Raam en Deur editie 6-2019

Jaargang 21 nr 6 - 2019

vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker

In de rubriek Bouwplaats:

Timmerfabriek wil niche blijven RD 6-2019_Cover.indd 1

03-12-19 08:47

DucoTwin 120 ‘ZR’

UPDATE!

Ventilatie én doekzonwering in één

ONZICHTBARE PLAATSING

NIEUW: ESTHETISCH BINNENROOSTER

UITGEBREID GAMMA SCREENS

STORMVASTE FIX GELEIDING

Maximaal Thermisch comfort

Maximale Akoestische demping

OPTIE: TRONIC

100 % Automatische sturing

We inspire at www.duco.eu

26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 41 adv_Duco.indd 1

27/09/2019 10:43 26-11-19 09:58

VOORWOORD

Het is bijna zover Bijna weer een jaar voorbij. Een jaar waarin alle bouwseinen op groen stonden. Felgroen zelfs. Tevredenheid, enthousiasme en goede vooruitzichten voerden de boventoon. En toen in een keer stonden de seinen niet op oranje, maar op dieprood.

Het positivisme sloeg om in negativisme. De sector, zowel manage ment als werknemers, stond voor het eerst op het Malieveld. Veel bedrijven zullen straks het bedrijfsresultaat over 2019 anders lezen.

Woorden als, ‘maar’, ‘indien’ en ‘mits’ zullen op diverse manieren worden uitgesproken. Hier en daar zelfs aangevuld met een vloek.

Ook als het kabinet nu nog met ‘positieve’ oplossingen komt.

Ik heb al eerder op deze plek geschreven dat de sector – zoals vaak gebleken – veerkrachtig genoeg is om ook dit ‘frustratie dossier’ te overleven. Maar doe het dan wel vooral samen! Van mij uit veel succes hierbij!

We zijn hard op weg naar 2020, het jaar waarin nieuwbouw zo goed als energieneutraal moet zijn. We staan voor concrete opgaves op gebied van BENG, EPG, duurzaamheid, circulair bouwen, C 2 C et cetera. Bouwpartijen moeten op een andere manier gaan ontwikke len, ontwerpen, bouwen en opleveren. Het zijn de uitdagingen voor nu en de toekomst. Gelet op het dagelijks aanbod van congressen en bijeenkomsten over deze onderwerpen is er een enorme behoefte aan goede informatievoorziening. Maar het is en blijft onduidelijk. In deze editie verbaast Richard Geraerts, verkoopleider Nederland bij Duco, zich er ook over dat hij als gastspreker steeds vaker wordt gevraagd om aan de bouwsector uit te leggen wat de consequenties zijn van BENG. “Dat is natuurlijk heel eigenaardig”, merkt hij op. “Een fabri kant die aan de bouw uitleg moet geven over regelgeving.”

Wanneer is de ingangsdatum voor die BENG eisen ook alweer?

1 juli 2020.

COLOFON

Eindredactie: Metttaal, Maarten Ettema

Raam en Deur vakblad voor raam , deur en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker. www.raamendeuronline.nl

Adverteren Molijn Sales Support Edgar Molijn en Bert van Woesik Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 35 44 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl

Verschijning 6x per jaar Uitgave Plancommunicatie Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: info@plancommunicatie.nl Uitgever Edgar Molijn Redactie-adres Raam en Deur Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 E mail: raamendeur@plancommunicatie.nl Redactie Hans Fuchs, Arie Grevers, Geert Hilferink, Johan van Leipsig, Edgar Molijn

Vormgeving Inpladi bv bureau voor idee en creatie, Cuijk Druk Veldhuis Media bv, Raalte Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. +31 (0)251 25 79 24 Fax +31 (0)251 31 04 05 Website: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereik baar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten.

Jaarabonnement € 77, excl.btw.

De redactie trok erop uit en wij blikken in deze editie terug op Mondial du Batiment in Parijs. Ook daar was energie zuinigheid, circulariteit, esthetiek, smart technologie en veiligheid de rode draad.

In deze editie leest en ziet u een aantal ontwikkelingen. En dan zijn er nog in 2020 de nationale en internationale beurzen. Te beginnen met Polyclose in Gent met direct daarna het vakevenement GEVEL in Rotterdam. Met de wereldbeurs Fensterbau Frontale in Nürnberg in maart waar je door de omvang en het aanbod je schoenzolen stuk loopt.

Zo eind van het jaar wil ik mijn dank uitspreken dat wij – samen met u – Raam en Deur mogen en kunnen realiseren. Door uw redactionele input en medewerking, maar ook alle adverteerders en de abonnees die het mogelijk maken dat Raam en Deur zes keer per jaar kan ver schijnen. Ook in 2020 blijven wij dit graag samen met u doen!

Opmerkingen, suggesties, ideeën, interessante projecten en ontwik kelingen voor Raam en Deur horen wij graag als redactie. Waarover zou u in 2020 meer willen lezen in Raam en Deur? Mail me hierover op raamendeur@plancommunicatie.nl Tot slot wensen alle betrokkenen van Raam en Deur de lezer zowel privé als zakelijk een mooi en tevreden 2020.

Veel leesplezier.

Edgar Molijn Hoofdredacteur Raam en Deur

Opgave en vragen over abonnementen België: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A B 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Website: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Jaarabonnement buitenland € 93, Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperi ode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voor behouden.

Close-Ups, Advertenties, Advertorials en Columns De inhoud van zowel Close Ups, advertenties, advertorials en columns zijn samengesteld door of namens adverteerders of derden en wordt door Plancommunicatie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Plancommunicatie en redactie aan vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud hiervan.

baar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Uitgever en redacteuren verklaren dat deze uit gave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en redacteuren op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie.

Uitgever en redacteuren aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard ook, die het gevolg is van hande lingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. De wederpartij wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïso leerd te gebruiken maar af te gaan op zijn pro fessionele kennis en ervaring en de te gebrui ken informatie te controlereren.

ISSN 1389 6873

: @RD_redactie

: @RD_banen

Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of open

6/2019

RD 6-2019 Voorwoord.indd 3

I

3

03-12-19 16:16

INHOUDSOPGAVE

Bouwplaats

Timmerfabriek Henk Alferink ziet als specialist volop kansen Er is in Amsterdam bijna geen gracht of singel te vinden waar Timmerfabriek Henk Alferink geen deur, kozijn of raam heeft gerestaureerd, hersteld of vervangen. Timmerwerk in oude stijl, dat is waar de fabriek uit Nieuw Amsterdam al decennialang naam mee maakt in heel Nederland. Maar dat betekent niet dat de 58 jarige ondernemer zich alleen op ‘oud en versleten’ richt. “Ook in de nieuwbouw liggen grote kansen voor onze industrie.”

8 Familiebedrijf

Familiebedrijf NORU: Drentse nuchterheid blijkt goede ondernemerskwaliteit Min of meer bij toeval kwam het ondernemerschap op het pad van Hendrik Jan Nooij. Hij ging houten kozijnen maken en dat ging hem goed af. Daar kwam later een kunststoflijn bij, ook enigszins toevallig. Van het een komt het ander – dat is de rode draad in de ontwikke lingsgeschiedenis van familiebedrijf Noru. Het succesvolle bedrijf wordt inmiddels bestierd door alle drie zijn zoons.

14

Jubileum

Permanente innovatie drijft EVVA al 100 jaar ‘Een start up sinds 1919’. Zo noemt leverancier van beveiligingssystemen EVVA zichzelf graag. Na de Eerste Wereldoorlog werd het bedrijf gesticht door vier ondernemers die op zoek waren naar kansen in het nieuwe land Oostenrijk. “En ook vandaag de dag werken we nog steeds als een start up door volop ruimte te bieden aan onze mensen om nieuwe ideeën te ontwikkelen”, zegt Maria Nekham, verantwoordelijk voor de internationale marketing van EVVA.

22 Op de cover In de rubriek BOUWPLAATS: Timmerfabriek wil niche blijven Lees verder Bouwplaats pagina 8

Jaargang 21 nr 6 - 2019

vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker

Beeld: Timmerfabriek Henk Alferink Timmerfabriek wil niche blijven

4

I

3

Postbox Berichten uit de markt

6

Bouwplaats Timmerfabriek Henk Alferink ziet als specialist volop kansen Column Vragen over rookwerendheidstesten Jacques Mertens, Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz

In de rubriek Bouwplaats:

RD 6-2019_Cover.indd 1

Voorwoord

Close-Up Burghouwt levert exclusief Centor vouwdeursysteem

13

Familiebedrijf Familiebedrijf NORU: Drentse nuchterheid blijkt goede ondernemerskwaliteit 14 8 Branchepagina VMRG

19

Close-Up Op alle fronten duurzaam: Deventer Profielen

20

12

03-12-19 08:47

2019/6

RD 2019-6 Inhoud.indd 4

03-12-19 16:17

INHOUDSOPGAVE

Dossier Gevelsystemen

Thema GEVEL 2020: Modern Utopia De gevel gaat van statisch naar dynamisch – met energieleverend glas, met sensoren die de data vergaren voort zonwering en thermostaat. Gevelbouwer Alkondor demonstreert dit in een mock up van de hightech gevels van het gebouw The Dutch Windwheel. Het Hengelose bedrijf monteert ook 500 slimme gevelelementen aan de façades van het Civiele Techniek gebouw van de TU Delft. Martijn Veerman van Alkondor: “Wij hebben daar straks een test case van 3000 vierkante meter waar we kijken naar het concept ‘building as a service’.”

Ook het vakevenement Gevel besteedt in januari volop aandacht aan de dynamische gevel.

Het beursthema: ‘Modern Utopia’ wordt toegepast op circulair ontwerpen en bouwen, prefabricage en robotisering, biodiversiteit en biobased bouwen.

26 Politiekeurmerk Veilig Wonen (deel 6)

PKVW zet offensief in Met de presentatie van de vernieuwde handleidingen Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Bestaande Bouw en Nieuwbouw en de lancering van het Convenant Preventie Woning inbraken zet het PKVW dit najaar een stevig offensief in. Maken de handleidingen de gestelde eisen en richtlijnen nog makkelijker inzichtelijk, met het convenant wordt de strijd tegen woninginbraken verder verbreed door een samenwerking met bouwmarkten en groothandels.

32 Beursinfo

Vooruitblik: Polyclose 2020 in Gent De continu strenger wordende energie en veiligheidseisen en verdere digitalisering van de bouw betekenen voor de producenten van ramen, kozijnen, deuren, gevelsystemen en toe gangssystemen dat ze volop moeten blijven innoveren en vernieuwen. Niet alleen om aan die gestelde eisen te kunnen voldoen, maar ook om architecten, klanten en opdrachtgevers te overtuigen van de mogelijkheden van hun producten. Tijdens Polyclose 2020 toont deze markt recente trends en innovaties aan het internationale vakpubliek.

39 Jubileum Permanente innovatie drijft EVVA al 100 jaar Dossier Gevelsystemen Thema GEVEL 2020: Modern Utopia De gevel wordt slim en dynamisch

22

Close-Up Metafa presenteert noviteiten op Polyclose 2020 Beursinfo Vooruitblik: Polyclose 2020 in Gent

38

Close-Up Maatwerk blijft speerpunt Gerdes Fenster und Türen GmbH

45

39

Beursinfo Mondial du Bâtiment nabeschouwing

48

Buiten de Deur/Agenda Beurzen en evenementen

50

26

Politiekeurmerk Veilig Wonen (deel 6) PKVW zet offensief in

32

PKVW-product pagina

36

Close-Up Op Polyclose en Gevel 2020 toont Duco tal van innovaties

43

6/2019

RD 2019-6 Inhoud.indd 5

I

5

03-12-19 16:18

POSTBOX

Stijn Vermeulen CEO Europe Deceuninck Group Vermeulen begon zijn carrière in 2004 als productiemanager PVC extrusie bij Rolvaplast (productie van gevelbekleding, op maat gemaakte profielen). Hij maakte in 2007 een overstap naar IVC Group (Mohawk Industries) waar hij op internationaal niveau meerdere verantwoordelijkheden op zich nam als R&D manager, operations manager en CTO. Als operations manager deed hij uitgebreide erva ring op in het opstarten van greenfield fabrie ken in de EU en de VS, organisaties met in totaal meer dan 800 mensen. Paul Thiers, voor zitter van de raad van bestuur: “De raad is verheugd de juiste persoon te hebben gevonden om de rol van CEO Europe op zich te nemen. Zijn eerdere ervaring in extrusiebedrijven en in het management van Mohawk komt ongetwijfeld van pas om de regio Europa verder te laten evolueren naar één platform en één merk.”

Futurebuild Events en Easyfairs werken samen De internationale beurorganisator Easyfairs slaat de handen ineen met Futurebuild Events, organisator van de vakbeurs Futurebuild in Londen. De twee organisatoren bundelen de krachten om in samenwerking met de sector het huidige marktconcept van Futurebuild ver der te ontwikkelen. Met de overname van deze vakbeurs versterkt Easyfairs zijn wereldwijde portfolio aan bouw en constructiebeurzen, zo denkt het bedrijf. In Nederland organiseert Easyfairs onder meer Building Holland, Infra Relatiedagen, Installatie & Elektro Vakbeurs en Bouw Compleet. Op Futurebuild presenteren 400 merken zich aan meer dan 27.000 vakpro fessionals. De komende editie van Futurebuild is van 3 tot en met 5 maart in London ExCel. Het evenement zal, als onderdeel van de acquisitie, een belangrijk deel uitmaken van de bouw en constructiebeurzen in België, Nederland, Zweden en Denemarken. Onder dit portfolio valt ook Building Holland, dat jaarlijks plaatsvindt in RAI Amsterdam.

‘Voordeur nog steeds open voor inbreker’ Uit onderzoek van de Nationale Inbraak preventie Weken (NIPW) blijkt dat veel men sen nog steeds gelegenheidsinbrekers de kans geven hun slag te slaan. De NIPW doet al sinds 2014 elk jaar onderzoek naar inbraken, de beveiliging van woningen en slachtoffers.

Er zijn drie oorzaken waarom de voordeur als het ware ‘open’ staat voor inbrekers. Ten eer ste is een derde van de voordeuren niet vol doende beveiligd. Verder doen mensen vaak (25 procent) de deur niet op slot als ze (even) de woning verlaten en er niemand in huis is.

Dan staat een inbreker binnen 20 seconden binnen, vooral door ‘flipperen’: de inbreker wurmt een plastic kaartje tussen het kozijn en de voordeur en drukt zo de dagschoot open.

Uit recent onderzoek blijkt dat tussen de 12 en 24 procent van de gezinsleden wel eens vergeet de deur op slot te doen. De laatste reden is dat ruim twee derde van de huizen geen bewoonde indruk achterlaat als men ’s avonds niet thuis is. Het advies: laat als je ’s avonds weg bent net zoveel lichten branden als je doet wanneer je thuis bent.

6

I

Nieuwe Nederlandse website voor Deceuninck Volgens Deceuninck biedt de website een verbeterde gebruikerservaring. Zo is de web site ‘responsief’: de weergave van de website wordt geoptimaliseerd voor het type toestel van de gebruiker. Het responsieve design maakt volgens Deceuninck de site overzich telijker en de navigatie efficiënter. Ook wor den mobielvriendelijke websites door Google beloond met een hogere ranking. Hierdoor verschijnt de website hoger in de resultaten lijst van Google op het moment dat een con sument of bouwprofessional op zoek is naar informatie over bouwen, verbouwen, profie len, kozijnen, deuren, gevelbekleding, vlon derplanken, boeidelen et cetera.

Gebruiksgemak spoort aan tot veiliger wonen

De vernieuwde handleiding Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Bestaande Bouw en die voor Nieuwbouw zorgen voor meer gebruiksgemak.

Dat zegt de organisatie achter het keurmerk, die stelt dat bouwers en beveiligingsexperts makkelijker kunnen zien wat er nodig is om woningen en wooncomplexen te beveiligen vol gens de PKVW eisen. Burgemeester Charlie Aptroot van Zoetermeer, landelijk ambassa deur aanpak woninginbraken, ontving de eer ste exemplaren uit handen van Francie van den Beek, manager private en semipublieke sector bij het Centrum voor Criminaliteits preventie en Veiligheid (het CCV). Het CCV, eigenaar van het PKVW, heeft in samenwer king met veiligheidspartners uit het veld de eisen tegen het licht gehouden en waar moge lijk vereenvoudigd. De nieuwe handleidingen geven een beknopter overzicht van de PKVW eisen voor woningen en wooncomplexen. De handleiding is volledig geschreven voor de ont wikkelaar en veel aanbevelingen zijn verwij derd. In deze Raam en Deur in de rubriek Politiekeurmerk Veilig Wonen meer hierover.

2019/6

RD 6-2019 Postbox.indd 6

03-12-19 16:18

POSTBOX

Referentieprojecten Pilkington via app beschikbaar Bouwprofessionals en architecten die op zoek zijn naar inspiratie voor lopende en toe komstige projecten kunnen nu gebruik maken van de nieuwe app van Pilkington.

Gebruikers kunnen de glasproducten, techni sche waardes, foto’s en informatie van refe rentieprojecten vinden en ook via sociale media informatie delen over interessante pro jecten op het gebied van architectuur. Verder kunnen ze naar projecten zoeken op basis van locatie, type gebouw, categorie, voorde len, type glas of een willekeurige zoekterm.

De database bevat projecten uit de hele wereld. Pluspunt van de app is volgens Pilkington dat hij kan worden gebruikt om projecten te vinden op de locatie waar de gebruiker zich bevindt. Zo kunnen glaspro ducten en toepassingen direct in het echt worden aanschouwd. De app is verkrijgbaar in de appstores van Apple en Google.

Select Windows introduceert ‘energiekozijn’ De leverancier van kunststof kozijnen beweert dat het nieuwe kozijn 40 procent beter isoleert dan de huidige generatie kunststof kozijnen, ramen, deuren en schuif puien. Vanwege hun isolerende werking mogen de Energie Kozijnen passieve kozij nen genoemd worden. De Uwindow waarde ligt namelijk lager dan 0,9. Het scheelt nogal wat voor het milieu en de energierekening of de Uw waarde 4,7 bedraagt (houten kozijnen met enkel glas) of 0,88 (Select Windows Energie Kozijn). De woonconsument heeft bij Select Windows keuze in de uitstraling van het kozijn, de kleur en de structuur.

