2014ko irailak 11 · 10. zkia
GAI NAGUSIA 2 · ERABAKI HEMEN 3-4 · NAFARROA 5 · ARABA 6 · BIZKAIA 7 · GIPUZKOA 8 · GASTEIZKO LEGEBILTZARRA 9 · EUROPAKO LEGEBILTZARRA 10 · KUTXABANK 11
GAI NAGUSIA Estatuei itxaron gabe, Katalunian eta Eskozian bezala, herriari hitza ematea da bidea
G
ure herrian eragin zuzena izango duten bi gertakari ren aurrean gaude: irailaren 18ko Eskoziako erreferenduma eta azaroaren 9ko Kataluniako herri galdeketa. Bi gertakari horiek herrien era bakitze eskubidearen auzia egu nerokotasun politikoren agendan jarri dute berriro ere eta frogatu egin dute erabakitze eskubidearen inguruko eztabaida landu eta hura praktikara eramateko aukerak ba direla gaur egun. Eskozia eta Katalunia beste zerbai ten adierazgarri ere badira: edozein burujabetza prozesuetan nahi taezkoa da gehiengo sozialaren bermea. Hori da mahai gainean dagoena, Eskoziako eta Katalu niako gehiengoak zer nahi duen jakin eta errespetatzea! Beste edo zer, oinarrizko eskubide bati ezetza emateko aitzakia besterik ez da.
2
Katalunian eta Eskozian era bakitze eskubideak izan duen herri babesa prozesua gara tzeko gakoa izan da. Eta Euskal Herrian martxan gaude, jada, Estatuak itxita mantendu nahi duen atea irekitzeko oinarriak jartzen ari gara. Gure herriak bere bidea egingo du, Madrile ra edo Parisera begiratu gabe. Ekainean eskuekin Durango eta Iruñea artean kate luze bat osa tu zutenek zein bide segi argi adierazi dute. Testuinguru horretan, EH Bildun lidergoari ekin eta konpartitzeko prest gaude, Estatuari itxoin gabe, jartzen dizkiguten oztopoen gainetik, egunero burujabetzari ekinez esparru guztietan, proposamen eta ekintzen bidez. Ez da espekulatzeko garaia. Jendartearen nahien aurrean
Madrildik datorren erantzunak akordioari ezetza, alternatiba ri ezetza eta mehatxuen es trategia dira. Horren aurrean, guk erantzun demokratiko argi eta iraunkor bat proposatu eta aktibatu behar dugu. Aitzakiarik gabe. Burujabetzaren bidean gaudela barneratzeko garaia da; mar txan gaude, Eskozian eta Kata lunian bezala, helmugara iritsi eta eguneroko arlo guztietan Euskal Herriak bere etorkizuna erabaki dezan. Guzti horregatik, Kataluniako V erraldoian izan gara eta Esko zian ere izango gara irailaren 18an. Irailaren 18an, gainera, hitzordua dugu Euskal Herriko herri eta hiriburuetan; “Herriek Erabaki” lelopean elkarretara tzeak egingo ditugu, herriena delako hitza eta erabakia.
ERABAKI HEMEN
Erabaki Hemen!
Ikasturteari ekiteko EH Bilduren batzarra
I
railaren 6ean EH Bilduren batzar irekia egin genuen Donostian, hasi berri dugun ikasturteari begirako EH Bilduk garatu beharreko lan ildo na gusiak definitzeko. 276 lagun bildu ginen batzarrean eta arlo ezberdinen araberako lan talde tan antolaturik, ildoak zehazteko eztabaidak burutu genituen. So ziekonomia, politika feminista, komunikazioa, hezkuntza, hi zkuntza, askatasuna eta eskubi deak, nazio sinboloak, osasuna eta demokrazia parte-hartzailea izan ziren landu genituen gaiak. Lan taldeetako eztabaiden emaitzak komunean jarri ge nituen osoko bilkuran, horre la EH Bilduk garatu beharreko
Proposamenak egiteko, entzun. Erabakitzeko, partekatu. Irabazteko borrokatu
plangintzaren ardatz nagusiak osatuz. Osoko bilkura horretan batzarreko interbentzio nagu sia egin zuen Hasier Arraizek. EH Bilduren erronka nagusiak zehaztu zituen Arraizek bere hi tzartzean eta fase hau EH Bilduk lideratu behar zuela nabarmen du zuen “herritarrekin eta herri tarrentzat, gu garelako gizartea eraldatzeko burujabetza buru raino eramateko prest dagoen aktore politiko bakarra”. Arrai zen arabera, EH Bilduk “propo samenak egiteko: entzun behar dugu. Herritarrei entzun, herri mugimenduei entzun, eragile guztiei entzun, entzun, entzun eta entzun. Guk proposamenak egiten dituen belarri bat izan be har dugu”.
