallen, wil je die zo goed mogelijk beschermen.”
Om iedere berging volgens de PKVW-normen te beschermen, moeten de deuren vervangen worden door voldoende stevige deuren waar inbraakwerend hang- en sluitwerk op aan gebracht kan worden. Nog beter zijn deuren en kozijnen die voldoen aan inbraakwerendheid klasse 2. “Dat gaat ver over het budget heen. In dit geval zouden 171 deuren vervangen moeten worden, vaak inclusief kozijnen”, zegt Van Koert.
“ Misschien is de ideale situatie niet haalbaar, de best mogelijke wel” Toch wil Servatius het complete wooncomplex zo veilig mogelijk renoveren. De oplossing ligt volgens Van Koert in plaatsing van inbraakwerende toegangsdeuren naar de bergingsgangen. “Als de verlichting op peil is en de toegangsdeuren naar het keldercomplex inbraakwerend zijn, heb je een voldoende veilig afgesloten ruimte gecreëerd. Niet altijd helemaal conform de eisen van het Politiekeurmerk, maar wel voldoende in de geest van het PKVW.”
Bewoners bepalen Zodra de toegangsdeur ter sprake komt, wijst Van Koert op de belangrijke rol van de bewoners. “Hoe goed en veilig een deur ook is, als bewoners er niet zorgvuldig mee omgaan, heb je niets aan al die kwaliteiten. Zo zie je regelmatig dat toegangsdeuren niet goed afgesloten worden door de dagschoot te blokkeren in open stand. Ook worden kleine obstakels geplaatst worden die voorkomen dat de toegangsdeur dichtvalt.”
I
3/2020 25
RD3-2020 Poltiekeurmerk Veilig Wonen.indd 25
04-06-20 13:33
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 9)
PKVW schiet in eigen voet Hoewel Cor van Koert al jaren bevlogen PKVW-er is, plaatst hij wel enkele kritische kanttekeningen bij de ontwikkeling die het Keurmerk de afgelopen twintig jaar heeft doorgemaakt. “Ik ben van mening dat het PKVW zichzelf een beetje in eigen voet heeft geschoten. Door de lat steeds hoger te leggen en soms minder goed doordachte eisen in te stellen die later weer moesten worden teruggedraaid, is het behalen van het PKVW-certificaat steeds ingewikkelder geworden – én in veel gevallen ook te duur. Zeker voor vastgoedeigenaren die veel woningen bezitten, zoals woningbouwcorporaties. Veel eigenaren hebben dan ook niet gekozen voor hercertificering. Dat zijn gemiste kansen. “Ik heb diverse keren tevergeefs geroepen dat je een hele sterke brug kunt bouwen waar de zwaarste vrachtwagen ter wereld overheen kan, maar als er geen schip onderdoor kan heb je je werk niet goed gedaan. “Gelukkig is er een enthousiast nieuw team aan de slag gegaan bij het CCV (eigenaar en beheerder van het Keurmerk, red.) dat wél het PKVW wil verjongen, eenvoudiger en toegankelijker wil maken en die ook rekening houdt met de commerciële belangen van de afnemers.” Vluchtvriendelijke deur en verlichting Als voorbeeld noemt de adviseur de vluchtvriendelijke deur in de nieuwbouw met een knopcilinder. Ondanks signalen uit de PKVWwereld dat die maatregel niet ten goede zou komen aan de inbraakbeveiliging, werd die eis ingebracht, maar na enkele jaren modde-
ren weer ingetrokken. Ondertussen zat er wel in veel woningen duur overbodig inbraakwerend glas. Een ander voorbeeld dat nu speelt zijn de eisen aan buitenverlichting. “Voor achterdeuren die in het zicht van de straat of een andere woning liggen kan ik me erin vinden dat deze verlicht moeten zijn. Ik zie wel steeds meer verlichting met bewegingsmelder en dan vraag ik me af hoe tijdens donkere uren continu sociale ogen op een deur gericht kunnen zijn. Voor voordeuren gingen we in de beginjaren uit van een lamp als de deur onvoldoende verlicht werd om te kunnen zien wie er aan de voordeur stond. Later werd die eis bijgesteld. Als er niet binnen 7,50 meter een openbaar verlichtingspunt is dat de deur aanschijnt, moet er bij de voordeur een lamparmatuur komen. Tegenwoordig echter is de kwaliteit van de openbare verlichting meestal zo goed dat die noodzaak er vaak helemaal niet is. Ik vind: draai het om en eis een lamp bij de voordeur als de bewoner vanachter de voordeur niet kan zien wie er buiten staat. Laat de beoordeling aan de PKVW-erkende bedrijven.” Ook bij nieuwbouw hebben scherpere regels het behalen van een PKVW-certificaat volgens Van Koert ‘onnodig duurder gemaakt’. “Was in 2001 een aansluitpunt voor verlichting bij de voordeur nog voldoende, in 2008 werd besloten dat er altijd een lamp gemonteerd moest worden. Jammer, want met de steeds betere straatverlichting is zo’n lamp vaak overbodig. Navrant is dat ontwikkelaars en aannemers nu een allergoedkoopst lampje monteren dat zo lelijk is dat de bewoners die onmiddellijk vervangen.”
Voorbeeld van een voordeur voorzien van deurspion.
Een lange en donkere gang met kelderboxen. Hierin is goede verlichting essentieel voor het veiligheidsgevoel van de bewoners.
Dat is volgens de bouwplanadviseur een veelvoorkomend gebruik in wooncomplexen met interne toegangsdeuren naar bergingen en kelderboxen. “Daar vinden bewoners het vaak maar lastig dat ze een sleutel moeten gebruiken voor dergelijke deuren. Maar wat ze zich niet realiseren is dat iedereen die toegang heeft tot die centrale ruimte dan ook zonder problemen bij de bergingsruimte kan komen. In dit soort wooncomplexen bepaalt vooral het gedrag van de bewoners hoe goed goederen beschermd zijn tegen inbrekers en andere ongewenste gasten. Zo zie je in woongebouwen vaak dat het op slot draaien met de sleutel van voordeuren te veel moeite lijkt. Het hele hebben en houden bevindt zich dan achter een sim-
pele dagschoot. Met een flipperkaartje loop ik binnen 20 seconden geluidloos naar binnen en dat terwijl ik daar echt niet bedreven in ben.”
Hekwerk Van Koert heeft, vanwege de uitbraak van het coronavirus, zijn inspectie van het Old Hickoryplein nog niet kunnen afronden op woningniveau. “Toch is mijn indruk dat de bewoners van de 171 woningen redelijk consequent zijn in het afsluiten van centrale toegangsdeuren. En dat geldt ook voor de hekwerken naar de ruimtes achter de woningen en de binnenpleinen.”
I
26 2020/3
RD3-2020 Poltiekeurmerk Veilig Wonen.indd 26
04-06-20 13:33
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 9)
De wooncomplexen van het Old Hickoryplein in Maastricht hebben verschillende poorten. Goede verlichting houdt deze ook ’s nachts overzichtelijk en veilig.
Als de toegangsdeur naar de bergingen niet goed wordt afgesloten, zijn onbevoegden zó binnen.
Van politie naar PKVW
Een goede lamp in combinatie met een goedgekeurde rookmelder is onderdeel van de eisen voor PKVW.
Dat is belangrijk omdat via die kant van de wooncomplexen de eerste woonlaag van galerijwoningen bereikbaar is. “Hoe minder onbevoegden daar kunnen komen, hoe kleiner de kans op inbraak. Maar ook voorkom je daarmee de kans op verwaarlozing van het terrein. Bewoners zullen het beter onderhouden en schoonhouden dan vreemden. Die laten er vaak troep achter en veroorzaken overlast. Ook dat speelt een belangrijke rol in de veiligheidsbeleving van bewoners. Schoon en heel is veilig en rotzooi trekt rotzooi.”