Nieuw kantorencomplex voor Duco De grootschalige uitbreiding van de bedrijfs infrastructuur met een modern burelencom plex, is goed voor een totale oppervlakte van 7.500 vierkante meter kantoorruimte. De bouw is deze zomer van start gegaan. Naast oog voor esthetiek en architectuur, wordt het nieuwe burelencomplex met de nieuwste duurzame technieken een energieneutraal gebouw. Zo wordt er gebruikgemaakt van een systeem van geothermie met betonkernactivering voor het verwarmen en koelen. Dat zorgt samen met een slim systeem van vraaggestuurde natuurlijke ventilatie en intensieve nacht ventilatie voor een gezond werkklimaat. De eyecatcher voor de gevel is de structurele buiten zonwering met rechthoekige designlamellen die de daglichttoetreding regelen, en die over verhitting tijdens de warme zomermaanden voorkomen.

Bouwinformatie opgenomen in VMRG Kwaliteitseisen In de nieuwe 2020 versie van de VMRG Kwaliteitseisen en Adviezen is een hoofdstuk over BIM toegevoegd. BIM (Building Information Modeling) is het delen van infor matie tussen de verschillende bouw en pro ductiepartners. Hiervoor zijn echter wel dui delijke afspraken nodig over het proces, de betekenis van informatie, de vorm, de uitwis seling en het formaat. Vanuit de VMRG zijn er een BIM Uitvoeringsplan en BIM Protocol ontwikkeld die aansluiten op de bestaande documenten vanuit de Bouw Informatie Raad (BIR) en op de bestaande Europese normen. Er wordt nog gewerkt aan het ILS (Informatie Leveringspecificaties) Gevelproducten. BIM vormt een nieuw hoofdstuk in de VMRG Kwaliteitseisen. Hierin komen het BIM Uitvoeringsplan, het BIM Protocol en de ILS Gevelproducten aan de orde. Ook alle BIM specifieke termen zijn opgenomen in de paragraaf Benamingen, zodat verschillende partijen met dezelfde definities voor een bepaalde term werken.. Ook zijn er aanpassingen op het gebied van zonwering. Voor buitenzonwering is er een aantal voorbeelden van doek bij ritsscreens opgenomen.

HEO beperkt risico en aansprakelijkheid aannemer De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) verplicht de aannemer om de kwaliteit van het opgeleverde werk aan te tonen rich ting de opdrachtgever. Dit zal leiden tot ver hoogde risico’s en aansprakelijkheden. De energieprestatie van de woning valt hier ook onder. House Energy Optimum (HEO) wil deze risico’s met een verzekerbare energiepresta tiegarantie afdekken. HEO is een nieuwbouw systeem voor ontwikkelaars, aannemers, woningbouwcorporaties en architecten om BENG en NOM te bereiken. De geïntegreerde pre engineering van het systeem hoeft in de praktijk alleen nog maar projectspecifiek te worden toegepast. 85 procent van het voorwerk is al verricht. Deze benadering zorgt voor een betere ontwerp en bouwkwaliteit. HEO stemt tijdens het ontwerp en bouwproces de bouw kundige, bouwfysische en installatietechnische maatregelen op elkaar af. Daarmee worden risico’s geminimaliseerd en kan een verzekerbare energieprestatiegarantie worden afgegeven, zo denken de initiatiefnemers. Het HEO systeem bestaat uit oplossingen van ATAG Verwarming, Duco Ventilation & Sun Control, Jaga, Kingspan Insulation, Kingspan Unidek en Ubbink. Meer informatie en een gratis ‘whitepaper’ over de Wkb en prestatiegarantie is te vinden op www.bouwheo.nl.

6/2019

RD 6-2019 Postbox.indd 7

I

7

03-12-19 16:18

BOUWPLAATS Tekst Geert Hilferink Foto’s Timmerfabriek Henk Alferink

Timmerfabriek Henk Alferink ziet als specialist volop kansen

‘ Wij willen niet opgaan in de massa’ Er is in Amsterdam bijna geen gracht of singel te vinden waar Timmerfabriek Henk Alferink geen deur, kozijn of raam heeft gerestaureerd, hersteld of vervangen.

Timmerwerk in oude stijl, dat is waar de fabriek uit Nieuw-Amsterdam al decennialang naam mee maakt in heel Nederland. Maar dat betekent niet dat de 58-jarige ondernemer zich alleen op ‘oud en versleten’ richt.

“Ook in de nieuwbouw liggen grote kansen voor onze industrie.”

Om een goede replica te kunnen maken van de dakkapel van het Tegeltjespand in Erica bracht Henk Alferink een deel van de oude mee naar de werkplaats.

De lijst met referentieprojecten op de site van Timmerfabriek Henk Alferink is even lang als indrukwekkend. Restauratie van het Concertgebouw tot discotheek Roxy, Paradiso en het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, de Koninklijke Nederlandse Munt in Utrecht, de Sterrenwacht in Leiden, Kasteel Prattenburg in Rhenen en Kasteel Beverweerd in Utrecht.

“Stuk voor stuk projecten waar we trots op zijn”, zegt Henk Alferink in de showroom van zijn timmerfabriek aan de Veilingstraat in het Drentse Nieuw-Amsterdam.

“Maar dat zijn we op alle ruim 500 monumenten waaraan we door de jaren heen gewerkt hebben. Soms met een kleine bijdrage, andere keren met veel werk en impact. Meehelpen aan het behoud van cultureel erfgoed vind ik een van de mooiste dingen die er is.”

Paleis op de Dam Toch moet er een project zijn waar de ondernemer het meest trots op is. “Ja, de absolute kroon op ons werk is de opdracht voor het Koninklijk Paleis op de Dam. Een grote klus die je niet zomaar toegewezen krijgt”, zegt Alferink met een grote lach op zijn gezicht, terwijl hij in een van de boeken op tafel de foto’s van het werk erbij zoekt.

“We moesten binnenkozijnen vernieuwen en de zeventiende-eeuwse stijldeuren moesten gerestaureerd worden. Daarnaast was er veel herstelwerk aan de profielen, het lijstwerk, lambrisering en de architraven.”

Specialisten Hoe een timmerfabriek uit Nieuw-Amsterdam aan al die opdrachten komt? Alferink: “Wij zijn al achttien jaar specialist en maken waar wat we beloven. Daar hechten klanten veel waarde aan en dat spreekt zich rond. Bovendien kunnen wij heel flexibel werken. In onze werkplaats kunnen we eigenlijk alles maken, restaureren of herstellen.”

Omdat Timmerfabriek Henk Alferink niet gebonden is aan bepaalde machines of profielen in de productie kan de klant ieder detail geleverd krijgen. “Van stijldeur tot lambrisering of ornament, onze medewerkers gaan ermee aan de slag.”

Gewilde partner Met name restauratie-aannemers weten Alferink te vinden. “Zij willen binnen zo’n vaak groot project het werk in delen bij een specialist onderbrengen. En wij kunnen dat zo oppakken en voor ze uitvoeren.

Zij missen de kennis en kunde die wij in huis hebben. Dat maakt ons tot een gewilde partner om mee samen te werken.”

Hij geeft een voorbeeld. “Voor een groot restauratieproject in het midden van het land, hadden vijf aannemers zich ingeschreven. Vier

I

8 2019/6

RD 6-2019 Bouwplaats.indd 8

03-12-19 13:51

BOUWPLAATS

van de vijf waren al tijdens de inschrijfperiode bij ons geweest met de vraag of wij al het houtwerk wilden verzorgen. En niet lang daarna meldde ook de vijfde aannemer zich. Dat zegt wel iets over de naam die we als specialist hebben.”

En aan die positie wil Alferink ook niets doen de komende jaren. “Wij opereren als nichespeler in de timmerindustrie en daar wil ik graag blijven. Niet opgaan in de massa, als specialist hebben we nog volop kansen.”

Bedrijfsleider De ondernemer begon achttien jaar geleden voor zichzelf. Alferink: “Ik was toen 40 jaar en de timmerfabriek waar ik al elf jaar werkte, werd overgenomen. Daarna veranderde het karakter van de fabriek en ik voelde me er als bedrijfsleider niet langer thuis. Ik heb altijd de wens gehad om ooit een eigen bedrijf te runnen, dus toen heb ik besloten ontslag te nemen en voor mezelf te beginnen.”

Alferink huurde in Schoonebeek voor drie jaar een pand en begon met vier medewerkers zijn timmerfabriek, gespecialiseerd in restauratie en timmerwerk in oude stijl. “Eigenlijk heeft het vanaf het allereerste moment goed gelopen. Je merkt dat het gunnen van werk vaak gepaard gaat met een persoonlijke band. Als een aannemer of klant een klik met je heeft, zit het wel goed. En door vervolgens goed werk te leveren, bouw je aan langdurige relaties.”

Tijdens de restauratie van Kasteel Beverweerd heeft Timmerfabriek Henk Alferink veel houtwerk vervangen en hersteld.

Werkplaats Het kloppend hart van de timmerfabriek, die na drie jaar in NieuwAmsterdam werd aangekocht, is de werkplaats. “Dat lijkt voor de hand te liggen, maar ik durf te stellen dat in ons vak de werkplaats vaak de echte bouwplaats is. Letterlijk en figuurlijk want daar moet het toch gebeuren. Hier maken wij ons vakwerk.”

In die werkplaats zijn zes medewerkers druk in de weer met deuren, kozijnen en ramen, maar ook dakkapellen of ander houtwerk. “Zeker als het gaat om restauratie- en herstelwerk worden de deuren en kozijnen vaak hierheen gebracht om te bewerken. En ook als we elementen moeten vervangen, doen we dat hier aan de hand van een monster of tekening.”

“ In onze werkplaats kunnen we eigenlijk alles maken, restaureren of herstellen” Oude dakkapel Mooi voorbeeld is een doorsnede van een oude dakkapel van het Tegeltjespand in Erica, die deels is meegenomen naar de werkplaats en nog steeds in de hal tussen de showroom en werkplaats staat. Ook een oud raamkozijn uit Kasteel Beverweerd staat daar en Alferink toont trots de foto’s van de door zijn vakmensen gemaakte nieuwe exemplaren in het gerestaureerde kasteel.

Aan een lange wand in de hal prijken tevens vele tientallen voorbeelden van detailleringen die de houtbewerkers van Alferink ooit hebben gemaakt of gerestaureerd. “Sommige onderdelen zijn honderden jaren oud. Mooi voor ons als specialisten, maar ook klanten vinden het bijzonder om te zien wat we allemaal kunnen.”

Divers Henk Alferink noemt het werk in zijn timmerfabriek erg divers. “In sommige projecten moeten we vooral beschadigd houtwerk herstellen

Een voorbeeld van een oude deur die Alferink tijdens de restauratie van de Sterrenwacht in Leiden heeft hersteld in oude luister.

of vervangen, voor andere werken maken we bijvoorbeeld oude deuren brandveilig. Opdrachtgevers willen meestal het oude karakter van een deur houden – en als de deur nog goed is, de deur zelf ook. In zulke gevallen kunnen wij de die deuren voorzien van een brandwerende laag binnen in de deur.” Dat kan, vertelt Alferink, door het dwars doorzagen van een oude deur waarna een staalplaat tussen beide lagen wordt aangebracht. “Het is maar een voorbeeld, maar het toont wat er allemaal mogelijk is. Zo hebben we deuren ook wel eens gevuld met een laag zand om ze brandwerend te maken.”

I

6/2019 9

RD 6-2019 Bouwplaats.indd 9

03-12-19 13:51

BOUWPLAATS

Nieuwbouw Hoewel Timmerfabriek Henk Alferink vanaf dag één als ‘specialist in timmerwerk in oude stijl’ de markt op ging, nam de ondernemer niet alleen restauratiewerk aan. “Ook in nieuwbouw liggen veel mogelijkheden voor de timmerindustrie. En zeker in het hogere segment, waarin wij actief zijn. Ook dat is min of meer vanzelf zo gegroeid. De klanten die hier komen, willen vakwerk en zijn bereid daarvoor te betalen. Het zijn liefhebbers van hout, die voor kwaliteit gaan.”

M en K En kwaliteit is een kerncompetentie van het bedrijf, zo zegt Alferink.

“Bij ons zijn ‘M en K’ leidend: maatwerk en kwaliteit. Daarin zijn we ook echt onderscheidend, want in tegenstelling tot onze concurrenten vragen wij bijvoorbeeld geen toeslagen voor kleine maatafwijkingen. Deuren zijn standaard 830 of 880 millimeter, maar de klant wil bijvoorbeeld 840 mm. Dan is dit bij ons zonder een toeslag.”

Maatwerk is ook een vinding van Alferink voor binnenkozijnen in nieuwbouwwoningen. “In de regel wordt er op de bouw een gewoon binnenkozijn geplaats en wordt naderhand de deur ingemeten en geplaatst. Wij hebben een systeem ontwikkeld waarmee we met een strak stelkozijn werken, dat in de ruwbouw gebruikt wordt. Als de ruwbouw af is, kan het definitieve kozijn inclusief deur geplaatst worden zonder allerlei pas- en meetwerk.” Op verzoek kan de hele set ook afgelakt in eindkleur geleverd worden.

Hout in interieur

Vooral in het hogere segment ziet Henk Alferink volop mogelijkheden voor hout. “Je ziet dat de vraag groot is. Van landelijk klassiek tot strak, het voordeel van hout is dat het allemaal kan.”

Naast deuren, kozijnen en ramen heeft Alferink door de jaren heen ook veel interieurwerk gerestaureerd en vernieuwd. “Lambriseringen, sierwerk tot zelfs kasten aan toe. Dat behoorde tot het interieur van de te restaureren gebouwen en dat deden we er steeds vaker bij. Niet verwonderlijk dus dat we dat ook voor onze nieuwbouwprojecten zijn gaan aanbieden”, aldus de ondernemer, die daar volop kansen ziet liggen voor de timmerindustrie.

I

10 2019/6

RD 6-2019 Bouwplaats.indd 10

03-12-19 13:51

BOUWPLAATS

Voor een nieuwe woonboerderij maakte Alferink uit oude gebinten een deur ‘met twee gezichten’. Aan de ene zijde bekleed met de stoere en oude planken, gezaagd uit de gebinten en aan de andere kant bekleed met nieuwe planken.

“We doen nu al zoveel interieurwerk dat we daar actief mee de markt op willen gaan. Onder de naam ‘Hout in interieur’ brengen we niet alleen onze binnendeuren en -kozijnen onder de aandacht, maar ook kasten, lambriseringen, keukens en trappen. Want dat doen we er inmiddels allemaal bij op verzoek van onze klanten.”

Klassiek of modern strak De nieuwbouwprojecten die Timmerfabriek Henk Alferink uitvoert zijn divers. “Wij zitten veelal in het hogere segment en veel klanten weten precies wat ze willen. Omdat smaken verschillen, werken we de ene keer aan een klassiek interieur met veel detailleringen en regelwerk terwijl we voor een andere klant alles superstrak en modern moeten afwerken. Het voordeel voor de klant is dat alles mogelijk is.”

Om ervoor te zorgen dat de klant ook daadwerkelijk krijgt wat hij of zij wil, maakt Alferink vaak proefopstellingen in de werkplaats om te tonen hoe het eindresultaat gaat worden. “Zeker als het gaat om bijvoorbeeld een vlakverdeling op een deur krijgen klanten vaak geen goed beeld van een tekening alleen. Door hier dan een eenvoudig model te maken, kun je ze dat beeld wel geven. Dat werkt voor zowel de klant als voor ons prettig, want het eindresultaat is dan precies wat de klant verwacht.”

Uitdagend werk Krijgen de vakmannen van Alferink in het restauratiewerk regelmatig unieke klussen voor de voeten, ook in nieuwbouw zorgen de wensen van de klant soms voor uitdagingen. “Zo wilde een klant dat we voor zijn nieuwe woonboerderij deuren zouden maken die passen bij de oude gebinten die in de boerderij toegepast waren. Wij zijn toen op zoek gegaan naar oude gebinten en hebben die in planken gezaagd. De gaten en scheuren in de planken hebben we niet dichtgezet, de planken moesten er zo authentiek mogelijk uitzien. Alleen het doorzagen van de gebinten in planken was arbeidsintensief en dus kostbaar. Daarbij kwam nog dat het nog zeker vier tot vijf bandzagen per kubieke meter kostte met al die oude metalen (spijkers, GH) die nog in de gebinten zaten.

Na het zagen werden de planken nog wel bewerkt en behandeld met een speciale lak, maar ze behielden de uitstraling van de gebinten.

Vervolgens hebben we de planken willekeurig op één zijde van de deurframe aangebracht en aan de andere kant voorzien van strakke glad afgewerkte panelen. Hierdoor ontstond een unieke deur met twee heel verschillende zijden. Dat maakt ons werk bijzonder. Samen met de klant iets unieks en moois maken. Wij nemen echt de tijd en dat is onze kracht. Wij voelen ons als niche dan ook prima thuis in de timmerindustrie.”

De hal tussen de showroom en werkplaats van de timmerfabriek in Nieuw-Amsterdam is gevuld met voorbeelden van kozijnen, ornamenten, profielen en ander vakwerk dat Alferink door de jaren heen heeft hersteld, gerestaureerd of gemaakt.

‘Ook gewone deuren’ “Wij maken overigens ook gewone deuren hoor”, zegt Henk Alferink met een glimlach op zijn gezicht aan het einde van het gesprek.

“Hoewel we naam maken als specialist, bieden we ook de klant die voor een goede standaard deur komt, een oplossing.”

Wel zegt de ondernemer het te betreuren dat de prijs tegenwoordig zo leidend is en dat veel van de geboden producten op de markt hierdoor niet de gewenste kwaliteit hebben. “Je ziet bijvoorbeeld dat stijlbreedtes van deuren vaak erg smal zijn, terwijl juist dat stijlwerk zorgt voor stevigheid en uitstraling.”

“ Wij voelen ons als niche prima thuis in de timmerindustrie” Toekomst Hoewel Henk Alferink de toekomst van zijn timmerbedrijf vol vertrouwen tegemoetziet, heeft hij sinds het begin van de crisis wel gemerkt dat het ‘erg lastig’ is om concrete plannen voor de komende jaren te maken. “Tot aan de crisis was dat heel anders”, aldus de ondernemer. “De laatste acht jaar merk je dat opdrachtgevers voorzichtiger zijn.” Zelfs nu er eigenlijk enorm veel werk is, blijft het volgens Alferink erg onvoorspelbaar.

“Neem de recente problematiek rond de stikstof. Ineens ligt bijna alles in de woningbouw weer stil. Het is sinds de crisis een grillige markt geworden, dat blijkt maar weer uit het enorme effect op de sector van een enkele gebeurtenis.”