[BIDEOA] Arraiz: “Proposamenak egiteko entzun; erabakitzeko, partekatu eta eraldatzeko, borrokatu.”
3
ERABAKI HEMEN
4
[BIDEOA] sozioekonomia (alternatiba eraiki)
[BIDEOA] komunikazioa
[BIDEOA] askatasuna eta eskubideak
[BIDEOA] sozioekonomia (alternatiba gara)
[BIDEOA] hizkuntza
[BIDEOA] osasuna
[BIDEOA] nazio sinboloak
[BIDEOA] hezkuntza
[BIDEOA] demokrazia parte-hartzailea
[BIDEOA] feminismoa
NAFARROA nafarroa
Nafarren erabakitze eskubidea mahai gainean
N
afarroako parlamentuan egindako Bilku ra bereziak, egungo marko forala eta bere etorkizunaren gaineko eztabaida piztu du. Espainiako Gobernuak Nafarroan onartutako legeei jarritako trabei erantzuteko planteatu bazen ere, EH Bilduren jarrerak, eztabaida zabal eta sakonago ba tetara eraman zuen bilkura, non Amejoramendua bera, autogobernua eta nafarren erabakitze es kubidea izan ziren hizketagai. Jarrera guztiak age rian geratu ziren. Kartak mahai gainean. “Egungo markoaren agorpenaren aitzinean gau de. Zergatik? Oso sinplea da. Ez duelako balio nafar jendartearen gehiengoaren eskubide demokratiko, politiko eta sozialak asetzeko. Ez duelako balio herri tarrak hobeto bizitzeko” argi eta garbi salatzen zuen Bakartxo Ruiz-en parte hartzeak. Horrela zabaldu zen eztabaida, bozeramaile gehienen hitzaldietan ideia berbera errepikatu zen arte; egungo markoa agortua dago eta aldaketa beharrezkoa da. Puntu horretatik aurrera, indar politiko ezber dinen jarrera argi geratu zen. Alde batetik, UPNPPren blokea, nola ez, PSN atzetik zutela. Errefor
ma gutxi, are gutxiago galdetu, ezer ez aldatu dadin. Haien aurrean, EH Bilduren proposamen demokratizatzailea. “Gero eta ageriagoa da: Es kubide historikoak eta gobernu ahalmena zain tzeko bermezko bide bakarra erabaki eskubidea eskuratzea da” aldarrikatu zuen Patxi Zabaletak. “Ahoa betetzen zaizue nafarron borondateaz hitz egiten duzuenean. Baina beldur zarete borondate horretaz galdetzeari. Hitz egin gutxiago nafarrok zuzenean erabaki ez dugunaz eta eman, behin goz, eta benetan, hitza nafarroi” salatzen zuen Bakartxo Ruizek nafarren hitza isildu nahi dute nen aurrean, UPN, PP eta PSNren aitzinean. Bilkura berezi honen ondorioak, nafar herri tarrei protagonismoa itzultzera eramaten gaitu. Gizartean eztabaida piztu, guztion artean, Madrili begira egon gabe, Nafarroako etorkizun politiko, ekonomiko eta soziala erabakitzeko. Kalean isla tu behar da gizartearen protagonismoa, gainera. Horretan bidelagun izan dira Espainiako Gober nuak errekurtsoen bitartez erasotu eta UPNren Gobernuak babestu ez dituen gizarte talde eta kolektibo guztiak.