Cor van Koert (67 jaar) maakte in 1996 kennis met het Politiekeurmerk Veilig Wonen. “Ik werkte bij de politie en zag wat voor een impact woninginbraken op bewoners hadden. Tijdens een woninginbraakproject van politie Brabant-Zuidoost kwam ik voor het eerst in aanraking met het Keurmerk. In de loop der jaren heb ik in 22 gemeenten met de gemeentebesturen, woningcorporaties en andere vastgoedeigenaren samengewerkt als projectleider PKVW.” In 2001 legde politie Brabant-Zuidoost de verantwoording en uitvoering bij de gemeentes en PKVW-erkende bedrijven. In 2002 startte Van Koert zijn eigen bedrijf Securikoers en houdt zich sindsdien van A tot Z bezig met het PKVW – van het verzorgen van cursussen tot advisering, audits, inspectie en certificering. Vanuit Helmond werkt hij voor klanten in het hele land. Hoewel Servatius niet uniek is in zijn structurele aandacht voor het PKVW, ziet de adviseur niet veel corporaties die het zo voortvarend aanpakken. “Dat komt mede door de kosten natuurlijk, maar voor corporaties als Servatius is het een bewuste keuze. Zij investeren in de veiligheid van woningen en wooncomplexen om het woongenot van hun huurders te vergroten. En een tevreden huurder is veel waard.” www.securikoers.nl
“ Zorg dat hangjeugd en mensen die daar niet thuishoren, zich er bespied voelen” Bespied voelen Voor de buitenterreinen adviseert Van Koert naast goede verlichting vooral overzichtelijke parkjes. “Veel gras en wandelpaden met wat lage begroeiing. Maar geen hoge struiken waarachter mensen zich ongezien wanen. Zorg dat hangjeugd en mensen die daar niet thuishoren, zich er bespied voelen. Onderzoek wijst uit dat inbrekers vaak in een straal van drie kilometer van hun woonplek opereren dus ze bewegen zich het liefst zo anoniem mogelijk door hun werkgebied.”
PKVW-adviseur Cor van Koert: “In dit soort wooncomplexen bepaalt vooral het gedrag van de bewoners hoe goed goederen beschermd zijn tegen ongenode gasten.”
I
3/2020 27
RD3-2020 Poltiekeurmerk Veilig Wonen.indd 27
04-06-20 13:33
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 9)
Servatius
De entreehal biedt toegang tot de ruimtes met de bergingen in de kelder en de woningen vanaf de eerste etage.
Daarom doet een corporatie of vastgoedeigenaar er goed aan om een beheerplan voor gebouw en omgeving op te stellen. “Een terrein dat er verloederd bijligt, trekt nog meer verloedering aan. Zolang gebouwen en terreinen opgeruimd en overzichtelijk zijn, nodigt het anderen uit het zo te houden.”
Woningcorporatie Servatius in Maastricht bezit ongeveer 10.000 verhuureenheden in de stad. De corporatie biedt vooral woningen aan in de sociale huursector – van gezinnen en senioren tot studenten en starters. De afgelopen jaren heeft Servatius verschillende grootschalige renovatieprojecten uitgevoerd, waarbij veiligheid steevast een belangrijke rol speelde. Zo werden onder andere Mercatorplein, Blauwdorp en Wittevrouwenveld opgeknapt en wachten zij, vertraagd door Covid-19, op de eindinspectie en woningcertificering door Securikoers. Recent werd het Sint Servaasbolwerk gecertificeerd opgeleverd. Het nieuwbouwproject Tillystraat met 87 woningen wordt binnenkort opgeleverd met PKVW-certificaat en twee nieuwe projecten met 80 en 40 appartementen zijn alweer onder PKVW-label aanbesteed.
Als dan de verlichting bij de toegangsdeuren van een aantal galerijwoningen op peil is en er op elke woonlaag een goedgekeurde rookmelder is geplaatst, staat volgens Van Koert niets de certificering in de weg: “Dan kan Servatius weer een bewezen veilig complex aan zijn bezit toevoegen.”
Woningen De inspecties op woningniveau wil Van Koert de komende weken afronden. “Daarna kan ik mijn advies voor Servatius opstellen en kan het project aanbesteed worden. Ik ben voor de uitbraak al wel bij enkele woningen begonnen, maar veel verder dan de voordeuren ben ik niet gekomen.” Doel is om op woningniveau wel het PKVWcertificaat te behalen. De eerste controle heeft Van Koert geleerd dat de voordeuren veelal stevig genoeg zijn om de oplegsloten die er nu in zitten, te vervangen door SKG** hoofdinsteeksloten. “Dat kunnen zowel sloten met een blokschoot als een haakschoot zijn. Een slot met een haakschoot vangt een té flexibele dunnere deur of kozijn op. Als je beide sloten betrekt van één merk, heb je vaak het voordeel dat ieder slot in hetzelfde gat in de deur past. De kozijnen moeten meestal nog worden voorzien van SKG-goedgekeurde sluitkommen of sluitplaten.”
Cilinderveiligheidsbeslag
2012 en de zijn het Bouwbesluit te maken met list Bouwbesluit, aangepast. Dit heeft versie van de Check omen in de meerdere malen Sinds de laatste erken (niet opgen g Bouwbesluit 2012 van drijvende bouww ministeriële regelin wijzigingen. normen, introductie en overige kleine van gas sing als utienet toepas de distrib versie is verschenen en van aansluitplicht past. De nieuwe aange Checklist), vervall esluit Checklist Bouwb Daarom is de serie een Praktijkboek. en: nieuwbouw is ebouw woong gen en eisen, die gelden esluit: deel A Wonin jke bouwtechnische De Checklist Bouwb geeft in de wetteli overzicht over professional een ddel dat snel inzicht p. Met nctie. Zo heeft de praktisch hulpmi een gebouw of ontwer eisenwen met een woonfu eke onderdelen van voor nieuwe gebou verrichten, die gelden voor specifi ge Bouwbesluitcheck te kunnen terug te de voorschriften index om snel zaken a’s om een volledi een en schem w stroom gebou e handig elen in een specifieke onderd rtiesluita kaarten voor alle Bouwb de elijker. Zo zijn n s de regels inzicht kunnen vinden. verschillende artikele zijn de het bouwen volgen leesbaar. Ook zijn aast De Checklist maakt begrijpen. Daarn zijn daardoor beter te Die beter reven. or kelen hersch beschrijven de Die zijn daardo een beschrijving. icht. De eisenkaarten toegel nader samengevoegd in eving pen uit de regelg belangrijkste begrip iften. t, toetst of nieuwbouwvoorschr ontwerpt, uitvoer de professional die ector: op esluit: deel A is voor fte vanuit de bouws van een De Checklist Bouwb ee aan de behoe isen bij het maken list voldoet daarm beheert. De Check over de Bouwbesluite overzicht hebben of woongebouw. systematische wijze woning n bouwe te eontwerp voor nieuw Woningen en woong esluit Bouwb serie Checklist B voor verbouw. onderdeel van de Dit praktijkboek is nieuwbouw en deel t uit deel A voor bouwen. Die bestaa
it: deel A cklist Bouwbeslu Praktijkboek Che
Ook zal Van Koert adviseren om de voordeuren uit te rusten met SKG-goedgekeurd cilinderveiligheidsbeslag met cilindertrekbeveiliging. Deze inbraakmethode heeft de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Iedere voordeur in het wooncomplex is dan uiteindelijk minimaal drie minuten inbraakwerend. Een belangrijke eis voor voordeuren is dat de bewoner vanachter de voordeur kan zien wie er aan de deur staat. Dat kan door transparant glas, een deurspion en tegenwoordig ook door een digitale deurbel met app op de telefoon. “Inbraakwerendheid geldt ook voor de deuren en ramen aan de achterzijde van de woningen op de eerste etage, die naar het balkon leiden. Omdat die zich binnen een hoogte van 3,50 meter bevinden zijn deze opklimbaar en moeten ze ook voldoen aan drie minuten inbraakwerendheid en moeten ze verlicht worden. Als ramen of deuren niet stevig genoeg zijn of in ondeugdelijke staat, vervangt Servatius deze zonder meer door elementen die volgens NEN 5096 voldoen aan klasse 2 inbraakwerendheid. De draairamen aan de voorzijde van de woningen zitten veelal hoger dan 2,40 meter en zijn daardoor vanaf het maaiveld niet bereikbaar voor de inbreker.”
-371-5 ISBN 978-90 -5044
I
28 2020/3
RD3-2020 Poltiekeurmerk Veilig Wonen.indd 28
04-06-20 13:33
RD3-20
rt, toetst of or: op n van een
en woonge-
Praktijkboek Checklist Bouwbesluit: deel A Sinds de laatste versie van de Checklist Bouwbesluit, zijn het Bouw besluit 2012 en de ministeriële regeling Bouwbesluit 2012 meerdere malen aangepast. Nu is ook de serie Checklist Bouwbesluit aangepast. De ‘Checklist Bouwbesluit: deel A Woningen en woongebouwen: nieuw bouw’ is een praktisch hulpmiddel dat snel inzicht geeft in de wette lijke bouwtechnische eisen voor nieuwe gebouwen met een woonfunc tie. Zo heeft de professional een overzicht over de voorschriften voor specifieke onderdelen van een gebouw of ontwerp. Met stroomschema’s om een volledige Bouwbesluitcheck te kunnen verrichten, eisenkaarten voor alle specifieke onderdelen in een gebouw en een index om snel zaken terug te vinden. De checklist maakt het bouwen volgens de regels inzichtelijker, aldus de opstellers. De checklist is voor de professional die ontwerpt, uitvoert, toetst of beheert. Het boek moet daarmee vol doen aan de behoefte vanuit de bouwsector om op systemati sche wijze overzicht te bieden over de Bouwbesluiteisen bij het maken van een ontwerp voor woningen of woonge bouwen. Het praktijkboek is onderdeel van de serie ‘Checklist Bouwbesluit Woningen en Woonge bouwen’. Die bestaat uit deel A voor nieuwbouw en deel B voor verbouw. Het boek is te bestellen via k praktijkboe www.isso.nl.