I

6/2019 11

RD 6-2019 Bouwplaats.indd 11

03-12-19 13:51

COLUMN

Vragen over rookwerendheids­ testen

Garagedeuren en aandrijvingen

Een tijdje terug kwam de rookwerendheid van deuren ter sprake. Dit onderwerp begint inmiddels te leven, getuige het aantal aanvragen voor tests dat wij als geaccrediteerd lab krijgen. Ik wil in deze column wat dieper ingaan op een paar veelgestelde vragen. Zoals over het toepassingsgebied van zo’n test, ofwel ‘wat kan ik met de resultaten?’ en hoeveel

Aluminium voordeuren

deuren er nodig zijn voor zo’n test.

Eerst de vraag over het toepassingsgebied. Zoals vermoedelijk bekend is, bestaat het uit een ‘direct’ en een ‘uitgebreid’ deel. Het eerste is omschreven in de testnorm (EN 1634-3) en krijgt u ‘gratis’ bij een test, het tweede kan door een lab aanvullend worden opgesteld aan de hand van de daarvoor beschikbare ‘exap-norm’.

Voor rookwerende deuren is dat EN 15269-20. In aanvulling hierop mogen bij de classificatie ook de exap-normen voor brandwerende deuren worden meegenomen.

Voor een projectgebonden test waarbij de test antwoord moet geven op de rookwerendheid van een deur in een specifieke situatie is doorgaans alleen het direct toepassingsgebied van belang. Maar zodra u de resultaten van een test ook voor andere situaties dan getest wilt gebruiken, wordt het interessant om voorafgaand aan de test(en) met het lab af te stemmen voor welke configuraties u de resultaten wilt kunnen gebruiken. Dat kan gaan om zaken als de afmetingen van het deurblad en het type kozijn (staal, hout, of allebei) maar ook om op het eerste oog minder voor de hand liggende verschillen, zoals: mogen de afmetingen van een glasdeel worden veranderd?

Op basis van zo’n ‘boodschappenlijstje’ met wensen kan het lab een testschema opzetten waarin wordt aangegeven hoe de te testen configuratie eruit moet zien om de gewenste toepassingen mogelijk te maken. Soms zijn er meer testen nodig. Men kan bijvoorbeeld in eerste instantie de configuratie testen, waarmee een relatief groot deel van de markt is af te dekken. Ook hier geldt dat overleg vooraf nuttig is om teleurstellingen achteraf te voorkomen.

Dan de tweede vraag: hoeveel deuren zijn er nodig? Dat hangt van een paar factoren af: moet de rookwerendheid in één of twee draairichtingen worden bepaald, moet alleen Sa of ook S200 worden bepaald en is tijdens de (S200) test sprake van vervorming? De eerste twee vragen zijn simpel. Bij Sa kan met één constructie de rookwerendheid in beide richtingen worden bepaald. Met S200 ook, als er tijdens de test geen vervorming van betekenis optreedt.

In praktijk komt het er meestal op neer dat er voor een compleet onderzoek (Sa en S200, twee draairichtingen) één kozijn wordt ingebouwd en dat er twee deurbladen nodig zijn. Na de testen voor de eerste draairichting wordt dan het deurblad vervangen en wordt de tweede draairichting getest. Het goede nieuws: een extra deurblad voor de controle van de opbouw is niet nodig. De rookwerendheidstest is immers niet (of in elk geval minder) destructief dan een brandwerendheidstest, dus na de test kan de opbouw worden gecontroleerd aan de hand van de geteste deur.

Stalen deuren

Europa’s grootste assortiment voordeuren en garagedeuren • Garagedeuren en aandrijvingen voor garage­ deuren en inrithekken met BiSecur­radiosysteem • Voordeur ThermoCarbon, wereldkampioen warmte­isolatie* met standaard RC 3­veiligheid • Thermisch onderbroken stalen deuren voor optimale warmte­isolatie

tot

0,47 W/(m²·K)

*

UD-waarde bij de aluminium voordeur ThermoCarbon

www.hormann.nl

Ir. Jacques Mertens Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz

I

12 2019/6

RD 5-2019 Peutz-Mertens column.indd 12

03-12-19 13:56

CLOSE UP

Burghouwt levert exclusief Centor-vouwdeursysteem

Vrije doorgang aan de gevel Eenvoudig te monteren, vederlicht te bedienen, inbraakwerend en optimaal wind- en waterdicht: het Centorvouwdeursysteem heeft het allemaal in zich. Burghouwt is importeur van het van origine Australische vouwdeursysteem dat zorgt voor een volledig vrije doorgang aan de gevel – zonder storende elementen. Burghouwt levert Centor aan timmerfabrieken als complete systeem­ oplossing.

Van de woonkamer zo het terras op of de tuin in, dat kan met het Centorvouwdeursysteem. Met een Centor-pui gaan binnen en buiten naadloos in elkaar over. De vouwwijze van Centor biedt vrije doorgang, een panoramisch uitzicht en veel extra daglicht in het interieur.

En vrije doorgang betekent bij Centor werkelijk vrije doorgang – zonder beperkingen in de vorm van storende constructieve obstakels.

Dat onderscheidt Centor van alle andere schuif- en vouwsystemen voor aan de gevel. Centor levert architecten daarmee bijzondere ontwerpmogelijkheden en eindgebruikers meerwaarde in de vorm van een bijzondere ruimtebeleving. Niet alleen thuis, maar ook op de werkplek. De robuuste kwaliteit van het Australische vouwdeur­ systeem leent zich uitstekend voor intensief gebruik in een bedrijfsof kantooromgeving, in winkels en horeca.

zorgt Burghouwt de timmerfabrieken met een systeemoplossing van hoge kwaliteit die eenvoudig te monteren is. Klanten hebben daarbij de keuze tussen een bovenhangend vouwdeursysteem (met E3- en E4-beslag) en de onderlopende variant (met F3-beslag).

Burghouwt levert het hele pakket

Eigen onderdorpeloplossing

Burghouwt is importeur voor de Benelux van het Centor-vouw­deur­ systeem. De groothandel met hoofdvestiging in Arnhem levert timmerfabrieken het complete Centor-systeem als pakket, inclusief geleiders, deurrollers, scharnieren, sloten en kantschuiven. Zo ont-

De onderlopende oplossing biedt een aantal voordelen. Zo zijn zware draagconstructies overbodig. Met het F3-beslag kan Centor ook worden toegepast in puien met bovenlichten, in aanbouwen en binnenpuien. In deze variant leent het Centor-vouwsysteem zich voor een deurenschema tot zestien deuren van 1,00 meter breed, 2,70 meter hoog en 80 kilo zwaar.

Voor het binnenvouwende, onderrollende F3-beslag ontwikkelde Burghouwt een nieuwe aluminium onderdorpel, voorzien van een speciale constructie voor de afvoer van (dweil)water naar buiten.

Onderhoudsarme railgeleiding Centor-deuren glijden over een rail naar de uiterste randen van het kozijn, waar de deuren compact samenvouwen. Zo ontstaat een naadloze vrije doorgang in de gevel. Centor-deuren kunnen naar binnen of naar buiten vouwen. De geleiding is onderhoudsarm, geruisloos en licht te bedienen. Het systeem is wind- en waterdicht en makkelijk nastelbaar. Centor kan ook worden ingezet als scheidingswand in interieurs.

‘Timmerfabriekvriendelijke’ sluiting Voor timmerfabrieken levert Burghouwt het vouwwandsysteem van Centor met de in eigen beheer ontwikkelde BA2000 – een ‘timmerfabriekvriendelijke’ sluiting met een fraaie knopcilinder.

Zo kunnen timmerfabrieken het Centor-systeem eenvoudig en doeltreffend gebruiken voor hun eigen deuren.

Esthetisch en duurzaam Het vouwdeursysteem heeft ook esthetisch veel te bieden. Niet voor niets won de Australische geveloplossing in 2015 de internationaal hoog aangeschreven Red Dot Design Award. Met binnen robuust, duurzaam en sfeervol eiken (behandeld of onbehandeld) en buiten strak en onderhoudsarm aluminium. In 2019 werd ook de elegante S4 zon- en insectenwering van Centor bekroond met een Red Dot Award.

Alle ruimte voor eigen wensen Bij het E3-beslag is de maximale deurhoogte voor het Centor-vouwdeur-systeem 3,6 meter. De maximale deur breedte bedraagt 1,2 meter. Het maximale toegestane deurgewicht ligt op maar liefst 115 kilo. Dat biedt opdrachtgevers en gebruikers alle speelruimte om een pui toe te snijden op de eigen wensen en eisen, bijvoorbeeld als het gaat om de beste deurverdeling of de inzet van triple glas.

I

6/2019 13

RD 6-2019 Burghouwt Close-Up.indd 13

03-12-19 13:59

FAMILIEBEDRIJF Tekst Arie Grevers Foto’s Marjolein Ansink

Familiebedrijf NORU: Drentse nuchterheid blijkt goede ondernemerskwaliteit

‘Van het één komt het ander’ Min of meer bij toeval kwam het ondernemerschap op het pad van Hendrik Jan Nooij. Hij ging houten kozijnen maken en dat ging hem goed af. Daar kwam later een kunststoflijn bij, ook enigszins toevallig. Van het een komt het ander – dat is de rode draad in de ontwikkelingsgeschiedenis van familiebedrijf Noru. Het succesvolle bedrijf wordt inmiddels bestierd door alle drie zijn zoons.

Wie een rondje maakt over het bedrijventerrein van Ruinen, ziet maar liefst drie fabrieken voor de productie van kozijnen, ramen en deuren. Dat is opmerkelijk veel voor een dorp met net iets meer dan 3500 inwoners. Hendrik Jan Nooij is voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor deze concentratie. Hij wil de verslaggever van Raam en Deur graag ontvangen om te praten over die geschiedenis en vooral over Noru Houten Kozijnen en Noru Kunststof Kozijnen, bedrijven van de familie Nooij. Sinds hij in 2008 de zaken heeft overgedragen aan zijn drie zoons, is de druk van de dagelijkse beslommeringen van de ketel en kan hij wat gemakkelijker tijd vrijmaken. Dat neemt niet weg dat hij nog elke werkdag te vinden is in het bedrijfspand. De contacten met enkele oude klanten neemt hij nog voor zijn rekening en als er behoefte is aan overleg kan er altijd een beroep op hem gedaan worden.

De geschiedenis van Noru is nauw verbonden met de ontwikkeling van de Ruinense kozijnenindustrie en begon in 1986 toen Hendrik

Jan samen met collega Koekoek een oude Romney-loods voor 15.000 gulden op de kop kon tikken. Het was een loods van 14 bij 30 meter die dienst had gedaan op werkeiland Neeltje Jans bij de stormvloedkering in Zeeland.

“Voor ons gevoel destijds een enorme en goedkope ruimte. We hadden voldoende geld over om de hal te isoleren én voor een goed uitgerust machinepark. Ook niet nieuw, maar dat was niet erg, als ze het maar deden.” De bouwvergunning op de locatie had een geldigheidsduur van vijf jaar en tegen een geringe pacht konden de beide ondernemers aan de slag op een veldje even buiten de bebouwde kom van Ruinen. Het bedrijf is er nog steeds gevestigd, maar wat toen een loods in de weilanden was, maakt nu deel uit van een goed bezet bedrijventerrein.

Gezond werken in de verfspuiterij betekent goede beschermingsmiddelen voor gelaat en luchtwegen.

Doorsnede met hardstenen onderdorpel. Gelamineerd larikskozijn achter de dorpel voorkomt koudebrug. De dorpel wordt al in de fabriek aan het kozijn gemonteerd.

Romneyloods

14

I

2019/6

RD6-2019 Familiebedrijf.indd 14

03-12-19 16:22

FAMILIEBEDRIJF

De tweede generatie: in het midden ‘kunststofman’ Jeffrey Nooij, geflankeerd door de ‘houtmannen’, zijn broers Martijn (links) en Alfred.

Hendrik Jan Nooij heeft in 2015 de aandelen overgedaan aan de tweede generatie, maar nog elke dag is hij wel ergens in het bedrijf te vinden.

Ze maakten onder de bedrijfsnaam Nooij en Koekkoek houten kozijnen met draaikiepramen en profieldoorsneden naar Duits voorbeeld.

Daar waren ze zo druk mee – gemiddeld 180 woningen per jaar – dat ze de opdrachten voor standaard Komo-kozijnen uitbesteedden. Na ongeveer vijf jaar gingen ze uit elkaar. Koekkoek begon een fabriek een paar honderd meter verderop en richtte zich op de productie van de standaardkozijnen. Hendrik Jan ging vooralsnog verder met de draaikiep. Later legde hij zich toe op de restauratiewerken en kozijnen voor speciale projecten, onder meer het passiefkozijn.

Weg naar zelfstandig ondernemer Als je Hendrik Jan hoort spreken, dan lijkt het net of het bedrijf zich ontwikkelde op de golven van het toeval – van het een kwam het

Nabewerken van een schuine hoeklas in een Rehau-profiel.

ander. De geboren boerenzoon deed een vaktechnische opleiding – bouwkundig opzichter BNA – en kreeg een baan bij een woningcorporatie. “Dat beroep had ik zonder probleem tot mijn pensioen kunnen uitoefenen. Maar ik kreeg een aanbieding van een aannemer om voor hem calculaties te maken. Dat leek me een goede stap. Die aannemer had ook een timmerfabriek en toen het begin jaren tachtig slecht ging in de bouw wilde hij graag dat ik de leiding van de kozijnenproductie op me nam. Ik had immers een goed lijntje met de woningcorporaties in de omgeving, belangrijke opdrachtgevers. Toen kreeg ik de smaak te pakken en wilde wel wat meer. Dat bleek niet te kunnen binnen het aannemersbedrijf. Bovendien raakte ik aan de aannemers in de buurt geen centimeter kozijn kwijt, die kopen immers niet bij een concurrent-aannemer. Een van die aannemers zei als ik hem erop

Het terrein tussen twee Nooij-fabrieken dient voor opslag van met name kunststofproducten.

6/2019

RD6-2019 Familiebedrijf.indd 15

I

15

03-12-19 16:22

FAMILIEBEDRIJF

Nooij hecht aan kwaliteit. Elke oneffenheid wordt vakkundig weggewerkt.

Meranti (gelamineerd) is de meestgebruikte houtsoort in de Ruinense fabriek, gevolgd door gelamineerd lariks.

aansprak: ‘Kozijnen? Ik zou niet weten wat ik ermee doen moet.’

Toen ik zelfstandig was, stond hij als eerste op de stoep en zei met een vette knipoog: ‘Ze bestaan toch echt, heb ik ergens gelezen.’Hij was een van mijn eerste aannemer-klanten.”

Vernieuwend Noru Houten Kozijnen richtte zich in de loop der tijd met name op mkb-aannemers uit de regio, aannemers die zelf kleine projecten ontwikkelen en woningen bouwen voor particulieren. Voor hen ontwikkelde het bedrijf ook bijzondere kozijnen, doorgaans van gelamineerd larikshout en voorzien van driedubbele beglazing. Bijvoorbeeld een kozijn met raam dat eruitziet als een traditioneel schuifraam, maar in feite een draaikiepraam is. Het product vindt gretig aftrek in de renovatie van oude boerderijen en ook in de nieuwbouw van zogeheten notariswoningen. Ze zijn ook te leveren met hardstenen onderdorpels, die in de fabriek al aangebracht zijn. Aan de binnenzijde loopt een deel van het houten kozijnprofiel door, waardoor je geen last hebt van een koudebrug door de hardstenen onderdorpel.

Weten waar je vandaan komt Ook nadat Hendrik Jan afscheid genomen had van zijn compagnon ging het hem voor de wind. Het waren de jaren negentig: veel werk, goede omzetten, hoge winsten. Al snel was de loods te klein en kwam er een tweede Romneyloods. Een profielplaten nepgevel onttrok de loodsen aan het zicht, waardoor de bouwvergunning werd aangehouden. Het perceel werd aangekocht en al snel was opnieuw een uitbrei-

ding noodzakelijk. Hij wilde er weer acht meter bij aanplakken toen zijn aannemer hem wees op de inefficiënte manier waarop hij te werk ging. Hendrik Jan: “Je kunt veel beter het terrein over de volle breedte volbouwen, zei hij. Dan zit je nu misschien wat ruim in je jasje, maar telkens een stukje uitbreiden is niet erg economisch gedacht. Daar had hij wel een punt, en we hebben dat toen maar gedaan.”

Uiteindelijk is er compleet nieuw gebouwd, maar een klein restantje Romneyloods is behouden gebleven. “Je moet weten waar je vandaan komt.”

‘Kunststofman’ Jeffrey In die dagen, we spreken over het begin van deze eeuw, kwam een vertegenwoordiger van Rehau kunststofprofielen aan de deur. Of Nooij geen productielijn voor kunststofkozijnen wilde opzetten. Daar moest hij echter als ‘houtman’ niks van hebben. Een collega in het hout noemde het Tupperware kozijnen. Maar dezelfde man investeerde later fors in kunststofkozijnen toen de vraag ernaar fors toenam.

Ook Hendrik Jan kwam terug op zijn standpunt toen rond 2002 zijn op een na oudste zoon Jeffrey zich meldde. Die zag voor zichzelf wel een toekomst in het bedrijf.“Hij was nog erg jong, hij kwam net van school af, en ik stelde hem voor eerst maar eens te snuffelen aan het vak bij een andere timmerfabrikant. Maar dat vond hij raar: heeft je vader een fabriek en dan ga je bij een ander aan de slag. Dan ging hij liever een tijdje metselen, want dat was hem tijdens zijn stage goed bevallen. En dat vond ik weer niks, omdat een metselaar niks over kozijnen leert.”

I

16 2019/6

RD6-2019 Familiebedrijf.indd 16

03-12-19 16:22

FAMILIEBEDRIJF

De showroom is ingericht door de vaste partner, die de kozijnen van Nooij koopt en plaatst.

Hendrik Jan Nooij:

“We blijven graag experimenteren, met kozijnprofielen en houtsoorten”

Hendrik Jan had nog steeds het aanbod van die kunststofprofielen in z’n achterhoofd. En er stond nog een deel van de jongste aanbouw leeg. Een plus een is twee. En Jeffrey voelde er wel voor. “Hij naar de bank voor een krediet, maar kwam gedesillusioneerd terug. Ze wilden een ondernemersplan. Daarover had hij op school niks geleerd. Nou, daar zijn we toen samen voor gaan zitten. Enzo zijn we aan de kunststof geraakt.”