5
ARABA araba
Betoñoko auzia epaitegietara Interes publikoa ez defendatzeagatik Gasteizko PPren gobernuaren aurka helegitea jarri du EH Bilduk
B
Operazio hau martxan jarri baino lehen Vital Ku etoñoko komentuaren lagapena epaitegie txak ez zuen bete Gasteizko Udalarekin 2006an sinatu tara eraman du EH Bilduk trukatze kon zuen trukatze kontratua. Akordio horretan bost urte tratua ez delako bete eta interes publikoa pasa ondoren erabilera ez bazuen eraikinaren jabetza ez delako babestu, bere momentuan salatu zuen Udalaren eskuetara pasa behar bezala. 2014ko hasieran zela adostu zuten. Erabilera so izan zen operazio hau eta Javier Marotok uko zio kulturala izan behar zela ze hainbat saiakera egin os haztu zen eta epe hori 2012ko tean First Global Campus egin dio gasteiztarren apirilean amaitu zen. Baina le inbertitzailea taldearekin interesak defendatzeari hen eta orain Javier Marotok uko erreserba kontratua sinatu egin dio gasteiztarren interesak zuten. 18 hilabeterako da defendatzeari eta Vital Kutxak eta beste sei hilabete luza eraikina salmentan jarri du. daiteke. Denbora horretan Vital Kutxak ezin du eraikina Betoñokoa operazio borobila erabili eta 40.000 euro ira Trukatze kontratua ez da bazten ditu urtean. bete eta interes publikoa da baina soilik Vital Kutxa eta in bertitzaile pribatuen taldearen ez da babestu tzako. 2007an Gasteizko Udalak “Operazio espekulatzaile 65.000 euro baino ez zituen baten aurrean gaude eta in jaso Betoñoko bi erakin horien teres pribatuen mesedeetara truke. Orain salmenta prezioa 25 milioi eurokoa da. ondare publikoa oparitu nahi dute. Hasiera batean Diru publiko asko inbertitu da baina inoiz ez du erabi onuraduna Vital Kutxa izan da, baina AEBko uni lerarik izan. EH Bilduk hartu zuen erabakiaren aurkako bertsitate bat ekarri nahi duen inbertitzaile talde helegite bat jarri zuen baina Marotoren Udal Gober batek aterako ditu etekinak prozesu honen amaie nuak ez du kontuan hartu. Orain, epaitegietan argitu ran”, zehaztu dute Kike Fernandez de Pinedok eta beharko da auzia. Iker Urbinak.
6
BIZKAIA bizkaia
Erabakitzeko eskubidea, tokian tokiko auzietan ere bai
U
sansoloko herritarren eskaria ezin da ar giagoa izan. Usansolo Bizkaiko 113. uda lerria bihurtzeko borondatea adierazi dute azken urteetan. 1988an abiatu zuten desanexio prozesua burutzear zegoenean, ordea, Tokiko Mugapeen foru araua moldatu zuen Bizkaiko Al dundiak presaka, joan den urtean. EAJk Usanso loko herritarren borondateari ate guztiak itxi nahi izan dizkio neurrira jositako legedi hertsiarekin. Baina egoerari irtenbidea eman beharrean, auzia luzatu eta gaiztotzea besterik ez du lortu. Usansoloko herritar talde batek galdeketa antolatu du azaroaren 23rako. Oinarrizko arike ta demokratikoa gauzatzera doaz eta Aldundiari eskatu diote galdeketaren parte izateko. Beha rrezkoak diren bitartekoak erraztu ditzala eskatu diote Jose Luis Bilbaoren gobernuari. Aldundiak ez du prestutasun handirik agertu.