De nationale norm NEN 6075:2020 beschrijft de methode voor de bepaling van de weerstand tegen rookdoorgang (WRD) tussen ruim ten. De herziene versie bevat twee opties voor de bepaling van de WRD: in minuten, gebaseerd op het criterium vlamdichtheid (E) van de brandwerendheid, en in de klassen Ra of R200, gebaseerd op lek kage. De lekkagemethode wordt naar verwachting vanuit de wetge ving voor nieuwbouw aangewezen. De belangrijkste wijzigingen in de herziene norm betreffen allemaal de lekkagemethode. Daarin is niet de prestatie van afzonderlijke constructieonderdelen bepalend, maar die van de scheidingen waarin de constructieonderdelen zijn opgeno men. Tevens is aan de lekkagemethode een eenvoudige vuistregel toegevoegd voor de bepaling van de lekkage, zodat minder testen en berekeningen nodig zijn. Ten slotte blijft de rookdoorlatendheid van constructieonderdelen uitgedrukt in de klassen Sa en S200. De rook werendheid van scheidingen en de weerstand tegen rookdoorgang zal echter worden uitgedrukt in de klassen Ra en R200.
‘Starten met een BIM’ herzien Faalkosten voorkómen kan door het toepassen van een Bouwwerk Informatie Model (BIM). Omdat ontwikkelingen met BIM zeer snel gaan is de ISSO publicatie 109 uit 2017 (‘Starten met een BIM’) herzien. Bij een BIM wordt alle relevante informa tie tijdens het hele bouwpro ces en eventueel de gebruiksfase opgeslagen, gebruikt en beheerd in een digitaal (3D )gebouwmodel. Een BIM maakt gebruik van databases in plaats van tekeningen. Het doel is om kennis te delen en publicatie 109 de samenwerking tussen partijen in de bouwkolom te stroomlijnen. De ISSO publicatie 109 beschrijft wat werken met een BIM voor bedrijven betekent en schetst de randvoorwaarden voor gebruik en implementatie van het model binnen een organisatie. Het is bedoeld als richtlijn waarin mogelijk samenwerkingsvormen, rollen en taken in projecten met een BIM worden beschreven voor de bouw en installatiesector. Het boek is te bestellen op de website van ISSO, www.isso.nl.
Gebrekkige gege vensuitwisseling uitvoerbaarheid tijdens de ontwe tussen bouwpartners, onvol tussen versc doende aand rpfase en (het hillende partij acht voor de ontbreken van) en zijn enkele De bouwbranc de onderlinge voorbeelden he zoekt naar communicatie die faalkosten moge kosten te voork in de bouw veroo omen. Faalkosten lijkheden om effectiever rzaken. en efficiënter Informatie Mode voorkomen kan te werken om l deze ISSO -publicati (BIM). Omdat ontwikkelingen door het toepassen van het Bouwwerk e 109 uit 2017 met betrekking herzien. tot BIM zeer snel gaan, is de Het toepassen van een BIM Alle relevante informatie word t tijdens het hele opgeslagen, gebru bouwproces en (optioneel) gebruik van (cent ikt en beheerd in een digita de gebruiksfas al (3D-) gebo rale) databases e uwmodel. Een de samenwerk in plaats van BIM maakt ing tussen partij tekeningen. Het De ISSO -pub en in de bouw doel is om kenni licatie 109 Start kolom te bevor s te delen en deren. bedrijven betek en met een BIM ent en geeft geeft inzicht de randvoorw het model binne wat werken met aarde n een BIM voor samenwerkingsv een organisatie. Het is bedo n aan voor gebruik en imple mentatie van eld als richtlijn ormen, rollen de bouw- en en taken in proje waarin moge installatiesector lijk cten met een . BIM worden besch reven voor Aspecten en randvoorwaarde Deze ISSO -publ n zijn uitgebreid icatie behandelt In deze nieuw verschillende e versie is het aspe cten van volgende uitge met betrekking breid. In het hoofd het werken met een BIM. tot het werke n met een BIM, toegelicht. Dit stuk over algem is de Level of op Detail/Developm ene aspecten Community. Het basis van de resultaten van ent (LoD) verde TVVL; BIM-cursus hoofdstuk over r een organisatie de randvoorw sen en Triple , is aarden voor het starten met BIM benodigde comp uitgebreid. Zo kan voor elke een BIM binne BIM functie/rol etenties zijn. n Ook leveringsspecific worden bekek en wat de atie (ILS) op basis is er meer aandacht voor de BIM basis van informatie Informatievan het BIM Loket .
Woningen en woongebouwen: nieuwbouw Versie 2019
Starten met een BIM
NEN publiceert een nieuwe versie van NTA 8800. NTA 8800:2020 wordt gepubliceerd op het moment dat geattesteerde software beschik baar is voor de markt. NTA 8800:2020 wordt aangewezen in de bouw regelgeving en treedt op 1 januari 2021 in werking. De versie omvat NTA 8800:2019 06 en de laatste stand van zaken van het interpreta tiedocument dat aansluit bij de geattesteerde software. Na attestering van de software worden ook nieuwe versies van de opnameprotocollen inclusief interpretatie en wijzigingsbladen gepubliceerd door ISSO. Voor BRL 9500 en BRL 9501 worden door InstallQ wijzigingsbladen gepubliceerd die verwijzen naar de nieuwe NTA 8800 en de opname protocollen. De BRL en inclusief wijzigingsbladen zullen eveneens wor den aangewezen in de bouwregelgeving per 1 januari 2021. Hiermee worden alle onderdelen van het Stelsel EPG op één lijn gebracht. Voor informatie over het Stelsel EPG zie www.gebouwenergiepresta tie.nl of neem contact op met NEN klantenservice (T 015 269 03 91 of E klantenservice@nen.nl).
Checklist lA Bouwbesluit: dee
wbesluitartikelen naast zijn de beschrijven de
Norm bepaling weerstand rookdoorgang tussen ruimten
Publicatie 109 Starten met een BIM
s een n, die gelden zicht over werp. Met ten, eisenaken terug te
Publicatie NTA 8800:2020 ‘Energieprestatie van gebouwen’
it: deel A cklist Bouwbeslu Praktijkboek Che
n de maken met men in de ngen. chenen als
INSIDE
Methoden, proc es en organisatie Versie 2020
ISBN ...................... ........
I
3/2020 3/2020 29 29
RD3-2020 RD3-2020 Poltiekeurmerk Inside.indd 29Veilig Wonen.indd 29
04-06-20 04-06-20 13:33 13:28
Garagedeuren slimmer openen VARIANT® VX HET SCHARNIERSYSTEEM VOOR OBJEKTDEUREN
●
NIEUW: Bediening via smartphone met de Hörmann BlueSecur-app
●
NIEUW: Tot 75 %* snellere deuropening met de SupraMatic 4 aandrijving
●
NIEUW: Energiezuinige led-verlichting, voor meer licht in de garage
Het scharnier en het opname element zijn op elkaar afgestemd. Met veiligheidskeurmerk CE-certificering.
VARIANT® VX 〉 belastbaar tot 400 kg 〉 3D verstelling * in vergelijking met de Hörmann ProMatic 3
www.hormann.nl
〉 voor houten, stalen en aluminium kozijnen 〉 meerdere oppervlakte varianten
www.simonswerk.com
Motiv 104-20 private Endkunden 30-adv.indd 1
SIM_Anz-2020_Variant-Motiv2_NL_halbe_91x267_RZ.indd 1
19.05.20 14:58
04-06-20 10:06
CLOSE UP
Slim montagesysteem van Van de Vin ramen en kozijnen
Oplossingen op maat met vinEasyfit® Voor opdrachtgever Woonmeij bouwde Hendriks Coppelmans Bouwgroep zeven nieuwbouw huurwoningen in ’t Veldje in Boerdonk. Dat deden zij met prefab betonnen sandwichelementen met een buitenblad voorzien van steenstrips. De ramen en kozijnen in die elementen komen van Van de Vin. Technisch commercieel medewerker Dignus Anemaet: “Wij werkten samen met het bouwbedrijf een passende aansluiting uit, waarbij ons vinEasyfit-montagesysteem kan worden gebruikt in combinatie met deze kant-en-klare elementen met steenstrips.” De Udense Bouwgroep kijkt graag vooruit. Het Noord-Brabantse bouwbedrijf streeft naar optimalisatie van het bouwproces – onder andere door minder afhankelijk te zijn van werk op de bouwplaats en het verkorten van de doorlooptijd. Zo ook bij de bouw van de zeven woningen in Boerdonk. Voor de kozijnen deed Hendriks Coppelmans bouwgroep een beroep op Van de Vin ramen en kozijnen. Dignus Anemaet: “Wij kregen de vraag voorgelegd hoe we houten kozijnen konden integreren in die prefab betonnen sandwichelementen.”
vinEasyfit: slim en eenvoudig Voor de oplossing greep Van de Vin ramen en kozijnen terug op het in eigen huis ontwikkelde vinEasyfit-montagesysteem. Dat biedt een slimme en eenvoudige montagemogelijkheid, aldus Anemaet: “Het systeem bestaat uit een principedetail, een vinEasyfit-stelframe en enkele voorwaarden voor de architect en de aannemer. Samen met Hendriks Coppelmans hebben we voor dit specifieke vraagstuk een passende aansluiting uitgewerkt, waarbij het vinEasyfit-montagesysteem kan worden gebruikt in combinatie met kant-en-klare betonnen elementen waarbij het buitenblad in de fabriek al is voorzien van steenstrips. Het project is vervolgens in zijn geheel in 3D uitgeëngineerd om verrassingen te voorkomen.”