Alfred en Martijn, de ‘houtmannen’ Bij de andere twee zoons kroop het bloed eveneens waar het niet gaan kan. De oudste, Alfred, rondde een studie economie aan de rijksuniversiteit Groningen af en had elders al de nodige praktijkervaring opgedaan. Hij is de man op kantoor, calculeert en houdt de bedrijfskundige vinger aan de pols. De jongste, Martijn, is verantwoordelijk voor het praktisch reilen en zeilen in de productiehal en is de schakel tussen kantoor en werkvloer. Gezamenlijk nemen ze beslissingen over investeringen. En dan zit ook Hendrik Jan aan tafel.

Zoals nu, nu het oude bewerkingscentrum dat net voor de crisis in 2008 gekocht was – een centrum dat is samengesteld uit twee machines opgekocht uit een failliete boedel met daartussen een transportband – vervangen wordt door een splinternieuwe Windowmaster. Tussen kerst en oud en nieuw gaat de oude eruit en eind februari wordt het nieuwe bewerkingscentrum geleverd en geplaatst.

De productie kan Nooij in de eerste maanden van volgend jaar voor een deel onderbrengen bij een collega.

Opvolging Hoe verklaart Hendrik Jan dat al zijn kinderen in het bedrijf werkzaam zijn? “Ik weet het niet zeker, maar ik denk ze een goede herinnering hebben aan de sfeer in het bedrijf. Mijn vrouw Gretha maakte op zaterdag de kantoren schoon en dan kwamen de jongens altijd mee. We maakten het dan gezellig door tussen de middag patat te eten in de bedrijfskantine. Zulke gezamenlijke activiteiten hebben bij hen wellicht het ondernemersvuur wat aangewakkerd.”

Voor de toekomst ziet Hendrik Jan graag dat de contacten in de regionale mkb-aannemerij verder uitgebouwd worden. Kozijnen voor restauratie vormen een uitzondering, die worden in het hele land afgezet, met name in Amsterdam. De vraag naar standaard draaikiepramen heeft Nooij voor een belangrijk deel afgedekt met de kunststofkozijnen.

Kortom: consolideren van de uitgezette koers luidt het parool.

Groeien hoeft niet zolang de winstmarges in evenwicht blijven en iedereen, inclusief de ongeveer 24 medewerkers – twaalf in het hout en twaalf in de kunststof – maar een goedbelegde boterham heeft. In de slipstream geldt natuurlijk hetzelfde voor de vaste partner die de kozijnen afneemt en plaatst.

“Verder blijven we graag wat experimenteren met de kozijnprofielen en ook met de materialen. Standaard verwerken we gelamineerd lariks en meranti. En verder zijn we – net als alle kozijnproducenten – op zoek naar een houtsoort, waardoor we het interval tussen de onderhoudsbeurten kunnen verlengen tot zo’n vijftien jaar. Dat zal waarschijnlijk een gemodificeerde houtsoort worden.”

6/2019

RD6-2019 Familiebedrijf.indd 17

I

17

03-12-19 16:22

Uniek in deursluittechniek, sinds 1932 fabrikant van geruisloze deursluitoplossingen Deuropeningbegrenzers, voor zowel het afremmen als begrenzen van uw deuren Het esthetisch fraaiere alternatief voor een stormketting Voor de meest voorkomende deursituaties zijn er diverse bevestigingsets Voorkomen schade aan mens en materiaal bij een storm of baldadigheid

Uitvoeringen leverbaar tot maximaal 300 kg deurgewicht Naast verzinkte en gelakte uitvoeringen, ook in RVS type 304 of type 316 Als optie ook met mechanische vastzetting op de eindpostie leverbaar

Als de deur snelheid dreigt te ontwikkelen door een wind windvlaag vlaag of baldadigheid, dan zal de begrenzer ervoor zorgen dat de deur afgeremd en begrensd wordt.

DICTATOR Productie B.V. E-mail: info@dictator.nl

Emmeloord of bezoek onze website:

T +31 (0)527 613456 www.dictator.nl

ATRIUM ® HS Hef-schuif-besla g

STERK BARRIÈREV RIJ , IN D IVIDUEE L Het hef-schuif-beslag voor allround gebruik. Draagt zware elementen tot 440 kg ook bij grote glazen oppervlakken en openingsstanden.

Talrijke extra’s zorgen voor barrièrevrijheid, veiligheid en comfort Te gebruiken voor alle kozijnmaterialen.

Wilt u meer weten?

Hal 4, stand 113 18 – 21 maart 2020

18-adv.indd 1

www.hautau.de

03-12-19 14:14

VMRG NIEUWS Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Link en volg je producten met Cirlinq De afgelopen paar jaar heeft de VMRG samen met SlimLabs en Ledger Leopard gewerkt aan de ontwikkeling van het Façade Identificatie Systeem (FIS). Op de drukbezochte VMRG Marktdag op 24 september jl. is de nieuwe naam gelanceerd van voorheen FIS: Cirlinq. Ook is hier de nieuwe website van Cirlinq gepresenteerd.

Samen met de launching customer gevelbouwers De Groot & Visser, Hermeta en Alkondor, leden, partners en marktpartijen is een platform ontwikkeld dat de verbinding legt tussen de fysieke en digitale wereld. Cirlinq is een applicatie waarmee je eenvoudig producten om je heen kunt vastleggen, volgen en delen. Dit kan zowel binnen als buiten de organisatie.

Snel de juiste informatie Organisaties besteden veel tijd om te achterhalen waar hun producten zich bevinden. Vervolgens is het vinden van de juiste informatie over het product een tijdrovende klus. Het komt zelfs regelmatig voor dat de juiste informatie helemaal niet meer voorhanden is. Als hergebruik van producten overwogen wordt, is het juist van belang om de

conditie van het product te weten. Als dit niet bekend is, verdwijnt het product als afval. Cirlinq volgt de producten gedurende de hele levenscyclus.

Draagt bij aan circulaire economie Cirlinq geeft up-to-date informatie over gebouwen, producten, materialen en grondstoffen gedurende de hele levenscyclus. Dit leidt tot minder verrassingen, lagere kosten en comfortabeler gebruik.

Bovendien kan productonderhoud veel gerichter en efficiënter plaatsvinden, wat de levensduur verlengt en daarmee bijdraagt aan een circulaire economie.

Het platform zal vanaf januari 2020 operationeel zijn. Heeft u nu al interesse in Cirlinq, geef dit dan aan via het contactformulier op de website www.cirlinq.nl

Nieuw aangesloten bedrijven De VMRG verwelkomt een nieuw lid • Van Oorschot Aluminium Constructies | www.oashelmond.nl en een nieuwe partner: • ABT | www.abt.eu

I

6/2019 19

RD 6-2019 VMRG.indd 19

03-12-19 13:57

CLOSE UP

C2C Zilver, QRM, regranulaten en biobased pilot

Op alle fronten duurzaam: Deventer Profielen Deventer Profielen Breda, onderdeel van de Roto Group, is ’s werelds eerste en enige fabrikant van dichtings­ profielen die Cradle to Cradle gecertificeerd is. Het Cradle to Cradle-productprogramma helpt ons om onze producten intelligenter te ontwerpen en te produceren, stelt Marketing Manager Sharon van der Linden: “C2C zorgt voor een steeds betere productkwaliteit en voor een reductie van de milieu-impact en de veiligheidskosten in ­onze

productieketen.” Ook Quick Response Manufac-

profiel is niet esthetisch: alles draait om functionaliteit en prestaties.

En die zijn meetbaar. Wij zijn continu bezig met het optimaliseren van onze profielen. Want een kleine verandering kan cruciaal zijn als het erom gaat of een oplossing wel, niet of beter functioneert.”

Het Cradle to Cradle-productprogramma helpt Deventer Profielen daarbij vooruit, onderstreept Van der Linden: “De lat wordt bij de C2C-certificering iedere keer hoger gelegd. We moeten onze producten dus almaar intelligenter ontwerpen en produceren. Dat zorgt voor een steeds betere productkwaliteit en voor een reductie van de milieu-impact van onze producten.” Het gebruik van de juiste grondstoffen is daar een belangrijk onderdeel van, aldus Van der Linden: “Hoe beter de grondstoffen, des te beter het eindproduct.”

turing (QRM) maakt de productie bij Deventer Profielen

Gezonde grondstof

duurzaam. En het zorgt voor een zeer hoge leverbetrouw­

Voor de C2C Zilver gecertificeerde dichtingen gebruikt Deventer Profielen als grondstof TPE (thermoplastisch elastomeer). Dat materiaal is vrij van chemische bestanddelen die gezondheid of milieu kunnen schaden. Verder is het herbruikbaar, dus geschikt in circulaire toepassingen, en worden de dichtingen duurzaam geproduceerd.

Sharon van der Linden: “Onze dichtingen zijn toepasbaar in alle kozijnsystemen en vinden een goede aansluiting bij circulaire ontwerpen en toepassingen. Recentelijk bijvoorbeeld in Greenhuus, het ecolodge-project op de Kabbelaarsbank aan het Grevelingenmeer. De opdrachtgever koos vanuit het milieuaspect en vanwege onze C2Ccertificering expliciet voor Deventer Profielen.”

baarheid. Dat is goed zichtbaar op de vernieuwde las­ kader-afdeling.

Een C2C-certificaat behalen voor een dichtingsprofiel: waarom zou je?

Een dichting is uiteindelijk maar een klein onderdeel in een gebouw.

En dichtingen staan niet voorgeschreven in bestekteksten. Toch zette Deventer Profielen enige jaren geleden in op het behalen van een C2Ccertificering voor de dichtingen die het bedrijf produceert. Met succes: Deventer Profielen is sinds maart 2015 C2C-gecertificeerd. In juli 2019 ontving men de C2C Zilver hercertificering.

Duurzame dichtingen finetunen Inzetten op duurzame dichtingen was geen marktgestuurde ontwikkeling maar kwam uit het bedrijf zelf, vertelt Marketing Manager Sharon van der Linden: “Wij zijn op eigen initiatief gestart om transparant te zijn naar onze klanten en leveranciers, maar voornamelijk ook naar onszelf. Dat komt voort uit het DNA van ons bedrijf en uit het feit dat we de prestaties van onze dichtingen testen en meten. Een dichtings-

Regranulaat Deventer Profielen heeft de ambitie om nu en in de toekomst de meest omgevingsbewuste ontwikkelaar van dichtingen te zijn. In dat streven past ook de inzet van regranulaat uit de eigen reststoffenstroom. Frank de Jongh, Production Leader bij Deventer Profielen legt uit hoe ver Deventer Profielen daarin gaat: “De grondstoffen die we verwerken zijn thermoplasten. Die lenen zich voor hergebruik. We hebben binnen ons bedrijf alle afvalstromen in kaart gebracht. We

I

20 2019/6

RD 6-2019 Deventer Close-Up.indd 20

03-12-19 14:01

CLOSE UP

weten exact wat we op jaarbasis aan uitval van grondstoffen hebben.

Die kilo’s zetten we weer in als regranulaat, dat we mengen met nieuw materiaal.”

Biobased grondstoffen Tegelijkertijd voert Deventer Profielen pilots uit met biobased grondstoffen. Frank de Jongh: “Ook daar zijn we vanuit onszelf mee begonnen. Duurzaamheid houdt voor ons in: af van de siliconen, af van de op minerale olie gebaseerde producten, meer milieuvriendelijke grondstoffen. We kijken naar de kansen van profielen op basis van bijvoorbeeld lijnzaadolie, zetmeel of PLA. Door te schuiven met parameters zoals temperatuur en de doorloopsnelheid van het materiaal door de matrijs, onderzoeken we of en welk biobased materiaal geschikt is om profielen van te maken. Kunnen we het extruderen, hoe is het terugverend vermogen, hoe scoort een biobased materiaal in cycli- en andere testen?”

QRM brengt rust en efficiëntie Binnen Deventer Profielen beperkt de duurzaamheid zich overigens niet tot de grondstoffen. Ook de productie zelf gebeurt op een duurzame manier, vertelt Jean-Paul Batenburg, Manager Customers, Markets and Logistics: “We combineren binnen ons bedrijf QRM en lean werken. Bij QRM draait alles om het optimaliseren van de bedrijfsprocessen en het afstemmen van de productie op de vraag van de klant. We reduceren de doorlooptijd van orders door de interne wachttijden en overdrachten te minimaliseren. Standaard is 70 procent van onze capaciteit volgepland, waardoor we met de resterende 30 procent, efficiënt en flexibel kunnen produceren.”

Op crosstraining Die effectiviteit vanuit QRM levert tijd op, tijd die Deventer Profielen investeert in het opleiden van zijn werknemers. Batenburg: “Onze mensen leren via crosstraining elkaars competenties en skills, waarmee ze binnen de eigen teams steeds effectiever worden. De

gedachte hierachter is dat medewerkers allrounder worden, waardoor ze meer verantwoordelijkheid krijgen en zich meer betrokken voelen.

We steken veel tijd en energie in onze mensen. Daarvoor krijgen we als bottom-uporganisatie input en betrokkenheid terug. Ook dat is duurzaamheid.”

Hoge leverbetrouwbaarheid Quick Response Manufacturing (QRM) levert klanten van Deventer Profielen belangrijke voordelen op, aldus Jean-Paul Batenburg: “We hanteren korte levertijden en bieden flexibiliteit. Als we zeggen dat we binnen vier dagen laskaders leveren, dan gebeurt dat ook. Onze leverbetrouwbaarheid is dankzij QRM heel hoog.”

Laskaders zijn een onderscheidende kwaliteit van Deventer Profielen, onderstreept Batenburg: “Om onze klanten te ontzorgen, lassen we op verzoek de hoeken van onze profielen. Verwerkers besparen hiermee veel tijd bij de montage van dichtingen. Bovendien geeft Deventer garantie op het complete kader inclusief de hoeken.”

Op de laskaderafdeling werken 16 dames in drie ploegen. Batenburg: “Dat zijn 16 van de in totaal 49 mensen in ons bedrijf. We hebben in het kader van QRM de laskaderafdeling recentelijk uitgebreid en gemoderniseerd. Zo kunnen we onze klanten nog beter bedienen.”

DEVENTER Profielen I Member of Roto Group Voorerf 75 4824 GM Breda Tel.: 076 541 69 00 Internet: www.deventer-profielen.nl

I

6/2019 21

RD 6-2019 Deventer Close-Up.indd 21

03-12-19 14:01

JUBILEUM Tekst Geert Hilferink Foto’s EVVA

Oostenrijkse producent beveiligingssystemen viert eeuwfeest

Permanente innovatie drijft EVVA al 100 jaar ‘Een start-up sinds 1919’. Zo noemt leverancier van beveiligingssystemen EVVA zichzelf graag. Na de Eerste Wereldoorlog werd het bedrijf gesticht door vier ondernemers die op zoek waren naar kansen in het nieuwe land Oostenrijk. “En Een voorbeeld van 100 jaar start-up.

In 2014 werd voor de ontwikkeling van het toen voor EVVA revolutionaire AirKey-systeem alle ruimte geboden.

ook vandaag de dag werken we nog steeds als een start-up door volop ruimte te bieden aan onze mensen om nieuwe ideeën te ontwikkelen”, zegt Maria Nekham, verantwoordelijk voor de internationale marketing van EVVA.

Tijdens een tweedaags evenement in Wenen krijgen mediavertegen woordigers uit acht Europese landen een exclusieve inkijk in verle den, heden en toekomst van het familiebedrijf. Dat laatste krijgt vooral vorm en inhoud in de Pilotfabrik, waar EVVA samen met onder andere het Fraunhofer Institut en twee Weense universiteiten werkt aan automatisering, robotisering en het optimaliseren van werk en productieprocessen.

De rondleiding door de fabriek op de eerste dag voert langs verschil lende deelprojecten. Zoals de ontwikkeling van cobots, die de mede werkers in de fabriek kunnen ondersteunen. “Let wel, die cobots zijn er niet om onze medewerkers te vervangen, maar om hen bij te staan.

Ze worden gebruikt om monotone werkzaamheden over te nemen zodat de medewerkers zich op andere taken kunnen richten”, zo klinkt het tijdens de uitleg. Ook wordt getoond hoe bepaalde werkpro cessen geautomatiseerd zijn waardoor medewerkers sneller en effici enter kunnen werken.

Concurrentiepositie Door de samenwerking tussen robot en mens wordt de foutmarge ver kleind en dat komt de concurrentiepositie van EVVA ten goede, zo zegt hoofd operaties Michael Kiel een dag later tijdens een perscon ferentie. Ook achter de tafel zitten CEO van de EVVA groep Stefan Ehrlich Adám en Johann Notbauer, hoofd marktinnovatie en techno logie. Naast de mijlpalen die EVVA de afgelopen 100 jaar gereali seerd heeft, willen zij het vooral over de toekomst hebben.

De wereldwijd opererende leverancier van beveiligingssystemen – vooral bekend vanwege zijn Xesar en AirKey sluitsystemen – wordt volgens Ehrlich Adám al meer dan 100 jaar gekenmerkt door ‘moedig en toekomstgericht ondernemerschap’.

“Aan het eind van de keten blijft er altijd nog een mechanisch element over” Sprekend voorbeeld daarvan noemt hij de uitvinding en patentering van de mechanische systemen GPI en MCS, nu vier decennia geleden.

“Vanwege de patenttermijn van maximaal 20 jaar worden we continu uitgedaagd om mechanische systemen te blijven ontwikkelen en nieuwe ideeën voor sluitsystemen te bedenken”, legt Ehrlich Adám uit.

Computerprogramma’s

Van links naar rechts: Michael Kiel, Stefan Ehrlich-Adám en Johann Notbauer op de fabrieksvloer van EVVA.

22

I

Het Weense familiebedrijf maakte in de jaren zeventig wereldwijd als eerste bedrijf in de branche gebruik van computerprogramma’s om complexe cilindersluitsystemen te berekenen en te bedienen. “Met de marktbrede intrede van elektronica zo’n 15 jaar later, waren wij er met onze eigen elektronica ontwikkeling dus vroeg bij. Vanaf het begin beschikten wij over de waardevolle knowhow van mechanica, en tot op

2019/6

RD 6-2019 Jubileum.indd 22

03-12-19 14:02

JUBILEUM

r

EVVA door Europa De sluitsystemen van EVVA worden wereldwijd geïnstalleerd. In woningen, bedrijven, ziekenhuizen, maar ook in meer opvallende bouwwerken. Zoals op het cruiseschip Queen Mary, in het ope ragebouw van Kopenhagen, in het nieuwe Juventus stadion in Turijn als ook in de Stephansdom, slechts enkele kilometers ver wijderd van de Wienerbergfabriek in Wenen. De Nederlandse markt wordt vanuit Hengelo (O) bewerkt onder leiding van Serge Spolspoel, directeur EVVA Nederland.

de dag van vandaag streven we ernaar deze zo goed mogelijk aan te vul len met elektronica. De combinatie van mechanische en elektronische toegangssystemen is namelijk het technisch juiste antwoord op speci fieke beveiligings en organisatorische wensen”, stelt Ehrlich Adám.