Herri borondate argi baten aurrean, Usanso loko biztanleen iritzia jasotzeko galdeketa erraztu beharko luke Foru Aldundiak, naturaltasun osoz. Argi dago entzungor egiteak ez duela auzia blokeatzea besterik lortuko. Eta argi dago kon ponbidea zein den: Usansoloko herritarrek izan behar dute hitza eta erabakia. Mugarri izango den beste galdeketa bat izan go da Bizkaian, azaroaren 2an, Arrankudiaga eta Zolloko herritarrek euskal estatu independentea nahi al duten adierazten dutenean. Madrilen ukazio jarrera agerian geratuko da beste behin, halakorik erabakitzea ezinezkoa dela errepikat zen dutenean. Eta larria da baieztatzea, finean, Espainiak Kataluiniari eta Euskal Herriari inposa tzen dizkigun eragozpen berberak direla Bizkaiko Aldundiak eta EAJk Usansoloko bizilagunei ezar tzen dizkietenak.
7
GIPUZKOA gipuzkoa
Hondarribiko alkateak bere dimisioa eman behar du
A
morru handiz ikusi nak alarde matxistaren aldeko dugu aurten berriro ere keinu bat bezala ikusten dute Posible da Alarderen Jaizkibel konpainiaren gatazka konpontzea eta alarde matxistaren aldekoek. aurkako plastiko beltzak ager tu direla eta hori onartezina Alderdi politikoei dagokie jaia berdintasunean da. Urte asko pasatu dira eta nez, Gipuzkoako EAJ eta PSE ospatzea Eusko Jaurlaritzak eta Hon ri Hondarribian jarreraz al darribiko Udalak alardearen datzeko denbora agortu zaio. gatazka konpontzeko ez dute Egoera honek ezin du gehiago la inongo borondaterik konprobatzeko tartea izan iraun. Hondarribitik kanpo emakumearen berdinta dugu batzuk eta besteek. Bereziki larria da Honda suna aldarrikatzen dute baino bertan bazterketaren rribiko alkatearen jarrera, eta de fakto bere karguan aldeko eragile sutsuenak dira. Markel Olanok, Egi jarraitzeko indargabetua geratu da. Beraz, Honda barrek eta Arriolak etxeko lanak egin behar dituz rribiko alkateak bere dimisioa aurkeztu behar du. te eta emakumeen bazterketa defendatzen duten Aitor Kerejeta alkateak Jaizkibel konpainiari egiten bere kargu publikoak kanporatu behar dituzte. dion mespretxua gero eta argiagoa da. Emaku meen bazterketaren ikurra bihurtu da Kerejeta eta EH Bilduren iritziz, posible da gatazka konpon gatazka betikotzeko arduradun nagusian bilakatu tzea eta jaia berdintasunean ospatzea. Baina ho da. rretako erakunde guztiek norabide egokian lan egin behar dute. Emakunde, Ararteko eta Diputazioak EH bildutik salatu behar dugu aurten EAJren egin bezala, Udalak ere bere aldetik lan egin be zenbait kargu publikok alarde baztertzailearen alde har du. Gipuzkoan bertan esperientzia desberdinak ko jarrera argia agertu dutela. Aitor Kerejeta alka daude eta horrelako gatazkak konpondu daitezkeela teaz gain, Eider Mendoza batzarkideak eta Kristina adierazten digute. Donostian, Tolosan eta EH Bildu Uriarte Sailburuak bere babes osoa adierazi diote gobernatzen ari den herri guztietan horren alde ari Alarde matxistari eta bizkarra eman diote Alarde gara lanean eta emaitzak hor daude. parekideari. Eusko Jaurlaritzak aurten ere ez du legea be tearazi. Hamar urte pasatu dira Berdintasunaren legea onartu zenetik eta ez du ezer egin Honda rribiko alardearen gatazka konpontzeko. Gainera, plastiko beltzen aurrean Ertzaintzaren pasibotasu
8
SAREAN http://ehbildu.eus/eu/component/search/ ?searchword=alardea&searchphrase=all& Itemid=513
GASTEIZKO LEGEBILTZARRA AHTren Zaratamoko biaduktoarena onartezina du
Familia eta enplegua uztartzeko laguntzak bermatzeko ekimena Jaurlaritzaren murrizketen ondorioz ongizate-sistema arriskuan dago
E
H Bilduk legez besteko propo samena aurkeztu du Gasteiz ko Legebiltzarrean familia eta enplegua uztartzeko diru-laguntzak bermatzeko asmoz. Hala eskatu dio Jaurlaritzari, Enplegu eta Gizarte Po litiketako Sailak laguntza horiek ema teari utzi diola jakin ostean. Izan ere, Lakuak ez ditu otsailaz geroztik tra mitatutako eskariak aintzat hartu, le gez ezarritako baldintza guztiak bete arren, horretarako zeukan aurrekon tua, dioenez, agortu duelako.