Toleranties geen probleem Met die oplossing heb je de vrijheid om te kiezen: montage van de kozijnen in de fabriek of op de bouwplaats. Dignus Anemaet vertelt: “Het bouwbedrijf heeft alle kozijnen in Boerdonk binnen één dag gemonteerd.” Toleranties tot vijf millimeter in de betonsparingen zijn daarbij geen probleem, doordat het vinEasyfit montagesysteem rekening houdt met stelruimte, aldus Anemaet. En oneffenheden in de gevel zijn visueel niet zichtbaar: “De overgang van het kozijn op de gevel wordt onderbroken middels een aansluitrubber, waardoor een vloeiende overgang wordt gecreëerd. Dat maakt het systeem uitermate geschikt voor diverse gevelaansluitingen, en zeker ook voor steenstrips.”
Circulair Het vinEasyfit-systeem draagt bij aan een meer circulair kozijn. Anemaet: “En dan hebben we het alleen nog maar over het montagesysteem, niet eens over het kozijn zelf.” Het vinEasyfit-systeem scoort goed op twee belangrijke punten van het circulaire 10-R model, aldus Anemaet. “Om te beginnen R3 Re-use: het hergebruik van het product in dezelfde functie door een andere gebruiker. Houten kozijnen hebben een lange levensduur en zijn met het vinEasyfit-systeem demontabel. Het kozijn kan als element worden gedemonteerd, zonder dat hiervoor de gevel open hoeft te worden gebroken. Vanuit een modulaire gedachte is het zelfs mogelijk kozijnen uit te wisselen. Zo kun je kozijnen echt hergebruiken.” Ook scoort het vinEasyfit-systeem goed op R2 Reduce: efficiënter fabriceren door minder grondstoffen en materialen in het product of gebruik ervan. Anemaet: “Beschermfolie aan de buitenzijde van de kozijnen is met het vinEasyfit-systeem overbodig. Dit draagt bij aan een beter milieu en voorkomt een ‘plastic soep’, door minder gebruik te maken van fossiele grondstoffen.”
KOMO vinEasyfit is volledig KOMO-gecertificeerd en kan worden uitgevoerd volgens Concept III van de nieuwe BRL 0801. Het montagesysteem heeft zich inmiddels volop bewezen in nieuwbouw- en renovatieprojecten. Anemaet: “vinEasyfit past zowel in onze strategie om bij te dragen aan een circulaire economie als aan onze groeidoelstellingen in het woningrenovatiesegment.” Van de Vin ramen en kozijnen +31 (0) 40 224 19 99 verkoop@vandevin.nl
I
3/2020 31
RD 3-2020 Van de Vin Close-Up.indd 31
03-06-20 15:31
TOEGANGSTECHNIEK Tekst Geert Hilferink Foto’s Safe Beveiliging
Slim maatwerk Safe Beveiliging overtuigt S&L Zorg
Het gemak van de cloud, maar veiliger en flexibeler Mark van Lieshout van Safe Beveiliging: “Onze contactpersoon bij S&L Zorg wil graag zelf de mutaties bijhouden en doorvoeren in het systeem. Geen punt natuurlijk!”
Je moet het maar durven. Een zorginstelling die je benadert voor een ‘tegenofferte’ en aangeeft eigenlijk zelf de juiste oplossing al gevonden te hebben, tijdens het kennismakingsgesprek overtuigen dat jij echt een beter voorstel hebt. Projectmanager Mark van Lieshout van Safe Beveiliging deed het en haalde zo de Brabantse zorginstelling S&L Zorg binnen als klant.
32
I
2020/3
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 32
04-06-20 13:35
TOEGANGSTECHNIEK
Corona De uitbraak van het coronavirus heeft de afronding van de eerste fase van de aanleg van het toegangscontrolesysteem voorlopig stil gelegd. “Maar we hebben wel samen met S&L Zorg gekeken naar manieren om in de zorgwijken woningen te creëren die speciaal voor coronapatiënten gebruikt kunnen worden”, licht Mark van Lieshout van Safe Beveiliging toe. “Daarmee kunnen wij als leverancier waarde toevoegen door actief mee te denken hoe dit veilig en gecontroleerd geregeld kan worden.” Ook daarbij heeft S&L Zorg besloten zelf de toekenning van autorisaties voor de betreffende woningen te regelen. “Zeker in zo’n geval heel begrijpelijk omdat zij zelf precies weten welke medewerkers waar binnen moeten kunnen komen. Dan is het handig dat je zelf het systeem kunt bedienen en wijzigingen zelf eenvoudig kunt doorvoeren.”
De deuren zijn zo geprogrammeerd dat ze opengezet kunnen worden onder toezicht van een medewerker.
“S&L Zorg vroeg ons of ook wij een voorstel wilden maken voor het vervangen van het toegangscontrolesysteem op twee locaties, Zorgwijk Sterrebos in de gelijknamige wijk in Roosendaal en Zorgwijk Lambertijnenhof in Bergen op Zoom. In beide zorgwijken heeft S&L Zorg twintig woningen en een aantal kantoren en gemeenschappelijke ruimtes. In al die ongeveer zestig gebouwen moest het toegangscontrolesysteem vervangen worden”, aldus Van Lieshout. In de twee zorgwijken wonen mensen met een verstandelijke beperking. “Een groot deel van die bewoners mag niet zomaar vrij in en uit de woningen gaan. De toegangscontrole richt zich vooral op het gecontroleerd personen toegang geven tot de woonunits. Dit om te voorkomen dat onbevoegden er toegang hebben.”
“Goed luisteren naar de echte vraag van de klant is heel belangrijk, net als actief meedenken” Keiharde voorwaarden S&L Zorg gaf de projectmanager van de Barendrechtse beveiligingsspecialist twee belangrijke voorwaarden mee waaraan het nieuwe systeem moest voldoen. “De eerste was dat de klant volledig ontzorgd moest worden. Ze wilden er absoluut geen omkijken naar hebben. Dat was voor ons geen probleem want dat doen we voor al onze klanten”, zegt Van Lieshout. De uitdaging zat hem vooral in de tweede voorwaarde: de gekozen oplossing moest per se cloud-based zijn. “Mede daarop hadden ze hun eerste kandidaat voor het project geselecteerd. S&L Zorg wilde het liefst maximaal outsourcen zodat ze er geen omkijken naar hebben. Begrijpelijk, maar er zijn ook andere systemen die hetzelfde gemak bieden dankzij web-based technologie, maar die 3/2020
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 33
I
33
04-06-20 13:35
TOEGANGSTECHNIEK
Safe Beveiliging verving alle bestaande wandlezers van de woningen en andere gebouwen door de lezers van Salto.
niet in de cloud gehost worden. Daarbij weet je namelijk nooit waar de server staat waarop jouw toegangscontrolesysteem draait.”