Van mechanica naar mechatronica EVVA heeft 460 mensen in dienst op de belangrijkste productielocatie in Wenen. De afgelopen jaren is het aantal medewerkers snel gegroeid, vooral op het gebied van elektronica en software. De verschuiving van mechanica naar mechatronica betekent dat EVVA meer behoefte aan technici en software ingenieurs. “In de toekomst gaan we ook investeren in een werknemerspool die installaties begeleidt”, aldus Ehrlich Adám.

Behalve de hoofdvestiging in Wenen, heeft EVVA tien vestigingen in Europa en een netwerk van meer dan 1.000 distributiepartners. Die vormen een belangrijke factor voor de verdere uitbreiding en het inter nationale succes. Interessante doelmarkten voor de komende jaren zijn

Met behulp van sensoren en software wordt gewerkt aan optimalisering van productieprocessen waarbij computergestuurd en menselijk werk hand in hand gaan.

Zuidoost Azië, het Midden Oosten en Australië. “Ons sterke distribu tienetwerk is een van onze grootste troeven”, aldus Ehrlich Adám.

Industrie 4.0 en excellentie Hoofd operaties Michael Kiel licht vervolgens de status en plannen van EVVA op het gebied van Industry 4.0 toe. “Onder Industry 4.0 verstaan we niet alleen digitalisering, maar ook de diverse mogelijk heden voor de ontwikkeling van onze eigen excellentie. Hiervoor heb ben we vier prioriteiten gedefinieerd: digitalisering, automatisering, locatieontwikkeling en samenwerking. De hoogste prioriteit is daarbij om onze medewerkers mee te nemen in dit proces door passende opleidingsmaatregelen en projectdeelname te bieden”, zegt Kiel.

Digitalisering Een goed voorbeeld van de digitalisering is de zelfgebouwde Order Fulfillment Tool, die voor orderbeheer de status van orders weergeeft.

Verspreid over de werkvloer in de fabriek tonen de vele beeldschermen de automatisering van werkprocessen binnen EVVA.

6/2019

RD 6-2019 Jubileum.indd 23

I

23

03-12-19 14:02

JUBILEUM

Cobots hebben eentonige productiewerkzaamheden overgenomen en verkleinen daarmee onder andere de foutmarges.

De tool is een onderdeel een flexibel productiesysteem, waarvoor EVVA, in samenwerking met de Technische Universiteit Wenen, een machine heeft uitgerust met robotica.

Anderzijds wordt digitalisering ‘papier en tekeningloos’ met compu terondersteunde productie (CAM). “Uiteindelijk willen we de produc tie, voor de planning en optimalisatie van processen, met ‘digital twins techniek’ volledig digitaal maken. Productie op basis van digi tale modellen dus.”

Automatisering Dat EVVA automatisering hoog in het vaandel heeft staan, blijkt wel uit de investering tot 2023 van 20 miljoen euro in de ontwikkeling ervan. “Hiervan wordt twee derde besteed aan hoogwaardige automa tiseringsoplossingen”, aldus Kiel, waarbij de nadruk ligt op het 3D printen van kunststofonderdelen voor de eigen machinebouw.

Locatieontwikkeling Kiel verklaart vervolgens waarom Industrie 4.0 bij EVVA verband houdt met internationalisering. “Binnen onze Power Plant strategie met satellietlocaties ontwikkelen we drie Power Plants, in Wenen, Tišnov (CZ) en Krefeld (D). Dat zijn de locaties voor onderdelenproductie en geautomatiseerde assemblage. In de toekomst verzorgen onze acht Europese verkooplocaties de handmatige assemblage van kleinere bestellingen.” EVVA wil voor alle Power Plants en satellietlocaties rond 2023 één uniforme procesketen maken.

Samenwerkingen Afsluitend schetst Kiel de verschillende samenwerkingen. Als onderdeel van de Pilotfabrik 4.0 doet EVVA met de TU Wenen haalbaarheidsstu dies naar de toepassingsmogelijkheden van cobots of machine to machine communicatieoplossingen in productie. Met het Fraunhofer Instituut onderzoekt EVVA oplossingen voor automatische productie planning en optimalisatie op basis van live productiegegevens. De Universiteit van Wenen ondersteunt EVVA bij de ontwikkeling en uitbrei ding van het productieplatform centurio.work. Bovendien is EVVA part ner van het Oostenrijkse centrum voor digitale productie (CDP), waar onder andere onderzoek wordt gedaan naar de digitalisering van het hele productieproces – van order en productie tot levering.

‘Ontwrichtende veranderingen’ Johann Notbauer, hoofd marktinnovatie en technologie sluit de persconfe rentie af. Behalve trends en ontwikkelingen beschrijft hij zijn recent opge dane ervaringen bij een bezoek aan chipfabrikant ARM en Microsoft in Silicon Valley. Twee toekomstige technologieën gaan volgens hem in de beveiligingssector voor ‘ontwrichtende veranderingen’ zorgen: kunstmatige intelligentie en machine learning gecombineerd met connectiviteit.

24

I

2019/6

RD 6-2019 Jubileum.indd 24

03-12-19 14:02

JUBILEUM

100 jaar Start-up Dat EVVA zijn naam als 100 jarige start up waarmaakt, blijkt wel uit de ontstaansgeschiedenis van de AirKey. Stagiair Johannes Ullman krijgt in 2014 het idee voor een digitale sluitsysteem waarmee je contactloos deuren kunt openen en sluiten. Hij deelt zijn idee met zijn begeleider en die is enthousiast. “Voor ik het wist, mocht ik mijn idee delen met de directie en die was ook enthousiast”, zet Ullman, die nog steeds bij EVVA werkt aan de verdere doorontwikkeling van de AirKey. Hij kreeg binnen EVVA een team tot zijn beschikking die samen met hem de AirKey ontwikkelde en uiteindelijk op de markt bracht. “Een bedrijfje binnen een bedrijf. Zo hebben wij als start up binnen EVVA kunnen werken aan iets nieuws en revolutionairs binnen de organisatie.”

Maria Nekham van EVVA probeert in de Pilotfabrik een VR-bril uit. Ook voor EVVA de toekomst in de productie van nieuwe producten.

Machine learning Bij machine learning bestaat de ontwrichting volgens Notbauer eruit dat de apparaten in de toekomst ‘intelligent’ zijn – en zichzelf verbe teren op basis van de verwerking en evaluatie van de continu verza melde gegevens. “In de toekomst kunnen bijvoorbeeld alle ‘intelli gente’ eindcomponenten in een Xesar systeem continu hun eigen spanningscurve meten waarna deze gegevens centraal worden geëva lueerd door een ‘neuraal’ netwerk. De meerwaarde en voordelen voor de klant bestaan uit voorspellend onderhoud, dus een probleemloze werking gecombineerd met optimaal onderhoud,” geeft Notbauer als voorbeeld.

In de Pilotfabrik kreeg het internationale gezelschap een kijkje in de huidige en toekomstige robotisering en automatisering van EVVA.

“We werken nog steeds als een start up door volop ruimte te bieden aan onze mensen om nieuwe ideeën te ontwikkelen” Connectiviteit De tweede belangrijke motor voor innovatie is connectiviteit, als gevolg van de vele nieuwe mogelijkheden die 5G straks biedt. “Het biedt ons de mogelijkheid om productiemachines rechtstreeks vanuit de cloud aan te sturen. Een lokale programmeerbare controller is niet langer nodig, dit gebeurt in een centrale cloud. Die kan snel opgezet en aangepast worden wanneer producten of de marktvraag verande ren”, legt Notbauer uit.

Ondanks machine learning en 5G zal EVVA de mechanische syste men, naast de nieuwe technologieën, verder blijven ontwikkelen.

“Want aan het einde van de keten blijft er namelijk altijd nog een mechanisch element over.”

Fabrieksvloer Een statement dat op de fabrieksvloer van de thuisbasis van EVVA – wat staat voor Erfindungs Versuchs Verwertungs Anstalt (Uitvinding Test Verbeterings Bedrijf) – wordt waargemaakt. Medewerkers zijn druk met de componenten van de cilinders, behuizingen en sleutels.

In vogelvlucht wordt de productie getoond en kunnen de bezoekers zien dat het fijne handwerk en het geautomatiseerde grovere werk prima samengaan.

6/2019

RD 6-2019 Jubileum.indd 25

I

25

03-12-19 14:03

DOSSIER GEVELSYSTEMEN Tekst Hans Fuchs Foto’s DoepelStrijkers en Alkondor

Thema GEVEL 2020: Modern Utopia

De gevel wordt slim en dynamisch

De gevel gaat van statisch naar dynamisch – met energieleverend glas, met sensoren die de data vergaren voort zonwering en thermostaat. Gevelbouwer Alkondor demonstreert dit in een mock-up van de hightech gevels van het gebouw The Dutch Windwheel. Het Hengelose bedrijf monteert ook 500 slimme gevelelementen aan de façades van het Civiele Techniekgebouw van de TU Delft. Martijn Veerman van Alkondor: “Wij hebben daar straks een testcase van 3000 vierkante meter waar we kijken naar het concept ‘building as a service’.” Ook het vakevenement Gevel besteedt in januari volop aandacht aan de dynamische gevel. Het beursthema: ‘Modern Utopia’ wordt toegepast op circulair ontwerpen en bouwen, prefabricage en robotisering, biodiversiteit en biobased bouwen.

Hoogopgaande, dubbel gekromde gevels, aan twee ronde bouwvolumes die in elkaar verweven zijn; als een 174 meter hoge windturbine staat The Dutch Windwheel voor de SS Rotterdam, dat op het puntje van het Rotterdamse Katendrecht ligt afgemeerd. Althans, op de renderings van architectenbureau DoepelStrijkers staat het gebouw daar. Het bureau ontwierp het hoge gebouw in 2014 als een

iconische nieuwkomer aan de skyline van Rotterdam, als een energieleverende blikvanger die de stad een boost bezorgen kan, een icoon vergelijkbaar met The London Eye, de Elbphilharmonie in Hamburg of het Guggenheim in Bilbao.

Mock-up Nu breekt voor het Hollandse windwiel, zo lijkt het, een volgende fase aan. Gevelbouwer Alkondor werkte een gevelconcept uit voor The Dutch Windwheel, op basis van een elementgevel van Schüco. Dat concept is als mock-up te bezichtigen in de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp. Martijn Veerman, specialist circulaire gevels bij Alkondor: “Dit is het type gevel dat de bedenkers van het Windwheel voor ogen staat: intelligent, dynamisch en interactief.”

SmartWindow In die gevel is onder meer het SmartWindow van Physee verwerkt.

Veerman: “In het glas van het SmartWindow zijn PV-panelen geïntegreerd die energie opwekken. Niet veel, maar wel voldoende voor bijvoorbeeld het aansturen van de zonwering. In de raamlijst zitten ook PV-cellen, waarmee je via een smartbox, een tablet of een smartphone kan opladen. Het SmartWindow is daarnaast voorzien van sensoren die de data verzamelen om allerlei gevelfuncties aan te sturen, zoals zonwering, ventilatie en ramen.”

Energieleverende zonnelensjes Ook Wellsun is bij het Windwheel betrokken. Het bedrijf uit Delft levert voor het gebouw zijn Lumiduct-elementen. Martijn Veerman:

I

26 2019/6

RD6-2019 Dossier Gevelsystemen.indd 26

03-12-19 14:04

DOSSIER GEVELSYSTEMEN

Slim raam levert energie

Architectenbureau DoepelStrijkers ontwierp The Dutch Windwheel als een iconische nieuwkomer aan de skyline van Rotterdam.

Het SmartWindow van het Delftse bedrijf Physee bevat glas met geïntegreerde PV-cellen en heeft ‘powermodules’ (zonnecellen) in de raamlijst voor het opladen van laptop, smartphone en tablet.

Het raam heeft daarnaast sensoren tussen het glas die omgevingsdata meten zoals temperatuur, licht en luchtkwaliteit. Ook zonwering is geïntegreerd in het SmartWindow.

Alle slimme techniek in het SmartWindow is gekoppeld aan EESY (Energy Efficient System) dat zorgt voor de opslag en distributie van de geoogste groene energie en beheer en inzet van de vergaarde data. De data uit de sensoren worden gebruikt om gebouwen energiezuiniger te koelen en te verwarmen en de verlichting te optimaliseren. Gebouwen worden daarmee volgens Physee zo’n 25 procent energiezuiniger en veel comfortabeler.

Klinkt futuristisch? De eerste projecten met het SmartWindow zijn inmiddels een feit. Na een pilot (2017) in het gebouw van de Rabobank in Eindhoven met wat toen nog PowerWindows heette, bouwt Bouwfonds Property Development (BPD) in Den Haag twee appartementencomplexen met 470 SmartWindows. In totaal leveren die 1862 kWh per jaar aan duurzame energie op, in dit project goed voor een energiebesparing van 15 procent. Het slimme gevelsysteem verlaagt de EPC met 0,1.

Ook het door de Architekten Cie circulair getransformeerde The Edge Olympic (2018) in Amsterdam kreeg SmartWindows. Medio 2020 volgt het Dura Vermeer Inspiration Centre in Utrecht, naar ontwerp van Monk Architecten. Alkondor installeert begin volgend jaar bij het Pharosgebouw in Hoofddorp 270 SmartWindows met geïntegreerde zonwering.

Meer informatie: physee.eu

Lumiduct In de mock-up van het Windwheel in Diergaarde Blijdorp is één pilaar opgenomen van het energieleverende Lumiduct-systeem van Wellsun. CEO van Wellsun Stan de Ridder: “Gebouwen met glazen gevels zijn geliefd bij architecten, je kan er transparante en iconische gebouwen mee maken. Maar de energieprestaties zijn slecht en het binnenklimaat is matig. Elke facilitair beheerder zal dat beamen.”

Ook het Windwheel heeft gevels van glas. De Ridder: “Toegepast op de zuidgevel en over het gehele glasoppervlak, zou Lumiduct hier een enorme slag in de duurzaamheid betekenen. De PV-installatie in het Lumiduct is hoogefficiënt. Wij gebruiken zonnelenzen uit de ruimtevaart, waarin het directe zonlicht geconcentreerd wordt opgevangen.

We hebben het dan over een factor 700 concentratie van licht. Dat resulteert in PV-opwekking met een efficiency van 30 procent – tegenover 20 procent van een reguliere PV-oplossing.”

Dat rendement haalt het Lumiductsysteem uit het directe zonlicht. De Ridder: “Lumiduct weert zo het directe zonlicht dat in glasarchitectuur de belangrijkste factor is voor verblinding en opwarming. Het

“In de mock-up is de Lumiduct van Wellsun uitgevoerd als een aluminium pilaar die achter een zo transparant mogelijke enkelglas gevel staat, om veel zonlicht op de cellen te laten vallen. De pilaar moet altijd achter een eerste huid, je kan hem niet rechtstreeks buiten plaatsen.”

indirecte zonlicht laat ons systeem gewoon door. Zo krijg je meer daglichttoetreding dan bij een regulier zonweringssysteem.”

De Ridder hoopt dat in het Windwheel ook een nieuwe Lumiductfunctie wordt toegepast. Dankzij leds naast de zonnecellen is het systeem nu ook geschikt om aan de gevel media-boodschappen te presenteren.

Meer informatie: wellsun.nl

De Lumiductpilaar heeft glasplaten van 40 bij 60 centimeter die voorzien zijn van zonnelensjes. Die glasplaten draaien mee met de zon. Veerman: “Dat systeem genereert veel energie.” In de praktijk paste Wellsun de Lumiduct al eens toe achter de glazen gevel van verhuisbedrijf Mondial Movers in Alblasserdam.

I

6/2019 27

RD6-2019 Dossier Gevelsystemen.indd 27

03-12-19 14:04

DOSSIER GEVELSYSTEMEN

De gevel van The Dutch Windwheel is intelligent, dynamisch en interactief.

Binnenlichtwering Alkondor freesde in de gevelprofielen van Schüco extra sensoren die over het LoRa-netwerk van KPN communiceren met het Alkondordashboard, via het KNX-communicatieprotocol. Veerman: “Daarmee kunnen wij in principe alle installaties aansturen die op KNX zijn aangesloten: ramen openen, sluiten en kiepen, zonwering aansturen.”

In de mock-up leverde Alkondor ook Kindow binnenzonwering, verticale lamellen die licht doorlaten maar de zon weren. Martijn Veerman: “De Kindow-lamellen draaien mee met de zon. Deze binnenzonwering leent zich goed voor toepassing op grote hoogte en aan noordgevels.”

De nieuwe standaard?

De mock-up in Blijdorp bundelt een waaier aan nieuwe technologie.

Wordt dat de standaard? Martijn Veerman: “Dat weet ik niet. Met deze oplossingen leveren we veel energie en kunnen we bijdragen aan BENG en nul-op-de-meter. Maar er hangt een prijskaartje aan.

Als je als marktpartij kunt overtuigen dat het slim maken van de gevel energie bespaart en zo dus ook kosten – dan misschien wel. De prijs acceptabel maken en de energiewinst onderstrepen, zijn voorwaarden voor het slagen van deze producten op de markt. Daarbij is opschalen een volgende stap. Het is nu van belang dat we een vervolgproject ontwikkelen waarin we alle systemen koppelen en met elkaar laten ‘praten’.”

‘Building as a service’ Alkondor heeft verschillende redenen om actief te participeren in het Windwheel: “Het Windwheel en de mock-up is wat ons betreft een kijkje in de toekomst van de gevel, waarin de stap gezet wordt van statisch naar dynamisch, waarin de gevel energie levert en sensoren data verzamelen die worden gebruikt om het gebouw slimmer en efficiënter te maken. We bereiken daarmee meer comfort en een beter binnenklimaat voor de eindgebruiker – en dat alles wat ons betreft in

Circulair, biobased en de gevel als service-element In The Dutch Windwheel van architectenbureau DoepelStrijkers draait het niet alleen om ‘smart sensoring and control’ om de energieprestatie en het binnenklimaat van het gebouw te optimaliseren.