EH Bilduk salaketa aurkeztu du 11 milioi euro zaborrontzira botatzeagatik eta AHTren obrak gelditzea eskatu du
A
biadura Handiko Trena (AHT) hortik ez dela pasatuko jakin ba zekiten arren, hasierako proie ktuari eutsi eta Zaratamoko biaduktoa eraikitzea erabaki zuten Sustapen Mi nisterioak eta ADIFek. Delitua du, bai, 11 milioi euro xahutzeak inoiz erabiliko ez den zubi bat eraikitzeko! Hori dela eta, EH Bilduk salaketa aurkeztu du EAEko Auzitegi Nagusiaren Fiskaltzaren aurrean Ministerioko eta ADIFeko kar gu eta teknikoen kontra, diru publikoa
bidegabe erabili eta prebarikazioa egin dutelakoan. EH Bilduk azpiegitura erraldoi ho rrek suposatzen duen arduragabekeria eta zentzugabekeria salatu ditu behin eta berriz, eta obrak gelditzea –mo ratoria bat– eskatu du Jaurlaritzak ku deatzen duen proiektu horretan 1.800 milioi euro xahutu baitira dagoeneko, irregulartasunak gero eta handiagoak badira ere. Ongizate-sisteman murri zketak etengabeak diren honetan ez du ez hankarik ez bururik inora ez doan trenbide batean diru publikoa xahu tzea eta, hortaz, moratoria da irtenbi de bakarra zentzugabekeria horrekin amaitzeko.
EH Bilduk, ordea, argi du arazoa ez dela ekonomikoa, murrizketa hori –beste bat– hautu politiko zehatz ba ten ondorio zuzena baita. Urkulluren Gobernua da familia eta enplegua bateragarri egiteko laguntzetarako aurrekontua jaistea erabaki duena: bi urtetan 30 milioi eurotik 17,5era murriztu du, eta horrek ekarri du lehentasunezkoa izan beharko litza tekeen familia eta enplegua uztar tzeko laguntzen programa desegitea, bertan behera geratu baitira semealabak edo osasun egoera larrian dauden senitartekoak zaintzeko es zedentziak hartzeko eta lanaldia murrizteko laguntzak, bai eta semealaba adingabeak zaintzeko langileak kontratatzeagatiko laguntzak ere. Bistan da Jaurlaritzaren politika rekin ongizate-sistema arriskuan da goela, etengabeko murrizketak dese giten ari direlako funtsezkoa eta ukitu ezina izan beharko lukeen babes so zialeko sistema. Kezka horretan da tza, hain zuzen ere, EH Bilduren legez besteko proposamena, Urku lluren Gobernuari zuzendutakoa, be rari dagokiolako familia eta enplegua bateragarri egiteko diru-laguntzen finantziazioa bermatzea.
