nr 108 (59) wrzesień-październik 2021 r.
EDUKACJA POMORSKA
Odrobina tradycji w nowoczesnej szkole – Szkole Podstawowej w Kowalach Anna Flis, Marzena Krasowska
Etniczność można zdefiniować jako stosunki społeczne między jednostkami, które spostrzegają siebie za kulturowo odmienne od członków innych grup, będącymi w minimalnej interakcji. Jest to tożsamość społeczna. Jeżeli istnieją różnice kulturowe w interakcji, wtedy reakcja społeczna ma elementy etniczne. Tworzy się tożsamość z elementami symbolicznymi, politycznymi i organizacyjnymi1. Etniczność to wspólnota, pierwotna przynależność do miejsca oraz społeczeństwa od zawsze, to więzi duchowe i emocjonalne.
W
tradycji, np. polskiej czy też ukraińskiej, oraz wzbogacać nasz warsztat w różne materiały edukacyjne. Nie odbywałoby się to bez otwartości umysłów i dociekliwości naszych uczniów podczas zagłębiania się w historię naszej kultury. Dostajemy pozytywną informację zwrotną także od rodziców uczniów, co daje nam motywację do tworzenia narzędzi dydaktycznych umożliwiających prowadzenie innowacyjnych lekcji (instrumenty z naszych prywatnych zbiorów, przyśpiewki oraz inne śpiewy wykonywane podczas lekcji przez Marzenę, a także rekwizyty wykonane własnoręcznie przez Anię). W naszej interdyscyplinarnej współpracy z projektami etnograficznymi starałyśmy się nawiązać do listy dziedzictwa niematerialnego z różnych regionów Polski, ponieważ Pomorze (powiat gdański) jest wielokulturowy, zamieszkiwany przez ludność napływową. Nasze projekty to: • barwy i dźwięki regionów (stroje ludowe i instrumenty) • gwiżdże kaszubskie i kolędy – jako przedstawienie jasełkowe • zabawkarstwo drewniane ludowe i przyśpiewki
Fot. Archiwum szkolne
Fot. Archiwum szkolne
literaturze antropologii kultury można odnaleźć autentyczne wytwory kultury chłopskiej, ludowej, cechującej się tradycją i powtarzalnością. Kultura ludowa jest tworem historycznym, na którą wywarła wpływ oryginalność etniczna, wiedza ludowa oraz wierzenia wytworzone w zbiorowości pod wpływem pracy i stosunków społecznych. Wśród lokalnej społeczności wykształciła się kultura symboliczna, zawierająca znaki i wartości, obecna zarówno w codziennym życiu, jak i w okresach świątecznych. Kultura ludowa charakteryzowała się tradycjonalizmem, izolacjonizmem, ustnym przekazem tradycji, religijnością, a nawet myśleniem mitycznym. Inspiracją do stworzenia oraz realizacji naszych autorskich projektów etnograficznych było szkolenie przeprowadzone w Centrum Edukacji Nauczycieli pt. Kufer pełen dziedzictwa. Fascynuje nas tradycja oraz ciekawostki etnograficzne wyrażone przez muzykę, plastykę i symbolikę z różnych regionów Polski. Dzięki wsparciu Pani Dyrektor oraz Rady Rodziców możemy zdobywać wiedzę na różnych warsztatach z tradycyjnym rękodziełem, które nawiązują do przenikających międzykulturowych
1 W. J. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1998, s. 136.
37