Bij de centrale toegangsdeur van een van de gebouwen op het terrein van Zorgwijk Sterrebos
Salto ProAccess Space
Van Lieshout legt uit hoe S&L Zorg alsnog overtuigd werd, ondanks de sterke voorkeur die de klant al had voor de concurrent. “Aangezien Geïnspireerd de deur uit ze een cloud-based systeem willen, hadden ze een voorstel ontvanVan Lieshout kan zich het eerste gesprek met Ron Nijman en Peter gen voor Salto KS. Een goed systeem, maar Salto KS is niet de beste van Helmond van S&L Zorg nog goed herinneren. “We zaten op een flexibele oplossing voor S&L Zorg. Salto KS paste namelijk niet optivrijdagmiddag met ons drieën op kantoor en na afloop zeiden Ron en maal in de langetermijnwensen van S&L Zorg. Daarom hebben wij Peter: ‘We dachten er al uit te zijn, maar we hebben mooie nieuwe hier Salto ProAccess voorgesteld. Officieel geen cloud-based sysinspiratie en stof tot nadenken’.” teem, maar door het op onze eigen server in Amsterdam web-based Door aan te geven waarom de oplossing van Safe Beveiliging beter was te maken, kunnen we hetzelfde gebruiksgemak bieden.” dan die van de concurrent wist Van Lieshout de beide heren te overtuigen. Door dit systeem vervolgens via een beveiligde VPN-verbinding bij de “Goed luisteren naar de echte vraag van de klant is heel belangrijk, net klant te implementeren wordt een zogeheten end-to-endverbinding als actief meedenken. Als het gemak van de cloud gewenst is, maar je gecreëerd. “Daarmee kunnen we absolute veiligheid bieden en dat hebt zelf een toepassing die flexibeler, veiliger en beter voor de klant is, was voor S&L Zorg ook heel belangrijk.” overtuig je de andere kant van de tafel wel.” Dat laatste had Van Lieshout gedaan, zo bleek kort na het eerste gesprek. “We hebben dit mooie project Applicatie Door de software van Salto ProAccess Space op de eigen server te gegund gekregen, en snel hierna hebben wij een pilot gedaan. Dit was zetten, kan Safe Beveiliging maatwerk bieden. “Zo hebben we met woningunit 185. Na het slagen van deze pilot hebben wij locatie Sterremensen van S&L Zorg in de voorbereiding veel tijd besteed aan het bos ondertussen ook volledig voorzien van onze oplossing.”
I
34 2020/3
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 34
04-06-20 13:35
TOEGANGSTECHNIEK
Mark van Lieshout: “Goed luisteren naar de vraag van de klant is heel belangrijk, net als actief meedenken.”
uitwerken van functieprofielen en de bijbehorende autorisaties per functiegroep. Door daar zorgvuldig bij stil te staan, ontwikkel je samen een goed en soepel werkend toegangsbeheersysteem.” Van Lieshout: “In het geval van S&L Zorg is die samenwerking optimaal. We hebben een vast aanspreekpunt binnen de organisatie waarmee we de voorbereidingen uitvoeren en bepalen welke medewerkers welke autorisaties moeten hebben. Nadat we dat in kaart hebben gebracht konden de gegevens door ons ingevoerd worden en wij leveren vervolgens een doos met voorgeprogrammeerde tags aan, waarmee de medewerkers de deuren kunnen openen en sluiten.”
naar de dagbesteding gaat, moest voor de woningen van deze bewoners een systeem ingericht worden dat de deuren naar buiten op een bepaalde tijd open kunnen, zodat de bewoners naar de taxi’s kunnen. Van Lieshout: “Het is ondoenlijk dat medewerkers voor iedere cliënt de deur open moeten maken met de tag. Daarom zijn de deuren zo geprogrammeerd dat ze opengezet kunnen worden onder toezicht van een medewerker. Hierdoor kunnen bewoners op het vaste tijdstip zelfstandig naar de taxi lopen of onder begeleiding naar de dagbesteding op de locatie.”
Zelf doen Hoewel Safe Beveiliging het hele traject van ontwerp, planning, montage, onderhoud tot service kan bieden, mag een klant bepalen of ze bepaalde werkzaamheden zelf uitgevoeren. “Zo is Ankie Dieckmann, onze contactpersoon bij S&L Zorg zo enthousiast en leergierig dat zij zelf de mutaties van rechten en autorisaties wil bijhouden en doorvoeren in het systeem. Geen punt natuurlijk!” Omdat een deel van de bewoners van de zorgwijken doordeweeks
“ Met de digitale end-to-end verbinding kunnen we absolute veiligheid bieden en dat is voor veel bedrijven en instellingen belangrijk” I
3/2020 35
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 35
04-06-20 13:35
r o o v m r o , f t k a e l i p n h l c a e a t t l i e g i v d e g n . Het r e e k r r u e e w d r , e v m t a o t a r r e p r e w t n van o Heeft u ideeĂŤn c.q. suggesties voor Raam en Deur? Neem dan contact op via tel. +31 (0)73 503 88 32
www.raamendeuronline.nl
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws!
of mail naar het redactieadres: raamendeur@plancommunicatie.nl
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 36 Raamendeur_online-a4.indd 1
04-06-20 14-10-19 13:35 15:26
19 15:26
TOEGANGSTECHNIEK
Zorgwijk Sterrebos in Roosendaal is een van de twee zorgwijken van S&L Zorg waar woningen en andere gebouwen van een nieuw toegangscontrolesysteem worden voorzien.
Woningen in Zorgwijk Sterrebos
Fase 1
Safe Beveiliging
De eerste fase van het project bij S&L Zorg omvat alle buitenschildeuren van de woningen, kantoren en andere gebouwen in de twee zorgwijken. “Samen met S&L Zorg zijn wij ons aan het oriënteren op de mogelijkheden om ook waar mogelijk verschillende binnendeuren te voorzien van onze Salto-oplossing”, zegt Van Lieshout. Safe Beveiliging verving alle bestaande wandlezers van de woningen en andere gebouwen voor de lezers van Salto, waarna het nieuwe toegangscontrolesysteem actief werd. Die eerste ervaringen zijn positief, zegt Van Lieshout. “Het was te merken dat we dagenlang in de voorbereiding hebben gestoken want de implementatie van het systeem is prima verlopen. We kregen vanuit S&L Zorg complimenten over zowel het geleverde product als onze manier van werken.”
Naast de vele toegangscontrole-projecten die Safe Beveiliging realiseert, is de beveiligingsspecialist uit Barendrecht begin dit jaar in het zonnetje gezet voor de maar liefst 753 bestaande woningen die het bedrijf in 2019 naar PKVW-niveau bracht. “Het Politiekeurmerk Veilig Wonen speelt een belangrijke rol in ons bedrijf”, zegt projectmanager Mark van Lieshout. Hij vormt met twee collega’s het projectbureau van Safe Beveiliging. De 27 medewerkers van Safe Beveiliging werken veel in opdracht van woningcorporaties, vastgoedeigenaren, zorginstellingen, scholen en retail (Hema, Zeeman, Praxis). www.safe-beveiliging.nl
I
3/2020 37
RD 3-2020 Toegangstechniek 5.indd 37
04-06-20 13:35
BINNENDEUREN Tekst Hans Fuchs Beeld Austria; Svedex; Viva
Mass-customization dankzij digitaal aangestuurde productie
Binnendeuren: meer design, meer maatwerk De designtrends tuimelen over elkaar heen, bij de binnendeuren. Geliefd zijn momenteel binnendeuren met een industriële uitstraling en een ‘steel look’, plafondhoge deuren en ook barn- annex schuifdeuren voor binnen. Bij de productie zorgt digitale aansturing voor binnen deuren op maat en leveren machines in één productiegang complete deuren af, inclusief scharnieren en sloten. In opkomst: hergebruik van deuren uit slooppanden, aangeboden op digitale bouwplatforms.
Ranke binnendeuren met een industriële uitstraling zijn in. De Profilux industriële houten binnendeur van Houtindustrie “Ideaal” in Zevenaar is er een exponent van. De Profilux heeft, zoals “Ideaal” dat noemt, ‘de look-and-feel van een industriële stalen binnendeur’. Pluspunt: de houten deur die als van staal oogt, is vele malen goedkoper dan de echte stalen variant. Bijkomend voordeel: deze in de fabriek afgelakte houten binnendeur hoeft tijdens de bouw niet nog een keer gelakt te worden. “Ideaal” levert de Profilux afgewerkt en naar wens voorzien van verdekte scharnieren, magneetslot inclusief bijpassend garnituur en
eventueel valdorpel. De Profilux is geschikt voor montagekozijnen van hout of staal, in opdek- of stompe uitvoering. “Ideaal” produceert de Profilux onder KOMO volgens BRL2211.
Kamerhoog De Profilux is niet bestemd voor de consumentenmarkt. Houtindustrie “Ideaal” levert uitsluitend aan de professionele markt. Maar ook de particuliere consument wenst thuis die industriële look-and-feel, getuige het gamma van leveranciers als Berkvens met zijn plafondhoge Verdi-binnendeuren en Austria met de Porta Alta-deuren.