Het ontwerp draait volgens de Rotterdamse ontwerpers ook om circulair en biobased bouwen. Dat is zichtbaar in de mock-up in Diergaarde Blijdorp. De negen bij negen meter grote mock-up is opgetrokken uit een biobased, flexibel houten bouwsysteem en de installaties zijn flexibel geïntegreerd in de vloer, in een papieren honingraat ondervloersysteem. De mock-up heeft een circulair watersysteem, met groenvoorziening in een klimaatzone gekoppeld aan een helofytenfilter.

DoepelStrijkers ontwikkelde de gevel als ‘service-element’, waarbij de gevelelementen eigendom blijven van de leverancier en gebruikers betalen voor het gebruik – niet voor het eigendom. Ook dat levert circulaire architectuur op: de gevel wordt teruggenomen door de leverancier en hergebruikt in andere panden. Ook het interieur van het Windwheel is door de architecten zo benaderd. Bij dit ‘interior as a service’ blijven producten eigendom van de leverancier.

Deze benadering van een gebouw ‘in bruikleen’ biedt volgens DoepelStrijkers ruimte voor allerhande materiaal- en productinnovaties, aan de gevel en in het interieur.

Meer informatie: doepelstrijkers.com

I

28 2019/6

RD6-2019 Dossier Gevelsystemen.indd 28

03-12-19 14:04

DOSSIER GEVELSYSTEMEN

het frame van de ‘dynamic façades as a service’. Wij kijken als bedrijf ook naar de kansen en mogelijkheden van ‘building as a service’ waarbij de gebouwgebruiker betaalt voor de diensten die een gebouw levert, niet voor het gebouw zelf. Ook als het gaat om de functies aan de gevel.”

3000 vierkante meter testcase Intussen is Alkondor op meer fronten actief met slimme gevels. Het bedrijf monteert momenteel 500 slimme gevelelementen aan de gevel van het gebouw voor Civiele Techniek van de TU Delft. Veerman: “De gevelelementen hebben sensoren en communiceren met een weerstation op het dak. We realiseren in deze pilot tweehonderd ramen. Om beheer en onderhoud slimmer te maken, doen we hier ook aan cycli-telling. We hebben tevens een dashboard gebouwd waar alle visualisatie te zien is van de stand van de zonweringen en of een raam of deur open of dicht is. Verder testen we de comfortverbetering. We zijn al meer dan een jaar aan het monitoren – dus voor de realisatie – en gaan daarmee door als alles gemonteerd is. Ook de energieverbetering wordt gemonitord.”

Binnenkort is de montage afgerond en staat de pilot in de startblokken. Martijn Veerman: “Dan hebben we een enorme testcase voor de dynamische, interactieve en slimme gevel, een proeftuin van 3000 vierkante meter waar wij als bedrijf de regie voeren en het beheer doen.”

GEVEL 2020: Modern Utopia Een golf van vernieuwingen op gevelgebied staat ons te wachten, als we de organisatoren van het vakevenement Gevel mogen geloven. Als thema voor de beurs kozen zij Modern Utopia, een losse referentie aan het boek ‘A Modern Utopia’ van H.G. Wells uit 1905. Dat thema verwijst niet alleen naar slimme gevels die energie leveren, data vergaren en communiceren, zoals die van het Windwheel. Modern Utopia verwijst ook naar andere ontwikkelingen, binnen en buiten de bouw, zoals het streven naar gesloten kringlopen.

6/2019

RD6-2019 Dossier Gevelsystemen.indd 29

I

29

03-12-19 14:04

HOPPE-inbraakwerende garnituren – de „zichtbare“ vorm voor veiligheid HOPPE-inbraakwerende garnituren beschermen het slot en de profielcilinder in woningtoegangsdeuren. Alle inbraakwerende garnituren van HOPPE ondergaan zware praktijktesten en zijn gecertificeerd en goedgekeurd door het SKG®-instituut. De beste vorm voor bescherming tegen inbraken, bieden de HOPPE-inbraakwerende garnituren uitgevoerd met een cilinder-kerntrekbeveiliging. Door deze toevoeging wordt de profielcilinder extra beschermd en kan deze noch afgebroken noch uit het slot getrokken worden. HOPPE-inbraakwerende garnituren zijn leverbaar in rechthoekige en afgeronde uitvoering voor zowel houten- aluminium- en kunststof deuren.

Meer informatie gewenst? Vraag eenvoudig onze actuele brochure aan. Vragen rondom de goede greep beantwoorden we graag onder telefoonnummer: 06-83692558 HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf • Tel. +49 6428 932-0 • Fax +49 6428 932-220 • www.hoppe.com • info.de@hoppe.com

2019-10-Raam-en-Deur-Ausgabe-06-2019-Schutzbeschlaaege-210x297mm.indd 1 adv_hoppe.indd 1

28.10.2019 15:40:55 26-11-19 10:00

vinGarant®, huismerk van de ketenpartner bij uitstek!

MET IS GRAT a® r t x vinE

Uw E WAARD of 5 ,3 1 IN m2 K 0,98 W/

vinGarant® is het huismerkkozijn van Van de Vin. Het is een kozijn met een optimale prijs-kwaliteitverhouding en is uitgevoerd met standaarddetails die voldoen aan de huidige normen en eisen. vinGarant® is bovendien een product met méér dan de gewenste technische prestaties volgens de KVT en het Bouwbesluit. Van de Vin stelt dan ook hoge minimumeisen aan zijn houten gevelelementen.

Het vinGarant®kozijn is leverbaar in concept II, III en IV. Het is voorzien van een CE Keurmerk, SKH Verklaring en 10 jaar garantie. Het kozijn kan gemonteerd worden met een SKH Procesverklaring.

De uitvoering van het vinGarant® kozijn is een typisch voorbeeld van onze geslaagde co-productie met een geselecteerde groep vooraanstaande toeleveranciers. Over ketensamenwerking gesproken.

Van de Vin ramen en kozijnen b.v. - Industrieterrein ‘De Poortmannen’ De Geestakkers 8, 5591 RC Heeze - Postbus 102, 5590 AC Heeze T: 040 2241999 - F: 040 2241990 - E: info@vandevin.nl - www.vandevin.nl

WWW.EISENWARENMESSE.COM/TICKETS

WORK HARD! ROCK HARD! EISENWARENMESSE – INTERNATIONALE IJZERWARENBEURS KEULEN, 1 T/M 4 MAART 2020

NU S TICKET !

N E P O K

RS Vision Expo BV, Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland, 3401 RA IJsselstein Tel. +31 (0) 30 3036450, tickets@koelnmesse.nl, www.koelnmesse.nl

31-adv.indd 1

03-12-19 14:15

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 6) Tekst Geert Hilferink Foto’s CCV, PKVW, NIPW

Nieuwe handleidingen PKVW en Convenant Preventie Woninginbraken

PKVW zet offensief in Met de presentatie van de vernieuwde handleidingen Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Bestaande Bouw en Nieuwbouw en de lancering van het Convenant Preventie Woninginbraken zet het PKVW dit najaar een stevig offensief in. Maken de handleidingen de gestelde eisen en richtlijnen nog makkelijker inzichtelijk, met het convenant wordt de strijd tegen woninginbraken verder verbreed door een samenwerking met bouwmarkten en -groothandels.

handleiding

2020

BE S TA A NDE

h a n d le id

in g

NIEUW

2 02 0

Om het aantal woninginbraken in Nederland nog verder terug te dringen gaat het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) samenwerken met de overheid en een groot aantal bouwmarkten. In het onlangs ondertkenkende Convenant Preventie Woninginbraken bevestigen de partners de afspraken, die voor een verdere daling van het aantal woninginbraken moeten zorgen.

Aandacht

Met de vernieuwde handleidingen komt het Politiekeurmerk tegemoet aan de vraag naar meer gebruiksgemak.

32

I

De afgelopen jaren daalt het aantal geregistreerde woninginbraken. Toch zijn elk jaar nog steeds zo’n 42.000 mensen slachtoffer van woninginbraak. Uit gegevens van de politie blijkt dat de kans op inbraak in de maanden oktober tot en met januari 33 procent groter is dan in de overige maanden van het jaar. In 39 procent van de gevallen komen inbrekers binnen via de achterdeur, zo blijkt uit onderzoek van de Stichting Nationale Inbraakpreventie Weken, uit maart 2019.

2019/6

RD 6-2019 Politiekeurmerk veilig wonen deel 6.indd 32

03-12-19 14:06

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 6)

Ondertekenaars Preventieconvenant

Een anti-inbraakstrip maakt flipperen onmogelijk.

Omdat de gevolgen van een woninginbraak vaak zeer ingrijpend zijn, gaan de doe-het-zelf- en professionele bouwmarkten die het convenant hebben ondertekend (zie kader) op de winkelvloer meer aandacht besteden aan voorlichting over goed en gecertificeerd hang- en sluitwerk. Zo maken bouwmarkten, ijzerwarenspeciaalzaken, overheid en politie zich samen sterk om woninginbraak te voorkomen.

Zelf veel doen Sybren van der Velden, landelijk projectleider Woninginbraak en Heling bij de politie zegt over het convenant: “Een inbraak in je woning heeft heel veel impact. Want wie wil er nou dat een wildvreemde je huis openbreekt, de boel overhoophaalt en je spullen steelt? Vaak ook nog dierbare spullen met een grote emotionele waarde. Je kunt zelf veel doen om een inbraak in je woning te voorkomen. Dat begint met goed hang- en sluitwerk op deuren en ramen.

Deze samenwerking met de bouwmarkten helpt daarbij. Want veiligheid creëer je samen!”

Landelijk ambassadeur Aanpak Woninginbraken Charlie Aptroot, tevens burgemeester van Zoetermeer, is eveneens enthousiast over de samenwerking. Hij pleit al langer voor een gezamenlijke aanpak.

“Alleen door goede samenwerking kun je echt een vuist maken tegen deze vorm van criminaliteit. Het aanschaffen en bevestigen van goed

Het Convenant Preventie Woninginbraken is een initiatief van het ministerie van Justitie en Veiligheid en is ondertekend door de politie, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, Stichting Nationale Inbraakpreventie Weken, de Vereniging van Winkelketens in de Doe-Het-Zelfbranche, DGN Retail (Hubo en Multimate), Hornbach, Praxis, DESTIL Prolians, Transferro (Probin), Nicovij (Profnorm, E-Norm en Lockmasters), Kluswijs, Intergamma, Bauhaus, Ferney en Quofi.

Achterdeur blijft zwakste schakel Inbrekers hebben geen oog voor de locatie van een woning, maar kijken hoe makkelijk zij binnen kunnen komen. Met name de achterdeur is een zwakke plek. In bijna twee op vijf inbraken (39 procent) betreden inbrekers de woning via de achterdeur.

De voordeur staat met 32 procent op nummer twee.

Een van de voornaamste redenen om het convenant dit najaar te ondertekenen is dat in dit deel van het jaar de kans op een inbraak het grootst is – maar liefst 33 procent groter dan in de overige maanden van het jaar. Goed hang- en sluitwerk, antiinbraakstrips en goede verlichting maken de woning veel minder interessant voor inbrekers. Het zijn dan ook vooral deze producten waarop de bouwmarkten en bouwmaterialengroothandels hun voorlichting gaan richten.

I

6/2019 33

RD 6-2019 Politiekeurmerk veilig wonen deel 6.indd 33

03-12-19 14:07

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 6)

hang- en sluitwerk is hierbij cruciaal. De samenwerking tussen veiligheidspartners en de bouwmarkten juich ik daarom toe.”

Betere voorlichting De ondertekenaars van het convenant gaan hun klanten actiever voorlichten over gecertificeerde sloten, inbraakstrips en andere inbraakwerende maatregelen en producten. Zo proberen zij een bijdrage te leveren aan het verder terugdringen het aantal woninginbraken. Hun belangrijkste tips aan klanten zijn: • gebruik alleen goedgekeurde sloten en sluitingen op (garage)deuren, ramen en lichtkoepels met SKG-logo met 2 of 3 sterren; • plaats een anti-inbraakstrip op je voor- en achterdeur. In bijna de helft van de inbraken (44 procent) wordt een koevoet of schroevendraaier gebruikt. Met anti-inbraakstrips wordt die manier van inbreken nagenoeg onmogelijk; • zorg ervoor dat je makkelijk kunt zien wie er voor je deur staat.

Door bijvoorbeeld glas in de voordeur of een deurspion. Ook de digitale deurspion, waarbij op een beeldscherm te zien is wie er voor de deur staat wordt onder de aandacht gebracht; • zorg voor goede buitenverlichting. Bijvoorbeeld een lamp met schemerschakelaar of bewegingssensor. Vergeet daarbij ook het pad achter het huis niet.

Meer tips worden via maakhetzeniettemakkelijk.nl/woninginbraak onder de aandacht gebracht.

Nieuwe handleidingen Behalve het Convenant Preventie Woninginbraken presenteert het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid nog een troef. Met de vernieuwde handleidingen Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Bestaande Bouw en voor Nieuwbouw 2020 wordt veilig wonen vanaf

Burgemeester Charlie Aptroot, tevens ambassadeur Aanpak Woninginbraken en Francie van de Beek van het CCV met het nieuwe Handboek PKVW Bestaande Bouw.

nu nog eenvoudiger. Met de vernieuwde handleidingen komt het Politiekeurmerk Veilig Wonen tegemoet aan de vraag uit de praktijk naar meer gebruiksgemak.

Bouwers en beveiligingsexperts zien in de nieuwe uitgaven in één oogopslag wat er nodig is om woningen en wooncomplexen te beveiligen volgens de geldende PKVW-eisen. Charlie Aptroot kreeg de eerste exemplaren die werden overhandigd door Francie van de Beek, manager private sector bij het CCV.

Kans nog kleiner Het CCV, eigenaar van het PKVW, heeft samen met verschillende veiligheidspartners de eisen tegen het licht gehouden en gekeken waar

I

34 2019/6

RD 6-2019 Politiekeurmerk veilig wonen deel 6.indd 34

03-12-19 14:07

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (DEEL 6)

Veilig wonen betekent ook goede buitenverlichting zodat inbrekers niet makkelijk hun gang kunnen gaan in het donker.

ze vereenvoudigd konden worden. “Woningen met het PKVWcertificaat hebben tot wel 80 procent minder kans op een inbraak”, aldus Aptroot.

“Inbrekers herkennen een PKVW-woning direct aan de goede sloten, heldere verlichting en de PKVW-raamsticker. Deze nieuwe handleidingen bieden een actueel en overzichtelijk pakket van beveiligingsmaatregelen, dat het antwoord vormt op de meest voorkomende inbraakmethoden én eenvoudig op te nemen is in het bouwproces. Zo dragen ze bij aan het behoud van het PKVW als hét instrument om woninginbraken tegen te gaan.”

Handleidingen 2020 De nieuwe handleidingen voor zowel de bestaande als nieuwbouw, vervangen de handboeken uit 2015. Ze geven een beknopter overzicht van de PKVW-eisen voor woningen en wooncomplexen.

De eisen voor Stedenbouwkundige randvoorwaarden en Openbare ruimte, onderdeel van het PKVW-certificaat Veilige Wijk, worden opgenomen in de Handleiding Veilige Wijk voor gemeenten, die begin 2020 verschijnt. “Met de nieuwe uitgaven bedienen we elke doelgroep op maat”, zegt Schat. “Zodat volgend jaar ook gemeenten eenvoudig het Politiekeurmerk Veilig Wonen kunnen inzetten om wijken te realiseren waar mensen prettig én veilig wonen.”

“ Alleen door goede samen­werking kun je echt een vuist maken tegen deze vorm van criminaliteit” Charlie Aptroot, Landelijk ambassadeur Aanpak Woninginbraken Leesbaarheid en gebruiksgemak De focus in de nieuwe PKVW-handleidingen ligt op de leesbaarheid en het gebruiksgemak van de documenten. “We merkten dat bouwend Nederland in de praktijk vaak vastliep op de onnodig ingewikkelde omschrijving van de PKVW-eisen”, zegt PKVW-adviseur Susanne Schat. “De meeste PKVW-eisen zelf staan nog steeds als een huis overeind.” Door deze deels te herschrijven moeten de eisen eenvoudiger te begrijpen worden.

I

6/2019 35

RD 6-2019 Politiekeurmerk veilig wonen deel 6.indd 35

03-12-19 14:07

PKVW-PRODUCT

Bij opleveren van woningen of gebouwen is de vraag groot om snel de juiste cilinders te leveren, maar dan wel op de juiste lengte!

Metafa Holland heeft hiervoor de juiste oplossing!

Normaal levert Metafa cilindersets of een cilindersysteem (o.a. in Vitess, Vela of Bravus) af in vast opgegeven lengtematen bijv. 30/30, 30/35, 30/45 e.d. Deze passen dan in combinatie met het deurbeslag goed op deuren van ca. 40 of 54 mm dik. Maar in de huidige bouw komen steeds meer verschillende deurdiktes voor, waardoor er snel een andere lengtemaat van een profielcilinder gevraagd wordt.

Met de “MX-modulaire” uitvoering in de systemen Vitess, Vela en Bravus kunt u snel en zonder gereedschap de cilinder op de juiste maat maken. Plaatst u een nooddeur of weet u dat een deur later vernieuwd wordt en deze ook dikker is, laat dan de betreffende cilinders in “MX” maken. Zo’n MX cilinder heeft twee vaste huizen, losse verbindingsbrug, opvulstukken en enkele kleine onderdelen. U maakt de bestelde MX cilinders in uw sluitplan in bijv. lengte van 30/30 heel eenvoudig naar een nieuwe maat van 30/45.

PKVW-PRODUCT

Protect het nieuwe universele toepasbare veiligheidsscharnier van BSW BSW heeft goed geluisterd naar de markt en de wensen van verwerkers vertaald naar een nieuwe serie veiligheidsscharnieren.

Door de Innovatieve Protect veiligheidshaken met hangnaadbegrenzing toe te passen heeft BSW een mooie oplossing, die toegepast kan worden op het alom bekende 818 allround scharnier.

Het unieke van deze oplossing is, dat we meerdere afmetingen kunnen voeren en daarom een compleet assortiment kunnen aanbieden, zoals u gewend bent van BSW. • Geen gat meer boren voor de dievenpen.

• Verbeterde onderhoudsvrije glijlager.

• Hoger draagvermogen tot 150 kilo.

• Uitgebreid programma leverbaar in verzinkt, zwart, RvS en Accoya®-proof in alle gangbare afmetingen.

• C2C bronze gecertificeerd en dus zeer geschikt voor duurzaam bouwen.

• Geen inwatering aan de bovenzijde.

• Duits kwaliteitsproduct.