9
EUROPAKO LEGEBILTZARRA
Palestinaren etorkizuna bermatuz
I
sraelgo Gobernu ultraeskuindarrak zerbait erakutsi baldin badu Gazaren aurretik, Gazan eta Gazako sarras kiaren ondoren, zera da: Palestinaren etorkizuna bera herri eta Estatu bezala suntsitu nahi duela. Kolonoekin, Gaza eta Zisjordania deskonektatuz eta pa lestinarrak kanporatuz; Armadarekin, Gaza suntsituz, zigor kolektibo eta ma siboa eraginez, palestinarren batasuna baldintzatuz. Inpunitate osoz, egindakoa II Mun duko Gerran izandako suntsiketa la tzenekin parekatu daitekeen arren. Eta inolako lotsarik gabe: Europako Parlamentuko GUE/NGL taldeko or dezkaritzari “misio humanitarioa” ez omen zelako ukatu zion, zigun, sarrera Gazan, baina, aldi berean, UNRWA-n Gazara eramateko prest dagoen emer gentziako laguntza humanitario guztia blokeatuta dauka, argi berderik gabe. Hipokresia izugarria da, hilgarria. Eta ezin dugu onartu, ezin dugu Gaza ahaztu. Eta, Nazio Batuen Erakundeko UNRWAko ordezkariak berak aipatu zigun bezala, nazioarteko komunitateak ezin du egindako sa rraskia erantzunik edo zigorrik gabe utzi. Israelgo Gobernuak eta Armadak Gazan egindakoaren prezioa ordaindu behar dute.
Palestinara egin dugun bidaian oso garbi ikusi dugu elementu hau: okupazioaren prezioa ordaindu behar du Israelek. Orain arte, bistan da, pa lestinarrek bakarrik ordaintzen dute okupazioa, imajina ditzakegun espa rru guztietara eta gehiagora hedatuta dagoen okupazioa, apartheida. Gauzak horrela, mundu osora ari da hedatzen Israelen aurkako boikot ekonomikoa, kulturala, militarra, aka demikoa... eta datozen asteotan eta hilabeteotan urrats berriak emango dira borroka horretan.
tu ez balitz bezala hitz egingo dute laister; Israelekin duten akordioa ez dute ukituko, eta europar diputatu talde bati emandako erantzunaren aurrean ez dute protesta txikiena ere aurkeztuko. Azkeneko hau da gutxie na, jakina, heri oso baten eskubideak eta bizitza egunero nola bortxatzen duten ikusi arren
Zer egiten du, bitartean, Europar Batasunak? Deus. Gazakoa gerta
Borroka, beti bezala, kalean ira baziko da, gizartean alegia. Pales tinan, jakina (horretan ari dira), Is raelen, baita ere (eskuin muturreko giroa beldurgarria bada ere orain) eta, nola ez, Europan. The ocupation must end!. Palestinak ezin du gehia go itxaron.
[BIDEOA] Josu Juaristi: “Palestinatik dakarkigun mezua oso argia da: okupazioak amaitu behar du”
[BIDEOA] Palestinak Madrilen duen enbaxadorearekin bildu da Amaiur
SAREAN
[BIDEOA] Juaristi: “Benetako genozidioa da Israeleko armadak Gazan egiten duena”
10
KUTXABANK Kutxaren kontrol publiko eta soziala: badugu beharra, badugu aukera Foru Aldundiak proposamena aurkeztu dio asteazken honetan Gipuzkoako jendartearen ordezkaritza zabal bati.
G
ipuzkoako Foru Aldundiak Kutxaren eta Kutxa足 banken kontrol publiko eta sozialari eusteko pro足 posamenak berme juridiko osoa du eta egingarria da. Horregatik, borondate politiko kontua dela adierazi du Martin Garitano diputatu nagusiak. Funtsean, Kutxak Kutxabanken dituen akzioak udalen eta Foru Aldundia足 ren esku uztea da proposamena: doako eskualdatze
EAJk bizkaitarrei eta arabarrei gezurra esan zien: bazegoen alternatiba BBK eta Vital ez pribatizatzeko. prozesu baten bitartez. Kutxa fundazio arrunta izango da, eta gizarte ekintza kudeatzea izango du helburu. Gipuzkoako Foru Aldundiak Kutxako batzarrean aurkeztuko du proposamena, eztabaidatu dadin, eta onartua izateko esperantzaz.
SAREAN http://www.gipuzkoaberri.net/WAS/ CORP/DPDOficinaPrensaDigitalWEB/ descarga.do?psV6jz2Utdc/g/5ZL0Tl10/o0 ctvZZ2FRLes2sv0XBooCVxW4wZsPw==
11