I
38 2020/3
RD 3-2020 Binnendeuren.indd 38
04-06-20 13:39
BINNENDEUREN
Maatvast, stijf, stootvast Ook binnendeuren zijn gehouden aan eisen en regels, onder meer vastgelegd in de NEN-EN 951, de NEN-EN 952 en het Bouwbesluit. De NEN-EN 951 vermeldt de methode voor het meten van hoogte, breedte en dikte van deuren. Ook de methode voor het meten van de afwijkingen van de haaksheid van deuren die vlak en stijf zijn, staan in de NEN-EN 951. Voor het meten van afwijkingen van de algemene vlakheid gelden de regels uit de NEN-EN 952. Als het gaat om de maten van stompe en opdekdeuren, schrijft NEN-EN 951 voor dat de dikte van een binnendeur minimaal 38 millimeter moet zijn. Voor verblijfsgebieden en verblijfsruimtes en bij deuren op vluchtroutes, bevat het Bouwbesluit voorschriften voor de vrije doorgang. Als minimale doorgangsbreedte hanteert het Bouwbesluit hier 850 millimeter, voor de hoogte geldt een minimum van 2300 millimeter. Dat betekent: deurbreedtes van minimaal 880 millimeter en deurhoogtes van minimaal 2315 millimeter. Voor stompe deuren is de netto breedte (na passchaven) 4 millimeter minder. Bij opdekdeuren wordt de grootte van het opdekprofiel bij de voorgeschreven nettobreedte niet meegenomen. De NEN-EN 951 schrijft 1 millimeter voor als tolerantie voor brutoen nettobreedte, hoogte en dikte. Alle maten zijn terug te voeren op de modulaire openingen in wanden, waarin volgens de NEN 6000 een deur met kozijn of omranding moet worden geplaatst. De NEN-EN 947 beschrijft een uithangproef waarmee de stijfheid van deuren wordt vastgesteld, terwijl in de NEN-EN 950 de stootvastheid van deuren wordt geregeld.
Schuifdeuren
Austria Deuren levert de Porta Alta Chiari met stijlen en dorpels uit massief houten delen en een HDF-toplaag, voorzien van een zwarte voorlak.
De Porta Alta-deurenlijn combineert volgens Austria de twee belangrijkste trends van dit moment: een industrieel en robuust uiterlijk en een kamerhoge maat. Voor liefhebbers van de industriële look levert Austria de Porta Alta Chiari, met stijlen en dorpels uit massief houten delen en een HDF-toplaag, voorzien van een Ultra Smooth Finish zwarte voorlak (RAL9005 gelijkend). Daarnaast levert Austria de kamerhoge Porta Alta Piatto uit vlak massief grenen met een witte voorlak (RAL9010 – zuiverwit). Austria levert de deuren in meerdere hoogtes en de deuren zijn volgens de fabrikant desgewenst ook zelf eenvoudig op de juiste hoogtemaat in te korten.
Ook barn- en schuifdeuren zijn populair als binnendeur. CanDo levert die landelijk ogende barndeuren compleet met bijpassend deurbeslag. De barndeuren vallen binnen een breder assortiment aan schuifdeuren, met railsystemen voor enkele en dubbele binnendeuren, al dan niet in een softclose uitvoering of met klikkappen om het railsysteem uit het zicht te werken. De aandacht voor de binnendeur als designstuk is bij Svedex al dik een decennium aan de orde. De deurenproducent uit Varsseveld begon twaalf jaar geleden met de focus op betaalbare afgelakte Superlak stijldeuren. Verkoopdirecteur Rob van Asperen van Svedex: “We hebben ons destijds gepositioneerd als witlakfabrikant met afgelakte stijldeuren als meubelstuk en icoon in de woning. Wij zetten in de projectmatige bouw in op ‘deurpakketten’, waar je met een aantrekkelijke meerprijs zorgt voor een grote verfraaiing. Met zeven of acht stijldeuren heb je echt een heel andere woning – met daarbij een fraai garnituur.”
‘Mass-customization’ Via de aannemer bereikt Svedex de consument met de digitale koperskeuzetool Deurplus. Daarmee levert de deurenproducent uit Varsseveld binnendeuren op maat. Van Asperen: “Dankzij onze digitale productie is dat mass-customization. De keuzemogelijkheden in de tool zijn afgestemd met de ontwikkelaar of de aannemer en toegesneden op het project. De tool is laagdrempelig en geeft tijdens het keuzetraject ook een kostenoverzicht. De tool houdt daarnaast rekening met technische voorwaarden, om teleurstellingen en faalkosten te voorkomen.”
I
3/2020 39
RD 3-2020 Binnendeuren.indd 39
04-06-20 13:39
BINNENDEUREN
Met de Porta Alta Piatto levert Austria Deuren een kamerhoge vlak massief grenen binnendeur met een HDF-toplaag en witte voorlak.
Svedex maakt jaarlijks honderden Deurplus-sites, voor zo’n 12.000 woningen, en verzorgt voor de aannemer ook de levering en montage.
Productie Op het gebied van de productie van binnendeuren is een verschuiving zichtbaar naar machines die in één productiegang een complete binnendeur vervaardigen, aldus Kevin Six van de Belgische machineleverancier Viva Machines: “Stemas levert momenteel een automatische productiestraat met een basismachine als frame en daarnaast Dankzij digitale productie is bij binnendeuren ‘mass-customization’ mogelijk.
klemmingen die afhankelijk zijn van het soort binnendeur (opdekdeur of stompe deur), het materiaal van de deur en de eventuele mix van deuren in de productiegang. Voordelen van deze complete productiegang zijn de productiesnelheid en de constante kwaliteit. Die kwaliteit is niet meer afhankelijk van wisselende werknemers die handelingen handmatig uitvoeren.” De nieuwe Stemas-machine heeft twaalf motoren voor de verschillende bewerkingen, die gelijktijdig worden uitgevoerd: de sloten aan de ene kant, de scharnieren aan de andere kant van de deur. Elke deur heeft een barcode-etiket, meldt Six: “In de machine wordt de deur automatisch ingeladen en doorgemeten en die metingen worden vergeleken met de data op de barcode. Dan wordt de deur uitgelijnd en ingesteld op het nulpunt – de bovenkant van de deur.” Daarna volgen alle gewenste bewerkingen: het bevestigen van de sloten en de scharnieren (maar niet van de deurkrukken), het uitfrezen van design en glaspartijen – eventueel gevolgd door inkorten en schaven. Six vertelt over de machinefabrikant: “Stemas is een specialist specifiek voor binnendeuren. In de Benelux is het waarschijnlijk de enige leverancier met deze specialisatie.”
Hergebruik van binnendeuren Bij al die innovaties, is ook het hergebruik van binnendeuren populair, getuige bouwplatforms zoals gebruiktebouwmaterialen.com, die op de consumentenmarkt digitaal gebruikte binnendeuren, deurkozijnen en scharnieren aanbieden. Ook architecten kunnen bij dergelijke
I
40 2020/3
RD 3-2020 Binnendeuren.indd 40
04-06-20 13:39
BINNENDEUREN
Svedex positioneerde zich twaalf jaar geleden als witlakfabrikant met stijldeuren als meubelstuk en icoon in de woning.
platforms terecht. Zo leverde gebruiktebouwmaterialen.com deuren aan architect Charlotte Ernst van het Hof van Cartesius in Utrecht. Ook insert.nl biedt digitaal secundaire materialen aan – terwijl die nog vastzitten in slooppanden. Architecten kunnen op de site aan de hand van een STABU-bestekcodering zoeken naar materialen, waaronder deuren, in slooppanden nabij de locatie waar gebouwen van hun hand komen.
Duurzaamheid Ook in de reguliere binnendeurenbranche neemt het belang van duurzaamheid toe, stelt Rob van Asperen van Svedex: “Duurzaamheid en circulariteit zijn thema’s die bij ons spelen, bijvoorbeeld als het gaat om afval en verpakkingsmateriaal. We gaan naar gerecycled plastic en biobased verpakkingen toe. We zijn bezig met LCA’s zodat we de milieu-impact van onze producten goed in beeld hebben – en kijken kritisch naar onze CO2-voetafdruk.”
De nieuwe Stema-machine voor de integrale productie van complete binnendeuren heeft twaalf motoren voor het simultaan uitvoeren van de verschillende bewerkingen: sloten aan de ene kant, scharnieren aan de andere kant van de deur.
Rookdicht en brandwerend De rookdichtheid van binnendeuren is in het Bouwbesluit vastgelegd op hoogstens 10 m-1, bepaald volgens NEN 6066. Voor beschermde routes en extra beschermde vluchtroutes geldt een rookdichtheid van ten hoogste 5,4 m-1. Als het gaat om het rookgetal, zijn de verschillen tussen binnendeuren groot. Houten binnendeuren hebben een rookgetal < 60 (volgens NEN-EN 13501-1). Kunststof scoort ongeveer even goed, aldus de kunststofindustrie, bij hardboard is het rookgetal echter 120, gevolg van een sterke rookontwikkeling. Voor de weerstand tegen branddoorslag en -overslag tussen ruimten met een vluchtweg, moet de brandwerendheid van binnendeuren minimaal 30 minuten bedragen (naar NEN-EN 13501-1). Deuren in wanden tussen brandcompartimenten moeten ten minste 60 minuten brandwerend zijn.