Kozijn Op Slot 2 voor houten kozijnen Kozijn Op Slot 2 is een bijzetslot voor ramen met 1 ster SKG certificering.

Kozijn Op Slot is een inbraakwerende oplossing voor naar buiten kiepende en openslaande houten raamkozijnen.

Het is een zeer betaalbaar alternatief voor dure sloten.

Twee ingenieuze roestvrijstalen beugels bemoeilijken het om via een naar buiten kiepend raam te kunnen binnendringen.

De beugels worden zo gemonteerd dat ze van binnenuit eenvoudig te verwijderen zijn indien u het raam wilt openen.

Deze versie kunt u ook vergrendelen met een sleutel.

Een demonstratievideo vind u op YouTube onder kozijnopslot.

Let op!

•Niet te gebruiken op vluchtdeuren in uw woning.

•Niet geschikt voor toepassing op kunststof, metalen en aluminium ramen en kozijnen.

•Alleen geschikt voor naar buiten kiepende en draaiende houten ramen.

Met alleen de meegeleverde cilinderschroef kunt u de verbindingsbrug 90° draaien en de cilinder uit elkaar halen. U pakt uit een mee te leveren assortimentskist het betreffende cilinderhuisverlengstuk, twee losse onderdelen en monteert de cilinder zo weer in elkaar.

Deze plaatst u daarna weer juist passend als veiligheidsproduct in uw deur!

Metafa Holland B.V. Tel: +31 (0)499 477 876 info@metafa.nl www.metafa.nl

Breuer & Schmitz GmbH & Co.KG Tel: 0049 212 396 0 Mob: 06 30443023 verkauf@breuerundschmitz.de www.breuerundschmitz.de

Manger Solutions BV Tel: 06-51178426 jw.manger@kozijnopslot.nl www.kozijnopslot.nl

I

36 2019/6

RD 4-2019 Pagina PKVW 1xManger-2xMetafa.indd 36

03-12-19 14:34

Zien wat nieuw is

* in het gebied Nürnberg, Fürth en Stein.

Nürnberg, 18 t/m 21 maart 2020 De vakbeurs. Raam. Deur. Gevel.

Koop nu uw ticket inclusief gratis openbaar vervoer*:

frontale.de/ticket

Follow us! #fensterbaufrontale

Tegelijk met

adv_Fensterbau.indd 1 FF20_210x297_NL_raam_en_deur_BES_Verena_Social_Media.indd 1

26-11-19 09:59 04.11.19 09:13

CLOSE UP

Metafa presenteert noviteiten op Polyclose 2020

Veiligheid staat voorop!

Bij alles wat Metafa Holland doet of op de markt brengt,

Keyline

maakt het bedrijf haar belofte steeds weer waar.

Metafa toont ook een aantal machines van Keyline.

“Zoals de Camillo Bianchi Reader Advanced. Daarmee kan een slotenmaker zeer snel en eenvoudig het sleu telprofiel scannen. Binnen 20 seconden zijn de te gebruiken kopiesleutels zichtbaar op het 7 inch touchscreen. Alternatieve merken zoals Silca, Boerkey en JMA worden ook weer gegeven. En in combinatie met onze speciale codekaartjes kan de slotenmaker de juiste kopiesleutel snel aan de sleutelwand terugvinden.”

“Veiligheid staat voorop! Dat is al jaren de bekende slogan van ons”, zegt Marco Spruijt, projectadviseur/ productmanager van Metafa Holland.

Tijdens Polyclose 2020 laat Metafa Holland zien dat het continu werkt aan veiligheid in alle productgroepen die ze levert. Spruijt: “Bij de cilinders en het deurbeslag is inbraakwerendheid de eerste prioriteit voor een zo hoog mogelijke veiligheid. Hiermee bieden we de klant de hoogst mogelijke kwaliteit.”

Veiligheidsbeslag Metafa Holland presenteert zich in Gent met nieuwe producten op stand 1676. “Bijvoorbeeld een uitgebreid assortiment veiligheidsbeslag in aluminium en roestvast staal; natuurlijk met kerntrekbeveili ging. We tonen daar ook varian ten die geschikt zijn gemaakt voor de series Alpha en Rombus. Deze kunnen nu vervangen worden zonder extra bevestigingsgaten en dat vergroot het montagegemak.”

Daarnaast vindt de bezoeker profielcilinders, ‘design’ modellen roestvast staal binnendeurbe slag, Keyline sleutelmachines en enkele noviteiten.

Jean-Marie Pfaff

Belgische markt Metafa Holland gebruikt Polyclose 2020 ook om de Belgische markt te overtuigen van de meerwaarde van kerntrekbeveiliging. “In België gel den geen normen als het gaat om inbraakwerendheid van sloten of cilinders. Toch bieden producten die voldoen aan onze SKG normen ook daar toegevoegde waarde. Daarom willen wij het ook op de Belgische markt meer onder de aandacht gaan brengen.”

Vluchtdeuren naar EN 179 De combinatie van veiligheidsbeslag in vluchtdeuren die voldoen aan EN 179 wordt steeds vaker gevraagd.

Spruijt: “Maar dan wel met het juiste deurkrukmodel. Dat betekent dat de kruk minimaal 40 mm teruggebogen moet zijn. De norm EN 179 is al sinds 2003 een geharmoniseerde Europese norm, of beter gezegd eis. Samen met veiligheidsbeslag inclusief kerntrekbe veiliging van Dieckmann bieden wij nu deurkrukmodellen naar EN 179. Met als extra pluspunt de verbeterde vast draaibare geveerde verbinding. Ook te zien op onze stand.”

38

I

Speciale gast in de stand van Metafa Holland is oud doelman Jean Marie Pfaff. “We zijn recent een samenwerking met hem gestart vanuit Pfaffenhain. Met als propositie dat we beide nummer 1 in beveiliging zijn. Jean Marie Pfaff als doelman en Pfaffenhain als cilinderleverancier.”

Zowel bij de fabriek van Pfaffenhain als die van Dieckmann is inmiddels een film met Pfaff gemaakt. Spruijt: “Deze films zijn tijdens de beurs continu in onze stand te zien. Daarnaast is er nog de mogelijkheid om op de foto te gaan met deze legendarische doelman.”

Bezoek Metafa Holland van 15 tot en met 17 januari 2020 tijdens

Polyclose in Gent op stand 1676

2019/6

RD6-2019 Metafa Close-Up.indd 38

03-12-19 16:23

BEURSINFO Tekst Geert Hilferink Foto’s Polyclose

Vooruitblik: Polyclose 2020 in Gent

Gebouwoptimalisatie en innovatie beheersen beursvloer

De continu strenger wordende energie- en veiligheids­

Horizontale doortrekking

eisen en verdere digitalisering van de bouw betekenen

Steeds vaker maakt het traditionele punt- of zadeldak plaats voor een plat dak. Daarbij staat het dak niet meer op de gevel, maar lijkt ertussen te liggen. Daken worden zo een horizontale doortrekking van de gevel in de hedendaagse architectuur. Naast ontwerpvrijheid voor de architect biedt deze ontwikkeling ook kansen om de energieprestaties van gebouwen te optimaliseren.

Verschillende exposanten presenteren tijdens Polyclose hun oplos­ singen en innovaties voor deze ontwikkelingen.

voor de producenten van ramen, kozijnen, deuren, gevelsystemen en toegangssystemen dat ze volop moeten blijven innoveren en vernieuwen. Niet alleen om aan die gestelde eisen te kunnen voldoen, maar ook om architecten, klanten en opdrachtgevers te overtuigen van de mogelijkheden van hun producten. Tijdens Polyclose

Polyclose in cijfers

2020 toont deze markt recente trends en innovaties aan

Van de ruim 250 exposanten is zo’n 40 procent afkomstig uit meer dan tien verschillende landen, waaronder vooral veel Nederlandse, Duitse en Italiaanse bedrijven. “Al in de zomer was 95 procent van de beschikbare standruimte ingevuld”, zegt beursorganisator Guy Martens. “Dit jaar verwelkomen we opnieuw heel wat Duitse, Italiaanse en Nederlandse bedrijven.”

Standhouders zijn voornamelijk actief in alu-profielen, alu-systemen, automatisatie, biometrische systemen, bouwbeslag, coating, deur­ systemen, dichtingen, gereedschappen, gevels, glas en toebehoren, kunststofprofielen, kunststofsystemen, machines, poorten, rolluiken, sloten, software, staalsystemen, toegangscontrole, ventilatiesystemen, vliegenramen en zonwering.

het internationale vakpubliek.

De beursvloer van Flanders Expo in het Belgische Gent is van 15 tot en met 17 januari het toneel van Polyclose. De tweejaarlijkse beurs trekt al meerdere edities ruim 250 exposanten en een kleine 15.000 bezoekers. Deze professionals komen uit meer dan 30 landen, al is het merendeel afkomstig uit België en zo’n 25 procent uit Nederland.

Eén geheel Tijdens de 2020-editie zal het de bezoekers duidelijk worden dat er steeds meer belang gehecht wordt aan de kwaliteit van de afwerking en integratie van elementen aan de gevels van gebouwen. Die elementen – en ook steeds vaker het dak – moeten naadloos op elkaar aansluiten zodat er één geheel ontstaat.

Het ontwerp van ramen, deuren en gevelelementen, hun omvang en functionaliteiten, gecombineerd met zonwerende systemen hebben steeds meer invloed in de moderne architectuur. “Traditionele stenen gevels worden vervangen door glasgevels, en dit niet alleen in grote steden zoals vroeger, maar de laatste jaren ook op het platteland”, aldus beursorganisator Guy Martens.

Polyclose 2020 • Waar: Flanders Expo Gent • Wanneer: woensdag 15 t/m vrijdag 17 januari • Openingstijden: van 9.30 uur tot 18.30 uur (donderdag tot 20.00 uur) • Gratis voor professionals: registreer vooraf op www.polyclose.be • Voor de exposantenlijst: zie www.polyclose.be

I

6/2019 39

RD 6-2019 Beursinfo.indd 39

03-12-19 16:24

NIEUWSTE INNOVATIE: HEFSCHUIFDEUR

NIEUWSGIERIG? Bezoek onze stand

POLYCLOSE STAND 1360 REGISTREER JE GRATIS TICKETS

7020 AB Zelhem | 0314 625 933 | info@venstertechniek.nl

CODE: PE10117197

WWW.VENSTERTECHNIEK.NL

SOCIAL MEDIA Volg ons op Twitter @RD_redactie Volg ons op LinkedIn Raam en Deur Volg en like ons op Facebook @raamendeur Informeer naar de mogelijkheden tel. +31 (0)73 503 35 44 mail raamendeur@molijnsalessupport.nl

40-adv.indd 1

03-12-19 14:36

Schüco LivIngSlide.

Efficïente verwerking.

Snelle montage.

Met kwaliteit, die overtuigd.

POLYCLOSE 2020

Bezoek ons op Polyclose van 15. tem 17. Januari 2020 in Flanders Expo te Gent, Hal 1, stand 1310 We verheugen ons op uw komst!

Grensloze zichten, die in een handomdraai ontstaan. Nieuwe technische mogelijkheden. Overtuigende kwaliteit, zo ver het zicht reikt. Geniet van de eenvoudige, snelle verwerking en montage van het hefschuifsysteem Schüco LivIngSlide. En bied uw klanten een premium oplossing voor prachtige uitzichten. www.schueco.be/livingslide

Ramen. Deuren. Gevels.

111233_Anz_LivIngSlide_NL_A4.indd 1 adv_Shuco.indd 1

05.11.19 11:59 03-12-19 14:25

Mechanisch?

Motorisch!

Snel en stil 100% Vergrendeling & optimale sluitkracht Volledig gemotoriseerde ver-/ontgrendeling

Test zelf: Voorpremière Polyclose Marktlancering Fensterbau Frontale

maco.eu

adv_maco.indd 1

26-11-19 10:01

CLOSE UP

Polyclose en GEVEL 2020

Duco toont tal van innovaties Tijdens Polyclose en GEVEL 2020 presenteert Duco Ventilation & Sun Control innovaties die de bouw helpen om aan BENG te voldoen en die vanwege hun design interessant zijn voor architecten. De specialist in ventilatie en zonwering speelt met deze noviteiten in op de almaar strengere eisen die gesteld worden aan de schil van (bijna) energieneutrale gebouwen. Bovendien is het voor de architect een constante uitdaging om op zoek te gaan naar oplossingen die functionaliteit koppelen aan esthetiek.

Vanaf 1 juli 2020 wordt BENG actueel. Bij Duco bespeuren ze in de markt een groeiende behoefte aan duidelijkheid. Richard Geraerts, verkoopleider Nederland bij Duco, wordt steeds vaker als gastspreker gevraagd om aan de bouwsector uit te leggen wat de consequenties zijn van BENG. “Dat is natuurlijk heel eigenaardig”, merkt Geraerts op. “Een fabrikant die aan de bouw uitleg moet geven over regelgeving.”

BENG is een uitdaging voor de hele bouwkolom. Het vraagt een andere manier van ontwerpen én een andere manier van bouwen.

Geraerts: “Als leverancier zijn wij daarop ingesprongen door vroeg in bouwtrajecten samen op te trekken met de bouwer om het juiste ven tilatierooster te adviseren. Daarnaast biedt Duco zonweringsystemen aan die zonder energieverbruik zorgen voor een hoog koelrendement.

Bij nul op de meterprojecten wordt heel goed gelet op comfort en gebruiksgemak, maar aan de problematiek van oververhitting in de woning gaat men vaak voorbij. Doekzonwering of architecturale zon wering is dan een duurzame oplossing.”

Doekzonwering tegen oververhitting Wat betreft doekzonwering heeft Duco heel wat in petto tijdens Polyclose en GEVEL 2020, aldus Richard Geraerts. “Zo kreeg de DucoScreen Front 150 CAP een nieuwe, solide motor. Dit buitenzon weringsysteem met uitvalarm vormt de perfecte oplossing in de strijd tegen oververhitting. Voor gevels met grote glaspartijen is er de DucoScreen Front 150 in stormvaste FIX uitvoering met een hoogte en breedtemaat van zes meter. Een degelijk zonweringsysteem zorgt voor een daling van de gemiddelde temperatuur tot 12 procent.”

Architecturale lamellen met led “Wie een architecturale oplossing zoekt is tijdens GEVEL op onze stand aan het juiste adres”, gaat Geraerts verder. Op de beursvloer presen teert Duco de architecturale zonwering DucoSun Cubic Design, voorzien van led strips die zijn geïntegreerd in het aluminium profiel. Richard Geraerts: “Deze architecturale zonwering is te combineren met lamel len van verschillende diktes. In beweegbare opstelling is de zonwering tot 360 graden draaibaar. In ons nieuw bedrijfsgebouw in Veurne komen de DucoSun Cubic Design lamellen binnenkort aan de gevel, met daarin onze bedrijfsnaam verwerkt. Zo wordt onze zonwering recla medrager en pr instrument.”

Onzichtbaar kaderprofiel Duco introduceert tijdens GEVEL ook de nieuwe schuifpanelen DucoSlide Wood Vertical. Geraerts: “Deze houten schuifpanelen met verticale lamellen hebben een strak design dankzij het onzichtbare kaderprofiel. De panelen, gemaakt uit duurzaam Western Red Cedar, kunnen motorisch worden aangedreven. Daarnaast bestaat de mogelijk heid om BiFold of dubbele QuadraFold vouwpanelen toe te passen.”

Optimale wering van zon en hitte In Rotterdam toont Duco ook DucoSlide LuxFrame XXL. Deze schuifpa nelen hebben vleugelvormige Ellips 150 lamellen en kunnen hoogtes tot 6 meter aan. Geraerts: “Dankzij een hellingshoek van 45 graden bereik je met DucoSlide LuxFrame XXL een optimale wering van zowel hitte als lichtinval.” Net als de DucoSlide Wood Vertical schuifpanelen kan deze zonwering met de hand of elektronisch bediend worden.

Ventilatie en doekzonwering in één Op Polyclose toont Duco een nieuwe generatie ventilatieroosters.

De DucoTwin 120 en de TronicTwin 120 kregen een grondig update, met onder meer een volledig nieuwe binnenkap. Richard Geraerts.

“De ponsingen voor de luchttoevoer zijn vervangen door een strak aluminium binnenrooster die de verse lucht naar boven werpt. Op het vlak van esthetiek maakt het product hierdoor een grote sprong voorwaarts.”

Meer informatie? Kijk op duco.eu

Duco Ventilation & Sun Control NV Handelsstraat 19 B 8630 Veurne T. 0032 58 33 00 33

6/2019

RD 6-2019 Duco Close-Up.indd 43

I

43

03-12-19 14:09

STOCKACTIE TEKNA Viva Machines is de officiële verdeler van het volledig gamma aan aluminiumbewerkingsmachines van Tekna en dit voor de volledige BeNeLux. Momenteel is er een stockactie bij Tekna. Geniet nu van uitzonderlijke voorwaarden op volgende 2 types van machines:

Tekna TKE 954 – 7.000mm - 4-assen CNC met 8,5Kw spindle; - Portaalstructuur met dubbele motorisatie; - 8 dubbele klemmen met aparte verplaatsing; - Gereedschapsmagazijn 12 posities met HSK-63F opname, incl. toolskit met zaagblad Ø 250mm; - Zéér groot werkbereik: X-as 7.000mm, Y-as 550mm, Z-as 300mm; - Pendelende of multi-piece werkmodus mogelijk; - CAMPLUS software en afvaltransportband inbegrepen.

Tekna TKE 783: - 3-assen CNC platenfrees met 10Kw spindle; - Portaalstructuur met dubbele motorisatie; - Mogelijkheid om machine uit te breiden met klemmen op maat; - Gereedschapsmagazijn 10 posities met ISO-30 opname, incl. toolskit; - Zéér groot werkbereik: X-as 6.440mm, Y-as 2.000mm, Z-as 185mm; - Vacuumsysteem om fijne platen perfect op te spannen; - ALPHACAM Essential office + nesting software inbegrepen.

www.vivamachines.be

adv_vivamachines.indd 1

+32 51 20 02 34 info@vivamachines.be

03-12-19 14:19

CLOSE UP

Schüco LivIngSlide en Knoopscharnier Dr. Hahn op Polyclose

Maatwerk blijft speerpunt Gerdes Fenster und Türen GmbH ‘Made in Germany’. Daar staat Gerdes Fenster und Türen

Knoopscharnier

GmbH sinds 1977 om bekend. Dat het familiebedrijf

Tevens te zien op Polyclose: het nieuwe knoopscharnier (Rollenband) vervaardigd uit geëxtrudeerd aluminium voor naar buiten draaiende deuren voor het LivIng Variant profiel. Gabeler: “Geschikt voor de 0 graden variant, ook wel het verdiept Z profiel of verdiept wisselpro fiel, en voor de 6 graden variant met adapter en de 15 graden variant met adapter. Afhankelijk van profiel uitvoering voor max. 150 kg deurgewicht.”

Het knoopscharnier is vooral bekend van de toepassing in houten kozijnen. “De uitstraling van deze cilindervormige scharnieren met 22 mm doorsnede in kunststof kozijnen is echt heel mooi. Zeker als het kozijn is afgewerkt met houtfolie en onze HVL is het niet van hout te onderscheiden.”

kwaliteit levert, is tijdens Polyclose in Gent ook weer te zien met het hefschuifsysteem LivIngSlide van Schüco en nieuwe knoopscharnieren van Dr. Hahn op de desbetreffende stands als bewijs.

Kwaliteit Ook voor deze nieuwe knoopscharnieren geldt dat ze – mits loodrecht en volgens de voorschriften geïnstalleerd – niet afgesteld hoeven te worden. Gabeler: “De deuren kunnen ingehangen worden en klaar.

Daar staan we ook om bekend in de markt. Wij zijn voor de specialis ten een partner waarop ze kunnen bouwen, zeker met Schüco en Dr. Hahn achter ons.” Die kwaliteit vertaalt zich ook in de verscheidene SKG IKOB certificeringen. “Kwaliteit en veiligheid gaan hand in hand. Daar moeten de gebruikers op kunnen vertrouwen. Dus schar nieren die sterk genoeg zijn om de deuren langdurig goed te dragen en die inbrekers buiten houden.”

“Wij blijven onze naam waarmaken. ‘Een deur van Gerdes is gewoon goed, die hoef je niet meer af te stellen’, horen we vaak uit de bran che. Dat houden we graag zo”, zegt Anthonius Gabeler, Sales & Marketing Manager bij Gerdes.

Het hefschuifsysteem LivIngSlide – dat tijdens de BouwBeurs 2019 werd geïntroduceerd – zet nieuwe maatstaven neer op het gebied van stabiliteit, voegdichtheid en slagregendichtheid en is gebaseerd op het Living Variant profiel. Het onderscheidt zich door ingerolde las bare EPDM afdichtingen. Dankzij de vleugelbouwdiepte van 82 mm en de 4 kamer techniek behaalt het systeem uitstekende Uf waarden tot 1,3 W/(m2K), waardoor het voldoet aan vele eisen van investeer ders, particuliere opdrachtgevers en architecten in de woningbouw.

Tipje van de sluier Een tipje van de sluier wil Gabeler nog oplichten over de Amsterdam se ramen alias imitatie schuiframen die tijdens Polyclose gepresen teerd worden. “Daar gaan we inderdaad mee komen, maar veel meer details kunnen we nog niet geven. Een goede reden om naar Polyclose te komen, want daar worden ze geïntroduceerd.”

Comfortabele bediening Een loopwagensteun dient voor de veilige centrering en bevestiging en garandeert bovendien een comfortabele bediening.

Inbraakbeveiliging van RC2 is standaard net als 10 jaar garantie. De maximale breedte is 6.500 mm en maximale hoogte 2.800 mm, met 400 kg maximaal vleugelgewicht en een maximale glasdikte van 52 mm.

Er zijn twee , drie en vierdelige elementen te combineren: alleen de vierdelige pui heeft een tweesporige rails. De hefschuifpuien LivIngSlide hebben een levertijd van 2 tot 3 weken voor de stan daardkleuren en Hout Verbinding Look (HVL).

Gerdes Fenster und Türen GmbH Al 42 jaar fabriceert en levert Schüco partner Gerdes Fenster und Türen GmbH bouwelementen in heel Europa. Met inmiddels 65 medewerkers over drie locaties produceert Gerdes met meer dere SKG IKOB certificaten ruim 55.000 ramen, deuren en hef schuifpuien per jaar. Sinds 1998 bedient Gerdes de Nederlandse markt met kunststof ramen en deuren.

6/2019

RD6-2019 Gerdes Close-U.indd 45

I

45

03-12-19 13:52

Harinck lanceerde met Magnetude® een uniek en revolutionair voordeursysteem. De deurpanelen worden hierin namelijk niet verlijmd op de vleugel – zoals bij klassieke systemen – maar ze worden geplaatst via een magneetprincipe. Dat biedt de plaatser tal van voordelen: tijdwinst, proper werk, geen kans op beschadiging, besparing op materiaal als ontvetter en schuurmiddel en lijm en vooral: problemen door kromtrekking zijn onbestaand.

BUITENPLAAT 2,5 mm ALU 2,5mm STAAL

MAGNEET 1,5mm ALU

VULPANEEL

volgens glasdikte (V) en glasmaat CxD

XPS

HORIZONTALE DOORSNEDE AxB CxD

R

L

E V

XPS

De beste grip Onze Magnetude®-deuren kunnen perfect gecombineerd worden met onze nieuw reeks deurtrekkers. Deze zijn niet doorgaand bevestigd, wat er concreet op neerkomt dat de binnenzijde van uw deur een perfect egaal vlak is, dus zonder visueel storende elementen. Het lijkt misschien voor velen onopvallend maar een mooie deur en een bijpassende deurknop bepaalt mee de sfeer en uitstraling van een woning. En toch wordt er zo weinig aandacht aan besteed. Wist je trouwens dat de deurknop één van de meest gebruikte accessoires is van jouw huis?

Is het niet hoog tijd om de nieuwe deurtrekkers van Harinck van naderbij te bekijken?

D E U R PA N E L E N

Heirweg 95, 8710 Wielsbeke, België T +32 (0)56 67.40.50 | F +32 (0)56 67.40.51

info@frager-fralu.com | www.frager-fralu.com

1910-RaamEnDeurdec_19.indd 1 adv_Harinck.indd 1

CDeSIGN.be

HARINCK n.v.

2/12/19 14:22 03-12-19 14:24

1 9 de E D I T I E

VARIANT® VX HET SCHARNIERSYSTEEM VOOR OBJEKTDEUREN

EUROPESE VAKBEURS VOOR RAAM-, DEUR-, ZONWERING-, GEVEL- EN TOEGANGSTECHNIEK

15-16-17

JAN 2020 Bezoek ons!

POLYCLOSE Gent 15.–17. Januari 2020 Stand 1735

Het scharnier en het opname element zijn op elkaar afgestemd. Met veiligheidskeurmerk CE-certificering.

Registreer met deze code:

PP94259701

op www.polyclose.be VARIANT® VX 〉 belastbaar tot 400 kg 〉 3D verstelling 〉 voor houten, stalen en aluminium kozijnen 〉 meerdere oppervlakte varianten

voor GRATIS

toegang!

Woensdag ! 15 januari 9u30 tot 18u30 16 januari 9u30 tot 20u Donderdag Vrijdag 17 januari 9u30 tot 18u30

www.simonswerk.com

47-adv.indd 1

03-12-19 14:16

BEURSINFO Tekst Arie Grevers

Mondial du Bâtiment:

Toonzaal van gerijpte en experimentele techniek Raam en Deur reisde ook dit jaar weer af naar Parijs om trends en innovaties op de beursvloer van Mondial du

Onzichtbaar, slank en sterk

Bâtiment te ontdekken. De Innovation Awards zijn een aardige indicatie. Het is nauwelijks verrassend te noemen dat energiezuinigheid, circulariteit, esthetiek, smarttechnologie en veiligheid de boventoon voeren bij de prijswinnende producten. Dat is bij de genomineerden in de categorie Ramen en Façades niet anders. Maar de innovaties waarmee de leveranciers op de proppen komen zijn doorgaans wel verrassend. Een kleine bloemlezing van gerijpte tot experimentele ontwikkelingen.

Twee in één Soleal combineert in één module een innovatief ventilatiesysteem met de voor delen van de traditionele dubbele ramen.

De module met een profieldiepte van 160 millimeter biedt bescherming tegen geluidsoverlast, insecten en indringers.

Het product is, aldus de leverancier, veel efficiënter en sneller samen te stellen en te plaatsen dan een traditionele dubbele raamuitvoering en daardoor ook goedkoper. Verder onderscheidt het product zich door de geluiddempende kwaliteit. In gesloten toestand noteert Soleal een reductie van 46 dB (RAtr). En ook in ventilatiestand bereikt het product een geluidsreductie van 25 dB, mede door de passieve geluidsreductievoorziening in de overgang naar het kozijn.

In één beweging zijn de beide schuivende delen te openen en tegelij kertijd schuift er een insectenhor voor het opengeschoven deel.

48

I

Ontwerp binnen drie jaar een raam in een onzichtbaar kozijn, dat heel slank is en bovendien solide. Dat was de doelstelling van het R&D team van de Millet Groep, een grote Franse producent die sinds 1946 maatwerk levert. Ze hanteerden daarbij het principe ‘minder is meer’. Het resultaat, gedoopt met de merknaam siMple, is gelanceerd in 2018 en bestaat uit een strak en esthe tisch raamwerk. Het is gemaakt van met staal versterkt alumi nium, waardoor raamhoogtes tot 2,70 meter mogelijk zijn.

De raamkruk is in dezelfde kleur gespoten als stijlen en dorpels.

Het naar binnen draaiende raam hangt met verborgen scharnie ren in een kozijn dat van binnenuit niet zichtbaar is. Het raam is leverbaar in 24 kleuren en heeft een U waarde van 1,2 W/m²K.

2019/6

RD 6-2019 Beursinfo batiment.indd 48

03-12-19 16:25

BEURSINFO

De smalste Fabrikanten proberen elkaar vliegen af te vangen op kenmerken als een tijdloos design, transparantie en een heldere architectuur met een grote mate van ontwerpvrijheid en toch energiebewust en ecologisch verantwoord. Schüco doet een duit in het zakje met het façadeconcept FWS 35 Panoramic Design. De leverancier spreekt over een nieuwe façadegeneratie met aluminium profielen van 35 millimeter en beweert daarmee ‘de smalste’ te zijn.

Enkele technische gegevens: U waarde kleiner dan 1,3 W/m²K, triple glas met een totale dikte van 50 millimeter, glasgewicht tot 400 kilo.

De Wicline 75 Max van Wicona is gemaakt van minimaal 75 pro cent gerecycled aluminium. Dat resulteert volgens de leverancier in een footprint van gemiddeld twee killogram CO2 per kilo geprodu ceerd aluminium. Dat is iets meer dan helft van niet gerecycled aluminium. Het hang een sluitwerk is verborgen aangebracht en de handgreep ligt verholen in de stijl. De grootst mogelijke raam afmetingen bedragen 1,40 meter breed en 2,25 meter hoog.

Steeds slimmer

Alu-gevel maakt piëzo-elektriciteit

Smarthomes worden steeds slimmer en dat is voor een deel te dan ken aan Somfy, naar eigen zeggen marktleider van intelligente motor techniek voor alles wat bewegen kan rond gevelopeningen – denk aan ramen, rolluiken, zonwering. De producent heeft samen met de façaden en ramenfabrikant Liébot Group een schuifraam met elek tromotor ontwikkeld, dat instelbaar en te bedienen is via afstands bediening en smartphone. Het systeem kent vele opties, zoals de ventilatieoptie. Je kunt de ramen van je woning enkele centimeters open te laten staan gedurende een in te stellen periode, bijvoorbeeld tien minuten. Het schuifraam is dan geblokkeerd en kan een druk van 500 Newton weerstaan tot het moment dat het raam automa tisch sluit. Insluipers kunnen dus niet zomaar naar binnen. Het is ook mogelijk het raam te sluiten via de smartphone. Het product kan geïntegreerd worden in het zogeheten io homecontrol systeem en ook communiceren met andere geautomatiseerde voorzieningen als rolluik , verwarmings en alarminstallatie. Het dilemma van ventileren terwijl de verwarming staat te loeien is dan ondervangen omdat de verwarming automatisch afslaat als er geventileerd wordt.

Uiteraard stopt het automatische sluiten van het raam onmiddel lijk als het systeem een obstakel waarneemt, bijvoorbeeld de huiskat die via het raam naar binnen wil.

Een aluminiumgevel die elektrici teit genereert? Het kan, volgens Technal. De producent ontwik kelde een gevel van alu schubben die trillingen – veroorzaakt door wind, regen en zelfs geluid – kun nen omzetten in elektrische ener gie. Het effect is ruim anderhalve eeuw geleden ontdekt door Madame Curie en wordt ‘piëzo’ genoemd. De elektrische energie kan volgens de leverancier gebruikt worden voor de voeding van bijvoorbeeld sensoren voor de regulering van het comfort in gebouwen.

De schubben zijn voor meer 75 procent gemaakt van gerecycled aluminium – dus een lage CO2 footprint, aldus de producent.

6/2019

RD 6-2019 Beursinfo batiment.indd 49

I

49

03-12-19 16:25

BUITEN DE DEUR

Bouw & reno Antwerpen is van 11 tot en met 19 januari 2020 weer het decor voor bouw & reno.

Het aanbod van de 250 exposanten op de beurs is zowel divers als kwalitatief, aldus de organisatie. Bouw & reno is het beste bewijs dat een bouw- en renovatiebeurs op een beperkte oppervlakte een zeer compleet overzicht kan geven van de bouwsector.

Gedurende negen dagen vindt de bezoeker in Antwerp expo een actueel overzicht van wat de bouwsector te bieden heeft. Een verzorgd onthaal, interessante producten en een efficiënt wandelparcours waren een paar van de positieve opmerkingen die de bezoekers van de afgelopen editie maakten.

Meer informatie: www.bouwreno.be

Innovatie en nieuwe systemen centraal op Polyclose Van 15 tot en met 17 januari 2020 vindt in Gent Polyclose plaats, de vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek. Deze negentiende editie staat in het teken van innovatie. De markt van ramen, deuren, zonweringen, gevelsystemen en toegangstechnieken innoveert fors. (Ge)bouwoptimalisatie is meer dan ooit de nieuwe trend door steeds strengere energie- en veiligheidsnormen en digitalisering van het bouwproces.

Het design van ramen en deuren, de grootte, de functionaliteit, gecombineerd met zonwerende systemen, hebben steeds meer invloed in de moderne architectuur. Traditionele stenen gevels worden vervangen door glasgevels. Het traditionele zadeldak wordt vervangen door een plat dak. Daken worden een horizontale doortrekking van de gevel en de gevelelementen in de hedendaagse architectuur. Gedurende drie dagen demonstreren meer dan 250 Europese exposanten hun noviteiten aan zo’n 14.000 bezoekers, waarvan 25 procent uit Nederland.

Dat maakt van Polyclose volgens de organisatoren het niet te missen evenement voor professionals om op de hoogte te zijn van de nieuwe producten en trends.

Meer informatie over de beurs in deze Raam en Deur editie en op www.polyclose.be

Gevel 2020 Innovatief, grensverleggend en architectonisch verantwoord. Gevel is volgens de organisatie het belangrijkste vakevenement over de gebouwschil voor architecten en bouwkundigen. Met innovaties, technologie, materialen, kennis, ideeën en ontmoetingen. Voor de editie 2020 is gekozen voor het overkoepelende thema Modern Utopia. De wereld van de architectuur en het bouwen maakt zich op voor een nieuwe golf met (technologische) vernieuwing, maatschappelijke betrokkenheid en toekomstgerichte plannen. Aan drie architectenbureaus is gevraagd om vanuit hun dagelijkse praktijk invulling te geven aan het hoofdthema: MVRDV, Heren5 en Cepezed. De volgende actuele ontwikkelingen komen daarbij zeker aan bod: circulair ontwerpen en bouwen, prefabricage en robotisering, biodiversiteit, biobased bouwen, gebruik van daglicht en zonne-energie, integrale processen en BIM, gebruik van nieuwe technologie en data bij het ontwerp, bouwen en onderhoud van gevels en daken. De beurs is van 28 tot en met 30 januari 2020 in Ahoy Rotterdam.

Meer informatie: www.gevel-online.nl

Agenda Verduurzaming bestaande woningbouw 19 december 2019 Succesvolle renovatieprojecten vereisen medewerking van alle stakeholders.

Initiatief, scopebepaling, ontwerp en realisatie zijn nauw verbonden en bepalend voor het succes. Deze training springt daarop in. www.bob.nl

Batibouw 2020 29 februari-8 maart 2020 Batibouw, de grootste (ver)bouwbeurs van België met bijna 1000 exposanten, opent zijn deuren om de nieuwste trends en materialen te laten zien. De beurs vindt plaats in Brussels Expo. www.batibouw.com

Bouwfysica in de praktijk: geluid 12 maart 2020 In deze opleiding krijgt de deelnemer op interactieve wijze inzicht in de bouwfysische aspecten van geluid en geluidsoverlast. Met praktische voorbeelden en het spelen met variabelen ligt het accent meer op het snel kunnen overzien van geluidstechnische ingrepen dan op het feitelijke berekenen ervan. www.bob.nl

Fensterbau Frontale 18 -21 maart 2020 Op de vakbeurs Fensterbau Frontale informeert fabrikanten van ramen, deuren, kozijnen en complete gevels uit tal van landen over ontwikkelingen binnen hun vakgebied. Deze wereldbeurs wordt gehouden in het Duitse Nürnberg. www.frontale.de

Brandveiligheid en Bouwbesluit 25 maart 2020 Met de inwerkingtreding van het Bouwbesluit zijn de begrippen van het onderdeel brandveiligheid ingrijpend aangepast. De workshop Brandveiligheid en Bouwbesluit 2012 is niet alleen toegespitst op de theorie, maar gaat ook in op de knelpunten in de praktijk. www.bob.nl

I

50 2019/6

RD 6-2019 buiten de deur agenda.indd 50

03-12-19 14:10

adv_Holonite.indd 1

03-12-19 15:23

Een meesterwerk.

Het ALU axxent PLUS beslag van SIEGENIA is de oplossing voor volledig verdektliggende techniek.

Aluminium raamsystemen zijn duurzaam en hebben een lange levensduur. Dit zijn de perfecte bouwstenen voor verfijnde architectonische concepten die maximale planning en ontwerpvrijheid vereisen. Het gereduceerde aantal afzonderlijke componenten en de hoge mate van voormontage zullen uw werkprocessen optimaliseren.

Meer info: www.siegenia.com SIEGENIA Raamsystemen ¡ Deursystemen ¡ Comfortsystemen

TP_TITAN_axxent_nl.indd 1

16.04.2019 08:52:46