3/2020
RD 3-2020 Binnendeuren.indd 41
I
41
04-06-20 13:39
KWALITEITSBORGING Tekst Geert Hilferink Foto’s Rijksoverheid; Geert Hilferink
‘Invoering per 1 januari 2021 niet haalbaar’
Nieuwe wet gedwarsboomd door corona en Omgevingswet
De geplande invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op 1 januari 2021 is van de baan. Minister Ollongren heeft dit de Tweede Kamer per brief laten weten. Naast het uitstel van de nieuwe Omgevingswet zorgt ook de coronacrisis voor deze vertraging. Ollongren heeft toegezegd voor de zomer met een nieuwe invoeringsdatum te komen.
42
I
2020/3
RD3-2020 Kwaliteitsborging.indd 42
04-06-20 13:41
KWALITEITSBORGING
In haar brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken dat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen later in werking zal treden, omdat ook de Omgevingswet vertraagd is. Zij schrijft dat de beide wetten een sterke onderlinge relatie hebben, zowel op het vlak van wetgeving als op de wijze waarop in de digitale ondersteuning wordt voorzien. “In het Bestuursakkoord dat ik met de Vereniging Nederlandse Gemeenten heb gesloten staat mede daarom dat de beoogde invoeringsdatum van de Wkb gelijktijdig is met die van de Omgevingswet. Een nieuwe inwerkingtredingsdatum van het stelsel van de Omgevingswet heeft daarmee direct consequenties voor de inwerkingtreding van de Wkb. De beoogde datum van 1 januari 2021 is daardoor ook voor de Wkb niet meer mogelijk”, aldus de minister in antwoord op schriftelijke vragen van Tweede Kamerlid Ronnes (CDA).
Omgevingswet Begin april maakte toenmalig minister Van Veldhoven (Milieu en Wonen) al bekend dat de Omgevingswet niet op de voorgenomen datum van 1 januari 2021 in werking zal treden. De minister was vooral bezorgd dat het noodzakelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) niet tijdig functioneel is. De minister hoopt zo snel mogelijk een nieuwe ingangsdatum te kunnen presenteren, maar zegt dit pas te doen “als aan alle daarvoor benodigde voorwaarden kan worden voldaan”. Volgens Van Veldhoven is deze vertraging vooral het gevolg van de coronacrisis en ze benadrukte dat van dit derde uitstel in drie jaar tijd zeker geen afstel komt. De bestrijding van de huidige crisis door het kabinet zou nu “te diep ingrijpen” op het dagelijks leven om het project door te zetten. Zo slokt de coronacrisis veel aandacht op bij gemeenten en andere partijen. “De verwachting is dat de coronamaatregelen dan ook zeker effect hebben op de voortgang van de implementatie van de Omgevingswet”, zo schrijft Van Veldhoven in haar brief van 1 april aan de Tweede Kamer.
Zes criteria In het Bestuursakkoord zijn zes criteria opgenomen waaraan de uitvoering van de wet moet voldoen voor inwerkingtreding. Tijdens pilotprojecten, die dit jaar aan de nieuwe Wkb worden getoetst, moet blijken of aan die criteria voldaan wordt. • “Eerste overkoepelend criterium is dat het stelsel voldoende waarborgen bevat dat gerealiseerde bouwwerken voldoen aan de bouwtechnische voorschriften in de hoofdstukken 2 tot en met 6 van het Bouwbesluit 2012”, zo laat Ollongren weten. De overige criteria zijn: • uit de proefprojecten komen geen onoverkomelijke knelpunten naar voren voor invoering van het stelsel. Om eventuele knelpunten inzichtelijk te maken en op te lossen, worden nieuwe proefprojecten gestart; • ICT bij het Rijk en het bevoegd gezag is op orde; • de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging is operationeel zodat bouwprojecten die onder het stelsel vallen doorgang kunnen vinden; • er zijn voldoende instrumenten voor kwaliteitsborging voor het bouwen toegelaten tot het stelsel zodat bouwprojecten die onder het stelsel vallen doorgang kunnen vinden; • er zijn voldoende kwaliteitsborgers beschikbaar zodat bouwprojecten die onder het stelsel vallen doorgang kunnen vinden.
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Stientje van Veldhoven is staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. Tot 14 april verving zij Kajsa Ollongren als minister van Milieu en Wonen.
Digitalisering In haar antwoord op de vragen van CDA’er Ronnes meldt Ollongren dat de digitalisering van het Wkb-traject voor een belangrijk deel leunt op de ontwikkeling van het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Dit DSO wordt gebruikt om Wkb-meldingen in te doen, dus zolang het niet klaar is, kunnen de Wkb-meldingen niet ingediend worden. De digitalisering van het Register Kwaliteitsborging, met daarin de registratie van de kwaliteitsinstrumenten en de kwaliteitsborgers ligt volgens de minister wel op schema. “Dit register wordt ontwikkeld en beheerd door de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging en staat los van het DSO”, aldus Ollongren. Ook de oprichting van de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborgers ligt op schema.
“ Met alle partijen kijken we hoe we werving van kwaliteitsborgers zo aanpakken dat er geen gaten in de keten vallen” Voldoende proefprojecten? Wel is er onzekerheid over het aantal proefprojecten in aanloop naar de invoering van de wet. Met de VNG is in het Bestuursakkoord afgesproken dat 10 procent van alle bouwprojecten Nederland in gevolg-
I
3/2020 43
RD3-2020 Kwaliteitsborging.indd 43
04-06-20 13:41
KWALITEITSBORGING
klasse 1 volgens de Wkb opgeleverd zou worden. Dit zijn grondgebonden eengezinswoningen, woonboten, recreatiewoningen, bedrijfshallen inclusief een nevenfunctie, zoals een kantine of een kantoortje. Maar ook vallen daaronder ‘bouwwerken geen gebouw zijnde tot maximaal 20 meter hoog’, zoals windmolens, nutsbouwwerken, GSM-masten, duikers, sluisjes, fiets- en voetgangersbruggen. Op de vraag of aan deze voorwaarde voldaan kan worden, antwoordt Ollongren: “Met het huidige aantal proefprojecten wordt nog niet voldaan aan het streven naar 10 procent proefprojecten. Betrokken partijen moeten hun inzet op proefprojecten verdelen met actuele ontwikkelingen zoals de PFAS- en stikstofproblematiek, de invoering van de Omgevingswet en recent het coronavirus. De inspanningen vanuit koepel- en brancheorganisaties blijven erop gericht om zoveel mogelijk proefprojecten te stimuleren.”
Diversiteit Niet alleen het uitstel van de Omgevingswet zit de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen dwars. Ook krapte aan proefprojecten en kwaliteitsborgers noopt de minister om de ingangsdatum vooruit te schuiven.
Volgens de minister wordt er gestreefd naar diversiteit van projecten. “Naast het inzetten op het streefvolume van 10 procent proefprojecten is het noodzakelijk dat er vanuit een representatieve doorsnede gekeken wordt naar de diversiteit in proefprojec-
I
44 2020/3
RD3-2020 Kwaliteitsborging.indd 44
04-06-20 13:41
KWALITEITSBORGING
Proefprojecten Na de eerste toetsing van de instrumenten in december 2019 zijn in januari de eerste proefprojecten aangemeld. “Begin april zijn er elf proefprojecten gestart en aangemeld”, meldt Ollongren. Er zijn diverse proefprojecten in voorbereiding, zowel bij kwaliteitsborgers, aannemers als gemeenten. “Daarnaast wordt er vanuit de begeleidingscommissie proefprojecten een veertigtal proefprojecten geïdentificeerd en gestart. Deze proefprojecten zijn gericht op verbouwingen en kavelwoningen (particulier opdrachtgevers) als cruciaal onderdeel van de representatieve doorsnede.”
Kavelwoningen en verbouwingen van particuliere opdrachtgevers zijn volgens minister Ollongren “cruciaal onderdeel van de representatieve doorsnede” om als proefproject voor de Wet Kwaliteitsborging getoetst te worden.
ten. Vanuit die representatieve doorsnede wordt gekeken naar alle fases in het bouwproces, van initiatief tot ingebruikname van het bouwwerk.” Daarnaast, aldus de minister, moeten er naast seriematige woningbouw ook andere typen bouwwerken als proefproject worden uitgevoerd, denk aan bouwwerken zoals een fietsbrug of een bedrijfshal. “Tevens is het van belang dat er kennis en ervaring wordt opgedaan met verbouwingen en kavelwoningen (particulier opdrachtgeverschap). Dit is de meest voorkomende categorie en in het kader van representatieve doorsnede meest urgent om proefprojecten op te initiëren.”
Kwaliteitsborgers Niet alleen het aantal proefprojecten is een punt van zorg, ook het aantal gecertificeerde kwaliteitsborgers is dat. Volgens vragensteller Ronnes is afgesproken dat er op 1 januari 2021 850 kwaliteitsborgers zijn opgeleid en gecertificeerd. “Klopt het dat er op dit moment slechts 200 gecertificeerde kwaliteitsborgers zijn? Zo ja, wat is uw visie op dat probleem?”, wil hij van de minister weten. Volgens Ollongren heeft de Vereniging Kwaliteitsborgers Nederland aangegeven dat er op dit moment inderdaad 200 gecertificeerde
kwaliteitsborgers zijn, maar dat bij het werven van het benodigde aantal voor de ingangsdatum geen problemen worden verwacht. “Hiervoor is het wel van belang dat er gestaag en in voldoende mate proefprojecten worden uitgevoerd om de toename gecontroleerd te laten verlopen”, zo schrijft ze.
“ Begin april zijn er elf proefprojecten gestart en aangemeld” Het genoemde aantal van 850 kwaliteitsborgers is “een grofmazige eerste inschatting geweest”, gebaseerd op een aanname van het aantal bouwprojecten in 2021 van gevolgklasse 1. “Uit herberekeningen van het aantal bouwprojecten volgt dat dit aantal naar verwachting lager uit zal vallen. Met alle betrokken partijen wordt gezamenlijk bekeken hoe de werving van kwaliteitsborgers zo kan worden ingeregeld dat er geen gaten in de keten vallen.”
I
3/2020 45
RD3-2020 Kwaliteitsborging.indd 45
04-06-20 13:41
BUITEN DE DEUR
VANWEGE DE UITBRAAK VAN HET CORONAVIRUS ZIJN DE AANKONDIGINGEN OP DEZE PAGINA’S ONDER VOORBEHOUD. HOUD DE WEBSITES IN DE GATEN VOOR ACTUELE INFORMATIE OVER DE BEURZEN EN BIJEENKOMSTEN. Installatievakbeurs Hardenberg 8-10 september Al jaren komen installatieprofessi onals naar Hardenberg om de nieuwste ontwikkelingen en pro ducten te ontdekken tijdens Installatie Vakbeurs. Daarnaast is dit hét moment om te netwerken met relaties uit het noordoosten van het land, aldus de organisatie. Een belangrijke marktontwikkeling waar de beurs op inspeelt is de versmelting tussen E en W installatie. Daarom vindt Installatie Vakbeurs tege lijkertijd plaats met de Elektro Vakbeurs. De organisatie zet twee sterke merken naast elkaar, waarbij zij de installateur centraal zetten. www.installatie elektro hardenberg.nl
Bouw Compleet Hardenberg 6-8 oktober Bouw Compleet brengt de totale bouwwereld samen. De kracht van het concept schuilt volgens de organisatie in het diverse aanbod aan exposanten uit alle lagen van de bouwbranche. Zij presenteren de nieuwste producten, trends en uitdagingen van de bran che. De bezoeker ontmoet aannemers en architecten, uitvoerders en vertegenwoordigers van woningbouwverenigingen. Een kans om bij te praten, de nieuwste marktinnovaties te verken nen en een fundament te leggen voor duurzame zakenrelaties. Een bezoek aan het Kennis theater loont zeker ook de moeite, zo zegt de organisatie. Actuele onderwerpen komen aan bod zoals duurzaamheid, werken met data, robotisering, stikstofproblematiek en veilig wer ken. De beurs wordt dit jaar niet gehouden in combinatie met de S.G.A. Vakdagen, die in november in Gorinchem plaatsvinden. www.bouwcompleet hardenberg.nl
Vakbeurs Energie 2020 6-8 oktober De zestiende editie van de Vakbeurs Energie vindt plaats in de Brabanthallen in Den Bosch. De beurs is uitgegroeid tot een platform voor iedereen die met duurzame energieopwekking en energiebesparing bezig is, aldus de organisatie. Dit platform bestaat uit ruim 350 exposanten en partners en honderden inhoudelijke sessies. Uniek daarbij is volgens de initiatiefnemers de verbinding tussen de belangrijkste betrokken sectoren: gebouwde omgeving, industrie en mobiliteit. Het programma is gevuld met seminars en discussies om kennis te verbreden en te delen. De beurs is opgedeeld in verschillende gebieden zodat de bezoeker zijn tijd efficiënt kan besteden. www.vakbeursenergie.nl 46
I
Agenda Building Holland 27-29 oktober Building Holland presenteert zich als hét innovatie event voor de bouw, de installa tie en de vastgoedsector. Hier passeren drie dagen lang actuele thema’s de revue, zoals digitalisering in de bouw, energie transitie en circulariteit. Ook zijn er drie innovatieboulevards waar nieuwe ontwik kelingen en trends zijn te ontdekken. www.buildingholland.nl
S.G.A. Vakdagen 3-5 november De enige vakbeurs in Nederland voor de schilder , glas en afbouwbranche. Op de vakbeurs staan fabrikanten, impor teurs, leveranciers, groot en tussenhan delaren in producten en diensten uit onder meer de natte afbouw, droge afbouw, paint en beglazingsmaterialen. www.sga gorinchem.nl
HoutPro+ 3-6 november Deze driejaarlijkse Nederlandse houtvak beurs met een kleine 200 exposanten vindt plaats in de Brabanthallen in Den Bosch. www.houtproplus.nl
Bouwfysica in de praktijk: geluid 5 november In deze opleiding krijgt de deelnemer inzicht in de bouwfysische aspecten van geluid en geluidoverlast. Met de vele praktische voorbeelden en door het spe len met variabelen wordt het accent meer gelegd op het snel kunnen over zien van geluidstechnische ingrepen dan op het feitelijke berekenen ervan. www.bob.nl
Vochtproblemen en onderhoud 12 november Door het volgen van deze module krijgt de cursist inzicht in de oorzaken en gevolgen van vochtproblemen, schimmel en andere bacteriologische overlast in vastgoed. Er wordt onder andere inge gaan op soorten vocht en schimmel en het herkennen daarvan. www.bob.nl
2020/3
RD3-2020 buiten de deur.indd 46
03-06-20 15:32
In de volgende Raam en Deur editie 20 – 23 OCT 2020 DÜSSELDORF | GERMANY
Jaargang 22 nr 3 - 2020
tot verwerker k, van ontwerper nie ch lte ve ge en -, deur vakblad voor raam
JE BENT
aandacht voor o.a.
GLASHELDER
• PKVW product cilinders • schuifdeuren
ls e geveen g ta Persberichten n o m e p p a R RAI m a d r te s m A l ote kunt u nhow hnieuws voor 31 juli a.s. sturen naar raamendeur@ plancommunicatie.nl er.indd 1
RD 03-2020 Cov
Interesse in de on en offline presentatie mogelijkheden? Bel +31 (0)73 503 35 44 of mail: raamendeur@ molijnsalessupport.nl
0 03-06-20 15:3
Van energieopwekking, co2-reductie, effectieve productie, bewerking & veredelingstechnologie tot aan baanbrekende glasproducten & -toepassingen. Glas: transparant hightech materiaal met briljante toekomstperspectieven. Geconcentreerde vakkennis over de nieuwste glasontwikkelingen, onderzoek en projecten, vindt u bij de Think Tank op de glasstec conferentie.
glasstec-online.com
Informatie in Nederland: Fairwise bv Zeestraat 100 _ 2518 AD Den Haag Tel. +31 (0) 70 350 1100 info@fairwise.nl
www.fairwise.nl
glt2002_Basis_91x267_NL.indd 1
47-adv.indd 1
12.05.20 08:52
04-06-20 11:45
High-end
3
SIEGENIA-beslagtechniek voor houten ramen en deuren: Authentieke perfectie. Voor veel mensen is hout niet zomaar een materiaal, het creëert duurzame authentieke perfectie. We delen deze mening al meer dan een eeuw en hebben voor u innovatieve oplossingen ontwikkeld om een duurzaam succes te behalen: ➊ Raamsystemen: voor de productie geoptimaliseerd TITAN-beslag dat automatisch de toleranties compenseert ➋ Deursystemen: het hele spectrum van moderne KFV-meerpuntssluitingen in een efficiënt modulair systeem ➌ Comfort-systemen: toekomstgerichte slimme thuisoplossingen voor het ruimtelijk comfort van morgen
SIEGENIA voor hout: www.siegenia.com/nl/houtoplossingen
48-adv-Siegena.indd 1 193008 AZ Titan Holz_High end_NL_210x297_RZ.indd 1
04-06-20 10:05 12.03.20 18:47